BEŞİKTAŞ İLÇESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM Ve YENİLEME STRATEJİ Ve EYLEM PLANI
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
BEŞİKTAŞ BELEDİYESİ-PLAN ve PROJE MÜDÜRLÜĞÜ BEŞİKTAŞ İLÇESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ve YENİLEME STRATEJİ ve EYLEM PLANI KENTSEL STRATEJİ VE PROJE GELİŞTİRME DANIŞMANLIK LTD. ŞTİ İdare : Beşiktaş Belediyesi Plan ve Proje Müdürlüğü İşin Adı : BEŞİKTAŞ İLÇESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM VE YENİLEME STRATEJİ VE EYLEM PLANI HAZIRLANMASI İŞİ Yüklenici : Kentsel Strateji ve Proje Geliştirme Danışmanlık Ticaret ve İnşaat Ltd. Şti ONAY MAKAMI ADI SOYADI İMZA TARİH Y.Şehir Plancısı: Gülşah ÖZSOYDAN / /2008 Plan ve Proje Müdürü : H.Haluk BARUT / /2008 YÜKLENİCİ : A.Faruk GÖKSU / / 2008 Beşiktaş ilçesi, Kentsel Dönüşüm ve Yenileme St rateji ve Eylem P l a n ı Sayfa 2 I. Aşama - VİZYON BELİRLEME I.1 VİZYON, MİSYON VE STRATEJİK AMAÇLAR I.1.1 Kentsel Dönüşüm Stratejik Planın vizyonu; İÇERİK I.1.2 Kentsel Dönüşüm Stratejik Planının misyonu; I.1.3 Stratejik Amaçlar II. Aşama-YOL HARİTASI II.1 MEVCUT DURUM ANALİZİ GİRİŞ II.1.1 YASAL ÇERÇEVE 1. Kentsel Dönüşüm, Kentsel Yenileme, Kentsel Projeler, 1- YENİLEME YASASI (5366) Stratejik Plan ve Eylem Planı İlişkisi 2 - DÖNÜŞÜM YASA TASLAĞI 1.1. Stratejik Plan II.1.2 BEŞİKTAŞ İLÇESİ PLAN SÜRECİ 1.2. Kentsel Projeler 1- BEŞİKTAŞ 2025 STRATEJİK PLANI 1.3. Eylem Planı (Yol Haritası) 2-METROPOLİTAN ÇEVRE DÜZENİ PLANI 1.4. Kentsel Dönüşüm 2.1 Genel Makroform Kararları 1.5. Kentsel Yenileme 2.2 Mekansal Yapı Politikaları AMAÇ 2.3 Ticaret ve Hizmetler Beşiktaş ilçesi, Kentsel Dönüşüm ve Yenileme St rateji ve Eylem P l a n ı Sayfa 3 2.4 Kültür Endüstrileri ve Yer Seçim Kriterleri 21.08.1998 onanlı Beşiktaş Ortaköy Nazım İmar Planı 2.5 Turizm 22.07.2002 Beşiktaş Ortaköy Balmumcu Nazım 2.6 Planlama Bölge ve Altbölgeleri İmar Planı . Merkez Planlama Altbölgesi (MIA) 3.2- BEŞİKTAŞ DOLMABAHÇE ORTAKÖY 1/5000 . Mevcut MİA-Beyoğlu- Maslak Hattı ÖLÇEKLİ KORUMA AMAÇLI NAZIM İMAR PLANI . MİA GENİŞLEME VE MİA ÇEVRESİNİ YENİLEMEYE YÖNELİK ÖZEL PLANLAMA II.1.3 MEVCUT DURUM ALANI Kentsel Merkez / Ticaret Alanları . BOĞAZİÇİ KÜMESİ Konut Alanları 3 - İMAR VE KORUMA PLANLARI Bölgeler 3.1 - İMAR PLANLARI Odaklar 17.2.1954 Beyoğlu Nazım Planı Nirengiler 29.7.1980 1/50000 Ölçekli İstanbul Bağlantılar Metropoliten Alan Nazım Planı Sınırlar 1/5000 ölçekli 18.02.1997 onanlı Balmumcu II.1.4 SWOT ANALİZİ Nazım İmar Planı II.1.5 Sorunlar ve Fırsatlar Beşiktaş ilçesi, Kentsel Dönüşüm ve Yenileme St rateji ve Eylem P l a n ı Sayfa 4 III.Aşama: MEKANSAL GELİŞME STRATEJİLERİ İmar Hakları Transferi III.1 HEDEFLER ve EYLEM ALANLARI İmar Haklarının Menkulleştirilmesi Hedef 1: Beşiktaş Bütünleşik Mekansal Gelişim stratejilerinin Ortaya Konulması SONUÇ Hedef 2: Mekansal, Toplumsal ve Ekonomik Kentsel Ayrışmaların Ortadan Kaldırılması Hedef 3: Yapı ve Yaşam Kalitesi Riskinin Azaltılması Hedef 4: Kentsel Yenileme ve Dönüşüm Proje Alanlarının Tespiti Hedef 5: Proje Geliştirme Anlayışının Geliştirilmesi III.2: Proje Alanlarının Belirlenmesi III.2.1 Proje Alanları Vizyon Projeleri Öncü Projeler Tetikleyici Projeler (Ihlamur Vadisi Projesinin tetikleyici projeleri) III.3:Uygulama Modellerinin Saptanması İmar haklarının toplulaştırılması Beşiktaş ilçesi, Kentsel Dönüşüm ve Yenileme St rateji ve Eylem P l a n ı Sayfa 5 GİRİŞ Hızlı değişim ve dönüşüm sürecinde günümüz koşullarında dinamikleri de dikkate alan, stratejik plan ve bir yol haritasının sanayileşme ve metropolitenleşme sürecini çarpık yaşamış izinde kendini yenileyecek ve yaratılacak mekansal gelişme kentlerin fizik mekanlarının yeniden yaratılmasının gerekliliğin stratejileriyle, bütünün anlamlı bir parçası haline gelebilecektir. ortaya çıktığı ve geleneksel planlama yöntem ve tekniklerinin, var Çalışmanın amacı ortaya konduktan sonra bu eylem planının nasıl olan sorunlara çözüm bulamadığının anlaşılması üzerine ve ne şekilde olacağına geçmeden önce planlama kavramının planlamada yeni arayışlara girilmiştir. değişen ve dönüşen kent içinde geldiği noktaya ve aslında Bilindiği gibi son 30 yıldan günümüze dünyada yaşanan sosyo- kentlerle birlikte değişen planlama yaklaşımlarına değinmek ekonomik ve teknolojik gelişmeler, günümüz dünyasında bilgi yararlı olacaktır. toplumu ile başlayan küreselleşme süreci ve bu sürecin bölgesel ve şehirsel mekana getirdiği değişim ve dönüşümler, fiziksel planlama anlayışı ve politikalarında önemli değişiklikleri gündeme getirmiştir. Avrupa Birliğine entegrasyon sürecinde İstanbul, bugün sanayi sonrası küresel hizmet kenti oluşunu yaşamakta ve 2010 yılında Avrupa Kültür Başkenti olma sürecinde mekansal olarak yeniden yaratılmaktadır. Buna yönelik olarak İstanbul genelinde sayısız büyük ve küçük ölçekli proje kentin her alanında devam ederken ve kent her geçen gün kendini değiştirirken, İstanbul’un merkezinde ve stratejik olarak en önemli ilçelerinden biri olan Beşiktaş da bu dönüşüm içinde yer almaktadır. Ancak bu dönüşüm planlı ve belli bir sistematik içerisinde gerçekleştiği takdirde anlamlı olacaktır. İlçenin sadece kendi sınırları içinde değil, İstanbul metropolünün içinde bulunduğu konumu ve çevresindeki Beşiktaş ilçesi, Kentsel Dönüşüm ve Yenileme St rateji ve Eylem P l a n ı Sayfa 6 1. Kentsel Dönüşüm, Kentsel Yenileme, Kentsel Projeler, Küreselleşmenin, yarışmacılığın, rekabetin hızla arttığı günümüz Stratejik Plan ve Eylem Planı İlişkisi koşullarında kamu ve özel sektör kuruluşları vizyon ve misyon bildirgeleri hazırlamak ve yayınlamak gibi bir zorunluluğa Yaşayan bir organizma olarak sürekli değişen, kendini yenileyen, girmişlerdir. Çünkü bu yolla daha modern bir görünüm dönüşen kentler içinde, bu hızlı değişimlere ayak uyduramayan kazanmakta ve bu yolla kuruluşların mal ve hizmetlerin geleneksel planlama anlayışının hızla artan sorunlara çözüm alıcılarında bir güven ve itibar duygusu yaratılmaktadır. olamadığı ve yapılması gereken kentsel müdahaleleri yavaşlatması nedeniyle planlamada da yeni arayışlara gidilmiştir. Stratejik Planlama ilk olarak bu nedenlerle ortaya çıkmış bir Bu anlamda dünyayla birlikte ülkemizde de Kentsel Dönüşüm, yönetim aracıdır ve temel hedef kamu ya da özel sektörün, Kentsel Yenileme, Stratejik Plan, Mekansal Gelişme Stratejileri kuruluşların başarısını arttırmak için bir araç olarak gibi kavramlar planlama sistemine girmiş ve geleneksel planlama kullanılmaktadır. Amaç; kuruluşun geleceğini ve başarısını anlayışına paralel olarak farklı alan ve ölçeklerde kendini gösterir sürdürecek biçimde sürekli değişen ortam ve koşullara uyum hale gelmiştir. sağlamaktır. Bu bakımdan Stratejik Planlama kısaca şöyle tanımlanmaktadır: 1.1. Stratejik Plan “ Stratejik Planlama kuruluşun ne olduğunu, ne yaptığını ve bunu niye yaptığını, geleceğe odaklanmış olarak şekillendiren ve yol 80 sonrası değişimler, ülkelerin sınır ötesi ilişkilerini ve ekonomik gösteren temel karar ve eylemlerin üretilmesini sağlayan rlikte hareket ilişkilerini hızlandırdı. Tüm aktörlerin bi disiplinli bir çabadır.” edebilirliğini gerekli olarak ortaya koydu. Bugüne kadar geleneksel planlama anlayışıyla ele aldığımız sistemin bu değişimin Kamu yönetiminde ise kamu hizmetini yerine getirirken dinamik hızıyla örtüşemediği, geleneksel planın üstten buyurucu ve genellikle karşı veya olumsuz bir duruşu olan ortamla başa özelliğinin artık alttaki kentsel dinamiklerle hızla çıkmak gereğine işaret eder. kenetlenemediği görüşü ortaya kondu. Kuruluş bu durum ve koşullara karşı en iyi biçimde hazırlanmalıdır. Bu bakımdan stratejik olmak kuruluşun Beşiktaş ilçesi, Kentsel Dönüşüm ve Yenileme St rateji ve Eylem P l a n ı Sayfa 7 kaynakları ve hedefleri hakkında net bilgilere sahip olmak; Gelecekte hangi noktada ne olacağını ve neyin başarılacağını kaynak ve hedefleri dengelemek anlamına gelmektedir. Bu süreç gösteren kısa, veciz ve esin verici bir söylemdir. veya çabanın adında planlama sözcüğü yer almaktadır çünkü bu Misyon Belirleme: Ana göreve yönelik sorulan soruların çalışma kuruluşun hedeflerinin bilinçli olarak belirlenmesini yanıtlarından oluşur. “Bu işi yapmanın esas amacı nedir, hangi içermektedir. Tanımda geçen “temel” sözcüğüne gelince: Bilindiği ihtiyaçların karşılanmasına yönelik çalışılacaktır ve ana gaye gibi plan deyince ne, nasıl, niçin sorularını yanıtlayacak kararlar nedir?” gibi sorulara verilen cevaplarla kısa ve net bir misyon ve eylemler kümesi akla gelir. Ancak stratejik planlamada bütün belirlenir. karar ve eylemler değil, sadece kuruluşun yönetimi ve işleyişindeki en önemli karar ve eylemler yer alacaktır. Bu misyonu gerçekleştirmek için ulaşılması gereken Amaçlar belirlenir. Bu aşamada ortaya konan misyonun yerine getirilmesini Burada stratejik planlama ile uzun vadeli planlama arasındaki sağlayacak amaçlar hakkında genel bir anlatım yapılır ve fark üzerinde durmak yararlı olacaktır: Uzun vadeli planlama, başarılması gereken önemli ve öncelikli konulara açıklık getirilir. içinde bulunulan durum ve koşulların aynı kalacağı varsayılmak suretiyle gelecek birkaç yılı kapsayan bir dönemde Hedefleri Ortaya Koyma: Bu amaçlara ulaşmak için uygulamaya gerçekleştirilecek hedeflerin belirlenmesi biçiminde konulması gereken yaklaşım, araç ve yollar belirlenir. Burada tanımlanabilir. Oysa stratejik planlamada ortamın dinamik ve amaçların yerine getirilmesi için gereken çalışmaların maddeler değişken olduğunun kabul edilmesi ve bu dinamik ortamın halinde açıklanması söz konusudur. Hedefler çok net, nesnel ve yaratacağı durum ve koşulların tahmin edilerek buna göre karar somut olarak ifade edilmelidir; öyle ki bu amaçların gerçekleşip ve eylemler öngörülmesi esastır. gerçekleşmediği kolayca herkes tarafından anlaşılabilmelidir. Hangi kuruluş ya da amaç için yapılırsa yapılsın Stratejik Eylem Planı Hazırlama: Eylem planında kuruluşun her bir Planlamanın temel