‘De Maas met de fiets’, een toeristisch project Op termijn zullen de toerfietsers langs dit traject kunnen met een Europese dimensie genieten van allerlei diensten: sanitair en plaatsen waar water kan worden bijgevuld, toeristische informatie, aangepaste In juni 2012 hebben de territoriale partners (Nederland, faciliteiten bij de bezienswaardigheden (fietsenrek ...), België en Frankrijk met de departementen Haute-Marne, restaurants en overnachtingsmogelijkheden. Vosges, , Ardennes en het C.R.T Lotharingen) hun wens Het CDT Meuse heeft momenteel een lijst van 10 hotels en uitgedrukt om een internationaal toerfietscircuit ‘De Maas 8 B&B’s in de vallei van de Maas, vlak bij de fietsroute, die met de fiets’ uit te zetten over meer dan 900 km, van de bron beantwoorden aan de eisen voor een goede ontvangst van van de Maas over het plateau van Langres in Haute-Marne toerfietsers. tot daar waar deze stroom uitmondt in de Noordzee, met een Je volgt over 207 kilometer een landelijk traject dat ook gemeenschappelijke identiteit langs het hele traject. wordt gebruikt door gemotoriseerde voertuigen, wees dus Een uitdaging van formaat voor het toerisme aan de Maas. voorzichtig. Het departement Meuse, vertegenwoordigd door het CDT (Departementaal comité voor toerisme) en de Directie Wegen, heeft zich voor dit grote project geëngageerd en heeft gewerkt aan de uitzetting van het tracé in Meuse, over diverse langeafstandsfietsroutes of gedeelde wegen en binnenkort ook langs ‘voies vertes’ (routes voor niet-gemotoriseerd verkeer). De hier beschreven route is het deel dat door het departement DE MAAS Meuse loopt. Het gaat om de etappes 4 tot en met 10, van Neufchâteau (Vosges) tot Sedan (Ardennes): • Etappe 4 : Neufchâteau > MET DE FIETS • Etappe 5 : Vaucouleurs > • Etappe 6 : Commercy > Saint-Mihiel • Etappe 7 : Saint-Mihiel > • Etappe 8 : Verdun > Dun-sur-Meuse www.toerisme-maas.com • Etappe 9 : Dun-sur-Meuse > • Etappe 10 : Stenay > Sedan OVERNACHTEN ONTDEK DE SCHATTEN VAN ONZE ETAPPESTEDEN! STENAY EN DE TRADITIE VAN HET SAINT-MIHIEL, HET TERREIN VAN DE Villa Motel*** - Zac Les Cailloux - 55700 Stenay BROUWEN BENEDICTIJNEN Tél. : 00 33 (0)3 29 80 32 42 - www.villamotel.fr Met zijn herenhuizen, zijn muziektent ... is Saint-Mihiel was oorspronkelijk een Hôtel du Râle des Genêts** - 6 Allée des Islettes - 55110 Dun-sur-Meuse Stenay, toegangspoort naar het Noorden van het benedictijnenabdij, gesticht in 709. De macht van Tél. : 00 33 (0)3 29 83 80 85 - www.hotel-le-rale-des-genets.com departement, een charmant dorpje in de Maasvallei. de benedictijnen heeft ervoor gezorgd dat deze Het ligt vlakbij de Belgische abdijen, zoals die van plek zich snel ontwikkelde. De kerk Saint-Michel Chambres d’hôtes de la Ville Haute - 2 rue du Pape Etienne IX en de benedictijnenbibliotheek, een pareltje 55110 Dun-sur-Meuse - Tél. : 00 33 (0)3 29 83 93 30 Orval waar een uitstekend trappistenbier wordt www.leschambresdelavillehaute.fr gebrouwen, en biedt zodoende onderdak aan het van Lotharingse kunst, zijn hiervan ontzettend grootste biermuseum van Europa. Je wordt er boeiende getuigen. Chambres d’hôtes - 33 rue du Port - 55110 ingewijd in de geschiedenis van het bier en je leert In Saint-Mihiel stond ook de wieg van Ligier Tél. : 00 33 (0)3 29 85 87 54 - www.chambresdhotesdeconsenvoye.blogspot.fr er hoe het wordt gemaakt aan de hand van een Richier, de grootste Lotharingse kunstenaar van Chambres d’hôtes Les Bleuets - 6 rue de la Cheture - 55110 Forges-sur -Meuse collectie van meer dan 50.000 voorwerpen. de renaissance. Zijn school voor beeldhouwkunst Tél. : 00 33 (0)3 29 85 82 33 - www.chambresdhotes-lesbleuets.com heeft heel wat werken voortgebracht, zoals het Sepulcrum in de kerk Saint-Etienne en de Maagd Le Village Gaulois** - 11 Rue du Parge - 55100 DUN-SUR-MEUSE ZET IN OP die in zwijm valt in de kerk Saint-Michel. Tél. : 00 33 (0)3 29 85 03 45 - www.villagegaulois.com HEDENDAAGSE KUNST Hôtel Les Colombes* - 9 avenue Garibaldi - 55100 Verdun Het kleine dorp Dun-sur-Meuse, ‘groen COMMERCY, DE FAVORIETE PLEK VAN Tél. : 00 33 (0)3 29 86 05 46 - www.hotel-lescolombes.com vakantieoord’ in de Maasvallei, zet in op STANISLAS hedendaagse kunt met een eerbetoon aan een City Break Villa Chantal - 9 Avenue du Général Boichut Commercy was lange tijd de verblijfplaats van de 55100 Verdun - Tél. : 00 33 (0)3 29 83 67 04 - www.villachantal.fr van de grootste Franse beeldhouwers uit de 20ste hertogen van Lotharingen. De herinnering aan eeuw: Jean Robert Ipoustéguy, nauw verwant met de laatste van die hertogen, Stanislas, wordt Chambres d’hôtes La Belle Roise - 10 rue haute - 55100 Picasso. Je vindt hier een centrum dat helemaal is hier levendig gehouden met zijn kasteel en zijn Tél. : 00 33 (0)3 29 84 22 65 - www.chambredhotes-labelleroise.fr gewijd aan deze kunstenaar. befaamd en o zo lekker madeleinekoekje. Chambres d’hôtes Château de Labessière - 9 rue du Four Dun-sur-Meuse heeft ook heel wat te bieden aan Je kunt er ook naar het museum van keramiek en 55100 - Tél. : 00 33 (0)3 29 85 70 21 - www.chateau-labessiere.fr gezinnen, met zijn recreatiegebied van het Lac ivoor om een van de grootste publieke collecties Vert, zijn boottochtjes op de Maas ... van Europees en Aziatisch ivoor in Frankrijk Hostellerie du Château des Monthairons**** te bewonderen, evenals mooi aardewerk en 26 route de Verdun - 55320 - Tél. : 00 33 (0)3 29 87 78 55 porselein. www.chateaudesmonthairons.fr VERDUN, DE SYMBOLISCHE STAD IN HET HART VAN DE EUROPESE CONSTRUCTIE Zowat 3 km van Commercy liggen de steengroeven Hôtel de la Pêche à la Truite** - Route de - 55300 Lacroix-sur- Meuse van en Lérouville. De stenen uit die groeven Verdun is rijk aan geschiedenis en gaat prat op Tél. : 00 33 (0)3 29 90 15 08 - www.aubergedelapechealatruite.fr werden gebruikt voor de bouw van allerhande een duizendjarig erfgoed. Deze stad heeft zich monumenten onder Napoleon III (het Louvre, het Hôtel de la Gare** - 4 place de l’ancienne gare - 55300 Saint-Mihiel altijd in het hart van de historische gebeurtenissen station Gare de l’Est, het Petit en het Grand Palais, Tél. : 00 33 (0)3 29 89 38 39 - www.hotel-de-la-gare-st-mihiel.com bevonden, heeft altijd een centrale rol gespeeld de Opéra Garnier ...). Hôtel de la Table des Bons Pères*** - Relais de Romainville - 55300 Bislée bij de beslissingen die de geschiedenis hebben getekend en heeft bijgedragen tot de vorming van Tél. : 00 33 (0)3 29 89 09 90 - www.relais-romainville.com VAUCOULEURS, IN DE VOETSPOREN VAN Europa. JEANNE D’ARC Chambres d’hôtes La Maison de l’Étang - 15 rue petite de l’Orme De stad, vooral bekend om de slag van 1916, is 55300 - Tél. : 00 33 (0)3 29 90 75 66 - www.maisondeletang.fr erin geslaagd haar architecturaal patrimonium Het glansrijke verleden van Vaucouleurs blijkt duidelijk uit de plaatsen die herinneren aan de Hôtel de la Madeleine*** - Z.A. La Louvière - 55200 Commercy te bewaren en op te waarderen (de stadspoorten Tél. : 00 33 (0)9 29 91 51 25 - www.commercy-hoteldelamadeleine.fr Chaussée en Saint Paul, de kathedraal ...). buitengewone heldenfeiten van het herderinnetje Vandaag heeft Verdun definitief gekozen voor de uit Lotharingen: Jeanne d’Arc. Lor’n Hôtel** - 12 Avenue Maginot - 55140 Vaucouleurs weg van de Herdenking en de Vrede. Het is een Bezienswaardigheden die het verhaal van deze Tél. : 00 33 (0)3 29 90 69 70 - www.lorn-hotel-vaucouleurs.fr aangename stad waar je heerlijk kunt kuieren heldin vertellen: de crypte van de kasteelkapel, Chambres d’hôtes La Ferme de la Vaise - 27 grande rue langs de Quai de Londres, een ontspanningsoord de stadspoort Porte de en ook het 55140 Maxey-sur-Vaise - Tél. : 00 33 (0)3 29 90 85 19 - www.tourismerural.fr op de oever van de stroom waar plezierboten af- Museum Jeanne d’Arc met voorstellingen van de en aanvaren. maagdelijke strijdster en martelares en van de Talrijke bezienswaardigheden: de ondergrondse historische plaatsen. citadel, het overwinningsmonument, het

LE DÉPARTEMENT Wereldcentrum van de Vrede ... zonder de fabriek meuse van de Braquier-suikerbonen te vergeten. De Maas met de fiets

Sedan

10DE ETAPPE : STENAY > SEDAN - 34 KILOMETER

Remilly-Aillicourt Van Stenay naar Mouzon volg je de Maas via kleine B-wegen. Het stuk van Mouzon naar Remilly-Aillicourt loopt ook over een B-weg en in Remilly-Aillicourt Villers-dvt-Mouzon neem je dan de ‘Voie Verte Trans-Ardennes’ die je naar de stad Sedan brengt, waar je het grootste versterkte kasteel van Europa aantreft. Mouzon

Villemontry Office de Tourisme du Pays de Stenay Office de Tourisme Sedan-Ardenne 5 Place Raymond Poincaré - 55700 Stenay 35 Rue du Ménil - 08200 Sedan Tél. : 00 33 (0)3 29 80 64 22 Tél. : 00 33 (0)3 24 27 73 73 ARDENNES Létanne [email protected] www.tourisme-sedan.fr www.tourisme-stenay.com Luzy St Martin MEUSE Laneuville-sur-Meuse Stenay 9DE ETAPPE : DUN-SUR-MEUSE > STENAY - 16 KILOMETER Korte etappe over ‘kleine wegen’. Je kunt dan ook een ‘kleine omweg’ maken langs de romaanse kerk van Mont-devant-Sassey en het atypische dorp Halles-sous-les-Côtes. Saulmory et Villefranche Maar je zult vooral tijd hebben om een bezoek te brengen aan het Europese Biermuseum van Sassey-sur-Meuse Stenay. Dun-sur-Meuse Office de Tourisme du Val Dunois 7 bis place de la Gare - 55110 Doulcon - Tél. : 00 33 (0)3 29 80 82 27 Cléry-le-Petit [email protected] www.valdunois.fr Brieulles-sur-Meuse 8STE ETAPPE : VERDUN > DUN-SUR-MEUSE - 40 KILOMETER

Consenvoye Na het Slagveld op de rechteroever loopt deze etappe verder over de linkeroever. De schandvlekken van de gevechten in 1916 zijn nog duidelijk zichtbaar, kijk maar naar het verwoeste dorp Cumières- le-Mort-Homme. Forges-sur-Meuse Echte fietsfanaten kunnen een tochtje maken op een railfiets (Vélo Rail) in Forges-sur-Meuse. Bij Cumières le Mort Homme aankomst moet je beslist een bezoek brengen aan het cultureel centrum Ipoustéguy. Office de Tourisme de Verdun Marre Place de la Nation - 55100 Verdun Charny-sur-Meuse Bras-sur-Meuse Tél. : 00 33(0)3 29 86 14 18 [email protected] Thierville-sur-Meuse Belleville-sur-Meuse www.tourisme-verdun.fr Verdun Belleray 7DE ETAPPE : SAINT- MIHIEL > VERDUN - 40 KILOMETER Dugny-sur-Meuse Etappe in het teken van de geschiedenis. Het parcours is bezaaid met forten en militaire verdedigingswerken: La Falouse in Dugny-sur-Meuse, . En waarom geen dagje uittrekken voor de route van het Slagveld van Verdun: de forten van Vaux Ancemont en Douaumont, het Ossuarium van Douaumont, het Gedenkteken van Verdun enzovoort. De lekkerbekken zullen beslist kunnen genieten van de terrasjes op de oevers van de Maas en Les Monthairons ze zullen ook een bezoek brengen aan de fabriek van de befaamde suikerbonen van Verdun, de Villers-sur-Meuse ‘dragées Braquier’. Tilly-sur-Meuse Office de tourisme Coeur de Lorraine Rue du Palais de Justice - 55300 Saint-Mihiel Tél. : 00 33 (0)3 29 89 06 47 Lacroix-sur-Meuse [email protected] www.coeurdelorraine-tourisme.fr 6DE ETAPPE : COMMERCY > SAINT- MIHIEL - 23 KILOMETER Saint-Mihiel Etappe tussen het kasteel van Stanislas en de geboortestad van Ligier Richier, beeldhouwer uit de renaissance. Ailly Onderweg kun je het Maison de la Truffe (huis van de truffel) bezoeken in Boncourt-sur-Meuse Bislée of de herdenkingssite van de Tranchée de la Soif (loopgraaf van de dorst) en natuurlijk genieten Brasseitte van het panorama. Sampigny Mécrin Pont-sur-Meuse Office du Tourisme de Commercy. Boncourt-sur-Meuse Château Stanislas - 55200 Commercy - Tél. : 00 33 (0)3 29 91 33 16 [email protected] www.tourisme-pays-de-commercy.fr

Commercy Euville 5DE ETAPPE : VAUCOULEURS > COMMERCY - 28 KILOMETER Ville-Issey Sorcy-St-Martin Deze etappe vertrekt in het Land van Jeanne d’Arc en gaat richting Commercy, de plek waar Stanislas Leszczynski, schoonvader van Lodewijk XV, zijn heerschappij voerde en waar zijn kasteel Void-Vacon staat. De steengroeven van Euville en het madeleinekoekje van Commercy zullen de leergierigen en de fijnproevers in verrukking brengen. Office du Tourisme de Vaucouleurs St Germain-sur-Meuse 15 Rue Jeanne d’Arc - 55140 Vaucouleurs - Tél. : 00 33 (0)3 29 89 51 82 Ugny-sur-Meuse [email protected] www.tourisme-vaucouleurs.fr Vaucouleurs 4DE ETAPPE : NEUFCHÂTEAU > VAUCOULEURS - 26 KILOMETER

Sepvigny Etappe in het hart van het Land van Jeanne d’Arc, vanaf haar geboortehuis tot Vaucouleurs, de plaats waar ze vertrok om haar lotsbestemming te vervullen. Onderweg zijn de Côte Blanche (witte Maxey-sur-Vaise berghelling) in Pagny-la-Blanche-Côte en de kapel Vieux-Astre in de moeite waard om Pagny-la-Blanche-Côte even te stoppen. Office de Tourisme de l’Ouest des Vosges 1 Place des Cordeliers - 88300 Neufchâteau Brixey-aux-Chanoines Tél. : 00 33 (0)3 29 94 10 95 MEUSE www.tourisme-ouest-vosges.fr Greux VOSGES Domrémy-la-Pucelle Maxey-sur-Meuse CDT - COMITÉ DÉPARTEMENTAL DU TOURISME DE LA MEUSE

Coussey POSTADRES :

Frébécourt Hôtel du Département Place Pierre-François Gossin CS 50514 – 55012 BAR-LE-DUC CEDEX – France Neufchâteau Tél. 00 33 (0)3 29 45 78 40 - Fax : 00 33 (0)3 29 45 78 45 [email protected]

Agentschap RICH’COM - Fotorecht : Biermuseum Stenay, Guillaume RAMON, Michel PETIT, Jean-Luc KARCHER, CDT Meuse – S. LATOURTE, Guy RASKIN. www.toerisme-maas.com