RAPORT PREZENTACJA WYNIKÓW BADAŃ Diagnoza Zasobów Kulturotwórczych, Potencjału I Kapitału Kulturowego

RAPORT PREZENTACJA WYNIKÓW BADAŃ Diagnoza zasobów kulturotwórczych, potencjału i kapitału kulturowego

oraz potrzeb kulturalnych mieszkańców Gminy Klembów

w ramach Projektu „Działamy razem”

Spis treści

1. Wprowadzenie (strona 3) 2. Diagnoza 2.1.Charakterystyka gminy (strona 5) 2.2.Instytucje kulturalne w Gminie (strona 6) 2.3.Oferta GOK (strona 8) 2.4.Podsumowanie (strona 9) 3. Badanie (strona 10) 3.1.Spotkania i konsultacje społeczne (strona 11) 3.2.Podstawowe wnioski z badań warsztatowych (strona 18) 3.3. Podstawowe wnioski z badań ankietowych/ilościowych (strona 21) 3.4.Rekomendacje i sugerowane kierunki działań (strona 22) 4. Podsumowanie (strona 25)

Załącznik nr 1. Wyniki Badań w formie graficznej (strona 27)

1. Wprowadzenie

Opracowanie diagnozy społecznej dotyczącej zasobów kulturotwórczych, potencjału i kapitału kulturowego oraz potrzeb kulturalnych mieszkańców Gminy Klembów powstało w ramach projektu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016 „Działamy Razem”. Gminny Ośrodek Kultury w Klembowie otrzymał dofinansowanie w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016. Pozostałe cele projektu to nawiązanie bezpośredniej współpracy ze społecznością gminy, zachęcanie do aktywności i kreatywności, stwarzanie możliwości wielostronnej edukacji kulturalnej, oraz integrowanie społeczności lokalnej. Realizacja projektu umożliwi odkrywanie talentów i wzmacnianie potencjału społecznego, co skutkować ma stworzeniem wspólnych projektów na rzecz społeczności lokalnych i przestrzeni publicznej. Celem strategicznym programu Narodowego Centrum Kultury Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne jest inicjowanie działań służących wzmocnieniu zaangażowania domów kultury w życie społeczności lokalnej, odkrywaniu i rozwijaniu potencjału i kapitału kulturowego jej członków oraz kulturotwórczych zasobów społeczności. Program skierowany jest do domów kultury, które gotowe są prowadzić nowatorskie działania animacyjne projektowane w oparciu o przeprowadzoną wcześniej diagnozę i poddane ewaluacji, a ukierunkowane na bezpośrednią i bliską współpracę z przedstawicielami społeczności lokalnej.1 Jednym z oczekiwanych efektów Programu jest wzmocnienie roli domu kultury jako miejsca otwartego, wspólnego dla wszystkich mieszkańców. Domy kultury otwarte na innowacje, aktywne, skoncentrowane na integracji mieszkańców, przyczyniają się do wzmacniania lokalnych więzi i budują pozytywnie wartościowaną lokalną tożsamość, kreując tym samym sferę publiczną, która stwarza szansę na upodmiotowienie wspólnoty. Domy kultury przyjazne mieszkańcom stanowią: - miejsce integracji społecznej, - miejsce spotkań mieszkańców, - miejsce animacji działań społecznych, tworzenia inicjatyw lokalnych. .

1 http://www.nck.pl/dom-kultury-plus/

Podstawowym celem badania przeprowadzonego na zlecenie Gminnego Ośrodka Kultury w Klembowie była diagnoza dotycząca zasobów kulturotwórczych, potencjału i kapitału kulturowego oraz potrzeb kulturalnych mieszkańców Gminy. Uzgodniony i zastosowany schemat badania uwzględniał kilka metod badawczych, wzajemnie uzupełniających się. Główną motywacją zastosowanej metodologii była chęć osiągnięcia wielowymiarowej, wieloaspektowej oraz wielowątkowej analizy, przy zastosowaniu dostępnych środków i lokalnego potencjału.

Przeprowadzone badania najogólniej rzecz biorąc składały się z metody ilościowej- w postaci ankiet, oraz jakościowej- w formie wywiadów zogniskowanych (fokus grup) spotkań warsztatowych, metody stolikowej/eksperckiej, konsultacji społecznych. Naszymi respondentami byli mieszkańcy Gminy Klembów, a wskazywane szczegółowe miejsca zamieszkania to: Dobczyn, Karolew, Klembów, Krusze, Krzywica, Lipka, Michałów, Nowy Kraszew, Ostrówek, Pasek, Pieńki, Sitki, Stary Kraszew, Tuł, Roszczep, Wola Rasztowska.

W realizowanym projekcie uczestniczyło ogółem 179 mieszkańców gminy Klembów. W tym- 17 osób brało udział w konsultacjach społecznych, 75 osób wypełniło ankiety, 14 osób wzięło udział w sondażu, 8 osób udzieliło informacji podczas spaceru diagnostycznego i 65 osób uczestniczyło w szkoleniach. Podczas trzymiesięcznych prac nad diagnozą odbyło się sześć spotkań szkoleniowo- konsultacyjnych w Klembowie, Ostrówku, Woli Rasztowskiej i Pasku. Zakres prac obejmował:  opracowanie „Banku życzeń kulturalnych”,  stworzenie galerii postaci i przedmiotów związanych z Gminą,  opracowanie pytań na potrzeby ankiety, sondażu i spaceru badawczego.

2. Diagnoza

2.1.Charakterystyka Gminy

Gmina Klembów położona jest w centralnej części województwa Mazowieckiego, w powiecie Wołomińskim. Gmina Klembów graniczy od północy z gminą Dąbrówka, od wschodu z miastem i gminą Tłuszcz, od południa z gminą Poświętne oraz Wołomin, zaś od zachodu - z gminą Radzymin. Powierzchnia gminy wynosi 85,79 km2 i zamieszkuje ją 9 562 mieszkańców2 (4 718 mężczyzn i 4 844 kobiet). Teren gminy Klembów jest typowo rolniczy. Duży obszar jest pokryty lasami.

Edukacja Na terenie gminy Klembów znajduje się 8 placówek szkolnych i przedszkolnych: 1. Zespół Szkół w Klembowie: gimnazjum i szkoła podstawowa, 2. Zespół Szkół w Ostrówku: gimnazjum, szkoła podstawowa i przedszkole, 3. Szkoła Podstawowa w Dobczynie, 4. Szkoła Podstawowa w Starym Kraszewie oraz Punkt Przedszkolny, 5. Szkoła Podstawowa w Kruszu, 6. Szkoła Podstawowa w Woli Rasztowskiej, 7. Punkt Przedszkolny „Akademia Małego Misia” w Klembowie, 8. Zespół Szkół Specjalnych w Ostrówku. Ogółem w szkołach kształci się ponad 1100 dzieci.

Organizacje pozarządowe Na terenie gminy działają następujące organizacje pozarządowe : 1. Stowarzyszenie "Przyszłość Roszczepu" 2. Regionalne Stowarzyszenie Inicjatyw "Impuls" 3. Fundacja "Przytul Misia" 4. Stowarzyszenie "Pomocna Dłoń" 5. Stowarzyszenie Mieszkańców Starego Kraszewa "Rządza" 6. Stowarzyszenie Wola Rasztowska

2 Stan na 31.12.2014 r. Bank Danych Lokalnych, Główny Urząd Statystyczny

7. Uczniowski Klub Sportowy "UKS Ostrówek" 8. Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Wsi Krzywica 9. RKS Family Active 10. Ochotnicza Straż Pożarna w Klembowie 11. Ochotnicza Straż Pożarna w Roszczepie 12. Ochotnicza Straż Pożarna w Kruszu 13. Ochotnicza Straż Pożarna w Dobczynie 14. Stowarzyszenie "Czas na działanie" 15. Stowarzyszenie „Quercus” 16. Stowarzyszenie „TuKaro” 17. Towarzystwo Sportowe „Dębina”

Dziedzictwo historyczno-kulturowe Zabytki: - Pałac w Woli Rasztowskiej, dawna siedziba letnia króla Jana III Sobieskiego. Ciekawe postacie związane z gminą Klembów: - siostra Faustyna Kowalska, święty Maksymilian Maria Kolbe, Gen.Franciszek Żymirski, Gen. Józef Dowbór-Muśnicki, Wacław Lachman. Miejsca pamięci: - zbiorowy grób rodziny Sadowskich w Ostrówku, zbiorowa mogiła prawdopodobnie z okresu powstania styczniowego (przy gruntowej drodze łączącej Ostrówek ze wsią Jasienica Mazowiecka), krzyż z tablicą upamiętniającą miejsce obozu przejściowego NKWD.

2.2.Instytucje kulturalne w Gminie

Gminny Ośrodek Kultury w Klembowie GOK jest główną instytucją upowszechniającą kulturę w Gminie Klembów. Działa na podstawie statutu stanowiącego załącznik Nr 1 do Uchwały Rady Gminy Klembów Nr XXIII/162/08 z dnia 29.05.2008r. Gminny Ośrodek Kultury jest samorządową instytucją kultury , której organizatorem jest Gmina Klembów. Zakres działania obejmuje : - działalność społeczno- kulturalną, - upowszechnianie sztuki, - działalność gospodarczą i administracyjną,

- realizację rekreacji i wypoczynku. Działalność GOK związana jest z animacją życia kulturalnego poprzez różnorodne formy edukacji kulturalnej i sportowej: koła zainteresowań, sekcje artystyczne, imprezy kulturalne, imprezy rekreacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży. GOK jest wydawcą miesięcznika społeczno-kulturalnego mieszkańców gminy Klembów „Między Rządzą i Cienką”. GOK w Klembowie dołączył do projektu „Kino za Rogiem” i w maju 2016r. w Pasku zostało otworzone kino. Kino za Rogiem w Pasku pełni oprócz funkcji kina również ważną funkcję integracyjną lokalnej społeczności. W świetlicy organizowane są zajęcia rozwijające aktywność twórczą plastyczną i muzyczną. W GOK od 2000 roku istnieje Klub Seniora „Przystań”. Jest to inicjatywa skupiająca seniorów z gminy Klembów. Oferta obejmuje zarówno zajęcia w GOK jak i wyjazdy integracyjno-turystyczne do ciekawych miejsc w Polsce.

Gminna Biblioteka Publiczna w Klembowie Biblioteka powstała w 1948 roku i obecnie działa na podstawie statutu zatwierdzonego Uchwałą Rady Gminy Klembów Nr XXIII/162/08 z dnia 29.05.2008r. i służy rozwijaniu i zaspakajaniu potrzeb edukacyjnych, informacyjnych i kulturalnych społeczności Gminy Klembów oraz uczestniczy w upowszechnianiu wiedzy i kultury. Biblioteka posiada filie w Ostrówku i Woli Rasztowskiej. Na koniec 2014 roku zbiory Gminnej Biblioteki (wraz z filiami) wynosiły 37 685 woluminów. W ciągu 2014 roku biblioteki zarejestrowały 1023 czytelników, którzy wypożyczyli ogółem 15328 woluminów. Gminna Biblioteka w Klembowie jest instytucją organizującą wiele ciekawych form spędzania czasu dla dzieci i młodzieży. Pracownicy Bibliotek prowadzą lekcje biblioteczne, organizują m.in. czytanie bajek dla dzieci, konkursy czytelnicze, pasowanie na czytelnika uczniów klas I, wycieczki turystyczno-krajoznawcze. Prowadzony jest cykl „Poznajemy zawody”, gdzie pracownicy Biblioteki organizują spotkania z przedstawicielami różnych zawodów. Dzieci poznają prace np. strażaka, nauczyciela, bibliotekarza.

2.3. Oferta GOK

Oferta zajęć Gminnego Ośrodka Kultury na rok szkolny 2015/2016 obejmuję takie zajęcia jak: - język angielski, - zajęcia plastyczne, - zajęcia muzyczne, - taniec dla dzieci, - zumbę, aerobik, - zajęcia rekreacyjno-cyrkowe - MathRiders - nauka gry na instrumentach klawiszowych - próby zespołu instrumentalno-wokalnego, - robotyka Lego. Gminny Ośrodek jest również organizatorem lub współorganizatorem najważniejszych wydarzeń odbywających się w gminie: Dożynek Diecezjalno-Powiatowo-Gminnych, obchodów rocznicy śmierci generała dywizji Franciszka Żymirskiego, Pikników Rodzinnych, Obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, Maratonu Mikołajów, Biegu Cichociemnych, Biegu Gimnazjalistów, cyklicznych przedstawień teatralnych dla najmłodszych we współpracy z Fundacją „Przytul Misia”, Letniego Kina pod Gwiazdami.

GOK jest organizatorem wycieczek dla dzieci i dorosłych do ciekawych miejsc w Polsce i za granicą. Mieszkańcy gminy Klembów mieli okazję poznać m.in.: region Małopolski, Zatokę Pucką i Władysławowo, Grecję- Riwiera Olimpijska, Chorwację – Krk, Podlasie - Puszcza Białowieska, Święta Góra Grabarka, Park Dinozaurów w Bałtowie, - Litwę - Wileńszczyzna, Wrocław, Sandomierz, Uniejów, różne gospodarstwa agroturystyczne związane z kulturą regionu.

Dzieci i młodzież uczestnicząca w zajęciach i warsztatach prowadzonych przez GOK ma możliwość szerszego zaprezentowania swoich umiejętności podczas takich imprez i konkursów jak: Plener malarski w Łucznicy (uczestnicy kółka plastycznego), Koncert Papieski (kółko muzyczne), Koncert patriotyczny (dzieci z kółka wokalno-teatralnego przedstawiły montaż słowno-muzyczny "Dzisiaj wielka jest rocznica"), Gminny Przegląd Jasełek, Koncert noworoczny - Dzień Babci i Dziadka (uczniowie z sekcji instrumentalnej),

Występ grupy tanecznej GOK Podczas Dni Powiatu Wołomińskiego, Plener Malarski „Wspomnienie miejsc dzieciństwa C.K. Norwida” (uczestnicy kółka plastycznego), XII Powiatowy Konkurs Muzyki Instrumentalnej, Koncert dla Mamy i Taty, Przegląd Piosenki Przedszkolnej „Baśniowe śpiewanie”, Powiatowy Festiwal Piosenki Dziecięcej i Młodzieżowej „Piosenka jest dobra na wszystko”, Powiatowy Konkurs Poetycki „Warszawska Syrenka”. GOK jest miejscem, w którym odbywają się także liczne koncerty: - Koncert noworoczny poświęcony Fryderykowi Chopinowi, - „Powitanie złotej polskiej jesieni" - śpiewacy operowi, - artyści Teatru Wielkiego Opery Narodowej, Warszawskiej Opery Kameralnej oraz scen warszawskich( Witold Matulka, Małgorzata Potocka, Bogusław Morka, Magdalena Tunkiewicz, Wojciech Bardowski), - przegląd kapel ludowych: Kapela z Targówka, Śląska Kapela Ludowa, Lwowska Fala – kapela ze Lwowa, Góralska Kapela Ludowa „Ondraszki”, - Orkiestra Symfoniczna z Tarnopola, - zespoły muzyczne: „Pustki”, „Bene”, „PodobaMisię”, Marek Sierocki. Do pozostałych, ważniejszych inicjatyw GOK należą: Dyktando – w ramach Powiatowego Konkursu Sprawności Ortograficznej „Dyktando” organizowanego przez Marecki Ośrodek Kultury od 1996r., Gminny Konkurs na Zajączka Wielkanocnego, Dzień Dziecka z GOK- iem, Ogólnopolski Tydzień Czytania Dzieciom, „Jak co roku ferie w GOK-u”, Mikołajki, - Gminny Konkurs Plastyczny "Baranek Wielkanocny", Konkurs Piosenki Anglojęzycznej, Bieg Cichociemnych, organizacja czasu wolnego w wakacje, zachęcanie do czytelnictwa „Lato z książką”. GOK wspiera również lokalną kulturę i tradycję organizując takie wydarzenia jak np. "Cudze chwalicie swego nie znacie" - spotkanie autorskie oraz wystawa prac malarskich p. Ewy Ciborowskiej mieszkanki Lipki, pana Tomasza Gołębiowskiego promującego lokalne dziedzictwo rodu Gołębiowskich.

2.4.Podsumowanie

W swojej codziennej aktywności Gminny Ośrodek Kultury w Klembowie stara się zainteresować wydarzeniami kulturalnymi jak największą liczbę mieszkańców gminy. Spotkania takie mają charakter integrujący i sprzyjają wzmacnianiu więzi rodzinnych oraz poznawaniu historii i tradycji lokalnej oraz narodowej. Bardzo istotnym aspektem jest to,

że w większości wydarzeń mieszkańcy mogą uczestniczyć bezpłatnie. W przeciągu ostatnich lat dokonano wiele korzystnych zmian w zakresie infrastruktury lokalowej (remont Ośrodka), pozyskiwania środków zewnętrznych na działalność oraz zainicjowano wiele nowych cyklicznych wydarzeń. Pracownicy Gminnego Ośrodka Kultury wspierają, ale nie wyręczają w działaniach, współpracują ze społecznością lokalną, wychodzą z propozycjami do ludzi, rozmawiają z mieszkańcami gminy zarówno tymi, którzy korzystają z oferty proponowanej przez Gminny Ośrodek Kultury, jak i tymi którzy trzymają się na dystans. Udział GOK w programie „Dom Kultury + Inicjatywy Lokalne 2016” jest kolejnym krokiem do zbudowania jeszcze bardziej atrakcyjnej oferty kulturalnej oraz utrwalenia wizerunku GOK-u jako centrum aktywności lokalnej. Nieustanne poszukiwania nowych rozwiązań i pomysłów sprawiają, że dzięki temu lokalne instytucje jak Gminny Ośrodek Kultury w Klembowie, stają się ważnymi instrumentami realizacji samorządowej polityki zorientowanej na budowę kapitału społecznego.

3. Badanie

Podstawowym celem badania przeprowadzonego na zlecenie Gminnego Ośrodka Kultury w Klembowie była diagnoza dotyczącej zasobów kulturotwórczych, potencjału i kapitału kulturowego, oraz potrzeb kulturalnych mieszkańców Gminy Klembów. oraz analiza danych zastanych. Kilkuetapowe badania składały się z:  analizy danych zastanych (desk research),  metody ilościowej (w postaci ankiet),  metody jakościowej (w formie spotkań warsztatowych, metody stolikowej/eksperckiej). W realizowanym projekcie uczestniczyło 17 osób w konsultacjach społecznych, 75 osób wypełniło ankiety, 14 osób wzięło udział w sondażu, 8 osób udzieliło informacji podczas spaceru diagnostycznego i 65 uczestniczyło w szkoleniach; ogółem 179 mieszkańców gminy Klembów. W spotkaniach wykorzystujących metodę stolikową/ekspercka każdy mieszkaniec/uczestnik był traktowany jako ekspert. Praca grupowa polegała na zidentyfikowaniu i omówieniu na forum mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń danego zagadnienia związanego z funkcjonowaniem GOK-u. Ta metodologia odnosząca się do znanej analizy SWOT

10 w ramach diagnozy potrzeb skupiała się na realności oraz skuteczności działań Ośrodka Kultury. Skupiano się na diagnozie obecnej sytuacji, kierunkach możliwego rozwoju, oczekiwaniach i potrzebach kulturalnych mieszkańców Gminy Klembów, a w szczególny sposób analizowano problem nieuczestnictwa w ofercie kulturalnej w Gminie. Podczas trzymiesięcznych prac nad diagnozą odbyło się sześć spotkań szkoleniowo- konsultacyjnych w Klembowie, Ostrówku, Woli Rasztowskiej i Pasku. Zakres prac obejmował opracowanie „Banku życzeń kulturalnych”, stworzenie galerii postaci i przedmiotów związanych z Gminą, opracowanie pytań na potrzeby Spaceru badawczego.

3.1.Spotkania i konsultacje społeczne

I spotkanie W dniu 08.03.2016 r. w Gminnym Ośrodku Kultury w Klembowie odbyło się pierwsze spotkanie szkoleniowe dla pracowników GOK-u oraz aktywnie już działających mieszkańców gminy. Obecni byli przedstawiciele różnych grup społecznych z Klembowa, Dobczyna, Paska, Ostrówka, Tułu, Karolewa, Lipki, Roszczepu, Woli Rasztowskiej i Pieniek. Podczas szkolenia z pracownikami GOK-u, mieszkańcami i ekspertami do diagnozy w obszarze kultury wypracowano istotne tematy, które posłużą do opracowania diagnozy społecznej dotyczącej oczekiwań mieszkańców, ze szczególnym uwzględnieniem grup nieangażujących się i nieuczestniczących do tej pory w działaniach kulturalnych Gminy: 1. Potencjał wzmacniany gminnej oferty kulturalnej  Potencjał pracowniczy, osobowy  Potencjał miejsca i narzędzi, infrastruktury  Potencjał oferty, plan zajęć, rodzaj i formy 2. Braki i słabe strony gminnej oferty kulturalnej w wymiarze  Potrzeb personalnych  Potrzeb przestrzennych i sprzętowych  Potrzeb oferty i pracy instytucji okołokulturowych, zakresu godzin, itp. 3. Osoby, grupy i środowiska nie angażujące się w działania kulturalne  Wykluczone i nieobecne osoby i grupy  Wykluczone miejsca  Nieistniejąca oferta

4. Komunikacja/informacja w gminie na temat kultury  Narzędzia i kanały sprawdzające się  Narzędzia i kanały, które się nie sprawdzają Wypracowany materiał: - wybór środowisk i miejsca, w których będą prowadzone badania i konsultacje społeczne, „fokusy” zgodnie z harmonogramem projektu, - utworzenie galerii postaci i podmiotów związanych z Gminą - postaci, w które zdaniem mieszkańców warto inwestować, wspierać je, pokazywać ich talenty i umiejętności dla wspólnego dobra. - przygotowano zakres pytań do ankiety, - powstanie „Bank życzeń kulturalnych” rozpisany na mapie Gminy w podziale na: potrzeby pilne, potrzeby II rzędu, potrzeby mogące poczekać.

II spotkanie W dniu 05.04.2016r. odbyło się kolejne spotkanie szkoleniowe, podczas którego przeprowadzono zogniskowany wywiad grupowy (fokus) z seniorami aktywnie uczestniczącymi w życiu kulturalnym gminy i takimi, którzy jeszcze nie są aktywni. Wśród ośmiu obecnych osób byli przedstawiciele Klembowa, Lipki, Ostrówka, Roszczepu. Wypracowany materiał: - propozycje oferty, np.: • Spotkania kulturalno-rozrywkowe dla osób starszych nieaktywnych w życiu miejscowości,

• Zabawa wiejska w Roszczepie integrująca mieszkańców gminy, • Stworzenie pracowni rękodzielniczej dla dorosłych w GOK-u, • Założenie Uniwersytetu Trzeciego Wieku, • Warsztaty z ziołolecznictwa – wykorzystanie potencjału osób starszych, znających się na ziołach z pól i łąk, • Wystawy artystów amatorów, • Wyjazdy na basen dla seniorów, bo „ruch to zdrowie”, • Organizacja wycieczek rowerowych do sąsiednich miejscowości, • Organizacja stoisk z pracami rękodzielniczymi-pozyskiwanie środków finansowych, • Spotkania w przebraniu-integracja wielopokoleniowa, • Kurs podstawowej obsługi komputera dla seniorów, • Organizacja zadaszonego miejsca na spotkania na świeżym powietrzu w GOK-u

III spotkanie W dniu 07.04.2016r. miało miejsce kolejne spotkanie, w którym obok dorosłych udział wzięły dzieci. Spotkanie miało charakter konsultacji społecznych. Wypracowany materiał: - propozycje oferty skierowanej do dzieci i młodzieży, np.:  utworzenie warsztatów kulinarnych,  siłowni na świeżym powietrzu,

 plaży nad rzeką,  organizację targowiska staroci.

IV spotkanie W dniu 12.04.2016 r. w Zespole Szkół w Ostrówku miało miejsce kolejne spotkanie szkoleniowe, w którym udział wzięli przedstawiciele Lipki, Ostrówka, Karolewa; w tym sołtys Ostrówka, radna, nauczycielki, bibliotekarka, przewodnicząca Stowarzyszenia „Pomocna Dłoń”, przedstawicielka młodzieży szkolnej, Rady Rodziców oraz osób 50+. Wypracowany materiał: - propozycje wzbogacenia oferty kulturalnej, np.: • Wyposażenie w siłownię na świeżym powietrzu parku w Ostrówku, • Zorganizowanie w godzinach przedpołudniowych spotkań integracyjnych dla mam z małymi dziećmi, • Organizacja pikniku naukowego – wykorzystanie potencjału nauczycieli, • Występy artystów kabaretowych, • Organizacja gminnego kabaretu 50+, • Organizacja jarmarków i targów staroci, • Kurs podstawowej obsługi komputera „Wnuczek uczy dziadków”, • Organizacja zadaszonego miejsca na spotkania na świeżym powietrzu w GOK-u, • Przygotowanie plaży nad rzeką w pobliżu GOK-u,

V spotkanie W dniu 13.04.2016r. odbyło się przedostatnie spotkanie w zabytkowej Szkole Podstawowej im. Jana III Sobieskiego. Uczestnikami byli przedstawiciele Samorządu Uczniowskiego, Rady Rodziców, Rady Sołeckiej, Rady Pedagogicznej oraz Dyrektor szkoły. Wypracowany materiał: - przedstawiono kolejne propozycje kulturalne (i nie tylko) dotyczące wspólnego dobra mieszkańców, np.: • utworzenie drużyny harcerskiej, szkółki piłkarskiej, • zorganizowanie gimnastyki korekcyjnej, • kółka teatralnego, plastycznego, muzyczno – tanecznego, fotograficznego, • gabinetu stomatologicznego i logopedycznego w szkołach, • zorganizowanie dojazdu do Gminnego Ośrodka Kultury dla miejscowości oddalonych od Klembowa, • świetlicy wiejskiej, • utworzenie warsztatów dotyczących ludowości i tradycji polskiej.

VI spotkanie W dniu 28.04.2016r. odbyło się ostatnie spotkanie szkoleniowe, w którym uczestniczyło 13 osób, w tym Wójt Gminy Klembów, Dyrektorzy Szkół z Krusza, Starego Kraszewa i Ostrówka, Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, Sołtysi Krzywicy, Nowego Kraszewa i Krusza oraz przedstawiciele stowarzyszeń i radna. Podczas spotkania zaprezentowano wszystkie materiały zgromadzone na potrzeby projektu. Prezentacja multimedialna ukazała analizy ankiet, sondażu i spaceru badawczego. Wypracowano rekomendacje i podano konkretne przykłady inicjatyw oddolnych.

Konsultacje społeczne W ramach omawianego projektu przeprowadzono 17 konsultacji społecznych (telefonicznie i osobiście) m.in. z: przewodniczącą Klubu Seniora „Przystań”, Wójtem Gminy Klembów, dyrekcją szkół w Kruszu, w Woli Rasztowskiej, w Klembowie, w Starym Kleszewie, nauczycielami z Zespołu Szkół, Zespołu Szkół Specjalnych z Ostrówka, sołtysami z: Tułu, Lipki, Krzywicy, Karolewa, Ostrówka, Pieniek, Klembowa, z Nowego Kraszewa.

Spacer badawczy W dniu 20.04.2016r. zrealizowano zadanie w postaci spaceru badawczego, podczas którego zadawano pytania i zbierano informacje dotyczące identyfikacji potencjału kulturalnego mieszkańców i zasobów kulturotwórczych gminy. Zadano 3 pytania o treści: 1. Czy ma Pan/Pani pomysł na zorganizowanie wydarzenia kulturalnego w naszej gminie? 2. Jakie zmiany w działalności GOK-u mogłyby przyczynić się do lepszej współpracy ze środowiskiem lokalnym? 3. Jakie osoby i miejsca związane z historią naszej gminy warto promować czyli „ocalić od zapomnienia” ?

Wypracowany materiał: - propozycje i opinie mieszkańców dotyczące zwiększenia miejsc w przedszkolach, organizowania imprez wielopokoleniowych oraz koncertów i spektakli teatralnych.

3.2.Podstawowe wnioski ze spotkań warsztatowych. Sprawozdania pracowników GOK z przeprowadzonych spotkań.

Podczas spotkań stosując metodę stolików eksperckich podejmowane były następujące 4 tematy na które mieszkańcy wspólnie odpowiadali, podpowiadali oraz oceniali dotychczasowe doświadczenia. Pierwszą poruszaną kwestią były braki i słabe strony gminnej oferty kulturalnej w tym podział na:  Potrzeby personalne  Potrzeby przestrzenne i sprzętowe  Potrzeby oferty i pracy instytucji okołokulturowych, zakresu godzin, itp.

Wymienione jako najistotniejsze braki to przede wszystkim: niewystarczająca liczba instruktorów, brak liderów społecznych, brak specjalistów: psychologów, pedagogów oraz trenera drużyny piłkarskiej. Jako najdokuczliwsze respondenci w brakach związanych z ofertą GOK opisywali- brak oferty dla mam z małymi dziećmi, zwiększenie imprez wielopokoleniowych, mała liczba zajęć sportowych. Infrastrukturalne oczekiwania wskazywane przez uczestników spotkań to przede wszystkim – większa liczba pomieszczeń w GOK, brak siłowni na świeżym powietrzu (Ostrówek), mała liczba boisk sportowych.

Kolejnym tematem eksperckim podczas wszystkich spotkań był potencjał gminnej oferty kulturalnej, w podziale na:  Potencjał pracowniczy, osobowy  Potencjał miejsca i narzędzi, infrastruktury  Potencjał oferty, plan zajęć, rodzaj i formy. Podczas omawiania potencjału osób, środowisk, grup związanych z szeroko rozumianą kulturą, które warto poprzez Gminny Ośrodek Kultury promować, powstała galeria postaci i podmiotów związanych z Gminą Klembów, w które warto zdaniem samych mieszańców inwestować, wspierać je, pokazywać ich talenty i umiejętności dla dobra wspólnego. Forma i zakres wsparcia pozostaje sprawą otwartą, związaną z potrzebami i oczekiwaniami samych wskazanych oraz możliwościami GOK. Mieszkańcy wielu miejscowości gminy oddolnie organizują i realizują różnorakie działania społeczno - kulturalne. Szczególnie duży potencjał organizacyjny przejawiają organizacje pozarządowe. Galeria postaci i podmiotów związanych z Gminą - dostępna w materiałach projektowych w Gminnym Ośrodku Kultury w Klembowie.

Zgodnie z wskazaniami uczestników spotkań powstała lista miejsc, które warto promować. Najczęściej wskazywane były: zabytkowa Szkoła im. Jana III Sobieskiego, Rezerwat Dębina, Dom Św. Siostry Faustyny, GOK w Klembowie. Pozostałe, istotne miejsca dla mieszkańców Gminy to: biblioteka, świetlica w szkole (Ostrówek), Świetlica w Pasku, place zabaw i boiska w różnych miejscowościach gminy. Zgodnie z deklaracjami uczestników spotkań, zdecydowana większość wysoko ocenia ofertę Gminnego Ośrodka Kultury w Klembowie. Powodzeniem cieszą się następujące inicjatywy GOK-u: Letnie Kino pod Gwiazdami, koncerty na scenie w parku w Ostrówku, pikniki rodzinne, uroczystości związane ze świętami narodowymi i postaciami historycznymi, np.:

Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, rocznica śmierci gen. Żymirskiego, liczne konkursy i olimpiady, imprezy z okazji Dnia Dziecka, Maraton Mikołajów, wycieczki turystyczno-krajoznawcze, organizacja czasu wolnego w ferie zimowe i wakacje. Również oferta zajęć odbywających się w GOK-u była wysoko oceniania, a szczególnie zajęcia plastyczne, wokalno- muzyczne, taneczne, język angielski oraz zumba.

Następnym omawianym tematem była próba analizy osób, grup i środowisk nie angażujących się w działania kulturalne, z wyszczególnieniem:  Wykluczone i nieobecne osoby i grupy  Wykluczone miejsca  Nieistniejąca oferta. Wskazane oczekiwania i potrzeby często uzupełniają się oraz powtarzają z wnioskami z badań ankietowych, co jest dodatkowym potwierdzeniem oczekiwanych zmian i polityki GOK. Warto zwrócić uwagę na to, iż często są to konkretne pomysły, których realizacja będzie odpowiedzią na potrzeby mieszkańców, zarówno w zakresie oferty kulturalnej jak i spędzania wolnego czasu, ale także przyczyni się do zwiększenia zadowolenia z już istniejącej oferty. Wśród wymienionych potrzeb znalazły się takie punkty jak: garderoba, sala do ćwiczeń wyposażona w lustra, zewnętrzny stół do ping-ponga, scena na występy, świetlice dla młodzieży szkolnej, siłownie na świeżym powietrzu. Zwraca uwagę fakt, że jako powody niekorzystania z oferty podawano: zmęczenie, brak czasu, wychowywanie małych dzieci lub po prostu brak chęci. Szczególną uwagę poświęcono słabej ofercie zajęć sportowych, a w szczególności oferty aktywności dla całej rodziny. Podkreślono, jak ważne jest dla wychowania młodego pokolenia, organizowanie zajęć i imprez wielopokoleniowych. Seniorzy, którzy brali udział w spotkaniach podkreślali brak Uniwersytetu Trzeciego Wieku.

Czwartym istotnym tematem wiążącym się z działalnością GOK była komunikacja/informacja w gminie na temat kultury. Temat ten podzielony był na dwa zagadnienia:  Narzędzia i kanały sprawdzające się  Narzędzia i kanały, które się nie sprawdzają. Uczestnictwo mieszkańców Gminy w imprezach, wydarzeniach i zajęciach organizowanych przez GOK, w dużej mierze zależy od promocji działań, a szczególnie skuteczność tej

20 promocji. Mieszkańcy wskazywali jako narzędzia istotne i skuteczne związane z mediami społecznościowymi - facebook, ale także podkreślano rolę współpracy z miejscowym Kościołem, wymiany możliwości narzędzi informacji o ofercie kulturowej oraz uzupełnienia i wzbogacenia komunikacji z mieszkańcami. Respondenci wskazywali jako skuteczne wykorzystanie w pełniejszym wymiarze media lokalne. Jako bardzo skuteczną formę promocji oferty wymieniono „pocztę pantoflową”. Ta forma promocji zdaniem badanych powinna łączyć się z bezpośrednim kontaktem telefonicznym lub sms z wytypowanymi liderami poszczególnych grup (seniorów, młodzieży, rodziców, itd.). Jako istotne uzupełnienie braków w obecnej promocji wskazano newsletter z aktualną bazą adresową. To połączenie powyższych propozycji zdaniem uczestników spotkań powinno w istotny sposób zmienić jakość przekazu na temat GOK oraz jego oferty, a co istotne przyczynić się do skuteczności na rzecz zainteresowanych mieszkańców i ich aktywności.

3.3. Podstawowe wnioski z badań ankietowych/ilościowych

Dla wygody respondentów wypełnianie ankiet odbywało się poprzez stronę internetową (http://gokklembow.nogard.pl/strona=Projekt_Dzialamy_razem_Ankieta_i_Sondaz). Ankietę wypełniło 75 respondentów, z czego 73,3% kobiet i 26,7% mężczyzn. Ankieta cieszyła się największym powodzeniem wśród młodzieży gimnazjalnej (37,3% ogółu ankietowanych), osób z średnim wykształceniem (24% ogółu respondentów), osób z wyższym wykształceniem (22,7% ogółu ankietowanych). Pytanie o powody korzystania z oferty GOK - respondenci najczęściej - bo aż 83,3% - wskazywało możliwość ciekawego spędzania czasu. Badani w zdecydowanej większości- prawie 70%- wskazywali, że to od znajomych (poczta pantoflowa) czerpią informacje o ofercie. Na kolejnym jako podstawowe źródło informacji o ofercie GOK wskazywany był internet (64%). Warto zauważyć, że plakaty jako tradycyjna forma promocji nadal jest źródłem informacji dla wielu badanych ( 56%). W pytaniu o pożądane sposoby informowania o ofercie GOK respondenci wskazywali bilbordy, bannery (42,7%), formę mailową (38,7%), formę ulotek (37,3%). Analiza deklaracji dotyczącej częstotliwości korzystania z oferty kulturalnej wskazuje że (w 54,7% ) są to osoby korzystające kilka razy w roku z oferty. Osób korzystających kilka razy w miesiącu jest zaledwie 9,3%. 12% respondentów deklaruje, że korzysta z oferty GOK przynajmniej raz w tygodniu. Powyższe pytanie można powiązać z odpowiedziami na inne

21 pytanie „Kiedy ostatnio korzystałeś/-aś z oferty GOK w Klembowie”. W ostatnim miesiącu korzystało 42,7% respondentów, a w ostatnim półroczu 45,3% badanych. Analizując oceny jakie uzyskali pracownicy GOK to najwyższą ocenę uzyskali w następujących sferach: życzliwość, gotowość niesienia pomocy, uprzejmość oraz zaangażowanie i kreatywność w pracy. Nieco niżej został oceniony przez respondentów ich profesjonalizm i kompetencje; w skali 1-6 uzyskano 5 punktów. W badaniu ankietowym ocenie został poddany również sam Ośrodek Kultury. Atmosfera na zajęciach zdaniem większości respondentów (51,4%) uzyskała najwyższą ocenę – 6 (skala ocen od 1 do 6). Ocenę 5 (bardzo dobrą) przyznało oceniając - różnorodność oferty 41,9% respondentów, jakość świadczonych usług 50% badanych, kwalifikacje instruktorów 50,7% respondentów, warunki lokalowe 37,8% oraz wyposażenie placówki w materiały pomocnicze i sprzęt 39,2%. Pomimo różnych zastrzeżeń dotyczących oferty kulturalnej GOK to 40,5% respondentów jest bardzo zadowolona z działalności GOK, a 41,9% raczej zadowolona. Odpowiedź trudno powiedzieć/nie wiem została udzielona przez 9,5% respondentów. Potwierdzeniem zadowolenia badanych z oferty kulturalnej GOK jest stwierdzenie, że nic nie należy zmieniać w funkcjonowaniu GOK – ponad połowa ankietowanych oraz że 66,7% badanych zetknęło się w większości dobrymi opiniami dotyczącymi GOK. Oferta GOK-u powinna być uzupełniona zdaniem respondentów o koncerty (40% odpowiedzi), zajęcia teatralne (28%) oraz pikniki dla rodzin/wielopokoleniowe (24%). Według badanych warto skupić się poza skuteczną promocją na godzinach realizowanych spotkań/zajęć (64,1%) oraz tematyce zajęć (48,7%). Te 2 czynniki są wskazywane jako najważniejsze przy wyborze zajęć. Do pozostałych czynników należy cena i prowadzący – oba zostały wskazane przez 38,5% respondentów. Wśród respondentów którzy deklarowali w badaniu, że nie uczestniczą w zajęciach, ważnymi kryteriami przy wyborze zajęć byłoby: odległość od miejsca zamieszkania, godzina zajęć i cena.

3.4.Rekomendacje i sugerowane kierunki działań

Rekomendacja 1 Dziedzictwo historyczne, kulturowe i przyrodnicze gminy Klembów stanowi potencjał, który można wykorzystać do budowania więzi społecznych i poczucia tożsamości lokalnej.

Wydarzenia kulturalne powinny w większym stopniu opierać się na tym dziedzictwie, np. organizacja wydarzeń związanych z generałem Franciszkiem Żymirskim, Wacławem Lachmanem, Św. Siostrą Faustyną Kowalską, miejscami pamięci narodowej.

Rekomendacja 2 Przestrzeń gminy Klembów (architektura, położenie między rzekami, rezerwatem Dębina i innymi kompleksami leśnymi, miejscami pamięci narodowej i postaciami historycznymi) jest ogromnym atutem, który domaga się wykorzystania, zagospodarowania i ożywienia dla dobra wspólnego. Dbałość o nią, wspólne doświadczenia, spotkania stanowią dobrą płaszczyznę budowania tożsamości grupowej, inicjatyw oddolnych, również opartych o kulturę i integrację pokoleniową.

Rekomendacja 3 Cennym kapitałem gminy Klembów są jego mieszkańcy i środowiska pozarządowe. Grupami, w które „warto zainwestować” są różnego rodzaju stowarzyszenia, grupy nieformalne, lokalni liderzy, nauczyciele, ale także pokolenie seniorów, np. Stowarzyszenia „Impuls”, „Pomocna dłoń”, „Przyszłość Roszczepu”, „Czas na działanie”, „TuKaro”, Stowarzyszenie Mieszkańców Starego Kraszewa "Rządza", Stowarzyszenie Wola Rasztowska, Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Wsi Krzywica, Fundacja "Przytul Misia", Uczniowski Klub Sportowy "UKS Ostrówek", Towarzystwo Sportowe „Dębina”, grupa nieformalna „WAKAT”, Klub Seniora „Przystań, Pracownia Fajniej Lepiej, Per-Zoo Roman Persona.

Rekomendacja 4 Sposobem na aktywizację nieobecnych w kulturze jest aktywność oddolna, wspieranie samoorganizacji grup nieformalnych i innych małych wspólnot wokół realizacji pomysłów i wydarzeń, które na długo pozostaną w pamięci i zachęcą do udziału w tworzenie nowych inicjatyw na rzecz społeczności lokalnej. Kultura może stanowić dobrą bazę tego typu działań. Przykładem może być organizacja planowanej w wakacje gry terenowej dla rodzin zaproponowana przez grupę rodziców z Ostrówka.

Rekomendacja 5 Życie kulturalno-edukacyjne gminy powinno w większym stopniu rozgrywać się w obszarze poszczególnych miejscowości, również tych położonych w oddaleniu od Gminnego Ośrodka

Kultury, np. zaproponowane przez seniorów wielopokoleniowe wycieczki rowerowe do różnych miejscowości gminy. Rekomendacja 6 Instytucje kultury działające w gminie Klembów powinny podjąć starania w kierunku włączania nieaktywnych osób i środowisk w życie kulturalne gminy. Dom Kultury powinien stanowić centrum inicjatyw oddolnych. Kreować gusta kulturalne, ale również słuchać mieszkańców, np. poprzez popularyzację czytania na placach zabaw tzw. „czytanie na trawie”, organizację koncertów, wystaw, czasu wolnego dzieci i młodzieży, spotkań z lokalnymi twórcami, Letniego Kina pod Gwiazdami, Kina za Rogiem, doposażenie parków i placów zabaw w nowy sprzęt oraz przygotowanie miejsc wypoczynku nad miejscowymi rzekami Cienką i Rządzą.

Rekomendacja 7 Działania kulturalne powinny być współtworzone przez mieszkańców i realizowane we współpracy z GOK-iem. Dzięki temu oferta będzie bogatsza i zbliżona do konkretnych oczekiwań mieszkańców. Sposobem zachęcającym mieszkańców do aktywnego udziału w życiu gminy może być zaproszenie jak największej liczby mieszkańców do udziału w realizowanych projektach oraz w ramach możliwości wspólne przeprowadzenie diagnozy lokalnej na temat potrzeb i oczekiwań w latach następnych. Obecnie realizowany projekt daje wszystkim (aktywnym, jak i nie aktywnym mieszkańcom) takie możliwości. W celu zachowania rezultatów trwałych projektu planujemy kolejne przedsięwzięcia kulturalno- edukacyjne: Akademię Młodych, Uniwersytet Trzeciego Wieku, Przegląd Chórów im. Wacława Lachmana, które dofinansowane będą przez samorząd lokalny oraz z programu Działaj Lokalnie LGD Równiny Wołomińskiej.

Rekomendacja 8 Opinie na temat Gminnego Ośrodka Kultury w Klembowie są pozytywne. Wysoko oceniane są kompetencje jak i cechy osobowościowe pracowników Ośrodka. Wynika to z wypowiedzi zebranych w anonimowej ankiecie zarówno papierowej jak i elektronicznej oraz podczas spotkań szkoleniowych z mieszkańcami. Jest to zdecydowanie odpowiednia baza do dalszej współpracy na rzecz wszystkich mieszkańców, a w szczególności tych nieaktywnych.

Rekomendacja 9 Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców dotyczących rozwijania kultury fizycznej najmłodszych zaproponowano korzystanie ze szkolnych boisk i Orlików. Koszty eksploatacji pokryje Gmina Klembów.

4. Podsumowanie

Celem zrealizowanych badań było rozpoznanie uwarunkowań funkcjonowania lokalnych instytucji w sferze kultury. Jak wynika z przeprowadzonych badań, oferta kulturalna Gminnego Ośrodka Kultury w Klembowie- w tym sami pracownicy- jest bardzo dobrze oceniana i odbierana przez mieszkańców Gminy. Dużą popularnością cieszą się imprezy wspólnotowe organizowane lub współorganizowane przez GOK, takie jak: Dożynki, Festyny, Mikołajki, Obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, Letnie Kino pod Gwiazdami. Grupą, która powinna być bardziej obecna w działaniach GOK jest wielopokoleniowa rodzina. W działalności GOK powinna znaleźć się oferta działań ukierunkowanych na aktywne i różnorodne formy spędzania czasu przez całe rodziny. Jak wynika z przeprowadzonych badań, dużą i aktywną część osób uczestniczących w imprezach i innych działaniach GOK stanowią seniorzy. Aby wzbogacić ofertę dla nich konieczne jest utworzenie Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Istotnym obszarem działalności GOK są zajęcia dla dzieci i młodzieży, które dzięki udziałowi w zajęciach rozwijają swoje talenty i odnoszą sukcesy w konkursach gminnych, powiatowych i wojewódzkich.

Rekomendacje Projektowe Propagować należy inicjatywy oddolne uczestnictwa w kulturze i życiu lokalnym. Inicjatywy związane z rozwijaniem zainteresowań - w tym historycznych i tożsamościowych, poszerzaniem wiedzy oraz rozwojem zaangażowania w sprawy społeczności lokalnej- w tym szeroko rozumianej lokalnej polityki kulturalnej. Istotne jawi się odczytywanie oczekiwań na tle aktywności kreacji kultury czy zagospodarowania wolnego czasu. W obecnym czasie instytucje kultury powinny gromadzić i aktywizować w swoich potencjałach prosumentów (wytwórców), a nie tylko odbiorców proponowanych zajęć czy aktywności. Warto w tym miejscu zadać sobie pytanie o zadania i cele, które poszczególne działania mają realizować w kontekście lokalnej społeczności, lokalnego rozwoju, budowania

25 społeczeństwa opartego na więziach, wartościach i zaufaniu. Tak powinna być szeroko rozumiana rola GOK oraz imprez i wydarzeń wokół niego zebranych w codzienności mieszkańców gminy jako przestrzeni integracji, współpracy, aktywnej animacji działań społecznych, tworzenia oddolnych inicjatyw lokalnych.

Załącznik nr 1. Wyniki badań w formie graficznej

Gminna Oferta Kulturalna - Komunikacja / Informacja Co działa Co nie działa  Strona internetowa  Strona internetowa  GOK  informacje Sołectwa  SMS  poczta pantoflowa – szum  informacja na piśmie informacyjny  gazetki szkolne,  brak dostępu do egzemplarzy gazet  e-maile  nie działa przepływ informacji między  Parafia – gablota, ogłoszenia parafialne miejscowościami (nie wszystkie  e-dziennik informacje dochodzą do Woli  zebrania Rasztowskiej np. UG, GOK, GOPS)  poczta pantoflowa  ogłoszenia papierowe  plakaty  FB  gazeta lokalna  przepływ informacji w miejscowości  informacja w szkole

Gminna Oferta Kulturalna - Nieobecni Ludzie/grupy Miejsca Aktywność  instruktorzy  boisko szkolne  aktywność fizyczna,  trenerzy  scena na występy ruchowa  specjaliści: logopeda,  świetlica dla młodzieży ,  koła zainteresowań psycholog, pedagog szkolnej  kółko teatralne  animator teatralny  garderoba do strojów do  nauka gry na  trenerzy – muzycy, przebierania instrumentach (gitara, nauczyciele gry  pomieszczenie do ćwiczeń keyboard, skrzypce)  instruktor tańca  szafy, instrumenty, pulpity do  ludowość, np. tradycje  trener nut polskie  trener nauczyciel  sala do ćwiczeń wyposażona w  warsztaty wokalno –  nie chce się lustra muzyczne, taneczno –  małe dzieci  zewnętrzny stół ping-ponga muzyczne  brak czasu  kurs gotowania, zdrowe  gra w ping-ponga  zmęczenie odżywanie, potrawy regionalne  koszykówka  boisko szkoła – utrudniony  piłka ręczna dostęp  zajęcia plastyczne  Lepsze wykorzystywanie Parku  brak oferty dla w Ostrówku młodzieży  nad rzeką przy GOK-u/ straży  brak toalet

Gminna Oferta Kulturalna - Braki Osobowe/Kadrowe Sprzęt/Miejsce Oferta  Specjalista logopeda  Gabinet logopedy z  Logopeda  Harcmistrz drużynowy wyposażeniem  grupa harcerska  Trener piłki nożnej  Harcówka z wyposażeniem  piłka nożna  Psycholog (namioty biwakowe)  kółko teatralne  Pedagog  boisko, piłki, bramki z  kółko muzyczno – taneczne  Pielęgniarka siatkami  kółko plastyczne  Stomatolog  instrumenty  kółko fotograficzne  za mało instruktorów w  aparaty fotograficzne  rozszerzony kurs z GOK-u (szkolne) informatyki  Brak liderów społecznych  nowe komputery  gimnastyka  dostępność do GOK artystyczna/korekcyjna  świetlica wiejska/  tradycje polskie socjoterapeutyczna  pieniędzy  garderoby  stomatolog  gabinet stomatologiczny  brak dla mam z małymi  plaża przy rzece dziećmi  mało pomieszczeń w GOK  oferty dla młodzieży  siłownia na świeżym  imprez wielopokoleniowych powietrzu w Ostrówku  kabarety, spotkania autorskie (park)  piknik naukowy  szlaki rowerowe  targ staroci  jarmark – wymieńmy się ciuchami  UTW – kursy - kurs komputerowy „Wnuczek uczy dziadków”

Gminna Oferta Kulturalna - Potencjał/wzmacniamy Osobowe/ Kadrowe Sprzęt/ Miejsce Oferta  nauczyciele  zabytkowa Szkoła im. Jana  Konkursy  p. Maria Myśliwiec – Koło III Sobieskiego  olimpiady Gospodyń Wiejskich  chór szkolny  pikniki rodzinne  p. Wioletta Wilkowska –  plac zabaw  Święta narodowe, np. 11 nauczyciel WF  biblioteka listopada  p. Ewa Nowakowska –  sprzęt multimedialny  plener (las) nauczyciel muzyki  www.spwolarasztowska.pl  wycieczki  p. Agnieszka Bilska –  Boisko  wyjazdy dyrektor szkoły  park  koncerty  chór gminny  orlik  kino objazdowe  rodzice RR  plac zabaw  aerobik  p. Mordecka – konkursy  Rezerwat Dębina  organizacja Dnia dziecka plastyczne  Dom Św. Siostry Faustyny  j. angielski  ksiądz proboszcz  Szkoły  gra na instrumentach  stowarzyszenia  apteka  karate  Bożena Tlaga  sieć sklepów  UKS  Stanisława Frąckiewicz  Ośrodek Zdrowia  szkolenia „Pomocna  Rada rodziców  Kościół Dłoń”  Danuta Dołowa

(paraolimpiada)  przedszkole  Pracownia Fajniej Lepiej  p. Ludwiniak – sponsor  siłownia  Zajęcia w GOK-u  p. Ruciński Robert -  Pracownia Twórcza Fajniej  kiermasz sponsor Lepiej bożonarodzeniowy  p. Kotulski Karol –  Świetlica w szkole sponsor (Ostrówek)  nauczyciele  GOK w Klembowie  pracownicy GOK Klembów  sołtys  radni  grupa nieformalna WAKAT

Sondaż

* Wypowiedzi oznaczono kolorami.

Ankiety

1. Możliwość ciekawego spędzania czasu 2. Rozwijanie zainteresowań 3. Możliwość poznania nowych ludzi 4. Możliwość brania udziału w konkursach, zawodach 5. Możliwość zdobycia potrzebnych umiejętności/wiedzy 6. Inne

1. Odpoczywam w domu 2. Spotykam się z rodziną/znajomymi 3. Wykorzystuję czas w zależności od sytuacji 4. Oglądam telewizję 5. Uprawiam sport/spaceruję 6. Uczestniczę w zajęciach zorganizowanych (GOK)

1. Pocztą/mailowo 2. Telefonicznie 3. Przez ulotki 4. Przez lokalne media 5. Bilbordy, banery w widocznych miejscach 6. Ruchomą reklamę

1. W większości pozytywnymi 2. W większości z negatywnymi 3. Zarówno z pozytywnymi jak i negatywnymi 4. nie znam żadnych opinii

1. Cena 6. Temat zajęć 2. Odległość od miejsca zamieszkania 7. Prowadzący 3. Wyposażenie GOK 8. Ilość osób w grupie zajęciowe

4. wiek./płeć innych uczestników 9. Inne 5. godziny zajęć

1. Oferując różnego rodzaju gadżety, drobne upominki w zamian za uczestnictwo 2. Organizując konkursy z atrakcyjnymi nagrodami 3. Poszerzając ofertę zajęć/kalendarz wydarzeń i dostosowując go do potrzeb mieszkań- ców. 4. Obniżając opłaty za zajęcia 5. Szerzej informując o ofercie 6. Zapraszając znane osobistości:

1. Koncerty 2. Warsztaty ceramiczne 3. Zajęcia plastyczne 4. zajęcia sportowe 5. Warsztaty tańca towarzyskiego(dzieci i dorośli) 6. wyplatania z wikliny/ratanu 7. zajęcia teatralne 8. Pikniki dla rodzin 9. Warsztaty fotograficzne 10. warsztaty wokalne 11. porady/spotkania specjalistów 12. kursy języka obcego 13. wycieczki rowerowe 14. INNE

Rok urodzenia 2000 2001 2002 2003 2005 1999 1992 1991

Ilość osób 17 4 6 2 2 2 1 1

Rok urodzenia 1997 1980 1981 1982 1983 1985 1989 1971

Ilość osób 1 1 1 1 1 1 2 1

Rok urodzenia 1977 1978 1988 1967 1963 1962 1959 1958

Ilość osób 6 1 1 1 1 1 2 1

Rok urodzenia 1951 1953 1949 1943 1929 1956 1972 1996

Ilość osób 1 1 1 2 1 1 2 1