Fundacja na rzecz Nauki Polskiej The Foundation for Polish Science ul. I. Krasickiego 20/22 [email protected] 02-611 Warszawa / Warsaw (Poland) www.fnp.org.pl tel. +48 22 845 95 01
Studia Polskie na Uniwersytecie Cambridge
O Fundacji na rzecz Nauki Polskiej About the Foundation for Polish Science Polish Studies at the University of Cambridge Fundacja na rzecz Nauki Polskiej istnieje od The Foundation for Polish Science (FNP) was 1991 roku i jest niezależną, pozarządową or- founded in 1991. It is an independent, non- ganizacją typu non profit. Jest największym -governmental, non-profit organisation, and the w Polsce pozabudżetowym źródłem finanso- largest non-governmental source of funding for wania nauki. science in Poland. Misją Fundacji jest wspieranie wybitnych na- The mission of the Foundation is to support ukowców i zespołów badawczych oraz wspoma- outstanding researchers and research teams, ganie innowacyjnych projektów, komercjalizacji innovative projects, and commercialisation of odkryć i wynalazków naukowych. Najważniej- inventions and research discoveries. Scientif- szym kryterium decydującym o przyznaniu przez ic excellence is the most important criterion in FNP wsparcia jest doskonałość naukowa. awarding support by FNP. Fundacja aktywnie wspiera i promuje mobil- The Foundation actively supports and pro- ność naukową i międzynarodową współpracę motes scientific mobility and international re- badawczą, a laureaci FNP odnoszą międzyna- search cooperation, and FNP winners enjoy inter- rodowe sukcesy. FNP współpracuje z ponad national success. FNP cooperates with over 45 45 zagranicznymi instytucjami i organizacjami international research institutions and science związanymi z nauką. organisations. Do najbardziej znanych programów FNP na- The best-known FNP programmes include the leżą: NAGRODA FNP, program MISTRZ i pro- FNP Prize, the MISTRZ/MASTER programme, gram START. Od 2015 roku Fundacja realizuje and the START programme. In 2015 the Founda- nowy program MIĘDZYNARODOWE AGENDY tion started to implement the INTERNATIONAL BADAWCZE wspierający stworzenie wyspecjali- RESEARCH AGENDAS programme that supports zowanych jednostek naukowych w Polsce. Pro- the creation of specialised scientific units in Po- gram jest finansowany z funduszy europejskich land. The programme is financed by the Euro- w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny pean fund within the Smart Growth Operational Rozwój. Programme. Do tej pory na wsparcie nauki Fundacja prze- To date the Foundation has devoted over PLN znaczyła ponad 865 mln złotych (ze środków 865 million to the support of science (from its własnych i z funduszy europejskich). own funds and European funds).
Więcej informaji o Studiach Polskich udziela Detailed information on the Polish Studies Zofia Matejewska: programme available from Zofia Matejewska: [email protected] [email protected] tel. +48 22 845 95 44 tel. +48 22 845 95 44 University of Cambridge Uniwersytet Cambridge
1 POLISH STUDIES AT THE UNIVERSITY OF CAMBRIDGE Aberdeen University orazi London innych uczelni W październiku 2014roku zainaugurowano Studia Fundacji Grabowskiego, Uniwersytetowi Cam Polskie (Polish Studies) na Uniwersytecie Cam w Wielkiej Brytanii. Cambridge,wersytecie alezajęcia prowadziliby wiecznych. Oferują możliwość studiowania języka, wych ośrodkach akademickich zagranicą –pierw Introduction Wstęp 2014–2018. Aby poszerzyć formułę Studiów Pol filmów iinnewydarzenia. także specjaliścitakże spraw od polskich z University of tywa Fundacji na Nauki rzecz Polskiej związana lem studiów jest także podnoszenie wiedzy ogólnej lem studiów ogólnej podnoszenie jest także wiedzy sztukiliteratury, Polski ikultury zuwzględnieniem bridge iFundacjibridge Zdanowicza. Ośrodek otrzymał Jest wWielkiejbridge to już Brytanii. drugainicja zarówno dla przedstawicieli akade społeczności zagadnień społecznych, kulturalnych i politycz katedr studiówz tworzeniem polskich wprestiżo rzenie kapitałurzenie żelaznego, znalezienia cozależy od funtów ima funkcjonowanie zapewnione wlatach Fundacjirem naNauki sponsorom: rzecz Polskiej, również spotkania autorskie, konferencje, pokazy na temat Polski. Wramach studiów odbywają się mickiej, jak ipubliczności zzewnątrz, ponieważ ce nych. Plany ze związane studiami wykraczają poza mach Języków Wydziału Nowożytnych iŚrednio roku na UniwersytecieColumbia wNowym Jorku. Studiów Polskich znajdowałoby się nadal na Uni od FNP wsparcieod finansowetys. 110 w wysokości sponsorów w Polsce i w Wielkiej Brytanii. Centrum sponsorów Centrum wPolsce iwWielkiej Brytanii. imstabilność,skich izapewnić FNPplanuje utwo sale wykładowe spotkania –przewidują cykliczne sza typu katedra tego powstała 2014 wrześniu we Studia Polskie zostały dzięki czte uruchomione Studia Polskie wCambridge funkcjonują wra------The first Polish Chair was launched at Columbia The Polish Studies program was launched at the Poland. Theprogram includes readings by authors, British universities.British 2014. It initiative is the second by the Founda Więcej informacji: www.mml.cam.ac.uk/polish More information: www.mml.cam.ac.uk/polish 2014–2018. To expand thePolish Studies formula University inNew York 2014. inSeptember University ofCambridge intheUKOctober Cambridge, offered be but would also instruction GBP 110,000andhas itsoperations assured for Grabowski Foundation, theUniversity ofCam tre received funding from FNPintheamount of ture, andculture art ofPoland, attention with to so the Faculty ofModern and Medieval Languages. It tion for Polish to create Science Polish Studies program extends beyond the lecture hall to include programs at prestigious foreign academic centres. by specialists inPolish affairs from the University bridge, Foundation. and the Zdanowicz The cen for Polish Studies continue would located to be at munity asthegeneral aswell public, asthegoal at Cambridge andensure itsstability, FNPplans to ofevents designed fortheacademica series com create an endowment fund, which requires spon conferences, filmshowings,events. andother of the studies is to increase overall knowledge of cial, cultural andpolitical issues. Theinstructional possibility to offers the study the language, litera of Aberdeen, andother theUniversity ofLondon, sors to be found in Poland and the UK. The Centre found to be sors inPoland andtheUK. theFoundationsponsors: forPolish Science, the Polish Studies was launched thanks to four Cambridge Polish Studies operates of aspart ------2 studia polskie na uniwersytecie cambridge – nie istniały autonomiczne, stabilne finansowo Nauki Polskiej. rozmowy Pierwsze zówczesnym wszechnianie rzetelnej wiedzy oPolsce. wersytetach Columbia iCambridgedzięki wie ływanie studiów polonoznawczych na presti trudności finansowe iorganizacyjne, jak rów świecie każdy może studiować w dowolnym jednostki jednostki badawcze, głównym których obszarem jeśli nauczaniem zajmowali się takwybitni wy uczelniach. doFundacji Kiedy więc Kościuszkow traciły na na atrakcyjności, a uniwersytety, któ polonijnych, poloni zaczęły się zgłaszać katedry przedmiotów na różnych uczelniach –nawet z historii i językaz historii na polskiego zagranicznych zainteresowania byłaby Polska. możliwe, przez bo lata prowadzenia zajęć ztych nauczanorych języka iliteratury polskiej, za Ambassadors for Polish affairs Ambasadorzy polskich spraw żowych uczelniach wydawało siękosztownym ło zamknięcie, prezes jej Witold Sulimirski zdecy jak Manfredkładowcy Czesław czy Kridl Miłosz Studia Polskie uruchomiono w 2014r. na uni Nauki Polskiej, pokonując przy tym liczne dował się przedstawić problem Fundacji na rzecz częły zmniejszać budżety i zatrudnienie. Było to styczne z kolejnych uczelni w USA, którym grozistyczne którym zkolejnych uczelni wUSA, skiej, znajważniejszych jednej instytucji wUSA stytucje zdolne zadaniu ocalenia podołać zajęć luksusem. Doświadczenie pokazujejednak, że loletniemu zaangażowaniu Fundacji na rzecz się wtedy, kiedy polskie kiedy tematysię wtedy, na Zachodzie nie ma bardziej pożądanej inwestycji w upo miejscu na Ziemi, także w Polsce, zatem powo nież zwyczajne niezrozumienie. W dzisiejszym W wolnej PolsceW wolnej razu nieod pojawiły się in Idea Studiów tworzenia Polskich pojawiła ------– even with such outstanding– even with teachers asManfred Kridl orCzesławKridl Miłosz –there were noauton yet Polish studies atprestigious universities whose mainwhose area ofinterest was Poland. Maciej W.Grabski, were heldasearly as1995. first talks with thethenpresidentfirst talks of theFNP, Prof. ties that were threatened closure, with itspres to hear from ofdepart started aseries the USA, taught were tobeginning reduce their budgets ties at which Polish language andliterature were becoming lessbecoming attractive intheWest anduniversi issue to the Foundation for Polish Science. The ident Witold Sulimirski to present decided the ments ofPolish literature at universi American most important Polish community institutions in andlanguage at foreignish history universities. institutions capable ofsaving thestudy ofPol So whentheKościuszkoSo Foundation, oneofthe Polish Studies was launchedat the universities and staff.because This possible was despite years first when a subject emerged werePolish themes omous, financially sustainable research units invariousof teaching universities subjects these shows, however, that there isnomore desira seemed to bean expensive luxury. Experience knowledge about Poland. lack of understanding. In today’s world anyone lish Science to overcome both numerous finan many years of effort by the Foundation for Po ble investment in the dissemination of reliable can study wherever they like, even in Poland, cial andorganizational difficulties anda simple of Columbia andCambridgein 2014, thanks to A free Poland didnotimmediately produce The idea ofestablishing Polish Studies as ------
3 POLISH STUDIES AT THE UNIVERSITY OF CAMBRIDGE wydarzeniami, niebyło bezowocnych –wFNP Fundacji na Nauki rzecz Polskiej: –Tworzenie FNP Studia Polskie mają być integralnym ista Polskiej, by tawsparła finansowo utworzenie Ka ugruntowała koncepcja Stu się wtedy tworzenia - teckich fluktuacji i koniunkturpolitycznych. byłotrzeba więc odłożyć dotychczasową praktykę Polskiej na Spraw Wydziale tedry Publicznych polonistycznych niemiałoby już uzasadnienia. prowadzenia studiów polonistycznych wramach prezesem FNP, prof. Maciejem W.Grabskim, od bilnym uniwersyteckiej, elementem struktury aw były się już w1995r. W2003r. Fundacja Kościusz mówi prof. Bolecki, wiceprezes Włodzimierz i zajęcia dydaktyczne niezależnie uniwersy od ich ramach powinny być prowadzone badania i Międzynarodowych Uniwersytetu Columbia. lonistyczne, interdyscyplinarne. ale także Jak kursami typu literature&language lamusa. Do kowska zaproponowała Fundacji na Nauki rzecz Stwierdzono, że, pierwsze, po muszą onebyć de novo tradycyjnych filologicznych studiów diów Polskich na uniwersytetach zagranicznych. slawistyki czy rusycystyki. Zgodnie zkoncepcjąslawistyki Zgodnie rusycystyki. czy samodzielnymi jednostkami badawczymi, a nie Po drugie, mają to być nietylko studia po Osiem lat, które tymi upłynęły pomiędzy ------As Prof. Bolecki,deputy president of Włodzimierz Polish Studies at foreign universities. It was found FNP, strengthened they the concept of creating In 2003 the Kościuszko Foundation proposed the Foundation for Polish Science, puts it: ‘Crethe Foundation forPolish Science, puts it: tice ofconducting Polish studies inthe context of that, firstly, autonomous researchwere units that the Foundation for Polish financially Science philology studies,philology but should interdisciplinary. be novo longer justified. notbe would Regardless research out andteaching re should carried be andnot“literatureneeded, andlanguage” type Slavonic orRussian studies. According to theFNP ating traditional philological Polish studies de at Columbia University. at theFaculty ofInternational andPublic Affairs of thefactthat itisnotthe FNP’s task andthat conjunctures. concept, Polish Studies should anintegral be and courses. Thismeantscrapping theprevious prac events were, though, far from – fruitless in the such studies are available inmost departments stable of the university part structure, in which the creationsupport of a Chair of Polish Studies gardless ofacademic fluctuationspolitical and in September 2014. of Polish Studies atColumbia University Dr Małgorzata Mazurek at the inauguration we wrześniu 2014r. studiów polskich na Uniwersytecie Columbia D The eight these between years which elapsed Secondly, they should they not only include PolishSecondly, r Małgorzata Mazurek podczasinauguracji - - - 4 studia polskie na uniwersytecie cambridge Wybór Columbia UniversityWybór wNowym Jorku jako w pracy zawodowejw pracy się bezpośrednio niebędą wszystkim przede współczesnej lecz kultury, wisk Na Uniwersytecie Columbia najniższy kapitał że Dzisiaj nie tylko opanowanie języka polskiego Polish Studies prowadzono zajęcia ibadania Pomijając fakt, że niejest to zadanie dla FNPiże utworzenie Katedry Polskiej Katedry (Polishutworzenie Chair), wra uprawiana jest nauka, która się liczy w świecie. to studia polonistyczne, polonoznawcze. lecz naszegotyczących kraju. Słowem, żeby niebyły takie studia są dostępne na wydziałów większości podpisała umowępodpisała zColumbia University na poznania jak największej liczby zagadnień do etc.politologii – oferując studentom możliwość z różnych – kultury, dziedzin antropologii, go żelaznego katedry. FNPniemiała jednak żadne- żelaznego katedry. z której miało wyrosnąć kapitału drzewo solidne zajmować Polską, to studia polonoznawcze mogą (choćby iznajomość wybranych perfekcyjne) zja na siebie pozostali partnerzy przedsięwzięcia: na siebie pozostali przedsięwzięcia: partnerzy nie 250tys. dol. Była to całkiem spora sadzonka, mach której FNP miała wpłacić na ten celłącz miejsca realizacji założenia takiego Polish Stu niezbędna studentom Studiów Polskich. Niewie lazny, trzeba zgromadzić, który by doprowadzić ko ustawiona ma poprzeczka jednak swoją cenę. lu znich zostanie tłumaczami, bę awiększość administracji, dyplomacji, nauce. Inawet jeśli gruntowna ispecjalistyczna oPolsce jest wiedza go doświadczeniago w zbieraniu funduszy inod dywidualnych darczyńców. więc wzięli Zadanie budzić zdziwienia. Wyso więc dies niepowinien chamiane na najlepszych uczelniach –tam, gdzie dzie pracować wmediach, turystyce, biznesie, do powstania nowej katedry, wynosi 3mlndol. do powstania nowej katedry, spraw. sprawić, że staną się ambasadorami polskich spodarki, nauk historii, społecznych, mediów, slawistycznych, chodziło nam o to, by w ramach W 2005 r. Fundacja na Nauki rzecz Polskiej Po polskie powinny być trzecie, katedry uru ------& Slavic Federal Credit Union inNew York and would be collected in the USA from inthe USA collected be would thePolish that ambassadors become they for Polish affairs.’ translators, and the majority work in will the me of the Polish languagetery (even and perfectly) to give thestudents to learn theopportunity the Polish Army Veterans Association ofAmerica, thousand dollars. This was quite a large amount to realize this aim for Polish Studies should there philology studies butphilology in-depthPolish studies. To- pose of which the FNP waspose to pay a total of 250 knowledge of Poland. Few become of them will ofcontemporary aspects knowledge ofselected bia University in New York as the place in which for thecreation ofthePolish Chair, forthepur minimum endowment that must to collected be its price, however. At Columbia University the fore comeasnosurprise. Such ahigh aimhas include activity and research in various fields – about asmany faces oftheissues our country any experience infundraisingany experience from individual at the best institutions, where research of global as possible. In should Polish notbe they short, directly intheirwork, Polish studies can ensure or research. Even Poland donotdeal with ifthey dia, tourism, business, administration, diplomacy culture, but above all, a thorough and specialized day’s students ofPoland mas donotonly need culture, anthropology, social economics, history, of Slavonic studies, wanted we Polish Studies to community andPolish-American companies. optimistically assuming that most ofthecapital challenge: The Kościuszko Foundation, the Polish donors. therefore Theother partners upthis took endowment could grow. Yet theFNPdidnothave capital,of seed from which a substantial chair create anewChair is3milliondollars. signed an agreement Columbia with University significance The choiceof isconducted. Colum- sciences, media, political science, etc. –inorder Thirdly, Polish Studies shouldbe established In 2005, the Foundation for Polish Science - - - -
5 POLISH STUDIES AT THE UNIVERSITY OF CAMBRIDGE Włodzimierza Boleckiego i Johna Boleckiego MicgielaWłodzimierza opie wsparcia Polish Studies, przeprowadzona przez w Polsce brakujących środków na założenie fun- optymistycznie zakładając,w USA, że większość Nauki Polskiej: zamyśle wjej inicjatywa tworze Nową formułę zaproponowała Fundacja na rzecz Ministerstwa Nauki oraz prac studyjnych wMini FNP, wiosną ruszyła 2007r. Jej kulminacyjnym Rafał Wiśniewski. Wspólny pomysł profesorów By zrealizować ideę, trzeba było zmienićsposób Federalna Unia Kredytowa w Nowym Jorku Fundacja Kościuszkowska, Polsko-Słowiańska jednym z najważniejszych instrumentów dy jego jednak, że procedura „żebracza”, polegająca na tecie Columbia.tecie plomacji kulturalnej. Akcja Fundacji trafiła na do powinna należeć dointeresów państwa, stając się niesprawdzapukaniu wkolejne drzwi, się –do związany z Uniwersytetem Columbia i Uniwer była zainteresowania wcześniej przedmiotem moment –idea wspieraniabry studiów polskich momentem była zorganizowana wBelwederze mogą zostać zrealizowane, oileznajdą się ludzie, rał projekty się na że wielkie przeświadczeniu, nia Polish Studies na uniwersytetach zachodnich myślenia idziałania. dosprawi ekspert dziejów historii najnowszych, polsko-amerykańskich. i firm Koordynatorem którzy się znimi utożsamią imswój ipoświęcą listopada 2007 r. pozyskano 700 tys. jedynie dol. kapitału zostanie zebrana wśród wUSA Polonii Grupa upartych entuzjastów duszu żelaznego Polskiej Katedry na Uniwersy czas. Wówczas konkretnym celembyło zebranie cji Kościuszkowskiej. szybko Dość okazało się byłdziałań wUSA prof. John Micgiel, politolog oraz Stowarzyszenie Weteranów Polskiej Armii sterstwie Sprawsterstwie Zagranicznych, które zainicjował sytetem Warszawskim, współpracownik Funda Akcja promocyjna dotycząca finansowego ------The Foundation for Science proposedPolish The coordinatorUSA ofactivitiesinthe was Prof. versity andtheUniversity ofWarsaw, and an John Micgiel, apolitical in scientist andexpert A group of determined enthusiasts Bolecki and John Micgiel shared the conviction Palace by the was by joined the Consulate of General the Repub Ministry ofScience,Ministry andhad investigated been 2007 thecampaign fundsforthecreation to collect to raise themissing fundsinPoland to establish their timeto them. objective Their specific was that great projects can implemented be ifthere tion ofRafał Wiśniewski. Professors Włodzimierz ties was amatter ofnational interest andshould lic ofPoland inNew York, andmore specifically by consul DrEwa Ger, apsychologist, president by of Foreign the Ministry Affairs, onthe initia oneofthemost important instrumentsbecome ies Abroad” conference organized at theBelvedere 2007,andculminatedin spring inthe“Polish Stud for Polish Studies was by conducted FNP, starting ish studies had previously ofinterest been to the for theFoundation –theidea Pol ofsupporting not work – by November 2007, only 700 thousand Columbia associated with Uni history modern at Columbia University. an endowment fundfor a Chair of Polish Studies are whoidentify themanddevote people with that itbelieved theinitiative for a newformula: associate oftheKościuszko Foundation. Quite of a human resources company, and lecturer at of aChair inPolish Studies at Columbia University of state cultural The timeright diplomacy. was establishing Polish Studies at universi western dream, anentirely newapproach was needed. dollars had acquired. been In order to realize the dure, onknocking based after door, ondoor did soon it became clearsoon proce that the ‘begging’ The promotional campaign forfinancial support FNP in October 2007.In inOctober November ------6 studia polskie na uniwersytecie cambridge „Polish Studies Abroad”. Wlistopadzie 2007r. Wydział Historyczny zaproponował stanowisko w promocję akcji zbierania środków na utwo Jorku. Wstyczniu 2009r. Fundacja na Na rzecz Nauki Polskiej nadzorowała szefa wybór przyszłej Uniwersytetu Columbia włączył się Konsulat FNP zprezydentem 2009r., Columbii wrześniu we Polskiej.Katedry zumową, Zgodnie której zapi Endowment for Polish Chair, Fundacja na rzecz Po przekazaniu wmarcu 2009r. środków Uniwer uniwersytet ogłosił międzynarodowy konkurs ad uki Polskiej ogłosiła osiągnięcie celuigotowość przekazania zebranych środków Uniwersytetowi przez FNPwpaździerniku 2007r. konferencja resowany do uczonych ze wszystkich nauk spo resources, wykładowczyni na kilku uczelniach, funduszurzenie żelaznego Polskiej Katedry łecznych zajmujących się sprawami polskimi. która 2007r. września od pracowała wNowym Columbia. Generalny RPwNowym Jorku, akonkretnie kon Idea znajdujenaśladowców sy doprecyzowano spotkania podczas prezesów sytetowi przez uczelnię Columbia iutworzeniu sul drEwa Ger, psycholog, prezes firmy human ------York 2007.In since September January 2009–at After thefundswere transferred to theUniversity versity ofWarsaw whohad completed numerous An ideaAn findsfollowers Department of History offered ofHistory Department the Polish Chair to Foundation forPolish oversaw Science these Polish announced that Science ithad the achieved Germany, France and the USA. Małgorzata France MaGermany, andtheUSA. to Columbia University. the social sciences engaged sciences the social inPolish affairs. The ternational competition in all fields of forscholars lection of the futurelection Chair of Polish Studies. Ac zurek is a beneficiary ofthe zurek isabeneficiary Foundation for Polish internships and given lectures at research units in Science andaMarie-CurieScience Fellowship, andthe 2009,theuniversitySeptember launched anin a special pressa special conference –theFoundation for a history and sociology graduate andsociology froma history theUni a young Polish scholar, DrMałgorzata Mazurek, of thepresidents oftheFNPandColumbia in cording to theagreement approved at ameeting created theendowment forthePolish Chair, the of Columbia inMarch 2009,andtheuniversity several universities, whohad working been inNew goal and wasgoal ready to transfer funds thecollected of Cambridge. Poland” heldin Polish Studies at the University Dr Stanley Bill atan event entitled“ Polskich na Uniwersytecie Cambridge. Poland” odbywającego się w ramach Studiów D r Stanley Bill podczasspotkania pt. „Next Step: Next Step: - - - - -
7 POLISH STUDIES AT THE UNIVERSITY OF CAMBRIDGE versity doktorskiej wpracy USA na temat kryzysu versity), a dzięki także poparciu polskiego MSZ wisko szefawisko Polish Studies w Cambridge wygrał w terminie. Międzynarodowy konkurs na stano finansowego wysiłkuwspólnego brytyj dwóch w Aberdeen, Cambridge –też zwró iLondynie w Oksfordzie. FNP, wciąż zaangażowana w two zwróciływ Wielkiej się doFundacji Brytanii na w Niemczech, Małgorzata Francji Mazurek iUSA. w dorobku miała licznestaże naukowe oraz wy- 2014–2018. Finansowe wsparcie FNP (w wysoko niezostała jednak FNPzaniecha przez Brytanii Polskich w St. Anthony’s College (ośrodek pozy Daviesa, nakłonił który z najbogatszych jednego Polskiej oraz Marie-Curie Fellowship, autorką . JestCentury onpodstawą funkcjonowania Po jest stypendystką m.in. Fundacji na Nauki rzecz ści 110tys.ści funtów) projekt pozwoliło uruchomić polskich przedsiębiorców dowsparcia Studiów podjąć się nie mogła. Udało doprowadzićsię go interesowaniach naukowych na języku polskim, na, bardziej tym kolejne – uniwersytety że trzy na Columbii, realizacji katedry rzenie projektu Naukirzecz Polskiej władze St. Anthony’s College nicznych. na Uniwersyteciei socjologii Warszawskim, która lish Studies na Cambridge uniwersytecie w latach kilku publikacji oryginalnych książkowych iwielu kłady prowadzone w jednostkach badawczych School of Arts andHumanities ofArts School (Cambridge Uni- autor obronionej w2013r. na Northwestern Uni artykułów w naukowych czasopismach zagra dr Stanley Bill – komparatysta, skupiony w za opracowano dokument Polish Studies inXXIth ciły się doFundacji ztaką inicjatywą. sprawą Za do skutku dzięki inicjatywie profesora Normana dr Małgorzacie Mazurek – absolwentce historii skich fundacji: Grabowskiego iZdanowicza oraz skał milionfuntów). szefowej Polskiej Katedry uczonej młodej zPolski, Z pomysłem wsparcia Studiów Polskich Idea Studiów tworzenia Polskich wWielkiej ------
–2018. TheFNP’s financial (amounting support Aberdeen, –had Cambridge also andLondon Polish Studies at the University of Cambridge, In 2014, Dr Stanley October Bill, lecturer in Polish ofForeign Ministry Affairs, produced the institutes – British the Grabowski and Zdanowicz FNP Czesław Miłosz and his reading of William Blake (Cambridge University), thebacking with ofthe (the institution received onemillionpounds). to launched be on time, and the international to 110 thousand pounds) enabled this project to support Polishto support Studies at St. Anthony’s College the initiative ofProfessor Norman Davies, who thankstheless itto possible fruition to to bring to implement this project itself, but it was never ofStthe authorities Anthony’s College, Oxford. the persuaded one of the richest Polishpersuaded oneoftherichest entrepreneurs Cambridge: From poetry to geopolitics focus onthePolishfocus language, andwhodefended ies inCambridge by was won DrStanley Bill – foundations – the School of Arts andHumanitiesfoundations ofArts –theSchool itiative. With the joint financial of two support idea Polish ofsupporting Studies intheUKto Since theFNPwas still committed to thecreation approached theFoundation about such anin and Fyodor Dostoyevsky world. inasecularized a comparative researcher research whose interests at theUniversity ofCambridge intheyears 2014– articles ininternationalarticles research journals. author ofseveral originalandnumerous books his doctoral thesis in 2013 at Northwestern Univer competition forthepost ofHead ofPolish Stud outlines thebasis forPolish Studies to function document of theChair at Columbia, itcould notundertake sity in the USA, on the crisis in Christian dialectics, in Christian on the crisis sity in the USA, The Foundation for theScience took Polish The idea ofthecreation of Polish Studies in UK , notleast since three more universities –in was however still notabandoned by the Polish , which Studies inthe21st Century - - - -
8 studia polskie na uniwersytecie cambridge Większość nie miała moich studentów dotej pory Wilna Lwowa czy przewrażliwie społecznego czy wschodniej Ukrainie już dawno przestała być a wojna we miastach Wielkiejw wielu Brytanii, w język, literaturę i kulturę polską. Podejmuje w chrześcijańskiej dialektyce, której bohaterem Uniwersytecie Cambridge, wpaździerniku 2014r. Doktor Stanley Bill, profesor Polish Studies na języka polskiego: – Władze wydziałujęzyka są polskiego: – Władze pozy jest od kilkujest od lat jednym znajczęściej słyszanych jest Czesław Miłosz lektura ijego Williama Blake’a uczęszczają na kurs jego na czy zajęcia nauki świecie. uzasadnienie, biorąc uwagę, pod że język polski utraty omawia a także państwa i niepodległości, tywnie zaskoczonetywnie takwysoką frekwencją. To polskiej historii ażpolskiej historii doczasów współczesnych. To z pracy z grupą ponad 30studentów, zgrupą z pracy którzy zainaugurował ośrodka działalność całorocznym zdecydowanie najliczniejszyzdecydowanie kurs rodzaju. tego znaczenie niełatwych relacji są ze wschodnimi skut wieloetniczności, zagadnienia historycznej ropejski nawet czy paneuropejski ma głębokie nia w stosunkach z Rosją. Kontekst środkowoeu ińskich do perspektyw, przywiązania polskiego i będzie prowadzony przez wszystkie meandry rozpoczynając budowę nowej państwowości, i komplikacji, niepozbawionych zdrugiej chęci lokalnym konfliktem. Mieszkokiedy Iwraz zdworem chrzest, przyjmuje ków zmieniających się przebiegów granic oraz kursem, którego podczas wprowadza studentów Cambridge: odpoezjidogeopolityki choćby jedynie poprawnego ułożenia kontaktów. oraz Fiodora w zeświecczonym Dostojewskiego skiej kultury, a przez toskiej aprzez zrozumienie kultury, np. ukra szansa napol przedstawienie historii rzetelne siadami, strony z jednej pełnych nieporozumień Doktor zadowolenia Stanley Bill nie kryje Kurs otwiera się symbolicznym rokiem 966, ------where astrong to maintain will proper relations misunderstandingswith andcomplications, but Union remain and will strategically important up to thepresent day. to Thisisanopportunity the loss of statehood and independence, and also issues,torical of changing theeffects borders and the language andthereby understanding Poland studythey Romance languages orGermanic and ties were by positively surprised thehigh level of studentsthirty who attend thecourse orPolish through andturns ofPolish allthetwists history tized andanew state was andcontinues born, to Vilnius or Lviv, in Polish sensitivities or social ple, Ukrainian perspectives, Polish attachment present of Polish the history culture honestly, language, literature andculture. It considers his language classes: ‘Thedepartmental authori language classes: languages in many cities in the UK, andthewarlanguages inmany citiesintheUK, looking at the Central European or even pan-Eu remains. relationship itsEastern neighbours, with fraught inaugurated thePolish Studies centre’s year-long is oneofthelarger countries oftheEuropean is notanexotic language from theeastern border faction at working the group with of more than in Eastern Ukraine has to longbe since ceased ropean context, that considering Polish has re relations Russia. with There are good for reasons as aninvestment inthefuture. After all,Poland anything Slavonic to dowith languages before – attendance. This is definitely the largest course a local conflict. and thus to help students understand, for exam discusses the importance ofPoland’s theimportance discusses complex course, which introduces students to thePolish of the Europeangetting see Union. to know They culture. For them, however, the Polish language of itskind. Most ofmy students have nothad 966, inwhich Mieszko were Iandhiscourt bap cently one ofbeen the most frequently heard The course begins with the symbolic The coursebegins year Dr Stanley Bill notconceal hissatis does ------
9 POLISH STUDIES AT THE UNIVERSITY OF CAMBRIDGE wschodniej rubieży Unii Europejskiej. rubieży wschodniej Pozna wiskach winstytucjachwiskach rządowych, dyplomacji wydziału –Języków Nowożytnych iŚredniowiecz Jak ambitny poziom intelektualnych zmagań re I zapowiada się ona bardzo owocnie. Plany są jego przekładu psalmów, przekładu jego różnorodność etniczna jednym z większych krajów Unii, strategicznejej jako Polska inwestycję wprzyszłość. jest przecież jest jednak dla nich egzotycznym językiem ze także podnoszenie wiedzy ogólnej na ogólnej temat podnoszenietakże wiedzy kraju, pozwoli studentom zrozumieć pozycję Polski przedstawicieli akademickiej, społeczności jak poezja powstania warszawskiego. prezentują studenci już teraz, przekonują tematy zresztą takrozległe, że największym proble z którego rekrutuje się jedna znajliczniejszych z coraz bardziej się potencjałem liczącym eko znaczenie, jako ostatniego państwa UE na wscho by powodu z tego znajomość kraju i języka będą mem staje się samo pomieszczenie wydarzeń i publiczności zzewnątrz. Ich celemjest bowiem nomicznym imobilnym oraz niepozbawionym na kontynencie kraju – dużego w środku Europy na tle epoki, Witkacy i problem „czystej formy”, i kulturowa IRzeczypospolitej, muzyka Chopina ich esejów: pieśni Kochanowskiego w kontekście i administracji publicznej, finansach, biznesie. nych –często znajdują pracę na stano wysokich nie języka iprzez to zrozumienie Polski traktują romanistykę germanistykę. albo Język nie polski zjęzykaminic wspólnego słowiańskimi –studiują nawiązały współpracę zUkrainian Studies. klicznych spotkań przeznaczonych zarówno dla aktualnie mniejszości na Wyspach. aspiracji społeczeństwem. Plany zezwiązane dla samej Polski spraw: ijej naszego absolwenci coraz bardziej wcenie. Nie jest to bez znaczenia dzie, jeszcze aktualne, będzie długo choć więc sale wykładowe wCambridge –dotyczą cy studiami polonoznawczymi wykraczają poza Właśnie wimiętych racji PolishWłaśnie Studies Wiedza opolskiej kulturze, języku ihistorii ------Warsaw Uprising. To name “Kinoteka” but afew:Discussionswith British Isles.British Bielik-Robson). Hasidic Kabbalah Prof. (adiscussion with Agata and PeterEconomist” Hitchens of “The Mail on Languageswork –often find inhigh-levelpo translation ofthepsalms, thecultural andethnic the songs ofKochanowski inthecontext ofhis the heart ofEuropethe heart increasingly with significant problem of“pure forms”, ofthe andthepoetry position on thecontinentposition in as a large country level ofknowledge oforigin about thecountry both theacademicboth community andthewid itiated collaboration Ukrainian with Studies, context,in itscontemporary andthe Witkacy is demonstrated by thestudents’ essay topics: ness.’ The course’s ambitious intellectual level is notirrelevant forPoland anditsaffairs: itself for thisreason alone, demand forknowledge include regular events for representatives of Sunday”), Life on the margins: Bruno Schulz and Schulz and Bruno Sunday”), on the margins: Life an order Edward (ameeting with Lucas of“The Polandand Germany: andtheevolving Europe around Polish filmpremières, Between Russia Thenew fruitful. and thispromises very to be and public administration, finance, and busi as theeasternmost EU state foralong time, so history will helpstudents will understand Poland’shistory centre’s plans are extensive so that indeed the diversity oftheFirst Republic, Chopin’s music increase.of thelanguage will andcountry This of what iscurrently thelargest inthe minority the aim ofraisinger public, with thegeneral out aspirations. social Plans forPolish studies potential andmobility economic andnotwith sitions ingovernment institutions, diplomacy greatest problem is fitting them into the calendar. graduates ofour –Modern faculty andMedieval go beyond thelecture beyond go halls inCambridge –they This isprecisely why Polish Studies has in Knowledge ofPolish culture, language and ------10 studia polskie na uniwersytecie cambridge w kalendarzu. Byw kalendarzu. niektóre: wymienićchoć wierszy autorstwawierszy studentów doktora Billa. w konkursie na najlepszy polskich przekład wersyteckiego. Wiosną, za sprawą studiów po wszystkie miejsca na sali były zarezerwowane. w Cambridge jest tutaj niebez znaczenia. Stan wskaźniki. Agaty Bielik-Robson). Zainteresowanie było takduże, że informacja Economist” iPeteraEconomist” Hitchensa z„The Mail of Polska i zmieniający europejski się porządek Historii Żydów Polskich zudziałem dyrektor jej Przez cały ten czas był filozofii: swojej wierny kul Środkowej. Wtedy interesowała Rumunia, go ale jak granice, mogą być zmienne. Akultura ika temat żydowskiej współczesnej we pamięci Pol tura to język; by poznać kulturę,tura to język; trzeba nauczyć premier kinowych, Rosją między a Niemcami: programowej Kirshenblatt-Gimblett) Barbary – spotkaniem, wstyczniu 2015r.,pierwszym na pitał społeczny znaczą więcej niż geopolityczne pitał społeczny niż geopolityczne znaczą więcej posługują. Poznanie przekonuje polskiej historii polskiego, aw2005r. obronił pracę magisterską z Adamem Zagajewskim. Poeta jest też jurorem zyka angielskiego,zyka sam nauczył się perfekcyjnie zamieszkał wPolsce, wBielsku-Białej. Ucząc ję bowiem, że formy istnienia państwa, podobnie (spotkanie zudziałem Edwarda Lucasa z„The i chasydzka kabała (dyskusja zudziałem prof. na europeistyce na Jagiellońskim. Uniwersytecie ley Bill,ley urodzony wychował wWielkiej Brytanii, lonoznawczych, odbyło się spotkanie autorskie Sunday”), Schulz Bruno życie na marginesach: człowiek, powodowany poznania chęcią Europy o pojawieniu się kuratorki muzeum znalazła dyskusje wramach „Kinoteki” wokół polskich się języka, wśródżyć czyli ludzi, którzy się nim się wAustralii. WPolsce znalazł się jako młody się na pierwszej stroniesię na uni pierwszej portalu głównego (była wycieczka to wirtualna sce Muzeum po Na frekwencję narzekać niesposób. Przed Osobowość szefaOsobowość programu Polish Studies ------Throughout to hisphi he was true period this various Polish topics, theFoundation forPol Barbara Kirshenblatt-Gimblett), all the seats in Poland tour (avirtual oftheMuseum oftheHis European studies at theJagiellonian University. English there, Polish himself, perfect helearned was born in the UK, andgrew upinAustralia.was intheUK, born He greatwas so that news of the museum curator’s jewski, who a is juror also in a competition for (2014–2018), Polish Studies should continue the best translationthe best ofPolish by poems DrBill’s the main University website. In the spring, Polish Interestthe hall had reserved. been intheevent ofPolish Jews itsprogrammetory with director, incontemporary ofJewishthe subject memory to change. Yet culture capital andsocial mean ofthestate,the forms like borders, are subject inPoland,tled inBielsko-Biała. teaching While time hewas most interested inRomania, but set partners thatpartners ofoperation after thefirstperiod life supplied with outstandinglife supplied with specialists in lish Polish Studies. To academic keep British live it. among whouse Anawareness thepeople losophy: culture islanguage; to to know get the by a desire to learn about Central Europe. At that ish Science hasish Science suggested to itsCambridge more than indicators. geopolitical found in himself Poland as ayoung man, driven in Cambridge is not irrelevant here. Stanley Bill in the form ofaninter-universityin theform network – Studies Adam poet Zaga heldameeting with appeal by declaring their willingness to estab and in 2005 he defended hismaster’sand in2005hedefended thesis in appearance was featured onthehomepage of either. Before thefirstevent in 2015,on January deen and London – will surely –will their andLondon notlose deen convincesof Polish oneofthefactthat history culture, you to learn thelanguage, need that is, to students. The personalityThe ofthe Head of Polish Studies There isno to complainreason about turnout, So the other British universities – in Aber theother British So ------11 POLISH STUDIES AT THE UNIVERSITY OF CAMBRIDGE Trudne? NaTrudne? pewno. do Alezebrane dotej pory w zakresie różnych polskich tematów, Fundacja świadczenia przekonują, że całkiem możliwe. tów – wAberdeen – które i Londynie zgłosiły że, by na je solidnym kapitale oprzeć żelaznym, funkcjonowania Polish Studies (2014–2018) nerom wCambridge, okresie by pierwszym po Naukina rzecz Polskiej zaproponowała part kontynuować międzyuniwer sieci wformule je co zapewniłoby imstabilność funkcjonowania. Polish Studies,utworzenia chęć nie mogą więc syteckiej: Aberdeen–Cambridge–London, atak skim akademickim życiu wybitnych specjalistów stracić na atrakcyjności. By zachować w brytyj Oferty pozostałychOferty uniwersyte brytyjskich Anna Mateja ------Aberdeen-Cambridge-London – on a solid endowment,on a solid which would ensure its stability. Difficult? Certainly. But the experience stability. Difficult? Certainly. Buttheexperience gained farshows so that itisquite possible. and be based based andbe Anna Mateja 12 studia polskie na uniwersytecie cambridge W październiku 2014 r. dr Bill zaczął prowadzić Ponadto wnimczęsto bolesne uwzględniono Polskich przez dra Stanleya gru Billa pierwsza rok StudiówPierwszy Polskich na WydzialeSla wyznaczonego zmieniającymi się granicami. w październiku 2014r. innowacyjny kurs obejmu wistyki Uniwersytetu Cambridge był niezwykle 2014–15: a Report Polish Studies at the University of Cambridge, Cambridge 2014–2015: raport Studia Polskie na U jący polski język,jący polską literaturę ipolską kulturę. udany. Po stanowiska objęciu profesora Studiów tecie i pozatecie nim. Były to m.in. wykłady gościnne, pa studentów studiów licencjackich rozpoczęła przez draprzez Billa, które zaintere cieszyły się dużym polskiego języka,polskiego i literatury kultury”. Kurs obej łożono w nim nacisk na skomplikowany i wielo m.in. przekrojowy artykuł w „Gazecie Wyborczej”. ińskich. prasie Wpolskiej przy ukazało się wiele orazi artystami konferencje naukowe. na przeplatające szerszego się kultury regionu muje historię kultury Polski 966 od roku do dnia Nauczanie chylnych publikacji na temat ośrodka, wśród nich cją na temat stosunków przyszłości polsko-ukra debaty, pokazy filmowe, spotkania zpisarzami etniczny charakter Polski, przeszłości wskazując dzisiejszego, wszystkim a przede literaturę. Po całoroczny kurs grupy studentów dla pierwszej sowaniem imiały szeroki na uniwersy oddźwięk się również wydarzeń zorganizowanych wiele studiów licencjackich pt. „Wprowadzenie do W trakcie całego roku akademickiego odbyło Rok zakończył się międzynarodową konferen niwersytecie ------Teaching The first year ofthe Polish Studies initiative in versity ofCambridge has anextraordinary been In 2014,DrBill October began teaching thefirst Polish Studies, DrStanley Bill, thefirst group of Polish press, including aprofile inthelead piece undergraduate students theirstud commenced the language, literature andculture ofPoland. tions, ofhighly in the positive articles andaseries the Department of Slavonicthe Department Studies at the Uni the interlocking cultural narratives ofabroader onliterature. focus today, aparticular with The the Universityevents These andbeyond. includ- publictended events abroad with impact across ing Polish daily newspaper “Gazeta Wyborcza”. aninnovative 2014with ies inOctober course on region shifting laced with borders. There is also multi-ethnic nature ofPoland’s past, pointing to andartists, writers ings asacademic with aswell and Culture ofPoland”. explores Thecourse the conference onthefuture ofPolish-Ukrainian rela course pays attention close and to the hybridised cultural of Poland histories from 966 ADuntil course “Introduction to theLanguage, Literature conferences. guested lectures, debates,screenings, film meet organised a vibrant of extremely series at well success. ofthenewLecturer in After thearrival group ofundergraduate students inthe year-long Throughout the academic year, Dr Bill has also The year concluded with a The year major concluded international ------13 POLISH STUDIES AT THE UNIVERSITY OF CAMBRIDGE Przez cały rok studenci się uczyli podstaw języka Kursy te są dla uczestników wyjątkową okazją do w dużo szerszym kontekście ogólnoeuropejskim. w codziennych sytuacjach. Po ukończeniu kursu uczestnicy otrzymująuczestnicy zakładu od potwierdzające ten fakt świadectwo. twa umożliwiający efektywne komunikowanie się tania. Służą też rozwijaniu słuchania, umiejętności przekład współczesnejprzekład poezji na polskiej język ponad czterdziestu studentów. DrBill zorga polskiego dlapolskiego wszystkich chętnych zuniwersytetu. polskiego. Pod koniec kursu potrafili tłumaczyć perspektywę komparatystyczną iukazano Polskę ka polskiego, prowadziła dwa kursy otwarte języka kursem typu tego na WydzialeSlawistyki. literatury ikultury” było najbardziej popularnym krótkie teksty literackie zjęzyka na polskiego nizował ponadto konkurs wśród studentów na mówienia ipisania oraz budują słownic zasób nauki podstaw polskiej gramatyki niezbędnych angielski. do rozwinięcia podstawowych- czy umiejętności sprawiło, że „Wprowadzenie języka, dopolskiego stosunki międzynarodowe –szczególnie zRosją, W tych trzech kursachW tych trzech uczestniczyło wsumie Jednocześnie Edyta Nowosielska, lektorka języ Na kurs zgłosiło się bardzo chętnych, wielu co - - - year, the students learnt the basics of the Polish Polish, ran Polish open two language courses for Dr Bill organised also astudent contest forthe writing skills,writing andbuilds anactive vocabulary Culture ofPoland” themost popular course of translation into ofcontemporary Polish poetry that enables effective communication incom tificate on successful completion ofthecourse. provide forattendees theunique opportunity to language. By theendofcourse, were they larger, pan-European context. Throughout the lations Russia – especially with – and on compar mon situations. Thedepartment awards acer ofSlavonicits kind intheDepartment Studies. ing “Introduction to theLanguage, Literature and into English. acquire a command of the essentials of Polish all members oftheUniversity. classes Theopen able to translate texts from literary short Polish ative that perspectives places Poland inamuch a strong onoften painful focus international re- engaged inthestudy ofPoland anditslanguage. skills. It develops listening, also speaking and grammar required to gain fundamental reading “Next Step: Poland” conference at the University Cambridge. Konferencja „Next Step: Poland” na Uniwersytecie of Cambridge. At the same timeEdyta Nowosielska, in Lector Across the three courses over students forty Enrolment high, for the course was mak very - - - - 14 studia polskie na uniwersytecie cambridge Wydarzenia otwarte W roku 2014/2015odbyły się m.in. następujące Następny krok: PolskaNastępny krok: W ciągu całego roku dr Bill zorganizował wiele To wydarzenie zostało zorganizowane przez Billa i ośrodka Studiów Polskich wCambridge. wydarzenia: wersytecie w Cambridge przy wsparciu wCambridgewersytecie przy dra w mediach w społecznościowychmediach – na Facebooku w Dzięki Wielkiej zaproszonym Brytanii. prele wydarzeń otwartych, rozpowszechniając pol w kwietniu 2015r., której podczas studen trzech w sierpniuwie 2015 r. Nagrodę Adam wręczył 2015/2016, liczba studentów kursu „Wprowadze śnie o ponad 50 proc. to najliczniejszy ibędzie Zdobywca nagrody trzytygodniowy otrzymał Zagajewski na uroczystości College w Trinity Cambridge Polish Studies publikowane były re Celem spotkania było promowanie rozwoju tych wierszy. tów polsku wiersze po czytało iwłasne przekłady kurs na Wydziale Slawistyki. lacje filmowe zwydarzeń. ka, ainformacja onich była rozpowszechniana kariery i zaprezentowaniekariery możliwości odby intensywny kurs języka ikultury pol polskiego nie do polskiego języka,nie do polskiego literatury i kultury” wzro i Twitterze. Zkolei na kanale kanale YouTube angielski –Talkman Translation. inLiterary Prize Stowarzyszenie Polskich Studentów na Uni adresowane były zarówno zkręgów aka doosób demickich, jak idocałego społeczeństwa. skiej na Uniwersytecie Jagiellońskim wKrako cia stażu wPolsce. Spotkanie odbyło się na ską kulturę ipodnosząc rangę studiów oPolsce gentom iróżnorodności tematów wydarzenia Według danych rekrutacji dotyczących na lata Frekwencja na tych wydarzeniach była wyso ------Throughout the year,cy Dr rich Bill organised a This student-led initiative was organised by the The winner of the prize winner of the prize The a three-weekreceived in Next Step: Poland Polish Studies YouTube channel. Kingdom.events These cateredboth academic to Peterhouse College. Theproject represented a sig Its aimwas to promote career andinternship Events thefollowing: in2014-15included English: theTalkmanEnglish: Translation. inLiterary Prize will makewill itthelargest course intheDepartment with their own Englishwith translations poems. of these where three students read inPolish poems along 2015-16, the number of students taking ‘Intro 2015. Theprize was presented by ZagaAdam jewski at anevent inApril College, 2015at Trinity Cambridge University sup Polish with Society, the Jagiellonian University in Krakow in August tensive course in Polish language and culture at the University ofCambridge, intheprestigious port fromport DrBill andCambridge Polish Studies. between Polishbetween students intheUKandpotential nificant step towards tightening collaboration range ofspeakers andsubjects. Public E and the publication on the Cambridge of videos and theirimpact was significantly broadened by audiences and thegeneral adiverse public with employers inPoland. inPoland.opportunities event The place took at of Slavonic Studies. of Poland’ to increase isset by over 50%,which duction to the Language, Literature and Culture culture and the study of Poland in the United cle ofpublic events, raising theprofile of Polish social media engagement media social (Facebook and Twitter) According to thestudent enrolment data for Turnout fortheevents was consistently high, vents ------15 POLISH STUDIES AT THE UNIVERSITY OF CAMBRIDGE Pamięć Polsce współczesnej żydowskawe Wydarzenie zostałoWydarzenie zorganizowane przez Sto- II wojny światowej. SkarbekKrystyna była Kie agentką brytyjskiego MeritoBene ministra od spraw zagranicznych. Dyrektor programowa Muzeum Historii Polskich wojennego, zaktórą polską nagrodę otrzymała w Cambridge. Laureatka nagród, pisarka Clare warzyszenie Polskich Studentów na Uniwersy Mulley, onapisanej opowiedziała przez siebie Szpieg, Rozmowa kochał: który zClare Mulley Uniwersytecie Cambridge wprestiżowym Pe Żydów Barbara POLIN Kirshenblatt-Gimblett tecie wCambridgetecie iośrodek Studiów Polskich terhouse College. Projekt stanowił znaczący pamięci we współczesnej we pamięci Polsce zudziałem poprowadziła muzeum, zwiedzanie wirtualne pracodawcami wPolsce. krok polskich stu wzacieśnianiu współpracy biografii Krystyny biografii Skarbek, Krystyny polskiego szpiega rownictwa Operacji Specjalnych podczas (SOE) następnie odbyła się dyskusja ożydowskiej dr Romy zUniwersytetu Sendyki Jagiellońskie dentów zpotencjalnymi wWielkiej Brytanii go wKrakowie.go ------Gimblett tour a virtual led of the The Spy Who Loved: A The Spy Clarewith Talk Mulley The eventThe was co-organised by the Cambridge Jewish Memory in Contemporary Poland inContemporary Jewish Memory An interesting ofPoland’s discussion newrole in Between RussiaBetween Poland and Germany: and the Editor at “The Economist”, and Peter Hitchens, Europe andtheshifting nature ofGerman-Rus Programme Director, Barbara Kirshenblatt Executive during the Second World theSecond during Executive War. Foreign Minister of Poland.Skarbek Krystyna was Poland’s National Merito’ ‘Bene Award from the Moscow correspondent. Shifting European Order University Polish and Cambridge Society Polish ley talked aboutley herbiography ofPolish wartime followed by a broader discussion of Jewish mem Studies. The award-winning Clareauthor Mul a Polish agent Special oftheBritish Operations dyka from theJagiellonian University, Krakow. Poland incontemporary DrRoma with Sen ory ofPolishof theHistory Jews, Warsaw, which was columnist for“The Mail on Sunday” and former spy Skarbek, Krystyna forwhich shereceived sian relations was by led Edward Lucas, Senior of Cambridgestudents. Adam Zagajewski with Stanley Bill anda group Uniwersytetu Cambridge. Adam Zagajewski iStanley Bill ze studentami POLIN Museum - - - - -
16 studia polskie na uniwersytecie cambridge -rosyjskich poprowadzili Edward Lucas, redaktor Adam Zagajewski: Wieczór poezji Zagajewski: Adam Wykład JagiellońskiWykład wAmbasadzie RPwLondynie Voices: Polish Culture intheWorld” („Wyjątkowy Między Rosją aNiemcami: Polska azmieniający Wykładów Jagiellońskich organizowanych przez Odsłonięcie Drzewa Sierpińskiego Drzewa Odsłonięcie Polskich na WydzialeSlawistyki, uhono atakże Translation. inLiterary Prize Polski Ośrodek Naukowy UJ wLondynie. Pod Dr Bill pt. wygłosił wykład otwarty „Distinctive Polski Witold Sobków. Największy wTrinity gościł poeta polski żyjący w Europie stosunków i niestałości niemiecko w „The Economist”, oraz Peter Hitchens, felieto Uniwersytet Cambridge bliskie upamiętnił swoje Cambridge sir Leszek Borysiewicz iambasador Cambridge Borysiewicz sir Leszek jego poświęconego wieczoru podczas College Ciekawą dyskusję na temat nowej roli Polski tania publiczności. Odbyła się również dyskusja polskiej leży przede wszystkim wjęzyku leży przede polskiej polskim pomnika zainspirowanego polskiego odkryciem został zorganizowanypoezji, który przez ośrodek się porządek europejski się porządek związki zPolskązwiązki ośrodka iutworzenie Studiów Wtrakciez udziałem studenci poety. wieczoru i jego wytworach,i jego cojest dowodem na potrzebę rzeniu wzięli udział wicekanclerz Uniwersytetu udział wicekanclerz wzięli rzeniu matematyka Wacława Sierpińskiego. Wwyda rował dokonania polskiejnauki odsłonięciem moskiewski. nista „The Mail on Sunday” i były korespondent Studiów Polskich w Cambridge an swoje czytali Studiów Polskich w Cambridge. Adam Zagajew czas wykładu podkreślał, że kultury odrębność ski przeczytał wybór wierszy i odpowiadał na iodpowiadał wierszy wybór pyski przeczytał głos: Kulturagłos: polska na świecie”) w ramach serii gajewski nagrody wręczył wkonkursie Talkman poezjipolskiej,gielskie przekłady aAdam Za ------Adam Zagajewski: An Zagajewski: Adam Evening Poetry of The Unveilingof the Sierpiński Tree The University of Cambridge marked its close Jagiellonian Lecture at thePolish Embassy in Adam Zagajewski presented awards fortheTalk London Poland’s greatest was living by hosted poet Cam Dr Bill delivered apublic lecture entitled “Dis tinctive Voices: Polish Culture inthe World” as their English translations and ofPolish poetry, the Department ofSlavonicthe Department Studies. launch ofthenewinitiative inPolish Studies at by andquestions adiscussion from theaudience. Polishbridge Studies foran College at Trinity bonds with Poland theunveiling with bonds with ofanew man Prize in Literary Translation.man inLiterary Prize Students ofPolish Studies at Cambridge read also Sir Leszek Borysiewicz andPolish AmbassaSir Borysiewicz Leszek Sierpinski inthepresence ofVice-Chancellor achievements ofPolish and therecent science evening dedicated to his poetry. Adamevening Zagajew dedicated to his poetry. dor Witold Sobków. The event celebrated the ski read ofpoems, aselection which was followed statue inspired by Polish mathematician Wacław University, Lviv. Yaroslav Hyrtsak,Ivan Franko State Narodowego im.Iwana Franki. Yaroslav Hyrtsak zLwowskiego Uniwersytetu - - - - - 17 POLISH STUDIES AT THE UNIVERSITY OF CAMBRIDGE Agata Bielik-Robson, wybitna polska filozof W tej międzynarodowej konferencji udział wzięli Przeszłość jako preludium: Stosunki jako polsko-ukraińPrzeszłość preludium: w Wielkiej Brytanii iinnych krajach.w Wielkiej Brytanii Omówił wersytecie Nottingham,wersytecie omówiła twórczość Bru Życie na marginesach: Bruno Schulz akabała Bruno Życie na marginesach: jest pracownikiem naukowym Instytutu Filozofii tanii. Dyskutowano oszansach na ocieplenie teatru i filmuwieku w XX. Ponadto dr Bill przyj skie w perspektywie XXI wieku XXI skie wperspektywie ku oraz szeroki wpływ polskiejpoezji, polskiego rzał się różnymrzał dopromocji podejściom współ różnych Europy części wie złotego wczasie tzw. nauczania języka tego na uniwersytetach i Socjologii PANi Socjologii wWarszawie. najbardziej znanych polskich intelektualistów, nona Schulza (1892–1942) w kontekście chasy Studiówi profesor katedry Żydowskich na Uni atrakcyjność polskiej kultury dla mieszkańców historycy, politolodzy, intelektualiści politolodzy, idziałacze historycy, chasydzka obecną efektywność polskiejdyplomacji. czesnej kultury polskiej za granicą, oceniając dyzmu ikabały. Agata Bielik-Robson należy do społeczni z Polski, Ukrainy, USA i Wielkiej Bry statue – the Sierpiński Tree. Ambassador Witold Sobków unveils the new Vice-Chancellor Sir Leszek Borysiewicz andPolish odsłaniają pomnik –Drzewo Sierpińskiego. Borysiewicz iambasador Polski Witold Sobków Wicekanclerz Uniwersytetu Cambridgesir Leszek ------Agata Bielik- theworks ofthe Robson, discussed Kabbalah Kabbalah Life Schulz and Bruno theHasidic ontheMargins: Jewish Studies at theUniversity ofNottingham, European writers of the interwar period. HisEuropean period. fan ofthe interwar writers He the attractiveness discussed of Polish culture Polish at universities intheUKandelsewhere. Hasidism andtheKabbalah. Eminent Polish and Professor philosopher of Polish public diplomacy. writer Bruno Schulz (1892–1942) Bruno writer inthecontext of Centre During thelecture inLondon. heem the promotion of contemporary Polish culture tastical transformed life of theeveryday stories as the as well Age the sixteenth-century Golden to from people various of Europe parts during ture liesabove allinthePolish language andits productions, making acase fortheteaching of phasised that thedistinctiveness ofPolish cul oftheJagiellonianpart organised Lecture series broad influence of Polish poetry, theatrebroad influenceof andfilm poetry, Polish by theJagiellonian University’s Polish Research in the twentieth century. in thetwentieth century. abroad, assessing thepresent effectiveness of Bruno Schulz wasBruno oneofthemost innovative Dr Bill approaches diverse examined also to - - - 18 studia polskie na uniwersytecie cambridge Armia Andersa Generała Brunona Schulza.Brunona DrBill należy dozespołu na Dr Bill kontynuował badania nad swoje polską Uniwersytetu wicekanclerz Borysiewicz, Leszek Prof. Norman Davies wygłosił wykład pt. „Armia Paweł Kowal, Yaroslav Łukasz Hrytsak, Adamski, w ramach inauguracji roku nowego akademickie w Cambridge. USA, Polsce iAustralii.USA, Przetłumaczył również uwarunkowania historyczne. Wśród prelegentów ukowego kierowanego przez profesora filologii trzy książki.trzy W swoich obecnych projektach ba kowski, Karolina Wigura Frost. iRobert kulturą ispołeczeństwem. Wminionym roku znaleźli się prof. Norman Davies, Frank Sysyn, rze polskiej polskiej i wielokulturowąrze tożsamością pisarza Serhii Plokhii,Serhii Mykola Riabchuk, Sławomir Siera Badania dawczych zajmuje się obrazem Ukrainy w kultu czasopismach naukowych w Wielkiej Brytanii, opublikował artykułów pięć wnajważniejszych stosunków polsko-ukraińskich, uwzględniając go 2014/2015.Wdyskusjigo udział również wziął sir zutraconego świata” Legiony generała Andersa: ------known public intellectuals amember andisalso The Army of GeneralThe Armyof Anders Army of General Anders: Legions from Legions a Lost Army of General Anders: A diversegroup ofhistorians, political scientists, Past as Prelude: Polish-Ukrainian Relations for World”. Thetalk was followed by questions and Professor Davies delivered atalkentitled “The Riabchuk, Sławomir Sierakowski, Karolina Wig ŁukaszHrytsak, Adamski, Serhii Plokhii, Mykola Polish-Ukrainian relations inthecontext ofthe Polish Academy inWarsaw. ofSciences the Twenty-First Century ura Frost. andRobert together in this international conference to dis public intellectuals activists from andsocial Po legacy, including contributions fromlegacy, Professor land, Ukraine, andtheUKwere theUS brought man Davies, Frank Sysyn, Paweł Kowal, Yaroslav into asplendid realm oftheimagination. an informal discussiononAnders’ Army andits a small Polish-Jewish- Ukrainian provincial town of theInstitute of Philosophy at the andSociology questions from thepast. Speakers Nor included: forthefuturecuss thepositive opportunities of Prof.Dr Stanley Norman Davies. Bill andprof. Agata Bielik-Robson. Prof.Dr Stanley Norman Davies. Bill iprof. Agata Bielik-Robson. Agata Bielik-Robson isoneofPoland’s best- - - - -
19 POLISH STUDIES AT THE UNIVERSITY OF CAMBRIDGE Aleksandra Fiuta zUniwersytetu Jagiellońskiego w celuich wydania wPolsce. wanych tekstów noblisty Czesława poety Miłosza Programuwego Rozwoju Humanistyki. Zespół w Krakowie, niedawno zdobył który na badania tys. Narodo funtów) rządowego polskiego od zajmie się gromadzeniem iredakcją niepubliko- grant ponad 1,5miliona owartości złotych (250 dr Stanley Bill - Jagiellonian University in Krakow, which recently Polish culture and the multicultural identity of Dr Bill has continued to conductresearch inPol- Programme for the Development of the Human won aresearchwon grant over worth 1.5millionPLN University of Cambridge. The lecture inaugurated jects arejects engaged theimage with ofUkraine in (£250,000) from thePolish government’s National the writer Bruno Schulz. Schulz. Bruno the writer three translated books. His current research pro - the newacademic year 2015-16. poet Czesławpoet Miłosz forpublication inPoland. by Professor ofPhilology, Aleksander Fiut, ofthe ities.workingbe will The team on gathering and in the UK, USA, Poland andAustralia, USA, as aswell in theUK, ish culture thelast Over year, andsociety. hehas Sir Leszek Borysiewicz, Vice-Chancellor of the Sir Borysiewicz, Leszek R authored in top academic fivejournals articles editing unpublished texts by Nobel-Prize-winning esearch Prof. Norman Davies. Prof. Norman Davies. Dr Bill isamember ofanacademic team led Dr Stanley Bill - 20 studia polskie na uniwersytecie cambridge Jestem Stanley Bill. historia, Dziwna nie bo Australijczyk. Drakuli. Miałem 11 lat, napisałemgdy pierwszy Europą Wschodnią. Nie mam dlaczego. pojęcia Niestety, szkół 14lat angielskiego temu rynek wać. Najpierw była praca w londyńskiej kawiarni, 45brytyjskich studentów zapisałosięna stu Stanley’s Mission Misja Stanleya uczenie angielskiego. Chciałem wRumunii. potem Praga,potem iRumunia. Węgry Spełniła moje prenumerowany „National Geographic”, wktó każdy Australijczyk młody zPerth interesuje łem rok przerwy, żebyłem rok zacząć wreszcie przerwy, podróżo łem się na studiów semestr wMaastricht.Wzią krajach. mnieRumunia Zafascynowała iza lat,łem dziewięć upadł. Dużo było wmediach był wRumunii niezwykle Agencja ubogi. wysłała rok, iwrócę przygoda doAustralii. będzie mnie doBielska-Białej. Myślałem, że pojadę na na dłużej doRumunii. marzenia, rok więc później zapragnąłem wrócić racjonalnie wytłumaczyć. rozdział oRumunii. powieści Nie potrafię tego oglądałem kolorowerym reportaże odalekich radości i entuzjazmu. Mieliśmy też w domu za Jarzeni. niemam, dziecka aleod interesuję się Perth –Rumunia cząłem mieć obsesję na punkcie tego państwa: na obsesję cząłem mieć punkcie państwa: tego się Polską, zwłaszcza niema jeśli polskich ko gór, krajobrazów, ludzi, nawet nie na punkcie polska była im raczej obojętna. U dia polskie na C Jedyną rzeczą, którą potrafiłem robić, było Zacząłem studia Zacząłem w Australii, zapisaa potem Chyba że chodzi o mur berliński. Kiedy mia ambridge. Do tej pory kultura wiódł ich ------14 years ago themarket forEnglish in schools I have noidea why. I’d return to Australia. Romania was poor.particularly sent The agency I wanted to dothat inRomania. Unfortunately, I signed up for a semester in Maastricht. I took I was 11whenIwrote thefirst chapter ofanovel when Iwas 9years old.There joywas alotof work in a London café,work inaLondon thenitwas Prague, Hun- where Ilooked at colour reports photos from with My name isStanley Bill. It’s be aweird story, later Iwanted to return forlonger to Romania. me to Bielsko-Biała, Poland. Ithought Iwould mountains, landscapes, people, even Dracula. faraway countries. Iwas fascinated by Romania interested in Eastern Europe since I was a child. interested inPoland, don’t ifthey particularly Forty-five British students signedup for Polish Perth –R a year off to finallybegin travelling. First it was about Romania. Ican’t explain itrationally. thecountry: with and began obsessed to be and enthusiasm inthemedia. And at homewe had to a subscription the “National Geographic”, have Polish roots. Idon’teither, but I’ve been cause fewyoung Australians from Perth are go forayear,go anadventure, be itwould andthen andRomania.gary Ifulfilled my dreams, so a year studies at C had meantnothing to them. They were drawn in by an Australian. The only thing Icould do was teach English. I began university inAustralia, but then Maybe it’s Wall. because ofthe Berlin It fell omania ambridge. U ntil now, Polish culture - 21 POLISH STUDIES AT THE UNIVERSITY OF CAMBRIDGE Jagiellońskim oraz Pedagogicznym. Czekałem Piękny rok – pierwszy razPiękny rok zarabiałem –pierwszy na siebie w Chicago, na Northwestern University, napisa święcić się nauce.święcić Pracowałem wKrakowie jako że jest to gościnność agresywnaże jest to gościnność dla Australijczy tłumacz, ale też jako asystent na uniwersytetach tę historię. Po latach trzech wróciłem na chwilę przychodzą z bogatszegoprzychodzą Ktoś Zachodu. uczy łem pracę porównawczą oMiłoszu, Blake’u iDo ka. AleRosja jest gorsza. Bielsko-Biała okazała lacja. dla obcych, zwłaszcza Gościnni jeśli obcy zrozumiałem, że jestem outsiderem mi ibędzie i czekałem na swoją akademicką szansę, ale chcę zamieszkać wPolscemiałem pewność: ipo intensywniej uczyć się polskiego, żeby zgłębić nowe słowo. Pomagają izapraszają. się, Zdarza i byłem niezależny rodziców. od –rewe Polacy Bielsko-Biała –Kraków –Chicago cję cywilizacji europejskiej.cję cywilizacji Kiedy pisałem pracę, do Polski –doKrakowa, na interdyscyplinarne do Australii, by skończyć studia. znów Apotem stojewskim, ich reakcji literackiej na- sekularyza studia europejskie. Doktorat zrobiłem akurat siebie Niemcy iŻydzi. Polacy, jeszcze Zacząłem się ciekawa jak Drohobycz. lat obok Setki żyli się polskiego i dostaje oklaski za każde koślawe University of Cambridgein the United Kingdom. Dr Stanley Bill,headof Polish Studies at the na Uniwersytecie Cambridge w Wielkiej Brytanii. Dr Stanley Bill,szef ośrodka Studiów Polskich - - - - - West. You learn Polish andare applauded for you home. like aggressive itseems Sometimes versity inmy field. Not to mentionpermanent a vote myself to scholarship. Iworked inKraków Drohobych. For hundreds ofyears Poles, Ger I understood that Iwas an outsider and itwould I waited andwaited formy academic chance, but IwantI was certain: to live inPoland andde I returned forawhileto Australia to complete my It was abeautiful year. For thefirst timeI earned University, where Iwrote acomparative- disserta the university.best The universitiesworld in the tion onMiłosz, Blake andDostoyevsky, theirlit part ofthesystem.part Faculties inPoland most often Notposition. Isimply was because ofillwill. not mypleted doctorate inChicago, at Northwestern be hardbe job good formeto finda at a Polish uni- ministry and sometimes do not suit the needs of of donotsuit theneeds andsometimes ministry But youngformed. researchers a promoter with nian University andthePedagogical University. for interdisciplinary European studies. Icom After three myself yearsimmerse inthehistory. mans andJews had alongside lived oneanoth my own keep andwas independent ofmy par On top ofpatronage,On there isbureaucracy and Bielsko-Biała –Kraków –Chicago as a translator but as also a lecturer at Jagiello hire theirown PhDs. There isa kind of patronage hospitality to anAustralian. But Russia isworse. centralization. Instructions comedown from the civilization. Iwas When my writing dissertation, reactionerary ofEuropean to thesecularization degree.went ThenI back to Poland, to Kraków, er. Ibegan to study Polish more intensively, to newword. help twisted you They andinvite every ers, foreigners particularly from thewealthier ents. The werePoles great. Hospitable to foreign on theirback are notscientifically independent. say in the humanities that this is how are schools system. onehand that On isgreat, because they Bielsko-Biała proved asinteresting to be as ------22 studia polskie na uniwersytecie cambridge Ale z drugiej stronyAle zdrugiej mamy realia. wPolsce pewne Ale też naukowcy młodzi zpromotorem na karku Wygrałem konkurs izacząłem misję na Cambridge. Jestem Finnin, Stan kolega Rory izwierzchnik Ludzie niesą mobilni,jeszcze niesą wstanie Nie przez złą wolę. Po prostu niebyłem częścią wersytet w Cambridge szukał kogoś, kto rozkręci ściej własnychściej doktorów. Obowiązuje cośwro Znalazłem ogłoszenie na internetowym Job Bo języka polskiego, bez którego niema mowy tylko dla kogoś na kto początku znałby kariery, niesą na zorganizowanety świecie wten sposób. znaleźćtrudno dobrą pracę na polskim uniwer prezy miałyby zarażać kulturą polską społeczność polonistykę. Nie było to stanowisko dla profesora, przenosić się z placówki do placówki, z miasta z ministerstwaprzychodzą i czasem nie pasują łem się w Ameryce. Studiowałemłem się wAmeryce. wNowym Jorku, leya. Moi rodzice z Irlandii, pochodzą ale urodzi byłoby podstawą. Potrafiłby studentów nauczyć imprezy polskie dla ludzispoza wydziału. Te im zemiał kłopoty stałym zatrudnieniem. nie byłem jedynym doktorem w Polsce, który nie są badawczo patronatu tego Do wolni. trzeba sięmówi whumanistyce, się szkoły. że taktworzą Kraków –Cambridge Nowy Jork –Kijów –Cambridge akademicką. ard, akademickiej informacyjnej. tablicy Uni do miasta. Proszę zauważyć, że niehisteryzuję, uczelni.do potrzeb No cóż, najlepsze uniwersyte dołożyć biurokrację icentralizację. Instrukcje dzaju patronatu. strony Zjednej to jest fajne, bo o literaturze. Dodatkowo miałby organizować się na kilku dyscyplinach,aleliteraturoznawstwo systemu. WPolsce wydziały zatrudniają najczę sytecie dziedzinie. wswojej Nie mówiąc oetacie. Pomyślałem, że to trudne, ale nie niemożliwe. ------I’m Rory Finnin,I’m Stanley’s Rory colleague andboss. I found a notice on the Job Board, an online ac PhD inPoland whohad trouble findingperma I’m notbeing hysterical here. Iwas nottheonly I love and worry about. SixI love years ago Icame andworry world with your part of the world. Thedepart your oftheworld. with part world Polishwith culture. which there could notalkofliterature. be More My parents came from Ireland, but I was born the competition and began my mission in Cam tion to institution, from town to town. Note that there are realities certain inPoland. People aren’t to Cambridge, where Icreated theUkrainian years forseven then lived inUkraine, which the Fishermen’s totally which seems Society, teach students thePolish language, without ple outside thedepartment. Such events were bridge. but starting for someone their career who knew wasto launch lookingbridge forsomeone Pol nent employment. mobile, they’re still notable to move from institu ment was established in1901. It was by funded in America. Istudied in New York, where Ire ish studies. It was not a position for a professor, Slavonic Studies history Department, whose New Kraków –Cambridge are notorganized thisway. But ontheotherhand about several but disciplines forwhomliterary ademic bulletin board. The University of Cam demonstrates the relationship of the academic over, have they to organize Polish events for peo studies programme. thehead ofthe Iamalso searched Ukrainian identify inliterature, and theacademic to infect communitysupposed studies are thefoundation.would person The I thought itwas hard, but notimpossible. Iwon Y ork –Kiev –Cambridge ------23 POLISH STUDIES AT THE UNIVERSITY OF CAMBRIDGE Tu wrażenie znowu Stanley. Pierwsze zCam Polskiej oraz sam Uniwersytet Cambridge uznali, w skuteczności badawczej, liczbie publikacji wojnie możnawojnie było uczyć się tutaj polskiego, cze w latach 80.,nadeszły budżetowe cięcia iwła jesteśmy bardzo zadowoleni. Na tyle, by w przy się uparli, by dzielniakademicy jacyś zostawić że czas na studia polskie. To dlatego szukaliśmy temu doCambridge, przyjechałem stwo gdzie tu ładnie uwas, wOksfordzie. Ludziom się mie także szefemtakże Wydziału Słowianistyki, którego prywatnemu wsparciuprywatnemu z Ukrainy. Następnie Fun lat siedem potem mieszkałem na Ukrainie, któ ku studia stworzono ukraińskie, częściowo dzięki bridge? Mnóstwobridge? imówi: jak ludziprzyjeżdża z waszą świata. częścią powstał Wydział w1901 myślą, że studiować będą rosyjski, a potem widzą nie tylko Rosja jest interesująca. Na początku wie roku. Ufundowało Stowarzyszenie go Rybaków, Wydział Studiówrzyłem Ukraińskich. Jestem rą pokochałem ioktórą się martwię. Sześć lat rywalizują, nietylko wwioślarstwie, alerównież Stanleya. Teraz mamy studentów zróżnych colle Słowianistyki, zostawiając wcałości studia ro Kraków –CambridgeOksford historia pokazuje relacjęhistoria świata akademickiego dacja Grabowskiego, Fundacja na Nauki rzecz chociaż nazwę „słowianistyka”, by zaznaczyć, że dze uniwersytetu skasowały Wydziału większość co węgierski robił na wydziale. tym Apotem co wydaje się szalone. dziśzupełnie Jeszcze po szłości myśleć ostudiach czeskich. sprawia, że wybierają kurs polonistyczny, zczego spis kursów, spotykają Stanleya ikontakt znim syjskie. Niesprawiedliwe, prawda? Na szczęście iwęgierskiego.skiego mnie–niewiem, Zabijcie sne, ponieważ kilkuset od lat oba uniwersytety szają słynne szkoły. jest to niektórych bole Dla ge’ów, którzy trafiają na słowianistykę. Niektórzy badałemgdzie tożsamość ukraińską wliteraturze, ------“Slavonic studies” remain, would to signal that “the otherplace.” Then inthe1980s budget cuts came, andthe years notonly inrowing, inresearch but also ef Foundation forPolish andtheUniversity Science Hungarian doing inthisdepartment? Beats me. Polish, Czech and Hungarian here. What was It’s Stanley again. My first impression of Cam writing aboutwriting Dostoyevsky or Shakespeare, you Ukraine. Then the Grabowski Foundation, the Czech studies. universities have forseveral rivals hundred been university eliminated authorities most ofthe the humanities, the rankings are painful. Ifyou’re herety in Oxford.” Folks famous the two confuse then they see the list of courses and meet Stan thelist ofcourses andmeet see then they studying be will Russian,them thinkthey and prestigious journals. Particularly inthe case of ley, and after meeting him they choose acourse choose andafter meeting himthey ley, bridge? Lots of people arrive and say, arrive “It’s of people Lots bridge? pret so brave insisted scholars that at least thename fectiveness and the number of publications in much that so inthefuture are we thinking about in Polish studies, usgreatly. which pleases So for Stanley. Now have we students from various for Polish studies. That’s whywerewe searching it’s notjust Russia that isinteresting. At thebe Slavonic Studies Department, leaving Russian Kraków –CambridgeOxford cultural or scholarly differences? Cultural so not or thelike. In any event, refer we to Oxford as don’t have much chance ofinventing medicines colleges whohitonSlavoniccolleges studies. of Some of Cambridge recognized itself that itwas time created, thanks partially from to private support crazy today. After the war, you could still study schools. For it’s some painful, because the two studies unscathed. Unfair, right? Luckily, some ginning of this century Ukrainianginning of thiscentury studies were So I arrived here Iarrived ninemonthsSo ago. DidIfeel - - - - - 24 studia polskie na uniwersytecie cambridge -ukraiński wynika ztego, że zbyt mało pracow XVI wieku w Polsce i na Litwie. Profesor Frost Jeśli piszesz lubSzekspirze, oDostojewskim to w przyznało Wielkiej niedawno, Brytanii że jego studenci tygodniach tłuma będą w pierwszych wrażenie, że niejestem wAnglii. Zawodowo za w Australii też nierzucamy się na szyję. to Za w różnych miejscach, wychodzę zzałożenia, że Kulturowewe? raczej niebardzo. Mieszkałem w przypadku humanistyki te rankingi są bolesne. w prestiżowych czasopismach. Zwłaszcza Mówię że relacje wtedy, znieznajomymi zawsze u nas oraz zwykle są bar wAnglii ludziena ulicy to mam więcej wolności. Wymyśliłem,to wolności. mam więcej że już ja jest Amerykaninem, – Australijczy Rory tym po komentarzpo doprofesora Prosta Roberta nieautentycznychprzyjemnie stosunków? Poza podobnego. Wkażdym razie mówimy oOksfor Cambridge –L kulturze. To samo z Polską i Ukrainą. Problem kiem, nasza sekretarka –Polką. Czasem mam ludzie są różni. Jedni iprzyjaźni, inni wylewni łem.Czy różnice poczułem kulturowe lubnauko zauważył, imnieprzeszkadzało, że wogóle że z Aberdeen, jest specjalistą przecież który od ry prezydenckie,ry tabloid „The Sun” zadzwonił mają Kiedy wybo mieliście nietylko politycy. ników zna rosyjski iorientuje się wrosyjskiej niewystarczająca reakcja rosyjsko na kryzys rów opinii.Ministerstwo spraw zagranicznych nie. Może są niebardzo Anglicy ale wylewni, masz małe szanse, że wymyślisz proch lubcoś Stanley: Zobaczy pani,Stanley: że wychowamy Zobaczy lide o polskiej polityce niemao polskiej pojęcia. Kształcimy czyć „Bogurodzicę”. Ito działa! Fascynujące. dzo sympatyczni. narzekają, czasem Polacy że te dzie: theotherplace. Tamto miejsce. są nieautentyczne. czemu niemieć Więc pytam: sympatyczne relacje są nieautentyczne. na ulicy - temu przyjecha miesięcy No dziewięć więc ondyn ------“Sun” called Prof. Frost Robert inAberdeen “Bogurodzica”. Anditworks! Fascinating. 16th-century Poland andLithuania.16th-century Frost said year inWarsaw. Polish asanEU language that learning. isworth During the presidential election, the tabloid It’s not only politicians who have a problem. I say that relations strangers with are always inau who know Russian andare to Russian oriented we also don’tthrow also we ourselves at people. But at Chris Powers,Chris a22-year-old student at history the impression I’m notinEngland. AndIhave thentic. why So nothave pleasantly inauthentic the street. Poles complain sometimes that friend the English aren’t outgoing, very but in Australia that didn’t they mind at all that he knew nothing pean Union.pean To thisend,heisgoing to study next Cambridge –L ly relations onthestreet are inauthentic. But then ble region. Andamillionofitscitizens still live because are we losing the ability to conduct ef in the first few weeks studentsweeks will translatein thefirst few the more freedom here professionally. that Idecided isPolish.ian, andour secretary Iget Sometimes relations? Besides, Rory’s I’m American, Austral from the assumption that are people different. much. Ihave in various lived places, andIstart fective policy. Russiafective policy. isdangerous. Poland isnot recently that itsinadequate response to the Rus Some outgoingSome and others friendly, not. Maybe Sidney Sussex College, wants to save theEuro Stanley: You see, we’re educating leaders of a threat, inanunsta but animportant partner about Polish politics. We are educating students home and in England people are very pleasanthome andinEngland are on people very on theotherside ofthefence. Students at look culture. It’s Poland thesame with andUkraine. opinion. The Foreign Office in theUKadmitted seeking acomment—butseeking Frost is aspecialist in sia-Ukraine was because ithas crisis fewstaff too ondon ------25 POLISH STUDIES AT THE UNIVERSITY OF CAMBRIDGE „polski kurort” zBlackpool iAnglicy wcale się W tym celu w przyszłym roku celuwprzyszłym W tym studiować jedzie Jeśli się odłączymy, niebędziemy wystarczająco Jestem Powers. Chris Urodziłem się wBlackpo Powers, 22-letnistudent zcollege’u historii wiście uważam,wiście że mójkraj pozostanie człon wateli zapłotem. żyje Studenci patrzą na polski w niestabilnym regionie. I jeszcze milion obyjej śmy jednak wyszli z Unii, apoka to nie będzie Unia wcałości. go trzyma jako język Unii, którego się warto uczyć. Chris jest zagrożeniem, jest za to ważnym partnerem Chin. pejska, Walia jest proeuropejska. Porozumienie państwo, żyją. wktórym Szkocja jest proeuro ambridge – WarszawaCambridge praktyczny przyłą Brytania Zanim przykład. niemówią właściwych rzeczy, obecnie politycy polskie korzenie. 15proc. Obecnie Mówią onas konać doUnii. Wostateczności Brytyjczyków lipsy, ale stracimy możliwości. wielkie Podam kiem Unii Europejskiej, alemoimzdaniem to za z Irlandią Północną zawarto na zasadach prawa reakcja łańcuchowa, ten kraj się rozleci, to bo muszą zrozumieć, zUnii że wyjściu stracą po mało. Musimy się bardziej integrować. Gdyby nie obrażają. pracują Polacy ciężko, ubierają Sidney Sussex, chce ratowaćSidney Sussex, Unię Europejską. a nawet które mówią rzeczy, zatrważają. Oczy europejskiego. Zagłosujemy na „nie” i nastąpi do Warszawy. dzenia, niebyło włoskiej ihiszpańskiej kuchni. sięczyła doUnii,- je niemieliśmy porządnego odległe. Chciałbym zostać politykiem, chociaż 70ol, lat od gdzie poważny procent ma ludności skutecznej polityki. Rosja jest groźna. Polska nie studentów, stracimy bo prowadzenia możliwość silni, by być partnerem –anidla Rosji, anidla się podobnie, ich zwyczaje niesą wsumie zbyt Uważam że bardzo więc, łatwoprze będzie ------They “PolishThey call usthe resort,” andthat doesn’t That’s theordersee. I It’s me, Stanley. The doubts that students might EU, had we no decent there food, was no Italian But lefttheUnion, ifwe anapoca itwould notbe I’m Powers. Chris Iwas inBlackpool, born where will fallapart, because itistheEUwill that iskeeping won’t be strong be won’t enough toa partner, be whether understand that after leaving theUnion, will they try to earn a doctorate at a good school. Then I will to earn adoctoratewill ThenI attry school. agood the example ofUkrainian studies, which Rory there achain be reaction, will andthiscountry tothe stay British in the Union. Finally, must they population has had Polish roots. Now it’s 15%. pro-European, Wales ispro-European. The agree ambridge – WarsawCambridge lypse, great but would lose we opportunities. Ican lose the country they are they thecountry is livinglose in.Scotland begin to actinpolitics.begin learn from Iwill thebest. for Russia orforChina. more. I’ll finish my master’s degree in Warsaw, and ion that’s notenough. We must integrate more. for 70 years a significant percentage of the not have much interest were notgreat. We had it together. ment was Northern Ireland was un concluded L a member oftheEuropean Union, but inmy opin althougha politician, nowadays politicians don’t aren’t allthat different.would like I become to hard, dress they thesame, andtheircustoms or Spanish cuisine. separate Ifwe ourselves, we course Ibelieve that remain my will country offend the English from Blackpool. workPoles der principles ofEuropeander principles law. vote Ifwe “no,” say the right things, things. or even say Of scary give apractical example. the Before joined Britain ambridge ondon –Cambridge To Ishould apolitician, learn become more and So I think that it will be very easy to persuade IthinkthatSo very be itwill - - - - 26 studia polskie na uniwersytecie cambridge To ja, Stanley. Wątpliwości, że studenci mogą być Trzeba było przekonać studentów slawistyki oraz Będę się uczył od najlepszych. od się uczył Będę Taką ko widzę Dla uniwersyteckiej debatyDla sukces. to wielki Nazywam się prof. Norman Davies i trzymam wić orosnącejwić strategicznej roli Polski wciśniętej watywnym, trochę prorosyjskim ibardzo popu ściliśmy ją dointernetu, aHitchens linkował na średnio zainteresowani, były niewielkie. Mieliśmy uczelni. Następnie zacznę działać w polityce. trowersyjny, debata emocje. więc wzbudzi Wpu przykład studiówprzykład ukraińskich, które wprowa Rory larnym. Zaprosiliśmy Mieli ich z Londynu. mó kiej Brytanii to ważne,kiej Brytanii żeby specjalistami Polski od licencjat, magisterium, doktorat ipostdoca. Jeśli kciuki zaStanleya wCambridge. Widać, że oto lejność. być ciekawa. Trzeba było być kreatywnym. Po roku z Peterem Hitchensem, konser dziennikarzem fanów Hitchensa. Mamy odsłon. kilkanaście tysięcy mają różne że poglądy, ten Hitchens dużo niewie Niemcy i Rosję.między wiedziałem, że Oczywiście na, Edwardem między Lucasem z„The Economist” np. filmy oraz debaty takie jak taostatnia,politycz takich,i setki na którzy nasze przychodzą imprezy, istnienia polskich studiów mamy 40studentów raz uczyć. Skończę więcej magisterium wWar L Kraków –Cambridge o Polsce. też, że Hitchens Alewiedziałem jest kon dził sześć lat temu. zUkrainy. Znalazł się sponsor czenie tutaj jest mu przychylne. swoim blogu. Tak włączyliśmy w debatę o Polsce studentów zinnych college’ów, że Polska może skończą studia, to zostaną specjalistami. WWiel szawie, spróbuję obronić doktorat na dobrej ondyn –Cambridge Jeśli wytrzyma, studenci będą mogli zdobywać Żeby zostać politykiem, się co powinienem ------They’ll be go and They’ll able to themedia to saysen very popular.very We They invited them to London. Poland thegroup join will ofcountries worth Russia. Ofcourse Iknewthat have they differ were going to speak about thegrowing strategic My name isProf. Norman Davies andI’ve my got fingers crossed for Stanley at Cambridge. It’s ap- to be creative.to be to it on his blog. That’s howwe drew Hitchens’s that finally a research be created.will machine that inPoland specialists are notjust Poles. parent that the environment here is encouraging become specialists.become it is important In the UK, for him. fans into thedebate about Poland. We have had released it on the Internet, and Hitchens linked androle Germany ofPoland, between wedged from the “Economist” and Peter Hitchens, acon recent political debate Edward between Lucas from Ukraine. It to convince stu was necessary introduced six years ago. He found asponsor Kraków –Cambridge about Poland. But knewthat Ialso Hitchens is a great success. a bachelor’s, amaster’s, adoctorate andpost- have 40students andhundreds whocometo controversial, thedebate so lively. would be We ent views, andthat Hitchens didn’tknow much our events, such asfilmsanddebates, like the thatcolleges Poland could interesting. be We had dents of Slavonic studies and students from other over 10,000views. For auniversity debate that’s of Europe. dorra. inthemiddle After all,itisabig country completedoc. Ifthey theprogramme, will they servative journalist,servative a little pro-Russian and studying. It no longer Patagonia be will or An sible things about Poland. There is a big chance A year into ofPolish theexistence studies we If itissustained, students able be to do will - - - - - 27 POLISH STUDIES AT THE UNIVERSITY OF CAMBRIDGE To działa. Okazało się, że nawet oWołyniu oraz Ja, Stanley. Kwestią jest, jak opowiadać ohistorii Polski. Na nietakjak pewno wPolsce. Tu, wWiel Nazywam się Helen Pierpoint, mam 22lata, w końcu krajem wielkim wśrodku Europy. wania. być Przestanie Patagonią Andorą. czy Jest więcej wiedzieli otym, nimi wiedzieli cosię działo między więcej wielkopańskich zapędach Polaków udało się mówić mielina to więcej wać bez wzburzenia. Oczywiście jeśli chodzi o wizerunek Polski owizerunek jeśli chodzi na Zachodzie. ju europejskim wswoim programie. To, corobi uniwersytet nie uwzględnił na razie nieuwzględnił uniwersytet waszego kra prowadzona przez Australijczyka iAmerykanina. Cambridge Cambridge – Warszawa –Kijów kiej Brytanii, nie używa się emocji, nawet się nieużywa emocji, grzechy kiej Brytanii, byli do mediów pójść mogli Będą nie tylko Polacy. byłaby europeistyka. Niestety, żadenbrytyjski znane. Cierpienia zadawane Polakom przez Niem- niu Rosji. Odbyła się wneutralnym była miejscu, udało się przepraco imperium brytyjskiego i zalety i Żydami wczasie okupacji. coraz Alewiedzą wię oPolsce. rzeczy i mówićsensowne Jest wielka Stanley, odnowa. to wielka a polski będzie moim czwartym językiem. chłodno. niejestem całkiem neutralny, Osobiście dzeń. Zakończyliśmy właśnie konferencję ohistorii czasu. Tak też próbujemy Pol opowiadać ohistorii cej. Świetnie idzie. dy rozmawiam z samymi Polakami, wolałbym, by ców i Sowietów są wręcz zapomniane. Jednak kie dziej znana poza Polską. Fakty oWołyniu są mało stosunków polsko-ukraińskich. wcie Iprzyszłości ski, Rosji iUkrainy –bez romantyzmu, aleiuprze szansa, że powstanie wreszcie naukowa machina. Idealnym kontekstem dopoznania Polski Polska dopuli dołączy krajów studio wartych Uważam, że polska narracja mogłaby być bar ------Volhynia are known. The im sufferings notwell British university hasBritish yet your included country I’m notentirely neutral whenitcomesto theim It was heldat aneutral by place and led anAus Polish my be language. will fourth onPol Idecided with Poleswith themselves, rather Iwould knew they Europeanwould be studies. Unfortunately, no without preconceptions.without We have just completed ofPoland, attemptwill Rus to tell thehistory we’ve had more timeforthat. That’s how also we Me, Stanley. The question ishow to tell thehistory My name is Helen Pierpoint, I’m 22years old,and the Poles calmly. could discussed Ofcourse be that even Volhynia andthelordly inclinations of tralian That andanAmerican. works. It turned out emotionsdon’tcomeinto play. Eventhe UK, the the Jews theoccupation. know during Andthey poetry. I don’t think about whether these studies I don’t thinkabout studies whetherthese poetry. ambridge Cambridge Cambridge – Warsaw –Kiev posed on Polesposed by and the Sovi the Germans begun tobegun read Miłosz andSzymborska. Ilove their better-known outside Poland. The facts about be workedbe through agitation. without Ofcourse ish because Stanley wrote outline. a good I have relations. Andthefuture intheshadow ofRussia. more andmore. It isgoing great. more about what happened them and between is doing isagreat revival. in itsEuropean studies programme. What Stanley age ofPoland intheWest. ofPolish/Ukrainiana conference onthehistory of Poland. not like Certainly in Poland. Here, in ets have simply forgotten. been But when I talk sia andUkraine: romanticism, without but also sins andadvantages Empire oftheBritish can The ideal context for learning about Poland I believe that thePolish narrative could be ------28 studia polskie na uniwersytecie cambridge Polish question – uczymy się wszkołach otym ale Przedruk za zgodą redakcji zgodą za „Gazety Wyborczej” Przedruk Ewa Winnicka, „Gazeta Wyborcza. Duży Format”, w stosunku dowas. wojna Druga światowa, tzw. w Pembroke College. Wybrałam studia polskie, Zdecydowałam się na StanleyZdecydowałam polski,bo napisał żeby się czegoś oWschodzie. dowiedzieć Tylu Po tem doznajesz olśnienia. te studia się wdorosłym przydadzą życiu. Jestem pod butem mocarstwa.pod innego Hej, właśnie –Po lacy zrobililacy miłazienkę! wchodzisz dosklepukiedy iumiesz przeczytać, laków mieszka tutaj ostatnio, tyle sklepów; polskie 30.07.2015 r. bardzo mało. Macie ciekawą historię. My nigdy borską, kocham ich wiersze. Nie myślę otym, czy nie mieliśmy inwazji. Nie wiemy, jak to jest żyć młoda, byćmogę trochę ekscentryczna, prawda? co tamsię znajduje. Najpierw nic, niewiesz apo ciasta są naprawdę dobre. To jest superuczucie, dobry outline. Miłosza czytać Zaczęłam dobry iSzym Jasne, mamy że my winy poczucie wszyscy Jestem Lindsay, Rita też mam 22lata iuczę się - - - - The Second Second The World War,“Polish the we question”– Reprinted permission with from the editors of “Gaze We don’tknow what it’s like to live underthe you experience arevelation.you experience Polish cakes are really It’s good. asuper feeling Ewa Winnicka, “Gazeta Wyborcza”, “Duży Format” when you into go ashopandyou can read the will be useful inadultlife. useful be will I’m young, Ican so afford ” Wyborcza ta to be abiteccentric,to right? be things there. First you know nothing, but later to learn something about theEast. There areso learn about it in school, but very little.learn about but very You itinschool, have my bathroom! many Poles living here recently, many so shops. ing at Pembroke College. Polish Ichose studies an interesting We history. never had an invasion. heel ofanotherpower.heel Hey, infact, Poles built supplement, 30July 2015. I’m Lindsay, Rita I’m 22, and I am study also Clearly we all feel a sense ofguilt toward asense allfeel we Clearly you. - -