Dorpsplan Hurwenen
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
2015-2030 Dorpsraad Hurwenen Werkgroep Ruimtelijke Ordening Pim Vaders, Lisa Kooijman, 3 Linda Peters INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave ....................................................................................................................................................... 1 Introductie .............................................................................................................................................................. 2 1. Het huidige Hurwenen ........................................................................................................................................ 3 2. De Structuur van Hurwenen ............................................................................................................................... 7 3. Huidig (gemeentelijk) beleid ............................................................................................................................. 13 4. Bestaande plannen en nieuw te verwachten ontwikkelingen .......................................................................... 17 5. Uitwerking ontwikkellocaties ........................................................................................................................... 19 6. Samenvatting .................................................................................................................................................... 30 Literatuur .............................................................................................................................................................. 31 1 INTRODUCTIE Hurwenen is een mooi dorpje aan de zuidzijde van de Waal in de Bommelerwaard. Sinds maart 2013 heeft Hurwenen een Dorpsraad. De Dorpsraad heeft de leefbaarheid van Hurwenen hoog in het vaandel staan. Een belangrijke basis voor die leefbaarheid is, de aanwezigheid van voorzieningen, de diversiteit van de bevolking en zo mogelijk enige bevolkingsgroei in Hurwenen. Een belangrijke voorwaarde voor het in stand houden van de diversiteit en groei van de bevolking is de woningbouw. Op dat gebied zijn er een aantal initiatieven, waarvan de Wielewaallaan het meest prominent is. Andere initiatieven zoals genoemd in de “Structuurvisie Maasdriel” uit 2011 lijken stil te liggen. De eerste nieuwe woningen aan de Wielewaallaan worden in 2015 verwacht. Daarna zullen, om de huidige bevolkingsomvang in stand te houden, nieuwe initiatieven voor woningbouw moeten worden ontwikkeld en gerealiseerd. Wordt er niets gedaan, dan zal de voortdurende gezinsverdunning (meer alleenstaande ouderen, meer gescheiden personen en minder kinderen per gezin) tot een gestage vermindering van de bevolkingsomvang leiden. Maar ook de aanwezige voorzieningen, zoals dorpshuis “De Kil”, het “Hurns” kerkje en de vele in Hurwenen aanwezige verenigingen vragen om een toename van de bevolking om deze voorzieningen in stand te houden. De Dorpsraad heeft daarom besloten om een werkgroep “Ruimtelijke ordening” in het leven te roepen om de randvoorwaarden voor het in stand houden van de leefbaarheid in Hurwenen te verwerken tot een eigen visie op de ontwikkeling van Hurwenen onder de titel “Structuur visie Hurwenen 2015-2030”. De doelstelling waar de werkgroep “Ruimtelijke ordening” naar streeft is een groei van de bevolking vanaf nu ca. 830 inwoners, naar ca. 1000 inwoners in 2030. Een groei van ongeveer 20% in 15 jaar. In woningen gerekend betekent dit bij een gemiddelde woningbezetting van 2 à 2,5, een groei van Hurwenen met 65 à 75 woningen in 15 jaar, een gemiddelde van ongeveer 2 woningen per jaar. Het plan aan de Wielewaallaan neemt daar al een kleine 20 woningen voor haar rekening. In deze structuurvisie zullen we ons voornamelijk concentreren op het dorp zelf, maar daar waar nodig of gewenst zullen we ook onze visie op de waard (inclusief “De Kil”) en het buitengebied geven. In de genoemde periode van 15 jaar valt met enige zekerheid ook de herontwikkeling van de huidige voetbalvelden in Hurwenen, de werkgroep zal in het vervolg van deze visie daar een concreet voorstel voor doen. Ook de andere plannen voor het grondgebied van Hurwenen, zoals in de structuurvisie van de gemeente zijn verwoord zullen worden becommentarieerd. Tenslotte zullen ook aanvullende plannen voor het realiseren van de doelstellingen worden voorgesteld. De plannen en voorstellen van de werkgroep zullen worden voorgelegd aan het bestuur van de Dorpsraad en daarna aan de bevolking van Hurwenen, alvorens te worden gepresenteerd aan de gemeente Maasdriel. We hopen en verwachten, dat de gemeente onze plannen uiteindelijk bij de herziening van haar eigen structuurvisie integraal zal overnemen. Hurwenen, 2014 De werkgroep “Ruimtelijke ordening” van de Dorpsraad Pim Vaders, planoloog & voorzitter Dorpsraad Lisa Kooijman, student planologie Linda Peters, student planologie 2 1. HET HUIDIGE HURWENEN Hurwenen is een voormalige zelfstandige gemeente (tot 1 juli 1955) in het Noordoostelijk deel van de Bommelerwaard tussen Rossum en Zaltbommel. Hurwenen is een onderdeel van de gemeente Maasdriel. Hoewel er op het grondgebied van Hurwenen aanwijzingen zijn van eerdere bewoning duurt het tot de romeinse tijd voor er sprake is van reguliere boerderijen in het voortdurend nog overstroomde gebied langs de Waal. Het duurde tot het eind van de 15de eeuw alvorens Hurwenen haar eerste kerkje kreeg. En al die tijd is er eerder sprake van een verzameling losse boerderijen, dan van een echt dorp. Dat dorp is er eigenlijk pas in de loop van de negentiende eeuw gekomen, toen naast de kroeg ook de eerste middenstand en de arbeiders van de steenfabriek zich in Hurwenen vestigden. Het grondgebied van Hurwenen bestaat uit drie delen: Het dorp, loopt van west naar oost vanaf de Marshallweg in een brede strook tussen Waaldijk en Molenstraat tot aan de Waal; De waard, een natuurgebied (waaronder De Kil) in de uiterwaarden van de Waal, aan de noordzijde van de Waaldijk; Het buitengebied, ten zuidwesten en westen van het dorp, met aan de grens van Zaltbommel het buurtschap Oensel. Hurwenen heeft sinds de sluiting van de steenfabriek geen eigen industrie, maar wel enige ambacht en (kunst)nijverheid. Verder zijn er agrarische bedrijven en een grote dienstverlenende sector (145 inschrijvingen bij de Kamer van Koophandel). Er zijn weinig voorzieningen. Er zijn geen winkels, geen scholen, nauwelijks medische voorzieningen (geen huisarts) en slechts enkele recreatieve (horeca) gelegenheden. Het nabij gelegen Rossum is voor veel voorzieningen de uitwijkplaats. Uit de gesprekken met de bewoners komt een voor een klein dorp als Hurwenen een bewonderenswaardig groot en gevarieerd verenigingsleven naar voren. In dat verenigingsleven staan het dorpshuis “De Kil” en het Hurns kerkje centraal. Er zijn onder andere een voetbalvereniging (VVH), sinds kort gefuseerd met VV Rossum, een Oranjevereniging, een IJsclub, een toneelvereniging, een bridgeclub, een visvereniging, een EHBO-vereniging en meerdere straatverenigingen. In het dorp worden door bewoners en verengingen verschillende activiteiten georganiseerd. Zonder uitputtend te zijn: een feestweek, de kerstmarkt, de Nieuwjaars duik, een zeepkistenrace, de intocht van Sinterklaas en straatbarbecue’ s. Bevolking Er zijn per 1 januari 2013 831 inwoners. Hurwenen is lange tijd niet meer dan een buurtschap geweest en de groei van de bevolking kwam pas na de komst van de steenfabriek (1843) enigszins op gang, hoewel veel arbeiders uit de omringende plaatsen en zelfs van over de rivier kwamen. De laatste jaren neemt de bevolking door gezinsverdunning licht af (per 1 januari 2011 842 inwoners). De samenstelling van de bevolking is vooral in het laatste kwart van de vorige eeuw duidelijk veranderd. In die tijd zijn de Groenestraat (vanaf de Van Heelstraat), de Geerhofstraat, de Wielewaallaan en later de H.W. van Heelstraat gebouwd, wat een relatief grote instroom van mensen van buiten heeft gebracht, deels vanuit andere kernen in de Bommelerwaard. Dit kwadrant van Hurwenen wordt door de bouw aan de Wielewaallaan en straks op de voetbalvelden een steeds dominanter deel van het dorp. Het karakter van het dorp veranderde van een hoofdzakelijk agrarische gemeenschap in een forensendorp met op dit moment een relatief groot aantal ouderen (195 personen van 60 jaar en ouder), bijna een kwart van de bevolking. 3 Hurwenen 4 1.1 HET DORP Het dorp is de centrale plaats van Hurwenen, waar de meeste mensen wonen en de meeste activiteiten plaatsvinden. Hier staan ook onze “monumenten” voor zover daar bij de overwegend uit de negentiende en twintigste eeuw stammende bebouwing sprake van is. Als bijzondere bebouwing kunnen de Molen, het kerkje, de schoorsteen van de voormalige steenfabriek, de directeurswoning (huis te Hurwenen, Ouderzorg) en enkele kapitale boerderijen voornamelijk in de Dorpsstraat gekenmerkt worden. In het dorp staat ook het dorpshuis “De Kil”, waar de meeste activiteiten van de diverse verenigingen plaatsvinden en dat de kern van het gemeenschapsleven in Hurwenen vormt. In de kerk worden geen erediensten meer gehouden, maar is nog wel van de PKN kerkgemeente. Het wordt tegenwoordig gerund door de stichting “Hurns Kerkje” die er hoofdzakelijk culturele activiteiten ontplooit. In meerdere opzichten staat de voetbalvereniging centraal in het dorp. Naast het voetbal zijn de feestweek, de kerstmarkt en de activiteiten (trapveldje) voor de jeugd een belangrijke bijdrage aan de leefbaarheid van het dorp. De fusie met V.V. Rossum en het vertrek naar het gebied tussen Hurwenen en Rossum slaat weliswaar een fysiek gat in het dorp, maar de activiteiten