Fred Hersch Ensemble Leaves of Grass Woensdag 4 Mei 2005 Jazz
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Jazz Fred Hersch Ensemble Leaves of Grass woensdag 4 mei 2005 Jazz . Seizoen 2004-2005 Simon Nabatov piano Jim Hall gitaar . Enrico Pieranunzi piano dubbelconcert woensdag 29 september 2004 Brussels Jazz Orchestra versus The Big White Screen Big Cities in the Twenties vrijdag 29 oktober 2004 Flat Earth Society . Uri Caine piano FES ft. Uri Caine zaterdag 13 november 2004 Joe McPhee Quartet woensdag 8 december 2004 Marc Ducret Trio Mirabassi-Boltro-Ferris Trio dubbelconcert dinsdag 1 maart 2005 Andrew Hill Trio . Von Freeman tenorsaxofoon zaterdag 26 maart 2005 Fred Hersch Ensemble Leaves of Grass woensdag 4 mei 2005 Fred Hersch Ensemble Gerard Presencer trompet . Geoffroy De Masure trombone Michael Moore klarinet . Tony Malaby tenorsaxofoon Lode Vercampt cello . John Hebert contrabas John Hollenbeck drums en percussie . Fred Hersch piano Norma Winstone, Bradley Fox stem Walt Whitman/Fred Hersch Leaves Of Grass • A Riddle Song (Overture) • Song Of The Universal • Whoever You Are Holding Me Now In Hand • Song Of Myself • The Mystic Trumpeter begin concert 20.00 uur • To You / Perfections einde omstreeks 21.30 uur • At The Close Of The Day (tekst Norma Winstone) er is geen pauze • The Sleepers • Spirit That Form’d This Scene ism. New Think, Radio 1, Focus Knack • On The Beach At Night Alone (interlude) • After The Dazzle Of Day inleiding door Marc Van den Hoof . 19.15 uur . Foyer teksten programmaboekje Roger de Neef, Marc Van den Hoof coördinatie programmaboekje deSingel druk programmaboekje Godefroit gelieve uw GSM uit te schakelen! Foyer deSingel enkel open bij avondvoorstellingen in Rode en/of Blauwe Zaal open vanaf 18.40 uur kleine koude of warme gerechten te bestellen vóór 19.20 uur broodjes tot net vóór aanvang van de voorstellingen en tijdens pauzes Hotel Corinthia (Desguinlei 94, achterzijde torengebouw ING) • Restaurant HUGO’s at Corinthia open van 18.30 tot 22.30 uur • Gozo-bar open van 10 uur tot 1 uur, uitgebreide snacks tot 23 uur deSingelaanbod: tweede drankje gratis bij afgifte van uw toegangsticket van deSingel voor diezelfde dag Zes notities bij een eerste beluistering van Fred Hersh’ Leaves Of Grass 1. Sedert King Pleasure ( pseudoniem voor Clarence Beeks, 1922-1981) is het in de jazz heel gebruikelijk dat uitzonder- lijk geslaagde en gave, zo goed als gecomponeerd lijken- de, maar in werkelijkheid geïmproviseerde instrumentale solo’s, door vocalisten, singers/writers, van lyrics, van een tekst worden voorzien. Daarin wordt dan het verhaal ver- teld dat de solerende jazzspeler geacht wordt te vertellen. Charlie Parker die in ‘Parker’s Mood’ terugkeert naar zijn ge- boortestad Kansas City. ‘I’m In The Mood For Love’ wordt saxofonist James Moody’s hoogsteigen ‘Moody’s Mood For Love’... Afhankelijk van het tempo waartegen deze verhalen worden gezongen, kunnen ze in mindere of meerdere mate aanvankelijk ‘scat vocals’ lijken: een soepele aaneenschake- ling van betekenisloze lettergrepen die op de wijze waarop een instrument dat zou doen een melodische lijn hetzij uit- vinden, improviseren, hetzij nabootsen, een manier van zingen die in de jazz al heel vroeg werd geïntroduceerd ( Louis Armstrongs ‘Heebie Jeebies’, 1926?). Maar dan plots herken je woorden, flarden van het verhaal. Het idee van King Pleasure kreeg een extra dimensie toen het trio Lam- bert, Hendricks & Ross op de gedachte kwam hele Basie- stukken, big band arrangementen en soli, te transcriberen, te ‘verwoorden’ en in ‘rerecording’ op te nemen. De solo van Wardell Gray in Neal Hefti’s ‘Little Pony’ huppelt van het ene tegenwoordige deelwoord naar het andere, moei- teloos rijmend van cookin’ naar lookin’ en tellin’ en singin’, als vanzelfsprekend swingin’. De Franse Double Six (met o.m. Ward Swingle, de latere oprichter van de fameuze Swingle Fred Hersh Fred Singers) resumeerden hele stationsromannetjes of bedach- ten de gekste science fiction avonturen op de muziek van leden in Brugge: “We are now going to play a very simple bijvoorbeeld Quincy Jones en zijn solisten. Een absoluut hoog- tune, so simple that it is almost boring... But we do hope tepunt in het genre is de vocale versie uit 1990 van Miles Davis’ harmony will save it from boredom... “.) Maar jammer ge- blues ‘Freddie Freeloader’ : Bobby McFerrin zingt de piano- noeg is die gedachte, of de formulering ervan bij nader solo van Wynton Kelly, Al Jarreau de solo van Miles Davis, inzien erg ontoereikend: onlangs hoorde ik een melodie Jon Hendricks doet het onmogelijke: Coltrane zijn solo, en uit Leonard Bernsteins ‘Missa Brevis’ die ik had willen George Benson zingt die van Cannonball Adderley. kunnen zingen, maar waarvan ik tegelijk onmiddellijk be- sefte dat zoiets mij nooit of nooit zou lukken. Hetzelfde 2. Het omgekeerde, het vervaardigen van een muzikale ver- verlangen, hetzelfde gevoel overviel me ook nu weer, bij sie, vocaal en instrumentaal, van een al dan niet literaire het beluisteren van Fred Hersch’ ‘Leaves Of Grass’. Voor tekst die niet van bij de aanvang als songtekst was bedoeld, de componist zijn deze gedichten geen songteksten, is eerder zeldzaam in de jazz. De Franse criticus en compo- voor de luisteraar geen ‘songs’, liederen wellicht, maar nist André Hodeir heeft de Joyceteksten ‘Anna Livia Plura- geen songs die thuishoren in het ‘great American song- bella’ en ‘The Bitter Ending’, allebei uit ‘Finnegan’s Wake’, book’, geen ‘ songs we know’ zoals het album heet dat getoonzet. Steve Lacy heeft een intrigerend muzikaal minia- Fred Hersch samen met Bill Frisell heeft gemaakt. (In een tuur gemaakt van Blaise Cendrars zijn ready-made gedichtje soort gesprek met Hersch in Jazz Times lees ik dat Kurt ‘Prospectus’. Hij heeft Irene Aebi Majakowski laten zingen, Elling één van de liederen, ‘The Sleeper’, in z’n courante en Kerouac en Burroughs en andere beat dichters. Luciana clubrepertoire heeft opgenomen.) (Doet me eraan den- de Souza zingt Elizabeth Bishop. Fred Hersch waagt zich aan ken dat Steve Lacy ervan overtuigd was dat de mensen Walt Whitman. David Linx en James Baldwin. Mike Westbrooks op straat ooit zijn melodieën zouden fluiten en neuriën.) ‘Glad Day’, gedichten van William Blake op muziek gezet. Of ook zijn bewerkingen van Franse poëzie of van de eigen tek- 4. De melodische lijnen die Fred Hersch heeft bedacht bij de sten van Kate Westbrook. Misschien onttrekken de (mo- gedichten van Walt Whitman volgen de cadans, de bewe- derne, vrijgevochten) literaire tekst in het algemeen en de ging, de accentuering, de eigen muzikaliteit van de uitgeko- (moderne, vrijgevochten) poëzie in het bijzonder zich aan zen, uitgezochte, uitverkoren verzen. De componist maakt deze toeëigening omdat ze (‘avant toute chose’) zèlf muziek daarbij zowel gebruik van gedeclameerde passages als van willen zijn, ongehinderd door wat dan ook zèlf melodie en een soort recitatief, een gezongen parlando dat doet den- ritme willen zijn. ken aan de ‘verses’, de strofen van de grote Amerikaanse song, die via soms fascinerende harmonische omzwervingen 3. Soms denk ik: de bedoeling van muziek is misschien dat op den duur uitmonden in de ‘chorus’, het refrein (de minia- ze aanstekelijk zou zijn. Dit wil zeggen dat ze zou uitnodi- tuuraria) die ons en de jazzspelers is bijgebleven. De instru- gen tot meezingen en meebewegen. De aanstekelijkheid mentale context leidt een enkele keer tot een solopassage, van een melodie en van een ritme waaraan de harmonie maar beperkt zich meestal tot het delicate inkleuren van de dan het mysterie zou toevoegen, het ondefinieerbare, het uitgespaarde muzikale ruimte. Niets excessiefs, niets oorver- onvatbare, het raffinement ... ( Tony Coe enkele jaren ge- dovends, niets oogverblindends. De muziek staat ten dienste van het ‘sprung rhythm’ (de onverstaanbare woorden en dan kleedt hij zich weer aan, term waarmee de heel eigen opvattingen omtrent prosodie waarbij zijn valiede kant de invaliede kant een handje toe- van de negentiende-eeuwse Engelse dichter G.M. Hopkins steekt, en dan vergezelt hij zichzelf naar huis, zoals iemand werden/worden aangeduid) van Whitman. Hier en daar een een vriend zou vergezellen. Van al het grootse blijft nog naïviteit: waar de muziek de echo wil zijn van de geluiden weinig over. in de natuur. Natura artis magistra. Opvallend is de wellui- De dichter is geen grote feestzaal meer, maar hooguit een dendheid. slaapkamer, of een bed in die slaapkamer, of op dat bed een deken dat dringend in de zon moet worden gelucht. De mu- 5. Nu ik het toch over de naïviteit van de muziek heb. Er is ziek van Fred Hersch is in al haar sobere ernst ook die Walt in de (Europese concert)muziek, denk ik soms, weinig plaats Whitman: de beproefde, afgetakelde die blijft geloven in voor ‘understatement’. Er is een soort muzikale ironie (het het vieren van mens en natuur. De muziek van Fred Hersh tegendeel beweren van wat je echt wil zeggen, met dien gaat over de zingbaarheid van het bestaan. Met daaraan, ter verstande dat de toehoorder die kronkel kan volgen) en er verduidelijking, woorden toegevoegd. is een soort muzikale karikatuur die beide meestal overdui- delijk zijn. Er lijken me weinig gradaties te bestaan in de Marc Van den Hoof expressie. De tegenstellingen zijn zwart/wit. Weinig schake- ring. Weinig grijzen. Denk ik soms. In ‘Leaves Of Grass’ is gekozen voor een constante ‘hooggestemdheid’. Een hel- derheid die nog eens wordt onderstreept door de ‘hoogge- stemdheid’ van de twee zangstemmen, bariton en sopraan. Ook wie de tekst niet bij de hand heeft, of er niets van be- grijpt, hoort meteen dat hier iets gevierd, ‘gecelebreerd’ wordt. Dat hier van alle somberheid afstand wordt geno- men. Denk ik. 6. Er is een mooi gedicht van de mij voor het overige onbe- kende Amerikaan David Wagoner over Walt Whitman: ‘Walt Whitman Bathing’ heet het. Het vertelt hoe de grote dichter nadat hij een beroerte heeft gehad waaraan hij een gedeel- telijke verlamming heeft overgehouden af en toe toch nog in een vijver in een bos in de buurt gaat baden.