W Piano Tussen Blues En Bach
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Zaterdag 28 februari, zondag 1 maart 1998 De Standaard Piano tussen blues en Bach John Lewis, legendarisch leider Modern Jazz Quartet, solo in deSingel Van onze redacteur was deel van het kwartet, dat was al zwaar de ik nog veel met hem. Charlie Parker en BRUSSEL — De 77-jarige jazzpianist genoeg. Dit is een nieuwe uitdaging.” Miles Davis waren intieme vrienden. Onze John Lewis komt voor een soloconcert We willen weten of zijn sobere stijl beïn voornaamste interesse was muziek. Mu naar deSingel in Antwerpen. Dat is uit vloed is door een pianist als Count Basie? ziek, daar draaide ons leven om.” zonderlijk, want hij geeft zelden nog „Niet echt. Ik was veel meer geïnteres Lewis schreef diverse belangrijke compo concerten. Ook het beroemde Modem seerd in Lester Young en in zijn solo’s, ik sities, maar Django, opgedragen aan de Jazz Quartet (MJQ), waarvan hij de luisterde meer naar de grote saxofonisten Belgisch-Franse gitarist Django Reinhardt, pianist, muzikale directeur en voor en trompettisten. Het globale muzikale springt eruit, door de vorm en de wijze naamste componist was, treedt niet beeld boeide me meer dan muzikaaltechni- waarop Lewis dat gypsy-gevoel weergeeft. meer op. „Er zou iets ongewoons moe sche aspecten.” „Hij was een van de eerste grote Europese ten gebeuren om het kwartet samen te Dat hij veel suggereert, je ook tussen de jazzmusici”, zegt Lewis. brengen”, vertelt hij. lijnen moet lezen, vindt hij vanzelfspre Van Django Reinhardt naar Parijs is een kend. „Muziek moet de verbeelding prik kleine stap. Aftemoon in Paris, Concorde, Interview kelen. Niet alles moet zomaar openlijk Vendome, Versailles, het zijn enkele titels worden gezegd, de luisteraar moet kunnen van Lewiscomposities. Er was sprake van participeren.” een liefdesgeschiedenis? „Beslist. Ik was er E belden hem in zijn apparte Rokerig voor ’t eerst in 1944, gedurende de oorlog. ment in Manhattan, New York. Ik zat in de special service company. Wij „In Antwerpen zal ik standards Toen hij het MJQ vormde met zijn vrien stonden in voor de recreatie van de Ameri W en eigen composities, bekend den, had hij het concept al in gedachten: kaanse troepen, met sport, muziek, films. van het MJQ spelen. Ook zit er eeneen hom geraffineerd ensemble dat in concert Parijs was de eerste stad die ik bezocht die mage aan Duke Ellington bij”, vertelt hij. zalen zou optreden in plaats van in rokeri me niet ontgoochelde. En dat bleef zo. Ik „Zeker, ik ben nog steeds nerveus en ge jazzclubs. „We vonden dat door te had dierbare vrienden in Frankrijk.” opgewonden als ik moet optreden. Want ik zoeken, dat was de beste manier. Samen In de jaren tachtig werd Lewis directeur wil iets waardevols creëren voor mezelf en spel, met improvisatie als bindmiddel, van The American Jazz Orchestra, dat pro de luisteraars.” daar hou ik van. Collectieve improvisatie is beerde jazz klassieke allure te geven. Het MJQ was in oorsprong de ritmesectie een van de unieke karakteristieken van „Amerikaanse klassieke muziek”, nuan van de flamboyante bop big band van jazz. Ik vind ook datje in de vorm zo helder ceert Lewis. „Wij hadden onze kleine klas Dizzy Gillespie uit de jaren veertig. „Een en zo begrijpbaar mogelijk moet zijn. Dat sieke periode op het einde van de jaren meesterlijk band en een aparte ervaring, geldt zeker voor muziek die je improvi dertig, begin van de jaren veertig.” Waar anders dan met andere vernieuwers zoals seert.” mee hij aangeeft dat die jazzperiode zijn Duke Ellington, Jimmy Lunceford, Count Het MJQ leek op een klassiek ensemble. eigen muziek misschien wel meer heeft Basie, Fletcher Henderson, Benny Good Droeg de presentatie bij tot de identiteit? beïnvloed dan de grillige vluchten van de man.” „We droegen smokings tijdens concerten. bop. Eerst informed, later meer georganiseerd De smoking bij jazzmusici was niks nieuws. John Lewis: „Muziek moet de verbeelding prikkelen, niet alles moet zomaar openlijk worden gezegd. ” © Jacques Lowe De gecultiveerde Lewis was dan weer een speelden pianist John Lewis, vibrafonist Louis Armstrong trad ook op in smoking.” van de eerste supporters van saxofonist Milt Jackson, bassist Ray Brown en drum John Lewis was ook de man die Europese Omette Coleman, eind van de jaren vijftig. Een van de vele MJQ-opnamen heeft als drummer Connie Kay trof ons hard. En zijn aan. Maar je moet veel optredens meema mer Kenny Clarke samen. Wat jaren en muzikale technieken (contrapunt, fuga) Coleman veroorzaakte in die jaren een enkele personeelswisselingen later, kreeg ging gebruiken. Bop meets baroque, en de titel Blues on Bach. „Zonder Bach zouden vervanger, de prachtige drummer Albert ken om erachter te komen wat mensen we de muziek die we nu kennen, niet Heath, broer van onze bassist Percy Heath, willen doen. Een echte impressie van onze soort schisma in de jazzwereld, met heftige het kwartet met drummer Connie Kay en Europese romantiek kreeg een bluesrand- voor- en tegenstanders. „Simpel, ik steun hebben. Hij synthetiseerde wat er voor woont in Califomië. Om deze muziek ern muziek krijg je maar bij concerten.” bassist Percy Heath definitief vorm. Het je. „Ik had altijd al interesse voor allerlei de hem omdat hij een groot, speciaal en hem in de muziek in Europa was gebeurd. stig te kunnen brengen, moeten we wat viertal veroverde de wereld met een geraf muziek. Ook nu nog. Ik groeide op in een uniek artiest is. Als je iets apprecieert moet Tweehonderd jaar voor Bach was de mu tijd samen doorbrengen en dat is moeilijk”, Synthese fineerde, ingehouden vorm van kameijazz, Westerse cultuur en ik ben gefascineerd je dat zeggen. Het is mijn zorg niet als ziek helemaal anders. Ja, je kunt ook wel vertelt hij. die toch de banden aanhield met de jazz. door de grootheid van de verwezenlijkin Lewis’ carrière bestrijkt ongeveer 60 jaar. iemand daar niet van geniet. Mij gaf die blues in Bach vinden, maar vooral zijn Wel wat anders dan het vuurwerk van gen van de voorbije 500 jaar. De muzikale Ik vertel hem dat ik nog net naar Dedica Hij musiceerde met heel wat beroemde muziek groot plezier.” Gillespie. De gevoeligheid van John Lewis’ ontwikkeling in de Westerse cultuur is een gebruik van Europese harmonie is opmer ted to Connie uit 1995 luisterde, een live- jazzmusici, Ella Fitzgerald, Charlie Parker, Blikt hij op zijn leeftijd veel terug? „Ik ben ongelooflijke menselijke prestatie.” kelijk. Het is een prachtige basis voor opname in 1960, gemaakt in Ljlubana, Miles Davis (het Birth of the Cool nonet) composities doordrong de groepssound. me bewust van mijn leven, mijn levenser Rond de groep hing een gecultiveerde en Was het dat respect dat hem in de richting improvisatie in jazz. Hij loste al heel wat Slovenië. Lewis viste die opname uit een en was amper 14 toen hij al met saxofonist varingen. En ja, ik ben ben tevreden met joeg van de Third Streambeweging, waar problemen op voor ons.” stapel banden. Hij droeg de cd op aan Lester Young samenspeelde. „Ik kom van deftige sfeer met Europese trekjes. mijn leven. Inderdaad, ik deed wat me als Gaf de bevlogen improvisator Milt Jack- bij jazz en klassieke vormen werden ver Het MJQ hield het meer dan veertig jaar wijlen drummer Connie Kay. Op de hoes Albuquerque in New Mexico. Toen ik acht jongeman voor ogen stond.” son de band veerkracht, dan viel Lewis’ mengd? Al vonden sommige jazzmusici die vol, zij het met soms lange tussenpauzes. schrijft hij dat het MJQ daarvoor en ook was, leefden Lester Young en zijn familie pianospel op door eenvoud en finesse. Hij aanpak gekunsteld, oppervlakkig of zelfs Het geheim? „Je moet rijp genoeg zijn om later nooit beter heeft gespeeld. Het MJQ enkele jaren in Albuquerque. Lester was is een delicaat, soms aarzelend pianist. Bij anti-jazz. „Ik deed dat ook niet altijd”, zegt te beseffen dat we allemaal menselijke speelde toch nog opmerkelijke concerten? toen al een groot talent, we hielden veel Karei VAN KEYMEULEN hem geen notenguirlandes, maar een eco Lewis. „Het begrip Third Stream is trou wezens zijn en we allemaal fouten hebben. „Beslist. Maar de meeste van onze opmer van hem. In 1934 kwam hij opnieuw naar nomische, efficiënte stijl. „Ik groeide er wens een vondst van een van mijn oudste Maar ook dat we capaciteiten hebben en je kelijke concerten werden nooit opgeno New Mexico, tijdens een trip van Kansas • John Lewis, woensdag 4 maart, 20 uur, mee op. Zo kwam ik tot die stijl. Solospelen en dichtste vrienden, Gunther Schuller, moet respect hebben voor de mensen die men. Dat lot is vele artiesten beschoren. City naar Califomië om zich bij enkele deSingel in Antwerpen, tel. 03-248.28.28. deed ik niet zoveel. Ik spendeerde mijn een soort renaissanceman. Mijn idee was dicht bij je staan. Dat bestaat nog steeds Tijdens een opmerkelijk optreden gebeu musici te voegen die bij de Basieband In de reeks „piano legends” volgen nog energie aan het MJQ, ik wilde kamermu altijd eerst en vooral attractieve muziek tussen ons. We praten nog geregeld met ren alle dingen zoals je het wilt en in een zaten. Ik was de benjamin van een lokale Horace Tapscott (11 maart) en Tommy Fla- ziek brengen, concentreerde me daarop. Ik maken, welke techniek je ook gebruikt.” elkaar via de telefoon. De dood van onze relaxte sfeer. En iedereen beleeft er plezier band en hij speelde even mee. Later speel nagan (11 mei)..