Verslag Meermalen Betoogd Dat Dat Onderscheid Op Mijn Opmerking Over Het Argument Dat De Bijna Niet Is Te Maken

GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

*0: EK ** *1: 2013-2014 *2: 19 De beraadslaging wordt geopend. *3: Word *4: 19de vergadering *N *5: Dinsdag 11 februari 2014 *6: 11.30 uur Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Voorzitter. ** Ik begin met een citaat uit het boek van Kees Opmeer, getiteld Voetstappen op de trap. Hierin Voorzitter: Broekers-Knol zijn verhalen opgetekend van kinderen in de jeugdhulp. "Je zei dat alles mijn schuld was, dat ik Tegenwoordig zijn 74 leden, te weten: vies en dom was, een waardeloos kind dat niks kon. Alsof ik dat niet wist. De kinderen op school Backer, Barth, Beckers, Van Beek, Beuving, Van noemden mij niet voor niks Wilma Vlooientheater. Bijsterveld, De Boer, Van Boxtel, Brinkman, Ze zouden me ook niet geloven als ik vertelde wat Bröcker, Broekers-Knol, Bruijn, Van Dijk, je allemaal met me deed. Iedereen vond jou een Duivesteijn, Dupuis, Duthler, Elzinga, Engels, aardige man die altijd voor een ander klaarstond. Essers, Ester, Faber-van de Klashorst, Flierman, Het moet dus wel aan mij liggen. Daarom kan ik Franken, Frijters-Klijnen, Ganzevoort, Gerkens, maar beter dood zijn. Het is een oplossing voor Thom de Graaf, Fred de Graaf, Marcel de Graaff, De alles." Grave, Hermans, Hoekstra, Holdijk, Ter Horst, Nog een citaat, dit keer uit een uitgegeven Huijbregts-Schiedon, Van Kappen, Kneppers- boek met verhalen van cliënten en medewerkers Heijnert, Knip, Koffeman, Kok, Koning, Koole, Kox, van Jeugdhulp Friesland: "Ga niet van me houden, Kuiper, De Lange, Van der Linden, Linthorst, Lokin- want dan sluit ik je buiten. Ga niet om me geven, Sassen, Martens, Popken, Postema, Quik-Schuijt, want dan ga ik je wantrouwen. Ga niet met me Reuten, Reynaers, Ruers, Schaap, Scholten, stoeien, want dan ga ik vechten. Ga niets van me Schouwenaar, Schrijver, Sent, Slagter-Roukema, verwachten, want dan stel ik je teleur. Ga me niet Sörensen, Van Strien, Strik, Swagerman, Sylvester, vertrouwen, want ik zal je vertrouwen beschamen. Terpstra, Thissen, Vliegenthart, Vlietstra, Vos, De Geef me geen warmte, want dan laat ik je in de kou Vries, De Vries-Leggedoor en Witteveen, staan. Wees niet goed voor me, want dan breng je het slechtste in me naar boven. En maak me niet en de heer Van Rijn, staatssecretaris van aan het huilen, want dan zal ik lachen ten koste van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de heer jou. En daarbij de aantekening van de Teeven, staatssecretaris van Veiligheid en Justitie. jeugdzorgmedewerker dat ze zo blij was toen ze de ** eerste knuffel kreeg." Twee citaten uit boeken met opgetekende *N verhalen van kinderen die het niet zo goed getroffen hebben als het overgrote deel van onze De voorzitter: Ik deel aan de Kamer mede dat is jeugd in Nederland. Willekeurig, niet met de ingekomen een bericht van verhindering van het lid pretentie het volledige beeld te schetsen. Als je het Nagel, wegens ziekte. leest doet je hart pijn. Kinderen horen in ** geborgenheid te kunnen opgroeien en de zorg te krijgen die ze nodig hebben, álle kinderen. Dit bericht wordt voor kennisgeving aangenomen. Uit meerdere onderzoeken en jeugdmonitoren blijkt dat het gelukkig goed gaat *B met het overgrote deel van onze jongeren en hun *!Jeugdwet*! thuissituatie. De CDA-fractie vindt dat belangrijk. We gunnen het ieder kind om op te groeien in een Aan de orde is de gezamenlijke behandeling van: gezin waarin kinderen en volwassenen ervaren en - het wetsvoorstel Regels over de beleven wat liefde, geborgenheid, zelfvertrouwen gemeentelijke verantwoordelijkheid voor en respect voor een ander is. Waar de preventie, ondersteuning, hulp en zorg aan verantwoordelijkheid voor een goede opvoeding jeugdigen en ouders bij opgroeien genomen kan worden, zodat kinderen een goede opvoedingsproblemen, psychische problemen basis meekrijgen voor hun toekomst. Vandaar dat en stoornissen (Jeugdwet) (33684); het CDA grote waarde hecht aan het gezin. Daarom - het wetsvoorstel Wijziging van de vinden we ook dat voor jongeren en gezinnen die Wet op de jeugdzorg en andere wetten in het op eigen kracht niet kunnen er een goed verband met de verplichting tot het gebruik functionerend netwerk moet zijn, net als aanbod van het burgerservicenummer in de jeugdzorg van hulp en zorg, en wel zo vroeg mogelijk, zo (gebruik burgerservicenummer in de laagdrempelig mogelijk, zo licht mogelijk, jeugdzorg) (33674). toegesneden op de situatie en dicht bij huis. Het Internationaal Verdrag inzake de De voorzitter: Ik heet de staatssecretaris van Rechten van het Kind verplicht de overheid om te Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de zorgen voor een goed functionerend en kwalitatief staatssecretaris van Veiligheid en Justitie van harte hoogwaardig aanbod van jeugdhulp. Jeugdhulp die welkom in de Eerste Kamer. zonder onderscheid elk kind en zijn ouders, 1 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. wanneer dat nodig is, ondersteuning en passende jongeren. De financieringsschotten verdwijnen, zorg kan bieden. De CDA-fractie onderschrijft dit en maatwerk wordt mogelijk en de wet gaat uit van stelt daarin het kind centraal. één gezin, één regisseur en één plan. Jeugdzorg in de breedte is een dynamische De CDA-fractie is blij met deze wet. Ze wereld. Het vraagt om een houding van over je onderschrijft ten volle het doel ervan, namelijk dat eigen schaduw heen springen, niet gebaseerd op gemeenten een regierol kunnen vervullen bij eigen macht en zeggenschap, maar op het bereiken jeugdhulp en dat hierdoor de kwaliteit van de zorg van symbiose ten behoeve van jeugd en gezin. We voor jeugd en de sociale omgeving, het maatwerk, hebben tijdens de voorbereiding van dit debat verbetert. Het probleemoplossend vermogen van uitermate betrokken werkers in deze tak van sport ouders, jongeren en van hun sociale omgeving ontmoet. Vanuit onze fractie: waardering! Hun wordt vaak nog onderschat. Met een helpende hand beroep is niet makkelijk en raakt vaak ook hun kunnen mensen, als het verantwoord en veilig is, gevoel. We hopen dat ze in staat zullen worden geholpen worden het zelf te doen. Wij gesteld om met deskundigheid, betrokkenheid en ondersteunen die aanpak van harte. creativiteit hun werk voort te zetten. We hebben echter ook zorgen. Die betreffen We kunnen alles in protocollen, procedures de uitvoerbaarheid. Er wordt nogal wat van en structuren regelen, maar uiteindelijk begint het gemeenten en aanbieders gevraagd. Een omslag bij de menselijke interactie. Immers, it takes a van jewelste, met voor organisaties financiële village to raise a child. In de CDA-visie is dit een onzekerheid en voor gemeenten een uitdaging om gemeenschap waarin mensen omzien naar elkaar, in korte tijd dusdanig in de wereld van de jeugdzorg elkaar helpen. Niet ik, niet jij, maar wij. Maar ook te duiken dat ze verantwoorde keuzes kunnen een gemeenschap waarin gemeenten en instanties maken om op 1 januari 2015 van start te gaan. die met kinderen van doen hebben, elkaar Maar tijdens de verbouwing moet de winkel wel vertrouwen, elkaar de hand geven. Ze moeten niet open blijven! elkaars tegenpolen zijn, maar natuurlijke partners. We danken de staatssecretaris voor de Dat red je niet enkel met inkoop of budgetgaranties uitvoerige beantwoording van de schriftelijke of met alleen een stenen gebouw als toegang. Het vragen. Veel punten zijn daardoor verduidelijkt, een hoort niet te gaan om de vraag wie de baas is, aantal zaken vraagt echter nadere aandacht. De maar om de vraag waarmee het kind en zijn sociale CDA fractie heeft in de schriftelijke ronde al omgeving het beste geholpen zijn. Wij vinden dat aangegeven dat het Internationaal Verdrag inzake belangrijk, voorzitter, want in de gezinnen van de Rechten van het Kind de overheid verplicht om Nederland groeit de toekomst van ons land op. te zorgen voor een goed functionerend en Tijdens het beleidsdebat over jeugdzorg op kwalitatief hoogwaardig aanbod van jeugdhulp. Een 29 januari 2008, dus zes jaar geleden, met de aanbod dat zonder onderscheid elk kind en zijn toenmalige minister van Jeugd en Gezin, stelde ouders, wanneer dat nodig is, passende zorg kan onze fractie vast dat het huidige systeem van bieden. Zonder onderscheid. Dat betekent dat alle jeugdzorg te versnipperd werkt en dat de kinderen hieronder vallen, ook de kinderen die niet samenwerking veel en veel beter kon en moest. Het rechtmatig in Nederland verblijven of nog geen mij niet onbekende Drentse model met zijn verblijfstatus hebben. De staatsecretaris stelt in zijn gemeentelijke Toegangen hebben we toen als beantwoording dat het maken van onderscheid in voorbeeld gebruikt. artikel 1.3 van de Jeugdwet noodzakelijk is, juist We gaven aan dat het laagdrempeliger kon om ervoor te zorgen dat deze jongeren de en dat de schotten in de financiering zouden jeugdzorg krijgen die ze nodig hebben. Veel is moeten verdwijnen. We waren van mening dat overgenomen uit de huidige Wet op de jeugdzorg. preventie en zorg zo dicht mogelijk in de omgeving Het feit dat de staatssecretaris oog heeft voor het van jongeren georganiseerd zouden moeten wegnemen van belemmeringen die andere wetten worden. Daardoor kun je inspelen op de behoefte. kunnen opwerpen, waarderen wij. Immers, het gaat Amsterdam is geen plattelandsgemeente en Borger, om kinderen. Zij kunnen niet verantwoordelijk mijn eigen gemeente, heeft weinig met worden gehouden voor de daden van hun ouders of grootstedelijke problematiek. We gingen uit van voor het niet-hebben van ouders. Kan de één gezin, één regisseur en één plan. Zo stond de staatssecretaris in deze plenaire vergadering CDA-fractie er zes jaar geleden in en zo wil zij er bevestigen dat het uitvoeringsbesluit dusdanig ook nu weer naar kijken. vorm zal krijgen dat geen kind de toegang tot Voorzitter. Vandaag bespreken we de jeugdzorg wordt ontzegd? nieuwe Jeugdwet. Een wet die op mijn bureau, naast alle digitale stukken, de hoogte van 25 De heer Ganzevoort (GroenLinks): Ik ben blij dat centimeter heeft bereikt, met een memorie van mevrouw De Vries opkomt voor kinderen die niet toelichting van 262 pagina's en memories van rechtmatig in Nederland verblijven en vraagt of ze antwoord alleen al aan deze Kamer die samen de een garantie krijgen op goede zorg. Klopt het dat 200 pagina's benaderen. Zaken moeten nog worden dit een aanscherping is, dus dat het niet alleen gaat uitgewerkt, er lopen nog processen en er zijn om directe toegang -- die is wel geregeld en ook rechtszaken aanhangig gemaakt. Het overzien van toegezegd -- maar ook om de toegang voor de het totaalplaatje is beslist geen sinecure. Het is een ouders, voor zover die er zijn, die bij de zorg stelselherziening die impact heeft. Gemeenten betrokken zouden moeten worden? Als ik het goed worden verantwoordelijk voor gedwongen, begrijp, ontbreekt dit stukje. Bovendien moeten gesloten, open en preventieve hulp en zorg aan kinderen er niet onmiddellijk uitgeknikkerd worden 2 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. als ze 18 worden omdat ze geen rechten hebben. De Jeugdwet geeft gemeenten de financiële De aansluiting die wij voor alle kinderen willen, en bestuurlijke verantwoordelijkheid voor de zorg, moet ook voor hen geregeld worden. Bedoelt begeleiding en ondersteuning van jeugdigen in mevrouw De Vries het in deze breedte? Of vraagt verband met opvoedingsproblemen, psychische ze naar de bekende weg? problemen en stoornissen. De gemeente zal niet al deze taken zelf uitvoeren; zij zal voor het overgrote Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): U voegt een deel de opdrachtgever zijn. De aantal elementen toe waarvan ik denk dat het goed jeugdhulpaanbieders, de AMHK's, de gecertificeerde is dat de staatssecretaris deze meeneemt in de instellingen en de deskundigen werkzaam bij de beantwoording. Dit zeg ik even kortheidshalve. gemeentelijk georganiseerde toegang, zullen de Het recht op jeugdzorg verandert in een daadwerkelijke uitvoering ter hand nemen. Hierbij voorzieningenplicht ofwel jeugdhulpplicht voor de moeten gemeenten aan een aantal wettelijke eisen gemeente. In de wet, de memorie van toelichting voldoen. Ten aanzien van de toegang tot jeugdhulp en in de schriftelijke beantwoording van de door geldt bijvoorbeeld dat gemeenten ervoor moeten ons gestelde vragen, lezen we dat ook met deze zorgen dat deze laagdrempelig en herkenbaar is. nieuwe Jeugdwet aan kinderen de benodigde zorg De toegang moet in crisissituaties te allen tijde verleend moet worden, ook als de benodigde vorm bereikbaar en beschikbaar zijn. Daarnaast moeten van hulpverlening of zorg niet door de gemeente is gemeenten bij de toeleiding, advisering en bepaling ingekocht. Daarmee wordt de jeugdhulpplicht van van de inzet van jeugdhulp deskundige de gemeente in de ogen van de CDA-fractie een professionals inzetten. goed alternatief voor het recht op jeugdzorg. Toch De Toegang is voor mij, uit mijn periode als hebben we nog wel een zorg die ook in de verantwoordelijke voor het Drentse model, een schriftelijke beantwoording niet helemaal is oude bekende. In Drenthe hielden gemeenten, weggenomen. provincie en instellingen -- denk aan: jeugdzorg, In de wet en de toelichting daarop staat, consultatiebureau, school, algemeen kort samengevat, dat financiën een rol kunnen maatschappelijk werk, jeugd-ggz en politie/justitie - spelen bij het vormgeven van deze - elkaar vast, ook waar dat landelijk soms niet voorzieningenplicht. In de beantwoording stelt de lukte. Ik wil hier geen ideaalbeeld schetsen, alsof staatssecretaris dat geld nooit boven de noodzaak alles altijd van een leien dakje ging. Het ging met van jeugdhulp kan komen te staan. Elders lezen we vallen en opstaan, maar men probeerde verder te dat er wachtlijsten kunnen ontstaan, net als in de kijken dan de eigen grenzen, in het belang van de huidige situatie. Wachtlijsten vinden we ongewenst jongere met een hulpvraag, ook als dat betekende maar wel begrijpelijk, aangezien de vraag fluctueert dat men een stukje van de eigen autonomie en en soms groter kan zijn dan het aanbod. Wat we financiën inleverde ten behoeve van het grotere absoluut niet willen is dat een kind dat hulp nodig geheel. heeft, niet geholpen wordt omdat het potje bij de In bijna alle gemeenten was de Toegang gemeente leeg is. Uit de beantwoording van de gevestigd: een gebouw op een centrale plek, een vragen blijkt dat de staatssecretaris uitgaat van de digitaal loket of een aanspreekpunt waar jongeren goede bedoelingen van de gemeente. Wij ook. Toch of ouders makkelijk binnenliepen voor een foldertje zouden we hier in deze plenaire vergadering van de of aanklopten met een vraag of probleem. Waar staatssecretaris klip-en-klaar willen horen of de men bij de hand genomen werd, men niet keer op gemeente een jongere op een wachtlijst mag laten keer hetzelfde verhaal hoefde te doen en waar plaatsen louter en alleen om financiële redenen; vervolgens in de keten de beste oplossing werd een simpele vraag en omwille van de duidelijkheid gezocht. Waar een netwerkberaad functioneerde wat ons betreft met "ja" of "nee" te beantwoorden. dat opgevangen signalen besprak en dat inzette op In de schriftelijke ronde heeft de CDA- preventie. Jammer genoeg moest het stoppen met fractie gevraagd naar de consequenties voor de Wet op de jeugdzorg, maar beter laat dan nooit. Nederlanders die in de grensgebieden wonen, vaak Zo ziet de CDA-fractie de toegang voor zich. met schoolgaande kinderen in Nederland en met Niet enkel de doorverwijzer, maar ook de plek waar een Nederlandse zorgverzekering. We hebben de combinatie van mogelijkheden gezocht wordt die daaruit begrepen dat als kinderen in Nederland voor dat kind of dat gezin de beste oplossing biedt. acuut hulp nodig hebben, de gemeente waar ze op Problemen niet groter maken dan ze zijn, uitgaan dat moment verblijven de zorg moet leveren. van eigen kracht, maar bij complexere Duidelijk. We vragen ons echter nog wel af wat er problematiek snel de noodzakelijke zorg bieden, in met diezelfde jongeren gebeurt als ze bijvoorbeeld de wetenschap dat niet elk probleem met opvoeden autistisch zijn en afhankelijk van de jeugd-ggz die alleen is op te lossen. straks geen deel meer uitmaakt van hun Ook in deze Jeugdwet is er sprake van een Nederlandse zorgverzekering. Is onderzocht wat de toegang. We lezen in de wet dat bij AMvB nadere consequenties zijn voor deze kinderen? Graag een regels worden gesteld over de beschikbare reactie van de staatssecretaris. deskundigheid van de professionals in de toegang. Ook over in Nederland woonachtige We lezen in de schriftelijke beantwoording dat in de kinderen met een stoornis zijn er zorgen. Kan de concept-AMvB is vastgelegd dat deskundigheid in staatssecretaris aangeven hoe geborgd wordt dat de toegang vereist is rondom: opgroeien deze kinderen geen hinder ondervinden als ze de opvoedingsproblemen, psychische problemen en grens van jeugd naar volwassenheid bereiken? stoornissen, opvoedingssituaties waarin jeugdigen mogelijk in hun ontwikkeling worden bedreigd, taal- 3 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. en leerproblemen, somatische aandoeningen, Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Voorzitter. Ik wil lichamelijke en verstandelijke beperkingen en mevrouw De Vries het volgende vragen. Ik begrijp kindermishandeling en huiselijk geweld. niet helemaal wat zij bedoelt met "gedragen door De CDA-fractie denkt dat hiermee in theorie hun koepelorganisatie" en met de ontvangen brief. een deskundige toegang zal kunnen ontstaan, waar Kan zij dit toelichten? Zij heeft namelijk twijfels, met de aanwezige expertise snelle en verantwoorde maar ik weet niet waarover haar twijfels precies afwegingen kunnen worden gemaakt of hulp kan gaan. worden geboden. Maar nu de praktijk. Kunnen ouders en kinderen er ook op rekenen dat dit Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Laat ik het daadwerkelijk gebeurt? Wanneer ben je deskundig? zo zeggen: als mensen niet willen, is samenwerking Het kan toch niet zo zijn dat een van ons hiervoor ver te zoeken. Bij mij is tijdens de expertmeeting gevraagd zal worden, louter en alleen omdat we de en na de brief van de vereniging van vanmorgen Jeugdwet behandelden en er dus wel verstand van boven komen drijven dat men nogal wat hobbels zullen hebben? In de wet zelf is hier niets over ziet voor die samenwerking, qua administratie. De gedefinieerd, terwijl het wel essentieel is voor het heer Van Eijk zei in de hoorzitting dat men er maar te bereiken doel. Ook voor het bereiken van de tijd voor moet hebben, dat men het allemaal maar ketensamenhang is dit belangrijk. Wij willen dan moet kunnen doen. Als je echt iets wilt, vind je er ook van de staatssecretaris horen of hieraan wel een oplossing voor, zo is mijn ervaring; dan kwaliteitseisen worden gesteld, zodat de komt dat wel. Ik had echter graag gehoord: deskundigheid in deze cruciale toegang ook natuurlijk willen wij dat, natuurlijk hoort die schakel werkelijk geborgd is. We hebben echter ook nog erbij en natuurlijk moeten er hobbels worden een hartenkreet. Toegang is meer dan louter genomen; laten we zoeken naar een oplossing voor deskundigen die kijken wat er moet gebeuren, en die hobbels. ook meer dan alleen een gebouw. Binnen die disciplines dient men ook te komen tot Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Ik begrijp dat u samenwerking, elkaar de hand vasthouden, over de de brief van de Landelijke Huisartsen Vereniging grenzen heen kijken. De ontschotting van de wilt ... financiering helpt daarbij enorm, maar er zal iemand nodig zijn die de samenwerking stimuleert. Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Ja. Volgens We hopen oprecht dat de gemeenten die mij is die trouwens ook van de KNMG. handschoen oppakken, ook om ervoor te zorgen dat het niet alleen bij deze deskundigheden blijft, maar Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Ik dacht dat een dat het netwerk gaat groeien met al die partners van de voornaamste bezwaren was dat artsen die ook iets voor het welzijn van kinderen en hun bevreesd zijn dat hun beroepsgeheim daardoor op omgeving betekenen. de tocht komt te staan. Zij reageren vaak vanuit De toegang tot jeugdhulp vindt langs hun vertrouwensrelatie met de patiënt-cliënt. Juist meerdere lijnen plaats. Allereerst via de toegang in die overlegorganen zou deze op de tocht kunnen zelf, maar ook de huisarts, de jeugdarts en de komen te staan. medisch specialist hebben een directe doorverwijsmogelijkheid tot alle vormen van Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Dat klopt, jeugdhulp. In het beleidsdebat van zes jaar geleden dat was een van de argumenten. Een ander hebben wij aangegeven geen directe voorstander te argument was de betekenis hiervan voor de inzet zijn van dat tweesporenbeleid; niet omdat de van huisartsen in de toegang; wat zij qua toeleiding door de arts niet goed zou zijn -- wij zijn tijdsbesteding zouden moeten doen naast de zaken ervan overtuigd dat het kind goed geholpen wordt - waarmee zij het sowieso al druk hebben, en - maar wel omdat de linkerhand dan wellicht niet waarvoor zij geen vergoeding krijgen. Begrijp me weet wat de rechterhand doet. Daarom zou het niet verkeerd, dat zijn gerechtvaardigde vragen, goed zijn als er een modus zou kunnen worden waar je goed naar moet kijken. Ik vind het gevonden waarbij er een uitwisselingsmogelijkheid, belangrijk dat ook een huisarts deel uitmaakt van liever nog een samenwerking, is tussen toegang en het complete team, waardoor er op een of andere arts, juist om die integrale hulp niet moeilijker te manier voor kan worden gezorgd dat men elkaar de maken dan hij zou moeten zijn. Juist de hand vasthoudt, zonder dat het beroepsgeheim samenwerking tussen toegang en arts zou op een wordt geschonden omdat er een mogelijkheid is dusdanige manier moeten gebeuren dat de gevonden om het beroepsgeheim niet te schenden. gemeente niet op de stoel van de arts gaat zitten. Zodoende voorkomen we dat er via de huisarts iets Heeft de staatssecretaris daar een visie op? Kan het gebeurt wat de Toegang niet weet, waardoor er aanwezig zijn van een BIG-geregistreerde in de misschien weer zorg wordt onthouden aan jongeren toegang hieraan een bijdrage leveren, wellicht een die deze nodig hebben. huisarts? Op vrijwillige basis, zoals in mijn Er zijn vele vragen gesteld over de woonplaats, kan dat natuurlijk altijd, maar komt overgang van de transformatie en transitie. Tijdens deze functie straks terug in de AMvB die de de expertmeeting in deze Kamer was dat een van deskundigheden voor de toegang regelt? Wordt dit de hot items. We hoorden en lazen van gedragen door hun koepelorganisatie? transitiearrangementen die de lading niet dekten, waarin functies niet meegenomen werden. We werden deelgenoot gemaakt van dermate hoge kortingen dat instellingen zich in hun voortbestaan 4 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. bedreigd zagen. En alle goede bedoelingen van de staatssecretaris al iets zeggen over de gemeenten ten spijt, je kunt denken dat je met consequenties die hij hieraan verbindt? preventie veel bespaart -- en ik geloof daar ook in - De CDA-fractie hecht waarde aan een - maar je moet wel je aanbod en kennis overeind zorgvuldige overgang. Het Rijk is als houden voor degenen die wél jeugdzorg, in welke stelselverantwoordelijke daartoe naar onze mening vorm ook, nodig hebben. Wij willen niet dat ook gehouden. Wij willen niet tornen niet aan de gemeenten, en ook wij, achteraf moeten ingangsdatum, maar wij willen wel voldoende het constateren dat ze het kind met het badwater gevoel hebben dat we deze grote stap zorgvuldig weggegooid hebben. Daarnaast leert Denemarken zetten. Betekent dit dat wij vinden dat alles maar ons dat de transitie niet van vandaag op morgen bij het oude moet blijven? Nee. Het gaat ons niet gerealiseerd is. om het in stand houden van instellingen, maar om Gelukkig hebben we ook kunnen het belang van het kind. Wij vinden dat vanuit dat constateren dat er werkende weg verbetering perspectief geredeneerd moet worden. Er kunnen optreedt. Onder druk wordt alles vloeibaar. We veel dingen beter en anders, maar in onze ogen zijn lezen in de schriftelijke beantwoording dat het Rijk wij voor de overgang verantwoordelijk. Wellicht dat gaat toetsen of de continuïteit van cruciale functies het, gisteren gepresenteerde, gezamenlijk voldoende is geborgd. Ik vraag de staatssecretaris gedragen voorstel van de Vereniging van wat we moeten verstaan onder "cruciale functies" Nederlandse Gemeenten, Jeugdzorg Nederland, en wat er gebeurt als blijkt dat ze eind dit jaar niet GGZ Nederland, Vereniging Gehandicaptenzorg geborgd zijn. Vallen daaronder bijvoorbeeld ook te Nederland en de Vereniging Orthopedagogische verwachten gevolgen zoals liquiditeitsproblemen Behandelcentra, waarin deze pleiten voor een van instellingen als de gemeente een onafhankelijke gezaghebbende commissie, een financieringsmethodiek kiest die niet meer uitgaat goed alternatief zou kunnen zijn. Het voorstel wordt van bevoorschotting? Wordt er gekeken naar het in het veld breed gedragen en zou een goede mens-volgt-werk-principe? Wordt gekeken of een waarborg kunnen zijn. Het antwoord van de kennisinfrastructuur geborgd is? Zomaar wat staatssecretaris is voor de CDA-fractie van vragen, graag een antwoord. dusdanig belang dat we bij te veel onduidelijkheid Tijdens de op 9 december 2013 gehouden een motie in de achterzak hebben om die expertmeeting kondigde de heer Dullaert aan vóór duidelijkheid te bieden. 28 januari 2014 met een breed gedragen driejarig Er kwamen ook veel bezwaren van de kant overgangsplan te komen, met behoud van het van de jeugd-ggz. In gesprekken bleek ons dat het voorgestelde budget en de ingangsdatum van 1 doel van de wet ondersteund werd, maar dat de januari 2015. Vanmorgen hoorden we dat dit niet zorgen over overgang en een goede toeleiding gelukt is. Jammer. groot waren. Voor alle duidelijkheid: de CDA-fractie De CDA-fractie had ook zorgen over de vindt dat de jeugd-ggz erbij hoort. Ze zijn een specialistische voorzieningen. Voorzieningen als de belangrijke schakel in de zorg voor jeugd; zowel de gesloten jeugdzorg zijn erg duur en voor een kleine jeugd-ggz voor de rest van de keten als de rest van individuele gemeente bijna niet te behappen. De de keten voor de jeugd-ggz. Sterker nog, gestoeld landelijke transitiecommissie had geadviseerd om op ervaringen uit het verleden denken wij dat de hier een aparte regeling voor te treffen. Dit is stelselherziening weinig zin heeft als de jeugd-ggz echter in de wet niet gehonoreerd. In de niet meegaat. Juist de combinatie kan kinderen en beantwoording van de schriftelijke vragen lezen we hun omgeving enorm helpen. Schotten werken dan dat dit door gemeenten regionaal, dan wel alleen maar belemmerend. Dit laat onverlet dat het bovenregionaal lijkt te worden opgepakt. Toch wel zorgvuldig dient te gebeuren. ontvingen we gisteren nog een brandbrief van drie landelijk werkende instellingen voor specialistische De heer Kuiper (ChristenUnie): De plaats van de open jeugdzorg die op voorhand geen vertrouwen jeugd-ggz in de stelselherziening zal natuurlijk een biedt in een goede afloop. Zij vrezen een koude van de belangrijke thema's in dit debat zijn. Dan sanering. De CDA-fractie vraagt de staatssecretaris luisteren argumenten nauw. Ik vind een argument wat hij gaat doen als dit onvoldoende regionaal of als "de stelselherziening heeft weinig zin als de bovenregionaal wordt opgepakt. jeugd-ggz niet meegaat" een oneigenlijk argument. Vorige week deed de rechtbank Overijssel We doen deze hele stelselherziening namelijk niet uitspraak over de opzegging van de subsidierelatie om de jeugd-ggz bij de gemeenten onder te van de provincie Overijssel met Bureau Jeugdzorg brengen. Ik denk dat dit wat overdreven is. Er gaat Overijssel alsmede Leger des Heils Jeugdzorg & al genoeg over naar de gemeenten; er gaat een Reclassering, gevestigd in Utrecht. De rechtbank heel breed veld over. Het springende punt is vooral verklaarde de beide beroepen gegrond en de kinderen jeugdpsychiatrie, een specialistische vernietigde het bestreden besluit. Wat verder opviel vorm van zorg waarvan je kunt zeggen dat deze was dat de rechter van oordeel was dat de uit de naar zijn aard niet bij gemeenten thuishoort. Mijn transitie mogelijk voorvloeiende frictiekosten niet fractie vindt echter ook dat er dan nog genoeg bij de provincie neergelegd konden worden, maar jeugd-ggz overblijft die wel thuishoort in het dienden te worden opgelost in "het landelijke gemeentelijke domein. Ik wil hier graag een reactie politieke veld". Opmerkelijk is dat de rechtbank van mevrouw De Vries op. Is het niet wat te sterk inzake de opzegging van de subsidierelatie van de gezegd dat de stelselherziening geen zin heeft als provincie met Bureau Jeugdzorg Zuid-Holland tot de jeugd-ggz niet meegaat? een ongegrondverklaring komt. Kan de 5 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Dat doe ik meerwaarde voor kinderen omdat de organisaties graag; misschien was het goed geweest als u nog die ook maar iets van doen hebben met of iets even had gewacht, maar ik doe dit ook nu graag. kunnen toevoegen aan de groep kinderen die het Bij de vraag wat er moet gebeuren, ga ik altijd uit met hun gezin op eigen kracht niet redden, hen bij van het belang van kinderen. De kleine groep elkaar brengen, waardoor doorlopende trajecten kinderen in de jeugd-ggz die niets heeft aan alles kunnen worden georganiseerd die voor die kinderen wat met opvoedproblemen en dergelijke van doen belangrijk zijn. Dát zorgt ervoor dat de heeft, is in mijn beleving goed geholpen met de stelselherziening zo goed is. Juist doordat je al die directe verwijzing van huisarts, jeugdarts en partijen bij elkaar hebt, kun je die meerwaarde medisch specialist, als de grote groep een overlap bereiken. Zet je iets apart, dan zal dat betekenen kent met andere vormen van jeugdzorg. Dit blijkt dat je wéér geen doorlopende lijnen krijgt, dat bijvoorbeeld uit de organisatie van trajecten in de ouders wéér op verschillende plekken hun verhaal jeugdzorg waarbij verschillende financiers nodig moeten doen. Dat wil ik niet. zijn: het is een crime om zoiets voor elkaar te krijgen, juist omdat de financieringsmogelijkheden De heer Kuiper (ChristenUnie): Je zet en afrekenmogelijkheden niet op elkaar aansluiten. specialistische hulp dan inderdaad apart, maar dat Als je de schotten in de financiering weghaalt en is in de geneeskunde per definitie zo. Het overige één persoon beleidsmatig verantwoordelijk maakt, waarover u sprak, kan prima bij de gemeenten, zorg je ervoor dat die kinderen de zorg krijgen die maar dan moeten we daar de knip maken. ze nodig hebben, zonder dat ze daarvoor keer op keer hun verhaal hoeven doen. Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Oké. Dan Daarnaast heb je een aantal cliënten die op zijn we het eens over het grote stuk waarvan u zegt dit moment in de jeugdzorg zitten, die eigenlijk dat dit best bij de gemeenten kan, terwijl er zorgen jeugd-ggz nodig hebben, maar daar vaak niet aan zijn over het heel specialistische stuk. Ik heb daar toekomen omdat ze in het onderste stukje blijven ook aan gedacht, maar in mijn beleving is dit juist hangen. Als in de toegang alle disciplines zijn ondervangen door de in de Tweede Kamer door vertegenwoordigd en de schotten tussen de onze fractie ingediende motie, vanwege de directe trajecten zijn weggehaald, kun je ook de cliënten verwijsmogelijkheid van de huisarts. Omdat de die eigenlijk gebaat waren bij de jeugd-ggz, gemeente móét leveren, blijft voor die cliënten daaronder laten vallen en hun de zorg geven die zij recht op zorg bestaan. nodig hebben; dus niet alleen via de toeleiding door de huisarts. In mijn periode in Drenthe heb ik Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Voorzitter. Ik gemerkt dat jeugdzorgcliënten die op een gegeven luister geboeid naar de uitleg en naar de moment ook jeugd-ggz nodig hadden, daar vaak op uiteenzettingen van mevrouw De Vries. Ik denk dat een wachtlijst terechtkwamen -- al kon men daar zij heel veel ware dingen zegt, maar ik heb nog wel niets aan doen -- omdat deze door de directe twee opmerkingen. Ten eerste heeft zij het over de verwijsmogelijkheid van de huisarts al vol zat. Op "kleine" groep die kinderpsychiatrische zorg nodig basis van al die zaken denk ik dat het, uitgaande heeft. Ik denk dat dat een misverstand is; ik denk van het belang van het kind, mogelijk moet zijn om dat dit een heel grote groep is. De jeugd-ggz heeft een meerwaarde te creëren door gemeenten meermalen aangetoond dat juist de groep met een beleidsmatig en financieel hiervoor verantwoordelijk enkelvoudige vraag om kinderpsychiatrische te maken. diagnostiek een heel grote groep is, waaraan de jeugdzorg helemaal niet te pas hoeft te komen. Hoe De heer Kuiper (ChristenUnie): Ik deel het groot is die groep volgens mevrouw De Vries? uitgangspunt van mevrouw De Vries, als dat is dat Ten tweede zegt mevrouw De Vries dat het belang van het kind centraal moet staan. Je zou schotten belemmerend werken. Ik denk dat dit echter ook kunnen zeggen dat we het recht op zonder meer het geval is; alle mensen en werkers zorg, op psychiatrische zorg voor kinderen in de in de jeugdzorg zouden zich er misschien meer van kinderen jeugdpsychiatrie waarover ik het had, bewust moeten zijn dat financieringsschotten geen niet moeten veranderen in een belemmering moeten vormen voor een goede hulpverleningsaanbod. Het recht op zorg is dus samenwerking. Wat mij echter steekt, is dat door essentieel als het gaat om die zware vorm van het wegnemen van het schot met betrekking tot de zorg. Ik ben het ermee eens dat er heel veel in de Zorgverzekeringswet, andere, heel ernstige gemeenten kan, maar dan zouden we eigenlijk schotten zullen ontstaan in de zorgverlening. Denk anders naar de jeugd-ggz moeten kijken, en niet daarbij aan de overgang met 18 jaar of het verschil het hele stelsel van jeugd-ggz zo overhoop moeten tussen somatische en psychiatrische zorg voor halen dat deze als zodanig in gevaar komt. Ik merk kinderen. Ik heb in mijn bijdrage aan het voorlopig overigens op dat mevrouw De Vries niet is ingegaan verslag meermalen betoogd dat dat onderscheid op mijn opmerking over het argument dat de bijna niet is te maken. Je maakt het daar alleen stelselherziening geen zin heeft als de jeugd-ggz maar moeilijker en extra ingewikkeld mee. niet meegaat. Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Dat wil ik Ongetwijfeld weet u nog dat ik enkele alinea's ook nog wel een keer doen. Juist de argumenten geleden heb gevraagd hoe de overgang zal gaan als die ik zonet heb gebruikt, zorgen voor een men de grens tussen jong en volwassen heeft meerwaarde voor kinderen. Je krijgt een bereikt. Dat antwoord komt hoogstwaarschijnlijk 6 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. nog van de staatssecretaris, dus dat wachten we Juist die zorgvuldige overgang vind ik nog even af. Daar waar nieuwe schotten ontstaan, belangrijk, hoewel ik het gevaar zie van de linker- denk ik dat dit inherent is aan een stelselwijziging. en de rechterhand die van elkaar niet weten wat ze Elke grens is discutabel, zoals ik altijd zeg, omdat doen, dus daarvoor heb je ook waarborgen nodig. je overal voor- en nadelen bij kunt bedenken. Als je Mijn verhaal is dan ook een integraal verhaal. Als je kijkt naar het belang van het kind, dan ben je bij de zorgt dat voor die groep die niet gediend is met stelselwijziging die er nu ligt -- maar ik heb het schotten de toegang dusdanig vormgegeven is dat gevoel alsof ik het wetsvoorstel zit te verdedigen en er bij binnenkomst directe toeleiding is dat wil ik niet, het gaat erom wat mijn fractie ervan gegarandeerd door de deskundigheid en dat je bij vindt -- in onze ogen niet gediend met schotten, de huisarts ook directe toeleiding hebt, dan denk ik maar meer met ketensamenhang en integratie. Dat dat de toeleiding gegarandeerd wordt. Dan zie ik is de overweging op grond waarvan wij zeggen: als niet in dat degene die de financiën in de je het doet, doe het dan goed. Laat ik het zo portemonnee heeft dan een belemmering zal zijn vertalen: "doe het dan goed" betekent voor ons dat voor goede samenwerking. je de zorg voor de jeugd in één hand houdt met de financiering, waardoor je schotten weghaalt, net als De heer Ganzevoort (GroenLinks): Als dat zo is, verschillende interpretaties, verschillende dan heeft de gemeente op dat punt dus geen regie afrekenmogelijkheden en onnodige belemmeringen over de middelen. Begrijp ik dat goed? voor het opzetten van projecten in de ketensamenhang. Daarvoor heb je dit nodig. Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): In de Jeugdwet staat waar de regie van de gemeente Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Dit klinkt mij over gaat. Ik vind het geen punt om dat hier nog te veel als geloof en vertrouwen. Ik denk dat allemaal te herhalen. Dan gaat het er met name om wij meer zekerheid zouden moeten hebben, maar ik welke contracten je hebt afgesloten, wat er onder begrijp dat u daarvoor ook een motie in de die contracten valt en wanneer je wel en niet achterzak hebt. verwijst als het gaat om overleg met bijvoorbeeld een huisarts. Maar als de huisarts verwijst, moet de Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Dat komt gemeente leveren. Stel dat er een andere vorm van nog. zorg is die hetzelfde biedt als de zorg die de huisarts voorschrijft, kun je dan altijd die andere De heer Ganzevoort (GroenLinks): Natuurlijk zit er vorm van zorg krijgen als de gemeente die zelf niet een grens aan elk stelsel, hoe je het ook heeft? Nee, dan is het inderdaad de vraag waarom organiseert, en natuurlijk zitten ergens schotten. je niet gebruik kunt maken van de zorg die de De vraag is wel waar je die schotten neerzet, wat gemeente gecontracteerd heeft. Maar als blijkt dat dat voor problemen oplevert en hoe je die dan weer er een andere vorm van zorg nodig is dan de gaat oplossen. Zeker voor de groep waarover gemeente heeft ingekocht, dan moet de gemeente collega Kuiper begon, de kinderen zorgen dat die ouders met hun kind dat stukje zorg jeugdpsychiatrie, waar juist de verbinding met de krijgen waarvan de huisarts of de medisch specialist kindergeneeskunde minstens zo essentieel is als de heeft gezegd: gij zult op die manier leveren. Dat is verbinding met de jeugdzorg, is het de vraag of dit voor mij voldoende waarborg. nu een betere oplossing is en hoe je dit dan weer Een van de punten van discussie was ook compenseert, want daar zit natuurlijk het punt. Het de financiering. Met de brief die we gisteren kan gebeuren dat er schotten ontstaan, maar dan ontvingen, met het gezamenlijk gedragen voorstel moet je de samenwerking en de integraliteit op dat van Zorgverzekeraars Nederland en de Vereniging front wel goed regelen. van Nederlandse Gemeenten, waarbij het budget Mijn tweede punt heeft hiermee te maken. naar de gemeente gaat en de zorgverzekeraar kort Voor een aantal kinderen zou ik eigenlijk niet eens gezegd helpt en schoolt, is voor ons dit verhaal willen dat zij zo in die integraliteit hun plek krijgen. rond. We zijn blij met de overeenstemming. Als je nu een kind hebt met één specifiek probleem Ik rond af. Ter voorbereiding op de waarvoor je één specifieke medisch-psychiatrische behandeling van de nieuwe Jeugdwet hield de behandeling nodig hebt, waarom wil je dan dat er in Tweede Kamercommissie voor Volksgezondheid, het totale jeugdzorgsysteem informatie komt? Welzijn en Sport een hoorzitting. Jongeren ter Volgens mij moet je kinderen daartegen ook plekke vertolkten het zo: "Ik ben geen nummer of beschermen. Als je zozeer die samenwerking dossier. Al die verschillende hulpverleners, wij benadrukt, die wij overigens ook heel belangrijk worden er gek van. Het duurt vaak veel te lang vinden, moet je wel voldoende waarborgen voordat je hulp krijgt en je problemen worden inbouwen voor de samenwerking met daardoor alleen maar groter". Deze jongeren en kindergeneeskunde enerzijds en voor het afgrenzen hun begeleiders wisten ook precies te vertellen hoe van de andere jeugdzorgketenpartners anderzijds. het beter kan: "hulpverleners moeten dicht in de Is collega De Vries het daarmee eens? buurt zijn en ze moeten het gezin kennen. We willen een vast aanspreekpunt, want je moet Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Ja. Juist immers een vertrouwensband opbouwen. Alleen vanwege die zorgvuldige overgang hebben wij een dan kan het werken. De nadruk moet liggen op aantal vragen gesteld. Op dat punt ging mijn preventie, want dan kun je zware maatregelen voor verhaal nog een klein beetje verder, maar dat kan zijn. Kinderen horen als het even kan bij hun ik nu weglaten door wat wij hier hebben gedeeld. ouders: dat moet het uitgangspunt zijn". 7 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

Ter beoordeling staat of de voorgestelde geborgd zijn, zorgt ervoor dat in mijn achterzak een kaders rond de verantwoordelijkheid van motie zit. Als het ook vandaag in de eerste termijn gemeenten, de toegang tot jeugdhulp, de niet duidelijk wordt, zal ik die indienen. Dan heb ik uitvoering van de jeugdbescherming en naar mijn beleving in ieder geval een goede borging jeugdreclassering, de landelijke kwaliteitseisen en om te zorgen dat het wel goed komt. bijbehorend landelijk toezicht, de specialistische jeugdhulp, de informatie-uitwisseling en Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Eén kleine vraag privacybescherming, de bundeling van budgetten nog aan mevrouw De Vries. Zij had het net over en overige wettelijke regels afdoende zijn om de Jeugdzorg Nederland, GGZ Nederland, de VOB en beoogde doelen van de stelselwijziging te de continuïteit van zorg en zij zei dat het voorstel realiseren. ook door de VNG is ondersteund, maar dat is door de VGN. Dat is natuurlijk een heel andere instantie. Mevrouw Frijters-Klijnen (PVV): In het begin zei mevrouw De Vries iets over de uitvoerbaarheid. Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Dat klopt. Daarover had zij grote zorgen. De frictiekosten zijn door twee verschillende rechtbanken verschillend Mevrouw Slagter-Roukema (SP): De VNG zou hier beoordeeld, dus wij weten ook nog niet eens hoe wel achter moeten staan, maar staat er niet bij. hoog die kosten zullen zijn. Dat kan wel een half miljard zijn. Dat is toch een belangrijk argument Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Volgens mij om te zeggen: aan die uitvoerbaarheid schort het hebt u het rapport in uw hand, maar voordien hebt nog? Hoe kijkt mevrouw De Vries daar tegenaan? u nog een ander stuk gekregen. Daar staat ook het logo van de VNG boven en daarin staat dat ook de Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Ik heb al VNG achter dat voorstel staat. gezegd dat ik een motie in de achterzak heb over de uitvoering. Ik heb aan de staatssecretarissen De heer Ganzevoort (GroenLinks): Misschien heb gevraagd of zij willen reageren, juist op de ik het niet goed begrepen of het niet goed gehoord. verschillende uitspraken van de rechtbank waar het Collega De Vries zei dat in de transitieperiode van de frictiekosten betreft. Er is een gedragen voorstel de komende jaren de zorgverzekeraars gaan helpen van de VNG en de andere koepelorganisaties. Stel bij het inkopen en scholen. Maar dat is toch alleen dat wij zouden zeggen dat de beantwoording van bij het adviseren en niet bij de inkoop zelf? de staatssecretarissen dusdanig is dat wij denken dat wij nu niet voldoende ja kunnen zeggen op de Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): U mag het vraag of het op 1 januari zorgvuldig over kan, dan ook noemen: adviseren bij het inkopen en scholen. kunnen wij hier met elkaar een motie indienen -- die zit in mijn achterzak -- waarin wij de De heer Ganzevoort (GroenLinks): Dat is toch iets staatssecretarissen vragen om een commissie in te anders dan het inkopen? stellen. Die kun je van alles meegeven, dus ook bijvoorbeeld een bepaalde bevoegdheid om als er Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Mij gaat het een verschil van mening is over bepaalde zaken -- erom dat daar waar er zorgen over de financiering dat kunnen ook frictiekosten zijn -- daarin waren, dat straks op een deskundige manier handelend op te treden. Zo staat het in het breed gebeurt. De zorgverzekeraars scholen inderdaad gedragen voorstel van Jeugdzorg Nederland, GGZ medewerkers, voor zover ik heb gezien. Ik heb het Nederland, de LVG, de orthopedagogen en de ook alleen maar van papier, want zoals al gezegd, Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Dus dat is onder druk wordt alles vloeibaar en deze informatie iets waar volgens mij geen licht tussen zit. is gewoon heel laat gekomen, tot en met vanmorgen. Als je nu kijkt naar wat er is gezegd en Mevrouw Frijters-Klijnen (PVV): De vragen over afgesproken, dan denk ik dat de deskundigheid bij de frictiekosten zijn al heel vaak gesteld en de de inkoop gewaarborgd is. antwoorden stelden ons zeker niet gerust, net zo Voorzitter, ik rond af. De CDA-fractie wil min als de hoogte van die kosten. Dat is niet hiernaar kijken zoals ik net heb gezegd: hoe bekend. Vorige week heeft mijn fractiegenoot in de beoordeel je een wet? Daarbij stond voor ons het Tweede Kamer daarover nog vragen gesteld. Het belang van het kind voorop. Voor de definitieve zou 300 miljoen of 500 miljoen kunnen zijn, maar afweging is voor ons van belang dat de overgang als daarvoor geen dekking is, zie ik het zeer somber zorgvuldig gebeurt. Ons vertrouwen in gemeenten in. is groot, maar we zijn niet blind voor het feit dat het al heel snel 2015 is. In dat verband hebben we Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Ik denk dat diverse vragen gesteld, en de antwoorden van de je er ook best over kunt twisten wat de frictiekosten staatssecretarissen daarop in dit debat zullen voor zijn en wie ervoor verantwoordelijk is. Toen ik de onze fractie bepalend zijn. uitspraken van de rechtbank in Overijssel zag, Samengevat, gaat het dan om de gevolgen dacht ik: dat is helder. Vervolgens kwam er een voor kinderen, geen nieuwe schotten in financiering uitspraak uit Zuid-Holland, waardoor ik dacht: wat of beleidsverantwoordelijkheid, een kwalitatief moet je nu geloven en hoe zit het nu precies? Juist goede toegang, zorgvuldige omgang met het feit dat die onzekerheid er nog steeds is, naast instellingen en de mensen die er werken en het allerlei andere punten die volgens mijn informatie nemen van de eigen verantwoordelijkheid door de tot vanmorgen aan toe gewoon nog niet goed staatssecretarissen als stelselverantwoordelijken 8 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. om te zorgen dat een zorgvuldige overgang namelijk in gevaar. Van vijf stelsels naar één geborgd is. In de achterzak heb ik een eventuele stelsel. Oké, maar als er vervolgens taken op motie als de beantwoording in eerste termijn lokaal, subregionaal, regionaal, bovenregionaal en onvoldoende blijkt. landelijk niveau opgetuigd moeten worden, dreigt We wachten de beantwoording van de een organisatorische chaos. Het zomerreces niet staatssecretarissen met belangstelling af. meetellende, werd de wet in zeven weken door de Tweede Kamer heen gejast. Waarom? Op bevel van *N Brussel. Voor 120 miljoen in 2015 en 450 miljoen in 2017. Ook in deze Kamer ligt het tempo hoog, Mevrouw Frijters-Klijnen (PVV): Voorzitter. Dit terwijl zorgvuldigheid toch juist hier van het wetsvoorstel heeft tot doel het jeugdstelsel te grootste belang zou moeten zijn. vereenvoudigen en het efficiënter en effectiever te Toen de Tweede Kamer de wet behandelde, maken. Daardoor wordt uiteindelijk de eigen kracht waren er nog erg veel zaken onduidelijk, zoals het van de jongere en van het zorgend en budget, de transitiearrangementen en de probleemoplossend vermogen van diens gezin en frictiekosten. De PVV zette daarom in op uitstel van de sociale omgeving versterkt. de wetsbehandeling. Het budget dat gemeenten Een kind opvoeden tot een gezond en krijgen, is nog steeds niet bekend. Dat maakt dat gelukkig wezen hangt af van een hele de RTA's per definitie met potlood ingetekend zijn. gemeenschap, van hoe een gehele samenleving Als het budget lager uitvalt, zullen gemeenten functioneert. "It takes a village to raise child", zei opnieuw om de tafel moeten. Valt het hoger uit, Hillary Clinton eens, en zojuist ook senator De dan zullen jeugdzorgaanbieders opnieuw met Vries. gemeenten willen praten. De frictiekosten zijn alle Hoe gaat het eigenlijk met onze jeugd in kosten die gepaard gaan met de transitie. Rijk, IPO Nederland? Uit cijfers van het Centraal Bureau voor en VNG waren hierover in overleg met elkaar, maar de Statistiek van augustus vorig jaar blijkt dat van niemand wilde zich wagen aan deze dreigende de kinderen en jongeren tot 25 jaar 93% hun eigen miljoenenstrop. Uit verschillende rapporten blijkt gezondheid beoordeelt als goed of zeer goed. Een dat de frictiekosten in de honderden miljoenen onderzoek uit 2012 van de kunnen lopen. Besloten werd om ze maar op het Wereldgezondheidsorganisatie laat zien dat bordje van de RTA's te leggen. Nederlandse jongeren hun geluk het hoogste cijfer De PVV vreest dat deze miljoenenstrop bij geven van alle jongeren in Europa, de Verenigde de jeugdzorgaanbieders terecht gaat komen, Staten en Canada. Het gaat dus best goed met simpelweg omdat het Rijk, de provincies en de onze jeugd, maar de jongeren met wie het niet gemeenten het geld niet hebben om de goed gaat, moeten adequaat worden geholpen. frictiekosten te dekken. Als de jeugdzorgaanbieders In 2010 deed een parlementaire werkgroep door de frictiekosten omvallen, komt de jeugdzorg onderzoek naar het stelsel van de jeugdzorg. in gevaar. Conclusie: dit kan makkelijker en beter. Het advies De jeugdzorgaanbieders zitten op dit van de werkgroep was om alle jeugdzorg naar de moment al in zwaar weer. De onzekerheid die ze gemeenten over te hevelen. Nog voordat de hebben over 2015 maakt dat ze plannen volledig uitgewerkt waren, viel Rutte I. voorzorgsmaatregelen nemen. Nieuwe mensen Over de decentralisatie van de jeugdzorg bestond in worden niet meer aangenomen, tijdelijke verkiezingstijd geen discussie. Elke partij had het contracten worden niet meer verlengd. Er is wel in het verkiezingsprogramma staan. Dat de weliswaar een overgangsregeling, maar dat biedt decentralisatie in het regeerakkoord voor Rutte II jeugdzorgaanbieders te weinig zekerheid. kwam, was dus geen verrassing. Het kabinet heeft de mond vol van Het eerste rapport, uit februari 2013, van "integraal maatwerk, ontschotten", en "één gezin, de Transitiecommissie Stelselherziening Jeugdzorg één plan, één regisseur". Op basis van alleen de (TSJ, ook wel bekend als de commissie-Geluk) gaf Jeugdwet is niet te beoordelen hoe het complete aanleiding tot veel onrust. Daarin werd gesteld dat gemeentelijke bestuur er in 2015 uit komt te zien. men, hoewel inmiddels twee jaar onderweg, nog De nieuwe Wmo, de ontwerpwet Langdurige veel te weinig vooruitgang had geboekt. Het moest Intensieve Zorg en de Participatiewet zijn namelijk vanaf toen allemaal sneller en beter, anders zou de nog niet door de Eerste Kamer behandeld. In de decentralisatie in gevaar komen. praktijk zal dit een belangrijk punt zijn, juist omdat Dat was de eerste keer dat de PVV pleitte een en ander verweven is met elkaar, maar hoe voor uitstel van de decentralisatie. De tweede kunnen we die samenhang beoordelen als we die rapportage van de TSJ toonde opnieuw aan dat er andere wetten nog niet hebben? Wij vragen de nog steeds grote zorgen waren over de plannen. staatssecretaris naar een reactie. Inmiddels waren het Rijk, het De jeugdzorg kenmerkt zich de laatste jaren Interprovinciaal Overleg en de Vereniging van door medicalisering. Steeds meer kinderen hebben Nederlandse Gemeenten overeengekomen dat er een etiket: ADHD, PDD-NOS, of wie weet wat nog over tal van maatregelen afspraken gemaakt meer. De PVV heeft destijds samen met de VVD zouden worden tussen gemeenten in de zogeheten een motie ingediend om demedicalisatie van de Regionale Transitiearrangementen (RTA's). De PVV jeugd op te nemen als hoofddoel van de wet. heeft hier vanaf het begin grote problemen mee Het kabinet zegt nu dat het dat doet door in gehad. De oorspronkelijke doelstelling om de te zetten op preventie. Daardoor zullen minder jeugdzorg simpeler en beter te maken komt kinderen in het medische circuit terechtkomen. 9 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

Onze fractie plaatst daar vraagtekens bij, zeker overgangsregeling onvoldoende. Het tempo van de omdat de medicatie niet overgeheveld wordt naar stelselherziening, de onduidelijkheid over de de gemeenten. Straks krijgen we dus de situatie budgetten en het ontbreken van een solide dat een kind met een psychische stoornis bij de overgangsregeling vormen grote risico's voor het jeugdpsychiater zit. Het praten wordt betaald door resultaat van de transitie. Niet het beschikbare de gemeente, de pillen door de zorgverzekeraar. budget van de gemeente, maar de zorgvraag van Hoe dit ertoe moet leiden dat minder kinderen het kind moet leidend zijn. Vanwege het dictaat van pillen voorgeschreven krijgen, is onze fractie niet Brussel gaan de centen boven de kinderen, boven duidelijk. Graag een reactie hierop van de een zorgvuldig in elkaar gesleutelde wet, boven een staatssecretaris. zorgvuldig democratisch proces in beide Kamers. Op dit moment zijn er, net als in bijna alle Krijgen we hierdoor straks nieuwe Rowena's, en vormen van zorg, ook wachtlijsten in de jeugdzorg. Savanna's? Dat wil toch niemand? Dat geeft twee problemen. Hoe zit het met Ik ga afronden. In beide Kamers zijn al vele wachtlijsten na overheveling? Zeker voor zorg die vragen gesteld. De antwoorden waren meestal niet straks regionaal ingekocht wordt, kan het zijn dat geruststellend. De PVV-fractie ziet uit naar de iemand in gemeente A drie kinderen uit gemeente beantwoording van beide staatssecretarissen. Als B boven zich heeft staan. Als de situatie van het die wederom tekortschiet, overwegen wij om in de kind in gemeente A verergert, wat dan? Daarbij tweede termijn een motie in te dienen om de komt dat gemeenten gekort worden op het budget. stemming over dit wetsvoorstel uit te stellen. Het is zeer goed denkbaar dat gemeenten met wachtlijsten gaan werken als het geld op is. Dat zal De beraadslaging wordt geschorst. ongetwijfeld tot juridische gevechten leiden als de gemeente een jeugdhulpplicht heeft maar die niet De vergadering wordt van 12.34 uur tot 13.30 uur gelijk kan inzetten. Is een wachtlijst passende zorg? geschorst. Is een wachtlijst acceptabel? Zo ja, hoe lang dan? Wij horen het graag van de staatssecretaris. De voorzitter: Gisteravond bereikte ons het De PVV-fractie heeft als enige tegen de wet schokkende bericht dat minister van Staat dr. Els in verband met het burgerservicenummer in de Borst-Eilers onverwacht is overleden. Uiteraard jeugdzorg gestemd. Wij twijfelen namelijk over de zullen wij haar op een passend moment, in veiligheid van gegevens. Enerzijds wordt aanwezigheid van de minister-president, in deze bijvoorbeeld gesteld dat gemeenten geen toegang Kamer herdenken. Mogelijk zal dat in onze krijgen tot de inhoud van de dossiers. Anderzijds volgende plenaire vergadering zijn. moeten jeugdzorgaanbieders wel laten weten welke It is my great pleasure to welcome in our zorg te leveren. Waar ligt precies de grens? Ook midst, on the guest gallery, the President of the mogen jeugdzorgaanbieders geen gegevens delen Senate of Rwanda, His Excellency Jean Damascene met anderen, tenzij dit voor het uitvoeren van de Ntawukuriryayo and his delegation. zorg noodzakelijk is. De gemeenten voeren straks ** geen zorg uit, ze betalen het alleen. Dus zouden gemeenten deze gegevens helemaal niet nodig (Applaus) hebben. Aan de andere kant moeten gemeenten wel enig dossier bijhouden om te kunnen verklaren De voorzitter: He is visiting the Netherlands at my waarom ze geld overgemaakt hebben aan invitation. Your visit, dear colleague, underlines the aanbieder A of dokter B. good relations between our two countries and Gesteld wordt dat gemeenten deze between our two senates. Yesterday we had a very gegevens op tijd moeten hebben, zodat de interesting exchange of views. I wish you a fruitful continuïteit van zorg gewaarborgd is. Dat is and very pleasant stay in the Netherlands. vreemd, want in de Jeugdwet zelf is bepaald dat De ingekomen stukken staan op een lijst die kinderen die voor 2015 in zorg zijn bij een in de zaal ter inzage ligt. Op die lijst heb ik aanbieder, het recht hebben om in 2015 bij voorstellen gedaan over de wijze van behandeling. dezelfde aanbieder te blijven. Gemeenten hebben Als aan het einde van de vergadering daartegen deze gegevens dus niet koste wat kost voor 2015 geen bezwaren zijn ingekomen, neem ik aan dat de nodig. Kamer zich met de voorstellen heeft verenigd. De Kinderombudsman werkte aan een plan ** voor een driejarig overgangsregime, waar Jeugdzorg Nederland overigens ook al voor pleitte. (Deze lijst is, met de lijst van besluiten, opgenomen Mevrouw De Vries zei zo-even: jammer. Ik zou aan het eind van deze editie.) echter graag commentaar hierop willen hebben van de staatssecretaris. Het overleg is vastgelopen. Hoe *B staat de staatssecretaris hiertegenover? In eerste *!Hamerstukken*! instantie zei hij dat hij het er niet mee eens was. Hoe moet het nu verder? Veel instanties zijn er wel Aan de orde is de behandeling van: voor. - het wetsvoorstel Implementatie van Onze conclusie is: het gaat niet om het idee de richtlijn 2011/93/EU van het Europees van de transitie, het "wat" -- dat is goed -- maar Parlement en de Raad ter bestrijding van om de uitvoering ervan, het "hoe". Naar de mening seksueel misbruik en seksuele uitbuiting van van onze fractie is het te haastig en is de kinderen en kinderpornografie, en ter 10 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. vervanging van Kaderbesluit 2004/68/JBZ we vorige week geen geheim van gemaakt. Het is van de Raad (PbEU L 335) (33580); een grote inbreuk op het huisrecht, niet alleen het - het wetsvoorstel Wijziging van de binnentreden, maar ook het doorzoeken, dus moet Wet publieke gezondheid tot incorporatie van het ook met goede waarborgen omkleed zijn. Wij de Regeling Middle East respiratory syndrome vinden dat dit onvoldoende het geval is. Ik wil ook coronavirus (MERS-CoV) (33711); nog even reageren op de brief die is gestuurd. Er - het wetsvoorstel Goedkeuring van de was gevraagd hoe het in de ons omringende landen op 4 mei 2012 te Genève tot stand gekomen gaat. Uit de brief blijkt toch dat in bijna alle landen wijzigingen van het Protocol van 1999 inzake een rechterlijke machtiging is vereist voor het vermindering van verzuring, eutrofiëring en binnentreden en doorzoeken. Wat ons betreft, is ozon op leefniveau, zoals opgenomen in het argument van de rechterlijke waarborgen des te Besluit 2012/2 (Trb. 2013, 70 en Trb. 2013, belangrijker gebleken. Vandaar dat wij bij ons 197) (33617). standpunt blijven.

Deze wetsvoorstellen worden zonder beraadslaging In stemming komt het wetsvoorstel. en zonder stemming aangenomen. De voorzitter: Ik constateer dat de aanwezige De voorzitter: De aanwezige leden van de fractie leden van de fracties van de PVV, de VVD, de PvdA, van de PVV wordt conform artikel 121 van het het CDA, de ChristenUnie, de SGP en de OSF voor Reglement van Orde aantekening verleend dat zij het wetsvoorstel hebben gestemd en de aanwezige geacht willen worden zich niet met het wetsvoorstel leden van de fracties van D66, de PvdD, de SP en Implementatie van de richtlijn 2011/93/EU van het GroenLinks ertegen, zodat het is aangenomen. Europees Parlement en de Raad ter bestrijding van Ik merk op dat de fractie van 50PLUS seksueel misbruik en seksuele uitbuiting van afwezig is. De heer Nagel is afwezig wegens ziekte, kinderen en kinderpornografie, en ter vervanging zoals ik aan het begin van de vergadering om 11.30 van Kaderbesluit 2004/68/JBZ van de Raad (PbEU L uur heb gemeld. 335)(33580) te hebben kunnen verenigen. ** ** *B *B *!Jeugdwet*! *!Stemmingen*! Aan de orde is de voortzetting van de gezamenlijke Aan de orde zijn de stemmingen over het behandeling van: wetsvoorstel Wijziging van de - het wetsvoorstel Regels over de Vreemdelingenwet 2000 in verband met gemeentelijke verantwoordelijkheid voor verruiming van de bevoegdheden in het kader preventie, ondersteuning, hulp en zorg aan van het vreemdelingentoezicht (32528). jeugdigen en ouders bij opgroeien opvoedingsproblemen, psychische problemen (Zie vergadering van 4 februari 2014.) en stoornissen (Jeugdwet) (33684); - het wetsvoorstel Wijziging van de De voorzitter: Ik geef gelegenheid tot het afleggen Wet op de jeugdzorg en andere wetten in van stemverklaringen vooraf. verband met de verplichting tot het gebruik ** van het burgerservicenummer in de jeugdzorg (gebruik burgerservicenummer in de *N jeugdzorg) (33674).

De heer Thom de Graaf (D66): Voorzitter. Ik had De beraadslaging wordt hervat. in het debat de staatssecretaris beloofd, nog eens grondig naar het wetsvoorstel te kijken, dit ook in *N relatie tot de brief die ons nog heeft bereikt. Die brief geeft iets meer duidelijkheid over het Mevrouw Beuving (PvdA): Voorzitter. Vandaag onderscheid tussen huiszoeking in strafvorderlijke behandelen wij in deze Kamer het voorstel voor een zin en vreemdelingrechtelijke doorzoeking, maar nieuwe Jeugdwet. De PvdA-fractie dankt de het vraagpunt van de noodzaak en de staatssecretarissen voor de uitvoerige en vaak proportionaliteit en bovendien van de effectiviteit heldere beantwoording van de vele vragen die wij van het wetsontwerp hebben wij niet positief in de afgelopen twee maanden op hen hebben kunnen beantwoorden. Daarom zullen wij tegen het afgevuurd. Ik ben me ervan bewust dat in het land wetsvoorstel stemmen. met zeer verschillende waardering naar de behandeling in deze Kamer is en wordt gekeken. *N Enerzijds zijn er fervente voorstanders van dit wetsvoorstel, die niet kunnen wachten tot het Mevrouw Strik (GroenLinks): Voorzitter. I would wetsvoorstel is aangenomen en die het maar like to take the opportunity to say hello to our hinderlijk lijken te vinden dat de Eerste Kamer de colleagues from Rwanda. behandeling zo grondig ter hand heeft genomen. De Dan kom ik tot mijn stemverklaring. Ook wij boodschap is nog net niet "teken maar bij het zijn zeer kritisch over dit wetsvoorstel. Daar hebben kruisje", maar veel scheelt het niet. Anderzijds zijn 11 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. er hartgrondige tegenstanders van dit wetsvoorstel, de ons omringende landen de meeste jeugdigen in met name van de daarin voorgestelde volledige instellingen wonen. Dat is iets wat we niet mogen overheveling van de jeugd-ggz, die hun laatste accepteren en waar dit wetsvoorstel verandering in hoop, soms grenzend aan wanhoop, op de wil brengen door gemeenten in staat te stellen behandeling in deze Kamer hebben gevestigd. vroegtijdige en integrale hulp te bieden, zodat Dit tekent de enorme tegenstelling en problemen in gezinnen niet nodeloos uit de hand wellicht zelfs polarisatie die het debat rond de lopen en jeugdigen minder vaak uit huis geplaatst voorgestelde overheveling van de jeugd-ggz hoeven te worden. kenmerkt. Vanzelfsprekend zal ik verderop in mijn Hier zit een opmerkelijke tegenstelling inbreng uitvoerig stilstaan bij de kwestie rond de tussen de met het wetsvoorstel nagestreefde jeugd-ggz, maar dit wetsvoorstel betreft veel meer doelstelling en de beeldvorming over dit dan alleen de overheveling van de jeugd-ggz en de wetsvoorstel bij veel mensen in het land. Het discussie daaromtrent moet niet het zicht op de beoogde nieuwe stelsel is nu al belast met het rest van het wetsvoorstel belemmeren. Daarom wil beeld van dwang en bevoogding. Dit mag niet ik beginnen met het maken van een aantal worden afgedaan met het gemakkelijke argument opmerkingen over de meer algemene inhoud en dat dit beeld veroorzaakt is door angst- en strekking van dit wetsvoorstel. paniekzaaiende tegenstanders van de wet. Met dit wetsvoorstel wordt beoogd, alle Er is namelijk meer aan de hand. In de jeugdhulp naar de gemeenten te decentraliseren. toelichting op het wetsvoorstel zelf zit een zekere De gemeenten zijn al verantwoordelijk voor het tweeslachtigheid: beoogt dit wetsvoorstel nu een preventieve jeugdbeleid, opvoeden dienstbare lokale overheid, die inzet op passende gezinsondersteuning en de jeugdgezondheidszorg. hulp en zorg aan jeugdigen om onnodige zware Daar komen volgens dit wetsvoorstel bij: de (thans en/of gedwongen behandelingen te voorkomen en provinciale) jeugdzorg; de gesloten jeugdzorg; de die zo veel mogelijk de regie bij de ouders laat of jeugd-ggz; de zorg voor licht verstandelijk creëert het een betweterige en zwaar bezuinigende gehandicapte jongeren en de jeugdbescherming en overheid, die wil "demedicaliseren" en "ontzorgen"? jeugdreclassering. In de huidige situatie zijn de Het lijken zulke onschuldige termen, maar je zult ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen in maar ouder zijn van een zwaar autistisch kind en verschillende wettelijke kaders geregeld, zijn er dan lezen in de toelichting op dit wetsvoorstel en in verschillende toegangen en meerdere antwoorden op vragen van deze Kamer dat dit bestuurslagen en financierings- en wetsvoorstel demedicaliseren en ontzorgen verantwoordingssystemen. De taken en nastreeft. Realiseren de staatssecretarissen zich verantwoordelijkheden voor de verschillende hoe bevoogdend dit klinkt en hoeveel zorgen, angst vormen van jeugdhulp zijn in de huidige situatie en weerstand dit bij ouders kan veroorzaken? verspreid over gemeenten, provincies, Kunnen demedicaliseren en ontzorgen ooit een doel zorgverzekeraars, zorgkantoren en Rijk. In het zijn? Ik stel deze vraag aan de staatssecretaris van wetsvoorstel krijgen de gemeenten de regie over VWS. Is demedicalisering niet vooral een gevolg dat het gehele jeugdstelsel. kan optreden door het aanbieden van passende Het nieuwe stelsel kent één wettelijk kader jeugdhulp? en één integraal financieringssysteem. De Passende hulp en zorg, dat is toch waar het hoofdgedachte achter deze decentralisatie is dat in de kern om gaat? Soms zal dat betekenen dat gemeenten, als de overheid die het dichtst bij de een jeugdige die ten onrechte niet wordt behandeld burgers staat, een regierol kunnen vervullen waar door bijvoorbeeld de jeugd-ggz, alsnog die het jeugdhulp betreft en dat dit de kwaliteit van de behandeling krijgt. In andere gevallen zal het jeugdhulp door een integrale aanpak en maatwerk betekenen dat de zorg die een jeugdige al krijgt, zal verbeteren. De verwachting is daarbij dat passende zorg blijkt te zijn. Ongetwijfeld zullen er gemeenten door intensivering van de preventie en ook gevallen zijn waarin blijkt dat een jeugdige een het vroegtijdig en integraal aanbieden van onnodig zware behandeling heeft gekregen, die dus jeugdhulp het beroep op specialistische en geen passende zorg is. Echter, door gedwongen hulp kunnen doen verminderen. demedicaliseren als een van de nagestreefde Daar zit voor de PvdA-fractie de kern van doelen te formuleren, ontstaat bij ouders de dit wetsvoorstel, namelijk het streven dat begrijpelijke vrees dat de gemeente erop uit is om, gemeenten door intensivering van de preventie en als het maar enigszins kan, hun kind de het vroegtijdig en integraal aanbieden van noodzakelijk zorg af te nemen. Die vrees is alleen jeugdhulp het beroep op specialistische en maar toegenomen door de opmerking onlangs in gedwongen hulp kunnen doen verminderen. Deze een interview van de voorzitter van de Vereniging doelstelling van het wetsvoorstel kan op grote voor Nederlandse Gemeenten dat "bij de jeugdzorg waardering en steun van de PvdA-fractie rekenen. jongeren niet meer naar de psychiater worden Het verminderen van de noodzaak van het inzetten gestuurd, maar naar de voetbalclub". Begrijpt de van gedwongen hulp is een heel belangrijk punt, staatssecretaris van VWS hoeveel onrust deze dat ons inziens tot dusverre te weinig aandacht uitspraak bij ouders teweegbrengt? Graag heeft gekregen in de vele commentaren op dit vernemen wij zijn reactie op de door mij geciteerde wetsvoorstel. De Nederlandse jeugd behoort uitspraak. volgens onderzoek van de Dan heb ik het nog niet eens over de vrees Wereldgezondheidsorganisatie tot de gelukkigste voor een almachtige, alwetende lokale overheid, die ter wereld en toch heeft Nederland vergeleken met met drang en dwang ouders en jeugdigen haar wil 12 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. oplegt en daarbij mogelijk zelfs openbare- gedragstherapeutische aanpak nodig is -- aan de ordedoelen of andere doelen vermengt met de andere kant? Heb ik dat goed begrepen? doelen van dit wetsvoorstel. In NRC Handelsblad van 8 oktober jl. schetste een advocaat dit laatste Mevrouw Beuving (PvdA): Dat zijn niet de twee scenario als een door hem gevreesde mogelijkheid. varianten die ik zojuist schetste en waar mijn Daarin vertelde hij onlangs al te hebben vragen op zagen. Dat zijn andere varianten dan de meegemaakt dat een moeder die een nieuwe variant die de heer Kuiper bedoelt. Tot dusverre woning afwees vanwege de slechte buurt, door de heb ik gesproken over de variant uit dit gezinsvoogd gedreigd werd met korting op haar wetsvoorstel, dat wil zeggen de volledige uitkering. Ik nodig de staatssecretarissen van harte overheveling. De alternatieve variant die in het uit om in hun antwoorden dat beeld van een rapport van Van Gastel wordt genoemd, is het dwingende, almachtige en alwetende overheid naar overdoen van een gedeelte van de zeggenschap. De het rijk der angstzaaiende fabelen te verwijzen en variant die ik eerder en ook zojuist in een voluit te kiezen voor de dienstbare overheid die ik interruptie van de woordvoerder van de eerder schetste. ChristenUnie meende te beluisteren, is dat een knip Over de voorgestelde volledige overheveling wordt gemaakt binnen de jeugd-ggz en een deel van de jeugd-ggz zijn bij de schriftelijke van de jeugd-ggz wel wordt overgeheveld naar de behandeling van dit wetsvoorstel al talloze vragen gemeente en een deel niet. Dat is trouwens de gesteld, ook door de PvdA-fractie. Met name in de derde variant die in het rapport van Van Gastel is nadere memorie van antwoord heeft de regering genoemd en daar in zekere zin is uitgewerkt. Van helder de problematiek geschetst die zij met dit Gastel heeft echter meteen de conclusie in het wetsvoorstel en de daarin voorgestelde volledige rapport getrokken dat die variant echt te overheveling van de jeugd-ggz wil oplossen. De gecompliceerd is en in de praktijk ongelooflijk veel regering erkent dat met die overheveling nieuwe complicaties zal geven, omdat je zo'n mooie schotten ontstaan, zoals die tussen jeugd-ggz en naadloze knip niet schijnt te kunnen maken. Ik stel volwassenen-ggz, waarvoor vervolgens weer voor dat de heer Kuiper deze vraag echter aan de oplossingen moeten worden gevonden. Ook wordt staatssecretaris stelt. Ik heb inderdaad tot nu toe erkend dat het overgrote deel van de cliënten in de geen aandacht voor deze variant gevraagd. jeugd-ggz niet tevens een andere vorm van jeugdhulp ontvangt. In de thans voorgestelde De heer Kuiper (ChristenUnie): Ik zal deze vraag overheveling van de jeugd-ggz worden de ook stellen aan de staatssecretaris. Ik hoor echter gemeenten echter ook verantwoordelijk voor de ook graag of die meeloopt in de gedachten van zorg aan jeugdigen met alleen een ggz- mevrouw Beuving. problematiek. Wij hebben de staatssecretarissen in het verslag van de commissie voor VWS gevraagd Mevrouw Beuving (PvdA): Die loopt op dit moment of het probleem dat de regering met de niet mee in de gedachten van mijn fractie. Daarom voorgestelde volledige overheveling van de jeugd- heb ik die ook niet voorgehouden in de vragen in ggz wil oplossen ook op een andere wijze zou het verslag aan de staatssecretaris. In lijn met de kunnen worden aangepakt. Wij hebben daarbij met conclusie in het rapport van de heer Van Gastel is name gevraagd naar het oordeel van de regering mijn fractie ervan overtuigd dat dat een te over de alternatieve overhevelingsvariant uit het gecompliceerde kwestie gaat worden. Wij zagen rapport van Van Gastel getiteld Gemeenten aan zet. daartoe geen mogelijkheden en wij zagen geen Twee wegen naar ggz voor zorggezinnen. In die reden om dat voor te leggen aan de variant krijgen de gemeenten zeggenschap over de staatssecretaris. inzet van ggz. Dat wil zeggen dat zij via de zorgverzekeraars kunnen meesturen. Uit de nota Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Ik ben het eens naar aanleiding van het verslag kunnen wij niet met de woordvoerder van de PvdA dat het jammer opmaken waarom de regering niet de beide is dat het hele rapport van Van Gastel zo weinig overhevelingsvarianten uit het rapport proactief aandacht heeft gekregen tijdens de parlementaire onderdeel heeft laten uitmaken van de behandeling, kijkend naar de beantwoording in de parlementaire behandeling. Graag vernemen wij dat beide memories van antwoord. Het verbaast mij thans alsnog van de staatssecretaris van VWS. In bovendien om in de beantwoording op de vraag van de nota naar aanleiding van het verslag trekt de mevrouw Beuving of de tweede variant -- het blijft regering de conclusie dat de volledige overheveling wel zorgverzekerde zorg maar gemeenten gaan van de jeugd-ggz het beste aansluit bij de doelen daarop sturen -- is in te passen in het wetsvoorstel van de Jeugdwet en derhalve de voorkeur geniet te lezen dat dat te ingewikkeld is. Eigenlijk lees ik boven de alternatieve overhevelingsvariant. in het antwoord: omdat het zo ingewikkeld is, moet het ook maar niet worden gedaan. Ik ben eigenlijk De heer Kuiper (ChristenUnie): Dit is een benieuwd naar de wijze waarop mevrouw Beuving interessante passage. Mevrouw Beuving zegt dat op het antwoord op die vraag weegt. verschillende manieren over de overheveling van de jeugd-ggz gedacht kan worden en dat er Mevrouw Beuving (PvdA): Ik kan daar prima op verschillende varianten zijn. Een van die varianten ingaan. In mijn voorbereiding heb ik mij gericht op is toch dat kinderen en jeugdpsychiatrie aan de ene de inhoudelijke argumentatie van de regering om kant worden gehouden en andere vormen van niet te kiezen voor de alternatieve variant maar jeugdzorg -- waar een klinische of een voor volledige overheveling. Mevrouw Slagter wijst 13 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. nu op een andere kwestie waar ik ook naar het de PvdA-fractie getroffen dat het voor velen gevraagd heb. Ik heb gevraagd of die alternatieve onbegrijpelijk en onacceptabel lijkt te zijn dat de variant sowieso in te passen zou zijn in dit lokale overheid verantwoordelijk wordt de jeugd- wetsvoorstel. Ik beantwoord die vraag graag. De ggz. Het is opmerkelijk dat deze regering zegt voor mijn gevoel meer dan dat het verantwoordelijkheid wel wordt toevertrouwd aan ingewikkeld is. De regering zegt dat het niet de private zorgverzekeraars, maar niet aan de mogelijk is. Alleen al vanwege de definitie van lokale overheid. Ten onrechte wordt kennelijk jeugdhulp en de hele opzet van het wetsvoorstel, gedacht dat de plicht voor gemeenten om passende met zijn definities en uitwerkingen, maar ook jeugdhulp aan te bieden een teruggang is ten vanwege de relatie met de Zorgverzekeringswet opzichte van het recht op verzekerde zorg onder de zou daartoe het wetsvoorstel gewijzigd moeten Zorgverzekeringswet. Daarbij wordt onvoldoende worden. Ik begrijp uit het antwoord dat dan zelfs de onder ogen gezien dat het recht op Zorgverzekeringswet gewijzigd zou moeten worden. gezondheidszorg langs verschillende wegen kan Ik wilde zelf niet doorgaan op dat punt, omdat ik worden gerealiseerd. Het recht van een dat antwoord heel duidelijk vond. Ik vervolg zorgverzekerde op de volgens de polis verzekerde daarom mijn betoog en sta met name stil bij de zorg is één manier, maar de verplichting voor de inhoudelijke argumentatie van de regering. De lokale overheid om passende zorg aan te bieden is regering zegt dat die alternatieve variant niet de evenzeer een wijze waarop het recht op geestelijke voorkeur verdient. gezondheidszorg kan worden geborgd. De -- In de nota naar aanleiding van het verslag afdwingbare -- verplichting van gemeenten om trekt de regering de conclusie dat de volledige jeugdhulp te verlenen, is een resultaatsgerichte overheveling van de jeugd-ggz het beste aansluit verplichting. Artikel 2.3, eerste lid van het bij de doelen van de Jeugdwet en derhalve de wetsvoorstel verplicht gemeenten om voorzieningen voorkeur geniet boven de alternatieve te treffen die de jeugdigen in staat stellen om overhevelingsvariant. Als argumenten voor dit gezond en veilig op te groeien, te groeien naar oordeel wordt gesteld dat in de alternatieve variant zelfstandigheid, zelfredzaam te zijn en een negatieve prikkel zit voor gemeenten omdat zij maatschappelijk te participeren. In dat opzicht gaat kunnen verwijzen naar jeugd-ggz en kunnen de verplichting voor gemeenten om jeugdhulp te meesturen zonder hiervoor zelf de kosten te hoeven verlenen zelfs verder dan het huidige stelsel, waarin dragen, waardoor het voor gemeenten niet loont een jeugdige een bepaalde diagnose moet hebben - om in te zetten op preventie of integrale zorg. De - dbc's -- om zorg te kunnen krijgen, maar die regering zegt bovendien dat de prikkel voor slechts krijgt als die zorg in het verzekerde pakket zorgverzekeraars om mee te gaan in het zit. programma van wensen van de gemeenten zeer beperkt is in die variant en dat de gemeenten De heer Ganzevoort (GroenLinks): Ik kan de daarmee altijd op achterstand staan. Dat is even gedachtegang van de woordvoerder van de PvdA heel kort samengevat de argumentatie van de heel goed volgen. Volgens haar gaat het uiteindelijk regering. om garantie op de toegang, niet per se om de De PvdA-fractie vraagt de staatssecretaris vormgeving daarvan, via een verzekeringsrecht of van VWS of deze argumentatie niet voorbij gaat anderszins. De vraag is hoe de woordvoerder aan de mogelijkheden van professionals en aankijkt tegen het gegeven dat een gemeente met zorgverzekeraars om in samenwerking met de budgetten te maken heeft die op een gegeven gemeenten te voorkomen dat sprake zal zijn van moment op kunnen zijn en waarbij bezuinigingen onwenselijke doorverwijzing en om te een rol kunnen spelen. Aan het begin van haar bewerkstelligen dat er in preventie wordt betoog zei ze iets over de bezuinigingen en de geïnvesteerd. Het rapport van Van Gastel spreekt in effecten die die kunnen hebben. Hoe kijkt zij aan dit kader van een wettelijke verplichting voor tegen de mogelijkheid van deze transitie, tegen de verzekeraars en gemeenten om hierover afspraken garantie van die toegang en tegen het verlenen van te maken. Wij vragen de staatssecretaris van VWS de zorg vanuit de gemeenten in het licht van de om hier nader op in te gaan. opgelegde bezuinigingen? Om geen enkel misverstand te laten ontstaan: onze vragen over de alternatieve Mevrouw Beuving (PvdA): Ik vraag de heer overhevelingsvariant betekenen niet dat wij Ganzevoort om mij in de gelegenheid te stellen om bezwaar hebben tegen de voorgestelde volledige dat punt, waarop ik echt indringend zal ingaan en overheveling als zodanig. Wel zou een minder waarover ik vragen zal stellen aan de regering, te vergaand alternatief dat in gelijke mate geschikt is maken in de volgorde die ik graag wil aanhouden. om de door de regering gesignaleerde problematiek Ik wil nu graag mijn betoog vervolgen. op te lossen, te verkiezen kunnen zijn boven een Ik sprak over enerzijds het recht uit hoofde verdergaand alternatief. Wij wachten op dit punt de van een verzekeringsovereenkomst en anderzijds beantwoording door de staatssecretaris van VWS de verplichting van een lokale overheid om van de zojuist gestelde vragen dus met passende jeugdhulp te bieden, die dan ook nog belangstelling af. eens resultaatsgericht is geformuleerd. Ik zei al dat Zonder ook maar iets af te willen doen aan de verplichting van de gemeenten zelfs verder gaat die vragen, maak ik nog een aantal andere dan die van zorgverzekeraars in het huidige stelsel. opmerkingen over de voorgestelde overheveling Waar het -- ook in het licht van het Internationaal van de jeugd-ggz. In de discussie hieromtrent heeft Verdrag voor de Rechten van het Kind -- om gaat is 14 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. dat iedere jeugdige die zorg nodig heeft, deze zorg specialistische zorg in de Zorgverzekeringswet ook daadwerkelijk krijgt en dat deze zorg van blijft. Men voelt de overheveling als een duiding dat goede kwaliteit is en tijdig wordt ingezet. Dat is de het in de jeugd-ggz om nepziektes zou gaan. De plicht die als dit wetsvoorstel wordt aangenomen, PvdA-fractie hecht er veel waarde aan dat dit komt te rusten op de gemeenten. Dat is een forse gevoel van stigmatisering wordt weggenomen. Is plicht; dat zeg ik niet alleen als senator maar ook de regering bereid om meer in te zetten op het als jurist. Die gaat ver. bestrijden van vooroordelen over de jeugd-ggz en Veel ouders en professionals in de jeugd- het begrip in de samenleving voor psychische ggz hebben echter niet het vertrouwen dat ziektes te vergroten? gemeenten deze verplichting naar behoren zullen Tijdens de algemene politieke nakomen. Dat hangt mogelijk samen met de angst beschouwingen heeft onze fractievoorzitter de voor een betweterige en zwaar bezuinigende premier gevraagd om, in navolging van president overheid die wil demedicaliseren en ontzorgen. Obama en premier Cameron, persoonlijk een Daar komt bij dat ouders beseffen dat als ze niet conferentie te organiseren gewijd aan het tevreden zijn over het jeugdhulpbeleid van hun bestrijden van stigmatisering van mensen met een gemeente, ze niet zo gemakkelijk van gemeente psychische stoornis. De premier vond deze kunnen veranderen als ze in de huidige situatie suggestie sympathiek, maar er is nog geen invulling kunnen veranderen van verzekeraar. Het aan gegeven. Ik vind het ook in de context van dit angstbeeld doemt op van moeten verhuizen om de debat een heel waardevol idee. Ik hoor graag van juiste zorg voor je kind te krijgen. Graag horen wij de staatssecretaris van VWS of hij bereid is zich in van de staatssecretaris van VWS hoe hij daartegen te spannen voor een dergelijke bijeenkomst van de aankijkt. Kan hij daarbij nog eens bevestigen dat premier en van de staatssecretaris zelf natuurlijk. jeugdigen met enkelvoudige ggz-problematiek, dat Wij zijn ingenomen met het feit dat tussen wil zeggen in situaties zonder overlap met andere de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) vormen van jeugdhulp, via de verwijsmogelijkheid en Zorgverzekeraars Nederland (ZN) afspraken zijn van huisartsen een prima rechtstreekse route naar gemaakt over de inkoop van jeugd-ggz. Voor ons is de jeugd-ggz hebben, zodat er voor hen in de daarbij in het bijzonder van belang dat door die praktijk niet veel hoeft te veranderen? afspraken de kwaliteitstandaarden van de zorg een Ten aanzien van de gemeentelijke plek hebben gekregen in de inkoop van jeugd-ggz toegangspoort tot de jeugdhulp wil de PvdA-fractie door gemeenten. Hiermee worden ook de graag nog eens helder uiteengezet hebben door aansluiting op de somatische specialistische zorg welke functionarissen met welk niveau van voor jeugdigen en de aansluiting op de medische expertise in dat geval wordt beoordeeld volwassenen-ggz bevorderd. welke zorg wel of niet nodig is. Is het niet zo dat in In de memorie van antwoord is op het bijzonder de beoogde overheveling van de verschillende plaatsen en in verschillende jeugd-ggz de aanwezigheid van medische expertise bewoordingen, maar steeds onomwonden, duidelijk in de gemeentelijke toegangspoort nodig maakt? gemaakt dat budgettaire belangen van de Wij vragen ons ook af hoe het zit met de huidige gemeente nooit boven de noodzaak van jeugdhulp cliënten van de jeugd-ggz. Vinden er kunnen komen te staan en dat beschikbaarheid van herbeoordelingen plaats van de noodzaak en budget dus geen reden kan zijn om de benodigde passendheid van hun behandeling nadat het jaar is jeugdhulp niet te verlenen. Ik wil namens mijn verstreken waarin zij volgens de wet hun huidige fractie vooropstellen dat wij blij zijn met deze recht op jeugdhulp behouden? Zo ja, op welke wijze duidelijke en ferme uitspraken, want zowel bij en door wie vinden dergelijke herbeoordelingen ouders als professionals leven op dit punt veel plaats? En wat gebeurt er met een lopende zorgen. Wel wil ik even stilstaan bij wat het behandeling zowel tijdens als na afloop van het voorgaande inhoudt voor de financiële positie van overgangsjaar, als de gemeente waarin de jeugdige gemeenten. Zien wij het goed dat dit betekent dat, woont de betreffende behandelaar niet heeft als de middelen die door het Rijk ten behoeve van gecontracteerd? de jeugdhulp worden overgeheveld onvoldoende Ik sprak zo-even al over de nieuwe schotten zijn voor de noodzakelijke jeugdhulp in een die met de voorgestelde volledige overheveling van gemeente, die gemeente het verschil uit de rest de jeugd-ggz ontstaan, zoals tussen jeugd-ggz en van de begroting moet bijpassen? volwassenen-ggz. Heeft de staatssecretaris van In de schriftelijke vragen die de PvdA- VWS daar oplossingen voor en zo ja, welke zijn fractie aan de regering heeft gesteld over dit dat? Voorts vragen wij de staatsecretaris of de wetsvoorstel, is twee keer gevraagd of er aan de gemeenten zich na de beoogde volledige mate van decentralisatie naar gemeentelijk niveau overheveling van de jeugd-ggz ook mede grenzen zijn die worden bepaald door de vereiste verantwoordelijk zullen voelen voor het in stand kwaliteit van de jeugdzorg. Tot twee keer toe is houden van wetenschappelijk onderzoek van hoge deze vraag onbeantwoord gebleven; misschien kwaliteit in de ggz in Nederland, de opleidingen en vanwege de vrij algemene formulering maar de innovatie in instellingen. Heeft hij daarover al wellicht ook omdat het eigenlijk een retorische met veldpartijen gesproken? vraag is. Ik zal daarom ingaan op de aanleiding De beoogde overheveling van de jeugd-ggz voor en de achtergronden van deze vraag en naar de gemeenten wordt door jeugdigen, ouders concretere vervolgvragen formuleren. De en professionals in die sector ervaren als decentralisatie van de jeugdhulp naar de stigmatiserend, omdat de rest van de medisch- gemeenten is een complex, maar verantwoord en 15 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. noodzakelijk proces, aldus de VNG in een recente zijn getrapte systeem feitelijk, dus niet alleen brief aan deze Kamer. Niet alleen van de zijde van formeel, adequate en effectieve de VNG, maar ook van diverse wethouders van controlemogelijkheden voor de gemeenteraden van vaak grotere gemeenten heb ik vernomen dat de deelnemende gemeenten biedt. Welke concrete gemeenten de voorgenomen decentralisatie van de bevoegdheden, anders dan het indienen van een jeugdhulp toejuichen. Ik krijg echter ook signalen zienswijze op de ontwerpbegroting, heeft een dat dit voor kleinere gemeenten een heel individuele gemeenteraad wanneer er binnen de spannende decentralisatie is, die zich op de grens gemeenschappelijke regeling iets mis gaat met de bevindt van wat zij aankunnen. lokale inzet van de nodige jeugdhulp? Meer in het Decentralisatie van dit soort grote nieuwe algemeen vragen wij de staatssecretarissen, hoe de taken vraagt om een decentrale overheid die lokale democratie effectief kan functioneren kwalitatief en kwantitatief is toegerust om de wanneer de ruimte van gemeenten om eigen beleid nieuwe verantwoordelijkheden en taken te kunnen te voeren beperkt is door gemeentelijke waarmaken. Dat vereist een decentrale overheid samenwerkingsverbanden. met voldoende grootte. De regering verwijst in de Tot slot wil ik nog enkele opmerkingen memorie van antwoord naar Denemarken. Daar maken en vragen stellen over de bescherming van heeft niet alleen een hervorming en decentralisatie persoonsgegevens. Het wetsvoorstel en de van de jeugdhulp plaatsgevonden, maar ook een toelichting bieden opvallend weinig houvast om te bestuurlijke hervorming met schaalvergroting van beoordelen tot welke concrete gemeenten. gegevensverwerkingen door gemeenten het De thans door de regering voorgestelde wetsvoorstel zal leiden. Het wetsvoorstel is ter decentralisatie van de jeugdzorg en van andere advisering voorgelegd aan het College bescherming taken en verantwoordelijkheden in het sociale persoonsgegevens. Het CBP heeft laten weten niet domein onderstreept het belang van het serieus concreet te kunnen duiden welke gevolgen dit voeren van de discussie over passende omvang van wetsvoorstel heeft voor de gegevensverwerking, gemeenten. Graag vernemen wij de reactie van de maar wel te kunnen voorzien dat veel staatssecretarissen op dit punt. Daarop persoonsgegevens zullen worden verwerkt en voortbordurend wil ik de staatssecretarissen uitgewisseld. In deze Kamer zijn talrijke schriftelijke vragen, wat het gevolg is als die gewenste omvang vragen gesteld over de gegevensverwerkingen die niet wordt bereikt. Moet dan worden geconstateerd op basis van dit wetsvoorstel zullen plaatsvinden en dat sommige beleidsterreinen, zoals delen van de de waarborgen die daarbij in acht genomen moeten jeugdzorg, zich kennelijk minder goed lenen voor worden. Dat heeft geleid tot uitvoerige antwoorden, decentralisatie? En als die omvang wel zou worden zowel in de memorie van antwoord als in de nadere bereikt, maar verschillende gemeenten verschillend memorie van antwoord, met diverse schematische beleid voeren waardoor een burger in de ene overzichten van gegevensverwerkingen die op basis gemeente van meer voorzieningen op het terrein van dit wetsvoorstel zullen plaatsvinden. In die van de jeugdzorg gebruik kan maken dan een schematische overzichten is aangegeven welke burger in de andere gemeente, juicht de gegevens door wie, voor welk doel en op basis van staatssecretaris dat dan toe? Of zijn er grenzen aan welke wettelijke grondslag mogen worden verwerkt de mate van variatie tussen gemeenten om de en met wie ze mogen worden uitgewisseld. rechtsgelijkheid in Nederland bij basisvoorzieningen Wij danken de staatssecretarissen voor de niet te veel onder druk te zetten? Als er om die of uitvoerige antwoorden op dit punt en voor de een andere reden een grens wordt getrokken bij de schematische overzichten die werkelijk een schat mate van variatie tussen gemeenten, wat betekent aan informatie bevatten. Onze complimenten voor dat dan voor de gemeentelijke autonomie? al het werk dat hierin zit. De vraag is echter wel Bij de huidige omvang van gemeenten hoe de staatssecretarissen gaan bevorderen dat maakt de voorgestelde decentralisatie van de deze omvangrijke en zeer complexe materie jeugdhulp het noodzakelijk dat in ieder geval overzichtelijk en hanteerbaar bij de gemeenten kleinere gemeenten intensief samenwerken met terechtkomt en op welke wijze gemeenten hun andere gemeenten. Dat is ook wat de praktijk op ambtenaren en andere personen betrokken bij de dit moment in het kader van de voorbereiding van gegevensverwerkingen, gaan voorbereiden op het gemeenten op de mogelijke decentralisatie al laat toepassen van deze zeer ingewikkelde materie. zien. De regering gaat er blijkens de memorie van Hoe gecompliceerd een en ander is en hoe antwoord van uit dat de samenwerkingsverbanden gemakkelijk op dit terrein fouten kunnen worden zo veel mogelijk worden belegd op basis van de gemaakt, blijkt ook uit de brief die de Kamer vorige Wet gemeenschappelijke regelingen, de Wgr. Ook week heeft ontvangen van de KNMG. In die brief bij deze samenwerkingsverbanden speelt de vraag wijst de KNMG erop dat in bepaalde onderdelen van naar de gewenste omvang van de samenwerking. de schematische overzichten in de nadere memorie Wij vragen de staatssecretarissen wat het gevolg is van antwoord onjuistheden zitten waaruit een op als de gewenste schaal van samenwerking niet die onderdelen niet geheel juiste interpretatie van wordt bereikt. Met de voorgestelde decentralisatie WGBO en Wbp blijkt. Ik heb al gezegd dat die gaan zeer beleidsrijke en ook in de uitvoering overzichten een schat aan informatie bevatten. gevoelige taakgebieden naar de gemeenten. Dat Daarin is een ongelooflijke veelheid aan situaties vergt adequate en effectieve controlemogelijkheden uitgewerkt. De KNMG heeft er, geloof ik, drie voor gemeenteraden. Wij vragen de puntjes uitgelicht waarvan zij zegt dat je er anders staatssecretarissen uiteen te zetten, of de Wgr met tegenaan kunt kijken. Zij kijkt daar ook 16 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. onderbouwd anders tegenaan. Dat laat onverlet opmerkingen over de beeldvorming en het hoeveel waardering er van onze kant is voor al het wantrouwen rond het met dit wetsvoorstel beoogde werk dat in die schematische overzichten is gaan nieuwe jeugdstelsel, vraag ik de staatssecretarissen zitten. of zij zich hard willen maken voor een dienstbare, Deze opmerkingen van de KNMG vormen respectvolle overheid in het jeugddomein en of zij echter wel een mooie illustratie van het belang van bereid zijn om dit als evaluatiepunt mee te nemen mijn vraag van zojuist over de voorbereiding van bij de na drie jaar voorziene evaluatie van de wet. ambtenaren en anderen op het toepassen van deze Tot slot wijs ik de staatssecretarissen erop dat zij gecompliceerde materie. Daarbij ga ik er pas tevreden mogen zijn als zij niet alleen onze vanzelfsprekend van uit dat de staatssecretarissen vragen hier vandaag bevredigend hebben ervoor zorg zullen dragen dat onjuistheden -- dat beantwoord, maar ook de zorgen en het kunnen de onjuistheden zijn die door de KNMG zijn wantrouwen van ouders en professionals zo veel als aangedragen of andere onjuistheden die mogelijk mogelijk hebben weggenomen door goed met de nog in die rijke overzichten verstopt zitten -- samenleving te communiceren over de gevolgen worden opgespoord en adequaat worden van dit wetsvoorstel. gecorrigeerd. Voorts vragen wij hoe de regering, als Wij zien het antwoord van de systeemverantwoordelijke, er de komende jaren op staatssecretarissen met belangstelling tegemoet. gaat toezien dat gemeenten in overeenstemming met de geldende wettelijke normen omgaan met de De heer Ganzevoort (GroenLinks): Het kan zijn persoonsgegevens die zij verkrijgen in het kader dat mijn oren te langzaam waren vandaag. Ik heb van hun verantwoordelijkheid voor de jeugdhulp. een vraag gesteld over de bezuinigingen, over wat Een ander punt rond gegevensverwerking wij allemaal willen, over de intentie van de wet, dat tijdens de schriftelijke behandeling in deze over de zorg dichtbij, over de preventie die nodig is Kamer aan de orde is gekomen, is de om die omslag te kunnen maken, over de domeinoverstijgende uitwisseling van budgetten et cetera. Is het mij ontgaan, of had persoonsgegevens. De regering heeft in dat kader mevrouw Beuving die nog niet beantwoord? geantwoord dat de meeste gegevensverwerkingen unilateraal zijn en dat in die gevallen waarin wel Mevrouw Beuving (PvdA): Heb ik goed begrepen domeinoverstijgende uitwisseling van gegevens aan dat de zorg van de heer Ganzevoort erin zit of het de orde is -- dat wil zeggen dat gegevens die budget wel toereikend zal zijn en of dat toch niet verkregen zijn in het kader van de Jeugdwet maakt dat de toegang in de knel komt? worden uitgewisseld ten behoeve van andere taken binnen het gemeentelijk domein -- de gemeente De heer Ganzevoort (GroenLinks): Ja. verplicht is de privacyregels na te leven zoals deze thans gelden. Dit betekent dat voor Mevrouw Beuving (PvdA): Aan het eind van het domeinoverstijgende uitwisseling van gegevens die deel van mijn bijdrage over de jeugd-ggz heb ik ter uitvoering van de Jeugdwet zijn verkregen, een aantal duidelijke en ferme uitspraken uit de toestemming van de jeugdige of diens ouders is memorie van antwoord en de nadere memorie vereist. Die toestemming wil zeggen een vrije, herhaald, uitspraken waar ik heel blij mee ben. Het specifieke en op informatie berustende gaat om uitspraken zoals dat het beschikbare aanvaarding. Dat is letterlijke de definitie van budget nooit een reden kan zijn om de benodigde toestemming die in de Wet bescherming jeugdhulp niet verlenen, en verschillende andere persoonsgegevens te vinden is. formuleringen die op hetzelfde neerkomen. Dat is De regering heeft voorts aangeven dat het de verregaande jeugdhulpverplichting zoals ik die ministerie van BZK thans in een werkgroep heb verwoord. Op dat moment ging de heer onderzoekt of de huidige wettelijke kaders volstaan, Ganzevoort interrumperen. Waarschijnlijk dacht hij: of dat er een overkoepelende wettelijke regeling de wet kan wel die verstrekkende resultaatsgerichte nodig is die gegevensuitwisseling tussen de verplichting neerleggen, maar wat als de domeinen mogelijk maakt. De PvdA-fractie heeft op gemeenten het geld niet hebben? Ik heb net in dat dit punt enkele vragen. Allereerst, wat is de stand kader aan de staatssecretaris gevraagd of dit van zaken van het onderzoek in de werkgroep op betekent dat als het budget op is en er nog zorg dit moment? Voorts vraag ik aan de verleend moet worden, conform die verregaande staatssecretarissen of zij het gezien de verplichting aan jeugdigen, de gemeenten dat uit schadelijkheid van het beeld van dwang en andere delen van hun begroting moeten bijpassen. bevoogding rond het nieuwe stelsel, waarop ik Die vraag heb ik voorgelegd aan de eerder in mijn inbreng heb gewezen, niet staatssecretaris, zonder ook maar iets af te willen onwenselijk vinden om domeinoverstijgende doen aan dat mooie, ferme uitgangspunt dat uitwisseling van jeugdhulpgegevens mogelijk te jeugdhulp altijd moet worden verleend. maken indien de jeugdige of diens ouders daar niet de thans vereiste toestemming voor geven. De heer Ganzevoort (GroenLinks): Dat lijkt mij Vergroot het verruimen van de mogelijkheid van een heel terechte en ook ferme vraag. Zou domeinoverstijgende uitwisseling niet juist het mevrouw Beuving nog één stapje verder kunnen wantrouwen dat al te veel heerst jegens gemeenten gaan? Zou haar vraag ook kunnen impliceren dat in de met dit wetsvoorstel beoogde rol? wanneer blijkt dat gemeenten ondanks zorgvuldig Ter afronding en in aansluiting op mijn bij beleid en ondanks alle pogingen om in te zetten op diverse onderdelen van deze inbreng gemaakte preventie et cetera toch aanlopen tegen 17 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. budgetoverschrijdingen, er ook een ontzorgen en demedicaliseren, hoe fout die term stelselverantwoordelijkheid bij het Rijk ligt om via ook vaak is, zijn werkelijk de moeite van het een vangnet of wat dan ook hen niet daarin te laten nastreven waard. Laat de regering het echter wegzakken? Of laten wij de gemeenten aan hun lot doordacht doen. Laat zij niet eerst aan de centen over? denken die een stelselherziening de schatkist kan opleveren. Laat zij eerst en vooral denken aan wat Mevrouw Beuving (PvdA): Ik wil wel verklappen de stelselherziening zou moeten opleveren voor de dat ik een motie overweeg op dit punt, om een mensen om wie het gaat: de jongeren die we boodschap aan de regering te geven als zonder optimale zorg de kans ontzeggen om het stelselverantwoordelijke. Dan loop ik echter al te ook te kunnen maken in het leven, net zoals het veel op mijn tweede termijn vooruit. Ik wil merendeel van onze -- onbezorgde -- jeugd. natuurlijk eerst de antwoorden van de In afgelopen tien jaren heb ik hier meerdere staatssecretaris horen. Ik zou mijn een motie malen het woord mogen voeren over jeugdzorg en kunnen voorstellen -- die houd ik ook in mijn jeugdbeleid. Mijn maidenspeech in 2004 ging over achterzak, zoals mevrouw De Vries steeds heel de vorige Wet op de jeugdzorg. Ik herinner me dat mooi zei -- waarin de regering wordt verzocht om ik grote vraagtekens zette bij de levensvatbaarheid er als stelselverantwoordelijke wel voor te zorgen van die wet. Ik maakte me grote zorgen over de dat de gemeenten voldoende financiële ruimte verschillende financieringsstromen, de krijgen om deze verplichting, deze bureaucratie, de kwaliteit van de indicatie, het op verantwoordelijkheid te kunnen dragen. Ik bedoel gespannen voet staan van enerzijds het recht op dus niet om te kunnen uitvoeren, want zij moeten zorg en anderzijds het tekort aan zorgaanbod, de uitvoeren ongeacht wat de financiële situatie is. Het samenwerking tussen provincie en gemeenten, de zou echter wel fijn zijn als zij hem kunnen dragen. kwaliteit van de voorliggende voorzieningen, het Een motie daaromtrent houd ik nog even in de gebrek aan samenhang, de positie van de pocket, omdat ik eerst wil horen wat de gezinscoach en het verschil in recht op zorg, dat in staatssecretaris op dit punt antwoordt. ons land wordt gemaakt tussen kinderen die hier legaal en kinderen die hier illegaal verblijven. Ik De heer Ganzevoort (GroenLinks): Twee zielen, meen te mogen constateren dat ik het toen goed één gedachte. gezien heb, samen met overigens een heleboel mensen uit het veld. Dat bleek ook wel toen ik hier *N vier jaar later debatteerde met de minister voor Jeugd en Gezin, de heer Rouvoet, over de Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Voorzitter. Het begrotingsstaat Jeugd en Gezin 2008. De minister goede nieuws is dat het met het merendeel van bevestigde de zorgen die vier jaar daarvoor breed onze jongeren heel goed gaat. Ze maken het wel en waren geuit. De zorg was inderdaad ze kunnen de wereld aan. Daar mogen vooral zij, bureaucratischer geworden en verder van de maar ook wij als samenleving, trots op zijn. Het mensen af komen te staan. Om dat te keren, slechte nieuws is dat het te veel jongeren niet goed zouden Centra voor Jeugd en Gezin meer ruimte gaat. Zonder hulp is de kans groot dat zij het niet moeten gaan bieden voor zorg dichtbij, redden. Optimale jeugdzorg is voor hen letterlijk laagdrempelig. Met gezinscoaches zou de van levensbelang. Niet voor niets is er daarom zo mogelijkheid ontstaan om bij veel belangstelling voor dit debat over de wijze multiprobleemgezinnen een centrale figuur te waarop we de jeugdzorg vanaf nu het beste inhoud hebben die de touwtjes in handen houdt en de en vorm kunnen geven. Ik bedank alle mensen die vinger aan de pols. ons als volksvertegenwoordiging de afgelopen Vandaag hebben we het weer over de maanden geholpen hebben om dit debat voor te jeugdzorg, terecht, want te veel loopt niet zoals het bereiden en ik ben blij dat ook vandaag de moet. Het nu voorliggende wetsvoorstel vindt, zoals belangstelling en de betrokkenheid groot is. eerder is gememoreerd, zijn grondslag in het advies Net als zovelen heb ik een dubbel gevoel bij van de werkgroep Toekomstverkenning Jeugdzorg dit wetsvoorstel, dat beoogt het huidige uit mei 2010. Deze werkgroep adviseerde om alle jeugdstelsel te verbeteren en te vereenvoudigen. vormen van jeugdzorg, inclusief de jeugd-ggz en de Het idee om de jeugdzorg zo dichtbij mogelijk te justitiële jeugdzorg, met bijbehorende financiering brengen, is prima. We hebben er als SP sinds jaar onder de verantwoordelijkheid van gemeenten te en dag voor gepleit. We kijken in deze Kamer brengen. In september 2010 onderschreven de echter niet alleen naar het achterliggende idee. We ministers voor Jeugd en Gezin en die van Justitie de kijken ook naar de vormgeving en de voor ons analyse en conclusies van de werkgroep, zij het dat liggende uitvoering ervan. En dan verbaast het me het kabinet ten aanzien van de jeugd-ggz een hoe een zo goed idee zo slecht dreigt te worden andere keuze dan de werkgroep maakte. Daarbij vormgegeven en uitgevoerd. Kortweg zegt mijn werd verwezen naar de kabinetsvisie van het fractie: het moet, maar niet zo. Niet zo abrupt, niet voorjaar, getiteld Perspectief voor Jeugd en Gezin. zo veel ineens en niet zo nodeloos belast door Hierin werd gesteld dat daardoor voor het overgrote bezuinigingen die averechts zullen uitpakken. deel van de jeugdigen die ggz-zorg ontvangt, Een stelselwijziging van deze omvang nieuwe schotten zouden ontstaan, bijvoorbeeld met vereist voldoende ruimte, voldoende tijd en de volwassen ggz en de somatische voldoende geld. Betere zorg dichtbij, meer gezondheidszorg, en tevens overigens ook dat circa preventie, meer integratie, meer samenwerken, 90% van de jeugdigen die gebruikmaakte van 18 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. jeugd-ggz, geen gebruikmaakt van zorg uit andere profiteert van ggz-kennis dan nu gebeurt. disciplines. Overigens is van die groep al ruim 50% bekend bij De stelling dat jeugd-ggz gezondheidszorg de jeugd-ggz. Kan de staatssecretaris, met de is en daarom zorgverzekerde zorg dient te blijven, cijfers van de heer Van Gastel in de hand, nog eens wordt bevestigd in het onderzoek, getiteld duidelijk toelichten welke groepen nu een ander Gemeenten aan zet, dat de heer Van Gastel in 2012 traject moeten gaan lopen en waarom? Waarom verrichtte voor de toen verantwoordelijke denkt hij dat het daarvan goedkoper wordt? Mij lijkt bewindspersoon voor Jeugdzorg, staatssecretaris het juist omslachtig en daardoor kostenintensief. Veldhuijzen van Zanten. Ook over dit rapport Door de Tweede Kamer, het amendement hebben we het net al gehad. De regering kiest van mevrouw Keijzer, is de verwijsmogelijkheid via echter een andere route. Het hele veld van de de huisarts, medisch specialist en jeugdarts geestelijke gezondheidszorg staat hierdoor op zijn gewaarborgd gebleven. In 2009 ging het in totaal achterste benen, evenals tienduizenden ouders. De om bijna 60% van de verwijzingen naar de jeugd- tegenstanders ervan, verenigd in de groep petitie- ggz. Dat is mooi, maar wij denken ook dat hierdoor jeugdzorg, wisten zich de afgelopen weken door de gemeenten uiteindelijk niet zullen kunnen sturen bijna 100.000 ondertekenaars gesteund. De op de kosten. Veel ouders zullen liever kiezen voor Koninklijke Nederlandse Akademie van een route via de huisarts dan voor een intake via Wetenschappen noemt het schadelijk voor de zorg het gemeentelijk loket. Zij zullen zich daardoor en de wetenschap van de hele psychiatrie. Ik vraag minder kwetsbaar voelen, want de huisarts heeft de regering, alsnog af te zien van deze historische een beroepsgeheim en kan de privacy beter vergissing. Beter ten halve keren dan ten hele garanderen. Bovendien mag de huisarts, zoals dwalen, zeggen ze dan. Is de regering daartoe overal vermeld staat, doorverwijzen naar alle bereid? vormen van jeugdhulpverlening. De huisarts moet Mij moet van het hart dat uit veel weliswaar rekening houden met het gemeentelijk antwoorden in de memories van antwoord blijkt dat inkoopbeleid, maar zal zich daarbij toch veelal laten er op het ministerie een onjuist en achterhaald leiden door de wens van de ouders. beeld van aard en oorzaak van psychische In het oude stelsel, het vorige jeugdstelsel, aandoeningen bij kinderen bestaat. Er is een veel te dat nu dus nog geldt, verwezen huisartsen zelden sterk idee dat psychische stoornissen worden naar Bureaus Jeugdzorg. Ze verwezen rechtstreeks veroorzaakt door omgevingsfactoren, die met naar de jeugd-ggz. Dat zullen ze in het nieuwe opvoedingsondersteuning en eigen kracht wel op te stelsel ook doen. Mogelijk zal de route in gevallen lossen zijn. Dat zou mooi zijn, maar hiermee wordt waarin somatiek en psyche samen vallen, ook vaker miskend dat veel psychiatrische ziektebeelden zoals via kinderartsen en kinderneurologen gaan lopen. autisme, psychose, depressie en angststoornissen Over demedicalisering gesproken! Hoe staat het veel meer bepaald worden door erfelijkheid dan met de afspraken met huisartsen op gemeentelijk, door omgevingsfactoren. regionaal en landelijk niveau? Jeugd-ggz is een vorm van In de memorie van antwoord wordt wel gezondheidszorg, ook internationaal. De regering gewezen op de poh-ggz, de praktijkondersteuning concludeert echter anders en komt met de huisarts geestelijke gezondheidszorg, die in een voorliggende stelselwijziging omdat dat de aantal huisartsenpraktijken zijn intrede heeft effectiefste manier is om gemeenten te laten sturen gedaan. Deze functie is echter nog volstrekt op integrale zorg aan gezinnen. Door ontschotting onvoldoende ontwikkeld om nu al profijt van te van budgetten ontstaan immers meer kunnen hebben. En hebben huisartsen hun handen mogelijkheden tot betere samenwerking en niet al vol aan de verschuiving van tweede naar de innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan eerste lijn van de volwassen ggz? jeugdigen en gezinnen. Daarnaast ontstaat er een De regering geeft aan dat de overheveling financiële prikkel om te investeren in van de jeugd-ggz zeer zorgvuldig moet gebeuren zelfmanagement en eigen kracht, preventieve ggz en noemt een aantal waarborgen daarvoor. Ik en lichtere vormen van zorg, waar mogelijk. Deze noem ze en stel er een aantal vragen bij. De eerste mantra keert in elke beantwoording terug. Ik zou is het door ontwikkelen van de kwaliteit. De jeugd- toch willen dat de bewindslieden vandaag niet weer ggz als sector geeft aan zich grote zorgen te maken hetzelfde liedje zingen, maar willen luisteren naar als alle jeugdgezondheidszorg jeugdhulp wordt de gerede zorgen van de Kamer en vooral van het genoemd. Gemeenten worden verantwoordelijk veld. Mevrouw Beuving heeft daarop ook heel voor een academisch gevormd beroep en overigens nadrukkelijk gewezen. ook voor de doorontwikkeling van de kwaliteit van De heer Van Gastel laat in bijlage 3 van alle andere jeugdhulpverleners. Hoe vordert het "Gemeenten aan zet" zien dat ruim 220.000 gesprek met de VNG over investeringen in jeugdigen in 2009 jeugd-ggz ontvingen en dat richtlijnontwikkeling, onderzoek en innovatie? Is er daarbij een overlap van 22% met jeugdzorg al een relatie gelegd met het kwaliteitsinstituut? bestond en van ruim 50% met de somatische Dan hebben we de landelijke inkoop van gezondheidszorg. Tevens laat hij zien dat 44% door specialistische jeugd-ggz. Dit is een heel moeizaam de huisarts werd doorverwezen. Als ik de onderwerp. De VNG heeft een landelijk redenering van de staatssecretaris nu goed begrijp, transitiearrangement opgesteld, waarin is dus die mantra, is de wijziging met name nodig om aangegeven met welke jeugdhulpaanbieders met te zorgen dat de groep die in 2009 jeugdzorg een landelijke dekking een raamcontract gesloten ontving, te weten bijna 80.000 jeugdigen, meer wordt. Dit is de theorie. Gemeenten kunnen hierop 19 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. aansluiten als een jeugdige deze specialistische duidelijkheid van de verschillende voorbeelden. vorm van jeugdhulp nodig heeft. In de laatste Maar daar zit nog een wereld van denkwerk achter. rapportage die de Transitiecommissie Laat ik het nu hebben over de voorgestelde Stelselherziening Jeugd, de TSJ, in november heeft overdracht van de justitiële jeugdzorg naar de uitgebracht, is als knelpunt benoemd dat niet alle gemeenten. Aanvankelijk was het niet de bedoeling specialistische functies met bovenregionale schaal deze zorg -- het AMK, de jeugdreclassering en de in de landelijke afspraken voorkomen. Dat lijkt wel kinderbeschermingsmaatregelen -- tegelijk met de een eufemisme. Ik wijs in dit kader ook op de rest van de jeugdhulpverlening te decentraliseren. specifieke problemen waar een gemeente tegenop Eerst zou ervaring opgedaan worden met loopt die een landelijk specialistisch overheveling van de vrijwillige jeugdzorg. De wens behandelcentrum binnen haar grenzen heeft, zoals tot een financieringsstroom via gemeenten heeft de gemeente Ermelo met Groot Emmaüs -- of is het echter de doorslag gegeven. De gemeenten Groot Emmaüs -- heeft. Zonder een verwezen te veel naar zwaardere vormen van zorg, garantieregeling is deze instelling gedoemd te een perverse prikkel. Wij hebben te veel verdwijnen waardoor de continuïteit van kinderbeschermingsmaatregelen. Er worden te veel ondersteuning en zorg aan een zeer kwetsbare kinderen uit huis geplaatst, en het is heel goed dat groep van jongeren in gevaar komt. Wat vindt de daaraan aandacht wordt besteed. In het nieuwe regering daarvan? Wil de staatssecretaris daarbij stelsel dreigen de justitiële maatregelen die ook ingaan op de brandbrief die de uitgevoerd moeten worden, een groot deel van het Kinderombudsman de senaat gisteren stuurde met gemeentelijke budget op te slokken. Want deze als voornaamste boodschap dat gespecialiseerde maatregelen móéten uitgevoerd worden. Voor zorginfrastructuur beter geborgd moet worden? De preventieve en lichtere maatregelen zou dan best continuïteit en toegankelijkheid voor de meest eens onvoldoende geld overblijven. Ziet de kwetsbare kinderen staan op de tocht! Hoe schat hij staatssecretaris die dreiging ook? de kansen in van het plan dat gisteren nog Jeugdbescherming, AMK en reclassering zijn gepresenteerd werd met betrekking tot continuïteit typische overheidstaken. Mensen kunnen er niet van zorg voor jeugd 2015-2017, gepresenteerd voor kiezen. Als iemand in het vrijwillig kader niet door de branche Gespecialiseerde Zorg voor Jeugd? tevreden is, kan hij de hulp stopzetten of andere Een andere voorwaarde is het verkrijgen hulp zoeken. Dat is in het justitiële kader juist niet van betere afspraken tussen zorgverzekeraars en mogelijk. De populatie die thans onder het gemeenten. Hoe staat het daarmee? We hebben ministerie van V en J valt, is moeilijker, daar vlak voor dit debat bericht over gekregen van beweeglijker en onvoorspelbaarder dan de de bewindslieden. Is de zorginkoop nu goed gemiddelde gebruiker van Jeugdzorg. Het Leger des geregeld voor de komende jaren? Zijn er voldoende Heils spreekt zelfs over zwervende gezinnen. Bij garanties dat de eenmalige gegevensoverdracht deze moeilijke groep is continuïteit van zorg, één goed gaat verlopen? Zijn de afspraken over de gezin, één regisseur, één plan nog belangrijker dan gebieden waar Jeugdwet en Zorgverzekeringswet bij de gezinnen die bereid zijn op vrijwillige basis elkaar raken, zoals over de continuïteit van de hulp te aanvaarden. Indien gemeenten bereid psychiatrische zorg als de jeugdige 18 jaar wordt, zouden zijn voor deze groep te gaan werken met voldoende robuust? Wij maken ons daar nog een subsidierelatie zou er al meer kans zijn op ernstige zorgen over. De William Schrikker Groep, continuïteit van hulp. Het maakt de gemeente dan die zo'n 10.000 onder toezicht geplaatste jongeren immers niet uit of de zorg verleend wordt door een onder zijn hoede heeft, wijst erop dat ieder jaar de instelling in de eigen woonplaats, of in de plaats hulpverlening het zicht verliest op 6.000 licht van het werkelijk verblijf. Als een gezinsvoogd verstandelijk gehandicapte kinderen. 30% van hen, afhankelijk wordt van de zorginkoop van zo'n 1.500 jongvolwassenen, belandt in criminaliteit gemeenten zal hij niet altijd de continuïteit van zorg of prostitutie. Als deze groep in het nieuwe stelsel kunnen waarborgen. Mijn fractie maakt daar zich op eigen kracht sociale netwerken moet gaan grote zorgen over. Daarom de vraag of de aanspreken zal het helemaal mis gaan, voorspelt de staatssecretaris bereid is om in een landelijk kader Groep. Ziet de regering dat gevaar? te regelen dat gemeenten voor justitiële zorg gaan De wetten voor de gezondheidszorg, de werken met een subsidierelatie. Juridisch moet dat Wgbo, de wet BIG en de kwaliteitswetten, blijven geen probleem zijn. Zie ook het BMC-rapport uit gelden voor de jeugd-ggz en de IGZ blijft toezicht december 2011: "Marktanalyse in het kader van de houden op de naleving. Een goed uitgangspunt. Het transitie Jeugdzorg". Graag een reactie. beroepsgeheim is hiermee goed geborgd, en dat is In de motie-Çörüz in de Tweede Kamer en belangrijk voor het vertrouwen in en de in de na toezegging ingetrokken motie-Quik-Schuijt toegankelijkheid van de zorg -- dat is een algemeen in de Eerste Kamer, wordt gepleit voor belang -- en een garantie voor de privacy en harmonisatie van wetgeving met betrekking tot gezondheidsbelangen van het betrokken individu. verplichte hulp aan jeugdigen. ZonMw doet De KNMG wijst er echter op dat in de nadere daarnaar onderzoek en komt naar verwacht vóór de memorie van antwoord inzake de Jeugdwet in tabel zomer met aanbevelingen. Kan de staatssecretaris 1b en tabel 3 op de pagina's 4, 7 en 8 bij bepaalde nu al toezeggen dat hij deze aanbevelingen aspecten een niet geheel juiste interpretatie van de voortvarend ter hand zal nemen? De bepalingen toepasselijke wetten wordt gegeven. Hoe zit het nu over gesloten jeugdzorg, waarvoor een machtiging precies, vraag ik de regering. Ik sluit me aan bij de van de rechter nodig is, horen ontegenzeggelijk dank die mevrouw Beuving uitte over de thuis in het Burgerlijk Wetboek bij de andere 20 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. bepalingen over gedwongen uithuisplaatsing van het om de staatskas of om de angst voor jeugdigen. Omdat dit op praktische gronden aanzuigende werking? Graag een reactie. destijds in de oude Wet op de Jeugdzorg is De positie van de Bureaus Jeugdzorg moet geregeld, wenst de staatssecretaris deze fout nu zeker onze aandacht hebben in dit debat. In een niet te herstellen. Wij vragen de staatssecretaris brief van 20 december 2013 bericht de wanneer hij wel bereid is dit te doen. Onze staatssecretaris dat de bestuurlijke partijen zich suggestie: er komt nog een reparatiewet maximaal inspannen om voor de huidige Bureaus kinderbeschermingsmaatregelen in verband met Jeugdzorg en hun medewerkers een zachte landing een aantal andere zaken. Dat lijkt ons een goede te bewerkstelligen in het nieuwe jeugdstelsel. De gelegenheid om de gesloten plaatsing uit de bureaus zijn verplicht om hun taken te blijven Jeugdwet te halen en bij de vervullen, terwijl ze ook aan de slag moeten met de Kinderbeschermingsmaatregelen in het BW te transitie naar een gecertificeerde instelling met een plaatsen. veranderd takenpakket. Dat is een onmogelijke opgave. Het is als openblijven tijdens de Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Ik heb een verbouwing, terwijl je ook nog moet inkrimpen. Dit vraag over de gesloten jeugdzorg, en het feit dat je heeft geleid tot veel onrust. Heet hangijzer is hierbij in een jji zit. Vindt u dat die twee echt de budgetgarantie die sommige provincies wel en gelijkgeschakeld moeten worden? andere niet aan hun Bureau Jeugdzorg hebben gegeven. In dit kader is de uitspraak van de Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Daar kom ik nog rechtbank in Zwolle interessant. Deze zegt op 3 op. februari 2014 dat de opzegging door de provincie Kinderen die in aanraking komen met het Overijssel van het contract met Bureau Jeugdzorg strafrecht genieten een betere juridische onrechtmatig was. Bureau Jeugdzorg kreeg geen bescherming dan kinderen met opvoedings- of redelijke termijn om zich voor te bereiden op de opgroeiproblemen. Ik noem slechts één voorbeeld: veranderde taak en het veranderde budget. Hoe de voorwaardelijke machtiging gesloten jeugdzorg. denkt de staatssecretaris om te gaan met deze Of de voorwaarden zijn overtreden wordt uitsluitend uitspraak en met de mogelijk nog volgende beoordeeld door de medewerker van de uitspraken? Alle Bureaus Jeugdzorg hebben immers jeugdhulpaanbieder van de instelling waarin de bezwaar gemaakt tegen het opzeggen van de jeugdige, bij overtreding van de voorwaarden, subsidierelatie door hun eigen provincie. Is de opgenomen zal worden. Hier is dus, anders dan in staatssecretaris van plan om voor alle Bureaus het strafrecht of bij de wet BOPZ, bij vermeende Jeugdzorg de overgangsregeling, zoals voorgesteld overtreding van de voorwaarden sprake van in de brief van 20 december, te laten gelden? Dit vrijheidsbeneming zonder rechterlijke toets. Dit houdt in dat gemeenten voor 2015 een Bureau miskent dat er beoordelingsruimte dient te zijn om Jeugdzorg en/of hun rechtsopvolgers een te bepalen of de overtreding de vrijheidsbeneming budgetgarantie moeten geven van 80%. rechtvaardigt en proportioneel is. Deze beoordeling Hoe waardeert hij het voorstel van dient op grond van artikel 6 EVRM te geschieden Jeugdzorg Nederland om te komen tot een door een rechterlijke instantie, maar gebeurt hier overgangscommissie "implementatie door iemand die ook nog belang kan hebben bij stelselwijziging jeugd"? Een langere opname, namelijk een medewerker van de overgangstermijn zal de frictiekosten drukken, instelling. Wat denkt de staatssecretaris aan deze maar zal, naar onze inschatting, de ingeboekte strijdigheid met het EVRM te gaan doen? Wij achten bezuiniging teniet doen. De belangrijkste en meest primair een rechterlijke toets vóór opname cruciale opmerking die de rechtbank in Zwolle noodzakelijk. Is de staatssecretaris daar alsnog toe maakt, is echter dat de frictiekosten die bereid? Het gaat ons er vooral om dat er een goede voortvloeien uit de transitie behoren tot het domein toets komt voor vrijheidsberoving door gedwongen van de initiatiefnemer en verantwoordelijke van de opname. Dat is namelijk ingrijpen in het persoonlijk stelselwijziging, het Rijk. Dat lijkt ons nogal welzijn, wat goed geborgd moet zijn. Dat is nu niet cruciaal. Graag een reactie. zo. Een onderwerp dat mijn fractie na aan het De fractie van de SP wil de aandacht hart ligt, is de bescherming van de privacy. Ik heb wederom vestigen op het feit dat ook dit er in het voorbereidend onderzoek meerdere wetsvoorstel aan kinderen die geen vragen over gesteld en ben overtuigd van de goede verblijfsvergunning hebben en zelfs aan rechtmatig bedoelingen. Men heeft zijn best gedaan om de in Nederland verblijvende niet-Nederlandse vragen goed te beantwoorden. Dat neemt niet weg kinderen gelijke rechten op hulp en zorg wordt dat we vinden dat de privacybescherming nog ontzegd. Dit is in strijd met de grondwet en met het onvoldoende bij gemeenten op het netvlies staat. IVRK. De staatssecretaris beroept zich op het In de nadere memorie van antwoord wordt vermeld koppelingsbeginsel. Dit is echter naar onze mening dat het duidelijk is dat er een zekere spanning zit ondergeschikt aan de Grondwet en internationale tussen de noodzaak om gemeenten en verdragen. Dat dit enigszins gerepareerd lijkt te professionals zo min mogelijk te belasten met worden in het uitvoeringsbesluit, maakt het niet regels en de noodzaak om door middel van een minder schrijnend. Kinderen hebben hun lot niet in wettelijke regeling een adequate bescherming van eigen hand en hebben daarom recht op de persoonlijke levenssfeer te treffen. De regering bescherming. Waarom doet de regering dit? Gaat als wetgever dient daar echter volstrekt duidelijk in te zijn. Gegevensopslag, verwerking en uitwisseling 21 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. zijn gebonden aan wettelijke regels. Het zal op wie het toch allemaal gaat. Alleen zo wordt het ook grote schaal gaan plaatsvinden als de Jeugdwet beter uitvoerbaar en, op termijn, beter betaalbaar. door gemeenten wordt uitgevoerd. Het zal gepaard Omdat mijn fractie gelooft dat deze Kamer gaan met risico's met betrekking tot de vandaag meer zou kunnen doen dan het slechte bescherming van de persoonlijke levenssfeer. voorkómen, en dit keer kan helpen het goede te Kwetsbare kinderen en hun ouders hebben recht op stichten, wil ik, afwijkend van onze gewoonte, al in privacy, ook als dat beleidsmatig slecht uitkomt. eerste termijn een motie aan de Kamer voorleggen, Daarom vraag ik nogmaals of de staatssecretaris zodat ze daadwerkelijk onderdeel kan uitmaken van bereid is om gemeenten te verplichten een PIA op de verdere beraadslaging. Ik doe dit in de hoop dat gemeentelijk niveau te laten verrichten, zodat er we dan aan het einde van de dag althans ruimte een goed beeld komt welke risico's er zijn en welke hebben gecreëerd voor wat terecht een historische maatregelen getroffen moeten worden. Alleen verandering op het terrein van de jeugdzorg wordt daartoe oproepen en het belang benadrukken in genoemd. een bestuurlijk overleg is ons inziens veel te weinig. Laten we die verandering in ieder geval niet Meermalen is benadrukt dat deze decentralisatie onnodig belasten, maar waar mogelijk bevorderen. nog maar het begin is en dat er bij de volgende Aanname van de motie draagt daaraan zeker bij, decentralisaties alleen maar meer wordt verzameld vindt de fractie van de SP. en mogelijk ontschot wordt uitgewisseld. Als het niet vanaf het begin goed wordt geregeld, is straks *M het hek van de dam. Daarom stel ik nogmaals de vraag hoe het De voorzitter: Door de leden Slagter-Roukema, staat met de werkgroep die vanuit het ministerie Koffeman, De Lange, Quik-Schuijt, Kox en van BZK de privacyaspecten onderzoekt die bij Ganzevoort wordt de volgende motie voorgesteld: domeinoverstijgende gegevensuitwisseling een rol spelen. Volstaan de huidige wettelijke kaders of is De Kamer, er een overkoepelende wettelijke regeling nodig? De werkgroep zou deze maand met een rapport gehoord de beraadslaging, komen. Is dat er al? Hierbij zijn vooral de begrippen "uitdrukkelijke toestemming", "steeds weer" en gezien de aard, omvang en intensiteit van de "doelbinding" heel belangrijk. transitie van de jeugdzorg naar de gemeenten; Er liggen jaren van evaluaties, rapporten, geslaagde en minder geslaagde plannen achter ons. gehoord de vele inhoudelijke commentaren van Voor ons liggen een transitie naar gemeenten en gemeenten, provincies, vakbonden, werkgevers en een transformatie. Dit laatste is een nieuwe manier overige betrokkenen op de voorgenomen transitie; van werken en een wijziging van het stelsel. Ik ben de afgelopen maanden onder de indruk gekomen gehoord de vele zorgen over de uitvoering van de van al het werk dat met het oog daarop al is verzet. transitie; De VNG, de gemeenten, de transitieregio's, de provincies, de Bureaus Jeugdzorg, overwegende dat deze uiterst complexe transitie jeugdzorgwerkers, de jeugd-ggz medewerkers, de extra belast wordt door de eraan gekoppelde instellingen, de cliëntraden, alle zijn ze keihard aan onmiddellijke bezuinigingstaakstelling; het werk. De beide betrokken ministeries hebben zich uit de naad gewerkt en ik bedank ze hierbij overwegende dat deze onmiddellijke bezuinigingen hartelijk voor hun inzet. een optimale uitvoering van de transitie bedreigen; In Denemarken werden na jaren van transitie uiteindelijk besparingen bereikt, maar verzoekt de regering, de transitie van de jeugdzorg eerst moest er meer geld bij. Wat kunnen wij, wat vooralsnog niet te koppelen aan de taakstellende in Denemarken kennelijk niet kon? Weinig, denkt bezuiniging en een beslissing over de omvang van mijn fractie. Precies daarom vinden we de de bezuiniging uit te stellen tot twee jaar na onmiddellijke bezuinigingstaakstelling kortzichtig en invoering van de transitie, onverantwoord. Maar het is nog niet te laat. Deze Kamer en gaat over tot de orde van de dag. kan het kabinet hopelijk overtuigen, en zo nodig verplichten om de stelselherziening wel efficiënt en Zij krijgt letter K (33674/33684). effectief te laten verlopen, door een geleidelijke ** invoering ervan en door het vooralsnog van tafel halen van een onmiddellijke *N bezuinigingstaakstelling. Deze Kamer zou de regering kunnen verzoeken niet vast te houden aan De heer Ganzevoort (GroenLinks): Voorzitter. de voorgestelde Big Bang maar meer aan te sluiten Misschien is de grootste politieke opwinding bij de door zovelen gewenste geleidelijke transitie vandaag elders in Den Haag te vinden, maar ik durf en transformatie. De laatste dagen zijn er nogal wat wel te zeggen dat de belangrijkste politieke plannen hiervoor gepresenteerd. Alleen dan maken beslissing in het debat hier valt. We hebben het we kans dat de jeugdzorg van de toekomst een over een complete stelselverandering van de zorg jeugdzorg op maat is, passend op de jongeren om voor onze meest kwetsbare kinderen en jongeren. We hebben het over een ingewikkelde operatie 22 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. waarbij verantwoordelijkheden verschuiven tussen gespecialiseerde kinderpsychiatrische behandeling, overheidslagen en zorgverzekeraars, en tussen voor het andere kind een training, voor weer een overheid en burgers. En we doen dat bovendien in ander kind begeleiding van de ouders, en voor nog een tijd van stevige bezuinigingen. Tijd en ruimte een ander kind uithuisplaatsing. om te oefenen met het nieuwe stelsel is er niet. Het Sinds de Wet op de Jeugdzorg 2005 laten is dus niet vreemd dat ouders, behandelaars, tal van onderzoeken en ervaringen zien dat dat zorginstellingen en gemeenten zich druk maken alles in ons huidige stelsel niet goed genoeg gaat. over deze wet, grote zorgen hebben. Krijgt hun Te veel wachtlijsten, te laat ingrijpen waardoor kind straks nog wel de zorg die zij of hij nodig problemen verder oplopen, onderbehandeling aan heeft? Kunnen artsen, psychologen, psychiaters en de ene kant en overbehandeling aan de andere jeugdzorgers straks nog wel hun eigen kant, scheefgroei waardoor kinderen uit professionele afwegingen maken en het kind de migrantengezinnen minder gespecialiseerde zorg hulp aanbieden die zij verantwoord vinden? Kunnen krijgen dan autochtonen, oplopende kosten en instellingen overleven als alle geldstromen en tekortschietende preventie, enzovoorts. Laat heel verantwoordelijkheden verschuiven en het duidelijk zijn: wij vinden niet dat dit de schuld is voorlopig onduidelijk is wie waar wat zal gaan van de jeugdhulpverleners in brede zin. Hoe hard doen? Kunnen gemeenten hun taken wel iedereen ook zijn best doet -- daar zijn wij van waarmaken als ze te weinig budget of te weinig overtuigd -- het gaat als systeem nog niet goed regie krijgen? genoeg. Het werkt allemaal te vaak langs elkaar Terechte vragen, en ik heb er dan ook heen. De goede bedoelingen van de Wet op de volledig begrip voor dat we van alle kanten Jeugdzorg -- collega Slagter wees erop dat zij zich bedolven zijn onder brieven en rapporten die daar in haar maidenspeech op heeft gericht -- uitdragen dat we juist voor of juist tegen moeten blijken in de praktijk nog niet waargemaakt te stemmen. Daar is mijn fractie dus ook nog niet uit, worden. Dat ligt niet aan de intenties van al die ondanks de vele vragen en antwoorden van de kant mensen die dag in dag uit voor deze kinderen in de van de regering, waarvoor onze dank. Het zal echt weer zijn. Dat ligt eerder aan het systeem. van dit debat en van toezeggingen van de regering De fractie van GroenLinks steunt de afhangen hoe onze stem uitvalt. En daarom zal ik in uitgangspunten van de Jeugdwet, die niet heel mijn bijdrage proberen de kwesties wat te anders zijn de van de Wet op de Jeugdzorg: zorg ontrafelen en de pijnpunten scherp te stellen. dicht bij het kind, snelle toegang, doeltreffende Ik moet eerst kwijt dat wij het zeer hulp, geen sociale ongelijkheid en veel meer nadruk betreuren dat er in de afgelopen maanden zo'n op preventie en vroege signalering. We delen ook scherpe strijd is ontstaan tussen allerlei de gedachte dat jeugdhulpverlening daarom zo veel betrokkenen. Partijen die ten diepste dezelfde mogelijk op het niveau van de gemeente moet intenties hebben, zijn tegenover elkaar komen te worden geregisseerd, om zo te komen tot staan, en dat rekenen wij de staatssecretaris samenhang daar waar het kan. Decentraliseren, eigenlijk aan. Waarom heeft hij zich niet verzekerd ontschotten, verbinden. Prima. We zijn dus in van een breed draagvlak bij de mensen die er, als principe geneigd om deze wet te steunen. Maar de wet straks wordt aangenomen, een succes van omdat zelfs de weg naar de hel geplaveid is met moeten maken? Wat heeft hij gedaan om goede bedoelingen, is een neiging niet voldoende. bijvoorbeeld de jeugd-ggz en gemeenten samen In deze Kamer moeten wij toetsen hoe het zit met achter de plannen te krijgen? Hoe heeft hij erin de rechtmatigheid, uitvoerbaarheid, en de geïnvesteerd om ervoor te zorgen dat aan de reële verwachte effecten. Er zijn veel vragen gesteld en zorgen van het veld tegemoet wordt gekomen? Het de antwoorden van de regering getuigen van een lijkt er haast op alsof de regering erop rekent dat sterk wensdenken: alles zal goed komen en ze met politieke macht een besluit kan iedereen bedoelt het goed. Dat is te zeggen: doordrukken, waarna het allemaal wel goed komt. wanneer het toewerkt naar de uitkomst zoals de Het komt pas goed in de praktijk, op de werkvloer, regering die voor ogen heeft. Als het gaat om het als daar wat gaat gebeuren. We horen graag wat de beschrijven van de huidige situatie, zien we een staatssecretaris vindt van alle spanning en strijd die heel negatief wensdenken. Dan wordt er gesproken hij, vinden wij, heeft opgeroepen doordat hij te over perverse prikkels en wat dies meer zijn. Maar weinig draagvlak heeft verworven voor zo'n die bestaan in het nieuwe systeem kennelijk niet ingrijpende stelselwijziging. meer. Zodra deze wet is aangenomen, gaat Waar gaat het vandaag om? Het gaat om iedereen precies doen wat wij hier in deze Kamer kinderen die bij het opgroeien problemen voor ogen hadden. Dat wensdenken is ons niet tegenkomen. Het gaat om ouders die bij het goed genoeg. Er is een aantal zaken, dat ons zwaar opvoeden tegen hun grenzen aanlopen, maar het op de maag ligt. zijn steeds heel verschillende situaties. Het gaat om De eerste steen op onze maag is de vraag dat jongetje van 8 dat anders reageert dan andere hoe het recht op zorg is gegarandeerd. Ik beperk kinderen en uiteindelijk autistisch blijkt te zijn, me daarbij tot de verhouding tussen jeugdzorg en daarvoor een specifieke behandeling nodig heeft, jeugd-ggz; het is eerder aan de orde geweest en en moet leren en moet worden begeleid. Het gaat benadrukt in het maatschappelijk debat. De om dat meisje dat thuis verwaarloosd of misbruikt overgang van verzekerd recht naar gemeentelijke wordt. Het gaat erom dat we deze twee en al die voorziening is niet onmogelijk, niet ondenkbaar -- andere kinderen zo snel mogelijk de goede zorg ik sluit aan bij collega Beuving die in dezelfde lijn kunnen bieden. Dat is voor het ene kind een redeneerde -- maar roept wel onzekerheid op. Ik 23 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. nodig de staatssecretaris uit om nogmaals klip-en- ongespecificeerd. Is de staatssecretaris het met ons klaar uit te leggen dat de jeugd-ggz voluit deel blijft eens dat deze specifieke deskundigheid geborgd is van de geestelijke gezondheidszorg met alle bij de vertrouwensartsen en dat die daarom een professionele eisen en professionele autonomie die vaste plaats bij het AMHK moeten hebben? Is de daarbij horen. Kan hij hier nog eens heel staatssecretaris bereid dat bijvoorbeeld in een nadrukkelijk zeggen dat de toegang tot de ggz niet AMvB te regelen? Dat was de eerste steen op onze beperkt gaat worden door gemeentelijke regels en maag: de toegang tot en het recht op zorg. budgetten? Kan hij nog eens onderstrepen dat de De tweede steen op onze maag is de huisarts alle ruimte houdt om een kind door te privacy. Een van de belangrijkste kenmerken van verwijzen naar de ggz en dat dat dan niet wordt een rechtsstaat is dat burgers worden beschermd tegengewerkt doordat de gemeente dat niet wil tegen de eigen overheid. Daar hoort bij dat de vergoeden? Kan hij misschien ook in dit huis nog overheid niet alles van je moet weten. Met allerlei eens herhalen dat mevrouw Jorritsma er niets van deskundigen en ook het CBP maken wij ons zorgen begrepen heeft als ze zegt dat "jongeren niet meer over de privacy bij deze nieuwe Jeugdwet. Op naar de psychiater worden gestuurd, maar naar de papier ziet het er allemaal redelijk uit, maar we voetbalclub"? En als hij dat allemaal heeft weten allemaal dat de werkelijkheid zich niet aan onderstreept, kan hij dan misschien uitleggen hoe ons papier houdt en we vinden de nadere memorie de gemeente in vredesnaam kan sturen op van antwoord daarin wel erg naïef. Nee, zeker niet zorgvolume in de jeugd-ggz als ze er niets over te elke ambtenaar mag alle gegevens inzien, maar dat zeggen heeft? Volgens ons is dat een vierkante wil toch niet zeggen dat het niet zal gebeuren? Het cirkel, maar wij zijn benieuwd naar het antwoord. koppelen van bijzondere persoonsgegevens, wat Het garanderen van de zorg is en blijft een essentieel is voor een geïntegreerde regie vanuit de verantwoordelijkheid van de rijksoverheid, onder gemeente, en het verruimen van de verwijsindex andere gezien het Internationaal Verdrag inzake de zijn bovenmatig en leiden tot function creep en Rechten van het Kind en andere verdragen. Dat beveiligingsproblemen. Er ontstaan zo op lokaal betekent dat de uitvoering wel kan worden niveau en misschien zelfs op regionaal niveau, want gecoördineerd door de gemeente, maar dat de wij weten dat op allerlei plaatsen aan LSP's wordt rijksoverheid garant blijft staan voor doorgewerkt, epd-achtige structuren van het soort toegankelijkheid en kwaliteit. Hoe gaat de regering waartegen deze Kamer zich eerder juist zo massaal deze verantwoordelijkheid invullen? Ik vraag heeft verzet. De kern van het privacybeleid zal toch daarbij in het bijzonder aandacht voor kinderen van moeten zijn dat mensen zelf eigenaar zijn van hun gezinnen zonder papieren, gezinnen zonder vaste gegevens en dat dus ook expliciete toestemming verblijfplaats, gezinnen met complexe nodig is voor er iets kan worden gedeeld en dat er woonsituaties, gezinnen die over de grens wonen dus stevige schotten moeten staan tussen de maar hier verzekerd zijn. Is de staatssecretaris het soorten gegevens? Is de staatssecretaris het met mijn fractie eens dat alle kinderen in Nederland daarmee eens en hoe heeft hij dat dan geborgd? en alle kinderen van Nederlanders hetzelfde recht Het kan toch niet de bedoeling zijn dat alle hebben op goede zorg en dat hij linksom of gegevens over een psychische noodsituatie bij een rechtsom moet garanderen dat dat geregeld wordt? kind, de uitkering van een van de ouders, een Erkent de staatssecretaris dat uit het IVRK volgt dat huurschuld, een veroordeling van vader wegens een voor kinderen zonder rechtmatig verblijf dezelfde caféruzie, en de Citoscore van de jongste allemaal zorg beschikbaar moet zijn en dat daarmee ook de met een druk op de knop op het scherm komen? ouders niet mogen worden uitgesloten van Als de staatssecretaris "nee" zegt, wat hij jeugdhulp? Ik stelde die vraag ook in het kader van zal zeggen, dan moet hij dit ook onmogelijk maken. mijn interruptie tijdens het betoog van collega De Een verbod alleen is niet genoeg. Hoe is geregeld Vries. Het antwoord op die vraag vinden wij zeer dat mensen zelf over hun gegevens beschikken en belangrijk. En is de staatssecretaris het met mijn zelf bepalen wie ze mag inzien? Hoe is geregeld dat fractie eens dat het onrechtmatig is als motieven ze überhaupt zelf inzage hebben in hun gegevens uit het migratiebeleid een rol spelen bij het bepalen en dat ze een notificatie krijgen als iemand hun wat de beste oplossing is voor een kind dat hulp gegevens inziet of aanpast? nodig heeft? Heel concreet vraag ik de In dat kader vraag ik de staatssecretaris staatssecretaris de toezegging dat bij het -- op zich nogmaals om vast te leggen dat er ook op lokaal legitieme woonplaatsprincipe -- een niveau privacy impact assessments worden hardheidsclausule zal gelden die garandeert dat gerealiseerd. Ik sluit daarmee aan bij collega geen enkel kind tussen wal en schip valt. Graag een Slagter. Ja, natuurlijk wordt dit allemaal een lokale duidelijk antwoord op dit punt. verantwoordelijkheid, maar als het gaat om het Bij de garantie van goede zorg hoort ook beschermen van de privacy is er ook een het goed organiseren van de toegang. Ook hier kaderverantwoordelijkheid voor de rijksoverheid. wordt wat geschoven met termen en Dat kader zijn wij met dit wetsvoorstel aan het verantwoordelijkheden, zodat bijvoorbeeld regelen. Hoe geeft de regering vorm aan die onduidelijk is geworden dat bij het Advies en kaderverantwoordelijkheid? Meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling Na het recht op de toegang en de privacy (AMHK) vertrouwensartsen betrokken zijn bij de hebben wij nog een derde steen op onze maag. Die intake en hoe daarbij het medisch beroepsgeheim is betreft de bezuinigingen die met deze transitie geborgd. Er worden losse termen gebruikt als gepaard gaan. De redenering snappen we goed: als "beschikbaar" en "deskundig", maar die zijn je de hele jeugdhulpverlening anders, beter, inricht, 24 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. dan voorkom je een heleboel ellende en kun je dus zonder dat ze een instrument hebben om dat op te betere zorg leveren voor minder geld. Maar niet lossen. voor het eerst draait de regering de zaak om en Kortom, we begrijpen de doelstelling wel en denkt ze: als we minder geld geven, ontstaat er delen die ook wel, maar we hebben er geen vanzelf betere zorg. Dat is gewoon niet waar. De vertrouwen in dat het doel op deze manier bereikt transformatie die we met elkaar willen, zal op kan worden. Deze transitie vraagt om investeringen termijn geld opleveren. Dat geloof ik wel, maar in en garanties en niet om bezuinigingen. Daarom eerste instantie kost ze geld. De kost gaat voor de vraag ik de staatssecretaris of de regering bereid is baat uit. Dat zijn niet alleen de frictiekosten in de garantie te geven dat het Rijk bijspringt engere zin. Daarover zijn schriftelijke vragen wanneer gemeentelijke budgetten tekortschieten. gesteld, maar de staatssecretaris ging daarop een Niet zomaar, niet als openeinderegeling, maar als beetje flauw in. De frictiekosten, versmald tot de gemeenten een zorgvuldig beleid voeren en toch sociale plannen, afvloeiing en nieuwe aanstellingen, tegen grote problemen aan lopen, neemt dan het zijn wel geregeld, antwoordde hij. Maar dat is te Rijk zijn verantwoordelijkheid, zoals ook bij de smal. Het opbouwen van een heel nieuwe manier WWB, in ieder geval op papier? Neemt de regering van werken is een dure grap. En wil je dat goed verantwoordelijkheid voor een goede opbouw van doen, dan moet je daarin investeren. Nu gaan heel het nieuwe stelsel, of kiepert zij alles over de veel investeringen van extra geld naar de schutting van de gemeenten? We vragen meer dan gemeentelijke organisatie, naar toerusting en mooie woorden. We vragen dat de regering haar trainingsprogramma's, zodat de ambtenaren, die verantwoordelijkheid voor het stelsel neemt. straks een belangrijke rol krijgen, dat werk kunnen Het minste wat nodig is om deze risico's te doen. Maar daarmee is aan de jeugdzorg zelf nog hanteren, is een goede overgangsregeling, helemaal niets gebeurd. bijvoorbeeld waar het gaat om de inkoop van Op termijn kan de nieuwe gespecialiseerde jeugdzorg en jeugd-ggz. We jeugdhulpverlening misschien goedkoper. Ik zeg hebben begrepen dat er voor dit lopende jaar een "misschien", want ik ben er nog niet zeker van. Het afspraak is over ondersteuning van de inkoop door zou ook kunnen dat we met een betere manier van zorgverzekeraars. Het gaat om de zorg voor 2015. werken ervoor zorgen dat meer jongeren De staatssecretaris spreekt van een zachte landing, noodzakelijke hulp krijgen. We weten het gewoon maar dat is alleen voor dat jaar geregeld. Daarna niet en opnieuw rekent de staatssecretaris nogal ligt alles open. Heeft de staatssecretaris gemerkt naïef optimistisch naar zichzelf toe. Mijn fractie dat de Vereniging van Nederlandse Gemeenten heel houdt er rekening mee dat in de komende jaren zal optimistisch en zelfs wat misleidend op haar blijken dat het nieuwe stelsel niet goedkoper maar website weergeeft: "Verzekeraars en gemeenten duurder is. Als dan de zorg echt beter is, willen we werken in de periode 2014 tot en met 2017 samen daar best over praten, maar de gladde aan een zachte landing van de jeugd-ggz"? Nu zou verkooppraatjes over efficiency en preventie- ons dit heel wat waard zijn, maar dan willen we effecten werken bij ons niet. Voorlopig zien we dat graag helderheid. Hoe is het dan geregeld voor de de ontwikkeling van de transitieregio's een stevige inkoop in 2016 en 2017? Weten bijvoorbeeld de hap uit het budget neemt en dat er voor preventie zorgverzekeraars al dat ze drie jaar gaan simpelweg geen geld over is, terwijl uitgebreid samenwerken aan de zachte landing? investeren in preventie en in vroegtijdige Wij hebben de stellige indruk van niet en signalering essentieel is voor verbetering van de horen dus graag een toelichting. Of meer dan een jeugdzorg. Wij zien dat instellingen dreigen om te toelichting: wij horen graag een toezegging dat de vallen omdat er op dit moment niet wordt ingekocht staatssecretaris zal bewerkstelligen dat de en dat ze grote continuïteitsproblemen voor zich continuïteit en kwaliteit niet in het gedrang komen zien. Wij denken dat we al heel blij mogen zijn als en dat de deskundigheid van zorgverzekeraars ook straks hetzelfde werk gedaan kan worden als nu. voor 2016 en 2017 beschikbaar blijft voor Maar dan zullen we de komende jaren opnieuw gemeenten. Is hij bereid om de gemeenten ontdekken dat de Jeugdwet niet gebracht heeft wat duidelijk te maken dat ze zeker bij een aantal nodig is. Misschien is het daarom goed het rapport onderdelen van de jeugdhulpverlening minder Evaluatie Jeugdwet 2014 maar vast te bestellen. kunnen sturen dan ze zelf willen? Is hij ook bereid Daar komt nog iets bij. Het is volstrekt om een oplossing te bieden als gemeenten met onduidelijk hoe het met de financiering van de bijvoorbeeld een grote instelling met veel dure lvg- jeugd-ggz gaat, omdat die net volledig op de schop kinderen straks in de problemen komen? Ja, dit is gegaan. Het nieuwe onderscheid tussen basis-ggz betreft Groot Emmaüs, maar er zijn natuurlijk meer en gespecialiseerde ggz, de overgang op dbc, DOT, van dat soort instellingen. Als hij dat allemaal niet en andere vergoedingssystemen: niemand weet kan, neemt hij dan de verantwoordelijkheid voor echt hoe het gaat uitpakken. Dat onzekere pakket het falen van het nieuwe stelsel of gaan wij dat wordt met deze Jeugdwet bij de gemeenten op tafel straks de gemeenten, zorginstellingen en gelegd, die daarin geen inzicht hebben en daarop verzekeraars verwijten? maar nauwelijks regie kunnen voeren. Dus bestaat Het zijn drie zware stenen met elk het risico dat straks, met alle goede bedoelingen, verschillende kanten: de garantie van goede zorg, de juiste zorg niet kan worden geboden, er geen de privacy en de combinatie met de in te voeren geld is voor preventie en vroegsignalering, de bezuinigingen. Met de regering willen we dat elk wachtlijsten toenemen, instellingen failliet gaan, kind de zorg krijgt die het nodig heeft. Dat een kind en/of gemeenten in financiële problemen komen, met een psychiatrische stoornis zo snel mogelijk bij 25 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. de kinderpsychiater terechtkomt en niet blijft De beweging die nu wordt gemaakt, is hangen omdat de ouders zo nodig een veelomvattend. Hoezeer deze stelselherziening op opvoedcursus moeten volgen. Wij willen dat een zichzelf ook onze steun heeft, wij hebben een gezin met behoefte aan opvoedingsondersteuning aantal serieuze zorgen. Die brengen wij in deze niet onnodig in de ggz, de justitiële jeugdzorg of bijdrage naar voren. Ze betreffen de transitie zelf waar dan ook terechtkomt. Wij zijn het erover eens en de rol van gemeenten, de overheveling van de dat het erom gaat dat kinderen zo snel op de goede jeugd-ggz, de positie van landelijk werkende plek worden geholpen. We zijn er niet zeker van, instellingen, de privacy en de manier waarop straks zeg ik voorzichtig, dat de overheveling van de jggz het toezicht gaat functioneren. Ik zal deze een verstandige zet is en daarom moet er op zijn onderwerpen een voor een bespreken, maar moet minst een hele stevige borging van de helaas ook veel ongenoemd laten. eigensoortige positie van de ggz zijn, net zo goed Eerst ga ik in op de transitie op zich en de als van de vertrouwensartsen. We gaan niet de rol van gemeenten. De overheveling van de medische deskundigheid van deze beroepsgroepen jeugdzorg naar gemeenten is niet de enige verrommelen omwille van een stelselwijziging, hoe decentralisatie. Er komt veel op gemeenten af. De belangrijk de doelen daarvan ook zijn. Net zo willen overheveling is daarbij tevens een we betere waarborgen voor een hardheidsclausule bezuinigingsoperatie; er wordt een half miljard bij het woonplaatsprincipe en voor privacy minder overgedragen naar het Gemeentefonds; een assessments op lokaal niveau. We willen financiële bezuiniging van zo'n 15%. Dat heet een garanties van het Rijk om te voorkomen dat straks efficiencykorting, maar het betekent dat er gemeenten en zorginstellingen en dus kinderen in structureel minder geld beschikbaar zal zijn. Het is nood met de gebakken peren zitten. We zijn het, het goed dat gemeenten beleidsvrijheid hebben, kortom, eens met de uitgangspunten van de maar dan nog zal er altijd tot aan en misschien Jeugdwet, maar de staatssecretaris zal toch echt over de grens van het budget gewerkt gaan belangrijke toezeggingen moeten doen om ook echt worden. Intussen moeten gemeenten nieuwe Wgr- onze steun te krijgen. Daarom zien wij uit naar zijn regio's gaan vormen en krijgen ze te maken met en hun antwoorden. aanbestedingstrajecten en nieuwe aanbieders van jeugdhulp en jeugdzorg. Wanneer bestaande *N instellingen het niet meer redden, zal dat arbeidsonrust geven. Vertrouwde patronen De heer Kuiper (ChristenUnie): Voorzitter. Ik veranderen en dit alles levert fricties op, spreek deze bijdrage uit mede namens de fractie zorgtekorten en handen in het haar. van de SGP. Er zijn wethouders, niet alleen van kleine Met belangstelling heeft de fractie van de gemeenten maar ook van middelgrote gemeenten, ChristenUnie de totstandkoming van deze nieuwe zo vernam ik, die echt nog niet weten wat hun te Jeugdwet gevolgd. Er is al eerder gesproken over wachten staat. Uiteraard kost een transitie tijd om een stelselherziening, maar in de periode die achter alle elementen in een nieuw evenwicht te brengen, ons ligt, vonden wij die wat aan de vroege kant. maar het moet wel verantwoord zijn. Gemeenten Vanaf 2010 is het traject ingezet om tot verbeterde worden in dit voorstel verantwoordelijk voor organisatie en integratie van jeugdzorg en specialistische vormen van zorg, hulp en jeugdhulp te komen. De nieuwe Jeugdwet maakt ondersteuning. Mijn fractie wil weten of gemeenten, onderdeel uit van een aantal transities die een straks georganiseerd in meer dan veertig regio's andere aanpak vanuit de overheid op het oog ervoor klaar zijn. Is de kennis- en hebben, maar ook zien op een andere manier van capaciteitsopbouw op orde? Wordt er nieuwe samenleven, meer vanuit eigen deskundigheid aangetrokken, bijvoorbeeld als het verantwoordelijkheid, met veel aandacht voor eigen gaat om jeugdreclassering en kinderbescherming? mogelijkheden van mensen. Belangrijke Kan de gemeente straks een partij zijn tegenover ontwikkelingen zijn dit. Zij markeren een overgang de gecertificeerde instellingen, marktpartijen, die van een verzorgingsstaat, die veel op zich nam, gaan meedingen naar gemeentelijke opdrachten? naar een samenleving waarin van mensen wordt De opschaling naar Wgr-regio's betekent ook weer gevraagd meer in eigen kracht te doen. een stap naar schaalvergroting en houdt verband Dit is een culturele transitie op zich. met de visie op de toekomst van gemeenten. Wat is Komend uit een tijdperk waarin individualisering de de boodschap van het kabinet op dit punt? toon zette en calculerend gedrag beloond werd, In het verlengde hiervan: ik gaf al aan dat gaan we nu een tijdperk in waarin sociale de aandacht voor de "eigen kracht" van de verantwoordelijkheid en gemeenschapswaarden samenleving, en met name van sociale verbanden weer de toon moeten gaan zetten. Dit doet een en gemeenschappen, ook voor mijn fractie een beroep op het sociaal kapitaal van een belangrijk onderdeel is van de filosofie van deze samenleving, ja, en ook op een publieke moraal wet. Wij steunen die filosofie, waarin er uiteraard waarin rekening wordt gehouden met elkaar. Wij professionele hulp en zorg is voor wie dat nodig gunnen jongeren zo'n samenleving. De omgeving heeft, maar waarin het ook gewoon wordt dat waarin zij opgroeien, het klimaat waarin zij worden mensen zich eerst zelf afvragen wat zij voor opgevoed, zet immers een stempel op hun leven. anderen kunnen betekenen. Niet vanzelfsprekend Dat vraagt inderdaad om een gemeenschappelijke afwentelen dus op de overheid wat in eigen kring inzet en is ons aller aandacht meer dan waard. kan en behoort te worden gedaan. Opvallend is dat deze benadering nu al vruchten afwerpt, niet altijd 26 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. en overal, maar bijvoorbeeld in de context van Is er een alternatief met behoud van de families en gezinnen heel nadrukkelijk wel. Een doelstellingen die de Jeugdwet noemt? Wellicht is ondertoezichtstelling of situaties van pleegzorg het nog niet te laat om dat in dit debat te kunnen worden voorkomen door het bredere onderzoeken. De mogelijkheid tot betere integratie familienetwerk aan te spreken. In dit verband vraag met andere vormen van jeugdzorg, vooral als ik aandacht voor de Eigen Kracht Centrales die omgevingsfactoren een grote rol spelen bij hebben laten zien dat de overheid aanmerkelijk gedragsproblemen, kan worden versterkt volgens minder achter de voordeur hoeft te komen wanneer de bedoeling van de wet: versterking van de eerste ingezet wordt zo'n netwerk en op netwerkberaad. lijn, opbouw van expertise bij wijkteams en Ik vraag aan de staatssecretaris of de systemische huisartsenposten. Uiteraard moet daar de discipline expertise met betrekking tot de netwerken van worden opgebracht om niet iedereen een label op cliënten goed geborgd is in de wijkteams van te plakken en niet iedereen met gedragsstoornissen gemeentelijke jeugdprofessionals. Als iets past bij door te verwijzen naar zwaardere vormen van zorg. de filosofie van de nieuwe Jeugdwet, is het dit. Dat kan door toepassing van bepaalde Dus: kan de regering inzicht geven in de manier verwijsmethodieken die in het veld beschikbaar zijn waarop dit type methodieken -- de en bijvoorbeeld onder de naam Triage worden netwerkbenadering -- goed geborgd is, helemaal in ontwikkeld. Bij doorverwijzing door een huisarts het voorliggende veld, in de wijkteams? moet een hoofdbehandelaar in de tweede lijn de Dan kom ik toe aan de veelbesproken diagnose stellen. Zo kan de toegang goed worden jeugd-ggz. De overheveling van de gehele jeugd- ingericht. Dit voorkomt overbehandelen. ggz naar gemeenten is een enorme ingreep in het Het echte probleem zit dus in de wijze stelsel van gezondheidszorg en raakt de organisatie waarop wordt doorverwezen en gediagnosticeerd. van de psychiatrie als medische professie. Tevens Dat is de kern. De Kinder- en jeugdpsychiatrie is verandert dit ten principale het recht op verzekerde uitgedijd doordat gedragsproblemen en lichte zorg voor jongeren tot 18 jaar. Achter zo'n ingreep gedragsstoornissen te snel als psychiatrische moet een deugdelijke analyse liggen, maar die stoornis zijn aangemerkt. De gedachte achter de ontbreekt in de ogen van mijn fractie. De Jeugdwet is dat niet alles wat als stoornis wordt argumenten pro hebben te maken met belangrijke, aangemerkt, thuishoort in het domein van de maar uiteindelijk toch secundaire doelstellingen, geestelijke gezondheidszorg, maar ook onder de namelijk de mogelijkheid van betere integratie met gewone jeugdzorg kan vallen in het gemeentelijk andere vormen van jeugdzorg en een steviger domein. Daar zijn wij het mee eens, maar dan is de controle op de toegang naar gespecialiseerde kernvraag hoe de diagnose wordt gesteld. Dan psychiatrische zorg. De door de indieners van het moet niet het hele stelsel van de psychiatrie op de wetsvoorstel aangevoerde achtergrond is dat er een schop worden genomen, om een betere manier van "medicalisering" van de jeugdzorg dreigt en doorverwijzen in de vingers te krijgen. oplossingen voor problemen en stoornissen te vaak Is er nog een manier om vanuit deze zijn gezocht in gespecialiseerde en dus dure zorg. analyse naar de stelselherziening te kijken en te De principiële vraag is of deze argumenten heroverwegen of de hele ggz, inclusief de zwaar genoeg wegen om de geestelijke gespecialiseerde vormen, wel naar de gemeenten gezondheidszorg tot 18 jaar los te pellen van de moet? Het voorstel zou dus moeten zijn om medisch georiënteerde psychiatrie. Doen we op gedragsstoornissen, die geen psychische ziekte zijn, deze manier recht aan de jeugdpsychiatrie als waaronder vormen van ADHD, uit het verzekerde medische discipline? Ik sprak van secundaire pakket te halen en bij gemeenten onder te doelstellingen die nu voorop komen te staan. Die brengen, en de gespecialiseerde ggz bij doelstellingen zijn niet onbelangrijk, maar de zorgverzekeraars te laten. Ik heb het dan over een primaire doelstelling moet zijn: goede zorg voor groep aandoeningen en stoornissen die in het jeugdigen met een psychiatrische stoornis, te allen diagnostische handboek DSM onder categorie IV tijde. Vroege signalering is belangrijk, en vallen. Ik heb hierover gesproken met jeugd- en vervolgens moet er soepele doorgeleiding mogelijk kinderpsychiaters. Zij zeggen dat zo'n onderscheid zijn naar de zorg die nodig is. Psychiatrische te maken is. We maken dan dus geen knip in de stoornissen doen zich onder jeugdigen net zo vaak ggz, ook geen leeftijdsknip, maar beperken de en veel voor als onder volwassenen en openbaren stoornissen waarvoor doorverwezen wordt tot echte zich doorgaans in het tweede decennium van psychiatrische stoornissen zoals schizofrenie, iemands leven. Ze houden niet op bij 18 jaar, maar persoonlijkheidsstoornissen, bipolaire stoornissen, zijn doorgaans "lifelong". De vraag is ernstige vormen van autisme, eetstoornissen, gerechtvaardigd of de zorg voor mensen met enzovoort. psychiatrische stoornissen vanaf het eerste begin Waarom is deze weg niet eerder straks nog wel gewaarborgd is. Ik herhaal niet de bewandeld? Ik heb dat net ook gevraagd aan een bezwaren die op dit punt al zijn geuit. Wij hebben aantal collega-woordvoerders en hun antwoord er vele gehoord, ook vandaag nog en hier buiten was: dit is wel gezien, maar het is te gecompliceerd voor de deur. Maar de gespecialiseerde om hier een knip te maken. Dat was ook het psychiatrische zorg behoort niet te liggen bij antwoord van mevrouw Beuving. Daarop wil ik gemeenten. Dat gemeenten gaan over de toegang, zeggen: is wat wij hier doen niet ook hoe dan ook, is een merkwaardige uitbouw aan de gecompliceerd? We gaan de hele jeugd-ggz naar Jeugdwet, vreemd aan de systematiek van onze het gemeentelijk domein overbrengen, met heel gezondheidszorg. ingewikkelde discussies over de medische professie 27 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. en het recht op verzekerde zorg. Ik zou willen dat doen, verliezen we veel expertise op het gebied oproepen om dit nader te onderzoeken en deze weg van de gespecialiseerde hulp. Als dat zich allemaal te bewandelen. Zou de transitiefase, die we nog moet gaan verdelen over die 40 regio's, betekent voor ons hebben, niet kunnen worden gebruikt? dat een verzwakking van de structuur van onze Waarom gebruiken we niet het eerste jaar van de ggz. Daarom doe ik de oproep om dit te driejarige transitie die beoogd is, om uit te zoeken onderzoeken en om de transitiefase daarvoor te of dit alternatief een beter stelsel oplevert? gebruiken. Desnoods voeren we de wet in en Ook de staatssecretaris heeft er alle belang schorten we de transitie van de jeugd-ggz nog één bij, de vraag te stellen wat echt tot het domein van jaar op, om dit nog goed uit te zoeken. Ik acht dit de kinderen jeugdpsychiatrie hoort en wat niet. onderdeel nog niet rijp voor besluitvorming. We Als hij onderstreept dat gemeenten de gevraagde vragen de staatssecretaris in beweging te komen. zorg moeten leveren -- bijna een soort materiële De brede kritiek op dit onderdeel van de Jeugdwet garantie; er wordt steeds benadrukt dat de moet ons veel zeggen. Wat wij op dit punt uit de gemeenten een materiële zorgplicht hebben -- dan sector en uit de samenleving hebben gehoord, is kan dit alsnog betekenen dat de jeugd-ggz heel overweldigend. We moeten tot bezinning komen, nu breed en heel kostbaar blijft en we lasten op het nog kan. gemeenten afwentelen die ze niet kunnen dragen. Voorzitter, een volgend punt van aandacht Er is hier al een paar keer gevraagd wat er gebeurt voor ons is de positie van landelijk werkende als het budget is uitgeput. Daar zegt de instellingen (LWl's), instellingen voor jeugdzorg die staatssecretaris op: er is een materiële zorgplicht een landelijke vraag bedienen. Die moeten zich dus van gemeenten, dus zij moeten die zorg leveren. eigenlijk ook verdelen over de regio's. De Daarom is het ook voor de regering van belang om staatssecretaris heeft erkend dat dit een belangrijke te komen tot een afbakening van psychiatrische groep instellingen is. Het is voor het hele stelsel stoornissen, die in de verzekerde zorg thuishoren van belang dat er naast lokaal werkende en andere stoornissen, die in het gemeentelijk instellingen ook deze landelijk werkende domein kunnen worden behandeld. Dat zou in de instellingen zijn, die alleen bovenregionaal kunnen ogen van mijn fractie bijdragen aan een oplossing. bestaan. Ik denk onder meer aan de William Ik benadruk dat dit geen uitkleding is van de Schrikker Groep en het Leger des Heils. Het gaat Jeugdwet, zoals sommigen stellen. Wat bij het niet alleen om instellingen op levensbeschouwelijke sociale domein hoort, blijft bij gemeenten en daar grondslag, maar ook om specifieke instellingen met zullen ze hun handen helemaal vol aan hebben, ook een specifieke doelgroep, zoals het Landelijk zonder de psychiatrie. Centrum Eetstoornissen. Aandacht voor de kwaliteit Onze fractie is zeer huiverig om in te van de zorg betekent ook opkomen voor deze stemmen met de overheveling van de jeugd-ggz instellingen. Ik denk ook aan de reeds een paar naar gemeenten in deze vorm. keer genoemde hartenkreet vanuit Ermelo, waar sinds lang gevestigde instellingen op omvallen Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Ik aarzel om staan. Verliezen we dergelijke instellingen, dan deze opmerking te plaatsen, omdat ik dan leiden de bezuinigingen ook nog eens tot misschien meer spreek als arts dan als senator, kapitaalvernietiging in de structuur van onze maar ik wil toch ernstig bezwaar maken tegen de gezondheidszorg en dat zou werkelijk buitengewoon opmerking dat ADHD geen psychiatrische diagnose te betreuren zijn. Op welke manier blijven LWl's zou zijn. Dat is het juist wel. een rol spelen en blijft de hier aanwezige expertise benut? De heer Kuiper (ChristenUnie): Ik ben geen De landelijk werkende instellingen op het huisarts en ook geen psychiater, maar ik heb mij gebied van jeugdbescherming en jeugdreclassering laten voorlichten. Ik weet dat er in het hele menen voorts dat zij ongelijk worden behandeld, spectrum van aandoeningen en stoornissen ook een aangewezen als zij zijn op de oude Bureaus overgangsgebied is en dat er bij een- en dezelfde Jeugdzorg voor financiering. De landelijk werkende persoon meerdere aandoeningen of stoornissen instellingen zouden zich een meer zelfstandige tegelijkertijd kunnen optreden. Bij het inwinnen van positie moeten kunnen verwerven, anders vallen ze informatie heb ik in de afgelopen periode van tussen wal en schip. Zonder interventie van de kinderpsychiaters en jeugdpsychiaters de staatssecretaris komen deze instellingen al in de verzekering gekregen dat het mogelijk is, een knip transitiefase in gevaar. Dat kan niet de bedoeling te maken zoals ik die nu bedoel. Een knip tussen zijn. Collega De Vries maakte hier ook al een breed grosso modo gedragsproblematiek of punt van in haar bijdrage. Wij steunen dat gedragsstoornissen en psychiatrische ziekten. Er zal helemaal. Kan de staatssecretaris toelichten welke vermoedelijk een soort overgangsgebied zijn. Dat koers hij hierin vaart? moet onderzocht worden. Mijn oproep is dan ook Over de privacyaspecten wil ik nog kort om goed te laten bekijken of op die manier de spreken, voorzitter. De vraagstukken waar het hier kinderen jeugdpsychiatrie kan blijven behoren bij om gaat, zijn bekend: het risico van het koppelen het medische domein, terwijl we de jeugdzorg en van bestanden en de mogelijkheid die bestaat, ook gedrags- en psychotherapeutische benaderingen in onder de beste bedoelingen, om gegevens te het gemeentelijke domein laten. Ik probeer kunnen vergelijken. Dit is temeer een urgente hiermee een oplossing naar voren te brengen voor vraag daar er bij de transformatie tal van nieuwe het probleem dat we veel verliezen als je de hele werkverbanden en werkpatronen ontstaan. Hoe jeugd-ggz naar de gemeenten overhevelt. Als we gaat dit goed? Op welke manier wordt toegezien op 28 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. naleving van strikte regels? Mijn fractie deelt de dient dan gegarandeerd te zijn dat de betreffende zorgen die geuit zijn op dit punt. Ook zijn we bestuurslaag ook de voorbereidingstijd, de benieuwd naar het gebruik van de verwijsindex middelen en de kennis bezit of krijgt om de risicojongeren (VIR), die nog maar net een jaar of bijbehorende taak naar behoren te kunnen vijf geleden is ingevoerd. Hoe kijkt de uitvoeren. Voor de burger dient zijn privacy staatssecretaris aan tegen dat instrument? gewaarborgd te zijn. Democratische controle is een Tot slot, de transformatie van de jeugdzorg absoluut vereiste. Indien dat allemaal niet het geval zal ook om goede monitoring en toezicht vragen. zou zijn, kan een gouden kans gemakkelijk Daartoe zullen inspecties worden toegerust. Dat verkeren in een gifpil. toezicht zal risicogericht zijn, dat is de term die Dat speelt des temeer waar het gaat om vaak wordt gebruikt om aan te geven dat er af en een buitengewoon gevoelig dossier, waarin de toe ergens een steekproef of bezoek zal problemen en belangen van kwetsbare jonge plaatsvinden, al dan niet aangekondigd. Maar dat is mensen centraal staan. Juist op dat gebied kunnen in de fase van transitie en transformatie wel erg de overheid en de samenleving zich geen fouten weinig. De inspectie is er ook om te adviseren en veroorloven. Precies de te korte voorbereidingstijd, nieuwe instellingen die hun weg moeten zoeken, bij de ontoereikende middelen en de vaak onvoldoende te staan. Er is extra begeleiding nodig. Daarnaast is kennis bij gemeenten, de privacy-issues voor de het nodig dat eens goed wordt gekeken naar het burger en problemen met de democratische oneigenlijk gebruik van pgb's, waarover ons controle vormen naar de mening van onze fracties verontrustende berichten bereiken. Welk beeld van met elkaar de achilleshiel van dit wetsvoorstel. het noodzakelijke toezicht heeft de staatssecretaris Een essentieel onderdeel van het voorstel is op dit punt? Juist nu nieuwe werkpatronen een aanzienlijke vergroting van de rol en de invloed ontstaan, aanspraken op zorg worden van zorgverzekeraars. Onze fracties achten die heroverwogen en nieuwe aanbieders zich zullen ontwikkeling zorgwekkend. Waar zorgverzekeraars melden, is goed toezicht van belang. Graag krijg ik slechts voor één doel op aarde zijn, namelijk het een reactie op dit punt van de staatssecretaris. verzekeren van zorg, is er de afgelopen jaren Hoewel we de richting van de nieuwe sprake van een toenemende bemoeienis met en Jeugdwet steunen, zijn er wel een paar grote invloed op allerlei medisch-inhoudelijke zaken. Het kwesties die ons dwarszitten. Ik kan geen verdient naar de mening van onze fracties onvoorwaardelijke steun namens mijn fractie aanbeveling, deze steeds verdergaande sluipende uitspreken voor dit wetsvoorstel in dit stadium. Wij vorm van privatisering eens te leggen langs de wachten het debat en de antwoorden van beide meetlat, zoals die door de onderzoekscommissie staatssecretarissen op de door ons gestelde vragen van de Eerste Kamer naar de parlementaire af. besluitvorming over de privatisering en verzelfstandiging van overheidsdiensten is *N aangereikt. Ook in de samenleving nemen de zorgen over de huidige ontwikkelingen toe. Deelt de De heer De Lange (OSF): Voorzitter. Het is mij een regering onze groeiende bezorgdheid op dit punt? genoegen, deze bijdrage vandaag mede te mogen Het tweede punt is een nadere beschouwing uitspreken namens de Partij voor de Dieren. van de gevolgen van overhaaste decentralisatie. De Het dossier over de Jeugdwet is regering laadt de verdenking op zich dat de indrukwekkend. Het wetsvoorstel, de verslagen, de overhaaste decentralisatieplannen vooral zijn nadere verslagen en de memories van antwoord: ingegeven door bezuinigingsdrift. Dat gevoel wordt alleen al het volume van vele honderden pagina's is versterkt doordat gemeenten onvoldoende inzicht verbijsterend en roept meteen al ernstige twijfels hebben in de budgetten die zij kunnen verwachten, op ten aanzien van consistentie en uitvoerbaarheid hoewel wel duidelijk is dat er aanzienlijke kortingen van de wet. De heer Ganzevoort sprak in zijn zullen optreden. Die financiële onzekerheid is een bijdrage over drie stenen die hem op de maag molensteen om de nek van met name kleine lagen; in mijn bijdrage zal ik spreken over tien gemeenten. Graag vernemen onze fracties in enig stenen die ons op de maag liggen en zal ik ingaan detail welke budgetten tot dusverre beschikbaar op de diverse twijfels. Uiteraard heeft het zijn, welke budgetten per 1 januari 2015 aan de opbrengen van al die punten tot doel, daar een gemeenten gegarandeerd worden en hoe de reactie van de staatssecretarissen op te krijgen, kosten, die een enorme systeemschok altijd met ook als ik gezien de tijd niet ieder punt expliciet als zich brengt, begroot zijn en opgevangen worden. vraag zal formuleren. We zijn daarbij uitsluitend geïnteresseerd in harde Het eerste punt is de decentralisatie. De cijfers en niet zozeer in kwalitatieve Jeugdwet wil het wettelijk recht op jeugdzorg en beschouwingen. individuele aanspraken op jeugdzorg vervangen Een andere bron van grote financiële door een voorzieningenplicht, waarvan de aard en onzekerheid is als een klein aantal de omvang door de gemeenten worden bepaald. probleemgevallen, die elk voor zich zeer hoge Het wetsvoorstel betekent een enorme kosten met zich meebrengen, verdeeld zouden koerswijziging en leidt tot een buitengewoon worden over zo'n 400 gemeenten. Dan is de ingrijpende decentralisatieoperatie. In principe zijn statistische werkelijkheid dat sommige gemeenten onze fracties een voorstander van decentralisatie, met zeer weinig en andere gemeenten met relatief van het leggen van de bestuursmacht zo dicht veel ernstige problemen opgezadeld worden. Kleine mogelijk bij de burger. Echter, in dezelfde adem gemeenten kunnen gemakkelijk failliet gaan aan 29 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. een beperkt aantal probleemgevallen, tenzij een huisartsen sterk zal toenemen. Acht de regering dat effectief proces van verevening van risico's wordt een wenselijk toekomstbeeld? geïntroduceerd. De regering denkt dat te vinden in Het vijfde punt is de jeugd-ggz. Het voorstel het inrichten van 42 regio's voor jeugdhulp. Het om de jeugd-ggz over te brengen naar de statistische probleem wordt daardoor inderdaad gemeente heeft bij gebruikers, aanbieders en een verminderd, maar het verdwijnt bepaald niet. groot aantal professionele en maatschappelijke Bovendien schept een dergelijke groeperingen tot enorm veel protest en weerstand vereveningsproblematiek grote onduidelijkheden op geleid. Diverse sprekers voor mij zijn daar al het gebied van democratische controle, waarover ik uitgebreid op ingegaan. Onze fracties begrijpen dat later nog kom te spreken. erg goed. De regering motiveert het voorstel door Onze fracties vrezen met grote vreze dat te stellen dat hiermee schotten worden verwijderd het huidige wetsvoorstel de gemeenten in grote die nu integrale hulp op maat in de weg staan. verleiding zal brengen om hogere Tegelijkertijd erkent de regering dat het de gemeentebelastingen te heffen. Dat zou in de gemeenten verregaand ontbreekt aan kennis en praktijk eigenlijk alleen maar kunnen door de ervaring op dit gebied. Wel probeert men ons belasting op onroerend goed -- de WOZ -- drastisch gerust te stellen door te melden dat in oktober te verhogen, waarbij de lasten bij een beperkte 2013 zorgverzekeraars en gemeenten het groep burgers zouden neerslaan. Natuurlijk is een voornemen hebben uitgesproken om afspraken te dergelijke lastenverhoging niet terug te vinden in maken over inkoop van jeugdzorg door het overheidsbudget -- ongetwijfeld tot grote verzekeraars in opdracht van gemeenten voor een vreugde van de minister van Financiën -- maar de periode van drie jaar. Zijn het niet juist goede burger is er niet zo in geïnteresseerd of hij door de voornemens die de weg naar hel plaveien? Deze kat of door de hond gebeten wordt. Hij wil vraag is al eerder gesteld. Het komt onze fracties simpelweg niet gebeten worden. Welke garanties curieus voor dat het juist de verzekeraars met hun geeft de regering dat het verhogen van commercieel belang zijn die gemeenten gaan gemeentelijke belastingen geblokkeerd wordt? adviseren over een verstandig inkoopbeleid. Het derde punt wordt gevormd door de Marktwerking kan slechts bestaan bij de gratie van gevolgen voor een gevoelig dossier als de goede checks en balances. Die zijn hier ver te jeugdzorg. Het dossier jeugdzorg betreft de groep zoeken of zelfs onvindbaar. Geloof in een goede zeer kwetsbare jongeren. De gemeenten krijgen afloop van dit uiterst controversiële plan is een jeugdhulpplicht, die in principe afdwingbaar is. Bij mooi ding, maar realiteitszin past ons beter. Zonder de toegang tot jeugdhulp adviseren deskundigen. alle argumenten uit de schriftelijke voorbereiding te Nadere regels zijn op dit moment onduidelijk en herhalen, is het voor onze fracties duidelijk dat dit zullen worden vastgesteld bij Algemene Maatregel een onbegaanbare weg is. Maakt de van Bestuur. Als het tot een verwijzing komt, staatssecretaris zich met dit voorstel niet tot de ontstaat een spanningsveld tussen enerzijds de beschermheilige van het onmogelijke? jeugdhulpaanbieder als professional en anderzijds Het zesde punt betreft de expertmeeting. de gemeente als budgethouder. De Op 9 december 2013 heeft de Eerste Kamer in drie jeugdhulpaanbieder dient zich te houden aan met blokken een gesprek met deskundigen gevoerd de gemeente gemaakte afspraken over omvang en over de Jeugdwet. Het eerste blok ging over de duur van de behandeling. Karakteristiek voor de justitiële aspecten en de kinderrechten. Het tweede problematiek is echter nu juist dat het allemaal blok ging over de medische aspecten en vooraf niet zo duidelijk is wat er moet gebeuren en privacyaspecten. Het derde blok ging over de in welke mate. Mocht de professional buiten de algemene aspecten van transitie. De overheersende kaders van wat zo mooi "vrij toegankelijke mening over het wetsvoorstel in de beide eerste jeugdhulp" heet heen willen gaan, dan is overleg blokken was zeer kritisch. Vooral de haast waarmee met de gemeente geboden. Voorwaar een feestelijk de regering de wetgeving wil invoeren, het gebrek bureaucratisch perspectief, dat ook nog eens aan financiële helderheid en diverse privacy-issues nadrukkelijk vragen over privacy oproept. Ook daar ontlokten zeer veel commentaar aan de sprekers. kom ik op terug. In het derde blok waren met name wethouders van Het vierde punt bestaat uit mogelijke grotere gemeenten wat positiever over de conflicten. Als naar de mening van de ouders of uitvoeringsproblematiek. Onze fracties hebben deze verzorgers van de jongere in kwestie de gemeente expertmeeting als zeer nuttig, maar tegelijkertijd haar hulpplicht onvoldoende nakomt, is een beroep als zeer zorgwekkend ervaren. Een breed scala aan op de rechter mogelijk. Dat zet de deur open naar deskundigen, waaronder nota bene de de bodemloze put van juridisering van de Kinderombudsman, heeft grote zorgen geuit op het problematiek. Er is immers niet veel fantasie voor gebied van de eerste twee thema's van de nodig om aanzienlijke verschillen van mening bijeenkomst. Juist die zorgen dienen voorrang te tussen ouders en de vooral in het budget krijgen in de vervolgvraag of de uitvoering haalbaar geïnteresseerde gemeente te voorzien. Tel uit je is. winst die je had gedacht te boeken met onder meer Veel van de zaken en vragen die in de demedicalisering! Wat ook voorspelbaar is, is dat expertmeeting aan de orde kwamen, zijn ook in de bij allerlei conflicten de ouders gaan proberen hun schriftelijke voorbereiding aan de orde geweest. Na gelijk te halen via de huisarts. Te voorzien valt dat de uitgebreide beantwoording van de kant van de men uitgebreid gaat shoppen en dat de druk op regering, waarvoor dank, zien onze fracties echter nog steeds een enorme kloof tussen de voornemens 30 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. van de regering enerzijds en de integrale afweging, gerust op, met verwijzing naar de wet van Murphy, zoals gemaakt door deskundigen, anderzijds. Baart die ons vertelt dat als het fout kan gaan, dat vrijwel dat de regering mét onze fracties geen grote zeker ook zal gebeuren. Ik vraag opnieuw: ziet de zorgen? staatssecretaris zichzelf hier als de beschermheilige Het zevende punt is de maatschappelijke van het onmogelijke? onrust. Dat de voorliggende Jeugdwet vergaande Het negende punt gaat over de maatschappelijk consequenties heeft, is de democratische controle. Alleen al op zuiver Nederlandse samenleving bepaald niet ontgaan. De statistische gronden vereist het wetsvoorstel een respons van zeer veel professionele en vereveningsprocedure voor de kosten van maatschappelijke groeperingen is ongekend en in buitengewoon dure behandelingen. De regering grote meerderheid bijzonder kritisch van aard en denkt die te vinden in het inrichten van 42 regio's toon. De hoeveelheid brieven en e-mails die onze, voor jeugdhulp. Precies dat roept grote vragen op en ongetwijfeld ook andere, fracties tot op de dag omtrent de mogelijkheid tot democratische controle van vandaag bereikt, is ongeëvenaard. Het beeld die uitsluitend op gemeenteniveau aanwezig is. De dat oprijst, is dat van een samenleving waarin het regering zet daarbij in op gemeenschappelijke in belangrijke mate ontbreekt aan draagvlak voor regelingen. Naar de mening van onze fracties de gepresenteerde voorstellen die ook nog eens in fungeren die in de praktijk als een dikke molton grote haast geïmplementeerd moeten worden. deken die de mogelijkheden tot democratische Bovendien -- ik herhaal het nog maar eens -- gaat controle effectief smoort. Ik zal de aanwezigen niet het om de cruciale belangen van een aanzienlijke vervelen met legio voorbeelden uit de weerbarstige groep kwetsbare jongeren waarmee we ons geen praktijk die dit standpunt onderbouwen. Dit fouten kunnen veroorloven. Het gemak waarmee de democratisch tekort is in feite de bijl aan de wortel regering af en toe over breed verwoorde van het hele wetsvoorstel. Daar waar nadrukkelijk fundamentele bezwaren heen loopt, verontrust beoogd en betoogd wordt om via de met zo veel lof onze fracties. Graag horen wij hoe de regering bezongen route van vergaande decentralisatie de tegen de brede maatschappelijke commotie beslissingsbevoegdheid dichter bij de burger te aankijkt en in hoeverre die aanleiding is voor een brengen, is het de statistische noodzaak om te eventuele bijstelling van de voorstellen. komen tot vereveningsprocedures waarmee in feite Het achtste punt betreft de stekker uit het stopcontact wordt getrokken. Met gegevensuitwisseling en privacybescherming. name in het geval van kleine gemeenten hebben we Naarmate meer instanties over privacygevoelige hier te maken met een groot pijnpunt van het informatie beschikken, wordt het risico op lekken of wetsvoorstel. Wellicht stelt de regering dat het ongeoorloofd gebruik groter. Dat lijkt me de antwoord op dit democratische dilemma gelegen is hoofdwet van de privacybescherming. Bij langere in schaalvergroting en het samenvoegen van bewaartermijnen van gevoelige informatie -- we gemeenten tot veel grotere eenheden. Dat zou een spreken over maar liefst vijftien jaar -- nemen de typisch voorbeeld zijn van het kind met het risico's eveneens evenredig toe. Bij jeugdzorg ligt badwater weggooien en dat zou een merkwaardige er een overmaat aan zeer gevoelige persoonlijke vorm van jeugdzorg impliceren. Het bepleiten van informatie opgetast die alle vormen van het opheffen van de menselijke maat bij de bescherming, en meer, verdient. Voorziet het bestuurlijke inrichting van ons land alleen om de wetsvoorstel daarin? In de memorie van antwoord feilen van een slecht wetsvoorstel te helpen van 10 januari 2014 is de regering vooral sussend: ondervangen, is niet het soort logica dat onze we zijn lekker bezig met de gemeenten en het komt fracties overtuigt. wel goed. Dat lijkt wat kort door de bocht omdat, Het tiende punt betreft mijn samenvatting en de regering ziet dat natuurlijk ook wel, de en de afronding van mijn eerste termijn. Het gemeenten -- en niet alleen zij -- opgezadeld wetsvoorstel is gebaseerd op een premisse van worden met een hele reeks van volstrekt nieuwe decentralisatie waar onze fracties in aanleg verantwoordelijkheden. Er gaan door allerlei sympathiek tegenover staan. Helaas is het voorstel betrokkenen in de jeugdhulpketen allerhande meer ingegeven door de bezuinigingsmanie van dossiers aangelegd worden die variëren van kabinet en "constructieve" gedogers dan door een medische tot financiële informatie. Wat ik niet in de bevlogen visie over wat men met onze samenleving stukken heb kunnen terugvinden, is in hoeverre voor heeft. Dat doet de vraag rijzen of we met een ouders of verzorgers van minderjarige kinderen gouden kans of met een gifpil te maken hebben. Uit inzage in de inhoud van al die dossiers krijgen en in mijn betoog moge duidelijk zijn dat onze fracties hoeverre ze bezwaar kunnen maken. Of is het een ertoe neigen om van een gifpil te spreken, die alle voorbeeld van: over u, maar vooral zonder u? mooie beloften uiteindelijk niet gaat waarmaken. In relatie tot wat er in de praktijk wel en De problemen die verbonden zijn met de beperkte niet kan, grossiert de memorie van antwoord in financiering, de veel te optimistische vaagheden. Soms zal iets wel kunnen, maar soms voorbereidingstijd, de aanzienlijke privacy-issues en toch ook weer niet. Kortom, de voorgestelde het democratisch tekort zijn dusdanig dat wij zeer wetgeving creëert een heel nieuw grijs gebied waar grote twijfels hebben over de goede afloop. geen enkele ervaring mee bestaat. In dat verband Constructief als altijd wachten wij de reactie van de is een privacy impact assessment per gemeente staatsecretarissen met belangstelling af. Dat ze met toch niet te veel gevraagd? De regering staat echter een erg goed verhaal moeten komen om onze niet te trappelen, waarschijnlijk vanwege de hoge fracties te overtuigen, moge duidelijk zijn. kosten. Kortom, onze fracties zijn er allemaal niet 31 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

*N Bij de voorbereiding van dit debat moest ik aldoor denken aan een groot bos dat geveld is door Mevrouw Scholten (D66): Voorzitter. Ik dank u een verschrikkelijke storm. Dode takken liggen op allereerst voor uw woorden over mevrouw Els de grond, hele bomen zijn ontworteld en het ziet er Borst. U zult niet vreemd opkijken als ik zeg dat het allemaal niet vrolijk uit. Het slechte nieuws is bericht over haar dood mijn fractie vreemd te natuurlijk dat er bij een storm ongelukken kunnen moede was. Ik kan mij voorstellen dat de gebeuren. Die moeten we voorkomen. Tijdens de staatssecretaris, die vroeger regelmatig met storm moet je niet onder vallende takken of mevrouw Borst gewerkt heeft, hier met heel andere omvallende bomen lopen, die takken en bomen gevoelens zit dan hij vanochtend of gisteravond had moet je ontwijken. Laten we dat in gedachten verwacht. Het werk gaat echter door. Ik ga houden. deelnemen aan dit debat. Het goede nieuws is dat een storm ook een Voorzitter. Er leven in Nederland circa 3,5 positieve kant heeft. Een storm ruimt op, een storm miljoen kinderen tussen 0 jaar en 18 jaar. Met circa is als een grote schoonmaak, het bos knapt er 85% gaat het goed, circa 10% heeft lichte enorm van op en nieuw opschot krijgt kansen op de problemen en zo'n 3% tot 5% heeft ernstige opengevallen plekken. problemen. Van deze laatste groep, die 3% tot 5%, Mijn bijdrage gaat over hoofdlijnen en ontving in 2009 circa 75% één zorgondersteuning; uitvoeringsvragen. Die laatste zijn min of meer circa 15% gebruikte een stabiele zorgcombinatie, gedetailleerd, maar stuk voor stuk van belang voor bijvoorbeeld jeugdzorg en speciaal onderwijs, en betrokkenen en voor mijn fractie. Met de brief van circa 10% gebruikte diverse zorgondersteuning met VWS van gisterenmiddag over de gezamenlijke veel wisselmomenten, zoekend naar zorg, waarbij plannen van VWS, de VNG en ZN voor de inkoop in geen of onvoldoende sprake was van effectiviteit. 2015 is misschien een aantal vragen beantwoord, Dit wetsvoorstel gaat dus over 3% tot 5% van de maar nog lang niet alle. Tegelijkertijd ontvingen we Nederlandse kinderen. Daarmee wil ik het aantal een brief met aandachtspunten van Jeugdzorg niet bagatelliseren; zeker niet. Nederland, GGZ Nederland en de Vereniging De discussie is fel gevoerd. Ouders, Orthopedagogische Behandelcentra. Ik zal ook deze kinderpsychiaters en psychologen maken zich grote in mijn bijdrage adresseren. zorgen over de continuïteit en blijvende kwaliteit Om met een hoofdlijn te beginnen: mijn van de jeugd-ggz. Zorgaanbieders maken zich druk fractie is niet tegen het idee dat de uitvoering van over hun bestaansrecht, de VNG wil het liefst jeugdhulp en de financiering bij de gemeenten opschieten en gemeenten bereiden zich voor in komt te liggen, dat daardoor de hulp dichter bij het regionale overlegstructuren. Van één rechtbank kind wordt georganiseerd, dat er met één regisseur mag de subsidierelatie niet worden opgezegd meer overzicht komt op het gezin, dat er met één zolang er nog geen duidelijkheid is, maar van een regisseur meer wordt ingezet op preventie en dat er andere rechtbank mag dit weer wel. De mailboxen meer wordt geacteerd vanuit de eigen van iedere woordvoerder zijn volgestroomd met mogelijkheden van het gezin. Voor dit laatste is al belangwekkende ideeën, zorgen en aansporingen voorlopig bewijs verkregen. Met nieuwe projecten om in dit debat de juiste lijn te volgen en last but vanaf 2013, ik doel op de vliegwielprojecten en de not least hebben de fracties in de schriftelijke projecten Signs & Safety door de Bureaus rondes tal van vragen gesteld aan de Jeugdzorg en de Landelijk Werkende Instellingen, staatssecretarissen. Hier past een woord van dank zijn mooie resultaten geboekt. Nederland is het aan de beide staatssecretarissen en hun land met de grootste aantallen ambtenaren. Een grote hoeveelheid werk is ondertoezichtstellingen en uithuisplaatsingen. Het verricht. Het is nu aan ons om het hoofd koel te aantal ondertoezichtstellingen laat gelukkig een houden en na dit debat de juiste beslissing te sterk dalende tendens zien. Dat is belangrijk. nemen. Investeringen nú leiden tot dalingen in de Dit wetsvoorstel gaat drie groepen aan: de toekomst. Graag horen we van de staatssecretaris jeugdige en zijn ouders, de zorgaanbieders, van V&J het exacte percentage van de dalingen waaronder de instellingen en organisaties die zich sinds de start van het project. met jeugdzorg bezighouden, en de gemeenten die Er leven bij mijn fractie wel zorgen. Zonder het stelsel gaan uitvoeren en betalen. Maar, en dat uitputtend te zijn, noem ik zorgen over de overgang kan niet genoeg benadrukt worden, het gaat in dit van de jeugd-ggz, de omslag en de bezuinigingen in debat in de eerste plaats om de jeugdige en zijn het veld, de omvang van de taken van het lokaal ouders. Jeugdzorg gaat om hen! bestuur, de democratische legitimatie en de vraag Ik roep daarom nog maar eens het Verdrag hoe wordt omgegaan met privacy. Als zevende voor de rechten van het kind (lVRK) in herinnering: spreker in dit debat vertel ik langzamerhand niets "De staten streven ernaar voor elk kind te voorzien nieuws meer. in de best mogelijke gezondheid en Mijn fractie heeft begrip voor de zorgen gezondheidsvoorzieningen. Het gaat daarbij niet over de beoogde overheveling van de jeugd-ggz. alleen om lichamelijke gezondheid maar ook om De gemeenten weten nog niet precies wat er op psychische hulp. De overheid zorgt ervoor dat geen hen afkomt. Er valt niet uit te sluiten dat er door enkel kind de toegang tot deze voorzieningen wordt verschillen in inkoop verschillen in zorgaanbod onthouden." Nederland heeft zich daaraan zullen ontstaan. De woonplaats van het kind is verbonden. bepalend, maar wat als het kind woont in een gemeente die de nodige en passende zorg niet 32 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. heeft ingekocht? En kan de gemeente de huisarts de afspraken die regionaal en landelijk worden vragen om via de wijkteams te werken? Ik heb hier gemaakt. Mijn fractie vindt het interessant te horen iets opgeschreven over de bevoegdheden van de of de staatssecretaris deze motie gaat uitvoeren? gemeenten. Toen ik het las, vond ik het te Het is doodzonde dat er niet met partijen aan tafel ingewikkeld om te vertellen. Ik doe het even in mijn is gezocht naar een goed werkend systeem, want eigen woorden. In de Jeugdwet staat in artikel 2.9 veranderingen in een systeem, en zeker een een verordeningsbevoegdheid voor de gemeente. omvangrijke stelselwijziging als deze, worden De gemeente kan bepalen wat de huisarts moet eerder geaccepteerd als er vertrouwen is. doen. In artikel 2.6 staat echter dat de huisarts Vertrouwen krijg je door ervaring op te doen. Heeft naar jeugdhulp kan verwijzen. De gemeente krijgt de staatssecretaris overwogen pilots te organiseren deze verordeningsbevoegdheid en kan de huisarts om deze overheveling te faciliteren? verplichten iets te doen. Nu zou ik als jurist zeggen dat die twee Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Ik probeer artikelen elkaar niet bijten, maar ik wil voor alle heel goed te luisteren. Mevrouw Scholten zegt dat zekerheid heel goed weten dat in die er naar aanleiding van de motie-Bergkamp een verordeningsbevoegdheid niet de bevoegdheden wetswijziging is gekomen die beoogt vorm te geven van de huisarts aan banden worden gelegd. In aan de samenwerking tussen zorgverzekeraars en abstracto zou het niet mogen uitmaken of deze gemeenten in het kader van de financiering van de zorg door de zorgverzekeraar of door de gemeente jeugd-ggz. Is het akkoord dat gisteren gesloten is wordt vergoed. Het gaat om de kwaliteit en de tussen de VNG en Zorgverzekeraars Nederland over continuïteit van deze zorg. Maar houden we die vast de financiering van de jeugd-ggz voldoende voor in het concrete geval van een knip tussen het mevrouw Scholten? Zij vraagt nu de somatische en het psychische deel en bij de knip staatssecretaris om een reactie, maar heeft zij dat tussen 18-min en 18-plus? 18-plus komt erbuiten in haar overwegingen betrokken? te staan. Wordt er voorzien in een overlap tussen deze Jeugdwet, de komende Wmo en de Wet Mevrouw Scholten (D66): Die brief -- daar kom ik langdurige zorg, zodat deze jeugdigen niet tussen nog op -- is een heel belangrijke aanwijzing dat er wal en schip vallen? Gaat de staatssecretaris wordt samengewerkt in de overheveling, in elk daarvoor een voorziening treffen in beide geval voor het jaar 2015. Die motie verandert de vervolgwetten? Die zorg is groot. Kan de wet overigens niet, want een motie is een motie. Ik staatssecretaris hier iets over toezeggen? Dat vindt wilde weten of de staatssecretaris die motie gaat mijn fractie belangrijk. uitvoeren. Een van de redenen om de jeugd-ggz over te hevelen, was het feit dat niet-westerse Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Dan is mijn migranten significant minder gebruikmaken van de vraag of de brief die gisteren is gekomen, over het jeugd-ggz dan autochtone gezinnen en gezinnen akkoord tussen de VNG en Zorgverzekeraars met laag opgeleide ouders en het uit de pan rijzen Nederland, voor u voldoende is. Of vindt u dat er van de kosten. Ik verwijs naar het rapport van het nog meer moet gebeuren? Sociaal en Cultureel Planbureau. Waarom is niet geprobeerd de toegankelijkheid van de jeugd-ggz Mevrouw Scholten (D66): Ik zou graag eerst het voor deze groepen te verbeteren? En als de jeugd- antwoord van de staatssecretaris op deze vraag ggz dan te duur en te weinig toegankelijk is, horen. Ik kom nu op wat er nog meer moet waarom is of wordt dan niet méér geïnvesteerd in gebeuren. de eerste lijn door de huisartsen meer in te Ik had het over pilots. In pilots kun je schakelen? Ik noem niet voor niets de huisartsen. samenwerking organiseren en kan worden Zij houden in het wetsvoorstel de mogelijkheid om gesproken over kennis en infrastructuur, zodat die naar de jeugd-ggz te verwijzen. Hun inzet leidt ook beter kunnen worden overgedragen. Voor het tot een laagdrempeliger bereikbaarheid en het verlies daarvan is de jeugd-ggz beducht. Waarom vroegtijdiger oppakken van lichtere vormen van zijn er in het verleden geen pilots georganiseerd? zorg tegen minder kosten. De huisartsen zijn deel Zou het op dit moment geen aanbeveling verdienen van de zorgverlening. Er lijkt niets tegen het om van die kans gebruik te maken, zodat wij in het versterken van hun rol te zijn. Ik verwijs naar een kader van de evaluatie van de Jeugdwet, mocht die artikel van zorgaanbieder Coen Dresen in de tot wet worden verheven, in 2017 van die kennis Volkskrant van vorige week. Kan deze gedachte gebruik kunnen maken? Ik doel dan op pilots met bijdragen om de jeugd-ggz een solidere landing te gemeenten, jeugdhulp, ggz, jeugd-ggz, laten krijgen? Daar zou ik de staatssecretaris graag zorgverzekeraars en cliëntenorganisaties om te over horen. kijken of het mogelijk is om brede samenwerking te Als extra borging is bij nota van wijziging organiseren. Ik ben heel benieuwd wat de ingevoerd dat gemeenten en zorgverzekeraars de staatssecretaris van die gedachte vindt. uitvoering van de Jeugdwet en de Mijn fractie was en is bezorgd over wat er Zorgverzekeringswet zo veel mogelijk op elkaar gebeurt als het niet lukt om afspraken te maken moeten afstemmen en afspraken moeten maken tussen zorgverzekeraars en gemeenten en de over de aansluiting en het delen van kennis en samenwerking hapert. Wie is dan de baas? Gaat de informatie. Dit ligt in lijn met de motie-Bergkamp staatssecretaris dan gebruikmaken van zijn die in de Tweede Kamer is aangenomen. Daarin aanwijzingsbevoegdheid in artikel 2.15? Met de staat dat de jeugd-ggz expliciet aandacht krijgt in brief van de staatssecretaris van gisteren is 33 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. duidelijk dat er overeenstemming is over de inkoop faciliteren, heeft de staatssecretaris voor het hele van de jeugd-ggz voor 2015, dat deze ingebed gaat jaar 2015 aan de Bureaus Jeugdzorg een worden in de 42 regio's en dat vooralsnog gekozen omzetgarantie beloofd van 80%. De landelijk is voor het dbc-bekostigingssysteem. Dit bevordert werkende instellingen hebben echter geen garantie vooralsnog de continuïteit en de kwaliteit, in elk gekregen. Deze moeten de zorg inkopen bij de geval voor 2015. Daarmee lijkt het gebruik van de Bureaus Jeugdzorg via een mandaatconstructie. aanwijzingsbevoegdheid overbodig. Mijn fractie Wat gebeurt er dan als in deze overgangsfase de juicht dat overigens toe, want een Bureaus Jeugdzorg die inkoop niet kunnen aanwijzingsbevoegdheid is een behoorlijk directieve faciliteren? Het gaat om JeugdzorgPlusactiviteiten maatregel. Het is prettig dat hierover ten minste waarvoor die landelijk werkende instellingen een voor het komende jaar duidelijkheid is verkregen. eigen verantwoordelijkheid hebben. Wat pleit tegen De koepelorganisaties zijn echter nog niet een gelijke en zelfstandige toekenning van tevreden. Zij willen een onafhankelijke commissie, omzetgaranties aan deze landelijk werkende naast de door mij voorgestelde pilots. De bedoeling instellingen? Kan de staatssecretaris dat toelichten is dat gemeenten en aanbieders een beroep kunnen en alsnog toezeggen? doen op die commissie als de continuïteit en Wij hebben ook zorgen over het keuzerecht. kwaliteit van de zorg aan kwetsbare jongeren niet Ouders moeten de zorginkopen van de gemeente zijn geborgd. Zij willen een commissie die hen volgen. Dat is vergelijkbaar met een naturapolis adviseert en die ook maatregelen kan treffen om onder de Zorgverzekeringwet. Toch zijn die continuïteit en kwaliteit te borgen. De instelling omstandigheden denkbaar waarin ouders hun eigen van een dergelijke commissie zou mijn fractie behandelaar willen kiezen, gelet op de specifieke toejuichen. Partijen hebben dan een vorm van jeugdhulp. In beginsel is dan geen pgb bemiddelingsinstantie en een vraagbaak. Kan de beschikbaar, maar in uitzonderingsgevallen toch staatssecretaris dit toezeggen? wel zegt de staatssecretaris in de nadere memorie Er leven grote zorgen en die zijn terecht. Er van antwoord. Kan de staatssecretaris op dit punt zijn zorgen van bijvoorbeeld ouders van autistische een voorbeeld geven, zodat gemeenten en ouders kinderen, die vrezen hun ingekochte zorg kwijt te weten waar zij aan toe zijn? raken omdat gemeenten bij grote aantallen hun Ik heb een korte vraag over de budget uitputten en daardoor wellicht quota gaan "grenskinderen": kinderen die in Duitsland of België hanteren. Er zijn zorgen van zorgaanbieders, die wonen en in Nederland op school zitten. De vrezen dat zij door mindere inkoop, door zorgplicht is gekoppeld aan de woonplaats. Ik zou bezuinigingen, door frictiekosten en door kunnen denken dat deze jeugdigen dan volledig vastgoedrisico's dezelfde kwaliteit van zorg of zelfs verstoken zijn van Nederlandse zorg. De de zorg in het algemeen niet meer kunnen bieden. staatssecretaris is daar in de nadere memorie van Deelt de staatssecretaris deze zorgen? Ook ik kom antwoord niet zo duidelijk over. Een ander punt dan op de uitspraak van de rechtbank Overijssel, betreft het geval van het met spoed inroepen van die wijst op de stelselverantwoordelijkheid van de jeugdzorg in het buitenland. Is dan ook het staatssecretaris en zegt dat de staatssecretaris voor woonplaatsbeginsel van toepassing? Volgens het die kosten verantwoordelijk is. Jeugdzorg arrest Müller-Fauré van het Hof van Justitie in Nederland rekende uit dat deze frictiekosten voor Luxemburg mag de zorgverzekeraar geen de gecertificeerde instellingen, zoals ik ze hindermacht opwerpen ten aanzien van de niet- gemakshalve maar even noem, op ongeveer 86 gecontracteerde zorg. Geldt dat ook voor de miljoen uitkomen en voor de andere zorgaanbieders gemeenten? Zijn deze vergoedingplichtig? Dat zou op 230 miljoen. Wij hebben het dus over ruim 300 immers betekenen dat het keuzerecht van de miljoen. ouders in het buitenland beter is geborgd dan in het Wij hebben ook zorgen over het binnenland. Ook daarop horen wij graag een woonplaatsbeginsel. De gemeente weigert de hulp reactie. als de jeugdige tijdelijk niet woont in de gemeente, Ik heb nog één juridische vraag. De maar door opname in een instelling elders verblijft. gemeenten zijn verplicht zorg te verlenen. De De vraag is dan welke gemeente verantwoordelijk zorgplicht van de gemeente is juridisch afdwingbaar is. De gemeenten moeten met elkaar overleggen, door de ouders. De vraag is hoe deze zorgplicht maar de zorg moet snel geleverd worden en overleg door de rechter zal worden getoetst. De memorie duurt lang. Ik doel op het voorbeeld waarin de van antwoord en nadere memorie van antwoord jeugdige met gescheiden ouders niet woont bij de geven daarvoor geen handvat. Kan de met gezag beklede ouder waar hij is ingeschreven, staatssecretaris deze handvatten aanreiken? maar bij de andere. Wat als een Ik heb nog een stuk over de rol van de ondertoezichtstelling wordt uitgesproken in de gemeente. Een niet onbelangrijke ervaringsregel is: verblijfplaats van de jeugdige? Welke gemeente wie betaalt, bepaalt. Die klopt ook hier. De betaalt die? Mijn fractie zou een overkoepelende gemeenten krijgen de verantwoordelijkheid voor de vangnetconstructie toejuichen waarin die financiële wijze waarop de voor ieder kind noodzakelijke zorg risico's worden gedeeld, met verrekening achteraf. wordt aangeboden en voor de financiering. Zij Kan dat apart, dus niet ontschot, worden krijgen dus cruciale rol. Ik weet dat een aantal gebudgetteerd? Ook daar horen wij graag een gemeenten snel aan de slag wil en zich gaat reactie op van de staatssecretaris. voorbereiden. Andere gemeenten wachten op de In deze overgangsfase speelt ook het punt gemeenteraadsverkiezingen en gaan daarna aan de van de omzetgaranties. Om de overgang te slag. Bovendien is het budget nog niet definitief 34 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. bepaald. Moeten we erop vertrouwen dat die hopelijk geruststellende reflectie van de gemeenten gaan meedeinen op de golven van de staatssecretaris. samenhang in de regionale Als laatste maak ik een punt over privacy. samenwerkingsverbanden op grond van de gisteren Het CBP waarschuwde in haar advies voor bereikte overeenstemming over de inkoop? Ik krijg onvermijdelijke risico's. Volgens het CBP is graag een hoopvolle toelichting van de onvoldoende aandacht gegeven aan de staatssecretaris. privacyaspecten van het wetvoorstel. In de Deze Jeugdwet behelst geen eenvoudige hoorzitting heeft de heer Thomesen van het CBP stelselwijziging. Bovendien komen de Wmo 2015 en deze waarschuwing nog eens -- en niet eens de Participatiewet eraan. Van gemeenten wordt ook dunnetjes -- overgedaan. Professor Wijers in die wetsvoorstellen veel gevraagd, met name waarschuwde ervoor dat met dit wetsvoorstel het omdat het financiële motief voor het Rijk een landelijk elektronisch kinddossier door de belangrijke rol speelt. Hier rijst de vraag welke achterdeur werd ingevoerd, een ontwikkeling die gevolgen er voor het middelenniveau van politiek gevoelig ligt en in 2008 na pogingen tot gemeenten zullen optreden als zij hun invoering daarvan is afgeketst. De staatssecretaris verantwoordelijkheid voor eenzelfde wimpelde ondanks indringende vraagstelling in de kwaliteitsniveau en eenzelfde voorzieningenpakket voorbereidende nota's de bezwaren over de gaten nemen. Zij kunnen zich dan gedwongen zien, extra in het privacysysteem af, stellende dat de gelden uit de algemene middelen te halen. overdracht van gegevens van de provincie naar De VNG-voorzitter zei dat de jeugd maar gemeenten via een privacy impact assessment naar het voetbalveld moet in plaats van de oftewel PIA wordt begeleid en is geborgd en dat psychiater, als dat niet lukt. Daar is uit sportief verdere privacyaspecten op gemeentelijk niveau oogpunt veel voor te zeggen, maar de uitspraak is dienen te worden geregeld. Ik ben wederom net als significant voor de problemen waarvoor de mevrouw Beuving onder de indruk van het gemeenten zich gesteld zien. Ook blijkt daaruit dat overzicht dat de staatssecretaris in de nadere er meer kennis nodig is. Op dit punt kan de vraag memorie van antwoord heeft gegeven. Dat geeft worden gesteld wat dit betekent voor de acceptatie een heel duidelijk beeld van waar hierin de van mogelijke juridische en maatschappelijke ingewikkeldheden schuilen. Gemeenteambtenaren ongelijkheid. Ik ben overigens blij dat mevrouw moeten met al deze ingewikkeldheden werken. Wij Beuving opmerkte dat het onvoldoende beschikbaar willen op dat niveau opnieuw een privacy impact hebben van middelen jeugdhulp nooit in de weg assessment. In de schriftelijke vragenronde heb ik mag staan. Zij was daarin heel stellig. Ik hoop dat daarnaar gevraagd en naar de toepassing van de de instelling Emmaüs zich als voorbeeld voor motie-Franken. Deze motie houdt in dat ieder anderen geen zorgen hoeft te maken. Als dat echt wetsvoorstel vergezeld moet gaan van een PIA, zo is, betekent dit dat de overheid of het Rijk als voorafgaand aan de indiening ervan. Dat is in dezen kader stellende stelselverantwoordelijke toch niet gebeurd. eigenlijk een vangnetconstructie moet maken of De VNG en gemeenten zijn doordrongen zich garant zou moeten stellen. Dat is een vergaand van de noodzaak om de gegevensuitwisseling maar belangrijk idee. adequaat vorm te geven, zegt de staatssecretaris Dan de bestuurlijke inrichting of de op een vraag van de SP. De staatssecretaris zal de democratische legitimatie, zoals dat heet. De voor VNG ook uitdrukkelijk oproepen om een PIA te laten de noodzakelijke bestuurskracht noodzakelijke uitvoeren, zegt de staatssecretaris op een vraag opschaling vindt niet plaats binnen de bestuurlijke van mij. Dat is mooi, maar het risico dat de privacy hoofdstructuur met een rechtstreekse in alle ruim 400 gemeenten niet op eenvormige controlestructuur vanuit democratisch wijze wordt aangepakt, blijft ondanks alle goede gelegitimeerde gemeenteraden. Zoals zo vaak, is bedoelingen bestaan. Deze materie is te gevoelig weer de vluchtafslag genomen naar de bovenlokale om aan elke gemeente afzonderlijk over te laten. samenwerkingsfiguur. Raadsleden krijgen daardoor Mijn fractie bepleit alsnog dat de staatssecretaris weinig grip op hun kader stellende en controlerende van V en J de gemeenten strakke aanwijzingen rol. Ook de Algemene Rekenkamer heeft geeft hoe daarmee om te gaan. gewaarschuwd dat de lokale rekenkamers hun Voor zover bekend, is er evenmin een controletaak niet kunnen waarmaken. Moet daarom bewaartermijn van gegevens vastgelegd. De niet voor de noodzakelijke slagvaardigheid van staatssecretaris en niet de VNG dient daarop de beleid worden gevreesd? De jeugdzorg gaat van regie te voeren. Wij willen dat de staatsecretaris een volledige provinciale democratie naar meer daarover een strakke beleidslijn afgeeft of nog functionele regionale hulpstructuren met een sterke steeds een PIA laat uitvoeren. mate van wethoudersbestuur. Wie is straks Er staan vele belangen op het spel. We daadwerkelijk, dus niet alleen formeel, hebben veel vragen gesteld. We zijn daarom aanspreekbaar als er zaken misgaan en door wie? bijzonder geïnteresseerd in de reactie van beide Wat blijft er over aan invloed en medezeggenschap staatssecretarissen. van belanghebbenden? Wat zijn de gevolgen voor het vertrouwen van burgers in het lokaal bestuur? Mevrouw Frijters-Klijnen (PVV): Ik kom terug op Dit alles is ook in de schriftelijke vragenronde aan de pilots oftewel proefprojecten die mevrouw de orde geweest, maar de antwoorden van de Scholten noemde. In de memorie van antwoord van staatssecretaris hebben ons nog niet gerustgesteld. 10 januari jl. staat daarop een antwoord. Ik citeer: Ik krijg daarom graag nog eens een uitvoerige en "Veranderingen in de bestuurlijke en financiële 35 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. verantwoordelijkheid voor het jeugdstelsel kunnen voor de inzet van velen die een bijdrage geleverd niet eerst via pilots worden uitgeprobeerd; hebben aan de uitvoerige schriftelijke behandeling daartegen verzet zich het karakter van de huidige binnen de krappe tijdspanne die we ons hadden wetgeving (Wet op de jeugdzorg, Zvw, Algemene opgelegd. wet bijzondere ziektekosten)". En: "Het is niet Het voorliggende wetsvoorstel heeft tot doel mogelijk om een deel van de bevolking uit te om binnen het totale jeugdstelsel op een efficiënte sluiten van een wettelijke aanspraak of de plicht tot en effectieve manier aan de slag te gaan met de premiebetaling, opdat in een pilot kan worden gepaste zorgen voor de jeugd, daarbij het totale nagegaan wat de effecten van een ander stelsel stelsel te vereenvoudigen en een stevige zijn". Dat heeft de staatssecretaris zelf geschreven. kostenbesparing te realiseren. Is dat wenselijk of Wat vindt u van dat antwoord? nodig? Tweemaal "ja" en wel hartgrondig en met overtuiging voor de leden van mijn fractie. De Mevrouw Scholten (D66): U hebt meer tekortkomingen van het huidige stelsel zijn bij de dossierkennis dan ik, want die brief is mij ontgaan. evaluatie van de Wet op de Jeugdzorg en door het onderzoek van de parlementaire werkgroep Mevrouw Frijters-Klijnen (PVV): Het staat in de Toekomstverkenning Jeugdzorg nadrukkelijk in memorie van antwoord. beeld gebracht. Kijken we naar cijfermateriaal dan zien we dat de provinciale jeugdzorg de laatste tien Mevrouw Scholten (D66): U zegt "brief". jaar met gemiddeld 8% per jaar is gestegen, de jeugd-ggz met 13% en de jeugd-lvg met 28%. Mevrouw Frijters-Klijnen (PVV): Nee, in de 325.000 kinderen in ons land hebben te maken met memorie van antwoord staat het antwoord op uw enige vorm van jeugdzorg en extra zorgwekkend is vraag. Ik weet niet meer van welke partij die vraag dat meer dan 50.000 kinderen niet thuis wonen, afkomstig was, maar het antwoord is een antwoord maar verblijven in pleeggezinnen, instellingen of op uw vraag. opvang. Kortom, verantwoordelijkheden neerleggen Mevrouw Scholten (D66): Mijn vraag is of de bij gemeenten, dichter bij de burger en die burger staatssecretaris alsnog een privacy impact helpen vanuit zijn capaciteiten, zijn bekwaamheden assessment uitvoert. en de verantwoordelijkheden die hij kan dragen, is de winst van deze wet. Gemeenten kunnen waar Mevrouw Frijters-Klijnen (PVV): Nee, sorry, ik het jeugdhulp betreft een regierol gaan vervullen heb het over de pilots, de proefprojecten, waarover en met het beoogde maatwerk zal er een u het eerder had. nadrukkelijke verbetering optreden. Meer aandacht voor preventief optreden en begeleiding en het Mevrouw Scholten (D66): Mijn idee is dat er in het sterker steunen van ambulante jeugdzorg in plaats komende jaar een pilot wordt uitgevoerd van het te vanzelfsprekend inschakelen van de aangaande de samenwerking tussen alle complexere hulp, kunnen overbehandeling belanghebbenden om na te gaan hoe daarmee in de voorkomen en kosten reduceren. Die evaluatie kan worden omgegaan. Daarin kan de overbehandeling, dat te vroeg, te snel behandelen privacy worden meegenomen. Ik vind dat een in de tweede of derde lijn heeft ook als nadeel dat mooie gedachte. de drempel te hoog is voor jongeren, die eigenlijk gebaat zijn bij preventieve begeleiding. Te vaak *N zien we dat gebrekkig behandelen leidt tot afkeer, tot niet behandelen. Daarmee wordt aan jongeren De heer Beckers (VVD): Mevrouw de voorzitter. belangrijke ondersteuning onthouden, hetgeen Wij behandelen vandaag twee wetsvoorstellen. weer kan leiden tot verdwalen in het criminele Naast de Jeugdwet spreken wij ook over het circuit. wetsvoorstel tot wijziging van de huidige Wet op de Er zijn echter meer zorgen over dit Jeugdzorg in verband met de verplichting tot het onderwerp en dan bedoel ik met name de manier gebruik van het burgerservicenummer in de waarop over dit onderwerp en het voorliggend jeugdzorg. Wat mijn fractie betreft, is de wetsvoorstel gecommuniceerd wordt. Regelmatig schriftelijke behandeling afdoende geweest en kwamen berichten in de publiciteit waarin de kunnen wij instemmen met het wetsvoorstel 33674. nuancering ontbrak. Soms gebeurde dat uit Laten we de aandacht richten op de onwetendheid, en soms vanwege onzorgvuldigheid Jeugdwet. Verleden jaar februari gaven de bij feitenweergave of verslaglegging. bewindslieden van VWS aan welke maatregelen zij Zo las ik meerdere malen dat in deze kabinetsperiode willen nemen en legden die gemeenteambtenaren straks gaan bepalen of een visie neer in de gezamenlijke agenda met de titel kind wel of geen psychiatrische hulp nodig heeft en Van systemen naar mensen. Voor de dat bij die beoordeling beoogde kostenreductie volksgezondheid een treffende titel, waar menigeen en/of de financiële positie van de gemeente met instemming en vol verwachting naar geluisterd bepalend zouden zijn, waardoor zorg zelfs heeft; een omslag van het denken in systemen naar onthouden zou worden. Jammer, of is het ernstig, het denken vanuit de mens. Vanuit deze hoofdlijn dat op deze manier veel onrust onder ouders, van beleid kijkt de fractie van de VVD naar de instellingen en professionals georganiseerd wordt. Jeugdwet zoals we die vandaag bespreken. Dan Zeker, de jeugd-ggz gaat met dit wetsvoorstel uit past vooraf een woord van dank aan de regering de basisverzekering en komt onder 36 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. verantwoordelijkheid van gemeenten terecht. Met iets kritischer bejegenen; dat zal het debat die overheveling vindt ontschotting plaats, worden misschien verder helpen. minder procedures om te indiceren gehanteerd, ontstaan er minder wachtlijsten en wordt de De heer Beckers (VVD): Ik proef bij de heer volgordelijkheid in behandeling logischer. Ganzevoort de vooronderstelling dat er wachtlijsten zouden zijn. Wachtlijsten komen natuurlijk geregeld Mevrouw Slagter-Roukema (SP): U zegt dat voor, maar om er dan meteen de dramatiek aan te ontschotting plaatsvindt. Maar er ontstaan toch heel verbinden dat dit ertoe leidt tot een 17-jarige moet duidelijk nieuwe schotten, iets waarop vandaag al wachten, omdat hij nog niet terecht kan bij de 18- meerdere malen is gewezen. Hoe waardeert u dat? plussers en dus bij de 18-minners op een wachtlijst komt te staan, gaat me te ver. Ik ga ervan uit dat De heer Beckers (VVD): Die nieuwe schotjes zien wij in dit stelsel überhaupt zo weinig mogelijk wij ook. Wij denken dat je de schotten die ontstaan wachtlijsten zullen hebben, zo ja, dat we ze beter en zorgvuldiger kunt managen dan de adequaat aanpakken en dat gemeenten zorgen voor veelheid aan schotten die op dit moment bestaat. contracten. Ik kom daar nog op. Misschien wordt u Met name waar het gaat om het schot tussen 18- dan bediend, en anders zie ik u weer. min en 18-plus, denk ik dat betrokkenen als zij de leeftijd van 18 jaar bereiken -- dat zie je al enkele De heer Ganzevoort (GroenLinks): Ongetwijfeld. jaren van tevoren aankomen -- contact zoeken met Het woord "dramatiek" gaat niet over mijn de behandelaar die de behandeling vanaf het 18e woorden, maar over de concrete situatie van het jaar gaat voortzetten. Daarbij kan de financiering gezin dat met de 17-jarige te maken had in de worden overgenomen. Dat lijkt me toch huidige situatie. Als de heer Beckers van mening is vanzelfsprekend. dat in de nieuwe situatie dit soort zaken niet meer voorkomt, en er geen wachtlijsten zullen zijn, ben Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Als ik kijk naar ik buitengewoon benieuwd naar zijn visie op de de afspraken tussen ZN en VNG, zie ik dat het gaat financiering, de budgetgrens en de bezuiniging. Ik om 40 uur begeleiding, en zie ik helemaal niets zal luisteren naar zijn betoog. over deze overgang. Ik ben minder optimistisch dan u dat dat makkelijk te managen zou zijn. "Schotjes" De heer Beckers (VVD): Ik kom zo dadelijk over vind ik wel heel erg eufemistisch uitgedrukt. de zorgplicht van de gemeente te spreken. Ik heb er het volle vertrouwen in dat de gemeenten hun De heer Beckers (VVD): Ik ben een optimistisch verantwoordelijkheden kennen. Ik weet niet of u de mens, dus ik geloof daarin. Ik geloof in de kracht afgelopen maanden contact hebt gehad met van de initiatieven van mensen, ik geloof erin dat gemeenten. Ik heb veelvuldig contact gehad met ze de problemen staande dit proces oplossen. allerlei gemeenten. Ze staan te popelen om te beginnen en er zit zo veel kracht bij de gemeenten De heer Ganzevoort (GroenLinks): We kennen u en zo veel wil om dit traject goed uit te voeren, dat inderdaad als een blijmoedig en optimistisch mens, we daar dik content en vol verwachting naar mogen in ieder geval in hoe u zich voordoet. Dat is altijd kijken. mooi. Maar we zitten hier toch ook om te kijken Het wetsvoorstel gaat uit van een aantal waar het fout zou kunnen gaan, en hoe we dat veelbelovende zaken, waarmee nog niet gezegd is kunnen voorkomen. Dan is het nadenken over dat we het voorstel als zoete koek tot ons nemen. schotten wel degelijk van groot belang. Waar zien Daarvoor is het onderwerp te serieus en de we nieuwe schotten ontstaan en hoe zal dat problematiek te groot. Het spreekt de leden van de verlopen? U noemt het voorbeeld van de 18-jarige VVD-fractie zeer aan dat de verantwoordelijkheid die al in behandeling is. Daar kan de behandelaar voor het opgroeien en de zorgen bij het opvoeden uiteraard tijdig op ingrijpen. Maar er is ook een in eerste instantie bij de ouders worden gelegd. Zij andere ervaring -- ik heb dat van dichtbij krijgen daartoe de kansen, kunnen hun meegemaakt -- namelijk dat een kind van 17 hulp bekwaamheden aantonen en benutten. Als ouders nodig heeft, op een wachtlijst terechtkomt, waarna daartoe minder vaardig zijn, weten zij zich gezegd wordt: voordat dat kind aan de beurt is, is verzekerd van steun door de overheid. Door in het het misschien al 18 jaar, dus daar beginnen we wetsvoorstel uit te gaan van de eigen kracht van maar niet aan. Dan ga je naar de volwassenen-ggz jongeren en hun ouders, door problemen minder toe, waar wordt gezegd: het kind is nog geen 18 snel te medicaliseren, door meer te sturen op jaar, dus we kunnen het nog niet inschrijven. Ofte maatwerk bij hulp en zorg en door als vertrekpunt wel: dat schot tussen 18-min en 18-plus is preventie en ondersteuning op te nemen, is het misschien toch iets ingewikkelder dan u hier doet logisch dat gemeenten grote verantwoordelijkheden voorkomen. Een ander voorbeeld: er zijn gezinnen krijgen voor het jeugdstelsel. waarin de ouders gebruikmaken van de Gemeenten functioneren dichter bij de volwassenen-ggz en de kinderen van de jeugd-ggz. burger, begrijpen de burger in zijn lokale Ook daar krijg je een nieuwe situatie, waarin een omstandigheden beter en hebben hun ogen en oren geïntegreerde behandeling en begeleiding dichter bij de burger. De maatschappelijke antenne problematischer wordt dan wanneer dat onder is intensiever gericht op het individu, terwijl de hetzelfde regime valt. Misschien wilt u uw bewoner zich ook liever beweegt in een kleinschalig optimistisch pet even afzetten, en het wensdenken traject met oog voor detail en persoonlijke omstandigheden, dan in grootschalige trajecten, 37 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. waarin het veel moeilijker is om af te wijken van op basis van deze wet worden opgeslagen, optimaal algemene regels die voor iedereen gelden. In zo'n te beveiligen. Het verdient de voorkeur dat bij deze kleinschalige omgeving, waarin naast het gezin ook beveiliging een algemeen en uniform normenkader familie, buurt en school een rol spelen, kunnen voor informatiebescherming en informatieveiligheid opgroeien en opvoeden weer een sociale inbedding gehanteerd wordt. Vervolgens zullen gemeenten krijgen. verplicht gesteld moeten worden om een Het wetsvoorstel biedt veel kansen aan informatieveiligheidsbeleid vast te stellen en over gemeenten om een einde te maken aan de doeltreffendheid van de uitvoering ervan versnippering en verkokering in de jeugdzorg. De regelmatig, en met betrekking tot deze wet de adviezen en aanbevelingen van de parlementaire eerstkomende vijf jaar jaarlijks, te rapporteren. Dit werkgroep Toekomstverkenning Jeugdzorg uit 2010 moet niet alleen in de planning- en controlcyclus, zijn nadrukkelijk terug te vinden in deze wet. maar in een aparte rapportage aan de Daarmee is er maatschappelijk draagvlak voor de gemeenteraad. Daarin zal uitvoerig opgenomen wet, maar er zijn ook nog wel wat vragen, die in de moeten worden hoe de gemeente en de gedegen schriftelijke behandeling niet uitvoerig opdrachtnemers zijn omgegaan met de beschermde genoeg behandeld zijn. gegevens, waar de problemen ontstaan bij Ten aanzien van de toegangstaak en de verstrekking en verwerking van de gegevens en daaraan verbonden privacyaspecten hebben de hoe een en ander is op te lossen binnen de kaders leden van mijn fractie nadrukkelijk gevraagd om van de diverse wetten. Deze rapportage dient een overzichtelijk per taakveld aan te geven door wie zodanige transparantie te hebben dat ze voor en aan wie, alsmede met welk doel en met burgers en organisaties begrijpelijk is. De leden van vermelding van de wettelijke grondslag, gegevens de VVD-fractie vernemen graag op welke wijze de verstrekt en zo nodig verwerkt kunnen worden. Dat regering hieraan gevolg zal geven. overzicht is in de nadere memorie van antwoord In de nadere memorie van antwoord heeft ontvangen, waarvoor onze dank. Wij denken dat dit de staatssecretaris aangegeven dat hij in overleg overzicht een nadere uitwerking behoeft en dat het zou gaan met de VNG om op gemeentelijk niveau vervolgens voor velen die, beroepsmatig of als een of meerdere PIA's te organiseren. Wij cliënt, met deze wet te maken krijgen, van nut kan vernemen graag of dat overleg reeds heeft zijn. Het overzicht is goed leesbaar en toepasbaar, plaatsgevonden, wat de uitkomst ervan is en maar verdient een vertaalslag naar de praktijk. Hoe wanneer de gemeentelijke PIA's gaan plaatsvinden. wordt de praktijk "empowered" om dit overzicht toe Wat ons betreft hoeven deze niet per gemeente te passen, bijvoorbeeld door opleiding? Vindt er een uitgevoerd te worden, maar zouden ook per vertaalslag plaats zodat betrokkenen, zoals ouders, systematiek die door de gemeente gehanteerd jeugdigen, hulpverleners en medewerkers, op een wordt, kunnen plaatsvinden. In dat geval hoeven toegankelijke wijze daarvan kennis kunnen nemen? we alleen de systematieken te toetsen. Hoe worden gemeenten ondersteund bij het In de schriftelijke behandeling hebben we ontwikkelen van privacybeleid, alsmede bij de ook de wenselijkheid aan de orde gesteld dat toepassing ervan? gemeenten en huisartsen met elkaar in gesprek In het toeleidingsoverzicht wordt gaan om het verwijsgedrag van huisartsen te aangegeven dat jeugdhulpverleners gegevens uit bespreken. Huisartsen zouden een gesprek hierover het betrokken dossier op grond van artikel 7.3.11 kunnen ontlopen door een beroep te doen op hun van de Jeugdwet en artikel 7.457 van het Burgerlijk beroepsgeheim. Welke middelen ziet de regering Wetboek niet verstrekt mogen worden aan anderen, voor gemeenten om de huisartsen voor dergelijke behoudens als de patiënt daarvoor toestemming gesprekken aan tafel te krijgen? heeft gegeven. Daarbij wordt een uitzondering Eveneens is de positie van de gemaakt voor onder andere vervangers van de vertrouwensarts in het AMHK aan de orde geweest. hulpverleners. De hulpverleners zijn met betrekking Wij gaven aan dat we de omschrijving over tot de geheimhouding gebonden aan de BIG- deskundigheid en beschikbaarheid van een voorschriften of zij vallen onder de ambtelijke vertrouwensarts erg vrijblijvend vinden en dat onze geheimhoudingsplicht. De leden van de VVD-fractie voorkeur uitgaat naar aanwezigheid van de arts in vragen zich af welke wettelijke regelingen omtrent het AMHK, in plaats van beschikbaarheid na een de geheimhoudingsplicht van toepassing zijn op de eventuele oproep. Als we de drempel bij meldingen bedoelde vervangers, als die van buiten de van verschijnselen van kindermishandeling zo laag ambtelijke organisatie afkomstig zijn. mogelijk willen maken, is eenvoudig en direct Een ander onderwerp in het hoofdstuk van contact van arts tot arts zeer gewenst. Slechts op de persoonsgegevens betreft de aard van de afroep beschikbaar zijn van een vertrouwensarts gegevens en de opslag ervan in bestanden en voor beoordeling en advies over precaire systemen. Artikel 13 van de Wet bescherming onderwerpen stimuleert het zo nadrukkelijk persoonsgegevens geeft aan dat er passende gewenste meldgedrag niet. De leden van mijn technische en organisatorische maatregelen fractie zouden dan ook graag zien dat binnen het genomen moeten worden ter beveiliging van AMHK steeds een vertrouwensarts voor beoordeling persoonsgegevens tegen verlies en onrechtmatige en advies aanwezig is, of zonder drempel verwerking. De leden van mijn fractie vinden het beschikbaar is. Ook hierover vernemen we graag de van groot belang dat gemeenten en zorginstellingen mening van de regering. maatregelen nemen om bestanden waarin gezondheidsgegevens en andere persoonsgegevens 38 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Hoeveel AMHK's kwalificaties aan deze professionals gesteld denkt de afgevaardigde dat er zullen ontstaan? Op worden? Gemeenten kunnen een verwijzing door de dit moment zijn de meldpunten per provincie huisarts naar welke vorm van jeugdhulp dan ook georganiseerd. Ik denk dat er tien of twaalf zijn. niet veranderen of tegenhouden. Na verwijzing zal Hoeveel denkt de afgevaardigde dat er komen? de invulling van de voorziening geschieden door de hulpverlener, de psychiater of de maatschappelijk De heer Beckers (VVD): Ik zie geen noodzaak dat werker indien van toepassing. Daarmee is de het er veel meer zouden moeten zijn. kwaliteit van de zorgverlening geborgd. Blijft wel de vraag of de toegeleiding sneller kan verlopen Mevrouw Slagter-Roukema (SP): De heer Beckers wanneer de ggz-instellingen in wijkteams denkt niet dat gemeenten zelf AMHK's gaan vertegenwoordigd zouden zijn. Ook hierover graag organiseren, maar dat de situatie blijft zoals ze is? de mening van de staatssecretaris. Misschien in antwoord op de vraag van de De heer Beckers (VVD): Ik denk dat we heer Van Ganzevoort zeg ik het volgende. Als de gemeenten kunnen vinden waar, als er een AMHK wijkteams goed gaan functioneren, wordt de kans zou zijn, nauwelijks gebruik zou worden gemaakt op wachtlijsten beperkt. Als de staatssecretaris het van de deskundigheid en kwalificaties ervan. Ik ga met de gedachten over de toeleiding eens is en de er niet van uit dat elke gemeente dat heeft, maar geschetste gang van zaken kan bevestigen, is de dat daarover in regionaal verband afspraken conclusie dan correct dat gemeenten in het worden gemaakt. toegeleiden naar zorg niet in eerste instantie Dit wetsvoorstel hanteert het begrip gedreven moeten worden vanuit financiële "woonplaatsbeginsel" om nader te duiden welke motieven, maar dat de kwaliteit van de toewijzing gemeente verantwoordelijk en kostendrager is. De en van de invulling van de voorziening leden van mijn fractie zijn van mening dat dit vooropstaan? De financiële effecten worden behaald begrip bij toepassing voor expats wier kinderen in door effectieve en afgewogen toeleiding, minder Nederland verblijven, en voor zwervende of medicaliseren, geen overbehandeling en snellere rondtrekkende gezinnen, nadere uitleg behoeft. hulpverlening door de juiste instantie. Ook hierop Ook doet zich de situatie voor dat kinderen niet graag de reactie van de staatssecretaris. wonen bij degene die het ouderlijk gezag uitoefent, of dat vader en moeder die het ouderlijk gezag wel Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Wederom een hebben niet bij elkaar wonen. Ten slotte leidt het vraag ter verheldering. De heer Beckers heeft het woonplaatsbeginsel er ook toe dat voor gemeenten over overbehandeling. Ik denk niet dat hij binnen wier grenzen specialistische zorginstellingen onderbehandeling met opzet niet noemt. gevestigd zijn, concentratie aan kosten ontstaat wanneer jongeren worden opgenomen in die De heer Beckers (VVD): Ik ga niet van specialistische zorginstellingen en vervolgens onderbehandeling uit. Ik sprak over worden ingeschreven in de desbetreffende overbehandeling. In het verleden had gemeente. De leden van de VVD fractie zien de overbehandeling plaats, maar het duurde heel lang toepassing van het beginsel in deze situaties graag voordat jongeren die andere hulp nodig hadden, nader uitgelegd. voor die andere hulp in aanmerking kwamen, c.q. Ik kom nu toe aan een onderwerp dat niet het duurde lang voordat ze feitelijk werden behoort tot het eenvoudigste onderdeel van deze behandeld. wet, en dat de voorbije weken veel aandacht gekregen heeft maar ook veel stof heeft doen Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Dat is opwaaien. De decentralisatie van de jeugd-ggz naar interessant. Ik zou dit juist een geval van gemeenten is inmiddels omgeven met heel veel onderbehandeling noemen, omdat emoties. Zoals ik hiervoor al betoogde, heeft de onderbehandeling betekent dat je niet de juiste hardnekkig onjuiste beeldvorming dat vorm van behandeling krijgt. gemeenteambtenaren op de stoel gaan zitten van de medicus of behandelaar geleid tot verwarring en De heer Beckers (VVD): Als dat het begrip is, ben onrust. Om die negatieve gevoelens weg te nemen, ik het met mevrouw Slagter eens. zouden wij van de staatssecretarissen nog eens de bevestiging willen horen dat de zorgverlening in het De heer Kuiper (ChristenUnie): De heer Beckers nieuwe stelsel in handen blijft van professionele stelt dat de kwaliteit van de zorg is geborgd. behandelaars en hulpverleners. Waarom zou dan de gehele jeugd-ggz naar de Uit eerdere antwoorden van de regering is gemeente moeten worden overgeheveld? Zou te concluderen dat de toeleiding van jongeren naar datgene wat hij nu als doelen formuleert ook niet onder andere de jeugd-ggz en de tweede of derde bereikt kunnen worden in het kader van alles wat in lijn geschieden zal door deskundige professionals de eerste lijn hoort te zitten, als dat onderscheiden en dat tevens de doorverwijzing door een huisarts, blijft van de aansturing vanuit de gemeente? Het medisch specialist en of jeugdarts naar alle vormen zijn de professionals zelf namelijk die de toegang van jeugdhulp geborgd is. Daarbij kan onderscheid goed bewaken. Daar heeft de heer Beckers alle gemaakt worden tussen toeleiding naar de lichte vertrouwen in. Het is goed dat hij dat zegt, maar vorm van zorg of de zwaardere. Kan de waarom is de overheveling van de jeugd-ggz naar staatssecretaris nog eens aangeven wat het begrip gemeenten dan nodig? Ik vraag dat omdat dit nogal "professional" in deze varianten inhoudt en welke een operatie is. Deze grijpt in in het stelsel van 39 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. gezondheidszorg, maar ik hoor de heer Beckers Vanwege het financieringsstelsel waarbij daar eigenlijk niet over. wordt overgestapt van bevoorschotting naar prestatiebekostiging kunnen instellingen en De heer Beckers (VVD): Ik zou daar nog op zorgaanbieders, zeker in de transformatiejaren, in komen, maar ik ga er nu op in. Mijn fractie heeft liquiditeitsproblemen komen, zonder dat zij zich heel lang bij dit onderwerp stilgestaan. Mevrouw voldoende hebben kunnen manifesteren op zowel Beuving heeft het rapport ook al genoemd, maar vakinhoudelijk als financieel gebied. Leningen bij voor mij is het rapport-Van Gastel doorslaggevend banken zijn dan niet of tegen ongunstige geweest. We hebben de parlementaire omstandigheden aan te gaan. Uiteraard is het adviescommissie gehad. In dat kader kwam het mogelijk om dit vraagstuk tussen gemeenten en onderscheid op tussen de jeugdhulpverlening en de instellingen te bespreken, maar daarmee is nog totale jeugdhulp, exclusief de jeugd-ggz. Dat leidde geen oplossing geboden. Veel instellingen zullen tot het voorstel van oud-minister Rouvoet. Kijk je immers te maken krijgen met meerdere naar de vervolgopdracht aan de commissie-Van gemeenten. Voorts zullen tussen instellingen fusies Gastel en de argumentatie in dat rapport om toch plaatsvinden. Dit zijn omstandigheden die veel tijd te kiezen voor het huidige stelsel, dan komt het kosten. Welke mogelijkheden ziet de erop neer dat men stelt dat de andere variant veel staatssecretaris om deze problematiek in de negatieve elementen heeft, onder andere transformatieperiode op te lossen? verwarring en onduidelijkheid over wie de Een vraagstuk over inzicht in de financiering toegeleiding doet. Voor mij was ook belangrijk dat doet zich ook voor bij de bovenregionale in dat rapport werd aangetoond dat de gemeente instellingen waarin de zeer moeilijk opvoedbare geen financieel belang meer heeft bij behandeling jongeren zijn opgenomen, begeleid worden en binnen de jeugd-ggz. Dat zou kunnen inhouden dat geschoold worden. Deze instellingen hebben met de je, om al te hoge kosten te ontwijken, de moeilijke gemeenten en/of de samenwerkingsverbanden nog gevallen van kinderen die in de jeugd-ggz zouden geen contracten afgesloten. Daarmee bestaat het moeten worden behandeld en die vallen onder de risico dat in deze instellingen plaatsen voor deze systematiek van de zorgverzekeraar, gemakkelijk jongeren gaan vervallen en de aanwezige zou kunnen doorschuiven. Je bouwt in het systeem specialistische expertise en kennis verloren gaan. Is dat Van Gastel beschrijft in dat de financiële prikkel de staatssecretaris bereid te bewerkstelligen dat, niet werkt. Dat is voor mij een heel belangrijke juist nu gemeenten de 95%-toezegging hebben factor geweest. gekregen, deze instellingen binnen enkele weken het vereiste inzicht verkrijgen en is hij bereid zo De heer Kuiper (ChristenUnie): Nu doet de heer nodig aan gemeenten een aanwijzing te geven? Beckers een beroep op die financiële prikkel, terwijl Een volgend important vraagstuk waarbij hij zojuist zei dat de professionals het moeten we nog willen stilstaan, betreft de positie van de doen. Dat ben ik met hem eens. Het gaat om de cliënt. Is onder de werking van deze wet diens wijze van diagnosticeren en doorverwijzen. Als wij positie voldoende stevig? Vergelijken we de huidige inzetten op een versterking van de eerste lijn -- wet met het voorstel, dan zien we enkele daar gaat dit debat over -- als daar heel veel wordt nadrukkelijke verschillen die onze aandacht vragen. afgevangen, als daar wordt gezien waar iets moet Zo heeft de cliënt in het nieuwe stelsel geen recht plaatsvinden -- hebben wij de stelselherziening van op zorg, maar heeft de gemeente een zorgplicht. de ggz toch helemaal niet nodig om die doelen toch Dat kan in de praktijk dicht bij elkaar komen, maar te bereiken? dan vereist dat extra zorgvuldigheid en ruimhartigheid van alle betrokkenen bij de De heer Beckers (VVD): Ik zei zojuist dat de toeleiding naar zorg, alsook bij het te contracteren toegeleiding vanuit de eerste lijn naar de zorgaanbod. specialistische vormen van hulp in dat stelsel De cliënt heeft onder de naadloos kan verlopen. Daar heb je geen breuken Zorgverzekeringswet vrije artsenkeuze, vrije in, maar in een ander stelsel wel. Als deze pakketkeuze en vrijheid in de keuze van de functionarissen, deskundigen, professionals die zich zorgverzekeraar, zeker in de basiszorg. Onder het gaan bezighouden met de toeleiding en de stelsel van de Jeugdwet bestaat deze vrijheid in toegeleiding, hun werk goed kunnen doen, is formele zin niet. Cliënten zijn afhankelijk van het sprake van een naadloze overgang van het ene inkooppakket van gemeenten en dat kan per naar het andere niveau waar dat nodig is. gemeente verschillend zijn, zeker op het kwetsbare terrein van de ggz. Er is dan geen vrije keuze De heer Kuiper (ChristenUnie): Die is er nu toch omtrent de omvang van het zorgpakket dat de ook? Wat is het verschil dan? gemeente heeft gecontracteerd. Daarbinnen is er geen vrije artsenkeuze en geen mogelijkheid tot het De heer Beckers (VVD): In de huidige praktijk is wisselen van zorgaanbieder. Eveneens is de weg het in ieder geval zodanig geknipt en gescheiden van een second opinion moeilijk. Echter, als dat dat andere instellingen en beroepen de begeleiding pakket voldoende variabel is, voldoende doen. alternatieven kent en eveneens de vereiste kwaliteit biedt, dan zullen in de praktijk ook hier de De heer Kuiper (ChristenUnie): Ik begrijp het verschillen acceptabel zijn. Dat is echter afhankelijk antwoord niet, maar ik laat het hier even bij. We van de beleidsvisie en uitvoering daarvan door hebben nog een tweede termijn. gemeenten. 40 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

De markt kan hier niet corrigerend werken. die het gaan uitvoeren. Laten wij hier met ons allen Het is immers ondoenlijk om een gemeente die een geregeld over dit onderwerp spreken en zorgen dat te sober jeugdzorgbeleid voert, te verlaten. Des te gemeenten, gemeentebestuurders en belangrijker is de controlerende rol van de vertegenwoordigers in gemeenteraden weer ruimte gemeenteraad op het gezondheidszorgbeleid in het krijgen om dit moeilijke pakket tot zich te nemen algemeen en op deze punten in het bijzonder. en uit te voeren. Dat is wat ik bedoel met "geef ze Daarvan kan een corrigerende werking uitgaan, de ruimte". maar dan zullen leden van de gemeenteraden ook voldoende, ja ruim voldoende, geëquipeerd moeten De heer De Lange (OSF): Ik heb met zijn om deze rol te vervullen. belangstelling en concentratie naar collega Beckers Dat wordt het komende jaar van nog meer geluisterd. Tijdens de eerste twintig minuten van belang als de andere twee decentralisaties gaan zijn betoog bezong hij de lof van de decentralisatie plaatshebben. Een extra belastend element voor in alle mogelijke toonaarden, zonder heel veel adequate uitvoering van de controlerende taak van aandacht te besteden aan de diverse beren op de gemeenteraden is dat veel afspraken en contracten weg die door alle andere sprekers zijn genoemd. in het kader van de Jeugdwet geregeld worden door Dat mag, maar dat verbaasde me. Maar in de middel van gemeenschappelijke regelingen. allerlaatste minuut kwam hij toch met het inzicht, Daarmee is de democratische controle verder in elk geval de stelling, dat de democratische beperkt. controle en het probleem om op gemeenteniveau Dit jeugdstelsel en de daaraan toe te goede mensen te vinden wel eens geweldige sta-in- voegen komende decentralisaties vragen van de-wegs zouden kunnen zijn bij dat hele gemeenteraden extra bekwaamheden, extra decentralisatieproces. Staat dat niet een beetje deskundigheid, extra inzet en extra scholing. haaks op al die mooie woorden die wij over Tegelijkertijd zien we dat in onze samenleving het decentralisatie hebben gehoord als de harde respect voor mensen die met weinig faciliteiten praktijk zal zijn dat goede mensen nauwelijks te deze taken op zich nemen, steeds verder wegzakt. vinden zijn? Dan kun je natuurlijk wel de Een verschijnsel dat we als VVD-fractie ernstig staatssecretaris vragen wat hij daaraan denkt te betreuren. Al te vaak worden bestuurders en doen. Nou, die kan er ook niets aan doen, dat is volksvertegenwoordigers denigrerend weggezet. helder. We hebben een probleem, zeg ik tot collega Met die houding zal de spoeling om goede mensen Beckers. op verantwoordelijke posities in gemeenteraden te krijgen steeds dunner worden. Veel gemeenten De heer Beckers (VVD): Ik denk dat de hebben nu al te maken met te weinig deskundige problematiek toch iets anders ligt. We gaan uit van belangstelling voor raadszetels. Hoe lang is de decentralisatie. Die omarmen wij ook. Daar decentralisatie van taken en bevoegdheden dan nog staan wij hartgrondig achter. Dat vervolgens moet verantwoord? Wij vragen de regering met nadruk worden gezorgd dat de omstandigheden op niet alleen te zorgen voor goed doordachte en gemeentelijk niveau verbetering kunnen verdragen, afgewogen decentralisaties naar gemeenten, maar daarover zijn wij het met ons allen eens. De ook te zorgen voor stevige en deskundige omstandigheden die verbetering kunnen verdragen, tegenkracht, die zijn vorm vindt in hoogwaardige liggen vooral op het gebied van de democratische democratische controle. Wij vernemen graag van controle. Laten wij daarover nu eens met elkaar de staatssecretarissen op welke wijze de regering nadenken. Hoe zorgen wij daarvoor dat als er meer hieraan vorm wil geven. verantwoordelijkheden naar gemeenten gaan. Ik rond af met het uitspreken van een hoop Misschien ontstaat er daardoor ook meer en een verwachting. Dit wetsvoorstel zal, bij enthousiasme en meer betrokkenheid en kunnen aanname, veel inzet en energie vragen van heel mensen ook eens laten zien over welke veel betrokkenen. Daarbij zullen velen met bekwaamheden ze in de gemeenteraden enthousiasme en sommigen met bedenkingen aan beschikken. Mijn ervaring is dat daar bij de slag gaan en zullen ook zwakke plekken van dit volksvertegenwoordigers zo veel deskundigheid en wetsvoorstel zichtbaar worden. Mijn fractie spreekt betrokkenheid aanwezig is, dat deze meer kansen daarbij de wens uit om vooral aan degenen die nu en meer recht op respect en aanzien moeten met de toepassing belast worden, voldoende ruimte krijgen dan toe nu toe het geval is. te geven om hun werkzaamheden te doen en zo nodig te herstellen en vooral niet te snel vanuit de Mevrouw Frijters-Klijnen (PVV): Ik stond al in de rijksoverheid in te grijpen. startblokken toen de heer Ganzevoort een vraag stelde over de wachtlijsten. Ik heb de heer Beckers De heer Ganzevoort (GroenLinks): Bedoelt de heer daar niet meer over gehoord. De heer Beckers heeft Beckers ook voldoende ruimte in termen van veel contact met gemeentes en neemt aan dat het formatie, financiën en budget of zijn het gewoon allemaal wel goed komt. Hij spreekt daartoe de mooie woorden? hoop en verwachting uit. Daar maken wij echter geen wetsvoorstel voor. Ik vraag mij af of de heer De heer Beckers (VVD): Over de budgetten en die Beckers ook veel contact heeft gehad met Bureaus ruimte hebben wij afspraken gemaakt. Daarvoor Jeugdzorg. Ik heb dat namelijk wel gedaan, ook als ligger er voorstellen. Met het begrip "ruimte" bedoel Statenlid in Noord-Brabant. Het blijkt dat zij wel ik kansen krijgen en er niet meteen als het fout heel erg bezorgd zijn dat de wachtlijsten na de gaat bovenop zitten. Heb vertrouwen in degenen 41 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. overheveling zullen groeien. Mag ik aan de heer welke verantwoordelijkheid op hun schouders Beckers vragen hoe hij daarover denkt? terechtkomt. Ik zie daar gedreven en enthousiaste mensen, die hun uiterste best willen doen en die De heer Beckers (VVD): Die groeien in het huidige ook beseffen dat zij, in samenwerking met systeem en dat is reden temeer om het systeem te medische deskundigheid, deze zorg aan onze veranderen. zwakste medebewoners kunnen leveren.

Mevrouw Frijters-Klijnen (PVV): Het systeem gaat Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Ik roep in veranderen en de overheveling veroorzaakt nog herinnering dat wij dit in 2004 natuurlijk ook langere wachtlijsten. zeiden. Toen was de beweging juist: jeugdzorg als recht en provincies die daarin verantwoordelijkheid De heer Beckers (VVD): Dat is een hebben. Dat hebben wij toen ook met elkaar veronderstelling. Ik constateer vaker -- en dat bediscussieerd. Er zijn toen aan alle kanten ook betreur ik ernstig -- dat wij bij voorbaat van een waarschuwingen geweest. Achteraf kun je zeggen negatieve houding uitgaan. Wij zeggen dat dit dat wij daar toen niet genoeg naar hebben nieuwe systeem waar wij het nu over hebben, niet geluisterd. Ik denk dat het onze rol als de kansen biedt, en dat het wel niet goed zal gaan. volksvertegenwoordiger is om heel goed te kijken Dat zijn veronderstellingen. Ik praat over de feiten naar alle bezwaren die zijn geuit en eerst te uit het verleden en ik constateer dat de feiten uit luisteren of er echt goede antwoorden op al die het verleden zodanig zijn, dat wij ervoor moeten zorgen komen. Natuurlijk is het mooi dat zorgen dat er verbetering optreedt. Nu zijn wij gemeenten dit allemaal graag ter hand nemen, bezig met die verbetering en nu hoor ik alleen maar maar zoals ik in mijn bijdrage heb gezegd: waarom anderen zeggen dat het niet zo goed zal gaan met denken gemeenten dat zij het wel beter zouden die verbeteringen. Laten wij even afwachten en kunnen? Jeugdzorg is een heel ingewikkeld gebied. laten wij er full swing tegenaan gaan. Laten wij de Je moet daar niet met open ogen inlopen en denken mensen die ervoor moeten gaan en die dit moeten dat je alles zomaar zou kunnen. Alleen vertrouwen, gaan uitvoeren, vol enthousiasme de kansen alleen hoop en alleen verwachting is echt te weinig. daartoe bieden. Dan komen wij een heel stuk verder. De heer Beckers (VVD): Ik geloof dat ik al een paar keer heb gezegd dat ik ervan uitga dat Mevrouw Frijters-Klijnen (PVV): Ik zou ook heel deskundigen worden ingezet. Dan hebben wij het graag optimistisch willen zijn, altijd. Maar als je over dezelfde deskundigen die u ook bedoelt. Ik negatieve geluiden hoort, moet je daar ook oog en heb vertrouwen ook in die deskundigen. De oor voor hebben. Dat ontbreekt hier volgens mij. gemeente huurt dezelfde deskundigen in die nu ook het werk doen. Die deskundigen krijgen het De heer Beckers (VVD): Ik denk dat ik in mijn vertrouwen van gemeenten en gemeenten krijgen verhaal heb laten merken dat ik wel degelijk zicht het vertrouwen van de rijksoverheid. heb op de problemen die worden geschetst. Ik heb zeker respect voor allerlei mensen die zich zorgen De vergadering wordt van 17.05 uur tot 18.30 uur maken over de toekomst. Ik heb daar zeker respect geschorst. voor en ik heb er zelf ook weken en maanden over nagedacht. Als wij dan voor een nieuw stelsel *N kiezen, laten wij er dan ook vol enthousiasme in gaan. Staatssecretaris Van Rijn: Voorzitter. Staat u mij toe dat ik ook zelf enige woorden spreek ter De heer De Lange (OSF): Hoop en verwachting gelegenheid van het overlijden van mevrouw Borst. zijn prachtige dingen. Ik zal natuurlijk de laatste Het ministerie van VWS, de minister, ikzelf en ik zijn om die te bagatelliseren, maar ik wilde toch denk ook mijn collega, zijn diep geraakt door het een simpele vraag stellen, en die bestaat uit drie overlijden van oud-minister Els Borst. Mevrouw woorden: "what if not?" Het gaat hierom. Als de Borst was een deskundige en soms baanbrekende hoop en verwachting die de heer Beckers uitspreekt minister, die veel heeft betekend voor de niet gerealiseerd worden, is niet de heer Beckers gezondheidszorg en voor het ministerie. Bovendien het slachtoffer van wat er dan gebeurt. Nee, dan is was zij een innemende en erudiete vrouw. Els Borst een buitengewoon kwetsbare groep jongeren de was het die zei: iedere klacht is een gratis advies klos. Niemand anders. De heer Beckers neemt met voor verbetering. Ik wil graag mijn medeleven zijn optimisme zonder onderbouwing -- want daar uitspreken aan haar familie en haar vrienden. We spreken wij over -- geweldige risico's, die worden zullen haar missen. afgewenteld op een buitengewoon zwakke groep Voorzitter. Ik dank de leden voor hun mensen in onze samenleving. Dat is het probleem, bijdrage in wat een belangrijk en inhoudelijk stevig mijnheer Beckers, niet uw hoop en verwachting. debat is over de toekomst van ons jeugdstelsel. Ik wil graag beginnen met een citaat. "De Kamer, De heer Beckers (VVD): Bij de voorstellen zoals constaterende dat de Wet op de jeugdzorg zeer die nu voorliggen, zijn gemeenten ervan bureaucratisch van opzet is en nog steeds uitgaat doordrongen welke verantwoordelijkheden tot hen van naast elkaar lopende financieringsstromen voor komen. Ik constateer dat de gemeenten, die de verschillende onderdelen van de jeugdzorg; van daarmee uitvoerig aan de slag zijn, alle beseffen mening dat de jeugdzorg nog duidelijk verbetering 42 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. behoeft in het terugdringen van de op terug. We hebben in de Jeugdwet geprobeerd, bureaucratisering, de eenduidige financiering en alle adviezen van die parlementaire werkgroep zo aansturing; verzoekt de regering, de Kamer binnen goed mogelijk over te nemen. Het was een van de twee jaar te rapporteren over de mede door de punten van discussie in de Tweede Kamer en is nog provincies en grootstedelijke regio's bereikte een keer bevestigd naar aanleiding van vragen van voortgang in de organisatie en stroomlijning van de de heer Voordewind dat die aanbevelingen allemaal jeugdzorg, over de mede bij de provincies en zijn verwerkt in de nieuwe Jeugdwet. grootstedelijke regio's opgedane ervaring bij de De Jeugdwet bevat voorstellen voor de implementatie van de wet, alsmede over de stand oplossing van een aantal knelpunten. Het huidige van zaken met betrekking tot de aanpassing van de stelsel is erg versnipperd. De samenwerking Wet op de jeugdzorg ten aanzien van de eenduidige rondom gezinnen schiet soms tekort. De druk op financiering en aansturing, opdat over vier jaar de gespecialiseerde zorg is groot. Er is soms te weinig beoogde samenwerking en doelmatigheid in de oog voor de context waarbinnen bepaalde jeugdzorg ook daadwerkelijk is gerealiseerd." Ik stoornissen zich voordoen. De uitgaven blijven citeer hier de motie-Soutendijk uit 2004. De motie stijgen en er is overbehandeling, maar ook van uw Kamer vroeg om een eenduidige onderbehandeling. Mevrouw Beuving heeft het financiering en aansturing van de jeugdzorg. hoofddoel van de stelselwijziging, denk ik, goed Volgens de indieners zou de nieuwe Wet op de verwoord. Zij zei: door intensivering van de jeugdzorg hierin niet of in onvoldoende mate preventie en het vroegtijdig en integraal bieden van voorzien. De motie werd mede ondertekend door de jeugdhulp hopen wij het beroep op de leden Soutendijk-van Apeldoorn, Hamel, Slagter- specialistische en gedwongen hulp te doen Roukema, Van der Lans en Van den Berg en is in verminderen. Zij merkte, denk ik, heel terecht op 2004 met algemene stemmen door de Eerste dat het een belangrijk oogmerk is dat door meer Kamer aanvaard. preventie en integrale aanpak de noodzaak voor het Voorzitter. Ik moet toegeven: het heeft wat inzetten van gedwongen hulp wordt verminderd. Ik tijd gekost. Misschien dat we met de voorliggende ben het volstrekt eens met haar dat bij de doelen Jeugdwet de motie-Soutendijk tien jaar na dato pas passende hulp en demedicaliseren volgtijdelijk zijn. echt goed gaan uitvoeren. Met de decentralisatie Het gaat allereerst om passende hulp, om het van de financiële en bestuurlijke aanbieden en bieden van maatwerk. We willen geen verantwoordelijkheid van alle vormen van overbehandeling en onnodig medicalisering, maar jeugdzorg naar de gemeente ontstaat die we willen ook geen onderbehandeling. Waar iets eenduidige financiering en aansturing waar de aan de hand is, moeten we in staat zijn om snel motie toen om vroeg. Ik realiseer mij ook dat ik bij hulp op maat aan te bieden. Wellicht ten het verdedigen van dit wetsvoorstel op de overvloede, maar we zullen er ongetwijfeld nog schouders sta van vele voorgangers, waaronder de over komen te spreken, voor een psychische voormalige minister voor Jeugd en Gezin, die stoornis heb je gewoon zorg van de ggz nodig. ongetwijfeld in staat is om in minder dan 140 De heer Kuiper begon in zijn betoog over de tekens dat ook nog eens een keertje duidelijk te transitie naar wat hij noemde een maken. Het is wel zo dat deze Jeugdwet tot stand participatiesamenleving -- u zult begrijpen dat ik gekomen is na een lange parlementaire een beetje aarzel over het woord -- waarin een geschiedenis. groter beroep wordt gedaan op het sociale kapitaal, De Jeugdwet is het sluitstuk van een proces de sociale verbanden en de eigen kracht, een groter dat een lange voorgeschiedenis kent. In 2009 beroep op de kracht van de samenleving. Ik kan hadden wij de evaluatie van de Wet op de mij in dat betoog van de heer Kuiper vinden. jeugdzorg, met als conclusies: er is veel bereikt, Uitgangspunt van de Jeugdwet is: zo veel mogelijk maar de integrale aanpak is helaas niet tot stand aanhaken bij de eigen kracht van gezinnen en de gekomen. Er zijn verschillende eigen mogelijkheden van jeugdigen, gezinnen en financieringsstromen, wat veel bureaucratie met hun sociale omgeving. De inzet is steeds gericht op zich meebrengt. In een quote: het kost ons meer versterking van mensen en hun netwerken. Dat tijd en geld om een indicatie te krijgen, dan dat de uitganspunt hebben we verankerd in een aantal benodigde jeugdzorg nu kost. Ik herinner mij een artikelen van de Jeugdwet. Zo is in artikel 2.1 noodkreet van een mevrouw uit Friesland, die ik vastgelegd dat de hulpverlening door gemeenten ook zelf bezocht. Zij zei: ik heb heel veel gericht is op het snel inschakelen, herstellen en hulpverleners en plannen gezien, maar heel weinig versterken van de eigen mogelijkheden en het hulp. probleemoplossend vermogen van de jeugdige, zijn Ook de parlementaire werkgroep ouders en de personen die tot het sociale netwerk Toekomstverkenning jeugdzorg heeft in 2010 behoren. In artikel 2.3 wordt nadrukkelijk gesteld belangrijke knelpunten gesignaleerd. De dat het college bij de afweging of een voorziening parlementaire werkgroep -- een aantal leden van nodig is, en zo ja, welke voorziening, allereerst kijkt uw Kamer hebben dat al gememoreerd -- pleitte wat de mogelijkheden zijn en wat het voor één financieel kader, preventie en lichte probleemoplossende vermogen van de jeugdige en jeugdhulp dicht in de buurt, één gezin, één plan, zijn ouders. In het wetsvoorstel wordt ook bepaald één regisseur. Opvallend was overigens ook dat er dat het hulpverleningsplan dat gemaakt wordt, tamelijke uniformiteit was in de parlementaire altijd in overleg met de jeugdige en zijn ouders werkgroep over de decentralisatie, ook van de wordt opgesteld, en daarmee is afgestemd op de jeugd-ggz. Ik kom daar straks nog wel uitgebreid behoeften van de jeugdige en zijn omgeving. Het 43 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. tot uitvoer brengen van familiegroepsplannen en Ik heb me ook laten inspireren door de het verlenen van hulp op basis van medewerkers die in de jeugdhulp en de jeugdzorg familiegroepsplannen is bij amendement verankerd werken. Ik sprak en spreek hen regelmatig. Ik heb in artikel 2.1 van het wetsvoorstel. hen gezegd dat zij misschien wel een moeilijker vak Naast de omvangrijke en misschien wel hebben dan wij. De jeugdhulpverlening, de langdurige parlementaire geschiedenis van het jeugdzorg en ook de ggz-zorg zijn geen wiskunde. wetsvoorstel zijn ook de ontwikkelingen in de Het voortdurend balanceren tussen beschermen en praktijk van minstens zo groot belang bij de behandelen is ongelooflijk moeilijk. Voortdurend beoordeling van de context van het wetsvoorstel. heb je het gevoel dat je het nooit goed doet, terwijl Een aantal leden van uw Kamer heeft het ook al je toch heel moeilijke beslissingen moet nemen. gezegd: keer op keer blijkt uit internationaal Voortdurend moet je afwegen wanneer je onderzoek dat de Nederlandse jeugd tot de begeleiding goed is, wanneer je behandeling goed gelukkigste van de wereld behoort. Het is goed om is of wanneer je bescherming goed is. Daarbij kan dat tegen elkaar te blijven zeggen, want daar een zo vroeg mogelijke samenwerking aan de mogen we gewoon trots op zijn. Met de grote voorkant ertoe leiden dat kinderen de juiste zorg en meerderheid gaat het goed. De jeugd is gezond, ondersteuning kunnen krijgen en niet onder- of gaat naar school, kan het goed vinden met ouders overbehandeld worden. en vrienden en doet mee. Mevrouw Scholten wees Er zijn tal van voorbeelden waaruit blijkt dat daar terecht op. Het is echter wel zo dat 15% op de samenhang van psychische en sociale problemen enig moment in hun leven serieuze problemen veel groter is dan we weten en denken. Het is juist krijgt en daarvoor een terecht beroep op hulp doet. goed als we erin slagen om dat vroegtijdig bij Bij 5% is sprake van ernstige gedragsproblematiek, kinderen te onderkennen. Deze voorbeelden en psychische stoornis of verstandelijke beperking. ervaringen zullen we allemaal ook hebben in onze 118.000 kinderen zijn naar schatting jaarlijks het omgeving. Daarom is het goed dat we vandaag slachtoffer van kindermishandeling. praten over de Jeugdwet en de vraag of de nieuwe Tijdens mijn werkbezoeken aan de Jeugdwet aan de nieuwe doelstellingen kan vooravond van deze wetsbehandeling, maar ook al voldoen. We moeten een gedegen parlementaire eerder, kregen deze cijfers gezichten. Ik sprak behandeling hebben. Het is heel goed dat we in de vorig jaar een Friese mevrouw, en ze zei: ik heb parlementaire behandeling zowel in de Tweede als heel veel verschillende hulpverleners over de vloer in de Eerste Kamer kunnen discussiëren over alle gehad en heel veel verschillende plannen gezien, aspecten, onzekerheden, alle voetangels en maar hulp was toch wat anders. Toen het op een klemmen en alle uitvoeringsproblemen en aan de gegeven moment bij elkaar werd gezet, ervoer deze voorkant kunnen kijken welke stappen we gaan mevrouw dat er voor het eerst aandacht was voor maken om dat zo goed mogelijk te implementeren. haar probleem. Dat bleek in haar geval een Ook uit de rapportages van de schuldhulpverleningsprobleem te zijn. Besloten transitiecommissies blijkt dat het van groot belang werd om daar dan maar eens mee te beginnen. is dat in verband met de continuïteit van zorg en Ik heb ook gesproken met de meiden van beperking van frictiekosten het landelijk wettelijk Fier Fryslân en hun begeleiders, die slachtoffers van kader zo spoedig mogelijk bekend is. Ik stel het mensenhandel behandelen en ondersteunen. daarom op prijs dat de Kamer haar medewerking Ongelooflijke verhalen, waarbij je met tranen in de heeft willen verlenen aan een spoedige behandeling ogen zit te luisteren naar wat die meiden is van deze wet, die niet alleen een gedegen maar overkomen. Dan realiseer je je dat er natuurlijk ook een voortvarende behandeling moet zijn om algemene, generalistische hulp moet zijn, maar ook ervoor te zorgen dat er zo snel mogelijk speciale hulp voor speciale gevallen. Ook daarvoor duidelijkheid is voor betrokkenen. moeten we in het nieuwe stelsel aandacht hebben. Ik kom te spreken over de wijze waarop we Ik heb het afgelopen jaar ook veel goede de toegang tot de jeugdhulp en de voorbeelden gezien. In Rotterdam is wethouder rechtsbescherming in de nieuwe wet geregeld Hugo de Jonge met zijn mensen met een hebben. Mevrouw Beuving, de heer Beckers en de veiligheidsplein bezig, waarin integraal wordt heer Ganzevoort hebben daar ook over gesproken samengewerkt en met een multidisciplinair team en gevraagd hoe het nu precies zit. Om met de wordt gekeken welke hulpverlener al dan niet moet deur in huis te vallen: de gemeente gaat niet op de worden ingeschakeld. In Amsterdam is Erik Gerritse stoel van de professional zitten, net zo min als de samen met onder anderen zorgaanbieder Public zorgverzekeraar op de stoel van een huisarts gaat Spirit erin geslaagd om het aantal zitten. De uitspraak van mevrouw Jorritsma dat bij uithuisplaatsingen en ondertoezichtstellingen jeugdzorg jongeren niet meer naar de psychiater drastisch te beperken, doordat zij er veel vroeger gestuurd worden maar naar de voetbalclub, is bij zijn. In het Drentse model is het uitgangspunt volgens de wet onjuist. Een jongere met een de hulp dichter bij huis te geven en te laten psychische stoornis hoort bij een psychiater, net aansluiten bij de eigen kracht van opvoeders en het zoals dat nu het geval is. Overigens ken ik gezinssysteem. Daarin wordt het percentage van mevrouw Jorritsma en ook de VNG heel goed. Zij kinderen met serieuze opvoedproblemen en vinden dat ook. Op de website van de VNG staat jeugdigen in zware zorg naar beneden gebracht dat je niet meteen moet medicaliseren, maar eerst door nu al met preventie en dienstverlening te moet kijken of er ook andere passende oplossingen werken. zijn, of die nu binnen de context van het gezin, de school of het verenigingsleven liggen. Los daarvan 44 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. is het wel zo dat ieder kind dat specialistische hulp bepaalt vervolgens daadwerkelijk de vorm, de duur nodig heeft deze moet kunnen krijgen. Ik herhaal en de omvang van de benodigde jeugdhulp. De het nog maar eens. jeugdhulpaanbieder zal zijn oordeel mede moeten Gemeenten moeten op grond van het baseren op de protocollen en de richtlijnen die voor wetsvoorstel in de eerste plaats de gemeentelijke een professional de basis van zijn handelen vormen toegang op een laagdrempelige en herkenbare en die rekening houden met het gemeentelijke manier organiseren in bijvoorbeeld een sociaal aanbod en de contractafspraken met de gemeente. wijkteam of een centrum voor jeugd en gezin. De Dat is geen nieuws onder de zon, want zo is het juiste deskundigheid voor de toegang moet ook in de Zorgverzekeringswet geregeld. beschikbaar zijn, zodat triage plaatsvindt door Aangezien de gemeenten een kwalitatief en daarvoor toegeruste professionals, dit ter kwantitatief toereikend aanbod moeten hebben, zal vervanging van de bestaande wat bureaucratische het aanbod van de gemeente overeen moeten indicatiestelling. Rechtstreekse toegang tot komen met de protocollen en de richtlijnen van de jeugdhulp moet worden geboden na verwijzing door professionals en over het algemeen dus door de een huisarts, jeugdarts of medisch specialist. jeugdhulpaanbieder bepaalde hulp moeten Jeugdhulp moet worden ingezet, die een omvatten. De gemeente zal in een individueel geval gecertificeerde instelling nodig acht en professionals dan ook niet treden in het oordeel van de moeten een consultatiefunctie hebben. Indien jeugdhulpaanbieder en deze hulp gaan bekostigen. nodig, worden specialistische hulp en de Raad voor Dat is eigenlijk vergelijkbaar met wat nu door de Kinderbescherming ingeschakeld. Er moet 24/7 zorgverzekeraars wordt gedaan. Sturing vindt beschikbaarheid en bereikbaarheid zijn bij een plaats op een geaggregeerd niveau op basis van de crisissituatie om direct de juiste hulp te kunnen zorginkoop en afspraken over de contracten en bieden. misschien op basis van spiegelinformatie over de Los van de techniek en los van deze eisen benchmarkgegevens, maar dat is de manier waarop en waarborgen in de wet over wat gemeenten de inkoper stuurt. Alleen in zeer uitzonderlijke moeten organiseren, is het inderdaad van belang gevallen, bijvoorbeeld als er sprake is van zeer dat we praten over een overheid die dicht bij de kostbare behandelingen, kan de gemeente mensen staat, die inderdaad niet belerend is, maar afspreken dat er eerst toestemming moet zijn. Dat die de mensen recht in de ogen kan kijken om te is ook weer heel vergelijkbaar met de zien welke hulp in die situatie passend is op de Zorgverzekeringswet, waarin voor bepaalde persoon en passend is in de situatie waarin die behandelingen van tevoren overleg moet persoon verkeert. plaatsvinden met de zorgverzekeraar. Die Demedicaliseren en ontzorgen zijn nooit een mogelijkheid bestaat nu ook. doel, maar een gevolg van het beleid. Het gaat om het goed regelen van de voorkant. Van een De heer Ganzevoort (GroenLinks): Misschien komt alwetende of een betuttelende overheid dient geen het antwoord nog, maar mijn interesse ligt bij de sprake te zijn. Het gaat inderdaad om de dienstbare sturingsmogelijkheden die een gemeente heeft. De overheid, dicht bij de burger, die zorg en staatssecretaris zegt dat die op een geaggregeerd ondersteuning kan bieden en die kan organiseren niveau liggen, maar hoeveel sturing is dat dan voor haar burgers, rekening houdend met eigenlijk? Er zit toch een paradox in, want hoe persoonlijke omstandigheden. vrijer de huisarts is om door te verwijzen en hoe In antwoord op de opmerkingen en vragen meer we garanderen dat dan ook de zorg wordt van mevrouw Beuving, de heer Beckers, de heer geboden die de arts of de andere medische Ganzevoort en anderen merk ik op dat gemeenten professionals nodig vinden, hoe minder de jeugdhulpplicht hebben. Ze moeten de sturingsruimte de gemeente heeft. Hoe minder voorziening treffen die de jeugdige of zijn ouders sturingsruimte de gemeente heeft, hoe meer zij nodig hebben. Betekent dit dat gemeenten aanloopt tegen de budgetproblemen. onverhoopt moeten bijpassen uit hun begroting als daar een tekort is? Ja. Gemeenten moeten een Staatssecretaris Van Rijn: Zoals het nu is, zal het kwantitatief en kwalitatief voldoende aanbod van ook zijn. Er komen heel goede en nieuwe jeugdhulp beschikbaar stellen en als hulp nodig is, sturingsmogelijkheden door goed te investeren in moet die passend zijn en tijdig worden gegeven. Ik de voorkant, dat wil zeggen door niet met allerlei wijs erop dat de uitgaven voor de jeugdhulp maar verschillende hulpverleners te werken, maar door ook voor de Wmo en de Participatiewet in het de voorkant en de laagdrempelige toegang goed te sociaal domein terechtkomen, waarin geregeld is organiseren. Zo kan van het begin af worden dat die de eerste drie jaar gevolgd zullen worden en gekeken of een goede en juiste behandeling niet aan andere dingen mogen worden uitgegeven. plaatsvindt, waardoor verspilling, veel meer De inkoop leidt er dus toe dat geld wordt hulpverleners en overlap kunnen worden vermeden. uitgegeven binnen het sociaal domein en dat dit Daar zit de grote winst. ook voor de komende periode gevolgd kan worden. In het geval van een enkelvoudig probleem, Er geldt een jeugdhulpplicht voor waar niet veel op te sturen valt in termen van gemeenten. In het kort gezegd: de verwijzing naar budget, kan alleen macro worden gekeken of er de jeugdhulp van een deskundige van de niet te veel wordt doorverwezen en of het niet gemeentelijke toegang, de huisarts, de medisch merkwaardig is dat de ene hulpverlener veel meer specialist of de jeugdarts vindt plaats op basis van doorverwijst dan de andere hulpverlener. Dan professionele standaarden. De jeugdhulpaanbieder worden er goede inkoopgesprekken gevoerd, 45 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. eigenlijk op dezelfde manier als nu in het kader van gezondheidszorg, net als jeugdgezondheidszorg de Zorgverzekeringswet worden gevoerd. gezondheidszorg is. Het feit dat de jeugdgezondheidszorg gefinancierd wordt door de De heer Ganzevoort (GroenLinks): De gemeenten in plaats van door de zorgverzekeraars zorgverzekeraar heeft natuurlijk een andere positie betekent niet dat jeugdgezondheidszorg geen zorg als organisatie dan de gemeente, maar dat terzijde. is. De staatssecretaris zegt nadrukkelijk dat het ook Mevrouw Slagter zei dat de jeugd-ggz gaat om het investeren in de voorkant. Ik neem dat gezondheidszorg is, ook internationaal, maar dat de hij straks nog ingaat op de wijze waarop die regering dat anders waardeert. Dat is niet het investering gefaciliteerd wordt. geval. De regering erkent en benadrukt dat jeugd- ggz gezondheidszorg is en blijft. In de gevallen Staatssecretaris Van Rijn: Ja. Ik zie in de praktijk waarin de Wet geneeskundige al heel veel voorbeelden van verschillende behandelovereenkomst, de Wet BIG en Wet hulpverleners die vanuit verschillende disciplines verplichte geestelijke gezondheidszorg van samenwerken. Juist aan de voorkant kan worden toepassing zijn, maakt de bekostiging niet uit bij de voorkomen dat de verkeerde beslissing wordt vraag welke professionaliteit geleverd wordt. genomen. Het komt nu veel te vaak voor dat de Geestelijke gezondheidszorg is gezondheidszorg. ggz niet wordt betrokken in gevallen waarin een Mevrouw Beuving heeft gevraagd of er psychisch probleem aan de orde is. Eigenlijk moet meer kan worden gedaan om de stigmatisering van aan de voorkant gezegd worden: laten we niet geestelijke gezondheidszorg, voor zover die er is, moeilijk gaan doen over allerlei trajecten rond het verder tegen te gaan en of de aandacht voor de gezin; er moet gewoon een psychisch probleem bijdrage van de geestelijke gezondheidszorg aan de worden opgelost. Andersom moet een probleem participatie en het welzijn van de Nederlandse niet gemedicaliseerd worden als het alleen gaat om bevolking bevorderd kan worden. Zij riep de vraag schuldhulpverlening of als alleen de gezinssituatie die aan de minister-president is gesteld in niet klopt. Door de laagdrempelige toegang aan de herinnering, of wij in navolging van het Verenigd voorkant goed te regelen, kan sneller, beter en Koninkrijk een nationale conferentie kunnen houden passender geschikte hulp worden verleend. Alle om juist over dat punt nadrukkelijk een verspilling daarna wordt daarmee voorkomen. maatschappelijk debat te voeren. Op die manier Er is veel gesproken over de wijze waarop zou de stigmatisering kunnen worden tegengegaan. wij tegen de jeugd-ggz aankijken en over de vraag Ik ben daar voorstander van. Ik neem graag de waarom wij de jeugd-ggz nu eigenlijk handschoen op om samen met de minister- decentraliseren. Misschien is het goed dat ik in dit president zo'n conferentie te organiseren. verband in het algemeen eens inga op de positie Ik kom te spreken over de decentralisatie van de geestelijke gezondheidszorg in ons land. De van de jeugd-ggz zelf en de waarborgen die wij laatste decennia is er in de geestelijke getroffen hebben, de vraag of er alternatieven gezondheidszorg veel veranderd, waarvan heel veel waren en de vraag hoe het staat met de afspraken ten goede. De psychiatrie heeft zich ontwikkeld tot tussen gemeenten en verzekeraars rond de inkoop een veelzijdig vakgebied waarin het biologische, van de ggz. Waarom decentraliseren we ook de psychotherapeutische en sociale perspectief samen jeugd-ggz? Het doel van de Jeugdwet is om worden gebracht. Het is een sector waarin jeugdigen die zorg nodig hebben sneller en hoogopgeleide professionals werken en waarin passender en waar nodig integraal hulp op maat te inmiddels veel ervaring is opgedaan met evidence bieden. Door alle jeugdhulp, waaronder de jeugd- based werken en kosteneffectiviteit. De geestelijke ggz, onder de verantwoordelijkheid van één gezondheidszorg in Nederland levert naar mijn instantie te brengen, krijgen de gemeenten meer smaak een onmisbare bijdrage aan een gezonde, regiemogelijkheden voor vroegtijdige, integrale en veerkrachtige en veilige samenleving. Het is heel effectieve hulp aan gezinnen. Zij hebben ook belangrijk dat een goed, stevig en gevarieerd budgettaire verantwoordelijkheid. Zo ontstaat een zorgaanbod van ggz bestaat om jeugdigen met een financiële prikkel om te investeren in psychische aandoening te herkennen, te zelfmanagement en eigen kracht, in preventieve diagnosticeren, te behandelen en/of te stabiliseren. ggz, in zorg aan de voorkant en in het voorkomen Ik heb gemerkt dat in de discussies over de van afwenteling. Als er niet zelf aan de voorkant jeugd-ggz onderliggend de vraag werd gesteld: geïnvesteerd hoeft te worden en er kan worden betekent dit nu iets voor de erkenning van en de doorgeschoven naar een ander, is er geen prikkel waardering voor het vak? Is die geestelijke om die preventieve zorg te organiseren. Ik ben gezondheidszorg nog wel een wezenlijk onderdeel ervan overtuigd dat dit betere mogelijkheden biedt van ons stelsel? Het imago van de sector wordt voor vroegtijdige, integrale en effectieve hulp aan bepaald door de prestaties van de sector zelf, en jeugdigen. Juist doordat de ggz straks beter die liegen er niet om de laatste jaren. De jeugd-ggz vertegenwoordigd zal zijn en zal moeten zijn in de heeft die onmiskenbaar veroverd. Niet de vraag of toegang, zal sneller de juiste diagnose kunnen het zorgaanbod wordt betaald door een worden gesteld. zorgverzekeraar of een gemeente, maar de kracht In de evaluatie van de Wet op de jeugdzorg en de kwaliteit van de geestelijke gezondheidszorg en het rapport van een parlementaire werkgroep is zelf zijn de basis voor de waardering en de de conclusie getrokken dat de gewenste integratie erkenning die er is en moet zijn voor de geestelijke van jeugdzorg en jeugd-ggz, zoals destijds gezondheidszorg. Geestelijke gezondheidszorg is voorzien, zonder stelselwijziging niet of 46 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. onvoldoende van de grond is gekomen. Integrale gewoon bestaan. Kortom, de decentralisatie van de hulp is nodig omdat gedragsproblemen en jeugd-ggz vindt plaats omdat gemeenten met de psychische problemen vaak samengaan. Ik denk ontschotting van budgetten meer mogelijkheid dat wij nog elke week, elke maand en elk jaar krijgen voor integrale hulp aan kinderen met zowel ontdekken wat de interactie tussen sociale gedragsproblemen als psychische problemen. Er is omgeving, gedragsproblemen en psychische een financiële prikkel om te investeren in eigen problemen is. Ongeveer de helft van de kracht, maar ook in preventieve ggz en lichtere jeugdzorgcliënten maakt gebruik van jeugd-ggz. Uit vormen van zorg. De integrale samenwerking na de de evaluatie bleek dat jeugdzorg en jeugd-ggz toch decentralisatie zal ook de algemene kwaliteit van de te veel als gescheiden werelden werden ervaren. jeugdhulp ten goede komen. Ik heb hoge Meer dan de helft van de Bureaus Jeugdzorg verwachtingen van de inbreng van de ggz juist aan beoordeelden de samenwerking met de jeugd-ggz de voorkant van jeugdhulp en jeugdzorg. als redelijk tot slecht. Het kwam voor dat als De samenhang tussen psychische jeugdzorg een ggz-instelling inschakelde, de cliënt problemen en andere problemen wordt heel eigenlijk volledig werd overgedragen en het hele illustratief in de praktijk. Niet zo lang geleden was indicatieproces en alle ervaringen als het ware ik bij het project De Nieuwe Kans in Rotterdam. opnieuw moesten worden uitgevonden. Een ander Jeugdigen die al heel veel problemen hadden, voorbeeld is dat de route die ouders van kinderen werden opgevangen en er werd bekeken hoe zij het met ADHD afleggen en de behandeling die het kind best ondersteund konden worden. Uit informatie vervolgens krijgt, afhankelijk is van de partij bleek dat bij 38% een ggz-probleem aan de orde is waarbij het kind binnenkomt en bij 36% een vermoeden dat er een ggz- Multiprobleemgezinnen en allochtone probleem aan de orde is. Dit betekent dat heel veel gezinnen weten de weg naar de jeugd-ggz niet of ggz-problemen te laat worden herkend. In veelal laat te vinden. Geestelijke gezondheidszorg tegenstelling tot de kritiek die je vaak hoort bij wordt naar verhouding veel vaker geboden aan decentralisatie van de jeugd-ggz, ben ik hoopvol. Ik goed opgeleide, autochtone gezinnen en minder ben ervan overtuigd dat als wij erin slagen om juist vaak aan allochtone gezinnen met een laag aan de voorkant elkaar te vinden, wij er ook beter inkomen. Dat leidt soms tot overbehandeling maar in zullen slagen om ggz-problemen veel eerder te ook vaak tot onderbehandeling. Ik vind het heel erg onderkennen en van adequate ondersteuning te zonde, verkeerd en niet in het belang van het kind voorzien. Dat is wat mij motiveert in de jeugd-ggz, als een psychisch probleem niet wordt herkend. Dat niet een systeemissue maar een inhoudelijk issue moet aan de voorkant worden geconstateerd en om aan de voorkant de problemen eerder te behandeld worden als psychisch probleem. herkennen en betere hulp te geven. Omdat de integratie met de Wet op de Welke waarborgen moeten wij treffen en jeugdzorg, ondanks de mogelijkheden van Bureau wat hebben wij in de wet daaraan gedaan? Ik heb Jeugdzorg, niet tot stand is gekomen, adviseerde met veel mensen, instellingen en ouders de parlementaire werkgroep om de jeugd-ggz mee gesproken. Ik realiseer mij dat er bij verontruste te nemen in de decentralisatie. Die lijn is eigenlijk ouders en professionals veel zorgen leven over de in verschillende politieke constellaties na 2010 decentralisatie van de jeugd-ggz. Het simpele feit bestendigd. dat zo veel mensen zo'n petitie ondertekenen, zegt natuurlijk iets over de onzekerheid die er bestaat. De heer Kuiper (ChristenUnie): Ik herken de Ik neem die signalen serieus en heb die ook serieus historische schets die de staatssecretaris geeft. Ik genomen. Ik ben mij er zeer van bewust dat de ben het met hem eens dat integratie en een decentralisatie van de jeugd-ggz complex is en heel verbeterde aansluiting onze doelen zijn. Nu denk ik zorgvuldig moet gebeuren. Daarbij moet één ding dat de jeugdzorg al veel goede mogelijkheden vooropstaan: kwaliteit en continuïteit in zorg voor daarvoor benut door meer te doen aan preventie en jeugdigen. Voorkomen dat er onnodig zware zorg meer lokaal te organiseren. De staatssecretaris wordt ingezet, betekent niet dat zware zorg geeft zelf ook aan dat de ggz een heel grote stap onnodig is. Wij moeten dus heel nadrukkelijk kijken heeft gezet in de afgelopen jaren. De vraag blijft hoe wij die decentralisatie vorm gaan geven. dan ook of de staatssecretaris met de Jeugdwet niet Met uw toestemming, voorzitter, loop ik voldoende in handen heeft om dat heel drastische graag de petitie langs om te kijken of de daarin niet te hoeven doen: het lospellen van de jeugd-ggz genoemde zorgen terecht zijn en om aan te geven uit het hele stelsel van de ggz. wat wij in de wet hebben gedaan om daaraan tegemoet te komen. Zorgen zijn altijd terecht als zij Staatssecretaris Van Rijn: Ik kom zo dadelijk bij er werkelijk zijn. Ik wijs er overigens op dat ook de bespreking van mogelijke alternatieven en de GGZ Nederland niet alleen vandaag maar ook wijze waarop die gewogen zijn. Daarop kom ik gisteren en eergisteren heel hard heeft gevochten, uitgebreid terug. gewerkt en overleg gevoerd om juist in de wet de Ik zei het net ook al: dit neemt niet weg dat positie van de jeugd-ggz te verankeren en te een groot deel van de jeugd-ggz niet in combinatie borgen voor de toekomst. met een andere vorm van jeugdhulp wordt geleverd. Gaat er voor die groep veel veranderen? De heer Ganzevoort (GroenLinks): Ik neem aan Voor deze groep zal niet zo gek veel veranderen dat de staatssecretaris nog een inhoudelijke want voor hen blijft de verwijsmogelijkheid van de toelichting zal geven waarom het toch een goed huisarts, de rechtstreekse route naar de jeugd-ggz, 47 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. plan is. Ik wil daar graag naar luisteren en verder Staatssecretaris Van Rijn: In het verleden hebben met hem over spreken. wij in het kader van de Wet op de jeugdzorg gezegd Ik wil ook graag een taxatie van wat er dat het goed zou zijn als die integratie veel meer gebeurd is in het proces en hoe het komt dat als die tot stand zou komen. Dat geldt voor professionals, inhoudelijke argumentatie inderdaad zo sterk is, er maar ook voor gemeenten en verzekeraars. Wij toch zo veel weerstand is. Er zijn niet alleen zorgen, moeten constateren dat dit tot dusver gewoon niet maar er is nadrukkelijk ook weerstand. Die wordt goed gelukt is. Dat ligt niet per definitie aan de breed gedragen door professionals, jeugdzorgaanbieders. Het is nu eenmaal zo dat de zorginstellingen, ouders, enzovoorts. manier waarop het systeem bekostigd en Ik heb in mijn eerste termijn gevraagd wat gefinancierd is, bepalend is voor de manier waarop de staatssecretaris heeft gedaan om draagvlak te je kunt samenwerken en waarop je, letterlijk creëren. Ik begreep uit zijn woorden van zojuist dat gezegd, afgerekend wordt. Als de samenwerking hij dat inderdaad gecreëerd heeft, maar kan hij niet bekostigd wordt, heb je een probleem. Ik houd daarover nog wat meer zeggen? Hoe komt het dat mij verre van een verwijt aan al die zorgaanbieders het zo uit de hand gelopen is dat de partijen die voor hun vak staan en willen strijden voor de tegenover elkaar zijn komen te staan in plaats van goede zaak, ik zeg echter van mijn kant dat het de visie te delen dat men met elkaar aan de slag heel veel voordelen biedt als wij die integratie aan moet? de voorkant regelen, als wij begrip hebben voor de zorgen die er zijn en kijken of er in wet voldoende Staatssecretaris Van Rijn: Naar mijn smaak is het waarborgen zitten om aan die zorgen tegemoet te een mengeling van oorzaken. Allereerst misschien komen. Daarover voeren wij tot op de dag van het terechte of onterechte gevoel dat de vandaag de discussie met elkaar. verandering van de financieringsstroom ook iets betekent voor de erkenning van het vak. Quod non, De heer Ganzevoort (GroenLinks): De wat mij betreft. Ik heb zojuist heel uitgebreid staatssecretaris gaat wel voorbij aan mijn vraag. proberen aan te geven dat niet de Die ging niet over de inhoud maar over het proces. financieringsstroom bepaalt wat de kwaliteit, de Wat heeft de staatssecretaris gedaan om al deze professionaliteit en de erkenning van het vak zou verstandige mensen en al deze verstandige moeten zijn. Ook speelt mee dat er nu een systeem organisatie niet alleen met argumenten te is van gecontracteerde zorg bij zorgverzekeraars en overtuigen maar hen ook mee te nemen en te dat de gemeenten dat allemaal nog moeten gaan zorgen voor een draagvlak om samen te bouwen doen. Wat betekent de overgang? Gaan gemeenten aan een nieuw stelsel? dat wel doen? Hebben zij voldoende oog voor die kant van het werk? Hebben zij voldoende oog voor Staatssecretaris Van Rijn: Heel veel overleggen, de ggz? Ik kan mij voorstellen dat dit niet vanzelf heel veel praten, heel veel zoeken naar geregeld is en dat men daar twijfels over heeft. compromissen en waarborgen. Ik wijs erop dat al Als zorgaanbieders in een overleg met die gesprekken er in ieder geval toe hebben geleid ouders soms zeggen dat zij niet precies weten wat dat er een reeks van waarborgen terechtgekomen er morgen gaat gebeuren noch of het met die is in de wet. Dit is met name tot stand gebracht op zorginkoop wel goed gaat, kan ik mij voorstellen aangeven van de beroepsgroep en de dat ouders daar ongerust over worden. Ik heb zo brancheorganisaties. Ik bestrijd dat al die goed mogelijk aangegeven welke waarborgen wij overleggen niet tot resultaat hebben geleid. Die nu hebben geregeld in de wet om juist aan die hebben ertoe geleid dat er in deze wet een groot zorgen tegemoet te komen. Laten wij ook aantal waarborgen voor de jeudg-ggz is gekomen. pragmatisch zijn: als je strijdt, en ik waardeer dat, Dat wil niet zeggen dat je niet je voorkeurshokje omdat je het liever op een andere manier geregeld mag blijven houden, maar mijn stelling is dat al die ziet, kan ik mij ook voorstellen dat je daarvoor blijft discussies er misschien niet toe hebben geleid dat vechten. wij het op een andere manier gaan regelen, maar zij hebben er wel toe geleid dat in de nieuwe De heer Ganzevoort (GroenLinks): Zeker. Ik kan Jeugdwet tal van waarborgen juist specifiek zijn mij ook voorstellen dat er soms retorische en aangebracht voor de jeugd-ggz. Volgens mij is dat overdreven argumenten gebruikt worden. Niet alle het resultaat niet alleen van al het overleg maar argumenten waren immers even realistisch, gezien ook van alle activiteiten die GGZ Nederland en de de inhoud van de wet. Dat geef ik de beroepsgroepen hebben ondernomen. staatssecretaris graag toe. Maar het is toch iets Misschien is het goed om nu de petitie even meer dan dat. Ik wijs ook op de KNAW, de KNMG langs te lopen? en internationale organisaties van wetenschappers. Het is een vrij breed spectrum van betrokken en Mevrouw Slagter-Roukema (SP): De verstandige mensen, inclusief de ouders, die met staatssecretaris zegt dat er heel veel waarborgen elkaar heel breed aangeven: regering, dit gaat niet zijn. Die waarborgen beperken echter het speelveld goed, hier zitten grote gevaren aan. Wat heeft de van de gemeenten. Dat staat op gespannen voet staatssecretaris gedaan om tegen die met het budget dat overgaat. In mijn bijdrage heb beroepsorganisaties, wetenschappers en de ggz te ik er heel nadrukkelijk op gewezen dat de wijziging zeggen: Wij willen hetzelfde; hoe doen wij het misschien wel gewenst is -- in die zin kan ik heel samen? ver meegaan met de staatssecretaris -- maar dat zij, omdat zij gekoppeld is aan een 48 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. bezuinigingsdoelstelling, in zich heeft dat het toch kwantitatief toereikend en passend aanbod van zal mislukken. De staatssecretaris zegt dat in veel jeugdhulp in te kopen waarnaar kan worden gevallen misschien zware zorg voorkomen kan doorverwezen. Er is eigenlijk niets nieuws onder de worden. Ik wil graag duidelijk weten wat hij zon, in vergelijking met de Zorgverzekeringswet. verstaat onder "zware zorg", zeker als hij daarnaast Een ander punt is de vraag of de zorg die je zegt dat in een aantal gevallen juist meer ggz krijgt, afhangt van je woonplaats. Daar zijn ook ingeschakeld had moeten worden. Ik heb zelf de zorgen over geuit. Ja, dat klopt. In de berichten tot nu toe steeds geduid als dat zware Zorgverzekeringswet hebben burgers inderdaad wat zorg juist specialistische ggz is. Ik zie daar een nauwer omschreven aanspraken. Dat is, om met tegenstrijdigheid in en die kan ik niet helder mevrouw Beuving te spreken, meer in inputtermen krijgen. Ik hoor graag nog een toelichting. en nu wordt het veel meer in outputtermen. Als je echter naar het feitelijk zorggebruik in Staatssecretaris Van Rijn: Ik kom nog apart te Zorgverzekeringswet kijkt, zie je dat dit aanzienlijk spreken over de samenloop en de samenhang verschilt per regio. Ook daar wordt het werkelijke tussen decentralisatie en de gebruik van ggz beïnvloed door verschillen in de bezuinigingstaakstelling, ook naar aanleiding van aard en de omvang van het huidige aanbod van vragen van mevrouw Slagter. Overigens zijn er in voorzieningen, waardoor er ook nu verschillen in alle takken van de gezondheidszorg onderdelen wachttijden zijn en daarmee samenhangend ook waar je heel veel op kunt sturen door anders te verschillen in het gebruik van het werken, beter in te kopen en dat soort zaken, en persoonsgebonden budget. onderdelen waar heel weinig op te sturen is omdat Met de jeugdhulpplicht in de Jeugdwet geldt er gewoon zorg geleverd moet worden en je niet zo dat als er specialistische jeugd-ggz moet worden heel veel keus hebt. Dat is in de nieuwe situatie die geboden, die moet worden geregeld. Dat vloeit zal ontstaan niet heel veel anders dan in de rechtstreeks voort uit artikel 2.3 van Jeugdwet. Ik Zorgverzekeringswet. Er zullen zaken zijn waarbij citeer: "Indien naar het oordeel van het college een de gemeente door een andere organisatie, door jeugdige of een ouder jeugdhulp nodig heeft in efficiënter te werken, door meer samenwerking aan verband met opgroeien opvoedingsproblemen, de voorkant te organiseren en door integraal te psychische problemen en stoornissen en voor zover werken besparingen kan inboeken. Op een de eigen mogelijkheden en het probleemoplossend behandeling voor iemand met een psychische vermogen ontoereikend zijn, treft het college ten aandoening die gewoon gegeven moet worden, zal behoeve van de jeugdige die zijn woonplaats heeft echter weinig te sturen zijn anders dan met binnen zijn gemeente, voorzieningen op het gebied tarieven en goede zorginkoop. Dat zal zo zijn in van jeugdhulp en waarborgt het college een welk stelsel dan ook. deskundige toeleiding naar, advisering over, Wij komen straks nog even te spreken over bepaling van en het inzetten van de aangewezen de vraag of de randvoorwaarden, waaronder de voorziening (…)". financiële, bij de decentralisatie nu voldoende zijn Er kunnen door gemeentelijk maatwerk om dat te doen. Dat er verschillende zorgvormen verschillen ontstaan. Juist door die decentralisatie zijn waarbij je in de organisatie wel kunt sturen en komen er echter ook meer mogelijkheden om op de inhoud niet, is niets nieuws. verschillende disciplines aan de voorkant in te Ik kom nu op de petitie. De stelling is dat zetten. Dat kan leiden tot verschillende onder de Zorgverzekeringswet verzekeraars zorgarrangementen en tot verschillende verplicht zijn om voldoende ggz in te kopen voor toegangspoorten. Een punt van aandacht in zowel hun verzekerden dan wel de kosten te vergoeden het huidige als het nieuwe stelsel is voldoende die een verzekerde bij ggz-aanbieders maken. Een beschikbaarheid van bovenregionaal en deel van de jeugd-ggz wordt bekostigd op basis van gespecialiseerd aanbod. Ik zal daar straks nog de AWBZ of een persoonsgebonden budget. Met de uitgebreid over komen te spreken. Voor Jeugdwet -- ik zei het net al even -- worden bijvoorbeeld de zorg voor agressieve verstandelijk gemeenten straks wettelijk verplicht om jeugd-ggz beperkte kinderen of voor de zorg voor zeer jonge in te kopen. Het uiteindelijke resultaat van de kinderen met gedragsstoornissen moeten extra jeugdhulpplicht verschilt dus in materiële zin niet zo maatregelen worden getroffen. Die zijn getroffen in veel van het huidige recht uit de het huidige stelsel en die zullen natuurlijk ook in Zorgverzekeringswet. De gemeente moet zorgen het nieuwe stelsel getroffen moeten worden. voor een kwantitatief en kwalitatief voldoende Ik meen dat ik al was ingegaan op het punt aanbod van jeugdhulp, dat past en dat tijdig uit de petitie dat de gemeente mag bepalen waar beschikbaar is. De jeugd-ggz is daar een onmisbaar zij het geld aan uitgeeft. Ik wijs erop dat onder de onderdeel van, zo staat in de wet. Zorgverzekeringswet zorgverzekeraars bepalen De directe verwijzingsmogelijkheid, zowel welke zorg zij inkopen tegen welke kosten. naar de ggz als naar andere vormen van jeugdhulp, Zorgverzekeraars zijn verplicht die premie- door de huisarts, de medisch specialist of de inkomsten te bestemmen voor de zorg, het jeugdarts, blijft bestaan. De jeugdhulpaanbieder, basispakket. Zij onderhandelen over prijs en waaronder de psychiater, bepaalt op grond van zijn volume. Met de Jeugdwet bepalen gemeenten professionele standaarden welke vorm van welke zorg zij inkopen tegen welke kosten, conform jeugdhulp van welke omvang en van welke duur de de jeugdhulpplicht die ik net memoreerde. Zij jeugdige nodig heeft. Ja, de gemeente heeft de onderhandelen dus over volume en prijs. In de verantwoordelijkheid om een kwalitatief en eerste drie jaar zullen de uitgaven voor de 49 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. jeugdhulp in het deelfonds sociaal domein zitten. Dan kunnen wij met enige zekerheid zien dat De gemeenten zijn bovendien in die periode hetgeen de staatssecretaris al gelooft, namelijk dat verplicht de inkomsten van het Rijk te bestemmen het geld gaat opleveren, ook gaat werken. Is hij voor de uitvoering van de Jeugdwet, de Wet bereid deze kant op mee te denken? maatschappelijke ondersteuning en de Participatiewet, zodat wij in het begin heel goed Staatssecretaris Van Rijn: Als ik het zo hoor, heeft kunnen volgen of middelen daaraan worden de heer Ganzevoort in één zin een gat van 23 uitgegeven en of ze toereikend zijn. Er is als het miljoen geslagen in de begroting van 2015. Ik heb ware een soort hekje om dat sociale domein heen een beetje twijfel of dit voorstel van een adequate gezet. dekking is voorzien. De discussie over de vraag of De invoering van de Jeugdwet gaat gepaard wij zouden moeten bezuinigen of niet, hebben wij met bezuinigingen, dat klopt. Nu is het ook zo dat ongeacht het stelsel. Ik constateer dat wij juist met de uitgaven voor de curatieve zorg begrensd die stelselwijziging in staat zijn om worden door de afspraken die wij maken over de financieringsstromen te bundelen, niet over groeipercentages. Ook in de curatieve zorg zijn de verschillende schijven te werken, minder afgelopen jaren noodzakelijke maatregelen bureaucratie te hebben en minder versnippering te genomen om binnen dat groeipercentage te blijven: hebben en dat wij daarmee juist beter in staat bezuinigingen op de tarieven van de zouden moeten zijn om die bezuiniging te tackelen zorgaanbieders, pakketversmalling en dan als wij dat niet zouden doen. Dan wordt het hoofdlijnenakkoorden. Ook in de curatieve zorg is immers gewoon een tariefkorting of wordt er de discussie over de vraag of wij genoeg geld geknepen op het volume. Nu moet je ook nadenken hebben om zorg te verlenen dus van alle tijden en over de vraag hoe je het anders gaat organiseren. zal die ook van alle tijden zijn. Met de Jeugdwet Mijn stelling is dat, gegeven het feit dat wij met hebben gemeenten een budget voor de jeugdhulp elkaar moeten bezuinigen, de decentralisatie juist dat in 2015 5% lager is, dan 10% lager en een kans is -- het klinkt misschien een beetje vervolgens 15% lager. Wij gaan echter juist optimistisch -- om zaken op een andere manier te investeren om al die versnippering, al die organiseren en daar dan efficiency mee te verschillende hulpverleners en al die bureaucratie realiseren. te verminderen. Een stelselwijziging maakt niet meer of minder geld. Wij zouden ook een discussie De heer Ganzevoort (GroenLinks): Ik geef de over het budget krijgen als wij geen stelselwijziging staatssecretaris een suggestie waarmee hij in totaal hadden. De bomen groeien niet tot in de hemel. aan zo'n 450 miljoen komt. Dat daar een kasschuif Welk stelsel wij ook met elkaar bedenken, wij zullen inzit, snap ik allemaal wel. Dat er misschien nog altijd een discussie kunnen en moeten hebben -- wat moet worden gezocht, snap ik ook. Het gaat daar kunnen wij verschillend over denken -- over om de vraag welke richting wordt gekozen. Begin je hoeveel geld er beschikbaar is. Het zal dus altijd zo met bezuinigen en hoop je dat het allemaal wel zijn dat er binnen die mogelijkheden wordt gaat lukken? Wil je deze stelselwijziging echter ingekocht op prijs, volume en kwaliteit. Met die laten slagen en wil je dat het niet alleen een decentralisatie krijgen wij juist de kans om in elk transitie, maar ook echt een transformatie is -- geval de voorkant beter, efficiënter en integraler te daar is de staatssecretaris van overtuigd, dus put organiseren. your money where your mouth is-- dan vraagt dat een investering om te komen tot die bezuiniging die De heer Ganzevoort (GroenLinks): Elk stelsel kost dat later gaat opleveren. inderdaad zijn eigen geld en levert mogelijk zijn eigen geld op. Een stelselwijziging kost echter wel Staatssecretaris Van Rijn: In 2015 is er sprake van geld. De overgang naar een nieuw stelsel, zoals het een heel beperkte bezuiniging, rekening houdend opbouwen van zaken als preventiemogelijkheden met die transitie. Misschien hebben wij daarmee en vroegsignalering, kost geld. Een belangrijk deel wel onze money gestopt waar onze mouth is, van de kritiek zat in het punt dat de stelselwijziging namelijk dat het ook wel gewoon wat moet werd gecombineerd met het alvast inboeken van de opleveren wat wij allemaal aan het doen zijn. bezuiniging. Dat is precies een deel van het Anders zou het ook een beetje gratis zijn. Deze probleem. Dat het op termijn -- ik deel graag het decentralistatiebeweging moet ook een betere optimisme van de heer Beckers van de VVD-fractie organisatie opleveren. En 5% in 2015, is dat nu -- allemaal goed gaat werken en geld oplevert, zo'n heel grote taakstelling? hopen wij allemaal. De vrees is geuit dat met deze wet de Ik wil de staatssecretaris een suggestie expertise verloren gaat. Op dit moment moeten voorleggen om daarin een stapje verder te komen. zorgaanbieders in de ggz-instellingen en Als hij er zo zeker van is dat het nieuwe stelsel op professionals aan landelijk geldende kwaliteitseisen termijn geld oplevert en hij moet in totaal ongeveer voldoen. Opleidingen en beroepsregistratie zijn 450 miljoen bezuinigen, wat vindt hij dan van de landelijk geregeld. Er is rijkstoezicht op de kwaliteit gedachte om voor 2017 400 miljoen in te boeken van de zorg. Met de Jeugdwet blijft dit zo. De en voor 2016 50 miljoen? In 2015 kan dan wel in jeugd-ggz blijft gezondheidszorg. Daarom blijven eerste instantie 150 miljoen worden weggehaald, voor de jeugd-ggz de WGBO en de Wet BIG gelden. maar die wordt dan onmiddellijk geïnvesteerd om De Wet BOPZ respectievelijk de Wet verplichte ggz die verandering te realiseren en om de blijven van kracht. Nu voor de geestelijke innovatietrajecten en de preventie beter te maken. gezondheidszorg geldende kwaliteitsregels, 50 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. cliëntenrechten en bepalingen voor klachtrecht zijn behandelingsovereenkomst van toepassing is. Dat doorvertaald naar de Jeugdwet. De IGZ blijft behoort niet de afweging te zijn. toezicht houden. De jeugd-ggz behoort ook tot het domein van het Landelijk Meldpunt Zorg in De heer Kuiper (ChristenUnie): Laat ik mijn vraag oprichting. anders formuleren. Als het zo is dat dit onderdeel is Naar aanleiding van een vraag van van de gezondheidszorg -- de staatssecretaris geeft mevrouw Beuving en mevrouw Slagter zeg ik nog ook steeds aan dat jongeren met een psychiatrische het volgende. Gemeenten zijn verantwoordelijk aandoening gewoon moet worden geholpen en die voor de doorontwikkeling van de kwaliteit van de hulp zal krijgen -- waarom is het dan toch nodig dat jeugdzorg, waaronder de jeugd-ggz, maar ook het dit stuk gezondheidszorg zo, in toeleidende zin, in Rijk zal zijn taak hierin houden. Ik ben met de VNG de sfeer van de gemeenten komt te liggen? De in gesprek over de positionering van de gemeente zal die toegang immers toch op een richtlijnontwikkeling, onderzoek en innovatie. Het bepaalde manier reguleren. Die financiële prikkel is Rijk blijft via de academische component investeren er niet voor niets. in een academische kennisinfrastructuur, ook voor de jeugd-ggz. De opleiding tot psychiater blijft Staatssecretaris Van Rijn: Dat is omdat na heel landelijk georganiseerd en gefinancierd. Op verzoek veel discussie, van jaren of misschien wel decennia, van de beroepsgroepen is rond 2007 het curriculum we erop uit zijn om voor wat betreft de zorg voor van de opleiding voor het specialisme psychiatrie kinderen, waarbij zowel in de gezinssituatie als wat aangepast en is meer ruimte gecreëerd, die ook zal betreft psychische stoornissen heel veel aan de worden gehandhaafd. Het Kwaliteitsinstituut, hand kan zijn, aan de voorkant een combinatie te waarnaar mevrouw Slagter vroeg, speelt straks krijgen waarmee je kunt inspelen op wat er aan de inderdaad een rol bij het verspreiden van kennis en hand is. Als we erin slagen om aan die voorkant innovatie en van best practices op het gebied van ggz-expertise te combineren met jeughulp- en de inhoud van de zorg. In de Jeugdwet wordt waar jeugdzorgexpertise, zodat integraal kan worden mogelijk aangesloten op de kwaliteitsregelgeving bekeken op welke manier adequaat hulp kan van VWS. Met gemeenten waarvoor dat instituut worden verleend, dan kunnen we echt iets doen nieuw is, zal besproken moeten worden hoe de aan de onderbehandeling en de overbehandeling in aansluiting zal zijn tussen het Kwaliteitsinstituut en Nederland, die vaak tot schrijnende gevallen leiden. het gemeentelijke domein. Ik ben hierover in Daar ben ik van overtuigd. Dan starten we niet een gesprek met de VNG en het Kwaliteitsinstituut en opvoedkundig traject op als er eigenlijk een zal dat blijven. psychisch probleem aan de orde is en plakken we geen medisch stempeltje op kinderen bij wie met De heer Kuiper (ChristenUnie): Dit gehoord andere vormen van hulp heel veel kan worden hebbend, blijft bij mij één vraag de hele tijd gered. hangen. De staatssecretaris omschrijft hoezeer de Ik heb een tijd geleden gesproken over hoe jeugd-ggz onderdeel is van het stelsel van het zit met de richtlijn ADHD. Dat voorbeeld werd gezondheidszorg. Hij is staatssecretaris van VWS. net ook al genoemd. Ik had op een rij: mensen bij Is het niet toch merkwaardig dat van dit stuk de scholen, de huisartsen, de specialisten in de zorg gezondheidszorg, dat met zo veel kaders en en een aantal psychiaters. Ik vroeg hoe zij wetgeving omgeven is, de aansturing bij de aankijken tegen de indicatie "ADHD". Eén ding was gemeenten komt te liggen? Dat is zonder precedent duidelijk, namelijk dat de indicatie één ding is, binnen ons hele stelsel van gezondheidszorg. Wat is maar dat de context waarbinnen die indicatie wordt zijn reactie daarop? gegeven, en dus de interventies die nodig zijn om aan de diagnose iets te doen, ook zeer van belang Staatssecretaris Van Rijn: De vraag of iets is. Als conclusie van dat gesprek met al die gezondheidszorg is, hangt in mijn ogen niet af van professionals zeiden we: hier moet niet een richtlijn de vraag wie financiert en organiseert. Laat ik een van huisartsen of van psychiaters over ADHD ander voorbeeld nemen. In het Verenigd Koninkrijk komen, maar een intersectorale richtlijn, die ertoe worden de huisartsen gefinancierd door de NHS. leidt dat we aan de voorkant kunnen bekijken wat Behoren huisartsen dan niet tot de nodig is, waarbij zelfs bij de diagnose "ADHD" de gezondheidszorg? Natuurlijk wel! Maar ze worden interventie heel erg kan verschillen, afhankelijk van gefinancierd via een publiek systeem. In Nederland de schoolsituatie, de gezinssituatie en de situatie hebben we een systeem waarin de van het kind zelf. Als we erin slagen om die jeugdgezondheidszorg van oudsher werd combinatie van verschillende disciplines en gefinancierd door de gemeenten en waarin delen deskundigheden in Nederland beter voor elkaar te van de medische zorg werden georganiseerd door krijgen, dan zijn we naar mijn smaak in staat om de zorgverzekeraars en andere delen door de aan de voorkant goede sturing te geven, onnodige AWBZ, wat weer door zorgkantoren werd zware zorg te voorkomen en eerder zware zorg te georganiseerd, die weer uitvoeringskantoren van geven waar die nodig is. Die integratie aan de verzekeraars waren. De manier waarop wordt voorkant is de essentie van het wetsvoorstel. gefinancierd en georganiseerd, mag niet bepalend zijn voor de vraag of iets tot de gezondheidszorg De voorzitter: Tot slot, mijnheer Kuiper. behoort, welke kwaliteitseisen worden gesteld of ** waarop de Wet op de geneeskundige

51 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

De heer Kuiper (ChristenUnie): De staatssecretaris Mevrouw Slagter-Roukema (SP): In die richtlijn heeft mij gehoord. Ik denk dat een deel van de wordt de inbreng van andere sectoren wel bekeken. jeugd-ggz inderdaad moet doen wat de In ieder geval zou dat best uit te breiden zijn. Ik zie staatssecretaris nu omschrijft. We hebben al veel niet zo goed waarom je daarom juist naar de bereikt. Wat de staatssecretaris nu schetst, laat gemeentes moet. Ik vind dat eigenlijk geen goed zien dat we al veel hebben gedaan in de jaren die argument. achter ons liggen. Het gaat mij echt om die hoogspecialistische kinderen jeugdpsychiatrie, Staatssecretaris Van Rijn: Ik probeerde het waarvan de staatssecretaris zegt: als een kind een volgende aan te geven. De drijvende kracht achter psychiatrische aandoening heeft, dan moet hij de decentralisatie en het betrekken van de jeugd- natuurlijk die vorm van zorg krijgen. Ik zie niet ggz bij de jeugdzorg en jeugdhulp, is dat je juist goed waarom die vorm van jeugd-ggz ook moet aan de voorkant de integrale afweging moet worden overgeheveld naar de gemeenten. maken. Naar mijn smaak heb je de ggz-discipline nodig om die integrale afweging goed te kunnen Staatssecretaris Van Rijn: Misschien is dat een maken, zodat er geen overbehandeling en vooral goed punt om even een bruggetje te maken naar geen onderbehandeling is. Integratie op dat stuk is de vraag of er alternatieven zijn en hoe die moeten heel goed. Dat wil niet zeggen dat je de volgende worden gewogen. keer zegt: laten we alles maar bij elkaar gooien. Ook een kind met een psychisch probleem dat een De voorzitter: Mevrouw Slagter wil hierop somatische klacht heeft, zal naar de kinderarts, de aansluiten, maar mevrouw Beuving was nog iets huisarts of bij een blindedarmontsteking naar de eerder aan de beurt. Mevrouw Beuving, u wilde specialist moeten gaan. Dat blijft zo. Dan zeggen toch interrumperen op dit punt? we niet dat de kinderblindedarmen er ook allemaal ** bij komen. De crux is dat we dit veel eerder aan de voorkant willen kunnen krijgen. Daar moet Mevrouw Beuving (PvdA): Ja. Ik wil nog even heel integraal worden gewogen welke hulp er nodig is. kort terugkomen op het puntje voor de interruptie. Dan kunnen we tijdig onderkennen of er sociale Ik meende toen begrepen te hebben dat de problemen zijn, gezinsproblemen, multiproblemen staatssecretaris inging op mijn vraag naar de of een ggz-probleem. Dat is de essentie van het verantwoordelijkheid voor wetenschappelijk betrekken van de jeugd-ggz bij deze onderzoek en naar opleidingen en innovatie in decentralisatie. instellingen. Heb ik uit zijn antwoord goed begrepen Ik kom op de alternatieven. Mede tegen de dat de regering daarvoor verantwoordelijk blijft en heer Kuiper merk ik op dat er natuurlijk ook is de gemeenten niet? Of is het het Rijk naast de nagegaan of er een knip kan worden gemaakt gemeenten? Daar wilde ik nog even duidelijkheid tussen de basis-ggz en de gespecialiseerde ggz. De over hebben. Dat is mijn puntje. heer Kuiper vroeg daar nadrukkelijk naar. Eigenlijk wordt in het rapport van Van Gastel zelf al Staatssecretaris Van Rijn: Het is en-en. De geconcludeerd dat het geen werkbare en wenselijke ervaringen die we straks opdoen in het optie is. Die conclusie is eigenlijk tot op de dag van gemeentelijke domein en met de zorg aan de vandaag nog wel waar. Het bundelen van alle zorg voorkant, zullen leiden tot opvattingen en nieuwe voor jeugd onder de verantwoordelijkheid van de inhoud die we moeten verwerken in de richtlijnen. gemeente biedt de mogelijkheid tot die Het Rijk zal daarin ook een taak houden. Ik noemde integratieslag. Bij het maken van de knip zou dat al de academische component. Verder ben ik met alleen aan de orde zijn, de basis-ggz en niet de de VNG in gesprek over de positionering van de gespecialiseerde ggz, terwijl er cliënten zijn van wie richtlijnontwikkeling, onderzoek en innovatie. Ik je juist al aan de voorkant moet concluderen dat denk namelijk dat dat meer dan ooit een gespecialiseerde ggz aangewezen is. Dan zou je gezamenlijke inspanning zal moeten zijn. daar ook een merkwaardige overgang krijgen. Deze zoektocht heeft natuurlijk lang geduurd. Zowel de De voorzitter: Mevrouw Slagter wilde net ook nog deskundigen in de ggz-sector als de een interruptie plegen. zorgverzekeraars, maar ook de zorgaanbieders ** hebben ons er daarin herhaaldelijk op gewezen dat het eigenlijk niet goed mogelijk is om dat Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Maar dan snap onderscheid te maken in de huidige fase van de ik niet zo goed waarom de kinderpsychiatrie, de discussie en met de wetenschap die we met elkaar jeugd-ggz, wel naar de gemeenten gaat en hebben. Waarom? Omdat lichte en zware trauma's bijvoorbeeld kindergeneeskunde niet. In feite krijg of lichte en zware ADHD natuurlijk niet met een je daar ook weer een knip. Daarnaast beschrijft de schaartje te knippen zijn. Je komt in veel grotere staatssecretaris de wens tot een multidisciplinaire problemen terecht als je in de diagnose knipt en op richtlijn ADHD. Ik dacht zelfs dat er al een grond daarvan zegt dat het ene gedeelte zo wordt huisartsgeneeskundige standaard was. gefinancierd en het andere zo. Dan maak je de versnippering eigenlijk alleen maar groter. Staatssecretaris Van Rijn: Van de huisartsen wel, Wetenschappelijk of medisch gesproken zijn maar niet intersectoraal. dergelijke zaken ook niet met een schaartje te knippen.

52 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

De voorzitter: De heer Kuiper, houd het kort opening voor dat we later toch nagaan of we dit graag. type onderscheid op de een of andere manier in ** stand kunnen houden. Dit is belangrijk voor de competenties die we op alle niveaus van de De heer Kuiper (ChristenUnie): Voorzitter. Dit was kinderjeugdpsychiatrie nodig hebben. Ik denk dat mijn punt. Ik mag hier toch wel … dit in de loop van de komende jaren belangrijk zal zijn. De voorzitter: Nee, dat begrijp ik wel. ** Staatssecretaris Van Rijn: Ik ben geneigd om in antwoord op die vraag te stellen dat ik de De heer Kuiper (ChristenUnie): U begint met te beroepsgroep altijd erg leidend vind in de zeggen dat ik het kort moet houden, maar dit was ontwikkeling van het vak en ten aanzien van de mijn punt. vragen of je al dan niet onderscheid in diagnoses kunt maken en of je licht en zwaar kunt De voorzitter: Ik probeer aan te geven dat de onderscheiden of dat niet moet doen, omdat dat staatssecretaris ook de gelegenheid moet krijgen niet met een schaartje te knippen is. Ik denk dat om zijn betoog te vervolgen. wij van de kant van de overheid niet moeten ** zeggen dat we dat nog eens even uitgevonden hebben. Tot nu toe heb ik op mijn vraag of dat te De heer Kuiper (ChristenUnie): Dit is toch het doen was, het antwoord nee gekregen. Bovendien onderscheid tussen de eerste en de tweede lijn, het kleven er andere nadelen aan, zoals de heer Van onderscheid dat we al kennen? De staatssecretaris Gastel in zijn rapport ook al heeft gesteld. Ik kan zegt dat doorverwijzen dan ingewikkeld wordt, niet in de toekomst kijken, maar als er in de maar een echte psychiatrische diagnose wordt in de beroepsgroep een beweging op gang komt dat er tweede lijn gesteld. In de eerste lijn, dus op het toch op een andere manier naar moet worden voorliggende terrein, bevinden zich allerlei gekeken, heb ik alle bereidheid om daarnaar te specialismen. Die maken samen de afweging of er kijken. moet worden doorverwezen. De echte psychiatrische doorverwijzing kan alleen maar in de De voorzitter: Mevrouw Slagter, u mag kort op dit tweede lijn door een hoofdbehandelaar worden punt ingaan. Ik wil de staatssecretaris echt de gesteld. Mijn onderscheid is daarop gebaseerd en gelegenheid geven om zijn betoog te vervolgen. op uitlatingen van psychiaters met wie ik gesproken ** heb dat het wel mogelijk is om grosso modo ook in de diagnostiek onderscheid aan te brengen, al houd Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Wat vindt de je een grijs gebied. staatssecretaris in dit verband dan van de positie van de huisarts, die toch met name in de eerste lijn Staatssecretaris Van Rijn: Tot nu toe hebben wij functioneert? Ik begrijp dit niet zo goed als ik kijk met de sector en de deskundigen zeer intensief naar het Hoofdlijnenakkoord met de ggz en het overleg gehad over de vraag of je een dergelijk onderscheid tussen de basis- of generalistische zorg onderscheid in de diagnose kunt maken. Telkens en de specialistische zorg. Daarop zou dit hele was het antwoord dat dit niet goed doenlijk was. verhaal goed kunnen passen. Ik begrijp dat andere Dat is logisch, omdat een lichte stoornis een zware stuk er dus niet bij. Voor mijn gevoel was het nog stoornis kan worden en, hopelijk, andersom. Dat steeds veel logischer geweest als er op die ten eerste. Ten tweede zou je missen dat je juist ontwikkeling was aangesloten. In feite gebeurt dat aan de voorkant wilt kunnen bekijken of er snel een ook wel voor een gedeelte, want de verwijzing door gespecialiseerde zorg nodig is. Die kun je ook heel de huisarts blijft bestaan. snel vanuit de voorkant inschakelen. Ten derde krijg je onwillekeurig afwentelingsgedrag. Als je Staatssecretaris Van Rijn: Zeker! Ik kom daar in beslist om iemand door te sturen naar de antwoord op de vragen van het lid van de fractie gespecialiseerde zorg omdat die altijd goed is, dan van D66 op terug. We zullen alleen ook met elkaar bereik je niet wat we willen, namelijk aan de moeten nagaan hoe we de samenwerking tussen de voorkant de triage goed regelen om aan de huisarts, de POH-deskundige bij de huisarts, de achterkant heel gespecialiseerde zorg te kunnen jeugdhulp, de jeugdzorg en de andere vormen van verlenen. Knippen in de diagnoses is dus uitermate zorg in de eerste lijn kunnen versterken. ingewikkeld. Tot nu toe heeft de ggz zelf Inderdaad, er moet een belangrijke rol worden aangegeven dat dit niet goed mogelijk is. Ik kan toegekend aan de huisarts. Ik wees er ook al op dat niet in de toekomst kijken. Wij zullen ervaringen we de huisartsen aan tafel hebben uitgenodigd om opdoen met de vraag of het vak zich zodanig in samenwerking met andere beroepsgroepen een ontwikkelt dat we over een tijd kunnen zeggen dat richtlijn voor ADHD op te stellen. Ik waardeer de het duidelijker is geworden en het kan. Ik ben zeer inspanningen die de groep huisartsen heeft getoond bereid tot het voeren van die discussie. In de om tot de ontwikkeling van die richtlijn te komen, huidige situatie is het niet goed mogelijk. maar ik constateerde aan tafel wel dat dit nog niet heel erg in samenspraak met andere De heer Kuiper (ChristenUnie): Wil de beroepsgroepen gebeurde. Ik zou er dus zeer voor staatssecretaris dit toch ergens in zijn overweging zijn om als dat veel meer het geval zal zijn. vasthouden? Hij biedt er in zijn laatste zin een 53 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

Mevrouw Beuving kwam op het andere budgettair verantwoordelijk zijn voor de uitvoering, alternatief dat de heer Van Gastel in zijn rapport dat verzekeraars een adviesrol vervallen en dat de beschreef. Gemeenten zouden volgens die variant eerste helft van 2014 wordt gebruikt voor scholing via de zorgverzekeraar zeggenschap krijgen over de van de inkopers van de gemeenten en voor inzet van de ggz. In de nota naar aanleiding van overdracht van de informatie van de verzekeraars. het verslag hebben wij natuurlijk al uitgebreid De feitelijke inkoopgesprekken met aanbieders aangegeven waarom wij dit geen goed alternatief kunnen dan vanaf juli 2014 plaatsvinden. De inkoop vonden. Het biedt de gemeenten veel minder is hiermee voor 1 januari 2015 afgerond. Die sturingsmogelijkheden op het vlak van de integrale planning is vergelijkbaar met het systeem dat voor zorg. Simpel gezegd, gaat de verzekeraar inkopen verzekeraars en aanbieders vorm zou krijgen. Bij en zegt de gemeente tegen de verzekeraar dat hij de inkoop nemen de gemeenten de dbc's als rekening met haar wensen moet houden. Dan zet je uitgangspunt, waarbij ze aansluiten bij de "wie betaalt, bepaalt" toch weer niet bij elkaar en inhoudelijke ambities uit het bestuurlijk akkoord zorg je ervoor dat degene die voor het budget van de ggz. Het lijkt me uitermate belangrijk, zeker verantwoordelijk is, rekening moet houden met ook voor de sector, om niet met onnodige iemand anders die niet verantwoordelijk is voor het administratieve lasten te hoeven werken en gebruik budget en er weer allerlei afschuif- en te maken van het systeem dat tot dusverre is afwentelingsgedrag kan ontstaan en de eenduidige gebruikt. financiering, waarvan sprake is in de motie die ik Door de VNG wordt een landelijk net citeerde, ook weer niet geregeld is. Dan zijn er ondersteuningsprogramma opgezet, dat in ieder eigenlijk twee modellen. Je kunt kiezen voor het geval tot en met 2017 loopt en de gemeenten kan model waarin de financiering, de bekostiging en de ondersteunen door kennisuitwisseling, verantwoordelijkheden eenduidig zijn, maar dan deskundigheidsbevordering, maar ook het opstellen moet je wel een aantal waarborgen hebben. Je kunt van handreikingen, formats en ook beslissen om het uit elkaar te halen en om het modelovereenkomsten, zodat de inkopers in de verzekeraars te laten doen, terwijl de gemeenten regio daarvan desgewenst gebruik kunnen maken. inspreken. Dan moet je van alles en nog wat gaan regelen om te kijken of de samenwerking wel klopt. Mevrouw Slagter-Roukema (SP): In de brief staat Daarom hebben wij ervoor gekozen om het qua dat de VNG vindt dat het haalbaar kan zijn. Dat eenduidigheid, sturing en verantwoordelijkheid bij vind ik wat omineus. Verder zie ik dat elkaar te houden, zodat er geen afwenteling is. zorgverzekeraars er in het eerste halfjaar 40 uur Daarbij moet er wel voor worden gezorgd dat alle werk in mogen steken, wat me bijzonder weinig aanbevelingen die Van Gastel in zijn rapport lijkt. Daarnaast begrijp ik dat het alleen nog maar aangaande de waarborgen zet, integraal in de wet voor volgend jaar geldt. In de memorie van worden gezet. Daarom vonden wij die variant de antwoord stond in eerste instantie dat de betere variant. zorgverzekeraars nog drie jaar gemandateerd In de inleiding van mijn betoog zei ik al dat zouden inkopen. Die afspraak blijkt nu vervallen, professionals inderdaad kunnen samenwerken, ook wat ik betreur. in het huidige stelsel. Toch constateren we dat we die samenwerking een impuls moeten geven. Dat Staatssecretaris Van Rijn: Er waren twee opties. ligt niet aan de professionals, zeg ik er wellicht ten De eerste is dat de verzekeraars het een tijdje doen overvloede bij, maar aan de wijze waarop de zorg in opdracht van de gemeenten. De tweede is dat de gefinancierd en bekostigd is. Die heeft invloed op gemeenten dat doen met ondersteuning van de de wijze waarop er kan worden samengewerkt. Dat verzekeraars. Uiteindelijk bleken beide partijen een ligt niet aan de professionals, maar aan het grote voorkeur te hebben voor de tweede optie. systeem. Ik heb in de curatieve zorg heel veel Aan de ene kant moeten gemeenten het toch doen, discussies meegemaakt dat er substitutie zou en aan de andere kant moet je dan aan moeten plaatsvinden van ziekenhuiszorg door verzekeraars vragen om voor drie jaar een aparte huisartsenzorg. Als je niets aan de bekostiging inkooporganisatie op te zetten, terwijl ze nu doet, kun je dat wel tegen elkaar zeggen, maar individueel inkopen. Dat zou ook weer tot uiteindelijk blijven de belangen intact, waarin zowel administratieve lasten leiden. Verder hechten de het ziekenhuis als de huisarts nagaat wat dat voor gemeenten en de regio's er zeer aan dat ze, als ze zijn inkomsten betekent. Als je dat echt anders wilt toch verantwoordelijk worden voor de zorginkoop, regelen, zul je toch tot die integrale bekostiging en daarmee zo vroeg mogelijk kunnen beginnen. Ze financiering moeten komen, want dan wordt het moeten de kennis en kunde sowieso in huis hebben mogelijk en ontstaan er ook prikkels om die om dat te doen. Dan hebben ze liever dat ze integrale samenwerking voor elkaar te krijgen. afspraken maken voor ondersteuning, dan dat er Welke afspraken hebben gemeenten en een systeem wordt opgericht dat voor gemeenten verzekeraars over de zorginkoop gemaakt op het en verzekeraars ongemakkelijk is. Ik ben verheugd gebied van de jeugd-ggz? VNG en ZN hebben dat partijen zelf hebben gezegd: hoe kunnen we zo afspraken gemaakt om samen te werken voor een effectief mogelijke afspraken maken? Ik denk dat zachte landing van de inkoop voor de jeugd-ggz. De het heel goed is om die inspanningen in 2014 te achterbannen van beide partijen kunnen zich in plegen. De verzekeraars hebben gezegd dat de deze afspraken goed vinden, zoals ook is te lezen in telefoon niet uitstaat als er daarna langer hulp de correspondentie daarover. De kern van de nodig is. Als het nodig is om verdere afspraken te afspraken is dat gemeenten inhoudelijk en maken, gaan we bij elkaar zitten. Ik vind het 54 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. belangrijk dat de inspanning die we in 2014 moeten wet houdt in dat de gemeenten het moeten gaan plegen -- het overgangs- en transitiejaar, ter doen. Dan zou het toch merkwaardig zijn om een voorbereiding op 2015 -- zijn onderbouwd met derde te vragen om die kennis over te dragen van goede afspraken. de verzekeraars aan de gemeenten? Ik die zin ben ik voor een, vergeef mij, wat simpeler afspraak: Mevrouw Scholten (D66): Ik dank de degene die het moet overdragen, draagt het ook staatssecretaris voor het feit dat ik het gevoel krijg daadwerkelijk over. Dat lijkt mij eigenlijk een heel dat hierover een bepaalde zekerheid is gecreëerd. goede zaak. Maar een van de zorgen die via de mail tot ons is gekomen, is dat zorgaanbieders op dit moment De heer Ganzevoort (GroenLinks): Ik deel de enorm veel moeite hebben om hun jaarstukken vreugde van de staatssecretaris dat er een akkoord voor 2013 goedgekeurd te krijgen, omdat ze de ligt tussen de zorgverzekeraars en gemeenten, met inkoop over 2015 nog niet hebben geregeld. Is met name omdat het er een tijdlang naar uitzag dat het deze afspraak tussen zorgverzekeraars en VNG die heel erg moeilijk zou worden. Maar ik lees op de kou uit de lucht, zodat die zorgaanbieders en die site van de VNG dat die steun van de accountants hier verder aan kunnen werken? zorgverzekeraars is gerealiseerd tot 2017, en ik heb de indruk dat de zorgverzekeraars alleen op Staatssecretaris Van Rijn: Het is een noodzakelijke volgend jaar rekenen. Verder bereiken ons voorwaarde, maar geen voldoende voorwaarde. Ik berichten dat tal van zorginstellingen in de kom daar nog op. voorlopige inkoop voor 2015 tot 50% gekort worden op hun budget, kennelijk omdat gemeenten De heer De Lange (OSF): Ik ben bij debatten altijd bezorgd zijn over de hoeveelheid die ze kunnen sterk geïntrigeerd door de dingen die niet gezegd inkopen. Maar dat leidt tot enorme worden. Daar is veel informatie aan te ontlenen. continuïteitsproblemen bij de zorginstellingen.

Staatssecretaris Van Rijn: Ik kan daar niets over Staatssecretaris Van Rijn: Op het tweede punt zeggen. kom ik nog te spreken. Gemeenten en verzekeraars weten heel goed wat ze hebben afgesproken, want De heer De Lange (OSF): De hond die niet blafte, beide hebben de afspraken die zijn gemaakt van Sherlock Holmes. We zitten in een situatie meegestuurd met hun brieven. Het lijkt me dat waarin de gemeenten onvoldoende kennis hebben daarover geen misverstand kan bestaan. Verder is op het betreffende gebied, waarna de het allebei een beetje waar: aan de ene kant zorgverzekeraars in al hun generositeit de hebben ze afgesproken dat in 2014 die gemeenten jarenlang gaan uitleggen hoe ze de ondersteuning wordt geleverd door verzekeraars, inkoop moeten verzorgen. Dat is merkwaardig, met de afspraken die daarbij zijn over de capaciteit, want de zorgverzekeraar heeft een aanzienlijk terwijl de systemen VECOZO en dbc's voor commercieel belang bij het geheel. Ik pleit voor maximaal drie jaar doorlopen. De ondersteuning is meer onafhankelijkheid als het gaat om de wijze, toegespitst op het jaar 2014, en het gebruikmaken waarop de gemeenten hun zorg kunnen gaan van de genoemde systemen loopt wat langer door. inkopen en daarover kennis gaan opbouwen. Dat Stel dat de overdracht eind 2014 nog niet helemaal punt heb ik heel duidelijk naar voren gebracht, goed is verlopen, dan gaan partijen bij elkaar zitten maar ik beluister in uw reactie daar helemaal niets om te kijken of verdere afspraken nog nodig zijn. van terug. Beide zijn dus waar.

Staatssecretaris Van Rijn: De verzekeraars doen Mevrouw Beuving (PvdA): Dit sluit naadloos het nu, en de gemeenten moeten het gaan doen. daarop aan, want het woord "dbc's" is gevallen. Ik Wat is dan simpeler om met elkaar af te spreken wil nog even de aandacht van de staatssecretaris dat er kennis wordt overgedragen van degene die vragen voor het feit dat voor mijn fractie niet alleen het doet aan degene die het gaat doen? De van belang is dat de verzekeraars ondersteuning verzekeraars doen het nu, en er zijn afspraken verlenen bij de inkoop, maar dat in het kader van gemaakt over het overdragen van hun kennis en de randvoorwaarden ook is afgesproken dat kunde aan de gemeenten. Dat is geen keuze voor gemeenten gedurende een aantal jaren gaan de verzekeraars, maar voor degene die het doet. werken met dbc's. Dat is de reden waarom ik in mijn inbreng heb gezegd dat in de afspraken in De heer De Lange (OSF): Het is natuurlijk mooi feite is geborgd dat de kwaliteitsstandaarden van om simpelheid tot norm te verheffen, en simpelheid de zorg ook worden meegenomen in de inkoop. Kan kan ook bepaalde voordelen hebben. Maar ik zou de staatssecretaris bevestigen dat dat via de dbc's toch denken dat in de constructie die zich voordoet gebeurt? Voor ons is dat belangrijk, want dat is de een vorm van belangenverstrengeling aanwezig is, taal waar de rest van de ggz en de somatische zorg waarbij we vraagtekens zouden moeten zetten. Ik aan gewend is. Verder denk ik aan de heb dat gedaan, en daar zou ik graag wat meer resultaatmetingen die via dbc's geborgd zijn. Zie ik over willen horen. Of is dat helemaal geen dat goed? overweging? Is simpelheid troef, en vindt u dat mooi? Staatssecretaris Van Rijn: Voor de goede orde: in de huidige situatie kopen de verzekeraars in. De 55 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

Staatssecretaris Van Rijn: Ik ben het met geven. Natuurlijk houd ik daarbij de vinger aan de mevrouw Beuving eens dat dat een belangrijk pols. Ik zal ook zelf regelmatig gesprekken voeren voordeel is, zeker. met de VNG over de monitoring en de voortgang van het proces, zodat tijdig bijsturing kan Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Bij de afspraken plaatsvinden als dat nodig is. Het is nooit goed om staat dat zorgverzekeraars gemeenten adviseren, het al te nadrukkelijk te zeggen, maar ik wijs toch welke zorg minimaal nodig is om te kunnen voldoen op het volgende. Stel dat gedurende 2014 blijkt dat aan continuïteit van zorg. Hoe dwingend kunnen de voortgang onvoldoende zou zijn, wat ik niet zorgverzekeraars dat aan gemeenten opleggen? geloof, en dat het niet verbetert, dan hebben wij op Hoe vrijblijvend is dat? Ik ook vond bij de afspraken grond van artikel 2.14 van de Jeugdwet de ook niet terug hoe het met de aansluiting van 18- bevoegdheid om alsnog bij AMvB nadere regels min en 18-plus zit. voor de samenwerking op te stellen. Ik zie nu geen aanleiding om dat te doen, maar ik hou Staatssecretaris Van Rijn: Op dat onderwerp kom nadrukkelijk de vinger aan de pols. ik straks nog. Ik denk dat het heel goed is dat de In het kader van de waarborgen heeft zorgverzekeraars het nu doen. Zij hebben inzicht in mevrouw Beuving gevraagd hoe het zit met de de inkoopmarkt, om deze term maar even te herbeoordelingen in 2015. Voor de cliënten van de gebruiken. Hoe zit het zorgaanbod in elkaar, met jeugd-ggz is een overgangsregeling gecreëerd. welke zorgaanbieders moet je rekening houden en Jeugdigen met een verwijzing of een indicatiebesluit wat moet je weten om te bepalen welke zorg je het kunnen tot maximaal een jaar na inwerkingtreding beste kunt inkopen? Het overdragen van deze van de wet hun lopende behandeling voortzetten. informatie helpt natuurlijk zeer om de inkopers van Die voortzetting vindt, indien redelijkerwijs de gemeente kennis bij te brengen, maar ook om mogelijk, plaats bij dezelfde aanbieder. Na het jaar de kennis van de sector te versterken. Op deze is er een logisch moment om te kijken welke zorg manier kan iedereen zien welke noodzakelijke zorg de jeugdige dan nog nodig heeft. Ik wijs erop dat moet worden ingekocht. Ik kom straks nog terug op de huidige zorgtrajecten in de jeugd-ggz gemiddeld de continuïteitswaarborgen, maar het is een een halfjaar duren. Dat betekent dat je eigenlijk in belangrijk gegeven dat de kennis van de het normale regime zit, namelijk dat er een zorgaanbiedersmarkt wordt overgedragen van de indicatie is gegeven en dat je na een jaar bekijkt partij die het nu doet, naar degene die het krijgt, welke zorg er verder nodig is. Na dat jaar moet er, inclusief de vraag welke noodzakelijke zorg moet net als in de oude situatie, een besluit worden worden ingekocht. Dit laatste zou iedere gemeente genomen over de noodzaak en de passendheid van moeten weten. De gemeente moet dit natuurlijk de voortzetting van de behandeling. Gemeenten wel gaan doen. Daar kom ik nog op terug bij de kunnen er dan overigens voor kiezen om het besluit continuïteitswaarborgen die we in overleg met de te mandateren aan de jeugdaanbieder waar ze hun gemeenten zoeken. zorgtrajecten al hebben lopen. Als er een specifieke Ik denk dat de afspraken ook een vorm van jeugdhulp noodzakelijk is die alleen door versnelling kunnen geven aan het regionale die specifieke instelling geboden wordt, moet de overleg. De overdracht van de verzekeraars vindt in gemeente de jeugdhulp vergoeden. de regio plaats. Zorgverzekeraars Nederland zal in Theoretisch zou het kunnen dat de elke regio een zorgverzekeraar toewijzen. Hierdoor gemeente zegt dat ze zorg heeft ingekocht die een komt in elke regio het gesprek op gang tussen vergelijkbare voorziening levert. Dan moet de verzekeraars en gemeenten. Dat gaat niet alleen gemeente dat aantonen. In de praktijk gaat het over de overdracht, maar ook over de aansluiting anders. Als je bij een jeugdaanbieder zit, houd je tussen de domeinen en het delen van informatie. de indicatie voor een jaar. Het traject duurt meestal Naar aanleiding van een vraag van maar een halfjaar. Na een jaar krijg je een nieuw mevrouw Scholten wil ik het volgende opmerken. Ik indicatiebesluit. Als de behandeling moet doorlopen, realiseer me dat gemeenten nog geen ervaring dan ligt het voor de hand dat dit bij dezelfde hebben met het overhevelen van de zorg, zoals in jeugdaanbieder plaatsvindt. de jeugd-ggz nodig is. Mevrouw Scholten vroeg of het niet goed zou zijn om in de implementatiefase Mevrouw Beuving (PvdA): Ik hoor de in samenwerking met gemeenten, de jeugd-ggz, staatssecretaris zeggen dat zo'n traject dat meestal huisartsen en zorgverzekeraars een pilot te een halfjaar loopt, soms moet blijven doorlopen, in organiseren om praktijkmodellen uit te werken voor dit geval na het overgangsjaar. Wie beoordeelt of de organisatie en de bekostiging van de jeugd-ggz. het traject moet doorlopen? Beoordeelt de Ik vind dat een goed idee. Ik wil graag samen met behandelaar in kwestie dat? Ik probeer een beeld te partijen bespreken of wij tijdens de implementatie krijgen van de instantie die de conclusie trekt dat een aantal pilots kunnen opzetten om zo goed de behandeling langer moet doorlopen. mogelijk te kunnen oefenen met verschillende soorten modellen. Op die manier wordt de kennis Staatssecretaris Van Rijn: Het is de normale en kunde bij de gemeente versterkt en worden er indicatieprocedure. Door de professional wordt een soort inkoopmodellen ontwikkeld, waarbij ook beoordeeld of er nog verdere hulp nodig is. Die hulp gebruikgemaakt wordt van de kennis en kunde van moet vervolgens geleverd worden door de huisartsen en de jeugd-ggz zelf. Het is goed dat die aanbieder waarbij de gemeente zorg heeft afspraken er zijn. Ik ben er verheugd over. Ik denk ingekocht. Dat zal in vrijwel alle gevallen dezelfde dat het gaat lukken om de inkoop goed vorm te zorgaanbieder zijn waar de jeugdige al in 56 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. behandeling was. Het zou raar zijn om hierin te zelf -- hij verblijft minder lang in geslotenheid -- switchen, maar theoretisch kan het wel. De maar het betekent ook dat een afbouw kan gemeente zou kunnen zeggen dat ze bij een andere plaatsvinden van heel dure plaatsen. Grosso modo zorgaanbieder heeft ingekocht die vergelijkbare is het zo dat alle budgetten worden overgedragen. zorg verleent. In dat geval zou de indicatie daar De lasten gaan dus gepaard met de lusten. De naartoe kunnen gaan. De indicatiestelling is taakstelling die erop zit, en die in het eerste jaar natuurlijk in handen van de professional. niet zo heel groot is, kan voor een belangrijk deel worden bewerkstelligd door de andere aanpak die Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Mag ik we voor de gemeente mogelijk willen maken en constateren dat dit blokje ging over de jeugd-ggz of waar in de praktijk al heel veel positieve ervaringen moet ik constateren dat de vragen over de zijn opgedaan. continuïteit van zorg en de waarborgen alleen Hebben gemeenten voldoende helderheid beantwoord worden met de over de budgetten? Dat was ook een vraag die bij aanwijzingsbevoegdheid waarover de verschillende leden van uw Kamer leefde. In de staatssecretaris het zojuist had? meicirculaire van 2013 hebben wij de voorlopige budgetten bekend gemaakt op basis van historische Staatssecretaris Van Rijn: Nee, ik ga nog gegevens. Ik schets de afspraken die wij met de uitgebreid in op de algemene continuïteitsvraag. sector hebben gemaakt nog even. We hebben afgesproken dat er eerst een voorlopige indicatie Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): In dat geval zou komen op basis van de historische budgetten. heb ik nu geen vraag. Vervolgens zou er een indicatie volgen op basis van de voorlopige cijfers en daarna zou er een indicatie Staatssecretaris Van Rijn: Een aantal leden van volgen op basis van de definitieve cijfers. Dat heeft deze Kamer heeft gevraagd hoe zo'n belangrijke geleid tot de vraag of er ook nog tussentijds stelselwijziging kan samengaan met een informatie zou kunnen worden gegeven. Daartoe bezuiniging. Ik dacht dat ik zojuist al had hebben wij twee dingen gedaan. In december aangegeven dat je alles bij elkaar kunt leggen, hebben we het budget verhoogd omdat -- ik zeg maar dat je het ook juist uit elkaar kunt halen. We het even technisch -- de medebehandeling van zullen met elkaar de discussie moeten voeren over ouders met kinderen met een psychische stoornis de vraag hoe het met minder geld kan. niet in het budget zat, maar moest worden Bezuinigingen zijn nodig. We hebben ook de meegegeven. Dat budget is van 700 miljoen naar discussie met elkaar over de noodzaak van de 850 miljoen gegaan. Voorts hebben wij in december stelselwijziging, hoewel we al een aantal jaren een nieuwe stand van het budget per gemeente geleden tegen elkaar gezegd hebben dat een gepubliceerd. Alle regio's hebben ook een wijziging heel hard nodig is. Per jaar wordt aan toelichting gehad op de budgetten en er is jeugdhulp een budget van ongeveer 3,5 miljard antwoord gegeven op de resterende vragen. euro besteed. Daarnaast ontvangen gemeenten nu Vanaf december hebben de gemeenten voor al jaarlijks een bedrag van 400 miljoen via de 95% zekerheid over de hoogte van het budget in decentralisatie-uitkering voor jeugd en gezin. 2015. Waarom 95%? In december hebben wij de Een aantal leden vroeg of gemeenten de hoogte van het budget gepubliceerd, maar er komt last kunnen dragen, als we de jeugd-ggz, de nog een nader budget in de meicirculaire 2014. De jeugdhulp en de jeugdzorg aan hen overdragen. Na vraag is of dat voor onzekerheid zorgt en of de financiële operatie zijn alle budgetten van het iedereen stil moet gaan zitten omdat de nu Rijk overgedragen. We houden niets achter, we bekende cijfers straks weer anders kunnen zijn. De dragen alle budgetten over. De last die er nu is, cijfers worden misschien een beetje anders, maar wordt dus overgedragen aan de gemeenten met het verschil wordt nooit meer dan 5%. Daarover alle bijbehorende budgetten. Wel zit er een hebben wij een afspraak gemaakt. Dat betekent dat bezuiniging op. In 2015 moet 5% worden alle gemeenten, met het staatje van december in bezuinigd, in 2016 10% en in 2017 15%. Deze de hand en met een zekerheidsmarge van 95% hun bezuinigingen kunnen hopelijk voor een groot deel rol in het kader van inkoop op zich kunnen nemen. behaald worden door integraal te werken, Men is in dat kader dan in staat om tot meer laagdrempelig in de wijk de integraliteit vorm te uitgewerkte afspraken te komen. geven, door het benutten van eigen kracht waar dat We hebben voorts afgesproken dat de aan de orde is, en door minder met allerlei Algemene Rekenkamer een toets zal uitvoeren op verschillende hulpverleners te werken. de hoogte van het macrobudget. Dat moet als Tussenresultaten uit de innovatieve bewijs dienen voor de stelling dat wij nu alles geven projecten, waarmee de jeugdbescherming en niets achterhouden. De definitieve cijfers over bijvoorbeeld al lang bezig is, geven aan dat de inzet de verdeling van de jeugdhulpbudgetten over de van zwaardere jeugdzorg in aantallen en duur, gemeenten komen beschikbaar in de meicirculaire substantieel kunnen afnemen. Dat is de beweging van 2014. Eerder kan niet want we hebben die we beogen en waar in de praktijk nu al heel afgesproken dat we zouden werken met de zichtbare resultaten worden geboekt. Ik wijs ook op realisatiecijfers over 2012. Die zijn dan bekend. de situatie in Amsterdam. Daar lijkt de invoering van de trajectaanpak zeer bij te dragen aan het De heer Ganzevoort (GroenLinks): Ook mijn vraag verkorten van de gemiddelde verblijfsduur, wat in gaat over de risico's in de budgetten. Het Rijk heeft de eerste plaats heel positief is voor de jeugdige allerlei mogelijkheden om met risico's om te gaan. 57 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

Ik noem vergrote budgetmogelijkheden, maar ook ook moet bezien hoe de vernieuwing van het de belasting en dergelijke. Gemeenten hebben die zorgaanbod wordt georganiseerd. Toch wil je ook mogelijkheden niet. Is de staatssecretaris bereid niet dat de vernieuwing zo drastisch uitpakt dat om na te denken over een soort allerlei instellingen omvallen. Dat heeft geleid tot vangnetconstructie, in welke vorm dan ook, voor een brief van de branches, samen met de VNG, het geval gemeenten, ondanks hun goede beleid, waarin staat dat men het een goede zaak vindt als toch in de problemen komen? er wordt gekomen tot een commissie -- wat mij betreft een transitie-autoriteit jeugd, een mooiere Staatssecretaris Van Rijn: Dat lijkt mij de perfecte term met een beetje status -- die kan beoordelen of brug naar de vraag over de algemene continuïteit. er goede afspraken zijn gemaakt, of die wellicht Hoe moet je daarnaar kijken? We hebben te moeten worden aangepast, dan wel dat er een maken met twee fenomenen. Je kunt heel technisch geregisseerde sanering moet plaatsvinden. kijken naar wat er gebeurt in 2015. In 2015 kan Ik vind dat eigenlijk een sympathiek idee. sprake zijn van een meevallende situatie omdat de Op die manier kan worden voorkomen dat we in aanspraken nog doorlopen. In de wet is geregeld generieke zin tegen elkaar zeggen dat er macro dat die afspraken nog maximaal een jaar geen probleem is en dat iedereen de korting van doorlopen. De vraag zal in dat jaar niet heel 5% moet kunnen opbrengen, terwijl er micro wel drastisch veranderen. Ik zeg er bescheiden bij dat een probleem is. De heer Kuiper wees erop dat er de wereld niet verandert als er een wet per 1 landelijk werkzame instellingen zijn die misschien januari 2015 in werking treedt. Natuurlijk is er nog niet zo op het netvlies van gemeenten staan, sprake van een drastische verandering -- men kent waardoor men er te laat achter komt dat die mijn bescheidenheid -- maar het aanbod zal per 1 eigenlijk hadden moeten worden gecontracteerd. januari 2015 ook niet opeens geweldig veranderen. Als dat niet op tijd is gedaan, heeft zo'n instelling Wat betreft de doorlopende zorg praten wij een probleem. Om dus te zorgen voor een zachte over ongeveer 40% van het budget dat in dat kader landing voor instellingen, ook landelijk werkzame opgaat en moet worden gecontracteerd. Vervolgens instellingen, is het goed om te komen tot zo'n moeten gemeenten voor de nieuwe instroom speciale commissie, zo'n transitie-autoriteit jeugd. inkopen. Daarbij moeten twee zaken in balans Ik moet nog wennen aan die term, maar ik voel er blijven. Je wilt gemeenten de gelegenheid geven wel voor om dit te gaan doen. Het gaat er in dat om hun eigen beleid te bepalen als het gaat om de kader om te komen tot handiger afspraken, want inkoop van zorg, de zorgaanbieders met wie ze wel daarmee kunnen heel veel frictiekosten worden of niet in zee willen gaan en de veranderingen die voorkomen. Als bepaalde afspraken dus niet zo ze willen aanbrengen. Anderzijds moet de relevante handig zijn, moet daar een handje bij worden zorginfrastructuur, benodigd om de continuïteit van geholpen. Als er wel goede afspraken zijn gemaakt, zorg te regelen, intact blijven. Die moet niet ten maar zich toch problemen voordoen, kan een en onrechte, voortijdig of ongeregisseerd wegvallen. ander worden gesignaleerd, waarna partijen kunnen Daar zit een time frame in. Gemeenten willen de kijken hoe er tot een oplossing kan worden gelegenheid om hun inkoopkennis op te bouwen. Ik gekomen. snap dat wel. Ik sprak zojuist al over de inkoopafspraken die al zijn gemaakt. Die moet je Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): De eigenlijk breder zien, voor de heel brede jeugdhulp. staatssecretaris haalt de brief aan van de VNG en Die zaken moeten dus worden ontwikkeld. de zorgpartners die straks overgaan. In de brief Instellingen geven ook aan dat, als zij het wordt gesproken over een gezaghebbende halverwege dit jaar nog niet helemaal weten, ze commissie, vertegenwoordigd door bepaalde problemen krijgen met hun accountant of de raad disciplines, die op een gegeven moment ook een van commissarissen. Die geven aan dat, als er nog knoop kan doorhakken. Is dat inderdaad de geen contract ligt, er iets anders moet gebeuren. bedoeling? Daarvoor moeten wij een oplossing bieden. Macro gezien, gaat het budget over met een Staatssecretaris Van Rijn: Ja, maar ik realiseer me korting van 5%, maar de wereld verandert niet in dat het doorhakken van die knoop waarschijnlijk één keer, net zomin als vraag en aanbod. Als een beetje met staatssecretarieel gezag moet gemeenten daar niet uitkomen, weet ik niet hoe ze plaatsvinden. er wel uitkomen. Micro kan het echter heel anders liggen. Instellingen kunnen verschillen. Een Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Dat snap ik, gemeente kan nog niet helemaal klaar zijn. Het maar het is zo 2015, dus je moet nu wel spijkers duurt misschien te lang. In die zin kan sprake zijn met koppen slaan. van een time frame. De branches, de Ombudsman en de VNG hebben daarover gesproken. De Kamer Staatssecretaris Van Rijn: Ja. heeft daar diverse brieven over gekregen. De Ombudsman, die dus met een aantal Mevrouw Scholten (D66): Het gestelde over dat partijen heeft gesproken, stelt dat het wellicht goed staatssecretarieel gezag intrigeert me. Een is om een generieke omzetgarantie te geven. Het gentlemen's agreement is aardig, maar je moet er van te voren krijgen van een omzetgarantie vinden wel handtekeningen onder krijgen. Als dat niet lukt, zorgaanbieders natuurlijk heel prettig, maar kan de staatssecretaris dan gebruikmaken van die anderzijds is het heel gemakkelijk. Dat doet aanwijzingsbevoegdheid of is die daar niet voor eigenlijk onvoldoende recht aan de kwestie dat je bedoeld? 58 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

Staatssecretaris Van Rijn: Als het nodig is, moeten staatssecretaris nog aparte woorden wijden aan de wij die gebruiken, maar uitgaande van een positie van de Bureaus Jeugdzorg, waarover wij al gezaghebbende transitie-autoriteit, lijkt het mij dat eerder vragen hebben gesteld in het kader van de het gezag van die groep voldoende is om te uitspraak van de rechtbank. Ook gezien het feit dat voorkomen dat er gebruik moet worden gemaakt de Bureaus Jeugdzorg een sociaal plan nodig van de aanwijzingsbevoegdheid. De bevoegdheid hebben en mogelijk zullen omvallen als er geen bestaat wel, zeker voor 2014. Het lijkt mij echter duidelijker regelingen komen. verstandig om, als je die bevoegdheid wilt gebruiken, dat pas te doen als je goed hebt De heer Kuiper (ChristenUnie): Bij de verhouding uitgezocht of er voldoende afspraken zijn gemaakt tussen de Bureaus Jeugdzorg en de landelijk door de gemeenten en of er reden is om, ondanks werkende instellingen geldt dat de landelijk de afspraken, te bezien of er nog problemen werkende instellingen in de transitiefase ook budget overblijven. Ik heb de aanwijzingsbevoegdheid in nodig hebben. Die zijn daarin afhankelijk van de de achterzak, maar ik gebruik die liever niet, ook Bureaus Jeugdzorg. Er moet een scheidsrechter zijn gelet op het time frame. We willen namelijk die ervoor zorgt dat de landelijk werkende zekerheid hebben voor instellingen, want zij moeten instellingen ook een deel van het transitiebudget weten waar ze aan toe zijn. Anderzijds moeten we krijgen. Daarvoor vraag ik aandacht. gemeenten de ruimte bieden om te komen tot eigen beleid. Het lijkt mij dus dat wij een en ander Mevrouw Frijters-Klijnen (PVV): Misschien heb ik met gezwinde spoed bij elkaar moeten brengen. het mis, maar wat de staatssecretaris aanbiedt lijkt mij een doekje voor het bloeden. De Mevrouw Scholten (D66): We zijn inmiddels een Kinderombudsman en Jeugdzorg Nederland wilden uur bezig, maar in die korte tijd is de namelijk een overgangsregime van drie jaar. staatssecretaris al ingegaan op twee van mijn Daarvoor zou de staatssecretaris een plan maken. verlangens. Ik noem eerst het organiseren van de Dat plan is dus nu in duigen gevallen, maar ik wil pilot en daarnaast de instelling van de commissie. nog wel graag weten hoe de staatssecretaris Ik was verbaasd over die laatste toezegging. daartegenover staat. Daarom was ik even stil, maar ik wil graag heel precies weten hoe de staatssecretaris zich dat Staatssecretaris Van Rijn: Ten eerste ben ik al erg voorstelt. Toezeggingen worden door onze griffier ver als een doekje voor het bloeden het bloeden altijd buitengewoon minutieus verwoord in een stopt. Dat is misschien toch iets om te overwegen. lijstje van toezeggingen. Dan kunnen wij daar Ten tweede moeten wij hier heel zorgvuldig beleid vervolgens op voortborduren. In mijn motie staat voeren. Het is heel essentieel dat de gemeenten ook dat deze pilot heel erg is bedoeld om de straks hun inkooprol goed kunnen spelen en daarop evaluatie te bevorderen. Die woorden heb ik de zelf beleid kunnen maken. Ze moeten dus hun staatssecretaris nog niet horen uitspreken, maar eigen afwegingen kunnen maken. Dat betekent dat die evaluatie is van belang. De input van de pilots wij de gemeenten in staat moeten stellen om dat zou absoluut moeten worden meegenomen in de volgens hun eigen merites te doen, onder evaluatie. gebruikmaking van de afspraken die onder andere met ZN zijn gemaakt over de jeugd-ggz. Staatssecretaris Van Rijn: Om te bewerkstelligen Tegelijkertijd hebben wij er begrip voor dat het in dat ik mevrouw Scholten ten derde male de tijd misschien moeizaam ligt. Je moet bekijken tegemoetkom: het antwoord is ja. of die afspraken op tijd komen, zodat ook instellingen weten waar ze aan toe zijn. Niet omdat Mevrouw Scholten (D66): Ik ben de alle instellingen contracten moeten krijgen, maar staatssecretaris zeer erkentelijk. om handige afspraken te maken over het voorkomen van frictiekosten waar dat mogelijk is. Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Ik hoop dat het Zijn die frictiekosten er? Ja, die worden heel met mij dan net zo soepel zal gaan. Ik ben erg sterk beïnvloed door de afspraken die je maakt. Als gecharmeerd van het idee en de term je afspraken maakt waarin alles ongeveer hetzelfde "transitieautoriteit", maar voor wij over het blijft, met een korting van 5%, krijg je een heel wetsvoorstel gaan stemmen, wil ik duidelijk zwart andere discussie over frictiekosten dan wanneer je op wit hebben wat die commissie precies inhoudt, zegt: ik moet nog eens goed nadenken over al die wat het budget is, wat de autoriteit is en wat de contracten, we doen de helft en we zien wel. Dan taakopdracht is, en dat allemaal refererend aan de heb je heel hoge frictiekosten. Zo'n brief van de Kinderombudsman. Daarop ontvang ik transitieautoriteit kan dan niet zeggen: jammer dat graag een antwoord. Ook vraag ik inwilliging van dit je verkeerde afspraken hebt gemaakt, we gaan verlangen van mij. Daarnaast heeft Jeugdzorg eens even praten over de frictiekosten. Dat gaan Nederland gevraagd om een overgangscommissie we natuurlijk niet doen. Ik denk dat de implementatie stelselwijziging jeugd in te stellen. Is transitieautoriteit twee opdrachten krijgt. De eerste de door de staatssecretaris voorgestelde is in de gaten houden of er afspraken zijn gemaakt transitiecommissie hetzelfde? die de continuïteit van zorg in gevaar brengen. Niet De consequenties voor de Bureaus de continuïteit van instellingen, maar die van zorg. Jeugdzorg verschillen van die voor de Vervolgens kun je dan bekijken of er handigere gespecialiseerde jeugdinstellingen, waarover de afspraken moeten worden gemaakt. Dat kan met Kinderombudsman spreekt. Mogelijk kan de dat gezag worden bewerkstelligd. De tweede is dat 59 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. geagendeerd moet kunnen worden dat men over instellingen -- waarbij er niettemin problemen oplossingen gaat praten als die afspraken zijn overblijven, dan ben ik aanspreekbaar om daarnaar gemaakt en er toch nog problemen zijn. Ik kan er te kijken. In deze fase gaat het er mij echter om niet meer over opschrijven. Ik kan het hier ook dat die goede transitieafspraken er komen. Op de zeggen. Ik denk dat ik zo snel mogelijk met partijen vraag over de Bureaus Jeugdzorg zal mijn collega rond de tafel ga zitten om te bekijken hoe wij dit dadelijk in zijn bijdrage verder ingaan. gaan inrichten. Dit is een goed antwoord is op wat de branche samen met de VNG zelf voorstelt om te De voorzitter: Mag ik u dan in dit verband vragen zorgen dat wij dit in goede banen leiden. Dit kan hoe lang u nog nodig denkt te hebben voordat uw een belangrijke bijdrage zijn om waar het kan een collega aan het woord komt? zachte landing te bewerkstelligen voor de ** instellingen die anders in de problemen zouden komen, al is het alleen maar omdat er onvoldoende Staatssecretaris Van Rijn: Ik heb goede hoop dat snel duidelijkheid is. Ik blijf wel benadrukken dat dit in twintig minuten moet kunnen. het essentieel is dat dit niet komt in de plaats van hetgene waarom het vooral gaat, namelijk de De voorzitter: Prima. afspraken die de gemeenten moeten maken om de ** inkoop van zorg goed voor elkaar te krijgen. Staatssecretaris Van Rijn: Maar dat is geen budget Mevrouw Scholten (D66): Nog één keer. Ik was vooraf, voorzitter. nog niet helemaal zeker. Worden die pilots ook Er is een aantal vragen gesteld over de uitgevoerd in samenwerking met gemeenten, manier waarop wij de vinger aan de pols houden. jeugd-ggz, huisartsen, cliëntenorganisaties en Een aantal woordvoerders heeft gevraagd om de zorgverzekeraars? implementatie van de Jeugdwet goed te volgen, zodat bijsturing mogelijk is als dat aan de orde is. Staatssecretaris Van Rijn: Ja. Dat is nummer vier. Er is al een evaluatie afgesproken. Ik heb zojuist aangegeven dat de pilots daarbij kunnen worden Mevrouw Scholten (D66): Dank u wel. Het was er gebruikt. Mevrouw Beuving vroeg of het niet goed maar een, maar ik wilde het heel zeker weten. zou zijn om de Kamer jaarlijks te informeren over de kwaliteit van de jeugdhulp en over de De voorzitter: Mevrouw Slagter komt misschien randvoorwaarden waarmee die plaatsvindt. Mij lijkt nummer vier halen. niet de begroting, maar het jaarverslag daarvoor de ** meest geëigende plaats omdat daarin de verantwoordingen samenkomen. Zo kunnen wij, Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Ik ga nog even zeker in de aanloopperiode, jaarlijks volgen wat de op mijn punt door. Mij is nog niet duidelijk of de resultaten zijn van de Jeugdwet, waar knelpunten overgangscommissie die Jeugdzorg Nederland en problemen zitten en welke resultaten al worden voorstelt hetzelfde is als wat de Kinderombudsman bereikt. Ik zeg graag toe de Kamer jaarlijks te vraagt en wat de staatssecretaris de informeren over de ontwikkeling en de kwaliteit van transitieautoriteit noemt. Nogmaals, het is mij niet de jeugdhulp en de randvoorwaarden waaronder duidelijk wat nu precies het woord "autoriteit" dat moet gebeuren. inhoudt en daarnaast niet wat het budget is. Ik wil dit graag zwart op wit in een brief omschreven Mevrouw Beuving (PvdA): De staatssecretaris is hebben. hier bezig een motie van mij hierover overbodig te maken. Ik ben hem daarvoor erkentelijk. Ik wil dit Staatssecretaris Van Rijn: Ik ga zeker niet tevoren nog wel even aanscherpen. Ik had zelf in gedachten aangeven of daarvoor een budget nodig is en hoe dat de Kamer geïnformeerd wordt over met name groot dat moet zijn. De essentie is juist dat er kwaliteit en toegankelijkheid van het nieuwe goede transitieafspraken worden gemaakt door de jeugdhulpsysteem, in relatie tot de financiële gemeenten. Zoals ik net al zei: als je het door de randvoorwaarden. Is dat ook wat de oogharen macro bekijkt moet het met een staatssecretaris bij dezen al voor zijn rekening wil taakstelling van 5% in 2015 redelijk mogelijk zijn nemen en wil toezeggen? om heel goede transitieafspraken te maken. Zeker als je het macro bekijkt. Ik realiseer mij dat dit niet Staatssecretaris Van Rijn: Ik merk dat ik nu altijd het geval hoeft te zijn en dat dit in de tijd voorzichtig word. Dat heeft niet te maken met de gezien tot onzekerheden kan leiden. Dat proberen onwil om er jaarlijks over te rapporteren. Wij wij op te lossen door daarheen te gaan, te hebben met elkaar een evaluatie over drie jaar interveniëren en te bewerkstelligen dat die afgesproken. Ik heb aangegeven dat ik van jaar tot verstandige afspraken tussen de partijen wel jaar heel scherp wil volgen hoe het gaat. Ik vind worden gemaakt. Maar ik ga niet tevoren zeggen: een jaar wel heel erg kort om tot een afgewogen het maakt niet uit wat je afspreekt, er is een oordeel te kunnen komen over de vraag wat de budget beschikbaar. Dat zou niet goed zijn. kwaliteit van de jeugdhulp is en de vraag of de Als er door gemeenten echter goede en financiële randvoorwaarden voldoen. Dat oordeel verstandige afspraken worden gemaakt, ook met zullen wij ons bij de evaluatie vormen. Als u mij het oog op het creëren van continuïteit van zorg vraagt of ik jaarlijks wil volgen hoe het zit met de waar het nodig is -- nogmaals, van zorg, niet van kwaliteit van de jeugdhulp en de financiële 60 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. randvoorwaarden -- hoe gebruiken de gemeenten vertrouwenspersoon, bij wie cliënten terecht de middelen? -- dan wil ik graag toezeggen dat ik kunnen met klachten over de dat zal doen ter gelegenheid van het jaarverslag. Ik ondersteuningsaanvraag. Jeugdigen kunnen ook waarschuw echter voor het te vroeg trekken van een beroep doen op een anonieme vraagbaak, zoals conclusies, nu wij nog maar net zijn begonnen. de Kindertelefoon. Ik ben met gemeenten en cliëntenorganisaties in gesprek over de inrichting Mevrouw Beuving (PvdA): Ik begrijp dat de van een monitor vanuit cliëntenperspectief. staatssecretaris de zaken wil loskoppelen: de Cliëntenorganisaties oriënteren zich momenteel op informatie over de kwaliteit enerzijds en de de vorm, het doel en de inhoud van die monitor. financiële randvoorwaarden anderzijds, terwijl ik Daarbij worden vergelijkbare monitoren, zoals bij daartussen een relatie wil leggen. Dit betekent dat de Wmo, meegenomen. Ook het mijn fractie moet overwegen of wij een motie wel of cliëntervaringsonderzoek dat wij in het kader van niet nodig vinden. de Jeugdwet uitvoeren, wordt daarin meegenomen. Ik wijs er ten overvloede op dat wij bij brief De voorzitter: U hebt per slot van rekening een van 20 december de Tweede Kamer hebben tweede termijn. geïnformeerd over het Landelijk Meldpunt Zorg, ** waar burgers terecht kunnen met klachten over hun zorg, en vervolgens bij de Inspectie voor de Staatssecretaris Van Rijn: Ik heb al een paar keer Jeugdzorg. Ik ben dus graag bereid om te bezien of gezegd dat deze operatie er niet een is waarin wij die monitor kan worden ingericht, naast alle met elkaar de Jeugdwet aannemen en dan zeggen: maatregelen die wij al hebben genomen. Ik ben in veel succes ermee. Deze operatie is het begin van overleg met cliëntenorganisaties om dat in te een proces waarin wij de jeugdhulp op een andere richten en hoop daar binnenkort met hen verdere leest willen schoeien. Wij proberen in de wet zo afspraken over te kunnen maken. veel mogelijk randvoorwaarden te creëren, zodat gemeenten hun rol, plek en verantwoordelijkheid Mevrouw Slagter-Roukema (SP): In het nader goed kunnen waarmaken. Wij willen voorlopig verslag heb ik ook gevraagd waar professionaliteit waarborgen. Daarom is er een zorgaanbieders eventueel kunnen klagen. Voor een aantal waarborgen voor kwaliteit in de wet aantal zorgaanbieders is het een geheel nieuwe opgenomen. Dat is een proces dat begint op 1 situatie. Ik zou mij kunnen voorstellen dat zij de januari 2015 en niet dan eindigt. ervaring krijgen dat bepaalde behandelplannen niet Wij hebben de Transitiecommissie zo worden gehonoreerd of beoordeeld als zij zelf Stelselherziening Jeugd, die al heel goed heeft zouden willen. Is er een mogelijkheid voor gepresteerd en als het ware aan de vooravond van zorgaanbieders om in zo'n geval ergens te klagen? de transitie al heeft gemonitord en zal monitoren of gemeenten op tijd zijn met het vervullen van hun Mevrouw Beuving (PvdA): Mijn vraag sluit hierbij randvoorwaarden. Dat geldt overigens ook voor het aan. De staatssecretaris lijkt heel effectief bezig te Rijk wat betreft de weten regelgeving. Wij hebben zijn om ons wat gras voor de voeten weg te maaien een Transitiemonitor Jeugd om de voortgang van wat betreft een aantal moties. Ik wil daarom goed de implementatie te volgen. Samen met de VNG gecheckt hebben of wij die conclusie moeten hebben wij die monitor ingericht. Die zal ook uit trekken. Mijn fractie denkt erg sterk aan een een vragenlijst bestaan waarmee gemeenten landelijk meldpunt, dat heel zichtbaar is voor aangeven hoe ver zij zijn met het transitieproces. burgers, professionals en gemeenten. Wij kunnen Een eerste uitvraag heeft al plaatsgevonden. De ons ook voorstellen dat er gemeenten zijn die met resultaten laten zien dat gemeenten op de meeste bepaalde kwesties worstelen, zeker in verband met punten al keuzes hebben gemaakt. Die rapportage de overheveling van de jeugd-ggz. Het is nogal wat, zullen wij overigens binnenkort aan het parlement wat er op hen afkomt. Maar de professionals, de aanbieden. ouders en de jeugdigen wil ik vooropstellen. Wij Mevrouw Beuving vroeg of het vanuit het denken aan een landelijk, zeer herkenbaar cliëntenperspectief verstandig is om een soort meldpunt, waar men met signalen, vragen en meldpunt in te stellen voor ouders, professionals en kwesties terecht kan, waarover de Kamer dan ook gemeenten, waar zij terecht kunnen met klachten, mooi jaarlijks kan worden geïnformeerd. Jaarlijks vragen en suggesties. Ik vind het zeer belangrijk zouden wij dan heel graag geïnformeerd willen dat jeugdigen en hun ouders gehoord worden en worden over het beeld dat de meldingen bij het kunnen worden over klachten, signalen en wensen meldpunt opleveren. die zij hebben met betrekking tot de uitvoering van de Jeugdwet. In de Jeugdwet hebben wij al Staatssecretaris Van Rijn: Ik zit een beetje met geregeld dat gemeenten bij de voorbereiding van een dilemma. Ik heb geprobeerd aan te geven dat het beleid de inwoners en de belanghebbenden ik van mijn kant wil proberen om de monitor en de moeten betrekken. Gemeenten moeten daarnaast evaluatie van de wet zo goed mogelijk vorm te onderzoek doen naar ervaringen van cliënten die geven. Ik ben in overleg met de jeugdhulp hebben ontvangen en gaan ontvangen. cliëntenorganisaties, maar ik kan mij goed Cliënten zullen hun invloed op de hulp en de voorstellen dat u nog eens formuleert wat u hulpverlening doen gelden via de verplichte allemaal van mij vraagt. Misschien is het goed om cliëntenraden. Daarnaast is de gemeente verplicht in tweede termijn te bezien of er aanleiding is voor om te voorzien in een onafhankelijke een motie, waar ik dan op kan reageren. 61 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

Ik kom nu op de beantwoording van een Staatssecretaris Van Rijn: Dat verschilt natuurlijk aantal specifieke vragen en zal proberen dat heel van situatie tot situatie, afhankelijk van het land. snel te doen, om binnen mijn budget van 20 Het budgetje daarvoor is naar de gemeenten minuten te blijven. overgeheveld. Ik wil graag toezeggen dat ik dit In de eerste plaats zijn er vragen gesteld specifieke probleem met de VNG zal bespreken, om over de vraag hoe de Toegangen eruit zien. Zitten daarvoor een oplossing uit te werken. Iemand moet er wel voldoende deskundige professionals in? dan waarschijnlijk in de gemeente waar hij werkt Mevrouw De Vries vroeg daarnaar, maar ook de terecht kunnen voor zorg op het moment dat dit heer Beckers en nog enkele andere leden. Wanneer nodig is. is een professional deskundig? Mevrouw De Vries vroeg: het kan toch niet zo zijn dat bijvoorbeeld De heer Beckers (VVD): Ik had de staatssecretaris een ambtenaar die zich heeft beziggehouden met in de eerste vragenronde met betrekking tot het de Jeugdwet, vervolgens bij de Toegang van een woonplaatsbeginsel ook gevraagd hoe het zit met gemeente de diagnose gaat stellen? Het antwoord rondtrekkende mensen en met expats die kinderen is nee. Dat kan dus niet. In het uitvoeringsbesluit in Nederland hebben, maar zelf in het buitenland van de Jeugdwet worden nadere regels gesteld over wonen. Nu kan ik mij voorstellen dat dit een heel de minimaal benodigde beschikbare kennis van specifieke uitzoekerij is. zaken op bepaalde terreinen in de Toegang, zoals de geestelijke gezondheidszorg. De gemeente is Staatssecretaris Van Rijn: Het is in zijn daarnaast verplicht om bij de Toegang de norm van algemeenheid zo dat de gemeente waarin de verantwoorde werktoedeling toe te passen, jeugdige op dat moment verblijft, de aanspraak op waardoor in principe ook een geregistreerde zorg zal moeten honoreren. professional dient te worden ingeschakeld. Daarnaast blijven de professionele standaarden De heer Beckers (VVD): Dat kan een criterium voor professionals van kracht, ook wanneer zij in de zijn. En rondtrekkende mensen, die vandaag ergens Toegang weken. Dit borgt dat een deskundige met wonen en morgen weer ergens anders? Of mensen de juiste kennis en vaardigheden de taken rondom die misschien voor een deel hier wonen en dan de Toegang uitvoert. weer daar? Dat wordt natuurlijk ook een hele Er is een aantal vragen gesteld over de uitzoekerij. Ik neem er genoegen mee als u dat een mensen die over de grens werken. Kunnen zij keer uitzoekt en daar duidelijkheid over geeft. straks nog jeugdhulp krijgen in Nederland? Hierbij doet zich een wat bijzondere situatie voor. Ik denk Staatssecretaris Van Rijn: Zeker, voorzitter. In zijn dat dit de reden is waarom ernaar is gevraagd. Als algemeenheid moet er op het moment dat de je volgens een verzekeringsstelsel in verschillende zorgvraag ontstaat, gekeken worden naar de landen werkt, regelt het verzekeringsstelsel meestal verblijfsplaats. Die gemeente wordt dan geacht de ook de betaling als je in een ander land de zorg nodige zorg te leveren. Ik zeg de Kamer gaarne krijgt. Dat werkt natuurlijk anders wanneer het een toe, ook dat nog verder te bespreken. Ik heb al wat voorziening is van gemeentewege. Er valt niemand ervaring opgedaan met deze categorieën in het tussen wal en schip. Je kunt altijd zorg krijgen in je kader van de Zorgverzekeringswet. Ik weet dat woonland. Stel dat je in het buitenland woont en de daar nog heel veel en heel lang over gesproken kan zorg toch in Nederland wilt krijgen, ontbreekt het worden. Dat zullen we ook zeker doen. woonplaatsbeginsel. Dan weet de gemeente niet bij wie iemand terecht kan. Daar zit dus het enige De heer Ganzevoort (GroenLinks): Ik wil natuurlijk discussiepunt. Iedereen krijgt zorg in de gemeente niet heel veel en heel lang spreken. Op dit punt nog waar hij woont. Stel dat je niet in Nederland woont, heel kort. Ik heb een vraag gesteld over kinderen dan woon je dus ook niet in een gemeente hier. uit gezinnen zonder verblijfsrecht hier. Zij zijn voor Acute zorg krijg je gewoon altijd. een deel al genoemd. Ik doel met name op hen die tegen de begrenzing aanlopen van hoe dat Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Dat was mij bijvoorbeeld met de ouders zit en dergelijke. Ik zie duidelijk en daar was de beantwoording in de u gebaren dat uw collega daarop zal ingaan. Dan schriftelijke ronde ook heel helder over. Als je acuut wacht ik dat af. zorg nodig hebt -- stel je zit op school hier in Nederland en woont over de grens -- krijg je hulp in Staatssecretaris Van Rijn: Ik zie dat ik al heel veel de gemeente waar je dan bent. Dat is geen punt. vragen heb gehad. Misschien dat we in tweede De vraag is wat er gebeurt als je bijvoorbeeld termijn nog een aantal dingen kunnen hernemen, autistisch bent. Dan ben je nu verzekerd van zorg als dat nodig is. onder de Zorgverzekeringswet, op grond waarvan Op de financiële vraag of een gemeente je ouders een zorgverzekering hebben. Als het eruit zorg mag weigeren bij gebrek aan budget of dat gehaald wordt en naar de gemeente gaat, is dat men dan op een wachtlijst komt te staan, is het volgens de zorgverzekering niet meer gedekt. Ik antwoord heel kort: nee. De gemeente mag op weet niet of het dan in België en Duitsland nog wel grond daarvan niet weigeren. Diverse leden, onder wordt vergoed. Kan men daar dan aanspraak op wie mevrouw Slagter, hebben gevraagd of het niet maken? Ik weet niet of het daar ook onder de heel verstandig zou zijn om afspraken met gemeente valt, of dat je dan bijvoorbeeld een huisartsen op gemeentelijk, regionaal en landelijk Duitse zorgverzekering moet afsluiten. niveau te maken. Misschien is het goed om dat punt ook mee te nemen in mijn toezeggingen over 62 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. de pilots. Het lijkt mij inderdaad heel belangrijk dat moeten zich gewoon aan de wet houden met de de samenwerking tussen huisartsen en de eerste jeugdhulpplicht. We hebben eigenlijk ook met de lijn jeugdhulp/jeugdgezondheidszorg/ggz veel meer Zorgverzekeringswet en de zorgplicht door gestalte krijgt in de toekomst. Ik heb weleens verzekeraars de ervaring opgedaan dat de gesproken over de nieuwe eerste lijn. Daarin zorgplicht er in het algemeen toe leidt dat iedereen proberen huisartsen, wijkverpleegkundigen, zijn best doet om passende zorg te gaan leveren. apothekers en andere door een samenwerking in de Temeer daar de diagnose en de toekenning van curatieve zorg een nieuwe eerste lijn te creëren. zorg in alle gevallen door deskundige professionals Ten aanzien van de jeugdgezondheidszorg, de worden gedaan, die beoordelen of er jeugdhulp jeugdhulp en de jeugd-ggz, krijg je eveneens nodig is, en zo ja, welke. Vervolgens moet ervoor nieuwe verbindingen tussen de huisarts, de worden gezorgd dat die hulp goed ingekocht wordt jeugdhulp en de jeugd-ggz. Dat wordt in veel door de gemeente. Ik verwacht niet dat er grote opzichten een soort driehoek, waarin heel veel verschillen zullen zijn in de beoordelingen of informatie samenkomt. Ik zeg mevrouw Slagter jeugdhulp nodig is. Shopgedrag zal dan ook niet of graag toe dat ik samen met de Landelijke slechts weinig voorkomen. Huisartsen Vereniging wil bezien of wij hierop nog Ik dacht dat ik ook al ingegaan was op de verdere inspanningen zouden moeten plegen. Daar vragen van mevrouw Scholten hoe gemeenten ben ik al mee bezig. kunnen sturen op de doorverwijzing door de arts. Het is dus niet zo -- ten overvloede vroeg zij dat Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Ik reageer heel nog even -- dat de verordening ertoe zou kunnen kort toch even als huisarts. Vanuit mijn eigen leiden dat het doorverwijsgedrag van de huisarts ervaring denk ik dat daar dan nog wel driedubbele kan worden ingeperkt. In de verordening staat energie op gezet moet worden. Onder huisartsen welke zorg de gemeente van plan is in te kopen en leeft heel breed dat ze heel weinig begrip hebben wat daarbij de criteria zijn. Dat gaat dus niet over voor deze wet en dat ze heel weinig willen de vraag of de huisarts mag doorverwijzen. Die meewerken. Ze merken dat er vanuit gemeenten toegankelijkheid wordt door de verordening niet veel onbegrip voor is dat huisartsen toch ook beperkt. vacatiegeld zouden willen hebben. Als de De heer Ganzevoort en de heer Beckers staatssecretaris van mening is dat de huisartsen er vroegen hoe het zit met de positie van de meer bij betrokken zouden moeten worden, dan zal vertrouwensarts. Ik kan bevestigen dat de positie hij echt nog veel beter zijn best moeten doen om van de arts deskundig op het terrein van de de huisartsen daartoe te bewegen. kindermishandeling bij het AMK in de AMvB zal worden geregeld. Er is in de AMvB gekozen voor Staatssecretaris Van Rijn: Dat wil ik graag doen. een functionele formulering, namelijk dat bij het Ik hoop overigens dat ook de huisartsen hun best AMK een arts met deskundigheid op het gebied van zullen doen om van hun kant eveneens te bewegen. kindermishandeling beschikbaar moet zijn indien Het zou heel mooi zijn als we dat allebei gingen dat nodig is. Dat hebben we gedaan omdat het aan doen. Ik wijs er overigens op dat ik bijvoorbeeld in de gemeenten is om het AMK in de praktijk te de gemeente Utrecht heel aardige experimenten en organiseren. Het AMK kan een aparte rechtspersoon voorbeelden heb gezien, waarin de aansluiting zijn of een gebouw waar AMK-medewerkers zitten. tussen huisartsen, jeugdhulp en jeugdzorg op een Zijn ze daar fysiek werkzaam of zijn ze oproepbaar? heel aardige en goede nieuwe manier wordt Zijn het artsen die in dienstverband werkzaam zijn, vormgegeven. of zijn ze gedetacheerd? Welke keuze de gemeente Over de woonplaats heb ik het al gehad. ook maakt, als het AMK in de uitvoering een arts Omdat mevrouw Slagter haar motie al in inschakelt, dan handelt die arts namens het AMK eerste termijn heeft ingediend, verleidt zij mij ertoe met de daarbij behorende bevoegdheden. In die daar ook nu al iets over te zeggen. In die motie AMvB wordt dus geregeld dat hij beschikbaar moet staat, als ik het even in simpele bewoordingen mag zijn. Wij hebben nadrukkelijk niet beoogd te stellen zeggen: trek nou die bezuiniging in, dan kunnen we of te stimuleren dat deze arts ergens fysiek of daarna praten over de invoering van een nieuwe functioneel aanwezig moet zijn. Het beschikbaar Jeugdwet. Ik heb niet helemaal de indruk dat deze zijn belemmert ook geenszins het directe contact motie is voorzien van een adequate dekking en om van arts tot arts. De wijze waarop het AMK invulling die reden wil ik die motie ontraden. geeft aan de beschikbaarheid, moet schriftelijk De heer De Lange vroeg of ik voorzag dat er worden vastgelegd en de arts zal in ieder geval een enorme juridisering zou plaatsvinden -- zo door het AMK moeten worden ingezet ingeval van noemde hij het -- rondom de vraag of de gemeente vermoedens van mishandeling en geweld, waarbij haar hulpplicht voldoende nakomt. Hij is bang voor medische en psychische problematiek aan de orde een juridisering en voor veelvuldige is. beroepsprocedures. Ik ben daar niet zo bang voor. In de Jeugdwet is de rechtsbescherming van De heer Ganzevoort (GroenLinks): Dit stelt mij gezinnen geborgd doordat zij, indien een gemeente gerust in die zin dat de beschikbaarheid preciezer onvoldoende passende zorg zou bieden, in bezwaar is. Hij of zij moet een rol spelen in dat proces van of beroep bij de rechter kunnen gaan als zij het niet de weging. Dat lijkt mij een belangrijke toezegging, eens zijn met die beslissing van de gemeente. althans verduidelijking. Het tweede punt is de Gezinnen noch gemeenten hebben er belang bij dat definitie van de deskundigheid. Begrijp ik het goed dit soort procedures gaat ontstaan. Gemeenten dat met die deskundigheid bedoeld is de 63 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. vertrouwensarts, zoals die bijvoorbeeld zijn en intensieve voorlichting daarover ook al heel veel gedefinieerd in registers van vertrouwensartsen? helpt om te zien wat wel en wat niet geregeld is. Ik ben het zeer met mevrouw Beuving eens; het zal Staatssecretaris Van Rijn: Ja, deskundigheid op niet alleen maar een technische voorlichting moeten het gebied van kindermishandeling. zijn, maar ook voorlichting over de doelstellingen van het nieuwe jeugdstelsel, de wijze waarop wij De heer Ganzevoort (GroenLinks): Dat is het dat gaan volgen, waar men terecht kan met register? klachten en welke waarborgen in de wet gecreëerd zijn. Ik ben dat zeer met mevrouw Beuving eens en Staatssecretaris Van Rijn: Dat is het register ik zal dat ook zeer voortvarend oppakken. waarin in ieder geval de vereiste deskundigheid is Aan het begin van mijn betoog zei ik dat je opgenomen als je vertrouwensarts wilt zijn op het je bij de Jeugdwet door verschillende partijen kunt gebied van kindermishandeling. laten inspireren. Het is misschien goed om mijn Ik wil tot slot van mijn beantwoording nog betoog te eindigen met een citaat. Het is een wat twee opmerkingen maken. Uit dit debat blijkt langer citaat uit het boekje "Kinderen, mij een duidelijk dat deze hervorming van de jeugdzorg, de zorg" van de mensen die bij Fier Fryslân werken. Ik jeugdhulp, de jeugd-ggz een omvangrijke en vond het inspirerend om na te denken over wat het complexe hervorming is, die niet eindigt maar juist nu betekent om zo'n stelselwijziging door te begint op 1 januari 2015. Ik ben mij er zeer van voeren. Aan het einde van dit boekje staat het bewust dat de uitvoering daarvan heel veel vergt volgende. "Er is niet vaak sprake van een van de zorgaanbieders, gemeenten, stelselwijziging. Een stelselwijziging biedt kansen zorgverzekeraars, medewerkers in de jeugdhulp, om kritisch te kijken naar knelpunten in het oude jeugdzorg en ggz en van het gedwongen kader. De stelsel en verbeteringen te realiseren in het nieuwe regering beseft ook dat zij veel vraagt van alle stelsel. Wij -- de auteurs -- pleiten voor betrokkenen. Velen hebben daar ook op gewezen. contemplatie en niet te kiezen voor snelle recepten. Zeker zal niet alles meteen goed gaan tijdens de Er moet een beter evenwicht komen tussen de transitie. Vaak moet de vinger aan de pols worden pedagogische civil society, de reguliere zorg voor gehouden, veel overleg moet worden gevoerd en jeugd en de gespecialiseerde zorg. Ze moeten veel bijsturing zal moeten plaatsvinden, want alles elkaars medestanders worden, elkaars partners. De zal vast niet zo gaan zoals van tevoren bedacht. waarschuwingen en de aanmoedigingen vanuit de Dat geldt niet alleen voor de transitie, maar dat zal civil-societybeweging zijn net zo relevant voor zeker ook gelden voor de transformatie. Als je dit burgers als voor professionals. Zo is het ook voor met elkaar wilt, zul je met elkaar moeten professionals van het allergrootste belang om samenwerken. Dat geldt ook voor deze hervorming. samen te werken met ouders en gelijkwaardige Die is alleen haalbaar als er een bereidheid is van relaties met ouders te realiseren. Een actieve rol partijen tot samenwerking en begrip voor ieders van jongeren zelf is binnen de gespecialiseerde zorg verantwoordelijkheid. Niet alle net zo belangrijk als binnen de pedagogische civil uitvoeringsproblemen kunnen van tevoren worden society. Professionals die met kinderen en jongeren bedacht. Nagenoeg alle problemen kunnen wel werken, zullen ook als opvoeder leiding moeten worden opgelost als alle partijen de bereidheid geven aan kinderen en jongeren die onder hun hebben om gezamenlijk te werken aan de verantwoordelijkheid zijn gebracht en bereid zijn, oplossingen. Laat ik van mijn kant benadrukken dat die verantwoordelijkheid voor hen te nemen, zodat het Rijk daartoe zeer bereid is en niet alleen maar het bijvoorbeeld niet meer kan voorkomen dat aan de vooravond van de totstandkoming van deze kinderen die jarenlang onder hun wet, maar vooral in de transitie en de transformatie verantwoordelijkheid in residentiële voorzieningen die daarvoor nodig zijn, zeer aanspreekbaar is voor hebben gewoond geen diploma hebben en zodat problemen van welke aard dan ook opdat deze het niet meer kan voorkomen dat een meisje dat in gezamenlijk worden opgelost. een jeugdzorg-plusvoorziening woont tijdens haar verlof verkracht en verhandeld wordt in het Mevrouw Beuving (PvdA): Ik heb mijn eerste loverboy-circuit, terwijl wij dat allemaal misschien termijn beëindigd met de opmerking dat de wel weten. De transitie en de transformatie bieden staatssecretarissen pas tevreden mogen zijn als ze kansen. Gemeenten moeten een aanjager van niet alleen al onze vragen hebben beantwoord, innovatie worden in plaats van een aanjager van maar ook het wantrouwen bij ouders en standaardisatie. Het streven om iedereen hetzelfde professionals zo veel mogelijk hebben weggenomen te behandelen, creëert ongelijkheid. Verschillende of zelfs vertrouwen daarvoor in de plaats hebben mensen hebben verschillende dingen nodig. Er is weten te brengen. Zij moesten in ieder geval de heel veel werk aan de winkel." communicatiehandschoen oppakken. Wat alle oorzaken ook zijn, er lijkt toch sprake te zijn van Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Ik ben onder de een vertrouwensbreuk. Wat gaan de indruk van dit citaat, net als de staatssecretaris dat staatssecretarissen daaraan doen? kennelijk is. Er zit ook veel waarheid in. Ik blijf echter zitten met het punt waar de staatssecretaris Staatssecretaris Van Rijn: Dat is een zeer terecht onvoldoende op is ingegaan, namelijk dat een punt. Dat gaat natuurlijk niet alleen maar om transitie en een transformatie van deze omvang voorlichting over wat er in de wet staat en welke niet samengaan met een taakstellende bezuiniging. waarborgen er in de wet zitten, hoewel een goede Ik vind dat onze motie daarover aan de kant wordt 64 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. geschoven, simpelweg omdat er geen dekking voor hebben neergelegd. Wij doen die evaluatie niet voor zou zijn. In mijn inleiding heb ik er heel duidelijk op niets. De heer Kuiper is erbij -- dat hoop ik -- en ik gewezen dat er in Denemarken eerst geld bij moest ben erbij, hoewel ik dat niet weet. Met elkaar en vervolgens gevraagd wat wij wel zouden kunnen kunnen wij bekijken of we andere keuzes moeten wat zij daar kennelijk niet konden. Ik vind het maken of een andere inrichtingen moeten kiezen. uitermate arrogant om te denken dat wij dat wel We doen die evaluaties niet voor niets, maar ik wil zouden kunnen. De staatssecretaris zou daarop voorkomen dat we de discussie die we al jarenlang duidelijk moeten ingaan. voeren over de volgende stap naar de ontwikkeling van het nieuwe jeugdhulpstelsel verhinderen door De heer Kuiper (ChristenUnie): Wij hebben in deze on-going discussies over hoe het eigenlijk anders termijn met de staatssecretaris gezocht naar de had gemoeten. Ik ben het er zeer mee eens dat we positie van een specialistische jeugd-ggz. Ik heb oog moeten hebben voor de ontwikkeling van het ook gehoord dat de staatssecretaris bereid is om vak en dat we die ontwikkelingen moeten betrekken nog eens met GGZ Nederland en andere relevante bij de evaluatie, maar we moeten een keer dat punt betrokkenen te spreken om te vragen of de over, en niet blijven praten over hoe het eigenlijk organisatie van de specialistische jeugd-ggz wel anders kan. optimaal is en of daar nog een geleding in is aan te brengen. Ik heb het toch goed begrepen dat de Mevrouw Scholten (D66): Ik weet dat ik een staatssecretaris dat wil en dat hij de gesprekken tweede termijn heb, maar ik heb nog twee vragen ook wil zoeken? Als GGZ Nederland morgen zegt die ik in herinnering wil roepen omdat zij van daarover met de staatssecretaris te willen spreken, belang zijn voor de tweede termijn. Dat is in de is hij daartoe dan bereid? Is hij ook bereid om dat eerste plaats de vraag over de frictiekosten. Ik was te betrekken bij de vraag naar de beste inrichting niet de enige die daarnaar vroeg en misschien heb van het stelsel? ik het antwoord gemist. In de tweede plaats was er de vraag over de knip tussen de Jeugdwet, de Wmo Staatssecretaris Van Rijn: Volgens mij is de en de langdurige zorg. Wil de staatssecretaris daar ontwikkeling van de zorg en dus ook van de ggz- heel speciale aandacht besteden aan hoe het zit zorg iets wat voortduurt. Wat nu heel belangrijk is, met kinderen die 18-plus zijn en de weg dat wij met elkaar een stap zetten om de integratie kwijtraken? van de jeugdzorg op een betere manier vorm te geven. Ik heb betoogd dat het zo belangrijk is dat De voorzitter: Begrijp ik nu goed dat u zei dat de de jeugd-ggz daarbij betrokken is. Wat doen we als staatssecretaris dat in zijn tweede termijn kan er in de toekomst meer inzichten en andere beantwoorden? modellen zijn waardoor we er weer anders ** tegenaan kijken? Ik heb gezegd dat wij de waarheid niet in pacht hebben. Als wij over drie jaar een Mevrouw Scholten (D66): Nee, ik zou daarop evaluatie houden, kunnen we gebruikmaken van de graag nu een toelichting willen horen zodat ik die in lessen die wij hebben geleerd. We kunnen mijn tweede termijn kan verwerken. gebruikmaken van de pilots die we gaan inrichten om te kijken hoe we een en ander het beste kunnen De voorzitter: De heer Beckers sluit daarop aan organiseren. Misschien zijn er nieuwe inzichten in met zijn vraag? het vak, die we allemaal zullen betrekken bij de ** evaluatie. Laten wij echter ook de stappen zetten die nodig zijn om nu de beweging in gang te zetten De heer Beckers (VVD): Ik sluit daarop niet aan, waar we al zo lang over praten, zodat we aan de maar ik heb wel een vraag over een ander hand van die stappen ook kunnen kijken hoe we onderwerp. nog verder kunnen verbeteren en de zaak nog beter kunnen inrichten. In de huidige situatie komt De voorzitter: Dan geef ik eerst de de integratie tot stand, omdat we heel goede staatssecretaris de gelegenheid om de vraag van waarborgen in de wet hebben. Bij mij blijft altijd de mevrouw Scholten te beantwoorden. bereidheid om in de verdere ontwikkeling van het ** stelsel te kijken of nog meer veranderingen moeten worden aangebracht. De wereld en de wijsheid Staatssecretaris Van Rijn: De kern van de vraag staan niet stil. is: wat kunnen ze in Denemarken niet wat wij wel kunnen, of andersom? Dat lijkt net alsof wij pas De heer Kuiper (ChristenUnie): Zou dat kunnen vandaag beginnen met de discussie over het betekenen dat we na de evaluatie over drie jaar nieuwe jeugdstelsel. De discussie over het nieuwe besluiten dat het toch anders moet worden jeugdstelsel is natuurlijk al lange tijd bezig. georganiseerd en dat de specialistische jeugd-ggz Gemeenten zijn al lange tijd bezig met bijvoorbeeld weer onder de verzekerdenzorg komt experimenten en zaken aan de voorkant om ervoor te vallen? te zorgen dat de jeugdhulp en de jeugdzorg op een andere manier met elkaar verbonden worden. We Staatssecretaris Van Rijn: Laten wij nu niet hebben allerlei parlementaire commissies gehad die vooruitlopen op de evaluatie. Wij moeten met gesproken hebben over het zorgstelsel en over het elkaar een keuze maken op grond van de op een andere manier inrichten daarvan. Die voorstellen en de voorwaarden die wij nu in de wet discussie begint niet, maar is het resultaat van een 65 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. discussie die we al langer voeren met elkaar. Dat Staatssecretaris Van Rijn: Daar moeten wij heel betekent dat we niet als een soort experiment aan snel mee beginnen. Dat inkoopproces inclusief de gang zijn zonder ervaring te hebben met wat al transitiearrangementen is in volle gang. Eind uitgezocht is en met wat in de praktijk al een beetje februari komt er een nieuw oordeel van de getoetst is. Ik ben de eerste die zegt dat we nog Transitiecommissie Stelselherziening Jeugd, de veel zullen moeten leren, ook bij de implementatie commissie-Geluk, over hoe het zit met die van dit stelsel. Ik ben er echter ook van overtuigd transitiearrangementen. Op basis daarvan zullen de dat die verandering, dat integraal werken aan de onderhandelingen en de gesprekken over de inkoop voorkant, zal leiden tot het verminderen van worden voortgezet. Ik stel mij zo voor halverwege versnippering, het eenduidig maken van dit jaar zo'n beetje te weten of dat al dan niet financiering en bekostiging, en het eenduidig loopt. Dat is ook van belang voor de instellingen die maken van verantwoordelijkheden. Dat levert ook tegen die tijd moeten weten hoe de vlag er gewoon geld op. Het is zonde dat dat geld nu in het ongeveer bij hangt. Dat is een proces waarop wij systeem zit in plaats van aan de zorg besteed flink druk zullen moeten zetten. wordt. Ik ben ervan overtuigd dat de beperkte Op het punt van 18-plus het volgende. Er taakstelling, waarvan veel mensen zeggen "best zijn voorbeelden, waarvan de Kinderombudsman er lastig, maar het moet kunnen", juist in combinatie ook een aantal heeft gegeven, waaruit blijkt dat we met die stelselverandering haalbaar en doenlijk niet moeten wachten tot kinderen 18 jaar zijn met moet zijn. nadenken over de vraag wat er gebeurt op hun Betekent dat dat alle problemen opgelost 18de jaar. Kinderen mogen dan niet verdwijnen. De zijn? Vast niet. We hebben misschien het voordeel William Schrikker Groep heeft gezegd dat in het dat we kunnen leren van wat we in Denemarken huidige stelsel kinderen kwijtraken op het moment hebben gezien. Ik wijs erop dat in Nederland niet dat zij 18 jaar worden. Zij worden geacht ergens eerst een grootscheepse reorganisatie van het opgevangen te worden, maar wij weten niet zeker gemeentelijk stelsel heeft plaatsgevonden waarna dat dat echt gebeurt. Dat gebeurt in het huidige het nieuwe jeugdstelsel wordt ingevoerd. Wij stelsel. We moeten dus ertoe overgaan dat voor zeggen: laten we vanuit de inhoud en de zorg voor kinderen die in een instelling zitten, van wie je van de jeugd redeneren en vervolgens kijken welke tevoren kan zien aankomen dat zij 18 jaar worden, organisatie daarbij hoort. Dat heeft ertoe geleid dat tijdig moet worden bedacht: hoe gaat dat straks? in Nederland de intergemeentelijke samenwerking De Kinderombudsman heeft daarvoor een aantal een grote impuls heeft gekregen in de afgelopen voorstellen gedaan. Hij heeft de suggestie gedaan jaren en maanden. Wij starten niet bij nul. Wij van het werken met een soort mentorschap. Die hebben geleerd van de lessen in Denemarken en voorstellen vind ik interessant en ik zal die graag wij hebben al eigen ervaringen opgedaan, ook in de samen met hem bekijken. discussie die we over het jeugdstelsel hebben Hetzelfde geldt voor het doorlopen van de gevoerd. zorg nadat iemand 18 jaar wordt. Er zal als het Op het punt van de frictiekosten bedoelde ik ware een warme overdracht moeten plaatsvinden te zeggen dat dat een integrale afweging is die van het stelsel in het gemeentedomein naar het meegenomen gaat worden door de zorgverzekeringsdomein. VNG en Zorgverzekeraars transitieautoriteit. De frictiekosten kunnen voor een Nederland zijn nu al bezig met het kijken naar belangrijk deel worden beïnvloed door de handreikingen en richtlijnen om tot die warme inkoopafspraken die worden gemaakt. Ik gaf net overdracht te komen. Het onderwerp heeft dus zeer een voorbeeld. Er zijn heel grote frictiekosten als onze aandacht, niet alleen de 18-pluskant maar ook wordt gezegd: je krijgt helemaal geen contract de 18-minkant, in de zin van dat er nu al gewerkt meer. Er zijn heel kleine frictiekosten als wordt moet worden aan de situatie die je ziet aankomen. gezegd: je krijgt ongeveer hetzelfde contract als vorig jaar, maar met een klein beetje eraf. De voorzitter: Ik begrijp dat de heer Becker nog Allereerst zullen dus zodanige afspraken moeten wil interrumperen. Ik begreep dat de worden gemaakt, wat kan worden bevorderd door staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en zo'n transitieautoriteit, dat er gewoon een handige Sport daarna klaar is met zijn eerste termijn? afspraak wordt gemaakt. Ik heb mij bereid ** verklaard om in het geval dat zaken toch op de zeef blijven liggen ondanks die handige afspraken, Staatssecretaris Van Rijn: Ik sluit dat niet uit. samen met anderen te kijken of daarvoor oplossingen gevonden kunnen worden. Dat doe ik De heer Beckers (VVD): Die kans is er wellicht op het moment dat aangetoond is dat er voldoende maar misschien ook niet. Ik heb in eerste termijn inspanningen zijn geweest om die frictiekosten tot mijn zorg uitgesproken over de democratische het uiterste te beperken. kracht. Mogelijk gaat de collega van deze staatssecretaris daarop in. In dat geval kan hij nu Mevrouw Scholten (D66): Ik dank de inderdaad afsluiten. staatssecretaris daarvoor. Het betekent wel dat de beoordeling van de frictiekosten wordt uitgesteld. De voorzitter: Daar gaat u niet over mijnheer Juist met het oog op de transitie van volgend jaar Beckers. Ik zie aan de lichaamstaal van de komen die frictiekosten in 2014 vol in beeld. Ik staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en vraag mij af of de transitieautoriteit daar dan niet Sport dat hij dit punt inderdaad overlaat aan zijn verlaat over oordeelt. 66 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. collega, de staatssecretaris van Veiligheid en professionals, kan alleen worden gerealiseerd als Justitie. hulpverleners ook daadwerkelijk samenwerken. ** Samenwerking bij hulpverlening gaat natuurlijk niet zonder onderlinge verstrekking van *N persoonsgegevens. Mijn collega en ik zijn dan ook van oordeel dat de maatregel noodzakelijk is. Hij is Staatssecretaris Teeven: Voorzitter. Ik had ook effectief omdat integrale hulp meer effect begrepen dat u eerst nog zou pauzeren, maar dat oplevert dan hulp in versnipperde, niet afgestemde blijkt niet zo te zijn; we gaan meteen door. Ik zal, vorm. Dat zien wij bijvoorbeeld ook bij de in navolging van wat mijn collega reeds heeft vliegwielprojecten die in het gedwongen kader opgemerkt, achtereenvolgens spreken over privacy, hebben plaatsgevonden sinds 2012. Het gaat niet over de democratische controle waaraan de heer alleen om de noodzaak en de effectiviteit, ook de Beckers net refereerde, over de vragen die de heer hanteerbaarheid kan alleen adequaat worden Kuiper en anderen hebben gesteld over de Landelijk beoordeeld als goed in beeld is wie wat mag. Werkende Instellingen en het Bureau Jeugdzorg, Ik dank de leden van de senaat die ons over het gedwongen kader, over de vragen van de complimenten hebben gemaakt over de nadere GroenLinksfractie en andere fracties over de memorie antwoord en het schema dat wij daarin vreemdelingen en over een paar overige hebben opgenomen. Voor de Jeugdwet hebben wij onderwerpen. goed in beeld wie wat mag. In die schema's is Allereerst dank ik de leden voor hun vastgelegd wie welke gegevens voor welk doel en opmerkingen. Op het punt van de privacy weet ik op welke grondslag mag verstrekken. Ik kom dan dat de senaat terecht een groot gewicht toekent ook tot de conclusie dat het criterium noodzaak, aan de bescherming van de persoonlijke effectiviteit en hanteerbaarheid de toets der kritiek levenssfeer. Daarvan getuigt ook de motie van kan doorstaan. senator Franke uit 2011 (31051, D). De senaat Het tweede criterium van de motie was heeft hierin een aantal criteria vastgelegd waarin de proportionaliteit. Dat lijkt zich in uw Kamer vooral regering wetsvoorstellen dient te toetsen indien te vertalen in de vraag of de gemeente niet te veel sprake is of kan zijn van beperking van de privacy. persoonsgegevens gaat ontvangen en beheren. Ik Mijn collega en ik hechten eveneens aan heb goed geluisterd naar de diverse inbrengen en waarborgen voor de privacy. Ik heb mij destijds ook begrijp heel goed de zorgen op dat punt. Om het positief uitgelaten over die motie. Als ik het probleem in juist proporties te zien, is het ook goed wetsvoorstel toets aan de criteria van de motie- om eerst even stil te staan bij het begrip Franke c.s., dan kom ik op een positieve uitkomst. "gemeente" in deze context. De heer Beckers en Voordat ik die criteria een voor een langsloop, geef anderen hebben dat ook gedaan in hun inbreng. De ik de Kamer graag mee dat wij de motie-Franke c.s. gemeente, of om nog preciezer te zijn het college, nadrukkelijk in het algemeen wetgevingsbeleid van wordt in de nieuwe situatie verantwoordelijk voor het kabinet hebben opgenomen. Een van de de uitvoering van het hele jeugdstelsel, van uitwerkingen daarvan is dat het uitvoeren van een preventie tot gedwongen kader. Het college doet PIA, een privacy impact assessment, tot dat natuurlijk niet zelf. Dat gebeurt door de standaardverplichting is verheven. Ik kom zo nog te professionals zoals deskundigen die werken bij de spreken over de PIA's en over het derde criterium toegang, de jeugdhulpaanbieders, de AMHK en de van de motie-Franke c.s. Ik kan nu al wel gecertificeerde instellingen. Die professionals toezeggen dat de gemeenten dat ook zullen laten kunnen werken bij een afzonderlijke instelling maar doen voor de modellen, de systemen -- de heer zij kunnen ook in dienst zijn bij de gemeente. Beckers sprak in zijn inbreng in eerste termijn over Daarmee worden zij dan niet ineens "die anonieme systemen -- die zij gaan gebruiken. Overigens gemeenteambtenaar", maar blijven ze ook hebben wij dat nu al gedaan hebben voor de jeugdhulpverlener. Gemeenteambtenaren die niet eenmalige gegevensoverdracht. als jeugdhulpverlener werken, hebben geen toegang tot deze privacygevoelige informatie. Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Ik hoor de Voor de toets aan het criterium voor staatssecretaris zeggen dat de gemeenten dit proportionaliteit is het van belang dat ouders en inderdaad zullen gaan doen. Tot nu toe is altijd kinderen in verreweg de meeste gevallen een gezegd dat daar bij de gemeenten op beroep zullen doen op jeugdhulp. Uitgangspunt van aangedrongen zal worden. Geeft hij hiermee de de wet is dat zij zelf de regie voeren en dus ook zelf duidelijke bevestiging dat gemeenten dat inderdaad de regie hebben over hun persoonsgegevens. Dat gaan doen? Wanneer dan? heeft mijn collega zojuist ook al gezegd. In goed overleg met de jongere en het gezin zal worden Staatssecretaris Teeven: Ik kom daar nog bekeken welke hulp nodig is, welke andere uitgebreid over te spreken, maar ik wil het nu ook professionals daarbij worden betrokken en welke best zeggen. De bedoeling is dat de gemeenten in persoonsgegevens hiervoor moeten worden mei aanvangen met de modellen die zij zullen verstrekt. Hier is het verlenen van toestemming gebruiken en wij in de nazomer de PIA's afronden. voor het uitwisselen van gegevens tussen Het eerste criterium van de motie-Franken verschillende professionals geen punt van spreekt over "noodzakelijk", "effectief" en onenigheid of spanning. Betrokkenen zien de "hanteerbaar". Het doel van het wetsvoorstel: hulp meerwaarde van de samenwerking tussen dicht bij de burger met veel ruimte voor hulpverleners en zullen daarom ook vaak 67 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. instemming met de verstrekking van de gegevens. Gemeenten weten wie wat kan krijgen. Zij gaan Dat proeven wij ook als wij spreken met het veld. werken aan die modellen. Wij verwachten dat dit Voorwaarde is natuurlijk dat oudere en kind zal leiden tot vijf, zes of zeven modellen van vooraf worden geïnformeerd over deze onderop. Als die modellen er zijn, gaan wij de PIA's verstrekking. Hulpverleners moeten hieraan starten. Dat kan dan in de nazomer leiden tot expliciet aandacht schenken in individuele gevallen. verbeteringen. Van de instellingen waarbij zij in dienst zijn, verwachten wij dat zij hun privacybeleid vaststellen De heer Ganzevoort (GroenLinks): Ik begrijp dat en naar buiten brengen op hun websites. De Wet duidelijk is wat wel en niet mag. Dat bleek ook uit bescherming persoonsgegevens moet worden de schema's. Ik heb in mijn bijdrage gezegd dat nageleefd. Hier geldt dan ook duidelijk dat niet alleen belangrijk is wat niet mag, maar ook wat persoonsgegevens bij de professional blijven en niet wel en niet kan. Dat was onder andere een deel van zonder toestemming van de betrokkene met de discussie die hier gevoerd is over het EPD en anderen op het gemeentehuis worden gedeeld, ook LSP. Welke schotten zijn er de facto aangebracht, niet, zo zeg ik nadrukkelijk, voor wat wel wordt niet alleen om te voorkomen dat mensen iets niet genoemd "domeinoverstijgende" doeleinden. doen omdat het niet mag, maar ook om ervoor te Dan kom ik op het derde punt, dat ook zorgen dat het gewoon niet kan gebeuren? In dat mevrouw Slagter zojuist aanhaalde. Wat is het kader heb ik een vraag. Wij zien dat er lokaal of tijdpad en om welke PIA's gaat het dan? Een PIA is regionaal kleinere schakelpunten gemaakt worden een goed instrument om de privacyaspecten en de waarbij de mogelijkheid om die informatie uit te daarmee samenhangende risico's in kaart te wisselen juist wel gecreëerd wordt. Dan is wellicht brengen. Wanneer door de rijksoverheid nieuwe een begrenzing als verbod onvoldoende? gegevensverwerkingen worden gestart, zal op Ik heb nog een zijvraag. Komen er ook grond van het derde criterium van de motie- notificaties waardoor je kunt weten dat iemand je Franken de verantwoordelijke bewindspersoon een gegevens inziet? dergelijk assessment laten uitvoeren. Dat is ook het geval geweest met de eenmalige Staatssecretaris Teeven: Ik kom direct terug op de gegevensoverdracht en die PIA heeft geleid tot een laatste vraag van de heer Ganzevoort. Daarover vijftiental aanbevelingen die ook allemaal integraal zijn door verschillende leden vragen gesteld. zijn overgenomen. Naar aanleiding van wat de heer Mede naar aanleiding van de door uw Ganzevoort zei over het eerste onderwerp, ook Kamer geuite zorgen over de privacyaspecten anderen hebben daaraan aandacht besteed in hun hebben mijn collega en ik besloten PIA's te laten termijn, merk ik op dat wij vanuit de uitvoeren voor de scenario's -- de modellen voor de transitiecommissie een handzame privacy- gegevensverwerking binnen de Jeugdwet --, aan de informatiefolder verstrekken aan de gemeenten. hand waarvan de gemeente haar uit de Jeugdwet Daarin zullen wij precies aangeven hoe zij het voortvloeiende taken zal gaan inrichten. Die schema moeten lezen. Zoals mevrouw Beuving zei scenario's worden ontwikkeld door de gemeenten in haar eerste termijn, is dat een vrij ingewikkelde en zullen vervolgens aan PIA's onderworpen technische materie met de Wet bescherming worden. Dat heeft mevrouw Slagter goed gehoord. persoonsgegevens en hoe deze koppelt met de Wet Het plan is om die PIA's in mei te laten uitvoeren. op de geneeskundige behandelingsovereenkomst, Wij zullen de Kamer in de nazomer per brief de Wet BIG, de Jeugdwet en de Wmo. Wij zullen berichten over de uitkomsten. Zo kunnen dus aan de gemeenten aanreiken hoe die modellen gemeenten ook zien waar de goede en de zwakke verder vorm zouden kunnen worden gegeven. Dat plekken zitten en kunnen zij deze verbeteren in hun is erg van belang, want anders stuur je de mensen modellen en scenario's. Als blijkt dat er een beetje een bos in met een opdracht die heel onvolkomenheden zitten in de inrichting en de moeilijk te vervullen is. uitvoering op lokaal niveau, kunnen wij, als de gemeente niet bereid zou zijn om een bepaald De heer Ganzevoort (GroenLinks): Mijn vraag scenario aan te passen, proberen die gemeente te betrof iets meer de informatietechnische aspecten overtuigen. Als het helemaal niet anders kan, van de zaak. Hoe zorg je er bij het inrichten van je zouden wij, gezien het feit dat informatievoorziening voor het dat het fysiek in het gegevensbescherming een belangrijk criterium is, systeem onmogelijk is om aan informatie te komen op dat punt een aanwijzing kunnen geven. waaraan je niet mag komen?

Mevrouw Scholten (D66): Begrijp ik het goed dat Staatssecretaris Teeven: Dat blijkt nu juist bij die de scenario's door de regering worden aangeleverd, PIA's. Je kunt PIA's langs twee wegen doen. Je kunt of komen die uit de gemeenten zelf? "privacy by design" doen, waarbij je het in de PIA vlecht en je een model krijgt waarin je meteen de Staatssecretaris Teeven: Gemeenten hebben een technische onvolkomenheden constateert. Je kunt bepaalde mate van vrijheid hoe zij die gaan ook zeggen dat bepaalde fouten er niet in mogen inrichten. Gemeenten zijn nu bezig met de zitten: "privacy by default". Dan zeg je op voorhand modellen aan de hand waarvan zij die gegevens al welke fouten je niet wilt hebben en dat het gaan uitwisselen. Mevrouw Scholten heeft zelf ook systeem dus daarop moet worden ingericht. Dat is verwezen naar het schema dat wij in de nadere de essentie. Als de gemeenten zelf een model memorie van antwoord hebben opgenomen. hebben, willen wij graag dat die PIA's worden 68 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. uitgevoerd omdat wij dan de systeemfouten eruit repareren. Ik wijs er ook op dat er het College kunnen halen. Het is nu aan de gemeenten om daar bescherming persoonsgegevens als onafhankelijk vorm aan te geven. Dat zal niet in die 42 regio's -- toezichthouder zo nodig kan ingrijpen. Ik heb voor het gedwongen kader is dat een geringer toevallig afgelopen week de voorzitter van het CBP aantal -- overal op dezelfde wijze gebeuren. hierop gewezen. Ik heb gezegd dat er al allerlei zaken zijn waar hij naar moet kijken. Dat zal men Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Ik heb ook nog natuurlijk gaan doen. Ik denk dat op die manier een vraag aan de staatssecretaris. Hij heeft het wordt voldaan aan het effectieve toezicht en de over verschillende systemen, een stuk of zes meen controle die in de motie zijn genoemd. ik dat hij zei. Bestaan die systemen al? Is dat iets Tot slot is er de evaluatiebepaling ten wat dan verder wordt uitgebouwd? De aanzien van privacybescherming. Die aspecten staatssecretaris zei net ook dat er in het zullen conform hetgeen de motie daarover zegt gedwongen kader misschien minder regio's zijn. Het worden meegenomen. Ik denk dat het kabinet op is mij niet helemaal duidelijk hoe dat dan op die manier serieus inhoud geeft aan wat de Senaat gemeentelijk niveau gaat. Er worden toch ook al in 2011 -- ik kan mij die discussie over privacy nog van tevoren eisen aan die systemen gesteld? heel sterk herinneren en de Kamer waarschijnlijk Misschien blijkt in de loop van het jaar dat het ook -- wenste. allemaal niet zo werkt als het zou moeten werken. Ik kom nu aan de beantwoording van een Mijn ervaring met ICT-systemen is dat ze meestal aantal heel specifieke vragen over privacy. helemaal niet werken zoals je gedacht had en dat Mevrouw Frijters vroeg: gemeenten hebben toch het altijd veel duurder wordt dan je ooit had geen gegevens nodig van cliënten die in 2015 geen gehoopt. Hoe kijkt de staatssecretaris daar vervolgzorg hebben? Dat is een heel concrete tegenaan? vraag. Ik ga ervan uit dat zij daarmee doelt op de eenmalige gegevensoverdracht. Het klopt dat Staatssecretaris Teeven: Ik begrijp dat mevrouw gegevens van cliënten die op grond van het Slagter bij "systeem" meteen denkt aan een overgangsrecht geen verlenging van zorg nodig technisch systeem. Als ik over systemen praat, hebben ook niet overgedragen zullen worden. Er is praat ik echter ook over modellen voor het inrichten geen concrete reden om dat te doen. van de informatiedeling. Het hoeft niet alleen het Mevrouw Frijters vroeg voorts waar de technische systeem te betreffen waar ik zojuist met grens ligt bij het delen en het inzien van gegevens. de heer Ganzevoort over sprak. Het moet echter Wat nu niet mag worden uitgewisseld of gedeeld, wel, zoals gezegd, van onderop komen. Ik vind dat mag ook na inwerkingtreding van het wetsvoorstel gemeenten, in navolging van wat mijn collega heeft Wet gebruik burgerservicenummer in de jeugdzorg gezegd, daar zelf invulling aan moeten geven. Ik niet worden uitgewisseld of gedeeld. Het ben daar eigenlijk net zo optimistisch over als de wetsvoorstel introduceert geen nieuw systeem heer Beckers in zijn inbreng. Ik vind dat wij nu waarmee gegevens kunnen worden uitgewisseld of eerst ruimte moeten geven aan de gemeenten, al gedeeld. Het wijzigt ook niet de groep van personen dan niet in bovenregionale die bepaalde gegevens mogen uitwisselen, net zo samenwerkingsverbanden als het over het min als de gegevensset die met het gedwongen kader gaat. Die regio's zijn er natuurlijk burgerservicenummer mag worden uitgewisseld. al. Het kaartje van 42 regio's ziet er wat anders uit Daar kan ik dus helder over zijn. als je naar het gedwongen kader kijkt. Je moet die De heer Beckers heeft, net als mevrouw gemeenten of die samenwerkingsverbanden wel de Beuving en anderen, gevraagd of ik dat overzicht -- kans geven om dat op een bepaalde manier in te ik zei net al iets over die gegevensuitwisselingen -- richten. ter beschikking ga stellen aan gemeenten. Wij Ik schakel gelijk door naar het vierde zullen de schema's uit de memorie van antwoord en criterium van de motie-Franken, dat gaat over de nadere memorie van antwoord -- ik kom straks toezicht en controle. Dat is precies de vinger aan de nog even op de opmerkingen van de KNMG hierover pols die het kabinet wel wil houden. Dat doen wij -- scherp doorlopen en waar nodig preciseren en door de uitvoering te monitoren. Ik sprak al over de verduidelijken. Vervolgens zullen wij ze ter transitiecommissie. Die zullen wij vragen om dit te beschikking stellen aan het Transitiebureau. Wij monitoren tot de inwerkingtreding van dit zullen daarnaast iets als een privacy- wetsvoorstel, per 1 januari aanstaande. In overleg informatiefolder -- laten wij die afkorten tot pif -- met de minister van BZK zal ik een onafhankelijke voor medewerkers van gemeenten ter beschikking toezichtsgroep benoemen die audits zal uitvoeren stellen aan het Transitiebureau. Het lijkt mij na de inwerkingtreding van het wetsvoorstel. Dan belangrijk om dat concreet te doen. laten wij dat dus niet los. De heer Beckers vroeg, net als mevrouw In navolging van wat mijn collega hierover Slagter, op welke manier gemeenten zorg gaan zei, zeg ik: dit is het begin. Wij zullen de uitvoering dragen voor die informatiebeveiliging. Hij vroeg ook dus ook na 1 januari blijven volgen. Als wij op dat of gemeenten verplicht kunnen worden gesteld om punt misstanden of problemen signaleren -- ik kan een informatieveiligheidsbeleid vast te stellen en het eigenlijk niet beter zeggen dan in de motie daarover regelmatig te rapporteren aan de staat en wat de senaat eigenlijk als criteria heeft gemeenteraad. Ik deel de zorg van de senatoren geschetst -- zullen wij in actie komen en zullen wij over een afdoende beveiliging van bezien of een aanwijzing en in het uiterste geval gegevensbestanden die in handen zijn van een wetswijziging noodzakelijk is om iets te gemeenten en zorginstellingen. Die moeten wij 69 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. inhoud geven aan de hand van een algemeen en het signaal mee te geven dat de Wbp niet een uniform normenkader. Ik kan daar de Kamer het zodanig gesloten systeem is dat het helemaal los volgende over melden. De VNG is op dit moment van de WGBO kan worden gezien. Ik wijs alleen al gestart met een programma over op het feit dat in artikel 9, lid 4 -- ik zeg het even informatievoorziening in het sociaal domein. uit mijn hoofd -- van de Wbp staat dat de Gemeenten hebben hier ongeveer 8 miljoen voor bepalingen van de Wbp niet afdoen aan het vrijgemaakt. Privacybeveiliging is een belangrijk medisch beroepsgeheim. Ik heb het op cursussen onderdeel van dit programma. wel eens gezegd: ook al schaf je de hele Wbp af, In de resolutie over informatieveiligheid van dan nog helpt dat niet als je een kwestie hebt de VNG, die is aangenomen door de brede vanwege een beroepsgeheim. Welke bepaling in de algemene ledenvergadering van de VNG, is een Wbp je ook te pakken hebt, welke grondslag je ook aantal zaken bepaald. Gemeenten zullen zorgen hebt, dat laat onverlet dat je te maken kunt hebben voor een verankering van informatieveiligheid op de met het medisch beroepsgeheim als een dergelijke gemeentelijke agenda, waarbij het college de kwestie, namelijk een verstrekking door een arts, gemeenteraad zal informeren. Gemeenten zullen zich aandient. Sowieso moet je zoeken naar ook een Baseline Informatiebeveiliging Nederlandse gronden uit de Wbp, maar daarnaast moet je altijd Gemeenten vaststellen, die als gemeentelijk kijken of je een grond op basis van de WGBO hebt: basisnormenkader voor informatieveiligheid kan een bij de behandeling betrokken persoon, fungeren. Zij stellen ook een toestemming, een wettelijke plicht of een conflict informatieveiligheidsbeleid vast aan de hand van van plichten. Dat artikel 9, lid 4, veroorzaakt dat. die Baseline Informatiebeveiliging Nederlandse Gemeenten. Staatssecretaris Teeven: Het is een voorrecht om Teneinde de naleving en de uitvoering van die specialistische discussie met senator Beuving te die resolutie te stimuleren en het bewustzijn over voeren. Ik was nog niet helemaal klaar. Artikel 21, informatiebeveiliging bij gemeenten te vergroten, lid 2, van de Wet bescherming persoonsgegevens heeft de minister van BZK vorig jaar de Taskforce moet je daar wel nadrukkelijk bij betrekken. Bestuur en Informatieveiligheid Dienstverlening Daaruit vloeit precies voort wat mevrouw Beuving ingesteld. Hiermee worden voor een groot deel de zegt, namelijk dat het medisch beroepsgeheim suggesties overgenomen die de VVD-fractie in dit gewoon geldt, met inbegrip van de daarvan deel debat heeft gedaan. uitmakende regeling voor uitdrukkelijke Mevrouw Beuving en mevrouw Slagter toestemming. Daarin wordt dus de uitzondering die hebben aandacht gevraagd voor mijn reactie op de de senator net in haar interruptie noemde, stelling van de KNMG dat in de nadere memorie van nadrukkelijk genoemd. Ik suggereer het tegendeel antwoord geen juiste grondslag is vermeld voor de ook niet. Ik zeg dat het klopt, dat het blijkt uit gegevensverstrekking door artsen aan andere artikel 21, lid 2. En om het dan helemaal af te hulpverleners. De KNMG stelt dat de Wet op de maken: dan kom je vervolgens ook niet meer toe geneeskundige behandelingsovereenkomst leidend aan artikel 23, onder a, van de Wet bescherming zou moeten zijn. Ik kan bevestigen dat de Wet op persoonsgegevens. Het is goed bij de de geneeskundige behandelingsovereenkomst voor totstandkoming van de wet, en ook ten aanzien van medici leidend is. Dat betekent echter niet dat die de gegevensbescherming, dat we dit met elkaar wet het enige wettelijke kader vormt voor het hebben gewisseld. Ik kan helemaal bevestigen wat verstrekken van gegevens. Zoals mevrouw Beuving mevrouw Beuving daarover zei. Het is echter niet in haar termijn al zei, is het vrij technisch. De tabel alleen de Wet op de geneeskundige in de nadere memorie van antwoord is opgesteld behandelingsovereenkomst. Dat is een te beperkte met als uitgangspunt dat de Wet bescherming opvatting. Het is en-en. Ik zie uit de non-verbale persoonsgegevens (Wbp) de algemeen geldende reactie van mevrouw Beuving dat ik een puntje regeling is voor de verzameling en verstrekking van scoor. persoonsgegevens. Wat in het Burgerlijk Wetboek Mevrouw Beuving heeft mij gevraagd wat wordt geregeld, de geneeskundige mijn reactie is op de stelling dat het in tabel 3 behandelingsovereenkomst, is aanvullend daarop genoemde artikel 8, onder c, van de Wbp geen en komt niet in de plaats van de Wbp, zoals de juiste grondslag vormt voor het verstrekken van KNMG lijkt te suggereren in haar brief. De Wet gegevens door een hulpverlener aan de Raad voor bescherming persoonsgegevens is een gesloten de Kinderbescherming. Dat is een andere discussie. stelsel met maar weinig uitzonderingen. Waaruit De suggestie van de KNMG is dat er alleen sprake is blijkt dat? De verzameling en verstrekking van van een bevoegdheid en niet van een wettelijke medische gegevens vindt primair zijn basis in verplichting tot het verstrekken van gegevens aan artikel 21, lid 1, onder a. Daarin staat een de Raad voor de Kinderbescherming en dat daarom algemene regeling voor de verwerking door alle een andere grondslag zou moeten worden beroepsbeoefenaren, die ook de aanvaard, althans zo lees ik het in de brief. verstrekkingsrechten en -plichten omvat, zoals Inderdaad kun je ook een beroep doen op artikel 8, terecht genoemd in de tabel in de nadere memorie onder e, van de Wet bescherming van antwoord. persoonsgegevens voor de verstrekking van de gegevens door een hulpverlener aan de raad. Mevrouw Beuving (PvdA): Met het risico dat we nu Alleen, dan spreek je niet over een wettelijke heel technisch-juridisch worden, lijkt het me goed verplichting voor de verstrekker maar meer over om, in aansluiting op de punten die KNMG noemde, 70 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. een taakopvatting van de ontvanger. Dat is een onderdeel waarbij communicatie richting ander verhaal. gemeenten heel belangrijk is. Wat bij deze invulactie de doorslag heeft gegeven bij het schema in de nadere memorie van De voorzitter: Tot slot, en kort graag, mevrouw antwoord, is dat onder omstandigheden op Beuving. individueel niveau wel degelijk sprake is van een ** verplichting voor de hulpverlener tot het inschakelen van de Raad voor de Mevrouw Beuving (PvdA): Ik zal proberen om het Kinderbescherming, namelijk als er actie van de meteen als een vraag te formuleren: denkt de raad moet volgen. De KNMG zegt dat zelf ook. De staatssecretaris ook niet dat wat dit betreft naast professionaliteit brengt in een dergelijke folders, wat een beetje beperkt klinkt, ook moet omstandigheid, bijvoorbeeld als kindermishandeling worden geïnvesteerd in scholing, in echt voldoende dreigt, de verplichting tot verstrekking met zich. deskundigheid en knowhow op dit gebied bij Het gaat dan niet om een meldplicht, maar soms gemeenten en bij de VNG? moet een hulpverlener zijn beroepsgeheim doorbreken in het belang van het kind. Staatssecretaris Teeven: Jazeker, maar ik heb daar net al een beetje een antwoord op gegeven. Ik De voorzitter: Een korte interruptie, mevrouw heb namelijk gezegd dat de transitiecommissie Beuving. nadrukkelijk ook dit onderdeel zal volgen. Het hoort ** ook helemaal bij wat in de motie-Franken is vastgelegd, namelijk het auditen van wat er Mevrouw Beuving (PvdA): Alleen om te zeggen dat gebeurt en het blijven volgen daarvan ook na 1 de staatssecretaris van V en J qua juridische januari 2015. deskundigheid nog meer in mijn achting stijgt dan Ten slotte was mij door de beide senatoren hij al stond. Ik ben onder de indruk van de een reactie gevraagd op de stelling van de KNMG juridische gedetailleerdheid waarmee hij op de dat artikel 12a van de Wmo geen grondslag voor de kwestie ingaat. Eigenlijk was de strekking van mijn verstrekking van gegevens door een arts aan het punt naar aanleiding van de brief van de KNMG AMHK kan zijn, omdat dat artikel slechts een vooral dat dit illustreert hoe ongelooflijk complex de bevoegdheid en niet een verplichting tot materie is. Ik zeg dit nog los van de vraag of de verstrekking van gegevens regelt. Dat klopt, maar punten van de KNMG allemaal 100% kloppen. Over we hebben getracht om de Kamer een volledig sommige onderdelen kun je wellicht nog een overzicht te geven. Daarom is in dit geval niet discussie, wellicht meer dan een discussie, voeren. alleen de basis voor verstrekking weergegeven Dat is nu adequaat geïllustreerd. Die complexiteit maar ook de basis voor verwerking door het AMHK, van de materie, dat is mijn punt. Straks moeten dus door de ontvanger, zoals ik net al zei. Ik wil het ambtenaren bij gemeenten en andere personen die echter best bevestigen. Ik neem aan dat de KNMG met die gegevens moeten omgaan, hiermee meeluistert. Ik denk dat de essentie van de werken. Die kwestie is alleen maar duidelijker opmerking van de KNMG is dat er geen meldplicht geworden door de prachtige uiteenzetting van de bestaat. Die is er dus nadrukkelijk niet. staatssecretaris zojuist. Mevrouw Beuving, mevrouw Slagter en anderen hebben opmerkingen gemaakt over de De voorzitter: Dit was geen vraag, zo begrijp ik. werkgroep van het ministerie van Binnenlandse Het was een adhesiebetuiging. Zaken die op dit moment onderzoekt of de huidige ** wettelijke kaders volstaan of dat er een overkoepelende wettelijke regeling nodig is voor Mevrouw Beuving (PvdA): Ziet de staatssecretaris gegevensuitwisseling tussen de domeinen. dat ook? Ik wil voorkomen dat de staatssecretaris Gevraagd is onder andere wat de stand van zaken meent de handschoen nog meer te moeten in het onderzoek van de werkgroep van het oppakken met al die detailpunten. ministerie van Binnenlandse Zaken is. Het onderzoek van de werkgroep zit in de eindfase. Ik Staatssecretaris Teeven: Ik voel me daartoe wel heb me even verstaan met de collega van een beetje verplicht, omdat niet alleen mevrouw Binnenlandse Zaken. In februari wordt de Beuving maar ook mevrouw Slagter er een punt conceptbeleidsvisie gemaakt in de ambtelijke van heeft gemaakt. Ook mevrouw Slagter heeft mij commissie die alle decentralisaties bespreekt. gewezen op de brief van de KNMG. Ik ben het met Daarna vindt er een consultatieronde plaats met mevrouw Beuving eens dat dit wel duidelijk maakt mensen uit gemeenten, experts en hulpverlenende dat je een goede privacy-informatiefolder (pif) moet instanties. De minister van Binnenlandse Zaken en verstrekken aan gemeenten, waarin je met Koninkrijksrelaties verwacht uiterlijk in mei een betrekking tot dit soort onderwerpen in iets visie naar de Tweede Kamer te sturen. Daarbij makkelijker Nederlands nog wel eens even moet zullen de collega van Volksgezondheid, Welzijn en uitleggen hoe het precies zit. We zijn het overigens Sport en ik nadrukkelijk worden betrokken. volstrekt eens. Ten aanzien van de communicatie, Mevrouw Beuving heeft gevraagd of het waarover mevrouw Beuving ook sprak tegen mijn verruimen van de mogelijkheid van collega, moeten we beiden de handschoen domeinoverstijgende gegevensuitwisseling het oppakken, ieder op het eigen terrein. Dit is zo'n wantrouwen niet vergroot dat al te veel jegens gemeenten heerst in de in dit wetsvoorstel beoogde 71 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. rol. Laat ik hierover duidelijk zijn. Een verruiming weer geregeld in artikel 7.1.2.2.2, derde lid van het van de mogelijkheden voor domeinoverstijgende wetsvoorstel. gegevensuitwisseling is nu nadrukkelijk niet aan de orde. Laten wij daarover volstrekt helder zijn. Je De heer Ganzevoort (GroenLinks): U hebt heel erg hebt er ook een wetswijziging voor nodig. Ik had veel geregeld, maar ik vroeg ook om notificatie. het bij de beantwoording dan ook over noodzakelijkheid en niet over wenselijkheid. Dat wil Staatssecretaris Teeven: Zeker, dat zal ook zeggen dat er in geval van wenselijkheid dingen gebeuren. Iemand heeft recht op inzage. fout zullen gaan als die gegevens niet worden Notificeren, dus het actief informeren van de gedeeld. Als de noodzaak tot het uitwisselen van betrokkene over inzage in het dossier door derden, gegevens inderdaad blijkt te bestaan, moet er een is natuurlijk een ander verhaal. In bepaalde solide wettelijke grondslag komen voor de omstandigheden kan er belang bij bestaan dat er domeinoverstijgende gegevensuitwisseling. niet wordt genotificeerd. Daarvoor moet ook weer een PIA worden gemaakt. Ik zeg de Kamer toe dat het kabinet het op die De heer Ganzevoort (GroenLinks): Kan de manier zal doen en niet anders. jeugdige of zijn vertegenwoordiger die inzage in Ik heb al gesproken over de wenselijkheid zijn dossier heeft, wel zien wie er toegang toe heeft en noodzakelijkheid dat gemeenten een PIA op gehad en wie er iets in heeft aangepast? gemeentelijk niveau zullen uitvoeren. De heer Ganzevoort heeft mij gevraagd hoe Staatssecretaris Teeven: Ja, dat kan hij zien, maar gewaarborgd is dat personen zelf bepalen welke of je in alle omstandigheden notificeert, hangt gegevens over hem of haar worden verstrekt. natuurlijk af van wat je concreet met de informatie Toestemming van betrokkene voor de verwerking doet. en de uitwisseling van gegevens is aan de orde in alle situaties waarin vrijwilligheid ten grondslag ligt De voorzitter: Tot slot, mijnheer Ganzevoort. aan de hulpvraag en de gang naar de hulpverlener. ** In die situatie moet er toestemming worden verleend voor de verwerking en uitwisseling van De heer Ganzevoort (GroenLinks): Daarover gegevens. Dit staat in artikel 7.3.11. Indien het spreekt u zich uit in het strafrecht? gaat om medische of strafrechtelijke gegevens is uitdrukkelijke toestemming nodig. In sommige Staatssecretaris Teeven: Ja, zeker. situaties worden gegevens buiten toestemming De heer Ganzevoort heeft daarover verwerkt, maar daarvoor moet een wettelijke overigens nog een vraag gesteld, dus laat ik even grondslag zijn. Dit regelen we in een aantal helder over die notificatie zijn. Nu gaan de gevallen in dit wetsvoorstel, maar soms ook in gemeenten aan de gang met het ontwerpen van die andere wetsvoorstellen. Ik wijs bijvoorbeeld op de modellen, die structuren waarlangs ze gegevens Wet forensische zorg die nog moet worden uitwisselen. Ik denk dat we de uitkomsten van de behandeld in de Eerste Kamer. Daarin doet zich de PIA's moeten afwachten om te zien of inzage door omstandigheid voor dat buiten toestemming van derden met aanvullende waarborgen op plaatselijk betrokkene gegevens kunnen worden uitgewisseld. niveau kunnen worden afgedekt. Is dat niet zo, dan zullen we nadere maatregelen moeten nemen. In De heer Ganzevoort (GroenLinks): Ik versta dat. sommige omstandigheden zal je derden wel inzage Is er in die gevallen ook sprake van notificatie? moeten geven. Er zijn wel omstandigheden te Krijgen mensen te horen wanneer hun gegevens bedenken. Als dat niet voldoende kan, zullen we worden ingezien en vooral ook wanneer die worden daar nadere maatregelen voor moeten nemen. Dat aangepast of gewijzigd? zal dus uit die PIA's blijken. Dan blijkt hoe gemeenten dat daadwerkelijk gaan doen en hoe zij Staatssecretaris Teeven: Een jeugdige heeft recht dat binnen het kader van deze wet voor zich zien. op inzage in en een afschrift van het dossier dat De heer Kuiper heeft gevraagd hoe er wordt hulpverleners over hem bijhouden. Een verzoek toegezien op de regels voor het koppelen van daartoe moet hij richten aan de jeugdhulpverlener. gegevens. Wanneer gegevens mogen worden Dat staat in artikel 7.3.10, voor de fijnproevers. De verstrekt over anderen dan degenen die deze jeugdige en zijn ouders hebben op grond van artikel primair hebben ontvangen, dan is dat in dit 36 Wpb het recht om bij diezelfde instanties te wetsvoorstel goed geregeld. Dit staat ook in de vragen om correctie van de door hun verwerkte (nadere) memorie van antwoord. Wij houden daar gegevens. Met correcties bedoel ik het verbeteren, op verschillende manieren toezicht op. Tot de aanvullen, verwijderen of afschermen van inwerkingtreding van de wet is er de gegevens, indien die feitelijk onjuist blijken te zijn. transitiecommissie, die aan de staatssecretaris van Dan kun je die dus corrigeren. Tevens heeft de VWS en aan mij rapporteert. Beide Kamers krijgen jeugdige recht op inzage in de over hem verwerkte daarvan bericht. Na de inwerkingtreding van de wet persoonsgegevens in de verwijsindex, waarover we zullen er audits worden uitgevoerd. Als dan uit de vandaag ook al hebben gesproken. Dat staat in systemen naar voren komt dat er problemen zijn, artikel 35 van de Wet bescherming zal er moeten worden ingegrepen. Wij gaan ervan persoonsgegevens. Een verzoek daartoe moet hij uit dat gemeenten dat in navolging van het richten aan het college van de gemeente. Dat is positivisme dat bij de VVD-fractie, bij mij en mijn collega bestaat, zelf zullen doen. Zo niet, dan zullen 72 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. we op dit punt, kijkend naar de wet, met een gecertificeerde instelling ingevuld. Artikel 7.3.8 aanwijzing moeten komen. Uiteraard hebben we bepaalt dat zij het dossier gedurende vijftien jaar daarnaast het externe toezicht van het College bewaren. Die termijn geldt ook voor de taken die bescherming persoonsgegevens. de jeugdhulpverlener voor de gemeente uitvoert. De heer Kuiper had interesse in het gebruik Gelet op het doel waarvoor die gegevens door de van de verwijsindex risicojongeren, die nog maar gemeente worden verwerkt, financiering, ligt het een jaar of vijf geleden is ingevoerd. Hij vroeg hoe niet voor de hand dat gegevens langer worden de regering tegen dat instrument aan keek. Eind bewaard dan nodig is voor de afwikkeling van een 2012 heeft mijn collega een tussenevaluatie van de factuur en de verantwoording daarover. Dat is bij verwijsindex naar de Tweede Kamer gestuurd. Uit de financiële verwerking veel korter dan vijftien die tussenevaluatie blijkt dat werken met de jaar. De gegevens die de gemeente in het kader verwijsindex in ieder geval een duidelijke van de eenmalige gegevensoverdracht heeft meerwaarde heeft als het gaat om de gekregen, moet ze uiterlijk een jaar na bovenregionale component en het in het zicht inwerkingtreding vernietigen, indien deze niet meer houden van jeugdigen in geval van verhuizingen of noodzakelijk zijn voor de uitvoering van een zorgmijdend gedrag. Uit de tussenevaluatie blijkt aansluitende voorziening. ook dat professionals de meerwaarde van de De heer Beckers heeft naar aanleiding van verwijsindex minder ervaren waar het gaat om het het overzicht in de nadere memorie van antwoord leggen en onderhouden van contacten en het over de verwerking van persoonsgegevens nog een afstemmen met andere professionals binnen de vraag gesteld over de geheimhoudingsplicht van regio. Zij zeggen bijvoorbeeld dat de jeugdhulpverleners en hun vervangers als het gaat casusoverleggen binnen de veiligheidsregio's een om het dossier. Op grond van artikel 7.3.11 van de geschikter gremium en medium zijn. Verder Jeugdwet en artikel 457 van Boek 7 BW mag ervaren professionals een drempel om te melden, zonder toestemming van de betrokkenen geen omdat zij soms bang zijn om het vertrouwen van de informatie uit het dossier worden gedeeld met ouders of de jeugdige te schenden en ook omdat zij derden. Voor iemand die als vervanger van de niet goed weten wanneer een melding al dan niet hulpverlener optreedt, geldt daarop een opportuun is. Wij hebben dat allemaal met de VNG uitzondering, voor zover de verstrekking gewisseld. De verwijsindex zal in het najaar van noodzakelijk is voor de door hen in dat kader te 2014 breed worden geëvalueerd. Die evaluatie verrichten werkzaamheden. De bepalingen over het wordt binnenkort door het ministerie van inrichten van een dossier zien op de Volksgezondheid, Welzijn en Sport opgestart. jeugdhulpverleners, en voor eventuele vervangers De heer De Lange van de Onafhankelijke gelden exact dezelfde regels als voor de Senaatsfractie heeft mij gevraagd of het geheimhoudingsplicht. Doorgaans, maar niet altijd, wetsvoorstel voorziet in voldoende bescherming zal een vervanger afkomstig zijn uit dezelfde van alle gegevens die moeten worden verwerkt. In organisatie, maar bijvoorbeeld in crisessituaties kan de jeugdzorg is natuurlijk sprake van heel veel het denkbaar zijn dat een professional uit een disciplines. Heel veel professionals zullen met andere organisatie als vervanger optreedt. Ook in elkaar moeten samenwerken. Voor die dat geval gaat het om een jeugdhulpverlener en is samenwerking zijn persoonsgegevens nodig. Mij de vervanger gehouden aan dezelfde regels over de lijkt dat er dankzij dit wetsvoorstel voor is gezorgd geheimhoudingsplicht. dat die gegevensoverdrachten goed zijn geregeld. Ik heb al gesproken over de We zullen de feitelijke uitwisseling van die informatieveiligheidsagenda, waarmee de minister gegevens nog wel moeten afdekken met de PIA's, van BZK bezig is. Verder heb ik al gesproken over dus de privacy impact assessments, en met de het informatieveiligheidsbeleid van de gemeenten. monitoring en de audits, waarover ik heb Daarmee heb ik alle vragen over privacy gesproken. beantwoord. Mevrouw Scholten stelde op dit punt de heel specifieke vraag of het Rijk op enig moment, mocht Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Zijn de het met de PIA's niet goed lopen, nog de aanwijzing gegevens die bij gemeenten berusten onder moet geven dat gemeenten uniform met privacy verwijzing naar de WOB opvraagbaar? omgaan, dus allemaal op dezelfde wijze. Wij gaan, zoals gezegd, niet uit van een uniform model. Staatssecretaris Teeven: U krijgt dat antwoord in Gemeenten hebben op dat punt beleidsvrijheid. Als tweede termijn. de uitkomsten van PIA's in de nazomer niet worden Ik kom toe aan vragen over democratische geaccepteerd, zullen we die aanwijzing uiteraard controle. Mevrouw Beuving vroeg of wij het beeld wel geven. Dan heb je feitelijk immers een van een dwingende, almachtige, alwetende probleem. overheid naar het rijk der angst, zijnde fabelen, Mevrouw Scholten heeft gezegd dat er voor konden verwijzen en of wij kunnen kiezen voor een zover bekend door gemeenten geen bewaartermijn dienstbare overheid. Ik heb dat nog even overlegd voor gegevens is vastgelegd. Wat is de met mijn collega, want ik wist niet precies wat hij bewaartermijn? In gevolge artikel 10 van de Wet ervan vond, maar wij kunnen dat naar het rijk der bescherming persoonsgegevens mogen de fabelen verwijzen. Ja, overheidsingrijpen is persoonsgegevens niet langer mogen bewaard dan dienstbaar, en bij de jeugdbescherming ook noodzakelijk. De algemene norm is voor de specifiek dienstbaar aan het kind. Immers veilig en jeugdhulpverlener en de medewerker van de onbedreigd opgroeien staat voorop. Bij een 73 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. kinderbeschermingsmaatregel is sprake van dwang. komende tijd doen. De wet schept in het uiterste De ouders moeten dan meewerken aan de geval mogelijkheden om dan gemeenten een uitvoering van het veiligheidsplan voor hun kind. handje te helpen. Maar dat moet je wel tot het Dat heeft de kinderrechter in dit concrete geval uiterste beperken, want dat zou een zeer bepaald. Bij een drangtraject vormt het vrijwillig contraproductief effect kunnen hebben. meewerken de basis. Daarbij bevindt de Mevrouw Beuving heeft gevraagd wat de hulpverlener zich ten opzichte van het kind en het gewenste omvang van gemeenten is om jeugdzorg gezin in een evident andere positie. Niet adequaat uit te voeren. Als ze die omvang niet meewerken heeft daar niet de consequentie dat hebben, wat moet je dan doen? Ik denk dat automatisch een kinderbeschermingsmaatregel gemeenten voldoende robuust moeten zijn, evenals start. Zowel bij het gedwongen kader als bij drang samenwerkingsverbanden. Eigenlijk houdt dat vier is het aangaan van de verbinding met het kind en dingen in. Gemeenten moeten goede partners zijn ouders van groot belang. Dat doe je niet met het voor het maatschappelijk middenveld als het gaat zaaien van angst. Het dreigen met allerhande om inkoop en toezicht. Ze moeten de risico's scenario's, waarover laatst iets in de pers kunnen verevenen, als ze met elkaar samenwerken. verscheen, ook als een gezinsvoogd dat doet, is Ze moeten financieel voldoende slagkracht hebben. buitengewoon onverstandig. Ik noem als voorbeeld Misschien wel het allerbelangrijkste punt is dat die het dreigen van het gezin met het korten op de samenwerkingsverbanden, zeker als het gaat om de uitkering. Dat is buitengewoon verstandig en meer gespecialiseerde jeugdhulpverlening en om buitengewoon onprofessioneel, het werkt averecht het gedwongen kader, voldoende specialistische en past helemaal niet in het voorbeeld van een kennis moeten hebben. dienstbare overheid. Dat is nou juist wat je niet moet doen, want daarmee ontstaat alleen maar Mevrouw Beuving (PvdA): Voldoen de 42 wantrouwen. voorgenomen samenwerkingsverbanden aan deze Ik denk dat het belangrijk is dat er een criteria? Ik heb de indruk dat er een paar toch wel goede samenwerking is tussen de verschillende heel kleine bij zitten. organisaties. Dat is ook een kritische succesfactor. Maar ik kan niet garanderen dat een Staatssecretaris Teeven: Die indruk heb ik ook. jeugdbeschermer of een jeugdhulpverlener nimmer Maar gemeenten hebben nog enige tijd. We weten uit de bocht vliegt. Ik kan ook niet uitsluiten -- dat uit het laatste rapport van de transitiecommissie is de andere kant van het verhaal -- dat ouders of dat een aantal samenwerkingsverbanden en regio's een advocaat van ouders de woorden van een nog op oranje staat, zeker als het gaat om jeugdbeschermer anders interpreteren dan de voldoende specialistische kennis en knowhow. Zijn betreffende jeugdbeschermer in het concrete geval die regio's dan niet te klein? We volgen het heeft bedoeld. nauwgezet. Tot de behandeling van deze wet De heer Kuiper heeft gevraagd of de hadden we geen aanwijzingsmogelijkheid. Je kunt opschaling naar de regio's als het gaat om de Wgr er wel over spreken, maar ze waren er tot op dit een stap naar schaalvergroting betekent. Dat houdt moment niet. Dat verandert echter niets. Ik denk verband met de visie op de toekomst van dat de VNG ook ervan overtuigd is dat een gemeenten. Wat straalt het kabinet op dit punt uit? bepaalde bestuurskracht noodzakelijk is. Mijn Ik denk dat we wel realistisch moeten zijn: als je collega en ik hebben er alle vertrouwen in dat de naar het kaartje met de 42 gemeenten kijkt, zie je gemeenten zelfstandig in staat zijn om daar meer dat in sommige gedeelten van Nederland dat iets vorm aan te geven. Dat geldt ook voor kleine beter wordt beseft dan in andere delen van regio's waar je nu soms ziet dat afspraken met Nederland. Maar ik deel het optimisme dat we Bureaus Jeugdzorg of met gecertificeerde gemeenten daarvoor nog even de tijd moeten instellingen ingewikkeld blijken te zijn. Wij gaan er geven. Uitgangspunt is natuurlijk wel dat de een beetje van uit dat de tijd een aantal van deze gemeenten voor de uitvoering van decentralisaties problemen zal oplossen, maar misschien niet wel voldoende bestuurskracht nodig hebben. Dat allemaal. We volgen het nauwgezet. feit is algemeen bekend. Naarmate de jeugdhulp Ik heb hiermee ook de vraag van mevrouw zwaarder en meer specialistisch wordt, zullen Beuving beantwoord of gemeenten verschillend gemeenten meer met elkaar gaan samenwerken. beleid kunnen vormen. Dat kunnen ze wel, maar ze Dat is wel een proces dat van onderop vorm moeten wel voldoen aan de kwaliteitseisen. moet krijgen. Het kabinet moet zich daar niet heel Gevraagd is of alle gemeenten de gewenste snel mee gaan bemoeien, want dan doe je teniet omvang hebben. Op dit moment variëren wat je met deze wet wilt bewerkstelligen. We gemeenten in omvang van 120.000 inwoners tot hebben geen verplichte opschaling van gemeenten meer dan 1 miljoen inwoners. Dat is om de ratio voor ogen. Gemeenten bepalen zelf, met wie ze van de 42. Sommige gemeenten werken samenwerken en of ze willen herindelen, of bovenregionaal al samen. Het meest recente gemeenschappelijke regelingen willen treffen. Als kaartje dat ik in mijn map heb zitten, is van een de zorg in het gedwongen kader gevaar loopt, week geleden. Hierop zie je dat een regio Noord is omdat gemeenten het op te kleine schaal doen -- ontstaan. Eerst leek het erop dat Groningen en het kabinet maakt zich voor een paar plekjes op die Drenthe, zonder Friesland, gingen samenwerken, kaart van 42 wel een beetje zorgen over, maar we maar de laatste informatie is dat in het noorden de hebben nog enige tijd -- dan moeten we dat wel drie provincies samenwerken. Op andere plaatsen kritisch volgen. Dat zullen de collega en ik de moet er nog wel wat gebeuren, denk ik, zeker als 74 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. het gaat om de specialistische zorg en het decentralisaties grote uitdagingen zijn. Naast de rol gedwongen kader. van het college is ook de positie van raadsleden Kleine gemeenten die gaan samenwerken, essentieel. Zij moeten in staat blijven om hun hebben onvoldoende invloed en dat zou controlerende taak te vervullen. De VNG, het Rijk ondemocratisch zijn. De heer De Lange en en de beroepsvereniging zullen de colleges en de mevrouw Beuving vroegen hoe ik aankijk tegen die gemeenteraden blijven ondersteunen. De VNG controle. Ook de heer Beckers maakte er een organiseert masterclasses over de decentralisaties opmerking over. Het kabinet dringt er bij voor nieuwe raadsleden. Ook de gemeenten op aan om de gemeenteraad goed te raadsledenvereniging werkt samen met BZK aan betrekken bij de samenwerkingsverbanden. Daarbij het verbeteren van de vaardigheden van is het belangrijk dat de gemeenteraden raadsleden. Wij hebben er vertrouwen in dat die gebruikmaken van de rechten die zij hebben om inspanningen ertoe zullen leiden dat er voldoende invloed uit te oefenen op de gemeenschappelijke democratische controle mogelijk is. We zijn er regelingen. De gemeenteraad heeft onder meer het optimistisch over. Ook hier geldt echter dat we de recht om te mogen instemmen met de af te sluiten vinger aan de pols moeten houden. Naarmate gemeenschappelijke regeling. De samenwerkingsverbanden van gemeenten en gemeenschappelijke regeling levert op verzoek van regio's kleiner zijn en ze niet bovenregionaal de individuele gemeenteraad inlichtingen of samenwerken, zal het bij heel gespecialiseerde zorg verantwoordingsinformatie. De gemeenteraad kan en het gedwongen kader ingewikkeld zijn om de op een conceptbegroting van de democratische controle uit te voeren, omdat het gemeenschappelijke regeling een zienswijze uiteraard samenhangt met heel gespecialiseerde indienen en om aanpassingen verzoeken. Daarnaast kennis. Die zal naarmate de ligt er in de Tweede Kamer een voorstel voor samenwerkingsverbanden kleiner zijn, niet altijd aanpassing van de Wgr die de bevoegdheden van volledig tot zijn recht komen. de raad uitbreidt door de periode om een zienswijze op te stellen op de ontwerpbegroting voor de raad De voorzitter: Hoe lang denkt u nog nodig te te verlengen tot acht weken. Ook kan een hebben voor de beantwoording? Hoeveel blokjes gemeenteraad of een college uit zijn midden een hebt u nog? bestuurder aanstellen in de gemeenschappelijke ** regeling, waardoor de invloed van de gemeente toeneemt. Het samenwerkingsverband en de Staatssecretaris Teeven: Ik heb er nog een stuk of algemene beleidsmatige en financiële kaders voor vier, maar ze zijn allemaal kort. het komende jaar moeten voor 15 april worden aangeboden aan deelnemende gemeenteraden. Het De voorzitter: Ik kijk even naar de klok. Om die conceptjaarverslag van het samenwerkingsverband reden vraag ik ernaar. moet voor 15 april worden aangeboden aan de ** deelnemers. Rekenkamercommissies krijgen dezelfde onderzoeksbevoegdheden bij Staatssecretaris Teeven: Mevrouw Slagter heeft gemeenschappelijke regelingen als lokale gevraagd of de voorgestelde overgangsregeling van rekenkamers op dit moment hebben. Het 80% voor alle Bureaus Jeugdzorg geldt en hoe ik de rekenkamercommissietoezicht op de overgangscommissie waardeer. Mijn collega heeft al privaatrechtelijke verbanden en op derden, waarbij gezegd dat wij met de VNG en de IPO de gemeenten een belang hebben van meer dan 50%, bestuurlijke afspraak hebben gemaakt dat de zal ook worden versterkt. Dat zit allemaal in het gemeenten voor 28 februari 2014 afspraken maken wetsvoorstel dat voorhanden is in de Kamer aan de met de Bureaus Jeugdzorg over de continuïteit van overzijde. de functies en de benodigde infrastructuur. Indien Mevrouw Slagter vroeg of de gegevens die gemeenten en Bureaus Jeugdzorg eind februari bij gemeenten zijn opgeslagen met een WOB- geen afspraken hebben gemaakt, treedt de voorstel kunnen worden opgevraagd. Vragen kan overgangsregeling in werking. De Bureaus altijd, maar als het gevoelige gegevens betreft, is Jeugdzorg krijgen dan voor 2015 een er wel een dringende weigeringsgrond. Voor andere budgetgarantie van 80%. Wij zullen de niet-gevoelige gegevens moet de gemeente een ontwikkelingen en de continuïteit van de Bureaus afweging maken tussen het belang van de Jeugdzorg blijven volgen. Collega Van Rijn heeft al openbaarheid en de privacy. Mijn conclusie is dat melding gemaakt van de Transitieautoriteit Jeugd. gevoelige gegevens goed beschermd zijn tegen Hij denkt zelf nog even na over de wijze waarop hij WOB-verzoeken, en het gaat in dit kader in feite dat gaat vormgeven. Ik wacht hier even op, altijd over gevoelige gegevens. voordat ik me erover uitlaat. De heer Beckers vroeg mij hoe lang Mevrouw Slagter heeft gevraagd of wij decentralisatie van taken en bevoegdheden nog bereid zijn om in een landelijk kader te regelen dat verantwoord is. Hij vroeg de regering met nadruk gemeenten voor justitiële zorg gaan werken met om niet alleen te zorgen voor doordachte en een subsidierelatie. afgewogen decentralisaties naar gemeenten, maar om ook te zorgen voor stevige en deskundige Mevrouw Scholten (D66): De staatssecretaris tegenkracht. Hij merkte op dat dit zijn vorm vond in behandelde net de vraag van mevrouw Slagter over hoogwaardige democratische controle. Ik kan er de omzetgarantie voor de Bureaus Jeugdzorg. Ik namens het kabinet alleen over zeggen dat de had gevraagd hoe het zat met de omzetgarantie 75 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. voor de landelijk werkende instellingen. Het leek geweest. Er zijn amendementen ingediend die door mij een mooi punt om dat hier aan vast te knopen. de Kamer zijn verworpen. Tevens is een motie op dat punt verworpen. De heer Kuiper stelt dat LWI's Staatssecretaris Teeven: Ik kom daar nog zich een meer zelfstandige positie moeten kunnen uitgebreid op terug. De heer Kuiper heeft hierover verwerven, want anders lopen ze het risico dat ze ook vragen gesteld. omvallen. Mevrouw Scholten vroeg waarom LWI's niet in aanmerking komen voor de regeling voor Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Het is natuurlijk budgetgarantie voor het BJZ, zoals BJZ's dat wel opvallend dat de staatssecretaris zegt dat hij hebben. Zij stelde dat dit zou kunnen betekenen het er nog even met zijn collega over moet hebben. dat LWI's te afhankelijk worden van de Bureaus Als het binnen dit gremium al niet duidelijk is hoe Jeugdzorg. Ik heb al eerder gezegd dat LWI's de autoriteit eruit moet zien en wat haar taken zijn, belangrijk zijn voor de uitvoering van vraag ik me werkelijk af waar we het nu over kinderbeschermingsmaatregelen en hebben. jeugdreclassering van specifieke groepen. Dat heb ik ook aan de overkant als standpunt van het Staatssecretaris Teeven: Ik denk dat mevrouw kabinet nadrukkelijk aangegeven. Desondanks Slagter nu iets te pessimistisch is. Ik durf het me heeft de Kamer er aan de overkant iets anders van wel te veroorloven om dat te zeggen. Ik denk dat gevonden. Ik ben overigens niet van opvatting dat collega Van Rijn duidelijk heeft aangegeven wat de LWI's ongelijk worden behandeld, want ze kunnen bedoeling is van de transitieautoriteit. Ik heb zelf zich net als Bureaus Jeugdzorg certificeren voor het ook aangegeven hoe we dat zien. We moeten alleen uitvoeren van maatregelen in het kader van nog de puntjes op de i zetten. Natuurlijk hebben wij jeugdbescherming en jeugdreclassering, vanaf 1 een beeld van wat de autoriteit moet gaan doen. januari 2015. Daarnaast zullen LWI's in het kader Dat heb ik ook geschetst. Er moet gemonitord van het overgangsrecht maatregelen kunnen blijven worden, er moet een audit plaatsvinden en er moet uitvoeren voor overgangscliënten. In die zin gekeken worden hoe de ontwikkelingen van de verkeren ze in een andere positie dan Bureaus Bureaus Jeugdzorg gaan plaatsvinden. We zitten er Jeugdzorg, want die hebben ook te maken met het zelf bovenop, dus het is niet zo dat alleen de vrijwillige kader. transitieautoriteit dat doet. Daarom hebben we eind Het is aan gemeenten -- we moeten de februari weer een vergadering met de Bureaus gemeenten die vrijheid ook geven -- om er bij de Jeugdzorg, om te kijken hoe de zaak zich uitvoering van kinderbeschermingsmaatregelen ontwikkelt. jeugdreclassering en jeugdhulp voor nieuwe Ik kom bij de vraag van mevrouw Slagter cliënten zorg voor te dragen dat er redelijkerwijs over de subsidierelatie, in verband met de rekening wordt gehouden met de behoeften en continuïteit van de gezinsvoogd. Het is aan persoonskenmerken van de jeugdige, zijn ouders gemeenten om te bepalen op welke wijze zij de en zijn godsdienstige gezindheid, levensovertuiging gecertificeerde instellingen die en culturele achtergrond. Dat uitgangspunt is kinderbeschermingsmaatregelen nemen en overigens ook in de wet opgenomen in artikel 2.4, jeugdreclassering uitvoeren gaan financieren. Dat derde lid. In de wet is dus opgenomen dat je hier kan via een subsidierelatie, maar ook via een rekening mee moet houden. Gemeenten kunnen aanbesteding. Gemeenten kunnen ook meerdere een aantal dingen doen. In een aantal regio's gecertificeerde instellingen financieren, waaronder gebeurt dat ook. In de regio Utrecht is er op die de Landelijk Werkende Instellingen voor specifieke manier invulling aan gegeven. doelgroepen en de daarbij behorende Gemeenten kunnen of rechtstreeks gespecialiseerde gezinsvoogd. De subsidierelatie contracten afsluiten met LWI's, dan wel er op een biedt niet altijd zekerheid over de continuïteit van andere wijze voor zorgdragen dat er een kwalitatief de gezinsvoogd omdat die relatie kan worden passend aanbod is voor specifieke doelgroepen. Een beëindigd. Het is dus heel belangrijk dat gemeenten gecertificeerde instelling kan voor de uitvoering van goede afspraken maken met de gecertificeerde bepaalde specialistische zaken de uitvoering van instellingen over de kwaliteit van de zorg. Daarbij jeugdbescherming en jeugdreclassering aan een moet rekening worden gehouden met het aanbod LWI mandateren. Dat zie je in een aantal regio's voor specifieke doelgroepen. Mevrouw Slagter sprak gebeuren, maar niet overal. Dat ben ik met de heer in dat kader over de zwervende gezinnen. De wijze Kuiper eens. Utrecht is zo'n voorbeeld. waarop dat het best kan worden gefinancierd, is in Bij de Bureaus Jeugdzorg valt door de eerste instantie een verantwoordelijkheid voor de nieuwe wet een aantal taken weg, waardoor het gemeenten. Het past in het kader van deze wet noodzakelijk is om maatregelen te treffen om de naar ons oordeel niet om die wijze van financiering continuïteit te kunnen garanderen. Dat is bij LWI's door gemeenten vast te leggen in een landelijke voor de uitvoering van regeling want dan laat je geen enkele ander ruimte kinderbeschermingsmaatregelen en dan een subsidierelatie. Dat is nu juist wat we niet jeugdreclassering niet het geval. Tevens is in de alleen maar willen. conceptinvoeringswet geregeld dat LWI's in 2015 -- Dan de vraag van mevrouw Scholten en de voor Bureaus Jeugdzorg is dat anders -- zowel heer Kuiper. De heer Kuiper gaf aan dat een LWI op jeugdhulp als jeugdbescherming en het gebied van jeugdbescherming en jeugdreclassering kunnen aanbieden. Daardoor kan jeugdreclassering ongelijk wordt behandeld. Dat de overgang naar de nieuwe situatie voor LWI's discussiepunt is aan de overkant ook aan de orde geleidelijker verlopen. Regelmatig wijzen mijn 76 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. collega en ik de gemeenten op de meerwaarde van Staatssecretaris Teeven: Nee, het is anders. Het LWI's voor specifieke doelgroepen. De William kabinet kijkt zeker hoe gemeenten en VNG hiermee Schrikker Groep is bij uitstek zo'n LWI. Wij zullen omgaan. Iedereen is overtuigd van het nut van de positie van LWI's op de voet blijven volgen LWI's. Ik hoef dat niet te zeggen, want iedereen omdat ze het kabinet bijzonder aan het hart gaan. weet wat bijvoorbeeld de William Schrikker Groep, We hebben de discussie in de Tweede Kamer ook maar ook andere, kleinere LWI's betekenen in hun gevolgd. Het is dus verstandig om die kwestie taakveld. Wij denken in dat opzicht echter niet aan nadrukkelijk te volgen. financiële steun. Bij de orderportefeuille, de Het lijkt mij wel belangrijk dat LWI's -- daar contracten die moeten worden gesloten, moeten vroeg de heer Kuiper heel specifiek naar -- worden gemeenten nadrukkelijk rekening houden met gekoppeld aan de transitieautoriteit jeugd voor de artikel 2.4, lid 3, van het wetsvoorstel. Dat beperkt landelijke en specialistische zorg. Alleen op die de gemeenten in enige mate, want ze moeten manier kunnen wij zien of een en ander zich de rekening houden met het wetsvoorstel. Ze moeten komende maanden op een goede wijze ontwikkelt. ervoor zorgen dat het aanbod dat ze inkopen in In navolging van wat andere leden van de Senaat overeenstemming is met dit artikel. Daar letten wij hebben opgemerkt lijkt het mij ook dat wij de nadrukkelijk wel op. gemeenten en samenwerkingsverbanden nog even de tijd moeten geven. Op een aantal plaatsen gaat Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Hoe zit het dan het heel goed. Dat hebben LWI's ook bevestigd, met Groot Emmaüs, Hoenderloo en andere LWI's? maar op een aantal plaatsen kan het beter of gaat Het gaat nu over een bepaalde soort, maar volgens het slecht. Dat zullen wij de komende tijd scherp mij zijn Hoenderloo en Groot Emmaüs van een moeten volgen. andere orde.

De heer Kuiper (ChristenUnie): Volgen vind ik in Staatssecretaris Teeven: Dit valt onder de dat licht wat weinig. LWI's vallen tussen wal en portefeuille van mijn collega. Ik sprak over een schip, zijn bang dat ze vanaf 1 april niet meer aantal LWI's die zich bezighouden met kunnen contracteren en dat ze er straks niet meer jeugdbescherming en jeugdreclassering. In feite zijn. Ik noem dat kapitaalvernietiging. Ik begrijp gaan wij daarmee op dezelfde wijze om als ik net dat dit de staatssecretaris ook aan hart gaat. Er is heb beschreven aan de heer Kuiper. dus meer nodig dan die situatie alleen volgen. Er is Mijn collega is al ingegaan op de inbreng in financiële zin misschien ook iets nodig. We van mevrouw De Vries. Zij heeft vragen gesteld hebben zojuist geconstateerd dat de gelden naar de over de uitspraak van de rechtbank Overijssel. Bureaus Jeugdzorg gaan, maar het gaat in dit geval Daarover is al uitgebreid gesproken. Er bestaan om feitelijke ondersteuning van LWI's, zodat ze niet twee tegenstrijdige uitspraken omdat de rechtbank omvallen. Wat doet de staatssecretaris daarmee? Den Haag daaruit, zoals gezegd, een andere conclusie trok. In de media wordt uit de uitspraak Staatssecretaris Teeven: Tot nu waren wij van de rechtbank Overijssel over de Bureaus afhankelijk van het inzicht van gemeenten zelf. Jeugdzorg wel de conclusie getrokken dat het Rijk Zonder deze wet hadden wij geen mogelijkheid om verantwoordelijk is voor de frictiekosten. Dat zien dat proces te beïnvloeden. We konden de mijn collega en ik genuanceerder. Wij hebben met gemeenten alleen proberen te overtuigen. Dat is de de gemeenten afgesproken dat ze bij de afspraken situatie waar wij anno vanavond nog steeds in met de Bureaus Jeugdzorg vanaf 2015 de zitten. Wij moeten ook kijken naar de uitvoering frictiekosten zo veel mogelijk zullen beperken. Dat van de wet. Artikel 2.4, lid 3, stelt dat er ruimte is ook opgenomen in de Jeugdwet onder artikel moet zijn voor LWI's. Dat is nadrukkelijk in de wet 12.4, lid 1, onder c. Omdat nog niet alle gemeenten terechtgekomen. Die systeemverantwoordelijkheid tijdig heldere afspraken hebben gemaakt met de zien wij ook als onze verantwoordelijkheid. Een en Bureaus Jeugdzorg, hebben wij erop aangedrongen ander betekent dat wij het nu volgen tot het die afspraken tussen de regio's en de Bureaus moment waarop dit wetsvoorstel kracht van wet Jeugdzorg per 28 februari aanstaande wel te krijgt. Op het moment dat de situatie anders is, maken. Anders is de overgangsregeling van gaan wij daar nadrukkelijk op zitten. Op 28 februari toepassing waarover mijn collega al heeft spreken wij weer met de Bureaus Jeugdzorg en gesproken. LWI's. Dan kijken wij naar de stand van zaken. Daarom haal ik de transitie-autoriteit ook aan. We Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): De moeten namelijk op elk moment een foto maken staatssecretaris spreekt steeds alleen over de van waar LWI's staan. Het is niet zo dat het overal Bureaus Jeugdzorg. Ik snap dat dit breder is als niet goed gaat. Het gaat op tal van plaatsen wel beide staatssecretarissen aan het woord zouden goed, maar er zijn ook plaatsen waar het niet goed zijn. Maar het ging bijvoorbeeld ook over het Leger gaat. des Heils en andere jeugdzorginstellingen.

De heer Kuiper (ChristenUnie): Mag ik dit opvatten Staatssecretaris Teeven: Zeker. De derde als een toezegging van de staatssecretaris dat de uitspraak van de rechtbank Overijssel ging ook over regering de helpende hand zal reiken aan LWI's als het Leger des Heils, jeugdzorg en reclassering. ze dreigen om te vallen als gevolg van onvoldoende Daarin heeft mevrouw De Vries gelijk. Het ging contractering? over een bredere context en niet alleen Bureaus Jeugdzorg. 77 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

Mevrouw Scholten heeft een aantal vragen gemeentelijke overheid die goed kan sturen op het gesteld over het gedwongen kader en de toch heel gaandeweg beperken van zwaardere vormen van succesvolle vliegwielprojecten die sinds twee jaar zorg, waarvoor ook de heer Beckers aandacht plaatsvinden. Het mooie van die vliegwielprojecten vroeg, kan die besparingen realiseren door juist in is dat ze echt bottom-up zijn ontstaan en dat ze te zetten op preventieve en lichtere maatregelen. getest worden in de praktijk. Bij die Het is dus de verwachting dat het beroep op vliegwielprojecten bekijken we ook nadrukkelijk hoe gedwongen kader nog verder kan worden beter vorm kan worden gegeven aan de voor- en verminderd. Dat lijken die vliegwielprojecten aan te achterkant van een justitiële maatregel en hoe het tonen. Het ministerie van Veiligheid en Justitie traject daartussen zo effectief mogelijk kan zijn. heeft daarvoor in de jaren 2011 en 2012 geld Mijn collega heeft in zijn inbreng al aangehaald dat vrijgemaakt. Dat lijkt zich dubbel en dwars terug te dit leidt tot een scherpe daling van het aantal verdienen. Het veld is daarover ook buitengewoon ondertoezichtstellingen. In Amsterdam bedroeg die enthousiast. 40%. De William Schrikker Groep heeft al bericht De heer Kuiper heeft gevraagd of dat het percentage uithuisplaatsingen is gedaald gemeenten kunnen meedingen naar gemeentelijke met 30. De William Schrikker Groep kwantificeert opdrachten. Alleen organisaties die voldoen aan de dat als een besparing van bijna 4 miljoen. Bureau eisen van het normenkader kunnen Jeugdzorg Rotterdam spreekt over een halvering kinderbeschermingsmaatregelen en van het aantal uithuisplaatsingen. Die andere jeugdreclassering uitvoeren. De regio's kunnen manier van werken leidt op zich dus al tot uitgaan van de aanwezigheid van voldoende bezuinigingen en besparingen zonder dat dit heel kwaliteit als een organisaties gecertificeerd is. Dat geforceerd gaat, gewoon door een andere manier is de basisvoorwaarde. Op basis van de van werken. jaarrapportages van voorgaande jaren kan worden Mevrouw Scholten vroeg naar de exacte bepaald welke vraag er is naar de uitvoering van percentages van de dalingen van de jeugdbescherming en jeugdreclassering, zowel ondertoezichtstellingen sinds de start van het kwantitatief als rekening houdend met een vliegwielproject. Hier komen ze. In december is een specifieke doelgroep in de regio. Dan komt artikel aantal afspraken gemaakt over de 2.4, lid 3, weer aan de orde, dat gaat over de vliegwielbijdragen. Lopende het jaar 2012 zijn die gezindtes en over de vorm waarin je moet inkopen. projecten gestart. Cijfers van de De heer Kuiper heeft ook gezegd dat ondertoezichtstellingen zijn tot en met het derde gemeenten verantwoordelijk worden voor soms kwartaal van 2013 beschikbaar. Over het vierde specifieke en gecompliceerde vormen van zorg, kwartaal van 2013 zijn ze nog niet beschikbaar. De hulp en ondersteuning. Hij wilde weten of de landelijke tendens in de ondertoezichtstellingen is gemeenten daar allemaal klaar voor zijn. Wij als volgt: 32.062 eind 2011, 30.745 eind 2012 en hebben daarover al gesproken. Zijn de 29.133 aan het eind van het derde kwartaal van capaciteitsopbouw en de kennisopbouw op orde? 2013. De afname in 2011 is 2% ten opzichte van Wordt nieuwe deskundigheid aangetrokken? 2010, 4% in 2012 ten opzichte van 2011 en 5% in Gemeenten moeten er natuurlijk zorg voor dragen de eerste drie kwartalen van 2013 ten opzichte van dat er een kwalitatief en kwantitatief toereikend 2012. Het aantal ondertoezichtstellingen met aanbod is van jeugdhulp en een aanbod van uithuisplaatsing is ook afgenomen. In 2012 ging dat gecertificeerde instellingen. Ik heb al gezegd dat ze om 11.796 gevallen en in de eerste drie kwartalen daarbij met tal van zaken rekening moeten houden, van 2013 om 11.081. Dat is een daling van 6% in zeker als het om de LWI's gaat. drie vergelijkbare kwartalen, als je de drie eerste Dat brengt mij op een onderwerp waarover kwartalen van 2013 vergelijkt met die van 2012. de heer Ganzevoort en mevrouw De Vries vragen Met de grote vliegwielprojecten lopen op dit hebben gesteld. Geldt de verlengde jeugdhulp ook moment ook wetenschappelijke onderzoeken mee voor vreemdelingen van 18 jaar en ouder? Die om het succes per project wetenschappelijk te vraag werd gesteld in een interpellatie tussen de bekijken. Wij verwachten in mei de eerste beide senatoren. Die voorziening geldt alleen voor onderzoeksresultaten op het ministerie van minderjarigen. Volwassenen kunnen een beroep Veiligheid en Justitie. Over de tussenresultaten per doen op alle voorzieningen waarop vreemdelingen vliegwielproject berichten de organisaties natuurlijk recht hebben, inclusief de medisch noodzakelijke wel zelf. Dat heeft mevrouw Scholten de afgelopen hulp. De verlengde jeugdhulp, de jeugdhulp die na weken gezien. het 18e jaar kan worden verleend, mits Mevrouw Slagter heeft gezegd dat in het aangevangen voor de meerderjarigheidsgrens, is nieuwe stelsel justitiële maatregelen die moeten niet van toepassing op illegale meerderjarigen. Het worden uitgevoerd een groot deel van het besluit spreekt over minderjarigen in plaats van gemeentelijk budget dreigen op te slokken. Zij jeugdigen. Dat is overeenkomstig de huidige vroeg of er dan voor preventieve en lichtere regeling in de Wet op de jeugdzorg. maatregelen wel voldoende geld overblijft en of ik De heer Ganzevoort heeft mij gevraagd te die dreiging ook zie. Eigenlijk acht ik dat gevaar bevestigen dat het uitvoeringsbesluit dusdanig niet reëel, want in de totale begroting is het vorm zal krijgen dat geen illegale kinderen de aandeel van het gedwongen kader relatief beperkt. toegang tot de jeugdzorg wordt ontzegd. Ik kan mij Ik zie het ook niet sterk groeien. Gezien wat ik de discussie hierover aan de overzijde van het daarnet schetste is er ook geen aanleiding om dat Binnenhof herinneren. Toen is een soortgelijke te veronderstellen. Het is eerder omgekeerd. De vraag gesteld door de GroenLinksfractie. Niet- 78 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. rechtmatig in Nederland verblijvende minderjarigen daaraan niets veranderd. Wij hebben dus niet iets mogen alle jeugdhulp ontvangen die ook andere veranderd waardoor er nu andere rechten zouden cliënten mogen ontvangen. Dat wordt niet beperkt. ontstaan. Feitelijk gaat alles op dezelfde manier Er verandert dus helemaal niets ten opzichte van de voort. Als na een half jaar blijkt dat een kind nog huidige situatie. Voor de ouders van die kinderen jeugdhulp nodig heeft, dan krijgt een kind gelden dan ook de bepalingen die gelden voor de jeugdhulp. Het is dus een combinatie van beide. ouders van alle kinderen. De definitie omvat dus Het is een kwestie van enerzijds het goed ook de hulp aan ouders. organiseren van de jeugdhulp voor een kind en Wel is bepaald dat de termijn gedurende anderzijds een adequaat vreemdelingenbeleid. Ik welke de voorziening geldt voor minderjarige kan mij ook de discussie met de vertegenwoordiger vreemdelingen in procedure of voor minderjarigen van de SP-fractie aan de overzijde van het die op grond van een verblijfsvergunning voor een Binnenhof nog herinneren. tijdelijk doel in Nederland verblijven, ten hoogste een half jaar bedraagt. Daarna kan die termijn Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Dan kan ik ook worden verlengd. De beperking van de termijn is niet achterblijven. Ik wilde in het kader hiervan ook neergelegd in artikel 1.2, lid 4, van het nog vragen hoe het dan zit met pleegzorg. Ik meen ontwerpbesluit. Die maximale termijn hebben wij mij te herinneren dat er in de memorie van gesteld omdat bij vreemdelingen de feitelijke antwoord staat dat pleegzorg niet langer zou situatie en de omstandigheden snel kunnen kunnen dan een half jaar, omdat anders het gevaar wisselen. Dat is de reden waarom wij het zo hebben van hechting ontstaat. De term valt nu toch: gedaan. Wij achten het noodzakelijk dat de pleegzorg is natuurlijk een heel belangrijk gemeente telkens na een half jaar de situatie onderdeel van jeugdzorg. Daar heb ik nog heel opnieuw beoordeelt en dan opnieuw bekijkt of weinig over gehoord. Ik ben er heel nieuwsgierig betrokkene nog steeds op jeugdhulp is naar, omdat ik de gelukkige oma ben van twee aangewezen. Zo nodig treffen zij dan een nieuwe pleegkinderen. Hoe staat het met de pleegzorg? voorziening. Welke verplichtingen hebben gemeenten als Het wordt niet in de wet geregeld, zeg ik via pleegzorg eenmaal is aangegaan, zowel in vrijwillig u, mevrouw de voorzitter, tegen de heer als gedwongen kader? Hoe zit het dan met het Ganzevoort. Alles blijft bij het oude, zoals het nu is. woonplaatsprincipe? Daar zou ik graag nog een Het blijft staan in het uitvoeringsbesluit. Dan kun je duidelijke uitspraak over willen hebben. natuurlijk een discussie voeren over de vraag of het in strijd is met het Internationaal Verdrag inzake de Staatssecretaris Teeven: Ik ga eerst in op de Rechten van het Kind. Het kabinet is van mening eerste vraag van mevrouw Slagter. Waar een keuze dat dit niet het geval is. tussen pleegzorg en een instelling aan de orde is, geeft het uitvoeringsbesluit aan dat een instelling De heer Ganzevoort (GroenLinks): Het is mooi dat de voorkeur verdient. Dat is de keus die gemaakt de staatssecretaris zich herinnert dat mijn collega wordt. Ik zeg echter nadrukkelijk dat pleegzorg in van GroenLinks aan de overkant dit thema ook een een gezin niet uitgesloten is. Dat hebben wij eerder warm hart toedraagt. Dat is niet zo vreemd; het zit schriftelijk met elkaar gewisseld. De toegang tot ons in de genen. Dat heeft alles daarmee te maken zorg in een pleeggezin is voor niet rechtmatig in dat vanuit het Internationaal Verdrag inzake de Nederland verblijvende kinderen niet afgesloten. Ik Rechten van het Kind -- maar er zijn meerdere denk dat dit recht doet aan kinderen, ook als het verdragen -- juist het belang van het kind, het gaat om de pleegzorg. Het doet tegelijkertijd ook beschermen van kwetsbare mensen, voor ons een recht aan een adequaat vreemdelingenbeleid. Je zeer zwaarwegende zaak is. Dan is het goed dat er kunt op die manier twee doelen dienen. een aantal basiszaken zijn geregeld. Het is goed dat Voor het antwoord op de andere vraag kijk de staatssecretaris expliciteert dat de ouders ik ook even mijn collega aan. Wij zullen daar in de daarbij betrokken zijn. Daarmee is natuurlijk niet tweede termijn op terugkomen. alles gezegd, want de grens van 18 jaar, Mevrouw Slagter heeft mij gevraagd of ik bijvoorbeeld, blijft wel staan. De vraag is, hoe de bereid ben om alsnog een rechterlijke toets voor garanties zijn voor de kinderen. Laat ik het op een opname in het kader van een voorwaardelijke andere manier zeggen. Het is aardig dat deze machtiging in te voeren. Toepassing van de staatssecretaris antwoordt, maar de vraag was voorwaardelijke machtiging houdt in dat een eigenlijk bestemd voor beide bewindslieden. Vindt jeugdige niet langer gesloten wordt geplaatst als hij deze regering, die uiteraard met één mond spreekt, zich aan de met hem overeengekomen maar wel verschillende ideeën of intenties heeft, voorwaarden houdt. Als hij dat niet doet, kan de dat doelstellingen van het migratiebeleid bepalend instelling een gesloten plaatsing nodig vinden, om mogen zijn voor het zorgbeleid? Dat was de portee te voorkomen dat hij zich aan zorg onttrekt of aan van mijn vraag. zorg onttrokken wordt. Als de jeugdige het daar niet mee eens is, kan hij hiertegen ageren bij de Staatssecretaris Teeven: Het kabinet vindt dat je kinderrechter. De kinderrechter moet zich dan zo recht doet aan de jeugdhulp, dus dat de hulp binnen drie weken uitspreken. De onafhankelijke aan kinderen geborgd is. Je doet ook recht aan een toets achteraf, die plaatsvindt als de jeugdige of adequaat vreemdelingenbeleid. Je kunt dus twee zijn ouders het niet eens zijn met de opname, doelstellingen met elkaar verenigen. Dat is in het voldoet aan het EVRM en het IVRK. Invoering van verleden zo gegaan. Mijn collega en ik hebben een rechterlijke toets vooraf achten wij daarom niet 79 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. nodig. Voor alle duidelijkheid: de rechter heeft de ik die fout niet zou willen herstellen en of ik bereid voorwaardelijke machtiging afgegeven met daarin ben, dat wel te doen. Gevraagd is of ik dat niet kon de mogelijkheid dat de jeugdige weer wordt doen bij die mooie reparatiewet over de opgenomen als hij zich niet aan de voorwaarden kinderbeschermingsmaatregelen. Ik moet nu eens houdt. De rechter kan dat vooraf bepalen. zeggen dat dit geen fout is geweest. Het is Mevrouw Slagter heeft een opmerking toentertijd een bewuste keuze geweest. Die vraag gemaakt over de gesloten jeugdzorg. maakt deel uit van het traject ter harmonisering van de gesloten vormen van zorg. Zoals Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Voor de aangegeven doet ZonNw nu onderzoek. De duidelijkheid: het kan dus voorkomen dat iemand resultaten daarvan worden in de zomer van 2014 drie weken zonder grond gedwongen opgenomen is verwacht. Dan zal het kabinet beoordelen of onder het civiel recht. Dat lijk mij een beetje opneming van de Regeling gesloten jeugdzorg in de merkwaardig. BW wenselijk is. Ik merk wel op dat het een hardnekkig Staatssecretaris Teeven: De kinderrechter moet misverstand is in het parlement dat er nog een zich binnen drie weken uitspreken. De kinderrechter reparatiewet kinderbeschermingsmaatregelen komt. kan zich ook eerder uitspreken en de termijn van In de tweede nadere memorie van antwoord bij het drie weken verkorten door eerder uitspraak te doen wetsvoorstel herziening in zo'n feitelijke situatie. De rechter heeft de kinderbeschermingsmaatregelen is dat in antwoord voorwaardelijke machtiging ook afgegeven met de op een vraag van de SP-fractie ook aangegeven. In mogelijkheid dat de jeugdige weer wordt de invoeringswet Jeugdwet zullen slechts opgenomen als hij zich niet aan de voorwaarde onderdelen van artikelen die verwijzen naar een houdt. Dat zit nadrukkelijk in de machtiging die maatregel van opgroeiondersteuning verwijderd vooraf wordt afgegeven. worden. Dat is het enige wat er gaat gebeuren in dat reparatiewetje. Wat je dan zou krijgen -- en dat Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Zou het dan in wil uw senaat niet, voorzitter -- is dat we in de de rede liggen dat, als iemand in beroep gaat bij de reparatiewet van alles doen met een heel andere kinderrechter, eerst schorsende werking van die strekking. Wij hebben goed naar de senaat vrijheidsberoving plaatsvindt? geluisterd en willen dus niet in reparatiewetten allerlei dingen bij elkaar stoppen, want dat vindt uw Staatssecretaris Teeven: Ik denk niet dat dit nodig senaat over het algemeen geen goed idee. is. Ik denk dat, als zo'n situatie zich voordoet, die De heer Kuiper heeft aandacht gevraagd zaak snel op de rol moet worden geplaatst, zodat voor de eigen kracht van de samenleving en met deze snel wordt behandeld. Dan komen wij weer op name van sociale verbanden en gemeenschappen. de discussie die wij eerder hebben gevoerd, zowel Dat is een belangrijk onderdeel van de filosofie van met uw Kamer als met de Kamer aan de overzijde, de wet. Hij heeft gevraagd of de systemische over de vraag of er onvoldoende capaciteit is om expertise met betrekking tot netwerken van dat te doen. Daarover heb ik nu juist van de Raad cliënten goed geborgd is in de wijkteams van voor de rechtspraak gehoord dat dit geen probleem gemeentelijke jeugdprofessionals. De vraag is dus is. Als het dossier compleet is, is het voor de eigenlijk of we inzicht kunnen geven in de wijze kinderrechter helemaal geen probleem om veel waarop dit type methodieken is geborgd. Wij sneller dan binnen maximaal drie weken een onderschrijven de filosofie die de heer Kuiper uitspraak te doen. meldt. Het is een van de centrale uitganspunten Voorzitter. Mevrouw Slagter heeft nog een van de Jeugdwet, dat heeft mijn collega ook al opmerking gemaakt over ZonMw, dat onderzoek gezegd. Het is goed dat mensen zich afvragen of doet naar de harmonisatie van wetgeving met anderen iets voor hen kunnen betekenen en dat betrekking tot de verplichte hulp aan jeugdigen en niet vanzelfsprekend alles op de overheid wordt dat naar verwachting na de zomer met afgewenteld. Eigen regie voor de burger stond ook aanbevelingen komt. Kan ik al toezeggen dat ik die al centraal in het amendement van de fracties van aanbevelingen voortvarend ter hand zal nemen? de ChristenUnie en de Partij van de Arbeid bij de Voor de zomer van 2014 komen de resultaten van behandeling van dit wetsvoorstel. Naar mijn mening de wetsevaluatie beschikbaar. Die zullen dan is dat ook goed verankerd in artikel 4.1.2 van het gebruikt worden voor een eventueel wetsvoorstel wetsvoorstel. dat de harmonisatie regelt. We zullen dat snel Tot slot een lang antwoord op een relatief doen, de collega en ik, want we moeten ook korte vraag van mevrouw Scholten van de D66- rekening houden met de uitkomsten van de fractie. Zij vroeg hoe de zorgplicht van de parlementaire behandeling van de Wet verplichte gemeenten zal worden getoetst bij de rechters. Zal ggz en de Wet zorg en dwang. dat slechts marginaal gebeuren of inhoudelijk, Mevrouw Slagter heeft ook nog een vraag waarbij ook alle omstandigheden van het geval gesteld over de bepaling over gesloten jeugdzorg, worden meegewogen? Zij heeft daar letterlijk bij waarvoor een machtiging van de rechter nodig is. gezegd dat we eigenlijk voor de wetsgeschiedenis Daarvan zei zij dat die ontegenzeggelijk thuishoort wel even duidelijk moeten zeggen hoe dat moet in het Burgerlijk Wetboek, bij de andere bepalingen gebeuren. Uit haar knikje begrijp ik dat ik ook echt over de gedwongen uithuisplaatsing van jeugdigen. ga antwoorden. Op grond van artikel 2.3 van de Omdat dit om praktische gronden destijds in de Jeugdwet is het college verantwoordelijk voor de oude Wet op de jeugdzorg is geregeld, vraagt zij of beoordeling welke jeugdhulp nodig is om een 80 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. jeugdige met opgroei- of opvoedingsproblemen, geluisterd. Niet alle antwoorden bevallen misschien psychische problemen of stoornissen in staat te iedereen, maar dat is een beetje inherent aan een stellen, gezond en veilig op te groeien en te groeien debat. De beantwoording is ons op de meeste naar zelfstandigheid, voldoende zelfredzaam te punten heel erg goed bevallen. We hebben nog wel worden en maatschappelijk te participeren. iets waar wij de puntjes op de i willen zetten. Als De eerste volzin van dat artikel legt met de dat inderdaad op een goede manier gebeurt, is zelfs woorden "indien naar het oordeel van het college indiening van een motie niet nodig. een jeugdige of een ouder jeugdhulp nodig heeft" De staatssecretaris heeft gesproken over vast dat bij de vraag of iemand op een voorziening het instellen van een transitieautoriteit jeugd. Het is is aangewezen, net zoals dat in de Wmo het geval een andere naam, maar het is eigenlijk precies wat is, het oordeel van het college beslissend is. Bij wij bedoelden. Als je het hebt over autoriteit, heb deze bepaling mag de gemeente dus rekening je het over gezag. Wat wij nog precies willen houden met de eigen mogelijkheden en het weten, is of wij dezelfde soort commissie bedoelen. probleemoplossend vermogen. Als een jeugdige Ik heb al in een korte interruptie gevraagd of dit dankzij zijn omgeving in staat is tot ook betekent dat dit een commissie is à la hetgeen zelfredzaamheid of participatie, of als een de VNG, dus de gemeenten, samen met de algemene, vrij toegankelijke voorziening uitkomst jeugdzorgaanbieders inclusief de jeugd-ggz biedt, dan is er geen rol voor het college. Dit deel bedoelen. Uit de lichaamstaal van de van de beslissing -- want dat is het antwoord op de staatssecretaris begreep ik toen dat dit inderdaad vraag van mevrouw Scholten -- zal de rechter dan het geval was. Dat betekent voor mij dat het gaat marginaal toetsen. De rechter zal met name om een onafhankelijke, gezaghebbende commissie toetsen of de beslissing op zorgvuldige wijze en met ter ondersteuning van gemeenten en aanbieders inachtneming van de wettelijke en gemeentelijke van jeugdzorg, dus niet alleen de bureaus voor regels is genomen, dus kijkend naar de algemene jeugdzorg, maar aanbieders van jeugdzorg en ook beginselen van behoorlijk bestuur. Daarnaast LWI's, waarop deze partijen een beroep kunnen worden in artikel 2.3 ook nog inhoudelijke eisen doen indien de continuïteit en de kwaliteit van de gesteld aan de aard en omvang van de te zorg aan kwetsbare jongeren niet of onvoldoende verstrekken voorziening. De voorziening moet de geborgd is. Het betekent ook dat de commissie jeugdige immers in staat stellen, gezond en veilig dusdanig ingericht zal worden dat zij in staat is, op te groeien, te groeien naar zelfstandigheid, partijen te adviseren en in het belang van het kind voldoende zelfredzaam te zijn en maatschappelijk en de transitie maatregelen te nemen om de te participeren. kwaliteit en de continuïteit te borgen. De commissie Artikel 2.3, althans naar het oordeel van het zal dusdanig worden ingericht dat ten minste kabinet, eist van de gemeenten een integrale deskundigheid aanwezig zal zijn op de terreinen beoordeling van de situatie van de jeugdige, om van financiën, organisatie van systemen, de vervolgens de daarbij behorende voorziening te ontwikkeling van zorg en van diverse sectoren. Dat bieden. Dat gaat om een wettelijke norm, waaraan is wat de organisaties met elkaar als een gedragen de rechter in een voorkomend geval vol kan voorstel hebben gegeven. toetsen. Het oordeel van een zorginhoudelijke Betekent dit dat het een-op-een exact in deskundige zal daarbij voor de rechter een deze woorden moet? Nee, niet een-op-een, maar belangrijke rol spelen. Indien de rechter oordeelt als blijkt dat er net iets anders over iets wordt dat de geboden jeugdhulpvoorziening in alle gedacht, zie ik graag dat het in overleg met deze redelijkheid niet aan deze eisen voldoet en het instellingen zal gebeuren. Als dat is wat de beroep tegen de beslissing van het college daarom staatssecretaris voor ogen staat, betekent dit dat gegrond verklaart, zal het college dus een nieuwe de CDA-fractie op dat punt gewoon gelukkig is. beslissing moeten nemen, die wel aan de eisen Mocht dat niet zo zijn, dan moet ik nu alvast voldoet. In dat laatste geval zal dus geen marginale zeggen dat wij de volgende week een derde termijn toetsing plaatsvinden, maar een volle inhoudelijke zullen moeten aanvragen om alsnog een motie te toetsing, waarbij alle omstandigheden van het kunnen indienen. Als ik het echter goed heb geval zullen worden meegewogen. begrepen, is dit wat de staatssecretarissen zelf ook Ik denk dat ik daarmee alle vragen heb zouden willen. Ik zal de tekst straks nog even beantwoord, inclusief die uitgebreide vraag van overhandigen. mevrouw Scholten. We hebben ook nog andere zaken aan de orde gehad, zoals alle kinderen. Dat is voor ons De voorzitter: Dank u wel. Er heeft mij een heel erg belangrijk, omdat het om de kinderen verzoek bereikt om een kwartier te schorsen. gaat. Uit de beantwoording van de ** staatssecretarissen hebben wij begrepen dat de kinderen die er zijn, of ze nu rechtmatig of De vergadering wordt van 22.40 uur tot 22.55 uur onrechtmatig in Nederland verblijven, de zorg geschorst. krijgen die ze nodig hebben. Dat is belangrijk voor ons, want daar gaat het om. Ook de aandacht voor *N kinderen over de grens en de consequenties die dat zal hebben, vinden wij belangrijk. Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Voorzitter. Een vraag is nog niet beantwoord. Zal de Onze dank gaat uit naar de bewindslieden, want zij commissie straks ook kijken naar een ander hebben uitvoerig geantwoord. Zij hebben ook goed systeem, bijvoorbeeld als niet meer wordt 81 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. uitgegaan van bevoorschotting door middel van *M subsidies aan instellingen, maar een andere keuze wordt gemaakt waardoor liquiditeitsproblemen De voorzitter: Door de leden Frijters-Klijnen, Van kunnen ontstaan? Tot nu toe mochten instellingen Beek, Van Dijk, Reynaers, Van Strien, Sörensen, vaak maar 10% reserve opbouwen. Als je dat met Popken, Marcel de Graaff en Kok wordt de volgende een pennenstreek wegdoet, is ook de instelling motie voorgesteld: weg. Dergelijke problemen zouden ook bij zo'n transitieautoriteit jeugd gemeld moeten kunnen De Kamer, worden en daar nagekeken moeten kunnen worden. Ik heb gemerkt dat mijn gaan in de gehoord de beraadslaging, geschiedenis ongeveer bij 2008 begon en dat het gaan in de geschiedenis van de staatssecretaris bij constaterende dat het onduidelijk is hoe hoog de 2004 begon. De consistentie daarin vond ik met frictiekosten kunnen uitvallen en wie daarvoor moet name de partij en dat wat we vandaag gedaan opdraaien; hebben. constaterende dat de privacy nog niet voldoende is *N gewaarborgd;

Mevrouw Frijters-Klijnen (PVV): Voorzitter. Ik wil constaterende dat de samenhang van de Jeugdwet beginnen met mijn bewondering uit te spreken voor met de Wmo, Participatiewet, kern-AWBZ en de mensen op de publieke tribune. Die zit nog Passend Onderwijs nog niet concreet is; steeds behoorlijk vol. Petje af voor de mensen die het zo lang volhouden. Dat geldt natuurlijk ook voor overwegende dat het daardoor onmogelijk is om de de ambtenaren. uitvoerbaarheid van dit wetsvoorstel op dit moment De PVV is niet tegen de overheveling naar op zijn merites te beoordelen; gemeenten of tegen de intenties, maar wel tegen de druk die op de ketel wordt gezet. De verzoekt uitstel van stemming over het staatssecretaris had het over een gedegen wetsvoorstel totdat alle onduidelijkheden zijn behandeling, maar in onze ogen is daar geen weggenomen, sprake van, hier noch aan de overkant. Opvallend is dat mijn naam niet een keer is genoemd door de en gaat over tot de orde van de dag. staatssecretaris van VWS. Het zal dus niet verbazen dat ik nog wel zorgen en onduidelijkheden heb. Ik Zij krijgt letter L (33674/33684). zal er een paar opnoemen. ** De samenhang met de Wmo, de langdurige intensieve zorg en de Participatiewet is heel *N belangrijk, maar onze zorg is dat wij die andere wetten nog niet kennen. Hoe kunnen we dat dan Mevrouw Beuving (PvdA): Voorzitter. Ik dank beoordelen? beide staatssecretarissen voor de uitvoerige en We hebben ook een heel andere mening heldere antwoorden op onze vragen. Naast de over de frictiekosten. De vorige week heeft waarborgen die in het wetsvoorstel zelf staan, zoals Jeugdzorg Nederland een factsheet van de in de eerste termijn is aangegeven, zijn in de frictiekosten jeugdzorg verspreid. Als je dat optelt, antwoorden van de staatssecretaris van VWS de dat wil zeggen de bureaus voor jeugdzorg, de volgende waarborgen aan de orde gekomen c.q. landelijk werkende instellingen en jeugd- en toezeggingen gedaan. Ten eerste gaan gemeenten opvoedhulp, denken zij samen ruim 300 miljoen in ieder geval drie jaar werken met dbc's. Daarmee kwijt te zijn aan frictiekosten. Wat gaat daarmee wordt ook de aansluiting op de volwassenen-ggz en gebeuren? Er zijn twee verschillende rechterlijke somatische specialistische zorg voor jeugdigen uitspraken. Het is dus niet duidelijk wie dat moet bevorderd. Dit is voor de PvdA-fractie van groot gaan betalen. Uiteindelijk is echter de jeugd de belang. dupe, want de gemeentes hebben daar geen geld Ten tweede heeft de staatssecretaris meer voor. toegezegd, een gezaghebbende transitieautoriteit in Ik heb gehoord dat gedeputeerde Van het leven te roepen voor de overgangsproblematiek Haaften van de provincie Noord-Brabant de waarmee instellingen en gemeenten worstelen. De suggestie zou hebben gedaan dat het Rijk, het IPO brancheorganisaties, jeugdzorg en jeugd-ggz en VNG een pot voor frictiekosten zouden maken. hadden om een dergelijke autoriteit gevraagd en De 90 miljoen van de afroming van het mijn fractie is dan ook blij met deze toezegging. Provinciefonds zou daarvoor kunnen worden Ten derde heeft de staatssecretaris gebruikt. Weet de staatssecretaris daar iets van en, toegezegd met de VNG in overleg te zullen gaan zo ja, wat denkt hij daarvan? over het invullen van de medeverantwoordelijkheid Ten aanzien van de wachtlijsten en de van gemeenten voor wetenschappelijk onderzoek, demedicalisering delen wij het optimisme in deze opleidingen, innovatie en instellingen. Ik vraag de Kamer niet. Om die reden dien ik de motie in, die ik staatssecretaris nog wel of hij bereid is om deze in mijn eerste termijn heb aangekondigd, om de Kamer te berichten over de uitkomst van dat stemming over dit wetsvoorstel uit te stellen totdat overleg en zo ja, op welke termijn dat alle onduidelijkheden zijn weggenomen. waarschijnlijk gaat plaatsvinden. 82 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

Ten vierde heeft de staatssecretaris, in Mevrouw Beuving (PvdA): Voorzitter. Er was ook reactie op het verzoek van mijn fractie om een sprake van een tweede motie van mijn fractie. Die conferentie te organiseren tegen stigmatisering van gaat over een meldpunt. De staatssecretaris heeft psychische ziektes, toegezegd om samen met de in feite gevraagd om deze motie -- zo interpreteer premier die conferentie te gaan organiseren. De ik zijn woorden -- zodat hij kan zien wat wij precies PvdA-fractie is blij met deze toezegging. Ik vraag bedoelen. Ik dien die motie nu in. de staatssecretaris om aan te geven op welke termijn hij denkt deze conferentie te kunnen *M organiseren. Ik kom op de moties die ik overwoog in te De voorzitter: Door de leden Beuving, Slagter- dienen. Het ging om twee moties. Allereerst een Roukema, Scholten, Ganzevoort, Thissen en Sent motie over kwaliteit en financiële randvoorwaarden. wordt de volgende motie voorgesteld: De staatssecretaris heeft aangegeven bereid te zijn om de Eerste Kamer jaarlijks te informeren over de De Kamer, kwaliteit van het jeugdhulpsysteem en de financiële randvoorwaarden. Voor mijn fractie is van groot gehoord de beraadslaging, belang om te weten hoe de kwaliteit en de financiën zich tot elkaar verhouden. Daarom dien ik de overwegende dat er bij ouders, professionals en volgende motie in. gemeenten grote zorgen bestaan rond de overheveling van de verantwoordelijkheid voor de *M geestelijke gezondheidszorg voor de jeugd naar gemeenten; De voorzitter: Door de leden Beuving, Slagter- Roukema, Kuiper, Ganzevoort, Scholten en Thissen overwegende dat ook na die overheveling het Rijk wordt de volgende motie voorgesteld: als systeemverantwoordelijke verantwoordelijk is voor het goed functioneren van het nieuwe systeem De Kamer, van jeugdhulp; gehoord de beraadslaging, verzoekt de regering, een meldpunt in te richten waar ouders, professionals en gemeenten overwegende dat door de decentralisatie van alle terechtkunnen met vragen, signalen en suggesties jeugdhulp de huidige verantwoordelijkheden van die direct met het overhevelen van de onder meer het Rijk en de provincies ter zake aan verantwoordelijkheid voor de geestelijke de gemeenten worden overgedragen; gezondheidszorg voor de jeugd aan gemeenten te maken hebben, en de Kamer daarover jaarlijks te overwegende dat gezien de wettelijke informeren, jeugdhulpplicht van gemeenten beschikbaarheid van budget géén reden kan zijn om de benodigde en gaat over tot de orde van de dag. jeugdhulp niet te verlenen; Zij krijgt letter N (33674/33684). overwegende dat het Rijk ** systeemverantwoordelijke blijft en derhalve de noodzakelijke randvoorwaarden moet creëren voor Mevrouw Beuving (PvdA): Voorzitter. Op basis van het goed functioneren van het nieuwe systeem van het voorgaande kom ik tot de conclusie mijn fractie jeugdhulp; te kunnen adviseren om voor dit wetsvoorstel te stemmen. Ik merk daarbij nog wel het volgende op van mening dat het Rijk de gemeenten voldoende richting de gemeenten en de VNG. Wij hebben er financiële middelen voor de nieuwe taak moet vertrouwen in dat de gemeenten de zware verstrekken, zodat gemeenten hun nieuwe verantwoordelijkheid die zij volgens dit verantwoordelijkheid ook goed kunnen dragen; wetsvoorstel krijgen, kunnen dragen. Dit betekent dat wij heel veel verwachten van de gemeenten. van mening dat de kwaliteit van het gehele systeem Met dit wetsvoorstel komt een zeer zware van jeugdhulp alleen kan worden gewaarborgd als verantwoordelijkheid op de gemeenten te rusten, het Rijk het functioneren van het systeem intensief die zij heel serieus moeten nemen. De vandaag al gaat monitoren; vaak aangehaalde uitspraak van de voorzitter van de VNG en de tweet van de VNG van vanavond verzoekt de regering, de Kamer jaarlijks bij de "Van Rijn verdedigt zijn wetsvoorstel met speels begroting te informeren over de kwaliteit en gemak" getuigen niet van de serieuze houding die toegankelijkheid van het jeugdhulpsysteem in wij verwachten. relatie tot de financiële randvoorwaarden voor de Ik memoreer nog even kort de zaken die de gemeenten, met dit wetsvoorstel beoogde verantwoordelijkheid voor gemeenten zo zwaar maken. Ten eerste: en gaat over tot de orde van de dag. gemeenten worden volgens dit wetsvoorstel verantwoordelijk voor alle jeugdhulp, inclusief alle Zij krijgt letter M (33674/33684). jeugd-ggz. Zij moeten zich daarbij heel goed ** realiseren dat ze ook verantwoordelijk worden voor 83 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. hulp aan jeugdigen met stille problematiek, niet duidelijker willen horen of daaraan geen alleen voor degenen met overlast veroorzakende minimumnormen gesteld moeten worden. Een PIA problematiek. doen in mei en in november constateren dat het Ten tweede: met dit wetsvoorstel komt een mogelijk wel of niet in orde is, is één ding en een afdwingbare, resultaatsgerichte audit doen na de inwerkingtreding is soms jeugdhulpverplichting op de gemeenten te rusten. misschien te laat. Ik wil hierover een duidelijke Dat gaat, zoals ik al eerder heb gezegd, verder dan uitspraak hebben. de huidige verplichting van een verzekeraar om de Ik heb in eerste termijn een vraag gesteld onder de polis vallende zorg te leveren. Vanuit mijn over de route via de huisarts. Ik denk dat wel heel expertise als jurist zeg ik: dit is een zeer vergaande duidelijk is geworden dat het de bedoeling is dat er verplichting. een triage is op een manier zoals een huisarts Ten derde: de gemeenten hebben ook nog poortwachter is, maar dan breder. Ik vraag de eens te maken met een zeer strikt en, zo bleek staatssecretaris nogmaals te willen aangeven hoe vanavond ook nog weer eens, erg ingewikkeld hij schat dat die route zal verlopen. Ik denk zelf privacy-kader waaraan zij zich moeten houden. namelijk dat op gemeentelijk niveau de stroom met Deze zware verantwoordelijkheid van de name via huisartsen zal lopen, omdat die een hoge gemeenten houdt in dat gemeenten veel kwaliteit, mate van privacy kunnen garanderen. Mogelijk kan in de zin van medische en andere expertise, de staatssecretaris mij ook daarin geruststellen? moeten stoppen in de gemeentelijke toegangspoort Als de huisarts dan inderdaad de en dat expertise rond de privacy-normen moet poortwachter is voor de jeugd-ggz, vraag ik mij af worden aangetrokken. Er zal een grote of dit dan niet door de gemeente betaald moet kwaliteitsbevordering moeten plaatsvinden. Als dat worden. Ik vraag mij af hoe Zorgverzekeraars gebeurt, leidt dit wetsvoorstel ook tot een Nederland er tegenover staat als de huisarts ook geweldige kwaliteitsimpuls. basis-ggz aan de jeugd verstrekt en de POH Kortom, wij hebben er vertrouwen in als daarvoor zou inzetten. gemeenten de nieuwe verantwoordelijkheid op die Het is niet duidelijk geworden hoe het zit manier oppakken. Belangrijker is dat de gemeenten met 18-plus en 18-min. Ik doel op de jeugd die nu het vertrouwen van jeugdigen, ouders en psychotherapie krijgt. Hoe moet het als zij 18 jaar professionals winnen en waarmaken. Dat is waar worden? Hoe zal dan de zorg overgaan en vooral het om gaat. Wij verwachten dus een lokale hoe wordt dat geregeld op het niveau van overheid die op dienstbare, respectvolle wijze gemeente en VNG? uitvoering geeft aan de nieuwe taken en Tot slot kom ik toch weer terug op de verantwoordelijkheden en die daarbij de kwaliteit stelselverantwoordelijkheid van de overheid en op van de jeugdhulp voorop stelt. Dank u. de vraag of die nu wel of niet verantwoordelijk is voor frictiekosten. Wij hebben al verschillende *N malen opgemerkt dat dit een belangrijk punt is. Ik heb in mijn inbreng erop gewezen dat Jeugdzorg Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Voorzitter. Ik Nederland zegt dat een integrale en zorgvuldige dank de bewindslieden voor hun antwoorden. Ik overgang cruciaal is bij de Jeugdwet en pleit voor heb het "speels gemak" ook wel gezien en mij er af een meerjarige overgangsregeling. Ik heb ook en toe ook wel aan gestoord wanneer ik het te gezegd dat de Ombudsman ons gisteren nog speels vond worden. Ik voelde daarin te weinig bericht heeft dat er onvoldoende waarborgen in het empathie voor onze zorgen, die toch heel serieus wetsvoorstel zitten om de continuïteit en de zijn. Ik doel met name op de zorgen rond een toegankelijkheid van zorg te garanderen voor de transitie, waar wij op zich niet op tegen zijn, meest kwetsbare kinderen. "Zonder deze waarbij de taakstellende bezuiniging op de waarborgen acht ik de invoering van de nieuwe voorgrond staat. Ik houd mijn hart vast. Dan Jeugdwet per 2015 onverantwoord", zo bericht de helpen dat soort tweets en uitspraken natuurlijk Ombudsman ons. niet zo erg. Ik denk dat van verscheidene kanten is De staatssecretaris sprak over een transitie- aangedrongen op duidelijk communiceren dat autoriteit. Dat kwam op mij over als een konijn uit zorgen serieus moeten worden genomen. de hoge hoed. Ik zou hem heel dringend willen Wij hebben onze motie al ingediend omdat vragen om vóór de vergadering van volgende week wij vinden dat er eerst geld bij moet. Dat bleek bij voor ons op papier te zetten wat hij daarmee alle stelselwijzigingen zo te zijn. Dat bleek in bedoelt, wat de functie en de opdracht zijn, welke Denemarken ook noodzakelijk. De staatssecretaris persoon daarachter zit, wat het budget is en wat de heeft gezegd dat wij al veel van Denemarken autoriteit is. Ik denk dat in die brief ook het hebben geleerd. Het is mij echter niet helemaal meldpunt dat net door de fractie van de PvdA is duidelijk wat wij geleerd hebben. Waaruit blijkt dat genoemd betrokken kan worden. Ik kondig nu vast dan? aan dat ik naar aanleiding van die informerende De overheid is stelselverantwoordelijk. Dat brief nog een derde termijn zal vragen. hebben wij enige malen geconstateerd. Zou de overheid dan op zijn minst geen kaders moeten *N formuleren voor minimumnormen waaraan jeugdzorg in een gemeente moet voldoen? De heer Ganzevoort (GroenLinks): Voorzitter. Ik De staatssecretaris van V&J heeft wel dank de staatssecretarissen voor de antwoorden op gesproken over de ICT-systemen in dezen. Ik zou de vragen en voor het debat. Het is in ieder geval 84 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. duidelijk dat wij met elkaar in deze Kamer een prikkel. Ik moet het stenogram erop nalezen. sterke verantwoordelijkheid voelen voor het hele Kennelijk is de bezuiniging niet alleen de veld van de jeugdzorg en de jeugdhulpverlening. randvoorwaarde waarbinnen het moet gebeuren, Met alle debatten die wij verder kunnen voeren maar een instrument waarmee de staatssecretaris over de vraag hoe dat dan moet, is deze iets wil bereiken. Dat lijkt ons een verkeerde overeenstemming van intentie van groot belang, aansporing. Zowel bij de gemeente als bij de vooral omdat het draagvlakprobleem wel degelijk zorginstellingen als bij alle betrokkenen is er de een issue is. Ik was erg blij met het citaat waarmee intentie om de dingen beter te doen. Dat wij een de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en aantal verkeerde prikkels wegnemen, zeker; dat wij Sport zijn termijn eindigde. Het was een een aantal verkeerde schotten wegnemen, graag, indrukwekkend citaat dat precies aangeeft maar dit lijkt ons een verkeerde aansporing. waarover het gaat. Dat betekent echter niet per se Wij constateren dat er ondertussen te veel dat wij allemaal een consensus hebben, want Fier geld gaat zitten in de opbouw van een nieuw Fryslân, waar dit citaat naar mijn idee vandaan apparaat, in de inhuur van consultants, et cetera. kwam, heeft ook de petitie ondertekend. Het is Wij blijven zeggen: transformeren is investeren. precies een deel van de uitdaging die nog voor ons Daarmee constateren dat uiteindelijk alle risico's bij ligt. Wij hebben verstaan dat de staatssecretaris de gemeente worden neergelegd. Immers, de daaraan ook nog hard gaat werken. Dat lijkt mij gemeente krijgt zorgplicht. Er zijn allerlei zeer belangrijk. garantiebudgetten voor jeugdzorgtrajecten en Op een aantal punten zijn wij bureaus jeugdzorg. Er is maar een beperkte sturing tevredengesteld in het debat. Met de verduidelijking op de huisarts, de doorverwijzing en de ggz. Alle van de positie van vertrouwensartsen zijn wij een overblijvende financiële risico's liggen bij de stuk verder gekomen. Dat geldt ook voor de gemeente. Wij hebben hierop graag een reactie van uitspraak over de status van de ggz in het geheel de staatssecretaris. en de discussie over de mogelijke stigmatisering Dat gemeenten wel moeten betalen maar van psychische problematiek. Of daaraan nu een dat misschien niet kunnen, is een groot risico. door de minister-president mede bijeengeroepen Daarmee komen ook de zorginstellingen in de conferentie alles bijdraagt, weet ik niet, maar gevarenzone. Geeft het Rijk nu garanties zodat er symbolisch is het een mooie stap. geen instellingen omvallen in het gedrang van de Ik heb de staatssecretaris horen toezeggen transitie? Laten wij daar beginnen. Als een instelling dat door het woonplaatsprincipe niemand tussen de niet meekomt in een heel transformatieproces wal en het schip zal vallen. Ook dat lijkt mij omdat zij haar eigen beleid niet mee aanpast, zij belangrijk om te noteren. Het inkoopadvies en de het zo. Dat een instelling omvalt in een transitie, rol van de zorgverzekeraars daarbij lijkt ons wat mag echter toch niet zo zijn? Het Rijk zal zijn mager, maar vooruit. stelselverantwoordelijkheid moeten waarmaken. De toegang tot zorg lijkt goed geborgd. Er Het woord "transitieautoriteit" is wel mooi, maar zijn echter wel wat losse eindjes. Als wij spreken het is wat ons betreft onvoldoende ingevuld. In die over pleegzorgaspecten knaagt het wel aan ons dat zin voel ik wel mee met de collega's van de SP. kinderen zonder verblijfsrecht zich niet mogen Misschien kan het wat helderder. Als er een goed hechten. Dat lijkt ons nu juist niet een thema antwoord komt op de vraag van de collega van het waarvan je zegt dat de migratie- en de CDA, hebben wij in elk geval een begin van idee. zorgdoelstellingen beide gedekt zijn. Nee, daar lijdt Maar dan nog, een transitieautoriteit is er de zorg voor kinderen onder andere doelstellingen. alleen maar voor de transitie en is nog geen Bovendien valt mij dan wel op dat deze zorg niet is stelselverantwoordelijkheidsautoriteit, opgenomen in de wet maar in een jeugdwetstelselautoriteit of iets in die richting. Ik uitvoeringsregeling. Ook dat is een vorm van begrijp dat de staatssecretaris heel snel akkoord ongelijkheid. gaat met nieuwe termen, dus misschien dat hij op De PIA is een goede zaak maar daarmee is dit punt ook nog een stapje kan zetten. Anders de kritiek van het CPB nog niet weg. Daarom willen gezegd, is mijn vraag of er ook een blijvende wij graag geïnformeerd worden over de uitkomsten autoriteit is die toezicht houdt op het hele stelsel van de verschillende PIA's en de ontwikkeling van zodat de rijksverantwoordelijkheid kan blijven de schakelpunten. Ik heb eerder een vraag gesteld staan. over de notificatie. Zou het in het vrijwillige kader Dit brengt ons bij een wat cynische vraag, van de jeugdzorg geen uitgangspunt moeten zijn namelijk of het Rijk met deze Jeugdwet niet alle dat de burgers wel genotificeerd worden? Als zij risico's van zich afgeorganiseerd heeft en bij de eigenaar zijn van hun gegevens, zouden zij toch gemeenten, die er weinig mee kunnen, op tafel ook bericht moeten krijgen wanneer die gegevens heeft gelegd. De hoopvolle vraag is of de regering veranderd worden? Ik wil hierop graag een zich blijvend verantwoordelijk weet voor de zorg. In toelichting. dat kader, vanwege de stelselverantwoordelijkheid De bottleneck blijft voor ons zitten in de en de noodzaak van een vangnet, leg ik graag een combinatie van transitie, transformatie en motie aan de Kamer voor. bezuiniging. Op een bepaald moment leek het alsof de staatssecretaris zich versprak toen hij eigenlijk *M zei dat bezuiniging wel een doel is van deze operatie. Hij zei iets in de zin van: het mag niet gratis zijn voor gemeenten, want dan is er geen 85 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

De voorzitter: Door de leden Ganzevoort, De Boer, begrip vandaag in het debat zo vaak heeft Thissen, Slagter-Roukema en Kox wordt de rondgezongen. volgende motie voorgesteld: Wat voor mijn fractie toch lastig blijft, is de manier waarop nu de jeugd-ggz naar de gemeenten De Kamer, wordt gedecentraliseerd. Wij achten deze ingreep eigenlijk te fors, ook voor het doel dat wij daarmee gehoord de beraadslaging, willen bereiken. Ik begrijp de antwoorden. Die liggen heel sterk op het vlak van organisatie en overwegende dat de transformatie van de aansturing. Het gaat hier echter ook om jeugdhulpverlening alleen kan slagen wanneer er competenties die erkend moeten worden. De kern voldoende wordt geïnvesteerd in transitiekosten en is: hoe diagnosticeren wij en hoe verwijzen wij preventie; door? Daar had de analyse moeten beginnen. Vervolgens zou de vraag gesteld moeten worden overwegende dat dat door de beoogde wat wij met de geestelijke gezondheidszorg in bezuinigingen onder druk staat; Nederland precies doen. Ik merk dat er, ook bij andere fracties in de Kamer, niet echt de politieke overwegende dat de rijksoverheid ruimte is om nog in dit stadium een heel andere eindverantwoordelijk is voor het welslagen van de weg te bewandelen. Dat zullen wij in de fractie transitie; meewegen. Waar wel een politieke weg is -- dat is een overwegende dat door veranderingen in de ander punt dat ik heb genoemd -- is waar het gaat bekostiging de kosten van de jeugd-ggz moeilijk in om de Landelijk Werkende Instellingen, die werken te schatten zijn; met een landelijke vraag en die soms hoogspecialistische zorg bieden. Die mogen in de overwegende dat sommige gemeenten met grote transitiefase niet omvallen. Het gaat om instellingen tekorten worden geconfronteerd, bijvoorbeeld op het gebied van jeugdbescherming, zoals de omdat zij een grote residentiële instelling binnen William Schrikker Groep, en de tehuizen, zoals hun grenzen hebben; Hoenderloo, instellingen die specialistische zorg leveren. Daar zijn goede dingen over gezegd. Toch, verzoekt de regering, garanties te bieden voor om dat goed vast te zetten tussen de bewindslieden situaties waarin de gemeentelijke budgetten en deze Kamer, wil ik een motie indienen om de ondanks zorgvuldig beleid te krap zijn om de beschikbaarheid van deze zorg voor de toekomst en noodzakelijke zorg en preventie te organiseren, een goede landing van die Landelijk Werkende Instellingen in het nieuwe bestel te waarborgen. en gaat over tot de orde van de dag. *M Zij krijgt letter O (33674/33684). ** De voorzitter: Door de leden Kuiper, Slagter- Roukema, Ganzevoort, Quik-Schuijt en De Vries- De heer Ganzevoort (GroenLinks): Wij hebben nog Leggedoor wordt de volgende motie voorgesteld: een paar nachtjes nodig om hierover na te denken en zullen volgende week ons standpunt bepaald De Kamer, hebben. gehoord de beraadslagingen, *N constaterende dat de vorming van jeugdzorgregio's De heer Kuiper (ChristenUnie): Voorzitter. Het is ingrijpende consequenties heeft voor de Landelijk geloof ik precies twaalf uur geleden dat wij aan dit Werkende Instellingen (LWI's) in de jeugdzorg; debat zijn begonnen. Er zijn heel wat uren verstreken, maar die zijn goed besteed. Ik denk dat overwegende dat deze LWI's een landelijke vraag wij heel grondig en uitgebreid alle aspecten van het bedienen en soms zeer specialistische jeugdzorg wetsvoorstel hebben kunnen bekijken en bespreken aanbieden, waarvoor doorgaans geen alternatief met de staatssecretarissen. Ik dank hen daarvoor, bestaat; ook voor de betrokken wijze van antwoorden. Dat heeft echt geholpen in dit debat. overwegende dat deze LWI's door de transitie in de Wat ons erg aanspreekt, is de manier jeugdzorg in hun voortbestaan worden bedreigd, waarop wordt gesproken over de integratie van onder meer doordat hun geen middelen worden allerlei vormen van jeugdzorg en jeugdhulp op het toebedeeld in de transitiefase; lokale vlak. Over de nieuwe gemeentelijke aanpak is goed gesproken. Mijn fractie heeft daar echt overwegende dat het niet de bedoeling van de verwachtingen van, van het dichter bij de transitie in de jeugdzorg kan zijn dat in Nederland gemeenten brengen en het dichter bij de burger deze vormen van specialistische zorg verdwijnen; brengen. Ik heb ooit een keer een boekje geschreven, waar op de voorkant stond "Dienstbare verzoekt de regering, een regeling te treffen voor Overheid". Het heeft mij deugd gedaan dat dit LWI's om de beschikbaarheid van deze zorg voor de

86 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. toekomst en een zachte landing in het nieuwe evenals de kwaliteit van de antwoorden van de bestel te waarborgen, staatssecretarissen. Het pleidooi van de staatssecretaris van en gaat over tot de orde van de dag. VWS over de kwaliteitsimpuls in de Jeugdwet -- hij noemde de integraliteit van de Zij krijgt letter P (33674/33684). preventiemaatregelen, passende zorg en verwijzing ** waar nodig maar dan echt aan de voorkant -- heb ik met belangstelling aangehoord. Ik heb de De heer Kuiper (ChristenUnie): Wij zullen dit debat aarzelingen van mijn fractie in eerste termijn verder wegen in onze fractie. Ik vind het heel verwoord door het stellen van een aantal vragen. belangrijk dat er snel duidelijkheid komt over die Een aantal daarvan zijn naar tevredenheid transitieautoriteit. Als dat het geval, zullen wij beantwoord. Mijn voorstel tot het instellen van volgende week ons standpunt hebben bepaald. pilots met alle bij de organisatie van de jeugd-ggz betrokkenen voor het uitwerken van *N praktijkmodellen is integraal overgenomen. Dank daarvoor. Pilots zijn er tot nu toe nog niet geweest. De heer De Lange (OSF): Voorzitter. Allereerst wil Dat is eigenlijk een gemiste kans, zoals ik in eerste ik mijn dank uiten aan beide staatssecretarissen termijn heb gezegd. Deze kunnen nu bijdragen aan voor het beantwoorden van de vele vragen, hoewel een zachtere landing van de betrokkenen, aan de onze fracties niet altijd echt onder de indruk waren vergroting van kennis, hopelijk aan het wegnemen van de inhoud ervan. Natuurlijk is het onderwerp van de zorgen en, wat belangrijk is, aan het dat door de staatssecretaris van VWS werd versterken van de positie van de huisarts daarin. behandeld des poedels kern. Laat mij kort Alle praktijkmodellen die worden ontwikkeld, samenvatten hoe onze fracties dat ervaren hebben: kunnen bijdragen aan een betere evaluatie van de waar het bewoog, was het voor onze fracties niet wet over drie jaar. cruciaal en waar het voor ons cruciaal was, bewoog het niet. Dat is een betreurenswaardige conclusie, Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Ik wil mevrouw wat ons betreft. Scholten nog even vragen of ze van de Er is vanavond veel gepraat over geloof, staatssecretaris heeft gehoord hoe hij dat dan gaat hoop en liefde. Wie ben ik om daar tegenstander doen. Ik kan me dat zelf niet herinneren. van te zijn. Dat zijn prachtige begrippen natuurlijk. Ik zou echter toch heel graag gezien hebben dat er Mevrouw Scholten (D66): Mevrouw Slagter is al in opvolging daarvan een heel grote dosis aan het woord geweest, dus ik zal die vraag realiteitszin geweest zou zijn. Daar heb ik toch heel namens haar aan de staatssecretaris stellen. Het veel van gemist. Ik vind het heel moeilijk te organiseren van pilots is het organiseren van pilots. geloven dat een dergelijke grote transitie zo weinig De staatssecretaris heeft zich daarachter gesteld. Ik problemen met zich mee zal brengen als door veel hoef die vraag niet te beantwoorden. Dat kan de sprekers gesuggereerd is. Dat ligt naar mijn gevoel staatssecretaris dan straks nog doen. niet voor de hand. De door de brancheorganisaties Het debat van vanavond neemt ook de voorgestelde overgangscommissie heeft de maatschappelijke verontrusting niet weg die wij van staatssecretaris ook toegezegd. Volgens hem is die tevoren en tijdens hebben bespeurd en die wij al vrijwel geïnstalleerd. Deze commissie, die ongetwijfeld ook na het debat zullen bespeuren. Die inmiddels de naam Transitieautoriteit heeft verontrusting is ook voor onze fracties door het gekregen, zal zich met spoed verdiepen in de debat van vanavond helaas niet weggenomen. Laat beoordeling van de ingewikkelde frictiekosten. Ik mij eindigen met het understatement van de had liever gehoord dat de staatssecretaris zich avond: het is niet waarschijnlijk dat onze fracties daarvoor garant had gesteld, maar daar moeten we voor het wetsvoorstel zullen stemmen. nog op wachten. Ik onderschrijf het verzoek van mevrouw De Vries om een brief om precies te *N weten hoe die transitiecommissie haar werk gaat doen. Mevrouw Scholten (D66): Voorzitter. Toen de staatssecretaris van VWS begon met zijn De voorzitter: Het was mevrouw Slagter die dat verdediging, haalde hij de motie-Soutendijk uit vroeg. 2004 aan. Toen ik dat aanhoorde, dacht ik: wat een ** mooie motie, wat doen wij hier eigenlijk ingewikkeld; het is toch duidelijk dat de jeugdzorg Mevrouw Scholten (D66): Het spijt me. Ik heb de integraal door één front gefinancierd moet worden? namen door elkaar gehaald. Ik wijt het aan het late Dat heeft dan tien jaar geduurd en nu moeten wij uur. er vandaag een beslissing over nemen. Andere vragen zijn naar tevredenheid Ik dank beide staatssecretarissen voor hun beantwoord, voor zover ik er in het hierna volgende uitvoerige en onderbouwde antwoorden, toelichting niet op terugkom. Ik heb nog wel een vraag bij de en verdediging van het wetsvoorstel. De jeugdzorg discussie over de vangnetconstructie bij het gaat iedere fractie aan het hart. Dat is wel gebleken woonplaatsbeginsel. Misschien kan de in het serieuze debat van vandaag. De inbreng van staatssecretaris daar nog even iets over zeggen. iedere fractie is daarvan het levende bewijs, Daarover tast ik namelijk nog in het duister. Ik 87 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. verwees naar de problematiek bij de ots van een Voor het laatste puntje dat in de eerste kind die niet woont bij zijn moeder, die het gezag termijn aan de orde was wil ik nog even de bekleed en die daar wel … aandacht vragen: de rol van de gemeenteraden. Excuses, ik ben even niet lekker. Die gemeenteraden verdienen alle vertrouwen van ons. In de eerste termijn heb ik de (Mevrouw Scholten wordt onwel.) staatssecretarissen ertoe uitgenodigd om de verantwoordelijkheid te nemen voor het verbeteren De vergadering wordt enkele ogenblikken van het aanzien van gemeenteraden en voor het geschorst. verhogen van het respect dat wij met zijn allen, wij hier in de Kamer, in dit huis, maar ook de (Mevrouw Scholten wordt bijgestaan en verlaat buitenwereld, de pers en de burger in de straat, onder begeleiding de plenaire zaal van de Eerste zouden moeten hebben voor gemeenteraden en om Kamer.) dat tot voorwerp van een verbetertraject te maken. Hierbij wilde ik het laten. De voorzitter: Ik verzoek u allen om uw plaats toch maar weer in te nemen. Het gaat goed met De vergadering wordt van 23.54 uur tot 00.00 uur mevrouw Scholten. Voor zover ik heb kunnen geschorst. begrijpen, was ze toch al klaar met haar inbreng in tweede termijn, misschien op één zin na. De De voorzitter: Het gaat goed met mevrouw strekking daarvan was wel duidelijk. Ik stel voor om Scholten, maar ze zal niet meer deelnemen aan het het debat nu voort te zetten. Er is nog één persoon restant van het debat. In overleg met haar hebben die zal spreken in tweede termijn. Daarna is het we besloten om het debat vanavond wel te woord aan de regering. Ik denk dat het verstandig voltooien. Ik geef het woord in tweede termijn aan is om nu verder te gaan. de staatssecretaris van VWS. Ik geef het woord aan de heer Beckers. ** ** *N *N Staatssecretaris Van Rijn: Voorzitter. Ik dank de De heer Beckers (VVD): Voorzitter. Dat is toch leden voor hun bijdragen in tweede termijn. Ik zal schrikken. Dit bepaalt ons allen met elkaar. De heel kort reageren op enkele vragen en dan tot een sfeer is opeens anders. Wat kun je nog voor zinvols oordeel komen over een aantal moties, samen met zeggen als er zoiets gebeurt? Toch lijkt het mij mijn collega, die ook een aantal moties voor zijn goed om toch even de draad op te pakken. rekening zal nemen. Namens de VVD-fractie dank ik de Mevrouw De Vries stelde mij vragen over de staatssecretarissen voor de beantwoording van de Transitieautoriteit. Spoort die met het voorstel van vragen. Wij hebben kunnen constateren dat we de brancheorganisaties en de VNG? Klopt een en vandaag een gedegen beantwoording gehad hebben ander met de teksten die zij daarover hebben van twee heren die met volle betrokkenheid in de geleverd? Ja. In de tekst staat de suggestie om de onderwerpen zitten. Zij zijn urenlang bezig geweest Transitieautoriteit ook doorzettingsmacht te geven, om hier met die betrokkenheid, die ze in onze ogen zodat ze ook maatregelen kan nemen om zaken te ook uitstralen, de problemen die we met de borgen. Ik zei al in het debat dat het misschien invoering van deze wet zien, goed aan te pakken en goed is om dat niet helemaal bij de om die niet te ontkennen. Zij gaan ervan uit dat in Transitieautoriteit te leggen, maar onder de zo'n grote verandering, in zo'n grote reorganisatie, verantwoordelijkheid van de beide zoals je die wel kunt noemen, vertrouwen en staatssecretarissen te brengen. Met mijn communicatie, fouten durven maken, elkaar toezegging bedoelde ik te zeggen dat ik positief aanspreken, elkaar volgen, en daar waar nodig reageer op het voorstel van de brancheorganisaties kritisch volgen, de begrippen zijn om een dergelijk en de VNG. Ik zou dat het liefste samen met hen traject tot een goed einde te brengen. Daar heeft willen uitwerken. In mijn ogen is het niet per se de VVD-fractie alle vertrouwen in. Zij is dan ook nodig om voor de stemmingen met een brief geheel tevreden met de beantwoording. daarover te komen, omdat ik juist zo zorgvuldig Wij hebben uitvoerig stilgestaan bij de mogelijk wil doen met de brancheorganisaties, frictiekosten. In die discussie vroeg ik mij af of die waarna ik de Kamer daarover zal informeren. Ik frictiekosten niet daar terecht zouden moeten hoop dat de Kamer mij de ruimte geeft om dat komen waar er in het verleden aanleiding tot het netjes met de brancheorganisaties verder uit te ontstaan van die frictiekosten is geweest. Heel vaak werken. Ik stel voor dat ik dat doe, maar verzoek zie je dat bij fusies of bij reorganisaties in het om enige clementie als het gaat om het tijdstip, bedrijfsleven nagegaan wordt of er lijken in de kast namelijk voor de stemming. Ik neem aan dat dat zitten. Bij frictiekosten kun je je afvragen of die voor sommige partijen noodzakelijk is en voor puur en alleen het gevolg zijn van wat wij nu andere niet. Als ik nu toezeg dat ik tegemoetkom veranderen, wat wij willen, of dat er nog aan de vraag van de brancheorganisaties en de achterstallig onderhoud is. Ook kun je je afvragen VNG zelf, dat ik het met hen samen wil uitwerken of degene die daarvoor verantwoordelijk is, wellicht en dat ik de Kamer te zijner tijd wil informeren over ook nog een bijdrage kan leveren aan die de resultaten daarvan, hoop ik dat dat voldoende frictiekosten. kan zijn. 88 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Ik had heel inkoop. Dat is precies de reden, waarom we met de nadrukkelijk gevraagd om een brief voor de Transitieautoriteit kunnen objectiveren of er stemmingen. We kunnen de stemmingen natuurlijk verstandige afspraken zijn gemaakt en of ze uitstellen tot de brief er is, want ik wil weten wat aangepast moeten worden, om daarmee de die brief precies inhoudt. frictiekosten te verkleinen. Ik wil het heel praktisch benaderen: ik ga niet ontkennen dat er frictiekosten Staatssecretaris Van Rijn: Misschien is het goed zijn, maar ik ga wel zeggen dat alle partijen er alles om de opvattingen van de andere partijen ook te aan moeten doen om die frictiekosten te beperken. horen, zodat ik kan zien wat het beste is. Als alle partijen daarin samenwerken, dan denk ik dat ze in positieve zin beïnvloedbaar zijn. De Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Ik was de suggestie van mevrouw Frijters om de provincies bij eerste die erover begon. In mijn beleving gaat ook dat overleg te betrekken, zal ik ter harte nemen. Ik hierbij, net als bij de wet, zorgvuldigheid voor neem aan dat ook de provincies belang hebben bij snelheid. De toezegging zoals de staatssecretaris een zorgvuldige transitie. Dat hebben ze ook haar nu doet, betekent in mijn ogen dat hij de meermalen aangegeven. Ik zal zeker met de ruimte moet krijgen om dat zorgvuldig vorm te provincies overleg voeren om te zien of zij geven. Als dat betekent dat dat niet lukt voor betrokken kunnen worden bij de discussie rondom komende dinsdag, dan zij dat zo. Betekent dat dat de Transitieautoriteit en het zo klein mogelijk je dan de stemmingen al moet houden? In onze maken van de frictiekosten. Laten we wel wezen: beleving niet, want daarvoor is de toezegging zoals elke suggestie die kan bijdragen aan het de staatssecretaris haar nu doet voor onze fractie beïnvloeden, ja zelfs verminderen van de voldoende. frictiekosten, neem ik natuurlijk mee. Mevrouw Beuving herhaalde een aantal De heer Ganzevoort (GroenLinks): De belangen toezeggingen van mij. De bewoordingen waarin dat van duidelijkheid voor het veld wegen zwaar. Wat gebeurde, kan ik bevestigen. Zij vroeg mij wanneer ons betreft is het niet verstandig om de die conferentie over stigmatisering ongeveer zal stemmingen uit te stellen. Wel willen we graag worden gehouden. Ik kan het niet helemaal meer duidelijkheid, maar dat mag iets langer overzien, maar ik zou het heel mooi vinden als dat duren. nog voor de zomer kan gebeuren. Daar ga ik mijn best voor doen. Mevrouw Beuving (PvdA): Wij volgen de lijn van Mevrouw Beuving verwees nog even naar mevrouw De Vries. een tweet waarin zou staan dat dit met speels gemak zou gaan. Ik heb invloed op veel dingen, De heer Kuiper (ChristenUnie): Ik sluit mij daarbij maar niet op welke tweets door welke personen aan. worden getwitterd. Ik heb in ieder geval noch de speelsheid, noch het gemak in deze Kamer ervaren. Mevrouw Frijters-Klijnen (PVV): Ik raad alle Dat wilde ik ook zo houden. partijen aan om mijn motie te steunen. Dan is dat Mevrouw Slagter vroeg of er geen kaders probleem meteen opgelost. moeten worden geformuleerd waarbinnen de jeugdzorg en de jeugdzorg moeten blijven. Ik heb Staatssecretaris Van Rijn: Ik zal mijn best doen juist geprobeerd aan te geven dat we met de om dat netjes met de brancheorganisaties uit te nieuwe Jeugdwet nogal wat kaders vaststellen, werken en de Kamer daarover zo snel mogelijk een waarin we de professionele richtlijnen vaststellen, brief sturen, waarvan ik heb begrepen dat dat niet waarin we zeggen dat de innovatie en de per se voor de stemmingen nodig is. Ik zal mijn opleidingen intact moeten blijven, waarin we best doen om het zo snel mogelijk te doen. zeggen dat we de kwaliteit waarborgen, waarin we Mevrouw Frijters zei dat, als je het geheel zeggen dat het toezicht van de inspectie intact blijft wilt overzien, je natuurlijk ook zicht moet hebben en waarin we zeggen dat we ervoor zorgen dat in op de andere wetten. De Wmo ligt in de Kamer. de wet een aantal waarborgen wordt opgenomen Tegelijkertijd hebben we de Kamer beloofd om de voor zorginkoop door gemeenten. Ik denk eigenlijk samenhang der wetten te schetsen: wat gebeurt er dat er in die wet heel veel waarborgen zitten in de Wmo en in de WLZ. Zo kan het hele spectrum waaraan het hele stelsel van de jeugdzorg zich gaat worden overzien. Ik heb het gevoel dat er met de houden. De discussie met de jeugd-ggz heeft ertoe beschikbare informatie, plus de brief die we nog geleid dat veel waarborgen gewoon letterlijk in de sturen over de samenhang der stelsels, om het wet zijn opgenomen. Mijn oordeel is dat die kaders maar even dramatisch te zeggen, voldoende inzicht er wel degelijk zijn. is om te beoordelen hoe deze wet plus die andere Mevrouw Slagter stelde nog een vraag over wetten gaan landen bij de gemeenten. Ik denk dat de huisarts. De directe toeging is nu heel erg we een heel zorgvuldig debat hebben gevoerd, op gekoppeld aan de jeugd-ggz, maar zij heeft gelijk: grond waarvan we die samenhang op haar merites dat moet je breder zien. Als de huisarts als spil in kunnen beoordelen. dat hele systeem gaat functioneren, dan zal er niet Mevrouw Frijters deed mij nog een alleen meer de route zijn naar de jeugd-ggz, maar suggestie, als ik het zo mag noemen. Kan ook naar ook naar huisartsen die kennis dragen van het de provincies worden gekeken als het gaat om de gemeentelijk aanbod aan jeugdhulp en jeugdzorg. frictiekosten? Die frictiekosten zijn beïnvloedbaar, Zij zullen ook kunnen verwijzen, althans als ze afhankelijk van de afspraken die je maakt over de kennis dragen van het aanbod. In de gemeente 89 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

Utrecht bestaat "Welzijn op recept". De huisarts ondersteuning kunnen leveren. Uit experimenten en schrijft daar bijna letterlijk een recept uit voor een uit ervaring blijkt dat je daadwerkelijk tot gang naar de welzijnssector, omdat voor sommige kostenbesparing kunt komen, als je de jeugdzorg patiënten aanhaken op het gemeentelijk beleid een en de jeugdhulp anders organiseert. Die goede manier is om anders naar de zorg voor kostenbesparing gaat niet ten koste van de zorg, mensen te kijken. Ik ben daar sterk voor, en ik wil maar komt juist ten goede eraan en levert een wat een verband leggen met het voorstel van D66 over ruimere en prettiger werkwijze voor professionals in de pilots. Ik denk dat het heel verstandig is als wij de zorg op. In die zin kan het samengaan. Ik snap in de komende periode met gemeenten, wel dat het gemakkelijker zou zijn als je geen verzekeraars, huisartsen en zorgaanbieders kijken, bezuinigingstaakstelling hebt. Tegelijkertijd is het welke modellen zich ontwikkelen om die organisatie echter goed om te bedenken dat het behalen van van de jeugdhulp, de jeugdzorg en de jeugd-ggz in de bezuiniging geen beleidsdoelstelling op zich is, relatie met de huisartsen vorm te geven. Als er veel maar dat het natuurlijk wel heel verstandig is om huisartsenposten of gezondheidscentra zijn, zullen de zorg op de meest efficiënte manier te dat andere modellen zijn dan bij individueel organiseren. Dat is ook in het belang van de opererende huisartsen. Daarom lijkt het mij goed jeugdigen, want het geld dat uitgaat naar om een aantal modellen te ontwikkelen die iedereen verspilling, bureaucratie of onnodige indicaties, kun kan gebruiken om de routes te ontdekken, maar je beter gebruiken om goede zorg te verlenen. Ik ook om de kennis ervan te verspreiden en ze in het vind het niet zo vreemd dat de taakstelling, die in zonnetje te zetten zodat gemeenten daar veel het eerste jaar nog zeer beperkt is, gecombineerd gebruik van gaan maken. Ik zou het positief willen wordt met de transitie, omdat ze elkaar kunnen oppakken. Ik ben het eens met wat mevrouw versterken. Scholten in eerste termijn zei. Volgens haar moeten Voelen wij ons systeemverantwoordelijk? Ik we heel veel energie steken in het ontwikkelen van dacht dat ik in mijn termijn al had gezegd dat dit een huisartsenroute, om ervoor te zorgen dat de zeker het geval is. Wij voelen ons niet alleen kennis en kunde niet alleen bij huisartsen, maar verantwoordelijk voor de totstandkoming van de ook bij de gemeenten, versterkt worden. wet, maar ook daarna. Er is een aantal moties op Ik dacht dat ik een aantal opmerkingen had dit punt ingediend. Wij voelen ons verantwoordelijk gemaakt over 18-plus en 18-min. Mijn inzet is om niet alleen ervoor te zorgen dat er een goede daarbij de volgende. Als wij weten dat er jeugdigen wet tot stand komt, maar juist om te kijken of de zijn die in een instelling verblijven, van wie wij niet doelstellingen van het jeugdbeleid, waarin we meer weten wat er met hen gebeurt als ze 18 jaar passende zorg willen geven, rekening houdend met worden, zijn er twee varianten mogelijk. Aan de de persoonlijke omstandigheden, gerealiseerd ene kant moeten we goede afspraken maken met worden. de instelling die de zorg misschien moet Ik realiseer me ook dat dit niet van de ene overnemen. Dat betekent dat afspraken gemaakt op de andere dag klaar is. We hebben een langere moeten worden tussen de gemeente en de periode nodig om dat te volgen. De voorstellen van zorgverzekeraars. Aan de andere kant ligt er een mevrouw Beuving, waar ik zo dadelijk op zal voorstel van de Kinderombudsman om op de 17e reageren, illustreren dat wij het niet alleen zullen verjaardag van een kind te kijken hoe men de volgen, maar ook zullen kijken of de doelstellingen toekomst ziet als het kind op zijn 18e jaar naar huis van de wet op de lange termijn bereikt worden. Ja, wil. Als je aan je klompen aanvoelt dat het fout wij voelen ons stelselverantwoordelijk en wij voelen gaat, zou je er bijvoorbeeld door mentorschap al ons er ook verantwoordelijk voor om te kijken of de voor kunnen zorgen dat je de kinderen niet alleen doelstellingen van de wet worden bereikt. naar huis stuurt, maar dat er voorzieningen zijn en De heer Kuiper had nog een aantal vragen dat er afspraken worden gemaakt over de wijze gesteld over de landelijk werkende instellingen ... waarop dat gaat verlopen. Het voorbeeld was iemand die in een thuissituatie komt waarin zich De voorzitter: Het woord is aan de heer Van een dramatische ontwikkeling voordeed, waardoor Ganzenwinkel. het kind in de thuissituatie gewoon niet veilig was. ** Het staat eigenlijk los van de stelsels en is iets wat in het huidige stelsel voldoet. Ik hoop dat deze De heer Ganzevoort (GroenLinks): Het wordt stelselwijziging ertoe bijdraagt dat we niet alleen steeds mooier. Even voor de duidelijkheid: mijn zicht hebben op de kinderen waar het nu om gaat, naam is Ganzevoort, zonder "van" en zonder maar ook zicht op hen houden. "winkel". De heer Ganzevoort herhaalde een aantal toezeggingen van mijn kant. Misschien moet ik nog De voorzitter: Neem me niet kwalijk. Ik denk dat even toelichten wat ik bedoelde met de opmerking we door het late uur allemaal een beetje gaan dat het niet gratis kan zijn, alsof de bezuiniging een draaien. Mijn welgemeende excuses. doelstelling is. Ik bedoelde dat de stelselwijziging ** integraal werkt aan de voorkant. Aan de voorkant kunnen we zien dat er geen onder- en De heer Ganzevoort (GroenLinks): Ik had de overbehandeling is. Dat leidt ertoe dat de zorg vraag over de stelselverantwoordelijkheid iets efficiënter georganiseerd kan worden, dat er minder concreter gemaakt. Betekent het dat de hulpverleners zijn, en dat we met één plan en één transitieautoriteit die nu geframed wordt alsof zij regisseur op een efficiëntere manier de zorg en alleen over de transitieperiode gaat, eigenlijk een 90 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. jeugdwetstelselautoriteit zou moeten zijn, die ook gepositioneerd bij de huisarts. Allemaal prima, en op langere termijn een rol kan spelen? Dat hoeft nu vandaar dat het goed is om aan de hand van de misschien niet vastgelegd te worden, maar de pilots een aantal modellen uit te werken waarvan stelselverantwoordelijkheid moet op een of andere we goed kunnen leren. Het is niet alleen om te manier geborgd worden. Hoe wordt die geborgd? kunnen bedenken en ontwikkelen hoe we het Het zou bij de autoriteit kunnen, dan heeft ze zouden kunnen inrichten, maar het kan ook worden misschien een wat steviger basis. Als het anders is, meegenomen in de evaluatie die we na drie jaar hoor ik graag hoe de staatssecretaris het voor zich krijgen. Zo kunnen we zien of de samenwerking op ziet. een goede manier van de grond is gekomen, wat succesvolle modellen zijn en wat niet. Bij dezen doe Staatssecretaris Van Rijn: Ik zou er graag even ik de toezegging aan D66 dat het niet alleen om over nadenken hoe we dat vormgeven. Er zijn pilots gaat, maar dat we het ook meenemen bij de diverse vormen. Wij richten met de VNG een aantal evaluatie van de wet. monitors in om te kijken hoe het gaat in het Ten slotte heeft de heer Beckers de gemeentelijk beleid. Rondom de transitie hebben frictiekosten genoemd. Deze moet men we een specifieke voorziening waarvan we nu objectiveren. Het helpt om te kijken waar ze zijn zeggen dat het heel goed is om te volgen hoe het in veroorzaakt. Ik beschouw het als een aansporing de transitie gaat. Bij de Wmo hebben we met elkaar dat niet alleen het Rijk zich verantwoordelijk voelt afgesproken dat het Sociaal en Cultureel voor de frictiekosten, maar dat er ook andere Planbureau periodiek meet hoe het ervoor staat op partijen zijn die daar een medeverantwoordelijkheid het gebied van de maatschappelijke ondersteuning, in dragen en volgens mij ook wensen te nemen. Ik en hierover regelmatig rapporten uitbrengt. Vanuit zal het verzoek van de Kamer om met andere het gegeven dat wij ons stelselverantwoordelijk partijen, bijvoorbeeld met de provincies, te spreken voelen en dat wij goede informatie nodig hebben over de vraag hoe we de frictiekosten gezamenlijk over de vraag hoe het proces loopt, wil ik het kunnen minimaliseren, met beide handen geheel even goed bekijken. Ik wil bekijken welke aangrijpen. monitors we straks hebben, hoe we het doen met Ik kom aan de waardering van een aantal de transitie, of we het Sociaal en Cultureel moties, waarbij we een taakverdeling hebben Planbureau moeten vragen om het nog wat breder gemaakt. Ik heb begrepen dat mevrouw De Vries te bekijken. Misschien zijn er meerdere haar motie wellicht intrekt, omdat ik een instrumenten en meerdere wegen die naar Rome toezegging heb gedaan die doet wat de motie leiden. Dat zullen we zeker stevig gaan vormgeven. vraagt.

De heer Ganzevoort (GroenLinks): Kan ik Mevrouw De Vries-Leggedoor (CDA): Voor het concluderen dat de transitieautoriteit niet wordt verslag: ik had de motie nog niet ingediend maar opgeheven, voordat er een plan is hoe we verder met de toezegging is indiening volgende week niet gaan met die stelselverantwoordelijkheid? nodig.

Staatssecretaris Van Rijn: Dat wil ik best Staatssecretaris Van Rijn: Dank. Soms is het afspreken. Ik wijs er wel op dat voor de dreigen met een motie al voldoende om een transitieautoriteit misschien heel specifieke kennis toezegging te krijgen, maar niet altijd. en kunde nodig is, die je later minder nodig hebt Ik kom bij de motie op letter A. Daarin als het gaat om het beoordelen van het systeem. wordt de regering verzocht de transitie van de Overigens weet ik dat de VNG zich zeer jeugdzorg vooralsnog niet te koppelen aan de verantwoordelijk voelt om goede beleidsinformatie taakstellende bezuiniging en een beslissing over de op te leveren, zonder dat we om allerlei nieuwe omvang van die bezuiniging uit te stellen tot twee monitors vragen. Ik denk dat het goed is om met jaar na de invoering van de transitie. We hebben de VNG te bespreken hoe we het gaan vormgeven, hier uitgebreid over gesproken, maar we zijn het zodat we de gemeenten niet onnodig voor de niet eens. Het samengaan van de decentralisatie en voeten lopen in het realiseren van hun de taakstelling kan volgens mij wel omdat met de beleidsverantwoordelijkheid. Dat lijkt me heel decentralisatie en een andere manier van belangrijk. organiseren van de zorg er mogelijkheden Ik reageer nog even op de pilot, in ontstaan. Ik wijs erop, hoe jammer misschien ook, afwezigheid van mevrouw Scholten. Mevrouw en wel of geen stelseldiscussie, dat we allemaal te Slagter had er ook naar gevraagd. Ik zit er heel maken hebben met het feit dat wij op een aantal pragmatisch in. We vinden allemaal dat er meer terreinen te maken hebben met taakstellingen. Juist aan de voorkant moet worden samengewerkt en deze combinatie kan er volgens mij aan bijdragen dat dit nog niet vanzelf gaat. Dan is het heel om de taakstelling op deze manier voor elkaar te verstandig om met gemeenten, verzekeraars, krijgen. Om die reden ontraad ik de motie. zorgaanbieders en huisartsen te kijken hoe we die Collega Teeven zal reageren op de motie op samenwerking aan de voorkant gaan vormgeven. Ik letter B. ben ervan overtuigd dat daar verschillende In de motie op letter C wordt de regering modellen voor zijn. Soms gebeurt het met sociale verzocht, de Kamer jaarlijks bij de begroting te wijkteams, soms in het kader van een Centrum informeren over de kwaliteit van het voor Jeugd en Gezin, soms wordt er een aparte jeugdhulpsysteem in relatie tot de financiële voorkant voor ingericht en soms wordt het randvoorwaarden. Ik heb mij daar al licht positief 91 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. over uitgelaten, maar wel met een aantal naar situaties waarbij wij goede afspraken maken kanttekeningen. De evaluatie na drie jaar lijkt mij over de transitie, maar anderzijds geobjectiveerd heel goed, maar het is ook prima om jaarlijks te ook naar resterende problemen. Ik geef de indiener kijken hoe het jeugdbeleid bij de gemeenten zich dus in overweging om de motie te heroverwegen. ontwikkelt en hoe dat vorm wordt gegeven, rekening houdend met financiële en andere De heer Ganzevoort (GroenLinks): Ik zou dat randvoorwaarden. Elk jaar rapporteren, vind ik erg wellicht hebben gedaan als de staatssecretaris de frequent. Ik vind het ook heel erg vroeg om al na motie zou hebben gelezen op de wijze waarop ik die een jaar tot een oordeel te komen, want wij hebben heb geformuleerd. Hij heeft de motie naar mijn afgesproken om na drie jaar te evalueren, wat ook gevoel anders gelezen. Er staat niet … zo wild als al snel is. Het komt erop neer elk jaar te het misschien klinkt ... Er staat: "… verzoekt de constateren dat we een oordeel over de kwaliteit en regering garanties te bieden" -- dat wil niet zeggen over de financiële randvoorwaarden hebben, maar dat alles gecompenseerd wordt, maar er worden ik vind dat een foute manier van interpreteren. Als wel bepaalde garanties geboden -- "voor situaties ik de motie zo mag lezen dat wij jaarlijks worden waarin de gemeentelijke budgetten ondanks gevraagd om te rapporteren over de stand van zorgvuldig beleid te krap zijn". Het gaat mij er niet zaken en de ontwikkeling van het jeugdbeleid, om alles in stand te houden, maar om de gegeven de beschikbaar gestelde budgetten, en dat noodzakelijke zorg en preventie te organiseren in wij in dat kader ook bekijken hoe de jeugdzorg zich die situaties waarin wij zien dat gemeenten door ontwikkelt, past dat heel erg in de het ijs zakken, gemeenten waarvan wij in onze systeemverantwoordelijkheid. Dan kunnen wij optiek constateren dat daar grote risico's worden volgen wat er gebeurt. In de opbouw van de neergelegd, bij het Rijk vandaan. Dat kan allemaal, evaluatie na drie jaar kunnen wij dan tot goede maar vanuit de stelselverantwoordelijkheid is de oordelen komen. Als ik de motie zo mag stelling van de motie dat er ergens een vangnet interpreteren, zodanig dat het niet gaat om een moet worden gerealiseerd. De motie stelt niet dat jaarlijks ja of nee en een besluit of er wel of geen alles moet worden gecompenseerd, maar dat er geld bij moet, als wij elkaar een beetje de ruimte bepaalde garanties moeten zijn voor situaties geven om het systeem te laten ademen, wil ik het waarin de noodzakelijke zorg en preventie niet oordeel over de motie aan de Kamer laten. meer kan worden georganiseerd, ondanks Ik kom bij de motie op letter D. Daarin zorgvuldig beleid. wordt de regering verzocht een meldpunt in te richten waar ouders, professionals en gemeenten Staatssecretaris Van Rijn: Dan vind ik de motie terecht kunnen met vragen, signalen en suggesties, nog steeds een tikkeltje te wild. Wij hebben en de Kamer daarover jaarlijks te rapporteren. Ik aangegeven wat de beschikbare budgetten zijn voor heb in mijn termijn al aangegeven dat ik er zeer de komende periode. We geven de gemeenten aan hecht dat signalen uit het veld, maar ook van beleidsvrijheid om daarmee om te gaan. In de wet ouders en zorgaanbieders een plek kunnen krijgen staan de kaders aangegeven waarbinnen kan in de monitoring van het systeem. De worden geopereerd. Ik heb al gezegd dat onze Kinderombudsman heeft ook al veel contacten en stelselverantwoordelijkheid met zich brengt dat wij krijgt veel meldingen die hij regelmatig aan ons ter niet tegen gemeenten zeggen dat ze hun gang kennis brengt. Hij houdt dus ook in de gaten hoe kunnen gaan. We gaan ook kijken of de het zit. Ik was al in gesprek met de doelstellingen van de wet worden gerealiseerd. De patiëntenorganisaties over het vormgeven van de uitgaven komen terecht in het sociale domein. In monitor. Als mevrouw Beuving mij de ruimte laat het kader van het sociale domein hebben wij om de monitor vorm te geven, in samenspraak met afgesproken dat wij de uitgaven zullen volgen en de Kinderombudsman en de patiënten- en dat wij de eerstkomende drie jaar een hekje om dat consumentenorganisaties, laat ik het oordeel aan sociale domein heen zetten. Ik vind dat voldoende de Kamer. waarborg om deze stap te kunnen zetten. Het gaat Ik ben bij de motie op letter E. Daarin wordt mij te ver om uit te spreken dat wij garanties gaan de regering verzocht garanties te bieden voor bieden voor bepaalde situaties. Dan krijg je situaties waarin gemeentelijke budgetten, ondanks namelijk een soort oordeel, bijvoorbeeld dat het zorgvuldig beleid, te krap zijn om de noodzakelijke budget te krap is of dat sprake is van noodzakelijke zorg en preventie te organiseren. Ik vind die motie zorg. Dat is in deze fase niet objectief genoeg. Wij een beetje wild geformuleerd. Ik heb aangegeven gaan een en ander de komende periode wel volgen. dat wij een transitie-autoriteit in het leven gaan Dan kunnen wij ook bezien hoe het budget zich roepen. Die kan beoordelen of er al of geen handige ontwikkelt, in relatie tot de taken die gemeenten afspraken zijn gemaakt en of er moet worden krijgen. In het kader van de monitor zullen wij gesaneerd omdat er al een afname van de bezien of er is voldaan aan de doelstellingen van de capaciteit gaande is. Ik noem het voorbeeld van wet. Als de heer Ganzevoort zijn motie handhaaft, JeugdzorgPlus, waarbij wij op basis van het huidige moet ik die ontraden. systeem al zien dat er minder capaciteit nodig is. Dan kun je moeilijk stellen dat je garanties moet De heer Ganzevoort (GroenLinks): Ik doe nog een geven dat een en ander intact blijft. Dan moeten laatste poging en daarna overweeg ik hoe ik verder we juist in gang zetten dat er ook capaciteit wordt zal omgaan met de motie. afgebouwd. Ik kom nog met een voorstel over de De vraag is uiteindelijk de volgende -- transitie-autoriteit. In dat kader kijken wij juist wellicht kan die worden belegd bij de transitie- 92 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden. autoriteit; dat zou een optie zijn -- kan er op de mogelijkheden om eventueel ingrepen te doen als een of andere manier worden uitgesproken dat die wet er is. Dat schept voor het Rijk wanneer sprake is van een mogelijkheden om daaraan wat te doen. Je kunt stelselverantwoordelijkheid er ook sprake is van niet zeggen dat er een enorme druk op de ketel is een vangnetverantwoordelijkheid? De budgetten en dat dit wetsvoorstel door het parlement wordt lijken nu goed te zijn, maar we weten niet of dat gejaagd. In de buitenwereld, in het veld, is de overal daadwerkelijk het geval blijkt te zijn. overgrote meerderheid van mening dat wij hiermee Misschien is er wel een fout gemaakt. Misschien door moeten gaan. Dan laat je dat veld in de steek gebeuren er onverwachte dingen. Er is sprake van als je nu weer aanstuurt op uitstel. Ik kom hierop allerlei onzekerheden. Als wij daarvoor geen terug bij de beoordeling van de motie. vangnetverantwoordelijkheid willen nemen, wordt Ook ik wil zeggen dat ik het zeker niet de stelselverantwoordelijkheid wel heel erg leeg. speels heb willen doen en al helemaal niet gemakkelijk heb gevonden vanavond. Ik denk dat Staatssecretaris Van Rijn: Dan nog een principieel het goed is dit nog even op te merken, ook in kantje. Een stelselverantwoordelijkheid gaat ook navolging van mijn collega. Ook ik heb niet de over de vraag hoe het stelsel functioneert. In het ervaring dat het hier met speels gemak is gegaan, kader van het Gemeentefonds stellen wij geld zeker niet. Laat dat helder zijn. beschikbaar voor gemeenten, zodat zij hun taken Mevrouw Slagter heeft mij nog een aantal kunnen uitvoeren. Dan kijken wij ook niet elk jaar vragen gesteld. Zij heeft mij gevraagd of de ICT- of de gemeenten hun taken wel aan kunnen en, als systemen bij de inwerkingtreding bij de gemeenten dat niet het geval is, gaan wij ook niet kijken hoe op orde zijn en of alleen die PIA wel voldoende is. het staat met eventuele garanties via het Bij de PIA's en audits gaat het om de verwerking Gemeentefonds. We kijken periodiek wel hoe de van persoonsgegevens, om het systeem. Dat is niet taken en budgetten zich ontwikkelen. We kijken ook hetzelfde als een verantwoordelijkheid van het Rijk of er veel meer uitgaven worden gedaan dan wij voor de ICT-systemen van de gemeenten an sich. eerder verondersteld hebben. Dat is de normale Daarvoor dragen de gemeenten de gang van zaken. We stellen geld ter beschikking via verantwoordelijkheid. Die moeten wij daar ook het deelfonds sociaal domein. We volgen in de loop laten. Dat is voor andere systemen die de van de jaren hoe budgetten zich ontwikkelen en gemeenten gebruiken, bijvoorbeeld de GBA, ook hoe de taken zich ontwikkelen. Of er dan reden is het geval. Daarvoor is de situatie niet wezenlijk om het verdeelmodel te veranderen, of dat de anders. Voor systemen draagt het Rijk geen parameters moeten worden veranderd, bekijken wij verantwoordelijkheid, maar we zijn nu wel aan het in het kader van de stelselverantwoordelijkheid. Het monitoren. Wij gaan wel bekijken of de systemen is niet goed nu al uit te spreken dat wij garanties wat de gegevensverwerking, de modellen van gaan bieden voor die situaties dat … Ik val dan gegevensuitwisseling, betreft goed in elkaar zitten. liever terug op de algemene Dat hebben wij in dit debat uitvoerig met elkaar stelselverantwoordelijkheid waarin wij samen van besproken. mening zijn dat wij een ander niet over de schutting gooien, maar deuren in de schutting Mevrouw Slagter-Roukema (SP): Ik heb gevraagd maken, zodat we kunnen blijven kijken hoe de welke eisen, welke randvoorwaarden, aan de budgetten zich verhouden in relatie tot de taken. systemen worden gesteld. We brengen het ook naar de transitie-autoriteit. We hebben een algemene stelselverantwoordelijkheid. Staatssecretaris Teeven: Dat hebben wij met We hebben het sociale domein waarin wij een en elkaar behandeld. Ik heb de Kamer meegenomen in ander kunnen volgen. For the time being zou dat de aangenomen motie-Franken, waarin duidelijk vijf voldoende waarborg moeten zijn om die zaak te criteria zijn ontwikkeld die we langs moeten lopen. kunnen volgen. Dat doen wij als wetgever bij het ontwikkelen en bespreken van wetten waarbij gegevensbestanden De heer Ganzevoort (GroenLinks): Ik zal dat onderwerp van discussie zijn, waarbij het gaat om overwegen. bescherming van persoonsgegevens. Dat weten de gemeenten ook. Wij zullen de gemeenten daarbij Staatssecretaris Van Rijn: De andere moties ook helpen. Dat hebben wij vanavond met elkaar komen voor rekening van collega Teeven. besproken. Wij zullen een informatiefolder uitbrengen en wij zullen de gemeenten assisteren *N bij de uitvoering. Dat is allemaal de verantwoordelijkheid van de transitiecommissie. Staatssecretaris Teeven: Voorzitter. Ook ik bedank Dat gaan we dus ook doen, maar uiteindelijk is het de leden voor hun inbreng in tweede termijn. in eerste instantie de gemeente die Mevrouw De Vries heeft mij geen vragen meer verantwoordelijkheid draagt. Als uit de PIA's, het gesteld. Wel zal ik ingaan op de opmerkingen van monitoren of de audits blijkt dat de situatie niet mevrouw Frijters. Zij stelde dat het allemaal te voldoet aan de wettelijke vereisten en aan de onzeker is en dat er voor de frictiekosten geen uitgangspunten die wij vanavond hebben enkele oplossing is gevonden. Wij hebben in het besproken, dan komt het moment dat je wellicht debat duidelijk aangegeven dat die oplossingen wel aanwijzingen zult moeten geven. Dat heb ik ook zijn gezocht en dat wij daar nadrukkelijk naar gezegd. Dat is echter een uiterste situatie. kijken. Het wetsvoorstel bevat ook de 93 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

Verantwoordelijkheid van het Rijk voor de systemen alle onduidelijkheden zijn weggenomen. Wij denken is er niet. dat de onduidelijkheden die in de motie worden De heer Ganzevoort heeft mij gevraagd of geconstateerd er voor een groot gedeelte niet zijn de Kamer wordt geïnformeerd over de uitkomsten en dat over de onduidelijkheden die er wel zijn het van de PIA's. Ja, wij zullen haar in het najaar komende halfjaar heel veel duidelijkheid komt. Dat uiteraard van de uitkomsten op de hoogte brengen. kan ook niet anders. Daarvoor heb je vaststaande Hij heeft ook gevraagd of er op vrijwillige basis een uitgangspunten nodig. Die hebben de gemeenten, notificatie kan worden geregeld bij uitoefening van de zorgverleners en de cliënten ook nodig. het inzagerecht. Daarmee zette hij in de tweede Proceduretechnisch zal deze motie eerst in termijn nog even de puntjes op i. Ik zie er geen stemming moeten komen voordat het wetsvoorstel enkel bezwaar tegen als een hulpverlener enerzijds in stemming komt, gezien de strekking van het en jeugdige ouders anderzijds gezamenlijk dictum. Het zal u niet verbazen dat het kabinet afspreken dat de jeugdige en zijn ouders worden deze motie ontraadt. Dat lijkt mij helder uit de genotificeerd als een inzagerecht wordt uitgeoefend gedachtewisseling die wij tot vanavond met elkaar door derden. Dat sluit aan bij de ruimte die wij de hebben gehad. professionals geven om daaraan invulling te geven. Tot slot kom ik aan de motie van de heer Wij zullen daaraan ook aandacht besteden in de Kuiper, met letter P, waarin wordt verzocht een informatiefolder en tijdens de monitoring als het regeling te treffen voor LWI's om de Rijk contact heeft met de gemeenten. beschikbaarheid van deze zorg voor de toekomst en Ik zal direct nog terugkomen op de motie een zachte landing in het stelsel te waarborgen. Wij van de heer Kuiper. De moties zal ik hierna hebben vanavond al besproken dat zowel in het bespreken. Ik dank de heer De Lange voor zijn vrijwillig kader, in artikel 2.3, lid 4, als in het opmerkingen. Ik betreur het dat wij zijn fractie en gedwongen kader, in artikel 2.4, lid 3, is de fractie van de Partij voor de Dieren niet namens opgenomen dat een gemeente bij de aangewezen het kabinet hebben kunnen overtuigen, maar het is vorm van jeugdhulp rekening houdt met de zoals het is. Soms moet je vaststellen dat je het behoeften en de persoonskenmerken van de oneens bent. jeugdige en zijn ouders en met godsdienstige Mevrouw Scholten kan hier helaas niet zijn. gezindheid, levensovertuiging en culturele Zij heeft mij een vraag gesteld naar de achtergrond. Dat zijn de uitgangspunten van het vangnetconstructie als het gaat om de woonplaats. wetsvoorstel. Als je daarvan uitgaat, betekent dit Dat is geregeld in de definitie van de woonplaats. dat gemeenten in regionaal verband voor die Het uitgangspunt is ook de woonplaats. Als die bijzondere doelgroep ook rechtstreeks afspraken onbekend is of buiten Nederland ligt, is de kunnen maken met LWI's. Ze kunnen dat echter woonplaats de plaats van het werkelijke verblijf van ook doen via de Bureaus Jeugdzorg. In de situatie de jeugdige. Deze definitie staat in artikel 1.1, lid 3. van de mandateringsconstructie zoals die op dit Mevrouw Scholten heeft mij de situatie moment bestaat en die ook onder de huidige wet voorgehouden dat de jeugdige gescheiden ouders geldt, zijn de LWI's voor nieuwe cliënten afhankelijk heeft en niet woont bij een met het gezag beklede van een doorverwijzing van de gecertificeerde ouder, maar bij de andere. Welke gemeente is dan instellingen. Belangrijk is dat de gecertificeerde verantwoordelijk voor de financiering als een instellingen er in ieder geval voor zorgdragen dat er ondertoezichtstelling wordt uitgesproken? Een ook een passend aanbod wordt gedaan voor die gemeente is gehouden de noodzakelijke hulp in te specifieke groepen. Ik heb in de eerste termijn al zetten ten behoeve van jeugdigen die hun aangegeven dat het kabinet de bedrijfsvoering bij woonplaats hebben binnen die gemeente. Zoals ik de LWI's zal blijven monitoren. Mocht de net zei, moeten wij dan kijken naar de feitelijke continuïteit van de zorg door de LWI's in gevaar woonplaats zoals die is genoemd in artikel 12 van komen, dan zal het Rijk in ieder geval langs de uit Boek 1 van het BW. Niet het feitelijke verblijf, maar te werken lijnen rond de transitieautoriteit jeugd, het woonplaatsbeginsel is dus leidend. Als een waar mijn collega over sprak, gaan optreden. In die jeugdige tijdelijk elders verblijft, als hij bijvoorbeeld zin lezen wij deze motie als een regeling waarbij in een instelling is opgenomen, dan verandert er het Rijk zijn verantwoordelijkheid neemt. Wij zien niets. De gemeente waar zijn ouders woonplaats het dictum van de motie niet in de zin van een hebben, blijft verantwoordelijk en niet de gemeente verzoek om een financiële garantie. Om die reden waar de instelling is gevestigd. laten wij het oordeel over de motie aan de Kamer Ik dank de heer Beckers voor zijn over. opmerkingen. In de eerste termijn hebben wij dit al met elkaar besproken. Wij moeten het vertrouwen De beraadslaging wordt gesloten. geven aan de gemeenteraden en de gemeenten, maar uiteraard ziet het kabinet het ook als zijn De voorzitter: Wij zullen volgende week dinsdag verantwoordelijkheid om ze op vlieghoogte te stemmen, eerst over de motie-Frijters-Klijnen c.s. brengen voor het uitoefenen van de bevoegdheden met letter L en daarna achtereenvolgens over de waarover wij vanavond hebben gesproken. Dat is beide wetsvoorstellen en de andere moties. wel belangrijk, want anders is de controle niet Ik sluit de vergadering onder dankzegging mogelijk. Daarop zal het Rijk zeker zicht houden. voor het feit dat iedereen zo hard gewerkt heeft Ik kom aan een motie van mevrouw vandaag en het ook nog heeft volgehouden, Frijters, met letter L, waarin wordt verzocht om ondanks het voor mevrouw Scholten toch wel uitstel van stemming over het wetsvoorstel totdat vervelende incident. 94 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

** Aanpassing van de reikwijdte en enige technische wijzigingen van de Wet normering Sluiting 00.46 uur. bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (Aanpassingswet WNT) *!Lijst van besluiten en ingekomen stukken*! (33715).

*N Deze wetsvoorstellen zullen in handen worden gesteld van de desbetreffende commissies; Lijst van besluiten: 2. de volgende regeringsmissives: De Voorzitter heeft na overleg met het College van een, van de minister-president, minister Senioren besloten om: van Algemene Zaken, ten geleide van een afschrift van zijn brief aan de Voorzitter van de Tweede a. de stemmingen over het volgende wetsvoorstel Kamer van 4 februari 2014 inzake benoeming van te doen plaatsvinden op 11 februari 2014: de heer ir. E.D. Wiebes tot staatssecretaris van Wijziging van de Vreemdelingenwet 2000 in Financiën (griffienr. 154495); verband met verruiming van de bevoegdheden in een, van de minister van Buitenlandse het kader van het vreemdelingentoezicht (32528); Zaken, ten geleide de AIV-adviesaanvraag democratische legitimiteit (griffienr. 154484); b. de plenaire behandeling van de volgende een, van alsvoren, ten geleide van de hamerstukken te doen plaatsvinden op 11 februari geannoteerde agenda Raad Buitenlandse Zaken van 2014: 10 februari 2014 (griffienr. 154488); Implementatie van de richtlijn 2011/93/EU een, van alsvoren, ten geleide van de van het Europees Parlement en de Raad ter geannoteerde agenda van de Raad Algemene Zaken bestrijding van seksueel misbruik en seksuele van 11 februari 2014 (griffienr. 154489); uitbuiting van kinderen en kinderpornografie, en ter een, van alsvoren, ten geleide van de vervanging van Kaderbesluit 2004/68/JBZ van de kabinetsappreciatie Commissierapporten over het Raad (PbEU L 335) (33580); Coöperatie- en Verificatiemechanisme voor Goedkeuring van de op 4 mei 2012 te Bulgarije en Roemenië (griffienr. 154487); Genève tot stand gekomen wijzigingen van het een, van alsvoren, inzake stand van zaken Protocol van 1999 inzake vermindering van implementatie richtlijnen en kaderbesluiten in verzuring, eutrofiëring en ozon op leefniveau, zoals vierde kwartaal 2013 (griffienr. 154486); opgenomen in Besluit 2012/2 (Trb. 2013, 70 en een, van alsvoren, inzake wijzigingen van Trb. 2013, 197) (33617); de Bijlage bij het Internationaal Verdrag voor de Wijziging van de Wet publieke gezondheid beveiliging van mensenlevens op zee, 1974; tot incorporatie van de Regeling Middle East Londen, 1 november 1974 (griffienr. 154500); respiratory syndrome coronavirus (MERS-CoV) een, van alsvoren, inzake Verdrag tot (33711); regeling van de walvisvangst; Washington, 2 december 1946 (griffienr. 154501); c. het voorbereidend onderzoek van het volgende een, van de minister van Buitenlandse wetsvoorstel door de vaste commissie voor Zaken en de minister van Defensie, ten geleide van Volksgezondheid, Welzijn en Sport te doen het AIV-advies "Azië in opmars: Strategische plaatsvinden op 4 maart 2014: betekenis en gevolgen" (griffienr. 154496); Afschaffing van de algemene een, van de minister van Financiën, ten tegemoetkoming voor chronisch zieken en geleide van het verslag van de Eurogroep en gehandicapten, de compensatie voor het verplicht Ecofin-Raad van 27 en 28 januari 2014 te Brussel eigen risico, de fiscale aftrek van uitgaven voor (griffienr. 154412.01); specifieke zorgkosten en de tegemoetkoming een, van de minister van Infrastructuur en specifieke zorgkosten en wijziging van de grondslag Milieu, inzake wijziging van het Besluit algemene van de tegemoetkoming voor arbeidsongeschikten regels ruimtelijke ordening en het Besluit (33726); ruimtelijke ordening (griffienr. 153769.02); een, van de minister van Economische d. het Beleidsdebat over het thema Innovatie te Zaken, ten geleide van het AWT advies De Kracht doen plaatsvinden op 18 maart 2014 in plaats van van sociale innovatie (griffienr. 154493); op 11 februari 2014. een, van de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, ten geleide van de Lijst van ingekomen stukken, met de door de Monitor arbeidsparticipatie 2013 (griffienr. Voorzitter ter zake gedane voorstellen: 154490).

1. de volgende door de Tweede Kamer der Staten- De Voorzitter stelt voor deze missives voor Generaal aangenomen wetsvoorstellen: kennisgeving aan te nemen. De bijlagen zijn Wijziging van onder meer de Wet op het neergelegd op de afdeling inhoudelijke primair onderwijs, de Wet op het voortgezet ondersteuning ter inzage voor de leden; onderwijs en de Wet op de expertisecentra in verband met het onderwijs in de Friese taal 3. de volgende geschriften: (33618); 95 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014 GECORRIGEERD STENOGRAM EERSTE KAMER, niet voor citaten en niet voor correcties. Aan deze tekst kan geen enkel recht ontleend worden.

een, van R.S., inzake provincie Zuid-Holland en beknopte Zeeuwse geschiedenis (griffienr. 152573.17). Dit geschrift wordt van belang geacht voor de leden van de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken en de Hoge Colleges van Staat/Algemene Zaken en Huis van de Koning; een, van H.W., inzake kansen voor werkloze leerkrachten basisonderwijs (griffienr. 154507). Dit geschrift wordt van belang geacht voor de leden van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap; een, van A.K. te W., inzake kabinetsplannen met betrekking tot aanpassing regels AOW en samenwonen (griffienr. 154509). Dit geschrift wordt van belang geacht voor de leden van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid; een, van C.D., inzake Jeugdwet (griffienr. 153978.69); een, van MS., inzake alsvoren (griffienr. 153978.67); een, van M.S. te B.H. (Duitsland), inzake alsvoren (griffienr. 153978.81). Deze geschriften worden van belang geacht voor de leden van de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport; een, van L.v.H., inzake verruiming bevoegdheden vreemdelingentoezicht (griffienr. 154506). Dit geschrift wordt van belang geacht voor de leden van de vaste commissie voor Immigratie en Asiel/JBZ-Raad.

De Voorzitter stelt voor, deze geschriften voor kennisgeving aan te nemen.

96 / 96 stenogram Eerste Kamer van 11 februari 2014