Uchwala Nr V/21/2015 Z Dnia 6 Marca 2015 R
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO Bydgoszcz, dnia 18 marca 2015 r. Poz. 827 UCHWAŁA NR V/21/2015 RADY GMINY ROJEWO z dnia 6 marca 2015 r. w sprawie przyjęcia „Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami dla Gminy Rojewo na lata 2015-2018. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz.U. z 2013 r. poz. 594, z późn. zm.)1), oraz art. 87 ust. 3 ustawy z dnia 23 lipca 2003r o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (tekst jednolity Dz.U. z 2014 r., poz. 1446), po uzyskaniu opinii Kujawsko- Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków uchwala się, co następuje: § 1. Przyjmuje się „Gminny Program Opieki nad Zabytkami Gminy Rojewo na lata 2015-2018” w brzmieniu stanowiącym Załącznik do niniejszej uchwały. § 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Rojewo. § 3. Uchwała wchodzi w życie po 14 dniach od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Przewodniczący Rady Gminy Dariusz Witkowski 1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2013 r. poz. 645 i poz. 1318 oraz z 2014 r. poz. 379 i poz. 1072. Dziennik Urzędowy Województwa Kujawsko-Pomorskiego – 2 – Poz. 827 załącznik nr 1 do uchwały nr V/21/2015 z dnia 6 marca 2015 r. PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI DLA GMINY ROJEWO NA LATA 2015-2018 SPIS TREŚCI 1. WSTĘP 2. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA GMINNEGO PROGRAMU OPIEKI NAD ZABYTKAMI 3. UWARUNKOWANIA PRAWNE OCHRONY I OPIEKI NAD ZABYTKAMI W POLSCE 3.1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. 3.2. Ustawy o ochronie zabytków i opiece na zabytkami 3.3 Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym 3.4. Prawo budowlane 3.5. Ustawa o samorządzie gminnym 3.6. Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko 3.7. Konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego 4. UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO 4.1. Strategie i programy europejski 4.2. Strategiczne cele polityki państwa w zakresie ochrony zabytków i opieki nad zabytkami 4.2.1. Strategia Rozwoju Kraju na lata 2007 -2015 4.2.2. Narodowa Strategia Rozwoju Kultury na lata 2004-2013 z Uzupełnieniem Narodowej Strategii Rozwoju Kultury na lata 2004-2020 4.3 Relacje gminnego programu opieki nad zabytkami z dokumentami wykonanymi na poziomie województwa i powiatu 4.3.1. Program opieki nad zabytkami województwa kujawsko-pomorskiego na lata 2013-2016. 4.3.2. Strategia rozwoju województwa kujawsko-pomorskiego na lata 2007-2020 4.3.3. Strategia rozwoju województwa kujawsko-pomorskiego do roku 2020 WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE PLAN MODERNIZACJI 2020+ (Projekt) 4.3.4. Regionalny Program Operacyjny na lata 2014-2020 (Projekt) 4.3.5. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa kujawsko-pomorskiego 4.3.6. Strategia Rozwoju Turystyki Województwa Kujawsko-Pomorskiego 5. UWARUNKOWANIA WEWNĘTRZNE OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO 5.1. Relacje gminnego programu opieki nad zabytkami z dokumentami wykonanymi na poziomie gminy 6. CHARAKTERYSTYKA ZASOBÓW ORAZ ANALIZA STANU DZIEDZICTWA I KRAJOBRAZU KULTUROWEGO GMINY 6.1. Zarys historii obszaru gminy 6.2. Zabytki nieruchome i krajobraz kulturowy 6.2.1. Układy przestrzenne wsi 6.2.2. Elementy krajobrazu agrarnego 6.2.3. Obiekty sakralne Dziennik Urzędowy Województwa Kujawsko-Pomorskiego – 3 – Poz. 827 6.2.4. Założenia dworsko-parkowe i folwarki 6.3. Zabytki ruchome 6.4. Zabytki archeologiczne 6.5. Dziedzictwo niematerialne 6.5.1. Kult bł. Mariana Skrzypczaka 6.5.2. Tożsamość historyczna 6.5.3. Kultywowanie i tworzenie rodzimego folkloru słownego 6.5.4. Kultywowanie tradycyjnej obrzędowości i upowszechnianie lokalnych produktów 7. ZABYTKI OBJĘTE PRAWNYMI FORMAMI OCHRONY 7.1. Parki kulturowe 7.2. Obiekty w rejestrze zabytków 7.3. Wojewódzka ewidencja zabytków 7.3.1. Obiekty kubaturowe 7.3.2. Cmentarze 7.4. Zapisy w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego 8. OCENA STANU DZIEDZICTWA KULTUROWEGO GMINY. ANALIZA SZANS I ZAGROŻEŃ 9. ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE 9.1. Priorytety i kierunki działań programu opieki 9.2. Zadania programu opieki 10. Instrumentarium realizacji programu opieki nad zabytkami 11. Zasady oceny realizacji programu opieki nad zabytkami 12. Źródła finansowania programu opieki nad zabytkami 12.1. Środki zagraniczne - fundusze europejskie 12.2. Środki finansowe z budżetu państwa 12.3. Środki własne samorządu terytorialnego 13. Realizacja i finansowanie przez gminę zadań z zakresu ochrony zabytków Dziennik Urzędowy Województwa Kujawsko-Pomorskiego – 4 – Poz. 827 1. WSTĘP „Program opieki nad zabytkami dla Gminy Rojewo” został sporządzony na podstawie umowy zawartej w październiku 2014 roku pomiędzy Gminą Rojewo a Piotrem Dąbrowskim. Program wykonano opierając się na opracowaniu pt.: „Gminny program opieki nad zabytkami. Poradniku metodologiczny” zalecany przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. W programie starano się ująć specyfikę obszaru wiejskiego o bogatej tradycji historycznej oraz żywej kulturze niematerialnej, jednak o niezbyt dużym zbiorze zabytków materialnych. W założeniach kierowano się sytuacją społeczną gminy, traktując podnoszenie świadomości w zakresie opieki nad zabytkami, kultywowanie tradycji i edukację historyczną, jako narzędzia służące integracji społecznej oraz ograniczające zjawiska marginalizacji i wykluczenia. Zbiór zabytków na terenie gminy potraktowano nie tylko jako obiekty stanowiące „martw/' element krajobrazu kulturowego, lecz również jako zespół ośrodków ogniskujące życie społeczne i elementy umożliwiające stworzenie atrakcyjnego i nowoczesnego produktu turystycznego. Traktując zagadnienia ochrony dziedzictwa kulturowego holistycznie podkreślono rolę, jaką odgrywa w tworzeniu wizerunku Gminy nie tylko obecność elementów materialnych ale również atmosfera miejsca budowana poprzez czynniki niematerialne, których wydobycie, kultywacja i promocja powinny zdaniem autora stanowić element szczególnej troski samorządu. Doświadczenia lokalne z terenu województwa pokazują, że sprawnie moderowane eventy bazujące na tradycji - festiwale kulinarne, jarmarki, rekonstrukcje historyczne itd. - budzą zainteresowanie dalece wykraczające poza obszar gmin, co oprócz prestiżu, przekłada się również na efekty ekonomiczne. W dobie powszechnej dostępności do elektronicznych środków przekazu istotnym wydaje się odpowiednia polityka zarządzania informacją i wspieranie wszelkich inicjatyw mających na celu jak najszerszą promocję lokalnego dziedzictwa za ich pośrednictwem. Działania takie, przy stosunkowo niewielkich kosztach, tworzą szeroki krąg potencjalnego oddziaływania, przekraczający nie tylko granicę gminy ale również państwa czy kontynentu. Polityka państwa i władz samorządowych coraz większą wagę przywiązuje do ochrony dziedzictwa kulturowego, tworząc różnorakie formy wsparcia dla działań w tym obszarze, dlatego koniecznym wydaje się śledzenie programów adresowanych do jednostek samorządowych, które w istotny sposób zwiększyć mogą ofertę kulturalną, także tę powiązaną z dziedzictwem kulturowym, np.: bardzo interesująca wydaje się koncepcja „Orlików Kultury" -ośrodków edukacyjnych kierowanych do dzieci i młodzieży. Docenić należy dotychczasowe działania samorządu w dziedzinie ochrony dziedzictwa kulturowego, takie jak wspieranie prac konserwatorskich obiektów wpisanych do rejestru zabytków, a przede wszystkim powołanie parku kulturowego „ Kościół św. Oswalda" w Płonkowie, który jest jednym z nielicznych na terenie województwo kujawsko-pomorskiego. 2. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA GMINNEGO PROGRAMU OPIEKI NAD ZABYTKAMI Podstawą prawną do sporządzenia gminnego programu opieki nad zabytkami jest artykuł 87 Ustawy o ochronie zabytków i opiece na zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r. (Dz.U. Nr 162 z 17 września 2003, poz. 1568 z późniejszymi zmianami). Gminny program opieki nad zabytkami ma na celu (art.82 ust. 2): 1) włączenie problemów ochrony zabytków do systemu zadań strategicznych, wynikających z koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju; 2) uwzględnianie uwarunkowań ochrony zabytków, w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa archeologicznego, łącznie z uwarunkowaniami ochrony przyrody i równowagi ekologicznej; 3) zahamowanie procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania; 4) wyeksponowanie poszczególnych zabytków oraz walorów krajobrazu kulturowego; 5) podejmowanie działań zwiększających atrakcyjność zabytków dla potrzeb społecznych, turystycznych i edukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw sprzyjających wzrostowi środków finansowych na opiekę nad zabytkami, 6) określenie warunków współpracy z właścicielami zabytków, eliminujących sytuacje konfliktowe związane z wykorzystaniem tych zabytków; 7) podejmowanie przedsięwzięć umożliwiających tworzenie miejsc pracy związanych z opieką nad zabytkami. Art.21. wskazuje, że podstawą do sporządzenia gminnego programu opieki nad zabytkami jest ewidencja zabytków. Elementy zawarte w gminnym programie opieki nad zabytkami, zgodnie z art. 19 ust.2 uwzględnia się w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy i w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Dziennik Urzędowy Województwa Kujawsko-Pomorskiego – 5 – Poz. 827 Gminny program opieki nad zabytkami przyjmuje rada gminy, po uzyskaniu opinii wojewódzkiego konserwatora zabytków (art.87. ust.3). Program ogłaszany jest w wojewódzkim dzienniku urzędowym (art.87. ust4). Z realizacji programu wójt gminy sporządza, co 2 lata, sprawozdanie, które przedstawia radzie gminy (art.87. ust.5). 3. UWARUNKOWANIA