ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺣﺸﺮه ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺟﻠﺪ 10 ، ﺷﻤﺎره 2 ، ﺳﺎل 1397 ، ( 129 - 115)

داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ، واﺣﺪ اراك ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺗ ﺤﻘﻴﻘﺎت ﺣﺸﺮه ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺷﺎﭘﺎ 4668- 2008 (ﻋﻠﻤﻲ - ﭘﮋوﻫﺸﻲ) http://jer.iau-arak.ac.ir ﺟﻠﺪ 10 ، ﺷﻤﺎره2 ، ﺳﺎل 1397 ، ( -137 127)

ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﻮن ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﻻك ﭘﺸﺘﻲ (Cassida spp. (Col.: Chrysomelidae و ﻣﻴﺰﺑﺎن ﻫﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ آن ﻫﺎ در ﺷﺮﻛﺖ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﻧﻔﺖ و ﮔﺎز ﮔﭽﺴﺎران

ﺣﺴﻴﻦ ﻣﺮادﻳﺎن1 ، ﻫﺎدي اﺳﺘﻮان2

-1 ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ ﺣﺸﺮه ﺷﻨﺎﺳﻲ، واﺣﺪ ﻓﻀﺎ ي ﺳﺒﺰ و ﺑﻬﺴﺎز ي ﻴﻣﺤ ﻂ، اداره ﺧﺪﻣﺎت ﻣﻬﻨﺪﺳ ﻲ و ﺑﻬﺴﺎز ي اﻣﺎﻛﻦ و ﺗﺎﺳﻴ ﺴﺎت، ﺷﺮﻛﺖ ﺑﻬﺮه ﺑﺮدار ي ﻧﻔﺖ و ﮔﺎز ﮔﭽﺴﺎران ، اﻳﺮان -2 اﺳﺘﺎد، ﮔ ﺮوه ﺣﺸﺮه ﺷﻨﺎﺳﻲ، واﺣﺪ ﺷﻴﺮاز، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﻲ، اﻳﺮان

ﭼﻜﻴﺪه

در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺟﻤﻊ آوري ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﺑﺮگ ﺧﻮار ﺟﻨﺲ (Cassida spp (Col.: Chrysomelidae در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮔﭽﺴـﺎران از اﺳﻔﻨﺪ 1388 ﺗﺎ ﺷﻬﺮﻳﻮر 1391 و ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ. ﻣﺤﻞ ﻫﺎي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداري ﺷـﺎﻣﻞ ﻣﻨـﺎﻃﻘﻲ از دﺷـﺖ و ارﺗﻔﺎﻋـﺎت ﻛـﻮه ﻫـﺎ ي زاﮔﺮس ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ آﺛﺎر ﺧﺴﺎرت ﺣﺸﺮات ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺟﻨﺲ روي ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻣﻴﺰﺑﺎن دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﺪ. در ﻣﺠﻤﻮع ﺳﻪ ﮔﻮﻧـﻪ از اﻳـﻦ ﺟﻨﺲ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و ﺗﻮﺳﻂ دﻛﺘﺮ Borowice از ﻟﻬﺴﺘﺎن ﻣﻮرد ﺗﺎﺋﻴﺪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. 1-Cassida persica Spaeth, 1926 2-Cassida transcaucasica Borowiec & Swietojanska, 2001 3-Cassida palaestina Reiche, 1858 ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي Cassida persica و Cassida transcaucasica ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر در دﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ از روي ﮔﻴﺎﻫـﺎن Platycheat ..mucronifolia Boiss و .Centaurea behen L ﺟﻤﻊ آوري ﺷﺪﻧﺪ.

واژه ﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي: ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﺑﺮگ ﺧﻮار ﺟﻨﺲ ﻛﺎﺳﻴ ﺪا، Platycheat mucronifolia ، Centaurea behen ، Cassidinae ، Chrysomelidae ، ﮔﭽﺴﺎران

ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه راﺑﻂ، ﭘﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ: [email protected] ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ: /9/21 96 - ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش ﻣﻘﺎﻟﻪ: /10/5 97

ﻣﺮادﻳﺎن و اﺳﺘﻮان : ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﻮن ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﻻك ﭘﺸﺘﻲ (Cassida spp. (Coleoptera: Chrysomelidae ...

ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺳﻮﺳــﻚ ﻫــﺎي Cassida Linnaeus, 1758 ﻣﺘﻌﻠــﻖ ﺑــﻪ ﺧــﺎﻧﻮاده Chrysomelidae و زﻳــﺮ ﺧــﺎﻧﻮاده Cassidinae و ﺑــﻪ ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﺑﺮگ ﺧﻮار ﻻك ﭘﺸﺘﻲ1 ﻣﺸﻬﻮرﻧﺪ . ﺧﺎﻧﻮاده Chrysomelidae ﻳﻜﻲ از ﺑﺰرگ ﺗﺮﻳﻦ ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎي ﺳـﺨﺖ ﺑـﺎل ﭘﻮﺷـﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ 37000 ﺗﺎ 40000 ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻮده و ﺧﻮد ﺑﻪ 19 زﻳـﺮ ﺧـﺎﻧﻮاده ﺗﻘﺴـﻴﻢ ﻣـﻲ ﺷـﻮد ( ,Kalaichelvan & Verma 2005 ). اﻓﺮاد اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻮاده ﻗﺮاﺑﺖ ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺑﺎ ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﺧﺎﻧﻮاده Cerambycidae داﺷﺘﻪ و ﻫـﺮ دو ﺧـﺎﻧﻮاده داراي ﺳـﺎﺧﺘﺎر ﭘﻨﺠﻪ ﻣﺸﺎﺑﻪ و ﮔﻴﺎه ﺧﻮار ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﺮﺧﻲ از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻮاده، آﻓﺎت ﻣﻬﻢ ﮔﻴﺎﻫﺎن زراﻋﻲ ﺑﻮده و ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﺳﻄﺢ ﺑـﺮگ و ﺧﺴﺎرت ﺑﻪ رﻳﺸﻪ و ﺳﺎﻗﻪ ﻫﺎ ﺳﺒﺐ ﺧﺴﺎرت ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺷﺪ ه و ﺑﺎ اﻧﺘﻘﺎل وﻳﺮوس ﻫﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﺧﺴﺎرت ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪ ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻣـﻲ - ﮔﺮدﻧﺪ (Borrer et al ., 1989 ). زﻳﺮ ﺧﺎﻧﻮاده Cassidinae در ﺣﺪود 2760 ﮔﻮﻧﻪ دارد ﻛـﻪ ﻣﺮاﺣـﻞ ﻻروي و ﺑـﺎﻟﻎ در ﺗﻤـﺎﻣﻲ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺮگ ﺧﻮار ﻫﺴﺘﻨﺪ و از ﺗﻤﺎم ﺳﻄﺢ ﺑﺮگ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ( Qi et al ., 2008 ). ﻻروﻫـﺎ و ﺣﺸـﺮات ﻛﺎﻣـ ﻞ زﻳـﺮ ﺧـﺎﻧﻮاده Cassidinae اﻛﺜﺮا از ﭘﻴﭽﻚ ﺻﺤﺮاﻳﻲ و ﺑﻌﻀﻲ از ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ( Borrer et al , 1989 ). ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔـﻲ از ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﻻك ﭘﺸﺘﻲ وﺟﻮد دارﻧ ﺪ ﻛﻪ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﮔﻮﻧﻪ اﻏﻠﺐ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﻏﺬاي نآ ﻫﺎ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴـﺮ د ( Batenfield, 1982 ). از ﺟﻨﺲ ﻛﺎﺳﻴﺪا 414 ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ در آﻓﺮﻳﻘﺎ و آﺳﻴﺎ ﭘﺮاﻛﻨﺶ داﺷﺘﻪ و در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﭘﺎﻟﺌﺎرﺗﻴﻚ ﻛﻤﺘﺮ از 100 ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ ( Sekerka, 2006 ). در ﺟﻨﺲ Cassida ﺑﺪن ﮔﺮد ﺗﺎ ﺑﻴﻀﻲ ﺷﻜﻞ، ﭘﻴﺶ ﮔﺮده2 ﻋﺮﻳﺾ ﺗـﺮ ﻧﺴـﺒﺖ ﺑـﻪ ﻃﻮل و از ﺳﻄﺢ ﺷﻜﻤﻲ ﺑﺪون ﺷﻴﺎر ﻣﺨﺼﻮص ﺷﺎﺧﻚ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺗﻤﺎم ﻳﺎ ﺑﺨﺶ اﻋﻈﻢ ﺳﺮ در اﻳﻦ ﺣﺸﺮات زﻳﺮ ﭘـﻴﺶ ﺳـﻴﻨﻪ 3 ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪه و ﭘﻴﺶ ﮔﺮده و ﺑﺎﻟﭙﻮش ﻫﺎ ﻋﺮﻳﺾ، ﺑﺪن ﺑﻴﻀﻲ ﺷﻜﻞ ﻳﺎ ﻣﺤﺪب، ﻗﻄﻌﺎت دﻫﺎن در ﻗﺴﻤﺖ ﻋﻘﺐ ﺳﻄﺢ ﭘـﺎﻳﻴﻨﻲ ﺳـﺮ واﻗﻊ ﺷﺪه و ﺑﺎﻟﭙﻮش ﻫﺎ ﺻﺎف ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺷﺎﺧ ﻚ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻛﻮﺗﺎه ﺗﺮ از ﺑﺪن و ﻣﻌﻤﻮﻻ 11 ﺑﻨﺪي و ﺑﻨﺪرت 10 ﺑﻨـﺪي و ﺑـﻪ ﻃـﺮف اﻧﺘﻬﺎ ﺑﻪ ﻗﻄﺮ ﻣﻔﺼﻞ ﻫﺎ اﻓﺰوده ﻣﻲ ﮔﺮ دد و از ﻧﻈﺮ ﻓﺮم ﻧﺨﻲ، ﺷﺎﻧﻪ اي و ﻳﺎ ﭼﻤﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷـﺪ ( Lawrence et al ., Borrer, 1989 ). ﻣﺮﺣﻠــﻪ ﺷــﻔﻴﺮﮔﻲ در ﺧــﺎك و درون ﻣﺤﻔﻈــﻪ اي از ذرات ﺧــﺎك و ﺗﺮﺷــﺤﺎت ﭘــﻴﺶ ﺷــﻔﻴﺮه ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﻣــﻲ ﺷــﻮد ( Singh & Sedeu, 1992 ). ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ( Philip ( 1993 ﺑﺮ روي ﮔﻮﻧﻪ Cassida rubiginosa ، ﺗﺨﻢ ﻫﺎ اﻏﻠﺐ ﺑﺮ ﭘﺸـﺖ ﺑﺮگ ﻫﺎي ﻣﺠﺎور ﺧﺎك ﻗﺮار داده ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘﻮﺳﻂ از ﻫﺮ ﻛﻴﺴﻪ ﺗﺨﻢ 3/5 ﻋﺪد ﻻرو ﺧﺎرج ﻣﻲ ﺷﻮد. ( Baloch ( 1977 ﻃﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺧﻮد در ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﮔﻮﻧﻪ Cassida indicola Duvivier , 1892 را ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳـﻚ ﭘﻴﭽـﻚ ﻣـﻮﺛﺮ داﻧﺴـﺘﻪ اﺳﺖ. ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ( Moradian et al ., 2009 ) ﺳﻮﺳﻚ C. palaestina ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر از اﻳﺮان ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺗﺎﻛﻨﻮن ﮔﻮﻧﻪ ﻫـﺎي Gemminger and Harold, ) Cassida salsolae Becker ،( Sekerka, L., 2006) Cassida persicana Borowic Spaeth, et al ., 1926 ; Winkler, 1932; Borowiec , et al ., 2010 ) Cassida murraea ssp. halophila Spaeth ،(1876)،

(Cassida ، (Spaeth, 1914) Cassida helva (، Weise, 1890 ) Cassida nitidula (، Cassida conicicollis Weise, 1890 Cassida nebulosa ،( Asadi, 2008 ) Cassida rubiginosa Müller ،( iranella، Cassida viridis ، Cassida nobilis ، Cassida maculata ، Cassida affinis و Cassida indicula از اﻳﺮان ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪه اﻧـﺪ. ﮔﻮﻧﻪ C. persica ﺑﻪ زﻳﺮ ﺟﻨﺲ Tylocentra Spaeth & Reitter, 1926 و ﮔﻮﻧﻪ ﻫـﺎي C. transcaucassica و C. palaestina ﺑﻪ زﻳﺮﺟﻨﺲ Cassida Lennaeus, 1758 ﺗﻌﻠﻖ دارﻧﺪ. ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻤﻲ در ﻣﻮرد ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﺑﺮﮔﺨـﻮار ﺟـﻨﺲ

1. Tortoise beetles 2. Pronotum 3. Prothorax

ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺣﺸﺮه ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺟﻠﺪ 10 ، ﺷﻤﺎره 2 ، ﺳﺎل 1397 ، ( 137 - 127)

ﻛﺎﺳﻴﺪا در اﻳﺮان ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻟﺬا اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻓﻮن ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﻛﺎﺳﻴﺪا و ﺗﺸـﺨﻴﺺ و ﺟﺪاﺳـﺎزي ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي آن ﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﻴﺰﺑﺎن ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل اﻧﺠﺎم ﻧﺸﺪه ﺑﻮد ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ ﺗﺎ ﮔﺎﻣﻲ در ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ اﻳﻦ ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎ در اﻳﺮان ﺑﺎﺷﺪ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﺎﻛﻨﻮن در اﻳﺮان ﻛﻠﻴﺪ ي ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي اﻳﻦ ﺟﻨﺲ اراﺋﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ. در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴـﻖ ﺗـﺎرﻳﺦ و ﻣﺤﻞ ﺟﻤﻊ آوري آن ﻫﺎ ذﻛﺮ و ﻣﻴﺰﺑﺎن ﻫﺎي آن ﻫﺎ ﻫﻢ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪ.

ﻣﻮاد و روش ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺟﻤﻊ آوري ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﺟﻨﺲ Cassida در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮔﭽﺴﺎران، ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﺟﻨﺲ ﻛﺎﺳﻴﺪا از روي ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻣﻴﺰﺑﺎن در ارﺗﻔﺎﻋﺎت زاﮔﺮس و دﺷـﺖ در ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﮔﭽﺴـﺎران ﺟﻤـﻊ آوري ﺷﺪﻧﺪ. ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﻴﻴﻦ داﻣﻨﻪ ﻣﻴﺰﺑﺎﻧﻲ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﻛﺎﺳﻴﺪا، ﻣﻴﺰﺑﺎن ﮔﻴﺎﻫﻲ آن ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺟﻤﻊ آوري و ﺷﻨﺎﺳـﺎﻳﻲ ﺷﺪ. ﺟﻤﻊ آوري ﻻروﻫﺎي ﺳﻨﻴﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺣﺸﺮات ﺑﺎﻟﻎ ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﻛﺎﺳﻴﺪا ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺟﻤﻊآ وري دﺳﺘﻲ از روي ﺑﺮگ، ﮔـﻞ، ﺑﻮﺗﻪ و ﺳﺎﻗﻪ ﮔﻴﺎﻫـﺎن Populus nigra L. ، Centaurea behen L. ، Platychaete mucronifolia Boiss. Boiss و Quercus .brantii Lindl (ﺑﻠﻮط اﻳﺮاﻧﻲ) اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ رﺷﺪي ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﺟﻨﺲ ﻛﺎﺳﻴﺪا در ﻣﺤﻠـﻮل AG (اﻟﻜـﻞ %75 و 75% %5 ﮔﻠﻴﺴﺮﻳﻦ) در داﺧﻞ ﻇﺮوف ﺷﻴﺸﻪ اي اﻧﺠﺎم ﮔﺮدﻳﺪ. ﺳﭙﺲ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺤﻞ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداري (ﻣﺤـﻞ اول: ﻃـﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴـﺎﻳﻲ º، 19 ′، 20 30 ﺷﻤﺎﻟﻲ و ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ º، 41 ′، 10 50 ﺷﺮﻗﻲ، ﻣﺤﻞ دوم: ﻃـﻮل ﺟﻐﺮاﻓﻴـﺎﻳﻲ º، 27′، 23 30 ﺷـﻤﺎﻟﻲ و ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ º، 53 ′، 42 50 ﺷﺮﻗﻲ)، ﺗﺎرﻳﺦ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﮔﻴﺎه ﻣﻴﺰﺑﺎن اﻳﻦ ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎ ﺑﺮ روي ﻇﺮوف ﺣﺎوي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺛﺒﺖ ﺷﺪ. ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﺣﺸﺮه ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻋﻠﻮم و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻓﺎرس ﺑﺮده ﺷﺪ. ﭘﺲ از ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﻜﺎن، ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ و ﺗﺎﺋﻴﺪ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ، ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﻧﺰد ﭘﺮﻓﺴﻮر Borowiec ﻣﺘﺨﺼﺺ اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻮاده در ﻛﺸـﻮر ﻟﻬﺴـﺘﺎن ارﺳـﺎل و ﺗﺎﺋﻴـﺪ ﮔﺮدﻳﺪ.از ﮔﻮﻧﻪﻫ ﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻮﺗﻮ اﺳﺘﺮﻳﻮ ﻣﻴﻜﺮوﺳﻜﻮپ ﻋﻜﺲ ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدﻳﺪ.

ﻧﺘﺎﻳﺞ و ﺑﺤﺚ در ﻣﺠﻤـﻮع ﮔﻮﻧـﻪ ﻫـﺎي Cassida transcaucasica Borowiec & Swietojanska, ، Cassida persica Spaeth, 1926 2001 و Cassida palaestina Reiche, 1858 ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﮔﺮدﻳﺪ. در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻫـﺎي C. persica و C. transcaucasica ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ از روي ﮔﻴﺎه .Platycheat mucronifolia Boiss. Boiss و .Centaurea behen L ﺟﻤﻊ آوري، ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻴﺰﺑﺎن ﺟﺪﻳﺪ اﻳﻦ ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎ ﮔﺰارش ﻣﻲ ﺷﻮد. در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻠﻮط اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﻴﺰﺑﺎن ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﮔﺬران ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﺑﺮﮔﺨـﻮار C. palaestina و C. transcaucasica از ارﺗﻔﺎﻋﺎت زاﮔﺮس ﻣﻌﺮﻓﻲ ﮔﺮدﻳﺪ. ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺎي ﺑﻠﻮط ﻗﺴﻤﺘﻲ از داﻣﻨﻪ ﻫﺎ و ارﺗﻔﺎﻋـﺎت ﺳﻠﺴﻠﻪ ﺟﺒﺎل زاﮔﺮس را ﻣﻲ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪ و از آذرﺑﺎﻳﺠﺎن ﻏﺮﺑﻲ و ﺷﺮﻗﻲ، ﺗﺎ ﺟﻨﮕﻞ ﻫﺎي ﺑﺨﺘﻴﺎري و ﺟﻨـﻮب ﻏﺮﺑـﻲ ﻛﺸـﻮر، اﻣﺘـﺪاد ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ و ﺑﻴﻦ دو ﻣﺪار -30 38 درﺟﻪ ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ و 1250 – 3200 ﻣﺘﺮ ا ز ﺳﻄﺢ درﻳﺎ ﭘﺮاﻛﻨﺪه اﺳﺖ ( Sabeti, 1994 ). ). ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ در ارﺗﻔﺎﻋـﺎت زاﮔـﺮس در ﺟـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﮔﻴـﺎه C. behen وﺟـﻮد داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ اﺣﺘﻤـﺎل وﺟـﻮد ﺳﻮﺳـﻚ ﻫـﺎي C. palaestina و C. transcaucasica زﻳﺎد ﺑﺎﺷﺪ. درﺧﺖ ﭘﺪه ﻧﻴﺰ ﻣﻴﺰﺑﺎن ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﮔﺬران ﺳﻮﺳﻚ C. persica ﻣﻌﺮﻓـﻲ ﺷـﺪ. در ﺧﺖ ﭘﺪه ﺑﻪ ﺧﺸﻜﻲ ﻣﺤﻴﻂ و ﻗﻠﻴـﺎﻳﻲ ﺑـﻮدن ﺧـﺎك ﺑﺮدﺑـﺎر اﺳـﺖ و از اﻳـﻦ رو در ﻣﻨـﺎﻃﻖ ﺧﺸـﻚ ﻧﻴـﺰ دﻳـﺪه ﻣـﻲ ﺷـﻮد .( Sabeti, 1994 )

ﻣﺮادﻳﺎن و اﺳﺘﻮان : ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﻮن ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﻻك ﭘﺸﺘﻲ (Cassida spp. (Coleoptera: Chrysomelidae ...

Cassida trascaucasica : ﭘﺮوﻧﻮﺗﺎل و ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎﻟﭙﻮش ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲ داري ﻣﺤﺪب و ﺑﺮآﻣﺪه اﺳﺖ. ﭘﻴﺶ ﮔﺮده ﻧﻴﻤﻪ ﻣﺪور، ﺑﺎ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﭘﻬﻨﺎ در ﭘﺎﻳﻪ، ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎﻟﭙﻮش ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺳﻴﺎ ه، و ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺻﺎف ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﻃﻮل ﮔﻮﻧﻪ C. transcaucasica ﺑﺮاﺑﺮ 2/7 ﺗﺎ 8/8 ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮ و ﻋﺮض آن 1/6 ﺗﺎ 4/95 ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮ، ﻃﻮل ﭘﻴﺶ ﮔﺮده ﺑﺮاﺑﺮ 2/7 ﺗﺎ 3 ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮ و ﻋﺮض آن 3/5 ﺗﺎ 4/5 4/5 ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ (ﺷﻜﻞ 13 ). در اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﭘﻴﺶ ﮔﺮده4 ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻧﻴﻢ داﻳﺮه و ﻋﺮﻳﺾ ﺗﺮﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ، ﭘﺎﻳﻪ آ ن ﺑﻮده و ﺑﺎﻟﭙﻮش ﻫﺎ5 ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﺤﺪب، ﺻﺎف، ﺑﺪون ﻣﻮ و ﻳﻜﺴﺮي ﻟﻜﻪ ﻫﺎي ﺳﻴﺎه رﻧﮓ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺗﺎ ﺑﺰرگ ﺑﺮ روي آن واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ (ﺷﻜﻞ 12 و 21 ). در اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﭘﺎﻳﻪ ﺑﺎﻟﭙﻮش ﺣﺎﺷﻴﻪ دار و ﺑﺎ ﻳﻚ دﻧﺪاﻧﻪ ﺑﺰرگ ﺑﺮ روي آن ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮد. ﺷﺎﺧﻚ 11 ﺑﻨﺪي و ﻃﻮل ﺑﻨﺪﻫﺎي اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ اﻧﺪﻛﻲ از ﻋﺮض آن ﻫﺎ ﺑﻠﻨﺪ ﺗﺮ اﺳﺖ. اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي C. medvedevi ، C. undecimnotata، C. tianshanica ، C. strejceki و C. moori ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻮده وﻟﻲ ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي C. medvedevi و C. tianshanica ﺑﻮده در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ از ﮔﻮﻧﻪ C. moori ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ اﺳﺖ. اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺮ روي ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ .Carduus ، Saussurea sp . Cousinia sp. ، sp و Scorzonera acanthoclada از ﺧﺎﻧﻮاده آﺳﺘﺮاﺳﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ( Matys Medvedev, L. N., 1982 ) . ﭘﺮاﻛﻨﺶ ﮔﻮﻧﻪ C. transcaucasica در آذرﺑﺎﻳﺠﺎن، ارﻣﻨﺴﺘﺎن و ﻛﻮه ﻫﺎي ﺷﻤﺎل ﻏﺮب اﻳﺮان ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ( Borowiec and Swietojanska, 2001 ). در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﮔﻴﺎه Centaurea behen ﺑﻌﻨﻮان ﻣﻴﺰﺑﺎن ﺟﺪﻳﺪ ﺳﻮﺳﻚ C.transcaucasia ﺟﻤﻊ آوري و ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﺪ.

Cassida persica : ﺣﺸﺮات ﻧﺮ اﻧﺪﻛﻲ از ﺣﺸﺮات ﻣﺎده ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ (ﺷﻜﻞ 1 ). ران ﭘﺎﻫﺎي ﻋﻘﺒﻲ اﻳﻦ ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎ ﻗﻮي ﺑﻮده و ﭼﺸﻢ ﻫﺎي ﻣﺮﻛﺐ درﺷﺖ و ﺑﻪ ر ﻧﮓ ﺳﻴﺎه ﻣﻲ ﻨﺑﺎﺷ ﺪ. ﺗﺨﻢ ﻫﺎ ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﻔﻴﺪ، ﻛﺮم و ﺑﻴﻀﻲ ﺷﻜﻞ (ﺷﻜﻞ 3 ) ﺳﻴﻨﻪ اول در ﻻروﻫﺎ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﻮده و داراي 2 ﻟﻜﻪ رﻧﮕﻲ در ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺸﺖ ﻛﻪ ﺗﻴﺮه ﺗﺮ از رﻧﮓ ﺑﺪن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ (ﺷﻜﻞ 4 ). در ﺗﻤﺎم ﻣﺮاﺣﻞ ﻻروي داراي 3 ﺟﻔﺖ ﭘﺎ ﺑﻮده و 16 ﺟﻔﺖ ﺑﺮﺟﺴﺘﮕﻲ ﺟﺎﻧﺒﻲ در ﻫﺮ ﻃﺮف ﺑﺪن دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﺟﻔﺖ آن روي اﻧﺘﻬﺎي ﺷﻜﻢ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ (ﺷﻜﻞ 5 6و ). ﻻرو ﺳﻦ اول داراي ﺷﺎﺧﻚ 2 ﺑﻨﺪي، و ﭘﺎﻟﭗ ﻟﺐ ﭘﺎﻳﻴ ﻦ ﻳﻚ ﺑﻨﺪي و ﻧﺎﺧﻦ ﻛﻮﺗﺎه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﻓﺮم ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﮔﺬران اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ از ﻧﻈﺮ ﺷﻜﻞ ﻇﺎﻫﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻓﺮم ﺑﻬﺎره داراي ﺳﻪ ﻟﻜﻪ ﻗﺮﻣﺰ رﻧﮓ ﺑﺮ روي ﺑﺎﻟﭙﻮش ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ (ﺷﻜﻞ 10 ). ﭘﻴﺶ ﮔﺮده ﺑﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﭘﻬﻨﺎ در ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﻮده و ﺻﻔﺤﻪ ﭘﺮوﻧﻮﺗﺎل و ﺑﺎﻟﭙﻮش ﻫﺎ ﻣﺤﺪب ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ (ﺷﻜﻞ ).22 ).22 ﻋﻤﻞ ﺟﻔﺖ ﮔﻴﺮي ﮔﻮﻧﻪ C. persica ﺣﺪود 22 ﺗﺎ 48 دﻗﻴﻘﻪ ﻃﻮل ﻣﻲ ﻛﺸﺪ (ﺷﻜﻞ 2 9و ). اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﺑﺮﮔﺨﻮار Cassida vibex ،Cassida alpina ، Cassida vibex ، Cassida vibex ، Cassida alpina ، Cassida major و Cassida alpina ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻮده در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﺸﺎﺑﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺮ روي ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﮔ ﻴﺎﻫﻲ Centaurea Centaurea ، Centaurea Montana ،Centaurea jacea ، Centaurea carpathica ، Centaurea alpestris ، acaulis Centaurea uniflora ، Centaurea scabiosa ، paniculata ﺟﻤﻊ آوري و ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﺪه اﻧﺪ ( ,.Brovdii, 1983 ; Jolivet, P ). در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﮔﻴﺎه .Platycheat mucronifolia Boiss. Boiss ﻪﺑ ﻋﻨﻮان ﻣﻴﺰﺑﺎن ﺟﺪﻳﺪ C. persica ﺟﻤﻊ آوري و ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﺪ (ﺷﻜﻞ ).11 ).11 Cassida palaestina : ﺣﺸﺮات ﺑﺎﻟﻎ ﺳﺒﺰ رﻧﮓ ﺑﺎ ﺳﻴﻨﻪ ﺳﻴﺎه و ﭘﺎﻫﺎ و ﺷﺎﺧﻚ ﻫﺎ ﺑﻪ رﻧﮓ زرد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ (ﺷﻜﻞ 14 و 15 ). ﻫﺮ دو ﺟﻨﺲ ﻧﺮ و ﻣﺎده ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻬﻢ ﺑﻮده، اﻣﺎ ﺣﺸﺮه ﻣﺎده اﻧﺪﻛﻲ از ﺣﺸﺮه ﻧﺮ ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ. ﺷﻔﻴﺮه ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﻴﺎه ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ

4. Pronotum 5. Elytral

ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺣﺸﺮه ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺟﻠﺪ 10 ، ﺷﻤﺎره 2 ، ﺳﺎل 1397 ، ( 137 - 127)

ﻗﻬﻮه اي وﻟﻲ 4 ﺑﻨﺪ اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ ﺷﻜﻢ و زاﺋﺪه دﻣﻲ آن زرد رﻧﮓ اﺳﺖ (ﺷﻜﻞ 17 ). ﻻروﻫﺎ ﺳﺒﺰ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ زرد و داراي ﺑﺮﺟﺴﺘﮕﻲ ﻫﺎي ﻛﻨﺎري ﭘﻮﺷﻴﺪه از ﻣﻮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ (ﺷﻜﻞ 16 ). ﺗﺨﻢ ﻫﺎي ﺳﻮﺳﻚ ﻧﺎرﻧﺠﻲ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ زرد، ﺑﻪ ﻃﻮ 5ل / 1 1ﺗﺎ ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮ اﺳﺖ. اﻳﻦ ﺗﺨﻢ ﻫﺎ در دﺳﺘﻪ ﻫﺎي 7 ﺗﺎ 15 ﻋﺪدي در ﺳﻄﺢ روﻳﻲ و زﻳﺮﻳﻦ ﺑﺮگ ﻫﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد (ﺷﻜﻞ 20 ). ﭘﻴﺶ ﮔﺮده در ﭘﺎﻳﻪ ﺑﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﭘﻬﻨﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮد (ﺷﻜﻞ 23 ). ). اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺷﺒﻴﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي C.algirica ، C. deflotata ، C. alpina و C. rubiginosa ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺗﺎﻛﻨﻮ ن ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ Carthamus tinctorius ، Cousinia sp. ، Cynara scolymus ،Sylibium marianum و .Cirsium sp ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻴﺰﺑﺎن ﺳﻮﺳﻚ ﺑﺮگ ﺧﻮار C. palaestina ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪه اﻧﺪ ( Lopatin, Al-Ali and Abbas, 1981 ; Borowiec et al ., 1997 ; Berti and Rapilly, 1973 1977 ; ). در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﮔﻮﻧﻪ C. palaestina از روي ﮔﻴﺎه C.behen و ﺑﻠﻮط اﻳﺮاﻧﻲ ﺟﻤﻊ آوري ﺷﺪ (ﺷﻜﻞ 18 و )19 . ﻣﻴﺰﺑﺎن ﺳﻮﺳﻚ ﺑﺮگ ﺧﻮار C. rubiginosa در اﻳﺮان ﻋﻠﻒ ﻫﺮز ﺧﺎ رﻟﺘﻪ (.Cirsium arvense (L.) Scop) ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ( Asadi, 2008 ). ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻣﻴﺰﺑﺎﻧﻲ ﺑﺮاي ﺳﻮﺳﻚ ﺑﺮﮔﺨﻮار C. persica و C.transcaucasia ﮔﺰارش و ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد و در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﮔﻴﺎه P. mucronifolia و C. behen ﻣﻴﺰﺑﺎن ﺟﺪﻳﺪ اﻳﻦ ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪﻧﺪ و اﻣﻴﺪ اﺳﺖ در آﻳﻨﺪه ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺗﻜﻤﻴﻠﻲ در ﻣﻮرد ﺑﻴﻮاﻛﻮﻟﻮژي اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ و ﻧﻘﺶ آن ﻫﺎ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﻠﻔﻴﻘﻲ آﻓﺎت ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد.

ﺷﻜﻞ -1 ﺣﺸﺮه ﻧﺮ (ﺳﻤﺖ ﭼﭗ) و ﻣﺎده (ﺳﻤﺖ راﺳﺖ) ﺷﻜﻞ -2 ﺟﻔﺖ ﮔﻴﺮي ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي C. persica ﮔﻮﻧﻪ Cassida persica Spaeth

ﺷﻜﻞ -3 ﺗﺨﻢ ﻫﺎي ﺳﻮﺳﻚ C. persica ﺷﻜﻞ -4 دو ﻟﻜﻪ ﺗﻴﺮه رﻧﮓ در ﭘﺸﺖ ﺳﻴﻨﻪ اول ﻻرو C. persica

ﻣﺮادﻳﺎن و اﺳﺘﻮان : ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﻮن ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﻻك ﭘﺸﺘﻲ (Cassida spp. (Coleoptera: Chrysomelidae ...

ﺷﻜﻞ -5 ﺑﺮﺟﺴﺘﮕﻲ ﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺑﺪن ﻻرو C. persica ﺷﻜﻞ 6 - دو ﺑﺮﺟﺴﺘﮕﻲ اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ ﺑﺪن ﻻرو C. persica (ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺷﻜﻞ ﻫﺎ اﺻﻠﻲ)

ﺷﻜﻞ C. persica 7- ازﺳﻄﺢ ﭘﺸﺘﻲ ﺷﻜﻞ C. persica - 8 از ﺳﻄﺢ ﺷﻜﻤﻲ ﺷﻜﻞ C. persica - 9 در ﺣﻴﻦ ﺟﻔﺖ ﮔﻴﺮي

ﺷﻜﻞ C. persica 10- ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﮔﺬران ﺷﻜﻞ -11 ﻻرو C. persica در ﺣﻴﻦ ﺗﻐﺬ ﻳﻪ از ﺑﺮگ Platychaete mucronofolia Boiss

ﺷﻜﻞ C. transcaucasica 12- ﺷﻜﻞ C. transcaucasica - 13 ﺷﻜﻞ C. palaestina - 14 ﺷﻜﻞ C. palaestina - 15 از ﺳﻄﺢ ﭘﺸﺘﻲ از ﺳﻄﺢ ﺷﻜﻤﻲ از ﺳﻄﺢ ﭘﺸﺘﻲ از ﺳﻄﺢ ﺷﻜﻤﻲ (ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺷﻜﻞ ﻫﺎ اﺻﻠﻲ)

ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺣﺸﺮه ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺟﻠﺪ 10 ، ﺷﻤﺎره 2 ، ﺳﺎل 1397 ، ( 137 - 127)

ﺷﻜﻞ -16 ﻻرو C. palaestina ﺷﻜﻞ 17 - ﺷﻔﻴﺮه C. palaestina

ﺷﻜﻞ -18 ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي C. palaestina ﺷﻜﻞ C. palaestina 19- در ﺣﻴﻦ ﺗﻐﺬﻳﻪ از در ﺣﻴﻦ ﺟﻔﺖ ﮔﻴﺮي ﺑﺮگ Centaurea behen

ﺷﻜﻞ 20 - ﺗﺨﻢ ﻫﺎي C. palaestina (ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺷﻜﻞ ﻫﺎ اﺻﻠﻲ)

ﻣﺮادﻳﺎن و اﺳﺘﻮان : ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﻮن ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﻻك ﭘﺸﺘﻲ (Cassida spp. (Coleoptera: Chrysomelidae ...

ﺷﻜﻞ C. transcaucasica -21 از ﺳﻂ ح ﭘﺸﺘﻲ ﺷﻜﻞ C. persica - 22 از ﺳﻄﺢ ﭘﺸﺘﻲ

ﺷﻜﻞ C. palaestina - 23 از ﺳﻄﺢ ﭘﺸﺘﻲ

(ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺷﻜﻞ ﻫﺎ اﺻﻠﻲ)

ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺣﺸﺮه ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺟﻠﺪ 10 ، ﺷﻤﺎره 2 ، ﺳﺎل 1397 ، ( 137 - 127)

References Al-Ali, A. S., Abbas, S. A., 1981. Biology of Cassida palaestina Reiche (Coleoptera, Cassidinae) on safflower in Iraq. Pak. J. Zool., 13: 179-184. Asadi, G ., Ghorbani, R., Sadeghi, H., Aghel, H., Hosseini, A., and Muller Scharer, H., 2008. Evaluating the Efficacy of Thistle Tortoise Beetle (Cassida rubiginosa Muller) for Biological Control of Canada Thistle ( Cirsium arvense (L.) Scop.). 4: 15-22. Baloch, G. M., 1977. Tortoise beetles (Chrysomelida : Cassidae) associated with field bind weed, Conovolvulus arvensis L. Pakistan C. I. B. C. tech. Bull no 18: 137 - 144. Batenfield, S. L., Wellso, S. E, and Hoyens, D. L., 1982. Bibiography of the cereal leaf beetle, Bull of the Entomal. Soc. of Amer. 28(3) : 291-301. Berti, N.,Rapilly, M. 1973. Contribution a la faune de l'Iran. Voiages de MM. R. Naviaux et M. Rapilly (Col. Chrysomelidae). Annls. Soc. Ent. Fr., 9: 861-894. Bordy, B. 1986. Cassida pannonica Suffrian en France (Col. Chrysomelidae). Nouv. Rev. Entomol. (N.S.), 3: 160 Bordy, B. 1991. Cassida alpina Bremi (1836) esp ce nouvelle pour la faune de France (Col. Cassidinae). Bull. Soc. Ent. Mulhouse, Juillet-Septembre 1991: 33-39. Borowiec, L. 1999. A world catalogue of the Cassidinae (Coleoptera: Chrysomelidae). Biologica Silesiae, Wrocław, 476 pp. Borowiec, L., Sekerka, L., 2010 a. Cassidinae: pp. 64-65, 368-390. In: I. Löbl, A. Smetana (eds.), Catalogue of Palaearctic Coleoptera, Volume 6, Chrysomeloidea. Apollo Books, 924 pp. Borowiec, L., Swietojanska, J. 2001. Cassida undecimnotata - a species complex (Coleoptera : Chrysomelidae : Cassidinae ). Wroclaw, Vol. 12 (1): 63-79. Borrer, D. J., Triplehorn, C. A. and Johanson, N. F. 1989. An introduction to the study of insects, PP, 485-459. Brovdii, V. M. 1983. Zhuki-listoidi, shchitonoski i shiponoski. In: Fauna Ukraini, Tom 19, vyp. 20, Kiev, 188 pp. Gemminger, Dr. and Harold, B. de, 1876. Catalogus Coleopterorum hucusque descriptorum synonymicus et systematicus. Tom XII, Monachii, 3823 + LXXIII pp. Hamzehpour, M., Kia-daliri, H., and Bordbar, K., 2011. Preliminary study of manna oak (Quercus brantii Lindl.) tree decline in Dashte-Barm of Kazeroon, Fars province. Iranian Journal of Forest and Poplar Research Vol. 19 : 2. Jolivet, P., 1967. Notes systematiques et ecologiques sur les Chrysomelides Marocains (Coleoptera) (2 e note). Bull. Soc. Scien. Nat. Ohys. Maroc, 1966: 305-394. Jolivet, P., 1988. Food habits and food selection of Chrysomelidae. Bionomic and Evolutionary Perspectives. In: P. Jolivet, E. Petitpierre, T. H. Hsiao, Biology of Chrysomelidae, Kluwer Academic Publishers, 1988: 1-24. Kalaichelvan, and Verma, K. K. 2005. Checklist of leaf beetles (Coleoptera: Chrysomelidae) of bhilai-durg. Zoos print journal. 20(4): 1838-1842. Lawrence, J. F. and Brittan, E. B. 1994. Australian beetles. Melbourne University presses. Lopatin, I. K., 1977a. Zhuki listoyedy Sredniei Azii i Kazakhstana. In: Opredeliteli po faunie SSSR, 113, Leningrad, 269 pp. Lopatin, I. K. 1984. Zhuki-listoyedy (Coleoptera, Chrysomelidae) Irana. Rezultaty Chehoslovacko-Iranskih ekspedicii 1973-1977 gg. III. Ent. Obozr., 63: 79-92. Lopatin, I. K. 1977. Weitere Beiträge zur Kenntnis der Chrysomeliden-Faunader Mongolien (Coleoptera). Ann. Hist.-Nat. Mus. Nat. Hung., 69: 153-155. Medvedev, L. N., Matys, E. G. 1975. Neue palaarktische Schildkaferarten der Gattung Cassida L. (Coleoptera, Chrysomelidae). Deutsche Entomol. Zeitschr., N.F., 22: 137-143. Medvedev, L. N., 1982. Listoyedy MNR. Opredelitel. Nauka, Moskva, 1982: 303 pp. Moradian H., Ostovan, H. and Haghani, M. 2009. Cassida palaestina (Coleoptera:Chrysomelidae), a new record for the chrysomelid fauna of Iran. Plant Protection Jornal Islamic Azad University Shiraz Branch. Vol. 1, 3: 321-325. Philip, W. T. 1993. Field studies with Cassida rubiginosa (Col : Chrysomelida) in Canada thistle. Environ, Entomal. 22(6). pp., 1402 - 1407.

ﻣﺮادﻳﺎن و اﺳﺘﻮان : ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﻮن ﺳﻮﺳﻚ ﻫﺎي ﻻك ﭘﺸﺘﻲ (Cassida spp. (Coleoptera: Chrysomelidae ...

Qi Mu-jie, LI., Cheng-de, Han Hui-Lin. 2008. Journal of Forestry ,19(2): 151-153. Sekerka, L., 2006. A new species of Cassida LINN , 1758 from Cyprus (Coleoptera: Chrysomelidae: Cassidinae). Genus17(2): 253-262. Sabeti, 1994. Forests, Trees, and Shrubs of Iran.Printed by iran university of science and technology press, 2 nd edition. Spaeth, F. 1914 f. Über die paläarktischen Cassiden mit besonderer Berücksichtigung jener von Asien. Verh. Zool.-Bot. Ges. Wien, 64: 128-147. Spaeth, F., Reitter, E., 1926. Bestimmungs-Tabellen der europäischen Coleopteren. 95 Heft. Cassidinae der palaearktischen Region. Troppau, 68 pp. Weise, J. 1890 a. XIII. Beitrag zur Coleopteren-Fauna von Turkestan. Deutsche Entomol. Zeitschr., 1890: 353-367. Weise, J. 1890 b. Insecta, a Cl. G. N. Potanin in China et in Mongolia novissime lecta. XVI. Chrysomelidae et Coccinellidae (Appendix). Trudy Russ. Entomol. Obsc., (1889-1890), 24: 477-492. Winkler, A., [1927-1932] 1932. Catalogus Coleopterorum Regionis Palaearcticae. I, II. Wien, VI + 1698 pp. Windsor, D. M., Riley, E. G., Stockwell, H. P., 1992. An introduction to the biology and systematics of Panamanian Tortoise Beetles (Coleoptera: Chrysomelidae: Cassidinae). In : D. Quintero, A. Aiello, Insects of Panama and Mesoamerica, Selected studies. Oxford Univ. Press, Oxford, New York, Tokyo, p. 372-391.

ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺣﺸﺮه ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺟﻠﺪ 10 ، ﺷﻤﺎره 2 ، ﺳﺎل 1397 ، ( 137 - 127)

Journal of Entomological Research Islamic Azad University, Arak Branch ISSN 2008-4668 Volume 10, Issue 2, pages: 127-137 http://jer.iau-arak.ac.ir

Study on the fauna and host plants of tortoise beetles, Cassida spp. (Col.: Chrysomelidae) in Gachsaran

H. Moradian 1, H. Ostovan 2

1- MS in Entomology, Office of Landscape, Gachsaran Oil and Gas Producing Company (GSNISOC), Iran 2- Professor, Department of Entomology, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Iran

Abstract According to faunistic studies which were carried out on the tortoise beetles genus Cassida , (Chrysomelidae) , in Gachsaran region during the years of 2009-2011. a total of three species, Cassida transcaucasica Borowiec & Swietojanska, C. persica Spaeth and C. palaestina Reiche were collected and identified. These species were identified by Prof. Borowice,L.(Poland). Two new host plants, Platycheat mucronifolia Boiss. Boiss and Centaurea behen L,(Astraceae) are recorded for two Cassida species from Iran. Cassida persica feeds on P. mucronifolia and C. transcaucasica feeds on C. behen . Key words: Coleoptera, Chrysomelidae, Cassidinae, Cassida, Platycheat mucronofolia , C.entaurea behen , Gachsaran, Iran

*Corresponding Author, E-mail: [email protected] Received:12 Dec. 2017– Accepted: 1 Aug. 2018

137