InfoInfo BulletinBulletin

TWEEMAANDELIJKS MAGAZINE VOOR COMMODORE EN AMIGA GEBRUIKERS, VERZAMELAARS, RETRO GAME & COMPUTERFANS

Jaargang 16 Nr. 3 Juni 2008

Leden: € 2,00 Niet leden € 3,00

Commodore gebruikersgroep Nieuws en informatiebulletin van de HCC Commodore GG Prijs voor leden: € 2,00 Prijs niet leden € 3,00 Verschijnt tweemaandelijks Info Bulletin http://commodore-gg.hobby.nl Tweemaandelijks magazine voor Commodore en Amiga gebruikers, verzamelaars en retro game & computerfans 20 Pagina’s Nummer 3 - Juni 2008

Silo 64 Puberty, Oldschool, Halassa, computer gemaakt in 1982. De Crackers demo 4, Shade, C64 gebruikt een FB-NET Silo 64 is een actie- en schiet Monopsy en Threeve. Je kunt de ethernet cartridge (gemaakt spel voor twee personen dat complete DVD van de volgende d o o r F o t i o s ) . H e t C 6 4 gespeeld kan worden op de programma om de webserver te C64/128. De aarde is vernietigd draaien is Contiki v2.1.1. door een nucleaire oorlog. Je Contiki is een compleet familie en andere mensen uit de operating system voor "kleine" computers ontwikkeld door samen met het C64 piano opzet toetsenbord gebruikt worden. Geen latentie. Instelbare vibra- to. Portamento effect. Instellin- gen wijzigen tijdens het afspe- len. Ondersteuning voor 2e SID. link downloaden: Filter, puls breedte, vibrato en Http://plus4.emucamp.com/feat snelheid via de paddles. Wham- ures/Commodore_Plus4_Demo my. Instelbare attack, release en _Collection_DVD_The_2nd_C vele andere geluid parameters. oming stad hebben onderdak gezocht Tuning bijstellen. Psychedelic in de ondergrondse schuilkelder rave kleur patronen. Help op het Nieuwe Firmware: SD2IEC Silo 64. De enige die de scherm. SID hex editor. Zie nucleaire aanval overleefd heeft v o o r a l l e g e g e v e n s e n De SD2IEC is een hardware en die je kunt vertrouwen is je i n f o r m a t i e : opslag apparaat dat gebruik eigen robot. Je voorraad eten http://qotile.net/cynthcart.html maakt van een SD/MMC geheu- raakt op... Je kunt dit spel gen kaart. Het heeft een downloaden op de volgende C64 muziek interface die compatible is met link: http://www.silo64.com/ Een prachtige reportage van de DTV nog te koop Noorse televisie over Commo- dore 64 muziek, De reportage Voor geïnteresseerden: de DTV is blijkbaar nog steeds te koop. Hij is leverbaar voor 24,95 bij

de IEC bus. Dit apparaat kan een Commodore-1541 diskdrive voor een C64 emuleren / Adam Dunkels. Behalve vervangen. Met deze nieuwe informatie over Contiki kan je firmware is er nu ondersteuning op deze web pagina allerlei voor de Final Cartridge III informatie vinden over snellader. Andere eigenschap- Commodore. Zie voor meer pen van de SD2IEC zijn: D64 informatie: mét ondertiteling zijn op ondersteuning (lezen / schrijven http://www.c64web.com/ Youtube gezet en deze kun je / U1 / U2), Ondersteuning voor bekijken op de volgende link: PRG, P00, Turbo Disk, Nieuwe Plus/4 spel-kaarten http://youtube.com/watch?v=x JiffyDOS, Final Cartridge III, JYOcsBKMDo Externe "diskette wissel" knop, Reuben Cornwall heeft vele Outlet Planet: FAT lange bestandsnamen en nieuwe spel-kaarten toege- http://www.outletplanet.nl/com We are family DVD subdirectories. voegd aan de collectie. De spel- modore-joystick-games-p- Zie verder: http://www.c64- 399.html Er is een nieuwe DVD beschik- wiki.com/index.php/SD2IEC baar voor C16 en Plus/4 fans. Cynthcart 1.2.4 De inhoud is 10 demo's en 92 C64 Web-server plaatjes. De totale tijd is Er is nieuwe software beschik- ongeveer 2 uur en laat het Is de C64 te oud voor het baar voor de Cynthcart. Eigen- volgende zien: 8 Shades of internet?. De web pagina schappen van de Cynthcart zijn: Black, Notizen aus de provinz, www.c64web.com draait op een 3 Stemmen polyfonie. Kan Adventures in mono, Zenith of originele Commodore 64 Nieuws

2 Pagina Info Bulletin Jaargang 16 Nummer 3 - Juni 2008 kaarten pagina op Plus/4 World is ontworpen. Je kunt dit pagina kun je de muziek heeft nu het aantal van 67 allemaal nog eens bekijken op: beluisteren: bereikt. Een paar voorbeelden http://blip.tv/file/821819 http://www.bleepstreet.com/ zijn: Split Personalities, Blag- ger en alle vijf delen van Behr-Bonz Multicart Nummer 18 van Commodore Magician's Curse. En er is een Free nieuwe spel-kaart voor Invinci- De Behr-Bonz Multicart is een ble. Kijk maar eens op: cartridge voor de VIC-20. In In dit Engelse pdf, txt, seq, d64 http://plus4.emucamp.com/gam Database: plaats van slechts een spel zitten of html magazine de volgende emaps http://noname.c64.org/csdb/rel er 127 spellen in deze cartridge. artikelen: Editor, Readers ease/?id=64492 De printplaat komt volledig Comments, News, DC2N, Nieuwe C64 games geassembleerd en klaar voor What time is it?, Aztec C, C64 Endings Forum Moggy - Peter Vass heeft een nieuw spel uitgebracht ge- De web pagina waar je het einde naamd Moggy. Je moet Moggy van Commodore 64 spellen Clipshop, Rob Hubbard, Bill door de het doolhof loodsen en kunt bekijken heeft een Buckels, In the beginning part 3 de sleutels verzamelen. Voor het discussie forum toegevoegd. In en The Commodore 64 book: http://commodorefree.com/ Digital Talk nummer 82 en Lotek nummer 25 zijn te vinden d i t f o r u m k u n j e j e i n d e S c e n e D a t a b a s e : opmerkingen, verzoek-jes en gebruik. De printplaat past in http://noname.c64.org/csdb/ ideeën voor toekomstige C64 een originele cartridge behui- spel einden plaatsen. Kijk maar zing. De NTSC versie is al een C64 prg Generator eens op: tijdje te koop en binnenkort is er http://www.c64endings.co.uk/ een PAL versie beschikbaar. Een Commodore 64 Program besturen van Moggy heb je het paar voorbeelden van de spellen Generator (C64prgGen) maakt toetsenbord nodig om hem te Hoxs64 zijn: Attack of the Mutant het mogelijk om een BASIC laten springen en te laten lopen. Camels, Avenger, Choplifter, programma in te typen in een Peter maakt zijn eigen spellen, Het doel van Hoxs64 is om de Defender, Frogger, Gridrunner, hij heeft ook Manky en een Commodore 64 computer zeer Lode Runner, Moon Patrol, Pac- demo van het spel Mr Wong nauwkeurig te emuleren. Eigen- Man, Q-Bert, Sargon II Chess, loopy laundry gemaakt. Zie ook: Shamus, Super Smash, en Windows omgeving, en het http://www.peterscommodore6 Visible Solar System, zie daarna om te zetten naar een 4.cjb.net/ verder: .prg bestand. Dit .prg bestand Laser Hawk - Dit is een spel http://www.8bitcentral.com/be kun je draaien in een emulator gemaakt door pressfiretostart in hrbonz.htm of op een echte C64. Een paar schappen: Een cyclisch correcte 1990 met de Shoot'Em-Up eigenschappen zijn: Sprite CPU, VIC, CIA en SID. Onder- BleepStreet Records editor, character editor, steuning voor .TAP, .PRG, P00 Programma voorbeelden, en D64 bestanden. In deze Bleepstreet Records is in 1998 Screen Code bouwer, Program- nieuwe versie: Verbeterde VIC opgericht door Johan Kotlinski. ma formatteren en hernumme- en SID. De disk inspector is Bij dit bedrijf gaat het om echte ren en een uitgebreide help, verbeterd. Nauwkeurigere NMI en groovy 8-bit muziek. inclusief voorbeelden. Kijk timing tijdens de BRK instruc- maar eens verder op: tie. Ga naar de web pagina voor Http://www.ajordison.co.uk/in meer details en om de laatste dex.html versie te downloaden: Construction Kit (SEUCK) op http://www.hoxs64.net/ de Commodore 64. Mocht je aan Paul in Vaticaanstad het eind van het spel komen, Jeri Ellsworth nadat je de laatste vijand hebt Ons kersverse nieuwe clublid Paul van der Laak stuurde ons overwonnen, zorg dat je langs Op de NotaCon / BlockParty een foto gemaakt bij een winkel de vijand gaat en duw hem van heeft Jeri Ellsworth een presen- in Vaticaanstad. Hij schreef ons: het scherm! Je kunt het spel tatie gegeven over het maken “ ik heb ook nog een foto uit downloaden vanaf: van demo's met FPGA's. Ze Artiesten zoals Goto80, Role Vaticaanstad en ben niet http://www.redesign.sk/tnd64/f verteld over haar werk aan de Model, Bakeka en Ewmyren gelovig, maar we waren hier op riends/Laser_Hawk.zip C64 DTV en andere projecten. hebben muziek uitgebracht bij v a k a n t i e e n z a g d i t Stacker Een leuk klein arcade Ze legt ook uit hoe FPGA's dit bedrijf. En niet alleen op een winkeltje……”. Toch wel heel spelletje met goede muziek. Te werken. De demo wordt gedaan moderne CD maar ook op een bijzonder. (Foto volg.Blz.) downloaden vanaf de Scene met de C-One die ook door Jeri originele 7" single. Op de web Nieuws / Commie...

Nummer 3 - Juni 2008 Jaargang 16 Infobulletin Pagina 3

"The final Cartridge III". Bij erover om zijn merkrechten veel van deze cartridges is de weer te verkopen en daarna sticker half vergaan en ons terug te huren. clublid Ad Ruis heeft een nieuwe versie hiervan gemaakt in photoshop. Hij ziet er fraai uit Commie geeft raad……… en is niet van de echte te Commie zat de afgelopen maand heerlijk spelletjes te doen op de C64 en Amiga 500. Favorieten van mij zijn bij- voorbeeld de beide Beach onderscheiden. Heads, diverse Boulderdash en Emerald Mine versies, Shang- Rechter laat Commodore hai, Ace of Aces, Flight Deck en verder strompelen Ports of Call. Ik blijf deze games gewoon bereleuk vinden En opnieuw kruipt Commodore en, buiten een uitzondering door het oog van de naald. Het faillissement dat medio deze maand werd uitgesproken, is dinsdag vernietigd. Schuldeiser Tulip Computers heeft dit Presentatie ACID 64 Player de High Voltage Sid Collection bekendgemaakt. groep. Het faillissement betrof doch- Op onze bijeenkomst van 21 terbedrijf Commodore Interna- juni zal Wilfred Bos een In April 2003 heeft hij de code tional Corporation (CIC), presentatie geven over de ACID van het SidCard project waarin de rechten op het 64 Player. Hij heeft in april een geimporteerd en gebruikt voor beroemde merk zitten. Volgens nieuwe versie hiervan uitge- zijn ACID 64 Player Project. Commodore was er sprake van bracht en het programma Vanaf mei 2004 is hij weer lid een vergissing. Het bedrijf ging ondersteund nu de HardSID 4U geworden van de welbekende proberen om het faillissement USB en de Catweasel MK4. High Voltage SID Collection samen met de aanvragers (HVSC) crew. ongedaan te maken, luidde het daargelaten, kunnen de nieuw- Wilfred Bos is gestart in 1985 Nu heeft hij dus een verbe-terde eerder deze maand. Kennelijk is ste games me niet echt “pak- met een Commodore 64 en twee versie gemaakt van de Acid 64 dat gelukt. Volgens Tulip is het ken” . Ik was zelfs zo ingespan- jaar later is hij demo's gaan Player. Wilfred zal op 21 juni verzet "in goed onderling nen bezig dat ik bijna vergat dat programmeren in machinetaal. verder ingaan op de werking overleg met de aanvragers" met er nog een hoop vragen en van de software en de succes bij de rechtbank inge- problemen van jullie voor me mogelijkheden hiervan. Je kunt diend. klaarlagen. Moest als een speer de software downloaden van aan de bak om alles op tijd door zijn website, ACID 64 Player Daarmee is Commodore niet te werken. Het waren weer een v 2 . 1 v o o r W i n 3 2 van zijn financiële sores verlost. hoop afwisselende vragen en ik (bestandsgrootte: 385 KB). Als Er zijn achterstanden bij de heb ze allemaal naar eer en je gebruik maakt van Windows betaling van salarissen en geweten beantwoord. 98SE en/of Win-dows NT heb je pensioenpremies en Tulip heeft een speciale DLL nodig die je in C. R. heeft de volgende vraag: dezelfde folder moet plaatsen Hoi Commie, ik heb laatst een als de ACID 64 Player. A2000B kunnen kopen waar Zo is hij nog een paar jaar actief een OMTI Adapter met een geweest in de demo groep Mocht je meer informatie MFM controller in zat. Verder Channel Four. Na deze periode hierover willen lezen, kun je zat er ook nog een XT Bridge- is hij gaan programmeren op de terecht op zijn website: board in. Mijn vraag is nu kan ik Amiga en de PC. In 1995 is hij h t t p : / / w w w. a c i d 6 4 . c o m / deze controller nu ook gebrui- gestart om een MOS 6510 Natuurlijk staat hij ook open ken als Amiga HD of kan ik hem emulator te schrijven in voor eventuele aan- en/of alleen gebruiken als een TX machinetaal op de PC. Deze opmerkingen, hiervoor kun je HD. Ik krijg het ding namelijk nog zo'n twintig miljoen euro emulator werd gebruikt voor het hem een mailtje sturen. niet aan de praat. Ik hoop dat je tegoed. In totaal heeft Commo- SidCard project en is samen hier een antwoord op kan geven, dore meer dan 36 miljoen euro ontwik-keld in 1996 met Peter Final Cartridge III sticker groetjes en alvast bedankt C. aan schulden uitstaan, bleek Wendrich. Daarna was Wilfred Op onze website staat nu ter vorige week. Het bedrijf denkt van 1996 tot 2000 actief lid van download een sticker voor de Antwoord van Commie: Commie weet raad...

4 Pagina Info Bulletin Jaargang 16 Nummer 3 - Juni 2008

Hoi C, voor zover ik me kan bestandje met een duidelijke cdrom met joliet formaat brand herinneren kan je met behulp uitleg: http://commodore- dan krijg ik alleen maar korte van de Janus software een gg.hobby.nl/handleidingen/c64 msdos namen. Met rockridge partitie toewijzen die je voor de _ o p s t a r t _ i n s t r u c t i e s . p d f support zijn de namen iets Amiga kunt kan gebruiken. Ik Groetjes en veel speelplezier, langer (niet precies geteld maar heb dit namelijk zelf ook eens Commie! het zijn niet meer dan 15 gebruikt, Commie! karakters) maar nog steeds niet S. E. heeft de volgende vraag: lang genoeg (naar mijn smaak M. O. heeft de volgende vraag: Supermorf. Utilities: Topless. Dag Commie, ik had vroeger tenminste). Weet iemand hoe ik Hallo Commie, ik zag laatst op Nooit uitgebrachte software: een programmaatje waarmee je het voor elkaar kan krijgen?ik internet een stukje en foto's van Playboy the game, Smakeloos de koppen van je tape recorder Greetings, J. John Vanderaart van In den en Gravity. We hebben John kon stellen. Je hoorde geluid en Beginne. Nu ben ik eigenlijk Vanderaart een paar keer er kwam ruis over het beeld- Antwoord van Commie: wel geinterresseerd in deze geprobeerd uit te nodigen voor scherm lopen. Wanneer je met Hallo J., Volgens mij moet je de persoon en vooral of er nog meer een clubdag, maar hij reageert de ruis een lijn kon krijgen cd's branden met het rockridge software door hem gemaakt is. helaas niet op onze uitnodi- (schroevendraaier bij de kop) formaat en niet jolliet. Nero kan Kun jij iets meer vertellen over gingsmailtjes. John heeft ook was de kop juist ingesteld. Ik dit formaat niet branden maar hem en zijn werk? Groeten M. een eigen website: weet helaas niet meer hoe het met bijvoorbeeld ultraiso kan http://www.vanderaart.nl/ programmaatje heet en ik zou dit wel. De cd is hierna Antwoord van Commie: Groetjes Commie! het ook fijn vinden als je me er (tenminste op mijn 3.1 systeem Goedendag M., John werkte bij aan kunt helpen. Ik heb namelijk met CacheCDFS 2.5) prima te het bedrijf Radarsoft, en deze C. U. heeft de volgende vraag: nog wat tapes gevonden en hoop lezen met bestandsnamen rond maken nog steeds educatieve Hallo Commie, ik haalde daar nog een grote "schat" op te de 30 karakters (heb niet software maar gebruiken wel onlangs de Commodore 64 en vinden! Alvast bedankt, S. gekeken waar hij de namen een ander logo. In de jaren 80 daar bijhorende diskdrive 1541 precies begint af te kappen). werd in het TV programma "It's van zolder ( ik weet het, schande Antwoord van Commie: Ook kun je het met een omweg all in the Game" bij de NCRV om zo'n toestel op zolder achter Dag S., ik gebruik tegenwoordig proberen door de files in te veel van zijn software gebruikt. te laten). Ik had hem graag aan het programma "No Load pakken en ze op de Amiga weer Ook heb ik eens een programma de praat gekregen zodat mijn Error", zie uit te pakken. Je kunt hiervoor gezien waarin over 'The Big zoon er op zou kunnen spelen. http://noname.c64.org/csdb/rel het een en ander lezen op de Deal' werd gesproken en over Alles lijkt te werken, alleen ease/?id=46891 Dat vooral volgende link: horizontaal scrollen etcetera. Er weet ik niet meer hoe je vanaf de omdat je dit gemakkelijk hier bij Http://eab.abime.net/showthrea werd in dat programma ook startpagina de diskdrive moet de Scene Database kunt d.php?t=6931 gevraagd aan John hoe hij er toe doen RUNNEN. Je zal het downloaden. In het verleden had Succes, Commie! was gekomen om programma's misschien wel stom vinden je diverse programmaatje, zo te gaan schrijven op de maar ik weet het echt niet meer. heb ik nog een paar orginele G. W. heeft de volgende vraag: Commodore 64. Zijn antwoord Ongetwijfeld zal jij me wel Hallo Commie, kun je in je was dat hij op dat moment kunnen helpen. Dus A. hoe laat Amiga 600 naast je kickstart 2.0 werkeloos was en dacht "laat ik ik de C64 de floppy disks lezen, ook een 1.3 bij plaatsen? Als ik dan maar eens gaan leren B. als dit gedaan is, hoe me goed kan herinneren kon dat programmeren op de C64……". selecteer ik een game en moet ik bij de A500 wel (1.2 + 1.3 Ook had John een tijdje de die starten? Van harte bedankt bijvoorbeeld), groet, G. Adventure rubriek genaamd voor de info, C. DRJ in het magazine het Antwoord van Commie Commodore Dossier. Hier volgt Antwoord van Commie: Hallo G., Ja dat kan, enige nog een lijst met C64 program- Hallo C., om te zien wat er op de voorwaarde is wel dat je hier ma's gemaakt door John floppy staat, doe je LOAD “$”,8 versies hiervan in de kast staan. dan wel een kickstart switch Vanderaart. Adventures: Steen en als de drive klaar is met Succes ermee, Commie. (print) bij nodig hebt om er een der Wijzen, Tijdreiziger, In den lezen: LIST. Ga nu met de tweede bij te kunnen zetten. Beginne, Meneer Chip Nibble, pijltjes toetsen naar het J. F. heeft de volgende vraag: Veel succes Commie! Anonimus, De Nachtwacht, programma dat je wilt starten en Beste Commie, Onlangs heb ik Horror Hotel, Noach 3000, De zet aan het begin van de regel een scsi cdrom aangesloten in Q. van der W. heeft de volgende Sekte, Hollanditis en Aurum. LOAD en aan het einde van de mijn A2000 (workbench 2.1). vraag: Arcade: Space Mates, Herby, regel ,8,1. Je kunt ook zelf alles Nu heb ik hem met diverse Hoi Commie, ik heb mijn A 590 Herby Thriller, Co & Co, Dr. J, met de hand intikken, dus software aan de praat gekregen eens opengeschroeft en kwam Revolverheld, Radeloos, Einde- LOAD prognaam,8,1 Maar je (AsimCDFS 3.7, CacheCDFS tot de conclusie dat er 16 lege ic- loos, Hopeloos, Zone 7 en Zone kunt ook een wildcard gebrui- 2.5 en AmiCDFS 2.4) maar de voetjes in zitten. Kan daar 7 part 3. Puzzel: Balletje ken, bijvoorbeeld progn* (het bestandnamen worden steeds geheugen bij en zo ja weet je Balletje, Balletje de Luxe, Duo sterretje staat dan voor alles wat maar ingekort. Voor het branden ook wat en of deze nog te koop lettertroep, Duo letterblurp, hierachter komt). Verder kun je heb ik op de pc de namen van de zijn? Groeten, Q. Vergeetmijnietje en Memory. ook eens op onze website files al aangepast zodat ze onder Educatief: Letterstress en kijken, hier staat een PDF de 30 karakters blijven. Als ik de Antwoord van Commie Commie weet raad... / Spelbesprekingen

Nummer 3 - Juni 2008 Jaargang 16 Infobulletin Pagina 5

veroorzaakt doordat elke PC Firebird en/of ADSL verbinding tegen- Progammeur: Stephen Ruddy woordig aangesloten wordt met Muziek: Peter Clarke RJ45 connector. Deze is niet Genre: Platform voorhanden op de externe Egypte is een leuk speldecor aansluitingen van de Amiga voor Oosterse avonturen. In kaart. Hierop zit alleen een BNC Mystery of the Nile van Firebird plug en een (ik geloof) 12 polige zijn die helden op zoek naar een hoede van de C64 rondwande- D-sub connector. Heb jij hier gestolen antiek juweel. De len is de kans daarop vrij groot Hallo Q., er kan inderdaad wel misschien gegevens over of zou speler kan elk van de drie helden en elk spelfiguur heeft slechts geheugen bij maar ik weet je mij hiermee kunnen helpen? besturen, maar er is steeds maar vier levens. Een goede planning eerlijk gezegd niet of dit nog Groetjes, V. voorkomt in deze een voortijdig ergens te koop is. Je moet in einde van het spel. Er zijn ieder geval maar eens (met Antwoord van Commie meerdere spelniveaus van elk Google of zo) zoeken naar RAM Hallo V., in de periode dat ik van tien schermen. Aan het einde 512 KB D-Ram 414256 voor de het ene systeem overging naar van een niveau krijgt de speler A2091 of A590 controller. Dit is het andere systeem had ik een een wachtwoord voor het namelijk hetgeen je nodig hebt. volgende level. Qua geluid en speciale hub met acht utp Succes Commie. graphics is Mystery of the Nile poorten en een bnc poort. Ik heb redelijk tot goed verzorgd. Het B. van A. heeft de volgende alleen eerlijk gezegd geen idee spel weet best te boeien, maar is vraag: of je deze nog ergens kunt soms toch frustrerend als men Goedendag Commie, ik heb van vinden. Misschien op een per vergissing weer een metge- de week op Ebay een Super vlooienmarkt of op een compu- zel heeft omgebracht. Snapshot V4 cartridge gezien. ter dag. Verder kan ik je Nu is deze cartridge alleen aanraden om gebruik te maken Waardering: 7 NTSC in plaats van PAL, is dit van Miami en deze via een slip Verzamelwaarde: Cassette: een probleem en zou hij toch (seriele directe verbinding) lijn Middel werken? Van games begrijp ik te laten werken. Bij mij werkte Diskette: Zeer Hoog wel veel maar van tools een stuk dat behoorlijk stabiel, let wel op minder… groetjes en alvast één echt actief. De andere twee Zorro (1985) Datasoft dat je de benodigde sana drivers bedankt Commie! B. wandelen rond aan de hand van Progammeur: James Garon hebt geinstalleerd. Succes en de Commodore 64. Aan het Tekeningen: Kelly Day Antwoord van Commie begin van het game is de heldin Muziek: John A. Fitzpatrick Hallo B., ik zou het er eerlijk Janet die in een militair complex Genre: Platform gezegd toch maar niet op wagen te Jarga op zoek is naar het om deze cartridge te gebruiken juweel. Zij staat op een balkon Zorro is weer volop in de op een PAL Machine. Nog waaronder de bewakers belangstelling na de bioscoop- afgezien dat het een andere patrouilleren. Om naar een kraker in 2005 van The Legend video mode is, is de timing in volgend balkon te springen of Zorro. Ook was deze een NTSC machine anders dan vergt enig circustalent, maar gemaskerde man een zeer van een PAL machine. Een PAL daar liggen wel een aantal populaire televisieheld en in machine heeft een klokfrequen- nuttige handgrana-ten. Met strip-vorm is er ook genoeg van tie die iets minder is dan 1 Mhz, groetjes van Commie ! behulp van de handgranaten kan en een NTSC machine een de heldin de soldaten uitscha- klokfrequentie die iets hoger is Tot de volgende keer en stuur kelen. Na enkele schermutse- dan 1 Mhz. Tevens zit er in een me allemaal maar weer veel lingen ontmoet Janet haar NTSC machine een andere VIC vragen op ons email adres: Arabische vriend Al-Hasan. chip dan in een PAL machine. Ik [email protected] Eerst heb je daar bitter weinig hoop je hiermee voldoende obby.nl aan totdat deze arabier zijn (als zwaard gebruikte) paraplu weet informatie gegeven te hebben, zodat die bobo's alle vragen te vinden. Daarna ramt en steekt succes Commie! weer door kunnen sturen Al-Hasan er duchtig op los. naar………… V. S. heeft de volgende vraag: Weer later duikt er nog een Hoi Commie, ik heb een revol-verheld, Nevada, op en netwerkkaart in mijn A4000 kan het soldaatje killen pas echt Commie !!! beginnen. Eén van de grootste zitten maar heb het nog steeds problemen is de overige twee niet voor elkaar gekregen hem helden tijdens de eigen doldrie- aan te sluiten op PC en/of ADSL C64 ste acties niet om zeep te helpen. kastje. Het probleem wordt Mystery of the Nile (1987) Daar zij wat comateus onder de Spelbesprekingen

6 Pagina Info Bulletin Jaargang 16 Nummer 3 - Juni 2008 hem te vinden. Dit spel uit de moet je drie voorwerpen smederij, in de kerktoren, en Matthew Alexan-der jaren tachtig was door de firma verzamelen. Om bij het glas te kom je uiteindelijk uit bij een Genre: Platform Datasoft op de markt gebracht. komen moet je eerst een open graf, waarin je moet Deze hoofdfiguur nam het in voorwerp op het platform afdalen, nadat je drie de In dit spel bent u bouwvakker en vroeger tijden altijd op voor de neerzetten. Dat gaat dan omlaag voorwerpen hebt verzameld. staat er een zeer zware klus te arme en zwakkere mensen. Het en het scherm waarachter het En dan zijn we aan het wachten. De bouwvakvakantie kenmerk van Zorro is zijn eigen glas staat gaat omhoog. Je moet moeilijkste deel van deze missie is voor-bij en er blijkt van alles teken een Z. Omdat hij een nog verder afdalen, een plant gekomen, alle goudzakken die mis te zijn. Het bouw- en uitstekend zwaardvechter was ophalen, deze is misschien je ziet moeten worden verza- woningtoezicht staat op uw liet hij dit teken altijd achter op zwaar genoeg om het balletje meld. Hierbij moet je goed vingers te kijken. Mijdt deze zijn slachtoffers. Nu is het dan aan het rollen te brengen (dat opletten dat je niet verdwaalt, ambtenaar want bij een jouw beurt om in de huid van klinkt geheimzinnig). Maar al want de weg terug vinden is deze held te kruipen en schone met al kan je nog niet bij een lastig en kost veel tijd. In dit dames te redden. Het spel begint glas, dit moet van bovenaf ondergronds gedeelte blijken als je als Zorro uit de lucht valt gebeuren. Dus maar weer terug zeer vele kamers te zitten, in een plaatsje midden in een in de put. Na dit geheel vol- touwladders, bewegende grote dorre woestijn. Overal bracht te hebben ga je op zoek vloerdelen vergen veel van je hangen er soldaten rond, kijk naar een schatkamer. Deze klimkunsten. Niet verdwaald en hier goed voor uit. In een flits is kamer zul je nog vele malen alle goudzakken verzameld, dan er nog te zien dat een dame moeten betreden, want hier zijn zie je boven in beeld ineens de drie voorwerpen verschijnen. Via deze voorwerpen kun je naar boven klimmen. Dit lukt niet voordat je de drie ballen in de linker kamer in het water hebt gegooid. Eenmaal boven aangeko-men kom je door een gevangenis, hierin zitten een aantal arme, onschuldige mensen. Deze moeten worden gered. Ook hier echter geen aanraking heeft hij een spoor van de ontvoerde dame (of dodelijke uitwerking. Aange- was je dit in het vuur van het spel zien u maar drie levens heeft is vergeten). Als alle gevan-genen dus een uiterste voorzichtigheid zijn bevrijd ben je aangekomen geboden. Het spel bestaat uit op de binnen-plaats van een drie verschillende levels en kasteel waar de dame is ieder level heeft zijn eigen gevangen. Heb je alle bewakers wordt ontvoerd. Het enige dat er zeer veel voorwerpen opgesla- problemen en moeilijkheden. ontlopen en denk je dan deze dan nog rest is de gevallen gen die je op je missie nodig E é n v a n d e e e r s t e schone dame in je armen te zakdoek op te pakken en op het hebt. Eén van de eerste dingen moeilijkheden is een kamer met kunnen sluiten dan heb je het hulpgeroep te reageren. De die je nodig hebt is een sleutel. gaten in de vloer. De opdracht mis. Want net als je je ogen even opdracht is: redt deze dame uit Anders is de deur een hindernis luidt hier deze gaten te dichten. hebt gesloten wordt je van de de handen van de nietsontzien- die niet te nemen is. In de kerk De balken waar dit mee moet muur afgegooid, vertwijfeld de bandieten. Het zakdoekje kan ga je naar de bovenste verdie- gebeuren liggen gelukkig niet al vraag je af wat er fout is gegaan. alleen maar opgepakt worden ping. Springen, zodat je een fles te ver weg, ze bevinden zich op Ten koste van een leven moet je door vanaf het balkon op de kunt pakken. De fles moet bij de dezelfde verdieping. Als deze weer terug naar de schatkamer. waterput te springen, en daarna plaatselijke kroeg worden opdracht tot een goed einde is Via een roos, de put, de in een vliegende vaart de dame ingeleverd, geef hem aan de gebracht moeten ze nog even gevangenis en de binnenplaats en de bandieten achterna. Maar man aan de bar. Doordat deze vast worden geschroefd. kun je de dame bevrijden, als voordat de achtervolging kan met enkele slokken het laatste Hiervoor moet u de ronddollen- tenminste niet alle moed je in de worden ingezet moeten er een bodempje uit de fles drinkt, en al de schroef gebruiken. Maar kijk schoenen gezakt is. Leuk spel aantal opdrach-ten worden het nodige ophad, valt hij als een uit want dit lijkt gemakkelijker voor de doordouwers onder ons! uitgevoerd. Daal in de put af, je blok in slaap. Zijn dikke buik dan het is, tenslotte loopt ook de komt dan in een ruimte waar drie kun je nu als springschans te lastige ambtenaar nog steeds Waardering: 8 ballen liggen en deze liggen er gebruiken! Door het hangen aan rond. Tot overmaat van ramp Verzamelwaarde: niet voor niets. Om naar de een lamp gaat er een geheim luik gaat een spijkermachine stuk. Cassette: Hoog overkant te komen zijn deze open. Hierin moet je afdalen. Hij spuugt alleen maar spijkers Diskette: nvt ballen de enige mogelijkheid Hier blijkt dat je eindelijk het in het rond. De aanraking met gebruik ze dus goed. Eénmaal glas kunt pakken. We moeten deze spijkers is ook al dodelijk. Hard Hat Mack (1983) Electro- aan de overkant aangekomen ga weer omhoog om naar de andere Gelukkig staan er wel wat nic Arts je naar rechts tot je een glas ziet, voorwerpen te gaan zoeken. hulpmiddelen tot je beschik- Progammeurs: Michael Abbot, dat je moet meenemen. In totaal En zo komt men bij een king. Een lift aan de linkerkant Spelbesprekingen

Nummer 3 - Juni 2008 Jaargang 16 Infobulletin Pagina 7 van de stelling, een trampoline Muziek: John A. Fitzpa-trick Drol (1983) Broderbund rechts zijn hier enige voorbeel- Genre: Arcade Progammeur: Aik Beng den van. Via de touwen kan er Genre: Platform/Schiet-spel naar boven of beneden worden Dit maal kruipen we in de huid geklommen. Zijn alle balken op van Bruce Lee. Deze filmheld Een schietspel met de naam zijn plaats en aangedraaid dan was in de jaren tachtig erg Drol (ik kan het ook niet ga je naar het tweede level. Op bekend en onverslaanbaar, dit in helpen). Bij dit spel gaat het niet tegenstelling tot dit spel. Hier is zoals bij zo veel spelen om op hij juist erg kwetsbaar…. gen om hier verder te gaan. ruimtesche-pen te schieten, of Voortdurend wordt hij dwars Sommige lampen kan je niet planeten aan te vallen. Hier gaat gezeten door twee vijanden. Het bereiken als je er de eerste keer het om zelfver-dediging. Je zijn ook niet de minste komt. Deze kun je dan alleen via moet je verdedigen tegen tegenstanders: een groene Yamo een omweg, of als je er later rondzwer-vend ongedierte. De en een zwarte Ninja. Deze terugkomt pakken. Ben je opdracht bij dit spel is je figuren laten je, want je bent in uiteindelijk de laatste hindernis broertje en zusje te redden. Zij de huid van Bruce gekropen, voorbij en denk je: ik ben er, dan zijn op stap gegaan met hun veld twee wordt het zo mogelijk niet met rust. Dit maakt je taak heb je het mis want er moeten hagedis en krokodil en nog zwaarder, hier staan Mack er niet gemakke-lijker op. Wat is nog erg veel lampen en olie- waarschijnlijk zijn ze hierbij de bouwvakker weer extra nu eigenlijk je opdracht? In lampen worden verzameld. Zelf verdwaald. Ma is als eerste op moeilijkheden te wachten. Min- negentien verschillende kamers met de hindernissen is het nog zoek naar de kinderen gegaan, der handige collega's hebben niet afgelopen. Bij een volgende hier allerlei losse stukken gelegenheid moet je laten zien gereedschappen laten liggen. hoe goed je bent in het klimmen Het lastige heerschap van bouw- in de touwen. Er staan je ook nog en woningtoezicht staat er ontplof-fende struiken, dodelij- echter op dat alles opgeruimd is. ke spiezen en nog veel meer van Natuurlijk ligt het een en ander dit soort werk te wachten. Een niet op de makkelijkste plekken. van de gevaarlijkste dingen zijn De ambtenaar is hier wel wat ongetwijfeld de lopende banden makkelijker te omzeilen want en de spijkerbedden. Deze zijn zijn route door deze etage is echt niet om uit te rusten van alle steeds dezelfde. Dus even kijken inspanningen. Zoals eerder hoe hij loopt en dan kun je je gezegd zijn niet alle lampen eigen route daar aan aanpassen. direct te pakken het is dus een Een op en neer gaande balk is goede zaak te noteren waar en in het hulpmiddel om een etage welke kamer men lampen heeft hoger te komen. In veld drie laten hangen, zodat je later nog staan er weer een groot aantal (even) terug kan gaan. Een verrassingen voor je klaar. De h a n g e n l a m p i o n s e n plattegrond bewijst hierbij maar ook zij is verdwaald. Dus blokken die hier liggen moeten olielampen, deze moeten door uitstekende diensten. Het is dan ben jij de aangewezen persoon in een machine worden gestopt. jou verzameld worden. Deze ook bijna onmogelijk de eerste om op zoek te gaan. Je bent zeer De bekende trampoline kan ook lampen zijn alleen te pakken keer dat men dit spel speelt het modern aangekleed, een soort hier weer worden gebruikt om door er tegen aan te springen. tot een goed einde te brengen. ruimtepak met een straalmotor de ambtenaar te ontwijken. Dit Hierbij moet je ook nog op je Elke keer dat men speelt zal men op je rug. Verder heb je alleen de is en blijft een lastig mannetje. tegenstanders letten, je kan ze een stukje dichter bij de beschikking over een pistool. Als deze drie levels zijn gevoelige klappen en trappen oplossing kunnen komen. In Het spel bestaat uit drie delen, je doorlopen ben je eigenlijk uitdelen. Hun aanvallen zijn af sommige velden moet men een start op de bovenste etage van alweer aan een nieuwe vakantie te slaan, maar gemakkelijk zul bepaalde volgorde aanhouden een gangenstelsel. Je kunt lopen toe. Voor de doorzetters begint je het niet van ze winnen. Soms anders is het onmogelijk er later en vliegen. Door de luiken kun het spel hier weer van voren af moeten er in een kamer eerst alle nog bij te kunnen. De laatste je naar een andere verdieping. aan. Alleen zijn er nu twee zeer lampen worden verzameld voor kamer is de troon kamer van de Allereerst moet je je zusje lastige ambtenaren bijge- er ergens een geheim luik open- grote tovenaar en hier hangt nog redden, in deze ronde moet ook komen… gaat. Als je het spel start begin je een lantaarn. Lukt dit je dan de hagedis worden gered. in een tuin. Na de lampen brandt het kasteel tot de grond af Allerlei enge griezels proberen Waardering: 8 verzameld te hebben gaat er in en begint het spel weer van je dit te beletten. In de tweede Verzamelwaarde: de tweede tuin een luik open, je voren af aan. ronde moet je je broertje gaan Cassette: Middel daalt hierdoor naar een lager redden. Als extra moet er ook Diskette: Hoog gelegen gedeelte en hier Waardering: 9 voor de krokodil worden beginnen de proble-men pas Verzamelwaarde: gezorgd. In deze ronde zijn je Bruce Lee (1984) Data-soft goed. Buiten de twee lastposten Cassette: Laag tegenstanders sterke magneten. Progammeur: Ron J. Fortier kost het een perfecte timing en Diskette: Middel Dit maakt het geheel er niet Tekeningen: Kelly Day een groot doorzettings vermo- makkelijker op. Springende Spelbesprekingen

8 Pagina Info Bulletin Jaargang 16 Nummer 3 - Juni 2008

het goudstukken op verschil- spreuk, pak je de goede dan valt van overbekende wereldbur- lende manieren bewaakt. Er zijn het sleuteldeel zo uit het web. In gers uit de jaren tachtig. Zo zie magische muren, wachters, elke kamer is wel wat, vliegen- je bijvoorbeeld Ronald Reagan monsters, heksen, vleermuizen, de tapijten, vleermuizen, vam- voorbij “schuiven”. Door een spinnen en nog veel meer van piers, trollen eigenlijk te veel druk op de vuurknop krijg je een dat engs. Ieder stukje sleutel dat om op te noemen. Ieder hoekje, puzzelstukje. Deze moet je je te pakken krijgt moet naar de ieder gaatje zal onderzocht proberen op de juiste plaats neer obelisk gebracht worden die moeten worden, het is dan ook monsters en een tovenaar staat in de kelder van dit slot. onmogelijk om het spel de eerste complementeren het geheel. Ook deze wordt natuurlijk weer keer helemaal uit te spelen. Zijn je broertje en zusje gered zwaar bewaakt, de betoverde Moet je eerst de moeilijke, of dan rest nog je moeder, ook zij maskers hangen er niet voor juist eerst de makkelijke kamers wil graag naar huis. Hierbij zijn niets aan de muur. Zij vuren nemen? Om dit spel tot een goed de moeilijkheden vooral te dodelijke pijlen af zodra je je einde te brengen is het verwachten van speren, vlie- maar laat zien. Een vogel die bijvoorbeeld handig wat notities gende bijlen en grote slangen. Ik hier in de kelder vrij rond vliegt te maken over wat bij wat hoort zal niet alle verrassingen ziet er onschuldig uit, maar pas (als je tenminste niet de te zetten. Om het geheel wat verklappen want er moet nog oplossing van internet wil moeilijker te maken zijn er ook wat overblijven. De grootste halen). Je zal dit spel stukjes bij die niets met deze verrassing komt echter als je verschillende malen moeten puzzel te maken hebben. Hier denkt het spel tot een goed einde spelen voor je hier achter bent. moet je goed voor uitkijken, er gebracht te hebben. Als je hier Pas op voor verslaving want zijn zeer gevaarlijke dingen bij. meer over wilt weten zul je het daar leent dit spel zich Een plaatje met de bom moet je toch zelf moeten uitproberen of behoorlijk voor. Misschien lukt zeer snel weer wegwerken stiekem op internet naar de het jullie nog wel eens, veel anders hoeft het niet meer en is oplossing gaan zoeken. s u c c e s , m a a r j e b e n t het spel afgelopen. Hiervoor op voor de eieren die zij laat gewaarschuwd. zijn er in de wanden, zowel Waardering: 7 vallen, ook deze zijn dodelijk. boven als beneden, links gaten Verzamelwaarde: Er wordt om een spreuk Waardering: 8 opgenomen. Helaas gaan deze Cassette: Laag gevraagd, blijf je op deze vraag Verzamelwaarde: openingen af en toe dicht, en Diskette: Middel het antwoord schuldig dan kost Cassette: Hoog meestal op het verkeerde dit kostbare tijd. Deze spreuken Diskette: Zeer Hoog moment. Hierin kan je ook de Staff of Karnath (1984) heb je ook nodig om monsters stukjes kwijt die je niet (direct) Ultimate tijdelijk uit te schakelen. Zelf Split Personalities (1986) nodig hebt. Ook zijn er Genre: Arcade deuren zijn hier soms mee te Domark afbeeldingen van vlaggen, openen. Deze spreuken zijn Programmeur: Mark Green- Rusland en Amerika, een vinger De sleutel in dit verhaal is de spil opgeborgen in een magische shields dreigend hangend boven een waar alles om draait. Deze ring die je draagt. Deze is te Tekeningen: Richard Nay-lor knopje en een pistool, uitkijken belangrijke sleutel valt en blijkt bedienen door een druk op de Muziek: David Whittaker dus. Bij bepaalde combinaties vuurknop. Als je een stuk sleutel Genre: Denk en puzzelspel zijn er extra punten te verdie- hebt gevonden dan verschijnt er nen. Een kopje Engelse thee is op het beeld een vierkant, Split Personalities is zo'n spel één van de onderdelen die je waarin je kan zien welk stuk je dat alleen al leuk is om te doen tegenkomt bij de afbeelding van bezit. Vergeet niet dit stuk eerst door het tijdsbeeld. Het is de ijzeren dame, Margeret weg te gaan brengen voor je aan namelijk een uitgebreide Thatcher. Let bij dit alles wel op het volgende stuk gaat begin- schuifpuzzel met afbeeldingen de tijd, want het is een race nen: Energie is een struikelblok, tegen de klok, ben je niet op tijd deze daalt soms heel snel, de klaar dan kost dit je één van je enige manier om deze aan te drie kostbare levens. Vele vullen is een sleutelstukje te bekende en minder bekende brengen bij de obelisk. Hierdoor afbeel-dingen moet je zo stijgt je energie weer tot 100%. proberen te maken. Hierin Je beschikt maar over één leven ontbreken ook Lady Dy en prins dus uitkijken wat je doet. Er zijn Charles natuurlijk niet. ook hele makkelijk kamers bij, Nieuwsgierig geworden, wie u hier hoef je alleen een paar nog meer tegen komt? Dan zit er wachters te ontwijken, en soms niets anders op dan dit spel te alleen maar af te wachten. In gaan spelen. in 16 stukken te zijn gebroken. sommige kamers heb je dingen De brokstukken zijn her en der nodig die je eerst uit een andere Waardering: 8 in een spook kasteel verstopt. kamer moet halen. Spinnen zijn Verzamelwaarde: Deze stukken worden, als ware allergisch voor een bepaalde Cassette: Middel Spelbesprekingen

Nummer 3 - Juni 2008 Jaargang 16 Infobulletin Pagina 9

Diskette: Hoog doodshoofd op de vermetele die andere vlag toedichten dan we verder durft te gaan. gewend zijn…… Vervolgens 10 (1987) Bij de rode rotsen van niveau 3 kan voor de hele Spelen of voor Genre: Schietspel wachten een nieuwe collectie een bepaald onderdeel worden kamikaze aliens en een reusach- gekozen. Deze laatste optie Gek toch dat dit spel niet wat tige laser die in gedeeltes kapot wilde overigens om de een of bekender is geworden onder de geschoten dient te worden. andere reden niet zo best lukken klassiekers. Het heeft veel weg Tot slot niveau 4 waar een grote bij mij. Allereerst is het van bekende games zoals Delta slijmerd op de loer ligt. Een onderdeel kleiduiven schieten en Zynapse, maar 10 heeft vieze vijandige blauwe massa aan de beurt. Mooi uitgevoerd tussen het heen en weer gewoonweg betere graphics en die grote behendigheid van de met een reus van een schutter die bewegen van de joystick en het het geluid is best te pruimen. De speler vergt. Ik zou zeggen op verschillende stations de op het juiste moment indrukken plot is betrekkelijk eenvoudig. probeer het spel maar eens. kleiduiven moet zien te raken. van de vuurknop om de loper Knal zo veel buitenaardse Het volgende onderdeel wordt over de horden te krijgen. Iedere griezels overhoop voordat die Waardering: 7 gevormd door de hinkstap- keer wanneer de hordenloper jou te grazen nemen. Hoe meer Verzamelwaarde: sprong, die door middel van het een horde velt, klinkt er een knal vuurkracht (in kanonnen en Cassette: Zeer Hoog bekende heen en weer geruk aan alsof er op hem geschoten ammunitie) de speler weet op te Diskette: nvt de joystick en het goed uitkienen wordt, waarna het moeizame bouwen des te beter. Ook is het van de hoek van de sprong wordt proces van vallen, opstaan en mogelijk om een reservevoor- ondernomen. Evenals het verder gaan volgt. Dit vond ik raadje schepen aan te leggen AMIGA schermen is dit onderdeel mooi een vrij moeilijk onderdeel, middels het schieten op opgloei- Summer Olympiad (1988) uitgevoerd. Vervolgens is het omdat door het perspectief ende bollen (Orbs). Treft je zo'n Tynesoft succesnummer van de aloude (vanachter de loper) de afstand bol dan krijg je een duplicaat- Programmeurs: Chris Robson Summergames aan de beurt, van baan tot horde moeilijk in te schip waarin het huidige en Gary James Gray namelijk het duiken. Ook hier schatten is. Ondanks de mooie ruimtetuig wordt opgenomen. Tekeningen: Paul Drum-mond blijkt dit weer een zeer moeilijk uitvoering van Summer Een dergelijke operatie ver- Muziek: Wally Beben (Hagar) en vooral pijnlijk nummer te Olympiad was ik vrij gauw hoogt de vuurkracht aanzien- Genre: Sport kunnen zijn. Door middel van de uitgekeken op het spel, iets wat lijk. Behalve meer vuurkracht joystick kan de duiker een aantal wellicht te wijten valt aan het leveren de laatste twee bollen In het kader van de Olympische variaties in zijn sprong aanbren- feit dat het aantal onderdelen ook reservelevens op. Het spel gedachte die dit jaar meer dan gen. Tijdens de spong verschijnt toch vrij beperkt is. Grafisch is bestaat dus vooral uit twee ooit rondwaart, behandelen we er een klein kadertje in beeld, Summer Olympiad echter meer belangrijke activiteiten, het een variatie op de aloude dat de afstand tussen plank en dan de moeite waard en de afknallen van de aliens en het Summergames in de vorm van water aangeeft. De totaalscore merkwaardige deuntjes die het handhaven en/of vergroten van Summer Olympiad. Vanuit een wordt direct gegeven, dus geheel omlijsten dient men dan de vuurkracht. Beide taken zijn menu dat veel weg heeft van de zonder de vaak vernederende ook maar voor lief te nemen. even belangrijk en vereisen enig eerdere spellen in dit genre, tussenkomst van een jury, en is strategisch inzicht. Anders komt kiest de speler eerst een land gespecificeerd voor wat betreft Waardering: 7,5 de speler zonder vuurkracht te waarvoor hij wil uitkomen. afwerking en variaties in de zitten of schiet hij te weinig Hierbij dient te worden sprong. De hordenloop heeft Engels voor beginners: tegenstanders af. opgemerkt dat de makers van zijn eigen speciale aanpak en Drie heksen kijken naar 3 Er zijn vier verschillende het spel Nederland een heel vergt de nodige coördinatie swatch horloges, welke heks spelniveau's elk goed voor vele kijkt naar welk swatch horloge? uren spelplezier. Niveau 1 is een toekomststad met monorails Three witches watch three onder en boven in het scherm. swatch watches. Which witch De blauwe aliens bewegen zich watches which swatch watch? al schietend met hoge snelheid over de rails voort. Ook is er een Engels voor gevorderden: wormachtig creatuur dat als een (advanced English) mobiel fort te keer gaat. En als Drie transsexuele heksen kijken klap of de vuurpijl zijn er nog naar 3 swatch horloge knoppen. twee vliegende aliens die een Welke transsexuele heks kijkt spoor van schotels uit-spuwen. naar welke swatch horloge Daar valt dus heel wat te knop? knallen. Niveau 2 speelt zich in een Three switched witches watch zwaar bewapend bos af. Tulpen three swatch watch switches. openen een nietsontziend vuur Which switched witch watches op de onverschrokken speler en which swatch watch switch?? aan het eind van dit game- niveau wacht het afgrijselijke Amigarden

10 Pagina Info Bulletin Jaargang 16 Nummer 3 - Juni 2008

Amiga Radio en TV een prijs van 140 euro bij Vesalia kun je beter een PCI Op http://www.amigaz.org/20 busboard kopen en daarna voor 08/05/13/art-episode-24-moth een paar centen Video, LAN, ers-day/ is Episode 24 nog te A u d i o , U S B e n m e e r beluisteren van de Amiga's toevoegen. Zie de website podcast, "Amiga Round Table". http://www.e3b.de/usb/index_e Het laatste Amiga nieuws wordt .html voor meer informatie. hier besproken. In deze afleve- ring onder andere: Nieuwe Amiga Software - Zorro II/III DMA USB 2.0 controller AISS V4.2 - Amiga Image - Eric Schwartz Interview bij de Storage System versie 4.2 is AROS Show. Eric is bekend uitgekomen en is beschikbaar door zijn animaties op de op de Masonicons website: Amiga. Zijn laatste creatie "Still http://www.masonicons.de/aiss Alive" wordt besproken maar Tilt, Trashcan, Amiga Laptop en http://arstechnica.com/articles/ /index.html Sandnes BBS. Je kunt de pdf culture/amiga-history-part- Nieuwe features: downloaden nadat je je gratis 7.ars - 1885 toolbar plaatjes en geregistreerd hebt, zie: Dit keer gaat het over Amiga animaties http://amigaweb.net/index.php gaming tussen de jaren 1986 en - 24 bit PNG plaatjes met 8 bit ook zijn andere projecten. ?function=amigaguide 1991. Zaken die onder andere alpha channel - Origyn Web Browser 1.24 aan bod komen: Mind Walker, - PDF documentatie - VLC 0.8.6 Media Player ACube Systems BlizzardPPC Defender of the Crown, Faery - AmiUpdate support En nog meer leuke en interes- reparatiedienst en MiniMig Tale, Dungeon Master, Xenon sante zaken. II, Shadow of the Beast en Sputnik beta 4 - De Sputnik ACube Systems biedt een Lemmings. Eerdere delen die browser beta 4 is uit voor In plaats van een papieren, reparatiedienst aan voor zijn verschenen: deel 1 (Gene- MorphOS. Deze browser diskette of een pdf magazine BlizzardPPC borden met een sis), deel 2 (De Geboorte), deel 3 kun je nu ook eens kijken naar 603e PPC CPU. De kapotte (Eerste prototype), deel 4 (Naar een video magazine over CPU wordt vervangen door een Commodore), deel 5 (Missers Amiga. Dit Engelstalige maga- van de volgende CPUs: na lancering) en deel 6 (stop het zine is genaamd Amitopia TV. Je 603e @ 200 Mhz BGA of 603e bloeden). kunt editie 5 downloaden van de @ 300 Mhz BGA. Kijk maar ondersteund Tabs, SSL/TLS, web pagina als een bestand of eens op de volgende website: UZorro II/III DMA SB 2.0 (X)HTML, CSS, DOM, AJAX, als een stream. In deze editie: http://www.acube-systems. controller voor alle Zorro Google search met woord Amiga nieuws items, Impressie biz/eng/news.php?id=28 Amiga's suggestie (a la FireFox 3.0). De van PowerDev 2008, MorphOS bounty om Sputnik te porten 2 op een EFIKA, Blender ACube Systems presenteert ook Er is een nieuwe USB controller naar AmigaOS is al een tijd PowerDev Xtra, Relic Amiga een nieuwe Minimig core en voor de Amiga's beschikbaar en geleden binnen gehaald. Tot op Demo, Only Amiga Song. Kijk PIC firmware. Deze update deze is niet voor een PCI heden is er helaas nog geen maar eens op: busboard bedoeld. Het is een versie voor de Amiga in de http://amitopiatv.blogspot.com/ USB kaart voor de Zorro II/III maak. Zie: http://khtml.ppa.pl/ bus. USB2.0 met volledige index.php?url=home Wel op papier kun je de Amiga ondersteuning voor highspeed Future 72 krijgen. In dit nummer MilkyTracker - is een open maakt het voor Minimig mode (480MBps). Compatibel komen onder andere aan de source, multi-platform muziek eigenaars mogelijk om nieuwe met alle 68030/040/060 en PPC orde; Amiga in een Display applicatie voor het maken van ROM's te gebruiken. Amiga turbo kaarten. De kaart beschikt Case, een interview met de .MOD en .XM module bestan- Forever beveiligde ROM's over een FlashROM voor de makers van Tales of Tamar, den. Het doel is om de module worden nu volledig ondersteund Poseidon USB stack, firmware reviews van DvPlayer, AmiKit, replay en het gebruik te en ook 256 KB ROM's zijn te en installatie software. Compa- Word Me Up XXL en Goonies. evenaren van het populaire gebruiken. Ga naar de speciale tibel met AmigaOS 3.1, 3.5, 3.9 Tevens show reports van DOS programma Fasttracker II. Minimig pagina voor alle en 4.0 (PIO mode). Stuurpro- Hardware Meeting Nuerem- Er zijn speciale modus beschik- informatie: http://www.acube- gramma's voor USB muis en berg, Breakpoint en Back in baar voor compabiliteit met systems.biz/eng/minimig.php toetsenborden (HID apparaten), Time. Zie maar eens op: parallel interface (printers) en Amiga ProTracker 2/3. Zie: http://www.amigafuture.de/ http://aminet.net/package/mus/ Geschiedenis van de Amiga flash kaart lezers (SCSI emu- Ook de allereerste versie van de edit/MilkyTracker deel 7: "Gamen!" latie) zijn inbegrepen. De kaart Amigaguide is nu beschi-baar is voor die mensen die hun om te downloaden. In deze SabreMSN - James "jahc" Jeremy Reimer heeft deel 7 Amiga niet wensen uit te editie het volgende: disk.info, Carroll is gestart met een MSN uitgebracht van "A History of breiden met een PCI busboard. How to use floppies, Kick Off 2, messenger voor Amiga OS4. the Amiga": Zie Want laten we wel wezen, met Amigarden

Nummer 3 - Juni 2008 Jaargang 16 Infobulletin Pagina 11

Het is een alpha versie, maar je emuleren op een PC. Ik vind dat kunt het programma al uitpro- De Amiga Forever website is wel slim gedaan in de Apple beren, zie: http://wookiechat.a voor Amiga liefhebbers natuur- wereld. De Apple's kunnen wel migarevolution.com/sabremsn/ lijk goed bekend. Er staat ook op een kloksnelheid hebben vanaf gekocht. Daar zat een heel groot hoe je AF op een Mac instal- zo'n 200mhz (een G4 en G5). Ze AROS update - Er zijn twee beeldscherm bij maar dat heb ik leert. Op AF staat verder dat je kunnen nog sneller, maar dat nieuwe AROS distributies aan de recycling gegeven. Dat op de EEE PC van Asus ook kost je wel geld. Je kunt er beschikbaar. VmwAROS ding woog wel minstens 30 kg onder Linux de Amiga kunt geheugenbankjes inzetten en de LIVE! en een nieuwe WinA- en het nam nog veel ruimte in emuleren. Deze laptop is klein interne HD kun je net zo ROS versie. Krysztof Smiecho- ook. Er bestaat een gebruikers- en licht en kost maar 300 euro. uitbreiden naarmate je porte- wicz en Barry Nelson zijn bezig groep van de Mac en die En via de AF kun je Amiga monnee reikt. programma foutjes te verwijde- heet”KLOKHUIS', deze hou- Games vinden, er staan er echt ren. Nic Andrews en Alain den dit jaar 3 keer een clubdag. heel veel op. Op internet kun je alles binnen Greppin hebben grub2 geïmple- De komende keren op 22 menteerd in AROS. Alain heeft september en 13 december. Op Als je naar YouTube gaat kun je ook gezorgt voor dhclient deze dagen komen er ook als je OS intypt een aantal command. Tomasz Wiszkowski handelaren in Mac maar ook de filmpjes vinden waarop je ziet en Michal Schulz werken aan mensen die je kunnen helpen dat OS4 draait op verschillende het ata.device om deze te met problemen. Het is zo dat als Mac's. Ook op de site van verbeteren. Je kunt AROS je reclame's van Apple mag Vesalia dacht ik iets interessants geloven, dan gaat met een Apple downloaden van de web pagina: te hebben gevonden, namelijk halen wat je wilt om er een alles vanzelf zonder dat je je al http://aros.sourceforge.net/new het EFIKA 5K2 Power PC Amiga, C64 of VIC20 mee te teveel hoeft in te spannen. Maar s/ Board. Ik dacht namelijk dat je emuleren. Ook kun je er Linux bij mij ging het eerlijk gezegd op dit board misschien de op draaien. En als je de weg helemaal niet gemakkelijk. Amiga kon maken, maar een weet kun je op de illegale Hallo Amigafans, Maar dat is voor iedereen ook expert vertelde mij dat dit board websites alles krijgen wat je weer anders. Op de website van niet geschikt is, maar waarvoor maar wilt. Het enige wat ik niet Als je al jaren met een Amiga klokhuis.nl kun je de lokatie wel dan? Wie kan me dat weet of wat mogelijk is op een bezig bent dan wilje natuurlijk vinden. Deze is in in de vertellen? PC of je ook de muis, het liefst alles met een originele Blokhoeve te Nieuwegein aan Amiga doen. Jammer is dat je toetsenboard en joystick kan de A12. Als naar de emulators gaat met de verschillende modellen gebruiken. zoeken kom je er nog al wat niet standaard gebruik kunt Er zou dus een slimme jongen Daar kun je met een beetje geluk tegen op het internet onder maken van CD/DVD spellers, moeten zijn die dat wel een bejaarde Mac kopen vanaf andere op MES.org vind je bijna USB, internet en nog meer mogelijk maakt. En wel met zo'n 50 euro. Er kan een oude elke klassieke of retro computer hedendaagse gemakken die je originele toetsenbord en muis OS in zitten maar om een Amiga die je kunt bedenken. Ze hebben door de huidige computer en en dergelijke. Met een oude mee te emuleren maakt het niet er ook meteen een emulator internet industrie wordt opge- Mac kun je dus veel plezier veel uit. Het beste is een OSX voor. VG-Network.com/ heeft drongen. beleven met het emuleren van machine heb ik begrepen, maar ook hele mooie emulators. Op Nu kun je op een hedendaagse de Amiga. Je kunt altijd nog via de OS'en 8 en 9 worden ook de emulatie startpagina vind je laptop of desnoods een verou- markt-plaats zien dat je gebruikt. Deze Mac's zitten in echt bijna alles op het gebied derde desktop PC wel met tweedehands Mac of Amiga te een desktopkast, of in een van retrocomputers en ook de verschillende emulators alle pakken kan krijgen tegen een beeldscherm met een toetsen- progamma's voor deze compu- Amiga's en de C64/128 en de leuk prijsje. bord en muis en ze zijn ters. Classicgamen startpagi- Plus 4 en de 3000 t/m 8000 pets's behoorlijk zwaar. Deze Mac's na.nl is wat dat betreft net zo Geschreven door Jan Nannes, emuleren. Maar dan heb je toch hebben een Power PC chip die interessant. Amiga gebruiker. niet geheel wat je zoekt (vind ik alles regelt. Er zijn voor mij tenminste). althans tijdens het zoeken nog Daarentegen zijn de mensen van meer nieuwtjes op het net Apple wel heel slim met hun Nu heb ik enige tijd geleden een gevonden en deze zal ik maar Mac's want het is haast onmoge- Apple Mac G3 voor een 60 euro meteen noemen. lijk om een moderne Mac te Computer Impact

12 Pagina Info Bulletin Jaargang 16 Nummer 3 - Juni 2008

Deel 5: e-mailen, chatten en internetten, informatienetwerk voor ieder- Computer Impact deel 5: dit heeft natuurlijk een hoop een toegankelijk worden. Dit Communicatie positieve gevolgen gehad voor wilden de Verenigde Staten de maatschappij. Het onderling natuurlijk niet. Daarom werd op Sommige mensen menen dat de communiceren gaat nu veel den duur het ARPANET Berlijnse Muur gevallen is door sneller, een e-mail reist met gesplitst in een militair deel, dat de opmars van de informatie- lichtsnelheid over het internet de naam ARPANET behield en samenleving. Gezien de moge- terwijl een brief pas over enkele een deel voor de consumenten lijkheden voor communicatie dagen zijn doel bereikt. dat de naam internet kreeg. Toch over de grenzen heen, werd het Het internet is ontstaan in de late duurde het nog tot de jaren voor de voormalige Sovjetunie jaren 50 naar aanleiding van de zeventig voordat het netwerk Het Internet Kenmerkend voor steeds moeilijker om informatie Koude Oorlog. De Verenigde optimaal was. Rond 1991 werd het internet is de open omge- te controleren die hun land Staten waren erg bang voor een het internet gecommercialiseerd ving, iedereen die eenmaal een binnenkwam. Het eenzijdige (nucleaire) aanval uit de Sovjet- voor de consument. Een paar verbinding heeft, kan alle propaganda-apparaat van de unie en dat de gehele informa- jaar later werd het World Wide andere computers in het net staat is moeilijk te verenigen tievoorziening van de Verenig- Web gestart. Het internet was bereiken. In de loop van de jaren met tweezijdige communicatie de Staten weggevaagd zou niet voor iedereen te realiseren, zijn verschillende programma’s met een internationaal netwerk. worden. Daarom zochten ze toen was het niet vanzelfspre- ontwikkeld waarmee een naar een systeem om dit te kend dat iedereen een computer gebruiker zich een weg over het voorkomen. Tot die tijd was alle had en het geld ervoor. Nu heeft net kan banen. Tot een tiental informatie op een centrale bijna iedereen een computer met jaar geleden werd internet computer opgeslagen, mocht internet en het aantal mensen dat voornamelijk door de academi- deze computer wegvallen of de beschikking heeft over een sche wereld en onderzoeksorga- vernietigd worden, dan zou alle internetaansluiting neemt sterk nisaties gebruikt. Dat kwam informatie weg zijn. Daarom toe. Ook het aantal internetsites niet in de laatste plaats doordat werd er een project gestart met is enorm gestegen, in 2003 het gebruik de nodige kennis de naam ARPANET. w a r e n h e t e r o n g e v e e r vergde. De verschillende 100.000.000. programma’s hadden hun eigen opdrachtenstructuur en om Aantal internetters wereldwijd verbinding te maken met een van 1998 tot 2003 specifieke computer in het net te Het aantal internetters neemt krijgen, moeten soms ingewik- explosief toe. In Europa wordt kelde adressen worden onthou- de snelle groei onder meer den en ingetikt. veroorzaakt door de komst van mobiele telefoons waarmee je Naarmate er meer informatie kunt internetten en e-mailen. beschikbaar kwam, werden er Jaar internetters (x miljoenen) De toegang tot informatie werd ook gebruiksvriendelijkere 1998 95,43 1999 130,36 2000 voor iedereen op de wereld manieren ontwikkeld om deze 191,89 2001 250,39 2002 gemakkelijker. Men hoefde niet informatie toegankelijk te 304,26 2003 361,87 Bron langer de gecensureerde krant te maken. Zo kwamen er menuge- www.thinkquest.nl geloven. Nu kon men via andere stuurde programma’s die op media informatie tot zich Er werden enorme netwerken basis van een verzoek om Mensen zijn altijd al bezig nemen. Zo waren mensen in aangelegd tussen alle compu- bepaalde informatie het internet geweest om over afstanden met Oost-Europa al snel op de ters. Dit houdt in dat een afzochten en daarmee de elkaar te communiceren. Bood- hoogte van de openstelling van computer wel afzonderlijk kan gebruiker veel werk uit handen schappers, postdiensten, koe- de grens tussen Oostenrijk en werken van de centrale comput- konden nemen. Dit vergrootte riers en postduiven waren Hongarije in de lente van 1989 er, en mocht deze wegvallen dan het gebruikersgemak en maakte daarbij de eerste hulpmiddelen. en van de radicale veranderin- zou de informatie bewaard internet, met de vele nieuws- De telegraaf werd uitgevonden gen van de Sovjet-Unie onder blijven. Nu was dus niet alles groepen, de mogelijkheid voor in 1837 en verbeterd door leiding van Gorbatzjov. Het feit afhankelijk van de hoofdcom- e-mail en de toegang tot een Samuel Morse die met elektro- dat de communistische regimes puter. Ook werden er netwerken enorme hoeveelheid informatie, magnetische pulsen werkte en gevallen zijn, komt doordat tussen universiteiten en elektro- ook aantrekkelijk voor mensen met zijn systeem het Morse mensen sneller de veranderin- nicabedrijven gebouwd en die buiten de academische wereld. alfabet ontwikkelde. Zo´n 40 gen opmerken door de komst netwerken breidden zich snel jaar later, in 1877, werd de van de informatiemaatschappij. uit. Wetenschappers wilden Aan het eind van de jaren telefoon uitgevonden door Via internet, televisie en tele- elkaar op de hoogte houden van tachtig werden dan ook de Alexander Graham Bell. Deze foon is men overal snel van op de laatste ontwikkelingen en via eerste organisaties opgericht die o n t w i k k e l i n g e n h e b b e n de hoogte. het netwerk informatie raadple- via een modem toegang tot allemaal effect gehad op ons Sinds de komst van het gen. Internet boden. In Nederland dagelijks leven. "netwerken" en internet is er dus was XS4ALL (uit te spreken als PLAATJE 24 een hoop gebeurd. Nu kan men Gevolg zou wel zijn dat het 'access for all') een pionier op Computer Impact / - Jatwerk

Nummer 3 - Juni 2008 Jaargang 16 Infobulletin Pagina 13 dit gebied. Aanvankelijk bleef mogelijk gemaakt. vooral commerciële organisa- Met dit in gedachten ging de belangstelling beperkt tot ties. ingenieur Don Estridge in 1980 hobbyisten en hackers, maar de Een gebruiker van het www aan de slag. Estridge was sinds komst van het 'World Wide Web' hoeft geen ingewikkelde adres- Tegenwoordig heeft elk com- 1958 in dienst van IBM voordat (www) betekende een door- sen van verschillende compu- mercieel bedrijf een eigen plek hij leiding ging geven aan een braak naar een miljoenenpu- ters te onthouden en kan met de op het www, waar het informatie onderzoeksgroep van twaalf bliek. een klik over het net surfen. Het over de eigen producten of programmeurs en ingenieurs effect hiervan was dan ook diensten geeft. Niet alleen die de haalbaarheid van een merkbaar, niet alleen groeide commerciële bedrijven hebben dergelijke invoercomputer het aantal gebruikers exponent- tegenwoordig hun eigen onder de loep zou nemen. IBM ieel (in 1995 met twaalf procent websites, sinds 1995 is er sprake riep hiertoe een dochteronder- per maand), maar ook het aantal van een ware internethype. neming in het leven, Entry aanbieders van toegang tot Banken, verzekeringsmaat- Systems Division, omdat het internet steeg. De zogenaamde schappijen, omroepen, uitge- bedrijf al snel in de gaten kreeg 'access providers' bieden thuis- vers, stichtingen etc. maken dat dit project een kleine gebruikers voor een relatief allemaal hun eigen webpagi- technische revolutie zou kun- klein bedrag een abonnement na’s. Daarnaast meldden zich nen ontketenen. aan. In 1994 waren er in ook postorderbedrijven en Nederland vijf van deze provi- boeken\Cd-winkels, waar men Estridge en zijn ploeg hebben ders, in 1996 waren het er meer direct via internet een bestelling goed naar de concurrentie dan honderd. De grootste kan doen, het bedrijven van deze gekeken. Apple en Commodore daarvan was en is Planet handelingen heet E-Commerce. timmerden immers al hard aan Internet. de weg. Hoewel Silicon Valley Door te zorgen voor een Volgende keer: Computer in die dagen niet meer was dan landelijk net van inbelpunten Impact deel 6: Criminaliteit een garage achter het huis van waar iedereen tegen een lokaal (Slot) WWW Bij het www worden een paar 'Willie Wortels', zagen telefoontarief kan bellen slaag- gegevens zo geordend dat een de Planet Internet erin binnen Computer hangt van jatwerk gebruiker de informatie met een een half jaar 20.000 abonnees te aan elkaar speciaal programma, een zoge- werven. Op grond van een eigen heten 'webbrowser', snel en enquête concludeerde Planet in Computerpioniers lijken wat overzichtelijk op zijn scherm januari 1996 dat 700.000 moeite te hebben met het kijken kan krijgen. Hij hoeft hiervoor Nederlanders internet wel eens in de toekomst. Programmeur en niets anders te doen dan bezochten, waarvan 250.000 Microsoft-voorman Bill Gates verbinding te zoeken met een minimaal eenmaal per week en orakelde in 1981 pal na de zogenaamde 'web server' en zijn één- en tweemans bedrijfjes als 80.000 dagelijks. Overigens introductie van de IBM 5150 web browser te starten. Apple een gat in de markt voor vond slechts eenderde van de PC, algemeen beschouwd als de een kleine, toegankelijke privébezoeken plaats vanuit eerste pc, dat dit vernuftig Aangezien een www-browser computer. IBM en Estridge huis, tweederde gebeurde vanaf rekenwondertje wel een men- geheel grafisch is georiënteerd, wilden echter niet langer de werkplek. In de VS hebben senleven mee zou gaan. Nog kunnen niet alleen teksten in toekijken hoe in hun ogen jonge veel thuisgebruikers toegang tot geen jaar later verscheen allerlei lettertypen, maar ook avonturiers met beperkte internet via een van de 'online- Compaq met een machine die in plaatjes en afbeeldingen worden middelen een revolutie voorbe- diensten'. Volgens onderzoeken alle facetten één keer sneller getoond. De grote kracht van reidden. hadden daar eind 1995 in totaal werk verzette. Het zou de aanzet www is dat het zogenaamde al ruim 11 miljoen mensen een zijn tot een industrietak die de hyperlinks ondersteunt, die zijn Het wiel opnieuw uitvinden, dat aansluiting op het internet. Ten megabyte's en megahertzen aangegeven middels tekst in een was niet meer aan de orde voor opzichte van eind 1994 was dat oppompte tot oneindige propor- afwijkende kleur of een knop op Estridge en zijn team. Het ging een groei van 79 procent. ties. het scherm. Klikt een gebruiker er nu alleen om, de juiste Conclusie Het World Wide Web hierop, dan kan hij snel van de onderdelen op de juiste plaats te heeft voor een explosieve groei De eerste pc was nooit bedoeld ene informatiebron naar de zetten. De geheugenchip van van het internet gezorgd. De als huis-tuin-en-keuken-appar- andere springen, zonder dat hij Intel bijvoorbeeld, bestond toen groei kwam niet alleen van de aat. De personal computer hoeft te weten waar die al ruim tien jaar. Hun grootste kant van de gebruikers die moest als invoerstation de informatiebron zich werkelijk probleem was hoe al die informatie zochten. Na de toenmalige mainframe compu- bevindt. Daardoor is het is het componenten tot een geheel te opkomst van het www lijken ters, huizenhoge rekenmachines mogelijk om met een druk op de smeden. En, wat nog belangrij- ook tal van niet-academische die eind jaren vijftig hun intrede knop, van informatie op een ker was, ervoor te zorgen dat de organisaties brood in aanwezig- deden op universiteiten en grote computer in de Verenigde Staten monitor en het toetsenbord, de heid op internet te zien. Naast de bedrijven, van data voorzien. naar informatie op een computer 'ledematen' van dit invoerstati- overheid- en non-profit instel- Het moest makkelijk te bedie- in Australië te springen. WWW on, ermee konden worden lingen, die hun informatie in een nen zijn en liefst ook nog en de verschillende webbrow- aangestuurd. Uiteindelijk zodanig breed mogelijke kring goedkoop te fabriceren. sers hebben toegang tot internet kwam Estridge met de zoge- willen verspreiden, zijn dit voor een grote groep mensen naamde BIOS op de proppen, Computer Jatwerk / Agenda

14 Pagina Info Bulletin Jaargang 16 Nummer 3 - Juni 2008 een 'centraal zenuwstelsel' voor gezien, de pc nu echt zo gehouden. Op de website de pc. revolutionair? Nee. De compu- http://www.berlinc64club.de/ terpioniers uit de jaren zeventig staat een hoop leuke informatie. Toen de hardware op z'n plaats deden niets anders dan het werk Ook van eerder gehouden zat, was er allen nog software van anderen kopiëren en party's met onder andere de nodig om de machine leven in te vervolgens aanpassen. Bill uitslagen en foto's. lazen. Estridges oog viel op Bill Gates liet zich bij het program- Gates en zijn rechterhand, Paul meren van het roemruchte Allen. Deze twee nog wat besturingssysteem MS-DOS puisterige programmeurs inspireren door het werk van hadden in 1977 Micro-Soft anderen. En hij was lang niet de opgericht. Het piepkleine enige. De toon die toen werd bedrijfje mocht het besturingsy- gezet, wordt vandaag de dag ook toen nog niet te voorzien dat steem voor IBM's pc ontwikke- zonder blikken of blozen twintig jaar later alleen al in len. Het nog obscure karakter aangehouden. Je kunt er dan ook Nederland in ruim de helft van van de computerbranche liet schaamteloos rijk mee worden. alle huishoudens een op IBM IBM ook geen alternatief. geinspireerde computer zou Van 1 tot en met 3 augustus is in Apple, een jaar ouder dan Agenda staan. Lund, Zweden de LCP party. Micro-Soft, gebruikte een Deze party is voortgekomen uit geheel andere computerarchi- Op 5 juli is de Midland Amiga Voor IBM bracht die toekomst onder andere de bekende tectuur dan IBM. En Unix, het Group Meeting in Coventry, echter niet waar het bedrijf op Floppy party en is al meer dan oudste besturingssysteem, viel Engeland. De bedoeling is om h o o p t e . D e 10 jaar oud. Voor meer af omdat het niet rijmde met het c o m p u t e r m u l t i n a t i o - n a l informatie kun je eens kijken uitgangspunt van een toeganke- verkeek zich op twee bedrijven: op: lijk werkstation. Het werd dus Intel en Microsoft, dat http://lcp.c64.org/ Microsoft, dat in een mum van inmiddels het koppelstreepje tijd met MS-DOS op de proppen tussen micro en soft had Op zaterdag 16 augustus kwam. afgeschaft. Wat IBM in feite organiseert de Commodore GG deed, was het assembleren van weer een clubdag in het In augustus 1981 maakte 'Big computers met onderdelen die Trefpunt, van 10:00 tot 16:00 Blue', zoals IBM in de het betrok van hard- en volksmond zou gaan heten, het softwarefabrikanten. Toen tot dan toe geheime project Compaq en Columbia Dara in openbaar. IBM hoopte in vijf 1982 met de eerste klonen op de uur. We doen deze keer aan proppen kwamen, was IBM met Amiga en aan SID muziek en er stomheid geslagen. Beide pc's een gamewedstrijd te houden en is een knutsel en soldeer zaten van boven tot onder vol dat zoveel mogelijk mensen workshop. Alle C= en Amiga met bekende onderdelen, juist langs komen met hun Amiga fans zijn ook weer van harte ja, van Intel en Microsoft. Het Computer. Zie verder maar eens welkom! Kijk voor het laatste was het nekschot voor IBM. op hun website: nieuws op: http://commodore- http://www.home-angels.com/ gg.hobby.nl/ IBM's plaats is tegenwoordig ingenomen door bedrijven als Van 11 tot en met 13 juli is de De Silesia Party wordt voor de Dell, Hewlett Packard en low- Bunker Party in Bochum, tweede keer gehouden en is in budget fabrikanten. In pagina- Duitsland. Alle informatie over Katowice, Polen. De party start grote advertenties prijzen ze deze party is te vinden op: jaar tijd 250.000 pc's te slijten. op 18 augustus en is afgelopen hun waar aan, smijtend met jaar zeer goed bezocht. Helaas Critici riepen na de lancering technische termen waar Bill smalend wat iemand met een is de website: Gates in 1981 alleen van kon Http://silesiaparty.pl/ alleen in IBM-apparaat moet zonder dromen. De software van aansluiting op een mainframe- Microsoft bestuurt bijna negen- http://www.bunkerparty.org/ computer. Rond de kerst van tig procent van alle pc's in de Het is een pure 8 bit party en 1981 waren er echter al dertig- wereld en Intel bakt zijn chips wordt georganiseerd door de ons duizend van verkocht. Twee jaar met zulke snelheden dat dit de welbekende Dienstagstreff het Pools, vooral jammer omdat later waren dat er achthonderd- overige onderdelen in een pc Club. het een mooie en uitgebreide duizend. Voor 3000 dollar per bijkans doet smeulen. stuk waren het echter niet alleen site is. Op 25 juli wordt in Berlijn weer de bedrijven die de stap Twintig jaar pc-geschiedenis is de zogenaamde BCC party waagden, ook de consument, vergelijkbaar met het opvoeren opgewarmd door de reclame- van een brommertje: snel, campagne, wilde dit wonder wel sneller, snelst. Is, achteraf eens zelf meemaken. Toch was Interview

Nummer 3 - Juni 2008 Jaargang 16 Infobulletin Pagina 15

Deze keer hebben we een bijzonder dubbel interview. Geen clubleden maar met Mrs. and Mr. Atari: Sandra en Sijmen.

Wat is jullie leeftijd, opleiding in Utrecht gestaan om te helpen ik op een gegeven moment met Sandra: oeps, zie ook mijn en achtergrond? bij Bonami die daar een stand mijn ogen dicht kon spelen. Ook vorige antwoord. Ik had al jaren Sijmen: 42, Mavo en HBO had, zaterdag weer vroeg op en probeerde ik games uit boekjes een LCD spelletje van Gakken, Chemie aangevuld met een naar het E-jagfest in Duitsland, in te typen, maar vaak stond daar Jumping Boy, die ik grijs had cursus Rubber en Kunststof waar het ook weer een beetje een fout in, dus was het eerst de gespeeld, en ik was bij mijn zus Technologie, ik werk als laat is geworden omdat het zo fout opsporen (leer je wel wat in Zandvoort altijd al te vinden Procestechnoloog bij Hevea gezellig was, en dan zondag om van) en dan niet kunnen opslaan in de Arcadehal aan de Raalte (laarzenfabrikant) 5 uur op en om 8 uur weer in want ik had er geen drive of overkant, dus dachten mijn Sandra: 38, Mavo, Secretaresse- Utrecht op Gameplay zijn. taperecorder bij... ouders dat een computer wel opleiding, Boekhouden PDB en Gelukkig vinden we dat allebei een goed idee was. MBA, ik werk als administra- l e u k ! Wat doe of deed je er mee en tief/ financieel medewerkster bij waarom? Heb je nu nog veel soorten een woonwinkel in Ruurlo. Wanneer ben je voor het eerst Sijmen: Allereerst heb ik er op Atari computers? Of heb je We kennen elkaar deze Kerst 21 in aanraking gekomen met leren programmeren. Tijdens ook nog andere merken? Heb jaar en zijn nu ruim 18.5 jaar een Atari computer en wat mijn schooltijd heb ik de Atari je thuis een eigen hoek of getrouwd was het er voor één? een moeilijke electronenbaan kamer waar je je verzameling . Sijmen: In mijn jeugd wilde ik laten berekenen van een atoom, hebt staan? Zo ja, hoe ziet het Kunnen jullie iets bijzonders altijd graag een computer alleen om te zien hoe deze er in er uit en welke dingen zoek je over jezelf vertellen? hebben, maar nooit van mijn 3D uitzag. Dit was een nog. Zo nee, zou je dit wel Sijmen: Tja, ik ben gewoon ouders gekregen. Tot het complexe berekening waar de willen hebben? mezelf. Om iets bijzonders over moment dat ik een studiebeurs Atari meer dan een dag mee Sijmen: Ja, ik heb een eigen je zelf te zeggen is moeilijk. kreeg. Deze ging direct op aan bezig was………. Daarna Atari-kamer. Daar staan onge- Misschien dat het bijzonder is een Atari 800XL welke net uit allerlei zelfgemaakte hardware veer wel alle 8 bit Atari compu- dat ik het leuk vind om Atari's te was gekomen in Nederland. Ik projectjes met electronica voor ters die er bestaan. Met Atari ST verzamelen? geloof dat ik er toen 1499 de fun. Zoals een hand-scanner heb ik geen band. Hier had ik Sandra: eehhh, dat we het liefst gulden voor betaald heb. Dat (lampje, fotocel en een lens), een aardige verzameling van, de hele dag samen gamen en was in 1982 toen ik 17 was. Niet later geautomatiseerd met maar vanwege ruimte gebrek helaas moeten werken om dat te lang daarna heb ik een diskdrive technisch lego. Een serieel- weggegeven aan een andere betalen ;-) aangeschaft (een cassette >parrallel-interface, highspeed liefhebber. Naast Atari verza- Bijzonder is dat we gelukkig recorder heb ik nooit gehad) (1.5Khz 8bit) AD-converter en mel ik een beetje Commodore hetzelfde zijn. Wij kunnen een voor nog eens 1000 gulden. een Eprom-brander. Als laatste (vic-20, 64, 16 en 128), Philips heel weekend beurzen aflopen, Sandra: Ik geloof dat ik 14 jaar heb ik een IDE-interface Videopac, Vectrex. Van Atari zoals het afgelopen weekend het was. Ik kreeg van 'Sint' een Atari bedacht, welke momenteel wil ik nog graag de Cosmos geval was: vrijdag op Gameplay 600XL met Space Invaders die wereldwijd bekend is. hebben en de Jaguar VR-helm. Interview

16 Pagina Info Bulletin Jaargang 16 Nummer 3 - Juni 2008

Maar hiervan zijn alleen retrodagen en die willen deze prototypes uitgekomen, dus 'fat oude systemen ook allemaal chance'. hebben. Sandra: We hebben zo`n beetje alle Atari computers die er zijn Jullie hebben zelf ook veel uitgebracht. We hadden ook heel invloed op de retro game en veel ST`s maar die konden we computergemeenschap. Wat niet meer kwijt in huis en doen jullie zoal om hier enige hebben ze weggegeven. Sijmen invloed op uit te oefenen? heeft z`n Atari kamer en verder Sijmen: We proberen zoveel staat alles door het hele huis. Het mogelijk om aanwezig te zijn op staat bomvol, maar we hebben evenementen, zodat mensen nog wel een hoekje waar geen zien dat we gepassioneerde computer staat hoor...We verzamelaars zijn (en niet alleen hebben ook nog andere merken met onze dubbele verzameling zoals Videopac, Vectrex, Nes, lopen te leuren om deze aan de Snes, Commodore, Coleco en man te brengen). We vinden het ook de nieuwere systemen als leuk om met medeverzamelaars blad I-Life (ter ziele na 3 club in Duitsland: Abbuc (= Wii en PS2. te praten over nieuwe aanwin- magazines) die ons op het Atari Bit Byter User Club). Die sten, leuke koopjes en weetjes. internet had gevonden. heeft 1x per jaar een bijeen- Heb je enig idee hoe het komt Dit leidt volgens mij tot een komst. dat het retro gebeuren zo wederzijdse interesse, zodat we Wat vond je van de retroda- populair is? elkaar vaker per jaar zien en/of gen in het Trefpunt? En van de Heb je enig idee hoe het komt Sijmen: Niet echt, maar ik denk opzoeken! andere retrodagen? Wat vind dat de Commodore 64 nog dat het de nostalgie is die deze Sandra: Volgens mij niet zo je van de Commodore Club? steeds zo populair is? apparaten uitstralen. Het is heel veel, maar wij willen graag Sijmen: De retrodagen in het Sijmen: Net zoals met de Atari? breed wie naar deze dagen overal bij zijn en vooral niets Trefpunt zijn altijd leuk. Vooral Het is een simpel straightfor- komen. Van tieners die zo'n missen. Het is ontzettend om dat het niet commercieel is ward systeem dat open staat om 'vette' console willen hebben, tot gezellig om op beurzen en opgezet. Over de Commodore- geprogrammeerd te worden, ouders die het gevoel van game-events te zijn en om club zelf weet ik te weinig om zonder beperkingen die je vroeger willen herleven. iedereen weer 'ns te spreken en een oordeel te hebben. Andere opgelegd krijgt van een PC. Sandra: Waarschijnlijk omdat te gamen. retrodagen zijn sterk in Sandra: Waarschijnlijk omdat je de 'oudere jongeren' ermee Wij worden ook steeds vaker opkomst, maar ik merk wel dat er, net als de Atari, op kan opgegroeid zijn. Die hebben nu uitgenodigd voor gaming- deze voornamelijk commercieel programmeren en mee kan het geld om alle systemen aan te weekenden, vooral in Duits- in opzet zijn. Natuurlijk hebben klooien. Sijmen zit ook altijd te schaffen die er toen waren. Op land. En volgend jaar gaan we jullie de Commodore-gebrui- bakken en te braden in z`n Gameplay was trouwens een denk ik naar het E-Jagfest in kersdagen, waar je naar harte- (backup) Atari. En de spellen jochie van ca. 15; hij keek z`n Engeland, en zo wordt het lust kan gamen en praten met zijn ook nog steeds heel leuk om ogen uit in het Bonami museum steeds meer. Mensen zoeken ons medeverzamelaars. Helaas zijn te spelen. en sprak de woorden: "wow, heb ook op, zoals het tv-programma er geen Atari-gebruikersdagen ik dit allemaal gemist!" 'Gammo'. Zij hadden over ons meer in Nederland te vinden, Volg je alle nieuwe ontwikke- Erg grappige opmerking. Die via Dave van de Gameover shop hiervoor gaan we speciaal 2x per lingen nog. Bij Commodore generatie zie je ook al op in Amsterdam gehoord, en het jaar naar Duitsland. heb je bijvoorbeeld de Amiga Sandra: Ik vond de allereerste One/OS4, Pegasos, C= One, retrodag in het Trefpunt erg C64DTV, de eVIC en mPET, geslaagd. Wij waren daarvoor al Minimig, de 1541-III, 1541 naar retrodagen in Duitsland Ultimate en dergelijke. Is er geweest, (Frankfurt 2001) maar ook een soortgelijke ontwik- dit was de eerste in Nederland. keling bij Atari waarneem- Sindsdien zijn er vele beurzen baar? Hoe kijk je tegen deze per jaar waar we ook staan. De nieuwe ontwikkelingen aan? Retrodag die jullie nu doen vind (als je hier tenminste wat van ik ook erg leuk omdat het niet af weet). om het verkopen gaat maar om Sijmen: Ja. Het is interessant alle oude, speciale en zeldzame om te zien wat men met de spullen te laten zien. hedendaagse technologie kan Commodore Club: Het is leuk doen en dit middels een dat jullie zo aktief zijn in het interface toe te passen op deze organiseren van bijeenkomsten oude computers. Hoofdzakelijk en workshops etc. Helaas is er worden er uitbreidingen geen Atari club in Nederland, uitgebracht die op de seriele maar we zijn wel lid van de Atari poort (SIO) of als module Interview / Gamingkoorts / Humor

Nummer 3 - Juni 2008 Jaargang 16 Infobulletin Pagina 17

(cartridge) werken. Voor de tijd en medewerking aan dit zijn puzzelgames (51 procent) (viWTA) keek echter nauwe- Atari 8bit zijn onder andere dubbel interview! veruit de populairste soort. Maar lijks naar gedrag, omdat het met USB-cartridge, SIO-to-USB, Sijmen: Geen dank! hij ziet deze categorie niet alleen zijn rapport vooral wilde zorgen SIO-to-CF, SIO-to-IDE en Sandra: Always a pleasure! terug bij oudere spelers. dat er in de politiek een “sereen, MyIDE ontwikkeld. Daarnaast “Eigenlijk zijn deze games vaak open debat over gamen” kon worden er oude uitbreidingen Gamekoorts een variant van ouderwetse plaatsvinden zonder terug te opnieuw uitgebracht met spellen als Triviant en ze zijn vallen op stereotypen. goedkeuring van de orginele Drie op de vier Nederlanders is populair over de hele linie van ontwikkelaar. Drive-upgrades besmet met gamingkoorts. de bevolking”, zegt hij. Ze zijn Of Nederlandse politici thuis zoals speedy en happy zijn hier Het spelen van computergames vooral te vinden op websites veel achter de spelcomputer voorbeelden van, maar ook een begint een Nederlandse volks- waar deze zogenoemde casual zitten, werd bij het Nationaal freezer-cartridge voor de sport te worden. Uit het games gratis zijn te spelen. Gaming Onderzoek 2008 niet computer zelf. Zelf ben ik een Nationaal Gaming Onderzoek Volgens de TNS NIPO- bekeken, maar feit is wel dat tijdje aan het telnetten geweest Nederlanders gemiddeld vier met mijn Atari middels een IP- uur per week besteden aan modem emulator. Zo zit je met gaming. Daarmee is het meer in Atari op het internet, geconnect trek dan het lezen van kranten met een billboard lekker te en tijdschriften, waaraan BBSen….. gemid-deld minder dan vier per Sandra: Duhhh pardon? Ik zal week wordt gewijd. me de volgende Commodore/ Retro Game & Computerdag Humor dag op de hoogte brengen van wat hierboven staat...;-) Er zijn Engels voor experts! wel wat Atari ontwikkelingen, Drie Zwitserse krengen van maar daar weet Sijmen meer van heksen, die transsexuele af. Zo is er natuurlijk zijn MyIde Zwitserse krengen van heksen en is er een Freezer uitgebracht wilden zijn, willen naar drie en een USB-poort-adapter voor Zwitserse swatch horloge XL. knoppen kijken. Welk Zwitsers kreng van een heks, die een Heb je nog ideeën voor de transsexueel Zwitsers kreng van toekomst en zijn er nog andere een heks wilde zijn, wilde naar 2008 blijkt dat bijna driekwart onderzoeker is vooral de dingen die je wilt gaan doen? welk Zwitsers swatch horloge van de bevolking wel eens een PlayStation 2 een tijdslurper, Sijmen: Ik heb me voorgeno- knopje kijken. spel opstart. Het onderzoek, dat gevolgd door de Nintendo DS en men om ooit zelf een game te TNS NIPO en Newzoo op poten de Wii. Paashuis denkt dat de schrijven voor de Atari. Dat die Three swiss witch-bitches, hebben gezet, nam vijfduizend goedkope prijs van de PS2- er gaat komen is zeker, ik weet which wished to be switched Nederlanders onder de loep. spellen en het beweeglijke alleen nog niet wanneer en wat swiss witch-bitches, wish to Niet alleen jongeren brengen karakter van de Nintendo- voor een game het gaat worden. watch three swiss swatch watch veel tijd achter de spelcomputer consoles de oorzaak zijn van Daarnaast zit ik nog steeds vol switches. Which swiss witch- hun succes. Hij ziet vooral ideeën en uitwerkingen om een bitch which wishes to be a e zogenaamde 'bewegingsgames' switched swiss witch-bitch, 2 generatie OS te schrijven die voor laatstgenoemde console de wishes to watch which swiss het MyIDE interface nog beter komende jaren een hit worden. ondersteund dan het OS dat ik swatch watch switch? momenteel verspreid. Eerste keer Sandra: Ik zou ontzettend graag Paashuis zegt dat het de eerste games willen maken op de XL, keer is dat op deze schaal een maar dan moet ik eerst heel wat onderzoek is uitgevoerd naar het boeken doorkauwen en het nog gamegedrag van Nederlan-ders. begrijpen ook...Weinig kans TNS NIPO ging “op een rustig dus. Verder nog meer game- moment in de zomer” aan de events en gaming-weekenden slag en kwam erachter dat er bijwonen en eindelijk een keer door. Van de deelnemers van zowel in Nederland als omlig- w e e r M U L E s p e l e n e n vijftig jaar en ouder blijkt 57 gende landen nauwelijks infor- Riverrescue en Spy vs. Spy en procent wel eens te gamen. Ter matie te vinden is. België deed Guitar Hero 2 uitspelen zodat vergelijking: tussen 8 en 18 jaar zijn eerste stappen op dit gebied we 3 kunnen kopen en Raving ligt dit percentage op 95 toen eind 2007 'Games in Rabbids een keer afmaken...en procent. Vlaanderen' het levenslicht zag. en en... Het Vlaams Instituut voor Volgens Bart Paashuis van Wetenschappelijk en Techno- Ik wil jullie bedanken voor de marktonderzoeker TNS NIPO logisch Aspectenonderzoek Supercomputers / Kluis / Marktplaats / Humor

18 Pagina Info Bulletin Jaargang 16 Nummer 3 - Juni 2008

Supercomputers gen pér seconde - eraan geloven. Brandkast op wieltjes beschermt uw notebook De snelste computer van Groot- Het NASA-project om een Brittannië werd vorige maand nieuw supersnel rekenmonster Of het nu gaat om uw laptop, aan de wereld getoond. 'Hector' te bouwen heet Pleiades. De mp3-speler of de kostbare staat voor high-end computing technologische fundering wordt Commodore 65, hebbedingetjes terascale resource en kan 63 geleverd door Intel en SGI, dat voor onderweg zijn ook biljoen berekeningen per secon- al eerder supercomputers voor interessant voor dieven. Het is der Goot zag steeds beter door de maken. Dat is evenveel als dus niet overbodig om alles de trucs van Marktplaats- twaalfduizend gewone compu- veilig op te bergen, in een zwendelaars heen en besloot ters. Het toestel is daarmee maar draagbare brandkast bijvoor- een forum op te zetten om zijn liefst vier keer zo snel als zijn beeld. voorganger. kennis te delen. Volgens de man komt de grootste handelssite De Steelbag is zo'n veiligheids- van Nederland om in de De megamachine staat in een koffer. Met een slot en een advertenties en trekt dat de onderzoeksruimte van de uni- aluminium omhulsel beschermt nodige boosdoeners aan. “Ik wil versiteit van Edinburgh en gaat hij uw waardevolle eigendom- een duidelijke plek hebben waar de volgende zes jaren in totaal men onderweg. Een stalen kabel bezoekers van Marktplaats 113 miljoen pond (of 150 zorgt ervoor dat u de koffer in de het ruimteagentschap bouwde. terechtkunnen bij oplichting of miljoen euro) kosten. Volgens auto of op de trein gerust Pleiades zal onder meer ingezet het vermoeden daarvan”, zegt het Edinburgh Parallel Compu- onbewaakt kunt achterlaten. ting Center (EPCC), dat de worden voor het simuleren en hij. modelleren van toekomstige Voor die zekerheid sleurt u wel onderzoeksruimte beheert, gaat telkens een tas mee die leeg zo'n ruimtemissies. Van der Goot weet dat er meer Hector een cruciale rol spelen in drie kilogram weegt. wetenschappelijk onderzoek. fora zijn over online oplichting, Ambitieus maar haalbaar maar vindt dat een site als De koffer komt in vier model- Tien petaflop per seconde is een Marktplaatsoplichting.nl hoog- De rekenkracht van de computer len, gaande van de Compact- zeer ambitieus doel, maar is nodig is. “Oplichting is een zal overigens nog toenemen. Zo versie voor 155 euro, tot twee wellicht haalbaar in vier jaar. De probleem dat niet altijd even plannen de onderzoekers dat grotere Business-modellen van rekenkracht van supercompu- doortastend en accuraat door Hector tegen oktober 2009 maar 329 en 415 euro. Voor de echte liefst 250 biljoen berekeningen ters neemt immers fenomenaal Marktplaats wordt aangepakt”, per seconde (250 teraflops) kan snel toe. Nog niet zo lang vindt de beheerder. Wanneer maken. In de jaren die daar op geleden konden alleen de nodig neemt hij contact op de volgen moet dat cijfer nog meer allersnelste computers ter site, maar hij ziet zichzelf niet stijgen. De Britse supercompu- wereld tientallen teraflops als een buurtwacht die om de ter is daarmee best indrukwek- behalen. Inmiddels is de haverklap naar het Openbaar kend, maar krijgt volgens wereldkampioen - het reken- Ministerie stapt. ”Dit is een top500.org pas een zeventiende monster BlueGene/L van het juridische stap die de gedu- plaats op de wereldranglijst van Amerikaanse ministerie van peerde zelf moet maken”, zegt supercomputers in de wereld. Energie - in staat om bijna een hij. “Uiteraard stellen wij alle halve petaflops te halen. gegevens beschikbaar voor Ook het Amerikaanse ruimtea- wereldreiziger is er ook de instanties als die daar om gentschap wil in de komende Het is dan ook zeer waarschijn- Steelbag Traveller. Hiermee vragen.” jaren aanzienlijk meer reken- lijk dat de NASA niet de eerste krijgt u voor 489 euro nog een kracht. Het doel is volgend jaar zal zijn met een supercomputer maatje extra met speciaal Van der Goot wil voorkomen de petaflopbarrière te doorbre- met een piekvermogen van een handvat en wieltjes fungeert als dat verdachte handelaren petaflop. In juni wordt de melkkoe. zomaar aan de schandpaal volgende editie van de top 500 worden genageld. “Wij probe- van snelste computers ter Marktplaats krijgt ren altijd contact te zoeken met wereld gepubliceerd. De ver- onafhankelijk forum tegen een vermoedelijke oplichter, wachtingen zijn hoog dat daar al oplichting zodat deze zijn of haar verhaal een eerste petaflop-rekenmon- kan geven en een oplossing kan ster de rangschikking zal Klanten van Marktplaats die bieden”, verklaart de forumbe- aanvoeren. geen spoor van hun geld of heerder. aankoop meer terugzien, kun- Mogelijk gaat de nummer-1- nen vanaf vorige maand terecht positie naar de RoadRunner- op het forum Marktplaatsop- computer, die in het Los Alamos lichting.nl. Ook verdachte National Laboratory voor de handelaren kunnen hier hun Amerikaanse Defensie bereke- zegje doen. ken. Tegen 2012 moet de muur ningen rond nucleaire reacties van tien petaflops - ofwel gaat uitvoeren. tienduizend biljoen berekenin- Marktplaats-veteraan René van Retroadvertentie

Nummer 3 - Juni 2008 Jaargang 16 Infobulletin Pagina 19 Sega / Sudoku / Colofon

20 Pagina Info Bulletin Jaargang 16 Nummer 3 - Juni 2008

Fan vindt prototypes Sega- daglicht te zien, maar zo nu en Minpuntje: de meeste gegevens Colofon spelletjes terug dan komt er toch eentje op het uit de back-up zijn gecodeerd of o p g e s l a g e n i n v r e e m d e Wie herinnert zich nog de Sega bestandsformaten, die eerst nog Uitgave: HCC Commodore Megadrive-spelconsole? Begin ontcijferd moeten worden. Drx Gebruikers Groep jaren negentig was deze voorva- hoopt daar tegen 23 februari der van de PlayStation en de Wii mee klaar te zijn. Eindredactie: erg populair binnen Europa en Ron van Schaik de VS. Nostalgici en fans van Sonic-fans verenigen al jaren [email protected] Sonic, het blauwe Sega-egeltje, hun krachten in de zoektocht kunnen binnenkort alvast hun naar prototypes en verloren Vormgeving en alyout: kindertijd herbeleven. gegane levels van de Sega- Jan Klooster spelletjes, niet zonder succes. [email protected] Drx, een lid van de Sonic Retro internet terecht. Een bekend Ook aan deze recente verzame- Forums, heeft naar eigen zeggen voorbeeld is de Simon Wai ling prototypes van Drx zijn Interviews & nieuws: onlangs een goudmijn aan oud Sonic 2 Beta, die naar verluidt jaren speurwerk en gulle dona- Ron van Schaik Sega- spelmateriaal in handen w e r d g e s t o l e n o p e e n ties van fervente Sega-liefheb- [email protected] gekregen. Om hoeveel spelma- speelgoed-beurs in 1992 en bers voorafgegaan. teriaal het precies gaat is niet recent teruggevonden is op een Adverteren: duidelijk, maar op http://foru Chinese website. Hackers Sinds 2001 produceert Sega Wilt u adverteren in het INFO ms.sonicretro.org/ staat dat gebruiken deze bèta om te geen spelconsoles meer, na BULLETIN, vraag dan naar de sinds eind februari het 'Sonic onderzoeken hoe het spel tegenvallende resultaten in de mogelijkheden en de actueel The Hedgehog'-prototype indertijd voor de Sega Megadri- strijd met concurrenten als geldende tarieven. Neem hier- beschikbaar is. ve ontwikkeld werd. Sony, Nintendo en Microsoft. voor contact op met: Ron van Het bedrijf focust zich nu op het Schaik Een prototype is een testversie Drx vond zijn prototypes terug ontwikkelen van multiplatform- : [email protected] van een game die wordt gebruikt in een back-up van de databases games, met als recent voorbeeld om bugs op te sporen en te van de Sega of Amercia- het spel The Golden Compass, Het HCC Commodore GG rapporteren. Normaal krijgen kantoren, goed voor een jaar aan dat uitkwam in december vorig INFO BULLETIN is gratis deze prototypes nooit het data uit de periode 1993-'94. jaar. voor leden van de HCC Com- modore Gebruikers Groep en verschijnt zes keer per jaar. De distributie wordt verzorgd tijdens de gebruikersdagen van onze GG. Niet leden kunnen dit bulletin ontvangen op deze dagen tegen betaling van € 3,00.

Overname of vermenigvuldi- ging van artikelen uit deze uitgave is niet toegestaan zon- der de uitdrukkelijke toestem- ming van het bestuur. Toege- zonden stukken blijven eigen- dom van onze GG en kunnen tevens worden opgenomen op onze website. Aan de inhoud van deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend.