Urteko Txostena

Informe Anual

Annual Report

PLENTZIAKO ITSAS ESTAZIOA (PiE-UPV/EHU)

ITSAS BIOLOGIA ETA BIOTEKNOLOGIA ESPERIMENTALETARAKO IKERKETA-ZENTRUA CENTRO DE INVESTIGACION EN BIOLOGIA Y BIOTECNOLOGIA MARINAS EXPERIMENTALES

RESEARCH CENTRE FOR EXPERIMENTAL AND BIOTECHNOLOGY

2012ko IRAILA – 2013ko ABENDUA SEPTIEMBRE1 2012 - DICIEMBRE 2013 SEPTEMBER 2012 – DECEMBER 2013 Plentziako Itsas Estazioa (PiE) www.ehu.es/PIE

Plentziako Itsas Estazioa, ofizialki La Estación Marina de Plentzia se 2012ko uztailak 17an inauguratu zen. inauguró oficialmente el día 17 de julio Iñaki Goirizelaia UPV/EHUko de 2012. En el acto de inauguración Errektoreak, Iosu Madariaga Bizkaiko intervinieron el Rector de la UPV/EHU, Ingurumen Foru‐ahaldunak, Jorge Iñaki Goirizelaia; el Diputado foral de Morquecho BBKko Gizarte‐Ekintzako Medio Ambiente de Bizkaia, Iosu Zuzendariak, Isabel Zarauza Plentziako Madariaga; el Director de la Obra Alkatesak, Ionan Marigómez Itsas Social de BBK, Jorge Morquecho; la Estazioaren Zuzendariak, eta Carmelo Alcaldesa de Plentzia, Isabel Zarauza; el Garitaonandia Bizkaiko Campuseko Director de la Estación Marina, Ionan Errektoreordeak, inaugurazio‐ Marigómez; y el Vicerrector de Campus ekitaldian parte hartu zuten. de Bizkaia, Carmelo Garitaonandia.

UPV/EHUko Gobernu‐Kontseiluak, El Consejo de Gobierno de la UPV/EHU "Itsas Biologia eta Bioteknologia en su sesión de 20 de diciembre de Esperimentalen ikerketa‐zentrua, 2012 aprobó la creación del "Centro de Plentziako Itsas Estazioa (PiE‐ investigación en Biología y UPV/EHU)" zentruaren sorrera onetsi Biotecnología Marina Experimentales, zuen, 2012ko abenduaren 20aren Plentziako Itsas Estazioa sesioan. (PiE‐UPV/EHU)".

2

3

Aurkezpena / Presentación

Definición

El Centro de Investigación en Biología y Biotecnología Marinas Experimentales/Itsas Biologia eta Bioteknologia Esperimentalen Ikerketa-Zentrua, Plentziako Itsas Estazioa (PiE-UPV/EHU), es una estructura sin personalidad jurídica creada por la Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatea según el Artículo 148 de los Estatutos de la Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibersitatea, que a efectos de funcionamiento, se encuentra adscrito al Vicerrectorado de investigación.

Está dedicado fundamentalmente a la investigación científica y técnica, realiza, además, actividades de divulgación científica, colabora en materia académica de las áreas que le son propias con otras estructuras y podrá proporcionar asesoramiento técnico en el ámbito de su competencia, con el fin de transferir a la empresa y la administración los avances científicos y tecnológicos desarrollados en las áreas de interacción entre océano y salud de los ecosistemas y humana, y en disciplinas próximas, así como de facilitar la aproximación real del mundo universitario y empresarial.

Dos aspectos complementarios son sus ejes fundamentales:

 Los ecosistemas marinos saludables dan soporte al bienestar humano  Los océanos son una fuente de recursos para la salud humana

El Centro PiE-UPV/EHU pretende satisfacer la necesidad de proyección internacional y social de la investigación básica de excelencia que se viene realizando, mediante un paso cualitativo que implique un fuerte grado de integración multidisciplinar e interdisciplinar y que se ejecute racionalizando recursos humanos/instrumentales y grandes infraestructuras/servicios de uso común. Así, se pretenden obtener los siguientes beneficios:

 Integración multidisciplinar  Integración de un amplio espectro del capital investigador de la CAPV  Reconocimiento de excelencia científica y proyección nacional e internacional  Fomentar la consolidación y perpetuación a futuro de los grupos de excelencia

● In the PiE, research is focused, first, upon conducting high quality experimentation under controlled lab and field conditions; second, upon studying phenomena in the areas of cell biology, molecular biology and genetics, experimental physiology, toxicology and pathology, stress biology, systems biology and biopharmacy; and, finally, upon applying advanced methodologies of manipulation and experimentation with marine organisms, in vitro assays, genomics, proteomics, antibody technology, cryotechnology, spectroscopy, microscopy, image analysis and data treatment.

● The PiE's research approach resembles the one that embodies Biomedicine and Clinic Research. On the one hand, marine ecosystems and living beings inhabiting the oceans are reckoned as patients, so that its major goals are the development of early warning strategies, the application of non-invasive and non-destructive techniques, and the understanding of the mechanisms underneath the environmental syndromes. On the other hand, the Ocean is perceived as a potential source of health and wealth for our XXI century's society.

4

Funciones (BOPV n. 23; 01/02/2013) 1.– La investigación, el cultivo y el tratamiento científico multi- e interdisciplinar de las interacciones entre Océano y Salud, así como el fomento, entre los miembros de la comunidad universitaria y en la sociedad en general, del interés por esta problemática.

2.– Colaborar en materia académica de las áreas que le son propias con otras estructuras y entidades sin personalidad jurídica y con los Centros docentes, Departamentos, Institutos universitarios de investigación y Escuelas de Doctorado pudiendo, entre otras cosas, ser el lugar de impartición de enseñanzas de máster y títulos propios. También podrá proponer la celebración de convenios para la colaboración en materia académica con otras universidades o entidades con personalidad jurídica diferente a la UPV/EHU, respetando los procedimientos, requisitos y demás previsiones que al efecto se establezcan en la normativa vigente de la UPV/EHU. En todo caso, la responsabilidad de la organización de enseñanzas tendentes a la obtención de un título, ya sea oficial o propio, corresponde a los Centros docentes, a los Departamentos, a los Institutos Universitarios de Investigación o a las Escuelas de Doctorado.

3.– Desarrollar sus actividades docentes especializadas en el marco de la normativa de gestión académica de la UPV/EHU, así como, concurrir a través de la UPV/EHU, a las convocatorias generales abiertas para la organización de las mismas.

4.– Colaborar con las actividades que, desde los distintos Departamentos de la UPV/EHU, se llevan a cabo en materias conexas con las áreas que le son propias.

5.– Organizar reuniones científicas, cursos, seminarios y conferencias que contribuyan a la difusión y mejora de los conocimientos en las materias que le afectan.

6.– Propiciar el intercambio de profesores, investigadores y alumnos con otros Centros y Universidades, participando en campañas conjuntas y en proyectos comunes.

7.– Colaborar con las Instituciones públicas y privadas, nacionales e internacionales, mediante asesoría, dictámenes, informes y asesoramientos de carácter general, en la clarificación de los problemas que se produzcan en nuestro entorno, dentro de este área.

8.– Promover el aprovechamiento social de sus actividades docentes e investigadoras mediante una apertura a todas las personas e instituciones interesadas: administraciones, empresas, asociaciones.

9.– En el marco de la normativa establecida al efecto, el Centro PIE-UPV/EHU podrá realizar actividades de extensión universitaria.

10.– Cualesquiera otra que le atribuya la normativa vigente.

5

Descripción del centro e instalaciones

El PiE-UPV/EHU está situado en Plentzia (Bizkaia) villa costera de 3000 habitantes conectada por Metro con Bilbao y a 15 min del Campus de Bizkaia en Leioa-Erandio. Está cerca del Aeropuerto de Loiu y del Parque Tecnológico de Zamudio

Plentzia Marine Station (PiE - UPV/EHU) Areatza Pasealekua 48620 Plentzia – Bizkaia Basque Country (Spain)

La superficie útil del edificio es de 2500 m2 repartida en cinco plantas:

 Sótano 2: Tanque de distribución, sistemas de depuración y tratamiento de agua marina. El flujo de agua es de 12.000 l/h.  Sótano 1: Zona con acuarios de experimentación, laboratorios, Banco de Especímenes, Sala de Seguridad Biológica, despachos, taller de mantenimiento y terraza con dos mesocosmos de 20.000 l cada uno. Dispone de un área Social y un Salón de actos (72 personas).  Planta Baja: Dedicada a la Docencia de Posgrado Administración y Dirección. 2 aulas equipadas con sistema de proyección y videoconferencia, 1 seminario, 2 laboratorios de prácticas, una sala de apoyo técnico. Dispone de un despacho para doctorandos, y una sala para los alumnos de Máster. Las aulas disponen de un panel móvil que convierte el espacio en una sala multifuncional para 60 asistentes.  Planta 1: Laboratorios de investigación (9) y servicios de apoyo. Dispone de una Biblioteca con acceso a la Biblioteca Central de la UPV/EHU.  Bajo Cubierta: Instalaciones técnicas del edificio.

PiE-UPV/EHU has an excellent strategic location. Plentzia (Bizkaia, Basque Country) is a 3000 people coastal village connected with Bilbao by Metro and located at 15 min from the UPV/EHU main Campus (Leioa-Erandio), the Bilbao Airport and the Zamudio Technological Park.

PiE-UPV/EHU has a useful surface that surpasses the 2500 square meters, distributed in five levels:

● Floor S2: seawater treatment (12,000 liters/hour) and depuration systems. ● Floor S1: Zone of experimentation aquaria, laboratories, specimen bank, PL3 Biosafety Aquarium and, in the terrace, two mesocosmos (20,000 liters each) , a Social Area and Graduation Hall (72 people). ● Basement: It is destined to postgraduate, doctorate and LLL teaching, administration and direction, 2 classrooms and 3 laboratories for practicals. Classrooms are technically equipped as Computer rooms and for video-conference. Master students' room, offices for visiting teaching staff and researchers and PhD candidates's offices. The 2 classrooms can become one single meeting-room for 60-80 attendants. ● Floor P1: Research laboratories (9) and services, library (connected to the Central Library of the UPV/EHU). Researchers' offices are located here. ● Loft: Technical facilities of air conditioning, ventilation, etc. Workshop.

6

Antolakuntz Egitura / Estructura organizativa

Personal

Forman parte del Centro PIE-UPV/EHU:

1. Personal docente e investigador doctor de la UPV/EHU.

2. Personal investigador en formación contratado de la UPV/EHU.

3. Personal investigador contratado con cargo a fondos propios del PiE-UPV/EHU.

4. Personal de administración y servicios adscrito al Centro PiE-UPV/EHU o contratado con cargo a sus propios fondos.

5. Personal no UPV/EHU. La participación de personas no pertenecientes a la UPV/EHU en el Centro PiE-UPV/EHU desarrollará conforme a lo dispuesto en el convenio de colaboración suscrito con la institución de origen. En todo caso el reconocimiento de la condición de persona colaboradora académica para investigación se regirá por lo dispuesto en la normativa sobre colaboradores académicos de la UPV/EHU que se encuentre vigente.

Consejo de Dirección

El Consejo de Dirección del Centro PiE-UPV/EHU está formado por el Director o la Directora, el Subdirector o la Subdirectora, el Coordinador o la Coordinadora General de Investigación, la Coordinadora o el Coordinador General de Colaboración Académica, la persona de administración y servicios que ostente la máxima responsabilidad, y una investigadora o investigador principal de los grupos de investigación de la UPV/EHU que desarrollen su actividad investigadora en el Centro PIE-UPV/EHU. Asimismo integrarán el Consejo de Dirección del Centro PIE-UPV/EHU por representación las siguientes personas: a) Una representante del personal docente e investigador doctor incorporado al mismo y otra representante del personal investigador contratado con cargo a sus propios fondos. b) En su caso, una representante de las entidades externas que participen en las unidades de investigación cooperativas. c) Una representante del personal investigador en formación contratado que se incorpore al Centro. d) Una representante del personal de administración y servicios adscrito al Centro o contratado con cargo a sus propios fondos.

Comisiones de Coordinacion

a) Comisión de Colaboración Académica b) Comisión de Investigación

7

Equipo de Gestión 2012-2013

PDI

Director: Ionan Marigómez. Subdirector: Manu Soto

Responsable Sistemas Acuariológicos: Urtzi Izagirre Responsable Seguimiento Entrega de Edificio: Urtzi Izagirre Responsable BBEBB: Larraitz Garmendia Responsable BEGI: Mike Collins Responsable EMBRC: Ibon Cancio Responsable Laboratorios de Investigación: Eider Bilbao Responsable Tuna Research Lab: Iciar Martínez Responsable Grupo BCTA-PiE: Miren P Cajaraville Responsable Grupo IBeA-PiE: Nestor Etxebarria

PAS

Secretaría: Eli Ugalde Secretaría Master/Doctorado MER & CTA: Sonia Monreal Mantenimiento: Cayo Díez Técnica de Laboratorio: Oihana Berasaluze (Usoa Aranbarri)

8

Listado de PDI del PiE-UPV/EHU (2012-2013) Gpo Puesto Localización Invest 1. Ane Rementeria Doctorand@ BCTA 2. Cristina Bizarro Doctorand@ BCTA 3. Eider Bilbao PDI BCTA 4. Esther Blanco Doctorand@ BCTA 5. Harkaitz Eguiraun Doctorand@ TRL 6. Ionan Marigómez PDI BCTA 7. Itziar Martínez Invest IKB TRL 8. Javier Aguirre Doctorand@ BCTA PiE-UPV/EHU 9. Larraitz Garmendia PDI BCTA COMPLETA 10. Manu Soto PDI BCTA 11. Maria Mugica Doctorand@ BCTA 12. Michael Collins Invest IKB/BX BEGI 13. Oihane Erdaide Doctorand@ TRL 14. Tifanie Briaudeau Doctorand@ BCTA 15. Urtzi Izaguirre PDI BCTA 16. Xabi Lekube Doctorand@ TRL 17. Aitor Laza PDI UFIPSE 18. Alba Jimeno Doctorand@ BCTA 19. Alberto Katsumiti Doctorand@ BCTA 20. Beñat Zaldibar PDI BCTA 21. Carlos G Soto (IEO-PiE CRU) Invest visitante BEGI 22. Ibon Cancio PDI BCTA PiE-UPV/EHU 23. Jon Saenz PDI BEGI PARCIAL 24. José María Lacave Doctorand@ BCTA 25. Joshua Martos Doctorand@ BCTA 26. Maren Ortiz -Zarragoitia PDI BCTA 27. Miren P Cajaraville PDI BCTA 28. Nestor Etxebarria PDI IBeA 29. Sergio Seoane PDI UFIPSE 30. Alberto De Diego PDI IBeA 31. Amaia Irizar Postdoc BCTA 32. Amaia Orbea PDI BCTA 33. Amaia Rodríguez Postdoc BCTA 34. Aresatz Usobiaga PDI IBeA 35. Emma Orive PDI UFIPSE 36. Juan Iriberri PDI Microb 37. Iratxe Rojo Doctorand@ BCTA ASOCIADO/ ETSI- USUARIO 38. JM Blanco PDI UPV/EHU HABITUAL 39. Ketil Hylland Invest visitante U Oslo 40. Mikel Becerro Invest visitante CSIC EUITI- 41. Karmele López de Ipiña PDI UPV/EHU 42. Nerea G Velasco Doctorand@ BCTA 43. Thomas Goreau Invest visitante Biorock Inc 44. Unai Gancedo Invest visitante Echebastar 45. Banafshe Larijani Invest visitante UPV/EHU-CSIC

9

Estrategia-Plangintza / Plan estratégico

Misión

 Realiza investigación científica (básica, estratégica y aplicada) innovadora y de excelencia cuyo paradigma es el estudio de la salud de los ecosistemas marinos mediante una aproximación bio(tecno)lógica experimental  Desarrolla herramientas (biotecnológicas) de diagnóstico para analizar y cuantificar la salud de los ecosistemas marinos  Explora recursos marinos que contribuyan a la protección del bienestar humano  Promueve la internacionalización mediante networking y atrayendo investigadores junior (doctorandos) y sénior  Colabora en la formación de alto nivel de postgrado y doctorado y de especialización y formación continua  Oferta programas de divulgación, concienciación y educación ambientales

Visión

 Líder a escala europea y mundial, reconocido por la excelencia de su investigación en el campo de la ciencia de la salud de los ecosistemas, la calidad de las herramientas de diagnóstico desarrolladas y aplicadas para valorar la salud de los océanos, y su contribución a la exploración de recursos marinos con aplicaciones en biomedicina  Referencia para redes e instituciones internacionales e investigadores sénior y junior de talento  Reconocido dentro del área europea de educación superior como centro de excelencia en lo que concierne a la colaboración en materia académica con las estructuras a las que corresponde la formación de postgrado, doctoral y de especialista (formación continua), a la difusión de la ciencia y a la concienciación ambiental

Objetivos estratégicos

 Potenciar y sustentar tanto la actividad docente en el campo de las ciencias y educación ambientales como la actividad investigadora en el área de la Biología y Biotecnología Marinas  Contribuir con su colaboración a la formación educativa de posgrado y doctorado en el contexto del Espacio Europeo de Educación Superior en aspectos relacionados con el medio ambiente, y con mayor intensidad con el medio marino  Desarrollar actividades de divulgación científica para el ciudadano y actividades específicas dirigidas a la formación de especialistas y técnicos superiores y a la formación continua.  Promover la internalización y las relaciones interinstitucionales en investigación y formación en su ámbito.

10

Ikerketa-Programak / Programas de investigación

“OZEANOA ETA OSASUNA” IKERKETA UNITATEA

XEDEAK:

 ezagutza eskuratzea eta tresnak (bioteknologiokak) garatzea, bai itsas ekosistemen osasunaren ebaluazioren arloan (biomarkatzaileak, biosaiakuntzak, biosentsoreak, bioaniztasuna) zein arrain eta itsaskien kalitate eta segurtasunaren arloan ere.

 biomedinkuntzan interesezkoak gerta litezkeen itsas baliabideak esploratzea (biotoxinak, biobotikak, biosaiakuntza ordezko ereduak).

“OCEAN AND HEALTH” RESEARCH UNIT

AIMS:

 acquiring knowledge and developing tools (biotechnology) for marine ecosystem health assessment (biomarkers, bioassays, biosensors, and biodiversity) and seafood quality and safety assurance.

 exploring marine resources of interest in biomedicine (biotoxins, biodrugs, alternative bioassay models).

UNIDAD DE INVESTIGACIÓN “OCÉANO Y SALUD”

FINES:

 adquirir conocimiento y desarrollar herramientas (biotecnológicas) para la evaluación de la salud de los ecosistemas marinos (biomarcadores, bioensayos, biosensores, y biodiversidad) y para garantizar la calidad y seguridad de pescados y mariscos.

 explorar recursos marinos de interés en biomedicina (biotoxinas, biofármacos, modelos de bioensayo alternativos).

Líneas estratégicas de investigación

 Foco de investigación en salud de los ecosistemas marinos

 Foco de investigación en salud humana ambiental

 Oceanosphere

11

FOCO DE INVESTIGACIÓN EN SALUD DE LOS ECOSISTEMAS MARINOS

DIAGNOseas Programa de investigación y aplicación de metodologías y tecnologías para la evaluación de la salud del ecosistema marino (MEU, WFD-EU) mediante programas de seguimiento tipo "Mussel Watch" y "Fish Disease Monitoring". Se concreta en las siguientes líneas de investigación:  Desarrollo de biomarcadores, caracterización de mecanismos de toxicidad y desarrollo y aplicación de técnicas ómicas (genómica, proteómica, transcriptómica, ...)  Estrategias de diagnóstico de la salud de los ecosistemas y programas de seguimiento de la contaminación y sus efectos  Desarrollo de estrategias de muestreo y análisis de contaminantes prioritarios y emergentes  Evaluación del estado ecológico

MARCO: UFIPSE - EJ/GV (Miren P Cajaraville) 2013-2015 BCTA CRG - EJ/GV (Miren P Cajaraville) 2007-2012 & 2013-2018 i-BLUE EUSKAMPUS KNOWLEDGE POLE (Ionan Marigómez) 2013-2015 UFI Global Change & Heritage-EJ/GV (Juan Manuel Madariaga) 2011-2015 IBeA (IT742-13) Juan Manuel Madariaga 2012-2018

EQUIPO: Ionan Marigómez Maren Ortiz Aresatz Usobiaga Ane Rementeria (Coordinator) Maria Múgica Sandra Delgado Beñat Zaldibar Itziar Martinez Miren Karmele Lopez de Ipiña Juan Manuel Madariaga Eider Bilbao Javier Aguirre (ETSI-UPV/EHU; assoc.) Tifanie Brideau Esther Blanco Ketil Hylland (U Oslo; Miren P Cajaraville Urtzi Izagirre Harkaitz Eguiraun assoc.) Nestor Etxebarria Xabi Lekube Larraitz Garmendia Olatz Zuloaga Manu Soto Maitane Olivares

PROYECTOS: DIAGNOSEAS (BMW) - MINECO 2013-2015 CARIBIOPOL - AECID 2011-2013 PETRONOR 2001-2013 DEMOS MICINN CTM2010-21599 (TECNO)

ECODIseas Programa de Investigación de los efectos de alteraciones ambientales (contaminantes, patógenos y biotoxinas) sobre la salud humana, la vida silvestre y los recursos marinos: identificación de síntomas y examen forense. Se concreta en las siguientes líneas de investigación:  Algas tóxicas y biotoxinas  Enfermedades en recursos marinos y salvajes, experimentación en toxicopatologías  Bienestar y seguridad alimentaria de los recursos marinos  Especies invasoras y pérdida de biodiversidad

MARCO: UFIPSE - EJ/GV (Miren P Cajaraville) 2013-2015 BCTA CRG - EJ/GV (Miren P Cajaraville) 2007-2012 & 2013-2018

EQUIPO: Alb Alba Jimeno Eider Bilbao Manuel Soto Nerea G Velasco Alberto Katsumiti Ibon Cancio Maren Ortiz-Zarragoitia Pamela Ruiz Amaia Orbea Ionan Marigómez Miren P Cajaraville Urtzi Izaguirre Cristina Bizarro José María Lacave (Coordinator)

PROYECTOS: NANORETOX - FP7 2009-2012 NANOCANCER - MINECO 2010-2012 NANOSILVEROMICS - MINECO 2013-2015 POLARISATION - Norwegian Res Council 2012-2015 URA12 2012-2013

12

PROPHEseas Programa de investigación de cómo síndromes globales (cambio climático, especies invasoras, ...) afectan a la salud de los ecosistemas y a su evaluación. Integración de escalas desde fenómenos micro hasta fenómenos globales y transgresión temporal. Desarrollo de un banco de bioespecímenes ambientales para garantizar el análisis retrospectivo de series históricas en el futuro (cápsula del tiempo). Desarrollo de herramientas analíticas del futuro y de procedimientos de muestreo y preservación de muestras que posibiliten su análisis futuro en función de los avances tecnológicos previstos a medio y largo plazo. Se concreta en las siguientes líneas de investigación:  Métodos y procedimientos para bancos de bioespecímenes ambientales  Herramientas en química analítica instrumental  Herramientas en biología y biotecnología marinas experimentales

MARCO: UFIPSE - EJ/GV (Miren P Cajaraville) 2013-2015 BCTA CRG - EJ/GV (Miren P Cajaraville) 2007-2012 & 2013-2018 i-BLUE EUSKAMPUS KNOWLEDGE POLE (Ionan Marigómez) 2013-2015 UFI Global Change & Heritage-EJ/GV (Juan Manuel Madariaga) 2011-2015 IBeA (IT742-13) Juan Manuel Madariaga 2012-2018

EQUIPO: Eider Bilbao Joshua Martos Miren P Cajaraville Aitor Laza Emma Orive Larraitz Garmendia Nestor Etxebarria Alberto De Diego Ibon Cancio Manu Soto Sergio Seoane Amaia Orbea Ionan Marigomez Maren Ortiz-Zarragoitia Urtzi Izagirre Beñat Zaldibar Javier Aguirre Maria Mugica

PROYECTOS ORQUE-SUDOE - Interreg 2013-2015 K-EGOKITZEN - EJ/GV + PES + PiE 2007-2013 PES PROPiE 2007-2014 PES PROPiE+ 2014-2018 B4 (BIOBANKING) - i-BLUƎ Euskampus 2013-2016 DEMOS MICINN CTM2010-21599 (TECNO)

PROGNOseas Programa de investigación y aplicación de metodologías y tecnologías para la evaluación ecotoxicológica integral del riesgo de compuestos químicos y vertidos accidentales (modelos específicos de escenarios, caracterizaciones in situ, REACH, substancias de especial interés – fármacos, nanopartículas, contaminantes emergentes…-. Se concreta en las siguientes líneas de investigación:  Contaminantes emergentes y persistentes (evaluación toxicológica y caracterización/análisis químico)  Evaluación de Riesgo Ambiental (ERA): desarrollo de tests alternativos y de estrategias ERA dirigidas a escenarios  Bioensayos en toxicología legal (REACH, ...) MARCO: BCTA CRG - EJ/GV (Miren P Cajaraville) 2007-2012 & 2013-2018 IBEA CRG - EJ/GV (Juan M Madariaga) 2007-2012 & 2013-2018 BERRILUR I, II (Ionan Marigómez), III (Manuel Soto)

EQUIPO: Beñat Zaldibar Manuel Soto Nestor Etxebarria Amaia Irizar Ibon Cancio Maren Ortiz -Zarragoitia Urtzi Izagirre Amaia Rodriguez Ionan Marigomez Nerea G Velasco PROYECTOS GLIFOSATO 1 - IHOBE 2011-2012 MULLET EMBRYO TEST - ACC ESP EJ/GV GLIFOSATO 2 - IHOBE 2013-2014 ESCORIATOX 2013 NORMAN NETWORK LUMBRITOX – SAIOTEK 2013

13

FOCO DE INVESTIGACIÓN EN SALUD HUMANA AMBIENTAL

BIOMEDIseaN Programa para la exploración y obtención de nuevos fármacos de origen biótico (inventario, cultivos especiales, ecología química, clonación de genes de interés biofarmacéutico, ensayos de mecanismos de acción, ERA). Se concreta en las siguientes líneas de investigación:  Modelos alternativos en biomedicina (e.g., pez cebra, ...)  Ecología química molecular  Bioprospección explorativa & ERA de fármacos naturales de origen marino  Bioprospección funcional y mecanismos de acción de productos naturales de origen marino  Explotación biotecnológica de subproductos y descartes pesqueros MARCO: i-BLUE EUSKAMPUS KNOWLEDGE POLE (Ionan Marigómez) 2013-2015 EQUIPO: Amaia Orbea Eider Bilbao Ionan Marigomez Manu Soto Ibon Cancio Itziar Martínez Mikel Becerro (CSIC)

PROYECTOS HOBE i-BLUƎ - Euskampus SusFood Eranet EMBRC - FP7 + ERIC 2013-

DELICATESseaN Programa de investigación en seguridad y calidad alimentaria y bienestar animal. Cubre aspectos diversos aunque relacionados tales como bienestar de peces y mariscos cultivados, patógenos, biotoxinas y contaminantes químico en alimentos marinos, y factores ambientales que afectan la calidad de los alimentos marinos. Se concreta en las siguientes líneas de investigación:  Extracción compuestos bioactivos mediante fluidos supercríticos y conservación de extractos mediante encapsulación  Efectos de fuentes de estrés múltiple sobre el bienestar de peces de interés comercial  Herramientas biológico moleculares avanzadas en seguridad y calidad alimentaria  Detección temprana de algas nocivas y biotoxinas  Estrategias biotecnológicas innovadoras para la exploración de nuevos recursos acuícolas y la valorización de de los convencionales MARCO: UFIPSE - EJ/GV (Miren P Cajaraville) 2013-2015 BCTA CRG - EJ/GV (Miren P Cajaraville) 2007-2012 & 2013-2018 i-BLUE EUSKAMPUS KNOWLEDGE POLE (Ionan Marigómez) 2013-2015 EQUIPO: Amaia Irizar Ibon Cancio Manu Soto Unai Gancedo Amaia Orbea Ionan Marigómez Maren Ortiz -Zarragoitia (Echebastar; assoc.) Aresatz Usobiaga Iratxe Rojo Miren P Cajaraville Urtzi Izagirre Cristina Bizarro Itziar Martínez Oihane Erdaide Xabi Lekube Eider Bilbao Joshua Martos

PROYECTOS OVUM- I & II SAIOTEK SEXOVUM - MINECO 13-15 DISCUS - PROBIOTICA SL - GAITEK BURNT TUNA - ZABALDUZ ELIKA -network EJ/GV Aquat-net - EU network Tuna Resarch Lab Bioencap Saiotek

14

OCEANOSPHERE

Comprende una serie de acciones complementarias de apoyo logístico, estratégico y metodológico y de incubación de nuevas ideas multidisciplinares en el entorno de la Biología y biotecnología marinas experimentales pero no necesariamente de perfil bio(tecno)lógico. Se concreta en las siguientes líneas de investigación:  Biomimética.  Series temporales de factores ambientales  Medio ambiente global  Estuarios... MARCO: BCTA CRG - EJ/GV (Miren P Cajaraville) 2007-2012 & 2013-2018 i-BLUE EUSKAMPUS KNOWLEDGE POLE (Ionan Marigómez) 2013-2015

EQUIPO: Alberto de Diego Ionan Marigómez Manu Soto Thomas Goreau (Biorock; Beñat Zaldibar JM Blanco (ETSI- Mike Collins assoc.) Carlos G Soto (IEO-PiE; UPV/EHU; assoc.) Nestor Etxebarria Urtzi Izagirre assoc.) Jon Saenz

PROYECTOS HIDROLAM - SAIOTEK SHARKFIN - SAIOTEK SHARK SKIN BIOMIMETICS - EU FP7

15

Itsas Biologia eta Bioteknologia Zerbitzu esperimentalak / Servicios experimentales en Biología y Biotecnología Marinas

El edificio, concebido hace unos 90 años como sanatorio marítimo, ha sido completamente restaurado y rediseñado, por lo que reúne unas condiciones óptimas para el cumplimiento de los objetivos del Centro PiE-UPV/EHU. En su conjunto, se dispone de una superficie que supera los 2500 m2, que quedan distribuidos en 5 niveles. Consta de 5 unidades de servicios de experimentación e investigación:  Acuario experimental, incluyendo mesocosmos de agua marina y acuario de algas nocivas  Laboratorios de investigación en Biología y Biotecnología marinas  Banco de Bioespecímenes Ambientales del Golfo de Bizkaia (BBEBB)  Acuario de seguridad biológica PL3  Observatorio Global (meteorología, teledetección, dinámica sedimentaria, ...)

Field services • Mobile Laboratory • 4x4 Long-Vehicle • Caging in Estuaries • Coastal & Estuarine Sampling

MBB seawater experimentation • Harmful Algae Surveys & Assays • Fish & Invertebrate Nurseries • Mesocosm Experimentation • Aquatic Biosafety (PL3) Experimentation • Long-term Seawater Experimentation • Aquatic & Sediment Toxicity Assays • Pathogenicity Assays • Environmental • Environmental Monitoring & Spill Response

Environmental specimen bank • Cryogenisation • Freeze-Drying • Chemical Biobank • Tissue Biopsy Biobank • Molecular Biobank • Mineralised Tissue Biobank

MBB research & analysis • Histotechnology, Histochemistry, Immunohistochemistry & In Situ Hybridisation • Electron Microscopy, X-ray Microanalysis • Histopathology & Image analysis • In vitro assays • Biomarker determination • Reproductive Cycle Analysis & Sex determination

Global environment observatory • Coastal Sediment Surveys • Remote Sensing Data • Meteorological Modeling & Downscaling

16

SISTEMAS ACUARIOLÓGICOS EXPERIMENTALES

El PiE/UPV/EHU ofrece unas instalaciones únicas de experimentación acuariológica marina con invertebrados y peces, tanto a corto y medio plazo, como a largo plazo en condicioens naturales (mesocosmos). Se dispone de una sala para albergar la colección de algas tóxicas y para la manipulación y experimentación con éstas y, además, de una sala de seguridad biológica P3 que permite la experimentación con parásitos y patógenos como con especies invasoras. Estas instalaciones se complementan con sistemas de cultivo de algas y salas de fertilización y cría de especies experimentales (moluscos, crustáceos, poliquetos y peces), así como con una sala de disección y preparación de muestras biológicas para su posterior procesamiento analítico.

Estas instalaciones acuariológicas permiten mejorar las condiciones de experimentación de grupos de prestigio de la UPV/EHU y de la RVCT, así como atraer y fomentar colaboraciones con grupos de investigación líderes a nivel europeo y mundial.

ACUARIO DE SEGURIDAD BIOLÓGICA PL3

El acuario PL3 es una unidad de servicio singular, integrada en los sistemas acuariológicos experimentales, que encamina precisa acciones estratégicas específicas (debe cumplir lor requisitos de la OMS; Jefe responsable de laboratorio, procedimientos de calidad y seguridad, etc. ) y brinda oportunidades únicas para el desarrollo de investigaciones punteras y la aplicación de ensayos de obligado cumplimiento por normativa marina, ambiental y de salud pública.

BBEBB (Biscay Bay Environmental Biospecimen Bank)

BBEBB tiene el compromiso y la responsabilidad de recolectar y preservar especímenes de recursos biológicos marinos con el propósito de que estos estén disponibles para investigadores y empresas con los fines de avanzar en el conocimiento, obtener aplicaciones científico tecnológicas y explotar de modo sostenible de dichos recursos. Su misión es garantizar a la academia y a la industria el acceso fácil a muestras marinas, lo que les permitirá responder a los retos que se plantea la Sociedad en cuanto a la salud de los océanos y la salud y el bienestar humano.

Se trata de una iniciativa de carácter transversal e integradora con utilidad para el desarrollo de diversos campos de aplicación y que posibilita la aplicación y desarrollo muchas facetas biotecnológicas, con un gran valor actividades de investigación y transferencia. Su desarrollo puede movilizar muchas de las capacidades identificadas en el ámbito del Polo de Conocimiento i-BLUƎ Euskampus, en el que participan los agentes más activos de la RVCT en el ámbito de la biología y biotecnología marinas.

Además, por su propia naturaleza, se trata de un servicio que promueve la internacionalización y el establecimiento de redes cooperativas; íntimamente ligado a las redes europea y mundial de bancos de especímenes ambientales y de biobancos marinos.

OBSERVATORIO GLOBAL - BEGI

BEGI es una unidad de servicio ligada al BBEBB que encamina sus esfuerzos a:

 Teledetección de afloramientos de fitoplancton y de otros parámetros de interés en el estudio de la salud del ecosistema marino  Altimetría aplicada al estudio de giros y corrientes de gran escala  Análisis de tendencias a largo plazo y cambio climático en datos de teledetección  Modelos meteorológicos y de dinámica sedimentaria  Incorporación de parámetros de afección de la salud del ecosistema marino de ámbito regional a las bases de datos globales georeferenciadas  Incorporación de datos globales a gran escala a los análisis de parámetros de afección de la salud del ecosistema marino de ámbito regional

17

INSTALACIONES TECNOLOGÍAS/EQUIPAMIENTOS/SERVICIOS Campañas exploratorias Campañas de monitorización Servicios de campo Muestreos Disección / almacenamiento Distribución de muestras Experimentación Acuario de algas tóxicas Repositorio Experimentación Acuarios de pequeña capacidad Cría ACUARIOS Servicios de ensayo EXPERIMENTALES Experimentación Acuarios de gran capacidad Cría Servicios de ensayo Experimentación Mesocosmos Servicios de ensayo Acuarios seguridad biológica PL2 ACUARIO DE SEGURIDAD Area seguridad biológica PL3 BIOLÓGICA PL3* Ensayos de riesgo de patogenicidad Instalaciones de apoyo Servicios de apoyo * Instalación Singular

INSTALACIONES TECNOLOGÍAS/EQUIPAMIENTOS/SERVICIOS

Crioprocesamiento Instalaciones criotecnológicas Almacenamiento a largo plazo Procesamiento histológico Instalaciones histotecnológicas Crioprocesamiento Almacenamiento a largo plazo Banco de DNA BANCO DE Sección del banco de clones BIOESPECIMENES Banco de RNA AMBIENTALES Liofilización Instalaciones de liofilización (BBEBB) Almacenamiento a largo plazo Secado Sección de conchas y otolitos Almacenamiento a largo plazo Gestion de archivos

Observatorio Global BEGI** ‐ Apoyo datos físicos y modelos a largo plazo **Unidad de servicio especializado integrada en el BBEBB

18

Nazioartekotzea / Internacionalización

Los grupos de investigación implicados mantienen una red de contactos a nivel mundial que supera los 100 laboratorios. PiE-UPV/EHU supone un valor añadido para favorecer la participación de los investigadores de la UPV/EHU en proyectos de investigación europeos (PM, Interreg, …). Por otro lado, PIE ofrece la posibilidad, hasta ahora muy limitada, de recibir tanto profesores/investigadores en regimen de sabático, como de estudiantes en formación e investigadores que utilizarán su novedoso y moderno sistema de experimentación acuariológica. Además, se han establecido contactos y se va a hacer un esfuerzo especial para atraer investigadores de prestigio internacional mediante convocatorias ordinarias (p.e. Ikerbasque; …) que puedan incorporarse al equipo del PiE- UPV/EHU y promover aquellas lineas de investigación que se han identificado como prioritarias en el plan estratégico del PIE (www.ehu.es/PIE).

Programa HITZARTUZ

INTER-INSTITUTIONAL BILATERAL MoUs Se están promoviendo convenios bilaterales de cooperación con universidades y centros de investigación de todo el mundo, a saber: UWA; UNCC; UNJ; ... A tal fin es necesario organizar misiones, atender visitantes y organizar reuniones de promoción y coordinación.

REDES INTERNACIONALES Se está promoviendo un acuerdo de cooperación (North East Atlantic Research and Exploration Alliance; NEAREA) con estaciones marinas e institutos de investigación marina cuyo ámbito de estudio sea la Región IV OSPAR del océano atlántico (ECYMAT-U Vigo, Arcachon-U Bordeaux, AZTI, IHC-U Cantabria, ICMAN-CSIC, U Cádiz, CIMAR-Algarve, ...), para promover cooperación y participación en programas de investigación y formación transfronterizos (e.g. Interreg, TPC, Arco Atlántico, ...).

Además, el PiE-UPV/EHU participa como socio o asociado, ha sido invitado a incorporarse o es promotor de una serie de redes de cooperación científico-tecnológica internacionales en el ámbito del estudio de Océanos y Salud, a saber, entre otras:

 MARS/WAMS - European & World Networks of Marine Research Stations and Institutes.  IESB - International Environmental Specimen Bank Group.  NORMAN - Association-Network of reference laboratories, research centres and related organisations for monitoring of emerging environmental substances.  AQUA-TNET - European Thematic Network in the field of aquaculture, fisheries and aquatic resources management.

19

Transferentzia / Transferencia

Programa ZERBITZATUZ (MBB Experimental Services Unit)

 Instalaciones acuariológicas experimentales  Acuario de Bioseguridad PL3  Biscay Bay Environmental Biospecimen Bank  Laboratorios de Biología y Biotecnología Marinas  Observatorio de Ambiente Global - BEGI  Servicios de Campo  Instalaciones generales y locales: auditorio, aulas, puestos de trabajo, salas de reuniones, laboratorio multiuso, instrumentación y servicios informáticos y audiovisuales.  Biblioteca

EMBRC (ERIC-ESFRI)

PiE-UPV/EHU, consorciado con ECIMAT (U Vigo), es el centro del Estado asociado al EMBRC (www.embrc.eu), Infraestructura de Investigación en Recursos Marinos Biológicos, surgida del proceso ESFRI, y en fase de implementación y de solicitud del status ERIC. Desde 2013 se están estableciendo las bases de integración en el marco de EMBRC para constituir el nodo español de esta infraestructura (nodo EMBRC-Spain), que está diseminada en varios estados miembros de la UE y que incluye el EMBL (European Molecular Biology Laboratory, Heidelberg). Durante la fase de implementación, y hasta que la infraestructura EMBRC-ERIC sea operativa en la primavera de 2016, EMBRC se articulará y desarrollará sus actividades en el marco de un Memorando de Entendimiento (MoU adjunto) firmado por los ministerios competentes de los estados miembros participantes. La firma del MoU implica una aportación anual de ~70000 € por estado miembro, para sufragar los gastos de funcionamiento y actividades de EMBRC hasta su fase operativa. A este respecto, nuestras instituciones han conseguido la financiación mediante la contribución paritaria de la Universidad de Vigo, a través del presupuesto de la Agrupación Oceanografía-ECIMAT, y la Diputación Foral de Bizkaia, teniendo además todo el apoyo estratégico y logístico de las administraciones locales, forales y autonómicas. Siete estados (Francia, Portugal, Italia, Grecia, Holanda, Bélgica e Israel) han firmado ya el MoU, y son miembros de todo derecho del EMBRC.

Programa HITZARTUZ (véase, además, Internacionalizacion)

 Entidad promotora del Campus de Excelencia Euskampus y promotora y dinamizadora del Polo de Conocimiento i-BLUE – Euskampus sobre "Salud y Valorización Sostenible de los Océanos"  Acuerdos bilaterales estratégicos con centros de investigación y tecnológicos y otras instituciones de la CAPV y del entrono cuyos objetivos estratégicos y logísticos son complementarios de los del PiE- UPV/EHU: AZTI, IEO, CSIC, AZTI, AQUARIUM SS, ACLIMA, REACH BULEGOA, BC3, ECHEBASTAR, ...  Se está elaborando un acuerdo de cooperación con estaciones marinas universitarias del Estado (ECYMAT-U Vigo, Agraña-U Santiago, IHC-U Cantabria, Cabanilles-U Valencia, ...) para constituir el consorcio de centros UNiversitarios de Investigación en Medio Ambiente y Recursos marinos (UNIMAR) que actúe como interlocutor con el Gobierno Español en lo referido a la representación institucional de estados Miembros Europeos en asuntos de la DG MARE y otros relacionados (e.g. Red Euromarine, ...)  MoU IKERBASQUE

Programa ITSASORATUZ (Emprendizaje)

 Patentes  Convenios con empresas y clusters empresariales. Se están preparando convenios de colaboración con empresas y clusters de empresas (Echebastar, INIT; ACLIMA) de sectores relacionados con el ámbito de Océanos y Salud, Medio Ambiente y Biotecnología.  Spin offs y Premios de Emprendizaje. Se está preparando un acuerdo con una Compañía Colaboradora (Albia- Capital) para ofertar anualmente un premio de emprendizaje dirigido a postgraduados y doctores egresados de los programas ofertados por el PiE-UPV/EHU, como soporte a la creación de nuevas empresas en sectores relacionados con el ámbito de Océanos y Salud.

20

Heziketa / Formación

POSTGRADO

 MER MUNDUS CONSORTIUM (2012-)

 EUROPEAN MSC IN MARINE ENVIRONMENT & RESOURCES (2006-) Erasmus Mundus (2012-2020)- www.merconsortium.eu

 CONTAMINACIÓN Y TOXICOLOGÍA AMBIENTALES (2005-)

 PIE INTERNATIONAL POSTGRADUATE COURSES  RiMER 2006-  INCyTA 2012 -  CELLULAR AND MOLECULAR BIOMARKERS 1994-  HISTOLOGY AND HISTOPATHOLOGY OF AQUATIC ANIMALS 2006-  EVALUACIÓN DE RIESGO AMBIENTAL 2006-  INTRODUCCIÓN AL REGLAMENTO REACH 2009-  SENSORS AND BIOSENSORS FOR THE MARINE ENVIRONMENT 2014  ENVIRONMENTAL SPECIMEN BANKING TECHNOLOGY 2015  POSTGRADUATE DIPLOMAS  MARINE BIOTECHNOLOGY (Erasmus Plus potencial a fecha de 2017)  CONTAMINATED SOILS & SEDIMENTS - Colaboración Consorcio BERRILUR  REACH SCIENCE & TECHNOLOGY - Colaboración ACLIMA & Reach Bulegoa (EJ/GV)

DOCTORADO

 MEDIO AMBIENTE Y RECURSOS MARINOS (2009-) MhE (antes MDC); Slowdoska-Curie ITN en preparación  CONTAMINACIÓN TOXICOLOGÍA AMBIENTALES (2005-) MhE (antes MDC); Slowdoska-Curie ITN en preparación

PROGRAMA PLUS (Formación Satélite no reglada)

 Language courses (incluidos en el programa de formación de postgrado)  License sport boat  Sea  Aquariology training  Research training internship

PROGRAMA GARATU (EJ/GV)

 Actualizacion profesorado de EEMM en el desarrollo de proyectos de investigación.  Seguimiento de proyectos científicos realizados en centros escolares de la CAPV

POSTGRADUATE SUMMER COURSES

21

Unibertsitate Proiekzioa eta Zientziaren Hedakuntza / Proyección Universitaria y Diseminación de la Ciencia

Programa ERAKARRIZ (Fomento de vocaciones)  HIK-GERTU! (Open Lab Tour)  GARATU (véase Formación contínua - LLL)  SUMMER MARINE SCIENCE CAMP  PRACTICUM

Programa ONDUZ (Innovación & Creatividad)  PiE MBB SEMINARS  SCIENCE PHORUM  GLOBAL ENVIRONMENT CHAIRS ( AXA CHAIR IN LONG-TERM TRENDS)  FORE-SEA GET-TOGETHER  SLOW SCIENCE

Programa ZABALDUZ (Visibilidad & Concienciación)  PiE ZABALDUZ  WORLD OCEAN DAY  ATEAK ZABALDUZ  PiE AURRERA  Cinema-Club ITSASOZ EGINAK  HSGS Hitzaldiak

22

Jardueren Oroitza-Txostena / Memoria de Actividades 12-13

23

Ikerketa-Jarduerak / Actividades Investigación

Proyectos y Contratos de Investigación

Grupo consolidado "A" BCTA (Biología Celular en Toxicología Ambiental). Ayudas para apoyar las actividades de grupos de investigación del Sistema Universitario Vasco. Departamento de Educación, Política Lingüística y Cultura del Gobierno Vasco, convocatoria 2012. Referencia: IT810-13. Investigador principal: Miren P. Cajaraville Bereziartua Duración: 01-01-2013/31-12-2018 Importe: 491.998 €

Grupo Consolidado "A" IBeA (Investigación e Innovación Analítica). Ayudas para apoyar las actividades de grupos de investigación del Sistema Universitario Vasco. Departamento de Educación, Política Lingüística y Cultura del Gobierno Vasco, convocatoria 2012. Referencia: IT742-13 Investigador principal: Juan Manuel Madariaga Mota Duración: 01-01-2013/31-12-2018 Importe: 601.798 €

Sporing av lakselusens opphav - villaks eller oppdrettslaks som vertsfisk - Identificación del huésped origen de parásito del salmón Lepeophtheirus salmonis - salmón salvaje o cultivado. FHF (The Fishery and Aquaculture Industry Research Fund, Norway). Referencia: Projektnr 900790 Investigador principal: Inger Beate Standhal, SINTEF (Noruega) Investigador PiE: Iciar Martinez (Supervisor científico) Duración: 07.05.2011-31.08.2012 Importe: 950.000 NOK (127.000 €) (IM: 30.000 NOK; approx. 4.000€)

Fast method to estimate belly bursting of on board fishing vessels- Método rápido para estimar el belly bursting de pescado pelagic a bordo de los barcos pesqueros. FHF (The Fishery and Aquaculture Industry Research Fund, Norway). Project nr 900656 Investigador principal: Rasa Slyzité, SINTEF Fisheries and Aquaculture (Noruega) Investigador PiE: Iciar Martinez (Supervisor científico) Duración: 01.09.2011-31.08.2013 Importe: 1.800.000 NOK (240.000 €) (IM: 234.000 NOK,approx. 31.000€)

Traceability control mechanisms in the mackerel food chain between Norway and Japan (TracCtrolMac). From April 2010 to December 2012. SINTEF 420.070 NOK (Approx. 52.620 €) (collaboration to MainSafeTraceJapan). Investigador principal: Iciar Martinez Duración: 20.04.2010-30.04.2012 Importe:420.070 NOK (Approx. 52.620 €)

Unidad de Formación e Investigación UFI “Protección de la Salud de los Ecosistemas”. Ayudas a las Unidades de Formación e Investigación en la UPV/EHU (UFI). Convocatoria del Vicerrectorado de Investigación de la UPV/EHU 2011. Referencia: UFI 11/37. Coordinadora: Miren P. Cajaraville Bereziartua Duración: 01-01-2011/31-12-2014 Importe: 49.467,63 €

Unidad de Formación e Investigación UFI "Global Change & Heritage" Ayudas a las Unidades de Formación e Investigación en la UPV/EHU (UFI). Convocatoria del Vicerrectorado de Investigación de la UPV/EHU 2011. Referencia: UFI 11. Coordinador: Juan Manuel Madariaga Duración: 01-01-2011/31-12-2014

“Continuación IMPRES: Impacto medioambiental de la marea negra procedente del hundimiento del buque petrolero Prestige en la costa vasca-PES IMPRES”. Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatea

24

Referencia: PES 06/01 Investigador principal: Miren P. Cajaraville Bereziartua Duración: 30-05-2010/30-05-2014 Importe: 123.146,97 €

“Polar cod, and disruption by polycyclic aromatic hydrocarbons (Polarisation)”. Research Council of Norway. 2011 Call. Referencia: 214184 Investigadora principal subproyecto UPV/EHU: Miren P. Cajaraville Bereziartua Duración: 01-01-2012/31-12-2015 Importe: 12.000.000 NOK

“Mecanismos de acción y toxicidad de nanopartículas de plata en organismos modelo acuáticos y terrestres utilizando técnicas ómicas-NANOSILVEROMICS”. Ministerio de Economía y Competitividad. Plan Nacional de I+D+I 2008-2011, Proyectos de Investigación Fundamental no orientada. Programa Materiales, Nanociencia y Nanotecnología. Referencia: MAT2012-39372 Investigador principal: Miren P. Cajaraville Bereziartua. Duración: 01-01-2013/31-12-2015 Importe: 45.000 €

“Protección de los ecosistemas costero y edáfico: efectos de los contaminantes sobre la salud de los ecosistemas y mecanismos de adaptación en un medio ambiente cambiante –PES ProPiE”. Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatea Referencia: PES 10/01 Investigador principal: Ionan Marigómez Allende Duración: 08-07-2010/08-07-2014 Importe: 132.278,37 €

“Biomarcadores estándar de base científica en mejillón, para diagnosticar y monitorizar los efectos biológicos de la polución en el G. de Bizkaia: implementación de la DEME- BMW”. Ministerio de Economía y Competitividad. Plan Nacional de I+D+I 2008-2011, Proyectos de Investigación Fundamental no orientada. Programa Ciencias y Tecnologías Marinas (CTM-MAR) Referencia: CTM2012-40203-C02-01 Investigador principal: Ionan Marigómez Allende Duración: 1-01-2013/ 31-12-2015 Importe: 180.000 €

“Toxicología Lixiviados escorias de acería”. Contrato suscrito con la Sociedad Pública de Gestión Ambiental – IHOBE Cód. OTRI: 15638 Investigador principal: Ionan Marigómez Allende Duración: 01-10-2013/30-11-2013 Importe: 12.352,94 €

"Estudio del estado ecológico del entorno de la descarga en Punta Lucero". Contrato con la empresa Petronor. Nº de Contrato C2002/0165. Investigador principal subcontrato BCTA: Manuel Soto López Duración: 2002/2013 prorrogable Importe: 88.395,88 €

"Histochemical and biochemical analysis of cod liver samples" Norwegian Institute for water research (NIVA) Nº de Contrato PT10175. (2012) Investigador principal: Urtzi Izagirre Duración: 2012 Importe: 8.980,00 €

“Identificación molecular del sexo, del estadio reproductor y de la fecundidad en poblaciones de peces salvajes y de cultivo: mecanismos, aplicaciones y explotación OVUM II”. Gobierno Vasco. Departamento de Industria, Proyecto de Especialización. SAIOTEK 2012. Referencia: S-PE12UN086 Investigador principal: Ibon Cancio Uriarte Duración: 1-1-2012/31-12-2013 Importe: 29.922,5 €

25

“Identificación molecular del sexo, del estadio reproductor y de la fecundidad en peces de interés comercial: Mecanismos, aplicaciones y explotación- SEXOVUM”. Ministerio de Economía y Competitividad. Plan Nacional de I+D+I 2008-2011, Proyectos de Investigación Fundamental no orientada. Programa Acuicultura y Pesca (AGL-ACU) Referencia: AGL2012-33477 Investigador principal: Ibon Cancio Uriarte Duración: 1-01-2013/ 31-12-2015 Importe: 80.000 €

"Observatoire de Recherche sur la Qualité de l'Environnement du Grand Sud-Ouest Européen". INTERREG SUDOE - EU. Programa de Cooperación Territorial Regional. Referencia: SOE3/P2/F591 (2011-2014) Investigador principal: O Donard (U Pau; Coord.); JM Madariaga (Gpo IBeA); I Marigómez (Gpo BCTA). Duración: 1-09-2011/ 31-08-2014 Importe (UPV/EHU): 150.000 €

AECID (Caribiopol: Nicaragua, Colombia)

"Desarrollo de métodos de muestreo pasivo para optimizar las estrategias de muestreo de micro-contaminantes orgánicos y estimar su biodisponibilidad" Ministerio de Economía y Competitividad. Plan Nacional de I+D+I 2008-2011, Proyectos de Investigación Fundamental no orientada.Programa Ciencia y Tecnologías Medioambientales Referencia: CTM2010-21599 (TECNO), 2010-2013 Investigador principal: Nestor Etxebarria Duración:2010-2013 Importe: 110.000 €

Estudio de la extracción de compuestos bioactivos mediante fluidos supercríticos y de la conservación de los extractos mediante técnicas de secado y de encapsulamiento. Gobierno Vasco. Departamento de Industria, Proyecto de Especialización. SAIOTEK 2012. Referencia: S-PC12UN015 Investigador principal: Aresatz Usobiaga Duración: 2012-2013 Importe: 30.179 €

Desarrollo y caracterización de nuevos laminados híbridos medioambientalmente sostenibles. – MADFID (ref. 307613ENJH) Dpto. de Desarrollo Económico y Competitividad del Gobierno Vasco- SAIOTEK Duración: 2013 Importe: 7.000 € Investigador principal: Alberto López Arraiza Investigador PiE: Iciar Martínez, Urtzi Izagirre

“Biomarcadores no lineales en análisis no-invasivo de bioseñales manuscritas aplicados al Temblor Esencial.”DARDARA (ref. SAI13/21, S-PC13UN033) Dpto. de Desarrollo Económico y Competitividad del Gobierno Vasco. SAIOTEK Duracion: 2013. Importe: 9.800 € Investigador principal: Dr Karmele López de Ipiña. Investigador PiE: Iciar Martínez.

26

Publicaciones (2012-2013)

1. ASENSIO V, RODRÍGUEZ-RUIZ A, GARMENDIA L, ANDRE J, KILLE P, MORGAN AJ, SOTO M, MARIGÓMEZ I. Towards an integrative soil health assessment strategy: A three tier (integrative biomarker response) approach with Eisenia fetida applied to soils subjected to chronic metal pollution. Science of the Total Environment, 442: 344-365 (2013).

2. BIGNELL J, CAJARAVILLE MP, MARIGÓMEZ I. Chapter 15: Background document: histopathology of mussels (Mytilus spp.) for health assessment in biological effects monitoring. Integrated monitoring of chemicals and their effects. IM DAVIES, AD VETHAAK (eds.). ICES Cooperative Research Report N. 315, Copenhagen, Denmark, pp 111-120 (2012). ISBN: 978-87-7482-120-5, ISSN: 1017-6195.

3. BROOKS S, HARMAN C, ZALDIBAR B, IZAGIRRE U, GLETTE T, MARIGÓMEZ,I. Integrated biomarker assessment of the effects exerted by treated produced water from an onshore natural gas processing plant in the North Sea on the mussel Mytilus edulis. Marine Pollution Bulletin, 62(2):327-39 (2012).

4. BROOKS S, HARMAN C, SOTO M, CANCIO I, GLETTE T, MARIGÓMEZ I. Integrated coastal monitoring of a gas processing plant using native and caged mussels. Science of the Total Environment, 426: 375-386 (2012).

5. CAVALHEIRO, J., PRIETO, A., MONPERRUS, M., ETXEBARRIA, N., ZULOAGA, O. Determination of polycyclic and nitro musks in environmental water samples by means of microextraction by packed sorbents coupled to large volume injection-gas chromatography-mass spectrometry analysis Analytica Chimica Acta 773, 68-75A (2013).

6. CHEN Y, THOMPSON CEL, COLLINS MB. Saltmarsh creek bank stability: Biostabilisation and consolidation with depth. Continental Shelf Research, 35: 64–74 (2012).

7. COMPANY R, TORREBLANCA A, CAJARAVILLE M, BEBIANNO MJ, SHEEHAN D. Comparison of thiol subproteome of the vent mussel Bathymodiolus azoricus from different Mid-Atlantic Ridge vent sites. Science of the Total Environment, 437: 413-421 (2012).

8. CORTADA U, COLLINS M. The nature of contamination of sediments in the Plentzia estuary (Biscay province, Spain). Geogaceta, 54: 147-150 (2013).

9. DE LOS RÍOS A, JUANES JA, ORTIZ-ZARRAGOITIA M, LÓPEZ DE ALDA M, BARCELÓ D, CAJARAVILLE MP. Assessment of the effects of a marine urban outfall discharge on caged mussels using chemical and biomarker analysis. Marine Pollution Bulletin, 64: 563-573 (2012).

10. DE LOS RÍOS A, PÉREZ L, ORTIZ-ZARRAGOITIA M, SERRANO T, BARBERO MC, ECHAVARRI- ERASUN B, JUANES JA, ORBEA A, CAJARAVILLE MP. Assessing the effects of treated and untreated urban discharges to estuarine and coastal waters applying selected biomarkers on caged mussels. Marine Pollution Bulletin, 77: 251–265 (2013).

11. DELGADO, O. POSADA-URETA, M. OLIVARES, A. VALLEJO, N. ETXEBARRIA. Silicone rod extraction followed by liquid desorption - large volume injection - programmable vaporiser - gas chromatography - mass spectrometry for trace analysis of priority organic pollutants in environmental water samples Talanta 117, 471-482 (2013).

12. DIAZ DE CERIO O, BILBAO E, CAJARAVILLE MP, CANCIO I. Regulation of xenobiotic transporter genes in liver and brain of juvenile thicklip grey mullets (Chelon labrosus) after exposure to Prestige-like fuel oil and to perfluorooctane sulfonate. Gene, 498: 50-58 (2012).

13. DIAZ DE CERIO O, HANDS E, HUMBLE J, CAJARAVILLE MP, CRAFT JA, CANCIO I. Construction and characterization of a forward subtracted library of blue mussels Mytilus edulis for the identification of gene transcription signatures and biomarkers of styrene exposure. Marine Pollution Bulletin, 71: 230-239 (2013).

27

14. DIAZ DE CERIO O, ROJO-BARTOLOME I, BIZARRO C, ORTIZ-ZARRAGOITIA M, CANCIO I. 5S rRNA and accompanying proteins in gonads: powerful markers to identify sex and reproductive endocrine disruption in fish. Environmental Science and Technology, 46: 7763-7771 (2012).

15. ESNAOLA G, SÁENZ J, ZORITA E, FONTÁN E, VALENCIA V, LAZURE P.. Daily scale wintertime sea surface temperature and IPC-Navidad variability in the southern Bay of Biscay from 1981 to 2010. Ocean Sci., 9: 655–679 (2013).

16. FILBY AL, PAULL GC, SEARLE F, ORTIZ-ZARRAGOITIA M, TYLER CR. Environmental estrogen-induced alterations of male aggression and dominance hierarchies in fish: A mechanistic analysis. Environmental Science and Technology, 46: 3472-3479 (2012).

17. FONTÁN A, ESNAOLA G, SÁENZ J, GONZÁLEZ M. Variability in the air–sea interaction patterns and timescales within the south-eastern Bay of Biscay, as observed by HF radar data. Ocean Science 9: 399– 410 (2013).

18. GARCÍA-NEGRETE CA, BLASCO J, VOLLAND M, ROJAS TC, HAMPEL M, LAPRESTA-FERNÁNDEZ A, JIMÉNEZ DE HARO MC, SOTO M, FERNÁNDEZ A. Behaviour of Au-citrate nanoparticles in seawater and accumulation in bivalves at environmentally relevant . Environmental Pollution, 174: 134-141 (2013).

19. GARCIA-SOTO C, PINGREE RD. Atlantic Multidecadal Oscillation (AMO) and sea surface temperature in the Bay of Biscay and adjacent regions. Journal of the Marine Biological Association of the United Kingdom, 92: 213–234 (2012).

20. GARCIA-SOTO C, VAZQUEZ-CUERVO J, CLEMENTE-COLÓN P, HERNANDEZ F. Satellite and climate change. Deep-Sea Research II 77-80: 1–9 (2012).

21. GOMES T, PEREIRA CG, CARDOSO C, PINHEIRO JP, CANCIO I, BEBIANNO MJ. Accumulation and toxicity of copper oxide nanoparticles in the digestive gland of Mytilus galloprovincialis. Aquatic Toxicology, 118-119: 72-79 (2012).

22. GONZÁLEZ M, FONTÁN A, ESNAOLA G, COLLINS M. Abrupt changes, multidecadal variability and long- term trends in sea surface temperature and sea level datasets within the southeastern Bay of Biscay. Journal of Marine Systems 109-110: 144–152 (2013).

23. HAMERS T, LEGLER J, BLAHA L, HYLLAND K, MARIGOMEZ I, SCHIPPER CA, SEGNER H, VETHAAK AD, WITTERS H, DE ZWART, D, LEONARDSY PEG. Expert Opinion on Toxicity Profiling - Report from a NORMAN Expert Group Meeting. Integrated Environmental Assessment and Management, 9:185-91 (2013).

24. HUMBLE JL, HANDS E, SAARISTO M, LINDSTRÖM K, LEHTONEN, K, DIAZ DE CERIO O, CANCIO I, WILSON G, CRAFT, JA. Characterisation of genes transcriptionaly upregulated in the liver of sand goby (Pomatoschistus minutus) by 17-α ethinyloestradiol: Identification of distinct vitellogenin and zona radiata protein transcripts. Chemosphere, 90: 2722-2729 (2013)

25. LAHBIB Y, MLEIK, A, MARIGÓMEZ I, EL MENIF NT. Copper, zinc, and cadmium body concentrations in Hexaplex trunculus collected from the Tunisian coast.. Environmental Monitoring and Assessment, 185: 8967-8975 (2013).

26. LÓPEZ DE ABECHUCO E, SOTO M, PARDO MA, HAUSSMANN M, DÍEZ G. Suitability of real time quantitative PCR to estimate the relative telomere length in European Hake (Merluccius merluccius Linnaeus, 1758). Revista de Investigación Marina, AZTI-Tecnalia, 20: 29-36 (2013).

27. MARIGOMEZ I. Environmental Risk Assessment, Marine/00556. Elsevier Encyclopedia of Toxicology (3rd Edition) doi: 10.1016/B978-0-12-386454-3.00556-X (2012)

28. MARIGOMEZ I. Oil, Crude/00524. Elsevier Encyclopedia of Toxicology (3rd Edition) doi: 10.1016/B978-0- 12-386454-3.00524-8 (2012)

28

29. MARIGOMEZ I. 2012. PT4-(3-4) Impacto sobre os sistemas biolóxicos. Recursos en I+D+i dedicados ao estudo dos efectos da vertedura do Prestige (2003-08). Avaliación e xuízo crítico (V Urgorri & MP Senaris eds). Consello da Cultura Galega, Santiago de Compostela (ISBN 978-84-92923-39-7; 466 pp), p. 331-392

30. MARIGÓMEZ I, GARMENDIA L, SOTO M, ORBEA A, IZAGIRRE U, CAJARAVILLE MP. Marine ecosystem health status assessment through integrative biomarker indices: a comparative study after the Prestige-oil spill “Mussel Watch”. Ecotoxicology, 22: 486-505 (2013).

31. MARIGÓMEZ I, ZORITA I, IZAGIRRE U, ORTIZ-ZARRAGOITIA M, NAVARRO P, ETXEBARRIA N, ORBEA A, SOTO M, CAJARAVILLE MP. Combined use of native and caged mussels to assess biological effects of pollution through the integrative biomarker approach. Aquatic Toxicology, 136-137: 32-48 (2013).

32. MARTINEZ, I., VELASCO, A., PEREZ-MARTIN, R., FORÅS, E., YAMASHITA, M. & SOTELO, C.G. Evaluation of a fast method based on the presence of two restriction sites in the mitochondrial ND5 (mtND5) gene for the identification of Scomber species. Journal of Aquatic Food Product Technology, 21: 1-9 (2012).

33. PIÑEIRO, C., CARRERA, M. CAÑAS, B., LEKUBE, X., MARTINEZ, I. Proteomics and food analysis: Principles, techniques and applications. In: Handbook of Food Analysis, Chapter 9. Toldrá et al. Eds CRC Press Boca Raton, Florida, USA. (2013)

34. NI W, WANG YP, SYMONDS AM, COLLINS MB. Intertidal flat development in response to Managed Realignment (MR): Freiston Shore, The Wash, UK. Marine Geology. (2013).

35. ORTIZ-ZARRAGOITIA M, BIZARRO C, PUY-AZURMENDI E, CAJARAVILLE MP. Alteración endocrina en poblaciones de peces de estuarios vascos: evaluación mediante biomarcadores y análisis histológico. Revista de Salud Ambiental, 13: 76-79 (2013).

36. PIÑEIRO, C., MARTINEZ, I., Evaluation of fish quality and safety by proteomics techniques. Chapter 10th. In: Proteomics in Foods: Principles and Applications, Eds. Toldrá, F and Nollet, L. ISBN 978-1-4614-5626- 1. Springer, New York press pp 161-180 (2013).

37. PLOMARITIS TA, COLLINS MB. Hydrodynamic and sediment dynamic modifications of tidal flow in the near-field area of offshore breakwaters. Ocean Dynamics 63: 225-241 (2013).

38. POULOS S, PLOMARITIS TA, GHIONIS G, COLLINS MB. The role of coastal morphology in influencing sea level variations induced by meteorological forcing in microtidal waters: examples from the island of Crete (Aegean Sea, Greece). Journal of Coastal research 29: 272-282 (2013).

39. PUY-AZURMENDI E, ORTIZ-ZARRAGOITIA M, VILAGRASA M, KUSTER M, ARAGÓN P, ATIENZA J, PUCHADES R, MAQUIEIRA A, DOMÍNGUEZ C, LÓPEZ DE ALDA M, FERNANDES D, PORTE C, BAYONA JM, BARCELÓ D, CAJARAVILLE, MP. Endocrine disruption in thicklip grey mullet (Chelon labrosus) from the Urdaibai Biosphere Reserve (Bay of Biscay, Southwestern Europe). Science of the Total Environment, 443: 233-244 (2013).

40. RAINGEARD D, BILBAO E, CANCIO I, CAJARAVILLE MP. Retinoid X receptor (RXR), estrogen receptor (ER) and other nuclear receptors in tissues of the mussel Mytilus galloprovincialis: cloning and transcription pattern. Comparative Biochemistry and Physiology, Part A 165: 178-190 (2013).

41. RODRÍGUEZ-RUIZ A, MARIGÓMEZ I, BOATTI L, VIARENGO A. Dictyostelium discoideum developmental cycle (DDDC) assay: A tool for Hg toxicity assessment and soil health screening. Science of the Total Environment, 450-451: 39-50 (2013).

42. RUIZ P, DÍAZ S, ORBEA A, CARBALLAL MJ, VILLALBA A, CAJARAVILLE MP. Biomarkers and transcription levels of cancer-related genes in cockles Cerastoderma edule from Galicia (NW Spain) with disseminated neoplasia. Aquatic Toxicology, 136-137: 101-111 (2013).

43. RUIZ P, ORBEA A, ROTCHELL JM, CAJARAVILLE MP. Transcriptional responses of cancer-related genes in turbot Scophthalmus maximus and mussels Mytilus edulis exposed to heavy fuel oil no. 6 and styrene. Ecotoxicology, 21: 820-831 (2012).

29

44. RUIZ P, ORTIZ-ZARRAGOITIA M, ORBEA A, THERON M, LE FLOCH, S, CAJARAVILLE, MP. Responses of conventional and molecular biomarkers in turbot Scophthalmus maximus exposed to heavy fuel oil no. 6 and styrene. Aquatic Toxicology, 116-117: 116-128 (2012).

45. SÁNCHEZ-ALONSO I, MARTINEZ I, SÁNCHEZ-VALENCIA J, CARECHE M. Estimation of freezing storage time and quality changes in hake (Merluccius merluccius, L.) by low field NMR. Food Chemistry 135: 1626-1634 (2012).

46. VALLEJO, A., PRIETO, A., MOEDER, M., USOBIAGA, A., ZULOAGA, O., ETXEBARRIA, N., PASCHKE, A. Calibration and field test of the Polar Organic Chemical Integrative Samplers for the determination of 15 endocrine disrupting compounds in wastewater and river water with special focus on performance reference compounds (PRC). Water Research 47, 2851-2862 (2013).

47. VAROTTO L, DOMENEGHETTI S, ROSANI U, MANFRIN C, CAJARAVILLE MP, RACCANELLI S, PALLAVICINI A, VENIER P. DNA damage and transcriptional changes in the gills of Mytilus galloprovincialis exposed to nanomolar doses of combined metal salts (Cd, Cu, Hg). PLOS ONE, 8: 1-18 (2013).

48. VELASCO, A., SÁNCHEZ, A., MARTINEZ, I., SANTACLARA, F.J., PEREZ-MARTIN, R.I., SOTELO, C.G. Development of a Real-Time PCR method for the identification of Atlantic mackerel (Scomber scombrus). Food Chemistry, 141: 2006-2010 (2013).

Patentes (2012-2013)

1. CANCIO, I; DÍAZ DE CERIO, O; ROJO, I; BILBAO, E; IZAGUIRRE, U; ORBEA, A; SOTO, M; MARIGÓMEZ, I; CAJARAVILLE, MP; ORTIZ-ZARRAGOITIA, M. Patente española ES 2 392 604 B1 “Método para la identificación del sexo en peces” de la Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatea. Fecha publicación de la solicitud: 12/12/2012. Fecha de concesión: 05/09/2013.

2. CANCIO, I; DÍAZ DE CERIO, O; ROJO, I; BILBAO, E; IZAGUIRRE, U; ORBEA, A; SOTO, M; MARIGÓMEZ, I; CAJARAVILLE, MP; ORTIZ-ZARRAGOITIA, M. Solicitud de Patente internacional PCT/ES2012/070343 “Método para la identificación del sexo en peces” de la Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatea. Fecha solicitud: 14/05/2012. En curso

3. CANCIO, I; DÍAZ DE CERIO, O; ROJO, I; BILBAO, E; IZAGUIRRE, U; ORBEA, A; SOTO, M; MARIGÓMEZ, I; CAJARAVILLE, MP; ORTIZ-ZARRAGOITIA, M. Patente española ES 2 398 811 A2 “Método para la identificación del sexo en peces II” de la Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatea.Fecha publicación de la solicitud: 21/03/2013. Fecha de concesión: pendiente.

30

Becas 2012-2013

1. Oihane Erdaide Goienetxe Beca Zabalduz (Empresa: Echebastar armadores). Supervisora: Iciar Martínez. Duración: 2013/2016

2. Ane Miren Rementeria Tesis cotuteladas (U. Bordeaux 1) Supervisores: Beñat Zaldibar (UPV/EHU), Jörg Schaffer (U. Bordeaux) Duración: 2013/2016

3. Tifanie Briaudeau Ministerio de Economía y Competitividad Supervisores: Urtzi Izagirre, Ionan Marigómez Duración: 2013/2017

4. Esther Blanco Rayón Gobierno Vasco Supervisores: Urtzi Izagirre, Ionan Marigómez Duración: 2013/2017

5. Nerea Duroudier Universidad del País Vasco / Euskal Herriko Unibertsitatea Supervisores: Miren Cajaraville, Eider Bilbao Duración: 2013/2017

31

Saretzea / Networking

 COLLINS MB, MARIGOMEZ I. Perth, Australia, Oceans Institute, University of Western Australia; Prof. Chari Pattiaratchi, Mayo 2013 (2-4 semanas), UWA fellowship.

 COLLINS MB. Southampton, UK, Worldwide Universities Network's - Changing Coasts Workshop 12-14 Marzo 2013

 COLLINS MB. Institute of Advanced Studies UWA (Australia). Temporal and Spatial Scales of Processes operating on Continental Shelves and at the Coastline An IAS Masterclass. Receipt of prestigious "Professor - at - Large" award at the University of Western Australia (Perth),involving a Public Lecture and Masterclass (July,2012).

 COLLINS MB. Brisbane,Australia. Invited presentation of Keynote Lecture at International Geological Congress (August,2012)

 COLLINS MB. Nanjing (PR China),as Honorary Professor,to present a series of seminars and discuss collaborative teaching and research (October/November 2012).

 COLLINS MB, MARIGOMEZ I. Nanjing, China, Coastal Studies State Laboratory, Nanjing University; Prof. Shu Gao, Octubre 2012 (2-4 semanas), Nanjing University Fellowship.

 CAJARAVILLE MP, MARIGOMEZ I. Shenchen & Hong Kong, China, Human & Ocean Health Res Ctr (H2O), City Univ Hong Kong, Profs. Pam Lam & Dorias Au, (2 semanas) CUHK Fellowship - Inauguración H2O

 Asamblea Anual de la Red Europea NORMAN (PiE-UPV/EHU; Dr V Dulio, INERIS-NORMAN NETWORK) (15 Noviembre 2013)  SOTO M. Advanced Seminar: Integrated assessment of environmental health. University of Algarve, Campus Gambelas, Faro (Portugal). Junio 2012.  SOTO M. Advanced Education in Marine Environment and Resources. Master day at the University of Southampton (UK). Febrero 2013.  MARTINEZ I. Miembro elegido Facilitador del Área Temática 1: Calidad de los productos, seguridad y salud de los consumidores de la European Aquaculture Technology and innovation Platform (EATIP)  MARTINEZ, I. Qingdao, China. Visita a dos sistemas de producción en la provincia de Shangdon. Viaje organizado por la Ocean University de China en Qingdao, la European Aquaculture Technology and Innovation Platform (EATIP) y ASEM Aquaculture Platform. 13-20 Mayo 2013.  SAENZ J. Visita de estudiantes de ciencias ambientales de la Universidad de Wageningen, Holanda", 16 de Julio de 2013.

Hitzaldiak / Conferencias

 MARIGOMEZ I. Seminario departamental "Marine ecosystem health assessment under multiple sources of environmental stress" (Aristotle Univ Thessaloniki; M Lazaridou) (Mayo 2012)  MARIGOMEZ I. Seminario Docente "Homo sanus in Geo sana" (Aristotle Univ Thessaloniki; M Lazaridou) (Mayo 2012)  MARIGOMEZ I. "Prestige: impacto Biologico - 10 años después" (Zientziateka, CCC-UPV/EHU & Alhondiga-Bilbao; JIP Iglesias) (13 Diciembre 2012)

32

 MARIGOMEZ I. Seminario departamental "Marine ecosystem health assessment under multiple sources of environmental stress" (Nanjing University; S Gao) (Octubre 2012)  MARIGOMEZ I. Seminario Docente "Homo sanus in Geo sana" (Nanjing University; S Gao) (Octubre 2012)  MARIGOMEZ I. Seminario departamental "Marine Ecosystem Health Indices" (City University of Hong Kong; D Au) (15 Enero 2013)  MARIGOMEZ I. Invitado como experto al Spatial and Temporal Scales in Sediment Dynamics Workshop- University of Western Australia, invitado por C Pattiaratchi) (17 Mayo 2013)  MARIGOMEZ I. Conferencia de clausura "Long-term environmental syndromes due to chemical pollution in estuarine sediments" (Spatial and Temporal Scales in Sediment Dynamics Workshop; University of Western Australia, invitado por Prof. C Pattiaratchi) (17 Mayo 2013)  MARIGOMEZ I. Seminario departamental "Short-term molecular/cellular processes and their potential long-term consequences at ocean scale or vice-versa: some thoughts" (Oceans Institute; University of Western Australia) (22 Mayo 2013)  MARIGOMEZ I. Conferencia invitada "Advanced Biotools for Retrospective Marine Ecosystem Health Assessment in Environmental Biospecimen Banks: Biomarker Tissue Arrays in fish and mussels" (Tonji Univ, Shanghai) (Octubre 2013)  MARIGOMEZ I. Conferencia inaugural de la Asamblea Anual de la Red Europea NORMAN "Emerging issues in marine pollution and the MSFD: on-going research activities at PiE-UPV/EHU" (PiE-UPV/EHU; invitado por Dr V Dulio, INERIS-NORMAN NETWORK) (15 Noviembre 2013)  SOTO M. Academia de Ciencias Médicas de Bilbao XXXIX Semana de Humanidades. ”Oceanos y Salud”. Museo Marítimo de Bilbao. Febrero de 2012  SOTO M. Seminario Docente. Ex situ exposure to real soils (derelict mines) and in vivo bioassays. University of Faro, Campus Gambelas (Portugal). Junio 2012.  SOTO M. Seminario Docente. In vitro primary culture of Eisenia fetida coelomocytes. University of Faro, Campus Gambelas (Portugal). Junio 2012.  SOTO M.- Seminario Docente. Case study: Assessing the toxicity in adjacent zones to a sewage dump site. University of Faro, Campus Gambelas (Portugal). Junio 2012  SOTO M. Seminario Docente. Bioavailability and Bioaccumulation of Metallic Pollutants in the environment: a cellular point of view. (Aristotle Univ Thessaloniki; M Lazaridou). Junio 2012.  SOTO M, Jornadas BIONATUR. ZTF-FCT. evaluacion de la salud de los ecosistemas marinos. el reto de la estación marina de Plentzia. Noviembre 2012.  SOTO M, Jornadas de Inserción Laboral Colegio Oficial de Biólogos de Euskadi. ZTF-FCT. La salud de los ecosistemas marinos. Noviembre 2013.  SOTO M. Itsasoa eta osasuna. Gorlizko Ospitala. Noviembre 2013.  ERDAIDE, O., LEKUBE, X., GANZEDO, U., MARTINEZ, I. Atún enlatado: un producto saludable y nutritivo. VI CONFERENCIA MUNDIAL DEL ATÚN, Vigo, España (9 10 Septiembre, 2013).  EGUIRAUN H., BWYE G., ERDAIDE O., IZAGUIRRE U., LEKUBE X., LOPEZ DE IPIÑA K., MARTINEZ I. Response to methylmercury of European seabass (Dicentrarchus labrax) pre-exposed to sodium selenite -Non-destructive methods to recognize contaminated fish and fish welfare. ICSB 2013 - 10th International Symposium on Selenium in Biology and Medicine 2013 “Selenium 2013”. Berlin, Germany (14t-18 Septiembre 2013).  EGUIRAUN, H., LOPEZ DE IPIÑA, K. , MARTINEZ, I.Designing a framework for the application of systems biology to the fish farming industry. ICSB 2013 - 14th International Conference on Systems Biology. Copenhagen, Dinamarca (29 Agosto al 4 de Septiembre 2013).  EGUIRAUN, H., BWYE, G., LOPEZ DE IPIÑA, K., MARTINEZ, I. A systems approach to predicting quality and safety in the aquaculture industry. EAS- Aquaculture Europe 2013. Trondheim, Noruega (9- 12 Agosto2013).

33

 BWYE, G., EGUIRAUN, H., LEKUBE, X., IZAGIRRE, U., MARTINEZ, I. Effect of the addition of sodium selenite and/or methyl mercury on the protein make up of European seabass (Dicentrarchus labrax) white skeletal muscle. EAS -Aquaculture Europe 2013. Trondheim, Noruega (9-12 Agosto 2013).  LEKUBE, X., ERDAIDE, O., GANZEDO, U., CARECHE, M., MARTINEZ, I. Efectos beneficiosos del atún. I Congreso Nacional del Atún. Madrid, Spain (7 Noviembre 2012).  CARECHE, M., SÁNCHEZ-VALENCIA, J., SÁNCHEZ-ALONSO, I. ,MARTINEZ, I. Modeling time and temperature history of frozen thawed hake (Merluccius merluccius, L.) muscle by low field nuclear magnetic resonance spectroscopy (LF NMR). 4th TransAtlantic Fisheries Technology Conference 2012, Clearwater Beach, Florida, USA (Oct 30th Oct-2nd Nov, 2012).  CARECHE, M., SÁNCHEZ-VALENCIA, J., SÁNCHEZ-ALONSO, I., MARTINEZ, I. Kinetic modeling of Kramer shear resistance and water holding capacity of frozen stored hake (Merluccius merluccius, L.) muscle. 4th TransAtlantic Fisheries Technology Conference 2012. Clearwater Beach, Florida, USA (Oct 30th Oct-2nd Nov, 2012).  CANCIO, I., DIAZ DE CERIO, O, ROJO-BARTOLOME, I., BIZARRO, C., ORTIZ-ZARRAGOITIA, M., WANG, P.A., OLSEN, R.L., ERIKSON, U., MARTINEZ, I. Identification of biomarkers for sex and fecundity and skeletal muscle texture in teleost fish. Combined EAS (Aquaculture Europe Meeting) and WAS (World Aquaculture Meeting) event. Praga, Checoslovaquia (1-5th Sept 2012).  SAENZ J. From global climate models to regional climate assessment. BC3-ko summer school. http://www.bc3research.org/summerschool/index.php?option=com_content&task=view&id=218&Itemid= 359

34

Programa HITZARTUZ

 Iniciativa EUSKAMPUS. Co-creación Polo de Conocimiento EUSKAMPUS "Salud y valorización sostenible de los Océanos (i-BLUƎ)"

 Red Europea y Mundial de Bancos de Especímenes Ambientales

 Red de estaciones marinas de Biología Molecular. EMBRC. http://www.embrc.eu/

 Consorcio Aqua-t-Net. http://www.aquatnet.com/

 Unidad de Formación e Investigación (UFI) “Protección de la Salud de los Ecosistemas”

 Unidad de Formación e Investigación (UFI) “Cambio Global y Patrimonio”

 Consorcio ERASMUS MUNDUS MER (4 socios y 15 asociados de todo el mundo; coordinación y Secretariat en PiE- UPV/EHU); email: [email protected]; website: http://www.merconsortium.eu

IESB Group International Environmental Specimen Bank Group

35

Irakaskuntz Jarduerak / Actividades Docentes

Masters

Master CTA (MDC)

Master MER (MDC, ERASMUS-MUNDUS –leader)

Doctorate

Doctorado CTA (Mención hacia la Excelencia)

Doctorado MER (Mención hacia la Excelencia)

Prácticas de alumno/as de otras entidades. Internships”

Proyectos educativos GARATU

Cursos Internacionales de Posgrado

Seminarios Científicos (PiE- Cátedra de Cultura Científica UPV/EHU)

Seminarios PiE (LLL) (Doctorado)

36

Defensa de Tesis Doctorales

2012/13

PhD Candidate SUPERVISOR DATE TITTLE Transcriptomic tools and gene expression profiles Oihane Diaz de Cerio of toxic chemical exposure in aquatic pollution Arruabarrena Ibon Cancio 15/09//2012 sentinel organisms. Eestimación de la edad mediante técnicas de medida de la longitud de telómeros en peces gadiformes: Merluccius merluccius y Gadus Estibaliz Lopez de Abechuco Guzman Diez, Manu Soto 07/10/2012 morhua (Linnaeus, 1758) Transfer of analytical methods for the characterisation of natural products to R&D Ibone Alonso Martin Nestor Etxebarria 23/11/2012 processes of Idoki Reproductive biology, condition and feeding ecology of skipjack (Katsuwonus pelamis) in the Maitane Grande Hilario Murua 05/06/2013 western Indian Ocean

Using rocky invertebrates to asses environmental Maria Bustamante Iñaki Saiz Salinas 14/06/2013 impact

Miren P. Cajaraville, Cancer development in bivalve molluscs in relation Pamela Ruiz Amaia Orbea 01/07/2013 with chemical pollution Soil health assessment through in vitro assays Ionan Marigomez, Manu with primary cultures of coelomocytes of Eisenia Amaia Irizar Soto 29/07/2013 fetida

37

Defensa de Tesis de Máster

MER MSc - Septiembre 2013

Student Supervisor Tittle Comission Laura Rodriguez María Jesús Belzunce Application of passive samplers and biomonitors to Nestor Etxebarria, Kari Lehtonen, Jorg Segarra assess the contamination due to organic compounds Schaffer in the Oiartzun estuary waters (South-Eastern Bay of Biscay) Ou Lian Alex Poulton The biogeography of Emiliana huxleyi in the Atlantic Debora Rodriguez-Iglesias, Jose F Ocean: morphotypes, calcification state and ocean Robledo, Sergio Seoane acidification Soureya Becker Christian Wild In situ simulation of eutrophication and overfishing in a Mathieu Poulicek, Carlos Garcia Soto, coral of Koh. Phangan, Thailand- Effects on Mike Collins sediment surface parameters - Aquilin Veronica Garçon Role of the associated Antarctic Circumpular Carlos Garcia Soto, Debora Rodriguez- Germineaud Cyril Diana Ruiz Pino (ACC) fronts on Phytoplankton and CO2 fluxes in Iglesias, Aitor Laza Ilka Peeken Drake Passage Giulia Mussap Nadia Pinardi A mechanistic study of the low trophic level ecosystem Mathieu Poulicek, Debora Rodriguez- Marco Zavatarelli structure in the coastal zone Iglesias, Ibone Amezaga Guillaume Olivier Nadia Sénéchal Runup dynamic under both erosive and accretionary Thierry Correge, Jorg Schaffer, Mike upper beach response Collins William Hunt Tony Pitcher A Rapfish Analysis of herring fisheries, 1950- 2009. Beñat Zaldibar, Martha Kaloyiani, Iciar Multidisciplinary rapid appraisal of Atlantic (Clupea Martinez harengus) and Pacific (Clupea pallasii) herring fisheries Adriana Sardi Miren P. Cajaraville Changes in P450aromatase activity and in Kari Lehtonen, Martha Kaloyiani, Maren transcription levels of steroid metabolism enzymes in Ortiz-Zarragoitia female, male and intersex gonads at different gametogenic stages of the thicklip grey mullet Chelon labrosus Oihane Erdaide Guillermo Boyra Vertical modelling of eggs distribution to improve Iciar Martinez, Maren Ortiz-Zarragotia, Eizaguirre assessment of anchovy (Engraulis encrasicolus) Urtzi Izagirre spawning biomass Celine Frank Ana Perez del Olmo Parasite communities of Lepidion lepidion (Teleostei; Iciar Martinez, Jose F Robledo, Larraitz Moridae) as indicators of natural variability in the Garmendia Western Mediterranean deep-sea Patricia Waldvogel Antony Jensen Community character of macrozoobenthos associated Jose F Robledo, Jose Ignacio Saiz with the American slipper limpet Crepidula fornicata Salinas, Javi Franco (Linnaeus 1758) in Southampton Water (England) Lucas Janeau Ibon Galparsoro Geomorphological characteristics of the Basque Thierry Correge, Adolfo Uriarte, Mike continental shelf Collins Tonia Capuano Alberto Naveira Wind control on the Antarctic bottom water export rate Thierry Correge, Mikel Becerro, Adolfo Garabato in the weddel gyre Uriarte Alice Webb Laure Mousseau Seasonal and inter-annual hydrological variability in Maria C Uyarra, Rui Company, Mikel Jean Olivier the Bay of Villefranche sur Mer during 1995-2011 and Becerro biochemical consequences Erwan Guillon Karine Olu-Le Roy Spatial and temporal variations of cold-seep Maria C Uyarra, Rui Company, Urtzi Lenaick Menot macrobenthic communities associated with Izagirre megafaunal assemblages of the giant pockmark Regab (Gulf of Guinea) Nils Sommer Samuel H. Gruber Testing and Calibration of Sonotronics’ Submersible Maria C Uyarra, Rui Company, Urtzi Ultrasonic Receivers (SURs) for their Acoustic Izagirre Detection Range and Variability in a Subtropical Environment in Bimini, Bahamas Pierre- Olivier Laurent Dezileau Reconstitution of past environment in Mar Menor Arantza Iriarte, Beñat Zaldibar, Manu Coste coastal lagoon over the last 6000 years, from long Soto term evolution to extreme events

38

Defensa de Tesis de Máster - Máster CTA - Septiembre 2012 Student Supervisor Tittle Comission Ane Rementeria Beñat Zaldibar Oka estuarioaren ingurumen osasunaren Fernando Villate, Amaia Orbea, ebaluazioa zelula eta ehun mailako maren Ortiz biomarkatzaileak erabiliz. Joaquin Barrado Fernando Villate Selección de medidas zooplanctónicas para Enma Orive, Sergio Seoane, discriminar condiciones de deterioro Arantza Iriarte ambiental en estuarios de la costa vasca Olalla Torrontegi Ana Isabel Neto Azevedo Pattern of spatial distribution of marine exotic Enma Orive, Sergio Seoane, species in urbanised coastal areas Arantza Iriarte Patricia Fernandez Urtzi izagirre Variability of stress-on-stress (SOS) Kari Lehtonen, Eider Bilbao, Ionan marigómez response in native mussels (Mytilus Larraitz Garmendia galloprovincialis) from Biscay Bay Carlos Luis Rivas Manu Soto Flow cytometric analysis of cytotoxicity in Beñat Zaldibar, Urtzi Izagirre, Amaia Irizar primary culture of Eisenia fetida Amaia Rodriguez coelomocytes Mara Gallastegi Iker Martin Hexazikloexanoaren eraginak lurzoruko Beñat Zaldibar, Urtzi Izagirre, ekologia mikrobianoan Amaia Rodriguez Aitziber Vicente Amaia Rodriguez Evaluación de riesgo en un suelo Pilar Rodriguez, Carlos Garbisu, potencialmente contaminado. tres Eduardo Angulo aproximaciones metodológicas para un caso práctico. Elina Uotila Mª Jose Ramos, Development of exposure scenarios for Amaia Orbea, Carlos Garbisu, Amaia Rodriguez mixtures under reach. A case study. Eduardo Angulo Herminia Lopez. Amaia Rodriguez Dictyostelium discoideum sublethal stress respo Eduardo Angulo, Carlos Garbisu, Petri dish to microplate. Lur Epelde Junkal Fernandez Maren Ortiz Effects of estradiol on mussels (Mytilus Ibon Cancio, Kari Lehtonen, galloprovincialis) at late gametogenesis Larraitz Garmendia , stage Ander Retuerto Amaia Orbea Assessment of the effects of different metal Ruy Compani, Ibon Cancio, containing nanoparticles (CdS, ZnO, SiO2) Maren Ortiz, using de fish embryo toxicity (FET) test in zebrafish. Nadia Conlledo Miren P. Cajaraville The reactivity and toxicity of engineered Ionan Marigómez, Ibon Cancio, nanoparticles: risk to the environment and Manu Soto human health Rafael Bernal Iñaki Antiguedad Evaluación del peligro de contaminación y de Luis Angel Fernández / Silvia la calidad de las aguas subterráneas del Fernandez / Tomás Morales acuífero de Gernika Unai Cortada Michael Collins The nature and contamination of sediments Luis Angel Fernández / Silvia in the Plentzia estuary. Fernandez / Tomás Morales Ainhoa Tirapu Maitane Olivares Analysis of heavy metals of chronically Luis Angel Fernández / Silvia polluted mine soils. Fernandez / Tomás Morales

Maria Villa Silvia Fernandez Ortiz De Impacto ambiental del suelo por la utilización Alberto de Diego / Maite Vallejuelo de escorias de acería en pistas forestales. Maguregi / Asier Vallejo

Mikel Alzaga Nestor Etxebarria Extracción y análisis de aceites esenciales y Alberto de Diego / Maite canabinoides de Cannabis sativa. Maguregi / Asier Vallejo

Oier Aizpurua Aresatz Usobiaga Mahats patsen balioa handitzeko polifenolen Alberto de Diego / Maite ustiaketarako jariakin superkritiko bidezko Maguregi / Asier Vallejo erauzketaren optimizazioa Olaia Liñero Alberto De Diego Use of beech forest (Fagus silvatica) to Nestor Etxebarria / Aresatz assess atmospheric pollution by POPs in the Usobiaga / Maitane Olivares Irati forest (Western Pyrenees). Leire Kortazar Luis Angel Fernandez The use of chemometrics fro classification Nestor Etxebarria / Aresatz and calibration of seawater using H(+) affinity Usobiaga / Maitane Olivares spectrum. Ziortza garcia. Maite Maguregui Evaluation of metals transport, accumulation Nestor Etxebarria / Aresatz and mobility from cultivation substrates to the Usobiaga / Maitane Olivares Solanum lycopersicum plants located in Biscayan cultivars

39

Defensa de Tesis de Máster - MER MSc - Septiembre 2013

Student Supervisor Tittle Comission Fabien Pointin Mark R Payne Detailed characterisation of the spawning distribution Ibon Cancio (Chair), Maren Ortiz of Blue Whiting in the Northeast Atlantic Zarragoitia, Eneko Bachiller Thomas Jupp Veerle Huvenne The creation of a seamless habitat map in St Austell Mike Collins(Chair), Adolfo Uriarte, Jon Bay using LIDAR point cloud intensity data and high- Saenz resolution MBES data Fabian Kyne Dayne Buddo 'The Assessment of Caribbean Reef Fish Mike Collins (Chair), Mathieu Poulicek, Assemblages as an Indicator of MPA Success Jon Saenz Beatriz Sobradillo Guillermo Boyra Acoustic estimation of the nycthemeral variability, of Sven Thatje (Chair), Unai Cotano, Iñaki pelagic ictiofauna and plankton abundance in the Bay Quincoces of Biscay: application to fisheries resources assessment and ecosystemic management Juncal Ciudad Eduardo Amir Indirect assessment of sea turtle bycatch in waters Sven Thatje (Chair), Maria Calvo-Uyarra, Cuevas Flores adjacent to the Yucatán península, Mexico Eider Bilbao Maxwell Bain Clive Trueman Trophospatial ecology of Atlantic Salmon in the River Arturo Elosegi (Chair), Alvaro Antón, Javi Tamar Franco Severine Methion Lars BEJDER Evolution of the population of Indo-Pacific bottlenose Javi Franco (Chair), Ana Perez del Olmo, dolphins (Tursiops aduncus) in the Cockburn Sound, Maria Calvo-Uyarra Perth, Western Australia, from 1993 to 2013 James Walter Simon Olliver The cleaning ecology of devil rays (Mobula Mathieu Poulicek (Chair), Ana Perez del eregoodootenkee) on Monad Shoal, Malapascua Olmo, Larraitz Garmendia Island, Cebu, The Philippines Eleni Stogianou Yannis K. An LCA study considering the taxiway and runway Ana Perez del Olmo (Chair), Amaia- Krestenitis expansion of Macedonia Airport in Thessaloniki, Rodriguez-Ruiz, Maren Ortiz-Zarragoitia Greece, using GEMIS 4.5 tool Laureline Le Nicolas Chomérat Diversity of microalgae of Saint-PiErre and Miquelon Emma Orive (Chair), Mikel Becerro, Aitor Montagner waters (N-W Atlantic), with emphasis on potentially Laza toxic or harmful taxa Josephine Gustavo Meneses Habitat configuration and the structure of marine Emma Orive (Chair), Arantza Iriarte, Sanderson Martins benthic metacommunity Maria Bustamante Mark Chatting Ken Collins Colonisation of a lobster stock enhancement artificial Mathieu Poulicek (Chair), Mikel Becerro, reef Urtzi Izagirre Natalia Diaz Arce Gustavo Lovrich Comparative study of fecundity of Latitudinal variation Ignacio Saiz Salinas (Chair), Maren in fecundity and reproductive investment of Lithodes Ortiz-Zarragoitia, Urtzi Izagirre santolla in the Argentinian Sea. Flora Lamazou Philippe Cerdan, Assessment and development of analytical methods Jorg Schaffer (Chair), Nestor Etxebarria, Flaence Crespy regarding seawater quality (LOD, LOQ, accuracy, Gorka Arana uncertainties…) Jan Lukas Menzel Eric Achterberg Carbonate chemistry and acidification of the North Jorg Schafer (Chair), Nestor Etxebarria, East Atlantic' Luis Angel Fernández-Cuadrado Renee McDonald Mattew J Hornbach Assessing geohazards in Kingston, Jamaica Jorg Schafer (Chair), Iciar Martínez, Philippe Le Coustumer Clara Iachetti Emma Orive, Aitor Harmful Algae: Psudo-nitzschia (Bacillariophyceae) in Philippe Le Coustumer (Chair), Arantza Laza, Sergio southermost Argentina (Beagle Channel) Iriarte, Carlos García-Soto Seoane Tifanie Briaudeau Urtzi Izagirre, Development of a Biomarker Tissue-Array for marine Iciar Martínez (Chair), Beñat Zaldibar, Larraitz Garmendia pollution biomonitoring Oihane Diaz de Cerio Gregor Bwye Iciar Martinez Assessing the potential toxic effect of selenium on the Beñat Zaldibar (Chair), Carlos García- Urtzi Izagirre toxic effects of methylmercury using a battery of Soto; Oihane Diaz de Cerio biomarkers on juvenile Euopean seabass (D. Labrax)

40

Defensa de Tesis de Máster - Máster CTA - Septiembre 2013

Student Supervisor Tittle Comission Nestor Etxebarria Developing protocols in the application of Raman and Kepa Castro Manu Soto/ Larraitz Carla Gomez Beñat Zaldibar FT-IR spectroscopy to biological tissues. Garmendia Atmospheric pollution assesment and spatial trends in the Irati Forest: A comparison of mosses, lichens and Asier Vallejo, Maitane Olivares, Maria Garcia Alberto de Diego beech leaves as sentinels of some persistent organic Nestor Etxebarria pollutants Aresatz Usobiaga Jariakin gainkritikoen eta ultrasoinu fokatuaren bidezko Asier Vallejo, Maitane Olivares, Markel Ormazabal Patricia Navarro mahats-hazien gatz azidoen erauzketaren optimizazioa Nestor Etxebarria Olatz Zuloaga Determination of PFCs in vegetables and fish using Asier Vallejo, Maitane Olivares, Itxaso Zabaleta Ailette Prieto focused ultrasound assited extraction Nestor Etxebarria Assessment of polymeric materials for sorptive micro- Maitane Olivares Daniel Zuazagoitia Olatz Zuloaga Laura Blanco extraction of organic pollutants in environmental water Alejandra Delgado Ailette Prieto samples Optimización de las etapas de extracción y limpieza para la determinación de contaminantes orgánicos Daniel Zuazagoitia Olatz Zuloaga Jon Kepa Izaguirre Asier Vallejo persistentes, emergentes y de sus metabolitos en bilis Ailette Prieto de pez Analytical methodology to study the pathologies suffered by historic buildings due to marine Daniel Zuazagoitia Olatz Zuloaga Marta Díez Maria Ángeles Olazabal environment. The case of "Cofradía de pescadores, Ailette Prieto Nuestra señora del Carmen Development of stir-bar sortive extraction thermal Ailette Prieto Aresatz Usobiaga, Patricia Navarro, Josu Aguirre desorption-gas chromatography-mass spectrometry for Olatz Zuloaga Sandra Delgado the analysis of musk in vegetables and amended soils. Aresatz Usobiaga, Patricia Navarro, Loinatz Merino María Puy Elizalde Determinación de benzofenona en cartón reciclado. Sandra Delgado Patterns and scales of variability in the plankton- Santiago Arranz Fernando Villate Emma Orive, Aitor Laza, Ibon Uriarte ecosystem of the estuaries of Bilbao and Urdaibai Faktore hidro-klimatikoen eta a klorofilaren eragina Fernando Villate, Aitor Laza, Ibon Lara Alberdi Arantza Iriarte Urdaibaiko estuarioko oxigeno disolbatuaren Uriarte aldakortasunean Sedimentuen ebaluazio toxikologikoa biomarkatzaile Urtzi Izaguirre Eider Bilbao, Fernando Villate, Maite Olatz Romo zelular eta tisularrak erabiliz Nereis diversicolor Beñat Zaldibar Martínez poliketoan A microarray study on the effects of metal-containing Miren P. Cajaraville Amaia Orbea, Ibon Cancio, Urtzi Nerea Dourodier nanoparticles (CuO, CdS and Ag) on transcriptional Eider Bilbao Izagirre levels of mussels Mytilus galloprovincialis Development of a methodology based on otolith Urtzi Izagirre Miren Cajaraville, Eider Bilbao, Arkaitz Pedrajas assessment to determine the age in the sentinel Maren Ortiz Guzman Diez species thicklip grey mullet (Chelon labrosus). Alteraciones de los niveles transcripcionales de Manu Soto Miren Cajaraville, Amaia Orbea, Urtzi Pablo Lopez metalotioneínas en branquias de mejillones expuestos Eider Bilbao Izagirre a nanopartículas metálicas (CuO, Ag, CdS). Estudio comparativo de cinco modelos de evaluación Amaia Rodriguez, Ibon Cancio, Beñat Angela Gomez Manu Soto de riesgos para la salud humana Zaldibar Mª Jose Ramos Consideraciones ambientales de los PBT/mPmB en la Ionan Marigomez, Manu Soto, Maren Elena Sanchez- Amaia Rodriguez gestión de residuos Ortiz Diseño y desarrollo de un sistema de ensayos en Deiene Iturbe discontinuo para evaluar el rendimiento del proceso de Ionan Marigomez, Maren Ortiz, Amaia Olatz Abaigar Ibon Cancio nitrificación-desnitrificación en reactores biológicos de Rodriguez, tratamiento de aguas residuales Derivación de los valores indicativos de evaluación Laura Gutierrez Oihana Barrutia, Beñat Zaldibar, Juan Elena Alfaya (VIE-B) para la protección de la salud humana y para Amaia Rodriguez Manuel Madariaga uso de suelo como huerto urbano en la CAPV Vega Alvarez Detection of Newcastle disease virus in wild birds of Marta Saloña, Ibon Cancio, Maier Julen Urra Marta Barral the Basque Country between 2008 and 2013 Lorizate Urtzi Izaguirre Diet influence on biomarkers in mussels exposed to Irrintzi Ibarrola, Beñat Zaldibar, Pilar Ester Blanco Larraitz Garmendia water accommodated fraction of a heavy fuel oil Rodriguez Hacia la evaluación integrada de la efectividad y la Ionan Marigómez, Irrintzi Ibarrola, Larraitz Garmendia, Clara Sisteré toxicidad de tratamientos antifouling mediante Manu Soto Enrique Navarro bioensayos de adherencia en bígaros

41

Tesis de Máster realizadas en el PiE

Alumno/a MASTER Créditos Título Supervisor/es

Tifanie Development of a Biomarker Tissue-Array for marine Urtzi Izagirre MER 30 ECTS Briaudeau pollution biomonitoring Larraitz Garmendia

Assessing the potential toxic effect of selenium on the Iciar Martinez Greg Bwye MER 30 ECTS toxic effects of methylmercury using a battery of Urtzi Izagirre biomarkers on juvenile Euopean seabass (D. Labrax) Hacia la evaluación integrada de la efectividad y la Ionan Marigómez Clara Sistere CTA 20 ECTS toxicidad de tratamientos antifouling mediante Manu Soto bioensayos de adherencia en bígaros

Development of a methodology based on otolith Urtzi Izagirre Arkaitz Pedrajas CTA 20 ECTS assessment to determine the age in the sentinbel Maren Ortiz- species thicklip grey mullet (Chelon labrosus) Zarragoitia

Esther Blanco Diet influence on biomarkeres in mussels exposed to Urtzi Izagirre CTA 20 ECTS Rayón water accommodated fraction of a heavy fuel-oil. Larraitz Garmendia

A microarray study on the effects of metal-containing Eider Bilbao Nerea Duroudier CTA 20 ECTS nanoparticles (CuO, CdS & Ag) on transcriptional Miren P. Cajaraville levels of mussels Mytilus galloprovinvialis Alteraciones de los niveles transcripcionales de metalotioneínas en branquias de mejillones Manu Soto Pablo López CTA 20 ECTS expuestos a nanopartículas metálicas (CuO, CdS, Eider Bilbao Ag) Sedimentuen ebaluazio toxikologikoa biomarkatzaile Urtzi Izaguirre Olatz Romo CTA 20 ECTS zelular eta tisularrak erabiliz Nereis diversicolor Beñat Zaldibar poliketoan

Developing protocols in the aplication of RAMAN and Nestor Etxebarria Carla Gomez CTA 20 ECTS FT-IR spectroscopy to biological tissues. Beñat Zaldibar

Estudio comparativo de cinco modelos de evaluación Angela Gómez CTA 20 ECTS Manu Soto de riesgos para la salud humana Derivación de los valores indicativos de evaluación Laura Gutierrez Elena Afaya CTA 20 ECTS (VIE-B) para la protección de la salud humana y para Amaia Rodriguez uso de suelo como huerto urbano en la CAPV. Amaia Rodriguez Considereaciones ambientales de los PBT/mPmB en Elena Sanchez CTA 20 ECTS Maria Jose Ramos la gestión de residuos. Peralonso

42

Prácticas de alumno/as de otras entidades

NOMBRE ENTIDAD TIPO PERIODO TRABAJO TUTOR June-2012 Patricia University of LAB TRAINING August 2012 Aquarology, Histology Urtzi Izagirre Fernadez California (12 Weeks) September 2012 Dinámica de incorporación Marko Zabala University of Lleida Trabajo Fin de December 2012 del Cd en los lisosomas de Manu Soto Olabarrieta (Biotechnology) Grado (350 H) células digestivas de Urtzi Izagirre Mytilus galloprovincialis July 2013 Garazi Saiz University of Lleida Trabajo Fin de Manu Soto September 2013 Histology & Histopathology Ugarte (Biotechnology) Grado Urtzi Izagirre (350 H) April 2013 Desarrollo de cultivos de June 2013 (250 H) algas y obtención de Amaia Beitia University of La Practicas Manu Soto semillas de mejillón para el Uranga Laguna Curriculares Urtzi Izagirre establecimiento de test de toxicidad May-13 Frederique University of Manu Soto - LAB TRAINING June 2013 (8 Weeks) Histology & Histopathology Tarrago-Bes Bordeaux Eider Bilbao May-2013 Seguimiento del entorno del June 2013 (100 H) punto de vertido de la Ainhoa Juez Practicas Manu Soto University of Vigo Refinería de Petronor en Zabala Curriculares Eider Bilbao las proximidades de la Playa de la Arena (Muskiz) April-2013 Mathilde University of May-13 (4 Weeks) LAB TRAINING Oyters - exposure to Cu, Ag Beñat Zaldibar Mikolaczyk Bordeaux June-2013 July 2013 (1 Week)

Prácticas de alumno/as de la UPV/EHU. Lab Training

NOMBRE MASTER PERIODO TEMA TUTOR February-2013 Melina Abdou Master MER Histology & Histopathology Beñat Zaldibar June-2013 (100 H) February 2013 Manu Soto Endika Gil Master MER Molecular Biology June-2013 (100 H) Eider Bilbao February-2013 Identification, isolation and culturing of Pseudo Emma Orive & Joana Hevia Master MER June-2013 (100 H) nitzschia. Aitor Laza Artemia culturing and decapsulation. Exposure to Cr2O7K2 February-2013 Alvaro Fanjul Master MER in microplates (observation of effects at 24 and 48 h). Amaia Orbea June-2013 (100 H) Exposure to aqueous Ag and quantification of Ag Andere February-2013 Master MER Gonad development Maren Ortiz Basterrechea June-2013 (100 H) February-2013 Maite Martinez & Iratxe Rubio Master MER Marine birds June-2013 (100 H) Pilar Rodriguez March-2013 Physical Oceanography in the Mediterranean Emmanuela Piga Master MER Mike Collins June 2013 (100 H) basin and in the Bay of Biscay February-2013 Paul Bayle Master MER Physical and dynamical oceanography Mike Collins June-2013 (100 H) February-2013 Sarah Alonso Master MER Algae and molluscan seeds culturing Urtzi Izagirre June-2013 (100 H) February-2013 Olivier Burnvigt Master MER Metereology Jon Saenz June-2013 (100 H) February-2013 Manu Soto Daniel Carcajona Master MER Mesocosm development June-2013 (100 H) Urtzi Izagirre

43

Prácticas obligatorias de alumnas de centros de FP

NOMBRE ENTIDAD INICIO FIN HORAS TUTOR Argiñe Ariznabarreta IEFPS Elorrieta 04/03/2013 23/05/2013 364 h Manu Soto Ane Icaza IEFPS Tartanga 05/03/2013 24/05/2013 364 h Miren P. Cajaraville Maria Isabel Redondo IEFPS Elorrieta 16/09/2013 18/11/2013 308 h Manu Soto Ainhoa Fernandez IEFPS Elorrieta 07/10/2013 20/12/2013 364 h Manu Soto

Prácticas voluntarias de alumnos/as de la FCT/ZTF

NOMBRE GRADO INICIO FIN HORAS TUTOR Gabriela González Iglesias Biología Julio Septiembre 150 Manu Soto Edurne Fernandez de Liger Villacorta Biología Julio Septiembre 150 Urtzi Izagirre

44

INTERNATIONAL POSGRADUATE COURSES

RESEARCH in MARINE ENVIRONMENT &RESOURCES

June 2013 (17-21)

"General Introductory Remarks” Ionan Marigómez (PiE-UPV/EHU; MER Consortium), Manu Soto. (Univ. Basque Country), Adolfo Uriarte (AZTI- Tecnalia).

COASTAL MANAGEMENT (MARITIME TRAFFIC AND HARBOURS)  “Climate Change Impacts on Ports” Regina Asariotis (United Nations Conference on Trade and Development, UNCTAD)  “Engineering for the Assessment and Management of Coastal Resources” Iñigo Losada (Univ. Cantabria)  “High Frequency Monitoring in Estuaries: from Processes to Management" Aldo Sottolichio (Univ. Bordeaux 1)  “Morphodynamic monitoring of beaches with optical methods” Adonis F Velegrakis (U Aegean, Greece)  "Biorock Reefs" Thomas Goreau (Global Alliance, Ctr Marine Sci Univ West Indies & UNCED, Jamaica) COASTAL MANAGEMENT (ALTERED ESTUARIES)  “Persistent Organochemicals in Estuaries and Coastal Areas”, Nestor Etxebarria (Univ. Basque Country)  Trace Element Transfer at the Continent-Ocean Interface”, Jörg Schafer (Univ. Bordeaux 1)  "Micropollutants Issues: Cocaine and other Drugs, from Basins to Tap Water ”, Laetitia Theunis (Univ Liège)  “International Conventions and Protection of the Marine Environment from Ship-Source Oil Pollution” Regina Asariotis (UNCTAD)  Practical Workshop: “An Approach to Modeling in System Biology” A Rallo, A Antón (Univ. Basque Country) MARINE ECOSYSTEM HEALTH  “Consequences of Emerging Pollutants for Marine Ecosystem Health”, Miren P Cajaraville (Univ. Basque Country)  “Interactive Biological Effects of Multiple Stressors in the Marine Environment” Ketil Hylland (U Oslo, Norway)  “Gene Expression Profiling in Marine Ecotoxicology”, Ibon Cancio (Univ. Basque Country)  “Coral Bleaching due to Pollution and Climate Change”, Mathieu Poulicek (Univ Liège)  "Herbicides in Coral Reefs”, Laetitia Theunis (Univ Liège) MARINE BLUE GROWTH  "Bioexploration: The Malaspina Expedition", Carlos Duarte (IMEDEA, CSIC & UWA, Perth)  "Life in the Cooker - Ecological and Physiological Adaptations to Life at Depth" Sven Thajte (Univ Southampton)  "New opportunities provided by Marine Biotechnology" Iñigo Frau (Albia CP, Bilbao)  "A novel Se-containing Imidazol Antioxidant “Selenoneine” in Tuna Fish" Michiaki Yamashita (NRIFS, Japan)  "Marine Drug Discovery: Expectations and Real Prospects" Mikel Becerro (CSIC, Tenerife)  "Marine Model Organisms to Investigate Fundamental Questions in Biology " Helen Nilsson Sköld (Univ Gothenburg) MARINE BIOSPECIMEN BANKING  “Environmental Specimen Banks: present status and future challenges" Jan Koschorreck (German ESB-UDP, Germany)  “Mercury Biogeochemical Cycles and Long-term Trends" Olivier Donard (French ESB & U Pau)  “Marine Biodiversity Specimen Banks: MARBANK, the Nordic Experience" Kjersti Lie Gabrielsen (Univ Tromso)  Round table: ”Biobanks in Environmental and Marine Sciences" J Koschorreck, KL Gabrielsen , O Donard (Chair)  “Terraferma" (Dir. Emanuele Crialese, 2011), cinema+discussion session: “Marine Environment and Resources Revisited” Eduardo Angulo (Univ. Basque Country)

45

INVESTIGACIÓN en CONTAMINACIÓN y TOXICOLOGÍA AMBIENTALES (INCyTA) October 2012 (15‐19) ESCENARIOS DE CRISIS  “42.000 millas de viaje submarino (Malaspina 2010)” Iñigo Azua (UPV/EHU)  “El desastre de Fukushima en la encrucijada de la energía nuclear” Fernando Plazaola (UPV/EHU)  “El precio de una vida de “Prestige”. La química, herramienta al servicio de la sociedad” Luis Bartolomé (UPV/EHU)  “Biomarcadores en tiempos de crisis” Amaia Orbea (UPV/EHU) SUELOS CONTAMINADOS  “Contaminación crónica por metales en suelos” Luis Angel Fernandez Cuadrado (UPV/EHU)  “La función hidrológica del suelo” Iñaki Antigüedad (UPV/EHU),  “Cuatro dedos de suelo” Beñat Zaldibar (UPV/EHU)  “¿Son los microorganismos edáficos buenos indicadores del efecto de la contaminación sobre la salud del suelo? Carlos Garbisu (NEIKER)  “Fitotecnologías de remediación de suelos contaminados” Txema Becerril (UPV/EHU)  “Suelos Industriales y Suelos urbanos degradados. Pasivo histórico y regeneración en el entorno de la CAPV” Iñaki Susaeta (IHOBE) ESTUARIOS: DE LO LOCAL A LO GLOBAL  “Heavy metals en la ría del Nervión-Ibaizabal: los viejos roqueros nunca mueren” Alberto de Diego (UPV/EHU)  “Bioindicadores de la recuperación ambiental en la ría de Bilbao” Iñaki Saiz Salinas (UPV/EHU)  “Floraciones de algas nocivas en el estuario de Bilbao” Emma Orive (UPV/EHU)  "Respuesta del zooplancton a los cambios ambientales en el estuario de Bilbao"”, Fernando Villate (UPV/EHU)  “Seguimiento ambiental del estuario del Nervión para la Directiva Marco del Agua” Javier Franco (AZTI-Tecnalia) UBIQUIDAD DE LOS COMPUESTOS QUÍMICOS  “Los compuestos perfluorados ¿de la sartén a la comida?” Olatz Zuloaga (UPV/EHU)  “Las plantas de tratamiento de aguas residuales: ¿Una fuente de contaminación?” Ailette Prieto (UPV/EHU-Ikerbasque)  ”Fagus sylvatica el "vigilante" de la contaminación atmosférica en el Bosque de Irati” Silvia Fernández Ortiz de Vallejuelo (UPV/EHU).  “Anticonceptivos ambientales; la reproducción en peligro”, I Cancio (UPV/EHU).  “Challenges of studying deep-sea environments - hydrothermal vents and cold seeps” Rui Company (University of Algarve, Faro, Portugal) ERA - REACH  “ERA (Evaluación del riesgo ambiental): ser o no ser”, Amaia Rodriguez (UPV/EHU)  Desafío REACH - ¿Cómo desarrollar escenarios de exposición para mezclas?, Elina Uotila (Máster en Contaminación y Toxicología Ambientales)  “Biodisponibilidad y bioacumulación de metales: mecanismos moleculares de toma y detoxificación” Manu Soto (UPV/EHU)  “Pescando genes en la biosfera/toxicosfera” Ibon Cancio (UPV/EHU). October 2013 (14‐18) ENDOCRINE DISRUPTION  “The wonderful nano world” Miren P. Cajaraville (UPV/EHU)  “Gonads and environmental pollution” Maren Ortiz-Zarragoitia (UPV/EHU)  “Sex and rock and roll in a “dirty” sea of genes” Ibon Cancio (UPV/EHU)  Pollution: reproduction under threat” Maren Ortiz-Zarragoitia & Ibon Cancio POLLUTED SOILS  “Chronic pollution and metals in soils” Luis Angel Fernandez Cuadrado (UPV/EHU)  “Four fingers of soil” Beñat Zaldibar (UPV/EHU)  “The watershed and its soils: hydrological functioning and migration of pollutants” Ane Zabaleta (UPV/EHU),  “Are edaphic microorganisms good indicators of the effects of contamination on soil health? Carlos Garbisu (NEIKER)  “Phytotechnologies for soil remediation” Txema Becerril (UPV/EHU) CHEMICALS EVERYWHERE IN A CHEMICAL WORLD  “Perfluorinated compounds; from frying pan to food?” Olatz Zuloaga (UPV/EHU).  “From atoms to cells” Nestor Etxebarria (UPV/EHU).  “Passive sampling methods in environmental analysis” Asier Vallejo, (UPV/EHU).  Chemicals even in the soup. Olatz Zuloaga; Nestor Etxebarria; Asier Vallejo.  “The price of a “Prestige”-ous life. Chemistry in the service of society” Luis Bartolomé (UPV/EHU)  “Biomarkers in times of crisis” Amaia Orbea (UPV/EHU) POLLUTED RIVERS AND ESTUARIES  “Heavy metals in the Nervión-Ibaizabal river: the old rock stars never die” Ainara Gredilla (UPV/EHU)  “Bioindicators of environmental recovery in the Bilbao estuary” Iñaki Saiz Salinas (UPV/EHU)  “Zooplankton response to environmental changes in the Bilbao estuary”, Santiago Arranz (Master CTA)  “Changes in subtidal vegetation of the basque coast: a case study of Gelidium corneum“ Endika Quintano (UPV/EHU)  “Environmental monitoring of the Nervión estuary under the Water Framework Directive” Javier Franco (AZTI-Tecnalia)  “Water treatment plants: “sources” of emerging pollutants for biota?” Ibon Cancio (UPV/EHU) CTA IS MULTIDISCIPLINARY  “Biosynthetic Pigments and Biominerals as Indicators of Environmental Stress: after the research on Mars” Juan Manuel Madariaga (UPV/EHU).  “Green economy and recycling” Iñaki Susaeta (IHOBE)  “Prion diseases: the incredible story of the protein that could reproduce” Ramon Juste (NEIKER)  “Gasland” (2010; Josh Fox, Documentary on Fracking, Nominated to the Oscar awards in 2011)”, cinema+discussion session, Eduardo Angulo and Ibon Cancio (UPV/EHU).

46

PiE MBB SEMINARS – 2012/13

Ekaina / Junio 2012

2012/06/21

INFORMAL WORKSHOP ON ESTUARIES

Ian Towned (HRW, UK), Chari Pattiarachi (UWA, AUS), Albrecht Paschke (UFZ, GER), Alex Cearreta (ZTF/FCT, UPV/EHU), Ionan Marigómez (ZTF/FCT & PiE-UPV/EHU), Nestor Etxeberria (ZTF/FCT & PiE-UPV/EHU) &. Mike Collins (Ikerbasque, PiE-UPV/EHU)

Iraila / Septiembre 2012

2012/09/07 Timo Hamers VU Univ Amsterdam Toxicity profiling in environmental risk assessment

Inna Sokolova UNCC, Charlotte, NC, USA Combined effects of warming and pollution in marine animals

2012/09/11 Maria Bebianno Univ Faro, Algarve Integrative environmental quality status assessment in harbours within the water framework directive

Kari Lehtonen Univ Helsinki Monitoring of the biological effects of

pollution in the Baltic Sea 47

2012/09/18 Kari Lehtonen Univ Helsinki Marine pollution biomonitoring based on caging strategies

Jose Fernandez Robledo Institute of Marine and Environmental Technology, Baltimore, MD, USA Marine organisms as new models in biotechnology and biomedicine

2012/09/25 Martha Kaloyianni Univ Arist Thessaloniki Monitoring of the biological effects of pollution in the East Mediterranean Sea

2012/09/28

José Fernandez Robledo Institute of Marine and Environmental Technology, Baltimore, MD, USA Molecular biology of the protozoan Perkinsus marinus: what is there to learn?.

Otsaila / Febrero 2013

2013/02/04 Mike Elliott Director of the Institute of Estuarine & Coastal Studies (IECS) and Professor of Estuarine & Coastal Sciences, The University of Hull. 'Is the science for integrated estuarine and marine management fit for purpose? paradigms of what we do know and problems because of what we don't know!'

Apirila / Abril 2013

2013/04/25-26

Nicolás Olea Director Departamento Radiología y Medicina Física Universidad de Granada, Hospital Universitario San Cecilio 'Exposición humana a ED clásicos y emergentes' 'Consecuencias de la exposición a EDs sobre la salud humana o similar' 'Como aplicar el principio de precaución en medioambiente y salud'

Iraila / Septiembre 2013

2013/09/27 Sven Thatje University of Southampton “Origins of deep-sea fauna: global bottlenecks in speciation and radiation"

48

Urria / Octubre 2013

2013/10/24 Jasmine Nahrgang Department of Arctic and Marine Biology Faculty of Biosciences, Fisheries and Economics, University of Tromsø. “Ongoing projects at the University of Tromso: project COOPENOR: looking for baseline levels in mussels and project on gender specific reproductive strategy of polar cod”.

2013/10/30 Jorge Nicolás Merck Millipore Purificación de agua para el laboratorio

Abendua / Diciembre 2013

2013/12/05 Banafshe Larijani Professor, Adjunct, Physiology & Biophysics Dept, Stony Brook Univ Co-Editor-in-Chief J Chemical Biology Senior Grp Leader Cell Biophysics Lab, London Res Inst, Cancer Res UK Senior Researcher Biophysics Unit (UPV/EHU-CSIC) “Effects of phosphoinositides and their derivatives on endomembrane morphology and function”.

49

Ingurumen Hedakuntza / Divulgacion Ambiental

 SURFRIDER FOUNDATION. 9/04/2013. Beaches are more than sand.

 PAKEA BIZKAIA. 12/04/ 2013. Educational projects and conservation awareness sailing all around the world.

 AMBAR. 24/05/2013. Stranded cetaceans in the Biscay Bay Coast.

50

Bisitariak / Visitantes

NAME INSTITUTION PERIOD ACTION External evaluator MER MSc Martha Kaloyianni University of Thessaloniki (Greece) September 2012 (2 weeks) PiE seminars External evaluator MER MSc Kari Lehtonen Finnish Environment Insitute September 2012 (1 month) PiE seminars Research collaboration Timo Hamers VU Univ Amsterdam September 2012 (1 week) PiE seminars PiE seminars Inna Sokolova UNCC, Charlotte, NC, USA September 2012 (1 week) Research collaboration PiE seminars Maria Bebianno Univ Faro, Algarve September 2012 (1 week) Research collaboration Institute of Marine and Jose Fernandez External evaluator MER MSc Environmental Technology, September 2012 (1 week) Robledo PiE seminars Baltimore, MD, USA September 2012 (1 week) External evaluator MER MSc Mikel Becerro CSIC, Gran Canaria April 2013 (1 week) Research collaboration September 2013 (1 week) External evaluator MER MSc April 2013 (3 weeks) Research collaboration Ketil Hylland Univ. Oslo (Norway) June 2013 (1 week) RiMER September 2012 (1 week) Evaluator MER MSc February 2013 (1 week) MER Mundus - selection Jörg Schaffer Univ. Bordeaux 1 June 2013 (1 week) RiMER September 2013 (1 week) Evaluator MER MSc February 2013 (1 week) MER Mundus - selection Mathieu Poulicek Univ. Liege June 2013 (1 week) RiMER September 2013 (1 week) External evaluator MER MSc United Nations Conference on Trade Regina Asariotis June 2013 (1 week) RiMER and Development, UNCTAD Jerome Bonin Univ. Bordeaux 1 June 2013 (1 week) RiMER Iñigo Losada Univ. Cantabria June 2013 (2 d) RiMER Adonis F Velegrakis U Aegean, Greece June 2013 (1 week) RiMER Laetitia Theunis Univ Liège June 2013 (1 week) RiMER Aldo Sottolichio Univ. Bordeaux 1 June 2013 (1 week) RiMER RiMER Jan Koschorreck UDP, Germany June 2013 (1 week) Research collaboration RiMER Olivier Donard French ESB & U Pau June 2013 (1 week) Research collaboration Kjersti Lie Univ Tromso June 2013 (1 week) RiMER Gabrielsen Thomas Coreau USA June 2013 (1 week) RiMER June 2013 (1 week) RiMER Sven Thatje SOTON, UK MER Mundus - coordination Septiembre 2013 (1 week) Evaluator MER MSc Michiaki Yamashita Japan June 2013 (1 week) RiMER Stephen Feist CEFAS, Weymouth, UK March 2013 (1 week) Histol & Histopathol Antonio Villalba Cimar, Galicia March 2013 (1 week) Histol & Histopathol Mike Elliot U. Plymouth, UK February 2013 (1 week) PiE seminars Nicolas Olea Hostpital Granada April 2013 (1 week) PiE seminars (cont.)

51

(cont.) NAME INSTITUTION PERIOD ACTION Chema Navas INIA, Madrid April 2013 (1 week) Reproduction course Vasilis Dimitriadis Univ. Thesaloniki, GR September 2012 (1 week) Research collaboration Helen Nilsson Skold Univ.- Gothemburg June 2013 (1 week) RiMER Katie Ward SOTON February 2013 (1 week) MER Mundus - selection Lucy Mace SOTON February 2013 (1 week) MER Mundus - selection Audrey Sidobre U. Bordeaux February 2013 (1 week) MER Mundus - selection Audrey Melotte U. Liege September 2013 (1 week) MER Mundus - coordination Philippe Le U. Bordeaux September 2013 (1 week) External evaluator MER MSc Coustumer Carlos García-Soto IEO September 2013 (1 week) External evaluator MER MSc Ana Perez del Olmo U- Valencia September 2013 (1 week) External evaluator MER MSc Albrecht Paschke UFZ Leipzig June 2012 Research collaborator Ian Towned HRW Southampton June 2012 PiE Seminars Chari Pattiaratchi UWA - Perth (AUS) June 2012 PiE Seminars Torgeir Edvardsen SINTEF Fisheries and Aquaculture June 2013 (1 week) Research Collaboration

52