Jazz

Fred Hersch Ensemble Leaves of Grass woensdag 4 mei 2005 . Seizoen 2004-2005

Simon Nabatov piano Jim Hall gitaar . Enrico Pieranunzi piano dubbelconcert woensdag 29 september 2004

Brussels Jazz Orchestra versus The Big White Screen Big Cities in the Twenties vrijdag 29 oktober 2004

Flat Earth Society . Uri Caine piano FES ft. Uri Caine zaterdag 13 november 2004

Joe McPhee Quartet woensdag 8 december 2004

Marc Ducret Trio Mirabassi-Boltro-Ferris Trio dubbelconcert dinsdag 1 maart 2005

Andrew Hill Trio . Von Freeman tenorsaxofoon zaterdag 26 maart 2005

Fred Hersch Ensemble Leaves of Grass woensdag 4 mei 2005 Fred Hersch Ensemble Gerard Presencer trompet . Geoffroy De Masure trombone Michael Moore klarinet . Tony Malaby tenorsaxofoon Lode Vercampt cello . John Hebert contrabas John Hollenbeck drums en percussie . Fred Hersch piano , Bradley Fox stem

Walt Whitman/Fred Hersch Leaves Of Grass

• A Riddle Song (Overture) • Song Of The Universal • Whoever You Are Holding Me Now In Hand • Song Of Myself • The Mystic Trumpeter begin concert 20.00 uur • To You / Perfections einde omstreeks 21.30 uur • At The Close Of The Day (tekst Norma Winstone) er is geen pauze • The Sleepers • Spirit That Form’d This Scene ism. New Think, Radio 1, Focus Knack • On The Beach At Night Alone (interlude) • After The Dazzle Of Day inleiding door Marc Van den Hoof . 19.15 uur . Foyer teksten programmaboekje Roger de Neef, Marc Van den Hoof coördinatie programmaboekje deSingel druk programmaboekje Godefroit gelieve uw GSM uit te schakelen!

Foyer deSingel enkel open bij avondvoorstellingen in Rode en/of Blauwe Zaal open vanaf 18.40 uur kleine koude of warme gerechten te bestellen vóór 19.20 uur broodjes tot net vóór aanvang van de voorstellingen en tijdens pauzes

Hotel Corinthia (Desguinlei 94, achterzijde torengebouw ING) • Restaurant HUGO’s at Corinthia open van 18.30 tot 22.30 uur • Gozo-bar open van 10 uur tot 1 uur, uitgebreide snacks tot 23 uur deSingelaanbod: tweede drankje gratis bij afgifte van uw toegangsticket van deSingel voor diezelfde dag Zes notities bij een eerste beluistering van Fred Hersh’ Leaves Of Grass

1. Sedert King Pleasure ( pseudoniem voor Clarence Beeks, 1922-1981) is het in de jazz heel gebruikelijk dat uitzonder- lijk geslaagde en gave, zo goed als gecomponeerd lijken- de, maar in werkelijkheid geïmproviseerde instrumentale solo’s, door vocalisten, singers/writers, van lyrics, van een tekst worden voorzien. Daarin wordt dan het verhaal ver- teld dat de solerende jazzspeler geacht wordt te vertellen. Charlie Parker die in ‘Parker’s Mood’ terugkeert naar zijn ge- boortestad Kansas City. ‘I’m In The Mood For Love’ wordt saxofonist James Moody’s hoogsteigen ‘Moody’s Mood For Love’... Afhankelijk van het tempo waartegen deze verhalen worden gezongen, kunnen ze in mindere of meerdere mate aanvankelijk ‘scat vocals’ lijken: een soepele aaneenschake- ling van betekenisloze lettergrepen die op de wijze waarop een instrument dat zou doen een melodische lijn hetzij uit- vinden, improviseren, hetzij nabootsen, een manier van zingen die in de jazz al heel vroeg werd geïntroduceerd ( Louis Armstrongs ‘Heebie Jeebies’, 1926?). Maar dan plots herken je woorden, flarden van het verhaal. Het idee van King Pleasure kreeg een extra dimensie toen het trio Lam- bert, Hendricks & Ross op de gedachte kwam hele Basie- stukken, big band arrangementen en soli, te transcriberen, te ‘verwoorden’ en in ‘rerecording’ op te nemen. De solo van Wardell Gray in Neal Hefti’s ‘Little Pony’ huppelt van het ene tegenwoordige deelwoord naar het andere, moei- teloos rijmend van cookin’ naar lookin’ en tellin’ en singin’, als vanzelfsprekend swingin’. De Franse Double Six (met o.m. Ward Swingle, de latere oprichter van de fameuze Swingle

Fred Hersh Fred Singers) resumeerden hele stationsromannetjes of bedach- ten de gekste science fiction avonturen op de muziek van leden in Brugge: “We are now going to play a very simple bijvoorbeeld Quincy Jones en zijn solisten. Een absoluut hoog- tune, so simple that it is almost boring... But we do hope tepunt in het genre is de vocale versie uit 1990 van Miles Davis’ harmony will save it from boredom... “.) Maar jammer ge- blues ‘Freddie Freeloader’ : Bobby McFerrin zingt de piano- noeg is die gedachte, of de formulering ervan bij nader solo van Wynton Kelly, Al Jarreau de solo van Miles Davis, inzien erg ontoereikend: onlangs hoorde ik een melodie Jon Hendricks doet het onmogelijke: Coltrane zijn solo, en uit Leonard Bernsteins ‘Missa Brevis’ die ik had willen George Benson zingt die van Cannonball Adderley. kunnen zingen, maar waarvan ik tegelijk onmiddellijk be- sefte dat zoiets mij nooit of nooit zou lukken. Hetzelfde 2. Het omgekeerde, het vervaardigen van een muzikale ver- verlangen, hetzelfde gevoel overviel me ook nu weer, bij sie, vocaal en instrumentaal, van een al dan niet literaire het beluisteren van Fred Hersch’ ‘Leaves Of Grass’. Voor tekst die niet van bij de aanvang als songtekst was bedoeld, de componist zijn deze gedichten geen songteksten, is eerder zeldzaam in de jazz. De Franse criticus en compo- voor de luisteraar geen ‘songs’, liederen wellicht, maar nist André Hodeir heeft de Joyceteksten ‘Anna Livia Plura- geen songs die thuishoren in het ‘great American song- bella’ en ‘The Bitter Ending’, allebei uit ‘Finnegan’s Wake’, book’, geen ‘ songs we know’ zoals het album heet dat getoonzet. Steve Lacy heeft een intrigerend muzikaal minia- Fred Hersch samen met Bill Frisell heeft gemaakt. (In een tuur gemaakt van Blaise Cendrars zijn ready-made gedichtje soort gesprek met Hersch in Jazz Times lees ik dat Kurt ‘Prospectus’. Hij heeft Irene Aebi Majakowski laten zingen, Elling één van de liederen, ‘The Sleeper’, in z’n courante en Kerouac en Burroughs en andere beat dichters. Luciana clubrepertoire heeft opgenomen.) (Doet me eraan den- de Souza zingt Elizabeth Bishop. Fred Hersch waagt zich aan ken dat Steve Lacy ervan overtuigd was dat de mensen Walt Whitman. David Linx en James Baldwin. Mike Westbrooks op straat ooit zijn melodieën zouden fluiten en neuriën.) ‘Glad Day’, gedichten van William Blake op muziek gezet. Of ook zijn bewerkingen van Franse poëzie of van de eigen tek- 4. De melodische lijnen die Fred Hersch heeft bedacht bij de sten van Kate Westbrook. Misschien onttrekken de (mo- gedichten van Walt Whitman volgen de cadans, de bewe- derne, vrijgevochten) literaire tekst in het algemeen en de ging, de accentuering, de eigen muzikaliteit van de uitgeko- (moderne, vrijgevochten) poëzie in het bijzonder zich aan zen, uitgezochte, uitverkoren verzen. De componist maakt deze toeëigening omdat ze (‘avant toute chose’) zèlf muziek daarbij zowel gebruik van gedeclameerde passages als van willen zijn, ongehinderd door wat dan ook zèlf melodie en een soort recitatief, een gezongen parlando dat doet den- ritme willen zijn. ken aan de ‘verses’, de strofen van de grote Amerikaanse song, die via soms fascinerende harmonische omzwervingen 3. Soms denk ik: de bedoeling van muziek is misschien dat op den duur uitmonden in de ‘chorus’, het refrein (de minia- ze aanstekelijk zou zijn. Dit wil zeggen dat ze zou uitnodi- tuuraria) die ons en de jazzspelers is bijgebleven. De instru- gen tot meezingen en meebewegen. De aanstekelijkheid mentale context leidt een enkele keer tot een solopassage, van een melodie en van een ritme waaraan de harmonie maar beperkt zich meestal tot het delicate inkleuren van de dan het mysterie zou toevoegen, het ondefinieerbare, het uitgespaarde muzikale ruimte. Niets excessiefs, niets oorver- onvatbare, het raffinement ... ( enkele jaren ge- dovends, niets oogverblindends. De muziek staat ten dienste van het ‘sprung rhythm’ (de onverstaanbare woorden en dan kleedt hij zich weer aan, term waarmee de heel eigen opvattingen omtrent prosodie waarbij zijn valiede kant de invaliede kant een handje toe- van de negentiende-eeuwse Engelse dichter G.M. Hopkins steekt, en dan vergezelt hij zichzelf naar huis, zoals iemand werden/worden aangeduid) van Whitman. Hier en daar een een vriend zou vergezellen. Van al het grootse blijft nog naïviteit: waar de muziek de echo wil zijn van de geluiden weinig over. in de natuur. Natura artis magistra. Opvallend is de wellui- De dichter is geen grote feestzaal meer, maar hooguit een dendheid. slaapkamer, of een bed in die slaapkamer, of op dat bed een deken dat dringend in de zon moet worden gelucht. De mu- 5. Nu ik het toch over de naïviteit van de muziek heb. Er is ziek van Fred Hersch is in al haar sobere ernst ook die Walt in de (Europese concert)muziek, denk ik soms, weinig plaats Whitman: de beproefde, afgetakelde die blijft geloven in voor ‘understatement’. Er is een soort muzikale ironie (het het vieren van mens en natuur. De muziek van Fred Hersh tegendeel beweren van wat je echt wil zeggen, met dien gaat over de zingbaarheid van het bestaan. Met daaraan, ter verstande dat de toehoorder die kronkel kan volgen) en er verduidelijking, woorden toegevoegd. is een soort muzikale karikatuur die beide meestal overdui- delijk zijn. Er lijken me weinig gradaties te bestaan in de Marc Van den Hoof expressie. De tegenstellingen zijn zwart/wit. Weinig schake- ring. Weinig grijzen. Denk ik soms. In ‘Leaves Of Grass’ is gekozen voor een constante ‘hooggestemdheid’. Een hel- derheid die nog eens wordt onderstreept door de ‘hoogge- stemdheid’ van de twee zangstemmen, bariton en sopraan. Ook wie de tekst niet bij de hand heeft, of er niets van be- grijpt, hoort meteen dat hier iets gevierd, ‘gecelebreerd’ wordt. Dat hier van alle somberheid afstand wordt geno- men. Denk ik.

6. Er is een mooi gedicht van de mij voor het overige onbe- kende Amerikaan David Wagoner over Walt Whitman: ‘Walt Whitman Bathing’ heet het. Het vertelt hoe de grote dichter nadat hij een beroerte heeft gehad waaraan hij een gedeel- telijke verlamming heeft overgehouden af en toe toch nog in een vijver in een bos in de buurt gaat baden. Hoe hij wat plonst en in en om het water wat rondedansjes maakt, en hoe hij dan, zonder de voorbijgangers in de gaten te heb- ben, lang en onbeweeglijk naar het water zit te staren of, van heel dichtbij, naar de wilde bloemen. Hij prevelt wat Walt Whitman: Sta op tegen regeringen, tegen God

‘I celebrate myself, and sing myself’. Meteen het credo en openingsvers van Whitmans ‘Song of Myself’, sleutelgedicht van de bundel ‘Leaves of Grass’ die op Onafhankelijkheids- dag 4 juli 1855, bijna honderd vijftig jaar geleden, in eigen beheer verscheen. Uit voormeld gedicht heeft pianist-com- ponist Fred Hersch niet minder dan elf van de tweeënvijftig onderdelen (strofen) die het telt overgehouden om ze, in de eerste set van het concert als hommage aan de dichter met beklijvende muziek te omschrijven. Als je het vers alleen maar leest, hoor je al de dwingende en gearticuleerde stem van de dichter profeet. Zij klinkt als een arrogante bekentenis, niet als verontschuldiging, eer- der als tijdeloos verzoek. Daarom heeft Hersch, met de steun van het vocalistenduo Kate McGarry en Kurt Elling, niet lang geaarzeld om de hele Whitmanviering tot diep in de orkes- tratie en arrangementen van zijn Suite voor octet, een soe- pele maar gespierde vocale stijl mee te geven. De menselijke stem overheerst duidelijk, is hoorbaar in dit werkstuk, zelfs op ogenblikken dat Hersch de verzen van Whitman even naast zich neerlegt en, met een knipoog naar Duke, trom- pettist Ralph Alessi in onvervalste growl stijl een prachtig commentaar laat leveren bij ‘My lovers suffocate me’ (Mijn minnaars doen me stikken). Bovendien heeft de componist bij de afwikkeling van het concert regelmatig de nadruk gelegd op solopartijen van trompet, cello en slagwerk, drie instrumenten die in de lyriek van Whitman een voorkeursbe- handeling verlangen.

Walt Whitman Walt *** De titel ‘Leaves of Grass’ kan door iedereen verschillend wor- dit: niets geniet nog mijn goedkeuring/ Als het individu niet den ingevuld. Hij werkt zowel metaforisch als puur visueel. meetelt/ Amerika als geheel bestaat slechts uit individu- Niet alleen verwijst hij naar de samenzang van grashalmen en…’. De gehechtheid van de dichter die zich met zijn land (symbool voor de democratie), die allemaal hun eigen nede- identificeert, omschrijft hij pakkend in ‘The Proof of a Poet’: rige grootsheid hebben, maar evenzeer naar de niet te tem- ‘Amerika rechtvaardigt zichzelf, gun het de tijd (…)/ Als de men onstuitbare wildgroei van het gras. Het gras dat brede dichters verschijnen zal Amerika te gepasten tijde/ Een stap landschappen, slagvelden, steden, continenten en seizoenen voorwaarts doen om hen te ontmoeten./ Op het bewijs van met elkaar verbindt, rond ons woekert van de wieg tot op een dichter zal met strengheid worden toegezien/ Tot zijn het graf. Voeg daar nog de bijbelse connotatie ‘Alle vlees is land hem even liefdevol opneemt/ Als hij zijn land in zich gras’ aan toe en je zit midden in de tragiek van een transcen- heeft opgenomen’. dentale aanwezigheid waar je haast niet aan ontkomt. Iets als dat typische gevoel waarmee je misschien Mozart beluis- *** tert: diepe weemoed die door vrolijke klanken (en kleuren) wordt opgewekt. In de marge van de Engelse Quakersgemeenschap, lid van een protestantse sekte die al sinds 1652 in Amerika gods- *** dienstvrijheid genoot, huldigde Whitman een strikt per- soonlijk geloof. Elk gezag van anderen, ook van de kerk met Terloops stelt de dichter in strofe 24 van ‘Song of Myself’ haar dogma’s, voorschriften en sacramenten, zelfs van de zich aan de lezer voor: auteurs van bijbelboeken, werd afgewezen. Zij, en ook Walt ‘Walt Whitman, een kosmos, de zoon van Manhattan/ On- Whitman, ijverden voor de afschaffing van de slavernij. Ze stuimig, zinnelijk, sensueel, etend, drinkend en verwekkend/ zonden petities naar het parlement en hielpen slaven bij het Niet sentimenteel, niet iemand die boven mannen of vrou- ontvluchten. Bovenal opteerden ze voor een concreet huma- wen staat of er zich van afzondert/ Even bescheiden als on- nisme en waren voorstander van de gelijkstelling van de vrouw bescheiden.’ met de man. ‘Haal de sloten van de deuren. Haak de deuren zelf uit hun Whitman zelf zag de mens alleen als de maat van alle dingen; hengsels!/ Wie ook maar een ander vernedert, vernedert de dichter diende te fungeren als een alomtegenwoordig me- mij,/ En wat gezegd of gedaan is, keert uiteindelijk tot mij dium, een soort priester die zich op mystieke wijze met men- terug.’ sen, toestanden en dingen kon identificeren. Volgens Whitman moet men het conformisme afleggen, taboes doorbreken (ho- In een eerder kort vers ‘I exist as I am…’ (Ik besta zoals ik ben mosexualiteit), zich losmaken van valse schaamte, geldzucht en en dat is voldoende) toont hij zich een radicaal individualist, protserige boekengeleerdheid. De nieuwe egalitaire gemeen- stekelig zelfbewust, een doorschijnend narcist. schap van onafhankelijke en bewuste individuen zal op liefde Voor Walt Whitman waren de jonge ontwikkelingen van en vriendschap gefundeerd zijn. Zo was de utopist Whitman het individu en de democratie de hoogste idealen, tevens een mysticus die met hymnische heftigheid en concreetheid de onlosmakelijk met elkaar verbonden. Schrijft hij: ‘Ik zeg je hele schepping bezong en zich eigen maakte. Voorbeeld van een gedicht: ‘Why should I wish to see God?’: gevoed door liefde, vriendschap en een nooit aflatende ‘Waarom zou God me liever zien dan deze dag/ Op elk uur trouw aan zichzelf. Vele bewuste mensen zouden zich kun- van de vierentwintig en tijdens ieder onderdeel ervan/ Zie nen spiegelen en herkennen in de alomtegenwoordige kleur ik God in de gezichten van mannen en vrouwen/ En ook in van zijn ‘Leaves of Grass’. mijn eigen gezicht in de spiegel/ Ik tref brieven aan van God Whitman werd in zijn tijd niet helemaal serieus genomen. achtergelaten op straat/ En elke brief is ondertekend met Wel was hij vanwege zijn opzichtig uiterlijk en gedrag een zijn naam.’ legendarische excentrieke figuur die enkele malen met cen- suurmaatregelen af te rekenen kreeg. De zinnelijk geobsedeerde Whitman herken je onder meer in ‘Through me forbidden voices’: *** ‘Door mij spreken verboden stemmen/ Stemmen van geslach- ten, van wellust en begeerte, gesluierde stemmen waarvan Walt Whitman werd in 1819 in New York (West Hills) gebo- ik de sluier weghaal,/ Onzedelijke stemmen die door mij ver- ren. Zijn vader was drankzuchtig en kwam aan de kost als duidelijkt, veranderd, verheerlijkt worden. (…) Ik druk mijn timmerman. Walt Whitman zelf genoot weinig traditioneel vingers niet tegen mijn mond,/ ik beweeg ze met evenveel onderwijs. Vanaf zijn twaalfde ging hij werken achtereen- zorg rond de ingewanden als rond het hoofd en het hart,/ volgens als drukkersleerling en zetter, later als onderwijzer Paren is voor mij niet walgelijker dan de dood. (…) Ik geloof en vanaf 1842 met wisselende bijval als journalist of uitgever in het vlees en de begeerten,/ Zien, horen, voelen zijn won- van steeds wisselende kranten. Hij reisde betrekkelijk veel deren, en elk deel en vezel van mijzelf is een wonder.’ door de Staten en omstreeks 1879 verbleef hij in Canada. Vooraleer hij zich grotendeels aan de literatuur kon wijden *** werkte hij van 1851 tot 1854 als timmerman en bouwonder- nemer. Begin 1865 krijgt hij nog een aanstelling als schrijver/ De door en door aardse songs van Preacher & Poet Walt redacteur op het Ministerie van Justitie maar wordt op 30 Whitman lijken in de tweede helft van de negentiende eeuw juni van datzelfde jaar alweer ontslagen omdat hij ‘onkuise’ op pikante altijd glorierijke ‘Jubilees’ waarin de onbeperkte gedichten zou hebben gepubliceerd. creatieve mogelijkheden van de mens bezworen en opgeno- Tenslotte sterft Whitman tamelijk berooid, berucht en in men worden. Als eerste had Whitman oog voor de culturele beperkte kring beroemd op 26 maart 1892, bijna drieënze- invloed van de grootstad en voor dit solidair tot stand geko- ventig jaar oud in Camden (New Jersey) aan de gevolgen van men beschavingswerk met broos en voorlopig karakter. De een beroerte met verlamming. Amerikaanse stad verandert voortdurend van uitzicht, heeft Behalve de reeds genoemde ‘Leaves of Grass’ die hij in 1855, weinig of geen museale waarde, bundelt en bestendigt voor aanvankelijk anoniem maar met zijn portret op de omslag, het eerst, in een ritueel van stapeling en afbraak, de dyna- als een bescheiden bundel van twaalf titelloze gedichten in mische krachten van al haar bewoners. eigen beheer liet verschijnen, heeft Whitman een autobio- Bovendien meende Whitman zelfs de dood voor schut te grafisch opstel, een kleine drakerige roman en een aantal kunnen zetten; hij beleed een soort eeuwigheidsmystiek, kritische en historische essays geschreven. Die zijn belangrijk voor de indringende natuurbeschrijvingen, voor zijn visie op de Toch is Whitman, zeker bij hen, als fenomeen en als mythe Burgeroorlog en de aanslag op President Abraham Lincoln. blijven doorwerken. Nog steeds heeft zijn slingerende reto- Whitman componeerde zijn ‘Leaves of Grass’ in vrije verzen riek de uitstraling, de intimiteit en de onrust van een gal- en brak met de traditie en allerlei conventies. Zijn taal ont- mend fluisteren. leende hij aan de spreektaal, de taal van de straat, aan de Thans wordt de ‘werkman dichter’ Walt Whitman beschouwd woordenschat van de techniek, aan de toen nog jonge we- als de grondlegger van de Amerikaanse poëzie. Volgens tenschappen van archeologie, astronomie en geologie en sommige critici hoort hij zelfs helemaal thuis in de visionaire tenslotte aan de retoriek die het gebruik van neologismen traditie van William Blake en Arthur Rimbaud. niet altijd uitsluit. Misschien komt die opwaardering in de V.S. zelf nog het ‘Leaves of Grass’ betekende een bestendige opdracht voor sterkst tot uiting in het rebelse werk van Michael Moore, de dichter. Het bescheiden boek groeide in een periode de bevlogen dichter met de camera. Geruime tijd voor de van volle zevenendertig jaar met tien edities uit tot een op- aanstelling van Paul Wolfowitz, havik en architect van de merkelijk ampele bundel van om en bij de vierhonderd ge- oorlog in Irak, tot voorzitter van de Wereldbank, heeft hij dichten. Whitman heeft de bundel voortdurend aangevuld, de duistere mechanismen van en rond President G.W.Bush opgeladen, herschreven. Zijn lyriek geraakte nooit af. Het in zijn Fahrenheit 9/11 tot op het bot blootgelegd. Hij heeft waren voorlopige gedichten onder voorbehoud omdat er dat gedaan in een onthutsend gewone taal en met flitsende telkens iets gebeurde en ze lak hadden aan de uitgekristal- alledaagse beelden die schokkend zijn. Zo stelt hij in zijn liseerde eindvorm. Hierdoor heeft Whitmans boodschap de conclusie: ‘Een hiërarchische maatschappij is slechts moge- lezer in afleveringen en in een telkens gewijzigde en her- lijk op basis van armoede en onwetendheid. In wezen wordt ziene doorgangsfase bereikt. de jongste oorlogsinspanning gedaan om de maatschappij, De invloed van Whitman is laat op gang gekomen maar mede door het creëren van een ononderbroken economi- vooral sinds het midden van vorige eeuw verpletterend sche crisis, op de grens van de hongersnood gehouden. De groot geweest op de Beat Generation. Ook Allen Ginsberg oorlog wordt gevoerd door de leiders tegen hun eigen on- en Co probeerden de poëzie als kunstvorm toegankelijk te derdanen. Het behoud van de structuur van de maatschappij maken. Met lange gedichten als ‘Howl’ (1956) werden aan- is het enige doel.’ De film wordt afgerond met een zwart klachten tegen een militaristische en commerciële samenle- grapje van Bush: ‘Je kan je geen tweede maal laten bedot- ving vol bedrieglijke en maatschappelijke orde, misdaad en ten’. Jawel, je kan deze film, Amerika, verkiezingsuitslagen zelfvernietiging, geformuleerd. en het leven dat wordt voorgesteld evengoed als vanavond En meteen lag het negentiende-eeuwse optimistische ver- het hommageconcert voor Walt Whitman laten beginnen en wachtingsbeeld dat Whitman nog had van de maatschappij eindigen met dat koppig beroemde waarin hij leefde aan diggelen. De dichters in San Francisco ‘I celebrate myself, and sing myself’. rond Ginsberg, Corso, Kerouac en de City Light Bookshop van L.Ferlinghetti, zaten toen al op ongenadig wrede wijze Roger de Neef opgezadeld met de wetenschap van en over de Bom. Ze wa- ren opstandig en gestigmatiseerd door het wantrouwen. Componist en jazzpianist Fred Hersch genoot een klassieke oplei- ten: zijn eigen trio met bassist Linley Marthe en drummer Stéphane ding aan Boston’s New England Conservatory of Music. Als klassiek Galland en Tribu, een band waarmee hij eigen composities uitvoert. pianist trad hij vaak op in pianoduo met Jeffrey Kahane en als solist Tribu viel onder meer in de prijzen op de National Jazz Contest in La speelde hij met orkesten als Pittsburgh Symphony, Utah Symphony, Défense in 1997. Vermont Symphony, Tulsa Philharmonic, BBC Radio Orchestra. Toch heeft Hersch vooral carrière gemaakt als jazzpianist. Toen hij in 1977 De Amerikaanse klarinettist Michael Moore studeerde bij Jaki Byard, in New York arriveerde, werd hij in een mum van tijd een van de Gunther Schuller, Ran Blake, Joe Allard Tom McKinley, George Rus- meest gevraagde pianisten van de stad. Hij begon intense samen- sell en Joe Meneri aan het New England Conservatory of Music. Na werkingen met saxofonisten Joe Henderson, Stan Getz en Jane Ira commercieel studiowerk in New York en enkele optredens in Euro- Bloom, met flugelhornist Art Farmer, mondharmonicavirtuoos Toots pa, vestigde Moore zich in 1982 in Amsterdam. In de vroege jaren Thielemans, vibrafonist Gary Burton, bassist Charlie Haden, klarinet- tachtig werkte hij in het theater en speelde regelmatig samen met tist Eddie Daniels en vocalisten Janis Siegel en Andy Bey. Sinds 1986 Misha Mengelbergs Instant Composers Pool, het Septet van Guus leidt Fred Hersch een eigen trio met bassist Drew Gress an drummer Janssen, het kwartet en octet van Maarten Altena. Later werd hij Nasheet Waits, waarmee hij zowel eigen composities als eigen inter- ook gevraagd voor optredens en opnamen met Mark Helias, Simon pretaties van standards uitvoert. De band speelde in de grote clubs Nabatov, Evert Hakkema, Maurice Horsthuis e.a. In 2000 won Moore en festivals over de hele wereld en heeft zeven cd’s opgenomen. De de ‘Bird Award’ op het Northsea Jazz Fest. cd ‘Live at the Village Vanguard’ ontving de ‘Coup de Coeur’ van de Académie Charles Cros. Hersch heeft meer solo-opnamen gemaakt Tenorist Tony Malaby was lid van bands als Paul Motian’s Electronic dan welke jazzpianist van zijn generatie ook. In 2001 verscheen een Bebop Band, Mark Helias’ Open Loose, Fred Hersch Trio + 2, Tim Ber- cd-box ge-titeld ‘Songs Without Words’, waaronder een cd met ei- nes Quicksand, het kwartet van Mark Dresser en bands van Mario gen nummers, een tweede met klassiekers van Ellington, Gillespie, Pavonne, Bobby Previte, Tom Varner, Marty Ehrlich, Angelica Sanchez Shorter en een derde met bewerkingen van songs van Cole Porter. en . Malaby’s debuut-cd ‘Sabino’ haalde de top tien Hersch’ composities balanceren op de overgang van klassiek en jazz. in de New York Times en Philadelphia City Paper in 2000. Recent ver- In 2003 begon hij aan ‘Leaves of Grass’, een grootschalige zetting van schenen de albums ‘Adobe’ met Drew Gress en Paul Motian en ‘Ap- gedichten van Walt Whitman voor twee stemmen en instrumentaal paritions’ met Tom Rainey, Mike Sarin en Drew Gress. octet. De Amerikaanse ‘Leaves of Grass’-tournee werd in maart 2005 afgesloten in een uitverkochte Carnegie Hall in New York. Lode Vercampt studeerde cello aan het Gentse Conservatorium en pendelt sindsdien tussen concert- en theaterpodia. Hij speelde en Trompettist Gerard Presencer werd het eerst opgemerkt op achttien- schreef muziek voor verschillende theaterproducties van onder an- jarige leeftijd, toen hij samenwerkte met Rolling Stones drummer dere Het Muziek Lod, Villanella, Het Net, Kunstencentrum Vooruit Charlie Watts. Hij is het best bekend voor zijn solo’s op het best- en de Beursschouwburg waarvan de reisvoorstellingen hem naar seller album ‘’ van , verschenen op het label diverse locaties in Amerika, Japan, Europa en Taiwan brachten. Hij Bleu Note. In 2002 won Presencer voor de vierde keer de British Jazz werkte freelance voor Il Novecento, de Vlaamse Opera, I Fiammin- Award in de categorie ‘beste trompettist’. Hij werkte samen met Her- ghi en Prima la Musica. Balancerend tussen klassieke muziek en vrije bie Hancock en . Recent verleende hij zijn medewerking improvisatie speelt hij momenteel met verschillende formaties in bin- aan een filmsoundtrack met Johnny Greenwood van Radiohead. Hij nen- en buitenland. Lode Vercampt is laureaat van diverse nationale speelde samen met , , , Robbie Williams, muziekwedstrijden, waaronder Pro Civitate en Astoria-wedstrijden en . Jeunes Talents. Hij bespeelt de meeste uiteenlopende muziekgenres, gaande van popmuziek tot de meest experimentele muziek. Trombonist Geoffroy De Masure studeerde in Avignon in André Jau- mes jazz workshop, in Parijs, in New York en aan het Banff Center for John Hebert verhuisde in 1994 van New York naar New Orleans, waar the Arts in Canada bij Steve Coleman, Robin en Kevin Eubanks, Mar- hij een veelgevraagde bassist is. Hij speelde samen met Paul Bley, Lee vin ‘Smitty’ Smith, Kenny Wheeler en Rufus Reid. De Masure speelde Konitz, Andrew Hill, Kenny Wheeler, Dave Liebman, Maria Schneider, samen met Joe Lovano Ensemble, Aka Moon, Marc Ducret Trio, Oc- Fred Hersch, John Abercrombie, Greg Osby, Tim Berne, … naast op- turn, Minotaure Jazz Orchestra, Malo Vallois Quartet, Urban Mood, tredens, spendeert Hebert veel tijd aan het geven van masterclasses Pascal Brechet Quintet,… Sinds 1998 wijdt hij zich aan twee projec- over de hele wereld, waaronder het Conservatorium van Kopenha- gen, Musikhochschule in Osnabrück, Portland State University en Maine Jazz Camp. Hebert is als hoofdvakdocent jazz verbonden aan de William Paterson University.

Drummer John Hollenbeck treedt regelmatig op in de bands van Bob Brookmeyer, Meredith Monk en Jim McNeely. In 2001 bracht Hol- lenbeck drie cd’s uit op het label CRI/Blueshift: ‘The Claudia Quintet’ met Chris Speed, Matt Moran, Ted Reichman en Drew Gress; ‘Quar- tet Lucy’ met Theo Bleckman, Dan Willis en Skuli Sverrisson en ‘No Images’ met David Liebman, Ben Monder, Ellery Eseklin, Dr. Martin Luther King Jr. e.a. In 2002 won Hollenbeck het Gil Evans Fellowship, in 2003 de ASCAP / IAJE Commission en hij kreeg een beurs van Arts International om met zijn Claudia Quintet naar Brazilië te reizen. Re- cent kwam de tweede cd van het Claudia Quintet uit: ‘I, Claudia’.

Norma Winstone begon haar carrière in de jaren zestig met het zingen van jazz standards in Londense clubs en ontwikkelde daar- naast ook interesse voor experimentele stemtechnieken van de avant garde jazz. Ze maakte deel uit van de groepen van Mike Westbrook, Michael Garrick en zong met John Surman, Kenny Wheeler, en . Eind jaren zeventig vormde Winstone samen met pianist John Taylor en trompettist Kenny Wheeler de groep Azi- muth. De laatste jaren schreef ze toenemend teksten op composities van Ralph Towner, Steve Swallow en de Brazilianen Egberto Gismonti en Ivan Lins. Haar stem is een belangrijk deel geworden van de sound van Kenny Wheelers big band. Ze is onder meer te horen op het album ‘Music for Large and Small Ensembles’ waarop ook John Aber- crombie, Dave Holland, Peter Erskine en John Taylor te horen zijn. In 2001 werd ze uitgeroepen tot beste zangeres op de BBC Jazz Awards. Recent toerde ze door Engeland met de groep ‘4 in Perspective’, met pianist Fred Hersch, Kenny Wheeler en percussionist Paul Clarvis. In 2003 verscheen de cd ‘Songs and Lullabyes’ waarop Winstone te ho- ren is in duo met Fred Hersch.

Bariton Bradley Fox is een veelgevraagd solist en koorzanger. Als solist maakte hij zijn debuut met orkest in 1993 in een Beethoven-concert met het New Jersey Symphony onder leiding van Hugh Wolff. Het jaar daarop was hij solist in Haydns ‘Lord Nelson Mass’ in Londen met het Princeton Pro Musica Ensemble. Andere engagementen waren de rol van Sergeant in de Amerikaanse première van Henzes opera ‘Der Prinz von Homburg’ op het Spoleto Festival USA en een rol in Wagners ‘Meistersinger von Nürnberg’ op het Festival dei due Mondi in Spoleto, Italië. Als oud-zanger van het Westminster Choir zong Fox onder leiding van vooraanstaande dirigenten als Bernstein, Maazel, Mazur, Mehta en Muti.