Strategia Rozwoju Gminy Wyszki Do 2015 Roku
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Zał ącznik do uchwały Nr X/62/07 Rady Gminy Wyszki z dnia 31 grudnia 2007 r. Gmina Wyszki STRATEGIA ROZWOJU GMINY WYSZKI DO 2015 ROKU Wyszki, grudzie ń 2007 Spis tre ści RAPORT O STANIE GMINY WYSZKI.........................................................................3 1. Informacje wst ępne....................................................................................................4 1.1. Wprowadzenie.....................................................................................................4 1.2. Poło żenie .............................................................................................................4 1.3. Historia Gminy Wyszki.......................................................................................4 1.4. Zarz ądzanie Gmin ą..............................................................................................5 2. Społecze ństwo .........................................................................................................10 2.1. Demografia Gminy............................................................................................10 2.2. Walory miejsca zamieszkania ...........................................................................15 2.3. Infrastruktura techniczna...................................................................................20 2.4. Infrastruktura społeczna ....................................................................................28 3. Finanse gminne........................................................................................................31 4.Gospodarka ...............................................................................................................32 4.1. Charakterystyka lokalnego sektora gospodarczego...........................................32 4.2. Rolnictwo ..........................................................................................................33 4.3. Lokalny rynek pracy..........................................................................................36 ANALIZA UWARUNKOWA Ń ROZWOJOWYCH GMINY WYSZKI .....................37 1. Analiza SWOT.......................................................................................................38 2. Wyniki ankiety przeprowadzonej w śród mieszka ńców gminy Wyszki. ...............39 STRATEGICZNE CELE ROZWOJU GMINY WYSZKI.............................................43 1. Strategia ...................................................................................................................44 2. Powiązanie Strategii z krajowymi dokumentami strategicznymi............................48 PROGRAMY OPERACYJNE........................................................................................50 PROJEKTY KLUCZOWE .............................................................................................78 PROMOCJA, MONITORING I EWALUACJA STRATEGII ......................................83 1. Monitoring Strategii.................................................................................................84 2. Ewaluacja Strategii ..................................................................................................86 3. Partnerstwo publiczno - społeczne ..........................................................................87 4. Promocja Strategii....................................................................................................89 Spis rysunków .................................................................................................................91 Spis tabel.........................................................................................................................92 2 Cz ęść I RAPORT O STANIE GMINY WYSZKI 3 1. Informacje wst ępne 1.1. Wprowadzenie Niniejszy „Raport o Stanie Gminy” to pierwszy etap prac nad Strategi ą Rozwoju Gminy Wyszki, stanowi ący jej integraln ą cz ęść . Dane w nim zawarte współtworz ą materiał informacyjny słu żą cy do przeprowadzenia analizy uwarunkowa ń rozwojowych Gminy. W pracach nad Raportem zastosowano metod ę analityczno - opisow ą, z zastosowaniem tabel i wykresów obrazuj ących zmiany trendów w czasie. 1.2. Poło żenie Gmina Wyszki poło żona jest w obr ębie mezoregionu Równina Bielska wchodz ącego w skład wielkiego rejonu fizyczno-geograficznego - Niziny Północnopodlaskiej, pozostała niewielka północna część obszaru gminy le ży w obr ębie mezoregionu „Dolina Górnej Narwi”. Powierzchnia gminy w granicach administracyjnych wynosi 20.650 ha, co stanowi 1,0% powierzchni województwa podlaskiego i 14,9 % powierzchni powiatu bielskiego. W układzie administracyjnym gmina Wyszki poło żona jest w północno- zachodniej cz ęś ci powiatu bielskiego województwa podlaskiego i graniczy z gminami: od północy z gm. Sura ż i Juchnowiec Ko ścielny, od wschodu z gm. Bielsk Podlaski, od południa z gm. Bra ńsk oraz od zachodu z gm. Po świ ętne. 1.3. Historia Gminy Wyszki Ośrodek gminny Wyszki, pierwotnie nosił nazw ę Piórkowo i prawdopodobnie istniał ju ż w I połowie XV w. Latem 1457 r. wła ściciel dóbr, pods ędek ziemski Wisław, ufundował tutaj ko ściół. Od niego te ż wywodzi si ę ród Wyszkowskich herbu „Ślepowron”. To wła śnie na jego cze ść miejscowo ść Piórkowo zacz ęto nazywa ć Wyszki. W 1528 r. mieszkało tutaj 19 szlachciców zobowi ązanych do słu żby ziemskiej. Wyszkowscy byli szlacht ą aktywn ą w życiu ziemi bielskiej. Osi ągali znaczne godno ści, przykładowo w XVI w. Wojciech był s ędzi ą grodzkim i ziemskim, Michał - pisarzem grodzkim bra ńskim, w XVII w. Aleksander - podstolim, Baltazar - chor ąż ym i posłem na sejm 1607 r., Krzysztof - podczaszym, Zygmunt i Stanisław - łowczymi bielskimi. 4 W 1591 r. Wyszki obejmowały dziesi ęć i pół włóki gruntów (bez wło ści ko ścielnych). W 1674 r. w Wyszkach, zwanych Ko ścielnymi, od 40 osób opłacono podatek „pogłówny”. W tym było 15 rodzin szlacheckich, jedna rzemie ślnicza i jedna żydowska. Osiem rodów nosiło nazwisko „Wyszkowski”. Na gruntach ko ścielnych mieszkał proboszcz, nauczyciel z żon ą oraz słu żba. Ł ącznie liczba mieszka ńców wsi wynosiła wówczas około 60 osób. W parafii znajdowały si ę wsie: Warpechy Stare, Wyszki Łubice, Warpechy Nowe, Niewino Borowe, Niewino Le śne, Sasiny, Tworki, Kalinówka, Szczepany, Zakrzewo, Łuczaje, Wyszki Ko ścielne, Wyszki Tworki. Razem 493 dusze podatkowe. Od 1861 do 1915 r. Wyszki znajdowały si ę w gminie Rajsk. W 1905 r. mieszkało tutaj 162 chrze ścijan. W latach 1902-1905 miejscowy proboszcz ks. Wincenty Wojtekunas doprowadził do wybudowania nowego ko ścioła wymurowanego w stylu neogotyckim, istniej ącego do dzisiaj. W okresie mi ędzywojennym wie ś gminna obejmuj ąca 47 wsi, folwarków, kolonii i in. W 1921 r. gmin ę zamieszkiwało ok. 6.500 mieszka ńców. W Wyszkach w tym czasie w 36 domach mieszkało 215 osób. 1.4. Zarz ądzanie Gmin ą Gmina Wyszki - w my śl ustawy o samorz ądzie gminnym - jest wyposa żon ą w osobowo ść prawn ą wspólnot ą samorz ądow ą wszystkich jej mieszka ńców. Jako jednostka samorz ądu terytorialnego realizuje swoje ustawowe zadania posiadaj ąc własn ą struktur ę, wykorzystuj ąc procedury i systemy informacyjno - decyzyjne, za po średnictwem zatrudnionych w administracji pracowników. Gmina wykonuje zadania publiczne o znaczeniu lokalnym, te z nich, których celem jest zaspokajanie potrzeb mieszka ńców s ą jej zadaniami własnymi, obok których realizowane s ą zadania zlecone odpowiednimi przepisami prawnymi. W tym miejscu nale ży jednak zwróci ć uwag ę na dwie funkcje władz lokalnych, które maj ą charakter kluczowy i zawieraj ą w sobie wi ększo ść zada ń własnych gminy. Pierwsz ą jest słu żebny charakter gminy w stosunku do członków wspólnoty lokalnej, który determinuje zorganizowanie gminy wokół procesów świadczenia usług publicznych w taki sposób, aby: − wszystkie działania władz lokalnych były podporządkowane dostarczaniu usług mieszka ńcom, 5 − podstaw ą oceny władz gminy była jako ść świadczonych usług, − jako ść świadczonych usług była oceniana przez ich warto ść dla odbiorców, − odbiorcy usług byli traktowani jak klienci domagaj ący si ę obsługi na wysokim poziomie, − dla pełnego poznania potrzeb i preferencji klienta utrzymywa ć z nim bliski kontakt. Druga funkcja gminy ma charakter strategiczny dla całej wspólnoty lokalnej i - chocia ż nie wynika bezpo średnio z przepisów prawnych to - jej waga nie budzi dzisiaj żadnych w ątpliwo ści. Rozwój gospodarczy gminy powinien by ć głównym punktem odniesienia wszystkich decyzji i działa ń podejmowanych przez władze lokalne, poniewa ż w znacz ącym stopniu determinuje on stopie ń, w którym zaspokajane s ą potrzeby mieszka ńców. Jako ść życia ludno ści jest uwarunkowana jej sił ą nabywcz ą. Dlatego najwa żniejszym zadaniem władz lokalnych staje si ę wspieranie rozwoju gospodarczego gminy i procesu tworzenia miejsc pracy. Konieczno ść wspierania rozwoju gospodarczego tworzy sprz ęż enie zwrotne z procesem świadczenia wysokiej jako ści usług komunalnych. Z jednej strony poziom rozwoju gospodarczego gminy wpływa na jako ść zaspokajania potrzeb mieszka ńców, a z drugiej strony to mi ędzy innymi jako ść i dost ępno ść usług komunalnych tworzy warunki dla rozwoju istniej ących przedsi ębiorstw oraz lokowania si ę nowych przedsi ęwzi ęć gospodarczych. To wymaga przyj ęcia nowego sposobu sprawowania władzy, nowej organizacji pracy i kierowania lud źmi. Ustawa o samorz ądzie terytorialnym okre śla główne elementy struktury gminy, któr ą współtworz ą władze gminy - rada gminy i wójt, urz ąd gminy, jednostki pomocnicze - sołectwa oraz jednostki organizacyjne, powoływane dla realizacji konkretnych zada ń