Monumentenstichting Boarnsterhim Onderhoud Klokkenstoel Nes De stichting is opgericht op 10 juni 2010 en heeft ten doel: Het onderhoudswerk in het voorjaar van 2013 is "het bevorderen van de instandhouding van monumenten, mede mogelijk gemaakt door: Klokkenstoel op omheind kerkhof als bedoeld in de Monumentenwet, of andere cultuurhisto- Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed Houten klokkenstoel met helmdak op historische grond. rische objecten, voor zover die monumenten gelegen zijn Gemeente Boarnsterhim In 1228 is op en rond het terrein van de begraafplaats binnen de grenzen van de Gemeente Boarnsterhim en voor zover die monumenten worden ondergebracht bij deze RDO Balije van Utrecht een Commanderij (klooster) van de Duitse Orde ge- stichting". Restauratie Hulpfonds Klokkenstoelen sticht. Na de hervorming in 1580 is het klooster in ver- val geraakt en gesloopt. In de decennia daarna restte er De stichting is, op initiatief van de Gemeente Boarnster- nog een kerk met stompe toren. Nu staat er alleen nog him, opgericht omdat deze rechtsvorm meer subsidiemoge- een houten klokkenstoel met een enkele luidklok. lijkheden heeft voor onderhoud en restauratie van Rijksmo- Luidklok numenten dan een gemeente. Een klok met een diameter van 90 cm. uit 1950. Op 3 november 2010 zijn de volgende acht rijksmonumen- ten van de Gemeente Boarnsterhim overgedragen aan de nieuwe stichting. De toren bij de Terptsjerke in De toren bij de N.H. kerk in De toren van de N.H. kerk in De toren op de begraafplaats in De Hempenserpoldermolen in De klokkenstoel op de begraafplaats in Nes Het mausoleum bij Coopersburg in Akkrum Het urinoir bij de brug in Wergea Meer informatie?

De stichting tracht haar doel met de navolgende middelen te bereiken: Wilt u meer informatie over de * het in juridisch eigendom verwerven van monumenten Monumentenstichting Boarnsterhim? * het (doen) restaureren en onderhouden van de verwor- U kunt ons bellen: ven monumenten 06-53310841 of mailen: * het verwerven van geldmiddelen [email protected] * alle andere wettelijke middelen die voor het doel bevor- of kijk op onze website: derlijk kunnen zijn www.monumentenstichting.nl De geldmiddelen van de stichting zullen onder meer be- staan uit: * inkomsten uit verhuur van de eigendommen van de stich- ting * subsidies en donaties * gelden afkomstig van de Gemeente Boarnsterhim of diens Monumentenstichting Boarnsterhim rechtsopvolgers, bedoeld voor de instandhouding en even- tuele verwerving van monumenten Secretariaat: * hetgeen de stichting door erfstelling, legaat, schenking of Boarnsterdyk 66 www.monumentenstichting.nl op enigerlei andere wijze verkrijgt. 8491 AW Akkrum De Monumentenstichting Boarnsterhim heeft de ANBI sta- tus. Giften en donaties kunnen dan ook van de inkomsten- Telefoon: 06-53310841 of vennootschapsbelasting worden afgetrokken. E-mail: [email protected] K.v.K. 0175459 Rabobank 1498.66.771 Ontwerp Kees de Boer Drukwerk mogelijk gemaakt door RDO Balije van Utrecht

Klokkenstoel Nes Kleasterwei 12 8494 NM Nes april 2013

Klooster Nes Bij de overgang van Het is waarschijnlijk dat de oorspronkelij- Klokkenstoel Nes Luidklok Daar waar nu enkel “Grietenij” naar “Gemeente Utingeradeel” sprak de ke klok uit de middeleeuwse kloosterkerk een plek in nog het hoge kerk- toenmalige Burgemeester W.H. Lycklama à Nijeholt in de klokkenstoel heeft gekregen. hof (terp) ligt en de zijn eerste rede op 16 oktober 1851 over het in dat jaar Met de klokkenvordering in 1943 is de luidklok op last klokkenstoel staat, gebouwde “nieuwe klokhuis” en de “verbeterde be- van de bezetters verwijderd. De klok is niet weer terug- stonden in de mid- graafplaats” van Nes. Waarschijnlijk bedoelde hij de gevonden. In 1950 is een nieuwe, door de Fa. Gebr. deleeuwen de kerk vervanging van een reeds bestaande klokkenstoel. Op Van Bergen te Midwolda gegoten, luidklok geplaatst. met stompe toren een oude tekening uit 1722 van Jacobus Stellingwerf is Deze klok heeft een diameter van 90 cm. en een ge- en de kloosterge- al een soort klokkenstoel zichtbaar. In de ruïne van de wicht van 480,5 kg.. De luidklok is opgehangen aan een bouwen van Nes. oorspronkelijke kerk is in een raamopening een kerkklok rechte houten luidas. Oorspronkelijk was de luidas Bij de kerk is in 1228 door de Ridders van de Duitse te herkennen. De klok heeft zelfs een houten afdakje, uitgerust met een luidwiel, nu wordt de klok met een Orde de Commanderij (klooster) Nes gesticht. Enkele zoals tegenwoordig alle klokkenstoelen. luidstok geluid. honderden jaren vormden de Commandeur en de kloosterbroeders op deze plek een belangrijke en in- De klok heeft het opschrift: vloedrijke gemeenschap in het stroomdal van de oude OER DE DEADEN, rivier de Boarn. De Commanderij Nes werd in 1580 GOEDEN, KWEADEN, opgeheven en de BIDT MYN BROUNZEN gebouwen kwamen LUD FOAR IT LEST: in handen van Sta- JOW HAR, GOD, DE ten van . IÌV`GE REST. De conventgebou- wen zijn afgebro- De vertaling luidt: ken en de kerk OVER DE DODEN, verviel tot ruïne. GOEDEN, KWADEN, De omvang van het BIDT MIJN BRONZEN Het is dan ook aannemelijk dat een klokkenstoel of klok- GELUID VOOR `T kloosterterrein kan huis is gebouwd nadat de kerk helemaal verdwenen is. LAATST: GEEF HEN, nog enigszins her- Uit de analen blijkt nog dat in 1907 de klokkenstoel is GOD, DE EEUWIGE leid worden uit een afgebroken en, voor een bedrag van 441 gulden, weer RUST. eerste kadastrale nieuw is opgebouwd. In 1959 is de klokkenstoel op- tekening van 1832. nieuw geheel vernieuwd, ditmaal voor een bedrag van De oude kloostergracht is daarop nog duidelijk zicht- 5380 gulden. Met de opbrengst van een flink aantal baar. Op een recente luchtfoto is het, met bomen om- omgehakte bomen kon de Gemeente Utingeradeel on- zoomde, oude kerkhof duidelijk herkenbaar in de hoek der andere deze ver- tussen de Boarn en de Sylroede. Op het kaartje moet nieuwing financieren. het kerkhof gele- In 1998 is de klokken- gen zijn op het stoel opgeknapt voor noordelijkste per- een bedrag van 6000 Monumentenstichting Boarnsterhim ceel van het kloos- gulden. Met het aan- terterrein, boven lassen van verschil- Secretariaat: de ingetekende lende stijlen en scho- Boarnsterdyk 66 boerderij, die ren en het opnieuw waarschijnlijk ge- bekleden van de 8491 AW Akkrum bouwd was op de gehele kap is in 2005 Telefoon: 06-53310841 fundamenten van nogmaals groot on- E-mail: [email protected] één der voormalige derhoud uitgevoerd kloostergebouwen. aan de klokkenstoel.