Novecento Muziek Van De 20E Eeuw

festival21 20

Janáček programma Hindemith Rihm Gershwin Britten Bryars

novecento Muziek van de 20e eeuw

Leuven , 21 sep – 28 okt 2015 Festival Van Vlaanderen Vlaams-Brabant 1 www.festival2021.be festival21 20

Leuven, 21 sep – 28 okt 2015 novecento Muziek van de 20e eeuw

contact Festival van Vlaanderen Vlaams-Brabant Brusselsestraat 63, 3000 Leuven t 016/200 540 [email protected] www.festival2021.be

Volg het festival in Vlaams-Brabant op de voet via de online nieuwsbrief, Facebook en Twitter.

festivalteam Mark Waer, voorzitter Maarten Beirens, algemeen directeur en artistieke leiding Transit Pieter Bergé, artistieke leiding Novecento Peter Janssens, adviseur Eddy Frans, adviseur De Cijferraad, boekhouding Kathleen Van den Eynde, productie Sofie Dhaenens, productie Pauline Jocqué, productie Martine Sanders, communicatie Van Looveren & Princen, vormgeving Koen Broos, fotografie

redactieteam Pieter Bergé, teksten en redactie Martine Sanders, eindredactie

Festival 20/21 is lid van het Festival van Vlaanderen www.festival.be en de European Festivals Association (efa) www.efa-aef.eu

Het programma 2015 in deze brochure wordt gegeven onder voorbehoud van wijzigingen. festival21 20 festival 20/21: De klassiekers van de toekomst

Het Festival van Vlaanderen Vlaams-Brabant heeft een nieuwe naam: ‘Festival 20/21’. Deze naam drukt uit dat het festival een unieke focus blijft leggen op de schitterende muziek van de 20e en 21e eeuw, in al haar rijkdom en veelzijdigheid. Novecento (20e eeuw) en Transit (21e eeuw) beschouwen het als hun kerntaak om deze muziek nog bekender en geliefder te maken bij een breed publiek. Ze willen die onuitputtelijke muzikale goudmijnen, waarvan de inhoud voor velen nog té onzichtbaar is, blijvend ontginnen.

Het Novecento-luik van Festival 20/21 bestaat dit jaar uit acht concerten, verdeeld over vijf ‘gewone’ concerten en één themadag (nieuw!). Elk concert is opgebouwd rond één componist en zoomt in op een bijzonder aspect uit diens oeuvre. Dit jaar komen aan bod: de frisse melancholie van Janáčeks late kamer- en koormuziek, de uitputtende verstilling van Hindemiths liederen, de vervaarlijke overgevoeligheid van Rihms strijkkwartetten, de krachtige soberheid van Brittens cello-werken en de middeleeuwse moderniteit van Bryars requiemmuziek. Op de themadag wordt het verrassend veelzijdige oeuvre van George Gershwin geëxploreerd.

Alle concerten streven een zo hoog mogelijke intensiteit na. Daarom hebben ze geen pauze, en vinden ze plaats in locaties waar de muziek optimaal tot ontplooiing kan komen. Vanzelfsprekend gaan we daarbij in zee met musici die, naast een grote reputatie, ook een uitgesproken affiniteit hebben met de gepresenteerde programma’s.

Aan iedereen die onverschrokken en nieuwsgierig is, onbevooroordeeld en vrij van geest: wees welkom op Festival 20/21 en ontdek met ons de klassiekers van de toekomst!

maarten beirens – pieter bergé 5 maandag 21 september Collegium Vocale Gent Leuven Het Collectief o.l.v. Reinbert de Leeuw Aula Pieter De Somer 20.30u Leoš Janáček Over de dood van Olga Janáčkova programma programma Centraal in dit programma staat de sombere Elegie na smrt dcery Říkadla Kinderrijmpjes Olgy die Janáček in 1903 componeerde naar aanleiding van de Concertino, op. 25 dood van zijn dochter Olga. Rond deze elegie staan enkele werken V mlách In de mist, 1-2 waarin de 70-jarige componist terugblikt op zijn eigen jeugd en Elegie na smrt dcery Olgy die van zijn kinderen. Het concert opent en sluit af met Říkadla, Elegie voor de dood van een flitsende aaneenschakeling van vaak absurde kinderversjes, mijn dochter Olga waarin melancholie en onschuldige guitigheid mekaar afwisselen. V mlách In de mist, 3-4 Ook in de kamermuziekwerken en balanceert Mládí Jeugd Concertino Mládi Říkadla Kinderrijmpjes Janáček tussen beide sferen. De pianocyclus V mlách fungeert als schakel tussen de schijnbaar onbezorgde kinderwereld en de verpletterende rouw van de elegie. Hoewel gerelateerd aan de kindertijd is Janáčeks muziek allesbehalve infantiel. Hij bespeelt een breed emotioneel spectrum, in een toonspraak die hem tot één van de meest ontroerende componisten van de 20e eeuw maakt. Velen hebben Janáček in de voorbije decennia in hun armen gesloten als operacomponist. Het is nu hoog tijd om ook kennis te maken met zijn kleinere werken, die qua intensiteit en vindingrijkheid niet moeten onderdoen voor de opera’s.

Inleiding: Presentatie Říkadla-cd, De Vlaamse ensembles Collegium Onder leiding van Reinbert de Collegium Vocale Gent & Het Collectief Vocale Gent en Het Collectief Leeuw worden uiterste precisie en o.l.v. Reinbert de Leeuw – Gesprek met de dirigent, 19.45u hebben zich de voorbije maanden klankzuiverheid gekoppeld aan een intensief toegelegd op de exploratie verpletterende intensiteit, ongeacht tickets: € 25 (korting: € 18,75 / € 12,50) van Janáčeks werken voor koor en of het nu gaat om de intensiteit van kamerensemble. Dit resulteerde in de verstilling of die van een alles een gloednieuwe cd die net voor dit overwoekerende gedrevenheid. Dit concert zal worden voorgesteld. concert garandeert u een totaal- belevenis, waarbij het speelplezier van het podium zal spatten.

6 openingsconcert academiejaar ku leuven Sponsor Peeters drukkerij / uitgeverij / boekhandel 7 zaterdag 3 oktober Juliane Banse, sopraan donderdag 8 oktober Minguet Quartett Leuven Martin Helmchen, piano Leuven Stefan Hussong, accordeon Grote Aula Maria Theresia stuk 20.30u 20.30u Paul Hindemith Wolfgang Rihm Over het leven van Maria Over brokstukken van onzegbaarheid programma In de liedercyclus Das Marienleben evoceert Hindemith de programma Wolfgang Rihm is één van de meest gespeelde hedendaagse Das Marienleben belangrijkste fasen uit het leven van de maagd Maria. Hindemith Strijkkwartet nr. 2 Duitse componisten. Recent nog werd zijn opera Jakob Lenz met originele versie 1923 componeerde dit werk in een periode waarin tal van jonge Strijkkwartet nr. 4 groot succes uitgevoerd in de Munt. Rihm grijpt u als luisteraar componisten zich afkeerden van de hyperemotionele laat- Fetzen (Brokstukken) meteen naar de keel en laat u niet meer los. Zo gaat het ook in zijn romantische stijl. Zelf kiest hij daarom voor een sobere, haast koele Grave - In memoriam Thomas Kakuska strijkkwartetten waarvan u in dit concert een dwarsdoorsnede zetting. Opmerkelijk genoeg leidt dit niet tot verstarring, maar krijgt. Eerst komen twee vroege expressionistische kwartetten tot een verfijnd klankenveld vol geraffineerde en fragiele emoties. aan bod. Daarna volgt een reeks losse ‘brokstukken’ (Fetzen) Vijfenzeventig minuten lang houdt deze ultieme kwetsbaarheid waarin Rihm de sonoriteit van de snaarinstrumenten verrassend u in betovering. De muziek van Hindemith wordt vandaag combineert met accordeonklanken. Het concert sluit af met niet zo vaak uitgevoerd, hoewel hij in de jaren 1920-30 een van een lange en sobere elegie die hij schreef bij de dood van een van de belangrijkste artiesten van Duitstalig Europa was. Als geen zijn meest gedreven uitvoerders. Rihms strijkkwartetten staan ander wist hij heilige huisjes omver te werpen en schone-schijn- garant voor muzikaal avontuur zonder weerga. Hij slingert zijn adepten te schofferen. Maar hij was ook een scheppend genie. toehoorders door een ongebreideld klankenuniversum. Zelden Van alle parels aan zijn kroon is Das Marienleben zonder twijfel was woordloze muziek veelzeggender. de zuiverste. Dit geldt nog meer voor de zelden uitgevoerde, compromisloze oerversie van het werk. Dat is dan ook de reden waarom we in Leuven resoluut voor deze eerste zetting gaan. Inleiding: Yves Knockaert, 19.45u Het Minguet Quartett is van Voor Fetzen komt accordeonist tickets: € 18 (korting € 13,50 / € 9) vele markten thuis maar bouwde Stefan Hussong, eveneens een vooral een sterke reputatie op als specialist van hedendaagse muziek, uitvoerder van de muziek van Rihm. mee naar Leuven. Ook om een Als enige gezelschap heeft het alle andere reden is het Minguet Quartett Inleiding: Ivo Jacobs, 19.45u Juliane Banse en Martin Helmchen Pianist Martin Helmchen kreeg lof strijkkwartetten van deze componist een ideale gast voor Novecento: tickets: € 18 (korting € 13,50 / € 9) kregen voor hun interpretatie van voor zijn transparante spel, en het op cd opgenomen. Daarnaast hun naam verwijst naar de Spaanse de oerversie van Das Marienleben subtiele evenwicht dat hij etaleerde blijft het ensemble zich ook op filosoof Pablo Minguet. Deze pleitte een staande ovatie op de tussen zijn rol als begeleider en die de belangrijkste podia ter wereld er al in de 18e eeuw voor om goede Salzburger Festspiele van 2013. van mede-solist. U krijgt hier een inzetten voor de verspreiding van nieuwe kunst te verspreiden onder Van Juliane Banse roemde de onwaarschijnlijk duo te horen. Een zijn muziek. een zo breed mogelijk publiek. pers de onberispelijke tekstdictie, absoluut unicum voor Leuven. En dat is nu precies het credo van de enorme stembeheersing en Festival 20/21! de natuurlijke podiumprésence.

8 copresentatie concertgebouw brugge 9 Frank Braley, piano zondag 18 oktober Daan Vandewalle, piano Leuven Flat Earth Society, brass band o.l.v. Peter Vermeersch Schouwburg Van 11u tot 18u

One! Two!! Three!!!

Gershwin Triple Sunday Frank Braley Daan Vandewalle Flat Earth Society 11u 14.30u 17u

30CC en Festival van Vlaanderen Vlaams-Brabant slaan de handen De Franse toppianist Frank Braley Gershwin was ook na zijn dood In het slotconcert stort de in elkaar voor een unieke Gershwin-dag. George Gershwin is een combineert Gershwins werken een belangrijke inspiratiebron voor ongebreidelde brassband Flat van de populairste Amerikaanse componisten van de 20e eeuw. met enkele jazzy composities talloze componisten. Zo schreef Earth Society - die onlangs Zijn reputatie heeft hij vooral te danken aan zijn onwaarschijnlijke van Europese grootmeesters de Engelse componist Michael nog schitterde in Tom Lanoye’s uit de jaren 1920-30. Ravel, Finnissy op het einde van de - zich op Gershwins muzikale veelzijdigheid. Naast een begenadigd songschrijver en Revue Ravage Debussy, Stravinski, Schulhoff 20e eeuw een hele reeks Gershwin muzikale erfenis. Het genootschap briljant improvisator was hij ook een eersteklas bruggenbouwer en Hindemith passeren de revue. Arrangements. meandert door diens talloze tussen klassieke en populaire muziek én vernieuwer van het Na enkele klassiekere Gershwin- Pianist Daan Vandewalle maakt songs en rapsodieën, en zet Amerikaanse muziektheater. Gershwin Triple Sunday zet deze stukken krijgt u uiteraard ook een selectie uit deze verfrissende er een even eigenzinnige als veelzijdigheid in de schijnwerpers. zijn onovertroffenRhapsody in cyclus, en wisselt ze af met bruisende interpretatie van Blue te horen! authentieke Gershwin-werken. neer. Het dak mag eraf! tickets: € 20 (€ 19 / € 18) tickets € 15 (€ 14,25 / € 13,50) tickets € 15 (€ 14,25 / € 13,50)

Lecture recital: Waldo Geuns, 13.15u tickets Waldo Geuns leidt u binnen in de interne keuken van componist Drieluik: € 40 George Gershwin. Van aan de piano demonstreert hij hoe de Lunch: € 10 Amerikaan erin slaagde om zijn unieke stempel te drukken op de muziek van de jaren 1920-30.

10 coproductie 30cc 11 woensdag 21 oktober Roel Dieltiens, cello dinsdag 27 oktober Psallentes Leuven Piet Kuijken, piano en woensdag 28 oktober The Spirit of Gambo stuk Leuven 20.30u Abdij van Park 20.30u Benjamin Britten Gavin Bryars Over sporen van verwantschap Over het verdriet van Lockerbie programma Benjamin Britten is een van die uitzonderlijke 20e-eeuwse programma In december 1988 kwam Bill Cadman, vriend en medewerker Suite nr. 1 voor cello solo componisten die een onvervalste eigen stijl wist te ontwikkelen die Gregoriaans requiem: Introitus van componist Gavin Bryars, om het leven bij de hallucinante Sonate voor cello en piano tegelijkertijd vernieuwend en toegankelijk is. In de jaren 1960-70 Perotinus: Viderunt omnes vliegtuigaanslag boven Lockerbie. Ter zijner herinnering Gambaconsort Suite nr. 3 voor cello solo schreef hij drie cello-suites naar aanleiding van zijn vriendschap schreef Bryars het Cadman Requiem, dat het vertrekpunt Gavin Bryars: met de wereldvermaarde cellist Mstislav Rostropovich. Deze Cadman Requiem vormt van dit concert. Bryars behoort tot een generatie van Gambaconsort werken nestelen zich in de traditie van de geliefde cello-suites van Europese componisten die vanaf de jaren 1970 nieuwe dimensies Perotinus: Sederunt principes Johann Sebastian Bach. Net als Bach slaagt Britten erin om binnen toevoegden aan het uit Amerika overgewaaide minimalisme. Gregoriaans requiem: In Paradisum dit uitgepuurde genre uiterst verfijnde muziek te schrijven met Essentieel daarbij was het aanknopen bij de eigen, Europese een enorme emotionele impact. Wie de suites van Bach liefheeft, traditie. Ook nu wordt Bryars’ requiem letterlijk tussen enkele van wordt zonder twijfel ook ontroerd en meegezogen door die van zijn oudere Europese verwanten geplaatst: de sobere gregoriaanse Benjamin Britten. Tijdens dit concert krijgt u de eerste en derde zangkunst, de massieve organum-stijl van Perotinus (13e eeuw), en suite te horen, met daar tussenin diens verbluffende cello-sonate. de sombere geslotenheid van de Engelse consort-muziek Dit krachtige werk valt op door het uitgesproken dialogische (17e eeuw). Het concert baadt in een beladen traagheid, die karakter en biedt zo een mooi contrast met de ‘eenzame’ paradoxaal genoeg het resultaat is van een eindeloze hoeveelheid solo-suites. kleine bewegingen. De gespeelde werken creëren een rituele sfeer, die nog beter tot haar recht zal komen dank zij de verstilde site van de Abdij van Park, enkele dagen voor het Allerzielenweekend.

Inleiding: Klaas Coulembier, 19.45u Meester-cellist Roel Dieltiens is sonate krijgt hij weerwerk van Inleiding: Maarten Beirens Het Leuvense ensemble Psallentes maar al te graag gaat het ensemble tickets: € 18 (korting € 13,50 / € 9) vooral bekend voor zijn uitvoeringen Piet Kuijken, een pianist met een tickets: € 20 (korting € 15 / € 10) is de gedroomde uitvoerder voor dit op zoek naar manieren om de oude van muziek uit de 18e en 19e eeuw. al even grote historische veelzijdig- programma. In de voorbije vijftien muziek in nieuwe contexten herbo- Maar ook het 20e-eeuwse repertoire heid. Zijn uitvoeringen blinken uit jaar bouwde dit gezelschap een ren te laten worden. The Spirit of ligt hem nauw aan het hart. Van door de mooie balans tussen sterke en eigenzinnige reputatie uit Gambo, een Vlaams-Nederlands een uitvoerder die zo’n natuurlij- precisie en gedrevenheid. Een veel- in de uitvoering van gregoriaanse gamba-ensemble dat vooral ke en verfijnde uitvoering van de belovende combinatie dus, waarin gezangen en laat-middeleeuwse po- uitblinkt in de uitvoering van Bach-suites weet te brengen, willen de ziel van het verleden de klank van lyfonie. Bovendien schuwt Psallen- Engelse consort-muziek, is daarbij we graag horen hoe hij de suites het heden mee gestalte zal geven. tes het experiment niet. Integendeel, de ideale partner. van Britten laat klinken. Voor de

12 copresentatie amuz 13 Extra Activiteiten rond de concerten

inleiding op de concerten programmavoorstelling nieuw! e De Novecento-concerten worden Blitzbezoek aan de muzikale 20 eeuw ingeleid, drie kwartier voor aanvang. Op de themadag Gershwin Triple In een presentatie van anderhalf uur stelt Pieter Bergé Sunday is er een lecture-recital om de acht concerten van het Novecento-programma voor. programma 13.15u waarop de componist wordt voorgesteld en live aan de piano Welke werken worden er gespeeld, wat is het achterliggende geïllustreerd. concept en welke uitvoerders werden er voor uitgekozen? gratis Met klank en beeld brengt u een blitzbezoek aan enkele onbetwiste hoogtepunten uit de 20e-eeuwse muziek. programmaboekje

Bij de vijf Novecento-concerten Wo 10 juni om 14u en om 17.30u, Radiohuis, Leuven en bij de themadag wordt een gratis programmaboekje aangeboden. Net als het concert stelt het programmaboekje scherp op één componist en cursus davidsfonds / vormingplus nieuw! krijgt u informatie bij de werken die Luisteren naar de 20e eeuw uitgevoerd worden. te koop op de concertlocatie aan € 2 In vier luisterlessen krijgt u de Novecento-concerten 2015 gepresenteerd. Elke les is een vooruitblik op een of twee programmabundel concerten van de volgende week (of weken). Vier kenners De programmabundel verzamelt de zijn daarbij uw gids: Yves Knockaert, Klaas Coulembier en 6 losse programmaboekjes over Leoš Janáček, Paul Hindemith, de artistieke leiders van het Festival 20/21, Maarten Beirens Wolfgang Rihm, George Gershwin, en Pieter Bergé. Tickets voor het openings- én slotconcert Benjamin Britten en Gavin Bryars. zijn inbegrepen. te koop op de concertlocatie € 8 Di 15 sep, 29 sep, 13 okt, 20 okt van 20u tot 22u,

online programmateksten het Huis van de Polyfonie in Abdij van Park, Leuven Concerten op ma 21 sep en di 27 okt De programmateksten gaan Cursusprijs € 90 incl. programmabundel, tickets concerten t.w.v. € 45 en koffie online op www.festival2021.be na het betreffende concert. Inschrijvingen en info: www.davidsfonds.be | 016/310 670 www.vormingplusob.be | 016/525 900

i.s.m. huis van de polyfonie

14 15 Tickets Locaties in Leuven

Verkoop festivaltickets via 30CC/Ticketbalie, Tweebronnen

Start ticketverkoop online concertzaal de lijn parking

De verkoop van de festivaltickets www.30cc.be lijnen halte start op za 13 juni vanaf 10u (via Selecteer Bestel tickets (oranje knop rechts boven), de ticketlijn pas op ma 15 juni). selecteer vervolgens Tickets (de blauwe knop links boven) stuk 1 / 2 H. Hartkliniek H. Hartkliniek, De ticketbalie is uitzonderlijk en in het dropdown menu. Naamsestraat 96 Naamsestraat 102c gesloten op ma 7 sept kies Novecento (Leuven Kermis) en do 10 okt Of zoek op datum naar het concert. (vormingsdag). Ticketbalie Aula Pieter de Somer Sint-Michielskerk H. Hartkliniek, Diestsestraat 49, 3000 Leuven Charles Deberiotstraat 24 Naamsestraat 102c Ma & wo: 12–18u / Di & vr: 10–18u / Do: 12–20u / Za: 10–17u Ladeuze, Ticketlijn Ladeuzeplein 20 016/300 900 Grote Aula Maria Theresia Ma, wo & do: 12-18u / Di & vr: 10-18u Sint-Michielsstraat 6 op zaterdag kunt u niet telefonisch reserveren Hogeschoolplein

Radiohuis Grote Markt Kortingen Boekhandelstraat 2 Cultuurbon en begeleiderspas Losse tickets* Abonnement De cultuurbon stad Leuven wordt aanvaard. -26/65+, studenten, lerarenkaart, Novecento-pas Schouwburg 1–9 / 284–85 / Rector De Somer plein Ladeuze, Begeleiderspas voor andersvaliden: de personeel ku/uz Leuven (ticket € 99,40 Bondgenotenlaan 21 315–17 / 333–35 / Fochplein Ladeuzeplein 20 begeleider krijgt gratis toegang. of duoticket), groepen vanaf 10 +/- 40% korting 337 / 351–52 / Leerlingen van muziekacademies personen, vanaf 3 verschillende 358 / 370–74 / Leerlingen van muziekacademies in betalende concerten .** Novecento-pas voor studenten 380 / 395 Vlaams-Brabant kunnen in groep +/- 25% korting € 62 Novecento-concerten bijwonen voor maar behalve het openingsconcert op 21 sep Abdij van Park 4 / 5 / 6 Broekstraat Abdij van Park, € 5. Neem vooraf contact op met [email protected] Studenten mét Cultuurkaart +/- 50% korting Kerk & Huis van de Polyfonie Abdij van Park 7 of 016/200 540. ku Leuven 284 / 285 / Philipssite Abdij van Park 7 +/- 50% korting Novecento-pas voor studenten met 630 via Geldenaaksebaan Cultuurkaart ku Leuven * Voor Gershwin Triple Sunday € 49,60 gelden andere kortingen voor -26 jaar, studenten en personeel ku/uz Leuven behalve het openingsconcert op 21 sep (ticket of duoticket): 10% en voor 65+, +/- 60% korting lerarenkaart: 5% ** uitgezonderd Gershwin Triple Sunday

Zaalkassa Ticketservice Te laat komen Privacy beleid Rolstoelgebruikers Op de concertlocatie, open drie kwartier Tickets kopen houdt automatisch in Laatkomers worden niet meer Publieksgegevens uit de ticketreservatie of Reserveer tijdig en neem telefonisch voor aanvang. Gereserveerde tickets dat u akkoord gaat met de ticketservice: toegelaten tot het concert. infovragen worden enkel gebruikt om u op contact op met 30CC/Ticketbalie om liggen hier klaar tot 10 minuten voor het • per ticket betaalt u € 0,50 reservatiekosten, de hoogte te brengen van het programma • kortingen zijn niet cumulatief, uw plaats te blokkeren. concert. Niet afgehaalde tickets worden • verkochte tickets worden niet terugbetaald en van het Festival 20/21. daarna vrijgegeven. niet omgeruild.

16 17 Subsidiënten, sponsors en partners

N I E U W Subsidiënten