Javor - Koravčina" (2022 - 2031)
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
JP „SRBIJAŠUME”, BEOGRAD ŠG „Golija” - Ivanjica ŠU „Ivanjica”, ŠU „Golijska reka” OSNOVA GAZDOVANJA ŠUMAMA ZA GJ "JAVOR - KORAVČINA" (2022 - 2031) Biro za planiranje i projektovanje u šumarstvu Beograd, 2021. Mihaila Pupin a 113 Beograd Osnova gazdovanja šumama za GJ "Javor – Koravčina ” 2 Mihaila Pupin a 113 Beograd 0.0. UVOD I Uvodne informacije i napomene Prema Zakonu o šumama (Sl. gl. RS br 30/10, 93/12, 89/15 i 95/18), gazdinska jedinica "Javor - Koravčina" je u sastavu Golijskog šumskog područja. Ovom gazdinskom jedinicom gazduju Š.U. "Ivanjica" i ŠU"Golijska Reka" koje su u sastavu Š.G. "Golija" - Ivanjica, kao sastavnog dela J.P. "Srbijašume" - Beograd. Odeljenja kojima gazduje ŠU"Golijska Reka" su : 59,60,61,62,63 i 64, a odeljenjma 1-58 i 65-78 gazduje Š.U. "Ivanjica". Za ovu gazdinsku jedinicu ovo je po redu osmo uređivanje šuma. Prvi premer ovih šuma je uzvršen 1953. godine, drugi 1963. godine, treći 1973. godine, četvrti 1983. godine, peti 1993. godine, šesti 2001. godine, sedmi 2011. godine i osmi 2021. godine. Prve tri ŠPO izrađene su kao jedinstvene osnove za šumsko-uređajno područje "Klekovica - Kovilje - Javor". Prikupljanje podataka za izradu ove OGŠ izvršeno je u toku 2020. godine po jedinstvenoj metodologiji za sve državne šume kojima gazduje JP "Srbijašume" - Beograd, koristeći i Kodni priručnik za informacioni sistem o šumama Srbije i isti su mehanografski obrađeni. Pri izradi ove OGŠ poštovane su odredbe Zakona o šumama Srbije (Sl. gl. RS br 30/10, 93/12, 89/15 i 95/18) i Pravilnika o sadržini osnova i programa gazdovanja šumama, godišnjeg izvođačkog plana i privremenog godišnjeg plana gazdovanja privatnim šumama (Sl. gl. RS, br. 122/03), ostalih Zakona koji se odnose na gazdovanje šumama, planskih dokumenata većeg ranga važnosti za Golijsko šumsko područje, takođe je vođeno računa o specifičnostima ove gazdinske jedinice. Važnost Osnove gazdovanja šumama je od 01.01.2022. do 31.12.2031. godine. Ova OGŠ ima sledeće delove: - Tekstualni deo - Tabelarni deo - Karte Osnova gazdovanja šumama za GJ "Javor – Koravčina ” 3 Mihaila Pupin a 113 Beograd 1.0. PROSTORNE I POSEDOVNE PRILIKE 1.1. Topografske prilike 1.1.1. Geografski položaj Po svom geografskom položaju gazdinska jedinica "Javor - Koravčina" se prostire između 20 02′ 31,7″ i 20 09′ 52,2″ istočne geografske dužine od Griniča i između 43 21′ 57″ i 43 28′ 11,4″ severne geografske širine. Prema političko - administrativnoj podeli, gazdinska jedinica nalazi se na teritoriji političke opštine Ivanjica u atarima katastarskih opština: Kušići, Ravna Gora, Smiljevac, Rovine, Vasiljevići i Erčege. U administrativnom pogledu pripada Moravičkom okrugu. Gazdinska jedinica je dobila naziv po planini Javor i šumskom kompleksu Koravčina. Javor pripada Starovlaškim planinama i lociran je u jugozapadnom delu Republike Srbije. Prema popisu šuma i šumskog zemljišta ova gazdinaka jedinica pripada Golijskom šumskom području. 1.1.2. Granice Gazdinska jedinica "Javor - Koravčina" sastavljena je iz devet odvojenih celina različite veličina. Svi ovi kompleksi graniče se sa poljoprivrednim i šumskim zemljištem pretežno u privatnoj svojini. Spoljna granica prema privatnom posedu razuđena je i ustanovljena na bazi katastarskog stanja još pri ranijim uređajnim radovima. Granica gazdinske jedinice "Javor - Koravčina" polazi od Vasilinog vrha i ima pravac sever - severozapad prateći granicu političke opštine Nova Varoš u dužini od oko 4 km. Odavde granica skreće na istok i veštačkim karakterom ide preko zaseoka Bradići, Popovići, Krivokuće do reke Nošnice. Na ovom delu graniči se sa gazdinskom jedinicom "Jadarevo - Crvena gora" (odeljenje 9). Od Krivokuća granica skreće ka jugu uzvodno uz reku Nošnicu prema Stupskoj česmi do granice sa političkom opštinom Sjenica. Na ovom delu graniči se sa gazdinskom jedinicom "Kovilje - Rabrovica" (odeljenja 40, 43, 49, 51, 52, 62). Mali delovi odeljenja 53 i 57 prelaze preko reke Nošnice. Od Stupske česme granica gazdinske jedinica skreće prema severozapadu i poklapa se sa granicom političke opštine Sjenica i političke opštine Nova Varoš do Vasilinog vrha. Na ovom delu se graniči sa gazdinskom jedinicom "Golija - Javor" (odeljenje 65). U sastavu gazdinske jedinice "Javor - Koravčina" ušle su sve katastarske parcele čiji je korisnik ŠG "Golija" - Ivanjica po katastru nepokretnosti opštine Ivanjica, a nalaze se u napred navedenim granicama gazdinske jedinice. Spoljne i unutrašnje granice gazdinske jedinice obnovljene su i ofarbane u toku 2021 godine. 1.1.3. Površina Gazdinska jedinica "Javor - Koravčina" nalazi se na teritoriji opštine Ivanjica. Stanje površina prema vrsti zemljišta (načinu njegovog osnovnog korišćenja) prikazano je sledećom tabelom: Šume i šumsko zemljište Ostalo zemljište Površina Tuđe Ukupna Opština Šumske Šumsko Za ostale Šume Svega Neplodno Svega G.J. zemljište površina kulture zemljište svrhe ha 2.742,43 27,69 3,39 2.773,51 7,66 137,33 144,99 2.918,50 24,35 2.942,85 Ivanjica % 93,97 0,95 0,08 95,00 0,26 4,74 5,00 100,00 Površina gazdinske jedinice iznosi 2.918,50 ha, šume i šumsko zemljište zauzimaju 2.773,51 ha (95,0 %), ostalo zemljište zauzima 144,99 ha (5,0 %) površine gazdinske jedinice. Ukupno obraslo zemljište zauzima 2.770,12 ha (94,92 %) površine, od toga šume zauzimaju 2.742,43 ha (93,97 %), a šumske kulture 27,69 ha (0,95 %). Na šumsko zemljište otpada 3,39 ha (0,08 %), na neplodno 7,66 ha (0,26 %), a na zemljište za ostale svrhe 137,33 ha (4,74 %) od ukupne površine. Osnova gazdovanja šumama za GJ "Javor – Koravčina ” 4 Mihaila Pupin a 113 Beograd 1.2. Imovinsko pravno stanje 1.2.1. Državni posed U površinu gazdinske jedinice ušle su sve katastarske parcele koje su državno vlasništvo, (korisnik JP"Srbijašume" Beograd) po katastru nepokretnosti opštine Ivanjica, a nalaze se u navedenim granicama gazdinske jedinice. Sve katastarske parcele nalaze se na teritoriji opštine Ivanjica, a u atarima katastarskih opština: Kušići, Ravna Gora, Smiljevac, Rovine, Vasiljevići i Erčege. Ukupna površina državnog poseda ove gazdinske jedinice kojom gazduje ŠU "Ivanjica" iznosi 2.918,50 ha. Površina gazdinske jedinice, u odnosu na prošlo uređivanje šuma, smanjena je za 90,81 ha po osnovu rešavanja imovinsko pravnih odnosa sa privatnim licima i Srpskom pravoslavnom crkvom. Agencija za restituciju donela je rešenje (23.01.2014 god.) o vraćanju oduzete imovine privatnim licima ukupne površine 72,88 ha, ( Odeljenja 79 i 80 u KO Ravna Gora,kp:2865/1,2953,2848/2,2848/3). Manastiru Kovilje,Agencija za restituciju vratila je 17,55 ha oduzete imovine u odeljenjima 56 i 53 ( KO Vasiljevići , kp:64,65,750,751,752,753). Pošto šume koje su činile 79 i 80 odeljenje nisu više u sastavu gazdinske jedinice "Javor - Koravčina", sadašnja podela odeljenja je od 1 do 78. 1.2.2. Privatni posed Površina tuđeg zemljišta (enklava) unutar gazdinske jedinice iznosi 24,35 ha. Ove površine (enklave) koriste se kao livade, pašnjaci, kao i šume u privatnom posedu koje nemaju bitnijeg uticaja na gazdovanje ovom gazdinskom jedinicom. 1.2.3. Rekapitulacija za GJ"Javor – Koravčina po KO Površina Red Katastarska opština broj ha ar m2 1. Kušići 357 34 25 2. Ravna Gora 808 20 25 3. Smiljevac 1036 41 53 4. Rovine 161 90 46 5. Vasiljevići 375 61 52 6. Erčege 179 01 92 Ukupno GJ 2918 49 93 Spisak katastarskih parcela po katastarskim opštinama biće dat u poglavlju 12.0. Osnova gazdovanja šumama za GJ "Javor – Koravčina ” 5 Mihaila Pupin a 113 Beograd 2.0. EKOLOŠKE OSNOVE GAZDOVANJA 2.1. Reljef i geomorfološke karakteristike Golija je najviša planina Starovlaške visije i čitave jugozapadne Srbije. Pruža se u smeru istok - zapad, dužine oko 30 km sa izraženim izvijanjem u zapadnom delu prema jugu, a u istočnom delu prema severu, tako da ima oblik nepravilne potkovice. Golija pripada unutrašnjoj zoni Dinarskog sistema. Uglavnom je izrađena od paleozojskih škriljaca i delom od eruptivnih stena. Masiv Golije uslovno se odvaja od planine Javor rekom Moravicom i Jabukovačkim potokom, a od Radočela tipičnim laktastim tokom Studenice. Međutim, iako su Javor i Radočelo odvojeni ovim uskim dolinama ove dve manje planine čine jedinstvenu planinsku zonu sa Golijom i u pogledu svih fizičko-geografskih karakteristika i socioekonomskih odlika. Gazdinska jedinica "Javor - Koravčina" prostire se na planini Javor, u njenim ograncima. Planina Javor se nalazi severozapadno od Sjeničke kotline, pruža se od izvorišta reke Tisovice (pritoka Uvca), pa preko Vasilinog vrha, Koravčine, Skenderovca sve do Stupske česme, gde se nastavlja planina Golija. Od visova se ističu: Vasilin vrh (1.519 m n.v.), Troglav (1.406 m n.v.), Krsta (1.416 m n.v.), Vasiljevski krst (1.262 m n.v.) i Cigulj (1.390 m n.v.). Najniža tačka je u reci Nošnici (680 m n.v.). Glavni planinski venac pruža se preko nabrojanih vrhova koji su vododelnica između reke Uvca i Nošnice i ima pravac pružanja severozapad - jugoistok kao i sve planine Dinarskog sistema. Glavni grebeni su široki, oni dalje prelaze u strme strane ispresecane brojnim potocima. Deo gazdinske jedinice koji gravitira ka Nošnici u većini slučajeva ima severnu i severoistočnu ekspoziciju, mada su zastupljene i ostale ekspozicije. Nagib je u većini slučajeva vrlo strm (15 - 35 stepeni) osim Steničkog krša i manjih površina u Rogopeču koji prelazi u vrletan (preko 35 stepeni). Deo gazdinske jedinice koji gravitira prema Uvcu (kompleks Koravčina) izložen je jugozapadu i jugu, karakteriše se blažim stranama i plitkim potocima i nagibom između 5 i 15 stepeni. 2.2. Geološka podloga i tipovi zemljišta Geološku podlogu gazdinske jedinice "Javor - Koravčina" sačinjavaju paleozojski škriljci, permski peščari i trijaski krečnjaci, prema inženjersko - geološkoj karti SR Srbije. Paleozojski škriljci sastoje se od pločastih zelenih filita, glinica, glinastih škriljaca i peščara. Boja im je najčešće plavičasto - crna, sadrži kvarc, oksid gvožđa, turmalin i drugo. Paleozojski škriljci se relativno dobro raspadaju i zemljište se na njima lako obnavlja. Materijal koji daju raspadanjem može biti peskovit ili glinovit. Zemljišta su najčešće plitka, kisela i lako podložna eroziji.