www.crn.pl CRN Polska nr 5/2019 muszą konkurować bardziej niżkilkanaście lattemu. To jedenzkilkuważnych czynników, pod wpływem których będącoraz częściej zainteresowane rozwiązaniami informatycznymi. wchodzą nawyższy poziom informatyzacji Obecna sytuacja demograficzna powoduje, że uniwersytety ipolitechniki ostudentów Polski rynekPC Uczelnie wyższe 24 maja2019, nr5 www.crn.pl Dystrybucja według TimaCurrana ISSN 1429-8945 Komunikacja wMŚP

MIT SMRP Congress Digital Leadership & Technology 13 czerwca 2019 roku Stadion Legii Warszawa

WYKORZYSTAJ SZANSĘ, BY WYPRZEDZIĆ JUTRO! Odkryj kluczowe trendy w świecie biznesu i technologii wprost od najlepszych ekspertów

PATTY MCCORD, HORACE DEDIU, JASON PONTIN, JAROSŁAW BRODA, Netfl ix Asymco Flagship Pioneering TAURON Polska Energia S.A. rewolucjonistka pionier mikromobilności, uznany wizjoner przyszłości wiceprezes Zarządu Doliny Krzemowej „King of Apple Analysts” ds. Zarządzania Majątkiem i Rozwoju

KUP BILET na najważniejsze wydarzenie biznesowo-technologiczne MITSMR.PL/KONGRES w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej

PATRONATY PARTNER PARTNERZY: PATRONI HONOROWE: STRATEGICZNY: MEDIALNI:

mojtauron.pl 5/2019

11 OKI z nową strategią Producent rozwija strategię związaną 48 z tzw. drukiem branżowym 12 Tech Data: IoT rozwinie skrzydła Na łódzkiej Akademii IT mówiono również o trendach w obszarze centrów danych i sieci 14 ATEN Solution Day: IT razem z AV Producent zaprezentował m.in. rozwiązania KVM i profesjonalny sprzęt audio-wideo NAS: na drodze ewolucji Innowacje w serwerach NAS stanowią odpowiedź na wyzwanie związane 15 Westcon: ruszamy z rosnącą ilością danych i zwiększającym się tempem ich przetwarzania. z dystrybucją Mitela Systemy komunikacyjne są fundamentem cyfrowej transformacji 36 IT na uczelniach 74 Każdy ma szansę Customer experience dla studenta być naszym dostawcą 16 : zgoda buduje Rozmowa z Markiem Kłosem, Odświeżony program partnerski 40 IT w polskich szkołach: kierownikiem Działu Informatyki i zapowiedź współpracy VMware’a Przeważają zakupy impulsowe w Rossmannie z… Microsoftem 46 Współpraca z uczelniami: 78 Liga Mistrzów, 18 Konferencja Black Hat konieczna zmiana podejścia czyli lekcja przywództwa Sztuczna inteligencja CRN Polska rozmawia z Tomaszem Po godzinach o piłce nożnej musi być pod kontrolą Siemkiem, prezesem CloudTeam 82 Zadaniowy czas pracy 19 Przestępcy zachowają 58 Komunikacja dla biznesu a nadgodziny przewagę Coraz więcej integracji Strefa pracodawcy CRN Polska rozmawia z Jeffem Mossem, pod patronatem Deloitte pomysłodawcą konferencji Black Hat 62 Puls branży IT 84 Zarządzanie projektowe: 21 Roksa, czyli erotyczny... 64 W oczekiwaniu na 7 nm sposób na marżę wyciek Dalszy rozwój komputerów wymaga Felieton Agnieszki Węglarz, ICAN Felieton Damiana Kwieka istotnych zmian konstrukcyjnych 86 Dlaczego niektóre platformy 22 RODO: Droga bez końca 68 A pecety drożeją, drożeją… mają kłopoty? (cz. 1) Pojawiające się interpretacje prawa Producenci wyrównują straty Centrum Wiedzy Menedżera bywają całkowicie rozbieżne wynikające ze spadającego popytu pod patronatem HBR Polska 28 Moje ostatnie słowo 72 Powodzenie 88 Priorytety niszczą zmianę jako lidera GTDC przez zasiedzenie? Centrum Wiedzy Menedżera Tim Curran o przyszłości dystrybucji Felieton Artura Kostrzewy 92 Czy warto dyskutować? 32 Chmura publiczna 73 Biznes na fali danych Felieton Ireneusza Dąbrowskiego czy prywatna? Wyniki ankiet na CRN.pl dotyczących A może lepiej rozwiązanie pośrednie, wykorzystania przez firmy 94 Wcale nie takie inteligentne

Fot. AdobeStock Fot. czyli hybrydowe? gromadzonych danych Felieton Wojciecha Urbanka

CRN nr 5/2019 3 EDYTORIAL

Chce się chcieć

Satysfakcja. To słowo najlepiej oddaje uczucie, które mnie ogarnęło, kiedy otrzyma- łem tabelę z odpowiedziami na pytania, jakie zadaliśmy czytelnikom przy okazji gło- sowanie w tegorocznym plebiscycie CRN Polska. Chodziło o ich oczekiwania wobec dystrybutorów i najczęstsze problemy we współpracy z nimi. Dostaliśmy ponad tysiąc odpowiedzi, z czego duża część to dłuższe, opisowe komentarze, w których zamiast spodziewanych przez mnie (nie kryję!) epitetów znalazły się same konkrety. To dowód ogromnej dojrzałości naszych czytelników, z których niemal żaden nie wykorzystał okazji, żeby „dowalić” nielubianemu dystrybutorowi czy handlowcowi. Komentarze Tomasz Gołębiowski dotyczyły więc nie tyle pojedynczych problemów serwisowych z jakimś produktem Redaktor naczelny czy też błędów handlowca wskazanego z imienia i nazwiska, ale potrzeb oraz kłopo- tów bardziej ogólnej natury i wpływających na biznes (korzystnie lub wręcz przeciw- nie) w długim okresie. Dzięki temu po raz kolejny zdobyliśmy bezcenną wiedzę na temat tego, co „gra w sercu” resellerom i integratorom. Przy czym w zasadzie wyniki naszej sondy mogłyby dotyczyć roku 1998 czy 2005, gdy nie mówiło się jeszcze o tym, że dystrybutor ma być chmurowym marketplace’em czy „hurtowym” integratorem. Krótko mówiąc: czasy, modele biznesowe i technologie się zmieniają, a oczekiwania partnerów pozostają niezmienne i – co cieka- we – mimo upływu lat pozostają w dużej mierze nadal niespełnione. Czasy się Bardzo doceniamy wysiłek, jaki włożyliście w odpowiedzi na nasze pytania, a także dziękujemy za Wasze głosy oddane na kandydatów do nagród w plebiscycie CRN Polska. Przypomnę, że w tym roku nagrody wręczymy po raz 20., choć – co trzeba uczciwie pod- zmieniają, kreślić – w pierwszych kilku latach zwycięzców typowała redakcja CRN Polska, podczas gdy obecnie wybierają ich resellerzy i integratorzy. Owszem, zdarza się, że niektórzy pro- oczekiwania ducenci i dystrybutorzy oddają głosy sami na siebie, ale takie próby wyłapujemy i nie mają one wpływu na końcowy rezultat. Oczywiście im więcej Waszych głosów, tym wyniki są bardziej cenne. Dlatego niezmiernie się cieszę, że nie zabrakło ich i tym razem, podob- pozostają nie jak wspomnianych powyżej towarzyszących im komentarzy. Co niezwykle dla nas ważne, dzięki takim czytelnikom, jakich mamy, zyskujemy nie- podobne. zbędną w każdej sensownie wykonywanej pracy motywację. Krótko mówiąc: dzięki Wam chce się chcieć. Dziękujemy! PS. W kolejnym wydaniu CRN Polska opublikujemy listę nagrodzonych za najcie- kawsze komentarze i artykuł omawiający wyniki naszej sondy.

COMPUTER RESELLER Tomasz Janoś tj, [email protected] REKLAMA: NEWS POLSKA Andrzej Gontarz ag, [email protected] Sekretariat Biura Reklamy Rok 22, numer 5 (440) 24 maja 2019 22 360 36 03, [email protected] PL ISSN 1429-8945 FELIETONY: Ireneusz Dąbrowski, Damian Kwiek, Agnieszka Węglarz WYDAWCA: Sales Team Manager: REDAKCJA: 02-674 Warszawa, Marynarska 15 Burda Media Polska Sp. z o.o. Agata Myśluk, [email protected] tel. 22 36 03 800 FOTOGRAFIA NA OKŁADCE: 02-674 Warszawa, Marynarska 15 [email protected], www.CRN.pl Adobe Stock www.burdamedia.pl PROJEKTY SPECJALNE: FOTOGRAFIE: PhotobyMysluk.pl, Senior Project Manager: Tomasz Gołębiowski tg (redaktor naczelny) Adrian Stykowski, Piotr Syndoman, archiwum Chief Commercial Officer: Jacek Goszczycki, tel. 22 36 03 991, [email protected] Michał Helman [email protected] Wojciech Urbanek wu (zastępca red. naczelnego) KOREKTA: Katarzyna Winsztal Sales Director: Reklamy przyjmowane są w siedzibie wydawnictwa. tel. 691 672 065, [email protected] Małgorzata Nocuń-Zygmuntowicz Za treść ogłoszeń redakcja nie ponosi odpowiedzialności. Dorota Smusz ds (sekretarz redakcji) PRENUMERATA: Jacek Sołtyk Deputy Sales Director: © Copyright 2017 Burda Media Polska sp. z o.o. tel. 22 36 03 993, [email protected] [email protected] Katarzyna Nowakowska Wszelkie prawa zastrzeżone. Karolina Marszałek km Senior Business Manager: Computer Reseller News Polska contains articles under tel. 22 36 03 642, [email protected] DYREKTOR PRODUKCJI: Olga Sztąberska, license from The Channel Company. Krzysztof Pasławski kp Darek Jahn, [email protected] [email protected] © 2017 The Channel Company. All rights reserved. [email protected] KOORDYNATOR PRODUKCJI: Brand Manager: Krzysztof Jakubik kj Stanisław Siemiński, Ewa Korzańska, Burda Media Polska należy do: Ogólnopolskiego tel. 22 24 42 923, [email protected] [email protected] [email protected] Stowarzyszenia Wydawców i Izby Wydawców Prasy

4 CRN nr 5/2019 PERYSKOP

+ LOG Systems w 2018 r. wypracował 1,7 mln zł zysku netto przy przychodach na poziomie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów pod- 6,5 mln zł. Rok wcześniej obroty poznańskiego producenta wyniosły blisko 5,9 mln zł, a zysk netto trzymał blisko 30 mln zł kary dla Orange Polska, jaką wy- jedynie 114 tys. zł, czego powodem były inwestycje w rozwój oprogramowania, m.in. w związku mierzył spółce UOKiK. Według sędziego drakońska kara jest z przygotowaniem do RODO. Inwestowano w rozbudowę funkcji związanych z ochroną danych, adekwatna do naruszeń polegających na automatycznym prze- zarządzaniem tożsamością i rozliczaniem licencji. dłużaniu umów zawartych na czas oznaczony. Otóż jeżeli przed zakończeniem kontraktu klient z niego nie zrezygnował, przedłu- + Comarch został doceniony przez analityków Haitong Banku, którzy podnieśli o 23 proc. żano go o kolejny okres – od 6 do 24 miesięcy. Konsumentom, któ- prognozowaną wartość EBIDTA na 2019 r., na rok 2020 zaś o 10 proc. Optymizm ten zwią- rzy wypowiedzieli umowę przed upływem tego czasu, Orange naliczał zany jest z dobrą oceną portfela zamówień krakowskiej grupy na br., w którym znalazły wysokie kary. się wysokomarżowe kontrakty w sektorze telekomunikacyjnym, lojalnościowym i ERP. Ponadto – na co zwracają uwagę analitycy – „spółka pozyskała perspektywiczne kom- - Allegro również nie miało szczęścia przed Sądem Ochrony Konkuren- petencje w dziedzinie technologii 5G”. Haitong Bank przypuszcza również, że moż- cji i Konsumentów, który oddalił odwołanie portalu aukcyjnego od decyzji liwy jest kompromis z ZUS-em w sprawie potężnej kary, jaką instytucja naliczyła UOKiK z lutego 2016 r., kiedy to regulator rynku uznał, że Allegro naruszyło Comarchowi (24,2 mln zł) po częściowym odstąpieniu od megakontraktu na Kom- zbiorowe interesy konsumentów. Zastrzeżenia wzbudziło to, że spółka nie in- pleksowy System Informatyczny. formowała w swoim regulaminie o zasadach udzielania konsumentom ostrzeżeń oraz zawieszania ich kont w przypadku, gdy nie kupili towaru mimo zawarcia umo- + NTT System przeznaczy na dywidendę za 2018 r. prawie 1,5 mln zł wy, a sprzedający domagali się zwrotu prowizji. – wynika z rekomendacji rady nadzorczej spółki. Reszta z wynoszącego bli- sko 4,5 mln zł zysku za 2018 r. zasiliłaby kapitał zapasowy spółki (prawie MIESIĄC NA MINUSIE- Amazon po raz kolejny boryka się z żądaniami płacowymi polskiej załogi. Związki 3 mln zł). Ostateczną decyzję w sprawie podziału zysku podejmie walne zawodowe Inicjatywa Pracownicza oraz Solidarność, działające w centrach logistycznych zgromadzenie NTT System. Amazona, oczekują m.in. podwyżek, wskazując na dużo wyższe płace w niemieckich ma- gazynach koncernu, oraz zmiany norm wydajności, które ich zdaniem są zbyt wygórowane. + Grupa Black Point (w tym spółka Eco Service) według wstęp- Jeśli koncern nie spełni przedstawionych postulatów, może się liczyć ze sporem zbiorowym, co nych, szacunkowych danych finansowych za I kw. 2019 r. zanoto- oznaczałoby przeprowadzenie referendum wśród załogi w sprawie strajku. wała wzrost sprzedaży o ponad 1 mln zł, do 13,19 mln zł. Zysk netto też był wyższy: 0,74 mln zł wobec 0,51 mln zł w ujęciu rok - Apple zanotował największy kwartalny spadek sprzedaży w historii iPhone’a – wynika z da- do roku. Wyniki skonsolidowane polepszyły się dzięki wdro- nych Canalys. W I kw. br. dostawy były 23 proc. na minusie wobec analogicznego okresu ub.r. (kiedy żonej optymalizacji w spółce zależnej Eco Service i popra- wyniosły prawie 52,2 mln szt.). Samsung pozostał liderem, ale jego sprzedaż zmniejszyła się o 10 proc., wie efektywności działania – twierdzi zarząd Black Point. do 71,5 mln szt. Huawei zwiększyło sprzedaż o ponad 50 proc., do 59,1 mln szt., prześcigając Apple’a, którego spowolnienie na rynku uderzyło najmocniej spośród największych marek. + ABC Data w okresie styczeń–kwiecień 2019 r. zanotowała przychody w wysokości 1,347 mld zł. - Symantec stracił swojego CEO, który w trybie natychmiastowym ustąpił ze wszystkich funkcji „z po- To wzrost w porównaniu z okresem styczeń–luty wodów osobistych”. Greg Clark powiadomił o rozstaniu z firmą tuż po ogłoszeniu bilansu za miniony rok fi- 2018 r., kiedy to wyniki dystrybutora sięgnęły MIESIĄC NAnansowy PLUSIE, (do 31 marca br.), który po raz kolejny pokazał spadającą sprzedaż – mimo że rynek bezpieczeństwa 1,296 mld zł. W całym 2018 r. ABC Data wypra- informatycznego rośnie. Zwłaszcza słabnąca pozycja Symanteca na rynku przedsiębiorstw może budzić niepokój cowała 4,468 mld zł przychodów ze sprzedaży. – w minionym roku ten biznes stopniał o 10 proc. wobec spadku przychodów całej firmy o 2 proc., do 4,73 mld dol.

– Jeśli jesteś dystrybutorem, – Naród polski może wydawać –Próba wygrania przetargu ceną, to pamiętaj, że własne osądy, opierając się nawet na uczelniach, z którymi inte- twoja szklanka jest presji najsilniejszych gospodarek grator wcześniej ułożył sobie relacje, zawsze w połowie pełna na świecie – Guo Ping, Rotating będzie coraz trudniejsza – Tomasz – Tim Curran, Chairman w Huawei. Siemek, prezes CloudTeam, były szef GTDC. o rynku uczelni wyższych. POWIEDZIELI

CRN nr 5/2019 5 ZUS poluzował Allegro: 3,3 mln zł dla Talexu

presję na Comarch Przychody Talexu w ramach kontraktu z Allegro netto. W poprzednim 4-letnim okresie przy- wyniosły w 2018 r. 3,265 mln zł – według spra- chody Talexu ze współpracy z Allegro wyniosły Krakowska spółka zyskała czas w negocja- wozdania finansowego poznańskiego operato- blisko 15 mln zł. Największym dostawcą Talexu cjach z ZUS. Zakład zdecydował o odrocze- ra data center. To podobna kwota, jak w 2017 r. w 2018 r. było AB. Wartość dostaw od dystry- niu żądania wypłaty 24,2 mln zł gwarancji (3,2 mln zł). Allegro w końcu 2014 r. zawar- butora wyniosła 9,11 mln zł (14,8 proc. wartości bankowej w związku karą w tej wysokości ło 4-letnią umowę z Talexem na usługi koloka- zakupów operatora data center w ub.r.). Udział naliczoną Comarchowi. Przesunął termin na cji i outsourcingu IT. Na początku br. podpisano 10 proc. przekroczyło również Also (6,7 mln zł). 31 maja br., na czas prowadzenia rozmów aneks obejmujący kolejne 3 lata. Szacunkowa Talex w całym 2018 r. wypracował 94,77 mln zł ugodowych. wartość kontraktu za ten czas wynosi 11,5 mln zł przychodów wobec 107,9 mln zł w 2017 r W lutym br. ZUS wypowiedział część 4-let- niego kontraktu z Comarchem na wsparcie, eksploatację i utrzymanie KSI ZUS. Zażą- Sprzedaż ATM dał w związku z tym zapłaty 24,2 mln zł kary (10 proc. wartości kontraktu). rozważana W ocenie zakładu Comarch nie był przy- gotowany do przejęcia części usług KSI od AAW III, spółka, do której należy większość Asseco, które dotychczas zajmowało się naj- udziałów w ATM, dokonuje przeglądu opcji ważniejszym systemem informatycznym ZUS. strategicznych – poinformowano w połowie Krakowska spółka utrzymuje, że ZUS nie miał maja br. Wśród rozważanych możliwości jest powodów do odstąpienia czy wypowiedze- sprzedaż wszystkich akcji spółki inwestorowi nia części umowy, a kara i żądanie wypłaty strategicznemu lub finansowemu. Zarząd żadnych działań. AAW III wraz z funduszem z gwarancji są bezpodstawne. Zapowiedział zastrzega jednak, że przegląd może zakoń- MCI.EuroVentures od ub.r. kontrolują łącznie gotowość dochodzenia odszkodowania. czyć się również decyzją o niepodejmowaniu nad 94,5 proc. akcji ATM.

Sojusz HPE i Nutanixa

Hewlett Packard Enterprise i Nutanix poin- wergentnej (HCI) może mieć daleko idące Nowy sojusz nie oznacza końca relacji Nuta- formowały o swoim pierwszym w historii glo- konsekwencje dla kanału sprzedaży na tym nixa z innymi dostawcami infrastruktury sprzę- balnym partnerstwie strategicznym. W jego rynku. W jego wyniku partnerzy będą mogli towej. Producent poinformował, że wszystkie ramach oprogramowanie Nutanixa będzie in- sprzedawać swoim klientom zintegrowane inne umowy OEM będą nadal obowiązywać. tegrowane na serwerach HPE. Alians dwóch rozwiązanie. Wspólna oferta ma pojawić się Oprogramowanie Nutanixa będzie dostępne potentatów branży infrastruktury hiperkon- w sprzedaży w III kw. br. w urządzeniach Dell EMC, Lenovo, IBM i Fujitsu.

Obowiązkowy split payment od 1 września 2019 r.?

Handel elektroniką zostanie objęty obligato- jąc rachunków firmowych, a nie zwykłych ryjnie mechanizmem podzielonej płatności kont osobistych (ROR), (MPP) już od 1 września 2019 r. – wynika z pro- na których split payment nie jest możliwy. jektu ustawy. Obejmie komputery, smartfo- Utrzymany zostanie szybszy termin ny i inne telefony komórkowe, konsole do gier zwrotu podatku VAT, czyli 25 dni. A zatem wideo, nośniki HDD i SSD, procesory, tusze taki, jaki obowiązuje obecnie w przypad- i tonery do drukarek, aparaty fotograficzne, ku dobrowolnej podzielonej płatności. Ma kamery cyfrowe i telewizory. W MPP należ- to poprawić płynność finansową przedsię- ność z faktury jest dzielona na kwotę netto biorstw rozliczających się na zasadzie MPP. i VAT, który trafia na odrębne subkonto, z któ- To największa obawa związana z nowym rego można regulować podatek od towarów i usług. Według projektu rozliczeniem, zwłaszcza wśród MŚP, które dodatkowo borykają się czę- będzie można z niego płacić także PIT, CIT, akcyzę, cło i ZUS. sto z zatorami płatniczymi. Komisja Europejska zgodziła się na wprowa- Ponieważ rozliczenie w MPP dla wspomnianych kategorii będzie obli- dzenie obowiązkowego MPP do 28 lutego 2022 r. Projekt zmian będzie gatoryjne, handlujący nimi przedsiębiorcy muszą rozliczać się, używa przedmiotem konsultacji.

6 CRN nr 5/2019 Przekręt na „kopalni Delta kryptowalut” o centrach danych nowej generacji Warszawska prokuratura regionalna i policja prowadzą śledztwo dotyczące wyłudzenia blisko 4,5 mln zł przez twórców „kopalni krypto walut” Ethereum i Bitcoin, urządzonej w dawnych zakładach FSO Dział Delta Mission Critical Infrastructure Solutions (MCIS) na Żeraniu. To największa tego typu serwerownia wykryta w Polsce. 11 czerwca w Warszawie organizuje konferencję poświęconą Regały z maszynami obliczeniowymi tylko w jednej hali zajmowały nowym trendom i rozwiązaniom dla centrów danych: Delta Data ponad 3 tys. mkw. Łącznie „kopało” ok. 3 tys. urządzeń. Moc jednej ma- Center Solution Day 2019. Zespół specjalistów podzieli się z partne- szyny śledczy określili na 500 tys. Mh/s dla urządzenia GPU i 53 GH/s rami wiedzą na temat budowy bezpiecznego i niezawodnego data dla Antminer. Sprzęt był w większości samodzielnie konstruowany center. Omawiane będą m.in. najnowsze trendy w projektowaniu, przez podejrzanych – poinformowała Prokuratura Krajowa. kluczowe komponenty nowej generacji i wyzwania związane W związku z tym przedsięwzięciem zatrzymano trzy osoby: z rozwojem Internetu rzeczy. Nie zabraknie prezentacji produktów Dominika H., Piotra W. i Marcina K. Prowadzili „kopalnię” przy wykorzy- Delty. Więcej informacji i możliwość rejestracji na stronie: staniu dwóch firm (największą w Warszawie, ale działali również www.deltapowersolutions.com/pl-pl/mcis/solution-day-2019.php. m.in. w Gdyni). Pozyskali ok. 860 klientów, którzy zainwestowali w zakup urządzeń i ich eksploatację. Zyskiem miały być wytworzone kryptowaluty. Zawarto umowy z co najmniej 108 pokrzywdzonymi, od których przyj- Sprawa Optimusa mowano środki płatnicze zarówno w złotych jak i kryptowalutach. w Sądzie Najwyższym Podejrzani wyłudzili od nich co najmniej 4,46 mln zł, wprowadzając w błąd co do przeznaczenia wpłacanych środków. Pieniądze nie były bowiem inwestowane zgodnie z umową (na zakup sprzętu), lecz prze- znaczane na inne cele, jak granie na giełdzie kryptowalut. Liczba 108 pokrzywdzonych nie jest ostateczną, bo do organów ściga- nia wciąż zgłaszają się kolejne osoby. Finalna wartość szkody może wy- nosić ok. 10 mln zł – szacuje prokuratura. Zatrzymanym przedstawiono szereg zarzutów, w tym dokonanie oszustwa (art. 286 par. 1 kk).

Orange rzuca wyzwanie CD Projekt nie odpuszcza ponad 70 mln zł odszkodowania od integratorom Skarbu Państwa w sprawie Optimusa. Ostatnia nadzieja w Sądzie Najwyższym. Spółka wniosła skargę kasacyjną od wyroku sądu apela- cyjnego w Krakowie z grudnia 2018 r., w sprawie o odszkodowanie Operator kupuje BlueSoft, firmę specjalizują się w tworzeniu aplikacji za straty poniesione przez Optimus SA w związku z błędnymi decyzja- dla biznesu, która zajmuje się też usługami integracji. Wartość zaku- mi organów skarbowych z 2000 r. Po 12 latach od wniesienia pozwu pu ustalono wstępnie na ok. 200 mln zł, z tego ok. 149 mln zł zostanie została podtrzymana decyzja sądu okręgowego z 2014 r., który przy- wpłacone po zawarciu transakcji, a reszta zależy m.in. od osiągnięcia znał spółce 1 mln zł rekompensaty (ok. 2 mln zł z odsetkami). celów finansowych w kolejnych latach. BlueSoft pozostanie odrębną CD Projekt domagał się 35,6 mln zł (ponad 70 mln zł z odsetkami). organizacją w ramach grupy. Podpisanie ostatecznej umowy nastąpi Największy polski producent gier jest kontynuatorem prawnym po uzyskaniu zgody UOKiK na transakcję. Optimus SA. Przejęcie ma umożliwić budowę przewagi konkurencyjnej Orange W ramach skargi do Sądu Najwyższego CD Projekt zaskarżył wy- zarówno nad innymi operatorami, jak i firmami zajmującymi się wy- rok z grudnia ub.r. w następujących aspektach: w części zmieniają- łącznie usługami integratorskimi. Spółka twierdzi, że uzyska kluczo- cej wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z 2014 r. i oddalającej pozew, we kompetencje dla rozwoju pełnej oferty w celu cyfryzacji polskich w części oddalającej apelację spółki oraz w zakresie rozstrzygnięcia przedsiębiorstw. Zakup BlueSoft ma umożliwić tworzenie komplekso- o kosztach postępowania. wych rozwiązań IT „end-to-end” zawierających – obok oferowanych Sprawa dotyczy zdarzeń sprzed kilkunastu lat. Organy skarbowe przez Orange i Integrated Solutions usług telekomunikacyjnych oraz stwierdziły wtedy wyłudzenie ponad 30 mln zł VAT w związku dosta- infrastruktury IT, hostingu czy bezpieczeństwa – także aplikacje dla wami komputerów Optimusa do kraju przez Słowację. W 2002 r. przedsiębiorstw. zatrzymano prezesa Romana Kluskę. Potem okazało się, że skarbówka BlueSoft działa na rynku od 15 lat. Dla firmy pracuje ok. 650 osób, podejmowała decyzje z naruszeniem prawa, jak wskazał NSA w 2003 r. przede wszystkim konsultantów i programistów. Spółka osiąga przy- W 2006 r. Optimus skierował do krakowskiego sądu pozew chody na poziomie ok. 120 mln zł rocznie. o odszkodowanie.

CRN nr 5/2019 7 Arkadiusz Sikora szefem VMware

Nowym country managerem VMware w Polsce został Arkadiusz Sikora. Będzie odpowiedzialny za rozwój polskiego oddziału w obszarze sprzedaży usług multi-cloud, wirtualizacji sieci, bezpieczeństwa i rozwiązań do budowy cyfrowych miejsc pracy. Arkadiusz Sikora poprzednio, od października 2018 r., był dyrektorem pro- gramowym w Diebold Nixdorf. Odpowiadał za stworzenie globalnej platformy automatyzującej proces tworze- nia ofert handlowych. Wcześniej związany był z Oracle’em (2015–2018), jako dyrektor sprzedaży aplikacji. W latach 2013–2015 był prezesem zarządu Consafe Logistics. Przez większą część kariery zawodowej pracował w SAP-e (od 2001 r.). Pełnił m.in. funkcje dyrektora ds. sprzedaży rozwiązań dziedzinowych w Europie Środkowo- -Wschodniej i dyrektora ds. operacyjnych w regionie.

Roman Durka prezesem S4E Kinga Piecuch Epson awansowała powiększył Roman Durka 9 maja br. został po- w SAP wołany na stanowisko prezesa za- zespół rządu S4E. Wcześniej od połowy Kinga Piecuch, prezes SAP Pol- kwietnia br. pełnił obowiązki szefa Sześciu specjalistów dołą- ska, na początku maja br. obję- spółki po rezygnacji Pawła Piętki. czyło do polskiego oddziału ła stanowisko Head of General W końcu ub.r. Roman Durka zwią- Epsona. Rozbudowa kadry jest związana z tym, że producent Business and Global Channel zał się z S4E jako przewodniczący dostrzega duży potencjał rozwoju na polskim rynku w obsza- w Europie Środkowo-Wschod- rady nadzorczej. rze druku atramentowego. Anna Murawska (na zdj.) objęła niej. W nowej roli będzie od- Roman Durka ma wieloletnie funkcję Reseller Account Managera. Odpowiada za wsparcie powiadać za rozwój rozwiązań doświadczenie w pracy na stano- kanału partnerskiego. Wcześniej przez kilkanaście lat pra- SAP dla MŚP w krajach CEE, wiskach zarządczych. W ostatnich cowała HP, działając w podobnym obszarze. Marek Zbara- w tym w Austrii, oraz sieci part- latach był dyrektorem operacyj- chewicz jako Senior Sales Manager odpowiada za sprzedaż nerów firmy w tym regionie. nym Mellon Poland (2017–2018) wszystkich produktów i rozwiązań dla biznesu – zarówno Do czasu ogłoszenia następcy a takze wiceprezesem Sygnity w zakresie druku, jak i projekcji. Poprzednio pracował w firmie będzie łączyła tę funkcję z do- (2015–2017). Proxer. Piotr Turowski odpowiada za rozwój biznesu i wspar- tychczasowymi obowiązkami Roman Durka jest doktorem nauk cie projektowe użytkowników końcowych. Ma za sobą kilka- prezes SAP Polska, którą pelniła technicznych Politechniki Wro- naście lat pracy w HP i HPE. Krzysztof Janiec objął stanowisko od 2014 r. cławskiej. Ukończył studia MBA MPS Sales Specialist. Ma przeszło osiemnastoletnie doświad- Kinga Piecuch przed obję- w The London School of Econo- czeniem w sprzedaży, w tym dziesięcioletnie w obszarze B2B ciem kierownictwa SAP w Pol- mics and Political Science. m.in. w Canonie i Xeroxie. Tomasz Lis, jako Account Manager sce przez blisko osiem lat była Z dniem 10 maja zarząd S4E opu- Reseller, zajmie się wsparciem partnerów na terenie południo- członkiem zarządu polskiego ściła Aneta Bartnicka, dotychcza- wo-wschodniej Polski. Poprzednio cztery i pół roku praco- oddziału Xerox, w tym dyrekto- sowa wiceprezes ds. finansowych. wał na podobnym stanowisku w Canonie. Adam Wolf w roli rem generalnym firmy. Praco- CFO został Marcin Sobka, dotych- Pre Sales Technical Specialist MPS odpowiada za techniczne wała również na kierowniczych czasowy dyrektor kontrolingu przedsprzedażowe wsparcie klientów końcowych i partnerów. stanowiskach w polskim od- i raportowania grupy ABC Data. W podobnej roli pracował w Ricohu, Canonie, Oce i Xeroxie. dziale IBM.

8 CRN nr 5/2019 Arrow zmienia Action wyciąga rękę do wierzycieli regionalne Spółka przedstawiła wie- wała 1,6 mld zł skonsolidowa- struktury rzycielom na początku nych przychodów ze sprzedaży, maja br. nowe propozycje o 5,6 proc. mniej niż w 2017 r. Arrow ECS reorganizuje struktury korporacji układowe wierzycielom. Marża brutto nieznacznie wzro- w Europie. Polska znajdzie się w nowym re- Zaoferowała wyższe spła- sła z 7,26 proc. do 7,34 proc. gionie, obejmującym wschodnią część konty- ty długu niż poprzednio. Strata netto przypadająca na nentu i Skandynawię. Dyrektorem sprzedaży To efekt uzgodnień, jakie akcjonariuszy zmniejszyła się regionu North-East Arrow ECS został Henrik zapadły w kwietniu br. Otóż Action poinfor- z -56,4 mln zł w 2017 r. do -23,7 mln zł w 2018 r. Resting-Jeppesen, dotychczasowy szef korpo- mował, że doszedł do porozumienia z większo- Jednostkowo będący w restrukturyzacji racji w regionie nordyckim (od 2016 r.). ścią wierzycieli, niezbędną do zawarcia układu, Action SA osiągnął 1,42 mld zł przychodów Z Arrow ECS jest związany od 1994 r. Wcze- w sprawie głównych warunków uregulowania (+3 proc. rok do roku). Marża brutto na sprze- śniej był m.in. dyrektorem operacyjnym zobowiązań. Według zarządu nowe propo- daży wzrosła z 6,5 proc. do 7,1 proc. Dystry- w Skandynawii. Oprócz Polski z naszej części zycje układowe mają być podstawą finalnych butor o jedną trzecią ograniczył stratę netto Europy do North-East wejdą Czechy i Węgry. rozstrzygnięć, nie są więc ostateczne. Zarząd (-35,2 mln zł). Na koniec 2018 r. wartość wie- Wcześniej polski rynek znajdował się w struk- liczy, że głosowanie nad układem odbędzie się rzytelności spółki objętych układem wynosiła turze Europy Środkowej i Wschodniej, obej- w II poł. br. W 2018 r. grupa Action wypraco- blisko 380 mln zł. mującej również Niemcy. Dotychczasowy dyrektor regionalny, Marcus Adä, zaledwie po roku odchodzi z firmy. Utworzono nowy region Avaya poszukuje inwestora DACH z nowym dyrektorem, którym został Pa- trice Rousell. Spółka potwierdziła, że rozgląda się za inwe- dła o 12 proc., do 166 mln dol. Stratę netto zre- storem. Analizą „opcji strategicznych” zajmuje dukowano natomiast 10-krotnie, do 13 mln dol., się bank JP Morgan. W kwietniu br. nieoficjal- w czym pomogła restrukturyzacja zadłużenia. Apple może kupić nie informowano, że Mitel złożył ofertę zakupu Avaya skorygowała w dół prognozę na cały część Intela Avayai za 2,2–2,4 mld dol. Miesiąc wcześniej rok. EBIDTA ma spaść z 746 mln dol. w ub.r. była mowa o funduszu inwestycyjnym i kwo- do 700–730 mln dol., a obroty powinny wy- cie sięgającej 5 mld dol. nieść 2,9–2,95 mld dol. Producent iPhone’ów chce kupić dział mode- Korporacja poinformowała o rozważaniu CEO Avayi Jim Chiroco przyznał, że jest roz- mów 5G Intela. Trwają negocjacje w tej sprawie „opcji strategicznych” po rozczarowujących czarowany wynikami minionego kwartału. – twierdzi „”. Według wynikach I kw. 2019 r. (II kw. finansowy spół- Poinformował, że spółka podjęła „działania ko- niego korporacje już od lata 2018 r. rozmawia- ki). Przychody wzrosły wprawdzie o 5,5 proc., rygujące”. Zapewnia jednak, że Avaya na przed ją o możliwej transakcji, ale negocjacje utknęły do 709 mln dol., ale były wyraźnie niższe niż sobą dobre perspektywy. Liczba subskrypcji na początku br. Sprawa nabrała jednak przy- w prognozie (730–760 mln dol.). EBIDTA spa- chmurowych wzrosła o 165 proc. w I kw. br. spieszenia po tym, jak Apple i Qualcomm za- REKLAMA powiedzieli ugodę kończącą wieloletnie spory patentowe. Po eskalacji konfliktu z Qualcommem Apple korzystał z czipów komunikacyjnych Intela. Dzięki ugodzie Qualcomm ponownie będzie zaopatrywał producenta iPhone’ów w mode- my 5G. Po zawarciu porozumienia ogłosił, że rezygnuje z biznesu czipów telekomuni- kacyjnych 5G. Apple przejmując ten interes ograniczyłby ryzyko uzależnienia od jednego dostawcy, z którym jak się okazało współpraca nie jest łatwa. Komentując wycofanie się Intela z segmentu czipów 5G, jeden z dyrektorów koncernu uzasadnił, że ten dział nie będzie rentowny, ale koncern nie wycofuje się całkowicie z roz- wiązań dla sieci nowej generacji. Zamierza dostarczać inne technologie dla 5G.

CRN nr 5/2019 9 Wpadli podejrzani o atak Rząd ukręcił bat na dłużników phishingowy Przyjęto tzw. ustawę antyzatorową, która ma ograniczyć plagę przeter- minowanych płatności. Wśród najważniejszych zmian jest skrócenie cza- Policja zatrzymała pięć osób, su zapłaty faktury do 30 dni – gdy dłużnikiem jest podmiot publiczny podejrzanych o wyłudzenie (za wyjątkiem jednostek ochrony zdrowia) oraz do 60 dni – gdy dłuż- blisko miliona złotych wskutek nikiem jest duża firma, a wierzycielem MŚP. Za przekroczenie terminów ataku phishingowego na firmę dużym podmiotom będą grozić kary w wysokości do 5 proc. wartości transportową w 2018 r. Jedna niezapłaconej faktury. Przewidziano też opcję odstąpienia od umowy, osoba trafiła do aresztu – po- gdy termin zapłaty w kontrakcie przekracza 120 dni, a jego ustalenie jest informowała KWP w Gorzowie „rażąco nieuczciwe wobec wierzyciela”. Ma to chronić drobny biznes Wielkopolskim. przed dyktatem dużych kontrahentów. PIT i CIT obejmie ulga za złe dłu- Sprawcy uzyskali dostęp do gi, znana w przepisach o VAT. Jeżeli przedsiębiorca nie otrzyma zapłaty sieci Wi-Fi przedsiębiorstwa. Przechwycili informację, że właściciel ku- od kontrahenta w czasie 90 dni, będzie mógł odjąć kwotę długu od pod- puje 200 tys. euro w kantorze internetowym. Posługując się przejętymi stawy opodatkowania (a dłużnik musi doliczyć nieuregulowaną należ- danymi autoryzacji podmienili numer rachunku bankowego, na który ność do podstawy). Według danych Krajowego Rejestru Długów z ub.r., po wymianie zostały przelane pieniądze. Część szybko wypłacili w ban- prawie 90 proc. polskich przedsiębiorstw nie otrzymywało terminowej komatach, a za resztę kupili kryptowaluty. zapłaty przynajmniej części należności. Odsetek przeterminowanych Podejrzani już wcześniej dokonywali ataków z pomocą ransomware należności w portfelach polskich firm wzrósł w styczniu br. do 25,6 proc. i phishingu, by uzyskać dane dostępu do operacji finansowych związa- Oznacza to, że z każdego 1 tys. zł na fakturze, 256 zł nie zostało zapłaco- nych z wymianą walut. Ofiarami były najczęściej firmy transportowe. ne na czas. W IV kw. ub.r. było to 220 zł. W celu zamaskowania swojej tożsamości zatrzymani przy płatnościach elektronicznych wykorzystywali numery telefonów zarejestrowane na „słupy”. W internecie korzystali z sieci Tor. Usłyszeli zarzuty popełnienia Zarobki IT: oszustwa komputerowego i prania pieniędzy. Grozi im do 10 lat pozba- specjaliści dostaną po kieszeni wienia wolności.

Zgodnie z rządową aktua- Kasy online już obowiązują lizacją programu konwer- gencji (planu finansowego Od 1 maja br. weszła w życie ustawa, która umożliwia przedsiębiorcom in- sięgającego 2022 r.) limit stalowanie kas fiskalnych online. Zakłada ona stopniową wymianę obec- 30-krotności dla składek nie używanych urządzeń. Najwcześniej, od 1 stycznia 2020 r., kas online ZUS zostanie zniesiony muszą używać firmy z sektora motoryzacyjnego – stacje paliw, warszta- z dniem 1 stycznia 2020 r. ty i serwisy. Po 1 lipca 2020 r. obowiązek ten obejmie branże gastronomii, Dzięki temu państwowa hotelarstwa oraz handlu węglem, a od 1 stycznia 2021 r. – zakłady kosme- ubezpieczalnia ma pozyskać dodatkowo ponad 5 mld zł. Koszty ponio- tyczne, fryzjerów, lekarzy i dentystów, prawników, firmy remontowo-bu- są firmy i zatrudnieni. Zmiana oznacza, że pracownicy będą musieli pła- dowlane i kluby fitness. Przedsiębiorstwa pozostałych branż mogą, ale nie cić składki ZUS przez cały rok niezależnie od wysokości pensji. Obecnie muszą instalować kas online. Jednak wszyscy nie unikną tego wcześniej osoby, których zarobki w ciągu roku przekroczą kwotę 30-krotności czy później, bo inne urządzenia rejestrujące będą wycofywane z obrotu. średniego wynagrodzenia, są zwolnione z dalszego odprowadzania Do 31 sierpnia 2019 r. będzie można nabyć kasy z papierowym zapisem daniny. W efekcie pracownik dostaje więcej na rękę. kopii, a do 31 grudnia 2022 r. mają być sprzedawane tylko urządzenia Nowa regulacja uderzy po kieszeni wszystkich, którzy zarabiają od z elektronicznym zapisem kopii. Po tych datach przedsiębiorcy nadal mo- ok. 11 tys. zł brutto miesięcznie. Wzrosną koszty pracy w przedsiębior- gą używać urządzeń starszych typów, aż się zużyją, skończy się okres po- stwach. Przykładowo, przy wynagrodzeniu miesięcznym brutto pracow- zwolenia na ich stosowanie albo trzeba będzie w nich wymienić pamięć nika w wysokości 15 tys. zł, jego miesięcznie zarobki netto będą niższe fiskalną. Wówczas jednak wymiana będzie możliwa tylko na kasy online. o ok. 300 zł, a koszt, który poniesie pracodawca wyniesie ok. 700 zł mie- Kasy online zapewniają automatyczne przesyłanie danych transakcji do sięcznie – szacuje Konfederacja Lewiatan. Ostrzega, że zmiana uderzy centralnego repozytorium Krajowej Administracji Skarbowej. Tam pod- zwłaszcza w sektor zaawansowanych procesów biznesowych oraz no- dane obróbce analitycznej umożliwią szybkie wykrycie nadużyć. Koszty wych technologii, które swoją działalność opierają na wysoko wykwalifi- uszczelnienia systemu podatkowego w większości poniosą przedsiębior- kowanych specjalistach. Już w ub.r. przestrzegano, że podwyżka może cy. W razie wymiany tradycyjnych kas wsparcie dostaną tylko firmy, które doprowadzić do drenażu specjalistów IT z polskich firm za granicę, tam mają obowiązek instalacji urządzeń online (z wymienionych branż). Suma gdzie są bardziej atrakcyjne warunki zatrudnienia. Ryzyko jest realne, zwrotu wyniesie w takich sytuacjach 90 proc. ceny netto nowej kasy onli- bo kraje regionu wprowadzają nawet zachęty podatkowe dla sektora ne, ale nie więcej niż 700 zł. informatycznego i fachowców z branży.

10 CRN nr 5/2019 OKI z nową strategią Segment druku w Polsce rośnie, a OKI zwiększa w nim swoje udziały. Producent rozwija strategię związaną z tzw. drukiem branżowym i wprowadza na rynek nowe urządzenia A3 z serii C800. KAROLINA MARSZAŁEK

odczas kwietniowego zjazdu part- nerów Shinrai w Iławie japoński Pproducent podkreślał, że w 2018 r. we wszystkich grupach produktowych składających się na rozwiązania drukujące OKI nastąpił wzrost sprzedaży w porów- naniu z rokiem 2017. Największy w grupie urządzeń kolorowych A3 – o ok. 19 proc., co daje tej marce 65-proc. udział w tym segmencie. To jeden z obszarów, na które vendor stawia. Patryk Wąsowicz, Product Marketing Manager, zaprezentował więc partnerom nowe kolorowe urządzenie A3 z serii C800. Zaimplementowano w nim dużo zmian, z których kluczową jest no- korzystywana przez pojedynczych użyt- się ogromne potrzeby m.in. w zakresie watorska technologia zastosowana w mo- kowników, jak i grupy robocze. Tak samo znakowania i produkowania materiałów dule utrwalania druku – zapewniająca jego jak cała seria C800 urządzenie obsługu- promocyjnych. Podobnie hotele i sektor szybkie nagrzewanie i schładzanie. To z ko- je szeroką gamę nośników w kolorach nieruchomości. Dla OKI ważni są także lei wpływa na jakość wydruków i wydaj- HD. Można je łatwo rozbudować o kilka odbiorcy z rynku medycznego – z myślą ność rozwiązania. podajników papieru, czyli z urządzenia o nich producent oferuje maszyny z wbu- Wprowadzenie na rynek nowych kolo- biurkowego zrobić prawdziwy kombajn. dowanym modułem standardu DICOM. rowych drukarek A3 z serii C800 stano- Wbudowany moduł NFC zapewnia łatwy Kupować je mają gabinety medyczne wi ważny krok w dziedzinie drukowania dostęp za pomocą smartfona do materia- i prywatne kliniki. Kluczowe zastoso- w biurze – zarówno tradycyjnych doku- łów wideo dotyczących rozwiązywania wanie japońskich urządzeń (oprócz wy- mentów, jak też różnego rodzaju mate- problemów technicznych, a także druk druków biurowych) w takich miejscach riałów marketingowych i reklamowych bez konieczności połączenia sieciowego. dotyczy nie diagnostycznego obrazowa- (np. ulotek, broszur, a nawet plakatów nia medycznego i radiografii oraz wy- i banerów) oraz szerokiej gamy etykiet, BADANIA RYNKU druków medycznych. Producent radzi, wodoodpornych opasek i graficznych POMAGAJĄ W BIZNESIE aby partnerzy szukali również klientów oznaczeń (signage). W tym kontekście Z myślą o tym, aby wspomóc partnerów wśród klinik i pojedynczych gabinetów, producent mówi o swojej strategii druku w dziedzinie druku branżowego, pro- także weterynaryjnych. branżowego – urządzenia OKI mają umoż- ducent systematycznie bada potrzeby Jarosław Soliński podkreśla, że OKI, liwiać firmom z rynków wertykalnych klientów w wąskich obszarach rynko- prowadząc badania rynków wertykalnych drukowanie różnorodnych materiałów wych w różnych państwach z regionu w różnych krajach, zdobywa też klientów we własnym zakresie i w profesjonalnej EMEA. Wśród branż uważanych za naj- końcowych, których następnie „oddaje” jakości, bez konieczności zlecania takich lepiej obecnie rokujące wymienia się partnerom. W poszczególnych państwach prac na zewnatrz. przede wszystkim handel detaliczny Europy, również w Polsce, producent chce Patryk Wąsowicz zwrócił uwagę part- (przy czym chodzi o sklepy praktycznie mieć stały kanał partnerski specjalizujący nerów na kompaktowy model drukarki A3 każdej wielkości). Według Jarosława So- się w rynku druku. OKI bierze też udział C844, sprawdzający się w opisanych po- lińskiego, EMEA product and proposi- w wielu imprezach targowych, co ma słu- wyżej zastosowaniach – również w pro- tion managera, warto też zwrócić uwagę żyć budowaniu świadomości odbiorców dukcji banerów (do 1,3 m) i skróconych na sklepy ogrodnicze, spożywcze, meblo- biznesowych odnośnie do szerokich moż- planów architektonicznych. Drukarka we. Szczególnie polska branża ogrodni- liwości zastosowania jego maszyn druku- z równym powodzeniem może być wy- cza jest bardzo rozwinięta, z czym wiążą jących w firmach.

CRN nr 5/2019 11 WYDARZENIA Tech Data: IoT rozwinie skrzydła Internet rzeczy i analityka to obszary, które niewątpliwie będą nabierały znaczenia w kolejnych latach, także dla integratorów i pozostałych firm z kanału sprzedaży – przekonywano podczas zorganizowanej przez Tech Datę łódzkiej Akademii IT. Sporo miejsca poświęcono również najważniejszym trendom w obszarze centrów danych i sieci. KRZYSZTOF PASŁAWSKI

zeszłym roku Tech Data po- czyniła znaczące inwestycje W w utworzenie zespołu IoT i analityki, który jest odpowiedzialny za cały region wschodni (obejmujący 10 kra- jów). Decyzja ta związana jest ze wzro- stem znaczenia danych w firmach, co będzie skłaniać je do inwestycji w odpo- wiednie systemy IT. Według IDC już teraz ponad 40 proc. przedsiębiorstw wykorzy- stuje rozwiązania IoT. W ten segment za- częli inwestować najwięksi producenci. Dla integratorów oznacza to, że najwyż- szy czas zająć pozycję na perspektywicz- nym rynku. Co istotne, projekty IoT bazują na już dostępnych narzędziach, jak infra- nek IoT w 2018 r. był wart ponad 2 mld dol., (jak systemy magazynowe), wiedzie przez struktura sprzętowa, aplikacje analitycz- czyli blisko 8 mld zł. W 2021 r. inwestycje zdalne zarządzanie i kontrolę (np. nad ma- ne i cloud computing, stąd dla partnerów mają przekroczyć 3,7 mld dol. (+14,5 proc. szynami) po rozwiązania bazujące na da- Tech Daty nie są czymś zupełnie nowym. każdego roku). Dane obejmują nakłady na nych i analityce, które umożliwiają m.in. – W tym roku uruchomiliśmy projekt pod sensory, aplikacje, usługi i sprzęt, w tym predykcję – wskazywał Ozgur Yarar, od- nazwą Transformation Program, by wy- serwery i macierze. Projekty IoT bazu- powiedzialny za IoT w regionie EMEAR szukać odpowiednich partnerów, bazując ją na sieci, która charakteryzuje się au- w Cisco. na ich dotychczasowej aktywności, i zapro- tonomicznym (bez udziału człowieka) Tomasz Jangas, Solutions Consultant ponować im współpracę – poinformował dostarczaniem danych, zarządzaniem ni- Hitachi Vantara, podkreślał, że w rozwią- Andrzej Bugowski, który objął stanowi- mi i monitorowaniem. Podstawę stanowią zaniach IoT na znaczeniu będą zyskiwać sko East Region Director IoT & Analytics dane i narzędzia analityczne. Najważniej- mechanizmy przetwarzania danych w jak w Tech Dacie. sze czynniki skłaniające klientów do takich najszybszym czasie oraz możliwość ana- Podkreślał przy tym, że IoT i analityka inwestycji to poprawa wydajności i reduk- lizy predykcyjnej. są ze sobą integralnie związane. Po to gro- cja kosztów. Kolejnym trendem jest dążenie do madzi się dane z czujników, by wyciągać na Najczęściej tego rodzaju rozwiązania uproszczenia zarządzania złożoną in- ich podstawie istotne wnioski dla biznesu. są wykorzystywane do monitorowania to- frastrukturą IoT dzięki narzędziom, któ- To właśnie powinno być celem wdrożenia. warów, a także w inteligentnych sieciach re umożliwiają np. zdalne łączenie się energetycznych (smart grid), w zakładach z urządzeniami i wykonywanie prac zwią- 14 MLD ZŁ ZA 2 LATA produkcyjnych oraz w inteligentnych do- zanych z ich utrzymaniem – zaznaczano Panel „IoT & Analityka” był nowym i jed- mach. Najszybciej zwiększają się obroty podczas prezentacji VMware. Istotne jest nym z dwóch głównych bloków tema- na IoT w segmencie inteligentnych bu- przetwarzanie danych na skraju sieci, bez tycznych łódzkiej Akademii IT. Podczas dynków, ale możliwości zastosowań ist- konieczności wysyłania informacji do szkoleń prezentowano dane, które wska- nieją w wielu innych sektorach. chmury, co zapewnia szybkie wykrywa- zywały na wielki potencjał i szybki rozwój Typowa droga klienta do rozwiązania nie anomalii – podkreślano podczas pre- Internetu rzeczy. Według IDC polski ry- IoT zaczyna się od połączonych urządzeń zentacji Microsoftu.

12 CRN nr 5/2019 Efektywność systemów IoT w war- stwie analitycznej wspomaga zastosowa- nie sztucznej inteligencji. >>> Trzy Andrzeja Bugowskiego, – Trzeba się skupić na tym, by zastoso- east region directora wać sztuczną inteligencję do poprawy efek- pytania do… IoT & Analytics, Tech Data tywności biznesu. Te narzędzia już istnieją, należy więc wymyślić sposób na ich wyko- rzystanie – twierdził Wojciech Janusz, Dlaczego tak wiele projek- siły. Przykładowo jeden zna się System Engineer w . tów IoT się nie udaje? Według lepiej na czujnikach, inny na bu- Cisco 60 proc. z nich utknęło na eta- dowie półek itd. Najlepiej jednak, gdy ROZWIAĆ OBAWY pie proof of concept. wszyscy mają dużą wiedzę z danej Z zaprezentowanych danych wynika, że Wydaje się, że potrzeby klientów nie dziedziny, czyli w tym przypadku na dla użytkowników największy problem zostały trafnie określone, stąd błędy temat retailu. W tego typu konsorcjach stanowi bezpieczeństwo. Wśród istot- w przygotowaniu projektów. A gdy już jeden integrator jest liderem. nych wyzwań pojawia się też trudna do doszło do ich realizacji, nie pojawił się przewidzenia skalowalność. oczekiwany zwrot z inwestycji. Tylko czy tylu podmiotom łatwo się Andrzej Bugowski przekonywał, że dogadać? Jak podzielić pracę i, co dobre planowanie i sprawna kooperacja Jakie jest zatem właściwe podejście? ważniejsze, zyski? pozwalają poradzić sobie z kłopotami. Projekty wymagają połączenia sił in- Oczywiście najpierw trzeba wypra- Dlatego do wdrożeń trzeba podchodzić tegratorów oraz dystrybutora i pro- cować porozumienie dotyczące tego, z myślą o tym, aby rozwiązywały konkret- ducentów, którzy zapewniają wiedzę jaki jest wkład każdego z partnerów ne problemy klientów. i wsparcie techniczne, koordynu- i jakie on potem „wyjmie” zyski. Do- – Integrator musi wyraźnie powiedzieć jąc działanie takiego „konsorcjum”. świadczenie z innych rynków uczy, klientowi, co ten uzyska, inwestując w takie Obecnie mamy w zespole trzech spe- że wypracowanie dobrego kompro- czy inne rozwiązanie. Kluczowe jest wyli- cjalistów od IoT i analityki. Wspierają misu jest jak najbardziej możliwe. My, czenie ROI, czyli zwrotu z inwestycji, a do nas fachowcy ze strony producentów. jako dystrybutor, organizujemy takie tego niezbędna jest wiedza dotycząca bran- Wzajemnie informujemy się o projek- zespoły i zamawiamy sprzęt u produ- ży, w której działa określony użytkownik tach i koordynujemy działania. Podam centów. Warto podkreślić, że wdroże- – podkreślał Andrzej Bugowski. przykład: w handlu detalicznym reali- nia Internetu rzeczy i analityki bazują Przedstawiciel Tech Daty wskazywał zowano zamówienia, które umożliwi- na produktach od różnych dostawców. przy tym, że warto korzystać z już dostęp- ły zbieranie danych o rotacji towaru W projekty mogą być angażowani in- nych narzędzi i tworzyć nowe rozwiąza- i ułatwiały optymalne rozmieszcze- tegratorzy, którzy wcześniej, dajmy na nia na ich bazie. Zarówno dystrybutor, jak nie asortymentu w sklepie. Na pół- to, sprzedawali serwery i zajmowali się i producenci deklarują wsparcie dla inte- kach zainstalowano czujniki. Do tego sieciówką, a przy tym znają się na bez- gratorów w realizacji takiego zadania. dochodziła łączność sieciowa, zasoby pieczeństwie. Ale są też firmy, które na do przetwarzania i gromadzenia infor- przykład specjalizują się w automatyce NAJWAŻNIEJSZE TRENDY macji, oprogramowanie oraz analityka. przemysłowej. Te drugie szukają obec- W CENTRACH DANYCH W takich projektach partnerzy łączą nie dojścia do kanału sprzedaży IT. Drugi blok tematyczny tegorocznej Aka- demii Tech Data – „Data Center & Net- working”, poświęcono infrastrukturze Jak wynika z prezentacji VMware’a Microsoftu w kontekście kanału partner- centrów danych i sieciom, w tym kluczo- wzrost popularności SD-WAN jest skiego, jak również tworzenia środowiska wym rynkowym trendom: przetwarzaniu nieunikniony, co potwierdzają prognozy. chmurowego (prywatnego i hybrydowego) w chmurze i rozwiązaniom definiowanym Według IDC w ujęciu globalnym wzrost na bazie rozwiązań IBM Storage. programowo. Partnerzy mogli zapoznać się przychodów z SD-WAN wyniesie 77,2 proc. Akademii towarzyszyły warsztaty Dell z całą gamą rozwiązań infrastrukturalnych rocznie w latach 2018–2022. EMC, na których można było poznać D-Linka – m.in. nowymi przełącznikami Partnerzy poznali również nowy sposób m.in. rozwiązania do modułowej budowy przemysłowymi i zarządzalnymi, przezna- licencjonowania Veeam – Veeam Instance serwerowni (DCI). Obejmuje m.in. szafy czonymi zarówno dla MŚP, jak i korporacyji. Licensing. Pozwala on korzystać klientom rackowe, zasilacze awaryjne oraz konsole Cisco przybliżyło inteligentną, prostą z pojedynczego typu licencji na wszystkie zarządzania KVM i KMM. Tematem i bezpieczną sieć LAN. Jest łatwa w kon- obciążenia – fizyczne, VMware, Hyper-V warsztatów były również pamięci masowe figuracji i zautomatyzowana, co umoż- i AWS, on-premise i w chmurze publicznej. Compellent. Dostawca przekonywał liwia autonomiczną komunikację jej Kolejna generacja licencji ma ułatwić partnerów o wysokich marżach, jakie elementów, uczenie się i reagowanie na realizację strategii wielochmurowej. można wypracować na rozwiązaniach zagrożenia. Nie zabrakło tematu chmury publicznej sieciowych Dell EMC.

CRN nr 5/2019 13 ATEN Solution Day: IT razem z AV Obejmujący cztery miasta roadshow ATEN miał na celu prezentację rozwiązań KVM oraz profesjonalnego sprzętu audio-wideo. Dał też integratorom pojęcie o tym, jak będzie wyglądać przyszłość transmisji sygnału. TOMASZ JANOŚ

odczas spotkań z partnerami nie całą infrastrukturą – nie tyl- przedstawiciele producenta – ko- ko produktami ATEN-a, takimi Pjarzonego w Polsce przede wszyst- jak przełączniki KVM over IP, kim z rozwiązaniami KVM, umożliwia- serwery konsoli szeregowych, jącymi korzystanie z wielu systemów inteligentne listwy PDU, ale komputerowych przy użyciu jednego mo- także urządzeniami innych nitora, klawiatury i myszy – prezentowa- producentów, w tym proceso- li, w jak wielu sytuacjach przydatne są te rami serwisowymi oraz serwe- urządzenia. Wzbogacając je o nowe funk- rami: zarówno fizycznymi, jak cje, ATEN stara się łączyć dwa obszary: i wirtualnymi. CC2000 można IT i AV. Co jest o tyle ważne, że rozwią- rozszerzyć o moduł nagrywa- zania z portfolio producenta są wyko- nia sesji zdalnych, co jest dziś szczególnie w IT i AV zaczynają być tożsame – mówi rzystywane w najróżniejszych branżach. istotne w kontekście zarządzania bez- Tomasz Kruszyński. Wybierają je biura, instytucje finansowe, piecznym dostępem do infrastruktury. W tym kontekście ważny dla producen- są używane na lotniskach, w centrach kon- Bardzo ciekawym rozwiązaniem dla ta jest standard HDBaseT, który umożli- ferencyjnych i handlowych, sprawdzają się mobilnych profesjonalistów IT, zaprezen- wia dwukierunkową transmisję sygnału także w monitoringu miejskim oraz różne- towanym podczas roadshow, jest adap- audio-wideo jednym przewodem CAT go rodzaju centrach zarządzania. ter CV211. Dla kogoś, kto potrzebuje w te- 5e/6/7 na odległość nawet 100 m. W port- Ponadto stałym odbiorcą urządzeń renie dostępu do serwera, kiosku czy folio ATEN-a są obsługujące go splittery, KVM są firmy zajmujące się postproduk- bankomatu, kompaktowe urządzenie za- ekstendery, przełączniki prezentacji oraz cją multimediów, które dzięki nim mogą mienia laptopa w konsolę KVM, łącząc matryce (z obsługą ściany wideo). oddzielić infrastrukturę komputerową od funkcje przełącznika wormhole, modu- Klientom chcącym wykorzystywać stanowisk pracy. Coraz częściej trafiają łu przechwytywania, zewnętrznej płyty możliwości technologii AV over IP firma one też do sektora ochrony zdrowia, gdzie DVD-ROM, klawiatury, myszy i monitora. ATEN proponuje ekstendery zapewnia- przykładowo lekarze i specjaliści od obra- jące bezstratne przesyłanie sygnałów 4K zowania muszą przełączać się między róż- IT I AV CORAZ BLIŻEJ SIEBIE i Full HD na długich dystansach, za po- nymi urządzeniami i komputerami, a nie Obok propozycji ściśle dla branży IT stale średnictwem standardowej sieci Gigabit chcą przy tym mnożyć ekranów. powiększającą się częścią oferty ATEN-a Ethernet. Spełniając wymagania instala- – Do portfolio rozwiązań umożliwia- są produkty audio-wideo. Producent po- cji Digital Signage wysokiej rozdzielczo- jących komunikację przez standardowe, siadający trzy centra R&D czynnie uczest- ści, obsługują one również funkcję ścian od lat wykorzystywane złącza i protokoły niczy w rozwoju rozwiązań łączących oba wideo. Oferują przy tym funkcjonalność ciągle dołączamy nowe produkty z techni- światy. Zwłaszcza że coraz bardziej się one i łatwość konfiguracji znane z sieci IP. kami, które się dopiero pojawiają. Przykła- przenikają, czego wynikiem są hybrydowe W 2019 r. ATEN obchodzi 40-lecie dzia- dowo jako pierwsi dostarczamy KVM-y środowiska AV i IT. łalności, a polskie przedstawicielstwo, któ- zgodne ze standardami Display Port MST, – Do ciągle udoskonalanych rozwiązań re jest jednym z piętnastu biur producenta Thunderbolt czy USB-C – mówi Tomasz KVM, których funkcjonalne możliwości są na świecie, swoją pierwszą rocznicę. Glo- Kruszyński, Country Manager w polskim jednak ograniczone, dołączamy produkty balna działalność umożliwia wsparcie ser- biurze producenta. z obszaru audio-wideo. W tej bardzo dyna- wisowe przez 24 godziny na dobę. Polscy ATEN to nie tylko sprzęt, ale także opro- micznie rozwijającej się dziedzinie możemy integratorzy mogą też korzystać z dostępu gramowanie. Na przykład przeznaczo- pokazać, co potrafimy, bazując na bogatych do demo roomu i wypożyczać sprzęt. Jak na dla centrów danych i stale rozwijana doświadczeniach wyniesionych z segmentu deklaruje producent, trzypoziomowy pro- platforma CC2000, która ma zapewniać KVM-ów, choćby w zakresie przełączania gram partnerski oferuje im wiele korzyści bezpieczne, scentralizowane zarządza- sygnału. To naturalny ruch, bo technologie i ułatwień we współpracy.

14 CRN nr 5/2019 Westcon: ruszamy z dystrybucją Mitela Podczas pierwszej w Polsce wspólnej konferencji przedstawiciele Westcona i Mitela przekonywali integratorów, że na rozwiązania komunikacyjne, będące fundamentem cyfrowej transformacji, popyt będzie stale rosnąć. TOMASZ JANOŚ

itel to dziś jeden z czterech li- – Do tej pory integratorzy, którzy chcieli cy decyduje to, że skupia się wyłącznie na derów w Magicznym Kwadran- współpracować z Mitelem, byli zdani tylko rozwiązaniach komunikacyjnych. Co wię- Mcie Gartnera w dziedzinie UCC na siebie i producenta. Od teraz wiele rzeczy cej, w swojej strategii rozwoju produktów (Unified Communications and Collabora- będziemy robić za nich. Przykładowo dzię- stara się tworzyć i dostarczać produkty na tion), z obrotami o wysokości 1,3 mld dol. ki naszemu centrum logistycznemu nie bę- dowolne urządzenia końcowe. Dzięki temu O tym, jak bardzo zmienił się świat ko- dą musieli czekać na dostawy tygodniami użytkownicy nie są ograniczani do określo- munikacji, niech świadczy fakt, że kiedy i miesiącami, bo mamy potrzebne produkty nej platformy sprzętowej. Zgodnie z zasadą w 1973 r. producent zaczynał swoją dzia- na stanie – zapewnia Jakub Gowin, dyrek- „mobile first” debiutujące aplikacje poja- łalność, jego ofertę w 100 proc. stanowił tor sprzedaży Westcona w Polsce. wiają się najpierw w wersjach mobilnych. hardware. Obecnie 95 proc. sprzedaży Podstawę oferty Mitela stano- stanowi software. Sprzęt stał się jedy- wi seria platform komunikacyjnych nie narzędziem do dostarczania opro- MiVoice, przygotowanych dla róż- gramowania, które w wydaniu Mitela nej wielkości klientów, ale dzięki zaspokaja potrzeby komunikacyjne zaawansowanym aplikacjom wypo- przede wszystkim w takich obszarach, sażonych w podobne funkcje. Moż- jak wspomniane UCC, ale także mobil- liwość bardzo elastycznego doboru ność, obsługa klienta (contact center) rozwiązania do skali projektu zwięk- oraz branża hotelarska. szają dodatkowo opcje wdrażania Na rynku polskim do niedawna platformy albo na sprzętowych kon- klienci mieli dostęp do oferty Mitela trolerach Mitela, albo w formie wir- wyłącznie za pośrednictwem kilku tualnych maszyn uruchamianych dużych integratorów, wykorzystują- na infrastrukturze klienta. Ofertę cych bezpośrednie relacje z producentem. Przedstawiciel dystrybutora zwraca MiVoice uzupełniają różne modele tele- Teraz, w modelu obejmującym dystrybu- przy tym uwagę, że do tej pory Westcon na fonów desktopowych. cję, produkty znanego dostawcy platform polskim rynku sprzedawał przede wszyst- Ze względu na specyfikę naszego rynku komunikacyjnych mają stać się łatwiej kim rozwiązania firmy Avaya. Teraz do je- największym popytem powinny się cieszyć osiągalne zarówno dla integratorów, jak go portfolio dołącza oferta Mitela, która systemy o pojemności do kilkuset nume- i ich klientów. Westcon obiecuje tym mimo bardzo silnej konkurencji ma du- rów wewnętrznych. Według Marcina Ru- pierwszym szereg korzyści związanych ze żą szansę wyróżnić się na naszym rynku, sewicza platformami Mitela szczególnie swoim globalnym zasięgiem, jak również gdyż składają się na nią bardzo interesu- interesują się klienci posiadający contact działalnością polskiego oddziału. Wśród jące produkty. center. Poszerzając ten obszar zastosowań, nich jest dostęp do know-how i szkoleń, – Naszym partnerom, sprzedającym do- producent wespół z firmą Google pracu- lokalne wsparcie techniczne, łatwe kre- tąd rozwiązania Avayi, stwarza to okazję je nad wprowadzeniem sztucznej inteli- dytowanie, a także centralny magazyn, dotarcia do klientów, którzy z jakichś wzglę- gencji, która ma wspierać, a w niektórych z którego zamówione produkty mogą być dów nie wybierali urządzeń tego producen- przypadkach nawet zastępować żywych dostarczone w 48 godz. Pomocny w ro- ta. Zyskują alternatywę, której nie mieli. agentów. Bardzo obiecujący z biznesowego bieniu biznesu ma też być przeznaczony Z kolei dla potencjalnych nowych partne- punktu widzenia jest także segment UCC. dla partnerów portal e-commerce, w du- rów, którzy wcześniej nie sprzedawali z na- Powodem są rosnące pensje pracowników, żej mierze samoobsługowy. Globalny za- mi Avayi, Mitel może się stać pierwszym co zachęca pracodawców do zwiększania sięg dystrybutora ma umożliwiać ponadto wyborem – tłumaczy Jakub Gowin. ich efektywności. Trudno nie wspomnieć wspieranie partnerów w obsłudze projek- Zdaniem Marcina Rusewicza, dyrektora także o branży hotelarskiej, która od dawna tów, które obejmują nie tylko rynek lokalny. sprzedaży Mitela w Polsce, o sile dostaw- jest dla Mitela oczkiem w głowie.

CRN nr 5/2019 15 WYDARZENIA Dell: zgoda buduje Tegoroczna konferencja Dell Technologies World przyniosła kilka niespodzianek: odświeżony program partnerski, ciekawe produkty i zapowiedź współpracy VMware’a z… Microsoftem. KRZYSZTOF JAKUBIK, LAS VEGAS

ak co roku, równolegle do głównej „ścieżki” konferencji, odbywały się Jsesje dla partnerów z cyklu Global Partner Summit (GPS). Przemawiają- ca podczas ich otwarcia Joyce Mullen, odpowiedzialna za globalną współpra- cą z kanałem dystrybucyjnym, podkre- ślała, że wbrew wielu sceptykom, którzy wyrażali swoje wątpliwości po ogłosze- niu i przeprowadzeniu fuzji firm Dell i EMC, projekt ten udało się doprowa- dzić do końca. – Nic nas w tej chwili nie zatrzymu- je i nic nas nie obciąża. Udowodniliśmy, że nawet tak duża firma potrafi skutecz- nie przystosować się do wymogów ryn- ku, dokonać wewnętrznej transformacji i nadal rosnąć. Dzięki temu zajmujemy pierwsze miejsce na rynku serwerów i pa- mięci masowych, a sprzedaż naszych pe- cetów rośnie nieustannie od 24 kwartałów – podsumowała Joyce Mullen. NA ZDJĘCIU OD LEWEJ: SATYA NADELLA (MICROSOFT), (DELL TECHNOLOGIES) I PAT GELSINGER (VMWARE) Jedną z głównych nowości podczas se- sji GPS było ogłoszenie nowego programu zachowane zostaną programy partner- cję sprzedaży zintegrowanych rozwiązań partnerskiego dla kanału dystrybucyjne- skie innych marek należących do grupy „pod klucz”, wykorzystujących różno- go. Zmianie uległa między innymi naz- Dell Technologies (Pivotal, RSA, Secure- rodne narzędzia z portfolio Dell Techno- wa z Dell EMC Partner Program na Dell works, , VMware). W ramach logies oraz partnerów technologicznych. Technologies Parter Program, natomiast nowego programu postawiono na promo- Zmodyfikowano też zasady wynagradza-

Nowości produktowe

Podczas konferencji zaprezentowano kilkanaście nowych produk- š Dell EMC Unity XT – nowa rodzina macierzy dyskowych tów. Oto wybrane z nich: (hybrydowych i all-flash) klasy midrange, bazujących na š Dell EMC PowerSwitch – nowa marka przełączników w ramach dostępnych wcześniej modelach z rodziny Unity, gotowych oferty Dell EMC Networking, ściśle zintegrowanych z rozwiąza- do współpracy z nośnikami NVMe, niem VMware NSX. Nowe modele wyposażono w porty 25 GbE, š Dell EMC Isilon OneFS 8.2 – nowa wersja systemu operacyj- š Dell EMC SD-WAN Edge – akcelerator transmisji danych nego do zarządzania danymi zgromadzonymi w urządze- w sieciach rozległych, przeznaczony do pracy w środowiskach niach z rodziny Isilon, zapewnia obsługę do 252 węzłów przetwarzania na brzegu sieci (edge computing), (58 PB danych), š Dell EMC DSS 8440 – serwer o wysokości 4U, przeznaczony š Secureworks Red Cloak Threat Detection and Response (TDR) do obliczeń w projektach sztucznej inteligencji, umożliwia – bazująca na sztucznej inteligencji aplikacja chmurowa (SaaS) instalację 10 kart z procesorami graficznymi Nvidia Tesla V100 ułatwiająca wykrywanie zagrożeń w firmowym środowisku IT Tensor Core GPU, i reagowanie na nie.

16 CRN nr 5/2019 nia partnerów za zdobywanie nowych kontraktów. Briana Payne’a Warto przypomnieć, że jeszcze w lu- >>> Trzy wiceprezesa PowerEdge tym tego roku ogłoszono, iż wartość Product Management sprzedanych rozwiązań VMware bę- pytania do… w Dell Technologies dzie zaliczana do klasyfikacji partnerów do konkretnego poziomu statusowego w ramach programu partnerskiego. Ta Podczas konferencji Dell Tech- gramowaniem do centralnego zasada zostaje utrzymana, ale rozsze- nologies World zaprezentowa- zarządzania dużą farmą serwerów. rzono ją także na inne firmy z grupy Dell liście serwer DSS 8440 przeznaczo- Jest to platforma ukierunkowana na bar- Technologies. ny do obsługi aplikacji sztucznej dzo konkretne zadania, w środowisku inteligencji, w którym można zain- znacznie różniącym się od tego, które stalować aż 10 kart z procesorami znają administratorzy. Dlatego właśnie JESZCZE ŚCIŚLEJSZA graficznymi. Czy to produkt o charak- nie skupiamy się na tym, aby uzyskać INTEGRACJA Z VMWARE terze eksperymentalnym, czy pierw- dla tego urządzenia szeregu certyfika- szy członek nowej rodziny rozwiązań tów, które są potrzebne przy standardo- Po ogłoszeniu decyzji o kupnie EMC do uczenia maszynowego? wych serwerach. przez Della najczęściej zadawanym py- Pierwszy tego typu serwer o architektu- taniem było: co z VMware’em, który ak- rze, która wspierała obliczenia sztucznej Obliczenia sztucznej inteligencji cha- tywnie współpracuje z całą konkurencją inteligencji, zaprezentowaliśmy trzy lata rakteryzują się tym, że wymagają swojej nowej firmy-matki? Pojawiało się temu i wtedy to był eksperyment. Umoż- dużej skalowalności platformy serwe- wiele plotek o możliwej sprzedaży firmy, liwiał instalację maksymalnie czterech rowej. Jak ta kwestia została rozwią- te jednak zostały szybko zdementowane. procesorów graficznych i dostaliśmy zana w nowych urządzeniach? Zamiast tego zachowane zostało status dobre opinie na jego temat od użytkow- Teoretycznie istnieje możliwość łącze- quo, ale widać, że Dell robi wszystko, aby ników. Dlatego rozbudowaliśmy to urzą- nia tych serwerów w klastry, ale w przy- to integracja oprogramowania VMware dzenie, na co wpływ miał też fakt, że padku projektów uczenia maszynowego coraz więcej firm jest zainteresowanych nie zawsze ma to sens, bo ze względu na z rozwiązaniami tego producenta za- prowadzeniem projektów związanych opóźnienia powinno się minimalizo- pewniała partnerom i klientom najwię- ze sztuczną inteligencją i muszą dokony- wać ilość przesyłanych danych między cej korzyści. wać obliczeń wymagających dużej mocy serwerami. Dlatego wszystkie oblicze- Dobrym przykładem może być nowe obliczeniowej o charakterze zapewnia- nia powinny być dokonywane w ra- rozwiązanie do tworzenia usług chmuro- nym właśnie przez procesory graficzne. mach jednej platformy. Uważamy, że na wych Dell Technologies Cloud. Stanowi razie możliwość zainstalowania 10 kart ono odpowiedź na coraz popularniejsze Jaki model wdrożenia tego serwera z procesorami graficznymi wystarczy do środowiska wielochmurowe, przetwa- w centrum danych rekomendujecie? większości projektów. Obecnie serwery rzanie na brzegu sieci (edge compu- Czy powinien on trafić między inne DSS 8440 dostępne są tylko z proceso- ting) a także aplikacje projektowane od serwery, czy też jest raczej maszyną rami firmy Nvidia, ale wkrótce wprowa- początku do wykorzystania wyłącznie specjalnego przeznaczenia? dzimy do oferty także układy od innych Na pewno nie jest to serwer z kategorii dostawców, których architektura może w chmurze. Bazuje ono na infrastruk- uniwersalnych i zakładamy, że nie bę- lepiej odpowiadać zadaniom o konkret- turze hiperkonwergentnej Dell EMC dzie w firmach objęty, dajmy na to, opro- nym profilu wydajnościowym. VxRail oraz oprogramowaniu VMware Cloud Foundation. Zostało przystosowa- ne specjalnie do sprzedaży przez partne- MICROSOFT BĘDZIE… niemałym zaskoczeniem było, gdy do rów, którzy w tym procesie mają pełnić PARTNEREM? obecnych na scenie Michaela Della i Pata funkcję zaufanych doradców. Będą oni W 2010 r., gdy Microsoft na poważnie Gelsingera (CEO VMware) dołączył Satya mogli także zintegrować nową platfor- wszedł na rynek rozwiązań wirtualiza- Nadella, dyrektor generalny Microsoftu. mę z usługą VMware Cloud on AWS, co cyjnych, aktywna partnerska współpra- Przedstawiciele trzech firm zapowie- zapewni łatwą migrację wirtualnych ma- ca tego producenta z VMware’em szybko dzieli stworzenie rozwiązania Work- szyn pomiędzy różnymi środowiskami się zakończyła. Rozpoczął się trudny dla space ONE – platformy składającej się chmurowymi. obu firm okres konkurencji – VMware de- z wielu komponentów i zapewniającej Kolejnym ważnym nowym rozwią- precjonował osiągnięcia Microsoftu w tej środowisko robocze dla pracowników zaniem jest Dell Technologies Unified dziedzinie, zaś Microsoft wierzył, że dzię- w firmach. Dell będzie odpowiedzial- Workspace. To zestaw narzędzi i usług, ki sile rażenia wprowadzonych wówczas ny za służące do tego celu rozwiązania dzięki którym partnerzy będą mogli za- do oferty rozwiązań z rodziny Hyper-V sprzętowe, VMware za warstwę wirtu- rządzać w zdalny sposób urządzeniami przejmie dla siebie spory fragment wirtu- alizacyjną, zaś Microsoft w ramach tego końcowymi swoich klientów, niezależnie alizacyjnego tortu. Dlatego dla uczestni- nowego partnerstwa udostępni zasoby od tego, gdzie się znajdują. ków konferencji Dell Technologies World chmury Azure.

CRN nr 5/2019 17 Sztuczna inteligencja musi być pod kontrolą O tym, jak bardzo uczenie maszynowe może wpłynąć na branżę ochrony środowisk IT – w pozytywny lub negatywny sposób – rozmawiali uczestnicy azjatyckiej edycji konferencji Black Hat. KRZYSZTOF JAKUBIK, SINGAPUR

ynek zabezpieczeń roz- wysłanie e-maila, a dziś potrafi wiązań IT zmienia się bar- to zrobić każdy. Rdzo szybko, ale niestety Branża zabezpieczeń coraz wciąż znakomita większość dzia- bardziej bije na alarm także w kon- łań podejmowanych jest w reakcji tekście trendu polegającego na na aktywność cyberprzestępczą. podłączaniu wszystkiego do inter- Nadal bardzo trudno jest wyprze- netu. I nie chodzi tu o stosowane dzić o krok lub więcej przeciwni- głównie w przemyśle rozwiązania ków w cyfrowej wojnie, co powo- IoT, ale wszelkiej maści urządzenia duje, że siły w tej walce rozłożone AGD, w przypadku których trud- są nierówno. Tym bardziej że war- no sobie wyobrazić, po co im łącz- tość skradzionych w wirtualnym ność z siecią (np. toster wypalający świecie zasobów zaczyna przekra- MIKKO HYPPONEN, CHIEF RESEARCH OFFICER, F-SECURE na grzankach prognozę pogody na czać wartość rynku cyberochrony. dany dzień). – Na przestrzeni dziejów wojna roz- kryptograficzne, co z kolei umożliwi wy- – Te urządzenia nie będą podłączone do grywała się w różnych przestrzeniach. korzystanie narzędzi do ataku przeciw- internetu po to, aby zapewniać korzyści Najpierw tylko na lądzie, potem także ko jego inicjatorom. Dlatego istnieje duże użytkownikom. One będą zapewniać ko- na morzu, a następnie w powietrzu, ko- ryzyko, że broń nowej generacji zostanie rzyści producentom, w postaci wysyłanych smosie. A obecnie zaczęła się także w cy- wyposażona w mechanizmy bazujące na do nich danych. Co gorsza, użycie tychże berprzestrzeni. Do tych pięciu frontów sztucznej inteligencji, które same będą po- będzie szybko rosło, bo koszt ich zakupu działań wojennych na pewno dołączą dejmowały decyzję o celu ataku i czasie będzie niewielki. Producenci odzyskają za- kolejne, chociaż jeszcze nie wiemy jakie. jego przeprowadzenia. Oczywistym jest, inwestowane pieniądze, wykorzystując do Zresztą trzeba zauważyć, że na razie jeste- jakie mogą być tego daleko idące skutki. własnych celów zdobyte informacje – mó- śmy dopiero na początku kształtowania się wi Jeff Moss, pomysłodawca konferencji reguł cyberwojny. Nie ma jeszcze oficjal- Black Hat, a jednocześnie haker z wielo- nych, międzynarodowych konwencji, na- JESZCZE BĘDZIEMY ŻAŁOWAĆ… letnim doświadczeniem i popularyzator tomiast nieustannie jesteśmy świadkami Nastroje ekspertów ds. bezpieczeństwa bezpieczeństwa IT. ataków, które przekraczają kolejne granice IT nie są dobre. Twierdzą oni, że gdy po- W jego opinii potrzebne są odpowied- – mówi Mikko Hypponen, Chief Research zwolimy maszynom stać się bardziej inte- nie regulacje, o które sama branża IT Officer w F-Secure. ligentnymi od nas, nie będzie już od tego zabiega bardzo niemrawo. Obecnie naj- Mikko Hypponen podkreśla też, że odwrotu. Tymczasem bardzo wiele firm, większe zaangażowanie wykazują ra- wkrótce będziemy świadkami przenikania włączając w to wszystkie najważniejsze czej rządy i parlamenty różnych państw się różnych stylów działań wojennych. Już marki w świecie IT, chce być pierwszymi, i organizacji, np. Unii Europejskiej. Ma- teraz do ataków wykorzystywane są drony które wdrożą pełną sztuczną inteligencję ją przy tym od pewnego czasu ułatwione i roboty, ale zarządzają nimi, jak również w swoich produktach. zadanie, bo konsolidacja i monopoliza- podejmują kluczowe decyzje o uderzeniu – Dziś jest to trudne i mało kto zasta- cja usług chmurowych spowodowała, że nadal zdalnie ludzie. Komunikacja odby- nawia się, jaki to będzie miało długofalo- wystarczy ustawowymi regulacjami objąć wa się drogą radiową, co niesie dwa rodza- wy sens. Ale za 5–10 lat każdy idiota będzie kilkanaście globalnych przedsiębiorstw je zagrożeń: sygnał może być zakłócony, potrafił korzystać ze sztucznej inteligencji (Facebook, Google, Apple, Microsoft itd.), co uniemożliwi kontakt, albo zafałszo- – podkreśla Mikko Hypponen, dodając, z których usług korzysta ponad 90 proc. wany, gdy uda się złamać zabezpieczenia że parę dekad temu wyzwaniem było ludzi na świecie.

18 CRN nr 5/2019 Przestępcy zachowają przewagę „Mam duże obawy związane z wykorzystywaniem przez przestępców uczenia maszynowego i sztucznej inteligencji. Po »ciemnej stronie mocy« nie brakuje naprawdę inteligentnych osób, a stawką w grze są miliardy dolarów” – mówi JEFF MOSS, POMYSŁODAWCA KONFERENCJI BLACK HAT I DEF CON.

CRN Organizuje Pan konferencje poświęcone Z pewnością, po tej „ciemnej stronie mocy” są bezpieczeństwu IT od 1993 r. Jak ta dziedzina naprawdę inteligentne osoby, a stawką w grze zmieniła się przez lata? są miliardy dolarów. Największym problemem Jeff Moss Zmieniło się praktycznie wszystko. jest to, że proces ataku jest łatwo zautomaty- Przede wszystkim wówczas stawką nie by- zować, a obrony nie. Możliwe jest stworzenie ły pieniądze. Korzystając z komputera, trud- algorytmu uczącego się, który będzie łatwo no było cokolwiek ukraść. Owszem, hakerzy rozpoznawać, jakie rodzaje prowadzonych włamywali się do systemów operatorów tele- ataków są skuteczne, a więc powinno się zin- komunikacyjnych, aby zapewnić sobie darmo- tensyfikować ich zakres w celu maksymaliza- we rozmowy, ale to była ich jedyna korzyść, cji zysku. Wdrożenie podobnego mechanizmu która w globalnej skali nie generowała wiel- po stronie broniącej się okazuje się niemożliwe, kich strat. Tymczasem obecnie, gdy wszystko bo wobec obrony nie można zdefiniować pojęcia jest połączone, kwestie związane z bezpie- sukcesu. Nie wiadomo, czy atak został w cało- czeństwem rozciągnęły się na wiele obszarów, ści odparty, a więc nie da się odpowiednio wy- a więc w grę zaczęły wchodzić duże pieniądze, skalować systemu sztucznej inteligencji. poufne informacje, polityka… Kolejną ważną zmianą jest to, że ćwierć wieku temu było bardzo trudno o dostęp do profesjonal- Czy zatem zawsze cyberprzestępcy będą mieli tę przewagę? nej wiedzy na temat bezpieczeństwa. Większość osób była sa- Uważam, że przynajmniej przez najbliższych 5–10 lat. Potem moukami. T ymczasem dziś ta wiedza jest na w yciąg nięcie ręki, sy tuacja trochę się ustabilizuje i stanie bardziej przewidy walna. można wręcz powiedzieć, że jest jej za dużo i czasem nie wia- Wówczas będzie szansa, że gdy atakujący osiągną maksimum domo z czego wybierać, które źródła są wartościowe. Nie trze- swoich możliwości, pojawią się narzędzia do obrony przed nimi. ba nawet chodzić na studia, jest mnóstwo poradników, filmów Oczywiście sztuczna inteligencja będzie skutecznie wykorzy- czy przygotowanych przez firmy warsztatów online. Są prze- stywana także przez dostawców rozwiązań zabezpieczających. znaczone dla klientów, ale oczywiście korzystają z nich także Już teraz służy do korelowania informacji o różnych zdarze- cyberprzestępcy. niach występujących w sieci i automatycznej klasyfikacji złośli- wego kodu. Ale z drugiej strony cyberprzestępcy wykorzystują Na początku do zdalnego włamywania się służyły linie ją też do tworzenia mutacji malware’u. telefoniczne i sieć X.25. Potem pojawił się internet. Czy można już wskazać jakąś nową technologię, która w podobny sposób Kiedy można spodziewać się poważnego ataku bazującego wpłynie na zmianę reguł gry i ułatwi życie przestępcom? na uczeniu maszynowym? Takiego, który pojawi się na W tej kwestii dużo mówi się o Internecie rzeczy. Natomiast pod- pierwszym miejscu w wiadomościach telewizyjnych? łączone do tej infrastruktury urządzenia będą po prostu kolejny- Nie będzie takiej sytuacji. Tak jak wspomniałem, sztuczna inte- mi „komputerami”, niestety, dość słabo zabezpieczonymi. Będą ligencja już jest wykorzystywana przez cyberprzestępców, ale z nich wykradane dane lub ich zasoby będą wykorzystywane, zwiększanie stopnia jej stosowania będzie procesem dość po- np. do kopania kryptowalut albo innych działań wymagających wolnym i raczej niezauważalnym. Szczególnie dla osób, które dużej mocy obliczeniowej, jak łamanie haseł. Natomiast mam nie są ekspertami w tej dziedzinie. Natomiast dużym i medial- duże obawy związane z wykorzystywaniem przez przestępców nym wydarzeniem będzie atak z ewidentnym wykorzystaniem uczenia maszynowego i sztucznej inteligencji. Obcnie często za- uczenia maszynowego, przeprowadzony na zlecenie jakiegoś stosowaniem tych mechanizmów chwalą się firmy dostarczają- rządu przeciwko innemu krajowi lub instytucji. W takiej sytu- ce rozwiązania zabezpieczające, ale tak naprawdę obecnie szala acji jednak najważniejszy będzie kontekst polityczny, a informa- wagi przechyla się na stronę przestępców. cja o sztucznej inteligencji pojawi się w charakterze ciekawostki, aby podkreślić technologiczne zdolności danego kraju. Czy dysponują oni wystarczającą wiedzą, aby zbudować skuteczny mechanizm atakujący, wykorzystujący sztuczną ROZMAWIAŁ inteligencję? KRZYSZTOF JAKUBIK

CRN nr 5/2019 19 EUROPA I ŚWIAT

 Brytyjski rząd zdecydował, że Huawei nie zostanie zaan- rowych, a Mitel chce umocnić swoją pozycję lidera rynku zinte- gażowany do budowy kluczowych elementów lokalnej infra- growanej komunikacji jako usługi (UCaaS). struktury 5G. Chiński koncern będzie jednak mógł uczestniczyć w tworzeniu mniej istotnych komponentów systemu telekomu-  Ceconomy, a więc spółka, do której należą Media Markt i Sa- nikacyjnego na Wyspach Brytyjskich. Decyzja jest motywowana turn, planuje zwolnienie ok. 500 osób. Celem ma być optyma- obawami o wykorzystywanie przez rząd w Pekinie infrastruk- lizacja struktury i procesów w firmie oraz redukcja kosztów. tury Huawei do celów wywiadowczych. Swoje obiekcje szcze- Korporacja liczy na oszczędności rzędu 110–130 mln euro rocz- gólnie mocno artykułowali ministrowie: spraw wewnętrznych nie od przyszłego roku finansowego, który rozpocznie się Sajid Javid, spraw zagranicznych Jeremy Hunt, obrony Gavin 1 października br. Z tym że w aktualnym roku koszty zmian Williamson i handlu międzynarodowego Liam Fox. oszacowano na 150–170 mln euro. Poprzednie kierownictwo Ceconomy pożegnało się ze spółką po słabych wynikach mi-  Huawei wdraża natomiast gigabitową sieć bezprzewodo- nionego roku finansowego (do 30 września ub.r.), kiedy to zysk wą w Szanghaju na potrzeby operatora China Mobile. Celem netto spadł 9-krotnie w ujęciu rok do roku. przedsięwzięcia jest budowa prototypowych gigabitowych sieci szerokopasmowych. Stanowi to ważny krok w kierunku  Supermicro, amerykański dostawca płyt głównych do ser- budowy sieci, która integruje zarówno przewodowe, jak i bez- werów, może zakończyć produkcję swoich podzespołów w fa- przewodowe gigabitowe łącze szerokopasmowe. Szacuje się, brykach w Chinach – wynika z informacji japońskiego serwisu że do trzeciego kwartału 2019 r. gigabitowe łącza szerokopas- Nikkei. Ruch ma być związany z wątpliwościami dotyczącymi mowe będą do dyspozycji 5,6 mln użytkowników prywatnych bezpieczeństwa podzespołów. Ponoć klienci w USA, zwłasz- i 3 tys. gospodarstw domowych oraz wszystkich cza z sektora administracji, nie chcą pracować na okręgów administracyjnych w Szanghaju. sprzęcie wyposażonym w płyty główne przy- wiezione z Chin. Obawiają się szpiegostwa  Also przejmuje bułgarskiego dys- – twierdzi Nikkei. Supermicro nie sko- trybutora Solytron, który z przy- mentował tych doniesień. chodami rocznymi na poziomie 110 mln euro ma ponad 30-proc.  Przedstawiciele państw UE udział w lokalnym rynku. Soly- i NATO, a także OECD i międzyna- tron z siedzibą w Sofii działa rodowych operatorów telekomów od 1991 r., a w latach 2011–2018 podczas spotkania w Pradze zgo- potroił swoje obroty. Zatrud- dzili się, że w kontekście sieci 5G nia ok. 120 osób i współpracuje trzeba wziąć pod uwagę ryzy- z ponad 50 ważnymi produ- ko ze strony innych państw. Przy centami IT (w tym dostawcami czym unijny komisarz ds. bezpie- smartfonów, serwerów, storage’u, czeństwa Julian King oznajmił, że UE monitoringu wizyjnego). Świadczy nie zajmuje negatywnego stanowiska także usługi wsparcia dla partnerów, wobec żadnego producenta ani pań- w tym szkolenia. stwa. Uważa natomiast, że kraje Unii muszą wspólnie wypracować standardy bezpieczeń-  Polscy specjaliści IT, którzy wyjechali do pra- stwa dla sieci 5G. Rynek UE powinien być otwarty dla cy za granicę, nie garną się do powrotu – wynika z badania wszystkich produktów, które takie wymagania spełnią. przeprowadzonego przez Muzeum Emigracji w Gdyni i fun- dację PLUGin Polish Innovation Diaspora. Główne motywy  Facebook negocjuje ugodę z amerykańską Federalną Komi- wyjazdu z Polski to: chęć poznania świata (57,9 proc.), lep- sją Handlu (FTC), której rezultatem może być poddanie się przez sze perspektywy zawodowe (35,3 proc.), rozwój osobisty i za- koncern niezależnemu nadzorowi w sprawie ochrony prywatno- miar poznania siebie (34,9 proc.).Przy czym chęć zdobycia ści użytkowników. Komitet nadzorujący miałby składać się ze doświadczenia (33,6 proc.) okazuje się ważniejsza niż lepsze specjalisty ds. ochrony danych zatwierdzanego przez władze zarobki (28,5 proc.). Zdecydowana większość uważa swój po- federalne, który wszedłby do najwyższego kierownictwa Face- byt za granicą za stały (prawie 83 proc.). booka. Komitet miałby co kwartał publikować raporty na temat praktyk w zakresie prywatności stosowanych przez najwięk-  Mitel złożył ofertę przejęcia Avayi za 2,2–2,4 mld dol. Dojście szy portal społecznościowy. Co więcej, CEO i założyciel firmy tej transakcji do skutku może pomóc Mitelowi konkurować z du- Mark Zuckerberg miałby pełnić rolę „wyznaczonego pracownika żymi graczami na rynku UC, jak Cisco czy Microsoft. Obecnie ds. zgodności”. Taka funkcja oznaczałaby, że szef będzie osobi- firma ma wielu małych i średnich klientów, podczas gdy Avaya ście odpowiedzialny za ewentualne problemy w tym obszarze. ma dużą bazę klientów korporacyjnych. Ponadto koncentruje Facebookowi grozi, jak się szacuje, 3–5 mld dol. kary ze strony się ostatnio w coraz większym stopniu na rozwiązaniach chmu- FTC w związku z naruszeniami ochrony danych.

20 CRN nr 5/2019 BAJKIBAJKI ROBOTÓW ROBOTÓW

Roksa, czyli erotyczny... wyciek

„NIE WIEMY, CZY WYKRADZIONO NAM TWOJE DANE, ALE NA WSZELKI WYPADEK INFORMUJEMY, ŻE MOGŁO DO TEGO DOJŚĆ”. PODOBNY, NIECO ABSURDALNIE BRZMIĄCY KOMUNIKAT WYSŁAŁ SWOIM UŻYTKOWNIKOM SERWIS INTERNE- TOWY ROKSA, ZAMIESZCZAJĄCY ANONSE EROTYCZNE.

Mówiąc bez eufemizmów, Roksa to polski portal publikujący ogłoszenia prostytutek, ze zdjęciami, opisami i cenami. Serwis rozesłał do swoich użytkowników ostrzeżenie, Damian Kwiek w którym pisze, że ktoś powiadomił witrynę, iż ma jej bazę danych. Portal uszczegóławia, szef informacji i komunikacji że zestawienie zawiera: loginy, hasła, adresy e-mailowe oraz IP, listy ogłoszeń, wiadomo- portalu CHIP ści wysyłane do administratora serwisu i szczegółowe dane przelewów bezpośrednio na konto Roksy. Zapewne jako użytkowników serwisu należy rozumieć zarówno klientów, jak i osoby oraz firmy, które w witrynie umieszczają ogłoszenia seksualne. Ale co ważne, portal zaznaczył, że nie wie, czy faktycznie doszło do włamania. I tu pada kluczowe zda- nie: „Jednakże zgodnie z obowiązującymi przepisami informujemy Państwa o zaistnia- łym incydencie, wskutek którego Państwa dane mogły dostać się w niepowołane ręce”. Oczywiście chodzi o RODO. Interesujące w sprawie jest to, że gdyby nie było unijne- go rozporządzenia przewidującego wysoke kary finansowe, Roksa zapewne nie miałaby powodu ostrzegać internautów o wycieku, który może był, a może go nie było. Ale Urząd Ochrony Danych Osobowych, jeśli baza faktycznie zostałaby upubliczniona, rozliczy właścicieli portalu z tego, jak zabezpieczyli informacje użytkowników oraz czy dołożyli starań, żeby ograniczyć negatywne skutki naruszenia bezpieczeństwa. Ostrożność firm gromadzących dane jest większa niż dotąd, bo europejscy urzędnicy pokazali w ciągu minionego roku, że nowe prawo naprawdę działa. Pierwszą karę zano- towaliśmy także w Polsce. Chodzi o szwedzką spółkę Bisnode, działającą w Warszawie. Bisnode, nazywane w branży „wywiadownią gospodarczą”, gromadzi dane o przed- siębiorcach, pobierane z publicznych rejestrów takich jak CEIDG. Z ich użyciem two- rzy rekordy i opracowania dotyczące ryzyka handlowego. Aż 943 tys. zł stanowi karę za to, że Bisnode nie powiadomił wszystkich z grona 6 mln przedsiębiorców, których da- ne przetwarzał. Spółka miała wywiązać się z obowiązku informacyjnego tylko wobec 90 tys. osób z kilkumilionowej rzeszy. Przy czym prezes polskiego oddziału szwedzkiej firmy Andrzej Osiński zapewnił w „Gazecie Prawnej”, że e-maile trafiły do blisko miliona osób. Pozostałych nie powiadomiono, bo w publicznym rejestrze nie było adresów elek- tronicznych, a wysyłka listów okazała się zbyt droga (koszty sięgnęłyby 22–30 mln zł). Osiński dodaje, że Bisnode był kontrolowany pod kątem RODO w dwóch innych krajach i tamtejsi regulatorzy nie stwierdzili naruszenia przepisów. Z opisanych przypadków wynika, że firmy muszą bardzo serio i skrupulatnie podcho- Nowe prawo dzić do zarządzania danymi osobowymi. Rzecz jest tym trudniejsza, że przypadek Bisnode pokazuje, iż można próbować wywiązać się z obowiązków, a i tak dostać wysoką karę. naprawdę Do tego nie każdy istotny niuans jest jasny. Jak dowodziła firma, koszt powiadomienia wszystkich zainteresowanych byłby abstrakcyjnie wysoki (bardziej opłacało się zapła- działa. cić karę). A na pytanie dziennikarzy o właściwy sposób przesłania informacji UODO od- powiada: „nie możemy z urzędu udzielać podobnych wskazówek”. Druga strona medalu jest taka, że dotąd w kwestii obrotu prywatnymi danymi panowała wolnoamerykanka, a firmy telemarketingowe pozwalały sobie na niemało bezczelności. Teraz może nie jest idealnie, ale na pewno zmienił się układ sił.

CRN nr 5/2019 21 Droga bez końca Ochrona danych osobowych musi być stałym składnikiem zarządzania bezpieczeństwem informacji w firmie, chociaż sposoby jej stosowania w praktyce mogą się nieustannie zmieniać. Nadążanie za zmianami uwarunkowań i wybór adekwatnych w danej sytuacji rozwiązań pozostanie z pewnością największym wyzwaniem w zakresie zapewnienia zgodności z RODO. ANDRZEJ GONTARZ Fot. AdobeStock Fot.

22 CRN nr 5/2019 Zindywidualizowane podejście do przepisów prawa

Pozbawiona jednoznacznie określonych obowiązków, a ukierunkowana na samodzielny dobór właściwych rozwiązań na bazie analizy ryzyka, formuła RODO zrodziła potrzebę zrewidowania podejścia do stosowania prawa również przez samych prawników. Dora- dzając w sprawach wdrożenia unijnego rozporządzenia, musieli oni wykazać się większą elastycznością w określaniu niezbędnych rozwiązań niż w przypadku innych przepisów. Tutaj nie do przyjęcia była formuła ustalenia sztywnych, wynikających wprost z ustawo- wych zapisów wymogów i wskazań, którym musi sprostać przedsiębiorstwo. Propono- wane rozwiązania musiały być dostosowane do specyfiki firmy, uwzględniając warunki jej działania i prowadzenia biznesu. „Projekty związane z RODO to nie tylko projekty prawne. To projekty na pograniczu pra- wa i biznesu. Model rozwiązań legislacyjnych trzeba docelowo wpisać ściśle w ramy biz- nesowe danej firmy. Tylko w ten sposób można zapewnić dobór środków adekwatnych do ryzyk, na jakie mogą być narażone dane osobowe przetwarzane w konkretnej sytuacji. Prawnik musi bardziej niż dotychczas wczuć się w sytuację swojego klienta i zrozumieć jego uwarunkowania biznesowe” – ocenia dr Dominik Lubasz, radca prawny, wspólnik zarządzający w kancelarii Lubasz i Wspólnicy. Warto przy tym podkreślić, że elastyczne, zindywidualizowane podejście do ochrony danych osobowych należy traktować raczej jako atut do umiejętnego wykorzystania, a nie ograniczenie czy utrudnienie we wdrażaniu RODO.

kretnej sytuacji. Z tej przyczyny – co jest się sprawami bezpieczeństwa – dać im- wielokrotnie podkreślane przy różnych puls do uporządkowania i zoptymalizo- okazjach – wdrożenie RODO to proces, wania związanych z tym obszarem zadań a nie jednorazowe działanie. Nie można lub procesów. Zapowiadana nieuchron- więc w zasadzie nigdy uznać, że został ność i duża wysokość kar z pewnością zakończony. przyczyniły się do uświadomienia so- Z pewnością łatwiej było dostosować bie przez decydentów znaczenia i pod- się do wymogów nowych przepisów fir- niesienia rangi systemu zabezpieczeń mom, które już wcześniej zaimplemen- w firmie. Niejeden specjalista ds. cyber- towały i stosowały na co dzień systemy bezpieczeństwa miał ułatwione zadanie, bezpieczeństwa informacji. W takich próbując dotrzeć do zarządu przedsię- przypadkach zapewnienie ochrony da- biorstwa z przesłaniem o konieczno- nych osobowych mogło się wiązać tylko ści podjęcia działań zmierzających do z wprowadzeniem dodatkowych ele- minimalizacji ryzyka wycieku danych mentów do już funkcjonującego, spraw- bądź wykorzystania ich w niewłaściwy dzonego w praktyce mechanizmu. Co nie sposób. eśli ktoś sądzi, że po roku obo- znaczy, że samo w sobie było zadaniem Nierzadko jednak trudności sprawiało wiązywania RODO da się jed- prostym i łatwym, szczególnie w rozbu- – i często nadal sprawia – przestawienie Jnoznacznie ocenić, czy polskie dowanych organizacjach korzystających się ludzi na różnych stanowiskach na no- przedsiębiorstwa i instytucje dobrze po- z dużej liczby aplikacji przetwarzających wy sposób rozumienia wartości chronio- radziły sobie z zadaniem sprostania wy- dane. Nie wymagało to już jednak budo- nych zasobów informacji. W przypadku mogom unijnego rozporządzenia, to jest wania całego środowiska zabezpieczeń RODO nie chodzi bowiem o zapewnie- w błędzie. Trudno dzisiaj o klarowną, i kontroli od podstaw. nie bezpieczeństwa danych będących precyzyjną ocenę sytuacji. Po pierwsze Problemy mogły mieć przedsiębior- własnością firmy, lecz o zabezpiecze- z powodu samej idei wprowadzonej re- stwa, które nie posiadały jeszcze sys- nie informacji dotyczących fizycznych gulacji. Bazuje ona na obowiązku anali- temów zarządzania bezpieczeństwem osób, autonomicznych jednostek po- zy ryzyka w każdej organizacji i doborze informacji. W ich przypadku RODO mo- zostających z nią w różnych relacjach, sposobów zabezpieczeń adekwatnych gło jednak odegrać pozytywną rolę jako wynikających z prowadzonego biznesu. do zagrożeń zdiagnozowanych w kon- przyczynek do poważniejszego zajęcia I choć jedno z drugim często idzie

CRN nr 5/2019 23 w parze, to trudno myśleć o spełnieniu RODO wynikają również z braku dosta- wet gotowe wzorce czy szablony postę- wymogów RODO bez uświadomienia tecznej ilości orzecznictwa w tym ob- powania na nic się nie zdadzą, jeśli nie sobie, że w tym przypadku nie chodzi szarze. Brakuje jasnych rekomendacji zostaną dostosowane do specyfiki i uwa- o zapewnienie bezpieczeństwa firmie i interpretacji. W wielu kwestiach po- runkowań funkcjonowania konkretnego czy instytucji, lecz o troskę o odpowied- jawiające się interpretacje są nawet cał- przedsiębiorstwa. nie zabezpieczenie danych osób, których kowicie rozbieżne. Rezultaty kontroli Co więc pozostaje firmom, które chcą one dotyczą. prowadzonych przez Urząd Ochrony się rzetelnie stosować do przepisów unij- Zadanie może nie być łatwe także z te- Danych Osobowych nie są podawane nego rozporządzenia? Potraktować po- go powodu, że wprowadzenie RODO do publicznej wiadomości. Dostępne są ważnie wymóg analizy ryzyka i uczynić zwiększyło również świadomość wagi jedynie decyzje prezesa UODO w spra- go podstawą swoich wszelkich działań ochrony prywatności w całym społe- wie zgłaszanych skarg i wniosków. w dziedzinie ochrony danych osobo- czeństwie. Zarówno prawnicy zajmują- Branżowe kodeksy dobrych praktyk nie wych! Co to w praktyce oznacza? Przede cy się wdrażaniem zostały zatwier- wszystkim potrzebę stałego monitoro- unijnego rozporzą- dzone lub jeszcze wania sytuacji zarówno wewnątrz fir- dzenia w firmach, Pojawiające się w ogóle nie po- my, jak i w jej zewnętrznym otoczeniu. jak i przedstawi- wstały. Ewentu- Należy śledzić zmiany technologicz- ciele organizacji interpretacje bywają alnego wsparcia ne, analizować trendy biznesowe, które będących admini- całkowicie rozbieżne. można szukać na mogą decydować o zapotrzebowaniu na stratorami danych razie w wytycz- przetwarzanie danych osobowych, aktu- osobowych zauwa- nych i opiniach pu- alizować mapę zagrożeń i nowych rodza- żają, że widać nieustanny wzrost jakości blikowanych na stronach UODO. Nawet jów ryzyka związanych z danymi, jakimi pytań i żądań kierowanych przez ludzi pierwsza w naszym kraju kara nałożona dysponuje ich administrator. Nie obej- pod adresem firm przetwarzających ich za niedopełnienie obowiązku informa- dzie się bez audytu przeprowadzanego dane. Po początkowym okresie zamie- cyjnego budzi szereg pytań i wątpliwo- minimum raz na rok, a w uzasadnionych szania pojęciowego i proceduralnego, ści ze strony prawników i ekspertów od przypadkach zapewne i częściej. zgłaszania problemów bazujących na ochrony danych osobowych. Osobną kwestią jest zwracanie uwa- medialnych stereotypach, a nie rzetel- Osoby odpowiedzialne za zapew- gi na zmiany prawa, które mogą mieć nej analizie stanu faktycznego pojawia nienie firmom działalności w zgodzie wpływ na sposoby i zakres stosowania się coraz więcej wystąpień mających z wymogami RODO nie mają więc ła- niektórych przepisów RODO. Obowią- poważne umocowanie prawne i mery- twego zadania. Tym bardziej że zgodnie zująca od 4 maja 2019 r. ustawa dosto- toryczne, świadczących o coraz lepszym z wprowadzoną zasadą rozliczalności sowująca polskie przepisy sektorowe do zrozumieniu przez ludzi obowiązują- to na nich ciąży obowiązek wykazania, wymogów RODO (Ustawa z dnia 21 lu- cych mechanizmów ochronnych. że zastosowane środki i sposoby za- tego 2019 r. o zmianie niektórych ustaw bezpieczenia danych były najbardziej w związku z zapewnieniem stosowa- optymalne jak również najlepiej dostoso- nia rozporządzenia Parlamentu Euro- BEZ PRZERWY wane do zdiagnozowanych zagrożeń pejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia NA NASŁUCHU w danej sytuacji. Jak się jednak przy- 27 kwietnia 2016 r.) zmienia 162 krajo- Trudności z jednoznaczną oceną sta- gotować do kontroli, skoro nie ma żad- we akty prawne. Nowe uregulowania po- nu zaawansowania prac nad dostoso- nego wymaganego prawem minimum jawiły się w wyniku tego m.in. w prawie waniem się polskich firm do wymogów konkretnych zadań do wykonania? Na- bankowym, prawie pracy, przepisach do- tyczących dokumentacji medycznej czy prawie karnym. Piotr Wojtasik W niektórych przypadkach, jak na inżynier sprzedaży, Axence przykład Kodeks pracy, zmiany mogą być znaczące a także wymagać dostosowania RODO spowodowało wzrost zapotrzebowania na rozwiązania do zasad przetwarzania danych osobowych zarządzania IT, szczególnie w mniejszych przedsiębiorstwach, gdzie do nowych regulacji. Nie znaczy to, że bę- bezpieczeństwo opierało się wcześniej na codziennie praktykowanych dą one już obowiązywały zawsze. Nie jest działaniach i wzajemnym zaufaniu. W obliczu potencjalnych kar wykluczone, że kolejne zmiany w prze- wdrożenie oprogramowania stało się parasolem ochronnym dla szefów wielu firm. pisach branżowych również będą mieć Klienci szukają rozwiązań, które pozwolą im ustrzec się przed skutkami ewentualnych istotny wpływ na zabezpieczanie danych incydentów i zabezpieczyć się na przyszłość. Widzą też potrzebę oceny i audytu wymagane przez RODO. Nie ma więc in- wdrożonych systemów, aby mieć pewność w kwestii dostosowania się do wymogów nego wyjścia, jak uważnie śledzić zmiany unijnego rozporządzenia. w prawie pod kątem ich powiązania z wy- mogami unijnego rozporządzenia.

24 CRN nr 5/2019 STAŁY ELEMENT GRY Warto sobie uświadomić, że od RODO Michała Jobskiego, nie ma odwrotu. Zapewnienie zgodności >>> Trzy dyrektora ds. systemów z tym rozporządzeniem musi być już sta- korporacyjnych łym, integralnym elementem systemu za- pytania do… w Budimexie rządzania bezpieczeństwem informacji we wszystkich przedsiębiorstwach i in- stytucjach. Wymogi wynikające z wpro- Przed wejściem w życie RODO gą być narażone poszczególne wadzonych w ubiegłym roku unijnym pojawiały się głosy, że za- klasy czy rodzaje informacji. Trze- pewnienie zgodności z tym roz- ba tylko trochę inaczej zdefiniować rozporządzeniem przepisów o ochronie porządzeniem będzie wymagało kryteria analizy. W zależności od jej wy- danych osobowych muszą być uwzględ- rewolucyjnych zmian w podejściu do ników dobieramy odpowiednie środki niane w każdym miejscu ich przetwa- bezpieczeństwa informacji. Jak było zabezpieczające. Z drugiej strony wzrost rzania, w każdym procesie, w ramach w Państwa przypadku? świadomości wśród ludzi przekłada się którego takie przetwarzanie następu- RODO rzeczywiście wprowadziło po- też na wzrost bezpieczeństwa całego je, i na każdym etapie życia narzędzi dejście bazujące na analizie ryzyka. przedsiębiorstwa. Staramy się uwrażli- oraz systemów informatycznych i urzą- Czy to była jednak rewolucja? Dla nas wiać naszych pracowników, że jeśli nie dzeń, które do przetwarzania danych są na pewno nie. Związane z tym wdro- będą dbać o swoje dane, to będą stwa- wykorzystywane. żenie wymagało od nas dużego wysił- rzać zagrożenie nie tylko dla siebie, ale I nie da się tego zrobić inaczej jak przez ku i zaangażowania, ale nie wiązało się także dla swoich kolegów, jak również ciągłe, uważne śledzenie rozwoju sytu- z koniecznością dokonywania rewolu- dla kontrahentów oraz współpracowni- acji w różnych obszarach funkcjonowa- cyjnych zmian. To była raczej reorga- ków firmy. nizacja w zakresie już funkcjonującego nia organizacji przetwarzającej dane systemu zarządzania bezpieczeństwem Co będzie miało kluczowe znaczenie osobowe. Analiza ryzyka wymaga mo- informacji. Od lat stosujemy standardy dla zapewnienia zgodności z RODO nitorowania zarówno samych zagrożeń, ISO, które bazują właśnie na zarządza- w przyszłości? jak i związanych z nimi technologii oraz niu ryzykiem, wymagają systematyczno- Potrzebne jest przede wszystkim podej- trendów rynkowych. Dbałość o prze- ści i ciągłości działania. RODO zmieniło ście systemowe oraz konieczność stałego strzeganie zapisów unijnego rozporzą- natomiast z pewnością postrzeganie uczenia się. Musimy obserwować trendy dzenia musi być stałym składnikiem wagi ochrony danych osobowych, za- oraz sprawdzać skuteczność tego, co ro- zarządzania bezpieczeństwem informa- równo wśród naszych pracowników, bimy. Cały czas analizujemy, jak zmienia cji w firmie, chociaż stosowane w prak- jak i w otoczeniu zewnętrznym. Wzros- się technologia, jakie pojawiają się za- tyce rozwiązania mogą się nieustannie ła społeczna świadomość rangi działań grożenia, i dostosowujemy własne roz- zmieniać pod wpływem modyfikacji ukierunkowanych na bezpieczeństwo wiązania do zidentyfikowanych ryzyk. informacji i ochronę prywatności. Obserwujemy również orzecznictwo uwarunkowań różnych aspektów aktyw- i zmiany prawa, nie tylko u nas, ale także ności biznesowej. Nadążanie za zmiana- Czy problemu nie stanowi przy- w innych krajach europejskich, bo prze- mi i wybór adekwatnych w danej sytuacji padkiem rozbieżność celów między cież RODO jest rozporządzeniem unij- rozwiązań pozostanie z pewnością naj- ochroną firmowych zasobów infor- nym. Potrzebna jest stała aktualizacja większym wyzwaniem. macji a koniecznością zapewnienia podejmowanych działań. Przy takim po- Niejednoznaczna, pozbawiona kata- bezpieczeństwa danych osób indy- dejściu do RODO bardzo dobrze spraw- logu niezbędnych zadań do wykonania widualnych? dza się standard ISO. Na nim od wielu lat formuła RODO sprawia, że ciągle bę- Chronimy informacje firmowe i da- bazuje nasz system bezpieczeństwa in- dą się pojawiać pytania, wątpliwości ne osobowe w taki sam sposób. Tu nie formacji. Strategia budowania zgodno- i niejasności dotyczące zastosowania ma żadnych różnic. W obu przypad- ści z RODO polegała na dostosowaniu odpowiednich środków i rozwiązań. kach są stosowane podobne rozwią- systemu do nowych wymogów. Analiza W ostateczności każdy będzie musiał zania, ich rozwój idzie w tym samym ryzyka nie była dla nas niczym nowym kierunku. Podstawą jest analiza ryzyka, i będzie nadal podstawą skutecznego radzić sobie z tymi zagadnieniami na która pokazuje, na jakie zagrożenia mo- działania w przyszłości. własną rękę, biorąc za dokonywane wy- bory bezpośrednio odpowiedzialność. Nawet jeśli będzie już dostatecznie du- Taka jest konstrukcja RODO, że ca- – jak również szansa dla integratorów żo orzeczeń, interpretacji, kodeksów do- ły ciężar decyzji o wyborze odpowied- na nowe kontrakty dzięki indywidu- brych praktyk i rekomendacji. Zawsze nich zabezpieczeń spoczywa na tym, alnemu traktowaniu każdego klienta bowiem można mieć do czynienia z sytu- kto przetwarza dane osobowe. Przy i zaproponowaniu mu rozwiązań zgod- acjami, które nie zostały dotąd uwzględ- odpowiednim podejściu może to być nych z faktycznym zapotrzebowaniem, nione, a mogą mieć znaczące skutki dla jednak szansa na znalezienie rozwią- uwzględniających rzeczywiste uwarun- zapewnienia bezpieczeństwa danych zania dopasowanego dokładnie do kowania jego działalności oraz aktualne osobowych. potrzeb i specyfiki konkretnej firmy możliwości.

CRN nr 5/2019 25 ADVERTORIAL RODO w teorii i praktyce UODO do lutego bieżącego roku otrzymał ponad dwa tysiące zgłoszeń w kwestii RODO. Wydał jedynie 18 decyzji, w tym jedną z nałożeniem kary. W tej sytuacji wielu potencjalnych klientów firm IT wstrzymuje zakupy, chcąc zobaczyć, jaką linię postępowania obierze regulator rynku.

rząd Ochrony Danych Osobo- AUDYT: NA DOBRY POCZĄTEK powinno i nie zostanie uznane za wy- wych skorzystał ostatnio ze Godną polecenia praktyką jest przepro- starczający środek ochrony. Nie moż- Uswoich nowych kompetencji wadzenie audytu, który wskaże, gdzie na jednak z góry założyć, że posiadanie w stu procentach. Mowa tu oczywiście i w jaki sposób przetwarzane są w fir- oprogramowania klasy DLP gwarantu- o głośnej medialnie historii Bisnode mie dane, a następnie umożliwi objęcie je uniknięcie kar związanych z RODO. oraz karze w wysokości 1 mln zł za nie- polityką bezpieczeństwa oprócz danych Jeśli reguły polityki bezpieczeństwa dopełnienie obowiązku informacyjne- „fizycznych” także ich elektroniczne w firmie czy instytucji nie zostaną wdro- go. Sprawa wywołała dużo kontrowersji odpowiedniki. Po dokładnej analizie żone, a dane wrażliwe w formie wy- i burzliwą dyskusję wokół zasadności wy- możliwe jest skuteczne wdrożenie poli- drukowanej przechowywane będą bez boru tego właśnie przypadku na pierw- tyki bezpieczeństwa. Dopiero przy kom- zachowania odpowiednich środków szą „demonstrację siły” RODO, chociażby pleksowym podejściu (dbałość o dane ostrożności – z pewnością rozwiązanie przez wzgląd na fakt, że dane przetwa- fizyczne i zapewnienie ochrony danym DLP nie uchroni przed karami. rzane przez Bisnode były publicznie do- zapisanym w cyfrowy sposób) można stępne. Więcej światła na interpretację uznać, że przedsiębiorstwo zastosowa- nowego prawa rzuci zapewne złożona ło „adekwatne środki bezpieczeństwa”. SZYFROWANIE: NIE MA ZMIŁUJ! przez firmę apelacja. Ponieważ w ubie- Dzięki temu w razie kontroli UODO fir- Jednym z obowiązków wynikających głym roku nie brakowało incydentów, ma udowodni, że zrobiono wszystko, co z art. 32 RODO jest szyfrowanie danych. które skutkowały masowymi wycieka- w jej mocy, aby odpowiednio zabezpie- Przy czym rozporządzenie nie precyzu- mi danych osób prywatnych (chociażby czyć przetwarzane dane. je technicznych szczegółów dotyczą- przypadek Morele.net), przedsiębiorcy Kompleksową usługę audytu dla swo- cych wykorzystywanych zabezpieczeń. zadają sobie pytanie, dlaczego nie zajęto jego klienta (w tym audyt konfigura- To, jakie rozwiązania ochronne zosta- się właśnie nimi w pierwszej kolejności. cji ESET) można zlecić specjalistom ną zastosowane w przedsiębiorstwie, A jednocześnie większość z nich czeka z Dagmy. Dystrybutor dysponuje kadrą powinno wynikać z analizy ryzyka, któ- z niezbędnymi inwestycjami na rozwój specjalistów posiadających prestiżową ra musi uwzględniać każdy aspekt jego wydarzeń. certyfikację Certified Ethical Hacker. działalności. RODO, bazując na normie Jednak wielu przedsiębiorców zdecy- Świadectwo CEH zapewnia, że audytor ISO/IEC 27 001, nakazuje takie zabez- dowało się na „plan minimum” w zakre- używa tej samej wiedzy i narzędzi co pieczenie danych, które zapewni im sie wdrażania konkretnych rozwiązań, cyberprzestępca, ale w odróżnieniu ochronę w zakresie tzw. triady CIA (Con- co mimo wszystko należy uznać za zja- od niego – w legalny i zgodny z pra- fidentiality, Integrity, Availability). wisko pozytywne z punktu widzenia wem sposób. Dzięki temu wykonywane Przykładem firmy, która sprostała producentów, dystrybutorów i integra- przez niego kontrole, testy penetracyj- wymogom RODO jest Wielka Orkiestra torów działających w sektorze cyber- ne i socjotechniczne jeszcze skutecz- Świątecznej Pomocy. Fundacji zależało bezpieczeństwa. Według specjalistów niej weryfikują, jak w sytuacji realnego na wdrożeniu rozwiązania szyfrujące- z katowickiej Dagmy większą wagę do zagrożenia zachowują się nie tylko za- go zdolnego zabezpieczyć dane będące wymagań rozporządzenia przykłada bezpieczenia, ale też sami pracownicy w jej posiadaniu, by ich przechowywanie m.in. branża telemarketingowa, któ- audytowanej firmy. oraz korzystanie z nich było zgodne z za- rą prezes UODO wziął na celownik pisami rozporządzenia. Kluczowym wy- w pierwszej kolejności, włączając w to mogiem okazała się przy tym możliwość zjawisko profilowania w sektorze banko- DLP: GWARANCJA centralnego zarządzania rozwiązaniem wym i ubezpieczeniowym. Z polecanych DOBREJ WOLI szyfrującym, które z założenia miało być i niezbędnych działań należałoby w tym Zabezpieczenie danych fizycznych bez również proste we wdrożeniu i codzien- (ale nie tylko) kontekście wymienić DLP, zabezpieczenia klasy DLP, które ochro- nej administracji (wybór padł na ESET szyfrowanie i audyty. ni dane cyfrowe przed wyciekiem, nie Endpoint Encryption).

26 CRN nr 5/2019 Dagma: krótko i na temat

JAK RODO WPŁYNĘŁO NA SPRZEDAŻ ROZWIĄZAŃ IT?

Paweł Jurek zauważyło, że ich firmy nie budują własnych na bliższe poznanie dystrybuowanego przez wicedyrektor ds. rozwoju strategii zabezpieczeń w należyty spo- nas rozwiązania Safetica, przyznaje, że roz- sób. Biorąc pod uwagę konkretne produkty waża zakup zabezpieczenia tego typu po Wprowadzenie RODO – w ubiegłym roku wręcz eksplodowało za- raz pierwszy i nie ma żadnych doświadczeń spowodowało duże po- interesowanie użytkowników rozwiązaniami z produktami konkurencyjnymi. O ile bowiem ruszenie w branży bez- szyfrującymi, ale także tymi do zapobiegania na rynku antywirusowym każda sprzedaż to pieczeństwa IT. Klienci wyciekom danych (DLP), których sprzedaż wyparcie konkurenta, to na rynku DLP sprze- bardziej zainteresowali rośnie w wyjątkowo szybkim tempie. Więk- daż jest zwykle efektem wcześniejszego bra- się politykami bezpieczeństwa, wielu z nich szość naszych klientów, którzy decydują się ku tego typu rozwiązania.

CO WPROWADZENIE RODO ZMIENIŁO W MENTALNOŚCI POLSKICH PRZEDSIĘBIORCÓW?

Mateusz Piątek ich firm, ale również dane klientów. Każdy ją nie tylko stratą potencjalnego klienta, ale Product Manager z nas zaczął zastanawiać się nad tym, kto również narażają własną reputację. General- rozwiązań Safetica właściwie dysponuje jego danymi i jak je nie jednak nie można powiedzieć, że wejście przetwarza. Świadomość klientów oraz re- w życie unijnych przepisów automatycznie Wprowadzenie RODO gulacje prawne niejako postawiły przedsię- spowodowało diametralną zmianę mental- miało wpływ nie tylko biorców pod ścianą i sprowokowały ich do ności uczestników rynku i wszyscy są już na przedsiębiorców, wdrożenia w swoich firmach zabezpieczeń, uświadomieni i zabezpieczeni w 100 proc. którzy z zasady stara- które minimalizują ryzyko wycieku danych. Ale z całą pewnością RODO wskazuje wła- li się chronić wartości intelektualne swo- Nie wprowadzając rozwiązań DLP, ryzyku- ściwy kierunek.

CZY NAKŁADANE KARY SĄ WSPÓŁMIERNE DO WYSIŁKÓW PODEJMOWANYCH PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWA?

Karolina dów podczas prób wprowadzania w ży- jego zapisy. Warto uświadamiać klientów, że Kraśniewska cie jego zapisów. Z obawy przed wysokimi to, w jaki sposób i w jakim zakresie wywią- inspektor ochrony danych karami wiele przedsiębiorstw stosuje prak- żą się z obowiązków nałożonych na każde- tyki „wygórowane”, które często nie ma- go administratora danych, powinno wynikać Owiane złą sławą roz- ją uzasadnienia. RODO dla wielu firm stało z przeprowadzonej analizy ryzyka. A kon- porządzenie o ochro- się raczej piątym kołem u wozu niż narzę- kretnie odpowiedzieć na pytanie: ile mogą nie danych osobowych dziem służącym do ochrony praw i wolno- dzięki niej zyskać, a co im grozi, jeśli w przy- sprawia, że w każdym ści osób fizycznych. Z drugiej strony słyszy padku kontroli organ nadzorczy nie zgodzi obszarze działalności dochodzi do absur- się o przedsiębiorstwach, które ignorują się z ich sposobem działania.

CZY SZYFROWANIE DANYCH I ZABEZPIECZANIE PRZED WYCIEKIEM WYSTARCZY, ŻEBY UNIKNĄĆ KAR?

Jarosław o ciągłą ocenę ryzyka związanego z prze- pieczeństwo przedsiębiorstwa i ochronę Mackiewicz twarzaniem danych i dopasowywanie na posiadanych przez nie danych. Edukujmy kierownik zespołu ds. audytów bieżąco modelu biznesowego przedsiębior- użytkowników, żeby uwzględniali bezpie- bezpieczeństwa IT stwa do zmiennego środowiska na rynku. czeństwo informacji w swojej strategii biz- Punktem wyjścia powinna być świadomość nesowej, wprowadzajmy adekwatne do Jednym słowem – nie. procesów zachodzących w firmie, rodzajów przeanalizowanego ryzyka rozwiązania Czy zatem można so- i ilości przetwarzanych danych czy w koń- (organizacyjne i techniczne) oraz regular- bie odpuścić inwesty- cu związanych z nimi zagrożeń. To również nie testujmy ich działanie w praktyce, a nikt cje w takie rozwiązania? Również pudło. budowanie świadomości pracowników – że nie zarzuci nam niedochowania „należytej O co tu więc chodzi? Przede wszystkim każdy z nich jest odpowiedzialny za bez- staranności”.

CRN nr 5/2019 27 KANAŁ DYSTRYBUCYJNY Moje ostatnie słowo jako lidera GTDC Przez szesnaście lat, jakie spędziłem na stanowisku szefa Global Distribution Technology Council, miałem ogromną przyjemność pracować z kluczowymi osobami w sektorze IT, przy czym nie tylko tymi pełniącymi funkcje kierownicze. Zawsze najbardziej ceniłem u nich ciężką, uczciwą i pokorną pracę. TIM CURRAN

ystrybutorzy i ich partnerzy w ka- Może też znacie takich, którzy wąt- wać, chociażby przy pomocy LinkedIna nale sprzedaży uczyli się tych war- pią w żywotność dystrybutorów w dobie i e-maila. Dtości w sposób charakterystyczny chmury i uważają, że znaleźli się oni nad Przy okazji chciałbym podkreślić, że dla współczesnych pionierów techno- przepaścią ze względu na rozwój interne- będąc częścią GTDC, miałem przywilej logicznych. Problem roku 2000 i bańka tu i sprzedaży w modelu direct. Jeśli tak, to kierować zespołem, którego członkowie internetowa, jakie towarzyszyły przełomo- powiedzcie im, że są w błędzie. mimo ograniczonych zasobów – nawią- wi wieków, stanowiły wartościową lekcję Kiedy pięć lat temu miałem okazję pro- zując do wypowiedzi Meg, mógłbym w czasach zmian cywilizacyjnych, gdy sieć wadzić wywiad z Meg Whitman pod- użyć sformułowania „the power of few” stawała się bezprzewodowa, a internet na czas GTDC Summit, ówczesna szefowa – wznosili się na niewiarygodny poziom dobre zrewolucjonizował wymianę infor- HP zadeklarowała wyraźnie: „za naszy- wydajności przez większość czasu, a wła- macji i relacje międzyludzkie. Lecz mimo mi sukcesami stoi siła wielu partnerów ściwie przez cały czas. Zwykłe „dziękuję” błyskawicznego dostosowania się dystry- (the power of many)”. To prawda także nawet w przybliżeniu nie oddaje podziwu butorów do nowych warunków gry rynko- dzisiaj, bo siła ekosystemu partnerskie- ani wdzięczności, jaką wobec nich czuję. wej (przykładowo dość szybko znaleźli się go definiuje kanał sprzedaży, co jest za- w gronie liderów w sektorze e-commerce) sługą mnóstwa niesamowitych ludzi na INWENCJA pojawiły się głosy wieszczące koniec świata różnych poziomach zarządzania. Jestem I WYDAJNOŚĆ dystrybucji w biznesie coraz mniej „fizycz- wdzięczny losowi, że mogłem mieć z ni- Dystrybucja to niewątpliwie jeden z naj- nym”, a coraz bardziej wirtualnym. mi relacje, które zamierzam podtrzymy- bardziej innowacyjnych, a jednocześnie efektywnych rodzajów biznesu w histo- rii. Efektywność zawsze była jej symbo- Emerytura na uniwersytecie lem, a inwencja powinna być rozumiana inaczej, niż ma to miejsce w działach Dotychczasowy CEO Global Technology Distribution Council w ciągu 16 lat przekształcił nie- R&D producentów. Dystrybutorzy nie- wielką, lokalną społeczność biznesową w światową organizację będącą promotorem dystry- ustannie muszą bowiem na nowo wery- butorów w branży IT. Teraz, na emeryturze, Tim Curran chce zająć się nauczaniem studentów fikować swoją rolę w kanale sprzedaży, MBA na University of South Florida. Zamierza dzielić się z nimi doświadczeniami wyniesio- jako zapewniających wsparcie dla part- nymi z pracy na rzecz GTDC, ale także Tech Daty oraz Panasonica. Tematem zajęć ma być nerów, niezależnie od tego, czy mowa biznes w wymiarze globalnym i związane z tym trendy technologiczne, a celem pokazanie o rozwoju logistyki na rynkach lokalnych studentom wynikających z tego wyzwań i możliwości. i za granicą, czy też tworzeniu chmuro- Tim Curran dołączył do GTDC w 2002 r., po pięciu latach pracy jako wiceprezes w Tech Da- wych platform B2B. Oba te wymiary, cie. Wówczas organizacja koncentrowała się na dystrybucji w USA i borykała się z problema- wirtualny i materialny, będą również mi finansowymi. Od tamtego czasu GTDC stało się globalnym stowarzyszeniem, zyskując w przyszłości koegzystować, ale zapew- nowych członków w Azji, Europie oraz Ameryce Łacińskiej. Jednocześnie zawiązano part- ne w sposób, jakiego dotąd jeszcze nie nerstwo z NPD Group, Contextem i GfK, aby tworzyć jak najbardziej wiarygodną bazę da- doświadczyliśmy. nych dotyczących sprzedaży za pośrednictwem dystrybutorów. Były szef GTDC uważa, że jego największym osiągnięciem było pokazanie, jak dużą rolę „TWO TIER” OR dystrybucja odgrywa w rozwoju branży IT. Teraz rolę lidera organizacji objął Frank Vitagliano, NOT TO „TWO TIER”. były menedżer IBM-u, Juniper Networks oraz Della, a także CEO Computexu. W 2017 r. THAT’S NOT THE QUESTION… został wprowadzony do IT Hall of Fame. Może to zabrzmi banalnie, ale dobrze jest

mieć wielu przyjaciół. Po ponad 30 latach AdobeStock Fot.

28 CRN nr 5/2019 tów dystrybutorzy oraz ich partnerzy zdają się być gotowi, żeby poradzić so- bie w każdą pogodę, także tą bardziej zachmurzoną. Już teraz powstały chmu- rowe marketplace’y, a dystrybutorzy za- częli przejmować firmy specjalizujące się w nowych modelach biznesowych. W portfolio dystrybutorów nie brakuje obecnie usług typu end-to-end, a jedno- cześnie oferują oni bardzo wiele rozwią- zań wymagających klasycznej logistyki Każdego roku na drodze od producenta do resellera i integratora. setki nowych 3. Edukacja umożliwi producentów opanowanie cyfrowego chaosu nawiązują Przeładowanie danymi to obecnie co- dzienność w branży IT. Dystrybutorzy współpracę znajdują się na uprzywilejowanej pozycji, mając pełny ogląd rynku i mogąc czerpać z dystrybutorami. i dostarczać wiedzę czy dane dotyczące sprzedaży, finansowania i konfiguracji no- wych rozwiązań. W branżach takich jak mobile czy security dystrybutorzy będą coraz częściej dzielić się wiedzą dotyczą- cą IoT, machine learning i innych szybko rozwijających się technologii. Mam nadzieję, że nie będziecie mieć w branży, w tym niemało jako handlowiec, się z wami kilkoma przemyśleniami odno- mi za złe, że raz jeszcze posłużę się sło- człowiek spotyka więcej osób, niż może śnie do przyszłości – z tym że nie mojej, wami Meg – „the power of many”. Po pro- policzyć. A przecież takie spotkania są ko- bo tą po prostu zamierzam w dużej mierze stu najlepiej pasują do obecnej sytuacji niecznością. Jednak to, co dla mnie jest poświęcić na zajęcia ze studentami MBA w naszej branży. Wobec tak wielu prze- niezmiennie ważne, to nie tyle koncentro- na Uniwersytecie Południowej Florydy. łomowych innowacji, jakie regularnie wanie się na ilości, co na jakości. Innymi Chodzi mi o sektor dystrybucji i cały ka- opuszczają centra R&D, łatwo możemy słowy: nie liczy się „jak dużo”, ale liczy się nał sprzedaży IT, na który w kolejnych la- zagubić unikalną wartość, jaką niosą ze „jak”. Niektóre z moich najlepszych do- tach będą wpływać trzy poniższe trendy. sobą codziennie relacje w kanale dys- świadczeń były związane nie z wiodącymi trybucyjnym. Produkty będą ulegały koncernami, ale z małymi VAR-ami z nie- 1. Rola zaufanego doradcy będzie ciągłym zmianom, podobnie jak ludzie wielkich miasteczek, którzy łączyli w sieć ważniejsza niż marka produktu czy firmy, ale dobrze uformowane wię- lokalne społeczności. Zresztą dystrybu- Dystrybutorzy mają wszystko, co trze- zi partnerskie przetrwają bardzo długo. torzy mają duży wkład (i wpływ) właśnie ba, aby wspierać partnerów w zmieniają- Dystrybucja będzie stanowić o sile kana- w rozwój sektora MŚP. cej się rzeczywistości. Szerokie portfolio łu partnerskiego. Model two-tier zawsze był i nadal jest i współpraca z wieloma producentami to Jeśli jesteś producentem rozwiązań IT kluczowy, był dominujący i będzie domi- podstawa ich działania. Bazując na tym, i chcesz zwiększyć sprzedaż, kieruj swo- nował. I chociaż nie mam kryształowej mogą być zaangażowani we wspieranie je kroki do dystrybutorów. Jeżeli jesteś kuli, dzięki której mógłbym przewi- rozwoju integratorów, ale także produ- integratorem i zamierzasz rosnąć, dys- dzieć przyszłość, to minione trzy deka- centów w ich działaniach marketingo- trybutor stanie za tobą i będzie cię w tym dy w dystrybucji wyraźnie dowiodły, że wych na lokalnych rynkach (więcej o tym wspierał, zapewniając osiągnięcie celu te lata niezmiennie należały do modelu w raporcie GTDC pt. „Priming Partner- niższym kosztem. A jeśli jesteś dystrybu- sprzedaży pośredniej. O czym świadczy ship for Changing Channels”). torem, to pamiętaj, że twoja szklanka jest chociażby fakt, że każdego roku setki no- zawsze w połowie pełna. wych producentów nawiązują współpra- 2. Dystrybucja będzie częścią cę z dystrybutorami. nowych chmurowych rewolucji Nie chcę teraz zajmować się wspomin- Po latach rozwoju, kryzysów i dostoso- KONTAKT Z TIMEM CURRANEM JEST MOŻLIWY kami, ale pozwólcie, że hasłowo podzielę wywania się do rynku i potrzeb klien- ZA POŚREDNICTWEM E-MAILA: [email protected].

CRN nr 5/2019 29 ADVERTORIAL

Ingram Micro rozszerza portfolio DC/POS Ingram Micro to dystrybutor dysponujący najszerszą w Polsce ofertą produktów DC/POS (Data Capture/Point of Sale). Niemniej firma nie ustaje w poszukiwaniu nowych, ciekawych rozwiązań rozszerzających istniejące portfolio. miany zachodzące na rynku no- czalnym atutem dystrybutora jest też BLUEBIRD wych technologii sprzyjają sprze- zaplecze logistyczne. Ingram Micro ma Koreańska firma produkująca przemy- Zdaży produktów należących do lokalny magazyn w Warszawie oraz cen- słowe komputery ręczne, tablety i prze- grupy DC/POS. Jednak ciągłe innowacje tralne centrum dystrybucji w niemieckiej nośne urządzenia płatnicze. Produkty oraz nowe trendy sprawiają, że dystrybutor miejscowości Straubing. W dalszej części tej marki obsługują ponad 3 tys. klientów musi trzymać rękę na pulsie. Ingram Micro artykułu przedstawiamy wybrane marki w 120 krajach. Wykorzystywane są niemal stara się możliwie najlepiej wywiązywać z oferty działu DC/POS dystrybutora. we wszystkich branżach do realizacji za- z tego zadania. Uzupełnia więc ofertę nie dań związanych z obsługą płatności mo- tylko o nowości pochodzące od liderów GETAC bilnych, automatyzacją siły roboczej oraz rynku, czyli Zebra Technologies i Honey- Firma specjalizująca się w produkcji interakcją z klientami. Firma powstała well, Datalogic, ale również ciekawe roz- wzmocnionych notebooków i tabletów. w 1995 r., a jej centrala znajduje się w Seulu. wiązania od mniej znanych producentów. Ma ofercie sprzęt zaprojektowany do Nie jest to łatwe, gdyż dział DC/POS działania w najbardziej ekstremalnych sy- ADVANTECH SERVICE-IOT obejmuje kilka grup produktowych: sys- tuacjach. Wzmocnione obudowy, certyfi- Firma produkuje stacjonarne terminale temy RFID, skanery kodów kreskowych, katy wojskowe, wysokiej jakości materiały PC do sklepów, magazynów, hal produk- mobilne terminale, drukarki etykiet oraz i mocne podzespoły sprawiają, że laptopy cyjnych, a także przenośne urządzenia oprogramowanie. Poza tym DC/POS wy- i tablety Getac poradzą sobie z dowolnym przeznaczone dla branży transportowej korzystuje różne techniki bazujące na zadaniem i w każdych warunkach. oraz logistycznej. Urządzenia charaktery- kodach kreskowych, paskach magnetycz- zują się bardzo dużą wytrzymałością i są nych, kartach inteligentnych, jak też roz- ELO TOUCH SOLUTIONS odporne na uszkodzenia mechaniczne, co poznawaniu głosu (Voice). Amerykański dostawca rozwiązań doty- sprawia, że mogą funkcjonować w dowol- – Ilość procesów, urządzeń, a także kowych. Oferta firmy obejmuje monitory nych warunkach. Wcześniej firma była przetwarzanych danych sprawia, że bran- od 10 do 70 cali, systemy typu All-in-One znana pod nazwą DLoG. Zmiana szyl- ża DC/POS staje się coraz bardziej intrat- i kontrolery ekranów. Na całym świecie du nastąpiła w styczniu bieżącego roku. nym biznesem. Wszyscy wiążemy nadzieje działa ponad 25 mln urządzeń tego pro- Od tego czasu Advantech Service-IoT z Internetem rzeczy, który ma być jednym ducenta. Monitory Elo znajdują szero- wchodzi w skład tajwańskiego koncernu z najważniejszych kierunków rozwoju na- kie zastosowanie w handlu, hotelarstwie Advantech. szego segmentu rynku. Przed resellerami i gastronomii. Firma opracowuje też wy- oraz integratorami otwiera się mnóstwo jątkowo wytrzymałe modele do pracy ADS-TEC możliwości realizacji ciekawych i zyskow- w strefach przemysłowych i specjalnie cer- Producent ze Stuttgartu specjalizujący się nych projektów. Staramy się, żeby nasza ofer- tyfikowane wersje do użytku medycznego. w rozwiązaniach informatycznych prze- ta była na tyle szeroka, aby partnerzy mogli Elo Touch Solutions opracowało pierwszy znaczonych do profesjonalnych zastoso- dotrzeć do różnych grup klientów i mieli jak ekran dotykowy ponad 40 lat temu. wań. Oferta firmy zawiera przemysłowe największe pole manewru podczas wdraża- komputery PC (w tym również z ekranem nia systemów – tłumaczy Michał Grzybow- APG dotykowym), wzmocnione tablety, termi- ski, Business Unit Manager DC/POS, PM APG Cash Drawers jest globalnym pro- nale samochodowe, zapory sieciowe oraz Zebra EVM w Ingram Micro. ducentem szuflad kasowych charakte- routery. Uzupełnienie bogatego asorty- W dziale DC/POS polskiego oddziału ryzujących się wyjątkową trwałością mentu stanowi usługa Cloud Big-Linx X, Ingram Micro pracuje obecnie 13 osób. i niezawodnością w użyciu. Dzięki szufla- która umożliwia zdalne zarządzanie To doświadczony zespół, mający bogate dom na gotówkę APG transakcje odbywają sprzętem ADS-TEC. Producent ma ponad doświadczenie, doskonale zaznajomiony się szybko i bezpiecznie. Co ważne, prak- 30-letnie doświadczenie w opracowywa- z realiami lokalnego rynku. Niezaprze- tycznie nie wymagają one konserwacji. niu urządzeń IT.

30 CRN nr 5/2019 BIXOLON BARTENDER BY SEAGULL Jeden z liderów światowego rynku druka- Wsparcie SCIENTIFIC rek specjalistycznych. Dostarcza szeroką 24 godziny na dobę Oprogramowanie BarTender służy do gamę zaawansowanych drukarek etykiet przekształcania informacji w etykiety, i drukarek mobilnych przeznaczonych Ingram Micro zaprasza partnerów do korzy- kody kreskowe, etykiety RFID, karty in- m.in. dla sklepów, hoteli, placówek ochrony stania z portalu www.ingrammicro24.com. teligentne i dokumenty. Ich zastosowanie zdrowia, instytucji finansowych i firm lo- To serwis wspierający wszystkie obszary napędza biznes i poprawia bezpieczeń- gistycznych. Bixolon oferuje drukarki ter- komunikacji między dystrybutorem i resel- stwo, wydajność oraz zgodność procesów. miczne/termo-transferowe, igłowe oraz lerami. Partnerzy przez 24 godziny na dobę atramentowe z przyjaznym w obsłudze i 7 dni w tygodniu mają dostęp do niezbęd- ERGONOMIC SOLUTIONS oprogramowaniem. Zróżnicowany asorty- nych danych, umożliwiających podjęcie od- Brytyjska firma specjalizująca się w pro- ment umożliwia dotarcie do klientów dzia- powiedniej decyzji zakupowej. Na portalu jektowaniu i produkcji bezpiecznych łających na wielu rynkach wertykalnych. znajdują się aktualne ceny, a także informa- systemów mocowań. Producent jest wła- Firma rozpoczęła działalność w latach 90., cje o dostępności produktów, realizowa- ścicielem marki SpacePole – popularnego jako oddział Samsung Mini Printer. nych projektach, wsparciu technicznym itp. systemu mocowań rozwiązań płatniczych, mobilnych i punktów sprzedaży. Ergono- UNITO (OEMPROTECTOR) mic Solutions rozpoczął swoją działal- Polski producent akcesoriów marki OEM- oraz ekrany, które pełnią rolę ochronną ność w Wielkiej Brytanii w 1996 r., acz- protector, przeznaczonych do ochrony i zmieniają charakterystykę projekcji. kolwiek procesy związane z projektowa- i poszerzania funkcjonalności profesjonal- niem i produkcją mocowań odbywają się nych urządzeń elektronicznych. Oferta za- NICELABEL w Danii. wiera gotowe rozwiązania przeznaczone Producent programowania do projek- do najpopularniejszych produktów oraz towania etykiet i systemów zarządzania GAMBER-JOHNSON projektowane z myślą o indywidualnych nimi, które zapewniają jakość, szybkość Amerykański producent uchwytów i stacji potrzebach klientów. W asortymencie fir- i efektywność etykietowania przy jed- dokujących. Współpracuje bezpośrednio my znajdują się gumowe, tekstylne i skó- noczesnym obniżeniu kosztów. Z opro- z takimi firmami jak: Dell, Getac, Panaso- rzane etui, kabury, stalowe stojaki, systemy gramowania NiceLabel korzysta ponad nic, Samsung i Zebra. Bliska kooperacja mocujące urządzenia oraz łączące ze sobą milion przedsiębiorstw na całym świe- sprawia, że rozwiązania Gamber-John- akcesoria. Uzupełnienie portfolio stanowi cie. Firma istnieje od 1993 r., a jej główna son idealnie współpracują ze sprzętem dziesięć rodzajów folii na wyświetlacze siedziba znajduje się w Słowenii. wymienionych producentów.

Dział DC/POS w Ingram Micro ZARZĄDZANIE PRODUKTEM I REALIZACJA PROJEKTÓW Michał Grzybowski, Business Unit Manager DC/POS, PM Zebra EVM, [email protected] Kinga Szczypkowska, Product Manager Honeywell, Citizen, Advantech/DLOG, NiceLabel, Bartender, Datacard, [email protected] Paweł Rybarczyk, Product Manager Zebra AIT, Zebra Xplore, [email protected] Maksymilian Ujma, Product Manager Datalogic, Elo, Getac, Bluebird, [email protected] REALIZACJA ZAMÓWIEŃ Agnieszka Słyczko-Jarmołowicz, Sales Specialist, Confidex Specialist, [email protected] Irmina Skarżyńska, Sales Specialist, [email protected] Krzysztof Kowalski, Sales Specialist, [email protected] INŻYNIEROWIE WSPARCIA TECHNICZNEGO Paweł Stempin, inżynier Zebra EVM, ADS-TEC, [email protected] Paweł Widacki, inżynier Datalogic, Zebra AIT, Zebra Xplore, Getac, [email protected] Grzegorz Postek, inżynier Honeywell, Citizen, Advantech, [email protected] Marcin Buława, inżynier wsparcia Zebra odpowiedzialny za obsługę centrum serwisowego Zebry, [email protected] LOGISTYCY Paweł Piekarniak, logistyk Zebra AIT, Honeywell, Datalogic, [email protected] Tomasz Połomski, logistyk Zebra EVM odpowiedzialny za kontrakty serwisowe Zebra EVM, [email protected]

CRN nr 5/2019 31 Chmura publiczna czy prywatna? Spór o wyższość jednej chmury nad drugą nie ma końca. By go rozstrzygnąć, zarówno duże korporacje, jak też średnie i małe przedsiębiorstwa muszą pomyśleć o kosztach, kompetencjach swojego personelu technicznego, sprawach kontroli i bezpieczeństwa danych, a ostatecznie także o możliwości wyboru rozwiązania pośredniego, czyli hybrydowego. TOMASZ JANOŚ

ajwięksi dostawcy usług chmu- search, by wskazali plusy i minusy wdro- infrastruktury, okazuje się efektywniejsza, ry publicznej, czyli Amazon Web żeń chmury publicznej i prywatnej. Poni- jeśli chodzi o całkowity koszt posiadania. NServices (AWS), Microsoft Azure żej publikujemy efekt tych starań. Przy czym słowem kluczem jest tu i Google Cloud, zachwalają łatwość wdra- „przewidywalność”. W opinii Amalgam żania i obsługi środowiska cloud przez in- Insights, jeżeli organizacja nie potrafi re- ternet, modele płacenia tylko za to, czego KTÓRA CHMURA JEST TAŃSZA? gularnie prognozować skali swoich ob- się używa (pay per use), skalowalność Zdaniem Melanie Posey z 451 Research ciążeń i przetwarzania z dokładnością i bezpieczeństwo oraz możliwości ana- w niektórych przypadkach chmura pry- do 10 proc., powinna wybrać elastyczną lizowania danych, sztucznej inteligencji watna może być tańsza od chmury pu- opcję chmury publicznej. Dzięki niej bę- i uczenia maszynowego. Z kolei dostawcy blicznej. Szczególnie wtedy, gdy jest dzie w stanie technologicznie nadążać za rozwiązań dla chmury prywatnej wdra- wykorzystywana w wysokim stopniu i nie zmieniającymi się potrzebami firmy. żanej on-premise oraz hostowanych są istotne korzyści płynące ze skalowania Sid Nag z Gartnera uważa, że koszt usług chmury prywatnej zwracają uwa- w górę i w dół usług chmury publicznej chmury prywatnej jest generalnie wyż- gę na kwestie bezpieczeństwa, zarządza- oraz nie jest potrzebny dostęp do różnych szy niż chmury publicznej, gdy do tej nia i zgodności z przepisami. Mówią też typów maszyn wirtualnych (VM). Hyoun drugiej przeniesie się tę samą liczbę ob- o większych możliwościach kontroli i do- Park z Amalgam Insights uważa wręcz, że ciążeń. Zbudowanie własnego centrum stosowywania środowiska. w wypadku podstawowych i przewidy- danych wymaga dużych nakładów in- Amerykańska redakcja CRN poprosi- walnych potrzeb IT w zakresie przetwa- westycyjnych (CapEx). Gdy zakupi się ła analityków z firm Amalgam Insights, rzania oraz składowania danych chmura komponenty sprzętowe, pamięciowe Constellation Research, 451 Research, prywatna zawsze będzie tańsza. To ona, i sieciowe, to w pełni wykorzystuje się

Gartner oraz Technology Business Re- w rękach kompetentnych specjalistów od je tylko przez jakiś procent czasu. Uży- AdobeStock Fot.

32 CRN nr 5/2019 wa się ich jedynie wtedy, gdy występuje go nie można. Ostatecznie – z wyjątkiem i potrzeby w zakresie pamięci masowej taka potrzeba, a tymczasem one działają tworzenia i udostępniania infrastruktury – nagłe skoki związane z krótkotrwały- bez ustanku, pobierają energię i wymaga- – chmura publiczna okazuje się środowi- mi działaniami. ją chłodzenia, a do tego dochodzą jeszcze skiem DIY (Do-It-Yourself). Przewaga chmury publicznej polega koszty nieruchomości itp. Jeśli chodzi o obawy związane z bez- także na tym, że jest ona stale aktualizowa- O ile sprawa kosztów okazuje się złożo- pieczeństwem chmury publicznej, to na. W rezultacie usługi i funkcjonalność są na, o tyle eksperci wskazują na niezaprze- według Sida Naga mają one przede pod względem technologicznym, dostęp- czalne zalety chmury prywatnej związane wszystkim podłoże mentalne. Gartner ności i zarządzania zawsze najnowsze. z cyberochroną danych. Choć zależy to dysponuje bowiem badaniami dowo- Szybki dostęp do aktualizacji przekłada się od kompetencji personelu technicznego, dzącymi, że obecnie jest ona bezpiecz- też na możliwości integrowania aplikacji możliwe jest stworzenie w niej dodatko- niejsza niż środowiska on-premise. użytkowników z takimi elementami plat- wych opcji bezpieczeństwa, zarządzania, Naruszenia bezpieczeństwa wiążą się formy PaaS, jak bazy danych, uczenie ma- ciągłości i odzyskiwania, które będą wy- zazwyczaj z błęda- szynowe oraz różne kraczać ponad podstawowe możliwości mi popełnianymi mikrousługi, które infrastruktury chmury publicznej. przez użytkowni- są natywne w chmu- Chmura prywatna będzie też stano- ka – są rezultatem Przewaga chmury rze publicznej. wić dobry wybór wtedy, gdy zajdzie po- niewłaściwej kon- Zdaniem Holge- trzeba uruchomienia starszych aplikacji figuracji czy dzia- publicznej polega ra Muellera z Con- i systemów operacyjnych, które nie są ob- łań niezgodnych na tym, że jest ona stale stellation Research sługiwane przez chmury publiczne. Ma z ustaloną polityką firmom łatwiej jest wiele do zaoferowania organizacjom, któ- bądź procedurami. aktualizowana. inwestować w nie- re chcą same dbać o bezpieczeństwo i czu- W odbiorze chmu- które najnowsze ją się lepiej, mając wszystko zamknięte we ry publicznej nie bez znaczenia jest też technologie za pośrednictwem chmury pu- własnym centrum danych. Chcą kontroli opór kulturowy – ludzie boją się, że stra- blicznej, bo są one w niej dostępne niemal nad infrastrukturą, której używają na wy- cą pracę. od ręki. Co więcej, według niego zastoso- łączność. wanie pewnych aplikacji nowej generacji – charakteryzujących się np. intensyw- ELASTYCZNOŚĆ KONTRA nym wykorzystaniem sztucznej inteligen- UWAGA NA KOSZTY PEŁNA KONTROLA cji oraz IoT – ma komercyjne uzasadnienie W CHMURZE PUBLICZNEJ Usługi chmury publicznej bardzo łatwo tylko w chmurze publicznej. Melanie Posey uważa, że można szybko jest kupić i uruchomić. Właśnie to zda- Wobec tylu zalet chmury publicznej ja- stracić nad nimi kontrolę. Wynika to stąd, niem Hyouna Parka stanowi główny po- ki jest sens posiadania własnej? Zdaniem że w chmurze publicznej łatwo rozwija wód ich atrakcyjności. Czas potrzebny na Allana Kransa z Technology Business Re- się infrastrukturę i usługi, ale równie ła- wprowadzenie produktu na rynek i wdro- search najsilniejszym argumentem prze- two jest zapomnieć o ich wyłączeniu. żenie jest nie do pobicia, bo firmy, takie mawiającym za prywatną, lokalną chmurą Można też uruchamiać aplikacje, które jak Amazon, Microsoft i Google, mają jest to, że organizacja zachowuje kontro- wykorzystują stworzone zasoby w spo- dostępne na żądanie petabajty pamięci lę nad swoimi danymi i działa w znacznie sób nieefektywny. W rezultacie – jeśli nie oraz poziom usług, bezpieczeństwa i za- bardziej przewidywalnym środowisku IT. dostosuje się odpowiednio infrastruktu- rządzania, których uzyskanie mniejszym Może to środowisko dostosować i kontro- ry – pod koniec miesiąca rachunek może dostawcom zajęłoby miesiące czy nawet lować rodzaj infrastruktury, na której jest okazać się zbyt wysoki. Nie mniej ważne lata. To sprawia, że chmura publiczna jest uruchamiane. Decydować, kiedy zostaną są problemy związane z governance i za- szczególnie interesująca dla szybko roz- wdrożone aktualizacje. Może przydzielać rządzaniem operacyjnym w środowisku wijających się przedsiębiorstw. zasoby, zyskując bardziej przewidywal- chmury publicznej. Amalgam Insights rekomenduje pozo- ne ceny i wydajność – nawet w godzinach Po przejściu do chmury publicznej ma- stanie w chmurze publicznej każdemu szczytu. W niektórych wypadkach dużą my do czynienia z zupełnie innym rodza- przedsiębiorstwu, które co roku odnoto- rolę będzie odgrywać sieć, więc lokalna jem środowiska IT niż on-premise. Trzeba wuje ponad 30 proc. wzrostu. W takim oraz własna może być lepsza dla krytycz- samemu ustalić i wprowadzić schemat za- przypadku koszt wdrożenia odpowied- nych aplikacji rządzania, aby określać, którzy użytkow- niej infrastruktury przekroczy korzyści Takich programów, specyficznych nicy są autoryzowani, z jakimi prawami z potencjalnie większej efektywności dla swojej biznesowej działalności, fir- odczytu i zapisu, kto jest upoważniony do operacyjnej związanej z przejściem do my mogą nie chcieć przenosić. Wreszcie zmian lub dostosowania aplikacji. Dzie- lokalnej chmury prywatnej. Chmura pu- migracja pewnych obciążeń do chmury je się tak, ponieważ – jak twierdzi specja- bliczna okazuje się również świetnym publicznej jest po prostu niemożliwa z po- listka z 451 Research – brakuje szablonów rozwiązaniem, gdy w grę wchodzą dy- wodu kwestii zgodności z prawem czy we-

podpowiadających, co można robić, a cze- namicznie zmieniające się obciążenia wnętrzną polityką organizacji. CRN.COM. PORTALU W OPUBLIKOWANE MATERIAŁY WYKORZYSTANO

CRN nr 5/2019 33 DEBATA

WatchGuard PhotobyMysluk.pl Fot. zwiększa ekspansję w Polsce WatchGuard rozpoczął współpracę z firmą Veracomp. Pozyskanie nowego dystrybutora pozwoli producentowi zintensyfikować działania na polskim rynku. WOJCIECH URBANEK

statnie lata przyniosły istotne ników. Należy przy tym zaznaczyć, że Uważam, że w Polsce właśnie nadszedł ten zmiany na rynku cyberbezpieczeń- amerykański producent nie jest nowicju- czas – przekonuje Michael Haas. Ostwa. Jeszcze do niedawna firmy, szem na polskim rynku – firma podpisała Mariusz Kochański nie ukrywa, że wią- a także instytucje publiczne wychodziły pierwszą umowę dystrybucyjną w 2009 r. że duże nadzieje ze sprzedażą produktów z założenia, że bardziej opłaca się zatrud- – Nie dążymy do tego, aby partnerzy po- WatchGuard ze względu na ciekawe per- nić własnych pracowników, niż inwesto- równywali ceny oferowane przez naszych spektywy rysujące się przed integratorami wać w profesjonalne rozwiązania z zakresu dystrybutorów w Polsce i tym kierowa- oferującymi ochronę w modelu usługowym security. Jednak rozwój gospodarki cyfro- li się przy decyzjach zakupowych. Chce- MSS (Managed Security Service). Czynni- wej i deficyt specjalistów IT sprawiają, że my podzielić pomiędzy obie firmy zadania kami wzmacniającymi ten segment ryn- firmy i instytucje przedefiniowują swoją po- i kompetencje. Taki model z powodzeniem ku bezpieczeństwa będą rosnące koszty litykę bezpieczeństwa. Zdaniem Mariusza funkcjonuje w wielu krajach – tłumaczy pracy oraz braki wykwalifikowanych kadr Kochańskiego, członka zarządu Veracom- Michael Haas, Area Sales Director Cen- u użytkowników końcowych. Uczestnicy pu, przemiany z jednej strony kreują popyt tral EMEA w WatchGuard. debaty nie mieli jednak wątpliwości, że ba- na systemy UTM czy firewalle, z drugiej Z rozwiązań producenta korzysta w Pol- rierą hamującą sprzedaż usług jest też oba- zaś przyczyniają się do wzrostu popularno- sce około dwóch tysięcy klientów, nato- wa polskich firm przed chmurą publiczną ści usług cyberbezpieczeństwa. miast stosunkowo niewielka jest grupa i przekazywaniem kontroli nad infrastruk- Z tego względu Veracomp rozpoczął jego partnerów. Szefowie firmy doszli do turą IT podmiotom zewnętrznym. na początku bieżącego roku współpra- wniosku, że czas najwyższy, aby zwiększyć Rozmówcy wskazali na kilka atutów cę z WatchGuardem, wprowadzając do obie te liczby. WatchGuarda, które ułatwią integrato- oferty UTM-y, TDR-y, punkty dostępo- – Do tej pory byliśmy mniej ekspansywni rom i resellerom sprzedaż jego produk- we do budowy bezpiecznej sieci Wi-Fi niż niektórzy nasi konkurenci. Wychodzimy tów. Firma oferuje rozwiązania w wielu oraz chmurowe rozwiązanie do wielopo- z założenia, że na rynek trzeba wejść z od- modelach już od kilkunastu lat, więc ma ziomowego uwierzytelniania użytkow- powiednim produktem o właściwej porze. duże doświadczenie. Do tego funkcjonal-

34 CRN nr 5/2019 ność produktów i korzystne modele licen- MŚP mają coraz większe potrzeby dotyczące rozwój IoT i związane z tym cyberataki. cyjne umożliwiają podejście hybrydowe, ochrony infrastruktury IT. Jedną z najwięk- WatchGuard dysponuje rozwiązaniami, tak aby reseller mógł ewolucyjnie zmie- szych bolączek tej grupy klientów jest brak które zapewniają ochronę produktów za- niać własny model biznesowy, dopasowu- wiedzy na temat systemów bezpieczeństwa równo na brzegu sieci, jak i w data center. jąc się do aktualnego popytu oraz trendów i czyhających zagrożeń. To sprawi, że firmy – Odpowiednie filtrowanie ruchu w sie- rynkowych. prędzej czy później zaczną korzystać z out- ci umożliwia uporanie się z tego typu pro- – Planujemy długoterminowo i uwzględ- sourcingu – mówi Piotr Nowicki, członek blemem – zaznacza Piotr Nowicki. Z kolei niamy specyfikę rynków lokalnych. Chcemy, zarządu CNS Outsourcing IT. Michael Haas zachęca przedsiębiorców, żeby działania partnerów nie ograniczały się Podczas dyskusji poruszono też kwestie żeby zadali sobie podstawowe pytanie: wyłącznie do podpisywania jednorazowych związane z nowymi zagrożeniami wystę- chronić urządzenia IoT czy zabezpieczać kontraktów i zwiększania przychodów. pującymi w świecie technologii. Jednym sieć przed atakami za ich pośrednictwem? Usługi umożliwiają związanie się z klienta- z największych problemów w najbliższych Polscy partnerzy WatchGuarda liczą mi na długie lata – twierdzi Michael Haas. latach stanie się ochrona sprzętu mobilne- w najbliższych latach na owocną współ- Warto podkreślić, że biorący udział go. Już wkrótce więcej danych będzie znaj- pracę. Tym bardziej że wizja i strategia roz- w dyskusji integrator z optymizmem pa- dować się na urządzeniach przenośnych woju producenta zza oceanu jest dla nich trzy na rozwój usług cyberbezpieczeństwa. aniżeli w chmurze i środowisku lokalnym. przekonująca, co w dużej mierze jest za- – Niemal na każdym kroku zauważamy, że Innym ważnym tematem w branży IT jest sługą szefa koncernu Prakasha Panjawani,

Michael Haas, Area Sales Director Central EMEA, WatchGuard Piotr Nowicki, iPhone’a. Łatwość obsługi nie jest jedy- WatchGuard adresuje swoje członek zarządu, nym walorem produktów WatchGuard. rozwiązania do sektora CNS Outsourcing IT Są to urządzenia cechujące się bardzo małych i średnich przedsiębiorstw. niskim wskaźnikiem TCO. Jeśli, dajmy Wychodzimy z założenia, że jakość oraz Systemy bezpieczeństwa IT na to, porównamy cenę systemów UTM funkcjonalność produktów dla tej grupy są trudne w zarządzaniu. marki WatchGuard z cenami rozwiązań odbiorców musi być taka sama jak dla Inaczej wygląda to w przypadku firmy pochodzących od innych producentów, klientów korporacyjnych. Ataki na małe WatchGuard. Już na pierwszy rzut oka moż- nie zawsze będzie ona konkurencyjna. i duże firmy są identyczne. MŚP to lukra- na łatwo zrozumieć działanie rozwiązań Jednak bardziej złożony rachunek ekono- tywny, ale jednocześnie wymagający seg- tej marki, sposób ich konfiguracji itp. miczny – uwzględniający usługi wsparcia ment rynku. Za każdym razem, kiedy Notabene WatchGuard jest jednym z pier- technicznego udzielanego przez producen- wprowadzamy nowy produkt, zwracamy wszych producentów firewalli, którzy ta, a także szerokie możliwości w zakre- uwagę na dwa czynniki – ustalenie odpo- zastosowali interfejs graficzny do obsługi sie integracji i rozbudowy systemów wiedniej ceny oraz łatwość obsługi systemu. Już kilka lat temu można było – wypada zdecydowanie na korzyść i zarządzania. Ponadto dajemy użytkow- konfigurować firewalle tej firmy za pomocą WatchGuard. nikom wolność wyboru. Nie możemy przechodzić obojętnie wobec ich preferen- cji. Wiemy, że MŚP z Europy Środkowo- -Wschodniej sceptycznie podchodzą do Mariusz Kochański, gwarantujące budowę długoterminowych usług chmurowych, dlatego nasze produkty członek zarządu, relacji z klientami. Nie ma w tym żadnej są przystosowane do pracy w środowisku Veracomp magii, trzeba jedynie wybierać odpo- lokalnym, hybrydowym, a także w chmurze wiednich dostawców. Jesteśmy wiodącym publicznej. Nieodzowną rolą każdego pro- Firmę WatchGuard obserwu- dystrybutorem systemów bezpieczeństwa ducenta działającego w naszej branży jest jemy już od pewnego czasu. i wiemy, jak to robić. Dopóki będziemy edukacja klientów. Jak powszechnie wia- Niemniej umowę dystrybucyjną z tym pro- potrafili przedstawiać partnerom ciekawe domo, człowiek stanowi najsłabsze ogniwo ducentem podpisaliśmy na początku bieżą- rozwiązania i pomysły, dopóty utrzymamy systemu zabezpieczeń. Niemniej to deli- cego roku. Polski rynek dojrzał do tego typu naszą pozycję. Dotychczasowe doświad- katna materia i trzeba postępować bardzo rozwiązań. Od lat budujemy portfolio tak, czenia Veracompu związane z dystrybu- ostrożnie. Nasze działania sprowadzają się żeby zawierało marki interesujące od strony cją produktów bezpieczeństwa pokazują, do udostępniania odpowiednich narzędzi technologicznej, a jednocześnie umożliwiają- że partnerzy osiągają największe marże ze zapewniających ograniczenie do minimum ce partnerom realizowanie dobrych kontrak- sprzedaży wysokiej klasy rozwiązań mniej ryzyka popełnienia błędu przez człowieka, tów. Z biegiem czasu zadanie integratora jest znanych producentów, którzy mają niewielu a także uczących pracowników prawidło- coraz trudniejsze. W obecnych czasach, aby konkurentów na rynku. Takie cechy mają wych postaw. Natomiast nie zamierzamy przetrwać na rynku, nie można ograniczać właśnie systemy WatchGuard. Poza tym pouczać klientów, mówiąc im, co mogą, swojego biznesu do prostej odsprzedaży. ich sprzedaż pozwala związać integratora a czego nie powinni robić. Należy rozszerzyć ofertę o usługi i wsparcie, z klientem przynajmniej na kilka lat.

CRN nr 5/2019 35 XXXXXXXXXXXIT W EDUKACJI

IT w szkołach wyższych czyli customer experience dla studenta W dobie zaciętej walki o studentów rozwiązania IT mogą skutecznie zwiększyć konkurencyjność uczelni. Dlatego o technologiach w szkołach wyższych warto rozmawiać językiem biznesu i korzyści, a nie specyfikacji i ceny. Choć to niezwykle trudne, jeśli nie zna się od podszewki procesów zachodzących w określonej placówce. KAROLINA MARSZAŁEK Fot. AdobeStock Fot.

36 CRN nr 5/2019 tudenci już dawno temu stali się a nawet sam wykład będą możliwe do wane są rozprawy doktorskie. Aby mogły klientami uczelni, a one same czę- obejrzenia o każdej porze, na dowolnym się odbyć, wymagane jest gremium osób Sścią edukacyjnego biznesu. Aktual- urządzeniu (najlepiej smartfonie). z odpowiednim stopniem naukowym – mó- na sytuacja demograficzna powoduje, że Trend obejmujący multimedialność wi Mariusz Kochański, członek zarządu szkoły wyższe o studentów muszą kon- i łatwe udostępnianie treści wykładów Veracompu. kurować jeszcze bardziej niż kilkana- studentom rodzi jednak problem związa- Za trybem wideokonferencyjnym w obu ście lat temu. To jeden z kilku ważnych ny z ochroną treści jako dobra intelektu- opisanych przypadkach przemawia więc czynników, za sprawą których będą one alnego wykładowcy i uczelni. To oznacza, nie tylko znany już wszystkim argument coraz częściej zainteresowane rozwiąza- że uczelnie coraz powszechniej będą in- w postaci oszczędności na kosztach po- niami informatycznymi – z jednej strony westować w systemy do uwierzytelniania dróży i delegacjach specjalistów. Równie pomocnymi w podnoszeniu poziomu na- studentów korzystających z zarejestro- ważna staje się łatwość zebrania w „jed- uczania, z drugiej upraszczającymi za- wanych wykładów lub udostępnionych nym miejscu” specjalistów czy naukowców rządzanie dziesiątkami, jeśli nie setkami prezentacji. Jednocześnie samej multi- z gęsto zapisanymi kalendarzami. rozmaitych procesów, które w nich zacho- medialności nie będą rozumiały jako nie- dzą. Uczelnie stają również przed szansą kontrolowanego wzbogacania o treści zagospodarowania prawdziwej żyły zło- portalu YouTube. CZAS: PIENIĄDZ, PORZĄDEK, ta – coraz większej liczby cudzoziemców Coraz częściej mówi się też o tym, że REPUTACJA (np. z Chin) chcących się kształcić w Pol- uczelnie muszą dysponować profesjo- Tego, że czas to pieniądz, uczelniom nie sce i słono płacących za naukę. Poza tym nalnymi systemami wideokonferencyj- trzeba tłumaczyć (nawet państwowym, mają do spełnienia określone powinno- nymi – i rzeczywiście w wielu szkołach co dawniej nie było takie oczywiste). ści wobec osób niepełnosprawnych, któ- wyższych takie systemy już funkcjonują. Przy czym czas wykładowców musi być rym winny ułatwić, czy wręcz umożliwić równie cenny jak w przypadku studentów. zdobywanie wiedzy i tytułów naukowych. Systemy wideokonferencyjne nie są jedy- Odpowiedzią, przynajmniej częściową, Uczelnie odchodzą nymi rozwiązaniami, które umożliwiają na te wyzwania znowu są rozwiązania sprostanie temu wyzwaniu. Zaliczają się informatyczne. od myślenia o IT do nich również rzutniki laserowe, które są Komunikowanie, że studia w danej praktycznie niezawodne, co eliminuje nie- szkole wyższej nie będą odbiegać pozio- w kategoriach bezpieczeństwo, że wykład nie odbędzie mem od tego, co oferuje Zachód – nie tylko sprzętowych. się o ustalonej porze. W tym kontekście w odniesieniu do merytoryki, ale również szczególnie warto wymienić całe systemy komfortu samego studiowania – ma już do zdalnego zarządzania infrastrukturą mocne podstawy w uczelnianej rzeczywi- Z czasem zmieniło się podejście uczel- audio-wideo w salach wykładowych, któ- stości. Przyczyniły się do tego prywatne nianych odbiorców z sektora szkół wyż- re zapewniają szybki dostęp do niej i usu- placówki w latach 90., a obecnie wcho- szych do tego rodzaju rozwiązań, co nięcie przynajmniej części usterek. dzące na uczelnie pokolenie Facebooka dobrze wróży tym ostatnim na przy- Z kolei uczelnie, z którymi integratorzy – ludzi wychowanych w świecie szybkie- szłość. Zaczynają one być elementem rozmawiają, sięgając po argumenty zwią- go internetu, smartfonów, multimediów, budowania przewagi konkurencyjnej, zane z punktualnością i wydajnym zarzą- komunikacji wideo i zdalnego dostępu do chociażby dzięki umożliwianiu udzia- dzaniem powierzchnią sal wykładowych, treści. Młodzież oczekuje pełnego ucyfro- łu w wykładzie na żywo studentom wie- z czasem skuszą się na zakup systemu Di- wienia uczelni, a one zaczęły im to dawać czorowym z innych miast. Udziału, gital Signage – informującego o godzinach i z tej drogi już nie zejdą. czyli nie tylko słuchania, ale i zadawania zajętości pomieszczeń oraz rodzaju zajęć, pytań, dyskutowania. które się w nich odbywają. Rozwiązanie Profesjonalne połączenia wideo będą dobrze znane korporacjom, zdaniem spe- MULTIMEDIA się również upowszechniać wraz z pro- cjalistów jest już wykorzystywane przez WKRACZAJĄ DO GRY gramami edukacyjnymi przeznaczonymi uczelnie. Gdy te ostatnie rozważają zakup Pod wpływem wymienionych czynników dla seniorów. Dla wielu możliwość zdal- systemu DS do oznaczenia sal wykłado- coraz większego znaczenia nabiera mul- nego wysłuchania wykładu i interakcji wych i ich zajętości, warto przedstawić im timedialność treści edukacyjnych. Stan- może się okazać kluczowa przy podejmo- również e-papier, który stanowi w niektó- dardem jest towarzysząca wykładom waniu decyzji o studiach w ramach uni- rych zastosowaniach doskonałą alterna- powerpointowa prezentacja, wyświe- wersytetu trzeciego wieku. tywę dla specjalistycznych wyświetlaczy. tlana na dobrym rzutniku (coraz częściej – Odrębną kategorię stanowią uczelnie Na wzmożone wysiłki uczelni, aby laserowym) z dobrym nagłośnieniem. medyczne, które już w trybie wideokonfe- możliwie najlepiej zarządzać salami Ale nowe pokolenia studentów, przy- rencji dyskutują o różnych przypadkach wykładowymi i ćwiczeniowymi, wpły- zwyczajone do dostępności treści, będą chorobowych. Rozwiązania te powoli re- wa oprócz czynnika związanego z do- uważały za naturalne to, że prezentacja, wolucjonizują też sposób, w jaki proceso- brą organizacją ten odnoszący się do

CRN nr 5/2019 37 XXXXXXXXXXXIT W EDUKACJI rosnących kosztów utrzymania nieru- Grzegorz Kaliński chomości. Uczelnie coraz częściej bę- prezes Kalasoftu, dostawcy zintegrowanych systemów ERP dla uczelni wyższych dą próbowały pogodzić sprzeczności, jak przyjmowanie coraz większej liczby studentów bez powiększania wielkości Uczelnie wyższe w Polsce od lat wykorzystują systemy informatyczne kampusu. To z kolei wymaga elastycz- mające usprawnić funkcjonowanie każdej tego typu placówki . Początko- nego zarządzania salami, w których od- wo były to proste rozwiązania wspomagające pracę dziekanatów, księ- bywają się zajęcia. Mając więc za cel gowości i działu kadr. Niewiele szkół wyższych wykorzystywało wówczas jak najlepsze zagospodarowanie posia- całościowy system wspierający zarządzanie uczelnią. Obecnie panuje trend polegający na danej powierzchni, uczelnie zaczyna- odchodzeniu od korzystania z wielu rozwiązań informatycznych na rzecz zintegrowanych ją inwestować w systemy do nawigacji systemów zarządzania. Takie systemy umożliwiają koordynację pracy na poziomie admini- wewnątrzbudynkowej. To rozwiązanie stracyjnym i dydaktycznym. Rolą dostawców oprogramowania jest podążanie za trenda- znane z lotnisk i galerii handlowych. Po mi i technologią. Uczelnie wyższe to dość specyficzna grupa, w której dużą rolę odgrywa zalogowaniu do sieci Wi-Fi system pro- prawodawstwo i opinia użytkowników. Głównym obszarem konkurowania przedsiębiorstw wadzi osobę tam, dokąd ona wskaże, np. dostarczających rozwiązania dla takich placówek edukacyjnych do konkretnego sklepu czy restauracji. jest szybkość i jakość dostosowania systemu do nowych uregulowań prawnych oraz funk- Podobne narzędzie może otrzymać do cjonalność. Uczelnia chętniej przedłuży kontrakt z firmą, której oprogramowanie było dyspozycji student, zwłaszcza pierwszo- terminowo aktualizowane i którego działanie spełnia ciągle rosnące wymagania pracowni- roczny, niezorientowany jeszcze w roz- ków oraz studentów. W tej chwili duży nacisk kładzie się nie tylko na to, aby systemy były mieszczeniu sal wykładowych. Mogą być zintegrowane, ale także dopasowane do obsługi na urządzeniach mobilnych. one dzięki temu dynamicznie zmieniane, wręcz dostosowywane do potrzeb chwili. odnosi się do samego sprzętu, w tym do- Dotyczy on podejmowania działań mają- radztwa w kwestii prostego zakupu, np. cych na celu likwidację barier w dostępie FUNDUSZE Z MAŁYM „ALE” komputerów czy serwerów. Wynika to do kształcenia na poziomie wyższym. Je- Integratorzy muszą wziąć pod uwagę, z obecnych zasad przyznawania funduszy go budżet to 200 mln zł, przy czym żaden że uczelnie odchodzą od myślenia o IT unijnych, nastawionych na rozwiązania, zgłoszony projekt nie może obejmować w kategoriach sprzętowych, a skłaniają które wpłyną na innowacyjność uczelnia- jedynie zmian w architektonicznym do- się do traktowania nowych technologii nych procesów. Przy takim podejściu wy- stosowaniu budynku do potrzeb osób nie- jako środków umożliwiających poprawę miana sprzętu oczywiście następuje, ale pełnosprawnych. Na przyznanie środków funkcjonowania placówek pod różnymi niejako przy okazji wdrażania projektów ma szanse taki, który zapewni niepełno- względami i ostatecznie osiągnięcie ko- o bardziej dalekosiężnych celach. sprawnym studentom na przykład egza- rzyści biznesowych. Jak mówi Tomasz Ten rok przyniósł szkołom wyższym miny czy wykłady w trybie online, czy też Siemek, prezes CloudTeam, znikoma możliwość sięgnięcia po środki unijne m.in. możliwość załatwienia spraw studenckich część rozmów i współpracy z uczelniami w ramach konkursu „Uczelnia dostępna”. przez internet. Dofinansowanie jednego projektu może sięgnąć nawet 15 mln zł. Jeśli więc 20 proc. takiej kwoty zostanie Mariusz Kochański wydane na rozwiązania IT, to oznacza su- członek zarządu Veracompu mę, którą nie pogardzi żadna firma infor- matyczna z rynku MŚP. Szkoły wyższe muszą sobie odpowiedzieć na pytanie, czym będą przy- Chętni do zarobku integratorzy po- ciągać studentów, jaki dadzą im customer experience. Przykładowo winni zastanowić się, co mogą zrobić Akademia Górniczo-Hutnicza idzie w kierunku wielkich amerykańskich dla uczelni, aby uczynić ją bardziej do- uczelni i temu podporządkowuje strategię odnośnie do rozwiązań infor- stępną dla ludzi z niepełnosprawnościa- matycznych. A te za około 5 lat, wraz z nastaniem 5G, pójdą m.in. w stronę holografii. mi, a jednocześnie przedstawić szkole To będzie kolejny etap związany z wykorzystaniem nowych technologii w szkolnictwie inne korzyści, które jej wykładowcy oraz wyższym. Rozwój integratorów w kierunku doradztwa biznesowego jest więc niezbędny. studenci odniosą dzięki wdrożeniu. Jeśli będą pomagać klientom z rynku uczelni wyższych rozwiązywać rozmaite problemy Tego typu konkurs daje możliwość wy- lub dbać o wspomniany customer experience, to kwestia ceny poszczególnych rozwiązań korzystania wspomnianych wcześniej nie będzie rozważana w pierwszym rzędzie, jeśli w ogóle. Kluczowe przy tym staje się bu- systemów wideokonferencyjnych, a po- dowanie i utrzymywanie relacji nie tylko z administratorami IT, ale również z rektorami, pro- nadto wirtualnych laboratoriów, narzę- rektorami i dziekanami. To oni bowiem formułują założenia, czym uczelnia ma być, a czym dzi do tłumaczenia online, jak również nie. Trzeba być też na bieżąco z wiedzą techniczną, ponieważ uczelnie mają w większości systemów uwierzytelniania, dostarcza- rozeznanie w tych kwestiach i nie są zbyt podatne na marketing globalnych firm IT. jąc uczelni argumentów w walce o no- wych studentów.

38 CRN nr 5/2019 IT W EDUKACJI Interaktywne ekrany w służbie edukacji Mimo ogromnego postępu technologicznego wiele placówek edukacyjnych nadal stawia na tradycyjne metody nauczania. Często jest to związane z brakiem dostatecznej wiedzy na temat dostępnych nowoczesnych rozwiązań IT. Na szczęście świadomość kadry nauczycielskiej i pedagogów stopniowo rośnie, do czego w znacznym stopniu przyczynił się program wsparcia rządowego Aktywna Tablica, w ramach którego coraz więcej szkół decyduje się zastąpić tablicę i kredę rozwiązaniami interaktywnymi, w szczególności monitorami dotykowymi.

śród dostępnych rozwiązań światła, dzięki czemu korzystającym z nich informatycznych wykorzy- nie będą przeszkadzać refl eksy świetlne. Wstywanych w placówkach Ogromne znaczenie ma również jasność edukacyjnych obok ekranów znaleźć ekranu, która w przypadku urządzeń można również tablice interaktywne iiyama z nowej serii 03 wynosi 350 cd/m2, działające w parze z projektorami. Często co zapewnia komfortową pracę nawet ich użytkowanie wiąże się z dodatkowymi w jasnych pomieszczeniach. wydatkami, np. kosztami serwisu, które mogą mocno nadwyrężyć budżet szkoły. PRZYGOTOWANE DO PRACY Szczególnej opieki wymagają drogie lam- W WARUNKACH SZKOLNYCH py, które należy wymieniać cyklicznie, co Oprócz najwyższej jakości istotne jest, by dzący zajęcia może podłączyć do monitora kilka tysięcy godzin. Warto także zazna- ekrany oferowały wygodę użytkowania urządzenie przenośne, z którego korzysta, czyć, że z czasem ich moc wyraźnie spada, i niezawodność. Stąd urządzenia iiyama nie używając żadnych kabli. Nauczyciel co uniemożliwia swobodne prowadze- wchodzące w skład serii 03 realizują funk- może zaangażować w lekcje uczniów, któ- nie zajęć w słonecznych warunkach bez cję dotykową z wykorzystaniem spraw- rzy mają tablety lub smartfony, co umoż- zaciemniania pomieszczeń. Natomiast dzonej technologii infrared – 20 punktów liwia funkcja AirClass. Oprogramowanie ekrany wielkoformatowe oferują w po- dotykowych na podczerwień umożliwia to pozwala na wykorzystanie monitora in- równaniu z alternatywnymi urządzenia- precyzyjną obsługę za pomocą rysika lub teraktywnego jako narzędzia do wyboru mi do projekcji dużo lepszą jakość obrazu. palca (matryca reaguje również na dotyk odpowiedzi, a prowadzącemu zajęcia na w rękawiczce). Z kolei brak dodatkowej przygotowanie wyjaśnienia, jeśli ucznio- JAKOŚĆ BEZ KOMPROMISÓW nakładki na ekran czy specjalnego pod- wie nie zrozumieli materiału. Do dyspo- By przykuć uwagę uczniów, wyświetlane łoża ukrytego pod nim sprawia, że fi zycz- zycji użytkowników oddano także pełen materiały dydaktyczne muszą charakte- ne zużycie funkcji dotykowej okazuje się zestaw funkcji do szybkiego edytowania, ryzować się najwyższą jakością. Dostrze- praktycznie niemożliwe. Ekrany przysto- udostępniania oraz zapisywania prezen- gając te potrzeby, iiyama stworzyła nową sowane są do pracy 24/7 – co jest gwarancją tacji i dokumentów. serię wielkoformatowych monitorów, któ- jakości produktu i jednocześnie informa- Co więcej, technologie interaktywne re wyposażone są w matryce o rozdzielczo- cją o dużej niezawodności poszczególnych coraz częściej pojawiają się jako standard ści 4K UHD. Duży obraz (od 65 do 86 cali) komponentów. w rozwiązaniach producentów oprogra- i dobrze odwzorowane kolory (matry- mowania. Monitory iiyama współdziałają ce IPS najwyższej jakości) to podstawa, ZAJĘCIA NA MIARĘ XXI W. praktycznie z każdym oprogramowaniem jednak należy też pamiętać, że pomoce W szkołach coraz więcej wagi przykłada dostępnym na rynku. Na szczególną uwa- naukowe coraz rzadziej przypominają sta- się do zajęć praktycznych z wykorzysta- gę zasługuje bezproblemowa współpra- tyczne diagramy, w efekcie matryce musi niem mobilnych urządzeń. Dlatego nowa ca z takimi aplikacjami, jak OneNote, cechować także m.in. krótki czas reakcji. seria ekranów została wyposażona w mo- Whiteboard, PowerPoint, oraz wykorzy- ADVERTORIAL Co więcej, szerokie kąty widzenia zapew- duł Wi-Fi i preinstalowany pakiet oprogra- stanie funkcji Ink Workspace – dostęp- niają komfort odbioru bez względu na zaj- mowania iiWare. Dzięki aplikacji Screen nej w każdym komputerze wyposażonym mowane przez ucznia miejsce, natomiast Share Pro, która zapewnia bezprzewodo- w Windows 10. Warto także dodać, że do- antyrefl eksyjna powłoka redukuje odbicia we przesyłanie obrazu i dźwięku, prowa- stępny zestaw zawiera dwa rysiki.

CRN nr 5/2019 39 XXXXXXXXXXXIT W EDUKACJI

IT w polskich szkołach: zakupowe impulsy Rządowe programy finansowania rozwiązań IT dla szkół to szansa dla integratorów. Dobrze wybrana przez nich tablica interaktywna, monitor czy cyfrowe laboratorium daje placówkom edukacyjnym impuls do szukania pieniędzy na wyposażenie kolejnych pracowni, już w ramach zwykłych zakupów. KAROLINA MARSZAŁEK Fot. AdobeStock Fot.

40 CRN nr 5/2019 ko wróci do normy, bo jeśli protest po- dialnego. Będzie więc presja, również ze wtórzy się we wrześniu, współpraca ze strony nauczycieli, aby dysponować ta- szkołami znów ulegnie zachwianiu. kimi samymi narzędziami. To, co kupi placówka edukacyjna w za- kresie IT (oprócz rozwiązań, bez któ- rych obecnie nie może funkcjonować), MEANDRY PROGRAMOWEJ w dużym stopniu zależy od ambicji dy- RZECZYWISTOŚCI rekcji oraz od tego, czy potrafi do nich Stosunkowo nową kategorią urządzeń przekonać władze samorządowe. To dla szkół są monitory interaktywne. Na ważny czynnik, który umożliwia niektó- pewno budzą zainteresowanie, choć rym szkołom funkcjonowanie na wyso- trudno mówić o popularności, ze wzglę- kim poziomie pod względem wykorzy- du na ciągle nie najlepszy stosunek ceny stania nowych technologii w procesie takiego urządzenia do wielkości ekra- edukacyjnym. Ważny, ale niezbyt często nu, szczególnie gdy monitor ma stać spotykany. w standardowej klasie w państwowej Sytuacji nie ułatwiają przeładowane szkole. Prostota użytkowania, montażu programy nauczania. Nauczyciele – nie tych rozwiązań i ich nowoczesność bę- zawsze biegli w stosowaniu różnych na- dzie jednak pedagogów kusić. Podobnie rzędzi IT – niechętnie wykorzystują ich jak argument dotyczący braku potrze- możliwości, ze względu na brak praktyki. by regularnej wymiany lamp, co może Jeśli zaś już posiadane rozwiązanie jest stanowić niemały koszt dla szkoły wy- zbyt skomplikowane i jego użycie wyma- posażonej w kilka lub więcej zestawów ga wielu zabiegów organizacyjnych, na tablicy z projektorem. pewno zostanie zamknięte w szafie i… Obecnie na rynku mamy do czynienia zapomniane. z sytuacją, która przypomina tę sprzed Informatyzacji szkół sprzyjają nato- kilku lat, kiedy to do szkół wkraczały in- miast programy rządowe, w tym Aktywna teraktywne tablice. Przybyło na nim spo- Tablica, a także program finansujący wy- ro nowych producentów monitorów posażenie sal przyrodniczych w labora- oferujących te rozwiązania w wyjątkowo toria (również cyfrowe), a także ogromne atrakcyjnej cenie. Co prawda, niska ce- przedsięwzięcie stworzenia Ogólnopol- na niekoniecznie musi świadczyć o tym, skiej Sieci Edukacyjnej. To ważne im- że sprzęt prędzej niż później zawiedzie pulsy, które pozwalają szkołom zrobić użytkownika i sprawi kłopot resellerowi, pierwszy czy kolejny krok na drodze do ale prawdopodobieństwo wystąpienia ta- zakupu sprzętu. Za nimi pójdą następne, kiego scenariusza należy uznać za wysokie. dzięki czemu informatyzacja tych placó- Specjaliści przestrzegają, że najtań- wek może nie tyle przyspieszy, ale w ogóle sze monitory są sprowadzane wyłącz- będzie miała miejsce. nie w związku z programem Aktywna W połowie kwietnia bieżącego roku Tablica. Kiedy się on zakończy, albo te zakończył się nabór wniosków do ostat- urządzenia staną się niedostępne, albo niego etapu Aktywnej Tablicy. Przez ich ceny pójdą gwałtownie w górę. Re- unkcjonowanie integratorów IT minione dwa lata często był wzmianko- sellerom natomiast może sprawić kłopot na rynku szkół podstawowych wany w komunikatach, czy to producen- serwis i brak realnego wsparcia ze strony Fi średnich przypomina zwykle po- tów rozwiązań, czy dystrybutorów, jako producenta. Oferta dostępna na polskim lowanie na drobną zwierzynę. Potrze- element przyczyniający się do wzrostu rynku jest już dość zróżnicowana i obok by placówek edukacyjnych w dziedzinie sprzedaży. Ostatnie środki finansowe producentów kosztownych rozwiązań są technologii są bowiem olbrzymie, nato- w ramach rządowego programu woje- również dostawcy, którzy mają w portfo- miast budżety skromne. Nic dziwnego, wodowie przekażą szkołom do końca lio urządzenia stosunkowo niedrogich, skoro pieniądze z MEN nie pokrywają czerwca. Przy czym placówki dostały ale wiarygodnych marek. nawet pensji nauczycieli w państwowych możliwość zakupu sprzętu interaktyw- Różnicowanie oferty w zakresie roz- placówkach. Ostatnio sprawę dodatkowo nego, ale nie tyle, aby zaspokoić rzeczy- wiązań multimedialnych dla szkół wy- skomplikował strajk pracowników szkół, wiste potrzeby większości z nich. Jeśli daje się najlepszym wyjściem dla firmy uniemożliwiając firmom IT rozmowy szkoła ma kilkanaście klas pierwszych, IT, która chce prowadzić zdrowy, sta- o jakichkolwiek zakupach. Sam oficjalny to każda z nich powinna mieć dostęp do bilny biznes. Nawiązanie partnerskich koniec strajku też nie oznacza, że wszyst- odpowiedniego rozwiązania multime- relacji z producentem urządzeń

CRN nr 5/2019 41 XXXXXXXXXXXIT W EDUKACJI

teraz do wzrostu zainteresowania szkół Zdaniem specjalisty tego typu rozwiązaniami przyczyniają się kursy organizowane przez ośrodki ‰Robert Tomaszewski, Business Development Manager Professionals Displays, iiyama kształcenia nauczycieli, a także działa- Producenci monitorów interaktywnych nie uzyskują dużej przewagi dzięki samym funk- nia edukacyjne dystrybutorów, które są cjom tych rozwiązań. Generalnie są one podobne. Tym, na co partnerzy muszą nato- prowadzone od dłuższego czasu. miast zwracać baczną uwagę, jest niezawodność sprzętu i solidne wsparcie ze strony Laboratoria cyfrowe, choć istnieją na producenta – zarówno dla nich samych, jak i użytkowników końcowych. I tych argu- rynku już od dawna – wciąż stanowią no- mentów powinni używać, budując swój komunikat do odbiorcy z rynku edukacyjnego. vum dla szkół. Jeszcze około trzech lat Ten klient potrzebuje także szkoleń, które mogą, a wręcz muszą prowadzić integrato- temu w zasadzie nie było – poza nielicz- rzy. Na razie często leży to w gestii osoby montującej monitor na ścianie, która (mówiąc nymi wyjątkami – rozwiązań całkowicie w skrócie) pokazuje, jak się go włącza i wyłącza. Potrzebne są szkolenia ze znajomości bezprzewodowych. Owszem, istniały narzędzi, które są wbudowane w systemy operacyjne, jak również pakietów biurowych. czujniki, ale zachodziła też konieczność Monitory dotykowe współpracują znakomicie z każdą z dostępnych na rynku platform. połączenia ich z komputerem lub tabli- cą. Rewolucja bezprzewodowa i Internet ‰Tomasz Sobiepan, specjalista PASCO w Image Recording Solutions rzeczy wprowadziły nową jakość w tym Przedmioty przyrodnicze muszą się opierać na doświadczeniu, co w rzeczywistości bar- zakresie. Nawet jeśli szkoły na razie czują dzo rzadko ma miejsce. Między innymi dlatego, że programy szkolne są przeładowa- się w niewielkim stopniu beneficjentami ne. Więc aktywność nauczyciela na tym polu zależy od tego, jakiego typu laboratorium rozwoju rozwiązań bezprzewodowych, dysponuje. Jeśli będzie się na nie składał sprzęt cyfrowy, mobilny (wręcz kieszonkowy), to perspektywa podłączenia do Ogólno- bezprzewodowy, oferowany wraz z opisem łatwych do przeprowadzenia, ale cennych polskiej Sieci Edukacyjnej prawdopo- merytorycznie doświadczeń – to będą one realizowane. Sprzedaż laboratoriów cyfro- dobnie spowoduje, że placówki uznają wych można zacząć choćby od ich najmniejszego elementu. Nawet gdy szkoły nie będą zakup bezprzewodowych cyfrowych la- miały dużego dofinansowania, to krok po kroku będą zamawiać kolejne części. boratoriów za sensowny. Jeśli dodatkowo laboratoria nie będą ‰Grzegorz Michałek, prezes zarządu, Arcabit wymagały do pracy supernowych note- W przyszłości nowym obszarem do ochrony, również w szkołach, będzie Internet rzeczy. booków, a wręcz przeciwnie, wystarczą Robimy rozeznanie w tym temacie, budujemy know-how. Można dopatrzyć się analogii starsze modele, których w szkołach nie między obecnym rozwojem rozwiązań IoT a panowaniem na rynku systemu Windows brakuje, a aplikacje laboratoryjne będą 95, kompletnie niezabezpieczonego. To w czasach Windows 95 nastąpił rozkwit branży dostępne również na smartfony (któ- antywirusowej, za jakiś czas będzie podobnie – w odniesieniu do IoT. Wszystko, co szko- re ma przy sobie na co dzień większość ła podłączy do internetu, będzie można zaatakować. Nawet przynależność placówki do nauczycieli i uczniów), reseller będzie Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej może nie rozwiązać od ręki problemu ochrony przed dysponował atrakcyjnymi argumenta- zagrożeniami teraz i w momencie, kiedy Internet rzeczy zawita do szkół. Wszystko zale- mi sprzedażowymi. Zwłaszcza że decy- ży od tego, jak szczegółową kontrolę zapewni OSE. zja o ich nabyciu nie pociągnie za sobą konieczności unowocześnienia infra- struktury IT w pracowni przyrodniczej. z wyższej półki pozwoli uwiarygodnić łach podstawowych. MEN planuje prze- Uczniowie wykonujący doświadczenia integratora wobec klientów. Ci najbar- kazać na ten cel w sumie ok. 320 mln zł będą mogli przy tym korzystać z wła- dziej świadomi dostrzegą, że nie jest (w bieżącym roku będzie to 80 mln). To snych smartfonów, co może ich zwyczaj- on nastawiony na pojedyncze „strzały” jest program dla szkół, które nigdy nie nie ucieszyć i pozytywnie zaangażować w związku z programem dofinansowu- były gimnazjami, a więc nie nauczały ta- w cały proces. W każdym razie nie za- jącym, ale na długoterminowe działanie. kich przedmiotów jak: fizyka, chemia, szkodzi zwrócić szkole uwagi również biologia, geografia. Reforma spowodo- na ten aspekt. wała, że te cztery przedmioty wracają do – Aby zacząć sprzedawać takie labora- LABORATORIUM podstawówek, więc trzeba na nowo zor- toria, potrzeba tylko chęci. To szansa na- NA MIARĘ XXI W. ganizować zaplecze w kontekście oprzy- wet dla firm, które dostarczają szkołom O rozwiązaniach IT dla szkolnych pra- rządowania do nauki. jakieś drobne rzeczy, chociażby materia- cowni przyrodniczych (biologicznych, Ministerstwo wprawdzie nie wska- ły eksploatacyjne, ale znają dyrekcję. Je- geograficznych, chemicznych i fizycz- zuje, że szkoły, które dostaną dofinan- śli dyrektor może poświęcić na rozmowę nych) pisaliśmy na łamach CRN Polska sowanie, mają zakupić właśnie cyfrowe z resellerem symboliczne dwie minuty, to nie raz. W bieżącym roku resort edukacji laboratoria, niemniej do decydentów nawet tak krótki czas można wykorzystać, ogłosił nowy nabór wniosków o dofinan- w podstawówkach przemówi na pew- aby zwiększyć szansę na zainteresowanie sowanie zakupu pomocy dydaktycznych no argument, że w XXI wieku są one zarządu szkoły tymi rozwiązaniami. Po- do takich pracowni w publicznych szko- konieczne. Jak twierdzą specjaliści, już kazując mu, a najlepiej dając do testo-

42 CRN nr 5/2019 wania na przykład cyfrowy termometr przestępców, także zagranicznych. W tym liwi również ważne czynności admini- – mówi Tomasz Sobiepan, specjalista kontekście specjaliści zwracają uwagę stracyjne – na przykład wprowadzanie Pasco w IRS. na mechanizmy socjotechniczne dosto- ocen do Librusa. Warto przy tym podkreślać modułową sowane do naszego rynku, bazujące na Specjaliści wskazują, że najefektyw- strukturę cyfrowych laboratoriów. Szkoła e-mailach pisanych poprawną polszczy- niejsze dla szkoły jest nawiązanie współ- może się do nich „przyzwyczajać”, stop- zną (co jeszcze jakiś czas temu się nie zda- pracy z integratorem, który generalnie niowo je rozbudowując. rzało). Przyciągające uwagę komunikaty, zajmie się sprzętem informatycznym i za- łatwo klikalne okienka mogą mieć na celu interweniuje w razie kłopotów. Producent instalację koparki kryptowalut. systemu ochronnego, pracując nad roz- CYBERZAGROŻENIA: – Jeśli coś takiego wiązaniem jakiegoś JEST O CZYM ROZMAWIAĆ przedrze się przez za- problemu z firmą Dla szkół temat związany z cyberzagroże- bezpieczenia i dotrze Sytuacji nie ułatwiają IT, a nie z nauczy- niami jest ważny od bardzo dawna, a świa- do uczniów, ci z dużą cielem – opiekunem domość zarządów i opiekunów pracowni pewnością w to klik- przeładowane programy sali informatycznej, informatycznych w tej kwestii – zwykle ną. I okaże się, że nauczania. nie musi się niejako wysoka. Szkoły wiedzą, że jeśli nie zabez- wszystkie kompute- przebijać przez nie- pieczą pracowni komputerowych i innego ry pracowni stają się częścią botneta, a ta- wiedzę i brak doświadczenia pedagogów. sprzętu informatycznego wykorzystywa- ka „słuchająca” maszyna może potencjalnie Jednak na razie taki model współpracy in- nego przez uczniów, to na koniec dnia… realizować wiele różnych celów cyberprze- tegratora ze szkołą pojawia się dość rzad- nie będzie co zbierać. stępców – mówi Grzegorz Michałek, pre- ko. Firmy informatyczne powinny do tego Nie znaczy jednak, że temat rozwiązań zes Arcabitu. dążyć, zachęcając szkoły do zmiany stra- chroniących szkoły przed zagrożenia- Na to powinno się zwracać uwagę de- tegii w dziedzinie zakupów, a więc poło- mi płynącymi z internetu jest zamknięty. cydentów: obciążenie łącza w momen- żenia większego nacisku na zakup usług. Można obawiać się, że placówki edukacyj- cie, gdy wszystkie komputery zajmują Wymaga to zmian w sposobie funkcjono- ne staną się coraz częstszym celem cyber- się pracą dla kogoś z zewnątrz, uniemoż- wania również od samych integratorów.

CRN nr 5/2019 43 IT W EDUKACJI

Nowoczesna edukacja wymaga nowoczesnych rozwiązań Wybór rozwiązań IT przeznaczonych dla placówek edukacyjnych jest obecnie wyjątkowo szeroki. Szkoły i uczelnie coraz częściej zgłaszają zapotrzebowanie na produkty kojarzone z dużymi fi rmami. Na popularności zyskują urządzenia do komunikacji, które stają się podstawowym elementem wyposażenia placówek edukacyjnych.

ikogo nie dziwi już widok na- Innym rozwiązaniem Extreme Ne- uczycieli i uczniów z urządze- tworks, szczególnie korzystnym dla uczelni Nniami mobilnymi w dłoniach. z większą liczbą użytkowników sieci oraz Powszechne wykorzystanie tabletów lub bardziej zaawansowanymi potrzebami, smartfonów w celach edukacyjnych nie- Extreme Networks jest Extreme Fabric Connect. Poprzez wir- AP 7632 sie ze sobą konieczność zapewnienia sta- tualizację sieci Fabric upraszcza działanie bilnej i szybkiej sieci bezprzewodowej. infrastruktury, a jednocześnie zapewnia To nie lada wyzwanie dla placówek, w któ- tu poprzedniej generacji oraz uniwersalne, większą elastyczność administratorom. rych przebywają setki lub nawet tysiące dlatego mogą z nich korzystać posiadacze Za pomocą tego narzędzia można uniknąć użytkowników. Potrzebują one infrastruk- zarówno starszych modeli urządzeń, jak błędów w konfi guracji oraz prosto i bez- tury zbudowanej na bazie wydajnych oraz i najnowszych smartfonów. Punkty dostę- piecznie wdrożyć dowolne usługi siecio- niezawodnych urządzeń sieciowych. powe Extreme Networks oferują szeroki we. Dzięki temu placówka jest w stanie zestaw funkcji dzięki systemowi operacyj- zaoferować nowe możliwości edukacyjne, nemu WiNG. Charakteryzuje się on moż- które znacznie podnoszą jej prestiż. ŁĄCZNOŚĆ liwością automatycznego wyboru kanału Extreme Networks do takich zastoso- i zdolnością adaptacji do zmiennego śro- wań proponuje punkty dostępowe WiNG dowiska, co zapewnia bezproblemowy do- KOMUNIKACJA 7632, działające w standardzie 802.11ac stęp do sieci pracownikom szkół, uczniom Bardzo duży postęp w wykorzysta- Wave 2. Są one znacznie szybsze od sprzę- oraz gościom. niu technologii w szkołach i uczelniach widać w obszarze tele- i wideokonferen- popularność niewielkich systemów mo- uczelniach coraz częściej wykorzystu- cji. Rozwiązania producentów takich jak bilnych. Należy do nich Polycom Studio, je się treści multimedialne. Interaktyw- Poly i Yealink są używane podczas zajęć, czyli urządzenie podłączane jednym ka- ne tablice już są na wyposażeniu wielu rozpraw doktorskich, wykładów oraz blem USB, które zawiera zaawansowaną placówek. Ich najważniejszą zaletą jest konsultacji, gwarantując wysoką jakość kamerę, głośniki i mikrofony, a ponadto możliwość udostępniania dowolnych komunikacji na odległość. zaskakuje intuicyjnością i prostotą obsłu- treści – tekstów, obrazów i wideo. Terminale wideokonferencyjne Poly- gi. Wykorzystuje ono systemy Noise Block Profesjonalne ekrany tego typu można com Real Presence Group, inteligentne oraz Polycom Acoustic Fence, aby całko- znaleźć w ofercie różnych producentów. kamery Eagle Eye Producer i Director II wicie zredukować hałas w tle podczas Samsung proponuje m.in. dwa interak- oraz narzędzia do udostępniania treści rozmowy. Studio zbiera dźwięki z odle- tywne monitory z serii QB w rozmiarach Polycom Pano tworzą wspólnie modu- głości nawet 3,5 m. Można je wyposażyć 65 i 75 cali. Wyposażone są w duże wyświe- larny system, który zapewnia profesjonal- w dodatkowe mikrofony, aby jeszcze bar- tlacze o wysokiej rozdzielczości z funkcją ną jakość wideokonferencji. Jego zalety dziej zwiększyć zasięg urządzenia. Istotna sterowania dotykiem. Umożliwia to bar- to możliwość rozbudowy o kolejne urzą- z perspektywy użyteczności sprzętu jest dzo naturalny sposób pracy ze sprzętem, dzenia i dostosowywania ich konfi guracji. kamera z szerokokątnym obiektywem, podobny do obsługi smartfonów. Urzą- Co ważne, rozwiązania te zapewniają ko- o kącie widzenia wynoszącym 120 stop- munikację zarówno w standardowych ni. Ponadto Polycom Studio współdzia- akademickich sieciach wideokonferen- ła z najpopularniejszymi platformami cyjnych, jak i na platformach chmuro- i aplikacjami przeznaczonymi do komu- wych, np. Offi ce 365. nikacji, m.in.: Microsoft Teams, Skype for Business, Zoom, GoToMeeting oraz Cisco

Polycom Webex. Eagle Eye Director II Idealnym rozwiązaniem zaspokajającym potrzeby edukacji są również systemy wi- deokonferencyjne All-in-One, takie jak Yealink VC500 i VC800. Zestawy te za- wierają terminale, kamery HD i mikro- Samsung QB65H-TR fony. Sprawdzą się w małych i średnich salach konferencyjnych. Do prowadze- dzenia zapewniają płynne i szybkie pisa- nia większych spotkań świetnie nadaje nie oraz wiele rozwiązań ułatwiających Yealink VC500 się model VC880, do którego można pod- prowadzenie spotkań w fi rmach lub zajęć łączyć aż dziewięć kamer Yealink oraz w szkołach: możliwość jednoczesnej pracy inne dostarczane przez pozostałych pro- nawet czterech osób, funkcje pasywnego ducentów. Wymienione rozwiązania do- rysika oraz prostego ścierania. skonale uzupełnia urządzenie WPP20 od Szczególną uwagę warto zwrócić na Yealink, czyli moduł USB, który umożli- model QB65H-TR, który może pełnić Dzięki produktom marki Polycom wia bezprzewodowe udostępnianie treści funkcję aktywnej tablicy. kształcenie na odległość wznosi się na za pomocą jednego dotknięcia. Wspomniane rozwiązania i produkty wyższy poziom, oferując doświadczenia – Wybór odpowiednich systemów ma stanowią zaledwie ułamek oferty, jaką Ve- podobne do przebywania w jednym po- istotne znaczenie dla efektywnej edu- racomp przygotował dla placówek eduka- mieszczeniu ze wszystkimi uczestnikami. kacji. Veracomp może się pochwalić cyjnych. Inwestycje w nowe technologie Przykładem rozwiązania zapewniające- wieloletnim doświadczeniem w tym za- w szkołach i na uczelniach są obecnie ko- go takie wrażenie jest Eagle Eye Director kresie. Przy współpracy z producenta- nieczne – dla zagwarantowania nie tylko II, który automatycznie kadruje osobę za- mi oraz partnerami udziela instytucjom wysokiego poziomu kształcenia, ale rów- bierającą głos i robi to nawet w dużych po- edukacyjnym wsparcia technicznego. nież konkurencyjności oferty edukacyjnej. mieszczeniach. To korzystnie wpływa na Nasi eksperci chętnie dzielą się wiedzą Celem stosowania wymienionych efektywność komunikacji, a także na sku- o rozwiązaniach przeznaczonych dla pla- rozwiązań jest pomoc w efektywnym teczność edukacji zdalnej, ponieważ od- cówek naukowych i oświatowych – oce- przekazywaniu wiedzy. Nowoczesne biorcy w pełni mogą skupić się na mówcy, nia Bartłomiej Biernat, Product Manager technologie z jednej strony zapewnia- dostrzec mimikę oraz język ciała. w Dziale Systemów Sieciowych. ją jednostkom edukacyjnym przewagę

Warto też zwrócić uwagę na wypo- na rynku, a z drugiej stanowią dodatko- ADVERTORIAL sażenie mniejszych pomieszczeń. Czę- wy bodziec do rozwoju, pozwalając na sto zdarza się bowiem, że studenci OBRAZ stworzenie oferty dostosowanej do ro- i osoby prowadzące konsultacje znajdują się Rozwój technologii sprawił, że na lek- snących wymagań naukowców, studen- w różnych miejscach. To przekłada się na cjach w szkołach i podczas zajęć na tów i uczniów.

CRN nr 5/2019 45 IT W EDUKACJI Współpraca z uczelniami: konieczna zmiana podejścia „Integratorzy na uczelniach nauczyli się przede wszystkim handlować sprzętem. Obecnie to musi się zmienić” – mówi TOMASZ SIEMEK, PREZES CLOUDTEAM, firmy oferującej wirtualne laboratoria dla uczelni.

CRN Jak zmieniają się procesy zaku- projektu to półtora roku, więc trzeba powe na uczelniach? powoli zapominać o kwartalnych roz- TOMASZ SIEMEK Uczelnie jeszcze dwa, liczeniach. Dlatego wiele mniejszych trzy lata temu szukały sprzętu IT. Dziś firm nie działa na razie w tym mode- mówią o całościowych rozwiązaniach lu. Siłą rozpędu jeszcze zarabiają na – połączeniu technologii z usługami sprzęcie, bazując na wcześniej wypra- – których kupno będzie uzasadnione cowanych relacjach. Jeśli jednak taka biznesowo. Współpracę z nimi warto firma jak moja pracuje nad projektem zaczynać więc od wypracowania bądź na uczelni, angażuje siły i środki, aby poznania koncepcji, następnie dopre- ostatecznie wziąć udział w przetar- cyzowania pomysłu na jej realizację, gu, to przystąpimy do niego z kimś, aby w rezultacie rozwiązanie, które kto zaangażował się w projekt dużo zostanie zakupione przez uczelnię, wcześniej, a nie z integratorem, któ- przyniosło pożądane efekty. Klien- rego działania ograniczają się do tego, ta generalnie przestaje interesować że na ostatnim etapie chce dołączyć sprzęt, który niejako będzie się krył do już wypracowanego projektu. Do- pod rozwiązaniem, dlatego w rozmo- wiedział się o konkursie i postanowił wie z uczelnią odnoszenie się do spe- spróbować, proponując nam wspólne cyfikacji urządzeń traci na znaczeniu. podejście – z naszym produktem i jego Ważny staje się język biznesu, korzyści, wartości. Oczywiście in- sprzętem. Trudno oczekiwać, że ktoś podzieli się marżą, słysząc tegratorzy będą nadal sprzedawać serwery, laptopy czy firewalle, argument integratora, że „on tam zawsze sprzedawał”. Chciał- ale podejwście do tej sprzedaży musi się diametralnie zmienić. bym, aby było inaczej, ale to zależy od integratorów. My najchęt- niej ograniczylibyśmy działania integratorskie i skupili się na Twierdzi Pan, że wielu integratorów ma z tym problem. rozwoju naszego oprogramowania. Dlaczego? Bo wiąże się to z zejściem z utartej ścieżki współpracy z uczel- Czyli biznes integratorom na rynku szkół wyższych mogą niami, polegającej wcześniej na oferowaniu sprzętu zgodnie ze z czasem odebrać mocno wyspecjalizowane firmy, które do- specyfikacją zawartą w przetargu. W skrócie, kiedy integrator skonale poznały uczelnie od wewnątrz? To oznacza wyższą zobaczył przetarg na stronie uczelni, rezerwował cenę na sprzęt jakość usług. u producenta i czekał na rozstrzygnięcie. Obecnie firma wdro- Zmniejszenie liczby integratorów, którzy będą w stanie ob- żeniowa musi angażować się w proces zakupowy uczelni dużo sługiwać uczelnie, wcale nie musi skutkować wysoką jakością wcześniej. Z jednej strony wymaga to edukowania klienta koń- usług świadczonych przez mocno wyspecjalizowane przed- cowego, z drugiej dokładnego poznania problemów czy potrzeb siębiorstwa. To duży rynek i mogą z niego czerpać zyski fir- placówki edukacyjnej. Technologia stanowi odpowiedź na wie- my IT różniące się bardzo od siebie pod względem wielkości. le z nich, ale zaoferowana w postaci całościowego rozwiązania. Nawet te mniejsze są w stanie nawiązać cenne relacje z uczel- Próba wygrania przetargu ceną – nawet na uczelniach, z który- niami i dostarczać im usługi na wysokim poziomie. Szkoły mi integrator wcześniej ułożył sobie relacje – będzie coraz trud- wyższe to wiedzą i doceniają. Generalnie zależy im na tym, aby niejsza. Wygra ten integrator, który szybciej zacznie współpracę mieć większy wybór oferentów. Dlatego podkreślę jeszcze raz: z uczelnią i firmą oferującą interesujące placówkę rozwiązanie. integratorzy muszą się nauczyć biznesu klienta, jakim w tym przypadku jest uczelnia, i dostosować swoje działania do To oznacza ogrom pracy do wykonania jeszcze przed rozpi- długoterminowych projektów. saniem przetargu… Zdecydowanie tak. To implikuje kolejną uciążliwość dla integra- ROZMAWIAŁA torów, czyli wydłużenie procesów wdrożeniowych. Średni czas KAROLINA MARSZAŁEK

46 CRN nr 5/2019 PRENUMERATA BEZPŁATNEGO MAGAZYNU WYŁĄCZNIE DLA FIRM Z BRANŻY IT

=DïöĝNRQWR QDVWURQLHCRN.pl Z\SHïQLDMÈFRGSRZLHGQLIRUPXODU]

3UHQXPHUDWDMHVWDNWXDOQD SU]H]PLHVLÚF\ 3RGNRQLHFWHJRRNUHVXZ\V\ïDQH MHVWSU]\SRPQLHQLHRPRĝOLZRĂFL MHMSU]HGïXĝHQLD

:LÚFHMLQIRUPDFMLWHOSUHQXPHUDWD#FUQSO

NAJLEPIEJ POINFORMOWANE PISMO W BRANŻY IT! NAS na drodze ewolucji Systemy NAS przeszły w ostatnim czasie metamorfozę. Co ciekawe, producenci urządzeń nie powiedzieli jeszcze ostatniego słowa. WOJCIECH URBANEK Fot. AdobeStock Fot.

48 CRN nr 5/2019 Panaceum mają być urządzenia połą- czone w klastry i zarządzane przez wspól- ny system operacyjny. Ich wydajność oraz pojemność można skalować w dowolnym ReadyNAS momencie zgodnie z wymaganiami użyt- Storage klasy kowników. Zdaniem analityków ma to biznes z systemem być najszybciej rosnący segment systemów NAS, zwłaszcza że producenci będą się sta- plików BTRFS rali obrócić ekspansję dostawców usług chmurowych… na swoją korzyść. Wpraw- dzie na razie niewiele firm decyduje się na przeniesienie wszystkich zasobów cyfro- wych do chmury publicznej, ale szybko ro- Ƹ Nielimitowane migawki śnie popularność systemów hybrydowych. Dlatego jednym z najważniejszych tren- Ƹ Szyfrowanie dów na rynku NAS jest przystosowywanie Ƹ Antywirus urządzeń do płynnej współpracy z chmu- Ƹ BitRot rami Amazona i Google’a lub platformą Windows Azure. W tym celu zaproje- Ƹ RAID ktowano systemy umożliwiające obsługę plików w różnych środowiskach – lokal- nym, hybrydowym oraz chmurze publicz- nej. Na tym nie kończą się innowacje, spośród których należy wymienić: zasto- sowanie pamięci flash, nowe mechanizmy zabezpieczenia danych bądź możliwość obsługi HFDS (Hadoop Distributed File System). Agencje badawcze, choć dostrzegają trudności, z jakimi borykają się dostawcy serwerów NAS, patrzą na ten sektor ryn- ku z optymizmem. Według Marketsand- Markets w 2023 r. jego wartość wyniesie 45,2 mld dol., a zatem aż o 30 mld dol. więcej niż w 2017 r. Najliczniejszą grupę klientów mają stanowić banki, instytucje finansowe oraz firmy ubezpieczeniowe. Wśród zgłaszających największy po- pyt na urządzenia znajdzie się też bran- ża ITC, jak również placówki ochrony zdrowia, sklepy oraz segment mediów i rozrywki. rządzenia NAS były do niedawna – Systemy NAS stanowią istotny ele- postrzegane jako „skrzynki” do ment IT w przedsiębiorstwach, ze względu Uprzechowywania danych. Jednak na rosnącą ilość danych nieustruktury- rosnące potrzeby w zakresie magazynowa- zowanych. Statystyki wskazują, że dane nia plików, a także pojawienie się na ryn- płaskie średnio zajmują 80 proc. całej po- ku alternatywnych produktów sprawiły, że wierzchni dyskowej w firmach. To rezultat stosunkowo prosty sprzęt ewoluuje w kie- rosnącego udziału multimediów w pro- runku zaawansowanych rozwiązań. Chyba cesach biznesowych oraz coraz większej najlepiej obrazują to innowacje dotyczą- liczby logów i dokumentów generowa- ce modeli przeznaczonych dla średnich nych w ramach obsługi procesów sprze- i większych przedsiębiorstw. Stanowią od- daży przez platformy internetowe – mówi powiedź na wyzwanie związane z tempem Radosław Piedziuk, Unstructured Data oraz ilością wytwarzanych danych. Solutions Sales Manager w Dell EMC. www.netgear.pl Zdaniem specjalisty

Maciej Kaczmarek, MACIEJ KACZMAREK Firmy zaopatrujące się w serwery NAS zwracają przede wszystkim VAR Account uwagę na poziom zabezpieczeń oferowanych przez urządzenia. Dotyczy to ochrony przed Manager, Netgear awarią sprzętową, błędami ludzkimi czy też złośliwym oprogramowaniem. Dlatego ważne są takie funkcje jak: tworzenie migawek, szyfrowanie czy antywirusy. Klienci przywiązu- ją też coraz większą wagę do czasu obowiązywania gwarancji, co bezpośrednio przekłada się na użyteczność urządzenia, gdyż w przypadku awarii w okresie pogwarancyjnym NAS może stać się pułapką dla danych.

Łukasz Milic, ŁUKASZ MILIC NAS dla wielu klientów to głównie dysk sieciowy na pliki i backupy. Jed- Business nak część użytkowników zaczyna przekonywać się, że dobry NAS to bardziej zaawanso- Development wany serwer sieciowy niż współdzielony dysk. Wśród funkcji, które użytkownicy doceniają szczególnie, należałoby wymienić tworzenie migawek, wyższe poziomy RAID czy replika- Representative, cję danych. Na popularności zyskują opcje uruchamiania maszyn wirtualnych oraz konte- QNAP nerów, które zwiększają funkcjonalność. Więksi klienci do pracy z produkcyjnymi danymi wciąż wykorzystują macierze z wyższej półki, przykładowo jako przestrzeń na pliki maszyn wirtualnych, natomiast często NAS służy do przechowywania kopii bezpieczeństwa. Mniej- sze firmy traktują NAS-y jako bardziej ekonomiczną alternatywę dla macierzy.

Przemysław Biel, PRZEMYSŁAW BIEL Popyt na urządzenia NAS ciągle rośnie i taka tendencja powinna się Key Account utrzymać w nadchodzących latach. Lokalny dostęp do szybkiego serwera plików jest nie Manager Poland, do zastąpienia przez chmurę publiczną. Zwiększają się także możliwości systemów NAS, Synology które obecnie są bardzo uniwersalnymi rozwiązaniami typu All-in-One, zapewniającymi oprócz pamięci masowej i kopii bezpieczeństwa także serwer aplikacyjny i wirtualizację. Bardzo dużym zainteresowaniem cieszą się też systemy monitoringu, w których NAS-y mają ogromną przewagę nad specjalistycznymi rozwiązaniami.

OCZEKIWANIA KLIENTÓW Ale nie brakuje także wyedukowa- nośniki, które miały wystarczyć na kil- Jeśli chodzi o produkty NAS dla małych nych nabywców o sprecyzowanych ka lat. Mimo upływu czasu i tak zwykle i średnich firm, na polskim rynku kar- wymaganiach, którzy oczekują od sys- ok. 30–40 proc. powierzchni dyskowej ty rozdają dwaj producenci z Dalekiego temów z wyższej półki redundantnych pozostawało bezczynne. Obecnie ku- Wschodu – QNAP oraz Synology. Obaj kontrolerów, obsługi różnych protoko- powanie terabajtów pamięci na wszelki swoje pozycje zawdzięczają m.in. kon- łów komunikacyjnych albo integracji wypadek stanowi zanikające zjawisko. kurencyjnym cenom urządzeń. Inaczej z popularnymi aplikacjami do tworze- Dokonywanie racjonalnych zakupów przedstawia się sytuacja w segmencie nia kopii zapasowych oraz systemami ułatwiają chociażby urządzenia NAS produktów przeznaczonych dla dużych wirtualizacji. Natomiast niemal wszy- scale out. Ich zastosowanie umożliwia przedsiębiorstw, gdzie do gry włączają się scy klienci biznesowi, niezależnie od rozbudowę systemu przez dodawanie globalne koncerny: Dell EMC, HPE, IBM, pojemności i funkcjonalności kupowa- kolejnych jednostek, a całe obciążenie NetApp czy Hitachi Vantara. nego urządzenia, zwracają uwagę na jest rozłożone pomiędzy węzły tworzą- – Popyt na rozwiązania NAS dla ma- warunki gwarancji oraz szybkość reak- ce klaster. Niezaprzeczalnym walorem łych przedsiębiorstw rośnie ze względu na cji serwisowej. Jedną z najchętniej wy- tego modelu jest skalowalność, umożli- korzystny stosunek ceny do pojemności. bieranych przez firmy opcji jest Next wiająca budowę repozytoriów danych Natomiast w przypadku systemów klasy Business Day, która zapewnia wsparcie o pojemności rzędu kilku petabajtów. enterprise sprzedaż utrzymuje się na sta- zespołu pomocy technicznej, prioryte- Niemniej na razie klienci preferują tra- łym poziomie. Teoretycznie w tej grupie towe rozpatrzenie zgłoszenia, a także dycyjne NAS-y scale up. Według danych urządzeń kluczowymi kryteriami wyboru wysyłkę sprawnego urządzenia w na- analityków z Global Market Insight ich powinny być niezawodność, funkcjonal- stępnym dniu roboczym. udział w globalnym rynku NAS przekra- ność i wydajność. Niestety, wciąż zdarza cza nieco 70 proc. Model scale up zapew- się, że klienci patrzą przede wszystkim na nia dodawanie nowych nośników bądź cenę, nie przywiązując większej wagi do pa- RACJONALNE ZAKUPY rozbudowę pamięci RAM, aczkolwiek rametrów technicznych – mówi Tomasz W przeszłości przedsiębiorcy kupowa- możliwości rozbudowy są w tym wypad- Spyra, CEO Rafcomu. li pamięci masowe na zapas, zamawiając ku mocno ograniczone.

50 CRN nr 5/2019 – Klienci wykorzystujący urządzenie do wa w tego typu rozwiązaniach – architek- typowych zastosowań, takich jak backup, tura wewnętrzna tych systemów potrafi nie decydują się na rozwiązanie scale out. wykorzystać potencjał dysków SSD. Na- Natomiast w przypadku bardziej zaawan- tomiast dyski flash w NAS-ach dla rynku sowanych projektów, wymagających wyso- MŚP lub też służących do archiwizacji da- kiej dostępności i bezpieczeństwa danych, nych nie do końca znajdują uzasadnienie wdrożenie takiego systemu znajduje racjo- – tłumaczy Tomasz Spyra. nalne uzasadnienie – mówi Łukasz Milic, Specjaliści wyliczają, że dwa lata te- Business Development Representative mu udział pamięci flash w powierzch- w QNAP-ie. ni dyskowej sprzedawanych NAS-ów W podobnym tonie wypowiada się był niemal zerowy, obecnie zaś wynosi Maciej Kalisiak, Hybrid IT Presales ok. 5 proc. Natomiast gdy uwzględni się Leader/Storage Solutions Architect kryterium wartościowe, generują one z Hewlett Packard Enterprise. od 10 do 15 proc. przychodów. Wybór – Cyfryzacja sprawia, że NAS-y scale odpowiednich nośników do macierzy out zyskują popularność. Jednak małe wymaga odpowiedniej analizy. Ile za- i średnie przedsiębiorstwa nie potrzebują tem powinno być dysków SSD w NAS-ie takich urządzeń, dlatego też podział nadal działającym na potrzeby dużej korpora- będzie istniał, choć środek ciężkości przesu- cji? Eksperci twierdzą, że w przypadku nie się w stronę rozwiązań scale out – przy- standardowych zastosowań w zupeł- znaje Maciej Kalisiak. ności wystarczy ok. 5 proc. całkowitej Warto dodać, że według prognozy fir- powierzchni dyskowej. Nieco większe my badawczej Global Market Insight zapotrzebowanie (o 5–10 proc.) wystę- popyt na NAS-ów scale out będzie syste- puje w przypadku środowisk zwirtuali- matycznie rosnąć. Specjaliści przewidu- zowanych generujących dużo operacji. ją, że światowa sprzedaż tych urządzeń Wraz z upływem czasu udział pamięci w latach 2018–2024 będzie się zwiększać flash powinien sukcesywnie rosnąć, do w tempie 35 proc. rocznie. czego przyczynią się ich spadające ceny oraz konieczność zachowania wysokiej jakości usług świadczonych klientom SSD TO JUŻ NIE przez firmy. Przykładem może być wi- EKSTRAWAGANCJA deo na żądanie, gdy kilka tysięcy użytko- Pamięci flash zaczynają wygrywać ry- wników chce w tym samym czasie od- walizację z dyskami twardymi. Wciąż bierać strumieniowo ten sam materiał jednak istnieją obszary, w których „twar- filmowy. dziele” trzymają się bardzo mocno. Jed- nym z największych bastionów HDD pozostają NAS-y. To zupełnie zrozumia- CHMURA TAK, łe – dużo łatwiej uzasadnić inwestycję ALE HYBRYDOWA w system all-flash obsługujący aplikacje Amazon, Microsoft i Google zachęcają biznesowe o znaczeniu krytycznym niż przedsiębiorców, żeby przenieśli swo- wydatek rzędu setek tysięcy złotych na je dane do chmury publicznej. Ma być nośniki SSD w urządzeniu służącym do taniej, łatwiej i bezpieczniej – obiecują przechowywania plików. Ale coś, co jesz- usługodawcy. Jednak firmy bardzo rzad- cze do niedawna uznawane było za eks- ko decydują się na całkowitą migrację do trawagancję, powoli staje się zwyczajną środowiska chmurowego. praktyką. Pamięci flash od pewnego cza- – Idea chmury powstała ze względu na su zaczynają pojawiać się w serwerach chęć ograniczenia kosztów i uproszczenia NAS. Wprawdzie najczęściej używane zarządzania infrastrukturą IT. Niemniej są do buforowania, ale klienci biznesowi obecnie najbardziej rozpowszechnione są zaczynają je stosować również jako pod- systemy hybrydowe. Zasoby aktywne znaj- stawowe nośniki. dują się na urządzeniach NAS, a dane nie- – Dyski flash do akceleracji znajdują używane są archiwizowane w chmurze zastosowanie głównie w systemach NAS publicznej – tłumaczy Radosław Piedziuk, klasy enterprise. Jest to opcja obowiązko- z Dell EMC. Zazwyczaj NAS-y klasy enterprise za- i sprzedaje ją wyłącznie za pośrednic- wierają rozwiązanie „cloud tiering”, któ- twem resellerów i integratorów IT. Cie- Zdaniem integratora re zapewnia automatyczne przenoszenie kawostką jest, że założyciele Qumulo oraz danych z urządzania do chmury publicz- Igneous System odgrywali kluczowe role ‰ Piotr Samek, inżynier systemowy, nej zgodnie ze zdefiniowanymi regułami w firmie Isilon, która obecnie należy do ITwdrożenia.pl – mogą to być chociażby zasoby nieuży- Dell EMC. Nasi klienci, do których należą małe wane przez określony przedział czasu. i średnie przedsiębiorstwa, nie wykazują Natomiast wszystkie modele, również zbyt dużego zainteresowania systema- przeznaczone dla odbiorców domowych, ALTERNATYWA mi NAS. Większość wybiera klasyczne są przystosowane do współpracy z AWS DLA NAS-ÓW rozwiązania bazujące na wirtualizacji czy Microsoft Azure. Choć producenci Wraz z lawiną przyrastających danych – serwery, macierze SAN, biblioteki systemów NAS starają się maksymalnie zaczęły pojawiać się nowe pomysły na taśmowe lub deduplikatory. Nie można uprościć wymianę danych pomiędzy śro- ich przechowywanie. O ile w przypadku też zapominać o mocno promowanych dowiskiem lokalnym a chmurowym, na małych firm i gospodarstw domowych w ostatnim czasie systemach konwer- rynku pojawiają się startupy, które twier- najlepszym rozwiązaniem wydaje się gentnych, będących ciekawą alternaty- dzą, że mają lepsze pomysły na konsoli- NAS lub usługa chmurowa, o tyle przed- wą dla tradycyjnych rozwiązań. dację. Produkty Panzura, Elastifile, Weka siębiorstwa mają zdecydowanie większy Szacuje się, że na całym świecie w ciągu IO, Igneous Systems czy Qumulo zysku- wybór. W ostatnich czasach na fali wzno- sekundy przyrasta 50 tys. GB danych. ją zwolenników za oceanem, a niektóre szącej znajduje się pamięć obiektowa. Dlatego uważam, że nie można myśleć z nich zdążyły nawet dotrzeć na Stary Technologia – poza tym, że umożliwia o prostym magazynowaniu zasobów, Kontynent. dowolne skalowa- za to warto rozważyć wdrożenie sys- Na czym właści- nie systemu – jest temu scale out, umożliwiającego skła- wie polegają wpro- stosunkowo tania, dowanie danych o bardzo dużych wadzane przez nich Sprzedaż NAS-ów wykorzystuje bo- pojemnościach. innowacje? Ciekawy scale out w latach wiem serwery x86. przykład stanowi Dodatkową korzy- Qumulo, które opra- 2018–2024 ścią ze stosowania Dostawcy NAS z uwagą powinni przy- cowało skalowal- pamięci obiekto- glądać się sytuacji na rynku rozwiązań ny system pamięci będzie rosnąć w tempie wej jest możliwość hiperkonwergentnych, łączących w poje- masowej przysto- 35 proc. rocznie. jej rozprosze- dynczym systemie zasoby obliczeniowe, sowany do pracy nia geograficzne- pamięć masową i sieć. Zaletą tej gru- zarówno w lokal- go i zbudowania py produktów jest łatwość rozbudowy, nym centrum danych, jak i chmurze pu- systemu obejmującego więcej niż dwie umożliwiająca stosunkowo szybkie doda- blicznej. Architektura tego rozwiązania lokalizacje. Niektórzy uważają, że to wanie niewielkich zasobów powierzchni stwarza nieograniczone możliwości w za- rozwiązanie zastąpi w przyszłości mo- dyskowej i mocy obliczeniowej. kresie magazynowania dowolnych plików. dele przechowywania danych bazujące – Z systemem hiperkonwergentnym jest Sztuka dla sztuki? Niekoniecznie. Jednym na blokach i plikach. Jednym z najwięk- trochę jak z iPhone’em. Pobierając najnow- z klientów startupu jest wytwórnia Dream- szych orędowników tego standardu jest szą wersję systemu operacyjnego, otrzy- works, której najbardziej popularne filmy Amazon. Jednak należy mieć na uwadze, mujesz nowe funkcje – przyznaje Adrian zawierają pół miliarda plików. Szefowie że wybór pomiędzy pamięcią obiektową Davies, Manager IT w firmie Stockport Qumulo przyznają, że oprócz przechowy- a plikami zależy od typu danych i sposo- Council. wania danych nie mniej ważne jest szyb- bu dostępu do nich. Jednak iPhone’y przegrywają rywa- kie dotarcie do potrzebnych informacji. – Pamięci obiektowe są przewidziane dla lizację ze smartfonami z Androidem, W tym celu wdrożyli mechanizmy zapew- aplikacji komunikujących się za pośrednic- podobnie jak platformy hiperkonwer- niające szybkie wyszukiwanie plików. twem standardów S3 lub REST-API. W tej gentne z macierzami SAN czy serwe- Równie interesująca okazuje się kon- technologii składuje się dane o niskiej rami NAS. Podstawową przewagą tych cepcja firmy Igneous Systems. Startup zmienności, przykładowo w celu długo- ostatnich jest dojrzałość i wieloletnia oferuje usługę tworzenia kopii zapa- terminowej archiwizacji. NAS w systemie obecność na rynku. Zwolennicy syste- sowych z wielu NAS-ów. Usługodawca scale out jest rozwiązaniem przeznaczo- mów NAS zwracają uwagę na wydajność konsoliduje backup w pojedynczym urzą- nym do przechowywania cyfrowych zaso- czy elastyczność konfiguracji, jak rów- dzeniu. Dane przechowywane są w środo- bów o dość dużej zmienności. Mogą to być nież, rzecz jasna, niższą cenę. Ten ostat- wisku klienta, natomiast nadzór nad nimi też dane archiwalne, do których dostęp jest ni argument nadal ma na polskim rynku oraz zarządzanie odbywa się za pośred- zapewniany za pomocą protokołów pliko- pierwszorzędne znaczenie. Dlatego ro- nictwem chmury publicznej. Igneous kie- wych NFS, SMB oraz FTP – wyjaśnia Ra- dzimi integratorzy sprzedający NAS-y ruje usługę do klientów korporacyjnych dosław Piedziuk. mogą spać spokojnie.

52 CRN nr 5/2019 ADVERTORIAL Gartner: Dell EMC liderem na rynku macierzy dla danych plikowych i obiektowych Według analityków rozwiązania Dell EMC są przygotowane na lawinowy przyrost cyfrowych zasobów. Za przykład służą macierze Dell EMC Isilon oraz Dell EMC ECS (Elastic Cloud Storage), które charakteryzują się wysoką skalowalnością oraz łatwością zarządzania dużymi zbiorami danych.

uż trzeci rok z rzędu Dell EMC wa archiwizacja danych o małej zmienności został liderem w Magicznym Kwa- również z optymalizacją zajętości dysków Jdrancie Gartnera (2018) dotyczącym w rozproszeniu geograficznym. rozproszonych plików i pamięci masowych. W raporcie przedstawiono dostawców roz- DELL EMC ISILON: wiązań, którzy pomagają firmom zarządzać nej lub wielu lokalizacjach geograficznych, PAMIĘĆ MASOWA SCALE OUT szybkim przyrostem nieustrukturyzowa- tworząc skonsolidowany magazyn danych. Koncepcja tradycyjnej architektury NAS nych danych. Według Gartnera do 2022 r. Ich użytkownik dostaje się do obiektów (tzw. Scale Up) została opracowana przy będą one stanowić ponad 80 proc. firmo- bez konieczności wskazywania dokładnej założeniu, że użytkownik korzysta z da- wych zasobów cyfrowych (w ubiegłym ścieżki prowadzającej do fizycznej lokali- nych w skali gigabajtów lub pojedynczych roku ten współczynnik wynosił „jedynie” zacji. Najlepszym przykładem korzysta- terabajtów. Gwałtowny wzrost danych 40 proc.). Prymat w opisywanej dziedzinie nia z dostępu obiektowego do danych jest spowodował zainteresowanie systemami producent zawdzięcza dwóm produktom: wyszukiwanie informacji np. analogicznie o wysokiej skalowalności. Takim rozwią- Dell EMC Isilon i Dell EMC ECS. do wyszukiwania danych w przeglądarce. zaniem jest Dell EMC Isilon, a więc ma- Producent rekomenduje Dell EMC ECS cierz NAS typu Scale Out, która zapewnia DELL EMC ECS: do następujących zastosowań: możliwość liniowej i jednoczesnej rozbu- CZAS NA OBIEKTY – archiwizacja danych, gdzie wymagana dowy przestrzeni dyskowej i kontrolerów. System Dell EMC ECS jest macierzą obiek- jest obsługa dodatkowych metadanych na System najczęściej wykorzystuje się do: tową, co oznacza, że dane przechowywane poziomie macierzy, czyli dostęp obiektowy – obsługi współużytkowanych zasobów są w formie obiektów, a nie plików, jak dzie- przez S3 lub REST-API, roboczych dla setek/tysięcy użytkowni- je się w serwerach NAS. Są to elementy, na – przechowywanie setek milionów ków, np. architektura typu VDI, które składają się dane, metadane systemo- drobnych dokumentów z uwagi na pła- – streamingu multimediów, we i własne oraz polityki przechowywania. ską przestrzeń bez zbędnej struktury – współpracy z serwerami HPC i za- Metadane ułatwiają indeksowanie i szybkie katalogów, pewnienia wydajnego współużytkowane- wyszukiwanie informacji. Macierze obiek- – tzw. trwały nośnik czyli niezaprze- go zasobu, potrzebnego np. do zastosowań towe ECS mogą być rozmieszczone w jed- czalna (obsługa WORM) i długotermino- w sejsmice, sekwencjonowaniu DNA itp., – archiwizacji danych, gdzie dodat- Radosław Piedziuk kowe metadane nie są wymagane lub są Unstructured Data Solutions Sales Manager, Dell EMC obsługiwane na poziomie aplikacji, czy- li chodzi np. o digitalizację dokumentów Dell EMC wychodzi z założenia, że do efektywnej obsługi dużych zbiorów z funkcją niezaprzeczalności (WORM), danych o pojemności setek terabajtów, w przypadku której ważna jest wy- obsługę archiwum systemów PACS (archi- dajność i dostępność, najlepiej stosować proste rozwiązania. Z tego powodu wizacja diagnostyki obrazowej) itp. rekomendujemy dobór platformy storage’owej w zależności od planowane- go scenariusza jej wykorzystania (np. zasoby plikowe lub współpraca z aplikacjami korzysta- jącymi z danych obiektowych). W przypadku obsługi setek terabajtów ilość i ciągły przyrost AUTORYZOWANYM DYSTRYBUTOREM SYSTEMÓW danych stanowią główne wyzwanie, a specjalistyczne rozwiązania zapewniają uniknięcie bole- DELL EMC JEST FIRMA ARROW ECS. snych kompromisów, związanych z wydajnością oraz skalowalnością rozwiązań typu 2w1.

CRN nr 5/2019 53 ADVERTORIAL NAS do poważnej pracy Serwery NAS błędnie kojarzą się głównie z małymi urządzeniami do przechowywania domowych multimediów lub repozytoriów plików w mikrofirmach.

rzez 15 lat swojej działalności jemności pamięci masowej. Może być Serwery TDS-16489U-R2 dostępne są QNAP wielokrotnie udowodnił, że wykorzystywany jako serwer plików, w kilku podwersjach. Modele SE1 i SE2 Ppoważnie traktuje potrzeby śred- wirtualizacji lub obsługi pulpitów wirtu- wyposażono w dwa 8-rdzeniowe pro- nich i dużych przedsiębiorstw w zakresie alnych, a także do strumieniowego prze- cesory Intel Xeon E5–2620 v4 2,1 GHz przechowywania danych. Dlatego pro- syłania wideo, przechowywania nagrań (z opcją przyspieszenia do 3 GHz) i odpo- ducent regularnie wprowadza do oferty monitoringu czy też jako wydajne roz- wiednio 64 i 128 GB pamięci RAM DDR4. nowe modele biznesowych macierzy dys- wiązanie do tworzenia i odtwarzania ko- Natomiast urządzenia SF2 i SF3 zawiera- kowych, a także rozbudowuje system ope- pii zapasowych. ją dwa 10-rdzeniowe układy Intel Xeon racyjny QES wyposażony w system plików Unikalną cechą tego urządzenia jest to, E5–2630 v4 2,2 GHz (możliwość przy- ZFS i funkcję deduplikacji. że podczas wdrażania go do środowiska spieszenia do 3,1 GHz) i odpowiednio 128 Bardzo dobrym przykładem profesjo- IT można wybrać jeden z dwóch syste- oraz 256 GB pamięci RAM DDR4. Pamięć nalnego podejścia do przechowywania mów operacyjnych, według aktualnych operacyjną serwerów można zwiększyć i zabezpieczania danych jest wprowa- potrzeb biznesowych przedsiębiorstwa. maksymalnie do 1 TB. dzone do oferty w lutym br. urządzenie Do dyspozycji jest system klasy korpora- QNAP TDS-16489U R2. To dwuproce- cyjnej QES zapewniający wydajną i nie- sorowy serwer NAS, który został za- zawodną obsługę pamięci masowej lub ELASTYCZNA ROZBUDOWA projektowany do pracy w środowiskach bogato wyposażony system QTS do ob- Model TDS-16489U R2 wyposażono wymagających dużej wydajności ob- sługi pamięci masowej i różnorodnych w cztery gniazda PCIe (3 x PCIe Gen3 x8, liczeniowej i łatwego skalowania po- serwerów aplikacyjnych. 1 x PCIe Gen3 x16) umożliwiające korzy- stanie z różnego rodzaju kart rozszerzeń Porównanie systemów QTS i QES zwiększających zakres zastosowań ser- wera. W urządzeniach, które wykorzy- Funkcja QNAP Turbo NAS System (QTS) QNAP Enterprise System (QES) stywane są do obsługi zadań intensywnie korzystających z danych, takich jak wir- Jądro systemu operacyjnego Linux FreeBSD tualizacja, montaż wideo lub szybkie two- System plików ext4 ZFS rzenie i odtwarzanie kopii zapasowych, warto zainstalować szybkie karty siecio- Protokoły CIFS/FTP/NFS/iSCSI nie tak we Ethernet z portami 10, 25 i 40 Gb/s. Centrum aplikacji (App Center) tak nie Dostępne są również profesjonalne karty Mellanox SmartNIC zapewniające obsłu- Stacja kontenerów tak nie gę protokołu iSER. (Container Station) W przypadku, gdy serwer wykorzy- Maks. liczba kopii migawkowych 1024 65 535 stywany jest do obsługi aplikacji in- Deduplikacja tylko dla kopii zapasowych tak tensywnie korzystających z operacji wejścia-wyjścia oraz procesów robo- Kompresja w czasie rzeczywistym nie tak czych wymagających szybkiego i nieza- Gwarancja integralności danych nie tak wodnego dostarczania danych, można zainstalować adapter Fibre Channel, Zdalny backup i odzyskiwanie danych replikacja migawek SnapSync dzięki któremu urządzenie stanie się ele- mentem sieci SAN. ŵXQLZHUVDOQ\VHUZHUSOLNµZ ŵQLH]DZRGQDSDPLÛÉPDVRZDGR Gdy serwer pracuje w środowisku wir- ŵSDPLÛÉPDVRZDGRXGRVWHSQLDQLD zastosowań biznesowych tualnym, warto pomyśleć o przyspiesze- maszyn wirtualnych i aplikacji Scenariusze zastosowań kontenerowych ŵUHSR]\WRULXPNRSLL]DSDVRZ\FK niu jego funkcjonowania. Pomocne w tym JZDUDQWXMÇFHLQWHJUDOQRĝÉ mogą być karty graficzne, które zapew- ŵVHUZHUDSOLNDFML :::HPDLO)73 danych 931PXOWLPHGLDLWG niają szybkie przetwarzanie i transko- dowanie danych wideo w systemie QTS,

54 CRN nr 5/2019 obsługę obliczeń GPU i funkcję GPU pass through. Wydajność serwera moż- na zwiększyć także korzystając z kart QM2 zapewniających instalację dysków z interfejsem SSD M.2 (SATA lub NVMe). Natomiast pojemność tych urządzeń można rozbudować do aż 1 PB z wyko- rzystaniem modułów rozszerzających REXP (do ich podłączenia konieczny bę- dzie adapter HBA SAS 12 Gb/s). ale też wielokrotnie niższą ceną. W sys- Gwarancja spójności danych jest zapew- temie QTS możliwe jest programowe niana dzięki weryfikacji prowadzonej na DANE ZAWSZE zdefiniowanie, jaka część przestrzeni całej ścieżce, jaką przechodzą: począw- ZABEZPIECZONE na danym dysku powinna być traktowa- szy od karty sieciowej przez kontroler Serwer TDS-16489U R2 może funkcjo- na jako zapasowa (od 1 do 60 proc.) i do macierzy do samego dysku. W ten spo- nować jako niezawodne i elastyczne wykorzystania w sytuacji, gdy inne jego sób zapobiega się przypadkowemu nad- rozwiązanie do tworzenia backupu i od- bloki zostaną poddane nadmiernej eks- pisaniu danych, błędom parzystości twarzania danych ze stacji roboczych, ploatacji i stracą trwałość. DMA oraz błędom w sterownikach kart innych serwerów i usług chmurowych. Serwery QNAP mogą być stosowane sieciowych. Pomaga w tym narzędzie Hybrid Backup również do zapewniania bezpieczeń- System ZFS dzięki funkcji RAID Scrub Sync. W jego nowej wersji (3.0) zwięk- stwa fizycznego jako rejestratory danych chroni również przed tzw. cichym uszko- szono wydajność przetwarzania kopii w systemach monitoringu. Wbudowane dzeniem danych. Oprogramowanie to zapasowych przez dodanie obsługi sto- oprogramowanie QNAP QVR Pro obsłu- służy do weryfikacji sum kontrolnych sowanego w chmurze Google algorytmu guje ponad 5 tys. modeli kamer IP, w tym bloków danych, a w przypadku wykrycia TCP BBR, umożliwienie prowadzenia de- wszystkie dostępne obecnie na polskim nieścisłości naprawia błąd, wykorzystu- duplikacji danych na urządzeniu źródło- rynku standardowe kamery z obiekty- jąc informacje zgromadzone w struktu- wym oraz wprowadzenie wersjonowania wem typu rybie oko. Zainstalowana apli- rze RAID. Skanowanie znajdujących kopii zapasowych. kacja zawiera licencję na osiem kanałów się w macierzy dysków, objętych funk- Nieodzownym elementem zabezpie- wideo, z możliwością obsługi maksymal- cją RAID Scrub, wykonywane jest bez czeń danych na serwerach QNAP NAS nie 128 kanałów po dokupieniu licencji przerwy. To odróżnia opisywane roz- są kopie migawkowe (snapshot) wolu- dodatkowych. wiązanie od stosowanego w mniejszych minów i jednostek LUN. Dzięki temu, serwerach QNAP systemu QTS, w przy- że podczas tworzenia migawek dane padku którego to użytkownik podejmuje przetwarzane są na poziomie bloków, QES – PROFESJONALNA decyzję, kiedy proces ten ma być prze- a nie plików, możliwa jest skuteczna ich DEDUPLIKACJA I REPLIKACJA prowadzony. ochrona przed coraz powszechniejszym W SERWERACH NAS W serwerach z systemem QES zapew- zagrożeniem ze strony ransomware’u. W wybranych modelach serwerów QNAP niono szerokie możliwości zabezpiecza- Model TDS-16489U R2 obsługuje maksy- do zastosowań biznesowych zamiast sys- nia danych z wykorzystaniem backupu malnie 256 migawek na wolumin lub jed- temu QTS można zainstalować bazujące i replikacji. Tryb SnapSync Realtime nostkę LUN i maksymalnie 1024 migawki na jądrze systemu FreeBSD oprogramo- Remote Protection zapewnia synchro- na serwer NAS. Duża wydajność i pojem- wanie QES gwarantujące większą wydaj- niczną replikację w czasie rzeczywistym ność, zintegrowane funkcje wirtualizacji, ność biznesową oraz ciągłość pracy. Nie na urządzenie zapasowe i błyskawicz- obsługa migawek rejestrujących stan sys- ma ono niektórych funkcji systemu QTS, ne przełączanie w przypadku awarii temu w danej chwili sprawiają, że serwer jednak w środowisku, w którym korzyści urządzenia podstawowego. Podczas re- TDS-16489U R2 stanowi także idealne zapewniane przez QES mają znaczenie, plikacji kopiowane są bloki, a nie pliki, rozwiązanie do tworzenia kopii zapaso- nie są one potrzebne. co gwarantuje znacznie szybszy przebieg wych maszyn wirtualnych. Jedną z kluczowych zalet systemu tego procesu. Kolejnym elementem gwarantującym operacyjnego QES jest zaimplementowa- Dystrybutorami rozwiązań QNAP bezpieczeństwo danych na serwerach ny w nim system plików ZFS, stosowany w Polsce są: AB, ABC Data, EPA Systemy QNAP jest zaawansowana obsługa dys- w najwyższej klasy systemach pamięci oraz Konsorcjum FEN. ków SSD. Obejmuje ona także sprzęt kla- masowych dla dużych przedsiębiorstw. sy konsumenckiej, który charakteryzuje Zapewnia on integralność danych i moż- się niższą trwałością niż urządzenia dla liwość korzystania z takich funkcji jak: Kontakt dla partnerów: przedsiębiorstw (komórki pamięci wy- deduplikacja, kompresja danych oraz GRZEGORZ BIELAWSKI, COUNTRY MANAGER, QNAP, trzymują znacznie mniej cykli zapisu), bardzo duża liczba kopii migawkowych. [email protected]

CRN nr 5/2019 55 ADVERTORIAL

Synology: case study po szwajcarsku Znalezienie w obecnych czasach optymalnego rozwiązania do przechowywania i zabezpieczenia danych może, wbrew pozorom, stanowić nie lada wyzwanie dla małych i średnich przedsiębiorstw.

jednej strony na rynku funkcjonu- z największych i najbardziej nowocze- ROZWIĄZANIE ją produkty znanych marek, które snych przedsiębiorstw w Szwajcarii. Zdecydowano, że w pierwszej z dwóch Zzapewniają ogromną wydajność, siedzib firmy dwa systemy RS18017xs+ ale kosztują niewspółmiernie dużo do WYZWANIE RackStation z dwiema jednostkami rozsze- swoich możliwości. Ponadto bardzo czę- Szybki rozwój Detail sprawił, że ist- rzającymi RX1217sas w klastrze SHA bę- sto wymagają przeszkolenia inżynierów niejąca infrastruktura IT z 2009 r. mu- dą używane jako system produkcyjny dla i dokupienia dodatkowych licencji na wy- siała zostać pilnie zastąpiona nowymi 100 pracowników. RackStations są skonfigu- brane funkcje oraz pakietów wsparcia rozwiązaniami. Jedną z potrzeb by- rowane w RAID 5 i zapewniają ciągłą dostęp- technicznego. Z drugiej strony mamy z po- ło znalezienie sposobu na opanowanie, ność danych zarówno z poziomu dysku, jak zoru bardzo tanie rozwiązania mniej pre- zarządzanie i przechowywanie szybko i systemu. Aby skrócić czas dostępu, cztery stiżowych dostawców, które nie do końca rosnącej ilości danych w długim okre- dyski SSD są ponadto wykorzystywane ja- są dostosowane do wymagań klientów biz- sie. Tym bardziej że w 2017 r. powołano ko pamięć podręczna dla każdego serwera nesowych, a ich ewentualna późniejsza do życia zespół CGI, który generuje du- RackStation. rozbudowa jest ograniczona lub niemoż- żą liczbę wysokiej jakości zdjęć, filmów W drugiej lokalizacji używany jest inny liwa. W tej sytuacji dokonanie optymal- i grafik na potrzeby klientów. RS18017xs+ z jednostką rozszerzającą. Ten nego wyboru wcale nie jest takie proste. Założenie było takie, żeby wszyscy serwer NAS służy jako miejsce przechowy- Poniżej przykład tego, jak poradziła sobie zatrudnieni w agencji mogli pracować wania kopii dla klastra SHA, które są two- z tym szwajcarska agencja marketingowa. centralnie na serwerze plików bez ko- rzone dwa razy dziennie metodą replikacji nieczności ręcznego pobierania danych za pomocą Synology Snapshot Replication. FIRMA z archiwum. Ponadto Detail potrzebowa- W sumie Detail ma do dyspozycji pamięć Agencja Detail ma kilkunastoletnie do- ło ponad 100 TB przestrzeni magazyno- masową o pojemności ok. 140 TB. Dzięki kla- świadczenie w swojej branży i zajmuje wej netto. Ponieważ szwajcarska firma strom SHA i replikacji poza siedzibą firmy się zintegrowaną komunikacją z wyko- pracuje w środowisku mieszanym, ko- jest ona chroniona przed bezpośrednią awa- rzystaniem wszystkich rodzajów mediów. rzystając z Mac OS-a i Windowsa, było rią, zagrożeniami naturalnymi i pożarem. W tym celu prawie 100 pracowników fir- oczywiste, że scentralizowana pamięć Archiwum zawiera obecnie dodatko- my biegle porusza się na wszystkich po- masowa musi bezproblemowo współ- wy serwer RackStation RS18017xs+ o po- ziomach komunikacji marketingowej pracować z oboma systemami operacyj- jemności ok. 100 TB. Pracownicy agencji – zarówno w kanałach tradycyjnych, jak nymi. Fizyczne serwery, które obsługują mają teraz możliwość szybkiego przeszu- i cyfrowych. Dzięki doświadczeniu i do- specjalnie opracowane portale klientów, kiwania starszych zasobów danych dzię- brym rezultatom Detail stało się jednym należało zastąpić serwerami wirtualnymi. ki Universal Search i importowania ich do systemu produkcyjnego, jeśli jest to wyma- gane. Zarchiwizowane dane są dodatkowo …prosty interfejs użytkownika i interoperacyjność. Urządzenia Synology zapewniają przechowywane w bibliotece taśm w celu intuicyjny interfejs użytkownika dzięki systemowi DSM, który jest obsługiwany przez długoterminowego tworzenia kopii zapa- wszystkie klienckie systemy operacyjne. Jest to szczególnie ważne, ponieważ sowych. 100 pracowników pracuje zarówno w systemie Windows, jak i Mac OS X. Środowisko wirtualizacji wykorzystuje …doskonała ochrona przed przerwami w pracy dzięki klastrom SHA. Zastosowanie dwa dodatkowe RackStation RS18017xs+ klastra SHA sprawiło, że w sytuacji awaryjnej przestoje w dostępie do infrastruktury w klastrze SHA. Są one połączone w tech- ograniczono do kilku sekund. Pomaga to firmie oferować zarówno pracownikom, jak nologii iSCSI poprzez interfejs sieciowy i klientom najlepszą dostępność usług. 20 Gb/s z trzema serwerami wirtualizacji …proste zarządzanie iSCSI. Korzystanie z Menedżera iSCSI w DSM 6.2 umożliwia i zapewniają dostęp do serwera DNS, serwe- pracownikom Detail łatwe tworzenie nowych jednostek LUN lub dostosowywanie ra pocztowego, bazy danych obrazów, porta- istniejących. Nowe zaawansowane jednostki LUN w DSM 6.2 zapewniają dynamiczną li klientów (w tym sklepów internetowych), reakcję na wymagania dotyczące miejsca na dysku maszyny wirtualnej. serwera zarządzania licencjami i oprogra- mowania magazynowego.

56 ADVERTORIAL

Zebra Technologies: biznes jak na dłoni Automatyczna identyfikacja rozwija się w kierunku Internetu rzeczy, co umożliwi klientom podejmowanie decyzji biznesowych w dogodnym dla nich czasie i w oparciu o rzetelną wiedzę. Jedna z głównych ról w tym scenariuszu przypada wyspecjalizowanym integratorom, mającym dostęp do odpowiednich rozwiązań.

eszcze niedawno było to postrze- gane w kategorii wizjonerstwa, ale Jdziś jest możliwe. Wykorzystując szerokie portfolio Zebra Technologies, integratorzy pomagają firmom z różnych branż w transformacji w kierunku inte- ligentnych przedsiębiorstw. Między in- nymi dzięki rozwiązaniu SmartLens, które sprawdzi się na bardzo konkurencyj- nym rynku retail. Tworzą je specjalizowane czujniki RFID do punktów przejściowych, zaplecza, stanowisk kasowych oraz do wy- krywania urządzeń sieciowych. Automa- tycznie „zauważają” i rejestrują lokalizację oraz ruch praktycznie wszystkich obiek- analizy 3D automatycznie gromadzi i prze- pozytywny wpływ na poprawę bezpie- tów w sklepie – towaru, ekspedientów, syła wszystkie dane do oprogramowania czeństwa personelu, zbierając na bieżąco klientów i zasobów. serwera Zebra SmartPack, które je na ważne dane. Mózgiem rozwiązań loka- Mózgiem całego systemu jest moduł bieżąco analizuje. Mając wyniki na pul- lizacyjnych MotionWorks jest Savanna analityczny SmartLens, który automa- picie, można kontrolować każdy element – platforma do gromadzenia i analizy tycznie zamienia surowe dane z różnych procesu załadunku i reagować na zdarze- danych o lokalizacji. Całe rozwiązanie źródeł na szczegółowe informacje o zda- nia na każdym jego etapie. TM2000 mo- umożliwia szybkie podejmowanie decyzji rzeniach. Dzięki temu można poprawić że komunikować się z oprogramowaniem dotyczących działania przedsiębiorstwa działania operacyjne placówki handlowej serwerowym za pomocą łącza Wi-Fi lub na podstawie wiedzy o aktualnej sytuacji. w każdym zakresie. Zarządzający dyspo- Ethernet, co upraszcza proces wdrożenia Specjaliści Zebry zwracają uwagę, że nują szeroką wiedzą potrzebną do zwięk- i zwiększa elastyczność zastosowań. na kompletne rozwiązanie lokalizacyjne szenia sprzedaży, minimalizowania strat składa się wiele elementów, począwszy i kosztów operacyjnych, a obsłudze klien- LOKALIZACJA: od sprzętu śledzącego, przez oprogra- tów mogą nadawać zupełnie nowy wymiar. KOMPLEKSOWE PODEJŚCIE mowanie, usługi po wiedzę niezbędną do Z kolei SmartPack Trailer to pierwsze MotionWorks to kompleksowe rozwią- wdrożenia. Niektórzy dostawcy specjali- rozwiązanie z gamy SmartPack, które po- zania lokalizacyjne dostosowane do po- zują się w jednym obszarze lub koncen- maga zwiększyć wydajność w sferze zała- trzeb przedsiębiorstw z różnych branż trują się na określonym rodzaju sprzętu dunku. Odpowiada na gwałtowne zmiany (m.in. produkcyjnej), obejmujące sprzęt i technologii. Współpraca z Zebrą dostar- spowodowane zwiększającą się liczbą za- Zebry bazujący na aktywnej technolo- cza integratorom argumenty, po które mówień i niedoborem kadr w branży TSL gii RFID, niskoenergetycznej łączności mogą sięgnąć w rozmowie z klientem (Transportu Spedycji Logistyki). Ma po- Bluetooth, pasywnej technologii RFID, biznesowym, odnoszące się m.in. do ska- stać wielofunkcyjnego modułu TM2000, a także na czujnikach lokalizacyjnych in- lowalności rozwiązania w miarę zmienia- który umożliwia rejestrację samego proce- nych producentów oraz odpowiednim jących się potrzeb. Z kolei usługi Signature su ładowania, a także kontroluje i dostarcza oprogramowaniu. Służą nie tylko do au- Services oferowane przez Zebrę pomaga- dane o gęstości ładunku, jego jakości, stop- tomatycznego wykrywania lokalizacji ją przyspieszyć wdrażanie nowych inte- niu zapełnienia naczepy itp. produktów, zasobów, zapasów, ale są też ligentnych urządzeń i oprogramowania TM2000 zawiera czujniki 3D i ma pomocne w usprawnianiu linii produkcyj- peryferyjnego do zastanej u klienta infra- funkcje obrazowania RGB. System do nej, zwiększaniu produktywności i mają struktury informatycznej.

CRN nr 5/2019 57 TELEKOMUNIKACJA

Komunikacja dla biznesu: (jeszcze) więcej integracji Przedsiębiorcy nigdy wcześniej nie mieli dostępu do tak wielu narzędzi służących do komunikacji. Jednak mnogość rozwiązań zaczyna wywoływać frustrację u osób odpowiedzialnych za funkcjonowanie sieci. WOJCIECH URBANEK

rzez wiele lat pierwszoplanową tego typu projektów – od zapytania do re- czających im kluczowe usługi w zakresie rolę w komunikacji biznesowej alizacji – wydłużył się nawet o kilkana- telefonii mobilnej. Zresztą można się do- Podgrywały abonenckie centrale ście miesięcy. szukać tutaj pewnych analogii z gospo- telefoniczne. Bez tych urządzeń jeszcze – Osoby decyzyjne w firmach często trak- darstwami domowymi, które bez wahania do niedawna trudno było sobie wyobrazić tują zakup centrali telefonicznej jako jedną pozbywają się aparatów stacjonarnych. organizację firmowej łączności. Oczywi- z ostatnich potrzeb. Niejednokrotnie wycho- Nie jest to komfortowa sytuacja, szcze- ście nadal istnieją branże, gdzie telefo- dzą z założenia, że ich potrzeby w zakresie gólnie dla polskich producentów – Plata- nia stacjonarna wydaje się niezagrożona łączności zaspokoją smartfony – tłuma- na oraz Slicana – o bardzo silnej pozycji (np. administracja publiczna, energetyka, czy Tomasz Jaroszewski, kierownik biura na lokalnym rynku MŚP. Nie zamierzają przemysł wydobywczy czy centra obsługi marketingu i sprzedaży w Platanie. jednak składać broni i wspólnie z integra- danych), ale ogólnie rzecz biorąc, jej zna- O ile duże firmy nie rezygnują z we- torami prowadzą działania promocyjno- czenie maleje. Z danych Platana wynika, wnętrznych systemów telekomunikacyj- -informacyjne. Ich celem jest prezentacja że choć w okresie minionych dwóch lat nych, o tyle mniejsze przedsiębiorstwa korzyści wynikających z zastosowania liczba zapytań dotyczących central tele- robią to coraz częściej. Małe firmy stają się systemów telefonicznych. Podkreślają

fonicznych jest stała, to czas zamknięcia łakomym kąskiem dla operatorów dostar- przy tym, że smartfony można łatwo zin- AdobeStock Fot.

58 CRN nr 5/2019 oprogramowaniem. Ma ona umożliwić Zdaniem integratora zwiększenie zakresu tejże współpracy z różnymi systemami UC. ‰ Łukasz Sady, Senior Solution Architect, Innergo Systems Sprzedaż tradycyjnych central telefonicznych z roku na rok spada. Są one wypierane przez systemy UC oraz usługi chmurowe, cieszące się rosnącym zainteresowaniem klien- CZY GŁOS JEST JUŻ PASSÉ? tów. Wynika to z rosnących wymagań stawianych rozwiązaniom przeznaczonym do ko- Niepośledni wpływ na firmową komuni- munikacji biznesowej. Tradycyjne centrale telefoniczne nie są w stanie zaspokoić nowych kację mają zwyczaje przeniesione z ryn- potrzeb, takich jak np. integracja z komunikatorami lub współdzielenie dokumentów. ku konsumenckiego. Za sprawą Twittera Dlatego też należy liczyć się z tym, że popyt na PBX-y będzie cały czas maleć. Co wcale czy SMS-ów przekaz staje się coraz bar- nie oznacza, że klienci przestaną kupować abonenckie centrale telefoniczne. Ich nabywca- dziej lakoniczny. Trend ten szczególnie mi będą firmy, których nie stać na wdrożenie zaawansowanych systemów UC. Abonenckie uwidacznia się w przypadku młodych centrale telefoniczne w najbliższym czasie z pewnością nie znikną z naszego rynku. ludzi, powszechnie korzystających z komunikatorów tekstowych. Nie bez przyczyny Slack stał się jednym z naj- tegrować z centralami i traktować jako te- Niewykluczone, że w najbliższym cza- popularniejszych narzędzi używanych lefon wewnętrzny, korzystający z funkcji sie procesy związane z integracją usług przez startupy. oferowanych przez firmowy PBX, takich głosowych, wideo oraz wiadomości tek- Czy to oznacza, że komunikacja gło- jak proste przełączanie, dostępność pod stowych nabiorą w małych i średnich sowa odchodzi do lamusa? Niektórzy skróconym numerem czy nagrywanie. przedsiębiorstwach większego tempa. eksperci jeszcze niedawno wieszczy- Integracja z telefonami komórkowymi Z jednej strony wpływ na taki stan rzeczy li zmierzch połączeń głosowych, które to wyzwanie dla osób odpowiedzialnych może mieć młode pokolenie pracowni- miały być zastąpione przez wiadomo- za organizację firmowej łączności, które ków, z drugiej zaś nowe modele pracy. We- ści tekstowe, e-maile, posty w portalach zdecydowanie warto podjąć. Jednak i bez dług szacunków IDC w przyszłym roku społecznościowych czy też wideo. Ale tego w średnich, a nawet mniejszych fir- ponad 70 proc. osób ma pracować zdalnie. wszystko wskazuje na to, że takie prze- mach prędzej czy później pojawią się Nie należy jednak zapominać, że PBX-y widywania są przedwczesne. potrzeby związane z łączeniem kilku ka- gwarantują niezawodność oraz bezpie- – W dzisiejszym środowisku pracy zespo- nałów komunikacji. czeństwo połączeń, i to właśnie dzięki ły składają się z ludzi pracujących w różnych tym dwóm walorom centralki cały czas budynkach, a nawet różnych strefach czaso- mają wielu zwolenników. Marek Kochań- wych. Po raz pierwszy w miejscu pracy spo- NIEŁATWE DOŚWIADCZENIA ski, członek zarządu tyka się pięć pokoleń, Z INTEGRACJĄ Veracompu, uwa- a każde z nich o in- O ile centrale telefoniczne tracą udziały ża, że wyzwaniem nym pochodzeniu w globalnym rynku, o tyle akcje rozwią- dla twórców UC Po chwilowej niełasce i oczekiwaniach od- zań Unified Communications idą w górę. jest osiągnięcie po- nośnie do narzędzi Co ciekawe, na polskim rynku sytuacja ziomu sprawności głos wraca współpracy. Są więc wygląda inaczej, gdyż zainteresowanie zbliżonego do tego do głównego nurtu. osoby swobodnie systemami zunifikowanej komunika- zapewnianego przez i chętnie rozmawia- cji wykazują tylko klienci korporacyjni. tradycyjne centrale jące przez telefon, Rodzimi integratorzy nie ukrywają, że telefoniczne. ale też takie, które preferują pocztę elektro- wdrożenie UC to żmudny i powolny pro- – Myślę, że klienci najczęściej będą niczną lub rozmowę twarzą w twarz – tłu- ces. Jedną z największych barier stanowią wybierać rozwiązania heterogeniczne maczy Barbara Michalska, Microsoft 365 koszty implementacji, aczkolwiek to nie z wzajemną integracją obu systemów oraz Business Group Lead w polskim oddziale jedyna przeszkoda. telefonii komórkowej i sieci społecznościo- Microsoftu. – Abonenckie centrale telefoniczne wych – dodaje Mariusz Kochański. Nie ulega wątpliwości, że komunika- w wielu polskich firmach nie są postrze- Warto zauważyć, że w przeciwień- cja werbalna ma wiele atutów. W trakcie gane jako systemy informatyczne i znaj- stwie do polskich producentów, świato- rozmowy można pewne rzeczy wyjaśnić, dują się poza kontrolą działów IT. Dlatego wi liderzy rynku IP PBX – Cisco, Avaya, rozwiać wątpliwości, co w przypadku al- też wdrożenie systemów zunifikowanej Unify czy Mitel – dysponują autorskimi ternatywnych kanałów komunikacji nie komunikacji rodzi poważne obawy zwią- systemami UC. Niemniej rodzimi pro- zawsze jest możliwe. Ponadto kontakt te- zane z ich bezpieczeństwem, administra- ducenci nie zamierzają budować murów lefoniczny ułatwia budowanie dobrych cją i utrzymaniem. W rezultacie tego typu i są otwarci na współpracę. Przykładowo relacji z klientem, w przeciwieństwie projekty odkłada się na później – wyjaśnia Platan zapowiada, że niedługo pojawi się do e-maila czy chatu. O tym, że po chwi- Łukasz Sady, Senior Solution Architect najnowsza wersja protokołu do współ- lowej niełasce głos wraca do głównego w Innergo Systems. pracy urządzeń tej marki z zewnętrznym nurtu, świadczą działania najwięk-

CRN nr 5/2019 59 TELEKOMUNIKACJA

Zdaniem specjalisty Konrad Olszewski, Collaboration KONRAD OLSZEWSKI Wiele firm używa smartfonów jako podstawowego środka komu- nikacji, co często sprawdza się w małych przedsiębiorstwach. Wraz z ich rozwojem rośnie Product Sales zapotrzebowanie na dodatkowe funkcje biznesowe, takie jak dystrybucja połączeń oraz Specialist, Cisco contact center. Wtedy niezbędne jest wprowadzenie bardziej rozbudowanych platform ko- munikacyjnych. Na rynku rozwiązań do współpracy coraz większą rolę odgrywają produkty działające w chmurze, które umożliwiają m.in. łatwiejszą rozbudowę o kolejne numery. Dzięki nim początkowe koszty kapitałowe zastępują koszty subskrypcji np. w modelu miesięcznym. Jakub Abramczyk, dyrektor ds. JAKUB ABRAMCZYK Rozmawiając z naszymi polskimi partnerami, zauważamy, że jesteśmy dopiero na początku procesu integracji abonenckich central telefonicznych z systemami UC. sprzedaży Jednak w ostatnim czasie on zdecydowanie przyśpiesza. Z naszego raportu „Streamlined na Europę Video Conferencing Strategy Drives Business Results” wynika, że 74 proc. firm odnotowało Wschodnią, Poly w ostatnich dwóch latach wzrost częstotliwości korzystania z wideokonferencji. Przedsię- biorcy zaczynają rozumieć, że zamykanie się na dodatkowe kanały komunikacji z klientami bądź pracownikami jest złą strategią biznesową.

Rafał RAFAŁ LIPKA-ZANOZIK Rynek PBX w Polsce wydaje się dość stabilny. Z naszych obserwa- Lipka-Zanozik, cji wynika, że wiele firm planuje przeznaczyć środki na wymianę posiadanych centralek abo- Area Sales nenckich. Co ważne, dotyczy to różnych grup klientów – małych i dużych przedsiębiorstw. Manager, Jednym ze stymulatorów popytu jest rosnące zapotrzebowanie na rozwiązania typu „colla- innovaphone boration”. Ale trzeba też zauważyć rosnącą konkurencję ze strony dostawców usług chmu- rowych. Firmy korzystają z poczty elektronicznej i czatów. Te dodatkowe kanały wzbogacają komunikację, ale na pewno nie wypierają połączeń głosowych. szych graczy rynku internetowego. wiających realizację darmowych wideo- nych ułatwień w korzystaniu ze sprzętu Amazon nie tylko pracuje nad rozwojem konferencji. Wideo bardzo szybko stało i oprogramowania. Wiele wskazuje na to, Alexy, ale również wprowadził do swo- się jednym z podstawowych mediów ko- że mostki konferencyjne jeszcze długo jej usługi Chime wywołania głosowe. munikacyjnych. Wraz z wysypem bez- pozostaną w przedsiębiorstwach mają- Z kolei pierwsze telefony Poly są kompa- płatnych rozwiązań zaczęły pojawiać cych wysokie wymagania wobec zdalnej tybilne z Google Voice. się pytania o sens stosowania profesjo- komunikacji. – Obserwując działania wymienionych nalnych produktów, takich jak terminale – Część firm będzie preferować zaawan- firm, można przypuszczać, że głos stanie czy mostki wideokonferencyjne. Jednak- sowane zestawy telekonferencyjne w biu- się podstawowym interfejsem dla aplikacji, że szybko okazało się, że tanie lub dar- rze, chociażby ze względu na ich stabilność co niesie ze sobą pozytywne konsekwencje mowe aplikacje nie są pozbawione wad. i jakość. Niemniej, biorąc pod uwagę ros- dla wagi usług głosowych w całym systemie Jedną z największych jest niekompaty- nącą rolę komunikacji bazującej na apli- IT. Staną się one jeszcze bardziej krytyczne, bilność z innymi programami oraz po- kacjach, mocno inwestujemy w platformę choćby z uwagi na potencjał biometrycz- pularnymi wideoterminalami. Taki stan chmurową – mówi Jakub Abramczyk, dy- ny oraz analizę emocji – zauważa Mariusz rzeczy prowadzi do wielu komplikacji, rektor ds. sprzedaży na Europę Wschod- Kochański. w tym konieczności instalacji wielu róż- nią w Poly. Osobny temat to skutki włączenia się nych aplikacji służących do prowadzenia Obserwatorzy rynku nie mają wątpli- do rywalizacji wielkich graczy, wcześniej konferencji. wości, że tanie produkty i rozwiązania nieobecnych w tym segmencie rynku. Na Specjaliści z Innergo Systems wielo- z najwyższej półki będą ze sobą bardzo pewno trzeba ich obserwować, nie tylko ze krotnie wysłuchują narzekań szefów długo koegzystować. Te ostanie znaj- względu na ogromne budżety, jakimi dys- działów IT niezadowolonych z funk- dą zastosowanie w przedsiębiorstwach ponują, ale również ich zdolności do szyb- cjonowania tanich zestawów konferen- organizujących dużą liczbę wideo- kiej adaptacji w nowych środowiskach. cyjnych oraz bezpłatnych programów. konferencji w ciągu roku, w których Słabość mniejszych konkurentów umie- uczestniczą zespoły osób. Natomiast DEMOKRATYZACJA jętnie wykorzystują liderzy rynku – Cisco Skype i takie platformy jak ClickMeeting WIDEOKONFERENCJI oraz Poly. Działania obu producentów sprawdzą się w mniejszych firmach, spo- Rozwój usług chmurowych przyczynił zmierzają do standaryzacji i kompaty- radycznie korzystających z komunikacji się do powstania wielu aplikacji umożli- bilności sprzętu oraz wprowadzenia licz- wideo.

60 CRN nr 5/2019 ADVERTORIAL

Inteligentne rozwiązania komunikacyjne kluczem do sukcesu W ostatnich latach sposoby wymiany informacji w fi rmach wyraźnie ewoluowały. Dlatego na rynku pojawiły się innowacyjne rozwiązania, jako odpowiedź na rosnące oczekiwania użytkowników.

nowoczesnych przedsiębior- w sobie zaawansowaną technologię umoż- kacjami przeznaczonymi do komunika- stwach coraz bardziej popular- liwiającą osiągnięcie wyższej efektywności cji audio-wideo, m.in. Microsoft Teams, Wnym miejscem przewidzianym pracy w zespołach. Skype for Business, Zoom, GoToMeeting czy do współpracy są tak zwane huddle rooms, Studio to rozwiązanie All-in-One podłą- Cisco Webex. Warto wspomnieć, że urzą- czyli salki konferencyjne przeznaczone czane do monitorów przez USB, wyposa- dzenie może być zarządzane centralnie, dla niewielkich, 5- lub 6-osobowych ze- żone w kamerę 4K, stereofoniczne głośniki dzięki czemu w łatwy sposób dokonuje się społów. Według badań Frost & Sullivan oraz mikrofony. Wysoką jakość dźwięku jego aktualizacji lub zmiany ustawień. w 2022 r. takie pomieszczenia będą stanowić gwarantują takie funkcje jak NoiseBlock Co zyskują fi rmy, które zdecydują się po- aż 70 proc. wszystkich sal konferencyjnych. – do wygłuszania dźwięków innych niż stawić na Studio? Przede wszystkim naj- W tym kontekście należy wspomnieć ludzka mowa (np. pisanie na klawiaturze wyższą jakość współpracy, bez straty czasu o Polycom Studio, czyli inteligentnym urzą- czy szelest przerzucanych stron), a także i pieniędzy na przemierzenie setek kilome- dzeniu wideokonferencyjnym, które łączy Acoustic Fence, eliminująca hałasy pocho- trów, ale także rozwiązanie, które idealnie dzące z otoczenia osób, które biorą udział współgra z ideą huddle rooms i w dłuższej w spotkaniu. Ponadto Studio zbiera dźwię- perspektywie przekłada się na efektywność Bartłomiej Biernat ki w obrębie 3,5 m i umożliwia podłączenie pracy. Product Manager dodatkowych mikrofonów. Polycom Studio dostarczane jest przez w Veracompie Podstawową zaletą kamery jest umiejęt- Poly – czołowego producenta rozwiązań ność rozpoznawania twarzy uczestników komunikacyjnych, powstałego w marcu Polycom Studio spotkania i w pełni automatyczne kadrowa- 2019 r. w wyniku fuzji Polycom oraz Plan- łączy w sobie wszyst- nie, które zapewnia dobranie kadru w taki tronics. Połączenie sił sprawiło, że bogate kie niezbędne funkcje, których pracowni- sposób, by widoczny był w nim cały zespół portfolio Poly spełnia zróżnicowane ocze- cy oczekują w małych pomieszczeniach obecny w pomieszczeniu. W momencie, kiwania zarówno małych biur, dużych kor- konferencyjnych. Przy projektowaniu gdy pojedyncza osoba zabiera głos, kame- poracji, jak i call center o zaawansowanych urządzenia wykorzystano wieloletnie ra koncentruje się wyłącznie na niej, dzię- potrzebach. doświadczenie specjalistów Poly. ki czemu odbiorca może w pełni skupić się W każdym detalu zadbali oni o to, aby na mówcy. Właściwe działanie tego sys- dzięki Studio rozmowy wideo brzmiały temu wspomaga szerokokątny obiektyw naturalnie, wywołując wrażenie komuni- 120 stopni. kacji twarzą w twarz. Studio jest kompatybilne ze wszystkimi najpopularniejszymi platformami i apli-

CRN nr 5/2019 61 2 tys. proc. wzrostu wielkoformatowych monitorów

W I kw. br. sprzedaż wielkoformatowych wy- Wzrost sprzedaży wyświetlaczy LFD w I kw. świetlaczy (LFD) o rozdzielczości UHD na polskim 2019 r. (rok do roku w ujęciu ilościowym) rynku wzrosła się o 66 proc. w ujęciu ilościowym Standardowe Standardowe ekrany Ściany KRAJ wobec I kw. ub.r. – ustalił Context. W przypadku UHD o wysokiej jasności wideo ekranów o wysokiej jasności poprawa wyniosła bli- Hiszpania 288% 79% -24% sko 2 tys. proc. W segmen- cie ścian wideo wynik był Francja 174% 5% 23% ponad 20 proc. na plusie. Czechy 164% 260% 163% Trend polegający na wzro- ście zapotrzebowania na Wielka Brytania 142% 15% 9% sprzęt o wyższej rozdziel- Rosja 124% 67% -12% czości i jasności jest wi- Niemcy 124% 182% 19% doczny w całej zachodniej Europie, aczkolwiek w przypadku tych drugich Włochy 81% 249% 9% polski rynek okazał się wyjątkowo chłonny. Polska 66% 1913% 21% Sprzedaż LFD w Europie Zachodniej zwiększy- ła się w I kw. 2019 r. o prawie 14 proc. (wartościowo o 4 proc.), w tym modeli o wysokiej rozdzielczości larniejsze modele (55 i 65 cali) kosztują już poniżej – ponad dwukrotnie. Dzięki temu udało się zrówno- 1,2 tys. euro za sztukę (ok. 5,1 tys. zł). ważyć spadek sprzedaży paneli Full HD (-11 proc.), Co do jasności to wcześniej większość LFD które jednak nadal mają największy udział w ryn- sprzedawanych przez dystrybutorów cechował ku. Przejście na urządzenia UHD jest związane parametr 500 nitów. Jednak w I kw. br. ich sprze- z zapotrzebowaniem na najlepszą jakość obrazu, daż wzrosła tylko o 7 proc., podczas gdy ekranów która przyciąga uwagę klientów w miejscach in- o jasności 1000 nitów – o 75 proc. (o 25 proc. war- stalacji ekranów. Ponadto ceny spadają – w I kw. br. tościowo). Świadczy to o szybko zwiększającym średnia stawka za panele 4K/UHD w europejskiej się zapotrzebowaniu na zewnętrzne instalacje. dystrybucji wynosiła 1,5 tys. euro (ok. 6,4 tys. zł), Zainteresowanie ścianami wideo także pozosta- tj. o prawie 30 proc. mniej niż rok temu. Najpopu- je duże. Źródło: Context

IT priorytetem szefów

IT jest na drugim miejscu wśród priorytetów (wobec 62 proc. w ub.r.). Badani przyznali także, że szefów firm. Na technologie informatyczne wska- rozwiązania informatyczne to jedna z dwóch głów- zało 32 proc. spośród 473 CEO nych metod zwiększania wydajności (47 proc.). dużych przedsiębiorstw an- Szefowie większe znaczenie niż w ub.r. przywią- kietowanych przez Gartnera. zują też do zarządzania kosztami (12 proc.). Pytani Więcej głosów uzyskał po pro- o sposoby, jak to zrobić, wskazywali m.in. na za- stu wzrost (53 proc.), a na- stosowanie rozwiązań technologicznych (27 proc.). stępne w kolejności są: rozwój CEO obawiają się przy tym, że niektórzy dyrektorzy strukturalny (31 proc.), kwestie nie mają wystarczających umiejętności cyfrowych. finansowe (23 proc.), kadry Wegług nich w biznesie najbardziej potrzebuje ich (21 proc.) i klienci (15 proc.). Co ciekawe, na sza- dział sprzedaży, zarządzania ryzykiem, łańcuchem rym końcu priorytetów uplasowały się innowacje dostaw i HR. (8 proc.) i zarządzanie ryzykiem (7 proc.). Wśród kompetencji, które firmy muszą rozwi- Z badania wynika jednak, że realizacja więk- jać, wskazywano przede wszystkim zarządzanie szości priorytetów, nie tylko IT, i tak ostatecznie specjalistami (18 proc.), a następnie cyfryzację oznacza inwestycje w rozwiązania informatyczne. (17 proc.), a także centralizację danych lub zarzą- Przykładowo jednym ze sposobów na wzrost firmy dzanie nimi (15 proc.). Analitycy zwracają uwagę są zdaniem szefów inwestycje w cyfryzację bizne- na fundamentalne znaczenie decyzji biznesowych su. Już 82 proc. CEO twierdzi, że ich przedsiębior- podejmowanych w oparciu o dane. stwa są w trakcie transformacji w tym kierunku Źródło: Gartner

62 CRN nr 5/2019 Fachowcy pilnie potrzebni

Bezpieczeństwo cyfrowe, TRENDY, KTÓRE BĘDĄ MIEĆ WPŁYW NA Przemysł 4.0 i chmura to tren- ZAPOTRZEBOWANIE NA KOMPETENCJE dy, które będą mieć największy wpływ na zapotrzebowanie na Cyberbezpieczeństwo 90% Przemysł 4.0 88%8 kompetencje – wynika z bada- Chmury obliczeniowe 88%8 nia „Bilans kapitału ludzkiego Automatyzacja testowania 87%8 w sektorze IT”, które zostało Sztuczna inteligencja 86%8 Continuous Delivery 86%8 przeprowadzone w I kw. br. przez PARP we współ- Doświadczenie użytkownika 80% pracy z Uniwersytetem Jagiellońskim i Sektorową Big Data 75%5 Radą ds. Kompetencji IT. Blockchain 74%4 Internet rzeczy 72%% W przypadku cyberbezpieczeństwa wskaza- 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% no na umiejętności w zakresie ochrony przed za- grożeniami (zanim się jeszcze pojawią) oraz na neutralizację już istniejących zagrożeń. Co do dostarczanie produktów za pomocą infrastruk- Przemysłu 4.0 to chodzi o kompetencje w zakre- tury chmurowej. sie budowy infrastruktury umożliwiającej ko- W badaniu wzięło udział 821 prezesów, dyrekto- munikację między maszynami i autonomiczne rów IT i menedżerów oraz 750 studentów V roku podejmowanie decyzji. Po kompetencjach z za- kierunków IT. kresu AI znalazło się Continuous Delivery, czyli Źródło: Badanie „Bilans kapitału ludzkiego w sektorze IT”

Zimny prysznic dla rynku gamingowych PC

Nawet 20 mln graczy używających i średniej półki, które konsumenci kupują komputerów może przejść na cyfrową do gier. Nie zwiększa to generalnie wolume- rozrywkę w TV i chmurze do 2022 r. nów sprzedaży, jednak wskazuje na pewien – oceniają analitycy Jon Peddie Re- trend. Analityk ocenia, że cyfrowa rozryw- search. Do zmiany platformy w najbliż- ka wykorzystująca zamiast PC telewizory, szych latach mają być skłonni zwłaszcza dostępna on-premise lub w chmurze, praw- użytkownicy gamingowych PC z niż- dopodobnie rozkwitnie dzięki nowym pod- szych półek cenowych (poniżej 1 tys. dol.). Jednak miotom w tym biznesie. „W ciągu najbliższych 5 lat dzięki poprawie jakości ekranów telewizyjnych liczba potencjalnych klientów z dostępem do grania i czipów w konsolach, jak również coraz większej na telewizorze sięgnie setek milionów”– uważa Ted liczbie tytułów dostępnych tylko na te urządze- Pollak, analityk branży gamingowej w JPR. Z kolei nia także gracze korzystający z komputerów kla- w przypadku komputerów cykl wymiany wydłuży sy średniej i high-end mogą zmienić upodobania się do 4 lat i więcej. „To najbardziej zaboli dostaw- – uważają analitycy. Spadki będą luźno skorelowa- ców w wysokomarżowym segmencie high-end” ne z kurczącym się rynkiem PC. JPR odnotowu- – twierdzi ekspert. je, że rośnie udział w rynku komputerów z niskiej Źródło: Jon Peddie Research

Edukacja wymaga ekosystemu

Globalna sprzedaż laptopów i tabletów w sek- Analitycy przewidują, że klienci z sektora eduka- torze edukacji spadła (nie licząc USA) o blisko cji coraz większą wagę będą przywiązywać do tego, 4 proc. w 2018 r., do 14 mln szt. Z tym że w IV kw. co dostawca systemu operacyjnego może zaofero- ub.r. omawiany parametr był dodatni (+3,3 proc.) wać poza funkcjami urządzenia i ceną. W związku – wynika z raportu Futuresource Consulting. Top- z tym nacisk zostanie położony na aplikacje i spo- nieje zapotrzebowanie na sprzęt z systemem Win- sób, w jaki system operacyjny może zostać zin- dows, choć nadal ma on największy udział w rynku tegrowany z już działającymi rozwiązaniami do urządzeń przenośnych stosowanych w edukacji nauki oraz do zarządzania IT. (40 proc. globalnie). Źródło: Futuresource Consulting

CRN nr 5/2019 63 W oczekiwaniu na 7 nm Komputery nie są już coraz szybsze, za to coraz droższe. W najbliższych latach proces ten raczej nie ulegnie zmianie. Dalszy rozwój wymaga istotnych zmian konstrukcyjnych, bo pecet w obecnej postaci osiągnął już szczyt możliwości. Jednak sam rozwój sprzętu nie wystarczy, by zapewnić producentom utrzymanie udziałów rynkowych. ARTUR KOSTRZEWA

wolucja sprzętu komputerowe- Trzeba jednak zaznaczyć, że wzrosty w przypadku sprzętu przenośnego. Jednak go – zarówno stacjonarnego, jak cen wynikają przede wszystkim z tego, od czasu, gdy Intel, jako lider na rynku pro- Ei przenośnego – od zarania zmie- iż klienci przestają wybierać produkty cesorów, zaczął produkować układy naj- rzała ku temu, żeby maszyny były coraz najtańsze. W przypadku sprzętu stacjo- pierw w wersjach mobilnych, a na ich bazie bardziej wydajne, coraz mniejsze i oczy- narnego coraz większym powodzeniem – stacjonarnych, to, co w notebookach, in- wiście coraz tańsze. Ten proces zatrzy- cieszą się konstrukcje zamknięte w ma- stalowane jest też w desktopach. Przypo- mał się już jakiś czas temu i w obecnej łych obudowach. Rośnie również popyt na mnijmy, że pomysł taki został zrealizowany dekadzie z wymienionych trendów li- notebooki z grupy ultrabooków. W sprze- równo 13 lat temu, wraz z rozpoczęciem czy się już chyba tylko redukowanie daży ciągle są duże i ciężkie modele za wytwarzania układów iCore w maju 2006 r. rozmiarów urządzeń. Wydajność pecetów 1,5 tys. zł oraz niewiele tańsze desktopy Zgodnie z deklaracjami dostawca wprowa- oczywiście też rośnie, ale poza światem w tradycyjnych obudowach formatu ATX, dzał nowy proces technologiczny (Tick), gamingu i niektórych zastosowań profe- ale tego rodzaju urządzenia przestają być a następnie nową architekturę (Tock). Od- sjonalnych nie jest to tak ważne kryterium standardem. Sposobem na rozwój sprzę- stępy między premierami zwykle wynosiły wyboru, jak w minionych dekadach. Tym, tu stało się zmniejszanie jego wymiarów. od roku do dwóch lat. co zauważalnie różni komputery współ- Podtrzymywanie wspomnianej tenden- Jak wynikało z deklaracji producen- czesne od tych sprzed kilku lat, jest cena. cji implikuje dwa bardzo ważne zjawiska ta, w historii rozwoju iCore bardzo waż- Zarówno desktopy, jak i notebooki powoli, – spadek poboru mocy, a w konsekwencji ne miejsce zajmował układ Haswell. Ten ale systematycznie drożeją i nic nie zapo- zmniejszanie wydzielania ciepła. Ma to procesor czwartej generacji wyprodu-

wiada zmiany tego trendu. oczywiście znaczenie przede wszystkim kowany w procesie 22-nanometrowym AdobeStock Fot.

64 CRN nr 5/2019 dawał znaczący wzrost wydajności i jed- rokiem powoli wydłużał się bowiem czas nocześnie zmniejszenie poboru mocy, życia komputera. Jeszcze kilkanaście lat a więc także redukcję emisji ciepła. Jed- temu pięcioletni komputer można było nak z konstrukcyjnego punktu widzenia uznać za przestarzały. Dziś maszyna, która dla notebooków kluczowe były następne została wyprodukowana pięć lat temu, ma generacje. 14-nm układy Broadwell i na- intelowski procesor 4. generacji, który róż- stępne Skylake pobierały tak mało prądu, ni się od najnowszych przede wszystkim że do odprowadzenia ciepła wystarczyły tym, że pobiera dużo więcej energii. Do radiatory bez wentylatorów. Nie ma cienia zastosowań biurowych oraz korzystania wątpliwości, że był to bardzo ważny etap z większości „cywilnego” oprogramowa- w rozwoju konstrukcji przenośnych, bo nia komputer z takim procesorem w zupeł- brak konieczności instalowania wiatraka ności wystarczy. Tym bardziej że pozostałe oznaczał dalsze zredukowanie poboru mo- jego komponenty często nie różnią się od cy całego komputera i umożliwiał zmniej- obecnie stosowanych. W przypadku dysku szenie grubości jednostki. pod względem pojemności notujemy na- Trzeba zauważyć, że 14-nm technolo- wet krok wstecz – pięć lat temu standar- gia produkcji z 2014 r., użyta w przypadku dem były napędy o pojemności 500 GB czy jednostek 5. i 6. generacji, jest stosowana nawet 1 TB, teraz normą staje się dysk SSD do dziś, a zmianom ulega jedynie archi- o pojemności 250 GB, podczas gdy rok te- tektura. Procesory 9. generacji, których mu było to 120 GB. premiera odbyła się na początku 2019 r., Paradoksalnie, to właśnie dyski SSD wyposażone są w więcej pamięci cache w dużej mierze przyczyniły się do wy- i charakteryzują się większą częstotliwo- dłużenia żywotności komputerów, tak ścią taktowania. W niektórych modelach stacjonarnych, jak przenośnych (z in- zrezygnowano z układu graficznego, ale formacji uzyskanych od producentów litografia pozostała ta sama. wynika, że bardziej tych drugich). Oka- zało się bowiem, że dzięki zastosowa- niu w notebooku dysku SSD w miejsce SPOWOLNIENIE ROZWOJU HDD wzrasta wydajność całego syste- Każdy chyba wie o tym, że żabę można mu, a jednocześnie – dzięki spadkowi ugotować, jeśli po włożeniu jej do zim- poboru mocy – wydłuża się czas działa- nej wody zaczniemy ją powoli podgrze- nia na baterii. W efekcie komputer z dys- wać. Proces ten można zobrazować mniej kiem półprzewodnikowym dostał nowe drastycznym przykładem – dzieci, któ- życie. Warto przy tym zwrócić uwagę, że re widzimy od święta, rosną, w przeci- choć od niemal dwóch lat taniejące SSD wieństwie do naszych, którym po prostu robią karierę w zawrotnym tempie, to mi- ciągle kupujemy coraz większe ubrania. nie jeszcze trochę czasu, zanim staną się Jednak u progu pełnoletności ubrania są całkiem typowym elementem konfigura- zmieniane nie z konieczności, ale z wy- cji peceta. boru. Analogicznie dzieje się w przypad- Jednak zasadniczą przyczyną, dla której ku komputerów. W przeszłości zmieniały ewolucja sprzętu pod względem wzrostu się one pod względem konfiguracji bardzo wydajności zwolniła, czy wręcz się zatrzy- szybko. Pamięć operacyjna rosła od mega- mała, jest to, że hardware dogonił software. do gigabajtów, średnia pojemność dysków Tak jak w przypadku dziecka, które osią- zwiększała się o połowę w skali roku, sta- gnęło swój docelowy wzrost – nie ma po- cję dyskietek zastąpił napęd CD, następnie trzeby wymiany ubrań co sezon. DVD, wydajność rosła w szybkim tempie – Napęd SSD w komputerach przeno- za sprawą kolejnych generacji procesorów śnych za kilka lat będzie już standardem i kart graficznych. Do tego stale zwiększa- i praktycznie wyprze z rynku dyski HDD. jące się wymagania ze strony oprogramo- Przewiduje się, że do 2022 r. blisko 90 proc. wania zapewniały popyt na sprzęt. Dekadę produkowanych notebooków konsumenc- czy dwie temu komputer, który miał więcej kich i aż 96 proc. biznesowych będzie wy- niż trzy lata, był przestarzały. posażane w SSD – komentuje Michał Natomiast w obecnej dekadzie sytu- Bocheński, Business Development Ma- acja uległa radykalnej zmianie, z każdym nager w Kingston Technology. CO DALEJ? na – na przykład swego czasu amerykański należy się spodziewać nowości. Niedawno Wiele wskazuje na to, że w przyszłości producent aut, Ford, zatrudnił cały sztab producent ogłosił, że pierwsze jednostki to nie oferta sprzętu komputerowego bę- psychologów, który zastanawiał się, jak 10-nm dla notebooków będą dostępne jesz- dzie decydującym czynnikiem, jeśli chodzi nazwać samochód, żeby był synonimem cze w 2019 r., na początku przyszłego dla o wielkość sprzedaży lub udziały rynkowe piękna, dzikości, siły, wolności i… Amery- desktopów, a pierwsze konstrukcje wyko- producentów. Przez długie lata tak właśnie ki. Była to wielka i niespotykana wcześniej nane w technologii 7 nm ukażą się w 2021 r. było – wygrywał ten, kto miał sprzęt w naj- inwestycja, i – jak się okazało – opłacalna, Nie wiadomo, czy podane terminy wy- lepszej cenie, następnym kryterium wybo- bo do dziś wszyscy wiedzą, co to jest mu- nikają z wcześniejszych ustaleń, czy mo- ru była wydajność urządzenia, w dalszej stang. Teraz, gdy każdy ma już produkt że Intel przyśpiesza premiery w związku kolejności liczył się wygląd. Na obecnym najlepszy, najładniejszy i w porównywal- z tym, że AMD już w bieżącym roku ma etapie rozwoju praktycznie wszyscy do- nej cenie, wracamy do źródeł – producenci wprowadzić na rynek pierwsze konstruk- stawcy oferują sprzęt porównywalny pod skupiają się na pierwiastku ludzkim. cje CPU wykonane w litografii 7 nm. Na- względem ceny, wydajności a także wzor- tomiast w przypadku kart graficznych od nictwa. Co zatem będzie decydowało o wy- stycznia w sprzedaży znajdują się pro- borze takiej, a nie innej marki? 7 nm to już najmniejsza dukty Radeon VII. Warto zwrócić uwagę, – Przy braku możliwości uzyskania że rzymska cyfra ma tu dwojakie znacze- przewagi technologicznej czy biznesowej z możliwych litografii. nie: jest związana z litografią, a ponadto kluczowym argumentem stają się szeroko można ten element nazwy interpretować pojęte zasoby ludzkie. Kontakt z działem jako drugą edycję serii Vega. sprzedaży czy serwisu, szybkość i przyja- – Obecnie czas pracownika jest droższy Niewątpliwie wzrost aktywności AMD zność infolinii, nie tylko kompetencja, ale niż kiedyś, dlatego ważne jest, by nie absor- przyczyni się do przyśpieszenia wprowa- też uprzejmość obsługi. To są niewymierne bowały go sprawy związane z obsługą tech- dzania na rynek nowych rozwiązań. Być wartości, które będą decydować o wybo- niczną komputera. Dlatego coraz większy może będzie też oznaczać zmniejszenie rze produktu – mówi Tomasz Włastow- nacisk kładzie się na zdalne zarządzanie cen produktów, takich jak procesory, karty ski, niezależny ekspert. sprzętem, zasobami, aspektami bezpie- graficzne, a nawet pamięci. Warto też wspo- Zwraca przy tym uwagę, że w przypad- czeństwa czy wgrywaniem uaktualnień do mnieć o konstrukcji, która łączy w sobie ku segmentu B2B bardzo ważnym ele- oprogramowania systemowego bądź użyt- pamięć ulotną i stałą – w ofercie Intela ma- mentem w relacjach między dostawcą kowego – podkreśla Sebastian Antkiewicz, my jej przykład pod nazwą Optane. Moduł a resellerem jest przyjazność i funkcjonal- Client Solutions Group Manager w pol- umieszczany w banku pamięci RAM pełni ność narzędzia powszechnie zwanego pro- skim przedstawicielstwie Dell EMC. funkcję zarówno pamięci operacyjnej, jak gramem partnerskim. Chodzi o to, aby był i dysku twardego. Rozwiązanie takie może on przejrzysty, prosty, a przede wszystkim w znacznym stopniu wpłynąć na konstruk- dopasowany do lokalnego rynku. Obecnie INTEL KONTRA AMD cje, przede wszystkim sprzętu przeno- wygląda to następująco – im większy pro- Od strony sprzętowej sprawa dalszej ewo- śnego. Laptop wyposażony w Optane ducent, tym ogólniejszy i mniej elastycz- lucji wydaje się dość oczywista – bodźcem nie potrzebuje miejsca na dysk, może też ny program, który obowiązuje w takim do rozwoju będzie zmiana procesu techno- zawierać zasilacz o mniejszej mocy. Takie samym kształcie w wielu regionach i siłą logicznego produkcji wafli krzemu, z któ- notebooki znajdują się już m.in. w ofercie rzeczy nie uwzględnia specyfiki konkret- rych będą powstawały procesory, zarówno Della. Obecnie jest to bardzo drogi sprzęt nego rynku. Dopasowanie tego narzędzia CPU, jak i GPU, ale również pamięci. – sam moduł Optane kosztuje tyle, co po- do lokalnego rynku stanowi duże wyzwa- – Dzięki zastosowaniu układów wyprodu- rządny notebook. Niestety, Intel nie chciał nie dla producentów, ale też efekty powin- kowanych w litografii 7 nm możliwe będzie udzielić informacji, czy wspomniane roz- ny być warte inwestycji. wprowadzenie kolejnych ulepszeń kons- wiązanie z racji wysokiej ceny pozostanie Oczywiście to nic nowego, bo przyja- trukcyjnych związanych z wymiarami czy niszą, czy jest szansa na upowszechnienie zna i kompetentna obsługa była zawsze wagą notebooka oraz wydłużenie pracy na go za sprawą zmniejszenia ceny. w cenie, ale kiedyś obowiązywały inne bateriach – twierdzi Tomasz Włastowski. Z pewnością jednak dzięki temu, że priorytety. Bardzo dawno temu, za cza- Wiele wskazuje na to, że 7 nm to już komputery mają przed sobą perspektywę sów wzrostu organicznego, warunkiem najmniejsza z możliwych litografii, co co najmniej dwóch generacji procesorów, sukcesu w biznesie było posiadanie do- oznacza, że będzie stanowić ostatni etap a także dzięki koncepcji odchodzenia od brego sprzętu. Później wygrywał ten, kto rozwoju pecetów w aktualnej formule. modułowej struktury komputera, w któ- dawał lepszą cenę. Z czasem zaczęły się li- Wprawdzie nie jest to dobra wiadomość rej pamięć operacyjna i stała są zewnętrz- czyć takie walory jak pomysł na sprzedaż, dla dostawców, ale z drugiej strony trudno nymi komponentami – jeszcze wiele może w konsekwencji czego działy marketingo- przewidzieć, kiedy takie konstrukcje znaj- się wydarzyć. W każdym przypadku ele- we zaczęły być większe od działu serwisu. dą się masowo na rynku. Jak wspomniano, ment ludzki związany z obsługą użytkow- Nie ma w tym nic złego ani dziwnego, Intel wciąż oferuje procesory wykonane ników będzie coraz ważniejszy, a to dobra bo takie praktyki są znane od bardzo daw- w technologii 14 nm i nie wiadomo, kiedy wiadomość dla resellerów.

66 CRN nr 5/2019 ADVERTORIAL

Dell godzi sprzeczności Notebooki muszą łączyć cechy trudne do pogodzenia, jak chociażby wysoką jakość wykonania i funkcjonalność oraz akceptowalną cenę. Dobrze, jeśli zaspokajają przy tym potrzeby zarówno użytkowników domowych, jak i biznesowych. Twórcy serii XPS oraz Inspiron regularnie, na nowo, podejmują się tego wyzwania.

otebook Dell XPS 9380 stanowi DELL XPS 9380 TO ODŚWIEŻONA WERSJA najlepszy dowód na to, że ame- BIZNESOWEGO FLAGOWCA TEJ MARKI. Nrykański producent z dobrym skutkiem poszukuje coraz to nowych spo- sobów na pogodzenie różnych oczekiwań ze strony klientów. „Trzynastka” jest od- świeżoną wersją biznesowego flagowca, którą Dell zaprezentował w bieżącym ro- ku podczas targów CES. Najczęściej wy- mienianą wadą poprzednich modeli była kamerka umieszczona na dolnej belce laptopa, przez co połączenia wideo okre- ślano jako mało komfortowe. W dobie wzrostu popularności firmowej wideoko- Sercem XPS 9380 są procesory Intel Z gier i multimediów na notebookach munikacji wygoda korzystania z kamery ósmej generacji: i3–8145U, i5–8265U lub Inspiron z powodzeniem można korzy- staje się bardzo istotna. W XPS 9380 ka- i7–8565U. Pojemność pamięci RAM mie- stać w domu, jak również poza nim, dzięki merkę umieszczono więc na górnej belce, ści się w zakresie od 4 do 16 GB, a mak- wydajności akumulatora. Wysoką jakość zachowując pierwotne rozmiary note- symalna pojemność dysku SSD PCIe obrazu zapewnia matryca IPS i technolo- booka – przede wszystkim jego grubość. wynosi 2 TB. W komputerach przenoś- gia LED. Zastosowanie dodatkowej karty nych przeznaczonych dla firm bardzo graficznej kompatybilnej z DirectX umoż- ważna jest jasność wyświetlacza, dlate- liwia osiągnięcie większej efektywności Paweł Wójcik go udostępniono wariant z ekranem 4K, podczas grania, oglądania filmów HD czy Product Manager Dell, Ingram Micro obsługą Dolby Vision i stuprocentowym pracy z wymagającymi programami gra- pokryciem przestrzeni barw sRGB. Ma- ficznymi. W modelach z tej serii działają Istnieją czynniki, które tryca o wymiarach 13,3 cala może mieć wydajne procesory Intel i7, karty graficz- sprzyjają obecnie wy- zaimplementowaną funkcję dotyku. ne Nvidia, 128-gigabajtowe dyski SSD mianie notebooków Użytkownik biznesowy otrzymuje do i dyski twarde wielkości 1 TB. w firmach. Jednym dyspozycji dwa porty Thunderbolt 3, jed- Sprzęt marki Dell jest dostarczany z pa- z nich jest zbliżający się koniec wsparcia dla no gniazdo USB-C i czytnik kart pamię- kietem usług serwisowych i pomocy tech- Windows 7. To dobry moment, aby przed- ci microSD. nicznej. Gwarancja Next Business Day stawić korzyści wynikające z użytkowania Popularność notebooków Dell w biz- oznacza najwyższą jakość obsługi gwa- komputerów marki Dell zarówno klientom, nesie przekłada się na wysoką rozpo- rancyjnej, czyli naprawę uszkodzonego którzy ich jeszcze nie mają, jak i zapropono- znawalność i wzrost zaufania do marki sprzętu komputerowego przez autoryzo- wać rozwiązania z najnowszymi procesorami wśród użytkowników domowych. Ci za- wany serwis następnego dnia roboczego. tym, którzy planują wymianę komputerów wsze cenili atrakcyjny wygląd laptopów, Ingram Micro jako jedyny dystrybutor przenośnych. Resellerzy, oprócz sprzeda- ale obecnie zwracają baczną uwagę na w Polsce dysponuje pełną ofertą rozwiązań ży samego sprzętu, powinni proponować, ich niezawodność. Mają też duże potrze- Dell EMC. Zapewnia natychmiastową do- szczególnie większym firmom, szereg usług by związane z odtwarzaniem multime- stępność produktów, w tym notebooków związanych ze wsparciem posprzedażnym, diów i gier wideo. Z myślą o tej właśnie XPS i nowych modeli z serii Inspiron. np. zwiększających bezpieczeństwo danych. grupie odbiorców Dell oferuje kompu- Klienci przyzwyczajeni do pracy na note- tery przenośne Inspiron, które spraw- bookach Dell będą poszukiwać podobnej dzają się także w mniejszych biurach, Kontakt dla resellerów: PAWEŁ WÓJCIK, jakości, wybierając rozwiązania do domu. m.in. ze względu na dużą wydajność i roz- PRODUCT MANAGER DELL, INGRAM MICRO, budowane funkcje z segmentu premium. TEL. 669-072-302, [email protected]

CRN nr 5/2019 67 A pecety drożeją, drożeją… Ceny najpopularniejszych komputerów – tak stacjonarnych, jak przenośnych – są coraz wyższe, bo użytkownicy wybierają urządzenia o mocnych konfiguracjach. Dzięki temu producenci wyrównują straty wynikające ze stale spadającego popytu. ARTUR KOSTRZEWA

68 CRN nr 5/2019 edakcja CRN Polska czasem Przykładowe konfiguracje desktopów NTT w 2018 r.* napotyka problemy związane Rz tematami, które są porusza- Drogi Tani ne cyklicznie. Jak tu bowiem po raz ko- lejny opisać określony segment rynku, Procesor: i5-8400 Procesor: Intel Pentium G5400 żeby się nie powtarzać? W przeszłości Pamięć RAM: 16 GB Pamięć RAM: 8 GB mierzyliśmy się z takimi wyzwaniami Dysk twardy: HDD 1 TB, SSD 128 GB Dysk twardy: HDD 1TB Karta graficzna: Nvidia GTX1060 6 GB Karta graficzna: Intel HD Graphics chociażby przy opisywaniu ceny kom- I kwartał Napęd optyczny: DVD Napęd optyczny: DVD puterów. W bieżącym roku nie musimy System: Windows 10 Home System: Windows 10 Home się martwić, bo choć z jednej strony na rynku sprzętu komputerowego wieje nu- 3500 zł 1700 zł dą, to z drugiej przechodzi on niezwykłą wprost metamorfozę. Procesor: Intel Core i7-8700 Procesor: Intel Pentium G5400 Po pierwsze użytkownicy – tak domo- Pamięć RAM: 16 GB Pamięć RAM: 8 GB Dysk twardy: HDD 1 TB, SSD 240 GB Dysk twardy: HDD 1TB wi, jak instytucjonalni – przestali kupo- Karta graficzna: Nvidia GTX1060 6 GB Karta graficzna: Intel HD Graphics II kwartał wać sprzęt z niższych półek. Po drugie Napęd optyczny: DVD Napęd optyczny: DVD sprzedaż sprzętu komputerowego cią- System: Windows 10 Home System: Windows 10 Home gle spada – rynek zmniejsza się od kilku lat i choć w zeszłym roku miało być już 3900 zł 1700 zł lepiej, tak się nie stało. Na razie obecny rok też nie zapowiada zmiany trendu. Po Procesor: Intel Core i5-8400 Procesor: AMD Athlon 200GE Pamięć RAM: 16 GB Pamięć RAM: 8 GB trzecie standardowy desktop w obudo- Dysk twardy: HDD 1 TB, SSD 240 GB Dysk twardy: SSD 240 GB wie typu ATX odchodzi do lamusa, ale Karta graficzna: Nvidia GTX 1060 6 GB Karta graficzna: Intel HD Graphics III kwartał całkiem z rynku nie zniknie. Po czwarte Napęd optyczny: brak Napęd optyczny: DVD do łask wracają komputery z procesorami System: Windows 10 Home System: Windows 10 Home AMD. Po piąte wreszcie sprzęt gamingo- 3900 zł Cena: 1600 zł wy stał się tak popularny, że z racji wiel- kości sprzedaży należy mu się już osobna Procesor: AMD Ryzen 5 2600 Procesor: AMD Athlon 200GE rubryka w naszym zestawieniu. Na pew- Pamięć RAM: 16 GB Pamięć RAM: 8 GB no w przypadku desktopów, bo jeśli cho- Dysk twardy: SSD 500 GB Dysk twardy: SSD240GB dzi o notebooki to na razie jeszcze nie, ale Karta graficzna: Nvidia RTX2060 6 GB Karta graficzna: Intel HD Graphics IV kwartał wydaje się, że jest to tylko kwestia czasu. Napęd optyczny: brak Napęd optyczny: brak System: Windows 10 Home System: Windows 10 Home

3800 zł 1500 zł SPADKI OD LAT Pierwsza fala spadków popytu zarów- *Podajemy średnie ceny z ubiegłego roku Źródło: NTT System no na komputery stacjonarne, jak i mo- bilne została odnotowana kilka lat temu, w 2015 r. Analitycy przewidywali, że sy- cen. Gdy w wyczyszczonych magazy- W segmencie biznesowym spadki są tuacja taka może potrwać jeszcze rok, nach pojawiły się produkty z proce- w obu kategoriach co najwyżej kilku- dwa z uwagi na to, że rynek zamówień sorami kolejnej generacji, a następnie procentowe, trzeba jednak pamiętać, że publicznych mocno przystopował, a jed- z dyskami SSD, stosunkowo wysokie obecnie punktem odniesienia są lata 2016 nocześnie klienci indywidualni wstrzy- ceny odstraszały niektórych klientów. i 2017, kiedy notowano duże zmniejsze- mali się z zakupami, choć nie bardzo Być może niejeden z nich wstrzymał się nie popytu. W zeszłym roku producenci wiadomo z jakiego powodu. Być może z zakupem, licząc na rychłą zmianę ceny. z nadzieją wyczekiwali na 2019, spodzie- dlatego, że czas życia peceta ulega sys- Jeśli tak, to w pewnym sensie miał rację, wając się wreszcie poprawy koniunktury, tematycznemu wydłużeniu. Na pew- bo sprzęt… dalej drożał. ale ten niestety nie następuje. W przypad- no klienci wstrzymali się z zakupami Nie wiadomo dokładnie, dlaczego ry- ku sprzętu dla biznesu obiecywano sobie w 2016 r. ze względu na duży wzrost nek się kurczy, wiadomo natomiast, że wiele chociażby z uwagi na mnogość za- cen sprzętu przenośnego. Przypomnij- sytuacja trwa już od kilku lat i dotyczy pytań przetargowych oraz finalizowanych my, że z racji gigantycznych obniżek na zwłaszcza segmentu detalicznego. Klien- projektów, które były przesuwane czy pla- przełomie lat 2015 i 2016 – związanych ci indywidualni kupili w zeszłym roku nowane na pierwszy kwartał. Niestety, z setkami tysięcy sztuk notebooków zale- o co najmniej 15 proc. notebooków mniej pierwsze miesiące bieżącego roku wyglą- gających w magazynach dystrybutorów niż w 2017 r., a w przypadku sprzętu sta- dają dokładnie tak jak cały zeszły rok – du- – klienci przywykli do bardzo niskich cjonarnego spadek wyniósł kilka procent. że spadki w detalu, zastój w biznesie.

CRN nr 5/2019 69 Trzeba jednak zaznaczyć, że o ile spa- Przykładowe konfiguracje notebooków HP w 2018 r.* dła liczba sprzedanych desktopów, o tyle znacznie wzrosła ich wartość, bo klienci Drogi Tani praktycznie przestali kupować sprzęt naj- Probook 450 G5 250 G6 tańszy, który kiedyś stanowił trzon rynku. Procesor: Intel Core i3-6006U Procesor: Intel Core i5-8250U CENY W GÓRĘ Pamięć RAM: 8 GB Pamięć RAM: 8 GB Dysk twardy: 256 GB SSD Choć od kilku lat notujemy systematycz- Dysk twardy: 256 GB SSD Karta graficzna: Intel HD Graphics 520 Karta graficzna: Intel HD Graphics 620 ne wzrosty cen sprzętu komputerowego, Karta dźwiękowa: zintegrowana Karta dźwiękowa: zintegrowana to należy wyraźnie zaznaczyć, że w Polsce I-II kwartał Wyświetlacz: 15,6” Full HD Wyświetlacz: 15,6” Full HD nastąpiła bardzo duża zmiana dotycząca Napęd optyczny: DVD-RW System: Windows 10 Pro System: Windows 10 Pro preferencji użytkowników, tak indywidu- Gwarancja: 3 lata NBD onsite alnych, jak instytucjonalnych. W ofertach Gwarancja: 1 rok w serwisie producentów dalej są dostępne duże, cięż- 2800–2900 zł 1860 zł kie i tanie notebooki w cenach nieprze- kraczających 1,5 tys. zł, a także desktopy Procesor: Intel Core i5-7200U Procesor: Intel Core i5-8250U o bardzo oszczędnych konfiguracjach za Pamięć RAM: 8 GB Pamięć RAM: 8 GB niewiele powyżej 1 tys. zł, a nawet tań- Dysk twardy: 256 GB SSD Dysk twardy: 256 GB SSD Karta graficzna: Intel HD Graphics 520 szych. Taki sprzęt jeszcze kilka lat temu Karta graficzna: Intel HD Graphics 620 Karta dźwiękowa: zintegrowana stanowił średnią krajową, ale w zeszłym Karta dźwiękowa: zintegrowana III-IV kwartał Napęd optyczny: DVD-RW Wyświetlacz: 15,6” Full HD roku sytuacja uległa radykalnej zmia- Wyświetlacz: 15,6” Full HD System: Windows 10 Pro nie – bardzo wzrósł popyt na komputery System: Windows 10 Pro Gwarancja: 3 lata NBD onsite kosztujące kilka tysięcy złotych. Gwarancja: 3 lata NBD onsite Oczywiście zjawisko to dało się zaob- 2800–2900 zł serwować już kilka lat temu, zwłaszcza Cena ok: 2000 zł w przypadku sprzętu stacjonarnego (od *Podajemy średnie ceny resellerskie netto z ubiegłego roku Źródło: HP czasu powracającej mody na stosowanie pecetów jako narzędzia do elektronicz- nej rozrywki), ale dopiero w 2018 r. ska- cen komputerów było przede wszystkim 240 GB. Drugim komponentem, który za- la zjawiska wzrosła do tego stopnia, że to, że użytkownicy przestali kupować mo- czął tanieć w zeszłym roku, jest pamięć komputery z wyższych półek wyznacza- dele najtańsze. Z rozmów z producentami operacyjna. W wyniku redukcji cen mo- ją średnie ceny sprzętu sprzedawanego na wynika jednoznacznie, że klienci zaczę- dułów RAM standard pamięci w tanich krajowym rynku. li decydować się na komputerach wzrósł dwukrotnie: z 4 do W efekcie najczę- zakup droższych 8 GB, natomiast w przypadku sprzętu ściej sprzedawane pecetów, dlatego że z wyższej półki – z 8 do 16 GB. w zeszłym roku sta- Im komponenty tańsze, potaniały kompo- W opisie konfiguracji komputerów sta- cjonarne kompute- tym komputery… nenty. Najlepszym cjonarnych AD 2018 trzeba koniecznie ry kosztowały od 1,5 przykładem są na- zwrócić uwagę na obecność procesorów do 1,7 tys. zł, pod- coraz droższe. pędy SSD. W zesz- AMD. Popularność tych jednostek rośnie czas gdy jeszcze rok łym roku ich ceny i to w bardzo szybkim tempie, przy czym wcześniej ich ceny zawierały się w prze- zmniejszyły się o połowę, dzięki czemu należy pamiętać, że startowały one z bar- dziale 1,18–1,24 tys. zł. Ceny najpopu- popyt na dyski półprzewodnikowe wręcz dzo niskiego pułapu. Jeszcze w 2017 r. larniejszych laptopów z wyższej półki wystrzelił w górę. Jednak choć kompo- procesory AMD stosowano w ok. 2 proc. wzrosły już znacznie w 2017 r., więc nie nent ten kosztuje dużo mniej niż kiedyś, produkowanych desktopów, podczas gdy ma tu tak dużych różnic jak w przypad- to ciągle więcej niż tradycyjny dysk ma- w pierwszej połowie zeszłego roku było ku desktopów. Podskoczyły jedynie wy- gnetyczny, a zatem wybór SSD impliku- to już 4 proc., a w drugiej 8 proc. I wartość raźnie ceny tanich notebooków – w 2018 je wzrost ceny kompletnego urządzenia. ta dalej rośnie. Dane pochodzą od NTT r. popularne modele (w przypadku HP) Ponadto w niejednym przypadku w kom- System i nie ma pewności, czy są to licz- kosztowały od 1,86 tys. zł do 2 tys. netto puterze stacjonarnym znajdują się oba ro- by reprezentatywne dla całego polskiego dla resellera, a rok wcześniej ceny te nie dzaje napędów. rynku. Jedni twierdzą, że jest to więcej, przekraczały 1,6 tys. brutto! O sukcesie SSD świadczy tabelka z in- inni, że mniej. Wiadomo za to, że udziały formacjami o konfiguracjach najpopu- AMD szybko rosną w skali ogólnoświato- larniejszych desktopów. W ostatnim wej. Z danych uzyskanych od tego produ- KONFIGURACJE kwartale 2018 r. tani desktop zawierał centa wynika, że jego jednostki w zeszłym Jak wspomnieliśmy, przyczyną wzrostów taki właśnie napęd i to o pojemności roku zastosowano w 17,1 proc. desktopów

70 CRN nr 5/2019 Średnia płaca w Polsce* 2008–2018

5000 i 13,1 proc. notebooków. Z pewnością do 4585 szybkiego wzrostu popularności AMD 4500 4271 przyczyniła się redukcja podaży proce- 3900 sorów Intela. 4000 3650 4047 3500 3400 3781 3103 3522 CENA PECETA PLUS 3000 3225 Zestawiając cenę peceta ze średnią pen- 2944 sją krajową, bierzemy pod uwagę dwa 2500 typy desktopów – tanie i drogie. W przy- padku maszyn tanich wybór jest oczy- 2000 2008200920102011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 wisty. Producent (nieodmiennie, od pierwszego badania przeprowadzanego *Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej Źródło: GUS na początku poprzedniej dekady, dane na temat cen sprzętu dostarcza redakcji NTT System) wskazuje najtańszy kom- Średnia cena peceta z monitorem puter, jaki cieszył się w każdym z kwar- tałów największą popularnością. Nieco 3500 3300 3300 trudniej jest obecnie z wyborem kompu- 3100 tera drogiego, bo już od kilku lat do tej ka- 2680 2900 tegorii aspirują maszyny do zastosowań 2700 gamingowych. Wcześniej trudno było 2420 2500 uznać je za punkt odniesienia, ponieważ 2200 2300 2100 2670 popyt na tego typu modele w skali całego 2000 2100 rynku był stosunkowo niewielki. Jednak 2100 1900 2000 z roku na rok staje się on coraz większy 1900 1900 1700 i gdy patrzy się na konfiguracje, trud- 1500 no oprzeć się wrażeniu, że jest to sprzęt 2008200920102011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 przeznaczony dla entuzjastów elektro- nicznej rozrywki. Źródło: CRN Polska Mały kłopot mieliśmy też w przypadku komputerów przenośnych, bo w tym ro- ku producent, od którego od lat pozysku- Ile pensji kosztował komputer w minionej dekadzie jemy informacje o najpopularniejszym 1,20 sprzęcie, wpisał do zestawienia ceny resellerskie netto. 1,00 0,88 0,76 0,81 0,80 0,69 0,73 0,85 0,64 METODOLOGIA 0,75 0,77 0,60 Już od kilkunastu lat redakcja CRN Pol- 0,65 0,65 ska porównuje cenę komputera stacjo- 0,40 narnego ze statystyczną pensją. Wysokość tej ostatniej przyjmujemy za Głównym 0,20 Urzędem Statystycznym – jest to kwota 0,00 określana jako „przeciętne wynagrodze- 2008200920102011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 nie miesięczne brutto w gospodarce na- rodowej”. W ubiegłym roku wynosiło ono Źródło: CRN Polska 4585 zł. Od rocznego uposażenia odejmu- jemy podatek dochodowy z pierwszego progu, czyli 18 proc., a otrzymaną kwotę zamieszczamy informacje na temat obu czeniach posługujemy się cenami brutto. (czyli 3759 zł) przyjmujemy za podstawę typów komputerów z ich konfiguracja- Zestawiamy średnią cenę komputera ze do dalszych wyliczeń. mi i cenami w każdym kwartale. Ceny te średnią pensją i w rezultacie ustalamy, Średnia cena komputera to średnia wy- sumujemy i wyliczamy średnią, do której jaka jest siła nabywcza portfela staty- liczona z cen dwóch typów desktopów dodajemy wartość średniej klasy moni- stycznego Polaka w odniesieniu do ceny – taniego i drogiego. W tabelce na str. 69 tora, w tym przypadku 600 zł. W wyli- komputera.

CRN nr 5/2019 71 NA TEMAT

Powodzenie przez zasiedzenie?

PECETY – ZARÓWNO STACJONARNE, JAK I MOBILNE – MAJĄ SIĘ DOBRZE I NIE- PRĘDKO PRZESTANĄ PEŁNIĆ SWOJE FUNKCJE, CHOĆ CZY TO W BIURZE, CZY W DOMU MOGŁYBY BYĆ ZASTĄPIONE PRZEZ INNE NARZĘDZIA.

Pierce Brosnan wyznał w jednym z wywiadów: „Bond mnie uratował”. Możliwość wcielenia się w rolę agenta 007 przyczyniła się do tego, że przygasająca kariera aktora rozbłysła bardzo mocno na wiele kolejnych lat, a i do dziś nie może on narzekać na brak Artur Kostrzewa wzięcia. Jaki związek ma kluczowy etap zawodowy aktora ze światem komputerów? dziennikarz Według jednej z teorii spiskowych pecet powiedział: „gaming mnie uratował”. Analo- gię widać tu jak na dłoni. Urządzenie, które z powodzeniem funkcjonowało przez kil- ka dekad, zaczęło być zastępowane przez coraz mniejszy sprzęt. Argument w postaci większej wydajności peceta tracił znaczenie wraz z rozwojem inter- netu i oprogramowania, które funkcjonując w środowisku sieciowym (czyli ograniczonego transferu), było pisane w taki sposób, żeby jak najmniej obciążać zasoby sprzętowe. Tak powoli kończył się wyścig, w którym sprzęt ciągle gonił aplikacje, zapewniając sobie w ten sposób rację bytu. Jednak, kiedy wydawało się, że wyścig nie ma już sensu, rynek gamingu zaczął dynamicznie rosnąć w siłę, a bardzo wydajny desktop okazał się w zasadzie jedy- nym narzędziem, które może sprostać wymaganiom stawianym przez najnowsze tytuły. Oczywiście jest to bardzo duże uproszczenie, bo gaming rozwija się systematycznie przez dekady i zawsze z następującą zasadą: nieustannie rosnące wymagania, za którymi próbują nadążyć możliwości sprzętu. Ale trzeba pamiętać, że dość wcześnie to konsole za- częły przejmować rynek gier, zyskując na popularności szczególnie w czasach początków nośników typu Blu-ray. Napędy komputerowe czytające takie płyty należały do rzadkości ze względu na wysokie ceny. Były natomiast integralnym elementem konsol, które miały też inne zalety – były gotowe do pracy natychmiast po włączeniu i mogły współpracować z dowolnym ekranem. Jednak konsole zostały zepchnięte na margines gamingu, a entu- zjaści elektronicznej rozrywki wybrali peceta. Dostawcy komponentów, takich jak pro- cesory, karty graficzne, pamięci czy płyty główne, mogli odetchnąć z ulgą – znowu wzrósł popyt na ich sztandarowe, najbardziej wydajne, a jednocześnie najdroższe produkty. Również w biurach nadal standardem pozostaje pecet, zwykle jako komputer prze- nośny, a gdy jest uzasadniona potrzeba – stacjonarny (kiedyś było odwrotnie). I choć od początku dekady skala integracji komponentów umożliwia schowanie praktycznie Pecet: pełnowartościowego desktopa w pudełku o gabarytach dwóch kostek masła, to takie konstrukcje zdobywają rynek od stosunkowo niedawna. Prawdopodobnie dlatego, że „gaming użytkownicy bardzo powoli zmieniają przyzwyczajenia. Nie jest im łatwo przestawić się mentalnie i zaakceptować, że urządzenie, które przez dziesiątki lat wymagało wielkiego mnie pudła, teraz może być schowane za monitorem, czy wręcz być jego integralną częścią. . Warto jeszcze zwrócić uwagę, że sama konfiguracja sprzętu nie ewoluuje już w sposób uratował” liniowy, tak jak było w poprzednich dekadach, gdy pamięci taniały, a ich standardowa pojemność rosła szybko od 1 do 4, a nawet 16 GB. Późniejszy wzrost cen skutkował tym, że przez długie lata 4 GB okazały się wystarczające do większości zastosowań. Również pojemność dysków rosła systematycznie, a użytkownicy wybierali modele 500 GB, 1 TB, potem 2 TB, a nawet 4 TB i byli przekonani o zasadności wyboru. Tymczasem, gdy zyska- ły na popularności konstrukcje SSD, okazało się, że dysk o pojemności 120 czy 240 GB jest wystarczający do większości zastosowań. Jak widać, potrzeby i ceny się zmieniają, ale stary, dobry pecet trwa w najlepsze.

72 CRN nr 5/2019 ANKIETA CRN.PL

Biznes na fali danych Aż 68 proc. integratorów – respondentów ankiety CRN.pl – uważa, że jest w stanie pomóc klientom biznesowym, którzy chcą efektywniej wykorzystywać dane w swoich przedsiębiorstwach. KAROLINA MARSZAŁEK

ożliwie najlepsze wykorzysta- petencje w kierunku, w którym prędzej CZY ZAMIERZASZ ROZWIJAĆ Mnie przez firmy danych groma- czy później pójdą potrzeby ich klientów SIĘ W KIERUNKU INTEGRACJI dzonych w różnych systemach w coraz biznesowych. Oczekiwania tych ostat- ROZWIĄZAŃ IOT DLA większym stopniu będzie stanowiło o ich nich są bardzo zróżnicowane. Jednym PRZEDSIĘBIORSTW? dalszym rozwoju. O przyszłości przed- należy pomóc przejść z etapu tabelek siębiorstw IT z kolei zdecyduje to, na ile Excela, a niekiedy nawet ręcznych no- 4,5% 45,5% skutecznie będą w stanie pomóc swo- tatek na systemy Business Intelligence, im klientom w tym niełatwym procesie. innym zaszczepić choćby najprostsze Zwłaszcza że odbiorcy biznesowi zaczy- rozwiązania do automatycznej identy- nają coraz częściej myśleć o wdrażaniu fikacji, kolejnym zaś umożliwić funk- rozwiązań, które umożliwią im lepsze cjonowanie w środowisku Internetu wykorzystanie danych. Tak twierdzi rzeczy. 26,3 proc. firm IT, które wzięły udział Okazuje się, że rozwojem w zakresie 36,4% w ankiecie CRN.pl. Zdecydowanie mniej, integracji rozwiązań IoT dla przedsię- bo 10,5 proc. resellerów i integratorów, biorstw jest zainteresowanych 45,5 proc. 13,6% już teraz współpracuje z klientami przy respondentów ankiety CRN.pl. Skrajnie tego typu projektach. Z drugiej strony odmienną postawę reprezentuje nato- zdecydowanie tak 21,1 proc. integratorów przyznaje, że ich miast 4,5 proc. integratorów. Producenci, biorę to pod uwagę odbiorcy biznesowi zdecydowanie nie są wprowadzając do portfolio rozwiąza- zainteresowani podniesieniem efektyw- nia zaspokajające potrzeby odbiorców nie zastanawiałem się nad tym ności wykorzystania firmowych danych. końcowych odnośnie do Internetu rze- Z kolei 42,1 proc. wyraża nadzieję, że sy- czy, przekonują partnerów, że prędzej zdecydowanie nie tuacja ta ulegnie zmianie. czy później firmy IT będą musiały się Źródło: CRN Polska, kwiecień 2019 Pozytywna wiadomość jest taka, że zmierzyć z niełatwym wyzwaniem po- Materiał przygotowano na podstawie wyników duża część integratorów nie zasypia legającym na integracji odpowiednich trzech ankiet zamieszczonych na CRN.pl. gruszek w popiele i rozwija swoje kom- rozwiązań w infrastrukturze klientów. Wzięło w nich udział 68 respondentów.

CRN nr 5/2019 73 OKIEM UŻYTKOWNIKA Każdy ma szansę być naszym dostawcą „Dzisiaj rzadko zdarza się, by jakieś narzędzie kompleksowo realizowało zakładane zadania. Z reguły są to zestawy kilku, kilkunastu rozwiązań, które połączone w odpowiedni sposób tworzą nową jakość. Umiejętność szybkiego wplatania nowych rozwiązań w istniejący infosystem jest niezwykle istotna przy zmieniających się procesach operacyjnych” – mówi MAREK KŁOS, KIEROWNIK DZIAŁU INFORMATYKI W ROSSMANNIE.

CRN Jakie są priorytety i najważniejsze wyzwania w za- ne w przewidzianych dla nich miejscach w internecie. Dlatego rządzaniu informatyką w tak rozległej sieci sprzedaży jak w praktyce nasz e-commerce to nie jeden, a 1300 sklepów do- Rossmann? Jak się rozkładają zadania między sferą obsłu- stępnych 24 godziny na dobę. Każdy sklep na naszej platformie gi klientów a wspieraniem środowiska biznesowego firmy? ma własny asortyment, swój układ produktów, swoje stany ma- MAREK KŁOS Liczy się przede wszystkim stabilne, przewidywalne gazynowe czy promocje. Bez automatyzacji obsłużenie tak zło- działanie wszystkich systemów. Ważne jest zapewnienie bezpie- żonego procesu byłoby nie tylko trudne czy skomplikowane, czeństwa danych, zarówno klientów, jak i firmy. Na stabilnej opoce lecz po prostu niemożliwe. łatwiej buduje się nowe rozwiązania, wprowadza zmiany, rozwija procesy. Misją naszej firmy jest to, aby dbanie o zdrowie i urodę W jakim stopniu korzystacie ze standardowych, dostępnych zgodnie z najnowszymi trendami było dostępne dla wszystkich. na rynku rozwiązań, a w jakim stawiacie na tworzenie i roz- Informatyka służy temu, aby z tą misją docierać do jak największej wijanie aplikacji czy systemów we własnym zakresie? rzeszy klientów oraz umożliwić im korzystanie z naszych usług Oczywiście nie ma sensu tworzyć wszystkiego od zera. Lu- w sposób maksymalnie komfortowy i nieskomplikowany. dzie naprawdę wiele rzeczy już wymyślili i sprawdzają się one w praktyce. Z informatycznego, ale również zdroworozsądko- Jak w praktyce odbywa się zarządzanie waszym środowi- wego punktu widzenia nie warto poświęcać dużych nakładów skiem informatycznym – czy w sposób całkowicie scentra- ani zasobów na budowanie systemów, które z perspektywy fir- lizowany, czy też korzystacie z rozwiązań funkcjonujących my pełnią role pomocnicze, a są dostępne na rynku w formie i administrowanych lokalnie? usług czy systemów i mają odpowiedni poziom zaawansowa- Zarządzanie tak rozległą siecią wymaga rozwiązań scentralizo- nia. Sięgamy na przykład po gotowe rozwiązania do obsługi wanych. Wpływa na to wiele czynników – oprócz standaryzacji programów finansowo-księgowych czy magazynowych. Pod procesów, szybkości wdrożeń, zapewnienia bezpieczeństwa, warunkiem, oczywiście, że gwarantują odpowiednią jakość dzia- również aspekty finansowe. Staramy się jednak, aby scentrali- łania w swojej dziedzinie. zowane rozwiązania uwzględniały lokalny charakter pojedyn- czego sklepu. To bardzo istotny aspekt, tym bardziej że każdego A czym jest uwarunkowany wybór takiego, a nie innego klienta staramy się traktować indywidualnie. Przygotowujemy podejścia? dedykowane oferty i atrakcyjne promocje. Pomaga nam w tym Zdecydowanie kładziemy nacisk na samodzielne wytwarzanie automatyzacja procesów pozwalająca w krótkim czasie na ana- lub rozwijanie systemów, które wyróżniają nas na rynku i napę- lizę danych i stworzenie setek tysięcy propozycji ofertowych dzają nasze procesy operacyjne. Nie chodzi tutaj zawsze o zło- czy porad dla naszych klientów. żoność technologiczną rozwiązań, choć wiele z nich zalicza się do innowacyjnych, o czym świadczą choćby nagrody zdobyte Jak to konkretnie wygląda? w ubiegłym roku przez nasze Centrum Informatyczne. Dużą Obszarem doskonale ilustrującym potęgę automatyzacji jest wagę przywiązujemy do know-how, które jako firma musimy e-commerce. Całe rozwiązanie, konsolidujące około 30 naj- rozwijać i pielęgnować, ale także… chronić przed rynkowymi różniejszych systemów, działa w zasadzie bez ingerencji konkurentami. W takich wypadkach stosowanie rozwiązań „pu- człowieka. Procesy i dane, które pojawiają się w systemie, są dełkowych”, choćby zmodyfikowanych pod kątem naszych ocze- tworzone na potrzeby sklepów stacjonarnych i wykorzystywa- kiwań, nie daje takiej siły jak narzędzie uszyte na miarę.

74 CRN nr 5/2019 Czy mógłby Pan podać przykład stworzonego własnymi siłami rozwiązania? Jest to chociażby aplikacja mobilna Klubu Rossmanna, której aktywnie używa blisko 7 milionów Polaków. Powstała od A do Z w naszej firmie. Podobnie jak systemy obsługujące nasze procesy firmowe, związane z organizacją pracy w centrach dystrybucyj- nych i sklepach.

Jakie są najważniejsze systemy, programy, narzędzia wy- korzystywane obecnie w Rossmannie? Jak jest skonstru- owane środowisko IT i infrastruktura służące do obsługi sieci sprzedaży i funkcji biznesowych firmy? Systemy i infrastruktura to wypadkowa naszych potrzeb i planów na przyszłość. Najważniejsze rozwiązania wspierają nasze ope- racyjne działania i służą wygodzie klientów. Ważne jest, by były efektywne i bazowałyna najbardziej aktualnych danych. Stawia- my na szybkość i rzetelność w komunikacji. Stąd od lat wdrażamy rozwiązania w modelu omnichannelowym oraz automatyzuje- my zarówno procesy, jak i przepływ danych pomiędzy syste- mami. Każdy pracownik otrzymuje optymalnie dopasowane do realizacji swoich zadań narzędzie, dział informatyki wszystkie te narzędzia integruje i potem już raz wprowadzone dane wykorzy- stywane są wszędzie tam, gdzie jest to możliwe.

Jak to wygląda w praktyce? Na przykład informacja o artykule – jego ocena, opis, skład czy zdjęcie – staje się widoczna w każdym miejscu, w jakim może zostać wykorzystana. Zarówno na planogramach, w gazetkach promocyjnych, jak i w sklepie internetowym czy w aplikacji mo- bilnej. Znacznie zmniejsza to liczbę błędów oraz tworzy jedno- rodny przekaz dla klienta, niezależnie od tego, z jakiego medium korzysta czy w którym miejscu to robi.

A jakie są najważniejsze, strategiczne kierunki rozwoju IT w Państwa firmie? Co jest głównym stymulatorem działań w tym zakresie? Rozwijamy IT, ale przede wszystkim pamiętamy, że pracujemy w firmie handlowej. Stąd w dużej mierze nasze działania ukie- runkowane są na dopasowanie oferty dla klientów oraz wdraża- kle istotna przy zmieniających się procesach operacyjnych. Taka nie przyjaznych dla nich rozwiązań. Staramy się również dbać konstrukcja pozwala na błyskawiczne, dynamiczne zmiany, co o pracowników, proponować im nowe narzędzia i rozwiązania. nie zawsze jest możliwe w przypadku dużych zintegrowanych Zawsze przyjmujemy perspektywę realizacji celu biznesowego: systemów. Oczywiście powoduje to konieczność większego in- w jaki sposób obsłużyć proces, jak rozwiązać problem lub sprostać westowania w zasoby ludzkie, nieustannego szkolenia, śledzenia wyzwaniom. Narzędzia są na końcu i służą materializacji wspo- trendów i technologii, ale przynosi ważne korzyści. mnianych założeń. Co istotne w tym kontekście, dzisiaj bardzo rzadko zdarza się, że jakieś narzędzie czy oprogramowanie kom- Co konkretnie planujecie w najbliższym czasie? Jakie no- pleksowo realizuje zakładane zadania. Z reguły są to zestawy kil- we narzędzia, systemy, rozwiązania będą teraz wdrażane? ku, kilkunastu rozwiązań, które połączone w odpowiedni sposób Lubimy zaskakiwać zarówno klientów, jak i rynek naszymi no- tworzą nową jakość. Często są to produkty, które funkcjonują obok wymi pomysłami i rozwiązaniami, dlatego nie mogę mówić nas na co dzień. Trzeba je jedynie właściwie skojarzyć, dopaso- o konkretnych projektach. Nadal będziemy poprawiać narzę- wać, czasem ulepszyć i wtedy zaczynają znakomicie działać. dzia sprzedaży, obsługi klienta, logistyki, komunikacji, bezpie- Systemy i narzędzia zmieniają się cały czas. Zawsze jest coś czeństwa… Zachęcamy naszych partnerów, aby zgłaszali się do dodania, zmiany lub poprawy. To zupełnie naturalny proces. do nas z nowinkami, ciekawymi pomysłami. Ten proces zresz- Umiejętność szybkiego wplatania nowych rozwiązań w istnie- tą trwa non stop. Nikogo nie lekceważymy, nie pomijamy. Jeśli jący infosystem i poszerzania ich funkcjonalności jest niezwy- mimo to nadal nam czegoś brakuje, czujemy, że można coś

CRN nr 5/2019 75 OKIEM UŻYTKOWNIKA zrobić lepiej, staramy się sami badać rynek, szukać inspiracji lub Chciałbym mocno podkreślić, że w naszych konkursach ofer- realizować własne pomysły. towych każdy potencjalny kooperant otrzymuje ten sam zestaw informacji w każdej fazie procesu wyboru i każdy jest trakto- Czego oczekujecie od dostawców IT, resellerów i integra- wany w taki sam sposób. Nie ma znaczenia, czy jest to startup, torów? Jak oceniacie ich ofertę pod kątem przydatności do czy renomowana marka. Każdy ma szansę być naszym dostaw- własnych potrzeb? cą. Pytamy o produkt, o to, w jaki sposób działa, na ile jest ela- Oczekujemy przede wszystkim zaangażowania, odpowiedzial- styczny czy skalowalny. Interesuje nas plan rozwojowy, koszty ności i odpowiedniej jakości usług, oczywiście również cieka- wdrożenia, ale również utrzymania i rozwoju w krótkim i dłu- wych produktów i profesjonalnej współpracy. Krótko mówiąc, gim terminie. oczekujemy tego, czego nasi klienci oczekują od nas, tyle że w in- nym segmencie rynku. Mam tutaj na myśli nie tylko sam pro- Na jakie technologie i rozwiązania będziecie stawiać ces zakupowy czy wdrożeniowy. To dopiero początek drogi. Dla w przyszłości? W jakim stopniu przydatne z waszego punk- nas najistotniejsze jest to, aby dostawca pamiętał, że korzystamy tu widzenia są trendy typu Internet rzeczy, sztuczna in- z jego rozwiązań, wspierał nas w razie problemów i dbał o roz- teligencja, wirtualna i rozszerzona rzeczywistość czy też wój produktu. Niestety, wiele firm, również tych dużych – a może cloud computing? głównie dużych – o tym zapomina. Sprzedawca jest miły i kontak- Zawsze przyglądamy się temu, co pojawia się na rynku. Na wszel- towy do momentu podpisania umowy, później „temat” przejmuje kie nowości patrzymy z życzliwym zainteresowaniem. Żaden „inny dział”, dla którego klient staje się „natrętem” i już nie jest z wymienionych trendów nie uchodzi naszej uwadze. Podsta- tak miło. Brak kompleksowej obsługi posprzedażowej czy słaba wowe wyzwanie to odróżnić „gwiazdy”, czyli rozwiązania, które jakość serwisu często zniechęca do dalszej współpracy. Znacznie rzeczywiście są wartościowe i będą nam pomagać w prowadze- lepiej wypadają pod tym względem mniejsze firmy. Tam z reguły niu biznesu, od tak zwanych komet, które po okresie medial- nie brakuje chęci do kooperacji, ale zdarza- nego szumu szybko znikają, nie spełniając ją się problemy z dojrzałością operacyjną. pokładanych w nich nadziei. Dotychczas Generalnie jednak, patrząc na to zjawisko Kładziemy nacisk udaje nam się to robić z powodzeniem. Pro- z perspektywy lat, sytuacja się poprawia. szę zwrócić uwagę, że wymienione „hasła” na samodzielne funkcjonują w świecie IT od wielu lat i nie- Co firmy informatyczne powinny brać wytwarzanie lub postrzeżenie wkradają się do naszego ży- pod uwagę, myśląc o współpracy z Ross- cia. Ważne jest, aby obserwując ich rozwój, mannem? Co powinny uwzględniać rozwijanie systemów, właściwie określić moment, w którym stają w swoich ofertach, żeby były trafione się na tyle dojrzałe, a także akceptowalne pod kątem waszych potrzeb i oczeki- które wyróżniają nas na ekonomicznie, że ich wdrożenie zapewni wań? rynku i napędzają nasze wymierną korzyść. Tak jak wspominałem, Firmy informatyczne powinny przede sama technologia – nawet najdoskonalsza wszystkim realizować swoje misje i strate- procesy operacyjne. – musi dawać możliwości realizowania po- gie. Prawdziwą wartość biznesową buduje mysłów i zakładanych celów, w innym wy- się z pasji i zaangażowania, a nie z dopasowywania się do bie- padku staje się gadżetem, a nam nie zależy na popisywaniu się żącej koniunktury. Oglądamy każdą ciekawą propozycję, nawet gadżetami. jeśli na pierwszy rzut oka nijak ma się ona do rodzaju naszej dzia- łalności, ponieważ dzisiaj trudno o znalezienie jednego informa- Jak ocenia Pan przydatność rozwiązań chmurowych? tycznego panaceum. Postęp dokonuje się poprzez zestawianie Rozwiązania chmurowe w naszym przedsiębiorstwie spraw- wielu pomysłów, wizji i rozwiązań, które początkowo mogą wy- dzają się doskonale w przypadku zastosowań internetowych. dawać się mało interesujące. Istotną wartością jest równomierny Kilka razy w roku organizujemy megapromocje, które cieszą rozwój wielu elementów – od infrastruktury, zarządzania proce- się ogromnym zainteresowaniem. Liczba klientów sklepu in- sami po ciekawe rozwiązania programistyczne. Jednym słowem ternetowego z dnia na dzień zwiększa się o kilkaset procent, taki miks, z którego może wyłonić się ciekawy efekt. a elastyczność chmury umożliwia obsłużenie takich pików bez konieczności ponoszenia ekstranakładów na sprzęt. Oczywi- Na co w głównej mierze zwracacie uwagę przy analizie ście szalenie pomocna w tym wypadku jest również architek- oferty? tura mikroserwisowa, pozwalająca na elastyczne skalowanie To kwestia tego, czego dotyczy oferta. Przede wszystkim ocenia- rozwiązania. W takich sytuacjach technologia nie tylko umoż- my, na ile produkt, usługa czy rozwiązanie odpowiada naszym liwia obsługę zwiększonego popytu, ale zapewnia, że pozostaje oczekiwaniom i będzie przydatne w realizacji naszych zamie- on finansowo rentowny, ponieważ płacimy tylko za te zasoby, rzeń lub czy może nas czymś zainspirować. Pozostałe aspekty z których korzystamy. (myślę, że nie będę tu oryginalny) to wszelkiego rodzaju wa- runki handlowe: czas realizacji, perspektywa dalszego rozwo- ROZMAWIAŁ ju, analiza ryzyka… ANDRZEJ GONTARZ

76 CRN nr 5/2019 ZAPISZ SIĘ NA BEZPŁATNY NEWSLETTER POLSKA

OTRZYMASZ 3 RAZY W TYGODNIU: • najświeższe informacje o trendach w kanale sprzedaży rozwiązań IT w Polsce i na świecie • zapowiedzi najważniejszych konferencji i wydarzeń dla resellerów i integratorów IT • wiedzę dotyczącą biznesu, wspomagającą rozwój Twojej firmy

Jak to zrobić? To proste. Mając konto* na CRN.PL: 1. zaloguj się 2. kliknij Prenumerata 3. kliknij ikonę NEWSLETTER CRN 4. i zapisz wprowadzone zmiany

JEŚLI NIE PAMIĘTASZ HASŁA DO SWOJEGO KONTA…

• możesz je odzyskać na stronie: www.crn.pl/reset

• możesz wysłać mail na adres [email protected] z prośbą o włączenie newslettera

Z otrzymywania newslettera można w każdej chwili zrezygnować, edytując profil swojego konta na CRN.pl lub wysyłając mail na adres [email protected]

* Jeśli jeszcze nie masz konta na crn.pl możesz je założyć na stronie www.crn.pl/login

NAJLEPIEJ POINFORMOWANE PISMO W BRANŻY IT! PO GODZINACH

Liga Mistrzów czyli lekcja przywództwa

Pewien znany nam wszystkim redaktor zapytał, czy nie napisałbym czegoś na temat sytuacji w europejskim futbolu w świetle tego, co stało się w meczach półfinałowych rozgrywek klubowych, a zwłaszcza Champions League. Oczywiście napiszę. Ale zastrzegam: nie otwieram „biura pisania felietonów” i jak dotychczas, moje felietony pozostaną moimi, zarówno jeśli chodzi o dobór tematów w nich poruszanych, jak i treści, czyli myśli i przesłania w nich zawartego. IRENEUSZ DĄBROWSKI Fot. AdobeStock Fot.

78 CRN nr 5/2019 czywiście, mówiąc poważnie, nie nie Ajaxu, jako drużyny czerpiącej więk- się nie da. To dzieje się na boisku w ciągu napisałbym na temat półfinału szą radość z gry, pokazującej bardziej 90 minut, kiedy piłkarze pozostawieni są OLigi Mistrzów ani słowa, gdybym urozmaicony futbol, prezentującej się le- sami sobie. Kiedy muszą zmagać się z wła- był przekonany, że nie warto nad tym, co piej i ciekawiej na boisku. Tottenham, mi- sną psychiką i osłabieniem fizycznym, tyl- się stało, zatrzymać się, przez chwilę za- mo niedosytu, nie zaprezentował się źle, ko w niewielkim stopniu mogąc liczyć na stanowić i odpowiedzieć na pytanie „dla- zwłaszcza gdy weźmie się pod uwagę bra- wsparcie trenera czy jego geniusz w dokony- czego” oraz czy można z tego wyciągnąć ki w składzie i jego ostatnie dokonania li- waniu korekt w składzie. Dlatego tak wielka jakieś wnioski dotyczące także innych ob- gowe, oceniane raczej bez zachwytów. jest praca, jaką trenerzy i cały sztab szkole- szarów poza piłką nożną czy sportem. Zatem przed rewanżem na Johan Cruyff niowy wykonać muszą w szatni i salach tre- Co zaszło tak bulwersującego? Po pierw- Arena panowała atmosfera spokoju, z lek- ningowych, aby z kilkunastu gwiazdorów sze fakty. Do rozgrywek Ligi Mistrzów kim wskazaniem na piłkarzy z Holandii. i ludzi o niespotykanie dużym i pokręconym i Ligi Europy awansowały cztery druży- Drugi mecz półfinałowy rozegrany zo- ego uczynić tryby w niezawodnym i perfek- ny z Premier League, czyli ligi angielskiej, stał w Barcelonie na Camp Nou, na któ- cyjnym mechanizmie drużyny. z sześciu, które w ogóle były uprawnio- rym 89 tys. widzów było świadkiem Na najwyższym poziomie światowym ne do gry w pucharach klubowych UEFA niepodważalnego triumfu drużyny Leo gwiazd trenerskich jest niewiele. Na pew- w sezonie 2018/2019. Efektywność pioru- Messiego i jego kolegów – spotkanie zakoń- no (jeszcze?) do tej klasy nie można zali- nująca. Solidarnie odpadły tylko dwa klu- czyło się rezultatem 3:0. Wynik świadczyć czyć Valverde – trenera Barcelony. Z całą by, oba z Manchesteru. Zarówno United, pewnością w tej klasie, a może nawet jej jaki i City nie sprostały rywalom na niż- wyznacznikiem, jest Juergen Klopp – tre- szych szczeblach rozgrywek. ner Liverpoolu. Klopp pracę nad poturbo- Zatem zarządzający rozgrywkami i tak Klopp jest trenerem waną po pierwszym meczu psychiką swojej mieli kłopot, jak ustalić regulamin loso- drużyny rozpoczął już na Camp Nou, kiedy wania, aby ani nie preferować, ani nie dys- do głębi emocjonalnym. obchodząc po porażce wszystkich swoich kryminować drużyn z Wysp Brytyjskich. zawodników, każdego pocieszał, każde- Jakoś sobie z tym poradzili i ostatecznie powinien o dominacji Katalończyków, mu miał do powiedzenia coś pozytywne- w wyniku uzyskanych na boisku rezulta- ale tak nie było i nie bez podstaw trener go, o czym świadczył jego uśmiech i pełne tów oraz za sprawą nieco manipulowanej Liverpoolu na pomeczowej konferencji miłości (tak, nie bójmy się wielkich słów!) drabinki rozgrywek pary półfinałowe wy- twierdził, że jego drużyna rozegrała do- spojrzenie, którym obdarzał sfrustrowa- glądały tak: FC Barcelona – FC Liverpool bry mecz. Ba, posunął się do stwierdzenia, nych i rozgoryczonych piłkarzy swojej oraz Tottenham Londyn – Ajax Amsterdam że był to najlepszy mecz The Reds w tej drużyny. „Nic się nie stało” było poparte (to w Pucharze Mistrzów), a także FC Va- edycji rozgrywek pucharowych. Niestety, jego mową ciała i sprawiało wrażenie, że lencia – Arsenal Londyn i Eintracht Frank- przed finałem drużyna z Liverpoolu mu- jest absolutnie szczere, że nie chodzi o za- furt – Chelsea Londyn (w Pucharze Ligi siała się zmierzyć z kilkoma poważnymi bieg stosowany na potrzebę chwili. Mógł Europy). W takich zestawieniach drużyny stratami kadrowymi. Kontuzji doznał Mo wkurzony (a jest człowiekiem i trenerem przystąpiły do pierwszych meczów. Salah – lider klasyfikacji strzelców Premier do głębi emocjonalnym) rzucać butelkami League, a za żółte kartki na mecz rewanżo- z wodą, krzyczeć, wymyślać zawodnikom, wy na ławkę rezerwowych odesłany został sędziom, komukolwiek, bo miał do tego ATMOSFERA PRZEDMECZOWA Firmino. Atak drużyny Juergena Kloppa powód. Nie, konsekwentnie przyjął inną Mecz Tottenham – Ajax na nowocze- przed rewanżem na własnym stadionie postawę i ona była początkiem tego, co za snym i prosto spod igły stadionie White Anfield prezentował się zatem niezbyt tydzień wydarzyło się na stadionie przy An- Hart Lane w Londynie zakończył się okazale. Wszyscy na Wyspach spuścili gło- field Road. A tam do gry przystąpiły dwie rezultatem 0:1 dla Ajaxu. Było to wy- wy, bo perspektywa rewanżu z Barceloną drużyny w jakże różnych sytuacjach. nikiem niesamowicie ambitnej i kon- i uzyskanie wyniku 4:0, aby awansować do sekwentnie taktycznie prowadzonej finału, jawiła się fantasmagorycznie. gry amsterdamczyków występujących „YOU WILL NEVER WALK w swym najsilniejszym składzie z mło- ALONE!” dymi gwiazdami, takimi jak de Jong, de „ZAKOCHANY” KLOPP A więc wielka Barca z zapasem trzech Ligt czy van de Beek. W odpowiedzi Tot- Piłka nożna jest taką grą, że stopień przy- bramek, znów w najsilniejszym składzie, tenham, bez dwóch czy trzech swych padkowości, ilość czynników wpływają- a naprzeciw niej mająca prawo czuć się największych graczy (w tym Harry’ego cych na wyniki oraz błysk formy lub brak poranioną, w osłabionym składzie, druży- Kane’a), zareagował typowym dla wyspia- tego błysku u jednego kluczowego piłkarza, na The Reds. Ale ona nie była sama! Miała rzy futbolem opartym na żelaznej kondy- jedna przypadkowa sytuacja, czasem jedno za sobą dziesiątki tysięcy fanów zgroma- cji, konsekwencji w grze i precyzji długich nieszczęśliwe podanie czy zagranie – mo- dzonych na trybunach, którzy na swoich podań. Sensacji nie było, choć sympatia że odmienić losy i wynik spotkania. Tego graczy nie gwizdali, nie złorzeczyli im, nie większości komentatorów była po stro- wszystkiego przed meczem przewidzieć ośmieszali ich, tylko wspierali swoich

CRN nr 5/2019 79 PO GODZINACH w imię hasła: damy radę! Emocjonalnie loteria zdecyduje o awansie, ale przy- maczyć porażki, ale jak wytłumaczyć, że przejmująco i motywująco zaśpiewane najmniej reputacja zostanie obroniona. się na boisku, i to w takim meczu – meczu przez cały stadion „You’ll never walk alone” Zmiany dokonywane przez Valverde nie o wszystko – zwyczajnie zasnęło? To nie dało graczom Liverpoolu kopa na cały przynosiły nic, bo w DNA klubu ze stoli- przystoi profesjonalistom zarabiającym mecz. Było zresztą w jego trakcie wyko- cy Katalonii nie ma genów obrony wyni- rocznie po kilkanaście milionów euro. To nywane jeszcze kilkakrotnie. Po gwizd- ku. Są doskonale rozwinięte geny ataku, kompromitacja! ku sędziego wszystko zaczęło się zgodnie strzelania bramek, gry na haju, na pozy- z założeniami: Barcelona sprawiająca wra- tywnych emocjach. Ale drużyna nie jest żenie „tłustych misiów” się broniła, a Li- przygotowana na totalną obronę, i to GENIUSZ POCHETTINO verpool cisnął na wszystkich pozycjach w psychicznym poczuciu przegranej. Trochę inna była sytuacja w drugiej parze. i fragmentach boiska niemiłosiernie, aż po Wygwizdywany Suarez, który trochę cza- Na boisko w Amsterdamie wybiegły dwie pięknej akcji Origgi (zmiennik pauzujące- su spędził w Liverpoolu, i przygaszony jedenastki – gospodarze mieli lekką prze- go Firmino) około 7 minuty meczu strzelił Messi, który co strzał, to obok bramki wagę psychologiczną wynikającą z wygra- pierwszą bramkę. To był pierwszy wyraź- (kurczę! dlaczego!?), nie mogli udźwi- nia 1:0 pierwszego meczu oraz osłabienia ny sygnał, że Barcelonę można pokonać i że gnąć odpowiedzialności za drużynę, składu The Spurs w wyniku kontuzji. Po- warto walczyć. Nawet jeśli się nie strzeli a Rakitic i inni z linii pomocy jakby zniknę- dobnie jak w przypadku Liverpoolu pierw- jeszcze trzech goli, to przynajmniej obro- li. O jakości gry poszczególnych piłkarzy szoplanowych graczy musieli zastąpić ich ni się honor i dumę Albionu. zmiennicy. Podobnie jak Po stronie Barcelony zaś nikt The Reds musieli gonić wy- nie rozpoznał tego jako zna- nik i nadrabiać. Co prawda, ku przyszłej klęski. Po stracie nieco mniej w wymiarze bramki w drużynie Messiego arytmetycznym, ale w gor- nie zmieniło się nic – przecież szym otoczeniu, bo jako go- mamy ciągle znaczącą przewa- ście, a nie gospodarze, czyli gę w wyniku. W takim stanie bez wsparcia „dwunastego ducha drużyny zeszły do szatni zawodnika”. na przerwę. Po przerwie trene- Poza tymi subtelnymi róż- rzy dokonali po jednej zmianie. nicami reszta była podobna. W Barcelonie zmieniony zo- Drużyna mająca stratę mu- stał prawoskrzydłowy, kupio- siała ją szybko nadrobić, aby ny za „skromne” 150 mln euro myśleć o awansie do finału. Brazylijczyk Coutinho, któ- I rzeczywiście Tottenham ry był raczej niewidoczny i niekoniecznie FC Barcelona oraz o głębokiej frustracji z rozmachem zaczął atakować, ale mło- potrzebny do realizacji zadania obrony hiszpańskich dziennikarzy niech świad- dzież z Ajaxu broniła się dzielnie i z kontr- zdobytej na Camp Nou przewagi bram- czy to, że kilku graczy w pomeczowych ataków w pierwszej połowie zdobyła dwa kowej. Klopp natomiast wprowadził do ocenach w skali 0–5 uzyskało ZERO, gole. Zatem w pewnym momencie na ta- gry Holendra Wijnalduma – ofensywnego a najwyższą notę otrzymał bramkarz blicy wyników pojawiło się 2:0 dla zespo- pomocnika o słusznym wzroście i postu- – Niemiec Ter Stegen. łu z Holandii, a biorąc pod uwagę zaliczkę rze mogącego stawić czoła najsilniejszym Ostatecznym rezultatem tego, co z boiska w Londynie, faktyczny stan był obrońcom przeciwnika. I tu widać geniusz działo się w głowach zawodników obu 3:0. Czy to nie tak jak w poprzednim po- Kloppa, bo tenże zawodnik, najpierw gło- drużyn, była czwarta bramka zdobyta jedynku? I znów geniusz trenera, tym ra- wą, a kilka minut później w zamieszaniu z rzutu rożnego. Katalończycy chodzili zem Mauricio Pochettino, Argentyńczyka podbramkowym – doprowadził do stanu po murawie zmęczeni, ze zwieszonymi pracującego od wielu lat w Europie, a od 3:0 dla FC Liverpool. Dla Barcelony był to głowami, a Liverpoolczycy szaleli, robili dwóch lat z piłkarzami z White Hart Lane, szok. Ktoś może ich pokonać aż tak wielką triki, które im wychodziły, grali radosny zmienił sytuację diametralnie. różnicą bramek? Nie są do tego przyzwy- i nieszablonowy futbol. I tak Alexander- I znów wydaje się, że prowadzący z du- czajeni. Tego, co robić w takiej sytuacji, za- -Arnold, obrońca The Reds, wykonał po żą przewagą uwierzyli, że nic im stać się wodnicy Blaugrany się nie uczyli, bo dotąd ziemi rzut rożny, uprzednio udając, że nie może i że niejako osiągnęli strefę kom- nie musieli. rezygnuje z jego wykonania, i odcho- fortu przed ostatnim gwizdkiem sędzie- dząc od narożnika boiska. W środku go. Jednak Tottenham za sprawą geniuszu pola bramkowego Origi wolejem skie- jednego zawodnika, Brazylijczyka Lucasa BRAKI W DNA rował piłkę na dalszy słupek bramki… Moury, doprowadził do wyrównania – 2:2, Rozum podpowiadał im, żeby walczyć do i było po meczu. Sfrustrowane śpiochy, który to wynik ciągle dawał Ajaxowi awans końca, do dogrywki, do rzutów karnych. czekające na cud loterii z karnymi, zo- do finału, ale wówczas gracze z Amsterda- Dotrwać za wszelką cenę, a potem to już stały upokorzone. Bo różnie można tłu- mu wpadli w podobny stan jak ich koledzy

80 CRN nr 5/2019 z Barcelony. Stan niedowierzania i ocze- To dlatego Jezus nie mógł dokonać cudu ciciele nie afiszują się na pierwszych stro- kiwania na koniec meczu. W stan cichego w Nazarecie, Kolumb jajko na sztorc posta- nach popołudniówek. Kto z Was zna na- zwieszania głowy i niemej modlitwy o to, wił przed obliczem królów hiszpańskich, zwisko właściciela FC Liverpool czy aby dotrwać, aby już nic się nie stało. Za- choć był Genueńczykiem z pochodzenia, Tottenhamu? No właśnie, trzeba jednak częła się presja, którą wywierali sami na a Valverde i Ten Haag, jeden Hiszpan pro- prosić o pomoc wujka Google’a! sobie, presja niemożliwości popełnienia wadzący Barcelonę, a drugi Holender tre- błędu. Taka negatywna motywacja zawsze nujący Ajax, nie mogli wymyślić nic, co jest złym doradcą, bo plącze nogi i blokuje zapewniłoby sukces ich drużynom. Kloppa KLUB, CZYLI kreatywność. Człowiek zaczyna popełniać i Pochettino cechowała większa nieza- PRZEDSIĘBIORSTWO błędy mimowolnie. Przeciwnik błyska- leżność i swoboda w myśleniu – bo co im Poza trenerami, piłkarzami i ogólną at- wicznie się w tym orientuje i z uporem groziło? Najwyżej zmiana pracodawcy, bo mosferą sprzyjającą odnoszeniu przez powtarza te same zagrywki, aby zmęczony pozycję mają ugruntowaną i żaden z nich kluby z Premier League sukcesów mię- fizycznie rywal, będąc pod coraz większą w najbliższej przyszłości nie wróci do oj- dzynarodowych jest jeszcze coś, a miano- presją psychiczną, popełnił w końcu błąd. czyzny, by tam prowadzić jakiś klub. Ich wicie organizacja. Każdy klub piłkarski Tu wystarczył jeden zawodnik i jeden błąd, ojczyste kluby nie mają takich pieniędzy, na Wyspach od pewnego poziomu roz- aby wspomniany Lucas w szóstej minucie aby ich zatrudnić. grywkowego stanowi dobrze funkcjo- doliczonego czasu gry strzelił trzeciego go- nujące przedsiębiorstwo. Z zapleczem, la i odwrócił losy dwumeczu, sprawiając, ze sztabem szkoleniowym, z kilkoma lub że w finale zagra jego drużyna. Drużyny angielskie kilkunastoma zespołami występującymi Szybko podsumowując oba pojedyn- na różnym poziomie wiekowym i w róż- ki i rozważając czynniki sukcesu, można są zahartowane nego rodzaju rozgrywkach. To przemysł stwierdzić z całą pewnością, że znako- generujący zyski, ale też wartość dodaną mity trener czy lider oczywiste słabości fizycznie i twarde dla graczy i kibiców. Dlatego stadiony na i chwilowe niedomagania zespołu umie psychicznie. Wyspach są zawsze pełne, a po zmianach przekształcić w podstawy triumfu. Brak zasad uczestnictwa w widowiskach na czołowych zawodników wykorzystać ja- trybunach (co stało się, nie przez przypa- ko supermotywację dla tych pozostających Warto jeszcze zwrócić uwagę na fakt, że dek, za czasów „żelaznej premier” Mar- dotąd w cieniu. Poczuciem porażki zarzą- Premier League jest najbardziej wyrów- garet Thatcher) jest bezpiecznie i można dzić w taki sposób, aby nie tylko została za- naną z lig na najwyższym poziomie. Tam na nich zobaczyć nierzadko rodziców pomniana i nie była demotywatorem, ale naprawdę każdy może przegrać z każdym z dziećmi. Obrazki, które w Polsce znane stanowiła motywator do zwiększonego i mistrzostwa nie zdobywa się na kilka ko- są tylko z meczów siatkarskich… Tam taka wysiłku, do odblokowania ukrytych tech- lejek przed zakończeniem rozgrywek, jak atmosfera jest w trakcie widowisk, w któ- nik czy zachowań, jak choćby te, które za- zdarza się w kilku innych krajach, dajmy rych uczestniczą dziesiątków tysięcy wi- prezentowali Origi, Wijnaldum czy Lucas. na to we Włoszech, Hiszpanii czy Holan- dzów, a nie 2–3 tysiące, jak na polskich Mądry trener reaguje na to, co dzieje dii. Drużyny angielskie są nie tylko zahar- zawodach siatkówki. Ale do tego potrzeba się na boisku, i zestawia skład oraz zarzą- towane fizycznie do gry przez 120 minut woli politycznej i zerwania z plagą kibol- dza zmianami nie po to, aby zadowolić ki- na pełnym gazie. Są też twarde psychicz- stwa, na co chyba w Polsce brakuje odważ- biców, prezesa klubu czy poszczególnych nie i drobne niepowodzenia nie zaburzają nych i zrozumienia kontekstu. graczy, tylko aby zrealizować postawione ich motywacji, a także nie budzą zniechę- Nie mam już miejsca, żeby rozwodzić cele. Cele wynikające z sytuacji bieżącej, cenia. Gracze zarabiają jak nigdzie indziej się nad dwoma pozostałymi meczami pół- tu i teraz, a nie z historii czy zasług z prze- na świecie, ale właściciele wiedzą, za co finału Ligi Europy. Może napiszę tylko, szłości. Oczywiście zna piłkarzy i wie, kto płacą, i wiedzą, czego na koniec mogą że z przegranych przeciwników drużyn i do czego się nadaje; jakie role może pełnić oczekiwać. angielskich jedynie Eintracht Frankfurt lub nie w sytuacji, kiedy drużyna atakuje Czy to oznacza, że nikt tam nie popeł- zasługuje na ogromny szacunek. Właś- i kiedy się broni. nia błędów? Oczywiście, że nie. Błędy są nie za to, że byli najbliżej sukcesu, bo był popełniane, ale z reguły przez relatywnie to zespół najbardziej „angielski” w za- świeżych właścicieli, którzy nie kierują prezentowanym na boisku kodzie DNA. PROROK WE WŁASNYM KRAJU się długookresowymi celami. Niecierpli- Walczyli z Chelsea (wedle mojego osądu Jest jeszcze jeden aspekt: trenerowi pocho- wość i uleganie miazmatom fachowości najbardziej „nieangielską” z kolei drużyną dzącemu z innego kraju, niezamieszanemu też się zdarza, ale dziś przeceniany w Premier League) jak równy z równym. w lokalne gierki zakulisowe jest łatwiej to Mourinho nie prowadzi na Wyspach Odpadli po rzutach karnych, ale nie ma- uzyskać. Trener lokalny, wykształcony żadnego klubu, a legenda Arsena Wenge- ją czego się wstydzić. Nie skompromito- w danym kraju i podlegający naciskom ra i Sir Alexa Fergusona jako wieloletnich wali się ani na jotę. Pewnie w pucharach środowiska, w którym działał i działa, ma managerów jest ciągle żywa. Sukcesy na spotkamy ich za rok. Z większym bagażem większe ograniczenia, w tym mentalne. Wyspach odnoszą kluby, których właś- doświadczeń nie będą bez szans.

CRN nr 5/2019 81 Zadaniowy czas pracy a nadgodziny Czas adekwatny do wyznaczonych zadań ratuje przed roszczeniami. ANNA SKUZA

adaniowy czas pracy jest popularny. Przede wszystkim suje się bowiem (a w zasadzie powinno się go stosować) w przy- dlatego, że część przedsiębiorców uważa go za skutecz- padkach, w których ścisła kontrola nad czasem wykonywania Zny sposób na uniknięcie konieczności rekompensowa- obowiązków nie jest możliwa (np. ze względu na organizację nia zatrudnionym wykonywania obowiązków w nadgodzinach. pracy) ani konieczna (z uwagi na jego rolę). Jak zatem zatrud- Z jednej strony bowiem w zadaniowym czasie pracy ciężar roz- niać pracowników w zadaniowym czasie pracy, żeby uniknąć planowania obowiązków przerzucony jest na pracowników, najczęściej popełnianych błędów? Innymi słowy: jak prawidło- z drugiej – nie trzeba ewidencjonować godzin pracy takiej oso- wo określić czas niezbędny do realizacji powierzonych zadań? by. Stąd ewentualne nadgodziny są mniej „widoczne” w razie Kwestia ta w praktyce bywa problematyczna. ewentualnego sporu. Nie ulega wątpliwości, że ostatecznie czas niezbędny do wyko- Jednak takie podejście było i jest błędne. W przypadku osób nania zadań ustala szef, jedynie konsultując się z zatrudnionym zatrudnionych w zadaniowym czasie pracy stosuje się bowiem w tej kwestii. Opinia pracownika nie jest jednak dla przedsię- standardowe normy, czyli przeciętnie 40 godzin i 5 dni w tygodniu biorcy wiążąca. Punktem odniesienia dla wyznaczania standar- (tylko kwestia stosowania 8-godzinnej normy dobowej wydaje du powinien być przeciętny pracownik, a nie ten najlepszy – dla się dyskusyjna). Jeśli zatem pracownik nie ma możliwości – mi- „podkręcenia” produktywności pozostałych. mo zachowania należytej staranności – wykonać powierzonych W przepisach brakuje jakichkolwiek wytycznych, jak pra- obowiązków w ramach ogólnych norm, przysługuje mu roszcze- widłowo określić czas niezbędny do realizacji powierzonych nie o rekompensatę wykonywania obowiązków w nadgodzinach. zadań. W efekcie wielu przedsiębiorców w ogóle tego nie robi. Rzeczywiste korzyści ze stosowania zadaniowego czasu pracy Może to działać na ich niekorzyść w razie ewentualnego sporu nie są natury ekonomicznej, lecz organizacyjnej. System ten sto- z pracownikiem o rekompensatę pracy w nadgodzinach. Fot. AdobeStock Fot.

82 CRN nr 5/2019 STREFA PRACODAWCY

PROPONOWANE ROZWIĄZANIA uwagę. Dlatego nie każda godzina przepracowana ponad W praktyce pojawiały się rekomendacje, żeby ustalać śred- normę czasu pracy będzie mogła zostać uznana za nadgodzinę. ni czas niezbędny do wykonania jednostkowego zadania W zadaniowym czasie pracy to pracownik ponosi ryzyko (np. odbycie przez przedstawiciela handlowego spotkania związane ze swoją niższą efektywnością. Rekompensata za z klientem). Moim zdaniem jednak jest to rozwiązanie nieprak- nadgodziny przysługuje tylko, jeśli zatrudniony będzie obiek- tyczne. Realne wyliczenie takiej średniej wartości może być tywnie przeciążony. wyjątkowo trudne. Wpływ na to ma bowiem wiele zmiennych. Jak zatem ocenić, czy zatrudnieni mogą mieć podstawy Często niezależnych od pracownika i pracodawcy, zwłasz- do roszczeń o nadgodziny? W pierwszej kolejności warto po- cza gdy w grę wchodzą interakcje z osobami trzecimi. Jak te równać stopień realizacji zadań przez poszczególne osoby zmienne wyważyć w praktyce? Wspomniana koncepcja nie zajmujące takie same stanowiska. Jeśli większość z nich nie uwzględnia też np. czasu dojazdu do klienta przez przedsta- będzie realizowała powierzonych zadań, będzie to oznaczać, wiciela handlowego – czynnika, którego nie da się uśrednić. że najprawdopodobniej przeciążamy pracowników. Jeśli bę- Drugi pomysł polega na wprowadzeniu regularnych (np. mie- dzie to dotyczyć mniejszości, może być tak, że po prostu mamy sięcznych) kart zadań. Z jednej strony wydaje się to bardziej do czynienia z mniej wydajną grupą. praktyczne niż ustalenie jednostkowych średnich, z drugiej Nie w każdym przypadku porównanie będzie jednak moż- rola zatrudnionego, któremu przełożony będzie wyznaczać liwe. Nie uda się go dokonać, dajmy na to, w przypadku stano- w ten sposób zadania, może w istocie przestać być w ogóle sa- wisk, które nie mają swoich odpowiedników (np. stanowisk modzielna. Pracownik (w teorii samodzielny) będzie de facto kierowniczych). Podobny problem może dotyczyć przedsta- wykonywał bieżące polecenia szefa. wicieli handlowych, gdyż region bywa regionowi nierówny Moim zdaniem najprostszym sposobem jest uregulowanie i trzeba uwzględnić specyfikę lokalną. tej kwestii już na etapie zawierania umowy o pracę. Należy W praktyce warto zapewnić swoim pracownikom możli- wtedy szczegółowo określić zakres zadań pracownika i ocze- wość zgłaszania zastrzeżeń co do zakresu zadań. Na przy- kiwania firmy w tym obszarze (np. co do liczby spotkań odby- kład podpisując umowę, zatrudniony może błędnie zakładać, tych z klientami w danym okresie, prezentacji produktów itp.). że zrealizowanie powierzonych mu zadań w uzgodnio- Może to wymagać bardziej szczegółowego ujęcia zakresów nym czasie będzie możliwe. A w praktyce okaże się inaczej. obowiązków, niż było robione dotychczas. Ta sama procedura będzie mieć zastosowanie, gdy w sposób Konieczne może być także większe zindywidualizowanie istotny zmienią się okoliczności wykonywania zadań (np. wymagań i oczekiwań w stosunku do pracownika. Przykła- w przypadku przedstawicieli handlowych – remonty istot- dowo w przypadku przedstawicieli handlowych nieodzowne nych szlaków komunikacyjnych w regionie, a dla osób na może się okazać uwzględnienie takich czynników jak: rozle- stanowiskach kierowniczych – wzrost liczby obowiązków głość podległej strefy, jakość dróg czy gęstość sieci klientów. w związku z rozwojem przedsiębiorstwa i zwiększeniem licz- Z drugiej jednak strony wystarczy, że ten proces zostanie prze- by osób w podległych im zespołach). prowadzony raz, a w przyszłości konieczne może być jedynie Wprowadzenie takiej procedury zapewni pracownikom wprowadzenie ewentualnych korekt (o czym szerzej w dalszej formalną drogę raportowania przeciążenia. Natomiast nie- części artykułu). skorzystanie z procedury będzie niejako potwierdzeniem, że Okres referencyjny, do którego odnoszone będą wskazane określona osoba nie uważa się za przeciążoną. w opisany sposób wymagania firmy, powinien również być Podsumowując, zadaniowy czas pracy przynosi mniejsze dostosowany do specyfiki danej roli czy branży. Na przykład korzyści ekonomiczne, niż do tej pory sądziła większość przed- w przypadku przedstawicieli handlowych adekwatny może siębiorców. Zatrudnianie w tym systemie wcale nie wyklucza być okres jednego miesiąca (w cyklach miesięcznych zwykle automatycznie roszczeń o nadgodziny. Ograniczenie ryzy- otrzymują oni także wynagrodzenie zmienne). Z kolei w przy- ka tych roszczeń wymaga natomiast od pracodawcy dobre- padku kadry kierowniczej ustalenie jednomiesięcznych okre- go przygotowania dokumentacji na etapie zawierania umowy sów referencyjnych mogłoby się okazać nieefektywne. o pracę (ewentualnie jej późniejszej zmiany) oraz rozważe- Ważne jest również, żeby pracownik miał jasność, jakie są nia wprowadzenia procedury sygnalizowania przeciążenia w stosunku do niego formułowane oczekiwania, i (w miarę obowiązkami, o czym wiele firm zapomina. Ustawowe regu- możliwości) potwierdził, że w jego ocenie są one realne do speł- lacje dotyczące zadaniowego czasu pracy są bowiem mało kon- nienia we wskazanym okresie referencyjnym. kretne w tym przedmiocie.

CO W TAKIM RAZIE Z NADGODZINAMI? ANNA SKUZA JEST RADCĄ PRAWNYM I PEŁNI FUNKCJĘ Jak już wcześniej wskazałam, czas niezbędny do wykona- SENIOR MANAGING ASSOCIATE W DELOITTE. nia zadań powinien być oszacowany na podstawie czasu po- ARTYKUŁ UKAZAŁ SIĘ PIERWOTNIE W DIGITAL MARKETING trzebnego przeciętnemu pracownikowi na ich zrealizowanie. NEWSLETTER: WWW2.DELOITTE.COM/PL/PL/PAGES/DORADZTWO- Okoliczności indywidualne dotyczące konkretnego zatru- -PRAWNE/ARTICLES/NEWSLETTER-STREFA-PRACODAWCY-PODATKI-I-PRAWO dnionego nie muszą być w związku z tym brane pod /CZAS-ADEKWATNY-DO-ZADAN-RATUJE-PRZED-ROSZCZENIAMI.HTML.

CRN nr 5/2019 83 COACHING

Zarządzanie projektowe: Agnieszka Węglarz, ICAN Institute sposób na marżę Absolwentka Wydziału Nauk Ekonomicznych na Uniwersytecie JEŚLI PROWADZISZ FIMĘ ŚWIADCZĄCĄ USŁUGI, A TWOIM GŁÓWNYM Warszawskim, stypendystka WYZWANIEM JEST UTRZYMANIE MARŻY, POWINIENEŚ SOBIE ZADAĆ University College Galway oraz Sussex University. W latach 2007–2013 PYTANIE, CZY WŁAŚCIWIE REALIZUJESZ FIRMOWE PROJEKTY BIZNESOWE. była menedżerem w Polkomtelu, a w okresie 2013–2014 pracowała Czy znacie taką sytuację: projekt ciągnie się tygodniami lub miesiącami, rośnie jako dyrektor Działu Marketingu, liczba godzin pracy zespołu, który jest w niego zaangażowany, a ponieważ wyna- Relacji Zewnętrznych i Komunikacji grodzenie za projekt uzgodniono w modelu „fixed fee”, marża topnieje w oczach? Korporacyjnej w Sygnity. Jest niezależnym doradcą, a także Czy można sobie z takim problemem poradzić? To pytanie, które często słyszałam ekspertem ICAN Institute z obszarów z ust wielu liderów projektu. Szukając na nie odpowiedzi, przypomnijmy sobie rozwoju biznesu w B2B, sprzedaży najważniejsze zasady prowadzenia projektów. i marketingu. Zarządzanie projektem – abc Rozpoczynając nowy projekt, wszyscy na ogół pamiętają, że na początku nale- ży ustalić mierzalne cele, czas trwania prac oraz podzielić zadania. Przedsiębiorca sprzedający usługi pamięta oczywiście, żeby określić wynagrodzenie za ten pro- jekt. Nie zawsze jednak zadba o to, aby optymalnie zarządzać w czasie jego realizacji swoimi zasobami, czyli przede wszystkim liczbą godzin pracy osób biorących w nim udział. Tymczasem, jeśli nie będzie z góry wiedział, jakie nakłady pracy poszczegól- ne osoby wnoszą do projektu i nie będzie świadomie ich kontrolować, wejdzie na prostą drogę do redukcji rentowności kontraktu. No dobrze, powiemy, ale w projek- cie bardzo często zdarzają się „zwroty akcji”: klient zmienia zdanie i tego nie da się przewidzieć. Czy naprawdę się nie da?

Zarządzanie oczekiwaniami – klucz do marży Pamiętajmy, że rolą lidera projektu jest także zarządzanie oczekiwaniami klienta. Im lepiej na początku obie strony zrozumieją swoje wyobrażenia o projekcie oraz je- go efektach, tym bardziej efektywnie przebiega współpraca, co ma pozytywny wpływ na marżę na kontrakcie. Z myślą o tym lider projektu powinien na samym początku potwierdzić z klientem: – co dokładnie będzie produktem finalnym projektu, – w jaki sposób będzie dochodzić do wytworzenia tego produktu – jakimi etapami, kto będzie w to zaangażowany, jakie zadania muszą zostać przy tym zrealizowane, – wyjaśnić precyzyjnie, co będzie efektem każdego etapu prac, – omówić z klientem ramy czasowe projektu oraz jego zadania i odpowiedzialności w projekcie.

84 CRN nr 5/2019 W taki sam sposób lider powinien zarządzać oczekiwaniami zespołu, który dostar- cza usługi w projekcie. Zespół musi na samym początku zrozumieć dokładnie, co, na kiedy i w jakiej postaci ma dostarczyć. Zarządzanie oczekiwaniami wszystkich stron biorących udział w projekcie ma prowadzić do optymalnego wykorzystania czasu pracy, zarówno po stronie klienta, jak i firmy, która usługę świadczy. Większość bowiem przestojów czy sytuacji kry- zysowych w projekcie bierze się z różnych wyobrażeń stron o tym, jak projekt miał przebiegać i co w jego efekcie miało powstać.

Kompetencje miękkie – ukryta siła Niedocenianym elementem prowadzenia projektu okazuje się komunikacja. Mimo że projekt z definicji jest pracą zespołową, często biorący w nim udział zapominają Kompetencje o randze komunikacji. Dotyczy to wymiany informacji zarówno w ramach zespołu firmowego, jak i między firmą a klientem. komunikacyjne W optymalnym modelu ludzie uczestniczący w projekcie po stronie usługodawcy, a także osoby zaangażowane w niego po stronie klienta regularnie wymieniają się in- lidera formacjami o postępie swoich prac, na bieżąco również w trybie roboczym likwidu- jąc wąskie gardła i rozwiązując mniejsze problemy. To daje pełną synergię działań, to ukryta siła a przede wszystkim sprawia, że prace postępują. firmy. Do błędów zleceniobiorców należy zbyt rzadka komunikacja z klientem, co skut- kuje niedosytem informacji na temat postępów prac. Bywa, że firma odzywa się do klienta dopiero wtedy, gdy w projekcie pojawi się konkretny problem. Z reguły dys- kusja na temat potencjalnych rozwiązań odbywa się wówczas w napiętej atmosferze. Dałoby się tego uniknąć, gdyby firma regularnie rozmawiała z klientem i odpowied- nio wcześnie uprzedzała o możliwych scenariuszach wydarzeń. Gros usługobiorców docenia takie podejście, a ponadto cechuje ich większa otwartość w rozmowie o po- tencjalnych rozwiązaniach. Kompetencje komunikacyjne lidera projektu to ukryta siła firmy. Poszukując ludzi do poprowadzenia projektu, wpiszmy te kompetencje wysoko na listę pożądanych umiejętności.

Rada na koniec Pamiętajcie o umowie. Jeśli nie poczyni się na początku projektu odpowiednich, dokładnych ustaleń co do poziomu usługi, jej zakresu i trybu współpracy, kłopoty wynikające z tego zaniedbania mogą pojawić się na późniejszych etapach projektu. W trosce o rentowność projektu warto również, oprócz rozwijania kompetencji ko- munikacyjnych, nauczyć się regularnej współpracy z prawnikami.

CRN nr 5/2019 85 Dlaczego niektóre platformy prosperują a inne mają kłopoty (cz. 1) W cyfrowo połączonej gospodarce długofalowy sukces produktu lub usługi zależy w ogromnym stopniu od kondycji ekosystemu, w którym firma prowadzi działalność, od możliwości bronienia go i od jego dominującej pozycji rynkowej. MARCO IANSITI, FENG ZHU

2016 r. Didi została największą na świecie firmą internetowe biuro podróży Ctrip ogłosiło, że uzyskało licencję świadczącą usługi kojarzenia kierowców i osób na świadczenie usług zamawiania przewozów w całym kraju. W chcących przemieścić się samochodem (ride sha- Dlaczego, pomimo ogromnej skali działalności, Didi nie zdoła- ring). Każdego dnia obsługiwała w Chinach 25 mln kursów, ła zamknąć przed konkurencją chińskiego rynku usług przewo- czyli więcej niż wszystkie inne firmy tego typu w pozostałych zowych? Dlaczego wbrew przewidywaniom wielu analityków krajach razem wzięte. Osiągnęła rekord dzięki fuzji w 2015 r. nie jest to rynek, na którym zwycięzca bierze wszystko? I wresz- z krajowym rywalem Kuaidi i temu, że po zaciekłej oraz kosz- cie dlaczego niektóre firmy platformowe – jak operator platform townej bitwie wypchnęła z chińskiego rynku Ubera. Pozbyw- e-handlu Alibaba, Facebook i serwis wynajmu mieszkań Airbnb szy się konkurencji, Didi zaczęła stopniowo podnosić marże, – prosperują, natomiast Uber, Didi, Meituan i wiele innych gwał- zmniejszając poziom dopłat dla kierowców i pasażerów. townie tracą rentowność? Co umożliwia cyfrowym platformom Kiedy na początku 2018 r. Didi zaczęła osiągać rentowność, skuteczne zwalczanie rywali i zwiększanie zysków? inny gracz uruchomił własny serwis zamawiania przewozów (ride hailing) w Szanghaju. Był to Meituan – gigant z branży MODEL BIZNESOWY TO PODSTAWA usług sieciowych i pozasieciowych (online to offline services), Aby odpowiedzieć na powyższe pytania, trzeba zrozumieć me- takich jak dowożenie posiłków, sprzedaż biletów do kin i rezer- chanizm działania sieci, w których platforma jest osadzona. Na wowanie podróży. Przez pierwsze trzy miesiące Meituan nie rozwój firm platformowych (i ogólnie cyfrowych modeli dzia- pobierał od kierowców opłat za używanie swojej platformy, a po- łalności) oraz na ich stabilne funkcjonowanie wpływają inne tem zabierał im tylko 8 proc. przychodów, podczas gdy Didi żą- czynniki niż te, które mają kluczowe znaczenie dla tradycyjnych dała 20 proc. Kierowcy i pasażerowie gromadnie przechodzili przedsiębiorstw. Zacznijmy od tego, że w wielu cyfrowych sie- do nowego serwisu. W kwietniu Didi odpowiedziała na atak, ciach koszt obsługi dodatkowego użytkownika jest nieistotny, wkraczając na rynek dowożenia posiłków w położonym niedale- co powoduje, że z definicji łatwiej im zwiększać skalę działal- ko Szanghaju mieście Wuxi. Wkrótce rozpoczęła się kosztowna ności. W firmie bazującej na sieci dużą część operacyjnej zło- wojna cenowa, w trakcie której wiele posiłków sprzedawano nie- żoności niejako przejmują współpracujący z jej platformą mal za bezcen z powodu ogromnych dopłat oferowanych przez usługodawcy lub zainstalowane programy, dlatego wąskie gar- obie firmy. Didi niedługo cieszyła się rentownością… dła i wszelkie zatory nie mają zazwyczaj związku z kwestiami Dosięgły ją także inne ciosy. W marcu 2018 r. w miastach kadrowymi ani organizacyjnymi. To kolejna istotna różnica mię- Chengdu i Wuhan usługę wspólnych przejazdów (carpooling) dzy opisywanym modelem a tymi tradycyjnymi. udostępniła jednostka kartograficzna koncernu Alibaba, czyli Ostatecznie pracownicy cyfrowej firmy sieciowej nie dostar- największy chiński serwis nawigacyjny Gaode Map. Firma nie czają produktu ani usługi, lecz tylko planują i nadzorują zauto- pobierała żadnych opłat od kierowców, a w lipcu zaczęła ofero- matyzowaną, opartą na algorytmach, działalność operacyjną. wać pasażerom możliwość korzystania z kilku serwisów zama- Trwałość przewagi konkurencyjnej zależy bardziej od związ-

Fot. AdobeStock Fot. wiania transportu. Tymczasem w kwietniu największe chińskie ków między platformą a siecią, której funkcjonowanie platforma

86 CRN nr 5/2019 PARTNER DZIAŁU koordynuje, niż od czynników wewnętrznych. Innymi słowy, w usieciowionej gospodarce długofalowy sukces produktu lub Której struktury sieci usługi zależy w ogromnym stopniu od kondycji ekosystemu, łatwiej się broni? w którym firma prowadzi działalność, od możliwości bronienia go i od jego dominującej pozycji rynkowej. Niektóre cyfrowe sieci są rozbite na lokalne skupiska użytkow- ników. W sieci Ubera pasażerowie i kierowcy bardzo rzadko SIŁA EFEKTÓW SIECIOWYCH kontaktują się z użytkownikami spoza swoich miast. Jednak in- Jak przekonuje się obecnie Didi, cyfrowej platformie często ła- ne sieci mają zasięg globalny. Na platformie Airbnb podróżni- twiej jest osiągnąć wielką skalę działalności, niż ją utrzymać. cy regularnie kontaktują się z właścicielami mieszkań na całym W końcu po atuty, które zapewniają takiej platformie szybki świecie. Platformy bazujące na globalnych sieciach są o wiele rozwój, mogą sięgnąć również jej rywale i wszyscy inni gracze bardziej odporne na wyzwania ze strony nowych rywali, którym zainteresowani wejściem na rynek. Tak naprawdę to, że jedne trudno jest wkroczyć na światowy rynek. platformy prosperują, a inne borykają się z trudnościami, zale- ży od umiejętności zarządzania pięcioma zasadniczymi właści- wościami sieci. Są nimi: efekty sieciowe, powstawanie skupisk towym okresie popularności komputerów osobistych – w latach (clustering), ryzyko eliminacji pośrednika (dezintermedia- dziewięćdziesiątych XX wieku – większość aplikacji wymaga- tion), ryzyko korzystania z wielu platform jednocześnie (multi ła instalacji na komputerach użytkowników, co oznaczało, że homing) i łączenie wielu sieci (bridging to multiple networks). właśnie tam się znajdowały. Efekty sieciowe oprogramowania Znaczenie efektów sieciowych jest dobrze znane. Ekonomiści były wówczas silne: wartość systemów Windows radykalnie ro- od dawna rozumieją, że cyfrowe platformy – takie jak Facebook sła, w miarę jak zwiększała się liczba programistów piszących – czerpią korzyści z jednostronnych, czyli „bezpośrednich” efek- oprogramowanie dostosowane do tych systemów – w szczyto- tów sieciowych. Im więcej ludzi należy do twojej sieci kontaktów wym momencie liczba ta przekraczała 6 milionów. Pod koniec lat na Facebooku, tym większa szansa, że przez ich koneksje przycią- dziewięćdziesiątych wydawało się, że Windows zagwarantował gniesz kolejnych znajomych. Portal wykorzystuje także dwustron- sobie pozycję platformy dominującej. Kiedy jednak pojawiły się ne (czyli „pośrednie”) efekty sieciowe. Polegają one na tym, że dwie w internecie aplikacje, które współpracowały z różnymi syste- różne grupy uczestników – użytkownicy i twórcy aplikacji – przy- mami operacyjnymi, efekty sieciowe Windows osłabły, a bariery ciągają się nawzajem. Także Uber może wykorzystywać dwustron- wejścia zostały zburzone, sprawiając, że na rynku komputerów ne efekty sieciowe, ponieważ większa liczba kierowców przyciąga osobistych i tabletów umocniły się systemy Android, Chrome większą liczbę pasażerów i na odwrót. oraz iOS. W połowie pierwszej dekady Mniej osób wie, że efekty sieciowe mo- XXI wieku zaczęła też rosnąć sprzedaż gą ogromnie różnić się siłą, która wpły- Cyfrowej platformie często komputerów Mac, która pod koniec tam- wa zarówno na tworzenie wartości, jak tego dziesięciolecia zwiększyła się ponad i na jej przechwytywanie. Kiedy efekty łatwiej jest osiągnąć pięciokrotnie. Ten ciąg wydarzeń poka- sieciowe są silne, wraz z liczbą uczest- wielką skalę działalności, zuje, że kiedy efekty sieciowe gracza ników gwałtownie rosną korzyści za- o ugruntowanej pozycji słabną, to samo pewniane przez platformę. W miarę jak niż ją utrzymać. dzieje się z jego pozycją rynkową. zwiększa się liczba użytkowników Face- Firmy mogą jednak nabierać cech, które booka, rośnie ilość i różnorodność interesującej nas, ważnej za- wzmacniają ich efekty sieciowe. Amazon w miarę upływu lat wbu- wartości serwisu. Natomiast konsole do gier wideo – jak usta- dowywał w model biznesowy wiele rodzajów takich wzmocnień. liliśmy na podstawie badania naukowego – osiągają tylko słabe Początkowo systemy recenzji generowały efekty jednostronne: efekty sieciowe. Dzieje się tak, ponieważ branżą gier rządzą w miarę jak w serwisie rosła liczba recenzji produktów, użytkow- przeboje i dowolna platforma potrzebuje względnie niewie- nicy coraz chętniej go odwiedzali, aby je czytać oraz pisać. Póź- lu takich hitów, aby odnieść sukces. Łączna liczba dostępnych niej rynek Amazona, który umożliwia niezależnym podmiotom na niej gier nie ma tak dużego wpływu na sprzedaż konsoli, jak sprzedawanie produktów użytkownikom serwisu, zaczął genero- dostępność kilku atrakcyjnych tytułów. Prawdę mówiąc, nawet wać dwustronne efekty sieciowe, ponieważ nabywcy i niezależ- nowy podmiot, dysponujący tylko niewielką przewagą technicz- ni sprzedawcy przyciągali się nawzajem. Równocześnie firmowy ną (i dobrym zespołem do spraw rozwoju działalności), może system rekomendacji, który podpowiada produkty na podstawie odebrać przedsiębiorstwom o ugruntowanej pozycji znaczny wcześniejszych zachowań zakupowych, dodatkowo wzmacniał udział w rynku. To wyjaśnia, dlaczego w 2001 r. nowy Xbox Mi- wpływ osiągniętej przez Amazon skali dzięki ciągłemu poznawa- crosoftu stał się tak poważnym zagrożeniem dla dominującej niu preferencji klientów. Im więcej konsumentów używało serwi- wówczas na rynku PlayStation firmy Sony i dlaczego od tamtego su, tym trafniejsze rekomendacje mógł im przedstawiać. czasu udziały rynkowe obu konsoli na przemian rosną i spadają, a rywale na zmianę obejmują prowadzenie w branży. Co jeszcze ważniejsze, siła efektów sieciowych może się z cza- ARTYKUŁ UKAZAŁ SIĘ PIERWOTNIE W PORTALU HARVARD BUSINESS REVIEW POLSKA sem zmieniać. Klasyczny przykład stanowi Windows. W szczy- WWW.HBRP.PL.

CRN nr 5/2019 87 Priorytety niszczą zmianę

Siedziałam naprzeciwko mojego klienta. Rozmawialiśmy o celach, jakie wyznaczył sobie i swojemu zespołowi. Wyglądały całkiem dobrze, więc mogliśmy albo rozpocząć półtoragodzinne klepanie się po plecach i budowanie „motywacji”, albo naprawdę zacząć pracować nad urzeczywistnieniem zmiany. ANGELIKA CHIMKOWSKA Fot. AdobeStock Fot.

88 CRN nr 5/2019 Na czym polega System BPR?

System ten był zbiorem czterech zasad stosowanych podczas zebrań szesnastu najważniejszych dyrektorów Forda. Zasada 1. Obowiązkowa obecność w każdy czwartek – i to bez wyjątków (ci, którzy byli w delegacji, brali udział w telekonferencji). Zasada 2. Żadnych pobocznych dyskusji i tematów, żartów z innego uczestnika, przerywania, telefonów. Zasada 3. Każdy z dyrektorów musiał osobiście przedstawić plan działu, za który odpowiadał. Zasada 4. Restrykcyjny zakaz oceniania czyichś działań, przy jednoczesnym obowiązku pomagania pozostałym osobom w realizacji ich planów.

Każde osoba na zebraniu BPR miała obowiązek: 1. Powiedzieć, jak się nazywa i jaką funkcję pełni w firmie. 2. Opisać w kilku słowach plan swoich działań, pięć najważniejszych zadań oraz ich status, używając kolorów. Zielony oznaczał „dobrze”, żółty – „niepokojąco”, czerwony – „słabo”. 3. Na koniec poinformować obecnych, w którym obszarze i w jaki sposób może pomóc.

zastosować swój nowy styl komunikacji pierwszy, starszy”. A zatem priorytet to z pracownikami”. Przez kolejne dwie go- ten, który jest pierwszy lub ma pierwszeń- dziny bez litości rozmawialiśmy o tym, jak stwo, który jest najważniejszy. W języku w praktyce będzie wyglądała zmiana. angielskim słowo „priorytet” pojawiło A teraz pytanie do Ciebie, drogi Czytel- się w XIV wieku i przez setki lat istniało niku: dlaczego większość zmian kończy wyłącznie w liczbie pojedynczej. Dopie- się fiaskiem? I dlaczego postanowienia ro w XX wieku pojawiła się liczba mnoga, noworoczne mają około trzytygodnio- a ludzie zaczęli mówić o wielu prioryte- wą datę przydatności? Po przeczytaniu tach. Uważam, że fakt ten więcej mówi pierwszego akapitu mogłeś pomyśleć, że o nas, współczesnych, niż wielowymia- pewnie dlatego, że nie planujemy, nie wpi- rowe i dogłębne badania socjologiczne. sujemy do kalendarza, nie pilnujemy się. Pogubiliśmy się w oddzielaniu rzeczy Coś w stylu: marzenia to jedno, a działanie ważnych od najważniejszych, bo w koń- to drugie… Zdecydowanie tak, ale w dzi- cu ile spraw może mieć pierwszeństwo siejszym artykule chciałabym sięgnąć głę- czy być najważniejszych? biej i od razu zająć się sednem problemu. Zmieniliśmy naturę słowa, ale rzeczy- wistości niestety nie nagniemy. Pierwsza i najważniejsza rzecz może być tylko jed- POGUBILIŚMY SIĘ W TYM, na. Gdy ustawia się rzeczy w kolejności, CO WAŻNE I WAŻNIEJSZE nie ma przestrzeni na dwie równorzędne Nie będzie podchodów, bo nie mamy na to sprawy. Jest najważniejsza, potem mniej ybrałam drugą opcję. „A teraz czasu. Powiem od razu: problemem są prio- ważna i jeszcze mniej ważna. Priorytet pokaż mi, proszę, swój kalen- rytety, a konkretnie to, że… nie występują to coś, czym trzeba się zająć w pierwszej Wdarz i wskaż miejsca i godzi- w liczbie mnogiej! Gdy słyszę słowo „prio- kolejności. Wszystko inne dzieje się póź- ny, w których będziesz realizował swoją rytety”, dostaję wstrząsu anafilaktyczne- niej. Można mieć wiele zadań, ale priory- zmianę” – wypaliłam od razu, zamiast ro- go. Natychmiast pojawia się na moim ciele tet musi być tylko jeden! bić podchody i stopniować trudność oraz wysypka, tracę oddech i dostaję nudności. Odpowiadam na pytanie postawione inwazyjność pytań. „Ale o co konkretnie Zdaję sobie sprawę, że powszechnie uży- w drugim akapicie artykułu: aby zmiana pytasz?” – odpowiedział pytaniem na pyta- wamy takiego określenia, ale stosujemy go była skuteczna, wymaga pełnej koncentra- nie. „Właśnie o to, kiedy i z kim ze swojego w kontekście hierarchii ważności spraw cji i jednego celu – wymaga właśnie priory- zespołu w pierwszej kolejności będziesz – a to dwa zupełnie różne tematy. tetu. To jak strzelanie z łuku. Jeżeli chcesz pracował w tym tygodniu. A konkretnie, Słowo „priorytet” wywodzi się z łaciny, trafić do celu, najpierw musisz określić co zaplanowałeś na dziś, aby w praktyce gdzie prior oznacza „przedni, naczelny, cel, potem go namierzyć, następnie

CRN nr 5/2019 89 przygotowujesz się, koncentrujesz na nim wymagają szczególnej uwagi. Dyskusja I nie mam na myśli wyłącznie zasady i wkładasz całą energię w napięcie cięci- skupiała się na jednym priorytecie: w jaki 20/80, czyli wybór klientów, dzięki któ- wy i wypuszczasz strzałę. Jeżeli będziesz sposób wyciągnąć firmę z tarapatów? Każ- rym osiągamy najwięcej korzyści, czy próbował strzelać w kilku kierunkach na- dy miał świadomość swojego udziału i za- też, mówiąc kolokwialnie, z których mo- raz, istnieje mała szansa, że się uda. dań, które realizuje, aby ten cel osiągnąć. żemy najwięcej wycisnąć. W tym momen- Uda się, jeżeli skupisz się na jednym celu Teraz zapewne większość czytelników cie próbujemy odpowiedzieć na pytanie: i włożysz w jego osiągnięcie cały wysiłek rozmarzyła się, wyobrażając sobie ze- „dlaczego, czyli po co, w ogóle istnieje- i energię. Oczywiście ten sposób myślenia brania trwające 40 minut zamiast kilku my?”. Jeżeli będziesz to wiedział i dzia- nie wyklucza wprowadzania kilku zmian godzin, podczas których każdy ma przy- łał zgodnie z tą wiedzą, zapewniam Cię, w pewnym z góry określonym przedziale gotowane 2 (słownie: dwa) slajdy za- że Twój klient ani nigdy o Tobie nie zapo- czasowym. Wystarczy ustalić hierarchię miast 60 „d…chronów”. Spotkania, które mni, ani nigdy nie zgubi Twojego nume- i zacząć od tej najważniejszej, a potem ru telefonu. przechodzić do kolejnych. Jeżeli skupisz Wspaniałym efektem ubocznym sto- się wyłącznie na jednej zmianie, możesz sowania priorytetu jest koncentracja dokonać ich kilka w roku. Jeżeli uwierzysz Priorytety… wysiłków, niezbędna dla rezultatów, któ- w ułudę priorytetów, poniesiesz porażkę nie występują w liczbie rych spodziewamy się po zmianie. Kon- jak w przypadku postanowień noworocz- centracja to takie szkło powiększające nych, ponieważ możesz zmienić wszystko, mnogiej. dla mocnych stron, marzeń i celów. Je- ale nie wszystko naraz. żeli skoncentrujesz swoje światło, jesteś są „w celu, a nie na temat”, jak to zręcznie w stanie rozpalić ogień (rozproszone określa Robert Krool. Pozwolę wszystkim światło niczego nie zdziała). FORD POD RZĄDAMI jeszcze chwilę pomarzyć, zanim dodam, Można przeprowadzić każdą zmianę, ALANA MULALLY’EGO że Mulally nie był odosobnionym przy- ale nie każda zmiana jest warta przepro- Dalszą część artykułu poświęcę temu, padkiem, gdy mowa o stosowanej strategii. wadzenia. Dla mnie kryterium stanowi co może się wydarzyć, gdy zmienimy Po dłuższej analizie bardzo przypomina możliwość wyciśnięcia z przedsięwzię- perspektywę postrzegania priorytetu. to działania Jobsa czy relacje współpra- cia maksimum, wykorzystując to, w czym Opowiem też, jak to się sprawdziło w przy- cowników Elona Muska. Każdy z nich jesteśmy najlepsi. Może to w praktyce padku zmiany, jaką przechodził Ford pod hołdował zasadzie: „nie jestem zupą po- oznaczać koncentrację wysiłków na po- rządami Alana Mulally’ego. W 2014 r. ma- midorową, aby wszystkim smakować”. tencjalnie najmniejszej liczbie usług, gazyn „Fortune” umieścił tego menedżera klientów czy rynków, które w efekcie na 3. miejscu listy najwybitniejszych przy- przyniosą największy zysk. wódców świata, tuż za papieżem Francisz- ZMIANA ZMIANIE NIERÓWNA „Uwolnisz” koncentrację, gdy za- kiem i Angelą Merkel. Mulally w 2006 r. Oczywistym jest, że nie wszyscy pracow- czniesz zadawać sobie właściwe pytania objął funkcję dyrektora generalnego Forda nicy zaakceptowali nowy styl pracy, jaki – niech właśnie one będą kluczem do we- i to właśnie jemu przypisuje się wyciągnię- wprowadził Alan Mulally, jednak do- ryfikowania działań z każdego tygodnia: cie firmy z dołka. Pytany o powód sukcesu stał on zielone światło dla opracowanej czy jest coś, co robiłem, a czego nie po- w kontekście tak złożonych zmian, wspo- przez siebie strategii (i związanych z tym winienem? Z czego by tu jeszcze zrezy- mina wielokrotnie o BPR jako kluczowym konsekwencji) i zwyczajnie z tego sko- gnować? Czy w wystarczającym stopniu narzędziu, którym się posługiwał (szcze- rzystał. Gdyby tego nie zrobił, z dużym angażuję się w zwiększanie wartości tego, góły w ramce: „Na czym polega system prawdopodobieństwem próba pogodze- co robię? Czy ta czynność była mniej lub BPR?”). Oczywiście to zaledwie jeden nia wielu „priorytetów” doprowadziła- bardziej wartościowa od innych rzeczy, z elementów strategii, ale osobiście wie- by do paraliżu decyzyjnego i utknięcia które mogłem w tym czasie zrobić? Mam rzę w siłę prostych rozwiązań. w miejscu lub rozproszenia energii świadomość, że w niniejszym artykule Wielokrotnie stosowałam jedną z wa- w zbyt wielu kierunkach. znajduje się więcej pytań niż odpowiedzi, riacji BPR, zmienioną i dopracowaną tak, Na szczęście życie ułatwia nam podej- ale mocno wierzę w siłę pytań, bo to wła- aby doskonale pasowała do konkretnych mowanie decyzji. Nie tylko czas staje się śnie one – w przeciwieństwie do stwier- osób i sytuacji. Systematycznie używana naturalnym ograniczeniem. Faktycznie nie dzeń – otwierają nas na rozwiązania. przynosi naprawdę fenomenalne rezulta- mamy czasu, aby w życiu zrobić wszyst- ty i pozwala kształtować dobre codzien- ko, o czym marzymy, jednak ważniejsze ne nawyki. A przecież właśnie te ostatnie okazuje się to, że nie wszystko w życiu ANGELIKA CHIMKOWSKA decydują o przyszłości, niezależnie od te- jest warte zrobienia. I tutaj dochodzimy STRATEG SOCIAL SELLINGU go, czy są częścią życia zawodowego, czy do sedna tego, o co chodzi z priorytetem. I BUDOWANIA MARKI. prywatnego. Nie zadowolisz wszystkich klientów, więc PLANUJE I WDRAŻA ZMIANY, Dzięki zastosowaniu tego prostego sys- zdecyduj się, na jakich klientach – i ich GŁÓWNIE NA STYKU MARKETING – SPRZEDAŻ. temu wszyscy wiedzieli, które obszary zadowoleniu – najbardziej Ci zależy. AUTORKA KSIĄŻKI „PSYCHOLOGIA ZMIANY W ŻYCIU I BIZNESIE”.

90 CRN nr 5/2019 Oki: kieszonkowe A3 TP-Link: nowa marka

Maszyny z serii Oki C800 to według producenta dla domu najmniejsze na rynku kolorowe drukarki A3. Są dostosowane do różnych nośników – od kartek Mercusys to nowa na perforowanych, przez standardowe, po plaka- polskim rynku marka ty i banery o długości do 1,3 m. Są wyposażone urządzeń sieciowych w tryb automatycznego wyłączania. Za pomocą TP-Linka (wprowadzona aplikacji mobilnej użytkownicy mają dostęp do do sprzedaży w Chinach materiałów wideo dotyczących rozwiązywania w 2001 r.). W portfolio problemów. W zależności od modelu urządzenia drukują 26–36 str./min znalazło się sześć urzą- w formacie A4 oraz 14–20 str./min w formacie A3. Model C824 jest przy- dzeń dla użytkowników stosowany do papieru o gramaturze od 64 do 256 g/mkw. Drukuje w roz- domowych. Jednym dzielczości 1200 x 600 dpi w formatach od A6 do A3, także banery. z nich jest dwupasmowy C834 wyposażono dodatkowo w funkcje łączności bezprzewodowej, router AC12G, działający w standardzie 802.11ac. Umożliwia połącze- więc umożliwia druk bezpośrednio ze smartfonów i tabletów. Z kolei nia bezprzewodowe z łączną maksymalną przepustowością 1167 Mb/s model C844 (na zdj.) wyróżnia rozdzielczość 1200 x 1200 dpi. (w tym 867 Mb/s w paśmie 5 GHz oraz 300 Mb/s w paśmie 2,4 GHz). Do routera można podłączyć do 60 urządzeń jednocześnie. Ceny: od 3,7 do 5,6 tys. zł w zależności od modelu. Gwarancja: 3 lata. Za połączenia kablowe odpowiada 4-portowy, gigabitowy przełącz- nik (3 porty LAN i 1 port WAN). Router umożliwia korzystanie z usług AB, www.ab.pl tzw. tripleplay (VLAN z Internetem, IPTV i VoIP). ABC DATA, www.abcdata.com.pl ALSO, www.alsopolska.pl Cena: model AC12G – ok. 135 zł. Gwarancja: 2 lata. RIVER JACEK BATOR, www.zam.river.eu TECH DATA, pl.techdata.com CDR, www.cdr.pl

Synology: NAS z migawkami Ricoh: nowa generacja MFP

RS819 to pierwszy Producent wprowadził na rynek nową ge- serwer NAS Rack- nerację kolorowych urządzeń drukujących Station z serii A3. Stanowią ją modele IM C2000(A)/ Value, dostosowa- /IM C2500(A), IM C3000(A)/IM C3500(A), ny do tworzenia mi- IM C4500(A)/IM C5500(A) oraz gawek, przeznaczony dla grup roboczych. Mieści się w 2-kieszeniowej IM C6000. Ricoh określa je pierwszą serią obudowie 1U, jest dostosowany do montażu na stelażu. Umożliwia za- z nowej kategorii inteligentnych MFP. rządzanie, udostępnianie, synchronizację i tworzenie kopii zapasowych Urządzenia wyposażono w rozwiązania danych. W maszynie zainstalowano 64-bitowy czterordzeniowy proce- do ochrony danych i zaprojektowano tak, sor i pamięć DDR4 o pojemności 2 GB. Przepustowość sięga 224 MB/s by można je było szybko dopasowywać podczas szyfrowania. do zmieniających się potrzeb firmy. RS819 wyposażono w obsługę systemu plików Btrfs, obejmującą Mają unowocześniony dotykowy panel sterowania, którego menu 4096 migawek w całym systemie i 256 na folder współużytkowany. można personalizować i dopasować np. do wymogów działu. Maksymalna wewnętrzna pojemność wynosi 54 TB. Pamięć masową Seria jest kompatybilna z nowymi rozwiązaniami w chmurze Ricoh można rozbudować do 112 TB za pomocą jednostki rozszerzającej CloudWorkflow Solutions. Urządzenia do niej należące mają dostęp Synology RX418. Urządzenie działa pod kontrolą systemu operacyjne- do platformy zapewniającej szybką instalację aktualizacji i aplikacji. go DiskStation Manager. Drukarki można rozbudowywać o dodatkowe moduły wykańczające. W zależności od modelu prędkość druku wynosi: 20, 25, 30, 35, 45, 55 Cena: 542 euro netto (ok. 2,3 tys. zł). Gwarancja: 3 lata. oraz 60 str./min.

AB, www.ab.pl Ceny: od 15,5 do 60,6 tys. zł w zależności od modelu. EPA SYSTEMY, www.epasystemy.pl Gwarancja: 2 lata. KONSORCJUM FEN, www.fen.pl VERACOMP, www.veracomp.pl RICOH, www.ricoh.pl

CRN nr 5/2019 91 WRZUTKA Z AUTU

Czy warto dyskutować?

W NASZYM KRAJU, A W ZASADZIE I NA CAŁYM ŚWIECIE ROZMOWA LUDZI, ZWY- KŁA WYMIANA POGLĄDÓW STAŁY SIĘ KARYKATURĄ TEGO, CO DO NIEDAWNA BYŁO UZNAWANE ZA NORMALNE ORAZ OGÓLNIE AKCEPTOWANE.

Dziś za sprawą mediów, w tym mediów społecznościowych, wypowiedź, która jed- noznacznie nie wspiera jednej ze stron sporu obecnego w życiu publicznym, nie ata- Ireneusz Dąbrowski kuje przeciwnika – czy to prawdziwego, czy tylko wyimaginowanego – jest po prostu do niczego. Jest traktowana jak śmieć albo fanaberia intelektualisty. Czy zdajemy so- bie z tego sprawę? Czy na to się zgadzamy? Wreszcie – czy jest to dla społeczeństwa korzystne i przynosi w ostatecznym rozrachunku pozytywne skutki? Myślę, że spon- taniczna odpowiedź większości będzie jednoznacznie negatywna i potępi ten stan rzeczy. Ale zastanówmy się… Niedawno, czekając na kolejny mecz piłkarski (rozpoczynający się zazwyczaj po 20:30), wysłuchałem w telewizji niepublicznej rozmowy redaktora prowadzącego z trójką zaproszonych interlokutorów. Rozmowa dotyczyła tego, czy umiemy ze sobą rozmawiać i jak rozmawiać przy rodzinnych stołach, aby się wzajemnie nie znienawi- dzić i nie pokłócić na dziesiątki lat. Zestaw zaproszonych gości był zacny i zapowiadał spokojną, głęboką, merytoryczną rozmowę. Jedną z rozmówczyń była lekko nawiedzona pani psycholog i terapeuta rodzinny, w wieku mocno zaawansowanym, o wyglądzie wojującej weganki. W dyskusji zajmo- wała stanowiska ogólnie słuszne, teoretycznie poprawne, choć praktycznie niemoż- liwe do realizacji i emocjonalnie bezwartościowe. Wygłaszała prawdy o szacunku do rozmówców, ich immanentnego prawa do poglądów, konieczności nienaruszania god- Dlaczego ności dyskutantów, posługiwania się słowem wyważonym, nieraniącym i kulturalnym. Wystarczy tylko wysłuchać debaty sejmowej, aby wiedzieć, o czym szanowna pani psy- cholog nie mówiła i do czego się nie odnosiła. niby Drugą zaproszoną do studia była dziennikarka, felietonistka i pisarka o uznanym au- torytecie i sprecyzowanych poglądach na to, co w naszym życiu politycznym się dzie- je. Ona z kolei wyznawała pogląd, że trudno rozmawiać przy zachowaniu zalecanych o faktach się przez panią psycholog zasad, gdy nasz interlokutor nie mówi prawdy, posługuje się językiem insynuacji, jest odporny na argumenty i gada przekazem dnia, a nie zdania- mi własnymi. A do tego jest agresywny i w sposób oczywisty zaprzecza faktom. Tutaj nie dyskutuje? włączył się do dyskusji trzeci z zaproszonych gości, profesor PAN w dziedzinie socjo- logii, z właściwym swej pozycji i zawodowi stwierdzeniem w stylu „o faktach się nie dyskutuje!”. Wedle niego możemy dyskutować o wszystkim, ale fakty są jednoznaczne i nie mogą podlegać podważaniu, bo to prowadzi do najgorszych z możliwych skutków. I tu w mojej głowie zapaliły się dziesiątki migających lampek. Jak to o faktach się nie dyskutuje? A co z takimi faktami jak katastrofa smoleńska – wypadek czy zamach? A bli- żej nam czasowo: czy nauczyciel zarabia miesięcznie 2700 zł i pracuje 46 godzin tygo- dniowo, czy przy 18-godzinnym pensum bierze na koniec miesiąca z kasy szkoły 7000? Nie widziałem możliwości wiarygodnego rozstrzygnięcia tego dylematu, jakby prawda w tym zakresie nikomu nie była potrzebna, bo pokazywanie w telewizji pasków z za- robkami poszczególnych nauczycieli o kondycji ekonomicznej zawodu nie mówi nic. Jeszcze jakieś przykłady? Proszę: czy w Konstytucji RP jest zapis o długości kadencji Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, czy nie? Pomijając truizmy w stylu: czy prawdą

92 CRN nr 5/2019 jest, że na ważne stanowiska w państwie należącym do Unii Europejskiej powołuje się osoby wykwalifikowane o nieposzlakowanej opinii etycznej i wysokim poczuciu odpo- wiedzialności? Myślę, że tu zaczynają się schody, bo choć odpowiedź na te fundamen- talne pytania wydaje się oczywista, to są osobniki, które na jednoznacznie prostokątny stół mówią „okrągły” i jest im z tym dobrze. Ba, są dumne, że kontynuują historycznie szlachetne wzorce otwartej i szczerej rozmowy Polaka z Polakiem. Ale dość nawiązy- wania do polityki, bo zbyt łatwo jest się naśmiewać i dezawuować postawy, czy to fa- natyczne z jednej strony, czy intelektualnie niezborne i niekonstruktywne z drugiej. Warto za to pochylić się nad tym, czy negowanie faktów ma sens. Co to jest fakt? Może w definicji tego pojęcia tkwi jakaś ułomność? Nie będę odwo- ływać się do filozofii Wittgensteina (proszę się nie bać), mnie wystarczy prostsza de- finicja: fakt to zaistniały stan rzeczy, wydarzenie, które miało miejsce w określonym miejscu i czasie. Tyle mówi encyklopedia. Przy czym uwaga: w tej krótkiej definicji ważny jest czas przeszły! Faktem zatem nie jest nic, co może wydarzyć się w przyszło- ści. W odniesieniu do niektórych wydarzeń z przeszłości, aby uznać je za fakty, mu- simy odwołać się albo do określonych świadków, albo uznanych autorytetów, albo do doświadczenia znaczących kręgów społecznych. Dla zobrazowania tego, o co mi chodzi, weźmy taki przykład: czy faul miał miejsce w polu karnym i czy należy podyktować rzut karny? Do niedawna decydował o tym sędzia na boisku i jego decyzja stawała się faktem, niezależnie od prawdy material- nej. Ponieważ zauważono, że oko ludzkie (i nie tylko) jest ułomne, aby uniknąć błędu, wprowadzono VAR. Technologia w służbie prawdy! Kolejnym przykładem pytania o fundamentalnym znaczeniu jest to, czy Słońce ob- raca się wokół Ziemi, czy jest na odwrót. W tym przypadku przez dziesiątki tysięcy lat powszechnie uważano, że Słońce okrąża Ziemię, przesuwając się codziennie ze wschodu na zachód. Kto ten oczywisty fakt kwestionował, uznany był za idiotę, od- szczepieńca, kłamcę, który chce wywołać rewolucję, a nawet bluźniercę, za co groziła kara śmierci. Aż do czasu Mikołaja Kopernika, który za sprawą obserwacji, matematy- ki i logiki udowodnił, że to, co widzimy na co dzień, jest złudzeniem! Fakty są inne! Ale ile lat i wysiłku było trzeba, aby to przekonanie zaszczepić w powszechnej świadomo- ści ludzkości? Jak długo ona się upierała, aby ten smutny fakt, że nie jesteśmy pępkiem Wszechświata, zaakceptować i nauczyć się z tym żyć? Inny przykład podejścia do tego, czym jest fakt, stanowi jajko Kolumba. Oczywiście nie da się jajka postawić na sztorc, ale wystarczy zignorować milczące założenie, że powinno się to zrobić bez naruszenia całości skorupki, aby z rzeczy niemożliwej uczy- nić fakt, i to fakt oczywisty, czego ponoć dokonał Kolumb na oczach królowej Izabeli Manipulacja, i króla Ferdynanda. W tym przypadku wystarczy nieco zmanipulować niedookreśloną rzeczywistość, aby coś niemożliwego stało się oczywiste. I tak dochodzimy do „sedna tarczy”, jak mówił klasyk. Tym clou jest weryfikacja czyli faktu, czyli sprawdzenie, czy nie mamy do czynienia ze zwykłym fejkiem. Weryfikacji dokonujemy albo sami – tu każdy może próbować być Kolumbem – albo z pomocą au- torytetów (bo jak osobiście przekonać się, że Ziemia obraca się wokół Słońca?), albo jajko wreszcie oddając sprawę w ręce ekspertów w danej dziedzinie, i niech oni ustalają, czy był ten karny, czy nie. Tak postawiony problem sprowadza się do ekspertyzy i autorytetu. Bez nich ani rusz Kolumba. w docieraniu do prawdy. Dlatego wszelkie zamazywanie i podważanie prawdy rozpo- czyna się od poniżania autorytetów, dezawuowania ich wiedzy i bezstronności oraz negowania wiedzy ekspertów. Jeśli zauważycie, że dyskusja ze zjawisk schodzi na oso- by: „ten powiedział to, a tamten tamto”, możecie być pewni, że zaraz będziecie mieć do czynienia z manipulacją, mającą za zadanie ukształtowanie nowej rzeczywistości, nowej „prawdy” (specjalnie ubieram to słowo w cudzysłów), która jest wygodna, ko- rzystna lub tylko preferowana przez naszego dyskutanta. A czy ma ona coś wspólnego z faktami, to przecież bez znaczenia, bo nie o to w dyskusji chodzi. W niej chodzi o to, aby interlokutora albo przekonać, albo pokonać. Bo po co dyskutować? Aby sobie język strzępić? Bezwartościowe i bezproduktywne.

CRN nr 5/2019 93 CHŁODNYM OKIEM

Wcale nie takie inteligentne

WPRAWDZIE ALEXA, ASYSTENT GOOGLE CZY SIRI CZASAMI NIE GRZESZĄ INTELIGENCJĄ, ALE NIE MOŻNA ICH LEKCEWAŻYĆ.

Sztuczna inteligencja jest dość popularnym tematem w kinematografii. Reżyserzy w rozmaity sposób pokazują to zjawisko. Oglądając „A.I. Sztuczna inteligencja”, wzru- Wojciech Urbanek szyłem się historią chłopca robota. W „Ex Machina” zadziwiła mnie przebiegłość ma- zastępca redaktora naczelnego szyny manipulującej człowiekiem, natomiast w filmie „Ona” („Her”) – historia romansu mężczyzny z systemem operacyjnym. Ale nie przypominam sobie, żeby którykolwiek z reżyserów potraktował sztuczną inteligencję tak okrutnie jak Jordan Peele. W swo- im najnowszym filmie „To my” zakpił on nie tylko z nowych technologii, ale również konsumentów bezgranicznie ufających elektronicznym gadżetom. Przy czym 40-letni reżyser i scenarzysta nie jest mało znaną postacią w światowej kinematografii. Dwa lata temu jego horror „Uciekaj!” zaszokował świat i – jak przyznaje większość kinomaniaków – wprowadził do tego gatunku filmowego nowe standardy. Trzeba przyznać, że „To my” stanowi doskonałą mieszankę grozy i zabawnych gagów. Prawdopodobnie do klasyki gatunku należeć będzie scena z udziałem czteroosobowej rodzinki Tylerów spędzającej wakacje w swojej letniej posiadłości w Kalifornii. Jest późny wieczór. Rodzice sączą drinki, ich córki bliźniaczki bawią się w sąsiednim po- koju, a w tle słychać przebój „Good Vibrations” Beach Boysów. Sielankę przerywają intruzi włamujący się do domu. „Stop! Przestańcie!” – krzyczy pani Tyler do napastni- ków plądrujących dom. Wprawdzie nieproszeni goście ją ignorują, ale do akcji wkracza asystentka głosowa Ophelia, która posłusznie wyłącza utwór. Inteligentny głośniczek bardzo szybko reaguje na kolejną komendę Tylerów, rozpaczliwie wzywających po- licję. Po kilku sekundach znowu słyszmy muzykę, tym razem „F…k the Police” grupy NWA – prekursorów tzw. gangsta rapu. Nietrudno się domyślić, co następuje potem. Ophelia nie zrozumiała, że Tylerowie Ophelia walczą o życie, ale przecież nikt nie jest doskonały. Nawet sztuczna inteligencja. Z nasze- go punktu widzenia scenka z Ophelią wydaje się oderwana od rzeczywistości. Tymcza- sem za oceanem z tzw. inteligentnych głośniczków korzysta ponad 20 mln gospodarstw nie zrozumiała, domowych. Niestety, zdecydowana większość nie obsługuje połączeń z numerem 911 ze względów technicznych oraz uwarunkowań regulacyjnych. Nie bez przyczyny temat że Tylerowie nieroztropnej Ophelii poruszył więc amerykańskie portale technologiczne. W Polsce tego typu urządzenia stanowią na razie ciekawostkę. Niemniej prędzej czy później Alexa i jej konkurentki zaczną pojawiać się w naszych domach. Notabe- walczą ne podczas niedawnej konferencji InfoShare w Gdańsku jeden z prelegentów cieszył się, że inteligentne głośniki Google Home odciążą go od części obowiązków rodzi- cielskich. Zalecałbym w tym wypadku dużą ostrożność. Zapewne w podobny sposób o życie. myśleli rodzice kupujący swoim pociechom gadżet Echo Dot Kids Edition – uczący i bawiący, a przy okazji zbierający dane. Organizacja Campaign for a Commercial- -Free Childhood (CCFC) przeprowadziła test, podając urządzeniu fałszywe numery telefonu i ubezpieczenia społecznego, a także informację o alergii pokarmowej dziec- ka. Następnie usunięto wszystkie nagrania głosowe, a także historię w aplikacji Echo Dot Kids Edition. Pomimo tych zabiegów dane o numerze ubezpieczenia i alergii nie zniknęły z pamięci głośnika.

94 CRN nr 5/2019 KORZYSTAJ Z NASZEJ WIEDZY I ROZWIJAJ SWÓJ BIZNES Z CRN POLSKA, NAJLEPIEJ POINFORMOWANYM PISMEM B2B IT!

0,(6,}&=1,.&5132/6.$

KWARTALNIK VADEMECUM VAR-ÓW I INTEGRATORÓW

.PL