POŚ M. Malbork 13.12.10
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Program Ochrony Środowiska dla Miasta Malbork do roku 2011 z perspektywą na lata 2012 - 2015 Grudzień , 2010 r. TYTUŁ OPRACOWANIA : PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA MIASTA MALBORK DO ROKU 2011 Z PERSPEKTYWĄ NA LATA 2012 - 2015 ZAMAWIAJĄCY : WYKONAWCA : URZĄD MIASTA MALBORKA GREEN KEY PL. SŁOWIAŃSKI 5 POKRZYWNO 93 82 – 200 MALBORK 86 - 330 MEŁNO KIEROWNIK PROJEKTU : mgr Joanna Masiota AUTORZY OPRACOWANIA : mgr Joanna Masiota mgr Piotr Lupa mgr Joanna Walkowiak Listopad, 2010 r. Green Key Program Ochrony Środowiska dla Miasta Malbork SPIS TRE ŚCI ROZDZIAŁ I WST ĘP 7 1.1. PRZEDMIOT I ZAKRES OPRACOWANIA 7 1.2. POTRZEBA I CEL OPRACOWANIA 8 1.3. METODA OPRACOWANIA PROGRAMU 9 ROZDZIAŁ II CHARAKTERYSTYKA MIASTA 10 2.1 DANE ADMINISTRACYJNE 10 2.2. POŁO śENIE GEOGRAFICZNE 12 2.3. SPOŁECZE ŃSTWO 13 2.3.1. LICZBA LUDNO ŚCI I JEJ ROZMIESZCZENIE 13 2.3.2. PRZYROST NATURALNY 17 2.3.3. BEZROBOCIE 17 2.4. U śYTKOWANIE TERENU 18 2.5. DZIAŁALNO ŚĆ GOSPODARCZA 19 2.6. ROLNICTWO 21 2.7. TURYSTYKA I REKREACJA 23 ROZDZIAŁ III INFRAKSTRUKTURA MIASTA 25 3.1. GOSPODARKA WODNO - ŚCIEKOWA 25 3.1.1. ZAOPATRZENIE W WOD Ę 25 3.1.1.1. UJ ĘCIA WÓD ZAOPATRUJ ĄCE SIE Ć WODOCI ĄGOW Ą 25 3.1.1.2. UJ ĘCIA WÓD PODZIEMNYCH I POWIERZCHNIOWYCH NA CELE PRODUKCYJNE, ROLNICZE I INNE 27 3.1.1.3. WODA UJMOWANA NA CELE PRZECIWPO śAROWA (PPO ś) 29 3.1.1.4. SIE Ć WODOCI ĄGOWA 30 3.1.1.5. JAKO ŚĆ WÓD UJMOWANYCH I PRZEZNACZONYCH DO ZAOPATRZENIA MIESZKA ŃCÓW DO CELÓW BYTOWYCH 31 3.1.2. GOSPODARKA ŚCIEKOWA 33 3.1.2.1. SIE Ć KANALIZACYJNA 33 3.1.2.1.1. KANALIZACJA BYTOWA 33 3.1.2.1.2. KANALIZACJA DESZCZOWA 36 3.1.2.2. SYSTEMY INDYWIDUALNE GOSPODARKI ŚCIEKOWEJ 39 3.1.2.2.1. ZBIORNIKI BEZODPŁYWOWE 40 3.1.2.2.2. PRZYDOMOWE OCZYSZCZALNIE ŚCIEKÓW 42 3.1.3. OCZYSZCZALNIE ŚCIEKÓW 44 3.1.3.1. OCZYSZCZALNIA ŚCIEKÓW W KAŁDOWIE WSI 44 3.2. ELEKTROENERGETYKA 48 3.2.1. ŹRÓDŁA ENERGII ODNAWIALNEJ 48 3.3. INSTALACJE EMITUJ ĄCE POLE ELEKTROMAGNETYCZNE 50 3.4. GAZOWNICTWO 51 3.5. CIEPŁOWNICTWO 51 3.6. KOMUNIKACJA 53 3.6.1. DROGI 53 3.6.2. KOLEJ 60 3.6.3. DROGI WODNE 60 ROZDZIAŁ IV OCENA I ANALIZA STANU ŚRODOWISKA PRZYR ODNICZEGO 60 4.1. RZE ŹBA TERENU 60 4.1.1. PRZEKSZTAŁCENIA RZE ŹBY TERENU I PRZYPOWIERZCHNIOWEJ WARSTWY SKORUPY ZIEMSKIEJ 62 3 SPIS TRE ŚCI Program Ochrony Środowiska dla Miasta Malbork Green Key 4.2. BUDOWA GEOLOGICZNA 62 4.2.1. EKSPLOATACJA SUROWCÓW MINERALNYCH JAKO ŹRÓDŁO PRZEOBRA śEŃ ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO 63 4.3. GLEBY 64 4.3.1. TYPY GENETYCZNE GLEB 64 4.3.2. DEGRADACJA GLEB 65 4.3.2.1. DEGRADACJA NATURALNA GLEB 65 4.3.2.2. DEGRADACJA CHEMICZNA GLEB 66 4.4. WODY PODZIEMNE 66 4.4.1. GŁÓWNE ZBIORNIKI WÓD PODZIEMNYCH (GZWP) 67 4.4.2. JAKO ŚĆ WÓD PODZIEMNYCH 67 4.4.3. ŹRÓDŁA PRZEOBRA śEŃ WÓD PODZIEMNYCH 70 4.4.3.1. MIEJSCA POBORU WÓD PODZIEMNYCH JAKO ŹRÓDŁA PRZEOBRA śEŃ 71 4.5. WODY POWIERZCHNIOWE 72 4.5.1. SIE Ć RZECZNA 72 4.5.2. ZBIORNIKI WODNE 73 4.5.3. ZAGRO śENIE POWODZI Ą 73 4.6. STAN ZANIECZYSZCZENIA WÓD POWIERZCHNIOWYCH 74 4.6.1. MONITORING JEZIOR 76 4.6.2. MONITORING RZEK 76 4.6.3. K ĄPIELISKA 79 4.7. ŹRÓDŁA I TENDENCJE PRZEOBRA śEŃ WÓD POWIERZCHNIOWYCH 80 4.8. KLIMAT 81 4.8.1. POWIETRZE ATMOSFERYCZNE 82 4.8.1.1. STAN CZYSTO ŚCI POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO 82 4.8.1.2. ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZE Ń POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO 84 4.8.1.3. ODORY 87 4.8.2. KLIMAT AKUSTYCZNY 87 4.8.3. PROMIENIOWANIE NIEJONIZUJ ĄCE 90 4.8.4. POWA śNE AWARIE PRZEMYSŁOWE 92 4.9. RO ŚLINNO ŚĆ 93 4.9.1. FAUNA 94 4.9.2. Ł ĄKI I PASTWISKA 95 4.9.3. ZIELE Ń URZ ĄDZONA 95 4.9.4. PRZYRODA CHRONIONA I JEJ ZASOBY 96 4.9.4.1. SIE Ć ECONET - POLSKA 97 4.9.4.2. POMNIKI PRZYRODY 97 4.9.4.3. U śYTKI EKOLOGICZNE 98 4.9.4.4. NATURA 2000 99 4.10. WSKA ŹNIKOWA OCENA ROZWOJU MIASTA MALBORK 99 ROZDZIAŁ V ZAŁO śENIA PROGRAMOWE 101 5.1. WPROWADZENIE 101 5.2. CELE, KIERUNKI I ZADANIA DO REALIZACJI W RAMACH PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA MIASTA MALBORK 102 5.2.1. GOSPODARKA WODNO - ŚCIEKOWA 102 5.2.2. ZASOBY PRZYRODNICZE 103 5.2.3. POWIERZCHNIA ZIEMI 103 5.2.4. WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE 104 5.2.5. POWIETRZE ATMOSFERYCZNE 104 5.2.6. HAŁAS 104 5.2.7. POLA ELEKTROMAGNETYCZNE 105 5.2.8. RACJONALNE U śYTKOWANIE ZASOBÓW NATURALNYCH 105 5.2.9. EDUKACJA EKOLOGICZNA 106 5.2.10. PRZECIWDZIAŁANIE POWA śNYM AWARIOM 106 ROZDZIAŁ – I 4 Green Key Program Ochrony Środowiska dla Miasta Malbork 5.3. STRATEGIA REALIZACJI PRZYJETYCH CELÓW 107 5.4. HARMONOGRAM REALIZACJI ZADA Ń EKOLOGICZNYCH 107 ROZDZIAŁ VI HARMONOGRAM REALIZACYJNY 109 ROZDZIAŁ VII KONCEPCJA EDUKACJI EKOLOGICZNEJ 128 7.1. ZAŁO śENIA OGÓLNE 128 7.2. POTRZEBA EDUKACJII EKOLOGICZNEJ 129 ROZDZIAŁ VIII SYSTEM FINANSOWANIA INWESTYCJI 13 3 8.1. KRAJOWE I MI ĘDZYNARODOWE PROGRAMY PROMUJ ĄCE ROZWÓJ ZRÓWNOWA śONY, INTEGRACJ Ę I WSPÓŁPRAC Ę MI ĘDZYNARODOW Ą 133 ROZDZIAŁ IX STRA TEGIA I MONITORING REALIZACJI PROGRAMU 138 9.1. ZARZ ĄDZANIE PROGRAMEM OCHRONY ŚRODOWISKA 138 9.1.1. INSTRUMENTY PRAWNE 139 9.1.2. INSTRUMENTY FINANSOWE 139 9.1.3. INSTRUMENTY SPOŁECZNE 140 9.1.4. INSTRUMENTY STRUKTURALNE 142 9.2. MONITOROWANIE PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA 143 9.2.1. ZASADY MONITORINGU 143 9.2.2. MONITOROWANIE ZAŁO śONYCH EFEKTÓW EKOLOGICZNYCH 144 WYKORZYSTANE MATERIAŁY I OPRACOWANIA SPIS TABEL, RYCIN, WYKRESÓW 5 SPIS TRE ŚCI Program Ochrony Środowiska dla Miasta Malbork Green Key ROZDZIAŁ – I 6 Green Key Program Ochrony Środowiska dla Miasta Malbork I. WST ĘP 1.1. PRZEDMIOT I ZAKRES OPRACOWANIA Przedmiotem opracowania jest aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Malborka uchwalonego dnia 31 maja 2007 r. Rada Miejska Malborka, podj ęła: - Uchwałę nr X/81/2007 z dnia 31 maja 2007 zmieniaj ącą uchwałę w sprawie uchwalenia Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Malborka na lata 2004 – 2012. Uchwała ta zmienia Uchwałę nr 401/XLVI/06 Rady Miasta Malborka z dnia 06 kwietnia 2006 r. w sprawie uchwalenia Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Malborka na lata 2004 – 2012. Zgodnie z art.17 ust.1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony Środowiska, Gminy, w celu realizacji polityki ekologicznej pa ństwa, sporz ądzaj ą Gminne Programy Ochrony Środowiska uwzgl ędniaj ąc wymagania polityki ekologicznej pa ństwa, okre ślaj ąc cele ekologiczne, priorytety ekologiczne, rodzaj i harmonogram działa ń proekologicznych, środki niezb ędne do osi ągni ęcia celów, w tym mechanizmy prawno - ekonomiczne i środki finansowe. Aktualizacja Programu pozwala na zanalizowanie zmian, jakie zaszły w środowisku przyrodniczym w porównaniu z poprzednimi latami oraz uzupełnienie zada ń, których realizacja przyczyni si ę do ochrony środowiska miasta. Niniejsze opracowanie prezentuje szeroko rozumian ą problematyk ę ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego miasta Malbork (gmina miejska), poło Ŝonej w powiecie malborskim, województwie pomorskim. Obejmuje ono zagadnienia zwi ązane z: - charakterystyk ą obszaru miasta; - analiz ą sytuacji demograficznej i gospodarczej; - analiz ą obecnego stanu środowiska przyrodniczego z uwzgl ędnieniem realizacji PO Ś z 2004 r. oraz analiz ą infrastruktury; - prognozowaniem zmian zachodz ących w środowisku przyrodniczym analizowanego obszaru; - wytyczeniem celów w zakresie ochrony tego środowiska; - okre śleniem działa ń zmierzaj ących do poprawy stanu środowiska przyrodniczego miasta; - wytyczeniem konkretnych przedsi ęwzi ęć zwi ązanych z ochron ą środowiska i popraw ą jego stanu, a tak Ŝe okre ślenie harmonogramu ich realizacji; 7 ROZDZIAŁ – I Program Ochrony Środowiska dla Miasta Malbork Green Key - okre śleniem mo Ŝliwych sposobów finansowania, zało Ŝonych celów i zada ń; - określeniem sposobów monitoringu pozwalaj ącego na ocen ę realizacji zało Ŝonego Programu Ochrony Środowiska. 1.2. POTRZEBA I CEL OPRACOWANIA Powszechne zainteresowanie problematyk ą ochrony środowiska w ka Ŝdej dziedzinie Ŝycia człowieka wymaga opracowywania syntetycznych dokumentów, które zbieraj ą informacje o stanie środowiska przyrodniczego człowieka oraz wyznaczaj ą konkretne kierunki działa ń, które prowadz ą w konsekwencji do zrównowa Ŝonego rozwoju obszaru. Wa Ŝne jest równie Ŝ, aby prowadzi ć ci ągł ą aktualizacj ę zamierzonych celów, dostosowywa ć je do aktualnej sytuacji i mierzy ć ich stopie ń wykonania. Przeprowadzanie analiz czasowych pozwala okre śli ć obszary, które faktycznie si ę rozwijaj ą, oczywi ście w kierunku ekologicznego rozwoju, a nad którymi trzeba nadal pracowa ć. Na stan środowiska przyrodniczego maj ą nie tylko wpływ zakłady przemysłowe, czy rozwój komunikacji i urbanizacji. Wpływ na ten jak Ŝe dynamiczny i wra Ŝliwy system ma ka Ŝda działalno ść i aktywno ść człowieka, dlatego wa Ŝne jest aby przeanalizowa ć funkcjonowanie człowieka w środowisku na ró Ŝnych płaszczyznach. Program ochrony środowiska jest wła śnie takim dokumentem, który analizuj ąc stan aktualny środowiska Ŝycia człowieka, proponuje w konsekwencji zasady zrównowaŜonego rozwoju i ochrony środowiska, wskazuje kierunki i hierarchi ę działa ń zmierzaj ących do ich wprowadzenia na terenie miasta. Celem aktualizacji Programu jest przedstawienie wytycznych do racjonalnych działa ń programowych na dalsze lata i poprawa stanu środowiska przyrodniczego miasta Malbork. Zawarte w nim rozwi ązania organizacyjne oraz logistyczno – techniczne przyczyni ą si ę do wła ściwego, zgodnego z zasad ą zrównowa Ŝonego rozwoju gospodarowania zasobami przyrodniczymi. Najpilniejszymi do rozwi ązania kwestiami w zakresie racjonalnego gospodarowania w środowisku przyrodniczym s ą problemy gospodarki odpadami (szeroko omówione w opracowaniu Plan Gospodarki Odpadami), gospodarki wodno - ściekowej, stanu czysto ści wód powierzchniowych. Ponadto na skutek rozwoju miasta, w zakresie urbanizacji, komunikacji, gospodarki, pojawiaj ą si ę lub raczej intensyfikuj ą problemy, które dotychczas nie oddziaływały w sposób znacz ący na środowisko i mieszka ńców.