Otwarte Zasoby Wiedzy – Nowe Zadania Uczelni I Bibliotek W Rozwoju Komunikacji Naukowej Pod Patronatem Ministra Nauki I Szkolnictwa Wyższego Prof
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Biblioteka Politechniki Krakowskiej OTWARTE ZASOBY WIEDZY NOWE ZADANIA UCZELNI I BIBLIOTEK W ROZWOJU KOMUNIKACJI NAUKOWEJ Materiały konferencyjne Kraków–Zakopane, 15–17 czerwca 2011 Praca zbiorowa pod redakcją Marka M. Górskiego i Marzeny Marcinek Kraków 2011 2 PRZEWODNICZĄCY KOLEGIUM REDAKCYJNEGO WYDAWNICTWA POLITECHNIKI KRAKOWSKIEJ Jan Kazior RECENZENCI dr hab. Mirosáaw Górny, prof. UAM dr hab. Wanda Pindlowa, prof. UJ SKàAD I àAMANIE Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej Publikacja jest dostĊpna na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska. Pewne prawa zastrzeĪonee na rzecz autorów oraz Politechniki Krakowskiej. Zezwala siĊ na dowolne wykorzystanie treĞci – pod warunkiem zachowania niniejszej informacji licencyjnej i wskazania autorów oraz Politechniki Krakowskiej jako wáaĞcicieli praw do tekstu. TreĞü licencji dostĊpna na stronie: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/ Publikacja dostĊpna w: Repozytorium PK (http://suw.biblos.pk.edu.pl/) Publikacja dostĊpna w: Materiaáy konferencyjne EBIB (http://www.nowyebib.info/publikacje-ebib/23-materiay-konferencyjne-ebib) ISBN 978-83-7242-635-2 Redakcja nie bierze odpowiedzialnoĞci za jakoĞü materiaáów ilustracyjnych nadesáanych przez autorów. Wydawnictwo PK, ul. SkarĪyĔskiego 1, 31-866 Kraków; tel. 12 628 37 25, fax: 12 628 37 60 e-mail: [email protected] www.wydawnictwo.pk.edu.pl Adres do korespondencji: ul. Warszawska 24, 31-155 Kraków Druk i oprawĊ wykonano w Dziale Poligrafii Politechniki Krakowskiej. Ark. wyd. 15,0 Zam. 250/2011 Nakáad 200 egz. 3 Konferencja naukowa Otwarte zasoby wiedzy – nowe zadania uczelni i bibliotek w rozwoju komunikacji naukowej pod patronatem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego prof. Barbary Kudryckiej oraz Rektora Politechniki Krakowskiej prof. Kazimierza Furtaka Rada Programowa Konferencji prof. dr hab. inż. Dariusz Bogdał (Politechnika Krakowska) prof. dr hab. inż. arch. Wacław Celadyn (Politechnika Krakowska) dr hab. Mirosław Górny, prof. UAM (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu) mgr Marek M. Górski (Biblioteka Politechniki Krakowskiej) dr Artur Jazdon (Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu) dr hab. Wanda Pindlowa, prof. UJ (Uniwersytet Jagielloński) dr hab. Remigiusz Sapa (Uniwersytet Jagielloński) prof. dr hab. Barbara Sosińska-Kalata (Uniwersytet Warszawski) mgr Jolanta Stępniak (Biblioteka Politechniki Warszawskiej) 4 Program konferencji Otwarte zasoby wiedzy – nowe zadania uczelni i bibliotek w rozwoju komunikacji naukowej 15 czerwca 2011 Otwarta sesja plenarna Sesja A. Nowoczesna komunikacja naukowa – kierunki rozwoju Moderator: mgr Bożena Bednarek-Michalska, Prezydium Koalicji Otwartej Edukacji • prof. dr hab. inż. Janusz Rachoń, senator RP – Problemy informacji naukowo-technicznej w Polsce. Koncepcja Centralnej Biblioteki Nauk Przyrodniczych i Technicznych • prof. dr hab. Marek Niezgódka – System komunikacji naukowej w Polsce • dr hab. inż. Witold Żukowski, prof. PK – Wspomaganie e-learningu otwartymi zasobami cyfrowymi • prof. zw. dr hab. inż. Ryszard Tadeusiewicz, prof. dr hab. inż. Jan Kusiak – Otwarte zasoby edukacyjne: korzyści, problemy, dobre praktyki • dr inż. Edyta Witka-Jeżewska – Platforma Wiedzy Naukowo-badawczej Uczelni Trójmiasta • Dyskusja panelowa Otwarta sesja plenarna Sesja A. Nowoczesna komunikacja naukowa – kierunki rozwoju Moderator: mgr Marek M. Górski • mgr inż. Marzena Marcinek – Opinie naukowców na temat publikowania na zasadach Open Access w świetle badań SOAP • dr hab. Remigiusz Sapa – Konflikty w obszarze pośredniczenia w komunikacji naukowej: interesy i ideologia 16 czerwca 2011 Sesja B. Otwarte zasoby wiedzy – znaczenie, organizacja, zarządzanie Moderator: mgr Ewa Dobrzyńska-Lankosz • mgr Anna Wałek – Biblioteka cyfrowa jako typ otwartego repozytorium na przykładzie Dolnośląskiej Biblioteki Cyfrowej • mgr Małgorzata Rychlik, mgr Emilia Karwasińska – Polowanie na zasób – czyli strategia pozyskiwania dokumentów do repozytorium AMUR (Adam Mickiewicz University Repository) • mgr Aleksandra Brzozowska – Otwarte zasoby wiedzy na przykładzie łódzkich jednostek naukowych ze szczególnym uwzględnieniem Uniwersytetu Łódzkiego • mgr Anna Jakubiec, mgr Marzena Pazdur – CASPAR – długoterminowa archiwizacja publikacji cyfrowych 5 Sesja B. Otwarte zasoby wiedzy – znaczenie, organizacja, zarządzanie Moderator: mgr Dorota Buzdygan • mgr Andrzej Andrukhiv, dr Mariya Sokil, dr Dmytro Tarasov – Rozwój Open Access na Ukrainie na przykładzie repozytorium elektronicznego UN „Politechnika Lwowska” • mgr Małgorzata Rychlik, mgr Emilia Karwasińska – Polowanie na zasób – czyli strategia pozyskiwania dokumentów do repozytorium AMUR (Adam Mickiewicz University Repository) • mgr Elżbieta Skubała, dr inż. Małgorzata Rożniakowska-Kłosińska – CYRENA, czyli Cyfrowe Repozytorium Nauki Politechniki Łódzkiej • mgr Marek M. Górski, mgr Helena Juszczyk, mgr Dorota Lipińska, mgr Maria Pietrukowicz – Znaczenie SUW w organizacji komunikacji naukowej na Politechnice Krakowskiej Sesja posterowa Moderator: mgr Dorota Lipińska • dr Elżbieta Czerwińska, mgr Anna Jańdziak – Internet czy biblioteka – wybory studentów uczelni Opola • mgr inż. Jadwiga Dzikowska, mgr Jadwiga Staromiejska, mgr Dorota Miszczyk – Rola instytutowych i zakładowych bibliotek naukowych w tworzeniu otwartych zasobów wiedzy wyższej uczelni. Problemy i rozwiązania na przykładzie dwóch bibliotek L-4 i Ś-4 Politechniki Krakowskiej • mgr Olga Giwer, mgr Maria Miller, mgr Małgorzata Wornbard – Od kolekcji prac doktorskich w bibliotece cyfrowej do repozytorium • mgr Aneta Kowalska – Współczesna komunikacja naukowa – masowa i interpersonalna. Zastosowanie modelu H. Lasswella oraz C.E. Shannona i W. Weavera • mgr Magdalena Musiela – Biblioteka akademicka w dobie społeczeństwa informacyjnego i jej rola w procesie otwartego udostępniania wiedzy • mgr Karolina Grodecka, mgr Jan Marković, prof. dr hab. inż. Jan Kusiak – Open AGH – otwarte zasoby akademickie (prezentacja multimedialna) • mgr Ewa Rozkosz, Krzysztof Juszczyk – Otwarta konferencja jako nowy model komunikacji naukowej Sesja C. Biblioteka naukowa – komponent nowoczesnego środowiska naukowego Moderator: prof. dr hab. Radosław Gaziński • mgr Urszula Cieraszewska – Bazy danych Biblioteki Głównej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie – BazEkon i Dorobek • mgr Maria Pawłowska – Książkowa ewolucja czy biblioteczna rewolucja? Studium jednego przypadku • prof. Wiktor Prokopczuk – Ukraińsko-polski aspekt współpracy w działalności naukowej Biblioteki Narodowego Uniwersytetu w Kamieńcu Podolskim 6 Sesja C. Biblioteka naukowa – komponent nowoczesnego środowiska naukowego Moderator: dr Aneta Januszko-Szakiel • dr Maria Jankowska – Zrównoważony rozwoju bibliotek uniwersyteckich w dobie nowego modelu informacji i komunikacji naukowej • mgr inż. Błażej Feret – Biblioteka hubem uczelni? Nowe czasy – nowe wyzwania 17 czerwca 2011 Sesja A. Nowoczesna komunikacja naukowa – kierunki rozwoju Moderator: mgr inż. Błażej Feret • mgr Bożena Bednarek-Michalska – Rola bibliotek naukowych we wdrażaniu rozwiązań otwartych. Repozytorium Open Access – model dla uczelni • mgr Ewa Dobrzyńska-Lankosz – Polskie czasopisma szkół wyższych w wolnym dostępie • mgr Barbara Szczepańska – Europejskie tendencje w otwartości – przegląd strategii i programów Sesja A. Nowoczesna komunikacja naukowa – kierunki rozwoju Moderator: mgr Marek M. Górski • mgr Barbara Barańska-Malinowska, mgr Urszula Knop – Oferta polskich bibliotek naukowych w zakresie otwartych zasobów wiedzy • dr Paulina Studzińska-Jaksim – Komunikacja naukowa, otwartość i współpraca na portalach społecznościowych • mgr Lidia Derfert-Wolf – Międzynarodowe repozytorium z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej E-LIS 7 Od redakcji Powszechny i nieskrępowany dostęp do edukacji i wiedzy jest jednym z ważniejszych wyzwań, przed jakimi stoi polskie środowisko naukowe. To rów- nież istotny czynnik prawidłowego funkcjonowania i rozwoju społeczeństw, w tym także twórców wiedzy – pracowników nauki, to znaczy tych, którzy opracowują nowe rozwiązania i przekazują nowe idee – oraz odbiorców tej wiedzy, a więc szeroko rozumianej społeczności, która może i powinna korzystać z wyników pracy uczonych. W tym swoistym procesie demokratyzacji wiedzy biblioteka sta- nowi znaczący element. Określenie miejsca i roli biblioteki akademickiej w kreowaniu dostępu do wiedzy traktowanej jako własność wspólna, w ujednolicaniu dostępu do jej zaso- bów, w promowaniu otwartych form dystrybucji wiedzy, słowem w powstawaniu „społeczeństwa wiedzy”, było jednym z głównych celów zorganizowanej przez Bibliotekę Politechniki Krakowskiej konferencji naukowej Otwarte zasoby wiedzy – nowe zadania uczelni i bibliotek w rozwoju komunikacji naukowej, która odbyła się w czerwcu 2011 roku pod patronatem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego prof. Barbary Kudryckiej oraz Rektora Politechniki Krakowskiej prof. Kazimierza Furtaka. Nowoczesne technologie ułatwiają wprowadzanie w życie idei otwartości nauki. Istnieją wszakże bariery – nie tylko technologiczne, lecz także organiza- cyjne i mentalne, które dostęp do zasobów wiedzy czynią trudnym albo wręcz niemożliwym. Te zagadnienia również były dyskutowane przez zaproszonych na konferencję naukowców oraz bibliotekarzy. Otwartość nauki jest bowiem wyzwa- niem, przed którym stoją instytucje naukowe wdrażające wyniki badań, a także wydawnictwa i biblioteki akademickie, które tradycyjnie uczestniczą w procesie komunikacji naukowej przez gromadzenie i udostępnianie uporządkowanych zaso- bów wiedzy. Niniejsza publikacja jest zbiorem artykułów, które powstały