Plan Odnowy 3 St Polichno

PLAN ODNOWY MIEJSCOWO ŚCI

STARE POLICHNO

Stare Polichno kwiecie ń 2008

Dla Wójta, dla działacza społecznego to wielki moment - współpraca przy tworzeniu dokumentu strategicznego dotycz ącego rozwoju miejscowo ści. Jest to jeden z najwa Ŝniejszych dokumentów, aby si ęgn ąć po unijne środki. Stoimy przed olbrzymi ą szans ą, której nie mo Ŝemy zmarnowa ć. Dzi ęki inwestycjom wynikaj ącym z niniejszego dokumentu będziemy mogli zadba ć o rozwój społeczno-gospodarczy naszej miejscowo ści przy jednoczesnym poszanowaniu wyró Ŝniaj ącego nas dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego. W imieniu pracowników Urz ędu Gminy oraz tych, którzy współtworzyli ten dokument, chciałem bardzo gor ąco podzi ękowa ć społeczno ści Starego Polichna za wspólny trud i po świ ęcony czas dla jak najlepszego przygotowania Planu Odnowy Miejscowo ści Stare Polichno i wcielenia jego zapisów w Ŝycie.

Wójt Gminy Santok

Stanisław Chudzik

Spis tre ści; str.

1 Wprowadzenie 2.Podstawowe informacje na temat sołectwa - 4 - historia i dziedzictwo kulturowe - 5 3. Środowisko przyrodnicze i zasoby naturalne - 6 - szata ro ślinna – lasy - świat zwierz ęcy - zasoby wodne – gleby - 6 - 12 - klimat – drogownictwo - 12 4. Środowisko kulturowe. - 13 - walory architektury wiejskiej - 13 - obiekty i tereny – ludno ść - 13-14 - gospodarka i rolnictwo - 14-15 - turystyka - 15-16 5. Infrastruktura komunalna - 17 - gospodarka wodna - gospodarka ściekowa - sieci energii cieplnej - telekomunikacja 6. Analiza SWOT - 18-19 7. Planowane kierunki rozwoju - 19 8. Opis planowanych przedsi ęwzi ęć - 20-24 9. Realizacja zada ń - 25 10. Public Relations Planu Odnowy Miejscowo ści - 26

1. WPROWADZENIE

Plan Odnowy Miejscowości Stare Polichno jest dokumentem określającym strategię działań wsi w sferze społecznogospodarczej na lata 20072013. Bezpośrednim powodem stworzenia Planu Odnowy Miejscowości Stare Polichno jest chęć efektywnego pozyskiwania funduszy strukturalnych na rzecz wsi (w szczególności w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 20072013), niemniej mieszkańcy Starego Polichna oraz władze lokalne juŜ od dawna widziały potrzebę perspektywicznego wyznaczenia kluczowych kierunków rozwoju miejscowości. Opracowanie dokumentu planistycznego, jakim jest Plan Odnowy Miejscowości Stare Polichno to kolejny etap starań mieszkańców o ukierunkowanie rozwoju wsi. Przedkładany Plan Odnowy Miejscowości jest zgodny z dokumentami strategicznymi rozwoju kraju, regionu oraz Gminy Santok. Podstawą opracowania Planu jest Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 20072013, Plan Rozwoju Lokalnego dla Gminy Santok Niniejsze opracowanie zawiera charakterystykę miejscowości, jej historię, analizę zasobów słuŜącą przedstawieniu stanu rzeczywistego, SWOT czyli mocne i słabe strony wsi, planowane kierunki rozwoju, a takŜe zakładane przedsięwzięcia wraz z szacunkowymi kosztami i harmonogramem planowanych działań. Projekty zawarte w niniejszym Planie nie mają charakteru komercyjnego. W Planie został takŜe przedstawiony szczegółowy system wdraŜania, system monitorowania i oceny realizacji Planu oraz system komunikacji społecznej. Plan Odnowy Miejscowości Stare Polichno jest planem otwartym, który w zaleŜności od potrzeb i uwarunkowań finansowych będzie mógł być aktualizowany. Takie sformułowanie pozwala na pewną swobodę, jeśli chodzi o moŜliwość dopisywania nowych działań, a takŜe zmienianie kolejności ich realizacji w latach 20072013 w zaleŜności od uruchomienia i dostępu do funduszy UE. Plan Odnowy Miejscowości Stare Polichno poprzez realizację wskazanych w nim przedsięwzięć przyczyni się do podniesienia standardu Ŝycia jego mieszkańców oraz zwiększenia atrakcyjności całej miejscowości.

PODSTAWOWE INFORMACJE NA TEMAT SOŁECTWA

Wie ś Stare Polichno poło Ŝona jest w Województwie Lubuskim, w Powiecie Gorzowskim, w Gminie Santok w ścisłym s ąsiedztwie sołectw: Santok, Nowe Polichno, Go ścinowo,Dobrojewo Sołectwo le Ŝy na równinnym terenie w południowo - zachodniej częś ci gminy, w odległo ści około 15 km od Gorzowa Wlkp i 16 km od Skwierzyny oraz 2 km od siedziby gminy Santoka a jego mieszka ńcy zajmuj ą si ę głownie na co dzie ń upraw ą roli. Jego znaczna cz ęść doje ŜdŜa do pracy w Gorzowie Wlkp .

HISTORIA I DZIEDZICTWO KULTUROWE

STARE POLICHNO – du Ŝa wie ś w gminie Santok, 15 km na pm.zach. od Skwierzyny, na prawym brzegu Warty, przy szosie do Drezdenka. Dawniej byt tu prawdopodobnie gród Bolem, wchodz ący w skład umocnie ń wokół kasztelani santockiej. Pierwotna zabudowa wsi bezpowrotnie zniszczała w czasie wielkich po Ŝarów, które miały miejsce 9 VI i 1 IX 1826 r. Na piaszczystym brzegu zachował si ę tu wi ększy zespół starej zabudowy, w du Ŝej mierze szachulcowej (konstrukcja przewa Ŝnie ukryta pod tynkiem), schodz ącej niemal do samej rzeki. Na uwag ę zasługuje te Ŝ zabudowa ul. Nadbrze Ŝnej.

ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE I ZASOBY NATURALNE

Szata ro ślinna

Wi ększo ść gatunków ro ślin, które od dawna osiedliły si ę na naszym obszarze, reprezentuje element środkowoeuropejski. Najbardziej widoczne s ą pospolite gatunki drzew buduj ących nasze lasy sosna, buk, klon, brzoza, olcha, d ąb, oraz wiele pospolitych ro ślin zielnych, krzewów i krzewinek.

Lasy

Le śna szata ro ślinna na terenie gminy zajmuje 35% jej powierzchni, tote Ŝ jest ona niezmiennie wa Ŝnym składnikiem lokalnego środowiska naturalnego. Pod okapem drzewostanu wytwarza si ę specyficzny fitoklimat, ale niezale Ŝnie od tego lasy, zwłaszcza ich wi ększe kompleksy, oddziaływuj ą na lokalny klimat agrocenoz. Najwi ększe kompleksy le śne zlokalizowane s ą w północno-zachodniej (Puszcza Gorzowska) i południowej cz ęś ci gminy (Puszcza Notecka). Na terenie gminy Puszcza Gorzowska zajmuje obszar 3.175 ha, natomiast Puszcza Notecka - 2.745 ha. W wyniku działalno ści gospodarczej człowieka, dominuj ącym gatunkiem drzew jest sosna zwyczajna, gatunek o szerokiej amplitudzie Ŝyciowej. W Puszczy Gorzowskiej, administrowanej przez Nadle śnictwo Kłodawa, jej udział w drzewostanie wynosi 83%:

Puszczy Noteckiej, gdzie wyst ępuj ą gorsze warunki siedliskowe, jej udział sięga 97%.

Puszcza Notecka pokrywaj ąca najbardziej jałowe i przepuszczalne gleby piaszczyste, jest typowym przykładem boru suchego. W jej runie le śnym przewa Ŝaj ą mchy i porosty: modrzaczek siny, rokiet pospolity, widłoz ąb miotlasty i wodny; z porostów: chrobotek reniferowy, le śny, wysmukły oraz inne, a z krzewinek: wrzos zwyczajny, borówka brusznica, m ącznica lekarska; z traw: kostrzewa owcza, szczotlicha siwa.

Puszcza Gorzowska zasiedla gleby nieco lepsze, wytworzone z piasków lu źnych, słabo gliniastych i gliniastych. Wykazuje cechy charakterystyczne dla suboceanicznego boru świe Ŝego, gdzie sosny s ą wy Ŝsze a runo le śne jest bogatsze i bujniejsze. Spotykamy tu śmiałek pogi ęty, w du Ŝych ilo ściach wrzos i borówki, paprocie, widłak spłaszczony, go ździsty, pomocnik baldaszkowy, gruszyczk ę zielonaw ą. Zlokalizowano tu stanowiska takich ro ślin chronionych jak: skrzyp olbrzymi, paprotka zwyczajna, malina moroszka, bluszcz pospolity, przylaszczka oraz listera jajowata (rodzina storczyków). W śród mchów dominuje rokiet pospolity, gajnik l śni ący i widłoz ąb falistolistny. Puszcza ta, na terenie gminy, obejmuje fragmenty mezo- i eutroficznych lasów bukowych zwanych buczyn ą pomorsk ą. W lasach na terenie gminy, głównie w Puszczy Gorzowskiej, pojawia si ę d ąb, brzoza, osika i buk. W miejscach ich wyst ępowania wzbogacona zostaje warstwa podszycia i runa le śnego. W obu zwartych kompleksach powszechnie wyst ępuj ą, tworz ąc zwarte pokrycia dywanowe, krzewinki jagody. W południowo - zachodniej cz ęś ci gminy, na rozlewiskach pradoliny Noteci i Warty, na Ŝyznych terenach okresowo zalewanych z ruchom ą wod ą, zachowały si ę fragmenty lasów ł ęgowych. Dominuj ącymi gatunkami na tych terenach jest olsza czarna, wierzba biała, topola czarna oraz, w mniejszym stopniu, d ąb i jesion. Nadrzeczne lasy ł ęgowe s ą najbogatszym w gatunki ro ślin i zwierz ąt środowiskiem le śnym. śyje w nich 62% wszystkich gatunków śródl ądowych ptaków europejskich, stanowi ą jednak tylko 5% stanu pierwotnego. Stanowi ą najbardziej przekształcone przez człowieka środowiska leśne. Głównymi przyczynami zanikania lasów ł ęgowych w dolinie Warty i Noteci były: masowe wylesienia dla celów gospodarki rolnej, zabiegi hydrotechniczne (melioracje i osuszanie podmokłych gruntów) oraz sadzenie gatunków obcego pochodzenia. Wszystkie te zabiegi zniekształciły pierwotny obraz koryt i dolin rzecznych, na miejscu lasów ł ęgowych powstały pastwiska oraz uprawy wikliny.

Świat zwierz ęcy

Świat zwierz ęcy na terenie gminy, drugi po szacie ro ślinnej komponent środowiska, ma charakter napływowy. Formował si ę w procesie migracji i osiedlania gatunków w okresie polodowcowym, w korelacji z kształtowaniem si ę warunków klimatycznych i florystycznych. Omawiaj ąc świat zwierz ęcy nale Ŝy si ę odnie ść jednak do obszaru wi ększego ni Ŝ gmina, gdy Ŝ taka jednostka terytorialna nie stanowi Ŝadnej cało ści fizjograficznej w królestwie zwierz ąt.

Kr ęgowce

Ssaki

Teren gminy le Ŝy na obszarze wyst ępowania ponad 50 gatunków ssaków nale Ŝą cych do 6 rz ędów. Z tej liczby 26 gatunków zalicza si ę do grupy gin ących i zagro Ŝonych. Przedstawicielami ssaków owado Ŝernych na terenie gminy s ą: je Ŝe, krety i drobne ryjówkowate. Prowadz ą one nocny tryb Ŝycia, najcz ęś ciej spotyka si ę je na terenach wilgotnych i o glebie próchniczej. śywi ą si ę przede wszystkim pokarmem zwierz ęcym zło Ŝonym z owadów i innych stawonogów, pier śnic, ślimaków i drobnych kr ęgowców. Liczba tych ssaków maleje, a wszystkie gatunki tego rz ędu znajduj ą si ę podprawn ą. Na terenie gminy spotka ć mo Ŝna równie Ŝ nietoperze. Ssaki drapie Ŝne reprezentowane s ą na terenie gminy głównie przez lisa oraz kilka gatunków łasicowatych. Najpospolitszym gatunkiem jest lis, którego pokarm stanowi ą przede wszystkim gryzonie polne, Ŝaby, ryby, owady, ch ętnie poluje na zaj ące i ptaki. Do ść pospolita jest tak Ŝe łasica, która najcz ęś ciej wyst ępuje na polach uprawnych i miedzach, jest bardzo drapie Ŝna - uśmierca wi ęcej gryzoni ni Ŝ mo Ŝe spo Ŝyć (została obj ęta całkowit ą ochron ą). Innymi wyst ępuj ącymi na terenie gminy gatunkami jest kuna i tchórz. Rzadkim gatunkiem staje si ę wydra cho ć nale Ŝy przypuszcza ć, Ŝe jej populacja jest wi ększa, wynika to z bardzo skrytego trybu Ŝycia. Bardzo rzadkim gatunkiem na naszym terenie jest największy z łasicowatych, borsuk. Zaobserwowano około 5 stanowisk wyst ępowania tego gatunku(głównie w Puszczy Gorzowskiej) Gryzonie s ą najmniejszymi ro ślino Ŝercami, a ich małe rozmiary pozwalaj ą im Ŝyć niemal wsz ędzie. Najsympatyczniejszym w śród gryzoni jest, do ść powszechnie wyst ępuj ąca w środowisku le śnym, wiewiórka. Do pospolitych gryzoni nale Ŝą równie Ŝ: myszowate (myszy, szczury), nornikowate (nornik zwyczajny zwany polnikiem oraz nornik rudy). W ostatnich latach zaobserwowano do ść znaczny wzrost populacji bobra, głównie w dolinie Noteci, oraz pi Ŝmaka - sprowadzony pierwotnie z Ameryki Północnej do Czech, który opanował do ść znaczne obszary Europy. Ssaki kopytne stanowi ą podstawow ą grup ę zwierz ąt łownych.

Ptaki

Obszar gminy znajduje si ę w regionie gdzie wyodr ębniono blisko 208 gatunków ptaków, z czego blisko 70 stanowi ą ptaki w ędrowne. Pod wzgl ędem ekologicznym jest to grupa bardzo zró Ŝnicowana i w zale Ŝno ści od miejsc w których Ŝyj ą, mo Ŝna je podzieli ć na: ptaki le śne, ptaki otwartych przestrzeni oraz, najliczniejsze na terenie gminy, ptaki wodno - błotne. Najbardziej typowymi ptakami le śnymi s ą: dzi ęcioły, sikory, pełzacze i kowalik. Na terenie gminy obserwuje si ę równie Ŝ orła bielika (dwa stanowiska w Puszczy Gorzowskiej), rybołowa, jastrz ębia i nielicznie bociana czarnego. Do ść powszechnymi i licznymi gatunkami na terenie gminy s ą jaskółki(dymówka, oknówka i brzegówka). Ptaki otwartych przestrzeni reprezentowane s ą przez kuropatwy, przepiórki i skowronki. Wyst ępuj ą równie Ŝ: kruki, kukułka, wilga, szpak, sójka, trzciniak, słowiki. Czubatka, szczygieł czy te Ŝ gil. 7 Najbogatsz ą rodzin ą ptaków wyst ępuj ących na terenie gminy, s ą ptaki wodno-błotne. Nale Ŝą tu wszystkie nury, perkozy, wiosłonogie, blaszkodziobe, siewkowate, czaple i Ŝurawie. Rozlewiska i starorzecza Noteci i Warty tworz ą niezwykle atrakcyjne zarówno dla ptaków l ęgowych, jak i niel ęgowych. W śród wielu gatunków ptaków wodnych, wykorzystuj ących te siedliska s ą g ęsi - zbo Ŝowa i białoczelna (przebywaj ą od wrze śnia do kwietnia, zaobserwowano około 20 tysi ęcy osobników tego gatunku .Do ść liczne s ą stanowiska l ęgowe czapli siwej, łab ędzia niemego. Pojawiaj ą si ę równie Ŝ Ŝurawie, łyski, g ęgawa, kulik wielki oraz wielka rzadko ść : rybitwy (białoskrzydła i białow ąsa), kormoran oraz ró Ŝnego rodzaju kaczki. Do ść powszechnym gatunkiem na terenie gminy jest bocian biały, zinwentaryzowano ponad 40 gniazd ptaków tego gatunku.

Gady

W regionie wyst ępuje siedem gatunków gadów, wszystkie obj ęte s ą ochron ą gatunkow ą. Do najbardziej zagro Ŝonych nale Ŝą Ŝółw błotny (wyst ępuje w pobli Ŝu Jezierc na terenie Puszczy Noteckiej. Na tym terenie mo Ŝna spotka ć równie Ŝ gniewosza plamistego, jest to niejadowity w ąŜ , któremu grozi całkowite wygini ęcie. Cz ęsto mylony ze Ŝmij ą jest przez ludzi zabijany. śyje przede wszystkim na nasłonecznionych stokach wzgórz morenowych. Rzadko spotka ć mo Ŝna Ŝmij ę zygzakowat ą oraz jaszczurk ę beznog ą - padalca. Jeszcze do ść pospolitymi gatunkami jest jaszczurka zwinka i jaszczurka Ŝyworódka. Pierwsz ą z nich mo Ŝna spotka ć na suchych i dobrze nasłonecznionych terenach, druga (rzadsza) w cienistych i wilgotnych lasach.

Płazy

Najpospolitszymi płazami na terenie gminy s ą: Ŝaby zielone - zamieszkuj ące zbiorniki wodne, oraz Ŝaby brunatne - Ŝyj ące na l ądzie. Do Ŝab zielonych zaliczy ć mo Ŝna: Ŝab ę wodn ą, jeziorkowat ą i śmieszk ę; do brunatnych: trawn ą i moczarow ą. Pod ochron ą gatunkow ą znalazły si ę traszki, ropuchy, kumaki, grzebuszki i rzekotki. Płazy s ą sprzymierze ńcami człowieka w zwalczaniu szkodliwych gatunków drobnych zwierz ąt, przede wszystkim owadów, ale ich liczebno ść jest ci ągle zagro Ŝona ze wzgl ędu na post ępuj ącą chemizacj ę rolnictwa oraz katastrofalny stan sanitarny rzek.

Ryby

W wodach rzek i jezior stwierdzono wyst ępowanie 42gatunków ryb. Rodzina ta na terenie gminy reprezentowana jest przez wi ększo ść popularnych gatunków (szczupak, leszcz, oko ń, pło ć, mi ętus, sum i in.), na uwag ę zasługuje fakt pojawiania si ę pstr ąga potokowego i troci wędrownej w rzece Santoczna, która prowadzi nie zanieczyszczone i dobrze natlenione wody o bystrym nurcie.

Zwierzyna łowna

Ssaki kopytne stanowi ą podstawow ą grup ę zwierz ąt łownych. Na terenie reprezentowane s ą głownie przez dziki, sarny i jelenie oraz sztucznie sprowadzone daniele. Zgrupowane s ą na terenie dwóch kompleksów le śnych - Puszczy Gorzowskiej i Puszczy Noteckiej. W tej pierwszej panuj ą lepsze warunki siedliskowe i tam te Ŝ liczebno ść zwierzyny łownej jest zdecydowanie wi ększa. Niepo Ŝą dane zjawisko wypalania ł ąk jest przyczyn ą ubogich stanów zwierzyny drobnej, głównie: zaj ęcy, kuropatw, ba Ŝantów, dzikich kaczek i dzikich g ęsi.Na terenie gminy gospodarka 8 łowiecka realizowana jest przez my śliwych zrzeszonych w 6 kołach łowieckich. Racjonalna gospodarka łowiecka utrzymuje stan pogłowia na terenie gminy, na okre ślonym pojemno ści ą łowisk poziomie. Dane ilo ściowe szacowane s ą przez łowczych poszczególnych kół i nie przedstawiaj ą faktycznej liczebno ści zwierzyny, obszar kół łowieckich bowiem wykraczaj ą poza obszar gminy. Do dnia sporz ądzania niniejszego raportu, nie napłyn ęły odpowiedzi z poszczególnych kół, dotycz ących stanu, liczebno ści i pozysku zwierzyny łownej. Z uzyskanych informacji wynika, Ŝe najliczniejsz ą grup ą zwierzyny łownej jest: sarna, nast ępnie dziki, jelenie, dzikie kaczki, lisy, zaj ące, dzikie g ęsi, ba Ŝanty, a najmniej liczn ą zwierzyn ą jest kuropatwa.

Zasoby wodne

Zasoby wodne znajduj ące si ę na terenie gminy i sołectwa, zwi ązane s ą genetycznie z działalno ści ą l ądolodu ostatniego zlodowacenia bałtyckiego - północnopolskiego. W jego pomorskiej fazie, Pradolina Toru ńsko - Eberswaldzka stała si ę szlakiem odpływu wód glacjofluwialnych w kierunku zachód.

Zasoby wód powierzchniowych

WARTA stanowi zachodni ą granic ę sołectwa. Jest rzek ą II rz ędu, prawobrze Ŝnym dopływem Odry do której uchodzi w jej 617,6 km. Wypływa ze źródeł w Kromołowie na Wy Ŝynie Krakowsko - Cz ęstochowskiej. Długo ść całkowita Warty wynosi 808,2 km (w tym na terenie gminy ok. 20 km.), a jej powierzchnia zlewni całkowitej wynosi 54.310 km2. Najwi ększym dopływem Warty na terenie gminy jest rzeka Note ć, która uchodzi do niej w jej 68,2 km w Santoku. Jest rzek ą Ŝeglown ą. Na stan czysto ści wód Warty wpływa stan gospodarki ściekowej w sporym fragmencie zachodniej Polski, jej zlewnia stanowi około jednej szóstej powierzchni kraju. Trafiaj ą tu ścieki przemysłowe i komunalne m.in. z Zawiercia, Częstochowy, Sieradza, Łodzi, Koła, Konina, Poznania, Mi ędzychodu i Skwierzyny. Zgodnie z wymaganiami docelowymi jako ść wód Warty na terenie województwa lubuskiego powinna odpowiada ć II klasie czysto ści. Stan czysto ści wód Warty badany jest, na terenie województwa, w 3 punktach pomiarowych w ramach monitoringu podstawowego. Punkty pomiarowe zlokalizowana s ą poza terenem gminy. Substancje organiczne; wszystkie normowane wska źniki tej grupy przyjmowały warto ści odpowiadaj ące II klasie czysto ści. Powy Ŝej uj ścia Noteci obserwuje si ę zmniejszenie wska źnika BZT5. St ęŜ enia w ęgla organicznego przybieraj ą warto ści charakterystyczne dla wód średnio obci ąŜ onych (32 - 36 mg C/dm3) Zasolenie; zasolenie Warty jest niskie, odpowiada I klasie czysto ści Zawiesiny; ilo ść zawiesin niesionych przez rzek ę jest średnia. Ich ilo ść niesiona we wszystkich przekrojach rzeki odpowiadała II klasie czysto ści.. Obserwuje si ę zmniejszanie ilo ści zawiesin. Substancje biogeniczne; pod wzgl ędem obci ąŜ enia substancjami biogenicznymi, odcinek rzeki nie odpowiada normom z powodu zawarto ści fosforu ogólnego. Metale; st ęŜ enia badanych metali ci ęŜ kich nie przekraczały warto ści dopuszczalnych dla I klasy czysto ści. Specyficzne zwi ązki organiczne; ilo ść fenoli lotnych, detergentów anionowych oraz pestycydów, odpowiada II klasie czysto ści. Saprobowo ść ; st ęŜ enia chlorofilu "a" nie odpowiada normom Stan sanitarny; zawarto ść bakterii coli nie odpowiada normom we wszystkich badanych przekrojach rzeki. W 1999 roku wody Warty nie odpowiadały normom czysto ści (NON). O deklasyfikacji zadecydowały: wysokie stęŜ enia fosforanów, chlorofilu "a" i zły stan sanitarny.

9 Zasoby wód podziemnych

Na terenie gminy poziomy wodono śne zlokalizowane s ą w utworach pi ętra czwartorz ędowego, zwi ązane z utworami piaszczysto - Ŝwirowymi pradoliny Toru ńsko - Eberswaldzkiej, stanowi ącej obni Ŝenie morfologiczne wykorzystywane przez system rzeczny Warty i Noteci. Jest to zbiornik stosunkowo najbardziej nara Ŝony na zanieczyszczenia, pomimo du Ŝej odnawialno ści wód. Wynika to z płytko poło Ŝonego zwierciadła wód podziemnych, słabej lub braku izolacji tego poziomu od powierzchni utworami słabo przepuszczalnymi, stosunkowo du Ŝego zaludnienia oraz działalno ści rolniczej. Ponadto na stan czysto ści wód zbiornika wpływaj ą tak Ŝe wody drenowane z wysoczyzn i partii przyskarpowych doliny Noteci i Warty. Monitoring jako ści wód podziemnych prowadzony jest w ramach Pa ństwowego Monitoringu Środowiska przez Pa ństwowy Instytut Geologiczny w Warszawie. Dwa punkty w sieci monitoringu regionalnego zlokalizowane s ą na terenie gminy (na 57 punktów w województwie), wyniki jednak obrazuj ą jako ść wód równie Ŝ w punktach nie obj ętych monitoringiem. Gmina korzysta bowiem z wód podziemnych pochodz ących ze zbiornika obj ętego badaniami. Generalnie wody podziemne odpowiadaj ą wysokiej jako ści (klasa Ib) - otwór w Płomykowie i najwy Ŝszej, klasa Ia, - otwór w Ludzisławicach (jedyny w województwie). Na terenie gminy znajduje si ę 5 uj ęcia wód podziemnych w: Janczewie Płomykowie Starym Polichnie (obecnie nie eksploatowana ze względu na przekroczon ą warto ść manganu) Wawrowie (wył ączona z eksploatacji - sie ć wodoci ągowa podł ączona do m. Gorzów Wlkp.) Ludzisławicach. S ą one eksploatowane przez Gminn ą Spółk ę Wodno-Ściekow ą w Santoku z siedzib ą w Lipkach Wlk.. Uj ęcia te s ą pod stał ą kontrol ą Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Gorzowie Wlkp., przeprowadzone przez nich badania nie wykazuj ę przekroczenia zawarto ści metali i bakterii chorobotwórczych.

Gleby Teren gminy i sołectwa pokrywaj ą głównie czwartorz ędowe osady lodowcowo - plejsctoce ńskie. Ponad 60% powierzchni stanowi ą utwory lodowcowe (piaski i gliny), a pozostał ą pokrywaj ą osady holoce ńskie (torfy, mursze, piaski rzeczne, aluwia). Wi ększo ść gleb uprawnych (znajduj ących si ę przede wszystkim w północnej cz ęś ci gminy, w strefie moreny czołowej) zaliczy ć mo Ŝna do gleb lekkich, których zalet ą jest łatwo ść uprawy mechanicznej i szybkie obsychanie na wiosn ę. Na terenie gminy dominuj ą gleby brunatne i piaskowe wykształcone z piasków słabo gliniastych i gliniastych oraz, głównie w południowej cz ęś ci gminy, gleby torfowe i murszowo - torfowe. Według podziału bonitacyjnego, która okre śla jako ść gleb, nale Ŝy stwierdzi ć, Ŝe w ogólnej powierzchni gruntów ornych gminy Santok przewa Ŝaj ą gleby średniej klasy IVa i IVb - 46,2 %; gleby słabe klasy V i VI zajmuj ą 39,9 %, a gleby dobrej klasy IIIa i IIIb - 13,9 %. Na terenie gminy nie ma gleb najlepszej jako ści - klasy I i II. Gleby najlepsze jako ściowo wyst ępuj ą w północno zachodniej i centralnej cz ęś ci gminy (w rejonie Wawrowa, Czechowa, Janczewa i Gralewa) oraz w strefach kraw ędziowych doliny Warty. Gleby najsłabszych klas znajduj ą si ę w północno wschodniej i południowej cz ęś ci gminy. W śród u Ŝytków zielonych nieznacznie dominuj ą u Ŝytki słabej klasy V i VI, które zajmuj ą 51,7% powierzchni u Ŝytków. U Ŝytki klasy średniej III i IV stanowi ą 48,3 % powierzchni. Zdecydowana wi ększo ść u Ŝytków zlokalizowana jest w południowej cz ęś ci gminy, w pradolinie Warty i Noteci.

Przydatno ść rolnicza gleb

Na terenie gminy wyst ępuj ą ró Ŝne pod wzgl ędem geomorfologicznym gleby, które wykazuj ą zbli Ŝone wła ściwo ści rolnicze i mog ą by ć w podobny sposób uŜytkowane. Ze wzgl ędów praktycznych przyj ęto charakteryzowa ć je jako siedliska zwi ązane z upraw ą charakterystycznych zbó Ŝ, uznanych za ro śliny wska źnikowe. S ą to nast ępuj ące grupy: Siedliska odpowiednie do uprawy pszenicy i ro ślin towarzysz ących; obejmuj ący 3 kompleksy rolniczej przydatno ści 10 kompleks 1 - pszenny bardzo dobry kompleks 2 - pszenny dobry kompleks 3 - pszenny wadliwy (pszenno - Ŝytni) Siedliska odpowiednie do produkcji Ŝyta i ro ślin towarzysz ących; obejmuj ący 4 kompleksy kompleks 4 - Ŝytni bardzo dobry kompleks 5 - Ŝytni dobry kompleks 6 - Ŝytni słaby kompleks 7 - Ŝytni najsłabszy Siedliska odpowiednie do produkcji zbó Ŝ i ro ślin pastewnych; obejmuj ący 2 kompleksy kompleks 8 - zbo Ŝowo-pastewny mocny kompleks 9 - zbo Ŝowo-pastewny słaby

Rozmieszczenie siedliskowe gleb zaliczanych do poszczególnych grup pokrywaj ą si ę z ich klasyfikacj ą bonitacyjn ą. Na obszarze gminy wyst ępuj ą gleby siedliskowe 2 i 3 kompleksu rolniczej przydatno ści, obejmujący jako ściowo klasy IIIa i IIIb. Zajmuj ą blisko 14% powierzchni gruntów ornych. Charakteryzuj ą si ę przydatno ści ą do uprawy ro ślin o du Ŝych wymaganiach pokarmowych (pszenica, buraki cukrowe, ro śliny pastewne i przemysłowe. Gleby zaliczane do tych kompleksów wyst ępuj ą głównie w zachodniej i centralnej cz ęś ci gminy oraz w strefie kraw ędziowej Równiny Gorzowskiej (kraw ędź pradoliny Warty). Najwi ększ ą powierzchni ę gruntów ornych na terenie gminy zajmuj ą gleby przydatne do produkcji Ŝyta. Ł ącznie zajmuj ą ponad 77 % powierzchni gruntów, obejmuj ąc kompleksy 5, 6 i 7. Odpowiadaj ą jako ściowo klasy IVa, IVb, V oraz VI w najsłabszym kompleksie. Gleby wy Ŝszych kompleksów (5 i 6) zlokalizowane s ą w pobli Ŝu najlepszych gleb na terenie gminy, czyli w jej centralnej i północnej cz ęś ci na Równinie Gorzowskiej (rejon Janczewa, Górek, Gralewa, Santoka). Najsłabszy kompleks 7, obejmuje tereny le Ŝą ce w pobli Ŝu siedlisk le śnych, w jej północno wschodniej cz ęś ci (Puszcza Gorzowska) i południowej (Puszcza Notecka). Do gleb siedliska zbo Ŝowo - pastewnego nale Ŝą gleby okresowo nadmiernie uwilgotnione. Wyst ępuj ą przewa Ŝnie w s ąsiedztwie u Ŝytków zielonych lub w obni Ŝeniach terenu o utrudnionym odpływie wód powierzchniowych. Obejmuj ą gleby zlokalizowane w południowej i południowo wschodniej cz ęś ci gminy, tj. w pradolinie Warty i Noteci.

Klimat Z uwagi na prawie kra ńcowo zachodnie poło Ŝenie terenu gminy na mapie Polski sprawia, Ŝe jego klimat pozostaje pod wyra źnym wpływem klimatu oceanicznego. Wg danych IMiGW w Gorzowie najwi ększa cz ęstotliwo ść wiatrów wyst ępuje z kierunków zachodnich (22%), południowo - zachodnich (19%) i północno zachodnich (20%). Zimy na terenie gminy s ą łagodne, z cz ęstymi odwil Ŝami; lata nieco chłodniejsze z wi ększ ą sum ą opadów. Średnia roczna temperatura powietrza wynosi 7,9° C. Średnia temperatura stycznia kształtuje si ę na poziomie - 1,5° C, a lipca wynosi 17,7° C. Przymrozki pojawiaj ą si ę ju Ŝ w pierwszych dniach pa ździernika, a ostatnie w ko ńcu kwietnia. Maksimum opadowe przypada na lipiec, a minimum na luty. Średnia liczba dni z opadem śnie Ŝnym wynosi 36 dni. Pierwszy opad śnie Ŝny wyst ępuje około połowy listopada, a ostatni w pierwszej połowie kwietnia. Średnia liczba dni pochmurnych na terenie wynosi około 150 dni (najwi ęcej zim ą). Maksymalne zachmurzenie wyst ępuje w grudniu, najmniejsze w maju. Na ogół, w północnej cz ęś ci gminy (wysoczy źnie - Równinie Gorzowskiej), wyst ępuj ą nieco wi ększe opady, ni Ŝ w południowej cz ęś ci (Kotlina Gorzowska - doliny rzek Warty Noteci). Okres wegetacyjny na terenie gminy wynosi średnio 220 dni. Średnioroczne opady wynosz ą około 550 mm w południowej cz ęś ci gminy i około 565 mm w jej północnej cz ęś ci. (Na podstawie: "Przyroda województwa gorzowskiego"; praca zbiorowa pod redakcj ą S. Króla - Gorzów 1994r.). Na terenie gminy Santok nie ma zlokalizowanych punktów pomiarowych rejestruj ących wysoko ść opadu atmosferycznego.

11 Drogownictwo

Analizuj ąc poszczególne bran Ŝe infrastruktury technicznej nale Ŝy stwierdzi ć, Ŝe elementami które maj ą ogromne znaczenie dla rozwoju gospodarczego s ą drogi publiczne oraz ich otoczenie. Sie ć drogowa na terenie gminy jest stosunkowo g ęsta i w miar ę równomiernie rozmieszczona. Układ komunikacyjny zapewnia niezb ędne poł ączenia drogowe pomi ędzy gmin ą, a o środkami administracji rz ądowej i samorz ądowej oraz pomi ędzy wszystkimi miejscowo ściami le Ŝą cymi na jej terenie. Praktycznie nie zachodzi potrzeba budowy nowych połącze ń drogowych, a jedynie modernizacja, podnoszenie standardu oraz prawidłowe ich utrzymanie. Po zmianach administracyjnych na terenie gminy Santok znajduj ą si ę drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne, o ł ącznej długo ści 373,5 km Utrzymaniem i modernizacj ą dróg wojewódzkich zajmuje si ę Zarz ąd Dróg Wojewódzkich w Zielonej Górze - Biuro Zamiejscowe w Gorzowie Wlkp, drogami Drogi krajowe

Na terenie gminy znajduje si ę docinek drogi krajowej nr 22, b ędąca północno - zachodni ą granic ą gminy, relacji Kostrzyn - Gorzów Wlkp. - Wałcz o łącznej długo ści 0,9 km. Nawierzchnia drogi z dywanika bitumicznego, stan dobry.

Drogi wojewódzkie

Na terenie gminy Santok znajduje si ę 26,0 km dróg wojewódzkich:

Droga wojewódzka nr 158, przecinaj ąca gmin ę z zachodu na wschód, relacji Gorzów Wlkp - Drezdenko. Ł ączna długo ść odcinka le Ŝą cego w granicach administracyjnych gminy wynosi 25,2 km. Nawierzchnia drogi bitumiczna, stan techniczny dobry, na niektórych jej odcinkach dostateczny lub zły. Droga o najwi ększym nat ęŜ eniu ruchu. Przy drodze, w miejscowo ści Lipki Wlk., zlokalizowana jest stacja paliw (ON. E-94, E-98 i Pb-98)

Droga wojewódzka nr 159 relacji Skwierzyna - Drezdenko (w miejscowo ści Nowe Polichno ł ączy si ę z drog ą wojewódzk ą nr 158). Ł ączny odcinek w granicach administracyjnych gminy wynosi 0,8 km. Nawierzchnia bitumiczna, stan techniczny dobry.

12 ŚRODOWISKO KULTUROWE

Walory architektury wiejskiej

Na piaszczystym brzegu zachował si ę tu wi ększy zespół starej zabudowy, w du Ŝej mierze szachulcowej (konstrukcja przewa Ŝnie ukryta pod tynkiem), schodz ącej niemal do samej rzeki. Na uwag ę zasługuje te Ŝ zabudowa ul. Nadbrze Ŝnej .

W centrum wsi znajduje si ę szeroka ul. Zielona, obsadzona po środku lipami. Po jej wsch. stronie wznosi si ę poewangelicki ko ściół św. Antoniego z 1828 r., przebudowany na przełomie XIX i XX w., szachulcowo-murowany, z dachem naczółkowym i wie Ŝą obit ą blach ą. W 1957 r. utworzono przy nim parafi ę. W krytym stropem wn ętrzu znajduje si ę typowy dla świ ąty ń ewangelickich balkon. Na wschód od niego stoi budynek dawnej karczmy z ko ńca XIX w., a po drugiej stronie szosy szkoła z pocz. XX w. Społeczno ść Starego Polichna to społeczno ść napływowa z terenów całej polski i kresów wschodnich która osiedliła si ę natym terenie w efekcie powojennej emigracji jak i przesiedle ń. Nie ma wyra źnej grypy etnicznej która nadawała by to czy dominowała swoj ą kultur ą, obrz ędami czy świ ętami. W latach pi ęć dziesiąty i sze ść dziesi ątych poprzedniego stulecia widoczne jeszcze były wpływy kulturowe grup ludno ści która stanowiła wi ększo ść , jednak z czasem kiedy nast ępowały zmiany pokoleniowe ró Ŝnice ulegały zacieraniu i obecnie wytworzyło si ę społecze ństwo lubuskie (ziem odzyskanych) które swoj ą now ą ju Ŝ kultur ę dopiero kształtuje.

Obiekty i tereny

Stare Polichno ze wzgl ędu na swoje poło Ŝenie i naturalne granice wyznaczone od zachodu przez rzek ę Warte a od wschodu Puszcze Noteck ą, nie dysponuje bogatymi zasobami gruntów z przeznaczeniem na budownictwo mieszkaniowe, jedyne tereny budowlane to ścisłe granice wsi. Od południowej strony usytuowane s ą fermy tuczu drobiu które systematycznie si ę rozwijaj ą i rozrastaj ą. Strona północna to tereny wykorzystywane rolniczo. Stare Polichno jest wsi ą o g ęstej, zwartej zabudowie. We wsi nie wyst ępuj ą pustostany mieszkaniowe , magazynowe czy produkcyjne. Wszystkie wolne tereny, zabudowania s ą skrz ętnie wykorzystywane pod zabudow ę, lub działalno ść gospodarcza. 13 W Starym Polichnie ul Zielona to aleja na której znajduj ą si ę boiska do gry w piłk ę siatkowa, koszykową oraz utwardzon ą płyt ę przy remizie stra Ŝackiej gdzie odbywaj ą si ę organizowane przez pr ęŜ nie działaj ąca jednostk ę OSP oraz Rad ę Sołeck ą coroczne festyny wiejskie z ró Ŝnych okazji. Przy ulicy Sportowej znajduj ę si ę boisko sportowe do gry w piłk ę no Ŝną . Jest to miejsce gdzie o 50 lat swoje mecze rozgrywa miejscowa dru Ŝyna piłki no Ŝnej. Na ulicy szkolnej znajduje si ę odrestaurowana przez gmin ę sala wiejska, przy której został utwardzony kamieniem naturalnym plac oraz parking . Sala wiejska która przekazana została pod nadzór dla Stowarzyszenia „ Bio-Pol” to miejsce spotka ń mieszka ńców oraz młodzie Ŝy . W sali odbywaj ą si ę przyj ęcia okoliczno ściowe i imprezy organizowane przez organizacje społeczne działaj ące we wsi. To miejsce gdzie mieszka ńcy mog ą urz ądzić przyj ęcie weselne, komunijne czy urodzinowe. Odbywaj ą si ę regularne zaj ęcia dla dzieci i młodzie Ŝy prowadzone przez Biopol oraz funkcjonuje świetlica terapeutyczna dla dzieci z rodzin patologicznych finansowana z funduszu przeciwdziałania alkoholizmowi i patologii społecznej. Dobre wyposa Ŝenie w sprz ęt audiowizualny oraz szereg gier stanowi przyjemne miejsce sp ędzenia czasu wolnego .

Ludno ść

Stare Polichno nale Ŝy do du Ŝych wsi w Gminie Santok według danych statystycznych Urz ędu Gminy sołectwo zamieszkuje; stan na dzie ń 31.03.2008r 712 osób. Tabela ;

Miejscowo ść Płe ć Do 18 lat Od 19 –do 40 Od 41 – do 55 Pow. 55 Od 56 - do 65 Pow. 65 lat razem

Stare Polichno K 105 128 77 75 27 52 385 M 89 109 77 52 30 22 327

Z Przedstawionej tabeli wynika Ŝe Stare Polichno jest sołectwem ludzi wieku średniego i starszego , cały czas spada ilo ść narodzin , o tym Ŝe wie ś si ę starzeje świadczy równie Ŝ fakt emigracji młodzie Ŝy do krajów UE.

Gospodarka i rolnictwo

Rolnictwo

W Starym Polichnie zarejestrowane s ą 72 gospodarstwa rolne z czego zdecydowana wi ększo ść to gospodarstwa poni Ŝej średniej wojewódzkiej. Tabela;

Wielko ść w ha ilo ść A 1 do 2 21 B 2 do 5 27 C 5 do 7 5 D 7 do 10 7 E 10 do 15 7 F 15 i wi ęcej 5 14

Powierzchnia całkowita 72 gospodarstw to 450,1389 ha fizycznych znacz ącą cz ęś ci ą gospodarstwa s ą u Ŝytki zielone w północnej częś ci wioski w pradolinie Warty. Prawie całkowicie zanikła hodowla bydła w całej wiosce znajduje si ę ok. 45 szt. bydła znacz ąca jest hodowla drobiu w postaci brojlera jak indyków , rozwija si ę równie Ŝ hodowla danieli.

Gospodarka

Sołectwo charakteryzuje si ę du Ŝą ilo ści ą działaj ących podmiotów gospodarczych o ró Ŝnej wielko ści w śród nich zakłady zatrudniaj ące po kilkana ście osób jak i firmy jednoosobowe. Ukierunkowane na prowadzenie usług dla ludno ści z pobliskiego Gorzowa Wlkp. Zdecydowana wi ększo ść to usługi remontowo budowlane i zwi ązane z budownictwem. W rejestrze działalno ści gospodarczej prowadzonym w Urz ędzie Gminy zarejestrowane s ą 52 podmioty gospodarcze. Wśród znacz ących podmiotów gospodarczych to; Zakład kamieniarski, Piekarnia „Raj”, Przetwórnia owoców i warzyw, Przedsi ębiorstwo zagraniczne Ichtiotropik , Pracownia Krawiecka „Santa”. Na terenie sołectwa funkcjonuj ą dwa sklepy spo Ŝywcze , jeden bar nie ma miejsc noclegowych. W sołectwie działaj ą organizacje pozarz ądowe w postaci stowarzysze ń zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze S ądowy . Stowarzyszenie „Bio-Pol” OSP Stare Polichno, Klub Sportowy Delta- Tirgum, Nie zarejestrowane grupy społeczne Klub Kobiet „Alutki” Rada Parafialna, Młodzie Ŝowa Rada Klubu „Biopolka”

Turystyka

Powierzchnia gminy Santok ukształtowała si ę pod wpływem procesów zlodowacenia bałtyckiego. Posiada bardzo urozmaicon ą rze źbę terenu. Północna cz ęść – kraw ędź Równiny Gorzowskiej, to wzniesienie morenowe poprzecinane jest licznymi i bardzo malowniczymi jarami, pokryta cz ęś ciowo Puszcz ą Gorzowsk ą. Południowa obejmuje Puszcz ę Noteck ą, Note ć i Wart ę wraz ze starorzeczami i kanałami. W rejonie Puszczy Gorzowskiej znajduj ą si ę dwa jeziora: Przeci ęte i Racze o ł ącznej powierzchni około 35 ha. Głównymi rzekami przepływaj ącymi przez gmin ę s ą rzeki: Warta i Note ć, które wchodz ą w skład systemu drogi wodnej Odra – Wisła, b ędącej jednocze śnie fragmentem europejskiej drogi wodnej E – 70, prowadz ącej z zachodu kontynentu na wschód. Lasy w gminie Santok zajmuj ą powierzchni ę 5.835 ha. co stanowi blisko 35% jej powierzchni. Najwi ększe obszary le śne zlokalizowane s ą w dwóch kompleksach, na północy Puszcza Gorzowska i na południu Puszcza Notecka. 15 Na skład gatunkowy lasów wpływ maj ą warunki siedliskowe, które s ą na ogół słabe lub bardzo słabe. W Puszczy Noteckiej wyst ępuje w zasadzie tylko sosna, nieco lepsze warunki siedliskowe w Puszczy Gorzowskiej sprawiaj ą, Ŝe cz ęść areału pokrywa drzewostan li ściasty. Poza drewnem b ędącym podstawowym produktem, lasy poło Ŝone na terenie gminy dostarczaj ą równie Ŝ u Ŝytków niedrzewnych, jak np. grzyby, owoce, zioła, Ŝywica. Ponadto obszar gminy wchodzi w skład terenów, zaliczanych do jednych z najlepszych w kraju, gdzie wyst ępuj ą bardzo dobre warunki do bytowania i rozrodu zwierzyny łownej. W granicach administracyjnych gminy znajduj ą si ę dwa rezerwaty przyrody oraz obszar chronionego krajobrazu. Du Ŝe bogactwo i zró Ŝnicowanie środowiska stanowi ą o walorach przyrodniczych i krajobrazowych gminy, daj ąc tym samym podstawy do planowania rozwoju turystyki i rekreacji na tym obszarze Gmina Santok posiada walory kulturowe, które wła ściwie wykorzystane mog ą w znaczny sposób przyczyni ć si ę do rozwoju turystyki. Działalno ść kulturalna prowadzona jest na bazie Gminnego O środka Kultury w Santoku wraz z salami i świetlicami wiejskimi, dwoma bibliotekami publicznymi (Santok i Lipki Wlk.) oraz Muzeum Grodu Santok. Na terenie grodziska prowadzone s ą nadal badania archeologiczne. Cyklicznie organizowane s ą imprezy o charakterze szeroko pojmowanej kultury, m.in. Turnieje Rycerskie poł ączone z Dniami Santoka, imprezy rocznicowe, plenery malarskie, sympozja naukowe sprzyjaj ą popularyzacji walorów turystycznych Ziemi Santockiej. Walory historyczne Santok posiada niezaprzeczalne warto ści historyczne, a szczególnie Gród Santocki zlokalizowany w widłach Warty i Noteci, którego powstanie datowane jest na przełom VII i VIII wieku. Najstarsza wzmianka o Santoku udokumentowana została w roku 1097, zapisem w roczniku kapituły gnie źnie ńskiej. Ze wzgl ędu na specyficzne poło Ŝenie geograficzne pomi ędzy Pomorzem, Wielkopolsk ą a Brandenburgi ą, Santok był niezwykle wa Ŝnym grodem warownym w systemie obronnym piastowskich Słowian. Przez Santok przebiegał wa Ŝny szlak handlowy z Poznania przez Sieraków, Drezdenko, Santok do Szczecina. Szlak ten wykorzystywany był zarówno przez kupców, jak i oddziały zbrojne. Santok był siedzib ą kasztelana i prepozyta, stanowi ąc wa Ŝny o środek gospodarczy, polityczny i religijny dla terenów poło Ŝonych w dolinie Warty. Równie Ŝ z Santokiem zwi ązana jest misja Św.Ottona, który w drodze z Gniezna na Pomorze przebywała u kasztelana santockiego, Pawła. W 1997r. z Bamberga sprowadzono relikwie Św.Ottona, które zostały zło Ŝone w ko ściele santockim staj ąc si ę, w trakcie pielgrzymek, obiektem kultu religijnego. W Muzeum Grodu Santok zgromadzone s ą najciekawsze znaleziska z prowadzonych na terenie grodziska wykopalisk. Kontynuacja prac archeologicznych w latach 1996 – 2000, stanowi ą szans ę na wzbogacenie stałej ekspozycji w miejscowym muzeum i wykorzystanie jej w promocji turystycznej. Na terenie gminy zlokalizowane jest zabytkowe budownictwo sakralne z których najcenniejszymi s ą: ołtarz główny ko ścioła p.w Podwy Ŝszenia Krzy Ŝa Świ ętego w Gralewie z ko ńca XVI wieku, szesnastowieczny krucyfiks w ko ściele p.w. Św. Józefa w Santoku i dzwonnica Santocka z 1768 roku. Niew ątpliw ą atrakcj ą turystyczn ą jest wie Ŝa widokowa, wzniesiona na Górze Zamkowej w Santoku w 1936r., z której rozci ąga si ę pi ękna panorama doliny Warty i Noteci. Dobra kultury świeckiej i sakralnej to wa Ŝne walory krajoznawcze, szczególnie miejscowo ść Santok, b ędąca ogromnym świadectwem historycznym, powinny stanowi ć wa Ŝny element składowy rozwoju turystyki w gminie. . Stare Polichno bezpo średni graniczy z Santokiem co ma olbrzymi wpływ ze wzgl ędów historycznych na rozwój turystyki , nie bez znaczenia jest fakt poło Ŝenia Polichna w zlewie dwóch rzek Warty i Noteci oraz od wschodu granice wyznacza Puszcza Notecka . Takie poło Ŝenie predysponuje Stare Polichno do rozwoju turystycznego. W ramach wspólnego projektu 5 gmin Powiatu Gorzowskiego Stowarzyszenia Bio-Pol ze Starego Polichna oraz partnera zagranicznego Parków Krajobrazowych Szwajcarii Marchijskiej wyznaczony został szlak konny z niemiec do Nowego Polichna . Szlak ten o łacznej długo ści 150 km mocno wpływa na rozwój turystyki konnej na terenie gminy jak i sołectwa .

INFRASTRUKTURA KOMUNALNA

Gospodarka wodna

Stopie ń zapotrzebowania jest bardzo zro Ŝnicowany i zale Ŝy od liczby osób przebywaj ących na terenie sołectwa oraz okresu poboru wody. Obecnie zapotrzebowanie w wod ę na terenie Starego Polichna zaspokajane jest z gminnej sieci wodoci ągowej .

Gospodarka ściekowa

Podobnie jak stopie ń zapotrzebowania w wod ę, stopie ń powstawania ścieków jest równie Ŝ bardzo zró Ŝnicowany, ale i trudny do okre ślenia. Powodem tej sytuacji jest brak systemu kanalizacji ściekowej na obszarze całego sołectwa..

Sieć energii cieplnej

Gmina Santok szczególny nacisk poło Ŝyła na radykaln ą popraw ę stanu środowiska naturalnego, dzi ęki tej idei w latach 1990 - 2003 na terenie gminy dynamicznie rozwin ęła si ę budowa m.in. gazoci ągów. Gmina zasilana jest przez Rejon Gazowniczy Gorzów gazem Gz - 50 Przez wie ś poprowadzony jest gazoci ąg średniego ci śnienia Santok - Stare Polichno - Ludzisławice - Lipki Wielkie Długo ść sieci - 10,3 km Mieszka ńcy maj ą mo Ŝliwo ść przył ączy gospodarstwa domowych do istniej ącej sieci gazowej ok. 30 mieszka ńców korzysta z gazoci ągu. Jednak znacz ące jest wykorzystywanie energii z tradycyjnych kotłów w ęglowych.

Telekomunikacja

Teren gminy znajduje si ę w rejonie działania Telekomunikacji Polskiej S.A - Zakładu Telekomunikacji w Gorzowie. Operator w latach 1996 - 1999 w znacznym stopniu zainwestował w rozwój infrastruktury telekomunikacyjnej. Zaowocowało to budow ą szeregu nowoczesnych sieci magistralnych (światłowody - dost ęp do internetu) oraz ziemnych sieci rozdzielczych . Wszystkie gospodarstwa , w zasadzie, miaj ą dost ęp do telefonu. W ostatnich latach zwi ększyła si ę liczba publicznych aparatów telefonicznych. Wszystkie poł ączenia telefoniczne realizowane s ą w ruchu automatycznym, umo Ŝliwiaj ą dost ęp do szerokiej gamy usług telefonicznych, takich jak: niezawodne korzystanie z INTERNET-u czy szybkiej transmisji danych POLPAK i POLPAK - T. Pokrycie terenu gminy zasi ęgiem stacji radiowych, telewizyjnych i operatorów telefonii komórkowej jest zadowalaj ące

17 ANALIZA SWOT DLA MIEJSCOWO ŚCI

Analiza SWOT jest efektywn ą metod ą oceny strategicznej badanego podmiotu. Składa si ę ona z analizy miejscowo ści (analiza jej mocnych i słabych stron) oraz analizy jej otoczenia (szanse i zagro Ŝenia). Nazwa SWOT jest akronimem stworzonym ze skrótów angielskich poj ęć : Strenghts (mocne strony), Weaknesses (słabe strony), Opportunities (Szanse) i Threats (zagro Ŝenia). Głównym celem analizy SWOT jest okre ślenie aktualnej i perspektywicznej pozycji miejscowo ści na tle innych. Bior ąc pod uwag ę ogóln ą zasad ę zrównowa Ŝonego rozwoju miejscowo ści, w niniejszej analizie skoncentrowano si ę na nast ępuj ących obszarach strategicznych: 1Środowisko naturalne i ład przestrzenny, 2Rozwój gospodarczy, 3Rozwój społeczny. W tabeli poni Ŝej przedstawiono wnioski z analizy.

SZANSE ZAGRO śENIA MOCNE STRONY SŁABE STRONY SZANSE ZAGRO śENIA MOCNE STRONY SŁABE STRONY ŚRODOWISKO NATURALNE I ŁAD PRZESTRZENNY Wykorzystanie walorów poło Ŝenia Mo Ŝliwo ść wyst ąpienia zalania wioski przez Atrakcyjne poło Ŝenie geograficzne oraz Nie odprowadzanie ścieków do sieci geograficznego wody Warty atrakcyjno ść krajobrazowa kanalizacyjnej Uatrakcyjnienie środowiska przyrodniczo- Poło Ŝenie blisko miasta Brak parkingów krajobrazowego Tworzenie nowych obszarów chronionych ( w Sąsiedztwo Puszczy Noteckiej Brak placu zabaw dla dzieci ramach NATURY 2000) Wykorzystanie poło Ŝenia w dolinie rzeki Korzystny mikroklimat Brak infrastruktury turystycznej Warty Korzystne warunki środowiska naturalnego Brak uci ąŜ liwego dla środowiska przemysłu Posiadane zasoby naturalne ( w tym lasy i wody) Mo Ŝliwo ść instalowania internetu Czyste powietrze ROZWÓJ GOSPODARCZY Mo Ŝliwo ść korzystania ze środków pomocy Rozdrobnione gospodarstwa rolne Unii Europejskiej oraz innych źródeł bezzwrotnej pomocy na realizacj ę inwestycji poprawiaj ących jako ść infrastruktury technicznej miejscowo ści Pozyskanie zewn ętrznych inwestorów Niewła ściwa polityka rolna Pa ństwa Atrakcyjne poło Ŝenie w pobli Ŝu szlaków Słaba jako ść gleb strategicznych komunikacyjnych Napływ turystów zainteresowanych Dobre warunki dla potencjalnych inwestorów, Niskie kwalifikacje osób pracuj ących w aktywnymi formami wypoczynku w tym w tym w sektorze produkcyjnym i rolno- rolnictwie agroturystyk ą spo Ŝywczym Odpowiednia promocja walorów sołectwa Do ść liczne atrakcje turystyczne Brak przygotowanych terenów pod inwestycje Dobra infrastruktura Zły stan dróg , ci ągów pieszych i rowerowych Brak Bazy noclegowej Brak rozpoznawalnej marki 18 Brak aktywnego systemu promocji Zbyt małe wykorzystanie wsi jako atrakcji turystycznej Brak gospodarstw agroturystycznych ROZWÓJ SPOŁECZNY Inwestycje daj ące nowe miejsca pracy Migracja wykształconej młodzie Ŝy do Aktywne uczestnictwo mieszka ńców w wi ększych o środków i miast oraz krajów UE organizacjach pozarz ądowych Działania maj ące na celu powstanie miejsc Silna identyfikacja mieszka ńców z miejscem Mało ofert pracy dla osób wykształceniem pracy w nowych sektorach tj. produkcja, zamieszkania średnim i wy Ŝszym usługi, turystyka Do ść du Ŝa ilo ść imprez sportowo-kulturalnych Post ępuj ący proces starzenia si ę społeczno ści w gminie i we wsi lokalnej

Zapewnienie dynamicznego rozwoju miejscowo ści oraz stworzenie jak najlepszych warunków Ŝycia jej mieszka ńcom – to priorytetowy cel przyj ęty przy wyznaczaniu kierunków rozwoju wsi i sołectwa Stare Polichno.

W oparciu o:

 przyj ęty cel priorytetowy, maj ąc na uwadze wnioski z analizy SWOT, nast ępuj ące zało Ŝenia:

1) Mieszka ńcy Starego Polichna utrzymuj ą si ę z ró Ŝnych źródeł zarobkowania jest to rolnictwo, działalno ść gospodarcza praca w pobliskim Gorzowie Wlkp. a inwestycje tu planowane maj ą zmieni ć ten stan i doprowadzi ć do dywersyfikacji profilu prowadzonej tu działalności gospodarczej, co ma wpłyn ąć na zwi ększenie dochodów mieszka ńców wsi, 2) wykorzystanie dobrego poło Ŝenia miejscowo ści b ędzie szło w parze z poszanowaniem zasad zrównowa Ŝonego rozwoju, 3) wa Ŝnym jest zachowanie stanu istniej ącego i dokonywanie inwestycji rozwojowych, przede wszystkim zwi ązanych z powstaniem nowej infrastruktury technicznej, 4) dla zwi ększenia poczucia to Ŝsamo ści mieszka ńców z miejscowo ści ą Stare Polichno nale Ŝy ich anga Ŝowa ć w prace zwi ązane z rozwojem wsi, 5) koniecznym jest stworzenie warunków hamuj ących odpływ mieszka ńców średnio i dobrze wykształconych, 6) czynnikiem wyró Ŝniaj ącym Stare Polichno od innych miejscowo ści gminnych jest przewidziany rozwój usług turystycznych na bazie doliny rzeki Warty oraz u Ŝytku ekologicznego, jak równie Ŝ Puszczy Noteckiej .

przyj ęto kierunki rozwoju Starego Polichna zgodnie z poniŜszym wykazem .

Planowane kierunki rozwoju:

1) Rozwój funkcji turystycznej miejscowo ści w kierunku wyspecjalizowanych usług turystycznych (agroturystyka) oraz w oparciu o wykorzystanie zasobów krajobrazowych; 2) Dalsza modernizacja stanu infrastruktury technicznej i turystycznej, podnosz ącej atrakcyjno ść turystyczn ą miejscowo ści; 3) Zachowanie dziedzictwa kulturowego poprzez promowanie funkcji turystycznej 19 4) Podniesienie atrakcyjno ści inwestycyjnej miejscowo ści; 5) Podejmowanie działa ń promocyjnych, maj ących na celu przyci ągni ęcie do Starego Polichna inwestorów oraz turystów; 6) Rozwijanie działalno ści kulturalnej i rekreacyjno – sportowej; 7) Poprawa estetyki miejscowo ści. Rozwój w zaplanowanych kierunkach zostanie osiągnięty poprzez wykonanie inwestycji z zakresu:

1. Poprawa jako ści ci ągów pieszych i drogowych, wpływaj ących na rozwój funkcji turystycznych; 2. Budowa i modernizacja infrastruktury społeczno-kulturalnej wsi; 3. Budowa infrastruktury sportowo-rekreacyjnej.

OPIS PLANOWANYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ

W rozdziale przedstawiony został wykaz przedsi ęwzi ęć inwestycyjnych zaplanowanych do realizacji w latach 2007-2013. Jest to lista otwarta, która w trakcie okresu programowania mo Ŝe by ć modyfikowana i uzupełniana. Do realizacji w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich kwalifikowa ć si ę b ędą zadania, dla których warto ść dofinansowania nie b ędzie ni Ŝsza ni Ŝ 25 000 złotych. Mo Ŝliwym jednak b ędzie ł ączenie inwestycji w ramach jednego projektu przedkładanego do w/w programu . Szczegółowy opis poszczególnych inwestycji oraz kosztorysy prac będą przygotowywane bezpośrednio przed przystąpieniem do ich realizacji i zostaną dodane w formie załączników do Planu Odnowy Miejscowości Stare Polichno , w trybie uchwalenia POM.

Tabela : Zestawienie planowanych zadań, kosztów i czasu realizacji

Lp Tytuł zadania Forma prawna własno ści Szacunkowy koszt / tys. zł Harmonogram realizacji 1 Budowa Miejsca do grilowania (wiaty) miejsc rekreacji, placu zabaw dla dzieci, zakup urz ądze ń placu zabaw, ogrodzenie placu Gmina Santok 120 I 2009 zabaw 2 Budowa pływaj ącego pomostu cumowniczego na rzece Warcie 50 I 2009 3 Budowa przystani kajakowej , pola namiotowego i wyposa Ŝenie terenu w infrastruktur ę techniczn ą ( woda, o świetlenie, sanitariaty, Gmina Santok 60 II 2010 miejsca do grilowania) 4 Wykonanie boisk do piłki siatkowej i badmintona Gmina Santok 15 I 2009 5 Budowa o świetlenia parkowego ulicy Zielonej Gmina Santok 40 I 2009 6 Modernizacja istniej ącego boiska sportowo-rekreacyjnego Gmina Santok 200 II 2010 7 Rekultywacja zbiornika retencyjnego ( stawu ), zorganizowanie kąpieliska, budowa elementów małej architektury, nasadzenie Gmina Santok 400 III 2011 zieleni ozdobnej 8 Budowa ście Ŝek rowerowych i ci ągów pieszych Gmina Santok 100 III 2011 9 Budowa ogrzewania sali wiejskiej Gmina Santok 60 I 2009 RAZEM 1045

Opis planowanych przedsięwzięć wraz z dokumentacją fotograficzną dla miejscowości Stare Polichno w ramach POM na lata 20072013 wygląda następująco :

1 Budowa Miejsca do grilowania (wiaty) miejsc rekreacji, placu zabaw dla dzieci, zakup urz ądze ń placu zabaw, ogrodzenie placu zabaw ; Realizacja zadania przewiduje budow ę wiaty na grilowej na około 100 osób z miejscami do siedzenia przy ławo-stołach, na ulicy Zielonej przy remizie stra Ŝackiej i utwardzonej płycie do zabawy , jednocze śnie za wiat ą budowa palu zabaw dla dzieci wraz z wyposa Ŝeniem i ogrodzeniem.

2.Budowa przystani dla statków i łodzi na rzece Warcie; Zadanie przewiduje budow ę przystani dla małych statków wycieczkowych i łodzi w formie pływaj ącego pomostu cumowniczego.

3. Budowa przystani kajakowej , pola namiotowego i wyposa Ŝenie terenu w infrastruktur ę techniczn ą ( woda, o świetlenie, sanitariaty, miejsca do grilowania) Realizacja zadania polega na uregulowaniu kanału pomi ędzy rzek ą Warta a star ą przepompowni ą, regulacja ta polegała b ędzie na pogł ębieniu kanału, odkrzaczeniu brzegów, przygotowania miejsca do bezpiecznego przechowywania kajaków ( cuma, stojak). Pole namiotowe b ędzie zlokalizowane po drugiej stronie wału ochronnego, wyposa Ŝenie terenu to uzbrojenie w dost ęp do energii elektrycznej dla turystów, o świetlenie terenu , wyposa Ŝenie pola w sanitariaty, budowa bezpiecznego miejsca do grilowania i przygotowania posiłków.

4. Wykonanie boisk do piłki siatkowej; Realizacja zadania przewiduje budow ę boiska do pla Ŝowej piłki siatkowej oraz boiska trawiastego do piłki siatkowej i badmintona wraz z ławkami dla publiczno ści

5. Budowa o świetlenia parkowego ulicy Zielonej; Ulica Zielona ma charakter alei i z powodu sportowo- rekreacyjnego charakteru tej ulicy zadanie przewiduje budow ę o świetlenia lampami parkowymi.

6. Modernizacja istniej ącego boiska sportowo-rekreacyjnego; Zadanie polega na wyrównaniu płyty boiska poprzez wymian ę gruntu , wymianie murawy boiska , wykonaniu ławek dla widowni , nasadzeniu zieleni ozdobnej .

7. Rekultywacja zbiornika retencyjnego ( stawu ), zorganizowanie k ąpieliska, budowa elementów małej architektury, nasadzenie zieleni ozdobnej; Zadanie to przewiduje odmulenie dna stawu regulacje i utwardzenie brzegów, odkrzaczenie brzegów , nawiezienie płukanego piasku na pla Ŝę , budow ę małej architektury w postaci ławek , stolików nasadzenia zieleni ozdobnej, wyznaczenia i oznakowania miejsc do parkowania, odgrodzenia kąpieliska od drogi gminnej.

8. Budowa ście Ŝek rowerowych i ci ągów pieszych Zadanie to polega na budowie ci ągu pieszo-jezdnego (rowerowego) w postaci szutrowej okraw ęŜ nikowanego na wale przeciwpowodziowym okalaj ącym miejscowo ść przy rzece Warcie na odcinku od drogi wojewódzkiej nr 158 do starej przepompowni i planowanego w tym miejscu pola namiotowego

9. Budowa ogrzewania sali wiejskiej. Zdanie to polega na budowie ogrzewania sali poprzez instalacje pieca gazowego oraz budow ę instalacji CO. w pomieszczeniach sali wiejskiej

REALIZACJA ZADA Ń WYTYPOWANYCH DO WSPOŁFINANSOWANIA Z DZIAŁANIA OSI 3 „ODNOWA I ROZWOJ WSI”

Przedsi ęwzi ęcia uj ęte w niniejszym Planie Odnowy Miejscowo ści s ą zgodne z podstawowymi zało Ŝeniami zawartymi w strategicznych dokumentach dotycz ących rozwoju Polski, województwa i gminy, w szczególno ści z dokumentami: Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia, Krajowy Plan Strategiczny, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013. Planuje si ę, i Ŝ zadania b ędą realizowane ze środków własnych Gminy Santok, a tak Ŝe funduszy podmiotów pozarz ądowych oraz ze źródeł zewn ętrznych. Finansowanie zewn ętrzne opiera ć si ę b ędzie przede wszystkim o Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013, O ś Priorytetowa 3, działanie „Odnowa i Rozwój wsi” oraz o inne dost ępne środki strukturalne i pomocowe. Celem działania „Odnowa i rozwój wsi” jest poprawa jako ści Ŝycia na obszarach wiejskich poprzez zaspokojenie społecznych i kulturalnych potrzeb mieszka ńców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich. Zakłada si ę, i Ŝ cel ten zostanie osi ągni ęty poprzez dokonanie inwestycji zwi ązanych z zagospodarowaniem przestrzeni publicznej, w tym utrzymaniem, odbudow ą i popraw ą stanu dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi. Efektem realizacji projektów b ędzie stworzenie warunków dla rozwoju społeczno-ekonomicznego obszarów wiejskich i aktywizacji ludno ści wiejskiej. Inwestycje umo Ŝliwi ą rozwój to Ŝsamo ści społeczno ści wiejskiej, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki obszarów wiejskich oraz wpłyn ą na wzrost atrakcyjno ści turystycznej i inwestycyjnej obszarów wiejskich. Zaplanowane w Planie Odnowy Miejscowo ści Stare Polichno projekty maj ą na celu popraw ę jako ści Ŝycia mieszka ńców wsi. Przyczyni ą si ę do tego inwestycje w obiekty pełni ące funkcje publiczne, społeczno-kulturalne i rekreacyjne, zagospodarowanie terenów zielonych wsi, przebudowa publicznej infrastruktury zwi ązanej z rozwojem funkcji turystycznych i społeczno-kulturalnych miejscowo ści.

PUBLIC RELATIONS PLANU ODNOWY MIEJSCOWO ŚCI

Komunikacja społeczna b ędzie miała na celu informowanie opinii publicznej poprzez przekazywanie powszechnej wiedzy o działaniach Unii Europejskiej, o wdra Ŝaniu i wykorzystaniu środków wspólnotowych, o korzy ściach płyn ących z członkostwa, o budowaniu pozytywnego wizerunku podmiotów zaanga Ŝowanych w proces wdra Ŝania pomocy – w zakresie zwi ązanym z realizacj ą Planu Odnowy Miejscowo ści Stare Polichno. Komunikacja społeczna b ędzie polega ć na : _ zapewnieniu powszechnego dost ępu do informacji o mo Ŝliwo ściach ubiegania si ę o wsparcie ze środków funduszy strukturalnych na realizacj ę projektów, słu Ŝą cych rozwojowi regionalnemu dla wszystkich grup docelowych z terenu Gminy, zapewnieniu informowania opinii publicznej o zakresie i wymiarze pomocy wspólnotowej dla poszczególnych projektów i rezultatach działa ń na poziomie Gminy i sołectwa, _ inicjowaniu dodatkowych działa ń promocyjnych o zasi ęgu lokalnym, _ zapewnieniu współpracy z instytucjami zaanga Ŝowanymi w monitorowanie i realizowanie Planu w zakresie działa ń informacyjnych i promocyjnych poprzez wymian ę informacji i wspólne przedsi ęwzi ęcia, _ wykorzystaniu nowoczesnych źródeł przekazu i nowoczesnych technologii, m.in. takich jak np. Internet w celu promocji Planu oraz usprawnienia komunikacji pomi ędzy podmiotami uczestnicz ącymi w realizacji Planu.

W przygotowaniu dokumentu oraz jego konsultacjach uczestniczyli: Piotrowicz Ewa Wi śniewski Piotr Stolarski Aleksander Słomi ński Jan Wieczorek Marek