Gasteizen, Bertsotruk
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ASTEARI ZEHARKA BEGIRA KOADERNOA Paris, konponbidearen bi bideak «Bigarren Emakumea, Cariño» batu dituen hiria RAMON SOLA > 11 NEREA IBARZABAL > 21 2017ko abenduaren 9a | XI. urtea • 547. zbk. 0,50 euro mila leiho zabalik www.gaur8.info HIZKUNTZA GUTXITUAK KANTUAN SUNS EUROPE IZENA DU , HIZKUNTZA GUTXITUEN KANTU LEHIAKETA DA –EUROVISIONEN ANTZEKOA – ETA JOAN DEN ASTEBURUAN EGIN DA UDINEN , I TALIAKO IPAR -EKIALDEAN . E USKAL HERRITIK LA BASU RAP ABESLARIA JOAN DA ETA BIGARREN TOKIA LORTU DU . H ITZORDU XUME ETA GARRANTZITSUA DA , HIZKUNTZA GUTXITUENTZAKO ARNASGUNE KANTATUA . > 12 Andrea TOMASIN Arduraduna: Amagoia Mujika Telleria. Erredakzioa: Xabier Izaga Gonzalez. Argitaratzailea: Astero. Lege Gordailua: SS-77/07. Helbidea: Portuetxe 23-2a. 20018 Donostia. P.K.: 1099. Tel.: 943 31 69 99 / Faxa: 943 31 69 98. e-posta: [email protected]. mila leiho zabalik Publizitatea: Euskal Prensa. Tel.: 94 424 72 06. Reinaldo Iturriza Venezuelako Kultura eta Komunen ministro ohiarekin solasean 04 «Ekialde Hurbila, muinak eta ertzak», bidaia jakingarria 08 Suns Europe, hizkuntza 4 gutxituen kantu lehiaketa 12 8 SINADURAK: 03 Gorka Elejabarrieta: Mindelotik Bruselara 10 Saioa Aginako Lamarain: Gutxiago gehiago da 11 Ramon Sola: Paris, konponbidearen bi bideak batu dituen hiria 17 22 16 Ainara Azpiazu AXPI 20 Beñat Gaztelumendi: Errituak Bertsotruk Gasteizko 21 Nerea Ibarzabal: «Big arren Emakumea, Cariño » Kakiturri elkartean: dena ez 27 Antton Izagirre: Etika da Txapelketa Nagusia 17 zaintzapean 27 Miren Azkarate: Estremera, E.lkarrizketa: Jule Goikoetxea 22 bost izar 30 Maite Oronoz Anchordoqui: In fraganti: Gorka Arbulu 28 Botiken aurkako erreakzioak 28 osasun txostenetan Juantxo Egañaren behatxulotik 31 identifikatzen HEZKUNTZA, HIZKUNTZA POLITIKA ETA KULTURA SAILAK (HIZKUNTZA POLITIKARAKO SAILBURUORDETZAK) DIRUZ LAGUNDUA 2017 | abendua | 9 GAUR 8• 2 / 3 h u t s a { datorrena } Gorka Elejabarrieta Mindelotik Bruselara ao Vicente irlan, Mindelo hirian, hotel bate - murrizten doa, ongizate estatua pikutara bidaltzen ari an gosaltzen ari naiz, goizean goiz. Cabo Ver - da egundoko abiadurarekin, errefuxiatuen krisiari den egunak lehenago hasten dira, eguzkia ir - ematen ari den erantzuna lotsagarria da… «Italian Euro - ten eta beroak jo aurretik jende asko ikus par Batasunaren inguruko erreferenduma egingo ba - daiteke kaleetan, malekoian bereziki, ibil - litz, hortxe-hortxe ibiliko ginateke gu ere», esanez tzen edo korrika egiten. Lanera joan aurretik amaitu du bietako batek. S(lana daukanak behintzat) kirol apur bat egitea ez dator Ez ditut italiarrak berriz ere ikusi, baina entzundakoa sekula gaizki. Nire kasuan jet lag -a da nire goizt iart asu - buruan bueltaka daukat geroztik. Egia da duela gutxi ar - naren arrazoi nagusia. te Europa aitzindari eta erreferente izan dela hainbat es - Gosaltzen ari naiz eta italiar bikote bat ondoko ma - parrutan, baina abiadura bizian aldatzen doan mundu haian eseri da, 50 urte inguru izango dituzte. « Bon hon etan, Europa gero eta atzerago geratzen ari da, za - dia » esan diet . K reoloz hitz bat bera ere ez dakit, portu - harkitu ta, bere burua ber rasmatzeko zailtasun izuga - gesez ere ez, eta egia esan oraindik ez dakit « bon dia » rri are kin , munduan bere tokia aurkitu ezinik. Neolibera - hori nondik atera zaidan, ez eta bertokoek ulertuko lu - lismoaren gidaritzapean jarraituz gero, Europa pikutara keten, baina bikote italiarrak ulertu dit behintzat eta doa eta Europako ezkerra ez da gai tokian tokiko alterna - beraiek ere « bon dia » erantzun didate. Gosaltzen ari tiba errealak eraikitzeko ; ondorioz , kontinente mailan garela hasi gara elkarrekin hitz egiten. «Nongoa zara?», ere galduta dabil. Greziako krisi eta prozesuan ederki haien galdera. «Euskal Herrikoa, Pays Basque, Paesi ikusi genuen hori, neoliberalismoak bat egin zuen Syri - Baschi –atera zait azkenean –. Eta zuek?». za eraikitzen saiatu zen alternatibaren aurrean, eta , bien Galdera batek bestera era - man gaitu eta azkenean, no - la ez, Kataluniari buruz jar - Europako ezkerraren ezintasuna bere duten ibili gara. Ez dute batere ulertzen espainiar Es- gordinean azaldu da berri ro , ez baitu ulertu tatuaren jarrera .Erreferen - dum bat debekat zea , bozka - tzera doan jendea kolpat zea europar eredu berri eta progresista bat eta demokratikoki hautatu - riko gobernu baten erdia eraikitzeko aukera erreal bakarrenetarikoa kartzelan eta beste erdia Bruselan, kartzelatik ihesi, Katalunian ematen ari dela egun a egotea ez dira XXI. mendeko i Europan normaltzat har dai - r tezkeen gertaerak. Eta are ulertezinagoa egiten zaie Eu - bitartean , Europako ezkerrak ikusle huts gisa jardun ropar Batasunak izan duen jarrera, espainiar Est atuaren zuen, ondoren zer eta ikusle horietako batzu ek Syrizari r alde itsuki lerrokatuz. Italiarrak jazz musikariak dira, «traizioa» leporat zeko . Zein onak garen iraultzak etxeko munduan zehar jotzen ibiltzen dira, bereziki Europan, sofatik planeatzen. e jaialdiz jaialdi, askotan Ing al aterran. Beraien ustez Erre - Kataluniako prozesuak ere antzeko panorama eraku - suma Batuak ondo egin du Brexitaren alde bozkatze ra - tsi digu, Europako ezkerraren ezintasuna bere gordine - z koa n. Agintzen dizuet haien hitzak direla , ez nireak : Eu - an azaldu du berri ro , Greziako kasuan bezala ez baitu ropar Batasuna gainbeheran doa, sortu zeneko arrazoi oraindik ere ulertu, 19 36an bezala, Bartzelona ko eta Ka - t eta proiektu eraldatzailea bidean nonbait galdu egin di - taluniako kaleetan ematen ari den demokraziaren alde - hutsa ra, eta egungo Europak ez dio ezer onik eskaintzen Eu - ko bataila europar guztien bataila ere badela. Eta egun a ropako herri eta herritarrei. Herrien, nazioen eskubide - Europar eredu berri eta progresista bat eraikitzeko auke - ak ez ditu errespetatzen, haien subira notasun a ra erreal bakarrenetarikoa Katalunian ematen ari dela. • hutsa hutsa atzerria «Maduro ez dela Chavez? Hau ez uskal Herrian ekonomiko betean, Maduro hutsa ibili da Reinaldo presidentea postutik indarrez Iturriza “Chavis - zela Chavezekin kentzeko saio iraunkorra, oli - mo basatia” bere garkiaren menpeko, inperialis - liburua besape - moaren sokako gobernua ezar - an , unibertsitate - gertatuko? Hori tzeko ahalegina, elikagaien Eetan eta komunikabideetan eskasia, hiperinflazioa, herria Venezuelako egoeraz eta gero - oportunismoa da, herriaren kontra ilar atan... az mintzo. Soziologoa ikaske - Egoera ho rr etan chavismoak taz, borondatez militante boli - duen arduraz galdetu diogu, vartar, ministro izatea ere komandantea argi utziz aldez aurretik ho - egokitu zaio , lehenik Komu - rrek inondik inora ez duela su - nen eta Mugimendu Sozialen posatzen herri borondatea ministro, eta, gero, Kulturakoa. esentzializatzea» ukatu eta autoritarioa den dik - Ahots pausatu eta sarkorra tadura baten aurrean altxatu du Iturrizak, umiltasuna dario. den herri baten tragediaren Ondo ezagutzen ditu chavis - errelatoa onartzea suposatzen . moa eta iraultza bolivartarra, beren ametsak, atakak eta REINALDO ITURRIZA EZINEGONAK SORTU ETA DEFINITUA etsaiak. Horie z guztie z hitz «Venezuela n gertatzen ari de - egin digu, luze eta sakon. na ulertzea ezinezkoa da Cha - Hori bai, hasi baino lehen, VENEZUELAKO KULTURA ETA vismoaren ardura kontu an bere abizena ren eta alaben ize - hartzeke. Hori da bide rik era - nak (Mikele eta Ainhoa) ezagu - KOMUNEN MINISTRO OHIA ginkorrena gertatzen ari den tuta , ez diogu bere jatorri ari guztia Maduroren errua dela eta euskalduntasunar i buruz - edo Chavez balego gertatuko ko galdera bat ekin hasteko Chavismoaren eta iraultza boli vartarraren ez zela dioen errelatoa gailen - tentazioari eutsi. «Nire jato - du ez dadin. Beste hitz batzue - rriak ez ditut zehazki ezagu - ametsak, atakak eta etsaiak ondo tan, klase politiko eta oinarri tzen . Hain zuzen ere, hona sozial bolivartarrak bere ardu - etortzearen arrazoietako bat ezagutzen ditu Iturrizak. Venezuelak ra propioak aitortzeko duen horien inguruko jakin -mina berezko uko hori Venezuelako izan da. Euskal Herriko histo - kezkatzen eta mintzen gaituen honetan, gizartearen haustura eta ez - ria ez dut sakon ezagutzen, berdin tasun sakonen adieraz - baina formazioagatik, kultura horie z guztie z dihardu, luze eta sakon, pen dira. Chavismoak beste ja - politikoagatik, nire euskal sus - rrera bat hartu behar du. traiengatik, eta ez orain eta he - kritika publiko eginez baina iraultzari leial. Hasteko, chavismoa ardura men nagoelako, betidanik, ekintza bat delako. Hori ez da printzipioengatik, Euskal He - erretolika hutsa , egia da, kon - rriaren independentziaren al - Mikel Zubimendi Berastegi tsentsu handia dago ho rr en de kokatu izan dut neure bu - inguruan . Chavez komandan - rua. Ez dakit zein euskal tearen indarra eta lider goa, herritik datozen nire arbasoak. hein handi batean, 1992 ko es - Baina euskalduntasuna nire tatu kolpe saiakeraren ardura izatearen zati bezala aitortu aldarrikatu eta bere gain har - dut beti, nire herentzia da, eta tzetik sortzen da, edo , guk dio - nire alaben izenak euskaldu - gun bezala, 1992 ko otsailaren nak izan behar zirela oso argi 4ko errebelio zibiko-militarra - nuen . N olabait Euskal Herriari ren ardura bere gain hartzetik. nire omenaldi singular eta xu - Iraultza bolibartarra hori da: mea eskain i nahi nion, eta , ba - Venezuelako herriak beste tez ere , bere borrokari». etorkizun bat eraikitzeko ar - Venezuelako egoerak kezka - dura, ekintza, bere gain har - tzen eta mintzen gaitu. Gerra tzea». 2017 | abendua | 9 GAUR 8• 4 / 5 Chavez komandantearen hi - apurka-apurka harreman so - tzak dakartza gogora, klase go