Jaarverslag 2009 JaarverslagJaarverslag 20092009 Jaarverslag 2009 - Kunsten en Erfgoed en Kunsten - 2009 Jaarverslag 2 2009 2009 Jaarverslag Jaarverslag Kunsten en Erfgoed bestaat in 2010 vier jaar. In zijn pril bestaan heeft het agentschap intussen een hele weg afgelegd, waarin traditie en vernieuwing hand in hand gaan. Traditie staat voor de continue borging van een rijk en gediversifieerd kunsten- en cultureel erfgoedlandschap met de inzet van professionele mensen en middelen die kunnen bogen op een goed uitgebouwd instrumentarium . Vernieuwing staat voor de permanente zorg voor verdieping en verbetering van de dienstverlening en de interne werking en voor het mee vorm geven aan de ontwikkeling van een beleidsvisie. Met het organisatietraject Kunsten en Erfgoed 2015 komen we hier ruimschoots aan tegemoet. 2009 was een politiek overgangsjaar: een regimewissel die traditioneel gepaard gaat met het aanreiken van nieuwe beleidsopties en het opfrissen van afspraken voor een optimale samenwerking met bewindvoerders en collega’s. Aan de optekening van nieuwe beleidspistes ging een heel traject vooraf. Het was in menig opzicht een vruchtbaar parcours. Talrijke beleidsopties vonden hun weg naar de beleidsnota Cultuur voor de periode 2009-2014. De ideeën en concrete voorstellen vormen voor de komende jaren een blijvende inspiratiebron voor beleidsvernieuwing. In 2010 zetten we mee onze schouders onder het Cultuurforum, een grootscheepse dialoog met de cultuursector, die moet uitmonden in een gedragen visie op de staat van cultuur en op de uitdagingen voor het komende decennium. Met deze oefening wil het cultuurbeleid aansluiting vinden bij de doelstellingen in het kader van Vlaanderen in Actie en het Pact 2020. Om het kunsten- en cultureel erfgoedveld blijvend zuurstof te bieden gaan we intussen op zoek naar nieuwe vormen van ondersteuning en naar alternatieve pistes voor financiering. We besteden ruim aandacht aan de internationale ambities en we hebben oog voor de duurzame aspecten van cultuurbeleid. Dit vertaalt zich in nieuwe horizonten voor digitalisering en de ecologische en economische dimensie van het kunsten- en cultureel erfgoedbeleid. De komende jaren zullen we meer dan ooit een beroep moeten doen op onze creatieve krachten om de verdeling van schaarse middelen met een maximale effectiviteit en efficiëntie te realiseren. Als onderdeel van de Vlaamse overheid zal het agentschap hiervoor dan ook mee extra inspanningen leveren. Jos Van Rillaer Administrateur-generaal 2 Jaarverslag 2009 - Kunsten en Erfgoed 3 Jaarverslag 2009 - Kunsten en Erfgoed inhoud Activiteiten 1. Kunsten en Erfgoed: een inleiding 8 1.1 Structuur van het agentschap Kunsten en Erfgoed 9 1.2 Missie en taken 9 1.3 Begroting 10 2. Kunsten 12 2.1 Regelgeving 13 2.2 Besluitvorming 14 2.3 Subsidiestromen 15 2.4 Architectuur en vormgeving 24 2.5 Audiovisuele kunsten 25 2.6 Beeldende kunst 26 2.7 Dans 27 2.8 Muziektheater 28 2.9 Theater 29 2.10 Festivals 30 2.11 Sociaal-artistiek 31 2.12 Kunsteducatie 31 2.13 Kunstencentra en werkplaatsen 32 2.14 Letteren 33 2.15 Muziek 34 2.16 Steunpunten 36 3. Cultureel erfgoed 38 3.1 Regelgeving 39 3.2 Besluitvorming 43 3.3 Financiële middelen 47 3.4 Kwaliteitslabel 50 3.5 Indeling van musea en werkingssubsidies aan musea 51 3.6 Samenwerkingsverbanden met het oog op de versterking van de internationale profilering van kunstcollecties 52 3.7 Archief- en documentatiecentra 52 3.8 Vlaamse Erfgoedbibliotheek 54 3.9 Werkingssubsidies voor landelijke organisaties voor volkscultuur en landelijke expertisecentra voor cultureel erfgoed 54 3.10 Cultureel-erfgoedconvenants 56 3.11 Cultureel-erfgoedpublicaties 59 3.12 Projectsubsidies voor ontwikkelingsgerichte en internationale cultureel-erfgoedprojecten 60 3.13 Topstukken 61 3.14 Collectie van de Vlaamse Gemeenschap 62 3.15 Uitvoer van cultuurgoederen 66 3.16 Immaterieel Cultureel Erfgoed 67 3.17 Steunpunt 68 4. Buitendiensten 70 4.1 Kasteel van Gaasbeek 71 4.2 Frans Masereel Centrum 74 4.3 Landcommanderij Alden Biesen 76 4.4 Koninklijke Academie voor Nederlands Taal- en letterkunde 79 4 Jaarverslag 2009 - Kunsten en Erfgoed inhoud 5. Grote instellingen 82 5.1 deFilharmonie 84 5.2 Vlaams Radio Orkest – Vlaams Radio Koor 84 5.3 deSingel 84 5.4 Koninklijk Ballet van Vlaanderen 84 5.5 Vlaamse Opera 85 5.6 Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen 85 6. Internationaal 86 6.1 Franse Gemeenschap 87 6.2 Bilateraal 87 6.3 Multinationaal 88 6.4 Subsidies Kunsten 93 6.5 Subsidies Erfgoed 96 7. Niet-decretale subsidies 98 7.1 Artikel 62bis van de Financieringswet 99 7.2 Derde Arbeidscircuit 99 7.3 Nominatim/niet gereglementeerde toelagen 102 7.4 Sociaal statuut van de (oudere) kunstenaars – aanvullend pensioen 107 7.5 Minitoelagen 107 8. Algemene beleidsontwikkelingen 108 8.1 Sectorieel 109 8.2 Afdelingsoverschrijdend 113 9. Agentschapswerking 118 9.1 Beheersovereenkomst 119 9.2 Personeel 119 9.3 Communicatie 122 9.4 ICT 123 Bijlagen 10.1 Structuur en personeel 128 10.2 Commissies Kunsten 132 10.3 Pool van deskundigen en commissies Erfgoed 135 10.4 Detail subsidieoverzichten Kunsten 137 10.5 Detail subidieoverzichten Erfgoed 163 10.6 Internationaal 176 10.7 Derde Arbeidscircuit 199 10.8 Minitoelagen 201 10.9 Cultuurprijzen 202 4 Jaarverslag 2009 - Kunsten en Erfgoed 5 Jaarverslag 2009 - Kunsten en Erfgoed Activiteiten 1. Kunsten en Erfgoed: een inleiding 8 2. Kunsten 12 3. Cultureel erfgoed 38 4. Buitendiensten 70 5. Grote instellingen 82 6. Internationaal 86 7. Niet-decretale subsidies 98 8. Algemene beleidsontwikkelingen 108 9. Agentschapswerking 118 7 Jaarverslag 2009 - Kunsten en Erfgoed EEN Kunsten en Erfgoed: een inleiding 1.1 Structuur van het agentschap Kunsten en Erfgoed 9 1.2 Missie en taken 9 1.3 Begroting 10 Kunsten en Erfgoed: een inleiding 1.1 Structuur van het agentschap Kunsten en Erfgoed Het hoofdbestuur van het agentschap Kunsten en Erfgoed bestaat uit twee afdelingen en de Diensten van de administrateur-generaal (zie bijlage 10.1). De afdeling Kunsten voert het kunstenbeleid uit. De afdeling bestaat uit vier teams: • het team Muziek, Festivals, Letteren, Audiovisuele Kunsten en Sociaal-artistiek • het team Podiumkunsten, Kunstencentra, Werkplaatsen, Kunsteducatie en Culturele Publicaties • het team Beeldende Kunsten, Architectuur en Vormgeving • het team Kunsten Internationaal. De afdeling Erfgoed voert het cultureel-erfgoedbeleid uit. Deze afdeling bestaat uit twee teams en een cel: • het team Cultureel Erfgoedorganisaties • het team Collectie Vlaanderen • de cel Erfgoed Internationaal. De Diensten van de administrateur-generaal behandelen de overkoepelende materies en verzorgen de interne werking van het agentschap. Kunsten en Erfgoed is ook: • het Kasteel van Gaasbeek • de Landcommanderij Alden Biesen • de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde • het Frans Masereel Centrum. 1.2 Missie en taken Missie Kunsten en Erfgoed draagt als uitvoerder van het beleid van de Vlaamse overheid, actief bij aan de ontwikkeling van een kwalitatief en divers (professioneel) kunsten- en cultureel erfgoedlandschap. Het agentschap gaat het engagement aan om een uniek en centraal knooppunt van expertise te worden. In zijn permanente professionele ontwikkeling staan toekomstgerichtheid, resultaten, verantwoordelijkheid, enthousiasme en integriteit centraal. Het agentschap Kunsten en Erfgoed heeft tot taak binnen de beleidsvelden professionele kunsten en cultureel erfgoed: • het erkennen, subsidiëren, adviseren, inspecteren, controleren en evalueren van actoren • het ondersteunen van de beleidsuitvoerende commissies die een niet-bindend advies geven over de inhoudelijke beoordeling van individuele dossiers • het aansturen van gemeentebesturen en provinciebesturen • het aansturen en evalueren van sectorale steunpunten • het aansturen van particuliere voorzieningen die overheidstaken uitvoeren • het aansturen van cultuurspreidende initiatieven • het zorgen voor het uitbouwen en onderhouden van internationale sectorale contacten • het geven van beleidsgerichte input aan en overleggen met het departement met het oog op de beleidsvoorbereiding en beleidsevaluatie door het departement • het beheer van het Masereelcentrum, het domein Gaasbeek en de landcommanderij Alden Biesen • het beheer van het roerend cultureel erfgoed van de Vlaamse Gemeenschap. 9 Jaarverslag 2008 - Kunsten en Erfgoed Kunsten en Erfgoed: een inleiding 1.3 Begroting De beschikbare middelen van het agentschap hebben enerzijds betrekking op de eigen werking (apparaatskredieten: lonen, personeelsgebonden kosten, uitrustingsgoederen, …) en anderzijds op de uitvoering van het kunsten- en erfgoedbeleid (subsidies, dotaties, aankopen van kunstwerken, …). De beleidskredieten zijn opgesplitst volgens de beide beleidsvelden kunsten en erfgoed. Het gaat in hoofdzaak om middelen ter uitvoering van respectievelijk het Kunstendecreet en het Cultureel – erfgoeddecreet. Daarnaast zijn er ook middelen die betrekking hebben op beide velden samen (communicatie, subsidies voor publicaties, subsidies art. 62 bis Financieringswet, subsidies aanvullende tewerkstelling…) Sinds 1 januari 2009 is het KMSKA een intern verzelfstandigd agentschap. Het deel loonkosten en werkingskosten die gerelateerd waren aan het KMSKA werden vanuit de begroting van het intern verzelfstandigd agentschap Kunsten en Erfgoed overgeheveld naar de specifieke begroting van het intern verzelfstandigd agentschap KMSKA. De middelen van het agentschap KMSKA zijn niet in dit jaarverslag opgenomen. Voor 2009 werd de dotatie aan de DAB KMSKA nog uitzonderlijk betaald