Inhoudsopgave

Voorwoord 5 Morass)) 28 Economie en welzijn 29 Eten en drinken 30 ACHTERGRONDEN 7 Excursies 32 Ligging en klimaat 7 Geschiedenis van 33 Ligging 7 De vroegste tijd 33 Klimaat 7 Onder Spaans bewind 33 Land en volk 10 De Engelse periode 34 Het land 10 De Maroonse oorlogen 35 De bevolking 10 Het ontstaan van Kingston 36 Religie 11 Ontwikkelingen onder Brits bestuur 36 Rastafari 12 Op weg naar onafhankelijkheid 38 Sport en spel 12 Jamaica onafhankelijk 39 Staatsinrichting 12 De nationale helden 42 Taal 13 Marcus Mosiah Garvey 42 Toerisme 14 Norman Washington Manley 42 Winkelen en souvenirs 14 Sir Alexander Bustamante 43 Provincies, districten en gemeenten 17 George William Gordon 43 Flora en fauna 17 Paul Bogle 44 Flora 17 Samuel Sharpe 44 Fauna 19 Granny Nanny 45 Nationale parken en beschermde Gezondheid 46 natuurgebieden 22 Kunst en cultuur 46 Bogue Lagoon ( Muziek 47 Marine Park) 22 47 Canoe Valley en (Manchester) 23 Font Hill Beach Park and Wildlife PRAKTISCHE INFORMATIE 51 Sanctuary (Whitehouse) 24 Van A tot Z 51 Great Morass () 24 Holywell Recreation Area (Blue ) 25 BEZIENSWAARDIGHEDEN 67 Montego Bay Marine Park 26 Inleiding 67 Negril Environmental Protection Vooraf 67 Area 27 De persoonlijke top-5 beziens- Portland Bight Protected Area waardigheden op Jamaica van (Kingston) 27 Paul de Waard 68 Roaring River Park () 27 Rocklands Bird Feeding Station Cornwall 69 (Montego Bay) 28 69 Royal Palm Reserve (Negril, (Great Lucea 69

3

RHB Jamaica 2019 deel 1.indd 3 01-08-19 11:44 Inhoudsopgave

Saint James Parish 72 Port Antonio en omgeving 103 Montego Bay en omgeving 72 Buff Bay 107 Maroon Town 75 Saint Thomas Parish 107 75 Morant Bay 108 Falmouth 75 Bath 109 Martha Bay 76 De Morant Bay opstand 110 The 76 112 78 Kingston en omgeving 112 79 Saint Andrew Parish 120 79 Half Way Tree 121 Santa Cruz 80 80 Over de auteur 122 81 Register 123 Savanna-la-Mar 81 Negril en omgeving 81 Little London 84 OPGENOMEN KAARTEN Jamaica, overzichtskaart 8-9 Middlesex County 85 Cornwall County 70-71 85 Middlesex County 86-87 Saint Ann’s Bay 85 Surray County 104-105 Discovery Bay 88 Kingston 114 Runaway Bay 89 Ocho Rios 89 Saint Mary Parish 93 Port Maria 93 Annotto Bay 94 Moneaque 95 95 96 Portmore 97 Clarendon Parish 97 May Pen 97 98 Mandeville 98 Christiana 99 De Blue Mountains 100 Jamaica Blue koffie 101 De uitdaging van de Blue Mountains 102

Surrey County 103 103

4

RHB Jamaica 2019 deel 1.indd 4 01-08-19 11:44 in één tabel onder te brengen. Voor de voor het eerst aan, de ontvangst was al- belangrijkste toeristengebieden is daarom lesbehalve hartelijk en wel zodanig dat de een tabel opgenomen voor die plaats met Spanjaarden Columbus moesten ontzetten gemiddelden over de laatste tien jaar. Kijk en zich meteen maar op het eiland vestigden. daarvoor bij het deel Bezienswaardigheden, In 1655 veroverden de Britten Jamaica, bij de plaats van je keuze. Het geeft in elk waarna het eiland één van de belangrijk- geval een globale eerste indruk. ste Engelse slavenkolonies in het Caribisch gebied werd. Het eiland werd verdeeld in grote plantages en om deze te onderhouden LAND EN VOLK brachten de Engelsen slaven van de Fanti- en Ashanti-volkeren, woonachtig in het tegen- HET LAND woordige Ghana, naar Jamaica. Maar ook Jamaica telt bijna 2,9 miljoen inwoners (april slaven van de Ibo- en Yoruba-volkeren uit 2019), wat neerkomt op gemiddeld 263 in- West- Afrika, het gebied waar je tegenwoor- woners per km². De oppervlakte van het dig Nigeria vindt. land bedraagt 10.991 km² (ongeveer een Ruim 80% van de Jamaicaanse bevolking is in kwart van Nederland), de kustlijn is echter oorsprong dan ook afkomstig uit West-Afri- maar liefst 1022 kilometer lang. Slechts 1,5% ka. Met de verovering door de Engelsen ga- van de totale oppervlakte bestaat uit water. ven de Spanjaarden ‘hun’ slaven de vrijheid Het land, zelfstandig sinds 1962, is officieel en wapens terug. Deze in vrijheid gestelde een Constitutionele Parlementaire Republiek, slaven of vluchtten de bergen in en wat zoveel betekent dat het een grote mate leven daar tot op de dag van vandaag. van zelfstandigheid kent maar dat het Britse staatshoofd ook regerend vorst van Jamaica is. Het land behoort tot het Gemenebest van Naties, voorheen het Britse Gemenebest. De hoofdstad is Kingston met een inwoneraantal in het gehele stadsdistrict van 937.000 (2018). Het laagste punt van het land bevindt zich op zeeniveau, het hoogste punt wordt gevormd door de Blue Mountain Peak, die 2256 me- ter boven het zeeniveau uitsteekt.

DE BEVOLKING ‘Out of many, one people’: uit velen, één volk. Dat is de slogan van Jamaica. Er is waarschijnlijk geen enkel land ter wereld dat door zijn geschiedenis een zo grote mix aan rassen heeft. De eerste Jamaicanen waren de Arawak in- dianen, hoewel mogelijk al eerder Ciboney indianen op het eiland leefden. Op 4 mei 1494 deed Christoffel Columbus Jamaica Rastafari (VV)

10

RHB Jamaica 2019 deel 1.indd 10 01-08-19 11:44 LAND EN VOLK 01-08-19 11:44 ------11 p uit. De rest van De rest p uit. , zijn zevendedagsadven , erder teruggaan dan het pro teruggaan erder bestaat dus godsdienstvrijheid godsdienstvrijheid bestaat dus staat het land te boek als protes de religie zijn nog weleens invloeden invloeden weleens nog zijn religie de met ‘protestant’ aangeduid waaron aangeduid ‘protestant’ met RELIGIE Officieel stromin van tal zijn daarbinnen maar tant, mix met soms in een wonderbaarlijke gen, v tradities die der ook baptisten, church of God, anglica of God, church der ook baptisten, - gere en presbyterianen methodisten nen, ze 65% van de Samen maken worden. kend Jamaicaanse gemeenscha (voorname is rooms-katholiek de bevolking behoortof de tot inwoners) Chinese de lijk pinkstergemeente jood of moslim. hindoe, tisten, Binnen van de bevol merkbaar uit de geschiedenis Er is echter zoals voorouderverering. king, en veel religieuze stromingen zijn dan ook stromingen religieuze en veel Het groot vertegenwoordigd. op het eiland testantisme. Op Jamaica zoals wordt, van de bevolking ste gedeelte gezegd, ------zijn van nature erg spontane erg nature van zijn

t, rood, geel en groen. Ze zijn zeer gelo groen. geel en rood, t, - ge vlechten dunne in (lang, ‘dreadlocks’ erk over te nemen. De huidige bevolking bevolking huidige De nemen. te over erk St.Mary Church Parish canen willen daarom graag iets aan je ver je aan iets graag daarom willen canen dienen. mensen. Dit kan zowel positief als negatief als positief zowel kan Dit mensen. het Als toerist kun je je op je overkomen. Bedenk opstellen. beste open en vriendelijk In de ogen dat Jamaica een arm land is. wel Jamai rijk en veel van de Jamaicanen ben jij dragen haar) en wollen mutsen in de kleuren in de kleuren mutsen dragen haar) en wollen zwar De Britten brachten na de slavernij Chi na de slavernij brachten De Britten Afrikaanse, uit mensen van bestaat dan ook en Indische Europese Chinese, Arabische, afkomst. be van de totale bevolking 5% Ongeveer nezen en Indiërs naar de plantages om het om het de plantages en Indiërs naar nezen w opvallen ‘Rastafari’; staat uit de zogenaamde aan zijn herkennen te die verschijningen de hun vegetarisch familiair en veelal sociaal en vig, (kijk bij Rastafari hierna). Jamaicanen RHB Jamaica 2019 deel 1.indd 11 len wat je gebruikt en waar rekening mee KAMPEREN gehouden moet worden. Zo’n document is Het land is niet op kampeerders ingesteld. ook handig als de douane vervelende vragen Er zijn wel enkele kampeerplaatsen, met gaat stellen over drugs. Kijk ook bij: Algeme- name in de omgeving van Negril. Bij een ne informatie, Gezondheid. aantal guesthouses kan je op het terrein je tent opzetten. Op sommige plaatsen wor- HUISDIEREN den zelfs tenten verhuurd. Wild kamperen Deze komen niet gemakkelijk het land in. is een af te raden avontuur. Er zijn tal van Ook met alle gezondheidsbewijzen zal het voorbeelden van beroving en verkrachting. dier (soms gedurende lange tijd) in quaran- Wil je er met de tent op uit, doe dat dan via taine moeten. Het is dan ook niet verstandig een goede organisatie. Raadpleeg de Jamaica om een huisdier voor een periode van enke- Tourist Board, in Nederland en België be- le weken mee naar Jamaica te nemen. reikbaar via www.ontdekjamaica.nl en www. ontdekjamaica.be. HULPDIENSTEN Als je een arts, ambulance of brandweer no- KAPPER dig hebt bel je 110. Voor de politie of een Een rastakapsel is leuk, althans voor een reddingsbrigade bel je 119. poosje. Er zijn op straat en op het strand altijd wel mensen die je van een andere look HUSTLERS willen voorzien. Vooraf de prijs afspreken. Je komt ze overal tegen waar toeristen zijn: Haarvlechten wordt ook veel aangeboden, hustlers. Aárdige jongelui, hoewel de manne- maar let op verbranding! Belangrijke delen lijke tak ook op Jamaica in de meerderheid van je hoofd die nooit aan zonlicht worden is. Het zijn plakkers die op je geld uit zijn. blootgesteld krijgen het zwaar te verduren. Ze willen je iets verkopen, ze willen je in Voor het normale haaronderhoud kan je in een bepaald restaurant hebben, ze willen je de meeste hotels terecht (prijzig). begeleiden (i.v.m. de ‘onveligheid op straat’), ze willen je op een goedkope excursie mee KERKEN hebben enz.. Negeer ze! Je loopt het risico Op zaterdag en zondag zijn er kerkdiensten dat je wordt uitgemaakt voor racist, maar als waar je van harte welkom bent. Anders dan je ze met enig enthousiasme vertelt dat je ze bij ons gaat het er (ogenschijnlijk) vrolijk aan graag wil voorstellen aan een geüniformeer- toe. Mensen roepen (halleluja!), dansen op de vriend, dan voelen ze daar waarschijn- de maat van de aanwezige muziek of zan- lijk weinig voor. Maar ja, 100 meter verder gers en als je het treft kan je zelfs een po- wordt je alweer iets aangeboden. Gouden lonaise aanschouwen. Foto’s maken van zo’n regel: Beloof ze nóóit iets, ze bezitten alle- happening is meestal wel toegestaan, maar maal het geheugen van een olifant. stel je in alle bescheidenheid op tegenover de uiting van de overtuiging van de plaatse- INTERNET lijke bevolking. Zevendedagsadventisten en Je vindt internetcafés in vrijwel elke plaats aanhangers van de Church of God zijn de van enige omvang. Ook de meeste hotels meest enthousiaste kerkgangers. Let er op bieden internetfaciliteiten. dat je behoorlijk gekleed bent.

58

RHB Jamaica 2019 deel 2.indd 58 01-08-19 11:45 PRAKTISCHE INFORMATIE 01-08-19 11:45 - - - - - 59 orden zaken zaken orden oegen. en een soort wegwerpgebaar. en een soort wegwerpgebaar. veral langs de weg en in de steden op de en in de steden langs de weg veral ele markten beslist niet overslaan. Er zijn overslaan. ele markten beslist niet rijkste taferelen van Jamaica. Je vindt ze Je van Jamaica. rijkste taferelen o aan een van de le dan mag je een bezoek v Ook op Afdingen! kunt bemachtigen. venirs w het strand en in de straten MARKTEN de kleur en fruitstalletjes vormen Groente- couleur loca over spreekt Als je markten. sou waar je leuke speciale craftsmarkets Maar, op welke manier ze ook je aandacht manier ze ook je aandacht op welke Maar, - zijn zelfs verha niet meenemen! Er vragen: het einde van van lifters die aan len bekend de rit om betaling vr dezelfde aankoop aangeboden en daar geldt methode. paspoort in achter origineel het en laat bij je op je hotelkamer. de kluis LIFTERS een nor op Jamaica is langs de weg Lifters maal verschijnsel. Ze steken geen duim op Ze steken maal verschijnsel. maar mak - - erschijnen

men. In de restaurants van de hotels wor van de hotels de restaurants In men. en ook in badkleding geweerd den mensen in het openbaar v schaars gekleed op prijs niet de lokale bevolking door wordt avonduren de voor Een trui of vest gesteld. als maar ook diensten bewijzen, kan goede een ‘s avonds hebt is dat je wat zonnebrand een aan bezoek een Bij kledingstuk. prettig een is het raadzaam in elk geval restaurant bij je te hebben. trui of vest KRANTEN EN TIJDSCHRIFTEN België en Nederland ben nieuws uit Voor wel Er zijn op het internet. je aangewezen lokale De koop. te kranten Amerikaanse verzorgd andere onder wordt nieuwsgeving Observerkranten Jamaicaanse de door en Gleaner. LEGITIMATIE op straat nooit zomaar naar een Er wordt je van kopie een Steek gevraagd. identificatie KLEDING van pas ko het beste kleding zal je Lichte Fruitstalletje langs de weg Fruitstalletje RHB Jamaica 2019 deel 2.indd 59 SAINT JAMES PARISH Bay die om die reden ‘Baai van het mooie weer’ werd genoemd. Later werd de naam Saint James behoort tot de tweede groep veranderd in Golfo de Mateca (Baai van het van parochies die op Jamaica ontstonden. spek). In de omgeving werd veel varkensspek De naamgever is Sir Thomas Modyford (de geproduceerd, een bezigheid die ooit begon latere James II), hertog van York. Hij bestuur- met het uitkoken van spek van wilde zwij- de rond 1655 daadwerkelijk de parochie als nen die er in groten getale voorkwamen en een kerkvorst. dat vanuit Montego Bay naar Europa werd Langs de kust kan je talrijke sporen terugvin- verscheept. den van de Arawak, de vroegste bewoners Vandaag de dag leeft men in Montego Bay van dit gebied. Het is lange tijd een populai- in hoofdzaak van de toeristenindustrie. Som- re vestigingsplek geweest voor de Maroons, mige mensen zijn er schatrijk mee geworden, ontsnapte slaven die zich op plaatsen ves- anderen leiden een minder luxe leven, zoals tigden die vrijwel onbereikbaar waren voor de verkopers van alle kitsch (ook wel sou- hun achtervolgers. venirs genoemd). Moordende concurrentie Waarschijnlijk is Mellila de eerste nederzet- zorgt ervoor dat ze de armoede nooit te ting die werd gesticht nadat Columbus er boven zullen komen en dat ze zich soms voet aan wal zette via El Cabo Buen Tiempo. zeer agressief gedragen tegenover toeristen, De Spanjaarden voeren de voor de plaats waarover elders meer. gelegen baai in en vonden er beschutting Als je door de arme wijken van de stad waar ze voor anker gingen. Vandaar de naam loopt dan is het niet allemaal even pittoresk El Golfo de Buen Tiempo (de golf of baai van wat je voor ogen krijgt. Links en rechts van het mooie weer), de oudste naam voor de het oude centrum van Montego Bay liggen belangrijkste stad in St.James en één van de lange zandstranden waaraan luxe hotels ge- belangrijkste op Jamaica, thans Montego Bay. legen zijn, elk met hun eigen strand. Slechts een zeer klein gedeelte van het strand kan MONTEGO BAY EN OMGEVING door iedereen bezocht worden. Met ongeveer 110.000 inwoners is Mon- Het gemeentebestuur van Montego Bay be- tego Bay (kortweg MoBay), na Kingston greep al vroeg dat er aan toeristen veel geld – rekening houdend met de inwoners van te verdienen viel, maar ze zagen met lede de voorsteden –, in grootte de tweede stad ogen aan dat de vele cruiseschepen die in van Jamaica. Het is tevens de hoofdstad van de Caribean rondvoeren, niet afmeerden in Saint James Parish. Veel toeristen die Jamaica Montego Bay. In de jaren 1960 kwam daar bezoeken landen er op de grootste luchtha- een einde aan door de aanleg van Freeport, ven van het land: Sangster International Air- thans de officiële haven van Montego Bay. Je port, genoemd naar de tweede Jamaicaan- vindt de haven op ongeveer drie kilometer se premier Sir Donald Burns Sangster (26 ten zuiden van het oude centrum en als er oktober 1911-11 april 1967). Maar ook de een cruiseschip afmeert zijn er tientallen dagjesmensen komen er met cruiseschepen taxi’s die voor het transport naar het cen- massaal aan land. trum kunnen zorgen. Er rijdt ook een pen- De eerste die er vanuit Europa aan land ging delbus. Maar veel toeristen hebben vooraf was Christoffel Columbus op 5 mei 1494 aan boord of via hun touroperator al een Hij vond beschutting in de baai van Montego dagexcursie geboekt. Voor hen staan tou-

72

RHB Jamaica 2019 deel 3.indd 72 01-08-19 11:46 CORNWALL COUNTY 01-08-19 11:46 - - - 73 ende tuin en een en t die je, als je alleen of met als je alleen of met t die je, eten over de historie dan de historie eten over end om de vele ‘hustlers’ die iets in de die iets in ‘hustlers’ de vele end om aanbieding hebben. Ze kunnen behoorlijk Ze kunnen hebben. aanbieding ze en als Negeer overkomen. intimiderend winkel een beter je kan weten wilt iets je vra- advies om winkelier de en wandelen in (maar dit niet Na zonsondergang is dit gen. alleen) een buur bek Rose Hall Great je een bezoek aan het Rose Hall Great breng gebouwd dat werd een plantershuis House, als een soort Het is ingericht 1770. rond als al je zou zich op huis het maar museum, Prachtig ge zodanig kunnen bestempelen. zijn tweeën bent, beter kunt mijden. bent, zijn tweeën mee houden dat rekening moet er overal Je van tal om plukken je aan Jamaicanen er uiteenlopende, maar je moet kunnen, moet er tegen Je redenen. altijd commerciële, Dat doe je met een omgaan. er mee leren vrien een en glimlach een hand, uitgestoken ‘nee’ op je lippen. delijk maar vastberaden Wil je meer w en het Jarret legen (tussen Barnett Street Park) met een schitter - - - - St.James FortMon waarop de rijken van vroeger van vroeger de rijken waarop

is daar de oude parochiekerk, de parochiekerk, oude de daar is Montego Bay Montego die in 1775 gereed kwam en ChurchParish die in 1775 gereed kunt Je stijl. is in Georgiaanse opgetrokken goedgecon enkele van hand de aan ook er indruk krijgen huizen een aardige serveerde van de manier je passeer gaat op kant die je Als leefden. leefden. Bay, strand van Montego Het bekendste soorteen als 1906 in is DoctorsBeachCave , ontstaan. McCatty Alexander dr. van kliniek van Mo openbare Het strand – het enige rugvinden. Zo van het oude zich noordelijk – bevindt Bay centrum. Avenue, Gloucester dan via loopt Je . tego ringcars klaar die hen zowel naar de stad naar hen zowel klaar die ringcars Bay van Montego achterland het naar als brengen. oude je een kijkje nemen in het Natuurlijk ga plaats enige de ook is dat maar centrum, vindt en bezienswaardigheden waar je wat te stad kunt de van historie de over iets RHB Jamaica 2019 deel 3.indd 73 I Jamaica Guild naar King's House of Artists en Jamaica House ® 0 500 m N # # ı ı ve y A L Ruthven Rd Cargill ı GrenadaI Cres Blvd. ı ‹ Avenue Half Way New Kingston I ı Shopping Centre St. Lucia Ave ı Harry J'S Balmoral I Worthington Avenue Chelsea # ‹ Old Hope RoadMusic Museum Tree # NEW KINGSTON Jerk Centre # I Knutsford Emancipation I # # Maxfield Avenue Park Oxford ı National Road Road Drive Stadium Belmont Road Lyndhurst ‹ ‹ Ë Statue Rd South Road Avenue Tom Sustamante Hospital ∞Caymanas Arthur Wint Golf Club Alexander Road Road Beechwood COLLINS Redcam I Road Leighton GREEN Ripon Road I

House I Nuttall Mem.Avenue Old Hope Retirement Road Cross Ë Hospital UP PARK CAMP Rouseau Road Roads Caledonia Lincoln Road I Wavell Road Avenue

Church Avenue EDEN Dill Road GARDENS Greenwich Roa Elgin Road ARNETT d GARDENS (Brentford Road) INAFCA Diana Dri Studio One Blvd. I Road Slipe Road Greenwich Park ADMIRAL West Road TOWN ve

I Road Road Camp UP Park Camp Road Central I Road ALLMAN Slipe Pen Masjhid TOWN Vineyard

Collie Smith Drive Marescaux  et Merrion Road Asquith I Street National Heroes ‹ Park I Anderson Road Gurling Street Deanery Road Orange Stre Saint Joseph's Ë Sabina Hospital I King Street KINGSTON Park I Slipe Pen Road GARDENS reet I Lacy Road I h Market St Victoria Holy Trinity Jubilee North Street Ë Cathedral North Street Cumberland Avenue Kingston Public  Ë I I West QueenHospital Charles Street Duke Street ı Tour Operator Beeston Street Liberty Orange Street ‹ Rent a car/ bike Hall Beeston Street I I Police Heywood St Ward Upper Elletson Road # Hotel Coronation I I Baptist East Street Sutton St Producer's Road Theatre Market  Church Street II South Camp Road East Queen Street Victoria Avenue Beckford Windward I Street  Kingson Road Kingston  MANLEY Parish Church Shopping District Barry Street I MEADOWS I naar Norman Manley Supreme ı ® Institut of Jamaica Tower Street International Airport √

I Duke Street I Water Ln Court Potters Row African Caribbean I The National Library Port Royal Stree Harbour Street t Institute Street Port Royal I I I Jamaica IStock Exchange National Gallery Conference Centre I I I of Jamaica Ocean Blvd. Bank of Jamaica Kingston Harbour Coin Museum

KINGSTON

114

RHB Jamaica 2019 deel 3.indd 114 01-08-19 11:46 SURREY COUNTY 01-08-19 11:46 - - - - 115 ven 30 °C uit, maar 30 °C uit, ven klimaat in Kingston is wat de tempera wat klimaat in Kingston is veelheid neerslag is meer variabel, alle neerslag is meer variabel, veelheid ertegenwoordigd is de church of God, of God, is de church ertegenwoordigd HET KLIMAAT VAN KINGSTON VAN KLIMAAT HET ook vele godsdiensten kent, sommige met met sommige kent, godsdiensten ook vele invloed. Afrikaanse herkenbare een duidelijk is, dat men protestant al gauw Men zegt De stromingen. vele zijn daarbinnen maar zevende-dags anglicaans, zijn voornaamste het wordt bijna nooit warmer dan 33 °C. In °C. 33 dan warmer nooit bijna wordt het Voor af tot 21 à 24 °C. het de nacht koelt de temperatuur te zijn, hoef je niet bang kou ge hoogst de °C, 14 dan lager nooit kwam uitschieters met regen maanden valt er wel september en oktober in de maanden juni, De valt. meer of mm 100 gemiddeld waarin stabiel: redelijk is weer luchtvochtigheid Dat kan ook gezegd tussen de 70 en 80%. maandelijks van het aantal zonuren: worden schijnt de zon tussen de 240 en 260 uur. en stad met veel Kingston is een groene plaatsen Op veel parken. onderhouden goed Gods kerk. Sommige mensen, met name met mensen, Sommige Gods kerk. alleen zijn niet Afrikaanse afkomst, van die ook de maar volgen baptist, bijvoorbeeld nog boed vindt er verder Je rastabeweging. van en volgelingen joden moslims, dhisten, de heiligen der laatste dagen. Het De °C. 36 bedroeg meten temperatuur ooit hoe adventisten en baptisten, maar het sterkst het maar baptisten, en adventisten v tuur betreft, redelijk stabiel. Overdag komt komt Overdag stabiel. redelijk betreft, tuur de temperatuur vaak bo ------Er schre 778877776666 8 7 7 8 12 13 13 14 15 17 13 9 17 18 18 19 20 22 21 21 20 20 19 18 27 27 27 27 28 29 29 29 29 29 29 28 27 27 28 28 28 29 30 30 29 28 28 28 jan feb mrt apr mei juni jul aug sep okt nov dec omst. omst. - vermeng elkaar met zich die

opeanen, voornamelijk afkomstig uit afkomstig voornamelijk opeanen, elgestelde burgers naar Jamaica wer elgestelde burgers naar Jamaica vlucht vanwege hun (christelijke) ge hun (christelijke) vlucht vanwege geen stad te vinden waar zoveel men zoveel te vinden waar geen stad

wel het merendeel van de bevolking van bevolking de van merendeel het wel tijen en vakbonden. stad wonen veel Chinezen, handeldrijven Chinezen, veel wonen stad Regendagen per maand Zeewatertemperatuur Uren zon per dag Gem. min. temperatuur °C Gem. max. temperatuur °C Het is dan ook niet verwonderlijk dat men Het is dan ook niet verwonderlijk Groot-Brittannië Groot-Brittannië en Frankrijk, hun stempel er nog leven Verder op het dagelijkse leven. al wat mensen uit Syrië en uit Libanon, hun land ge den. Behalve Afrikanen en Chinezen drukken drukken Chinezen en Afrikanen Behalve den. ook Eur Kingston van Afrikaanse afkomst is, is er bui is, Afrikaanse afkomst Kingston van In 1948 werd de belangrijke ‘University of ‘University belangrijke de werd 1948 In een soort als de gesticht, Indies’ West the in de Londense universiteit pendance van Mona (Kingston 7). het stadsdeel Verenigde de en Koninkrijk Verenigd het ten Staten van gedeelte oude het In spreken. Engels sen de van is een smeltkroes Kingston den gehaald. nationaliteiten bevolking de van deel klein een Slechts loof. is van joodse afk Kingston. De haven werd een internationaal een internationaal werd De haven Kingston. be- wereld de gehele van waaruit centrum politieke er ontstonden worden, kon reikt par ven zich 24 medische studenten in. Tegen studenten in. zich 24 medische ven staan er meer dan 36.000 studen woordig ten te boek. Hoe de nakomelingen van vroegere Chinese be Chinese vroegere van nakomelingen de van de 19e eeuw dienden die aan het einde door w RHB Jamaica 2019 deel 3.indd 115