Pan Mariusz Błaszczak Minister Spraw Wewnętrznych I Administracji Ul
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Pan Mariusz Błaszczak Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji ul. Stefana Batorego 5 02-591 Warszawa za pośrednictwem Wojewody Świętokrzyskiego Pani Agaty Wojtyszek Wnioskodawca: Rada Gminy Pierzchnica ul. Urzędnicza 6 26-015 Pierzchnica Na podstawie art. 4 ust. 4 i art. 4b ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017r. poz. 1875) oraz § 1 ust. 1 oraz § 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 sierpnia 2001 r. w sprawie postępowania przy składaniu wniosków dotyczących tworzenia, łączenia, dzielenia, znoszenia i ustalania granic gmin, nadawania gminie lub miejscowości statusu miasta, ustalania i zmiany nazw gmin i siedzib ich władz oraz dokumentów wymaganych w tych sprawach (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 310) przekazuję wniosek o nadanie statusu miasta miejscowości Pierzchnica wraz z załącznikami. WNIOSEK O NADANIE MIEJSCOWOŚCI PIERZCHNICA W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM STATUSU MIASTA Biorąc pod uwagę układ urbanistyczny i przestrzenny oraz charakter zabudowy, a także rozwiniętą infrastrukturę społeczną i techniczną miejscowości Pierzchnica, również względy historyczne oraz więzi społeczne i gospodarcze zapewniając zdolność do wykonywania zadań publicznych proszę o: 1/ Zaakceptowanie wniosku Rady Gminy Pierzchnica o nadanie statusu miasta miejscowości Pierzchnica, 2/ Utworzenie w miejsce jednostki samorządowej – Gminy Pierzchnica – Miasta i Gminy Pierzchnica. UZASADNIENIE W marcu 2017 roku wpłynął do Urzędu Gminy Pierzchnica wniosek podpisany przez komitet inicjatywny o podjęcie działań w celu przywrócenia praw miejskich dla Pierzchnicy. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców Rada Gminy Pierzchnica na sesji w dniu 27 marca 2017r. podjęła uchwałę nr XXI/36/2017 w sprawie podjęcia procedury związanej z nadaniem miejscowości Pierzchnica statusu miasta. Podjęto również kolejną uchwałę nr XXI/37/2017 w sprawie przeprowadzenia z mieszkańcami Gminy Pierzchnica konsultacji dotyczących wniosku o nadanie statusu miasta miejscowości Pierzchnica. Konsultacje przeprowadzili pełnomocnicy powołani Zarządzeniem Wójta nr 222/2017 z dnia 26 kwietnia 2017r. w okresie od 1 maja do 30 czerwca 2017 roku. Wyniki konsultacji w całej gminie: W konsultacjach wzięło udział 1933 osoby tj. 51,4 % dorosłych mieszkańców gminy. Za przywróceniem praw miejskich dla Pierzchnicy opowiedziało się 1772 osoby tj. 91,7 %, przeciw było 76 osób (3,9%), a wstrzymało się od głosu 85 osób (4,4%). Wyniki konsultacji w Pierzchnicy: W samej Pierzchnicy frekwencja w konsultacjach była dużo większa – 64,5% (552 osoby). Za przywróceniem praw miejskich było 93,7% (517 osób), przeciw było 2,7% (15 osób), wstrzymało się 3,6% (20 osób). To pokazuje, że wśród mieszkańców Pierzchnicy ugruntowana jest świadomość, że ta miejscowość była w przeszłości miastem i zdecydowane są dążenia aby Pierzchnica miastem została na nowo. Zestawienie tabelaryczne wyników konsultacji stanowi zał. Nr 8 Za utworzeniem miasta Pierzchnica przemawiają przesłanki wymienione w art. 4 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym (Dz.U z 2017 r. poz. 1875) zgodnie, z którymi miasto tworzy się na terenie zurbanizowanym, o przewadze ludności nierolniczej posiadającym odpowiedni potencjał gospodarczy i odpowiednio ukształtowaną infrastrukturę w sferze urządzeń komunalnych i komunikacyjnych, a także spełniającym funkcję lokalnego ośrodka oświaty kultury i handlu. Przesłanki historyczne Pierzchnica ma długie tradycje miejskie gdyż przez około 500 lat była miastem. Początki istnienia Początki powstania Pierzchnicy sięgają średniowiecza. Pierwsza wzmianka w zachowanych dokumentach pochodzi z 1336 roku. Jest to informacja, że wieś parafialna Pierśnica opłacała 3 skojce świętopietrza. Świadczy to o tym, że już wówczas była wiodącym ośrodkiem osadniczym skoro zlokalizowano tu siedzibę parafii. Lokacja miasta Pierzchnica Nie udało się dotychczas określić dokładnej daty lokacji miasta Pierzchnica. Według ustaleń profesora Feliksa Kiryka nastąpiło to w okresie po roku 1359, a przed 1397 rokiem kiedy to w dokumentach odnotowany został pierzchnicki wójt Pietrasz. Zapis z 1397 roku stwierdzający funkcjonowanie w Pierzchnicy urzędu wójtowskiego dowodzi, że było to już miasto. Pierzchnica była miastem królewskim na prawie magdeburskim i przynależała do powiatu szydłowskiego. Odnowienie aktu lokacyjnego Akt lokacyjny zaginął i dlatego został odnowiony na prośbę mieszczan przez króla Zygmunta I Starego w 1512 roku. Następnego odnowienia dokonał król Władysław IV w dniu 9 marca 1633r. Z kolei po zniszczeniach dokonanych podczas „potopu szwedzkiego” król Jan Kazimierz potwierdził akt lokacyjny w dniu 22 lutego 1661r. Następnie w dniu 12 marca 1676 roku król Jan III Sobieski również potwierdził nadane przywileje miejskie. Taka sama decyzja wydana została w dniu 28 listopada 1720 roku przez króla Augusta II, potem w dniu 11 października 1759 roku przez króla Augusta III oraz w dniu 8 marca 1767 roku przez ostatniego króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego. Rozwój miasta Miasto rozwijało się w XV i pierwszej połowie XVI wieku jak wiele innych podobnych miasteczek. W 1441 roku na miastach Szydłów i Pierzchnica został ustanowiony zastaw i z czasem miasta te weszły pod panowanie rodziny Kurozwęckich. W 1520 roku miasto Pierzchnica zostało wykupione przez Krzysztofa Szydłowieckiego ówczesnego wojewodę i starostę krakowskiego. Rozwój miasta został zahamowany na rzecz sąsiedniego Szydłowa. W 1598 roku wzmiankowane jest po raz pierwszy funkcjonowanie miejskiego szpitala, który funkcjonował z przerwami do 1843 r. Najazdy Szwedów i odbudowa Pierzchnica bardzo ucierpiała podczas najazdu szwedzkiego na Polskę w 1655 roku. Została zrabowana i spalono zabudowania. Następnie w 1702 roku podczas tzw. trzeciej wojny północnej również przez Pierzchnicę przetoczyły się wojska szwedzkie dokonując spustoszenia. Spowodowało to, że miasteczko mocno podupadło i było zaniedbane. Dopiero, gdy starostą szydłowskim został Maciej Sołtyk (będący jednocześnie wojewodą sandomierskim) nastąpiła poprawa sytuacji. W 1780 roku wystarał się u króla Stanisława Augusta Poniatowskiego o przywilej na nowe jarmarki: po św. Filipie i Jakubie, na św. Wawrzyńca, św. Marcina i św. Mikołaja. Postawił nowy drewniany ratusz w środku miasta. Wybudował też własnym staraniem nowy murowany kościół (oddany w 1800r), który funkcjonuje do dzisiaj jako kościół parafialny. W pierwszej połowie XIX wieku władze miasta miały ambitne plany modernizacyjne. W ramach walki z błotnistymi ulicami rozpoczęto ich brukowanie. Zaczęło przybywać nowych domów, a liczba mieszkańców zbliżała się do tysiąca. Planowano budowę nowego ratusza, szkoły oraz plebani. Powstanie Styczniowe. W czasie trwania Powstania Styczniowego w okolicy Pierzchnicy odbyło się 7 potyczek i bitew: 1/ 21 września 1863r. – potyczka pod Ujnami, 2/ 4 listopada 1863r. – potyczka w Drugni, 3/ 4 listopada 1863r. – bitwa pod Strojnowem, 4/ 24 listopada 1863r. – potyczka pod Strojnowem, 5/ 9 grudnia 1863r. – bitwa pod Hutą Szczecieńską (obecnie Huta Szklana), 6/ 18 grudnia 1863r. – potyczka pod Czarną, 7/ 7 marca 1864r. – potyczka pod Szczecnem. W Pierzchnicy przebywał przez krótki czas Marian Langiewicz późniejszy dyktator powstania. Na pierzchnickim cmentarzu znajduje się mogiła powstańców styczniowych, w której pochowanych jest ponad 20 poległych. Degradacja miasta Na mocy dekretu carskiego miasto Pierzchnica z dniem 1 stycznia 1869 roku zostało pozbawione praw miejskich i z dniem 1 czerwca 1869 roku jako osada włączona została do gminy wiejskiej Drugnia. Decyzja zaborcy miała charakter represyjny i wpłynęła negatywnie na życie gospodarcze Pierzchnicy. Czasy powojenne i współczesne Po II wojnie światowej w latach 1954 – 1972 Pierzchnica była siedzibą gromady składającej się z 5 sołectw, a od 1973 roku po reformie administracyjnej Pierzchnica stała się siedzibą gminy składającej się z 17 sołectw. Od 1990 roku po wprowadzeniu reformy samorządowej nastąpił bardzo dynamiczny rozwój Pierzchnicy. Szczegółowy rys historyczny stanowi zał. Nr 12 Przesłanki społeczno-gospodarcze Miejscowość Pierzchnica położona jest w południowej części powiatu kieleckiego w Chmielnicko-Szydłowskim Obszarze chronionego krajobrazu. Przez Pierzchnicę przebiega ważna droga powiatowa nr 0355T z Kielc do Chmielnika łącząca się w Chmielniku z drogą krajową nr 73 prowadzącą dalej w kierunku Buska i Tarnowa. Pierzchnica położona jest w odległości ok. 25 kilometrów od miasta wojewódzkiego Kielce oraz w odległości ok. 25 kilometrów od miasta powiatowego Busko Zdrój, ok. 30 kilometrów od miasta powiatowego Pińczów i ok. 40 kilometrów od miasta powiatowego Staszów. Pierzchnica jest jedną z 17 jednostek pomocniczych gminy i siedzibą władz Gminy. Powierzchnia miejscowości wynosi 693 ha. Ludność Pierzchnicy Po 1990 roku nastąpił dynamiczny rozwój Pierzchnicy, w tym rozwój budownictwa jednorodzinnego co spowodowało znaczący przyrost mieszkańców. W 1990 roku zameldowanych było 644 osoby, a na 31 grudnia 2016 roku zameldowanych było na stałe 1059 osób (wzrost o 64 %) oraz 50 osób na pobyt czasowy. Zabudowa Pierzchnica zachowała historyczny układ urbanistyczny z czasów kiedy była miastem. W środku znajduje się Rynek zrewitalizowany w latach 2010-2011 stanowiący „serce” miejscowości. Pełni on funkcję rekreacyjną – zachowana część parkowa wraz z fontanną stanowi miejsce spotkań i spacerów mieszkańców, natomiast część zrewitalizowana jest miejscem imprez o charakterze gminnym (Dni Pierzchnicy) oraz pełni również funkcje targowe (w każdy piątek). Od Rynku rozchodzą się ulice posiadające historyczną zwartą zabudowę. Układ przestrzenny tzw. „starej Pierzchnicy”