TRAINERSCONGRES | VELDDEMONSTRATIE SENIOREN

Demonstratietraining (Barendrecht) Open passlijnen zoeken Adrie Poldervaart won vorig seizoen als hoofdtrainer van Zwaluwen de Award tijdens het Nederlands Trainerscongres. De huidige coach van Topklasser Barendrecht werd destijds verkozen tot beste trainer van het amateur- voetbal. Dit jaar stond hij tijdens het Trainerscongres opnieuw op het veld van het PEC Zwolle-stadion. Niet om zijn titel te verdedigen, maar om een demonstratietraining te verzorgen. Hij liet zijn spelers open passlijnen zoeken.

Tekst: Twan Epe Beeld: Gerrit van Keulen

Barendrecht eindigde het seizoen als vijfde, waardoor promotie werd afgedwongen naar de nieuw te vormen . Dat deed de ploeg met een voetbalvisie waarin het po- sitiespel een belangrijke rol speelt, zo bleek ook tijdens het Trainerscongres. Trainer Pol- dervaart gaf de aanwezige trainers een kijkje in zijn keuken door zijn spelers tijdens een training open passlijnen te laten zoeken. Dit deed de oefenmeester onder andere in een pass- en trapvorm en een positiespel. De doelstelling van de training was: coördinatie en actieve stabiliteit (onderste extremiteit) en het spelen op balbezit tussen de linies. “Spe- lers moeten tijdens wedstrijden met elkaar bezig zijn om lijnen open te maken”, zei Pol- dervaart. “Dat is goed te trainen met behulp van diverse oefenvormen.”

14 | DeTrainerCoach Trainingsopbouw een betere oplossing? Het spel gaat steeds Voordat de oefenmeester het eerste elftal van sneller en het vrijkomen speelt een steeds be- ‘CREËER WEERSTAND Barendrecht aan de training onderwierp, langrijkere rol als je tot verzorgd positiespel legde hij de trainingsopbouw van zijn oefen- wilt komen”, zei Poldervaart. “Het vrijkomen is MET CONTAINERS’ sessie uit. “De training begint met een rondo, op ieder niveau te trainen, dus mijn pass- en waarin de spelers vijf tegen twee of zes tegen trapvorm (zie oefenvorm 2 ‘Passen en trappen voor om weerstand te creëren door een ver- twee spelen. Het doel van deze vorm is dat onder weerstand’) en positiespel (zie oefen- dediger tussen twee pylonen neer te zetten. het overtal de bal tussen het tweetal door vorm 3 ‘Positiespel tien tegen zeven’) tijdens De passende middenvelder moest contact speelt, terwijl de afpakkers veel druk zetten. het Trainerscongres zijn prima toepasbaar bij maken met de vragende aanvaller, die de Vervolgens trainen we de stabiliteit en de senioren- en jeugdteams op alle niveaus.” passlijn openmaakte door zichzelf vrij te be- coördinatie aan de hand van loopvormen en wegen. De middenvelder diende de bal wel richtingsveranderingen en met gewichten. Na “Zowel tijdens de pass- en trapvorm als het tussen de pylonen door te spelen, waardoor deze stabiliteitsvormen pakken de spelers de positiespel staat het zoeken van open passlij- de speler in balbezit en zijn teamgenoot zon- rondo’s weer op. Tussendoor aan de stabiliteit nen in balbezit centraal. Tijdens deze oefenin- der bal met elkaar moesten samenwerken om werken, is puur preventief”, vervolgde de gen is het belangrijk dat de spelers contact de passlijn open te krijgen. De bal tussen de hoofdtrainer van Barendrecht, die in het da- maken met elkaar”, leidde Poldervaart zijn linies door spelen, trok Poldervaart door in het gelijks leven fysiotherapeut is bij Eredivisio- training in. Om dit accent tijdens het passen positiespel, waarin ook de vrije man gezocht nist Excelsior. “Vervolgens pakken we een en trappen terug te laten komen, koos hij er- moest worden. pass- en trapvorm onder weerstand op, om af te sluiten met een positiespel zeven tegen zeven met één vrije man en twee keepers. De vrije man en de keepers horen bij het team dat in balbezit is, waardoor er in feite tien tegen zeven gespeeld wordt. In het veld staan ‘pop- pen’ als extra weerstand.”

Sneller handelen Poldervaart vindt dat spelers in het veld steeds meer en sneller moeten nadenken: het brein speelt volgens hem een grote rol. “Spelers komen steeds vaker in situaties terecht waarin zij snel een keuze moeten maken: moet een speler de bal vasthouden, zodat medespelers kunnen bijsluiten, of is de bal snel doorspelen

DeTrainerCoach | 15 moeilijker te verdedigen zijn”, legde Polder- vaart uit. “Als de spelers tijdens het positie- spel geen driehoekje kunnen maken, omdat een speler in de as niet goed vrijkomt, dan halen we de bal uit en proberen wij de aanval opnieuw op te bouwen door de andere kant te zoeken. Geduld is belangrijk als je goed posi- tiespel wilt spelen en balbezit is heilig. De bal rondspelen tot er ruimte komt om de bal tus- sen de linies te spelen, zorgt ervoor dat de spelers tijdens wedstrijden continu met elkaar ‘DENK NA: HOE KRIJG JE LIJNEN OPEN?’ bezig zijn.”

Spiegel je keuzes Vrije man zoeken deze ruimte speelt, kies je er waarschijnlijk Poldervaart sloot zijn training af met het ad- Tijdens het positiespel tien tegen zeven werd voor om de bal lang te spelen op de spits en vies om gedurende het seizoen contact op te extra weerstand gecreëerd door poppen in vervolgens met de middenvelders bij te slui- nemen met trainers van andere ploegen uit je het speelveld te plaatsen. De poppen stonden ten. We trainen in deze vorm het wegleggen competitie. “Het kan heel leerzaam zijn om in de formatie van SVV Scheveningen, waar van de bal door een passlijn open te maken. met collega-trainers over de onderlinge wed- Barendrecht een dag na het Trainerscongres Doordat spelers steeds sneller moeten hande- strijden na te praten. Als je een tactisch con- tegen moest aantreden. “Op ons eigen com- len, is het goed om dit in kleine ruimtes te cept hebt uitgedacht, kan de trainer van de plex hebben wij geen poppen tot onze be- doen. Het doel van deze vorm is om vanuit een tegenpartij als geen ander uitleggen waarom schikking, dus dan zet ik containers in het veld goede bezetting de bal via een driehoek naar jouw plan in zijn ogen wel of niet gewerkt neer. Veel amateurverenigingen hebben de spits te spelen. Het is dus belangrijk dat heeft. Hij heeft er immers op moeten reage- meerdere containers, waardoor dit door ie- spelers in de as van het veld zichzelf vrijspe- ren. Ik heb tijdens dit seizoen bijvoorbeeld met dere trainer toegepast kan worden in zijn len om vervolgens een driehoekje te maken.” Marcel Groninger gesproken, die trainer is eigen training. Het is ook mogelijk om voor an- van HHC. Trainers staan vaak open voor der- dere attributen te kiezen die voorhanden zijn”, Geduld opbrengen gelijke discussies, omdat je elkaar op die ma- maakte Poldervaart de vertaalslag naar de “In onze visie werken wij tijdens het opzetten nier naar een hoger niveau trekt. Niemand praktijk van de aanwezige trainers. Het posi- van een aanval van binnen naar buiten en van heeft de wijsheid in pacht, want er bestaan tiespel bestond uit vier blokken van tweeën- buiten naar binnen. Dat wil zeggen dat we bij- veel verschillende visies op voetballen. Het eenhalve minuut. “We spelen het eerste voorbeeld via de rechtsback naar de linksbui- gaat erom hoe je reageert op het plan van een blokje in een klein veld, waarin de poppen als ten willen. Dat doen wij het liefst door tussen ander en wat je tegenover de tactiek van een extra weerstand zijn geplaatst”, legde Polder- de linies te voetballen, omdat die passes tegenstander kunt zetten.” vaart uit. “Daardoor worden de spelers ge- dwongen om goed te kijken waar de vrije man is en de open passlijnen liggen.” Positiespel in de rust Dat Poldervaart verzorgd positiespel spelen hoog in het vaandel heeft staan, bleek dit sei- Poldervaart: “Het tweede blokje wordt in een zoen tijdens de competitiewedstrijd tegen ONS Sneek (2-0 nederlaag). Terwijl de suppor- veld gespeeld dat twee keer zo groot is. In dat ters in de rust in de rij stonden voor een kopje koffie en een broodje kroket, zaten de veld staan ook poppen. Dit is een vorm van spelers van Barendrecht niet aan de thee in de kleedkamer. Poldervaart had zijn spelers differentieel leren. Daarna spelen we weer weer het veld opgestuurd voor een positiespelletje. “Ik wilde de spelers scherp houden, twee keer tweeëneenhalve minuut, maar dan zodat iedereen zijn koppie erbij zou houden in de tweede helft. Dat lukte ook goed, want haal ik de poppen weg. Kijk dan maar eens of binnen een aantal minuten kregen we een aantal goede kansen. Als die kansen erin waren het zonder extra weerstand makkelijker gaat. gegaan had iedereen gezegd: ‘Verdorie, wat slim bedacht’. En dan zal je net zien dat je zelf In relatie tot de wedstrijd is het doel van dit de kansen niet afmaakt, terwijl de tegenstander zijn kansen wel weet om te zetten in doel- positiespel, het openmaken van passlijnen, punten. Het was een domper dat we de wedstrijd na rust niet konden omdraaien. Het gaat misschien onrealistisch, omdat de ruimtes er echter om dat je als trainer je spelers kunt prikkelen.” heel klein zijn. Als je tijdens de wedstrijd in

16 | DeTrainerCoach OEFENVORMEN

Rondo 6 tegen 2

Organisatie: - Zet een speelveld uit van 15x10 meter - Zestal speelt de bal schuin tussen de linies - Tweetal zet veel op de balbezittende speler - Tien keer rondspelen: tweetal blijft staan - Na onderschepping speler tweetal wisselen

Coaching: - Vrijkomen ten opzichte van de bal - Lijnen openmaken door beweging - Coachen om lijnen open te maken - Snel handelen: aannemen/spelen - Tweetal: lijn tussendoor dichtmaken

Passen en trappen onder weerstand

Organisatie: - Zet de organisatie uit (zie tekening) - Spelers bewegen zich vrij t.o.v. poppen - Speler 1 dribbelt zich allereerst vrij - Speler 1 speelt speler 2 aan - Speler 1 loopt door en krijgt de bal terug - Speler 4 maakt ruimte/zet passlijn open - Speler 1 speelt speler 4 aan - Pass naar speler 4: tussen pionnen door - Speler 4 kaatst de bal terug naar speler 1 - Speler 1 speelt de bal naar speler 5 - Oefenvorm via de andere kant hetzelfde

Coaching: - Loskomen door vrij te bewegen - Hoog tempo tijdens inspelen - Over de bal kijken - Contact maken met medespeler - Bal tussen de linies door spelen - Coachen om lijnen open te maken Positiespel 10 tegen 7

Organisatie: - Zet een speelveld uit van 40x25 meter - 7 tegen 7 + 1 neutrale en 2 keepers - Meer weerstand: zet poppen in het veld - Bal uit: trainer (T) speelt de bal in - Punt: keeper aanspelen via driehoekje - Lijnen openmaken op het middenveld - Vervolg in groter speelveld: 40x50 meter - Laatste twee blokjes weer in kleine ruimte

Coaching: - Loskomen door vrij te bewegen - Coachen om lijnen open te maken - Hoog tempo tijdens inspelen - Van binnen naar buiten werken - Over de bal kijken - Van buiten naar binnen werken - Contact maken met medespeler - Geen oplossing in de as? Ge- - Bal tussen de linies door spelen duld

DeTrainerCoach | 17