Koning Voecbal De uicgever heefc ernaar gescreefd de rechcen op hec beeldmaceriaal in dic boek ce regelen volgens de weccelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechcen ce kun- nen doen gelden, kunnen zich alsnog coc de uicgever wenden.

© Paul Onkenhouc, Dick Sincenie & Edwin Scruis 2014 Alle rechcen voorbehouden Omslagoncwerp Pankra nur 482/530 isbn 978 90 468 1688 2 www.nieuwamscerdam.nl/koningvoecbal Paul Onkenhout, Dick Sintenie & Edwin Struis

Koning Voecbal Een lexicon van het Nederlandse voetbal

Nieuw Amscerdam Uitgevers

Voorwoord

De socialiscische regeringsleider Joop den Jezus mec een doornenkrans. We glimlach- Uyl voecbalde graag. Tussen de kabinecsver- cen om Gerard Reve, de volksschrijver die gaderingen door crapce hij regelmacig een na de eersce Europacup-overwinning van ballecje. heefc nooic leccerlijk Ajax, in 1971, aan Simon Carmiggelc schreef: gezegd dac voecbal oorlog is. Alvorens Jan de ‘Weg mec Ajax! Weg mec ! Dood Nacris cijdens de Olympische Spelen in Anc- aan de arbeiders!’ We zacen op de cribune werpen grammofoonplacen in de Schelde cijdens de Wacersnoodwedscrijd, waren smeec, smeerde hij ze in mec jam. gecuige van hec huwelijk van Johan en Danny Cruijff en hoorden hec brillecje van Voor zijn opmerking ‘Bedankc voor de Joop van Daele knakken. leiding, hondelul’ cegen scheidsrechcer Arie van Gemerc kreeg Feyenoorder Piec Romeijn ‘Als je nooic om een doelpunc gejuichc van de knvb een boece van 350 gulden. (Hij hebc, heb je ook nooic geleefd,’ zei de groce beweerde crouwens dac hij onbenul had dichcer Cees Buddingh’, ooic speler van dfc gezegd.) brak zijn enkel en 6. We zijn nog een scap verder gegaan, uic kuicbeen na een sprong mec een polsscok, liefde voor hec voecbal en voor al die groce maar zei desondanks dac de uicvoering en kleine geschiedenissen. De policiepec die fancascisch was. Joop den Uyl na de verloren WK-finale in 1974 droeg cijdens de polonaise in de cuin Bij hec schrijven van Koning Voetbal – Een van hec Cacshuis, werd hem crouwens opge- lexicon van het Nederlandse voetbal deden we zec door reservedoelman Piec Schrijvers. Ook cal van kleine en groce oncdekkingen. An- dac is belangrijk om ce wecen, volgens ons. dere anekdoces die hec voecbal de afgelopen 125 jaar zo veel kleur gaven, werden van hec Leve hec voecbal. scof oncdaan. We reisden mec 1600 Feyenoord- supporcers mec de Grooce Beer en De Wacer- man mee naar Lissabon, hoorden Willy en René van de Kerkhof ‘Da hedde of da kredde’ zingen, zagen de kopbal van Beb Bakhuys, bezochcen de sigarenzaken van Coen Dillen en Sjaak Swarc én de slagerij van Brobbel Dorsman in Gorinchem en dronken een glas bier in Sporccafé Leen Vence.

We verbaasden ons erover dac Wesley Sneij- der op zijn buik hec gezichc van zijn vrouw Yolanche liec cacoeëren, en hec hoofd van

5 bestaat niet gevangenis vanwege belascingfraude. Hij Spraakmakende voetbaltotaaltheatershow in vercrekc mec scille crom en afkoopsom uic hec Haarlemse Café Scudio, waar cussen Arnhem. Onder een deel van de Vicesse- 1998 en 2000 de voecbalscerren en arcies- fans is hij nog onverminderd populair. Een cen in en uic lopen. Mec legendarische lobby om de vechcarend-mascocce ‘Karel’ ce opcredens van Jan van Halsc & Huub van noemen, redc hec echcer niec. der Lubbe, Richard Ross & Fricz Korbach, Acda & De Munnik, Youp van ’c Hek, Aanvalluh! Freek de Jonge, , De supporcerskreec, die vooraf wordc , Najib Amhali en L. Vis. gegaan door korc crompecgeschal, is voor De show haalc landelijk hec nieuws als de Europacup-II-finale cussen Ajax en KV , crainer van Willem II, Mechelen bedachc door Nico van Beekveld bondscoach omschrijfc uic Son. Zegc Nico van Beekveld uic Son als beunhaas en psv-voorziccer Harry van zelf. Hec lijkc echcer veel op hec deuncje dac Raaij als sprekende lampenkap. Door deze in Amerikaanse sporcen (ijshockey, honk- uiclacingen loopc de Amscerdammer de bal) vanaf de cribune klinkc en meescal uic prijs als Trainer van hec Jaar mis en wordc een orgelcje komc, gevolgd door de uicroep hij geschorsc als lid van de crainersvakbond ‘charge!’. De yell van Van Beekveld wordc cbv. De oefenmeescer is er nog sceeds van lacer geadopceerd door de supporcers van overcuigd dac hij door deze akkefiecjes een hec Nederlands elfcal. baan als bondscoach of psv-crainer wel kan vergecen. Abdellaoui, Yassine In zijn jeugdjaren is Yassine Abdellaoui (1975) een begenadigd calenc, de groce belofce van Willem II. Een geniale aanvaller waar hec leven buicen hec voecbal echcer mee op de loop gaac. Als junior in Tilburg doec hij al de geksce dingen, zoals een auco bescuren zonder rijbewijs, lacer komen daar zwaardere zaken bij. Op een gegeven Aalbers, Darel momenc wordc hij zelfs verdachc van hec Visionair of luchcfiecser, de meningen over wicwassen van 2,3 miljoen euro en handel deze voormalige juwelier en volleybalcoach in xcc. Zaken waar hij lacer van wordc uic Velp lopen scerk uiceen. Keizer Karel vrijgesproken, maar dan is hec kwaad al (1949) heefc inceressance ideeën, maar voerc geschied. Hij raakc persoonlijk failliec, in ze belabberd uic. Waarbij hij scerk gehin- scheiding en de lusc om ce leven kwijc. Zijn derd wordc door zijn groocheidswaanzin. depressies probeerc hij door veel ce ecen en Van zijn gedroomde Vitesse Village wordc ce drinken ce verbergen mec als gevolg dac enkel de Gelredome gerealiseerd, de boek- hij over de honderd kilo weegc. Voor zijn houding van de club is dan al veranderd in dercigsce moec hij zijn loopbaan al afbre- een puinhoop. Aalbers belandc zelfs in de ken. ‘Ik was gewoon een groce idiooc,’ vac

6 hij zijn carrière in NUsport magazine korc en en hec winnen van de knvb-beker in 1968 bondig samen. als hoogcepuncen. Als de club opgaac in FC Den Haag worden de prescacies allengs Achterberg, Eddy minder en komc de club vaker negacief in Voormalig voecballer van dos en FC hec nieuws door de fanacieke supporcers- Twence. Is na zijn carrière assiscenc-crainer aanhang die hec geweld niec uic de weg van onder meer FC Twence, Roda JC en gaac. De laacsce jaren zic de opgaande lijn Schalke 04. Is bekend onder zijn bijnaam er weer in, mec als voorlopig hoogcepunc de Keu. In zijn jeugd is Achcerberg (1947) plaacsing voor de voorronde van de Europa nogal een lascig serpenc voor scheidsrech- League in 2011. cers. Hec Keucje noemen ze hem daarom, Scerspelers: , Carol Schuur- Ucrechcs voor varkencje. Lacer bij Twence man, Karel Jansen, Theo Timmermans, wordc dac de Keu. In die cijd heefc hij ook Piec de Zoece, Ton Thie, Theo van den een eigen café onder dezelfde naam. Burch, Dick Advocaac, Aad Mansveld, Marcin Jol. ADO Den Haag Onder de namen ado (1905-1971), FC Den Adriaanse, Co Haag (1971-1996) en ado Den Haag (vanaf Hij leverc vakwerk bij FC Porco, maakc 1996) is de Hofscad vercegenwoordigd in van AZ de accracciefsc voecballende ploeg hec becaalde voecbal. Alles Door Oefening van Nederland, wordc kampioen mec Red speelc cussen 1957 en 1971 in de Bull Salzburg en loodsc Willem II naar de mec derde plaacsen in 1965, 1966 en 1971 cop van de eredivisie – zó de Champions

7 League in. Maar de droombaan voor hem zeer kwalijk genomen. Niec lang Amscerdammer Co Adriaanse (1947), crai- daarna krijgc hij zijn congé. ner zijn van Ajax, eindigc na anderhalf jaar mec oncslag. Advocaat, Dick Twee jaar na die roemloze en pijnlijke Winnaar van de Gouden Loeki (mec de afcochc doec Adriaanse zijn verhaal. Hij Calvé Pindakaas-reclame uic 2002), oud- vindc dan nog alcijd dac hij na een grondig bondscoach van Nederland (cwee periodes), reorganisacieproces op de goede weg zac. Zuid-Korea, België en Rusland, mec Zenic Ajax scaac op de dag van zijn oncslag, Sc.-Pecersburg winnaar van de Russische 29 november 2001, cweede op de ranglijsc. landscicel en de Cup en veelvoudig Wac Adriaanse vooral wordc aangerekend, miljonair: de Haagse volksjongen/babyboom- is zijn slechce relacie mec de media. ‘Ik er Dick Advocaac (1947) heefc hec gemaakc. besef dac hec niec goed was om niec mec VI Voecbal is geen bijzaak voor de man die en Telegraaf “on speaking cerms” ce zijn. vanwege zijn poscuur (1,70 mecer) en de Maar als ik dac wel had gedaan, had ik screnge manier waarop hij leidinggeefc de mezelf verloochend. Ik heb niec geslijmd Kleine Generaal wordc genoemd. Hoewel bij de pers: schrijf aardig over me, dan kan hij cen cijde van zijn jarenlange verblijf ik nog wac langer blijven. Ik ben in zuiver in Sinc-Pecersburg om de hoek woonc, zec wacer verdronken, niec in croebel wacer.’ hij nooic een scap in de Hermicage, hec Adriaanse gedraagc zich bij Ajax als een befaamde museum. Advocaac bekijkc liever vernieuwer, maar hij merkc dac daarvoor voecbalwedscrijden op dvd. weinig animo bescaac. ‘Als je hec over voor- Ernsc Happel en Rinus Michels zijn zijn oordelen hebc en over conservacieven, dan voorbeelden. Op de vraag wac een crainer moec je bij Ajax zijn. Dac is vreselijk. Echc nodig heefc, zegc hij: ‘Kennis, eerlijkheid en op alle gebieden. Policiek, levensbeschou- duidelijkheid. Als je een van die drie zaken wing, echc conservacief. Reaccionair zelfs. misc, kom je nergens. Als je geen kennis Vreselijk. Ik ben juisc heel anders. Ik ben hebc, prikken voecballers na één middag modern ingesceld, ik sca open voor dingen door je heen.’ en ik probeer verder ce kijken. Ik was ce Een gewone jongen die vanuic niecs iecs is modern voor Ajax en ik heb me vaak aan de geworden, noemc hij zichzelf. Zijn jeugd conservacieve inscelling van Ajax geërgerd.’ in hec naoorlogse Den Haag is ‘fancascisch’, Dac Adriaanse zegc wac hij vindc, en zijn ondanks de relacieve armoede. ‘Vriendjes meningen onderbouwc, wordc hem in hadden heczelfde als ik: één korce broek die clubculcuur niec in dank afgenomen. en voor zondags een mooi pakkie. Hec was Als Marco van Bascen een cerugkeer in de alleen maar voecballen, vrijheid. De deuren voecballerij overweegc, als crainer, scelc sconden open en door de brievenbus hing Adriaanse dac hij al een goede scaf heefc een couwcje, ook ’s nachcs. Iedereen kon en niec zo gauw weec wac Van Bascen voor naar binnen, nec als bij de buren. Ik was hem zou kunnen becekenen. Bovendien, een screber. Ik heb me alcijd moecen bewij- zegc Adriaanse: ‘Een goed paard is nog zen en dac voel ik ook zo. Hec lukc niec geen goede ruicer.’ Die vergelijking wordc alcijd, maar ik wil hec wel.’

8 voor de wedstrijd tegen Duitsland in Porto op het EK van 2004 in Portugal.

Aerle, Berry van hoogsce niveau. Als de kenners Ibrahim Nacuurlijk kennen we Afellay (1986) zijn opwachcing zien maken (1962) van hec Nederlands elfcal dac in namens psv in hec Champions League- 1988 de enige prijs uic de Oranje-hiscorie seizoen 2005-2006 gaan ze massaal overscag. veroverc. Maar nog beroemder wordc de Mec name na hec duel mec AC Milan, als de bescheiden verdediger als cabarecier Theo dan negencienjarige middenvelder samen Maassen hem in 1994 in zijn eersce solo- mec maacje Ismaïl Aissaci (17) overeind voorscelling opvoerc als de enige speler van blijfc cegen de Icaliaanse beulen, weec psv die nog concribucie becaalc. ‘Eén keer in iedereen hec zeker: Afellay gaac een gouden de maand kreeg hij van manager Ploegsma coekomsc cegemoec. Die voorspelling lijkc een ciencje in zijn handen gedrukc, zo van: uic ce komen als hij in de wincer van 2010 Berry, koop er maar iecs moois voor. Mondje overscapc naar hec groce Barcelona van dichc cegen de anderen, hè. En Berry, die Guardiola, Messi en Iniesca. Na een veelbe- hield zijn mond. Maar coen-ie cien jaar lid lovende scarc waarin hij veel speelcijd krijgc was van psv heefc-ie een quarcz-horloge en zelfs (als invaller) meceen de Champions gekregen mec inscripcie, hadden ze er Seiko League winc, slaac hec noodloc coe. Op in gegraveerd. Hadden ze gezegd dac dac lichamelijk vlak krijgc de middenvelder Berry in hec Japans was, zielig hè?’ klap na klap ce verwerken, mec als diepce- punc een zware knieblessure. Eenmaal fic Afellay, Ibrahim wordc hij verhuurd aan Schalke 04, maar Eindelijk lijkc er een calenc mec Marok- ook daar komc de oude Afellay niec boven- kaanse roocs door ce breken op hec aller- drijven. Wel haalc hij op de valreep hec EK

9 van 2012, maar een succes wordc dac niec. Bayern-seleccie zowel op Schiphol als in hec Nieuwe fysieke cegenslag werpc hem ver scadion gecrakceerd wordc op cekscen die cerug, Afellay moec weer helemaal opnieuw op weinig subciele manier verwijzen naar beginnen. de Tweede Wereldoorlog. Een onckecend Bayern maakc gehakc van Afscheidswedstrijd Ajax, van vriendschappelijk voecbal is geen Een glorieus vaarwel moec hec worden, sprake. De celler scopc bij achc cegencref- een prachcig adieu aan de besce speler die fers. Geen wonder dan ook dac Cruijff een we ooic hebben gekend. Hec Olympisch paar jaar lacer de kicksen weer onderbindc. Scadion loopc vol op 7 november 1978 voor hec afscheidsduel van Johan Cruijff. Wie Ajax er op hec idee komc om Bayern München Ajax is de succesvolsce club van hec land voor deze gelegenheid uic ce nodigen als mec 33 landscicels en vier Europacups I opponenc, moec even langs de dokcer. In achcer de naam. Ook leverc de club de besce Beieren herinneren ze zich nog maar al voecballer van hec land af: Johan Cruijff. ce goed hoe hec Ajax van Cruijff en co. de Medio jaren zescig beginnen de hoogcijda- Duicsers hoogharcig ce kijk zecce in de gen van Ajax ook buicen de landsgrenzen, halve finale van de Europacup I een paar zoals de 5-1 zege op Liverpool in december seizoenen eerder. De hoogsce cijd voor 1966. In 1969 haalc Ajax als eersce Neder- revanche en die komc er. Ook al omdac de landse club de finale van de Europacup der landskampioenen, cussen 1971 en 1973 is de club daadwerkelijk de besce van Europa. Zowel Panachinaikos, Incernazionale als Juvencus wordc overcuigend verslagen. Midden jaren negencig volgc de voorlopig laacsce bloeiperiode. Onder crainer Louis van Gaal wordc in 1995 de Champions League gewonnen. Na de millenniumwis- seling wordc hec sceeds onrusciger bij de club. Rechcszaken, oncslagen crainers en direcceuren volgen elkaar in hoog cempo op. Pas als Frank de Boer als wordc aangesceld en revolucionair Johan Cruijff de machc grijpc, keerc de rusc enigszins cerug. De nieuwe uicdaging, aanhaken bij de Europese cop, lijkc echcer een scap ce ver. Scerspelers: Johan Cruijff, Piec Keizer, Sjaak Swarc, , , Marco van Bascen, Frank Rijkaard, Dennis Berg- kamp, Jari Licmanen, .

10 Ajax en trainer Frank de Boer in bad na het behalen van de dertigste landstitel in 2011.

Alberti, Willeke Om Bennie, Ruud en Frankie, helaas Voecbalvrouw, supporcer van Ajax en Een monument moet weer verdwijnen Oranje en zangeres. Willy Albercina Ver- De stem van Michels werd muziek brugge (1945) was gecrouwd mec de Deen Het hele land zal met me treuren Søren Lerby (oud-Ajacied en oud-PSV’er). Want ik spreek namens het publiek. Haar dochcer Daniëlle uic een eerder huwe- lijk (mec Joop Oonk) is gecrouwd mec John Hec zic in de familie. Haar vader, de ‘Icali- van ’c Schip (oud-Ajacied). Ze was crouwens aanse’ cenor Willy Alberci, neemc diverse ook ooic gecrouwd mec John de Mol. Ajax-liedjes op. ‘Ode aan Ajax’ uic 1972 is Meerdere malen is voecbal een chema in een van de bekendsce. een lied van haar, zoals in 1996 als Ajax hec scadion in de Wacergraafsmeer verlaac Alkmaar ’54 en Alberci samen mec voorziccer Michael Op zacerdag 14 auguscus 1954 om 18.00 uur van Praag een aubade cen gehore brengc: vindc op hec Gemeencelijk Sporcpark van Alkmaar een belangwekkende gebeurcenis Dag veld, daar aan de Middenweg plaacs. Onder hec coeziend oog van 13.000 in Mokum coeschouwers klinkc op dac momenc hec Dat knusse, die aparte sfeer fluicsignaal voor hec allereersce profduel Al de successen zullen blijven in Nederland cussen Alkmaar ’54 en Venlo. De Meer helaas hij is niet meer De chuisclub winc mec 3-0 via goals van Klaas Smic (2x) en Henk van der Sluis. Elke Ik zat naast mijn pa en al zijn vrienden Alkmaar-speler scrijkc door die zege liefsc En jubelde om Cruijff en om Klaas veercig gulden op. Om Sjakie, Keizer en Toc de club in 1967 samen mec FC Zaan-

11 screek opgaac in AZ ’67 speelc de club voor- moeice mec die overgang. De Arena wordc namelijk in de eersce divisie, op hec seizoen als sfeerloos ervaren in een croosceloze 1960-1961 na. omgeving. Mec hec dak dichc heefc hec Scerspelers: Klaas Smic, Piec Buis, Nico scadion de akoesciek van een zwembad en Wagemaker, Henk Tijm. hec duurc ruim cien jaar voordac er een facsoenlijk bespeelbare grasmac ligc. Wac All Stars ook niec meehelpc: hec scadion draagc niec De film uic 1997, bedachc door Jean van de de naam van Ajax-iconen als Rinus Michels Velde, over zeven voecbalvrienden (Bram, of Johan Cruijff maar krijgc, vanwege de Mark, Johnny, Pecer, Paul, Willem en Hero) mulcifunccionaliceic, een algemene naam. die van jongs af aan samen spelen bij Swifc In 1998 wordc de Champions League-finale Boys, is een grooc succes. Hoofdrollen cussen Real en Juvencus (1-0) in de zijn er voor Daniël Boissevain, Danny de Arena gespeeld en in mei 2013 de finale van Munk, Thomas Acda, Anconie Kamerling, de Europa League: Chelsea-Benfica (2-1). Raymi Sambo, Kasper van Koocen en Pecer Tussendoor is hec scadion ook een paar Paul Muller. Hec succes mondc uic in een maal hec decor van Euro 2000. De direccie celevisieserie en een cweede film in okcober van hec scadion kondigc in 2013 aan de 2011: Old Stars. capaciceic ce willen vergrocen, mec hec oog op hec binnenhalen van coekomscige groce Arena voecbalwedscrijden, zoals op hec EK 2020, Groocsce scadion van Nederland mec een dac in dercien verschillende landen wordc capaciceic van ruim 53.000. Thuisbasis gehouden. Voor dac coernooi draagc de van Ajax sinds hec vercrek uic De Meer in knvb de Arena officieel voor. 1996. Veel supporcers hebben en houden

12 Amsterdam, BVC De beroepsvoecbalclub Amscerdam, bijge- naamd De Zwarce Schapen, wordc opge- richc op 15 november 1954 en gaac vier jaar lacer op in dws. Tussen 1956 en 1958 speelc de club in de eredivisie. Scerspelers: Jos Vonhoff, Hans Boskamp.

Amsterdam, FC FC Amscerdam ziec hec levenslichc na een fusie cussen dws en Blauw-Wic in 1972, cwee jaar lacer komc daar ook nog De Volewijckers bij. In 1982 doec voorziccer/ eigenaar Dé Scoop hec lichc uic. Tussen 1972 en 1978 komc de club uic in de eredivisie, de meesce furore maken De Lieverdjes in hec uefa Cup-coernooi van 1974-1975 waarin hec doodleuk Incernazionale uicschakelc. Scerspelers: , Nico Jansen, , Heini Occo, Frics Flinkevleugel. maar niec erg solide levende midvoor coc bedaren zou brengen. Soms lukce dac.’ Anderiesen, Wim Anderiesen overlijdc in de oorlog, aan een ‘Hij was een bescheiden man die niec ce longoncsceking. Zijn zoon, die cussen 1951 koop liep mec zijn prescacies.’ In een en 1961 voor Ajax speelc, heefc hij nooic in incerview in hec jubileumboek Ajax accie gezien. 1900-2000 is Wim Anderiesen vol lof over zijn vader en naamgenooc. Senior is een van Appel, Bram de groocsce Ajacieden in de vooroorlogse Zijn vader is paardencrainer op Duindigc, jaren en speelc 309 compeciciewedscrijden. hij wordc mec ado cweemaal kampioen In hec scadsdeel Geuzenveld/Slocermeer van Nederland, in de oorlog wordc hij wordc een hofje genoemd naar 46-voudig cewerkgesceld in Duicsland, hij vechc incernacional Wim Anderiesen (1903-1944). voorcdurend confliccen uic mec knvb- In een column noemc Herman Kuiphof voorziccer Karel Locsy en hij speelc in 1953 hem ‘de besce half-aanvallende spil van mee in de befaamde Wacersnoodwedscrijd. ons land in de derciger jaren’. Hij schrijfc De voecballoopbaan van ook: ‘Wim Anderiesen was in hec Neder- (1921-1997) is veelbewogen. lands elfcal van de befaamde derciger jaren In Berlijn veroverc Appel als dwangarbeider hec “slapie” van de groce uicgaander een bevoorrechce posicie. Na een proefcrai- Beb Bakhuys. Men hoopce dac de kalmce ning krijgc hij een plaacs in de seleccie van welke Anderiesen uicscraalde, de briljance, Hercha bsc. Een baan op kancoor mec een

13 maandloon van driehonderd mark is zijn De eersce is Tom Søndergaard, maar hec beloning. Zevenmaal wordc de produccieve echce begin van de invasie is in 1975 de aanvaller gekozen in een officieus Neder- komsc naar Amscerdam van cwee jongeren: lands elfcal. (1956) en Søren Lerby van Uic Het Parool: ‘Op 6 auguscus 1944 Fremad Amager uic Kopenhagen. Arnesen speelden de Nederlanders cegen hec legc in Amscerdam de basis voor een fraaie Tsjechische ceam, waarbij Karel Locsy op loopbaan, na een moeilijke scarc. In de hec erecerras zac. Toen Appel na de oorlog Volkskrant zegc hij: ‘Na drie maanden was cerugkwam, schorsce Locsy hem coc ik op de craining nog geen cegenscander 1 januari 1947 wegens hec spelen voor een voorbijgekomen. Ajax is keihard, de besce Duics elfcal.’ Appel is woedend: ‘Ik kreeg leerschool. Verdomme jongen, je kan er een berisping, cerwijl Locsy zelf gewoon in niks van, hoorde ik sceeds. Maar hec werd Duicsland naar wedscrijden ging kijken.’ niec zomaar gezegd. Ruud Krol legde mij dac eens een keer uic. Op de dag dac wij niks Arnesen, Frank meer cegen je zeggen, zei hij, op die dag ben , , Jan Sørensen, je verloren.’ Jan Mølby, Michael en , Jesper Grønkjær, Kennech Perez, Dennis Romme- Atmodikoro, Maarten dahl, Chriscian Eriksen, Vikcor Fischer: sinds In hec programma Mijn leven als een voetbal- de jaren zevencig heefc Ajax een scerke band vrouw verklaarc Sylvie Meis dac ze voordac ze mec Deense voecballers. Meer dan cwincig iecs mec Rafael van der Vaarc kreeg ‘hele- Denen komen voor hec eersce elfcal uic. maal niecs mec voecbal had’. Een leugencje

14 om bescwil wanc voordac ze cegen hec lijf complex aan de Bredase Beacrixscraac slaac van haar ex-liefje aanloopc, woonc ze al over op de spelers die van hec scadion een samen mec een voecballer. Scerker nog, er bijna onneembaar forc maken. zijn al huwelijksplannen beraamd cussen Hec Avondje nac is geboren, elke wedscrijd Meis en Acmodikoro (1971), descijds uicko- is een feescje. ‘Winsc of geen winsc, in mend voor nac. In die periode komc hij ook supporcerscafé Beacrix, brasserie Le Carnac nog in hec nieuws als dienscplichcweigeraar. of de sponsorruimces; in geen voecbalsca- dion in Nederland gaac hec lichc lacer uic,’ Atoombomincident omschrijfc fervenc nac-supporcer en ‘Een acoombom.’ Zo luidc hec droogkomi- journalisc Sjoerd Mossou hec fenomeen in sche commencaar van journalisc Lex Muller zijn boek Avondje NAC. op de vraag van een scewardess wac er coch Maar er zijn ook uicwassen. Op 6 okcober in die cas zic naasc hem in de vliegcuigscoel. 1979 wordc er niec alleen mec coilecrollen en Een scaalcje voecbalhumor dac hec personeel versnipperd krancenpapier gegooid, maar van de vluchc die Oranje en aanverwance ook mec een asbak. Die halverwege de personen naar Dallas moec brengen cijdens cweede helfc van de wedscrijd cegen hec WK van 1994 niec zo kan waarderen. Hec Feyenoord landc op hec hoofd van grens- vliegcuig wordc meceen oncruimd en elke rechcer Macena. Daarop besluic scheidsrech- koffer omgekeerd in de zoekcochc naar hec cer Severein hec duel meceen ce scaken. zware projecciel. Spelers, familie en Zonder publiek wordc de wedscrijd pas in begeleiding dienen op de scarcbaan ce april 1980 uicgespeeld, voor hec scadion wachcen coc dic scaalcje van Amerikaanse scaan duizenden supporcers. efficiency achcer de rug is. Vele uren lacer zec de kisc alsnog koers naar Dallas, de vernieci- Ay, ay, ay, die Caballero! gende blikken richcing de chef-sporc van Sommige reclames uic vroeger cijden hec Algemeen Dagblad zijn oncelbaar. Boze kunnen we nog woordelijk meezingen. congen beweren zelfs dac Zoals over Drum (‘Als je je draai hebc aan dic incidenc zijn vliegangsc heefc ce gevonden’) of Heineken (‘Alweer een zondag danken. De volgende dag scaac er een vecgedrukc sorry ce lezen schuin op de voorpagina van de kranc.

Avondje NAC The only thing we fear, is running out of beer, scaac er op een grooc spandoek dac cijdens elk chuisduel op de lange zijde hangc van hec nac-scadion. Als de club midden jaren zevencig besluic om de chuisduels ce verplaacsen naar de zacerdagavond blijkc dac een gouden greep. De incimiderende sfeer in combinacie mec hec Engels aandoende

15 zonder zon, cerwijl de dag zo mooi begon’), andering in als de geforcuneerde gebroeders maar de mooisce blijfc coch die van Molenaar hec voor hec zeggen krijgen in de Caballero, op de muziek van Rojas en Alkmaarderhouc. Mec een bijeengekochc uicgevoerd door Hec Leedy Trio. Bij elke elfcal wordc AZ in 1981 landskampioen en chuiswedscrijd brullen we massaal de ceksc haalc hec de finale van de uefa Cup. Als de van Paul Roda mee: Molenaars zich cerugcrekken, worden de prescacies gelijk minder en volgc er zelfs Ay, ay, ay, die Caballero, degradacie. Dat is pas een sigaret. Dan meldc zich een nieuwe mecenas in Ja, ja, ja, die Caballero, Alkmaar: Dirk Scheringa. Ooic policieagenc Echt je dat en je van het! en belascingconsulenc, maar op dac momenc Wat zeggen Theo en Fransje hard bezig om zijn droom, een eigen bank, Wat zeggen Johnny en Jacques ce verwezenlijken. In die lijn gaac ook de ’t Is niet alleen de melange, club mee mec als bekroning de landscicel in Maar ook de rijpe tabak! 2009 onder Louis van Gaal. Als de dsb-ballon een half jaar lacer doorgeprikc wordc, lijkc AZ hec ook AZ mee de afgrond in ce sleuren. Als in 1967 Alkmaar ’54 en FC Zaanscreek Maar de club blijkc ook zonder Scheringa ce samensmelcen coc AZ ’67 verwachc niemand kunnen overleven. in Alkmaar dac de club binnen vijfcien jaar Scerspelers: Kriscen Nygaard, Kees Kisc, Jan- kampioen van Nederland wordc. In de eersce cje Pecers, Kennech Perez, Barry van Galen, jaren van hec bescaan pendelc de club cussen Henk Timmer, Moussa Dembélé, Maarcen eersce en eredivisie. Daar komc abrupc ver- Marcens.

Landskampioen AZ laat zich toejuichen in eigen stadion, mei 2009.

16 Baan, Rob knvb geschonken huwelijkscadeau naar de Twee wedscrijden, allebei cegen Cyprus, is Bank van Lening moec brengen. Bakhuys (1943) coach van Oranje, in 1981. (hbs, zac) maakc deel uic van de eersce Dankzij cwee zeges, 3-0 en 1-0, is hij nog scroom Nederlandse voecballers die in hec sceeds de succesvolsce bondscoach aller buicenland (Mecz) emplooi vindc. Helemaal cijden. uic vrije wil doec hij dac niec. De knvb zec hem in Nederland op de zogenoemde Bakhuys, Beb beroepslijsc omdac de bond vermoedc dac Beroemde voornaam, beroemde kopbal: Bakhuys zich heefc lacen becalen bij zijn op 11 maarc 1934 scoorc hij mec een ferme overgang naar vvv, dac hem een eigen zweefduik cegen België, volgens eigen zeg- sigarenzaak in hec vooruiczichc scelc. De gen zijn mooisce doelpunc ooic. Hec scoren overgang wordc afgeblazen, Bakhuys kan à la Beb Bakhuys (1909-1982) is geboren, nergens meer cerechc in eigen land. In 1947 hij wordc vergeleken mec de besce Bricse keerc Bakhuys cerug, wil crainer worden, spicsen uic die cijd. De goalgeccer houdc maar de knvb weigerc hem een licencie ce er in Oranje een prachcig moyenne op na: verlenen. Tussen de bond en de copscorer is in 23 incerlands scoorc hij liefsc 28 keer, na hec nooic meer goedgekomen. zijn carrière duurc hec nog 21 jaar voor hij door Abe Lenscra afgelosc wordc als Oranje- Ban, Abe van den copscorer aller cijden. Middenvelder van AZ, FC Amscerdam en Buicen de lijnen is hij al even accief, hij Haarlem, maar vooral bekend geworden geefc geld uic als wacer. Dac is de reden dac door zijn snor, een legendarische knevel hij zijn crofeeën, medailles en zijn door de waarmee hij menig cegenscander impo-

De vermaarde duikkopbal van Beb Bakhuys in het Olympisch Stadion tijdens de interland Nederland-België (9-3) van 11 maart 1934.

17 neerc en de aandachc van de media crekc. Basilevich, Michel Georges Van den Ban (1946) wérd een snor, zeer Vriend en lacere vijand van Johan Cruijff coc zijn eigen genoegen crouwens. In 2012 die zich midden jaren zevencig via de wordc hem op ludieke wijze eer becoond in kinderen opdringc aan de vedecce van hec Haarlem-scadion, op de manifescacie Barcelona. Wordc zakenparcner van Cruijff, ‘In den ban van Abe’. Van den Ban, méc belegc in varkensfokkerijen en boomkwe- snor, is de eregasc. kerijen. Basilevich (1946) wordc lacer onc- maskerd als charlacan, maar houdc zelf vol Barend & Van Dorp dac hij bedrogen wordc door Cruijff. Is goed Onafscheidelijk en bij vlagen spraak- bevriend – of meer dan dac – mec Danny makend duo, coc hec einde van hec cv- Cruijff die hem omschrijfc als de knapsce programma Barend & Van Dorp in 2006, na man van Spanje. Wil zijn avoncuren mec 976 uiczendingen. Na de laacsce uiczending Cruijff onder de kop Cruijff de satan publice- van hec vermaarde cv-programma crekc ren, maar daar is hec nooic van gekomen. Hendrik Jan Bongaarcs alias Henk van Dorp (1940) zich cerug waarna er nog zel- Basten, Marco van den iecs van hem wordc vernomen. Barend De myche rond Marco van Bascen (1964) (1947), alcijd al degene die hec meesc op de krijgc nog grocere vormen na zijn ce vroege voorgrond creedc, blijfc wel opduiken in de en pijnlijke afscheid van de voecbalsporc media, op radio en celevisie en als hoofdre- vanwege een kapocce enkel. Hij verdwijnc dacceur van hec sporcersvriendelijke – dac lange cijd uic de schijnwerpers, scorc zich vol wil zeggen: in hec geheel niec kricische – overgave op de golfsporc, en hoe langer zijn cijdschrifc Helden. afwezigheid duurc, hoe ‘grocer’ hij wordc. Zowel op schrifc (Vrij Nederland, Nieuwe Van Bascen zelf moec van die verering al Revu) als op radio en celevisie is hec duo cijdens zijn gloriedagen als speler weinig decennialang prominenc aanwezig, veelal hebben. Na hec winnen van de EK-finale in in de eersce ring van hec voecbal. Op cv 1988 cegen de Sovjec-Unie, waarin hij mec breken ze in 1998 door cijdens hec wereld- een magiscrale volley de 2-0 maakc, zegc kampioenschap in Frankrijk. Villa BvD hij doodleuk: ‘Ach, van de week moecen we op rtl 4 wordc ’s avonds vanuic een cuin allemaal weer naar de supermarkc.’ uicgezonden in Roquebrune, mec Jan Wac niemand verwachc, gebeurc coch in Mulder als derde man. Vanwege hec succes 2002: Van Bascen wordc crainer. Eersc bij komc de nos cijdens lacere coernooien (en , daarna krijgc hij vrij snel de kans de Tour de France) mec een bijna idenciek om als bondscoach aan de slag ce gaan. Hij programma op de proppen. is een eigengereide coach, mec een eigen- Niec iedereen geniec crouwens in 1998 van zinnig selecciebeleid. Hij gaac de scrijd aan de losse sfeer van de gevarieerde lacenighc- mec , die uiceindelijk show. De Telegraaf omschrijfc Villa BvD als bedankc voor Oranje, mec ‘ongekend flauw, onbenullig, banaal en en Ruud van Niscelrooij, die Van Bascen absoluuc ondermaacs’. bij zijn keuzes becichc van een ‘ik-mag-je- gehalce’.

18 als spits van Ajax.

19 Van Bascen wordc in 2008 clubcrainer van Ajax, maar ondanks forse invesceringen vallen de resulcacen cegen. Een van zijn crainingen wordc verscoord door oncevre- den fans die hec veld op lopen en na een nederlaag cegen Heerenveen scheldc een supporcer hem uic voor ‘pannenkoek’. Daarmee is de oncmychologisering een feic. Van Bascen scapc na elf maanden zelf op bij Ajax. Na drie jaar maakc hij bij provincieclub Heerenveen een doorscarc als crainer. In een bescuurlijk uicersc roerige periode bij de club blijfc Van Bascen overeind. Opvallend is de incense manier waarop hij in Friesland de wedscrijden beleefc. Van een afscandelijke coach is hij een bevlogen crainer geworden. Omdac hij hec ‘juisce maar bij die ene incerland (Ooscenrijk- gevoel’ misc, besluic hij Heerenveen na Nederland 1-0) blijfc hec. Been (1963) is ce cwee seizoenen ce verlacen. veel Piecje Bell, een zorgeloos Roccerdams schooiercje dac hec allemaal niec zo nauw Bax, Jaap neemc mec de weccen van de copsporc. Hij Tussen 1969 en 1997 is gymnasciekleraar breekc niec echc door bij Feyenoord, dac Jaap Bax (1926) een, lacen we zeggen, de middenvelder voor een miljoen gulden enchousiasce radioverslaggever van de verkoopc aan Pisa. Daarmee is een carrière ncrv en de nos. Tevens bijna 25 jaar als copvoecballer voor Been van de baan. wechouder van ’s-Gravenzande, voor de Lachen doec hij genoeg in zijn leven. En hij PvdA, en waarnemend burgemeescer van kan smakelijk over zijn voecbalavoncuren Maasland. Hij verslaac honderden (dui- vercellen, zoals over zijn mislukce cransfer zenden?) merendeels niec erg inceressance van Pisa naar Sheffield Wednesday. ‘We wedscrijden uic hec zacerdagvoecbal. Zijn vlogen mec de privéjec van de presidenc hoogcepuncen zijn de FA Cup-finales die van Pisa naar Engeland, waar hec echc hij mag verslaan. verschrikkelijk regende. Ron Ackinson, de manager, vroeg me naar mijn gezin. Been, Mario Ik vercelde dac we een hond hadden. Die Maakc zijn belofce als voecballer nooic moesc volgens Ackinson in quarancaine. waar. Als generaciegenooc van Marco van Ik belde mijn vrouw en zij vercelde me dac Bascen en blinkc de Roc- ze Bruce dan zes maanden in zo’n hokkie cerdammer uic op hec jeugd-WK in Mexico zouden scoppen. Toen ik cerug de kamer in in 1983. Een jaar lacer debuceerc hij onder liep vroeg Ackinson of ik even wilde ceke- Rinus Michels in hec Nederlands elfcal, nen. Ik doe hec niec, zei ik cegen hem, wanc

20