De Biltse Grift september 2002

WAAKT EN BIDT DE EERSTE VIJFTIG JAREN VAN DE BEN LABRE-GROEP Hans de Groot

Het ontstaan van Waar ligt eigenlijk het beginpunt van de historie van de Ben Labre-groep? Ligt dat op de oprichtingsdatum van 2 januari 1931? Of misschien wel in de tijd dat het 'scouten ' zich begon te bewegen in de richting van de huidige mondiale scouting-beweging? Ik weet het niet. Mijn gevoel zegt mij dat een verhaal pas compleet is wanneer het begint bij het begin en stil komt te staan op het moment dat het geen geschiedenis meer is. Ik doe hier dus bewust een keuze en begin bij het begin!

Het is altijd verrassend te ontdekken hoe Afrika. Als kolonel verdedigde hij met mondiale ontwikkelingen soms terug te duizend man ongeregelde troepen met voeren zijn op kleinschalige groot succes de stad Mafikeng aan de rand gebeurtenissen in het verleden. Rond het van de Kaapkolonie tegen een overmacht midden van de negentiende eeuw werd een van negenduizend Boeren. jonge militair, Bake Russell genaamd, Volslagen onverwacht bleek Aids to vanuit Engeland naar Canada uitgezonden. scouting ook door Engelse jongens te Gezien de volslagen andere worden verslonden. Ook zij begonnen omstandigheden in Canada vormde een wildenthousiast scoutje te spelen. Veel grondige training als woudloper een structuur zat daar echter niet in. Elke groep cruciaal onderdeel van zijn vertaalde Aids to scouting op zijn eigen officiersopleiding. In 1876 manier. kreeg deze sir Bake Russell, inmiddels commandant van het In 1907 werd Baden Powell 13e regiment huzaren in het benoemd tot territoriaal toenmalige Engels-Indië, de commandant in Engeland. Daar onderluitenant Robert begon hij aan de ontwikkeling Stephenson Smyth Baden van zijn 'programma van actie Powell onder zijn bevel en zette tot opleiding van jongens tot diens verdere officiersopleiding goede staatsburgers'. Dit voort op basis van de resulteerde in de publicatie woudlopers-beginselen. Dit viel . De bij Baden Powell in vruchtbare pedagogische elementen en de aarde, gewend als hij was aan de ideeën over de padvinderswet en -belofte toenmalige drilmethoden bij de opleiding in dit handboek vertonen een sterke in het Engelse leger. Dit was dé manier om overeenkomst met de studies van de een ander soort soldaten op te leiden: Amerikaan Thomas Seton over de kerels met eigen initiatief, met gebruiken bij de Canadese Woodcraft improvisatievermogen, met teamgeest en Indians. verantwoordelijkheidsgevoel. Deze verder door Baden Powell uitgewerkte Met de hem eigen karakteristieke opleidingsmethode werd door hem in 1899 voortvarendheid begon Baden Powell in vastgelegd in de publicatie Aids to scouting 1908 aan de opbouw van de Britse Hoe effectief deze training was bewees hij padvindersbeweging, waardoor structuur zelf tijdens de Boerenoorlog in Zuid- kwam in het wilde scoutingwereldje.

62 De Biltse Grift september 2002

De scoutingontwikkeling in Nederland Gilwell Ada 's Hoeve. Zonder dit Omstreeks 1910 waaide het enthousiasme bijzondere instituut had de van meer dan honderdduizend Engelse padvindersbeweging in Nederland tegen de scouts het kanaal over en viel op zeer grote handicap van onvoldoende vruchtbare Hollandse bodem. Op veel gekwalificeerde leiders aangekeken. plaatsen in het land ontstonden spontaan padvindersgroepen die aanvankelijk allemaal hun eigen versie van het Ontwikkeling van de rooms-katholieke padvindersspel speelden. In 1911 ontstond padvinderij de Nederlandsche Padvinders Organisatie Curieus was de ontwikkeling van de r.-k. die het Engelse voorbeeld zo compleet padvindersbeweging in deze periode. In mogelijk overnam. De in 1912 opgerichte enkele plaatsen, onder andere in Tilburg, Nederlandsche Padvinders Bond volgde ontstonden spontaan rooms-katholieke een vrijere koers. Opnieuw een padvindersbewegingen. Lokaal werden ze verwarrende situatie, waaraan in 1915 door soms toegestaan, doch de algemene ingrijpen van prins Hendrik een einde werd houding van het Nederlandse Episcopaat gemaakt. Hij verzocht beide hoofdbesturen was zeer afwijzend. Dit bleek een drie leden af te vaardigen als leden van een dusdanige blokkade dat het merendeel van in te stellen fusiecommissie, die geleid zou de ouders hun kinderen het padvinderen worden door de onpartijdige Luitenant- gewoon verbood. Een van de mensen die Generaal J.B.van Heutz. Binnen enkele bleven vechten voor de slechting van deze maanden was de fusie rond en verscheen blokkade was de rooms-katholieke uit de nieuwe Vereeniging De Nederlandsche Breda afkomstige Pim Froger. Hij was lid Padvinders, de NPV, in de openbaarheid. van een van de Bredase NPV-troepen en Er waren nu eenvormige regels voor een enthousiast leider. Pim werd een van padvindersbelofte, uniformen, insignes, de drijvende krachten voor het ontstaan vlag, spel etc. Voor de verdere van een organisatie waarin geloof en spel ontwikkeling van de padvindersbeweging elkaar zouden aanvullen en versterken en in Nederland zijn onder anderen Jan vond gaandeweg steeds meer Schaap en Philip baron Van Pallandt van medestanders, ook bij de Nederlandse groot belang geweest. Jan Schaap was de geestelijkheid. In 1928 verscheen een initiator van Het Padvindersblad, waarin speciaal padvindersnummer van DUX, een nieuwe ideeën en ontwikkelingen in de uitgave van het R.-K. Centraal Bureau padvinderswereld landelijk bekend werden voor Opvoeding en Onderwijs, tezamen gemaakt. Baron Van Pallandt was zich met de Interdiocesane Jeugdcommissie. Dit sterk bewust van het belang van een goede nummer ging uitvoerig in op de padvindersleiding, de NPV nog niet. Door ontwikkelingen in de afgelopen jaren die zijn vele bezoeken aan Engeland was hij moesten leiden tot de realisatie van een op de hoogte gekomen van de r.-k. padvindersbeweging. In dezelfde tijd ontwikkeling van speciale 'Officers verscheen van de hand van Harry Training Courses', die in het Britse Spijkerman, adjunct-secretaris van de trainingspark ontwikkeld NPV, de uitgave Het verkennen in de R.-K. werden. Op zijn landgoed bij Ommen was Parochie. Dit boek was een bewerking van inmiddels al het permanente de Engelse publicatie Good Scouting, padvinderskampeerterrein 'Woodcraft en waarin de situatie werd beschreven van de buitenleven' aangelegd. Nu bood hij ook rooms-katholieke padvinders binnen de de boerderij, de Ada Hoeve aan om te gaan Boys Scouts Association. In 1928 ging het dienen als opleidingscentrum voor Nederlandse Episcopaat akkoord met het padvindersleiders. In 1923 werd dit voorstel om een r.-k. verkennersbeweging trainingscentrum actief onder de naam voor te bereiden. Op 23 april 1930 werd

63 De Biltse Grift september 2002 goedkeuring verkregen op de statuten. De leek hij al voorbestemd voor het R.-K. Verkennersvereniging werd een priesterschap. Een aantal jaren in zelfstandige tak binnen de NPV. Als verschillende kloostergemeenschappen schakel tussen beide verenigingen ging de leerde hem dat daar voor hem niet de r.-k. Hoofdkwartier-commissaris majoor levensvervulling lag. Hij vond zijn P.P.W. van Leeuwen fungeren. Deze nam uiteindelijke roeping in een leven als zitting in het bestuur van de NPV en ging zwerver tussen de zwervers in uiterste nauw samenwerken met een door de kerk armoede en ontbering. Hij bad met mensen benoemde hoofdaalmoezenier, pater mr. en gaf ze weer moed. In 1783 overleed hij. dr. J. Beuns S.J. De NPV nam de Hij is de patroon geworden van bedelaars, verantwoordelijkheid voor de technische thuislozen en sociaal behoeftige mannen. leiding op zich. Binnen de r.-k. tak werd de padvinder een verkenner. Deze ging op de DE JAREN 1930-1931 linkerborstzak een eigen blauw schild dragen met boven een geel kruis het parool 'Waakt en bidt'. Dit was een aanvulling op het algemene padvindersparool 'Weest paraat'. De belofte van de verkenner ging luiden „Op mijn eerewoord beloof ik ernstig te zullen trachten mijn plicht te doen tegenover God, de Kerk en het Vaderland, iedereen te helpen waar ik kan en de verkennerswet te zullen gehoorzamen". Trots staan ze daar. Tien jongens onder De Ben Labre-groep hun nieuwe verkennershoed en met de stok Nauwelijks eenjaar na de oprichting van in hun knuist. Om hun hals de groepsdas. de r.-k. Verkennersvereniging, op 2 januari Bruin met gele rand. Voor de groep staat 1931, vindt in De Bilt de oprichting plaats de minstens zo trotse hopman Kersten. Het van de Benedictus Labre-groep. De verkennersspel kan beginnen. Als tijdelijke initiatoren, pastoor A.P.G. Schaepman en oplossing mag de groep een wagenschuur, de onderwijzer van de St. Michaëlschool gelegen bij de witte brug over de Grift Kees Kersten kunnen tevreden zijn. tegenover het huis van de ouders van de Schaepman was al enkele jaren dé grote hopman, gebruiken als hoofdkwartier. Kort inspirator van een bloeiend rooms­ daarna komt het Verenigingsgebouw aan katholiek verenigingsleven in De Bilt. Veel de Groen van Prinstererweg gereed en kan energie had hij al gestoken in het tot stand daar het hoofdkwartier gevestigd worden. brengen van het Verenigingsgebouw aan Veel ruimte heeft men er niet. De annalen de Groen van Prinstererweg, dat in maart beschrijven dit hoofdkwartier als 'een 1930 in gebruik was genomen. Kees kast'. Het materiaal mag voorlopig in de Kersten had al ervaring opgebouwd in de wagenschuur blijven. Gelukkig krijgt de verkennersgroep van de Catharijneparochie groep na enige tijd de beschikking over de in Utrecht, waar hij in 1930 de zolder van de St. Michaëlschool. groepsleidersbevoegheid kreeg. Kapelaan Nierman, de latere bisschop van In 1934 wordt de eerste welpenhorde Groningen, werd aalmoezenier. opgencm cioor ue ouu-onuerwyzeres inea Als schutspatroon wordt gekozen voor de v.d. Velden, een zus van een onderwijzeres in 1881 heilig verklaarde Benedictus van de St. Michaëlschool. Zij wordt de Labre. Hij werd in 1748 in Amettes eerste akela en B. van Gend de eerste (Noord-Frankrijk) geboren. In zijn jeugd raksia. Bij de welpen gaat het om jongens

64 De Biltse Grift september 2002

in de leeftijdsgroep van acht tot twaalf jaar naar een eigen stamhut. Aan de Paltzerweg terwijl je voor verkenner in de blijkt een oude ongebruikte bouwkeet te leeftijdsgroep van twaalf tot zeventien jaar staan, die prima geschikt is voor dit doel. moet vallen. Deze wordt aangekocht, gedemonteerd en, Het spel van de welpen is ontleend aan het met toestemming van de gemeente, weer Jungleboek van Rudyard Kipling. De opgebouwd bij de boomgaard van de welpenleiding en de spelfiguren dragen de pastorie achter de kerk. uit het Jungleboek afkomstige namen als de eerdergenoemde Akela (de grote, Dan de topper van deze vroege periode van eenzame grijze wolf), Raksia (de wolvin), de Ben Labre-groep. In 1937 wordt Bagheera, Baloe en Ka. deelgenomen aan de Wereld in Vogelenzang met als een van de Het zomerkamp! Dat is het jaarlijkse hoogtepunten het bezoek van Lord Baden evenement waar zowel de welpen als de Powell. verkenners het hele jaar naar uit kijken. De welpen worden dan ondergebracht in een Rond 1940 bestaat korte tijd een afdeling stal bij een boer in de buurt van de van de Blauwe Vogels. Dit is een groep bosrand. Een bos is absoluut een vereiste gehandicapte kinderen die ook graag het voor een goed spel. In de directe omgeving spel van het verkennen spelen. De leidster, kamperen de verkenners in tenten. Voor juffrouw Jansen, was zelf bedlegerig maar deze zomerkampen trekt men veelal kreeg het wel voor elkaar een kamp voor richting Vilsteren bij Ommen of naar deze groep in Heidepark te organiseren. Tubbergen, de nieuwe parochie van pastoor Schaepman. Tijdens zulke Nu nog iets over de naamgeving binnen de kampweken worden in die jaren regelmatig verkennersbeweging van die tijd. De gastleiders ingeschakeld, die zo hun namen verkenner, vaandrig en hopman zijn bekwaamheidstest als groepsleider kunnen afkomstig uit de militaire wereld. Niet zo afleggen. Een van deze gastleiders is Jan vreemd, gezien de achtergrond van Baden de Quay, de latere minister-president. Powell. Uiteraard wordt de Engelse benaming van militaire rangen in het Na enkele jaren beginnen de verkenners Nederlands omgezet. Een 'hopman' was in door de maximumleeftijdsgrens heen te de vroegere huurlegers de commandant groeien. Ze willen echter beslist niet weg van een vendel soldaten. De namen bij de Ben Labre-groep. Zoals dat ook bij 'voortrekker' en 'oubaas' stammen uit de andere groepen gebeurt lost men dit tijd dat de Hollandse boeren vaste grond probleem op door ze te promoveren tot kregen in Zuid-Afrika. De voortrekkers seniorverkenner. Een van hen is Jan waren de eerste boeren die het binnenland Werner die ruim een kwart eeuw lang Ben van Zuid-Afrika introkken en daar Labre trouw blijft als verkenner, boerenbedrijven stichtten. De eigenaar van voortrekker, vaandrig en hopman. Zo zo'n boerenbedrijf heette oubaas, zijn zoon eenzelfde carrière doorloopt ook Thijs jongbaas. Deze naamgeving stamt uit de Elbertsen, die pas in 1952 afscheid neemt. tijd dat Baden Powell als Brits officier in Zelfs seniorverkenners worden elk jaar een Zuid-Afrika actief was. jaartje ouder. In 1936 is dan ook de tijd rijp voor de oprichting van een DE JAREN 1941-1945 voortrekkersstam. Dit wordt de "Kardinaal Op 2 april 1941 vaardigt de Duitse van Rossum Stam" onder leiding van Rijkscommissaris voor Nederland het oubaas J. Broere. Helaas biedt de zolder besluit uit dat alle verenigingen moeten van de St. Michaëlschool geen plaats voor worden opgeheven. De hoofdkwartieren deze nieuwe troep. Naarstig wordt gezocht moeten worden verzegeld en er dient een

65 De Biltse Grift september 2002 opgave van bezittingen en vermogen Op initiatief van kapelaan Bos wordt in gedaan te worden aan de 'Vermogens 1946 door Ans en Bea Thomas de Verwaltung'. Het dragen van een uniform meisjestak van Ben Labre opgericht, wordt verboden. Als gevolg hiervan vernoemd naar de Peruaanse heilige Rosa worden de administratie en het materiaal van Lima. Er wordt gestart met een groep van de Ben Labre-groep op de van twaalf gidsen in de leeftijdsgroep schoolzolder opgeslagen en de deuren twaalf tot zeventien jaar onder leiding van gesloten in afwachting van betere tijden. guido Ans Thomas. De belangstelling Uit de in omstreeks 1981 opgetekende blijkt groot want het aantal gidsen groeit herinneringen blijkt dat er tijdens de oorlog door naar vierentwintig. Hun motto is toch nog in het geheim enigszins wordt 'Weest bereid'. In de gidsenbeweging doorgedraaid in de schuur van hovenier wordt toegewerkt naar ontwikkeling van Kersten aan de Utrechtseweg. De Stamhut karakter en verstand, van vaardigheden, blijkt in 1943 nog even in gebruik te zijn hulpvaardigheid, kameraadschap en zorg geweest als onderduikadres. In hetzelfde voor de gezondheid. Het uniform van de jaar wordt in verband met de veiligheid gidsen bestaat uit een blauwe jurk met de van leden en oud-leden het besluit groepsdas en een donkerblauwe hoed. De genomen de volledige administratie te komst van ook nog eens een club van vernietigen. gidsen op het toch al krappe hoofdkwartier Dit is maar goed ook want in 1944 wordt op de schoolzolder wordt door de de St. Michaëlschool gevorderd en in verkenners niet erg gewaardeerd. Het duurt gebruik genomen door het Duitse leger. Na echter nog jaren voor er een oplossing hun vertrek nemen Canadese militairen er wordt gevonden; dan wordt een speciale hun intrek in. gidsenhut in Park Arenberg neergezet. Wanneer men later op die plaats begint met DE JAREN 1945-1951 huizenbouw, verhuist de hut naar het Na de bevrijding bloeit het terrein achter de kerk. verenigingsleven weer uitbundig op en zo ook Ben Labre. Er is een flinke toename Intussen is Ria Hufner gestart met een van het aantal leden. Tijdens de kaboutergroep voor meisjes in de leeftijd wederopbouw van de groep is dat erg van zeven tot twaalf jaar. Deze krijgt ook welkom. Het levert ook wel problemen op een eigen hut op de locatie van de en zorg. Mensen met leiderscapaciteiten gidsenhut. zijn dun gezaaid. Bij het weer toegankelijk worden van de De met kiekjes en tekeningen verluchte school blijkt er van het materiaal weinig verslagen van de welpenkampen in over. Veel is er verdwenen en wat er over Tubbergen (1948) en in Overasselt (1949) is blijkt grotendeels onbruikbaar te zijn. geven een goed beeld van hoe het er Dus moet er met een praktisch schone lei tijdens dit soort zomerkampen aan toegaat. begonnen worden. Er moet materiaal Het transport heen en terug wordt verzorgd worden aangeschaft in een tijd dat er met een vrachtauto van Douwe Egberts. nauwelijks iets te krijgen is, behoudens in Voor elke dag is er een programma, dat legerdumps. Dus veel improviseren en zelf voor de huidige lezer soms wat maken. nostalgische gevoelens en ook vragen oproept. Zo vind ik in het verslag van 1949 Tot het tijdstip dat de schoolzolder weer CIUCCIC progiaiiunaüiiücruciciA„*.A„\t i beschikbaar komt mag de garage van willekeurige volgorde: Bouwen holen, hopman Kersten in het Burgemeester Van raadsrots-vlag-Maria versieren, Heemstrakwartier als hoofdkwartier morgengebed, dienstnest afwassen, worden gebruikt. hazenjacht, ontvoering prinses Marjella,

66 De Biltse Grift september 2002

Negerdag etc. Hopman Jan Werner houdt komen er voor de verkenners, voortrekkers samen met akela Nelissen een oogje op het en leiding nieuwe uniformen. Lichter welpen- en verkennerskamp en getinte shirts, lange broek en baret. Een aalmoezenier Berendsen is de geestelijke nostalgisch afscheid van de karakteristieke verzorger. Jan Werner wordt in dat jaar en zo lang gebruikte verkennershoed, de geïnstalleerd als hopman, waarbij hij het 'flosjes' aan de kousen en de bekende vizierkompas en de dasriem van C. Kersten corduroy broek. Alleen de patrouilleleider krijgt overgedragen. Een groot bewijs van mag zijn stok nog behouden. vertrouwen. Rond 1964-1965 blijkt het bij de groep De financiële situatie van de groep is allemaal niet zo best te lopen. Er is een eigenlijk nooit erg rooskleurig, maar men groot leidersprobleem en zonder leiders is redt zich zelfs uit de diepste dalen. In 1952 het snel gedaan. De opheffing van de Rosa verschijnt er licht aan de horizon. In van Lima-groep zit ieder nog vers in het navolging van de Engelse scouting-actie geheugen. In deze periode weet de 'Bob a Bob' (vrij vertaald met 'Een klusje toenmalige voorzitter van de voor een shilling') wordt gestart met de groepsstichting Joop van Rijnsoever de actie 'Een heitje voor een karweitje' niet-katholieke Dirk Verheule binnen te tijdens de paasvakantie. Dit levert een halen. Voor een rooms-katholieke welkome aanvulling van de kas op. In verkennersbeweging een wat 1955 zelfs een bedrag van ƒ 23,25. ongebruikelijk besluit, maar dat in de praktijk een wijs besluit blijkt te zijn. Al DE JAREN 1955-1965 snel weet deze nieuwe man weer eenheid Het jaar 1956 brengt het vijfentwintigjarige te smeden tussen welpen en verkenners en jubileum voor de Ben Labre-groep en het krijgt ook de oudercommissie een nieuwe tienjarige jubileum voor de Rosa van impuls. Dit blijkt een belangrijke Lima-groep. Deze jubilea worden samen verbetering voor de niet bijster goede sfeer. feestelijk gevierd door maar liefst De financiële situatie baart opnieuw veel vierentwintig welpen, vijfentwintig zorgen. Voor de aanschaf van materiaal is verkenners, zes aspirant-voortrekkers en geen geld, zodat de seniorverkenners vierentwintig gidsen met hun leid(st)ers, zonder tenten blijken te zitten. In deze tijd aalmoezenier, bestuursleden, reünisten en wordt naarstig naar een nieuwe de grote groep moeders, vaders en anderen inkomstenbron gezocht naast de die achter de schermen de groepen in alles contributies. Een van de belangrijkste ondersteunen en helpen. Aantallen oorzaken van de slechte financiële situatie voortrekkers en kabouters zijn helaas niet is de huisvesting. In het begin van deze in de annalen te vinden, maar die zullen dit periode neemt de gemeente namelijk een jubileum zeker ook hebben meegevierd. zwaarwichtige beslissing die als een bom Dit blijkt helaas het laatste jubileum van de inslaat bij de Ben Labre-groep. Er wordt Rosa van Lima-groep. De opheffing in niet langer toestemming gegeven om de 1959 is onvermijdelijk wegens gebrek aan schoolzolder als hoofdkwartier te leidsters. gebruiken. Een ramp! Het enige alternatief In een wereld waarin zoveel heilige huisjes is de leegstaande hut van de voormalige worden omvergehaald kan de invloed Rosa van Lima-groep, maar bij elke daarvan op de verkennerswereld niet niespartij dreigt dit onderkomen in elkaar uitblijven. In 1957 krijgen de te storten. welpenleidsters de vrije keuze tussen de hoed en een bruine baret of een klein bruin We leven nu in de tijd dat ligkuren voor hoedje. 1963 brengt een gemoderniseerde TBC-patiënten in sanatorium Berg & tekst van de verkennerswet en in 1965 Bosch achterhaald zijn door de medische

67 De Biltse Grift september 2002 ontwikkelingen. Steeds meer lighallen opgericht onder de naam 'Cornelis komen leeg te staan. Men slaagt erin twee Kerstenstam'. Een eerbetoon aan de lighallen te kopen, die met eigen oprichter van de Ben Labre-groep. mankracht en de hulp van het zeer Wanneer de oude voortrekkerstroep 'De betrokken aannemersbedrijf Pauw van de Kardinaal van Rossum-stam' werd Westerlaan gesloopt worden en als opgeheven heb ik niet in de annalen hoofdkwartier weer opgebouwd achter de vermeld gevonden. kerk. Namen van leden van het gezelschap die zich inzetten voor de aankoop, de Ook met de welpen gaat het goed in deze vergunningen en de wederopbouw zijn: jaren. De bestaande horde zit vol en er Van Rijnsoever, Damereau, Philippi, Van staan maar liefst elf aspirant-welpen op de Westendorp en Koster. De opbouw wordt wachtlijst. Er komt een tweede horde onder een langdurige klus, die maanden in beslag leiding van Marjan Witje. Ellen Koning neemt. De aankoop van deze lighallen kost blijft trouw aan de eerste horde. een vermogen en dit moet met verjaardagsacties, luciferverkoop en loterijen bij elkaar gesprokkeld worden. Een belangrijke bijdrage komt uit de verkoop van de DAF, die pastoor Geelen bij zijn overlijden vermaakt blijkt te hebben aan de Ben Labre-groep. Tijdens de bouwtijd vinden de verkenners en de welpen tijdelijk onderdak in het Verenigingsgebouw aan de Groen van || . ..:;:V; -. ;:• :||p - J •• Prinstererweg.

Elke katholieke verkenner heeft nog steeds Avondvierdaagse 1967 het verkenners-kerkboek Kompas voor onder leiding van Hopman Werner liturgie en gebed in de verkennersgroep in zijn bezit, dat uitgegeven wordt door 'De De financiële situatie blijft onveranderlijk Katholieke Verkenner'. penibel. De aanzet tot een meer structurele geldbron voor de materiaalaanschaf vormt DE JAREN 1965-1970 het plan om te beginnen met een jaarlijkse Het tekort aan stafleden is een regelmatig fancyfair. Intussen wordt er allerwegen erg terugkerend probleem, ook weer in deze zuinig gedaan. De patrouillekisten die nu periode. Nu is de hoop gevestigd op een nog in gebruik zijn worden in deze magere groep franciscanen die zich in De Bilt jaren ontworpen door de heer Philippi. vestigt. Een van hen, Loek Bosch, stort zich vol overgave in de Ben Labre-groep. Om het thuisfront wat nader te betrekken Hij en Dirk Verheule bereiden de bij de activiteiten van de verschillende oprichting van een rowan- en een groepen worden er moeder- en voortrekkersgroep voor. In 1967 gaat voor vaderweekenden georganiseerd. De de leeftijdsgroep veertien tot zeventien jaar moeders worden ook ingeschakeld bij het de rowangroep van start onder de naam bereiden van de boerenkoolmaaltijden. 'Rowans 162', de 162e rowangroep in Zeker is dat na zo een maaltijd een Nederland. Dirk Verheuie neemt de leiding grondige schoonmaak absoluut van deze groep op zich, later opgevolgd noodzakelijk is. Maar er wordt nog veel door Loek Bosch. Om de Rowans verdere meer gedaan. De agenda van de doorgroeimogelijkheden te bieden wordt in leidersvergadering op 1 oktober 1969 1970 opnieuw een voortrekkersstam vermeldt de volgende besprekingspunten:

68 De Biltse Grift september 2002

Groepsdag, avondtocht-dropping, planning In datzelfde jaar ontstaan er weer leiderscursussen, installatie verkenners, huisvestingsproblemen. Als voorzitter van rowans en voortrekkers en de organisatie de Ben Labre Jeugdbeweging vraagt J. van het kerstfeest. De installaties zijn altijd Pauw een bouwvergunning aan voor een bijzondere gebeurtenissen voor de uitbreiding van het hoofdkwartier. Er is geïnstalleerden zelf en voor de groep. De voor ruim ƒ 2.000,- een directiekeet bevestiging dat je er nu echt bij hoort. gekocht die weer opgetrokken moet worden als thuisbasis voor de rowans, een DE JAREN 1970-1975 stevige aanslag op de kas. De beginjaren van deze periode worden Helaas moet Dirk Verheule wegens gekenmerkt door organisatorische gezondheidsproblemen zijn activiteiten problemen. Het loopt door staken. Hij geeft het stokje door aan communicatieproblemen en onderling opvolger Borgman. wantrouwen niet echt lekker Er moeten zware noten worden gekraakt en dat Omstreeks 1972 wordt een eerste poging gebeurt ook. In 1971 kan dan het gedaan tot oprichting van een Pivo-groep, veertigjarige jubileum groots worden de eerste groep binnen Ben Labre voor gevierd met een plechtige zowel meisjes als jongens van zeventien eucharistieviering, een receptie, een tot tweeëntwintig jaar. Pivo is een tentoonstelling, een drukbezochte reünie en samensmelting van de groepsnamen een buitendag voor de leden. pionierster en voortrekker. De tijd blijkt hiervoor echter nog niet rijp te zijn. In 1975 doet Loek Bosch een nieuwe poging. Deze keer met groot succes. In het begin van deze periode is er sprake van een onrustbarende terugloop van het ledental. Dit vraagt om een nieuwe methode van ledenwerving. Er wordt een diaprogramma opgezet dat wordt losgelaten op de leerlingen van drie parochieschol en. Het blijkt een schot in de roos. De nieuwe toestroom is dusdanig dat er nu een ander probleem ontstaat. Hoe te komen aan voldoende leiding voor deze aanwas?

Tijdens een 'weekend op de hei' in Overasselt in 1973 wordt onder andere de basis gelegd voor een nieuwe groepsstructuur, een gewijzigde taakinhoud van de groepsleiders en het Staf Ben Labre-groep 1971 ontstaan van een begeleidingsteam. Dirk V.Ln.r. Rowanleider Loek Bosch, Raksia Mary Verheule keert tijdelijk terug onder de Meutenkamp, Vaandrig Jan de Graaf, vleugels van Ben Labre om mee te werken Rowanleider Chris Vos, (vooraan) Groepsleider aan het realiseren van de nieuwe Th. Borgman, (achteraan) Vaandrig Theo van structuren. Rijnsoever, Pivoleider Erik Kaspers, Bagheera Trudy Snijders, Akela Marian Witjes, Hopman Hans Lucassen, Baloe Corry Besamusca, DE JAREN 1975-1981 Vaandrig Ben Snijders, Akela Frida Duin en Wij wandelen rustig verder naar de Aalmoezenier Pater Vink. afsluiting van de eerste halve eeuw in het

69 De Biltse Grift september 2002 bestaan van de Ben Labre-groep. Binnen 1981 sluit de eerste halve eeuw van de Ben de groep gebeurt veel in deze periode. Labre-groep af. De structuren die Baden Nadat al jaren geleden de verkennershoed Powell voor de padvindersorganisatie voor het loodje had moeten leggen, worden nu ogen had, zijn onder invloed van ook de baretten definitief aan de kapstok maatschappelijke ontwikkelingen sterk gehangen. Men blijft echter herkenbaar als veranderd. De kern van zijn ideeën blijft door het overhemd met de bekende onverminderd voortleven. groepsdas en de blauwe broek. De in 1973 Al over de drempel van het vijftigjarig in Overasselt genomen besluiten met jubileum van de Ben Labre-groep sluit ik betrekking tot het begrip coaching in plaats mijn verhaal af. Naar ik hoop en verwacht van leiding doen de benamingen hopman, zult u het sluitstuk van de inmiddels ruim vaandrig en akela na een lange periode zeventig jaar lange geschiedenis van de definitief van het toneel verdwijnen. De Ben Labre-groep in een van de komende rowangroep is inmiddels meer dan nummers van De Biltse Grift te lezen volwassen en viert in 1977 het tienjarig krijgen. bestaan.

Inmiddels is een nieuw fenomeen ontstaan waarin de filosofie van Baden Powell niet voorziet. Enthousiaste vaders beleefden de Bronnen: vaderweekenden dusdanig intens dat zij • -Steen, J.H.van der, 75 Jaar scouting in Nederland. Europese Bibliotheek. Zaltbom mei. samen met oud-leiders en -leidsters en 1985, ISBN 90 288 3052 9. vrienden van Ben Labre komen tot de • -De Katholieke Encyclopaedia, deel 3. oprichting van de wevergroep. Zij willen N.V.Uitg.Mij. Joost van den Vondel, ook graag binnen Ben Labre als groep Amsterdam / N.V.Standaard-Boekhandel. draaien om zich dienstbaar te maken. Antwerpen, 1949. • -Biltsche en Bilthovensche Courant: 3/8/1934, 28/9/1934,25/1/1935,7/2/1936,14/2/1936, Tot slot 24/4/1936. Ik ben mij ervan bewust dat er legio • -Tijdschrift Katholiek Verkennen, 9€ jaargang, mensen, belangrijk voor Ben Labre, in dit nummer 4, april 1940. • -Groepsblad van Scoutinggroep Ben Labre de verhaal niet met name genoemd zijn. Dit Bilt, BBB-tje, nummers 27 en 28. bedoelt zeker niet afbreuk te doen aan het • -Kersten, Rens, Gegevens verzameld uit het belang van hun inbreng in de Ben Labre- familiearchief van C. Kersten. groep. Toch wil ik nog enkele namen • -Interviews met de Ben Labre-leden B. noemen die in de laatste periodes Snijders, A. Snijders en F. Sanders. veelvuldig in verslagen voorkomen. Dat • -Fotomateriaal uit archief Ben Labregroep. • -Afbeelding Baden Powell uit De Katholieke zijn onder anderen: Chris, Ben en Cor Encyclopedie, deel 3, Uitg. Mij. Joost van den Snijders, Nico Vos, Wim Hogenes, Jos Vondel, Amsterdam/ N.V. Standaard- Westendorp en Ed Nuyting jr. Boekhandel, Antwerpen, 1949. tJQ € ^Scoytïng

70