DOGVILLE Pressbook
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
DOGVILLE RE ŻYSERIA LARS VON TRIER W KINACH OD 3 PA ŹDZIERNIKA 2003 DYSTRYBUCJA W POLSCE ul. Zamenhofa 1, 00-153 Warszawa tel.: (+4822) 536 92 00, 636 25 00, fax: (+4822) 635 20 01 e-mail: [email protected] http://www.gutekfilm.com.pl re żyseria Lars von Trier scenariusz Lars von Trier zdj ęcia Anthony Dod Mantle muzyka Antonio Vivaldi monta ż Molly Marlene Stensgard dźwi ęk Per Streit scenografia Peter Grant kostiumy Manon Rasmussen wyst ępuj ą Nicole Kidman Grace Paul Bettany Tom Edison Stellan Skarsgård Chuck Lauren Bacall Ma Ginger Harriet Anderson Gloria Philip Baker Hall Tom Edison, senior Chloë Sevigny Liz Henderson Ben Gazzara Jack McKay Jeremy Davies Bill Henson Patricia Clarkson Vera James Cann Wielki Człowiek John Hurt Narrator producent Vibeke Windelov kierownik produkcji Jonas Fredriksen film wyprodukowany przez Zentropa Entertainments Det Danske Filminstitut Slot Machine Liberator Productions Hachette Première Adam Youn Pictures Zoma Ltd. Summit Entertainments Canal+ Trust Film Svenska Sveriges Television Sigma Films Ltd. Dania / Szwecja / Wielka Brtania / Francja / Niemcy / Holandia rok produkcji: 2003 czas trwania: 178 i 137 minut kolor – Dolby Digital – 1:1,85 Najnowszy film re żysera Przełamuj ąc fale oraz nagrodzonego Złot ą Palm ą w Cannes Ta ńcz ąc w ciemno ściach . Jedno z najoryginalniejszych europejskich przedsięwzi ęć filmowych ostatnich lat. Lars von Trier zgromadził na planie wy śmienit ą obsad ę, w tym zarówno legendy Hollywood, jak i gwiazdy świec ące od niedawna. Udział wzi ęli m.in. Lauren Bacall ( Prêt-à- Porter ), Ben Gazzara ( Big Lebowski ), James Caan ( Ojciec chrzestny) , a tak że Chloë Sevigny (Dzieciaki ), Jeremy Davies ( Szeregowiec Ryan ), Paul Bettany ( Pi ękny umysł ). Natomiast w głównej roli wyst ąpiła Nicole Kidman, nagrodzona w tym roku Oscarem za film Godziny . Tak doborowa stawka aktorska w poł ączeniu z niezwykłym pomysłem inscenizacyjnym re żysera zaowocowała fascynuj ącym obrazem, b ędącym przenikliwym studium ludzkiej natury. To uniwersalna opowie ść o tym, jak dobro mo że łatwo przerodzi ć si ę w zło. Akcja filmu, b ędącego pierwsz ą cz ęś ci ą trylogii „U, S i A”, rozgrywa si ę w małej osadzie poło żonej w Górach Skalistych. Jest pocz ątek lat 30-tych, czas Wielkiego Kryzysu. Do Dogville przyje żdża Grace, która ucieka przed nasłanymi na ni ą gangsterami i szuka schronienia. Społeczno ść miasteczka, po namowach swego samozwa ńczego lidera, mimo ryzyka jakie si ę z tym wi ąż e, zgadza si ę udzieli ć kobiecie pomocy. W podzi ęce Grace ma dla nich pracowa ć. Pocz ątkowo wszystko idealnie si ę układa, pracy nie jest zbyt wiele, a mieszka ńcy Dogville s ą zadowoleni. Wkrótce jednak, maj ąc świadomo ść swojej władzy nad dziewczyn ą, zaczynaj ą j ą wykorzystywa ć na wszelkie mo żliwe sposoby. Powoli sytuacja staje si ę trudna do zniesienia... Cho ć Dogville wyjechało z Cannes, gdzie miała miejsce jego światowa premiera, bez nagród, mi ędzynarodowa krytyka filmowa i publiczno ść były zgodne – w ich opinii był to najlepszy film tegorocznego festiwalu. To on budził żywe reakcje i prowokował do dyskusji. Okrzykni ęto go jednym z najwybitniejszych dzieł du ńskiego re żysera, a jego samego nazwano najoryginalniejszym europejskim filmowcem. Dogville to nie tylko wyj ątkowe wydarzenie artystyczne i filmowe, ale równie ż dystrybucyjne. Firma Gutek Film, po konsultacjach z samym Larsem von Trierem, zdecydowała si ę na krok bez precedensu. W dniu ogólnopolskiej premiery Dogville, 3 pa ździernika 2003, wprowadzi na ekrany film w dwóch wersjach jednocze śnie. Dłu ższej – trzygodzinnej – któr ą świat poznał w Cannes oraz krótszej o blisko godzin ę, wy świetlanej obecnie w wielu krajach Europy. Obie zostały zmontowane przez re żysera i zyskały jego akceptacj ę. Nie trzeba b ędzie ju ż czeka ć na wydanie Dogville na DVD, by zobaczy ć wszystkie sceny. Nie trzeba b ędzie czeka ć kilku lat, by zobaczy ć na du żym ekranie pełn ą „wersj ę re żysersk ą”. Aby podkre śli ć wag ę wydarzenia - Gutek Film jest pierwszym europejskim dystrybutorem, który zdecydował si ę na takie rozwi ązanie - trzygodzinnemu Dogville towarzyszy ć b ędzie niezwykły dokument zrealizowany na planie filmu von Triera – Wyznania z Dogville . GŁOSY PRASY Twórca "Przełamuj ąc fale”, główny autor manifestu Dogmy, spełnia europejskie marzenie o kinie, które miałoby świe żość awangardowego eksperymentu, a równocze śnie było popularn ą bajk ą poruszaj ącą elementarne uczucia podobnie jak kino hollywoodzkie. "Dogville" mówiony po angielsku, dziej ący si ę w umownej Ameryce z udziałem ameryka ńskich gwiazd potwierdza, że Hollywood (w którym ten re żyser nigdy nie był podobno dlatego, że ma klaustrofobi ę i nie znosi długich podró ży) jest obsesj ą von Triera. Przeciwie ństwa si ę przyci ągaj ą. Von Trier chce oddziaływa ć na uczucia widza, manipulowa ć nimi w równie wirtuozerski sposób jak Amerykanie. Tadeusz Sobolewski, Gazeta Wyborcza Cho ć czas trwania filmu jest poka źny, „Dogville” ani przez chwil ę si ę nie dłu ży. Ma do ść tre ści, by podtrzyma ć zainteresowanie widza i do ść ekscentryczno ści, by go zafascynowa ć. Wielbiciele von Triera mog ą nawet odnale źć silne motywy autobiograficzne w postaci głównej bohaterki, która dostrzega wady i skazy ludzkiej natury, a jednak wci ąż ma nadziej ę na jej popraw ę. Kidman sprostała wszelkim fizycznym i emocjonalnym wymaganiom roli Grace, unikaj ąc przy tym niezr ęczno ści charakteryzuj ącej prymitywniejsz ą gr ę Björk w „Ta ńcz ąc w ciemno ściach”, co dobrze wró ży ewentualnej przyszłej współpracy z von Trierem. Paul Bettany jest równie poruszaj ący w roli filozofa Toma o słabej woli, a reszta obsady ma swoje świetne momenty, z wyró żnieniem Stellana Skarsgarda, Bena Gazzary i Patricii Clarkson. Jedyne, co nale ży do widza to ch ęć zapomnienia o całym świecie i odrobina wyobra źni. Allan Hunter, Screen International “Dogville” to historia uniwersalna, która mogłaby wydarzy ć si ę wsz ędzie. Wielopoziomowa, mocno osadzona w tradycji skandynawskiej literatury i zwie ńczona zaskakuj ącym finałem. Von Trier wraca do swojego ulubionego tematu – cierpienia i po świ ęcenia jednostki dla dobra innych. El żbieta Ciapara, Film Lars von Trier buduje dramat zale żno ści, siły i upokorzenia. Obna ża okrucie ństwo ludzkiej natury, opowiada o zem ście. Pokazuje brud ukryty pod pozorami przyzwoito ści, tworzy na ekranie atmosfer ę jak z Faulknera, ale wzbogacon ą o własne widzenie świata drapie żne, konsekwentne, nieuznaj ące jakiegokolwiek znieczulenia. (...). Film von Triera jest fascynuj ący. Pewnie – jak jego poprzednie obrazy – jednych porwie, innych odrzuci. Przede wszystkim jednak jest to film, po którym nie mo żna spokojnie spa ć, który niepokoi, do którego wraca si ę my ślami. To wła śnie takie dzieła sprawiaj ą, że kino wychodzi z jarmarków i supermarketów, staj ąc si ę sztuk ą. My ślę, że za kilka lat z całego tegorocznego zestawu canne ńskiego b ędziemy pami ęta ć tylko „Dogville”. Bo prawdziwe, interesuj ące kino obroni si ę nawet bez nagród i czerwonych dywanów. Barbara Hollender, Rzeczpospolita LARS VON TRIER O DOGVILLE Dwie sprawy zainspirowały mnie do napisania Dogville. Przede wszystkim, kiedy pojechałem do Cannes z Ta ńcz ąc w ciemno ściach , ameryka ńscy dziennikarze skrytykowali mnie, że zrobiłem film o Ameryce, chocia ż nigdy wcze śniej tam nie byłem. To podziałało na mnie prowokuj ąco, bo o ile dobrze pami ętam, oni nie odwiedzili te ż Casablanki, zanim nakr ęcili Casablank ę. Stwierdziłem, że to zupełnie nie fair i postanowiłem wtedy, że nakr ęcę wi ęcej filmów, których akcja rozgrywa ć si ę b ędzie w Ameryce. To po pierwsze. Potem słuchałem piosenki Kurta Weilla i Bertolta Brechta pt.„Jenny piratka” z Opery za trzy grosze. To przejmuj ąca piosenka oparta na motywie zemsty, który bardzo mi si ę spodobał. Akcja filmu musiała rozgrywa ć si ę w odosobnionym miejscu, bo „Jenny piratka” opowiada o zapadłej mie ścinie. Ustaliłem, że Dogville poło żone b ędzie w Górach Skalistych, bo je śli si ę tam nigdy nie było, nazwa brzmi nierealnie. Które góry nie s ą skaliste? A mo że te s ą skaliste w jaki ś szczególny sposób? To brzmi jak nazwa wymy ślona do jakiej ś bajki. Do tego umiejscowiłem akcj ę w czasach Wielkiego Kryzysu, bo pomy ślałem, że to stworzy odpowiedni ą atmosfer ę. Inspirowałem si ę te ż starymi, czarno-białymi zdj ęciami rz ądu z czasów Wielkiego Kryzysu, jednak nigdy nie rozwa żałem pomysłu nakr ęcenia czarno-białego filmu. To ustawienie dodatkowej bariery pomi ędzy tob ą, a publiczno ści ą, inna stylizacja. Je śli kr ęcisz film, który jest „dziwny” w jak ąś stron ę (np. masz tylko zarysy domów namalowane na podłodze), to wszystko inne powinno by ć „normalne”. Je śli nagromadzi si ę zbyt wiele tych barier, publiczno ść b ędzie coraz dalej od samego filmu. Wa żne jest, by nie robi ć zbyt wiele naraz, żeby nie odstraszy ć ludzi. Pracuj ę troch ę jak w naukowym laboratorium. Kiedy robi si ę eksperyment, wa żne jest, by za ka żdym razem zmienia ć nie wi ęcej ni ż jeden czynnik. Powiedziano mi, że Amerykanom mo że to przypomina ć Nasze miasto i kiedy kr ęcili śmy, kto ś dał mi sztuk ę Wildera do przeczytania. Nie uwa żam jednak, że istniej ą jakiekolwiek podobie ństwa tych historii. Nie mówi ę, że nie miałem żadnych inspiracji. Oczywi ście, że miałem, na przykład teatr telewizji, który ogl ądałem w latach siedemdziesi ątych, szczególnie przedstawienie Nicholas Nickleby w wykonaniu Royal Shakespeare Company. Przedstawienie niesłychanie stylizowane, z udziałem publiczno ści i innymi tego typu ciekawostkami lat siedemdziesi ątych, ale ogl ądane dzi ś, nadal robi wra żenie. Ogólnie rzecz bior ąc, zainspirowała mnie moja t ęsknota za teatrem w telewizji. Kiedy byłem młody, cieszył si ę wielka popularno ści ą. Brano sztuk ę teatraln ą i odgrywano w innym otoczeniu albo w bardziej abstrakcyjny sposób.