Gebied Westerpark: Westerpark telt 37.143 inwoners. Het gebied groeit: tot 2025 worden 2.500 nieuwe woningen gebouwd. De nieuwbouw is vooral bereikbaar voor hogere inkomens; het grootste deel van de woningen zal particulier worden verhuurd. Maar nog altijd is ongeveer de helft van alle woningen corporatiebezit. De laatste jaren hebben steeds meer nieuwe stedelingen (mensen die elders in Nederland of een Westers land zijn opgegroeid) zich in Westerpark gevestigd..

Het gebied laat op de meeste onderwerpen van de sociale basis een gemiddeld beeld zien (eenzaamheid, sociale cohesie, (jeugd)zorggebruik, aandeel jongeren met een startkwalificatie en sociaaleconomische positie). De inwoners van Westerpark hebben over het algemeen een goede gezondheid en zetten zich relatief vaak in voor naasten en de buurt , bijvoorbeeld door vrijwilligerswerk of mantelzorg te verlenen..Ook jongeren doen het over het algemeen goed; de schoolprestaties zijn bovengemiddeld en overgewicht komt relatief minder vaak voor.

Inzoomend op buurtniveau, valt op dat in de sociaaleconomische positie laag is. In deze buurten ligt het aandeel langdurige minimahuishoudens en de geregistreerde werkloosheid veel hoger dan het stadsgemiddelde. Ook is in de deze buurten het aandeel bijstandsgebruikers en het aandeel Amsterdammers met een grote afstand tot de arbeidsmarkt (trede 1 & 2) relatief hoog. Een stevige inzet in de sociale basis blijft daarom nodig in Westerpark.

Ontwikkelbuurten: niet van toepassing.

Prioriteiten van het Wat is op dit thema de opgave, de vraag in dit gebied? Wat is op dit thema het gewenste resultaat in dit gebied? college: Jongerenwerk (preventie) In de Spaardammer- groeien relatief veel jeugdigen De weerbaarheid, zelfredzaamheid en toekomstperspectief van kinderen en jongeren is verbeterd omdat er in de genoemde buurten : langdurig in armoede op. Ook halenrelatief minder jongeren een − Het laagdrempelig kinder- en jongerenwerk beschikbaar blijft. startkwalificatie. In 2020 komen er 50 jonge statushouders in de − De weerbaarheid en het zelfoplossend vermogen van jongeren wordt gestimuleerd door programma’s zoals Vreedzaam West. Spaarndammerbuurt te wonen. In de kwetsbare buurten ligt extra focus op: In de Staatsliedenbuurt ( vooral rondom het van Beuningenplein) en de − Het eerder bereiken en toeleiden van kwetsbare jeugdigen naar het bestaande laagdrempelige kinder- en jongerenwerk, bijvoorbeeld Frederik Hendrikbuurt wonen steeds meer kwetsbare gezinnen (toewijzing door ambulant jongerenwerk, activiteiten voor kinderen en jongeren en outreachende ondersteuning t.a.v. scholing /werk en omgaan met sociale huurwoningen aan kwetsbare groepen). geld. Er ligt een opgave om kwetsbare jongeren (en hun ouders) eerder te − Het versterken van het pedagogisch klimaat en signalerende functie van het (preventieve) jeugdnetwerk door zichtbaar aanwezig te zijn in bereiken, vertrouwen te winnen en hen toe te leiden naar activiteiten / de buurt en ouders, bewoners en informele partijen te betrekken bij de pedagogisch dragende samenleving. Het ondersteunen en voorzieningen. stimuleren van lokale netwerkvorming is hierbij cruciaal.

Preventie In de Spaarndammer-, Zeehelden-, Staatslieden- en Frederik-Hendrik buurt De jeugdcriminaliteit daalt en bewoners ervaren minder overlast. Om dit te bereiken: jeugdcriminaliteit buurten komt jeugdoverlast voor en wordt in toenemende mate asociaal en − Zijn jongeren met risicovol gedrag (eerder) in beeld bij signalerende partijen /organisaties / netwerken en worden zij actief toegeleid naar onaangepast gedrag bij 10-14 jarigen gesignaleerd. Extra focus van het (gespecialiseerde) ondersteuningsmogelijkheden, bijvoorbeeld via gecombineerde ambulante rondes van veldwerkers en jongerenwerkers. jeugd- en jongerenwerk in deze buurten is nodig. − Worden de vaardigheden van professionals vergroot in het omgaan met de doelgroep 8-14 jarigen met gedragsproblemen. − Wordt hen via onder andere het jongerenwerk perspectief geboden ten aanzien van scholing of werk. − Is hierbij specifieke aandacht voor de broertjes en zusjes van criminaliserende jongeren evenals de doelgroep van 8-14 jaar met gedragsproblemen. − In de kwetsbare buurten positieve pedagogische activiteiten aan te bieden zodat burgerschapsvaardigheden van kinderen en jeugdigen vergroot worden. − Is de buurt betrokken bij het vinden van oplossingen van de gesignaleerde problemen. Extra focus / inzet is nodig in de wijken Spaarndammer-, Zeehelden-, Staatslieden- en Frederik-Hendrik buurt.

Dementie In Westerpark wonen relatief veel ouderen in de Frederik Hendrik-, Ouderen - met name uit de genoemde buurten - kunnen zo lang mogelijk prettig zelfstandig thuis blijven wonen, door te zorgen dat: Spaarndammer/ Zeehelden-, en de Staatsliedenbuurt, waarbij in de laatste − Meer ouderen dichtbij gebruik kunnen maken van passende ontmoeting of activiteiten omdat signalerende professionals – met name 1ste lijns twee buurten een redelijk groot aantal ouderen met een zorgverleners zoals huisartsen, fysio- en ergotherapeuten – en bewoners het beschikbare ondersteuningsaanbod beter kennen en bewoners migrantenachtergrond. Omdat uit onderzoek blijkt dat dementie relatief vaker toeleiden; vaker voorkomt onder deze groep, is het aannemelijk dat in deze buurten − Mantelzorgers niet overbelast raken door voldoende lotgenotencontact, informele praktische hulp, voorlichting en training (o.a. over dementie nu of in de toekomst relatief vaker voor zal komen. dementie) aan te bieden. De opgave is om meer bekendheid aan het dementie te geven en het Bij deze inzet is er – vooral in de Spaarndammer- en Staatsliedenbuurt- aandacht voor het vergroten van het bereik onder migranten groepen, gebruik van laagdrempelige ondersteunings-voorzieningen door ouderen en waarbij rekening wordt gehouden met de culturele achtergrond van deze groepen. hun mantelzorgers te vergroten.

Gebiedsgerichte Uitwerking Sociale Basis - Westerpark

Eenzaamheid Ten opzichte van het landelijk gemiddelde voelen meer Amsterdammers Het percentage ernstig eenzamen blijft gelijk of vermindert in deze buurten door te zorgen dat: zich ernstig eenzaam. In Westerpark verandert – door gentrificatie - de − Meer wetenschappelijk onderbouwde effectieve interventies voor risicogroepen worden aangeboden. Risicogroepen zijn ouderen, langdurige samenstelling van de wijk wat het risico op eenzaamheid mogelijk doet minima, statushouders, GGZ doelgroep en kwetsbare jongeren. vergroten. − Professionals en vrijwilligers kunnen –via trainingen – eenzaamheid eerder herkennen en bespreekbaar maken. Meer focus op samenwerking met 1ste lijn. − Stimuleren van onderlinge (buren)hulp waarbij krachtige bewoners de meer kwetsbare bewoners ondersteunen (bijvoorbeeld een wandeling, een uitje, vervoer van & naar activiteiten). − Meer bewoners naar elkaar omzien in de straat/buurt/ wijk. − De sociale toegankelijkheid van de buurtcentra te verbeteren. Inzet richt zich vooral op kwetsbare bewoners van de Spaarndammer- en Zeeheldenbuurt.

Preventie Het aandeel Westerparkers dat voldoet aan de beweegnorm is hoger dan We willen de sportparticipatie onder (kwetsbare) jongeren en ouderen in kwetsbare buurten verhogen en voorkomen dat het aandeel rokers en gemiddeld. Praktijkervaring is dat jongeren en ouderen achterblijven qua zware drinkers in Westerpark stijgt door te zorgen voor: sportparticipatie. Ook is het aandeel rokers en zware drinkers in − Voldoende passende en betaalbare beweegactiviteiten in de wijk voor kwetsbare kinderen, jongeren en volwassenen. Dit is een onderdeel van Westerpark bovengemiddeld. Vermoeden is dat deze groep overlapt met de de gezonde leefstijl en kan bijdragen aan de vermindering van het aantal rokers en zware drinkers in Westerpark. minima in de Spaarndammer- en zeeheldenbuurt. Er ligt een opgave om in − De instroom te verbeteren o.a. door nauwe samenwerking met de 1ste lijn en klantmanagers activering van WPI. deze buurten deze groepen te stimuleren tot een gezonde leefstijl. − Doorstroom naar lokale sportaanbieders verhogen.

In de Spaardammer-, Staatslieden en Frederik Hendrikbuurt is de opgave: Meer ouderen in de Spaardammer-, Staatslieden en Frederik Hendrikbuurt hebben een gezonde leefstijl door: − Ouderen blijven zo lang mogelijk fit en gezond in de wijk wonen. − Het behouden en waar nodig vergroten van het aantal preventieve beweegactiviteiten voor ouderen; − Op peil houden / verbeteren van de fysieke conditie van ouderen − Meer informatie & advies over en aanbieden van valpreventie. (valpreventie).

Kansengelijkheid In de Spaarndammer- en Zeeheldenbuurt zijn de schoolresultaten slechter Gewenst resultaat is dat in de genoemde buurten: dan gemiddeld. Ook groeien in deze buurten relatief veel jongeren op in − Kinderen opgroeien met minder taal-, onderwijs- en ontwikkelingsachterstanden o.a. door meer toeleiding naar en stijgende aanmeldingen (langdurige) armoede. Er ligt een opgave om het toekomstperspectief van voor VVE-activiteiten, mentoraten en naschoolse activiteiten. deze kinderen / jongeren te verbeteren. − Meer ouders gebruiken maken van mogelijkheden voor opvoedondersteuning.

Armoede In de Spaarndammer- en zeeheldenbuurt is het aantal langdurige Gewenst resultaat is dat in deze buurten: minimahuishoudens veel hoger dan het stedelijk gemiddelde. De − Minder bewoners zich schamen om hulp te zoeken en meer bewoners tijdig gebruik maken van de ondersteuningsmogelijkheden. Door belangrijkste opgave is om in deze buurten meer bewoners in armoede te samenwerking met sleutelfiguren / lokale netwerken wordt het taboe op financiële problemen aangekaart en worden bewoners gestimuleerd bereiken en te ondersteunen. om hulp te zoeken. − Meer bewoners perspectief op uitstroom richting betaald werk krijgen. − Het aantal huishoudens dat langdurig gebruik maakt van de Voedselbank daalt. − Meer kinderen, tieners en jongeren leren beter omgaan met geld. We willen hierbij specifieke aandacht geven aan de groep alleenstaande mannen en bewoners met GGZ-problematiek.

Taal/digitaal De opgave is de taalvaardigheid van bewoners met een taalachterstand en In Westerpark willen we dat de statushouders en laaggeletterden zo snel mogelijk de Nederlandse taal en voldoende digitale vaardigheden leren de digitale vaardigheden van kwetsbare bewoners te versterken., met zodat zij zelfredzaam worden. In Westerpark: daarbij specifieke aandacht voor de 300 statushouders die in Westerpark − Is er geen wachtlijst voor taalles en zetten meer vrijwilligers zich in om de taalvaardigheid en digitale vaardigheid te vergroten. (komen) wonen. − Verwijzen professionals en vrijwilligers bewoners vaker door naar het Taalinformatiepunt (wat mensen toeleidt naar professionele en informele taaltrajecten). − Het taalinformatiepunt is beter zichtbaar bij -en wordt vaker gebruikt door - belangrijke toeleidende partijen zoals WPI en 1ste lijns zorg.

Werk & participatie Het aandeel trede 1&2 klanten is in Westerpark hoger dan het stedelijk Gewenst resultaat te zorgen dat meer bijstandsafhankelijke bewoners – uit met name de meest kwetsbare buurten – eerder en vaker stappen gemiddelde. Met name de Spaarndammer- Zeeheldenbuurt springt eruit. Er ondernemen om uit de bijstand te komen door: ligt een opgave om deze klanten te activeren en toe te leiden naar − Deelname aan activiteiten in de buurt; participatie en (vrijwilligers)werk. − Het uitvoeren van (vrijwilligers)werk.

Om dit te bereiken wordt er door bewoners(organisaties), buurtwerk en gemeente geïnvesteerd in: − Betere toeleiding van WPI klanten (trede 1-2) die langdurig in armoede leven naar het activerings-aanbod in de wijk.. − Een passend aanbod van activiteiten / (vrijwilligers)werk in de wijk met daarbij bijzondere aandacht voor de behoeften van Westbewoners met

Gebiedsgerichte Uitwerking Sociale Basis - Westerpark

lichte GGZ- en LVB problematiek die geen indicatie voor dagbesteding ontvangen. − inzet van positieve rolmodellen / ervaringsdeskundigen. − Vergroten van taal- en digitale vaardigheden zodat zij hun kansen op de arbeidsmarkt vergroten. − Door samenwerking met sport-beweeg- en welzijnscoaches fysiek èn mentaal sterker worden. − Organiseren van een doorlopende leerlijn (via o.a. wijkleertrajecten /- school) zodat bewoners stappen kunnen zetten en er perspectief ontstaat op uitstroom naar (betaald) werk.

Democratisering De sociale kracht in Westerpark ligt rond het stedelijk gemiddelde. Omdat We stimuleren dat: Wijken de wijk sterk verandert, willen deze sociale kracht behouden en zorgen dat − Bewoners– via buurtbudgetten / bewonersinitiatieven - meer activiteiten en projecten voor en door de buurt gaan uitvoeren. deze vaker wordt ingezet ten behoeve van de kwetsbare inwoners van − Deze initiatieven zich richten op het ondersteunen en activeren van kwetsbare bewoners. Westerpark. − Deze activiteiten ontstaan via co-creatie tussen (actieve) bewoners, professionals van maatschappelijke organisaties, kunstenaars, zelfstandigen, (lokale) ondernemingen en ambtenaren).

Diversiteit In Westerpark is de sociale cohesie rond het stedelijk gemiddelde en de Vergroten van de onderlinge verdraagzaamheid in de buurten door activiteiten, dialogen en debatten te organiseren op buurtniveau over tolerantie naar de LHBTIQ+ gemeenschap is bovengemiddeld. controversiële onderwerpen in een respectvolle context en op laagdrempelige ontmoetingsplekken in de buurt. Dit gebeurt aan de hand van films, Vanwege de snelle veranderingen in de wijk ligt de opgave in het behoud theaterstukken en andere culturele uitingen. van buurtbetrokkenheid en onderlinge verdraagzaamheid tussen buurtbewoners onderling.

Vluchtelingen In de wijk Westerpark zijn er in 2018 235 statushouders die vooral in de We dragen bij aan een beter toekomstperspectief van deze doelgroep door te zorgen dat; (statushouders en Spaarndammer- , Staatsliedenbuurt en Frederik Hendrikbuurt wonen. − Professionals over voldoende cultuur sensitieve vaardigheden en deskundigheid beschikken om deze groep adequaat te ondersteunen en op asielzoekers) en In 2020 worden mogelijk 48 ongedocumenteerden tijdelijk aan het een passende wijze te kunnen doorverwijzen / toeleiden naar het beschikbare aanbod in de wijk. ongedocumenteerden Zaandammerplein gehuisvest. − Meer statushouders / ongedocumenteerden de activiteiten en ondersteuningsaanbod binnen de sociale basis benutten (taal, toeleiding naar Jose In 2020 worden 50 statushouders in Wormerveerstraat gehuisvest. Mogelijk (vrijwilligers)werk, activiteiten, financieel juridische ondersteuning). komen in DC van Hall 10 statushouders te wonen. − Ondersteuningsaanbod in deze wijken voor statushouders is passend, met oog voor behoefte en achtergrond van de doelgroep. Ook wordt de expertise en ervaringsdeskundigheid van vluchtelingen hierbij ingezet, waar mogelijk. Belangrijkste opgave is om statushouders en ongedocumenteerden toe te − Goede buurtbetrokkenheid rondom huisvestingslocaties van statushouders / ongedocumenteerden in de wijk. leiden naar activiteiten en ondersteuningsmogelijkheden in de wijk èn om buurtbetrokkenheid bij deze doelgroep te stimuleren.

Gebiedsgerichte Uitwerking Sociale Basis - Westerpark

Bouwstenen uit het kader Samen Vooruit: Verbondenheid en betrokkenheid Samenredzaamheid Zelfredzaamheid en ontplooiing Koerspunten: Koerspunten: Koerspunten: • Verder ontwikkelen van partnerschap • Vroegtijdig signaleren van problemen • Veilig, gezond en kansrijk opgroeien • Bewoners- en maatschappelijk initiatief • Ontmoeten en stimuleren netwerken • Gezonde leefstijl stimuleren en welbevinden vergroten • Intensiveren van welzijns- en opbouwwerk geen budget voor. • Stimuleren dat mensen meer omzien naar elkaar • Veerkracht vergroten met kennis en vaardigheden • Ondersteuning bieden zodat mantelzorgers in balans komen • Praktische hulp en steun mogelijk maken en blijven Integraliteit: Uit het bovenstaande wordt duidelijk dat er in Westerpark een aantal kwetsbare buurten zijn waar veel verschillende problemen bij dezelfde bewoners samenkomen. De problemen op verschillende levensdomeinen zijn vaak met elkaar verbonden en versterkt elkaar. Daarnaast zien we dat het soms moeilijk is om kwetsbare mensen daadwerkelijk te bereiken. Daarom vragen wij van alle organisaties die actief zijn in de sociale basis om de eigen inzet te beschouwen als onderdeel van een continuüm of integraal palet aan zorg en ondersteuning. Dit betekent dat er: 1. Inzicht is in hoe de eigen werkwijze kan bijdragen aan het oplossen van problemen op andere levensdomeinen; 2. Inzicht is in welke (informele) organisaties een bijdrage kunnen leveren aan het eerder en beter bereiken van de doelgroep / doelstelling; 3. Structurele aandacht is voor het bereiken toeleiden, ondersteunen / activeren en overdragen van bewoners is. Omdat het voor veel kwetsbare bewoners lastig is om zelfstandig een eerste stap naar ondersteuning en / of deelname aan activiteiten te zetten, vragen we hier vooral aandacht voor; 4. Structurele aandacht is voor het ondersteunen, faciliteren en samenwerken met vrijwilligers / ervaringsdeskundigen / actieve bewoners; 5. Samenwerking is tussen partijen die niet-geïndiceerde ondersteuning en activiteiten aanbieden en partijen die geïndiceerde ondersteuning aanbieden (en vice versa); 6. Vaste contactpersonen zijn benoemd voor relevante netwerkpartners zodat snel en effectief kan worden samengewerkt; 7. Wordt gewerkt in een cyclus van plannen- uitvoeren – evalueren – bijstellen zodat structureel onderzocht wordt of bestaande activerings- en ondersteuningsaanbod aansluit bij de vraag van bewoners.

Wij verzoeken organisaties dringend om de vaardigheden en expertise van partnerorganisaties (zowel professional als vrijwilliger) beter te benutten zodat er een integrale inzet ontstaat die impact heeft op meerdere gebieden. Zo kan een praktijkondersteuner van een huisarts gestimuleerd worden om meer oog te krijgen voor financiële problemen van patiënten. Zo kan een bewoner die geholpen is met het op orde krijgen van de financiën, door de sociaaljuridisch dienstverlener worden toegeleid naar een taalmaatje zodat de inkomende post beter begrepen wordt. Zo kan een mantelzorgconsulent onderzoeken of kinderen via een sportcontributieregeling kunnen sporten zodat de mantelzorger ontlast wordt.

Specifieke opgaven voor de Spaarndammerbuurt, met name in de kwetsbare buurten: 1. Ontwikkeling van den integrale aanpak voor de prioriteiten armoede, gezonde leefstijl en werk & participatie. Met daarin specifieke aandacht voor integrale samenwerking, het realiseren van een aansluitend en op elkaar afgestemd aanbod en te zorgen dat bewoners door de meest passende (vrijwilligers)organisatie of bewoners worden ondersteund of geactiveerd. 1. Ontwikkeling van een integrale aanpak voor de prioriteit jongerenwerk / voorkomen jeugdcriminaliteit waarbij relevante organisaties zoals OKT, jongerenwerk, preventief flexibel aanbod, gespecialiseerde jeugdzorg een doorlopende ondersteunings- en activeringsketen ontwikkelen. 2. Bewoners met (lichte) GGZ-problematiek in de wijk hebben voldoende gelegenheid tot laagdrempelige ontmoeting, ondersteuning en passende activeringsmogelijkheden waardoor de professionele & geïndiceerde ondersteuning zoveel mogelijk kan worden afgebouwd en / of een beroep op professionele & geïndiceerde ondersteuning wordt voorkomen..Het ontstaan van samenwerkingsverbanden tussen partijen die op verschillende wijze worden gefinancierd (stadsdeel, OJZ, zorgverzekeraar) wordt toegejuicht. Ook voor de groep daklozen in Westerpark is het wenselijk dat er voldoende laagdrempelige inloopmogelijkheden zijn; enerzijds om overlast te voor komen, anderzijds zodat vanuit deze inloopvoorzieningen de doelgroep toegeleid kan worden naar passende hulp & ondersteuning. 3. Het aanbieden van preventieve activiteiten op het gebied van huiselijk geweld en kindermishandeling. Deze activiteiten worden georganiseerd in samenwerking met de aandachtsfunctionarissen huiselijk geweld & kindermishandeling, professionals en vrijwilligers. 4. Beschikbaarheid van voldoende fijnmazig aanbod in elke buurt. 5. Maatschappelijke spelers wijkgericht samenwerken ten behoeve van de doelgroep statushouders. Bij het ontsluiten van en toeleiden naar het aanbod zijn in ieder geval betrokken; WPI klantmanagers van team Entree, Vluchtelingenwerk, buurtwerk, maatschappelijke dienstverlening en het jongerenwerk, actieve bewoners en vrijwilligers. 6. Er is aandacht is voor de rol die kunst & cultuur kan spelen in het realiseren van de doelstellingen van de Sociale Basis. Zo kunnen kunst -& cultuuractiviteiten een rol spelen in het bespreekbaar maken van gevoelige onderwerpen / taboes, het bereiken van bewoners en het vergroten van hun veerkracht en welzijn.

Tot slot; omdat de maatschappij steeds sneller verandert, zijn er signalen dat er een groeiende groep is die structureel niet mee kan komen en die hierdoor steeds meer buitenspel komt te staan. We denken hierbij met name aan de groep bewoners met een lichte (verstandelijke of psychische) beperking, laaggeletterden en ouderen. De sociale basis biedt hen een belangrijk vangnet, ook in 2020.

Gebiedsgerichte Uitwerking Sociale Basis - Westerpark