Yarınlar Seninle Aydınlık Temmuz 2012 Sayı: 34 KAPAK KONUSU

1 Ege’nin Geleceği Bereketli Toprağında Şekilleniyor

Sektör İzmir’de Fuarcılık

İzmir Kuşaktan Başarı Penceresinden Kuşağa Öyküsü Ali BİLKAY Güçlü ve Gizem YUNUSOĞLU Aytül ÖZKAN KAPAK KONUSU

1

.. 12 KAPAK KONUSU EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 İçindekiler temmuz 2 3

KAPAK KONUSU / TARIM 7 BAŞKAN 10 9 YAYIN YILDIZLARI

10 KAPAK KONUSU / EGE’NİN GELECEĞİ BEREKETLİ TOPRAĞINDA ŞEKİLLENİYOR 14 Tarım sektöründe “teşvik” zamanı 16 Türkiye, AB Ortak Tarım Politikası’nın neresinde? 18 Prof. Dr. Yusuf Kurucu: “Arazi toplulaştırması Türk tarımı için gerekli” 20 Bakan Eker: “Ege Bölgesi’nin ülke ekonomisine katkısı çok yüksek” 24 Ege Bölgesi’nin beş altın ürünü 44 Moiz Hemsi: Ege’den 312 milyon $’lık hububat, bakliyat ve yağlı tohum ihracatı 46 Hayvan sayısında 2. sırada, süt veriminde ise lideriz 48 Hayvancılıkta holding yatırımları arttı İZMİR PENCERESİNDEN 50 Su ürünleri ve hayvansal mamuller sektörünün yıldızı parlıyor 70 52 Görüşler 62 EGİAD üyeleri tarımın geleceğini değerlendiriyor

70 İZMİR PENCERESİNDEN / ALİ BİLKAY “İzmir, Türkiye’nin en güvenli şehri”

78 SEKTÖR / İZMİR’DE FUARCILIK 78 Fuarlar kentinin temelleri atılıyor 90 1923’te başlayan efsane günümüze kadar devam ediyor 92 Sancar Maruflu: İzmir Fuarı, hafife alınmayacak ciddi bir Cumhuriyet eseridir 94 İzmir’de düzenlenen en büyük 3 ihtisas fuarı SEKTÖR / İZMİR’DE FUARCILIK 96 Kocaoğlu: “İzmir Fuarcılığı” yeni bir atılımın eşiğinde 78 98 Yorgancılar: İEF, Türkiye’de Ve Bölgede Fuarcılığın Öncülüğünü Yapmaktadır 99 Demirtaş: “Fuarlar Ve Kongreler Kenti İzmir”İfadesi Maalesef Sözde Kalıyor 101 Kestelli: EXPO, İzmir’in Fuarcılık Serüveninin Seyrini Değiştirir 102 Alper: Fuarlar Günümüzde Ticari Bağlantıların Oluşmasını Sağlayan En Etkin Platformlardır 104 Ünal: İEF’yi Canlandırmak Gayreti Yerine Enerjiyi Gerçekçi İhtisas Fuarlarına Yöneltmek İzmir’i Fuarcılık Alanında Daha Yükseklere Taşır 106 Göksel: “İzmir’e 100 yıllık vizyon gerekli” 108 Alikılıç: Yeni nesil ve yeni nesil fuarcılık 110 Örs: Yeni Fuar Alanı ile fuarcılık sektörü 2 misli büyüyecek 113 Tan: İzmir’de fuarlar artık inadına büyüyor BAŞARI ÖYKÜSÜ 116 Tuna: “EXPO Fuarlarının eski özelliği kalmadı” 126 118 Er: Öncülerin Şehri İzmir fuarcılık pastasından yeterli payı alamamakta 120 Eyigele: İstihtamın reçetesi fuarcılık sektöründe 121 Gençer: İzmir’in Fuarcılık Gücü EXPO 2020’yi getirecek 122 Akdoğan: Future Fish Eurasia 2012’de yüzde 30 büyüdü 123 Onay: İzmir fuarcılıkta daha büyük adımlar atacak 124 Çizmeci: Fuarlarda organizasyona uygun bir konseptle ve standla katılmak gerekli 125 Baraçlı: “İzmir’deki fuarlarda tasarım yeterince ön planda tutulmuyor” EGİAD YARIN SAYI: 34 TEMMUZ 2012

İmtiyaz Sahibi EGİAD adına Yönetim Kurulu Başkanı Temel Aycan Şen

Yayın Yıldızı Grubu

Adnan Altuğ KAPAK KONUSU Erol Duran Tantekin Mahru Gürel 3 Nilgün Öztürk Özüm İlter Demirci

Sorumlu Yazı İşleri Müdürü ve Yayın Koordinatörü 126 BAŞARI ÖYKÜSÜ / AYTÜL ÖZKAN Prof. Dr. Mustafa Tanyeri “Doğumla değil, tercihle İzmirliyim Yayın Danışma Kurulu 136 KONUK YAZAR / PROF. DR. VEFA TARHAN Ahmet Yener Özkesen, Ahmet Kaplan, Türkiye ekonomisinin kırılganlığı ve Avro Bölgesi problemleri Arda Küçükerciyes, Betül Elmasoğlu, Bülent Zarif, 138 KÜLTÜR SANAT / İKSEV Can Bosor, Cemal Sevgi, Çetin Gürel, Deniz Sipahi, Erol Yaraş, İKSEV ve festival şehri İzmir Gönül Soyoğul, Hamdi Türkmen, Hasan Ege Tütüncüoğlu, Hilmi Çınar, 144 KUŞAKTAN KUŞAĞA / YUNUSOĞLU AİLESİ İlhan Bilgehan, İlyas Özgüven, “5 yılda ‘Ben işadamı oldum’ diyene gülerler” İsmail Uğural, Kemal Ertan, Mehmet Akyar, Muammer Başkan, 152 GURME Nafiz Gönen, Nazif Ulusoy, Necati Bahçeci, A. Nedim Atilla: İyi, Temiz ve Adil Nedim Atilla, Nevzat Dönmez, Orkan Sözer, Ömer Dinçer, 154 TARİH Prof. Dr. Mustafa Tanyeri, Tarih, İzmir’de nefes alıyor Selim Türsen, Serap Zeybek Ihlamur Sunay Akça Sun, Şebnem Bursalı, Turan Göksan, Ufuk Türkyılmaz 164 İŞ’İN UZMANI İşletme Yönetiminde Kötüye Gidişin İşaretleri Yönetim Yeri Punta İş Merkezi 1456 Sokak No:10 Kat:8 166 GEZELİM GÖRELİM Alsancak / İZMİR Gölyazı Tel: (232) 422 30 00 pbx Fax: (232) 422 33 00 170 HUKUK [email protected] Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler www.egiad.org.tr Editoryal Yönetmen 174 İŞ YERİ SAĞLIĞI Seda Gök, Yeni İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na genel bir bakış Röportaj ve Editoryal Hazırlık M. Cemal Tükel, 176 SPOR Esra Seyirden, Nihal Özken, Engellerini sporla aşıyorlar Gencer Çetinkaya, Özde Kılınç

184 KONUK YAZAR / NECAT ÖZEN Tasarım ve Baskı Mükelleflerin Vergilemeye İlişkin Ödev ve Hakları Görsel Yönetmen Nefise Yıldız Torun 190 TEKNOLOJİ Basım Yeri Tükelmat A.Ş. 192 ÜYELERİMİZİ TANIYALIM 1571 Sokak No:16 Çınarlı/İZMİR Tel: (232) 461 96 42 196 FAALİYETLERİMİZ EGİAD YARIN, EGİAD’ın yerel yayın organıdır. Dergide yayınlanan görüşler ilgili yazarlara ait olup EGİAD’ın görüşlerini yansıtmaz. İzinsiz alıntı yapılamaz. ISSN 1304 – 3269

Baskı Tarihi 18 Temmuz 2012 Yerel süreli yayın I M P E R I A LE C O LLE C T I O N

w w w . j o y a s . c o m . t r PLEVNE BULVARI 12/A ALSANCAK-İZMİR TEL:0 232 464 25 05 I M P E R I A LE C O LLE C T I O N

w w w . j o y a s . c o m . t r PLEVNE BULVARI 12/A ALSANCAK-İZMİR TEL:0 232 464 25 05 Montaigne

21. YIL deneyimleri öğrenme fırsatıbulduk. adaylık sürecine katkısıolabileceğineinandığımız Heckmann’ı EGİADolarakİzmir’edavetederek 2000’in enüstdüzeyorganizasyonsorumlusuSepp ve hemensonrasındaHannover’deyapılanEXPO yapılan ilkresmi sunumaEGİADolarakkatıldık EXPO 2020adaylıkçalışmalarıkapsamındaParis’te verdi. Vefa Tarhan geçtiğimizayEGİAD’dabirkonferans en önemliekonomistleriarasındagösterilenProf. Dr. kalabalık birizleyicikitlesiönündesergiledi.Dünyanın “Shakespeare’in GeceleriveGündüzleri“oyununu EGİAD üyelerindenoluşantiyatro topluluğumuz bir proje kapsamındaoyuncularının tamamı Sosyal EtkinliklerKomisyonu’nungeliştirdiği bir ufukturuyapmafırsatınıbulduk.EGİAD Mark Lewisoldu.Türkiye veDünyaekonomisinde 65.Ege Toplantısı’nın konuğuIMFTürkiye Temsilcisi bağlılığımızı şeref defterinde birkezdahaifadeettik. aziz hatırasıönündesaygıylaeğildikveilkelerine İzmir oldu.EGİADolarakatamızınhuzurunaçıkarak ile yaptığımızgörüşmelerde ortakgündemmaddesi AKP, CHP, MHPbaşkanvekillerivemilletvekilleri İzmir rüzgarıestirdik. gerçekleştirdiğimiz kokteyldegerçek anlamdabir ve çeşitlipartilerden İzmirmilletvekillerinin katılımıile Kültür veTurizm BakanımızSayınErtuğrulGünay’ın EGİAD olarakgörüşlerimiziaktarmafırsatıbulduk. Çok samimibirortamdabilgialışverişiyapmave Sayın KemalKılıçdaroğlu EGİAD heyetinikabulettiler. Başkanımız SayınCemilÇiçek,CHPGenelBaşkanı ziyareti tamanlamıylaçok verimli oldu.Meclis Kalabalık birheyetlegerçekleştirdiğimiz Ankara çeşitli ortaokulveliseöğrencilerine sunduk. müzikli teatralvedokümantergösteriyiİzmir’deki Müzikten Şiire ResimdenDansa BirYolculuk” başlıklı Bu aradageçtiğimizay“ZamanTünelinde Atatürkile misafirperverlik bizleriçokmutluetmiştir. ağırladığı EGİADheyetinegösterdiği yakınlıkve ilgi, katkılarveHannoverBaşkonsolosumuzunevinde Kudret Ceran’ıngezimizsırasındagösterdiği sıcak Sayın Tunca AtaşemizSayın Özçuhadar’ınveTicaret Sayın MustafaPulat’ın,HannoverBaşkonsolosumuz yararlı görüşmeleryaptık.BerlinBaşkonsolosumuz önemli işveteknolojikuruluşlarınıziyaret ederek çok Hannover Messe’yigezmeninyanısıraüçşehirdeki fuarlarından biriveAvrupa’nın enbüyüğüolan bir kezdahaortayaçıktı.Dünyanınenbüyüksanayi ilişkilerin geliştirilmesiaçısındançokyararlıolduğu devam etmesininhemtanınırlıkdekurumsal dışilişkilerininartarak kapılar açtı.Derneğimizin temaslarla dolugeçenbuziyaret EGİAD’ayeni Bremen, HannoverveBerlin’iiçinealançeşitli ilk faaliyetimizEGİAD’ınAlmanyaİşGezisioldu. devam ediyor. Sondergimizinyayınındansonra EGİAD olarakfaaliyetlerimizdedurmaksızın Yazın ensıcakgünleriniyaşadığımızbugünlerde EGİAD Yarın Dergisi’ninDeğerliOkurları, EGİAD Yönetim KuruluBaşkanı Temel Aycan Şen yaz geçirmeleridileğiylesevgivesaygılarsunarım. EGİAD Yarın Dergisinindeğerliokurlarınadagüzelbir konuk yazarlarımızaiçtenlikleteşekkürederim. TÜKELMAT ekibine,dergimizeyazıları iledeğerkatan ,EGİAD Yayın Yıldızları Gazetesive grubuna, Ticaret Yayın Danışma Kurulumuzunüyeleriolmaküzere başta medyadünyasınınseçkinisimlerininyeraldığı tasarım aşamasındanbaskısınakadaremeğigeçen, Bu dergimiziniçerikoluşturma,yayınahazırlıkve sunuyor. içeren genişaraştırmave inceleme dosyalarını uzmanların, bürokratların ve üyelerimizinyaklaşımını en önemlikonularahükümetin,bilimadamlarının, Türkiye’nin ve İzmir’ingündemindekiengüncelve açısını yansıtmayadevamederken,diğeryandan Dergimiz birtaraftanEGİAD’ınsesiolupgençbakış Değerli okurlarımız,

7 BAŞKANIN YAZISI

YAYIN YILDIZLARI

9 9

Değerli Okurlarımız,

Tarım’ın insanoğlu üzerindeki öneminin yeniden dile Tam 26 yıldır düzenlediği festival etkinlikleriyle adından getirilmeye ve anlaşılmaya başlaması, bizlerin bu sıkça söz ettiren İKSEV (İzmir Kültür Sanat ve Eğitim sayımızda kapak konusu olarak ‘Tarım’ı seçmesinde en Vakfı), bu sayımızın ‘Kültür ve Sanat’ köşemizin konusu. önemli etken oldu. Türkiye’nin tarıma elverişli alanlarının Bu yıl 26.sı düzenlenen Uluslararası İzmir Festivali’ni konu %11 Ege Bölgesinde bulunması, ayrıca Türkiye toplam alan yazımızda İKSEV’in önemi ve çalışmaları ile ilgili tarım üretiminin %5’inin İzmir tarafından karşılanmakta bilgileri sizlerle paylaşıyoruz. olması, esasen tarımın Ege Bölgesi ve İzmir için ne denli önemli olduğunun bir göstergesi. Sektörde faaliyet Ogilvy Ülke Başkanı ve Reklamcılar Derneği Başkanı gösteren EGİAD üyelerimizin de değerlendirmelerine Sn.Aytül Özkan’ın, İzmir’i değerlendirdiği ‘Başarı yer verdiğimiz geniş kapsamlı bir ‘Kapak Konusu’ Hikayesi’ bölümümüzde, ’da yaşayan bir çalışmasını, siz değerli okurlarımızla paylaşıyoruz. İzmirli olarak Sn.Özkan’ın, kentimizin İstanbul’dan nasıl göründüğü hakkındaki yorumlarını okuyabilirsiniz. İzmir’i Türkiye’de, fuarcılık sektörünün başlamasına öncülük sarışın, masmavi gözlü, çok güzel bir kadın olarak etmiş olan İzmir, ilk fuar organizasyonunu bundan tam tanımlayan Sn.Özkan, şehrin markalaşma sürecini de 81 yıl önce düzenledi. O günden bugüne kadar devam değerlendiriyor. eden İEF, zaman içinde sanayi ve ticaret ürünlerinin sergilendiği ve aynı zamanda şölen ve festivalleri Birbirinden değerli konuk yazarlarımızın yazılarını, yine de içinde barındıran bir organizasyon haline döndü. bu sayıda sizlere ulaştırmaya çalıştık. Her sayımızda Fuarcılığın öneminin tüm Türkiye’de anlaşılmasını bizlerden desteklerini esirgemeyen tüm konuk sağlayan İEF sayesinde ülkemiz, özellikle kentimiz, yazarlarımıza, sizlerin huzurunda tekrar teşekkür fuarcılık alanında öne çıkma çabası içinde. ‘Sektör ediyoruz. Konusu’ olarak ‘Fuarcılık Sektörü’nü ele aldık ve tüm kente ekonomik anlamda da fayda sağlayan bu sektörün Bu sayımızı da beğeni ile okuyacağınızı ümit ederek değerlendirmesini sizlerle paylaştık. sizlere bir sonraki sayımıza kadar esenlikler diliyoruz.

Geçtiğimiz Kasım ayında göreve başlayan İzmir Emniyet Saygılarımızla.. Müdürü Sn. Ali Bilkay’ın, özellikle çocuklarla ilgili önemli projelerini bizlerle paylaştığı söyleşimizi, ‘İzmir Penceresinden’ köşemizde bulabilirsiniz. Özüm Erol D. Nilgün Adnan Mahru İlter Demirci Tantekin Öztürk Altuğ Gürel ‘Gurme’ bölümünde ise, geçen sayımızda, Sn.Nedim Atilla’nın konuk yazarlığında başlayan ‘Slow Food Türkiye’ konulu yazımızın devamı niteliğinde olan bu ikinci bölümde Sn.Atilla, yiyeceklerimizde temiz ve adil kavramlarını ele alıyor.

‘Tarih’ köşemizde bu sayımızda, İzmir’imizin en önemli ve eski bölgelerinden olan ‘Kemeraltı’nın saklı tarihini gün ışığına çıkarmaya çalıştık. 10

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 Hızla genişleyen sanayileşme, kontrolsüz nüfus artışı ve artan gıda talebi sonrası tarımın önemi yeniden anlaşıldı KAPAK KONUSU

11 Ege’nin Geleceği Bereketli Toprağında Şekilleniyor

Ege Bölgesi, tarıma elverişli alanları, farklı iklim ve toprak özellikleri, ürün deseni, bilgi ve bilinç düzeyi gelişmiş üreticileriyle yüksek bir tarım potansiyeline sahip.

DOSYA HAZIRLIK: Nihal ÖZKEN Tarım ürünlerindeki Özde KILINÇ azalma ve erozyon, nüfus artışına paralel olarak artan gıda talebiyle birleşince, fiyatlar da alıp Endüstri devrimi ve hızla daha fazla ürün alma adına biyoenerji ve biyogaz da, özel- başını gidiyor. Bu etken genişleyen sanayileşmeyle bir- başvurulan ilaçlı/hormonlu / likle iklim sağlığı açısından her de tarım politikalarına likte, deyim yerindeyse pabucu GDO’lu tarımın, insan sağlığı- geçen gün daha fazla önem dama atılan ‘tarım’ sektörü- na zararlarının da tartışılmaya kazanıyor. Sözün özü, tarımın daha fazla önem nün önemi, özellikle çevresel başlandığı bu dönemde, pek önemi, yeniden anlaşılıyor. verilmesi, ekili-dikili olumsuzlukların ortaya çıkışı ve çok gelişmiş ülke, ‘organik Bu noktada Türkiye, 24.5 alanların genişletilmesi kontrolsüz nüfus artışı sonrası tarım’ adı altında, klasik tarım milyon hektarlık tarım alanıy- ve daha fazla üretim son yıllarda yeniden ve gerçek biçimlerine geri dönüyor. la, dünyanın yedinci büyük yapılması gerekliliğini anlamda anlaşılmaya başladı. Tarım ürünlerindeki azalma ve tarım coğrafyası konumunda. doğuruyor. Dünya nüfusunun 7 milyara erozyon, nüfus artışına paralel Türkiye İstatistik Kurumu veri- ulaştığı, 1 milyarının açlıkla olarak artan gıda talebiyle lerine göre, tarım sektörü 2011 karşı karşıya olduğu günümüz- birleşince, fiyatlar da alıp ba- yılında yüzde 5.3 oranında bü- de tarım ve gıdanın önemi her şını gidiyor. Bu etken de tarım yürken, ekonomideki büyüme geçen gün daha da artıyor. politikalarına daha fazla önem yüzde 8.5 oldu. Dünyaya yön verenlerin ortak verilmesi, ekili-dikili alanların Tarıma 2011’de 6.9 milyar lira görüşü geleceğin en strate- genişletilmesi ve daha fazla destek verildi. Sektör temsil- jik sektörünün tarım ve gıda üretim yapılması gerekliliğini cileri, tarıma verilen destekle- olacağı yönünde. doğuruyor. melerin artırılmasıyla sektörün Artan talebe bağlı olarak, Öte yandan bazı endüstriyel istenen büyümeyi yakalayabile- daralan tarım arazilerinden tarım ürünlerinden elde edilen ceğini vurguluyor. EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

12

Türkiye’nin 2011 yıl sonu itibariyle bir bölge. Ege İhracatçı Birlikleri ara- tarımsal ürün ihracatı yüzde 19,07 cılığıyla yapılan ihracatta tarımın payı ile toplam ihracatın üzerinde artarak yaklaşık yüzde 32 civarında. 17,9 milyar dolara ulaştı. Türkiye’nin önemli tarım ürünleri Amerika’da toplam nüfusun yüzde ihracat merkezi Ege Bölgesi’nin yıllık 1.5’i, Avrupa Birliği’nde ise yüzde ihracat rakamı 3,5 milyar dolara 4.5’i tarımda çalışıyor. Türkiye’de dayandı. Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) ise son 10 yılda 10 puan azalsa da bünyesinde faaliyet gösteren yedi hala nüfusun yüzde 25’i tarımdan tarım ihracatçı birliği, 2011 yılında geçiniyor. Tarımda 5.7 milyon insan 3 milyar 442 milyon dolarlık ihracat çalışıyor ve 62 milyar dolarlık bir yaptı. EİB’nin 2010 yılındaki tarım tarımsal değer üretiyor. ürünleri ihracatı, 3 milyar 124 milyon dolar olmuştu. Ege Bölgesi’nin tarım TÜRKİYE TARIM ALANLARININ ürünleri ihracatı, 2011 yılında yüzde YÜZDE 11’İ EGE BÖLGESİ’NDE 10 arttı. Ege Bölgesi, tarıma elverişli alanları, farklı iklim ve toprak özellikleri, ürün İZMİR, TÜRKİYE’NİN TARIM deseni, bilgi ve bilinç düzeyi gelişmiş ÜRETİMİNİN YÜZDE 5’İNİ üreticileriyle yüksek bir tarım po- KARŞILIYOR baş hayvancılık ve su ürünleri işleme tansiyeline sahip. Tarih boyunca da İzmir ise Türkiye’nin toplam tarım yatırımları artmaya başladı. Bölge sahip olduğu tarım potansiyelini etkin üretiminin yüzde beşini üretmekte. tarımının gelişmesi açısından bunlar olarak kullanmış ve tarım ürünleri Bölgede, bitkisel üretim değeri olarak fırsat alanları olarak önem taşıyor. ticaretinde önemli bir merkez olmuş. birinci, hayvansal üretimde üçüncü, Zengin bir ürün desenine sahip olan Türkiye tarım alanlarının da yüzde 11’i tüm tarımsal üretim değeri açısından Ege Bölgesi’nde tarım-sanayi en- Ege Bölgesi’nde. Ege Bölgesi’nin ikinci sırada yer almakta. tegrasyonu daha etkin hale getirilip, Türkiye bitkisel üretim değerindeki Ege Bölgesi tarımında yıllarca pa- Ar-Ge faaliyetlerine daha fazla kaynak payı ise yaklaşık yüzde 19. Ege muk, zeytin ve zeytinyağı, üzüm, incir ayrılırsa tarımdan daha fazla kazanç Bölgesi’nde, bitkisel üretimde, ve tütün tarımı ağırlıklı yer tutmuş, bu elde edilebileceği öngörülüyor. sebze-meyvede özellikle sebze üre- ürünlerin üretimi ve ihracatı arttıkça timinde önemli gelişmeler kaydedili- bölge ekonomisi gelişmiştir. Son yor. 1990’lı yıllardan bu yana sebze dönemlerde pamuk ve tütün üretimi üretimi yüzde 85 oranında artarken, gerilese de, üzüm, incir ve zeytin meyve üretiminin yüzde 30 oranında üretimi önemini koruyor. Geleneksel arttığı görülüyor. Tahıl ekim alanları ise ürünlerin yanı sıra organik tarım, se- hızla gerilerken, yüksek verim artışları racılık, jeotermal seracılık, kesme çi- nedeniyle üretim artış gösteriyor. Ege çek, süs bitkileri, süt, narenciye, kuru Bölgesi toplam ihracat içinde tarımın yemiş, yaş meyve-sebze, şarapçılık, payı ve önemi giderek artış gösteren fidancılık, yem bitkileri (mısır), küçük-

14

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 açısından tarımsalyatırımlar içinyakın mesafedeki buiki iliİzmir’den halegetirmektedir. dahacazip İzmir’in birincibölgedeolması,Aydın’ın ikinci bölgede ve Manisa’nın bölgede bulunması,gerek da üçüncü indirimlergerekse kapasite avantajı Tarım kenti olarak İzmir’de tarımsaldesteklerden yararlanma konusunda enönemlienstrümanlardan birideyatırım teşvikleridir. Ancaköncelikle FAYDALANAMIYORİZMİR TEŞVİKLERDENYETERİNCE zamanı Tarım sektöründe ürünleri imalatıbölgeselteşviklerdenyararlanacak su ürünleriyetiştiriciliği,gıdaveiçecekiletekstil yatırımları dahilolmaküzereentegrehayvancılıkyatırımları, Yeni teşvikyasasıylaentegredamızlıkhayvancılık üretiminde sonyıllardagörülenazalmanınbuyeniteşviksistemiylegelişmesibeklenmektedir. yönlü küçükbaşüretimyatırımlarınaşartlıolarakteşvikleringetirilmesidir.Özelliklehayvancılık Yeni veöncekipaketlerarasındaenönemlifarkiseyenipakettekanatlıentegreyatırımlarına,sütet “teşvik” uygulandı vehalenuygulanıyor. gibi başlıklaraltındayatırımteşvikleri desteği, faizyatırımyeritahsisi, indirimi, sigortaprimişveren hissesi istisnası, gümrükvergisimuafiyeti,vergi rında yatırımyapanyatırımcılara,KDV hayvansal vesuürünleriüretimi alanla- yıllarda tarımsektöründebitkisel, iadesi desteklerindenoluşuyor. Geçmiş gelir vergisistopajıdesteğiveKDV desteği, faizyatırımyeritahsisi, sigorta primiişçiveişveren hissesi asgari ücret üzerindenhesaplanan gümrük vergisimuafiyeti,vergiindirimi, katma değervergisi(KDV)istisnası, Genel olarakteşvikuygulamaları; teşvik unsurlarındafarklılıkgösteriyor. verilecek. Bubaşlıklaraltındaverilen ve stratejikyatırımlarbaşlıklarıaltında genel, bölgesel,büyükölçekliyatırımlar yayınlanarak yürürlüğegirdi. Teşvikler 2012 yatırımteşvikleriResmiGazete’de açısından iseyüzde5,45’tir. oranı yüzde2,83veistihdamettiğikişi açısından buoranınteşvikliyatırımlara diğini görüyoruz.Sabityatırımmiktarı yatırımların yüzde5,61’inedenkgel- edilen yatırımsayısı,toplamteşvikli 2011 yılındatarımsektöründeteşvik Sektörel dağılımınabakıldığında, Yatırım Teşvik Belgelerinin Sektörel Olarak Dağılımı

Yıllar Tarım Madencilik İmalat Enerji Hizmetler Toplam Belge Sayısı (Adet) 2007 111 156 2.336 105 808 3.516 2008 124 168 2.781 158 813 4.044

2009 105 165 1.717 127 608 2.722 KAPAK KONUSU

2010 524 267 2.422 165 1.126 4.504 15 2011 259 302 2.560 214 1.284 4.619 Sabit Yatırım (Milyon TL) 2007 306,9 863,7 14.225,8 4.636,8 10.258,1 30.291,3 2008 393,2 730,8 13.823,7 11.585,8 9.305,7 35.839,2 2009 461,9 1.070,5 13.819,6 11.329,4 10.041,7 36.723,2 2010 3.278,4 2.034,8 38.411,7 9.555,3 13.546,1 66.826,2 2011 1.639,4 1.502,8 24.275,4 15.342,1 15.094,8 57.854,5 İstihdam (Kişi) 2007 3.112 5.866 104.515 4.949 60.044 178.486 2008 3.250 5.473 89.466 5.468 47.653 151.310 2009 2.674 4.269 60.530 2.305 31.802 101.580 2010 15.905 6.077 81.294 3.017 52.462 158.755 2011 7.203 6.146 72.155 4.647 41.974 132.125

Kaynak: Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü

Tarım sektörüne verilen teşvikle- ilaveler yapıldı. Damızlık büyükbaş TARIM SEKTÖRÜNDE TEŞVIK rin özellikle 2010 yılında önemli entegre hayvan yetiştiriciliğinde (et/ ölçüde arttığı görülüyor. 2009 süt yönlü) asgari 150 büyükbaş/ EDILMEYECEK YATIRIMLAR: yılında 461,9 milyon lira olan tarım dönem. Kanatlı entegre yatırım- sektörü teşvikleri, 2010 yılında 3 larında 100 bin adet/dönem. Süt ➊ Un, irmik (makarna imalatı ile entegre irmik milyar 278,4 milyon liraya çıktı. ve et yönlü küçükbaş entegre yatırımları ve mısır irmiği yatırımları hariç), yem (balık 2011 yılında da 1 milyar 639,4 yatırımlarında (damızlık dâhil) 1.000 unu, balık yağı, balık yemi ve entegre hayvancılık milyon liralık tarım sektörü yatırım küçükbaş/dönem şartı aranıyor. üretimi içindeki yem üretimi hariç), nişasta ve nişasta teşviği verildi. Yeni teşvik yasasıyla; Özellikle hayvansal üretim ve buna entegre damızlık hayvancılık yatı- bağlı olarak yem bitkileri ve karma bazlı şeker. rımları dahil olmak üzere entegre yem üretimini teşvik eden, önceki ➋ Dışarıya yemek hizmeti sunan işletmeler hayvancılık yatırımları, su ürünleri teşvik belgeli yatırımlar ülkemizde (hazır yemek). yetiştiriciliği, gıda ürünleri ve içecek 2010-2011 yıllarında süt hayvan- ➌ Küp şeker. ile tekstil ürünleri imalatı bölgesel cılığı alanında gelişmelere katkıda ➍ 5 dekarın altındaki seracılık yatırımları. teşviklerden yararlanacak. bulunmuştur. Sonuçta bu yatırımlar ➎ Bitkisel üretim (5 dekar ve üstü seracılık yatırımları, Hayvancılık ve su ürünleri üretimi son yıllarda süt üretiminde artış kültür mantarı yetiştiriciliği ve entegre hayvancılık yatırımları teşvik edilirken bitkisel yaşanmasına sebep olmuştur. Ön- üretim alanında bir yatırım konusu ceki teşvik paketinin artırdığı sera yatırımları içerisindeki yem bitkileri yetiştiriciliği hariç). bulunmamaktadır. Büyük ölçekli yatırımlarına yeni teşvik paketinde Bölgesel uygulamalar kapsamında teşvik edilecek yatırımlar içinde tarım sektörü de yer verilmektedir. Yeni ve önce- entegre hayvancılık yatırımları ve şartlı desteklenecek yatırımları yer almamaktadır. ki paketler arasında en önemli fark hayvancılık yatırımları dışındaki hayvancılık ise yeni pakette kanatlı entegre yatırımları. BELİRLİ ŞARTLARA BAĞLI yatırımlarına ve süt ve et yönlü 5 ton/gün ve altında üretim kapasitesine sahip TARIM SEKTÖRÜ YATIRIM küçükbaş üretim yatırımlarına şartlı süt işleme yatırımları. TEŞVİKLERİ olarak teşviklerin getirilmesidir. Daha önceki tarım sektörüne yö- Özellikle küçükbaş hayvancılık Bu durumda; ülke tarımında küçük ölçekli nelik teşvik paketinden farklı olarak üretiminde son yıllarda görülen işletmelerin ağırlıklı olduğu düşünüldüğünde tarım yeni teşvik paketinde, teşviki belirli azalmanın bu yeni teşvik sistemiyle kesiminin teşviklerden yararlanma oranının düşük şartlara bağlı yatırım konularına gelişmesi beklenmektedir. kalacağı vurgulanıyor. 16

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 Veterinerlik veBitkiSağlığı”ileOrtak Kırsal Kalkınma”ve“GıdaGüvenliği, Politikası kapsamında“Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı;OrtakTarım releri” çerçevesinde Gıda, Tarım ve “Türkiye –ABTam Üyelik Müzake- 2005 tarihinderesmi olarakbaşlatılan dönüm noktasınagelmiştir. 3Ekim başlamasıyla ülkemizönemlibir da Avrupa Birliğiilemüzakerelerin Zirvesi’nde alınankarardoğrultusun- 17 Aralık2004tarihliBrüksel 2/2006’dır. Konseyi Kararları1/80,1/95,1/98ve dayanmaktadır. Tarımla ilgiliOrtaklık Ortaklık KonseyiKararları’na(OKK) yürürlüğe giren KatmaProtokol ile zalanarak, 1Ocak1973tarihinde ve 23Kasım1970tarihindeim- de imzalananAnkaraAnlaşması’na ilişkilerin temeli,12Eylül1963tarihin- sındaki ortaklığınvetarımalanındaki Türkiye ileAvrupa Birliği(AB)ara- AB OrtakTarımPolitikası’nınneresinde? Türkiye, 2/2006’dır. 1/80, 1/95,1/98ve Ortaklık KonseyiKararları dayanmaktadır. Tarımlailgili Konseyi Kararları’na(OKK) Katma ProtokolileOrtaklık tarihinde yürürlüğegiren imzalanarak, 1Ocak1973 23 Kasım1970tarihinde Ankara Anlaşması’nave 1963 tarihindeimzalanan ilişkilerin temeli,12Eylül ve tarımalanındaki (AB) arasındakiortaklığın Türkiye ileAvrupaBirliği vasıtasıyla çeşitliteknikvemali yar Aracı (IPA) altında yeralan5bileşen1 amacıyla KatılımÖncesiMaliYardım ekonomik gelişimlerinidesteklemek hazırlıkları ilekurumsalaltyapıları ve AB, adayülkelere üyeliksürecindeki Kırsal Kalkınma Kalkınma politikasıdayeralmaktadır. ması amacıylabufasılaltındaKırsal mesi veyaşamkalitelerininarttırıl- ekonomik faaliyetlerinçeşitlendiril- ların gelirseviyelerininyükseltilmesi, Ayrıca kırsalalandayaşayaninsan- Sistemleri, DevletYardımları) Politikası, OrganikTarım, Ticaret Muhasebe Veri Ağı(FADN), Kalite ve KontrolSistemi(IACS),Çiftlik ri veYatay Konulardır. İdare (Entegre rım Politikaları,OrtakPiyasaDüzenle- Bu fasılaltındayeralankonular, Ta- Kapsamına Giren Konular; Fasıl 11:Tarım veKırsalKalkınma ri –benchmark)ortayakonmuştur. mesi içingereken kriterler (açılış krite- fasılda fiilimüzakerelerin başlatılabil - uyum durumudeğerlendirilmişveo raporları ileTürkiye ileABarasındaki tarafından onaylanantaramasonu tarafından hazırlananveABKonseyi miştir. Dahasonra ABKomisyonu için yapılacakçalışmalarıözetle- ve uyumsürecinin tamamlanması Mevzuatı veuygulanmasınıanlatmış Avrupa Komisyonuyetkililerine Türk yetkilisi başkanlığındakiTürk heyeti, İlgili faslınkoordinatörü olan kurum Ayrıntılı Tarama Toplantıları: verilmiştir. Hırvatistan tarafınaaynıandabilgi AB mevzuatıhakkındaTürkiye ve larınca 33faslınherbirikapsamında Avrupa Komisyonu’nunilgiliuzman- Tanıtıcı Tarama Toplantıları: MÜZAKERE SÜRECİ sorumludur. “Balıkçılık” fasıllarındanasliolarak Balıkçılık Politikasıkapsamında - mında birinciuygulamadönemi için Mali Yardım Aracı(IPARD) kapsa- Kırsal KalkınmaİçinKatılımÖncesi ve uygulanmasıyeralmaktadır. kalkınma stratejilerininhazırlanması peyzajın geliştirilmesiveyerel kırsal yılları arasındaiseçevrenin vekırsal tirilmesi yeralmaktadır. 2010–2013 turizm vekültürbalıkçılığınıngeliş- mikro işletmeleringeliştirilmesi,kırsal çeşitlendirilmesi, yerel ürünlerve rilmesi altındaçiftlikfaaliyetlerinin ekonomik faaliyetlerinçeşitlendi- sektörleri, veteknikdestekilekırsal meyve vesebzesektörübalıkçılık ikinci fazdasütsektörü,et fazda uygulanacaktır. İlkfazdave 2010–2013 yıllarıolmaküzere iki IPARD Programı 2007–2009ve desteği tahsisetmiştir. nemi içinyaklaşık873milyon€hibe kalkınma alanında2007–2013dö- kapsamak üzere, Türkiye’ye Kırsal Avrupa Birliği,2007–2013 yıllarını Komisyonu tarafındanonaylanmıştır. rek 25Şubat2008tarihinde Avrupa 19 Aralık2007tarihindekabuledile- Kırsal KalkınmaKomitesitarafından IPARD Programı, Avrupa Komisyonu IPARD Programı; Ağustos 2011tarihindealınmıştır. lanmış olupyetkidevrikararıise29 20 Temmuz 2010tarihindetamam- vede TKDK’nınulusalakreditasyonu sonra kullanılabilmektedir. Buçerçe- tarafından yetkidevrigerçekleştikten akreditasyonu veAvrupa Komisyonu ları, IPARD ajansının(TKDK)ulusal kırsal kalkınmayailişkinhibeyardım - Aday ülkelerce AB’ninsunacağı leme Kurumu(TKDK)kurulmuştur. Tarım veKırsalKalkınmayıDestek- uygulamalarını gerçekleştirmek üzere katılım öncesihibeprogramlarının Avrupa Birliğitarafındandesteklenen alma süreçlerinde görev yapmakve düzenlemeler kapsamındakarar için yürütülenyasalvekurumsal politikalarının etkinliğininartırılması dımlar sağlamaktadır. Kırsalkalkınma merkezi Ankara’da olan TKDK ve 20 ilde İl Koordinatörlüğü kurulmuştur. 29 Ağustos 2011 tarihi itibariyle, 17 İl Koordinatörlüğü2 ve 2 Mart 2012 tarihi itibariyle 3 il Koordinatörlüğü3 için aşağıda belirtilen 3 tedbir bazın- da AB Komisyonundan yetki devri kararı alınmıştır; KAPAK KONUSU 1.Tedbir 101. Tarımsal İşletmelerin Yeniden Yapılandırılması ve Topluluk Standartlarına 17 Ulaştırılmasına Yönelik Yatırımlar 2.Tedbir 103. Tarım ve Balıkçılık Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanmasının Yeniden Yapılan- dırılması ve Topluluk Standartlarına Ulaştırılması- na Yönelik Yatırımlar 3.Tedbir 302. Kırsal Ekonomik Faaliyetlerin Çeşitlendirilmesi ve Geliştirilmesi

Fasıl 12: Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı Kapsamına Giren Konular; Gıda ve Yem Veterinerlik Gıda, Tarım ve Hayvancılık ve mali yardımlar IPA kapsamında Hijyen Bakanlığı’nın Çıkardığı Kanunlar sağlanmaktadır. Bitki Sağlığı 1. Organik Tarım Kanunu Türkiye-AB Mali İşbirliği kapsamında 30 Haziran 2010 tarihinde Brüksel’de 2. Tarımsal Üretici Birlikleri Kanunu 2002 yılından 2011 yılına kadar Gıda, düzenlenen 9. Hükümetlerarası Ka- 3. Türkiye Ziraat Odaları Birliği Kanunu’nda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın tılım Konferansında 12. Fasıl fiili mü- değişiklik yürütücülüğünde tarım ve kırsal zakerelere açılmıştır. Bu Konferansta 4. Bitki Islahçı Haklarının Korunmasına kalkınma sektörüne ait, toplamda tarafımıza sunulan AB Ortak Tutum İlişkin Kanun 147 Milyon Euro bütçeli 22 adet proje Belgesi’nde faslın fiili müzakerelerinin 5. Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu tamamlanmıştır. Halen toplam bütçesi tamamlanması için belirlenen kapanış 6. Tarım Sigortaları Kanunu 136 Milyon Euro olan 8 projenin uy- kriterleri yer almaktadır. 7. Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu gulaması devam etmektedir. Tamam- 8. Tarım Kanunu lanan projelerden bazıları aşağıda yer Fasıl 13: Balıkçılık Kapsamına 9. Tohumculuk Kanunu almaktadır; Giren Konular; 10.Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kontrol ve Kaynak Yönetimi Kurumu Kanunu Türkiye’de Kuş Gribi Hastalığının Kontrolü Projesi Yapısal Politikalar ve Devlet 11. Biyogüvenlik Kanunu Türkiye’de Şap Hastalığının Kontrolü Projesi Yardımları 12. T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Pilot Türk Çiftlik Muhasebe Veri Ağının Kurulması Ortak Piyasa Düzeni Kooperatifleri Tarafından Kullandırılan Grup Projesi (FADN) Tekne Kayıt ve Bilgi Sistemi Kredilerinden Doğan Kefaletin Sona Erdirilmesi Türkiye’de Tohumculuk Sektörünün Geliştirilmesi Yetiştiricilik Hakkında Kanun ve AB’ye Uyumu Projesi Uluslararası Anlaşmalar 13.Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Bitki Pasaport Sistemi ve Operatörlerin Kaydı Yem Kanunu Projesi Gıda, Tarım ve Hayvancılık 14.Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Türk Balıkçılık Sisteminde Stok Değerlendirmenin Bakanlığı’nın bu 3 fasıl kapsamında Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Başlatılması Projesi belirlenen açılış ve kapanış kriterleri Kararname çerçevesinde çalışmaları devam Kaynak: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı etmektedir. Mevzuat uyum çalışma- Türkiye – Avrupa Birliği Mali larının dayanağı olan Avrupa Birliği İşbirliği Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı 31 Aralık Üyeliğe hazırlık kapsamında AB 2008 tarihinde yayınlanmıştır. Bu kap- müktesebatının üstlenilmesine ilişkin, samda, Bakanlığın sorumluluğundaki sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyemi- Fasıllara ilişkin öncelikler, çıkarılması zin AB standartlarına yakınlaştırılması gereken mevzuat ve finansman ihti- ve tek pazarın yarattığı rekabetçi bas- yaçları belirlenmiştir. kılara direnebilmek için AB’den teknik

1 Geçiş Yardımları ve Kurumsal Yapılandırma, Sınır Ötesi İşbirliği, Bölgesel Kalkınma, İnsan Kaynakları, Kırsal Kalkınma 2 Afyon, Amasya, Balıkesir, Çorum, Diyarbakır, Hatay, Isparta, Kahramanmaraş, Kars, Konya, Malatya, Şanlıurfa, Samsun, Sivas, Tokat, Trabzon ve Yozgat 3 Erzurum, Van, Ordu Prof. Dr. Yusuf Kurucu: Ege Bölgesi’nde toplulaştırma yapılan alanları il düzeyinde incelediğimizde toplulaştırmanın en az İzmir’de yapıldığını görürüz. Manisa, Denizli ve Aydın’da ise yüksek oranlarda tamamlandı EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

18 “Arazi toplulaştırması Türk tarımı için gerekli”

Arazi toplulaştırması dar anlamda bir çiftçiye ait olan küçük ve parçalı parsellerin olanaklar ölçüsünde birleştirilmesidir. Geniş anlamda ise parsellerin birleştirilmesi yanında kırsal altyapıda ihtiyaç duyulan tüm iyileştirilmelerin de yapılması olarak tanımlanabilir.

Tarım alanlarındaki kullanım ve Güneydoğu Anadolu bölgelerin- ve işletme büyüklüklerinin olması den başladılar. Ancak oradaki par- gereken değerlerin altına düşmesi, sellerin büyüklükleri işletme düzeyin- ekonomik tarım yapılmasını ola- de tatmin edici. Ekonomik düzeyde naksız duruma getirmektedir. Bu işletme büyüklüğüne ulaşılana kadar kötü gidişi önlemek için bir takım parsellerin bölünmemesi tam tersi önlemlerin acilen alınması gereklidir. bir araya getirilmesi gerekiyor. As- Bunların başında tarım arazilerin- lında batıda arazilerin boyutları çok deki daha fazla parçalanmayı ve küçük. Özellikle sulu tarım yapılan bozulmayı önleyici; yasal, hukuksal arazileri yasal olarak beş dekarın al- düzenlemeler yapmak; sonrasında tına bölemezsiniz fakat illegal olarak da bugüne kadar oluşmuş küçülme- bunlar bölünüyor. Özellikle su varsa lerin, parçalanmaların, düzensizlik- ve iklim de uygunsa örtü altı sera lerin (şekil bozuklukları gibi) iyileşti- tarımı yapılarak ayrı ayrı kullanılıyor. rilmesi gelmektedir. Bunu yapmanın Ancak kuru tarım yapılan arazilerde yolu, arazi toplulaştırması olarak bu kadar küçük alanlar ekono- adlandırılan planlama çalışmalarının mik düzeyde getiri sağlamaması yapılmasıdır. nedeniyle tarımsal üretim içerisinde Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi tutulması güçleşiyor ve sonuçta Toprak Bilimi, Bitki ve Besleme Bö- tarım dışı amaçla kullanım eğilimi lümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yusuf ya da terk etme gibi uygulamalar Kurucu, arazi toplulaştırmasının ile tarımsal üretim dışında bırakılı- Türk tarımı için çok gerekli olduğunu yor. Doğudaki parseller büyük ama Prof. Dr. Yusuf KURUCU vurguladı. toplulaştırma sadece parsellerin bir Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi, Prof. Dr. Kurucu, “Gıda, Tarım ve araya getirilmesi şeklinde değerlen- Bitki ve Besleme Bölümü Öğretim Üyesi Hayvancılık Bakanlığı’nın stratejisi dirilmemeli. Toplulaştırma; parsellerin yaklaşık 7,5 milyon hektar arazinin bir araya getirilmesinin yanında on- toplulaştırmasını yapmak. Bu strateji ların yol, su, tesviye varsa tuzluluk, 2 yıl önce belirlendi. Güzel bir strateji alkalilik drenaj ihtiyaçlarını giderebile- fakat bölgesel anlamda bana göre cek şekilde tarımda yüksek verimlili- bir yanlış var. Toplulaştırmaya Doğu ğe yönelik bütün altyapının yapılması KAPAK KONUSU

19

amacını da taşır” diye konuştu. kalkınma hizmetleri dediğimiz arazi- Kurucu, “Ege Bölgesi’nde toplulaş- lerin iyileştirme çalışmaları yapılması tırma yapılan alanları il düzeyinde lazım. Parseller küçükse, 3-5 yerde incelediğimizde toplulaştırmanın dağınıksa, çiftçi traktörünü, işçisini en az İzmir’de yapıldığını görürüz. her tarafa götüremediği için ekme- Manisa, Denizli ve Aydın’da yüksek meye başlıyor. Etkili tarımsal üretim oranlarda tamamlandı. Ödemiş, Tire için öncelikle arazi kullanım plan- ve Bayındır ilçe arazilerinde şiddetle lamasını yapmak gerekiyor. Ancak toplulaştırma çalışmalarına ihtiyaç getirisinin çiftçiyi tatmin edebileceği var. Toprak özellikleri çok değişken bir arazi kullanım planlaması yapmak olan bu arazilerin parsel bölünmeleri için ise parsellerin tarıma hazır hale de had safhada. Devlet Su İşleri’nin getirilmesi gerekiyor ki bu toplulaş- Ödemiş’te toplulaştırma projesi baş- tırmanın ta kendisidir. Parselleri bir lattığını duyduk. Bu çok sevindirici. araya getirmenin yanında arazinin Burada yer alan parsellerin detaylı tuzluluk, alkalilik ve drenaj yetersizliği toprak etütleri, özellikle arazi kullanım sorunu varsa ıslahının da yapılma- planlaması açısından da kullanıla- sı, toplulaştırmanın yararlılığını çok cağı, ayrıca ulusal veri tabanında da artırmaktadır.” değerlendirilecek düzeyde olması Müdürlüğü’nde toplanıyor. Böylece oldukça önemli” dedi. “TOPLULAŞTIRMA YAPILMIŞ Türkiye toprak veri tabanına detaylı ARAZİNİN VERİMLİLİĞİ DE veriler kazandırılmış olacak” şeklinde “TARIM YAPILACAK YERLERİN ARTIYOR” konuştu. SINIRLARI BELİRLENİYOR” Toplulaştırma öncesi ve sonrasında Prof. Dr. Kurucu, konuşmasını şu Toplulaştırmanın sadece arsaları bir arazinin verimliliğinde çok büyük şekilde tamamladı: araya getirmek olarak algılanmaması fark olduğuna dikkat çeken Prof. “Tarım Bakanlığı havza bazında ürün gerektiğini dile getiren Prof. Dr. Kuru- Dr. Kurucu, “Aynı zamanda çiftçi- deseni planlaması yapılmasına karar cu konuşmasını şu şekilde sürdürdü: nin girdisini düşürmede ulaşımını, verdi ve Türkiye’yi 31 havzaya böldü. “Şimdi Türkiye’nin 1/100.000 daha zamanını, akaryakıtını, kullandığı Ama arazi kullanım planlamasının sonra da 1/25.000 ölçekte çevre alet, makinenin amortisman değerini alt yapısı hazır değil. Toprak yapısını düzeni planları yapılıyor. Bu çevre düşünün. Bunların hepsi birer girdi detaylı yani parseller düzeyinde bil- düzeni planları ülke için çok gerekli. olarak düşünüldüğünde toplulaştırma miyoruz. ‘Şu ürün yapılsın’ dediği- Çevre düzeni planı yapıldığında yerle- sonrasında önemli düzeyde girdi mizde havza topraklarının o ürünün şim alanları, sanayi varsa diğer tarım azalışı görülür. Toplulaştırma projesi ne kadarına uygun bilmek gerekiyor. dışı kullanım alanlarının yerleri belirle- öncesinde gerçekleştirilen detaylı Bu tür veriler sayısal grafik verilerle niyor. Geriye kalan arazilerden orman toprak haritası kullanılarak parsel desteklendiği anda önem kazanır. arazisi de çıktıktan sonra tarımsal düzeyinde ürün deseni planlaması Toplulaştırma çalışmaları sonucunda niteliği korunacak araziler haritalanı- yapmak mümkün olabilmektedir. Bu üretilecek veriler bir üst amaç için yor. Böylece tarım yapılacak yerlerin çok önemli bir olanak. Ayrıca, son kullanılabilmektedir. Örneğin, bu sınırları belirlenmiş oluyor. Bunun yıllarda oluşturulmaya çalışılan ulusal çalışmalardan elde edilecek verilerin içerisinde kalan arazilere tarımda toprak veri tabanına yönelik bu hari- de girileceği bir İl Parsel Bilgi Sistemi etkin bir şekilde tarımsal istihdamı talar kullanılacak. Şu anda bunların tamamlanabilirse, tarımsal üretime artıracak, verimli bir şekilde sürdü- hepsi Tarım Gıda ve Hayvancılık yön verilmesi ve kontrol edilmesi rülebilir kılmak için bu kez tarımsal Bakanlığı’nda, Tarım Reformu Genel oldukça kolaylaşacaktır.” Bakan Eker: Bölgenin en önemli ürünü 650 bin dönüm alanda bir milyon 110 bin 258 ton üretimi yapılan çekirdeksiz kurutmalık üzümdür KAPAK KONUSU EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 20 “Ege Bölgesi’nin ülke 21 ekonomisine katkısı çok yüksek”

Bölgenin batısında kışların ılık geçmesi ve güneşli gün sayısının fazla olmasından dolayı seracılık faaliyetleri ile sebze üretimi bütün yıl yapılabilmektedir. 2010 yılı toplam sebze üretimi 26 milyon ton olup, Ege Bölgesi’nin sebze üretimindeki payı yüzde 19’dur.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, Ege Bölgesi’nin tarımsal faaliyetler anlamında ülke ekonomisine katkısının çok yüksek olduğunu belirtiyor. Bakan Eker, Ege Bölgesi’nin tarıma katkısını rakamlarla açıklarken, bakanlıktaki değişim sürecini, Ege Bölgesi’nin tarım potansiyelini ve sektörün geleceğine yönelik beklentilerini Ege Genç İşadamları Derneği YARIN Dergisi için anlattı.

arasında; Tarım Kanunu, Tarım Si- gortaları Kanunu, Organik Tarım Ka- nunu, Tohumculuk Kanunu ve Gıda Kanunu gibi önemli yasal düzenle- meler yer alıyor. Ayrıca, bakanlığımızı daha etkin bir hale getirmek için “Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı” olarak yeniden yapılandırdık. Kamu kuruluşları içerisinde belki de ilk olan sektörel derinlik analizi çalışması Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yapıldı. Bu kapsamda yaklaşık 40 bin civarında yüz yüze Mehdi EKER görüşmeler yapılarak aynayı kendi- Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı mize tutup ‘eksikler neler, vatandaş, çiftçi, tüketici, tedarikçi, sanayici, Gıda, Tarım ve Hayvancılık kamu, kendi çalışanlarımız bizi nasıl Bakanlığı’ndaki değişim süreci görüyor ve beklentiler neler’ hepsi hakkında bilgi verebilir misiniz? ortaya konulmuştur. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı son on yıllık dönemde, tarımdaki bir- Bakanlığın isminin değişmesiyle çok yapısal sorunu çözmek amacıyla beraber neler değişti? 14 tane temel kanun çıkarttı Bunlar Bu çalışmadan çıkan sonuçlar doğrultusunda bir vizyon belgesi rüsü konumundadır. Türkiye, Dünya biçimi olan organik tarımı yükselen hazırlamış ve bu belge çerçevesinde GSMH’sinin üçte birine ve dünya bir trend haline getirmiştir. Ayrıca eylem planları hayata geçirilmiştir. nüfusunun yaklaşık beşte birine en tekstil gibi diğer sanayi kollarına da Bu kapsamda son olarak bakanlığın fazla 4 saatlik uçuş mesafesinde girdi teşkil etmesi sektörü cazip hale yeniden yapılandırılmasını tamamla- olup, bu coğrafyada 1,3 milyar getiren diğer nedenlerdendir. narak daha etkin bir yapı oluşturul- insan yaşamakta ve 1 trilyon doların Türkiye’nin 2010 yılı su ürünleri üreti- muştur. Yeniden yapılanma kap- üzerinde tarımsal ticaret yapılmak- mi 653 bin ton olarak gerçekleşmiştir. samında merkezde Bitkisel Üretim tadır. Sektöre yönelik etkin proje Su ürünleri yetiştiricilik üretimimiz ise Genel Müdürlüğü, Hayvancılık Genel ve destekler, ülkemizin potansiyeli 2002 yılına göre yüzde 173 artarak

2010 yılında 167 bin tona ulaşmıştır. KAPAK KONUSU EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 Müdürlüğü, Gıda ve Kontrol Genel ve tarımın dünyada giderek artan Müdürlüğü, Balıkçılık ve Su Ürünleri stratejik önemiyle birleşince tarım Bu gelişmeler sonucunda ülkemiz; 20 Genel Müdürlüğü gibi yeni genel sektörü, yatırımcılar için cazip ve 25 Avrupa Birliği ülkesi arasında 21 müdürlükler kurulmuş, bürokrasi karlı bir alan olmaya başlamıştır. su ürünleri yetiştiricilik üretiminde daha da azaltılmış, şube müdürlüğü Sektörün büyümesi, gelişmesi ve beşinci sıraya, alabalık üretiminde sistemi kaldırılarak, kariyer uzmanlığı sektöre sağlanan destekler sonu- AB ülkeleri arasında birinci sıraya sistemine geçilmiştir. Genel müdür cunda tarım alanında yatırım yapmak yükselmiştir. Ayrıca, ülkemizin Avrupa muavinlikleri ve müsteşar muavinlik- isteyen yatırımcı profili de son yıllarda çipura-levrek pazarında yüzde 25’lik lerinin sayıları azaltılmıştır. oldukça çeşitlenmiş ve genişlemiştir. paya ulaşmıştır. Önceden daha çok küçük ölçekli Kanatlı sektörü de ülkemizde en hızlı Yeni teşvik sisteminin tarım yatırımcılar az bütçeli yatırımlar ön büyüyen ve gelişen sektörler arasın- sanayiine yönelik yatırımlara planda iken bugün orta ve büyük dadır. TÜİK rakamlarına göre 2011 yansıması nasıl olacak? ölçekli yatırımların sayısı giderek yılında tavuk eti üretimimiz bir milyon Ülkemiz tarımsal açıdan önem- artmakta olup, farklı sektörlerde 613 bin tona ulaşmıştır. li potansiyele sahiptir. Türkiye’ye faaliyet gösteren şirketler tarıma yaklaşık 4 bini endemik olmak üzere yönelmektedir. Bu gelişim, tarıma Ege Bölgesi’nin tarım potansiyeli 12 binden fazla bitki türünün yetiştiği ayrılan destekler ve yatırımcıların nedir? coğrafyaya sahip tek ülkedir. sektöre yönelik güvenlerinin arttığının 2010 yılı TÜİK verilerine göre Ege Ayrıca ülkemiz bulunduğu coğraf- bir göstergesi olması açısından Bölgesi’nde 740 bin 578 dekar alan- yada stratejik öneminin yanı sıra önemlidir. da 4 milyon 335 bin 645 ton meyve tarımda bölgesel güç ve ticaret köp- Tarıma dayalı ihtisas organize üretimi gerçekleştirilmiştir. Türkiye sanayi bölgelerinin kurulmasıyla genelinde toplam 16.4 milyon ton ilgili çalışmalar da var. Daha önce- meyve üretiminin yüzde 26’lık kısmı den Sanayi Bakanlığı bünyesinde bu bölgede üretilmektedir. bulunan organize sanayi bölgeleri Bölgenin en önemli ürünü 650 bin şimdi tarım ve hayvancılıkla ilgili olan dönüm alanda 1 milyon 110 bin 258 kısmını bakanlığımıza devroldu. Artık ton üretimi yapılan çekirdeksiz ku- bundan sonra Türkiye’nin ihtiyaç rutmalık üzümdür. Bölgenin toplam duyulan bölgelerinde hayvancılıkla, üzüm üretimi bir milyon 952 bin 356 seracılıkla ve diğer tarımsal faaliyet- ton olup, ülkemiz üzüm üretiminin lerle ilgili organize tarım, hayvancılık yüzde 46’sına karşılık gelmektedir. ve sera bölgeleri kurulacak. Ayrıca yağlık ve sofralık olmak üzere toplam zeytin üretimi 736 bin 323 Son yıllarda öne çıkan tarımsal ton olup, bir milyon 415 bin tonluk sektörler hangileridir? ülkemiz toplam zeytin üretiminin yüz- Hayvancılık, organik tarım, su ürün- de 52’sine karşılık gelmektedir. leri ve beyaz et sektörü ülkemizde Bir diğer önemli ürün olan incirin son yıllarda öne çıkan tarımsal sek- ülkemiz toplam üretiminin yüzde 75’i törlerden bazılarıdır. Yeterli ve dengeli Ege Bölgesi’nde gerçekleştirilmekte beslenmede önemli rolü bulunan olup, bölgedeki toplam incir üretimi ayrıca ülkelerin gelişmişlik düzeyle- 191 bin 528 tondur. rinin önemli bir göstergesi olan hay- Bölgenin tarımsal faaliyetler anla- vancılığın kırsal alandan köye nüfus mında ülke ekonomisine katkısı çok göçünün önlenmesi gibi sosyo- yüksektir. ekonomik bir görevi de bulunmakta- 2010 yılı TÜİK verilerine göre Ege dır. Bu nedenle sektörün gelişmesi Bölgesi’nde 17 milyon 880 bin 122 ve verimliliğin artırılması amacıyla dekar alanda 6 milyon 851 bin 272 bakanlığımızca verilen destekler ve ton tarla bitkileri üretimi gerçekleş- yürütülen önemli projeler sayesinde tirilmiştir. Türkiye genelinde toplam özellikle hayvancılık cazip yatırım 61 milyon ton tarla bitkileri üretiminin konularından biri haline gelmiştir. yüzde 11’lik kısmı bu bölgede Bir diğer güncel yatırım konusu ise üretilmektedir. organik tarımdır. Sağlıklı beslenme Bölgede 2010 yılında, 3 milyon 483 konusunda tüm dünyada artan du- bin 450 ton tahıl, 1 milyon 780 bin yarlılık, kimyasal gübre, ilaç ve hor- 719 ton endüstri bitkileri, 1 milyon mon gibi hem çevreye hem de insan 144 bin 534 ton yumru bitkiler, 306 sağlığına zararlı etkenler kullanılma- bin 855 ton yağlı tohumlu bitkiler dan gerçekleştirilen doğal bir üretim ve 135 bin 714 ton baklagil üretimi 22

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 kalitelerinin iyileştirilmesi,toprakmu- otlatma kapasitelerininartırılması,ot mamlanan mera,yaylakvekışlakların Ege Bölgesi’ndetahditçalışmalarıta- tahsis çalışmasıgerçekleştirilmiştir. da tahditve61bin540hektaralanda alanda tespit;223bin19hektaralan- tamamlanarak 353bin717hektar tespit, tahditvetahsisçalışmaları laklar ileumumaaitotlakveçayırların Teknik ekiplerincemera,yaylak,kış- Ege BölgesiİlMeraKomisyonu/Mera sahip olduğugörülmektedir. 1,5 milyonTLileyüzde2,4’lükpaya sertifikalı tohumüretim desteğinde ise ğinde 11milyonTLileyüzde3,7ve 29, sertifikalıtohumkullanımdeste- Ege Bölgesi70.2milyonTLileyüzde Sertifikalı fidankullanımdesteğinde yüzde 25’iEgeBölgesi’neaittir. sertifikalı/standart fidanüretiminin ise verilen beyannamelerinyüzde10’u, hiptir. 2011yılında, tohumüretimi için timi açısındanyüksekpotansiyelesa- tohum, fidan,fidevesüsbitkileriüre - zarlama stratejisidikkatealındığında Ege Bölgesi;iklim,araziyapısıvepa- yüzde 12’dir. toplam örtüaltıüretimdeki payı 707 bintonolup,5750olan Ege Bölgesi2010yılıörtüaltıüretimi sebze üretimindeki payıyüzde19’dur. 26 milyontonolup,EgeBölgesi’nin tedir. 2010yılıtoplamsebzeüretimi sebze üretimi bütünyılyapılabilmek- sından dolayıseracılıkfaaliyetleriile si vegüneşligünsayısınınfazlaolma- Bölgenin batısındakışlarınılıkgeçme- tonu bubölgedeüretilmektedir. bunun yüzde19’uolan99bin209 nohut üretimi 530bin634tonolup, Ege Bölgesi’neaittir. Ülkemiz2010yılı bin tonolup,bunun377135tonu yılı kütlüpamuküretimi 2milyon150 bölgede üretilmektedir. Ülkemiz2010 bin 18tonolup,37683tonubu miz 2010yılıtoplamtütünüretimi 53 yüzde 71’iEgeBölgesi’neaittir. Ülke- üretiminin yüzde18’i,tütünüretiminin tahıl üretiminin yüzde11’i,pamuk gerçekleşmiştir. Ülkemiztoplam bakımından Türkiye genelininyüzde istihdam etmektedir. Firmasayısı ta olup,bufirmalar2bin818kişiyi ve makineüreticisi firmabulunmak - Ege Bölgesi’nde191adettarımalet yüzde 11,3’netekabületmektedir. ödemesi yapılmışolup,ülkegenelinin gübre vetoprakanalizidestekleme 155 milyon566bin464TLmazot, yılında EgeBölgesiçiftçilerinetoplam 11,5’na karşılıkgelmektedir. 2012 verilmiş olup,Türkiye genelininyüzde ve toprakanalizidesteklemeödemesi milyon 356bin791TLmazot,gübre yer alanildekiçiftçilere toplam 740 2003-2011 dönemindebubölgede 13,2’sini oluşturmaktadır. olup, Türkiye genel tüketimininyüzde vi gübre tüketimi629bin649 ton bölgede yeralan8ilin2011yılıkimye- yoğun olarakyapıldığıbirbölgedir. Bu uygunluğu nedeniylepolikültürtarımın Ege Bölgesiiklimvetoprakyapısının yapılmıştır. 39 bin244TLdesteklemeödemesi hektar alaniçintoplam478milyon Ege Bölgesi’nde1milyon45bin161 desteklemeleri ile2011yılınakadar 2000 yılındabaşlayanyembitkileri lerin hizmetinesunulmuştur. Bölgesi’ndeki hayvancılıkyapançiftçi- Amenajman Projesi uygulanarakEge dekar alanda96adetMeraIslahve yılları arasındatoplam150bin201 nun önlenmesiamacıyla,2000–2011 hafaza tedbirininuygulanarakerozyo- öngörülmektedir. çeşitlendirilmesi ve tarımsal sanayiinin deentegrasyonu ile ürün havzalarının oluşturulması İleriye yönelik, havzalarda desteklenecek ürünlerde eklemeya yoluyla daçıkarma ürünlerin havzasında desteklenmektedir. Tarım Havzaları Üretim ve DesteklemeModeliçerçevesinde farködemesinekonu 17ürün kendi no’lu İç Ege Havzası, 16 no’lu Havzası Gediz ve 26 no’lu Ege Yayla Havzası’ndan oluşmakta olup, 30 havza belirlenmiştir. Ege 11no’lu Bölgesi; KıyıEge Havzası, 14no’lu DağlarıHavzası, Kaz 15 Üretim ve DesteklemeModeligeliştirilmiş, Türkiye’de aynı iklimtopografya özelliklerine sahip tarımsal üretiminBakanlığımızca verimli olduğuyerde desteklenmesine yönelik Tarım Havzaları görüyorsunuz? Ege Bölgesi’nde tarımsektörünün geleceğini nasıl çalışmaları devametmektedir. göstermekte olupyaygınlaştırma Uygulamaları EgeBölgesi’ndeartış Yıllar itibariyleincelendiğindeİyiTarım Uygulamaları yapılanikincibölgedir. Bölgesi’nden sonraenfazlaİyiTarım lamaları yapılmıştır. BubölgeAkdeniz bin 562dekaralandaİyiTarım Uygu- Ege Bölgesi’nde2011yılıiçinde117 etmektedir. olup yaygınlaştırmaçalışmalarıdevam ve çiftçisayısındaartışgörülmekte illerinde organiktarımüretim alanları Yıllar itibariyleincelendiğindebölge göstermektedir. racatçı firmalarbubölgedeyoğunluk doğrultusunda hazırlanmaktadır. İh- İhracatçı Birlikleri’ndengelenveriler Organik tarımihracatverileriEge tarımın enönemlibölgelerindenbiridir. Ege Bölgesiihracataçısındanorganik yine ikincisıradayeralmaktadır. lendiğinde EgeBölgesiyüzde20,7ile Çiftçi sayısıaçısındanbölgelerince- Bölgesi ikincisıradayeralmaktadır. da incelendiğindeyüzde12,4ileEge OTBİS verilerinegöre bölgeler bazın- Organik tarımyapılanalanlar2011yılı tarım yapılmaktadır. lam 80.231,81hektaralandaorganik gerçek üretim alanıolmaküzere top- bin 783çiftçiile54.286,2hektaralanı Bilgi Sistemi(OTBİS)verilerinegöre 8 Ege Bölgesi’nde2011OrganikTarım durumda? üretimi veihracatındane Ege Bölgesiorganiktarım oluşturmaktadır. sayısı iletraktörparkınınyüzde19.8’ni Bölgesi illerinde216bin774traktör adet traktörbulunmasınakarşınEge verilerine göre 1milyon96bin683 bu bölgedegerçekleşmiştir. 2010yılı tilerek toplamüretimin yüzde9,35’i 935 adettarımaletvemakinasıüre- tilirken EgeBölgesiillerinde144bin 717 adettarımaletvemakinasıüre- Türkiye genelinde1milyon544bin 19,1’ni oluşturmaktadır. 2010yılında 18,2’sini, istihdamaçısındandayüzde

Ege Bölgesi’nin beş altın EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 24 ürünü

Ege Bölgesi’nde bağcılık ağırlıklı olarak Manisa, Denizli ve İzmir illerinde yapılmakta, geleneksel ihraç ürünleri arasında yer alan kuru üzüm üretiminin hemen hemen tamamı da bu illerde gerçekleştirilmektedir Kuru meyve ihracatının lokomotifi çekirdeksiz kuru üzüm

Bağcılık denilince; bir milyon dekar üretim alanı, 50 bin üretici ailesi, yaklaşık yıllık ortalama 250 bin ton kuru, tahmini 400 bin ton yaş üzüm üretimi, 22 kuru üzüm işletmesi, yüze yakın sofralık üzüm pazarlayan firma, 20’ye yakın şarap üreten tesis, 5 rakı ve alkol fabrikası, 30 salamura yaprak işletmesi, bir pekmez üretim işletmesi aklımıza gelmektedir

Ege Bölgesi’nin en önemli ihraç çekirdeksiz üzümden oluşmaktadır. kalemlerinden üzüm, yeryüzünde Ege Bölgesi’nde bağcılık ağırlık- kültüre alınan en eski meyve türlerin- lı olarak Manisa, Denizli ve İzmir den biri. Bağcılık için yerkürenin en illerinde yapılmakta, geleneksel ihraç elverişli iklim kuşağı üzerinde bulunan ürünleri arasında yer alan kuru üzüm Ege Bölgesi, asmanın gen merkezi üretiminin hemen hemen tamamı da olmasının yanı sıra son derece eski bu illerde gerçekleştirilmektedir. ve köklü bir bağcılık kültürüne de Bağcılık denilince; bir milyon dekar sahiptir. Ekonomik değeri değişen üretim alanı, 50 bin üretici ailesi, oranlarda olmak üzere hemen her yaklaşık yıllık ortalama 250 bin ton bölgede üzüm yetiştirilebilmektedir. kuru, tahmini 400 bin ton yaş üzüm 2011 yılı itibariyle Türkiye’de 473 üretimi, 22 kuru üzüm işletmesi, yüze bin hektar bağ alanı bulunmaktadır. yakın sofralık üzüm pazarlayan firma, Bağ alanlarının yüzde 50’si sofralık 20’ye yakın şarap üreten tesis, 5 çekirdekli üzüm, yüzde 15’i şaraplık rakı ve alkol fabrikası, 30 salamura üzüm, yüzde 14’ü çekirdeksiz kurut- yaprak işletmesi, bir pekmez üretim malık üzüm, yüzde 14’ü çekirdekli işletmesi aklımıza gelmektedir. kurutmalık ve yüzde 7’si sofralık Ege Bölgesi’nde ağırlıklı olarak KAPAK KONUSU

25

İlhan ZİNCİRCİOĞLU İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Üyesi sultaniye tipi çekirdeksiz kuru üzüm yetiştirilmektedir. Sultaniye tipi çekir- deksiz kuru üzüm, 18 yüzyıl sonların- da yuvarlak çekirdeksiz kuru üzümün Ülkemizde üretilen kuru üzüm; kalitesi, işletmelerin hijyen ıslah edilmiş çeşididir. Nefaset yönüyle koşulları ve ihracatçının güvenilirliği nedeniyle Avrupa’da sultan sofralarını süslemesi nedeniyle yer alan ülkeler tarafından özel olarak talep edilmektedir. sultanlara layık görüldüğünden ‘Sulta- Avrupalı tüketicilerin damak tadı ülkemiz üzümüne alışmıştır. niye’ adını almıştır. Kuruyemiş olarak tüketilmekle birlikte kuru üzüm ağırlıklı olarak Ege Bölgesi’nin kuru meyve ihracatın- mısır gevreği, kek, ekmek, bisküvi, çikolata ve dondurma da lokomotif görevini çekirdeksiz kuru yapımında gıda sanayi hammaddesi olarak kullanılmaktadır. üzüm üstleniyor. Türkiye’nin gelenek- sel ihraç ürünlerinden çekirdeksiz kuru Son yıllarda artan fiyatlarla birlikte kuru üzüm üzüm ihracatı 2011 yılında 516 milyon ihracatından elde ettiğimiz gelir 400 milyon 98 bin dolara ulaştı ve tarihinde ilk doların üzerine çıkmıştır. Yurtiçi piyasayla birlikte kez 500 milyon doları aştı. Türkiye’nin düşünüldüğünde kuru üzüm üretim değerimiz yarım 2010 yılında çekirdeksiz kuru üzüm ihracatı 212 bin 668 ton iken, 2011 milyar doları geçmiştir. Bu nedenle kuru üzüm ülkemiz yılında 214 bin 31 ton çekirdeksiz için fındık, pamuk ve hububat ürünleri gibi stratejik ve kuru üzüm ihraç edildi. Miktar bazında çok önemli bir ürün şekline dönüşmüştür. yüzde 1’lik artış olurken, değer bazın- Üzüm piyasasındaki tüm aktörlerin ve ülkemizin daha daki artış yüzde 21’e ulaştı. Çekirdek- siz kuru üzüm ihracatı 2010 yılında yüksek ihracat geliri elde edebilmesi için kuru üzümü ortalama 2005 dolar/ton iken, 2011 mamul ürün haline getirerek dünyaya satacak bir yılında 2410 dolar/ton’a yükseldi. yatırım hamlesi gerçekleştirilmelidir. Bu ürünü yarı mamul olarak Avrupa’ya göndermek yerine katma KURU ÜZÜM İHRACATINDA değer yaratarak birkaç kat daha yüksek fiyatla ihraç edebilmenin TÜRKİYE HER SEZON BİRİNCİ çalışmaları yapılmalıdır. SIRADA Son yıllarda çekirdeksiz kuru üzüm, üreticimize önemli bir gelir Dünya kuru üzüm üretimi son yıllarda sağlıyor. Fiyatların yukarı yönlü hareketi ve modern üretim Çin ve Hindistan gibi ülkelerin de tekniklerinin ve teknolojilerinin uygulanması üzüm üretimimizi her devreye girmesiyle 1 milyon tonun 5-10 yılda bir yaklaşık 50 bin ton seviyesinde arttırıyor. Bu artışın üzerine çıkmıştır. En büyük üreticiler planlı bir şekilde oluşturulması gerekmektedir. Üretim artışını sırasıyla ABD, Türkiye, İran, Çin ve absorbe edebilecek, iç tüketimi arttırıcı politikalar ile Avrupa Hindistan’dır. Türkiye verimli mahsulün dışında ihraç pazarları oluşmasına ve katma değeri yüksek olduğu sezonlarda ABD’yi geçerek mamul ürün ihraç edilmesine olanak sağlayacak stratejiler üretim miktarında birinci sıraya da geliştirmek zorundayız. yükselebilmektedir. Türkiye ve İran Özellikle gıda ve içki sanayinde tüketilen 40 bin ton dışındaki diğer üretici ülkelerde kuru seviyelerindeki iç tüketimi arttırmalıyız. İç tüketim artışını salt üzüm üretiminin büyük bir kısmı iç ekonomik nedenlerle değil, kuru üzümün insan beslenmesindeki tüketimde kullanılmaktadır. önemi dolayısıyla insanımızın sağlıklı beslenmesini temin etmek Kuru üzüm ihracatında ise Türkiye her için de gerçekleştirmeliyiz. sezon birinci sırada yer almaktadır. Yukarıdaki çalışmalarımızı planlı bir şekilde gerçekleştirdiğimiz Nitekim son on yılda ortalama olarak takdirde ülkemizin 300 bin tonu aşan üzüm ihracatını 220 bin ton çekirdeksiz kuru üzüm gerçekleştirmemesi için hiçbir neden yoktur. Ancak, uzun başta Avrupa ülkeleri olmak üzere dönemde planlamayı sadece ticaret odaklı değil, ürünümüzün dünyaya ihraç edilmiştir. İhracatımızda kalitesini yükseltecek, işletme altyapısını modernize edecek en önemli ülkeler sırasıyla İngiltere, Al- ve sektörde inovasyon yaratacak çalışmaları planlamayı manya, Hollanda, İtalya ve Fransa’dır. başarabilmeliyiz. Ege Bölgesi’nde 2012 yılı pamuk rekoltesinde yüzde 20-25 oranında gerileme bekleniyor Pamuk üretimi EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 26 günden güne azalıyor

Türkiye’nin pamuk üretiminde son yıllarda yaşanan düşüşe paralel olarak, dünyanın en kaliteli pamuklarının yetiştirildiği Ege Bölgesi’nde de pamuk üretimi önemli ölçüde gerilemiştir. 2000’li yılların başlarında 300 bin ton seviyelerinde olan Ege Bölgesi pamuk üretimi 2009/10 sezonunda 75 bin ton seviyelerine düşmüştür.

Pamuk üretimi 2005 yılından itibaren gerileyerek eski üretim rakamları- na dahi ulaşamamıştır. Türkiye’nin vazgeçilmezi olan tekstil sektörü, cari açığa yaptığı net katkı yapan pamuk üretimi ve taşıdığı istihdam yüküyle adeta Türkiye’nin lokomotifi olmuştur. Sektörün baktığı nüfus neredeyse 12 milyona ulaşmaktadır. Artan ithalat faturası nedeniyle pamuk üretimi, dış ticaret ve fiyatlarındaki gelişmeler, büyük tüketim kapasitesi ve üretime uygun toprakları olduğu halde tüket- tiği miktarlarda üretim yapamaması yüzünden Türkiye’nin yıllardır çözü- lemeyen sorunu haline gelmiştir. Bu nedenle stratejik girdi planlamasında ön sıralarda yer almakta, Ulusal Pa- muk Konseyi ve hükümet tarafından yeniden ele alınmaktadır.

EKİLİ ALANLARIN YÜZDE 25 ORANINDA AZALMASI BEKLENİYOR 2001 yılında 922 bin ton ile en yük- sek seviyesine çıkan pamuk üretimi Türkiye dünyanın en önemli pamuk bin ton seviyelerinde olan Ege Bölge- özellikle 2005 yılından itibaren hızla üreticisi ve tüketicisi ülkelerinden bi- si pamuk üretimi 2009/10 sezonun- azalmıştır. 2009 yılında tarihinin en risidir. Türkiye’nin pamuk üretiminde da 75 bin ton seviyelerine gerilemiştir. dip seviyesine gerileyen üretim son son yıllarda yaşanan düşüşe paralel 2010/11 sezonunda yüzde 24.9 iki sezonda dünya fiyatlarının yükselişi olarak, dünyanın en kaliteli pamukla- artışla 91 bin 609 ton mahlıç pamuk nedeniyle artmış ve 2011 yılında 750 rının yetiştirildiği Ege Bölgesi’nde de üretildi. 2012 yılı pamuk rekoltesinde bin tona yükselmiştir. Bu gelişmeler pamuk üretimi önemli ölçüde gerile- ise yüzde 20-25 oranında gerileme paralelinde 2001 yılında yüzde 4.3 miştir. 2000’li yılların başlarında 300 bekleniyor. olan dünya pamuk üretimindeki pay,

Ege Bölgesi Pamuk Üretici Sayısı (Kişi)

İzmir Aydın Manisa Denizli Muğla Balıkesir Çanakkale Toplam 2000/01 18.804 23.257 11.724 4.951 5.961 1.765 1.045 67.507 2008/09 3.755 6.548 419 965 724 147 87 12.645 % Değ. -80 -71,8 -96,4 -80,5 -87,9 -91,7 -91,7 -81,3 Kaynak: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı 2009 yılında yüzde 1.7’ye gerilemiş, korumak için gümrük vergisi 2011 yılında ise yüzde 2.9 olarak uygulanmaktadır. Kendi tüketimimiz gerçekleşmiştir. Pamuk üretimin- kadar üretim yapamadığımız için deki bu gerileme ekim alanlarındaki ihtiyaç duyduğumuz pamuğu azalmanın doğal bir sonucu olarak gümrüksüz ithal etmemiz çok doğal gerçekleşmiş, öncelikle küçük ölçekli ve doğru bir uygulamadır. Ancak arazilerde üretim yapan üreticiler pamuğa alternatif diğer ürünleri ne olmak üzere pamuk üreticisi sayısı büyüklükteki gümrük duvarlarıyla hızla azalmıştır. Üreticiler kazanç koruduğumuzu unutmamalıyız. Bu sağlayamadıkları için tarla özellikleri- durumda pamuğu desteklemek KAPAK KONUSU nin uygun olduğu yerlerde alternatif üzere ayırdığımız miktarı bu ürünlere kaymışlardır. Özellikle bu kıyaslamayla değerlendirmemiz daha 27 sezon yine aynı sonuçla karşı karşıya Ş. Barış KOCAGÖZ doğru olacaktır. kalınması beklenmektedir. Dünya Ulusal Pamuk Konseyi Sahip olduğu uygun klima ve arazi fiyatlarındaki düşüş, ürün desenini Yönetim Kurulu Başkanı varlığı ile GDO’suz pamuk üretiminin yine değiştirecek ve pamuk üretimi yapıldığı ülkeler arasında en verimli düşecektir. Ulusal Pamuk Konseyi, pamuğu üreten ülkemizin pamuk Üreticilerin pamuk ekim ekili alanların bu yıl yüzde 25 oranın- üretiminden vazgeçme lüksü kararlarını belirleyen temel da gerilemesini bekliyor. bulunmamaktadır. Bu nedenle tüm parametre maliyet-fiyat farkı bu resmi, ülkemiz lehine çevirebilmek olarak ortaya çıkan kar ve Ege Bölgesi’ndeki üretim düşüşünü adına “Pamuk Üretim Strateji”mizi bu karın alternatif ürünlerle tabloda verilen pamuk prim ödeme- yeniden planlamalıyız. karşılaştırılmasıdır. Hiçbir lerinden yararlanan üretici sayısındaki üreticiden tekstil ve konfeksiyon gerileme de açıkça göstermektedir Bu paralelde uygulanması gereken sanayiinin geleceği için zararına (Primden faydalanmayan üretici önlem ve hareketleri de şöyle pamuk ekmesini bekleyemeyiz. sayısının ancak yüzde 5-10 arasında özetleyebiliriz; olabileceği düşünülürse, bu sayılar Özellikle sorunun can alıcı n Öncelikle pamuk “stratejik ürün” yaklaşık olarak pamuk üretici sayısını noktası burasıdır. 2000-2008 olarak belirlenmeli ve minimum bir da göstermektedir). Buna göre Ege yılları arasında pamuk fiyatı reel milyon ton lif pamuk üretimi hedef Bölgesi pamuk üretici sayısı toplam endeksi yüzde 51 azalırken, olarak belirlenmelidir. olarak iki sezon arasında yüzde 81.3 n Üretim maliyetlerini düşürmek oranında gerilemiştir. üretimde kullanılan mazotun amacıyla girdiler üzerindeki vergi fiyatı enflasyondan arındırılmış yükü düşürülmelidir. PAMUKTAN KAÇAN ÜRETİCİ halde reel olarak yüzde 47, n Pamuk desteklemeleri beşer yıllık MISIRA YÖNELDİ gübrenin fiyatı reel olarak planlar halinde açıklanmalı ve en az Mısırın daha önce düşük miktarlarda enflasyon kadar arttırılmalıdır. üretildiği Ege ve Güneydoğu Anadolu yüzde 109 yükselmiştir. Dünya n Prim ödemeleri tespit edilirken gibi bölgelerde pamuk üretiminden verim sıralamasında ikinci olan gerçek üretim maliyetleri kamu ve vazgeçen üretici mısıra yöneldiği için üreticimizin rekabet etmek sektör paydaşlarından oluşacak üretim önemli miktarlarda artmıştır. zorunda olduğu, diğer üretici kurullar tarafından belirlenmeli ve 2000 yılında Akdeniz bölgesi mısır hedef fiyat uygulamasına geçilmelidir. ekim alanının üçte birine, üretiminin ülke çiftçileri ile arasındaki n Kalite ve verimin yükseltilmesi de yüzde 40’ına sahipken, 2010’da maliyet farkıdır. amacıyla tohum, üretim teknikleri, bu paylarını korumuştur. Aynı dö- 2011 yılı için pamuk üreticisine hasat, çırçırlama ve standardizasyon nemde Güneydoğu Anadolu’nun verilen altışar lira gübre ve mazot sisteminde düzenlemeler yapılmalıdır. ekim alanı ve üretimde yüzde 2 desteği gerçek maliyetle uyumlu n Pamuk istatistiklerinin daha civarında olan payı yüzde 22’ye ulaş- değildir. Nitekim, gübre için verilen gerçekçi bir şekilde tespitine imkan mıştır. Ege’de ise aynı oranlar yüzde destek gerçek harcamanın 10’da sağlayacak projeler geliştirilmelidir. 8’den, ekim alanında yüzde 13’e, biri, mazot için verilen destek n Yerli pamuk kullanan sanayicimize üretimde de yüzde 16’ya çıkmıştır. ise 13’de biridir. Halbuki pamuk destek verilmelidir. müstahsil makbuzuna göre n Pamukta lisanslı depoculuk sistemi endekslenmiş ve faturası ibraz desteklenmeli ve yaygınlaştırılıncaya edilmiş oranda verilecek mazot dek destekleme miktarlarında desteği daha çok yerini bulacak ve lisanslı depo kullanan üreticilere üretene ulaşacaktır. ek destekleme primi uygulaması Bunun yanında başka bir girdi yapılmalıdır. desteği sağlanmak isteniyorsa üretim n “GMO Free” ve benzeri girdileri üzerindeki vergi yüklerinin de markalaşma çalışmaları teşvik yüzde bire indirilmesi gerekmektedir. edilmelidir. Çünkü üreticinin düşülecek bir KDV n Sektörü temsil eden Ulusal Pamuk hesabı bulunmadığından ödenen Konseyi’ne, temsil kabiliyetini KDV direkt üstünde kalmaktadır. güçlendirici faaliyetler yapmasını Bu arada pamuğun sıfır gümrükle sağlamak üzere pamuk üretim ve ithaline izin verilirken, alternatif tüketim faaliyetlerinden bir ya da bir ürün olan buğday, mısır gibi kaçından cüzi kesinti yapılması gibi ürünlerin ithalatında yurtiçi üretimi yeni gelir kaynakları yaratılmalıdır. 28

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 damgasını vurmuştur. Türkiye’nin ilk miden sanatakadarbirçokalana önemli yeriolanzeytincilik,ekono - tarımsal üretiminde tarihboyunca leşen birüründür. EgeBölgesi’nin Zeytinyağı, EgeBölgesiileözdeş - pazarlarda etkinolmaktangeçtiğinedikkatçekiyor Sektör yetkilileri,dünyapazarlarındazeytinyağındasöz sahibiolmanınkendimarkalarıylauluslararası 65’i butopraklarda Zeytin ağaçlarının yüzde trendinin yükselmesineparalelzeytinyağıtüketimiartıyor Dünyada eğitimdüzeyinevesağlık tercih edilenürünolmuştur. Ege ihraç pazarlarındadaarananve zeytinyağı sadeceiçpiyasada değil, önemli payasahiptir. EgeBölgesi yağı ülkevebölgeekonomisinde ihraç ürünleriiçindedeolanzeytin - göre Türkiye’de; 123milyonadet ulusal resmi rekolte tahminlerine Zeytin vezeytinyağı2011/2012 yılı kimliğindedir. zeytin vezeytinyağıiçinözelbir alan Bölgesi, topraközellikleriveiklimi ile KAPAK KONUSU

29 H. Cahit ÇETİN S.S. Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği Başkanı verimli çağda, henüz yeni dikilmiş çağda verime yatmamış 38 milyon adet olmak üzere, toplam 161 milyon “TÜRKİYE, ZEYTİNYAĞI ÜRETİMİNDE DÜNYA İKİNCİLİĞİNE TALİP” zeytin ağacı mevcuttur. Meyve veren ağaçların yüzde 65’i yani yaklaşık 80 Türkiye’de zeytin ve zeytinyağı sektörü ticaretine hakim lobilerin, uluslararası milyon adeti, henüz meyve ver- önü açık bir sektördür. Türk zeytin sermayenin Türkiye’deki politikaları meyenlerin ise; yüzde 41’i yani 16 ve zeytinyağı iç ve dış pazarda hızla kendilerine göre yönlendirmek milyon adeti Türkiye tarımında daima büyüyen bir değerdir. Bugün sektörün istemelerine karşı da tedbirli olmak öncü rolü üstlenmiş Ege Bölgesi’nin geldiği noktada ve gelişmede bölge gerekir. Ulusal politikalarımızı, Çanakkale, Balıkesir, İzmir, Manisa, çiftçisinin emeği büyük paya sahiptir. kendimiz belirlemeliyiz. Bu hedefleri Aydın, Muğla ve Denizli illeri ve civa- Dünya zeytinyağı üretiminde ırzımız, namusumuz gibi korumalıyız. rında yer almaktadır. Bu ağaçlardan Türkiye, 1950’li yıllarda İspanya Dünya likit yağ tüketimi içinde elde edilen zeytin son iki yıl ortala- ve İtalya’dan sonra üçüncü zeytinyağının payı sadece yüzde 3 masına göre incelendiğinde, Türkiye seviyesindedir ki bu rakam 3 milyon dane zeytin üretiminin yaklaşık yüzde büyük ülkeydi. Ancak zaman tona tekabül etmektedir. Dünya 58’inin yani ortalama 722 bin tonun içinde beşinciliğe geriledi. Son zeytinyağı üretimi de bu seviyelerdedir. bu bölgeden elde edildiği görül- yıllarda zeytinyağının değer Dünya zeytinyağı tüketiminin yüzde mektedir. Yine bu bölgeden elde bulmasıyla ürün yeniden 3’den 4’e çıkması halinde bir milyon edilen zeytinyağı, Türkiye zeytinyağı ton daha zeytinyağı üretimine ihtiyaç rekoltesinin yaklaşık yüzde 55’ini, yükselişe geçti. Zeytin ağacı duyulacaktır ki bu rakama çok kısa sofralık zeytinin ise toplam üretimin varlığı 95 milyon seviyesinden sürede ulaşılabilir. Bu noktada bu yüzde 47’sine tekabül etmektedir. 180 milyona ulaştı. Doğru talebe en kolay yanıt verebilecek Özetle Ege Bölgesi’nin 7 ilinden elde politikalarla Türkiye, zeytinyağı ülke Türkiye’dir. Bu şansı ve fırsatı edilen zeytin ve zeytinyağı ülkemizin üretiminde dünya sıralamasında iyi değerlendirmek gerekmektedir. zeytincilik yapılan diğer 34 ilinden kaybettiği yeri yeniden alabilir. Bu Türkiye’nin dünya pazarlarında elde edilen ürün kadar olmaktadır. anlamda Gıda Tarım ve Hayvancılık zeytinyağında söz sahibi olmasının da Geride bıraktığımız 2010/2011 Bakanlığı son yıllarda sektörün bir tek yolu vardır. Kendi markalarıyla sezonunda (01.11.2010-31.10.2011 gelişmesi için önemli adımlar atmıştır. uluslararası pazarlarda etkin olmaktır. tarihlerini kapsar) Türkiye geneli Bakanlık, Türkiye zeytinyağı üretimini Dünyada eğitim düzeyine ve sağlık zeytinyağı ihracatımız 11 bin 739 ton 700 bin ton olarak belirleyerek dünya trendinin yükselmesine paralel olarak gerçekleşmiş, bu miktara kar- ikinciliğine talip olmuştur. Türkiye için zeytinyağı tüketimi artıyor. Özellikle şılık 49 milyon ABD Doları tutarında bu çok gerçekçi ve önemli bir hedeftir. nüfus yoğunluğu olan Uzakdoğu, döviz geliri elde edilmiştir. Bu rakam- Bu hedefe ulaşmak için öncelikle Çin gibi ülkelerde zeytinyağına hızla lar bir önceki sezonda (2009/2010) üretimin sekteye uğratılmaması ve yöneldi. Ülke olarak bu şansları iyi 23 bin 355 ton zeytinyağı karşılığında heyecanın kırılmaması gerekmektedir. değerlendirmeliyiz. 81 milyon ABD Doları tutarı olarak Çünkü aksi halde üretim olmadan Öte yandan iç tüketimi de artırmalıyız. gerçekleşmiştir. 2010/2011 sezonun- bir ürünün ne sanayisi ne de ticareti Son derece sağlıklı bu ürünü Türk da Türkiye genelinde toplam 95 ülke- olabilir. insanının tüketmesi için etkin tanıtım ye ve Türkiye sınırları içinde yer alan Ülke ve bölge olarak zeytin ve kampanyaları da düzenlenmeli. 5 serbest bölgeye zeytinyağı ihracatı zeytinyağı konusunda ileriye dönük İç pazarda ve uluslararası pazarlarda yapılmıştır. Bu ülkeler arasında ABD, gelişmeleri içine alan önemli adımlar tanıtım mevcut haliyle başarılı Irak, Suudi Arabistan, Japonya, Birle- atılmıştır. Ücretsiz fidan dağıtımı, değildir. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, şik Arap Emirlikleri miktar bakımından yüzde 50 hibe kredi ile tesis Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Kültür en çok ihracat yapılan ülkeler olarak yatırımlarına destekle başlatılan ve Turizm Bakanlığı’nın yürüteceği ilk sıralarda yer almaktadır. Söz gelişme trendinin bundan sonraki etkin tanıtım ile zeytinyağının daha konusu ihraç sezonlarında en fazla adımlarında ciddi ve destekleyici rasyonel stratejilerle ele alınması ihracat yapılan ilk 25 ülke arasında politikalarla sürdürülmelidir. Çünkü gerekmektedir. Sonuç olarak Ege ihracatımızda artış kaydedilen ülke sektörün gelişme sürecinde buna Bölgesi ekonomisinde son derece sayısı 13 olup, Çin Halk Cumhuriyeti, sekte vurmak isteyecek kişi ve önemli yere sahip olan zeytinyağının Malezya, İran, Ukrayna Azerbaycan grupların olabileceği göz ardı üretimden satış ve pazarlanmasına ve Kazakistan’a olan ihracat artışları edilmemelidir. Yükselen ve gelişen kadar ulusal politikalar düzeyinde ele kayda değer görünmektedir. sektör bu tür riskleri taşır. Dünya alınmalıdır. 30

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 KARŞILIYORUZ ÜRETİMİNİN YÜZDE58’Nİ “TÜRKİYE’NİN ZEYTİN yüzde 41’ioranındaseyretmiştir. dikilen fidansayısınınyaklaşık dikilen yenifidantümülkede yararlanamamış vebubölgede üretime yaptığıkatkıkadar tesisler içinfidanyardımından bugünlerde 50-100 TL olanyeni başlangıçta dekara250 TL Hayvancılık Bakanlığı’nca diğer ifadeileGıda Tarım ve 41 seviyesindekalmış, bir yönünden dahageride, yüzde neden olanyenifidandikimleri yıllarda zeytinciliğingelişimine gerçekleştiren ihracatın çokönemlibölümünü görevini üstlenengerek üretim gerekse Zeytincilik sektörününlokomotifi yardımların sadece yüzde41’ini Yeni tesislerinoluşturulmasıiçinyapılan maalesef yeterincedesteklenememiştir. geçinen yüzbinlerce zeytinüreticisi bulunduğu EgeBölgesizeytinliklerinden verimli vegenelliklemeyilliağaçların zeytincilikte ilerigitmesinisağlarken eski TL’yi bulanyardımlar diğerbölgelerin yeni tesislere yaptığıdekara250 milyon TLyardım yapılmıştır. Hükümetin zeytincisine son5-6yıldayaklaşık150 Bu anlamdahükümetimizceTürk sonra daliderlikkoltuğunaoturmasıdır. İspanya’nın ardından önceikincilikdaha hedeflerine göre, ülkemizzeytinciliğinin 2014 yadagecikmeliolarak2023 Hayvancılık Bakanlığı’mızcahedeflenen Yeni fidandikimleriyleGıdaTarım ve KOLTUĞUNA OTURMAK SEKTÖRÜN HEDEFİLİDERLİK Kurulu Başkanı Konseyi (UZZK)Yönetim Ulusal ZeytinveZeytinyağı Dr. MustafaTAN Ege Bölgesi;son yaşın altındakiçiftçilerin köylerden büyük zeytincilik bölgesiolanEndülüs’te 40 yine AB’deEgeBölgesigibiönemli bir adı altındayapılmaktadır. Diğertaraftan “Daha AzKayırılmışAlanlaraYardım” Müktesebatında bununuygulaması Uymakla mükellefolduğumuzAB adaletsizlik ortadankaldırılmalıdır. kaybetmeksizin verilmelivearadaki da rehabilitasyonu adıaltındavakit ağaçların yenidenyapılandırılmasıya olduğu gibidekara250TLyardım eski ve ağaçlarınayenitesisyardımlarında ihtiyaç vardır. Önceliklebuyöre üreticileri olduğu gibiözelönlemlerveteşviklere zeytin ağaçlarıveüreticileri içinAB’de içindedirler. OysaEgeBölgesi’ndeki ve daharekabet edilebilirbiryapı budama gibiüretim maliyetleridüşüktür Yeni tesislerde özelliklehasat,ilaçlama, DAHA YÜKSEK YENİ TESİSLERİNREKABETŞANSI halk vaziyetiidare etmeyibaşarmıştır. yardım almasınarağmenbugüne kadar zeytincisine göre dahaazprim ve ambalajlı ihracatlaTürkiye diğerülkelerin ve 20bintoncivarındakiçoğunluğu iç tüketimimizin150bintonavarması, olarak gerçekleşmiştir. Zeytinyağında bin ton,sofralıkzeytindede70ton belli birseviyedezeytinyağındayıllık20 ürünler ihraçedenamabuihracatartışı konumundan Made-inTurkey markalı dökme yadaABülkelerinintedarikçisi İhracat isekabukdeğiştirmiş,klasik yükselen içtüketimdermanolmuştur. sorununa 800gramlardan 2 kilolara üretim artışınınoluşturacağı arzfazlası ekonomi kurallarınagöre oluşmuş ve gibi kooperatifleraracılığıylaserbest Fiyatlar 2000yılıöncesindeolduğu bin tonlardan 170bintonlara ulaşmıştır. getirmiş, ortalamazeytinyağıüretimi 115 ağaç sayısıberaberindeüretim artışıda yılda yaklaşıkyüzde63civarındaartan tüm bölgelerde yenidikimlerle,sonaltı verilmesi icapetmektedir. Diğertaraftan 1kg tanezeytinİçin50kuruşolarak sofralık veyayağlıkolarakayırmaksızın olup danezeytinyağına50kuruşyerine, prim miktarınınkaynağıkendiiçinde Zeytincilerimiz içinverilmesigereken seviyesinin yanınadahiyaklaşamamıştır. ya dasofralıkzeytiniçinverilenprim verilen 1.32Euro/Kg üretim yardımına halinde olduğumuzABüreticisine ulaşmasına rağmenhenüzrekabet her yılartarak50krş/kgseviyesine çabaları ilebaşlangıçta11kuruştan yılda konseyimizinvesektörünortak gören 1kgzeytinyağıprimiisesonaltı 90’lı yıllarınsonunda40Cent/Dolar’ı derdine yeterincedermanolamamıştır. ağaçlarını veonlarlageçinenzeytincilerin başına 9-10kgzeytinveren zeytin verimden düşmüşveortalamaağaç gibi destekleriverilirkenbututarmevcut doğrudan gelirdesteği,mazot,gübre bölgelerde desabitolarakverilen alabilmiştir. Bualanlarda sadece,diğer büyük yararsağlayacaktır. hem EgeBölgesideülkemiz insanı yoluna devamedebilecekvebundan önemli işleryapmayamuktedir olarak yükselterek evrensel boyutta daçok olan EgeBölgesizeytinciliğiçıtasını kavuşturulması halinde,ülkemize örnek yukarıda belirtilenhususlarınçözüme çoğunluğunun temelsorunuolan ele alındığı,sektörünçokbüyük Bu veyukarıdabelirtilenlerindikkatle sindirmeyecektir. kendine yapılanbuyaklaşımıaslaiçine sorgulanır halegelebilecekvezeytinci dikildiği alanlarınneamaçla destek vebuncayenidikilenfidanın kadar zeytinciyeyapılanmilyonlarca geri çekilmediğitakdirde bugüne bulunduğu alanlardır. İlgiliyönetmelik Ege Bölgesizeytinlikalanlarıvecivarının uygulanması içinsabırsızlıklabeklenen arama veişletmeruhsatıalınmış yapacağı bölgeiseyüzlerce maden Bu yönetmeliğinenfazlatahribat nezdinde hukukmücadelesibaşlatmıştır. iptali içinbirçokkurumvekuruluşun zeytincilik sektörübuyönetmeliğin Bu durumabaştanberikarşıçıkan doğrudan müdahalesininönüaçılmıştır. madencilik sektörününzeytinalanlarına yayınlanmış yeniyönetmelikle yeniden düzenlenerek Resmi Gazete Gıda Tarım veHayvancılıkBakanlığı’nca 2012 tarihindeZeytincilikYönetmeliği, yasa niteliğindedir. Maalesef3Nisan ile debütünülkeinsanınıilgilendiren bir Bölgesi tarımsalgelişmesiiçindekirolü etkileyen, düzenleyen,ülkemizveEge ve kurumunçalışmalarınıdoğrudan lira katmadeğerüreten sayısız işletme milyonlarca insanınyaşamını, milyarlarca Kanunu, dünolduğugibibugün niteliktekiyasamızdır.örnek Zeytincilik gelişerek yaygınlaşmasıiçin dünyaya Anadolu olanzeytinağacınınkorunması, 3573 SayılıZeytinKanunu,anavatanı girişimlerini 4kezreddetmiştir. Kanununda yapılmakistenendeğişiklik birlikte TBMM,3573SayılıZeytincilik reddedilmiştir. Busonuncusuyla istenen değişiklikhükümleriçıkarılarak bütün partilerinoybirliğiileyapılmak istenmiş, TBMMGenelKurulu’ndan ile zeytincilikkanunumuzdeğiştirilmek Yapılmasına Dair5995SayılıKanun Kanunu veBazıKanunlarda Değişiklik Haziran 2010tarihindeçıkarılanMaden gerçekleştirilememiştir. Sonolarak26 iradenin kararıiledeğişiklikgirişimleri ile kamuoyununtepkilerivemilli defasında ülkemizbütünzeytincileri üzere girişimdebulunulmuş,her olmak üzere birçok kezdeğiştirilmek maden kanunudeğişikliğiçerçevesinde Kanunu), yaklaşık10yıldırbaşta Hakkındaki Kanun’u(kısacaZeytincilik Islahı, Yabanilerin Aşılattırılması da bildiğigibi3573SayılıZeytinciliğin Bir diğerönemlihususise;kamuoyunun yardımlar yapılmalıdır. şehre göçlerininengellenmesiiçinilave

32

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 SÜRÜYOR” YAŞADIĞIMIZ SIKINTILAR “İHRAÇ PAZARLARIMIZDA ise 29milyondolaraçıkmıştır. 21 milyondolarolanihracatgelirimiz ton olanihracatımız8bin557tona, sezonun aynıdöneminde5bin372 oranında artışkaydedilmiş,birönceki yüzde 59,değerde iseyüzde 32 zeytinyağı ihracatımızdaisemiktarda geçtiğimiz sezonunaynıdöneminegöre tarihine kadargeçendönemde, sezonunun başlangıcından31.03.2012 İçinde bulunduğumuz2011/12 vergileri, AB’nin, AB dışında kalan vergileri, AB’nin, ABdışındakalan kapsamında yüksekoranlıgümrük ülkemize uyguladığıkorumacıtedbirler pazarımız olanAB’ninzeytinyağında diğer birçok sektörlerde başlıca oranlarının çoküzerindeseyretmesi, verilen desteklerinülkemizdekidestek üzere diğerülkelerde üreticilere olması, baştaAvrupa Birliğiolmak maliyetlerden dahadüşükdüzeyde üretim maliyetlerininülkemizdeki etmektedir. Rakipülkelerdeki tarımsal yaşadığımız sıkıntılarhalendevam Bununla birlikte,ihraçpazarlarımızda zeytin vezeytinyağıarzındakiartıştır. sezonunda rekoltenin vedolayısıyla nedeni içindebulunulan2011/12ihraç ihracatta yaşanangöreli artışıntemel sonra 2011/12sezonununilkaylarında yaşanan ciddiorandakigerilemeden 2010/2011 ihraçsezonuihracatımızda yansıtmadığı düşünülmektedir. sektörümüzün ihracatpotansiyelini Bununla birlikte,burakamların kaydedilmiştir. ülkeye olanihracatımızdaartış yapılan ilk25ülkearasında17 yükselirken, enfazlaihracat bölge sayısı72’den 81’e yapılan toplamülkeveserbest Yönetim KuruluBaşkanı İhracatçıları Birliği Ege ZeytinveZeytinyağı Ali NedimGÜRELİ İhracat olan ihracatımızda artış yaşanırken, olan ihracatımızdaartışyaşanırken, Avusturya veDanimarkagibi ülkelere Irak, ABD,BirleşikKrallık,Fransa, olarak yeraldığıgözlemlenmektedir. İran, Irak,Almanya,ABDveRomanya ihracat miktarıbazındailk5sırada, 2009/2010 sezonundaolduğugibi 2010/2011 ihracatsezonunda Yeşil zeytinihracatımızda ise, sağlanmıştır. 117 milyonAmerikanDolarıdövizgirdisi ton sofralıkzeytinihraçedilerek yaklaşık sezonunda ise,Türkiye geneli72348 Bir öncekisezonolan2009/10 tonu siyahzeytinolarakgerçekleşmiştir. miktarının 12bn563tonuyeşil,59.798 elde edilmiştir. Sofralıkzeytinihracat 126 milyonAmerikanDolarıdövizgeliri sofralık zeytinihraçedilerek yaklaşık genelinde toplam72bin362ton 2010/2011 sezonundaTürkiye yaratılması büyükönemarzetmektedir. ve sürdürülebilir birihracat imkanı Bu hedefinyakalanabilmesiiçinsürekli sektörünün payı3,8milyardolardır. hedefi içerisindezeytinvezeytinyağı planlanan 500milyardolarihracat beklenmektedir. 2023yılındaulaşılması üzerinde üretim miktarlarınaulaşılması itibaren geçmişdönemlerinçok dikimleri ileönümüzdekiyıllardan Son yıllarda artanzeytinfidanı yaratmaya devametmektedir. bulamaması ihracatçılariçinsıkıntı yeterli düzeydezeytinyağıpazarı bu fiyatınüzerindeyurtdışındakendine fiyatların üzerindekalması,ihracatçının fiyatın genelolarakdünyadakiortalama üreticinin elindekimalısatmayıumduğu yüksek rekolteye rağmenülkemizde Ayrıca 2011/2012sezonundabeklenen yapısal sıkıntılarıolarakgösterilebilir. zeytinyağında dahildeişlemerejimi” mevzuatında yeralmayan“zeytin/ içinde uygulamabulanancakülkemiz uyguladığı kotatavizininazlığıveAB ancak ülkemizesadece100toniçin çoğu rakipüretici ülkelere tanıdığı Zeytinyağı İhracatı Tablo 1:SonİkiSezondaİlk10ÜlkeBazındaTürkiye Geneli ÜLKE ENDONEZYA ÇİN HALKCUMHURİYETİ BANGLADEŞ AVUSTRALYA KANADA JAMAIKA BREZİLYA BİRLEŞİK DEVLETLER MISIR GÜNEY AFRİKA CUMHURİ GÜNEY AFRİKA 5.725.587 MIKTAR 293.015 678.970 686.714 50.842 71.496 30.400 74.078 45.954 78.291 (kg) 2009/2010 18.208.058,86 1.217.540,99 2.536.465,92 2.559.136,07 214.608,10 263.450,58 117.040,00 346.186,17 187.667,60 327.801,45 TUTAR ($) ORTL. ORTL. edilmesi gerektiği düşünülmektedir. hedefimizin ise75bintonolarakrevize 30 binton,sofralıkzeytinihracat dolayısıyla zeytinyağıihracathedefimizin zeytin kalitesindeyaşanansıkıntılar hasat süreci boyuncaözellikle sofralık rakip ülkelerde yaşanangelişmeler, bin tonolmaklabirlikte,sezoniçinde sofralık Zeytinihracathedefimizise90 zeytinyağı ihracathedefimiz40binton, 2011/12 ihraçsezonubaşında serbest bölgeyegerçekleştirilmiştir. 2010/2011 sezonunda86ülkeve4 gerçekleşmiştir. Yeşil zeytinihracatımız ihraç yılındada12bin563tonolarak olarak gerçekleşen ihracatımız 2010/11 2009/2010 sezonunda13bin233ton 6 bin471tondüzeyinegerilemiştir. ulaşmış, 2007/2008sezonundaise 2006/2007 sezonunda10.626ton’a yapılmışken buürününihracatı 6.305 tonyeşilzeytinihracatı çarpmaktadır. 2005-2006sezonunda bağlılığın sonyıllarda azaldığıgöze sezonlarda gözlemlenenperiyodisiteye Yeşil zeytinihracatımızdageçtiğimiz ise 50.241.295$olarakgerçekleşmiştir. bazında 30bin658tondeğer döneminde iseihracatımızmiktar 2011/12 ihraçsezonununilk5aylık 1,71 ABD$olarakgerçekleşmiştir. fiyatları isegeridebıraktığımızsezonda yapılan siyahzeytindeortalamaihraç 86 ülkeyeve4serbestbölgeyeihracatı kat artmıştır. 2010/2011sezonunda gelirimiz ise10yıldahemenüç kıyasla ikikatınayakınmiktarda, ihracat zeytin ihracatımız2002/2003sezonuna ulaşabiliriz. 2010/2011sezonusiyah var olmakiçinçalıştıklarısonucuna dışındaki pazarlarda istikrarlıbirbiçimde üretim dalgalanmalarınarağmenyurt bir artışınolduğu,ihracatçılarımızın siyah zeytinihracatımızdasürekli yaşanmıştır. Sononsezonailişkin İtalya’ya olanihracatlarda gerileme Bulgaristan, Makedonya,Belçika, İran, Romanya,S.Arabistan,Hollanda, FİYAT 4,22 4,16 3,68 3,74 3,73 3,85 4,67 3,18 4,08 4,19 MİKTAR (kg) 403.286 220.501 754.713 23.704 67.219 82.767 30.400 10.673 47.477 81.933 2010/2011 1.827.169,09 3.441.373,99 105.818,40 253.878,49 840.366,92 464.279,82 130.416,00 201.455,30 400.008,05 TUTAR ($) 56.596,48 ORTL. ORTL. FİYAT 4,46 3,78 3,81 5,61 4,29 5,30 4,53 4,56 4,24 4,88

(YÜZDE ) (YÜZDE DEĞİŞİM MİKTAR 0,00 -53 -67 -87 -85 -86 37 -5 3 4

34

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 Bu dakuruincirinbölgeiçinönemlivebüyükistihdamkaynağıolduğunungöstergesidir Ege’de incirüreticiliğiyapanyaklaşık30binaileveişletmelerdeçalışan25-30kişibulunmaktadır. Kuru incirihracatındalider pazarlara sunulmaktadır illerindedir veyörelerdekiihracatfirmalarıtarafındantoplanıp Türkiye’de üretilenincirinbüyükçoğunluğuİzmirveAydın ne rağmendünyaincirüretimi 1-1,2 İklimlere göre değişiklik göstermesi- değer yaratmaktadır. Türkiye ekonomisiiçinyüksekkatma tüketiciyle buluşturulankuruincir, düşük olmasıyladışpazarlardaki bir ürünolmuştur. İçpazartalebinin zaman dünyapazarlarındaaranan cir tat,kaliteveirilikbakımındanher de üretilse bileTürkiye’de üretilen in- İncir, Akdeniziklimiyaşananülkeler ve ihracatçısıkonumundadır. nünde dünyanınenönemliüreticisi ve doğalşartlarnedeniyleincirürü- Türkiye sahipolduğuuygunekolojik payla yinebirincidir. ihracatında iseyüzde60-65’likbir alan EgeBölgesi,dünyakuruincir 50-55’lik birpaylabirincisıradayer Dünya kuruincirüretiminde yüzde Havzası’nda yetiştirilmektedir. Küçük veBüyükMenderes Türkiye’de sadece EgeBölgesi’ndeki kurutmalık incirçeşidiolanSarılop, yönünden aranılanözellikteki Dünya ülkeleriiçindekalite - KAPAK KONUSU

35

Özhan ŞEN İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Üyesi

M.Ö. 484 yılında Heredotos satışı artmıştır. Kuru incir Osmanlı tarafından yazılan kaynakta İmparatorluğu tarihinden beri ihracat incirin insanlık kültürü kadar ürünleri içerisinde pamuk, zeytinyağı eski olduğu bildirilmektedir. Eski ve üzüm ile birlikte en fazla ihracatı Yunan’da verimlilik sembolüdür. yapılan ürünlerin içerisinde yer Tüm kutsal kitaplarda incirden söz almıştır. Kutsal meyve kabul edilmesi edilmektedir. Allah’ın insanlara bir Avrupa ve dünya ülkeleri tarafından lütfü olan bu kutsal ağacın meyveleri aranan bir ürün olmasını sağlamış, insan sağlığına yararları bakımından ihracat 1660-1700’lü yıllarda İzmir mucizevidir. ve civarında yaşayan Levantenler milyon ton civarındadır. “İncirin, hurmanın ve zeytinin sayesinde başlamıştır. İzmir’de Türkiye’de yetişen ağaçların büyük bittiği yerde bit” sözü ile yaşamış ve yaşıyor olan birçok çoğunluğu Ege Bölgesi’nde İzmir Levanten aile kuru incir işi ile iştigal ve Aydın illerinde üretilmekte ve ‘sende bu topraklarda ol etmiş ve ihracatın önünü açmışlardır. yörelerdeki ihracat firmalar tarafından bu topraklarda bereket Geçmişi insanlık tarihi kadar eski toplanıp pazarlara sunulmaktadır. var’ mesajı verilmektedir. olan kuru incirin önündeki en önemli Ege Bölgesi’nde incir üreticiliği yapan Musevilerin “Fısıh Bayramı” sorun aflatoksindir. Aflatoksinin yaklaşık 30 bin aile ve işletmelerde önlenmesi için birçok çalışmalar çalışan 25-30 bin kişi bulunmaktadır. kutlamalarında geleneksel yapılmaktadır. Kötü ürünlerin Bu da kuru incirin bölge için ne denli yiyecek olan incir, İncil’de önlenmesi, kaliteli ürünün hasat önemli ve istihdam kaynağı olduğu- de cennetin bahçelerinde edilmesi, muhafaza koşulları gibi nun göstergesidir. bir ağaç olarak söylenmekte birçok konularda çiftçi – tüccar ve kutsal meyve olması eğitimleri verilmektedir. Bu çalışmalar EN FAZLA KURU İNCİR Ege İhracatçı Birliği, İzmir Ticaret ALMANYA’YA GİTTİ nedeniyle Noel kutlamalarının Borsası, Tarım İl Müdürlükleri, Aydın Ege Bölgesi’nin geleneksel ihraç vazgeçilmez besini olarak Ticaret Borsası, Ege Üniversitesi ürünlerinden kuru incirde 2011 tanımlanmaktadır. Kuran’da Hz. Ziraat Fakültesi tarafından organize yılında 162 milyon 848 bin dolarlık Muhammed’in “eğer seçme edilmektedir. ihracat gerçekleştirildi. Yine aynı yıl Amacımız dünyada aranan bir 26 milyon 399 bin dolarlık tutarla hakkı olsa cennete götüreceği ürün olan kuru incirin ülkemizde Almanya’ya en fazla kuru incir ihraç ağacın incir ağacı olacağı” de daha fazla tüketilmesidir. Ayrıca edilen ülke oldu. Almanya’yı 24 mil- belirtilmektedir. tüketiciler aldıkları ürünlerin ambalajlı yon 848 bin dolarlık kuru incir ihracatı ve sertifikalı ürünler olmasına dikkat ile Fransa, 13 milyon 498 bin dolarlık “KURU İNCİRDEKİ EN ÖNEMLİ etmelidirler. tutarla İtalya, 8 milyon 501 bin dolar- SORUN AFLATOKSİN” lık ihracatla Rusya ve 7 milyon 178 İnsan sağlığı için beslenmedeki bin dolarlık kuru incir gönderimi ile önemi her geçen gün daha fazla İsviçre izledi. anlaşılmakta olan kuru incir enerji, Kuru incir ihracatında alıcı pazarlar protein, şeker, kalsiyum, fosfor, yüzde 61’lik payla AB ülkeleridir. AB demir vs. birçok vitamin ve mineral ülkeleri içinde en önemli alıcı ülkeler içeriğinde bulundurmaktadır. Eskiden Almanya, Fransa ve İtalya’dır. yurt içinde çok rağbet görmeyen AB ülkelerinden sonra en önemli kuru incir bugün doktorların kuru incir alıcısı Rusya Federasyonu, tavsiyesi haline gelmiş ve yurt içinde İsviçre ve ABD’dir. 36

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 mamullerinden eldeedilendolaylıvergilerleTürkiye’ninvergigelirlerihedeflerikısmentutturulmaktadır. Tütün üretimi,sağladığıdövizgirdisiyanındasosyalyaşamadabüyükkatkılarsağlamakta;tütün yüzde 90’ıEge’den Tütün ihracatının yılda 750milyondolarüzerindedövizgirdisisağlamaktadır Tütün vetütünmamulleriihracatından ve günümüzde 250 binkişigeçimini 80 binailetütünüretimi yapmakta oluşturmaktadır. Türkiye’de yaklaşık 90’lara varankısmınıEgetütünleri Ülkemizdeki tütünihracatınınyüzde yerini korumayadevametmektedir. getirisinden dolayıgündemdeki devam ederkentütün,ekonomik ları Türkiye vedünyadatartışılmaya durumundadır. Sağlığaolanzarar simgeleyen enönemliürünlerden biri Türkiye’nin tarımsalihracatını den farklıbirönemesahiptütün, yönünden diğertarımürünlerin- Üretim, kullanım,içvedışticareti - tutturulmaktadır. gelirleri hedeflerikısmen dolaylı vergilerleTürkiye’nin vergi tütün mamullerindeneldeedilen da büyükkatkılarsağlamakta; döviz girdisi yanındasosyalyaşama almaktadır. Tütün üretimi, sağladığı tip tütünüretiminde ilksıralarda yer sıra Türkiye dünyaoryantal girdisi sağlamaktadır. Bununyanı 750 milyondolarüzerindedöviz tütün mamulleriihracatındaniseyılda göre, Türkiye, yıllıktütünve Ege İhracatçıBirlikleriverilerine tütün üretiminden sağlamaktadır. tütünlerin önemli kısmınınelden ve Tekel’in elindekieskiyıllarürünü alıcının siparişinibunagöre vermesi azalmanın nedeniolarak,yabancı yılı tütünihracatındameydana gelen yon dolardır. 2010yılınagöre 2011 sırasıyla, 698.72,739.16ve699 mil- 2010, 2009ve2008yılıihracatıise gerçekleştiği görülmektedir. Sektörün gerileyerek 677milyondolarolarak yılında geçenyılagöre yüzde3.07 rakamlarına baktığımızda,2011 Tütün vetütünmamulleriihracat 3.07 GERİLEDİ 2011 TÜTÜNİHRACATI YÜZDE KAPAK KONUSU

37

Mahmut ÖZGENER Ege Tütün İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı

ÖZGENER: TÜTÜNE VE 12.7 milyar dolara yükseldi. Böyle verimli bir dönemde, en önemli TÜTÜN ÇİFTÇİLİĞİNE ihraç kalemlerimizden olan tütünün GEREKEN DEĞER VERİLMELİ değerinin en iyi şekilde belirlenmesi, tütün ihracatını destekleyen bir Ülkemizin en değerli ihraç yaklaşımın güçlendirilmesi gerektiğini kalemlerinden tütünün kıymetini en düşünüyoruz. Son zamanlarda iyi şekilde belirleyen ve ihracatımızı özellikle Çin pazarına yönelik destekleyen bir yaklaşımın ihracatımızın yeniden artmaya güçlendirilmesi gerektiğini belirten başlamasıyla birlikte geleceğe daha bir Ege Tütün İhracatçıları Birliği umutla bakıyoruz.” Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Özgener, 250 bin kişinin geçim “ORYANTAL TÜTÜNDE EN koşullarını koruyup geliştirebilmesi BÜYÜK ÜRETİCİYİZ” için uluslararası düzenlemeler, ulusal Tütün ve mamullerinin, yıllık 750 ölçekli uygulamalar konusunda hassas milyon dolarlık ihracat getirisi ile olunması gerektiğine dikkat çekti. ülkemizin en önemli ihraç kalemleri Başkan Mahmut Özgener, arasında yer aldığına dikkat çeken Özgener, “Sadece oryantal tütün “Türkiye’nin önüne koyduğu ihracatı yaklaşık 400 milyon dolar büyük tarımsal hedefler seviyesinde. Aynı zamanda ülkede ve ihracat hedefleri göz yarattığı istihdam kapasitesi ile de öne önünde bulundurulduğunda, çıkan tütün üretimi, 250 bin kişinin geçim kapısını oluşturuyor. Bu tablo tütüncülüğümüz adına olumsuz içerisinde Türkiye, bir yılda yetiştirdiği sonuçlar doğurabilecek 50 bin ton oryantal (şark tipi) tütünle uluslararası düzenlemeler ve dünyanın en büyük oryantal tütün ulusal ölçekli uygulamalar üreticisi konumunda bulunuyor. çıkarılmış olması söylenebilir. Ancak konusunda daha hassas Üretilen bu tütünün önemli bir kısmı ihracatçı, tütün üretimini artırmak olunması gerektiğini yurtdışına ihraç ediliyor ve ülke adına yaptığı desteklerle 2012 yılı ekonomisine ciddi bir katkı sağlıyor” ihracatında çok önemli bir düşüş düşünüyoruz. Biz, yarattığı diye konuştu. Mahmut Özgener olmayacağını düşünüyor. Ayrıca, son üretim, istihdam ve ihracat “Tütünün hak ettiği değeri göreceğine yıllarda sigara sanayicilerinin ihracata kapasitesiyle birlikte inanıyoruz” dedi ve devam etti: daha fazla yönelmeleri nedeniyle düşünüldüğünde tütünün “Türkiye’nin önüne koyduğu büyük sigara ihracatında da önemli artışlar tarımsal hedefler ve ihracat hedefleri görülmeye başlanmıştır. Sektörün hak ettiği değeri göreceğine göz önünde bulundurulduğunda, en büyük ihraç pazarları ise; 2011 inanıyor ve bu değeri koruyup olumsuz sonuçlar doğurabilecek itibariyle, 107 milyon dolarla ABD, geliştirmenin sadece tütün uluslararası düzenlemeler ve ulusal 70 milyon dolarla Belçika, 43 milyon ihracatçısının değil, hepimizin ölçekli uygulamalar konusunda hassas dolarla Endonezya, 39 milyon dolarla olunması gerektiğini düşünüyoruz. Biz, İran ve 33 milyon dolarla Suudi Ara- görevi olduğunu düşünüyoruz” yarattığı üretim, istihdam ve ihracat bistan olmuştur. Sonuç olarak tütün, dedi. kapasitesiyle birlikte düşünüldüğünde tarım ürünleri içerisinde tek başına Özgener, tarım ihracatındaki tütünün hak ettiği değeri göreceğine Türkiye’nin en önemli ihraç kalem- gelişmeleri şu sözlerle değerlendirdi: inanıyor ve bu değeri koruyup leri arasında yer almakta ve önemli “Son on yılda tarım ürünleri geliştirmenin hepimizin görevi istihdam yaratmaktadır. ihracatımız 4 milyar dolardan olduğunu düşünüyoruz.” 38

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 miktarda yüzde11,değerdeise7oranındabirartışsözkonusudur. değerde ise2.3milyardolarlıkihracatgerçekleştirilmiştir.Geçenyılilekarşılaştırıldığında Yaş meyvesebzesektöründe,2011yılındaTürkiyegenelindemiktarda3.2milyonton, söz sahibi Yaş meyvesebzeüretiminde %30’u Ege’degerçekleştirilmektedir Türkiye’deki sebzeüretiminin%19.05’imeyveninise sebzeler, yüzde 7,12’si yaprağı lerin yüzde87,41’imeyvesiyenen mektedir. Bölgede üretilen sebze- orantılı olarakfazlaolduğugörül- miktarlarının, ekilişalanlarıyladoğru meyvesi yenensebzelerinüretim yüzde 19,5’iniüretmektedir. Bölgede Ege Bölgesi,Türkiye’deki sebzenin 30 oranındaarttığıgörülüyor. artarken, meyveüretiminin deyüzde sebze üretimi yüzde85oranında Bölgede 1990’lıyıllardan bu yana minde önemli gelişmeler kaydediliyor. sebze-meyvede özelliklesebzeüreti - Ege Bölgesi’ndebitkiselüretimde, meyvelerden üzümsümeyvelerin turmaktadır. Türkiye’de üretilen üretiminin yüzde29,96’sını oluş- üretimi, Türkiye’deki toplammeyve Ege Bölgesi’ndekitoplammeyve etmektedir. 10,10) veDenizli(yüzde7,57)takip Muğla (yüzde18,89),Aydın (yüzde onu sırasıylaManisa(yüzde26,08), üreten ilİzmir(yüzde31,40) olup, Meyvesi yenensebzelerienfazla üretim miktarlarıbirbirineyakındır. sebzelerdir. Altbölgebazındasebze yüzde 1,78’isoğansı,yumru,kök yenen, yüzde2,73’übaklagilve KAPAK KONUSU

39

Mustafa TÜRKMENOĞLU Ege Yaş Sebze ve Meyve İhracatçıları Birliği Başkanı

yüzde 39,54’ü, yumuşak çekirdekli Meyve sebze mamulleri sektörüne meyvelerin yüzde 37,06’sı, sert baktığımızda 2011 yılının sonunda kabuklu meyvelerin yüzde 32,29’u miktarda 1.048 bin ton, değerde ve turunçgiller üretiminin ise yüzde ise 1.2 milyar dolarlık ihracat 11,85’i Ege Bölgesi’nde üretilmek- gerçekleştirilmiştir. Mamul ihracatımızın tedir. Bölgedeki toplam meyve yarısından fazlası AB ülkelerine üretiminin yüzde 43,43’ünü en fazla gerçekleştirilmektedir. üzümsü meyve üretimi oluşturmak- Dünya ticaretine baktığımızda tadır. Bunu sırası ile yüzde 29,14 ile yumuşak çekirdekli meyveler, yüzde ise en önemli mamul ihracatçısı 13,59 ile taş çekirdekli meyveler olarak Almanya görülmektedir. yüzde 7,49 ile turunçgiller ve yüzde Almanya’yı Irak, İngiltere ve ABD 6,47 ile sert kabuklu meyve üretimi izlemektedir. izlemektedir. etki eden bir diğer unsurdur. Toplam GSMH içinde tarım sektörünün Yaş meyve sebze sektöründe, 2011 Dünya ölçeğine bakıldığında dünya- payı yıllar içinde düşüş eğilimi gösterse yılında Türkiye genelinde miktarda daki meyve sebze üretiminde, Çin ve de mamul ürünler sanayiinde, özellikle 3.2 milyon ton, değerde ise 2.3 mil- Hindistan gibi Asya ülkelerinin pazar- üretim aşamasında neredeyse sıfır yar dolarlık ihracat gerçekleştirilmiştir. da önemli ölçüde söz sahibi olduğu hammadde ithalatıyla üretim yapılması, Geçen yıl ile karşılaştırıldığında mik- görülmektedir. Bu ülkelerdeki nüfus sektörün ana yönünün ihracat olması, tarda yüzde 11, değerde ise yüzde 7 yoğunluğuna paralel üretimin büyük önemli düzeyde istihdam sağlaması oranında bir artış söz konusudur. Ül- bölümü iç piyasada tüketilmektedir. gibi özellikleri bakımından tarım keler itibariyle en fazla ihracat yüzde Ancak, adı geçen ülkelerdeki işçilik sektörü içinde ayrıcalıklı bir yere 35’lik payla Rusya Federasyonu’na ücretlerinin ucuzluğu dış piyasalarda sahiptir. gerçekleştirilmiştir. Toplam yaş fiyat tutturma açısından zorlan- 2011 yılının sektör açısından genelde meyve sebze üretiminin 45 milyon mamıza yol açmaktadır. Bununla sorunsuz geçtiği söylenebilir. Ancak, ton olduğu düşünülürse üretimin birlikte, ihracat yaptığımız ülkelerdeki iç ve dış piyasanın ihtiyaç duyduğu sadece yüzde 6’lık bölümünün ihra- tüketici tercihinde fiyattan çok kalite bazı hammaddelerin temininde oluşan catta değerlendirildiği görülmektedir. ve hijyenin öne çıkması, ülkemiz arz-talep dengesizliği yüzünden Geriye kalan kısmı ise iç pazarda ürünlerinin en önemli avantajıdır. Bu fiyatlarda zaman zaman azalmalar tüketilmekte, önemli kısmı da mamul itibarla geleneksel pazarlarımızda ve yükselmeler görülmüştür. Fiyatları ürün üretiminde hammadde olarak ülkemiz ürünlerinin tercih edilebilirliği etkileyen bir diğer unsur ise, yoğun kullanılmaktadır. Türkiye’de üretimin oldukça yüksektir. Örneğin yaş mey- yağışın da etkisi ile bazı ürünlerin ülke ve bölge ölçeğinde yapılamama- ve ve sebze ithalatında ilaç kalıntısı üretiminde meydana gelen bölgesel sı, planlamanın ihracat taahhüdüne limitleri AB’nin bile altında olan Rusya azalma ve üreticinin sanayinin ihtiyaç dayalı olarak sadece firmaların yap- Federasyonu’na yönelik ihracat duyduğu ürünler yerine alternatif tırdıkları sözleşmeli üretimle sürdürül- her geçen yıl daha da artmaktadır. ürünlere yönelmesidir. 2012 yılına mesi en önemli eksiklerden birisidir. Avrupa Birliği’ne üye ülkelerdeki baktığımızda ise, alternatif ürünün Bu plansız üretim, bazı yıllar çok fazla üretimin ise yarısından fazlası İtalya pazarlanmasında ve üretiminde ürün elde edilmesine ve fiyatların ve İspanya’da gerçekleşmektedir. Bu yaşanan sıkıntılar nedeniyle üreticinin düşmesine, bazı yıllar ise iç piyasa ülkelerdeki üretimin önemli bir kısmı gıda sanayinin ihtiyaç duyduğu ihtiyacını bile karşılamaktan uzak ülkemizde de olduğu gibi mamul ürünlere yeniden yöneleceği ve geçen üretime ve yüksek fiyatlara neden ürün üretiminde hammadde olarak yılki fiyat beklentisi ile üretimin daha da olmaktadır. İklim koşulları da üretime kullanılmaktadır. artacağı düşünülmektedir. 40

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 gerektiği ifadeediliyor. ısıtma giderleriniminimumseviyeyedüşürmekiçinbölgeninjeotermalkaynaklarındanfaydalanılması Nitelikli ürünyetiştirmekvedoğruihracatyapabilmeküzeregiderleriçerisindekipayıyüksekolan Seracılıkta büyümeatağı ve katmadeğercezbediyor Ege’nin sahipolduğujeotermalinseracılıktayarattığıavantaj mekan bitkilerininyetiştiriciliğide son tutuyor. Seradakesmeçiçekveiç marul-salata üretimi deönemlibiryer dönemi değerlendirmekiçinyapılan seralarında aradakiboşvesoğuk çift ürünyetiştiriciliğiyapılansebze ve fasulyeizliyor. Bunlarınyanısıra biber, karpuz, patlıcan,kabak,kavun sırada yeralıyor. Buürünlerisalatalık, sında yüzde43.8iledomatesbirinci türleri yetiştiriliyor. Sebzetürleriara- bitkileri veyüzde1’indeisemeyve 96’sın dasebze,yüzde3’ündesüs yaratıyor. Sera alanlarınınyüzde tığı avantajvekatmadeğercazibe olduğu jeotermalinseracılıktayarat- görülüyor. Özellikle Ege’ninsahip Ege’nin hareketlenmeye başladığı Son zamanlardaki yatırımlarda ise payla KaradenizBölgesiizliyor. ve bunlarıyüzde3.6’lıkküçükbir 7.2’si MarmaraBölgesi’ndeyeralıyor Akdeniz, yüzde7.3’üEgeve ğında seraalanlarınınyüzde81.5’i başladı. Bölgeleritibariileelealındı- sahil kuşağındayoğunlaşmaya ğinden özellikleikliminuygunolduğu lara bağımlıolarakgelişmegösterdi- Türkiye’de seracılık,ekolojikkoşul- niyor. Nitelikliürünyetiştirmekve seracılıkta hızlıbirbüyümebekle - yor. EgeBölgesi’ndetarımsalalanda nında salkımdomatesüretimi yapılı- Bölgedeki seralarıntamamına yakı- bekleniyor. dekar seranındaüretime başlaması Önümüzdeki sezondayaklaşık200 sera üretime başladı. lunmakta. Busezonikiadetmodern 700 dekarteknolojikseraalanıbu- Ege Bölgesi’ndeyaklaşıkolarakbin gelişmelerden. başlaması dasonyıllardaki önemli gibi türlerinseralarda yetiştirilmeye ve çileküretimindeki artışileasma mara bölgelerindeyoğunlaştı.Muz üretimi özellikleAkdeniz,EgeveMar yıllarda artışgösteriyor. Süsbitkileri - de birleşiyorlar. imkanı sağlanmışolacaktır”görüşün - de binlerce vasıfsıztarımişçisineiş işçi istihdamıdüşünülürsekısa vade- Seracılık sektöründedekarbaşına 1 sera yatırımıgerçekleşebilir. dir. Ancakbusayedebinlerce dekar sıcak suyunkullanımınetleştirilmeli- Bu sayedetarımsalalandajeotermal bir formülbulmalıdır. değişikliği, ekmadde,yönetmelikgibi cılık Bakanlığıortakkararalarakyasa Bakanlığı ileGıda,Tarım veHayvan- “Bunun içinEnerjiveTabii Kaynaklar gerektiğinde birleşensektöryetkilileri, termal kaynaklarındanfaydalanılması seviyeye düşürmekiçinbölgeninjeo- maliyetli ısıtmagiderleriniminimum doğru ihracatyapabilmekiçinyüksek

42

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 Bu durumorganik tarımınTürkiye’de tüketim alışkanlığıhızlaartmaktadır. Ege Bölgesi’ndeorganiküretim ve belirledi. da 2.5milyardolarihracathedefi Türk organiksektörü,2023yılın- organik ürünihracatıgerçekleştiren yor. 2011yılında300milyondolarlık dolar civarındaolduğutahminedili- organik üründeğerininise5milyon tahmin ediliyor. İçpiyasadasatılan milyon dolardüzeylerindeolduğu olarak belirlenememeklebirlikte,150 yapan sektörünihracatdeğeritam Ağırlıklı olarakihracathedefliüretim 40 milyardolarıaştığıtahminediliyor. genelinde organiküründışticaretinin artıyor. Geçtiğimizyılitibariyledünya olan ilgidedünyaçapındagiderek çıktığı sonyıllarda organik ürünlere Sağlıklı yaşamkaygısınınönplana “Takım Kaptanı”yız Organik tarımda ilk sıradayeralmaktadır pamuk gibiorganikürünlerinüretimveihracatındaTürkiye’de Ege Bölgesi,kuruincir,üzüm,domates,çamfıstığı, sağlamıştır. düzeyinin yüksekoluşuayrıcakolektifçalışmalarbölgedeüretimvetüketimalışkanlığınınartmasını Organik tarımınTürkiye’deilkdefaEgeBölgesi’ndebaşlamışolması,bölgehalkınıneğitimvesosyal hizmet vermek, çıkarlarınıkorumak bütün kurumvekuruluşlarsektöre dığı 1985yılındanitibaren İzmir’deki söyleyebiliriz. Organiktarımınbaşla - maları başkentininİzmirolduğunu Organik tarımdakümelenmeçalış - almaktadır. ihracatında Türkiye’de ilksıradayer çam fıstığı,pamukv.b)üretim ve incir, kuruüzüm,domates, Ege Bölgesiorganikürünler(kuru si oldukçaşanslıbirkonumdadır. ve ulaşılabilirliğiaçısındanEgeBölge- sayılabilir. Ayrıca organikürünçeşidi çalışmaları önemlisebeplerarasında yönetimler gibipaydaşlarınkolektif özel sektörgerekse kamu,yerel bölgedeki organiktarımlailgiligerek sosyal düzeyininyüksekoluşuayrıca lamış olması,bölgehalkınıneğitimve ilk defaolarakEgeBölgesi’ndebaş- günkü şeklinialmıştır. işlemesi ilekümelenmemodeli bu- bütün halkalarınınsağlıklıbirşekilde sektörün tarladansofrayazincirinin çıktıları olarakgörülebilir. Organik Ekopazar-Bostanlı, buçalıştayın hayata geçirilmektedir. Ekolojifuarı, sektör tarafındandeğerlendirilerek lenmişti. Yol haritasınınbütünçıktıları organik sektörünyolharitasıbelir katılımı ilebirdiziçalıştayyapılarak ile tümorganiksektörpaydaşlarının likleri desteğiveETOkoordinasyonu dir. 2008Yılında Egeİhracatçı Bir bir şekildegelişmesinisürdürmekte- beri kümelenmestratejisiilesağlıklı kimlik kazanansektör, uzunyıllardan (ETO) kurulmasıiledahaciddibir Tarım OrganizasyonuDerneği’nin etmektedirler. 1992yılındaEkolojik ve geliştirmekadınabirliktehareket - - KAPAK KONUSU

43

Atila ERTEM Ekolojik Tarım Derneği Yönetim Kurulu Başkanı

Ekolojik Tarım Derneği Almanya Gıda, Tarım ve Tüketiciyi Koruma Bakan Yardımcısı ve Yönetim Kurulu Başkanı Parlamenter Müsteşarı Dr. Gerd Müller, Atila Ertem, organik ülkesinin organik tarım ürünlerinin tarımda Ege Bölgesi’nin Avrupa’daki en önemli pazarı olduğunu belirterek, özellikle Ege geleceğine yönelik Bölgesi’nde üretilen incir ve benzeri öngörülerini şu şekilde gıdaların büyük talep gördüğünü açıkladı: söyledi. İzmir Büyükşehir Belediyesi’ni ziyaret ederek Başkan Vekili Dr. Sırrı Aydoğan “Organik tarım tüm dünyada ile görüşen konuk Bakan, organik olduğu gibi Ege Bölgesi’nde de tarım konusunda iki ülkenin işbirliği artmaya devam edecektir. Bu artışın içerisinde olduğunu da vurguladı. daha sağlıklı olabilmesi için bölge Bakanlık olarak bu bölgede organik üreticilerinin organik üretici birlikleri ve üretim yapan üreticilerle daha yoğun kooperatif çatısı altında birlikte hareket ilişkilerde bulunma kararı aldıklarını etmesi gerekmektedir. hatırlatan Dr. Müller, Türkiye’den Tüketimin de sadece belli bir ülkesine yapılan organik ürün seviyede değil, bütün bölge satışının daha yukarılara çıkmasını halkı tarafından benimsenerek öngördüklerini dile getirdi. Dr. Sırrı Aydoğan ise özellikle talep edilmesi gerekmektedir. İzmir’de Büyükşehir Belediyesi’nin de Kuşkusuz talebin yaratılması öncülüğünde organik tarım anlamında için ticari açıdan daha aktif ciddi çalışmalar yapıldığını söyledi. çalışmaların yürütülmesi gerekir. Türkiye’de 3 ürünle başlayan organik Tire Süt Kooperatifi’nin organik üretimin bugün 250’den fazla ürünle sütten sonra organik ayran üretmeye devam ettiğini belirten Aydoğan, bu başlaması talep yaratmaya iyi bir ürünlerin yüzde 60’ının da Almanya’ya örnek olarak görülebilir. Kozak/ ihraç edildiğini dile getirdi. Bergama üretici kooperatifinin kendi sorumluluğunu alarak organik çam fıstığı projesi yapması ve satışını da kendisinin gerçekleştirmesi olabilirliğin görülebilmesi açısından oldukça önemlidir.”

ORGANİK TARIMDA İŞBİRLİĞİ Geçtiğimiz günlerde Alman Bakan, organik tarımda işbirliği için İzmir’e geldi. 44

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 bakliyat veyağlıtohumihracatı Ege’den oluşturmaktadır yüzde 11’inipastacılıkürünleri,9’unuisebaharatlar İhracatın yüzde42’sinibitkiselyağlar,22’siniyağlıtohumlar, yağlar izlemektedir. Bunu pastacılıkürünlerivebitkisel değirmencilik ürünleriolmuştur. ihracatında artışısürükleyengrup sında ilksıradayeralanvesektör artmıştır. Sektörünmalgruplarıara- önceki yılagöre yüzde55oranında toplam ihracatındakipayıisebir artmıştır. İlk10ülkenin,sektörün bu dönemdeyüzde85oranında munda bulunanIrak’aihracatımız fazla payasahipolanülkekonu- olmuştur. Ayrıca, ihracatımızdaen bistan, İsrail,ABD,İran,Cezayir Endonezya, Suriye,SuudiAra- sırasıyla, Irak,Libya,Almanya, ihracat gerçekleştirilen ilk10ülke Sektörde 2011yılındaençok düzeyindedir. 2011 yılıiçinEİB’ninpayıyüzde5,7 4,06’lık payasahiptir. Sektörde 2011 yılıTürkiye genelindeyüzde tohumlar vemamullerisektörü, tirmiştir. Hububat, bakliyat,yağlı milyon dolarlıkihracatgerçekleş - yüzde 33,07’likartışla5milyar459 artış oranınıdaaşarak2011yılında Sektör, Türkiye’nin genelihracat yüzde 13,3’lükbirpayasahiptir. itibariyle toplamihracatiçinde mıştır. Tarım sektörüanılandönem artarak 18milyardolarayaklaş- 2010’a göre yüzde19,07oranında Belirtilen dönemdetarımihracatı 18,2’lük birartışgerçekleşmiştir. lar olduğudüşünüldüğündeyüzde ihracat rakamının113,9milyardo- olarak gerçekleşmiştir. Geçenyıl hububat ihracatı134,6milyardolar 2011 yılındaTürkiye’nin toplam sahiptir. Sektörde2011yılıiçinEİB’ninpayıyüzde5,7düzeyindedir Hububat, bakliyat,yağlıtohumlarvemamullerisektörü,2011yılıTürkiyegenelindeyüzde4,06’lıkpaya 312 milyon $’lık hububat, yakalayan EgeHububat milyon dolarlıkihracatrakamı sayılabilir. 2011 yılında312 yağı, kimyon, buğdayunu beyaz haşhaştohumu, mısır ayçiçeği tohumuyağı, yapılan ürünlerarasında yılı içerisindeençokihracatı Birliğimiz aracılığıile2011 ve Almanya’dır. sırasıyla Hindistan,Irak,İsrail,Libya gerçekleştirilen ilk5ülkeise, 2011 yılındaençokihracat ise baharatlaroluşturmaktadır. pastacılık ürünleri,yüzde9’unu 22’sini yağlıtohumlar, yüzde11’ini yüzde 42’sini bitkiselyağlar, yüzde gerçekleştirmiştir. Buihracatın artışla 312milyondolarlıkihracat Birliği 2011yılındayüzde19’luk Tohumlar veMamulleriİhracatçıları “Ege HububatBakliyatYağlı Yönetim Kurulu Başkanı Mamulleri İhracatçılarıBirliği Yağlı Tohumlar ve Ege HububatBakliyat Moiz HEMSİ ulaşmayı hedeflemektedir.” tanıtım çalışmalarınındakatkısıyla Bitkisel Yağlar Tanıtım Grubu”nun Bulgur,olan “Makarna, Bakliyatve Birlikleri tarafındanyürütülecek Güneydoğu Anadoluİhracatçı ve UnluMamullerTanıtım Grubu”; tarafından yürütülecekolan“Un Orta AnadoluİhracatçıBirlikleri Şekerli MamullerTanıtım Grubu”; yürütülecek olan“Şekerlemeve İhracatçı Birlikleritarafından ihracat hedefine,İstanbul koyduğu 13.7milyardolarlık Sektör, 2023 yılıiçinönüne yüzde 26’lıkartışsağlamıştır. 2012 yılınınilkbeşayında Mamulleri İhracatçılarıBirliği Bakliyat Yağlı Tohumlarve Bilgi için: 0 232 441 51 52 İzmir, Türkiye’deki büyükbaş hayvan sayısının yüzde 3,4’ünü, küçükbaş hayvan sayısının da yüzde 1,9’unu barındırıyor

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 Hayvan sayısında 2. sırada, 46 süt veriminde ise lideriz

Türkiye son 10 yılda sığır kalitesinde Avrupa Birliği kriterlerini yakaladı. Özellikle Ege, Marmara ve Trakya bölgelerindeki süt üretimi ise Avrupa Birliği düzeyine ulaştı. Türkiye genelindeki, hayvan sayısı İzmir (%9,25), en az ise yine Uşak’tır bin 356 TL üretim değeri ile ilimizin açısından bakıldığında Ege Bölgesi (%3,84). Yerli büyükbaş hayvan en önemli hayvansal üretim gelir ikinci sırada yer alırken, süt verimliliği varlığı en çok olan il Aydın (%5,01), kaynağını oluşturmaktadır. Hayvancı- açısından ise birinci sırada geliyor. İz- en az ise Denizli’de (%0,48) bulun- lığı Geliştirme Projesi kapsamında ırk mir, Türkiye’nin en önemli hayvancılık maktadır. Küçükbaş hayvan varlığı ıslahı çalışmaları için 2010 yılında 62 üretim merkezleri arasında yer alıyor. en fazla Afyonkarahisar’da, en az ise bin 773 hayvana suni tohumlama ya- Türkiye’nin son 10 yılda sığır kalitesi Aydın’da bulunmaktadır. pılmıştır. Ege Bölgesi’nin hayvancılık bakımdan Avrupa kriterlerini yaka- Ege Bölgesi kanatlı hayvan varlı- konusunda öncü illerinden Afyon’da ladığı vurgulanıyor. Özellikle Ege, ğının 1/3’ünden fazlası (%37,41) 2010 yılında 270 bin 703 adet sığır Marmara ve Trakya bölgeleri uzun Manisa’da bulunmakta olup yaklaşık bulunurken, 620 bin 399 adet koyun yıllardır ortaya koymuş oldukları suni 2/3’lük bir kısmı (%64,27) Manisa alt mevcuttur. Bölgenin diğer illerinden KAPAK KONUSU tohumlama çalışmaları neticesinde bölgesinde mevcuttur. Denizli’de 2010 yılında 190 bin 930 47 bölgedeki ırklar süt üretim seviyesi Ege Bölgesi kanatlı hayvan varlığının olan sığır sayısı 2011’de 212 bin olarak Avrupa Birliği düzeyine ulaştı. önemli bir kısmını (95,91) tavuklar Ege Bölgesi’ndeki birlikler başta oluşturmaktadır. Arı varlığı bakı- olmak üzere gelişmiş birliklerin yağ, mından dünyada 2. sırada bulunan protein, somatik hücre sayısı gibi sütte kaliteyi belirleyen çalışmaları ile Türkiye’ye örnek teşkil ediyor. 81 ildeki süt üretiminde İzmir’in payı yüzde 8,5 oldu. Destekleme rakam- larına bakıldığında 2010 yılında süt üreticisine 248 milyon lira dağıtıldı. Dağıtılan bu 248 milyon liradan İzmir’in aldığı pay ise 25 milyon lira oldu. Sütün yanında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı son dönem- de süt tozu üretiminin arttırılmasına yönelik de desteklemelerde bulundu. 2012 yılında İzmir genelinde bir mil- yon 495 bin ton süt tozu üretildi. Üre- tilen süt tozu miktarının 577 bin tonu destekleme kapsamına alındı. Bu da İzmir’de üretilen toplam süt tozu mik- tarının yüzde 38,64’ünü oluşturuyor. TL bazında bakıldığında 577 bin ton süt tozu üretimi için bir milyon 126 bin 891 lira destek verildi. ülkemiz, üretim bakımından 4. İzmir’de 174 adet süt ve süt ürünleri sırada olup dünyada mevcut ballı işleme tesisi bulunuyor. Öte yandan; bitki türlerinin ¾’üne sahiptir. Arıcılık 8 adet süt üretici birliği, 37 adet de yönüyle bölgemizde Muğla ili göze kooperatif mevcut. Gıda Tarım ve çarpmaktadır. Hayvancılık Bakanlığı’nın bölgeye 499 adede, koyun sayısı ise 118 bin verdiği primler Doğu ve Güneydoğu AFYON İLİ HAYVANCILIKTA 611’den 146 bin 886’ya yükselmiştir. Anadolu bölgelerine yapılan destek- ÖNCÜ Kütahya’da ise 98 bin 554 adet sığır lemelerin neredeyse iki katına ulaştı. Manisa’da 198 bin 754 adet sığır, sayısına karşın, 239 bin 792 adet İzmir 2011’de aldığı 129 milyon TL’lik 459 bin 35 adet koyun, 174 bin 479 koyun bulunmaktadır. destek primi ile birinci sıraya oturdu. adet keçi, yaklaşık 20 milyon adet Uşak’ta yine 219 bin 110 adet koyun tavuk, 54.267 adet arı kovanı mev- varlığına karşın, 136 bin 427 adet sı- BÜYÜKBAŞ HAYVAN cudu bulunmaktadır. 2010 yılında ğır bulunmakta. Muğla’da 2011 yılın- VARLIĞINDA İZMİR LİDER Manisa’da 171 bin 688 ton tavuk da 150 bin 300 baş sığır bulunurken, Ege Bölgesi’nde toplam büyükbaş eti, 4 bin 334 ton sığır eti, bin ton 86 bin 320 baş koyun bulunmaktadır. hayvan varlığı içinde kültür büyük- küçükbaş eti, 414 bin 947 ton inek Muğla’nın hayvansal üretiminin eko- baş hayvan varlığı en çok olan il sütü, 42 bin 256 ton küçükbaş sütü nomiye katkısı ise 925 milyon TL’dir. İzmir (%9,45), en az il ise Uşak’tır ve yaklaşık 1 milyar adet yumurta Aydın genelinde ise 291 bin 663 adet (%1,31). Kültür melezi büyükbaş üretimi gerçekleştirilmiştir. Hayvansal sığır mevcut ve bunun 32 bin 533’ü hayvan varlığı en çok olan il yine ürünlerden tavuk eti 184 milyon 90 merkez ilçede bulunmaktadır.

İZMİR’İN TÜRKİYE’DEKİ YERİ...

İzmir’de 2011 yılında 433 bin 29 büyükbaş hayvan, 577 bin 221 küçükbaş hayvan kayıt altına alındı. Bu rakamlarla İzmir, Türkiye’deki büyükbaş hayvan sayısının yüzde 3,4’ünü, küçükbaş hayvan sayısının da 1,9’unu oluşturdu. Sağmal hayvan varlığı açısından bakıldığındaysa 2011 yılında İzmir’de 225 bin 135 koyun, 186 bin 935 sığır, 80 bin 984’de keçi kayıt altına alındı. 48

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 Türkiye’de deanlaşılmayabaşlandı Tarım vetarımadayalısanayininönemibütündünyadaolduğugibiartık yatırımları arttı Hayvancılıkta holding sıfır faizlikredilerietkilioldu Holdinglerin tarımvehayvancılığayaptığıyatırımlarda,devletin ğu içinbuişeyatırımyapanfirmalaroldu. miş dönemdesadecesıfırfaizlikredi oldu- etkili olduğunuifadeedenBayındır, “Geç- yatırımlarda, devletinsıfırfaizli kredilerinin Holdinglerin tarımvehayvancılığayaptığı başlandığını vurguladı. olduğu gibiartıkTürkiye’de deanlaşılmaya sanayinin stratejikönemibütündünyada mer Tömek Bayındır, tarımvetarımadayalı TETA Teknik Tarım GenelKoordinatörü Su- doğru bilgiilegüncelteknolojiyisunan işletmelerkurmakonusunda da modern Türk çiftçisine23yıldırhayvancılıkalanın- yapma kararıalmıştır”dedi. yeni birişdalıolduğuiçinbusektöre yatırım önemli birkısmıdahayvancılığınparlayan kısmı sıfırfaizlikredi olduğu içingirdiyse de inşaatları devam etmektedir. Holdinglerin bir sayıda 1000sağmalkapasiteliyatırımların işletme kurabilirsiniz.Görüldüğüüzere çok kün değil.Ancak400sağmalkapasitelibir sağmal kapasiteliişletmekurmanızmüm- mez. Birkere devletinverdiği kredi ile1000 için busektöre yatırımyaptıklarısöylene- holdinglerin sadecesıfırfaizlikredi olduğu Bunların sayısıoldukçafazla.Ancaktüm Tarım ve hayvancılığa dayalı bü- caktır. Geçen bu 30 ay içinde çeşitli İç Anadolu’ya ve Doğu Anadolu’ya yük sanayi yatırımı yapan gruplar sebeplerden ötürü (verim düşüklüğü, gittikçe besi sığırcılığının yaygın hakkında bilgi veren Bayındır, “Bu döl verim sorunu vs.) sürüden yakla- olduğunu görürsünüz. Bunun temel konuda Türkiye’de önder olan çiftlik, şık 130 inek ayıklanacak ve kesime nedenlerinden en önemlisi, Ege Saray Halı grubuna bağlı Saray Tarım gidecektir. Bu işin doğası böyledir. Bölgesi’nde sulanabilir tarım ara- İşletmeleri’dir. Saray Tarım İşletmeleri İlk yıl doğan yaklaşık 230 dişi buzağı zilerinin bulunması ve kaliteli kaba 2012 yılı Haziran ayı itibariyle 2 bin (buzağı ölümleri hesap edilmiş haliyle) yem üretiminin yaygın olmasıdır. 500 sağmal, 32 bin baş besi işletme- sürüye katıldığı takdirde sürüdeki Aynı zamanda 70’li yıllarda kuru- si olarak çalışır durumdadır. Enteg- anaç inek mevcudumuz 600 adet lan Hayvancılığı Geliştirme Genel

rasyon olarak yem fabrikaları, et fab- olacaktır. Ancak 3. yıl içinde sürü- Müdürlüğü İzmir’de çok başarılı bir KAPAK KONUSU rikaları ve 300 ton/gün kapasiteli süt nün yüzde 20 oranında ayıklanacağı uygulama alanı bulmuş ve hayvancılık fabrikaları çalışmaktadır. Yem üretimi unutulmamalıdır. Bu da demek oluyor kültürünün yerleşmesine büyük katkı 49 için ise 30 bin dekar arazi işlemek- ki 3. yıl sonunda başladığımız kapa- sağlamıştır. Bunlar, üreticinin maliyet- tedirler. Saray Tarım ile 1999 yılında siteye ancak ulaşıyoruz. Alttan gelen lerini ciddi ölçüde ucuzlatmaktadır. çalışmaya başladık ve bu yıl yaptıkları dişi hayvanlarımız sayesinde 3. yıldan Bunların sonucu olarak İzmir yıllardır genişlemede hala birlikte çalışıyoruz. sonra sürü her yıl büyüyecektir. De- süt üretiminde ilk sırada gelmektedir. Koza Holding Eskişehir’de 1000 sağ- vamlılıktan bahsedeceksek, 3. yılını Bu sebeple Ege Bölgesi’nde modern mal kapasiteli işletme kurmaktadır. tamamlamış olan çiftlikleri esas almak ve profesyonel işletmeler önümüzde- Projelerinde sütü işleyecek bir fabrika gerekir. Ancak yatırımcıların önemli ki dönemde hızla kurulacaktır” dedi. da var. Bu süt fabrikasının amacı, bir kısmı doğru bilgiye ve doğru ma- bulundukları bölgedeki üreticilerin kine ve ekipmana ulaşamadıklarından “HAYVANCILIKTA MODERN sütünü de işleyerek bölge hayvancı- AİLE İŞLETMELERİNİN SAYISI lığına katkıda bulunmaktır. Bir örnek ARTACAK” daha verecek olursak, Kırklareli’de Bayındır, Ege Bölgesi’de hayvancılık Okan Holding 500 sağmal kapasiteli sektörünün geleceğine yönelik öngö- bir çiftlik kurdu. Bu yıl içinde hayvan- rülerini şu şekilde anlattı: ları gelecek ve üretime başlayacaklar. “Sadece Ege Bölgesi’nde değil, İç Bunun gibi onlarca örnek verilebilir” Anadolu Bölgesi’nde de profesyonel diye konuştu. süt sığırcılığı yatırımları kurulacaktır. Çünkü İç Anadolu Bölgesi’nde arazi “DOĞRU MAKİNE VE EKİPMANA fiyatları daha ucuz olmakla beraber, ULAŞAMAYAN ÇİFTLİKLER sulanabilir toplu araziler bulmak SATILIYOR” mümkündür. Sözleşmeli ekim hızla Holdinglerin kurduğu süt sığırı işlet- Sumer Tömek Bayındır yayılmaktadır. Civardaki tarla sahipleri melerinin devamlılığından söz etmek TETA Teknik Tarım Genel Koordinatörü kurulan çiftliklere sözleşmeli kaba yem (silaj, yonca) yetiştiriyorlar. Bu sayede hem çiftlik kaba yem sıkıntısı yaşamıyor, hem de tarla sahipleri satış garantili ürün yetişti- riyorlar. Bu sistem hızla yayılacaktır. Kurulacak olan çiftliklerin büyük bir kısmının, orta ölçekli modern aile işletmeleri olacağını sanıyoruz. Çünkü bu işletmelerde çiftlik sahibi işçiliğin büyük bir kısmını kendi aile fertleriyle çözüyor. Bu sayede genel giderleri düşük olduğundan çiftliğin karlılığı artıyor. Modern aile işletmelerinde ortalama 80 sağmal bulunduğunu varsayacak olursak, hayvanlarla birebir ilgilenen için çiftliğe hayvan girdikten sonraki ciddi hayvan kaybına uğramakta ve aile fertlerinin hayvanlar üzerindeki 3. yıl sonunda konuşmanın doğru bu süreci tamamlayamadan, ne yazık kontrol mekanizması da teknoloji ile olacağını söyleyen Bayındır, konuş- ki, çiftliklerini satılığa çıkarmaktadırlar. gelişmekte ve olası sorunları başında masını şöyle sürdürdü: Şu anda Türkiye genelinde 200 sağ- tespit ederek sorunların önüne geçe- “Bugün bir çiftliğe 500 gebe düve mal kapasite üzeri yaklaşık 40 adet bilmektedirler. Avrupa’da da hayvan- girdiğini varsayarsak, yaklaşık 5 ay çiftlik satılık ve içinde hayvan yok. Bu cılık modern aile işletmeleri temeline sonra doğumlar tamamlanır. İkinci üzücü bir durum.” oturmuş durumdadır. Bu tip işletme- doğumlar 13 ay sonra olacaktır. Bu lerin kurulması, ekonomik refahın da oran yüzde 80 civarındadır. Doğan “TÜRKİYE’DE ÜRETİLEN SÜTÜN eşit dağılımına destek olmaktadır. yavruların yarısı dişi, yarısı erkek DÖRTTE BİRİ EGE’DEN” Tabii, önemli olan kapasitesi ne olacaktır. Çiftlikte ilk yıl doğan dişi Türkiye’de üretilen sütün dörtte olursa olsun; işletmelerin kar ederek buzağıların gebe olup doğurma sü- birinin Ege Bölgesi’nde üretildiğine çalışmasıdır. Kurulan her işletme milli reci, 25. ayında gerçekleşecektir. Bu değinen Bayındır, “Sadece İzmir tek servetimizdir. demektir ki çiftliğe hayvan girdikten başına yüzde 10-15’ini üretmektedir. Bu işletmelerin karlı çalışması için 30 ay sonra işletmeye kendi yavru- Süt sığırcılığı gelişmiş, dolayısı ile süt doğru bilgiye ulaşmaları gereği kaçı- larından oluşan yeni inek ilavesi ola- sanayii de bu bölgede gelişmiştir. nılmazdır.” 50

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 1 milyar421milyon148bindolara dolar olansektörihracatı,2011’de 2010 yılında962milyon168bin ve yüzde48’likbirihracatartışıyla, ihracat hızlıbirivmeyleyükselmiş sektör halinialmıştır. 2011yılında ve yakaladığıihracatartışıylayıldız cat artışınasahipolansektörolmuş mamuller” sektörüenyüksekihra- yılında “suürünlerivehayvansal ihracat yapabilirhalegelmiştir. 2011 kapasitesi ilebugün97ülkeye rollü üretimi vebunaparalelartan standartlarındaki kalitelivekont- itibariyle, ilerleyenzamanladünya leme dönemindeolanaltsektörler sektörü, 1990’larda henüzemek- Su ürünlerivehayvansalmamuller parlıyor mamuller sektörününyıldızı Su ürünlerivehayvansal 1 milyar421milyon148bindolaraulaştı Sektörün ihracatı2011yılındayüzde48’likartışla yıldız sektörhalinialmıştır 2011 yılındaenyüksekihracatartışınasahipolansektörolmuşveartışı törlerle direkt veyaindirekt ilişkisi çevre, sağlık,gıda,imalatgibisek- ürünleri sektörü,ulaştırma,turizm, 344 adetdenizişletmesivardır. Su kahanesi, bin623adetiçsutesisi, 17 adetdeniz,5içsukuluç - Müdürlüğü (TUGEM)verilerinegöre Tarımsal Üretim veGeliştirmeGenel artışlar kaydedilmiştir. bal hariçdiğersektörlerde önemli İhracat değerlerinebakıldığında yumurtada görülmektedir. fazla ihracatartışı,kanatlıetlerive su ürünlerindeolmaklabirlikte,en ürünleri sektörüizlemektedir. Ağırlık bunu kanatlıetleri,yumurtavesüt munu suürünlerisürdürmekte olup, ulaşmıştır. Sektörde liderlikkonu- Genel Müdürlüğükuruldu. Bu süreçte BalıkçılıkveSuÜrünleri ğı adıaltındayenidenyapılandırıldı. Gıda, Tarım veHayvancılıkBakanlı- kanlığı yapılanyasaldüzenlemeile 2011 yılındaTarım veKöyişleriBa- Bölgesi’nde yatmaktadır. Aydın, MersinvekısmenKaradeniz Yarımadası olmaküzere İzmir, kültürün kalbibaştaMuğla/Bodrum üzerinde istihdammevcut.Akua- tadır. Akuakültürde ise10binin 25 binkişiyeistihdamsağlamak- bulunduğu gözönündealındığında, Sinan KIZILTAN Türkiye Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Sektör Kurulu Başkanı KAPAK KONUSU

51

Su ürünleri sektöründeki liderlik, en SU ÜRÜNLERİ, AB’YE İHRAÇ önemli pazarın AB ülkeleri olduğu EDİLEN TEK HAYVANSAL ÜRÜN balıklar ve su ürünleri sektöründeki en Su ürünleri, Avrupa Birliği’ne ihraç önemli rakiplerimizin yine AB ülkeleri edilebilen tek hayvansal ürün olması olması, sektörde Türk firmalarının dolayısıyla ülkemiz için ayrı bir öneme başarılı performansını göstermektedir. sahip. Zaten en büyük pazarımızı Bunda, ülkemiz kültür balıkçılığındaki Hollanda, Almanya, İtalya gibi AB gelişme önem arz etmektedir. Ülke- ülkeleri oluşturuyor. Bu ülkelerin mizde tesisler AB’ye entegre olmuş, yanında orkinos için Japonya önemli bu anlamda modern işletmelerde bir pazar. Rusya çok önemli bir pazar, üretim yapmaktadırlar. sonrasında Yunanistan, Lübnan, Sektör ihracatında en büyük İngiltere, Polonya gibi ülkeler var. artış, kanatlı etlerinde görülmüş 100’e yakın ülkeye ihracat yapıyoruz. En önemli ihraç ürünleri levrek, çipura, olup, bu ise Irak’a yapılan alabalık ve orkinos. Balık türlerinin ya- ihracattaki gelişmeye bağlıdır. nında kum midyesi, kurbağa bacağı, Bal ihracatımız geçmiş yılların karides, salyangoz, ahtapot gibi diğer çok gerisinde yer almaktadır su ürünlerinin de ihracatı yapılıyor. ve değer olarak önceki yıllar 2023 İHRACAT HEDEFİMİZ 3,5 düzeyine erişemeyeceği tahmin MİLYAR DOLAR Su ürünleri ve mamulleri sektörünün edilmektedir. 2023 ihracat hedefi 3,5 milyar dolar Yumurta sektörü ise çok hızlı bir ivme ve gerçekçi bir hedef. Aslında ihraca- yakalamıştır. Ancak bu ivme tamamen tın seyrine baktığımızda, bunun daha Irak’ta edinilen pazar payına bağlıdır. üzerine çıkabilecek bir potansiyele Yumurtacılık sektörünün ihracatında sahibiz. Hedefe ulaşmak için öncelikle 2009 yılında büyük artış kaydedilmiş, kıyı lojistik tesisleri kurulmalı, su ürün- bu artış 2010 ve 2011 yılında da leri organize lojistik bölgeleri oluşturul- sürmüştür. Süt ve süt ürünleri ihracatı malı. Balıkların hasat edildiği noktalar- da artarak devam etmektedir. daki altyapı sorunları çözümlenmeli, Süt ürünlerinde Ortadoğu ülkeleri ön sektör girdilerinde, yem ve enerjide plana çıkmaktadır. Sektör ihracatında, indirim sağlanmalı, alternatif pazarlar yem bitkilerindeki yüksek fiyat artışları, yaratılmalı, KDV oranları düşürülmeli. buna karşılık ürün fiyatının düşüklü- 2001-2010 yılları arasındaki 10 yıllık ğü gibi olumsuz etkenlere rağmen, dönemde yetiştiricilik üretimimiz, kaydedilen performans önem arz 67 bin 244 ton’dan, yaklaşık yüzde etmektedir. 149 artarak 167 bin 141 tona ulaştı. Önümüzdeki dönemlerde, ülkemiz Sektörde üretim, artan teknik geliş- kültür balıkçılığındaki gelişmeye meler ve mevcut kapasitenin etkin bir bağlı olarak su ürünleri ihracatımızın şekilde kullanımına bağlı olarak artıyor. normal seyrinde devam edeceği Bu gelişmeler sonucunda; düşünülmektedir. 2012 yılında, sektör Türkiye’nin, 25 Avrupa Birliği ülkesi ihracatımızın yine aynı seyri sürdü- arasında yetiştiricilik üretimde 5. receği öngörülmektedir. Türkiye’nin sıraya ulaştığı, ihracatını on beş yılda beşe katlayarak Alabalık üretiminde AB ülkeleri arasın- 2023’te 500 milyar dolar seviyesine da 1. sıraya yükseldiği, ulaşmak için başlatılan seferberlikte, GFCM-FAO tarafından yapılan bir sektörlerimizin 3,5 milyar dolarlık çalışmada, Avrupa çipura-levrek pay alınması öngörülmektedir. Bu pazarında yüzde 25’lik paya ulaştığı hedeflere ulaşmak için katma değeri tespit edildi. yüksek, markalı ürün üreterek ihracat yapılması gerektiği düşünülmektedir. 52

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 Görüşler 13.4 dekardır. ilde ortalamaişletmebüyüklüğü ve 13türhayvanyetiştiriciliğiyapılan konumundadır. 113türbitkiselürün Türkiye’nin ise3.büyükmetropolü olmuş, EgeBölgesi’ninenbüyük, sahip farklımedeniyetlerinbeşiği geçmişten gelentarımmirasına yapısı zenginfaunaveflorasıolan, aynı andayaşandığı,verimlitoprak, iklimin etkisinde,dörtmevsimin İzmir konumitibariyleAkdeniz sulanabileceği etütraporlarıyla 280 binhektarlıkkısmının bin 118hektartarımalanın BİR ÇOK ALANINDA ÖNCÜ VE LİDER İZMİR, HAYVANCILIK BAŞTA OLMAKÜZERE TARIMIN Gıda, Tarım veHayvancılıkİzmirİlMüdürü Ahmet GÜLDAL Sahip olduğu341 dürmektedir. EgeİhracatçıBirlikleri firmanın 9’uilimizdefaaliyetlerini sür üretimi kontrol edipbelgelendiren 19 olarak değerlendirilebilir. Ziraorganik ise İzmirbirmerkez,hattabaşkent Organik tarımaçısındanbaktığımızda ORGANİK TARIMIN BAŞKENTİ mektedir. minin yüzde6’sı İzmir’degerçekleş- üretiminin yüzde6’sı, domatesüreti- 9’u, tütünüretiminin yüzde8’i,üzüm yüzde 13’ü,pamuküretiminin yüzde minin yüzde14’ü,kirazüretiminin üretiminin yüzde15’i,zeytinüreti- mandarin üretimin yüzde17’si, incir ülkemiz enginarüretimin yüzde47’si, ürün desenioluşmuştur. Örneğin yüksek, ihracatayönelikbitkiselbir sulu tarımyapılanalanlarda brütmarjı üzerinde değerlere sahiptir. Özellikle kalite açısındanTürkiye ortalamasının uygun olup,birçok üründe verimve min etkisiylepolikültürtarımyapmaya sahip olmasınınyanısıraAkdenizikli- konularında yüksekbirpotansiyele bilgi vedonanım,araştırmayayım Tarımsal altyapı,girdi kullanımı,teknik 2011 yılıitibariyle44bin912’dir. Kayıt Sistemi’nekayıtlıçiftçisayımız 15’i tarımlauğraşmaktadırveÇiftçi 965 bin232olanilnüfusununyüzde En sonyapılansayımagöre 3milyon sulaması ilesulanmaktadır. alan gerekdevletgereksehalk gelen 179bin146hektarlık yüzde 53’lükbiroranakarşılık belirlenmesine karşınşuaniçin - verimlilik veüretim miktarıaçısından dan bakıldığındailimizhayvancılıkta önemli birrol üstlenmişlerdir. Buaçı - likleri nedeniyleinsanbeslenmesinde gibi hayvansalürünlertaşıdıkları özel- Bilindiği üzere et,süt,yumurtavebal ÇIKARMAK SÜT MİKTARINI YÜZDEYÜZE HEDEF, SOĞUKZİNCİRDEKİ ve çevre korunmuşolacaktır. lanacak, bununlabirlikteinsansağlığı yetiştirilen ürünlerinizlenebilirliğisağ- önlenmesi hedeflenmiştir. Buproje ile (toprak, suvehava)bulaşmasının haline getirilmesi,pestisitlerinçevreye tarlası, bahçesivebağınınuzmanı ve desteklenmesi,çiftçilerinkendi mesi, doğaldüşmanlarınkorunması kalıntısı bulunmayanürüneldeedil- üretimin arttırılması,kaliteli ve pestisit liği arttırmakamaçlanmıştır. Bitkisel sağlığını korumak,tarımsalverimli- kullanımını sağlamak,insanveçevre nebilir doğal kaynakların sürdürülebilir sürdürülen projedir. Proje ileyenile- Yönetimi Projesi (EKÜY)”adıaltında tarihinde “Entegre veKontrollü Ürün bakanlığımızca 26ildeMayıs2010 mates, Hıyar)başlatılan,dahasonra (Şeftali, Kiraz,Bağ,Mandarin,Do- Önleme Projesi’ olarak6üründe Müdürlüğü’müzde ‘ZiraiİlaçKalıntısı bir konuda;Ocak2010’daİl Önemle bahsedilmesigereken gerçekleştirilmiştir. 80’inden fazlasıİzmirLimanı’ndan TL’lik organikürünihracatınınyüzde verilerine göre 15milyon879 bin571 kendinden söz ettiren bir ildir. 13 tür değerinin korunması, gıda güvenliği bu kaynaklar sera ısıtmasına da hayvanın yetiştiriciliği yapılan İzmir, ile sütün kalitesinin ve verimliliğinin uygundur. Ülkemizde bulunan hayvansal ürünler değeri bakımından arttırılmasına yönelik pek çok çalışma 11 adet yüksek ısılı jeotermal Türkiye ikincisidir. Örneğin Türkiye’de yapılmaktadır. Ayrıca il müdürlüğü- alandan 3 tanesi ilimiz sınırları içinde üretilen sığır sütünün yüzde 9’u, müzce halkı bilinçlendirmek üzere bulunmaktadır. koyun sütünün yüzde 4’ü ve keçi sü- eğitim, işletmelerde mevzuata uygun Bunlar Seferihisar, Balçova ve tünün de yine yüzde 4’ü ilimizde üre- üretimin gerçekleşmesini sağlamaya Dikili jeotermal sahalarıdır. Bunların tilmektedir. Sığır varlığının tamamına yönelik çalışma ve denetimler, sütün yanı sıra çok sayıda orta ve düşük yakını (yüzde 95) saf kültür ve kültür uygun toplanması ve taşınmasını sıcaklıkta jeotermal saha vardır ve melezi hayvanlardan oluşurken yıllık içeren sütte soğuk zincir altyapısını bunlar da sera ısıtmasında kullanı- toplam sığır sütü üretimi 1 milyon oluşturmaya yönelik çalışmalar ger- labilir. Jeotermal enerjinin mevcut 86 bin 461 ton, (sığır+koyun+keçi) çekleştirilmiştir. Hedefimiz başarıyla kulanım durumuna bakıldığında KAPAK KONUSU toplam süt üretimi 1 milyon 128 bin yürüttüğümüz ve şu an yüzde 90’lar- sera ısıtmasında jeotermal enerjinin 53 665 ton ve hayvan başına ortalama da olan soğuk zincirdeki süt miktarını potansiyelinin çok altında kullanıldığı yıllık süt üretimi 5,5 tondur. Soy kütü- yüzde 100’lere ulaştırmaktır. görünmektedir. ğüne kayıtlı işletmelerde ise ortalama İzmir’in bir başka zenginliği de su Jeotermal enerji potansiyeli bakımın- süt verimi 6,5 ton civarındadır ki bu ürünleridir. İldeki toplam 51 adet balık dan ülkemiz Avrupa’nın birincisi, rakam AB ülkeleri süt verimlerine çok çiftliğinden elde edilen 4 bin 850 ton Dünya’nın yedincisi konumunda- yakındır. Teknik ve bilimsel hayvan- balık ve 2 bin 21 ton orkinos ihraç dır ve bu zenginliğin çok önemli cılık yetiştirme yöntemlerini uygu- edilmiştir. İhraç edilen avcılık balıkları, bir kısmı il sınırlarımız içinde yer lamasının yanı sıra kaba yem açığı kabuklular, yumuşakçalar da dahil almaktadır. Bu potansiyelin daha olmayan ilimiz, hayvan kalitesi, ırk edildiğinde, İzmir’in su ürünleri ihra- iyi değerlendirilebilmesi için müdür- ıslahları, sürü büyüklükleri, hayvanla- catı 125 milyon dolara ulaşmıştır. lüğümüz son zamanlarda ilimizde rın bakımı ve beslenmesi gibi birçok bulunan bazı jeotermal sahaların açıdan Türk hayvancığının dolayısıyla JEOTERMALLER, ORGANİZE sera ısıtmasına açılması yönünde süt endüstrisinin lideri konumundadır. SERA BÖLGELERİNİ ISITACAK çalışmalar yapmakta. Amacımız, bu Konuyla ilgili ilimizde süt ve süt ürün- Öte yandan ilimizde çok sayıda bölgelerde organize sera bölgeleri- lerinin işlenmesi, pazarlanması, besin jeotermal kaynak bulunmaktadır ve nin kurulmasıdır.

EGE BÖLGESİ, TÜRKİYE TARIMINDA ÖNEMLİ YER TUTUYOR

Ege Bölgesi’nin (Afyonkarahisar, avantaja sahip olan Ege Bölgesi’nde, Tarımsal açıdan diğer bölgelere Aydın, İzmir, Denizli, Kütahya, Manisa, pamuk üretimi Türkiye üretiminin göre gerek üretim, gerek sosyo- Muğla, Uşak) ülke Gayri Safi Yurtiçi yüzde 17’sini, incir üretiminin yüzde ekonomik yapı, eğitim ve örgütlenme Hasılası (GSYH) içindeki payı yüzde 75’ini, tütün üretiminin yüzde ve gerekse tarımsal sanayi yönünden 13,7’dir. Bölge tarım sektörünün 73’ünü, üzüm ve zeytin üretiminin oldukça ileride olan Ege Bölgesi, toplam tarımsal GSYH’deki payı yüzde 47’sini karşılıyor. Türkiye organik tarım açısından da Türkiye’de ise yüzde 18,3’tür. Ege Bölgesi’nin kiraz üretiminin yüzde 36’sı ve liderlik yapabilir. Ege Bölgesi’nde toplam ülke sanayi sektörü içindeki haşhaş kapsülünün yüzde 61’i bu organik tarım faaliyetlerinin yüksek payı yüzde 13.6, hizmetler sektörünün bölgemizden sağlanıyor. (TÜİK, olmasındaki en önemli etkenlerden payı ise yüzde 13.3 düzeyinde. 2011). Alet ekipman ve traktör sayısı biri Türkiye’de faaliyet gösteren (TÜİK,2008) Ege Bölgesi, toplam açısından Ege Bölgesi Türkiye’nin kontrol ve sertifikasyon kuruluşlarının Türkiye ekili dikili alanların yüzde 11’ini yüzde 21’i düzeyinde. büyük çoğunluğunun bu bölgede ve toplam tarla ekilişlerinin yüzde Buğday, arpa, mısır, nohut, olması ve organik ürünlerin daha fazla 13’ünü oluşturmaktadır. Toplam şekerpancarı, patates, domates, ihracatının yapılmasının sağlanmasıdır. sebze alanlarının yüzde 18’ine ve kavun, karpuz bölgenin önemli Ege’de tarımın oldukça toplam meyve ağaçlarının yüzde ürünleri arasında. Ayrıca organik tarım makineleşmesi dolayısıyla, kırsal göçü 25’ine sahip. (TÜİK, 2011) açısından da Türkiye’nin en önemli önlemek için, tarıma dayalı sanayileri bölgesi Ege Bölgesi. Örgütlenme kırsal alanda kurup tarımsal üretim Bölge, toplam Türkiye sığır bölgede üst düzeyde. Özellikle potansiyeli değerlendirilmelidir. varlığının yüzde 15’ine sahip pazarlamaya dönük örgüt TARİŞ bu ve süt üretiminin ise yüzde bölgede bulunuyor. 18’ini karşılıyor. Küçükbaş Yukarıdaki rakamlardan anlaşıldığı üzere Ege Bölgesi, Türkiye tarımında hayvan varlığının yüzde 12’si önemli bir yer tutuyor. Bölgedeki ve kümes hayvanlarının yüzde üretim potansiyeli tarımsal sanayinin 27’si Ege Bölgesi’nde. Bal gelişimine de katkıda bulunmuştur. üretiminin yüzde 21’i, süs Nitekim, Türkiye ‘deki meyve sebze bitkileri üretiminin yüzde 33’ü işleme sektörünün yüzde 60’ı, bitkisel yağ ve margarin sektörünün yüzde Ege Bölgesi’nden sağlanıyor. 58’i, meşrubat sektörünün yüzde (TÜİK, 2011). 36’sı ve et ürünleri sektörünün yüzde Tarımsal üretimde iklim, bitki örtüsü, 35’i Ege Bölgesinde yer alıyor. (Gıda, Şemsi BAYRAKTAR toprak ve su açısından pek çok Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, 2000). Türkiye Ziraat Odası Başkanı 54

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 EGE TARIMSIZ,OLAMAZ TARIMEGE’SİZ TARIM VE HAYVANCILIKTA İLKLEREİMZA ATAN SELÇUK YAŞAR: en önemliüretim bölgesidir. Ancak dir. Organiktarımdadaülkemizin dünyada zatensözsahibiürünler bitiremeyiz. İnciri,üzümü,zeytini alanındaki zenginliklerinisaymakla Ege Bölgemiz’inbitkiselüretim Afrika’nın üretim üssühalinegelebilir. Ortadoğu’nun, Avrupa’nın, Kuzey olduğu büyükpotansiyelile,tarımda dı. Türkiye veEgeBölgesi,sahip ğu tümuluslartarafındananlaşıl- en stratejiksektörüntarımoldu- geldi. Gıdatalebininkarşılanmasında en önemligündemmaddesihaline Dünyada açlıkvegıdakonusubugün ürünleri ihracatıyapmıştır. yılında 3,5milyardolarlıktarım Ege İhracatçıBirlikleri, 2011 Bölgesi gerçekleştirmektedir. yüzde 25’indenfazlasınıEge ve gıdaürünleriihracatının etmektedir. Türkiye’detarım neredeyse dörttebiriniteşkil Ege tarımı Türk tarımının tarım Ege’siz olamaz. tarım kültürühakimdir. Egetarımsız, Ege’dedir. Ege’de çokönemlibir 12’si, sukaynaklarınıniseyüzde20’si Türkiye’nin tarım alanlarınınyüzde ve hayvancılıkmerkezlerindendir. Bölgesi, Türkiye’nin enönemlitarım ve inanılmazbiyoçeşitliliğiileEge özellikleri, zenginsukaynakları Bereketli toprakları,uyguniklim Yaşar HoldingOnursalBaşkanı Selçuk YAŞAR - su ürünleripolitikasınınbelirlenmesi Öncelikle yapılmasıgereken, millibir nın ivedilikleçözülmesinebağlıdır. bu, şüphesizsektörünsorunları - söz sahibiolmasımümkündür. Ancak gelecek onyıliçindedünyaçapında üretimindeki gücüyleTürkiye’nin Bölgesi’nin özellikleçipura-levrek yıldızı bencekültürbalıkçılığıdır. Ege ki, bugünEgetarımınınparlayan olmuştur. Açıkçaifadeetmeliyim tesisi ilehayatageçiren Yaşar Grubu Türkiye’de ilkentegre çipura-levrek Kültür balıkçılığınıdabölgedeve YAPACAK” TÜRKİYE’Yİ SÖZSAHİBİ BALIKÇILIĞINDAKİ GÜCÜ, “EGE’NİN KÜLTÜR desteklemektedir. alandaki büyümeyidesonunakadar de başlatanYaşar Grubumuz,bu Yine ilkbeyazhindiüretimini bölge- hayata geçirdik. Beydere’de binbaşlıksütçiftliğini devam etmekteyiz.EnsonManisa alanda öncürolümüzü sürdürmeye tadır. Yaşar Grubuolarakbizdebu işletmeyatırımlarıhızlaartmak- dern Süt sığırcılığı alanındabölgede mo- potansiyele sahiptir. dünyanın çokazbölgesindebulunan ve kültürbalıkçılığıgibibirçok alanda tadır. Bölge;sütçülük, kanatlıüretimi çok büyükkatmadeğeryaratmak- hayvancılıkta daEgeBölgesiveİzmir mesini elbirliğiylesağlamalıyız. desteklerle sektöründahahızlı büyü- yapısal sorunlarıçözerek teşvikve mini kavramalı,özelliklebölgemizdeki Bunun içindetarımınstratejiköne - koşmamız gerektiğine inanıyorum. beraber, dahabüyükhedeflere İzmir için,EgeTürkiye içinhep devam edeceğim. gerçekleştirdim vegerçekleştirmeye hep bukıymetlitopraklarüzerinde ayrılmak istemedim.Tüm yatırımlarımı gördüm veaslabutopraklardan Ben İzmir’in,Ege’ninpotansiyelini olma yolundahızlailerlemektedir. içecek sektöründebirdünyamarkası luğu olarakPınarmarkamız,gıdave daima ilkleriyaratmıştır. Yaşar Toplu- İzmir, tarımsal sanayialanındada Bölge içerisindeönemliyere sahip teşviklerle desteklemektedirler. hayvancılık sektörlerinisürdürülebilir yeniden gözdengeçirmekte;tarımve ler nedeniyleülkelertarımpolitikalarını kacağını göstermektedir. Bugelişme- toprağın gücününyenidenortayaçı- geleceğe dairprojeksiyonlar bizlere ve tarımkaynaklarıhızlaazalırken, dünyada tarımalanlarıhızladaralırken unutulmamalıdır. Nitekim,bugün Türkiye’nin bir tarımülkesiolduğu büyük ilerlemekaydetmişsede Her nekadarsanayialanındaçok yaya yakışanbudur. tetikleyicisi olmalıdır. Bueşsizcoğraf- Ege Bölgesitarımsalbiruyanışın la, pilotprojelerle, işbirliğimodelleriyle olmalıdır. Buraya ayrılacakkaynaklar Başlangıç noktasıdaEgeBölgesi sal sanayisinigeliştirmekzorundadır. üretimini artırmakzorundadır. Tarım- değerlendirmek zorundadır. Tarımsal olduğu benzersiztarımpotansiyelini Türkiye üreterek büyüyecektir. Sahip bu dışabağımlılığıdoğurur. Oysa sınamaz. Eğertarımıihmaledersek yönüyle ekonomimizdekiyeriyad- dam, gerek sanayi,gerekse ihracat sıralarda yeralmalıdır. Gerek istih- gücü ilegündemimizdehepön Tarım, yarattığıbüyükkatmadeğerin daha ileriyetaşıyacaktır. ulusal birpolitikaizlenmesibiziçok ğu incir, zeytingibibirçok üründede sahip olmalıyız.Bölgemizinlideroldu- için tarımalanındamillistratejilere rında rekabetçi yapıyakavuşabilmek su ürünlerindedeğil,dünyapiyasala- ve uygulanmasıdır. Esasensadece -

56

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 İZMİR’İ TARIMBAŞKENTİ YAPMALIYIZ ve ihracatındaöncü. biri. İzmir, organik tarım üretim verim açısındanliderillerden bir potansiyelesahip. Kaliteve ve yayımkonularındayüksek bilgi vedonanım, araştırma sektörü, girdikullanımı, teknik sulanmakta. tarım İzmir’in Tarım alanlarının yüzde52’si yüzde 28’itarımarazisi. Toplam arazivarlığımızın hayvanlarda birinciilkonumunda. hayvansal ürünlerde ikinci,canlı bitkisel üretimde dördüncü, yapılan İzmir, Türkiye genelinde bitki ve13türhayvanyetiştiriciliği 19’u tarımlauğraşmakta.113tür büyük ili.Nüfusunyaklaşıkyüzde bakımından Türkiye’nin üçüncü de tarımınönemibüyük.İzmir, nüfus İlimizvebölgemizekonomisiiçin konumunda. ekonomisinin geleceğiiçinkilitsektör Bu nedenletarım,Türkiye tarımsal ekonomisidurumundayız. büyük, dünyanınyedincienbüyük Yüzde 2.4payileAvrupa’nın en ise ilk5üretici ülkearasındayız. büyük üreticisi, 23tarımsal üründe ülke. 5tarımsalüründedünyanınen sağlayan tarımsalavantajasahipbir bütün ürünlerinyetişmesineolanak Türkiye, bazıtropikal ürünlerdışında İzmir halabirtarımkenti. İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu KESTELLİ

açısından bualanlarfırsatalanları Bölgemiz tarımınıngelişmesi artmasına dayolaçacakalanlardır. faaliyetlerdir vekırsaldagelirin tarımda katmadeğeriartıracak başladı. Sözkonusubuürünler, su ürünleriişlemeyatırımlarıartmaya fidancılık, küçükbaşhayvancılıkve yemiş, yaşmeyve-sebze,şarapçılık, zeytinyağı, süt,narenciye, kuru kesme çiçek,süsbitkileri,zeytin- tarım, seracılık,jeo-termal son dönemlerde bölgemizdeorganik Ancak gelenekselürünlerinyanısıra prim yoluylaüretimi teşvikedilmeli. stratejik birüründürveyeterlioranda maddesi konumundaolanpamuk ve konfeksiyonsektörününham Her zamanifadeediyoruz,tekstil sektörün gözbebeğiürünüdür. kalite veözelliklerinedeniylehalen korumaktadır. Nitekim,Egepamuğu ve zeytinüretimi bölgedeönemini tütün üretimi gerilesede,üzüm, incir dönemlerde bölgedepamuk ve bölge ekonomisigelişmiştir. Son ürünlerin üretimi veihracatı artıkça incir tarımıağırlıklıyertutmuşvebu tütün, zeytinvezeytinyağı,üzüm, Bölgemiz tarımındayıllarca pamuk, biryapıyasahip. tarım modernize potansiyele sahip.Üstelikİzmir’de kaynaklar anlamındainanılmazbir sahip bölgesi.Coğrafikoşullar, doğal ülkemizin engenişüründesenine geniş tarımhinterlandıilekuşkusuz bir kaldıraçişlevigörebilir. 2020 serüvenimiz,buyoldaönemli “Herkes içinsağlık”temalıEXPO ana gelişimeksenleriolmalıdır. tarımsal dışticaretin artması sektörün sisteminin yaygınlaştırılmasıve sağlanması, endüstriyeltarım sanayi-teknoloji entegrasyonun bir limankentiolanİzmir’detarım- Gıda sanayininyoğunolduğuve plana alınmalıdır. araçlardan biriolanagro-turizm ön teşvik edilmeli.Buyoldaenönemli korunmalı, organikalanlar çiftçilik desteklenmeli,yöresel ürünler ve sağlıkkentiolanİzmir’deküçük Zengin doğalkaynaklarıileturizm yönlendirmekte. nedeniyle taleptarımsalüretimi üretim vegıdagüvenliğigibi konular sağlık, çevre koruma,sürdürülebilir dinamikler değişimeuğramakta, Üreticiden tüketiciyeuzanan zincirde yönetimi öncelikkazanmakta. ve sözleşmeliüretim vearz zinciri dünyada talepçekişli,sanayiodaklı ortaya koyabilmek.Ziraküreselleşen kurgulanırken, bütüncülbiryaklaşım geleceğe dönükolaraktarımınyapısı En önemlinoktaiseilimizde geçirecek projelere yoğunlaşmalıyız. olmalı, mevcutpotansiyeliharekete sektör paydaşlarıolarakfarkında yükselen birsektörolduğununtüm Tarımın ilimizvebölgemiziçin başkenti olmalı. mısırın, tıbbivearomatik bitkilerin kirazın, kestanenin,hindietinin,silajlık başkenti olmalı.Sütün,enginarın, turizmin başkentiolmalı.Fidancılığın organik tarımınbaşkentiolmalı.Agro- biçimde harekete geçirilmeli.İzmir, İzmir’de üretim potansiyelietkin olarak önemtaşımaktadır.

58

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 POTANSİYELİGELECEĞİ VE BÖLGESİ TARIMININEGE yer aldığıEgeBölgesitarımalanında en önemliihraçlimanlarındanbirinin bir avantajsağlamaktadır. Türkiye’nin çeşitliliği açısındanbölgeyebüyük ekolojik koşullarınınuygunluğu ürün önde gelenbölgelerindenbirisidir ve hayvansal üretimde Türkiye’nin Ege Bölgesi,hembitkiselde da önplanaçıkaracaktır. Türkiye’de veEgeBölgesi’ndedaha önümüzdeki dönemlerde busektörü ile sağlıklıgıdatalebindekiartışlar hızlı artış,tüketiciveçevre bilinci ulaşacağı tahmini,gıdafiyatlarındaki ve 2050’liyıllarda 9-10milyarlara dünya nüfusununhızlaartması sürdürülebilirliğin önplanaçıkması, Özellikle günümüzderekabetçilik ve sektör tarımdır. gelmesini sağlayantemel ile önemlioranlardadöviz sağlayarak onlarınihracatları birçok ürününyetiştirilmesini istihdam olanaklarıyaratan, ihtiyaçlarını karşılayan, geniş Ülkemizde toplumuntemel sektörlerin başındagelmektedir. ekonomik bakımdanhalastratejik değerlendirilse de;sosyalve önemi azalanbirsektörolarak ekonomik göstergeleryönünden sektörüne kaydırılmasısonucu,bazı yıllardan sonratercihlerin sanayi Türkiye’de tarımsektörü1980’li Ege Üniversitesi Ziraat FakültesiEge ÜniversitesiZiraat Dekanı Prof.Dr. F.Akın OLGUN konusunda dışpazarlarda Özellikle yaşmeyvevesebzeler ürünlerin rekabet şansıartacaktır. Bölgesi’nde üretilen tarımsal önlemler iledışpazarlarda Ege Önümüzdeki dönemdealınabilecek üretim kapasitevekalitesiartacaktır. sayısı azalacakveböylecetarımsal uyum ileküçüktarımişletmelerinin etme şanslarıartacaktır. Yine AB’ye uluslararası piyasalarda rekabet kapasiteleri vekaliteleriniartırarak ve teknolojilerikullanmalarıylaüretim yapılarını geliştirmeleri,yeniteknik desteklerinden yararlanarakalt kurumlar ileABfonlarınınAr-Ge Sanayi veTeknoloji Bakanlığıgibi sektör kuruluşlarınınTÜBİTAK, Bilim, sektöründe faaliyetgösteren özel kuşkusuzdur. Bölgemiztarım bir kaynakkonumundaolacağı AB’ye gıdateminedenönemli organik vesürdürülebilir tarımda anlayışıyla, EgeBölgesi’ninözellikle daha daöneçıkacağıbirtarım standartları vegıdagüvenliğinin avantajlar değerlendirildiğindekalite sağlanmıştır. Sahip olduğumuzbu çok iyileştirmelervegelişmeler Ege Bölgesitarımkesimindepek aşamasında olanülkemizveözellikle Avrupa Birliği’ne(AB)uyum bölgemizdir. rekabet edebilirliğienyüksek olan yaygınlaştığı uluslararasıpiyasalarla teknolojik gelişmelerinenhızlı edebilirliği dahadaartacaktır. tarım alanındakigücüverekabet Bu sayedeEgeBölgesi’nin sanayi entegrasyonusağlanacaktır. teknolojileri kullanmaadınatarım- birikiminden yararlanarakyeni araştırma kurumlarındakibilgi Ayrıca, üniversitevebölgedeki geliştirilebilecek veaktarılabilecektir. belirlenebilecek, yeniteknolojiler gereksinimlerini veönceliklerini hayvancılık sektörlerininteknoloji geliştirme bölgesiylegıda,tarımve oluşturulacak olanteknoloji kuruluşların birarayagelmesiyle tarıma yönelikfaaliyetgösteren bir eksikliktir. EgeBölgesi’nde Bölgesi’nin bulunmamasıdaönemli Gıda veTarım Teknoloji Geliştirme Ancak bölgedeihtisaslaşmışbir Bölgesi içinbüyükbiravantajdır. fakültelerinden birisininvarlığıEge Türkiye’nin en eskivebüyükziraat kamu veözelsektörkuruluşlarıile tarıma hizmetveren çoksayıda en öndegelenbubölgesinde potansiyel yönündenülkemizin işbirliği ileyapılmasıdır. Tarımsal çalışmaların kurumlararası öncelikli beklentilerineyönelik çeşitlerin geliştirilmesi,bölgenin ekolojik koşullarınauygunyeni husus daEgeBölgesi’ninkendi düşünülmesi gereken birdiğer hale getirecektir. Bukapsamda tarımını gelecektedahadaavantajlı geliri arttırıcıçalışmalarbölgemiz gibi basitamadoğrudanüretimi ve bazda üründeseniplanlanması programlarının uygulanması, ülkesel pratik önlemler, doğrugübreleme hayvansal üretimde alınacak uygulamalarının çeşitlendirilmesi, yöresel çeşitlerinkullanımı,sulama sistemlerinin kullanımınınyanında, teknolojilerin veyenitarımsalüretim yönde etkileyecektir. Bumodern ve EgeBölgesitarımınıolumlu konmasının yansımalarıülkemiz teknoloji çalışmalarınortaya tarıma aktarılması,tarımdanano- teknolojiuygulamalarının modern Ayrıca hızlagelişenbilim,sanayive de mümkünolabilecektir. ticaretinde önemlibiryeredinmemiz gelişim sonucudadünyatohum sektörümüzdeki hızlıdeğişimve Bunun dışındaulusaltohumculuk avantajlarımız önemkazanacaktır.

60

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 MARKA OLMALI EGE, TARIMGIDADA VE alındı. Ancakşehirleşmesüreci ile bir yaklaşımlabuhayatisorunsal ele şehirleşme’ şeklindeözetlenebilecek ‘kalkınmak eşittirsanayileşme ve ortaya koyduğuvizyonarağmen, dev kitleyimotiveetmekamacıyla şartlarda tarımsalüretimi yapan değerlendirmesiyle aslındaogünkü isabetli “Köylümilletinefendisidir” yaşıyordu. Atatürk’ünsonderece toplumun büyükçoğunluğukırsalda Cumhuriyet’in erkendönemlerinde oldular. OysahemOsmanlıde kompleksin doğmasınasebep ayrıca bundankaynaklananbir gerçeği yansıtmayanbirimajın, bu ülkedetarımakarşıtuhafve 70’li yıllarda sözkonusuaydınlar Ne yazıkkiözellikle1950-60ve öyle fazlaciddiyealınamazdı. bir anlamdaçocukluklaeşdeğerdi, ‘ağır sanayi’dengeçiyordu. Tarım ekonomik kalkınmanınyoluancak etkisi altındaolançoğuaydıniçin Daha çokSovyetmodelinin karşı hepönyargılıdavranıldı. olarak bakıldı. Ve busektöre küçümsendi... Hep ‘köylü işi’ önemsenmedi, hatta Tarım buülkedeyeterince Nasıl birkompleksbu? kompleksi silipatmalıyız! musunuz? Önceüzerimizdeki öncelikle neyapılmalı, biliyor hedefine ulaşabilmekiçinen Tarım vegıdadamarkaolma İsmail UĞURAL sütlü mamullerüretiminde giderek sıraya geldi.EgeBölgesiisesüt ve ton sütüretimiyle dünyada10’uncu Bugün itibarıylaTürkiye 15,2milyon vereyim.önemli gelişmeleriörnek gelmişken süthayvancılığındaki müthiş birpotansiyelesahibiz.Yeri çok azbölgesindegörülebilen içecekler olmaküzere dünyanın çiçekçilik, şarapçılıkvediğeralkollü tavukçuluk veyumurtacılık tıbbi vearomatik bitkiler, arıürünleri, hububat vediğeryağlıtohumlar, süt hayvancılığı,zeytin-zeytinyağı, seracılık, büyükbaş-küçükbaşve sebze meyvevenarenciye, incir, üzüm,tütün,pamuk,diğer bir çeşitliliksözkonusu.Dahası birini yaratıyor. Ayrıca inanılmaz Türkiye tarımının tekbaşınadörtte Her şeydenönceEgetarımı VARMALIYIZ POTANSİYELİN FARKINA olabilir. Bölgesi’ çokstratejikbiroyuncu 25-30 yılıkapsayandönemde‘Ege paylaşıyorlarsa ozamanönümüzdeki yukarıda savunduğumgörüşleri yönetenler, sanayici vegirişimciler marka olmalıdır?EğerTürkiye’yi soruya; NedenEge,tarımvegıdada varılması olacaktır. Şimdigelelimasıl oynayacağı rolün artıkfarkına tarım vegıdaekonomisinin ekonomik vesosyalgeleceğinde itibar yapıldıktansonraTürkiye’nin istediğimiz husus,tarımaiade-i altını kalınçizgilerleçizmek değerlendirilmemeli. Bizimburada sektörleri geriplanaitelimanlamında Bu tabiidiğergüçlüveavantajlı görmezden gelemez,gelmemeli. ve rekabetçi üstünlüğünükimse sahip olduğumuazzamavantajı tarımın bucoğrafyadadoğalolarak Gıda sektörüylebirlikteendüstriyel mümkündür diyeinanmakgerekiyor. ve iktisadigelişmeyisağlamak gıda ekonomisiylekalkınmak Şimdi artıktarım,tarımsalsanayi, ROLLER DEĞİŞİYOR aktarılmak üzere kullanıldı. sağlandı. Bukaynaksanayiye boyunca sadecesermayebirikimi var kitarımsektöründenuzunyıllar sanayileşme çokmümkündü.Ne birlikte kırsalkalkınmavekırsalda fışkırır... katma değer, dövizvetabiizenginlik Ve Egetopraklarındanistihdam, içinde EgetarımıKaliforniyalaşır! Hayalci filandeğilim,engeç30 yıl ve bunudacesaretle savunacaktır. politika seçeneğiniortayakoyacak modelleri ilebuluşturacakyeni ekonomisi vegerçekçi finansman sanayi, teknoloji,Ar-Ge, ölçek söz konusu‘irade’Egetarımını iradeye ihtiyacımızvar. Çünkü karar verecek siyasiveekonomik ne kalıyorgeriye?Helvayapmaya istemediğiniz kadarmevcut.Öyleyse Bunun içinunda,yağşekerde coğrafyanın ‘Kaliforniya’sı yapalım. Ortadoğu’nun vebütünyakın fırsatlarla doluptaşıyor. GelinEge’yi Ege Bölgesibualandamüthiş gereğini yapmalılar. İştesözgelimi, verebiliyorlarsa, hiçvakitgeçirmeden bu sorulara‘Evet,öyledir’cevabını yatıyor. Eğer Türkiye’yi yönetenler değil midir?İşteasılsorunburada değeri olanbirsektörmüdür, vizyonunuzda temelvestratejik tarım vegıdaekonomisisizin geleceğinde tarım/endüstriyel Türkiye ekonomisinin bugünüve mi? Ya dabaşka birifadeile için birpolitikatercihi mideğil kaynağı mıdeğilmi?Sizin sektörü siziniçinbirzenginlik Tarım/endüstriyel tarımvegıda POLİTİKA TERCİHİNİZNEDİR? nedir? Temel sorunburada. sahipsiniz? Eskideyimle‘telakki’niz Bu husustanasılbirbakışaçısına bu sorunanasılbakıyorsunuz? fark ‘zihnimodel’deyatıyor. Yani çalıştığım gibiaradakienönemli programlarımda ısrarlavurgulamaya bütün gazete-dergiyazılarımveTV aradaki tekfarkbudeğil.Hemen Ama belki30yılöncekihali.Ancak gösterilir.örnek İştesizeKaliforniya! bölgesihep ABD’nin Kaliforniya Sonuçta işkararverip,uygulamakta. yaratma yönüyleçokgüçlübirürün. mekanizasyon vekatmadeğer tamamen bizimelimizde.Süt ve planlıbiçimdeyönlendirmek gelişmeyi dahadahızlandırmak sütün başkentioldu.Sözkonusu sıraya yükseldivedeyimyerindeyse iller arasındasütüretiminde birinci uzmanlaşıyor. Dahaözeldeiseİzmir

EGİAD üyeleri EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 62 tarımın geleceğini değerlendiriyor

Barış Tuntaş Tuntaş Gıda Pazarlama, Tarım Ürünleri, Hayvancılık, Turizm İnş. San. Tic. Ltd. Şti. Temel ve stratejik önemi olan tarımsal ve gelişmekte olan ülkelerde sıkça ürünler başta olmak üzere ülkemizin kullanılmaya başlanması yeni ola- tarım sektöründeki balıkçılık ve arıcılık nakları, yeni pazarları ve dolayısıyla dahil ihracat kapasitesinin önemli bir rekabetin daha farklı alanlara ve böl- kısmı Ege Bölgesi’nden karşılanmak- gelere taşındığı insan gücünü ortaya tadır. Bunun nedeni öncelikle iklimsel çıkardığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Bu faktörlerin sağladığı imkanlar, üretilen bakımdan bölgemizin dünyadaki söz emtia ve malın işlenmesindeki en sahibi konumunu sürdürebilmesi, önemli etken olan gelişmiş beyin bölge kaynaklarının daha yenilikçi, gücüdür. rekabetçi ve paylaşımcı kullanılmasını Ege Bölgesi’nin önemi, Akdeniz gerektirmektedir. Genel anlamda ülkeleri, Avrupa ve Amerika’ya bir örnek vermek gerekirse bütün yakınlığından ötürü tarım sektörünün tarımsal ürünlerin dünya pazarlarında yıllardır kalkınmaya öncelik verdiği en yenilenen çeşitlerinin kısa vadede önemli alan olmasından kaynaklan- bölgemizin atıl kalmış alanlarında maktadır. Tabi ki günümüz global- yetiştirilmeye teşvik edilmesi, orta ve leşen dünya konjonktüründe, bilgi uzun vadede de diğer kullanılmakta ve kaynakların özellikle Türkiye gibi olan alanlara yayılmasının sağlanması bölgesinde stratejik konuma gelmiş gerekmektedir. Can Ortabaş Uzbaş Tarım Ürünleri Turizm Gıda Sanayi Tic. Ltd. Şti. Tarım, günümüzde sırf Türkiye’de de- bir istek ve ihtiyaç varken “Tarıma ğil, tüm dünyada yükselen bir değer elverişli toprakları ve iklimiyle gelişen haline geldi. Teknolojiyle birlikte me- Türkiye neden dünyada hak ettiği yeri kanikleşen ve doğallıktan uzaklaşan bulmasın” düşüncesiyle yola çıkarak dünyamızda tarım; yaşam ihtiyaçlarını Ege’de değerli yatırımlarda bulunup karşılamanın dışında, eski geleneksel hem bizden sonraki gelecek nesil için ve doğal yaşama duyulan özlemin hem de ülkemiz için fayda sağlayalım giderilmesinin belki de en ulaşıla- istedik. bilir yolu haline geldi. Ortada böyle Cihan Akiş Özlem Tarım Ürünleri A.Ş. ve Pakiş Ambalaj Ege Bölgesi’nin iklim ve toprak balajlama, konserve ve soğuk hava kalitesi yönünden çok zengin olması tesislerinin kurulmasında önemli rol ve sulama şartlarının elverişliliği oynayacağını düşünüyorum. Bölge- bölgemizi, sebze ve meyve ağırlıklı mizde hayvancılığın da çok olması, üretime yönlendirecektir. Bunda Ege bunlarla entegre çalışan arazilerde Bölgesi’nin çoğunlukta arazilerinin darı (bir kısmı silaj olarak), yonca, fi ufak parseller halinde olması da bir gibi ürünlerin ekimini pozitif olarak etkendir. Meyve ve sebze ekiminin etkileyecektir. çoğalması işleme, tasnifleme, am- Emre Atalay Agriata Tarım Ürünleri A.Ş. Son yıllarda her kesimden yatırımcının Hal Kanunu’nda müstahsilden alınan ilgisi sektöre artarak devam etmektedir. ürünlerin faturası yine halci tarafından Sektördeki yeni oyuncularla alışagelmiş kesilmektedir. Aynı kanunda yer alan ve üretim, işleme ve satış metotları değişe- fatura tarihinden sonra en geç 15 gün cektir. içerisinde ödeme yapma zorunluluğu Örneğin ihracat altyapısına sahip eski bir bulunan bir halci, yasaya göre faturayı tekstilcinin bu sektöre girmesi ihracatı kendisi kesiyorsa ödeme vadesini de olumlu olarak arttıracaktır. Tecrübe, kendisi ayarlıyor demektir. Veya başka

bilinçli davranış, yeni satış stratejileri ve bir yöntem daha kullanabiliyorlar; haldeki KAPAK KONUSU buna bağlı kalite normlarını uygulaya- şirketi üzerinden değil yine kendisine ait rak sektörde halihazırda bakkal usulü başka bir firmadan alım yaparak ödeme 63 gerçekleşen ticaret ve ihracat değişerek vadesini belirliyor olabilirler. artacaktır. Ayrıca, gıda güvenliği, kalite Zincir marketlere ürün satışı ise tedarikçi odaklı talepler artacak ve üreticinin sıfatına bakıyor. Bunun içinse, işleme bilinçlenmesi sağlanacaktır. tesisi ruhsatı, ITU sertifikası başlıca Yaş meyve ve sebze işletmeleri mutlaka arananlar. Kısaca, işletmesi olmayan ihracata yönelmelidir. İç piyasada ve üretici direkt mal satamaz, tüccara ba- özellikle belediye hallerinde yaşanan ğımlı. İşletmesi olsa bile üreticinin maddi sıkıntılar sebebiyle yaşamsal gelişimleri imkânlarının kuvvetli olması gerekiyor. için dış piyasalara yönelmelidirler. Özel kasa alması (depozito olarak), bin Hallerde ise yeni hal yasasıyla hiç bir de- adet ürünü 15 bin lira ise sürekli yapılan ğişiklik olmamış ve eski oyuncular ken- analiz bedeli, kontrol bedeli, frigrofik dilerini yeni yasaya adapte ederek üre- araç ile sevkiyat ve yüzde 5 - 10 arası ticinin malının üzerinden hakimiyetlerini ciro prim kesintilerini de sineye çekmesi devam ettirmektedirler. Örneğin; Yeni bekleniyor. Ergun Abalıoğlu Abalıoğlu Yem Soya ve Tekstil A.Ş. Ege Bölgesi, Türkiye’de ekonomik faali- küçüldüğü istatistiki veriler ile de doğru- yetlerin canlılığı ve milli ekonomiye katkısı lanmaktadır. Bu küçülmeye rağmen Ege bakımından Marmara Bölgesi’nden sonra Bölgesi’nde birim başına üretim verimliliği gelmektedir. Milli gelirimizin 1/7’si bu diğer bölgelere göre daha yüksektir ve bölgenin payına düşmektedir. Türkiye’de her geçen yıl artmaktadır. Bütün bu veriler ekilebilir alanların yüzde 10’u bu bölgede ışığında önümüzdeki dönemde Ege yer almaktadır. Bölge, özellikle ihraca- Bölgesi’ndeki tarım ve hayvancılık alt ya- ta yönelik ürünlerle önem kazanmıştır. pısının güçlendirilmesinin hem bölge hem Bölgenin verimli ovalarında ekonomik de ülke ekonomisine katkısı çok büyük değeri yüksek sanayi bitkileri yetişir. olacaktır. Hem hayvancılıkta hem de tarım Meyve, sebze üretimi yüksek miktardadır. alanında Türkiye’nin itici güçlerinden biri Türkiye’de üretilen incirin yüzde 80-82’si olan bölgede bu alanın gelişimine ülke Aydın çevresinde, Büyük ve Küçük politikasına paralel sistemli bir şekilde Menderes ovalarında yetişir. Haşhaşın önem verilmelidir. yüzde 75-80’i, zeytinin yüzde 55-60’ı bu Ülkemizde profesyonel üretim toplam bölgede üretilmektedir. Hayvansal ürünler pazarın çok ufak bir kısmını oluşturmak- açısından da Türkiye’nin önde gelen tadır. Tarım ve hayvancılığın gelişimi için bölgelerinden biridir. Türkiye’de üretilen bu dengenin profesyonel üretim lehine süt üretiminin yüzde 17’si bu bölgede bozulması gerekmektedir. Uzun vadeli gerçekleşmektedir. Hayvancılık, tarım ile tarım ve hayvancılık politikaları belirlenir- birlikte bölgenin önemli gelir kaynakların- se, yatırımcı istikrar ve gelecek gördüğü dan biridir. Sayısal verilere baktığımızda bu sektöre daha çok yatırım yapacak, son 2 yılda bölgede bitkisel üretim Türkiye bu sayede profesyonel anlamda üretim ortalamasının üstünde artarken hayvan- artacaktır. Bu da ülkemiz tarım ve hay- cılık ürünlerinde gerileme olduğu dikkate vancılığında kaliteyi, hijyeni, en önemlisi çekicidir. Ege Bölgesi’nde son yıllarda de verimliliği artıracak ve dünyada bizi gözlenen önemli bir değişim de tarımdan söz sahibi ülkeler arasına sokacaktır. tarım dışına yaşanan göçtür. Ege Bölgesi’nde hem hayvancılık hem Tarım, Egeliler için öteden beri önemli bir de tarım alanlarında profesyonel üretim geçim kaynağı olmuştur. Ancak son yıllar- ülkemizin diğer bölgeleri ile kıyaslanınca da uygulanan tarım ve hayvancılık politi- daha yüksek oranlardadır ve her geçen kaları sonucu, tarımsal yapı çözülmekte, gün artmaktadır. Önümüzdeki dönemde tarımdan geçinen sayısı azalmakta ve de bu durumun etkisini sürdüreceği, tarımdan tarım dışına göç hızlanmaktadır. verimliliğin her geçen gün artacağı ve ülke Son 10 yılda bölgedeki bitkisel üretim ekonomisinden aldığı payın büyüyerek yapılan, ekilebilen alanların yüzde 12 devam edeceği beklenmektedir. 64

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 Dış Tic. A.Ş. Anatolia Tarım ÜrünleriSan. Koray Öz ve Tic. A.Ş. Atınç Turizm TarımSan. Ürünleri Hüseyin Atınç Şentaş Tarımİhr.Ürünleri San. Tic. A.Ş. Gürcan Şen ile ilgilieğitimlerverilmeyedevam ilaçların uygulanışşekilvemiktarları ortak liste,müstahsililepaylaşılıp ülkelerinin azamikalıntısınırları içeren yüzde 80’ininyapıldığıAvrupa Birliği çekirdeksiz kuruüzümihracatının için çalışmalaryapmaktadır. Türkiye üreticiye hertürlüdesteğivermek Bu bağlamdaEgeİhracatçıBirlikleri daha fazlaönemvermekzorundadır. için üretimde iyitarımuygulamalarına bu yöndekibaşarısınısürdürebilmek piyasasında sözsahibiolanTürkiye, neğin, dünyaçekirdeksiz kuruüzüm tında önemlibiryertutmaktadır. Ör Tarım ürünleriEgeBölgesi’ninihraca- yapılması taraftarıyım.Buuygulama- çalışması gibihazırlıklarınmutlaka luktan korunmakamacıylasetleme (drenaj), tabansuyundanve tuzlu- yapılacak yerlerde detoprak ıslahı bulunmakta. Yeni modelmeyvecilik leri ekonomikömürlerinidoldurmuş mısır, pamuk, buğdaygibitarlabitki- Bölgemizde gelenekselleşmişolan tarımının ilerleyeceğikanısındayım. alandaki verimliliğiarttırmasıilebölge dikim vebudamamodellerininbirim düşünüyorum. Yeni türmeyveler, yeni ciliğin gelişimiilemümkünolacağını pozitif yöndeilerlemesininmeyve- Ege Bölgesi’ndetarımıngeleceğinin bölgemizdedir. Bölgemizde,tarımsal Türkiye’nin tarım alanlarınınyüzde12’si Ege Bölgesi’ndeyetiştirilebilmektedir. ve çaydışındahementümü mizde yetiştirilebilenürünlerin,fındık hiç kuşkusuz, EgeBölgesi’dir. Ülke- geniş üründeseninesahipbölgesiise değer yaratmaktadır. Ülkemizinen ile sektöriçindikkatedeğerbirkatma bilgi vebilinçdüzeyigelişmişüreticileri olanakları, etkinteknolojikullanımı, likleri, ürün çeşitliliği,gelişmişaltyapı rişli alanlar, farklıiklimvetopraközel- Bölgemiz isesahipolduğutarımaelve- olacaktır. kilit sektörolaraktanımlamakdoğru ekonomisinin geleceğiiçinstratejikve biridir. Bunedenle,tarımı Türkiye rekabet gücüyükseksektörlerinden duğu tarımsalpotansiyelile Türkiye’nin ve üretici varlığıçerçevesinde sahipol- toprak vesuvarlığı,ekolojikavantajları tarımsal ekonomisidir. Tarım sektörü, arasında vedünyanınyedincienbüyük tarımsal üründeiseilk5üretici ülke de dünyanınenbüyüküreticisi. 23 Türkiye, bugün,beştarımsalürün- - gerekir. her kesimtarafındandesteklenmesi niyet ileizlemekteyiz.Buçalışmaların yönde yürütülençalışmalarımemnu- Hayvancılık Bakanlığınezdindebu Son zamanlarda Gıda,Tarım ve rince desteklenmesigerekir. üreticilerin bilinçlendirilmesiveyete- üzerindeki denetimlerinartırılması, piyasaya sunulantümtarımürünleri üzüm vediğerihraçürünlerideğil,iç edilmelidir. Sadeceçekirdeksiz kuru yorum. bir üretim merkeziolacağını düşünü- sert çekirdekli venarenciyede ciddi rüyor, bubağlamda EgeBölgesi’nin yetlere ciddibiryönelişolduğunu gö- dayım. Bölgemizdebutürziraifaali- satın almanıngerekli olduğu kanısın- alışkanlıkları bırakarakteknikdestek programları gibiteknikkonularda da melidir. Damla sulama,gübreleme konusundaki soruişaretlerini gider çiftçilerimiz bilgilenmelivefinansman ları kapsayandevletdestekleriileilgili arasında işbirliğiartmalıdır. kamu, üniversitevesanayikuruluşları ürünler sektörlerindefaaliyetgösteren fazla bütçeayrılmalı,tarımvetarımsal tırmak içinAr-Ge veinovasyonadaha küresel pazarda rekabetçi gücünüar altyapısındaki eksiklergiderilmeli, üretim uygulamalarıvepazarlama üretime geçilmeli,gelenekselyanlış Sağlıklı veritabanı oluşturulmalı,planlı tarımın busüreçteki rolü kritikolacaktır. İzmir bugün“MarkaŞehir”olacaksa alınması gerekmektedir. kavuşturulması içingerekli tedbirlerin cut yapısalsorunlarınivedilikleçözüme fazla katmadeğeryaratılması vemev- avantajlara rağmen,tarımdandaha Bölgemizde, sahipolunantümbu başlamıştır. ürünleri işlemeyatırımlarıartmaya bitkiler, küçükbaşhayvancılıkvesu şarapçılık, fidancılık,tıbbivearomatik ciye, kuruyemiş,yaşmeyve-sebze, kesme çiçek,süsbitkileri,süt,naren- tarım, seracılık,jeo-termal neksel üretim desenidışında,organik üretim verimliliğiyüksektir. Ayrıca gele- - -

66

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 San. ve Tic.San. A.Ş. Necdet Bükey Tarım Ürünleri Mutlu CanGünel Kütaş TarımDışTic.Ürünleri A.Ş. Mahru Gürel More Aquaculture Levent Akgerman edilen birsistemdeğildir. Bukonu- birlikte üretici tarafındançoktercih lar, diğerbölgelere öncüolmakla Organik tarımdayapılanuygulama - vermektedir. ve bunabağlıtümekosisteme zarar ve ilaçlarınkullanılmasıtoprak,su bilinçsiz birşekildekimyasalgübre kalmıştır. Eldekitarımsalarazilerde nedenlerle, nüfusartışınıngerisinde şim bölgelerinedönüştürülmesigibi tarımsal arazilerinsanayiveyayerle- bölgenin yoğungöçalması,verimli güçtür. Tarımsal üretimdeki artış, kin olarakkullanılabildiğinisöylemek sındadır. Ancakbupotansiyelinet- Türkiye’nin enönemlibölgeleriara- şitlilik vetarımpotansiyeliaçısından iklim özellikleri,zengingenetikçe- Ege Bölgesi,sahipolduğutoprak, sosyal güvencesigortasıyaptır Bunlardan enmakbulüçiftçiler için etmek içinyatırımlaryapılmasışarttır. sektörüne gençleritarımateşvik alması gereken EgeBölgesi tarım 45 olarakseyretmektedir. Yeni kan kazanan yetiştiricilerinyaşortalaması olmamıştır. Tarım ileekmekparasını likler, çiftçilerin herzamanlehine randımanlarında görülendeğişken- ve havaşartlarınabağlımahsullerin yapılmamaktadır. Sabitolmayanfiyat nimetlerine yönelikyatırımveyardım son yıllarda EgeBölgesi’nin doğal bizim içinönplandadır. Maalesef, şirketler grubuolaraktarımıngeleceği ben 45bintonluksözleşmeyapan Bölgesi’ndeki çiftçilerleyıldatakri- sektörlerde faaliyetgösteren veEge Ege’de tütün,baharat,gıdagibi Ege Bölgesi, kendisini bu noktada Ege Bölgesi,kendisinibunoktada sanayi metotlarınınuygulandığıbir gelişen bio-teknolojileriyle,çağdaş caklardır. Özellikle,organiktarımve etkinliklerini vebaşarılarınıarttıra- aile firmalarıyurtiçiveyurtdışında rın eğitimdüzeyininartmasıylabu ailelerde, üçüncü,dördüncü kuşakla- Ege Bölgesi’ndetarımcılıklageçinen istihdam edilenkişisayısıartacaktır. Bölgede tarımadayalıalanlarda alanlarının kıymetidahadaartacaktır. larda, EgeBölgesi’nintarımaelverişli lerinden biridir. Gelecek5ve10yıl- özellikleri, bununenönemlineden- rinden biridir. EgeBölgesi’niniklim tarım topraklarınasahipbölgele- Ege Bölgesi,Türkiye’nin enverimli - masıdır. bir tarımsistemiüstünekurgulan - le optimumdüzeydegerçekleştiren tamamlanmış vetümiyileştirmeleriy - leştirmenin yeganeyolu,reformları olabilir. Sanayidevriminigerçek- oturmuş vegüçlübirtarımüzerine güçlü birkalkınma,ancaktemelleri malıdır kigüçlübirsanayidolayısıyla masını gerektirmektedir. Unutulma- bakanlığına kadarnetbirönlemalın- ilaç satıcısına,bürokratından, ilgili yaşanan artış,üreticisinden, zirai ve bunabağlısağlıksorunlarında lerde kimyasalilaçkalıntısısorunu ması sağlanmalıdır. Tarımsal ürün- tarım uygulamalarınınyaygınlaştırıl- artırılması ileorganiktarımveyaiyi düzenlenmeli, maddidesteklerin da üreticiyi bilinçlendirmeeğitimleri kalkındırmaya devamedecektir. alanında gelişecek,kalkınmayave kuruluşlarının dadesteğiiletarım korunmasına özengösteren sanayi Ege Bölgesi,tarımadayalıtoprakların zengin olanbölgelerinbaşındagelen da elverişlidir. tarımçeşitliliğien Ticari yakınlığı nedeniyle,ihracatimkânları Ege Bölgesi’nde,İzmirlimanının jileri bualandaanahtarkonumdadır. riciliği, tohumculuk,sulamateknolo- farklılaştıracaktır. Suürünleriyetişti- öngörülmektedir. senelerde tarımdaazalma olacağı desteği artmadığıtakdirde gelecek noktada devletinyardımı ve çiftçilere gilendirerek yardım yapmaktayız.Bu de verimiarttırmakiçinçiftçileribil- lojik araştırmalarveyatırımlarla,bazen maliyetlerini düşürmekamaçlıtekno- alanlarda bazenavansla, çiftçi Faaliyet gösterdiğimiz değişik tarımsal len yardımları yapmayaçalışmaktayız. olan bizlerçiftçilerimizeelimizdenge- bizim velinimetimizdir’düşüncesinde Grup şirketleriolarak‘Üreticilerimiz, gireceği şimdidenöngörülmektedir. çapında tarımıninanılmazbirçöküşe çözülmemesi durumundaTürkiye biri olarakgördüğümüz bu problemin kaymasının enbüyüknedenlerinden mak olacaktır. Gençneslinşehirlere COMPLETE ORGANISATION FOR LABELBUSINESS

COMPLETE ORGANISATION FOR LABELBUSINESL A B E I N G D F X S

Booklet and Peak Labels

Special Varnish Effects Security Labels L E P A C K A G I N

Backside Printing Tags all of Art

BASKI VE AMBALAJ SANAYİİ A.Ş.

Special Labels Cold or Hot Foil Stamping

Blind Reading

www.ybsetiket.com

85. Yıl Cumhuriyet Mahallesi Armutlu Sanayi Cad. No:51 Armutlu / Kemalpaşa / İzmir / 35737 / TÜRKİYE Telefon: 0(232) 886 64 64 Faks: 0(232) 886 63 64 E-Posta: [email protected] Orkan Sözer Pacovis Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. Ege Bölgesi’nde 10 yıl öncesine dığı sürece çiftçi pamuk ekiminden kadar ana ürün pamuk idi. Bunun uzaklaşmaya devam edecektir. yanında mısır hem silajlık hem de Salçalık domates kontrat farming danelik olarak az üretilirdi. Pamuk olarak dikim alanında artış olacak- fiyatlarındaki istikrarsızlık, üreticiyi tır. Çünkü Tat, Doğuş gibi büyük pamuktan vazgeçirerek alternatif firmalar bölgeye yatırım yapmışlardır. ürünlere yöneltmiştir. Diğer yandan sebze (yemeklik do- KAPAK KONUSU

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 Son 7-8 yıldan beri üretici ürün mates, hıyar, biber, patlıcan, karpuz, desenini değiştirerek pamuk yerine, patates) ve meyvecilik (kiraz, şeftali, 68 69 önce buğday sonra mısır ekimi bağ, zeytin) plantasyonlarında da yapmaya başlamıştır. Bazıları salça- artış olacaktır. Ancak üretici çok lık domatese, bazıları da bağcılığa üretmek yerine, daha kaliteli üretim dönmüşlerdir. Gelecekte Ege Bölge- yaparsa daha fazla kazanabilir. si tarımı, süt ve hayvancılıkta daha Şöyle ki; organik ürünleri sertifikalı da etkin rol alacaktır. Bu hayvanların üretmeli ya da konvansiyonel üretim beslenmesi için yonca, danelik mısır yapıyorsa mutlaka İTU (iyi tarım ekimi de artış gösterecektir. Kaldı ki; uygulamaları), GLOBALGAP stan- mısırın nişasta bazlı şeker üretimin- dartlarına uygun bir şekilde üretim de de kullanıldığı düşünüldüğünde yaparak ürünlerine sertifikalandırma- artış olması olasıdır. Pamuk fiyatları lıdır ki farkındalık yaratsın. Satışta da ve destekleme primleri düşük kal- cazibe merkezi oluşturmalıdır. Özüm İlter Demirci Bayteks Tarım Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. Ege Bölgesi, sadece Türkiye Cumhuri- da bedeli çok ağır olacağından bu yeti sınırlarında değil, tarıma elverişlilik, konuya bir nevi milli mesele gözüyle yetişmiş/eğitimli iş gücü gibi birden bakmak hepimizin görevidir. Bilfiil üre- fazla konuda Akdeniz Havzası’nda tici, sanayici ve sivil toplum temsilcileri önemli bir avantaja sahiptir. Bu avan- olarak üretimde standartları nasıl her tajlar değişmekte olan koşullara rağ- gün daha yükseğe taşımaya çalışı- men korunmaya çalışılmalı, sürdürüle- yorsak, ülkemizin bu bölgesinin tarım bilirlik çatısı altında gerekli hassasiyetin konusundaki avantajlarının farkında ol- gerek yerel yönetimler gerekse merke- mak, bu avantajların sayısını arttırmak zi planlayıcılar tarafından gösterilmesi da bizlerin ödevleri arasındadır. Özetle, gerekmektedir. Bazı sebeplerden ötürü bölgemizle ilgili alınan kararlara dahil bu avantajları kaybetmemizin sadece olmamız, fikir üretmemiz ve verilen bugünkü değil, takip eden kuşaklara sözlerin takipçisi olmalıyız.

Tolga Çayırlı Çayırlı Tarım Ürünleri Ege Bölgesi’nde tarım, tarih boyunca Stratejik ürünler belirlenmeli, bu çok verimli topraklara sahip olduğun- ürünlerin üretimi ve bu ürünlere dayalı dan dolayı en önemli ekonomik aktivite sanayi yatırımları desteklenmelidir. olmuştur. Günümüzde ve gelecekte Yakın geçmişte organik tarım da özel- de bu ağırlığını devam ettirecektir. Ülke likle Ege Bölgesi’nde giderek ağırlığını genelinde olduğu gibi Ege Bölgesi’nde arttırmıştır. Organik tarımda ülkemizde de tarımın yapısal sorunları vardır. dolayısıyla bölgemizde en dikkat edil- Tarım sektörünün en önemli soru- mesi gereken husus, organik tarıma nu ülke geneline yayılan bir makro has kontrol ve takip mekanizmasının üretim planlamasının olmamasıdır. uluslararası kurallara paralel bir şekilde Bir diğer sorun üretim maliyetlerinin sürdürülmesidir. Aksi takdirde ihracata yüksekliğidir. Ülkenin sanayi alanında çok bağımlı olan bu sektör sıkıntılar gelişimine paralel olarak sadece tarım yaşayabilir. Özetlemek gerekirse, Ege değil, tarıma dayalı sanayi de bölgenin Bölgesi’nde tarım geçmişte olduğu kalkınmasında önemli rol üstlenmiştir. gibi gelecekte de bölgenin ekonomik Örneğin dünyanın en kaliteli ikinci pa- gelir düzeyinde çok önemli bir rol muğu sayılan Ege Pamuğu, Denizli’nin oynayacaktır. Devletin yapacağı doğru atardamarı olan tekstil sanayinin planlamalar bu gelir düzeyinin ne olmazsa olmaz ham maddesidir. Bu kadar artacağı konusunda belirleyici sebepten dolayı, bölgenin önümüzdeki olacaktır. yıllarda ekonomik planlamasını ya- parken bu iki sektör mutlaka beraber düşünülmelidir. Turan Göksan Osman Akça Tarım Ürünleri A.Ş. Ülkemiz tarımsal üretim açısından ihraç ediyor, ancak taze tüketime oldukça avantajlı bir konumda. Hem yönelik bir yatırımımız yok. Benzer doğal hem de iklimsel özellikler şekilde çekirdeksiz Sultaniye üzüm nedeniyle her bir bölgemiz farklı yaş olarak ihraç ediliyor. Ancak ürün gruplarının yetişmesine imkan ihraç edilen taze üzüm çeşidi çok sağlıyor. Özellikle Ege Bölgesi çok az. Ege Bölgesi’nde pamuk gibi çok verimli topraklara sahip. Ege’de değerli bir endüstriyel tarım ürünü KAPAK KONUSU

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 hem bir çok meyve - sebze hem de de üretilebiliyor. Ancak Türkiye hala endüstriyel ürünler yetiştiriliyor. An- dünyadaki en büyük pamuk itha- 68 69 cak doğal zenginliklerimize rağmen latçısı ülkelerden birisi. Dolayısıyla bu potansiyelin kullanımı konusunda endüstriyel üretimin de arttırılmasına bazı eksikliklerimiz var. Her geçen ihtiyaç var. Çiftçiler bu konuda des- gün artan refah düzeyi gıdaya olan teklenebilir. Tarımda organize sanayi talebi arttırdığı halde ülkemizin / bölgeleri oluşturulabilir. bölgemizin gelişimi bu taleple doğru Ege Bölgesi için tarım vazgeçi- orantılı değil. Buna karşılık yaklaşık lemez. Bölgenin dünya çapında Konya ilinin yüzölçümüne yakın meşhur ürünleri artarak tüketilme- bir yüzölçümüne sahip olmasına ye devam edecek. Doğru tarım rağmen Hollanda’nın tarım ürünü politikalarıyla bu hareketlenmenin ihracatı Türkiye’nin 5 katına yakın. üreticiden, tüketiciye, devletin Teknoloji kullanımı, modern seracılık tüm mercilerinde desteklenmeye gibi teknikleri kullanarak az alanda devam etmesi, cari açığın frenlen- birim üretimi ve verimliliği arttırma mesi, önce ülkemiz sonra bölgemiz konusunda çok başarılılar. Tabi ki açısından bir çok faydalı sonuca sadece durum tespiti ve şikayet et- ulaştıracaktır. mek yerine bizler de çözüm üretmeli ve üzerimize düşen sorumlulukları yerine getirmeliyiz. Örneğin biz de ülke olarak örtü altı tarımı / seracılı- ğı, jeotermal kaynakların kullanımını arttırarak hem verimlilik hem de ürün çeşitliliği arttırılabilir. Dünyada sadece Aydın ve çev- resinde yetişen inciri düşünelim. İncir hem taze hem de kuru olarak tüketilmekte. Ege Bölgesi yılda ortalama 35-40 bin ton kuru incir Ümran Uysal Biorganik Tarım ve Hayvancılık San. ve Tic. Ltd. Şti. Verasetten dolayı tarım arazilerinin her bir trend haline gelen organik tarımın defasında bölünerek küçülmesi, ilçe yaygınlaştırmalı, organik ürünlerin tarım teşkilatlarının üreticileri gerektiği ekiminden toplanmasına kadar gerekli şekilde bilgilendirmemesi, yaygın kontrollerin yapılmasını sağlamalıyız. olarak hayvan gübresinin kullanılma- yışı ve toprak tahlillerinin yapılmaması Ege Bölgesi’nde tarım ve tarım sana- yindeki başlıca sorunlar arasındadır. Tarım alanlarının genişletilmesi için her yıl artezyen suyu çıktığında DSİ tarafından yapılan analizlerle topra- ğın ziraatta kullanılabilirliğinin tespit edilmesi gereklidir. Dünyada yükselen

İzmir’de göreve başladığından beri ilk defa EGİAD Yarın Dergisi’ne röportaj veren Bilkay, her ay şehrin emniyet karnesini çıkardıklarını belirterek, son

6 ayda olay adedinde ortalama %10 İZMIR’IN PENCERESINDEN

düşüş yaşandığını söylüyor 71

“İzmir, Türkiye’nin en güvenli şehri”

Her şube kendi alanında projeler geliştiriyor. Ama bu projelerin hepsini Toplum Destekli Polis bünyesinde topluyoruz. Birkaç önemli projemiz var. Özellikle çocuklara yönelik projelerimiz var.

RÖPORTAJ: Seda GÖK

Sayın Ali Bilkay, geçtiğimiz Kasım bir kartpostala bakarak yapıyorum, ayında İzmir Emniyet Müdürü olarak bu şehir kartpostal gibi” diyerek göreve başladı. İzmir’de ilk röportajını anlatıyor. Geçen altı aylık süreç EGİAD Yarın Dergisi’ne veren Bilkay içerisinde İzmir ve İzmir halkını analiz ile makamında yaptığımız keyifli eden Bilkay, İzmirli’nin kendine olan sohbette şehrin güvenliğine istatistik özgüvenine dikkat çekiyor. Bilkay, olarak nasıl hâkim olduğunu gördük. “İzmir halkı çok rahat… Özgürce Bilkay, bu hâkimiyeti “İlin her ay yaşayıp, özgürce ölebildiğin bir muhasebesini çıkarırım. Birim şehir. Halkın inanılmaz özgüveni var. birim, ilçe ilçe, karakol karakol En ufak sorun için dahi gelebiliyor. icraatımız nedir ona bakıyoruz. Kaç O bakımdan rahat çalışıyorum. evrak gelmiş kaç evrak gitmiş ona Mahalle bakkalından dahi bilgi varıncaya kadar takip ediyoruz. Bir ay gelebiliyor. Halk bize yardımcı ve önceki rakamlarla ve bir önceki yılın polise yakın. Benimle alakası olmayan aynı dönemine göre karşılaştırma konularda dahi arayabiliyorlar. ‘Şu yapılıyor. Yani kendimize her ay bir işi iyi yapmıyorsunuz’ diyebiliyorlar karne çıkarıyoruz” diye anlatıyor. rahatlıkla” diyor. Ali Bilkay ile İzmir’i Türkiye’nin en güvenli şehrinin ve şehrin emniyet konusundaki İzmir olduğunu söyleyen Bilkay, bu altyapısını dünyadaki diğer şehre olan hayranlığın ise “İşimi modelleriyle karşılaştırarak konuştuk. 72

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 Suç sayısınınyükseldiğiaylarolunca larımızın temelinirakamlaroluşturur. karşılaştırma yapılıyor. Bizimçalışma- bir öncekiyılınaynıdöneminegöre ediyoruz. Birayöncekirakamlarla ve gitmiş onavarıncayakadartakip yoruz. Kaçevrakgelmişkaç karakol icraatımıznedironabakı- rırım. Birimbirim,ilçeilçe,karakol Ben ilinheraymuhasebesiniçıka- çaplı görev değişikliklerinegittik. Sorunu göremez halegelir. Küçük dan kaynaklanır. Ayrıca heyecanbiter. sinden değilsürekli aynıişiyapmasın- şanır. Buoarkadaşlarımızınbilmeme- “Meslek Körlüğü”dediğimizolayya- Dönem dönembizimmesleğimizde Tabi kiufaktefekdeğişiklikleryaptık. değişiklikler yaptınız? var” derler. Siz sistemdenegibi “Her yiğidinbiryoğurtyemesi bazı değişikliklere gittik. kafamızdaki çalışmasisteminegöre herkese açık.Böyleoluncakendi maya çalışıyorum.Telefonum 24saat lazım. Sürekli vatandaşile iç içeol- ne kadarmemnunbunabakmak başarılı olunmuyor. Vatandaş bizden memnuniyetidir. Başarılıyımdemekile Bizim içinbaşarınınyanıtıvatandaşın fik yapıyıçıkardık veayrıntılı elealdık. dolaşıyorum. İldekimevcutdemogra- ve çalışmayabaşladık.İlçelerihala ilçe mahalleçıkardık deki hangisuçlarnerelerde yüksek larımı tanıdım.Ondansonradailimiz- İzmir’e geldiğimdedeekiparkadaş- tım. Burası3.ilmüdürlüğügörevim. İzmir’e geldiğimdedeaynışeyiyap- Sonra mevcutsorunlarıelealıyoruz. deki teknikimkânlarıtahlilediyorum. teşkilatı tanıyorum.Personeliveelim- Ben göreve geldiğimyerde önce İzmir’de sonaltıaynasılgeçti? getirildim. İzmir İlEmniyetMüdürlüğügörevine atandım. Geçtiğimiz10Kasım’dada Sakarya EmniyetMüdürlüğü’ne görevini yürütmekteiken2010’da Afyonkarahisar EmniyetMüdürlüğü nel Müdürlüğü’ndegörev yaptım. Hakkâri, Yozgat veEmniyetGe- Akademisine atandım.Dahasonra 2 yılçalıştım.1988yılındaPolis ABD’nin LosAngeleskentinde sonra MisyonKorumagörevi için Okulu’nu 1985yılındabitirdikten görev yerimAdanaidi.DevletLisan Akademisi’nden mezunoldum.İlk Koleji’nden, 1980yılındaPolis Koleji’ne girdim. 1977yılındaPolis yılında doğdum.1974Polis Ordu iliPerşembeilçesinde1958 mı? Sizi sizdendinleyerek başlayalım 704 yöneticiamirpersonel,11 bin İzmir EmniyetMüdürlüğü’nekayıtlı tablo ilekarşılaşıyoruz? rakamlarla baktığınızdanasıl bir İzmir’in polisteşkilatına olan suçunişlenmemesi… tiğiniz ölçüdebaşarılısınızdır. Önemli mak önemliolan…Suçuaşağıçek- yakalamak değildir. Suçuyaptırma- Polisin etkinliğikriteriçokfazlasuçlu için karanlıkolur, başkalarıiçindeğil. müzü kapattığımızdasadecebizim gömmemiz mümkündeğil.Gözü- ne iseodur. Bizimkafamızıkuma bir şeysözkonusuolamaz.Gerçek saklama, rakamlarlaoynamadiye Rekabet ortamındakesinliklesuç istatistiklere yansıtılıyor mu? Bu tatlırekabette bütün olaylar rekabetin oluşmasınıdasağlıyor. bu olaybirimlerarasındatatlıbir Performans değerlendirmesidışında Bu çalışmalarıolgunlaştırıyoruz. diğer ilçelervebirimlerlepaylaşılıyor. diye sorguluyoruz.İyiolanörnekleri hemen bakıyoruz,nedenveniçin da büyükşehire alışmasıgerekiyor. trafik sorunuyok.İnsanlarınbiraz Trafik. Aslındaİzmir’deçokdabüyük şikâyetler geliyor? İzmir halkındansizeençok hangi ediyoruz. dan önceişinmutfağındamüdahale kaldırıyoruz. İzmir’deeylemyapma- meydana gelecekşartlarınıortadan olayların birönmutfağıvar. Olayın müdahale etmedikhiçbirzaman.Bu rahatsızlık olmadı.Bizolaylara ler, 1Mayıs’ta kutlamaoldu,kimse nevruzun kutlandığınıfarketmedi- farklı olaylaroldu.İzmir’deinsanlar günlerde Türkiye’nin birçok ilinde yani 1Mayıs,Nevruzgibi…Bu gösteriyor. Toplumsal özelgünler olay adedindedüşüşyaşandığını Her ayortalamayüzde10oranında gösteriyor? zamandan bugünerakamlarneyi Kasım ayındagöreve geldiniz. O aktarıyoruz. diğerilçelereay… İyiolanörnekleri Kendimize bir karne çıkarıyoruzher Kendimize birkarne verileri istatistikolarakçıkarıyoruz. landı, kaçkişitutuklanmadı?Bu faili meçhulkaldı,kaçkişitutuk- gelen zararlıolaynekadar?Kaç olay meydanagelmiş,canamala KonakBölgesi’ndekaç Örneğin, içinde olansivilpolislerdir. timlerimiz var. Aslındavatandaşın sokakta görev yapıyor. Birdegüven yapıyor. Arkadaşlarımız 24saat olmak üzere devriyepolisimiz görev merkezinde 672gündüz,394gece bin 349personelimizvar. Buradail personel olmaküzere toplam 12 104 polismemuru,541yardımcı

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

74

80 bin adet yeni araç her yıl İzmir değil diye düşünmem. Ben gelen meliyiz.’ Personelin motivasyonunu trafiğine giriyor. Ankara ve İstanbul’a herkesi dinlerim ve elimizden geldi- yüksek tutmak zorundayım. 12 bin göre buranın trafiği sorunlu değil. ğince de çözüm bulmaya çalışırız. kişinin aile sorununa kadar birebir Eğer tekerlek dönüyorsa bence tra- ilgilenmeye çalışıyoruz. fikte çok sorun yoktur. Tabi ki mesai İzmir’de artısıyla eksisiyle nasıl saati çıkışlarında sahil yolunda biraz bir şehirde yaşıyoruz? Los Angeles’da görev var ama abartılacak boyutta değil. İzmir halkı çok rahat… Özgürce ya- yaptınız. Oradaki sistem ile şayan özgürce ölebildiğin bir şehir. karşılaştırdığınızda nasıl bir Polis olarak siz, halktan ne Halkın inanılmaz özgüveni var. En teşkilat yapımız var? bekliyorsunuz? ufak sorun için dahi gelebiliyor. O Bir ay önce Bremen’e gittim. İzmir Organize suçlar gizli kalmamalı. bakımdan rahat çalışıyorum. Mahal- ile kardeş şehir. Karşılıklı personel Vatandaş kesinlikle organize suç le bakkalından dahi bilgi gelebiliyor. değişimi yapılıyor. Bremen polisini işleyen birinden çok devlete inansın. Halk bize yardımcı ve polise yakın. inceledim. Samimi söylüyorum, Bre- Polise “Acaba bize daha fazla Benimle alakası olmayan konularda men polis teşkilatında 30 yıllık araç- kötülük gelir mi” düşüncesine ka- dahi arayabiliyorlar. ‘Şu işi iyi yapmı- lar var. MOBESE’leri yok, laboratuar pılmadan gelmesi lazım. Bize ipucu yorsunuz’ diyebiliyorlar rahatlıkla… imkânları bizim çok çok gerimizde. vermesi gerekiyor. Gerek teknik, gerek bilgi birikimi ve Bu konuda bir örneği bizimle çalışma sistemi olarak gerimizdeler. Polise karşı bir ön yargı mı var? paylaşabilir misiniz? Sadece onlar 8 saat çalışıyor. Suç Vatandaş şöyle düşünüyor, “Polise Bir gece telefon çaldı, vatandaşın oranı da bizden yüksek. Bu oranı gidersek bizi deşifre eder mi?” Bu biri ‘Benim evimin elektriği kesik” nasıl düşüreceklerini anlatmayı nedenle bize geldiği zaman iş işten dedi. ‘Beni değil TEDAŞ’ı arama- önerdik. geçmiş oluyor. Elini kolunu kaptır- lısın’ dedim. İçim rahat etmedi, ABD’de durum farklı. Polisin etkin- dıktan sonra polise geliyor. Polis, TEDAŞ’ı aradım. TEDAŞ ise o ma- liği çok yüksek. Bir ABD polisinin vücudu kurtarıyor ama kol ve el hallede elektrik olduğunu ifade etti. burada yaptığını yapmaya kalksan gitmiş oluyor. Onun için ilk başlan- Arayıp bilgi verdim, sen şartelleri bir İzmir Meydanı’nın da protestolar gıçta polise bilgi verilmeli. Haracın kontrol et dedim. Çözüm bulmaya olur. ABD’de bir polis sizi durdur- ilk istendiği andan itibaren bize çalışıyoruz. İzmir halkı rahat biz de duğunda onun söylediği komutların söylenmesi lazım… Sonra talepler rahat çalışıyoruz. Diğer illerde olma- dışında bir şey yapamazsınız. Ke- o kadar büyüyor ki o zaman polise dığım kadar rahat çalışıyorum. sinlikle polisin kontrolünde hareket geliyorlar. Tekrar söylüyorum, vatan- etmek zorundasınız. Orada polisin daş bir suçludan çekindiğinden çok Diğer illerde nasıl bir baskı var? psikolojik etkisinin çok fazla olduğu- devlete güvensin. Suç kapalı kalabiliyor. Suçu pay- nu görüyoruz. Bizim polisimiz ABD laşmayabiliyorlar. Kendileri hallet- polisinden daha geri değil. Sizi bir müdürden çok ağabey meye çalışıyor. Burada suç kapalı olarak görüyormuşlar. Bunu kalmıyor. Burası batıya açılan bir Peki, onların uyguladığı sistemi nasıl başardınız? pencere. Daha modern bir şehir… uygulamalı mı? Bu makamlarda hizmet için varız. Serbest bir şehir. Devlet otoritesini polis kötüye Bugün varız yarın olmayacağız. kullanmamak kaydıyla kullanmalıdır. Burası devletin kapısı ve biz geçici- O zaman İzmir’de biraz nefes mi Öncelikle polise güvenmeyi bilme- yiz. Çok fazla gaddar olmadan ya aldınız? liyiz. Size ABD’de yayınlanan bir da çok fazla tevazu göstermeden Hayır. Burada işin yoğunluğu çok yazıyı okumak istiyorum. “İnsanlar ikisinin ortasını bulmak çok önemli. fazla. Burası büyük şehir… Ar- UFO gördüm diyor. Şoför diyor, pilot Dengeyi korumalı. Bizde yarın öbür kadaşlarla aramızda bir ifademiz diyor, çiftçi diyor. Hatta polis bile gün sade bir vatandaş olacağız. vardır. ‘Burayı bir aile şirketi gibi UFO gördüm diyor.” Ben halk kadar çalışanımı da yöneteceğiz. Hem iç hem dış müş- Polis gördüm diyorsa doğrudur. düşünmek zorundayım. Kim isterse terilerimiz var. Dışarıdaki müşterimiz Burada kamuoyunun bakış açısı vatandaş ya da çalışan telefon ile vatandaş ona işimizi beğendirmek budur. Yangın çıkacak diye çakmağı de yüz yüze de eğer yerimde isem zorundayız. Bir de kendi persone- yasaklayamazsın. Polis kanunları görüşebilir. Bugün görüş günü limiz var ve onları da memnun et- uygularken eli titrememeli. Bugün İZMIR’IN PENCERESINDEN

75 EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

76

polisin işini vatandaş polise öğretme- indirmeye yönelik. İzmir göç alan bir nerede, ne noktada olduğunu göre- ye kalkıyor. Burada Ortadoğu ülkesi şehir. Doğudan gelen vatandaşları- biliyorum. İkincisi en yakın ekibi olay olmamızın getirdiği bir durum var. mız bu şehre gelince hayal kırıklığına yerine gönderebiliyoruz. Kayıt altına İzmir’deki duruma baktığımızda ise uğruyor ve aradığı şartları bulamıyor. alabiliyoruz. Çalıntı araçları rahatlıkla bizim eğitim ve donanım olarak onlar- Demoralize olan gençler terör örgüt- takip edebiliyoruz. dan çok daha iyi durumdayız. Çağın lerine dahil olabiliyor. Üniversitedeki teknolojisini en iyi yakalayan kurum gençlerimize ulaşmaya çalışıyoruz. Yoğun bir tempoda emniyet teşkilatıdır. Bu çocukların ailelerine ulaşmaya çalışıyorsunuz, size kalan çalışıyoruz onlarla konuşuyoruz. zamanlarınızda neler Siz hangi projelere öncelik Terör konusunda 12 bin gence eğitim yapıyorsunuz? verdiniz? verdik. Terör örgütlerine yakın duran Hiç boş zamanım yok. Ailem, ben Her şube kendi alanında projeler çocukların ailelerini bilgilendirdik. Sakarya’da görevli iken Ankara’da geliştiriyor. Ama bu projelerin hepsini Bir de kendi personelimize yönelik idi. Buraya atandığımda onlarla be- Toplum Destekli Polis bünyesinde bilgilendirme çalışmaları yapıyoruz. raber İzmir’e geldim. Ama şimdi de topluyoruz. Birkaç önemli projemiz Onların motivasyonu çok önemli. eve gidemiyorum. Akşam gidiyorum var. Özellikle çocuklara yönelik proje- Bu nedenle de mutlu olmaları lazım. oğlum uyumuş, sabah ise okula lerimiz var. Bu Kardelen Projesi. 253 Sorunlarının çok az olması lazım. Tek gitmiş oluyor. Benim özel yaşantım çocuğumuz var. Bu çocuklarla birebir maaş ile yaşamayı öğrenmek zorun- yok. Özel yaşantım işim. Ben İzmir’e toplum destek polisleriyle görüştürü- dalar. Ev Ekonomisi eğitimleri verdir- geldiğimden beri ailem ile bir lokanta- yoruz. dik. Kredi kartını doğru kullanmaya ya gidip yemek yiyemedim. Bu çocukların bazılarının aileleri yok, yönelik eğitimler verdik. Gördüğünü ya da çocuk ailenin kontrolünden değil ihtiyacını alacaksın. Personelin Balık kültürünüz var mı? çıkmış ve başka grupların elinde eşleri ve çocuklarına da eğitim verdik. İzmir’in tuzda pişmiş balık kültürünü olabiliyor. Bu çocuklardan 52 tanesi Bin 600 personele eğitim verildi ve sevdim artık işlemekte olduğu suçlardan ta- halen sürüyor. mamen kurtuldu. Polisler çocuklarla Hangi takımı tutuyorsunuz? arkadaş oldu. Burada gönüllülük esa- İzmir’de MOBESE sistemi tam Orduspor (Gülerek….) sı da var. Bu çocukların çalışabileceği çalışmaya başladı mı? İzmir işler bulduk. Kardelen Projesi halen Büyükşehir Belediyesi size fiber Eklemek istedikleriniz…. sürüyor ve sürecek. Her mahalle- kablolar konusunda destek verdi Birincisi biz kendimizi de özel ha- de olan polislerimiz bu çocuklarla ama bu yeterli değil. İş dünyası yatımızı da vatandaşın güvenliğine ilgileniyor. bu projeye destek verebilir mi? adadık. 14 yaşından beri bu teşki- İkincisi ise güvenli internet kullanı- Bu benim değil devletin görevi latın içindeyim. Benim birinci eşim mı… Farkındalık yaratma projesidir. denilebilir. Her talep bir sorumluluğu işimdir. Vatandaş, polise güvensin. İnternet artık evlerin parçası... Anne, gerektirir diyorum. Daha emniyetli bir Bizim onlar için çalıştığımızı bilsinler. baba, dede, nine ve bir de internet şehir için hep beraber yol alabiliriz. 24 saat çalışıyoruz. Teşkilatımın var. Çocuklar bazen bilmeden inter- İş dünyası yatırımın güvenli şeh- başarılı olmasını istiyorum. Ama İzmir nette suç işleyebiliyor. Bazen kötü re geleceğini düşünmesi lazım… Türkiye’nin en emniyetli şehridir. kullanıcıların eline düşebiliyor. Bu pro- Sakarya’da ticaret odası ve belediye Gecenin her saatinde Şehrimizin her jeyi Milli Eğitim Müdürlüğü ile ortak bu konuda kaynak yardımı yaptı. köşesinde korkusuzca gezilebiliyor- yürütüyoruz. 700 bin kişiye ulaşmak MOBESE Sistemi yazılım olarak sa bu şehrimizin güvenli olduğunun istiyoruz. Öğrenci, öğretmen ve veliye çalışıyor. Birinci faz bitti ve çalışıyor. göstergesidir. ulaşma arzusundayız. Bilişim Suçları Eksik olan ise kamera sayısı… 240 Ben bütün mesai arkadaşlarıma ile Mücadele Şube Müdürlüğümüz- kamera çalışıyor. En az 400 küsur ka- kazasız belasız başarılı görevler deki arkadaşlarımız eğitim veriyor. meranın olması gerekiyor. Vatandaş, diliyorum. Şehitlerimizi rahmetle, ga- Kim ne yapmayı ve yaklaşmalı bunun MOBESE’yi yanlış biliyor. Çok fonk- zilerimizi minnetle anıyor, emekli olan eğitimi veriliyor. siyonlu. Birincisi sokakları gözlüyor tüm meslektaşlarıma sağlıklı yaşam Üçüncü projemiz ise göçün gençler ama en önemlisi emniyet teşkilatını temennisinde bulunuyor, İzmir halkına üzerindeki olumsuz etkisini en aza gözlemleyebiliyoruz. Birimlerimiz saygı ve sevgilerimi sunuyorum.

Fuarlar kentinin temelleri atılıyor Bundan tam 81 yıl önce fuarcılık macerasına başlayan ve Türkiye’ye fuarcılığı öğreten İzmir, bugün ‘Fuarlar ve Kongreler Kenti’ olma misyonu ile hareket ederek sektörün yeniden kalbi durumuna gelmeyi hedefliyor

DOSYA HAZIRLIK: Esra SEYİRDEN Gencer ÇETİNKAYA SEKTÖR / FUARCILIK

79

İzmir Enternasyonal Fuarı ile rin sergilendiği yer iken günümüzde rultusunda ticari fuarcılık da evrilerek Türkiye’de yeni bir sektörün doğdu- yeniliklerin görülme mekânı internete niş sektörlere odaklandı; bir başka ğu kent olan İzmir, ihtisas fuarcılığın- taşındı. Fuarlar da ziyaretçilerin deyişle “kristalizasyon” sürecine da da yeni atılımlar yapmaya devam ürünlere dokunma ve firmalarla girdi. Dolayısıyla bugün yeni nesil ediyor. Her bilginin bir tık ötede temas kurma noktası haline geldi. kuşağa “Yeni nesil fuarcılık” anlayışı olduğu, e-ticaretin de katlanarak Bunun neticesinde son 10 yılda hâkim oluyor. arttığı günümüzde, genel fuarların ziyaretçilerin fuarda kalma süresi ne- İzmir’in tüm bu süreç içinde fuarcılık yerini büyük oranda ihtisas fuarları redeyse yarı yarıya azalmış durumda sektöründe geldiği noktaya bak- aldı. Fuarlar genel anlamda yenilikle- bulunuyor. Tüm bu seçenekler doğ- tığımızda, kentte her yıl 30 fuar EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

80

düzenlediğini görüyoruz. Fuarcılık se- Alanı Projesi’nin hayata geçirilmesin- taşınacağını kaydeden uzmanlar, rüvenine Kültürpark’taki pavyonlarda deki gecikme, hem fuarcılık sektörü kent gelişmesinin de bundan geçe- başlayan sektör, İZFAŞ’ın bu alanda hem de İzmir’in kanaat önderleri ceğini vurguluyor. inşa ettiği uluslararası fuar hollerinde tarafından eleştiriliyor. Gaziemir Fuar Ege Genç İşadamları Derneği Yarın ihtisas fuarcılığına adım atmıştı. Önü- Alanı’nın faaliyete geçmesi ile birlikte Dergisi olarak dosyamızda İzmir’in müzdeki yıllarda Gaziemir’de inşa İzmir’de yılın 365 günü fuarcılık hiz- fuarcılık serüveninde günümüzde edeceği yeni fuar alanlarında alan metlerini başlatma hedefi bulunuyor. geldiği noktayı artıları ve eksileri ile yetersizliği gibi mazeretlerin önüne İzmir’de yılda 30 fuar düzenleniyor. değerlendirirken, hedeflerin de ne geçerek hedeflerini 365 gün fuarcılık Bu fuarların da 25’i ticari amaç taşı- olması gerektiğini tartıştık. Bunun olarak yükseltti. yor. Kentte düzenlenen tüm fuarların yanında İzmir Enternasyonal Fuarı’nın Atatürk’ün önderliğinde temelleri ekonomiye yılda 400 milyon dolarlık geleceğine yönelik farklı kesimlerin atılan İzmir Enternasyonal Fuarı ile bir katkı yaptığı hesaplanıyor. Başta farklı değerlendirmeleri de bulunuyor. markanın sorumluluğunu taşımanın Marble olmak üzere markalaşmış yanında İzmir, ihtisas fuarcılığında da fuarcılık aktivitelerinin gerçekleştiği FESTİVAL VE ŞÖLENLERDEN, Marble, IF Wedding, Modeko ve Ag- dönemlerde kentte ticari faaliyet- İHTİSAS FUARCILIĞINA roExpo gibi fuar organizasyonları ile ler artarken taksilerden lokantaya, Ülkemizde kullanılan fuar sözcüğünü dünya ve ülke çapında yeni markalar otellerden eğlence mekânlarına kadar incelediğimizde kökeninin Latince da yaratmış durumda bulunuyor. tüm ticari alanlarda hareket gözleni- kaynaklı olduğunu ve festival-şölen Kentin “Fuarlar ve Kongreler Şehri” yor. Tüm bu olumlu bakışların yanın- anlamında kullanılan ‘forea’dan olma amacıyla örtüşen EXPO 2020 da fuarcılık sektörünün gelişiminde türemiş olduğunu görüyoruz. adaylığının da kazanılması halinde, eleştirel yaklaşan kesim de bulunu- Fuar kelimesinin Almanca karşılığı kentin hedeflerine büyük oranda yor. Türkiye’nin ilk fuarını İzmir’in ger- olan ‘messe’ sözcüğü ise Latince yaklaşacağı savunuluyor. çekleştirmiş olmasına karşın kentin ‘missa’dan türetilmiş olup kitle anla- Türkiye ve İzmir’de fuar denilince iç dinamiklerinin sektörü daha ileri mını taşımaktadır. akla gelen ilk isim İzmir Enternas- taşıyamadığını ifade eden bir kesim, Türklerin ekonomik hayatında panayır yonel Fuarı (İEF) oluyor. İzmir’in fuar kentin geride kaldığı, fuarcılık konu- adıyla yer alan bölgesel pazarla- macerasında başı çeken en büyük sunda emekleme döneminde olduğu rın tarihi oldukça eskidir. Panayır organizatör İzmir Büyükşehir Bele- ve fuarcılık hizmetlerinin profesyonel kelimesi, Yunanca Penegyris (bütün diyesi bünyesinde faaliyet gösteren zemine oturtulamadığı noktasında halkın toplanması) kelimesinden İzmir Fuarcılık Hizmetleri Kültür ve birleşiyor. “Fuarlar ve Kongreler Şehri gelmekte olup sözlük anlamı ‘bir Sanat İşleri Tic. A.Ş. (İZFAŞ)’dır. İzmir” misyonunun sözde kaldığı yerde belirli zamanda kurulan pazar’ İZFAŞ’ın düzenlediği 12 fuarın yanın- belirtilirken, Türkiye’de 2011 yılın- olarak açıklanmaktadır. Tüm tanımları da Tunajans, Gençiz, Orion ve Efor da düzenlenen 425 fuarın yaklaşık bir araya getirip yorumladığımızda fuar düzenleyen diğer İzmirli firmalar yarısı İstanbul’da düzenleniyor. Bu tarihten günümüze fuarların kitlelerin arasında yer alıyor. İzmir dışından fuarlardan sadece 30 tanesinin de bir araya gelişini sağlamak amacıy- gelerek kentin fuarcılığına katkı yapan İzmir’de gerçekleştirilmesi nedeniyle la yapılan organizasyonlar olduğu diğer şirketler ise TÜYAP, Yağmur de sayısal anlamda geride kaldığımız ortaya çıkıyor. Fuarcılık, ASDF, Avrasya Fuarcılık, da ifade ediliyor. Bu eleştirilere cevap Tarihte ilk yerleşimlerin kuruldu- YEM ve Hannover Messe olarak veren ve kentin asla geri kalmadığını ğu Anadolu’da Truva, Kalkamış, göze çarpıyor. Ticari, ihtisas ve genel ifade eden İzmirli fuar organizasyon Çatalhöyük’te fuarcılığın izlerine fuarların yanı sıra İzmir’de gerçekleş- şirketi sahipleri asıl İstanbul’daki fuar rastlanmaktadır. Kayseri ise Asurlu- tirilen uluslararası eğitim fuarları ise organizatörü ve düzenlenen fuar lardan kalma tabletlerde bile önemli Hilton ve Swissotel gibi mekânlarda sayısının sağlıksız olduğunu vurgu- ticaret, antrepo ve fuar yeri olarak düzenleniyor. luyor. İzmir’de yeterli sayıda doyu- görülmektedir. İzmir’in edindiği misyon ve dünya- rucu fuarın bulunduğunu ifade eden Fuarların işletmeler ve ülkeler daki fuarcılık trendlerinin değişmesi kesim, İstanbul’un artık fuarcılığa açısından bir tanıtım aracı olarak ile yeni ihtisas fuarlarının doğması doyduğunu belirtiyor. İzmir’in sağlıklı, kullanılması Türkiye’de 1923 yılına beklenirken, Gaziemir’deki Yeni Fuar ihtisas fuarları ile daha ileri noktalara kadar plansız ve programsız olarak

82

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 sının fuarda kalmasüresini kısalttığı etkisine bakıldığında,fuarkatılımcı - lerini düşünüyor. fuarcılığa İnternetin çok tercih etmeyedevamedecek- narak satınalmayıherzamandaha servis hizmetleriniyerindevedoku - alacağı ürünüvedahasonrakiteknik yonellerin işişansabırakmayıp,satın ihtiyacını karşılamadığıiçin,profes- ürün vehizmetleriyerindegörmek netin yalnızcayolgöstericiolabildiği, Fuar tanımıdüşünüldüğündeinter mümkün olmadığıifadeediliyor. yerini doldurabileceğinibelirtmenin başına teknolojikyeniliklerin,fuarların katkısı yadsınamamaklabirlikte;tek faaliyetlerine, bilişimteknolojilerinin mek zorundakalanişletmelerinticari olmayan birpazarda faaliyet göster mik çalışmalarabakıldığında,sınırları Fuarcılık konusundayapılan akade- FUARCILIKTA YENİDÖNEM birer fuarcılık şehrihalinegelmiştir. Almanya’da neredeyse tüm kentler Dünyada fuarcılığın lideriAlmanya’dır. sinde barındırdığını göstermektedir. ve devbirbacasızendüstriyibünye- başlı başınabirsektörhâlinegeldiğini tedir. Reklamlar, fuarcılığın dünyada 19 bincivarındafuardüzenlenmek- na kayıtlı250farklısektörde ortalama kede heryıluluslararasıveritabanları- ulaştığı noktayabaktığımızda,120ül- da bulunmakta.Dünyadafuarcılığın bir evrilmesürecine degirmişdurum- fuarcılık adıkonulmayaçalışanyeni cılığı dönemidiyeayırabiliriz.Şuanda sonraki genelfuarcılık veihtisasfuar festivaller, pazaryerleri,1850’den 4 evreye ayrıldığınıgörüyoruz.Bunlar gelişimsel olarakincelediğimizdeise kadar sürmüştür. Fuarcılık sektörünü uygulamalar, İzmirİktisatKongresi’ne Fuarlar konusundakibudüzensiz olduğunu söylemekmümkündeğildir. panayırların iseyeterinceişlevsel tirilmiştir. Düzenlenensözkonusu düzenlenen panayırlarlagerçekleş- - - - bunun yanısıraotelvekonaklama, harcamaları, nakliyemaliyetleriile salon vestandkiralama,istihdam kaynakları arasında;kayıtücretleri, Fuarlardan doğrudansağlanangelir lirler yaratılmasımümkünolmaktadır. sıra eğitim,eğlencevedevleteekge- iş bağlantılarınınsağlanmasınınyanı sayesinde, doğrudanticaret veyeni civarında olduğukaydediliyor. Fuarlar kazancının yaklaşık80milyondolar Marble Fuarı’nınİzmir’eyönelik binin üzerindeziyaretçi ilebirlikte doğuruyor. Kentdışındangelen55 80 farklıişkolunakazançolanağı cılar ileziyaretçiler kenttekiyaklaşık yurtiçi veyurtdışındangelenkatılım- Dört günboyuncaMarbleFuarı’na deki otellertamkapasiteçalışıyor. Marble sürecinde kentveçevresin- ve dünyabuluşmasıniteliğitaşıyan masında önemlibiryersağlayan bir katkısağlıyor. İzmir’inmarkalaş- yılda 300-400milyonTLcivarında tanımlanan fuarcılık sektörü,İzmir’e büyüyen kollarındanbiriolarakda Küresel turizmendüstrisininenhızlı YAPIYOR 400 MİLYON DOLARLIKKATKI FUARLAR İZMİR’EYILDA300- açtığı gözleniyor. ve genelfuarlarınterkedilmesineyol katkı sağlıyor. firmaların veİzmir’inekonomisine damatlık veabiyekıyafetlerİzmirli yetlerinin beğenisinesunulangelinlik, dünyanın heryerindengelenalım he- unvanını almayahakkazandı.Yine ile birlikteİzmir‘ModanınBaşkenti’ etkili oluyor. Gerçekleşen bufuar İzmir’den yerlimarkalarınçıkmasında olan IfWedding FashionİzmirFuarı, alanındaki ilkveenbüyükihtisasfuarı ve enetkilifuarıolarakgösterilen, Sektöründe Avrupa’nın enbüyük göre, İzmir’deyıllıksadecefuarçıplak fiyatının 100$kabuledençalışmaya Türkiye’de fuarmetrekare alanbirim stand kurmuştur. fuarcılık firmalarıda45binmetrekare kurulurken, fuaralanıkiralayandiğer fuarlarda 180binmetrekare stand tur. İZFAŞ’ın kendiorganizeettiği 225 binmetrekare standkurulmuş- Kültürpark Fuaralanında2009yılında katkı hesaplanmış.Teze göre, İzmir sektörünün 2009yılındakenteyaptığı başlıklı yükseklisanstezindefuarcılık Fuarların EkonomiyeYönelik Katkısı” “KOBİ’lere Yönelik FuarTeşvikleri ve Şakir Sarıçaytarafındanhazırlanan yor. DokuzEylülÜniversitesinde Peki tümbunlarnasılhesaplanı- harcamaları yeralmaktadır. yerel turistikeğlenceverestoranlar MARKALAR OLUŞUYOR yor. bir girdi sağlamaktaolduğubelirtili- yaklaşık 300milyondolarıaşkıngibi fuar girdileri hesaplandığındaİzmir’e ve gıdaharcamalarına kadar tüm çevre turistikyergezilerine, restauran hediyelik eşyaya,fuarkatılımcılarının dahil değil.Konaklamadan,ulaşıma, 20 $gibigirişücretleri burakamlara sponsorlar ileMarblegibifuarlara fuarlara anasponsorluklarvediğer hesaplanıyor. Tabi kibununyanında 22 milyon500bindolarolduğu metrekare toplamsatışrakamının SEKTÖR / FUARCILIK

83

OTELLER DOLUYOR yer hizmetlerinin koordinasyonu, yeni yatırım fırsatları için de imkân Yılda 3 milyon ziyaretçinin akın ettiği temizlik hizmetleri ve bütün bunların tanımaktadır. Fuarların dolaylı olarak İzmir’de fuar zamanlarında otellerdeki yanında nakliye ve taşımacılık hizmet- sağladığı bir başka yarar ise yerel doluluk oranı en yüksek seviyeye leri bulunmaktadır. Fuarlarda yukarıda marka bilinirliğini arttırmak, bölgeye çıkıyor. 6 bin yerli, 600 yabancı katı- sayılanlara ilave olarak birçok özel ziyaretçi sayısını arttırmak, uluslara- lımcının yer aldığı fuarları, İzmir’deki içerikli alt yüklenicilerin görev alması rası sermayenin bölgedeki yatırımını otellerin kapasiteleri kaldırmamaya gerekmektedir; çiçekçiler, fotoğraf- arttırmak, kenti tanıtmaktır. başladı. Çevre ilçelere kadar otellerin çılar, gezici yiyecek- içecek satıcıları, rezervasyonlarının fuar zamanlarında ulaşım, telefon/internet/faks, kabin İHTİSAS FUARCILIĞI MI GENEL dolduğu belirtiliyor. personelleri, güvenlik, elektrik, FUARCILIK MI? sıhhi tesisat/hava/su, tasarımcılar Dünyada fuarcılığın başlaması genel LOKANTALAR VE KAFELER EN ve bakım elemanları, halka ilişkiler fuarlarla olmuştur. Genel fuarlarda İYİ SATIŞLARINI YAPIYOR ve reklam hizmetleri bunlar arasında her türlü sanayi malı, tüketim, tarım Yılda 3 milyon ziyaretçinin ve 6 bin sayılabilir. Bu sayılan işlerin tümü ya da farklı hizmet sektörleri sergi- 600 katılımcının geldiği İzmir’de doğrudan yerel kaynaklardan elde lenebilmektedir. Fuarcılığın giderek yemek ve eğlence sektörü de hare- edilecekleri için yerel ticarete büyük yaygınlaştığı ve firmaların ürünlerini ketleniyor. Gerek fuar alanı gerekse katkı oluşturur. Fuarlar bölgede sergilemek için akın ettiği fuarcılık de fuar çevresindeki lokantalar ve bulunan turizm sektörü için sektör sektörü ise ihtisas fuarcılığına geçiş kafeler müşterilerin akınına uğruyor. oyuncularına çalışmalarını tanıtmak yapmıştır. Genel fuarların aksine Günün yorgunluğunu atmak içinse ve müşteri kazanmaları için bir fırsat sektörel bazda olan ihtisas fuarları ile eğlence mekânları katılımcıların uğrak tanır. Fuarlar sayesinde, katılımcılar sektörün daha ileri gittiği belirtiliyor. mekânı oluyor. Tüm bu gelişmeler ile bölge halkı arasında doğrudan bir Genel fuarların giderek etkisini azalt- fuar zamanında İzmir’deki hareketlili- iletişim kurulur ve bölgede bulunan tığı gözlemlenirken ihtisas fuarcılığına ğin artmasına, ekonomisinin canlan- ticari perakendeciler için kendilerini olan ilginin artması da bu paralel de masına neden oluyor. Gerek İzmir tanıtma fırsatı olarak değerlendirile- gelişme göstermiştir. İzmir’de tek gerekse de İzmirli fuardan en iyi şekil- bilir. Fuar, katılımcılar için markalarını, genel fuar olan ve İzmir’in simge de yararlanırken yapılması düşünülen ürünlerini, hizmetlerini tanıtmak, yeni haline gelen İzmir Enternasyonel yeni fuarlarla İzmir’deki konaklama, ürünlerinin promosyonunu yapmak, Fuarı (İEF) geçmiş yıllarda en rağbet yemek ve eğlence sektörü de ge- satışlarını arttırmak yanında pay- edilen fuarlar arasında yer almaktay- lişme göstermektedir. Toplam yatak daşları, çalışanları ve müşterileri ile dı. İhtisas fuarlarının etkisinin artması sayısının 50 bine yaklaştığı İzmir’de ilişkilerini geliştirmek için de büyük bir ile İEF’de son dönemlerde önemini Karşıya ve Bayraklı’da yapılan gök- fırsat sunmaktadır. Bunların yanında kaybetmeye başladı. İZFAŞ’ın çalış- delenlerle yatak sayısı artacak. maları ile eski günlerindeki cazibesini yakalaması beklenen İEF için İzmir STAND VE ORGANİZASYONUN kamuoyu, Türkiye’deki fuarların anası EKONOMİYE KATKISI olduğu ve kaybedilmemesi gerektiği Bir fuar organizatörü için fuar yap- düşüncesini taşıyor. mak, sadece fuarı organize etmek, Türkiye’deki akademisyen ve sektör konseptini oluşturmak, reklamını temsilcilerinden bazıları da İEF’yi yapmak değil aynı zamanda fuarı soğuk savaş döneminin iki kutuplu satmaktan da geçiyor. Organizatörler dünyasının ve dünyaya tamamen ka- fuar alanını bulmak, kurmak, yürüt- palı Türkiye ekonomisinin fuarı olarak mek ve daha sonrasında da takip tanımlıyor. Bu nedenle de modasının etmek zorundadırlar. Fuar organizas- geçtiği için kıymeti harbiyesinin kal- yonun arka planında birçok alt yük- madığını belirtiyorlar. Geçmişte İEF, lenici çalışması gerekir; dekorasyon, şarkıcılar, pavyonlar ile cazip hale ge- perde kurulumu, stand kurulumu, tiriliyordu. Bugün böyle bir dünya ve halı kiralama, tabela ve grafik dizaynı, fuarcılık anlayışı yok diyen bazı sektör 84

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 TÜRKİYE’DE SON4YILDADÜZENLENENFUARLAR Kaynak: TOBBFuarİstatistikleri2008-2012 2012 yılıiçinsadeceonaylanmışfuarsayılarıverilmiştir. Ankara veAntalya’dır. Buillerin yüksek olduğuillerİzmir, Bursa, İstanbul’dan sonrafuarsayısının bir artışolduğunusöylenebilir. lenme sayısındaİstanbullehine yılından buyanafuardüzen- yükselmiştir. Dolayısıyla,2008 yüzde 46ikenzamaniçerisinde lenmektedir. Buoran2008yılında yaklaşık yarısıİstanbul’dadüzen- Ülkemizde düzenlenenfuarların İSTANBUL’DA DÜZENLENİYOR YAKLAŞIK YÜZDE50’Sİ TÜRKİYE’DE FUARLARIN göstermektedir. ise toplam17fuarşirketifaaliyet 3 şeklindedir. Diğerillerimizde ve Antalya8,KonyaAdana İstanbul 97,Ankara21,İzmir tadır. Bunların illere göre dağılımı; toplam 157fuarşirketibulunmak- diğinde Türkiye’de TOBB’akayıtlı Fuar düzenleyenşirketlerincelen- ise yine428sayısındakalmıştır. 2012 yılındaonaylanmışfuarsayısı 428 fuardüzenlenenTürkiye’de lanmaya başladığı2011yılındaise fuar yapılmıştır. Sektörüntopar etkilerinin görüldüğüsektörde 369 2010 yılındadaekonomikkrizin raki yılda367’yekadardüşmüştür. ekonomik krizneticesindebirson- fuar sayısıdünyadapatlakveren Türkiye’de 2008 yılında431olan nomik krizdenkaynaklanmakta. malar dadünyadayaşananeko- lar olduğugörülüyor. Budalgalan- fuarlara baktığımızdadalgalanma- Türkiye’de son 4yıldadüzenlenen ülkede 18bin459fuarbulunuyor. Dünya fuarlartakviminegöre, 125 FUARCILIKTA NEREDE? TÜRKİYE VEİZMİR gerektiğini savunuyor. nostaljik fuarhavasınınverilmesi celerinin yeraldığıbirkonseptle de panayırvesanatçılarıneğlen- anlayışını dasergiliyor. Bazıkişiler alanında dahayükseklere taşır” arlarına yöneltmekİzmir’ifuarcılık yerine enerjiyigerçekçi ihtisasfu- ne kuş.İEF’yicanlandırmakgayreti ğini vererek, “Devekuşunedeve - temsilcileri bugündevekuşuörne Düzenlenen fuarsayısı 2008 431 - Müsteşarlığı) tarafındanhazırlanan dirmek amacıyla;DTM(DışTicaret nılarak, firmalarıihracatayönlen - maddesinin verdiği yetkiyedaya- 94/6401 sayılıKararın4’üncü Kurulu’nun 27.12.1994tarihve ilk olarak1994yılındaBakanlar Türkiye’de fuarlarayönelikteşvikler KATLANARAK ARTIYOR FUAR TEŞVİKLERİ gesidir bir şekildeyükseldiğiningöster artışı dafuarlaraolanilginindüzenli sayısı 130’ayükselmiştir. Budeğer ve sonyıldaortalamakatılımcı 2011 yılınakadarartışgöstermiş ortalama katılımcısayısı79iken gözlenmektedir. 2008yılındaki sının 79ile89arasındadeğiştiği her yılfuarbaşınakatılımcısayı- ortalama değerleriincelendiğinde, Fuarlara katılımının2008-2011 yabancı katılımcıolmuştur. kentlere 3ila9arasındadeğişen piyasalara yakınkentlerdışındaki gibi sahilkentleriyadayurtdışı zon, Gaziantep,Tekirdağ, Adana haricinde Antep,Antalya,Trab - etkili olduğusöylenebilir. Bunun cı katılımcıcezbetmeaçısından sanayi endekslifuarlarınyaban- Ankara’da kurulansavunma olduğunu söylemekmümkündür. katılımcı oranınıartıranbirunsur nasyonel fuarınınİzmir’eyabancı İzmir’de bulunanİzmirEnter ve Ankara’dakifuarlarakatılmıştır. men hementamamıİstanbul,İzmir 16’da kalmıştır. Yabancıların he- doğrudan yabancıkatılımcısayısı 2011 yılındadüzenlenenfuarlara fuara katılımıoldukçadüşüktür. lama 133olmuştur. Yabancıların katılımcı sayısıfuarbaşınaorta- tüm yurttadüzenlenenfuarlara ile Mersinizlemiştir. 2011yılında ile Balıkesir, 164ileİstanbul,148 ması 222’dir. Bunu184katılımcı düzenlenen fuarlarakatılımortala- olmuştur. Burada2011yılında sayısının enyüksekolduğuilİzmir 2011 yılındafuarbaşınakatılımcı neredeyse 10katdahaazdır. sayıları İstanbul’dadüzenlenenlerin her birindeyıllıkdüzenlenenfuar 2009 367 2010 369 2011 428 - - 2012 428* FUARLARIN İLLEREGÖREDAĞILIMI Kaynak: TOBBFuarİstatistikleri *2012 yılıiçinonaylananFuarsayıları Çorum Adana Antalya Bursa Ankara İstanbul İzmir Diğer Zonguldak Malatya Manisa Kayseri Mersin Diyarbakır Gaziantep Konya 2008 199 17 23 22 34 31 50 11 18 1 4 4 6 6 5 2009 154 19 17 22 29 25 47 18 3 2 6 7 6 4 8 2010 168 10 14 18 25 25 23 38 10 11 1 3 4 5 6 8 2011 204 17 23 27 24 27 12 46 11 16 2 4 3 4 5 2012* 213 17 21 29 21 29 12 40 13 12 4 3 6 9

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

86

yeni teşvik sistemi ile “İhracata Yöne- tır. 2009 yılında yurtdışında 53 ülkede İzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir’i lik Devlet Yardımları” adıyla verilmeye 223 milli katılım fuarı düzenlendi. dünyaya tanıtmak ve kent ekonomi- başlanmıştır. 2010 yılı milli katılım fuarları takvi- sine dinamizm kazandırmak için pek Fuar teşvikleri üretimin, pazarla- minde ise 117 fuar bulunmaktadır. çok yatırımı devreye aldı. Fuarın ve manın ve ihracatın lokomotifidir. Bu fuarların yıl sonuna kadar 200 ü fuarcılığın gelişmesi için kaynak ya- Anadolu’daki bir çok firma önemli geçmesi bekleniyor. Ülkemizde halen ratan İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin pazarlama kanallarından biri olan UFI üyesi 19 fuar organizatörü ve girişimleri sonucunda, kent kabuğu- fuarlara maddi imkansızlıklar dolayısı alan işletmecisi bulunuyor. UFI onaylı nu kırmaya devam ediyor. ile katılamamaktadır. fuar sayısı ise 42’dir. Öte yandan uluslararası fuarlarda ih- Son 16 yıldır verilen fuar teşvikleri ile Ülkemizde fuar teşvikleri başlıca racat bağlantılarını artırmak amacıyla işletmelerimiz gerek ulusal pazar- iki kurum tarafından verilmektedir. yabancı katılımcılar İzmir’e getiriliyor; da, gerekse uluslararası pazarlarda Bunlar; yurtdışında düzenlenen fuarlara yerli söz sahibi konumuna gelmişlerdir. • Yurtdışı fuarlara yönelik teşvikler ve- firmalar götürülüyor. İzmir Enter- Günümüzde dünyanın neresinde ren Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM) ile; nasyonel Fuarı’nın İzmir’e yabancı olursa olsun düzenlenen uluslararası • Hem yurtdışı hem de yurt içindeki katılımcı oranını artıran bir unsur herhangi bir fuarda; ülkemiz firma- fuarlara yönelik teşvikler veren Küçük olduğunu söylemek mümkündür. larını ve işadamlarını gerek katılımcı ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme Mevcut fuarların tümünde katılımcı gerekse ziyaretçi olarak görmek ve Destekleme İdaresi Başkanlığı memnuniyeti sağlayan Büyükşehir mümkün hale gelmiştir. Fuarlara katıl- (KOSGEB)’dir. Belediyesi Gaziemir’deki fuar alanının mak hem zahmetli hem de masraflı Bunlara ek olarak; İzmir Tica- hizmete girmesiyle yeni fuarlar üret- bir çalışmadır. Bir fuar katılımının ret Odası’nın da (İZTO) üyelerine meyi planlıyor. maliyeti, o fuar için harcanan emek, yönelik çeşitli fuar teşvikleri verdiği zaman ve paranın toplamıdır. Bu üç görülmektedir. İZTO’nun haricinde EĞİTİME FUARLARLA YÜZDE faktörden eksikliği en fazla hissedilen ülkemizde fuar teşviki veren oda 100 DESTEK ise kuşkusuz paradır. Yani, bir fuara bulunmamaktadır. İzmir’de ihtisas fuarlarının düzenlen- katılırken en büyük problem finans- me sayısı çok olduğu kadar, ulusla- man sorunudur. Özellikle küçük ve FUARLAR KENTİ İZMİR rarası eğitim fuarları da düzenleniyor. orta ölçekli firmalar, 4 –5 günlük Fuarların Türkiye’deki başlangıç kenti Toplam 5 tane uluslararası eğitim bir organizasyon için binlerce lira olan İzmir, “Fuarlar ve Kongreler Ken- fuarları düzenlenirken dünyanın vermeyi çoğunlukla istememekte- ti” olma hedefi ile son yıllarda ihtisas en ünlü okulları Türk öğrenciler dirler. Kaldı ki, bunu isteseler dahi fuarcılığında yol almaya çalışıyor. için İzmir’e geliyor. Fuarlara katılan pek çok firma bu bedeli yalnızca öz İzmir Enternasyonel Fuarı eski gün- öğrenci ve veliler fuar sürecince vize kaynaklarıyla karşılama gücüne sahip lerdeki önemini korurken, sektörel fu- başvurusundan okul ücretlerine, değildir. Türkiye’de küçük ve orta arlar en yüksek katılımcı ve ziyaretçi sunulan öğrenim programlarından boy işletmelerin mali açıdan destek- sayısıyla genişlerken kent ekonomisi konaklamaya kadar yurtdışı eğitimin lenmeden fuarlardan yeterli ölçüde için ciddi bir girdi oluşturuyor. Yeni her aşamasıyla ilgili bilgi sahibi ola- yararlanamayacağı görülecektir. fuar ve kongre alanının yapımıyla bilecekler. Ayrıca TOEFL ile yapılan 2009 yılında 69 ülkeden toplam İzmir fuarcılık atılımını en üst boyuta işbirliği sonucu fuar alanında ücretsiz 2138 fuar teşvik kapsamına alınmış- taşımayı hedefliyor. deneme sınavlarına girebiliyor ve SEKTÖR / FUARCILIK

87

değişik kurumların verdikleri burslara de engel kalmayan Yeni Fuar Alanı Merkezi A.Ş., tarafından yürütülü- başvuru yapabiliyorlar. tamamlandığında ‘Fuarlar ve Kongre- yor. İzmir Büyükşehir Belediyesi, Aralarında Amerika Birleşik Devlet- ler Kenti’ misyonunun çok büyük bir Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği leri, Kanada, Fransa ve İngiltere gibi kısmı tamamlanmış olacak. Yeni Fuar (TOBB), ESBAŞ, Esnaf ve Sanatkar ülkelerin yer aldığı farklı ülkeden gelen Alanı ile birlikte yılın 365 günü fuarcılık Odaları Birliği ve İzmirli işadamlarının eğitim kuruluşları fuarlara katılan öğ- hizmetleri verilecek. Kent merkezin- öncülüğünde kurulan şirkette büyük rencilere ülkeleri ve verdikleri eğitimler de bulunan ve İzmirlileri soluk aldığı hisse yüzde 35’lik oranla Türkiye hakkında ayrıntılı bilgi verme fırsatı Kültürpark ise kongre merkezine dö- Odalar ve Borsalar Birliği’ne ait. İzmir buluyorlar. Bu fuarlarda aynı zaman- nüştürülerek, kent merkezinin çekim Büyükşehir Belediyesi’nin de yüzde da okulların temsilcileriyle yüz yüze gücü korunacak. İzmir Büyükşehir 30’luk payla ortak olduğu projede, görüşme fırsatı yakalanıyor. Belediyesi, Gaziemir’de inşa edeceği ESBAŞ yüzde 15’lik payla yer alırken, dünya standartlarındaki yeni fuar kalan yüzde 20’lik kısım da Esnaf ve GEÇMİŞ, FUARCILIK alanı ve kongre merkezi için hazırlık- Sanatkar Odaları Birliği, Ege İhracatçı MÜZESİNDE SERGİLENECEK larını tamamladı. 337 bin metrekare Birliği ve İzmirli işadamları arasında Fuarcılığın İzmir’den başlaması ve yıl- alanda planlanan ESBAŞ’ın yanında paylaşıldı. İhalesi bitirilen yeni kongre da 30 fuar düzenlenmesinden dolayı yapılacak olan yeni fuar alanı kent ve fuar merkezinin önümüzdeki aylar- İzmir’de fuarcılık müzesi kuruluyor. merkezine, hava alanına ve Aliağa- da temelinin atılması planlanıyor. İZFAŞ, İEF başta olmak üzere her Menderes Metrosu’na da oldukça kesimden fuarlar ile ilgili doküman, yakın mesafede yer alıyor. Yeni fuar 365 GÜN FUARCILIK resim, fotoğraf vs. verileri talep etti. alanında 7 bin 200 metrekarelik 8 İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Bu materyaller toplanarak fuarcılık sergi holü, helikopter pisti, 4 bin 26 milyon lira kamulaştırma bedeli müzesinin oluşturulması için ilk adım araçlık otopark, kongre merkezinde ödeyerek fuarcılık için hazırladığı atıldı. Ucu açık bir çalışma olacak ise 2 bin kişilik kongre ve konser Gaziemir’deki 337 dönüm alan ile olan bu müze için dünyadaki örnek- salonu, 6 adet seminer salonu, en az kentte “365 gün fuarcılık” hedefleni- leri de incelenecek. Elde edilen veriler 500 ve 1000 kişilik iki büyük salon, yor. İzmir’in yeni fuar kompleksi, çağ- internet ortamında yayınlanacağı gibi tur operatörleri ve çeşitli hizmetler daş mekanların yanı sıra, teknik ve kitaplaştırılması da hedefleniyor. için ofisler yer alacak. 337 hektarlık sosyal altyapı donanımlarıyla büyük yeni fuar alanının ESBAŞ’a ait olan boyutlu ihtisas fuarlarının gereksinim- DAHA ÇOK FUAR DAHA 220 dönümlük bölümü için ESBAŞ’la lerini karşılayabilecek niteliklere sahip YÜKSEK KATILIMLA YENİ FUAR protokol anlaşması yapıldı. Bugüne olacak. Şehir içi ulaşım, konaklama ALANINDA kadar gerçekleştirilen çalışmalar ile ve hizmet alanlarına yakın konu- Yapımı yılan hikayesine dönen yeni fuar alanı yapılarının kurabileceği muyla, fuar katılımcılarının yanı sıra Gaziemir’deki Yeni Fuar Alanı’nın alan miktarına ulaşılmıştı. kentliler de yeni fuar alanına kolayca ihalesi geçtiğimiz günlerde sonuç- Proje, İzmir Büyükşehir Belediyesi ile ulaşabilecek. landı. İzmir’in yeni fuar merkezi için TOBB başta olmak üzere, iş dün- teklif veren 9 firma arasından Ermit yasının temsilcilerinin oluşturduğu Mühendislik İnş. San. ve Tic. Ltd. kuruluşlar ve 30’u aşkın sanayici Şti., 259 milyon 690 bin TL ile ihaleyi - işadamının yer aldığı 100 milyon kazandı. Bu ihale sonucunda önün- dolar sermayeli İzmir Fuar ve Kongre 88

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 İZMİR'DE DÜZENLENENFUARLAR FUARLAR Fuarı” Ayakkabı Yaz “Ayakkabı, Çanta ve Aksesuarları Saat Fuarı (4.) Jewex Alyans, Altın, Mücevher, Gümüş Takı ve Abiye Fuarı” Giyim If Wedding Fashion İzmir “Gelinlik, Damatlık ve MTF -Moda Tedarikçileri Fuarı Edufairs Yurt Eğitim Dışı Fuarları Otomasyon TeknolojileriFuarı 3T ‘12 10.Uluslararası İşleme, Metal Kalıp, IEFT Yurt Eğitim Dışı Fuarları Teknolojileri Fuarı Marble 18.Uluslararası Doğal Taş ve İzmir 1.Evlilikİzmir Öncesi Hazırlık Fuarı Modeko Mobilya 201223.İzmir Fuarı Ekoloji İzmir 17. İzmir Kitap Fuarı17. İzmir Akare Yurt Eğitim Dışı Fuarları Olivtech Fuarı Plastech Inelex 8.Asansör ve Asansör Teknolojileri Fuarı Aksesuarları Fuarı” Ayakkabı Kış Ayakkabı,“İzmir Çanta ve Fuarı İşleme, Akuakültür ve Balıkçılık Teknolojileri Future Fish Eurasia 6.SuÜrünleri İhracat ve İzmir Enternasyonalİzmir Fuarı (81.) Eğitim Fuarı Kobi Expo Türkiye Tunus Bilgive Eşleştirme Hayvancılık Fuarı 8. Uluslararası Agroexpo Eurasia Tarım Sera ve Endüstrisi Fuarı 4. Animalexpo Hayvancılık Teknolojileri ve Süt Akare Yurt Eğitim Dışı Fuarları 18. Uluslararası Yapı Fuarı 2012 İzmir IEFT Yurt Eğitim Dışı Fuarları Belediye Ekipmanları FuarıBelediye Ekipmanları Edufairs Yurt Eğitim Dışı Fuarları İzmir Boat Showİzmir Travel Turkeyİzmir Tüyap TümFuarcılık Fuarları ve TanıtımFuarları Efor Ege Fuarcılık Efor Ege Fuarcılık 2.ASDFFuarcılık Hannover-Messe Edufairs Fuarcılık Edufairs Fuarcılık Avrasya Fuarcılık Yağmur Fuarcılık Gençiz FuarcılıkGençiz İstanbul Eğitim İstanbul Eğitim DÜZENLEYEN Akare FuarcılıkAkare Akare FuarcılıkAkare Orion FuarcılıkOrion Orion FuarcılıkOrion Yem Fuarcılık Frig Fuarcılık 1. İZFAŞ 2. Tunajans . İZFAŞ 1. ŞİRKET Fuarları Ltd. Şti. İZFAŞ İZFAŞ İZFAŞ İZFAŞ İZFAŞ İZFAŞ İZFAŞ İZFAŞ İZFAŞ İZFAŞ Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı Uluslararası İzmir FuarUluslararası İzmir Alanı FuarUluslararası İzmir Alanı Tuna ExpoKongre ve Sergi Tepekule Kongre ve Sergi DÜZENLENME YERİ İzmir Hilton Oteli Hilton İzmir İzmir Hilton Oteli Hilton İzmir İzmir Hilton Oteli Hilton İzmir İzmir Hilton Oteli Hilton İzmir Swiss Otel Swiss Otel Swiss Otel Merkezi Merkezi 05.01.2012 -08.01.2012 03.02.2012 -06.02.2012 15.02.2012 -18.02.2012 15.02.2012 -18.02.2012 06.03.2012 - 08.03.2012 -11.03.2012 20.03.2012 - 21.03.2012 -24.03.2012 22.03.2012 -25.03.2012 04.04.2012 -08.04.2012 12.04.2012 -15.04.2012 14.04.2012 -22.04.2012 17.04.2012 - 19.04.2012 -22.04.2012 10.05.2012 -13.05.2012 25.05.2012 -27.05.2012 31.05.2012 -03.06.2012 07.06.2012 -09.06.2012 31.08.2012 -09.09.2012 06.09.2012 -09.09.2012 20.09.2012 -23.09.2012 20.09.2012 -23.09.2012 09.10.2012 - 10.10.2012 - 11.10.2012 -14.10.2012 01.11.2012 -04.11.2012 08.11.2012 - 06.12.2012 -09.12.2012 21.11.2012 -25.11.2012 DÜZENLENME TARİHİ

1923’te başlayan efsane günümüze kadar devam ediyor EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

90

Temelleri İzmir İktisat Kongresi ile atılan İEF zaman içinde çok önemli isimlere, ülkelere ve konuklara ev sahipliği yaptı. Yeni dönemde yapılan arama konferası ile zamana meydan okumayı hedefliyor

Bir fuar düşünün; tüm ülkenin gözü seçilmiştir. Burada, el tezgahı ve sergisi çok güzel olmuş, her sene kulağı bu fuarda... Bir fuar düşünün; küçük sanayi ürünleri; Isparta, Kula, tekrarlayın bunu. Bölgemizde böyle ilk ürünlerin göğüs kabartılarak sunul- Gördes, Uşak kilim ve halıları, yağ sergiler, iktisadın gelişmesine yol duğu…Bir fuar düşünün tam 81 yıl ürünleri, sabunlar, makarna ve unlu açar” şeklinde görüş belirterek konu- boyunca Türkiye’nin dünyaya açılan yiyecekler, kolonyalar, helvalar, ihraç- ya verdiği önemi vurgulamıştır. Sergi- penceresi olan. Bu fuar tüm insan- lık pamuklar, ayakkabı, mobilyalar, ye yerli yabancı kuruluşlar katılmıştır. lığın kederlerini, üzüntülerini savaş- deri ürünleri, tarım araçları, kiremit, Bir yıl sonra açılan 9 Eylül Sergisi’nde larını, kavgalarını bir kenara bıraktığı tuğla, maden örnekleri, tütün, sigara, Mustafa Kemal Atatürk bir telgraf tek yer olan İzmir Enternasyonel şarap örnekleri, kereste çeşitleri çekerek düşüncelerini aktarmıştır. Fuarı. Bu fuar bir ülkenin ekonomik sergilenmiştir. Atatürk bu telgrafta: kalkınmasının yapı taşını oluşturan en İzmir İktisat Kongresi Sergisi’nden “İzmir, 9 Eylül Sergisi’nin açılışı do- önemli adımlardan biri. Bu fuar, ülke- sonraki ilk sergi Eylül 1927’de, ‘9 layısıyla hakkımda ifade edilen hissi- nin tek lunaparkının olduğu yerdi. Eylül Mahalli Sergisi’ adı altında yata teşekkür ederim. Memleketimiz İzmir Enternasyonal Fuarı’nın doğu- Mithatpaşa Sanat Enstitüsü’nde açıl- iktisadiyatının terakki ve inkişafına şu, 17 Şubat 1923’te Mustafa Kemal mıştır. İzmir Ticaret Odası’nın teklifi hizmeti bulunan serginin kurulmasına Paşa’nın emriyle İzmir’de toplanan ve İzmir Valisi Kazım Dirik’in kararı ile yardım eden ve kuranlara takdir ve İzmir İktisat Kongresi’ne uzanır. açılan sergide 71 resmi kuruluş, 195 tebrik ile muvaffakiyetimi temenni İktisat Kongresi ile eşzamanlı olarak yerli firma ve 9 ülkenin 72 kuruluşu- ederim” demiştir. bir ticari ürünler sergisi düzenlenmiş, nun ürünleri sergilendi. Sergiyi 80 bin İzmir’deki bu etkinliklerin ardından sergi mekanı olarak İkinci Kordon’da 744 kişi gezdi. Türkiye’nin diğer illerinde de fuarlar Osmanlı Bankası’nın depo olarak Söz konusu organizasyon hakkın- kurulmaya başlanmıştır. Kurulan bu kullandığı Hamparsumyan binası da Mustafa Kemal Atatürk “İktisat fuarlarda ekonomik ve ticari amaçlar SEKTÖR / FUARCILIK

91 ile her türlü eğlence iç içe düşünül- sürekli bir kurumuna dönüşecek olan fuarların ve kurulan organizatör firma- müş, ihtisasla ilgili işlevsel özellikler Paraşüt Kulesinin açılışı oldu. 104 larının sayılarında artış olmuştur. pek dikkate alınmamıştır. yabancı şirketin katıldığı Fuar’da 424 Bu gelişmeler beraberinde günü- 20 Ağustos 1936 yılında açılan ilk yerli kuruluş temsil edildi. Bu rakam- müzde fuarcılık alanıyla ilgili pek çok İzmir Enternasyonel Fuarı ile ulusla- lar 1938 yılında fuarına 140 yabancı, çalışma yürütülmektedir ve düzen- rarası kimliğe kavuşturulmuş ve yerli- 46 devlet kurumu ve 527 yerli kuru- lenen fuarlar ihtisas fuarları niteliğine yabancı kuruluşlar katılmıştır. İzmir luşun, 60 bin metre kare fuar alanının bürünmüştür. İhtisas fuarları doğ- Enternasyonel Fuarı 1946 yılında eklenmesiyle hazırlanan ve açılışını rudan sektörle ilgili alıcı ve satıcıları Uluslararası Fuarlar Birliği’ne(UFI) üye Başvekil Dr. Refik Saydam’ın yaptığı bir araya getirir. Bu nedenle dünya olmuştur. İşte bu gelişme, Türkiye’de 1939 fuarına 574 yabancı şirket, 27 genelinde ihtisas fuarlarına ciddi fuarcılık sektörünü başlatmıştır. devlet kurumu ve 333 yerli şirket yönelme vardır. İkinci 9 Eylül Sergisi Eylül 1928’de katılmasıyla giderek arttı. Günümüze kadar gelen İEF’nin son yine aynı binada ve uluslararası dü- 1940 yılında sürmekte olan II. Dünya yıllarda etkisini azalttığı yönünde zeyde gerçekleşti. Sergiye 155’i ya- Savaşı yüzünden katılımın olmaya- eleştiriler yapılıyor. Bu eleştirilerin, bancı olmak üzere 515 firma katıldı. cağının ileri sürülmesine karşın yerler ‘nerede eski fuarlar’ şeklinde olması 1935 İzmir 9 Eylül Panayırı dönemin çok önceden kiralandı, ancak fuar genel fuarların etkisini azaltması ola- İktisat Vekili Celâl Bayar tarafından zararla kapatıldı. Açılışı Ticaret Vekili rak yorumlanıyor. Tüm bu gelişmeler açılmıştır. 311 bin kişinin gezdiği Nazmi Topçuoğlu yaptı. 30 Ağustos ışığında ise İZFAŞ İEF’yi geleceğe panayır, bugünün organize ulusla- tarihinde Milli Piyango ilk kez fuarda taşıyacak çalışmalara başladı. Arama rarası fuarının öncüsü oldu. Fuar çekildi. Fuara 243 yabancı, 463 yerli Konferansı ve Gençlik Araştırması alanının temeli, evvelce 1922 İzmir şirket katıldı. Savaşa karşın 1941 yapan İZFAŞ çıkan sonuçlara göre Yangını’nda kül olmuş mahallelerin yılında fuar hazırlıkları eksiksiz ger- gelecek İEFnin etkisini artırmaya bulunduğu ve sonraki yıllarda şehrin çekleşti. 1942 fuarı ise sürmekte olan çalışacak. ortasında bir pislik ve derbederlik savaş gerekçesiyle Hükümet kararı yuvası haline gelmiş bulunan bugün- ile açılamadı. 1943 İzmir Enternasyo- ÜNLÜ ŞAİRİN İEF RESMİ... kü yerinde 1 Ocak 1936’da törenle nal Fuarı Başvekili Şükrü Saraçoğlu Elvan Feyzioğlu ‘Fuar Bizim Haya- atıldı. 360 bin metre karelik alanın himayesinde açıldı. Ziyaretçi sayısı bir tımız’ adlı kitabında ünlü şair Atilla Kültürpark haline getirilmesi ve yılın milyon kişiyi aştı. 1944, 1945, 1946 İlhan’ın “Abbas Yolcu” kitabında İEF belirli bir ayında bu alan üzerinde İzmir Enternasyonal Fuarı, “milli ma- için söylediği sözleri şöyle aktarıyor: uluslararası bir fuarın gerçekleştiril- hiyette” açılabildi. Uluslararası fuarlar “Fuar başlangıçtan beri benim için mesi planlandı. Kültürpark alanının 1947 yılından itibaren kesintisiz ve Avrupa idi. Geceleri ışıklı, renk renk düzenleme çalışmaları, dönemin giderek önem kazanarak devam etti. sular fışkırtan havuzlar; gizli pırıltılarla İzmir Belediye Başkanı Dr. Behçet adamı olduğu yerden kaldırıp Benli Uz’un ve gazeteci sıfatıyla Moskova TÜRKİYE’DE FUARCILIK Bahri masalındaki perili eve götüren kültürparkını gezmiş olan yardımcısı SEKTÖRÜNÜN YILLARA GÖRE palmiyeler; yapma göller, göllerdeki Suat Yurtkoru’nun yönetiminde ola- GELİŞİMİ sahici kuğular; paraşüt kulesi, mah- ğanüstü çabalarla, proje aşamasında 1960’lı yıllardan itibaren fuarcılık ko- şer misali kalabalık...” da dönemin Moskova Belediye Baş- nusunda daha ciddi adımlar atılmaya “Hele yaz gelip de İzmir Enternasyo- kanı Bulganin tarafından görevlen- başlanmış ve hem kurulan hem nel Fuarı diye allı morlu afişler bekle- dirilen mimarların tasarımı çerçeve- de katılımcı fuar sayılarında artışlar me salonuna asılmaz mı? Allah! Bu sinde 1936 yılında tamamlanmış; bu görülmüştür. afişlerin enim gözümde yeri büyüktü. tarihten itibaren İzmir Uluslararası 1964-1973 yılları arasında Samsun, Bu afiş, fuar; İzmir; İzmir, deniz; ve Fuarı Kültürpark’ta açılmıştır. İzmir, Bursa, Balıkesir, Kayseri, Trabzon, deniz, Dünya demekti. (...) Kültürpark ve Fuar adeta özdeşleş- Erzurum, Tatvan, Konya, Kocaeli ve Her afiş bir turizm penceresi, bir miştir. Lozan Kapısı önünde yapılan Gaziantep’te ulusal fuarlar kurul- şehrin kılavuzundan yırtılmış bir coşkulu törene Mısır, Yunanistan ve muştur. 1980’li yıllara gelindiğinde sayfa. Hele İzmir fuar afişleri. Bozkırın Sovyetler Birliği’nden 48 yabancı fuarcılık konusunda bir adım daha ortasında onlar bana ansızın hiç kuruluş, 32 vilayet pavyonu ve 45 ileri gidilmiş ve fuarlar ithalat -ihracat gitmediğim ama ölecek gibi gitmek yerli kuruluş katıldı. 1937 İzmir Enter- ilişkilerinin olmazsa olmaz bir parçası istediğim Orta Avrupa’nın oralarda, nasyonal Fuarı, diğer yıllara göre çok hâline gelmiştir. Viyana mı desem, Peşte mi desem; daha büyük bir coşkuyla hazırlandı. Fuarcılık sektörü ülkemizde özellikle hasılı saman saçlı tertemiz kızların Açılışı İktisat Vekili Celâl Bayar yaptı. 1990’larda gelişme yolunda önemli çardaş söyledikleri bir şehir havası Fuar’ın en büyük özelliği Kültürpark’ın bir ilerleme kaydederek düzenlenen verirdi.” İzmir’i Sevenler Platformu Başkanı Sancar Maruflu: İzmir Fuarı, hafife alınmayacak

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 ciddi bir Cumhuriyet eseridir 92

81 yıllık onurlu geçmişiyle Avrupa’nın en eski ve en tanınmış fuarına sahip olan İzmir’de, il olarak sahip olunan 9 üniversitesiyle bir Uluslararası Fuarcılık Enstitüsü kurulması mümkündür. Milano başta olmak üzere bir çok dünya ve Avrupa kenti bu konumdadır. İzmir’de kurulacak olan bu Uluslararası Fuarcılık Eğitim ve Araştırma Merkezi’nin Avrupa Topluluğu aşamasında müstesna bir girişim olacağına inanıyorum.

İzmir Enternasyonel Fuarı, büyük 1923 İzmir İktisat Kongresi’nin Vekili Suad Yurtkoru’nun, Türk Ofis Atatürk’ün Milli Mücadele’den 6 ay felsefesi ile özdeşleştirmişti. Belediye Raportörü Rahmi Zallak’ın, Belediye sonra Cumhuriyet’in ilanından 9 ay Başkanı Dr. Behçet Salih (Uz) Bey ve Başmühendisi Cahit Çeçen’in ve önce İzmir’de topladığı 1923 İzmir İzmir Valisi Kazım (Dirik) Paşa ile Belediye Baştabibi Dr. Ali Büket ile İktisat Kongresi’nde alınan somut Belediye Reis-Vekili Gazeteci Suad Gazeteci-Yazar Adnan Bilget’in kararların başarıyla uygulandığını Yurtkoru, Atatürk ve arkadaşlarının ayrıca, Orman Yüksek Mühendisi ve belgeleyen bir eserdir. Esasında, bu inancını çok iyi anlamışlardı. Erozyonla Mücadele ve Bataklık İzmir Fuarı Cumhuriyet ile yaşıttır. 81 İlk kez 1923 İzmir İktisat Kongresi’nin Kurutma Mütehassısı Ali Cevat Ziya rakamı, fuarın 81 defa düzenlendiğini beraberinde İzmirli ihracatçı Şerif Bey’in üstün hizmetlerini asla ifade eder. Fuar, aslında 89 yaşında- Remzi (Reyend) Bey’in İzmir’in Konak unutmamalıyız. Onları daima rahmet dır. Yani Cumhuriyet ile aynı yaştadır. semtindeki incir-üzüm işletmesinde ve sevgiyle anmalıyız. Cumhuriyet’in bu en güçlü eserini, Yerli Mallar Sergisi adıyla açılan, İzmir Fuarı’nın 20’nci yüzyıldan iz büyük kurtuluşu sonuçlandıran, sonra 1927 yılına kadar Mithatpaşa bırakmış bir Türk Gurur Abidesi ancak gerçek kurtuluşun iktisadi Sanatlar Mektebi’nde devam eden, olmasını sağlayanlar, milli mücadele kalkınma ile olacağına inanan bir 1929’dan itibaren 6 kez de sonrasında, savaştan yeni çıkmış avuç yurtsever yaratmıştır. Pasaport’taki Gazi Heykeli’nin Türkiye’mizin kalkındığını ve geliştiğini “Siyasi, askeri zaferler ne kadar arkasında, şimdiki Büyük Efes dosta düşmana enternasyonal bir büyük olursa olsun, ekonomik Oteli’nin bulunduğu alanda, İzmir pencereden göstermişlerdir. O zaferlerle taçlandırılmazsa, kazanıla- Dokuz Eylül Panayırı adıyla açılan yıllarda henüz emeklemekte olan yerli cak başarılar yaşayamaz ve sürekli İzmir Beynelmilel Fuarı, gerçek imalatçı ve tüccarlarımıza çalışma ve olmaz” diyen büyük Atatürk, 1923 kimliğini 66 yıl önce Dr. Behçet Uz ve moral azmi kazandırmış olan İzmir İzmir İktisat Kongresi nedeniyle arkadaşlarının İzmir’e kazandırdıkları Fuarı, bir ulusun kalkınma sembolü- düzenlettiği Mahalli Ürünler Sergisi’ni Kültürpark içindeki düzenlenmesiyle dür. Özellikle Dr. Behçet Uz, tam 81 incelemiş, çok beğenerek geliştiril- bulmuştur. yıl önce 1932’de şimdiki fuarın mesini ve her yıl tekrarını istemiştir. 20 Ağustos 1936’da görkemli bir kurulduğu ve düşmanın yakıp yıkarak Dr. Behçet Uz, Atatürk’ün kurduğu törenle açılan ilk Kültürpark’ın ve harabeye çevirdiği yangın alanı Cumhuriyet Türkiyesi’nin, Osmanlı İzmir Beynelmilel Fuarı’nın açılış denilen Kültürpark alanını, ‘Bu enkazı idaresinin karanlığı ile işgal günlerinin törenine Başvekil İsmet İnönü, siz 40 yılda ancak kaldırabilirsiniz’ kapkaranlığını yaşayanların, kurtulu- Maraşal Fevzi Çakmak ile birlikte diyenleri utandırırcasına 23 ay gibi şun aydınlığında yaratacakları Kabine ve Parlamento üyeleri kısa bir sürede tertemiz yaptırmayı değerlerle düzlüğe çıkacağına katılmıştı. Churchill’in İngiltere’si, başarmıştır. Kültürpark alanının yürekten inanmıştı. Hitler’in Almanya’sı ile Stalin’in yaratılmasında ve toprak ıslahında Dr. Behçet Uz’un Gazi Paşa’sı Sovyet Rusya’sı ise katılımcı yabancı görev üstlenmiş Orman Yüksek Atatürk, İsmet İnönü, Celal Bayar, ülkelerdi... Mühendisi Ali Cevat Ziya Bey ise, Fevzi Çakmak, Kazım Karabekir, Milli Panayır’dan Beynelmilel ‘Emperyalist düşmanın yaktığı ve Tevfik Rüştü Aras, Mahmut Esat (Enternasyonal) Fuar’a geçilen yıktığı yerleri biz yeniden İzmir’e Bozkurt, Şükrü Saraçoğlu, gibi yakın harekette, Belediye Reisi Dr. Behçet kazandırdık. Mutluyuz’ demiştir. mesai arkadaşlarıyla, İzmir Fuarı’nı Salih Bey’in (Uz), Vali Kazım İzmir’liler ve tüm Türk halkı, ne her yılın sonunda memleketin Paşa’nın, Mıntıka Ticaret Reisi Cemal yaparlarsa yapsınlar Dr. Behçet Uz ve katettiği mesafeyi değerlendirecek bir Ziya Bey’in, Ticaret Bakanlığı arkadaşlarının haklarını ödeyemezler. ‘İmtihan Yeri’ olarak görmek istiyor- Komiseri Suat Şakir Bey’in, Belediye İzmir Fuarı, hafife alınmayacak ciddi du. Gazi Paşa, İzmir Fuarı’nı Türkiye Daimi Encümen Azası Reşat bir Cumhuriyet eseridir. 20’nci Cumhuriyeti’nin temelini oluşturan Leblebicioğlu’nun, Belediye Reis yüzyılda yüz akımız olmuştur. Avrupa

Sancar MARUFLU (Fuarcılık-Organizasyon ve İletişim Uzmanı) İZMİR’İ SEVENLER PLATFORMU BAŞKANI SEKTÖR / FUARCILIK

93

sözcüğünün çok fazla telaffuz edildiği yılının 81’nci İzmir Enternasyonal mizi dikkate almasını diliyorum. ve edileceği 21’inci yüzyılda fuarımızın Fuarı’nın, bir kez daha yücelmesini Kültürpark ise kültür ve sanat tesisleri, ve bir Enternasyonal Fuar şehri olarak diliyoruz. 20’nci yüzyıla bir Atatürk doğal zenginlikleri, göl ve havuzları, İzmir’in önemi ve fonksiyonu daha da eseri olarak, 1923 İktisat Kongresi ile lunaparkları, hayvanat bahçeleri, artacaktır. birlikte adını yazdıran İzmir Enternas- botanik bahçeleri, spor tesisleri, Devletimiz ve Cumhuriyet Hükumetleri yonal Fuarı’ndan 21’inci yüzyılın başla- müzeleri ve kütüphaneleri ile yeniden İzmir Fuarı’na gereken önemi vermeli- rında bir EXPO (Dünya Fuarı) organi- yapılıp halkın istifadesine sunulması dirler. Atatürk, İnönü, Bayar ve zasyonu gerçekleştirmesini bekliyoruz. gerekli. Halkın özlemini duyduğu çay Menderes dönemlerindeki gelenek Bu o kadar zor bir şey değildir. Ancak bahçelerinde, nargile ve semaver yeniden canlandırılmalıdır. Hükumet bir devlet olayıdır. Valimizin ve köşelerinde dinlenebileceği gerçek bir Başkanları, eskiden olduğu gibi Belediye Başkanımızın büyük çabaları, Kültürpark Alanı olarak varlığını memleket için alınacak önemli İzmirli kurumların destekleri ve İzmir korumalıdır. Kültürpark’ta yine eskiden ekonomik kararların açıklamalarını milletvekili olan 2 bakanımızın olduğu gibi 20 Ağustos-20 Eylül İzmir Fuarı’nın açılacağı güne denk girişimleri uluslararası Avrupalı yılların tarihleri arasında yerli malların getirmelidirler. Sayın Süleyman başlarında üzerinde durulması teşhirinin ve satışının olacağı, eğlence Demirel, Sayın Bülent Ecevit ve gereken diğer bir husustur. Dr. Behçet kültürü ağırlıklı bir İzmir Kültür ve merhum Turgut Özal başbakanlıkları Uz’un vasiyeti olan “Kültürpark’ın Alışveriş Günleri, pekala düzenlenebi- sırasında bu geleneği zaman zaman doğasının korunması ve fuarın ayrı bir lir. Bizim gibi,1950’li, 60’lı, 70’li, 80’li korumuşlardı. Fuar açılışlarına proje olarak ele alınması” zorunluluk- yılların fuarlarını Kültürpark’ta yaşayan- katılamasalar bile, Ticaret Bakanları ile tur. EXPO İZMİR Fuarı ve İzmir ların, Safiye Ayla’yı, Zeki Müren’i, birlikte birkaç hükumet üyesini ve Enternasyonal Fuarı’nın geleceği için Müzeyyen Senar’ı, Ferdi Özbeğen’i, bölge milletvekillerini mutlaka İzmir’e yeni bir fuar projesi çalışmasına Nükhet Duru’yu, Emel Sayın’ı, Ayla gönderirler, kendileri ise Ankara’da bir başlanılmalıdır. Altyapı ve komünikas- Dikmen’i, Neşe Can’ı, Tanju Okan’ı, basın toplantısı düzenleyerek İzmir yon sistemleri ile donatılmış modern Gönül Yazar’ı, Yıldız-Ahmet Gazi Fuarı vesilesiyle tüm dünyaya önemli ve çok amaçlı tesislerin olacağı Ayhan’ı, İsmail Dümbüllü’yü, Muam- ekonomik mesajlar verirlerdi. yepyeni bir kapalı alan olacak mer Karaca’yı, Muzaffer Hepgüller’i, İzmir Fuarı’nın açılış törenleri, eskiden Gaziemir’de geleceğin İzmir Enternas- Nejat Uygur’u, Ulvi Uraz’ı, Vahi Öz’ü, olduğu gibi fuarın Dokuz Eylül Kapısı yonal Fuarları ve çeşitli spesifik fuarlar Avni Dilligil’i, Aziz Basmacı’yı, önünde veya Lozan Kapısı önünde planlanmalıdır. İstanbul Şehir Tiyatrosu’nu, Lüküs yapılmalıdır. Halk, açılış heyecanını 81 yıllık onurlu geçmişiyle Avrupa’nın Hayat Opereti’ni, Buz Revüleri’ni, yaşamalıdır. Fuar açılışları, siyasi bir en eski ve en tanınmış fuarına sahip Enternasyonel sirkleri, akrobasi sa- show yerine bir halk şöleni olmalıdır. olan İzmir’de, il olarak sahip olunan 9 natçılarını, Halit Karabilgin’in Palmi- Siyasi showları halk anlar ve tepkisini üniversitesiyle bir Uluslararası Fuarcılık yeler Gazinosu Akşamlarını, Necdet gösterir. Önceki yıllarda ki bir fuar Enstitüsü kurulması mümkündür. Yazar’ın Göl Gazinosu gecelerini, açılışında Sayın Tansu Çiller’e Milano başta olmak üzere bir çok Saffet Kuyaş’ın Mogambo’daki, Ali gösterilen tepki, yeterince samimi dünya ve Avrupa kenti bu konumda- Ulutanır’ın Kübana’daki Haşmet olamamasındandı... dır. İzmir’de kurulacak olan bu Uslu’lu Fuar Gecelerini, Cemal İzmir Fuarı ve taşıdığı uluslararası Uluslararası Fuarcılık Eğitim ve Noyaner’in Akasyalar Bahçesi’ndeki anlam, her zaman gündemde Araştırma Merkezi’nin Avrupa Akşam Sefalarını, Özdemir tutulmalıdır. Yılın 12 ayı yenilikler Topluluğu aşamasında müstesna bir Hazar’ın İzmir Sohbetlerini unutmaları yaratılmalıdır. girişim olacağına inanıyorum. mümkün değildir. Ahh! Nerede o eski Avrupa Topluluğuna geçiş yolunda, ilk Atatürk’ün Cumhuriyet eseri olan İzmir fuarlar... O fuarlarda bülbüller fuar olma özelliğini kazanan 2012 Fuarı’nı yöneten İZFAŞ’ın bu düşünce- öterdi... İzmir’de düzenlenen en büyük 3 ihtisas fuarı

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 Marble, IF Wedding ve Modeko, kentte bıraktığı ekonomik değerin yanı sıra katılımcı ve ziyaretçi sayısıyla 94 da İzmir’in öne çıkan en büyük üç fuarı

özellikle Uzakdoğu ülkelerinden gelen profesyonel ziyaretçi İzmir’e, Marble alım heyetleri de blok mermer alımı Fuarı için geldi. yapıyor. İzmir’in en büyük ihtisas fuarı olma özelliği taşıyan Marble, dün- DÜNYA MARBLE’DA yada ise 3. sırada yer alıyor. Sek- BULUŞUYOR törün giderek artan performansı ile MARBLE Fuar’ına her yıl dünyanın katılımcı sayısındaki artış yer sıkıntısını her yerinden ziyaretçiler akın ediyor. gündeme getirse de, Gaziemir’deki Çin, Hindistan, ABD, İtalya, Bulgaris- Yeni Fuar Alanı ile Marble Fuarı dünya tan ve İran başta olmak üzere farklı liderliğine oynamaya hazırlanıyor. coğrafyalardan gelen ziyaretçiler Türk Bu yıl 18. düzenlenen Uluslarara- doğaltaşlarının büyüsüne kapılıyor. sı Doğaltaş ve Teknolojileri Fuarı Alım heyeti şeklinde gelen ülkeler - Marble dünyada sektöründe 3. ise fuarda önemli bağlantılara imza büyük fuar olarak görülüyor. Her yıl atarken fuarın geleceği için de olumlu gerek katılımcı sayısı gerekse de ziya- sinyaller alınıyor. retçi sayısı bakımdan artış gösteren Marble Fuarı İzmir’in en büyük ihtisas 80 MİLYON DOLARLIK FUAR fuarı olarak göze çarpıyor. Mermer Her yıl katılımcı ve ziyaretçi sayısında- ve doğaltaş, fabrika makinaları, ki artışa paralel olarak yapılan ticaret ocak- iş makinaları ekipmanları ve her yıl artarak devam ediyor. Sektö- sarf malzemeleri olmak üzere 4 ana rün fuar ile 23 kat büyümesi kente İzmir’de gerek katılımcı sayısı gerek grupta ürünlerin sergilendiği Marble olan ekonomik katkının artmasına ziyaretçi sayısı gerekse kente bıraktığı Fuarı İzmir Fuar Alanı’nda toplam 201 sebep oldu. Geçtiğimiz yıllarda 70 ekonomik değer bakımından İzmir’in bin 500 metrekare brüt alan üzerinde milyon dolar kent ekonomisine katkı en büyük 3 fuarı Marble, IF Wedding gerçekleştiriliyor. Yeni taş örnekle- sağlayan fuar 2012’de payını 80 ve Modeko olarak ön plana çıkıyor. rinin ilk lansmanının yapıldığı, yerli milyon dolara çıkardı. Bununla birlikte makina üreticilerinin en yeni ürünlerini fuara gelen ziyaretçiler otelleri doldu- İZMİR DOĞALTAŞLA ÖRÜLÜYOR sergilediği ve özel mimari projelerde ruyor. Yine fuar zamanında taksicisin- Kısaca Marble olarak bilinen Ulus- kullanılan taş uygulama seçenekleri- den en küçük esnafına kadar herkes lararası Doğaltaş ve Teknolojileri nin sunulduğu Marble Fuarı, sektörün MARBLE Fuarı’nın nimetlerinden Fuarı - Marble, İzmir Fuar Alanı’nda en önemli buluşma noktası oluyor. faydalanıyor. düzenleniyor. İZFAŞ’ın organize ettiği 265’i yabancı, 898’i yerli, toplam fuarda sektör temsilcileri dünyadaki 1163 firmanın katıldığı fuarı, Türkiye DÜNYAYA GELİNLİK İZMİR’DEN ve Türkiye’deki yeni mermer makine- dahil 84 ülkeden 57 bin 178 kişi GİDİYOR lerini profesyonel alıcılara sunarken, ziyaret etti. Ülkemizin 76 ilinden Alanında Avrupa’nın en büyük Türkiye’nin tek gelinlik, damatlık, abiye fuarı olan IF Wedding Fashion Fuarı İzmir’de düzenleniyor. Fuar öncesinde 400 olan gelinlik firması fuar ile birlikte bin rakamını aştı. Öyle ki sadece Mimar Kemalettin Moda Merkezi’nde yer alan firmalar Çanka- ya ve Gazi Bulvarı’na taştı. Bununla birlikte yeni firmalar yer bulamamanın sıkıntısını çekiyor. İzmir Uluslararası Fuar Alanı 4 holün yanı sıra Moda Te- darikçikleri Fuarı’na yönelik prefabrik ünite kurulan iki fuar, defile alanı ile birlikte toplam 26 bin 600 metrekare alan üzerinde düzenleniyor. Kalitesine güvenen firmalar en son modellerini profesyonel ziyaretçilere sunuyor. Fuar ile birlikte kalitesini arttıran İzmir gelinlik ve damatlık alım heyetlerine ev sahipliği yapıyor. FUARLAR KENTİNE 3 YENİ FUAR HEDEF 1 MİLYAR DOLAR Fuarlar ve Kongreler merkezi olmak isteyen İzmir’de düzenlenen fuar- Yakın zamana kadar yurtiçi üreti- ların yanı sıra yeni fuarlarla hedefe doğru emin adımlarla ilerliyor. Bu me odaklanan gelinlik sektörü IF bağlamda Kent Expo, Boatshow ve Kobi Expo fuarları düzenlenecek. Wedding Fuarı ile ihracat kapılarını zorlamaya başladı. İzfaş ve Ege Giyim Sanayicileri Derneği’nin başarılı TÜRKİYE’DE BİR İLK; KENT EXPO FUARI SEKTÖR / FUARCILIK İZFAŞ tarafından 1-4 Kasım tarifleri arasında Şehircilik ve Kent İhtiyaç- çalışmalarıyla IF Wedding Fuarı ciddi 95 bir gelişim gösterdi. Gelinlik ihracatı ları Fuarı – Kent Expo gelişim halindeki İzmir’in ihtiyaçlarını karşılaya- hazırgiyim ve konfeksiyon ihracatı cak. Kent Expo Fuarı ile EXPO 2020 süreci birleştirilmek isteniyor. Yine açısından gelişime açık. Gelinlik, da- Kent Expo fuarında yerel yöneticiler ile yerel yönetimlere hizmet sunan matlık üretiminde lider konumda olan İzmir’in ihracatta da lider konuma kuruluşları buluşturarak, kentlerin daha çağdaş nasıl hizmet alabile- gelmesi sağlanacak. Yine IF Wed- ceğine yönelik bir buluşma gerçekleştirilecek. Uluslararası konukları- ding ile 300 milyon dolar seviyesinde nın da ağırlanacağı fuarda konuklar dünyadaki gelişmeleri aktaracak. olan gelinlik ihracatının yakın gele- Ayrıca yerel yöneticiler kentlerinde uyguladıkları modelleri birbirlerine cekte 1 milyar dolara çıkarılması he- defleniyor. Özellikle çevre ve komşu aktarma fırsatı yakalayacak. ülkelere ihraç potansiyeli yüksek olan gelinlik ve damatlık giysiler ile yeni DENİZLE BÜTÜNLEŞEN FUAR, BOAT SHOW pazarlara ulaşılması, komşu ve çevre Daha önce İEF’nin içinde yer alan Boat Show bu sene İzmirlilerin daha ülkelere yönelik ihracat pazarımızın çeşitlendirilmesi mümkün olacak. fazla denizle buluşması açısından tek başına düzenleniyor. Tekne Yat ve Denizcilik – Boat Show 21-25 Kasım tarihleri arasında düzenlene- MODEKO FUARI İLE 500 MİLYON cek. İEF’de yoğun ilgi gören bu bölüm ayrı bir fuar olarak düzenlenecek DOLAR İŞ HACMİ ve deniz sevdalısı İzmirlilerin yoğun ilgi göstermesi bekleniyor. Fuarın İzmir Fuar Alanı’nda düzenlenen 3. büyük fuar olan Mobilya, Dekoras- denize de taşacağı etkinliklerde Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi de yon, Ev ve Büro Mobilyaları Fuarı etkinlikler düzenleyecek. – Modeko mobilya sektörünün dün- yaya açılan penceresi konumunda. KOBİ EXPO İLE KOBİ’LER YURTDIŞINA AÇILACAK Türkiye’nin her yerinden katılımcılarını Bir diğer fuar da KOBİ’leri 365 gün fuar desteği sağlayacak olan KOBİ ürünlerini sergilediği fuar alanında bulunan 4 holün tamamı kullanılıyor. EXPO olacak. KOBİ’lerin ürünlerini ihraç etmesini sağlayacak fuara ilk Sektörün önde gelen isimleri tara- heyet 6-8 Eylül tarihleri arasında Libya’dan gelecek. fından Türkiye’nin en kapsamlı fuarı olarak nitelendirilen fuara 2012 yılın- Türkiye’de ilk defa yapılacak ve yıl boyu sürecek organizasyonla yerli da kalitesiyle göz dolduran ve özgün tasarımlarıyla öne çıkan İzmir, İstan- firmalar koleksiyonlarını tanıtıp, defile yapabilecek. Öte yandan mer- bul, Bursa, Manisa, Kocaeli, Kayseri, kezde her ay 2 ülkeden alım heyetleri ağırlanarak, sektörün son kolek- Konya, Muğla ve Balıkesir’den 184 siyonları alım heyetlerine sunulacak. firma katıldı. Kurulan özel standlarda modern, klasik, eskitme ile modüler mobilyalar, masa, sandalye, kanepe, Türkiye Moda ve Hazır Giyim Federasyonu, Ege Giyim Sanayicileri Der- koltuk, bebek ve genç odaları, yatak- neği, Deniz Tekstil ve Giyim Sanayicileri Derneği, Türkiye Moda Hazır yatak setleri, ofis, mutfak, bahçe mo- Giyim Federasyonu ve Çorap Sanayicileri Derneği ile birlikte Tunajans, bilyaları, ev dekorasyonu aksesuarları Ukrayna Fahri Konsolosluğu ve Arap Ülkeleri İşadamları Derneği’nin ile aydınlatma ekipmanları sergilendi. 50 bin ziyaretçinin gezdiği fuarda 500 katkılarıyla hazırlanan KOBİ EXPO ile tekstil firmaları ürünlerini yurtdışı- milyon dolarlık iş hacmi sağlandı. na pazarlayabilecek. KOBİ EXPO fuarı ile Alsancak stadının karşısındaki bir 5 katlı binanın restore edilerek oluşturulacak olan fuar merkezinde EN İYİLER BELİRLENİYOR gerçekleştirilecek ve yıl boyu yabancı alım heyetleri yerli firmalarla eş- MODEKO’nun geleneksel “En İyi Stand” yarışması 2012 yılında geniş- leştirilecek. letilerek 4 farklı dala bölümlendirildi. Her ay 2 ülkeden 100’er kişilik heyetleri getirilmesi hedefleniyor. Bu Ege, İzmir Ekonomi, Yaşar üniversi- merkezde moda ve hazır giyimde trendlere uygun üretim yapan firmalar teleri ile İzmir Mimarlar Odası’ndan yer alacak. Her katta 8 metrekareyle 40 metrekare arasında değişen oluşan seçici jüri üyelerinin verdikleri dükkânlar yer alacak. Libya, Ukrayna, Azerbaycan, Kuzey Irak, Ürdün, puanlar ödül sahiplerini belirliyor. Sektörün Ege Zirvesi niteliğinde Suudi Arabistan, İran, Cezayir, Mısır, Kuveyt – Katar, Tunus, Sudan, Bal- geçen fuarda düzenlenen panel ve kan Ülkeleri’ndeki alıcılar artık işadamlarının ayağına gelecek. konferanslarda mobilyacılar yol hari- talarını oluşturuyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak yılda 30’a yakın fuar organizasyonu gerçekleştirmekle kalmıyoruz. Yurtdışındaki alıcıları kentimize getiriyor, başka ülkelerdeki fuar organizasyonlarına katılım konusunda da sektörlere yardımcı oluyoruz. Fuar organizasyonları ile kentimiz üretimine, ekonomisine, istihdamına milyonlarca dolarlık katkı sağladığımızın bilincindeyiz.

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 “İZMİR FUARCILIĞI” YENİ BİR 96 ATILIMIN EŞİĞİNDE

Yurtdışındaki alıcıları kentimize Geçmiş dönemde gerçekleştirdiğimiz getiriyor, başka ülkelerdeki yatırımlar ile kentimizin standartlarını fuar organizasyonlarına katılım oldukça yukarı çektik. Önümüzdeki konusunda da sektörlere yardımcı süreçte hizmete alacağımız metro oluyoruz. Fuar organizasyonları ile ve hafif raylı sistem yatırımlarımız, kentimiz üretimine, ekonomisine, tümüyle yenileyip büyüteceğimiz istihdamına milyonlarca dolarlık katkı vapur filomuz, oluşturacağımız sağladığımızın bilincindeyiz. tramvay hatları ile kentin toplu Gaziemir’de 337 bin metrekarelik ulaşımını büyük ölçüde çağdaş bir alanda kuracağımız yeni fuar sisteme oturturken, bir yandan enerji merkezimizin yalnızca arazi ve yakıt tasarrufu sağlayacak diğer kamulaştırmaları için 26 milyon TL yandan da çevre kirliliği tehdidini bedel ödedik. Hazırladığımız proje ortadan kaldıracak sürdürülebilir kapsamında 106 bin metrekarelik bir kent oluşturma yolunda önemli dev bir tesis inşa edeceğiz. Türkiye adımlar atmış olacağız. Opera binası, fuarcılığındaki çıtayı yükselteceğine yeni fuar kompleksi ve kongre inandığımız bu kompleks sayesinde, merkezi ile kentimizin kültür ve turizm kentimizde fuarcılığı 365 güne yayma geleceğinde ciddi katkılar koyuyoruz. olanağına kavuşacağız. İzmir’i Akdeniz’in önemli kültür başkentlerinden biri yapma hedefimiz EXPO’YU ALMIŞ GİBİ doğrultusunda, Akdeniz Akademisi’ni Aziz KOCAOĞLU ÇALIŞIYORUZ kuruyoruz. Bu ana hedefin en İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı EXPO 2020 için başvuruda bulunan önemli ayağı ise “Tasarım Kenti adaylar arasında en şanslı kentin İzmir” olacak. Geride bıraktığımız İzmir olduğunu düşünüyorum. Çünkü süreçte ‘sürdürülebilir çevre’ adına Cumhuriyet tarihi boyunca İzmir, EXPO ruhunu yansıtan pek çok gerçekleştirdiğimiz çok önemli ülkemizde fuarcılığın merkezinde kritere fazlasıyla sahip. Çok kültürlü yatırımlarımıza bu dönem yenilerini yer alan kentimiz, bu alanda yeni tarihi, hoşgörülü ve uzlaşmacı kimliği, ekliyoruz. Tarihi değerlerimizi kent bir atılımın eşiğinde. İnanıyorum ki, coğrafi avantajları, uluslararası yaşamı ile bütünleştiriyor, İzmir’in hem Büyükşehir Belediyesi olarak organizasyonlardaki deneyimi ve kalkınmasının hizmetine sunuyoruz. yapım ihalesini gerçekleştirdiğimiz fuarcılık geleneğini İzmir’in artıları Kentsel dönüşümde başlattığımız Gaziemir’de kuracağımız yeni arasında sayabiliriz. hamlelere yenilerini eklemek için son fuar merkezimiz hem de EXPO EXPO 2020 oylamasına kadar hazırlıklarımızı da tamamladık. 2020 adaylığımız ile İzmir, fuarcılık önümüzde uzun ve zorlu bir süreç Jeotermal kaynaklarımızı tarımsal sektöründe uluslararası alanda var. Kendimizi doğru bir şekilde üretimin, termal turizmin ve yeni ve çok önemli roller daha anlatmamız gerekiyor. O güne sağlık turizminin kullanımına üstlenecek. dek tanıtım çalışmalarımızı, lobi sunmak amacıyla ciddi çalışmalar Sektöründe, dünyanın en faaliyetlerimizi belli bir takvim yürütüyoruz. büyük ikinci fuarı olan Mermer içerisinde gerçekleştireceğiz. 550 hektarlık ‘Yeni Kent Merkezi’ ve Doğaltaş Teknolojileri EXPO, yalnızca İzmir’in değil, planlamasıyla İzmir’in yakın (Marble) fuarımız ile kısa ülkemizin projesidir; bir ‘Türkiye coğrafyada çok önemli bir cazibe projesi’ dir. O nedenledir ki, hem merkezi olacağına eminiz. Buna sürede hızla yükselen Gelinlik devletimiz ve yerel yöneticiler hem de bir de “planlanmış bir İnciraltı”nı ve Damatlık (If Wedding İzmirli hemşehrilerimizle birlikte, 2020 eklediğimizde, İzmir’in çehresi tam Fashion) fuarımızın elde EXPO’sunun kentimizde yapılması anlamıyla değişir. ettiği başarılar, bu alandaki için var gücümüzle çalışıyoruz. Kentin yerel yönetimi olarak İşbirliğimizden büyük bir sinerji yürüttüğümüz tüm bu istek ve karlılığımızı daha da doğuyor. çalışmalarımızın, İzmir’in EXPO güçlendiriyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak hedefine ulaşmasında çok önemli bir İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak biz, önümüze koyduğumuz yol itici güç olacağını biliyoruz. yılda 30’a yakın fuar organizasyonu haritası, çizdiğimiz hedef ve projelerle İzmir, 2020 EXPO’suna çok gerçekleştirmekle kalmıyoruz. İzmir’i şimdiden 2020’ye hazırlıyoruz. yakışacak. İnanıyoruz.

İzmirimizin, ülkemizin önde gelen bir fuar ve kongre merkezi haline getirilmesi için sürdürülen çalışmalara ve projelere yönelik desteklerin bölgenin ekonomik yönden gelişmesine katkı koyacağı gibi aday olduğumuz EXPO 2020’nin kazanılmasında da son derece etkili olacağı inancındayım

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 YORGANCILAR: İEF, TÜRKİYE’DE VE BÖLGEDE 98 FUARCILIĞIN ÖNCÜLÜĞÜNÜ YAPMAKTADIR

Türkiye’de ve bölgede fuarcılığın katılmalarına destek verilmektedir. öncülüğünü yapmaktadır. Bu destek, konaklama giderlerini, Her sene düzenlenen Uluslararası ulaşım giderlerini, yurtdışı iş gezisi Doğaltaş ve Teknolojileri Fuarı programı ile ilgili diğer giderlerini (MARBLE), İzmir Gelinlik, Damatlık (tercüme ve rehberlik hizmetleri, fuar ve Abiye Giyim Fuarı (IF Wedding giriş ücretleri, toplantı organizasyon Fashion İzmir), Travel gibi giderlerini) kapsamaktadır. En az 10 başarılı ihtisas fuar etkinlikleri, ihtisas işletmenin katılacağı yurtdışı iş gezisi fuarcılığına yönelişin ve İzmir’in bu programlarında KOSGEB, destek konudaki ağırlığının birer ifadesidir. kapsamına giren işletme giderlerinin Uluslararası ticaretin çok hızlı geliştiği yüzde 50’si olmak üzere işletme günümüzde; son teknolojilerin, yeni başına azami 2 bin TL tutarında ürünlerin sergilendiği yerler olmasıyla destek sağlamaktadır. Odamız fuarlar, ekonomik ve sosyal hayatın bu süreçte, KOSGEB’e başvuru aynası olduğu gibi aynı zamanda dış işlemlerinin takip edilmesi, KOSGEB ekonomik ilişkilerin de bir göstergesi ve firmalar arası iletişimin sağlanması haline gelmiştir. İEF, onur konuğu il hususlarında destek vermektedir. ve ülke uygulaması ile medeniyetlerin Hem destek için başvuru buluşmasına da bu vesile ile sürecinde hem de geziden sonra evsahipliği yapmaktadır. KOSGEB ödemesinin yapılması Küresel piyasalarda var olma için gerekli işlemlerde firmalara Ender YORGANCILAR mücadelesi, işbirlikleri, sektörel yol göstermekte, bilgilendirme TOBB Yönetim Kurulu Üyesi buluşmalar, ortak çalışma kültürü, yapmakta, firma evraklarını EBSO Yönetim Kurulu Başkanı doğru stratejiler belirlemek adına teslim alıp ilgili KOSGEB Merkez sektörü takip etme zorunluluğu Müdürlükleri’ne göndermektedir. Son fuarların tanıtım ve pazarlama olarak, İzmirimizin, ülkemizin önde Sektörler ve genel ekonomik işlevinin de önüne geçmiştir. gelen bir fuar ve kongre merkezi dinamikler açısından büyük öneme Klasik kalıpları bir kenara bırakarak haline getirilmesi için sürdürülen sahip fuarlar konusunda İzmir, pastadan pay alabilmek için fuarlara çalışmalara ve projelere yönelik kendini ispatlamış bir şehirdir. Bu katılımın önemi de gün geçtikçe desteklerin bölgenin ekonomik bağlamda, dinamik, yeniliklere açık, artmaktadır. yönden gelişmesine katkı koyacağı gelişen ve değişen yapısı ile İzmir, EBSO olarak, sanayiciler için de gibi aday olduğumuz EXPO Türkiye’de ve bölgede fuarcılığa önem arz eden gerek yurtiçi gerekse 2020’nin kazanılmasında da son imzasını atmıştır. yurtdışı fuarlara katılım göstererek derece etkili olacağı inancındayım. fuarcılık sektörünün nabzını tutmaya Bilindiği üzere EXPO, dünyanın Modern yüzü ile bir dünya çalışmaktayız. Üyelerimizden, meslek en büyük sosyal etkinliği olma şehri kimliğindeki İzmir’in komitelerimizden, çeşitli sektör özelliğini koruyan, düzenlendiği fuarcılık geçmişi, 17 Şubat temsilcilerinden gelen yurtdışı iş kenti ve ülkeyi uluslararası arenada 1923’te Atatürk’ün talimatı gezisi talepleri yönetim kurulumuzda ön plana çıkartan uluslararası bir ile İzmir’de toplanan İktisat değerlendirildikten sonra organizasyondur. gerçekleştirilmekte, fuar ziyareti, ikili Sahip olduğu ekonomik, sosyal, Kongresi’nde açılan sergiye görüşme ve çeşitli resmi düzeyde kültürel, turistik, sınai, ticari, lojistik ve kadar uzanır. ziyaretleri içeren yurtdışı iş gezileri coğrafi avantajları ile İzmir’in EXPO İzmir Enternasyonel Fuarı’nın Odamızca organize edilmektedir. ile buluşmasının gerçekleşmesi doğmasına sebep olan bu Yurt dışı iş gezilerimiz için Odamız durumunda, uzun süreli ve sergiden günümüze, İzmir ulusal tarafından KOSGEB’e başvuruda sürdürülebilir bir bölgesel kalkınma ve uluslararası fuarlara damgasını bulunulmakta, gezi KOSGEB ivmesi başlayacak, bu etki bölgeyi ve vuran bir şehir haline gelmiştir. desteği kapsamına alınmaktadır. Türkiye’yi kapsamına dahil edecektir. Sahip olduğu 80 yıllık fuarcılık Bilindiği üzere, KOSGEB tarafından Türkiye projesi haline gelen ve sıkı bir deneyimi, içerisinde birleştirdiği işletmelerin, uluslararası işbirliğini çalışma süreci yürütülen onlarca sektör ve birlikte iş yapma temin etmelerini veya artırmalarını EXPO 2020 yarışını, büyük bir olanağına kavuşmuş binlerce üretici sağlamak amacı ile organize edilen heyecanla ve başarma umuduyla ile dünyaca tanınmış olan İEF, Yurt Dışı İş Gezisi Programları’na beklemekteyiz. İzmir olarak Bursa, Ankara ve Antalya ile aynı sayıda fuara ev sahipliği yapıyoruz. İşte bu durum, İzmir’de bazı şeylerin yanlış yapıldığını gösteriyor. Çünkü İzmir, fuarcılık altyapısı ve çevresel koşullar bakımından bu şehirlere kıyasla çok daha avantajlıdır. Bu yapıyı kırmak için İzmir 10 – 15 senelik bir fuar vizyonu oluşturulmalıdır. 10 sene sonra İzmir fuarcılığını nerede görmek istediğimizi belirlemek ve o hedefe uygun bir yol haritası çizmek zorundayız.

“FUARLAR VE KONGRELER KENTİ İZMİR” SEKTÖR / FUARCILIK İFADESİ MAALESEF SÖZDE KALIYOR 99

Fuarların geçmişi binlerce yıl ile koordineli bir şekilde çalışmaya başlamasıyla ülkemizdeki fuarların eskiye dayanır. Tüccarların yılın niteliği belli oranda arttı, fuar belli dönemlerinde bölge bölge sayısında ise azalma oldu. Fuar dolaşıp ellerindeki ürünleri sayısının azalması, Türkiye fuarcılık pazarlarda sergilemeleri, bölge sektörüne hiçbir şey kaybettirmedi, aksine kalbur altı fuarların ve fuar halkına tanıtmaları ve satmaları organizatörlerinin elenmesini fuarcılığın temelini oluşturur. sağladığı için sektöre fayda dahi 18. ve 19. yüzyıllarda sanayi sağlamıştır. İzmir’e baktığımızda da devrimi ile birlikte fuarlar, “Fuarlar ve Kongreler Kenti İzmir” ifadesinin maalesef sözde kaldığını malların satıldığı pazarlardan görmekteyiz. 2011 yılında ülke malların sadece sergilendiği genelinde düzenlenen 425 fuardan ortamlara dönüşmüştür. Artık 204 tanesi yani neredeyse yarısı karşımızda yasal düzenlemeleri İstanbul’da düzenlenmiş. İzmir’de mesleki teamülleri yüksek düzenlenen fuar sayısı ise 27 yani toplamın sadece yüzde 6’sıdır. standartları ve barındırdığı Kimse bu rakamın İzmir’in gerçek kıran kırana rekabeti ile dev bir potansiyelini yansıttığını söyleyemez. fuarcılık sektörü var. İstanbul ile yarışmamız belki imkansız Ekrem DEMİRTAŞ Dünya üzerinde her yıl, 8 bini ama aradaki farkın bu kadar açık İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı uluslararası veri tabanlarında kayıtlı olmaması gerekirdi. olmak üzere ortalama 15 bin fuar İzmir Enternasyonal Fuarı ile düzenlenmektedir. Pastanın bu Türkiye’de fuarcılığı başlatan kent derece büyük olmasının nedeni, olan İzmir’in neden fuarcılıkta firmaların ürün ve hizmet tanıtımları olması gereken noktada olmadığını için hem yurtiçi hem yurtdışı fuarlara incelemek gerekir. İzmir’in fuarcılık yoğun ilgi göstermeleridir. açısından sorunlarını aşağıdaki Günümüzde fuar dendiğinde akla ilk şekilde sıralayabilir: gelen ülke Almanya’dır. Almanya’da

neredeyse tüm şehirler birer fuar Yetersiz Fuar Alanı: Kentimizde kenti haline gelmiştir fakat özellikle uluslararası standartlara sahip Hanover, Düseldorf, Köln, Berlin, sadece bir fuar alanı vardır. Frankfurt, Münih gibi kentler, Kültürpark içerisindeki bu fuar Fuar deyince her kesimin aklına dünyanın en büyük fuarlarına ev alanı, nitelik itibariyle iyi bir fuar farklı kavramlar gelir. Medyaya göre sahipliği yapmaktadır. kompleksidir. Buna karşın, 23.750 fuar, ticari markaların yanında kentin Türkiye’de ise fuarcılık sektörü halen m² brüt stand kurma kapasitesine ve ülkenin üst düzey temsilcilerinin emekleme dönemindedir. Çünkü ülke sahip olan alan, büyüklük açısından açılışta bir araya geldiği yani haber olarak fuar çalışmalarını yeterince İzmir için yetersizdir. niteliği taşıyan bir etkinlik, halka göre profesyonel bir zemine oturtabilmiş Fuar alanı yetersizliğinin dışında, fuar, hareketliliğin ve canlılığın zirve değiliz. Çok sayıda ama çoğunluğu kentimizin en büyük eksiklerinden biri yaptığı eğlence ortamı, işadamına amatörce düzenlenen küçük çaplı de kongre salonumuzun olmayışıdır. göre ise fuar, sadece ama sadece fuarlara ev sahipliği yapıyoruz. Kongre ve seminerlerle desteklenen iş yapılan yerdir. Ülkemizde fuar Ülkemizde her yıl ortalama 400 fuarlar daha başarılı olmaktadır. kelimesi yakın zamana kadar şenlik, civarında fuar düzenlenir. Bu rakam, Dünya fuarcılığı, fuar + kongre panayır, eğlence gibi etkinlikleri eskiden 600 – 650 idi. 2005 yılında organizasyonlarıyla ilerlemekte, 5.000 tanımlamak için kullanılan bir fuarların denetim ve kontrolüne – 10.000 kişilik kongreler ile fuarlar kavram olmuştur. Halbuki fuarlar, ilişkin tüm yetkiler Sanayi ve eş zamanlı yapılmaktadır. Ne yazık ki ticaret merkezleridir. Hizmet ettikleri Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel İzmir’de bunu gerçekleştirilecek ne amaçlar ve gerek firmaya gerek kent Müdürlüğü’nden Türkiye Odalar ve fuar alanına ne de kongre merkezine ekonomisine sağladıkları yararlar Borsalar Birliği’ne (TOBB) geçti. sahibiz. hep ticaretle ilgilidir. TOBB’un ticaret ve sanayi odaları Yurtdışı ile Doğrudan Uçuş ülkeler tarafından tercih edilmesi için n İzmirli işadamlarının fuar bilinci Bağlantımızın Olmayışı: İzmir, bir etkendir. yükseltilmelidir. Fuarlara katılmanın yalnızca fuarlarda değil her konuda, İzmir’in Uygun Altyapı sağladığı avantajlar, doğru fuara yurt dışına doğrudan yeterli uçuş Olanakları: Yılda 300 gün güneşe doğru yöntemle katılım gibi yapamamamın ve yurt dışından sahip ılıman iklimi, demografik konularda işadamlarımıza eğitim ve doğrudan yolcu alamamanın özellikleri, eğitimli genç nüfusu, danışmanlık hizmeti verilmelidir. sıkıntısını yaşamaktadır. İstanbul denizden ve karadan ulaşım n İzmir’in ve İzmir’de düzenlenen bağlantılı uçuşlar, İzmir’de olanakları ve Türkiye’de fuarcılığı fuarların etkin tanıtımı yapılmalıdır. gerçekleştirilen fuar ve diğer başlatan kent olarak fuarcılık etkinliklere yabancıların katılımını üzerine bilgi birikimi ile İzmir, gerekli Sonuç olarak, tüm bu ayrıntılar EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 olumsuz yönde etkilemektedir. altyapıya sahiptir. ışığında İzmir için 10 – 15 senelik bir 100 İzmirli Fuar Organizatörü İzmir’in Turistik Değerlerinin fuar vizyonu oluşturulmalıdır. Eksikliği: Türkiye’de fuar Zenginliği: Ticari, kültürel ve görsel 10 sene sonra İzmir fuarcılığını düzenleme yetki belgesine sahip pek çok faktör, fuarların gelişiminde nerede görmek istediğimizi 161 firma vardır. Bu firmalardan doğrudan etkili olabilmektedir. belirlemek ve o hedefe uygun bir yol sadece 8 tanesi İzmir’dedir. Bunların en başında gelenlerden haritası çizmek zorundayız. Bunların çoğu da yılda sadece bir biri turizm faktörüdür. İnanç turizmi, Kentimizin fuarcılık açısından eksi veya 2 fuar düzenleyerek varlığını güneş turizmi ve sağlık turizmi ve artılarını tartmadan, bir hedef ve sürdüren küçük çaplı şirketlerdir. konusunda sahip olduğumuz vizyon belirlemeden, ayakları yere Fuarlar Konusundaki değerler, fuarları destekleyici önemli basan bir yol haritası çizmeden Bilinçsizlik: Özellikle küçük ve orta unsurlardır. atılacak adımlar sonuç vermez. ölçekli firmalarımız, fuar katılımlarının İzmir’in Esnek Hizmet Anlayışı: Kentin ve ülkenin boşa faydalarını henüz anlayamadıkları Kentimizi diğer şehirlerden ayıran harcanacak ne kaynağı ne de için bu faaliyetlere para ayırmak önemli bir özellik vardır: Esnek zamanı var. istememektedir. Bu da fuarların hizmet anlayışı ve konukseverlik. Doğru adımlar atılırsa İzmir’in daha az katılımcıyla açılmasına İzmir’in ve İzmirlinin konukseverliği, gerçek bir fuar kenti olması için neden olmaktadır. organizasyon çalışmalarında, yeterli potansiyeli vardır. İzmir’deki Kurum/Kuruluşların sorunlara ve son dakika Biz, İzmir Ticaret Odası olarak Fuarlara Yeterli Destek değişikliklerine karşı sergilediği bu potansiyele hep inandık ve Vermemesi: İzmir’de düzenlenen esnek tutum, işadamları nezdinde imkanlarımız elverdiği ölçüde fuarları fuarlara maddi destek veren tek sempati yaratmaktadır. ve fuarlara katılan üye firmalarımızı yerel kurum İzmir Ticaret Odası’dır. Zayıf ve güçlü yanlarımız bunlar. destekleyen çalışmalar yaptık. İzmir’deki fuarlarda stand açan üye Hem elimizdeki fuarları korumak 1997’den beri fuarlara katılan firmalarımızın 9 m² stand bedelini ve geliştirmek hem de yeni fuarlar üye firmalarımıza maddi destek oda olarak biz ödüyoruz. Yanı sıra, kazanmak için yapılması gereken veriyoruz. Her yıl, ortalama 500 fuarların yurt içinde ve dışında çalışmalar, alınması gereken – 600 firma bu teşvikimizden tanıtımına katlı sağlamak için yoğun önlemler vardır. yararlanmaktadır. Yurtiçi ve yurtdışı duyurular yapıyoruz. Burada amaç, n Her şeyden önce, içinde kongre fuarlarda oda olarak stand açıp, İzmir’deki fuarları büyümesine katkı ve seminer salonlarını barındıran, üyelerimize bedelsiz tanıtım sağlamak, üyelerimizin ticaretini modern fuarcılığın ihtiyaçlarına masaları tahsis ediyoruz. Yurtiçi artırmak. cevap verecek nitelikte yeni bir fuar fuarlara uçakla günübirlik grup kompleksine ihtiyacımız var. Yeni ziyaretleri organize ediyor, katılan Tüm bu olumsuz etkenler, İzmir’de fuar alanı kolay ulaşılabilir bir yerde üyelerimizin fuarcılığın gelişmesinin önünde olmalı ve gelecekte doğabilecek gidiş dönüş uçak bilet bedelini engeldir. İzmir olarak Bursa, genişleme yatırımlarına uygun ödüyoruz, fuar alanına transferlerini Ankara ve Antalya ile aynı sayıda olmalıdır. karşılıyor ve fuar girişlerini fuara ev sahipliği yapıyoruz. İşte n Yurt dışından gelecek katılımcı sağlıyoruz. bu durum, İzmir’de bazı şeylerin ve ziyaretçilerin İzmir’e ulaşımlarını Her yıl yaklaşık 2.000 firmamızı yanlış yapıldığını gösteriyor. Çünkü kolaylaştırmak için İzmir ile yurt bu şekilde İzmir dışındaki fuarlara İzmir, fuarcılık altyapısı ve çevresel dışındaki önemli şehirler arasında götürüyoruz. Yurt içinde olsun, koşullar bakımından bu şehirlere karşılıklı doğrudan uçuşlar dışında olsun, fuarlara kıyasla çok daha avantajlıdır. Kent açılmalıdır. katılmadan ticaretinizi artırmanız olarak aşağıda maddeler halinde n Fuarcılın geliştirilmesi için yerel ve çok zordur. Fuarların önemini yazılı avantajlara sahipken bu merkezi idare boyutunda politikalar İzmirli firmalara anlatmak için kapasiteyi kullanamamak, fuarların üretilmelidir. Örneğin, fuar alanı yoğun çalışmalarımız var. Fuarlara kent ekonomisine sağlayacağı yatırımlarına sağlanacak elle tutulur katılımın önemini ve doğru katılımın muazzam katkıdan mahrum teşvikler, modern fuar merkezleri yöntemlerini anlattığımız sayısız kalmamıza neden olmaktadır. kazanmamızı sağlayacaktır. seminerler düzenledik,

n Fuar organizatörlerinde çalışan kitaplar yayımladık. İzmir’in Coğrafi Konumu: personelin niteliği yükseltilmelidir. Fuar çalışmalarımızı daha Türkiye’nin denizden batıya açılan Kaliteli fuarlar düzenlenmesi için profesyonel bir zemine oturtmak kapısı İzmir, bu özelliği ve limanı fuarcılığın okullarda bir eğitim dalı için Oda bünyesinde 2001 yılında sayesinde ülke ihracatının önemli olarak verilmesi sağlanmalıdır. Fuarcılık Masası kurduk. İzmir’de bir bölümüne aracılık etmektedir. Bunun için meslek liselerinde “Fuar fuarcılığı bir üst sınıfa yükseltmek İzmir’in geçmişten gelen bir ticaret Hizmetleri” adı altında branşlar istiyorsak kentimizdeki tüm kurum kenti olma özelliği vardır. Batıya açılmalı, üniversitelerimizde fuarcılık ve kuruluşların taşın altına elini olan yakınlığımız, fuarlarımızın batılı üzerine dersler verilmelidir. koyması gerekir. Kestelli: EXPO fırsatının eşiğinde. kazanabilirsek, temamız olan sağlık odaklı farklılaşmanın yanı sıra dünyanın en önemli fuar merkezlerinden biri haline gelebiliriz.

EXPO, İZMİR’İN FUARCILIK SERÜVENİNİN SEKTÖR / FUARCILIK SEYRİNİ DEĞİŞTİRİR 101

Işınsu KESTELLİ İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı

Fuarlar, bütün teknolojik gelişmelere civarında. Çoğu ihtisas fuarları ve gelişimi adına çok olumlu etkiler karşın dünyada üretim ve ticaretin olan bu organizasyonlar, meydana getirecek. kalbinin atmaya devam ettiği İzmir tarih boyunca kültür üreten, yerler. 14 yüzyıllık geçmişi olan elbette ki Türkiye’nin üç büyük konumuyla Avrupa ve doğu fuarcılık, başarıyla uygulandığı bütün kentinden biri olan İzmir’de arasında ticaretin geliştiği bir cazibe ülkelerde dönüşümün lokomotifliğini sanayi, turizm, ticaret ve merkezi oldu. EXPO’nun İzmir’de üstlenmiş. Örneğin EXPO vesilesiyle tarımın büyümesine katkı düzenlenmesi kentsel dönüşümün, yapılan Eyfel’in Paris’e katkısı 21.yüzyıla yaraşır ve geçmişin ya da Almanlar’ın fuarcılıktaki veren etkinlikler. Ancak bu değerlerini günümüzün ihtiyaçları ile başarısının ekonomilerine etkisi aşamada İzmir’in fuarcılıkta birlikte karşılayıp, koruyan bir kent ortada. Türkiye, fuarcılık konusunda temel odağına, kentin olmasının önünü açacaktır. bütün potansiyeline rağmen yeteri kaderini değiştirme potansiyeli Fakat işin özünde kazanan Türkiye kadar mesafe alamadı. Yıllarca olan EXPO 2020 oturmuş olacak. İzmir’e çok büyük yatırımlar dağınık bir yapıda gittikten sonra gelecek. İnciraltı mevkinde çok büyük Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin durumda. bir fuar alanı düzenlenecek. Kentin koordinasyonuna giren fuarcılık EXPO dünya ölçeğinde dev bir altyapısı ile de ilgili büyük ölçekli sektörü olağanüstü dönemler dışında organizasyon. Düzenlendiği yere yatırımlar sağlanacak. son yıllarda çift haneli büyüme milyonlarca insan çeken, ardından Şangay’da düzenlenen son EXPO’ya oranlarını yakalamış durumda. Bazı kalıcı eserler bırakan ve kentsel 73 milyon ziyaretçi katıldı. Eğer sektörlerde Avrupa klasmanına giren gelişimi, dönüşümü tetikleyen bir kazanabilirsek 2020 İzmir EXPO sektörlerimiz var. yapı. Bu organizasyona ev sahipliği organizasyonuna 43 milyon civarında yapan kentlerin marka değerleri ve bir ziyaretçi geleceği tahmin ediliyor. İzmir, fuarcılık geleneği olan bilinirlikleri bir anda çok üst sıralara Özetle bugün İzmir, fuarcılıkta dünya bir kent. Türkiye’nin ilk uluslar yükseliyor. Uluslar arası kamuoyunda çapında sıçrama yapabileceği arası fuarı olan İzmir Fuarı, bu noktalara yoğun bir yönelim bir EXPO fırsatının eşiğinde. kan kaybetse de varlığını gözleniyor. Kazanabilirsek, temamız olan Dolayısıyla EXPO’ya ev sahipliği sağlık odaklı farklılaşmanın yanı muhafaza ediyor. Bugün yapmak birçok noktadan çok önem sıra dünyanın en önemli fuar kentimizde TOBB tarafından taşımakta. Bu organizasyona İzmir’in merkezlerinden biri haline izin verilen fuar sayısı 30 ev sahipliği yapması kent mimarisi gelebiliriz. EİB 2012 YILI MİLLİ ORGANİZASYON TAKVİMİ

Organik BIOFACH 2012 15.02.2012 18.02.2012 NÜRNBERG ALMANYA FUARLAR ürünler FOODEX JAPAN 2012 06.03.2012 09.03.2012 Gıda Chiba JAPONYA

GÜNÜMÜZDE XIAMEN STONE FAIR 06.03.2012 09.03.2012 Doğaltaş Xiamen ÇHC

SUMMER FANCY FOOD & CONFECTION Washington 17.06.2012 19.06.2012 Gıda ABD TİCARİ SHOW D.C.

CHINA (TIANJIN) INT.STONE PRODUCTS BAĞLANTILARIN 18.06.2012 21.06.2012 Doğaltaş Tianjin ÇHC &EQUIPMENT EXHIBITION(*)

OLUŞMASINI İşlenmiş deri, deri ACLE-ALL CHINA LEATHER EXHIBITION 04.09.2012 06.09.2012 Şanghay ÇHC kimyasalları ve EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 SAĞLAYAN EN ETKİN makineleri 102 PLATFORMLARDIR

yaratılmasına yönelik tanıtım faaliyet- bakıldığında katılımcı firmalarımızın lerinin yürütülmesidir. Bu misyondan sanayimizin yapısı paralelinde ağırlıklı hareketle Genel Sekreterliğimiz 1993 olarak KOBİ’lerden oluştuğunu ve yılında Alman Teknik İşbirliği Kuruluşu gerçekleştirilen organizasyonlar ile ül- (GTZ) ile yürütülen bölgesel bir proje kemiz sanayinin belkemiğini oluşturan kapsamında Almanya’da düzenlenen bu firmaların dış pazarlara açılmala- hazırgiyim, mermer ve organik gıda rına da önemli destekler sağlandığı ürünleri ile ilgili fuarlara grup ve milli anlaşılmaktadır. KOBİ’lerin ihracatçı katılım organizasyonları düzenleyerek firma olarak ülkemiz ekonomisine var ilk tecrübelerini yaşamış ve aradan olmalarının ülke geneli ihracata gerekli geçen yıllar içerisinde o zamanki Dış ivmenin kazandırılmasına sağlayacağı Ticaret Müsteşarlığı ve şimdilerde katkı muhakkaktır. Ekonomi Bakanlığı’nın verdiği yetki Bu konuda Ekonomi Bakanlığı’nın kapsamında başta Almanya olmak verdiği desteklerin dışında Birliğimiz üzere; ABD, Çin Halk Cumhuriye- KOBİ’lerin yurtdışı fuar katılımlarında; ti, İngiltere, Rusya, Birleşik Arap söz konusu firmaları fuar katılımları Emirlikleri, Brezilya, Senegal gibi yönünde eğiterek, fuar öncesi , fuar ülkelerde gıda, deri ve deri mamulleri, sırası ve sonrasında sergi mallarının hazırgiyim ve konfeksiyon, doğal taş nakliyesinden, inşaat ve dekorasyo- ve mermer, organik gıda ürünleri ve nuna kadar anahtar teslimi hizmet mobilya sektörlerine yönelik anılan vererek önemli ölçüde desteklemek- Sezmen ALPER ülkelerde düzenlenen belli başlı ulus- tedir. Ege İhracatçı Birlikleri Genel Sekreteri lararası ihtisas fuarlarına milli katılım Fuar katılımlarında başarı, firmaların organizasyonları gerçekleştirmiştir. Bu doğru ürünle doğru pazarlarda tanı- süre içerisinde 100’ü aşkın organi- tımlarını sağlamalarında yatmaktadır. zasyon gerçekleştiren Birliğimiz, 2 bin Bu nedenle, Birliklerimiz yıllık orga- 500 civarı firmanın söz konusu pazar- nizasyon takvimini ihraç potansiyeli lara açılımına ve mevcut pazarlardaki olan ürünlerimiz için en doğru pazar paylarının arttırılmasına vesile olmakla ve o pazardaki en doğru fuarı belir- Dünya genelinde ticaretin kalmayıp, ülkemiz adına olumlu bir leme yönünde yürütülen titiz bir çaba serbestleşmesine yönelik eğilimlerin imajın oluşturulmasına önemli katkılar sonucu oluşturmaktadır. de etkisiyle günümüzde fuarlar, sağlamıştır. Halen 2012 yılında takvime aldığımız özellikle ülkeler arası etkileşimi Ekonomi Bakanlığı’nın yurtdışı fuar organizasyonların büyük bir bölümü- geliştiren yönleriyle “uluslararası katılımlarına sağlamakta olduğu para- nü başarılı bir biçimde tamamlamış iletişimin sağlandığı pazar yerleri” sal desteklerin katkısıyla yurtdışı milli bulunmaktayız. Hedef pazarlarımızda katılım organizasyonları 90’lı yılların yıllardır gerçekleştirdiğimiz fuarlar- olarak tanımlanabilmektedir. Genel sonunda önemli bir atılım içerisine dan azami verimi sağlamak adına anlamda fuarlar; alıcı ile satıcıyı girdi. Ülkemizde bu konuda kurum yurtdışında fuar katılımlarımız ile ilgili reel ortamda buluşturan ve ve kuruluşlar ile özel organizatör her türlü tanıtım imkanından faydalan- tanıtım araçları içerisinde firmalarda sayısal anlamda bir artış makta, o ülkelerdeki potansiyel alıcıla- günümüzde ticari bağlantıların gerçekleşmiş, bu artış söz konusu rın milli katılımımız ile ilgili standlarımızı organizatörlerin profesyonel anlamda ziyaretleri için etkin tanıtım yapılmaya oluşmasını sağlayan en etkin kendilerini geliştirmeleri ve gerekli alt- çalışılmaktadır. Önümüzdeki dönem- platformlardır. yapıyı oluşturmaları ile birlikte başarılı de de pazarda süreklilik ilkesinden İhracatçı Birlikleri’nin en önemli katılımların sağlanmasıyla sonuçlanır hareketle halen katılım gerçekleştir- misyonlarından biri temsil ettikleri hale gelmiştir. Benzer şekilde söz ko- mekte olduğumuz ülke ve sektörler sektörlerdeki dış ticaretin geliştirilme- nusu teşvikler ile daha evvel fuar ka- ile ilgili faaliyetlerimize devam etmekle sine yönelik aktivitelerde bulunarak tılımı ile ilgili hiçbir tecrübesi olmayan kalmayıp, başta Rusya, Çin, bölgemiz ve ülkemiz ihracatının firmalarımızın artık fuarcılık anlamında Hindistan ve diğer Uzak Doğu arttırılması, yurtdışında gerek ülke- belli bir tecrübe ve kültürel birikim ülkeleri olmak üzere, yeni pazarla- miz gerekse sektörlerimiz ve ihraç oluşturmalarına da destek olmuştur. ra yönelik çalışmalar yürütmeyi de ürünlerimiz adına olumlu bir imajın Birliğimizin fuarcılık geçmişine öngörmektedir.

Bugün Türkiye’de doğru hazırlanan çok uluslu fuarlara 70’e yakın ülkeden katılımcı firma, 100’e yakın ülkeden ziyaretçi geliyor. İzmir, TOBB istatistiki verilerine göre yurt içinde hazırlanan fuarlar sıralamasında İstanbul ve Bursa’nın ardından 3. sırada yer almakta. 2011 yılı verilerine göre yıl içinde hazırlanan 441 fuarın, 7’si uluslar arası olmak üzere 29’u İzmir’de hazırlanmakta.

ÜNAL: İEF’Yİ CANLANDIRMAK GAYRETİ YERİNE ENERJİYİ

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 GERÇEKÇİ İHTİSAS FUARLARINA YÖNELTMEK 104 İZMİR’İ FUARCILIK ALANINDA DAHA YÜKSEKLERE TAŞIR

yansıdı. Bugün Türkiye’de doğru dışı fuar katılımcılarına sağlanıyor. hazırlanan çok uluslu fuarlara 70’e İZTO potansiyel katılımcılara fuar yakın ülkeden katılımcı firma, 100’e teşvikleri, fuar duyuruları, fuar yakın ülkeden ziyaretçi geliyor. ziyaretleri, fuar raporları hakkında Türkiye de, özellikle İstanbul web sayfasından ayrıntılı bilgi fuarcılık konusunda AB’nin sağlıyor. İzmir’in fuarcılık sektörüne katkısı iki yönlü; birkaç büyük ülkesi dışında İzmir şehrinde hazırlanan fuarlar hepsinden çok iyi bir yerde. aracılığı ile ilgili sektörlere sağlanan Büyükleri ile de bir çok destek yanı sıra İzmir şehrine konuda rekabet edebilir, AB sağlanan olumlu katkılar; İzmir, TOBB istatistiki verilerine göre coğrafyasının ilk üçüne giren yurt içinde hazırlanan fuarlar fuarları hazırlayabilir durumda. sıralamasında İstanbul ve Bursa’nın Ambalaj, plastik, ev tekstili, yapı, ardından 3. sırada yer almakta. tekstil ve konfeksiyon makineleri, 2011 yılı verilerine göre yıl içinde kitap-yayın, seramik endüstrisi, hazırlanan 441 fuarın, 7’si uluslar pencere, cam endüstrisi, metal arası olmak üzere 29’u İzmir’de işleme, otomasyon, tıp, ahşap hazırlanmakta. endüstrisi, savunma sanayi ve Ege Bölgesi’nin üretimini dünyaya daha bir çok konuda bölgenin en pazarlayabilmek amacı ile İzmir’li Bülent ÜNAL büyük ve en etkili fuarlarını hazırlıyor. firmalar İstanbul başta olmak üzere TÜRKİYE FUAR YAPIMCILARI DERNEĞİ Bunlar AB’nin de ilk üçü – dördü diğer illerde hazırlanan veya yurt Yönetim Kurulu Başkanı arasına giren fuarlar. Yurt dışında dışında katılınmasında yarar olduğu bir çok konuda fuarlar iki – üç yılda düşünülen fuarlara katılarak bölge bir yapılabilirken Türkiye bunları her üretiminin yeni pazarlara açılmasına yıl gerçekleştirebiliyor ve çok da ilgi önemli katkılar sağlıyorlar. görüyor. Ekonomimizin gelişmesine İzmir’in fuarcılık sektöründeki bu olumlu katkıları olan fuarcılık bilinçli çabaları şehrin ve bölgenin faaliyetlerinin ülkede dengeli bir ekonomik ve sosyal kalkınmasına dağılımı var. Fuarcılık yalnızca büyük ve gelişmesine önemli katkılar kentlerle sınırlı değil. Başta İstanbul sağlıyor. İzmir şehrinin yanı sıra olmak üzere Bursa, bazı konularda yakın şehirler zenginleşiyor, alışık İzmir ve Antalya, Konya, Adana, oldukları gelirlerin dışında her Bölgede güvenin en yüksek olduğu Diyarbakır fuarları bir hayli etkili meslekte önemsenir ek gelirler elde ülke avantajını iyi kullanabilen Türkiye sonuçlar veriyor. İstanbul dışındaki ediyorlar. Bu olumlu çalışmaların ekonomisinin dünyadaki sıkıntılara doğru merkezler kendi coğrafyaları gelişerek sürdürüleceğine rağmen 2011 yılı içinde büyümeyi ve komşu ülkeler ilişkileri içinde inanıyorum. Ancak, İzmir sürdürebilmesinin olumlu etkilerini önemli, büyük umutlar vadeden ve Enternasyonal Fuarı (İEF) ile ilgili fuarcılık sektöründe görmek hızla gelişen birer ticaret merkezi düşüncelerim farklı. Söyleyeceklerim mümkün. AB ülkelerinin, özellikle haline geliyorlar. baştan biliyorum ki bu işin ilgililerini Yunanistan, İspanya, Portekiz, İtalya Ülke ihracatımızın gelişmesinde kızdıracak. İEF geçmişin iki kutuplu ve diğerlerinin yaşadıkları finansal gerek yurt içinde doğru hazırlanan dünyasının, soğuk savaşın ve sıkıntılar, gelişmiş ekonomilerin fuarların gerek yurt dışında doğru dünyaya tamamen kapalı Türkiye başta ABD, Japonya ve AB’nin seçilerek katılınmış fuarların olumlu ekonomisinin fuarı idi. Şarkıcılar, büyükleri olmak üzere hızla artan katkıları olduğu bilinci İzmirliler pavyonlar ile cazip hale getiriliyordu. ülke borçları yatırımcıların Türkiye’ye tarafından gayet iyi anlaşılmış Bugün böyle bir dünya ve fuarcılık ilgisini arttırıyor. Demokratik, laik bir durumda. Seçilen ülke hedeflerine anlayışı yok; deve kuşu örneği ne ülke olarak önderliğini sürdüren ve ulaşmayı sağlayacak, ihracatımızın deve ne kuş. İEF’yi canlandırmak komşularına doğru örnek olabilen artmasında önemli roller oynayacak gayreti yerine enerjiyi gerçekçi Türkiye kendi bölgesinde ticaretin fuar katılımları için etkin destekler ihtisas fuarlarına yöneltmek İzmir’i merkezi olmayı başardı ve bu durum özellikle İzmir Ticaret Odası fuarcılık alanında daha yükseklere uluslararası ihtisas fuarlarına olumlu tarafından gerek yurt içi gerek yurt taşır diye düşünüyorum.

Lefke Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Bülend Göksel: Fuarcılıkta elinizdekini de kaybetmeden silkinip kendinize gelin

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 “İzmir’e 100 yıllık 106 vizyon gerekli”

Fuarcılık turizm, tanıtım ve kültür ile birlikte pek çok şeyden beslenen bir organizasyon şeklidir. Fuarcılığın çevre faktörlerini ve onu besleyecek diğer faktörleri kuramazsanız fuarcılığı da yapamaz hale gelirsiniz. Fuarcılık, sadece mal göstermekten ibaret bir şey değildir. Klasik fuar tanımını, fuarın ne olduğunu, neye yaradığını herkes biliyor. Ama fuarcılığın nasıl yapılacağını bilmek önemli. Fuarcılığı yapabilmek için hangi çevre unsurlarına ihtiyacın olduğunu bilip onları yapabilmektir. İşte bunları yapabilmek için İzmir’e İzmir’in 100 sene sonrasını planlayacak vizyon gerekli.

Fuarcılık geleneği en eski kent olan İzmir’in maalesef ihtisas fuar- cılığında o kadar da başarılı bir kent olmadığını dile getiren Lefke Üniver- sitesi Rektörü ve fuarcılık, reklamcılık ile halkla ilişkiler konularında 7 adet kitabı bulunan iletişimci Prof. Dr. Ah- met Bülend Göksel, “İzmir’i Antalya ve Bursa geçmek üzere. Fuarcılıkta elinizdekileri de kaybetmeden bir an önce silkinip kendinize gelin” uyarısı yaptı. İzmir’in şu andaki fuar alanı, kongre alanı ve turizm bakımından eksik- likleri nedeniyle fuarcılıkta olması gereken yerde olmadığına dikkat çeken ve İzmir’i Antalya, Bursa hatta Gaziantep’in de geçmekte olduğu- na inanan Prof. Dr. Ahmet Bülend Göksel, İzmir’in bu gerilemesinin çok eski zamanlara dayandığını da vurguladı. “İEF gümrük duvarlarının olduğu iki kutuplu dünyanın fuarıydı. Bu orta- dan kalktıktan sonra artık kıymet-i harbiyesi de kalmadı” diyen Göksel, şu anda fuarcılıkta kristalizasyon devrinin başladığını belirterek: “Dün- yada genel fuarlar zaten esprisini kaybetti. İEF’ye yapılacak en iyi şey eski nostaljik havasına büründür- mektir. İhtisas ve ticari fuarcılık belli ürün gruplarına fokuslandı. Kris- talizasyon devri başladı. Öyle ileri gitti ki, ciçek fuarı yapılmıyor artık, gül fuarı yapılıyor. Ya da ne bileyim, otomotiv fuarı bile ticari araç- otomobil -hafif ticari araçlar ya da yan sanayii diye bölünerek yapılıyor. SEKTÖR / FUARCILIK

107

Prof. Dr. Ahmet Bülend Göksel Lefke Üniversitesi Rektörü

İzmir yeterince hareketli bir fuar hedef diyen Göksel, bu fuarların başarısını farklı çekim merkezlerinin oluşturul- kitlesi çekemediği için bu kristalizas- yadsımadığının altını çizen Göksel duğunu görürsünüz. Barcelona’da yon devrinde de yeterince başarılı bunların başarılı olmasının nedenini de olan fuarlarda özgün mimarisi olan olamadı” dedi. Fuarcılık ve turizmin iç şu şekilde açıkladı: binaları görebilirsiniz, boğa güreşlerini içe olduğunu ve bu sektör için kentte “İzmir’de iki tane fuar öne geçti. izleyebilirsiniz, mükemmel sahillerin- iyi bir vitrinin yaratılması gerektiğine Bunlardan bir tanesi gelin damat fuarı de yüzdükten sonra filamenko dansı dikkat çeken Prof. Dr. Göksel, şunları olarak başlayan IF Wedding. Bu fuar yapabilirsiniz. Dağdan muhteşem kaydetti: “İzmir’in vitrini denize bakan bir anda Türkiye’deki bütün benzeri şehri izlersiniz. Dubai fuarcılıkta ön yamaçlarıdır. Bu yamaçlar beton yı- fuarların önüne geçti. Çünkü gelinlik ve plana geçti. Dubai güzel mi? orası ğınları ile mahvedilip kirletilmiştir. İzmir damatlık üretim üssü İzmir. Diğeri de bana uzaydan monte edilmiş bir kent bu nedenle bir türlü kendini derleyip Marble. Çünkü mermer ve doğal taş gibi geliyor. Orada 80 katlı binayı toparlayamıyor. Turistik bir kente sektörünün büyük bölümü Ege Böl- hem burmuş hem de pizza kulesi gibi gelenler ülkelerinde olmayanı görmeye gesinde üretiliyor. İzmir üstün olduğun yatırmışlar. Bir tarafta denize girerken geliyorlar. Beton yığını içinde ne işleri ürünlerin fuarında öncülük yapabildi. bir Mall’ün içinde kayak yapma imkanı var. Gece eğlencesi, kültür sanat ve Böyle fuarlar niş fuarlar ortaya çıktığı var. Bunun pek çok şey bulunuyor. turistik mekanları görmeye geliyorlar. takdirde bunlarda da başarıyı sağla- Fuarcılık böylesi pek çok şeyden İzmir yeni mi böyle oldu? Ta Osman yacaktır.” beslenen bir organizasyon şeklidir. Bu Kibar’ın deniz kenarına 8-10 katlı çin çevre faktörlerini ve onu besleyecek seddi gibi binalara izin vermesi ile GELECEĞİ İYİ PLANLAYIN diğer faktörleri kuramazsanız fuarcılığı oldu. Dolayısı ile İzmir bu sıkıntılar ile İzmir’in bu alanlarda başarılı olmasına da yapamaz hale gelirsiniz. Fuarcılık, iyiye değil, kötüye gidiyor.” karşın eksikliklerinin sürmesi halinde sadece mal göstermekten ibaret bir Tüm bu kent yapılaşmasının fuarcılık “Bu fuarları da yavaş yavaş kaybede- şey değildir. Oturup ben simdi size sektörüne de olumsuz katkılarının bilir” diyerek uyarıda bulunan Göksel, ‘fuarcılık nedir, avantajları nedir, deza- olduğunu ve bunların katlanarak “Gerek mermer, gerek başka fuar- vantajları nedir’ diye akademik dille bir sürdüğünü ifade eden Göksel, “İzmir lar İzmir’in elinden gitme tehlikesini şeyler anlatacak değilim. Klasik fuar Fuarcılık geleneği en eski kent. İEF ile yaşıyor. Antalya Mermer Fuarı’nda tanımını ve fuarın ne olduğunu, neye başlayan bir macerası var. İzmir diğer girişim yaptı. Alternatif bir grup oraya yaradığını herkes biliyor. Ama fuarcı- pek çok konuda olduğu gibi fuarcılığı katılmaya başladı. Neden, Antalya’da lığın nasıl yapılacağını bilmek önemli. da taşıyamadı. Fuarcılığın sürdürü- büyük oteller, kongre merkezleri var. Fuarcılığı yapabilmek için hangi çevre lebilmesi için kentte daha gelişmiş Turist, turizm ihtiyacını da aynı anda unsurlarına ihtiyaç olduğunu bilip onları bir sanayiinin olması lazım. Fuarlar giderebiliyor. İzmir’in yaşadığı bu süreç yapabilmektir. İşte bunları yapabilmek sadece ticaret organizasyonları değil. değişmediği takdirde. Yakın bir gele- için İzmir’e İzmir’in 100 sene sonrasını Fuarlar turistik hareketliliği de içinde cekte yani 10 yıl sonra, Ahmet Bülend planlayacak vizyon lazım!” taşır. Fuarlar; kongre ve sempozyum- Göksel söylemişti diyeceksiniz. Marble lar ile zenginleştirilen organizasyon- Fuarının yavaş yavaş göç ettiğini CEZBEDİCİ STANDLAR LAZIM lardır. Eğri oturalım doğru konuşalım. görebilirsiniz. İzmir’in silkinip kendisine İzmir’deki fuarlarda stand tasarımında Son dönemde birkaç bin kişiyi içine gelmesi lazım” uyarısında bulundu. da eksiklikler olduğunu vurgulayan alacak kongre merkezi yapıldı mı? Göksel, “İzmir’deki fuarlara gidin Kongre yapılacak yer ve bin kişiyi aynı KENTTE ÇEKİM MERKEZLERİ gezin, cezbedici güzel standlar ku- anda yatıracak otel var mıydı? İzmir’de YARATILMALI rulmuyor.Ziyaretçileri standa çekmek yeni yeni kent otelleri kuruluyor. Çok İzmir’de yeni fuar alanı ile her şeyin fuar katılımcısının görevidir. Daha renkli uzun yıllar, geleni yatıramadınız, değişmeyeceğini söyleyen Göksel, heyecanlı daha çok şeyler sunan daha sempozyum yapacağı kongre merkezi “İzmir’in sorunları yeni fuar alanı ile güzel dizayn edilmiş standlar kurulma- kuramadınız. Gece 12’de restoranlar, bitecek bir şey değil. Fuar alanını çok sı lazım. Bu da bir maliyet. Katılımcı kafeler kapatılıyor. İzmir’de fuarcılığın güzel yaparsınız da fuarı taşıyacak firmanın kârlılığı İzmir’de çok fazla kan kaybetmesini ana sebeplerini unsurları unuttuğunuzda bir işe yara- olmadığı için kendi standına yatırım bunlardır” diye konuştu. maz. İzmir’de yapılması gerekenleri yapmaktan kaçınıyor. İletişim karması “İzmir’i çok eleştirdiğimi düşünenler düşündüğümüzde önde gelen ülkelere helezon şeklindedir, bu helezon ya olacaktır. Hemen kentin başarılı fuarla- bakmak lazım. Almanya gibi fuarcılıkta açılır ya da daralır. İzmir’de bu açılmak rının olduğunu örnek göstereceklerdir” önde gelen. ülkelerde fuar dışında değil kapanmak şeklinde oluyor”. Yeni Nesil Y kuşağı derslerini çalışıp fuara geliyor; neleri göreceklerini bildikleri için fuarda geçirdikleri vakit azalıyor EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 108 Yeni nesil ve yeni nesil fuarcılık

ler ve çalışanlar için çeşitli iletişim, Sosyal medya, iPod, markalar, tarzla- pazarlama ve İK çözümleri üretmeye rının bir parçası. Çalışmayı seviyorlar başlamışlardır. ama hayatlarının sadece iş olmasını istemiyorlar. Dönemin olayları: Körfez JENERASYON BİR DİĞER Savaşı, 11 Eylül, Irak Savaşı, internet, ADIYLA KUŞAK, NESİL küreselleşen dünya, iPod, Facebook, Jenerasyonlar dünya genelinde eko- Google, Iphone,, Msn. nomik ve sosyal hareketlerle oluşmuş zaman aralıklarıdır. Müzik akımları, KİMDİR BU Y KUŞAĞI? icatlar, yeni ilgi alanları ve savaşlar Aslında milenyum kuşağı olarak da kuşakların dönemlerini oluşturup bilinen Y kuşağı (Güler, 2011), Türkiye karakteristiğini belirlemektedir. Her nüfusunun yaklaşık yüzde 25’ni kap- jenerasyon doğum yılına göre ayrılır. samakta. Şu anda çoğu bir şirkette Günümüze kadar kuşakların gelişi- alt düzey ve orta düzey yönetici mine bakacak olursak (Topçuoğlu, ya da karar verici konumundalar. 2007): Sessiz Kuşak - Şavaş Kuşağı Açıkçası bu kişilerin 5-10 yıl içinde / The Silent Generation (1925-1945): yönetici pozisyonlarında olmalarını 2 dünya savaşı arasından doğan beklenmektedir. Y Kuşağı hakkında kuşak. Dönemin olayları: II. Dünya tipik özellikler şu şekilde sıralanabilir:‘ Savaşı, ekonomik buhran. Türkiye’de Y kuşağının en önemli özelliği bireyci Cumhuriyet dönemi. ve girişimci olmalarıdır, eleştiriye Büyük Bebek Patlaması Kuşağı / tahammülleri azdır. Hız ve teknoloji The Baby Boomers (1945-1964): II. tutkunudurlar. Bunun yanı sıra, en Dünya Savaşı sırasında ya da hemen dikkat çeken özellikleri arasında sonrasında sıkıntılı savaş günleri- kendine aşırı güven ve seçicilik bu- Yrd. Doç. Dr. Özlem ALİKILIÇ nin ardından doğan soğuk savaş lunmaktadır. Özgürlüklerine düşkün- Yaşar Üniversitesi, kuşağı. Eğlence ve lüks sayılabilecek lerdir. Bireysel karar alma eğilimleri İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi harcamalar bu dönemde önem ka- önceki kuşaklardan fazladır. Kurum zanmıştır. Dönemin olayları: Dünyada kültürünü ve çalıştıkları kurumdaki Geçtiğimiz günlerde okuduğum insan hakları çalışmaları. Türkiye’de politikayı çok fazla benimsememekle bir habere göre şirketler, 1980-1999 tek partiliden çok partili sürece geçiş, beraber işlerinin sosyal hayatlarını arası doğan ve Y Kuşağı olarak ihtilal, radyonun altın çağı. aksatmamasına çok dikkat ediyorlar adlandırılan, hızlı terfi edip eğlenerek Generation X / Baby Busters (1965- ve iş sadakatleri de genellikle düşük çalışmak isteyen yeni jenerasyonu 1976): Çoğunluğu Sessiz Kuşağın olmaktadır. Sürekli öğrenmeye açık verimli çalıştırabilmek için kolları çocukları olan bu jenerasyon baby olmalarına karşı, iş beklentilerini sıvamışlar. Microsoft, Unilever, Coca- boomers’lardan farklı olarak daha anında gerçekleştirilmesi ile fazla Cola, IBM, Apple, P&G, Turkcell ve gerçekçi, çalışkan ve kanaatkar bir yetki arzusuna sahipler. Bu yüzden HSBC gibi şirketler kariyer hırsı ve kuşak. Dönemin olayları: Petrol kriz- terfi olanakları ararlar. Sıkı bir internet sabırsızlık özelliği nedeniyle diğer leri, ekonomik sarsıntılar. Türkiye’de ve sosyal medya kullanıcısı olan Y çalışanlarla sıklıkla sorun yaşayabilen en önemli kamusal alanlardan biri kuşağı, internette en çok zaman Y Kuşağı’nı ‘mutlu’ edecek çözüm- sinema, TV evin en önemli köşesine geçiren kuşak olarak da biliniyor. lere odaklanmışlar (Löle, 2011). kurulmak üzere, üniversite olayları, İhtiyaç duydukları bilgiye Google’dan 1980-1999 arası doğan ve pazarla- sol-sağ çatışması. ulaşan yeni nesil, online kuşak olarak ma ile insan kaynakları literatürüne ‘Y Ve Y Kuşağı / Echo Boom / Millen- hayatlarını da online olarak yaşamayı Kuşağı’ olarak geçen nesil, pek çok nials (1977-1996): Onlar genç, akıllı, seviyor. ICT Summit Eurasia - Bilişim pazarlama ve insan kaynakları yöne- özgürlüklerine düşkün ve teknoloji Zirvesi ‘11’in konuşmacıları arasın- ticisinin politikalarını yeniden şekillen- tutkunu. Günlerinin yaklaşık 15 da genç kuşağın dünya çapında en dirmesi gerekliliğini ortaya koymuştur. saati medya ve iletişim teknolojileri ile önemli stratejistlerinden biri olarak Dünyada ve Türkiye’de büyük kurum etkileşim halinde geçiyor. Hayatlarını tanınan Avustralyalı Michael McQu- ve markalar bu yeni nesil tüketici- rahat yaşamak onlar için çok önemli. een, Y kuşağı’nın internet ve bilişim SEKTÖR / FUARCILIK

109

teknolojilerine yakınlıkları hakkında eskilere oranla çok farklı olduğu ve taşımaktadır. E-ticaretin yaygınlaş- şunları söylemiştir (Güler, 2011): “Her yeni neslin yeni fuarcılık vizyonuna da ması ile fuarların öneminin azalacağı şeyden önce Y kuşağı aslında önceki yön vereceği konuşuluyor. endişesi ile kurulmak yerine, ihtisas kuşaklardan çok farklı. Nasıl olmasın- Bilindiği gibi bilgi teknolojilerindeki fuarlarından birkaç adım daha ileriye, lar ki? Bilişim teknolojilerinin dünyayı akıl almaz ilerleme ve bu ilerlemenin özellikle niş fuarlara ve bu tip fuarların küresel bir mahalleye dönüştürerek doğal bir sonucu olan yeni iletişim tanıtım stratejilerine odaklanmak herşeye hükmettiği ve insanların, imkânları küreselleşmeyi ateşlemiş, gerekiyor. Kanımca bu noktada nasıl işletmelerin yaşam biçimine kadar 20. yüzyılın son çeyreğinde kültürel yeni nesillerin davranış modelleri her şeyi değiştirdiği bir dönem- ve ticari alanda ulusal sınırlar ortadan üzerinde konuşuyorsak, yeni nesil de yaşıyorlar. Değişimle beraber kalkmış ve globalleşme başlamıştır. fuarcılık için de yeni ufuklar geliştirilip yaşayıp medya ve dijital teknolojilerle Global trendler, global tüketim anlayı- planlanmalıdır. Yukarıda da değinildiği büyüyorlar. Hal böyle olunca hem şı, homojen topluluklar ve bütünleşik gibi, yeni nesil fuar katılımcıları ve tüketici hem çalışan konumunda olan yaklaşımlar, baskın internet kültürü fuar ziyaretçileri ile fuarcılık da yeni Y kuşağı, bugünün iş dünyasını zor- ile birleşerek yeni yönelimler, yeni viz- bir forma girmeye başlamıştır. Yeni luyor. Her yeni kuşak kendinden bir yonlar geliştirmiştir. Fuarcılık vizyonu nesil fuarcılık konusunda şirketler öncekini sorguluyor ancak Y kuşağı hakkında bir yazı yazmam istendiğin- biraz düşünmeli, yeni hedef kitlelerini bunu daha keskin bir şekilde yapıyor. de, Tüyap İcra Kurulu Başkanı Serdar yani yeni kuşakları biraz daha ilgiyle Her ne kadar karakteristik özellikleri Yalçın’ın bir gazeteye verdiği demeç takip etmeli ve vizyoner bir duruş coğrafi ve kültürel olarak değişim aslında tam da bu konudan bahsedi- sergilemelidirler. İnternet ve sanal gösterse de, Y kuşağının kendine yordu. Yalçın, yeni neslin iş hayatına ortamı bir tehdit olarak değil, bir fırsat has niteliklerini tanımlamak mümkün. girmesi ile birlikte fuarlarda geçirilen olarak görüp hedef kitleleriyle daha McQueen bu kuşağın değişime ayak ortalama sürenin 10 yılda 2.6 günden yakın ilişkiler inşa edecek programlar uydurması, inovatif olması, teknolo- 1.8’e gerilediğini ve artık ziyaretçilerin oluşturmalıdırlar. jiyle iç içe olmasından ötürü dünyayla derslerini internetten çalışıp geldikle- ve insanlarla doğal bir etkileşim rini söylüyordu (Ürey, 2012). Yukarıda içinde olduklarına inanıyor. Zaten da belirtildiği gibi, yeni neslin vakti Facebook ve Twitter gibi ağların bu değerli, zamanı stok olarak görüp Kaynaklar: kadar hayatımıza hakim olmasının bir boşa harcamak istemiyorlar. Bunu Güler, E (2011). Kigem, Y kuşağı Hakkında Bildiklerinizi Unutun, http://www.kigem.com/content.asp?bodyID=6273 nedeni de bu. Yani şirketlerdeki yeni engellemek için ellerindeki en büyük Koyuncu, E (2001). Pazarlama Açısından Fuarcılık Sektörü ve nesil çoğunluk, sosyal medyada yaşı- silahı yani interneti kulanıyorlar. Go- Fuar Organizasyonu Konusunda Bir Uygulama. Yayınlanmamış yor, Google’ı kullanıyor, Facebook’un ogle bu noktada işe fazlasıyla yarıyor. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler aktif popülasyonunu ele geçirmiş Yalçın’a göre bu kuşak derslerini Enstitüsü, İzmir. durumdalar. çalışıp fuara geliyor; neleri görecek- Löle, A (2011), Nüfusun Yüzde 25’i Y Kuşağı Oldu, Şirketler lerini bildikleri için fuarda geçirdikleri Hızlı Terfili Çözüm Buldu, Businews, http://www.businews. eu/2011/03/nufusun-yuzde-25i-y-kusagi-oldu-sirketler-hizli- YENİ NESLİN FUARLARLA İLGİSİ vakit azalıyor. terfili-cozum-buldu/. VE YENİ NESİL FUARCILIK Bugüne kadar fuarlar, firmalara, T.C. Milli Eğitim Bakanlığı, Fuarcılık, Megep (Mesleki Eğitim ve Size Y’lerle ilgili verdiğim örnekler faaliyet gösterdikleri alandaki son Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi), Halkla İlişkiler ve çoğaltılabilir ama eminim bu ta- yenilikleri görme, teknoloji transfe- Organizasyon Hizmetleri Alanı, Ankara. http://hbogm.meb.gov. nımlar herkesin çevresindeki Y’leri ri, ticari bağlantılar kurma, gidilen tr/modulerprogramlar/kursprogramlari/halkla_iliskiler/moduller/ ayırt etmesine yaramıştır. Peki yeni ülkenin ticaret mevzuatı ile piyasa fuarcilik.pdf Toker, B (2007). İzmir İlinin İhtisas Fuarları Bakımından Arz çalışan neslin fuarlarla ve fuarcılıkla ve iş hacmi hakkında yerinde bilgi Potansiyeli ve Mevcut Durumun Değerlendirilmesi, Ege ne alakası var? Artık fuarlarda onlar edinme, ürün ya da hizmetini etkin Akademik Bakış, 7 (2), s. 421-443, http://www.onlinedergi. da var. Yaş itibari ile Y’lerin bir kısmı bir şekilde tanıtma olanağı sunmak- com/MakaleDosyalari/51/PDF2007_2_3.pdf Fuarlarda yeni müşteriler olarak bu- tayken, giderek fuarcılık sektörünün Topçuoğlu, C (2007). İyi De Kim Bu Y’ler?, Ayın Sözü, lunmakta bir kısmı, standlarda firma temelini “ihtisas fuarları” oluşturma- Reklamcılar Derneği, Ağustos, http://www.rd.org.tr/ayinsozu/ sorumlusu olarak yeni müşteriler bul- ya başlamıştır (Koyuncu, 2001; 3). AyinSozuAgustos.pdf Ünal, B. (2007), Türkiye Dünya Fuarcılığının Neresinde, maya çalışmakta, bir kısmı ise hangi Kuşkusuz ki internetin her iş kolunda Tüyap, http://www.tuyap.com.tr/tr/index.php?main=m_yazi_ fuara katılmanın kendileri ve şirketleri olduğu gibi fuarcılık alanında da detay&left=l_bulentunal&hid=26&yid=1 için daha hayırlı olacağını araştırmak- önem kazanması, fuarcılığın viz- Ürey, S (2012). Fuarda 2 Gün Bile Kalmıyorlar, Haber Türk, 11 ta. Yeni neslin fuarcılık anlayışının da yonuna da yeni olanak ve hedefler Haziran 2012 Pazartesi, Ana gazete, s. 13. İZFAŞ Genel Müdür Vekili Mehmet Şakir Örs: Yeni Fuar Alanı ile fuarcılık

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 sektörü 2 misli büyüyecek 110

İzmir’in fuarlar ve kongreler şehri olmayı hedef olarak önüne koyduğunu belirten Örs, “Bu hedefi bize Mustafa Kemal Atatürk, İzmir İktisat Kongresi’ni bu şehirde yaparak koymuş. Bu kente bu görevin verilmesinin tesadüf olmadığını düşünüyorum. Aslında İzmir yaşayan insanı, coğrafyası ve kültürel açıdan artılarıyla fuarcılık konusunda en uygun kent olduğunu göstermiştir” dedi.

İZFAŞ Genel Müdür Vekili Mehmet Şakir Örs:

İzmir Fuarcılık Hizmetleri Kültür ve Sanat İşleri Tic. A.Ş. (İZFAŞ) düzenlediği fuarlarla kente 400 milyon liralık katkı sağlıyor. Alanında dünyanın önde gelen 3 büyük fuarını düzenleyen İZFAŞ, yeni fuarlar ile de kendisini geleceğe taşıyor. İZFAŞ Genel Müdür Vekili Mehmet Şakir Örs, “Gaziemir yeni fuar alanının İzmir’in ekonomik yaşamında ve fuarcılık sektöründe bir dönüm noktası olacağını düşünüyoruz. Yeni fuar alanıyla birlikte fuarcılık sektörünün 1,5-2 misli büyüyeceğini; İzmir ve Ege Bölgesi’nin ekonomisinde de önemli açılımlar sağlayacağını ve yeni kazanımlar getireceğini ön görüyoruz” diyor. Her fuarın çok farklı sektörlere kazanç olanağı getirdiği için fuarcılığıyla öne çıkmış kentlerin ekonomisinde bu sektörlerin geliştiği, iş ve iş gücü olanaklarını artırdıklarının görüldüğünü belirten Örs, “Örneğin İzmir’de, son dönemde otel yatırımı ile fuarcılık arasında paralel bir gelişme gözlenmiştir. İzmir Uluslararası Fuar Alanı’nın çevresindeki bölgede birkaç yıl içinde gözlenen değişim ve artan otel yoğunluğu bu gelişmenin açık bir göstergesidir” diye konuşuyor. Amaçlarının İzmir’e MARBLE ve IF WEDDING FASHION ölçüsünde yeni fuarlar kazandırmak ve fuarcılık sektöründe markalar yaratmak olduğunu söyleyen İZFAŞ Genel Müdür Vekili Mehmet Şakir Örs ile fuarcılık sektörünü, Gaziemir’deki Yeni Fuar Alanı’nı ile İzmir’in fuarlardan neler kazandığını ve kazanacağını konuştuk. İZFAŞ yılda kaç fuar düzenliyor? Bunların toplam katılımcı sayısı ve ziyaretçi sayıları nelerdir? Katılımcı ve ziyaretçilerin kaçı yabancı ülkelerden katılıyor? 2011 yılı boyunca 25 fuarın düzenlendiği İzmir Uluslararası Fuar Alanı’nda bu fuarlar- dan 11 organizasyonunu, İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı İZFAŞ gerçekleştirdi, di- ğer fuarcılık şirketlerinin düzenlediği misafir fuarlara ise lojistik destek verdi. İZFAŞ fuarlarına 2011 yılında 3 bin 844 İZFAŞ Genel Müdür Vekili Mehmet Şakir Örs Vekili Genel Müdür İZFAŞ firma katıldı ve fuarları 1 milyon 688 ön plana çıkacağını düşünüyoruz. İzmir, uluslararası ihtisas fuarları bin 86 kişi ziyaret etti. Uluslararası konukları da burada açısından önemli bir kent. Kentimizin İZFAŞ Fuarları ziyaretçi açısından ağırlayacağız. Dünyadaki gelişmeleri son yıllarda, ihtisas fuarlarında yaptığı olduğu kadar nitelik açısından da aktaracaklar. Ayrıca yerel yöneticilerin atılımla dikkati çekiyor. Gaziemir’de gelişme gösterdi; metraj büyüklüğü, kentlerinde uyguladıkları modelleri yapılacak yeni fuar alanı, kentin katılımcı profili ve profesyonel ziyaret- birbirlerine aktarabildikleri bir ortam fuarcılığına yönelik ilgiyi artırırken; çi sayılarında genel bir gelişme göz- yaratmayı hedefliyoruz. İzmir Enternasyonal Fuarı 1,5 milyon lendi. 2012 yılında İZFAŞ tarafından Bu iki fuara da çok iyi hazırlanmaya ziyaretçisiyle cazibesini koruyor. 12 fuar düzenleniyor. Bu organizas- çalışıyoruz. Bu fuarların geleceği Eskiden bir ay açık kalan tek bir fua-

yonlardan Plastech İzmir, Kent Expo, parlak. rımız; İzmir Enternasyonal Fuarı vardı; SEKTÖR / FUARCILIK İzmir Boatshow ve Moda Tedarikçileri bugün ise 365 gün fuarcılık yapan Fuarı ilk kez organize edilen fuarlar Fuarların İzmir’e ekonomik bir kente dönüştük. Fuar sezonu 111 arasında yer alıyor. Bugün itibariyle getirileri nelerdir? Kent müddetince, işletmesini üstlendiği- İzmir Uluslararası Fuar Alanı’nda bu ekonomisi bundan nasıl miz İzmir Uluslararası Fuar Alanı’nda yıl yaklaşık 25 fuar organizasyonunun faydalanıyor? hemen her hafta yeni bir fuarın açılışı gerçekleştirilmesi planlanıyor. Türkiye İzmir’de düzenlenen her fuar, birçok gerçekleşiyor. Fuarlar, katılımcılarına Odalar ve Borsalar Birliği 2012 resmi sektöre ve bu sektörde çalışan ve ziyaretçilerine bol kazanç getiriyor. fuarlar programında yer alacak olan binlerce insana iş ve aş temin ediyor. Bir dünya markası olan ve adı İzmir’le etkinliklerden 12 organizasyonu İZ- Düzenlediğimiz fuarlarla İzmir’e yılda özdeşleşen, alanında dünyanın önde FAŞ üstleniyor. Diğer fuarlar ise farklı 300-400 milyon TL civarında bir katkı gelen üç büyük fuarı arasında yer İZFAŞ Genel Müdür Vekili Mehmet Şakir Örs: fuarcılık şirketleri tarafından düzenle- sağladığımızı ön görüyoruz. alan MARBLE Fuarı ülkemizin en necek. Alanında dünyanın önde gelen üç bü- büyük, en etkin ve uluslararası kabul yük fuarı arasında yer alan MARBLE görmüş ihtisas fuarıdır. Yeni fuarlar geliyor. Boatshow, Uluslararası Doğaltaş ve Teknolojileri Kentimiz fuarcılıkta MARBLE’dan Kent Expo gibi ve ilki Fuarı, İEF’den doğmuş bir fuardır ve sonra ikinci büyük bir marka daha gerçekleştirilen Plastech Fuarı... bugün kent ekonomisine 80 milyon kazandı. Avrupa’nın en büyük gelinlik Bu fuarlardan beklentiler dolar katkı sağlayan bir organizasyo- fuarı olan IF WEDDING FASHION- nelerdir? na dönüşmüştür. Gelinlik, Damatlık ve Abiye Giyim Fu- PLASTECH daha ilk yılında per- İEF’nin dolaylı ve direk etkisi, arı kısa sürede büyük başarı yakaladı. formansıyla göz doldurdu, umut Türkiye’nin tanıtımına koyduğu katkı Amacımız, İzmir’e MARBLE, IF WED- verdi. İzmir ve Ege Bölgesi açısından rakamlara indirgenemeyecek bir DING FASHION İZMİR ölçüsünde bakıldığında plastik sektöründe ham- boyuta ulaşmıştır. yeni fuarlar kazandırmak ve fuarcılık madde deposu olarak da değerlendi- Teknoloji, pazarlama dünyasına sektöründe markalar yaratmak. rilebilir. PLASTECH Fuarı, uluslararası yeni olanaklar sunuyor, ama firma- düzeye taşınabilir. larının rüştünü ispatlamasının yolu İzmir’de yapılması düşünülen Yine bu yıl ilk kez gerçekleştireceği- fuarlardan geçiyor. İhtisas fuarla- ‘Fuarcılık Müzesi’ hakkında bilgi miz BOAT SHOW Fuarı kapsamında rındaki gelişme bunun göstergesi. verir misiniz? denizde etkinlikler düzenleyeceğiz. Bu yüzden fuarlar en etkili ve en Kalıcı olarak planladığımız işlerin ilki Onun dışında Deniz Ticaret Odası ile ekonomik tanıtım kanallarından biri. ve en önemlisi Kültürpark içerisinde birlikte ortak etkinlikler planlıyoruz. Yeni müşteriyi ayağınıza fuarlar getirir. bir fuarcılık müzesi gerçekleştirmek Fuarı, İzmir’de bir denizcilik bayramı Yeni pazar bulamazsanız, krize karşı olacak. 81. İzmir Enternasyonal Fuarı olarak düşünmek istiyoruz. Biz fuarla- koyamazsınız. ile Türkiye’nin ilk Fuarcılık Müzesi ve ra sadece ekonomik aktivite gözüyle Her fuar, çok farklı sektörlere kazanç Belleği için ilk adım atılmış olacak. bakmıyoruz. Sosyal, kültürel açıdan olanağı getirdiği için fuarcılığıyla öne Fuarcılık İzmir’den başlamış o ba- da şehre büyük katkıları oluyor. İzmir çıkmış kentlerin ekonomisinde bu kımdan bu müze buraya yakışır diye deniz kenti, İzmirliler’in denizle daha sektörlerin geliştiği, iş ve iş gücü ola- düşünüyorum. fazla buluşması gerekiyor. Bu fuarın naklarını artırdıkları görülür. Örneğin Tabi bu bir süreç. 12 ay yerli ve bu nedenle ayrı bir anlamı var. İzmir’de, son dönemde otel yatırımı yabancı ziyaretçilere açık olacak İzmir KENT EXPO Fuarı’nı EXPO 2020 ile fuarcılık arasında paralel bir ge- Fuarcılık Müzesi ve Belleği için önce süreci ile de bütünleştirmek istiyoruz. lişme gözlenmiştir. İzmir Uluslararası kendi elimizdeki malzemeleri topla- Birincisi İzmir’in çağdaş yerel yönetim Fuar Alanı’nın çevresindeki bölgede yacağız. Şu anda duyarlılık oluşturma anlayışının Türkiye için model oldu- birkaç yıl içinde gözlenen değişim ve aşamasındayız. Farkındalık yaratmak ğunu düşünüyoruz. Bu fuarda yerel artan otel yoğunluğu bu gelişmenin istiyoruz. yöneticiler ile yerel yönetimlere hizmet açık bir göstergesidir. Biz yola çıktık. İzmirlilerden ellerindeki sunan kuruluşları buluşturarak, fuar ile ilgili objeleri ve anılarını istedik. kentlerin daha çağdaş nasıl hizmet İhtisas fuarcılık ve genel Bunları hem internet ortamında hem alabileceğine yönelik bir buluşma fuarcılıkta İzmir nerede? fuarda sergileyeceğiz. İlerde bunu gerçekleştireceğiz. Dünyadaki ekonomik konjüktürde kitaplaştıracağız. Kurumların da İEF Bu fuarın sosyal boyutunun da hangi fuar ön plana çıkıyor? ile ilgili anılarını bizimle paylaşmalarını

Teknolojinin pazarlama dünyasına sunduğu yeni olanaklara rağmen firmaların rüştünü ispatlamasının yolu fuarlardan geçiyor. İhtisas fuarlarındaki gelişme de bunun gösterge- si niteliğinde. istiyoruz. 60 ve 70’li yıllara ait ağırlıklı İzmir Enternasyonal Fuarı’nın (İEF) Bu hedefi bize Mustafa Kemal olacak. Ucu açık bir çalışma sürekli geleceğiyle ilgili olarak, “Nasıl Bir İEF Atatürk, İzmir İktisat Kongresi’ni bu yeni şeyler katacağız. Dünyadaki mü- istiyoruz? sorusuna yanıt aramak şehirde yaparak koymuş. Bu kente zecilik modellerini de inceleyeceğiz. amacıyla gerçekleştirilen arama bu görevin verilmesinin tesadüf ol- konferansında birçok öneri sunul- madığını düşünüyorum. Aslında İzmir İEF, İzmir için ne ifade ediyor, du. Gelen tüm önerilerin genel bir yaşayan insanı, coğrafyası ve İEF’nin yaşaması için neler değerlendirilmesi yapıldı. Konferans- kültürel açıdan artılarıyla fuarcılık yapılıyor? ta, fuara yönelik 4 müdahale alanı konusunda en uygun kent olduğunu 81 yıllık fuar İzmir’in ortak değe- belirlendi. göstermiştir. EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 ri, fuarcılık buradan başlamış bu 4 müdahale alanı olarak belirlenen İzmir kenti, fuarcılık açısından çok 112 nedenle İzmir Enternasyonal Fuarı’nı konular ve bu alanlar ile ilgili önerilen avantajlı bir konuma sahiptir. bu yıl 81’inci kez açmanın hazırlığı faaliyetler şöyle; Havaalanından şehir merkezine ulaşı- ve gururu içindeyiz. Sadece İzmir’in mın kolay olması, İzmir ve çevresinde değil; Ege Bölgesi’nin ve tüm Türkiye ALTYAPI bulunan sanayi alanlarının ve çeşit- ekonomisinin kalkınmasına büyük n Katılımcı odaklı kentsel dönüşüm liliğinin fazla olması, şehir dışından katkı sağlayan, bünyesinden kazan- planlaması ve yurtdışından gelen katılımcı ve dırdığı ihtisas fuarlarıyla hacmini daha n Danışma kurulları desteğiyle ziyaretçilere rahat ulaşım imkanı sağ- da genişleten fuarımızı, dünyada ya- çalışmaların yürütülmesi laması, İzmir ve çevresinde bulunan şanan yeni gelişmelere göre yeniden n Kentin zenginliklerini öne çıkaracak tarihi ve turistik merkezlerin yurtdı- yapılandırmak için bir yenileme ve düzenlemeler şından gelen katılımcı ve ziyaretçiler değişim kampanyası başlattık. n Kültürpark ve kültürel- sosyal açısından önemli yerler olması, Kentin değerli kanaat önderleri ve altyapı oluşturulması İzmir’in çoğunluğu gençlerden olu- tüm İzmirliler ile birlikte; yerel, ulusal n Kültürpark ve İEF ile ilgili projelerin şan, dışadönük, vizyon sahibi halkı ve uluslararası platformlarda fuarları, oluşturulması ve çağdaş kent yapısı Türkiye’nin yeniden inşa etme arzusundayız. n Altyapı çalışmalarının pazarlama özellikle yurtdışına iyi yansıtılmasını 18 – 24 yaş arası gençlere yönelik faaliyetleri içinde yer almasının sağlarken; İzmir fuarcılığının, dün- olarak başta üniversiteler olmak sağlanması yadaki yerini alabilmesinde önemli üzere gençlerin yoğun olduğu n İnternetin kullanılması kaldıraçlar olmaktadır. mekanlarda anketler gerçekleştirdik. İzmir Enternasyonal Fuarı bu olanak- Anketlerde yüzlerce gence, üniversi- FUAR PLANLAMASI VE ları da kullanarak dünyaca tanınan bir teliye, değişik meslek guruplarından KONSEPTİNİN OLUŞTURULMASI genel ticaret fuarına dönüşmüştür. gençlere fuar ile ilgili düşünce ve n Fuar planlaması ve konseptinin önerilerini sorduk. Diğer bir çabamız planlanması için araştırma yapılması İzmir’in gelecekte fuarcılıkta da sivil toplum örgütlerini, meslek n Temanın belirlenmesi nerede olacağını görmek odalarını bu arayışımıza ortak etmek, n Tema ile ilgili faaliyetler mümkün mü? onların da gündemine fuarı sokabil- Fuarcılık alanında gelişmiş Avrupa mek oldu. Bu çerçevede bütün sivil PAZARLAMA (TANITIM, ülkelerinin doyma noktasına gelmiş toplum örgütlerine, meslek odalarına MARKALAŞMA VE olması ve fuarcılık sektörünün kendi- yazılar gönderdik. İzmir Enternasyo- ULUSLARARASILAŞMA) sine yeni pazarlar araması noktasın- nal Fuarı’nın yaşaması ve gelecek n Hedef kitlelerin belirlenmesi da jeopolitik konumunun da etkisiyle kuşaklara aktarılması adına, kendi n Konumlandırma / marka teması Türkiye, önemli bir fuar ülkesi olacak sektörlerinden konuya yaklaşmalarını, n Markanın oluşturulması, güçlendiril- potansiyeliyle dikkat çekmekte. neler yapılması noktasında bize katkı mesi ve tüm pazarlama faaliyetlerin- Gaziemir yeni fuar alanının İzmir’in sunmalarını istedik. de yer alması ekonomik yaşamında ve fuarcı- Bir başka çabamız da başta medya lık sektöründe bir dönüm noktası mensupları olmak üzere gazetecilere, KÜLTÜREL FAALİYETLER olacağını düşünüyoruz. Yeni fuar yazarlara bu konuda düşünce üreten n Sanatsal faaliyetler alanıyla birlikte fuarcılık sektörünün akademisyenlere, bilim insanlarına, n Eğlence ile ilgili faaliyetler 1,5-2 misli büyüyeceğini; İzmir ve herkese mektuplar göndererek, fuarla Ege Bölgesi’nin ekonomisinde de ilgili düşünce ve önerilerini almaya Şehir merkezinde kongre önemli açılımlar sağlayacağını ve yeni çalışıyoruz. Gerçekleştirdiğimiz bir merkezinin olmaması ne gibi kazanımlar getireceğini ön görüyoruz. etkinliğimiz de arama konferansımız sıkıntılar yaratıyor? Gerek organizasyonunu kendimizin oldu. Arama konferansımız bize Yakın bir gelecekte Gaziemir yeni fuar yaptığımız, gerekse işletmeciliğini önemli veriler sundu. İzmir Enternas- alanı ile birlikte Kültürpark’taki mev- sürdürdüğümüz İzmir Uluslararası yonal Fuarı’nın geleceğini arıyoruz, cut alanlar da kongreler için kullanı- Fuar Alanı’nda ağırladığımız fuarlarla geçmişe sahip çıkıyor ve geleceğe, lacak. Bunun hem fuarcılık ve hem kentimizde fuarcılığın çıtasını yükselt- bizden sonraki kuşaklara devredebil- de kongre turizminde yeni bir dönemi me gayreti içindeyiz. mek için güçlendirmeye çalışıyoruz. başlatacağını; bu alanlarda İzmir’e Kutsal bir emanet olarak gördü- sıçrama yaşatacağına inanıyorum. Genç işadamlarına iletmek ğümüz İEF’yi geçmişten geleceğe istediğiniz bir mesaj var mı? taşımak istiyoruz. Gaziemir Fuar Alanı’nın İZFAŞ olarak elimizden geldiğince tamamlanması zaman alıyor. Bu fuarlarımızı daha iyi noktalara taşımak Yol haritası belirleneceği süreç İzmir’in fuarlar kenti olma için gayret edeceğiz. Bu süreçte söyleniyordu, Arama özelliğini sekteye uğratır mı? başta işadamlarımız, sanayicileri- Konferansı’ndan çıkan sonuçlar İzmir fuarlar ve kongreler şehri olmayı miz olmak üzere herkesin katkısını nelerdir? hedef olarak önüne koydu. bekliyoruz. Tan: İzmir’de fuarlar artık inadına büyüyor

Agroexpo Euroasia ve Animal EXPO fuarlarının yaklaşık 144 bin ziyaretçiye ulaştığını söyleyen Tan, “Fuarımıza SEKTÖR FUARCILIK geçtiğimiz yıl 60 ülkeden 473 firma katıldı. 5 hol ve açık alan olmak üzere toplamda 45 bin metrekareye 113 ulaştık. Bu da tarım fuarları arasında bir rekordur”

Orion Fuarcılık Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Tan

Tarım fuarcılığı alanında uzman deyim yerindeyse bebek pusetinde ları bir şey vardı, sormuyorlardı. Biz olan ve sektöründe 25 yıllık deneyimi almış olan insanlarız. Bu nedenle sorduk ve Kültürpark sınırları içinde bulunan Orion Fuarcılık Yönetim Ku- fuarcılığı bu kadar iyi kavrayan ender fuar düzenleyen ilk özel sektör firması rulu Başkanı Fatih Tan, “İzmir, kentsel illerden biriyiz. Bunun yanında Orion olduk. dönüşüm ve 35 İzmir Projeleri ile olarak fuarcılığa başladığımız yıllarda Herkes bizi İzmir’de Agroexpo Eura- birlikte 10 yıl sonra çok değişecek ve geniş bir açılım olmadığı için sektör- sia ile tanıyor ancak biz Türkiye’de ilk atağa kalkacak. İstanbul’u geçecek de yalnız başına deneyim kazandık. tarım fuarını gerçekleştiren firma- demiyorum, İstanbul’a yaklaşacak. Biz ilk fuarımızı yaptığımızda bizden yız. Tarım fuarcılığına 1993 yılında İzmir’in lojistik gücü İstanbul’dan başka bir özel fuarcılık şirketi vardı” Söke’de başladık. Yöresel fuarcılık daha iyi. Son olarak da EXPO hedef- diye konuştu. alanında Salihli, Tire, Merzifon ve leri ile birlikte de fuarcılık sektörü kat Çorlu’da tarım fuarları gerçekleştirdik. kat büyüyecektir” dedi. FUARA 143 BİN 892 ZİYARETÇİ Türkiye’nin en eski tarım fuarı şirketi İzmir’de fuarcılık kültürünün İzmir 1987 yılında tarım rehberi hazırladık- olarak 2003 yılında İzmir’e geri dön- Enternasyonal Fuarı ile oluştuğunu larını bunu da fuarcılık sektörüne ilk dük. Halen yılda 8-9 ilden tarım fuarı bu alanda birçok şehirden çok daha adım olarak değerlendirdiklerini söy- düzenlememiz için bize teklif geliyor. ileride bulunduğunu söyleyen Tan, leyen Tan, “Fuarcılıkla ilgili çalışmamı- Kapalı alanı olan ve uygun olanlar “Bizim fuar tecrübemiz İstanbul ve zın ilkini 1990 yılında gerçekleştirdik. için değerlendirme yapıyoruz. Yöresel Ankara gibi yeni değil. Çocukluğun- Bu da ayakkabı fuarıydı. O dönemde tarım fuarcılığı ve açık alan tarım da fuara uğrayıp da elindeki balonu özel fuar şirketleri Kültürpark’ta fuar fuarcılığını terk etmek istediğimiz için orada kaçırmayan yoktur. Ben de düzenlemek istiyor ve izin vermezler 19 sene sürdürdüğümüz Çorlu fuarını onlardan biriyim... Fuar kültürünü diye vazgeçiyordu. Ancak unuttuk- sonlandırdık” ifadelerini kullandı. 114

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 lardan dolayıancakkısıtlımetreka- Şu andayerkonusundakisorun - fuarında bukadaralandoldurulamaz. “Türkiye’nin hiçbiryerindetarım kaydetti: olduklarını vurgulayanTan, şunları doldurabilecek potansiyelesahip bu alanınnet50binmetrekaresini ve yarınfuarıoradayapacakolsalar bin metrekare olarakplanlandığını Gaziemir’deki yenifuaralanının85 da enbüyükfirmayız” bunlar olduğuiçinçeşitlilikalanında Bu çeşitliliğebaktığımızdabizdetüm seracılık hemdemekanizasyonvar. 15 metrekare yeralıyor. Bizdehem kare yeralıyor, tohumculukfirması yor. Traktör firmasıbin200metre- açısından değerlendirmemekgereki- denle çeşitlilikarzediyor. Metrekare ürünün üretildiği bölgededir. Bune- Kuzey veGüneyarasındahertürlü mekanizasyon ağırlıklıfuarlardır. İzmir, nen fuarlardatarımmakinelerigibi larında başarılıdır. Kuzeydedüzenle- görebilirsiniz. Onlarbuihtisas alan- çaplarında enbüyükfuarolduğunu ağırlıklı fuarlardır. Bunların,kendi ları dahaçoktohumculuk,seracılık “Akdeniz’de düzenlenentarımfuar şu şekildesürdürdü: lar ilekanıtladık”diyenTan, sözlerini fuar olduğumuzudabilimselçalışma- “Türkiye tarım sektöründeenbüyük rekor” etti. Budatarımfuarlarıarasındabir yaptık. 143bin892kişifuarıziyaret otobüs ilekatılımcıorganizasyonu sektöründen büyükilgigördü. 950 lık fuarı,çiftçi,çiftliksahiplerivetarım bir keyfiniyaşadık.Tarım vehayvancı- alanda fuarıgerçekleştirmenin büyük taştık. Toplamda 45binmetrekare bir 473 firmakatıldı.5holartıaçıkalana Fuarımıza geçtiğimizyıl60ülkeden olarak gerçekleştirilecek. rının 4.sübuyılilkdefauluslararası hayata geçirdik. AnimalEXPOfua- ile fuarıikiyebölerek AnimalEXPO’yu de bufuarailgisininolmasıdolayısı çok büyüdü,hayvancılıksektörünün larından birisidir. Geçenyıllarda fuar rası belgesinialanendertarımfuar fuar halinegeldi.Agroexpo Uluslara- düzenleyeceğiz. 6.yılındauluslararası yıl Agroexpo Euroasia fuarının8.sini se İZFAŞ’ın büyükkatkılarıoldu.Bu Eğer tarımfuarlarımızbuhalegeldiy- İZFAŞ fuaralanlarındagerçekleştirdik. yılından sonrakenttekifuarımızıda TOBB pavyonundadüzenledik.2003 ilk fuarımızıKültürpark’ındesteğiile duğunu söyleyenTan, “İzmir’deki İZFAŞ’ın büyükkatkılarınınbulun- İzmir’de fuarcılığın gelişmesinde REKORU TARIM FUARLARINDAKATILIMCI - - lazım. Nekadarçokyemekyiyorsak 30 fuarmıbaşarılı?Bunutartışmak aşkın fuarmı,3milyoninsana yapılan lazım. 20milyoninsanayapılan 200’ü başarılı mıbaşarısızonutartışmak İstanbul’da 180tanefuarşirketinin şirketleri gelipİzmir’defuaryapıyorlar. Fuarcılık veTÜYAP gibifuarcılık 5 tanefuarcılık şirketivar. Yağmur fuarcılık şirketisayısıbelli.İzmir’de Küçük fuarlarçoğunluktadır. İzmir’in her fuar20–30binmetrekare değil. yapmasının nedenibudur. Gidilen 400 fuarınyaklaşıkyarısınınburada ikişer fuaryapıyor. Türkiye’de yapılan 180’den fazla.Bunlarınherbiribirer olduğu yerde fuarcılık firmasısayısı gibi 20milyonayaklaşaninsanların kaç tanepotansiyelfuarvar. İstanbul bunların potansiyelivar. İstanbul’da gelinlik fuarıinadınabüyüyor. Çünkü “Mermer fuarıinadınabüyüyor, Tan sözlerineşöyledevametti: le inadınabüyüdüğününaltınıçizen lenmediğini fuarınpotansiyelnedeniy- İzmir’de fuarlarınartıkinadınadüzen- SAĞLIKSIZ İSTANBUL’DAKİ FUARCILIK konuştu. sını değilkalitesiniarttıracağız”diye 10‘a çıkarakduracağız.Fuarınsayı- Önümüzdeki 5yıldadafuarsayısını fuar ekleyerek, 7taneyeçıkaracağız. 4 fuarımızvar. Kısazamanda3tane geçmemek. ŞuandaTürkiye çapında olarak maksimumhedefimiz10fuarı çeşitlerini dearttırmak.OrionFuarcılık ruz. Hedefimizdüzenlediğimizfuar teşem fuarıolduğunugözlemliyo- Ortadoğu veBalkanlarınenmuh- Bugün gelinennoktadafuarımız fuar halinegetirmehedefimizvar. mermer fuarıgibidünyaçapındabir müzdeki yıllarda gururduyduğumuz Eurasia veAnimalEXPO’yuönü- sektöründe düzenlediğinizAgroexpo açıkladı. Tan, “Tarım veHayvancılık çeşitlenerek büyümesinibeklediğini ta geçmesiniilekenttekifuarların Tan, Gaziemirfuaralanınınhaya- çalışması içindeolduklarınısöyleyen yaparak fuarsayısınızenginleştirme dışında yenifuarorganizasyonları Orion Fuarcılık olaraktarımfuarları gurur duyuyorum.” sayısı artıyor. İzmir’debenbundan İzmir’deki Türkiye’nin enbüyükfuarı mıyor. Onlardevrimyarattı.Giderek ve IFWedding zatenfuaralanınasığ- metrekare azaltaraksağladık.Marble fuarda 473firmayeralıyor. Bizbunu 100 –150firmagelebilir. Oysakibizim şu andakihollerde yerversekancak istiyorlar. Bizveremiyoruz. Herkese firmaları geliyor150metrekare reler veriyoruz.Bazımekanizasyon başladı.” Çeşme’ye degitmeyibırakmaya İzmirliinsanlarsaat4’te 5’te parayı işlerineodakladı. de İzmirliişineodaklandıvekazandığı Gelişmelerin sürmesiilesondönem - de sonzamanlarda aşılmayabaşladı. yısının vedirekt uçuşlarınyetersizliği inanıyorum. Bununyanındauçaksa- tajı daaşarak,yerimizibulacağımıza kendir. Birgüngelecekbudezavan- başarısız olmasındaenönemlibiret- Otel fiyatlarınınyüksekliğifuarların şın, birodakahvaltıhizmetisunuyor. Bu otellerbukadaryüksekfiyatakar sekliğinden şikayetediyorlar. Gelen ziyaretçiler otelfiyatlarınınyük- yer olarakgörülüyor. sistemle kalınacakotellerinolduğubir diyor. Antalya, 5yıldızlıherşeydahil rum demiyor. Antalya’yagidiyorum bu fuaragideninsanXgidiyo- Antalya’da fuardüzenlendiğinde, “Antalya fuarcılık anlamında gelişiyor. şekilde tamamladı: dan dabahsedenTan sözlerinişu landığında, İzmir’indezavantajların- Diğer illerdeki fuarlarıİzmir ile kıyas- geri dönüşebaşladılar”dedi. gelişmesi ileyavaşkentlerine yan insanlarİstanbul’agitti,İzmir’in ğız. İzmir’deçalışmafırsatıbulama- da artışivmesiilebaşarıyaulaşaca- kent merkeziileistihdamveişalanı Şehirde 5yıldızlıotelsayısı arttı.Yeni giderek, otellere modern dönüştü. “Mürselpaşa yoluüstündekibinalar de üretildiğini sözlerineekleyen Tan, İzmir’de konaklamaçözümlerinin diye konuştu. gerçek yerineoturmasınısağlamaktır” lojistik desteklerikullanarakİzmir’in önü açıldı.Artıkbizedüşenşey Özel havayoluşirketleriilebunun fuarcılıkta dabaşarılıolamıyorduk. lojistik desteksağlayamadığımıziçin nından yararlanabiliyoruz.Dahaönce atağa kalkacağız.6-7yıldırhavaala- Üzerimizdeki buölütoprağınısilkerek Biz geridebıraktırılmakistenebiliriz. “Türkiye’nin batıyaendönükyüzüdür. sinlikle katılmadığınıvurgulayanTan, “İzmir gerikaldı!”Söylemlerineke- YÜKSEKLİĞİ DEZAVANTAJ OTEL FİYATLARININ başarılı olduğunudüşünüyorum.” başarısız biril.İzmirbuanlamda zorunda. Nekadarçokfuaro titreyerek değerlerinigöstermek beraber İzmir’inüstünebebekgibi yapılması, doğruolanbu!..Bununla Bence doğruolanözveyeterlifuarlar de çokfuaryapılırsasağlığıbozulur. yapılıyor, sağlığıbozuluyor. İzmir’de sanın. İstanbul’dabukadarçokfuar o kadariyimiyiz.Sağlığıbozulurin- -

Tunajans Genel Müdürü Fatih Tuna’dan Yeni Fuar Alanı’na eleştiri:

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 “EXPO Fuarlarının eski özelliği 116 kalmadı”

Tunajans Genel Müdürü Fatih Tuna: Gaziemir Fuar Alanı’nın yer açısından uygun bir yatırım değil, sadece Mermer Fuarı için yeni bir fuar alanı inşa etmek, 1 bardak süt için bir inek beslemek anlamına geliyor

Gaziemir’deki yeni fuar alanı pro- jesinde fuar organizasyonu yapan sektör temsilcilerinin görüşlerinin alınmadığını dile getiren İzmir’de 30 yıldır fuarcılık alanında çalışan, aynı zamanda Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Türkiye Fuarcılık Mec- lisi Üyesi ve Tunajans Genel Müdürü Fatih Tuna, danışılmadığı için yer seçiminde doğru kararın verilemedi- ğini söyledi. İEF ile İzmir’in Türkiye’de fuarcılığı başlatan kent olduğuna da dikkat çeken Tuna, İzmir’de ilk ihtisas fuarcılığını da 1985 yılında İZBİL- FU İzmir Bilgisayar Fuarı ile kendi şirketinin gerçekleştirdiğini söyledi. Gaziemir’de ihalesi tamamlanan Yeni Fuar Alanı yatırımının şu anda rantable olmadığını açıklayan Tuna, “Bugünkü fuar alanının yeri çok iyi. Şehir merkezinde olması çok avantajlı. Fuar alanının ille de ha- vaalanına yakın olması gerekmiyor. Biz fuarlarımızı tanıtırken, ‘5 dakika sonra Kordon’da İzmir’in güzel man- zarasıyla çipura ve kaya barbununu yiyebilirsiniz’ diyoruz. Fuara katılan- lar akşamları da o kenti gezmek, eğlence hayatına katılmak istiyor. O nedenle Fuar alanının şehir merke- zinde olma avantajını kaybetme- memiz gerekiyor. Sadece Mermer Fuarı için yeni bir fuar alanı kurmak çok yanlış. Dünyanın ikinci büyük Mermer Fuarı olan İtalya Verona Mermer Fuarı’nın metrekaresi 320 eurodan (410 dolar) satılıyor ama biz İzmir’de metrekaresini 80 dolara satıyoruz. Dolayısıyla fuara katılan nitelikli firmaların yanısıra büyük bir

Tunajans Genel Müdürü Fatih Tuna SEKTÖR / FUARCILIK

117

kısmı da metrekare fiyatlarının ucuz lürse bir artı değer teşkil etmektedir. SOKAKTAKİ ADAM FUARCILIĞI olmasından dolayı fuara katılmak- EXPO için İzmir’in bu konuda çok iyi BİLMELİ tadır. Biz de fiyatlarımızı arttırdığımız bir değerlendirme yapması gereki- “İzmir’in fuarcılık ve kongre mer- takdirde mevcut fuar alanı nitelikli yor. İzmir’in konseptinin belirlenmesi kezi olması hedefine ulaşmasında, firmaların katılımına yeterli olabileceği adına nokta atışıyla, yeni yatırımlar İzmirliler’in İhtisas Fuarcılığı’nı çok gibi katma değeri yüksek bir fuar da çerçevesinde şehre yeni yüz, yeni yakından bilmesi ve yaşaması için elde etmiş oluruz. Fuar alanımızda, bir bakış açısı kazandırabilir. İfade belediyenin fuarların tanıtımında tıpkı küçük ve orta ölçekli firmalar için edildiği gibi 40 milyon turist gelecek şuan ki EXPO çalışmalarında olduğu de ayrı bir zaman diliminde onlara mi? Kente ne gibi katkılar sağlaya- gibi fuara özel yeni tanıtım alanları uygun bir konseptte farklı bir fuar cak? Bunların çok iyi hesap edilmesi oluşturması, bütün olanaklarını se- düzenlenmesi sağlanabilir” dedi. gerekir” dedi. ferber etmesi büyük önem taşımak- Tuna, ileriye yönelik olarak, Dünya tadır” diyen Tuna sözlerini şu şekilde İEF, İNCİRALTI EXPO ALANINDA Ticaret Merkezi’nin fuar alanına tamamladı: YAPILSIN tüp geçitle bağlanmaması halinde, “İzmir’de halkın Almanya’daki gibi Mevcut Fuar Alanı’nın çukur olarak Gaziemir yerine, EXPO alanı olarak ihtisas fuarcılığını benimsemesi şart. kalan Dünya Ticaret Merkezi projesi belirlenen İnciraltı’nın yeni fuar alanı Halkın fuarcılıktan para kazanılabi- ile tüp geçitle bağlanması halinde, olarak kullanılmasının; şehir merke- leceğini öğrenmesi ile fuarcılık hızla şehir merkezinden uzaklaşmadan, zine daha yakın noktada yer alması, büyüyebilir. Almanya’da alanın daha da genişleyeceğini ve ni- bölgenin turizm, kültür, termal sağlı- Fuara gittiğinizde tanıtım telik kazanacağını belirten Tuna, ihti- ğı, eğlence merkezi olması, yeşil ve havaalanında başlıyor. Fuar ziyaret- sas fuar ve kongrelerinin burada ya- maviyi bir arada barındırması sebe- çilerine toplu ulaşım araçları indirimli pılabileceğini dile getirdi. İnciraltı’nda biyle İzmir’in tanıtımında daha büyük veya ücretsiz. Fuar kartınızı göste- yapılacak olan EXPO alanına sadece bir rol oynayacağını belirtti. İnciraltı rince mağazalardan indirimli alışveriş İEF’nin de taşınmasıyla, kurulacak bölgesindeki bir fuarın İzmir’in vitrini yapabiliyorsunuz. Almanya’da işin alanın EXPO öncesi ve sonrasında olabileceğini de kaydeden Tuna, içine halkı da katmışlar. çok daha iyi değerlendirilebileceğini İnciraltı fuar ve kongre alanının in- Fuardan para kazanılacağını ve vurgulayarak, “EXPO çok büyük bir şasından sonra fuarların merkezden istihdam yaratılacağını bildiği için organizasyon ancak EXPO’nun artık İnciraltı’na taşınarak, mevcut fuar halk fuarlara gözü gibi bakıyor. eski özelliği kalmadı. Ancak, şehrin alanının da bir Şehir Parkı alanına İzmir’de de bu bilinci yaratmamız yatırımına sağlayacağı katkı düşünü- dönüşebileceğine dikkat çekti. lazım.

İZMİR’DE İLK İHTİSAS FUARINI DÜZENLEDİ

Fatih Tuna, iş hayatına 1974 yılında reklamcılıkla başladı. 1983 yılında kendi şirketini kurdu. O yıllarda 30 gün süren İEF için de stand kurma ve tanıtım çalışmalarına katılan Tuna, 1985 yılında ise fuarcılığa yöneldi. İzmir’in ilk ihtisas fuarını İzmir Bilgisayar Fuarı (İZBİLFU) adıyla 1985 yılında açmayı başaran Tuna, fuar açılışına dönemin Başbakanı merhum Turgut Özal’ı da getirmeyi başardı. Bu fuarı 2007 yılına kadar 23 kez düzenleyen Tuna, daha sonra 1989 yılında Ayakkabı ve Yan Sanayi fuarını da düzenledi. Halen Göcek Belediye Marina’da düzenlenen 3. Boat Expo 2012, 5. Makro Print (Matbaa ve Dijital Baskı), 4. EBITO İzmir (Elektrik Tesisatı Fuarı), Bodrum 11. Otel ve Mutfak Ekipmanları Fuarı, 6. Bodrum Yapı ve Otel Yenileme Fuarlarını düzenleyen Tuna, reklamcılık ve fuarcılık alanında da büyük bir tecrübe sahibi bir İzmirli. Tuna, aynı zamanda İzmir Reklamcılar Derneği’nin de kurucu üyesi. “İzmir’de fuarcılıkta eksik olan nedir diyecek olursanız bu satırları okuyan her kişinin aklına gelen ilk şeylerden oluşan 5 ortak başlıktır”

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 Er: Öncülerin Şehri İzmir 118 fuarcılık pastasından yeterli payı alamamakta

Türkiye’nin fuarcılık anlamında gelişmesine baktığımızda bugün bir çok sektörde düzenlenen fuarların, bölgesinde, Avrupa’da ya da Dünyada ilk 5 içinde sayılabilir konuma geldiğini söyleyen TÜYAP A.Ş. İcra Kurulu Üyesi ve Ege Bölge Başkanı Ercüment Er, bunun Türk özel sektörü başarısı olduğunu söyledi. Türkiye’nin gerçekleştirdiği bu başarı içinde “Öncülerin Şehri İzmir”in fuarcılık pastasından yeterli payı alamamakta olduğunu düşünen Ercüment Er, “Cumhuriyet döneminde ilk Uluslararası fuara ev sahipliği yapmış, ilk iktisat kongresini toplamış, ilk treni İzmir’den hareket ettirmiş, Asya’nın ilk hastanesini, İlk Futbol takımını kurmuş İzmir bugün fuarcılıkta daha ileri bir noktada olmalıydı. İzmir Fuarcılığın gelişeceği mümbit bir bölgedir. Ekonomik, sosyolojik, demografik, coğrafi, kültürel ve tarihsel donanımı yeterli ve hazırdır. Eksik olan nedir diyecek olursanız bu satırları okuyan her kişinin aklına gelen ilk şeylerden oluşan 5 ortak başlıktır” dedi. TÜYAP A.Ş. İcra Kurulu Üyesi ve Ege Bölge Başkanı Ercüment Er, EGİAD Yarın Dergisi için Türkiye’de ve İzmir’deki fuarcılığı artıları ve eksileri ile değerlendirdi.

Türkiye’de fuarcılık sektörünü TÜYAP A.Ş. İcra Kurulu değerlendirebilir misiniz, Üyesi ve Ege Bölge Başkanı dünyadaki yeri neredir? Ercüment Er Dünyada önemli bir yerde Türk fuarcılığı. Sınır komşularımız 600 mil- yonluk bir nüfus barındırıyor. Tarihsel ve coğrafi olarak tümüyle çok yakın ilişkilerimiz var. Kimi zaman dinsel, kimi zaman ırksal, kimi zaman ortak yaşanmışlıklardan, bazen de kavga- larımızdan oluşan sıkı ilişkiler bunlar. Sovyetlerin dağılması, AB genişleme süreçleri, 11 Eylül olayları, Yeni Dün- ya Düzeni, Medeniyetlerin Çatışması ve İttifakı son çeyrek asırda dünya çok hızlı değişti. Türkiye bu değişim- den etkilendi elbette. Dünyadaki bu değişimler iktisadi yapımızda da değişiklikleri getirdi. Büyüme bu dönemin önemli çıktılarından biriydi. Enerji, Hammadde Kaynakları ve Pazar olarak önemli bir üçgen oluş- tu. Tepe noktası Moskova, bir köşesi Kuzey Afrika diğer köşede de Orta- doğu. Merkezinde Türkiye’nin olduğu bu üçgen son çeyrek asrın en sıcak SEKTÖR / FUARCILIK

119

bölgesini oluşturuyor. 1900’lerin ba- lerine göre bu sene İstanbul’da 201, sahipliği yaptı. Sorduğunuz potan- şından itibaren sınır sorunlarını, temel Bursa’da 31, Ankara ve Antalya’da siyel sorusunu ortaya koymak için, ideolojik yönelimlerini belirlemiş bu 24 İzmir’de ise 29 fuar düzenleme izni bir karşılaştırma faydalı olacaktır diye yönde kimi zaman kesintili de olsa yol alınmıştır. İzmir Fuarcılığın gelişeceği düşünüyorum. Şöyle ki; Tüm Kültür- almış olan Türkiye istikrarlı devlet yapı- mümbit bir bölgedir. Ekonomik, sos- parkta yani salonlar + açık alanda sı, ekonomisi ve tarihi ile bu gelişme- yolojik, demografik, coğrafi, kültürel organize edilen Enternasyonel İzmir lerden payını almıştır. Fuarcılık mesleği ve tarihsel donanımı yeterli ve hazırdır. Fuarını 1,5 milyon kişi ziyaret ediyor. de buna paralel olarak hızla gelişmiş Eksik olan nedir diyecek olursanız bu 1,5 salonda yapılan İzmir Kitap Fuarını dünyadaki rakipleri ile boy ölçüşebilir satırları okuyan her kişinin aklına gelen 322 bin kişi. büyüklüklere ulaşmıştır. Bugün bir çok ilk şeylerden oluşan 5 ortak başlıktır. sektörde düzenlenen Fuarlar, bölge- Yeni fuar alanı ve kongre merkezi sinde, Avrupa’da ya da Dünyada ilk TÜYAP hakkında ve İzmir’de açılması hedeflerine bakış açınız 5 içinde sayılabilmektedir. Ve bunu düzenlediği fuarlar bilgi nedir, bu gerçekleşmeler ile yeni Türk özel sektörü başarmıştır. Batıda verir misiniz? İzmir fuarcılık fuarlar düzenleyecek misiniz? fuar organizatörleri genellikle kamu potansiyelini sizin fuarlarda Gaziemir’de ihalesi yapılan umarım iken ülkemizde özel sektör bu başarıyı yansıtıyor mu? yakın zamanda da inşaatına başlanıla- gösterebilmiştir. Devlet desteği olmak- TÜYAP Fuarcılık Grubu olarak cak olan fuar alanı İzmir’in potansiyeli- sızın hem de. Bu dinamizm gün- İstanbul, Bursa, Konya, Adana ve ni ortaya çıkarmak için heyecan verici den güne artmakta dünya fuarcıları Diyarbakır’da fuar alanlarını işletiyor bu bir kapasite. Ancak öncelikle cevap- Türkiye’de pazara girmeye çalışmakta illere ilave olarak yurtiçinde Kayseri, lanması gereken soru bu inşa edile- yani Türkiye’de fuarlar organize etme- Antalya ve İzmir’de fuarlar organize cek binalarda hangi projeler organize ye ya da var olan fuarlara/fuarcılara ediyoruz. TÜYAP İstanbul Fuar ve edilecek? Var olan 1-2 projeye orada ortak olmaya başlamaktadırlar. Bu da Kongre Merkezi’mize yaptığımız 3 yeni genişleme alanı yaratıldıktan sonra finansman ve know-how transferi sağ- salon ile birlikte sergileme kapasitemi- yapılması gereken oranın verimli – ras- layarak sektörün büyümesine katkıda zi 98.000 m2 ye çıkarmanın gururunu yonel çalışmasını sağlayacak İzmir’e bulunmaktadır. yaşıyoruz. Fuarcılık mesleğindeki katkısı olacak projelerin planlanması deneyimimizi Anadolu’nun çeşitli olacaktır diye düşünüyorum. TÜYAP Türkiye’deki fuarcılığa illerinde Anadolu Fuarcılığının gelişimi olarak biz sektör lideri olma sıfatımızla bakıldığında İzmir nerededir, için kullanıyoruz. Elbette bu fuarlar o İzmir’in bu çabasına her türlü desteği İzmir’i avantajları ve dezavantajları şehirlerin ve ard bölgelerinin iktisadi vermeye hazırız. ile değerlendirebilir misiniz? ve sosyal yaşamına büyük katkılar Bana göre “Öncülerin Şehri İzmir” sağlıyor. Şirketinizin İzmir’de başka bir fuar, Fuarcılık pastasından yeterli payı Bu sene İzmir’de 17. sini organize kongre seminer gerçekleştirme alamamaktadır. Cumhuriyet dönemin- ettiğimiz İzmir Kitap Fuarımızı İzmir hedefi var mı? de ilk Uluslararası fuara ev sahipliği ve çevre illerden 322 bin okur ziyaret Biz çalışmalarımızı sektörlerin ihtiyaç- yapmış, ilk iktisat kongresini toplamış, etmiştir. 350 yayınevi ve sivil toplum larını cevaplayan iyi bir mutfak ekibinin ilk treni İzmir’den hareket ettirmiş, as- kuruluşunun katılımıyla düzenlenen analizleri sonrasında gerçekleştiri- yanın ilk hastanesini, ilk Futbol takımını fuar dokuz gün süresince söyleşi, yoruz. İhtiyaç duyulacak sektörlerde kurmuş İzmir bugün fuarcılıkta daha panel, şiir dinletileri, dans gösterisi ve gerekli hazırlıkları yaparak, iyi kurgu- ileri bir noktada olmalıydı. TOBB veri- çocuk etkinlikleriyle 120 etkinliğe ev lanmış projeler yapmayı düşünebiliriz. MODEKO, INELEX, PET SHOW, SAGREX fuar ve organizasyonları gerçekleştiren Efor Fuarcılık Genel Müdürü Nuray Eyigele: “Yeni ihtisas fuarlarına İzmir’de ihtiyaç var” İstihdamının reçetesi fuarcılık

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 sektöründe 120 Yeni fuarlar yaratılarak gençlerin potansiyeli olan bu sektörde istihdamının önünün açılması lazım. Fırsat verilirse yeni fuarların oluşturulması ve gençlerin yetiştirilmesi misyonunu Efor Fuarcılık olarak gerçekleştirmek istiyoruz.

MODEKO, INELEX, PET SHOW, “INELEX 2012 8. Asansör ve Asansör son trendleri sergiledikleri için teşekkür SAGREX fuar ve organizasyonları ger- Teknolojileri Fuarı, İzmir Uluslararası ediyorum.” Yıllardır başarısını kanıt- çekleştiren Efor Fuarcılık Genel Müdürü Fuar Alanı’nda 25-27 Mayıs 2012 layan fuara Türkiye ve dünyanın dört Nuray Eyigele, yeni ihtisas fuarlarına tarihlerinde gerçekleşti. İki yılda bir bir yanından sektör profesyonelleri ilgi İzmir’de ihtiyaç olduğunu söyledi. düzenlediğimiz organizasyonumuza gösterdiğini kaydeden Başarılı bir fuar dönemi geçirdiklerini sektörün önde gelen 134 firması katıldı. Eyigele: “ Özellikle sektör isteklerini dile getiren Efor Fuarcılık Genel Müdürü Katılımcılar standlarında insan, yük ve dikkate alarak seçtiğimiz hedef pazar Nuray Eyigele, yeni fuarlar açılması hasta asansörleri, yürüyen merdiven, konumundaki Azerbaycan, İran, Irak, ve desteklenmesinin ülke ekonomi- hidrolik asansör ve aksamları ile hizmet- Ürdün, Yunanistan, Rusya, Ukrayna, sine katkı sağlayacağına vurgu yaptı. lerini sergilediler. Türkiye ve dünyanın Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Eyigele, “Türkiye’de birçok kişi mesleki dört bir yanından büyük ilgi gösteren Gürcistan ülkelerinden kentimize gelen eğitimini gerçekleştiremezken fuarcılık profesyonel ziyaretçilere Türk Asansör sektör profesyonellerinin ulaşım ve ko- alanında eğitim görenler de yeteri kadar ve Yürüyen Merdiven üreticileri son naklamalarına destek verdik. Ziyaretçi istihdam edilemiyor. Gençlerin uzman- teknolojiyi sundu. Bizim olduğu kadar, sayısı ve iş bağlantıları katılımcılarımızı laştırılarak potansiyeli olan bu sektörde katılımcılarımızda ziyaretçi sayısı ve memnun etti. Bu nedenle de MODEKO istihdamının önünün açılması gerekiyor. yaratılan iş potansiyelinden memnun. 2013 için katılımcılarımızın tamamına Ben gençlerimize ve üreticilerimize gü- Hedefler aşıldı. İki yıl sonra gerçekleş- yakını katılacaklarını bildirdi. Talepler veniyorum. Fırsat verilirse yeni fuarların tireceğimiz INELEX 2014’e katılımcı ve doğrultusunda fuarımız tarihi 27 Şubat oluşturulması ve gençlerin yetiştirilmesi ziyaretçi sayısının artacağını şimdiden 3 Mart 2013 olarak düzeltilmiştir” diye misyonunu Efor Fuarcılık olarak gerçek- görebiliyoruz. Bu güne kadar hep yerli konuştu. leştirmek istiyoruz. İstihdamın reçetesi üreticilerimizi organizasyonumuza al- fuarcılık sektöründe” dedi. mıştık. Fuarın uluslararası olarak düzen- EFOR FUARCILIK İÇİN PET SHOW, Mayıs ayının son günlerinde 8. kez İzmir lenmesi üzerine bize gelen baskılar arttı, BİR SOSYAL SORUMLULUK Uluslararası Fuar Alanı’nda düzenle- önümüzdeki ilk fuarımızda ciddi sayıda PROJESİ dikleri Asansör ve Asansör Teknolojileri yabancı katılımcı ürün ve hizmetleriyle Gelecek nesillere hayvan sevgisini Fuarı INELEX 2012’nin sektörün Türkiye katılımcı olacak.” aşılamak istediklerini belirten Eyigele, Zirvesi niteliğinde geçtiğini vurgulayan organizasyon kapsamında evcil hayvan Efor Fuarcılık Genel Müdürü Nuray Eyi- MODEKO İZMİR FUAR ALANI’NA bakımları konusunda hayvan severlerin gele, katılımcı ve profesyonel ziyaretçile- SIĞMIYOR en doğru bilgiyi uzmanlarından aldığını rin organizasyondan memnun ayrıldığını MODEKO İzmir Mobilya ve Dekorasyon ifade etti. Eyigele büyük ilgi gören bu ifade etti. Eyigele şu bilgileri verdi: Fuarı’nın İzmir Uluslararası Fuar Alanı’na faaliyetleri için şunları söyledi: “Pet son yıllarda sığmadığına dikkat çeken Show Evcil Hayvan Şov gönül dostları- Efor Fuarcılık Genel Müdürü Nuray mızla gerçekleştirdiğimiz bir organizas- Eyigele, kentin yeni fuar alanında orga- yon. Biz bunu gelecek nesillere karşı nizasyonun daha da gelişebilme imkânı sorumlu olduğumuz bir faaliyet olarak bulabileceğini söyledi. Nisan ayında 23. görüyoruz. Standlarda evcil hayvanlar, kez gerçekleştirdikleri Mobilya Fuarı için evcil hayvan aksesuarları, hayvanların şu değerlendirmeleri yaptı: beslenme, sağlık ve bakım ürünleri, “Çeyrek asırdır mobilya sektörünü tıbbi tedavi ve operasyon ürünleri sezon öncesi vitrine çıkardığımız fuar, sergileniyor. Emniyet müdürlüğünün bugünkü alanda artık doyum noktasına K9 ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ulaştı. Taleplerin tamamını değerlen- AKS köpeklerinin gösterileri büyük ilgi diremiyoruz. Bu sene sadece bahçe ile izleniyor. Çocuklar resim ve hamur mobilyalarını kendi konseptine uygun hayvan figürleriyle yarışıyor. Lepistes sergileyerek biraz alan oluşturabildik. akvaryum balıkları yarışmada güzellik- Sektörün önde gelen isimleri tarafından lerini ortaya koyuyor. Kanarya sevenler Türkiye’nin en kapsamlı fuarı olarak Derneği işbirliğinde yarışmalarımız nitelendirilen organizasyonumuza bu oluyor. “En Yetenekli Köpek” ve “Kedi sene kalitesiyle göz dolduran ve özgün Güzellik” yarışmalarımız gelenekselleşti. tasarımlarıyla öne çıkan İzmir, İstanbul, Standların incelenmesi ve etkinliklere Bursa, Manisa, Kocaeli, Kayseri, Kon- 40 bin kadar ziyaretçi ilgi gösteriyor. Pet ya, Muğla ve Balıkesir’den 184 firma Show 2012’nin tarihini özellikle Dünya katıldı. Katılımcılarımıza göz kamaştıran Hayvanları Koruma Günü’ne aldık”. Efor Fuarcılık Genel Müdürü Nuray Eyigele Gençiz Fuarcılık Genel Müdürü Osman Gençer: 2008 yılında kan kaybeden fuarcılık sektörü yükselişe geçti İzmir’in Fuarcılık Gücü EXPO 2020’yi getirecek

“Türkiye’de fuarcılığın başkenti olması gereken İzmir’de daha fazla ihtisas fuarı düzenlenmesi gerekmekte. SEKTÖR FUARCILIK 2020’de gerçekleştirilecek EXPO Fuar Organizasyonu için aday olan İzmir gücünü ortaya koymalıdır. Oy 121 kullanacak delegeler mutlaka kentte düzenlenen ihtisas fuarı sayısı ve kapsamını dikkate alacaktır. Buna şimdiden hazırlık yapmak gerekir.”

Dünyadaki ekonomik darboğazı numune niteliğinde tutulmasını arzu Türkiye’deki birçok sektör ve firma ediyoruz. Yerli üretim hediyelik eşya- fırsata dönüştürüyor. Başarılı bir ların tanıtımı ve satışının daha fazla organizasyon ve fuar dönemi geçiren olması için çalışıyoruz. Bunda yasak- Gençiz Fuarcılık, gerek düzenlediği layıcı değil teşvik edici olmak istiyoruz. organizasyonların çıtasını yükseltmek Bu kapsamda projelendirdiğimiz bir gerekse sektörel ihtiyaçları karşılaya- çalışmayı hayata geçirmeye başladık. cak yeni fuarları ortaya koymak için Türkiye’nin tüm şehirlerinin Kültür ve önemli adımlar atıyor. İyi bir hazırlık Turizm İl Müdürlüklerine bir duyuru döneminin ardından gerçekleştirdikleri yaptık. Yine bu çerçevede hemşehri fuar ve organizasyonlarda beklenen derneklerine bilgi vermeye başladık. katılımcı ve ziyaretçi sayısının üzerine Türkiye’de üretilen hediyelik eşyala- çıktıklarını bunun daha fazla tanıtım ve rın daha fazla armağan edilmesine pazarda hâkimiyet getirdiğini vurgu- katkı sağlamak istiyoruz. Cari açığın layan Gençiz Fuarcılık Genel Müdürü azalması ve istihdam sağlanarak ülke Osman Gençer, özellikle SOUVENIR ekonomisini destek olunmasını arzu Hediyelik Eşya Günleri ve JEWEX Al- ediyoruz. Bir salonda yöresel hediye- yans, Altın, Mücevher, Gümüş Takı ve likleri toplamak hedefindeyiz. Belirleye- Saat Fuarı’nda ortaya konulan tanıtım ceğimiz bir ilimize de daha fazla yer ve ve pazarlama performansının daha tanıtım imkânı sunmak istiyoruz” diye üst düzeye çekilmesi için projelendir- konuştu. dikleri yenilikleri hayata geçireceklerini Gençiz Fuarcılık Genel Müdürü JEWEX Alyans, Altın, Mücevher, Osman Gençer söyledi. Gümüş Takı ve Saat Fuarı’nı dördün- Türkiye’de fuarcılığın başkenti olması cü yılında da başarı ile gerçekleştiren gereken İzmir’de daha fazla ihtisas Katılımcısını 200 ile 250 arasında sınır- Gençiz Fuarcılık’ın başarısındaki fuarı düzenlenmesi gerektiğini vurgu- ladığımız bir etkinlik. Sebebi yaklaşık sırrın sektörle birlikte hareket etmek layan Gençer, “2020’de gerçekleş- 200 bin ziyaretçinin gezdiği SOUVE- olduğunu vurgulayan Gençer, oda tirilecek EXPO Fuar Organizasyonu NIR katılımcısının yüzünün gülmesi ve derneklerle birlikteliğin kendilerine için aday olan İzmir gücünü ortaya memnuniyetinin üst düzeyde olması doğru bir platform oluşturma imkanı koymalıdır. Oy kullanacak delegeler içindir. Vatandaşların hediye verirken sunduğunu söylüyor. Gençer fuar mutlaka kentte düzenlenen ihtisas aldıkları zevki, hediye ararken de hakkında şu bilgileri verdi, “JEWEX fuarı sayısı ve kapsamını dikkate ala- yaşamaları için oluşturduğumuz güzel Alyans, Altın, Mücevher, Gümüş Takı caktır. Buna şimdiden hazırlık yapmak bir platform. Organizasyonumuzun ve Saat Fuarı Türk kuyumculuk sek- gerekir” dedi. değişmeyen adresi Kültürpark’daki törünün üretim ve pazarlama gücünü Gerçekleştirdikleri organizasyon ve İzmir Uluslararası Fuar Alanı. Çün- ortaya koymak için düzenlediğimiz fuarlarla çok sayıda istihdam sağladık- kü bu alana kentin her noktasından bir organizasyon. Bunda da başarıya larını, sektörel vizyonları oluşturdukları- ulaşım kolay. Tek çatı altında kurulan ulaştığımız sektör tarafında iyi biliniyor nı ve en önemlisi de ülke ekonomisine standlarda çarpıcı fikirlerle oluşturulan ve bu sebeple destekleniyor. Her fuarı- katkı sağladıklarını vurgulayan, Gençiz hediyelikleri firmalar vitrinlerine taşıyor. mızda profesyonel ziyaretçi sayımız ve Fuarcılık Genel Müdürü Osman 50 binin üzerinde farklı ürünün satışı ticari potansiyel yaratma hedeflerimizi Gençer, 2008 yılında kan kaybeden ve tanıtımı yapılıyor.” aştık. Son trendlerin sergilenmesi, özel fuarcılık sektörünün yükselişe geçtiğini Çeyrek asra yakın süredir devam eden kampanyaların yapılması, defileler, söyledi. bir geleneğin her geçen yıl çıtasını yarışma ve paneller büyük ilgi çekiyor. SOUVENIR Hediyelik Eşya Günleri ve yükseltmeye gayret ettiklerini vurgu- JEWEX 2013 Alyans, Altın, Mücev- JEWEX Alyans, Altın, Mücevher, Gü- layan Gençer, “Son dönemde yerli her, Gümüş Takı ve Saat Fuarı’nda müş Takı ve Saat Fuarı’nın katılımcıları masal kahramanlarımızı organizasyo- da çıta yükselecek. Bu kapsamda ve ziyaretçilerini üst düzeyde mem- numuza dâhil ettik. Bir süredir de tüm hayata geçirmek istediğimiz yenilikleri nun ettiğini belirten Gençer şunları dünyanın hediyelik eşyalarını İzmirlilerin projelendirdik. Sektörün kanaat önder- söyledi: “SOUVENIR Hediyelik Eşya beğenisine sunmak için gayret göste- lerine danışarak uygulamaya geçirmek Günleri her sene yılbaşı öncesinde riyoruz. Ancak yurtdışından gelenlerin istiyoruz. Önümüzdeki günlerde bunu gerçekleştirdiğimiz bir organizasyon. sınırlı olmasını tabiri yerinde olur ise açıklayacağız.” Avrasya Fuarcılık Genel Müdürü Levent Akdoğan: Future Fish Eurasia’yı su ürünleri sektörünün kalbine taşıdık Future Fish Eurasia 2012’de yüzde 30 büyüdü EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

122 Türkiye’nin tek su ürünleri fuarı olan Future Fish Eurasia Fuarı’nı, 2005 yılından bu yana, tüm sektörün tam desteğiyle İzmir’e taşıyan Avrasya Fuarcılık Genel Müdürü Levent Akdoğan, fuarlar şehri İzmir’in fuarcılık konusunda önünün açık olduğunu söyledi.

karelik stand alanına ulaştığımız fuarda; Avrasya Fuarcılık Genel Müdürü su ürünleri işleme firmaları, ihracatçıları, Levent Akdoğan balık çiftlikleri taze ve işlenmiş su ürün- lerini sergiledi. Fuarda ayrıca; yem ve otomatik yemleme sistemleri, akuakül- tür ekipmanları, su ürünleri işleme ve ambalaj makinaları, soğutma sistemleri, buz makinaları, aşı, ilaç ve dezenfek- tanlar gibi su ürünleri sektörünün ihtiyaç duyduğu geniş bir ürün yelpazesi yer almakta” diye konuştu. Fuarı 2010 yılında İzmir’e taşıma kararı aldıklarını ve bu kararın da katılım ra- kamlarına bakıldığında doğru olduğu- nun görüldüğünü kaydeden Akdoğan, sözlerini şu şekilde tamamladı: “Bilindiği üzere 2005 yılında İstanbul’da organize etmeye başladığımız fuarı, su ürünleri sektöründen gelen yoğun talep Türkiye’nin tek su ürünleri fuarı olan avantajları ve dezavantajları ile değer- üzerine, 2010 yılında İzmir’e taşıdık. Bi- Future Fish Eurasia Fuarı’nı, sektörün lendiren Akdoğan, şunları kaydetti: lindiği gibi, su ürünleri sektörünün kalbi tam desteğiyle İzmir’e taşıyan Avrasya “Herkesin bildiği gibi, İzmir, ‘Fuarlar Ege Bölgesi’nde, ağırlıklı olarak İzmir ve Fuarcılık Genel Müdürü Levent Akdo- Şehri’ olarak anılır. İzmir kültürüyle, Muğla illerinde atıyor. ğan, fuarlar şehri İzmir’in fuarcılık konu- insanıyla ve iklimiyle fuarlar şehri olmaya sunda önünün açık olduğunu söyledi. her anlamda müsait bir ilimiz. İnsanının Future Fish Eurasia Fuarı’nın katılımcı Avrasya Fuarcılık olarak uluslararası açık fikirliliği, modernliği, ikliminin dört ve ziyaretçi profilini incelediğimizde, Ege ihtisas fuarları organizasyonu gerçek- mevsim ılıman oluşu büyük avantajlar. Bölgesi’nin bu ağırlığı açıkça görülüyor- leştirdiklerini belirten Akdoğan, ana Ayrıca son yıllarda ulaşımda kaydedilen du. Sektörü İstanbul’a taşımak, herkes hedeflerinin, “Amatör ruhu kaybetme- gelişmeler, Avrupa’nın pek çok nokta- için maddi ve manevi külfet yaratıyor- den profesyonel organizasyonlara imza sından ve Türkiye’nin diğer illerinden du. Dolayısı ile, sektörden gelen talep atmak, katılımcı ve ziyaretçilerimizin ve direkt yapılan uçuşlar İzmir’de fuarcılığın üzerine, biz; Future Fish Eurasia Fuarı’nı bunun sonucunda da Türkiye ekono- gelişimine önemli katkılar sağlıyor. Yine İzmir’e taşıdık. Bu kararımızın isabetini, misinin maksimum kazanç sağlayacağı aynı şekilde otellerin sayı ve kalitesinde- fuarın gelişiminden, katılım ve ziyaretin fuar organizasyonları gerçekleştirmek” ki artış ve iyileşmeler de fuarcılık adına ciddi oranlarda artışından somut olarak olduğunu söyledi. çok olumlu. Metronun hizmete açılması görebiliyoruz. Örneğin, Future Fish Uzmanlaştıkları sektörlerde fuar da bir diğer önemli avantaj. Ancak diğer Eurasia 2012 Fuarı, stant alanı bakımın- düzenlediklerini ve sektörler hakkın- yandan yapılması gereken de pek çok dan, bir önceki edisyonuna göre yüzde da yeterince bilgi ve birikim sahibi iş var. İzmir’in daha hızlı gelişmesi ve 30 oranında büyüme kaydetti. Ziyaretçi olmadan, sadece kâr amacı güderek hak ettiği konuma gelebilmesi için yerel ve katılımcı sayımızda da önemli bir fuar düzenlemediklerinin altını çizen yönetimlere büyük görev ve sorumlu- artış yaşandı. İstanbul’da fuarı sade- Akdoğan, “Bizim için uzmanlaşma ve luk düşüyor. Fuar alanının modernize ce bir gün ziyaret edip işletmesinin organizasyonlarımızın sektör için verim- edilmesi, alt yapısının geliştirilmesi, başına dönmek zorunda olan sektör liliği ön koşul. Bu felsefeyle, Türkiye’nin uluslararası kongre organizasyonları temsilcilerinin, İzmir’in tesislere yakınlığı tek su ürünleri fuarı olan Future Fish için uygun salon ve teknik olanakların sebebiyle, fuarı daha fazla ziyaret etme Eurasia Fuarı’nı, 2005 yılından bu yana, oluşturulması, İzmir’e ve İzmir’deki ve geldiklerinde, fuarda daha uzun tüm sektörün tam desteğiyle ve her yıl organizasyonlara büyük katkılar sağla- zaman geçirebilme fırsatı bulduklarını geliştirerek organize ediyoruz. 2005 yacaktır.” görüyoruz. Fuarlarda amaç katılımcı ve yılında İstanbul’da organize etmeye Future Fish Eurasia Uluslararası Su ziyaretçiyi buluşturmak olduğundan, başladığımız fuarı, su ürünleri sektörün- Ürünleri İhracat ve İşleme, Akuakül- İzmir’in bu avantajlarından, hem katı- den gelen yoğun talep üzerine, 2010 tür ve Balıkçılık Teknolojileri Fuarı’nın lımcılarımız hem de ziyaretçilerimiz son yılında İzmir’e taşıma kararı aldık” dedi. Türkiye’nin tek su ürünleri fuarı olduğu- derece memnun. Dolayısı ile, organiza- Türkiye’de fuarcılık sektöründe İzmir’i nu hatırlatan Akdoğan, “11 bin metre- tör olarak biz de.” Onay: İzmir fuarcılıkta daha büyük adımlar atacak SEKTÖR FUARCILIK

“Türkiye’de fuarcılığa başlanan şehir olan İzmir’in fuar kültürüne sahip halkı ve bu kültürün bekçisi olan özel 123 sektörü ile fuarcılık alanında çok daha büyük adımlar atarak gelişeceğine inanıyorum. Çünkü şehrin kültüründe bu olgu zaten var ve gelişecektir”

İstanbul’dan sonra Balkanlar, Or- Fuarı - Turkeybuild İstanbul; Balkan- tadoğu, Kuzey Afrika, BDT ve Rusya lar, Ortadoğu, Kuzey Afrika, BDT ve Bölgesi’ndeki yapı sektörünün en Rusya Bölgesi’ndeki yapı sektörünün büyük ikinci buluşma noktasının Yapı en büyük buluşma noktasındadır. Fuarı - Turkeybuild İzmir olduğunu İstanbul’dan sonra bu bölgedeki en söyleyen YEM Genel Müdürü Barış büyük buluşma Yapı Fuarı - Turkey- Onay, “Türkiye’de fuarcılığa başlanan build İzmir’dir. İstanbul’un ülkemiz şehir olan İzmir’in fuar kültürüne sahip ticaretindeki yoğunluğu, fuar yoğunlu- halkı ve bu kültürün bekçisi olan özel ğuna da yansımıştır. İzmir’in yeni ya- sektörü ile fuarcılık alanında çok daha pılanma sürecine girdiği bu dönemde büyük adımlar atarak gelişeceğine - kentsel dönüşüm, liman, otoyol, inanıyorum. Çünkü şehrin kültüründe fuar alanı projeleriyle - modern ve bu olgu zaten var ve gelişecektir diye kaliteli alt yapıların, düzenlenen fuar- düşünüyorum” dedi. lara da yansıyabilmesi için bir fırsat 1968 yılında kurulan Yapı Endüst- doğmuştur” şeklinde konuştu. ri Merkezi’nin (YEM) 44 yıldır yapı İzmir’in yeni yapılanma sürecinde, dünyasının bilgi merkezi olarak hizmet hali hazırda bölgesinin 2. büyük bu- verdiğini söyleyen YEM Genel Müdürü luşması olan Yapı Fuarı – Turkeybuild Barış Onay, “Yapı sektöründe mal ve İzmirin, hem büyümesini sürdürmek, hizmet üreten kuruluşlar ile yine bu hem de niteliğini geliştirmek üzerine sektörde çalışan profesyonel yönetici- somut adımlar attıklarını söyleyen ler, mimarlar, mühendisler, müteahhit- Onay, şunları kaydetti: “2011 yılında YEM Genel Müdürü Barış Onay ler ve yapı malzemesi kullanıcısı tüm yüzde 30 büyüyerek, ziyaretçisine kesimler için hizmet üretiyoruz. YEM daha fazla seçenek sunan kısaca yapı dünyasındaki üretici ve Yapı Fuarı – Turkeybuild İzmir, ulus- kullanıcılar arasında ortak platformlar lararası yapılan işbirlikleri ile de etki oluşturuyor. YEM Yayın ile yayınladı- alanını genişletmektedir. ğımız sektörel yayınlar, YEM Kitabevi, Komşularımızla olan ticaretimizin ge- yapı malzemeleri ve teknolojilerinin liştirilmesi için de Yapı Fuarı - Turkey- sergilendiği YAPI Fuarları, yıl bütünü- build İzmir’in ayrıca önem taşıdığına ne yayılan çeşitli organizasyonlarımız, inanıyorum. 2001’den bu yana hizmet veren İzmir’in mimari projeleri tamamlanmış kapsamlı ve uzmanlaşmış portalımız bir fuar alanı yatırımı olduğunu yapi.com.tr, mimarlık ve tasarım yayın biliyoruz… Burada önemli olan bu platformu mimarizm.com, sanal or- yatırımla mevcut alandaki sorunların tamdaki mimarlık müzesi mimarlikmu- çözülüp, uluslararası büyük fuar alan- zesi.org ile sektörün temel taşlarından larında verilen hizmeti altyapı, ulaşım, birini oluşturuyoruz” diye konuştu. destek hizmetler gibi hizmetlerle Türkiye’de fuarcılığa başlanan şehir zenginleştirebilecek, olan İzmir’in fuar kültürüne sahip ziyaretçiye ve katılımcıya şu handa halkı ve bu kültürün bekçisi olan özel olduğundan daha fazla katkı sağlaya- sektörü ile fuarcılık alanında çok daha cak, kente ticari fayda da sağlayacak büyük adımlar atarak gelişeceğine bir fuar alanı yaratabilmektedir. inandığını söyleyen Onay, “Çünkü Çünkü İzmir, yenilenen havalimanı şehrin kültüründe bu olgu zaten var terminali ve giderek artan ziyaretçisi ve gelişecektir diye düşünüyorum. ile yeni fuar ve kongre merkezlerini Kendi fuarımıza baktığımızda Yapı hak ediyor.” Standart stand ve dekor stand sistemleri ile aksesuarlarını fuar konseptlerine uygun olarak imal eden FTS Fuarcılık, Amerika’dan Japonya’ya kadar dünyanın 6 kıtasında fuarcılık hizmetleri veriyor EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 124 Çizmeci: Fuarlarda organizasyona uygun bir konseptle ve standla katılmak gerekli

“Mutlaka fuarın konseptine uygun bir standınız olsun. Hedef kitleye göre ilginç bir stand oluşturun. Özellikle basın mensuplarının ilgisini çekerek haberlerine taşıyabilecekleri ayrıntıları oluşturun. Standınız ne kadar yüksek olursa o kadar ferah ve güven verici bir ortam yaratırsınız”

Standart stand ve dekor stand sistem- organizasyona uygun bir konseptle leri ile aksesuarlarını fuar konseptlerine ve standla sunmaları gerekir. Renkler uygun olarak imal eden FTS Fuarcılık, ve aksesuarlar gibi bir çok noktada Amerika’dan Japonya’ya kadar dünya- titiz ve teferruatlı bir çalışma gerektiren nın 6 kıtasında fuarcılık hizmetleri veriyor. sergileme alanlarında profesyonellerden Fuarcılıkta hayal gücünün mimarı olduk- destek almak artık günümüzde şart larını belirten FTS Fuarcılık Genel Müdü- olmuştur. FTS Fuarcılık olarak ilkele- rü Mehmet Rıdvan Çizmeci 1997 yılında rimizden taviz vermeden verdiğimiz kurulan FTS Fuarcılık’ın firmaları hedef sözleri zamanında en iyi şekilde yerine pazarlarına doğru vizyonlarla taşımak getiriyoruz. Çünkü biz deneyim kazan- hedefiyle yoluna devam ettiğini söyledi. dırdığımız ekibimizi Türkiye’nin ekonomik FTS Fuarcılık’ın 20 bin metrekare Octa- çalkantılı yıllarında dahi dağıtmadık. norm sistem stand kurma kapasitesine Fuarcılık hizmetleri çiziminden imalatına, sahip olduğunu bildiren Çizmeci, “Dekor taşımasından kurulumuna kadar titiz ve stand hizmetlerinde Truss, Maxima yada uyumlu bir çalışma gerektirir. Başarıları- ahşap sistemler ile estetik ve maliyet mızın sırrı ekip arkadaşlarımızın yenilikçi açısından çok seçenekli çözümler sunu- vizyonları ve uyumlu çalışmalarından yoruz. Alanında uzman kadrosuyla kalite kaynaklanmaktadır”dedi. ve zamanında teslim ilkelerinden asla FTS Fuarcılık Genel Müdürü Mehmet taviz vermeden, sektörlerin uluslarara- Rıdvan Çizmeci, tüm zorluklara rağmen sı aktörlerine hizmet veriyoruz. Firma sergilemelerini kendileri yapacak firmala- ek olarak tribün, podyum ve sergileme ra şu tavsiyelerde bulundu: aksesuarlarında farklı çözümler ortaya “Mutlaka fuarın konseptine uygun bir koyuyor” dedi. standınız olsun. Hedef kitleye göre Hizmet alımı yapan kişi ve kuruluşların ilginç bir stand oluşturun. Özellikle basın hayallerini gerçeğe dönüştürdüklerini mensuplarının ilgisini çekerek haberleri- vurgulayan Çizmeci, hayallerinin üzerine ne taşıyabilecekleri ayrıntıları oluşturun. çıkmak isteyenlerin FTS Fuarcılık mimar- Standınız ne kadar yüksek olursa o larına danışmalarının kendi yararlarına kadar ferah ve güven verici bir ortam olacağını belirtti. Çizmeci, “Firmalar fuar yaratırsınız. Tüm ürünlerinizi standınıza ve benzeri organizasyonlarda doğru viz- yığmayın, fuar beklentilerinize uygun yonlarla temsil edilmelidir. Kendi faaliyet ürünlerle girin. Stand görevlilerinizi ziya- alanlarında güçlü olan firmalar sergileme retçilerin taleplerini karşılayacak nitelik- alanında yeterli altyapıya aynı derecede lere sahip kişilerden seçiniz. Standınızda sahip olmayabilir. Katılımcı firma faaliyet çok yüksek ses kullanarak ziyaretçileri alanı, üretim ayrıcalıklarını katıldıkları kaçırmayın.” TURREK Türkiye’de CE ve ISO 9001 –2008 yeterlilik belgelerine sahip ilk ve tek fuar stand tasarım ve uygulama firması

“İzmir’deki fuarlarda tasarım SEKTÖR FUARCILIK yeterince ön planda tutulmuyor” 125

Turizm ve Reklamcılık alanlarında hizmet vermek üzere 1995 yılında kurulan TURREK, 10 yılı aşkın bir süredir yurtiçi ve yurtdışındaki özel ihtisas fuarlarında hizmet veriyor. 2000’li yılların başından itibaren fuar standları ta- sarımı konusunda uzmanlaşan TURREK, markalaşarak 30 kişilik profesyonel ekibi ile fuarlarda bir adım öne çıkıyor.

ve uzmanlaşmak üzere araştırmalara olan rekabet bizler gibi profesyonel başlamıştır. Bu çalışmaların sonunda anlamda bu işi yapan firmalar için Türkiye’de ilk patente de sahip olan anlık iş kayıpları yaratsa da, bu durum ve CE kalite belgesine sahip TURREK kendimizi daha fazla geliştirmek ve Panel&Link Sistemlerini oluşturmuştur. doğru işleri aktarmak için daha fazla Yaklaşık 10 senedir tamamı ile yurti- çalışmamızı sağlıyor. çindeki ve yurtdışındaki özel ihtisas Bu anlamda bizler de seçici davrana- fuarlarında profesyonel anlamda fuar rak mümkün olduğu kadar, profesyo- standları üzerine hizmet veren 30 kişi- nel anlamda stand talebinde bulunan lik profesyonel bir kadro oluşturmuş- firmalarla çalışmayı tercih ediyoruz.” tur. İzmir’de üretim ve merkez binası diye konuştu. bulunan firmamızın İstanbul, Almanya Fuarcılık sektöründe pastadan ve Avusturya’da da depoları bulun- en fazla payı tahmin edileceği üzere maktadır. Böylelikle farklı noktalarda İstanbul’un aldığını ve İzmir’in fuarcılık aynı hizmet kalitesini sürdürebilmeyi anlamında kat etmesi gereken çok hedeflemiştir” dedi. yol olduğunu vurgulayan Baraçlı, İzmir’de gerçekleştirilen fuarlarda tasa- “İstanbul’a nazaran İzmir’in yeterli rımın yeterince ön planda tutulmadığı- anlamda fuar alanına sahip olmaması, nı dile getiren Baraçlı, şunları kaydetti: ulaşım ve konaklama konularında da “İzmir’de düzenlenen fuarlarda katılım- eksiklerinin olmasından dolayı hala Türkiye’de CE ve ISO 9001 –2008 cıların ve ziyaretçilerin çok azının tasa- geri planda duran bir şehir görünü- yeterlilik belgelerine sahip ilk ve tek rımını ön planda tuttuğunu görüyoruz. mündedir. Önümüzdeki dönemde fuar stand tasarım ve uygulama firma- Bu da yapılan stand çalışmalarındaki yapılacak olan yatırımların İzmir’i sı olduklarını söyleyen TURREK Fuar kaliteyi mutlaka etkiliyor. İstanbul kadar başarılı noktalara taşı- ve Sergi Sistemleri Firma Yetkilisi İlkin Biz İzmir firması olarak İzmir’de yapı- yacağını ümit ediyoruz” dedi. Afşin Baraçlı, kalite yönetim sistemleri lan fuarlara özel olarak önem vererek İzmir’in fuar ve kongre alanı yetersiz- doğrultusunda müşteri memnuniyetini hatta kâr marjlarımı aşağıya çekerek liğinin giderilmesi anlamında yeni fuar en üst düzeyde sağlamayı hedefle- fuarların vizyonlarını arttırmaya çalışı- ve kongre merkezlerinin açılmasının mekte olduklarını belirtti. yoruz. Yeter ki tanıtım için daha hoş stand tasarım firmalarını da olumlu et- Firma hakkında kısa bir bilgi veren seçenekler yaratılsın.” kileyeceğini söyleyen Baraçlı, sözlerini Baraçlı, “Firmamız 1995 senesinde Fuarcılık şirketlerinin sektörde artması şu şekilde tamamladı: Turizm ve Reklamcılık alanlarında hiz- ile gelişim gösteren sektörde, kar- “Fuar alanının açılması ile mutla- met vermek üzere kurulmuştur. Turizm şılarına sürekli yeni firmalar çıktığını ka yeni fuarlar ve organizasyonlar kolu kısa süre içerisinde TURREK’ten ve bunun da rekabetçilik ve kaliteyi düzenlenecek. Bu anlamda daha fazla ayrılmış ve 2000 yılına kadar tama- etkilediğini vurgulayan Baraçlı, ziyaretçi İzmir’e gelecektir. mı ile reklamcılık sektörüne ağırlık “Her geçen gün gelişim gösteren İzmir bu yatırımlarla sadece İstanbul’la vermiştir. Reklamcılık yanında yeni bir bu sektörde sürekli yeni firmalarla değil, dünyadaki diğer fuar merkezleri branş üzerinde ihtisaslaşmak isteyen karşılaşıyoruz. Bunlar daha ekonomik ile de rekabet içerisine girebilecek firmamız fuarcılık üzerine çalışmala- rakamlarla firmaları etkiliyorlar. Fakat noktaya ulaşabilir. Bu gelişmeler bizim ra başlamıştır. İlk başlarda İzmir ve bu stand firmalarının ancak bir kısmı, firmamız için kendi bulunduğumuz çevresinde klasik sistemlerle çalış- taahhüt ettiklerini doğru bir şekilde ilde çok daha başarılı işler yapabilme malar yaparak ilerlerken farklılaşmak yerine getirebiliyorlar. Bu firmalarla imkanı sağlayacaktır.”

TURREK’in yaptığı ilgi çekici standlardan bir tanesi de 79. İzmir Enternasyonel Fuarı’nın onur konuğu ili Gaziantep zengin kültürel tarihinin yansıtıldığı Gaziantep standı olmuştu. Dünyada eşi benzeri olmayan Tek Mars Heykeli özel şovlar eşliğinde sergilenmiş, aynı zamanda da Zeugma Antik Kenti’nden ve mozaiklerden farklı örnek ve tanıtımlar stand tasarımında yer almıştı. 126

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 Ogilvy Ülke Başkanı aynı zamanda Reklamcılar Derneği Başkanı Aytül Özkan, İzmir’i “medeni, mütevazi, hoşgörülü” bir şehir diye anlatıyor ve şehrin markalaşma sürecinde konumlandırmaya özen gösterilmesini öneriyor BAŞARI ÖYKÜSÜ “Doğumla değil, tercihle 127 İzmirliyim

“İzmir çok güzel bir kadın. Sarışın bir kadın, masmavi gözlü… Doğuştan gelen bir güzelliği var ve çok güzel gülüyor. Yaşlı da değil. Ama daha bakımlı olabilir. Buna çok üzülüyorum. Bu genel bir intibaa. Bazen İzmir’de gördüğüm şeylerden çok mutlu olmuyorum”

DOSYA HAZIRLIK: RÖPORTAJ: Seda GÖK FOTOĞRAFLAR: Cemal TÜKEL

Ogilvy Ülke Başkanı, aynı zamanda gerekenleri “Önce özünü bulacaksın. Reklamcılar Derneği Başkanı Aytül Doğru özü bulduktan sonra da imaj Özkan, İzmir’de büyümüş, iş hayatına çalışması gelir. İzmir’de başlamış sonrasında ise Biz İzmirliler, İzmir’in ne olduğunu tarif İstanbul’un yolunu tutmuş bir üst düzey edebiliriz. Ancak şehircilik anlamında, yönetici… ekonomisi anlamında, bütün boyutlarda Aytül Özkan, EGİAD YARIN’ı İstanbul’daki kime dokunacaksa, mesajları bu kitlelere ofisinde ağırladı. Birlikte İstanbul’dan göre ayırıp anlatmamız gerekiyor. İzmir’e baktık. “İzmir, genleri çok güzel Bir tane İzmir’imiz var. bir kadın” diyen Özkan, bu kadını “Sarışın 10 tane İzmir yok. Turizme farklı, iş bir kadın, masmavi gözlü… dünyasına farklı, sanayiye farklı, gençliğe Ama sanki son zamanlarda bakımlı değil, farklı konuşamazsınız. buna biraz üzülüyorum. Tek mesaj vermelisiniz, ama farklı Doğuştan gelen güzelliği var ve çok yöntemlerle” diye anlatıyor. güzel gülüyor. Yaşsız dediklerimizden..” EXPO2020 adaylık sürecinde öncelikle diye canlandırıyor. “İzmir’i üç kelimeyle halkın projeyi benimsemesinin önemli anlatır mısınız” sorusuna “medeni, olduğunu vurgulayan Özkan ile İzmir’in mütevazi, hoşgörülü” cevabını veren marka gücü, gelişim hızını arttırmak için Özkan, şehrin markalaşma sürecinde yapılması gerekenler, başarı öyküsündeki konumlandırmaya özen gösterilmesini önemli satır başlarını ve sektörün istiyor. Özkan, bu süreçte yapılması geleceğini konuştuk. iki dil konuşurlarsa, o diller çocuğun kafasında bir bütündür. İşte biz de bu mozaiğin içinde büyüdük. “O Levan- ten ben Türküm bu Rum kökenli” gibi düşünmedik. Hepsinden bir şeyler öğrendik, hayatımıza kattık. Bizim için çok doğal bir ortamdı ve çok güzeldi. Ben buna yaşam zenginliği diyorum. EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 Şimdi nasıl bir İzmir var? 128 İsterseniz gençlik yıllarınızdaki Doğruya doğru, tabii ki aynı İzmir’i İzmir ile başlayalım. O görmüyorum. Şehirleşme anlamında yıllar ile şimdiki İzmir’i sıkıntıları var. Tabii ki nüfusu artıyor, karşılaştırdığımızda nasıl bir göç alıyor. Şehir içine girildiğinde şehir var? daha güzel gelişebilirdi. İnsan en çok 1968 yılında 8 yaşında iken baba- sevdiğine kıyamaz. Hiçbir zaman mın BMC’de aldığı görev nedeniyle yeterli görmez. İzmir daha da güzel Ankara’dan İzmir’e yerleşmiştik. olmalıydı. Özündekileri kaybetme- Bugüne kadar da evim bildiğim, kök den bu konuların üzerine gitmesi bildiğim yer İzmir oldu. Onun için gerekiyor. Üzülerek bir şey daha “Doğumla İstanbul, tercihle İzmirli söyleyeceğim. İstanbul çok kalabalık birisiyim” diyorum. ve büyük bir şehir ama ona rağmen Çocukluğumdaki İzmir çok güzeldi. belediyecilik olarak kendi imkânlarını Deniz kokardı. Ailem, komşuları- yaşayanlarına iyi şekilde veriyor. mız, arkadaşlarımla dopdoluydu. Bunu söylerken politika yapmak Çeşme’nin denizinde tuzlu tuzlu bir anlamında değil, sade bir vatandaş yazı geçirmek çok güzeldi. olarak söylüyorum. İstanbul’da 10 C Sokaklarında yürürken selamlaş- küsur milyon insan yaşıyor. Dünyanın M malar vardı. Boğaziçi Üniversitesi’ni hiçbir yerinde bu nüfus kolay değildir. Y bitirip Yeni Asır Gazetesi’nde 5 yıl çalıştım. Lozan Meydanı’ndan Yeni Yani bir kadın ama bakımlı değil CM

Asır’a yürüyerek giderdim. Yolda mi? MY her sabah gördüğümüz insanlara Aynen. İzmir çok güzel bir kadın. gülümser, “günaydın” derdik. Bu Sarışın bir kadın, masmavi gözlü… CY

özlediğim bir şey. Selamlaşmak, Doğuştan gelen bir güzelliği var ve CMY insanlara korkmadan bakabilmek, çok güzel gülüyor. Yaşlı da değil. iletişim kurabilmek çok güzel… Ama daha bakımlı olabilir. Buna çok K İstanbul’a taşındıktan sonra birkaç üzülüyorum. Bu genel bir intibaa. kere bu nedenle az kalsın başım Bazen İzmir’de gördüğüm şeylerden derde giriyordu! (gülüyor) çok mutlu olmuyorum. İstanbul bir dünya şehri, İzmir gibi homojen değil. Biz sıcak, içten in- Peki, İzmir’i İstanbul ile sanlarız, günaydın demeye alışmışız. karşılaştırmalı mıyız? Böyle büyüdük. Hayır. İzmir’i belki dünyada ekonomi, Benim çocukluğumda İzmir tertemiz, özellikleri, yaşamı benzer ölçekteki kolay, neşeli, aydınlık ve çok keyifli şehirlerle karşılaştırmak doğru olabilir. bir şehirdi. Körfez’in o zamanlardaki İster istemez ben şimdi yaşadığım kokusuna bile alışmıştık. Hiç kapalı şehirle, İstanbul’la karşılaştırıyorum. İzmir’le ilgili bir şey kalmazdık, açık havada büyüdük. Al- Ama karşılaştırmamak gerekiyor. söylemek istiyorum. sancak, Kordon, açık hava sinemala- İstanbul kadar, diğer şehirlerimizin rı sanki evimizin büyük bahçeleriydi. de iyi örneklerine bakılabilir. Ankara, Dilerim kendisinin İstanbul’da insanların hafta sonu bir Eskişehir, Bursa gibi… Buralardaki iyi yetiştirdiği değerlere yerlere gitmemesini çok yadırga- uygulamalar göz önüne alınmalı ama sahip çıkar, başkalaşmaz. mıştım. İzmir’de öyle mi? Biz hafta birebir karşılaştırma yapmak doğru Yakın bir gelecekte sonları şehirden doğaya kaçardık. olmaz. Hiçbir yer bir diğer yere ben- bana da bir görev İstanbul’a geldiğimde çevremdekilere zememeli. Her yerin dokusu ve yapısı düşerse, seve seve “Peki siz hafta sonları ne yapıyorsu- birbirinden farklıdır ve özelliklerini yaparım. Çünkü nuz” diye sorduğumu hatırlıyorum. kaybetmeden korunmalıdır. Ayrıca bir İzmir, çocukluğunuzu geçirmek ya da tane daha İstanbul’a ihtiyacımız yok. İzmir’i çok seviyorum, okula gitmek, ailenin bir arada olması Zaten İstanbul içinde 10 tane ayrı özlüyorum. anlamında ideal bir şehir. İstanbul var. İzmir, İzmir gibi olsun, İzmir karışıktır ama ahenklidir. Le- öyle kalsın. vanten, Rum, Çingene, Türk kökenli İletişim sektöründe çalışıyorum. insanlar birlikte yaşar. Böyle bir şehir Reklamcıyım ama iletişimin tüm içinde büyümek size ayrı artılar katı- disiplinleri ile birlikteyim. Bizim yor. Nasıl çocuklar küçükten itibaren markalardan bahsederken olmazsa C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K olmaz ilk adımımız var. O da konumlan- dırma… Eğer oradan başlamazsanız sıkıntı yaşarsınız. Bir kişiliğiniz, marka özünüz olmaz. Konumlandırma sizi akıl- larda ve gönüllerde bir yere koyar. Ama rekabete göre de bir yere koyar. Bir markanın EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 konumunu rekabet de belirler. 130 İster istemez her şehir İstanbul ile karşılaştırılıyor. Bu konum- landırma değil. Konumlandırma ciddi bir araştırma, rakiplerle ya da referans alınan yerlerde o haritada nerede olacağını belirleme ve bundan sonraki vizyonu ve var olma hedefini anlatan bir ifadedir. Konumlandırma- da kim olmak istiyorsunuz, nerede olmak istiyorsunuz, bu sizin özünüze uygun mu, sahiplerine uygun mu, bunlara bakmak lazım. Özünüzü ifa- de eden doğru fikri bulduktan sonra da imaj çalışması gelir. Biz İzmirliler, İzmir’in ne olduğunu tarif edebiliriz. Ancak şehircilik anlamında, ekonomi- si anlamında bütün boyutlarda kime dokunacaksa, mesajları bu hedeflere göre ayırıp anlatmamız gerekiyor. Bir tane İzmir’imiz var. 10 tane İzmir yok. Turizme farklı, iş dünyasına farklı, sanayiye farklı, gençliğe farklı konu- şamazsınız. Tek mesaj vermelisiniz, ama farklı yöntemlerle…

İzmir’i baktığınızda Aytül Özkan olarak üç kelimeyle bu şehri anlatın desem, ne derdiniz? Zor bir soru… Az sayı verdiniz. Medeni, mütevazi, hoşgörülü derim. Aynı zamanda güzel, doğal, neşeli.

Katıldığımız toplantılarda dönem dönem “Bu şehir zeybek oynuyor, halay çekmeyi beceremiyor” ifadesi ile karşılaşıyoruz. Bu kadar kültürel hasada gelir. İstanbul’daki birikime ve tecrübeye karşılık iş yoğunluğu gibi değil. Tica- neden bunu beceremiyor? retinde sezonsal bir yapı var. Dünyanın her yerinde baktığımızda İzmir halay çekmek zorunda o ülkenin kuzeyi ile güneyi arasında değil. Hem halay çekerim, hem farklılık vardır. İnsanı, sanayisi, yaşam zeybek oynarım, hem çiftetelli tarzı farklıdır. Güneyi biraz daha oynarım… Yok, öyle bir şey. Çok yavaştır. Daha rahattır. Kuzey daha iyi zeybek oynuyorsa, en iyi oyna- sanayileşmiştir, girişimcidir, başarı yan o olsun. Bir şeyi yapacaksan örnekleri fazladır. Bunun bir ölçeğinin en iyisini yapacaksın. Mozaik yapısı İzmir’de de olduğunu düşünüyorum. yaşıyor olması bile yeter. Sonradan İzmir hayatını nereden kazanıyor diye insan anlıyor bunun ne kadar büyük baktığımızda gayrimenkulden kaza- bir zenginlik olduğunu… nıyor. Tabii ki çok değerli sanayicile- İzmirli olarak başkalarından farklı rimiz var ama İzmir onları ne kadar şeyler biliyoruz, bizi de diğerlerin- geliştirdi ya da onlar İzmir’i ne kadar den ayıran yönümüz bunlar. İzmirli geliştirdi bakmak lazım. için çok şey söylenir; ‘Gavur’ denir, Genel olarak baktığımızda İzmir’in ‘kızları deniz kokar’ denir, ‘kızları ya- gayrimenkul ve tarım gücü var. man denir’, ‘teneke çalsan oynarlar’ Toprak gelirine baktığımızda hasattan denir, ‘ot yer’ bunlar, ay çekirdeğine yeni captiva kavuklar A4.indd 1 13.07.2012 10:27 çiğdem, simite gevrek, derler’ denir.. Denir de denir…

Bu şehir ne şehri? Bu şehir sanayi şehri değil. Tabi ki yumuşak sanayiler olabilir. Turizmin olduğu bir şehir… 21. yüzyılın marka çalışmalarında deneyim kavramından bahse- diyoruz. Bir insan bir kurum bir marka ile yaşadığınız deneyim çok önemli. İzmir’in bu konuda inanılmaz bir sermayesi var. Ne kadarını kullanıyor , buna bakmak lazım. Bence İzmir, İzmir’den gitmek isteyenlerin değil, İzmir’de yaşamak isteyenlerin şehri olmalı. EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 Şehrin EXPO’dan çok büyük bir beklentisi var. Bir sihirli 132 değnek gibi görülüyor. EXPO bu süreçte bu şehir için bir kurtarıcı olabilir mi? EXPO2020’den konuşuyorsak, önce siz çok cazibeli olma- lısınız. Yani istenmelisiniz. Bu olimpiyatlarda da böyle… İç müşteri gibi… Bunu önce İzmirliler istemeli. Siz ne çalışma yaparsanız yapın, bunlar talimatlarla sloganlarla posterler- le olmaz. İçeriden bir şeylerin parlaması ve sindirilmesi lazım. Önce İzmirli diyorum. Gençler yeni iş alanları, yeni sosyal alanları istiyor olabilir. Birkaç otel zincirinin yöneticileriyle sohbet ettiğimde turizm altyapısından trafiğin bu şehre akması beklentisi var. Onları yapabilecek projeleri hayata geçirmek önemli ama bunların iletişimi çok önemli.

Adaylık sürecinde şehrin yapmaması gereken nedir? Bu adaylık sürecini eziyet haline getirme- meliler. Çok detaylı bir ön çalışma ve ciddi planlama yapmalılar. İzmirlilere ve sonra da tüm hedef kitlelere iletişimi çok iyi yapmalılar.

Tema sağlık… İzmir sağlık şehri olacak mı? Beklentiler yüksek tutulma- malı. Olmaması durumunda İzmir’in gelişimi durmama- lı. Hedeften sapılmaz ve çok çalışılırsa, herşey olur. Yeter ki doğru kaynaklar kullanılsın ve de bu kaynaklar doğru kullanılsın. Kolay bir iş değil. büyük markasını yönetiyorsunuz. Kendi sektörünüzün dernek başkanlığını yapıyorsunuz. Aytül Şehrin Özkan’ı diğerlerinden ayıran halkı, neydi? Sizin farkınız neydi? belediyesi Biliyorum çok tuhaf olacak ama be- yerel yöne- nim iş hayatıma dair hiçbir zaman bir timi, şirketle- yol haritam olmadı. Kariyer planı kul- ri, sanayicisi, lanmadığım bir ifadedir. Kariyer bana

iş adamları, sivil uzak bir kelime. Benim mesleğim var. BAŞARI ÖYKÜSÜ toplum kuruluş- Ben planlama yapmadım. 133 ları bu işin içinde İki şeyi hiç hedeflemedim. Birincisi olmalı. Bütün bun- başarı, ikincisi para… Bu konuda lar olacak ki uygula- samimiyim. Bunları yan etki olarak ma iyi olsun. Sadece görüyorum. Esas hedeflediğim başka 6 ay olup biten bir iş şeyler oldu. Örneğin yaptığım iş her olmamalı. Uzun süreli neyse en iyisini yapmaya, kendimden yaşayan, şehrin yaşam bir şeyler katmaya gayret ettim. İşimi kalitesini zenginleştiren bir çok sevdim, çok meraklı oldum, çok proje hayata geçirilmeli. güzel insanlarla tanıştım ve onlarla olan kontağımı hiç kesmedim. Çalış- Siz İzmir için bir proje kanım, sorumluluk sahibiyim ve yap- geliştirseniz, ne yapardınız? tığım işi mutlaka bitirmeliyim. Örgü Çeşme’yi çok seviyorum. Alaçatı öremem mesela. Bir şeye başladım son yıllarda çok hızlı gelişim gös- mı bitecek. Kitap okumak için sabah- terdi. Diğer bir yandan Çeşme’nin ladığımı bilirim. Bir de hep eğlenerek, bu kadar gündemde olması beni keyif alarak çalıştım. Yaptığım işi çok hem kıskandırıyor, hem de korkutu- ciddiye alırım ama kendimi o kadar yor. Bozulmasın istiyorum. Mesela ciddiye almam. Alaçatı’yı bir üniversite şehri, bir kam- pus şehri olarak görmek isterdim. “Of yeter artık” dediğiniz olmuyor Gençlik İzmir’e çok yakışıyor çünkü. mu? O zaman nasıl kendinizi motive ediyorsunuz? Alman Üniversitesi’nin kurulma Her gün istifa ediyorum ya da bu işi süreci var. bırakıyorum! (Gülüyor) Bazen 10 kere Olursa çok mutlu olurum. Dünyada söylüyorum, her gün İzmir’e taşınıyo- bunun örnekleri var ve çok da güzel. rum… Ama içimde sinir, stres birik- Ama bu şehrin kime cazip geleceğini tirmiyorum. Hayatta gerçek sorunlar düşünmek lazım… var; ölüm, çaresi olmayan hastalıklar gibi. Neyin önemli neyin önemsiz Kruvaziyer ile ciddi bir turist olduğunu öğrenecek yaşa geldim. hareketi var. Sabah geliyor, Mutluluk orada burada değil, malda Efes ve Bergama’yı geziyor ve varlıkta, parada pulda, başkasında gidiyor… değil, bizim içimizde. İşte sabah gelip akşam gitmesin, konaklasın. Bu sağlanmalı. Ama ekip ruhuna çok inanıyorsunuz ve ekibinize de Yeni oteller butik anlamda güveniyorsunuz… açılımlar var… Kesinlikle. Ben delege eden bir yö- İzmirli mütevazidir. Ama “fazla neticiyim. Hayatta en büyük şansım mütevazi olma, öyle sanırlar” denir. ailemdir. İş hayatımdaki rehberim, İşadamlarını düşünüyorum. Başa- en büyük öğretmenim babam Ziya rılı sporcularını, dereceli güzellerini, Özkan’dır. Babam başımda her sanatçılarını… Bunların daha fazla zaman tecrübesiyle durmuştur. Çok ortaya çıkmasını isterdim. Ayrıca ben şey öğretmiştir. Bu benim için büyük şunu da merak ediyorum, yeni arayış bir şans. Babamın bana öğrettik- içinde olanlar İzmir’in kendi yerlisi mi lerinden biri de “bir yöneticinin en yoksa gelip birileri mi yapıyor? önemli görevi insan yetiştirmektir” cümlesidir. BAŞARI ÖYKÜSÜNE DAİR…. En iyileri seçeceksin, delege edecek- Güzel bir kariyer hayatınız var. sin, onların arkasında durup düştük- Tam bir başarı öyküsü… Yeni lerinde tecrübeyle ayağa kaldıracak- Asır İşhanı’nda başlayan iş sın. Ben 31 yıldır çalışıyorum. Gün hayatı bugün kendi alanında üst geldi sunum yaptım, seyahat ettim, düzey yönetici olarak sürüyor. müşteri kazandım, sabahladım, şirket Dünyanın kendi alanında en kurdum, dünya devine sattım. Şimdi sıra gençlerin. Onların başarmasını sağlamak benim görevim. Ekibimle birlikte çalışmaktan büyük bir keyif alıyorum, ayrıca onlardan da çok şey öğreniyorum.

Tek adam mantığından uzak kalmışsınız... Asla bunu düşünmedim. Tek adam

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 olur ama yalnız olur. Paylaşmamak benim içimde, özümde yok. 134 Babanız iş için hiç mi kızmıyor? Gençleri O bana kıyamaz(Gülerek…) Biliyor caydırıyor musunuz hiç olmadı. Sadece dikkatli musunuz? olmam gereken noktaları söyler. Caydırmıyo- rum ama çok Masanın iki tarafında da zorluyorum, oturdunuz. Gazetecilik, halkla “gerçekten ilişkiler, reklamcılık… Hangisi sizi istiyor musunuz” daha çok mutlu etti? diyorum. Hizmet Aslında masanın hep aynı tarafın- sektörü zor. Fikir daydım. Hep hizmet sektöründey- satıyorsunuz, kime dim. Yeni Asır ve Sabah’ta aslında göre iyi, neye göre gazetecilik yapmadım. Bilgisayarların iyi? Komik mi, yara- geldiği dönemde bilişim altyapısında tıcı mı? Ama burada ve dış haberler servisinde müdürüm önemli olan yapılan Erdal Şafak ile birlikte çalıştım. 25 işin doğrusu yanlışıdır… yıldır reklam halkla ilişkiler ayağında Reklam sektörü sağ- görev yapıyorum. Masanın gerçekten lıklı bir şekilde büyüyor iki tarafı var. Ben bu tarafta olmayı ama benzer ekonomilerle çok sevdim ama hiç kolay değil. karşılaştırdığımızda daha hala Üniversitedeki gençlerle konuşurken olması gereken noktada değil. inanın bazen fikirlerini değiştirmek Reklamcılık ciddi bir meslek için konuşuyorum. Bu mesleği çok ve vasıflı olmayı gerektiriyor. O sevmeniz ve çok iyi olmanız gereki- yüzden gençlere önce emin olup yor. Aksi takdirde yıpratıcı olur. olmadıklarını soruyorum.

‘İyi ajansları iyi müşteriler yaratır’ diyorsunuz. Müşteri seçimi konusunda işletmeler hassas mı davranmalı? Evet. Sizi tanımlayan en önemli şey, çalışanlarınız ve referanslarınızdır. Birincisi ekibin kalitesidir. İkincisi de müşterileriniz- dir. Biz bünyesinde 5 ajansı olan büyük bir grubuz. Ama 130 kişi buradan çıkalım, müş- terilerimiz çıksın, 100 masa 100 ampul kalırız. Burada entelektüel bir sermaye var.

Siz Reklamcılar Dernek Başkanı olarak da sektörü temsil ediyorsunuz. Son dönemdeki rakamlara baktığımızda sektör 2011 yılında 3,6 milyar dolar ile kapatmış. Bu büyüme trendi devam edecek mi? Ayrıca sosyal medyanın inanılmaz bir gelişim hızı var. Bu hız reklamcılık sektörüne nasıl yansıyacak? Ülkemizde reklam yatırımları son sekiz çeyrektir büyüme grafiği ile dikkat çekiyor. 2009 krizinden en çabuk çıkan sektörlerden biriydik. 2010 yılında yüzde 31 büyüdük. 2011 de ise yüzde 20 büyüme gerçekleşti. 2012 yılında ise yüzde 12-15 bandında büyüme olacak. Çünkü ülkemize yeni giren firmalar var. KOBİ’lerin, yeni şirketlerin ürünleri oluyor. Bunlar sevindirici gelişmeler. Ama gene de nüfusumuz ile karşılaştırdı- ğımızda 3,8 milyar dolar çok büyük bir rakam değil. Televizyon bizde güçlü bir mecra ve reklam pazarından yüzde 57 pay alıyor. RTÜK’ün yeni düzenlemeleri dengelerde değişim Marka tektir. Ve bu markanın bir fikri yaratacak mı? Çünkü bu düzenlemelerde pazar ve ruhu olmalıdır. Bir tane İzmir’in paylarında internetin ön plana çıkacağı belirtiliyor. Bu olduğu gibi. Fikri olmayan marka ne derece doğru? olamaz. Bütünlüğün kaybedilmemesi Bunun aslında RTÜK ile ilgisi yok. O sadece denetleyici lazım. kurum durumunda. Yeni uygulamalar geldi. Bunları olumlu gelişmeler olarak görüyoruz. Ürün yerleştirme, Eklemek istedikleriniz… dizilerin senaryolarına kadar inen pazarlama yöntemi Dernek olarak “Her ülke markaları Reklam Kurulu’nda örtülü reklam olduğu gerek- kadar zengindir” diyoruz. Marka

çesiyle ceza alıyordu. Çünkü yasalarımız öyleydi. ekonomisinde çok daha güçlü olabili- BAŞARI ÖYKÜSÜ Bu sektör yasalara göre hareket ediyor. Bizim riz. O nedenle daha fazla çalışmamız sektörümüz başıboş değil. İnternet kullanımı çok gerekiyor. Yaşlanan Avrupa, açılımı 135 hızla artıyor. Rakamsal olarak internetteki reklam olan Uzakdoğu’yu düşündüğümüz- yatırımları çok büyük değil ama oransal olarak de Türkiye konumunu, gücünü, bu çok hızlı büyüyor. 2011’de bir önceki yıla göre fırsatları doğru değerlendirmeli. Genç yüzde 30 büyüme oranına sahip. nüfusuna odaklanmalı, yaratıcılığı Doğum yeri internet olan markalar var. Sos- desteklemeli, bu alanlarda yatırım yal medya hızlı büyüyor. Fakat her mecra- yapmalı, gerçekten dünya ölçeğinde nın kendine özgü bir gücü var. İnternetin işler üretmeli. Önümüzde daha çok dili ve yapısı farklı. Özellikle gençler bu ev ödevimiz var, çalışıyoruz. mecrada reklam kokusu almak istemi- Son olarak da İzmir’le ilgili bir şey yorlar. Burada çok bilinçli ve sorumlu söylemek istiyorum. Dilerim kendisi- davranılması gerekiyor. İnternet her nin yetiştirdiği değerlere sahip çıkar, saniye yenilendiği için orada doğru başkalaşmaz. Yakın bir gelecekte şekilde olmak gerekiyor. Çok he- bana da bir görev düşerse, seve yecanlı ama çok zor bir yer. Asla seve yaparım. Çünkü İzmir’i televizyonun yerini alamaz. Akıllı çok seviyorum, özlüyo- telefonların devreye girmesiyle rum. aslında bütün teknoloji birleş- miş durumda. Hayatımızın uzaktan kuman- dası gibi oldu akıllı telefonlar. Bu da iletişime bambaşka bir boyut getiriyor. Bu kadar karışık olan bir şey içinde basit olan bir şey var.

HAVA FOTOĞRAFLARI: Özgür ARI www.KristalFikirler.com Türkiye ekonomisinin

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 kırılganlığı ve Avro Bölgesi 136 problemleri

Büyüme ile mali disiplin arasındaki olumlu ilişki ise ülkenin büyümesinin iç talep nitelikli olması ve vergi yapısının dolaylı vergi ağırlıklı olması gerçeklerinin bir araya gelmesinden kaynaklanıyor. Dolaylı vergilerin toplam vergilerdeki payı AB ülkelerinde %35 civarında iken, aynı oran Türkiyede %70’e yaklaşmakta.

Prof. Dr. Vefa Tarhan

Türkiye ekonomisinde birbiriyle nitelikte olması gerektiğini senelerdir yine büyük ölçüde ekonominin yüksek bağlantılı 3 konu var. Bunlardan birisi, tekrarlamaktayım. Ancak benim tercih hızlı büyüme performansı sorumlu. Türkiye’nin büyüme hızı ve niteliği, ver- ettiğim yapısal çözüm hükümetin Sonuç olarak, ülke yüksek hızla bü- gi sistemi ve ihracat/ithalat politikası uygulanması için düğmeye basmış yüdüğünde cari açık problemi yaşıyor, ile ilgili makro politika parametreleri ile olduğu ve bir ithalat ikamesi politikası- ancak mali disiplini sağlıklı oluyor. birleştirildiğinde ekonomide büyüme nı içeren teşvik politikası yerine ihracatı Ancak büyüme hızında yavaşlama hızı kaynaklı kırılganlıklar yaratması. destekleyen bir yaklaşım olmasıydı. gerçekleştiği dönemlerde ise cari İkinci konu ise Avro bölgesi ülkelerinde Bu tercihimin en önemli nedeni, öne- açık probleminin şiddeti azalıyor, ama yaşanan problemlerin ülkemizi hem rilen programın getirecegi çözümün bu konudaki kazancın maliyeti mali ticaret hem de finansman kanallarıyla kalıcı yerine geçici bir çözümü temsil disiplinin bozulması pahasına oluyor. önemli ölçüde ve olumsuz yönde etki- ediyor olması. Malesef, önerdiğim bu Bu nedenle, ekonomi yüksek hızla da lemekte olması. Son olarak da bilhas- alternatifin detaylarını bu kısa yazıda büyüse, düşük hızla da büyüse mak- sa kronik cari açık probleminin para incelemem mümkün olmayacak. roekonomik bir problem yaşıyor. ve kur politikası gibi standard makro Cari açık probleminin ülkenin bir nu- Tabii önemli olan konu neden yüksek politika araçları ile çözülebilirliği aşılmış maralı kırılganlık noktasını oluşturduğu büyümenin cari açık problemini tetik- olduğu ve bu problemin ancak yapısal düşünülür. Benim görüşümce bu lediği ve büyümedeki başarının niçin bir yaklaşım çerçevesinde çözülebile- problemin ana nedeni ülkenin büyüme mali dengeleri olumlu tuttuğu. Aynı ceği konusu. Nitekim, hükümet de bu hızının sürdürülemeyecek seviyede şekilde, büyüme hızı yavaşladığı bir görüşe varıp birkaç ay önce gündeme yüksek olması. Ayrıca, ekonominin ya- ortamda cevaplanması gereken soru getirdiği bir teşvik paketinin uygulan- pısı cari açık ile mali disiplin arasında bu durumun niçin cari açık problemini ması için dün düğmeye basmış du- bir takası içermekte. Mali disiplininin azaltıcı ama, mali dengeleri bozucu rumda. Problemin çözümünün yapısal geçmişteki sağlıklı durumundan da nitelikte olduğu. Ülke ekonomisinin yapısının anlaşılması için büyüme ile yavaşladığında ise aynı güçler diğer bu ikiz problem hakkındaki ilişkinin istikamette çalıştığı için cari açıktaki dikkatli olarak incelenmesi gerekiyor. daralma başarısı bozulan bir mali Önce cari açık problemine bakarsak, disiplin pahasına gerçekleşebiliyor. konuya iki gerçeği kabul etmekle Avro bölgesi ülkelerinin yaşamakta başlamamız gerekiyor. Birincisi, olduğu problemleri açıklayacak bir büyümenin şirket bazında da olsa hipotez, aşağıdaki iki soruya tatmin ekonomi boyutunda da olsa finanse edici bir cevap bulmak zorunda: 1. edilmesi gerekliliği. Örneğin, konu şir- Niçin bu problemler 2008 öncesi de- ket bazında incelendiğinde, büyüme ğil de bu dönem sonrası su yüzüne KONUK YAZAR kavramı şirketin satışlarının artması çıktı? 2. Söz konusu problemler 27 oluyor. Satışlar arttığında daha AB ülkesinden 17’sinin üyesi olduğu 137 yüksek seviyeli yeni satış seviyesini Avro ülkeleri yaşınıyor ama, diğer destekleyebilmek için bir şirketin hem 10 sadece AB üyesi olan ülkelerde Benim görüşümce gelecekte küresel cari hem de duran varlıklarını artırma yaşanmıyor? Bence bunun en önemli şoklar hem daha sık ve daha uzun zorunluluğu olur. Bazı şirketler, satış- nedeni bir ülke Avro’nun parçası süreli, ve aynı zamanda daha derin ları yüksek seviyeli kar oluşturduğu olduğu zaman ekonomik dalgalan- olacağı için bu dizayn hatasının tamir için büyümenin yarattığı finansman malara karşı kullanabileceği 3 makro edilmesi, bu problemlere çözüm bu- ihtiyacını tamamen iç kaynaklarla ya politika “silahından” ikisini kaybettiği lunması mümkün değil. Bu nedenle, da minimum seviyeli dış finansman için. Bildiğimiz gibi ülkeler ekonomik Avro bölgesi ülkelerinin liderleri bu kaynaklarıyla karşılayabiliyor. Ancak şoklarla para politikası, kur politikası durumu kabul edip, “zararın nere- karlılığı düşük olan şirketler büyüme ve mali politika araçlarını kullanarak sinden dönülürse kardır” felsefesini hızı konusunda başarılı olmalarına savaşır. Örneğin bir Yunanistan borç uygulayıp, Avro sisteminin dağılması rağmen gereken finansmanı dış problemini enflasyon yaratıp borcu- için düğmeye basmalı. Tabii benim kaynaklardan bulamama durumunda nun değerini düşürerek çözebilirdi. önerim söz konusu 17 Avro ülkesinin iflasın eşiğine bile gelebiliyor. Aynı Tabii Yunanistan Merkez Bankası ülkenin diğer 10 ülke gibi AB’nin bir büyüme-finansman ilişkisi ekonomi- olmadığı, ve para politikasını Avrupa parçası olmaya devam etmelerini ler için de geçerli. Çin gibi bir ülke Merkez Bankası belirlediği için Avro öngörüyor. Yukardaki analiz, bence yüksek hızla büyümesine rağmen, sisteminde Yunanistan’ın bu opsi- konunun başında belirttiğim 2 stilize cari fazla yaratabildiği için büyüme- yonu olmuyor. Çözüm için bir başka gerçekle ilgili. sini finanse problem yaşamazken, alternatif Drahmayı devalue etmesi Nedenleri ne olursa olsa Avro ülke Türkiye’nin yüksek büyüme hızı itha- olabilirdi. Tabii, Drahma diye bir para problemlerinin Türkiye ekonomi- latı ihracattan daha fazla artırdığı için, birimi kalmadığı ve para birimi Avro sine olan etkisinin önemli olduğu ülkenin kronik cari açık problemi var. olduğu için Yunanistan’ın bu alterna- kaçınılmaz bir gerçek. Söz konusu Büyüme ile mali disiplin arasındaki tifi de ortada kalktı. Bence Avro siste- problemler ekonomimizi hem ticaret olumlu ilişki ise ülkenin büyümesi- minin üyesi olmayan diğer 10 AB kanalıyla (Dış ticaretimizin takriben nin iç talep nitelikli olması ve vergi ülkelerinde problem yaşanmamasının %50’si AB ülkeleriyle yapılmakta) yapısının dolaylı vergi ağırlıklı olması nedeni bu ülkelerin hala tüm 3 makro hem de finansman kanalıyla etkile- gerçeklerinin bir araya gelmesinden politika araçlarını kullanabilmeleri. Di- mekte. Finansman kanalının önemi- kaynaklanıyor. Dolaylı vergilerin top- ğer konu ise küresel ekonomik koşul- nin de 2 nedeni var: 1. Hem finansal lam vergilerdeki payı AB ülkelerinde lar ABD kaynaklı mortgage krizi dö- hem de reel kesim şirketlerimizin %35 civarında iken, aynı oran Türki- nemi öncesi çok olumlu olduğu için dış finansman kaynağının önemli bir yede %70’e yaklaşmakta. Büyüme ülkelerin ellerindeki önemli 2 makro dilimi AB ülkelerince sağlanmakta. iç talep kaynaklı olduğu için iç talepte politika aracının alınması şeklindeki 2. Avro ülkeleri küresel belirsizlik- yaşanan yüksek hızlı artışlar, vergi bu dizayn hatasının farkedilmemiş ten önemli ölçüde sorumlu olduğu tahsilatının yüksek seviyede olma- olması. Ancak küresel belirsizliklerin için, bu belirsizliklerin tetiklediği risk sını tetikliyor. Tabii bu şartlar altında çok yüksek seviyeye ulaştığı kriz son- iştahındaki düşüş ülkemizin küresel hem bütçe açığı hem de kamu rası dönemde ülkelerin tüm 3 makro pazarlarda dış finansman ihtiyacını borcu düşük oluyor, yani ekonomi politika aracına ihtiyaçları olduğu çok güç şartlar altında gerçekleştir- mali disiplinli oluyor. Büyüme hızı anlaşıldı. me durumuna sokmakta.

PROF. DR. VEFA TARHAN KİMDİR?

Şikago Loyola Üniversitesi ve Northwestern Üniversitesi Finans Anabilim Dalı Başkanlığı görevini yürüten ve bir süre CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun Ekonomi Danışmanlığı’nı da yapan Prof. Dr. Vefa Tarhan, European Econo- mic Association tarafından dünyanın en önemli 1000 ekonomisti arasında 107. sırada gösterilmiş bir bilim insanıdır. Northwestern ve Washington Üniversitelerinde yıllarca ders veren Prof.Tarhan birçok kez yılın profesörü seçilmiştir. Vefa Tarhan 2011’de Loyola Üniversitesinde yılın en başarılı araştırmacısı ödülünü almıştır. Profesör Tarhan son 20 yıldır yatırım bankalarına, holding şirketlerine, ve ticari bankalara eğitim ve genel danışmanlık hizmetleri vermektedir. Bu şirketler arasında: McKinsey Consulting, JP Morgan Chase, Bank of , Motorola, Rabobank, ABN Amro, Harris Bank, SG Bank, Garanti Bankası, Yapı ve Kredi Bankası, Körfezbank, Interbank, Ameri- can National Bank, İş Bankası bulunmaktadır. 26 yıl önce Uluslararası İzmir Festivali başladığında böyle bir sanat organizasyonunun İzmir’de uzun soluklu olmayacağı görüşü hâkimdi. Haklı da olabilirlerdi zira İzmir’in uluslararası düzeyde sanat etkinliği düzenlenebilecek doğru dürüst bir sahnesi yoktu. İKSEV bu sorunu kentin tarihi mekânlarını, başta Efes Antik Tiyatro olmak üzere, gösterilere açmakla buldu. İzmir’in kültür ve sanat kenti olarak tanıtımına da önemli katkıları olan bu uygulama bu gün de sürüyor. KÜLTÜR SANAT

139

26. Uluslararası İzmir Festivali sürüyor. 4 Haziran – 28 Eylül 2012 gibi uzun bir zaman dilimine yayılan Festivalde bu yıl neredeyse yok yok. Her geçen yıl çıtasını yükselten Uluslararası İzmir Festivali bu yıl yine bir ilki başardı ve programında, biri dijital ortamda dünyanın en iyi üç orkestrasına, The Philharmonia (dijital ortamda) Viyana Filarmoni ve Berlin Filarmoni Orkestralarına yer verdi.

4 Haziran’da İzmir’in tarihi sigara fabrikasında “Re- Rite Ses ve Video Enstalasyonu” sergisi ile açılan 26. Uluslararası İzmir Festivali, 20 gün süreyle her yaştan İzmirlinin kendisini Philharmonia Orkestrası’nın bir üyesiy- miş gibi hissetmesini ve müziğin içinde yaşamasını sağladı. Şef Esa- Pekka Salonen yönetimindeki, dünyanın sayılı orkestralarından Philharmonia ile Stravinsky’nin ölümsüz eseri “Bahar Ayini’ni çalma fırsatı bulan sanatsever- ler, bu sergiyle hayallerini de gerçek- leştirdi, şef ve orkestra üyesi olarak müziği içlerinde hissetti. Kentin tarihi mekânlarına festival etkinlikleriyle dikkat çekmeyi yirmi altı yıldır önemli bir görev olarak kabul eden İzmir Kültür Sanat ve Eğitim Vakfı (İKSEV), 26. Festival’in açılışını tarihi İzmir Sigara Fabrikası’nda yaparak bu kıymetli arazinin kente bir sanat mekânı olarak kazandırılmasını dileyenlerin de hislerine tercüman oldu. Tam bir Stravinsky şöleni olarak geçen açılışta, Philharmonia Solistleri ve değerli tiyatro adamı Gürol Tonbul, bestecinin “Askerin Öyküsü” adlı müzikli anlatımını sundu. Ardından da 20 gün süreyle Re-Rite Ses ve Video Enstalasyonu Sergisi, başta çocuklar olmak üzere çok sayıda İzmirliyi ağırladı. EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

140

KAMPÜSTE ROCK KONÇERTO Türkan ve çellosu ile Segal, dinleyici- Tiyatrosu Pink Martini’yi ağırlaya- Çağımızın Paganini’si olarak nitelen- lerini farklı kültürlerin, değişik müzik cak. Türkiye’de çok sevilen Pink dirilen Alexander Markov’un James birikimlerinin ve olağanüstü ustalığın Martini’nin Türk dinleyicilerine bir de Remington ile birlikte bestelediği yarattığı bambaşka tınılarla tanıştırdı. sürprizi olacak. “Rock Konçerto” Festival tarihinde 9 Temmuz Türkiye’de Çin Kültür Yılı ilk kez bir üniversite kampüsünde, MÜKEMMELİN PEŞİNDE etkinlikleri çerçevesinde halka açık İzmir Ekonomi Üniversitesi Açıkhava Yaklaşık 60 yıllık müzik serüven- bir konser var. Batı müziği alanında Gösteri Merkezi’nde yapıldı. Şef Erol lerinde hep “Mükemmeli” arayan Çin’in gurur duyduğu orkestra- Erdinç yönetimindeki İzmir Devlet Camerata Salzburg ve başarıla- sı Shenzhen Senfoni Orkestrası Senfoni Orkestrası, İzmir Festival rıyla gurur duyduğumuz keman Şef Christian Ehwald yönetiminde Korosu ve Markov’un Rock Band’nin sanatçımız Tuncay Yılmaz Celsus AASSM’de çalacak. katıldığı konser, parlak bir yorumcu Kütüphanesi’ndeki konserle oda 10 Temmuz’da bu yıl ilk kez Festi- ve besteci olan Markov’un altın kap- müziği severlere uzun süre unutama- val Mekanı olarak kullanılacak Efes lama 6 telli elektronik rock kemanıyla yacakları bir gece yaşattı. Yılmaz’ın Ticaret Agorasında dünyanın en renklendi. TRT HD kanalı büyük bir parlak Mozart yorumunun yanı sıra iyilerinden Viyana Filarmoni Orkest- ekiple bu sıra dışı konseri kaydetti. Şef ve Obua solisti Hans Jörg Schel- rası çalacak. “Akdeniz’de Bir Liman- lenberger ile birlikte seslendirdiği Deniz ve Müzik” turu kapsamında ROMANTİKLER AYAVUKLA’DA Bach’ın ikili konçertosu çoğunluğu beraberinde binin üzerinde dinleyiciy- Oda müziğinin sayılı topluluklarından yabancılardan oluşan dinleyicileri le Efes’e gelecek Orkestra, efsanevi Faure Quartett, geçen yıl Festival fazlasıyla memnun etti. Şef Herbert Blomstedt yönetiminde konseriyle sanatsal etkinliklere açılan tam bir Schubert şöleni sunacak. Ayavukla Kilisesi’nde çaldı. Adını TEMMUZ’DA FESTİVAL 13 Temmuz’da klasik bale dünyası- taşıdıkları bestesi Gabriel Faure’nin 26. Uluslararası İzmir Festivali’nin nın en büyük isimlerinden Hollanda piyanolu dörtlüsü ile konserleri- Temmuz ayı etkinlikleri, sanatsever- Ulusal Balesi, Türkiye’de ilk kez İzmir ne başlayan topluluk ikinci yarıda lere hayli yoğun geceler vadediyor. Festivali’nde sahneye çıkacak. 50. Brahms’ın Piyanolu dörtlüsünü çaldı. 5 Temmuz’da Çeşme Marina’da Sanat yılını kutlayan topluluk bir baş- Her iki eserde de topluluğun göz ka- Polonyalı Topluluk Kroke Klezmer yapıt, balenin “Hamlet”i olarak tanım- maştırıcı yorumu dinleyenlere sıcağı müziğinin en güzel örneklerini Balkan lanan Adolphe Adam’ın “Giselle”ni unutturdu. ve Akdeniz melodileriyle harmanlaya- sahneleyecek. rak sunacak. 7 Temmuz’da İtalya’nın Festivalin yaz etkinlikleri 14 USTALAR BULUŞMASI gelecek vadeden önemli bir mez- Temmuz’da Çeşme Kalesi’nde Arkas Erkan Oğur, Derya Türkan ve Vincent zosopranosu Francesco Franci’nin Trio’nun konseri ile sona erecek. Segal’i bir araya getiren “Uzakta- resitali var. Celsus Kütüphanesi’ndeki Tuncay Yılmaz (keman), Gustav ki Müzik” gerçek anlamda ustalar konserde Franci’ye piyanist Paolo Rivinius (çello) ve Emre Elivar’dan buluşması gibi geçti. Perdesiz gitarı Villa eşlik edecek. (piyano) oluşan topluluk harika bir ve kopuzuyla Oğur, kemençesi ile 8 Temmuz’da Çeşme Açıkhava programla sevenleriyle buluşacak. KÜLTÜR SANAT

141

FESTİVAL ÖZEL KONSERİ olmak üzere, gösterilere açmakla (Şef Esa- Pekka Salonen ve keman- Klasik Müziğin en büyüklerinden, buldu. İzmir’in kültür ve sanat kenti cı Alexander Markov gibi) olumlu yorumları referans kabul edilen olarak tanıtımına da önemli katkıları EXPO mesajları gurur vericidir. Göz Berlin Filarmoni Orkestrası, 28 Eylül olan bu uygulama bu gün de sürü- ardı edilmemesi gereken nokta bu 2012’de Festival Özel konseri ile Efes yor. Örneğin 26. Uluslararası İzmir değerli sanatçıların mesajlarını İzmir Ticaret Agorasında konser verecek. Festivali, Antik Efes Kenti’nin ticaret Festivali’nde edindikleri olumlu Daimi Şefleri Sir Simon Rattle yöne- agorasını ve tarihi İzmir Sigara Fabri- izlenimler sonucunda vermesidir. timindeki orkestra Türkiye’nin gururu kasını Festival mekânları arasına kat- Bu sanatçılar kendi ülkelerinde de Efe ve Fora Baltacıgil kardeşlere eşlik tı. Bir kentin adının prestijli bir festival bu memnuniyeti dile getirmektedir. edecek. ile anılması o kentin aydın insanların Örneğin Elton John, 2001 yılında yaşadığı çağdaş bir kent olduğu- Efes Antik Tiyatro’da konser vermek İKSEV NEDEN ÖNEMLİ nun da kanıtıdır. Uluslararası İzmir istediğinde, Barışnikov’un menajeri İzmir Kültür Sanat ve Eğitim Vakfı, Festivali, geçen 26 yıl içinde İzmirli kendisine İKSEV ile çalışmasını öner- kurulduğu gün koyduğu hedefle- sanatseverlerin sanatsal beğenilerinin miş ve Elton John’un 17 Temmuz re ulaşmış ve her yıl yeni hedefler yükselmesinde önemli rol oynamıştır. 2001’deki Efes konseri, internette belirleyen bir sivil toplum kuruluşudur. Dünyanın en iyilerini kentlerinde izle- canlı yayınlanan ilk konser olmanın İzmir’in adını duyuracak bir festival me fırsatı bulan İzmirlilerin beklentileri yanı sıra DVD’si o yıl Londra’da en düzenlemek için yola çıkan, zaman yükselmiştir. İzmir’in yerleşik sanat çok satılan yeni yıl hediyesi olmuştur. içinde kesintisiz iki uluslararası kurumları da bu beklentiyi algılamış Kent halkının sahip çıktığı prestijli festival düzenlemeyi başaran İKSEV, ve en iyi şekilde karşılayarak benzer- bir Festival, adını taşıdığı kente Türkiye’nin ilk ve sürdürülen tek ulu- lerine oranla daha verimli ve başarılı başta olumlu yönte tanıtım sağlamak sal beste yarışması, müzik ve dans kurumlar olmuşlardır. üzere pek çok değerli nitelik kazan- eğitimi verdiği Akademi İKSEV’i ve Kültür ve sanat, yaşamın ayrılmaz dırır. yine Türkiye’de bir ilk olan MÜZİK- parçasıdır. Ne yazık bizim eğitim SEV ile İzmir’in kent kimliğini kazan- sistemimizde bu gereklilik çocukla- masında önemli bir rol oynamaktadır. rımıza yeteri kadar aşılanamamak- 26 yıl önce Uluslararası İzmir Festivali tadır. İKSEV, Festivalleri, yarışmaları, başladığında böyle bir sanat orga- Akademi İKSEV’i ve MÜZİKSEV’i ile nizasyonunun İzmir’de uzun soluklu sanatın modern insanın en önemli olmayacağı görüşü hâkimdi. Haklı da gereksinimi olduğu bilincini yerleş- olabilirlerdi zira İzmir’in uluslararası tirmeye çalışmaktadır. İKSEV, EXPO düzeyde sanat etkinliği düzenlene- 2020 adaylık sürecindeki İzmir’in bilecek doğru dürüst bir sahnesi de en büyük kozlarından biridir. yoktu. İKSEV bu sorunu kentin tarihi Düzenlediği etkinliklerin yanı sıra mekânlarını, başta Efes Antik Tiyatro Festivale katılan çok önemli isimlerin 142

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 EGİFED, Türkiye’de öncelikle Bu misyondoğrultusunda alan politikalarıdesteklemektir. ile rekabet gücününartırılmasınıhedef sürekli kılacakortamınyaratılmasıyolu lanımını, verimlilikvekaliteyükselişini desteklenerek enetkinbiçimdekul- kaynaklarının, teknolojikyeniliklerle yerleşmesinin yanısıraülkenindoğal leşmesini, liberalekonomikkurallarının hukuksal vekurumsalaltyapısınınyer yardımcı olmak;piyasaekonomisinin hukuk devletianlayışınınyerleşmesine ne vedemokratiksiviltoplumlaik olarak toplumsalyapınıngelişmesi- uygarlık hedefineveilkelerinesadık gürlüklerine saygılı,Atatürk’ünçağdaş bağlı, girişim,inançvedüşünceöz- rasi veinsanhaklarıevrensel ilkelerine EGİFED’in temelmisyonu;demok- dan yürütülmektedir. Başkanı Sn.Temel Aycan Şentarafın- Kurulu Başkanlığı,budönemEGİAD Sırrı Yırcalı üstlenmişlerdir.Yönetim başkanlığını iseCemalElmasoğluve yaptığı Federasyon’unüçüncüdönem Dönem BaşkanlığınıFatihDalan’ın muştur. Kurucu Başkanlığınıveİkinci bir arayagelmesiyle2004yılındakurul- oluşturmak üzere güçbirliği yaparak üst düzeydebiryönetimkuruluşunu uyumu sağlamak,EgeBölgesinde çalışmalarındabirlikve Derneklerinin sinde kurulubulunanGençİşadamları leri Federasyonu(EGİFED),EgeBölge- - Ege BölgesiGençİşadamlarıDernek işlevi görmektevederneklerinkonfederasyondatemsilifederasyonlararacılığıylaolmaktadır. en güçlüfederasyonlardanbiridir.Federasyonlarbiranlamdaderneklerlekonfederasyonarasındaköprü EGİFED, TürkiyeGençİşadamlarıKonfederasyonu’nun(TÜGİK)kurucuüyelerindendirveTÜGİKbünyesindeki Federasyonu (EGİFED) Genç İşadamlarıDernekleri Ege Bölgesi - yerek hembölgenindeEGİFED’in ilçelerde periyodiktoplantılardüzenle- bulunduğuşehirve olan derneklerin raporudur. Federasyon,ayrıcaüyesi ve Türkiye Tarımı” konulu araştırma Tam Üyelik PerspektifindeEgeBölgesi işbirliği ilehazırlanan“Avrupa Birliği’ne porlardan biriDokuzEylülÜniversitesi dan kamuoyunasunulanenönemlira- yararına sunmaktadır. EGİFEDtarafın- hazırlamakta, üyelerinvekamuoyunun kişi vekuruluşlarınkatkısıylaraporlar gerektiğinde konularındauzmanlaşmış konferans veeğitimlerdüzenlemekte, nek üyelerineyönelikçeşitliseminer, EGİFED, üyesiolanderneklereveder maktadır. ekonomisinin yararlanmasınıamaçla- geliştirmek suretiyle üyelerininveülke daki benzerkuruluşlarlaişbirliklerini çerçevesinde yurtiçiveyurtdışın - oyunu aydınlatmak,mevcutyasalar bilimsel araştırmalaryaptırarakkamu- bulunmak, çeşitlikonularda fikirler üretmek, lobicilikfaaliyetlerinde nomik, kültürel vesosyalkonularda, Bölgesini veTürkiye’yi ilgilendiren eko- çalışmalar yapmak,ayrıcaEge konularda kamuoyunuaydınlatıcı Federasyon’un faaliyetalanınagiren resmi kuruluşlarlailişkilerini geliştirmek, tirmek, üyelerinilgiliolduğuözelve konularda bilgialışverişinigerçekleş - kaynaşmalarını sağlamak,mesleki bir çatıaltındatoplayaraktanışmave Ege Bölgesi’ndekigençişadamlarını - yapmaktadır. ve denetimmekanizmalarında görev temsilci Konfederasyon’unkarar alma ve üyelerindenoluşançoksayıda yönetici EGİFED üyesiderneklerin Temel Aycan Şenbaştaolmaküzere EGİFED Yönetim KuruluBaşkanı Başkan Vekili olarakdagörev yapan çeşitli görevler üstlenmektedir. TÜGİK yönetiminde vediğerorganlarında üyeleriKonfederasyonun derneklerin ğıyla olmaktadır. EGİFED’ioluşturan yonda temsilifederasyonlararacılı- konfederas - görmekte vederneklerin konfederasyon arasında bir köprü işlevi Federasyonlar biranlamdaderneklerle ki engüçlüfederasyonlardan biridir. üyelerindendir veTÜGİKbünyesinde- Konfederasyonu’nun (TÜGİK)kurucu EGİFED, Türkiye Gençİşadamları (BANGGİAD)‘dir.İşadamları Derneği GİAD) veBandırmaGençGirişimci (NAZ- Nazilli GençİşadamlarıDerneği (AKGİAD), Genç İşadamlarıDerneği (MAGİAD),Akhisar İşadamları Derneği (BAGİAD),ManisaGenç rı Derneği (EGİAD) ,BalıkesirGençİşadamla- üyeleri EgeGençİşadamlarıDerneği lendirmektedir. EGİFED’inşuandaki yaptığıfaaliyetlerideğer ve derneklerin alarak bilgialışverişindebulunmakta gündemindeki güncelkonularıele - İnşaat, sanayi ve fabrika malzemelerinde 36 yıllık tecrübe 144

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘11 Güçlü Yunusoğlu, İzmir’in gayrimenkul sektöründe hızlı bir gelişim gösterdiğini söyleyerek bu pazardan İzmirli firmaların daha fazla pay alabilmesi için işbirliği yapması gerektiği mesajını da veriyor. KUŞAKTAN KUŞAĞA “5 yılda ‘Ben işadamı 145 oldum’ diyene gülerler”

“Kentsel dönüşüm demek yıkıp yıkıp tekrardan yenisini yapmak değildir. İstanbul’u yeniden yapamayız. İstanbul’un yaşanabilir artelini belirleyip oraya yönelmek gerekiyor. Benim kafamdaki kentsel dönüşüm; insan dokusuyla, çevre dokusuyla birlikte şehir planlamacılarının da olduğu bir kentsel dönüşüm olmalı. İnciraltı’nda yeni ve yaşanabilir bir alan yaratılmalı. Keşke daha önceden bitişik nizam tercih edilmeseydi. Bugün Karşıyaka’da bu farkı görürsünüz. Siyasi rant olmamalı.”

RÖPORTAJ: Seda GÖK

Baba Kadir Yunusoğlu oğlu Güçlü önemine dikkat çeken Güçlü aileye bağlı ve mükemmeliyetçi… Yunusoğlu’na üniversitenin birinci Yunusoğlu, “İş adamı demek; Babasını “Üzüldüğü bir konuda çok sınıfında okurken sorar, “Oğlum mimar demek, kalfa demek, usta konuşup kendi enerjisini tüketiyor” işadamı mı olmak istiyorsun, yoksa demek, psikolog demek, doktor diye eleştirmesine karşılık Güçlü mimar mı?” Güçlü Yunusoğlu, demek, insan demek… Bu Yunusoğlu, “Vallahi kızım haklı” bu sorunun önemini yıllar sonra kişinin bunları anlayabilmesi için diyecek kadar samimiyetiyle iz “İş adamı olmak zor, ama asla bir vizyona sahip olması lazım. bırakıyor. pişman değilim” diye cevaplıyor. Zamanla pişiyorsunuz. 5 yılda, EGİAD’ın 8. dönem yönetim Güçlü Yunusoğlu ise kızı Gizem’e ‘Ben iş adamı oldum’ diyemezsiniz. kurulunda da aktif olarak görev üniversitenin birinci sınıfında İnsana gülerler. 25. yılımda ‘Ben yapan Güçlü Yunusoğlu ve EGİAD “Bana farklı proje üretip gel, hiçbir şey değilim’ diyorum. üyesi olan kızı Gizem Yunusoğlu arkandayım” diyerek genç kuşağın Çok şey öğrendikçe hiçbir şey ile baba-kız ilişkileri başta olmak girişimciliğini destekliyor. Baba- bilmediğimizi görüyoruz. Bir insan üzere hedefleri, İzmir’deki kız, önümüzdeki dönemde hizmet bilgiye aç, gelişime açık olmalı” gayrimenkul sektörünün gelişimi sektörü odaklı yeni projelere diyor. ile Türkiye ve İzmir’in gündeminden birlikte imza atmayı hedefliyorlar. Gizem Yunusoğlu’nun gözünde önemli pay alan kentsel dönüşüm İş hayatının 25. yılında bilginin babası; duygusal, çok çalışkan, üzerine sohbet ettik. 146

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘11 İzmir’de batıyadoğrugelişimikeş - gelişeceğini tespitetmiş. dönemde İzmir’inhanginoktalarında kul alanındaişyapmayabaşlar. Bu Babam İzmir’eyerleşirvegayrimen - tarafından 1971yılınadayanıyor. kuruluşu babamKadirYunusoğlu kadar yansıyor. Buaileşirketinin sahibiz. Budabizimçocuklarımıza altından kalkmayısevengenyapısına Çayeli kökenlibiraileyiz.Zorişlerin GÜÇLÜ YUNUSOĞLU:AslenRize mısınız? Okurlarımıza kendinizitanıtır Güçlü Yunusoğlu kimdir? ağacının yadakayanıniçindegizlenecek. kadar organik olduğunu düşünün. Kapı pencere hissetmeyeceksiniz. Meyve o bir kabuğunun dış ve Fonksiyonel birleştirin. ile teknoloji Bunu gibi. ları çadır- Göçebe ferahtır. çok içi evlerinin Eskimoların ediyorum. hayal içinde yapı organik daha Onu edin. hayal gelişmişini kabuğunun Yumurta yacak. Barınma ihtiyacına cevap verecek ama ergonomik olacak. Kolon kiriş olma- Nasıl birbinahayalediyorsunuz? mız oldu.İzmir’debiralımgücü var. yapmaya başladık.Tabii kizorlukları- sürecine girdik. Artıkdaha özelişler ledi. 1987yılındanitibaren değişim Kendisi dearkamızdaolacağını söy- aldı. Bizleriyüzde50-50ortak yaptı. di. İkikardeş olarakbizlerikarşısına bize çokbüyükbiriyilikyaptı.Güven- oldu. Babammezunolduktansonra bitirdim. Abimdemakinemühendisi tesi MimarlıkBölümü’nü1987yılında devam ettirdik. DokuzEylülÜniversi- lamış. Bizdebabamızınmesleğini Kendi özsermayesiilebuişebaş- fedip, buralaraarsayatırımıyapmış. le. Onunnedemekistediğinişimdi GÜÇLÜ YUNUSOĞLU:Kesinlik - kazandırıyor. Bu soruaslındabüyükbirbakış açısı mı olmakistiyorsun,mimar mı?’ dedem onasoruyor, ‘Oğlum,işada- diyalog var. Babamokulubitirdiğinde babam arasındayaşanangüzelbir GİZEM YUNUSOĞLU:Dedemile devam etmeyidüşünüyoruz. da oluşmasınıveondansonrayola Mezun olduklarındabuanayasanın konusunda çalışmalarımızolacak. ediyor. AileAnayasası’nıoluşturmak Mimarlık alanındaeğitiminedevam Oğlum iseDoğuşÜniversitesi’ndeİç son sınıföğrencisi. tişim FakültesiHalklaİlişkilerBölümü Kızım, İzmirEkonomiÜniversitesiİle- Bugüne kadarbenihiçüzmediler. tuğa oturmalarıgerektiğini biliyorlar. Çocuklarım dahazmederek okol- koltuğuna oturayımolmayacak. yetişecekler. Öyle hemenbabamın içinde çalışarakolacak.Temelden Bu dabizimprofesyonel ekibimizin yetişmeleri gerektiğine inanıyorum. bizden sonrabayrağıdevralacak.İyi görev almayabaşlayacak. Onlar önemli. Bunoktadaoğlumvekızım Nesilden nesilegeçişsüreci çok tiğini belirlemeyeçalıştık. ihtiyaca nasılcevapvermemizgerek - arz-talep dengesiniiyikavrayarakmı terek çokinşaatyaparakmı, yoksa yolları araştırılmalı.Çokkonutüre - Öz sermayeningüçlendirilmesinin yeni biryapılanmadönemiyaşadık. diye bekliyorduk. Busüreçte bizde Her ABDdönüşündeneaçıklayacak Türkiye içinönemliydi. başladığı yeniekonomiprogramı Bakanı KemalDerviş’inuygulamaya nemin EkonomidenSorumluDevlet si içindebirmilatniteliğindedir. Dö- 2000 yılıbanagöre Türkiye ekonomi- 2000 yılındafarkettik. ve profesyonelleşmemiz gerektiğini bizim dahaçokkurumsallaşmamız gelişiyor ki.Bunaayakuydurmakiçin ettik. Dünyaekonomisiokadarhızlı sürekli yükseltmeodaklıhareket şekilde taşımakiçinçalışıyoruz.Çıtayı babamızdır. Bizdebubayrağıeniyi sermayeyi vermiyor. Sermayesahibi Fakülteden mezunolurkenrektör rimizi deyoksaymamaklazım. bu kararımıgüçlendirdi. Kendibece- mesleğimin devamıolmasıdatabiiki tan beritekistediğimbuidi.Baba GÜÇLÜ YUNUSOĞLU:Çocukluk- miydi? Mimarlık okumaksizintercihiniz gelişimimizi hızlandırdık. yardımıyla yeniliklerikullanarakkendi Bu potansiyeligeliştirdik. Teknolojinin büyüdünüz? Güçlü Beynasılbirevde törüne yönelikçalışmalarımızvar. GİZEM YUNUSOĞLU:Turizm sek- Hangi projeyi geliştirdiniz? rinde çalışmalarınısürdürüyor. dedim. Gizem,şimdiyeniproje üze- yaşadık. ‘Banafarklıbirproje ilegel’ üniversitedeki ilkyılındaşudiyalogu GÜÇLÜ YUNUSOĞLU:Kızımın hedefim başarılıolmak. riz. Farklısektöre geçsemdeöncelikli Daha farklıbirsektöre geçişyapabili- bir şeyleribaşarmakiçintercih ettim. hedeflerimiz var. Okuduğumbölümü GİZEM YUNUSOĞLU:Ortak bir sorusordu mu? Babanız sizededenizgibibutarz olmalı. bilgiye açolmalı.İnsangelişimeaçık bilmediğimizi görüyoruz.Birinsan rum. Çokşeyöğrendikçe hiçbirşey yılımda ‘Benhiçbirşeydeğilim’diyo- GÜÇLÜ YUNUSOĞLU:Asla.25. mısınız? İş adamıolduğunuziçinpişman İnsana gülerler. ‘Ben işadamıoldum’diyemezsiniz. lazım. Zamanlapişiyorsunuz.5yılda, layabilmesi içinvizyonsahibiolması insan demek…Bukişininbunlarıan- psikolog demek,doktor demek, kalfausta kolay değil.İşadamıdemek;mimar ki sonundaişadamıolmakhiçde düm. Sonrabir5yıldaha.Anladık biraz düşün’demişti.5yıldüşün- mıyım?’ diyesormuştum.Bana‘Sen değil miyim?Mimarlıkyapmayacak daha iyianlıyorum.‘Zatenmimar GÜÇLÜ YUNUSOĞLU:Zaman Egosu olanbirbabadeğil. dikkat edenbirisi.Hafızasıçok iyidir. öyle konuştu.Babamgöztemasına da eğildivebizimboyumuzagelip tepeden konuşmadı.Fizikselolarak Biz, küçükkenbabamhiçbirzaman alma kültürünüaşıladı. birey olarakkabuledip,ortakkarar konuştum. Kararalırkenbizlerihep ilişkimiz. Birçok konuyuilkbabamla baba-kız ilişkisindençokötebizim züktüğünden dahahassasbirisi.Bir GİZEM YUNUSOĞLU:Babamgö- Güçlü Beynasılbirbabadır? ile ilgilideğil,insanıniçindengeliyor. net görmekmümkün...Okuleğitimi Yelken Evleri Projemizde bunuçok nabileceğini oevdeçoknetgördüm. etkilemiştir. Yaşamın keyfininnasılalı- sonraki projelerimdeki çizimlerimide hayatımda önemliizlerbırakmıştırve süre kaldık.Oradakiyaşantıbenim hatırlıyorum. Oevde3-4yılgibibir çok güzeldi.Oeveâşıkolduğumu tavanlı, ahşapbirevdi.Bahçesi yenilen, kestanepişirilen,yüksek olan, girişkattakisofasındayemek büyüdüm. Bodrumkattamutfağı büyük önemivardır. BirRumevinde geçmiştir. Okulhayatımdaannemin tutan biryapısıvarvebubanada Annemin iseailebağlarınıayakta dönük biriyim.Babamabenziyorum. dönükler. Benisebirazdahaiçime tam tersibiryapıyasahipler. Dışa kardeşim, birdeağabeyimvar. Onlar uyumlu, alınganım.Benimbirikiz istiyorum’ demiş.Yapı olaraksabırlı, yorsun’ oda‘Mutlubirçocukolmak çocuğa sormuşlar, ‘Neolmakisti- kandır. Çokmutlubirçocuktum.Bir aile çocuğudeğiliz.Ailemizçalış- GÜÇLÜ YUNUSOĞLU:Zenginbir başka hayallerivardı. Benim içmimar seviyordum. Babamınbenimle ilgili çocuktum. Söylenenintersiniyapmayı için bubölümütercih ettim. İnatçıbir Aslında birazkafamındikinegittiğim olarak bubölümütercih etmedim. yüzeysel olarakkabuledilmiş.Bilinçli şimdiye kadardiğersektörlerde çok fakültesinde okuyorum.Bubölüm GİZEM YUNUSOĞLU:Ben,iletişim olacak? Farklı alanlarda yatırımlarneler katılıyorum. ifade etmeliyiz.Kızımdoğrusöylüyor, daha çokeylemedökerek, kendimizi daha azkonuşmalıyım.Konuşmadan GÜÇLÜ YUNUSOĞLU:Kızımhaklı, söylenir. Karşıtarafbunuanlamazbile. kendi enerjisinitüketiyor. Çokkırılırsa şeyleri desöylüyor. Bunedenlede konuşuyor veiçindetutmasıgereken GİZEM YUNUSOĞLU:Bazençok mi? Size hiçbirdavranışıtersgelmedi sert çıkışlaroldu. GİZEM YUNUSOĞLU:Tabii kidetatlı zaman tabiîkiçıkışlarımızolmuştur. almak istiyoruz. rıyorum. İşletmecilikboyutunda dayol Her projemden kendimebirtaneayı- ayrılıyorum ya.Ayrılmak ağrımagidiyor. tıktan sonrasatıyorumveoradan üzülüyorum biliyormusunuz?Yap- GÜÇLÜ YUNUSOĞLU:Benneye dinlenme tesisiolabilir. bir işinucundantutacağız.Güzel şim, babam,ben,annem,hepimiz da yolalmakistiyoruz.Erkekkarde- sektörüne yönelikbutikotelcilikalanın- için bubölümütercih ettim.Turizm Ama sırf“Hayallerimvar’diyebilmek olmamı istedi.Aslındabendeistedim. 147 KUŞAKTAN KUŞAĞA 148

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 bir ressam resmine değerbiçemiyor satarken pazarlıkyapamıyor. Nasıl GİZEM YUNUSOĞLU:Babam arıyor vekutluyor. İyibirbabaolarak arkadaşım babalargünündebeni GÜÇLÜ YUNUSOĞLU:Birçok Mükemmeliyetçiliği vardır. gusal, çokçalışkan,aileyebağlıdır. GİZEM YUNUSOĞLU:Babamduy - konusunda çokiyidir. benim kadarhissetmiyor. Amaanaliz daha yatkın.Tcetvelininheyecanını bir yetenekvaramaişadamlığına ki. Mimarlıkkonusundadainanılmaz Çevresindeki doğruinsanlarlatabii iş adamıolacağınainanıyorum. eder amaözünüverir. Onuniyibir 100 kelimeederken,o10 çok soğukkanlıbirçocuktur. Biz GÜÇLÜ YUNUSOĞLU:Sezgin, Oğlunuz dayetişiyor… yol alacağım. mak istiyorum.İnsankaynaklıbirişte ilişkiler bölümüolanbiralandaçalış- işletmesi yadaorganizasyonhalkla çalışacağım. Birkaçyılbutikotel gördükçe üzülecek.Başka yerlerde emir veremeyecek. Yorulduğumu daha duygusalsüreç olacak. Kızına yorum. Babamlabaşlarsakeğer başka şirketlerde çalışmak isti- önümüzdeki yılbitiyor. Birkaçyıl GİZEM YUNUSOĞLU:Okulum hayatı paylaşmayıseviyorum. sattığım insanlarlasonradanda çok seçicidavranıyorum.Benyer farkında. Oyüzdenmüşterilerimde satıyorum. Aslındainsanlarbunun kızım çokhaklı.Beninsanlarayaşam GÜÇLÜ YUNUSOĞLU:Bukonuda olmalı. çıkmak istiyoruz.Babamdahakatı verirse benvekardeşim bir adımöne aşamasında artıkbabamdaizin sa, babamdadaaynıöyle.Pazarlık - ve yabancıbirçok yatırımcının gelişim var. Özellikleİzmir, yerli İnşaat sektöründehızlıbir için yapmamakgerekiyor. bir yarışmaaçılmalı.Bunuoyavcılığı geçirelim. Hattabakanlıknezdinde leşim alanlarıplanlayalımvehayata İnsan ölçeğine,dokuyauygunyer siyasi uygulamalaryapmamak... Bayraklı daolabilir. Önemliolanyanlış bir günyeralmakistiyorum. lar yapabiliriz.Oprojenin içindeben Lüks değilsosyaltesisleriolanbina- mızda birkonutbölümüdevar. EXPO içinzeminetütlerinebaktığı- İnciraltı’nda bunuyapmakisterdim. hak ediyor. Benimbirhayalimvar. çalışmalar yapılabilir. İnsanımızbunu yapmayalım? Siteleranlamında 1 artıveya2tarzındaneden yum oluşturaraknedenyapmayalım? büyük olmasadagüzelbirkonsorsi- bir mesajveriyor. Belkibizlerokadar diyor. Aslında bizedeburadaönemli dokuda yerleşimalanıyaratırım’ Ondan sonraorayaçokdahadeğişik ‘Sağlam olmayanbinalarıyıkarım. ağırlığı oldu.Hükümetinpolitikası dönüşüm projelerinde TOKİ’nin ciddi GÜÇLÜ YUNUSOĞLU:Kentsel hitap edecekmisiniz? tecrübeyle ortagelirgrubunada gruba hitapediyorsunuz.Bu hemen farkediliyor. AveAplus projeleriniz kendiçizgisiyle Kent mimarisindesizin işlenmesi gerekiyor. başladım. Girişimcilikruhumvar, ama Orada kendimidahaiyitanımaya dönem politikanıniçindegörev aldım. niye sorularınıkendinesormalı.Bir var. Birinsanhersabahneden,niçin, duydum. Evet,mükemmeliyetçiliğim not etmelerindenbüyükmutluluk - nedenle Urla’yageliyor. alacak. İnsanlar, İstanbul’dansırfbu yayılırsa çevresi çokdahahızlıyol Tunç Soyergetirmiştir. Okavram ramı ilkolarakSeferihisar’aBaşkan edildi. Sessiz,sakinbirkent.Bu kav- Gelecek vaatediyor. Birazgeçfark gelişime müsaitbiryer. yer inanılmazdeğerlibiralan.Urla İnancım halavar. İYTE’ninolduğu ama bunaEGİADbiryolaçacaktır. alabiliriz. Bunasılolurbilemem Teknopark Projesi’nin içindeyer Projesi. EGİAD’ın birhayalivardı. Teknopark bırakmamız gerekiyor. olmuyor. Bireysel egolarıbirkenara lazım. Sadecetoplantıyapmakile dık. Amaçokgeçkalmamakda Ama henüzdoğruzamanıbulama- içinden 2-3tanearkadaşımızvar. çabuk tutmamızgerekiyor. EGİAD derdinde. Bunudikkatealırsak elimizi Parayı birşekildepiyasayasunma değil. Birdefaktöringşirketlerivar. sadece İstanbul’dangelenfirmalar gidecek. Pazarda gözüolanlar mazsak bupastadakipayelimizden içinde olmazisekveortaklıkkura- zun olması.Eğerbizlerbirpaylaşım alaylı hemmekteplibirkadromu - yaşanacak. Bizimavantajımızhem kuşak. Ancakbizdensonradeğişim kuşağı dahaalaylıdiyebileceğimizbir kadar bukuşakyoktu.Babalarımızın mektepli olmasıgerekiyor. Bugüne bu işiyapanlarınhemalaylıde Sadece yap-satmantığıiledeğil, müteahhidin tanımıyanlışyapılıyor. GÜÇLÜ YUNUSOĞLU:Maalesef görüyoruz. Neden? gelen yatırımcılarınyararlandığını değil dedahaziyadedışarıdan potansiyelden İzmirlifirmalar karşımıza çıkıyor. Buşehirdeki merceğindeki birşehirolarak

Kentsel dönüşüm kavramını tam algılayabildik mi? GÜÇLÜ YUNUSOĞLU: Aslında bu konu yarım kaldı ve içim biraz daraldı. Kentsel dönüşüm demek yıkıp yıkıp tekrardan yenisini yapmak değil- dir. İstanbul’u yeniden yapamayız. İstanbul’un yaşanabilir artelini belirle- yip oraya yönelmek gerekiyor. Benim

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 kafamdaki kentsel dönüşüm; insan dokusuyla, çevre dokusuyla birlikte 150 şehir planlamacılarının da olduğu bir kentsel dönüşüm olmalı. İnciraltı’nda yeni bir alan ve yaşanabilir bir alan yaratılmalı. Keşke daha önceden biti- şik nizam tercih edilmeseydi. Bugün Karşıyaka’da bu farkı görürsünüz. Siyasi rant olmamalı.

İzmir’deki kentsel dönüşüm sürecine dair önerileriniz neler? GÜÇLÜ YUNUSOĞLU: Kadife- kale çok önemli. Orası kurtarılmış bölge idi. Oradaki insanları alıp, Limontepe’de barınmasının sağlan- Bu kadar iş gücünü nereye kanalize seviyoruz. Üç tane köpeğimiz var. dığında Kadifekale eskiye dönecek. edeceksiniz? Sokakta bile sevdiğimiz hayvanlarımız Rahatlıkla çıkacaksınız. Burayı var. İnanılmaz bir terapi. İş yerinde ve yenilemek gerekiyor. Burası, İzmir Bu şehre gökdelen gerekli mi? evde huzur hâkim. Olumsuz bütün turizmi için çekim merkezi haline gelir. GÜÇLÜ YUNUSOĞLU: Hayır. Yer enerjiyi alıyorlar. Onları aileden biri Ankara- Porsuk’ta bu başarılmış. yoksa evet olabilir. Ama bizim bu gibi görüyoruz. Ölümle karşılayınca Çevre Bakanlığı kuruldu. Burada şehirde yer sorunumuz yok. Mimar üzülüyoruz. Papağanımız vardı ve amaç kentsel dönüşümdü. İzmir’de gözüyle bakarsam, kent dokusunu öldü. kentsel dönüşüm aslında eski Beledi- bozmadan yaşanabilir alanlar yarat- GİZEM YUNUSOĞLU: Birlikte Yalan ye Başkanı Yüksel Çakmur dönemin- mak zorundayız. Dünya ve Muhteşem Yüzyıl dizisi’ni den itibaren başlamıştı. Ama bunun izliyoruz. Tarihi seviyoruz. Birlikte devamı getirilmeliydi. İzmir’in şehircilik anlamında bazen senaryoyu bile yorumluyoruz. şartlarını da göz önünde Tarih tekerrürden ibaret. Bayraklı sahil şeridi, Gökdelenler bulundurduğumuzda geleceğini Bölgesi ilan edildi. Sermayesi nasıl görüyorsunuz? EGİAD okurlarına mesajlarınız. güçlü gruplar yatırım yapıyor. GÜÇLÜ YUNUSOĞLU: Gelecek GÜÇLÜ YUNUSOĞLU: EGİAD bir Zemin olarak hassas bir alanda konusunda kaygılarım var. Karamsar ailedir. Her an bilgiye ulaşabiliyoruz. bu yatırımlar yapılıyor. Şehrin değilim ama geleceği göremiyorum. Aile içinde insan ilişkilerine dikkat itibarı çok önemli. Gökdelenler Rant hesaplarıyla hareket edilmemeli. etsinler. Ayrıca kurumsallığın ötesinde Bölgesi projesinde şehrin silueti insanlara farklı bakış açıları kazandırı- anlamında nelere dikkat edilmeli? Baba kız boş zamanlarınızda yor. Bu kapsamda duygusal bakaca- GÜÇLÜ YUNUSOĞLU: Artık ileri neler yapıyorsunuz? ğım ama aile içi ilişkilerin ne derece teknoloji var. Siz bu teknolojiyi uygu- GÜÇLÜ YUNUSOĞLU: Ailecek düzeyli olması gerektiğini öğretiyor. larsanız neden çok katlı bina yatırımı yemek yemeyi seviyoruz. Gizem’in Seminerlerden ders çıkarılmalı. Gi- yapılmasın ki. Teknik anlamda çözü- bana yemek yapmasını seviyorum. zem geçtiğimiz günlerde dernekteki lebilir. Sıvılaşma varsa gerekli yatırım Mutfakta iyi değilim ama masayı ilk plaketini aldığında kızımla yaşıt yapılır ve yol alınır. Ben başka bir açı- hazırlıyorum. olan bir dernekten plaket alıyordu. dan bakmak istiyorum. Bu yoğunluğu GİZEM YUNUSOĞLU: Brownie ye- GİZEM YUNUSOĞLU: Babamın kaldırabilecek mi? İzmir’i bir Şanghay meyi seviyor ve gecenin bir yarısında yönetimde olduğu dönemde ailecek mı yapmak istiyoruz ve bunun için mi istiyor. Ben de yapıyorum. etkinliklere katılırdık. Bu EGİAD’ın uğraşıyoruz? Hong Kong yorgundur aileye verdiği önemin güzel bir ifa- tıpkı İstanbul gibi. Şanghay daha Ortak hobiniz var mı? desiydi. Başarının temelinde aile var. gençtir. İzmir, Şanghay olabilir mi? GÜÇLÜ YUNUSOĞLU: Hayvanları Bunu öğretiyorlar.

GÜÇLÜ YUNUSOĞLU: “İzmir’deki pazarda gözü olanlar sadece İstanbul’dan gelen firmalar değil. Bir de faktöring şir- ketleri var. Parayı bir şekilde piyasaya sunma derdinde. Bunu dikkate alırsak elimizi çabuk tutmamız gerekiyor. EGİAD içinden 2-3 tane arkadaşımız var. Ama henüz doğru zamanı bulamadık. Ama çok geç kalmamak da lazım. Sadece toplantı yapmak ile olmuyor. Bireysel egoları bir kenara bırakmamız gerekiyor. Eğer bizler bir paylaşım içinde olmaz isek ve ortaklık kuramazsak bu pastadaki pay elimizden gidecek.”

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 152 İyi, Temiz ve Adil

Yiyeceklerin iyi, lezzetli ve kaliteli olması kadar temiz ve adil olması gerektiğine işaret ediyor. “Buono, Pulito e Giusto” yani “İyi, Temiz ve Adil” adlı kitapta örneklerle bu kavramların önemi vurgulanıyor.

Carlo Petrini son kitabında bu noktalara kelimelerinin benzeşmesiyle oynayan dikkat çekerken gastronomi kelimesine Petrini, herkesi menşei karanlık olan çok daha geniş bir anlam ve sorumlu- lezzetleri sorgulamaya çağırıyor. luk yüklüyor. Yiyeceklerin iyi, lezzetli ve Temizlik ise sadece hijyenik bir kavram kaliteli olması kadar temiz ve adil olması olarak algılanmıyor, kimyasalların, gerektiğine işaret ediyor. “Buono, Pulito GDO’ların olmadığı yiyecekler kastedili- e Giusto” yani “İyi, Temiz ve Adil” adlı yor. Temizlik aynı zamanda ‘Temiz Eller’ kitapta örneklerle bu kavramların önemi kampanyasını akla getiriyor, arkasında vurgulanıyor. kanunsuzluk ve haksız kazanç yatan Temiz ve adil kavramları gastronomi gıda tröstlerine de gönderme yapıyor. dünyasında yeni yeni yer ediniyor. Bu noktada adil olma kavramı kendi- Petrini tabağımızda yer verdiğimiz her liğinden devreye giriyor. İşçi-köylü ve yiyeceğin sadece iyi yani lezzetli ve küçük üretici haklarına da vurgu yapan kaliteli olmasına önem vermenin so- hareket üreticiyi kollamanın önemini rumsuzluğuna işaret ediyor. Bu üçayak vurguluyor. Tohumun çiftçiye ait olması üzerine oturmayan yiyecek üretimlerinin gerektiğini savunuyor. Dünyayı bekle- etik sayılamayacağını vurguluyor. Örne- yen önemli sorunların başında çiftçinin ğin Kaliforniya’da yetiştirilen mükem- tohum hakkının tehdit altında olması mel organik tarım ürünlerinin yarı-köle ve tohum ticaretinin küresel şirketlerin Meksikalı işçilerin koşulları düzelmedik- tekeline geçmesi olarak görüyor. Bu çe etik sayılamayacağını, ormanları yok noktada geleneksel tarım mirasına ve ederek açılan Barolo bağlarının şarapla- yerel üretimlere sahip çıkmamız gerekti- rının kabul edilemez olduğunu, çevresel ğini söylüyor. değerleri ve bio-çeşitliliği gözetmeyen Petrini üreticiyi dışlayan hiçbir gastro- hiçbir üretimin desteklenmemesi ge- nomik faaliyet olamayacağını söylerken rektiğini söylüyor. Carlo Petrini lezzetin üretici tüketici ilişkisine farklı bir bakış bir bilgi işi olduğunu söylüyor. İtalyanca açısı getiriyor. Tüketici yerine yardımcı- dilinde ‘Sapore/Tat’ ve Sapere/Bilmek’ üretici tanımını yeğliyor. Böylece üretici/

Nedim Atilla Gazeteci-Yazar yardımcı-üretici arasında hayat akışını sağlayan bir göbek bağı kurulmuş oluyor ve mücadele cephesi geniş- liyor. Çevreye saygılı olan ve bio- çeşitliliği gözeten yardımcı-üreticiler zevk düşkünü ‘gurme’ler olmaktan ziyade, insan ve çevre haklarını göze- ten ‘eko-gastronom’lar oluyor. SLOW FOOD HAREKETİ’NİN GÜNÜMÜZ DÜNYASINA BAKIŞI GURME Endüstriyel tarım modelinin uygu- 153 lanmasının, köyden kente göçün sebebi ve sonucu olduğu bilinen bir gerçek… Bu endüstriyel tarım modeli, savaşlar sonrasındaki en karanlık çağlarımızda bizi açlıktan korumuştu. Yine de bu model, nüfusun önemli bir kesiminin sorunlarına çare olamadı. Her şeyden önemlisi, fakirliğin yaygın olduğu kırsalda, kitlelerin prob- koparan büyük dağıtım şebekesinin anlamına gelmemekte, aynı zamanda lemlerini çözemedi. Ayrıca bu gıda hakimiyetine son verecektir. para kazanmak için de (yerellik çerçe- üretim metotları, insan faaliyetlerinin ABD’deki çiftçi pazarları ve belediye vesinde cemiyet ekonomisi) mükem- sürdürülemezliğinin temel sorumlusu- destekli tarım bu yeni yöntemlerin mel imkanlar sunuyor. Örneğin Hanoi dur da. Kimyasal ürünlerin gelişigüzel sadece birer örneğidir. Bu yöntem kentinin (Vietnam) varoşlarında, tarım kullanımı, karbondioksit salınımının göz ardı edilemez ve bir o kadar da artışı, biyolojik çeşitliliğin azalması arzulanan bir olgu olan tarımın yeni- gıda üretimimiz sebebiyle dünyamı- den yerleştirilmesi için gıda dolaşımını zın dayanma sınırlarını zorlayan ve kısaltan olası yöntemlerden biridir. ona hasta eden en önemli hasarların İşte size geleceğin senaryosu: Kentin arasında yer alır. Eğer kentsel yapının yaşamsal çevresine bütünleşmiş, tüm doğal kaynakları tükettiği düşü- dünyanın geri kalanı ile iletişim halinde nülürse, kırsal alanlar yeni yayılımcı ve yerel kaynakları çevreye duyarlı bir olmayan teknolojilerin ve sürdürebilir şekilde kullanan küçük ölçekli tarım üretim felsefelerinin savunucuları ve birlikleri. önde gelen örnekleri olmalıdırlar. Daha iyi bir yaşam için birbirine bağlı Çünkü artık sebepsiz yere har vurulup amaçlarına ulaşabilmek için birbirle- harman savrulan, sürekli yağmalanan rini destekleyen üretici ve tüketicinin yerler olmayı devam ettiremezler. coğrafi yakınlığı çok önemli olacak. Kırsal alanlar kendilerinin belirlediği Teknoloji bu sürdürülebilir rasyonel- kentsel alanlara da yayılacak yeni ve leştirme sürecinde çok hayati bir gerçekten de öncü gıda üretim ve da- rol oynayacak. Bu olay yetiştiriciler ğıtım yollarını takip etmelidirler. Aşa- açısından, geleneksel bitki ve hayvan malı ama engellenemez bir şekilde türlerinin korunması ve geliştirilmesi, gıda sistemlerinin yeniden yerleşimi ekosistemi korunması ve “toprak halkın gelirinin yüzde 50’den fazlasını (re-localization) zorunlu olarak bu sü- algısı” (terroir) potansiyelinin hayata karşılıyor. Tarımın yeniden yerleştiril- rece dahil olacaktır. Her şeyden önce, geçirilmesi yoluyla gerçekleşecek. mesi erken 20. yüzyılda olduğu gibi bu yeniden yerleştirmenin ilk işaretleri Yenilenebilir enerji kaynakları kullanıla- zamanı dolmuş tarım modellerine halihazırda mevcut: Dünyamızın kuzey cak, çiftçilere yeni hizmetler sunula- geri dönmek anlamına gelmiyor. Bu, kesimlerinde genç insanlar yenilikçi cak, böylelikle üreticiler toplumdan tarımın olanakları dahilinde doğayı yok tarım ve ticaret biçimlerini uyguluyor. koparılma kaygısı hissetmeyecekler. etmeden ondan faydalanmayı öğren- Organik metotlar bu yeni çiftçiler için Aslında aynı zamanda da kentli çift- diğimiz ve tarımın yeniden en önemli olmazsa olmaz bir koşul. çilere dönüşecekler. Dünyanın güney sektör olduğu bir yol… Sürdürülebilir Yeni çiftçiler yayılımcı ve tek çeşit yarım küresindeki birçok kent örneğini bir şekilde bir şebeke oluşturan kimi tarımın (monoculture) seri üretim takip ederek, politikacılar ve şehir yerleştirilmiş sistemler atık üretimini ve tekniklerinin gelişigüzel kullanımından planlamacıları özel ve eğitim amaçlı kaynakların kullanımını düşürecek ve daha yararlı ve sağlıklı olan eski usul sebze bahçeleri, bu işe tahsis edilmiş bize daha iyi gıda sağlarken, yeniden çiftçiliğin alışkanlık ve uygulamalarının çatı, teras ve yeşil alanlar gibi kamu arzulanan bir mesleğe dönüşecek ve yeni teknolojilerin bir birleşimini alanlarında yurttaşlarının nasıl kentler olan çiftçiliğin gururunu da yeniden deniyorlar. Eğer kırsal faaliyetlerin yetiştirecekleriyle ilgilenmek zorunda tahsis edecek. Bu kırsal alanların ekolojik yönüne daha fazla özen gös- kalacaklar. ABD’de sebze bahçeleri yeniden önemini kazandıracak bir terilirse ürünler tüketiciye daha fazla gitgide gıda üreten yerlere dönüştü- yoldur. Yerel toplum için üretilen kali- ulaşabilecek. Bu kendini şehirlerle rüldü. San Salvador’da insanlar için teli gıdalarla dolu ama aynı zamanda kırsal arasındaki tek aracı olarak da- yeşil alanlarda tarım yaparak kendi gezegenimizin çevresinin korunduğu yatan, sürdürülemez olduğu kanıtlan- toprak erozyonundan korudular. güzellikler içinde yaşanabilir alanlar. mış sistem ve zihniyetler oluşturan; Kentte üretim yapmak sadece kent Bu seçkin alanlar, kentsel bölgelerde kent ve kırsalın birbiriyle olan bağını nüfusuna ucuz taze gıda üretmek önemli miktarda yer edineceklerdir. Seyyahların “İonia’nın en güzel kenti” olarak andıkları Smyrna ve yüzyıllardır önemini korumuş, günümüzde de sokakları dolup taşan Kemeraltı’nın saklı tarihi gün ışığına kavuşuyor EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 154 Tarih, İzmir’de nefes alıyor

Hergün ortaya çıkarılan yeni hazineleriyle tarih severlere göz kırpan Smyrna’nın sokaklarında gezinirken yaşadığınız kente farklı gözle bakmaya başlarsınız

HAZIRLAYAN: Özde KILINÇ

İzmir, yüzyıllar boyunca farklı uygar- merkezi olan Agora ve İpek Yolu’nu lıkların ve dinlerin evi olmuş bir şehir. denize bağlayan Kemeraltı, bu Bugünkü Bayraklı’da Amazonlar güzergâhın en önemli merkezlerin- tarafından kurulan ilk şehir, Pagos den. Bu sayımızda tarihin fısıltılarına Dağı’nda (Kadifekale) tekrar inşa kulak vereceğimiz bu mekânlardaki edildi. Pek çok antik şehir savaşlar, yapıları, efsaneleri ve onlara hayat doğal afetler, salgınlar nedeniyle terk veren insanları anlatacağız. Sırasıyla edilerek tarihin tozlu raflarında yer her birini gezecek, bizden çok önce alırken Smyrna, her daim liman kent- yaşayanların kentimize bıraktığı tarih lerinin göz bebeği oldu. Smyrna’nın hazinelerini keşfedeceğiz. yapılarının bir kısmı günümüze ulaşa- mamış olsa da hala ayakta olanlar o AMAZON KRALİÇESİ SMYRNA günlerle ilgili ipuçlarıyla doludur. Kentin efsanesi, Herakles’ten Son dönemde artan restoras- kaçan antik çağın savaşçı kadınları yon çalışmalarıyla önemli bir tarih Amazonlar’ın yeni kraliçeleri Smyrna güzergahı gün yüzüne çıkarılıyor. önderliğinde İzmir ve çevresinde Roma Dönemi’nden bu yana nefes bir şehir inşa etmeleriyle başlar. alan Kadifekale, ticaret ve devlet Smyrna, Hititlerden Lidyalılara, Pers çevrili yukarışehir)durumundaydı. Dönemi kentininakropolü (surlarla Kadifekale, HelenistikveRoma yapma hakkı’nıdaüçkere almıştır. önemli olan‘İmparatoradınatapınak bilecek güceulaşankent,oldukça ve Pergamon(Bergama)ileyarışa- Roma dönemindeEphesos(Efes) şehir M.Ö.334yılındainşaedilir. olacaklarını söyler. Bununüzerinede eskisine göre dörtkatdaha mutlu Tepesi’nde oturacakolanların Kutsal Meles’inötesindekiPagos şırlar. Tanrı Apollon,Smyrnalılara bu durumuTanrı Apollon’adanı- istediğini anlatmaktadır. Smyrnalılar kurmasını veburayagöçetmesini tanrıçalarının ondanburadabirkent rüyasında gördüğü öçveadalet pınarın başındauykuyadaldığını, de Nemesistapınağıönündekibir Pagos (Kadifekale)Tepesi eteklerin- İskender’in avlanmaküzere geldiği mış coğrafyacıvegezginPausanias, rivayet edilir. İ.Sikinciyüzyıldayaşa- Büyük İskender’inemriylekurulduğu dırılır. daünlükomutan Smyrna’nın man birhikayeveyaefsaneyedayan- Antik kentlerinkuruluşlarıçoğuza- KURULAN ŞEHİR BÜYÜK İSKENDER’İNEMRİYLE sürmüştür. günümüze değinyerleşimözelliğini hakim konumuvelimanısayesinde körfeze edilmesine rağmen,Smyrna çok kentantikçağınsonundaterk kadarkalıcıolmamıştır.‘Smyrna’ Bir isim almışolmasınarağmenhiçbiri devam eder. Bugünekadarpekçok Tepesi yanibugünküKadifekale’de varlığına stratejikönemesahipPagos Bayraklı’daki ilkyerleşimdensonra yönetiminden Romalılarakadar noktalarda antikkentedair yapılar bugünbileçeşitli çeken Smyrna’da Düzenli kentplanlamasıyladikkat ‘İonia’nın engüzelkenti’olarakandı. önemli şehirlerindenbiriolankenti döneminde KüçükAsya’nınen Antik çağgezginiStrabon,Roma keşfetmiş olacak. çıkarılmasıyla şehirbirbaşkamirasını büyüklerinden olantiyatronun ortaya kişilik yapısıylaantikdöneminen tiyatro oldukçaönemlidir. 16bin dikkat çeker. Şehiriçindekiantik sarnıç gibiyapılaraaityapılarda sarnıç tiyatro, stadyum,tapınak,şapel ve kalıntısının yanısırakaleiçindeantik yolundan denizeuzananikisur Sart yolunaveEşrefpaşa’daki Efes olduğunu gösterir. Basmane’deki dolayısıyla nekadarönemlibirkent tıları şehrinsavunmasınıngücünü, ilk kurulduğuyıllaraaitduvarkalın- nan Helenistikdöneme,yanişehrin Kadifekale’nin surduvarlarındabulu- hayran bırakıyor. gizemli büyüsüylehalakendine başka birşehringizlendiğiSmyrna canlı gibidurduğu, kemerlerinaltında yansıtan vesütunlugalerilerinhalen ve izlergörülebilir. Birtarihidönemi 155 TARİH EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

156

İZMİR’İN İLK CAMİSİ, KALE DÖNERTAŞ, İKİ YÜZYILDIR veya diğer adıyla Sinan-zade Sebili, İÇİNDEKİ ŞAPEL TARİHE TANIKLIK EDİYOR Çakaloğlu Hanı yanında Gaffar- zade Kadifekale’de en önemli bulgulardan Kadifekale’den Agora’ya inerken Sebili, Kestelli’deki Katipoğlu Sebili kabul edilen şapel, İzmir’in ilk camisi karşınıza ilginç mimarisiyle Dönertaş ve Dönertaş Sebili. İzmir Büyükşehir olabilir. Osmanlı’nın İzmir’i fethettiği Sebili çıkar. Adını köşesindeki sütu- Belediyesi’nin restorasyon çalışma- ilk yıllarda ibadet ihtiyacını karşılamak nun dönmesinden alan sebil, 1814 ları sonucu yeniden hayata dönen için bir kısmını camiye dönüştürdü- yılında Osmanzade Seyyid İsmail Dönertaş Sebili, İzmir’in yaklaşık ğü şapelle ilgili ipuçları çok önemli. Rahmi Efendi tarafından yaptırılmış- 2 yüzyıla yakın tarih tanıklığını yeni Yapının, güneye bakan mihrabı, kare tır. İki pencere arasında ve köşeye çehresiyle devam ettirmektedir. olması ve yapı malzemesi itibariyle konan, süslü başlıklı, dönen yuvarlak erken dönem camilerin plan özellikle- mermer sütunlu cephesi çarpıcı- AGORA’NIN KEŞFEDİLMEYİ rine uyum sağlaması İzmir’in ilk camii dır. Hayır amaçlı yaptırılmış binalar BEKLEYEN GÜZELLİKLERİ olabileceği tezini destekliyor. olan sebiller, yoldan gelip geçenlere İzmir’in merkezinde, birçok İzmir- Diğer önemli bir yapı da 24 parasız içme suyu, bayram ve özel linin her gün kullandığı İkiçeşmelik ayaklı sarnıçtır. Roma Dönemi’nden günlerde ise şerbet dağıtılan binalar- Caddesi’nin yanı başında harabe- kalma yapı yaklaşık 1 dönüm alan dır. Bu nedenle de, pencerelerdeki lerini gördüğü, sessiz tarih hazinesi üzerine inşa edilmiş ve hem Bizans şebekelerin alt kesimi, bu yapıda Smyrna Agorası. Zamanında hem hem de Osmanlı dönemlerinde olduğu gibi, şebekelere zincirlerle ticaret hem de devlet merkezi olmuş kullanılmıştır. Kalenin su ihtiyacını tutturulmuş maşrapanın geçebilmesi ender örneklerden biri. İpek Yolu karşılamak için yapılmış olan sarnıç için boş bırakılmıştır. kervanlarının üşüştüğü, malların indi- için Aralık 1667’de ve Mayıs 1668’de Yüzyıllar boyunca kendilerine özgü rilip depolandığı veya el değiştirdiği, İzmir’i ziyaret eden Fransız Robert mimarileriyle kentleri zenginleştiren, satıldığı bir Roma devlet tesisi. De Dreux tarafından yazılan gezi yazın kavurucu sıcaklarında bir tas İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin res- notlarında da sarnıcın güzelliğinden soğuk su içmenin keyfini yaşatan torasyon çalışmaları Agora’nın toprak bahsedilmektedir. 18 –19’uncu sebiller zamana yenik düşüyor. altında saklı kalmış bir çok gizemini yüzyıllarda kullanım dışı kalan sarnıç, İzmir’de 20. yüzyıl başlarında sayıları aydınlığa kavuşturdu. Üç katlı olarak 20’inci yüzyılın ikinci yarısında yapılan 24 adet olan sebillerin sayısı giderek inşa edilmiş yapının içerisindeki 28 kazılar sonucunda bütünüyle ortaya azalmış ve bu özel hatıralardan geriye dükkan, devletin emtia ve donanımını çıkarılmıştır. sadece 4 tane kalmış: Kemeraltı korumakla ilgilidir ki bu da Agora’nın

SAİNT POLİKARP; ŞEHRİN İLK HIRİSTİYANLIK ŞEHİDİ Tarihi kaynaklarda adı geçen ilk Hıristiyanlık şehitlerinden Aziz Polykarpos Kadifekale ile birlikte anılır. Smyrna’nın ilk piskoposu olan Aziz Polykarpos, düşünceleri nedeniyle M.S. 155’te Pagan Roma idarecileri tarafından ölüme mahkum edilmiştir. Hıristiyanlar, bazı kaynaklara göre tiyatroda yakılarak öldürülen Aziz Polykarpos’un hala şehri yangınlardan koruduğuna inanır ve St. Polikarp figürlü muskaları evlerine asarlar. Her yıl Aziz Polikarp adına düzenlenen yortu ve ayinler de İzmir’e özel bir gelenektir. 22 Şubat 155’te İzmir Akropolü’ndeki stadyumda Romalılar tarafından yakılma- ya çalışılmasına rağmen yanmaması üzerine hançerle öldürülen Polikarp’ın infazı Pagos Tepesi’nde gerçekleştirilmiş, eski metinlere ve haritalara işlenmiştir. İnfazdan sonra naaşı, kaleden indirilerek Kale ile Agora arasındaki meyilli alanda bir yere gömülmüştür. Adına yaptırılan kilise, 1630 yılında Kanuni Sultan Süleyman’ın özel izniyle yaptırılmış, 1680’deki büyük yangından sonra da onarım görmüştür. Kentin en eski kilisesi olan St. Polikarp Kilisesi’nin, büyük yangında alevlerin ortasında kalmasına rağmen yanmadığı rivayet edilir. 1775 yılında Osmanlı makamlarının izni ve 16. Louis’nin desteği ile yeniden restore edilerek üç nefli bir bazilika şeklini almıştır. 1892 – 98 yılları arasında yapılan restorasyon esnasında şapellerle genişletilerek dekore edilmiştir. Kilisenin içindeki fresklerde St. Polikarp’ın yaşam öyküsü anlatılmaktadır.

Roma bürokrasisindeki önemini TÜM DİNLERE EV SAHİPLİĞİ kadırga ve kalyonlarıyla Osmanlı’ya gösterir. Çünkü Agora 3 katlı oluşuyla YAPMIŞ BİR MERKEZ getirilen Sefarad Yahudileri de, şehri dünyada tek örnektir. Agora, keşfedilmemiş katmanla- yöneten voyvoda ve kadılar tarafın- Bugün Namazgah semtinde yer alan rı da dahil olmak üzere 4 dönem dan Namazgah civarına yerleştirildi- Agora, Helenistik ve Roma dönemi- geçirmiştir. Bunlardan ilki kuşkusuz ler. Yeni gelen Museviler, Osmanlı’nın nin en iyi korunmuş yapılarındandır. Roma dönemidir. Bugün gün ışığına kendilerine vaat ettikleri serbest Kentin ve demokrasinin simgesi, kavuşmamış Roma İzmir’i upuzun ticaret yapma hakkı ile bölgede kök şehrin ticari, siyasi ve dini merkezi caddeleri, kayıp tapınakları, yazılı saldılar, sinagoglarını inşa etmeye olan kent meydanı olan Agora, M.Ö. belgelerde söz edilen resmi yapıları başladılar. 4. yüzyılda Kadifekale’nin kuzey ve evleriyle Kadifekale’nin etek- Agora’nın bir diğer önemli olay ise EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 yamacında kurulmuştur. Bu döneme lerine, Çankaya’ya, Basmane’ye, 17’inci yüzyılın ortalarında geniş bir 158 ait bir yazıtta yeni kentin imar proje- İkiçeşmelik’e kadar uzanıp yayılmak- coğrafyaya yayılan Mesih hareketinin lerinden biri olarak inşa edildiği ifade taydı. Kireçlikaya’daki amfitiyatro, burada başlamış olmasıdır. İspanya edilmektedir. İ.S. 2. yüzyıl sonu ve 3. Kadifekale’den Agora’ya doğru inen Musevileri’nin (Sefarad) ruhani hare- yüzyıl başında bugünkü halini alan tüneller, nice evin temelinde, duva- keti Avrupa ülkeleri, Yemen, Filistin, Agora, en erken İ.S. 7. yüzyıla kadar rında, bahçesinden fışkıran en az bin Balkanlar ve Kuzey Afrika’ya kadar genel karakterini korumuştur. Antik 600 yıllık antik inşa kalıntıları, bölgeyi yayılmıştır. Bu eylemin önderi ise kent merkezine yakın konumlandı- tümüyle bir Roma yer altı kentinin Sabetay Sevi’dir. Agora’nın yoksul rılan ve üç katlı inşa edilen Agora, varlığı ile taçlandırıyor. Musevi semtlerinden birinde dünyaya M.S. 178 yılında büyük bir depremle 1492’de İspanya’dan Katolik zulmü gelen ve babası gibi haham olmak yıkılmış ve İmparator Marcus Aurelius sebebiyle kaçan, Kemal Reis’in isteyen Sabetay Sevi, sihirlere de tarafından tekrar inşa edilmiştir. Ago- merak salarak ağır bir dinsel büyü ra avlusunda önemli kişiler, günler içine saplanmıştır. Musevi toplumu- ve anlaşmalar için dikilmiş heykeller, nu kurtaracağını ve Sion Krallığı’nı anıtlar, dini törenlerde sunu yapı- kuracağını savunan Sabetay Sevi, bir lan atlarlar, mermer oturma yerleri, süre sonra Mesih olduğuna inanma- kentin tanrısının tapınağı ve sabit bir ya başlamıştır. İlk vaazlarını Agora ya- sunak bulunduğu düşünülmektedir. kınındaki sinagoglarda veren Sabetay Agora’nın fark edilmesi de ilginçtir. Sevi’nin, büyük kitleleri peşinden Türklerin mezarlık olarak kullandığı sürüklemeye başlamasıyla Osmanlı Agora kalıntıları, yarı açıkta duran Sultanı 4. Mehmet (Avcı Mehmet) ta- bazı sütunların ilgi çekmesi sonucu rafından resmi uyarılar almıştır. Ancak 1932 – 1963 yılları arasında yapılan bu ikazları dinlemeyen Sabetay Sevi, kazı çalışmalarıyla ortaya çıkarılmış, hayatta kalması için dinini değiştir- önemli ticari yapılardan biri böyle mesi şart koşulunca Mehmet Aziz keşfedilmiştir. ismini almıştır. Sabetay Sevi’nin ilk örgütlenme çalışmalarını gerçekleş- tirdiği, havra olarak kullandığı evinin hala Agora civarında bulunduğunu az sayıda araştırmacı doğrulamaktadır. Agora, Çakabey’in ve Aydınoğlu Umur Bey’in kadim kenti ele geçir- mek için yaptıkları uzun mücadeleler- den başlayarak son bin yıl içinde ma- hallenin toprak üstü giderek yayılan mistikleşen Müslüman yerleşmesine sahne olmuştur. Her biri fetih efsa- nelerine dayanan cami ve mescitlerle süslenen, unutulmaz savaşçıların türbelerini kapsayan şehrin en köklü ‘zadegan’ sülalelerini barındıran Müslüman doku 1650 - 1950 arası varlığını sürdürmüştür. Müslüman Agorası ve çevresine semtin mistik ruhuna uyan Namazgah denmiştir.

KENT MECLİSİ AGORA’DA Son yıllardaki kazı çalışmalarında Batı Portiko’ya bitişik bir Kent Meclisi ile Mozaikli Salon olarak tanımlanan bir yapının bir kısmı kısmen ortaya çıkarılmıştır. Mozaikli salon, döne- minde sosyal ve politik amaçlarla, toplantılar, tartışmalar için kullanılan bir yapıdır. Çünkü hem Agora’yla hem de kent meclisiyle ilişkili olduğu saptanmıştır. Bugüne kadar İzmir’de bulunmuş en büyük mozaikli alan güneyinde olmak üzere üç adadan durumdadır. Türbenin, hamamın ve olan Mozaikli Salon’un meclis olarak oluşan ve en eskisi 1570 tarihli oldu- çevredeki konutların duvarlarında da kullanıldığı düşünülmektedir. Mar- ğu saptanabilen ancak çoğu 18-19. Roma veya Bizans dönemi yapıların- silya, Hollanda ve Çin’den gelen yüzyıllara tarihlenen Osmanlı dönemi dan getirilmiş, süslemeli veya kitabeli seramiklerle döşenmiş olan salon, mezar taşlarını içeren bir hazire yer devşirme taşlar dikkat çekmektedir. İzmir’in ne kadar güçlü ve geniş bir almaktadır. Arşiv kaynaklarına göre “Emir Sultan Haziresi” olarak bilinen ticaret ağı olduğunu da gözler önüne zaviyeyle ilgili kayıtlar I Selim döne- zaviye, İzmir’in kültürel değişimleri sermektedir. mine (1512-1520) yıllarına kadar konusunda önemli veriler sunan Mozaikli Salon, 2-3. yüzyıl başına uzanmakla beraber, kuruluş tarihi 14. çeşitli işlevlerdeki yapıları bünyesinde tarihlenmekle birlikte ilk kez 1930’lar- yüzyıl olarak düşünülmektedir. Emir barındırmaktadır. Zaviye, Kadifekale TARİH daki kazı çalışmalarında tespit edil- Sultan Türbesi olarak adlandırılsa ile Agora arasındaki konumu nede- miştir. O dönemde bölgede binalar da, İzmir’in Türk kimliğine kavuşma- niyle, hem fiziksel hem de kültürel 159 olduğu için açığa çıkarılamamış olan sını sağlayan 1340-1350 yıllarında açıdan İzmir’i bütünleyecek önemli yapı, 2007 sonrasında binaların öldüğü sanılan Aydınoğlu Gazi Umur bir bölgededir. Külliyelerin yörede yıkılmasıyla tabanının tamamı gün Bey’in komutanlarından Seyyid yerleşimin artmasına önayak oldukları ışığına kavuşmuştur. Batı Anadolu’da Mükremiddin’in mezarının bulunduğu göz önünde bulundurulduğunda bu günümüze ulaşmış en büyük mozaik zaviyedir. yapı da, sonradan kendi adıyla anılan döşeme bu salonun tabanında orta- İzmir’in önemli mezarlıklarından Namazgah veya Şeyh Mahallesi ola- ya çıkarılmıştır. biri olarak bilinen hazirede yaklaşık rak adlandırılan bölgenin çekirdeğini Salonun bitişiğindeki Kent Meclisi’nin 200’ün üzerinde mezar taşı yer oluşturmuştur. de duvarlarında Agora ve çevresin- almaktadır. Bu hazirede Mustafa

den edinilmiş mermer parçalarının Kemal Atatürk’ün eşi Latife Hanım’ın KEMERALTI, İPEK YOLU’NUN kullanıldığı görülmektedir. Meclisin dedesi Uşakizade Sadık Bey ve eşi ANADOLU’DAKİ SON DURAĞI oturma alanı altındaki 11 odadır. Makbule Hanım ile Aydın Valisi Ah- Kemeraltı, dünyanın en eski yaşayan Osmanlı ve Roma Dönemi yapılaş- met Esat Paşa, Kestanepazarı Camii çarşısı. Aynı zamanda İpek Yolu’nun malarının iç içe geçtiği yapının üst Banisi Mısırlı Hüseyin Nuri Efendi, Anadolu’daki son durağı. İzmirliler, seviyesinde ve mozaikli salonun üst İzmir Kadısı Şükrüzade Abdülkadir bu çarşıda 2 bin 500 yıl önce de seviyesinde 17. yüzyıldan itibaren Paşa gibi devrinin önde gelen büyük- alışveriş yapıyor, esnaf dükkanlarını yapılaşma görülüyor. lerinin naaşları da yer almaktadır. komşularına iyi işler dileyerek açı- Külliye, güneydoğu köşede bir aşevi, yordu. Adını bugün Kemeraltı Camii NAMAZGAH SEMTİNİN güneybatı köşede bir mescit ve bitişi- olarak bilinen Ahmetağa Camii’nin ÇEKİRDEĞİ, EMİR SULTAN ğinde kareye yakın dikdörtgen bir ko- inşası sırasında yapılan kemerden KÜLLİYESİ nut ve kuzeybatıda bir özel hamam alan çarşı, içinde barındırdığı tarihsel Agora içerisinde bulunan bir diğer tarafından sınırlanmaktadır. Hamamın ve kültürel değerlerle İzmir’in önemli yapı da Emir Sultan Külliyesi’dir. batısında ve aşevinin güneyinde, za- sembollerinden biri. İmparatorluktan Bünyesinde Emir Sultan Türbesi’nin viyeyle komşu konutlar yer almakta- Cumhuriyet’e, Doğu Akdeniz liman de bulunduğu külliyede, merkezdeki dır. Türbe bugün diğer yapılara oranla kentlerinin incisi olan İzmir’in ticari türbenin kuzeyinde, batısında ve nisbeten daha bakımlı ve temiz yaşamında da önemli katkısı olan Ke-

TARİHİ İZMİR’İ, ARİSTİDES’E BORÇLUYUZ Smyrnalılar, M.S. 178’deki depremde yerle bir olduğunda şehri terk etmeye hazırlandılar. Ancak rüyasında Zeus’u gören söylevci Ailios Aristides, Agora’daki Zeus Tapınağı’nda kurban kestikten sonra halk arasına karışarak göç et- memeleri, kenti yeniden inşa etmek için birleşmelerini anlattı. Bir süre sonra artçı sarsıntılar da durunca yüzlerce kadırganın getirdiği yardımlarla kent yenilendi. Bu olaydan sonra Aristides’in büstü dikildi. Yani Smyrna bugün kentin merkezinde tüm ihtişamıyla yükselmeye devam ediyorsa bunu biraz da Aristides’e borçluyuz. Halka aşıladığı moralle şehrin kaderine terk edilmesine engel oldu. Böylece yüzlerce yıl sonra bizler bir avuç toprak değil, buram buram tarih kokan bir miras devraldık. EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

160

meraltı, 17. yüzyıldan beri kervanlarla görünmesinden sonra karadan olarak da kullanıldığı söylenir. taşınan ticari emtianın ihraç edildiği iç gelmeye başlayan tehlikeye karşı Kemeraltı’na bu noktadan giriş yap- limanın ticaret merkeziydi. Gezimizin kenti korurdu. Kaleyi düşürmek ise tığınızda, tarihi dini yapılarıyla mistik bu bölümüne başlamadan önce tarihi 1402’de iç limanı taşlarla doldu- Havra Sokağı sizi karşılayacak. Adın- çarşının tarihini özetleyelim. rarak denizden korumasız bırakan dan da anlaşılacağı gibi sokakta bir Kemeraltı’nın geçmişi yüzyıllar ön- Timurlenk’e nasip olacaktı. Şehrin ele çok havra bulunur. İzmir’in yaşamın- cesine uzanır. İzmir’de 10. yüzyılda geçirilmesiyle doldurulan bu alanlarda da önemli bir rolü olan Yahudiler’in liman, Hisar Camisi’nin bulunduğu Müslüman yerleşme baş gösterdi. inşa ettirdiği bu havraların her birinin yere kadar gelmekteydi. Limanın 1400’lü yıllardan itibaren burada farklı hikayesi vardır. Ancak öncelikle ağzında ilk kez 12. yüzyıl başlarında camiler, hanlar, medrese ve şadırvan- İzmir’de yaşayan Yahudiler’den ve Bizanslılar tarafından kurulan İzmir Li- lar, hamamlar ve sebiller kurulmaya bıraktıkları yapıların kent için önemin- man Kalesi yer almaktaydı. Bu kaleye başladı. Tarihsel kaynaklarda 200 yıl den bahsetmek yerinde olacaktır. damgasını vuranlar ise 1261 yılında önceye kadar tüm çarşının Ana- 1605 yılında Osmanlı Devleti’nin dış Nif Antlaşması’yla İzmir’i ele geçiren fartalar Caddesi boyunca kemerle ticaretinde İzmir’in bir ihracat limanı Cenevizlilerdi. Bu olaydan sonra kale- süslenmiş olduğu belirtilir. Arasta olarak kullanılmaya başlanmasıyla ye Neon Castron Kalesi adı verilmişti. adı verilen bu kemerler bazen tahta, Havra Sokak, Keçeciler, Karataş, İç limanda Frenk tüccarların dük- bazen taş olarak yol boyunca çarşıyı Karantina ve Agora çevresinde kanları yer almaktaydı. Limanın en iç üstten kapatmaktaydı. Yahudi mahalleleri kurulmaya başla- kıyısında kervansaraylar bulunuyor- mıştı. İzmir’e göç eden Yahudiler de du. Çin’den başlayarak Anadolu ve İZMİRLİ YAHUDİLERİN MİRASI: ibadet yapılarına göç ediş biçimlerine Akdeniz aracılığıyla Avrupa’ya kadar HAVRA SOKAĞI göre isim vermişti. Örneğin Orta uzanan dünyaca ünlü İpek Yolu’ndan Agora’yı arkada bırakıp Kemeraltı’na Avrupa’dan kendi istekleriyle göç gelen kervanlar yüklerini buraya girmeden ilk durağımız ise Bikur edenler havralarına ‘kendi gelenler’ boşaltıyorlardı. Doğu malları, Holim Havrası olacak. 1724 yılında anlamına gelen adlar verirken İberik Ceneviz tüccarlarının aracılığıyla Hollanda asıllı İzmirli Yahudi olan Sa- Yarımadası’ndan sürgün edilenler limanda demirli Hıristiyan ticaret ge- lamon de Ciaves tarafından yaptırılan ise ‘Geruş’ (Sürgün edilen) ‘Se- milerine yüklenirdi. Liman Kalesi, bir havraya gelir getirmesi için çevredeki farad’ (İbranice İspanya demek, yandan Batı Anadolu’dan Avrupa’ya dükkanların tahsis edildiği bilinir. Se- İberik Yarımadası’nın adı) gibi isimler uzanan deniz ticaretini düzenlerken farad havrası olan Bikur Holim’in aynı vermekteydi. 17. yüzyılda şehre, öte yandan da Türklerin Anadolu’da zamanda cemaate ait bir hapishane İstanbul ve Selanik’ten de göç eden

ALTINPARK, ŞEHRİN ARKEOPARK’I OLACAK Konak Meydanı’ndan başlayıp Kadifekale’ye uzanan 270 hektarlık tarihi kent merkezi ‘yenileme alanı’ olarak ilan edildiğinden beri, antik kent bölge turizmindeki iddiasını sürdürüyor. Bu kapsamda Kadifekale, Agora, Antik Tiyat- ro ve Kemeraltı, İzmir’in en önemli tarih aksını oluşturuyor. Toprak altındaki yapılar da kazılarla açığa çıkarılınca Kale, Agora ve antik tiyatrodan oluşan üçlü sacayağı tamamlanmış olacak. Dördüncü halka ise Altınpark. 16. yüzyılda Osmanlı mezarlığı olan Altınpark’ta yapılan kazılarda, bölgenin sırasıyla Roma, Bizans ve Osmanlı dönemi yerleşkesi olduğunu kanıtlayan bulgular ortaya çıkarıldı. M.Ö. 333’te kurulan kale ve surların yetersiz kalmasıy- la dışarıda büyümeye başlayan şehrin gelişme alanlarından olan Altınpark, önemli bir turistik durak olmaya aday. Altınpark’taki kazılar tamamlandığında Türkiye’nin en önemli arkeoparkı olacak alan, Konak Belediyesi Zabıta Mü- dürlüğü Basmane Hizmet Binası inşaatı sırasında rastlanan kalıntılarla gün ışığına çıkmış. Altınpark, hem İzmir’in yerlilerinin kentin tarihiyle ilgili bilgi kazanmasını sağlayacak hem de yabancı turistler için bir çekim alanı olacak. Kazı çalışmalarının ardından çıkan kalıntılar korunacak ve üzerinde kurulacak cam zeminden Antik dönem, Roma, Bizans dönemi ve yakın tarihin eserleri izlenebilecek. Ayrıca kurulacak amfi tiyatro ile İzmir yeni bir açık hava kültür merkezi kazanmış olacak.

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

162

Yahudiler olmuştu. İzmir’e Selanik’ten mii, diğer yanda 450 yıllık geçmişiyle göç edenler Etz Hayim, Şalom, sinagoglar. Bugün havralardan sade- Foresteros havralarında ibadet eder- ce biri özel günlerde kapılarını açıyor. lerken Portekiz ve İspanya’dan göç Diğerleri ise metruk durumda. Sokak edenler Pinto, Bakiş, isimli esnafı da Musevi cemaatinin ayağının havraları kullanmaktaydı. Yahudi nü- kesilmesiyle sokak canlılığını daha da fusu gitgide artan İzmir, 1631 yılında yitirmeye başladığı için dertli. Yeşivalar (dini eğitim veren okullar) ve havraların açılmasıyla Doğu’ya kitap İZMİR’İN EN ESKİ HAVRALARI basan bir kültür merkezi haline geldi. Sokaktaki havralar ise içe kapanık 1648 yılında da fikir ayrılıkları kaldırı- karakterli, yüksek duvarlarla çevrili larak Yahudilerin aynı çatı altında top- avlu içinde yer almakta. İçlerindeki lanması sağlandı. İzmir’de yaşamış bezemelerde ise hem İzmir camileri- ünlü din adamı Rav Hayim Palaçi’nin nin ve zengin Rum evlerinin etkisi gö- 1899 yılında ölümüne kadar İstanbul ları giderek azaldı. 1908’de cemaatin rülüyor. 1500’lerde yapılmış Shalom ve Selanik’ten daha parlak bir devir kullandığı 17 havranın ise bir çoğu (Aydınlılar) Havrası, sokağın en eski yaşayan İzmir’de bir çok din adamı bugün kullanılmıyor. yapılarından biri. 1841’de yangından yetişti. 1900 yılında İzmir’deki havra son anda kurtulan havranın Haham- sayısı 15’e ulaştı. Aynı dönemde Me- ALTI YÜZYILLIK SOKAKTA HALA başı Hayim Eskapa döneminde kulla- seri Evi ve Mizrahi Evi isimleri verilen HOŞGÖRÜ HAKİM nıldığı biliniyor. Hemen yanı başındaki 20 konut da konut – havra olarak Havra Sokağı ise tarihin her döne- Algaze Havrası ise 1724’de Algazi kullanılıyordu. minde farklı kimliğiyle öne çıkmış. Ailesi tarafından yaptırılmış. İtalyan 19. yüzyıldan itibaren ticaretin geliş- Agora’dan Tarihi Kemeraltı Çarşısı’na etkisinin hissedildiği yapı günümüze mesiyle zenginleşen ve sayıları artan çıkışı sağlayan en önemli sokak olan kadar özgün mimarisini büyük ölçüde Yahudi topluluğunun pek azı Frenk Havra Sokağı’nın tarihi 15. yüzyıla korumuş. Söylentiye göre genç Mahallesi’nde yaşamayı sürdürdü. dayanıyor. Adını geçmişte içinde bir haham bir hanıma göz kırpmış, İkiçeşmelik ve Keçeciler’den, Karanti- bulundurduğu 9 sinagog ve cemaat bunun üzerine Hahambaşı tarafın- na, Karataş ve Göztepe çevresine ta- evinden alan sokak, İbranice Hebh- dan kadınların ibadet ettiği Mehizah şınıp daha gösterişli mimarilere sahip rah kelimesinden geliyor ve Musevi bölümü yıktırılmıştır. yeni havralar yaptırdılar. Bu yüzyılda kültüründe önemli bir yere sahip. Sinyora Giveret Havrası’nın ise Dona İzmir’de 20 bin civarında Yahudi Kentteki eskiye uzanan hoşgörü bu Gracia Mendes tarafından 1510 yaşadığı bilinmektedir. 1950’lerden sokakta da kendini gösteriyor. Bir – 1569 yılları arasında yaptırıldığı itibaren İsrail’e göçün artmasıyla sayı- yanda 350 yıllık Kestane Pazarı Ca- bilinmektedir. 1841 yangınında büyük

1922 YANGININDAN KURTULAN KİLİSE: AYAVUKLA Ayavukla Kilisesi, İzmir’in Aziz Ioannes Theologos’un müritlerinden ve birinci yüzyılda Polykarpos’tan önceki İzmir Piskoposu Aziz Boukolos yani halk ağzıyla Aya Voukla anısına Rum Ortodoks Cemaati tarafından 19’uncu yüzyılın ikinci yarısında (1887) inşa edilmiştir. Kilisenin cemaat için önemi 1922 yangınında bölgedeki tüm binalar yerle bir olmasına rağmen Ayavukla’nın kurtulmuş olmasıyla arttı. Kilisenin sonraki kullanımları da kent tarihi açısından önem taşıyor. Yapı 1927’de Atatürk’ün direktifiyle İzmir ve çevresine ilişkin eski eserleri sergilemek amacıyla ‘Asar-ı Atika Müzesi’ olarak hizmet verdi. Daha sonra ‘İzmir Arkeoloji Müzesi’ adını alan yapı, 1951’e kadar müze olarak hizmet verdi. Eser miktarı kapasitesini aşınca bir bölümü tasfiye edilerek opera çalışma salonu olarak kullanıldı. 2009 yılında İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilen yapı, haç planı ile İzmir ve yakın çevresindeki diğer Rum Orto- doks kiliselerinden farklı bir mimaridedir. Kilise, Batı Anadolu’da 19. yüzyılda inşa edilen kiliseler içinde tek haç planlı kilise olması açısından mekansal değer taşıyor. ölçüde zarar gören havrayı Yeruşalmi limanının çizdiği yayın ucunda yer KEMERALTI VE SALEPÇİOĞLU ailesi merkezi planlı olarak yeniden alan cami anıtsal özelliğini koruyarak CAMİSİ… inşa ettirmiştir. Yapıda 20. yüzyılda bugüne dek gelmiştir. 2011 yılında Yusuf Çamazade Ahmet Ağa tarafın- İtalyan etkisiyle uygulanmaya başla- tamamlanan restorasyondan sonra dan 1671 yılında yaptırılan Kemeraltı nan yeni plan şeması denenmiştir. Bu Osmanlı süsleme sanatının en güzel Camii, bugün dükkanlar ve yapılar havra aslında Yahudi kadınlarının da örnekleri yeniden ortaya çıkmıştır. arasında sıkışmış durumdadır. Bugün güç ve varlık sahibi olabildiği bir İzmir de ibadet mekanı olarak kullanılma- portresini ortaya koymaktadır. KAHVE MOLASI KIZLARAĞASI ya devam eden caminin altındaki HANI’NDA kemerin çarşıya adını verdiği rivayet

CAMİLER, HANLAR, Bu kadar uzun ve yorucu tarih gü- edilir. Büyük Salepçioğlu Hanı’nın TARİH SEBİLLERLE BEZENMİŞ BİR zergahında kısa bir kahve molası ver- yerine yapılan Salepçioğlu Çarşısı’nın TİCARET MERKEZİ mek isterseniz en uygun mekan yine arkasında konumlanan Salepçioğlu 163 Kemeraltı, yapıları bakımından buram buram tarih kokan Kızlarağası Camisi, fevkani planlı barok cep- oldukça zengin. Adım başı karşınıza Hanı’dır. 1872’de yıkılan hisardan he bezemeleri barındıran bir Geç çıkacak camilerin, hanların süsledi- geriye bir de bu han kalmıştır. İpek Osmanlı camisidir. Salepçizade Hacı ği çarşının içerisinde bulunan eski Yolu’nun Anadolu’daki son durağı Ahmet Efendi tarafından 1896 yılında yapılar hilal oluşturulacak şekilde olan limanın çevresinde yer alan inşa ettirilen yapının zemin katında sıralanmıştır. Tarihi İzmir gezimi- han, 1744 yılında Kızlarağası Hacı medrese vardır. 18. yüzyılın ikinci ze, Osmanlı Devleti, dolayısıyla Beşir Ağa tarafından yaptırılmıştır. yarısına kadar İç Liman’ın çevresini İslamiyet’in kente vurduğu damgayı Han büyüklüğü ve dükkan sayısıyla saran kıyı yolu üzerinde konumlanan, temsil eden bu hilal üzerinde yer alan döneminde önemli bir boşluğu dol- İç Liman’ın doldurulmasıyla günü- bir kaç yapıyı ziyaret ederek devam durmuştur. Hanın zemin katında ker- müzde Anafartalar Caddesi üzerinde edelim. Başdurak Camii çarşının en vanlar ve hizmetçiler dinlenirken üst kalan Başdurak Camii, Kestane eski yapılarındandır. 1652 yılında Za- kattaki odalarda ise kervan sahipleri Pazarı Camii, Hisar Camii gibi klasik hire Tüccarı Hacı Hüseyin tarafından kalıyordu. Limana yakınlığı nedeniyle Osmanlı cami tipolojisine öykünen yaptırılan camii, Evliya Çelebi’nin her zaman canlılığını koruyan Kızla- örneklerden farklıdır. Son cemaat Seyahatnamesi’nde de yer almakta- rağası Hanı’nda, fincanda pişirilmiş yerini örten üç soğan kubbesi, ikinci dır. Daha sonraki yıllara ait çeşitli vak- kahvenizi ya da taze demlenmiş çayı- katındaki dairesel balkonlar ve avluya fiyelerde Hacı Hüseyin Camii’nden nızı içerken hala bir ticaret merkezi ulaştıran simetrik eğrisel merdiveni söz edilmekte, 19. yüzyıldan sonra olarak varlığını sürdüren bu yapıya gibi barok etkiler taşır. ise cami, bulunduğu mevkiin adını yıllar önce gelmiş tüccarlar ve kala- Eşsiz manzarası ve tarihi değeriyle alarak Başdurak Camii olarak anıl- balık kervanları gözünüzün önünde Kadifekale, döneminde aynı zaman- maktadır. Yapının alt katında camiyi belirecek. Tarihi çarşının içindeki bir da devlet merkezi olma özelliğiyle vakfetmesi için dükkanlar yapılmıştır. çok han ve kervansaraydan biri olan Kemeraltı’nın bir başka merkezi Çakaloğlu Hanı, eski adı Kasab-ı noktasında dikkat çeken bir baş- Hızır olan Halim Ağa Çarşısı’nda ka Hisar Camii’dir. Adını Romalılar yer alır. Bünyesindeki 18 dükkan döneminde yaptırılan ancak Moğol ile döneminde barındırdığı zengin Hükümdarı Timur’un işgali sırasında ticaret potansiyelini göstermektedir. yıkılan hisardan almıştır. Yıkıntılar Kızlarağası Hanı’nın yanında yer alan üzerine inşa edilen cami 1592 yılında Çakaloğlu Hanı, yine limana yakın Özdemiroğulları’ndan Yakup Bey olması ve yoğunlaşan ticaretten nasi- tarafından yaptırılmıştır. İzmir’in en bini almıştır. Uzun süre yöre esnafının büyük ve gösterişli camisi olan Hisar bile bilmediği, dükkanlarının çoğu Camii, tarihi boyunca bir çok onarım depo olarak kullanılan 300 yıllık han, geçirmiştir. Cami, tarihi çarşının mer- Konak Belediyesi’nin restorasyon kez noktası olan Hisarönü’nde çiçek- çalışmalarıyla yeniden hayat buluyor. çiler ve boncukların renk cümbüşüyle Tarihin karanlığından çıkacak handa, önem taşıyan Agora ve yüzyıllarca dibek kahvesinin kışkırtıcı kokusunun Ege Bölgesi’ne özgü ürünlerin satışı- kullanılmış bir ticaret merkezi olan, tam ortasında yer alır. İzmir’in en eski nın yapılması planlanıyor. kervanların son durağı Tarihi Keme- raltı Çarşısı, İzmir’in orta yerinde hala nefes alan tarihin geride bıraktıkları. Kuşkusuz ki zamanın yıkamadı- ğı bu eserlere hayranlık ve saygı duymaktan kendimizi alıkoyamayız. Depremlere, yangınlara, savaşlara yenilmemiş sayısı tarihi yapının farkın- da olmak ve kurulduğundan beri bu şehirde yaşamış insanların günümü- ze taşınmış mirasına sahip çıkmak, kendini ‘İzmirli’ hisseden herkesin temel sorumluluğu olmalı.

Fotoğraf desteklerinden ötürü İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Konak Belediyesi’ne, ayrıca Mehmet Yasa’ya teşekkür ederiz. İşletme Yönetiminde Kötüye Gidişin İşaretleri

Yazıda iflas riskine yol açabilecek süreçlerin analizine yönelik göstergeler açıklanacak ve bu göstergelerin işletmeler açısından EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 önemi üzerine değerlendirmeler yapılacaktır. Öncelikli olarak iflas riskine yol açabilecek bütün unsurlar bu yazıda “kötüye gidiş” 164 olarak ifade edilmiştir.

Sezer Bozkuş KAHYAOĞLU, CIA, CFE, CFSA, CRMA, SMMM [email protected]

Bir işletmemenin iflas durumuyla denetim ve kurumsal yönetim anlayışı Kötüye gidiş ile ilgili kurumsal yöne- karşılaşması bir sürecin sonucudur. da bu gerekliliğe dayanmaktadır. tim açısından üzerinde durulan en Bu sonuç bir günde çıkmış görün- Bu yazıda iflas riskine yol açabilecek önemli değişken Yönetim Kurulu’dur. se bile, genel olarak görülemeyen süreçlerin analizine yönelik gösterge- Çünkü Yönetim Kurulları bütün sü- veya görülmek istenmeyen risklerin ler açıklanacak ve bu göstergelerin reçlerden sorumlu olan ve en önem- sonucudur. Söz konusu risklerin gö- işletmeler açısından önemi üzerine lisi de işletmelerin varlıklarının sürme- rülmesini engelleyen en önemli unsur, değerlendirmeler yapılacaktır. Önce- sini sağlayan temel organdır. Bundan yıllara yayılan ve süreçlerin analizinin likli olarak iflas riskine yol açabilecek dolayı Yönetim Kurullarının yapısı ve yapılmasının gerekliliği olan kurumsal bütün unsurlar bu yazıda “kötüye kendi içindeki karar süreçlerinin ana- yönetiminin eksikliğidir. Kurumsal gidiş” olarak ifade edilmiştir. Kötüye lizi kurumsal yönetim ilkelerinin temel yönetimin eksikliği karar alıcıların gidişin göstergeleri de, analiz yapan- kaynağı olmaktadır. Özetle; Yönetim hatalarını tekrarlanmasına neden lar açısından, işletmenin süreçlerinde Kurulu işletmeler açısından kötüye olmakta ve paydaşların beklentilerinin yer alan paydaşların ilişkilisine bağlı gidişin işaretlerinin analizinde temel anlaşılamamasını ortaya çıkarmak- olarak dört temel grupta açıklanmak- değişken olmaktadır. tadır. Bu açıdan değerlendirildiğin- tadır. Bunlar; de, kurumsal yönetim işletmelerin 1. Yönetim Kurulu’nun kendisinden YÖNETİM KURULU’NUN süreçlerinin anlaşılmasını sağlayacak kaynaklanan kötü işaretler, KENDİSİNDEN KAYNAKLANAN göstergelerin analiz edilmesine yöne- 2. Orta Kademe Yönetimden kaynaklanan KÖTÜYE GİDİŞ İŞARETLERİ lik bir araç olarak değerlendirilebilir. kötü işaretler, Bir işletmenin sağlamlığını değerlen- Bundan dolayı bir işletmeyi iflas ris- 3. Hissedarların veya ortakların dirmek için bakılan ilk yer, Yönetim kine götürebilecek süreçlerin analizi, kötü işaretleri Kurulu olmaktadır. Bunun nedeni, bu süreçlerin göstergelerinin üretil- 4. İşletmenin genel süreçlerinin eğer bir işletmede güçlü bir Yönetim mesini gerekli kılmaktadır. Modern iç kötü işaretleri. Kurulu yok ise iyi bir yönetimin ve kurumsallığın olması ihtimali düşmek- ler kurumsallaşmada eksikliklere yol 11. Yatırımcı İlişkilerinin Kopuk- tedir. Yönetim Kurulu ile ilgili temel açabilir. luğu: İster gizlilik politikası gereği kötüye gidiş ve tehlike işaretleri aşağı- densin, ister bu uygulama kurumsal daki gibidir: 5. Kapalı Kapı Müzakereleri: Bir işleyişe bağlansın, yatırımcılarla iletişi- işletmenin Yönetim Kurulu’nda üyeleri min zayıflığı kötü yönetimin bir göster- 1. Yüksek Turnover: Yönetim Kurulu arasında açık iletişim yerine kapalı gesi olarak algılanmaktadır. Bu konun üyelerinin sürekli değişkenlik gös- kapılar ardında iş yapma alışkanlığı engellenmesine yönelik çok sayıda termesi (turnover rate) Yönetimde varsa, bu durum kötüye gidiş işareti tedbirler alınmış olsa da; yaşanan huzursuzluğun ve çekişmelerin, huzur sayılabilir. Kapalı kapılar ardında Yöne- skandallar bu konudaki başarısızlığın

hakkı ödemelerinin yetersizliğinin vb tim Kurulu’nun aldığı kararların kurum önemli nedenidir. Yatırımcıların işletme İŞ’İN UZMANI göstergesi olabilir. Bu durum sadece ve paydaş menfaatleri yerine kişisel faaliyetleri hakkında yeteri kadar Yönetim Kurulunu etkilemekle kalmaz, menfaatleri gözetme ihtimali daha bilgilendirilmedikleri durumlarda oy 165 aynı zamanda kurumun karar alma yüksek olmaktadır. kullanma haklarına bağlı olarak “ters mekanizmalarında tutarsızlıklara ve seçim (adverse selection)” sorunun dengesizliklere yol açabilir. En önem- 6. Yönetim Kurulu ile CEO Arasın- ortaya çıkmasına yol açmaktadır. lisi, hızlı karar alma sürecinde zaman da Güven Eksikliği: Yönetim Kurulu açısından ortaya çıkacak maliyetler, işlerin yürütülmesinden sorumlu olarak 12. Kurumun Faaliyetlerini Dikkate Yönetim Kurul’unun yapısına bağlı ol- bir CEO ve tepe yönetimi atadığın- Almama: Yönetim Kurulu üyelerinin maktadır. Yönetim Kurulu’nun yetkin- da, aralarında güvene dayalı bir ilişki işletmenin detay faaliyetlerini anlama- likleri, tecrübeleri ve kurumun işleyişini olması gerekmektedir. Bu ilişkinin sı beklenmemektedir. İşleri yapmak iyileştirici yönde izlemeleri; yönetim zedelenmesi, güven kaybı ve küçüm- yerine yönetsel ve idari fonksiyonları boşluğu doğmaması açısından önem- seme yaşanıyorsa, kötüye gidiş işareti bulunmaktadır. Ancak, orta kademe lidir. Aynı zamanda iç kontrol sistemle- olmaktadır. yöneticiler tarafından alınan karar- rinin gözetimi açısından da etkinliği ve ların doğruluğunu ve performansları verimliliği artırır. 7. Yönetim Kurulu’nun Kutuplaş- izleyebilmek açısından karar alabilmek ması: Büyük Yönetim Kurulu yapısına için bilgi sahibi olmaları bir gerekliliktir. 2. Yönetim Kurulu’nun Değiş- sahip işletmelerde sık rastlanan bir Eğer Yönetim Kurulu üyelerinin eğitimi, mezliği: Yönetim Kurulu üyelerinin durumdur. Genellikle iki veya daha bilgi düzeyi ve tecrübesi işletme faa- değişmezliğinin (kemikleşmiş yapı) fazla grubun birbirinin karşıtı şekilde liyetlerini anlamada ve yorumlamada çok yüksek olmasının kötüye gidişin davranması ve karar alma süreçlerini yetersiz kalırsa, baskıcı bir yönetim bir işareti olmasının yanında; yeni yavaşlatması söz konusu olmaktadır. tarzına dönüşebilir. Ya da orta kademe gelişmelere kapalı olmanın da bir gös- Böyle bir durum işletmenin etkinsiz ve yöneticilerin, Yönetim Kurulu’nun tergesi olabilir. Bu durum halka açık verimsiz çalışmasına ve kötü yönetil- kabiliyeti olmasına rağmen, bilinçli bir olan şirketler için “ahlaki risk (moral mesine neden olacağından tehlikelidir. şekilde onları habersiz bırakması da hazard)” sorununun ortaya çıkmasına kötü sonuçlara yol açabilir. Bu durum da yol açabilmektedir. Özellikle Yöne- 8. Menfaat Çatışması: Menfaat iç kontrol ve iç denetim faaliyetlerinin tim Kurulu üyelerinin yeni gelişmeler çatışmaları gizli ya da açık şekilde önemini ortaya çıkarmaktadır. karşısında değişmezliği kötüye gidiş ortaya çıkabilir. Menfaat çatışmalarının göstergesi olarak; şirket paydaşla- tanımlanması ve ortadan kaldırılma- Yeni Türk Ticaret Kanunu (YTTK) rının menfaatlerini gözetmek yerine sına yönelik etkinsizlik de Yönetim ile kurumsallaşma konusu artık bir kendi menfaatlerini kollamak amacıyla Kurul’unun başarısızlığıdır. Kurumsal- temel gereklilik haline gelmektedir. kararlar alıp işletmenin iflas etmesine laşmanın temeli menfaat çatışmasına Kurumsallaşmayı gerçekleştirmekten yol açma riski olarak değerlendirilebilir. yol açabilecek işleyişin sürekli olarak birinci derecede sorumlu olan Yönetim Bu durumu engellemek üzere Yönetim izlenmesi ve iyileştirilmesine dayan- Kurullarının işlevselliği ve etkinliği daha Kurulu’nun çalışma süreleri belirlen- maktadır. Menfaat çatışmalarının da önem kazanmaktadır. Bundan meli ve sınırlanmalıdır. yaşandığı bir işletmede suistimal olma dolayı, kötüye gidişin işareti veya ihtimali artar. işaretlerinin en kısa zamanda tespit 3. İşe Alımda Zorluk Yaşamak: edilerek çözüm üretilmesi işletmelerin Eğer bir işletmenin tepe yönetimine 9. Bağımsızlık: Yönetim Kurulu’nun devamlılığı açısından dikkate alınması işe alım yapılırken zorluk yaşanıyorsa, bağımsızlığını sağlamak için sadece gereken öncelikli bir konudur. Yönetim bu durum kurum itibarı açısından Bağımsız Yönetim Kurulu üyesi ata- Kurulu’nun gözetim fonksiyonu kap- kötüye gidişin bir işareti olabilir. Yö- masının yapılması yeterli değildir. Böy- samında etkinliğini artırması, kurum- netimde görev almaktan kaçınmanın le bir uygulama sadece göstermeliktir. sal işleyişi güçlendirmesi ve kötüye nedenleri, düşük ücret politikası ve fi- Bağımsızlığın tam olarak uygulana- gidişi erken teşhis edebilmesi için, iç nansal güçlükler olabilir. Bunun yanın- bilmesi için Yönetim Kurulu üyelerinin denetim, iç kontrol ve risk yönetim da profesyonel yöneticinin kurumsal karar alma mekanizmalarındaki rolleri sistemlerinin uluslararası standartlara yönetim ilkelerine uygun çalışmasına tanımlanmış ve prosüdürlere bağlan- uygun olarak yapılanması tavsiye edil- engel olan bir ortam ve yaklaşım mış olmalıdır. Özellikle bu uygulama mektedir. YTTK’ da yer alan yeni yasal varsa, görevlerini gereği gibi yapama- halka açık şirketlerde daha önemli ve zorunluluklar da bu çerçevede getiril- maktan dolayı sorunlar yaşanabilir. öncelikli bir konu haline gelmektedir. miştir. Nitekim YTTK’nın gerekçesin- de atıf yapılan uluslararası raporlar ile 4. Yönetim Kurulu Toplantılarına 10. Politikalara Uymamak: Bir ülke deneyimleri Yönetim Kurullarının Zayıf Katılım: Sürekli olarak Yöne- işletmenin Yönetim Kurulu, politikalara işletmeler için temel risk unsuru oldu- tim Kurulu toplantılarına katılım zayıf uymaktan kaçınıyorsa ve etik olmayan ğunu vurgulayan bilgilerdir. Bundan kalıyorsa bu durum bir kötü yönetim davranışlar gösteriyorsa kötüye gidişin dolayı gelecek dönemde üzerinde en işareti olabilir. Yönetim Kurulu’nun işareti ve temel bir risk göstergesi çok durulacak konu Yönetim Kurulları- toplantılara aktif katılımındaki eksiklik- olmaktadır. nın ve organlarının yapısı olacaktır. 166

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 Zeynel AYDIN Yazı veFotoğraflar: Gölyazı GEZELİM GÖRELİM

167

Yaz sıcakları Ege’de kendini hissettirmeye başladıkça biz de kaçacak mekân arar olduk… Kuzey bölgeler daha serindir diye geçtiğimiz hafta sonu rotamızı Marmara’nın güneyinde şirin bir balıkçı kasabasına çevirdik. Son yıllarda artan popülaritesi dolayısıyla Gölyazı kasabası fotoğrafçıların ve gezginlerin vazgeçemedikleri uğrak noktası durumunda.

Gölyazı; Bursa-Nilüfer İlçesine bağlı, di. Meydandaki balıkçı kahvelerinden kıyıdan şiirsel bir düzen içinde… Gün Bursa-İzmir Karayolu 37. km’de eski birisi henüz yeni açılmış ve çay suyu doğup da gölün yüzü aydınlanmaya adıyla Apollont diğer adıyla Uluabat da kaynamaya başlamıştı. Araçtan başladığında, sahilin hemen kıyısın- gölü kıyısında bir yarımada üzerinde ayrıldığımız anda bazılarımız küçük daki mezat salonunun yanı başındaki kurulu küçük bir balıkçı kasabasıdır. meydana doğru ilerlerken köyün tek merdivenlerin ucuna, elinde bir kağıt Köyün Tarihi, Roma dönemine kadar ekmek fırınından havaya karışan mis kalemle adamın biri gelip oturdu tahta gider. Roma döneminden kalan bazı gibi köy ekmeği ve gölden koparak sandalyesine…Gözleri göle doğru kalıntıları evlerin temel taşlarında gelen yosun kokusu karşıladı hepimi- bakar, uzaktan birisini bekler haller görmek mümkündür. Tarihi ve coğrafi zi… Serin hava uykumuzu bir anda içinde. İki kare fotoğrafını alırken sıcak özellikleri açısından orijinal özellikler dağıtmaya yetti. bir “Günaydın” ile selamlaştık... Belli taşır. Eski Apollon Krallığının merkezi ki konuşma heveslisi; biz de sorduk; olarak bilinir. Bu şirin köyün günümüz- Sabah namazından sonra adeta “herkes göle koşarken o neden bura- deki başlıca geçim kaynağı balıkçılık ve koşarak sahile doğru gidenleri görünce da oturup bekler?” diye...” Ben gölden zeytinciliktir. takıldık peşlerine; onlar gündüzden kıyıya yanaşan ve balıklarını mezat için göle bıraktıkları ağları toplamaya getiren sandal sahiplerini sıraya koya- Eski zamanlardan hafızamda iyi izler giden balıkçılardı. Herkes bir telaş rım, adlarını bu kâğıda yazarak” dedi… bırakan Gölyazı’ya yeniden gitmek içinde sahile kızaklanmış sandallarına fikri ortaya çıktığında Fotoğrafçı doğru koşarken, bu koşuşturmanın Saat 04.45 de başlayarak göle açılan arkadaşlarım “biz de varız “ diyerek sebebini günün ilerleyen saatlerinde balıkçı sandalların dönüş anını da peşime takılıp geldiler… Sıcak bir İzmir anlayabildik. Gölden en erken sahile fotoğraflayan deklanşör sesleri ner- akşamında, gecenin saat 11.00’inde dönen balıkçı, meğer saat 11. 00 de deyse aralıksız olarak saat 08. 00’e kaçarcasına ayrıldık şehirden. Ekip yapılacak mezat için, avladığı balıkları kadar devam etti bütün sahilde… El içinde Gölyazı’yı benden başka gören erkenden sıraya sokmak için koşturu- telsizlerimizden anons yaparak ”Mola” sadece bir kişi daha vardı… Bilinmeze yormuş. Göle açılan her balıkçıyı tan dedik ve Çınarların altındaki kahvelerde doğru başlayan gece yolculuğumu- yeri ağarırken fotoğraflamaya çalıştık… buluşmaya karar verip toplandık… zun keyfini sabahın ilk ışıklarına kadar Aklımda kaldığı kadarıyla soğuk ve Bazılarımızı ne sıcak sabah çaylarının sürdürdük… yağmurlu bir sonbahar sabahında ilk kokusu ne de gölden esen yumuşak Gölyazı’ya varış saatimizi günün defa uğradığım Gölyazı’da peş, peşe rüzgar uyandırabildi… Masalara daya- ilk ışıklarına göre ayarladığımız için demli çaylarını yudumladığım balıkçı narak gözlerini dinlendirenlerden bir- mola sürelerini olabildiğince uzat- kahvesindeki sıcak yüzlü insanların çoğu uykuya yenik düşmüş şekerleme tık. İzmir’den çıkarken geride sıcak memleketi olarak hatırlayacağım bu yapıyordu… Masada içilmeyi bekleyen bir hava bırakarak ayrılan bazı ekip şirin beldeyi… sıcak çaylar soğumasın dedik ve onla- arkadaşlarımız gece molalarında biraz rın adına da yudumladık… üşüdüler… Sabah ezanı okunurken Tan yeri ağarırken göle açılan balık- programladığımız şekilde tam zama- çıların pat, pat motorlu sandallarının Gece yarısında İstanbul’dan arayarak nında vardık Gölyazı’ya… Yarımadayı çıkardığı sesler asırlık Apollont gölünün “Abi ben de geliyorum “ diyerek bize ana karaya bağlayan köprüden geçip geceden kalan durağanlığını bozar- katılan sevgili Emre ve ben bir köşede de koca çınarların çevrelediği küçük ken bizler de kıyıda deklanşör sesleri “ne var ne yok“ muhabbeti ile sohbete köy meydanına vardığımızda köy cevap verdik onlara. Her sandala dalarken, kızlar da evden getirdikleri imamı sabah ezanını bitirmek üzerey- iki, bazen üç kişi binerek ayrıldılar börekleri açtılar masalara… 168

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 nundan. onlara bırakarakayrıldıkmezat salo- mezadı fotoğraflamaya… Yerlerimizi başka birgrupdahagelmişbizim gibi deklanşör sesleriartıncaanladım ki adına… Öyledalmışızkietrafımdaki şöre bastıkilginçanlaryakalamak devam ederkendurmadandeklan- artırma usulüartıyorfiyatlar… Mezat Bazen detamtersioluyorveaçık vermem” diyehaykırarak… balıkların yoksagöleataryinesize adamın sesiduyuluyor, ”ederiniverin şekilde sürüpgiderkenfiyatıilkaçan veriyor. Bufiyatkırmaoperasyonubu “etmez okadar”diyorvedüşükfiyat fiyat söylüyor, birdiğeriise balıklara bakarakadamınbirisibir miş. Salonunortayerinedökülen satış diyebilirdim. Meğeröyle değil- mezatı… Mezat’ıbenartırmayoluyla Saat tam11.00’debaşladıbalık bakışlarımızı görünce. yaklaştı çıkanbalık”dedi,meraklı çevriliyor yeniden;“bugün2tona elindeki defterinsayfalarıdolup,dolup başlamış, sahildekayıttutanadamın dönen sandalsayısıdaartmaya Mezat yerinegeldiğimizdebalıktan dık ışıkiyiceyükselmeden. adayı boydanboyadolaşmayabaşla- Çaylar tazelendi,zamangeçmiyor; servise… Gölyazı’dan ayrılmavaktidir;haydin ki artıkişçıkmıyor;anladık de olsabastıkdeklanşöre…Baktık enstantane yakalamakiçinzoraki Yemek sonrasıdüğündendebirkaç nefes almadanyolladıkmideye… Kemalpaşa tatlısındanoluşanmönüyü salarda İnegölköfte,pilav,ayranve Köy meydanınadizelenmiştahtama- başladık topluca… hızda düğünevinedoğrukoşturmaya lıkçıların koşturmacasınıaratmayanbir anonsunu duyarduymazsabahkiba- Telsizden servisbaşladıarkadaşlar sahilde çekirdek çıtlatarakharcadık… biraz da…Arttakalanzamanıda teleri fotoğraflayarakgeçirdik zamanı lin evegirincebaşlayacakdendi.Köf- Ama ellerimizboşayrıldık...Servisge- düğün evinitarifedilmedenbulduk… mis gibiköftekokusununtakipederek mahalle içindeyükselendumanlarıve lemeye başladık…Saattam12.00’de gözleri açılıverdi… Saat12.00’yi bek- olmak üzere birçoğumuzun uykulu köfte varmış”demezmi…BaştaCem meğine davetettibizi,yemekteİnegöl düğün varmış,sahibiöğlenye- müjdeli haberiverdi; ”Ağabey köyde tığımız anladık.Tam osıradaAhmet Zaman öğleyeyaklaşmaktaikenacık- Saat 20.00deİzmir’egeldik… bırakıverdim kendimi… sarıp sarmalayanuykununkollarına açık olsun”dedimvebütünbedenimi “Kaptan bendegidiyorum,yolun yan birşofördebenkalmışız… geriye doğruçeviripbaktımuyuma- yordu… Biraraönkoltuktanbaşımı girdiğimizde saat16.00’yıgösteri- lek köydenayrılıpdaİzmirkarayoluna aralıksız 12saateyakınsürdü… Ley- fotoğraf avcılığınerdeyse tamtamına Sabah saat04.45’debaşlayan uyumak zamanı…Dönüyoruzİzmir’e” kahkahalar yükseldi;dedikki“artık leylek resimlerine çarpmayınsakın”… cevap; sokaklardaki duvarlara asılı Kahvede oturanyaşlıbiramcahazır demiştim köymeydanında“diye… denince leyleklere çarparak yürürüz patlattı köymeydanında,“Leylek göremedik topluca…Cem espriyi garip leylektenbaşkaleylekailesi köyün etrafındakisahilidolaştık,iki çesindeki kuledenbaktık,bütün Hadi hayırlısı.Gözlemevininbah- yuvada kimimizdehavadagördü… içinde leylekaradık,kimimizonları istikametine çevirdik… Leylek köyün ZI diyerek, yönümüzüLeylek köy Saat 13.30’daHoşcakalGÖLYA-

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 170 Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler

Vergi mükellefiyeti denilince, bir kişinin vergi kanunlarına göre yerine getirmesi gereken yükümlülükler anlaşılır. Bu yükümlülükler ise uygulamada maddi ve şekli olmak üzere iki yönde belirir. Maddi vergi yükümlülüğü, ortaya çıkan verginin ödenmesi şeklinde oluşur.

AV. Nilgün ÖZTÜRK / EGİAD ÜYESİ

1 Temmuz 2012 de yürürlüğe girmiş ödenen sermaye miktarı, limited şir- dönemlerinde de açılış onayı yaptırıl- bulunan 6102 sayılı Türk Ticaret ketlerde müdürlerin adları ve soyadları maksızın kullanılmaya devam edilebilir. Kanunu ve 6103 sayılı Türk Ticaret ile taahhüt edilen ve ödenen sermaye Yevmiye defteri ile yönetim kurulu Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama miktarı, sermayesi paylara bölünmüş karar defterinin kapanış onayı, izleyen Şekli Hakkında Kanunun özellikle bazı komandit şirketlerde yöneticilerin faaliyet döneminin üçüncü ayının maddeleri, iş dünyasında ve kamuo- adları ve soyadları ile taahhüt edilen ve sonuna kadar notere yaptırılır. Ticaret yunda çok tartışma konusu yapıldı ve ödenen sermaye miktarı yayımlanır.” şirketlerinin ticaret siciline tescili ciddi eleştiriler aldı. sırasında defterlerin açılışı ticaret sicili 30 Haziran 2012 tarihli ve 28339 sayılı DEFTER TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ müdürlükleri tarafından da onaylana- Resmi Gazete’de yayınlanarak yü- Madde 8 – 6102 sayılı Kanunun 64 bilir. Açılış onayının noter tarafından rürlüğe giren 6335 Sayılı Türk Ticaret üncü maddesinin birinci, üçüncü yapıldığı hâllerde noter, ticaret sicili Kanunu ile Türk Ticaret Kanununun ve beşinci fıkraları aşağıdaki şekilde tasdiknamesini aramak zorundadır. Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkın- değiştirilmiştir. Ticari defterlerin elektronik ortamda da Kanunda Değişiklik Yapılmasına “(1) Her tacir, ticari defterleri tutmak tutulması hâlinde bu defterlerin açılış- Dair Kanun ile tartışılan konulara ilişkin ve defterlerinde, ticari işlemleriyle ticari larında ve yevmiye defteri ile yönetim önemli değişiklikler yapıldı. 6335 Sayılı işletmesinin iktisadi ve mali durumunu, kurulu karar defterinin kapanışında Kanun’un, öne çıkan değişikliklere borç ve alacak ilişkilerini ve her hesap noter onayı aranmaz. Fiziki ortamda ilişkin bazı maddelerine aşağıda yer dönemi içinde elde edilen neticeleri, veya elektronik ortamda tutulan ticari verilmiştir. bu Kanuna göre açıkça görülebilir bir defterlerin nasıl tutulacağı, defterlere şekilde ortaya koymak zorundadır. kayıt zamanı, onay yenileme ile açılış TİCARET UNVANI KULLANMA Defterler, üçüncü kişi uzmanlara, ma- ve kapanış onaylarının şekli ve esasları ZORUNLULUĞU kul bir süre içinde yapacakları incele- Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Madde 6– 6102 sayılı Kanunun 39 mede işletmenin faaliyetleri ve finansal Bakanlığınca müştereken çıkarılan uncu maddesinin ikinci fıkrası aşağı- durumu hakkında fikir verebilecek tebliğle belirlenir.” daki şekilde değiştirilmiştir. şekilde tutulur. İşletme faaliyetlerinin “(5) Bu Kanuna tabi gerçek ve tüzel “(2) Tescil edilen ticaret unvanı, ticari oluşumu ve gelişmesi defterlerden kişiler, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı işletmenin görülebilecek bir yerine izlenebilmelidir.” Vergi Usul Kanununun defter tutma okunaklı bir şekilde yazılır. Tacirin “(3) Fiziki ortamda tutulan yevmiye ve kayıt zamanıyla ilgili hükümleri ile işletmesiyle ilgili olarak düzenlediği defteri, defteri kebir ve envanter defteri aynı Kanunun 175 inci ve müker- ticari mektuplarda ve ticari defterlere ile dördüncü fıkrada sayılan defter- rer 257 nci maddelerinde yer alan yapılan kayıtların dayandığı belgelerde lerin açılış onayları, kuruluş sırasında yetkiye istinaden yapılan düzenleme- tacirin sicil numarası, ticaret unvanı, ve kullanılmaya başlanmadan önce lere uymak zorundadır. Bu Kanunun işletmesinin merkezi ile tacir internet noter tarafından yapılır. Bu defter- defter tutma, envanter, mali tabloların sitesi oluşturma yükümlülüğüne tabi lerin izleyen faaliyet dönemlerindeki düzenlenmesi, aktifleştirme, karşılıklar, ise tescil edilen internet sitesinin adresi açılış onayları, defterlerin kullanılacağı hesaplar, değerleme, saklama ve ibraz de gösterilir. Tüm bu bilgiler şirketin faaliyet döneminin ilk ayından önceki hükümleri 213 sayılı Kanun ile diğer internet sitesinde de yayımlanır. Bu ayın sonuna kadar notere yaptırılır. vergi kanunlarının aynı hususları dü- sitede ayrıca, anonim şirketlerde Pay defteri ile genel kurul toplantı ve zenleyen hükümlerinin uygulanmasına, yönetim kurulu başkan ve üyelerinin müzakere defteri yeterli yaprakları vergi kanunlarına uygun olarak vergi adları ve soyadları ile taahhüt edilen ve bulunmak kaydıyla izleyen faaliyet matrahının tespit edilmesine ve buna HUKUK

171

yönelik mali tabloların hazırlanmasına geçip geçmediğini, denetimden geç- şirketin yönetim kurulu üyesinin veya engel teşkil etmez.” miş ise denetçi görüşünü ilgili finansal bir yöneticisinin alt veya üst soyundan tablonun başlığında açıkça belirtmek biri, eşi veya üçüncü derece dâhil, PAY SAHİPLERİNİN ŞİRKETE zorundadır. Bu hüküm, yönetim üçüncü dereceye kadar kan veya BORÇLANMA YASAĞI kurulunun yıllık faaliyet raporu için de kayın hısmıysa, Madde 15 – 6102 sayılı Kanunun uygulanır. Denetime tabi olduğu hâlde, d) Denetlenecek şirketle bağlantı 358 inci maddesi aşağıdaki şekilde denetlettirilmemiş finansal tablolar ile hâlinde bulunan veya böyle bir şirkette değiştirilmiştir. yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, yüzde yirmiden fazla paya sahip olan “MADDE 358 – (1) Pay sahipleri, düzenlenmemiş hükmündedir.” bir işletmede çalışıyorsa veya denetçisi sermaye taahhüdünden doğan vadesi “(4) 398 inci madde kapsamında olacağı şirkette yüzde yirmiden fazla gelmiş borçlarını ifa etmedikçe ve denetime tabi olacak şirketler Bakanlar paya sahip bir gerçek kişinin yanında şirketin serbest yedek akçelerle birlikte Kurulunca belirlenir.” herhangi bir şekilde hizmet veriyorsa, kârı geçmiş yıl zararlarını karşılayacak e) Denetlenecek şirketin defterlerinin düzeyde olmadıkça şirkete borçlana- DENETÇİ OLABİLECEKLER tutulmasında veya finansal tablolarının maz.” Madde 19 – 6102 sayılı Kanunun düzenlenmesinde denetleme dışında 400 üncü maddesinin birinci ve ikinci faaliyette veya katkıda bulunmuşsa, ŞİRKETLE İŞLEM YAPMA VE fıkraları aşağıdaki şekilde değiştiril- f) Denetlenecek şirketin defterlerinin ŞİRKETE BORÇLANMA YASAĞI miş ve dördüncü fıkrası yürürlükten tutulmasında veya finansal tablolarının Madde 17 – 6102 sayılı Kanunun 395 kaldırılmıştır. çıkarılmasında denetleme dışında inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki “(1) Denetçi, bağımsız denetim faaliyette veya katkıda bulunduğu için şekilde değiştirilmiştir. yapmak üzere, 1/6/1989 tarihli ve (e) bendine göre denetçi olamayacak “(2) Pay sahibi olmayan yönetim kurulu 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali gerçek veya tüzel kişinin veya onun üyeleri ile yönetim kurulu üyelerinin pay Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik ortaklarından birinin kanuni temsilcisi, sahibi olmayan 393 üncü maddede Kanununa göre ruhsat almış yeminli temsilcisi, çalışanı, yönetim kurulu sayılan yakınları şirkete nakit borçlana- mali müşavir veya serbest muhasebeci üyesi, ortağı, sahibi ya da gerçek kişi maz. Bu kişiler için şirket kefalet, ga- mali müşavir unvanını taşıyan ve Kamu olarak bizzat kendisi ise, ranti ve teminat veremez, sorumluluk Gözetimi, Muhasebe ve Denetim g) (a) ilâ (f) bentlerinde yer alan şartları yüklenemez, bunların borçlarını devra- Standartları Kurumunca yetkilendirilen taşıdığı için denetçi olamayan bir de- lamaz. Aksi hâlde, şirkete borçlanılan kişiler ve/veya ortakları bu kişilerden netçinin nezdinde çalışıyorsa, tutar için şirket alacaklıları bu kişileri, oluşan sermaye şirketi olabilir. Aşağı- h) Son beş yıl içinde denetçiliğe ilişkin şirketin yükümlendirildiği tutarda şirket daki hâllerden birinin varlığında, yeminli meslekî faaliyetinden kaynaklanan borçları için doğrudan takip edebilir.” mali müşavir, serbest muhasebeci mali gelirinin tamamının yüzde otuzundan müşavir ve/veya sermaye şirketi ve fazlasını denetlenecek şirkete veya GENEL OLARAK DENETLEME bunların ortaklarından biri ve bunların ona yüzde yirmiden fazla pay ile iştirak Madde 18 – 6102 sayılı Kanunun 397 ortaklarının yanında çalışan veya bu etmiş bulunan şirketlere verilen denet- nci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları cümlede anılan kişilerin mesleği birlikte leme ve danışmanlık faaliyetinden elde aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve mad- yaptıkları kişi veya kişiler, ilgili şirkette etmişse ve bunu cari yılda da elde deye aşağıdaki fıkra eklenmiştir. denetçi olamaz. etmesi bekleniyorsa, “(1) Dördüncü fıkra uyarınca denetime denetçi olamaz. tabi olan anonim şirketlerin ve şirketler Şöyle ki, önceki cümlede (2) On yıl içinde aynı şirket için toplam topluluğunun finansal tabloları denetçi sayılanlardan biri; yedi yıl denetçi olarak seçilen denet- tarafından, Kamu Gözetimi, Muhasebe a) Denetlenecek şirkette pay sahibiyse, çi üç yıl geçmedikçe denetçi olarak ve Denetim Standartları Kurumun- b) Denetlenecek şirketin yöneticisi yeniden seçilemez. Kamu Gözetimi, ca yayımlanan uluslararası denetim veya çalışanıysa veya denetçi olarak Muhasebe ve Denetim Standartları standartlarıyla uyumlu Türkiye Denetim atanmasından önceki üç yıl içinde bu Kurumu bu süreleri kısaltmaya yetki- Standartlarına göre denetlenir. Yönetim sıfatı taşımışsa, lidir.” kurulunun yıllık faaliyet raporu içinde c) Denetlenecek şirketle bağlantısı yer alan finansal bilgilerin, denetlenen bulunan bir tüzel kişinin, bir ticaret İMTİYAZLI PAYLAR finansal tablolar ile tutarlı olup olmadığı şirketinin veya bir ticari işletmenin ka- Madde 25 – 6102 sayılı Kanunun ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığı da nuni temsilcisi veya temsilcisi, yönetim 478 inci maddesine aşağıdaki fıkra denetim kapsamı içindedir. kurulu üyesi, yöneticisi veya sahibiyse eklenmiştir. (2) Denetime tabi olanlar, hazırlanmış ya da bunlarda yüzde yirmiden fazla “(4) Sermayesinin yarısından fazlası olan finansal tablolarının denetimden paya sahipse yahut denetlenecek tek başına veya birlikte; Devlet, il özel 172

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 bu Kanuna ve bu fıkrada anılan bu Kanunavefıkradaanılan saj” ibaresi konulur. Buibare ancak parantez içinde“yönlendirilmişme - yayımlanan içeriğinbaşınatarih ve amaçlarına özgülenmişkısmında sitesininbumaddenin (4) İnternet açabilir. herkes engelinkaldırılmasıdavasını bağlanamaz. Builkeninihlalihâlinde mayacağı gibiherhangibirşartada bulunmak gibikayıtlarlasınırlandırıla- kullanılması, ilgiliolmakveyamenfaati erişimine açıktır. Erişimhakkının hizmetlerine ayrılmışbölümüherkesin sitesininbilgitoplumu (3) İnternet Cezai hükümlersaklıdır. üyelerinin sorumluluğunanedenolur. bulunan yöneticilerileyönetimkurulu nın doğmasınayolaçarvekusuru Kanuna aykırılığıntümsonuçları- iptal edilmesininsebebinioluşturur, lülüklere uyulmaması,ilgilikararların (2) Birincifıkradaöngörülenyüküm- sitenin açıldığıtarihtesiteyekonulur. yayımlanması gereken içerikler debu sitesi açılıncayakadargeçensürede içinde, şirketinkuruluşundaninternet tarihten itibaren engeçbeş gün larda isetescilveyailanınyapıldığı tescil veyailanabağlandığıdurum- nun gerçekleştiği tarihten, içeriğin dayandığıişleminveyaolgu- ise busüre içinde,belirtilmemiş ise bu Kanundabellibirsüre belirtilmiş net sitesindeyayımlanacakiçerikler, masına özgülemekzorundadır. İnter yapılması gereken ilanların yayımlan- belirli birbölümünüşirketçekanunen sitesiaçmakvebusitenin internet tarihinden itibaren üçayiçinde bir kuruluşlarının ticaret siciline tescili denetime tabiolansermayeşirketleri, maddenin dördüncü fıkrasıuyarınca “MADDE 1524–(1)397nci de değiştirilmiştir. 1524 üncümaddesiaşağıdakişekil- Madde 34–6102sayılıKanunun İNTERNET SİTESİ finansal kuruluşlarauygulanmaz.” tanımlanan kredi kuruluşlarınave sayılı Kanunun3üncümaddesinde işlem gören anonimşirketlere, 5411 edilemez. Buhüküm,paylarıborsada düzenlenen herhangibirimtiyaztesis gruplarına veazlığabuKanunda oluşturan paysahiplerine,belirli üzere, diğerpaylara,belirlibirgrup edilebilecek imtiyazlarhariçolmak bunların sahipolduklarıpaylaratesis payına sahipolduklarıiştiraklerinde; bu şirketlerinaynıorandasermaye luşlarına aitanonimşirketlerde ve kooperatifler vebunlarınüstkuru- kişileri, sendikalar, dernekler, vakıflar, idaresi, belediyevediğerkamutüzel - terkin edilmeyen anonim ve limitet terkin edilmeyenanonimvelimitet edilmeyerek ticaret sicili kayıtlarından sına veyasayılmasınakarşıntasfiye halde, dahaöncemünfesiholma - Yeni TTK’dadüzenlemeolmadığı YENİ HÜKÜM TASFİYEYE İLİŞKİNGETİRİLEN maddesi dekaldırılmıştır. getiren TTK’nun628.maddeside yerinin Türkiye’de bulunmasışartını de müdürlerden enazbirininyerleşim Yine aynımaddeyle Limitetşirketler daşı olmasışartıkaldırılmıştır. Türkiye’de bulunmasıveTürk vatan- en azbirüyeninyerleşmeyerinin ile Yönetim Kurulunutemsileyetkili öğrenim görmüşolmasızorunluluğu üyelerinin enazdörttebirininyüksek ve Anonim şirketlerde Yönetim Kurulu 359. maddesindedeğişiklikyapılmış Madde 43–BumaddeileTTK’nun SAYISI VENİTELİKLERİ YÖNETİM KURULUÜYELERİNİN tır. denetim raporugerekliliği kaldırılmış - alma şartıveşirketlerinkuruluşundaki işlemlerde işlemdenetçisinden rapor 6102 sayılıTTK’ndayeralançeşitli delerinde yapılandüzenlemelerile 6335 sayılıKanun’unçeşitlimad- İŞLEM DENETÇİSİ rihine kadarseçmelerigerekmektedir. bağımsız denetçilerini31.03.2013ta- yapılan değişikliğegöre, şirketlerin T.T.K.’nun geçici6.maddesinde Madde 37–Bumaddeile6102sayılı DENETÇİ SEÇİMİ kaldırılmıştır. finansal tablolarınıilanzorunluluğuda Ayrıca belirtmekgerekir ki,şirketlerin 3 ayiçerisindegerçekleştirilmelidir. 1 Temmuz 2013tarihindenitibaren sitesiaçmayükümlülüğüise İnternet şirketleri hakkındauygulanmaz.” denetime tabiolmayansermaye maddede öngörülendüzenlemeler Kanunun ilgilimaddelerindevebu sitesiyleilgiliolarakbu (6) İnternet kalır, aksihâldekonulmamışsayılır. az altıaysüreylesitesinde internet üzerinde bulunantarihtenitibaren en sitesinekonulanbiriçerik, tin internet uzun birsüre öngörülmedikçe,şirke- da veyaidaridüzenlemelerde daha (5) BuKanunveilgilidiğerkanunlar düzenlenir. Bakanlığı tarafındanbiryönetmelikle ilgili diğerhususlarGümrükveTicaret Sitenin, birnumaraaltındatescilive bir mesajın,yönlendirildiğikarinedir. tirilebilir. Özgülenenkısımdayeralan yönetmeliğe uyulmaksuretiyle değiş- - - mektedir. ve “idariparacezası”nadönüştürül - cezaların birkısmıisehafifletilmekte cezası” gerektiren fiillere uygulanacak Kanunda yeralandiğer“adlipara para cezasıöngörülmektedir. ile kaldırılmaktavebufiilleriçinadli 6335 sayılıKanun’layapılandeğişiklik fiilleri içinöngörülenhapiscezası, şirket raporlarınındüzenlenmemesi” yolsuzluk yapılması”,”bağlıvehâkim menin veayınlarındeğerlenmesinde sermayenin veyadevralınacakişlet- zenlemelere uygunolmaması”,“ayni kurulmaması veyaiçeriğininyasaldü- Yeni sitesinin TTK’da“internet DEĞİŞİKLİKLER CEZALARA İLİŞKİN uygulanmaz…..” kooperatiflere bumadde hükümleri eden davalarıbulunanşirketveya (2) Davacıveyadavalısıfatıyladevam şirket vekooperatifler. sicilinden terkinişlemiyapılamayan kurula tevdiedilemediğiiçinticaret veya sonvekatibilançosugenel lanamaması nedeniylearabilançoları başlanılmış ancakgenelkuruluntop- tarihten öncetasfiyeişlemlerine e) şirketler ilekooperatifler. toplantıları yapılamayananonim son beşyılaaitolağangenelkurul d) Sebebineolursaolsunaralıksız olan kooperatifler. göre herhangibirnedenle dağılmış c) KooperatiflerKanunuhükümlerine limited şirketler. iki yıliçindemünfesiholananonimve önce veyayürürlüktarihindenitibaren b) BuKanununyürürlüktarihinden ile limitedşirketler. tutarlara çıkarmamışanonimşirketler ileöngörülen münde Kararname sermayelerini anılanKanunHük- gereğince, Hükmünde Kararname de DeğişiklikYapılmasına DairKanun KanunununBazıMaddelerin- Ticaret a) uyarınca yapılır. usulüne uyulmaksızınbumadde silinmesi, ilgilikanunlardaki tasfiye fiyeleri veticaret sicilindenkayıtlarının limited şirketlerilekooperatiflerintas- edilen yadabildirilenanonimve iki yıliçindeaşağıdakihâlleritespit nun yürürlüğegirdiği tarihtenitibaren “GEÇİCİ MADDE7–(1)BuKanu- ğıdaki geçicimaddelereklenmiştir. Madde 38–6102sayılıKanunaaşa- geçici 7.maddeeklenmiştir. nun aşağıdakimaddesiileTTK’ya yönelik olarak,6335sayılıKanun’ rinin kolaylaştırılmasınısağlamaya şirketler ilekooperatiflerintasfiyele- Bu Kanununyürürlüğegirdiği 24/6/1995 tarihlive559sayılıTürk

Yeni İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na genel

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 bir bakış 174 Bugün ülkemizde iş kazaları ve meslek hastalıkları oranı gelişmiş ülkelerle kıyaslanılamayacak kadar yüksektir. Bu durumun ekonomik, toplumsal, hukuksal, teknolojik ve bunlara benzer çok çeşitli sebepleri bulunmaktadır. ILO kaynaklarına göre, Dünya üzerinde her yıl 1.2 milyon kişi, meslek hastalıkları sebebi ile hayatını kaybetmektedir.

Gülören ALTIN GÜLÖREN ALTIN DANIŞMANLIK Dokuz Eylül Üniversitesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Doktora Öğrencisi

Toplumumuzda mutluluğun sağ- ve Güvenliği Kanunu” ile bu önemli zor da olsa, en azından iş kazası lanması adına, bireylerin mutluluğu görevi yerine getirmek ve çalışma ve meslek hastalıklarının sayılarını temel şarttır. Bireylerin mutluluğu yaşamındaki iş sağlığı eksikliklerinin minimuma indirmek ve zararlı etkilerini ise, yaşadığı çevredeki tüm yaşam giderilmesi hedeflenmektedir. azaltmak yolunda zorlu bir çaba ile alanlarındaki sağlık ve güvenlik unsur- Bilindiği üzere ‘İş Sağlığı ve Güvenliği çalışılması önem taşımaktadır. Bu larından geçmektedir. Yani, bireylerin Kanunu TBMM Genel Kurulu’nda bağlamda yeni Kanunda yer alan yaşama kalitelerini yükseltmeleri 20.06.2012 de kabul edildikten yeni düzenlemeleri genel anlamda bir adına en önemli iki temel unsur sağlık sonra, 30.06.2012 tarihli Resmi değerlendirelim. ve güvenliktir. İnsan hayatı temel bir Gazete’de yayınlanmıştır. Bu bağlam- Öncelikle kanun, özel sektör ve kamu hak olduğu gibi, her birey özgürce da ‘6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği işyerlerinin tamamında uygulana- çalışma hakkına da sahiptir. Çalışma Kanunu’ ile işyerlerinde iş sağlığı ve caktır. Sadece Türk Silahlı Kuvvetleri hakkının yanında çalışma yaşamında güvenliğinin sağlanması, varolan sağ- (TSK), genel kolluk kuvvetleri ve MİT iş sağlığının ve güvenliğinin korunma- lık ve güvenlik koşullarında iyileştir- Müsteşarlığı’nın faaliyetlerinde, afet sı en önemli unsurdur. Uluslararası meler yapılması adına işveren ve çalı- ve acil durum birimlerinin müdahale Çalışma Örgütü (ILO) ve Dünya Sağlık şanlara görev, yetki, sorumluluk, hak faaliyetlerinde, ev hizmetleri ile çalışan Örgütü (WHO) ortak komitesinin İş ve yükümlülüklerin düzenlenmesini istihdam etmeksizin kendi nam ve he- Sağlığı tanımına bakılacak olursa ‘İş hedeflemektedir. Bugün ülkemizde iş sabına mal ve hizmet üretimi yapanlar sağlığı, hangi işi yaparlarsa yapsınlar kazaları ve meslek hastalıkları oranı hakkında kanun uygulanmayacaktır. bütün çalışanların fiziksel, zihinsel gelişmiş ülkelerle kıyaslanılamayacak Bu bağlamda, kanunca öngörülen ve sosyal refahlarının mümkün olan kadar yüksektir. Bu durumun ekono- düzenlemeler uyarınca, işveren çalı- en yüksek düzeye çıkarılmasını ve mik, toplumsal, hukuksal, teknolojik şanların iş ile ilgili sağlık ve güvenlik- burada tutulmasını; çalışma koşulla- ve bunlara benzer çok çeşitli sebep- lerini sağlayacak, sağlık ve güvenlik rından kaynaklanan sağlık sorunla- leri bulunmaktadır. ILO kaynaklarına tedbirlerinin değişen şartlara uygun rının önlenmesini; işçilerin fiziksel ve göre, Dünya üzerinde her yıl 1.2 hale getirilmesini ve var olan durumun biyolojik kapasitelerine uygun mesleki milyon kişi, meslek hastalıkları sebebi iyileştirilmesi için çalışmalar yapacak, ortamlarda çalıştırılmalarını; özetle ile hayatını kaybetmektedir. Türkiye’de tedbirlere uyulup uyulmadığını izleyip işin insana, insanın işine uygun hale de her gün, ortalama 172 iş kazası denetleyecektir. getirilmesini hedefler’ şeklinde tanım- olduğu ve bu kazalarda birçok kişinin Yeni kanun ile önceki uygulamadaki lanmaktadır. Bu bağlamda bireylerin yaşamını kaybettiği tahmin edilmek- ‘50’den fazla işçi çalıştıran işverenler çalışma hayatında sağlık ve güvenliği- tedir. İstenilen elbette ki iş kazaları ve iş güvenliği uzmanı ve iş yeri heki- ni korumak son derece önemli oldu- meslek hastalıklarının ortaya çıkma- mi çalıştırmak zorundadır’ ibaresi ğu için, ülkemizde de yeni “ İş Sağlığı masıdır. Ancak bu hedefe ulaşmak kalkmaktadır. Bu bağlamda 50 işçi İŞ YERİ SAĞLIĞI

175

sınırı kaldırılmakta, bütün işyerleri için yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra Diğer bir uygulama ise; ulusal an- iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi yürürlüğe girecektir. lamda iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili zorunlu hale gelmektedir. Ancak söz Cezai yönden bakıldığında uzman düzenlemeler de stratejilerin belir- konusu düzenleme Kanunun 38 inci veya hekim çalıştırmayan iş yerlerine, lenmesi için de görüşlerinin alınması maddesi uyarınca kademeli ola- her ay ve her biri için ayrı ayrı 5 bin bağlamında, ÇŞGB Müsteşarı’nın rak yürürlüğe girecektir.50 işçi sınırı TL, çalıştırılmayan her bir diğer sağlık başkanlığında, üyeleri Kanunca kaldırıldığı için ise, küçük işyerleri için personeli için 2 bin 500 TL, ceza belirtilmiş, ‘Ulusal İş Sağlığı Güvenliği yeni maliyetler ortaya çıkmaktadır. Bu uygulanacaktır. Konseyi’ kurulmuş olmasıdır. duruma istinaden, Çalışma ve Sosyal İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönün- İş Sağlığı ve güvenliği ili ilgili konu- Güvenlik Bakanlığı (ÇSGB),kamu den risk değerlendirmesi yapmak larda ölçüm, inceleme ve araştırma kurumları dışında, 10’dan az işçi ça- ve yaptırmakla da yükümlüdür. Risk yapılmasına, numune alınmasına veya lıştıran işverenlere destek verebilmesi değerlendirmesinde, belirli riskleri eğitim kurumlarına ile ortak sağlık imkanı getirilmiştir. Kamu kurumları ve de etkilenecek çalışanların durumu, ve güvenlik birimlerinin kontrol ve 10 ile daha fazla işçisi olan işverenler kullanılacak iş ekipmanı ile kimyasal denetiminin yapılmasına engel olan ise, iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin har- madde ve müstahzarların seçimi, iş işverene 5 bin TL ceza verilecektir. camaları kendileri karşılayacaklardır. yerlerinin tertip ve düzeni gibi konular Ayrıca Büyük Kaza Önleme Belgesi İşyerleri, yapılan işin tehlike derecesi- dikkate alınacaktır. Genç, yaşlı, hazırlamayan işverene 50 bin TL, ne göre Çok Tehlikeli, Tehlikeli ve Az engelli, gebe veya emziren çalışanlar güvenlik raporu hazırlayıp bakanlığın Tehlikeli olarak üç sınıfa ayrılmaktadır. gibi özel nitelikteki gruplar ile kadın değerlendirmesine sunmadan işyerini Çok tehlikeli işyerlerinde (A) sınıfı, teh- çalışanlar dikkate alınacaktır. Cezai faaliyete geçiren, işletilmesine bakan- likeli işyerlerinde (B) sınıfı, az tehlikeli anlamda ise, risk değerlendirmesi lıkça izin verilmeyen işyerini açan veya iş yerlerinde ise (C) sınıfı belgeye sa- yaptırmayan işverene 3 bin TL, ayrıca durdurulan işyerinde faaliyete devam hip iş güvenliği uzmanı çalıştırılacaktır. risk değerlendirmesi yaptırmadığı her eden işyerine 80 bin TL idari para Önceden de bahsettiğim üzere, bir ay için 4 bin 500 TL ceza verile- cezası verilecektir. bütün tehlike sınıflarındaki iş yerleri, iş cektir. İşveren, meydana gelebilecek Sonuç olarak, Yeni İş Sağlığı ve yeri hekimi istihdam etmek zorunda acil durumları önceden değerlen- Güvenliği Kanunu ile hedeflenen, olacaktır.. direrek, bunların olumsuz etkilerini alınacak tedbirlerle ve yapılacak uygu- İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri, İş önleyici ve sınırlayıcı tedbirler de lamalarla çalışanın sağlık ve güvenlik sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin des- almakla yükümlüdür. Oluşabilecek bu hakkını en iyi şekilde korumaktır. Bu teklenmesi ile İşyeri hekimleri ve iş olumsuz etkilerden korunmak üzere, bağlamda işverene düşen, görev ve güvenliği uzmanlarına ilişkin düzenle- gerekli ölçüm ve değerlendirmelerin sorumluluklarını hassasiyetle yerine meler Kamu kurumları ile 50’den az yapılıp, acil durum planları hazırlan- getirmek, çalışanların güvenliğini en çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer malıdır. İşveren, ciddi ve önlenemeyen iyi şekilde korumaktır. Çalışanlara alan işyerleri için yayımı tarihinden iti- tehlikenin meydana gelmesi duru- düşen görev, ise aynı hassasiyet baren iki yıl sonra; 50’den az çalışanı munda, çalışanları işi bırakarak derhal doğrultusunda işlerini alınan tedbirlere olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta çalışma yerlerinden ayrılıp güvenli ve önlemlere tamamen uyarak yerine yer alan işyerleri için yayımı tarihinden bir yere gidebilmeleri için önceden getirmektir. Sağlık ve güven içinde itibaren bir yıl sonra, diğer işyerleri için düzenlemeleri yapacaktır. kalın… Doğuştan ya da sonradan kimilerine göre bedenlerinde bir eksiklik olduğu düşünülen engelli insanlar, vücutlarındaki hiçbir uzvun eksik olmadığını kanıtlıyor. Çünkü onlarda diğer insanlar gibi koşuyor, top oynuyor, yüzüyor… Onlar hayatlarımızın ‘engelsiz insanları….’ EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

176 SPOR Engellerini 177 sporla aşıyorlar

ile iletişim kurmalarını sağlayan spor, hemen tüm spor dallarında faaliyet DOSYA HAZIRLIK: yine bu insanların sorunları hakkında gösteriyorlar. İlk zamanlar azınlıkta Gencer ÇETİNKAYA toplumu bilgilendiriyor. Beden ve zihinsel olan engelsiz sporcular kendilerine sağlığı yerinde olan insanların bile olan güvenle kulüp kurarak turnuvalar yapmakta zorlandığı sporları hayatlarının düzenlemeye başladılar. Tüm dünyada parçası haline getiren engelli sporcular; artan bu özel kulüpler ülkelerinin federasyon, dernek ve vakıf çatısı isimlerini en üste taşımaya çalıştı. Spor kimi zaman insanlar için zor bir altında birleşerek var olma savaşında Engelsiz insanların bu başarısı onların uğraş olarak görülür. Futbol, basketbol, bir adım öne çıkıyorlar. Bununla birlikte özel bir olimpiyat kazanmasına da katkı masa tenisi, koşu, yüzme, halter gibi sporun engelliler üzerindeki yararları da yaptı. birçok spor dalı yapılması zor alanlardır. yadsınamayacak derecede ortaya çıkıyor. 1989 yılında kurulan IPC (Uluslararası Fiziksel sağlığı yerinde olan kişilerin bile Spor tedavi ederken, engelli insanlar Paraolimpik Komitesi) engelliler yapmakta zorlandığı bu sporları bedensel sosyal yaşamlarının oluşmasında sporun sporları tarihinde bir dönüm noktası ve zihinsel engelliler sosyal hayatlarının birleştirici gücünü kullanıyor. oldu. Uluslararası Olimpiyat Komitesi bir parçası haline dönüştürmeyi Dernek, vakıf ve federasyon çatısı altında tarafından 1992 yılından itibaren başarabiliyorlar. Engelli insanlarımız birleşen engelsiz vatandaşlar, spor engelliler ile ilgili organizasyonların tek sporla engelleri aşıyor. branşlarındaki başarıları ile birbirlerine yetkili üst düzey kuruluşu olarak tanındı. Türkiye’de Özel Sporcular Federasyonu rakip olmaya başladılar. Gerek futbol, EGİAD Yarın Dergisi olarak Engelli Başkanlığı’na bağlı 8 bin 437 erkek, 2 basketbol, gerekse yüzme koşu. Engelsiz Sporu’na destek veren kurum, kuruluş bin 631 kadın engelli sporcu bulunuyor. vatandaşlarımız yaşama olan bağlılıkları ve vakıflardan yaptıkları faaliyet, yardım Bu insanları hayata bağlayan, çevreleri ve spora olan tutkuları sayesinde hemen ve projeleri hakkında bilgi topladık. 178

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 yüzler gülüyor İzmir’de engellerkalkıyor, temsil edecek. sporcular 2012LondraParalimpikOlimpiyatoyunlarındaTürkiye’yi arasında namuğlupşampiyonluğaulaştı.Yinebelediyeyebağlı kurduğu TekerlekliSandalyeBasketbolTakımıile2001-2004yılları Engelliler içinsporfaaliyetleriniartıranİzmirBüyükşehirBelediyesi Meclisi”ni kurarak,engellilerinkent Konseyi çatısıaltında“Engelliler İzmir BüyükşehirBelediyesi,Kent larını aralıksızsürdürüyor. İzmir’de, engellilere yönelikçalışma- yılını “EngellilerYılı” olarakilanettiği İzmir BüyükşehirBelediyesi,2010 kadar heralandaçalışmalaryürüten melere, sağlıktansporvekültüre için ulaşımdanmimaridüzenle- Engellilerin yaşamkalitesiniartırmak mında sözsahibiolmasınısağlıyor. yışı modeliyleengellilerinkentyaşa- katılımcı vedemokratikyönetimanla- si, “EngellilerMeclisi”nidekurarak ilan edenİzmirBüyükşehirBelediye- 2010 yılını“EngellilerYılı” olarak örnek kenthalinegetirmeyihedefli- örnek İzmir’i Avrupa Birliğistandartlarında laylaştırmaya yönelikuygulamalarla Belediyesi engellilerinyaşamını ko- sına özelönemveriliyor. Büyükşehir engellilerinin kullanımınauygun olma- Yeni alınanotobüslerintamamının kullanımına uygunolarakyenileniyor. kaldırımlardaki rampalarıengellilerinin ağırlık veriyor. Kentiçindeyolve kent yaşamınakatacakprojelere önce onlarıevlerindençıkararak vatandaşlarımızın mutluluğuiçin İzmir BüyükşehirBelediyesi,engelli yönetim modelinihayatageçirdi. sağlayacak katılımcı,demokratikbir yönetiminde sözsahibiolmasını alan engelliöğrenciler, engelsiz larında eğitimgörüyor. Resimeğitimi bireysel eğitim,uğraşterapisikurs- engelli resim, rehberlik, aileeğitimi, Merkezi’nde heryılortalama110 • Kültürpark’taki EngellilerEğitim KÜLTÜR –SANAT VESPOR çalışmalar şöyleözetlenebilir: daşlar içingerçekleştirdiği mevcut Belediyesi’nin kenttekiengellivatan- yoğun çabaharcıyor. Büyükşehir Belediye” ünvanınıkoruyabilmekiçin tarafından verilen“EngelliDostu yılında BaşbakanlıkÖzürlüleridaresi İzmir BüyükşehirBelediyesi,2005 ÇALIŞMALAR İZMİR’DEKİ MEVCUT altında “EngellilerMeclisi”nikurdu. ayında daİzmirKentKonseyiçatısı “Engelliler Yılı” olarakilanetti.Ekim oybirliği ilealınankararla2010yılını mir BüyükşehirBelediyesi,Meclis’te mak üzere çalışmalarınısürdüren İz- ve uygulamalardabirkentol- örnek yaşamlarını kolaylaştırıcıdüzenleme engellilerin sosyalyaşamakatılımıve Avrupa Birliği’neuyumsürecinde, 2010 İZMİR’DEENGELLİLERYILI görevi üstleniyor. sorunlarında birleştiricibirharç olma çıkamayan tümengellivatandaşların tirildi. Bumeclis,evdençıkanyada ilk OlağanGenelKurulugerçekleş - Ekim ayında“EngellilerMeclisi”nin yılı “EngellilerYılı” olarakilanedildive yor. Buhedef doğrultusunda2010 öğrencilerin katıldıkları yarışmalardaki başarıları ile adından sıkça söz ettiri- yor. Merkezde eğitim alan öğrenciler 2009 yılında 23 ödül kazanırken, 2010 yılında 13 başarı belgesi, 5 madalya, 2.’lik ödülü ve özeller kazandı. 2011 yılında mansiyon ödülü, 1.’lik ödülü ve çeşitli madalyalar kazandılar. 2012 yılında Denizlicik İşletmesi’nin yarışma-

sında 3.’lük ödülü, 2 mansiyon ve SPOR Rotary resim yarışmasında 1. ödülü kazandılar. 179 • Türkiye’de ilk defa İzmir Büyükşe- hir Belediyesi tarafından uygulanan “uğraş terapisi” ile engelli aileleri hem meslek öğreniyor hem de aile bütçele- rine katkı sağlıyorlar. • Büyükşehir’in engelli sporcular farklı SPORUN ENGELLİLER ÜZERİNDEKİ YARARLARI branşlarda önemli başarılara imza atı- yor. Engelli sporcularımız Duygu Çete, İzzettin Kanat, Bestami Boz ve Cahit Tedavi: Kılıçarslan Londra’da yapılacak 2012 Birçok spor aktivitesinin engelli insanların rehabilitasyon ve Paralimpik Olimpiyatları’nda ay yıldızlı rekreasyonunda kullanımı artık mümkündür. formayla ülkemizi temsil edecek. Spor konvansiyonel fizyoterapi metotlarını tamamlayıcı • Yaz aylarında Celal Atik Spor Salonu bir tedavi olarak giderek daha yaygın kullanılmaktadır. Yüzme Havuzu, engellilerin kullanımına Gücün, koordinasyonun ve dayanıklılığın gelişimine sunuluyor. Yaşları 2 ile 28 arasında yardımcıdır. Bazı sporlar belirli kas grupları geliştirir. değişen zihinsel, bedensel ve spastik engelli yaklaşık 250 öğrenci, bu eği- Örneğin ağırlık kaldırma ve okçuluk paraplejik hastalarda timden ücretsiz olarak yararlanıyor. kol kaslarının gelişimine yardım ederek kendilerine bakma konusunda bağımsızlık kazanmalarını sağlarlar.. • İnciraltı Engelliler Merkezi’nde her Basketbol gibi tekerlekli sandalye ile yapılabilen spor, engelli çarşamba engelliler ve aileleri için kişilerin tekerlekleri çevirir, pas verir veya topu yakalarken etkinlikler düzenleniyor. koordinasyonunun gelişmesine yardımcı olur. Yüzmede kabul • Engelli çocuklar için oyun parkları edilmiş değerli bir eksersiz ve tedavi şeklidir ve son yıllarda en oluşturuluyor. popüler spor dalı haline gelmiştir. İnsan suyun içinde iken, ağız ve burundan nefes alıp verirken, suyun kaldırma kuvveti ile SAĞLIK VE SOSYAL YARDIMLAR ekstremitelerini yetenekleri ölçüsünde serbestçe hareket ettirir. • Sosyal güvencesi olmayan veya yeşil kart sahibi engelli ailelerine hasta Sosyal Yararları: veya çocuk bezi veriliyor. Sporun engelli insanlar için bir başka önemli yönü, sosyal ilişkilerin • Eşrefpaşa Hastanesi, sosyal güven- oluşmasını sağlamasıdır. Kalıcı engellilik, engelli insanların kendilerine cesiz ve yeşil kart sahibi işitme engelli olan yaklaşımlarını bozar, içe kapanıklılık ve sosyal izolasyona neden olur. 67 hastaya “işitme cihazı” taktı. Ayrıca psikolojik reaksiyonlar. Bakmakla yükümlü olan insanların onlardan • Yüzde 40 ve üzeri bulunan bireyle- utanması ile de daha da artabilir. rin ya da vasilerinin İzmir Büyükşehir yeni engelli hale gelmiş insanlarda, spor aktivetisine katılmak kendini Belediyesi İZSU Genel Müdürlüğü’ne başvurmaları halinde, 13 metreküpe önemseme duygusunun yeniden kazanılmasına, pozitif mental kadar olan su kullanımında yüzde 40 davranışların ve tekrar sosyal hayata entegrasyonuna yardımcı olur. indirim uygulanıyor. Ayrıca psikodepressif durumlardaki engelli kişilerin, spor aktivitelerine katılmaları ile bu durumlarında düzelme görülmüştür.

Spor ve zekâ özürlülüğü: Zekâ özürlülüğü olan insanların, kendilerine sunulan spor ve boş zaman aktivitelerine katılmanın akılsal sosyal, ruhsal ve fiziksel yararları vardır. Fakat bu katılımlarda bazı engeller vardır. Bu kişiler katılmaya istekli olmayabilir veya bakıcıları tarafından katılıma teşvik edilmeyebilirler. Eğlence için spor: Yıllar sonra sporun eğlence yönünün öneminin anlaşılması birçok açık hava aktiviteleri, su sporları ve salon sporlarının gelişimine neden oldu. Entegre spor toplumun tüm bireyleri için istense de, total bütünleşmiş olanaklar her zaman mümkün olmamaktadır. EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

180

• İZBETON Genel Müdürlüğü engelli • Büyükşehir Belediyesi İzmir Büyük- SPOR vatandaşlara ayda 40 litre ücretsiz şehir Belediyesi Coğrafi Adres Bilgi İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin spora memba suyu dağıtıyor. Sistemi projesi kapsamında yetki bakışının temeli 7’den 77’ye herkese alanı içerisinde topladığı taksi durak- spor yaptırmaktır. Bu kapsamda top- • Son 5 yılda ihtiyaç sahiplerine 429 larından eczanelere, resmi kurum ve lumun önemli bir bölümünü oluşturan adet manuel tekerlekli sandalye ve kuruluşlardan alışveriş merkezlerine, engelliler de bizim hedef kitlemizdir. 333 adet akülü tekerlekli sandalye banka ve veznelerden tarihi/turistik İzmir Büyükşehir Belediyesi Genç- olmak üzere 762 adet tekerlekli yerlere kadar 10000 adet önemli yer lik ve Spor Kulübü çatısı altında sandalye dağıtımı yapıldı. Dağıtımlar noktasını görme engelli vatandaşları- engelli sporcular, tekerlekli sandalye sürüyor. mızın kullanımına sundu. İzmir Büyük- basketbolu, halter, görme engelli • İhtiyaç sahibi yatalak haldeki en- şehir Belediyesi tarafından toplanan judo ve atletizm branşlarında faaliyet gellilere son 5 yılda 109 adet hasta 10000 adet önemli yer bilgisinin göstermekte, ulusal ve uluslarara- yatağı ve karyolası ücretsiz olarak konum ve diğer öznitelik bilgileri (adı, sı şampiyonalardan madalyalarla dağıtıldı. Dağıtımlar devam ediyor. telefonu vs.) GPS özelliği olan (uydu- dönmektedir. Görme engelli judocu dan konum bilgisi toplayabilen) cep Duygu Çete’nin Avrupa ikinciliği, • İhtiyaç sahibi engelli vatandaşlara telefonlarına yükleniyor. Böylece söz Türkiye şampiyonu Engelli Halter son 5 yılda 131 çift (262) adet akü konusu önemli yer bilgilerini okuyarak Takımı sporcularının kazandığı madal- dağıtımı yapıldı. Dağıtımlar devam seslendirebilen ve internetten ücretsiz yalar ülkemiz adına da gurur tablosu ediyor. indirilebilen açık kaynak kodlu yazılım oluşturmaktadır. Engelli sporcula- • İhtiyaç sahibi engelli vatandaşlara sayesinde görme engelli vatandaş- rımız Duygu Çete, İzzettin Kanat, son 5 yılda 61 adet görme engelli larımız bulunduğu yere yakın önemli Bestami Boz ve Cahit Kılıçarslan bastonu dağıtıldı. Dağıtımlar devam yeri sesli uyarı ile bulabiliyorlar. Yazılım Londra’da yapılacak 2012 Paralimpik ediyor. ve önemli yer verileri İzmir Büyükşehir Olimpiyatları’nda ay yıldızlı formayla Belediyesi’nin internet sayfasından ülkemizi temsil edecek. • Evlerinden çıkamayacak durumda ücretsiz olarak indirilip kullanılabiliyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi bünye- olan ağır engelli hastalara Eşrefpaşa sinde 100’ün üzerinde engelli aktif • Toplumun dezavantajlı gruplarının Hastanesi tarafından evde bakım ve spor yapıyor. Tekerlekli sandalye faydalanması için dev bir kompleks tedavi uygulaması yapılıyor. basketbolu, halter, judo, atletizm şeklinde planlanan “Sosyal Yaşam branşlarındaki faaliyetlerin yanı sıra • Kent içi düzenleme ve uygulamalar Kampüsü”nün projeleri tamamlandı. Büyükşehir Belediyesi İzmir’deki Toros’ta kurulan Afet Koordinasyon Buca Tınaztepe’deki 65 bin 302 engelli kulüplerine ve sporcularına da Merkezi, Türkiye’nin en büyük sivil metrekarelik alanda kurulacak Sosyal önemli destekler veriyor. fiber optik ağı ile taşınan verilerle Yaşam Kampüsü’nde huzurevi, Son 1,5 yılda 26 engelli spor kulü- donatıldı. İlk toplanma alanlarından engelli eğitim merkezi, engelli ve yaşlı büne 550 bin TL’nin üzerinde maddi helikopter pistlerine, ecza depoların- rehabilitasyon merkezi, çocuk ve destek verildi. İzmir Büyükşehir dan yangın vanalarına kadar binlerce gençlik merkezi, aşevi ve çok amaçlı Belediyesi engelli vatandaşlarımız için adresin yüklendiği teknolojik bir salon bulunacak. Tesisten yarar- spor okullarında özel eğitmenler de alt yapı, kurtarma ekiplerinin hangi lanacak olan vatandaşlar için ayrıca bulunduruyor. güzergahları kullanarak hangi binalara açık alanlarda rekreasyon düzenle- Yaz aylarında Celal Atik Spor Salonu en hızlı şekilde gitmesi gerektiğini mesi, çocuk oyun ve açıkhava spor Yüzme Havuzu engellilerin kullanımı- gösteriyor. Yedekli sistemde alanlarının oluşturulacağı kampüse, na sunuluyor. Yaşları 2 ile 28 arasında 30 bin engellinin adresi kayıtları da toplu taşıma aktarma merkezi ve değişen zihinsel, bedensel ve spastik yer alıyor. otopark alanları da yapılacak. engelliler, bu eğitimden ücretsiz ola- SPOR

181

rak yararlanıyor. Engellilerin basketbol TBESF’in faaliyet gösterdiği branş- göl- Aysel Özgan- Suzan Tekin sporuyla buluşmasında ve bu sporun lar ve bu branşlardan elde edilen Atletizm: Kemal Özdemir Türkiye’de kurumsallaşmasında başarılar ile Paralimpik Olimpiyatlara Halter: Nazmiye Muslu- Turan Mut- büyük emeği bulunan İzmir Büyük- katılacak sporcular ise şöyle sırala- lu- Levent Tutkun şehir Belediyesi Tekerlekli Sandalye nabilir. Masa Tenisi: Neslihan Kavas (2008 Basketbol Takımı, 2001, 2002, 2003 Paralimpik Oyunlarında Masa Tenisi Faaliyet gösterdiğimiz Branşlar: ve 2004 yıllarında hiç yenilgi almadan branşında Neslihan Kavas bronz Federasyonumuz, Uluslararası Pa- şampiyon oldu. Bu dönem içinde madalya kazanmıştır) ralimpik Komite tarafından belirlenen 102 maçını da kazanarak “dünya re- Okçuluk: Mustafa Demir- Özgür 19 engelli spor branşından 14 branşı korunu” eline geçirdi. Tekerlekli San- Özen- Gizem Girişmen- Gülbin icra etmektedir. Ayrıca Paralimpik dalye Basketbol Ligi’nde 4 kez üst Su- Hanife Öztürk (2008 Paralimpik olmayan 3 branşımız bulunmaktadır. üste yenilgisiz şampiyon olan takım, Oyunlarında Okçuluk branşında Gi- Avrupa Şampiyonası’nda da ikincilik Paralimpik Branşlar: zem Girişmen Altın madalya kazan- elde ederek Türkiye’nin gururu oldu. Atletizm, Atıcılık, Okçuluk, Halter, mıştır.) Yüzme, Masa Tenisi, Tenis, Tekerlekli TBESF İLE ENGELLERİNİ Sandalye Basketbol, Oturarak voley- 2012 SENESİNDE 7 BRANŞTA 44 AŞTILAR MADALYA bol, Yelken, Kayak SPORCU İLE KATILACAKTIR KAZANDILAR Paralimpik Olmayan Branşlar: Atıcılık: Korhan Yamaç, Aysel Öz- 1990 senesinde kurulan Özürlüler Badminton, Ampute Futbol, Bilek gan, Cevat Karagöl, Yunus Bahçeçi, Spor Federasyonunun 2000 yılında Güreşi Savaş Üstün dörde bölünmesi neticesinde kurulan Paralimpik Oyunlar Bilgi: Atletizm: Cahit Kılıçaslan, Hamide Bedensel Engelliler Spor Federasyo- 90 senesinde federasyonlar ayrıl- Kurt, Zübeyde Süpürgeci-(muhtemel), nu (TBESF) 2006 senesinde Özerk madan önce Özürlüler Federasyonu Musa Davulcu- (muhtemel) yapıya kavuştu. TBESF yetkilileri, olarak katılım olmuştur. Halter: Yasemin Ceylan, Özlem 2000-2008 yılları arasında federas- 1992 senesinde Yüzme branşında Becerikli, Çiğdem Dede, Nazmiye yon sporcularının farklı branşlarda Mehmet Gürkan katılmış. Muslu, İzzettin Kanat, Turan Mutlu yurtiçinde ve yurtdışında katılmış 2000 senesinde ilk olarak Türkiye Masa Tenisi: Hatice Duman, Kübra olduğu uluslararası faaliyetlerde Bedensel Engelliler Spor Federasyonu Öcsoy, Ümran Ertiş, Neslihan Kavas, Türkiye’yi başarılı bir şekilde temsil olarak yüzme branşında milli sporcu Abdullah Öztürk, Nergiz Altıntaş ettiklerini söylediler. Ali Uzun katılmıştır. 2004 senesinde 5 Okçuluk: Doğan Hancı, Erdoğan Türkiye’de yaklaşık 8,5 milyon engelli branşta 8 sporcu katılmıştır. Aygan, Abdullah Şener, Mustafa De- vatandaşın bulunduğunu aktaran Yüzme: İsmet Ayık- Ali Uzun mir, Gizem Girişmen, Hatice Bayar, yetkililer, daha çok bedensel en- Halter: Turan Mutlu- Murat Ceylan, Özlem Tacer Kalay, Zafer Korkmaz, gelli vatandaşa ulaşmak ve onları Atıcılık: Korhan Yamaç- Muhittin Özgür Özen, Gülbin Su, Oğuzhan sporla buluşturmayı, TBESF sporcu Cemiloğlu (2004 Paralimpik Oyun- Polat sayısını arttırmayı isteklerini belirttiler. larında Atıcılık branşında Korhan Tekerlekli Sandalye Basketbol: Yetkililer, “Paralimpik oyunlara daha Yamaç Paralimpik rekoru kırarak altın Ali Asker Turan, Özgür Gürbulak, çok sporcu ile katılıp başarı oranını madalya kazanmıştır) Cem Gezinci, Kaan Dalay, Murat arttırmak engelli bireylere spor hizme- Atletizm: Ömer Cantay Aslanoğlu, Aytaç Ercan, Deniz Acar, ti ve faaliyeti sunarak onları topluma Masa Tenisi: Neslihan Kavas Fikri Gündoğdu, İsmail Ar, Bestami kazandırmak ve engellileri spora 2008 senesinde 6 branşta 15 sporcu Boz, Bülent Yılmaz, Ferit Gümüş kazandırmak Federasyonumuzun en katılmış. Yüzme: Beytullah Eroğlu, büyük hedefleri arasındadır” dedi. Atıcılık: Korhan Yamaç- Cevat Kara- Özlem Bakyız 182

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 olmaktan kurtaracak ESADER, engellileri“bağımlı” bir ilkibirliktegerçekleştiripengelli sporundaülkemizadınasağlambirbaşlangıçyapılmasına katkısunmuşoluruz.” en açmak büyük okulunu hedefimizdir. Bu akademisi konuda ( EGİAD) spor ile sosyal sorumluluk engelli projeleri kapsamında gözetiminde destek vermeleri halinde doktorlarımızın ülkemizde spor ve katkıları akademisyenlerimizin spor idealimiz olarak Dernek hedefimizdir. büyük en yetiştirmek sporcular engelli edecek temsil başarıyla ülkemizi nalarda are- Uluslararası olmalıdır. yakalamak standartlarını ülkelerinin dünya sporunda engelli tutarak yüksek “Hedeflerimiz etti: devam şöyle Osmanoğlu, eden işaret olduğunu ileride çok göre öncesine yıl 5 noktanın geldiği sporunun Engelli “EGİAD İLEORTAKPROJEİSTEĞİ” çıktık ülkemizdeengellilerinyaşamınheralanındasorunlarıvar”dedi. yüksek yaşamkalitesinesahipbireylerolmalarıherşeydenöncetemelinsanhakkıdır.Felsefesiyleyola Osmanoğlu, EngelliSporAkademisiDerneğiolarakgörevebaşladığımıztarihitibariileengellilerimizin akademik çalışmalaryaptıklarınıbe- çeken Osmanoğlu,öncelikliolarak çalışmalarının zorluilerlediğinedikkat Engelli sporcu yetiştirmeanlamında katkı sağlayacağınıanlattı. hayata dahasıkısarılmasınabüyük Osmanoğlu, engellivatandaşların spor faaliyetlerininyapılacağıanlatan okçuluk, masatenisigibibireysel Rehabilitasyon amaçlıyüzme, meyi amaçladıklarınısöyledi. edebilecek engellisporcular yetiştir ve ülkeyiyurtdışındabaşarıylatemsil bu branşlarda eğitimdesteği vermeyi uygun sporbranşlarınınbelirlenerek genç engellilere engeldurumlarına Osmanoğlu, 10-20yaşarasındaki ESADER GenelBaşkanıVedat - sergilemelerini, başarınınmutluluğunu yeteneklerini geliştirmeyi,cesaretlerini Fizik kondisyonlarını,becerilerinive bireysel sporlaraöncelikvermekteyiz. tiviteleri düzenliyoruz.Öncelikliolarak fark yaratmakiçin25daldasporak- sına aracılıkyapmakonunhayatında artırıp kendipotansiyeliiletanışma- spor yaparakkendineolangüvenini noğlu, “ESADERolarakengellinin sürdürebildiğinin altınıçizenOsma- insanların kendibaşlarınayaşamlarını Yeterli olanak sağlandığındaengelli alacaklarını düşündükleriniaktardı. lerini ilerleyenyıllarda etkin bir şekilde değinen Osmanoğlu,çalışmameyce- mak içinyoğunçalışmalaryaptıklarına lirtti. Engelliçocuklarısporlabuluştur - diye konuştu. göreve katkıvermeyeçağırıyoruz” görevlerimizden biridir. Herkesi,bu ve geçmesinisağlamakenbüyük ülkelerin standartlarınıyakalaması zin engellisporualanındagelişmiş akademik projeler yürüterek ülkemi- telerin sporakademisibölümleriyle mik çalışmalaryapmakiçinüniversi- dalları seçmesikonusundadaakade- engel gruplarınagöre başarılı spor da yaratmayaçalışıyoruz.Engellilerin iş olanağıvebağımsızyaşamaşansı sporculara sağlanançeşitli eğitimlerle tanık olmasınayardımcı olmakta ve ların yaşamasevinçleriveazimlerine “Toplumun engellileritanımasına,on- sağladıklarını anlatanOsmanoğlu, bildiklerini sergilemelerineolanak engellerine rağmennelerbaşara- rini hedeflediklerinisöyledi. Ayrıca bireyler olarakdakabuledilmele - olarak değil,değerverilen,üretken noğlu, toplumdayalnızcasporcu ilke edindiklerinedeğinenOsma- rını vetoplumauyumsağlamalarını Engelli kişilerinözgüvenkazanmala- LER DEMİLERİ İLEORTAK PROJE- ÜNİVERSİTELERİN SPORAKA- amaçlamaktayız” diyekonuştu. güçlendirmelerine yardımcı olmayı yaşamalarına, Toplum ileilişkilerini engellileri topluma kazandırıyor

Koyunsağan, “Engelli sporcularımız katıldıkları müsabakalarda çok iyi dereceler alarak ülkemizi başarıyla SPOR temsil ediyor. Bu başarıları daha iyi noktalara taşımaları için onlara destek vermek hepimizin görevi 183 olmalıdır” dedi.

kurumlarla işbirlikleri kurmak ve iyi ör- “DESTEK VERMELİYİZ” neklerin Türkiye’ye taşınarak uyarlan- Sporun, yaşamları oldukça zor olan ması konusunda çalışmalarının devam engelli bireyleri rehabilite etmek ve ettiği bilgisini veren Koyunsağan, onları rahatlatmak adına önemli bir şöyle devam etti: araç olduğunu düşündüğünü kayde- “BM Engelli Hakları Sözleşmesi’nin den Koyunsağan, “Özel sporcuların uygulanması için Avrupa Vakıflar ulusal ve uluslararası müsabakalarda Merkezi çatısı altında kurulan Engel- yer alması için halihazırda federasyon lilerin İnsan Hakları Avrupa Vakıflar tarafından çalışmalar yürütülüyor. Fe- Konsorsiyumu’nun tek Türk üyesi derasyonun katkılarının yanı sıra, özel konumundayız. Konsorsiyum bünye- kurumlara ve vakıflara da sporcuları sindeki çalışmaları izleyerek, Avrupa spora teşvik etmek, desteklemek düzeyindeki önemli uygulamaları ve onları motive etmek adına büyük Türkiye’deki sivil toplum kuruluşlarıyla bir görev düşüyor. Sporcularımız paylaşıyoruz. Konsorsiyumun hazır- katıldıkları müsabakalarda çok iyi ladığı engelli hakları projeleri ile ilgili iyi dereceler alarak ülkemizi başarıyla örneklerin yer aldığı çalışma, Avrupa temsil ediyor. Bu başarıları daha iyi ülkelerinin önümüzdeki 10 yıl boyunca noktalara taşımaları için onlara destek uygulayacağı strateji olan ve ‘Avrupa vermek hepimizin görevi olmalıdır” Birliği 2010-2020 Engellilik Strateji’ diye konuştu. belgesinin şekillenmesinde önemli rol oynamıştır. Bu belge, önümüzdeki “MAVİ KAPAK PROJESİ SINIRLA- dönemde Türkiye için de yol haritası RI AŞTI” niteliği taşıyan bir belge olacak.” Mavi Kapak Projesi’nin sahibi Ege Sabancı Vakfı Genel Müdürü Zerrin Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Koyunsağan, fark yaratanlar programı FARK YARATTILAR Dekan Yardımcısı Nurselen Toygar, ile engelli sporcuları Türk sporuna Fark Yaratanlar programında görünür- kamu ve özel sektörle yakından çalı- kazandırdıklarını söyledi. lük kazandırarak destekledikleri Özgür şarak, kampanyanın diğer üniversite- Sabancı Vakfı olarak Türkiye’deki İnam’ın, ‘Umuda Yelken Engelliler ve ler, okullar, özel ve resmi kurumlarda mevcut durumu, ulusal mevzuatı, Gençlik Spor Derneği’ ile İzmir’de, da uygulanmasına öncülük ettiğini uluslararası sözleşmeleri ve AB dü- Celal Karadoğan ise ‘Genç Engelliler dile getiren Koyunsağan, Nurselen zeyindeki gelişmeleri göz önünde bu- Spor Kulübü’ ile Adana’da engelli- Toygar’ın çabalarıyla giderek yaygın- lundurduklarını anlatan Koyunsağan, leri Paralimpik Olimpiyat Oyunları’na laşan kampanyanın, bugün Türkiye engellilerin hayatında olumlu yönde hazırladıklarına dikkat çeken Ko- genelinde ve hatta yurtdışında uygu- kalıcı farklar yaratacak projelere ön- yunsağan, Alternatif Yaşam Derneği lanan büyük bir proje haline geldiğini celik verdiklerini belirtti. Koyunsağan, kurucusu Ercan Tutal ve Sportizm anlattı. “Toplumsal Gelişme Hibe Programı- Otizm Gençlik ve Spor Kulübü Fark Yaratanlar programlarında 2011 mız kapsamında; kadınlar, gençler Derneği kurucusu Bener Erkorur da yılında Nurselen Toygar’ı da Fark ve engellilere; eşit fırsatların yaratıl- engellileri sporla topluma kazandıran Yaratan olarak seçtiklerini hatırlatan masını ve topluma aktif katılımlarını Fark Yaratanlar arasında yer aldığına Koyunsağan, “Mavi Kapak Projesi gibi destekleyen ortamların geliştirilmesini dikkat çekti. toplumsal katılım sağlayan projelerin destekliyoruz. Bu kapsamda, “engelli” Koyunsağan, Olimpiyat Oyunları’nın artmasının da önemli olduğunu düşü- yaklaşımını kadın ve genç çalışma- yanı sıra, engelli sporcuları destekle- nüyoruz. Fark Yaratanlar programımız larına da entegre ederek, engellilerin mek adına da Paralimpik Olimpiyat aracılığıyla Mavi Kapak Projesinin topluma daha fazla katılıp, eşit fırsat- Oyunları ile Özel Olimpiyatlar Dünya görünürlüğünün artmasına katkıda lardan daha fazla faydalanmalarını Yaz Oyunları’nda altın madalya kaza- bulunduysak, daha fazla insanın amaçlayan sivil toplum kuruluşlarının nan özel sporcular için ‘Sakıp Sabancı kapak toplamasına sebep olabildiysek projelerine destek veriyoruz” dedi. Spor Ödülleri’ programını yürüttükleri- bunun mutluluğunu kelimelerle tarif Engelli alanında çalışan uluslararası nin altını çizdi. etmek zor” dedi. EGiAD YARIN / EKİM ‘11

184

Necat ÖZEN Vergi Denetim Kurulu İzmir Büyük Mükellefler Grup Başkanı Mükelleflerin Vergilemeye İlişkin Ödev ve Hakları

Vergi mükellefiyeti denilince, bir kişinin vergi kanunlarına göre yerine getirmesi gereken yükümlülükler anlaşılır. Bu yükümlülükler ise uygulamada maddi ve şekli olmak üzere iki yönde belirir. Maddi vergi yükümlülüğü, ortaya çıkan verginin ödenmesi şeklinde oluşur.

Mükellef: Vergi mükellefi ya da merkezi Türkiye’de bulunan teşek- Katma Değer Vergisinde Mükellef: yükümlüsü, vergi kanunlarına göre kül ve teşebbüslere bağlı olup adı a) Mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde bu işleri kendisine vergi borcu düşen gerçek geçen daire, müessese teşekkül ve yapanlar, veya tüzel kişidir. Yani mükellefi, teşebbüslerin işleri dolayısıyla yabancı b) İthalatta mal ve hizmet ithal edenler, hukuki olarak kendine vergi borcu memleketlerde oturan Türk vatan- c) Transit taşımalarda gümrük veya geçiş işlemi- isabet eden kişidir. Verginin yüküm- daşlar tam mükelleftirler ve Türkiye ne muhatap olanlar, lüsü ilgili vergi kanunlarında açıkça içinde ve Türkiye dışında elde ettikleri d) PTT İşletme Genel Müdürlüğü ve radyo ve gösterilmiştir. kazanç ve iratların tamamı üzerinden televizyon kurumları, Vergi mükellefiyeti denilince, bir vergilendirilirler.(2) e) Her türlü şans ve talih oyunlarını tertip edenler, kişinin vergi kanunlarına göre yerine g) 1’inci maddenin 3 üncü fıkrasının (c) Dar Mükellefiyet: getirmesi gereken yükümlülükler bendine giren hallerde bunları tertipleyenler veya Dar mükellefiyet ise Türkiye de yerleş- anlaşılır. Bu yükümlülükler ise uygula- gösterenler, miş olmamakla beraber gelirinin bir mada maddi ve şekli olmak üzere iki h) Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde kısmını Türkiye de elde eden kimse- yönde belirir. Maddi vergi yükümlülü- belirtilen mal ve hakları kiraya verenler, lerin vergilendirilmesidir.(memlekette ğü, ortaya çıkan verginin ödenmesi ı) İsteğe bağlı mükellefiyette talepte bulunan- elde ettikleri kısmı). şeklinde oluşur. Şekli vergi yüküm- lardır. lülüğü ise, defter tutma, onaylatma, Vergi Türleri İtibariyle Mükellef gerekli bildirimleri yapma, beyanname Özel Tüketim Vergisinde Gelir Vergisinde Mükellef: Mükellef: verme, defter ve belgeleri saklama Türkiye içinde ve dışında kazanç ve vb. gibi şekle ve usule ilişkin görevleri irat elde eden gerçek kişilerdir.(Gelir kapsamaktadır.(1) Özel Tüketim Vergisi Kanuna ekli; Vergisi Kanunu Madde 3-4) a) (I), (III) ve (IV) sayılı listelerdeki mallar ile (II) sayılı Tam Mükellefiyet: Kurumlar Vergisinde Mükellef: listedeki mallardan kayıt ve tescile tâbi olmayanları Türkiye’de yerleşmiş olanlar; Kurum; Kurumlar Vergisi Kanunu’nun imal, inşa veya ithal edenler ile bu malların müza- (Türkiye’de yerleşmekten kasıt, ika- birinci maddesinde sayılan kurumlar- yede yoluyla satışını gerçekleştirenler, metgahın Türkiye’de olması veya bir dır. Bunlar sermaye şirketleri koo- b) (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile takvim yılı içinde Türkiye’de devamlı peratifler, iktisadi kamu kuruluşları, tâbi olanlar için; motorlu araç ticareti yapanlar, olarak altı aydan fazla oturulmasıdır.) dernek veya vakıflara ait iktisadi kullanmak üzere ithal edenler veya müzayede İl Resmi daire ve müesseselere veya işletmeler ve iş ortaklıklarıdır. yoluyla satışını gerçekleştirenlerdir. VERGİ

185

Banka ve Sigorta Muameleleri zamanında bildirilmemesine ilişkin lar. İşi bırakmaktan maksat; vergiye Vergisinde Mükellef: usulsüzlük cezası hükümleri uygulanır. tabi olmayı gerektiren muamelelerin Banka ve bankerler ile sigorta şirket- tamamen durdurulması ve sona er- leridir. - Gerçek kişilerde işe başlama bildi- mesidir. Bu tariften anlaşılacağı üzere, rimleri; işe başlama tarihinden itibaren işi bırakma işe başlamada olduğu gibi Damga Vergisinde Mükellef: on gün içinde kendilerince veya bir takım belirtilere veya şekil unsur- Kağıtları imza edenlerdir 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’na göre larına değil, tamamen fiili duruma ruhsat almış avukatlar veya 3568 Veraset ve İntikal Vergisinde bağlanmıştır.(5) sayılı Kanun’a göre yetki almış meslek Mükellef: Tasfiye ve iflas hallerinde, mükellefiyet mensuplarınca, Veraset tarikiyle veya ivazsız bir tarz- vergi ile ilgili muamelelerin tama- da mal iktisap eden şahıstır. - Şirketlerin kuruluş aşamasında işe men sona ermesine kadar devam başlama bildirimleri; işe başlama eder. Yani tasfiye veya iflasa girmek MÜKELLEFLERİN ÖDEVLERİ tarihinden itibaren on gün içinde mükellefiyeti sona erdirmeyecek, tüm Mükellef ödevlerinin asıl amacı vergi ticaret sicili memurluğunca ilgili vergi hukuki aşamalar tamamlanıp tasfiye idaresinin vergilendirmeyi ”doğru” dairesine yapılır. veya iflas tekemmül edinceye kadar yapmasını sağlamaktır. Ayrıca bu mükellefiyet devam edecektir. ödevlere uyulduğu takdirde işletmeler Tüccarlarda; ile ilgili sağlam bilgiler edinilmesine 1- Bir işyeri açmak, yardım, firmaların işletme ve muha- 2- İş yeri açılmamış olsa bile ticaret 2. DEFTER TUTMA sebe yöntemlerini geliştirme, ekono- siciline veya mesleki bir teşekküle VUK’nun 183-213. maddeleri arasın- minin bütünü hakkında değerleme kaydolunmak, da tutulması gereken defterler sıra- yapacak kamusal ve özel kuruluşlara 3- Kazançları basit usulde tespit lanmış olup; ilgili maddelerde hangi doğru bilgi sağlama gibi yan yararlar edilen tüccarlar için işle bilfiil uğraş- mükelleflerin hangi defterleri yasalarda da sağlayacaktır. (3) maya başlamak şeklinde üç halden belirlenen ölçülerde tutmak zorunda herhangi birinin oluşması işe başla- oldukları belirtilmiştir. Bu defterler 1. BİLDİRİMLER mayı göstermektedir. genel defterler ve özel defterler olmak Vergi usul Kanununun 153/1’inci VUK’un 157, 158 ve 159. maddele- üzere ikiye ayrılabilir. Genel defterler maddesine göre rinde mükelleflere; adres, iş ve işletme faaliyet konuları ne olursa olsun bütün - Vergiye tabi ticaret ve sanat erbabı, ile ilgili bazı değişikliklerin bildirilmesi mükelleflerin tutmak zorunda oldukları - Serbest meslek erbabı, yükümlülüğü getirilmiştir. defterler olup; bunlar arasında yev- - Kurumlar vergisi mükellefleri, Şirketlerin işe başlama bildirimleri miye defteri, defter-i kebir, envanter - Kolektif ve adi şirket ortaklarıyla ko- dışında yapılacak bildirimler ile işi defteri, işletme hesabı defteri ve mandit şirketlerin komandite ortakları bırakma ve değişiklik bildirimleri, bildi- serbest kazanç defteri bulunmakta- işe başlamayı vergi dairesine bildir- rilecek olayın vukuu tarihinden itibaren dır. İlk üç defter birinci sınıf tüccarlar mek zorundadırlar. Ticaret sicili me- bir ay içerisinde mükellef tarafından tarafından, dördüncü defter ikinci sınıf murlukları, kurumlar vergisi mükellefi vergi dairesine yapılır. Dolayısıyla, tüccarlar tarafından ve son defter de olup da TTK’nın 30. maddesi uyarın- aşağıda sayılan bildirim ödevleri bildi- serbest meslek erbapları tarafından ca tescil için başvuran mükelleflerin rilecek olayın vukuu tarihinden itibaren kullanılacaktır.(6) başvuru evraklarının bir suretini ilgili bir ay içerisinde mükellef tarafından VUK’nun 220. maddesinde tasdik et- vergi dairesine intikal ettirir. Böylece bağlı bulunduğu vergi dairesine yapılır. tirilmesi mecburi olan defterler sıralan- bu mükelleflerin işe başlamayı bildir- (4) mıştır. Ayrıca kanunun uygun gördüğü me yükümlülükleri yerine getirilmiş VUK’un 153. maddesi uyarınca hallerde aşağıda yazılı olanların yerine sayılır. Bildirim yükümlülüğünü süresi işe başlamayı bildirmekle yükümlü kullanılacak olan defterlerin de tasdike içinde yerine getirmeyen ticaret sicili mükelleflerden işi bırakanlar, keyfiyeti tabi tutulacağı belirtilmiştir. İlgili mad- memurları hakkında işe başlamanın vergi dairesine bildirmeye mecburdur- deye göre tasdiki zorunlu defterler; (4)

(1) http://www.yenimakale.com/vergi-mukellefi.html (2) 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu (3) Mükelleflerin Ödevleri ve Hakları; Y. ŞENGÖZ, .F.AYDIN, F. ACAR Vergi Sorunları Dergisi 2011 (4) 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu 1. Yevmiye ve envanter defterleri vermeye ve diğerini ona imzalatarak ve rakamlar, üzeri okunacak şekilde 2. İşletme defteri almaya mecburdurlar. (7) çizilir. Doğrusu üst veya yan tarafı- 3. Çiftçi işletme defteri d) Perakende Satış Vesikaları na veyahut ilgili bulunduğu hesaba 4. Nakliyat vergisi defteri dir. Birinci ve ikinci sınıf tüccarların, yazılır. Defterlerde kayıtlar arasında kazancı basit usulde tespit edilenler usulen yazılmaya mahsus olan VUK m. 221’de kullanılacak defterle- ile defter tutmak mecburiyetinde satırlar, çizilmeksizin boş bırakılamaz rin hangi zamanlarda tasdik ettirmeye olan çiftçilerin fatura vermek zorunda ve atlanamaz. Ciltli defterlerde, defter mecbur olduklarına da yer verilmiştir. olmadıkları satışları ve yaptıkları işlerin sayfaları ciltten koparılamaz. Tasdikli Buna göre, öteden beri işe devam bedelleri, perakende satış fişi, müteharrik (hareketli) yapraklarda etmekte olan mükellefler yeni dö- ödeme kaydedici cihaz fişi (Yazar bu yaprakların sırası bozulamaz ve EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 nemde eğer yeni defter kullanacaklar kasa fişi) ile giriş ve yolcu taşıma bunlar yırtılamaz.(4) 186 ise kullanacakları defterleri, defter- biletleri belgelerinden herhangi biriyle lerin kullanılacağı yıldan önce gelen tevsik olunur. 5. MUHAFAZA VE İBRAZ ÖDEVİ son ayda; hesap dönemleri Maliye Defter tutmak mecburiyetinde olanlar, Bakanlığı tarafından tesbit edilenler e) Maliye Bakanlığınca tuttukları defterlerle vesikaları ilgili ise kullanacakları defterleri defterle- Düzenlenme Zorunluluğu bulundukları yılı takip eden takvim rin kullanılacağı hesap döneminden Getirilen ve Fatura Yerine Geçen yılından başlayarak beş yıl süreyle önce gelen son ayda tasdiklettirmek Vesikalar muhafaza etmek zorundadırlar. Mü- (4) zorundadırlar. Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı kellefler, muhafaza etmek zorunda ol- basit usulde tespit edilenler ile defter dukları her türlü defter, belge ve diğer 3. BELGE DÜZENLEMEK tutmak zorunda olan çiftçiler, fatura kayıtlarını muhafaza süresi içerisinde, Mükellefler tarafından tutulan ve vermek zorunda olmadıkları satışlarını yetkili makam ve memurların talebi üçüncü şahıslarla olan münasebet ve yaptıkları işlerin bedellerini fatura üzerine ibraz etmek zorundadırlar. ve muamelelere ait olan kayıtların yerine geçen vesikalarla tevsik etmek belgelendirilmesi zorunludur. Belge- zorundadırlar. Fatura yerine geçen Mükelleflere bilgi ve ibraz ödevi- lerin anlaşmalı matbaalarca basılmış vesikaların noter tasdikli veya anlaş- nin yerine getirilmesiyle ilgili olarak olması veya noterlere tasdik ettirilmiş malı matbaalara bastırılmış olması yapılacak tebliğlerde bilginin veril- olması gerekmektedir.(4) gerekmektedir. mesi için tayin olunan sürede cevap verilmemesi, eksik veya yanıltıcı a) Fatura f) Diğer Belgeler bilgi verilmesi veya defter ve belge Fatura, satılan emtia veya yapılan iş Sevk İrsaliyesi Taşıma İrsaliyesi için tayin olunan süre ile defter ve karşılığında müşterinin borçlandığı Günlük Müşteri Listesi Adisyon Yolcu belgelerin süresinde ibraz edilmemesi meblağı göstermek üzere emtiayı sa- Listeleri durumunda, haklarında Vergi Usul tan veya işi yapan tüccar tarafından Kanununun ceza hükümlerinin uygu- müşteriye verilen ticari vesikadır. 4. KAYIT DÜZENİ lanacağı ilgililere yazılı olarak bildirilir. Fatura düzenlemek zorunda olan bi- Vergi Usul Kanununa göre tutulacak Bu mecburiyetleri yerine getirmeyen rinci ve ikinci sınıf tüccarlar; birinci ve defter ve kayıtların Türkçe tutulması mükelleflere özel usulsüzlük cezası ikinci sınıf tüccarlara, serbest meslek zorunludur. Ancak, Türkçe kayıtlar kesilir.(8) erbabına, kazançları basit usulde bulunmak kaydıyla defterlerde başka tespit edilen tüccarlara, defter tutmak dilden kayıt da yapılabilir. Bu kayıtlar 6. BİLGİ VERME ZORUNLULUĞU mecburiyetinde olan çiftçilere, ve vergi matrahını değiştirmeyecek şekil- Vergi Usul Yasası’nın 148’inci mad- vergiden muaf esnafa sattıkları emtia de tasdik ettirilecek diğer defterlere desi uyarınca “kamu idare ve mües- veya yaptıkları işler için fatura vermek de yapılabilir. Buna göre Ticari def- seseleri, mükellefler veya mükellefler- ve bunlar da fatura istemek ve almak terlere Türkçe kaydın yanı sıra başka le muamelede bulunan diğer gerçek mecburiyetindedirler. (7) dilden de kayıt yapılabilir. Ancak ve tüzelkişiler, Maliye Bakanlığı’nın yapılacak kaydın bir vergi kaybına yol veya vergi incelemesi yapmaya yetkili b) Gider Pusulası açmaması gerekir. olanların isteyecekleri bilgileri verme- Birinci sınıf ve ikinci sınıf tüccarların, Kayıt ve belgelerde Türk para birimi ye mecburdurlar.”(4) vergiden muaf esnafa yaptırdıkları kullanılır. Belgeler, Türk parası karşılığı Diğer yandan bazı kurum ve kuru- işler veya onlardan satın aldıkları em- gösterilmek şartıyla, yabancı para luşlardan yaptıkları işlemlerle ilgili tia için tanzim edip işi yapana veya birimine göre de düzenlenebilir. Şu olarak Maliye Bakanlığı tarafından emtiayı satana imza ettirecekleri gider kadar ki yurt dışındaki müşteriler adı- devamlı bilgi alınması öngörülmekte pusulası, vergiden muaf esnaf tarafın- na düzenlenen belgelerde Türk parası olup, alınan bu bilgiler belli bir tasnife dan verilmiş fatura hükmündedir.(4) karşılığı gösterilme şartı aranmaz. tutularak vergi incelemelerinde kulla- Tutulması mecburi defterler mürek- nılmaktadır. c) Müstahsil Makbuzu keple veya makine ile yazılır. Kopya Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, gerçek kâğıdı kullanılması ve ıstampa ve sair Diğer Ödevler: usulde vergiye tabi olmayan çiftçi- damga aletleriyle kopya konulması Vergi İncelemesinde Yetkililere lerden satın aldıkları malların bedelini da mümkündür. Yevmiye defteri Yardım ödedikleri sırada iki nüsha müstahsil maddelerinde yapılan yanlışlar ancak Vergi inceleme ve kontrolleri ile gay- makbuzu düzenlemeye ve bunlar- muhasebe kurallarına göre düzelti- rimenkullerin rayiç bedelinin tespiti dan birini imzalayarak satıcı çiftçiye lebilir. Diğer defterlerdeki yanlış yazı sırasında mükellefler aşağıda yazılı

(5) Mükelleflerin Ödevleri; Musa Kazım ÜNVER www.muhasebetr.com (6) Vergi Mükelleflerinin Kayıt Düzenine İlişkin Ödevleri ; Fatma TAŞ , Maliye Dergisi Sayı:152 (7) Mükelleflerin Ödevleri Rehberi www.gib.gov.tr/fileadmin/beyannamerehberi/mukodevticari2010.pdf VERGİ

187

ödevleri yerine getirmeye mecbur- a) Dilekçe Hakkı: Anayasamızın, 2. Vergi Kanunlarından Doğan durlar: dilekçe hakkını düzenleyen 74. mad- Mükellef Hakları: Beyanname Verilmesi: Mükellefler desinde, “Vatandaşlar, kendileriyle Yukarıda bahsedilen genel kanun- vergi tarhına esas olan bilgileri ve du- veya kamu ile ilgili dilek ve şikayetleri lardan gelen mükellef haklarının yanı rumları mükellef veya vergi sorumlusu hakkında, yetkili makamlara ve Tür- sıra, vergi kanunlarında yer alan mü- tarafından vergi dairesine yazılı olarak kiye Büyük Millet Meclisi’ne yazı ile kellef hakları bulunmaktadır. Bunların yada elektronik ortamda bildirmek başvurma hakkına sahiptir. Kendile- önemli olanları aşağıda belirtilmiştir. zorundadırlar. riyle ilgili başvurmaların sonucu, dilek- a- Mükelleflere İlişkin Bilgilerin Vergi Ödeme Görevi: Mükellefin çe sahiplerine yazılı olarak bildirilir” adına tarh, tebliğ ve tahakkuk eden denilmektedir.(9) Gizliliği Hakkı Mükelleflere ilişkin bilgilerin gizliliği vergiyi kanuna uygun surette ödeme b )Bilgi Edinme Hakkı: Bilgi edinme hakkı, vergi idaresinin sahip olduğu yükümlülüğü vardır.Vergi kanunların- hakkı yurttaşların ilgili kamu kurum yetkiler çerçevesinde elde ettiği bilgi- da gösterilen süreler içinde mükellefin ve kuruluşlarının elinde bulunan bilgi- leri gizli tutmasını ve bunları sadece bağlı olduğu vergi dairesine ödenir lere erişebilmesi hakkıdır. kanunlarda öngörülmüş amaçlar için ancak hangi vergi dairesi adına Ülkemizde bu hak ve kullanımı kullanılmasını ifade etmektedir. Bu ödeme yapıldığının bildirilmesi şartıyla Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ile düzen- çerçevede, vergi idareleri vergi mü- vergi belediye sınırları dışındaki vergi lenmiştir. kellefleri hakkında toplamış oldukları dairelerine de yatırılabilir.(3) 4982 Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu yurttaşların kamu bilgileri gizli tutmakla ve güvenli bir Tahsilat ve Ödemelerin kurumlarından bilgi alma hakkını şekilde korumakla yükümlüdür. Bu Belgelendirilmesi tanımlamak, bu hakkın kullanımını bilgiler, sadece vergi kanunlarında Maliye Bakanlığına tanınan yetkiye düzenlemek amacıyla çıkarılmış bir belirlenen özel durumlarda, cebren istinaden, mükelleflere 01.08.2003 kanundur. 9 Ekim 2003’te kabul tahsilata başvurulmasında, ista- tarihinden itibaren; edilmiş 9 Nisan 2004’te yürürlüğe tistiksel bilgi toplanmasında veya Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, girmiştir. uluslararası işbirliği çerçevesinde bilgi Kazancı basit usulde tespit edilenler, aktarılması halinde kullanılmaktadır. Defter tutmak zorunda olan çiftçiler, c) Dava Açma Hakkı: Vergi Bu durumlar dışında, vergi idaresi Serbest meslek erbabı, uyuşmazlıkları; anayasa, kanun, mükellef bilgilerini hiçbir kişi ve kuru- Vergiden muaf esnafın tüzük, yönetmelik v.s düzenlemele- ma vermemektedir. Vergi mükellefleri, rin gereğince uygulanmaması veya kendisi hakkında vergi idaresinde kendi aralarında yapacakları ticari yanlış uygulanmasından ortaya bulunan bilgileri isteme, doğru olup işlemler ile nihai tüketicilerden mal çıkabilmektedir.Yapılan idari işlemlerin olmadığını kontrol etme ve yanlış ve hizmet bedeli olarak yapacakları yasaya aykırı, hatalı yada yanlış oldu- bilgilerin düzeltilmesi talep etme 8.000 TL’yi aşan tahsilat ve ödeme- ğu iddiasında bulunan vatandaşlar hakkına da sahiptirler. Ancak bilgilerin lerini tevsik etmek (belgelendirmek) Anayasa’nın 125’nci gizliliği nedeniyle, böyle bir talepte bulunan mükelleflerin kimliği titizlikle zorunluluğu getirilmiştir. Tahsilat ve maddesi bağlamında 2577 sayılı (10) ödemelerini banka, benzeri finans İdari Yargılama Usul Kanununda araştırılmaktadır. kurumları veya posta idarelerince belirtilen usul ve süreler içerisinde b-Kanuni Temsilci Hakkı düzenlenen belgelerle tevsik etme bu işlemlere karşı iptal ve tam yargı Kanuni temsilciler, küçük ve kısıtlılar zorunluluğuna uymayan mükelleflere davası açabilirler. ile tüzel kişilerin ve tüzel kişiliği olma- özel usulsüzlük cezası kesilir.(7) yan teşekküllerin mükellef veya vergi d)Temsil Hakkı: Mükellef veya sorumlusu olmaları halinde bunlara MÜKELLEFLERİN HAKLARI vergi sorumlularını fiil ehliyetine sahip düşen ödevleri yerine getirmekle yü- 1. Genel Haklar: Mükelleflerin olmaması , tüzel kişi olması nedeniyle kümlü olanlardır. Kanuni temsilcilerin vatandaş olarak yasalardan doğan veya kendi iradesiyle işlemleri gerçek- ödevleri mükellef ve vergi sorumlusu- genel haklarını ifade etmekte olup leştirmek amacıyla temsilci kullanma nun ödevlerinden farklı değildir. başlıcaları aşağıdaki gibidir: hakkına sahiptirler. (3) Vergi kanunlarına aykırı hareketle-

(8) Mükelleflerin Muhafaza Ve İbraz Ödevleri; Şakir GÜRLÜK www.muhasebedergisi.com EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

188

ri halinde, vergi aslı, gecikme faizi mesini istemek (Bu süre 15 günden az olamaz); olay ve hesaplar ile ilgili olarak düzenlenecek gibi vergi aslına bağlı alacaklar ve 5. Mükellefin işyerinde yapılan vergi incelemesi- tutanağı imzalamamak. cezalardan belli şartlarda sorumlu nin çalışma saatleri içinde yapılmasını istemek 15. Arama sonucunda el konulan defter ve tutulurlar. Küçük ve kısıtlılara ait vergi 6. Vergi incelemesinin her safhasında inceleme belgelerin muhafaza altında olması sebebiyle ödevlerinin kanuni temsilcisi tarafın- süreci hakkında inceleme elemanından bilgi zamanında yapılamayan kayıtları, defterlerin geri dan yerine getirilmemesi dolayısıyla almak; verilmesinden sonra 1 aydan az olmamak üzere tahsil edilemeyen vergi alacağı küçük 7. Vergi incelemesine yetkili memurlarca yapılan verilecek uygun bir süre içinde yapabilmek; ve kısıtlının varlığından alınamadığın- ilk hesaplara göre tahsil dairelerince teminat 16. Arama sonucunda muhafaza altına alınmış da, kanuni temsilci vergi aslını kendisi istenmesi durumunda, teminat veya kefil olan defter ve belgeler geri verilinceye kadar, ödemek zorunda kalacaktır. gösterememe ya da şahsi kefalet teklifinin veya tüm işlemleri tasdik ettirilecek yeni defterlere Vergi aslına uygulanacak olan gecik- kefilin kabul edilmemesi nedeniyle haklarında kaydetmek ve defterler geri verilince bu kayıtları me zammı ve faizi gibi vergi cezaları ihtiyati haciz kararı verildiğinde, haczin yapıldığı, geri verilen defterlere aktarabilmek; da yine kanuni temsilciden tahsil edi- haczin gıyapta yapılması halinde ise haczin tebliğ 17. İncelemenin sona ermesinden sonra, kendi- lecektir.(4) Özel vekaletname ile tayin edildiği tarihten itibaren 7 gün içinde ihtiyati haciz sine inceleme yapıldığına dair bir yazı verilmesini edilen şahıslar tarafından imzalanarak sebebine itiraz edebilmek; istemek;(11) verilen beyannameler geçerli 8. Fiili envanter sırasında yapılan ve vergi olarak kabul edilebilmekte ve mükelle- incelemesi yapan tarafından onaylanan giderlerin d-Vergi İhtilaflarının Çözümü fin vergilendirme dönemine ait beyan- kendisine ödenmesini istemek; Sırasında Haklar namesi umumi vekil ortağı tarafından 9. Vergi incelemesine yetkili olanlarca el Mükellef vergileme işlemlerinde hata imza edilmek suretiyle verilebilir.(3) konulmuş olan ve onların denetim ve gözetimi yapıldığını düşünürse, bunun düzel- altında bulunan defter, belge ve diğer vesikalar tilmesi için vergi idaresine başvuruda c-Vergi İncelemelerinde ile eşyalar üzerinde inceleme yapmak, bunlardan bulunabilir ve görüşme talep edebilir. Mükelleflerin Hakları örnekler almak, kayıtlar çıkarmak; Vergi idaresi ile yapılan görüşmede Vergi incelemesi sürecinde mükellefin 10. Nezdinde arama yapılması sırasında, istediği sonucu elde edemezlerse, haklarını şu şekilde sıralayabiliriz: Sulh Yargıcınca verilen arama kararının gösteril- vergi itiraz veya uzlaşma komisyonla- 1.Vergi incelemesi için gelen görevlilerden kim mesini istemek; rına başvurabilir. İdari aşamada vergi olduklarını ve yetkilerini gösteren bir belge veya 11. İhbara dayanan aramalarda, ihbarda belirtilen idaresi ile mükellefler anlaşırlarsa veya kimlik göstermelerini istemek; hususların mevcut olmadığının ortaya çıkması uzlaşırlarsa uyuşmazlığı kısa sürede 2. Vergi inceleme elemanından, incelemenin halinde ihbarda bulunanı öğrenmek; ve az maliyetle çözümlemiş olurlar. Bu konusunun, hangi vergi bakımından ve hangi 12. Yapılan aramalar sonucunda defter ve süreçte mükellefler vergi idaresinden hesap dönemlerine ilişkin olarak yapıldığının belgelere el konulmuş olması süresi gelen vergi bilgi ve yardım isteyebilir. İdari aşama- belirtilmesini istemek; beyannamelerinin verilmesi görevini ortadan dan bir sonuç alınamazsa, mükellefler 3. Vergi incelemesi esas itibariyle incelemeye tabi kaldırmadığından, beyanname düzenlemek için yargı yoluna başvurarak uyuşmazlığın olanın işyerinde yapılır. İşyerinin müsait olmaması, gerekli bilgileri her zaman alabilmek; çözülmesini talep edebilirler.(12) ölüm, işin terk edilmesi gibi zorunlu sebeplerin 13. İnceleme sırasında gerekli görülen Mükelleflerin idari yargılama veya adli varlığı veya mükellef veya vergi sorumlusu hallerde tutulan tutanaklara inceleme ile ilgili soruşturma ve yargılama sırasında da tarafından talep edilmesi halinde incelemenin her türlü itiraz, şerh ve görüşlerinin yazılmasını hakları korunmaktadır. Soruşturma ilgili inceleme elemanının dairesinde yapılmasını istemek; yürütülmesi ve sorgulama yapılması istemek. 14. Vergi incelemesi sırasında alıkonulan veya sırasında mükellefler avukat veya 4. Zor durum nedeniyle defter ve belgelerin aramada ele geçirilen defter, belge ve diğer temsilcisini bulundurma veya gerekti- istenen sürede ibrazı olanaklı değilse, ek süre veril- eşyalara ilişkin olarak tespit edilen kanuna aykırı ğinde bunlardan yardım alma hakkına

(9) T.C Anayasası (10) Vergilemede Mükellef Hakları Ve Türkiye’deki Durumun İncelenmesi Yrd. Doç. Dr. Adnan GERÇEK Uludağ Üniversitesi İİBF Maliye Bölümü (11) Vergi İncelemelerinde Mükelleflerin Hakları Ve Yükümlülükleri. http://www.gib.gov.tr/fileadmin/beyannamerehberi/vergi_incelemelerinde_haklar.pdf (12) Mükellef Hakları Ve Türkiye’deki Durumun İncelenmesi Yrd. Doç. Dr. Adnan GERÇEK Uludağ Üniversitesi İİBF Maliye Bölümü VERGİ

189

sahiptirler. Yargılama sırasında ise, vergi dairesine başvurarak vadesinde ve hesap durumları ayrıca tutanaklar “adil yargılanma hakkı” çerçevesinde ödeyeceğini bildirmesi halinde; Vergi ile tespit ve tevsik olunabilir. İlgililerin mükelleflerin sahip olduğu hak- Ziyaı Cezasında birinci defada yarısı, itiraz ve mülahazaları varsa bunlar da lar; mahkemeye başvurma hakkı, Usulsüzlük veya Özel Usulsüzlük tutanağa geçirilir. bağımsız ve tarafsız mahkemelerde Cezalarının üçte biri indirilir. yargılanma hakkı, makul sürede ve ı- Tecil-Taksitlendirme Hakkı: hakkaniyete uygun yargılanma hakkı, f- Pişmanlık Hakkı: Tecil amme borcunun ödeme vade- kamuya açık yargılanma hakkı, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun piş- sinin ertelenmesini ifade eder. 6183 susma hakkı, silahların eşitliği ve manlık ve ıslah başlıklı 371. maddesi- sayılı Amme Alacaklarının Tahsil çekişmeli yargılanma hakkı, gerek- ne göre; beyana dayanan vergilerde Usulü Hakkında kanunun önemli ve çeli karar hakkı ve adli yardım hakkı vergi ziyaı cezasını gerektiren, vergi işlerlik taşıyan müesseselerinden biri- şeklinde belirtilebilir. kanunlarına aykırı hareketlerini ilgili dir. Anılan kanunun 48. maddesinde; makamlara kendiliklerinden haber amme borcunun vadesinde öden- e- Uzlaşma ve Cezalarda İndirim veren mükelleflere belli şartları yerine mesi veya haczin tatbiki veyahut Hakkı: getirmeleri kaydıyla vergi ziyaı cezası haczolmuş malların paraya çevrilmesi İkmalen, re’sen veya idarece tarh kesilmemektedir.(4) mükellefi çok zor duruma düşürecek edilen vergilerle bunlara ilişkin vergi ise amme borcunun tecil edilebilme ziyaı cezalarının tahakkuk edecek g- Şikayet Yolu İle Müracaat imkanı sunulmuştur. (10) miktarları konusunda, 213 sayılı Vergi Hakkı: Usul Kanununun Ek 1-11. madde- Vergi Usul Kanununun 124’üncü i- Düzeltme Talebi Hakkı: lerine istinaden mükellefler ile Vergi maddesi gereğince vergi mahkeme- Vergi hatası, vergiye ilişkin hesap- Dairesi arasında uzlaşma imkanı sağ- sinde dava açma süresi geçtikten larda veya vergilendirmede yapılan lanmıştır. Bu bağlamda kanundaki sonra yaptıkları düzeltme talepleri hatalar yüzünden haksız yere fazla belli şartlar çerçevesinde mükellefler reddolunan mükellefler, şikayet yolu veya eksik vergi istenmesi veya ile uzlaşma yoluna gidilmesi hem ile Maliye Bakanlığına müracaat alınmasıdır. Vergi hatası halinde mü- mükellef – vergi idaresi barışını hem edebilirler. Burada da talepleri reddo- kelleflerin bu hatanın düzeltilmesini de yapılacak tarhiyatlar konusunda lunanlar, 2577 sayılı İdari Yargılama isteme hakları mevcuttur. Mükellefler, açılacak muhtemel davaların asgari- Usulü Kanunun 37/b maddesine vergi muamelelerindeki hataların ye indirilmesi sağlanmış olacaktır. (13) göre; söz konusu idari eylemi Vergi düzeltilmesini vergi dairesinden yazı Vergi Usul Kanununun mükelleflere Mahkemeleri nezdinde dava konusu olarak isteyebilirler.(3) tanıdığı Vergi Ziyaı, Usulsüzlük ve Özel yapabilirler.(11) Usulsüzlük cezalarında indirim hakkı ise 376. maddede düzenlenmiştir. h- İtiraz ve Mülahaza Hakkı: Bu maddeye göre mükellefler, tarh V.U.K.’nun 141’inci maddesine göre, edilen cezaları ihbarnamenin tebliğ inceleme esnasında lüzum görülen tarihinden itibaren 30 gün içinde ilgili hallerde, vergilendirme ile ilgili olaylar

NECAT ÖZEN KİMDİR? 1964 yılında Susurluk/Balıkesir’de doğdu. 1975’te Beyköy İlkokulu’nu, 1982’de Savaştepe Öğretmen Lisesi’ni bitirdi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü’nden 1986 yılında mezun oldu. 19.01.1987 (9) T.C Anayasası tarihinde Maliye Bakanlığı’nda Stajyer Gelirler Kontrolörü olarak göreve başladı. 06.09.1990 tarihinde Gelirler Kont- (10) Vergilemede Mükellef Hakları Ve Türkiye’deki Durumun İncelenmesi Yrd. Doç. Dr. Adnan GERÇEK rolörlüğüne, 25.07.1997 tarihinde ise Maliye Bakanlığı Gelirler Başkontrolörlüğüne atandı. 1991 yılından beri Uludağ Üniversitesi İİBF Maliye Bölümü (11) Vergi İncelemelerinde Mükelleflerin Hakları Ve Yükümlülükleri. İzmir’de ikamet eden Necat Özen, 1997 yılında İzmir’de Kordon Vergi Dairesi Başkanlığı yaptı. 2001-2004 ve 2005- http://www.gib.gov.tr/fileadmin/beyannamerehberi/vergi_incelemelerinde_haklar.pdf 2006 tarihleri arasında Maliye Bakanlığı Gelirler Kontrolörleri İzmir Grup Başkan Yardımcılığı, 2006-2011 tarihleri (12) Mükellef Hakları Ve Türkiye’deki Durumun İncelenmesi Yrd. Doç. Dr. Adnan GERÇEK arasında ise Gelirler Kontrolörleri İzmir Grup Başkanlığı görevlerinde bulunmuştur. Birçok bilimsel ve mesleki dergide Uludağ Üniversitesi İİBF Maliye Bölümü makaleleri yayımlanan Necat Özen, evli ve iki kız çocuk babasıdır. 190

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 Bilgisayar/Elektronik SistemlerDanışmanı Güray GÜN HAZIRLAYAN: bulunuyor. tarafından tanıtımlarıyapılmayabaşlanmış satışa sunulacağıbilinmiyorolsada Google Project Glass’ınfiyatıveyanezaman Hakkında çokşeysöylenenGoogle açıklanıyor. amaçlayan katmanlıbirgerçeklik olarak ekranla gerçek hayatabilgiaktarmayı Head-up displaygözünönünegelenbir up displayadıverilenbirteknolojikullanıyor. Project Glasstümbuişleriyaparkenhead- üzerine oturanbirlensvekamerataşıyor. çerçeveye sahipProject Glass,sağgözün göre oldukçaşıkbirtasarımaveince Google Plussayfasındaaçıklananbilgilere kolaylaşıyor. kullanmadan yapılıyorvehayatımızdahada yapabileceği herişkolaylıklaveelleri Project Glasssayesinde akıllıtelefonların yolları tarifetsin. uygulamasıyla dabirlikteçalışıpoklarilesize veya videoolarakiletsin.GoogleHarita o andagördüğün görüntüyü fotoğraf sayesinde seslimesajgöndersinhatta havadurumunu göstersin,mikrofonu gökyüzüne bakıldığındagünlük hatırlatsın, gelenmesajlarıgöstersin, Öyle birgözlükdüşünkisizerandevularınızı hiç dokunmadan. Teknolojiyi gözünüzünönündetaşıyınhemde Glass Project Google Karşılaşıranız Şaşırmayın ve otonombiraracınbilgisayarları,sensörleridiğersistemlerikullanarak, Google’in kendikendinegidensürücüsüzotomobili ABD Nevada’da ruhsataldı. sayesinde 360derecelik birbakışaçısınasahipveortalama birsürücüden mühendisleri tarafındangeliştirilen 6Toyota PriusvebirAudi TT’nindikve Uzmanlar, trafikkazalarınınçoğununinsanhatasındanmeydana geldiğine bol virajlıSanFrancisco’datoplam 224binkilometre yol yaptığıaçıklandı. trafiği dahahızlıanalizedebildiğinevegüvenliyolculuksağladığınadikkati çekiyor. Üzerindekisensörler, sürüşbilgisayarıveGPSsistemi sayesinde Geliştirilen araçlarınesasolarakGoogle verimerkeziniveharitasistemini San Francisco’daatıldığıGoogletarafından dünyayaduyruldu.Google sektöründe devrimniteliğindekibuadımınkimseyehaberverilmeden Samsung GalaxySIII Haziran’da Türkiye’de kendi kendineyolalabilenrobot araçlarıilkkeztrafiğeçıktı.Ulaşım (Google Maps)kullandığıbelirtildi. Arabalarüzerlerindekikameralar AllShare Playözelliğiilebilgisayarauzaktanbağlanabilmektedir. Mayıs ayıbaşındatanıtımıyapılancihaz,yenitasarımıvegüçlü Yollarda Sürücüsüz 8 Mpkamerasıilesıfırdenklanşörgecikmesibulunmaktadır. kullanıcılarıyla buluşmayahazırlanıyor. Cihazpiyasayasürüldüğü özellikleriyle Android pazarınahızlagirdi vehenüz piyasaya Samsung GalaxySIII, tümdünyaileaynıandaHaziran’da DropBox ileanlaşarakkullanıcılarınabulutüzerinde tüm ülkelerdeuzunkuyruklaroluşmasınasebepoldu. çıkmadan 10milyonönsiparişaldığıaçıklanmıştır. Bunun yanısıraBluetooth4.0bulunancihaz, Otomobiller ile Samsung’un açıklamalarınagöre %20daha 50 gigabaytlıkdepolamaalanısunmaktadır. Full HDkalitesindevideoçekebilmektedir. 4.8 inçHDSuperAMOLEDekranıvardır oyun oynayıpvideolarizlenebilmektedir. AllShare CastözelliğiileTVyebağlanıp nesil televizyonlarabağlanabilmektedir. Android 4.0IceCream Sandwich dört çekirdekli işlemciyesahiptir. çok dahahızlıtepkiverebiliyor. micro USByuvasıilede yeni Yakında az enerjiharcamaktadır. sürümü bulunmaktadır. Başlıca özellikleri:

192

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 ekonomik açıdandiğerülkeleregöre biraz dahaiyidurumda yardımıyla yukarıyönlübirhareketbekliyorum. Hernekadar tablo çizsedeyılınikinciyarısındapiyasalarda faizlerinde piyasalarda birmiktardaralmaolması2012içinolumsuz de aynıorandaolumsuzetkilemiştir.Yılbaşındanbuyana Avrupa’dan gelenolumsuzhaberler2012yılıbeklentilerini yapısı olaraksıralanabilir.2011yılınınsonçeyreğinedoğru man değerleri,yüksekbüyümeverilerivegüçlübankacılık önemli göstergeleri;artanistihdam,iyileşenkamufinans ekonomisine göredahapozitifyöndeilerlemiştir.Bununen 2011 yılıküreselkrizsonrasıTürkiyeekonomisibirçokülke mısınız? sini yaparak,2013yılınailişkinöngörülerinizipaylaşır 4.2012 yılınınekonomikaçıdangeneldeğerlendirme için dahastratejikbirpazarhalinegelecektir. üretmeye başlayacakveTürkiyeotomobilpazarıbirçokmarka 5 yıliçindegöreceğizkidahaçokmarkaTürkiye’dearaç geçen güngelişmekteveöneminiarttırmaktadır.Önümüzdeki kapatacağını düşünüyorum.Türkiye’deotomotivsektörüher otomotiv sektörününbuyılı2011yılınayakınseviyelerde yarısında olumluyöndedeğişeceğinivefaizlerindeyardımıyla aşağı çekmiştir.Yinedebudüşüştrendinin2012yılınınikinci otomotiv sektörü,2012yılınınbeklentilerinidebirmiktar 2011 yılınınikinciyarısındanitibarendüşüştrendinegeçen araç satışıylaönemlibirseviyedekapatmayıbaşarmıştır. yılının ilkyarısındakiyoğuntalepartışıylayılı866.000adet rında hizmetvermektedir.Otomotivsektörüözellikle2011 Ermat; satış,servis,sigorta,ikincielvekiralamaalanla faaliyetlerimizi ErmatMotorluAraçlarolarakİzmir’etaşıdık. Bayisi olarakhizmetvermekteyiz.1996yılındanitibarende Otomotiv sektöründe1985yılındanbuyanaRenault sektördeki gelişmelerianlatırmısınız? ilgili kısacabilgiverirmisiniz?Faaliyettebulunduğunuz 3. Hangisektördefaaliyettebulunuyorsunuz?İşinizile de olsageliştirmeyeçalışıyorum. merak sonucugelişti.Buhobimipistleretaşıyarakamatörce bağlılığım birazaileişidolayısıyladakişisel vakit geçirmeyeçalışıyorum.Otomobileolan katılmaya veelimdengeldiğincedenizinüstünde ayıramasam dafırsatbuldukçayarışlara işe başladıktansonraeskisikadarçokzaman için önemlibirtutkuhalinegeldi.Hernekadar hem yelkensporudedenizhayatıbenim İstanbul’da yatyarışçılığıyaptım.Busürede daki enönemliyeriteşkilediyor.Uzunyıllar Yelken veotomobilsporuhobilerimarasın 2. Hobilerinizibizimlepaylaşırmısınız? şirketinde yöneticilikgörevinisürdürmekteyim. Çeşitli şirketlerdebirsüreçalıştıktansonraaile lisansımı Finansüzerineİngiltere’deyaptım. liği bölümündetamamladıktansonrayüksek eğitimimi KoçÜniversitesiMakineMühendis Bornova AnadoluLisesi’ndeokudum.Üniversite Salih İşgörenİlkokulu’nda,ortaokulveliseyi 10 Şubat1986İzmirdoğumluyum.İlkokulu 1. Kısacakendinizitanıtırmısınız? beş sorucevap - - - Ali Özerinç - - taşımak içinelimizdengelengayretigöstereceğiz. biri olduğunudüşünüyorum.BizlerdeEGİAD’ıdahaileriye zasyonlarla Türkiye’dekiörneksiviltoplumörgütlerinden kişi vekuruluşlarlakurduğuilişkilerdüzenlediğiorgani yurtdışında yapmışolduğuçalışmalar,Türkiye’yeyönveren örnek gösterilebilecekbirniteliğesahiptir.Yurtiçindeve araçlarından birihalinegelmişlerdir.BubağlamdaEGİAD resmi kurumlarlaarasındakienönemliiletişim amaçlar doğrultusundaülkemizdebireylerin kalsalar dapolitik,kültürel,hukukivesosyal Zaman zamanbazıyasalkısıtlamalaramaruz sayısı vekapsamıhergeçengünartmaktadır. büyüktür. Türkiye’desiviltoplumörgütlerinin nin sürdürülebilirliğiaçısındanönemioldukça Sivil toplumörgütlerininözellikledemokrasi hakkında görüşlerinizneler? miyiz? ÜyesiolduğunuzEGİAD’ınçalışmaları şimi ileilgilideğerlendirmelerinizialabilir 5.Türkiye’de siviltoplumörgütleriningeli yim. 2013 yılınındahaverimliolacağıkanaatinde ikinci yarısıiyibirivmeyakaladığımıztakdirde bir tahminyapmakzorolmaklaberaberyılın durumu değiştirebilir.Busebeple2013yılıiçin coğrafyadaki olumsuzsiyasigelişmelerbiranda olsak dakendiiçimizdevebulunduğumuz - - - - konusundaki çalışmaların hızlandırılmasıdır. konusundaki çalışmalarınhızlandırılmasıdır. kaybının dengelenmesivecariaçığınenuygunşekildekapatılması azalması, içvedıştalebindengelenmesi,dövizkurundakideğer ortamının sağlanmasıdır.Bunundışındaenflasyonbaskısının 2013 yılındaTürkiyeekonomisindekienbüyükbeklentimizgüven ekonomisinin dengesindeönemliroloynadığınısöyleyebiliriz. söyleyebiliriz. Yakıtfiyatlarınınveenflasyonunartışınındaülkenin işsizlik oranınındahaazalmasınınsevindiricibirhadiseolduğunu yol açtı.Ancak2008krizivesonrasınabaktığımızda2012yılı ginleşmesine, budadolayısıylabirtakımkısıtlamalarveişsizliğe tedirginlik büyümektevegelişmekteolanözelsektörlerintedir- açığında azalmasözkonusuoldu.Cariaçığıngetirmişolduğu 2012 yılındaTürkiye’ninbüyümeoranıyükselirkencarihesap yaparak, 2013yılınailişkinöngörülerinizipaylaşırmısınız? 4. 2012yılınınekonomikaçıdangeneldeğerlendirmesini tek kalemdelojistikbünyesindebulundurmasınıbekliyoruz. büyüyerek ithalat,ihracat,depolama,nakliyegibihertürlüişlemin olarak yapılmaktadır.2013yılındalojistiksektörünündahaçok ve Milas-Güllükşubelerimizdedegemiileyüklemelerimizaktif içerisinde gerçekleştirmekteyiz.İzmirşubemizharicindeAntalya yetki belgelerimiz,ISObelgemizileteknolojikkoşullarlauyum deneyimli kadromuzunyanısıraacentevenakliyealanlarındaki yükleme boşaltmaişlemlerivegemiacenteciliğigibi müşavirliği, limanhizmetleri,dahilinakliye,konteynırdepolama, ile deneyimlipersonelimizlehizmetvermekteyiz.Firmamızgümrük gümrüklerde ithalat,ihracat,transitvediğergümrükişlemleri dir. FirmamızınİzmirGümrükBaşmüdürlüğü’nebağlıvediğer Müşavirliği Limitedşirketiolarakhalenfaaliyetgöstermekte- Gürsoy KollektifveGümrüklemeŞirketişuandaGümrük tayım. 53yılöncededemHaşmetGürsoy’unkurmuşolduğu Gümrük müşavirliğivelojistiksektöründefaaliyettebulunmak- bulunduğunuz sektördekigelişmelerianlatırmısınız? nuz? İşinizileilgilikısacabilgiverirmisiniz?Faaliyette 3. Hangisektördefaaliyettebulunuyorsu yeni yerlertanımaktançokbüyükzevkalıyorum. bir aradatopluyorum.Ayrıcagezipgörmekve takip etmeninyanısıraklasikleşenfilmeserlerini makta. Birsinematutkunuolarakgüncelfilmleri dalış vetenisoynamakhobilerimarasındayeral- leri arasındayeraldı.Dansharicindeisetüple dansları dersleriiledanshayatımınvazgeçilmez- Küçükyaşlardaalmışolduğumklasikbalevehalk 2. Hobilerinizibizimlepaylaşırmısınız? maktayım. Müşavirliği veLojistikşirketimizdegörevyap- etmekteyim. AileşirketimizolanGürsoyGümrük sıra İtalyancadiliniöğrenmeyehalendevam İleri dereceİngilizceveFransızcadillerininyanı liseyi İzmirSaintJosephLisesindetamamladım. mi İzmirÖzelEgeKolejindetamamladıktansonra, 27 Nisan1990İzmirdoğumluyum.İlköğrenimi- 1. Kısacakendinizitanıtırmısınız? beş sorucevap - Ece Gürsoy

ve önemligirişimleriylegüzelbirörnekolduğunudüşünüyorum. rum. EGİAD’ınTürkiye’deyeralandiğerörgütlere,seçkinüyeleri birikimler kazandırdığını,kazandırmayadevamedeceğinidüşünüyo- paylaşılan bilgilervehoşsohbetlerinbanaçokdeğerlibilgiler Gerçekleştirilen konferansların,yapılansosyalaktivitelerin, benim içinsonderecekeyifvericibirgururkaynağıdiyebilirim. Ege Bölgesi’ninseçkinkuruluşlarındanEGİAD’ınüyelerindenolmak sinde de bir köprü görevi görmektedir. İzmir ve sinde debirköprügörevigörmektedir.İzmirve ilişkilerin sağlanmasıvebugeliştirilme- Bunların yanısırasiviltoplumkuruluşlarıticari konusunda büyükdesteğiolduğunudüşünüyorum. bölgesel veülkeselolarakdabirliğisağlamak ve kültürelgelişimlerinderolalanbuörgütlerin de mümkün.Bireylerinsosyalilişkileri,kişisel fazla sözsahibiolmayabaşladıklarınısöylemek kültürel vesosyalalanlardagüngeçtikçedaha yorum. Ayrıcabutürkuruluşlarınekonomik, son dereceönemlibirroloynadığınıdüşünü- ve özellikleuluslararasıplatformdakiilişkilerimizde Sivil toplumkuruluşlarınınülkemizingeleceğinde sektöre aitbirsiviltoplumkuruluşumevcuttur. yayılmaktadır. Günümüzdehemenher ilerlemekte, gelişmektevedahagenişalanlara Türkiye’de siviltoplumkuruluşlarıgüngeçtikçe hakkında görüşlerinizneler? miyiz? ÜyesiolduğunuzEGİAD’ınçalışmaları şimi ileilgilideğerlendirmelerinizialabilir 5. Türkiye’desiviltoplumörgütleriningeli - 193 ÜYELERİMİZİ TANIYALIM 194

EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 başarılı olacağınıdüşünmekteyim. hizmet veren,rekabetkoşullarınaayakuyduranişletmelerin tırımları önplanaçıkartan,uluslararasıkalitevestandartta iyi yapılmasıgerekiyor.Önümüzdekidönemdeteknolojikya devam edebileceğinigözönündebulundurarakhesaplarınçok ister istemezbirazdurgunlukyarattı.2013tedebunun 2012 yılındaAvrupadavarolanEurokaynaklıkrizpiyasalarda mısınız? sini yaparak,2013yılınailişkinöngörülerinizipaylaşır 4.2012 yılınınekonomikaçıdangeneldeğerlendirme kesmeden devamediyoruz. bu değişimlerigözönündebulundurupyatırımlarımızahız maliyetlerinin verekabetinarttığıbirdönemdeyiz.Bizde her geçengünkarmarjlarınındüştüğü,yatırımveişletme sürdürmekteyim. Anaişimizolanperakendesektöründe lerimizin yönetimkuruluüyeliğigörevini2009yılındanberi madencilik gibifarklısektörlerdefaaliyetgösterenşirket entegre, ambalaj,enerji,akaryakıt,gıdaüretimveihracatı, Pehlivanoğlu ŞirketlerGrubuolarakgıdaperakendeciliği,et gelişmeleri anlatırmısınız? misiniz? Faaliyettebulunduğunuzsektördeki sunuz? İşinizileilgilikısacabilgiverir 3. Hangisektördefaaliyettebulunuyor snowboard yapmaktayım. pıyorum ayrıcakışmevsimindefırsatbuldukça ilgilenirim. Bunlarındışındadüzenlifitnessya BJK kongreüyesiyim.Futbollaçokyakından 2. Hobilerinizibizimlepaylaşırmısınız? (Bilgisayar Muh.Yükseklisans) 2005-2007 DrexelUniversitesiABD ABD(Bilgisayar Muh.Lisesi) 2001-2005 DrexelUniversitesi 1998-2001 İzmirFenLisesi 1994-1998 KonakAnadoluLisesi 1990-1994 HakimiyetiMilliyeİlköğretimOkulu Eğitim durumu; Doğum yeri:Akhisar/Manisa Doğum tarihi:11.05.1983 1. Kısacakendinizitanıtırmısınız? beş sorucevap - - Pehlivanoğlu - - - Ekin çok mutluyum. şahsım olarakbununbirparçasıolacağımiçin kilde kurulduğugündenberiyapmakta.Bende lar. EGİADtabunusonderecebaşarılıbirşe yerlere gelmesinekatkıdabulunmayaçalışıyor tecrübelerini paylaşıpülkemizinçokdahaiyi Bireyler butarzetkinlikleriledüşüncelerinive ketlerinin etkinliklerininarttığınıgörüyoruz. Türkiye dehergeçengünsiviltoplumhare hakkında görüşlerinizneler? miyiz? ÜyesiolduğunuzEGİAD’ınçalışmaları şimi ileilgilideğerlendirmelerinizialabilir 5.Türkiye’de siviltoplumörgütleriningeli - - - - güne varolmakiçinbirzorunlulukhalinegelmektedir. büyümesi veüretiminsüreklidahaverimlihalegetirilmesigünden çok yatırımolduğunudüşünüyorum.Sektörümüzdeölçeklerin Nüfus artışıverefahseviyesininyükselmesiileyapılabilecekdaha Gıda sektörühızlabüyüyenvebüyükpotansiyeliolanbirsektör. 500 anketinde2010üretimdensatışlarımızla200.Şirketolduk. (Balıkesir) veCeyhan(Adana)olmaküzeredörttesisimizvar.ISO ithalatı veticaretiyapıyoruz.Manisa,Menemen(İzmir),Havran Bunun yanındayağlıtohum,hamyağveyemhammaddesi Her türlüyağlıtohumdanhamverafineyağüretimiyapıyoruz. Ortağı veyöneticisiolduğumaileşirketimizinismiDoğaGıdaA.Ş. sektördeki gelişmelerianlatırmısınız? ilgili kısacabilgiverirmisiniz?Faaliyettebulunduğunuz 3. Hangisektördefaaliyettebulunuyorsunuz?İşinizile getirmiş durumdayım. Bunların dışındahobimolduğunusöyleyemem,işimihobihaline yaptığımız buçalışmabirnevihobiyedönüştübenimiçin. ve cadıolarakrolaldım.Sosyalsorumlulukprojesikapsamında Shakespeare’in GeceleriveGündüzlerioyunundaJulyet,soytarı Bunun yanındaEgiadTiyatroTopluluğuiçindeyeralarak da 4defasahilyürüyüşlerineçıkıyorum. alışkanlığıma devamediyorum.Hergünyapamasamdahafta3ya Hatta okulçapındakikoşulardamadalyalarımvar.Buspor Üniversitede iyibirkoşucuydum.Hergün8-10kmarasıkoşardım. arınmak içinküçükvakitleryaratılmalıdiyedüşünüyorum. güçleşiyor. Amayinedefırsatlarıdeğerlendiripgünlükstresten sorumluluklar büyükoluyorvekendinizezamanayırmanız Yoğun birişyaşamındaheledeaileişinizinbaşındaysanız 2. Hobilerinizibizimlepaylaşırmısınız? stajyeriyim diyebilirimkendimiçin. durumdayım. Amaaynızamandagenelmüdür an maliveidariişlerinsorumluluğunuüstlenmiş şirketimizin genelmüdürlüğünehazırlıyorum.Şu üstlendiğim görevleridelegeederekkendimi işi yaptım.Kadromuzugenişlettikçeönceden üzere birişletmedeyapılanneredeyseher kantar memurluğu,laborantlıkdadahilolmak yıl kadarsürdü.Budönemdetelefonabakma, olarak sadecebabamvebenvardıkbu2 imkanım oldu.Enbaştaşirketimizdeidarikadro aşamasından itibarenişinbaşındabulunma ayni zamandaoldu.Buyüzdendeyatırım olmamla aileisimizikurmamizhemen üst derecedeİspanyolcabiliyorum.Mezun bursuyla okudum.İleriderecedeİngilizce,orta Bölümü 2004mezunuyum.Üniversiteyibaşarı 1983 doğumluyum.BilkentÜniversitesiİşletme 1. Kısacakendinizitanıtırmısınız? beş sorucevap Müge Sarı bölgemize yakışırıbirdernekolduğunudüşünüyorum. geliştirmeye vetoplumsalgelişimekatkılarıyönündenşehrimize üretme rahatlığınınolmasıgerektiğinidüşünüyorum.Egiad’ıniş ülke ekonomiyönetimiileilgiliserbestsözsöylemevefikir altına koyupyatırımyapıpkatkıdabulunanişinsanlarınınözellikle artarak devametmesigerekir.Ülkeekonomisineelinitaşın Daha bağımsızvegündemdedahasözsahibigörüyorum.Bunun Sivil toplumhareketleriniözelliklesonyıllardadahaiyibuluyorum. EGİAD’ın çalışmalarıhakkındagörüşlerinizneler? değerlendirmelerinizi alabilirmiyiz?Üyesiolduğunuz 5. Türkiye’desiviltoplumörgütleriningelişimiileilgili finansman yapısınıbugelişmelereparalelşekildedüzenlemektir. ve gelişmelereadapteolupşirketimizinbüyümehedeflerini gerçekleşebilir. Buradabizedüşenmakroekonomiköngörülere bulmak güçleşebilir ve büyüme daha düşük bulmak güçleşebilirvebüyümedahadüşük artarsa, riskprimleriartabilir,dışfinansman yatırımcının dengesizliklerdenkaynaklıendişeleri fiyatları bekleneninüzerindehızlayükselirseyada Euro Bölgesindekibelirsizliklerderinleşirse,petrol büyümenin %4,5-5olacağıöngörülüyor.Ama alınması sözkonusuolabilir.Türkiyeiçin2013’te talebin temkinlibüyümesiyadakontrolaltına Dış talebindaralmasıöngörüsüyle2013’teiç tedbirlerle 2012yılındakademeliolarakiyileşti. ve tüketimikontrolaltınaalmakiçinaldığı cari açık,hükümettarafındankredigenişlemesini büyüme ileneredeysesürdürülemezhalegelen tabiî ki.2011’dekrizsonrasıtoparlanmavehızlı daralmasından etkilenmemesineredeyseimkansız Türkiye’nin dıştalepvefinansmankaynaklarının felaket senaryolarınınkonuşulduğu2013’te Euro Bölgesindekikrizveborçsorunlarısebebiyle ilişkin öngörülerinizipaylaşırmısınız? değerlendirmesini yaparak,2013yılına 4. 2012yılınınekonomikaçıdangenel 195 ÜYELERİMİZİ TANIYALIM FAALİYETLERİMİZ

EGİAD Almanya İş Gezisi EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 196 23-26 Nisan 2012

EGİAD olarak 23-26 Nisan tarihleri arasında 14 kişilik bir heyetle Almanya’ya bir iş geliştirme ve tanıtım gezisi düzenlendi. EGİAD heyetinin ilk durağı Berlin’de sanayi Hannover Başkonsolosluğu Rezidansı kuruluşlarının ve yatırım imkanlarının tanıtıldığı bir turun ardından Berlin’deki Türk Alman Berlin Duvarı Ticaret ve Sanayi Odası (TD-İHK) yetkilileri ile görüşüldü. Oda merkezindeki toplantıda kurumlar arası bilgilendirme yapılarak iki ülke arasındaki işbirliği imkanları görüşüldü. Her iki kuruma üye işadamlarının karşılıklı olarak ticareti arttırma fırsatları, yaşlanan Almanya’da diğer bır kuşağa devredilme şansı olmayan firmaların satışı, Izmir‘de yapılabilecek potansiyel yatırım alanları ele alındı.

İkinci buluşmada ise EGİAD üyeleri, EGİAD heyeti için verilen yemekli bir toplantıda Türk Alman İşadamları Derneği (TDU) üyeleri, yine TD-İHK üyeleri ve Berlin Başkonsolosu Mustafa Pulat ile biraraya geldi. TDU adına Berlin Remzi Kaplan, TD-İHK adına Bahattin Kaya ve Berlin Baskonsolosu gruba hitap ettikten sonra EGİAD Yönetim Kurulu Başkanı Temel Aycan Şen EGİAD’ı, İzmir’i, yatırım imkanlarını ve EXPO 2020 adaylık sürecini içeren bir sunum yaptı ve soruları cevapladı.

İkinci gün, EGİAD heyeti, temaslara Bremen’de devam ederek ilk olarak Bremen Invest yetkilileri ile buluştu. Daha sonra Airbus-EASD Astrium Uzay Teknolojileri firmasını ziyaret ederek, yapım aşaması devam eden Arianne 5 FAALİYETLERİMİZ

Berlin Türk Alman Ticaret ve Sanayi Odası Berlin Duvarı (TD-İHK) Merkezi FAALİYETLERİMİZ

197

Bremen Türk İşadamları Bremen Türk İşadamları Toplantısı Toplantısı

Hannover Sanayi Fuarı Türkiye Standı Hannover Sanayi Fuarı Türkiye Standı Berlin Duvarı

Hannover Sanayi Fuarı Türkiye Standı

Hannover Sanayi Fuarı FAALİYETLERİMİZ EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

198

Türk Avrupa Ekonomi Forumu (TEWİFO) üyeleri BTC şirketi yetkilileri ile bir araya gelindi

uydusunu, 22 kez uzaya gidip gelmiş olan uzay üssü modüllerini ve uzay ortamındaki çalışma koşullarını yerinde görme imkanı buldu. Bremen’de ayrıca başarılı Türk firmalarından HDD tesisleri gezildi.

Akşam heyetimiz onuruna verilen kokteylde Türk Avrupa Ekonomi Forumu (TEWİFO) üyeleri ve teknoloji ve yazilim alanında faaliyet gösteren BTC şirketi yetkilileri ile bir araya gelindi. Kokteylin ardından yapılan konuşmalarda TEWİFO adına Ahmet Can, BTC adına Faruk Koksal, EGİAD adına Başkan Temel Aycan Şen tarafından birer sunum yapıldı.Toplantıda kardeş şehir olan Bremen Toplantı Sonu kokteyli İzmir ve Bremen’in ticari işbirliği imkanları ve EXPO 2020 hazırlıkları konuşularak Türk Milli Katılım Standı’na yaparak T.C. Almanya temaslarını değerlendiren EGİAD yeni başlayan THY İstanbul-Bremen direkt Hannover Başkonsolosluğu Ticaret Ateşesi Başkanı Temel Aycan Şen, “Temaslarımız uçuşları ve Bremen Kalkınma Ajansı’nın Kudret Ceran’dan ticari ilişkilerin gelişme son derece verimli ve yararlı geçti. çalışmaları sayesinde artacağı düşünülen imkanları hakkında bilgi aldı. Almanya hala bizim en büyük pazarımız ve ilişkiler konu edildi. iş ortağımız olan ülke konumunda. Daha Fuarda yeralan EGİAD üyelerinin standlarını tam olarak değerlendirilmemiş büyük bir EGİAD Heyeti, Berlin ve Bremen’deki da ziyaret eden heyet, gün boyu sanayi potansiyel var. Özellikle burada yaşayan temasların ardından gezinin son gününde alanındaki yenilikleri tanıma fırsatı buldu. ve Almanya’da girişimleri olan Türk Hannover’deydi. İlk olarak dünyanın en işadamlarının yardımıyla Alman şirketleri büyük fuarlarından Hannover Sanayi EGİAD heyeti, akşam yemeğinde ise T.C. ile daha yakın işbirliği kuracağımıza Fuarı’na giden ekip, ilk görüşmesini Aşağı Hannover Başkonsolosluğu rezidansında inanıyorum. İzmir, Almanya için önemli Saksonya Devlet Kalkınma Ajansı Hannover Başkonsolos Sn.Tunca Özçuhadar bir yatırım merkezi olabilir. Almanya’nın İmpuls yetkilileri ile yaptı. evsahipliğinde bir grup işadamı ve çeşitli kentlerinden yatırım ve kalkınma bürokratla bır araya geldi. Almanya iş ajanslarının İzmir’de temsilcilikler açmaları Uluslararası Proje Müdürü Peter dünyasi, İzmir ve EXPO 2020 nin konu bunun en güzel kanıtıdır.” diye konuştu. Eisenschmidt’ten bır brifing alan EGİAD edildiği görüşmelerin sonunda BTEU Başkanı üyeleri, Avrupalı Türk İşadamları Birligi tarafından EGİAD Yönetim Kurulu Başkanı (BTEU) Başkanı Ahmet Güler eşliğinde Temel Aycan Şen’e “BTEU Onur Üyeliği” sürdürdükleri fuar gezisinde ikinci ziyareti belgesi takdim edildi. FAALİYETLERİMİZ

“Zaman Tünelinde Atatürk ile Müzikten FAALİYETLERİMİZ Şiire Resimden Dansa Bir Yolculuk” 199 14 Mayıs 2012

EGİAD’ın ,19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı Etkinlikleri kapsamında, 28 yılını Atatürk araştırmalarına adamış araştırmacı yazar İlknur Güntürkün Kalıpçı ve Alper Kalıpçı tarafından hazırlanarak Türkiye’nin değişik şehirlerinde sahnelenen “Zaman Tünelinde Atatürk ile Müzikten Şiire Resimden Dansa Bir Yolculuk” başlıklı müzikli teatral ve dokümanter gösteri, Türk Gençleri’ne bir bayram armağanı olarak Ege Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dekanlığı’nın katkılarıyla Atatürk Kültür Merkezi Adnan Saygun Salonu’nda gerçekleştirilmiştir. Proje kapsamında 23 kişiden oluşan profesyonel kadronun sunduğu gösteride Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün müzik, şiir, resim, dans ve heykel başta olmak üzere sanatın tüm yönlerine olan yaklaşım ve desteği vurgulanmış; dokümanter anılar profesyonel oyuncular tarafından temsil edilmiştir. İzmir Özel Türk Koleji, Işıkkent Eğitim Kampüsü, Çamlaraltı Koleji ve EGİAD İlköğretim Okulu öğrencilerinden oluşan 400’ü aşkın genç seyirci gösteriyi dikkatle ve ilgiyle soluksuz şekilde izlemişlerdir. Gösteride bir Alman bestecinin eseri olan ve çok bilinmeyen bir İzmir Marşı, Atatürk’ün emriyle o tarihte henüz 27 yaşında olan ünlü bestecimiz Ahmet Adnan Saygun’un geceli gündüzlü çalışarak 2 ay gibi bir sürede bestelediği Özsoy Operası ve modernize edilen zeybek dansımız gibi ilginç birçok konu öğrencilere anlatılmıştır. İzmir Marşı’nın notalarının Ahmet Piriştina Kent Arşivi’nde olduğu belirtilmiştir. FAALİYETLERİMİZ

EGİAD Ankara Temasları EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 200 22-23 Mayıs 2012

Anıtkabir Aslanlı Yol

EGİAD Ege Genç İşadamları Derneği, 22-23 Mayıs tarihlerinde Yönetim Kurulu Başkanı Temel Aycan Şen başkanlığında, Yönetim Kurulu ve üyelerden oluşan 50 kişilik bir heyet ile Ankara’da çeşitli ziyaret ve görüşmeler gerçekleştirmiştir.

Birinci gün temaslarında ilk olarak MHP Genel Başkan Yardımcısı İzmir Milletvekili Oktay Vural’ı makamında ziyaret eden EGİAD üyeleri, güncel politik ve ekonomik gelişmelerle ilgili görüş alışverişinde bulunmuştur. EGİAD Heyeti’nin ikinci durağı TBMM Başkan Vekili Güldal Mumcu olmuş, toplantıda İzmir’in gündemi ve EXPO 2020 adaylığı ile ilgili yapılan çalışmalar ANGİAD Ziyareti görüşülmüştür.

Daha sonra TBMM Başkanı Cemil Çiçek İzmir Milletvekilleri Kokteyli tarafından kabul edilen EGİAD Üyeleri EGİAD Hukuk Komisyonu tarafından hazırlanan Anayasa taslağını Meclis Başkanı Çiçek’e sunmuşlardır. İzmir’in EXPO 2020 adaylığı ile ilgili çalışmalarda destek isteyen genç işadamları, Anayasa çalışmaları, tutuklu vekiller gibi siyaset gündemindeki konular ile ilgili görüşmüşlerdir.

Öğle yemeğinde Mecliste milletvekilleri ile biraraya gelen ve öğleden sonra CHP Meclis Grup Toplantısı’na katılan EGİAD Heyeti ardından CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu tarafından FAALİYETLERİMİZ

TBMM Başkanı Cemil Çiçek Ziyareti FAALİYETLERİMİZ

201

TBMM Başkan Vekili Güldal Mumcu Ziyareti

MHP Genel Başkan CHP Genel Başkanı Yardımcısı Oktay Vural Kemal Kılıçdaroğlu Ziyareti Ziyareti

AKP Grup Başkan Vekili Mahir Ünal Ziyareti

kabul edilmiş, kabulde İzmir, yerel yönetimler, EXPO 2020 ve diğer güncel konularda görüş alışverişinde bulunulmuştur.

Başkent ziyaretinin çok yoğun geçen birinci gününde İzmir milletvekilleri ile Mecliste görüşmeler yapan Heyet üyeleri akşam da siyasi partilerin üst düzey yöneticileri, İzmir ve Ege milletvekilleri ve basın mensupları ile Ankara Hilton Oteli’nde EGİAD tarafından düzenlenen bir kokteylde biraraya gelmişler. Kültür ve Turizm Bakanı ve İzmir Milletvekili Ertuğrul Günay’ın da katıldığı kokteylde EGİAD Başkanı Temel Aycan Şen tarafından başta EXPO 2020, spor, kentsel dönüşüm, ulaşım, liman, Kemeraltı, kruvaziyer turizmi, Vadeli İşlemler Borsası, tarım ve deprem olmak üzere FAALİYETLERİMİZ EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

202

İzmir’in gündemindeki çeşitli projelere ilişkin görüş ve beklentileri içeren bir sunum gerçekleştirilmiştir.

Zeybek gösterisi kokteyle katılanlara Ege’den esintiler sunarken renkli görüntüler oluşturmuş; Milletvekillerine ayrıca EGİAD’ın yeni Anayasa konusundaki görüş ve önerilerini içeren bir rapor ile İzmir’in önemli sorunlarına yönelik hazırlanan bilgi dosyaları sunulmuştur.

Başkent temaslarının ikinci gününde Ankara Genç İşadamları Derneği’ni ziyaret eden EGİAD Üyeleri çeşitli görüşmeler gerçekleştirmişler. EGİAD üyeleri daha sonra topluca Anıtkabir’e çıkarak Ata’nın huzurunda saygı duruşunda bulunmuşlar; EGİAD Başkanı Temel Aycan Şen Anıtkabir özel defterine EGİAD üyelerinin mesajını yazarak imzalamıştır.

EGİAD Üyeleri son olarak AKP Grup Başkan Vekili Mahir Ünal’ı makamında ziyaret ederek çalışmalar hakkında bilgi almış ve gündemdeki konular ile ilgili görüş alışverişinde bulunmuşlardır.

Ankara programını değerlendiren EGİAD Başkanı Temel Aycan Şen “İzmirli milletvekillerini seçim öncesi derneğimizde ağırlamıştık. Ankara’da bir nevi iade-i ziyaret gerçekleştirdik. İzmir’in ve işdünyasının sorunlarını dile getirme fırsatı bulduk. EXPO 2020 için vekillerden destek istedik. EGİAD Hukuk Komisyonumuz tarafından yapılan yeni Anayasa taslağı çalışmamızı Meclis Başkanımıza ve vekillerimize sunduk. Çok verimli bir gezi oldu. İzmir’in kentsel dönüşüm, ulaşım, liman, Kemeraltı, kruvaziyer turizmi, Vadeli İşlemler Borsası, tarım ve deprem gibi en önemli gündem konularını dile getirme fırsatı bulduk.” diye konuşmuştur. FAALİYETLERİMİZ

EGİAD Tiyatro Gösterimi FAALİYETLERİMİZ 6 Haziran 2012 203

Ege Genç İşadamları Derneği üyelerinden oluşan tiyatro topluluğu “Shakespeare’in Geceleri ve Gündüzleri “isimli oyunu sergilediler. Çeviri ve Kolajı Prof.Dr.Özdemir Nutku ve Yönetmenliği Yılmaz Tüzün ve Koreografisi Yasemin Şimşek Tüzün tarafından yapılan oyun Atatürk Kültür Merkezi’nde çok sayıda seyirci tarafından beğeni ile izlendi. Aynı zamanda bir sosyal sorumluluk projesi olarak planlanan oyundan elde edilen gelirin Safiye Nadir Zihinsel Engelli Çocuklar Eğitim Merkezi yararına kullanılacağını söyleyen EGİAD Başkanı Temel Aycan Şen “Bu oyun vesilesiyle engelli kardeşlerimize küçük de olsa bir katkı sağlama fırsatı bulmamız bizi en çok mutlu eden konu oldu. Böylesine güzel bir amaç etrafında biraraya gelen Hakan Pekin Başkanlığındaki Sosyal Etkinlikler Komisyonumuzun uzun süren özverili çalışmalarının ve büyük bir emeğin ürünü olan proje, EGİAD’ın bir sivil toplum kuruluşu olarak sanata olan yaklaşımını da göstermesi açısından önemlidir. Bu projeye destek veren ve emeği geçen herkesi kutluyor ve teşekkür ediyoruz. Oyunda rol alan en eski üyemizden en gencine kadar herkes William Shakespeare’in bu uyarlamasında aslında amatör bir ruhla profesyonel standartlarda bir performans sergileyerek hepimizde hayranlık uyandırdılar”dedi.

William Shakespeare’in eserlerindeki Lady Macbeth, Hamlet, Ophelia, Pandoros, Desdemona, Othello, Gobo gibi unutulmaz kahramanların adeta bir resmi geçit yaptıkları ve 21 oyuncunun sahne aldığı kadroda EGİAD üyelerinin çocukları da rol aldı. İki perdelik oyunda çeşitli soneler seslendirildi ve oyun insan yaşamının yedi döneminin anlatıldığı muhteşem bir tirad ve tüm oyuncuların hep birlikte söyledikleri Pandoros’un şarkısı ve salonu dolduran yüzlerce seyircinin alkışlarıyla son buldu. FAALİYETLERİMİZ EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

204

07 Nisan 2012 10 Nisan 2012 Meslek Yüksek Okulu Öğrencilerine yönelik olarak hazırlanan EGİAD Ailem Projesi kapsamında bayan üyelerimize ve üyelerimizin EGİAD Hayat Okulu Projesi kapsamında Dernek Merkezinde eşlerine yönelik olarak düzenlenen “Güzellik, Beslenme ve düzenlenen eğitim programında bu hafta; PERYÖN Ege Bölgesi Egzersiz” Semineri EGİAD Dernek Merkezinde gerçekleştirilmiştir. Yön. Kur. Bşk.ve Teleset İnsan Kaynakları Müdürü Serdar Seminerde; Form Stüdyo Güzellik Uzmanı Nuray YALÇIN, KALAYCI, PERYÖN Ege Bölgesi Yön. Kur. Üyesi ve Norm Cıvata Beslenme Uzmanı üyemiz Beste ALİMERT, Shapes For Women- İnsan Kaynakları Müdürü Erdem YOLDAŞ’ın katılımlarıyla “İş Mithatpaşa Şubesi sahibi üyemiz Özlem AKDAŞ konuk konuşmacı Hayatında Kariyer Planlama”semineri düzenmiş, EGİAD Sosyal olarak katılmışlardır. Sorumluluk Komisyonu Başkanı Hakan Özçelik ise konuk işadamı olarak iş hayatı ile ilgili tecrübelerini paylaşmıştır.

10 Nisan 2012 14 Nisan 2012 İzmir Hilton Otelinde düzenlenen Göztepe Rotary Toplantısı’na Meslek Yüksek Okulu Öğrencilerine yönelik olarak hazırlanan EGİAD Yönetim Kurulu Başkanı Temel Aycan Şen konuk konuşmacı EGİAD Hayat Okulu Projesi kapsamında Dernek Merkezinde olarak katılmış ve EGİAD faaliyetleri ve projeleri ile ilgili bilgi düzenlenen eğitim programında bu hafta; Dokuz Eylül Üniversitesi, vermiştir. Psikoloji Bolumu, Uygulamalı Psikoloji Anabilim Dali öğretim üyesi Prof. Dr. Abbas Türnüklü tarafından “Sorun Çözme ve Müzakere Becerileri” konusunda eğitim düzenlenmiş; konuk konuşmacı olarak ise üyemiz Erol Günaydın iş hayatındaki tecrübelerini öğrencilere aktarmıştır. FAALİYETLERİMİZ FAALİYETLERİMİZ

205

18 Nisan 2012 21 Nisan 2012 Goldman Sachs işbirliği ile düzenlenen “Global Eğilimler, Gelişen Meslek Yüksek Okulu Öğrencilerine yönelik olarak hazırlanan Piyasalar ve Türkiye” konulu ekonomi semineri EGİAD Dernek EGİAD Hayat Okulu Projesi kapsamında Dernek Merkezinde Merkezinde gerçekleştirilmiştir. Söz konusu seminerde Goldman düzenlenen eğitim programında bu hafta “CV Yazım Teknikleri” Sachs Gelişmiş Piyasalar Baş Ekonomisti Sn.Ahmet Akarlı konuk konusunda; proje lideri Sena Zorlu seminer vermiştir. konuşmacı olarak katılmıştır.

18 Nisan 2012 EGİAD üyelerinin bir araya geldiği Bizbize Yemeği, üyemiz Sn.Murat Türkay’ın sahibi olduğu Konak Mezzaluna Restaurant’da gerçekleştirilmiştir. FAALİYETLERİMİZ EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

206

28 Nisan 2012 Meslek Yüksek Okulu Öğrencilerine yönelik olarak hazırlanan EGİAD Hayat Okulu Projesi kapsamında Dernek Merkezinde düzenlenen eğitim programında bu hafta “Etkin İletişim Becerileri” konusunda PWF Havacılık Sanayi ve Dış.Tic.Ltd.Şti İnsan Kaynakları Müdürü Sn.Ceyhan Kuyumcu ve Ege Üniversitesi İ.İ.B.F Dekanı Prof.Dr.Haluk Soyuer eğitim vermişlerdir.

02 Mayıs 2012 EGİAD İş Geliştirme Komisyonumuzun “EGİAD Ortak Güç Projeleri” kapsamında düzenlediği “Üye İşyeri Gezileri” etkinlikleri çerçevesinde 8. Dönem Yönetim Kurulu üyemiz Sn. Cem Heris, 9. Dönem Yönetim Kurulu Üyemiz Sn. Cenk Heris ve 11. Dönem Yönetim Kurulu Üyemiz Sn. Çağan Heris’in firması Nemport ziyaret edilmiştir. NEMPORT firmasının liman ve lojistik faaliyetleri hakkında bilgi alınan ziyaretin ardından yemeğe geçilmiştir.

04 Mayıs 2012 EGİAD ve PERYÖN işbirliği ile gerçekleştirilen “İş Güvenliği ve İş Sağlığı” Semineri Konak Best Western Otel’de düzenlenmiştir. İzmir İş Teftiş Grup Başkanlığından ve Türkiye Personel Yönetim Derneği’nden yetkililerin katıldığı seminerde İş Güvenliği ve İş Sağlığı ile ilgili hukuksal görüşler ve yeni yaklaşımlar görüşülmüştür. FAALİYETLERİMİZ FAALİYETLERİMİZ

207

05 Mayıs 2012 10 Mayıs 2012 Meslek Yüksek Okulu Öğrencilerine yönelik olarak hazırlanan İl Milli Eğitim Müdürlüğü Halk Eğitim Şöleni etkinlikleri EGİAD Hayat Okulu Projesi kapsamında Dernek Merkezinde çerçevesinde düzenlenen Girişimcilik ve KOSGEB adlı panelde düzenlenen eğitim programında bu hafta “Mülakat Teknikleri” Yönetim Kurulu Başkanımız Temel Aycan Şen konuk konuşmacı konusunda, proje lideri Sena Zorlu eğitim vermiştir. olarak katılmış, EGİAD’ın girişimcilik ile ilgili projeleri ile ilgili bilgi vermiştir.

08 Mayıs 2012 12 Mayıs 2012 Derneğimizin bağlı bulunduğu Ege Genç İşadamları Dernekleri Meslek Yüksek Okulu Öğrencilerine yönelik olarak hazırlanan Federasyonu’nun Mayıs ayı toplantısı Balıkesir GİAD ev EGİAD Hayat Okulu Projesi kapsamında Dernek Merkezinde sahipliğinde gerçekleştirilmiştir. Balıkesir Ticaret Odası düzenlenen eğitim programında bu hafta “Bir Hedefim Var Başkanlığını ziyaret eden EGİFED üyeleri, ardından BAGİAD Dernek - Hedefime Koşuyorum” isimli seminerin konuğu Celal Bayar Merkezinde Yönetim Kurulu toplantısını gerçekleştirmişlerdir. Üniversitesi öğretim üyesi Prof.Dr.Meltem Onay olmuştur. Ayrıca üyemiz avukat Sezai Nüzhet Noyan ise “Hukukun Temel Prensibi ve İş Hukuku” konusunda eğitim vermiştir. FAALİYETLERİMİZ

12-13 EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12 208 Mayıs 2012 İzmir’de 12-13 Mayıs tarihlerinde düzenlenen Dragon Festivali- Kürek Yarışlarına EGİAD Kültür-Sanat ve Spor Komisyonu organizasyonuyla EGİAD bir takımla yer almıştır. EGİAD üyeleri ve ailelerinden oluşan “EGİAD Tayfa” takımı iki gün boyunca Bostanlı sahilde gerçekleştirilen kürek yarışlarına katılmışlar, faaliyetlerde yer almışlardır.

14 Mayıs 2012 EGİAD ailesine yeni katılan üyelerimizle biraraya gelmek, EGİAD faaliyetlerini ve projelerini paylaşmak üzere EGİAD Dernek Merkezinde düzenlenen toplantıya 11.Dönem boyunca EGİAD’a yeni katılan 67 yeni üye, Yönetim Kurulu üyeleri ve Komisyon Başkanları katılmıştır. Toplantının ardından kokteyle geçilmiştir.

16 Mayıs 2012 EGİAD Yönetim Kurulu ile Yerel basından temsilcilerin katıldığı toplantı EGİAD Dernek Merkezinde gerçekleştirilmiştir. EGİAD faaliyetleri ile ilgili görüşülen toplantıda Derneğin gelecek dönemde yapacağı projelerle ilgili bilgi aktarılmıştır. FAALİYETLERİMİZ FAALİYETLERİMİZ

209

24 Mayıs 2012 26 Mayıs 2012 Derneğimizin bağlı bulunduğu BASİFED (Batı Anadolu Sanayici Meslek Yüksek Okulu Öğrencilerine yönelik olarak hazırlanan ve İşadamları Dernekleri Federasyonu) Genel Kurul toplantısı EGİAD Hayat Okulu Projesi kapsamında Dernek Merkezinde EGİAD Dernek Merkezinde gerçekleştirilmiştir. Yapılan seçimlerde düzenlenen eğitim programında bu hafta; proje lideri Sena yeni Yönetim Kurulu oluşturulmuş ve ardından yapılan görev Zorlu ve EGİAD Sosyal Sorumluluk komisyonu Başkanı Hakan dağılıma göre Sıtkı Şükürer BASİFED Başkanı seçilmiştir. EGİAD’ı Özçelik “Yaratıcı Drama ile Mülakat Teknikleri” konusunda eğitim temsilen BASİFED Yönetim Kurulu’nda Başkanımız Temel Aycan vermişlerdir. Şen Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığı’na; Yönetim Kurulu üyelerimiz Halil Nadas, Levent Akgerman ve Nazif Ulusoy BASİFED Yönetim Kurulu Üyeliklerine seçilmişlerdir. Ayrıca Yönetim Kurulu üyelerimiz Seda Kaya, Deniz Sivri, Tamer Ustaoğlu ve EGİAD yayın yıldızları grubu üyesi Adnan Altuğ BASİFED yedek yönetim kurulu üyeliği görevine seçilmişlerdir.

24 Mayıs 2012 IMF Türkiye Temsilcisi Sayın Mark W.Lewis’in konuk konuşmacı olduğu 65.Ege Toplantısı SwissOtel Grand Efes’te düzenlenmiştir. EGİAD Yönetim Kurul Başkanı Sn.Temel Aycan Şen ve Danışma Kurulu Başkanı Sn.Oğuz Tatış’ın açılış konuşmaları ile başlayan toplantıda IMF Türkiye Temsilcisi Sn. Mark W.Lewis “Bölgesel Ticaret Beklentileri” konulu bir sunum yapmış, katılımcıların sorularını yanıtlamıştır. FAALİYETLERİMİZ EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

210

28 Mayıs 2012 “EGİAD İşin Uzmanları Buluşmaları” kapsamında Ege Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürü Sn. Kaptan Kılıç ve Ege Gümrük ve Ticaret Bölge Müdür Yardımcısı Sn. Mustafa Yunar’ın konuk olduğu toplantıda Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü’nün çalışmaları, güncel gümrük politikaları ve gümrük ile ilgili gelişmeler ele alınmıştır.

28 Mayıs 2012 EGİAD Sosyal Sorumluluk Komisyonumuz tarafından gerçekleştirilen Hayat Okulu II Projesi kapsamında eğitimlerini başarıyla tamamlayan meslek yüksekokulu öğrencilerine EGİAD Dernek merkezinde düzenlenen törenle sertifikaları verilmiştir. Tören sonrası düzenlenen kokteylde öğrenciler, EGİAD üyeleri ile tanışma fırsatı yakalamışlardır. FAALİYETLERİMİZ FAALİYETLERİMİZ

211

14 Haziran 2012 4 Temmuz 2012 Şikago Loyola Üniversitesi ve Northwestern Üniversitesi Finans Bremeninvest (Bremen Eyaleti Yatırım Ofisi) İzmir Bürosu Anabilim Dalı Başkanlığı görevini yürüten ve bir süre CHP Genel sorumlusu Kemal Şen, Bremeninvest Yönetim Kurulu Başkanı Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun Ekonomi Danışmanlığı’nı da yapan Andreas Heyer ve Bremen merkezli bir kurum olan BVL Prof. Dr. Vefa Tarhan, EGİAD’ın konuğu olmuştur. EGİAD Dernek (Alman Lojistik Konfederasyonu) yetkilileri İzmir’deki temasları Merkezinde “Türkiye Ekonomisinin Kırılganlığı, Avro Bölgesi kapsamında EGİAD’ı ziyaret etmişlerdir. Kurum ile ilgili bilgi veren Problemleri ve Teşvik Paketi” konulu konferans veren Tarhan, heyet, BVL’nin İzmir’de kuracağı yeni ofis ile ilgili bilgi aktarmış, güncel ekonomik durum ve teşviklerle ilgili değerlendirmelerde kurumlar arası işbirliği konularında EGİAD Yönetim Kurulu ile bulunmuştur. görüş alışverişinde bulunmuştur.

25 Haziran 2012 Almanya’nın Hannover kentinde 2000 yılında gerçekleştirilen EXPO 2000’in Yönlendirme ve Organizasyon Komitesi’nin en üst düzey yetkilisi olarak görev yapan Sepp Heckmann EGİAD’ın davetlisi olarak İzmir’e geldi. Öncelikle İzmir Valisi ve İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı’nı ziyaret eden Sn.Heckmann, Hannover’de gerçekleştirilen EXPO 2000’deki uygulamaları anlattı, İzmir’in EXPO 2020 adaylık çalışmaları hakkında bilgi aldı. İzmir Hilton Oteli’nde yapılan EXPO Bilgilendirme Toplantısında ise Sepp Heckmann Hannover’in EXPO deneyimlerini, EXPO adaylığını ve sonrasında şehir ve ülke olarak gerçekleştirilenleri anlattı, EXPO içinde yapılan uygulamalar ile ilgili bilgi verdi. FAALİYETLERİMİZ EGiAD YARIN / TEMMUZ ‘12

212

11 Temmuz 2012 EGİAD Yaz gecesi etkinliği, üyelerimizden Selim Kaptan’ın sahibi olduğu Çeşme Sole Mare’de gerçekleştirilmiştir. Çok sayıda üye ve eşlerinin katıldığı gecede EGİAD’lılar biraraya gelerek keyiifli saatler yaşamışlardır.

ARAMIZA YENİ KATILANLAR

OKAN BALTACI DORUK ALÜMİNYUM DOĞRAMA SAN. VE TİC. İTH. İHR. LTD. ŞTİ. EFE NALBANTOĞLU EGE DOĞALTAŞ VE TRAVERTEN SAN. TİC. LTD. ŞTİ. M. HAKAN AKÇAY NAZMİ AKÇAY İNŞ. LTD. ŞTİ. HALİT ÇİM ÇİM HUKUK BÜROSU ÖMER FARUK GÖÇGÜN METATRON İNŞAAT TAAH. LTD. ŞTİ. EKİN PEHLİVANOĞLU PEHLİVAN MARKETÇİLİK A.Ş. YUNUSOĞLU GAYRİMENKUL YAT. İNŞ. TAAH. MİM. YETKİN YUNUSOĞLU AKARYAKIT TUR. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BURAK KANAT GOOSE ULUSLARARASI TAŞ. VE TİC. LTD. ŞTİ. KAPAK KONUSU

1