L’ À VÉLO Radwandern im Elsass Cycling in Alsace Fietsen in de Elzas

DU CHOU À L’ASSIETTE BL Vom Weißkohl zum Teller From Cabbages to Dishes 50,5 km - 132 m 152 Van Kool naar Bord

7

27 A 35 D 392

D 401 A 352 D 1422

D 468

Blaesheim

Griesheim- rès-

D 221 N 353

L 98

n h E ’ l

L’Ehn e

d d

e

g

r

a a

h h

c c é

é Eschau

d d

D 161 e D 1083 d

l a n a C Schiffbach La Scheer ll D 468 te I D 222 eti P

L’ D 207

A 35 D 215

Limersheim

Meistratzheim

D 468 Le Rhin L ' I D 788 l l D 1083

D 426

D 288

Sens du circuit / RichtungRéserve des Tour / Direction Naturelle of trail / Rijrichting de la forêt D 988 Route / Straße / Road / Verharded' weg Voie à circulation restreinte / Straße mit Erstein Krafft eingeschränktem Verkehr / Restricted access road / Weg met beperkt verkeer Parcours cyclables en site propre/ Radweg im Gelände / Separate cycle track / Fietspad L Bandes cyclables / Radweg auf der Straße / Cycle lanes / Fietsstroo Schollen 0 1 km Meißenheim D 426 EuroVelo 15 (Baden) D 426 Départ du circuit / Start der Tour / Start of Canal du Rhône au Rhin trail / Vertrekpunt D 213 D 206

L 118

Westhouse D 468 ROTTERDAM (NL) D 131 PFALZ MAINZ (D) L 104 Faible dénivelé / Wenig Höhenunterschied / D 20 Low height difference / Weinig hoogtemeters

m Schwanau- Ottenheim StrasbourgBAS-RHIN Sand BADEN D 5 SCHWARZWALD (D) 200 148 149 149 149 LORRAINE 150 Erstein L 75 D 924 100 D 124 km Colmar 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Erstein Geispolsheim Hindisheim Erstein Fribourg (DE) Mulhouse HAUT-RHIN Schwanau- K 5343 Allmannsweier D 468 D 426 D 5 BASEL (CH) ANDERMATT

JUIN 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 1/6 DU CHOU À L’ASSIETTE BL Vom Weißkohl zum Teller From Cabbages to Dishes 152 Van Kool naar Bord

« L’Alsace c’est chou ! » proclament les panneaux qui jalonnent les chemins As you wend your way along the scented tracks of the Sauerkraut Route, signs pleins de senteurs de la route de la choucroute. Geispolsheim, , Innenheim tell you that Alsace is “chou” (“chou” meaning both cute and cabbage!). Geispolsheim, Krautergersheim ou encore Erstein, c’est dans cette région qu’est récoltée la quasi- Blaesheim, Innenheim Krautergersheim and Erstein – this is the area where virtually the totalité de la production nationale de chou. entire national production of sauerkraut cabbage is harvested. Profitez-en pour en déguster une au cours de votre parcours, sans oublier de pousser So don’t forget to order a dish of “choucroute” on your travels. Take time out as well to les portes du Musée d’Art contemporain WURTH , ou encore de découvrir visit the WURTH France Contemporary Art Museum and explore St. Trophime’s Abbey l’Abbatiale Saint-Trophime et son jardin monastique à Eschau. and its monastic gardens in Eschau.

„L’Alsace c’est chou“ steht auf den Schildern entlang der von Wohlgerüchen ‘L’Alsace c’est chou’ staat er op de borden langs de Zuurkoolroute, een erfüllten Sauerkrautstraße, wobei „chou“ sowohl für Kohl als auch für zauberhaft steht. woordspeling op de kool - chou -, die betekent dat het fijn toeven is in de Elzas. Geispolsheim, Blaesheim, Innenheim, Krautergersheim und Erstein: Hier ist fast die Geispolsheim, Blaesheim, Innenheim, Krautergersheim, Erstein, in deze streek wordt gesamte französische Kohlproduktion angesiedelt. vrijwel de hele Franse koolproductie geoogst. Nutzen Sie die Gelegenheit und lassen Sie sich bei Ihrer Radtour ein Sauerkrautgericht Profiteer ervan en strijk onderweg neer voor zo’n ‘choucroute royale’! Maar breng ook schmecken. Außerdem sollten Sie unbedingt das Museum für moderne Kunst Musée een bezoek aan het Museum voor Hedendaagse Kunst Würth France en ontdek de WÜRTH France in Erstein besuchen und die Kirche Saint-Trophime in Eschau abdijkerk Saint-Trophime en de fraaie kloostertuin in Eschau.

LE PARCOURS / DER WEG / THE ROUTE / DE ROUTE

Localités Orte / Towns / Gemeentes •

Erstein - Krafft ◆ Erstein ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ Nordhouse ◆ ◆ ◆ Hindisheim ◆ Krautergersheim ◆ ◆ ◆ Innenheim ◆ ◆ Blaesheim ◆ ◆ ◆ Geispolsheim ◆ ◆ ◆ ◆ Lipsheim ◆ ◆ Fegersheim ◆ ◆ ◆ Eschau ◆ ◆ ◆ ◆ Plobsheim ◆ ◆ ◆

Localités Orte / Towns / Gemeentes Erstein - Krafft ◆ ◆ Erstein ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ Nordhouse ◆ ◆ Limersheim Hindisheim ◆ Krautergersheim ◆ ◆ ◆ ◆ Innenheim ◆ Blaesheim ◆ ◆ Geispolsheim ◆ ◆ ◆ Lipsheim ◆ ◆ Fegersheim ◆ ◆ Eschau ◆ ◆ ◆ ◆ Plobsheim ◆ ◆ ◆

JUIN 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 2/6 DU CHOU À L’ASSIETTE BL Vom Weißkohl zum Teller From Cabbages to Dishes 152 Van Kool naar Bord

LES SERVICES PAR COMMUNE / SERVICEANGEBOTE DER GEMEINDEN / SERVICES IN EACH TOWN / DIENSTEN PER GEMEENTE

Réparation de bicyclettes / Fahrrad-Reparatur / Camping (*,**,***,****=classement, T=tourisme, L=loisirs, période Toilettes publiques / Öffentliche Toiletten / Public restroom / Bicycle repairs / Fietsenmaker d’ouverture) / Campingplätze (*,**,***,**** =Einstufung, T=Tourismus, Openbare toiletten L=Freizeit, Öffnungszeiten) / Campsite (*,**,***,****=classif, T=tourism, L=leisure, opening season) / Camping Réparation et location de bicyclettes / Fahrrad Reparatur und Point d’eau / Badeplätze / Vermietung / Bicycle repairs and hire / Fietsenmaker en Fietsenverhuur Bathing / Zwemmen toegestaan Aire de service pour camping-car / Gemischter Stellplatz für Camping/ Cars (Service und Parkplatz) / Mixed campsite for campers-dormobiles (services + parking area) / Camperplaats (service- en parkeerplaatsen) Musée / Museum VAE / e-Bike Vermietung / e-bike hire/ Elektrische fietsen huren Aire de stationnement pour camping-car / Wohnmobil Parkplatz / Campers-dormobiles parking area / Camperplaatsparkeerplaatsen Site patrimonial remarquable / Sehenswerte Kulturstätte / Guichet automatique bancaire / Geldautomat / Remarkable heritage site / Opmerkelijk erfgoed Cash dispenser / Geldautomaat Restaurant Point de vue / Aussichtpunkt / Viewpoint / Uitzicht • Gare SNCF / Bahnhof / Railway station / Station Commerces alimentaires / Lebensmittel / Food shop / Lebensmittelgeschäft Réserve naturelle / Naturschutzgebiet / Hôtel-restaurant avec garage à bicyclette (H=hôtel, H/R=hôtel- Nature reserve / Natuurreservaat restaurant, *,**,***,****=class. officiel, ch=nbre de chambres) / Hotel-Restaurant mit Fahrradgarage (H: Hotel, H/R: Hotel-Restaurant, *,**,***,****=offizielle Klassifizierung, ch=Zimmeranzahl / Hotel-restaurant Salon de thé / Bistro-Cafe / Piscine et lieux de baignade / Swimming pool Indoor swimming pool / with bicycle shed (h=hotel, h/r=hotel-restaurant, *,**,***,**** =official Bistro-café / Café Schwimmbad Hallenbad / Buitenbad Binnenbad classif., ch=no. of rooms) / Hotel-restaurant met fietsenstalling

Chambre d’hôtes labéllisée / Gästezimmer mit label / Office de Tourisme / Verkehrsbüro / Parcs et jardins remarquables / Sehenswerte Parks und Gärten / Labeled Bed and Breakfast / B&B Tourist office / VVV Remarkable parks and gardens / Opmerkelijke parken en tuinen

OÙ SE LOGER ? / UNTERKÜNFTE / WHERE TO STAY ? / ACCOMMODATIE ■■ESCHAU GRUSS Suzanne (2épis) ■■GERSTHEIM HÔTELS AVEC GARAGE À VÉLO 7 rue de la forêt CAMPINGS CLASSÉS TOURISME (+KITS DE RÉPARATION) H/R Au Cygne** Campingplätze Einstufung Camping au Clair Ruisseau** ère +33 (0)3 88 64 31 56 Hotel mit Fahrradgarage 38 rue de la 1 Division Blindée Tourismus 5 rue du Ried (Werkzeuge für kleine +33 (0)3 88 64 04 79 ■■GERSTHEIM Campsite classif tourism +33 (0)3 88 98 30 04 Reparaturen) www.cygne-eschau.com Camping www.clairruisseau.com Hotel with bicycle shed Chez Dany (3 épis) (Tools for small repairs) 53 rue du Rhin Hotel met fietsenstalling ■■ERSTEIN (Reparatiekit) CHAMBRES D’HÔTES LABÉLISÉES +33 (0)3 88 98 37 20 Gästezimmer mit label Camping du Wagelrott** Rue de la Sucrerie ■ Labeled Bed and breakfast ■ERSTEIN B&B +33 (0)3 88 98 09 88 H/R Crystal*** www.ville-erstein.fr 43 avenue de la Gare ■■LIMERSHEIM +33 (0)3 88 64 81 00 www.hotelcrystal.fr Au Cœur de ferme (2 clés) 58 rue circulaire H/R Bords de l’Ill** +33 (0)3 90 00 62 71 1 rue du Muhlbach +33 (0)3 88 98 03 70 ■■KRAUTERGERSHEIM www.hotel-bords-ill.com BRANDNER Sylvie et Marc ■■INNENHEIM (3 épis) 24 rue de Paris H/R Au cep de vigne +33 (0)9 54 53 95 99 5 route de Barr www.edendeschoux.com +33 (0)3 88 95 75 45 www.aucepdevigne.com ■■LIPSHEIM ■■BLAESHEIM HORNY Corinne (3 épis) 2 rue de la Croix H/R Au Bœuf** +33 (0)3 88 64 29 45 32 rue Maréchal Foch +33 (0)3 88 68 68 99 ■■GEISPOLSHEIM www.hotel-au-boeuf.com HOFFER Henri (2 épis) ■■LIPSHEIM 2 rue de la porte basse +33 (0)3 88 68 88 11 H/R Les Alizés 9 rue des Vosges ■■ESCHAU +33 (0)3 88 59 02 00 MARK Jean (2 clés) www.hotel-les-alizes.com 26 rue de Friesenheim +33 (0)3 69 22 52 65

JUIN 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 3/6 DU CHOU À L’ASSIETTE BL Vom Weißkohl zum Teller From Cabbages to Dishes 152 Van Kool naar Bord

OÙ MANGER ? / WO ESSEN? / WHERE TO EAT? / UIT ETEN? ■■ERSTEIN ■■NORDHOUSE Au cygne d’Abondance Le café de Charlotte ■■ERSTEIN KRAFFT Auberge du Ried et Au Soleil 36 rue du Maréchal Foch 23 route de Lyon Flam’s La Trattoria du Ried Rue Zoll +33 (0)3 88 68 86 81 +33 (0)3 88 37 36 65 9 rue Saint-Quentin 2 place de l’Hôtel de ville +33 (0)3 88 89 66 18 La Grange du Gloeckelsberg Auberge du Bruchrhein +33 (0)3 88 25 18 87 +33 (0)3 88 98 01 78 La Clé des Champs 21 rue Maréchal Foch 24 route de Lyon Au Tramway S’Hechtestuebele 171 rue de l’école +33 (0)3 88 68 93 31 +33 (0)3 88 64 17 77 3 lieu-dit Striegel 1 rue du Muhlbach +33 (0)3 88 98 10 92 ■■GEISPOLSHEIM ■■ESCHAU +33 (0)3 88 98 02 02 +33 (0)3 88 98 08 70 Le Muhlwasser Les Bons amis Au Cygne Restaurant du Bowling palace L’Estaminet des bords de l’Ill 91 rue verte 1 rue de Verdun 38 rue de la 1ère division blindée 27 rue A. Malraux 94 rue du Gal de Gaulle +33 (0)3 88 51 61 73 +33 (0)3 88 67 11 05 +33 (0)3 88 64 04 79 + 33 (0)3 88 98 97 77 +33 (0)3 88 98 03 70 ■■HINDISHEIM Les secrets des grands express Auberge d’Eschau Auberge de la Tuilerie La p’tite crème Rue du muguet La Mammina Rue du pont de péage 30 rue des fusiliers marins 9 rue mercière +33 (0)3 88 45 45 88 +33 (0)3 88 64 22 33 + 33 (0)3 88 98 08 02 +33 (0)3 8898 11 91 4 rue de la Kaltau +33 (0)3 88 64 12 96 S’Geisstuewel ■■PLOBSHEIM ■■ Le B – 43 32 rue du Gal de Gaulle Avenue de la gare ■■KRAUTERGERSHEIM Auberge Au Moulin Auberge B’m Hans +33 (0)3 88 68 81 33 19b route de Colmar +33 (0)3 88 64 81 00 Aux deux clefs d’or Le Bistro’Chou ■ +33 (0)3 90 00 27 18 Restaurant Jean Victor KALT 19 grand’rue ■LIPSHEIM 21 rue Moulin 41 avenue de la gare +33 (0)3 88 48 95 58 À l’Ange +33 (0)3 88 98 74 73 S’Ochsestuebel - Chez Mamema +33 (0)3 88 98 09 54 30 rue Jeanne d’Arc 12 route de Le Chou’heim Le Kempferhof +33 (0)3 88 98 32 21 Restaurant de l’Industrie 2 rue Clemenceau +33 (0)3 88 64 07 78 351 rue Moulin 2a rue de Schaeffersheim +33 (0)3 88 99 08 20 Le Chalet de l’Hôtel +33 (0)3 88 98 72 72 +33 (0)3 88 98 01 17 9a rue des Vosges ■■INNENHEIM L’amirauté Le Saphir + 33 (0)3 88 64 89 64 Route du plan d’eau 72 rue de Gal de Gaulle Au Cep de Vigne Restaurant de la gare +33 (0)3 88 37 00 80 +33 (0)3 88 98 13 90 5 route de Barr 30 impasse de la gare +33 (0)3 88 95 75 45 Au bœuf Winstub S’bahneck +33 (0)3 88 64 01 05 25 rue du Gal Leclerc 1 place de la Gare ■■BLAESHEIM ■■FEGERSHEIM +33 (0)3 88 98 58 25 +33 (0)3 88 14 09 44 Au bœuf La croisée des chemins L’Ardoise 32 rue du Maréchal Foch 43 route de Lyon Rue du printemps +33 (0)3 88 68 68 99 +33 (0)3 88 68 53 54 +33 (0)3 88 37 35 66

SERVICES PAR COMMUNES / SERVICEANGEBOTE DER GEMEINDEN / SERVICES IN EACH TOWN / DIENSTEN PER GEMEENTE ■■KRAUTERGERSHEIM RÉPARATEURS DE VÉLOS LOCATION DE VÉLO ET VAE Fahrrad-Reparatur e-Bike und Fahrrad-Vermietung 1 rue de l’école Bicycle repairs e-bike and Bicycle hire Fietsenmake Fietsenverhuur en Elektrische AIRES DE PIQUE-NIQUE ■■ERSTEIN ■■ERSTEIN Picknickplätze Picnic area Cycles Scoots 67 Office de Tourisme du Grand Picknickplaatsen 29a avenue de la gare Ried - Bureau d’Erstein +33 (0)3 88 98 13 13 16 rue du Gal de Gaulle +33 (0)3 88 98 14 33 ■■ERSTEIN ■■HINDISHEIM Location de vélos Parking Erstein Détente - Rue de Garage Allheilig la sucrerie 11 rue de l’étang +33 (0)3 88 64 06 40 TOILETTES PUBLIQUES Öffentliche Toiletten Public washrooms ■■PLOBSHEIM Openbare toiletten Cycles JR 15 rue de la retraite ■■ERSTEIN +33 (0)3 88 98 53 04 Office de Tourisme du Grand ■ Ried - Bureau d’Erstein (16 rue ■GERSTHEIM du Gal de Gaulle) / Verkehrsbüro Vélo Dom (se déplace dans les Grand Ried / Tourist office Grand communes voisines) Ried / VVV Grand Ried 10 rue de la division Leclerc Place des fêtes +33(0)7 70 99 32 70 www.velodom.fr Sous-sol de la mairie (Place de l’hôtel de ville) / Kellergeschoss des Rathauses / Basement of the Town Hall / Souterrain van het gemeentehuis Place Hoch

JUIN 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 4/6 DU CHOU À L’ASSIETTE BL Vom Weißkohl zum Teller From Cabbages to Dishes 152 Van Kool naar Bord

QUE VISITER ? / BESICHTIGUNGEN? / VISITS? / TE ZIEN?

■■ERSTEIN KRAFFT Ce nouveau lieu dédié à l’art moderne und eine Boutique. Im Anschluss an den van Würth France. Behalve drie expositiezalen Réserve naturelle nationale de la et contemporain dévoilera les œuvres de Museumsbesuch bietet sich ein Spaziergang in heeft het museum ook een pedagogische zaal, Sommerley / Naturschutzgebiet La l’exceptionnelle collection de l’entrepreneur dem benachbarten Landschaftspark an (Prix een café en een boetiek. Rond het museum ligt Sommerley Sommerley / National Nature Reinhold Würth par le biais de deux de l’Arbre d’Or, 2001). een prachtig landschapspark (bekroond met Reserve / Nationaal natuurreservaat van de expositions temporaires par an. Riche This new site devoted to modern de Arbre d‘Or in 2001), open voor de bezoekers Sommerley de près de 10 000 œuvres, la collection and contemporary art will unveil works van het museum. Rue du muguet réunit notamment des chefs d’Œuvre de from the extraordinary collection of the Maison du Patrimoine - Etappenstall / +33 (0)3 88 98 14 33 l’Expressionisme allemand et du Surréalisme, entrepreneur Reinhold Würth with two Heimatsmuseum / Country museum / www.grandried.fr d’importants ensembles de l’abstraction temporary exhibitions a year. With around Erfgoedmuseum géométrique et de la peinture néofigurative 16 rue du Gal de Gaulle Classée réserve naturelle volontaire, 10,000 works in its possession, the collection des années 1980. Les expositions seront +33 (0)3 90 29 93 55 située au cœur de 600 ha de forêt rhénane, brings together masterpieces of German accompagnées de visites guidées, Expressionism, Surrealism and geometric www.ville-erstein.fr elle est enserrée entre le Rhin et une digue conférences, concerts et rencontres avec des des hautes eaux édifiée dès le 18e siècle. abstraction, as well as major works of Ancien relais militaire, le bâtiment abrite artistes. Conçu par les architectes Jacques et neo-figurative painting from the 1980s. la Maison du Patrimoine qui propose une Dieses Naturschutzgebiet liegt im Herzen Clément Vergély, le musée est situé à côté The exhibitions will be accompanied by a mise en scène des richesses du patrimoine von 600 ha Rheinwald, eingebettet zwischen du siège social de Würth France et dispose varied cultural programme: guided tours, 2 archéologique, ethnographique et naturel dem Rhein und einem Hochwasserdeich aus de 800 m de surface d’exposition répartie lectures, concerts and encounters with local. Au rez-de-chaussée, l’espace culturel dem 18. Jahrhundert. sur trois salles. Il abrite un auditorium, une artists. Designed by the architects Jacques accueille des expositions artistiques variées. Situated in the hearth of 600 ha of salle pédagogique, un café et une boutique. and Clément Vergély, the building is situated Outre la découverte du musée, le site offre Im ehemaligen Militärstützpunkt ist heute Rhenane forest, a classified nature reserve is next door to Würth France‘s head office. das Heimatsmuseum untergebracht. Es th aux visiteurs la possibilité d’une promenade 2 found between the Rhine and a 18 century The museum has 800 m of exhibition zeigt eine Inszenierung der archäologischen, dike built to prevent flooding. dans son parc paysager (Prix de l’Arbre space divided into three galleries. It houses d’Or, 2001). ethnographischen und natürlichen Beschermd natuurgebied in het hart van de an auditorium, an educational area, a Schätze des Landes. Im Erdgeschoß finden bossen langs de Rijn, tussen de rivier en een in Dieser neue Ort für moderne und café and a shop. In addition to exploring Wanderausstellungen statt. e zeitgenössische Kunst präsentiert in the exhibitions and the building, the site de 18 eeuw aangelegde winterdijk. The building is a former military zwei jährlichen Wechselausstellungen offers visitors the chance to discover its station and now houses the Country ■■ERSTEIN unterschiedliche Aspekte der bedeutenden magnificent landscape garden (Arbre d’Or Prize, 2001). Museum, offering a display of the rich local Plan d’eau du Wagelrott / Erstein Sammlung des Unternehmers Reinhold Würth. archaeological, ethnological and natural Badenstelle / Erstein’s Lake / Meertje van Neben wichtigen Akzenten im Expressionismus, Dit recente museum is geheel gewijd heritage. On the ground floor, the cultural Surrealismus und im Bereich der geometrischen aan de moderne en hedendaagse kunst en display area hosts a variety of art exhibitions. Baignade surveillée de la mi-juin à la fin août Abstraktion liegt ein weiterer Schwerpunkt toont de werken uit de uitzonderlijke collectie / Überwachtes Baden: Mitte Juni - Ende August der mittlerweile auf über 10.000 Werke van ondernemer Reinhold Würth in twee Het Erfgoedmuseum is gehuisvest in een / Monitored bathing from June 14th - August angewachsenen Sammlung auf den tijdelijke exposities per jaar. Het museum voormalig pleisterplaats voor militairen. In 31st / Zwemmen onder toezicht van half juni neofigurativen Positionen der Malerei der 1980er bezit zo‘n 10.000 werken. De collectie bestaat dit museum komen de rijkdommen van de tot eind augustus. Jahre. Ein vielfältiges Veranstaltungsprogramm voornamelijk uit meesterwerken van het plaatselijke archeologie, etnografie en natuur Camping d’Erstein - Führungen, Konferenzen, Konzerte, Duitse impressionisme en surrealistische aan bod. Tijdelijke kunstexposities op de rue de la Sucrerie Begegnungen mit Künstlern - begleitet werken, abstracte kunst en neofiguratieve begane grond in de culturele ruimte. +33( 0)3 88 98 09 88 die Ausstellungsaktivitäten. Das Gebäude schilderijen uit de jaren 80. De exposities zijn vrij ■■LIMERSHEIM Centre nautique Erstein Détente / der Architekten Jacques und Clément te bezoeken of in een rondleiding met uitleg. Vergély befindet sich neben dem Firmensitz Verder worden er conferenties, optredens en Ferme KIEFFER / KIEFFER Farm / Boerderij Freizeitbad Erstein Détente Erstein / Leisure Kieffer Swimming Centre / Zwempaleis Erstein des Unternehmens Würth France. ontmoetingen met kunstenaars georganiseerd. Es verfügt über drei Ausstellungssäle Het door architecten Jacques en Clément 12 rue Binnen Détente Lieu dit Auf Rotzen (Ausstellungsfläche 800 m2), ein Auditorium, Vergély ontworpen museum met 800 m² Rue de la sucrerie +33 (0)6 06 66 96 87 +33 (0)3 88 98 28 00 einen Kunstvermittlungsraum, ein Café expositieruimte staat naast het hoofdkantoor www.ville-erstein.fr Visite de le ferme & Labyrinthe de maïs sur réservation. Par tous les temps… tous les jours… Besichtigung des Bauernhofs und Besuch venez profiter de toutes les installations des Maislabyrinths, Voranmeldung erforderlich. mises à votre disposition : bassin de natation de 6 lignes, pataugeoire, toboggan de 52 m, Visit the farm and maize maze. Prior bain bouillonnant, sauna, UVA,… booking required. Bei jedem Wetter und an allen Tagen der Bezoek aan de boerderij & maisdoolhof op Woche ein Vergnügen! Die Anlage umfasst reservering. ein Schwimmbecken mit sechs Bahnen, ein ■■HINDISHEIM Planschbecken, eine 52 m lange Wasserrutsche, Whirlpool, Sauna, UVA-Solarium und vieles Chapelle de la vierge et clocheton mehr. à colombage / Marienkapelle mit Fachwerkglockenturm / The Virgin’s Chapel Every day, whatever the weather, you can and half-timbered belfry / Madonnakapel en enjoy all the facilities: 6-lane swimming pool, vakwerktorentje paddling pool, 52 m waterslide, spa bath, sauna, UV lamps etc. Circuit découverte du village avec ses maisons à colombages du 16 et 17es. Profiteer door weer en wind en elke dag van (carte à l’Office de Tourisme du Grand de faciliteiten in dit waterparadijs: sportbad Ried - Bureau d’Erstein) / Erkundung des met zes banen, pierenbad, glijbaan van Dorfes mit seinen Fachwerkhäusern aus dem 52 meter lang, bubbelbad, sauna, zonnebank. 16. und 17. Jahrhundert. (Karte beim Office Musée Würth France / Museum Würth de Tourisme du Grand Ried - Büro Erstein) / Frankreich / Museum Würth France / Museum Discovery Trail round the village with its 16th Würth France and 17th c. half-timbered houses. (map from Musée d’Art contemporain the Tourist Office of the Grand Ried – Erstein Rue Georges Besse - Z.I. Ouest Tourist Office) / Rondwandeling door het dorp, +33 (0)3 88 64 74 84 langs vakwerkhuizen uit de 16e en 17e eeuw. www.musee-wurth.fr (kaart bij VVV Grand Ried - kantoor Erstein)

JUIN 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 5/6 DU CHOU À L’ASSIETTE BL Vom Weißkohl zum Teller From Cabbages to Dishes 152 Van Kool naar Bord

QUE VISITER ? / BESICHTIGUNGEN? / VISITS? / TE ZIEN? ■■KRAUTERGERSHEIM 1898 entstandenen Marke „Marquise de ■■PLOBSHEIM 5 rue du Ried Capitale de la Choucroute d’Alsace / Sévigné“ und ihr Produktprogramm. Den Le Jardin de Marguerite / Gartenanlage Le +33 (0)3 88 98 30 04 Hauptstadt der Elsässischen Sauerkraut / Abschluß bildet die Vorführung der Kunst eines Jardin de Marguerite / Marguerite’s Garden / www.clairruisseau.com Schokoladenfabrikanten. Vor Ort können Alsatian sauerkraut capital / Zuurkoolstad Tuin van Marguerite Espace Henri Loux - Vaisselle Köstlichkeiten aus Schokolade gekauft werden. van de Elzas 2 rue du Verger traditionnelle alsacienne / Elsässisches 100 g Schokolade werden jedem Besucher +33 (0)3 88 98 70 28 Visite guidée du village et geschenkt. traditionelles Geschirr / Alsatian traditional +33 (0)6 70 65 16 31 dishes (crockery) / Elzasser traditionele d’une choucrouterie : 2 Office de Tourisme d’ Covering 800 m , visitors can follow three Ce jardin d’inspiration anglaise, gerechten (servies) trails centred around a small square and +33 (0)3 88 95 64 13 harmonieux et empreint de poésie, semble Mairie then watch a film projection in the lecture www.tourisme-obernai.fr très ancien avec ses éléments en grès et en 1 rue Reuchlin hall to end the presentation. The museum bois qui le fonde dans cet environnement +33 (0)3 88 98 30 20 Geführte Besichtigung des Dorfes und eines tour offers entertaining activities focussed de campagne. Différentes ambiances s’y Sauerkrautbetriebs: Office de Tourisme Obernai on : cocoa through the ages and civilisations Courant 2017, la commune de succèdent et constituent un lieu idyllique : le Guided tour of the village and a from its South-American origins, the Gerstheim compte mettre en valeur son cœur verdoyant, l’allée des roses, le jardin de sauerkraut farm: Obernai Tourist Office fabulous story of processing cocoa - or how extraordinaire collection de vaisselle Henri couleurs, le bassin avec son chemin d’eau, Rondleiding met uitleg door het dorp en the cocoa bean turns into chocolate, the rise LOUX, célèbre pour ses illustrations du of the „Marquise de Sévigné“ brand set up la vallée de brume, le coin d’ombre et de bezoek aan een zuurkoolmakerij: VVV Obernai lumière, le potager… fameux service dit Obernai. Ses peintures & in 1898 and its chocolate creations. The tour aquarelles représentent surtout des scènes ■■GEISPOLSHEIM-GARE ends with a demonstration by a professional Der im englischen Stil angelegte Garten campagnardes et villageoises typiques de steht für Harmonie und Poesie. Die Idylle Musée Interactif du Chocolat / Interaktives chocolate-maker. On-site catering is l’Alsace vers 1900. Schokoladen Museum / Interactive Chocolate available on the theme of cocoa. 100 g des Ortes geht einher mit unterschiedlichen Chocolate are offer to each visitor. Gestaltungsgarten. Die Gemeinde Gerstheim plant, im Laufe Museum / Interactief Chocolademuseum des Jahres 2017 ihre außergewöhnliche Garden of English inspiration, Rue du Pont au Péage Drie parcoursen rond een pleintje in een Geschirrsammlung von Henri LOUX ruimte van 800 m². Een film in het amfitheater harmonious and poetic, in which a +33 (0)3 88 55 04 90 auszustellen, der für seine Abbildungen auf www.musee-du-chocolat.com maakt de presentatie compleet. Te zien succession of different ambiences combine dem berühmten Tafelservice Obernai bekannt 2 in het museum, gepresenteerd op ludieke to create an idyllic haven. Sur 800 m , trois parcours articulés wurde. Seine Gemälde und Aquarelle stellen vor autour d’une placette s’offrent au visiteur et wijze: cacao door de eeuwen heen en de Deze Engels aandoende, harmonische beschavingen sinds de Zuid-Amerikaanse allem typische Szenen des elsässischen Land- une projection en amphithéâtre complète en dichterlijke tuin lijkt heel oud vanwege und Dorflebens um 1900 dar. l’ensemble de la présentation. La visite du oorsprong, het fantastische verhaal van een de houten en zandstenen elementen die musée, conçue sous forme ludique, permet gedaantewisseling of Van Cacaoboon tot zich versmelten met de landelijke omgeving. In de loop van 2017 zet de gemeente de découvrir : le cacao à travers les âges Chocolade, de opkomst van het merk Marquise Verschillende sferen volgen elkaar op en maken Gerstheim de buitengewone collectie et les civilisations depuis les origines sud- de Sévigné uit 1898 en de verschillende er een idyllische plek van. serviesgoed van Henri Loux in het voetlicht, américaines, la fabuleuse histoire d’une bonbons. Het bezoek eindigt met een beroemd om de streekgebonden illustraties op transformation ou comment la fève de ambachtelijke demonstratie door een vakman. ■■GERSTHEIM het beroemde serviesgoed van Obernai. Zijn cacao devient chocolat, l’ascension de la ■■ESCHAU Église Saint-Denis / Kirche Saint-Denis / schilderijen en aquarellen vertegenwoordigen marque « Marquise de Sévigné » créée en St Denis’ Church / Kerk Saint-Denis voornamelijk landelijke en dorpstaferelen uit 1898 et ses fabrications chocolatières. La Église Saint-Trophime – Jardin Rue de l’église het Elzas van rond 1900. visite se termine par une démonstration monastique / Kirche Saint-Trophime +33 (0)3 88 98 30 20 - Klostergarten / Saint-Trophime Church- ■■OBENHEIM artisanale d’un chocolatier professionnel. L’église Saint-Denis a brûlé en novembre Possibilité de se restaurer sur place sur le Monastery garden / Kerk Saint-Trophime - Kloostertuin 2011, elle a été entièrement reconstruite à Visite guidée sur RDV d’une thème du cacao. 100 g de chocolat offerts à re l’identique et contient les œuvres de deux choucrouterie / Führung nach Buchung / chaque visiteur. Rue de la 1 Division Blindée +33 (0)3 88 64 03 76 artistes majeurs de l’Art contemporain Guided tour on request / rondleiding op Auf 800 m2 führen drei Strecken rund um alsacien : une création monumentale du afspraak einen Platz. Der Besucher sieht wie in einem L’abbatiale offre un bel exemple du mosaïste Gérard BRANDT et 29 verrières, Office de Tourisme du Grand Ried 1er art roman alsacien et de son héritage Amphitheater die gesamte Vorführung. e ensemble de l’artiste Sylvie LANDER intitule Bureau d’accueil d’Erstein Beim spielerischen Gang durch das Museum ottonien (fin X s.). Elle est construite sur « Mehr Licht ». un plan basilical à trois nefs, un transept +33 (0)3 88 98 14 33 entdeckt der Besucher die Geschichte Die Kirche Saint-Denis wurde im November www.grandried.fr des Kakaos im Lauf der Jahrhunderte bas et une abside semi-circulaire voûtée en « cul de four » (Xe s.). Jardin monastique 2011 durch einen Brand vollständig zerstört. von Südamerika bis auf den Tisch, die Mittlerweile wurde sie originalgetreu aufwendige Verarbeitung der Kakaobohnen de plantes médicinales près de l’église aux caractéristiques médiévales. wiederaufgebaut und beherbergt in Schokolade, den Eroberungsgang der Werke zweier bedeutender Künstler der Die ehemalige Klosterkirche ist ein elsässischen Gegenwartskunst, und zwar ein Musterbeispiel für die romanische Kunst im Monumentalwerk des Mosaikkünstlers Gérard Elsaß und das ottonische Kulturgut (Ende BRANDT und 29 Glasmalereien der Künstlerin 10. Jh.). Die Bauweise entspricht den Basiliken Sylvie LANDER mit dem Titel „Mehr Licht“. mit drei Kirchenschiffen, einem Querschiff und einer halbrunden gewölbten Apsis in Form St. Denis’ Church burned down in OFFICES DE TOURISME / einer Halbkuppel (10. Jh.). Klostergarten mit November 2011. It has been entirely rebuilt mittelalterlichem Charakter. to the original plan and houses the works VERKEHRSBÜRO / The church is a fine example of the first of two major artists of contemporary art in TOURIST OFFICE / VVV Romanesque art in Alsace and its Ottonian Alsace with a monumental mosaic work by heritage (end 10th c.). It was built on the plan Gérard BRANDT and 29 glass windows by ■■ERSTEIN of a basilica with three naves, low transept Sylvie LANDER entitled “Mehr Licht”. th Office de Tourisme du Grand Ried - and a domed semicircular apse (10 c.). De kerk brandde compleet af in november bureau d’Erstein Typical, Mediaeval monastery garden near 2011 en werd herbouwd in de originele 16 rue du Gal de Gaulle the church. staat, voorzien van werken van twee +33 (0)3 88 98 14 33 De abdijkerk is een prachtig voorbeeld van belangrijke kunstenaars uit de Elzas uit de www.grandried.fr de vroege romaanse kunst uit de Elzas met hedendaagse kunst: een monumentaal wat Ottoons erfgoed (eind 10e eeuw). De kerk is werk van mozaïekwerker Gérard Brandt en ■■OBERNAI gebouwd in basiliekvorm: drie middenbeuken, 29 glaswerken, ontworpen door kunstenares Office de tourisme d’Obernai een dwarsbeuk en een halfronde gewelfde Sylvie Lander, getiteld ‚Mehr Licht‘. Place du Beffroi koornis in ovenvorm (10e eeuw). Kloostertuin Plan d’eau de Gerstheim / Gerstheims 67210 Obernai met geneeskrachtige kruiden bij de kerk, met Badenstelle / Gerstheim’s lake / Meertje van +33( 0)3 88 95 64 13 middeleeuwse bijzonderheden. Gerstheim www.tourisme-obernai.fr

JUIN 2016 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 6/6