Kriminaliteit Dantumadiel
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Kriminaliteit yn Dantumadiel 17001811 Rerirpe , We U/aworseher R.S ROORDA Genealooch LIOUWERT (Leeuwarden) M, Loulsarirj. 19 Telef. 5472 Postrekken 529647 Kriminaliteit yn Dantumadiel 17001811 Oerprinte út „Nieuwsblad van Noord-Oost-Friesland — Kollumer Courant” 1958 Yn it ramtfan it „Wâldeplan”fan de Fryske Akademy hat de bikende geneâlooch R.R. S, Roorda to Ljouwert yn oerlismei Drs. J. J. Sgahr v. d. Hoek fan it Streeksintrum to Olterterp op him nommen de kriminaliteit yn De Wâlden neito gean fan 1700 oant 1811 en wol út de bylagenfan de Krim. Sentinsjes. Gemeente foar gemeente hat de hear Roorda, de for- tochten en tsjügen mei har birop en âlderdom op het a.b.e. brocht en sa is dan dit, nou en dan hwat toar, marby tiden tige nijsgjirrich, oersjuch ûntstien. It giet allinne oer gefallen dy't foar it Hof fan Fryslân kamen. Yn de bylagen fan de kriminele sentinsjes kin men der mear oer fine. It earste nûmer is dat fan de portefeuille, de datum is dy fan in fonnis dat ek op it oanbilangjende dossier foarkomt. Nou wurdt de iene kear in namme skreaun mel aa en deselde hee me in oare kear met ae. Sokke nammen wurde opnommen er aa. Sa wurdt in namme de tene kear skreaun mel I, in oare kear mel J en wer in oare kear mel Y. Ieme-Jeme-Yeme. Dos altyd efkes op alle trije sjen. Sa ek mei F en % mei S en Z.C en K wurde trochinoar brûkt, sjoch foar C op K Acke en Akke sjoch op Acke, Forskriuwing tusken Goffe en Gosse Is mûchlik. De lene kear skriuwde men Simon, de oare kear Simen en Sijmen of Symen, ensfh, Untslein, bitsjut dat immen út syn finzenskip ûntslein ús. Dat wol noch net sizzee dat er dan ûnskuldich wie, mar it felt moast biwysd wurde kinne. As polysje fungearre de doarpsrjochter, de bysjager, de Roo- roe en de Switser. De eksteur (executeur) mei syn adsistinten wiene de útflerders fan it fonnis, In cherger wie in bilêstingkormmys. In fiskael, de lepenbiere easker. (Pr, F. prokureur fiskael). In prokureur postulant, In rjochtsaekfierder, pleitbisoarger. Sjoch fierder „De Genealogyske Paedwizer", to krijen by de Ee Akademy, Doelestrjitte 8 to Ljouwert, f2— postrekken Neffens it Quotisaesjekohier fan 1749 wennen der doe yn Dan- tumadiel 2040 persoanen boppe en 901 ûnder de 12 jier; de doarpen jowe it folgjende byld: Burdaerd: 155 boppe 12 jier en 73 ûnder de 12 jier, Dantuma- wâld: 281 en 107; Driesum: 201 en 80; Feanwâlden 333 en 176, Ikkerwâld 204 en 79; Jannum: 30 en 20; Moarmwâld: 138 en 63; Readtsjerk: 71 en 32; Rinsumageast: 323 en 123, Sibrandahûs: 68 en 31; Wâlterswâld: 130 en 56; De Westerein: 126 en 61. AEFKE Sybes, 35 jier, frou fan Tipke Jans yn De Falom, 135- 15=5=1748. re Een 89 jier, boer, Feanwâlden, 273-11-5-1787 en 320- AALTJE Bokkes, 46 jier, wid. Yme Tjeerds, Feanwâlden, 271- 4-5-1787 en 216-21-2-1788. AALTIE Jans, 35 jier, frou fan Henne Metskes to Feanwâlden, 146- 12-4-1752. AALTIE Johannes, 18 jier, Rinsumageast, 419-28-9-1803. AALTJE Poppes, de frou fan Rutger Gaatses to Feanwâlden. Mel har man hat se in falsk tsjûgenis ôflein. Derfoar moat se In heal- ûre op it skafot to pronk stean mei op it boarst in pampier hwerop stiet: „Valsch Getuige en Meinëdige”, en dan noch 3 jier tichthûs, 32B-2-5-1795, rd ende ier, de frou fan Rinse Sytses to Feanwâlden, 158-1-1-1756. : B ABE Wybes, 43 jier, boer, Ikkerwâld, 40-13-9-1715. ABELE Wybes, 50 jier, koumelker Feanwâlden 320-15-12-1791. ABRAHAM Abranhams, 24 jier, farrensteint, Feanwâlden, 238-29-9- 1779; 278-10-4-1788. a Cornelis, 43 jier, skûtfarder, De Westerein, 230-14-3- ACKE Joukes, 47 jier, de frou fan Foeke Deddes, boer, Dantuma- wâld, 56-11-11-1719. ADAM Jochems, 40 jier, slachter, Burdaerd, 441-24-3-1806. AIJSE Haaijes, 26 jier, op 1752 bakker Ikkerwâld, 202-11-T-1769. ALBERT Annes, 47 jier, feanbaes en Janke Sjoerds, 44 jier, Fean- wâlden, 273-21-6-1787. ALBERT Aukes, 61 jier en In soan Auke to Burgum, 37 jier, De Falom, 318-21-10-1791, ALBERT Claases syn frou, Janke Rintjes, 40 jier, De Westerein, 336-26-11-1704, ALBERT gees, 52 jier, boer, Burdaerd en Henke Izaaks Roorda, 330-19-11-1 ALBERT Hattums, feanbaes to Feanwâlden, 50 jier. Soe mei âldste syn dochter Janke en syn soantsje Pytter yn it fean turf stellen ha. Hy seit dat It net wier is en wurdt ûntslein, Der 273-20-6-1787. fan biskuldige „op St. Petri nagt 1784 veele menschen zijn 2 geweest In de Herberg van Harmen Pieters en Aukje Douwes in de Valom ter ocasie van het uitsmijten van St. Pieters Bollen” En dêr soe er doe in healbrea stellen ha, In healjter tichthús, 273- 21-6-1787. By sent. fan 15-9-1795 dan 60 jier, wurdt er mel syn soannen Gerrit en Klaas ûntslein. Hja waerden biskuldige fan En stellen fan roggestûken. As de tsjinners fan de kriminele justysje Marten in kear ophelje sille dan slacht heit Albert Hatuums tsjinner in pear kear tsjin de groun. 3 jier tichthús, 350-30-9-1. Op 2-10-1 hat er fn stellen ût it hôf fan Jan Lourens, ensfh. 1 jler tichthús, „13-2-1800, Syn frou Antje Martens is dan 60 jier. Mel Jouken en Tjepke Jans hat er as man fan 70 jier 4 Drintske rame twa lammen stellen. Strang e, brân- murken, 5 jier tichthús en dan noch 5 jier banne. 4 2-29.1- =1803. Ee to Garyp en it stellen siet him, de frou en de bern yn ij ALBERT Jans, 37 jier, boer en Gelske Oedses, 42 jier to Driesum, 157-17-3-1756. ALBERT Jans, 36 jier, Feanwâldsterwâl, 328-24-4-1773. ALBERT Jans, 21 jier skuonmakkerfeint Feanwâlden, 254-18-13- Ehle dan skuonmakker en 368-21-10-1791 en 320- 1 - à ALBERT Jans, hospes, 36 jier to Feanwâlden, 351-19-11-1798 en 357-29-6-1797, ALBERT Klases, 49 jier, boer yn De Westerein, 258-21-0-1784, ALBERT Laurens, 50 jier boer Wâlterswâld 112-9-9-1741, ALBERT Lieppes reen 60 jier, boer, Dantumawâld, 273-21-6- 1787 en 342-2-12-1707. ALBERT Meinderts syn frou Froukje Sjoerds, 23 jier, Driesum, 157-17-3-1756. ALBERT Wybes, 59 jier, Feanwâlden, 328-24-4-1793. ALGER Doetskes 46 jier, timmerman, Feanwâlden, 120-27-11-1743. ALLE Jams, 54 jier arbeider en Lutske Willems 45 jier De Westerein, 230-21-12-1776. ALLE Gosses, 29 jier, timmerman, Feanwâlden, 146-12-4-1752. ALLE Simons, 28 jler, Rinsumageast, 375-24-4-1709. ANDRIES Andries 44 jier, kastlein, De Westerein, 360-4-10-1797; 365-24-3-1798; 367-5-5-1708, ANDRES Gales, 28 jier, Feanwâlden, 2-14-12-1609. on Hendriks, 13 jler De Westerein hat mei Jan Hendriks tal bjirken stellen út de bask fan Wilhelmus Bergsma. Hja ne 'e die bitrape. Moast op de rjochtkeamerfan syn mem oer „de baeree gecastigeert” wurde, dos for syn bleate ef- terdiel. 216-22-1-1773. ANDRIJS Hendriks, 30 jier, smid, Rinsumageast, 365-24-3-1798. ANDRIES Jans, 38 jier, De Falom, 3-9-11-1700, ANDRIES Oedses, 36 jier, feanbaes, Feanwâlden, 238-29-0-1779 ANDRIES Pytters, 48 jier, arbelder Dantumawäld 366-15-4-1708. 3 ANDRINGA Jeltje, 29 jler, de frou fan Pieter Havinga, Rinsu- mageast, 329-10-7=1793. ANNA Hansen, 37 jier, skuonlapper by 't Driesumer tolhús, 25-22- 10-1710. ANNE Adis (Eedes), 26 jier, smidsfeint, Burdaerd, 88-21-5-1732. ee en 60 jier en Gertie Willems, 60 jier Feanwâlden, 152- ANNE Eelkes, 35 fier, boer, Ikkerwâld, 95-10-9-1735, ANNE Fokkes, 10 jier, soan fan Fokke Jans sil, De Westerein, 162-25-10-1757. ANNE Heddes, 41 jier to Ikkerwâld, berne to Rinsumageast. Hy hat oaren oantrune om op 4-2-1797 mel to dwaen oan de opskuor en hat mei west nel de skoalmaster. Dy reade duvel sil ik dea- sjitte, soe er sein ha. Stramg gisele en 3 fier tichthús, 360-7-10-1797, ANNE Lammerts syn frou, Wierdtje Jans, 39 jier, De Westerein, 336-26-11-1794. ANNE Pijtters, 57 jier, boer, De Westerein, 239-14-3-1780. ANNE Pvytters, 57 jier, Ikkerwâld, 304-20-11-1780. ANNE Siedses, 26 jier, smidsfeint, Feanwâlden, 333-1-4-1794, ANNE Teunis, 34 jier, boer, Dantumawâld, 163-20-9-1757. A Wygers syn frou, Ytie Jochums, 40 jier, Ikkerwâld, 225-10- en 39 jier, wid. Jackle Metskes, De Westerein, 162- ANTIE Baukes, 52 jier, brouwerske, wid. Folke Halbes, Rinsumâ- geast, 41-13-11-1715. Ee Er . ‚53 jier, wid. Wyger Martens to Dantumawâld, 162- ANTIE Clases, 28 jier, Rinsumageast, 202-11-7-1769, ANTIE Dirks, 28 jier, de frou fan Louws, 31 jier yn De Wes- terein fs ûntslein. Har man wie 6-10-1759 gisele en moast 5 jier sitte. 4 wike neit’ har man út it tiehthús ûntslein wie brocht hja in famke to wrâld, Dat bern soe dan fan in mar hja seit dat it fan har eigen man is dy't se yn it tiehthús wol opsocht hie, 187-2-7-1765. Hat wer In bern oerwoun wylst har man yn it tichthús siet. hen en 3 j 5 î : ä 5 ne 33 jier, wid. em Hessels tot Walterswäld,: 143- ANTIE Fockes, 21 fier, de frou fan Gerryt Slerks yn De Falom. Har man wie foar syn wurk faek fan hûs. Nou waerd hja der fan biskuldigeit mei tn oare man oan lein to hawwen.