Foundations for the Improvising Musician

Prof. Rupert

Concepts in improvisation for everyone.

Ex 1 Rhythm in jazz. The way most horn and string players intuitively interpret consecutive eight notes.

c œb œ œ œ œb ŒÓ & œb œ œ œ

Ex 2 Here is an example of a jazz interpretation of the same scalar example. E bJ œb œ œ œ œb ŒÓ & œb œ œ œ The first and primary element of the jazz style is rhythmic in nature. The jazz player ( at any level) needs to implement the jazz phrasing in example 2. Most jazz "lines" or ideas are developed in an eigth note fashion, and the up-beats receive the rhythmic empahsis

The aforementioned is the Eb be bop major scale. It is a decsending Eb major scale with an added note; the flat sixth scale degree. Bebop scales, while actually not only used in jazz, serve one purpose; that is to keep chord tones occuring on downbeats.

Ex 3 Chord scale relationships and nomenclature. There are merely three basic chord types; major, minor and dominant. Major chords are notated as MAJ, M or merely with a trianle ( see example 2). Minor chords are notated with a dash (-7) or a lower case m, or "min". The first example is the most common.

Chords are usually scales stacked in thirds. In example, if you stack and Eb Major scale in thirds, you'd have a Eb major Chord. In the same key center ( three flats), if you stacked thirds from F ( the F dorian scale, youd have an F minor chord. Stacking thirds in the same key center from Eb would exemplify the Bb7 chord. See example 3.

Jazz lines, ( also known as ideas) can be derived from scales. In other words, there are several scales that can convey the sound of a chord. Improvising using those scales will convey the soudn of the chord.

Bebop scales: While Bebop scales are used extensively in jazz, the term is a misnomer. Bebop scales have actually been in use since Bach. Mozart used many scales of this nature, as well. Bebop scales utilize an "extra" note in a preexisting scale type. The purpose is singular; to keep chord tones falling on downbeats. (See class demonstration). B b7 œb œ œb œ œ œb œ œ œb œ œb & œ œ œ œ

Above is the Bb seventh, or Bb bebop scale. Note that it is a myxolydian scale with an added note, the major 7. The purpose of this note is to keep the chord tones falling on downbeats. (See example in class).

Here is an example of a bebop Major scale. Conceptually, it has the same principals as the example above. E bJ œb œ œ œ œb ŒÓ & œb œ œ œb the bebop major scale adds a half step between the fifth and sixth scale degrees. The primary purpose is to keep chord tones falling on downbeats.

Section II Implementing chord scale relationships. ( See chord sheet, September in the Rain).

Elements of Improvisation: Scalar approach Scales ascending, and decending Scales from common tones. ( See example in class) Arpeggios of chords Arpeggiating from all chord tones, ascending and descending. Implementing the Blues sound

Examples of arpeggiating the Eb major 7 chord:

ascending from the root

E bJ bb œ œ œ œ œ ŒÓ & b œ œ œ œ

descending from the root

E bJ bb œ œ œ œ œ œ ŒÓ & b œ œ œ

ascending from the 3rd Decending from the 3rd

E bJ b œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ &b b œ œ œ œ ŒÓ œ œ œ ŒÓ

A blues interpretation E b bb œ œb œ œ œ Œ & b œ œb œ œn œn œb œb œ

Eb FÑ AbÇ bb c & b 1 ’’’’ 2 ’’’’ 3 ’’’’ 4 ’’’’ 5 ’’’’

1 2 E Db° Eb BS/Bb b6 Û . . &6 ’’’’ 7 ’’’’ 8 | . 9 ’’’’ 10 ’’’’

BbÑ Eb7 BbÑ Eb7 AbJ Ab6 AbJ Ab6 F;

&11 ’’’’ 12 ’’’’ 13 ’’’’ 14 ’’’’ 15 ’’’’

Bb; BS/Bb Eb FÑ Û . &16 ’’’’ 17 ’’’’ 18 | 19 ’’’’ 20 ’’’’ 21 ’’’’

A D E f B bÇ b° b ( Ñ b7 )

&22 ’’’’ 23 ’’’’ 24 ’’’’ 25 ’’’’ 26 ’’’’

From the Book of Jeff Rupert

1/2 στεπσ τψπιφψ τηε βεβοπ ϕαζζ λανγυαγε. Βελοω ισ α σψστε φορ αδδινγ 1/2 στεπσ το τηε δοιναντ σχαλε. Τηεσε 1/2 στεπσ σερϖε τωο πυρποσεσ: τηεψ κεεπ χηορδ τονεσ ον δοωνβεατσ (οφ τηε δοιναντ χηορδ) ανδ αδδσ χηροατιχισ (ανδ χολορ τονεσ, ορ υππερ εξτενσιονσ).

τραδιτιοναλ ∀βεβοπ∀ ορ 7τη σχαλε. 1/2 αδδεδ βετωεεν 8−7. Χ7

& b 4 œ œn œb œ œ ŒÓ 4 œ œ œ œ

Χ 7 δοινιαντ σχαλε, σταρτινγ ον τηε 9τη. νο 1/2 στεπ αδδεδ. œ & b œ œA œ œ œ ŒÓ 122 œ œ œ

Χ 7 ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 9τη. 1/2 στεπσ αδδεδ βετωεεν 9−1 ανδ 8−7. œ & b œ# œn œn œb œ œ œ Ó 124 œ œ œ

Χ7 ∆οιναντ σχαλε σταρτινγ ον τηε 3ρδ. 1/2 στεπ βετωεεν 8−7. œ œ & b œ œn œb œ œ œ Ó 126 œ œ œ

Χ 7 ∆οιναντ σχαλε σταρτινγ ον τηε 3ρδ. 1/2 στεπσ αδδεδ βετωεεν 3−2 , 9−8 ανδ 8−7. œ œ# œn & b œ# œn œn œb œ œ œ Œ 128 œ œ œ

♥ 2 δοιναντ σχαλε σψστε

7 Χ ∆ονιναντ σχαλε φρο τηε 4τη, νο 1/2 στεπ αδδεδ. œ œ œ & b œ œA œ œ œ ŒŒ 130 œ œ œ 7 Χ ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 4τη. 1/2 φρο 9−8, 8−7. œ œ œ œ# œn & b œn œb œ œ œ Œ 132 œ œ œ Χ 7 ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 5τη. 1/2 στεπ αδδεδ βετωεεν 8−7. œ œ œ œ & b œ œn œb œ œ œ Œ 134 œ œ œ Χ 7 ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 5τη. 1/2 3−2, 9−8, 8−7.

œ œ œ œ# œn œ# œn & b œn œ œ œ œ 136 œ œ œ ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 6τη (13). νο αδδεδ 1/2 στεπσ. Χ7 œ œ œ œ œ œ & b œA œ œ œ Œ 138 œ œ œ Χ7 ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 13 (6τη) 1/2 9−8, 8−7. œ œ œ œ œ & b œ# œn œn œA œ œ œ 140 œ œ œ ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 7τη. Νο αδδεδ 1/2 στεπσ εξχεπτ 8−7 Χ7 œA œ œ œ œ œ œ & b œn œA œ œ œ 142 œ œ œ ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 7τη, 1/2 στεπσ φρο 3−2, 9−8, 8−7. Χ7 œA œ œ œ œ œ# œn & b œ# œ œn œb œ œ 144 œ œ 7th Scale Exercise Β Φλατ Ινστ. ϑεφφ Ρυπερτ 1/2 στεπ οπτιονσ βασεδ ον Βαρρψ Ηαρρισ∍ σψστε

τραδιτιοναλ ∀βεβοπ∀ ορ 7τη σχαλε. 1/2 αδδεδ βετωεεν 8−7. ∆7

# 4 œ œ# œn œ ŒÓ & 4 œ œ œ œ œ

∆ 7 δοινιαντ σχαλε, σταρτινγ ον τηε 9τη. νο 1/2 στεπ αδδεδ. # œ & œ œN œ œ œ ŒÓ 122 œ œ œ

∆ 7 ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 9τη. 1/2 στεπσ αδδεδ βετωεεν 9−1 ανδ 8−7. # œ œ# œn & œ# œn œ œ œ Ó 124 œ œ œ

∆ 7 ∆οιναντ σχαλε σταρτινγ ον τηε 3ρδ. 1/2 στεπ βετωεεν 8−7. # œ œ & œ œ# œn œ œ œ Ó 126 œ œ œ

∆ 7 ∆οιναντ σχαλε σταρτινγ ον τηε 3ρδ. 1/2 στεπσ αδδεδ βετωεεν 3−2 , 9−8 ανδ 8−7. # œ œ# œn œ# œn & œ# œn œ œ œ Œ 128 œ œ œ

♥ 2 δοιναντ σχαλε σψστε

7 ∆ ∆ονιναντ σχαλε φρο τηε 4τη, νο 1/2 στεπ αδδεδ. # œ œ œ œ & œN œ œ œ ŒŒ 130 œ œ œ 7 ∆ ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 4τη. 1/2 φρο 9−8, 8−7. # œ œ œ & œ# œn œ# œn œ œ œ Œ 132 œ œ œ

∆ 7 ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 5τη. 1/2 στεπ αδδεδ βετωεεν 8−7. # œ œ œ œ œ & œ# œn œ œ œ Œ 134 œ œ œ ∆ 7 ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 5τη. 1/2 3−2, 9−8, 8−7. # œ œ œ œ# œn & œ# œn œ# œ œ œ œ 136 œ œ œ ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 6τη (13). νο αδδεδ 1/2 στεπσ. ∆ 7 œ # œ œ œ œ & œ œN œ œ œ Œ 138 œ œ œ ∆ 7 ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 13 (6τη) 1/2 9−8, 8−7. œ # œ œ œ œ œ# œn & œ# œN œ œ œ 140 œ œ œ ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 7τη. Νο αδδεδ 1/2 στεπσ εξχεπτ 8−7 ∆ 7 œN œ # œ œ œ œ & œ œ# œN œ œ œ 142 œ œ œ ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 7τη, 1/2 στεπσ φρο 3−2, 9−8, 8−7. ∆ 7 œN œ # œ œ œ œ# œn œ# œ & œ# œn œ œ œ 144 œ 7th Scale Exercise Ε Φλατ Ινστ. ϑεφφ Ρυπερτ 1/2 στεπ οπτιονσ βασεδ ον Βαρρψ Ηαρρισ∍ σψστε

τραδιτιοναλ ∀βεβοπ∀ ορ 7τη σχαλε. 1/2 αδδεδ βετωεεν 8−7. Α7 œ ## 4 œ# œn œ œ œ œ & 4 œ œ ŒÓ

Α7 δοινιαντ σχαλε, σταρτινγ ον τηε 9τη. νο 1/2 στεπ αδδεδ. # œ œ œN œ œ & # œ œ œ œ ŒÓ 122

Α7 ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 9τη. 1/2 στεπσ αδδεδ βετωεεν 9−1 ανδ 8−7. œ # œ# œn œ# œn œ œ œ & # œ œ œ Ó 124

Α7 ∆οιναντ σχαλε σταρτινγ ον τηε 3ρδ. 1/2 στεπ βετωεεν 8−7. œ # œ œ œ# œn œ œ & # œ œ œ œ Ó 126

Α7 ∆οιναντ σχαλε σταρτινγ ον τηε 3ρδ. 1/2 στεπσ αδδεδ βετωεεν 3−2 , 9−8 ανδ 8−7. œ œ# œn # œ# œn œ# œn œ œ œ & # œ œ œ Œ 128

♥ 2 δοιναντ σχαλε σψστε

7 Α ∆ονιναντ σχαλε φρο τηε 4τη, νο 1/2 στεπ αδδεδ. œ œ œ # œ œN œ œ œ & # œ œ œ ŒŒ 130 Α7 ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 4τη. 1/2 φρο 9−8, 8−7. œ œ œ # œ# œn œ# œn œ œ & # œ œ œ œ Œ 132

7 Α ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 5τη. 1/2 στεπ αδδεδ βετωεεν 8−7. œ œ œ œ # œ œ# œn œ œ œ & # œ œ œ Œ 134 Α7 ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 5τη. 1/2 3−2, 9−8, 8−7. œ œ œ # œ# œn œ# œn œ# œ œ œ & # œ œ œ œ 136 Α7 ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 6τη (13). νο αδδεδ 1/2 στεπσ.

## œ œ œ œ & œ œ œN œ Ó 138 œ œ œ 7 Α ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 13 (6τη) 1/2 9−8, 8−7.

# œ œ œ & # œ œ œ# œn œ# œN œ Œ 140 œ œ œ Α7 ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 7τη. Νο αδδεδ 1/2 στεπσ εξχεπτ 8−7

## œN œ œ œ œ & œ œ œ# œN œ Œ 142 œ œ œ Α7 ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 7τη, 1/2 στεπσ φρο 3−2, 9−8, 8−7.

## œN œ œ œ œ & œ# œn œ# œ œ# œn œ 144 œ œ œ 7th Scale Exercise Βασσ χλεφ ϑεφφ Ρυπερτ 1/2 στεπ οπτιονσ βασεδ ον Βαρρψ Ηαρρισ∍ σψστε

τραδιτιοναλ ∀βεβοπ∀ ορ 7τη σχαλε. 1/2 αδδεδ βετωεεν 8−7. Χ7 œ ? 4 œn œb œ œ œ b 4 œ œ œ ŒÓ

Χ 7 δοινιαντ σχαλε, σταρτινγ ον τηε 9τη. νο 1/2 στεπ αδδεδ. œ œ œA œ œ ? b œ œ œ œ ŒÓ 122

Χ 7 ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 9τη. 1/2 στεπσ αδδεδ βετωεεν 9−1 ανδ 8−7. œ ? œ# œn œn œb œ œ œ b œ œ œ Ó 124

Χ7 ∆οιναντ σχαλε σταρτινγ ον τηε 3ρδ. 1/2 στεπ βετωεεν 8−7. œ œ œ œn œb œ œ ? b œ œ œ œ Ó 126

Χ 7 ∆οιναντ σχαλε σταρτινγ ον τηε 3ρδ. 1/2 στεπσ αδδεδ βετωεεν 3−2 , 9−8 ανδ 8−7. œ œ# œn ? œ# œn œn œb œ œ œ b œ œ œ Œ 128

♥ 2 δοιναντ σχαλε σψστε

7 Χ ∆ονιναντ σχαλε φρο τηε 4τη, νο 1/2 στεπ αδδεδ. œ œ œ ? œ œA œ œ œ b œ œ œ ŒŒ 130 7 Χ ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 4τη. 1/2 φρο 9−8, 8−7. œ œ œ œ# œn œn œb œ œ ? b œ œ œ œ Œ 132

Χ 7 ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 5τη. 1/2 στεπ αδδεδ βετωεεν 8−7. œ œ œ œ ? œ œn œb œ œ œ b œ œ œ Œ 134 Χ 7 ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 5τη. 1/2 3−2, 9−8, 8−7. œ œ œ œ# œn œ# œn œn œ œ œ ? b œ œ œ œ 136 Χ7 ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 6τη (13). νο αδδεδ 1/2 στεπσ. œ œ œ œ œ œ œA œ œ ? b œ œ œ œ Œ 138 7 Χ ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 13 (6τη) 1/2 9−8, 8−7. œ œ œ œ œ ? œ# œn œn œA œ œ œ b œ œ œ 140 Χ 7 ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 7τη. Νο αδδεδ 1/2 στεπσ εξχεπτ 8−7 œA œ ? œ œ œ œ b œ œn œA œ œ œ 142 œ œ œ ∆οιναντ σχαλε φρο τηε 7τη, 1/2 στεπσ φρο 3−2, 9−8, 8−7. Χ7 ? œA œ œ œ œ b œ# œn œ# œ œn œb œ œ 144 œ œ