Zal£!:cznik do Uchwaly Nr IXl60/2015 Rady Gminy Wieczfnia Koscielna z dn ia 29 grudnia 2015 roku

GMINA WIECZFNIA KOSCIELNA

STRATEGIA ROZWOJU LOKALNEGO GMINY WIECZFNIA KOSCIELNA NA LATA 2016 - 2022

Wieczfnia Koscielna 2015 r. Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

Spis tresci

1. Wstyp I.I.Ceiopracowania 4 I.2.Przedmiot opracowania 5

2. Charakterystyka Gminy Wieczfnia Koscielna 2.1 Cechy charakterystyczne polo zenia geograficzno - przestrzennego 6 2.2 Charakterystyka element6w srodowiska przyrodniczego 10 2.3 Charakterystyka element6w dziedzictwa kulturowego 14 2.4. Struktura samorz'!du terytorialnego 15 2.5. Wsp6lpraca zagraniczna 15

3. Demografia 3.1.0g61na charakterystyka proces6w demograficznych 16 3.2 Charakterystyczne cechy demografii gminy 17

4. Infrastruktura techniczna 4.1 Drogi publiczne 17 4.2 Transport publiczny 19 4.3 Elektroenergetyka, gazownictwo, cieplownictwo 19

5. Infrastruktura spoleczna 5.1 Oswiata i wychowanie 21 5.2 Kultura 22 5.3 Sport 23 5.4 Ochrona zdrowia 24 5.5 Pomoc spoleczna 25 5.6 Bezpieczenstwo publiczne 28 5.7 Organizacje pozarz'!dowe 29

6. Ochrona przyrody, krajobrazu i srodowiska 6.1 Ochrona przyrody i krajobrazu 30 6.2 Gospodarka wodno-sciekowa 33 6.3 Gospodarka odpadami stalymi 35 6.4 Ochrona przed halasem 36 6.5 Zagrozenia nadzwyczajne 36

7. Gospodarka i rynek pracy 7.1 Podmioty gospodarcze 36 7.2 Charakterystyczne cechy funkcji gospodarczych 38 7.3 Bezrobocie i rynek pracy 38

8. Rolnictwo 8.1 Warunki agroprzyrodnicze 39 8.2 Warunki spoleczne, techniczne, ekonomiczne rolnictwa 42

2 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 2022

9. Turystyka i rekreacja 9.1 Opis turystyczny grniny 43 9.2 Szlaki turystyczne 44

10. Lista zadan obejrnujqcych poprawy sytuacji na terenie 45 Grniny Wieczfnia Koscielna

II. Realizacja zadan i projektow 52 12. Planowane zadania inwestycyjne 58 13. Oczekiwane wskainiki osiqgniyc Strategii Rozwoju Lokalnego 60 Grniny Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

14. Misja Grniny Wieczfnia Koscielna 62 15. Dochody i wydatki budZetu 64

16. System wdrazania planu 62

3 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

1.WST~P

1.1.CEL OPRACOWANIA

Celem niniejszego opracowania jest sformulowanie "Strategii Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022". Niniejszy dokument jest kontynuacjil wczesniejszej strategii, a zarazem uzupelnieniem obowiilzujilcych program6w gminnych. W pracy nad opracowaniem mnIeJszego dokumentu zastosowano metodykl( analizy zebranych danych (pierwotnych oraz wt6mych) oraz informacji niezbl(dnych do opracowania raportu o stanie Gminie Wieczfnia Koscielna. Przedstawiono informacje z G16wnego Urzl(du Statystycznego, wyniki raport6w i analiz regionalnych, opracowan programowych Gminy Wieczfnia Koscielna, sprawozdan Osrodka Pomocy Spolecznej, zasob6w historycznych i kulturowych Gminy Wieczfnia Koscielna. Zebrane dane zostaly poddane analizie SWOT i staly sil( podstawil do zidentyfikowania obszar6w problemowych oraz opracowania cZl(sci strategicznej, czyli wskazania rozwiilzan, kt6re powinny w pozytywny spos6b wplynilc na ograniczenie tych problem6w. Strategia dotyczy przedzialu czasowego siedmiu lat, zgodnych z faktycznym okresem wydatkowania srodk6w pochodzilcych z funduszy pomocowych UnH Europejskiej. W tym czasie realizatorzy strategii, wszystkie podmioty zaangaZowane w dzialania na rzecz gminy powinny wykorzystac potencjal funduszy unijnych. Realizacja dzialaii zaproponowanych w dokumencie wymaga udzialu wielu podmiot6w nie jest to dokument, kt6ry stanowi program dzialaii tylko samorzildu lokalnego, a scislej Gminy Wieczfnia Koscielna. Uczestnicy Zycia spolecznego, to pr6cz administracji pUblicznej (w tym jednostki organizacyjne gminy) organizacje spoleczne, przedsil(biorcy, a takze kazdy z mieszkaiic6w. Opracowanie Strategii Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna w latach funkcjonowania funduszy pomocowych umozliwi pozyskanie srodk6w finansowych na realizacjl( priorytetowych zadaii takich jak:

» Budowa lub modemizacja urzildzen do odprowadzania i oczyszczania sciek6w, » Budowa lub modemizacja urzildzen zaopatrzenia w wodl( i poboru wody, » Wykorzystanie odnawialnych ir6del energii, » Poprawa jakosci powietrza, » Gospodarka odpadami, » Przeciwdzialanie powodziom, » Budowa lub modemizacja drog gminnych i powiatowych 0 znaczemu lokalnym, » Kompleksowe uzbrojenie terenu pod inwestycje, » Budowa lub modemizacja lokalnej bazy kulturalnej i turystycznej.

4 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

1.2.PRZEDMIOT OPRACOWANIA

Przedmiotem opracowania jest:

);;>- Aktualna sytuacja spoleczno - gospodarcza na terenie Gminy Wieczfnia Koscielna,

);;>- Zadania polegajl.1ce na poprawie sytuacji na danym obszarze,

);;>- Realizacja zadaii i projekt6w inwestycyjnych w okresie 2016 - 2022,

);;>- Powi~zanie projekt6w z innymi dzialaniami realizowanymi w regionie,

);;>- Oczekiwane wskainiki osi~gniyc Strategii Rozwoju Loka1nego,

);;>- Misja Gminy Wieczfnia Koscielna,

);;>- Plan finansowy na lata 2016 - 2022,

);;>- System wdraiania i sposoby monitorowania.

5 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfuia Koscielna na lata 2016 2022

2. CHARAKTERYSTYKA GMINY WIECZFNIA KOSCIELNA

2.1 CECHY CHARAKTERYSTYCZNE POLOZENIA GEOGRAFICZNO PRZESTRZENNEGO

Polozenie geograficzne

Gmina Wieczfnia Koscielna polozona w p61nocno-wschod!liej czysci Powiatu Mlawskiego zajmuje 119,81 km2, co stanowi 10,23 % og6lnej powierzchni powiatu. Gminy zamieszkuje ok. 4.222 mieszkanc6w (wedlug danych na dzien 31 grudnia 2014r.), tj. 5,7 % og6lnej liczby ludnosci powiatu (7 miejsce pod wzglydem zaludnienia wsr6d 9 gmin wiejskich powiatu) i ok. 0,08 % ludnosci Wojew6dztwa Mazowieckiego. Gmina Wieczfnia Koscielna graniczy z gminami:

Ilowo (Powiat Dzialdowski) Janowiec Koscielny (Powiat Nidzicki), nalez/lcymi do Wojew6dztwa Warm insko-Mazurskiego oraz z gminami w Powiecie Mlawskim: ~ Szydlowo, ~ Dzierzgowo, ~ Mlawa

6 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

W granicach gminy znajduj,! siy 24 solectwa. Najwiyksz,! pod wzglydem zaludnienia miejscowosci,! S,! Uniszki Zawadzkie, ktore licz'! 572 mieszkancow. Osrodek gminny - Wieczfnia Koscielna liczy 346 osoby i zajmuje 5 miejsce wsrod miejscowosci gminy pod tym wzglydem. Wiyksz,! ilose mieszkancow posiadaj,! jeszcze Windyki - 487, Grzebsk - 404 i Kuklin - 397. Gmina lezy w zasiygu oddzialywania Miasta Mlawa. Odleglose osrodka gminnego od miasta wynosi ok. 11 km. Dobre komunikacyjne powi(fZanie drogowe zapewnia, za posrednictwem drog powiatowych i gminnych, droga krajowa nr 7 (Gdansk - Warszawa - Krakow - Chyzne) oraz magistrala kolejowa E-65 (Gdansk - Warszawa). Odleglose do dworca kolejowego w Mlawie z najdalej polozonej miejscowosci - Grzebsk wynosi ok. 20 km. Wiod'!c'! funkcj,! gminy jest rolnictwo rozwijaj,!ce siy na bazie gospodarstw indywidualnych. Wynika to z dotychczasowego charakteru zagospodarowania terenu gminy jak rowniez z uwarunkowan sprzyjaj,!cych rozwojowi tej funkcji.

Uksztaltowanie powierzchni

Zgodnie z podzialem fizyczno-geograficznym J. Kondrackiego Gmina Wieczfnia Koscielna lezy w makroregionie Nizina Polnocnomazowiecka, w polnocnej czysci mezoregionu - Wzniesienia Mlawskie. Typem rzezby, Wzniesienia Mlawskie, przypominaj,! mlody krajobraz pojezierny, chociaz brak tu jezior. Kulminacje terenu zwi,!zane s,! z zasiygiem najmlodszego stadialu zlodowacenia srodkowopolskiego, zwanego stadialem Mlawy. Dominuj,!cym elementem rzezby terenu sf! wzgorza i waly moreny czolowej zajmuj,!ce w wiykszosci zachodnif! i srodkow'! czyse gminy. Polozone s,! na wysokosci 165 - 200 m n.p.m. i charakteryzujf! siy one nachyleniem stokow rZydu 5,10% (lokalnie wiykszymi). Wsrod nich wyroi:nie mozna dwa odrybne waly morenowe: wschodni i zachodni, rozciyte dolin,! rzeki Wieczfnianki. Przebieg ich zblizony jest do poludnikowego, a rzezba zdecydowanie odroi:nia siy od moren 1ezf!cych w poludniowej czysci gminy. W okolicach miejscowosci: Zalyze, Pogorzel i Grzybowo wystypujf! pojedyncze (odizolowane) wzgorza moreny czolowej polozone na wysokosci 137­ 140 m n.p.m. 0 nachyleniach zboczy glownie 5 - 10%. Wzdluz wzgorz i walow moreny czolowej, po ich wschodniej i zachodniej stronie rozci,!ga siy zajmujf!c niewielkie powierzchnie wysoczyzna morenowa pagorkowata, utworzona w czasie recesji lodowca. Polozona jest na wysokosci 150 ­ 165 m n.p.m., charakteryzuje siy spadkiem terenu glownie do 5% (lokalnie do 10%). Powierzchnia jej jest dose urozmaicona, wystypujf! tu liczne izolowane pagorki oraz dolinki ciekow i zaglybien.

7 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 2022

W poludniowo-wschodniej czysci gminy w strefach licznych ciek6w wystypujll zaglybienia i obnizenia, romej wielkosci i ksztaltu. CZysc z nich powstala w wyniku nier6wnomiemej akumulacji materialu moreny dennej, czySC w wyniku p6zniejszego wytapiania siy bryllodu.

Na terenie gminy wystypujll znacz~ce deniwelacje terenu, dochodz~ce do 62 m. Najwyzsze wzniesienia 0 wysokosci 199,9 m n.p.m. znajduj~ siy w pomocno­ zachodniej czysci gminy, na poludniowy zachod od miejscowosci Turowo. Najnizej polozone obszary na wysokosci 137,9 m n.p.m. znajduj~ siy w dolinie rzeki Orzyc, w p61nocno-wschodniej czysci gminy.

Gmina Wiecifnia Koscielna wykonuje swoje zadania na obszarze 11.981 ha na 2014 r., a w tym:

Lp. Rodzaj uzytku Powierzchnia w ha Struktura w % 1. ruzytki rolne 9382 78,32 2. Las i grunty Iesne 2078 17,34 3. Pozostale 521 4,34 L'lcznie 11 981 100,00 r6dto: Urz d Gminn Wieczfnia Koscielna

I • u:iytki rolne .Iasy 0 pozostaJe

Gmina Wieczfnia Koscielna charakteryzuje siy znaczn~ powierzchni~ grunt6w rolnych 78,32% i srednilliesistosci~ wynosz~c~ 17,34%.

8 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

Dane statys(vczne Gminy Wiecifnia Koscielna w 2014 T. na tie powiatu i wojewodztwa.

WIECZFNIA WYSZCZEGOLNIENIE POWIAT* KOSCIELNA WOJEWODZTWO*

2 Powierzchnia w km 120 1 182 35579 Liczba solectw 24 217 7308 Liczba miejscowosci 25 238 9.084 Ludnosc og6lem 4222 74042 5316840

Myzczyini 2 186 36370 2543804

Kobiety 2036 37672 2773036 Gystosc zaludnienia osoby/km2 35 63 149 W sp6lczynnik feminizacji 98 104 108 Urodzenia na 1000 ludnosci 9,6 9,6 10,4

Zgony na 1000 ludnosci 12 12 10,2 Przyrost naturalny na 1000 os6b -1,6 -2,4 0,2 Ludnosc w wieku przedprodukcyjnym 916 14504 984077 Ludnosc w wieku produkcyjnym 2625 46595 3319937 Ludnosc w wieku poprodukcyjnym 681 12943 1 012 826 I Migracja Iudnosci (na 1000 mieszkailc6w) 0,3 -18,5 5,4 Stopa bezrobocia w % 7,4 12,7 9,6 Uzytki rolne w % 78,3 67,6 53,45 a powierzchnia og6lem Lasy i grunty lesne w % 17,3 19,60 23,31 a powierzchnia og61em Zarejestrowane podmioty gospodarcze 152 4857 724997

Obiekty noclegowe turystyki 2 4 483 Miejsca noclegowe 50 b.d 47134 Zrodlo: UrZl!d Gmmny Wleczfma KOSCleina Zr6dlo: Rocznik Statystyczny Wojew6dztwa Mazowieckiego 2014

9 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 2022

2.2 CHARAKTERYSTYKA ELEMENTOW SRODOWISKA PRZYRODNICZEGO Charakterystyka gospodarczo-przyrodnicza Gmina Wieczfnia Koscielna zaliczana jest do ekologicznie najczystszych region6w Wojew6dztwa Mazowieckiego. Jest to zar6wno efektem zdecydowanie rolniczego charakteru gospodarki, jak i proekologicznej strategii rozwoju, przyj«tej i realizowanej od lat przez lokalne wladze samorzlldowe. Jest to gmina rolnicza. Powierzchnia grunt6w omych wynosi 9 382 ha w przewazajllcej wi«kszosci gleby slabe kl. IV b i V. Natomiast okolo 70% uZytk6w zielonych polozonych jest na glebach lepszych i tam najwi«ksze znaczenie rna hodowla bydla mlecznego. Doliny rzek Orzyc i Wieczfnianka stanowill cenne walory srodowiska naturalnego. Na terenie gminy znajduje si« Zieluiisko - Rz«gnowski obszar chronionego krajobrazu, co stanowi 28,7% og61nej powierzchni gminy. Obszar gminy nalezy do Zielonych Pillc Polski obejmuj~cych swoim zasi«giem tereny p61nocno - wschodniej Polski. Administracyjnie obszar ZPP polozony jest na terenie pi«ciu wojew6dztw: warmiiisko-mazurskiego (115 gmin), podlaskiego( 118 gmin), p6lnocno-wschodniej cz«sci mazowieckiego (114 gmin) oraz cz«sci pomorskiego (6 gmin) i kujawsko-pomorskiego (33 gmin). Og6lem teren Zielonych Pillc Polski obejmuje 379 gmin oraz 57 powiat6w.

Gmina polozona jest w obr«bie teren6w b«dllcych w zasi«gu klimatu Regionu Mazurskiego, kt6ry ksztahuje si« pod wplywem Bahyku modyfikowanym pod wplywem klimatu kontynentalnego. Znajduje to odbicie we wzrastajllcych amplitudach temperatury w kierunku wschodnim oraz w przedlui:aj~cej si« zimie na og6l chlodniejszej w cz«sci wschodniej i p6lnocnej regionu oraz w zwi«kszonej liczbie dnipochmumych. Srednia roczna temperatura powietrza ksztahuje si« na poziomie 6,6oC. Srednia temperatura lipca wynosi 17,8oC, natomiast najchlodniejszego miesi~ca stycznia 3,OoC. Okres wegetacyjny, ze srednill temperatur~ powyzej 5°C jest stosunkowo dillgi i zaczyna si« srednio 5.IV i trwa do 31.X. Sredni roczny opad na tym terenie wynosi 576 mm, najnizszy opad w ci~gu roku wyst«puje na poczlltku wiosny, natomiast najwyzszy od maja do wrzesnia z maksimum w lipcu.

10 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy W ieczfnia Koscielna na lata 2016 2022

Szata roslinna Na terenie Gminy Wieczfnia Koscielna wystypuje duze zrozmcowanie roslinnosci, wynikaj/lce z r6.znorodnosci siedlisk oraz z dzialalnosci gospodarczej czlowieka. Opr6cz tych przeksztalcen roslinnosc zostala zmieniona posrednio poprzez zmiany warunk6w siedliskowych w wyniku melioracji i innych zabieg6w. W krajobrazie dominuj/l pola uprawne oraz zabudowa zwarta i rozproszona wraz z towarzysz/lc/l jej zieleni/l - rosliny uprawne i ozdobne oraz zbiorowiska chwast6w ruderalnych. Znaczne powierzchnie (wschodnia i poludniowo-wschodnia CZySC gminy) przypadaj/l na p6lnaturalne zbiorowiska l/lkowe i bagienne. Analizowany obszar charakteryzuje siy wystypowaniem dw6ch skupisk teren6w biologicznie aktywnych, ksztaltuj/lcych srodowisko przyrodnicze gminy: rozproszone na p61nocy - zwarte w czysci srodkowej gminy kompleksy lesne oraz kompleks l/lk w rejonie doliny rzeki Wieczfnianki oraz w cZysci wschodniej i poludniowo-wschodniej kompleksy trwalych uzytk6w zielonych i las6w z rejonu wsi Grzybowo-Kapusnik, powi/lZanych dolin/l rzeki Orzyc i jej doplyw6w. Na obszarze gminy tereny las6w i zadrzewien zajmuj/l 2 078 ha, co stanowi 17,34 % powierzchni gminy. Wystypuj/l w postaci duzych i zwartych kompleks6w g16wnie w rejonie wsi Turowo, Wieczfnia Koscielna, na zach6d od wsi Peplowo oraz w rejonie wsi Uniszki Gumowskie, Uniszki Zawadzkie i Uniszki-Cegielnia. Lasy panstwowe - 824 ha (39,6%) zarz/ldzane S/l przez Nadlesnictwo Dwukoly. Lasy prywatne obejmuj/l rozdrobnione zalesienia oraz fragmenty wiykszych kompleks6w, gl6wnie na obrzezach las6w panstwowych. W lasach tych przewazaj/l drzewostany sosnowe z niewielkim udzialem dybu, brzozy i swierku w wieku ponizej 40 lat. Maj/l one sredni/l odpomosc na antropopresjy, mog/l wiyc stanowic jedynie teren pieszych wydr6wek po wyznaczonych trasach. Lasy mieszane swieze wystypuj/l g16wnie w zachodniej czysci gminy, w rejonie wsi Michalinowo. W drzewostanach dominuje sosna z duzym udzialem drzew lisciastych: dybu, brzozy, grabu i osiki. Lasy te charakteryzuj/l siy korzystnym klimatem, znaczn/l atrakcyjnosci/l krajobrazow/l i odpomosci/l na antropopresjyo

W dolinach rzek: Orzyc Wieczfnianki i Mlawki oraz obnizeniach skupiaj/l si~ siedliska podmokle i bagienne. W drzewostanie dominuje olcha w r6znych klasach wiekowych. Lasy te cechuj/l siy niekorzystnymi warunkami klimatycznymi oraz mal/l odpomosci/l na antropopresjy. Dost~pnosc tych las6w jest niewielka ze wzglydu na okresowe lub stale podmokle podloze. .

11 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

Siec rzeczna i wody powierzchniowe oraz podziemne. Wody powierzchniowe Pod wzglerdem hydrograficznym przewaZaj,}ca czersc obszaru Gminy Wieczfnia Koscielna znajduje siC; w zlewni rzeki Orzyc - prawobrzemego doplywu rzeki Narwi o calkowitej dlugosci 143 km i powierzchni zlewni 2.076,8 km2 oraz jej doplywu ­ rzeki Wieczfnianki. Niewielki poludniowo - zachodni fragment gminy odwadniany jest przez rzeker Mlawker - lewobrzemy doplyw Wkry 0 dlugosci 43,4 km i powierzchni zlewni 675,5 km2. Z kierunku p6lnocnego na poludnie, kulminacjami wal6w i wzg6rz moren czolowych biegnie linia wododzialowa III rzerdu, oddzielaj'}ca dorzecze Wkry i Orzyca. Wsr6d dolin rzecznych najwic;ksZ'} na terenie Gminy Wieczfnia Koscielna jest dolina rzeki Orzyc. Zajmuje ona wschodni'l i poludniow'l czc;sc gminy, stanowi'}c jednoczesnie gran ice gminy. Na calej dlugosci Orzyc przyjmuje szereg doplyw6w, z kt6rych na analizowanym terenie najwamiejszymi S'l Wieczfnianka i D'}br6wka stanowi,}ca na niewielkim odcinku p6lnocn'} granicc; gminy.

Pozostale doliny: rzeki Mlawki i Wieczfnianki s'} formami niewielkimi 0 dnach r6wniez podmoklych i zabagnionych, kt6rych ir6dla znajduj'} sier na terenie gminy. Rzeka Wieczfnianka przeplywa przez obszar gminy z p61nocnego zachodu na poludniowy wsch6d. Uchodzi do Orzyca w poludniowo wschodniej czersci gminy, na p6lnoc od wsi - Grzybowo-Kapusnik.

Wszystkie rzeki zostaly zakwalifikowane do kategorii rzek 0 ograniczonych zasobach, nie gwarantuj'}cych w pelni pokrycia potrzeb wodnych, natomiast zlewnie tych rzek do zlewni zagrozonych deficytem w6d powierzchniowych. Wody podziemne Z rozpoznania warunk6w hydrogeologicznych wynika, ze na terenie Gminy Wieczfnia Koscielna w wierkszosci wystc;puj'} srednio korzystne i korzystne warunki zaopatrzenia w wodC;. Malo korzystne warunki panuj'} w pOlnocno zachodniej czc;sci gminy w rejonie Kuklin - Bialuty - wydajnosci potencjalne z pojedynczych studni wynosZ'} 2 -10 m3/godz. Wody podziemne rozpoznane zostaly w utworach czwartorzc;dowych, w kt6rych na og61 wysterpuj'} dwa poziomy wodonosne. Pierwszy, przypowierzchniowy poziom 0 mi'lZszosci kilku metr6w wysterpuj'lcy na glC;bokosci kilku rzadziej kilkunastu metr6w naraZony jest na skaZenie zanieczyszczeniami z powierzchni.

Zasadniczy poziom wodonosny wysterpuje na glerbokosci kilkudziesiyciu metr6w, miejscami np. w rejonie ujercia dla zakladu eksploatuj'}cego kruszywo rejonie wsi Uniszki-Cegielnia na glerbokosci 129 m pod powierzchni'l terenu. Wydajnosci istniej'lcych na terenie Gminy Wieczfhia Koscielna studni s'l zr6micowane, uzalemione od wyksztalcenia mi'}zszosci warstwy wodonosnej oraz stanu technicznego ujerc.

12 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na Jata 2016 - 2022

Surowce mineralne. Na terenie Gminy Wieczfnia Koscielna wystypujCI wylCIcznie surowce okruchowe. SCI to czwartorzydowe zloza kruszywa naturalnego - piasku i zwiru wystypujCIce gniazdowo w formach czolowomorenowych. Kruszywo wykorzystywane jest dla potrzeb budownictwa i drogownictwa na skaly przemyslowCI lub na potrzeby lokalne. Zloza kopalin w gminie Wiecifnia Koscielna (stan na 3l.X1I. 2012 r.)

Zasoby Organ Lp. Nazwa zloia Obr~b Stan geologiczne Wydobycie wydajllcy geodezyjny zloZa udokumentowane w tys. ton w tys. ton . koncesj~ I Marszalek 1045 1. Kolakowo Uniszki-Cegielnia Z Wojew6dztwa kat. C + B - 1 Mazowieckiego 178 I 2. Kolakowo II Uniszki-Cegielnia T Starosta Mlawski I kat. C1 + B - 172 3. Kolakowo III Uniszki-Cegielnia E 5 Starosta Mlawski kat. C I Uniszki Uniszki 141 4. E 1 Starosta Miawski Gumowskie III Gumowskie kat.C Uniszki Uniszki 51 5. T - Starosta Mlawski Gumowskie IV Gumowskie kat.C Uniszki Uniszki 24 6. Z Starosta Mlawski GumowskieV Gumowskie kat. C - Uniszki Uniszki 102 7. Gumowskie Z Starosta Mlawski Gumowskie kat. C - VII Uniszki Uniszki 71 8. Gumowskie Z Starosta Mlawski I Gumowskie kat. C - I VIII Uniszki Gumowskie IX Uniszki 131 Starosta Mlawski 9. Uniszki E 1 Gumowskie kat. C Gumowskie IX ,pole A Marszalek Wieczfuia 523 10. Grzybowo R Wojew6dztwa kat. C - Koscielna Mazowieckiego Zr6dlo: UfZl!d Gmmy Wleczfi'ua Kosclclna Na analizowanym obszarze opr6cz kruszywa naturalnego znajdujCI siy udokumentowane zloza torfu. W latach 1960-70 eksploatacji torfu zaprzestano, gdyz wykazano nieoplacalnosc eksploatacji lokalnych zasob6w torfu w celach opalowych w stosunku do wygla. Nie przeprowadzono zabieg6w rekultywacyjnych; obecnie postypuje proces naturalnego, samoistnego zarastania teren6w torfowych. Wymienione odkrywki SCI w wiykszosci wyeksploatowane bCIdz zaniechane, a pozostale eksploatowane okresowo, w malych ilosciach dla zaspokojenia lokalnych potrzeb.

13 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

2.3 CHARAKTERYSTYKA ELEMENT OW DZIEDZICTWA KULTUROWEGO

Historia Gminy Najdawniejsze slady bytnosci czlowieka na omawianym obszarze pochodz,! z okresu rozpoczynaj'!cego sit( w czasie ostatecznego cofania sit( p61 lodowych ku p61nocy, czyli z okresu ok. 1400 r p. n.e. Ok. 3000 lat p.n.e. miejscowe plemiona, pod wplywem przybysz6w z porudnia, zapoznaj'! sit( z upraw,! roli i hodowl,! zwierz'!t, przez co ich tryb zycia zmienia sit( z koczowniczego na osiadly, a jego swiadoma dzialalnosc zmienia krajobraz naturalny przez wylesianie i inne wykorzystywanie zasob6w natury dla swoich zyciowych potrzeb. Kultura ruzycka panuje tu od ok.1200 r. p.n.e. do okresu halsztackiego, czyli do ok. 500 r. p.n.e. Pojawiaj,! sit( wtedy tutaj grupy powi'lZane z Mazurami i Warmi,! doprowadzaj,!c do utworzenia sit( niespecyficznej, mieszanej grupy etnicznej, kt6rej wsp6ln,! cech,! bylo grzebanie zmarlych w kamiennych kurhanach. Upowszechnienie umiejt(tnosci obr6bki zelaza w pocz. I w.n.e. spowodowalo wielki przelom w rozwoju ludzkosci. Nowe narzt(dzia trafiaj,! tu wraz z celtyckimi rzymskimi kupcami - rozpoczyna sit( okres wplyw6w rzymskich. We wczesnym sredniowieczu (VII - VIn w.) stabilizuje sit( osadnictwo, wzrasta zamoznosc gospodarcza, powstaj,! liczne panstewka plemienne. Ziemia Zawkrzeitska stanowi juz wtedy jedno z waZniejszych terytori6w ludnego Mazowsza. W slad za wprowadzeniem chrzescijanstwa i zarzuceniem poganskich zwyczaj6w pogrzebowych pojawila sit( na tym obszarze nowa forma grob6w. Znaczono je wielkimi kamieniami, ukladanymi w prostok'!t same zas jamy grobowe zasypywano drobnymi kamieniami. Groby te, znane jako "zale" byly niszczone jako latwe zr6dlo kamiennego budulca. Jeden z najstarszych dokument6w odnosz'!cych sit( do Mazowsza, tzw. falsyfikat mogilenski (z 1065 r. lub 1155 r.). wymienia posr6d innych gr6d Grebesko czyli Grzebsk - pozostalosc po nim to owalne grodzisko na p61nocny - wsch6d od wsi. W jego bezposrednim s,!siedztwie, usytuowana na terenie dawnej osady podgrodowej, stoi drewniana kaplica Sw. Leonarda - patrona kupc6w, podr6mik6w i przemytnik6w (szczeg6lnie popularny w X -XI W.). Swiadczy to 0 wt(zlowym punkcie na szlaku handlowym prowadz'!cym z Polski do Pros. Wok61 Grzebska grupuj,! sit( wczesnosredniowieczne cmentarzyska. Dwa z nich odkryto w bliskosci dawnego grodu.

Najstarsze informacje 0 miejscowosciach gminy pochodz,! z 1065 (1155) r.­ Grzebsk, 1321 r. - Kulany, 1349 r. - Kuklin, 1394 r. - Wieczfnia Koscielna,1414 r.­ Dlugok'!ty Wielkie, 1435 r. - Grzybowo Wielkie i Peplowo Wielkie, 1445 r. -Uniszki Gumowskie i Uniszki Zawadzkie, 1470 r. - Pogorzel, 1499 r. - W'!sosze, 1578 r. - Zakrzewo Fronczki.

14 Strategia Rozwoju Lokalnego Grniny Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

Pierwotnie srodowisko kulturowe na terenie obecnej gminy zwilfzane bylo z rownowaznymi - gospodarklf lesnlf i rolnlf (przy rowniez duzym znaczeniu handlu i jego obslugi). Obecnie, mimo silnych przemian kulturowych zaszlych pO II Wojnie Swiatowej, jest to obszar zwilfzany z kulturlf szlachecklf, a na polnoc od Zalyza, z tzw. Poborzanami, potomkami dawnej szlachty zasciankowej. W szeregu miejscowosci gminy jest sporo obiektow wartych zachowania i ochrony. Jedynie niewielka ich cZySC jest wpisana do rejestru zabytkow a wiykszosc z nich to budynki mieszkalne z okresu przelomu wieku XIX i XX (najwiycej w: Dlugoklftach, Kuklinie, Kulanach, Peplowie i Wieczfni Koscielnej). Wypierane slf one stopniowo przez now If zabudowy, czysto dysharmonizujlfclf krajobraz.

2.4 STRUKTURA SAMORZ1\DU TERYTORIALNEGO

Gmina wykonuje zadania publiczne zgodnie z ustawlf z dnia 8 marc a 1990 r. o samorzlfdzie gminnym (tekstjednolity: Dz. U. z 2015 r. poz. 1515). Powyzsze zadania slf realizowane przez powolane, w wynikow wyborow, wI adze samorZlfdowe, ktore przedstawiajlf siy nastypujlfCO:

~ Rada Gminy - wladza uchwalodawcza (15 radnych, w tym przewodniczlfcy i dwoch zastypcow), ~ Wladza wykonawcza - W ojt

W strukturze gminy dzialaj~ nast~puj~ce jednostki organizacyjne:

~ Urzlfd Gminy ~ Gminny Osrodek Pomocy Spolecznej ~ Gminna Biblioteka Publiczna w Wieczfni Koscielnej z fililf w Uniszkach Zawadzkich ~ Zesp61 Szk61 w Wieczfni Koscielnej (szkola podstawowa i gimnazjum) i Filia Grzebsk Szkoly Podstawowej w Wieczfni Koscielnej ~ Szkoly podstawowe w Windykach i Uniszkach Zawadzkich

2.5 WSPOLPRACA ZAGRANICZNA

Obecnie Gmina Wieczfnia Koscielna nie posiada zadnej podpisanej umowy o wspolpracy z partnerskim miastem zagranicznym.

15 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

3. DEMOGRAFIA

3.1 OGOLNA CHARAKTERYSTYKA PROCESOW DEMOGRAFICZNYCH

Ludnosc Gminy Wiecifnia Koscielna

Rok Stan ludnosci Przyrost naturalny Saldo migracii Osoby Na 1000 os6b Na 1000 os6b Osoby 2010 4269 -4 0,4 0,8 8 2012 4222 -5 -0,5 0,5 5 2013 4222 -7 -0,7 0,3 3 Zr6dlo: Urz d Gminn Wieczfnia Koscielna Gmina Wieczfnia Koscielna jest slabo zaludniona. Na 1 km2 przypada 35 os6b. Liczebnosc poszczeg61nych wsi jest mala. Na obnizenie stanu ludnosci wplynC(ly: ~ migracje stale, ~ przyrost naturalny - obserwuje siC( spadek urodzeil zywych przy jednoczesnym wzroscie zgon6w.

Struktura wiekowa ludnosci Gminy Wiecifnia Koscielna - 2014 r.

grupy wiekowe wyszczegolnienie przedprodukcyjny produkcyjny poprodukcyjny Wieczfnia Koscielna 916 2625 681 Zr6dlo: Roczmk Statystyczny WOJew6tiztwa Mazowlecklego 2014

Charakterystyka ludnosci na tie powiatu i wojewodztwa w 2014 r.

Gmina Powiat Wojewodztwo Wieczfnia WYSZCZEGOLNIENIE Mlawski Mazowieckie Koscielna Gystosc zaludnienia osoby/1an2 35 63 149 Wsp6lczynnik feminizacji 98 104 108 Urodzenia na 1000 ludnosci 9,6 9,6 10,4 Zgony na 1000 ludnosci 12 12 10,2 Przyrost naturalny na 1000 os6b -1,6 -2,4 0,2 Ludnosc w wieku przedprodukcyjnym 916 15 108 984077 Ludnosc w wieku produkcyjnym 2625 48557 3319937 Ludnosc w wieku poprodukcyjnym 681 12034 1 012826 Saldo migracj i na 1000 1udnosci 0,3 -18,5 5,4 Zr6dlo. Roczmk Statystyczny WOJew6dztwa Mazowlecklego 2014

GC(stosc zaludnienia wynosi 35 os6b/km2 i jest nizsza niz srednia gC(stosc w Powiecie Mlawskim, kt6ra ksztaltuje siC( na poziomie 63 os6blkm2.

16 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

3.2 CHARAKTERYSTYCZNE CECHY DEMOGRAFII GMINY

Najwamiejszymi przeslankami dalszego rozwoju demograficznego Gminy Wieczfnia Koscielna s~:

);> tempo i struktura przyrostu naturalnego

);> skala migracji

);> polozenie geograficzne

Do najwa.zniejszych cech demograficznych maj~cych wplyw na rozw6j spoleczno -gospodarczy na obszarze gminy nalezy:

);> niski wskainik gc;:stosci zaludnienia

);> zapleczem demograficznym gminy w przyszlosci bc;:dzie przede wszystkim ludnosc przeksztalcanych teren6w miejskich w tym z Mlawy,

);> utrzymanie sic;: wzglc;:dnej r6wnowagi plci z przewag~ kobiet,

);> korzystny uklad grup wiekowych mieszkaiic6w z przewag~ os6b w wieku przedprodukcyjnym (21,69%) i produkcyjnym (62,17%).

4. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA

4.1 DROGI PUBLICZNE

Powi'lzania komunikacyjne

Gmina Wieczfnia Koscielna polozona jest w s~siedztwie Mlawy na p6lnocny­ wsch6d od miasta. Przez jej teren przebiega droga krajowa nr 7 Gdansk - Warszawa stanowi~ca podstawowe powi~zanie komunikacyjne zewm(trzne z s~iednimi obszarami (Mlawa oddalona jest ok. 12 km na poludnie od siedziby gminy, a Nidzica ok. 23 km na p61noc, wzdluz drogi nr 7).

Komunikacjc;: z terenami gmin s~siednich oraz gl6wne powi¥ania wewnc;:trzne uzupelnia siec dr6g powiatowych, stanowi~ wraz z drog~ krajow~ nadrzc;:dny uklad powi~zaii drogowych. Nadrz!tdny uklad komunikacyjny

Droga krajowa nr 7, przebiegaj~ca przez teren gminy na dlugosci ok. 9,3 km posiada nawierzchnic;: tward~ - bitumiczn~ stanowi powi¥anie mic;:dzyregionalne, prowadzi ruch przede wszystkim tranzytowy, gl6wnie 0 charakterze rekreacyjnym. Wedlug danych generalnego pomiaru ruchu w 201Or. sredni dobowy ruch pojazd6w samochodowych, na przebiegaj~cym przez gminc;: odcinku tej drogi wynosil 13 752 pojazd6w na dobc;:.

17 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

Planowana jest rozbudowa wymienionej drogi do parametr6w drogi ekspresowej S-7 z pasem ruchu lokalnego, sciezkami rowerowymi, w tym na gruntach wsi Uniszki -Cegielnia, Uniszki Zawadzkie, Michalinowo i Kuklin po nowym sladzie. Odcinek dotychczasowej drogi krajowej nr 7 Uniszki-Cegielnia Michalinowo pelnil b~dzie funkcje drogi powiatowej lub gminnej.

Drogi powiatowe

Siec dr6g powiatowych na terenie gmmy stanowi dziesi~c dr6g 0 l~cznej dlugosci ok. 54 km: ? nr 2304W Uniszki Zawadzkie - (Diwierznia) (dt na terenie gminy ok. 3,5 km) ? nr 2503W Peplowo - Kuklin - Michalinowo (dt ok. 2,4 lan) ? nr 2306W (Nowa Wies) - Zal~ze - Kuklin (d!. ok. 9,0 km) ? nr 2307W (Mlawa) - Grzybowo - Wieczfnia Koscielna - Peplowo - dr nr 7 (dl. ok. 16,7 km) ? nr 2308W Zal~ze - Grzebsk (dl. ok. 3,9 km) ? nr 2309W (dr nr 07311) - Chmielewo Wielkie - Grzebsk (dl. ok. 6,9 km) ? nr 231 OW (Nowa Wid) - Grzebsk - (Brzozowo Nowe) (dl. ok. 3,2 km) ? nr 2311 W Wieczfnia Koscielna - Dlugok~ty - (Umiotki) (dl. ok. 5,3 km) ? nr 2312W (Janowiec) - Turowo - Zal~ze (dl. ok. 2,2 km) ? nr 2317W Windyki - (Stara Slawog6ra) (dl. ok. 0,9 km)

Drogi powiatowe w calosci posiadaj~ nawierzchni~ utwardzon~ - bitumicznq.

Uklad nadrz~dny dr6g obsluguje prawie wszystkie miejscowosci w gminie.

Drogi gminne 0 l~cznej dlugosci ok. 135 lan, stanowiq uzupelnienie ukladu drogowego. Obslugujq przede wszystkim zabudow~ ko10nijnq oraz stanowi~ polqczenia mi~dzy wsiami i ulatwiaj~ dojazdy do uzytk6w rolnych. S~ to drogi w wi~kszosci nieutwardzone: gruntowe i zwirowe wok. 62,9% i w ok. 37,1 % - drogi o nawierzchni utwardzonej bitumicznej. Dlugosci drog na terenie Gminy Wiecifnia Koscielna

Katee;oria droe; Na terenie e;minv Krajowe 9,3 km Wojew6dzkie - Powiatowe 54km Gminne 135,08 km w tym: 0 nawierzchni bitumicznej 50,3 lan SUMA 198,38 krn Zr6dfo: Urz d Gminn Wieczfnia Koscielna

18 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

4.2 TRANSPORT PUBLICZNY

Obszar gminy nalezy do srednio dobrze obsluzonych komunikacyjnie -wskaznik gystosci drog 0 nawierzchni utwardzonej wynosi 78,5 km/100km2 •

Na terenie gminy funkcjonuj~ trzy stacje paliw plynnych - w Peplowie i Uniszkach Zawadzkich przy drodze nr 7 oraz w Wieczfni Koscielnej. Kolejowy

Przez teren gminy nie przebiega linia kolejowa. Najblizsza stacja kolejowa znajduje siy na magistrainej linii kolejowej E 65 Gdansk - Warszawa, w Mlawie w odleglosci ok. 14 km od miejscowosci gminnej.

Autobusowy

W zakresie komunikacji zbiorowej, glownym przewomikiem jest MOBILIS GROUP PKS MLAW A obsluguj~cy g16wne linie komunikacyjne w gminie.

4.3 ELEKTROENERGETYKA, GAZOWNICTWO, CIEPLOWNICTWO

ELEKTROENERGETYKA

Zaopatrzenie w energic; elektryczn~ odbiorcow na terenie gminy, odbywa siC; z GPZ - ow 110115 kV w Mlawie, zasilanych napowietrzn~ lini~ przesylow~ WN 110 kV od strony Ciechanowa w kierunku Nidzicy. Na obszarze gminy linia ta prf:ebiega na dlugosci ok. 12 km przez teren wsi: Windyki, Grzybowo, B~ki, Wieczfnia - Kolonia, Kulany, Peplowo i Bonislaw.

Energia elektryczna rozprowadzana jest do odbiorcow poprzez rozdzielcz~ siec HnH napowietrznych srednich napic;c 15 kV oraz stacje transformatorowe 15/0,4 kV i siec odbiorcz~ niskiego napic;cia 230/380 V. Dystrybutorem energii elektrycznej jest jeden z najwic;kszych podmiotow gospodarczych tej branzy Energa Operator S.A.

Dostawy energii elektrycznej pokrywaj~ zapotrzebowanie odbiorc6w na terenie gminy. Dzialania operatora sieci polegaj~ przede wszystkim na utrzymaniu ciliglosci dostaw energii, konserwacji linii i urz~dzen, rozbudowie sieci w rejonie ~kupisk odbiorc6w. W celu zmniejszenia awaryjnosci ukladu konieczna jest sukcesywna modemizacja sieci, wymiana linH i rozbudowa sieci stacji transformatorowych lw celu zmniejszenia dlugosci odbiorczych linii niskich napic;c. Zgodnie ze Studium Uwarunkowaii i Kierunk6w Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Wieczfnia Koscielna planowana jest budowa elelctrowni wiatrowych 0 mocy przekraczaj~cej 100 kV.

19 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

. ~----- ....---....------

Elektrownie zlokalizowane byd~ w nastypuj~cych miejscach: - grunty wsi Uniszki-Cegielnia, Uniszki Zawadzkie, Windyki, Michalinowo, - grunty wsi Kuklin, Peplowo, Kulany, Wieczfhia-Kolonia, Wieczfnia Koscielna, - grunty wsi B~ki, Grzybowo, Windyki. Studium dopuszcza rozw6j malej energetyki wiatrowej 0 mocy ponizej 100 W na terenie calej gminy oraz produkcjy energii elektrycznej z biopaliw, biomasy, energii solamej w przeznaczonych do tego instalacjach dla potrzeb indywidualnych lub zbiorowych. Tereny lokalizacji turbin wiatrowych s~ terenami rolnymi, pozbawionymi zabudowy, wiykszych kompleks6w lesnych i zadrzewien. Budowa elektrowni wiatrowych lokalizowana jest w centralnej czysci gminy, na gruntach 0 niskiej bonitacji, poza obszarami najcenniejszymi pod wzglydem krajobrazowym 1 przyrodniczym, tj. poza obszarem krajobrazu chronionego i dolin~ rzeki Orzyc.

GAZOWNICTWO

Przez obszar gminy, na dlugosci ok. 9,5 km, przez teren wsi: Uniszki - Cegielnia, Uniszki Zawadzkie, Michalinowo, Kuklin i Peplowo, przebiega przesylowa siec gazowa wysokiego cisnienia - dwa gazoci~gi DN 200 i DN 400, 6,4 MPa, relacji Plonsk - Olsztyn.

W Uniszkach Zawadzkich poprzez zesp61 urz~dzen zaporowo - upustowych, od tego gazoci~gu odgalyzia siy siec gazowa wysokiego cisnienia DN 100 w kierunku Dzialdowa i Lidzbarka WeIskiego (ok. 3 km na obszarze gminy).

W/w sieci nie zaopatruj~ w gaz ziemny terenu calej gminy. Mieszkancy korzystaj~ z gazu butlowego propan-butan, rozprowadzanego poprzez pUnkty sprzeda.zy.

Siec gazowa w powiecie mlawskim -stan na 31.12.2012 T.

Gmina Gmina Gmina Gmina Gmina Gmina Gmina Powiat Wyszczeg61nienie Mlawa Lipowiec Wieczfnia Radzan6w Strzegowo Stupsk Szydlowo Wisniewo mlawski Koscielny Kokielna dhlgoSc czynnej sieci 94916 1911 5154 12107 54160 27552 41932 470 238202 gazowej [m] czynne przyt/lcza do brak brak: budynk6w 3903 24 13 161 213 89 danych danych 4403 mieszkalnych i odbiorcy gazu [gosp. brak: 9437 50 6 I brak: 189 135 88 9905 dom.) danych danych odbiorcy gazu ogrzewaj/lcy brak brak: 3 981 40 3 125 81 69 mieszkania gazem danych danych 4299 fl:osP. dom.l brak: zuiycie gazu w tys. m3 6380,6 43,2 191,1 120,5 108,0 brak: _ 11,3 danych danych 6854,7 zuiycie gazu na brak: brak: ogrzewanie mieszkania 5090,1 40,1 10,9 156,6 93,3 100,0 5491,0 wtys. m3 danych danych

20 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

Zr6dfo: Bank Danych Lokalnych. GUS CIEPLOWNICTWO

Ogrzewanie budynk6w realizowane jest w wiykszosci indyw,idualnie z wlasnych kotlowni na paliwo stale, gaz plynny lub z kotlowni olejowych.

5. INFRASTRUKTURA SPOLECZNA

5.1. OSWIATAI WYCHOWANIE

Na terenie gminy funkcjonuj~ nastypuj~ce plac6wki oswiatowe:

» Zesp61 Szk61 w Wieczfni Koscielnej i Filia Sz. P. w Grzebsku » Szkola Podstawowa w Uniszkach Zawadzkich, » Szkola Podstawowa w Windykach,

Placowki oswiatowe na terenie gminy 201412015:

L.p. Placowka Ilose Liczba dziecil uczni6w Liczba odd~ial6w 1. Szkoly Podstawowe i fiBe 4 376 25 2. Gimnazjum 1 155 6 OGOLEM 5 531 31 Zr6dfo: Urz d Gminn Wieczfnia Koscielna

Og6lem w gminie w roku szkolnym 2014/2015 do szk61 podstawo~ych gimnazjum UCzyszczalo 531 uczni6w. Na terenie gminy brak jest szk61 prywatnych.

Srednia liczha dzieci w szkolach podstawowych na koniec roku 2014

...l Rok szkolny Liczba dzieci Liczba oddzial6w Srednia liczba dzieci w oddziale 2012/2013 302 21 19,95 2013/2014 388 24 16,16 Zr6dfo: Urzqd Gminny Wieczfnia Koscielna " Srednio w szkolach na koniec 2014 roku do jednej klasy UCzyszczalo 16,16 uczni6w. Obserwuje siy coroczna tendencjy spadkow~ uczni6w w szJkolach podstawowych wynikaj~c~ z nizu demograficznego.

Placowki wychowania przedszkolnego gminy 201312014

Rok szkolny Liczba dzieci Liczba oddzial6w Srednia liczba dzieci w oddziale 2012/2013 127 6 21,16 2013/2014 128 8 16,00 Zr6dlo: Urzqd Gminny Wieczfnia Koscielna

21 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfuia Koscielna na lata 2016 2022

._-_.----...... -_...... ------Naklady budzetu gminy na oswiatf, subwencja oswiatowa

Wykonanie budzetu oswiaty Subwencja oswiatowa Rok Og6lern % udzial Kwota (zl) oswiata (zl) w budzecie grniny 2012 6457475 35,57 4022289 2013 5537851 36,33 4013 603 2014 6089866 36,47 3930216 Zr6dlo: Urlqd Gminny Wieczfnia Koscielna

S.2.KUL TURA

Na terenie gminy funkcjonuj~ nastypuj~ce plac6wki kultury:

)- Gminna Biblioteka Publiczna w Wieczfni Koscielnej z fi1i~ w Uniszkach Zawadzkich )- Swietlice wiejskie z wyodrybnion~ czysci~ dla OSP w miejscowosciach: Wieczfnia KosCielna, Uniszki Zawadzkie, Windyki, Chmielewo Wielkie, Grzebsk, Grzybowo )- Swietlice wiejskie Kuklin, Kulany, Peplowo i Uniszki Gumowskie.

W gminie znajduj~ siy obiekty sakralne koscioly w Wieczfni Koscielnej, Grzebsku i Kuklinie.

Gminna Biblioteka Publiczna w Wieczfni Koscielnej Siedziba biblioteki znajduje siy w budynku uzytecznosci publicznej w Wieczfni Koscielnej, terenem jej dzialania jest Gmina Wieczfnia Koscielna. Biblioteka jest gminn~ jednostk~ organizacyjn~ kultury. Celem jej dzialania jest zaspakajanie i rozwijanie potrzeb czytelniczych srodowiska, kt6re obsluguje. Bezposredni nadz6r nad Bibliotek'l sprawuje W6jt Gminy. Pomocy merytorycznej udziela Wojew6dzka Biblioteka Publiczna w Warszawie.

W sklad Biblioteki wchodz~: )- Gminna Biblioteka Publiczna w Wieczfni Koscielnej )- Filia Biblioteczna w Uniszkach Zawadzkich pol~czona z bibliotek~ szkoln'l w Uniszkach Zawadzkich.

Biblioteka prowadzi dzialalnosc w obsadzie: Kierownika Gminnej Biblioteki Publicznej w Wieczfni Koscielnej i jednej osoby w Filii w Uniszkach Zawadzkich jako pracownika zatrudnionego przez Dyrektora Szkoly Podstawowej w Uniszkach Zawadzkich. Filia biblioteczna w Uniszkach Zawadzkich zostala pol'lczona z Bibliotek'l Szkoly Podstawowej w Uniszkach Zawadzkich na podstawie Porozumienia zawartego w dniu 1 sierpnia 2000 roku pomiydzy Kierownikiem Gminnej Biblioteki Publicznej w Wieczfni Koscielne i Dyrektorem Szkoly Podstawowej w Uniszkach Zawadzkich.

22 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfuia Koscielna na lata 2016 - 2022

5.3 SPORT

Zadania z zakresu promocji sportu i kultury fizycznej wykonywane s,! poprzez aktywnosc jednostek oswiatowych oraz dzialalnosc przyszkolnych klub6w sportowych. W ostatnich latach na trenie gminy zostaly wybudowane nOwe! obiekty sportowe, og6Inodost~pne. Nalez'! do nich: » przyszkolne centrum sportowe w Wieczfni Koscielnej: - pelnowymiarowa 6-torowa bieznia 0 nawierzchni poliuretanowej, - boisko 0 nawierzchni trawiastej, - boisko wielofunkcyjne 0 nawierzchni ze sztucznej trawy, - boisko do pilki siatkowej plaZowej, - kort tenisowy, - bieznia do skoku w dal i rzutu kul,!, - skate park,

» centrum sportowe w Uniszkach Zawadzkich - boisko wielofunkcyjne 0 nawierzchni poliuretanowej, - 60 m bieznia lekkoatletyczne, - biemia do skoku w dal, - skate park, - silownia zewn~trzna, - boisko do pilki siatkowej plazowej, - plac zabaw

» boisko wielofunkcyjne w Windykach 0 nawierzchni poliuretanowej

» centrum rekreacyjne w Grzebsku - boisko do pilki koszykowej 0 nawierzchni poliuretanowej, - boisko do pilki nomej 0 nawierzchni trawiastej, - boisko do pilki siatkowej plazowej, - skate park, - plac zabaw

» centrum rekreacyjne w Kuklinie - boisko do pilki nomej 0 nawierzchni trawiastej, - boisko do pilki siatkowej plazowej, - boisko do koszyk6wki 0 nawierzchni betonowej, - plac zabaw

» centrum rekreacyjne w Uniszkach Gumowskich - boisko do pilki siatkowej 0 nawierzchni trawiastej, - plac zabaw

23 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

----_..- _ ...... _ ..._ .._ ..._------­ W ramach funduszu solecki ego w ostatnich latach powstaly obiekty sluzChmielewko, » Wieczfnia-Kolonia, » Grzybowo

Powstale obiekty spelniaj

5.4 OCHRONA ZDROWIA

W gminie funkcjonuje Niepubliczny Zaklad Opieki Zdrowotnej Gajda-MED Hose Hose Osrodek Zdrowia WlaSciciel Hose pacjent6w lekarzy pielygniarek Niepubliczny Zaklad Opieki Robert 1 2 2761 Zdrowotnej "Gajda-Med." Gajda

Niepubliczny Zaklad Opieki Andrzej 1 0 b.d. Zdrowotnej "Dzierzgo-Med." , Kowalski • r6dlo: Urz d Gminn Wieczfnia Koscielna

Niepubliczny Zaklad Opieki Zdrowotnej "Dzierzgo-Med" posiada oddzial w Wieczfni Koscielnej w zakresie stomatologii.

Celem jej dzialania zgodnie z wpisem w Krajowym Rejestrze S

Obslug<; ludnosci gminy w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej zapewnia Niepubliczny Zaklad Opieki Zdrowotnej powstaly na bazie Gminnego Osrodka Zdrowia w Wieczfni Koscielnej. Zatrudnia obecnie na pelnych etatach 1 lekarz i 2 piel<;gniarki. Miesci si<; w budynku znajduj

W budynku mieszcz

24 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 2022

5.5 POMOC SPOLECZNA

RealizacjCI zadan z zakresu pomocy spolecznej na terenie Gminny Wieczfnia Koscielna zajmuje siy Gminny Osrodek Pomocy Spolecznej realizujCJcy zadania wlasne gminy oraz zadania zlecone przez administracjy rZCIdowCI, w szczeg6lnosci z zakresu: - ustawy 0 pomocy spolecznej, - ustawy 0 swiadczeniach rodzinnych, - ustawy 0 pomocy osobom uprawnionym do ali ment6w , - ustawy 0 ustaleniu i wyplacie zasilk6w dla opiekun6w, - ustawy 0 przeciwdzialaniu pomocy w rodzinie, - ustawy 0 wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastypczej, - ustawy 0 dodatkach mieszkaniowych.

Dzialania wykonywane przez Osrodek majCI na celu umozliwienie psobom i rodzinom przezwyciyzenie trudnych sytuacji zyciowych, kt6rych nie SCI Wstanie pokonac wykorzystujCIc wlasne uprawnienia, zasoby i mozliwosci. Na czele Osrodka stoi Kierownik, kt6ry jest powolywany i odwolywany przez W 6jta Gminy Wieczfnia Koscielna. Kieruje on dzialalnosciCI Osrodka i jes~ za niCI odpowiedzialny. . W Gminnym Osrodku Pomocy Spolecznej zatrudnionych jest 7 pracownik6w na stanowiskach: )- pracownik socjalny, )- swiadczen rodzinnych, )- opiekuna, )- ksiygowosci.

Na terenie gminy brakjest domu pomocy spolecznej.

W 2014 roku planowany budzet Osrodka wynosil 2657656,00' zl, a wydatkowano kwoty 2 620 961,73 zl, co stanowi 98,62 % realizacji' planu finansowego jednostki. Srodki pochodzily z nastypujCIcych ir6del: - z budzetu panstwa - 2256293, 30 zl, co stanowi 86,09 % calosci wydatk6w, - z budzetu gminy - 330076,50, co stanowi 12,59 % calosci wydatk6w, - z dofinansowania ze srodk6w Unii Europejskiej (EFS) 34591,93, co stanoiri 1,32 % calosci wydatk6w.

25 Strategia Rozwoju Lokalnego Grniny Wieczfnia Koscielna na lata 2016 2022

Realizacja zadan z pomocy spolecznej W 2014 roku z pomocy spolecznej skorzystaly 122 rodziny, w kt6rych l,!cznie przebywalo 404 osoby. Biof,!C pod uwag€( liczb€( mieszkanc6w zameldowanych na pobyt staly i czasowy 9,75% mieszkanc6w gminy zostalo obj€(tych pomoc,! spolecZfl'!. Liczba rodzin i osob objftych pomocq spoiecznq Liczba Liczba ()s6b Wyszczeg6lnienie rodzin w rodzinie Swiadezenia przyznane w ramaeh zadan zleeonych i wlasnych 122 404 Swiadczenia przyznane w ramach zadan zleconych 0 0 Swiadezenia przyznane w ramaeh zadan wlasnyeh 122 404 Praea soejalna og61em 82 283 w tym wyl,!cznie praca socjalna 10 20 Praea soejalna prowadzona w oparciu 0 Kontrakt soejalny 4 4 .lr6dto: GOPS w Wieczfni Koscielne"

Powody pr1J'znania pomocy T ..... Powody trudnej sytuacji zyciowej Liezbar ba os6b ubostwo 90 279 sieroetwo 0 0

I. bezdomnosc 1 1 potrzeba oehrony macierzynstwa 9 36 bezroboeie 59 168 niepelnosprawnosc 43 115 dlugotrwala lub eiyZka ehoroba 9 23 bezradnosc w sprawaeh opiekuiiezo - wyehowawezyeh i 31 184 I prowadzenia gospodarstwa domowego - ogolem w tym: rodziny niepelne 12 42 rodziny wielodzietne 19 128 przemoe w rodzinie 0 0 potrzeba oehrony ofiar handlu ludZmi 0 0 aIkoholizm 1 1 narkomania 0 0 trudnosei w przystosowaniu do zyeia po zwolnieruu z zakladu karnego 0 0 trudnosci w integraeji osob, ktore otrzymaly status 0 0 uehodzey lub oehront;: uzupelniaj~e~ zdarzenia losowe 0 0 ja kryzysowa 0 0 klyski zywiolowe lub ekologiezne 0 0 Zrodto: GoPS w Wleczfm KosclelneJ

26 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 20 16 ~ 2022

Z przedstawionych danych wynika, ze w 2014 r. gl6wn1:} przyczyn1:} U;biegania sil( 0 pomoc bylo ub6stwo, bezrobocie, niepelnosprawnose, wielodzietnose,i rodziny niepelne, dlugotrwala lub cil(zka choroba, potrzeba ochrony macierzyflstwa. I

W 2014 roku do Osrodka wplynl(lo 11:}cznie 305 wniosk6w 0 udzielenieipomocy spolecznej. Rozpatrywane sprawy zostaly zakoflczone wydaniem: decyzji administracyjnej. W 2014 roku wydano 467 decyzji dotycz1:}cych pomocy sp~lecznej. Przeprowadzono 590 rodzinnych wywiad6w srodowiskowych, w tym 76 wywiad6w do zasilk6w dla opiekun6w i specja1nych zasilk6w opiekuiiczych oraz 17 wJfwiad6w dla innych instytucji.

Jednym z podstawowych instrument6w pomocy spolecznej, pozwa:J.aj1:}cym zabezpieczyc potrzeby os6b wymagaj1:}cych wsparcia s1:} srodki finansowe przeznaczone na realizacjl( swiadczefl. Pomoc moze bye swiadczona w: formie pienil(Znej i niepienil(znej. Srodki na realizacjl( tych zadaii pochodz1:} z budzetu ~miny i dotacji.

Struktura wydatkow poszczegolnych rodzajow swiadczen !

Liezba os6b, Liczba ' KvJota I kt6rym swiadezeri swia~ezeri Forma pomoey przyznano I w:zl swiadezenie zasilki stale 99 99 44 ~38 zasitki okresowe 47 203 78 ~91 posHek 134 19667 29635 i ustugi opiekurieze 1 1470 21 537 zasitki eelowe i w naturze oraz zasitki eelowe w programu wieloletniego wspareia finansowego gmin w zakresie dozywiania 105 - 47325 I "Po moe paristwa w zakresie dozywiania" i I zasHki eel owe z projektu systemowego I sktadki na ubezpieezenia zdrowotne 9 99 4044 I Zr6dto: GOPS w Wieczfni Koscielnej

Jak wynika z powyzszej tabeli najwil(ksza CZI(SC wydatk6w stanowi1:} Izasilki okresowe, a w daIszej kolejnosci zasilki stale i dozywianie. Najwit;ksz1:}I grupl( swiadczeniobiorc6w w odniesieniu do og61nej liczby w/w swiadczeii obejmuj1:}iosoby, kt6re otrzymuj1:} pomoc w fonnie dozywiania oraz zasilk6w celowych.

Na podstawie ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku 0 dodatkach mieszkaniowych do zadafl Osrodka nalezy ich wyplata. W 2014 roku wyplacono 11:}cznie 126 swiadczeii na kwot~ 20 107,93 z1. Pomoc1:} obj~to 14 rodzin, w kt6rych przebywalo 69 os6b.

27 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfuia Koscielna na lata 2016 2022

5.5 BEZPIECZENSTWO PUBLICZNE Za zapewnienie porz'!dku publicznego i bezpieczenstwa obywateli, ochronC( przeciwpozarow,! i zapobieganie innym nadzwyczajnym zagrozeniom zycia i zdrowia ludzi oraz srodowiska odpowiada Starosta Powiatu Mlawskiego, Komendant Powiatowy Policji, Komendant Powiatowy Panstwowej StraZY Pozarnej, W6jt Gminy Wieczfnia Koscielna oraz Straz Gminna. Odpowiedzialnosc ponosz'!: Komendanci Policji - za porz,!dek publiczny i bezpieczenstwo obywateli i Komendant Panstwowej Strazy Pozamej oraz Terenowe Jednostki Ochotniczej Strazy Pozarnej za ochronC( przeciwpozarow'! i zapobieganie innym nadzwyczajnym zagrozeniom zycia i zdrowia ludzi oraz srodowiska. StraZ Gminna obejmuje swoim terenem dzialania 5 gmin: Wisniewo, Stupsk, Szydlowo, Wieczfnia Koscielna, Lipowiec Koscielny. Na terenie Gminy Wieczfnia Koscielna srednio podejmuje dzialania przez jeden dzien w tygodniu. Swoje zadania wykonuje na podstawie ustawy 0 strazach gminny a dnia 29 sierpnia 1997 roku. Na terenie gminy funkcjonuje posterunek policji, zlokalizowany w jednym budynku z UrzC(dem Gminy Wieczfnia Koscielna.

Ochotnicza Straz Pozarna jest stowarzyszeniem dzialaj,!cym na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 - Prawo ° stowarzyszeniach oraz ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 °ochronie przeciwpozarowej. Na terenie gminy dziala szesc jednostek Ochotniczej StraZy Pozamej w miejscowosciach: Wieczfnia Koscielna, Uniszki Zawadzkie, Windyki, Chmielewo Wielkie, Grzebsk, Grzybowo. Dzialalnosc Ochotniczej StraZY Pozarnej finansowana jest z budZetu gminy. Celem dzialania OSP jest: 1. Prowadzenie dzialalnosci maj,!cej na celu zapobieganie pozarom. 2. Branie udzialu w akcjach ratowniczo gasniczych w czasie pOZar6w, zagrozen ekologicznych zwiC!Zanych z ochron,! srodowiska oraz innych klC(sk i zdarzen.

3. Informowanie ludnosci 0 istniej,!cych zagrozeniach pozarowych i ekologicznych oraz sposobach ochrony przed nimi. 4. Rozwijanie wsr6d czlonk6w OSP kultury fizycznej i sportu oraz prowadzenie dzialalnosci kulturalno - oswiatowej i rozrywkowej. 5. Uczestniczenie i reprezentowanie OSP w organach samorz'!dowych i przedstawicielskich.

28 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

5.7 ORGANIZACJE POZARZ1\DOWE

Niewielka ilose innych zarejestrowanych organizacji pozarz£!dowych a w tym rowniez organizacje sportowe nie pozwalaj£! szczeg6lnie wyr6znie gminy w!zakresie samoorganizacj i spoleczenstwa.

Na terenie Gminy Wieczfnia Koscielna dzialaj£! nastypuj£!ce stowarZyszenia wpisane do Rejestru stowarzyszen zwyklych i rejestrowych powiatu mlawskieto: - Ochotnicza Straz Pozama w Grzebsku - Ochotnicza Straz Pozarna w Uniszkach Zawadzkich - Ochotnicza Straz. Pozama w Grzybowie - Ochotnicza Straz Pozama w Wieczfni Koscielnej - Ochotnicza Straz Pozama w Windykach - Ochotnicza Straz Pozama w Chmielewie Wielkim - Stowarzyszenie Rozwoju i Promocji Gminy Wieczfnia Koscielna NASZA GN1INA - Kolo Gospodyn Wiejskich w Wieczfni Koscielnej - stowarzyszenie zwykle - Stowarzyszenie Zwykle CZYSTE ZRODLA - Stowarzyszenie zwykle WSPOLNA SPRAWA - Kolo Gospodyn Wiejskich w Kuklinie - Gminny Ludowy Klub Sportowy "Wieczfnianka" Wieczfnia Koscielna

Stowarzyszenia spoleczne dzialaj£!ce na terenie Gminy Wieczfnia Koscielna stanowi£! bardzo waz.ny element zycia kulturalnego i spolecznego rokalnej spolecznosci. Zgodnie ze swoimi celami statutowymi prowadz£! one ! bardzo roznorodn£! dzialalnose na rzecz mieszkanc6w gminy. Dzialalnosc ta obejmuje wiykszose aspektow zycia codziennego. Wsrod podejmowanych przez organizacje spoleczne dzialan warto wymienie chocby dzialalnose na rzecz zachowania lpkalnej historii i tradycji, szeroka rozumian£! dzialalnosc charytatywn£!, dzialania na rzecz rozwoju kultury fizycznej i sportu, aktywizacjt; mieszkancow oraz ochront; sro~owiska naturalnego.

29 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 2022

6. OCHRONA PRZYRODY, KRAJOBRAZU I SRODOWISKA

6.1 OCHRONA PRZYRODY I KRAJOBRAZU

Stan srodowiska Gmina Wieczfnia Koscielna zaliczana jest do ekologicznie najczystszych region6w Wojew6dztwa Mazowieckiego. Jest to zar6wno efektem zdecydowanie rolniczego charakteru gospodarki, jak i proekologicznej strategii rozwoju, przyjc;tej i realizowanej od lat przez lokalne wladze samorz(}dowe. Jest to gmina rolnicza. Powierzchnia grunt6w omych wynosi 9 382 ha i przewazaj(} gleby slabe. Za to 70% uzytk6w zielonych polozonych jest na glebach lepszych i tam najwic;ksze znaczenie rna hodowla bydla mlecznego. Na terenie gminy nast(}pil w ostatnich latach rozw6j infrastruktury technicznej. Wszystkie solectwa gminy wyposazone sCI w wodoci(}gi, nast(}pila budowa i rozbudowa gminnej sieci kanalizacyjnej oraz budowa przydomowych oczyszczalni sciek6w. Doliny rzek Orzyc i Wieczfnianka stanowiq, cenne walory srodowiska naturalnego. Formy ochrony przyrody.

Do obszar6w objc;tych ochronq, prawnq, nalei:(}:

» Zielunsko - Rzc;gnowski obszar chronionego krajobrazu - obejmuje powierzchnie 3.440,32 ha, co stanowi 28,7% og6lnej powierzchni gminy » Pozostalosci Parku podworskiego w Grzebsku 0 powierzchni 2,74 ha z XVIII w i osada wczasnosredniowieczna oraz cmentarzysko wczesnosredniowieczne. » Park podworski w Uniszkach Zawadzkich 0 powierzchni 0,33 ha z XIX w.

Powyzsze tereny chronione sCI mocq, ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2015 poz. 1651.) i ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. 0 odnowie zabytk6w i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2015 poz. 1446). Drzewostan park6w stanowiq, rodzime gatunki drzew i krzew6w. Widoczne sq, znaczne ubytki powierzchni parkowej, co jest zwiq,zane z naturalnym procesem starzenia siC; i obumierania drzew oraz negatywnym skutkiem dzialalnosci czlowieka m. in. wycinaniem drzew, zanieczyszczeniem powietrza i gleb.

30 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 2022

Powierzchnia sqsiednich powiatOw 0 szczegolnych walorach przyrodniczych prawem chroniona w 2014 r.

-I10OOO -20000 10000 -o

Dane: Rocznik Statystyczny Wojew6dztwa Mazowieckiego 2014 r Pomniki przyrody wed/ug powiatOw w 2014 roku.

150

100

50 o Mtawa Ptonsk Ciechan6w Przasnysl •

I .Pomniki przyrody w szt.

Dane: Rocznik Statystyczny Wojew6dztwa Mazowieckiego 2014 r Powiat Mlawski nalezy do powiatow posiadajqcych najwiykszq powie;rzchniy o szczegolnych walorach przyrodniczych i posiadajqcy srednia liczby porhnikow przyrody (63).

Do lokalnych wartosci srodowiska nalezq:

);;> atrakcyjny krajobraz - zwiqzane z polozeniem gminy w strefie czolowo - morenoweJ 0 urozmaiconej rzezbie oraz wystypowaniem duzych kompleksow lesnych

);;> doliny rzeczne (Orzyc, Wieczfnianka, Mlawka) stanowiqce ekosystemy o bogatych i zroznicowanych zbiorowiskach roslinnosci lqkowej i bagiennej; pelniq funkcjy ci,!:gow naturalnych powiqzan przyrodniczych oraz ukladow wentylacyjnych i odwadniaj,!:cych. Najwazniejszym elementem sieci p~wiqzan przyrodniczych jest dolina rzeki Orzyc, bydqca jednoczesnie ostojq ptakow o randze krajowej

);;> kompleksy lesne, parki oraz skupiska zieleni wysokiej (szpalery drzew przydroi:nych, zielen towarzysz'!:ca cmentarzom i obiektom sakralnym) pelniqce funkcje ekologiczne, klimatotworcze, retencyjne i krajobrazowe.

);;> zloza kruszywa naturalnego (piasek i wir)

31 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

~ wody podziemne wysokiej jakosci w obrybie G16wnego Zbiomika W 6d Podziemnych "Dzialdowo"

~ kompleks dobrych gleb sprzyjaj,!:cy rozwojowi rolnictwa

OCHRONAwon

Zgodnie z "Map,!: obszar6w chronionych GZWP w Polsce, wymagaj,!:cych szczeg61nej ochrony" wykonan,!: W 1990 r. pod redakcj,!: prof. Kleczkowskiego niewie1ki, zachodni fragment Gminy Wieczfnia Koscielna lezy w zasiygu GZWP­ g16wnego zbiomika w6d podziemnych "Dzialdowo" 0 calkowitej powierzchni 2 2330 km • W obrybie wymienionego zbiomika wyr6znia siy: 2 ~ obszar najwyzszej ochrony (ONO) 0 powierzchni 1650 km , 2 ~ obszar wysokiej ochrony (OWO) 0 powierzchni 140 km •

W granicach gminy jest fragment obszaru najwyzszej ochrony w6d podziemnych (ONO), ustalony w oparciu 0 czas pionowego przesi,!:kania wody z powierzchni i czas jej przeplywu poziomego od obszar6w zasilania do ujycia. Ochrona w6d podziemnych przez ONO polega na odpowiednim gospodarowaniu na powierzchni - w ochronie tych w6d duz,!: roly odgrywaj,!: lasy oraz inne obszary chronione.

Strefy ochrony sanitamej dla uj~c wody Ujycie wody w Uniszkach Zawadzkich sklada siy z dw6ch studni glybinowych (nr 1 i nr 2) 0 glybokosciach odpowiednio: 98 i 89 m. Zatwierdzone zasoby eksploatacyjne wynosz,!: 150 m3/godz., przy depresji dochodz,!:cej do 12 m. Strefa bezposredniej ochrony sanitamej wygrodzona jest l,!:cznie dla obydwu studni wraz ze stacj,!: wodoci'!:gow'!:.

Ujycie wody w Grzebsku sklada siy z 3 studni glybinowych:

~ nr 6 (podstawowa) 0 zasobach eksploatacyjnych 80 m3/godz. przy depresji 7,5m, ~ nr 5 (awaryjna) 0 zasobach eksploatacyjnych 72 m3/godz. przy depresji 8 m, ~ nr 4 (zapasowa) 0 zasobach eksploatacyjnych 14 m3/godz. przy depresji 9m.

Studnia glybinowa nr 4 znajduje siy we wsp61nym ogrodzeniu ze stacj,!: uzdatniania wody. Na zach6d od stacji wodoci,!:gowej, w odleglosci kilkudziesiyciu metr6w znajduj,!: siy pozostale studnie we wsp61nej wygrodzonej strefie bezposredniej ochrony sanitamej.

32 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI

Eksploatacja surowc6w budowlanych (kruszywa) przyczynila siy do dewastacji fragrnentu rnoreny czolowej polozonej w poludniowo-zachodniej czysci; grniny, na p61noc od wsi Uniszki - Cegielnia. Od 1991 roku utrzymuje siy zblizone do sredniego w kraju nadmieme zakwaszenie gleb. Gleby kwasne stanowily w gminie oko1o 70% ogOlu ~zytk6w rolnych (w Polsce - 56%). Gleby zbyt kwasne posiadaj,! ograniczon,! prz~atnosc rolnicz'!. Bez podwyzszenia odczynu gleb przez wapnowanie, nie jest rrtozliwe osi,!gniycie wysokich wynik6w produkcyjnych, a uzyskane p10dy rolne charakteryzuj,! siy obnizon,! jakosci,!. :

Nie stwierdzono gleb 0 podwyZszonej na skutek antropopresji zawartosqi siarki. Gleby gminy nie wykazuj,! zanieczyszczenia metalami ciyzkimi posiadaj,! warlmki do produkcji zywnosci 0 wysokich parametrach jakosciowych.

6.2 GOSPODARKA WODNO - SCIEKOWA

Zaopatrzenie w wod(( Zaopatrzenie ludnosci Gminy Wieczfnia Koscielna w wody oparte jest wyl,!cznie na czwartorzydowym piytrze wodonosnym. Wiykszosc mieszkanc6w gminy objyta jest zbiorowym zaopatrzeniem w wody - na pocz'!tku 1999 roku podjyto dzia1ania w celu doprowadzenia wody do ostatnich nie zwodoci'!gowanych iwsi tj. Turowo i Za1yze. Jedynie pojedyncze gospodarstwa w zabudowie kolonijnej (m. in. Kuklin, Pep!owo,) czerpi,! wody za pornoc,! przydomowych studni kopanych z pierwszej najplytszej warstwy wodonosnej (rzydu 5-15m). Aktualnie blisko 90% ludnosci wiejskiej korzysta z wodoci,!g6w sieciowych, bazuj,!cych na dw6ch ujyciach wody w Grzebsku i Uniszkach Zawadzkich: ' >- wodoci,!g "Grzebsk" zaopatruje w wody rnieszkanc6w 8 wsi polozonych w p61nocno-wschodniej i wschodniej czysci grniny: Grzebsk, Zakrzewo Wielkie, Turowo, Chmielewo Wielkie, D1ugok'!ty, Kobia1ki, Lyg i Za1yze. >- wodoci,!g "Uniszki Zawadzkie" zaopatruje w wody mieszkanc6w 17 wsi polozonych w srodkowej i zachodniej cZysci gminy: Uniszki Zawadzkie, Kuklin, Michalinowo, Windyki, Wieczfnia Koscielna, Uniszki Gumowskie, Kulany, Peplowo, B,!ki, Pogorzel, Chrnielewko, W'!sosze, Grzybowo, Bonis1aw, Wieczfnia - Kolonia, Uniszki - Cegielnia, Grzybowo - Kapusnik.

Wodoci,!g "Uniszki Zawadzkie" rna najwiykszy zasiyg i znaczeI1ie dla mieszkanc6w gminy. Ujmowana woda charakteryzuje siy naturalnym skladem chemicznym, wymaga uzdatniania jedynie z uwagi na zawartosc zwiClzk6w zelaza i manganu, kt6re s,! genetycznie zwi'!zane z utworami buduj,!cymi warstwy wodonosn'!.

33 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 2022

Na przelomie lat 201412015 wykonano Rozbudowe( Stacji Uzdatniania Wody w Uniszkach Zawadzkich i Pompowni w Chmielewie Wielkim.

Za zaopatrzenie w wode( mieszkanc6w odpowiedzialny jest Zaklad Uslug Wodnych dla Potrzeb Rolnictwa w Mlawie. Lqczna dlugosc sieci wodociqgowej wynosi 112,75 km, 1060 podh!czonych gospodarstw, 3788 os6b korzystajqcych z sieci wodociqgowych, 39,8 m3 zuzycie wody na jednego mieszkanca. Odprowadzenie sciek6w Systematyczny wzrost ilosci wody dostarczanej do kolejnych miejscowosci poprzez rozbudowe( wiejskich wodociqg6w wywoluje ujemne skutki zwiqzane z brakiem kompleksowego oczyszczania sciek6w na terenie calej gminy. W 2010 roku wybudowano oczyszczalnie( sciek6w w miejscowosci Grzebsk. W 2013 roku wykonano siec kanalizacji obejmujqcq swoim zasie(giem miejscowosc Grzebsk i dostarczajqcq scieki do oczyszczalni sciek6w w Grzebsku. W 2014 roku zostala zakonczona budowa kanalizacji w miejscowosciach Uniszki Zawadzkie i Uniszki - Cegielnia. Scieki odprowadzane sq do oczyszczalni sciek6w w Mlawie. PrzewaZajqca ilosc sciek6w bytowo-gospodarczych powstajqca na terenach wiejskich gromadzona jest w osadnikach bezodplywowych, skqd wywozona jest wozami asenizacyjnymi do punktu zlewnego oczyszczalni sciek6w w Mlawie i Grzebsku. Komunalna oczyszczalnia sciek6w umozliwi wysokq redukcje( zanieczyszczen oraz zmniejszenie obciqZenia rzeki Mlawki ladunkiem zanieczyszczen odprowadzanych z Mlawy oraz dowozonych z okolic m-in. z Gminy Wieczfuia Koscielna. Siec wodociqgowa i kanalizacyjna na terenie Gminy Wiecifnia Koscielna na 2014 r.

Gmina Wieczfnia WYSZCZEG6LNIENIE Koscie1na

Stacje uzdatniania wody 2 szt.

Oczyszczalnie sciek6w 1 szt.

Indywidualne wiejskie oczyszczalnie sciek6w 19 szt.

wodoci~gowa rozdzielcza 112,75 Siec wkm kanalizacyjna 20,35

Pol~czenia prowad~ce do wodoci~gowe 1060 szt. budynk6w mieszkalnych kanalizacyjne 67 szt. Zuzycie wody z wm3 122800 wodoci'l:g6w w 3 gospodarstwach domowych na 1 mieszkaiica w m 39,8 Zr6dlo: UrzIId GminnYWileczfma Kosclelna

34 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfuia Koscielna na lata 2016 2022

Powyzsze porownanie pokazuje, ze dlugose sieci wodociqgowej na terenie gminy jest zadawalajqca, natomiast w obszarze sieci kanalizacyjnej wystypuje powai:ny niedorozwoj.

6.3 GOSPODARKA ODPADAMI STALYMI Zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 10 i art. 9tb ustawy z dnia 13 wrzesnia 1996 r. o utrzymaniu czystosci i porzqdku w gminach (Dz. U. z 2015r. poz. 87) gminy zobowiqzane zostaly do wykonywania corocznej analizy stanu gospodarki odpadami komunalnymi na swoim terenie, w celu weryfikacji mozliwosci technicznych i organizacyjnych gminy w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi, w tym: - mozliwosci przetwarzania zmieszanych odpadow komunalnych, odpadow zielonych oraz pozostalosci z sortowania i pozostalosci z mechaniczno - biologicznego przetwarzania odpadow komunalnych przeznaczonych do skladowania; - potrzeb inwestycyjnych zwiqzanych z gospodarowaniem odpadami komunalnymi; - koszt6w poniesionych w zwiqzku z odbieraniem, odzyskiem, recyklingiem i unieszkodliwianiem odpadow komunalnych; - liczby mieszkaiicow; - liczby wlascicieli nieruchomosci, ktorzy nie zawarli umowy, 0 kt6rej mowa wart. 6 ust. 1, w imieniu kt6rych gmina powinna podjqe dzialania, 0 kt6rych mowa wart. 6 ust. 6-12; - ilosci odpad6w komunalnych wytwarzanych na terenie gminy; - ilosci zmieszanych odpad6w komunalnych, odpad6w zielonych odbieranych z terenu gminy oraz powstajqcych z przetwarzania odpad6w komunalnych pozo~talosci z sortowania i pozostalosci z mechaniczno - biologicznego przetwarzania odpad6w komunalnych przeznaczonych do skladowania. W ramach nowego systemu gospodarki odpadami komunalnymi, tj. od 1 lipca 2013 r zgodnie z wymogami okreslonymi w ustawie z dnia 13 wrzesnia 1997r. o utrzymaniu czystosci i porzqdku w gminach (Dz. U. z 2013r., poz.l399 ze zm.) odbior i zagospodarowanie odpad6w komunalnych od wlascicieli zamieszkalych prowadzi firma wyloniona w drodze post~powania przetargowego. Stosownie do przeprowadzonego zamowienia pUblicznego wyloniono firm~ swiadczqcq uslugi w powyzszym zakresie, ktorq jest Zaklad Uslug Komunalnych "USKOM" Sp. z 0.0. w Mlawie. Umowa zostala zawarta na 30 miesi~cy tj. od 1 lipca 2013 roku do 31 grudnia 2015 r. W ramach podpisanej umowy Zaklad Uslug Komurtalnych w Mlawie realizuje odbi6r i zagospodarowanie odpad6w komunalnych z terenu Gminy Wieczfnia Koscielna. Odpady komunalne z terenu Gminy Wieczfnia Koscielna w 2014 roku odbierane Sq w postaci zmieszanej i selektywnej. Zmieszane odpady mogq bye przekazywane wylqcznie do regionalnych instalacji przetwarzania odpad6w komunalnych. Odbior zmieszanych odpad6w komunalnych nast~puje z czystotliwosciq 1 raz w miesiqcu (zabudowa jednorodzinna i wielorodzinna). Zbi6rka odpad6w segregowanych odbywa si~ w systemie workowym (zabudowa jednorodzinnq

35 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 2022 i wielorodzinna) r6wmez raz w mleSl'lCU. W pojemniki oraz worki na odpady komunalne wlaSciciele nieruchomosci musieli zaopatrzyc siy we wlasnym zakresie. W ramach umowy na odbi6r i zagospodarowanie odpad6w odbieranych od mieszkanc6w Gminy przedsiybiorca wyloniony w drodze przetargu organizuje zbi6rki odpad6w wielkogabarytowych, zuzytego sprzytu elektrycznego i elektronicznego, chemikali6w i zuzytych opon. Na terenie Gminy Wieczfnia Koscielna w 2014 roku zorganizowano dwukrotnie zbi6rky w/w odpad6w. Pojemniki na zuzyte baterie znajduj'l siy w obiektach uzytecznosci publicznej, tj. w Urzt;dzie Gminy Wieczfnia Koscielna, plac6wkach oswiatowych na terenie gminy oraz w Gminnym Osrodku Pomocy Spolecznej i Gminnej Bibliotece Publicznej. W aptece w Wieczfni Koscielnej przyjmowane s'l przeterminowane leki, kt6re odbierane s'l przez firmy swiadcZ'lc'l uslugi odbioru odpad6w z terenu gminy. Na obszarze Gminy Wieczfnia Koscielna w 2014 roku funkcjonowal Punkt Selektywnego Zbierania Odpad6w Komunalnych (PSZOK). Punkt selektywnego zbierania odpad6w komunalnych prowadzony jest przez Zaklad Uslug Komunalnych "USKOM" Sp. z 0.0., ul. Plocka 102, 06 - 500 Mlawa w miejscowosci Uniszki - Cegielnia, na terenie Skladowiska Odpad6w Komunalnych.

6.4 OCHRONA PRZED HALASEM Na terenie gminy wystypuje srednie zagrozenie halasem komunikacyjnym. Warunkiem zachowania wlasciwego standardu akustycznego w budynkach istniej'lcych b'ldi nowych sytuowanych blizej tras jest ograniczenie prt;dkosci pojazd6w oraz wprowadzenie zabezpieczen akustycznych.

6.5 ZAGROZENIA NADZWYCZAJNE Na terenie gminy moze wystt;powac zagrozenie zwi'lzane z niekontrolowanym przewozem niebezpiecznych substancji drog'l krajow'l przechodz'lct} przez gminy.

7. GOSPODARKA I RYNEK PRACY

7.1 PODMIOTY GOSPODARCZE

Charakterystyczny przejaw trans formacj i ostatnich lat - szybki przyrost podmiot6w i obiekt6w dzialalnosci gospodarczej nie omint}l r6wniez Gminy Wieczfnia Koscielna.

Najwit;ksze obiekty zwi'lZane z dzialalnosci'l produkcyjnt} i uslugow'l to:

~ zaklad Polonus - Uniszki-Cegielnia

~ zaklad Lubas Poliuretany - Wieczfnia-Kolonia

~ tartak - Kuklin i Michalinowo

36 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 2022

);> stolamie - Kuklin, L~g i Wieczfnia Koscielna,

);> Zaklad Przetw6rczy Rolno-Spozywczy, Ubojnia Drobiu Andrzej Merchel, Marek Kujawski

);> PHD TRANSBDD Jaroslaw Szcz~sny

);> chlewnie - Pogorzel, Wieczfnia-Kolonia, Chmielewko i Uniszki Gumowskie,

~ kumiki - Uniszki Zawadzkie, Kuklin, Windyki Rozmieszczenie podmiot6w gospodarczych na obszarze gminy wskazuje na stosunkowo r6wnomieme rozmieszczenia ich na obszarze gminy, z koncentracjl:! dzialan w rejonie m. Mlawy (Uniszki Zawadzkie).

Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze REGON w 2013 roku

Powiat Mlawski Gmina Wyszczeg61nienie Wieczfnia Koscielna Podmioty gospodarki narodowej 4986 196 og6lem sektor rolniczy 399 33 sektorprzemyslovvy 476 36 sektor budowlany 636 25 lr6dlo: Urz '" d Sta ty 5t yczn y w War5zawie.

Najwi~cej przedsi~biorc6w zajmuje si~ handlem i naprawami ponad 30 %. Ponadto znaczna ilose przedsi~biorc6w zajmuje si~ rolnictwem, lowiectwem i lesnictwem - 16,83%. Okolo 18,36% firm zajrnuje si~ przetw6rstwem przemyslowym. Dzialalnose gospodarczl:! podejmujl:!, co mozna zaobserwowae juz od kilku lat; osoby w wieku powyzej 40-ego roku zycia oraz mlodzi ludzie po ukoiiczeniu edukacji w szkolach srednich i coraz wi~cej os6b po ukoiiczeniu studi6w.

Nasycenie podmiotow gospodarczych na 10.000 mieszkancow

Wyszczeg6lnienie Gmina Powiat ! Zarejestrowane podmioty 346 526 gospodarcze

r6dlo: Urz",d Staty5 tyczny w Warszawie.

Por6wnujl:!c nasycenie podmiot6w gospodarczych na 10 000 ludnosci stwierdzie nalezy, ze wskaznik ten jest nizszy niz w powiecie i znacznie nizszy niz w Wojew6dztwie Mazowieckim.

37 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

7.2 CHARAKTERYSTYCZNE CECHY FUNKCJI GOSPODARCZYCH

Gl6wne czynniki wplywaj<}ce na funkcje gospodarcze gminy: » dobra dost«pnosc terenu zwi<}zana z istniej<}cymi i projektowanymi

powi<}zaniami komunikacyjnymi 0 znaczeniu krajowym i regionalnym » bardzo dobre polozenie przy gl6wnych trasach drogowo-transportowych » gmina polozona jest blisko potencjalnych rynk6w zbytu i inwestor6w

7.3 BEZROBOCIE I RYNEK PRACY

Za zwalczanie bezrobocia odpowiedzialny jest Powiatowy Urz<}d Pracy w Mlawie. Stopa bezrobocia wynosila w Gminie Wieczfnia Koscielna 13,3%, przy sredniej w powiecie 15,2%. Na tIe powiat6w osciennych stopa bezrobocia w Powiecie Mlawskim jest na poziomie najwyzszym.

Stopa bezrobocia w Wojew6dztwie Mazowieckim - 2014 r ­ 9,6% Stopa bezrobocia w Powiecie Mlawskim 2014 r ­ 12,7% Stopa bezrobocia w Gminie Wieczfnia Koscielna - 2014 r 7,4%

Wyst«puj<}ce bezrobocie w Gminie Wieczfnia Koscielna utrzymuje Sly na nizszym poziomie jak w powiecie i wojew6dztwie.

Uwzgl«dniaj<}c aktualn<} sytuacj« moma przypuszczac, ze ponowne zatrudnienie trac<}cych prac« b«dzie problemem trudnym, wymagaj<}cym nie tylko naklad6w finansowych, ale i scislej wsp6lpracy wladz samorZ

Najwi«ksze bezrobocie wyst«puje w przedziale wiekowym 18 - 24 lata i dotyczy absolwent6w szk61 srednich i ludzi mlodych, kt6rzy nie podj«li jeszcze zadnej pracy. Wystypuje nast«puj<}ca prawidlowosc: im nizsze wyksztalcenie - tym wi«kszy odsetek os6b bezrobotnych.

38 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

8. ROLNICTWO

8.1 WARUNKI AGROPRZYRODNICZE

Cechy agroklimatu korzystne i srednio - korzystne dla rozwoju rolnictwa:

~ Dluga i ciepla jesien oraz letnie temperatury powyzej srednich sprzyjajll plonowaniu roslin trawiastych, motylkowych, krzyzowych, krzew6w jagodowych,

~ Wydluzona jesien i lagodna zima oraz op6iniona i chlodna wiosna wymuszajll upraw« roslin ozimych.

Gmina polozona jest w obr«bie teren6w b«dllcych w zasi«gu klimatu Regionu Mazurskiego, kt6ry ksztaltuje si« pod wplywem Bahyku modyfikowanym pod wplywem klimatu kontynentalnego. Znajduje to odbicie w:

~ wzrastajllcych amplitudach temperatury w kierunku wschodnim

~ przedluzajllcej si« zimie na og61 chlodniejszej w cz«sci wschodniej i p6tnocnej reglOnu

~ zwi«kszonej liczbie dni pochmumych. Srednia roczna temperatura powietrza ksztahuje si« na poziomie 6,6oC. Srednia temperatura lipca wynosi 17,8oC, natomiast najchlodniejszego miesillca stycznia ­ 3,O°C. Okres wegetacyjny ze srednill temperaturll powyzej 5°C jest stosunkowo dtugi i zaczyna si« srednio 5.IV i trwa do 31.X. Sredni roczny opad na tym terenie wynosi 576 mm, najnizszy opad w cillgu roku wyst«puje na poczlltku wiosny, natomiast najwyzszy od maja do wrzesnia z maksimum w lipcu.

Warunki glebowe

Pokryw« glebowll Gminy Wieczfnia Koscielna stanowill gt6wnie piaski i gliny zwalowe strefy czolowomorenowej, w zwillZku z czym wyst«puje tu znaczna zmiennosc gleb pod wzgl«dem uziamienia. Do najlepszych gleb na terenie gminy nalezll czarne ziemie wyst«pujllce w rejonie wsi Grzebsk, Chmielewo Wielkie, Turowo, L«g, oraz pseudobielicowe w p61nocno-wschodniej i srodkowo-zachodniej cz«sci gminy. Pod wzgl«dem przydatnosci rolniczej zaliczane Sll do kompleksu 5-go (zytni dobry) , rzadziej 8-go (zbozowo-pastewny mocny), lokalnie do 4-go (pszenny dobry), a w klasyfikacji bonitacyjnej do klas IlIa, IlIb i IVa. Gleby te zajmujll ok. 10% og6lu grunt6w omych. SIl zasobne w skladniki pokarmowe, strukturalne i posiadajll wlasciwe stosunki wodne. Przy wysokiej kulturze rolnej odpowiednie sll do uprawy roslin 0 duzych wymaganiach.

39 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia KOScielna na lata 2016 - 2022

Gleby sredniej jakosci to przewaznie gleby brunatne wylugowane i pseudobielicowe sporadycznie czame ziemie. Zajmuj'l ok. 20% grunt6w omych i zaliczane S'l do klasy bonitacyjnej IVb rzadziej IVa. S'l to gleby slabo strukturalne przewiewne i przepuszczalne 0 sredniej zawartosci substancji pokarmowych. Wystypuj'lce na terenach plaskich wykazuj'l prawidlowe stosunki wodne, na wzniesieniach - za suche. W postaci wiykszych skupisk wystypuj'l w p6lnocno­ zachodniej i srodkowo- zachodniej cZysci gminy. Gleby te przydatne S'l do upraw zytnio - ziemniaczanych, a w warunkach wysokiej kultury moi:na uprawiac mniej wymagaj'lce odmiany pszenic. Na obszarze gminy dominuj'l gleby slabe jakosciowo (ok. 70% grunt6w omych) zaliczane gl6wnie do kompleksu 6-go (zytni slaby), 7-go (zytni bardzo slaby), rzadziej do 9-go (zbozowo-pastewny slaby). S'l to gleby slabo strukturalne, zbyt przewiewne i przepuszczalne oraz malo zasobne w skladniki pokarmowe, najczysciej zbyt suche. Gleby te przydatne S'l do upraw roslin malo wymagaj'lcych (zyto, ziemniaki, rubin) a plony w duzym stopniu uzalei:nione S'l od ilosci i rozkladu opad6w w okresie wegetacyjnym. Uzytki zielone stanowi'l ok. 30% powierzchni uzytk6w rolnych i wystypuj'l gl6wnie w dolinach rzek Orzyc i Wieczfnianka oraz w dolinach innych mniejszych ciek6w i obnizen terenu. Nalez'l one do typ6w siedliskowych obszar6w pobagiennych (gleby murszowo-mineralne i murszowo - torfowe), lyg6w (gleby torfowe, mady) i gr'ld6w (czame ziemie).Wiykszosc z nich (ok. 71%) to l£lki i pastwiska sredniej jakosci (kompleks 2z). Najwlasciwszym sposobem zagospodarowania takich gleb hydromorficznych S'l trwale uzytki zielone.

Struktura jakosci gleb wg klas bonitacyjnych

Gruntyome UZytki zielone

Klasy bonitacyjne Struktura % Klasy bonitacyjne - Struktura % I - II - I II - IlIa 0,2 IIIb 0,7 III 5,4 IVa 9,0 IVb 23,4 IV 62,0 V 45,9 V 27,7 VI 19,9 VI 4,8 VIz 0,9 VIz 0,1 i Zr6dlo: Urzq d Gmin y Wieczfnia Koscielna.

40 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 2022

W ukladzie przestrzennym gminy najkorzystniejsza dla rolnictwa struktura grunt6w omych wystypujy w rejonie wsi Lyg oraz w rejonie wsi Chmielewo Wielkie, Grzebsk i Kuklin. Grunty slabe jakosciowo wystypuj~ w solectwach: Kobialki, Bonislaw, Kulany, Uniszki - Cegielnia, Wieczfnia Koscielna. Przewag~ gleb sredniokorzystnych odznacza siy srodkowa i poludniowa cZysc gminy.

Struktura uiJltkow rolnych na 2014 r. wg przeznaczenia w Gminie Wiecl/nia Koscielna:

Wyszczeg61nienie Powierzchnia

ha % UZytki rolne 9382 100,0 w tym: gruntyorne 6025 64,2 Ll:}ki 694 7,4 Pastwiska 2643 28,2 Sady 20 0,2

Zr6dto: Urzqd Gminy Wieczfnia Ko$cielna .

• grunyorne _sady Cli\ki Cpastwlska I

Niezle przedstawia Siy struktura agrama i jest podobna jak w innych gminach Powiatu Mlawskiego. Gospodarstwa s~ raczej male, ponad polowa to gospodarstwa do 10 ha. Duzych -licz~cych ponad 15 ha - jest 191.

Wyszczeg61nienie Liczba gospodarstw Og6lem 1497

wtym: do 1 ha 727

1- 5 280

41 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

5 10 153 10 - 15 194 Powyzej 15,0 143

Zr6dlo: Urz d Gminn Wieczfnia Koscielna

8.2 WARUNKI SPOLECZNE, TECHNICZNE, EKONOMICZNE ROLNICTWA Na terenie Gminy Wieczfnia Koscielna w produkcji roslinnej dominuje uprawa zb6z, kt6re zajmuj~ ok. 76% powierzchni zasiew6w. W grupie roslin zbozowych przewaZa uprawa zyta i mieszanek zbozowych (ok. 62%). Stosunkowo mala powierzchnia przeznaczana jest pod tzw. zboza intensywne - pszenica, jt(czmien, pszenzyto - ok. 1,0 tys. ha tj. ok. 28 % og61u zb6z.

Gmina Wieczfnia Koscielna odznacza sit( srednio intensywn~ produkcj~ zwierzt(c~ i roslinn~. Produkcjt( zwierzt(c~ jako dominuj~cy kierunek zadeklarowalo ok. 25% gospodarstw indywidualnych, a mieszan~ (roslinn~ i zwierzt(c~) - ok. 50% gospodarstw rolnych.

Na terenie gminy nie wystt(puje w skali masowej specjalistyczna produkcja rolna. Do gl6wnych dzialalnosci w tym zakresie nalezy produkcja drobiu. Gl6wny kierunek produkcji rolnej okreslic moma jako zbozowo-ziemniaczany z chowem bydla, gl6wnie mlecznego i trzody chlewnej.

Obsluga rolnictwa » Zaopatrzenie w srodki do produkcji rolnej (nawozy, pasze, srodki ochrony roslin) prowadz~ prywatne jednostki gospodarcze we wsi Wieczfnia Koscielna i Lyg. » Skup surowc6w rolniczych prowadzony jest gl6wnie przez zaklady przetw6rcze. Mleko skupuj~ mleczamie bezposrednio z gospodarstw. Zywiec wieprzowy i wolowy zbywany jest przez rolnik6w w prywatnych ubojniach oraz kupowany jest przez agencje posrednicz~ce w dostawie zywca do Zaklad6w Miysnych.

» W zakresie mechanizacji prac polowych wystypuj~ r6me formy uslug s(Jsiedzkich.

» Obslugt( weterynaryjn(J dla obszaru calej gminy pelni(J 2 prywatne zaklady zlokalizowane we wsi Wieczfuia Kolonia.

Na terenie gminy nie wystt(puj(J przeszkody w zakresie organizacji punkt6w obrotu produktami rolniczymi jak i punkt6w zaopatrzenia w srodki do produkcji rolnej.

42 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 2022

9. TURYSTYKA I REKREACJA

9.1 OPIS TURYSTYCZNY GMINY

Do istotnych walor6w turystycznych Gminy Wieczfnia Koscielna nalez(J materialne dowody dziedzictwa historycznego oraz dziedzictwa kulturowego, z czego znakomit(J wiykszosc stanowi(J obiekty sakralne. Najcenniejsze zostaly wpisane do rejestru zabytk6w. Nalez(J do nich:

);> Grodzisko pozostalosc po dawnym grodzie w Grzebsku - pochodzi z XI - XII wieku, wczesnosredniowieczne jako pozostalosc po dawny grodzie.

);> Kosci61 parafialny rzymskokatolicki pw. sw. Leonarda w Grzebsku - pierwsze wzmianki 0 kosciele pochodz(J z 1454 roku. Obecny wyglt}d obiektu sakralnego wielokrotnie remontowanego pochodzi z 1712 roku.

);> Kaplica sw. Leonarda w Grzebsku - powstala w XI wieku, obecny wygl(Jd kaplicy pochodzi z XVIII wieku.

);> Kosci61 pw..Sw. Stanislawa biskupa Myczennika w Wieczfhi Koscielnej ­ zbudowany w stylu neogotyckim - neoromanskim.

);> Kaplica sw. Anny w Kuklinie - drewniana kaplica z XVIII w.

);> Mauzoleum Zolnierzy Wrzesnia 1939 r oraz Pomnik Piechura w miejscowosci Uniszki Zawadzkie

Na terenie gminy zlokalizowane s(J dwa podmioty gospodarcze swiadczt}ce uslugi z zakresu miejsc noclegowych (50).

);> Hotel Pasymowski Rafal Pasymowski - Uniszki-Cegielnia

);> Gospodarstwo Agroturystyczne Ewelina Tadrzak - Grzybowo-Kapusnik

W branzy turystycznej funkcjonujt} takZe inne podmioty swiadczt}ce swoje uslugi m.in. Stajnia OTIS w Wieczfni Koscielnej oraz obiekty gastronomiczne.

Cykliczne wydarzenia kulturalno-rekreacyjne

);> Dozynki Gminno Parafialne - traktowane przede wszystkim jako podziykowanie rolnik6w za zebrane plony. Opr6cz wymiaru religijnego to czas zabawy i radosci z zakonczonych zuiw.

);> Kampania "Bialych serc" - stanowi solidarny protest przeciwko narkotykorn oraz propagowaniu zdrowego stylu zycia bez uzalezuien.

43 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

~ Cala Polska Biega -kampania og61nopolska polegaj(!ca na organizacji w konkretny weekend biegowych zawod6w, zachercaj(!ca mieszkanc6w do czynnego udzialu w uprawianiu sportu.

~ Rekonstrukcja Bitwy po Mlaw(! - organizowana przez Burmistrza Mlawy nieprzerwanie od 2008 roku dla uczczenia bohaterskich zmagan i holdu zolnierzom polskim poleglym w obronie Ojczyzny w 1939 roku. Rekonstrukcja odbywa siC( na polach walki w Uniszkach Zawadzkich przy trasie krajowej nr 7.

9.2 SZLAKI TURYSTYCZNE

Na terenie gminy wysterpuj(! oznakowane szlaki turystyczne.

Przez poludniowo - zachodni(! czersc gminy przebiega szlak turystyczny rowerowy i pieszy - "Szlak Walk Wrzesniowych"o dlugosci 40 kIn, przebiegaj(!cy g16wnie po linii obronnej. Na szlaku tym w m. Uniszki Zawadzkie znajduje siC( punkt widokowy Mauzoleum Zolnierzy Wrzesnia z 1939 r. i Pomnik Piechura.

44 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfuia Koscielna na lata 2016 2022

10. LISTA ZADAN OBEJMUJL\CYCH POPRAWF; SYTUACJI NA TERENIE GMINY WIECZFNIA KOSCIELNA

W oparciu 0 wnioski z diagnozy stanu mozna sformulowac obecne i przyszlosciowe uwarunkowania rozwoju gminy, kt6re wymagaj~ koncentracji dzialan rozwojowych w nastypuj~cych obszarach:

~ Mieszkancy ~ Srodowisko przyrodnicze

~ Tradycja, historia i kultura

~ Walory komunikacyjne

~ Rolnictwo

~ Infrastruktura techniczna

W ramach w/w obszar6w okreslono nastypuj~ce cele strategiczne, a w ich ramach cele sredniookresowe do osi~gniycia w perspektywie 2022 r.: I. Poprawa warunkow zycia mieszkaiicow gminy, poprzez:

~ stymulowanie zmian organizacji oswiaty w gminie,

~ rozw6j bazy oswiatowej,

~ rozw6j alternatywnych form edukacji,

~ rozw6j sportu i bazy sportowej oraz rekreacyjnej,

~ zagospodarowanie czasu wolnego mIodziezy,

~ poprawy zakresu uslug sruzby zdrowia,

~ przeciwdzialanie bezrobociu,

~ przeciwdzialanie zubozeniu i patologiom spolecznym,

~ rozw6j spoleczenstwa informatycznego,

~ doskonalenie zawodowe i przekwalifikowanie mieszkanc6w,

~ doskonalenie pracy urz~du gminy.

45 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 20 16 ~ 2022

II. Utrzymanie i rozw6j walor6w srodowiska przyrodniczego gminy, poprzez:

);> r6wnowazenie rozwoju gminy,

);> budowa sieci kanalizacyjnej,

);> rozw6j system6w oczyszczania sciek6w,

);> zwiykszenie dbalosci 0 stan w6d powierzchniowych,

);> modemizacjy systemu ogrzewania na terenie gminy,

);> ciClgh! edukacjy ekologicznCl mieszkanc6w,

);> identyfikacjy i likwidacjy zagrozen ekologicznych,

);> estetyzacjy miejsc publicznych,

);> wykorzystanie altematywnych :tr6del energii.

III. Integracja i aktywizacja mieszkaiic6w wok61 kultury, tradycji i historii gminy, poprzez:

);> promocjy historii i tradycji gminy,

);> restauracjy obiekt6w zabytkowych,

);> lokowanie inicjatyw z zakresu kultury i sportu w miejscowosciach gminy,

);> rozw6j funkcji muzealnych,

);> rozw6j turystyki i rekreacji,

);> tworzenie produkt6w turystycznych w oparciu 0 walory historyczne i tradycjy

lokaln~,

);> rozw6j widowisk plenerowych,

);> pomoc w tworzeniu organizacji pozarz~dowych na terenie gminy.

46 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 2022

IV. Wykorzystanie walorow polozenia komunikacyjnego gminy dla m.in. rozwoju przedsi~biorczosci, poprzez:

};> stworzenie programu rozwoju malej i sredniej przedsiybiorczosci,

};> aktywowanie samodzielnosci gospodarczej,

};> rozwoj sfery uslug komunikacyjnych,

};> opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego gminy,

};> przygotowanie terenow pod osadnictwo,

};> rozwoj systemu informacji gospodarczej i uslug dla przedsiybiorcow,

};> rozwoj systemow poryczen kredytowych,

};> promocjy walorow gminy.

V. Restrukturyzacja i rozwoj rolnictwa dla uzyskania optymalnych wynikow ekonomicznych, poprzez:

};> wzrost powierzchniowy i specjalizacjy gospodarstw rolnych,

};> rozwoj gospodarstw ekologicznych,

};> rozwoj przetworstwa roino - spozywczego,

};> poprawa Iesistosci gminy,

};> rozwoj doradztwa i szkolen rolniczych,

};> przestrzegania utrzymania urzqdzen melioracyjnych w dobrym stanie techn.,

};> rozw6j agroturystyki,

};> tworzenie nowych, pozarolniczych miejsc pracy,

};> tworzenie warunk6w absorpcji ruchow migracyjnych na teren gminy.

47 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

VI. . Intensyfikacja rozbudowy infrastruktury technicznej na terenie gmlny, poprzez:

};> restauracjy sieci energetycznej na terenie gminy,

};> rozw6j sieci gazu przewodowego,

};> rozw6j malej retencji,

};> rozw6j altematywnych uklad6w komunikacyjnych,

};> rozw6j gminnej infrastruktury drogowej i oswietleniowej,

};> regulacjy rzek na terenie gminy,

};> rozw6j komunikacji elektronicznej.

48 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

11. REALIZACJA ZADAN I PROJEKTOW

Lista programow operacyjnych - harmonogram prac

CEL STRATEGICZNY NR 1: Poprawa warunkow :iycia mieszkancow gminy

Lp. Program Termin Wykonawcy Zr6dlo finansowania operacyjny

I 1 2 3 4 5

1.1 Certyfikacja ISO UrL~du Gminy 2019 UrL~d Gminy Budiet gminy - srodki 2022 zewn~trLne

1.2 Budowa mini centrow sportowych i 2016 UrL~d Gminy Budiet gminy rekreacyjnych oraz miejsc spotkan - srodki 2022 zewn~trLne

1.3 Rozbudowa bazy szkolnej 2018 UrL~d Gminy Budiet gminy

I - srodki I I zewn~trLne 2022

1.4 Szkolenia kadry urL~dniczej 2016 UrL~d Budiet gminy - Gminy srodki zewn~trLne 2022

1.5 Budowa i rozbudowa sieci 2016 UrL~d Gminy, Budiet gminy internetowej - UrL~d srodki Marszalkowski zewn~trLne 2022

49 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

Lista programow operacyjnych - harmonogram prac

CEL STRATEGICZNY NR 2: Utrzymanie i rozwoj walorow srodowiska przyrodniczego gminy

Lp. Program Termin Wykonawcy Zr6dlo finansowania operacyjny 1 2 3 4 5

2.1 Opracowanie i wdrozenie programu 2017 Urz~d Gminy Budzet gminy ekologicznej edukacji rolnikow - srodki zewn~trzne 2020

2.2 Budowa przydomowych 2016 Urz~d Gminy Budzet gminy oczyszczalni sciekow - srodki zewn~trzne 2022

2.3 Opracowanie i wdrozenie programu 2017 Urz~d Gminy Budzet gminy estetyzacji gminy - 2022

2.4 Likwidacja nie ekologicznych :irodel 2016 Urz~d Gminy Budzet gminy energii - mieszka6cy srodki 2022 zewn~trzne

2.5 Budowa kanalizacji na terenie 2017 Urz~d Gminy Budzet gminy gminy - srodki 2022 zewn~trzne

2.6 Budowa oczyszczalni sciekow 2017 Urz~d Gminy Budzet gminy - srodki 2020 zewn~trzne

2.7 Opracowanie i wdro:ienie programu 2017 Urz~d Gminy Bud:iet gminy pozyskiwania energii z aiternatywnych zrodel - srodki 2020 zewn~trzne

2.8 Rozbudowa sieci wodoci~gowej 2016 Urz~d Gminy Bud:iet gminy - Srodki 2022 zewn~trzne

so Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

Lista program6w operacyjnych - harmonogram prac

CEL STRATEGICZNY NR 3: Inteeracja i aktywizacja mieszkanc6w wok61 kultu~ ,tradxcli i historii~min'y Lp. Program Termin Wykonawcy Zr6dlo I finansowania I operacyjny , 1 2 3 4 5

3.1 Opracowanie gminnego programu 2017 Urz~d Budiet gminy promocji gminy Gminy Srodki zewn~trzne

3.2 Promocja Doiynek Gminnych jako 2016 Urz~d Budiet gminy wydarzenia kulturalnego 0 randze Gminy Srodki regionalnej - zewntrtrzne 2022

3.3 Opracowanie koncepcji oraz budowa tras 2017 Urz~d Budiet gminy turystycznych na terenie gminy Gminy - Srodki O§cienne zewntrtrzne 2022 gminny

3.4 Cykliczne spotkania z organizacjami 2016 Urz~d Budiet gminy •pozarz~dowymi Gminy I - Srodki 2022 zewn~trzne I 3.5 Wspieranie inicjatyw z zakresu kultury i 2016 Urz~d Budiet gminy sportu Gminy - Srodki 2022 zewn~trzne

3.6 Odrestaurowanie obiekt6w zabytkowych 2016 Urz~d Budiet gminy Gminy - Srodki Inwestor zewn~rzne 2022 I prywatny I 3.7 Utworzenie lokalnego muzeum 2016 Urz~d Budiet gminy I Gminy - Srodki I 2022 zewn~trzne

3.8 Rekonstrukcja grodziska w Grzebsku 2019 Urz~d Budiet gminy Marszalk. - Srodki 2022 zewn~trzne I \ I

51 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

Lista programow operacyjnych - harmonogram prac

CEL STRATEGICZNY NR 4: Wykorzystanie walor6w poioienia komunikacyjnego gminy dla m.in. rozwoju przed SI&;1 . b'lorCZOSCI Lp. Program Termin Wykonawcy Zrodlo finansowania operacyjny 1 2 3 4 5 4.1 Opracowanie programu rozwoju malej i 2018 Urz=ld Gminy Budzet gminy sredniej przedsi~biorczosci [MSP] w - srodki gminie 2022 zewn~trzne 4.2 Uzbrojenie teren6w inwestycyjnych 2018 Urz=ld Gminy Budzet gminy - srodki prywatne 2022

4.3 WdroZenie w gimnazjum lekcji 0 2018 Urz=ld Gminy Budzet gminy przedsi~biorczosci - srodki 2022 zewn~trzne 4.4 Utworzenie inkubatora 2018 Urz=ld Budzet gminy przedsi~biorczosci Gminy, UE, - srodki Inwestor zewn~trzne 2022 prywatny

4.5 Powolanie gminnego punktu informacji 2018 Urz=ld Gminy Budzet gminy gospodarczej - srodki 2022 zewn~trzne

4.6 Powolanie przy Wojcie Rady Rozwoju 2018 Urz=ld Gminy Budzet gminy Gminy 4.7 Opracowanie i wydanie historii Gminy 2017 Urz=ld Gminy Budzet gminy Wieczfnia Koscielna - srodki 2018 zewn~trzne

52 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 20 J6 2022

Lista programow operacyjnych - harmonogram prac CEL STRATEGICZNY NR 5: Restrukturyzacja i rozwoj rolnictwa dla uzyskania optymalnych wynikow ekonomicznych

LP·I Program Termin Wykonawcy Zrodlo ! operacyjny finansowania I 1 2 3 4 5 5.1 Stymulowanie tworzenia grup 2017 Inwestor Budiet gminy producenckich pryw. . srodki zewn,trzne 2022 5.2 Wspieranie tworzenia wlasnych punktow 2017 Rolnicy srodki - zewn~trzne 2018

5.3 Modernizacja urz~dzen melioracyjnych 2016 Urz~d Budiet gminy Gminy - srodki Starostwo zewn\:trzne 2022

5.4 Szkolenia rolnikow do certyfikacji 2018 Urz~d Budiet gminy gospodarstw ekologicznych Gminy - srodki ODR zewn~rzne 2022

5.5 Wdroienie programu zalesieii na terenie 2018 Urz~d Budietgminy gminy Gminy srodki - zewn\:trzne Starostwo 2022

5.6 Prowadzenie gminnego poradnictwa 2016 Urz~d Budietgminy rolnego, w tym prawnego Gminy - srodki ODR zewn~trzne 2022

5.7 Utworzenie kilkunastu gospodarstw 2016 Urz~d Budiet gminy agroturystycznych Gminy - srodki zewn~trzne 2022 Rolnicy ! 5.8 Opracowanie programu osadnictwa dla 2017 Urz~d gminy Gminy Budiet gminy - srodki 2022 zewn~trzne I I I

53 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

Lista program6w operacyjnych - harmonogram prac

CEL STRATEGICZNY NR 6: Intensyjfik 1 aCJa . roz bdu Owy m'f ras tktru U~lT thOec DlCZneJ na tereme gmmy Lp. Program Termin Wykonawey Zr6dlo finansowania opcraeyjny 1 2 3 4 5

6.1 Modernizacja i budowa gminnej i 2016 Urz~d Gminy Budiet gminy powiatowej sieci drogowej - Starostwo srodki zewn~trzne

2022 Urz~d Marsz.

6.2 Budowa oswietlenia ulie, 2016 Urz~d Gminy Budiet gminy chodnik6w i przystank6w - Starostwo srodki zewn~trzne

2022 Urz~d Marsz

6.3 Budowa sieci gazowej 2016 Urz~d Gminy Budiet gminy

- Inwestor srodki zewn~trzne prywatny 2022

6.5 Utworzenie kilku 2016 Urz~d Gminy Budiet gminy og6lnodost~pnych miejsc do internetu - srodki zewn~trzne 2022

6.6 Uzyskanie powszechnego dost~pu 2016 Urz~d Gminy Budiet gminy do internetu dla mieszkanc6w gminy - Inwestor srodki zewn~trzne prywatny 2022

6.7 Budowa zbiornika retencyjnego 2020 Urz~d Gminy Budiet gJiliny na rzece Wieczfnianka - iZMiUW srodki zewn~trzne 2022

6.8 Rcgulacja rzeki Orzyc 2020 Urz~d Gminy Budiet gminy

- Gmina srodki zewn~trzne Dzierzgowo 2022 iZMiUW

6.9 Reelektryfikacja sieci i urz~dzen 2016 Zaklad Srodki zewn~trzne energetycznych - Energetyczny 2022

54 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

12. PLANOWANE ZADANIA INWESTYCYJNE NA LATA 2016 - 2022

Nazwa planowanego Czas realizacji Kryterium Nakladydo dzialania kolejnosci poniesienia w realizacji tys. zl. 1.2 Modernizacja alejek w gminnym obiekcie 2016 Realizacja z rekreacyjnym w Uniszkach funduszu Gumowskich 12 soleckiego (na wniosek mieszkaiicow) 1.2 Doposatenie miejsca Realizacja z rekreacji w miejscowosci funduszu 2016 12 Grzybowo soleckiego (na wniosek mieszkaiicow) I 1.2 Modernizacja swietlicy 2016 Realizacja z 10 wiejskiej w Kobialkach funduszu I soleckiego (na I wniosek I I ! mieszkaiicow) I 2.5 Ochrona wod dorzecza I Orzyca poprzez I I uporz~dkowanie I gospodarki sciekowej w m. I 2015 Dotyczy znacznej 1750 Wieczfnia Koscielna, - liczby I Wieczfnia - Kolonia, I mieszkaiicow I Kuklin, Windyki, I 2017 I Grzybowo I I 2.8 Rozbudowa sieci Dotyczy 40 I wodoci~gowej w Uniszkach mieszkaiicow 2016 I Zawadzkich solectwa 6.1 Przebudowa drogi Poprawa 200 transportu rolnego w bezpieczeiistwa 2016 miejscowosci Grzebsk publ. 6.1 Przebudowa drogi gminnej Poprawa Nr G230907W na odcinku bezpieczeiistwa 2017 1400 Chmielewko - W ~sosze publ. Dotyczy znacznej liczby mieszkaiicow

55 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 2022

6.1 IPrzebudowa drogi gminnej Poprawa 750 nr G230908W na odcinku bezpieczeiistwa I 2017 Wieczfnia Koscielna - B~ki publ. Dotyczy znacznej liczby mieszkaiicow 6.2 Budowa chodnika na 2016 Realizacja z dzialce nr 192 w Uniszkach funduszu 26 Zawadzkich soleckiego (na wniosek mieszkancow)

6.2 Budowa ci~gu pieszo­ 2016 Realizacja z jezdnego na dzialce nr 5/30 funduszu 21 w Grzebsku soleckiego (na wniosek mieszkaiicow) 6.2 Budowa oswietlenia Poprawa 50 ulicznego w Uniszkach bezpieczeiistwa 2016 Cegielni - nowe punkty publ. swietlne

56 •

• Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

I

13.0CZEKIWANE WSKAZNIKI STRATEGII ~;Ol;OJU LOKALNEGONA LATA 2016 - 2022

Dla pierwszego eelu strategieznego:

)- wzrost liczby organizacji pozarzlfdowych 0 10%,

)- podniesienie poziomu wyksztalcenia 0 5%,

)- zmniejszenie ilosci przestypstw 0 10%,

)- zwiykszenie powierzchni obiekt6w sportowych 0 10%, )- zwiykszenie ilosci dzieci w klasach do 22,

)- zmniejszenie ilosci skarg na pracy urzydu gminy 0 10%,

)- zwiykszenie dostypnosci do Intemetu szerokopasmowego 0 20%

Dla drugiego eelu strategieznego: I )- zwiykszenie do 500 szt. ilosci gospodarstw domowych przyllfczonych do kanalizacji, I

)- zmniejszenie emisji pyl6w i gaz6w na terenie gminy 0 3%, )- jeden obiekt publiczny posiadac bydzie zasilanie z kolektora slonecznego, )- wybudowanie 10 km sieci kanalizacyjnej, )- wybudowana zostanie oczyszczalnia sciek6w, )- wybudowanie min. 30 przydomowych oczyszczalni sciek6w

Dla trzeciego eelu strategieznego: )- odrestaurowanie jednego miejsca pamiyci, zabytku, )- w kaZdej klasie gimnazjalnej przeprowadzona zostanie lekcja historii W~eczfni Koscielnej, )- oznakowanych zostanie 3 km tras turystycznych, )- wprowadzenie 2 cyklicznych imprez sportowych,

Dla ezwartego eelu strategieznego:

)- zwiykszenie ilosci podmiotow gospodarczych 0 3%, )- przeszkolenie 8% przedsiybiorcow z terenu gminy,

57 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

~ udzielenie 20 porad w zakresie informacji gospodarczej rocznie,

Dla pi~tego eelu strategieznego:

~ powstan'l 2 nowe gospodarstwa agroturystyczne,

~ powstan'l 2 grupy producenckie,

~ powittkszenie lesistosci gminy 0 1%,

~ powittkszenie powierzchni gospodarstw ekologicznych do 20 ha,

~ wskainik migracji wzrosnie 0 1 punkt,

~ 10% wzrosnie sprzedai: produktow rolnych z terenu gminy.

Dla sz6stego eelu strategieznego:

~ utwardzenie 5 km drog gminnych,

~ przebudowa 10 km drog gminnych

~ oswietlenie 1 km drog,

~ wybudowanie 2 km chodnikow,

~ wybudowanie 1 km sieci wodoci'lgowej,

~ zmniejszenie emisji pylow 0 5%,

58 •

• Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 - 2022

14. MISJA GMINY WIECZFNIA KOSCIELNA

W tym miejscu naszych rozwaZall warto przytoczye jednC! z definicji misJi, kt6ra auto rom opracowania wydaje siy bye najbardziej trafna: I

I Misja to zwi~zle, realistyczne sformulowanie filozofii, celow i zasad rozwoju strategicznego uwzgl~dniajl:}ce identyfikacj~ podstawowych problemow ~raz

wyniki analizy SWOT. I

Misja Gminy Wieczfnia Koscielna, rozumiana jako wSP61n~ta wSZystki~h os6b zamieszkujl:}cych na jej terenie otrzymala brzmienie: I

Wieczfnia Koscielna w 2022 roku to: nowoczesna, rolniczo - turystyczna grnina

wyrozniaj~ca sit( dobryrn stanern srodowiska przyrodniczego, aktywnyrn i zintegrowanyrn spoleczeiistwern, przyjaznyrn stosunkiern do rozwoju przedsit(biorczosci i osadnictwa,

I opieraj~ca swoj rozwoj na dogodnyrn polozeniu kornunikacyjnrm

i atrakcyjnosci przyrodniczej. i I

59 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 2022

15. DOCHODY I WYDATKI BUDZETU

Dochody i wydatki budietu Gminy Wiecifnia Koscielna w latach 2009 - 2014 w tys. zl.

Dochody w tys. zl Wydatki w tys. zl Dochody na 1 Wydatki na 1 mieszkanca w zl mieszkanca w zl

2009 12.169 12.204 2.905 2.914 2010 22.630 21.098 5.301 4.942 2011 19.116 17.999 4.495 4.232 2012 16.119 18.258 3.818 4.325 2013 15.108 15.241 3.578 3.610 2014 15.251 16.969 3.647 3.993

Zr6dlo: U d Gminn Wieczfnia Koscielna Z zestawienia wynika, ze dochody budzetu gminy w badanym okresie s'l znacznie zr6micowane. Zwiykszenie dochod6w w 2010 i 2011 roku wynika z faktu rozwi'JZ3.nia Gminnego Funduszu Ochrony Srodowiska i wl~czenia jego srodk6w finansowych do dochod6w budzetu gminy. W analizowanym okresie na wysokosc dochod6w jak i wydatk6w wplyw miala r6wniez zmienna wysokosc srodk6w pomocowych z program6w Unii Europejskiej wsp6lfinansuj~cych zadania realizowane przez Gminy Wieczfnia Koscielna w okresie programowania 2007 2013. W zakresie dochod6w wlasnych z tytulu podatk6w i oplat lokalnych oraz udzialu gminy w podatku dochodowym od os6b fizycznych i prawnych wpIywy systematycznie rosn~. Zadluzenie budzetu gminy na koniec 2014 roku stanowilo 4,04% dochod6w i wynikalo w gl6wnej mierze z zaci~gniytej pozyczki na prefinansowanie zadania inwestycyjnego wsp61finansowanego z Programu Rozwoju Obszar6w Wiejskich na lata 2007-2013.

Dochody budietu gminy wed/ug dzialOw (w tys. zl)

Wyszczeg61nienie 2011 2012 2013 2014 Doehody wlasne 10.767 7.655 6.697 6.867 Dotaeje eelowe z 2.832 2.824 2.809 3.066 budZetu paDstwa Subwencje og61ne 5.516 5.639 5.601 5.318 Zr6dlo. UfZl!d Gmmny WJeczfula KoScJelna

Dochody pochodz~ce z dotacji z budzetu panstwa oraz subwencji w analizowanym okresie utrzymuj~ siy na zblizonym poziomie. Zaznacza siy pocz'lwszy od 2012 roku spadek dochod6w z tytulu sUbwencji og6lnej

60 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 20 J6 - 2022

GlOwne wydatki budzetu gminy w latach 2011- 2014 (w zl.) J Wyszczeg61nienie 2011 2012 2013 ~014 Oswiata i wychowanie 6.293 6.457 5.537 ~.089 Ochrona zdrowia 50 53 60 155 Gospodarka komunalna i 3.850 3.279 2.220 ~.280 ochrona srodowiska I Opieka spoleczna 2.545 2.500 2.457 ~.595 Zr6dio: Urzild Gmmny Wleczfma KO§Clelna I

Wydatki budzetu gmmy na poszczeg61nych dzialach utrzymuj~ r· itt na podobnym poziomie. I I

I I I I I I I I I I I

61 Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia KOScielna na lata 2016 2022 .,

16. SYSTEM WDRAZANIA PLANU

Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Wieczfnia Koscielna na lata 2016 2022 wdrazana b«dzie przede wszystkim silami gminy oraz jej jednostek organizacyjnych.

Gmina b«dzie zabiegae w wielu obszarach realizacyjnych 0 wsparcie i pomoc organizacji pozarz::J:dowych i inwestor6w prywatnych. W wielu procesach inwestycyjnych planowane jest zaistnienie partnerstwa publiczno - prywatnego. Dotyczy to przede wszystkim dzialan w obszarze turystyki, kultury, rekreacji, oswiaty i sportu. W obszarze uwarunkowan spoleczno - administracyjnych nalezy uswiadamiae spolecznosci lokalnej i funkcjonariuszom samorZ:tdowym nieuchronnosc i koniecznose zmian, a takze korzysci plyn::J:ce z wdrozenia Strategii Rozwoju Lokalnego. Dzialania infonnacyjno - uswiadamiaj::J:ce b«d::J: zaczynae si« juz w szkolach, ale powinny obj::J:e wszystkich mieszkanc6w. Nalezy informowae 0 kierunkach przemian, ukazywae ich skutki oraz wskazywae dzialania. Jest to bardzo wazne zadanie dla samorz::J:du lokalnego, gdyz nie zrozumienie dzialafi samorz::J:du prowadzi najcz«sciej do sprzeciwu i blokady dzialan. Za1eca si« prowadzenie otwartej polityki informacyjnej drog::J: publikacji prasowych a najlepiej metod::J: spotkafi infonnacyjnych z mieszkancami. Rekomenduje si« tutaj program "Dialog ze spoleczenstwem" tzn. publiczna konsultacja waZlliejszych decyzji samorz::J:du z mieszkancami. Dla stwarzania odpowiedniego klimatu sprzyjaj::J:cego realizacji prac obj«tych strategi::J: rozwoju Iokalnego oraz rozwijania koncepcji rozwoju gminy celowe jest powolanie Zespolu Monitoringu W drazania Planu, skladaj::J:cego si« z os6b odpowiedzialnych za kontrol« wdrazania niniejszego planu rozwoju. Ze wzgl«du na sw::J: specyfik«, poszczeg61ne cele strategiczne mog::J: i powinny bye monitorowane za pomoc::J: r6znych instrument6w. Dla tych ce16w, w zakresie kt6rych ograniczona jest dost«pnose wskainik6w statystycznych lub statystyka nie zapewnia pelnej oceny zagadnienia, szczeg61nie wazne b«d::J: raporty analityczne, stanowi::J:ce podstawowe ir6dlo informacji 0 stanie i charakterze zmian.

YRADY

62