Programu Usuwania Wyrobów Zawierających Azbest Z Terenu Miasta I Gminy Pobiedziska
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Zamawiający: Gmina Pobiedziska ul. Kościuszki 4 62-010 Pobiedziska Nr umowy/zlecenia: ZP.2721.100.2014 PROGRAM USUWANIA WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST Z TERENU MIASTA I GMINY POBIEDZISKA wrzesień 2014 Projekt został współfinansowany w ramach realizacji zadania wynikającego z „Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032”. Opracowali: Aldona Konopczyńska, Adam Nowicki, Zatwierdził: Marcin Konopczyński SPIS TREŚCI 1. Charakterystyka Gminy ............................................................................ 3 2. Wprowadzenie ............................................................................................ 5 3. Szkodliwość azbestu dla zdrowia ludzkiego ........................................... 6 4. Prawne aspekty dotyczące postępowania z wyrobami zawierającymi azbest .......................................................................................................... 8 5. Cel i zadania programu .......................................................................... 12 6. Inwentaryzacja wyrobów azbestowych .................................................. 13 6.1. Metodyka i zakres inwentaryzacji .......................................................... 13 6.2. Wyniki inwentaryzacji .............................................................................. 14 6.3. Azbest usunięty z terenu gminy w latach poprzednich ....................... 18 6.4. Składowiska odpadów niebezpiecznych ............................................. 19 7. Program działań zmierzający do usunięcia wyrobów azbestowych . 21 8. Beneficjenci programu ............................................................................ 23 9. Harmonogram realizacji zadania ........................................................... 23 10. Finansowe aspekty realizacji programu ................................................ 24 11. Harmonogram rzeczowy realizacji zadania ......................................... 27 12. Potencjalne źródła finansowania ........................................................... 29 12.1. Dotacje z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i GW ........ 29 13. Wpływ wdrożenia programu na środowisko ......................................... 33 14. Podsumowanie ......................................................................................... 35 15. Spis tabel ................................................................................................... 37 16. Materiały źródłowe .................................................................................. 37 17. Załączniki .................................................................................................. 41 Program usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu Miasta i Gminy Pobiedziska - 2 - 1. Charakterystyka Gminy Gmina Pobiedziska jest gminą miejsko-wiejską, położona jest w środkowej części województwa wielkopolskiego. Według podziału administracyjnego państwa wchodzi w skład powiatu poznańskiego. Zajmuje ona powierzchnię 189 km2. Gmina zamieszkiwana jest przez 18.542 osób (stan na dzień 31.12.2013r.). Regionalizacja fizyczno-geograficzna Polski, klasyfikuje teren Gminy Pobiedziska do: mezoregionów Pojezierza Gnieźnieńskiego i Równiny Wrzesińskiej zajmujących centralną część makroregionu Pojezierza Wielkopolsko-Kujawskiego. Całość wchodzi w skład podprowincji Pojezierza Południowobałtyckiego, która z kolei jest częścią prowincji – Niżu Środkowoeuropejskiego. Region odpowiada formom terenu związanym z poznańską fazą zlodowacenia wiślańskiego. Teren Gminy Pobiedziska znajduje się w obszarze zlewni prawobrzeżnych dopływów Warty: rzek Cybiny i Głównej. Rzeki te wraz ze swoimi dopływami oraz jeziorami tworzą sieć hydrologiczną. Zlewnia dwóch opisanych rzek jest bogata w jeziora. Na terenie Gminy Pobiedziska znajduje się 25 takich obiektów. Przeważają tu zbiorniki małe o powierzchni poniżej 10 ha. W strukturze użytkowania ziemi na terenie Gminy Pobiedziska dominują obszary użytkowane rolniczo. Wśród nich największy udział mają grunty orne. Lasy i grunty leśne zajmują około 25 % gminy. Flora Gminy Pobiedziska jest stosunkowo mocno zróżnicowana. Obok terenów użytkowanych rolniczo o małej bioróżnorodności występują obszary o dużym bogactwie gatunkowym. Do tych ostatnich można zaliczyć zwarte kompleksy leśne, roślinność na trwałych użytkach zielonych, oraz zbiorniki wodne. Tereny leśne zajmują blisko 1/4 powierzchni. Na terenie gminy ekosystemy leśne występują w dwóch większych kompleksach: Parku Krajobrazowym Puszcza Zielonka oraz lasów włączonych do Parku Krajobrazowego Promno. W Puszczy Zielonce dominującymi siedliskami są bory iglaste, oraz w mniejszym stopniu mieszane. Wartość przyrodnicza tych lasów jest stosunkowo wysoka z uwagi na wiek drzewostanów. Najstarsze z nich mają ponad 160 lat. Jest to wynikiem prowadzenia wieloletniej działalności doświadczalnej. Ponadto przez opisywany teren przebiega wschodnia granica naturalnego występowania buka, klona jawora i jarzęba brekinii. Drugi kompleks otaczający rynnę rzeki Głównej ciągnie się od zachodu po południowy wschód przecinając całość obszaru. Wschodnia część lasów jest włączona do parku krajobrazowego. Stosunkowo dobrze rozbudowane są zadrzewienia śródpolne, przywodne i przydrożne. W sąsiedztwie ekosystemów leśnych zachowane zostały częściowo łąki. Cechują się one wysoką bioróżnorodnością. Obok gatunków pospolitych spotykane są tutaj bardzo cenne gatunki rzadkie w skali regionu lub całego kraju. Należy tu wymienić: m.in.: storczyk szerokolistny (Dactylorhiza majalis), storczyk krwisty (Dactylorhiza incarnata), skrzyp olbrzymi (Equisetum maximum). W innych ekosystemach także występują cenne przyrodniczo gatunki. Z siedliskami wodnymi i przybrzeżnymi związane są: mchy torfowce (Sphagnum sp), bobrek trójlistkowy (Menyanthes trifoliata), kłoć wiechowata (Cladium mariscus), grzybienie białe (Nymphaea alba), grążel Żółty(Nuphar luteum). W Program usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu Miasta i Gminy Pobiedziska - 3 - terenach otwartych spotykany jest inny gatunek chroniony kocanki piaskowe (Helichrysum arenarium), zaś w miejscach zacienionych bluszcz pospolity (Hedera helix). Szczególną wartość przyrodniczą mają całe fitocenozy rzadkie w skali kraju. Zaliczyć tu można torfowiska, oraz łąki storczykowe. Wszystkie z wymienionych typów ekosystemów powinny podlegać ochronie. Jednocześnie występują tu stanowiska neofitów np.: niecierpek drobnokwiatowy i barszcz Sosnowskiego. Najcenniejsze przyrodniczo obszary gminy są objęte różnymi formami ochrony przyrody. Przez opisywany obszar przebiegają granice trzech parków krajobrazowych bądź ich otulin. Najatrakcyjniejsze przyrodniczo obszary zostały włączone do parków krajobrazowych „Puszcza Zielonka” oraz „Promno”. Ponadto niewielki fragment we wschodniej części gminy należy do Lednickiego Parku Krajobrazowego. Inne cenne obiekty przyrodnicze objęte ochroną przyrody to: cztery rezerwaty przyrody, 12 parków zabytkowych i dworskich oraz kilkadziesiąt pomników przyrody. Bogactwo zasobów przyrody przy jednoczesnym stosunkowo niskim stopniu jego przekształcenia sprawia, iż jest to jeden z najatrakcyjniejszych krajobrazowo rejonów Wielkopolski. Program usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu Miasta i Gminy Pobiedziska - 4 - 2. Wprowadzenie Wyroby azbestowe szczególnie powszechnie wykorzystywano w kilku dziedzinach gospodarki. Najliczniejszą grupę zastosowań stanowią wyroby stosowane w budownictwie. Azbest stosowano w wyrobach budowlanych powszechnego użycia: eternit, czyli płyty faliste azbestowo-cementowe o zawartości 10-13% azbestu do pokryć dachowych, płyty prasowane – płaskie o zbliżonej zawartości azbestu, płyty KARO – dachowe pokrycia lub elewacje, rury azbestowo-cementowe wysokociśnieniowe (krokidolit) i kanalizacyjne, stosowane także jako przewody wentylacyjne i dymowo- spalinowe (zawartość azbestu ok. 22%), kształtki azbestowo-cementowe oraz elementy wielkowymiarowe, stosowane w budownictwie ogólnym i przemysłowym (płyty azbestowo-cementowe płaskie wykorzystywane w lekkich przegrodach ścian warstwowych i wbudowane w płyty warstwowe prefabrykowane – PW3/A, PŻ/3W i PŻW 3/A/S). Azbest mógł być stosowany w budownictwie wszędzie tam, gdzie potrzebna była podwyższona odporność ogniowa i zabezpieczenia ogniochronne elementów narażonych lub potencjalnie narażonych na wysoką temperaturę (klapy przeciwpożarowe, ciągi telekomunikacyjne, tablice rozdzielcze elektryczne, węzły ciepłownicze, obudowa klatki schodowej, przejścia kabli elektrycznych, przewodów ciepłowniczych i wentylacyjnych między stropami, zabezpieczenia elementów stropowych i ściennych strychów, piwnic, dróg ewakuacyjnych, konstrukcji stalowych). Azbest stosowano także w tkaninach wygłuszających hałas. Wyroby z azbestem projektanci dobierali indywidualnie do obiektów, z uwzględnieniem wymagań przeciwpożarowych. Energetyka. Azbest stosowano w elektrociepłowniach i elektrowniach, w obmurzach kotłów (jako izolacje termiczne w formie sznurów i tektur na uszczelnieniach dylatacji podgrzewaczy powietrza), a także w uszczelnieniach urządzeń poddanych wysokiej temperaturze, w zaworach, wymiennikach ciepła, w izolacjach tras ciepłowniczych (jako płaszcze azbestowo–cementowe lub azbestowo-gipsowe). Transport. Azbest stosowano do termoizolacji i izolacji elektrycznych urządzeń grzewczych w elektrowozach, tramwajach, wagonach, metrze (maty azbestowe w grzejnikach i tablicach rozdzielni elektrycznych), w termoizolacji silników pojazdów mechanicznych, w uszczelkach pod głowicę, elementach kolektorów wydechowych oraz elementach ciernych – sprzęgłach i hamulcach. Powszechnie