DOOUMENTAnECENTRUM NEDERLANDSE POLITIEKF PARTIJEN Hemel op aarde Primaat, De Programma Commissie van D66 (PC) is een permanent actieve com missie, met als hoofdtaak het schrij niks primaat ven van het ontwerp van het nieuwe Verkiezings Programma 1998-2002. De 'bouwstenen' hiervoor worden Door: Henk van der Linden zelf gemaakt en door een toenemend aantal partijleden aangeleverd. De Ook bij D66 tref je ze aan: de bestuurders die zich beroepen op het primaat structuur en de hoofdlijnen van dit van de politiek. Op provinciaal en landelijke niveau kan ik me dat nog wel programma zijn nog niet vastge voorstellen. Daar zijn behalve hoorzittingen en bezwaarprocedures nauwe steld. Dat betekent dat D66-ers er lijks instrumenten ontwikkeld om de burger bij het bestuur te betrekken. nog een wezenlijke invloed op kun Daar heerst nog de oude regentencultuur. U weet wel, die van: 'stuur de kie nen uitoefenen. De PC legt de na zer eens in de vier jaar naar de stembus en daarna hebben we weer het man druk op grotere individuele vrijheid daat om te besturen'. Ondanks dertig jaar D66 is op provinciaal en landelijk en op minder betutteling door lokale niveau aan die bestuurdersmentaliteit nog maar weinig veranderd. en nationale overheden. Daarnaast Bovendien doen we intussen zelf ook braaf mee, aan de politieke zelfbeves worden collectieve vrijheden zeer tiging van 'wat doen we het toch goed', aan de veldslagen over een komma gewaardeerd. De vrijheid van me hier en een punt daar, en aan het genieten van de genoegens van een esta ningsuiting scoort daarbij hoog. blishment-partij. Zonder die vrijheid kan geen demo cratie leven en het belang van de de Onder die kanttekeningen kan ik landelijk en provinciaal het primaat van mocratie is ons eerste kenmerk. de politiek nog wel accepteren. Allergisch ben ik echter voor al die lokale De PC worstelt nog met vele vragen. bestuurders die zich op hun politieke primaat beroepen. Volgens mij is er Ik noem er een paar. Willen we op gemeenteniveau nauwelijks meer sprake van een politiek primaat. Ga de straks een soberder maar leuker taken van een gemeente maar eens na. Allereerst zijn dat de 'transacties': de Nederland of meer luxe (en dus meer gemeente als winkelier en als dienstverlener. U weet wel: de uitkering, het consumeren)? Geven we prioriteit paspoort, het bewijs van goed gedrag, de bouw- en milieuvergunning. aan verkeersveiligheid of aan ver Allemaal ambtenarenwerk en voor de politiek volstrekt oninteressant. De keerssnelheid? Willen we blijven burger verwacht net als bij de slager op de hoek dat hij efficiënt en klant consumeren op kosten van onze kin vriendelijk geholpen wordt, en dat is het dan. Niks primaat van de politiek. deren door meer staatsschuld aan te Dan zijn er de taken rondom het stedelijk beleid, dus bouwen, wonen, mi gaan, aardgas op te stoken en de lieu, verkeer. Daarbij is vaak sprake van grotere projecten, van overschrij opbrengsten niet te gebruiken voor ding van de gemeentelijke grenzen. Het primaat van de lokale politiek is investeringen, en vuil voor hen ach daar helemaal zoek. Zeker als daarbij de invloed van de vijfde macht, de ad ter te laten in water, bodem en viseurs, zich ook nog eens doet gelden. lucht? Blijven we de uitspraak Tenslotte zijn er de taken rondom de directe leefomgeving van de burger. "werk, werk, werk" trouw of aanvaar Ook daar heeft de politiek het primaat weggegeven. Om de kloof te over den we dat werk vervangen wordt bruggen zijn er allerlei manieren bedacht om de burger bij het beleid te be door automatisering, mechanisering trekken. Ik noem maar wat: privatisering van voorheen gemeentelijke ac en motorisering? Hoe dan te berei commodaties, budgetsubsidiëring, convenanten, platforms, referenda, co ken dal mensen zonder betaalde ar producties, huiskamergesprekken. Bestuurders zijn er alleen nog om hun beid toch zinvol in onze maatschap handtekening te zetten onder wat er met de burgers is afgesproken. Niks pri pij actief kunnen zijn? Hoe zorgen maat dus. we dat het algemeen belang het wint van het egoïstische eigenbelang? Is dat erg dan? Nee hoor, wij D66-ers verheugen ons natuurlijk buitenge Onze maatschappij moet met de woon over deze ontwikkeling. Wij vinden toch allemaal dat een mondige D66-voorstellen beter, vreedzamer burger verantwoordelijk is voor zijn eigen omgeving? Waren vroeger politici en rechtvaardiger worden. We mik nodig om de beslissingen te nemen, nu regelen de burgers het zelf wel met ken hierbij niet op een 'hemel op de ambtenaren en zijn de gekozenen in het stadhuis slechts de formele fiat aarde'. Laat de hemel maar het hier teerders van wat de burger wil. Of politici dus eigenlijk nog wel nodig zijn, namaals blijven! Het D66-verkie dat is nog maar zeer de vraag. Maar het is wel een vraag waar we met z'n al zingsprogramma moet het leven van len in een grote boog omheen lopen. 'gewone mensen' beter maken. De PC wil D66-ers (en anderen) uit Die grote boog zie ik ook in het doorstartdocument van onze partij 'Voor de nodigen om ideeën voor het wor verandering'. Ik heb dat stuk met grote belangstelling gelezen. Grote be dende verkiezingsprogramma in te wondering voor de schrijvers: het leest als een trein en er staan nog zinnige brengen. Meer debat nu staal daarbij dingen in ook. Maar waarom wordt ook daar de wezensvraag van D66 als voorop. De projectgroep 'Voor de politieke partij ontlopen? Waarom staat er niets over de rol en de zin van de Verandering' is reeds begonnen met politiek? Is dat misschien uit vrees om te moeten concluderen dat de poli het uitzetten van ideeën, projecten en tiek zichzelf intussen behoorlijk overbodig heeft gemaakt? Of zien intussen bijeenkomsten. Over 26 onderwerpen ook onze D66-smaakmakers de politiek als een comfortabele kruiwagen naar zal straks een voorzet worden gedaan een mooie baan? voor het verkiezingsprogramma. Ook in de tijdschriften Idee, Voor de Draad Henk van der Linden, Sint Michielsgestel. en de Democraat zal de discussie ge start worden. Doe er aan mee.
Michel van Hullen, voorzitter Programma Commissie 2 D E M 0 C A A A T n r . 6 -1996 Inhoud
Als bewindsvrouw is Winnie Sorgdrager een publiek persoon ge worden en het Justitie-terrein zorgt vaak voor veel aandacht in de media. Een gesprek over haar gevoelens voor D66, de aanpak van de criminaliteit, het controversiële onderwerp 'de gouden hand druk' en Nederland als drugsstaat +
Sled1t zwemtvater sdurmJt toerisme
Omdtlt je moel durven tiromen l'ortefeuilit'11erdeling Tweetie Kamer Jh~ VeHstiTschool: nmr ldnderen éu ouden lkicven: redlispositie lwmoptlrcn
Zingeving is wat ancleni .tau kornis
i-Vaarden en uornu•u: allt•en iets voor het Cl>A?
Vun.. \taut.Ht'creturis tot minister
l'olitieke po Column 'politid. in het gareel' Cmlgr«•sogt'lltla Congn:sbijlage 'Sodale sumnrluntg en veiligheid' Uit.dag verkiezing ;\,lviesnuul - Opleiding.suntnnn - JJestnuulersvereuiging - l1fetnrsdmppelijk Bureau D E M 0 C R A A T n r . 6 -1996\ 3 KWALITEIT ZWEMWATER vorig jaar kwaliteit helderheid ~~ dit jaar juli kal!9_ '--~~e!J kwaliteit 1 ~1oloo helderheid I 1~ · 1 o c~J temperatuur "~.~~··· 1~ .~ C§J ~ I C!J 1~ I o o f o voor meer informatie en folder zwemwater PROVINCIE ZUID-HOLLAND 4 D E M 0 C R A A T n r . 6 -1996 Slecht zwemwater schaadt toerisme De kwaliteit van het Nederlands zwemwater is slecht. Dat is althans de conclusie van het jaarrapport van de Europese Commissie over zwem- water in Europa. In werkelijkheid is het Nederlands zwemwater van goede kwaliteit. De oorzaak van de slechte beoordeling ligt in de onzorgvul· dige rapportage door Nederland aan Brussel. De Nederlandse overheid moet zorgvuldiger met de Europese zwemwaterrichtlijn omgaan, zodat de informatievoorziening aan de consument volledig is en de eigen toeristenindustrie niet onnodig wordt benadeeld. Door: Doeke Eisma 40 procent van het binnenwater is niet op kan zijn. Het mogelijke concurrentievoor tijd of onvolledig bij de Europese deel is dus volledig teniet gedaan doordat De afgelopen weken kwam tot tweemaal Commissie ingediend. Door de wijze Nederland in gebreke is gebleven met het toe de kwaliteit van het Nederlands zwem waarop de Europese Commissie de gege rapporteren van de controleresultaten. En water negatief in het nieuws. Het meest re vens verwerkt, wordt zwemwater waarvan dat terwijl de Europese Commissie al der cent was het bericht dat de Nederlandse geen gegevens bekend zijn indirect als tien jaar lang vlak voor het zomerseizoen kust dit jaar verstoken zal blijven van 'slecht' gekwalificeerd. een dergelijk jaarverslag uitbrengt. 'blauwe vlaggen.' De blauwe vlag is een Nederland was dus gewaarschuwd en heeft door de Europese Unie gefinancierde actie Door deze gang van zaken heeft Neder een kans gemist zich te presenteren als van de Stichting voor Milieu-educatie in land ten onrechte de naam gekregen vuil een land met schoon zwemwater. Voor de Europa. Badplaatsen met schoon zwemwa zwemwater te bezitten. Feitelijk heeft toeristenindustrie is dat een slechte zaak. ter krijgen het recht deze vlag te voeren. Nederland volgens het ministerie van Enige tijd daarvoor verscheen het jaarrap Verkeer en Waterstaat schoon zwemwater. Schoolvoorbeeld port van de Europese Commissie over de Alle plaatsen aan zee waar metingen zijn Uit de commotie die het rapport van de kwaliteit van zwemwater in Europa. Dit verricht, voldoen aan de Europese richt Europese Commissie met name vorig jaar rapport wordt gebaseerd op onderzoek dat lijn. Voor het water in het binnenland in Nederland heeft veroorzaakt, blijkt ook de lidstaten in het kader van de Europese geldt dat in mindere mate, maar dat komt het belang dat wordt gehecht aan de zwemwaterrichtlijn moeten doen naar, met name door de warme zomers van de Europese richtlijn voor de zwemwaterkwa onder andere bacteriën die wijzen op de afgelopen jaren. liteit. Het is dan ook een schoolvoorbeeld aanwezigheid van rioolresten. Nederland van Europese regelgeving die dicht bij de had in dit rapport verreweg de slechtste i Blauwe vlag burger staat. Nederlanders gaan in heel score. Slechts 65 procent van het zeewater Het meest kwalijke van de situatie is dat Europa op vakantie en zijn er dankzij de en 50 procent van het binnenwater vol ook vorig jaar de Nederlandse overheid zwemwaterrichtlijn van verzekerd dat in doet aan de Europese normen. Het heeft nagelaten voldoende informatie naar de gehele Europese Unie dezelfde strenge Europees gemiddelde is respectievelijk de Europese Commissie te sturen. Toen normen gelden. Momenteel wordt deze 92,5 procent en 70 procent. Een simpele deed dat in de Nederlandse pers veel stof uit 1976 daterende richtlijn aangepast aan conclusie zou zijn dat het Nederlandse opwaaien en werden er Kamervragen over de huidige wetenschappelijke kennis. zwemwater sterk vervuild is en zelfs geen gesteld. De minister bracht in haar ant Namens het Europees Parlement ben ik blauwe vlag mag voeren. woord naar voren dat het Nederlandse rapporteur voor deze herziening. zwemwater van goede kwaliteit is, maar Belangrijke inzet zijn enkele verbeteringen I Onvolledige meetresultaten had geen verklaring voor het feit dat er van de richtlijn met als doel een nog be De slechte score van Nederland is echter niet goed gerapporteerd was aan Brussel. tere bescherming van de Europese burger. niet te wijten aan de werkelijke kwaliteit Men kan met recht spreken van nalatig Een belangrijk element zal een betere in van het water. De oorzaak ligt in het niet heid, immers zo'n rapportage van de formatievoorziening zijn. De Nederlandse of onvolledig melden van de meetresulta Europese Commissie zal niet zonder gevol overheid zal volgend jaar zorgvuldiger met ten aan de Europese Commissie in Brussel. gen blijven. Sinds de invoering is de deze richtlijn moeten omspringen om zich Waterbeheerders hadden tot half januari blauwe vlag een concurrentiemiddel ge niet voor de derde keer op rij aan dezelfde van dit jaar de tijd de resultaten van de worden voor de toeristenindustrie. steen te stoten. De belangen voor zowel de metingen op te sturen naar de Europese Hetzelfde geldt voor de rapportage van de consument als de toeristenindustrie zijn Commissie. Ruim 95 procent van de on Europese Commissie. Badplaatsen met daarvoor te groot. + derzoeksresultaten werd in Brussel ontvan schoon zwemwater vermelden dit in hun gen. Dit geldt echter niet voor de brochures. Een toerist zal zich andermaal Nederlandse metingen: een derde van de bedenken of het wel verstandig is naar een Doeke Eisma is lid van meetresultaten van het zeewater en ruim land te gaan waar het zwemmen gevaarlijk het Europees Parlement D E M 0 C R A A T n r . 6 -1996\ 5 Klankbord of 1 pain in the ass' D66 is in de Tweede Kamer vertegenwoordigd door 24 Kamerleden die worden ondersteund door hun medewerkers. In dit artikel wordt het werk in de Tweede Kamer van twee medewerkers nader omschreven. Door: Anne-Marie Hartag beleidsterreinen die voortdurend in bewe ook duizenden brieven naar de leden van ging zijn, zoals nu met de nieuwe de Kamer gestuurd. Als medewerker is het Margreet Veen werkt sinds september Arbeidsvoorzieningswet en de recente dis soms frustrerend om al die brieven te 1995 als fractiemedewerker van Bert cussie over het minimumloon." Margreet moeten beantwoorden, omdat er niet al Bakker, één van de woordvoerders Sociale geeft aan dat het ook een lastige porte tijd een oplossing voorhanden is." Eén Zaken en Werkgelegenheid voor de frac feuille is, omdat mensen vaak direct de van de nadelen die Stefan ziet in het wer tie. Voordat ze bij de fractie ging werken, (ingrijpende) gevolgen van het gekozen ken voor de Tweede Kamer, is de neiging was ze nog geen lid van D66. "Maar ik sta beleid ondervinden, zoals bijvoorbeeld van rel naar rel te tijgeren. "In een tijd achter ons beleid, en vind dat ik niet meer met de nieuwe Nabestaandenwet. "Het is van marktdenken is ideologie en bevlo kon volstaan met alleen mijn stem op lastig om uit te leggen dat in de politiek genheid wat op de achtergrond geraakt, D66 uit te brengen. Natuurlijk is mijn het meest haalbare vaak een compromis waardoor de persoon in de politiek centra huidige functie hierop van invloed ge is." ler komt te staan. De camera van 'Den weest." De link met de portefeuille van Haag Vandaag' hijgt achter fractievoorzit Bert is in eerste instantie niet af te leiden Stefan Wijers is sinds augustus 1994 werk ter Heerma aan als de Volkskrant die och uit haar studie-achtergrond. Margreet stu zaam voor Marijn de Koning. Haar porte tend opent met de mededeling dat deerde Franse Taal- en Letterkunde en feuille varieert in onderwerpen als de lo Heerma nu écht denkt aan opstappen. Toegepaste Taalkunde in Groningen. kale omroep in Amersfoort, Endemol Reality TV doet zijn intreden op het "Voorheen gaf ik cursussen Frans en Entertainment en de Luchtmobiele Binnenhof."+ Nederlands (als tweede taal) en was ik me Brigade in Schaarsbergen. Stefan stu dewerker bij de Vereniging voor deerde in Leiden af in het Nederlands Strategische Beleidsvorming Den Haag. In recht en vervulde daarna zijn dienstplicht 1992 ben ik naar Canada gegaan om Frans als Reserveofficier Academisch Gevormd te geven aan de Universiteit van Alberta (ROAG) bij de Koninklijke Luchtmacht. in Edmonton. Terug in Nederland ben ik Hij werkte als jurist bij de Stafgroep vrijwel direct bij de Sociaal-Economische Juridische Zaken. Ook voor hem geldt dat Raad (SER) gaan werken, eerst op de afde hij lid van D66 is geworden toen hij voor ling Bestuurszaken en Voorlichting, de fractie ging werken. daarna op de directie Economische "Een fractiemedewerker geeft inhoude Zaken." lijke ondersteuning en doet allerlei admi nistratieve klusjes. Op dinsdagmiddag Portefeu i lieverdeling Het werk in de fractie beschouwt ze als erg wordt het werkschema van de Kamer be afwisselend. "Je kunt wel een dag- en paald en worden (spoed)debatten, brieven Tweede-Kamerleden D66 weekplanning maken, maar negen van de en overleggen aangevraagd en bespro tien keer komt er van alles tussendoor." In ken." Twee keer per week is er een interne Gerrit Jan Roger van Boxtel tegenstelling tot de meeste andere (grote) D66-clustervergadering. Al naar gelang de Wolffensperger (Vice-fractie partijen, die naast beleidsmedewerkers portefeuille zijn de Kamerleden ingedeeld • Fractievoorzitter voorzitter) persoonlijk medewerkers in dienst heb in clusters (buitenland, bestuur, onderwijs Marijke Augusteijn • Volksgezondheid ben, kent D66 fractiemedewerkers. Dit be etc.). "De besprekingen die Marijn voert • Landbouw (Natuur (algemeen, thuiszorg, tekent dat ze persoonlijk èn beleidsmede met mensen van buitenaf, zijn essentieel behoud, Bosbeheer) ambulancevervoer, werker in één zijn. "Het is een mix van voor het goed kunnen behandelen en • Milieu euthanasie, Finan beleidsinhoudelijke ondersteuning, alge voorbereiden van wetsvoorstellen en de Bert Bakker cieel Overzicht Zorg, meen overleg en plenaire debatten. batten. Samen met je Kamerlid vorm je • Sociale Zaken en klachtrecht, modemi Daarnaast is het ook secretarieel-organisa hierin een team. Je bent klankbord en af Werkgelegenheid sering ouderenzorg, torische ondersteuning: de (stapels!) post en toe ook een 'pain in the ass.' Hoewel je (werkgelegenheid, ar patiënten/consumen doorploegen, brieven en telefoon beant natuurlijk niet Ietterlijk overal met je neus beidsvoorziening, - tenbeleid, medische woorden, agenda beheren, dossiers aan bovenop zit, maak je ontzettend veel mee voorwaarden, -recht, ethische zaken, top leggen. Deze combinatie is niet altijd even in de loop van een week." inkomensbeleid, klinische zorg) makkelijk." De samenwerking met Bert Nabestaandenwet) Boris Dittrich verloopt heel goed. "Hij is heel toeganke De gebeurtenissen in de Tweede Kamer • Studiefinanciering • Justitie (wetgeving, lijk en zeker in het begin komt er hier hebben vaak een zeer hectisch karakter. • Inkomensgevolgen rechterlijke organisa nogal wat op je af. Bovendien is hij zelf "Kamervragen moeten snèl worden gefor volksgezondheid tie, gevangeniswezen, jarenlang fractiemedewerker geweest en muleerd, amendementen en moties moe • Algemeen burgerlijk naamrecht reclasse weet hij wat het is om in deze stoel te zit ten in een soms razend tempo worden op pensioenfonds ring, rechtshulp, straf ten. Ik denk dat ik ook namens hem kan gesteld," aldus Stefan. • Ambtenarenzaken recht, strafvordering, spreken als ik zeg dat de samenwerking Maar hij geeft daarbij aan dat de aandacht (financiën) privaatrecht, (interna heel prettig is." van de buitenwereld voor de Tweede Bob van den Bos tionaal) vreemdelin De portefeuille van Bert Bakker (Sociale Kamer een boeiend aspect van het werk is. • Buitenlandse Zaken gen- en asielbeleid, Zaken en Werkgelegenheid) vindt ze een Op het Binnenhof zijn maar liefst 170 • Dierenwelzijn homobeleid) boeiende portefeuille. "Het zijn actuele journalisten aanwezig. "Elk jaar worden • Minderheden 6 , D E M 0 C R A A T n r . 6 -1996 Grenzen en nieuwe mogelijkheden Veiligheid is sinds jaar en dag een kerntaak van de overheid. In hoeverre kan en moet de overheid een minimumniveau van veiligheid garande· ren? Allerlei maatschappelijke ontwikkelingen bepalen in belangrijke mate het niveau van veiligheid. In hoeverre kan en moet de overheid die ontwikkelingen beïnvloeden? Door: Han Polman verplichten anti-diefstal maatregelen aan In de nota 'Sociale samenhang en veilig te brengen in huizen, auto's en winkels? heid' in dit katern is geprobeerd een kader Dit waren de vragen die soms onzichtbaar In hoeverre zijn inbreuken op de privacy vast te stellen, waarbinnen het antwoord - maar altijd aanwezig - de discussies be geoorloofd om vooraf organisaties en op deze vragen gevonden kan worden. paalden in de commissie Sociale mensen waarmee je zaken doet, te toetsen Gezocht is naar evenwicht tussen preven Samenhang en Veiligheid. Deze commis op hun integriteit? tie en repressie en ruimte om nieuwe ini sie heeft in het afgelopen half jaar in op tiatieven te stimuleren. Niet op alle hier dracht van het Hoofdbestuur een nota op Als veiligheid een kerntaak is van de over boven genoemde vragen is heel concreet gesteld. Het Hoofdbestuur heeft hieruit heid, is het dan vanzelfsprekend het mo met ja of neen geantwoord (zou ook niet een resolutie gedestilleerd. Deze kan wor nopolie van de overheid? In het eigen be des D66 zijn ... ). Het vraagt op onderdelen den geamendeerd tijdens de Algemene lang dat individuele burgers, bedrijven en vertaling in de concrete praktijk. Al was Ledenvergadering in november. maatschappelijke organisaties bij veilig het alleen maar omdat de situatie in gro heid hebben, kan men ook worden geacti tere steden een andere is dan in het lande Als voorkomen beter is dan genezen, is veerd maatregelen te treffen. lijk gebied. Er moet dus ook vooral ruimte preventie dan altijd beter dan repressie? Hoever mag de overheid in dat activeren zijn voor het lokale initiatief. Hoever mag een overheid gaan in het gaan? Mogen ouders strafrechtelijk aan Het gepresenteerde kader is een denkraam koste wat het kost preventief ingrijpen in sprakelijk worden gesteld voor het gedrag met een aantal uitgangspunten waarvan het gedrag van (groepen) mensen? Mag de van kinderen die zelf strafrechtelijk min we hopen dat vele partijgenoten die met overheid ouderen verbieden 's avonds de derjarig zijn? ons delen. Maar dat moet in november straat op te gaan vanwege het verhoogde In hoeverre moet vrijheid worden gege blijken.+ risico dat men loopt? Mag de overheid re ven aan bedrijven en burgers om hun 'ei stricties opleggen aan bepaalde catego gen' veiligheid in de 'eigen' buurt te orga Han Polman is D66-raadslid in Den Haag en rieën jongeren die criminaliteit dreigen te niseren? Hoofd veiligheidsbeleid (directie politie plegen? Mag de overheid ondernemers Binnenlandse Zaken) Hubert Fermina ministerie, preventie- wetenschapsbeleid en Elektronische snel- ning, Architectuur, kleinbedrijf, techno/a- o Volksgezondheid beleid, drugsbeleid, Ma rijn de Koning weg Monumenten giebeleid, industriebe- (maatschappelijke op- criminaliteitsbestrij- o EZ (mededinging, Olga Scheltema o Verkeer en Water- leid, buitenlandse vang, preventie, ver- ding, wetgeving, kans- consumentenzaken, • Antilliaanse en staat (Betuwelijn, handel, cie. Rijksuit- slavingszorg, ouderen, spelen) World Trade Organi- Arubaanse Zaken Hoge Snelheidslijn) gaven) gehandicapten, geeste- Jan Hoekerna zation • Binnenlandse Zaken Stefanie van Vliet Jan Willem van Waning lijke gezondheidszorg, • Binnenlandse Zaken • Defensie (oefenter- • Algemene bijstands- • Onderwijs (voorbe- • 'Natte' waterstaat, aidsbeleid, cliëntge- (financiën reinen, personeel) wet reidend en middelbaar Scheepvaart en mari- bonden budget, 1e op- Binnenlands Bestuur, • Mediabeleid Arthie Schimmel beroepsonderwijs, vol- tieme zaken, Noordzee vang asielzoekers) gemeentelijke herinde- • Justitie (Notariswet, • Sociale Zaken en wasseneneducatie, ver- • Visserijbeleid Francine Giskes Zingen) erfrecht, intellectuele Werkgelegenheid (me- plegende en verzorgen- • Oorlogsgetroffenen o Financiën (fiscale • Defensie eigendom) dezeggenschap, pen- de beroepen, relatie • Veteranenbeleid zaken, banken, verze- • Veiligheidsbeleid Ursie Lambrechts sioenen, Intematio- onderwijs-arbeidsmar- Gerrit Ybema keringen) Hans Jeekei • Onderwijs (excl. ho- naai Sociaal Recht, kt, informatietechno- (Voorzitter vaste cie • Volksverzekeringen • Volkshuisvesting al- ger onderwijs) uitvoeringsorganen, logie, medezeggen- voor Financiën) (kinderbijslag, AOW) gemeen, Woningbouw Nicky van 't Riet W erknemersverzekerin schap) • Financiën (Finan- Thom de Graaf • Milieuheffingen, • Verkeer en Water- gen (m.u.v. AOW en • feugdwelzijn, jeugd- cieel-economisch be- (Secretaris van de frac- Ecologisering van het staat (binnenvaart, kinderbijslag) hulpverlening en kin- leid, fiscale wetgeving, tie en lid van het pre- belastingstelsel, luchtvaart, Schiphol, Pieter ter Veer derbescherming, kin- Economische en Mo- sidium) Milieutechnologie verkeer en vervoer) (Voorzitter vaste com- deropvang netaire Unie, EU-fi- o Binnenlandse Zaken • Overheidsinfor- Guikje Roethof missie Europese • Volksgezondheid nanciën, financieel- (Hoge Colleges van rnatievoorziening • Buitenlandse Zaken Zaken) (geneesmiddelen, vrou- economisch beleid Staat/AZ, kiesstelsel) • GBA (koppeling ge- (ontwikkelingssamen- • Groot Economische wengezondheidszorg, (NAAZ), cie. verzoek- o Politie (ambtenaren- gevensbestanden over- werking, intematio- Zaken Warenwet, gezond- schriften) zaken) heid) nale culturele betrek- • Landbouw, Natuur- heidsonderzoek o Justitie (internatio- • Raming van de kingen, Suriname, beheer, Visserij • Vrouwenemanci- D66 Tweede-Kamerfractie nale politie• en justi- Tweede Kamer VN•zaken, mensen- Machteld Versnel pa tie Postbus 20018 tiezaken, bestuurs- Joke Jorritsma rechten, OVSE, (Voorzitter vaste com- • Gezinspolitiek 2500 EA Den Haag recht, handhaving mi- • Energiebeleid Taalunie) missie VROM) Jan van Walsem Tel. fractiesecretariaat lieubeleid, openbaar • Hoger onderwijs en • Telecommunicatie • Ruimtelijke Orde- • EZ (midden- en 070. 318 3066 DFMOCRAAT n r . 6 -1 De burger is het eigen initiatief ontnomen Leden van D66 hebben het graag over 'hun' minister Winnie Sorgdrager. Als bewindsvrouw is ze een publiek persoon geworden en het Justitie-terrein zorgt vaak voor veel aandacht in de media. Een gesprek over haar gevoelens voor D66, de aanpak van de criminaliteit, het controversiële onderwerp 'de gouden handdruk' en Nederland als drugsstaat Door: Tanja Brok en Anne-Marie Hartag je het meeste succes door hen het geld leeftijd waarop men gaat slikken te ontnemen. Nederland krijgt inter steeds lager wordt. Een jaar geleden in een interview met nationaal gezien een slechte naam en Voor de Draad gaf je aan dat je de pu dat is niet zonder reden. Het drugspro Veel preventiemaatregelen die de overheid blieke kant van het minister-zijn niet had bleem wordt hier goed aangepakt, neemt, appelleren te weinig aan de eigen kunnen overzien. Hoe ga je nu om met de maar het kan niet zo zijn dat via verantwoordelijkheid en het eigenbelang media? Voel je een gebondenheid met de Nederland allerlei drugs Europa bin van de mensen. Wat vind je van het idee leden van de partij? nenkomen. Het landelijk recherche om mensen bijvoorbeeld via buurt- ofpar Het went en ik kan niet ontkennen team doet grote financiële onderzoe ticuliere initiatieven op een meer directe dat ik veel heb geleerd de afgelopen ken en krijgt zo de structuur van de manier mede-verantwoordelijk te maken periode. Die intensieve aandacht in criminele organisaties beter in beeld. voor het handhaven van de (eigen) veilig het begin is een snelle leerschool, Je treft dan bendes die voor verschil heid? maar het is niet het mooiste deel van lende produkten gebruik maken van De overheid heeft lang gedacht veilig het werk. Nu sta ik er vrij laconiek te dezelfde lijn en contacten. Op deze heid voor de hele samenleving te kun genover: ik word niet meer akelig of manier kun je ook mensensmokkel en nen regelen. Mensen zijn dit ook gaan opgewonden van de aanwezigheid van allerlei ander onheil aanpakken. verwachten. Op die manier heeft de een camera. overheid eigen initiatieven van men Mijn gevoelens voor D66 zijn in loop Burgemeester Peper ga( het voorbeeld dat sen ontnomen. Nu geeft de overheid van de tijd veranderd. Je begint met in Frankrijk het waanidee leeft dat in die verantwoordelijkheid terug aan de het abstracte gevoel dat de ideeën van Nederland de helft van de gewassen uit burger, omdat we er inmiddels achter D66 je wel aanspreken. Inmiddels zit hennep bestaat. Hoe komt Nederland van zijn gekomen dat de overheid niet al ik er meer in en vind ik het ontzettend dat beeld af? les kan regelen. De burger op zijn leuk om met leden te praten. Ik krijg Dat is heel lastig, vooral als mensen beurt reageert - begrijpelijk - afwerend. ook vaak brieven, waarin men reageert blijven uitdragen dat hennep niet De overheid moet nu burgers inspire op gebeurtenissen. schadelijk is. Om je eigen beleid over ren om tot eigen initiatieven te ko eind te kunnen houden, zal je aan men. De burger wil niet betutteld wor Het congresonderwerp op het najaarscon Europa moeten laten zien dat het je den, maar eist terecht serieuze betrok gres in november is 'Sociale samenhang serieus is met de aanpak van dingen kenheid. Er moeten wel grenzen aan en veiligheid.' Voor het bevorderen van die de grens over gaan. Voorlichting initiatieven worden gesteld, zodat er deze sociale samenhang en veiligheid aan het buitenland heeft op dit mo bijvoorbeeld geen knokploegen wor moet de overheid optreden op verschil ment de meeste kans als het benaderd den opgericht. Bewoners van een wijk lende terreinen. Een groot onderdeel van wordt vanuit de volksgezondheid. Ook kunnen bijvoorbeeld aangeven dat er het veiligheidsbeleid is de bestrijding van in Frankrijk pikt men die gedachte behoefte is aan een opvangpension de criminaliteit. Zou het bij sommige vor steeds meer op. De burgemeester van voor junks en dat de straten schoner men van criminaliteit niet zinvoller zijn Lille heeft bijvoorbeeld na een bezoek moeten zijn. Zulke initiatieven moet de markt (drugs, prostitutie) te beïnvloe• aan Nederland het budget voor de pre de overheid stimuleren en steunen. den dan de criminelen zelf aan te pakken? ventie en opvang van verslaafden ver Het verminderen van de vraag is ook tienvoudigd. De stap naar een schei Een andere manier om de veiligheid in een onderdeel van het beleid. Bij pre ding tussen soft- en harddrugs wordt een wijk te stimuleren is het vastleggen ventie en voorlichting probeer je men in de praktijk wel gemaakt, maar niet van maatregelen en normen in een 'keur sen kritisch te maken ten opzichte van tot officieel beleid verheven. In merk'. Zie je hier iets in? Wat zou er in softdrugs en harddrugs. Dat neemt Nederland mogen coffeeshops be zo'n keurmerk moeten worden vastgelegd? niet weg dat je ook de handel moet staan, en dat gaat te ver voor bijna alle Bij het opzetten van zo'n wijk wordt aanpakken. Als je dat niet doet, blijf je andere landen. rekening gehouden met enge plekken, een voortdurende druk vanuit die Een ander probleem is de XTC-pro de inrichting van het groen, beveili handel houden om de drugs te kun duktie. In het verleden werd hierover ging van woningen etc. Door een be nen afzetten. Ik ben er voorstander nogal relaxed gedaan, maar inmiddels paalde manier van bouwen kunnen van om de handel zoveel mogelijk via is duidelijk dat XTC heel schadelijk criminele factoren worden verminderd het financiële circuit aan te pakken. kan zijn en dat Nederland een cen of vermeerderd (donkere parkeergara De drugs die binnenkomen worden in trum van produktie is. Het is een tra ges, slechte verlichting). In de jaren beslag genomen en de controles in de gisch verschijnsel dat voor jongeren tachtig is hierover al een brochure havens en op Schiphol moeten geïn• het slikken van allerlei pillen de enige 'Veilig bouwen' uitgebracht waarin al tensiveerd worden. Als je criminele or manier is om een houseparty leuk te lerlei tips staan om de woonomgeving ganisaties wil aanpakken, dan behaal laten zijn. Probleem daarbij is dat de veiliger te maken. In Utrecht wordt op 8 D E M 0 C A A A T n r . 6 -1996 ·-~•n-- •••••·- een sympathieke manier door de poli tie voorlichting gegeven over het hang- en sluitwerk in huizen. Dat zou ook in een bouwbesluit moeten staan. Overigens moeten we ook niet willen dat mensen hun huizen in forten ver anderen. De grens tussen de eigen ver antwoordelijkheid van de burger en de taak van overheid om te zorgen voor veiligheid heeft twee kanten. Neem bijvoorbeeld winkeldiefstal in een grote winkel die zijn koopwaar uitstalt zonder beveiliging. Moet de politie dan optreden als jongeren spullen meenemen? De politie mag best on derscheid maken tussen winkeliers die hun eigen verantwoordelijkheid ne men (en aangifte doen) en winkeliers die zeggen dat het een taak van de overheid is. Het vroegtijdig signaleren en onderkennen van problemen bij jongeren kan een crimi nele carrière tegengaan. Welke rol is hier voor de overheid weggelegd? Zouden ou ders die aantoonbaar hun opvoedende taak laten liggen, aansprakelijk moeten worden gesteld voor het gedrag van hun kinderen? iedereen heeft een rol en wel in de eer ste plaats de ouders. Nu zijn er nogal wat ouders die die verantwoordelijk heid niet aan kunnen en ik vind dat de overheid die ouders best een handje mag helpen. De school vervult hierin zich ontplooien en als dat niet op een Achteraf gezien heeft de discussie over een belangrijke signaleringsfunctie. De positieve manier kan, dan zoeken ze het enorme geldbedrag een ontlading gemeente zou een meldpunt moeten een negatieve weg. We moeten inves teweeggebracht van een terecht onge hebben, waar de school zo'n signaal teren in deze groepen en dat betekent noegen van mensen over dit soort din kwijt kan. De jeugdhulpverlening ge investeren in onderwijs, in banen, in gen. Sindsdien is de aandacht voor dit beurt vervolgens bij de mensen thuis, volkshuisvesting (zodat een wijk niet soort kwesties enorm toegenomen en bijvoorbeeld door ouders advies te ge verloedert). Maar ook bijvoorbeeld ik ben wel blij dat deze discussie op ven over opvoeding. Uit-huis-plaatsing slachtofferhulp daarbij betrekken, om gang is gekomen. Kijk naar affaires als is pas het laatste middel, want een dat dat vaak samengaat met criminali de CTSV, het streekvervoer, gedwon kind hoort in een gezin. Als ouders teit. gen vertrek van bijvoorbeeld hoge ge niet bij machte zijn om het kind in Om in aanmerking te komen voor een meente-ambtenaren. Eén van de din een goede baan te leiden, dan heeft Melkertbaan, moet iemand een jaar gen die ik ervan heb geleerd is dat je het strafrecht hier in ieder geval niets werkloos zijn. Als je bijvoorbeeld uit heel zorgvuldig met dit soort kwesties mee te maken. Als een kind in het ei de gevangenis komt, duurt een jaar moet omgaan. En dan betrek ik daarin gen gezin niet de mogelijkheid heeft wachten vaak te lang. Inmiddels heb ook de personen om wie de discussies om tot een volwaardig mens uit te ik voor elkaar gekregen dat de wacht gaan. Topfunctionarissen zullen net groeien, dan zal het onder toezicht tijd al in de gevangenis begint. De als alle andere ambtenaren van tijd tot van de Kinderbescherming worden ge kans om weer in het oude patroon te tijd beoordeeld moeten worden. Dat is steld. Strafrecht is een verkeerd mid vervallen is zo veel kleiner. Ons gevan een cultuurverandering die absoluut del. Moet ouders een boete worden op genissysteem is er mede op gericht tot stand moet worden gebracht. gelegd of moeten ze in de cel worden mensen te resocialiseren. Na de vrijla gestopt? Bijna alle ouders houden van ting moet die opvang (huisvesting, sti Zeg je een tweede keer even enthousiast hun kinderen en vaak is het probleem muleren tot werk) doorgaan. Zo ko 'ja' op de vraag of je minister van Justitie de onmacht met de situatie. Straffen is men we langzaam tot die noodzake wilt worden? dan een volstrekt verkeerde reactie. lijke sociale samenhang. Volmondig ja. Het afgelopen jaar heb ik een reeks maatregelen moeten ne Het geeft een tendens aan in onze samen En dan tot slot 'De gouden handdruk aan men, die niet prettig waren en risico's leving. Van Randwijck.' Dit is wellicht een on inhielden. Daar wil ik de vruchten ook Het is een ontwikkeling waarbij groe derwerp waarover je al vaak genoeg hebt wel van plukken. Op het departement pen mensen ontstaan die geen kansen gesproken. Er zijn zelfs momenten geweest komen de zaken langzaam op orde en hebben. Als we daar niets aan doen, waarop veel D66-ers gedacht hebben dat daarvan wil ik nu graag profiteren.+ dan zal een deel van de mensen die zo je zou aftreden. Wat heb je geleerd van opgroeien automatisch in de crimina deze situatie? Ben je anders gaan denken liteit terecht komen. Jongeren willen of handelen? D E M 0 C R A A T n r . 6 -~1996' 9 Rechtspositie homoparen In het vorige nummer van de Democraat beschrijft Boris Dittrich aan een school voor !.o.m. heb ik daarvan sterkl">taaltjes meegemaakt. het homo-huwelijk als een betere rechtspositie voor samenle- Ethisch onacceptabel vende personen van hetzelfde geslacht. Hij geeft vervolgens Het is ethisch onacceptabel om kinderen willens en wetens met dergelijke grote onzekerheden en problemen op te ook aan dat aan deze huwelijken het adoptierecht moet worden zadelen. Hiermee wordt op voorhand de kiem voor een psychische problematiek gelegd, die (ter geruststelling) zich toegekend. Daar ben ik het niet mee eens. Dit heeft namelijk niet altijd zal ontwikkelen. Een derde verschijnsel waarmee adoptieouders bijna altijd te maken krijgen, is het ver niets met de rechtspositie van homoparen te maken. schijnsel van de (over)idealisering. Kinderen gaan niet al leen op zoek naar hun eigen wortels: ze gaan die ook ideali seren. Met die 'ideaal-ouders' worden dan de adoptieouders Door: Jaap Boererna vergeleken. Homo-paren zullen het daarbij bij het stellen van eisen (en dat moet iedere opvoeder) altijd verliezen. In het artikel doet hij enkele uitspraken over de volgende We krijgen dan redeneringen als: "Als mijn echte vader mij onderwerpen, waarop ik graag zou willen reageren. nu zou kennen en zou weten hoe moeilijk ik het heb, dan zou hij zeker van mij houden en mij nu helpen". I Examen voor het ouderschap Dit is een demagogische benadering die zeer kwalijke gevol Naar aanleiding van het situationeel-gebonden zijn, kwam gen kan hebben. En waar we wel echte examens kennen Ter Horst in de orthopedagogiek met de term: om kinderen te mogen opvoeden, wordt in dit land geluk 'Problematisch opvoedingssituatie' (POS). Dit houdt in dat kig aan homo's geen strobreed in de weg gelegd. Denk aan er nooit één oorzaak voor een opvoedingsprobleem is aan het onderwijzersexamen. te wijzen. Het gaat altijd om een complex van oorzakelijke factoren. Mijn stelling is nu, dat een actopterend homo-hu I 'Twee vrouwen beslulten een kind te nemen' welijk de kans op deze negatieve oorzakelijke factoren nog Zou het niet van meer volwassenheid getuigen als die twee ontzettend veel groter maakt dan een gewone adoptie-situ vrouwen besloten géén kind nemen? De kans is immers atie dat al doet. groot, dat het nieuwe leven begint als een groot geheim. Laat men bedenken, dat niemand recht heeft op een kind. Dit is ook de reden, dat ik als pedagoog afwijzend sta tegen Kinderen krijg je, en ze zullen nooit je eigendom zijn. Het over het anonieme vaderschap. Deze verwekkingen zouden kan hier daarom nooit gaan om de wens van een echtpaar sterk moeten worden afgeraden. of zelfs één volwassene, doch alleen om het belang van het kind. Een kind is geen teddybeer. Dit alles neemt niet weg, I 'Buitenlandse kinderen met problemen in de puberteit' dat er enkele uitzonderingen kunnen bestaan, waarin toe Dat geldt in het algemeen voor adoptiekinderen en voor wijzing van een kind aan een ouder in een homo-huwelijk, buitenlandse adoptiekinderen in het bijzonder. Die proble wenselijk is. Daarbij gaat het om de uitzondering en niet men dienen zich vaak al voor de puberteit aan. En adop om de regel. tiekind zijn èn in een homohuwelijk leven èn ook nog bui tenlander zijn, is helemaal een ontoelaatbare cumulatie van Ingezonden briefvan een kritische (meedenkende) D66-er. ongunstige opvoedingsfactoren. Met standpunten als deze wreekt zich het feit, dat D66 zo Partij-Agenda bang is om eigen beschouwingen onder woorden te bren gen, laat staan te fixeren. Hier laat een gebrek aan duide 26aug Politiek Podium, Innovatie in de economie met o.a. lijke mensbeschouwing zich voelen. Waar het om gaat is Hans Wijers het volgende: 31 aug Fractievoorzittersdag, (OC) Discussiebijeenkomst Groene Hart (SWB) In de pedagogiek heeft de zogenaamde 'fenomenologische 7 sept Cursus alle stemmen gelden • 3 bijeenkomsten (OC) pedagogiek' een grote rol gespeeld. Hier stond centraal dat 14 sept Themadag over wijkaanpak, bezoek aan de gemeente mensen in het algemeen (en dus ook kinderen) altijd 'situ Deventer (BV) atie-gebonden' functioneren. Dat geldt zowel naar binnen Training U heeft het woord (OC) als naar buiten toe. Naar binnen toe lijkt mij een opvoe 21 sept Training conflicthantering (OC) dingssituatie, gevormd door twee mensen van hetzelfde ge Cursus alle stemmen gelden · 3 bijeenkomsten (OC) slacht, niet wenselijk. Iedereen is vrij te denken hoe sterk 28 sept Training vergadertechniek (OC) allerlei identificatieprocessen verlopen en welke invloed ze Maak kennis met D66 (OC) hebben, maar deze factoren kunnen niet ontkend worden. 5okt Bestuurderscongres in het Evertshuis in Bodegraven. Naar buiten toe is het voor het kind nog moeilijker. Immers (BV) hoe je het ook wendt of keert, een homo-huwelijk is en Cursus alle stemmen gelden • 3 bijeenkomsten (OC) blijft een bijzondere situatie. Al was het alleen al doordat 12 okt Basiscursus gemeentefinanciën (OC) een natuurlijke biologische verwekking onmogelijk is. 9 nov Congres voor de Afdelingsbestuurders (OC) Kinderen houden er niet van in uitzonderingsposities te 23 nov Congres (AL V 63), Stadstheater Almelo verkeren. Tegen de buitenwereld worden ze echter op voor 22/23 mrt '97 4e Congres Nieuwe Stijl, (ALV 64) hand gedwongen hun opvoedingssituatie te verdedigen. 28/29 nov '97 Congres (ALV 65) Daarbij komt nog een andere menselijke eigenschap om de hoek kijken en wel die van de 'historiciteit'. Mensen zijn OC =Opleidingscentrum zich bewust van hun verleden. Kinderen gaan altijd op SWB = Stichting Wetenschappelijk Bureau zoek naar hun herkomst. In mijn onderwijzersloopbaan BV = Bestuurdersvereniging 10 D E M 0 C R A A T n r . 6 -1996 KATERN 11 ALV 63 CONGRESAGENDA (concept) IN VERBAND MET DE GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN EIND NOVEMBER ALS GEVOLG VAN DE GEMEENTELIJKE HERINDELING IN NOORD-BRABANTEN ZEELAND, HEEFT HET HOOFDBESTUUR BESLOTEN DE DATUM VAN DE ALGEMENE LEDENVERGADERING AAN TE PASSEN. DE ALV ZAL DAAROM NIET PLAATSVINDEN OP 30 NOVEMBER TE BREDA, MAAR OP: ZATERDAG 23 NOVEMBER 1996 THEATERHOTEL TE ALMELO 10.00- 10.10 opening door de partijvoorzitter * introductie congresleiding * benoeming notulen- en stemcommissie toelichtingen: * stemprocedures door stemcommissie * verkiezingsprocedures door Landelijke Verkiezingscommissie 10.10- FINANCIEN * jaarrekening 1995 * begroting 1997 * definitieve regeling financiêle bijdrage regio's en afdelingen 1997 ORGANISATIE * stemadviescommissie Tweede Kamer * algemene organisatorische moties * voorstel aanpassing telsysteem interne verkiezingen RAPPORTAGE UITVOERING BESLUITEN VORIGE CONGRESSEN * uitvoering besluiten congres 61 en 62 10.45 PRESENTATIE KANDIDATEN BESTUREN EN COMMISSIES opening stembussen 10.45 - 11.15 toespraak Wim Vrijhoef 11.15 SOCIALE SAMENHANG EN VEILIGHEID 11.15 - 11.30 inleiding (plenair) 11.35 - 12.35 deelsessies 12.35- 13.05 pauze 13.05 - 13.50 communicatie-bijeenkomsten TKIEKIEP-frac ties INHOUD KATERN: 13.00 sluiting stembussen pag 1 AL V 63 congresagenda 14.00- 14.40 SOCIALE SAMENHANG EN VEILIGHEID pag 2 AL V 63 congresinformatie plenair ALV 63 vacatures besturen en commissies 14.40- 15.10 toespraak Hans van Mierlo pag 3 ALV 63 congresreglement pag 4 Stemadviescommissie 15.10- 15.35 ACTUELE POLITIEKE MOTIES pag 5 ALV 63 congrestekst pag 12 AL V 63 congresresolutie 15.35- 16.05 toespraak Gerrit Jan Wolffensperger pag 14 Adviesraad pag 15 Opleidingscentrum 16.05- 16.50 plenair interview met bewindslieden pag 17 Bestuurdersvereniging pag 18 Wetenschappelijk Bureau 16.50- 17.00 uitslag verkiezingen besturen en commissies pag 19 bestelbon 17.00 sluiting Katern Democraat 6, 1996 1 ALV 63: CONGRESINFORMATIE 11 In verband met de gemeenteraadsverkiezingen eind voorstel voor het instellen van een stemadvies november als gevolg van de gemeentelijke herindeling commissie Tweede Kamerverkiezingen 1998 vindt u in in Noord-Brabant en Zeeland, heeft het Hoofdbestuur dit katern, congresstukken m.b.t. de herziening van besloten de datum van de Algemene Ledenvergade het telsysteem van de interne verkiezingen in ring aan te passen. Democraat nr. 7 (rond 21 augustus bij de leden}, AL V 63 zal daarom niet gehouden worden op zaterdag voorstellen m.b.t. jaarrekening, begroting en financiële 30 november in het Turfschip te Breda, maar op bijdrageregeling 1997 in Democraat nr. 8 (rond 2 zaterdag 23 november in het Stadstheater te Almelo. oktober bij de leden). Congresboek A, met de ingediende moties en De termijnen voor het indienen van moties en amendementen, dat rond 13 november bij de amendementen blijven ongewijzigd, namelijk 14 aanvragers in de bus valt, kunt u met de algemene oktober 1996, 10.00 uur. bestelbon in dit katern opvragen. Indieners van moties en amendementen en regiosecretarissen ontvangen Publicatiedata congresstukken automatisch een congresboek. De tekst van Sociale Samenhang en Veiligheid en het 11 AL V 63: VACATURES BESTUREN EN COMMISSIES 11 Eerste kennisgeving van de vacatures waarin het Dijkstra (voorzitter GC ): 020 - 625 0136 congres op 23 november 1996 zal voorzien. Landelijke Verkiezingscommissie De kandidaatstelling sluit op dinsdag 24 september 31eden 1996 om 12.00 uur. Ingevulde kandidaatstellingsfor Info: bel 's avonds of in het weekend met Gerk mulieren moeten dan binnen zijn bij het Landelijk Oberman (voorzitter LVC): 076 - 560 2294 Secretariaat (LS). Kandidaatstellingsformulieren zijn verkrijgbaar bij het Landelijk Secretariaat, Postbus Programmacommissie 660, 2501 CR Den Haag, tel. 070-356 6066. 21eden De meeste vacatures ontstaan doordat het lid in het Info: bel 's avonds of in het weekend met Michel van voorjaar aan het einde van zijn/haar zittingstermijn Hulten (voorzitter PC): 0320 221 279 komt. Hoofdbestuur I Dagelijks Bestuur PROFIELEN BIJ VACATURES voorzitter Wim Vrijhoef beëindigt na 4 jaar zijn voorzitterschap. partijvoorzitter Info: bel 's avonds of in het weekend met de huidige Taken: voorzitter Wim Vrijhoef (026 361 4713) De partijvoorzitter geeft leiding aan het Dagelijks Bestuur en het Hoofdbestuur. Hij/zij vertegenwoordigt Hoofdbestuur het Hoofdbestuur binnen en buiten de partij. Hij/zij regio-hoofdbestuurslid Zuid-Holland onderhoudt contacten met de verschillende partij Wegens verhuizing naar buiten de regio van Maarten niveaus en -geledingen waaronder de D66- Bracket komt het regio-hoofdbestuurslidmaatschap van bewindslieden, D66-fracties in Tweede Kamer, Eerste Zuid-Holland vacant. Kamer en in het Europees Parlement. Info: bel 's avonds of in het weekend met Han Wasterhof (vice-voorzitter organisatie) tel. 015 - 2628 Profiel: 648 of overdag met Jan-Dirk Sprokkereef op het LS: Hij/zij 070-3566066. - heeft gevoel voor politieke vraagstukken en is in staat het programma van D66 uit te dragen. Besluitvormingscommissie (v/h - heeft probleemoplossend vermogen: ziet op Rapportagecommissie) hoofdlijnen wat er in de partij speelt en selecteert 41eden de problemen die om een oplossing vragen. Info: bel 's avonds of in het weekend met Ruud van - is bekend met de verschillende partijniveaus en - Esch (voorzitter RC): 030 - 271 8427 geledingen. - heeft ruime bestuurlijke ervaring Geschillencollege - beschikt over goede presentatievaardigheden. 2 leden Gezien de samenstelling van het DB worden vrouwen Info: bel 's avonds of in het weekend met Minne met nadruk verzocht zich te kandideren. Katern Democraat 6, 1996 2 11 vervolg VACATURES BESTUREN EN COMMISSIES 11 Een goede functievervulling vergt een forse wekelijkse regiobestuur en algemene regiovergadering, tijdsinvestering, waarbij de voorzitter zich ook tijdens alsmede voor andere bijeenkomsten op regionaal kantooruren vrij moet kunnen maken. De werkzaamhe niveau om op de hoogte te zijn van regionale en den vinden echter vooral in de avonduren en in de lokale problemen; weekends plaats. Het congres wordt voorgesteld een - in staat zijn namens het HB problemen te helpen beperkte schadeloosstelling mogelijk te maken. oplossen binnen de regio op het moment dat besturen en/of fracties deze zelf niet kunnen regio-hoofdbestuurslid oplossen; Taken: - in staat zijn politieke besluitvorming en visies van Het regio-hoofdbestuurslid verzorgt de communicatie HB en Tweede Kamerfractie te verwoorden op tussen het Hoofdbestuur (HB) en de regio, met als regionaal en lokaal niveau; speciaal aandachtspunt het overbrengen van politieke - in staat zijn het voorzitterschap van HB-commissies en organisatorische signalen van regio en afdelingen te vervullen en contacten te onderhouden met het naar het HB. Landelijk Secretariaat. Profiel: Voor de volledigheid zal de volgende Democraat - partijfuncties vervuld binnen de eigen regio; tevens een omschrijving omvatten van de taken van - in staat zijn een netwerk van contacten binnen de de Besluitvorrningscommissie, het Geschi/lencollege, eigen regio te onderhouden; de Landelijke Verkiezingscommissie en de - voldoende tijd beschikbaar hebben voor het Rapportagecommissie. bijwonen van de vergaderingen van HB, ALV 63: CONGRESREGLEMENT 11 art. 1: Het 63-ste congres van D66 vindt plaats op TOELICHTING BIJ HET CONGRESREGLEMENT zaterdag 23 november 1996 te Almelo. Moties en amendementen dienen te worden ingediend in de vorm van het daartoe bij het Landelijk Secre art. 2: Algemene organisatorische moties en moties en tariaat verkrijgbare standaardformulier. U kunt deze amendementen m.b.t. de congresresolutie "Sociale eveneens bestellen op flop, tegen betaling van de Samenhang en Veiligheid" en de instelling van een kostprijs van een floppy. stemadviescommissie voor de Tweede Kamerver Actuele Politieke Moties behoeven slechts 5 kiezingen 1998 dienen uiterlijk op maandag 14 okt. handtekeningen van stemgerechtigde leden. 1996 om 12.00 uur in de juiste vorm op het landelijk Alle overige moties en amendementen behoeven hetzij secretariaat van D66 te Den Haag te zijn ontvangen. 25 handtekeningen van stemgerechtigde leden, hetzij de handtekeningen van voorzitter en secretaris van de art. 3: Moties m.b.t. de jaarrekening 1995 en moties afdeling of regio, waarin de ledenvergadering de en amendementen met betrekking tot de begroting moties en amendementen vaststelde. 1997, de definitieve financiële bijdrageregeling aan Het lidmaatschapsnummer en een leesbare naam regio's en afdelingen 1997 en de herziening van dient bij elke handtekening te worden vermeld. het telsysteem bij de interne verkiezingen, dienen Alle handtekeningen dienen in een keer, gelijktijdig uiterlijk op maandag 28 oktober 1996 om 12.00 uur met de tekst te worden aangeboden. in de juiste vorm op het landelijk secretariaat van Fax-zendingen worden alleen geaccepteerd indien de D66 te Den Haag te zijn ontvangen. originelen uiterlijk de volgende werkdag gepost worden. Voor fax-zendingen van APM's bestaat de art. 4: Met inachtneming van het bepaalde in artikel 90 aanvullende mogelijkheid van het inleveren van de en 93 van het huishoudelijk reglement dienen Actuele originele handtekeningen op zaterdag 23 november Politieke Moties uiterlijk te worden ingediend op 1996 voor 10.30 uur bij de Besluitvormingseemmissie donderdag 21 november 1996 om 10.00 uur 's (voorheen Rapportagecommissie) voorin de zaal. ochtends bij het Landelijk Secretariaat; De in het congresreglement vermelde indienings termijn is een uiterste - het Landelijk Secretariaat stelt art. 5: De congresleiding heeft de bevoegdheid ten eerdere toezending bijzonder op prijs. congresse aanvullende regels te stellen. Het adres: Postbus 660 2501 CR Den Haag. Ons faxnummer: 070- 364 1917. art. 6: Bovendien zijn specifiek van toepassing op het congres de art. 89 Um 99 van het Huishoudelijk Reglement. Katern Democraat 6, 1996 3 INSTELLING STEMADVIESCOMMISSIE I\ CONCEPT- INSTELLINGSBESLUIT college en dient binnen 7 dagen te worden behan STEMADVIESCOMMISSIE deld; het stemadvies kan niet aan de leden ter TWEEDE KAMER VERKIEZINGEN 1998 (STC 98) kennis worden gebracht indien er nog procedures bij het Geschillencollege lopen. 01 Gelet op artikel 016 van het Huishoudelijk Reglement (HR) heeft het congres van 23 novem 08 Bij het bepalen van de kriteria voor de ber 1996 besloten een stemadvies-commissie voor samenstelling van het advies zal de STC 98 zich de verkiezingen voor de Tweede Kamer (TK) van laten leiden door de conform art. 018 van het HR 1998 in te stellen (STC 98). door het congres van 23 november 1996 vastge stelde profielschets. 02 De STC 98 is een eongrescommissie ad hoc en bestaat uit 9 leden die in wisselende samenstelling 09 De STC 98 zal in het tijdsbestek van 28 dagen na zullen optreden. De leden worden benoemd door sluiting van de kandidaatstelling alle kandidaten in congres 64 op voordracht van het Hoofdbestuur. de gelegenheid stellen om met tenminste twee De leden van de STC 98 treden niet in de taken leden van de commissie een persoonlijk gesprek en bevoegdheden van de LVC en evenmin in de te hebben alvorens het advies op te stellen. taken en bevoegdheden van het Hoofdbestuur. Het lidmaatschap van de STC 98 is onverenigbaar 10 De commissie hoort en beoordeelt de kandidaten met het lidmaatschap van het Hoofdbestuur, de aan de hand van het politieke profiel als vermeld landelijke Verkiezingscommissie, of kandidatuur in art. 07 van dit instellingsbesluit. voor Eerste Kamer of Tweede Kamer. 11 Het stemadvies zal worden bekendgemaakt en 03 De STC 98 heeft tot taak het in volgorde van verzonden aan alle stemgerechtigde leden van geschiktheid groeperen (van een deel) van de D66, tegelijk met het totale overzicht van alle kandidaten voor de Tweede Kamer, voor de 2e kandidaten en het stembiljet. E.e.a. zodanig dat interne verkiezingsronde als bedoeld in art. 029 lid deze stukken uiterlijk op een door de LVC nader 3 van het HR. Dit advies dient in relatie te staan aan te geven termijn bij de leden zullen zijn. tot het volgens art. 018 van het HR door de par tijvoorzitter en de fractievoorzitter TK opgestelde 12 De STC 98 vangt haar werkzaamheden aan en door het congres vastgestelde politiek profiel. onmiddellijk na het congres van 22/23 maart 1997. Zij draagt ervoor zorg dat het advies uiterlijk op 04 De STC 98 zal bestaan uit leden van D66, die uit een door de LVC nader aan te geven termijn op eigen ervaring goed bekend zijn met de partij, en schrift wordt aangeleverd bij het Landelijk geen zodanige band hebben met een of meer van Secretariaat voor verzending aan de leden. de kandidaten dat daardoor de schijn van partijdigheid zou kunnen ontstaan. 13 Het congres is verantwoordelijk voor Het Hoofdbestuur zal aan het congres van 30/31 samenstelling, opdracht en werkwijze van de STC maart 1997 een voorstel voorleggen voor de 98, alsmede voor het uiteindelijk aan de leden uit invulling van de commissie. te brengen stemadvies. 05 De commissie stelt het stemadvies unaniem vast 14 De leden van de STC 98 doen over geen enkel en legt het eerst aan alle kandidaten voor, waarna onderdeel van hun werkzaamheden enige alle kandidaten gedurende 4 dagen het recht mededeling aan anderen, tijdens noch na hebben aan dit advies van de commissie een beeindiging van de werkzaamheden van deze persoonlijke reactie van ten hoogste driehonderd commissie. woorden toe te voegen. Deze reactie is onverbre kelijk verbonden met het stemadvies dat aan de 15 De STC 98 overlegt in elk geval bij aanvang van leden ter kennis wordt gebracht. haar werkzaamheden over de door haar, onverminderd het gestelde in punt 9 en art. 016 06 De volgorde waarin de aanbevolen kandidaten in HR, te hanteren kriteria met de voorzitters van het advies worden vermeld is, ook binnen de Eerste en Tweede Kamerfractie, de partijvoorzitter tranches, alfabetisch, te beginnen met een door en de lijsttrekker bij de voorgaande verkiezingen. loting bepaalde letter. 16 De STC 98 wordt ontbonden na het uitbrengen 07 Een eventueel geschil over de wijze van handelen van het stemadvies. van de commissie kan tot 3 dagen na het uitbrengen van het stemadvies door de kandidaat aanhangig worden gemaakt bij het Geschillen- Katern Democraat 6, 1996 4 ALV 63: SOCIALE SAMENHANG EN VEILIGHEID, congrestekst Onderstaande tekst is NIET amendeerbaar. moet optreden op verschillende terreinen: van de Zie voor de amendeerbare resolutie pag. 12 inrichting van nieuwe wijken, welzijn, sociale zekerheid, politie/justitie, tot en met het onderwijs- en 1. Inleiding integratiebeleid. Dat is niet nieuw. Maar het optreden van de overheid heeft tegenwoordig te vaak een 2. Maatschappelijke ontwikkelingen projectmatig karakter en leidt daardoor vaak slechts tot tijdelijke preventie. De commissie bepleit een 3. Preventie in sociale en fysieke omgeving omslag naar een structurele preventie als onderdeel van het veiligheidsbeleid. 4. Van strafrechtelijke naar bestuurlijke handhaving Daarnaast doen wij voorstellen voor het versterken 5. Organisatie van veiligheidsbeleid van de rechtshandhaving. Strafrechtelijke handhaving is op veel fronten niet effectief. Het is gewenst dat gezocht wordt naar nieuwe vormen van bestuurlijke 1. Inleiding handhaving en naar mogelijkheden om de oplossing van geschillen tussen private partijen buiten het "De toename van de criminaliteit stelt de samenleving strafrecht te houden door introductie van nieuwe voor nieuwe en grotere problemen. Een groeiend vormen van bemiddeling. gevoel van onveiligheid doet afbreuk aan de sociale samenhang en ondermijnt het vertrouwen in de over Tot slot pleiten wij in deze nota voor een actiever heid. Bestrijden van (gevoelens van) onveiligheid door lokaal en democratischer ingebed veiligheidsbeleid. middel van het strafrecht is echter niet meer dan een Dat stelt met name eisen aan gemeenten en het sluitstuk van een brede maatschappelijke aanpak. politie-apparaat. Gestreefd moet worden naar preventieve crimi naliteitsbestrijding door het zoveel mogelijk creëren Het Hoofdbestuur heeft ten behoeve van het opstellen van sociale samenhang en veiligheid, niet alleen van deze congrestekst een commissie ingesteld feitelijk, maar ook in de beleving van mensen." bestaande uit Barryl Biekman, Tanja Brok (secretaris), Kim van Dooren, Fred Eisner (HB), Ed Grootaarts, Aldus luidde de opdracht waarmee de Commissie Peter van Koppen, Han Polman (voorzitter) en Sociale Samenhang en Veiligheid in opdracht van het Annelies Verstand Hoofdbestuur aan de slag is gegaan. Een veilige samenleving is een samenleving waarin mensen zich 2. Maatschappelijke ontwikkelingen kunnen ontplooien tot volwaardig lid van die samenle ving terwijl zij tegelijkertijd respect dienen op te Gevoelens van onveiligheid worden niet alleen brengen voor ieders eigenheid, lijf en goed. veroorzaakt door het feitelijke niveau van onveiligheid, maar ook door factoren als onzekerheid, margi In deze nota wordt een analyse gegeven van enkele nalisering en ongerustheid. Hoewel belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen die naar onveiligheidsgevoelens misschien niet altijd 'terecht' het oordeel van de commissie de sociale samenhang zijn als gekeken wordt naar de objectieve cijfers, en veiligheid beïnvloeden. Daarmee wordt geprobeerd kunnen zij wel in vergaande mate het gedrag van het brede onderwerp sociale samenhang en veiligheid mensen beïnvloeden. Sommigen gaan hun huis niet zodanig te definiëren dat concrete aanbevelingen meer uit na bepaalde uren of zorgen voor een eigen kunnen worden gedaan aan de overheid. Het is echter 'bewapening'. Ook neemt bij sterke gevoelens van duidelijk dat het bevorderen van sociale samenhang onveiligheid de kans toe dat men zondebokken gaat en veiligheid niet alleen een taak van de overheid is, zoeken. Uitingen van racisme en vooroordelen kunnen maar betrokkenheid vereist van burgers, bedrijven en daarvan gevolgen zijn. maatschappelijke organisaties. Dat neemt niet weg dat veiligheid vooral voor de overheid een kerntaak is en De omvang van de criminaliteit gaat hand in hand met door de maatschappelijke ontwikkelingen nieuwe vermindering van de sociale samenhang in onze impulsen behoeft. Daarnaast zal wanneer de overheid samenleving. Maatschappelijke ontwikkelingen die op er in de ogen van burgers onvoldoende in slaagt bij te zichzelf genomen positief zijn brengen ook onver dragen aan veiligheid, dat schadelijk zijn voor de mijdelijk negatieve verschijnselen met zich mee. legitimiteit van de overheid. Ontwikkelingen als individualisering, verstedelijking, open grenzen, mobiliteit, economische en De rode draad in deze nota is dat voor het bevorderen technologische ontwikkelingen doen in verschillende van sociale samenhang en veiligheid de overheid opzichten de sociale samenhang en veiligheid Katern Democraat 6, 1996 5 afnemen. Individualisering en emancipatie brengen De gevolgen van de afnemende sociale samenhang bijvoorbeeld zelfstandigheid en keuzevrijheid, maar voor het niveau van veiligheid zijn op enkele fronten al maken solidariteit met anderen minder prangend zichtbaar. Hoewel het met de meeste vanzelfsprekend, vooral als individualisering leidt tot jongeren goed gaat, ontbreekt voor een te grote groep een ieder-voor-zich mentaliteit. Door dit samenstel van jongeren elk maatschappelijk perspectief. Zo'n 15 factoren is in de maatschappij een soort normatief procent van de jongeren heeft problemen of vacuüm ontstaan waarin niet bij voorbaat duidelijk is veroorzaakt problemen van uiteenlopende aard. wat je tenminste van een medeburger mag verlangen. Verslaving, psychische problemen, verharding van delicten en toename van het gebruik van geweld zijn De open grenzen brengen nieuwe inzichten en nieuwe daarvan symptomen. Vooral jongeren die afkomstig culturen. De technologische ontwikkelingen hebben zijn uit een ander land of wier ouders afkomstig zijn uit geleid tot wereldwijde informatie-uitwisseling. Daarvoor een ander land, worden - soms moeizaam - opgevoed wordt een actiever beroep gedaan op de eigen in twee culturen, wat niet altijd zonder conflicten gaat. verantwoordelijkheid en het eigen selectievermogen van mensen. Niet iedereen kan het bijbenen. Daarbij Nederland is een migratie-land. De multiculturele komt dat de toenemende professionalisering en de samenleving stelt eisen aan het vermogen van zowel technische vooruitgang degenen met een lage autochtonen als etnische culturele minderheids opleiding uitsluiten. Veel werk waarvoor een lage groepen om samen te leven. Individuen en de opleiding toereikend is wordt niet meer gedaan, samenleving als geheel weten niet altijd raad met de waardoor de samenleving verslonst. conflicten van normen en waarden die dat met zich meebrengt. De huidige migratiestroom - een verschijnsel zo oud als de mensheid - kan misschien worden ingedamd, De Nederlandse samenleving is sterk verstedelijkt en maar zal - gegeven de oorlogen, ecologische/natuur heeft een dichte infrastructuur. Het streven naar de rampen en de armoedekloof- beslist niet opdrogen. compacte stad moet door wonen, werken en recreëren De multiculturele samenleving die zo ontstaat, doet dichter bij elkaar te brengen de milieubelasting een beroep op flexibiliteit die niet door ieder wordt verminderen. Dat leidt echter niet alleen tot opgebracht. Er valt soms een afnemende bereidheid concentratie van voorzieningen, maar ook tot te bespeuren om etnische minderheidsgroepen een concentratie van achterstanden. De veiligheids volwaardige deelname aan werken, wonen en weten problemen zijn daarom in de grote steden het grootst. te gunnen. Zij worden hierdoor in een isolement Tegelijkertijd krijgen kleinere steden en zelfs landelijke gedrukt, zoeken onderlinge solidariteit en voelen gebieden in steeds grotere mate te maken met minder loyaliteit jegens een maatschappij die hen verplaatsingseffecten en met toename en verharding uitsluit, wat een voedingsbodem voor criminaliteit kan van delicten. zijn. Niet zozeer de verdichting zelf maar de wijze waarop In de tijd waarin nog geloofd werd in de maakbare vorm is gegeven aan de inrichting van de openbare samenleving is een grote dichtheid van wet- en ruimte heeft in veel gevallen de veiligheid negatief regelgeving ontstaan die vaak ver achter loopt bij beïnvloed. Daarmee is de overheid in veel gevallen technologische en sociale ontwikkelingen. Dit werkt ook zelf veroorzaker van onveiligheid. Voorbeelden verstarring, normvervaging en daardoor daarvan zijn een te eenzijdige woningvoorraad in noodzakelijkerwijs gedogend besturen in de hand. bepaalde grootstedelijke gebieden ('bouwen voor de buurt'), risicovolle industriële bedrijvigheid in de buurt Tegelijk met de hierboven geschetste ontwikkelingen van woonwijken, het ontbreken van speelruimtes in die afbreuk doen aan de sociale samenhang, ontstaan woonwijken, eenzijdige architectuur en een rigide ook nieuwe vormen van sociale verbindingen in de woningtoewijzingsbeleid. maatschappij die positief effect hebben voor de sociale ontplooiing van mensen. Mensen zoeken Mensen kunnen zich bij uitstek door werk ontplooien houvast en onderlinge solidariteit zonder terug te en integreren. Daarom is werk een belangrijke willen naar de oude situatie waarin normen en voorwaarde voor sociale samenhang en een veilige waarden het levenspatroon van de wieg tot het graf samenleving. Werkgelegenheid is één van de meest vastlegden, de sociale controle beklemmend kon zijn structurele bijdragen aan veiligheid. Mensen en en de individuele ontplooiing belemmerde. organisaties bepalen samen de economische ontwikkeling. De vraag naar (betaalde) arbeid wordt De overheid kan maar in zeer beperkte mate sturend sterk bepaald, maar vooral ook gehinderd door de optreden bij al deze maatschappelijke ontwikkelingen, mate waarin vraag en aanbod van arbeid is ook al zou ze willen. Als de veiligheid van individuen gereguleerd: de voorwaarden waaraan zowel de of groepen mensen wordt bedreigd heeft de overheid vrager als aanbieder van arbeid moet voldoen. Niet echter de taak om te reageren op negatieve gevolgen betaalde en laagbetaalde arbeid wordt ten onrechte van deze ontwikkelingen en die waar mogelijk te maatschappelijk sterk ondergewaardeerd. voorkomen. 6 Katern Democraat 6, 1996 3. Preventie in sociale en fysieke levensstijl van het kind. omgeving Omdat de ontsporing vaak veel eerder dan het 12e De hierboven beschreven maatschappelijke jaar begint, zou ook in die tijd ingegrepen moeten ontwikkelingen en de gevolgen voor sociale word_en. Niet door straffen uit te delen, want dat heeft samenhang en veiligheid leiden tot de vraag welk op d1e leeftijd weinig zin. Een intensieve begeleiding, overh~_idsbeleid gewenst is. Zoals gezegd zijn de het wegnemen van hetgeen de criminaliteit versterkt mogeliJkheden van de overheid beperkt. Er moet en vergrote aandacht voor de omgeving (gezin, straat, vooral gezocht worden naar de manier waarop de school) van kinderen die op vroege leeftijd dreigen te overheid de voorwaarden kan scheppen waaronder ontsporen levert uiteindelijk aanzienlijk meer op dan sociale samenhang en zelfredzaamheid kan worden str~ffen n_a het 12e jaar. Alleen een vroege signalering gestimuleerd. Bij preventie maken wij daarbij en mtens1eve begeleiding helpen. o_nderscheid tussen maatregelen in de sociale omge vmg van mensen en in de inrichting van de openbare Bij vroege signalering is een grote rol weggelegd voor ruimte. het onderwijs. Het is niet de bedoeling om de maatschappelijke problemen op het bordje van Sociale omgeving onderwijzers te leggen. Zij moeten signaleren, maar kunnen doorverwijzen naar en gesteund worden door De jeugd heeft de toekomst. Daarom is het zo actieve optredende instanties. De decentralisatie in het verontrustend dat het met zo'n grote groep jongeren onderwijs zal moeten worden gebruikt om op een niet goed gaat. Hun problemen variëren van achterblij nieuwe manier de school te gebruiken als vindplaats vende resultaten op school (met name in de grote voor beginnende problemen en als samenwerkings- en steden), schooluitval, slechte aansluiting op de doorverwijzingsinstantie. Met name in de grotere arbeidsmarkt tot en met marginalisering van groepen steden is dat zeer gewenst. jongeren: verharding van criminaliteit en daling van de leeftijd waarop de eerste delicten worden gepleegd. De overheid kan dan wel waarnemen dat bij bepaalde gezinnen de problemen uit de hand lopen, maar Er wordt in Nederland al een grote inspanning ingrijpen is niet altijd mogelijk. Het aantasten van de gepleegd om problemen van jongeren te voorkomen. ouderlijke macht is een dusdanig zwaar middel, dat Daarbij valt op dat tientallen instanties "over de daar niet snel naar gegrepen wordt. Startende jeugdproblematiek" gaan, maar net zo hard langs crimineeitjes worden niet gelijk gestraft, maar berispt. elkaar heen werken. Het werk van veel instellingen De gezinssituatie blijft echter onveranderd en blijft vaak steken in discussies over bevoegdheden en sommigen verwerven zelfs een "stoer" imago in de 'regie'. Slechts op een enkele plaats komt effectieve jeugdgroepen waar zij bij horen wanneer ze met politie samenwerking en doorverwijzing van de grond tussen en justitie in aanraking zijn geweest. De sociale scholen, politie, sportverenigingen, instellingen voor omgeving van een kind heeft een grote invloed op zijn gezondheidszorg, jeugdhulpverlening en raden voor ontwikkeling. Toch is het strafrechtelijk systeem de kinderbescherming. Er is een grote bestuurlijke gericht op aanwijsbare daders en individuele straffen. inzet nodig om voorwaarden te scheppen voor een Het sociale verband waarin de (ontsporende) jeugdige praktische samenwerking. Vooral de gemeenten opgroeit wordt niet aangepakt, terwijl dit in de bele hebben hier een belangrijke preventieve rol. Zij vingswereld van betrokkenen juist een goede zaak zou zouden 'afgerekend' moeten kunnen worden op het zijn. Het in een vroegtijdig stadium onderkennen van uitgangspunt dat jongeren op school zitten of aan het situaties die uit de hand kunnen lopen en het werk zijn. Voor dat laatste was immers het Jeugdwerk investeren in het gezond maken van de sociale garantieplan bedoeld. Een zinvolle gemeentelijke verbanden en het kerngezin, geeft een kind een veel inbreng is alleen mogelijk bij een verdergaande betere uitgangspositie in onderwijs en arbeid. Tegelijk decentralisatie van de jeugdhulpverlening. Die is nu wordt de ouderlijke macht onvoldoende aangesproken alleen in drie grote steden op gemeentelijk niveau op eigen verantwoordelijkheid. Het verdient daarom georganiseerd. aanbeveling ouders, als zij aantoonbaar hun opvoedende taak laten liggen, strafrechtelijk Steeds meer onderzoek laat zien dat een criminele aansprakelijk te maken voor het gedrag van kinderen carrière zich vaak in de vroege jeugd aankondigt. die zelf strafrechtelijk minderjarig zijn. Bovendien begint een criminele carrière vaak voordat een kind 12 jaar is geworden en dus strafrechtelijk in Leren samenleven, is niet alleen voor kinderen maar beeld komt. Veel kinderen die jong met het strafrecht ook voor volwassenen een blijvende opgave. Dat geldt in aanraking komen hebben al een carrière van enige vooral bij het vormgeven van een multi-culturele jaren achter de rug, zonder dat de mogelijkheid samenleving. Er bestaan in Nederland nogal eens bestond daaraan iets te doen. Na het 12e jaar is negatieve denkbeelden over mensen van een andere ingrijpen steeds minder effectief. Het kind heeft dan al culturele komaf. Dergelijke vooroordelen en geleerd dat misdaad loont; het strafrecht is te traag en onwetendheid zijn vaak wederzijds. Met een degelijke opleiding en een diploma op zak blijken leden van te afstandelijk om dat weer af te leren. Bovendien etnische minderheidsgroepen er toch nog al te vaak maakt criminaliteit dan al vaak onderdeel uit van de Katern Dernocraat 6, 1996 7 naast te grijpen wanneer een arbeidsplaats te om burgers en bedrijven zelf te activeren en op een verwerven valt. Er is onmiskenbaar sprake van - al meer directe manier mede-verantwoordelijk te maken dan niet expliciete - discriminatie. Een dergelijke voor het handhaven van veiligheid. Van oudsher is structurele manifestatie van achterstelling bevordert de echter de overheid verantwoordelijk voor veiligheid in loyaliteit jegens de Nederlandse samenleving niet. Een het publiek domein. Dit strikte onderscheid tussen negatief verwachtingspatroon dat zo ontstaat wordt publiek en privaat domein kan het nemen van eigen maar al te vaak een self-fulfilling prophecy, omdat het verantwoordelijkheid van mensen voor de veiligheid op bijvoorbeeld de motivatie beïnvloedt om goede school straat te zeer tegenhouden. In verschillende prestaties te leveren. Leden van etnische minderheids gemeenten nemen mensen zelf initiatief voor de groepen die wel willen, moeten tegen een sterke veiligheid in hun wijk, buurt of woningcomplex. Er is stroom op roeien en veel uithoudingsvermogen aan de geen reden om bij voorbaat afwijzend te staan dag leggen. tegenover buurtpreventie, als maar aan een aantal basale voorwaarden wordt voldaan. Zo zal de politie Leden van etnische minderheidsgroepen zijn relatief het geweldsmonopolie moeten behouden; er kan geen vaak dader van criminaliteit, maar - en dat blijft nogal sprake van zijn dat burgers zichzelf bewapenen of eens onderbelicht - ook bovenproportioneel vaak ongewenste gasten te lijf gaan. Initiatieven van slachtoffer van criminaliteit. Het gaat met name om mensen of private organisaties over veiligheid in het groepen mensen onder Turken, Marokkanen, publiek domein moeten dus staan onder regie van de Surinamers en Antillianen die in een slechte sociaal gemeente en de politie. Daarnaast zal de politie ook economische situatie verkeren en geconcentreerd voor buurten met 'eigen' veiligheidsinitiatieven altijd wonen in buurten van matige kwaliteit. Hoewel een beschikbaar moeten zijn. Binnen deze randvoor precies inzicht nog ontbreekt, lijkt er een groot aantal waarden moeten initiatieven genomen kunnen worden criminele allochtone organisaties te bestaan met door burgers, winkeliers, bedrijven en andere internationale vertakkingen. Dat is verontrustend, organisaties om ook te investeren in veiligheid in hun vooral omdat dit belemmerend werkt voor de integratie omgeving en dus in het publiek domein. van etnische minderheidsgroepen in de Nederlandse samenleving. In verschillende steden vindt nu het omgekeerde plaats en worden sociale en veiligheidsproblemen Veel leden van etnische minderheidsgroepen voelen afgewenteld op politie en justitie. Dat heeft geleid tot zich ook onveilig omdat zij gediscrimineerd worden en een overbelasting van onder andere de rechtelijke soms zelfs slachtoffer zijn van racistisch geweld. Ook macht. De vraag is aan de orde op welke wijze de relatie tussen allochtonen en politie vraagt gemeenschappen zelf niet alleen inbreuken in hun verbetering. De kennis over en contacten tussen de veiligheid kunnen voorkomen maar ook effectieve politie en allochtone gemeenschappen is over het bemiddeling kunnen toepassing in het geval van algemeen onvoldoende. (dreigende) onveiligheid of conflicten. Vormen van buurtbemiddeling waarbij burgers zelf bijdragen aan Niet alleen bij de politie, maar ook bij andere de oplossing van problemen in de eigen omgeving (overheids-)instellingen en bedrijven is men nog kunnen worden gestimuleerd. Door wijkbewoners en onvoldoende ingespeeld op de multiculturele samenle organisaties, zoals winkeliers en woningcorporaties, ving. Mede in dat licht is het van belang de zelf te betrekken bij vormen van bemiddeling kan meer gezamenlijke betrokkenheid van mensen en organi begrip en respect worden gestimuleerd en zelfred saties bij sociale samenhang en veiligheid in wijken en zaamheid worden bevorderd en raken burgers meer buurten te vergroten. In dat verband kunnen goede betrokken bij een veilige en leefbare woonomgeving. zelforganisaties van etnische minderheden een rol Buurtbemiddeling werkt alleen maar goed als er een spelen. De organisatiegraad van etnisch culturele vorm van toezicht is en er een 'stok achter de dèur' groepen verschilt nu nogal, waarbij velen zich niet bestaat in de vorm van bijvoorbeeld politie of justitie. vertegenwoordigd voelen door hen die zich als vertegenwoordigers opstellen. Hieraan is ook het door Fysieke omgeving de overheid gevoerde welzijnsbeleid debet dat niet in alle opzichten de sociale samenhang en zelfred De overheid heeft ervoor gekozen de laatste decennia zaamheid van mensen heeft bevorderd. de infrastructuur en de stedelijke omgeving sterk te Desalniettemin kunnen zelforganisaties - onder verdichten. Dit heeft met name geleid tot uitbreiding voorwaarde van herkenning en betrokkenheid van de van stedelijke gebieden. Samen met de grote mobiliteit mensen om wie het gaat - een goede rol spelen in het heeft dit geleid tot een sterke verhoging van de bevorderen van en het nemen van initiatief op het congestie en een toename van gevoelens van terrein van sociale samenhang en veiligheid. Dit moet desoriêntatie, eenzaamheid en onveiligheid van de echter niet vanzelfsprekend leiden tot burgers. Verdichting is nodig om het milieu te overheidssubsidie aan allerlei instellingen. beschermen; gebrek aan ruimte dwingen ons daar als het ware toe. Toch moet er geïnvesteerd worden in Veel preventie-maatregelen die de overheid neemt, zaken die zijn scheef gegroeid. In bijvoorbeeld de appelleren niet aan de eigen verantwoordelijkheid en opbouw van wijken moet rekening worden gehouden aan het eigen belang van mensen zelf. Het is beter met sociale samenhang en veiligheid. Naast een 8 Katern Democraat 6, 1996 woon- en verkeersfunctie heeft een woonwijk immers 4. Van strafrechtelijke naar bestuurlijke vooral een leeffunctie. handhaving Een veilige wijk kan worden gestimuleerd door Sinds de jaren tachtig wordt in toenemende mate maatregelen en normen vast te leggen in een beseft dat veiligheidsbeleid meer is dan inzet van keurmerk. Een keurmerk biedt zowel voor burgers als . politie en justitie. Met preventieprojecten is gestimu bedrijven de garantie van juiste maatregelen door de leerd dat het openbaar bestuur zijn mogelijkheden overheid maar ook door organisaties zelf. In een gebruikt om onveiligheid en criminaliteit te voorkomen. dergelijk keur moet staan hoe een wijk moet zijn Dit besef lijkt inmiddels gemeengoed en is in veel opgebouwd om door bewoners te worden ervaren als steden geëvolueerd tot het zogenaamde integrale een veilige ontmoetingsruimte waarin ook rekening veiligheidsbeleid, dat in tegenstelling tot een projects wordt gehouden met de ontspanningsbehoeften van gewijze aanpak op een meer structurele basis alle groepen die er wonen. Net zoals is gebeurd met investeringen in veiligheid beoogt. Dat heeft geleid tot de wet geluidshinder moet ervoor gezorgd worden dat een aanpak waarbij bestuur, politie en openbaar geheel Nederland binnen een bepaalde periode aan ministerie, maatschappelijke organisaties en buurtor de norm gaat voldoen. In een keurmerk kunnen ook ganisaties afspraken maken over de hele keten van eisen worden opgenomen voor een zodanige inrichting maatregelen, van pro-actief, preventief tot repressief. van de openbare ruimte, dat kinderen er goed uit de Elk veiligheidsbeleid is echter gedoemd te mislukken voeten kunnen. als het sluitstuk, de strafrechtelijke handhaving, niet werkt. En dat is in veel situaties het geval; de straffen Ter versterking van de leefbaarheid zou ervoor zijn vaak niet effectief, de bewijsvoering is vaak niet gekozen kunnen worden bepaalde infrastructurele mogelijk en de capaciteit is onvoldoende voor het voorzieningen meer ondergronds te bouwen. Ook kan groeiend aantal zaken. Zelfs met een doelmatige de veiligheid versterkt worden door menging van georganiseerde staande en zittende magistratuur zijn voorzieningen: woningen boven scholen vergroten de veel strafrechtelijke maatregelen ineffectief. veiligheid na schooltijd; wonen boven winkels na sluitingstijd. Veel normen kunnen bijvoorbeeld niet gehandhaafd worden, omdat de maatschappij zich zo snel ontwik Als gebouwd wordt volgens een keurmerk worden kelt. Een goed voorbeeld is het verbod op huizen en wijken veiliger. Het zou goed zijn als genotmiddelen en het ontstaan van allerhande nieuwe verzekeringsbedrijven een dergelijke ontwikkeling drugs. Dit vraagt een herziening van het bevorderen door premiekortingen als gebouwd is veiligheidsbeleid van de overheid. Een effectief volgens het keurmerk. Nog steeds worden echter veiligheidsbeleid is alleen mogelijk als op enkele gebouwen ontworpen zonder rekening te houden met belangrijke onderdelen strafrechtelijke handhaving de effecten voor de veiligheid. Dat geldt vooral voor (opsporen, vervolgen en berechten) wordt omgevormd kantoorcomplexen. Hun afstand tot de 'bewoonde' tot bestuurlijke handhaving. Veel delicten kunnen beter wereld leidt buiten kantoortijden tot onveilige worden voorkomen door bestuurlijke sancties. Dat gebieden. Bij grote ingrepen in de openbare ruimte is bevordert ook democratische inbedding; het openbaar een veiligheidseffectrapportage gewenst. bestuur, met name gemeenten worden verantwoor delijk voor de handhaving van hun eigen beleid en In de steden ligt de sleutel voor het tegengaan van kunnen dat niet 'eenvoudig' op politie en justitie negatieve gevolgen van segregatie vooral bij het afwentelen. Voorbeelden van bestuurlijke handhaving gedifferentieerd bouwen. De eenzijdige woning zijn een vergunningstelsel voor coffeeshops en voorraad in veel stadsvernieuwingsgebieden heeft prostitutie. Om dat laatste mogelijk te maken dient . geleid tot een grote doorstroming van bewoners, prostitutie uit het strafrecht gehaald te worden. Op d1e waardoor in die wijken sociale samenhang en cohesie manier kan een op maat toegesneden gemeentelijk geheel ontbreekt. Bovendien leidt deze eenzijdige beleid gevoerd worden -- zoals ook met fiscalisering vorm van huisvesting eerder tot een cumulatie van van parkeerboetes is gebeurd -- en tegelijkertijd politie achterstand: lagere inkomensgroepen met grotere en justitie worden ontlast. kans op werkloosheid. In gebieden met veel sociale huurwoningen dient de bouw van koopwoningen te Daarnaast is het gewenst gemeenten meer bevoegd worden bevorderd. Eigen woningbezit leidt veelal tot heden te geven om, in het kader van de openbare een grotere verantwoordelijkheid voor de eigen woning orde en de veiligheid, allerlei vormen van overlast te en daarmee vaak ook actievere inzet voor onderhoud bestrijden. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om de 'kleine' en beheer van de woonomgeving. Om deze reden is hinder- en overlastproblemen: vandalisme, vernieling, het gewenst selectief de verkoop van sociale parkeeroverlast, hondepoep. Het lokale bestuur k~~ huurwoningen te stimuleren. dan krachtiger optreden en wordt minder afhankeliJk van vervolging door het openbaar ministerie. Dat kan natuurlijk alleen onder de voorwaarde van voldoende rechtsbescherming voor de burgers. Voordeel van deze bestuurlijke handhaving is het versterken van het gemeentelijk veiligheidsbeleid met nieuwe instru- Katern Democraat 6, 1996 9 menten voor preventie en mogelijkheden om het Het politie-optreden tegen veel vormen van 'sluitstuk' te organiseren. Daarmee wordt ook een georganiseerde criminaliteit heeft op de huidige grotere democratische controle mogelijk. manier geleid tot meer geweld van en tussen criminelen. Tegelijkertijd heeft zoals geschetst het De gemeente heeft niet alleen een rol bij het politie-optreden weinig effect gehad. Daarom zou bestrijden van de 'kleine' criminaliteit, maar kan ook moeten worden gestreefd naar nieuwere vormen van zinvol bijdragen aan het bestrijden van de georgani bestrijding van georganiseerde criminaliteit. Uiteindelijk seerde criminaliteit. Drugshandel en vrouwenhandel is het bij sommige vormen van criminaliteit aanzienlijk illustreren dat. Met een louter eenzijdige, zinvoller de markt te beïnvloeden dan de criminelen strafrechtelijke aanpak valt de drugscriminaliteit niet zelf aan te pakken. afdoende te bestrijden. De drugsmarkt is een typische vraagmarkt de vraag bepaalt wat in de markt omgaat. Bij het beïnvloeden van de markt is een belangrijke Regelmatig pakt de politie grote partijen drugs, maar taak weggelegd voor de gemeenten. Alleen de dat blijkt nooit enige invloed te hebben op de prijs die gemeente zit dicht genoeg met zijn neus op de markt de eindgebruikers betalen. Dat komt doordat open en is krachtig genoeg in te grijpen in de markt, gevallen plaatsen en weggevallen partijen direct bijvoorbeeld met een goed drugsbeleid bij drugs en worden opgevuld door andere criminelen en nieuwe met een goed bordeelbeleid bij vrouwenhandel. partijen drugs, omdat de vraag de criminaliteit dicteert. Dat schept voor de politie een vreemde paradox: het De lagere overheid kan ook op andere manieren oprollen van een goed in beeld gebrachte drugsbende preventief optreden tegen de georganiseerde criminali leidt tot een 'gat in de aanbodmarkt' dat gevuld wordt teit. Zo zou investering door de georganiseerde door velen die slechts met langdurig en kostbaar criminaliteit in de bovenwereld voorkomen moeten onderzoek weer in beeld te brengen zijn. De kunnen worden door vooraf een toets te verrichten op eenzijdige aanpak van uitsluitend werk van politie en de integriteit van contractpartners en bij aanvragen justitie leidt uiteindelijk niet tot het gewenste doel. van vergunningen (horeca, milieu, bouw, etc.). Daarmee is het politiewerk niet zinloos, want er is Daarvoor is het van belang dat het openbaar bestuur alles voor te zeggen om het soort mensen dat zich kan beschikken over relevante informatie over de met drugshandel bezighoudt zo lang mogelijk achter desbetreffende organisatie of persoon. Daarvoor zal de tralies te hebben. Maar een aanpak van zowel de het nodig zijn dat naast openbare bronnen het bestuur politie erop af sturen als ingrijpen in de markt zal ook beschikt over informatie van de politie die voor uiteindelijk veel effectiever zijn. Dat is door de dergelijke afwegingen van belang zijn. Een tweede internationale verhoudingen voorlopig niet mogelijk en noodzakelijke randvoorwaarde is dat het openbaar daarom is de drugsoorlog verloren. bestuur ook gevolgen kan verbinden aan de constate ring dat zij met een crimineel figuur van doen heeft. Maar er komen nieuwe markten en er zijn al nieuwe Europese aanbestedingsrichtlijnen bieden die markten die wij op dezelfde manier aanpakken als de gelegenheid nog niet, maar ook in de zogenaamde drugs. Een criminele markt die een met drugshandel uitsluitingsgronden van de nationale wet- en vergelijkbare structuur heeft is de vrouwenhandel. En regelgeving moet het ook daadwerkelijk mogelijk zijn opnieuw wordt dezelfde fout gemaakt door alleen de om een desbetreffende persoon of organisatie buiten politie erop af te sturen op dezelfde manier als bij de de deur te houden. drugs. Uiteraard dient daarbij de proportionaliteit in het oog gehouden te worden en dienen er verjaringstermijnen De vrouwenhandel lijkt in menig opzicht op de gesteld te worden. drugsmarkt Er zijn genoeg landen waar de omstandigheden aanzienlijk slechter zijn dan hier en waar steeds genoeg vrouwen de min of meer 5. Organisatie veiligheidsbeleid vrijwillige vlucht naar het Westen als enige uitweg zien. In ons land is er-- al eeuwenlang-- een De overheid kan met beslissingen op een groot aantal constante vraag naar prostitutie. Als de politie een terreinen de veiligheid en sociale samenhang vrouwenhandelaar aanhoudt, wordt zijn plaats ook hier beïnvloeden: zowel stimuleren als belemmeren. snel door anderen ingenomen, zodat het dweilen met Daarom is het bevorderen van veiligheid niet alleen de kraan open blijft. Ook hier zal alleen een een taak voor het Ministerie van Justitie of van combinatie van politiewerk en ingrijpen in de markt Binnenlandse Zaken, maar een opgave op veel meer enige soelaas bieden. Natuurlijk moet het soort beleidsterreinen. De overheid is zich daar echter niet mensen dat aan vrouwenhandel doet, buiten spel altijd van bewust. Bij majeure beslissingen zou een gezet worden. Maar dat heeft weinig zin, en zal juist veiligheidseffectrapportage analoog aan de milieuef contraproductief werken en leiden tot dezelfde verhar fectrapportage verplicht kunnen worden gesteld. Welke ding van de criminaliteit als wij bij de drugs gezien invloed heeft het openstellen van winkels in de avond hebben, als dat niet wordt gecombineerd met ingrijpen bijvoorbeeld op het aantal overvallen? in de markt. Ook op provinciaal en gemeentelijk niveau zouden maatregelen getoetst moeten worden aan de vraag 10 Katern Democraat 6, 1996 EUROPEES PARLEMENT ...... D~ f.:!R~ ~-- EUROPA BULLETIN Berichten van D66 in het Europees Parlement Middels het Europa Bulletin houdt de D66-dele legitieme structuren in het door oorlog vernietigde gatie in het Europees Parlement de leden regel land. matig op de hoogte van standpunten die namens D66 in dit Parlement worden ingenomen. Voor meer informatie: Jan-Willem BERTENS: 00.32.2.284-5602 VOOR WERKELIJKE VREDE BOSNIË MEER NODIG DAN VERKIEZINGSDATUM DOEKE EISMA BETREURT BOUW BAKUN DAM IN MALEISIË "De Midterm Review van de uitvoering het Day ton vredesproces is een mislukking geworden. Doeke EISMA betreurt het besluit van de Maleise Tijdens de conferentie 13/14 juni,in Florence zijn regering om de bouw van de Bakun Dam in Oost vele loze woorden uitgesproken zond,er dat ze Maleisië ondanks grote publieke protesten voorals voldoende ruggensteun hebben gekregen", aldus nog toch door te laten gaan. Herhaaldelijk heeft Jan-Willem BERTENS tijdens het EP-debat in EISMA zijn bezorgdheid geuit wat de betreft de juni over de situatie in voormalig Joegoslavië. gevolgen van deze dam ten aanzien van de ver nietiging van het milieu en de schending van de Het vaststellen van een verkiezingsdatum is onvol rechten van de inheemse gemeenschappen. doende voor het bereiken van duurzame vrede. De internationale gemeenschap zal een aanzienlijke De Bakun Dam betreft het grootste waterkracht bijdrage moeten leveren om de voorwaarden voor project in Zuidoost-Azië met een van de hoogste echt democratische verkiezingen te scheppen. dammen ter wereld en een stuwmeer dat meer dan IFOR moet bijdragen aan de arrestatie van KA 70.000 hectare zal beslaan. Gezien de grote om RAJDZIC en MLADIC en aan de terugkeer van vang van dit project zullen naar schatting tussen vluchtelingen. De EU en de andere donoren moe de 8000 en I 0000 inheemse bewoners door de ten de uitbouw van onafhankelijke media mogelijk bouw van de dam gedwongen zijn te verhuizen. aanpakken en het Internationaal Tribunaal in staat Voor hen is nog absolute onzekerheid waar zij in stellen zijn taak beter uit te voeren. de toekomst zullen worden gevestigd. Ten aanzien van het milieu vraagt dit mega-pro Als de voorwaarden voor democratische verkiezin ject grote offers. De vernietiging van grote stuk gen niet geschapen worden, dreigen we de separa ken tropisch regenwoud betekent onder andere een tisten en de oorlogsmisdadigers te legitimeren. Dit groot verlies aan biodiversiteit en een gevaar voor zal dan een stimulans zijn voor de separatisten om erosie. Daarnaast zal het afdammen van een rivier de wapens weer op te pakken. En dan zijn we stelsel ernstige gevolgen hebben voor de ecosyste weer terug bij de genocide en ethnic cleansing van men in en langs de rivier en voor de visstand. vorige jaren. Separatisten zitten er niet alleen in Republika Srbska. Het uitroepen van de Bosnisch EISMA is verontrust over het gebrek aan demo Croatische onafhankelijke staat is ook een slag in cratische controle op dit project. De in de jaren het gezicht van "Dayton". tachtig uitgevoerde haalbaarheidsstudies zijn niet toegankelijk en ook bij de milieu-effect rapportage Er staat te veel op het spel om achterover te leu is publieke deelname uitgesloten. nen en de terugtrekking van IFOR voor te berei den. De aanwezigheid is nog voor langere tijd Ondanks het feit dat de milieu-effect rapportage noodzakelijk om duurzame vrede te bereiken. Een inmiddels officieel door het Hoge Gerechtshofvan zwaluw (de verkiezingen) maakt nog geen zomer, Kuala Lumpur als ongeldig is verklaard en men hoe belangrijk ze ook zijn voor de terugkeer van zelfs vraagtekens plaatst bij de economische Ie- editie juli 1996 Berichten van D66 in het Europees Parlement vensvatbaarheid van dit project is het kappen van twee jaar de tijd om de richtlijn om te zetten in het bos al begonnen en heeft inmiddels een Zwit nationale wetgeving. Vervolgens moeten de lid sers/Zweeds bedrijf de opdracht gekregen voor de staten in drie trappen (1 januari 1999, 2000 en bouw van de dam. 2003) respectievelijk 22%, 27% en 33% van hun nationale markten opengesteld hebben. Nederland EISMA heeft inmiddels het Zwitsers/Zweeds be verzette zich hier aanvankelijk tegen, omdat daar drijf per brief met klem verzocht haar medewer de elektriciteitsmarkt al een verregaande liberalise king aan dit verwoestende project te heroverwe ring kende, maar ging accoord toen de clausule gen. Daarnaast heeft hij middels een resolutie en opgenomen werd die bepaald dat de effecten van schriftelijke vragen de Commissie aangedrongen de richtlijn in 2006 geëvalueerd moeten worden. de ontwikkelingen nauw te volgen en gedragsco des te ontwikkelen voor Europese bedrijven die in Ook bepaalt de richtlijn dat lid-staten maatregelen derde landen investeren. kunnen nemen als de import/exportbalans tussen twee landen verstoord dreigt te raken. Voor meer informatie: Zodra het onderwerp in de plenaire vergadering Doeke EISMA: 00.32.2.284-5797 van het EP aan de orde is, zullen wij u hierover berichten. ACCOORD ENERGIERAAD OVER INTER Voor meer informatie: NE MARKT VOOR ELECTRICITEIT Johanna BOOGERD: 00.32.2.284-5795 De ministers van energie van de vijftien lid-staten van de Unie zijn op 21 juni in Luxemburg tot een BRUSSEL MEER OOG VOOR ZWAKKE politiek accoord gekomen over het instellen van REGIO'S DAN DEN HAAG een interne markt voor elektriciteit. Hieraan zijn jaren van onderhandelen vooraf gegaan. Het be 'Er gaat niets boven Groningen' luidt de tekst van reikte accoord zal door de juridische diensten de reclamespotjes en billboards waarmee de pro vertaald worden in een Gemeenschappelijk Stand vincie Groningen het gunstige investeringsklimaat punt, wat vervolgens aan het Parlement zal wor in de Noordelijke provincie probeert aan te prij den voorgelegd. Het EP moet zich daar binnen zen. Den Haag denkt daar duidelijk anders over. drie maanden over uitspreken. Naar verwachting Dat bleek toen Johanna BOOGERD en Laurens zal het onderwerp op een moment tussen oktober Jan BRINKHORST onlangs een werkbezoek bra en december op de agenda van de plenaire verga chten aan de drie Noordelijke provincies. dering staan. Volgens BRINKHORST heeft Den Haag vaak Als het Parlement het Standpunt aanneemt, kan de minder oog voor economisch zwakke regio's als voorgestelde richtlijn op I januari 1997 van kracht het Noorden dan dat Brussel dat heeft. Het regio worden. Gezien de moeizame voorgeschiedenis zal nale denken in de Europese Unie wordt door mid het Parlement geen al te grote barrières opwerpen. del van een sterk geprofileerde regionale politiek Enkele opmerkelijke kenmerken van het nu be benaderd. In Den Haag wordt gemorreld aan het reikte accoord zijn de volgende: voortbestaan van de regionale fondsen. De VVD noemt dat 'rondpompen van geld' en is van me De markt voor elektriciteit zal niet voor 100% ning dat de gelden rechtstreeks vanuit Den Haag door de vrije marktwerking gereguleerd worden, naar de regio's kan gaan in plaats van Den Haag aangezien de Raad van mening is dat energie een naar Brussel en via Brussel naar het Noorden. goed van algemeen nut is, en dat de goede voor ziening ervan gewaarborgd moet zijn. Hiertoe is Tegen die stemming moet wat worden gedaan, een clausule opgenomen waarmee lid-staten een omdat blijkt dat de Haagse oriëntatie op de regio verplichting tot publieke dienstverlening kunnen nale problemen te wensen overlaat en de Europese opleggen aan bedrijven in de elektriciteitssector. dimensie vaak een toegevoegde waarde heeft. Bo Ook de zorg voor het milieu was een overweging vendien kunnen zonder Europees geld vele projec tegen een volledig vrije markt. ten niet van de grond komen. Zo is bijvoorbeeld voor de verbinding Groningen De invoering van de interne markt zal gefaseerd Hamburg Europees geld vrijgekomen, maar het ingevoerd worden, zodat de bedrijven zich tijdig optimaal maken van die verbinding heeft geen zin kunnen aanpassen. De lid-staten krijgen allereerst als de aansluiting tussen de Randstad en Gronin- editie juli 1996 2 Berichten van D66 in het Europees Parlement gen nog zoveel te wensen overlaat. Dit laatste Sociale Zaken en werkgelegenheid een eerste werd nog eens geïllustreerd tijdens een bezoek aan discussion-paper presenteren, en naar verwachting de Coöperatie Groenteveiling Westland in Drenthe zal het concept-rapport op de agenda van septem en het Rail Service Centrum in Veendam. ber staan. De voornaamste doelstelling is het thema op de Volgens BRINKHORST heeft Den Haag veel politieke agenda te krijgen, en de demografische krediet verspeeld door Flevoland als zwakke regio factor mee te laten wegen in de middellange en aan te wijzen en daarvoor veel geld binnen te lange termijn planning. Daarnaast zal Johanna halen. Dit Haagse initiatief heeft de Nederlandse BOOGERD een aantal concrete aanbevelingen geloofwaardigheid behoorlijk aangetast. doen voor maatregelen die op betrekkelijk eenvou Inmiddels heeft de Europese Commissie bij mon dige wijze uitgevoerd kunnen wor-den. Te denken de van Commissaris Wulff MA THIES ook al valt aan het stimuleren van investeren in opleiding laten weten dat zij de criteria voor hulp aan arme voor ouderen, het analyseren en verspreiden van re regio's wil gaan aanscherpen. Landen als Ne zgn. "good practice" voorbeelden van projecten op derland, België en Frankrijk zullen dan in de het gebied van huisvesting en zorg, de Europese toekomst minder snel aanspraak kunnen maken op fondsen van toepassing verklaren op gebieden met de Europese structuurfondsen. Ook Wulf-MA een verstoord demografisch evenwicht, etcetera THlES wil op deze manier geld sparen voor de Nader bericht over dit onderwerp volgt. Oost-europese landen die omstreeks de eeuwwis seling zullen toetreden tot de Europese Unie. Voor meer informatie: Johanna BOOGERD: 00.32.2.284-5795 Naast de mentaliteitsverandering in Den Haag pleitte BRINKHORST tijdens een ontmoeting met B& W in Groningen voor een betere vertegen AUTO-OIL PROGRAMMA woordiging van Noord-Nederland in Brussel. Hij constateerde dat Nederlanders over het algemeen Op 20 juni jongstleden presenteerde de Europese in Brussel op de korte termijn goed opereren, Commissie na moeilijke interne beraadslagingen maar op de lange termijn juist heel erg slecht, een mededeling over het zogenaamde auto-oil omdat er vaak geen gemeenschappelijke strategie programma. Dit programma is in nauw overleg is. met de auto- en olieindustrie opgesteld en moet er Hij pleitte daarom voor een informatieve plat uiteindelijk toe leiden dat de uitstoot door auto's · formbijeenkomst met de verschillende belangheb en vrachtwagens in het jaar 20 I 0 met ruim 50% benden, waarna een besluitvormende bijeenkomst verminderd is. Deze mededeling gaat vergezeld moet worden georganiseerd om een gemeenschap van twee voorstellen voor Europese richtlijnen: pelijke strategie af te spreken. één over de normen voor de emissies zelf en één over de kwaliteit van de brandstoffen. Niet in de Voor meer informatie: laatste plaats heeft de zomer van vorig jaar aange Laurens Jan BRJNKHORST: 00.32.2.284-5796 toond dat forse maatregelen vereist zijn. In Parijs brak zelfs bijna paniek uit toen de Franse overheid bekendmaakte dat tientallen mensen per jaar ster RAPPORT JOHANNA BOOGERD: DEMO ven aan de gevolgen van luchtverontreiniging. GRAFIE BELANGRIJKE FACTOR IN SOCI Doeke EISMA is door de commissie milieubeheer AAL-ECONOMISCH BELEID van het Parlement benoemd tot rapporteur voor deze mededeling. Johanna BOOGERD is recentelijk benoemd tot rapporteur voor het rapport "De demografische Hoewel de voorstellen vooruitstrevend. lijken te situatie in de Europese Unie". zijn, worden door milieubewegingen enke.le kant Binnen de landen van de Unie voltrekken zich tekeningen gemaakt. Zo zouden de eerste ontwerp demografische ontwikkelingen die naar het zich teksten van de Commissie veel strenger zijn ge laat aanzien ingrijpende gevolgen kunnen hebben weest dan wat nu op tafel ligt. Tijdens de beleids voor de werkgelegenheid, de betaalbaarbeid van voorbereiding heeft de industrie dankzij .een effec de sociale zekerheid - met name de oudedagsvoor tieve lobby, het voor elkaar gekregendat de nor zieningen - en van medische zorg. Op Europees men enigszins zijn versoepeld. Niet alleen_ in niveau is een bijkomende factor de demografische hoogte, maar vooral ten aanzien van het tij.dsche" ·. balans tussen de regio's. ma. Oorspronkelijk zouden veel maatregelen al In juli zal Johanna BOOGERD in de commissie voor het jaar 2000 genomen moeten worden, maar editie juli 1996 3 Berichten van D66 in het Europees Parlement dat is nu naar achter geschoven. Pas voor het jaar De Combined Joint Task Forces - aan de Europese 2010 gelden echte harde normen. Vooral de olie landen uitgeleende NAVO- troepen en materieel - industrie schijnt succesvol te zijn geweest met bieden Europa de mogelijkheid alleen op te tre haar lobby. In het voorstel worden weinig harde den, zij het onder NAVO-supervisie. Dit is een eisen gesteld deze industrie. Jammer, aangezien op stap in de goede richting. dat vlak veel bereikt kan worden. De essentie van Europese integratie is solidariteit In de Raad zal het programma echter ook een en lotsverbondenheid. Dat betreft niet slechts zwaar discussiepunt worden. Met name de grote economie, milieu en handel. Ook op militair vlak Europese landen hebben een eigen auto-industrie moeten de Europese landen solidair zijn. Het en concurrentie-overwegingen zullen een grote rol betekent niet dat Europa de regeringen kan ver gaan spelen. plichten militairen af te staan. Uiteindelijk blijft dat een nationale zaak. Van een nationaal besluit Een reden te meer voor het Parlement een sterk om nooit deel te nemen kan echter ook geen spra standpunt in te nemen. immers, het verleden heeft ke zijn. Neutraliteit is een verouderd concept in de aangetoond dat de industrie door wetgeving ge post-koloniale tijd en Europa heeft zich in Maas dwongen kan worden grotere investeringen te tricht verplicht in de toekomst een gemeenschap doen dan zij oorspronkelijk van plan was. Veelal pelijk defensiebeleid te ontwikkelen. bleken deze investeringen zich later terug te beta len. Dat is ook het uitgangspunt van Doeke EIS Voor meer informatie: MA: de wetgeving moet een prikkel betekenen Jan-Wi//em BERTENS: 00.32.2.284-5602 voor de industrie. Deze niet verlammen, maar het zeker niet te gemakkelijk maken. Daarvoor is de aanwezigheid van schone lucht te belangrijk. Voor meer informatie: Doeke EISMA: 00.32.2.284-5797 EP IN DIALOOG MET NATIONALE PARLE COLOFON MENTEN OVER EUROPESE DEFENSIE Het Europa Bulletin wordt samengesteld door de Afgelopen week heeft op initiatief van Jan-Willem D66-delegatie in het Europees Parlement. Voor BERTENS de Commissie Buitenlandse Zaken en meer informatie kunt u contact opnemen met de Veiligheid van het Europees Parlement een ont leden van het Parlement: moeting gehad met de voorzitters van de Commis sie Buitenlandse Zaken en Defensie van de Natio Jan-Willem BERTENS: 00.32.2.284-5602 nale Parlementen van de Lidstaten van de Europe Medewerker: Leon PEIJNENBURG se Unie. Johanna BOOGERD: 00.32.2.284-5795 Nationale soevereiniteit wordt met name gevoeld Medewerker: Sophie IN 'T VELD inzake buitenlands beleid en defensie. Tegelijker tijd zijn dit terreinen waarop nationale staten ste Laurens Jan BRINKHORST: 00.32.2.284-5796 eds in internationaal verband samengewerkt heb Medewerker: Petra VAN DEN BOOMGAARD ben. Discussie op Europees niveau is gewenst, zonder te pretenderen dat dit soort zaken alleen op Doeke EISMA: 00.32.2.284-5797 Europees niveau moeten worden aangepakt. Medewerkers: Gerben Jan OERBRANDY/Babette De Europese landen worden geconfronteerd met GRAEBER dezelfde uitdagingen. De Amerikanen willen geen mondiale politie-agent meer zijn, maar een partner Contactpersoon van de delegatie in Nederland: van de Europeanen. Zij roepen daarom Europa op Arthor VAN BUITENEN: 070. 318-2634 tot eenheid. Daar waar sommigen zeggen, dat Europese eenheid de Amerikanen zal verdrijven Persvoorlichter van de delegatie: uit Europa, is Europese eenheid juist een vereiste Sebastian DINGEMANS: 00.32.2.284-3592 voor gecontinueerde Amerikaanse aanwezigheid. editie juli 1996 4 welke veiligheidseffecten te verwachten zijn en welke De bestrijding van de zware criminaliteit moet vooral maatregelen in dat verband moeten worden getroffen. vanwege de grensoverschrijdende aspecten onder Op lokaal niveau blijft het veiligheidsbeleid vaak nog landelijke regie gevoerd worden, maar er moet niet steken in projecten criminaliteitspreventie. Daarmee een landelijke politiedienst zoals de FBI of Scatland komt geen structureel veiligheidsbeleid van de grond. Yard ontstaan. De reguliere politie vindt immers in De gemeentelijke inzet moet zaken omvatten haar dagelijkse werk ook de zware vormen van variërend van prioriteitsstelling in de politiezorg tot criminaliteit op haar weg. Samenwerking tussen sociaal-psychologische begeleiding van mensen die regionale politiecorpsen kan vorm krijgen in het een bedreiging vormen voor de veiligheid en Landelijk Recherche Team. Daarvoor is een landelijke leefbaarheid van de buurt. De afspraken zouden kennis- en informatiebank in de vorm van het CRI moeten gaan over de inzet van mensen en instellingen nodig. Hetzelfde geldt voor een landelijk aangestuurde voor de verbetering van de fysieke veiligheid van en gecontroleerde taakverdeling en prioriteitsstelling huizen en bedrijven maar ook de rol die mensen in op dit terrein. buurten voor elkaar kunnen spelen als het gaat om veiligheid. Voor kleinere gemeenten is het van belang De laatste decennia heeft de overheid zich vooral samenwerking te zoeken met buurgemeenten voor de gericht op de versterking van de politie. Inmiddels is aanpak van (vaak gelijksoortige) veiligheidsvraagstuk duidelijk geworden dat meer politie bepaald niet altijd ken. helpt en zelfs, onbedoeld, problemen veroorzaakt. Meer politie leidt automatisch tot meer druk op justitie Zowel de organisatie van het preventieve als het en gevangeniswezen. Meer politie, gepaard gaande noodzakelijke meer repressieve veiligheidsbeleid met een druk op de overheid om de strafrechtelijke vraagt een democratische inbedding. De nieuwe weg meer en feller te gebruiken leidt tot meer Politiewet vertoont op dit punt een manco. Het opgepakte daders, meer gevangenisstraf en een ontbreken van een effectieve democratische controle hogere belasting van rechters en officieren van justitie. op de politie zal ons op den duur opbreken: er is Meer politie is echter vooral nodig vanwege de onvoldoende druk om aan kwaliteitsverbetering te maatschappelijke eisen die aan de politie worden blijven werken, openheid in beslissingen en in cultuur gesteld: een 24-uursdienst met voldoende flexibiliteit. wordt belemmerd, afwegingen vinden achter gesloten Extra inzet is nodig om van de politie een deuren plaats. Het rapport van de commissie Van maatschappelijke politie te maken, zowel in haar Traa spreekt wat dit betreft boekdelen. afspiegeling van de bevolking, als in de kwaliteit die de maatschappij aan de politie stelt. Dat geldt vooral De crux voor verbetering ligt in belangrijke mate in de voor uitbreiding van wijkpolitie en preventieve inzet rol van de gekozen volksvertegenwoordiging. Hoewel van de politie. In dat verband is het gewenst dat de gemeenteraad weinig mogelijkheden heeft om de mensen met een 'gewone' opleiding op het terrein van politie aan te sturen, wordt van die mogelijkheden niet veiligheid of in relatie daarmee gemakkelijker kunnen altijd gebruik gemaakt. Er is, mede daardoor, dikwijls instromen bij de politie. Indien men een executive een kloof tussen het lokale veiligheidsbeleid en het functie bij de politie ambieert, zal een kopopleiding regionale politiebeleid. Als de gemeente haar nodig zijn. Door deze maatregelen zal het ook minder veiligheidsbeleid formuleert is de politie één van de vanzelfsprekend worden dat men bijna per definitie partners in dat beleid. De gemeenteraad kan de kiest voor een carriere voor het leven bij de politie. burgemeester aanspreken op zijn gezag over de Meer mobiliteit tussen politie en andere organisaties is politie. De burgemeester maakt afspraken in de gewenst. driehoek, bestaande uit de officier van justitie, de burgemeester en de desbetreffende korpschef. Deze Het Openbaar Ministerie zal zich moeten beperken tot driehoeken mogen voor de gemeenteraden geen haar kerntaak: de strafrechtelijke handhaving. Daar black-box zijn. Er worden immers inhoudelijke past niet het medebeheer over de politie bij. Het afspraken gemaakt over de inhoud van het politiewerk. openbaar bestuur zal het primaat moeten hebben en Daarnaast kan de gemeenteraad de burgemeester houden over de openbare orde en veiligheid en het met boodschappen op pad sturen naar het regionaal beheer over de politie. college waar beheerafspraken over de politie worden gemaakt. Het is voor het gevoel van veiligheid van de burger belangrijk dat de politie fysiek aanwezig is. De inzet Politiebeleid moet lokaal ingebed blijven en het gezag van politie-ambtenaren moet gericht zijn op over openbare orde en veiligheid moet daarom lokaal vermindering van de onveiligheidsgevoelens en blijven. Indien er op enige termijn sprake zal zijn van daadwerkelijk werken aan veiligheid. Dat laatste vraagt stadsprovincies, ligt het voor de hand de beheersver een verandering van de politiecultuur en misschien antwoordelijkheid naar dit bestuursniveau over te zelfs om andere politiemensen. hevelen. Tot dat het geval is, dient een zeker budgetrecht over de politie bij de gemeenteraden te De laatste jaren heeft de politie geïnvesteerd in een rusten. decentralisatie van specialismen en een platte hiërarchische opbouw. Hier moeten op den duur positieve resultaten van zichtbaar worden. Katern Dernocraat 6, 1996 11 Decentralisatie van specialisme, bijvoorbeeld op het De politie heeft zich te vaak teruggetrokken van de terrein van de jeugd- en zedenpolitie, mag echter niet gebieden waar andere opsporingsdiensten actief zijn. leiden tot verlies van kennis en deskundigheid maar De meeste van deze diensten zouden binnen een juist tot het vergroten van een effectieve toepassing periode van maximaal vijf tot tien jaar ondergebracht van die kennis. Het is gewenst dat op grotere schaal moeten worden binnen het reguliere politie-apparaat. executive functies in de schalen 4 en 5 worden In een later stadium dienen ook instellingen als de ingevuld. Deze ambtenaren moeten de eenvoudige sociale recherche, de rijksverkeersinspectie, de straatsurveillances en bewakingsfuncties voor hun arbeidsinspectie en dergelijke bij de politie betrokken rekening nemen, al of niet in combinatie met hoger worden. Voor een aparte dienst is alleen plaats als de opgeleide politie-ambtenaren. Datzelfde geldt voor die verwevenheid met de uitvoering van overheidstaken in toezichthouders die geen opsporingsbevoegdheid de desbetreffende sector en de mate van specialisatie hebben en in dienst zijn van de gemeente (zoals te sterk is. Melkertbanen). De besten onder hen kunnen dan later doorstromen naar de agenten en hoofdagenten Mensen die een beroep doen op de politie bemerken rangen. De opleiding vindt meer geleidelijk, verdeeld vaak tot hun schrik dat de politie geen bevoegdheden over meerdere jaren plaats. heeft om op te treden tegen zaken die voor iedereen zichtbaar verkeerd zijn. Politiële onmacht leidt dan Het opsporingsapparaat is in weinig jaren explosief terecht tot vergroting van de gevoelens van gegroeid en gediversifieerd. Gemeenten, provincies, onveiligheid. Burenplaag nummer een in Nederland: ministeries en een reeks aan de overheid gelieerde geluidsoverlast is hiervan een voorbeeld. De politie instellingen hebben eigen opsporingsdiensten moet in dergelijke gevallen de bevoegdheid krijgen gekregen. Hun activiteiten overlappen vaak die van de onmiddellijk handelend op te treden zonder allerlei politie. Het ontbreekt in veel gevallen aan integrale (en knellende regels vooraf. Het spreekt vanzelf dat dat democratisch controleerbare) afwegingen en optreden proportioneel dient te zijn, en dat er een samenwerking. De coördinatie tussen deze duidelijk toezicht en rechtsbescherming moet zijn. opsporingsdiensten en de politie is zoek, laat staan de democratische controle. Het openbaar ministerie heeft Verzoek van de besluitvormingscommissie om bij vaak nauwelijks enige greep op hun activiteiten. Vaak amendementen als volgt te wijzigen: wordt de politie wel aangekeken op hun activiteiten; Pt. (nr) r. (regel binnen dat punt) (dus niet zin!) het zal de burger immers een zorg zijn of de wielklem Schrap/vervang van "(1e woord)" tlm "(laatste door of namens de politie of door iemand anders is woord)" aangebracht. voeg toe tussen "(1e woord)" en "(2e woord)" congresresolutie amendeerbaar Preventie: sociale omgeving verbanden en het kerngezin, geeft een kind een 1. Gemeenten dienen te zorgen voor een effectieve veel betere uitgangspositie in onderwijs en arbeid. samenwerking en doorverwijzing tussen scholen, Het verdient daarom aanbeveling ouders, als zij organisaties op de arbeidsmarkt, politie, aantoonbaar hun opvoedende taak laten liggen, sportverenigingen, instellingen voor buurtwerk, strafrechtelijk aansprakelijk te maken voor het sociale en gezondheidszorg, jeugdhulpverlening gedrag van kinderen die zelf strafrechtelijk en raden voor de kinderbescherming. Zij zouden minderjarig zijn. zich medeverantwoordelijk moeten voelen voor 4. Het door de overheid gevoerde welzijnsbeleid zou het uitgangspunt dat jongeren op school zitten of in tegenstelling tot wat nu in het algemeen aan het werk zijn. Een zinvolle gemeentelijke gebeurt de sociale samenhang en zelfred inbreng is alleen mogelijk bij een verdergaande zaamheid van mensen moeten bevorderen. Dat decentralisatie van de jeugdhulpverlening. vraagt om een herijking van het welzijnsbeleid en 2. Problemen van jongeren moeten vroegtijdig de mogelijke rol van zelforganisaties hierbij. gesignaleerd en aangepakt worden. Daarbij moet Goede zelforganisatie van etnische minderheden niet worden gewacht tot kinderen 12 jaar zijn en kan een rol spelen bij het bevorderen van sociale strafrechtelijk in beeld komen. Bij vroege samenhang en veiligheid, mits vertegen signalering is een grote rol weggelegd voor het woordigers van etnische minderheidsgroepen onderwijs. De decentralisatie in het onderwijs zal voldoende gelegitimeerd zijn. moeten worden gebruikt om op een nieuwe 5. Veel preventie-maatregelen die de overheid manier de school te gebruiken als vindplaats voor neemt, appeleren niet aan de eigen verant beginnende problemen en als samenwerkings- en woordelijkheid en aan het eigen belang van doorverwijzingsinstantie. mensen zelf. Het is beter om burgers en bedrijven 3. Het in een vroegtijdig stadium onderkennen van zelf te activeren en op een meer directe manier situaties die uit de hand kunnen lopen en het mede-verantwoordelijk te maken voor het investeren in het gezond maken van de sociale handhaven van veiligheid. 12 Katern Democraat 6, 1996 Initiatieven van mensen of private organisaties beschikt over politieinformatie die voor dergelijke over veiligheid in het publiek domein moeten afwegingen van belang zijn (eventueel daarvoor gebeuren onder regie van de gemeente en de noodzakelijke wetswijzigingen dienen in politie. De politie zal echter het geweldsmonopolie overweging te worden genomen). Een tweede moeten behouden; er kan geen sprake van zijn noodzakelijke randvoorwaarde is dat het dat burgers zichzelf bewapenen of ongewenste openbaar bestuur ook gevolgen kan verbinden gasten te lijf gaan. aan de constatering dat zij met een crimineel 6. Met buurtbemiddeling kunnen burgers zelf figuur van doen heeft. Dat betekent dat in de bijdragen aan de oplossing van problemen in de zogenoemde uitsluitingsgronden van de wet- en eigen omgeving. Buurtbemiddeling werkt alleen regelgeving het ook daadwerkelijk mogelijk moet maar goed als er een vorm van toezicht is en een zijn om een desbetreffende persoon of organisatie 'stok achter de deur' bestaat in de vorm van buiten de deur te houden, mits proportioneel en bijvoorbeeld politie of justitie. met inachtneming van verjaringstermijnen. Preventie: fysieke omgeving Veiligheidsbeleid: organisatie 7. Een veilige wijk kan worden gestimuleerd door 13. Politiebeleid moet lokaal ingebed blijven en het maatregelen en normen vast te leggen in een gezag over openbare orde en veiligheid moet keurmerk. In een dergelijk keur moet staan aan daarom lokaal blijven. Indien er op enige termijn welke voorwaarden een wijk moet voldoen om sprake zal zijn van stadsprovincies, ligt het voor door bewoners te worden ervaren als een veilige de hand de beheersverantwoordelijkheid naar dit ontmoetingsruimte waarin ook rekening wordt bestuursniveau over te hevelen. Bovendien dient gehouden met de ontspanningsbehoeften van alle een zeker budgetrecht over de politie bij de groepen die er wonen. Net zoals is gebeurd met gemeenteraden te rusten. de wet geluidshinder moet ervoor gezorgd worden 14. Meer politie is vooral nodig voor een 24- dat geheel Nederland binnen een bepaalde uursdienst met voldoende flexibiliteit. periode aan de norm gaat voldoen. 15. De basisopleiding van de politie is de laatste 8. Bij grote ingrepen in de openbare ruimte is een decennia meer verzwaard dan voor veel van het veiligheidseffectrapportage gewenst. gewone politiewerk noodzakelijk. Het is gewenst 9. In gebieden met veel sociale huurwoningen dient dat voor het basis politiewerk meer politie met de bouw van koopwoningen te worden bevorderd. een lagere opleiding en een lager instroomniveau Het is gewenst selectief de verkoop van sociale wordt geworven. Indien men een executieve huurwoningen te stimuleren met het oog op functie bij de politie ambieert, zal een versterking van de sociale infrastructuur van een kopopleiding nodig zijn. Door deze maatregelen buurt. zal het ook minder vanzelfsprekend worden dat men bijna per definitie kiest voor een carriere Handhaving: bestuurlijk voor het leven bij de politie, hetgeen ook weer de 10. Een effectief veiligheidsbeleid is alleen mogelijk vermaatschappelijking van de politie bevordert. als op enkele belangrijke onderdelen strafrechte 16. Het Openbaar Ministerie zal zich moeten beper lijke handhaving wordt omgevormd tot bestuurlijke ken op haar kerntaak: de strafrechtelijke hand handhaving. Veel delicten kunnen beter worden having. Daar past niet het medebeheer over de voorkomen door bestuurlijke sancties, sommige politie bij. Het openbaar bestuur zal het primaat "boetes" kunnen beter langs bestuurlijke weg moeten hebben en houden over de openbare worden geheven en geïnd. Dergelijke wijzigingen orde en veiligheid en het beheer over de politie. bevorderen een democratische inbedding; het 17. De meeste van de bijzondere opsporingsdiensten openbaar bestuur, met name gemeenten worden zouden binnen een periode van maximaal vijf tot verantwoordelijk voor de handhaving van hun tien jaar ondergebracht worden binnen het eigen beleid en kunnen dat niet 'eenvoudig' op reguliere politie-apparaat. politie en justitie afwentelen. 18. De politie moet in voorkomende gevallen van 11. Gemeenten moeten meer bevoegdheden krijgen overlast (bijvoorbeeld geluidoverlast) de om allerlei vormen van overlast te bestrijden. De bevoegdheid krijgen effectiever handelend op te gemeente heeft daarbij niet alleen een taak bij het treden zonder al te knellende regels vooraf. bestrijden van de kleine criminaliteit, maar ook bij het bestrijden van de georganiseerde criminaliteit. Algemeen: bestuurlijk Investering door de georganiseerde criminaliteit in 19. Veel taken en verantwoordelijkheden worden in de bovenwereld kan worden voorkomen door deze resolutie bij lagere overheden neergelegd vooraf een toets te verrichten op de integriteit van (met name de gemeentelijke overheid). Dat hoort contractpartners en bij aanvragen van vergunnin uiteraard vergezeld te gaan van de noodzakelijke gen {horeca, milieu, bouw, etc.). Daarvoor is het middelen en instrumenten. Gerelateerd aan de van belang dat het openbaar bestuur kan beschik schaalgrootte van het bestuurlijk orgaan: zo zullen ken over relevante informatie over de desbetref kleinere gemeenten waarschijnlijk m.b.t. de fende organisatie of persoon. Het zal nodig zijn organisatorische overhead tot samenwerking dat naast openbare bronnen het bestuur ook overgaan. Katern Dernocraat 6, 1996 13 ADVIESRAAD 11 UITSLAG VERKIEZINGEN ADVIESRAAD 1996 Bij de verkiezing van de Adviesraad was voor 50 leden en 50 plaatsvervangers een vacature. Voor deze 100 vacatures hebben zich 72 kandidaten gemeld. In totaal zijn er door de Landelijke Verkiezingscommissie 452 stembiljetten ontvangen. Na telling van deze biljetten zijn de volgende leden en plaatsvervangers gekozen: Presidium 1. voorzitter: Paul Wessels (Voorhoevepark 22, 6591 3. vice-voorzitter: Emmy Jacobs AJ Gennep, 0485- 512580) 4. lid: Huub Linthorst 2. vice-voorzitter: Don van Lin 5. lid: Rien Struik Groningen Gelderland 5. 0. Magel Noord-Brabant leden: leden: 6. S. Bennema leden: 1. L. Hacquebord 1. M. Wijkmans- 7. S. Eden 1. F. van Deerne 2. D. de Vries Yntema 8. J.W. Breuk 2. A. van der Wiel- 3. J. Stahouwer 2. G. Schoutsen plaatsvervanger: Bosch plaatsvervangers: 3. L. de Graaf 1. W. Mos 3. H. Overbeek 1. M. Verbeek 4. A. Onderstal 4. T. Reijnen 2. H. Maneschijn 5. W. Maas Zuid-Holland 5. J. de Ree plaatsvervangers: leden: plaatsvervanger: Friesland 1. B. Vos 1. S. van Melis 1. P. Bakx lid: 2. B. Schöne 2. H. Bleumink 1. L. van der Gaag 3. E. Lubbers-van 3. D. van Lin Limburg plaatsvervanger: Kerkhof 4. E. Jacquamijns leden: geen 4. E. Maas 5. R. Fokkema 1. P. Wessels 6. H. Linthorst 2. R. Tuik Drenthe Utrecht 7. E. Jaspers 3. J. Pouls leden: leden: 8. A. Ramsunder- plaatsvervangers: 1. M. Doornbos 1. E. Jacobs singh 1. L. Limpens 2. R. Struik 2. P. Doucet plaatsvervangers: 2. E. Jongejan 3. H. Klein Meulekamp 3. A. Vervoert- 1. W. van Staalduinen 3. A. Mayers plaatsvervangers: Verkade 2. B. Aris 1. D.J. Douwes 4. C. Beenen 3. T. Stam-de Nooyer Flevoland 2. H. Roelafs 5. H. Pijper 4. J. Holsteyn leden: M. Krikke-Beers 3. M. Enschede plaatsvervanger: 1. 1. P. Ullersma Zeeland 2. J. van Wierst plaatsvervanger: Overijssel leden: leden: Noord-Holland 1 . F. Eijlander 1 . G. van der Woude 1. E. Stolp leden: 2. D. Tamis 2. E. Tulp 1. V. Prizmic plaatsvervangers: 3. R. Herpel 2. M. Hazebroek geen plaatsvervanger: 3. H. Dinkgrave geen 4. R. Jungmann Katern Democraat 6, 199t 14 OPLEIDINGSCENTRUM /I VAARDIGHEDEN VERGADERTECHNIEK zaterdag 28 september TEAMVORMING Het Opleidingscentrum heeft een nieuwe training Het Opleidingscentrum biedt een training aan onder de ontwikkeld die is bestemd voor iedereen die binnen titel 'Teamvorming'. Deze training is speciaal bestemd D66 wel eens leiding geeft aan discussies en voor fracties, eventueel samen met een steunfractie of vergaderingen. Bijvoorbeeld werkgroep- of commis fractiemedewerker. Het doel van de training is om de sievergaderingen, afdelings- of fractievergaderingen. kracht van de fractie te verbeteren op basis van ieders Het doel van de training is om de vergaderingen de persoonlijke kwaliteiten. Tijdens deze training wordt moeite en tijd waard te laten zijn. De gespreksleider ondermeer gebruik gemaakt van het 'Kwaliteitenspel' speelt daarbij een cruciale rol. Deze moet kunnen en enkele intensieve oefeningen. omgaan met vergadertechnische aspecten als: De specifieke invulling van deze training vindt plaats in structuur aanbrengen en tijd beheersen, analyseren en overleg met de fractie. Aan de training zijn twee samenvatten, de stemming goed houden en besluiten serieuze voorwaarden verbonden: de gehele fractie (laten) nemen. Tijdens de training wordt gebruik moet eraan deelnemen en er dient geen acuut en gemaakt van een instructie-video en enkele intensieve ernstig conflict binnen de fractie te spelen. Voor oefeningen. De training vindt plaats in Den Haag en verdere inlichtingen over deze training kunt u contact kost f 35,00. opnemen met het Opleidingscentrum (tel. 070 - 3566066). OPLEIDINGEN U HEEFT HET WOORD MAAK KENNIS MET D66 zaterdag 14 september zaterdag 28 september Tijdens deze training van het Opleidingscentrum Kennismaken met D66 kan op 28 september in maakt u kennis met de basiselementen van elke Utrecht. Onder leiding van twee ervaren D66-ers presentatie: inleiding, uitwerking en conclusie. (Ruud Hessing (lid Eerste Kamer) en Tineke Knaap Daarnaast wordt aandacht besteed aan aspecten (raadslid Utrecht)) worden de belangrijkste ideeën en zoals nervositeit, aandacht vasthouden, audiovisuele doelstellingen van D66 besproken. Er is ruimte voor ondersteuning, etc. Centraal in deze training staat de uw vragen en er wordt aandacht geschonken aan de vraag: hoe zet ik een goede presentatie in elkaar? mogelijkheden om actief te zijn binnen de partij. De Gezien het intensieve karakter van deze training maximaal vijftien deelnemers ontvangen ter voorberei worden maximaal acht deelnemers ingeschreven. De ding de brochure 'Maak kennis met D66'. De bijeen training vindt plaats op het Landelijk Secretariaat van komst is in Utrecht. Kosten: f 20,00. D66 in Den Haag op 14 september. De trainer is Henriëtte de Vos en de kosten zijn f 50,00, dit is BIJEENKOMSTVOOR RAADS inclusief een lunch. FRACTIEVOORZITTERS zaterdag 31 augustus CONFLICTHANTERING zaterdag 21 september Het Opleidingscentrum organiseert in samenwerking met de Bestuurdersvereniging een bijeenkomst voor Wie actief is in de politiek zal van tijd tot tijd raads-fractievoorzitters. Op het programma staan de geconfronteerd worden met 'lastige' mensen, volgende onderwerpen: bijvoorbeeld in vergaderingen, bijeenkomsten of • de voorbereiding op de Algemene Beschouwingen; tijdens een presentatie. Soms luistert men niet, • gemeentelijke organisatie; probeert men u een hak te zetten of zelfs onderuit te • kadervorming en mentorschap; halen. • opmaat naar de komende collegevorming - op weg Met deze training leert u enkele technieken om tijdens naar maart 1998. dergelijke confrontaties op de juiste wijze met de De bijeenkomst vindt plaats in Utrecht en de kosten mensen om te gaan. Er wordt gewerkt met zijn f 35,00 (inclusief lunch, koffie en thee). verschillende op de praktijk gerichte oefeningen en er is een uitstekende instructie-video. De training vindt plaats in Den Haag. Deelnamekosten zijn f 40,00, dit is inclusief een lunch. Katern Democraat 6, 1996 15 OP LEl Dl NGSCENTRUM 11 11 ALLE STEMMEN GELDEN- HOE BEREID JE JE BROCHURES VOOR OP EEN CONGRES 7 en 21 september en 5 oktober POLITIEKE THEMA'S. Prijs: f 15,00 Het Opleidingscentrum organiseert regelmatig Gedurende een drietal middagbijeenkomsten in themabijeenkomsten rond interessante politieke Utrecht bereiden deelnemers zich voor op de beleidsterreinen. De bijeenkomsten hebben een komende Algemene Ledenvergadering (ALV). Aan de inleidend karakter, zijn levendig en gevarieerd van orde komen: een actueel politiek onderwerp, interne opzet en dragen bij aan de politieke meningsvorming. besluitvorming en de mogelijkheden deze te beïnvloeden. Er is gekozen voor een wel heel directe Naar aanleiding van deze themabijeenkomsten werkwijze: deelnemers behandelen het onderwerp schreven enkele landelijke en lokale politici van D66 Sociale samenhang en veiligheid dat daadwerkelijk op een serie boeiende inleidingen: Jan-Willem Bertens de ALV van 23 november aan de orde komt. over Europese integratie in de jaren negentig, De nadrukkelijk inhoudelijke discussie spitst zich Francine Giskes over Ruimtelijke Ontwikkeling in gedurende de drie bijeenkomsten tevens toe op de groter verband, Hans Jeekei over Duurzame congrespraktijk. Bijvoorbeeld het betrekken van Ontwikkeling, Henk Pijlman over Ontwikkelingen in het afdeling/regio bij de invulling van het recht op Cultuurbeleid en tenslotte Han Polman over amendement en stemrecht, het opstellen, indienen en Gemeentelijk Veiligheidsbeleid. Deze inleidingen zijn verdedigen van een motie of amendement en de gebundeld in 'Politieke thema's'. Dit is een rijkelijk manier waarop u deelneemt aan een debat en een geïllustreerde nieuwe publicatie van het standpunt verdedigt. Opleidingscentrum die u telefonisch kunt bestellen of met de bon in dit katern. Voor ieder die binnen een afdeling verantwoordelijk is voor het betrekken van leden bij de landelijke thema's, VAARDIGHEDENVOOR HET POLITIEKE VAK. Prijs: maar zeker ook voor ieder die het lidmaatschap van f 7,50 D66 meer inhoud wil geven, zijn deze bijeenkomsten In deze brochure worden de belangrijkste interessant. Reserveer in uw agenda de middagen van vaardigheden beschreven voor het politieke vak. Over 7 en 21 september en van 5 oktober. Meer informatie welke eigenschappen moet je als politicus beschikken, hierover in de volgende Democraat. waar moet je goed in zijn en hoe kun je werken aan aspecten waarin je wat minder goed bent? Aandacht BASISCURSUSGEMEENTEFINANCIËN voor de volgende onderwerpen: spreken in het open Zaterdag 12 oktober baar, debatteren, vergaderen, omgaan met conflicten of lastige mensen, en onderhandelen. In een Onder leiding van twee deskundigen verdiepen bijbehorende profielschets van het raads- en statenlid deelnemers zich in de gemeentelijke financiën. De wordt een en ander op een rij gezet. plaats van de gemeentelijke begroting in de financiële cyclus en de wijze waarop de begroting beoordeeld GEMEENTE EN FINANCIËN. Prijs: f 10,00 kan worden komen aan de orde. Daarnaast is Een praktische handleiding voor gemeenteraadsleden. aandacht voor zaken als: de risicoparagraaf, de Allereerst wordt ingegaan op aard, strekking en kostenverdeelstaat, reserves en het gemeentelijke gevolgen van de gewijzigde Financiële Verhoudin grondbeleid. De bijeenkomst vindt plaats in Utrecht en genwet en de nieuwe Comptabiliteitsvoorschriften. De de deelnamekosten zijn f 30,00. cyclus van financiële documenten wordt beschreven en er is een hoofdstuk gewijd aan het 'financiële CONGRES AFDELINGSBESTUURDERS- op weg instrumentarium' (productbegroting, kengetallen). naar de raad - Zaterdag 9 november Naast de nodige feitenkennis vindt u in deze brochure vooral ook ideeën en concrete voorbeelden. Dit congres staat geheel in het teken van de komende gemeenteraadsverkiezingen op 4 maart 1998. De LEIDRAAD VOOR DE AFDELING. Prijs: f 15,00 afdelingsbestuurders spelen met name in de Brochure waarin voorschriften en regels uit Statuten voorbereiding hierop een prominente rol. Aan deze en Huishoudelijk reglement van D66 inzichtelijk groots opgezette bijeenkomst zal medewerking worden worden gemaakt. Bevoegdheden, rollen en taken van verleend door vele D66-ers uit alle geledingen van de voorzitter, penningmeester, secretaris, secretaris partij. Onderwerpen: de campagne, het lokale verkie politiek en van het 'gewone' bestuurslid worden zingsprogramma, kadervorming, kandidaatstellings beschreven. Daarnaast is aandacht voor de politieke procedures, scholing. taak van de afdeling en de verhouding tot de De bijeenkomst vindt plaats in Bodegraven. Alle gemeenteraadsfractie. afdelingsbesturen krijgen hierover nog apart bericht. Kosten: f 12,50. Katern Democraat 6, 1996 16 OP LEl Dl NGSCENTRUM i 11 MAAK KENNIS MET D66. Prijs: f 5,00 • Raad in relatie tot het college en het ambtelijk Brochure over D66-beginselen, partijstructuur van D66 apparaat; en haar ontstaansgeschiedenis. • Raad in relatie tot de burger, de belangengroepering en de media; D66 EN DE PRAKTIJK VAN DE GEMEENTERAAD. • Techniek van de raadsvergadering, spreekrecht, Prijs: f 25,00 recht van initiatief en amendement, moties. Deze publicatie bevat onder andere de volgende onderwerpen: (alle bovengenoemde prijzen zijn exclusief porto) VOOR DE DRAAD ~en vee_lzijdig ti!dschrift over lokale en provinciale politiek. Voor de Draad verschijnt elf maal per jaar met r~formatreve artrkelen, scherpe columns, interviews over lokale en regionale gebeurtenissen. Voor de Draad laat zren hoe bestuurders en leden van D66 in de rest van Nederland te werk gaan. In het juli-nummer onder andere een interview met Louise Groenman, oud-Kamerlid. Daarnaast een artikel over de ke~zes die een stad moet maken ten behoeve van het milieu en een pleidooi voor een actief zorgbeleid. Ook wordt mgegaan op het gebruik van palfium bij chronisch verslaafden en de moeilijke positie van een gemeenteraad in de discussie over het openbaar onderwijs. ~en jaarabonnement kost f 50,00. In het lidmaatschap van de Bestuurdersvereniging zit een abonnement rnbegrepen. Bel voor meer informatie 070 - 356 6045. BESTUURDERSVERENIGING BESTUURDERSCONGRES wethouder). 's Middags komen de betrokken bewoners op zaterdag 5 oktober, Evertshuis in Bodegraven uit Deventer aan het woord om de aanpak in hun wijk toe te lichten. Het programma duurt van 10.30 tot Op 5 oktober vindt het jaarlijkse bestuurderscongres ongeveer 16.00 uur. De kosten bedragen f 35,- p.p. van de Bestuurdersvereniging plaats. In workshops (a.v.) inclusief lunch en collectief vervoer in de stad. wordt gesproken over uiteenlopende onderwerpen uit de lokale en provinciale politiek. De volgende Activiteiten van de Bestuurdersvereniging zijn onderwerpen zullen ondermeer aan de orde komen: speciaal bestemd voor leden van de Bestuurders onderwijsbeleid, vensterscholen; verdeling vereniging. Maar ook andere belangstellenden, overheidstaken; inburgering nieuwkomers; milieu: zoals bijvoorbeeld afdelings- en regiobestuurders, spanning tussen handhaven van milieuwetgeving en zijn van harte welkom. Voor degenen die geen lid langdurige procedures; waterschapsverkiezingen; zijn van de Bestuurdersvereniging wordt in de evaluatie politiewet 1993; milieurendement als regel een hoger tarief in rekening gebracht. bepaling; politieke versus juridische besluiten; provincies-nieuwe-stij I. Sturing door de overheid, een nieuwe filosofie De kosten voor deelname bedragen f 32,50 voor leden van de Bestuurdersvereniging en f 50,- voor Een werkgroep van de Bestuurdersvereniging heeft niet-leden. Opgave is mogelijk via de antwoordstrook. zich gebogen over de inrichting van het openbaar bestuur en de toedeling van taken naar bestuurslagen. THEMADAG WIJKAANPAK In haar eindnotitie biedt de werkgroep een nieuw perspectief voor beoordeling van de taken van een op zaterdag 14 september in Deventer gemeente of provincie. Vervolgens pleit de werkgroep voor netwerksturing: de betrokken partijen in een De gemeenteraadsfractie uit Deventer nodigt D66- beleidsproces formuleren een standpunt, dat door de bestuurders uit voor een werkbezoek over de overheid kan worden vertaald in regelgeving. De Deventer wijkaanpak. 's Ochtends worden diverse conclusies van de werkgroep bieden een handreiking inleidingen gegeven, o.a. door Marten Schuttert aan D66-bestuurders die verwikkeld zijn in een (projectleider in Deventer), Henk Gossink takendiscussie of spreken over privatisering etc. De (Adviesbureau Van Dijk, Soameren en partners in notitie kan worden besteld met de antwoordbon en Amsterdam en architect van de wijkaanpak in kost f 7,50 voor leden en f 12,50 voor niet-leden. / Deventer, Hilversum etc.) en Rita Bos (D66- Katern Democraat 6, 1996 17 WETENSCHAPPELIJK BUREAU DISCUSSIEBIJEENKOMST TECHNOLOGIE IN POLITIEK PERSPECTIEF GROENEHART-RANDSTAD Technologie is een verzamelbegrip, waarachter een 31 augustus 1996 in de Tweede Kamer veelheid van technologische ontwikkelingen schuilgaat. Maar: niet alle technieken en technische In het najaar zal de Randstad-visie van minister de hulpmiddelen worden als technologie aangeduid. Ook Boer in de Tweede Kamer aan de orde komen. De de waarderingen en verwachtingen ten opzichte van werkgroep Ruimtelijke Ordening van het wetenschap verschillende technologieën lopen sterk uiteen. pelijke bureau van D66 organiseert een discussiebij Tegelijkertijd bepalen deze waarderingen en eenkomst. Bij de partijvergadering in november j.l. zijn verwachtingen wel in hoge mate àf en in welke richting stellingen van de fractie over het Groene Hart met een technologie wordt ontwikkeld. betrekking tot woningbouw, infrastructuur, recreatie, Het boek besteedt aandacht aan het ontwikkelen van landbouw en bestuur in een parallelzitting aan de orde een benadering die politici en zij die met hen geweest. Deze dienen als onderlegger naast de meedenken een beter zicht kan geven op Randstad-visie van de minister. technologieontwikkeling. Als noodzakelijke elementen voor technologiepolitiek wordt gepleit voor het De discussie wordt langs vier lijnen ingeleid: permanent volgen en monitoren van technologie- l ontwikkelingen. Daarbij kunnen onderzoeksinstellingen 1. Groene Hart gemeenten (inleiding door Groene een belangrijke rol spelen, maar ook maatschappelijke Hart bestuurder). In het Groene Hart spelen organisaties en politieke partijen. Wanneer de politiek overlappende ruimteclaims zoals landbouw, inzicht heeft verworven in een proces van technologie natuur recreatie, infrastructuur en woningbouw ontwikkeling, moet zij vervolgens beoordelen of en hoe hoe wordt daar door de verschillende fractieleden bepaalde ontwikkelingen op de politieke agenda en bestuurders mee omgegaan. Bestaat er wel komen. Vier politiek normatieve criteria die centraal voldoende visie die gericht is op de ruimtelijke staan in het gedachtengoed van D66 worden in dit kwaliteit binnen de contouren. Wat betekent het boek verder uitgewerkt: rechtsstatelijkheid, voor de gemeenten om binnen de contouren te duurzaamheid, liberaliteit en democratie. moeten blijven. Het boek kost f 25,- en is te bestellen bij de SWB 2. Het Groene Hart bestaat bij de gratie van de Rand (inleiding door een stedeling) Welke visie op de Rand en welke visie heeft de Rand op het Hart en welke behoefte (ruimtelijk en Eet wetenschappelijk bureau gebruik) heeft de Rand met betrekking tot het ltl OdE Hart. 3. Hoe organiseer je de mobiliteit en een te Idee nummer 3 heeft als thema de nieuwe media. exploiteren vervoer in de Randstad en het Ingegaan wordt op de invloed van de integratie van de Groene Hart? media van telefonie, computer en televisie op de huidige informatie-instituten, zoals de (schrijvende) 4. Hoe organiseer je het bestuur in de Randstad en pers, de omroepen en de uitgevers. Groene Hart? Patricia Engels sprak met Joop van der Reyden en Guy Price over de activiteiten van Veronica op Internet Het programma duurt van 11.00 tot 15.00. Er zullen en de betekenis van multimedia voor de omroepen, de vier inleidingen gehouden worden en na de luch is er overheid en de jongeren. Matt Poelmans en Peter gelegenheid tot discussie. Ee bijeenkomst wordt Millenaar doen uitspraken over de toepassing van voorgezeten door Ruby van Essen internet voor politieke partijen en de arbeidsbemiddeling. Ruud Veltenaar en Miehiel Aanmelding bij Henk Grotendorst, fractie-assistent Frackers belichten de situatie vanuit hun hoedanigheid Tweede Kamer als Internet-provider. fax 070- 318 3625 telefoon 070 318 3066 Verder in dit nummer twee teksten over regionale economie. Kees Verhaar schrijft over over het 'Frysk eigene' en Hans Wijers reageert hierop in een betoog over regionale economische ontwikkeling in relatie tot het nationale beleid. (De teksten zijn bewerkingen van toespraken.) 18 Katern Democraat 6, 1996 ALGEMENE BESTELBON Landelijk Secretariaat, Opleidingscentrum, Wetenschappelijk Bureau en Bestuurdersvereniging LANDELIJK SECRETARIAAT 0 Congresboek A, ALV 63 (14 dagen voor aanvang ALV De nieuwe Statuten en het Huishoudelijk Reglement van gereed) D66 kunt u bestellen door f 13,- (incl. porto) over te 0 Ik meld .... (aantal) kinderen aan voor de crèche van maken op giro 1477777 t.n.v. penningmeester D66, Den ALV 63 Haag, o.v.v. SHR 4311. 0 Kandidaatstellingsformulier besturen en commissies De nieuwe versie Uuni '96) van het DIC-boekje is te 0 Materialenbestellijst (briefpapier, enveloppen, bestellen door f 10,- over te maken op het zelfde promotiemateriaal e.d.) gironummer o.v.v. DIC 4313. OPLEIDINGSCENTRUM IK MELD ME AAN VOOR: IK BESTEL: 0 Bijeenkomst voor raadsfractievoorzitters op 31 0 Politieke thema's. Prijs: f 15,00 augustus in Utrecht. Kosten: f 35,00 0 Vaardigheden voor het politieke vak. Prijs: f 7,50 0 'U heeft het woord' op 14 september in Den Haag. / Kosten: f 50,00 0 Gemeente en financiën. Prijs: f 10,00 0 Conflicthantering op 21 september in Den Haag. 0 Maak kennis met D66. Prijs: f 5,00 Kosten: f 40,00 0 Leidraad voor de afdeling. Prijs: f 15,00 0 Maak kennis met D66 op 28 september in Utrecht. Kosten f 20,00 0 D66 en de praktijk van de gemeenteraad. Prijs: f 25,00 0 Training vergadertechniek op 28 september in Den Haag. Kosten f 35,00 Tien dagen voor aanvang van de cursus krijgt u het 0 Basiscursus gemeentefinanciën op 12 oktober in cursusmateriaal thuisgestuurd. Zodra u het materiaal Utrecht. Kosten: f 30,00 ontvangen heeft, bent u definitief ingeschreven en verplicht de cursuskosten met bijgaande acceptgiro te 0 Congres afdelingsbesturen op 9 november in voldoen. Bodegraven. Kosten: f 12,50 0 Abonnement op het tijdschrift Voor de Draad. Kosten f 50,00 per jaar. BESTUURDERSVERENIGING 0 neemt deel aan het bestuurderscongres op 5 oktober Bestuurdersvereniging en f 12,- voor niet-leden.** in Bodegraven. 0 bestelt de bundel Onderwijs in ontwikkeling. De 0 neemt deel aan de themadag wijkaanpak op 14 kosten bedragen f 4,-.** september in Deventer. 0 bestelt de bundel Lokaal en provinciaal referendum. 0 bestelt de uitgave Sturing door de overheid. Kosten: De kosten bedragen f 8,50.** f 7,50 voor leden en f 12,50 voor niet-leden van de Bestuurdersvereniging. S.v.p. aankruisen wat van toepassing is. 0 bestelt de brochure Integratie & inburgering in * doorhalen wat niet van toepassing is. Nederland. Kosten: f 7,50.** ** De kosten voor deze dag kunt u voldoen met de acceptgiro die u ontvangt. De prijzen van brochures zijn 0 bestelt het cahier Profilering van D66-wethouders. exclusief verzendkosten. De kosten hiervan bedragen f 8,- voor leden van de Katern Democraat 6, 1996 19 /I BESTELBON WETENSCHAPPELIJK BUREAU IK BESTEL: Speciale uitgaven 0 De open samenleving en haar vrienden, in gesprek 0 Ingrijpen in menselijk leven, 1994, f 12,50 met Jan Glastra van Loon, 1995, voor leden f 29,50 0 Denkend over een nieuw stelsel van gezondheidszorg, 0 Technologie in politiek perspectief, 1996, f 25,- 1994, f 10,- 0 Nieuwe prioriteiten in het buitenlands beleid, 1995, 0 De waarde van de democratie, 1994 f 2,50 f 12,50 0 In de basis voorzien, 1996, f 12,50 0 Op weg naar een pluriforme gezondheidszorg, 1995, 0 lnburgering en integratie in Nederland, 1996, f 7,50 f 10,00 Brochures Nota's 0 De veranderende rol van de politieke partijen, 1991 , 0 Op zoek naar publiek, medianota, 1993, f 5,- f 15,- 0 Inzet voor vrede, 1994, f 12,50 0 Duurzame ontwikkeling, 1992, f 19,50 0 De PBO, Bestuurlijke vernieuwing in de agrarische 0 Referenda en Politiek, 1993, f 19,50 sector, 1995, f 5,00 0 De ruimte waarin wij leven, Jan Glastra van Loon, 1994, f 19,50 HET TIJDSCHRIFT IDEE 0 Bestuurlijke Dilemma's, 1994, f 19,50 Idee verschijnt 6x per jaar. ca. 30 pagina's per nummer. Een abonnement kost f 74,- per jaar. Cahiers Studenten betalen slechts f 34,-. Een los nummer kos 0 Relatie en Huwelijk, 1991, f 8,- f 17,- 0 Denken over democratie, van forum naar part nerschap, 1993, f 10,- 0 Ik neem een abonnement 0 In Goede Banen, een analyse van het verschijnsel 0 Ik wil een los nummer migratie, 1993, f 10,- S.V.P. HIERONDER UW GEGEVENS MET BLOKLETTERS INVULLEN. NAAM: Dhr. I Mevr. VOORLETTERS: ...... STRAAT: ...... NR ...... PC en PLAATS: TELEFOON: FUNCTIE IN D66: ...... LIDNUMMER: Deze bon opsturen naar D66, Postbus 660, 2501 CR DEN HAAG. U kan ook telefonisch tel: 070- 356 6066, per fax: 070- 364 1917 of E-mail: [email protected] bestellen. 20 Katern Democraat 6, 199t Zingeving is wat anders dan kennis 'Grenzeloos overdreven'. Eén van de kwalificaties die uit een enkele politieke windstreek komt, als reactie op het onderbrengen van de evolutieleer in het Centraal Schriftelijk Examen (CSE). D66 heeft zich bij monde van haar parlementariër Ursie Lambrechts een warm voorstander van deze maatregel getoond. Partijgenoot en staatssecretaris Netelenbos (OCW) deelt deze opvatting en ook een meerderheid van de Tweede Kamer ging op 27 juni akkoord tijdens de behandeling van het examenpro- grammavoorde tweede fase HAVO en VWO. Toch menen bepaalde groepen dat hier de vrijheid van onderwijs in het geding is. Door: Eric van de Lisdonk i Scheppingsverhaal dient te worden", antwoordt De evolutietheorie staat evenwel haaks Lambrechts. De evolutieleer is niet meer dan een op de religieuze verklaringsmodellen levensbeschouwing. Het valt immers die uitgaan van een scheppende God i Onthouding niet van a tot z te bewijzen en som en een statisch wereldbeeld. God heeft Ze noemt de huivering bij bepaalde mige onderdelen berusten op aanna volgens die redenering het leven ge christelijke groepen niet onterecht. mes. Waarom zou je het dan als enige schapen en sindsdien zou er in biolo "Dat begrijp ik wel, maar aan de an theorie achter het (menselijk) bestaan gische zin niet veel zijn veranderd. dere kant kun je jezelf afvragen of ont toetsen in het Centraal Schriftelijk "Maar de meeste christelijke weten houding van kennis de juiste weg is Examen? En wat rest er nog van de schappers vinden dat je de evolutie om een overtuiging overeind te hou vrijheid je kinderen op te laten voeden theorie wel degelijk moet behandelen den." Houtman ziet nog een ander be zoals jij dat wilt? Aldus de fervente te in het CSE. Zij zijn van mening dat zwaar. Leerlingen van een christelijke genstanders van de evolutieleer. het hoe en waarom van het schep school zouden vanwege hun levensbe pingsverhaal tot de privé-sfeer be schouwing meer kans maken op fou I Erfelijk hoort." Het gaat eigenlijk om onverge tieve antwoorden dan anderen. Hij Het was staatssecretaris Ginjaar-Maas lijkbare grootheden, vindt Lam denkt dat dit gevolgen kan hebben (VVD) die in 1989 besloot de evolutie brechts. Het één is een wetenschappe voor de wijze van lesgeven: theorie als onderdeel van het school lijke theorie die als basis voor de "Misschien moeten we de kinderen onderzoek op het VWO in te voeren. biologie geldt, terwijl het ander een meer bewust maken van de redenen In 1994 breidde Netelenbos dit uit geloof is: "Zingeving is wezenlijk wat achter bepaalde vraagstellingen en de naar MAVO/VBO; binnenkort zal exa anders dan kennis". antwoorden nadrukkelijker belichten." minering bij HAVO en VWO verschui Een rare gedachtengang volgens ven van schoolonderzoek naar het I Overdreven Lambrechts. Het gaat om een onder CSE. Een factor die bij deze beslissing Tegenstanders reppen van een devalu deel van het vak biologie dat je als we een rol speelt is de wetenschap dat bij atie van het schoolonderzoek; tot op tenschappelijke kennis behoort te do schoolonderzoeken het risico van sub heden konden de scholen die voortge ceren. Niets meer en niets minder. jectiviteit groter is dan bij het CSE. zet onderwijs geven zelf de evolutie Ursie Lambrechts houdt zich namens leer tentamineren. Met het over I Schoolstrijd D66 al enige tijd bezig met de kwestie. hevelen naar het CSE is dat verleden De Onderwijsraad heeft overigens ge "Het gaat er in de kern om dat sommi tijd. "Als kennis een bepaalde orde adviseerd de evolutietheorie in het gen met het beroep op de vrijheid van van belang heeft, moet het centraal schoolonderzoek te houden. onderwijs kennis willen onthouden worden getoetst. Dat is in dit geval Vanzelfsprekend kon dit op de instem aan leerlingen. Kennis die essentieel is zo", stelt Lambrechts. SGP-fractievoor ming rekenen van de kleine christe om een vak als biologie te kunnen be zitter van Zuid-Holland Rinus lijke partijen. Maar ook het CDA liet grijpen." Hoewel deze kennis in we Houtman, in het dagelijks leven te zich niet onbetuigd. Vreemd, vindt tenschappelijk opzicht nog niet hon vens directievoorzitter van een christe Lambrechts, want vorig jaar was de derd procent is, wordt de evolutie lijke hogeschool, is het hier niet mee grootste oppositiepartij het nog eens theorie krachtig ondersteund door re eens. "Het schoolonderzoek is net zo met haar ideeën. Ze vermoedt dat het cente ontwikkelingen in met name de belangrijk als het CSE. Deze maatregel de naweeën van de schoolstrijd uit de DNA-technologie. Genen, de dragers heeft geen enkele meerwaarde. Het is vorige eeuw zijn: "De Onderwijsraad van erfelijk materiaal, blijken zich zo grenzeloos overdreven", stelt hij on heeft hier een typisch pacificerende wel door aanpassing als toeval in ver omwonden. "Dat is de zaak om houding aangenomen. Het is met an schillende richtingen te kunnen ont draaien. Het gaat hier om essentiële dere woorden onvoldoende geëvolu wikkelen. kennis die centraal geëxamineerd eerd".+ D E M 0 C R A A T n r . 6 -1996\ 11 Waarden en normen: aleen iets voor het CDA? Onlangs las ik dat een D66-Kamerlid zich min of meer distantieerde van een discussie over waarden en normen, omdat D66 'princi· pieel pragmatisch' zou zijn. Deze en andere uitspraken duiden op een verontrustend misverstand, namelijk dat D66-politiek niets te maken zou hebben met waarden en normen. Elk politiek handelen is een expressie van bepaalde waarden en normen. Door: Marian Louppen-Laurant betrekking tot de persoonlijke levens maatschappelijke vraagstukken. De sfeer. Dat leidt er toe dat er binnen partijprogramma's zijn hiervan een Binnen iedere gemeenschap bestaan een samenleving verschillende opvat uitdrukking. Iedere partij heeft daarbij opvattingen over wat van waarde is, in tingen bestaan over normen, hetgeen zijn eigen inspiratiebron of referentie stand gehouden of beschermd moet niet per definitie betekent dat er spra kader, dat de partij onderling bindt en wçJrden. Waarden met betrekking tot ke is van normloosheid. Dat alles doet tegelijk onderscheidt van anderen. het individu, de gemeenschap, of ten echter niets af aan de noodzaak van Verschillen van opvatting over waar aanzien van cultuur en natuur. Uit ge een zekere mate van onderlinge over den en normen vormen dus het be meenschappelijke opvattingen over eenstemming over de wijze waarop we staansrecht van politieke partijen. waarden komen normen voort (regels, leven en met elkaar omgaan. richtsnoeren). Ze structureren onder : Waarvoor staat D66? linge relaties en zorgen ervoor dat Waarden en normen in de politiek 'D66 staat voor niets', antwoordden mensen kunnen functioneren in een In het verlengde hiervan zijn politieke we ooit op deze vraag die critici ons gemeenschap. Gedeelde waarden en opvattingen in essentie oordelen over regelmatig stellen. Dat is een geestig normen zijn noodzakelijk voor het wat van waarde -wordt geacht in onze dubbel-antwoord, maar het kan leiden voortbestaan van een groep. De belan samenleving. De politiek stelt zich tot een groot misverstand. D66 staat gen van de individuele leden moeten daarbij de vraag o~ welke wijze deze wel degelijk voor gezamenlijke waar daarvoor worden afgewogen tegen de waarden moeten worden zekergesteld den en normen, ook al hebben we die belangen van de hele gemeenschap. en welke verantwoordelijkheid de niet opgeschreven in een beginselpro Ook bij primitieve volken bestonden overheid daarbij heeft. En welke geza gramma. In mijn beleving ligt aan ons al normenstelsels. Ze zijn dus geen ex menlijke afspraken (normen, neerge handelen een basishouding ten grond clusieve verworvenheden van het legd in wetten en regels) daartoe slag waarbij de individuele vrijheid christendom of van religies in het al noodzakelijk zijn. In de kern gaat het staat tegenover het respect voor de an gemeen. om: der. Daarbij voelen we ons verant Normen worden in sterke mate be - vrijheid en gelijkwaardigheid (neer woordelijk voor het weerloze. D66 wil paald door de culturele en maatschap gelegd in de Grondwet); mensen betrekken bij beslissingen en pelijke omstandigheden en kunnen - zekerheid en zorg voor de zwakkere hen ook verantwoordelijkheid geven. onderling dan ook sterk verschillen. (sociale wetgeving); We zijn wars van betutteling in onze Hoogstaande oosterse culturen kwa - zorg voor veiligheid, gerechtigheid persoonlijke levenssfeer, maar vinden men voor naast kannibalen. Terwijl en straf (wetboek strafrecht). dat de overheid wel een zwaarwegende ons huidige rechtssysteem kinderen taak heeft ten opzichte van maat beschermt en rechten geeft, komt el Wetten, en met name de Grondwet, schappelijke opgaven. In het besef van ders kinderarbeid en uitbuiting voor. weerspiegelen de gemeenschappelijke de veranderlijkheid van omstandighe Normen kunnen ook veranderen in de waarden en normen van een samenle den en opvattingen zijn we niet-dog loop van de tijd. Openbare executies ving. Binnen die algemene kaders wor matisch en steeds bereid kennis te ne en slavernij waren ooit geaccepteerde den politici voortdurend - direct of in men van nieuwe inzichten. verschijnselen in ons land. Nu kunnen direct - geconfronteerd met afwegin Pragmatisch zijn we in de zin dat we we ons dat niet meer voorstellen. Een gen tussen de verschillende waarden geen utopieën nastreven, ofwel de re ander kenmerk van normen is dat ze onderling. Wat weegt zwaarder: het ar aliteit niet uit het oog verliezen. niet absoluut zijn, maar afhankelijk gument van vrijheid of van gelijkheid; van omstandigheden. We mogen niet het argument van duurzaamheid of Ik wil mij niet begeven in de discussie doden, maar geldt dat ook in een oor van economische aard? Welke normen over de noodzaak van een beginselpro log? Is het toegestaan iemand te do leggen we aan met betrekking tot ge gramma, maar het ontbreken ervan den die daar zelf om vraagt omdat hij drag, wat tolereren we niet en welke mag niet leiden tot de misvatting dat ernstig lijdt? sancties hanteren we? Politiek hande D66-ers handelen zonder uitgangs Kenmerkend voor deze tijd is dat nor len is dus per definitie normatief han punten en slechts uit pragmatische men minder eenduidig en groepsge delen. Precies om deze reden kan en overwegingen tot oordelen komen. bonden zijn. Vroeger bestonden er mag de overheid niet op één lijn ge Mocht die gedachte gemeengoed wor binnen maatschappelijke groeperin steld worden met een bedrijf, dat er den binnen D66 dan moeten we de gen tamelijk strakke, van boven opge primair op gericht is winst te maken. discussie hoognodig aangaan. + legde normen. In deze tijd wordt ge Het bestaan van verschillende poli zag minder vanzelfsprekend aanvaard. tieke partijen is een gevolg van ver Marian Louppen-Laurant is D66-gedepu Het persoonlijke oordeel speelt een schillen van opvatting over waarden teerde in de provincie Gelderland grotere rol dan vroeger, met name met en normen met betrekking tot 12 D E M 0 C R A A T n r . 6 -1996 Van staatssecretaris tot minister Is Jacob Kohnstamm alleen maar het onderdanige hulpje van Hans Dijkstal? Aad Nuis niet meer dan een knechtje van de al mach· tige Jo Ritzen? Dick Tommei 'his masters voice' van Margreet de Boer? Kortom, komen politieke werkelijkheid en staatsrechtelijke theorie wel met elkaar overeen? Door: Thom de Graaf Politiek profiel aanslag op de homogeniteit van de De werkelijkheid is dat de staatssecre ministersploeg. Wel zou de staatssecre In een Volkskrant-interview van 21 taris, die we sinds 1948 kennen, meer taris als de minister afwezig is, het de mei jl. pleitte Jacob Kohnstamm voor en meer is uitgegroeid tot een volwaar partementsbeleid gewoon moeten een opwaardering van het politieke dige politieke bestuurder. Deze is kunnen verdedigen in de minister ambt van zijn elf collega's en hemzelf. steeds minder afhankelijk van zijn mi raad. Dat is ook in het belang van het Niet dat de staatssecretaris anno 1996 nister en heeft zich steeds meer zelf gehele kabinet. Optreden als ad inte zo zielig is en een actiegroep 'red de politiek geprofileerd als lid van het ka rim-minister buiten de ministerraad is staatssecretaris' is nu ook weer niet no binet. Oorspronkelijk besliste een mi eveneens denkbaar. Nu nog tekent bij dig. Maar een scherper profiel is wel zo nister zelf of hij een staatssecretaris afwezigheid van de minister niet de handig en bovendien in overeenstem nodig had, wie dat zou zijn en wat die staatssecretaris, maar een andere mi ming met de parlementaire geschiede zou doen. Maar sinds de vorming van nister alle stukken. Dat is een beetje ri nis. het kabinet-Den Uyl (1973) zijn staats dicuul, want de staatssecretaris van secretarissen en hun taken onderdeel VROM kent bijvoorbeeld het departe De Grondwet zegt dat de staatssecreta geworden van het formatie-ritueel. mentsbeleid aanmerkelijk beter dan de ris in de gevallen waarin de minister Het politieke gewicht van de staatsse minister van V&W en vaak verdedigt het nodig acht en met inachtneming cretaris werd zwaarder, niet alleen om die laatste juist tegenstrijdige belan van diens aanwijzigingen, in zijn dat stevige persoonlijkheden werden gen. Bij een volgende formatie kan dat plaats als minister optreedt. De staats- ingezet Oan Schaefer, Gerrit Brokx, voortaan anders worden geregeld. Dat Annelien Kappeyne van de Coppello), doet recht aan de moderne staatssecre maar ook omdat ze veelal als tegen taris als vice-minister. wicht dienden voor de politiek anders gekleurde minister. Regelmatig kregen Titel afschaffen 'zware' staatssecretarissen zelfs porte Overigens zouden we de titel staatsse feuilles die in politieke betekenis ver cretaris net zo goed kunnen afschaffen uitstegen boven die van hun ministers en dezelfde mensen voortaan gewoon (Heerma onder Alders, Simons onder minister kunnen noemen, naar Engels d' Ancona). Anders gezegd: in de poli voorbeeld. Het algemeen regeringsbe secretaris is uit dien hoofde verant tieke praktijk werden sommige staats leid wordt dan gevormd door een, woordelijk, onverminderd de verant secretarissen nagenoeg gelijkwaardig liefst zo klein mogelijke, raad van de woordelijkheid van de minister. Wie aan ministers. Formele aanwijzigingen partementshoofden ('cabinetminis de Grondwet letterlijk neemt, zou tot komen niet of nauwelijks meer voor ters'). De overige 'gewone' ministers de conclusie moeten komen dat de en er is geen minister die tegenwoor zijn belast met specifieke taken, van staatssecretaris niet meer is dan een dig nog de politieke vrijheid heeft om zelfsprekend onderworpen aan het al piepeitje van de minister. Hij is dan zijn staatssecretaris zonder pardon te gemene regeringsbeleid. Dan maken wel zelfstandig politiek verantwoor dumpen, zoals Van Agt ooit met onze we meteen een einde aan de verwar ding verschuldigd aan het parlement, eigenjan Glastra van Loon deed. ring die in het buitenland vaak op maar kan en mag eigenlijk niets doen treedt ('secretary of state') en aan zonder opdracht en instemming van i Opkrikken idiote constructies als minister-zonder de minister. Strikt genomen is de Om de staatssecretaris staatsrechtelijk portefeuille en de staatssecretaris voor staatssecretaris dus een soort politieke een beetje op te krikken, bestaan ver exportbevordering die zich alleen over ambtenaar, volledig afhankelijk van schillende mogelijkheden. de grens minister mag noemen. Ik de luimen van zijn baas. Bijvoorbeeld vervanging van de minis mag het eigenlijk niet hardop zeggen, Als dat ook werkelijk zo was, zou de ter in de ministerraad met bijbehorend maar 'minister Kohnstamm', dat politieke landkaart van dit moment er stemrecht. Hoewel minister-president klinkt toch best goed ... + heel anders hebben uitgezien. Dan zou Kok meent dat de Grondwet dat niet niet alleen Dick Tamme!, maar vooral toelaat, zien de meeste staatsrechtdes Thom de Graaf is D66 Tweede-Kamerlid Margreet de Boer een WBL-probleem kundigen dat anders. Of het verstan hebben gehad en was het drama rond dig zou zijn, is vers twee. Nadeel van het CTSV-bestuur niet in de eerste die constructie is dat het zorgvuldige plaats aan Linschoten, maar aan mi politieke evenwicht in de ministerraad nister Melkert toegerekend. zou kunnen wankelen (VVD-staatsse cretaris die op de plaats van de PvdA minister zit). Bovendien is het een D E M 0 C R A A T n r . 6 -1996\ 13 Groen BNP: duurzame bodem Bij vrijwel alles wat we doen gebruiken we energie en produceren we afvalstof- fen. Dit heeft tot gevolg dat we met zijn allen een indrukwekkende hoeveelheid broeikasgassen de lucht in blazen. Dit proces leidttot ongewenste veranderin- gen in onze leefomgeving waarvoor straks kostbare maatregelen nodig zijn. Door: Marijke Augusteijn, fan van Walsem, fan Willem van Waning In het Bruto Nationaal Produkt (BNP) wordt tot nu toe echter buiten be schouwing gelaten in welke mate het proces van produceren en consumeren ons milieu belast. Maar door de toe voeging van een groene component aan de berekening van onze goederen en diensten, kan een prijskaartje ge hangen worden aan het gebruiken van energie en het produceren van afval stoffen. De vraag is alleen: wélke prijs moet er op dat kaartje staan? t Waddenzee Dat het moeilijk is om bepaalde waar den tot uitdrukking te brengen staat buiten kijf, vooral wanneer het gaat om heel subjectieve waarden. Een voorbeeld: stel dat er in de Waddenzee gas zal worden gewonnen waardoor de bodem daalt en de voor het wad zo ka rakteristieke zandbanken en slikvelden permanent onder water verdwijnen. Hoe breng je dan het verdwijnen van de zeehonden en de sterke verminde ring van de vogelstand in rekening? Het lijkt een vrijwel onoplosbaar pro bleem maar toch geeft het 'Plan van Aanpak' de weg aan om deze milieuw aarden tot uitdrukking te brengen in een groen BNP. Het door minister Hans Wijers van Economische Zaken gepresenteerde 'Plan van Aanpak Groen BNP' is de uitvoering van een vorig jaar tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen ingediende motie door Gerrit]an Wolffensperger. van een milieurekening (NAMEA). i Mondiale kwestie Met dit plan geeft Hans Wijers aan dat Deze moet gekoppeld aan de andere Dat dit niet alleen een nationale aan de nodige stappen worden gezet om Nationale Rekeningen een geïnte• gelegenheid is maar zeker een op Prinsjesdag 1997 een Groen BNP te greerd informatiesysteem gaan vor Europese en eigenlijk een mondiale zal presenteren. men. Maar de contouren van een echt niemand ontkennen. Alleen, iemand Het CBS heeft al eerder een voorzich groen BNP tekenen zich nu pas echt moet ergens beginnen en wat dat be tig begin gemaakt met het opstellen duidelijk af. treft loopt Nederland voorop. Dit 14 f D E M 0 C R A A T n r . 6 -1996 f drijfzand? Een kwajongen In de vroege ochtend van 9 juni 1996 overleed • 51 jaar oud • Paul Captijn. Hij milieurekeningen te ontwikkelen naar was burgemeester van Monster (ZH), eer· het voorbeeld van het NAMEA-sys der raadslid en wethouder voor D66 in teem. Haarlem. In 1970 stapte Paul als raadslid Voor het berekenen van een groen het Haarlemse stadhuis binnen. De BNP moet worden uitgegaan van mo Haarlemse politiek moest wel even aan dellen waarin de onderstaande zaken hem wennen: Paul als typische jaren ze· een belangrijke rol spelen: ventiger met lang haar, te nauw truitje, geknoopte bandjes om zijn pols. Een 1. Kennis over de fysieke milieudruk, kwajongen, noemde een VVD-raadslid zoals emissies, uitputting van hem. In 1978 werd hij wethouder, waarbij grondstoffen of ruimtegebruik; hij zijn eigen portefeuille samenstelde 2. Het vaststellen van na te streven met onderwerpen die met het milieu te milieunormen; maken hadden. Na een terugval in zetels 3. Het leggen van causale verbanden werd hij weer fractievoorzitter. Beroemd tussen milieudruk en economische was hij om de zegswijzen die hij moeite- activiteiten; loos in zijn toespraken strooide. Vanaf 4. Het aangeven van manieren om 1992 werd hij burgemeester van Monster, ongewenste milieudruk te kunnen waarbij hij zich stortte op de tuin· en voorkomen of te bestrijden, bij glasbouw. voorbeeld door nieuwe technolo gie, anders produceren en consu Zijn ziekte ging hij positief te lijf en met meren, etc.; zijn opgewekte verhalen heeft hij zichzelf 5. Een inschatting van het econo en zijn omgeving een tijd om de tuin ge· misch gedrag dat optreedt als ge leid. Zijn uitvaart was indrukwekkend en volg van veranderde kosten, prijs een uiting van de waardering en gene· en volumeverhoudingen in de ge genheid die hij van zijn gemeente ont· hele binnenlandse (en eventueel ving. Namens D66 verwoordde Olga buitenlandse) economie. Scheltema het belang van Paul voor de politiek en voor de partij. Een positieve, Het spreekt voor zich dat toevoeging oprechte en no-nonsense D66-er. van een 'groene' component aan de prijs van producten en diensten aan Rike Ruiter, Haarlem. zienlijke veranderingen in het econo misch verkeer kan veroorzaken. Maar voor het zover is, zal de hoeveelheid aan milieufuncties duidelijk moeten zijn. Voor de meest grijpbare functies, zoals energievoorraden en schoon wa ter die een zekere marktwaarde verte genwoordigen, zal dit kwantificeren - zelfs internationaal - te realiseren zijn. Moeilijker wordt het wanneer het gaat over bijvoorbeeld de emissie van afval gassen, hoewel dat snel zal veranderen als er een systeem van verhandelbare emissierechten komt. De Tweede-Kamerfractie is ervan over tuigd dat de pessimisten die menen dat een groen BNP hopeloos in het drijfzand van de goede bedoelingen zal wegzinken, ongelijk zullen krijgen. Het geïntegreerde systeem zal uitein delijk vaste (schone) grond onder de voeten krijgen. + Marijke Augusteijn, Jan vanWalsemen Jan Willem van Waning zijn lid van de blijkt uit de richtlijnen, die de D66 Tweede-Kamerfractie Europese Commissie onlangs in een officiële mededeling aan de Europese Raad en het Europarlement heeft voor gesteld. Hierin wordt voorgesteld om op korte termijn een Europees systeem van geïntegreerde economische- en D E M 0 C R A A T n r . 6 -1996\ 15 Creëren van banen: fictie en werkelijkheid Als op korte termijn geen basisinkomen wordt ingevoerd, zijn er dan andere alternatieven binnen het huidige sociale zekerheids· stelsel om te komen tol groei van het aantal banen? Deze vraag stelde hetlaatste D66-congres aan het Hoofdbestuur. Een Politiek Podium over enkele van de ontworpen alternalieven was hierop het antwoord. Doel van deze bijeenkomst was om de soms wat sleetse discussie over de toekomst van de sociale zekerheid nieuwe impulsen te geven. Dit Podium op 28 mei j.l. vond plaats doorgetrokken, tot onder het niveau consequent voortbouwen op een (ook onder leiding van Tom Stroobach, van het huidige minimumloon. In on door D66 ondersteunde) gedachte. vice-voorzitter politiek van het derhandelingen tussen werkgevers, Een verschuiving van lasten op arbeid Hoofdbestuur. Gediscussieerd werd werknemers en overheid wordt de naar lasten op milieu of toegevoegde over twee modellen: het model van 'marktwaarde' van werkzaamheden, waarde heeft veel aantrekkelijke Bosch en Van Arkesteijn, en het model die nu niet meer plaatsvinden, over kanten. Een nadeel is wel dat het mo van Van Elswijk. De Tweede eengekomen. De overheid vult het zo del bepaald geen stimulans betekent Kamerleden Arthie Schimmel en Bert bepaalde loon vervolgens aan tot een voor innovatieve investeringen, die Bakker stelden de verdedigers van niveau tussen het 'oude' sociaal mini immers vaak kapitaal-intensiever zijn beide modellen tal van kritische vra mum en de laagste loonschalen in de dan eerdere productiemethoden. De gen om fictie en realiteit te onder cao's. concurrentiepositie van het scheiden. Nederlands product komt dan verder Het zwakke punt van het 'model onder druk te staan. De Europese Unie Ei van Columbus Bosch/Van Arkesteijn' lijkt het beroep lijkt daarom de minimale schaal Het 'model-Van Elswijk' oogt als het Ei op cao-partijen, die immers tot dusver grootte te zijn voor een succesvolle in van Columbus. Volgens Van Elswijk weinig blijk geven van de bereidheid voering van een systeem als dat van werkt het huidige sociale zekerheicts om tot (of zelfs onder) het minimum Van Elswijk. + stelsel precies de verkeerde kant uit. loon banen te creëren. Een gevaar is Momenteel betaalt een bedrijf over bovendien dat het op deze wijze ge het loon van de werknemers sociale subsidieerde werk op den duur andere, premies en belastingen. Van Elswijk bestaande werknemers, verdringt. De wil de sociale premies afschaffen en de werking van het model kan dan wel werkgever juist een bonus geven van eens anders uitpakken, hoewel er op ruim 1000 gulden per maand als hij de positieve bedoelingen en intenties een nieuwe werknemer in dienst weinig valt af te dingen. neemt. Daar staat tegenover dat de Ook het 'plan-Van Elswijk' roept werkgever wel een heffing betaald op vraagtekens op. Het is vooral een de netto toegevoegde waarde van de productie. Met andere woorden: pas wanneer de man of vrouw ook werkelijk gaat bij dragen aan de toegevoegde waarde in Oei, ik groei het bedrijf, is belastingheffing aan de orde. Voor de werknemer maakt dit Politiek Podium 26 augustus systeem netto niets uit. Bedrijven krij gen daarentegen een fikse prikkel om In het verkiezingsprogramma van D66 zijn vergroting van de werkgelegen hun gedrag te wijzigen: personeel heid, vernieuwing van de productiestruktuur en de totstandkoming van een wordt half zo duur, dus zullen mensen duurzame economische ontwikkeling, de centrale opdrachten voor de ko eerder in dienst worden genomen, zo mende jaren. luidt de kern van het plan. Volgens Hans Wijers, minister van Economische Zaken is het streven naar economische groei (door middel van investeren in het milieu, infrastructuur Onderkant van de markt en kennis) 'typisch D66'. Simpel gezegd betekent het dat je jezelf 'uit de pro Het 'model-Bosch/Van Arkesteijn' blemen investeert' en economisch kunt groeien. Maar ligt het wel zo simpel, richt zich specifiek op het vergroten of moeten hiervoor- wellicht pijnlijke- keuzes gemaakt worden? Minister van het aantal banen aan de 'onder Wijers zal hierover van gedachten wisselen met een aantal deskundigen op kant' van de arbeidsmarkt. Daartoe een Politiek Podium op maandag 26 augustus. Dit Podium wordt gehouden wordt het wettelijk minimumloon cre in perscentrum Nieuwspoort te Den Haag van 20.00 - 22.00 uur en is voor ie atief ingezet. Dit kan door werken dereen toegankelijk. met-behulp-van-uitkering mogelijk te maken. Via de cao-onderhandelingen Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Esther Teunissen (070- moet dan wel het huidige banen 3566066). bestand ver naar beneden worden 16 1 D E M 0 C R A A T n r . 6 -1996 Omdat je moet durven dromen De Vensterschool: voor kinderen én ouders Henk Pijlman, D66-wethouder van Onderwijs in Groningen, heeft het idee van de 'Vensterschool' ontwikkeld en is daar in Groningen mee aan de slag gegaan. Inmiddels heeft de vensterschool veellandelijke publiciteit gekregen, noemt staatssecretaris Netelenbos het een 'voorbeeld' en vindt het navolging bij andere gemeenten. Dick Vrieling, de projectleider Vensterscholen in de gemeente Groningen was nauw betrokken bij de ontwikkeling van dit plan en heeft de nota 'Vensterschool' geschreven. scholen, buurtverenigingen, bibliothe geen blauwdruk is, maar een richting. ken en muziekscholen met elkaar sa Dat kan dus betekenen dat de venster men te laten werken. Via zo'n inte school in elke wijk een andere inhoud grale aanpak moet een school ont krijgt. Bij de vensterschoolleggen wij staan waar ruimte is voor huiswerkbe als overheid dus geen dwingend con geleiding en sportieve of culturele cept neer. Wij confronteren ouders, activiteiten. Bovendien zou er binnen onderwijzers en hulpverleners met een een vensterschool kunnen worden sa uitdagende visie en proberen daar sa mengewerkt tussen onderwijzer en de men met hen iets van te maken. politie of de jeugdhulpverlening." Noem het maar een regisserende over heid." Vrieling noemt het plan een droom die werkelijkheid kan worden. "Henk Inmiddels zijn er projectplannen voor Pijlman vond dat we iets moesten vier vensterscholen vastgesteld. In doen aan de onderwijsachterstand van deze projectplannen worden de con bepaalde groepen kinderen. touren van de schoolgebouwen be Bovendien merkten wij dat onderwijs schreven en worden de voorzieningen steeds lager op de politieke agenda - die de scholen gaan bieden - ge staat. Ook de dreigende rijksbezuini noemd. De plannen zijn in een ge gingen op het onderwijsvoorrangsbe meentelijk regiegroep doorgesproken leid maakten een nieuwe visie noodza en getoetst op haalbaarheid. kelijk. Vervolgens hebben we uitvoerig "Naast het maatschappelijk draagvlak Door: Martijn van Triest gebrainstormd en zijn op dit idee ge moesten wij natuurlijk ook het ge komen. In maart van het vorig jaar meentelijk apparaat meekrijgen. Dat is Een vensterschool is een voorziening hebben we 'onze' droom- om het zo geen eenvoudige klus. Helemaal als je waarin kinderopvang, een peuterspeel maar even te noemen - aan de raadsle bedenkt dat je het over de portefeuil zaal, een basisschool en de eerste twee den in Groningen voorgelegd. Hen les van vier wethouders hebt. Om dit klassen van de middelbare school on hebben we gevraagd of zij het eens voor elkaar te krijgen hebben we die der één dak worden gebracht. De konden zijn met de contouren van het gemeentelijk regiegroep in het leven school is dus bedoeld voor kinderen plan. Ondanks de terechte zorgen over geroepen. Nadat deze de projectplan van 0 tot 14 jaar. Het behelst echter haalbaarheid en het eventuele stigma nen hebben getoetst, zijn deze door de meer dan een gewone school. Zo kun die een vensterschool zou kunnen krij gemeenteraad vastgesteld." nen bibliotheek en muziekschool in gen, vonden zij dat we het uit moes de vensterschool worden onderge ten werken." Op de vraag of het toevallig is dat een bracht. Bovendien worden tal van or D66-wethouder het op zo'n regisse ganisaties die zich met deze kinderen Na de vorming van een projectteam rende manier aanpakt, antwoordt en hun ouders bezig houden, bij de zijn vier stadsdelen geselecteerd waar Vrieling genuanceerd. "Ik zou het eer school betrokken. Op dit moment een vensterschool zou moeten worden der als een paarse benadering om worden plannen uitgewerkt voor vier gebouwd. In deze stadsdelen is uitvoe schrijven. Maar wel één met een groen scholen. Binnen nu en tien jaar zou rig overleg gevoerd met de organisaties D66-randje. Het zoeken naar het den echter acht vensterscholen in de die erbij worden betrokken. draagvlak binnen de samenleving is stad Groningen moeten verrijzen. Dick Vrieling: "Na het akkoord van de immers een belangrijk punt voor dit raad moesten we wakker worden uit paarse kabinet en zeker voor D66. Dick Vrieling: "Eén van de doelstel de droom en terug naar de praktijk. In Daarnaast is de enthousiaste manier lingen van de vensterschool is om de een drietal discussie-avonden per wijk waarop Henk Pijlman dit plan hier in onderwijsachterstanden van kinderen hebben we de plannen samen met de Groningen heeft gebracht ook één van in achterstandssituaties weg te werken. betrokken organisaties uitgewerkt. de redenen dat we nu zo ver met de Dit proberen we door verschillende Daarbij hebben we altijd heel nadruk plannen zijn." + organisaties als jeugdhulpverlening, kelijk gezegd dat de vensterschool D E M 0 C R A A T n r . 6 -1996\ 17 Democraten discussiëren op Internet Jonge Democraten Het project 'Voor de Verandering' is troeven paars af sinds een paar weken ook te vinden op de D66-pagina op de digitale snelweg (http:/ /www.d66.nl/verandering). U Het regeerakkoord omvat de doelen die het Paarse kabinet deze regeringsperiode kunt daar het startdocument vinden en hier eventueel op reageren. tracht te bereiken. Mede door onverwachte economische en sociale ontwikkelingen Daarnaast zal er iedere maand een deelonderwerp uit het document cen blijkt echter regelmatig dat dit een zeer moeilijke opdracht is. Om die reden organi- traal staan. Met een korte enquête kunt u uw mening op dat terrein laten seerde MCC Nederland in samenwerking met NRC Handelsblad de Government Game blijken. Het is de moeite waard om eens een kijkje te nemen op de D66- Competition 1996. Hierin werden schaduwkabinetten, bestaande uit vier ministers, uit- site! gedaagd het Paarse beleid af te troeven door de doelstellingen uit het regeerakkoord Daarnaast wil het projectteam graag de ware internetdeskundigen uitnodigen dichter te benaderen. om mee te denken over de rol van in formatietechnologie en digitalisering in de ruimste zin. Hoe zien we de rol van informatietech nologie in de samenleving van de toe komst? De contouren van die samenle ving worden in het einddocument ge schetst. De rol van informatietechno logie bij het inkleuren van die contouren is een onderwerp dat cen traal staat in het deelproject 'Digitalisering.' Iedereen die op dat ter rein verfrissende ideeën heeft, kan met een reactie bij Edmond Hofland te recht 070- 3183622, e-mail: tk [email protected]. Speakers Corner Er komt steeds meer informatie be schikbaar op de 066-webr.ite. Zo vindt u bijvoorbeeld verslagen van de D66- Door: Ageeth Telleman ministerie van Defensie, KPMG, Moret delegatie in het Europarlement, de Ernst & Young, NRC Handelsblad wa portefeuilleverdeling van de Tweede De Jonge Democraten- zeer kritisch ren van de partij. Maar met een gede Kamerleden en internet-links naar en vol idealen - konden de verleiding gen strategie, gericht op de productivi D66-afdelingen met een eigen pagina. niet weerstaan om eens de krachten te teit van bedrijven en de koopkracht, Maar u kunt ook de index raadplegen meten met het Paarse kabinet. Het wist het JO-kabinet toch de eerste om op trefwoord informatie over een Opleidingscentrum 066 werd ge plaats te veroveren. Op naar het onderwerp te vinden, of bekijken on vraagd deze krachtmeting te spon Haagsche pluche ...... der welke afdeling of regio een plaats soren en spoedig werden vier bewinds valt en de contactpersoon zoeken. lieden afgevaardigd. Minister De finale vond plaats in de Eerste President Barbara Naumann, minister Kamer op 13 juni. Het neusje van de U kunt echter niet alleen informatie van Financiën Ron Hendriks, minister zalm was vertegenwoordigd, waaron opvragen op het internet, u kunt ook van Economische Zaken Ageeth der de winnaar van vorig jaar, het mi uw politieke ideeën kwijt. Bijvoorbeeld Telleman en minister van Sociale nisterie van Financiën. De JO-minis door bovengenoemde enquête in te Zaken Ido van der Meulen. Het strate ters gingen fanatiek aan de slag (de vullen. Maar ook in de Speakers gisch talent bleek al direct aanwezig hoofdprijs was immers een reis naar Corner. Hier kunt u uw mening geven toen zij zich moesten aanmelden voor Washington). Gedurende het tweede over een onderwerp dat u belangrijk één van de zes voorronden. Vanuit de kabinetsjaar brak er echter een han vindt. Anderen kunnen hierop reage gedachte dat de meeste goeroe's onge delsoorlog uit en hier was de strategie ren. Door de snelheid van het medium twijfeld in de Randstad zullen opdui van de JO-ministers niet tegen opge is de Speakers Corner uitgesproken ge ken besloten zij Den Haag (waar uiter wassen. Helaas, de overwinning ging schikt voor het voeren van actuele dis aard de finale plaats zou vinden) via naar de gemeente Overveen. Al mag cussies. een sluiproute langs Den Bosch te be gezegd worden dat de JO-ministers stormen. hun paarse collega's wel wisten af te U vindt de Speakers Corner op de D66- troeven. pagina (http://www.d66.nl) onder de Op 28 mei vond de strijd tegen 23 an menukeuze Meningen/Discussie. dere schaduwkabinetten in het Ageeth Telleman, 'minister van Provinciehuis in Den Bosch plaats. De Economische Zaken' concurrentie viel niet mee: o.m. het 18 D E M 0 C R A A T n r . 6 -1996 De wens van de kijker De Voorzet is een rubriek die u ruimte biedt voor uw mening over politiek-maatschappelijke kwesties. In ieder nummer verschijnt een stelling over een actueel onderwerp. U wordt gevraagd in maximaal 200 woorden op deze stelling te reageren. De nieuwe stel- ling vindt u onderaan deze rubriek. De redactie behoudt zich het recht voor de ingezonden artikelen in te korten. U kunt uw reacties -vóór donderdag 25 juli 1996- sturen naar: Landelijk Secretariaat D66, t.a.v. Democraat, Postbus 660, 2501 CR Den Haag. De stelling waarop u kon reageren, luidde: ·orrk ~ de nreh-ms-t fr[jjf-r eerv rrmrrreplr!Jdr1Je meer d4rv Mdf:J vovr lte-t ~rv WffJltr!rrr(Jerv v~rv vrrld Kostbare jacht op zwartkijkers moet derhalve blijven. Geen commer nóódzaak voor één publieke zender Alle media met 'voldoende pluriformi ciële omroep! die via de overheid betaald wordt teit en kwaliteit' zoals dag- en week (naar analogie van de Staatscourant), bladen worden duaal gefinancierd, dat ZusterPaula van de Ven, Schijndel maar zelfs daar kunnen vraagtekens wil zeggen uit enerzijds abonnemen gezet worden. Als de overheid dan ten en losse verkoop en anderzijds ad toch geld wil uitgeven aan televisie, is vertentieopbrengsten. Dat voorkomt "No taxation without representation" het verstandiger om rechtstreeks pro dat de adverteerder de inhoud bepaalt. De kijker moet nu 180 gulden per jaar gramma's te financieren (te subsidië Zo wordt ook de publieke omroep nu betalen, maar heeft nauwelijks invloed ren) die aan bepaalde criteria voldoen, nog bekostigd uit De Omroepbijdrage op de programma's. Zendtijd op de dan om heel algemeen een net te en STER-geld. publieke zenders moeten daarom wor exploiteren. Deze subsidiabele pro Ruim een halve eeuw geleden werd bij den toegewezen via verkiezingen. De gramma's zouden zowel door bijvoor wijze van abonnee-omroep-avant-la wens van de kijkers hoort uiteindelijk beeld de NCRV als RTL4 uitgezonden lettre, de verplichting tot het betalen de doorslag te geven, en niet de belan kunnen worden, zolang ze maar aan van luistergeld ingevoerd. Toen mocht gen van de omroepen zelf. de betreffende criteria voldoen. iedereen daarvoor luisteren naar De tweede stelling heeft meer betrek Hilversum I en II. Intussen is er veel F. Cobben, Bergen op Zoom king op de korte termijn, voor de pe veranderd. Wat niet is veranderd is de riode dat publieke omroepen nog niet algemeen erkende noodzaak een om commercieel durven te gaan. In deze roepbestel in stand te houden, waarbij Zelfstandige omroep situatie is de omroepbijdrage een ins niet de adverteerder het laatste woord De stelling is in tweeën te rafelen: trument om de omroepen wel daartoe heeft. Hierdoor blijft 'voldoende pluri 1. In de toekomst is een publiek bestel te stimuleren: de overheid zou de om formiteit en kwaliteit' gewaarborgd. nodig voor het waarborgen van pluri roepbijdrage stelselmatig omlaag moe Landelijk, maar nu ook lokaal. formiteit en kwaliteit. ten brengen en tegelijk een stelsel van Eén omroepbijdrage is daarvoor on 2. In de toekomst is een omroepbij programma-financiering (subsidiëring) ontbeerlijk. Maar dan wel naar draag drage nodig voor de financiering van moeten invoeren. Dit zou zo moeten kracht, en dus uit de Algemene een publiek bestel. doorgaan totdat de omroepbijdrage Middelen, wat ook de kostbare jacht nul is. Dit is dan het moment waarop op zwartkijkers onnodig maakt. En via Bij de eerste stelling is de beste verge het publiek bestel de facto niet meer een Omroepfonds dat de onafhanke lijkingsbasis de situatie in de kranten publiek is. lijkheid van de publieke omroep vei wereld. Alle kranten worden op com Niet principieel - maar wel praktisch - ligstelt merciële basis geëxploiteerd, alleen de is de omroepbijdrage trouwens een Staatscourant wordt rechtstreeks door onding. De te betalen bedragen zijn P. Hans Frankfurther, Amsterdam de overheid betaald. Pluriformiteit en betrekkelijk laag, zodat de verhouding kwaliteit zijn bij de kranten weliswaar tussen (innings-)kosten en baten on niet per definitie gewaarborgd, maar gunstig is. Het is veel efficiënter om Geen commerciële omroep in de praktijk hebben we hierover één en ander uit de algemene belastin Omroepbijdrage blijft nodig en ik vind toch weinig reden tot klagen. Analoog gen te financieren. het terecht. Want voor andere ont hieraan, zie ik weinig bezwaren tegen spanning zoals film of concert betaal omroepen die financieel geheel zelf Marco Hoogerburgge, je toch ook entreegeld. Dus omroep standig worden, al dan niet met be Capelle aan den Jfsse/ bijdrage is eerlijk, noodzakelijk en houd van identiteit. Hooguit is er De nieuwe stelling luidt: 'He-t ~~rv diert;t -te wrrrderv erfjescW-t D E M 0 C R A A T n r . 6 ~1996' 19 • Politici 1n het gareel De Democraat is een uitgave v de politieke partij Democraten en verschijnt tien keer per jaar. Als u dit leest heeft de Tweede winctspersoon nog wel eens het Een door het Hoofdbestuur be· Kamer vermoedelijk haar oordeel einde van het kabinet en daar noemde redactieraad is verant· gegeven over het optreden van mee nieuwe kansen op regeren. woordelijk voor de uitgave. staatssecretaris Tommei bij de in Ook de regeringspartijen zijn moeilijkheden verkerende soms geneigd om een bewinds Deze raad wordt gevormd door Limburgse woningbouwvereni persoon te offeren, afhankelijk Peter van den Besselaar, Arthu ging (WBL). En over de kwalijke van de positie van de betrokkene van Buitenen, Fred Herrebout, I gevolgen voor de sociale zeker in de interne machtsspelletjes. Koopmans, Marjanne de heid van de vriendendienst die Kwaasteniet, Eric van de Lisdo staatssecretaris Linschoten be Maar wat moet de burger hiervan Jeroen Nugteren, Esther wees aan partijgenote Dian van vinden? Als hij de betrokken be Teunissen, Han Weber, Pierre Leeuwen, door haar te benoemen windspersoon toch al niet zo Wimmers (voorzitter). ais voorzitter van het bestuur van mocht, of als hij naar aanleiding de CTSV. van een parlementaire enquête Met dank aan: Marijke Augustei Wat de consequenties voor de vindt dat er 'iets moet gebeuren', Jaap Boerema, Tanja Brok, Doe positie van beide staatssecretaris dan kan hij het aftreden van de Eisma, Thom de Graaf, Michel sen zal zijn is niet duidelijk. bewindspersoon toejuichen. van Hullen, Henk van der Linde Volgens de NRC "zal Tommei het Maar als hij zich minder door Marian Louppen·Laurant, Han wel redden omdat oppositieleider zijn emoties iaat leiden, dan is Polman, Rike Ruiter, Winnie Heerma van het CDA, het er bij het nut van aftreden beperkt. Het Sorgdrager, Ageeth Telleman, de WBL-zaak net zo bij heeft la beleid wordt nu eenmaal bedacht Martijn van Triest, Margreet V ten zitten. En ook Linschoten en uitgevoerd door duizenden Jan van Walsem, Jan Willem va hoeft niet voor zijn baan te vre ambtenaren en zelfstandige be Waning, Stefan Wijers. zen, want Melkert wil hem niet stuursorganen. En vaak binnen (is daar het woordje 'nog' wegge onmogelijke randvoorwaarden, Eindredactie: Anne-Marie Harto vallen?) kwijt." zoals bij de IRT: wel drugsgebruik Vormgeving: Anker x Strijbos, gedogen, maar geen criminele Utrecht De roep om 'personele conse handel. Foto's: Dennis Sies, tenzij ande quenties' - zoals dat eufemistisch Een nieuwe bewindspersoon zal vermeld heet - klinkt regelmatig. De vermoedelijk de fout die zijn Opmaak katern: Lieke Warburg steeds vaker uitgevoerde parle voorganger fataal werd, weten te Druk: Brouwer Utrecht BV mentaire enquêtes zijn daar de vermijden, maar al die andere bet aan. Immers, Een dergelijk niet. En ook de randvoorwaarden Verschijning volgende nummer diepgaand onderzoek wordt niet veranderen niet. Politiek gaat om nr. 7 ·september 1996 zomaar gestart en kan dus ook macht en de meest effectieve ma kopijsluiting 25 juli 1996 niet zonder duidelijke maatrege nier om politici in het gareel te nr. 8 ·oktober 1996 len eindigen. De vraag is natuur houden is het dreigement dat kopijsluiting 5 september 1996 lijk of het wegsturen van een mi hun macht kan worden afgeno nister of staatssecretaris de meest men. Dat is de reden waarom dit Landelijk Secretariaat D66 effectieve maatregel is. De oppo dreigement ook zo nu en dan Postadres: sitie zal voor wegsturen stem moet worden uitgevoerd. jammer Postbus660 men: het falen van de betrokken voor degene die het treft. En voor 2501 CR Den Haag bewindspersoon is sléchts een de burger blijft de hoop dat er Bezoekadres: symptoom van het algehele falen hierdoor iets verbetert. Noordwal1 0, Den Haag van het kabinet. Bovendien bete Tel.: 070 • 3566066 kent het aftreden van een be- Fred Herrebout Fax: 070 · 3641917 E-mail: [email protected] Internet home-page: www.d66.n Bereikbaar vanaf Den Haag CS met tram 3, richting Loosduine halte Noordwal. Visueel gehandicapten kunnen D Noteer mij, als lid en stuur mij een welkomstpakket Democraat ontvangen via de D Stuur tpij vrijblijvend een informatiepakket Nederlandse Luister en Braille Bibliotheek (070 • 3211211 ). Naam man/vrouw De Democraat wordt gedrukt op chloorvrij gebleekt papier. Adres Opsturen naar: Postcode/plaats Landelijk Secretariaat D66 Postbus 660 Telefoon 2501 CR Den Haag 20 D E M 0 C R A A T n r . 6 -1996