2015) Numer 3-4 (36-37
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
R e l i g i e • Chrześcijaństwo • K o ś c i ó ł Rok X (2015) Numer 3-4 (36-37) ISSN 1896-849X Treść numeru: 內容 Biuletyn informacyjny „Chiny Dzisiaj”, wydawany kwartalnie przez Komisję Episkopatu 訊息 Informacje (3-19) Polski ds. Misji, Polską Prowincję Zgromadzenia Słowa Bożego ● Od redakcji: Chrześcijanie w Tybecie ● Religie, chrześcijaństwo i Kościół w Chi- oraz Polską Prowincję ● Chrystusa Króla nach: Kronika * Notatki (1 lipca - 31 grudnia 2015) Bezimienna większość – re- Stowarzyszenia fleksje po konferencji o roli kobiety w chińskich Kościołach chrześcijańskich ● Roz- Apostolstwa Katolickiego, ● jest poświęcony krzewianie wiary przez badania naukowe. 80. rocznica Monumenta Serica In me- problematyce religii moriam: W służbie Słowa Bożego na Tajwanie i w ChRL. Ojciec Arnold Sprenger w Chinach, ze szczególnym SVD (1929–2015) uwzględnieniem chrześcijaństwa, a zwłaszcza Kościoła katolickiego w Chińskiej 主題 Tematy (20-47) Republice Ludowej • Część zamieszczonych ● Misje na dachu świata – tybetańscy katolicy dzisiaj w biuletynie materiałów DANIEL SALZGEBER pochodzi z niemieckiego kwartalnika ● Relacje Kościół–państwo i ich wpływ na chrześcijańską działalność dobroczynną katolickiego „China heute”, w Chinach – historia i perspektywy wydawanego przez WANG MEIXIU China Zentrum w Sankt Augustin Ponad Wschodem i Zachodem – O jaki ideał człowieczeństwa chodziło Johnowi • Wu (1899–1986)? cz. II BIGNIEW ESOŁOWSKI Założyciel Z W o. Roman Malek SVD • 歷史 Redakcja Notatki historyczne (48-53) o. Antoni Koszorz SVD – redaktor odpowiedzialny; o. Piotr Adamek SVD; Zarys historii religii w Tybecie o. Zbigniew Wesołowski SVD IOTR DAMEK [email protected] P A Weronika Maria Klebba SSpS Sylwetki myślicieli chińskich (11): Yang Zhu ZBIGNIEW WESOŁOWSKI Zespół wydawniczy o. Kazimierz Szymczycha SVD o. Andrzej Danilewicz SVD ks. Roman Tkacz SAC 書刊 Notatki bibliograficzne (54-57) Adres redakcji 05-070 Sulejówek ul. Wspólna 45 ● Bibliografia nowszych pozycji (lub nowszych wydań) nt. misji tybetańskich tel. 723 630 814 DANIEL SALZGEBER [email protected] • Druk Zakład Poligraficzny PULS w Michałowicach 教堂 Kościoły w Chinach (58-59) • chinydzisiaj.sinicum.pl ● Kościół pod wezwaniem św. Józefa w Fuzhou (29) MAŁGORZATA SOUFFEZ 2 CHINY DZISIAJ • X (2015) NUMER 3-4 Monica Liu, Dobry Pasterz Obraz znajduje się obecnie na Katolickim Uniwersytecie Fu Jen na Tajwanie. Zdjęcie: Lin You Chun 林又春 Pan jest moim pasterzem, nie brak mi niczego. Pozwala mi leżeć na zielonych pastwiskach. Prowadzi mnie nad wody, gdzie mogę odpocząć: orzeźwia moją duszę. Wiedzie mnie po właściwych ścieżkach przez wzgląd na swoje imię. /Psalm 23/ CHINY DZISIAJ • X (2015) NUMER 3-4 3 Religie, chrześcijaństwo i Kościół w Chinach Kronika * Notatki ----------------------------------- (1 lipca – 31 grudnia 2015) 訊 息 Lipiec/Sierpień 2015: Protesty przeciwko usuwaniu krzyży w prowincji Zhejiang. W lipcu i sierpniu wzrosła Informacje liczba krzyży usuwanych przez władze chińskie z kościołów katolickich i protestanckich w prowincji Zhejiang (zob. również „Chiny Dzisiaj” 2014, nr 2, s. 3-4; 2014, nr 3-4, Od redakcji s. 5-6; 2015, nr 1-2, s. 11-12). Tylko do połowy lipca zdemontowano krzyże w ponad 1200 kościołach. W wielu Chrześcijanie w Tybecie ------------------------ parafiach wierni próbowali się temu przeciwstawiać po- przez zablokowanie dojazdu do kościoła, trzymanie warty, Tybet, nazywany krajem „na dachu świata” i uważany wysyłanie listów protestacyjnych, czy też szukanie innych przez wieki za jeden z najbardziej tajemniczych obszarów możliwości prawnych. W niektórych parafiach po usunięciu na świecie, ma bardzo bogatą tradycję religijną, w której przez władze krzyża zamontowano nowy. Doszło też do zasadniczą rolę odgrywa do dziś buddyzm tybetański. starć wiernych z ekipami demontującymi krzyże i służbą Najwyższy duchowy i polityczny autorytet Tybetu – Da- bezpieczeństwa. Wielu protestantów zostało aresztowa- lajlama – uważany za reinkarnację bodhisattwy współczucia, nych, m.in. prawnik Zhang Kai 张凯 (25.08), który udzielał jest znany na całym świecie. O wiele mniej mówi się chrześcijańskim wspólnotom w Zhejiang porad prawnych, o innych religijnych tradycjach istniejących w Tybecie: czy pastor Huang Yizi 黄益梓 (12.09) z kościoła Fengwo 凤 przedbuddyjskiej religii Bön z elementami szamanizmu, 卧, który miesiąc wcześniej (1.08) został zwolniony po islamie, czy chrześcijaństwie, które choć rzadko kojarzone rocznym pobycie w więzieniu. z Tybetem, istniało tu już prawdopodobnie w VIII w. Misje katolickie w Tybecie napotykały zawsze na wiele proble- 1 lipca 2015: Nowe prawo bezpieczeństwa narodo- mów, ale praca misjonarzy przyniosła owoce i choć dziś wego. Chińska Republika Ludowa uchwaliła nowe prawo katolicy w Tybecie są stosunkowo małą grupą (liczbę ochrony bezpieczeństwa narodowego, w którym zostały tybetańskich katolików ocenia się na ok. 10 tys.) to jednak m.in. podkreślone niebezpieczeństwa związane z religią. są oni na trwałe wpisani w religijny krajobraz Tybetu (zob. W art. 27 zaznaczono, że państwo wprawdzie ochrania TEMATY i NOTATKI HISTORYCZNE). wolność wyznawania religii i wyznaje zasadę autono- Zarówno w historii jak i obecnie ewangelizacja micznego samozarządzania religii, ale również „według w Chinach nie byłaby możliwa bez pełnego poświęcenia prawa zapobiega, blokuje i karze nielegalną i kryminalną zaangażowania chińskich kobiet. Jednak ze względu na działalność religijną, która zagraża bezpieczeństwu naro- specyfikę tradycyjnego społeczeństwa chińskiego, znacze- dowemu. Państwo przeciwstawia się ingerencji z zagranicy nie kobiet w Kościele było często pomijane i niedoceniane, w wewnętrzne sprawy Chin i chroni normalny porządek a imiona chińskich chrześcijanek, zarówno w historii, jak działalności religijnej; zakazuje nieuznanych przez państwo i obecnie, pozostają często nieznane (o kobiecie w Kościele organizacji religijnych, a także zapobiega, blokuje i karze w Chinach zob. także „Chiny Dzisiaj” 2013, nr 4). ich nielegalną i kryminalną działalność”. Organizacje praw W obszernej relacji z konferencji na temat roli kobiety obywatelskich wyraziły zaniepokojenie bardzo ogólnym w historii i współczesności chrześcijaństwa w Chinach sformułowaniem zagrożeń dla bezpieczeństwa państwa oraz przedstawiamy naszym CZYTELNIKOM m.in. katolickie obawy, że nowo uchwalone prawo usprawiedliwi działania kobiety na dworze cesarskim, chińskie dziewice poślubione władzy przeciwko tym, którzy się z nią nie zgadzają. Bogu podejmujące działalność misjonarską, chińskie pro- testantki: lekarki, misjonarki, liderki, kaznodziejki i nau- 1 lipca 2015: Rocznica przekazania Hongkongu czycielki, a także kobiety prawosławne w Chinach (zob. ChRL. W 1997 roku Hongkong przeszedł spod władzy INFORMACJE). Wielkiej Brytanii pod jurysdykcję Chin. Rocznice tego W jednym z ważnych dzieł tradycyjnej literatury wydarzenia były w ostatnich latach okazją do demonstracji chińskiej napisano, że gdyby na świecie nie było kobiet, to jego mieszkańców w obronie demokracji, np. w 2014 roku straciłby on 70% prawdy, 80% dobroci i 90% piękna. w akcjach protestacyjnych przeciwko władzom wzięło Porównywalną byłaby również strata dla chrześcijaństwa udział 500 tys. osób. W 2015 roku demonstracje zgroma- w Chinach. Zapraszamy więc naszych CZYTELNIKÓW do dziły 48 tys. mieszkańców – były stosunkowo mniej liczne lektury obecnego numeru i do refleksji na temat prawdy, w porównaniu z poprzednimi latami. Według organizacji dobra i piękna. obrony praw człowieka, mała liczba protestujących jest PIOTR ADAMEK związana z brakiem „gorącego tematu”, po odrzuceniu 18 INFORMACJE 4 CHINY DZISIAJ • X (2015) NUMER 3-4 czerwca 2015 roku przez Radę Legislacyjną Hongkongu osób pracujących w edukacji religijnej ma wykształcenie planowanych przez władze chińskie reform wyborczych. wyższe, przy średnio 18% we wszystkich religiach łącznie). 6 lipca 2015: Osiemdziesiąte urodziny Dalajlamy. 9 lipca 2015: Transfer majątku diecezji na konta Duchowy przywódca Tybetańczyków w dniu swych urodzin rządowe. Według raportu UCAN od 2014 roku na pole- wziął udział w konferencji w Kalifornii, której tematem cenie urzędników z Państwowego Biura ds. Religii z konta było „Globalne Miłosierdzie”. W konferencji uczestniczyło diecezji Szanghaj przelano kilkadziesiąt milionów RMB na 18 tys. osób. W tym samym czasie przed budynkiem, konta rządowe i prywatne. Chińskie władze wykorzystują w którym odbywała się konferencja, zebrała się duża grupa w ten sposób nieobecność biskupa diecezji (bp Tadeusz Ma czcicieli Dorje Shugden – tybetańskiego bóstwa opiekuń- Daqin przebywa od trzech lat w areszcie domowym, zob. czego, którzy demonstrowali, wzywając Dalajlamę do „Chiny Dzisiaj” 2012, nr 2, s. 11-12) do zwiększenia „przyznania im wolności religijnej” (tj. do uznania kultu kontroli nad jej majątkiem. Diecezja Szanghaj, ze względu bóstwa). Kult bóstwa Dorje Shugden jest udokumentowany na posiadaną ziemię i budynki, które są jej własnością, od XVII w. w szkole gelug buddyzmu tybetańskiego, do dysponuje – zwłaszcza w porównaniu do innych chińskich której należy również Dalajlama. On sam jednak od lat 70. diecezji – dość znacznymi środkami finansowymi. Obecnie jest przeciwny temu kultowi i uważa go za szkodliwy. Spór majątek diecezji jest pod nieobecność biskupa administro- wewnątrz tybetańskiej szkoły gelug, w którym bóstwo wany przez pięcioosobową radę kontrolowaną przez Biuro Dorje Shugden stało się również symbolem czystości ds. Religii, która „umieszcza również swoich ludzi tradycji tej szkoły, doprowadził do rozłamu, a przeciwnicy w ważnych jednostkach diecezji”.