1 FILMMUZIEKMAGAZINE ALEX BARANOWSKI – Aanstormend Brits
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
FILMMUZIEKMAGAZINE ALEX BARANOWSKI – Aanstormend Brits componist NUMMER 205 – 49ste JAARGANG – APRIL 2020 1 Score 205 April 2020 49ste jaargang ISSN-nummer: 0921- 2612 Het e-zine Score is een uitgave van de stichting FILMMUZIEKMAGAZINE Cinemusica, het Nederlands Centrum voor Filmmuziek REDACTIONEEL E-mail: Begin maart nam Matthijs Kieboom de muziek voor zijn paulstevelmans@ nieuwe film in Praag op. Net op tijd, want luttele dagen later scoremagazine.nl ging Tsjechië op slot. De Piraten van Hiernaast, zoals de film heet, zou volgende week in roulatie gaan, maar dat feest gaat helaas niet door. De releasedatum is verschoven naar 2 juli. Kernredactie: Paul Ste- Veel liefhebbers hebben reikhalzend naar deze score uitgeke- velmans en Sijbold Ton- ken en moeten nu ruim twee maanden wachten. De coronacri- kens sis gooide roet in het eten met als gevolg dat de filmwereld plat ligt: geen bioscoopbezoek, geen festivals en geen film- Aan Score 205 werkten mee: Paul Stevelmans concerten. Ondertussen vernamen we het overlijden van Ge- en Sijbold Tonkens rard Schurmann, Krzysztof Penderecki en Adam Schlesinger die op slechts 52-jarige leeftijd aan het virus bezweek. Maar ook alledaagse zaken binnen de filmmuziekwereld gingen Eindredactie: Paul gewoon door: zo leverde Hans Zimmer vorige week zijn Stevelmans scheidingspapieren in. Vanaf deze plek willen stichting Cine- musica en filmmuziekmagazine Score alle componisten voor film, televisie, games en andere visuele media heel veel suc- Vormgeving: Paul ces wensen in deze bizarre en moeilijke tijden. We hopen dat Stevelmans zij ondanks de enorme tegenslag voor toekomstige projecten als vanouds inspirerende, boeiende en onvergetelijke muziek Met dank aan: Alex kunnen componeren. Baranowski, Post Bills PR, John Gürtler INHOUDSOPGAVE 3 Alex Baranowski - Interview 7 James Bernard – Portret 12 John Gürtler – Interview 17 Boekbespreking 18 Recensies 2 MUZIEK VOOR VERDRIET EN TROOST Interview met Alex Baranowski Op de Internationale Herdenkingsdag voor de Holocaust, maandag 27 januari jongstleden, zonden de BBC en de Duitse zender ZDF bijna gelijktijdig de aangrijpende film The Winder- mere Children uit. Het gevoelige drama over kinderen die de Holocaust hadden overleefd werd geregisseerd door Michael Samuels naar een script van Simon Block. Aanstormend componist Alex Baranowski schreef een rustige en gevoelige score voor dit drama over jonge mensen die na een huiveringwekkende periode in hun leven een weg proberen te vinden in een nieuwe omgeving. Met Score sprak hij over de muziek die hij voor deze film heeft geschreven. mineerd voor een Tony Award voor zijn muziek voor Martin McDonagh’s The Cripple of Inishmaan op Broadway. Hoe ben je betrokken geraakt bij The Winder- mere Children? ‛Mijn achtergrond is heel divers: theater, film en reclame. De regis- seur heeft met heel wat mensen uit deze werelden gesproken. Dit is mijn eerste overwegend dramatische film. Ik raakte geboeid door het script en vervolgens begon ik met het schrijven van enkele ideeën. Die fascinatie moet de regisseur ongetwijfeld hebben gemerkt en daardoor viel zijn keus uiteindelijk op mij.’ The Windermere Children gaat over een groep kinderen die de Holocaust heeft overleefd. Na de oorlog, in de zomer van 1945, werden 1000 voornamelijk Poolse kinderen per vliegtuig naar Engeland ge- bracht, waar zij hun leven weer op konden bouwen. In Windermere in het Lake Dis- trict trachtten 300 weeskinderen te herstel- len van de verschrikkingen die ze in de ja- ren daarvoor hadden meegemaakt. Was je Alex Baranowski. bekend met hun verhaal? ‛Ik ben vaak in het Lake District geweest, maar ik kende De Britse componist Alex Baranowski dit bijzondere verhaal helemaal niet. Ik (1983) heeft de afgelopen jaren muziek wist wel wat die hele generatie heeft door- gecomponeerd voor film, theater en ballet. gemaakt na zoveel ontberingen gedurende Zijn eerste filmscore schreef hij voor de de oorlog. Mijn grootouders waren ook korte film Auto da Fe (2007), waarna hij Pools, hoewel ze niet Joods maar katholiek werd gelauwerd voor zijn muziek voor waren. Ze werden in de oorlog naar Siberië McCullin (2012) en andere documentaires gedeporteerd en na vele omzwervingen als Nureyev (2018). In 2014 werd hij geno- kwamen ze in Engeland terecht, wat een 3 The Windermere Children. vergelijkbare reis was. Ik heb hier veel enigd met zijn broer, tot ware bloei. Hele- over gesproken met de regisseur die zei: maal aan het begin wordt het gespeeld door het helpt misschien als je een persoonlijke een cello, tamelijk gespannen en niet zo band hebt met het onderwerp.’ heel erg mooi klinkend. Tegen het einde horen we violen die veel krachtiger en Hoe ben je aan deze zeer emotionele op- emotioneel klinken. Het leek er sterk op dracht begonnen? ‛Tja, waar begin je? Ik dat ik zelf ook een soort reis had gemaakt.’ bekeek eerst een ruwe versie van de film Heb je dit thema voor Salek geschreven waarna ik de juiste toon te pakken wilde omdat hij een eigen verhaallijn heeft in de krijgen. Een triest klinkende score of een film? ‛Inderdaad. Het is ook interessant om groot orkest zou dan wat al te veel voor de te zien hoe deze verhaallijn zich muzikaal hand liggen. Allereerst schreef ik een klein gezien ontwikkelt. Hij rent door het bos en slaapliedje dat uiteindelijk zou uitgroeien dan zijn er enkele momenten waarop het tot het hoofdthema. Toen ik dat eenmaal thema wordt ingezet. Het komt als het wa- had gevonden wist ik dat ik op het juiste re in overeenstemming met dit personage pad was en vervolgens ontstond de score tot wasdom.’ als het ware vanzelf, waarbij ik voor de verschillende personages thema’s zocht.’ Neuriën Een van die figuren is de zorgelijke Salek. Wanneer hij en de andere jongeren aan het Je had ook iemand anders kunnen kiezen begin van de film in Windermere aanko- voor een thema. ‛O ja, er zijn stukken voor men, weigert hij uit de bus stappen. ‛Ik andere personages. Het slaapliedje bijvoor- schreef een klein thema voor hem en ver- beeld is het thema van de kinderen. Ik volgens groeide deze melodie steeds meer dacht: stel, dat ze zich alleen maar herin- gedurende al zijn scènes. En zo komt dit neren dat hun moeder dat liedje voor hen thema aan het einde, wanneer hij is her- zong, dan is dat alles wat ik ermee wilde 4 Alex Baranowski. uitdrukken. In eerste instantie maakte ik ik nogal aangrijpend.’ Is het wel mogelijk een opname met zangeres Polina Shepherd om met muziek de pijn en het verdriet uit die het liedje neuriede. De regisseur zei te drukken die deze kinderen hebben gete- toen tegen mij: laten we eens kijken hoe kend? ‛Het is echt heel erg lastig en om die het klinkt met een kind. Toen namen we reden heb ik mij heel vaak gewend tot mijn het geneurie van zijn dochter op en dat grootouders omdat zij hun verdriet en lij- klonk hartverscheurend en bleek daardoor den in kunst wisten te verwerken. Mijn heel goed te werken, vooral aan het begin grootvader schreef poëzie terwijl mijn van de film als de jongens met elkaar over grootmoeder heeft geschilderd. Haar schil- nogal gruwelijke gebeurtenissen praten.’ derijen heb ik bovenop mijn piano gezet en Waren die stemmen jouw idee? ‛Ja. Ze voor de scène waarin de kinderen tekenin- vormen als slaapliedje een mooie herinne- gen maken – een bijzonder gevoelig mo- ring aan hun moeder. Zo’n wijsje voelt ment – heb ik niet op deze beelden gecom- veel persoonlijker als het wordt gezongen poneerd, maar meer met de kunstwerken dan wanneer het wordt gespeeld door een van mijn grootmoeder voor ogen die om viool of een piano.’ mij heen stonden opgesteld. En zo werd dit een erg persoonlijke compositie die uit Halverwege de film heeft een van de kin- mijn hart kwam.’ deren een nachtmerrie in de vorm van een flashback: we zien een vrouw in de bossen De muziek werd opgenomen met het Lon- en horen haar gezang. ‛Ja, dat is eigenlijk don Metropolitan Orchestra in de Air Stu- hetzelfde thema als bij het begin maar nu dio in Londen. Te horen zijn onder meer gezongen door een vrouwenstem. Het is een cello en strijkers, terwijl we de piano alsof iemand in gedachten hoort hoe zijn hooguit een of twee keer horen. ‛Klopt, ik moeder voor hem zingt. Dat moment vond heb hem heel weinig gebruikt en dan ook 5 nog op verborgen plekken. De strijkers wa- onder begeleiding van opgewekte muziek ren erg basic, eigenlijk waren het er maar die voluit wordt gespeeld. ‛Ik schreef en- negen: twee strijkkwartetten en een contra- kele blijmoedige stukken voor het moment bas. En dan zijn er nog de klarinet en de dat de kinderen zagen dat er in Winderme- zangstemmen en verder de piano en de re geen omheining was en ze hier vrij kon- mandoline. Het was allemaal erg klein- den rondlopen.’ Een paar scènes later fiet- schalig, maar ik vond dat het erg goed uit- sen enkele jongelui naar een plaatsje in de pakte, want dit is niet het soort film waar- buurt. ‛Dat was een heerlijk stuk om te voor een groot orkest nodig is. Ik mag dan schrijven, aangezien ik hier deze vreugde- ook van geluk spreken omdat ik weinig fi- volle nieuwe ervaring van hen in noten kon nanciële middelen tot mijn beschikking omzetten.’ Aan het einde van de film zien had.’ we vijf oude mannen naast de jonge man- nen staan die hen in de film hebben ge- Accordeon speeld. We komen erachter wat van hen is geworden vanaf de tijd die ze in Winder- Baranowski heeft enkele instrumenten ge- mere hebben doorgebracht tot de dag van bruikt die zijn grootvader helemaal vanuit vandaag. We horen het hoofdthema op- Italië naar Engeland sleepte gedurende een nieuw en dit keer in al zijn pracht en glo- barre tocht tijdens de oorlog.