Zmiana Studium Uwarunkowań I Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Kutno Zmiana Studium Uwarunkowań I Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Kutno

Załącznik Nr 1 do uchwały Nr XXXIV/190/2009 Rady Gminy Kutno z dnia 19 października 2009 r.

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KUTNO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KUTNO

- 2009 -

Nazwa opracowania: ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KUTNO

Zleceniodawca: GMINA KUTNO

Umowa: Nr 24/2007 z dnia 17.08.2007

Zespół autorski: mgr inż. arch. Ewa Krakowska - uprawnienia urbanistyczne nr 1099/90 - członek Okręgowej Izby Urbanistów z siedzibą w Warszawie – WA-095 mgr Emilia Stankiewicz mgr Krzysztof Karski - uprawnienia urbanistyczne nr 219/88 mgr inż. Józef Denicki - uprawnienia budowlane nr 171/66

SPIS TREŚCI

WPROWADZENIE...... 6 UWARUNKOWANIA...... 8 I. Podstawowe informacje o gminie rzutujące na jej rozwój i gminną politykę przestrzenną...... 8 II. Uwarunkowania wynikające z planu zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego...... 10 III. Uwarunkowania wynikające z procesów demograficznych i stanu zatrudnienia. 15 III.1. Procesy demograficzne...... 15 III.2. Zatrudnienie...... 18 IV. Uwarunkowania wynikające z warunków życia mieszkańców, w tym ochrony ich zdrowia, zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia...... 20 V. Uwarunkowania wynikające ze stanu środowiska, rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej, wielkości i jakości zasobów wodnych oraz wymogów ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego...... 25 V.1. Uwagi ogólne...... 25 V.2. Położenie fizyczno-geograficzne...... 25 V.3. Budowa geologiczna, tektonika, rzeźba terenu, gleby i warunki klimatyczne ...... 26 V.4. Wody powierzchniowe i podziemne...... 31 V. 5. Rolnicza i leśna przestrzeń produkcyjna...... 36 VI. Uwarunkowania wynikające ze stanu dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej i miejsc pamięci narodowej...... 41 VI.1. Zarys historii gminy Kutno...... 41 VI.2. Obiekty i obszary zabytkowe...... 44 VI.2.1. Obiekty i obszary zabytkowe, wpisane do rejestru zabytków...... 44 VI.2.2. Obiekty i obszary wpisane do ewidencji zabytków...... 47 VI.2.3. Stanowiska archeologiczne...... 49 VII. Uwarunkowania wynikające ze stanu prawnego gruntów gminy...... 51 VIII. Uwarunkowania wynikające z dotychczasowego przeznaczenia zagospodarowania i uzbrojenia terenów...... 52 IX. Uwarunkowania wynikające z możliwości i potrzeb rozwoju Gminy...... 55 X. Uwarunkowania wynikające z występowania obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów odrębnych...... 58 XI. Uwarunkowania wynikające z udokumentowanych złóż kopalin ...... 60 XI.1. Surowce mineralne...... 60 XII. Uwarunkowania wynikające z występowania terenów górniczych wyznaczonych na podstawie przepisów odrębnych...... 62

XIII. Uwarunkowania wynikające z występowania terenów zmeliorowanych i obszarów zalewowych...... 63 XIII.1. Melioracje...... 63 XIII.2. Obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi...... 65 XIV. Uwarunkowania wynikające ze stanu systemów komunikacji i infrastruktury technicznej...... 65 XIV.1. Uwarunkowania wynikające ze stanu systemów komunikacji...... 65 XIV.1.1. Układ drogowy...... 67 XIV.1.2. Układ kolejowy...... 68 XIV.1.3. Komunikacja zbiorowa...... 68 XIV.1.4. Wnioski...... 68 XIV.2. Uwarunkowania wynikające ze stanu infrastruktury technicznej...... 68 XIV.2.1. Zaopatrzenie w wodę...... 68 XIV.2.2. Odprowadzanie ścieków...... 69 XIV.2.3. Zaopatrzenie w gaz ziemny...... 69 XIV.2.4. Ogrzewnictwo...... 69 XIV.2.5. Gospodarka odpadami...... 69 XIV.2.6. Telekomunikacja...... 70 XIV.2.7. Elektroenergetyka...... 70 XV. Uwarunkowania wynikające z zadań służących realizacji ponadlokalnych celów publicznych...... 70 XVI. Uwarunkowania wynikające ze stanu ładu przestrzennego i wymogów jego ochrony...... 71 KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA...... 72 XVII. Kierunki polityki przestrzennej gminy wynikające ze strategii jej rozwoju...... 72 XVIII. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów...... 75 XIX. Zasady i standardy kształtowania zabudowy, zagospodarowania terenów, parametry i wskaźniki urbanistyczne...... 75 XIX.1. Ogólne ustalenia zasad zagospodarowania...... 75 XIX.2. Uszczegółowione ustalenia dotyczące zasad kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenów...... 77 XX. Tereny wyłączone spod zabudowy...... 85 XXI. Obszary przestrzeni publicznej...... 85 XXII. Obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu kulturowego...... 85 XXIII. Obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego oraz dóbr kultury współczesnej...... 93 XXIV. Kierunki rozwoju systemów komunikacji...... 95 XXV. Kierunki rozwoju systemów infrastruktury technicznej...... 96 XXV.1. Zaopatrzenie w wodę...... 96 XXV.2. Odprowadzanie ścieków sanitarnych...... 98

XXV.3. Odprowadzanie ścieków deszczowych...... 99 XXV.4. Gospodarka odpadami...... 99 XXV.5. Zaopatrzenie w ciepło...... 100 XXV.6. Zaopatrzenie w gaz ziemny...... 100 XXV.7. Zaopatrzenie w energię elektryczną...... 101 XXV.8. Zapewnienie przesyłu informacji i łączności...... 102 XXV.9. Melioracje...... 102 XXVI. Obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi i osuwania się mas ziemi 103 XXVII. Obszary, dla których wyznacza się, w złożu kopaliny, filar ochronny...... 103 XXVIII. Obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych...... 103 XXIX. Obszary wymagające rekultywacji, przekształceń lub rehabilitacji...... 103 XXX. Granice terenów zamkniętych...... 103 XXXI. Obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym oraz o znaczeniu ponadlokalnym...... 104 XXXI.1. Obszary rozmieszczenia inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym...... 104 XXXI.2. Obszary rozmieszczenia inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym...... 104 XXXII. Zabezpieczenie warunków obronności i obrony cywilnej...... 105 XXXIII. Obszary, dla których gmina zamierza sporządzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w tym obszary wymagające zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne...... 106 XXXIV. Obszary problemowe...... 106 XXXV. Uzasadnienie zawierające objaśnienia przyjętych rozwiązań oraz syntezę ustaleń projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy kutno...... 106 Bibliografia...... 108

WPROWADZENIE

1. Rada Gminy Kutno podjęła Uchwałę Nr VIII/50/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie przystąpienia do zmiany „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Kutno”. Zmiana dotyczy „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Kutno” uchwalonego w 2000 roku (Uchwała Nr 163/XXIII/2000 Rady Gminy Kutno z dnia 27.12.2000 r.), a opracowanego przez mgr. inż. arch. Stanisława Żurańskiego, mgr inż. Marię Rutecką, techn. bud. Bożenę Szochter. 2. Za podjęciem uchwały dotyczącej zmiany studium przemawiają głównie następujące powody: ─ zmiana ustawy regulującej kwestie związane z planowaniem i zagospodarowaniem przestrzennym. Studium z 2000 roku było sporządzone w oparciu o ustawę „o zagospodarowaniu przestrzennym” z 7 lipca 1994 roku (Dz. U. Nr 15, poz. 139 ze zmianami). W dniu 27 marca 2003 roku Sejm uchwalił ustawę „o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym” (Dz. U. Nr 80, poz. 717), zastępującą ustawę z 1994 roku. Nowa ustawa wprowadza rozszerzony zakres analiz i ustaleń studium, a w tym tak istotny zapis, że „Ustalenia studium są wiążące dla organów gminy przy sporządzaniu planów miejscowych” (Art. 9, ust. 4 cyt. ustawy); ─ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego (Dz. U. Nr 118, poz. 1233) wprowadza szereg nowych uregulowań co do zakresu projektu studium, zarówno jego części tekstowej jak i rysunku; ─ nowe opracowania o charakterze problemowym i specjalistycznym pogłębiające rozpoznanie stanu gminy, określające perspektywy jej rozwoju, oceniających jej walory przyrodnicze i historyczne oraz opracowania dotyczące regulacji gospodarki przestrzennej w gminie wymagają uwzględnienia ich przy zmianie studium. Do najistotniejszych dokumentów i opracowań z powyższej grupy zaliczono: ─ uchwalony przez Sejmik Województwa Łódzkiego „Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego” z 2002 roku; ─ uchwalony przez Radę Gminy Kutno „Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Kutno” w jej granicach administracyjnych (Uchwała Nr XVI/106/2004 z dnia 16 kwietnia 2004 r.); ─ „Strategia Rozwoju Gminy Kutno na lata 2007-2013” opracowana przez Agencję Rozwoju Regionu Kutnowskiego S.A., 2007 rok;

─ „Program uporządkowania ekologicznego obszaru Związku Gmin Regionu Kutnowskiego BZURA” – Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości w Łodzi, 2003 r.; ─ „Program Ochrony Środowiska Gminy Kutno oraz Plan Gospodarki Odpadami” (Uchwała Nr XXIV/150/2004 Rady Gminy Kutno z dnia 8.12.2004 r.); ─ „Porozumienie ze Związkiem Gmin Regionu Kutnowskiego na realizację wspólnego przedsięwzięcia w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego” (Uchwała Nr XXV/153/2004 Rady Gminy Kutno z dnia 23.12.2004 r.); ─ „Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla Gminy Kutno na lata 2004-2020” (Uchwała Nr XXVII/166/2005 Rady Gminy Kutno z dnia 21.03.2005 r.); ─ „Program gospodarczy Gminy Kutno na 2006 rok wraz ze zmianami” (Uchwała Nr XXXIV/193/2005 Rady Gminy Kutno z dnia 28.10.2005 r.); ─ „Opracowanie zintegrowanej strategii rozwoju obszarów wiejskich” (Uchwała Nr XXXVII/213/2006 Rady Gminy Kutno z dnia 3.02.2006 r.); ─ „Program gospodarczy gminy na 2007 rok wraz ze zmianą” (Uchwała Nr XLIII/243/2006 Rady Gminy Kutno z dnia 27.09.2006 r.); ─ „Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Kutno” (Uchwała Nr VII/46/2007 Rady Gminy Kutno z dnia 25.05.2007 r.); ─ „Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza w gminie Kutno”, sierpień 2007. Agencja Rozwoju Regionu Kutnowskiego S.A. 3. Istotnym czynnikiem uzasadniającym zmianę „studium ...” jest fakt ugruntowywania się zmian spowodowanych reformą podziału terytorialnego kraju, tj. administracyjnego powrotu gminy do powiatu kutnowskiego województwa łódzkiego, tzn. likwidacji województwa płockiego. 4. Analiza materiałów powyżej wymienionych daje podstawę do sporządzenia nowego zapisu tekstu i rysunku Studium. Przedstawiony nowy zapis nie ogranicza się do punktowej zmiany studium z 2000 roku, ale stanowi nową całościową redakcję „Studium ...” Szereg uprzednich ocen jest jednak ponawianych w zmienianej wersji zgodnie z respektowaną zasadą ciągłości polityki przestrzennej samorządu gminy. 5. Dokonane zmiany w stosunku do Studium ... 2000 roku dotyczą głównie: 1) rozszerzenia problematyki Studium zgodnie z nowymi regulacjami prawnymi. Uwzględniono przede wszystkim: ─ standardy, wskaźniki i kierunki zagospodarowania przestrzennego, ─ zaktualizowano bazę informacyjną, ─ zastosowano nowe oznacznictwo graficzne; 2) nowych terenów rozwojowych stwarzających ułatwienia lokalizacyjne.

UWARUNKOWANIA

I. PODSTAWOWE INFORMACJE O GMINIE RZUTUJĄCE NA JEJ ROZWÓJ I GMINNĄ POLITYKĘ PRZESTRZENNĄ

1. Gmina Kutno jest gminą wiejską, położoną w środkowym obszarze Polski i wchodzi obecnie w skład powiatu kutnowskiego, województwa łódzkiego. 2. Gmina graniczy od strony: ─ zachodniej: z gminą miejsko-wiejską Krośniewice, wiejską Nowe Ostrowy; ─ północnej: z gminą wiejską Łanięta, wiejską Strzelce; ─ wschodniej: z gminą wiejską Oporów, wiejską Krzyżanów; ─ południowej: z gminą wiejską Witonia z powiatu łęczyckiego, wiejską Daszyna z powiatu łęczyckiego i otacza gminę miejską miasto powiatowe Kutno od strony zachodniej, północnej, wschodniej.

Położenie gminy Kutno na obszarze województwa łódzkiego, powiatu kutnowskiego

3. Gmina w latach 1975-1998 wchodziła w skład województwa płockiego. Od roku 1999 powróciła do dawnego układu administracyjnego, tj. województwa łódzkiego, powiatu kutnowskiego. 4. Gmina charakteryzuje się: a) funkcją rolniczą związaną z dużą wartością rolniczej przestrzeni produkcyjnej, tradycjami rejonu związanymi z produkcją żywności, ale brakiem większych zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego na własnym terenie; 1. niską lesistością; 2. niskim poziomem rozwoju działalności pozarolniczej, ale wyraźną dynamiką wzrostu aktywności gospodarczej rejestrowanej w systemie REGON; 3. położeniem na szlaku dróg krajowych o dużym znaczeniu nie tylko w skali krajowej, ale i międzynarodowej (droga krajowa Nr 2 i 60) oraz na ważnych szlakach kolejowych (relacji krajowej i międzynarodowej W – Z, Pł – Płd). Przez skraj gminy projektowany jest przebieg odcinka autostrady A1. Stopień ich wykorzystania dla rozwoju samej gminy jest jednak bardzo ograniczony; Z zachodu na wschód przebiega droga krajowa Nr 2 łącząca Warszawę z Poznaniem, zaś na północ łącząc Kutno z Płockiem prowadzi droga krajowa nr 60. Ponadto gmina posiada połączenie z Łodzią poprzez drogę wojewódzką nr 702 oraz z Łęczycą drogą wojewódzką nr 701. Skrzyżowanie wyżej wymienionych dróg kołowych sprawia, iż gmina staje się dość istotnym obszarem tranzytowym środkowej Polski. W Krośniewicach wspomniana droga krajowa Nr 2 krzyżuje się z drogą krajową Nr 1 łączącą Cieszyn z Gdańskiem. Ponadto należy wspomnieć o fakcie lokalizacji gminy w odległości około 20 km od geometrycznego środka Polski, który mieści się w położonym na południe Piątku. Od Łodzi centrum gminy oddalone jest o 53 km, od Warszawy o 123 km, od Poznania o 175 km, od Katowic 260 km zaś od Gdańska o 300 km;

b) brakami w rozwoju infrastruktury technicznej, szczególnie w zakresie zorganizowanego systemu odprowadzania i utylizacji ścieków oraz gazyfikacji; c) położenie gminy w bezpośredniej bliskości z miastem powiatowym stwarzało możliwości zatrudnienia, obecnie ograniczone, ale w dalszym ciągu istotne; d) Kutno jako ośrodek regionalny zabezpiecza potrzeby mieszkańców gminy w zakresie usług o charakterze ponadlokalnym, jest także miejscem lokalizacji siedziby władz gminy. 5. Powierzchnia gminy wynosi 122,3 km2. 6. Zaludnienie gminy na dzień 31.12.2005 roku wynosiło 8.351 mieszkańców, a we wrześniu 2007 roku 8.418.

7. Sieć osadnicza zróżnicowana pod względem formy zabudowy mieszkaniowej i gospodarczej (od zabudowy zagrodowej, poprzez charakterystyczną dla byłych gospodarstw państwowych, do zabudowy indywidualnej) i zaludnienia miejscowości (od małych wsi o zaludnieniu 11 – 50 mieszkańców, do miejscowości powyżej 300 do niemal 700 mieszkańców). 8. Przewidywany jest istotny rozwój infrastruktury technicznej na terenie gminy w powiązaniu z urządzeniami źródłowymi miasta Kutna. 9. Problemem jest rozwiązanie wzajemnych relacji miasto – gmina i gminy ościenne w zakresie infrastruktury technicznej, ochrony i kształtowania środowiska, powiązań komunikacyjnych, gospodarki odpadami, gospodarki i terenami w obszarach granicznych, a głównie z miastem Kutnem.

II. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

1. „Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego” został uchwalony przez Sejmik Województwa Łódzkiego Uchwałą Nr XLV/524/2002 z dnia 9 lipca 2002 r., tzn. po dwóch latach od chwili przyjęcia uchwałą Rady Gminy „Studium ...” w 2000 roku. Studium to bazowało więc na materiałach dotyczących województwa płockiego. 2. Według „Kierunków zagospodarowania i polityki przestrzennej” określonych w aktualnym dotąd „Planie ...”, rejon powiatu kutnowskiego i gminy Kutno zaliczono do: ─ „strefy intensywnego rozwoju rolnictwa” (w ramach powiatu kutnowskiego, łęczyckiego i częściowo łowickiego), ─ „strefy potencjalnych koncentracji procesów rozwojowych” (obszar Kutno – Krośniewice), ─ obszaru „powiatów o niewielkim ubytku liczby ludności” (do 10 %), ─ „o zmniejszonym zatrudnieniu w rolnictwie” (cały powiat rzędu 5 – 9 tys.), ─ w systemie osadniczym wyróżniono w powiecie kutnowskim Kutno jako ośrodek regionalny, Krośniewice i Żychlin jako ośrodki lokalne (miasta poniżej 10 tys. mieszkańców), ─ „Kutno – miasto powiatowe o zaludnieniu 50 tys. mieszkańców, silny ośrodek przemysłowy oraz główny węzeł komunikacyjny w północnej części województwa. Ukształtowany ośrodek usług ponadlokalnych z elementami usług regionalnych. Dla północnej części województwa

miasto stanowi główny ośrodek integracji podsystemów transportowych ...”, ─ program wzmacniania funkcji regionalnych Kutna”, ─ „działania naprawcze w zakresie przeciwdziałania bezrobociu w obszarach strukturalnego bezrobocia” (tereny wiejskie powiatu kutnowskiego, ─ „powiat kutnowski, łęczycki, łowicki objęte zostały granicami „obszarów najbardziej intensywnych zmian struktury agrarnej” (przewidywany wzrost powierzchni gospodarstw rolnych do 14 ha, tj. zbliżony do średniej w krajach Unii Europejskiej), ─ „obszar o największym deficycie wód opadowych i powierzchniowych”, ─ linie elektroenergetyczne przebiegające przez powiat WN 220 kV powodują zagrożenia promieniowania jonizującego, a autostrada A1 i droga krajowa Nr 2, linie kolejowe przebiegające przez powiat kutnowski są powodem skażenia gleb, wód i powietrza wzdłuż tras komunikacyjnych. W Planie założono, że „prognozowana powierzchnia lasów w % wg powiatów wyniesie: powiat kutnowski < 10”, ─ „ochrona środowiska kulturowego [uznana została] jako przesłanki polityki przestrzennej gmin i ich atuty ...”.

W ramach strategicznego układu dróg ruchu szybkiego w „Planie ...” zamieszczono: ─ „A-1 autostrada N – S, Gdańsk – Łódź – Częstochowa – Gorzyczki (kierunek Ostrawa)”, ─ droga krajowa Nr 1 na kierunku N – S i Nr 2 (na kierunku W – Z) przechodząca przez powiat kutnowski oraz drogi układu podstawowego klasy GP, G, Z, ─ w ramach strategicznych kierunków usprawnienia funkcjonowania kolei, wymieniono: „strategiczny kierunek północno-zachodni do E-20 – kierunek Kutno, Toruń, Bydgoszcz, pośrednio Poznań, porty”. 3. Integralną częścią elaboratu „Planu ...” są „Propozycje zadań dla realizacji ponadlokalnych celów publicznych” Dla Gminy Kutno i jej rejonu (głównie Kutna) są to: Autostrady i drogi ekspresowe Autostrada A-1 - działanie proponowane do realizacji, zadanie o znaczeniu krajowym Granica woj. kujawsko-pomorskiego – Stryków Stryków – węzeł „Tuszyn”, Częstochowa

Drogi krajowe Granica woj. wielkopolskiego - działanie o znaczeniu krajowym

Droga Nr 60 Łęczyca – Kutno – Gostynin Łęczyca – Kutno – granica woj. mazowieckiego - działanie w trakcie modernizacji wraz ze wschodnią obwodnicą Kutna (działanie proponowane do realizacji) - zadanie o znaczeniu krajowym

Drogi wojewódzkie Droga Nr 702 Kutno – Piątek – Zgierz Kutno – Piątek wraz z przebudową ul. Łąkoszyńskiej w Kutnie i mostu na rzece Malince - działanie proponowane do modernizacji - zadanie o znaczeniu wojewódzkim

Kolej Poprawa stanu istniejącej sieci infrastruktury transportowej łączącej regiony w Polsce z Unią Europejską oraz budowa nowej transeuropejskiej infrastruktury (w tym również modernizacja i budowa wiaduktów).

Magistrala kolejowa E-20 – Poznań – Kutno – Łowicz – Warszawa 1. działanie proponowane do modernizacji, 2. zadanie o znaczeniu krajowym.

Powiązanie aglomeracji Łodzi z magistralą E-20. Przystosowanie linii Zgierz – Kutno do prędkości V=160 km/h 3. działanie postulowane, 4. zadanie o znaczeniu krajowym.

Modernizacja linii kolejowej Kutno – Płock 5. działanie postulowane, 6. zadanie o znaczeniu krajowym.

Sieć wysokich napięć Linia 110 kV Kutno – Piątek – Zgierz 7. działanie postulowane, 8. zadanie o znaczeniu wojewódzkim.

Gazociągi o parametrach DN 250/200/150 Kutno – Bedlno – Łowicz 9. zadanie proponowane do realizacji, 10.zadanie o znaczeniu wojewódzkim.

Realizacja zbiorników wodnych małej retencji Dybów na rzece Ochni, m. Kutno 11.działanie postulowane, 12.zadanie o znaczeniu wojewódzkim.

Obszary ochrony konserwatorskiej o unikalnych wartościach kulturowych miasto Kutno 13.działanie postulowane, 14.zadanie o znaczeniu wojewódzkim.

Program regionalny „Bzura” przewidywany do opracowania Obejmuje 9 powiatów w północnej części województwa łódzkiego. Program zawierać powinien między innymi: 15.kompleksowe rozwiązania dotyczące gospodarki wodno-ściekowej, 16.uporządkowanie gospodarki odpadami, 17.weryfikację i udrożnienie systemów melioracyjnych.

III. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z PROCESÓW DEMOGRAFICZNYCH I STANU ZATRUDNIENIA

III.1. Procesy demograficzne 1. Według danych GUS za okres 2000 do 2007 roku, które poniżej podaje się za opracowaniem „Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza w gminie Kutno”, sierpień 2007, w ww. latach następuje powolny, ale jednak minimalny spadek ilości mieszkańców gminy:

wg tabeli 19 dot. faktycznego miejsca zamieszkania 2000 rok 8.501 mieszkańców w dniu 31.XII. 8.449 2001 rok 8.488 -„- 8.421 2002 rok 8.469 -„- 8.438 2003 rok 8.463 -„- 8.419

2004 rok 8.459 -„- 8.388 2005 rok 8.444 -„- 8.351 2006 rok 8.447 -„- 8.423 Z materiałów Studium z 2000 roku wynika, że w 1997 roku na terenie gminy zamieszkiwało 8.586 osób. W 2007 roku (wrzesień) zamieszkiwało gminę 8.418 osób. 2. Z porównania przedstawionych wielkości od 1997 do 2007 roku wynika, że poziom zaludnienia gminy zawiera się w przedziale 8.350 – 8.600 osób i jest w zasadzie stabilny na poziomie około 8.450 mieszkańców. 3. Według opublikowanych materiałów Urzędu Statystycznego w Łodzi w 2005 roku, w gminie zamieszkiwało 8.351 osób, z tego w wieku: ─ przedprodukcyjnym było 1.835 osób, tj. 22,0 %, ─ produkcyjnym było 5.124 osoby, tj. 61,3 %, ─ poprodukcyjnym było 1.392 osoby, tj. 16,7 % 8.351 osób 100,0 % 4. Udział kobiet 50,2 %, a więc ma miejsce równowaga płci w gminie. 5. Ruch naturalny charakteryzował się następującymi wielkościami: ─ przyrost naturalny w gminie wyniósł – 3,9 ‰ (a w 1997 r. wynosił 0,01 ‰), ─ przyrost naturalny w całym powiecie kutnowskim wyniósł – 5,3 ‰, w gminach miejskich powiatu kutnowskiego od – 3,9 ‰ do aż – 13,8 ‰ (w gminie Bedlno), ─ małżeństwa (w gminie) 39 (najwięcej z gmin wiejskich powiatu). 6. W skład gminy wchodzi 31 sołectw. Są to: Bielawki, Boża Wola, Byszew, Florek, Gołębiew, Grabków, Gnojno, Julinki, Komadzyn, Kotliska, Krzesin, Leszczynek, Leszno, Malina, Marianki, Nagodów, Nowa Wieś, Gołębiewek Nowy, Piwki, Podczachy, Raciborów, Sieciechów, Sieraków, Stanisławów, Gołębiewek Stary, Strzegocin, Wierzbie, Woźniaków, Wroczyny, Wysoka Wielka, Żurawieniec. W sołectwach tych we wrześniu 2007 roku były 53 miejscowości. 7. Zestawienie ilości mieszkańców poszczególnych miejscowości Gminy Kutno według danych z 11 września 2007 roku (dane z UG Kutno). Ogólna ilość osób - 8.418 z tego w miejscowości: 1) Adamowice 204 2) Adamów 76 3) Bielawki 205 4) Boża Wola 200 5) Byszew 316 6) Byszew-Kaczyn 33 7) Dębina 26

8) Dudki 110 9) Florek 41 10) Franki Wroczyńskie 32 11) Głogowiec 397 12) Gnojno 109 13) Gołębiew Nowy 689 14) Gołebiew Stary 174 15) Gołębiewek Nowy 256 16) Gołębiewek Stary 176 17) Grabków 115 18) Julinki 98 19) Kalinowa 106 20) Kolonia Sójki 57 21) Kolonia Strzegocin 89 22) Komadzyn 217 23) Kotliska 86 24) Krzesin 84 25) Krzesinówek 133 26) Krzesin Parcela 112 27) Kuczków 91 28) Leszczynek 242 29) Leszno 534 30) Malina 179 31) Marianki 63 32) Michałów 41 33) Nagodów 86 34) Nowa Wieś 353 35) Nowe Sójki 28 36) Obidówek 144 37) Piwki 128 38) Podczachy 130 39) Raciborów 261 40) Ryków 23 41) Sieciechów 107 42) Siemiennik 11 43) Sieraków 162 44) Stanisławów 143 45) Stara Wieś 50 46) Strzegocin 338 47) Wierzbie 266 48) Włosków 33 49) Woźniaków 459 50) Wroczyny 175 51) Wysoka Duża 36 52) Wysoka Wielka 111 53) Żurawieniec 83.

III.2. Zatrudnienie

1. W okresie transformacji gospodarki (w tym występującego uprzednio w gminie państwowego i spółdzielczego sektora rolnego) oraz dominującego w Kutnie sektora państwowych przedsiębiorstw przemysłowych następował w gminie wzrost liczby bezrobotnych. Według stanu z 31.12.2002 r. bezrobociem objętych było aż 1.040 osób, w dniu 31.12.2006 r. stan ten zmniejszył się do 731 osób (wg danych P.U.P. w Kutnie). Roboty publiczne nie rozwiązywały problemu bezrobocia, ponieważ dotyczyły zaledwie od 1 do 17 osób zatrudnionych i to jedynie po kilka miesięcy. Opieką społeczną obejmowanych jest po kilkaset rodzin rocznie, znajdujących się w trudnej sytuacji – w 2000 roku takich rodzin było aż 1.072, w 2006 roku ich ilość zmniejszyła się do 396. Bezrobocie było główną przyczyną przyznania pomocy. 2. Według Rocznika Statystycznego z 1998 roku liczba pracujących w gospodarce narodowej (bez rolnictwa indywidualnego, duchowieństwa, zakładów osób fizycznych i spółek cywilnych zatrudniających do 5 osób) wynosiła w 1996 roku 614 osób, w tym w przemyśle i budownictwie 207 osób. 3. Według oficjalnych danych z 2005 roku, 31.XII. było 517 podmiotów gospodarki narodowej zarejestrowanych w rejestrze REGON, a w tym w sektorze publicznym 14, prywatnym 503. Liczba osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą wynosiła 436, spółki handlowe 19, spółki cywilne 21, spółdzielnie 2. fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne 13. W 1997 roku zarejestrowanych podmiotów tych było 210, w tym prywatnych 210, a więc nastąpił widoczny proces wzrostu ilości podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. 4. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą według wybranych sekcji w 2005 roku:

w tym przedsiębiorstwa budownictwo handel i hotele, transport, pośrednictwo obsługa Ogółem przemysłowe naprawy restauracje gospodarka finansowe nieruchomości magazynowa, i firmy łączność 436 42 27 207 15 37 10 42

5. Na terenie gminy nie było i dotąd brak dużych zakładów pracy. Bilans zatrudnienia opierał się na dojazdach do pracy w Kutnie, zatrudnieniu w gospodarstwach rolnych indywidualnych oraz w gospodarstwach rolnych państwowych i spółdzielczych

Obecnie widoczny jest znaczny wzrost aktywności gospodarczej ludności podejmującej pracę w działach pozarolniczych i rejestrujących się w systemie REGON. Do głównych pracodawców na terenie gminy należą (według zestawienia z opracowania „Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza w Gminie Kutno” z 2007 roku): 6. „URBUD” Budowlane Przedsiębiorstwo Wielobranżowe, Piwki 1/2. 7. „PLANTICO” Hodowla i Nasiennictwo Ogrodnicze. Gołębiew Sp. z o.o., Gołębiew Nowy 1. 8. Przedsiębiorstwo Rolne „GŁOGUS” Sp. z o.o., Głogowiec 27. 9. „ANSER” Zakłady Chemiczne Sp. z o.o. Nowa Wieś 54. 10. Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe „BRACIA KARACZEWSCY” s.c. Woźniaków 62. 11. „TRAKT” Przedsiębiorstwo Budowlano-Produkcyjne s.c. Stanisław Bobrzak, Woźniaków 110. 12. „HYDROBUD” Przedsiębiorstwo Wielobranżowe P.M. Złotowscy, Leszczynek 2A. 13. „FRUKTO” Przedsiębiorstwo Produkcyjne. Gontarek – Kowalczyk Barbara. Nowa Wieś 45a. 14. „GEMMA” Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe. Miszewski Bogdan. Nowa Wieś 54. 15. „BURY” Maszyny Rolnicze. Wojciech Bury, Woźniaków 4a. 16. Dystrybutor Gazu PROPAN-BUTAN (logo firmy „Już GAZ). Ryszard Kaniewski. Wierzbie 2a. 17. Autozłomowanie Koncesjonowane. Roman Szwarc. Gołebiewek N. 30a. 18. Zakład PHU „KAMBUD” Stanisław Komoda. Stara Wieś 1A. 19. Przedsiębiorstwo Wielobranżowe PHU ‘NOVUM” Bogdan Ambroziak. Wysoka Wielka 21A. 20. PHU „SMALL-TRANS” s.c. J.W. Przyłudzcy. Żurawieniec 5B. 21. „WIKA-BIS” Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe. Wiesław Dobrzyński. Adamowice 36. 22. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowe „DUET”. Adamowice 29. 23. Hurtownia Materiałów Przemysłowych „FAZOT” sp.j. Więtczak Grażyna. Gnojno 30A. 24. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe „BUD-REM” Kaszubski Krzysztof. Gołębiew Nowy 39. 25. Lotos Paliwa Sp. z o.o. Stacja Paliw. Żurawieniec 7/ 26. Firma Handlowo-Usługowa „FAGEN” Auto-Złom. Falczewski Krzysztof. Krzesin 1. 27. „KONESER” Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe. Jankowski Robert. Wierzebie 41. 28. Firma „BUDMEL” Wojciech Żuk. Leszczynek.

6. Jak wykazano w rozdziale III ust. 1 pkt 3 – istnieją znaczne zasoby siły roboczej w grupie mieszkańców w wieku produkcyjnym.

IV. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WARUNKÓW ŻYCIA MIESZKAŃCÓW, W TYM OCHRONY ICH ZDROWIA, ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA LUDNOŚCI I JEJ MIENIA

1. Warunki mieszkaniowe określane stopniem zaspokojenia potrzeb poprzez ilość mieszkań w odniesieniu do ilości mieszkańców, zagęszczeniem mieszkań i izb mieszkalnych, ilością pomieszczeń przypadających na mieszkanie na terenie gminy określa się jako zadawalające. Według danych Urzędu Statystycznego w Łodzi w publikacji „Województwo łódzkie – Podregiony, Powiaty, Gminy 2006, Łódź 2006” zasoby mieszkaniowe w Gminie Kutno przedstawiały się w 2005 roku następująco:

Mieszkania Izby Powierzchnia Przeciętna Powierzchnia użytkowa w m2 [sztuk] [sztuk] użytkowa na mieszkań liczba izb w liczba osób na mieszkanie osobę [tys. m2] mieszkaniu mieszkanie izbę 2662 9879 204 3,71 3,14 0,85 76,6 24,4

Ilość mieszkań na 1000 mieszkańców wynosi więc około 320, co jest wskaźnikiem zupełnie dobrym. W 2005 roku oddano w gminie 15 mieszkań o 83 izbach, 2101 m2 pow. mieszkań. Całość realizacji w budynkach indywidualnych. Wskaźniki charakteryzujące realizację 2005 roku są wyższe od przeciętnych standardów całości zasobów gminy. Na jedno mieszkanie przypadało bowiem około 145 m2 p.m. i 5,5 izby. Poziom warunków podnosi się nie tylko ze względu na wartości rzeczowe, ale także ze względu na coraz to wyższy standard techniczny i architektoniczny realizowanych obiektów. Pomieszczenia łazienkowe nie należą już do wyjątków. Widoczny jest stały wzrost zainwestowania mieszkaniowego, co obrazuje poniższe zestawienie, przytaczane za cytowanym już opracowaniem „Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza w Gminie Kutno” z 2007 roku. Zasoby mieszkaniowe wszystkie w latach 2000-2005 (dane GUS) Lata 200 2001 2002 2003 2004 2005 Ogółem mieszkania 2.561 2.579 2.380 2.631 2.649 2.662 izby 8.476 8.562 8.759 9.716 9.810 9.879 powierzchnia użytkowa 161.113 163.360 178.736 199.458 202.133 203.920 mieszkań [m2]

Według informacji zawartych w ww. opracowaniu, 80 % budynków gminy wzniesiono po 1945 r. Są to budynki parterowe i dwukondygnacyjne. Ponadto w

Lesznie, Głogowcu, Gołębiewie, Strzegocinie znajdują się bloki mieszkalne wielorodzinne dwu- i trzy-kondygnacyjne, podpiwniczone, związane z gospodarstwami wielkoobszarowymi. Zespoły zabudowy wielorodzinnej w mniejszym zakresie występują także w Byszewie, Woźniakowie, Kalinowej i kilku innych wsiach. Według stanu z VI.2007 r. stan zasobów w wyróżnionych miejscowościach przedstawiał się następująco: mieszkania ogółem w w budownictwie sołectwo miejscowość budownictwie jednorodzinnym wielorodzinnym [sztuk] [sztuk] [sztuk] Bielawki Bielawki 66 8 58 Stara Wieś 24 24 Boża Wola Boża Wola 55 55 Byszew Byszew 97 12 85 Byszew-Kaczyn 9 9 Florek Florek 15 15 Michałów 9 9 Gnojno Dębina 6 6 Gnojno 33 33 Siemiennik 4 4 Gołębiewek Nowy Adamów 21 21 Gołębiewek Nowy 63 63 Gołębiewek Stary Gołębiewek Stary 47 47 Ryków 6 6 Gołębiew Gołębiew Nowy 173 36 137 Gołębiew Stary 56 56 Grabków Grabków 36 36 Julinki Julinki 23 23 Kotliska Kotliska 21 21 Komadzyn Komadzyn 70 70 Krzesin Krzesin 31 31 Krzesin-Parcela 29 29 Krzesinówek 46 46 Leszno Leszno 143 104 39 Leszczynek Dudki 37 37 Leszczynek 79 8 71 Malina Malina 59 59 Marianki Marianki 21 21 Nowa Wieś Nowa Wieś 101 6 95 Nagodów Nagodów 16 16 Podczachy Podczachy 39 2 37 Piwki Piwki 45 0 45 Raciborów Głogowiec 121 109 12 Raciborów 74 74

Sieciechów Kuczków 28 28 Sieciechów 29 29 Sieraków Sieraków 32 32 Strzegocin Obidówek 47 47 Kolonia Strzegocin 16 16 Stanisławów Strzegocin 102 55 47 Stanisławów 34 34 Włosków 7 7 Wierzbie Wierzbie 70 70 Wroczyny Wroczyny 64 64 Franki Wroczyńskie 12 12 Wysoka Wielka Kalinowa 33 19 14 Wysoka Duża 12 12 Wysoka Wielka 28 7 21 Woźniaków Adamowice 57 57 Woźniaków 143 20 123 Żurawieniec Kolonia Sójki 15 15 Nowe Sójki 10 10 Żurawieniec 24 24 Razem 2438 386 2052

2. Zainwestowanie gminy i profile działalności usługowej są głównie na poziomie podstawowym, lokalnym chociaż w zróżnicowanych formach (np. w oświacie). 3. W roku szkolnym 2006/2007 funkcjonowało 6 szkół podstawowych (w tym jedna prowadzona przez Stowarzyszenie Przyjaciół Szkół Katolickich im. Gen. Wł. Andersa):

Szkoły podstawowe prowadzone przez Gminę Kutno (rok szkolny 2006/2007) Wyszczególnieni SP w SP w SP w SP w SP we Razem e Byszewie Gołębiewie Gołębiewku Strzegocinie Wroczynach liczba uczniów 142/67 47/21 135/73 97/47 69/38 490/248 SP / dziewczęta liczba uczniów 15/9 2/0 28/10 19/10 10/6 74/35 oddziału „0” / dziewczęta liczba oddziałów 7 5 6 6 6 30 w SP (kl. I – VI) liczba oddziałów 1 0 1 1 1 4 „0” średnia liczba 20,29 9,80 22,50 16,17 11,50 16,40 uczniów na jeden oddział liczba nauczycieli 15 11 18 11 13 68

oraz inna szkoła publiczna

Wyszczególnienie Katolicka Szkła Podstawowa w Wierzbiu liczba uczniów / w tym dziewczęta 88/44 liczba uczniów oddziału „0” / dziewczęta 10/5 liczba oddziałów w SP (kl. I – VI) 6 liczba oddziałów „0” 1 liczba oddziałów w gimnazjum -- średnia liczba uczniów na 1 oddział w SP 14,67 średnia liczba uczniów na 1 oddział w gimnazjum -- liczba nauczycieli 16

Gimnazja prowadzone przez Gminę Kutno (rok szkolny 2006/2007) Wyszczególnienie Gimnazjum w Gimnazjum w Razem Byszewie Gołębiewku liczba uczniów / w tym dziewczęta 200/88 131/59 331/182 liczba oddziałów 9 6 15 średnia liczba uczniów na 1 oddział 22,23 21,84 22,07 liczba nauczycieli 21 16 37 oraz Wyszczególnienie Katolickie Gimnazjum w Wierzbiu liczba uczniów / w tym dziewczęta 58/22 liczba oddziałów w gimnazjum 3 średnia liczba uczniów na 1 oddział w gimnazjum 19,34 liczba nauczycieli 13

Gimnazjum prowadzone jest przez Przyjaciół Szkół Katolickich im. Kutnowskich Księży Męczenników Bł. M. Woźniaka i Bł. M. Oziębłowskiego w Wierzbiu. Na terenie gminy działa Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy (SO-SW) w Nowej Wsi dla dzieci i młodzieży w wieku od 7 do 18 lat, z zaburzeniami emocji i zachowania, obejmujący szkołę podstawową i gimnazjum; prowadzone są zajęcia dydaktyczne i terapeutyczno-wychowawcze oraz opiekuńcze. Szkoła posiada internat dla około 45 wychowanków. Organem prowadzącym dla ośrodka jest Starostwo Powiatowe w Kutnie. Z informacji podanych w ww. opracowaniu wynika, że w szkołach podstawowych i w gimnazjach prowadzona jest nauka języków obcych (niemieckiego i/lub angielskiego), funkcjonują dobrze wyposażone lub są w przygotowaniu pracownie komputerowe, działają logopedzi, są biblioteki, prowadzone są zajęcia dodatkowe w formie kół zainteresowań (ale przede wszystkim w ramach godzin ramowych). Sale gimnastyczne występują tylko w dwu przypadkach (Byszew, Strzegocin), a hala sportowa tylko w Gołębiewku. Boiska przyszkolne nie spełniają wymaganych wymogów. Z hali sportowej z kolei korzysta także młodzież z innych szkół oraz starsi mieszkańcy gminy.

Na terenie gminy brak aktualnie przedszkoli. Istnieje możliwość korzystania z opieki przedszkolnej na terenie miasta Kutno. 4. Świadczenia związane ze służbą zdrowia i opieką społeczną są realizowane przede wszystkim na terenie miasta Kutna (przychodnie, szpital, pogotowie ratunkowe). Także na terenie Kutna funkcjonuje Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej świadczący pomoc społeczną rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji rodzinnej. Pomoc dotyczy w przeważającym stopniu rodzin dotkniętych bezrobociem, ubóstwem, niepełnosprawnością, długotrwałą chorobą (liczba rodzin objętych pomocą zmniejszyła się od 2000 roku z 1.072 do 396 w 2006 roku), co także świadczy o wzroście aktywności gospodarczej mieszkańców. 5. Na terenie gminy działają placówki biblioteczne (także i w szkołach), liczba ludności przypadająca na 1-ą placówkę to 1.392 osoby. 6. Stan bezpieczeństwa publicznego w gminie nadzorują dzielnicowi Komendy Powiatowej Policji w Kutnie. W gminie powołana jest Samodzielna Kompania Ratownictwa Ogólnego – ogółem około 200 osób. Działa 7 jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych (Gołębiewek Nowy, Komadzyn, Leszczynek, Strzegocin, Wierzbie, Wroczyny, Wysoka Wielka). Ochotnicze Straże Pożarne to także lokalne ośrodki kultury, rozrywki, sportu. 7. Warunki życia mieszkańców są zdecydowanie ograniczone ze względu na niezadowalający obecnie stan wyposażenia gminy w infrastrukturę techniczną, który znacznie odbiega od potrzeb. Pomimo zwodociągowania gminy, brak zrealizowanego ogólnogminnego systemu odprowadzania i utylizacji ścieków oraz gazyfikacji (choć istnieją potencjalne warunki dla przeprowadzenia gazyfikacji). 8. Zagrożenie zdrowia ludności to oprócz braku uregulowanego systemu gospodarki ściekowej to także przebieg przez teren gminy sieci w.n., tras kolejowych i dróg ruchu szybkiego. W związku z systemami komunikacyjnymi mogą wystąpić ewentualne zagrożenia wynikające z transportu materiałów niebezpiecznych, kolizji i wypadków drogowych i kolejowych, hałasu, a z przebiegu sieci wysokiego napięcia zagrożenia promieniowania elektroenergetycznego. Stąd konieczność respektowania w realizacji zabudowy ustaleń dotyczących obszarów ograniczonego użytkowania, parametrów technicznych dróg, zasad organizacji ruchu. Zagrożenie stanami powodziowymi występuje w rejonie przepływu Ochni. Występuje także ewentualne zagrożenie pożarowe – zabudowa ogrzewana węglem, stare instalacje elektryczne, przewody kominowe. Wymagane jest rygorystyczne przestrzeganie przepisów p. pożarowych i bezpieczeństwa pracy. Sieć placówek Ochotniczej Straży Pożarnej zabezpiecza ochronę w razie pożaru, a służba patrolowa Policji odpowiada za bezpieczeństwo ludności i mienia. Zagrożenie bezpieczeństwa zdrowia wynika także z występującego bezrobocia powodującego szereg patologii społecznych, a głównie alkoholizmu i depresji, związanych z brakiem umiejętności dostosowania się do nowej rzeczywistości gospodarczej.

V. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STANU ŚRODOWISKA, ROLNICZEJ I LEŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ, WIELKOŚCI I JAKOŚCI ZASOBÓW WODNYCH ORAZ WYMOGÓW OCHRONY ŚRODOWISKA, PRZYRODY I KRAJOBRAZU KULTUROWEGO

V.1. Uwagi ogólne Cele ochrony przyrody to utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów, zachowanie różnorodności biologicznej, zachowanie dziedzictwa geologicznego i paleontologicznego, zapewnienie ciągłości istnienia gatunków roślin i zwierząt wraz z ich siedliskami, przez ich utrzymanie lub przywracanie do właściwego stanu ochrony. Podstawą społecznego i gospodarczego rozwoju gminy jest zachowanie przyrodniczych podstaw rozwoju. Przyrodnicze uwarunkowania zawsze odgrywały istotną rolę w kształtowaniu układów przestrzennych gminy. Gospodarowanie zasobami naturalnymi, ich ochrona, powinno zapewnić zaspokojenie potrzeb ludzkich obecnych i przyszłych pokoleń bez stwarzania konfliktów ekologicznych i społecznych.

V.2. Położenie fizyczno-geograficzne Gmina Kutno rozpościera się południkowo pomiędzy 19°14’ E a 19°28’E zaś równoleżnikowo pomiędzy 52°8’ N a 52°17’N. Znajduje się ona na pograniczu historycznych krain: Wielkopolski, Kujaw i Mazowsza oraz na pograniczu ważnych jednostek fizyczno-geograficznych Polski. Według podziału fizycznogeograficznego J. Kondrackiego z roku 1968 Gmina Kutno położona jest na pograniczu mezoregionu Równiny Kutnowskiej (318.71) oraz mezoregionu Wysoczyzny Kłodawskiej (318.15). Równina Kutnowska wchodzi w skład makroregionu Niziny Środkowomazowieckiej (318), zaś Wysoczyzna Kłodawska należy do makroregionu Niziny Południowowielkopolskiej (315).

Gmina Kutno na tle podziału fizyczno - geograficznego Polski wg J. Kondrackiego

Charakterystycznym elementem strukturalnym Polski charakteryzującym położenie Gminy jest pradolina Warszawsko-Berlińska. Gmina znajduje się na południe od wspomnianej jednostki fizyczno-geomorfologicznej wykorzystywanej przez rzekę Bzurę. W niemal całości położona jest w obrębie wysoczyzny morenowej – Równiny Kutnowskiej. Jedynie jej południowe krańce (Obidówek, Strzegocin) znajdują się w pradolinie. Za oś symetrii Gminy możemy uznać rzekę Ochnię, która to posiada kierunek koryta NW-SE.

V.3. Budowa geologiczna, tektonika, rzeźba terenu, gleby i warunki klimatyczne

1. Budowa geologiczna

Podłoże geologiczne gminy budują skały ery mezozoicznej, przykryte utworami trzeciorzędowymi i czwartorzędowymi. Mezozoik w podłożu reprezentowany jest przez osady górno-jurajskie wytworzone najczęściej w postaci szarych, drobnoziarnistych piaskowców z lepiszczem wapiennym, margli i wapieni piaszczystych z wkładkami krzemieni oraz buł krzemianowych. W okolicach Kutna strop osadów górno-jurajskich występuje na głębokości od 40 do 72 m. Utwory jurajskie przykrywa nieciągła warstwa osadów trzeciorzędowych. Osady te występują jedynie jako porwaki, tzn.: mniejsze struktury, oderwane od większej partii utworów i ulokowane w innym miejscu, w otoczeniu utworów czwartorzędowych. Brak występowania osadów kredowych między jurą a trzeciorzędem w profilu stratygraficznym świadczy o tym, że omawiany obszar był w okresie kredy wyniosłością poddaną erozji. Osady miocenu tj.: przedostatniej epoki trzeciorzędu trwającej od 26 do 7 mln lat temu, reprezentowane są przez różnoziarniste piaski kwarcowe, iły piaszczyste i mułki, zawierające często domieszki pyłu węglowego. Miąższość tych utworów wynosi od 1,2 do 14 m. Na wspomnianych wyżej osadach, w obrębie opisywanego obszaru zalega pokrywa czwartorzędowa. Ostatnie zlodowacenie, które wpłynęło na rzeźbę i stratygrafię regionu zakończyło się 16 tyś lat temu. Ważną jednostką strukturalną w obrębie jakiej znajduje się gmina jest antyklinorium kujawsko – pomorskie. Powstało ono na miejscu największej depresji (miąższość utworów permskich i mezozoiku dochodzi do 8000 m) podniesionej w kredzie górnej. Struktura ta wytworzona jest w formie szeregu równoległych fałd, wygiętych ku górze tzw.: siodeł i antyklin ciągnących się północnego zachodu na południowy wschód Polski. Jest on wyniesieniem pomiędzy ograniczającymi go nieckami. Na jednej z wspomnianych antyklin – antyklinie kutnowskiej znajduje się opisywany obszar. Od północy antyklinorium kutnowskie graniczy z antyklinorium kujawskim, zaś od południa z antyklinorium gielniowsko- rawskim. Wał ten powstał pod koniec kredy, w ostatnim okresie ery mezozoicznej tj.: około 70 mln lat temu. Głównymi utworami go budującymi są skały jurajskie. Część wału na której mieści się gmina ograniczona jest od południowego zachodu niecką łódzką zaś od północnego wschodu niecką warszawską.

2. Rzeźba terenu

Wspomniana Pradolina Warszawsko-Berlińska, ku północy przechodzi w Równinę Kutnowską. Równina położona jest na wysokości od 110 do 130 m n.p.m. Urozmaiceniem równiny są płytkie doliny rzek, oraz wał moreny kutnowskiej, rozciągający się od Dąbia nad Nerem, przez Sławęcin, Daszynę, Kutno w kierunku Gostynina. Maksymalne wysokości wału przekraczają 160 m n.p.m. Cały obszar gminy przykryty jest osadami czwartorzędowymi (polodowcowymi), których miąższość waha się w granicach 11 – 76 m. Utwory holoceńskie zawarte w profilu czwartorzędowym mają trudną do wyodrębnienia miąższość. W obszarach dolinnych, przechodzą one najczęściej bezpośrednio w plejstoceńskie żwiry i piaski wodnolodowcowe. Osady czwartorzędowe zostały naniesione na obszar gminy podczas trwania stadium Warty zlodowacenia środkowopolskiego. Wynikiem tego zlodowacenia jest pokrycie obszaru całej Polski Środkowej ciągłą pokrywa morenową. Głównymi osadami budującymi podłoże czwartorzędowe są plejstoceńskie gliny zwałowe. Tworzą one ciągłą powierzchnię, urozmaiconą spłaszczonymi wzgórzami moreny czołowej zbudowanymi z piasków, żwirów i głazów narzutowych. Ciągi tych wyniesień spotykamy głównie w południowo-zachodniej części gminy. Posiadają one kierunek osi podłużnej przekroju o orientacji SW-NE.

Budowa geologiczna gminy Kutno (E. Rühle, Atlas Geologiczny Polski, Instytut Geologiczny, Warszawa)

Na obszarze gminy oprócz wspomnianych glin zwałowych spotykamy iły warwowe a także osady żwirowo piaszczyste form szczelinowych z okresu deglacjacji tego zlodowacenia. Podstawowy zarys współczesnego ukształtowania powierzchni Gminy powstał w okresie wspomnianego zlodowacenia środkowopolskiego, zaś późniejsze warunki klimatu peryglacjalnego (vistulian) podczas ostatniego zlodowacenia bałtyckiego oraz warunki środowiska holocenu, doprowadziły do częściowego przekształcenia rzeźby powierzchni ziemi. W głównej mierze przekształceniom ulegały doliny rzek. Obecnie w profilu stratygraficznym osadów rzecznych odnaleźć możemy zarówno plejstoceńskie piaski i żwiry rzeczne, jak i piaski, żwiry oraz mułki rzeczne holocenu.

Osady plejstoceńskie związane są w największym stopniu z dolinami rzek Głogowianki i Ochni. Gmina w przeważającej części położona jest w obrębie Równiny Kutnowskiej, będącej częścią antyklinorium kutnowskiego. Równinę tą tworzy płaska wysoczyzna urozmaicona pagórkami spiętrzonej moreny czołowej. Kulminacją wysoczyzny w granicach gminy jest wzgórze położone na wschód od wsi Marianki i na południe od drogi łączącej wieś Dębiny z Grabkowem – 134,5 m n.p.m. Minimalne wyniesienie nad poziom morza wynosi 98 m n.p.m. i jest związane z doliną bezimiennego cieku uchodzącego na południe do Bzury. Maksymalne deniwelacje terenu dochodzą tu do około 40 m. Obszarem o znacznych wyniesieniach terenu jest rejon znajdujący się na południe od miasta Kutna. Wysokości bezwzględne powyżej 130 m n.p.m. spotykamy w okolicach Dębiny, Leszna czy Byszew. Pozostały obszar poza dolinami rzecznymi wyniesiony jest na wysokość w granicach około 100 – 120 m n.p.m.

3. Gleby

Pokrywa glebowa gminy uzależniona jest od utworów zalegających w podłożu. Na jej terenie dominują utwory plejstoceńskie, tj.: gliny zwałowe, piaski i żwiry morenowe, piaski pokrywowe oraz osady wód okresów międzylodowcowych. Dodatkowo skałą macierzystą są tu osady holoceńskie – piaski, piaski z domieszką części organicznych oraz torfy. W centralnej części gminy dominują gleby wytworzone na glinach. Są to czarne ziemie wytworzone z glin i iłów różnego pochodzenia oraz gleby brunatne wytworzone z glin zwałowych oraz z piasków naglinowych i naiłowych. Czarne ziemie odznaczają się zabarwionym na ciemno poziomem próchniczym o miąższości około 70 cm leżącym na piaskach, pyłach i iłach. Ich obecność na tym obszarze związana jest z wodami zastoiskowymi powstałymi po zaniknięciu lodowca warciańskiego. Płaty czarnych ziem obejmują południowo zachodnie części Kutna, okolice Nowego Gołębiewa, Nowej Wsi, Leszczynka, Woźniakowa. Gleby brunatne bezpośrednio pod poziomem akumulacyjno-próchniczym mają warstwę brunatnienia. Tworzyły się one ze skał bardziej zasobnych w składniki pokarmowe roślin. Ich główne obszary występowania to rejony położone na południe od drogi krajowej nr 2. Są to okolice wsi Podczachy, Wroczyny, Adamowice czy Stanisławów. Wyżej wymienionym typom genetycznym gleb towarzyszą gleby bielicowe wytworzone z piasków słabogliniastych i gliniastych. Gleby bielicowe są najbardziej rozpowszechnionymi w Polsce. W profilu tych gleb pod kilku do ok. 20 cm szarym poziomem próchniczym występuje poziom wymywania (5-20 cm), a niżej poziom wmywania (60-100 cm). W przeciwieństwie do wcześniej wymienionych bielice są glebami ubogimi w składniki odżywcze dla roślin. Takie gleby możemy napotkać wzdłuż doliny rzeki Głogowianki od Kutna do Raciborowa. Tam gdzie jest prowadzona gospodarka rolna gleby bielicowe zatraciły swoje pierwotne cechy w wyniku zabiegów agrotechnicznych i nie podlegają już procesowi bielicowania. Nieomal całą południową część gminy zajmują lekkie i średnie gleby wytworzone z glin zwałowych tzw. bielice. Podobnie jak gleby bielicowe, tak i bielice nie tworzą dogodnych warunków dla rozwoju rolnictwa. Wszystkie do tej pory wymienione typy gleb są tzw. glebami strefowymi, czyli takimi, których występowanie uzależnione jest od warunków klimatycznych danej szerokości

4. Klimat

Klimat obszaru gminy Kutno jest typowy dla całej Krainy Wielkich Dolin, a dokładniej dla Krainy Warszawskiej. Mała powierzchnia gminy wpływa na dość jednorodny charakter czynników cyrkulacji powietrza. Tą swego rodzaju monotonię wywołuje również małe zróżnicowanie powierzchni terenu. Jest to jeden z cieplejszych rejonów Polski, co przekłada się na łagodną i względnie nie mroźną zimę, oraz ciepłe lato. Gmina znajduje się na pograniczu wpływów dwóch głównych mas powietrza kształtujących klimat Polski. Są to napływające z zachodu masy powietrza oceanicznego i polarno-morskiego. W ciągu roku masy te kształtują pogodę w Polsce Środkowej przez około 45% całego roku. Przez pozostałą część roku przeważają masy powietrza kontynentalnego oraz polarnego. Roczna amplituda temperatur wynosi około 22°C. Średnie temperatury miesiąca najchłodniejszego – stycznia i najcieplejszego lipca wynoszą odpowiednio –3,3°C oraz +18,4°C. Lata są na ogół gorące, o czym świadczy stosunkowo duża liczba dni upalnych z maksymalną temperaturą powyżej 25°C (ok. 35 w ciągu roku). W lipcu notuje się takich dni około 10, podobnie jak w sierpniu a nawet czerwcu. Liczba dni, w których temperatura spada poniżej 0°C jest około 125 i mogą one występować w maju oraz już na początku jesieni – we wrześniu. Przebieg zmian termicznych w okolicach Kutna jest zbliżony do ogólnych warunków panujących w centralnej Polsce. Okres wegetacyjny trwa od początku kwietnia do pierwszych dni listopada, tj. około 205-210 dni w ciągu roku. Negatywnym czynnikiem klimatotwórczym w obrębie gminy Kutno są bardzo niskie średnie sumy rocznych opadów, wynoszące zaledwie 500 mm. Po wyznaczeniu tzw. trendu rocznych sum opadów, okazało się, iż obszar gminy nie wykazuje żadnych zmian pod względem sum rocznych opadów (trend = 0). Obecnie sytuacja ta ulega pogorszeniu i wspomniany trend mógł przyjąć wartość ujemną. Maksimum opadowe przypada na miesiąc lipiec, w którym spada ponad 17% całorocznej ich sumy, zaś minimum odnotowywane jest w styczniu. Niedobory opadów są skutkiem stopniowego stepowienia obszaru Polski Środkowej, który to proces przejawia się między innymi w zmianie gatunkowym flory obszaru. Zjawisko to pogłębiane jest poprzez brak lasów oraz intensywną gospodarkę rolną. Pokrywa śnieżna utrzymuje się średnio przez 39 dni w roku. Zachmurzenie w ciągu roku jest zmienne i waha się od 50% we wrześniu do 80% w grudniu, co daje

Przedsiębiorstwo Zagospodarowania Miast i Osiedli „TEREN” Sp. z o.o. 90-006 Łódź ul. Piotrkowska 118 tel./fax (42) 632-02-83 633-56-58 632-75-53 e-mail: [email protected] [email protected] www.teren-urbanistyka.pl ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KUTNO nam około 50 dni pogodnych oraz 130 dni pochmurnych. Na opisywanym obszarze, podobnie jak w całej niżowej Polsce, występuje duża zmienność kierunków wiatrów, wynikająca z położenia geograficznego Polski na szlakach wędrówkowych niżów przemieszczających się najczęściej z zachodu na wschód, zgodnie z prawami ogólnej cyrkulacji atmosfery w umiarkowanych szerokościach geograficznych. Na wymienione wyżej warunki pogodowo-klimatyczne regionu, nakładają się czynniki lokalne kształtujące mikroklimat Gminy. Istotnym elementem wpływającym na zróżnicowanie warunków pogodowo termicznych są różnice wysokości pomiędzy wysoczyzną a dnem doliny Ochni. Podczas specyficznych warunków pogodowych (słoneczna pogoda wyżowa) mogą występować znaczne inwersje termiczne. Podczas bezchmurnych nocy dochodzi do wypromieniowania ciepła przez grunt. Następuje wtedy oziębienie przyziemnych warstw powietrza, które jako ciężkie gromadzi się i zalega przede wszystkim we wklęsłych formach terenu. W wyniku panujących warunków inwersyjnych różnice temperatur pomiędzy dnem doliny a wysoczyzną mogą dochodzić nawet do 3°C. Gmina Kutno podobnie jak większość kraju znajduje się w I strefie obciążenia wiatrem obiektów budowlanych, gdzie prędkość wiatru waha się w okolicach 2 Vk = 20 m/s, a wartość charakterystycznego ciśnienia jest rzędu 250 Pa (250 N/m ). Oznacza to, że na opisywanym obszarze nie występują ograniczenia rodzaju powstających obiektów.

V.4. Wody powierzchniowe i podziemne

1. Wody powierzchniowe

Gmina Kutno w całości znajduje się w obszarze zlewni rzeki Bzury, zaś jej obszar odwadniany jest w kierunku SE przez rzekę Ochnię oraz jej dopływy np.: Głogowiankę oraz Miłonkę. Charakterystyczną cechą cieków wodnych gminy jest niski przepływ wody oraz uregulowany charakter koryt. W cyklu rocznym odpływ rzeczny ulega zmianom sezonowym, związanym z różnym charakterem i intensywnością zasilania. Na badanym obszarze ponad 60% odpływu rocznego przypada na okres zimowy zaś pozostałe 40 % skupia się w miesiącach letnich. Najwyższe odpływy notowane są już w kwietniu. Największą rzeką Gminy jest Ochnia. Jest ona lewym dopływem Bzury. Podobnie jak większość rzek Polski Środkowej ma ona zbliżony do południkowego kierunek rozwinięcia swojej doliny. Taki układ sieci rzecznej tej części kraju podyktowany jest działalnością lodowca skandynawskiego. Swoje źródła rzeka posiada na wysokości ok. 128 m n.p.m., w pobliżu osady Golskie –Holendry. Zanim ujdzie do Bzury na wysokości 94 m n.p.m. poniżej Łąk Kościelnych, rzeka niesie swoje wody na długości 42,7 km, przez południowy kraniec Pojezierza Kujawskiego, Wysoczyznę Kłodawską oraz Równinę Kutnowską. Początkowo płynie w płytkiej , bagnistej i wąskiej dolince, która ku południowemu-wschodowi pogłębia się, zaś w biegu środkowym rzeka przełamuje się przez wał moren kutnowskich. Powierzchnia zlewni rzeki wynosi 559,7

Głogowianka Głogowianka jest lewobrzeżnym dopływem Ochni. Swoje wody prowadzi z północy przez Równinę Kutnowską, wzdłuż wyraźnie wykształconej doliny, miejscami silnie wcinającej się w podłoże. Na obszar Gminy rzeka wpływa wzdłuż torów kolejowych PKP w okolicy wsi Raciborów. Jest ona ciekiem na całej swej długości uregulowanym. Na obszarze miasta Kutna, tuż przed ujściem do Ochni, Głogowianka niesie swoje wody przez pas łąk i podmokłości, aby na wschód od osiedla Dybów ujść do Ochni na wysokości 115 m n.p.m. Powierzchnia zlewni rzeki wynosi około 69 km2. Deniwelacje w granicach zlewni wynoszą maksymalnie do 20 m. Głogowianka w przeszłości była ciekiem uregulowanym. Obecnie jest rzeką źle utrzymaną, silnie zarastającą. W granicach miasta Kutna szerokość jej dna wynosi 1,6 m zaś średnia głębokość waha się w granicach 1,3 – 1,5 m. Wzdłuż koryta rzeki, występują lokalne zakłócenia przepływu spowodowane zatorami z gałęzi oraz odpadów, gromadzącymi się np.: przy mostach.

Kanał Strzegociński Południowy kraniec gminy tzn. okolice Obidówka i Strzegocina, odwadniane są przez „Kanał Strzegociński” uchodzący bezpośrednio do Bzury. Ma on długość 16,5 km i powierzchnię zlewni 55,1 km2. Charakter wspomnianego cieku jest znacząco zmodyfikowany. Koryto posiada prostolinijny charakter a w poprzek jego biegu zainstalowane są liczne elementy infrastruktury hydrotechnicznej tj. zastawki i progi.

Rzeka Miłonka Rzeka Miłonka jest prawostronnym dopływem Ochni. Uchodzi ona na 20,8 km biegu Ochni w pobliżu granicy administracyjnej gminy Kutno z gminą Krośniewice. Całkowita jej długość wynosi 21,2 km, zaś powierzchnia jej dorzecza wynosi 112,6 km2. Na obszarze Gminy brak jest większych form powierzchniowych wód stojących. Najczęstszymi są niewielkie stawy posiadające przeważnie regularne kształty. Ich większe skupienie występuje np. we wsi Leszno, Wysoka Wielka, Bielawki, Strzegocin, Kalinowa czy Byszew. Są to pozostałości urządzeń dawnych parków dworskich. Ponadto drobne oczka wodne towarzyszą dolinom rzecznym. Jest tak w

2. Wody podziemne

Wody podziemne, podobnie jak wody powierzchniowe, wpływają na podstawowe kierunki działalności człowieka. Są one podstawowym źródłem zaopatrzenia w wodę pitną, gospodarczą i przemysłową. Niewątpliwie ten element środowiska przyrodniczego wpływa na przestrzenne zróżnicowanie użytkowania terenu. Gmina Kutno położona jest w obrębie głównego zbiornika jurajskich wód podziemnych Nr 226 rejonu Krośniewice – Kutno. Jest to zbiornik objęty najwyższą ochroną wód podziemnych (ONO). Ciągnie się on pasem o szerokości około 2 km z południowego-wschodu na północny-zachód obejmując między innymi gminy Krzyżanów, Krośniewice i Piątek. Północna granica jego zasięgu, pokrywa się z granicą administracyjną miasta Kutna. Na obszarze gminy wyznaczyć możemy trzy piętra wód podziemnych. Pierwszy z nich reprezentuje poziom wód górnojurajskich występujący w szczelinach wapieni i margli, charakteryzujący się zwiększonym ciśnieniem hydrostatycznym oraz znaczną wydajnością. Ta ostatnia nie jest związana z głębokością ich występowania, lecz ze stopniem rozwoju szczelin i spękań utworów skalnych, najlepiej rozwiniętych w dolinie rzeki Ochni. Badając ujęcia studzienne tych wód stwierdzono wydajność jednostkową około 10-50 m3/h/1m. W przypadku wapieni marglistych oraz margli, wydajność ta jest znacznie niższa i wynosi od 0,1 do 10 m3/h/1m. Najbardziej wydajne są zasoby wód uwięzione w spękaniach zdolomityzowanych wapieni skalistych i rafowych. Ich wydajność jednostkowa wynosi około 100 m3/h/1m. Wody górnojurajskie pozostają w kontakcie hydrostatycznym z wodami trzeciorzędowymi i czwartorzędowymi. Strop tych wód zalega na głębokości około 50m. Ich jakość nie budzi większych zastrzeżeń, oprócz podwyższonej zawartości związków żelaza i manganu. Basen wód jurajskich tworzy jednolity poziom wodonośny na obszarze całej gminy. Z tego też względu są to zasoby niezwykle cenne dla gospodarki człowieka. Szczelinowy charakter wodonośćca powoduje, iż częściowo jest on zasilany przez wody opadowe infiltrujące w głąb gruntu. Taki rodzaj alimentacji naraża wyżej wymienione wody podziemne na zanieczyszczenia zawarte w wodach opadowych.

Wody piętra trzeciorzędowego związane są z soczewkami piasków występujących wśród iłów i mułków. Nie tworzą one jednolitego poziomu, ponieważ utwory miocenu występują jedynie lokalnie w formie płatów. Wydajność tych wód charakteryzuje się dużą zmiennością, uzależnioną od miąższości warstwy wodonośnej i jej wykształcenia litologicznego. Wykazują one ponadto zwiększoną zawartość manganu i żelaza. Wody podziemne piętra czwartorzędu związane są głównie z piaszczysto-żwirowymi osadami w dolinach rzecznych. Wody czwartorzędowe w obrębie doliny rzecznej możemy podzielić na wody terasowe oraz wody dolinne. Wody terasowe są wodami gruntowymi zalegającymi w osadach terasy nadzalewowej, zaś wody denne znajdują się pod powierzchnią terasy zalewowej. Ze względu na znaczne zanieczyszczenie rzek gminy substancjami chemicznymi, jakość wód dolinnych uległa wyraźnemu pogorszeniu. W większości obszaru poziom czwartorzędowy posiada zwierciadło napięte. Zasoby tych wód tworzą trzy poziomy wodonośne. Są to: • warstwy nadmorenowe, zalegające w zagłębieniach stropu glin zwałowych. Zasilane są one poprzez infiltrację wód opadowych i tym samym ulegają częstym wahaniom względem pór roku. • warstwy śródmorenowe, stanowiące główne źródło wody z utworów kenozoicznych; o zmiennej granulacji i miąższości od 1-15 m. • warstwy podmorenowe o znaczeniu niewielkim ze względu na małą miąższość. Wody te przeważnie nie są oddzielone od wód trzeciorzędowych.

Podobnie jak pozostałe typy wód podziemnych tak i wody czwartorzędowe odznaczają się zwiększonym udziałem związków żelaza i manganu, a więc wymagają uzdatniania. Wydajność tych wód z jednego otworu wynosi około 20-60 m3/h. Oprócz wyżej wymienionych rodzajów wód podziemnych występujących na terenie gminy, należy jeszcze wspomnieć o nielicznych izolowanych soczewkach wód zaskórnych. Ten rodzaj wód towarzyszy płytko zalegającym utworom nieprzepuszczalnym – głównie wkładkom glin. Ponieważ strefa napowietrzenia jest tutaj bardzo wąska, bądź jest jej brak, wody te występują na granicy wód podziemnych i powierzchniowych. Na obszarze gminy wody te występują w zagłębieniach bezodpływowych oraz w obrębie teras nadzalewowych. Posiadają one charakter zwierciadła swobodnego a ich poziom podlega częstym wahaniom, w zależności od przebiegu ilości opadów. Ze względu na kontakt z wodami powierzchniowymi, są one zanieczyszczone i tym samym nie nadają się do wykorzystania gospodarczego. Na terenie miasta i gminy Kutno ujmowane są do eksploatacji 3 poziomy wodonośne: czwartorzędowy , trzeciorzędowy i górnojurajski. Są to piętra wodonośne o charakterze użytkowym. Górnojurajski poziom wodonośny jest związany z wapieniami i marglami jury górnej . Rzędne statycznego zwierciadła wahają się od 100-105 m n.p.m. Miąższość warstwy wodonośnej wynosi 60-140m. Pobór studni wynosi 20-300m³/dobę.

Cały obszar gminy leży w obszarze górnojurajskiego Zbiornika Krośniewice- Kutno, zaliczonego do Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP 226). W części centralnej gminy przebiega Obszar Najwyższej Ochrony (ONO). Główne zbiorniki wód podziemnych (wg danych pochodzących z Inwentaryzacji złóż kopalin, punktów eksploatacji i składowisk odpadów, z uwzględnieniem elementów ochrony środowiska. Łódzki Urząd Wojewódzki, Wydział Ochrony Środowiska)

Obszar najwyższej ochrony GZWP ONO

Obszary wymagające najwyższego stopnia ochrony, wyznaczone na podstawie oceny potencjalnego zagrożenia wód w GZWP. Zwykle ONO obejmuje obszary zasilania izolowanych zbiorników wody wysokiej jakości lub też obszary najbardziej istotne (krytyczne) dla ochrony pozostałych typów GZWP. ONO obejmuje zwykle 10-30 % powierzchni GZWP. Na tych obszarach stosowane muszą być specjalne nakazy i zakazy (przepisy prawne) w zakresie zagospodarowania przestrzennego Obszar zasilania zbiornika lub poziomu wód podziemnych, w którym podejmuje się działania zmierzające do powstrzymania postępującej degradacji wód podziemnych. Obszary ochronne ustanawia się w nawiązaniu do innych działań gospodarczych w ramach planów zagospodarowania przestrzennego. Kryteria wyznaczania obszarów

Teren ochrony bezpośredniej ujęcia wód podziemnych Obszar, na którym usytuowane jest ujęcie wody oraz otaczający je pas gruntu o szerokości od 8 do 20 m, zależnie od charakteru i rodzaju ujęcia. Dopuszczalne jest wyznaczanie granic terenu ochrony bezpośredniej o innej szerokości, jeżeli jest to uzasadnione ukształtowaniem i zagospodarowaniem terenu otaczającego ujęcie wód podziemnych. Na terenie ochrony bezpośredniej zabronione jest użytkowanie gruntów do celów nie związanych z eksploatacją ujęcia wody. Musi on być ogrodzony, oznaczony i wyposażony w tablice informacyjne.

Teren ochrony pośredniej, strefy ochronne ujęcia Obszar wyznaczony na podstawie ustaleń zawartych w dokumentacji hydrogeologicznej obszaru zasobowego ujęcia obejmujący strefę wewnętrzną, przylegającą do terenu ochrony bezpośredniej i zewnętrzną. Wewnętrzny teren ochrony pośredniej obejmuje obszar wyznaczony 30-dniowym czasem przepływu wody w warstwie wodonośnej do ujęcia. Zewnętrzny teren ochrony pośredniej obejmuje obszar spływu wód do ujęcia, w tym także obszar zasilania oraz obszar ochrony jakościowej i ilościowej (zasobowej) ujęcia. Sposób wyznaczania granic. teren ochrony pośredniej określają odpowiednie przepisy, w których podane są także nakazy, zakazy i ograniczenia w użytkowaniu terenów wewnętrznego i zewnętrznego ochrony pośredniej. Na terenie ochrony bezpośredniej ujęć wód podziemnych oraz powierzchniowych zabronione jest użytkowanie gruntów do celów niezwiązanych z eksploatacją ujęcia wody.

V. 5. Rolnicza i leśna przestrzeń produkcyjna Rolnictwo jest główną dziedziną gospodarki na terenie gminy Kutno. Z ogólnej powierzchni gminy, która wynosi 12 231 ha, na użytki rolne przypada 10 466 ha, czyli ok. 86 % całości. Głównym czynnikiem warunkującym rozwój rolnictwa są

Struktura gospodarstw rolnych w sołectwach Gminy Kutno L.p. Nazwa sołectwa 1-5 ha 5- 10 ha 10- 20 ha powyżej 20 ha 1 Bielawki 38 11 3 2 2 Boża Wola 26 4 7 - 3 Byszew 37 20 8 4 4 Florek 22 5 3 2 5 Gnojno 22 12 2 - 6 Gołębiew 58 15 4 2 7 Gołębiewek Nowy 23 20 16 1 8 Gołębiewek Stary 11 1 5 1 9 Grabków 22 9 2 - 10 Julinki 7 11 9 1 11 Komadzyn 33 15 2 - 12 Kotliska 9 8 1 1 13 Krzesin 42 12 8 1 14 Leszczynek 38 10 1 1 15 Leszno 8 9 1 2 16 Marianki 11 5 4 2 17 Malina 21 6 - 1 18 Nagodów 10 5 7 - 19 Nowa Wieś 37 19 6 3 20 Piwki 23 6 1 - 21 Podczachy 9 6 7 4 22 Raciborów 41 13 5 3 23 Sieciechów 21 3 3 3 24 Sieraków 20 19 5 2 25 Stanisławów 14 10 8 7 26 Strzegocin 25 48 10 4 27 Wierzbie 31 13 9 6 28 Wroczyny 30 19 8 2 29 Woźniaków 78 20 5 2 30 Wysoka Wielka 34 11 4 3 31 Żurawieniec 34 9 6 1

Dane Urzędu Gminy Kutno, wrzesień 2007 r.

Charakterystyka gospodarstw rolnych wg obszaru użytkowania

L.p. Wielkość Dane z Stan na dzień Różnica gospodarstw Powszechnego 05.09.2007r. + (wzrost) [ha] Spisu Rolnego [sztuk] - (spadek) 2002 [sztuk] 1. poniżej 1 ha 477 1 818 + 1 341 2. 1-5 ha 454 834 + 380 3. 5-10 ha 250 376 + 126 4. 10-15 ha 115 110 - 5 5. 15 ha i więcej 140 112 - 28 Dane GUS i Urzędu Gminy w Kutnie

Z przedstawionych powyżej danych wynika, że około 15,5 % ogólnej liczby gospodarstw w gminie posiada powierzchnię powyżej 10 ha. Dominującą grupę stanowią jednak gospodarstwa o powierzchni od 1-5 h., co stanowi 58,2 % ogółu gospodarstw w przedziale obszarowym powyżej 1 ha. Na użytkach rolnych działalność produkcyjną prowadzi grupa 1 061 indywidualnych gospodarstw rolnych, czyli 75 % ogólnej liczby gospodarstw. W strukturze produkcji roślinnej na terenie gminy dominuje uprawa zbóż, roślin pastewnych i przemysłowych, warzyw oraz drzew i krzewów owocowych. Wśród zbóż największą powierzchnię zasiewów mają pszenica - ok. 60 % i jęczmień – ok. 17 %. Znaczną powierzchnię w uprawach zajmują warzywa – ok. 6 %, oraz produkcja sadownicza, wśród której dominują jabłonie, wiśnie a także uprawa porzeczek. W strukturze produkcji zwierzęcej dominują: hodowla drobiu - ok. 30 %, trzoda chlewna i bydło – po ok. 20 %. Pod względem klimatycznym wg R. Gumińskiego jest to VII dzielnica rolniczo- klimatyczna (Dzielnica Środkowa) wyróżniająca się najniższym opadem w Polsce, o wartościach poniżej 550 mm. Niekorzystnym zjawiskiem na terenie całego powiatu kutnowskiego, a więc i w gminie Kutno jest niski poziom opadów atmosferycznych i mała retencyjność wodna środowiska, z czym wiąże się ujemny bilans wodny w okresie wegetacji. Według M. Rojka wynosi on tu ok. 140-160 mm. Co roku powtarzają się okresy suszy. Rezultatem niedoboru opadów atmosferycznych jest m.in. uzyskiwanie plonów gorszych, w stosunku do potencjalnych możliwości wynikających z żyzności gleb. Gmina Kutno ma charakter typowo rolniczy. Wysoka żyzność gleb pozwala na uprawy takich roślin jak pszenica, buraki cukrowe, jęczmień, rzepak, warzywa. Nie wystarczy to jednak, do uzyskania opłacalnej produkcji, jeśli będą zachwiane warunki wodne.

Uwarunkowania glebowe Prawie wszystkie gleby wytworzone z glin użytkowane są jako grunty orne (w kl. od I do IVa). Gleby wytworzone z piasków zajmują ok. 24 % obszaru użytków rolnych. Większość gleb piaskowych użytkowana jest jako grunty orne w klasach IVa – VI, a tylko w obniżeniach terenu jako użytki zielone. Gleby te obecnie chętnie są zalesiane jako ekonomicznie nieopłacalne do rolniczego zagospodarowania. Ogólnie, gleby na terenie gminy są wysokiej przydatności rolniczej ;większość gruntów ornych jest zaliczona do kompleksów pszennych, pszenno-żytnich i zbożowo-pastewnych, nadających się pod uprawę roślin o wysokich wymaganiach glebowych. Gleby słabe i bardzo słabe stanowią ok. 15 % gruntów ornych.

Zestawienie gruntów ornych na terenie gminy Kutno grunty orne RAZEM Gmina kl. II kl. III k. IV kl. V kl. VI Kutno 870,65 6 168,42 2 086,09 519,3 157,92 9 802,38

Gleby związane z dolinami rzecznymi i obniżeniami terenu są mało wartościowe. Wytworzone na osadach rzecznych teras zalewowych i nadzalewowych należą do V klasy użytków rolnych i są wykorzystywane jako łąki oraz pastwiska. Są to gleby nadające się pod ewentualną uprawę roślin pastewnych. Inaczej sytuacja przedstawia się w obrębie grupy gleb na wysoczyźnie. Jednymi z bardziej żyznych są tu gleby brunatne oraz czarne ziemie. Dość duże powierzchnie na obszarze wysoczyznowym zajmują gleby gliniaste, stanowiące jedne z najbardziej wartościowych gruntów ornych. Przy właściwie prowadzonej gospodarce rolnej, nadają się pod uprawę wszystkich głównych gatunków roślin uprawnych. Zaliczane są one do II i III klasy gruntów ornych a ich miąższość wynosi ponad 30 cm. Gleby klasy II są nieco trudniejsze w uprawie i nadają się pod zasiew takimi gatunkami roślin, jak: pszenica, burak cukrowy, lucerna, rzepak. Mogą być również wykorzystywane pod uprawy sadownicze. W przypadku gleb klasy III, może dochodzić do wahań poziomu wód gruntowych, dlatego też odznaczają się one nieco gorszymi właściwościami. Wielkość plonów zależy od warunków pogodowych, oraz od kultury rolnej. Gleby tej klasy nadają się pod uprawę żyta, jęczmienia, owsa czy ziemniaków. Występowanie żyznych gleb brunatnych oraz czarnych ziem predysponuje niektóre obszary gminy do rozwoju funkcji rolniczej i sadowniczej. Przepuszczalność gruntów jest bardzo zróżnicowana. Najważniejszymi źródłami zanieczyszczeń gleb są: skumulowane w opadach zanieczyszczenia pyłowe i gazowe, składowiska odpadów komunalnych i przemysłowych oraz zanieczyszczenia związkami ołowiu i kadmu związane z ciągami komunikacyjnymi. W wyniku znacznego wpływu człowieka na przebieg procesów glebotwórczych, głównie na obszarach rolniczych, wytworzyła się gruba warstwa silnie próchniczego poziomu antropogenicznego.

W zlewni rzeki Ochni w jej górnym biegu jak i rzeki Miłonki na całej długości, na terenie gminy Kutno, dominują tereny rolnicze ze znacznym udziałem łąk bagienno - torfowych zlokalizowanych wzdłuż biegu tych rzek. Konsekwencją rolniczego zagospodarowania dolin rzecznych jest fakt, iż na stan czystości obu rzek na tym terenie wpływają głównie rolnicze zanieczyszczenia obszarowe. Ewenementem przyrodniczo – hydrologicznym rzeki Ochnii jest pojawiające się od kilku lat zjawisko występowania brunatno - czerwonych wód na odcinku przebiegającym przez część gminy Kutno i miasto Kutno wywołane wypłukiwaniem związków żelaza z pokładów torfowych doliny rzeki, z poziomu wód podziemnych. Według podziału na regiony przyrodniczo-leśne wg T. Tramplera: teren znajduje się w IV Krainie Mazowiecko - Podlaskiej, Dzielnicy Równiny Warszawsko - Kutnowskiej (IV.3) i Mezoregionu Równiny Kutnowsko-Błońskiej (IV.3 b). Kraina IV położona jest poza zasięgiem buka, świerka i jodły. Dzielnica Równiny Warszawsko - Kutnowskiej charakteryzuje się najniższą lesistością w krainie. Kraina Mazowiecko-Podlaska jest najuboższa ze wszystkich krain pod względem gatunków drzew tworzących drzewostany. Rolę gatunków głównych, panujących i współpanujących w drzewostanach odgrywają: sosna, dąb i olsza czarna. Pod względem geobotanicznym, wg W. Szafera, teren leży w Krainie Mazowieckiej (poza zasięgiem: buka, jaworu i jarząba brekinii). Lesistość gminy Kutno jest bardzo niska, zadrzewienia przejmują więc na tym terenie zadania i funkcje lasów. Lasy państwowe są to lasy administrowane przez Nadleśnictwo Kutno. Lasy prywatne na omawianym terenie tworzą bardzo małe (średnio ok. 1 - 2 ha) i bardzo rozproszone powierzchnie. Zważywszy na wielkie rozproszenie i rozdrobnienie lasów prywatnych, działają one w terenie tak jak rozproszone zadrzewienia powierzchniowe. Z uwagi na ujemny bilans wodny wskazane jest jak największe zagęszczanie sieci lasów i zadrzewień. Niski wskaźnik lesistości na tym terenie, jest jednym z głównych powodów poważnego zagrożenia środowiska naturalnego i efektów rolniczego gospodarowania Zważywszy na niewielkie areały lasu w gminie szczególną troską należy objąć zadrzewienia, szczególnie długie ciągi zadrzewieniowe, one to bowiem decydują o tym jak skutecznie w rolniczym krajobrazie zmniejsza się prędkości wysuszających wiatrów, zwiększa zdolność retencyjna gleb, w rezultacie zmniejsza utrata wody z gleby. Niedobór wody, powtarzające się okresy suszy, powodują zmniejszanie efektów gospodarowania w rolnictwie na trenie gminy. Wysoka żyzność gleb pozwala na uprawy takich roślin jak pszenica, buraki cukrowe, jęczmień, rzepak, warzywa. Nie wystarczy to jednak, do uzyskania opłacalnej produkcji, jeśli będą zachwiane warunki wodne. Należy zatem szczególną ochroną objąć zadrzewienia w rolniczym krajobrazie otwartym i zaostrzyć procedurę wydawania zezwoleń na wycinkę drzew w tych zadrzewieniach. Dotychczas uprawiane grunty rolnicze V i VI klasy bonitacji są coraz częściej odłogowane. W nowych realiach ich zagospodarowanie rolnicze jest nieopłacalne.

Spowodowało to gwałtowne zainteresowanie zalesianiem tych gruntów. Rolnicy, nie widząc sensu prowadzenia upraw rolnych na najsłabszch gruntach, coraz chętniej zwracają się o pomoc w ich zalesianiu. Daje to szansę, w pewnym stopniu, na odbudowę środowiska naturalnego. Na terenie gminy Kutno, podobnie jak całego powiatu kutnowskiego, realizacja programu zalesień gruntów porolnych najniższych klas bonitacji, jest zadaniem szczególnie ważnym. Trzeba go postrzegać; po pierwsze z pozycji potrzeb środowiska naturalnego (aspekt ekologiczny), po drugie – z pozycji interesu właścicieli gruntów porolnych do zalesienia.

VI. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STANU DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I ZABYTKÓW ORAZ DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ I MIEJSC PAMIĘCI NARODOWEJ

VI.1. Zarys historii gminy Kutno

Na obszarze obejmującym teren gminy Kutno , pierwsze ślady pobytu ludzi datujemy na początek 10-ego tysiąclecia p.n.e. Wraz ze zmianami klimatycznymi i związanym z tym ociepleniem i wycofywaniem się lodowca, obszar Niżu Europejskiego (w tym środkowej Polski) opanowany został przez tzw. łowców reniferów, otwierających okres paleolitu schyłkowego. Z tej fazy młodszego okresu epoki kamienia (przełom IX i VIII tysiąclecia p.n.e.) pochodzą najstarsze znaleziska z terenu gminy Kutno- fragmenty narzędzi krzemiennych i półproduktów służących do ich wyrobu, odkryte w okolicznych miejscowościach: Strzegocin, Gołębiewek i Florek. W środkowym okresie epoki kamienia – mezolicie (około 8 000- 4 500 lat p.n.e.) przybywały na ten teren koczujące gromady myśliwych, polujących na stada bizonów, jeleni i dzików. Obok łowiectwa zajmowali się rybołówstwem i zbieractwem. Wyrabiali też narzędzia z krzemienia, rogów i kości (motyki, igły, haczyki do łowienia ryb) Podczas nieustannej pogoni za zwierzyną, ciągle zmieniali miejsca swego pobytu; przenosili się na nowe obszary wraz z całym dobytkiem. Z tego też powodu ślady ich obozowisk, choć możliwe do zlokalizowania, są trudne do odkrycia. Na takie tymczasowe miejsca koczownicze natrafiono w okolicach Strzegocina, Głogowca, Wierzbia i Komadzyna. Nieporównywalnie bogatszy obraz życia dawnych mieszkańców gminy Kutno, dają znaleziska z młodszego okresu epoki kamienia -neolitu, datowanego na lata 4.500- 1.800 p.n.e, podczas którego zaszły duże zmiany w dziedzinie gospodarki. Na teren Równiny Kutnowskiej przybyły od południa plemiona trudniące się ręczną, kopieniaczą uprawą ziemi i chowem zwierząt domowych (świń, kóz, owiec oraz bydła). Zasiedlano przede wszystkim nie zalesione południowe części gminy, położone nad wodami, o dobrych glebach, a także miejsca suche i piaszczyste położone na wzgórzach.

Plemiona te posiadały umiejętność ręcznego wyrabiania i wypalania naczyń glinianych. Na skutek tak dużego skoku cywilizacyjnego, ówczesna ludność nie musiała już tak często zmieniać miejsca swego przebywania. Byli to na terenie gminy Kutno pierwsi osadnicy i rolnicy. Duże osady, związane z ludnością tzw. kultury pucharów lejkowatych odkryto w Strzegocinie, Lesznie i Byszewie, a w Wierzbiu, Komadzynie, Gołębiewku i Raciborowie natrafiono na ślady pobytu przedstawicieli kultury amfor kulistych. Drobne pozostałości wyrobów reprezentantów kultury ceramiki wstęgowej rytej znaleziono w okolicach Maliny i Bielawek. Najliczniejsze ślady pobytu ludności wyżej wymienionych kultur archeologicznych stanowią kawałki ceramiki, a także fragmenty narzędzi krzemiennych, kościanych oraz siekierek wykonanych z wygładzonego kamienia (np. stanowisko w Gnojnie- Parcelach, związane z ludnością kultury pucharów lejkowatych). Kolejny etap w rozwoju osadnictwa na omawianych ziemiach nastąpił w epoce brązu, która rozpoczęła się około 1800r.p.n.e.i trwała do początków VII w. p.n.e. Migracje ludności oraz kontakty handlowe z południem Europy doprowadziły do pojawienia się pierwszych wyrobów z brązu. Używano brązowych narzędzi, ale głównie wykorzystywano te starsze, wykonane z krzemienia i kamienia. Mieszkająca tu w początkach epoki brązu ludność budowała drewniane domy, trudniła się hodowlą bydła i uprawą roli. Obok znanych już wcześniej miejsc, gdzie powstawały osady (tj. Florka, Głogowca, Leszna, Strzegocina i Maliny), szukano nowych terenów pod zasiedlenie. Ślady osad związanych z ludnością kultury trzcinieckiej odkryto w Piwkach, Bożej Woli i Gnojnie- Parcelach Natrafiono też na pierwsze, jak dotychczas cmentarzyska z epoki brązu; w Bielawkach i Florku. Rozwój osadnictwa nasilił się w epoce żelaza, dzielącej się na kilka okresów. Pierwszym okresem był halsztacki, trwający pomiędzy VII a IV w. p.n e., z którym związane są pierwsze znaleziska, świadczące o umiejętności obróbki surowca żelaznego (najpierw metodą kucia a następnie wytapiania) Narzędzia wytapiane z żelaza, sprzęty gospodarstwa domowego, a przede wszystkim broń ,pozwalające na zdobywanie nowych terenów karczowanie lasów oraz obronę ludności we wczesnej epoce żelaza – to pozostałości przedstawicieli kultury łużyckiej. Osady tej kultury odkryto w Lesznie, Głogowcu, Raciborowie, Strzegocinie, Komadzynie, Sieciechowie, Kuczkowie i Gołębiewku. Najciekawsze odkrycia z okresu hasztackiego pochodzą z Leszna, Byszewa i Gnojna Parceli. Pod koniec tego okresu na teren dzisiejszej gminy Kutno dotarła również mała grupa ludności kultury pomorskiej, zakładając osady i przylegające do nich cmentarzyska w Gołębiewku i Florku. Drugim okresem w epoce żelaza był okres lateński, trwający od IV wieku p.n.e. do początków naszej ery. Związany był on z silnym oddziaływaniem i ekspansją na tereny polskie ludności celtyckiej pochodzenia grecko- rzymskiego. Pod tymi wpływami wykształciła się kultura przeworska, którą charakteryzowały: ciałopalny obrządek pogrzebowy, masowe wytwarzanie broni (oszczepy z długimi grotami, miecze oraz tarcze z okuciami) wznoszenie osad otwartych oraz masowe rozwinięcie i upowszechnienie produkcji żelaza, pozyskiwanego przez wytop w tzw. dymarkach.

Ważną rolę w gospodarce ludności przeworskiej odgrywała wymiana towarów między plemionami. Najciekawsze odkrycia związane z okresem lateńskim pochodzą z Leszna i Byszewa. W okresie wpływów rzymskich, trwającym od początków naszej ery do V wieku n.e. największe oddziaływania szły z południa Europy- związane z imperium rzymskim i jego prowincjami . Na naszych terenach dalej rozwijała się kultura przeworska, która jednak w II w .n.e. zaczęła stopniowo zanikać. Zachodzą wówczas duże zmiany kulturowe: następuje podział cmentarzysk na męskie i kobiece; osady coraz częściej przyjmują charakter obronny; w uzbrojeniu pojawia się wzorowany na rzymskim miecz obosieczny (krótszy od dotychczasowych). Następuje znaczne zagęszczenie osadnicze- obok miejsc zasiedlonych we wcześniejszych okresach przybywa nowych śladów osadniczych na całym terenie gminy Kutno, np. w Leszczynku, Nowej Wsi, Żurawieńcu, Kotliskach i Sierakowie. Dużymi zespołami osadniczymi były miejscowości Gołębiewek i Florek, gdzie oprócz osady i przyległych osiedli pomocniczych (często produkcyjnych) znajdują się cmentarzyska ciałopalne. Okres wędrówek ludów trwający od V w do przełomu VI i VII w. n.e. nie przynosi większych zmian na analizowanym obszarze. W tym czasie pojawiają się pierwsze plemiona słowiańskie. W VII wieku n.e. sytuacja etniczna zaczyna powoli się stabilizować. Kultura materialna w początkowej fazie ulega prymitywizacji, co uwidacznia się głównie w formach technologii produkcji naczyń ceramicznych oraz gospodarce. Od początku VIII w. wśród lokalnych plemion słowiańskich zaczynają kształtować się związki rodowe, które doprowadzają w IX wieku do powstania Państwa Polskiego. Wcześniej jednak, w okresie wczesnego średniowiecza powstają pierwsze wsie i osady, które istnieją nadal, do czasów nam współczesnych. Ślady dużych osad w Sierakowie, Piwkach, Lesznie, Strzegocinie, Byszewie, Kotliskach, Gołębiewku, Krzesinie, Nowej Wsi, Podczachach i Bielawkach. Te same miejscowości rozwijają się dalej w okresie średniowiecza (XII- XV wiek) W późnym średniowieczu największą osadą z dużym szkieletowym cmentarzyskiem jest Byszew. Ze źródeł archeologicznych, pozwalających na określenie początków i historii osadnictwa na terenie gminy Kutno wynika, że wiele miejscowości posiada dawną , przedhistoryczną metrykę, sięgającą epoki kamienia. Do wsi, wokół których odkryto nieprzerwanie trwający proces zasiedlania zaliczyć można: Strzegocin, Gołębiewek, Florek, Komadzyn i Wierzbie. Niewiele krótszy rodowód posiadają : Leszno, Byszew, Gnojno, Bielawki i Malina. Duże zagęszczenie osadnictwa o znacznym zróżnicowaniu kulturowo- chronologicznym jest dowodem na atrakcyjność tego terenu. Decydującymi czynnikami były; dostęp do wody i gleba odpowiednia dla rodzaju prowadzonej działalności i gospodarki. Generalnie, ludność do okresu średniowiecza osiedlała się najczęściej nad małymi ciekami wodnymi, stan zalesienia ulegał ciągłym zmianom. Ludność ta początkowo zajmowała się zbieractwem, łowiectwem, rybołówstwem , a następnie uprawą ziemi i hodowlą zwierząt.

Administracyjnie, w okresie Księstwa Warszawskiego, w 1815 roku teren, na którym znajduje się gmina Kutno, należał do Departamentu Warszawskiego; powiatu orłowskiego, z siedzibą w Kutnie. Gminą kierował wójt z sołtysami. Po 1816 r. – już w Królestwie Polskim, miasto i okolice należały do Województwa Warszawskiego (później mazowieckiego), obwodu kutnowskiego. W 1842 roku obwody przemianowane zostały na powiaty. W 1837 roku województwo mazowieckie zmieniono na Gubernię Warszawską. W 1867 r. utworzono powiat kutnowski. W jego skład wchodziły cztery miasta: Kutno, Dąbrowie, Krośniewice i Żychlin oraz 12 gmin wiejskich: Błonie, Dąbrowice, Krzyżanówek, Kutno, Mikstal, Oporów, Plecka Dąbrowa, Rdutów, Sójki, Wojszyce, Wroczyny, Żychlin. W latach 1915 - 1918 Kutno wraz z całą Gubernią Warszawską znalazło się pod okupacją niemiecką. Teren byłego zaboru rosyjskiego, zajęty przez Niemców, został zmieniony na gubernie, pozostawiając podział na powiaty. 23 lutego 1916 r. połączono powiaty gostyniński i kutnowski w jeden powiat kutnowski. W niepodległej Polsce powiat kutnowski należał do województwa warszawskiego, a od 1 kwietnia1939 r. do woj. łódzkiego. W 1939 r. ustalono nowy podział powiatu kutnowskiego. W jego skład weszło 12 gmin wiejskich: Błonie z siedzibą w Ostrowach (15 gromad), Dąbrowice (10) Dobrzelin (21), Krośniewice (27), Krzyżanówek z siedzibą w Krzyżanowie (27), Kutno (21), Łanięta (14), Oporów (19), Plecka Dąbrowa (18), Rdutów (17), Sójki z siedzibą w Strzelcach (28), Wojszyce (22). W 1953 roku zmieniono nazwy gmin: Błonie na Ostrowy, Rdutów na Czerwonkę, Sójki na Strzelce, Wojszyce na Bedlno. W 1955 roku wieś Kościuszków wyłączono z gminy Kutno i włączono do miasta Kutna. W 1954 roku gminy powiatu kutnowskiego podzielono na 36 gromad. W następnych latach (1958-1970) zmniejszono ilość gromad. Pod koniec 1972 roku powrócono do gmin, jako najniższych jednostek administracyjnych. Z dniem 1 lipca 1975 roku nastąpiła likwidacja powiatów i powiększono liczbę województw do 49. Gmina Kutno znalazła się w nowo powstałym województwie płockim. W 1999 roku przywrócono powiaty. Powiat kutnowski wraz z gminą Kutno powrócił (i pozostaje nadal) do województwa łódzkiego.

VI.2. Obiekty i obszary zabytkowe

Na terenie gminy brak jest dóbr kultury współczesnej i miejsc pamięci narodowej.

VI.2.1. Obiekty i obszary zabytkowe, wpisane do rejestru zabytków

(Dane pochodzą z zasobów Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Łodzi, Delegatura w Skierniewicach, oraz z opracowania „Zabytki architektury i budownictwa w Polsce, Województwo płockie. Ośrodek Dokumentacji Zabytków, Warszawa 1988) oraz z Gminnej Ewidencji Zabytków wykonanej przez Urząd Gminy Kutno, styczeń 2007.

BYSZEW 1.Pałac Cegła, pierwsza połowa XIX w. Nr i data wpisu do rejestru zabytków: nr 397/310 z 08 lipca 1967r.

Murowany, piętrowy budynek dworu wzniesiono w stylu klasycystycznym na planie prostokąta, na początku XIX w. Od frontu znajduje się ganek z balkonem, nad nim trójkątny szczyt z okrągłym okienkiem. Od strony ogrodu na osi budynku znajduje się obszerny taras. Dwór otoczony parkiem krajobrazowym. Na przełomie XIX i XX wieku na terenie sąsiadującego z dworem folwarku powstało kilka kamienno- ceglanych obiektów , wzniesionych w stylu neogotyckim. Zespół ten w większości ocalał do czasów współczesnych.

2. Dawna rządcówka -oficyna Cegła, druga połowa XIX w. Nr i data wpisu do rejestru zabytków: nr 398/311 z 08 lipca 1967r;

3.Park dworski- pierwsza połowa XIX w. Nr i data wpisu do rejestru zabytków: nr 399/312 z 08 lipca 1967r;

GŁOGOWIEC 1.Kościół p.w. Narodzenia Najświętszej Marii Panny ; Cegła, pierwsza połowa XV w. Nr i data wpisu do rejestru zabytków: nr 345/290 z 31 maja 1967;

Murowany, pierwotnie gotycki kościół p.w. NMP wzniesiono w 1433r.za sprawą właścicieli wsi- Głogowskich. Powiększony i rozbudowany w latach 1560-73 w stylu renesansowym. Jest to budowla jednonawowa, orientowana, jej zewnętrzne mury wsparte są szkarpami. Szczyty prezbiterium, nawy i zakrystii rozdzielone są płycinami i ozdobnymi sterczynami. Wieżę wspartą w narożnikach okrągłymi basztami nadbudowano w 1914r. Nad renesansowym portalem umieszczono kartusz z herbem Głogowskich. Dachy są dwuspadowe. Kościół otoczony jest murem z czterema narożnymi kaplicami. Wewnętrzne ściany nawy wsparte filarami przyściennymi. Na ścianach polichromia autorstwa F. Węglewskiego, wykonana w 1950 r. Wyposażenie kościoła głównie renesansowe i barokowe. Na szczególną uwagę zasługuje renesansowy nagrobek Jana Głogowskiego z 1566r.którego wykonanie przypisuje się znanemu rzeźbiarzowi Janowi z Pizy. Ponadto ołtarze z XVII i XVIII w. drewniany chór i organy. Ołtarz główny z obrazem Matki Bożej, będący kopią obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, słynie z licznych łask i uzdrowień. Kościół jest żywym ośrodkiem kultu maryjnego. W pobliżu Droga Krzyżowa Umęczonego Narodu Polskiego, na którą składają się rzeźby najwybitniejszych kutnowskich rzeźbiarzy. Budynek plebani pochodzi z przełomu XVIII i XIX w. wzniesiony na planie prostokąta z ryzalitami w elewacji północnej i południowej, wsparty szkarpami w narożnikach. Przykryty dachem dwuspadowym.

Właściciel- Parafia Rzymsko- Katolicka p.w .Narodzenia NMP

2. Dwór wraz z parkiem, wraz ze 50 m. strefą ochrony konserwatorskiej Cegła, druga połowa XIX w. Nr i data wpisu do rejestru zabytków: nr 574 z 08 września 1987r

Drewniany dwór wzniesiony w końcu XIX w. (1881-1900) Jest to piętrowy budynek z balkonem nad wejściem, wspartym na żelaznych kolumnach. Od strony ogrodowej znajduje się duży taras. Obok dworu rośnie piękny platan klonolistny, o obwodzie pnia około 8m. Po obu bokach dworu dobudowano parterowe skrzydło. W dworku w dniach od 9 do 12 września 1939r. kwaterował generał dywizji Tadeusz Kutrzeba, dowodzący polskimi wojskami uczestniczącymi w bitwie nad Bzurą. Na miejscowym cmentarzu znajduje się kilka interesujących grobów okolicznej szlachty i dwa pomniki osób pomordowanych w Rosji Sowieckiej w czasie II wojny światowej.

LESZNO 1.Dwór z parkiem wraz ze 100 m. strefą ochrony konserwatorskiej Dwór zbudowany z cegły, park założono w XVIII w. Nr i data wpisu do rejestru zabytków: 512 z 18 czerwca 1979 r.

Pałac Tadeusza Sławińskiego , klasycystyczny z ok. 1920 r. Pałac wzniesiono około 1920r. w stylu klasycystycznym. Okazałą elewację frontową zdobi portyk z trójkątnym, gładkim szczytem wspartym na czterech jońskich kolumnach. Całość sprawia wrażenie monumentalnej budowli. Budowlę skomponowano z części piętrowej i przylegającej do niej części parterowej, załamanej pod kątem prostym. Elewację ogrodową ożywiono poprzez poszerzenie korpusu głównego o ryzalit umieszczony osiowo na podstawie trapezu. Między ryzalitem a skrzydłem bocznym pobudowano taras ze schodkami na osi. Od szczytu do pałacu przylega weranda. Całość nakryta jest dachem czterospadowym, przenikającym się z dwuspadowym dachem portyku i namiotowym ryzalitu. Projekt tego klasycystycznego pałacu był dziełem łowickiego architekta Maciejki. Budynek jest całkowicie regularny i symetryczny otoczony parkiem.

MALINA 1. Pałac z parkiem Pałac zbudowany z cegły, druga połowa XIX w. Nr i data wpisu do rejestru zabytków: nr 435 z 06 lutego 1978 r. Pałac Marcina Czajkowskiego, w stylu manieryzmu francuskiego z elementami klasycystycznymi z XVIII-XIX w., przebudowany i restaurowany na początku XXI w. Pałac w stylu manieryzmu francuskiego, z przełomu XVIII i XIX w. Pałac wzniesiono dla Marcina Czajkowskiego w stylu manieryzmu francuskiego z elementami klasycystycznymi. Posiada charakterystyczną wieżyczkę i ciekawy dach mansardowy.

Podczas II wojny światowej w pałacu mieścił się szpital dla żołnierzy niemieckich, a po 1945 r. Państwowy Dom Dziecka.

STRZEGOCIN 1.Kościół parafialny p.w.; Św. Bartłomieja. Cegła, druga połowa XIX w. Nr i data wpisu do rejestru zabytków: 446 z 17 marca1978 r.

Kościół p.w. Św. Bartłomieja , neogotycki, murowany z lat 1866-68 ,odbudowany w latach 1953-54, po częściowym spaleniu w 1952 roku. (właściciel Parafia Rzymsko- Katolicka p.w. Św. Bartłomieja. 2. Park dworski, pałac wraz ze 150. strefą ochrony konserwatorskiej, aleja dojazdowa. Nr i data wpisu do rejestru zabytków: 452/78 z 31.08.1978 r.

Pałac zbudowany z cegły, koniec XIX w. –1877 r. Murowany, piętrowy dwór wzniesiono w latach1877-78 według projektu Kornela Gabrielskiego. Budowla posiada ryzalit zwieńczony tympanonem, nakryta jest dachem czterospadowym.

VI.2.2. Obiekty i obszary wpisane do ewidencji zabytków

1. Bielawki • park dworski – IV ćwierćwiecze XIX w. • oficyna dworu z piwnicą i kuchnią – I poł. XIX w. 2. Byszew • zespól pałacowo- parkowo- folwarczny – 2 poł. XIX w.- pocz. XX w. • aleja zabytkowa • spichlerz w zespole pałacowo- parkowo-folwarcznym- przełom XIX/XX w. • dawna szkoła – pocz. XX wieku. • kuźnia- początek XX wieku 3. Głogowiec • zespół dworsko-folwarczny – 2 poł. XIX w.- pocz.XXw. • plebania – 2 poł. XIX w. • oficyna – 1881- 1900 r. • cmentarz parafialny, grzebalny • cmentarz przykościelny 4. Kalinowa • oficyna z kuchnią -2 poł. XIX w. • dwór – I poł.XIX w. • park dworski – połowa XIX w. 5. Komadzyn • park dworski – poł. XIX w. Park (starodrzew)

6. Leszczynek • dwór – koniec XIX w. • Park dworski – I poł. XIX w. Murowany dwór parterowy, w stylu nawiązującym do klasycyzmu, o symetrycznym układzie elewacji. W części środkowej znajduje się piętrowy ryzalit wejściowy z sienią na parterze i facjatką na piętrze. 7. Leszno • ogrodzenie parku pałacowego wraz z bramą • zespół parkowo-dworsko- folwarczny- od 1 poł. XIX w. do 1 poł. XXw. 8. Malina • zespół parkowo -pałacowo-folwarczny – XVIII/XIX w.- 2 poł XIX w.- pocz.XX w • brama pałacu – II poł. XIX w. • spichlerz w zespole parkowo -pałacowo-folwarcznym- II poł. XIX w. 9. Nowa Wieś • dwór – II poł. XIX w. • park wiejski – II poł. XIX w. Dwór - 2 poł. XIX w. murowany , dach o konstrukcji drewnianej. 10. Podczachy • park podworski – XIX w. (starodrzew). 11. Stara Wieś • park dworski – koniec XIX w. 12. Strzegocin • zespół dworsko- folwarczny –II poł. XIX.- pocz. XX w. • ogrodzenie kościoła- pocz. XX w. • cmentarz przykościelny • kaplica cmentarna – II poł. XIX w. • cmentarz grzebalny • oficyna dworu – koniec XIX w. ok.1860r. • spichlerz w zespole dworsko- folwarcznym –Kon. XIX w.- pocz. XX w. • ogrodzenie i brama dworu- II poł. XIXw. • oficyna z piwnicą –ok.1850 r. • czworak – II poł. XIX w. • chałupa nr 3- koniec XIX w. Najstarsze nagrobki 1852, 1866, -własność Parafia Rzymsko-Katolicka p.w. Św. Bartłomieja). Kaplica grobowa rodziny Wodzińskich na cmentarzu grzebalnym, murowana, 2 połowa XIX wieku. Zespół folwarczny, oficyna pałacowa, ogrodzenie parku pałacowego z bramą (2 poł. XIX w. murowany, dach o konstrukcji drewnianej – własność - Caritas Diecezji Łowickiej. 13. Wroczyny • chałupa nr 55- I poł. XIX w.( ok.1885 r.) 14.Wysoka Wielka • dwór – 1934 r.

• park dworski –I poł. XX w. Wszystkie obiekty uznane za zabytkowe i o wartościach zabytkowych, świadczące o dziedzictwie historycznym tych ziem, podlegają ochronie.

VI.2.3. Stanowiska archeologiczne

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego traktuje kwestię umiejscowienia ochrony zabytków archeologicznych w sposób szczegółowy. Zabytki te świadczą o przeszłości tych ziem, rozwoju osadnictwa, wytwórczości, kulturze i obyczaju. Najbardziej zagrożone stanowiska archeologiczne

Wyjaśnienie oznaczeń: EK- epoka kamienia H/L- przełom okresu halsztackiego na lateński N- neolit OWR- okres wpływów rzymskich P/M- przełom paleolit/ mezolit WŚR- wczesne średniowiecze WEB- wczesna epoka brązu ŚR- średniowiecze EB- epoka brązu PŚR- późne średniowiecze WEŻ- wczesna epoka żelaza NOW- okres nowożytny STAR- stanowisko nieokreślone- starożytne

L.p. Miejscowość, nr Numer Numer Kultura Chronologia stanowiska w obszaru stanowiska na miejscowości AZP obszarze 1 Głogowiec 55- 50 11 Stanowisko WEŻ,OWR,PŚR, 4 wielokulturowe NOW 2 Raciborów 55-50 13 Stanowisko EK/EB,WEŻ,PŚR, 2 wielokulturowe NOW 3 Gołębiewek 56-50 22 Osada OWR 6 4 Gołębiewek 56-50 23 Osada OWR 7 Osada WŚR 5 Gołębiewek 56-50 24 cmentarzysko OWR 8 6 Gołębiewek 56-50 25 Obozowisko N 9 Osada WEŻ 7 Gołębiewek 56-50 26 Osada WEŻ 10 8 Florek 56-50 61 Ślad osadniczy P/M 7 Osada OWR 9 Florek 56-50 63 Osada OWR 8 10 Florek 56-50 64 osada OWR 10 11 Florek 56-50 65 Osada OWR 11 Ślad osadniczy WEŹ 12 Florek 56-50 66 Osada OWR 12 13 Gołębiew 56-50 70 Osada OWR 4

14 Gołębiew 56-50 71 Osada OWR 5 15 Gołębiew 56-50 72 Osada OWR 6 16 Golębiew 56-50 73 Osada OWR 7 17 Gołębiew 56-50 74 Ślad osadniczy WEŻ 8 Osada OWR 18 Gołębiew 56-50 75 Osada OWR 9 19 Gołębiew 56-50 79 Osada OWR 13 Ślad osadniczy WŚR 20 Gołębiew 56-50 81 Osada OWR 15 21 Gołębiew 56-50 83 Osada OWR 17 22 Florek 56-50 107 cmentarzysko OWR 13 23 Sieciechów 56-51 1 cmentarzysko WEŻ 1 24 Bielawki 56-51 2 cmentarzysko EB/ łużycka 1 25 Kotliska 56-51 25 Osada WŚR 3 26 Sieraków 56-51 34 Osada OWR 7 27 Sieraków 56-51 35 Osada OWR 8 28 Sieraków 56-51 38 Osada OWR 11 29 Sieraków 56-51 40 Osada OWR 13 30 Komadzyn 56-51 43 Osada OWR 3 31 Komadzyn 56-51 49 Osada WEŹ 9 32 Żurawieniec 56-51 54 Osada OWR 2 33 Piwki 57-50 8 Stanowisko EB/WSR 1 wielokulturowe 34 Nowa Wieś 57-50 12 Stanowisko EB, OWR,ŚR. 1 wielokulturowe 35 Nowa Wieś 57-50 13 Osada WŚR 2 Osada OWR 36 Nowa Wieś 57-50 17 Stanowisko OWR, WŚR, ŚR. 6 wielokulturowe 37 Boża Wola 57-50 21 Osada II okres EB 4 Osada OWR 38 Leszczynek 57-50 26 Osada OWR 5 39 Leszno 57-50 27 Stanowisko N/EB,PŚR 1 wielokulturowe 40 Leszno 57-50 28 Stanowisko WEŹ,H,WŚR, ŚR 2 wielokulturowe

41 Leszno 57-50 32 Stanowisko N/EB, III okres EB, PŚR 6 wielokulturowe 42 Leszno 57-50 33 Stanowisko EB, WEŻ-H, H/L 7 wielokulturowe 43 Gnojno-Parcele 57-50 46 Stanowisko N, III EB/H, PŚR, NOW 1 wielokulturowe 44 Boża Wola 57-50 50 Osada OWR 5 45 Strzegocin 58-50 3 obozowisko P/M 1 46 Strzegocin 58-50 15 Zespół osadniczy OWR/WSR 3 47 Strzegocin 58-50 25 Stanowisko WEŻ,OWR WŚR 13 wielokulturowe 48 Strzegocin 58-50 27 Zespół osadniczy EB,WEŻ,OWR 15 Numery stanowisk archeologicznych przestawiono na mapie Kierunki zagospodarowania, odpowiadają one numeracji znajdującej się w dokumentacji AZP, dotyczącej omawianego terenu.

VII. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STANU PRAWNEGO GRUNTÓW GMINY

Stan prawny gruntów przedstawia się następująco: Grunty Skarbu Państwa – 2518 ha, pozostające we władaniu wieczystym następujących jednostek: ─ Agencji Nieruchomości Rolnych - 1.646 ha, ─ Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe – 734 ha, ─ państwowych jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, z wyłączeniem P.G.L. – 134 ha, ─ przekazanych w wieczyste użytkowanie: - osobom fizycznym – 2 ha, - innym osobom – 2 ha Razem grunty Skarbu Państwa 2.518 ha

Grunty gminne – 125 ha, w tym 774 ha przekazane w wieczyste użytkowanie: ─ gminnemu zasobowi nieruchomości – 72 ha, ─ jednostkom organizacyjnym gmin i związków międzygminnych – 54 ha, ─ przekazanych w wieczyste użytkowanie: a) osobom fizycznym – 4 ha, b) spółdzielniom mieszkaniowym – 1 ha, c) innym osobom – 43 ha Razem grunty gminne 125 ha

Grunty osób fizycznych – 9.314 ha, w tym: ─ właściciele i władający gruntami wchodzącymi w skład gospodarstw rolnych – 8.655 ha, ─ właściciele i władający gruntami nie wchodzącymi w skład gospodarstw rolnych – 659 ha Razem grunty osób fizycznych 9.314 ha Grunty kościołów i związków wyznaniowych – Razem 234 ha

Grunty powiatu 102 ha, w tym: przekazanie w użytkowanie wieczyste: ─ powiatowemu zasobowi nieruchomości – 1 ha, ─ przekazane w trwały zarząd – 99 ha, ─ inne osoby i jednostki – 2 ha Razem grunty powiatu 102 ha

Grunty spółek prawa handlowego i inne - Razem 151 ha

Skomunalizowanych 106 nieruchomości o ogólnej powierzchni 107,14 ha, co stanowi już 80 % liczby nieruchomości, które podlegają komunalizacji.

Wniosek: ─ zarówno gminny zasób nieruchomości, jak i Agencja Nieruchomości Rolnych dysponują zasobami terenów, które mogłyby służyć jako aport gminy i państwa dla lokalizacji przedsięwzięć prorozwojowych na terenie gminy.

VIII. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z DOTYCHCZASOWEGO PRZEZNACZENIA ZAGOSPODAROWANIA I UZBROJENIA TERENÓW

1. Stan w zakresie dotychczasowego przeznaczenia zagospodarowania i uzbrojenia terenów gminy wynika z: ─ warunków naturalnych, a głównie korzystnej możliwości rozwoju gospodarki rolnej, opartej o znaczne obszary terenów o wysokiej wartości dla upraw zbóż, ziemniaków, owoców i warzyw. Stąd dominującą formą użytkowania terenów są pola orne na żyznych glebach. Część terenów użytkowana jest także jako łąki i sady, a tylko niewielki areał zajmują lasy; ─ ukształtowanie i użytkowanie terenów uzależnione jest w znacznym stopniu od przepływających przez gminę rzek Ochni, Głogowianki, Malinki;

─ zainwestowanie terenu przeważającej części obszaru gminy odpowiada podstawowej formie gospodarki gminy – rolnictwu, w zależności od formy organizacji tej gospodarki na terenie gminy. 2. W ramach terenów mieszkaniowo-usługowych wyróżnia się (wg oceny Studium z 2000 roku, która pozostaje aktualna): ─ wsie podstawowej produkcji rolniczej w zabudową zagrodową o charakterze ulicznym i kolonijno-rozproszonym. W tę zabudowę włączane są budynki jednorodzinne nierolnicze, czasem związane z usługami handlu i rzemiosłem; ─ wsie o zabudowie zagrodowej z wykształconą zabudową mieszkaniową jednorodzinną, usługami publicznymi i coraz częściej usługami komercyjnymi; ─ wsie z charakterystyczną zabudową wykształconą przez dawne duże gospodarstwa rolne (PGR lub spółdzielnie produkcyjne) składające się z zespołów produkcji rolnej, zespołów zabudowy mieszkaniowej jedno- i wielorodzinnej; ─ wsie wokół Kutna z zabudową mieszkaniową o charakterze podmiejskim z usługami i produkcją komercyjną. Są to najintensywniej rozwijające się tereny zabudowy gminy. 3. Miasto Kutno, siedziba gminy, skupia na swym terenie usługi publiczne i komercyjne o charakterze ponadlokalnym, regionalnym. Na terenie samej gminy funkcjonują usługi poziomu obsługi lokalnej (gimnazja, szkoły podstawowe, remizy strażackie, placówki biblioteczne itd.). 4. Dokonaną charakterystyką i oceną stanu zainwestowania gminy i użytkowania jej terenów dokonaną w wymienionym już „Studium ... (etap I) – 1998” uznaje się za generalnie słuszną także i obecnie, ponieważ: w dalszym ciągu: ─ gmina posiada wybitnie rolniczy charakter, z przeważającą formą zabudowy typu wiejskiego, ─ zabudowa jest usytuowana wzdłuż ulic (ulicówki, rzędówki) oraz pogrupowana w formie rozproszonych kolonii, ─ wyróżniają się ośrodki związane ze strefą podmiejską Kutna: Strzegocin, Byszew, Gołębiewek, Gołębiew, Piwki, Leszczynek, Woźniaków, a pod względem koncentracji usług typu oświatowego: Byszew, Gołębiewek, Wierzbie, ─ ocenia się, że „rozproszona forma zabudowy wiejskiej ... jest obciążającą dla rolniczej przestrzeni produkcyjnej, a także dla wyposażenia w infrastrukturę techniczną i społeczną”, ─ tereny rolne stanowią podstawową formę użytkowania obszaru gminy (około 94 %), lasy mają niewielki udział w strukturze terenów, bo tylko około

6,1 %, tereny leśne położone są głównie w sołectwie Głogowiec, Raciborów i Strzegocin. Gleby to ziemie czarne i szare, próchniczne, zaliczane do najwyższych klas przydatności rolniczej. Kompleks pszenny. 5. Gmina charakteryzuje się znacznym zróżnicowaniem sieci osadniczej także pod względem zaludnienia poszczególnych miejscowości. W sposób wyraźny wyróżnia się grupa wsi o zaludnieniu bardzo małym, rzędu kilkudziesięciu osób. Z danych Urzędu Gminy wynika, że do najsłabiej zaludnionych (do 50 osób) wsi należą: Siemiennik - 11 mieszkańców, Ryków - 23 mieszkańców, Dębina - 26 mieszkańców, Nowe Sójki - 28 mieszkańców, Byszew Kaczyn - 33 mieszkańców, Włosków - 33 mieszkańców, Wysoka Duża - 36 mieszkańców, Florek - 41 mieszkańców, Michałów - 41 mieszkańców, Stara Wieś - 50 mieszkańców. Faktycznie, taki stan powoduje szereg trudności w uzbrojeniu komunalnym, zabezpieczeniu dojazdów, obsłudze ludności nawet w usługi podstawowe, trudności w dostępie dzieci do placówek oświaty.

Z kolei do grupy o najwyższym zaludnieniu (300 do 700 osób) należą wsie: Gołębiew Nowy - 689 mieszkańców, Leszno - 534 mieszkańców, Woźniaków - 459 mieszkańców, Głogowiec - 397 mieszkańców, Nowa Wieś - 353 mieszkańców, Strzegocin - 338 mieszkańców, Byszew - 316 mieszkańców. 6. Mozaika gruntów gospodarstw rolnych i prowadzonych upraw stwarza niezwykle barwny, urozmaicony krajobraz gminy. Ponadto: ─ istotnymi elementami krajobrazu kulturowego gminy są parki, cmentarze, kościoły, stanowiska archeologiczne, rzeki, zbiorniki wodne, skupiska drzew, nieliczne kompleksy leśne, sieci elektroenergetyczne wysokiego napięcia, drogi, linie kolejowe; ─ teren gminy przecina szereg dróg o znaczeniu międzynarodowym, krajowym (w tym DK Nr 2 i Nr 60), wojewódzkim, gminnym oraz linii

kolejowych, w tym Berlin – Warszawa, Łódź – Gdańsk - Kutno – Płock. 7. Oceniano już w latach ubiegłych, że: „za niedostateczną uznać należy dbałość o krajobraz kulturowy gminy, dotyczy to architektury, ładu przestrzennego, standardów wyposażenia w obiekty kultury, obsługi technicznej i usługowej”. ─ „brak związków przestrzennych pomiędzy poszczególnymi obszarami gminy z obszarami sąsiednimi”, ─ „aktywna chaotyczna zabudowa terenów podmiejskich wywołuje negatywne zmiany w zagospodarowaniu i wykorzystaniu terenu”, ─ „zwiększa się opóźnienie w zakresie realizacji systemów kanalizacyjnych w stosunku do rozwoju sieci wodociągowej”, ─ „elektroenergetyka wymaga modernizacji w zakresie średniego napięcia ...”, ─ „telekomunikacja, gaz i komunikacja wymagają inwestycji ponadlokalnych”, ─ „rozdrobnienie osadnictwa wiejskiego, niedostatecznie wyposażonego w infrastrukturę techniczną i społeczną jest elementem wymagającym przebudowy ...”. 8. Dosyć krytyczna ocena stanu gminy dotycząca okresu sprzed 2000 roku ulega pewnej stałej poprawie ze względu na fakt, że władze gminy sukcesywnie podejmują opracowania regulujące politykę przestrzenną. Są to: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (z podjętą decyzją o jego zmianie) z 2000 roku, a głównie miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy z 2004 roku, roczne programy gospodarcze, opracowania problemowe i specjalistyczne z zakresu infrastruktury technicznej.

IX. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z MOŻLIWOŚCI I POTRZEB ROZWOJU GMINY

Podstawowymi przesłankami rozwoju Gminy są: 1) bezpośrednie powiązania komunikacyjne i infrastrukturalne zabudowy gminy z miastem Kutno - ośrodkiem regionalnym województwa łódzkiego i siedzibą powiatu kutnowskiego, posiadającym znaczne zainwestowanie przemysłowe, stale rozwijające się usługowe, infrastrukturalne, miasto stanowiące węzeł komunikacyjny o znaczeniu krajowym; 2) przebieg przez teren gminy lub w bezpośredniej z nią styczności tras komunikacyjnych; drogowych i kolejowych o znaczeniu krajowym. Obecne ich wykorzystanie dla potrzeb rozwoju samej gminy jest minimalne; 3) warunki naturalne (szczególnie glebowe) dające możliwość dalszego rozwoju gospodarki żywnościowej (roślinnej i hodowlanej). Zakłady przetwórstwa rolno-

spożywczego w minimalnym stopniu wykorzystują własne, miejscowe płody rolne; 4) bardzo bogata przeszłość historyczna terenów stwarza możliwości rozwoju turystyczno-krajoznawczego oraz wyeksponowania najcenniejszych odkryć archeologicznych i zabytków znajdujących się na terenie gminy Kutno. Proponuje się utworzenie Głogowieckiego Parku Kulturowego.

Przez teren gminy Kutno przebiegają szlaki: 1- Szlak „W Centrum Polski” (niebieski szlak rowerowy) Stanowi północny, już oznakowany w terenie fragment projektowanej trasy rowerowej „W Królestwie Diabła Boruty” mającej przebiegać również przez obszary powiatów: zgierskiego i łęczyckiego. Istniejący już w terenie szlak (o długości 114 km) daje możliwość poznania różnorodnych atrakcji turystycznych i krajoznawczych Kutna i ziemi kutnowsko-łęczyckiej. Na trasie szlaku „W Centrum Polski” leżą między innymi: Oporów ze wspaniałym zamkiem, zespołem klasztoru o. Paulinów, zabytkowe świątynie murowane i drewniane w Orłowie, Żychlinie, Grochowie, Mnichu, Bedlnie i Łąkach Kościelnych oraz dawne rezydencje magnackie, szlacheckie i ziemiańskie w Kutnie, Krośniewicach i ich okolicy. Na trasie szlaku można obejrzeć liczne grodziska, zabytkowe parki wiejskie, a także zwiedzać rezerwat przyrody „Dąbrowa świetlista” oraz muzea w Kutnie, Krośniewicach i w Oporowie.

Na terenie powiatu kutnowskiego szlak zaczyna się w Byszewie (gm. Grabów). Szlak rowerowy „W Centrum Polski” to sposób na aktywne poznanie dużych i małych atrakcji turystycznych, a także sposób na dotarcie do licznych pałaców i dworów ziemskich, będących śladem po bogatej historii tych ziem.

2- Szlak „Pałace, dwory i zamki” (zielony szlak rowerowy) To obecnie najdłuższy szlak oznakowany przez Związek Gmin Regionu Kutnowskiego, mający 48,5 km długości. Celem budowy szlaku (prace zakończono we wrześniu 2008 r.) było ukazanie piękna regionu kutnowskiego, cennych zabytków kulturowych oraz licznych osobliwości przyrody. Szlak bierze początek w Krośniewicach.

3- Szlak „W Królestwie Diabła Boruty” Jest to bardzo ciekawy, częściowo funkcjonujący szlak rowerowy (bez oznakowania w terenie1) o znaczeniu transregionalnym. Szlak o długości 223km, łączy najciekawsze miejsca powiatów zgierskiego, łęczyckiego i kutnowskiego. Dalszy rozwój tego projektu jest pierwszym krokiem do budowy zintegrowanej oferty turystycznej, wykorzystującej w sposób kompleksowy potencjał regionu.

5) potrzeby rozwoju wynikają także ze skali bezrobocia, chociaż jego przyczyn należy szukać także w niskim poziomie wykształcenia i małej mobilności zawodowej; 6) niski poziom zainwestowania gminy w zakresie infrastruktury technicznej, stanowi aktualnie ograniczenie jej rozwoju; 7) tereny będące obecnie w gestii Agencji Nieruchomości Rolnych i gminy mogłyby stanowić aport Gminy dla przedsięwzięć prorozwojowych; 8) istnieje możliwość zwiększenia eksploatacji złóż piasków i żwirów, co także stwarza warunki podniesienia atrakcyjności gospodarczej gminy.

1 Strategia Rozwoju Turystyki dla Gmin Związku Gmin Regionu Kutnowskiego i powiatu kutnowskiego

X. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WYSTĘPOWANIA OBIEKTÓW I TERENÓW CHRONIONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODRĘBNYCH

Cele ochrony przyrody to utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów, zachowanie różnorodności biologicznej, zachowanie dziedzictwa geologicznego i paleontologicznego, zapewnienie ciągłości istnienia gatunków roślin i zwierząt wraz z ich siedliskami, przez ich utrzymanie lub przywracanie do właściwego stanu ochrony.

Tereny i obiekty przyrodnicze objęte szczególnymi formami ochrony przyrody w gminie Kutno:

1. Sieć NATURA 2000: Pradolina Warszawsko-Berlińska . Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków „Natura 2000”- istniejące . Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk „Natura 2000”-proponowane. Pradolina Warszawsko-Berlińska PLB100001– ostoja ptasia Charakterystyka obszaru: Obszar położony na Równinie Łowicko-Błońskiej, na południe od Równiny Kutnowskiej. Równinę przecinają rzeczki, spływające do Bzury z Wzniesień Południowomazowieckich. Obszary zalesione zajmują niewielką powierzchnię ostoi. Najważniejsza z rzek ostoi to Bzura, której dolina jest silnie zatorfiona, pokryta mozaiką szuwarów turzycowych i roślinności łąkowej; średnia szerokość doliny rzecznej wynosi ok. 2 km. Dolina pocięta jest gęstą siecią rowów melioracyjnych, a sama rzeka jest uregulowana; brak tu starorzeczy. Wartość przyrodnicza i znaczenie: Zawiera ostoje ptasie o randze krajowej K 46, Dolina Bzury. Obszar stanowi bardzo ważną ostoje ptaków wodno-błotnych. W okresie lęgowym obszar zasiedla co najmniej 1 % populacji krajowej następujących gatunków ptaków: bąk, błotniak stawowy, kropiatka, podróżniczek, rybitwa białowąsa, rybitwa czarna, cyranka, krwawodziób, płaskonos, rybitwa białoskrzydła, rycyk i zausznik; stosunkowo wysoką liczebność osiągają: błotniak łąkowy, bocian biały, derkacz i śmieszka. W okresie wędrówek występuje co najmniej 1% populacji szlaku wędrówkowego gęsi zbożowej; stosunkowo duże koncentracje osiąga: batalion, gęś białoczelna, świstun. Do najpoważniejszych zagrożeń ostoi zalicza się działalność człowieka osuszającego teren, zanieczyszczenie wód, regulacje rzek; zaniechanie uprawy łąk, intensyfikacja gospodarki stawowej. Siedliska Śródlądowe słone łąki, pastwiska i szuwary, twardowodne oligo- i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic, starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami zmiennowilgotne łąki trzęślicowe, niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie, torfowiska przejściowe i trzęsawiska przeważnie z roślinnością, torfowiska nakredowe górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk, łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe, olsy żródliskowe).

Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk Natura 2000 „Pradolina Bzury-Neru” Przedmiotem ochrony Obszaru Chronionego Krajobrazu Pradoliny Warszawsko – Berlińskiej jest zachowanie walorów przyrodniczych części pradoliny powstałej w okresie plejstoceńskim, łączącej dolinę Wisły z doliną Warty. Wyznaczony Obszar wchodzi w skład sieci obszarów chronionych i korytarzy ekologicznych.

2. Pomniki przyrody: UCHWAŁA NR IX/56/2007 RADY GMINY KUTNO z dnia 10 sierpnia 2007 r. w sprawie uznania drzew za pomniki przyrody na terenie Gminy Kutno.

§ I. Uznaje się za pomniki przyrody na terenie Gminy Kutno następujące pojedyncze drzewa: 1) dąb szypułkowy (Quercus robur) o obwodzie pnia mierzonym na wysokości 1,3m nad ziemią, wynoszącym 4,74 m, średnicy korony 22,3 m, rosnący na terenie zespołu dworsko-pałacowego, w tylniej części parku, blisko drogi krajowej nr 60, w miejscowości Leszczynek (działka numer 89); 2) dąb szypułkowy (Quercus robur) o obwodzie pnia mierzonym na wysokości 1,3m nad ziemią, wynoszącym 5,30m, średnicy korony 22,8m, rosnący na terenie zespołu dworsko-pałacowego, po lewej stronie pałacyku, w miejscowości Leszczynek (działka numer 89); 3) dąb szypułkowy (Quercus robur) o obwodzie pnia mierzonym na wysokości 1,3 m nad ziemią, wynoszącym 5,23m, średnicy korony 15 m, rosnący przy Ochotniczej Straży Pożarnej w Komadzynie (działka nr 40); 4) wiąż pospolity (Ulmus procera) o obwodzie pnia mierzonym na wysokości 1,3 m nad ziemią, wynoszącym 2,09 m, średnicy korony 7,5 m, rosnący przy Ochotniczej Straży Pożarnej w Komadzynie (działka nr 40); 5) topola biała (Populus alba) o obwodzie pnia mierzonym na wysokości 1,3m nad ziemią, wynoszącym 4,52 m, średnicy korony 19,6 m, rosnąca w parku dworskim, na trawniku przed dworem, w miejscowości Byszew( działka nr 94); 6) lipa drobnolistna (Tilia cordata) o obwodzie pnia mierzonym na wysokości 1,3 m nad ziemią, wynoszącym 3,24 m średnicy korony 9,8 m, rosnąca w parku dworskim, na trawniku przed dworem, w miejscowości Głogowiec; 7) jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) o obwodzie pnia mierzonym na wysokości 1,3 m nad ziemią, wynoszącym 2,68 m średnicy korony 7 m rosnący w parku dworskim, na trawniku przed dworem, w miejscowości Głogowiec; 8) jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) o obwodzie pnia mierzonym na wysokości 1,3 m nad ziemią, wynoszącym 3,81 m, średnicy korony 16,3 m, rosnący w parku dworskim, z lewej strony dworu, w miejscowości Głogowiec;

9) platan klonolistny (Platanu acerifolia) o obwodzie pnia mierzonym na wysokości 0,7 m nad ziemią, wynoszącym 10,4 m, średnicy korony 33,3 m, rosnący w parku dworskim, na trawniku przed dworem, w miejscowości Głogowiec.

§ 2. Ustanawia się pomnikami przyrody następujące grupy drzew: 1. grupa sześciu lip drobnolistnych (Tilia cordata) o obwodach pni na wysokości 1,3 m- 1,51 m (nr 1), 1,34 m (nr 2), 1,58 m (nr 3), 1,53 m (nr 4), 1,66 m i 1,52 m (nr 5), 2,09 m (nr 6), wysokości 20 m, średnicy korony 18 m, rosnących na terenie Rodzinnych Ogródków Działkowych, w miejscowości Komadzyn (działka nr 39).

§ 3. Ustanawia się pomnikami przyrody następujące aleje drzew: 1. aleja 57lip drobnolistnych (Tilia cordata) o obwodach pni na wysokości 1,3 m od 1,45 m do 2,7 m, wysokości od 16 m do 20 m, średnicach koron od 8 m do 20 m, rosnących na terenie Rodzinnych Ogródków Działkowych, w miejscowości Komadzyn (działka nr39).

§ 4. Drzewa, grupa drzew oraz aleja wymienione w paragrafie 1, 2, 3 posiadają karty ewidencyjne określające ich położenie, parametry i stan zdrowotny.

XI. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z UDOKUMENTOWANYCH ZŁÓŻ KOPALIN

XI.1. Surowce mineralne Poniższe dane pochodzą z Bilansu Zasobów i Wód Podziemnych w Polsce wg stanu na 31.XII.2005 r., Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 2006. Gmina Kutno posiada zasoby naturalne w postaci złóż piasków i żwirów (w tys. ton)

L.p. Nazwa złoża Stan Zasoby Wydobycie zagospodarowania geologiczne przemysłowe złoża bilansowe 1. Krzesin E 24 - 4 2. Leszczynek Z 73 - - 3. Leszczynek I E 140 - 23 4. Wysoka Wielka T 92 92 -

5. Ktery R wapienie i margle dla przemysłu Teren nie wapienniczego eksploatowany, znajdujący się głównie na terenie gminy Krzyżanów

Skróty literowe stanu zagospodarowania zasobów w wykazach złóż oznaczają: E- złoże eksploatowane R- złoże o zasobach rozpoznanych szczegółowo (w kat. A+B+C1) Z- złoże, z którego wydobycie zostało zaniechane T- złoże zagospodarowane, eksploatowane okresowo O niewielkim znaczeniu gospodarczym są istniejące dzikie odkrywki piasków. Ich eksploatacja związana jest z potrzebami okolicznych wsi i jest kończona po krótkim okresie czasu. W krajobrazie pozostają jednak kilkumetrowe doły, będące niezagospodarowanymi a częstokroć wypełnionymi śmieciami zagłębieniami. Surowce mineralne występujące na terenie gminy Kutno są związane genetycznie z budową geologiczną. Dominują tu surowce skalne, tj. kruszywo naturalne (piaski i żwiry) oraz surowce ilaste ceramiki budowlanej. Są to złoża niewielkie, ich zasięg ogranicza się do części niektórych obszarów dolinnych, gdzie są eksploatowane w niewielkich ilościach i wykorzystywane do celów rolniczych lub ogrodniczych, jako nawóz i środek poprawiający strukturę gleby. Na obszarze gminy Kutno brak jest większych złóż surowców mineralnych o znaczeniu regionalnym. Udokumentowane złoża piasku ze żwirem w miejscowościach: Gołębiewek Nowy (kat. C1, zasoby 41 tys. ton), Leszczynek (kat.C1, zasoby 91 tys. ton) oraz Wysoka Wielka (kat. C1, zasoby wg opracowania 102,1 tys. ton) Złoża te są własnością prywatną i dostarczają kruszywa do budownictwa oraz drogownictwa. Eksploatacja złoża Gołębiewek Nowy jest przeprowadzona z zachowaniem tylko niewielkiego filara ochronnego oddzielającego złoże od wyrobiska poeksploatacyjnego. Właściciel złoża Leszczynek rozpoczął eksploatację – po wyeksploatowaniu złoża będzie to teren stawu. Kruszywo naturalne eksploatowane jest również sporadycznie w Kuczkowie oraz w Grabkowie - budowa stawu. Pozostałe eksploatowane niegdyś „na dziko” wyrobiska kruszywa są albo całkowicie zarośnięte lub zrekultywowane. Złoże pospółki w Wysokiej Dużej, udokumentowane w 1951 r. (zasoby ok. 200 tys. m³ jest od około 30 lat nie eksploatowane, a wyrobisko poeksploatacyjne zrekultywowane (obszar nr XIII).

Złoża piasku ze żwirem Florek (obszar nr V), udokumentowane w 1972 r. (371 972 m³ + 19 535 m³ w filarze ochronnym) jest w dalszym ciągu nie udostępnione do eksploatacji. W sąsiedztwie złoża Florek na południe występują 2 duże zarośnięte wyrobiska poeksploatacyjne kruszywa naturalnego, użytkowane w latach 70-ych przez przedsiębiorstwo budowlane w Kutnie. Obecnie wyrobiska są na terenie prywatnym, w ich południowej części składowane są śmieci i odpady stałe (punkty składowisk 2A i 2B).

XII. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WYSTĘPOWANIA TERENÓW GÓRNICZYCH WYZNACZONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODRĘBNYCH

W granicach gminy Kutno położone są następujące tereny i obszary górnicze: 1. Teren i obszar górniczy „Krzesin” ustanowiony w koncesji Starosty Powiatu Kutnowskiego z dnia 01.07.2004 r. znak: R.Ś.7510-6/04, zmienionej decyzją wyżej wymienionego Starosty z dnia 11.07.2006 r. udzielającej osobie prywatnej pozwolenia na wydobywanie kruszywa naturalnego (piasku) ze złoża „Krzesin” udokumentowanego na działach: pole A, działki nr ewidencyjny: 33,34; pole B, działki nr ewidencyjny: 38,39; położonych w miejscowości Krzesin. Koncesja jest ważna do dnia 31.12.2013 rok. przedsiębiorcy górniczego. Złoża kruszywa naturalnego „Krzesin” udokumentowano w dwóch polach A i B na powierzchni, odpowiednio 2.760 m2 i 2.401 m2. Złoże „Krzesin” (Pole A i Pole B) decyzją Starosty Powiatowego w Kutnie RŚ.7511-6/08 z dnia 15.12.2008 r. powiększono przyjętą dokumentacją

geologiczną w kategorii C1 złoża kruszywa naturalnego – piasku, KRZESIN I, położonego w miejscowości Krzesin, Gm. Kutno, na obszarze 1,21 ha, w obrębie działek o nr. ewid. 32, 36, 37 i 40. Zasoby geologiczne ww. złoża wg stanu na dzień 31 grudnia 2007 r. wynoszą 97.530 t. Granice geologiczne udokumentowanego złoża Krzesin I (Pole 1, Pole 2, Pole 3) przedstawiono na rysunku STUDIUM. 2. Teren i obszar górniczy „Gołębiewek Nowy I” ustanowiony w koncesji Starosty Kutnowskiego z dnia 10.07.2008 r. na wydobywanie kruszywa naturalnego – piasku ze żwirem ze złoża „Gołębiewek Nowy I”, udokumentowanego w obrębie działki nr ewid. 165, położonej w miejscowości Gołębiewek Nowy. Koncesja jest ważna do dnia 9 lipca 2018 r.

3. Koncesja na wydobywanie kruszywa naturalnego (piasku ze żwirem) ze złoża Leszczynek, udokumentowanego na działce Nr 82, położonej we wsi Leszczynek.

Granice koncesji pokrywają się z granicami złoża. Koncesję wydano na czas określony, tj. do 31.12.2009 r., z możliwością jej przedłużenia. Obszar górniczy Leszczynek oraz teren górniczy Leszczynek dla złoża kruszywa naturalnego (piasku ze żwirem) Leszczynek, zgodne z załącznikiem graficznym. Łączna pow. obszaru górniczego wynosi 10.650 m2. Pow. terenu górniczego wynosi 37.640 m2. Granice terenu górniczego są zawarte w granicach własności przedsiębiorcy górniczego.

4. Koncesja na wydobywanie kopaliny ze złoża kruszywa naturalnego (piasku i piasku ze żwirem) „Leszczynek I” położonego w granicach działki Nr 18/1 we wsi Leszczynek. Obszar górniczy – powierzchnia 15.556,5 m2. Powierzchnia terenu górniczego 29.082,0 m2. Koncesja udzielona na 10 lat, tj. do 31.12.2013 r. Granice terenu górniczego zawierają się w granicach własności przedsiębiorcy górniczego.

5. Koncesja na wydobywanie kruszywa naturalnego (piasku ze żwirem) na złoże Wysoka Wielka, udokumentowanego na działce Nr 80 we wsi Wysoka Wielka. Granice koncesji pokrywają się z granicami złoża. Koncesję wydaje się na czas określony do 31.12.2010 r., z możliwością jej przedłużenia. Obszar górniczy Wysoka Wielka oraz teren górniczy Wysoka Wielka dla złoża kruszywa naturalnego (piasku ze żwirem) zgodnie z załącznikiem graficznym. Łączna pow. obszaru górniczego – 16.905 m2. Granice terenu górniczego są zawarte w granicach własności przedsiębiorcy górniczego. Powierzchnia terenu górniczego wynosi 30.000 m2. Eksploatacja surowców i rekultywacja wyrobisk powinna być zgodna z wydanymi koncesjami i zmierzać do:  zintegrowania działań zapewniających wykonywanie uprawnień określonych w ww. koncesjach,  zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego,  ochrony środowiska ze szczególnym uwzględnieniem ochrony wód podziemnych oraz obiektów budowlanych.

XIII. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WYSTĘPOWANIA TERENÓW ZMELIOROWANYCH I OBSZARÓW ZALEWOWYCH

XIII.1. Melioracje Na obszarze gminy występują cieki naturalne, rowy melioracyjne oraz sieć drenarska na terenach upraw polowych i użytków zielonych. Spełniają one ważną rolę ze względu na niedosyt opadów na terenie Gminy.

Według książki ewidencyjnej wód, urządzeń oraz zmeliorowanych gruntów (melioracje szczegółowe) Kutno (stan na 31.12. 2005 r. jest identyczny ze stanem na dzień 31.12.2006 r.)

Obszar zmeliorowany urządzeniami melioracji wodnych szczegółowych Grunty orne Ogółem – 9 548 ha. Trwałe użytki zielone Ogółem – 81 ha. w tym nawodnione – 38 ha. Rowy: Ogółem – 134 300m w tym ubezpieczone – 10 400m.

Rurociągi z wyjątkiem deszczownianych – 5 495 m.

Budowle na urządzeniach: Ogółem – 348 sztuk w tym : zastawki, wpusty, przepusto – zastawki – 3sztuki progi, stopnie, bystrotoki- 18 sztuk. przepustki, mosty, brody- 327 sztuk Sieć drenarska z budowlami Powierzchnia ogółem- 9 424 ha. w tym: grunty orne – 9 424 ha. drenowanie rurociągami PCV- 1 164 ha. Studzienki drenarskie – 352 sztuki. Wyloty ze zbieraczy – 641 sztuk.

Według książki ewidencyjnej wód, urządzeń oraz zmeliorowanych gruntów (rzeki) Kutno (stan na 31.12.2005 r. Wody jest identyczny ze stanem na dzień 31.12.2006 r.)

Istotne dla rolnictwa urządzenia melioracji wodnych podstawowych Cieki naturalne Ogółem: 8265 m. W tym uregulowane: 8 265 m. Kanały : Ogółem: 3 970m. W tym uregulowane: 0m Budowle: Piętrzące i przelewowe: 11 sztuk Komunikacyjne - 5 sztuk Progi, stopnie, bystrotoki – 1 sztuka

Grunty zmeliorowane winny być użytkowane zgodnie z ich przeznaczeniem. W celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania urządzeń melioracji szczegółowych i właściwych warunków odbioru wód powierzchniowych należy zachować istniejącą sieć rowów. Na podstawie wniosku nie przewiduje się powiększenia areału gruntów zmeliorowanych, należy tylko chronić obecne zainwestowanie poprzez przestrzeganie następujących zasad: 1. Dotyczy graniczenia z ciekami podstawowymi – rzeka Głogowianka, rzeka Ochnia, Kanał Strzegociński: Zgodnie z przepisami szczególnymi zabrania się grodzenia nieruchomości przyległych do powierzchniowych wód publicznych w odległości mniejszej niż 1,5 m od linii brzegu, a także zakazywania lub uniemożliwiania przechodzenia przez ten obszar.

2. Dotyczy sąsiedztwa z rowami melioracyjnymi: W projekcie zagospodarowania działki należy uwzględniać zapewnienie swobodnego dostępu do rowu melioracyjnego, poprzez pozostawienie wolnego pasa gruntu z zakazem zabudowy podziemnej i nadziemnej w celu umożliwienia wykonania obowiązku prawidłowego utrzymania rowów melioracyjnych, wynikających z przepisów szczególnych.

XIII.2. Obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi

Opierając się na opracowaniu pt. „Studium dla potrzeb ochrony przeciwpowodziowej- etap I” (Uzupełnienie do Studium dla obszarów nieobwałowanych narażonych na niebezpieczeństwo powodzi - etap I), Województwo łódzkie, powiat kutnowski, rzeka Ochnia, można stwierdzić, że w gminie Kutno nie ma obszarów potencjalnego zagrożenia niebezpieczeństwem powodzi. Tereny gminy Kutno wchodzą jednak w zasięg wielkiej wody o prawdopodobieństwie 0,5 % i 1 % oraz w zasięg wielkiej wody o prawdopodobieństwie 5 %, a także pewne jej obszary znajdują się w strefie płytkiego zalewu (0,5 m) od wody 1 %.

XIV. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STANU SYSTEMÓW KOMUNIKACJI I INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ

XIV.1. Uwarunkowania wynikające ze stanu systemów komunikacji

Układ komunikacyjny Gminy Kutno tworzy sieć dróg publicznych oraz dróg wewnętrznych, stanowiących dojazdy do gruntów rolnych, leśnych. Układ ten wzbogacany jest o przebiegającą przez gminę linię kolejową.

Gmina położona jest na przebiegu korytarza transportowego TINA II – droga krajowa Nr 2, magistrali kolejowej E20.

XIV.1.1. Układ drogowy

Sieć dróg publicznych tworzą: 1) drogi krajowe: a) Nr 2 relacji Berlin – Słubice – Poznań – Konin – Kutno – Warszawa – Mińsk – Moskwa. Droga o znaczeniu międzynarodowym. Przebiega po granicy miasta Kutna i gminy Kutno, klasa GP (ruchu przyspieszonego); b) Nr 60 relacji Kutno – Płock – jest drogą klasy GP, a odcinek Kutno – Łęczyca – jest drogą klasy G. Droga prowadzi transport kołowy w kierunku Kaliningradu i Litwy. Droga stanowi wschodnią obwodnicę miasta Kutna i łączy się z drogą Nr 2, klasa G (główna) i GP (ruchu przyśpieszonego); 2) drogi powiatowe: spełniają bardzo istotną rolę łącząc szereg sołectw oraz gminę z regionalnym układem zewnętrznym.

Wykaz dróg powiatowych: Numer drogi Klasa drogi Nazwa drogi 2123E Z Kutno (ul. Oporowska) – Oporów – Żychlin (ul. 1 Maja, ul. Łukasińskiego) – Kaczkowizna (sołectwo Bielawki) 2124E Z Oporów Kolonia – Kutno 2128E Z Mnich – Kotliska 2136E L Raciborów – Strzelce – Mnich 2137E L Komadzyń – Żurawieniec 2138E L Stary Gołębiew – Bielawki – Stara Wieś 2139E L raciborów – Muchnów 2142E Z Kutno (ul. Skłodowskiej-Curie) – Łanięta – Kąty (Raciborów, Głogowiec) 2144E Z Kutno (ul. Barlickiego, ul. 22 Listopada, ul. Toruńska, ul. Jasienna) – Imielno – Kołomia – Morzyce (Nowy Gołębiewek, Ryków) 2163E L Marcinów – Strzegocin 2164E Z Kutno – Antoniew – Witonia (Nowa Wieś, Strzegocin) 2165E Z Głogowiec – Niedrzew 2166E L Leszczynek – Nowa Wieś (Boża Wola) 2167E L od drogi nr 2 – Gnojno 2168E Z Kutno – Ogrodzona (Gnojno, Wysoka Wielka) 2170E L Nowe – Pacyna (Wroczyny) 2171E Z Nowe – Gozdków 2176E L Leszno – Gozdków 2504E L od drogi nr 1 – Oraczew – Witonia – Pacyna (Byszew) 2514E L Bryski Kolonia – Piątek – Leszno (Strzegocin, Julinki)

3) drogi gminne: drogi służące głównie mieszkańcom gminy, poszczególnym wsiom oraz podobnie jak drogi powiatowe w znacznym stopniu łączą gminę z systemem drogowym zewnętrznym. Tylko część dróg gminnych posiada nawierzchnię utwardzoną.

XIV.1.2. Układ kolejowy

Stacja PKP posiadająca charakter węzła o znaczeniu krajowym znajduje się w Kutnie. Powiązania kolejowe są korzystne we wszystkich kierunkach (Warszawa, Toruń, Łódź, Poznań, Gdańsk, Płock, Katowice, Wrocław, Kraków). Szlaki kolejowe wychodzące ze stacji Kutno przebiegają przez gminę Kutno.

XIV.1.3. Komunikacja zbiorowa

Największym przewoźnikiem mieszkańców gminy jest komunikacja autobusowa, zarówno lokalna jak i regionalna. Według opinii zawartej w cytowanym już opracowaniu „Aktualna ...” ocenia się, że „połączenia autobusowe obsługiwane przez Miejski Zakład Komunikacji [w Kutnie] umożliwiają ... stosunkowo łatwe przemieszczanie się pomiędzy poszczególnymi sołectwami i miejscowościami gminy oraz miastem Kutno”. Ze stacji PKP Kutno można dostać się pociągami do różnych rejonów kraju, a także za granicą. Lotniska w Warszawie, Poznaniu, Łodzi także zapewniają możliwości powiązań międzynarodowych.

XIV.1.4. Wnioski

Rozbudowywany system powiązań drogowych stwarza potencjalne warunki rozwoju gminy w powiązaniu z miastem Kutno. Brak bocznic towarowych na terenie gminy ogranicza warunki rozwoju w oparciu o bezpośrednie relacje kolej – odbiorca. Istnieje jednak możliwość korzystania z urządzeń kolejowych w Kutnie i transportu kołowego do odbiorcy towarów.

XIV.2. Uwarunkowania wynikające ze stanu infrastruktury technicznej

XIV.2.1. Zaopatrzenie w wodę 1. Na terenie gminy funkcjonuje kilka grupowych systemów zaopatrzenia w wodę, zasilanych z wód wgłębnych. Są to wodociągi Żurawieniec, Strzegocin, sieci wodociągowe zasilane z ujęć Gminy Witonia, Gminy Krośniewice, wodociągu komunalnego miasta Kutna.

2. Układy sieciowe ww. systemów są połączone ze sobą bezpośrednio lub poprzez wodociąg komunalny miasta Kutna. 3. Sieci wodociągowe wyposażone są w hydranty przeciwpożarowe. 4. Urządzenia źródłowe na terenie gminy to stacje wodociągowe w Żurawieńcu i Strzegocinie. 5. Awaryjne studnie komunalne niepodłączone do systemów zbiorowych są zlokalizowane w Raciborowie i Stanisławowie. 6. Ujęcia wodociągów zakładowych położone są w Głogowcu – Gospodarstwo „Głogus”, w Nowej Wsi „Gemma”, w Gołębiewie – Hodowla i Nasiennictwo Ogrodnicze Gołębiew Sp. z o.o. oraz w Bielawkach – na terenach ogrodów działkowych.

XIV.2.2. Odprowadzanie ścieków 1. Stopień obecnego skanalizowania gminy jest znikomy i zupełnie nieproporcjonalny do stanu zwodociągowania. Tylko w Głogowcu istnieje system kanalizacji osiedlowej. 2. Podstawową formą gromadzenia fekaliów są suche ustępy. Szczelne zbiorniki bezodpływowe są rozwiązaniami wyjątkowymi. 3. Podstawową formą odprowadzenia ścieków deszczowych jest spływ powierzchniowy.

XIV.2.3. Zaopatrzenie w gaz ziemny 1. Teren gminy nie jest zgazyfikowany, chociaż przebiega gazociąg wysokiego ciśnienia DN 400 relacji Kutno – Leśniewice, a na odcinku Kutno – Zgierz DN 300. Posiada on strefą ochronną po 20 m od osi przewodu w obie strony.

XIV.2.4. Ogrzewnictwo 1. Podstawową formą ogrzewania pomieszczeń są źródła lokalne, paleniska opalane węglem itp. 2. Część obiektów ogrzewana jest poprzez kotłownie w większości wykorzystujące węgiel, w części kotłowni także olej niskosiarkowy.

XIV.2.5. Gospodarka odpadami

1. Podstawową formą gromadzenia odpadów są doły na terenach nieruchomości lub pojemniki na odpady. Odpady są wywożone na składowisko odpadów w gminie Krzyżanów.

XIV.2.6. Telekomunikacja 1. Centrale telefoniczne TP S.A. zlokalizowane są w Kutnie i gminie Witonia. 2. Zaopatrzenie w łącza telefoniczne z istniejącej (a następnie i projektowanej sieci kablowej i światłowodowej) oraz poprzez telefonię komórkową.

XIV.2.7. Elektroenergetyka 1. Przez teren gminy przebiega linia 220 kV relacji Konin – Sochaczew – Mory (Warszawa) ze strefą ograniczonego użytkowania o szerokości po 30 m w obie strony od osi linii. 2. Przebiegają także linie w.n. 110 kV zasilające GPZ, a więc teren gminy ze strefami ograniczonego użytkowania po 15 m w obie strony od osi linii. 3. Zasilanie jest realizowane poprzez GPZ Kutno zlokalizowany w Gołębiewie (częściowo także GPZ Łęczyca i GPZ Sklęczki). 4. Na terenie gminy bezpośredni udział w zasilaniu odbiorców biorą linie 15 kV ze strefami ograniczonego użytkowania po 7,5 m; stacje transformatorowe 15/0,4 kV, linie n.n. 5. Na pograniczu miasta Kutno i gminy Kutno przebiega linia PKP 15 kV, która w razie potrzeby może być wykorzystana do zasilania regionu w energię elektryczną.

XV. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z ZADAŃ SŁUŻĄCYCH REALIZACJI PONADLOKALNYCH CELÓW PUBLICZNYCH

Zadania służące realizacji zadań ponadlokalnych celów publicznych określone zostały w „Planie zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego” z 2002 roku, a dla gminy Kutno i jej rejonu przedstawione w rozdziale II niniejszego tekstu „Studium …”. W stosunku do wcześniejszego zapisu należy dodać, iż: - Realizacja autostrady A-1, której fragment przebiegać ma wschodnim skrajem obszaru gminy, wyłączy część terenów gminy z użytkowania rolniczego, ale nie wpłynie w sposób bezpośredni na istotny rozwój gminy. Brak węzła łączącego autostradę z układem drogowym gminy. Należy wykluczyć zabudowę wzdłuż przebiegu autostrady ze względu na jej negatywne oddziaływania na warunki zamieszkania i stałe przebywanie ludzi. modyfikacja dróg krajowych polegająca na ich dostosowaniu do parametrów odpowiadających przyjętej klasie wymagać może poszerzenia, skorygowania wjazdów i zjazdów na te drogi, prowadzenia sygnalizacji itp. elementów podnoszących bezpieczeństwo ruchu. W studium nie przewiduje się zmiany przebiegu tych dróg,

- linie kolejowe wymagają stałej modernizacji, tj. przystosowywania do parametrów wyższych prędkości i zapewnienia bezpieczeństwa. Najtrudniejszym zadaniem będzie powiązanie Łódzkiej Aglomeracji Miejskiej (Zgierz – Kutno) linią o V-160 km/h lub przyjęcie innego przebiegu linii do magistrali E-20 (np. wzdłuż autostrady A-1), - realizacja programu regionalnego „Bzura” jest korzystna dla gminy, ponieważ przewiduje kompleksowe rozwiązania dotyczące gospodarki wodno-ściekowej. Obecny stan gospodarki ściekowej jest ogranicznikiem możliwości rozwoju gminy, obniża warunki życia mieszkańców oraz jest potencjalnym zagrożeniem zdrowia mieszkańców.

XVI. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE ZE STANU ŁADU PRZESTRZENNEGO I WYMOGÓW JEGO OCHRONY

Jak wynika z ocen zawartych w materiałach Studium z 2000 roku (patrz rozdział VIII niniejszego tekstu), stan ładu przestrzennego oceniany był (przed 2000 rokiem) dosyć krytycznie. Aktualnie sytuacja ulega poprawie, szczególnie poprzez realizację zasad zabudowy przyjętych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego z 2004 roku. Ład przestrzenny jest ważnym elementem w kształtowaniu obrazu gminy i jej odbioru zarówno przez mieszkańców, jak i jej innych użytkowników. Jest wyrazem takiego kształtowania przestrzeni, które tworzy harmonijną całość oraz uwzględnia w uporządkowanych relacjach wszelkie uwarunkowania i wymagania funkcjonalne, społeczno-gospodarcze, środowiskowe, kulturowe oraz kompozycyjno-estetyczne (zgodnie z przepisami szczególnymi). Zadaniem samorządu gminy jest dbałość o taki ład przestrzenny, który stwarza dogodne warunki życia i zachęca do podejmowania działalności na jej terenie.

KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA

XVII. KIERUNKI POLITYKI PRZESTRZENNEJ GMINY WYNIKAJĄCE ZE STRATEGII JEJ ROZWOJU

1. W Studium uznaje się współzależność dokumentów wyrażających strategiczną politykę rozwoju gminy, przybierających zróżnicowaną formę. Zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym jednym z podstawowych dokumentów, które Wójt uwzględnia przy formułowaniu polityki przestrzennej gminy - jest strategia rozwoju gminy, o ile gmina dysponuje takim opracowaniem (art. 9 ust. 2). Gmina Kutno aktualnie dysponuje takim opracowaniem. 2. Według „Strategii Rozwoju Gminy Kutno na lata 2007 – 2013”, opracowanej przez Agencję Rozwoju Regionu Kutnowskiego SA:

„Misja Gminy Kutno przedstawia się następująco: Proekologiczna gmina z dobrze rozwiniętą infrastrukturą techniczną, społeczną i usługową o innowacyjnej gospodarce opartej na efektywnej i wyspecjalizowanej produkcji rolnej”.

Jako główne cele (priorytety) wskazano: 1) Czyste środowisko naturalne. 2) Rozwój gospodarczy. 3) Gmina wspierająca swoich mieszkańców.

3. Istotnym elementem Strategii jest Analiza SWOT, która potwierdziła w części, głównie polityki społecznej, przedstawionej w UWARUNKOWANIACH wnioski wynikające ze stanu gminy i warunków jej rozwoju.

Poniżej przytacza się dosłowny zapis tej analizy:

MOCNE STRONY  Położenie w środku Polski wokół miasta Kutno.  Dostępność do szlaków komunikacyjnych.  Wysokiej klasy gleby.  Wysokorozwinięte rolnictwo – gmina o charakterze rolniczym.  Dobrze rozwinięta hodowla zwierząt i drobiarstwo.  Dostępność siły roboczej.

 Posiadanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla całej gminy.  Zasoby przestrzenno-architektoniczne.  Pełna dostępność wodociągów i sieci telefonicznych.

SŁABE STRONY  Położenie wokół miasta Kutno utrudnia: - integrację społeczności lokalnej, - organizację kultury, - organizację oświaty.  Bardzo słabo rozwinięta sieć kanalizacji sanitarnej.  Mała liczba oczyszczalni przydomowych.  Niedostateczne wykorzystanie potencjału przyrodniczo-kulturowego.  Brak sieci gazowej.  Brak powszechnego dostępu do Internetu.  Brak możliwości zatrudnienia, na obszarze gminy, poza rolnictwem.  Brak własnych (gminnych), uzbrojonych terenów w celu pozyskania nowych inwestorów.  Brak mieszkań socjalnych.  Niska świadomość ekologiczna mieszkańców.  Brak ciągów pieszych przy drogach i ścieżek rowerowych.  Zły stan dróg.  Brak kompleksowego systemu gospodarki wodami powierzchniowymi.  Brak gminnej infrastruktury służącej rozwojowi kultury fizycznej.  Brak gminnego ośrodka kultury.  Brak przetwórstwa rolno-spożywczego na terenie gminy.  Mała lesistość gminy. SZANSE  Wzrost dochodów gminy.  Wzrost ilości podmiotów gospodarczych.  Rozwój jednorodzinnego budownictwa mieszkaniowego.  Dostępność środków budżetowych Unii Europejskiej.  Powstanie autostrad A1 i A2.  Napływ nowych inwestorów na terenie miasta Kutno.  Możliwość włączania do sieci kanalizacji sanitarnej miasta.  Ścisła współpraca z samorządem miasta Kutno.  Uczestnictwo w Związku Gmin Regionu Kutnowskiego i Stowarzyszeniu Rozwoju Gmin „Centrum”. ZAGROŻENIA  Rozwój patologii społecznych.  Rosnące koszty edukacji.  Zanikająca aktywność społeczna.  Emigracja młodych ludzi.  Niestabilne ustawodawstwo.  Dekoniunktura na rynkach rolnych.

4. W rozwinięciu głównych celów przedstawiono listę działań, których realizacja umożliwić powinna ich spełnienie. Działania te są zgodne z polityką określoną w STUDIUM. Z punktu widzenia STUDIUM, istotnymi są między innymi następujące ustalenia w zakresie polityki rozwoju gminy: - modernizacja i rozbudowa dróg, - pozyskanie gruntów przewidzianych pod rozwój przemysłu i usług, - uzbrojenie terenów w niezbędną infrastrukturę (w tym sieć kanalizacyjną, przyzagrodowe oczyszczalnie ścieków), - sieć gazociągowa, - budowa systemu małej retencji, - realizacja „Programu Bzura”, - zalesianie gruntów o najniższych klasach bonitacyjnych, - wsparcie współpracy gminy z samorządem Kutna w zakresie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw, - rozwój oferty placówek Kutna (GOK w Leszczyku), oświaty, sportowych, - promocja gminy, - opracowanie „Gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych”.

Cel: Systematyczna aktualizacja Planowanie przestrzenne gminy powinno być miejscowego planu elastyczne, tzn. dostosowane do potrzeb mieszkańców zagospodarowania gminy i inwestorów, z uwzględnieniem ochrony środowiska. skorelowana z potrzebami Dlatego zmiany miejscowego planu zagospodarowania mieszkańców i strategią gminy muszą być skorelowane z potrzebami rozwoju gminy mieszkańców oraz planowanymi zadaniami gminy, takimi jak: - Stworzenie systemu małej retencji. - Zwiększenie lesistości gminy. - Przygotowanie wolnych, uzbrojonych terenów inwestycyjnych. - Opracowanie i realizacja „Planu zaopatrzenia gminy w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe”.

XVIII. KIERUNKI ZMIAN W STRUKTURZE PRZESTRZENNEJ GMINY ORAZ W PRZEZNACZENIU TERENÓW

Na podstawie dokonanych analiz, oraz uwarunkowań rozwoju - nie przewiduje się zasadniczych zmian w strukturze przestrzennej gminy, a w konsekwencji w przeznaczeniu jej terenów. Zgodnie jednak z wnioskami wpływającymi ze strony władz gminy i mieszkańców, przewiduje się przeznaczenie części terenów pod działalność gospodarczą typu wytwórczego, magazynowo-składowego, jako ofertę dla inwestorów. Zgodnie także ze Strategią rozwoju, przewiduje się dalsze rozwijanie funkcji rolniczej oraz wykorzystywanie korzyści wynikających z rozwoju krajowego i regionalnego układu komunikacyjnego rejonu kutnowskiego, realizowanie rozbudowy infrastruktury technicznej także w powiązaniu z Kutnem i gminami ościennymi. Powyższe kierunki wiążą się ze strukturą przestrzenną gminy, a w tym z wielofunkcyjnym jej rozwojem mającym swoje konsekwencje w przeznaczeniu terenów. W studium uznaje się, że tereny mieszkaniowe wymagają powiększenia ze względu na stały napływ inwestorów (głównie ze strony mieszkańców Kutna), tereny przemysłowo-składowe powiększa się w celu umożliwienia w pełni wielofunkcyjnego rozwoju. W zakresie komunikacji przyjmuje się przebieg autostrady A1, drogi pozostawia się według dotychczasowego (w części istniejącego przebiegu), z warunkiem ich stałej modernizacji do parametrów technicznych określonych w przepisach szczególnych. Tereny w bezpośrednim sąsiedztwie rzeki Ochni wyłącza się z zabudowy, wymagane jest ich techniczne zabezpieczenie od strony rzeki. W krajobrazie gminy mogą pojawić się nowe elementy, a głównie coraz bardziej popularne elektrownie wiatrowe, lokalizowane na warunkach określonych w przepisach szczególnych.

XIX. ZASADY I STANDARDY KSZTAŁTOWANIA ZABUDOWY, ZAGOSPODAROWANIA TERENÓW, PARAMETRY I WSKAŹNIKI URBANISTYCZNE

XIX.1. Ogólne ustalenia zasad zagospodarowania 1. Ład przestrzenny W celu wzbogacenia atrakcyjności gminy, ustala się konieczność przestrzegania uwarunkowań przedstawionych w zapisie STUDIUM oraz wymagań funkcjonalnych, społeczno-gospodarczych, środowiskowych, kulturowych, kompozycyjno-estetycznych w celu takiego kształtowania przestrzeni, by w rezultacie uzyskiwać takie ukształtowanie przestrzeni, które tworzyłoby harmonijną całość.

Zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym - „parametry i wskaźniki urbanistyczne” ustanawiane są w dokumentach planistycznych zgodnie z przepisami szczególnymi, a więc zarówno w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, jak i w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, jako jedno z narzędzi ułatwiających kształtowanie przestrzeni. Podstawą ich określenia w „studium ...” (w zgeneralizowanym ujęciu art. 10 ust. 1 i 2 ww. ustawy) są: 1) analizy wynikające ze stanu dotychczasowego zagospodarowania i uzbrojenia terenów, stanu środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego, potrzeb i możliwości rozwoju gminy, przepisów dotyczących ochrony obiektów i terenów, stanu systemów komunikacji i infrastruktury technicznej, zadań dotyczących ponadlokalnych celów publicznych, 2) kierunki rozwoju gminy i niezbędne zmiany w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów.

Proces kolejnych działań, tj. od ogólnych założeń, zmierza do umożliwienia zrealizowania polityki przestrzennej gminy zawartej w Studium, poprzez ustalenia przepisów prawa miejscowego – w formie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Obok ustaleń o charakterze obowiązującym, zawarto ustalenia postulowane, które z braku innego ich omówienia w Studium, mają charakter ograniczonego obowiązywania w tym znaczeniu, że mogą ulec przekształceniu wyłączenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, jeżeli przyczyny ograniczonego obowiązywania ulegną zmianie lub jeżeli wprowadzone na ich miejsce rozwiązania w planie okażą się korzystniejsze z punktu widzenia rozwoju gminy, a przepisy szczególne na to pozwolą.

2. Zasady ogólne kształtowania zabudowy 1) nowe działki budowlane na terenach podlegających podziałowi powinny mieć powierzchnię i kształt umożliwiający ich prawidłowe zagospodarowanie, zapewnioną dostępność komunikacyjną do każdej działki, możliwość sukcesywnego wyposażania terenów i obiektów w infrastrukturę techniczną; 2) obiekty budowlane należy modernizować i projektować w taki sposób, by forma architektoniczna była dostosowywana do krajobrazu i otaczającej zabudowy, z wyłączeniem otaczających obiektów zdegradowanych; 3) w ramach przebudowy i modernizacji istniejących zespołów zabudowy obowiązuje porządkowanie nieruchomości w odniesieniu do obiektów funkcji podstawowej, budynków gospodarczych i garażowych, oraz zagospodarowania terenu w zakresie dojazdów, miejsc parkingowych, zieleni i wyposażenia w infrastrukturę techniczną. Budynki gospodarcze na działce nie mogą mieć

charakteru prowizorycznego, szpecącego krajobraz a rodzaj ich użytkowania nie może naruszać warunków zamieszkania; 4) możliwość lokalizacji obiektów usługowych w zespołach zabudowy mieszkaniowej pod warunkiem, że prowadzona w nich działalność nie spowoduje pogorszenia warunków zamieszkania, nie spowoduje przekroczenia standardów środowiska poza obszarem granic działki (lub mieszkania w przypadku zabudowy wielorodzinnej), 5) zaleca się z uwagi na potrzebę ochrony środowiska przyrodniczego zasadę równoczesnej lub wyprzedzającej realizacji elementów infrastruktury technicznej zapewniającej ochronę wód przed zanieczyszczeniem w stosunku do realizacji obiektów i urządzeń dla ustalonych funkcji; 6) na terenach objętych ochroną konserwatorską, obowiązują uzgodnienia projektowanych zamierzeń inwestycyjnych i modernizacyjnych z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków; 7) na terenach objętych prawnymi formami ochrony przyrody, obowiązuje zachowanie ustaleń zawartych w przepisach szczególnych dotyczących tych terenów; 8) zakaz odprowadzania zanieczyszczonych wód i ścieków do wód powierzchniowych i gruntu, z wyłączeniem zrzutów w oparciu o uzyskane pozwolenia wodno-prawne; 9) na obszarze objętym studium dopuszcza się lokalizowanie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, dla których na podstawie przepisów szczególnych może być wymagany raport o oddziaływaniu na środowisko o ile dopuści on możliwość ich lokalizacji; 10) szczególnej ochronie podlegają wody podziemne z uwagi na położenie obszaru gminy Kutno w obrębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GZWP) Nr 226 Krośniewice – Kutno; 11) dla obiektów o wysokości 50 m n.p.t. i większej (wieży, kominy, maszty, słupy), należy zgłaszać ich lokalizację do służb ruchu lotniczego, celem ustalenia sposobu oznakowania przeszkodowego tych obiektów.

XIX.2. Uszczegółowione ustalenia dotyczące zasad kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenów

1. Dla terenów mieszkaniowych MW, o podstawowym przeznaczeniu dla zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, tj. o więcej niż 2-ch mieszkaniach, ustala się następujące zasady kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu: 1) lokalizacja nowych i utrzymanie istniejących budynków z możliwością ich rozbudowy, przebudowy, poprzez podniesienie stopnia wyposażenia komunalnego, poziomu estetyki obiektów i użytkowanego terenu; 2) preferowana wysokość budynków – trzy, cztery kondygnacje, z dopuszczeniem użytkowego poddasza;

3) w zespole istniejącej i nowej zabudowy wielorodzinnej uzupełnienie wyposażenia wspólnie użytkowanego terenu w urządzenia infrastruktury technicznej, urządzenia służące utrzymaniu porządku, zieleni rekreacyjnej, miejsc parkingowych lub garażowych, właściwe dojazdy do budynków, elementy małej architektury itp.; 4) forma dachów, pokryć dachowych w nawiązaniu do sąsiednich budynków; 5) możliwość lokalizacji usług z wykluczeniem działalności powodującej przekraczanie standardów środowiska; 6) możliwość lokalizowania zabudowy jednorodzinnej, usługowej, towarzyszącej jako funkcji uzupełniającej.

2. Dla terenów mieszkaniowych MN, o podstawowym przeznaczeniu dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z dopuszczeniem zagrodowej i rezydencjonalnej bądź rekreacji indywidualnej, ustala się następujące zasady kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu: 1) lokalizacja nowej i utrzymanie istniejącej zabudowy mieszkaniowej, z możliwością rozbudowy, przebudowy, modernizacji obiektów mieszkaniowych z jednoczesnym porządkowaniem użytkowanej działki; 2) zalecana minimalna powierzchnia terenu przyrodniczo czynna - 40 % powierzchni działki; 3) preferowana wysokość budynków - dwie, trzy kondygnacje, z dopuszczeniem użytkowego poddasza; 4) dla budynków mieszkalnych zalecane dachy dwu- lub wielospadowe, o kącie nachylenia 20o – 45o; 5) utrzymanie istniejących i możliwość lokalizacji usług i rzemiosła zarówno wbudowanych w obiekty mieszkaniowe jak i wolnostojących z zastrzeżeniem, że prowadzona działalność nie może powodować negatywnego oddziaływania na środowisko poza granicę działki; 6) utrzymanie istniejącej zabudowy zagrodowej oraz możliwość realizacji nowej z prawem do jej modernizacji, przebudowy i rozbudowy na działkach o powierzchni wynikającej z wymogów technologii prowadzonej działalności rolniczej, z tym że relacje zabudowa mieszkaniowa – zabudowa zagrodowa nie mogą powodować wzajemnych kolizji i obniżających poziom warunków zamieszkania w budynkach mieszkalnych; 7) możliwość dokonywania podziału i łączenia działek, w wyniku których minimalna zalecana powierzchnia działki zabudowy jednorodzinnej po podziale wyniesie ok. 900 m2; 8) dla terenów zabudowy rezydencjonalnej bądź dla rekreacji indywidualnej związanej z okresowym lub całorocznym wypoczynkiem, preferowana powierzchnia działki po podziale wynosi 2000 - 3000 m2, szerokość frontu działki 25 - 30 m; zalecana minimalna powierzchnia biologicznie czynna 60 % powierzchni działki.

3. Dla terenów zabudowy zagrodowej RM, o podstawowym przeznaczeniu dla zabudowy zagrodowej z dopuszczeniem obiektów i urządzeń służących obsłudze gospodarki, ustala się zasady kształtowania zabudowy:

1) lokalizacja nowej i utrzymanie istniejącej zabudowy, z możliwością rozbudowy, przebudowy, modernizacji na działkach o powierzchni wynikającej z wymogów technologii prowadzonej działalności rolniczej, z tym że relacje zabudowa mieszkaniowa – zabudowa zagrodowa nie mogą powodować wzajemnych kolizji i obniżających poziom warunków zamieszkania w budynkach mieszkalnych (odory, hałasy, transport), a z drugiej strony – ograniczających dostępność gospodarstw do pól, łąk, wód; 2) możliwość lokalizacji zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej; preferowana wysokość budynków mieszkalnych – dwie, trzy kondygnacje, z dopuszczeniem użytkowego poddasza; 3) utrzymanie istniejących i możliwość lokalizacji usług i rzemiosła, zarówno wbudowanych w obiekty mieszkalne jak i wolnostojących, z zastrzeżeniem, że prowadzona działalność nie może powodować negatywnego oddziaływania poza granicę działki; 4) zabudowa towarzysząca, służąca obsłudze gospodarki rolnej o wysokości dostosowanej do prowadzonej działalności, za wyjątkiem urządzeń technicznych, których wysokość wynika bezpośrednio z wymogów technologii (takich, jak: silosy, kominy, dźwigi itp.).

4. Dla terenów U, o podstawowym przeznaczeniu dla usług lokalnych, ustala się następujące zasady kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu: 1) lokalizacja nowej i utrzymanie istniejących obiektów, z możliwością modernizacji, rozbudowy bądź uzupełnienia i wymiany zabudowy; 2) utrzymanie istniejącej funkcji, z możliwością zmiany profilu, przy zastrzeżeniu, że zmiana nie będzie powodować negatywnego oddziaływania na środowisko przekraczającego granice działki; 3) możliwość zmiany funkcji usług na zabudowę mieszkaniową, bądź możliwość realizacji nowej zabudowy mieszkaniowej jako funkcji uzupełniającej; 4) możliwa lokalizacja obiektów towarzyszących, w tym gospodarczych i garaży wolnostojących jako budynków parterowych, o kształcie i formie odpowiadającej otoczeniu; 5) utrzymanie dotychczasowej zasady obsługi komunikacyjnej dla istniejących obiektów; dla nowych terenów ewentualne zjazdy z drogi krajowej, po uzgodnieniu z zarządcą drogi.

5. Dla terenów UK, o podstawowym przeznaczeniu dla funkcji usług kultury i sakralnej, ustala się następujące zasady kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu: 1) utrzymanie, rozbudowa i modernizacja istniejących obiektów kultury, sakralnych, sanktuarium i seminarium; 2) możliwa lokalizacja obiektów towarzyszących, w tym gospodarczych i garaży wolnostojących mieszkalnych o kształcie i formie odpowiadającej otoczeniu; 3) architektura nowych obiektów winna nawiązywać skalą i charakterem do otaczającego krajobrazu;

4) dla obiektów sakralnych oraz cmentarzy, objętych rejestrem bądź ewidencją zabytków, obowiązują uzgodnienia z WKZ dla działań inwestycyjnych.

6. Dla terenów UO, o podstawowym przeznaczeniu dla usług oświaty i opieki społecznej itp. ustala się następujące zasady kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu: 1) lokalizacja nowej i utrzymanie istniejących obiektów z możliwością modernizacji, rozbudowy, bądź uzupełnienia i wymiany zabudowy; 2) możliwa lokalizacja obiektów towarzyszących, w tym gospodarczych i garażowych jako budynków parterowych, o kształcie i formie odpowiadającej otoczeniu; 3) możliwość uzupełnienia o obiekty i urządzenia związane z funkcją dydaktyczną i wychowaniem fizycznym; 4) dopuszcza się zmianę funkcji podstawowej na inne cele publiczne; 5) możliwość wprowadzenia funkcji mieszkalnej jako uzupełniającej.

7. Dla terenów US, o podstawowym przeznaczeniu pod usługi sportowo– rekreacyjne ustala się następujące zasady kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu: 1) utrzymanie istniejących obiektów sportowych – boisk i placów gier itp.; 2) możliwość realizacji nowych sportowych, wypoczynkowych i rekreacyjnych urządzeń terenowych; 3) możliwość przekształcenia, wyburzenia bądź zmiany przeznaczenia istniejących budynków; 4) dopuszcza się lokalizację obiektów pomocniczych, zaplecza socjalnego, szatni, sanitariatów itd. o kącie nachylenia połaci dachowych 10o – 45o.

8. Na terenach P, o podstawowym przeznaczeniu produkcyjno-przemysłowym, składowym, magazynowym, działalności gospodarczej, drobnej wytwórczości, ustala się następujące zasady kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu: 1) lokalizacja nowych i utrzymanie istniejących obiektów z możliwością rozbudowy, przebudowy i modernizacji; 2) możliwość lokalizowania nowych obiektów kubaturowych o wysokości do 15 m, za wyjątkiem urządzeń technicznych, których wysokość wynika bezpośrednio z wymogów technologicznych, takich jak: kominy, silosy, dźwigi itp.; dachy o kącie nachylenia od 0o do 30o; 3) możliwość wprowadzenia funkcji uzupełniających nie kolidujących z przeznaczeniem podstawowym; 4) możliwość wprowadzenia funkcji mieszkaniowej jako uzupełniającej, jeżeli wynika to z charakteru prowadzonej działalności lub z potrzeb dozoru i nadzoru; 5) zalecana minimalna powierzchnia czynna przyrodniczo – 10 % powierzchni działki.

9. Dla terenów RU, o podstawowym przeznaczeniu dla działalności związanej z obsługą rolnictwa w gospodarstwach rolnych, hodowlanych, ogrodniczych, rybackich, przetwórstwem, zapleczem obsługowym działalności gospodarczej itp., ustala się następujące zasady kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu: 1) lokalizacja nowej i utrzymanie istniejącej zabudowy z prawem do rozbudowy, przebudowy i modernizacji; 2) możliwość lokalizowania nowych budynków do wysokości 15 m, za wyjątkiem urządzeń technicznych, których wysokość wynika bezpośrednio z wymogów technologicznych, takich jak: kominy, silosy, dźwigi itp.; dachy o kącie nachylenia od 0o do 30o; 3) dopuszcza się możliwość wydzielania nowych działek z wjazdem umożliwiających korzystanie z samochodu transportu towarowego oraz z zapewnieniem miejsc parkingowych; 4) zalecana minimalna powierzchnia czynna przyrodniczo wynosi 20 % powierzchni działki; 5) możliwość realizacji zabudowy mieszkaniowej jako funkcji uzupełniającej; 6) utrzymuje się obiekty, urządzenia oraz obecne zagospodarowanie hodowlane, z możliwością ich przekształcenia; 7) na terenach dawnych państwowych gospodarstw rolnych dopuszcza się zmianę profilów działalności i całkowite przekształcenie zainwestowania, z możliwością wyburzeń i wymiany zabudowy. Zaleca się wykorzystanie terenu głównie na cele wytwórcze i magazynowe itp. z możliwością funkcji mieszkaniowej – jako uzupełniającej.

10. Dla terenów PE, o podstawowym przeznaczeniu zasobów złóż kopalin ustala się następujące zasady zagospodarowania terenu: 1) możliwość prowadzenia eksploatacji w istniejących żwirowniach w oparciu o uzyskaną koncesję zgodnie z przepisami szczególnymi; 2) rekultywacja terenu po zakończeniu eksploatacji zgodnie ze sposobem i kierunkiem określonym w koncesji; 3) dla terenów przyszłej eksploatacji należy działać w oparciu o przepisy szczególne.

11. Dla terenów KS, o podstawowym przeznaczeniu jako formy obsługi komunikacyjnej (parkingów, stacji paliw, stacji obsługi itp.), ustala się następujące zasady kształtowania i zagospodarowania terenów: 1) utrzymanie istniejących obiektów, urządzeń parkingów publicznych, stacji paliw; 2) możliwość lokalizacji parkingów, pod warunkiem spełnienia przepisów szczególnych; 3) zagospodarowanie z uwzględnieniem zieleni, minimalna powierzchnia przyrodniczo czynna – 10 % działki; 4) możliwość lokalizacji drobnych obiektów handlowych, gastronomicznych, dozoru, socjalnych itp.

12. Dla pozostałych terenów, ustala się następujące zasady zagospodarowania: 1) tereny rolnicze – R: a) utrzymanie istniejących upraw polowych i sadowniczych z możliwością do zabudowy obiektami i urządzeniami towarzyszącymi, zabudową usługową i produkcyjną, służącą produkcji rolniczej i służących obsłudze gospodarki rolnej itp., b) możliwość realizacji zabudowy zagrodowej i siedliskowej związanej z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, zabudowy inwentarskiej, rolniczej, związanej z przetwórstwem, składowaniem, produkcją sadowniczą, warzywną itp., c) możliwość przekształcania istniejącej zabudowy bądź realizowania zabudowy agroturystycznej, d) możliwość utrzymania istniejących siedlisk, z prawem do ich modernizacji i rozbudowy, e) utrzymanie istniejących zadrzewień śródpolnych oraz oczek i cieków wodnych, f) możliwość urządzenia zbiorników wodnych na ciekach naturalnych i rowach melioracyjnych pod warunkiem uzgodnienia z właściwym zarządcą gospodarki wodnej, g) obowiązek zachowania rowów melioracyjnych spełniających rolę odbiorników wód powierzchniowych, a w przypadku realizacji inwestycji - konieczność ich przebudowy i odtworzenia w uzgodnieniu z zarządcą urządzeń, h) możliwość lokalizacji urządzeń infrastruktury technicznej (w tym stacji bazowych telefonii komórkowej, instalacji wykorzystujących siłę wiatru do produkcji energii itp.), przy zachowaniu przepisów szczególnych, i) możliwość lokalizacji farmy elektrowni wiatrowych, wraz z realizacją sieci i urządzeń infrastruktury technicznej i dróg w rejonie wsi Byszew, Stanisławów, Leszno. Dopuszcza się intensyfikację zadrzewień i zalesień, przy zachowaniu braku kolizji z urządzeniami i obiektami farmy, a także realizację zabudowy gospodarczej, garażowej i uzupełniającej jako kontynuacja istniejącej już zabudowy zagrodowej wzdłuż ciągów drogowych, przy zachowaniu przepisów szczególnych. Dla realizacji obiektów i urządzeń związanych z farmą, na obszarach występowania gleb chronionych, obowiązuje uzyskanie zgody na przeznaczenie gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne, w oparciu o przepisy szczególne, j) możliwość prowadzenia rozpoznania złóż kruszywa pospolitego, ewentualnego udokumentowania ich, celem uzyskania koncesji, przy zachowaniu przepisów szczególnych, k) możliwość zalesiania gruntów rolnych, na zasadach określonych w przepisach szczególnych;

2) tereny łąk i pastwisk - RŁ: a) utrzymanie istniejących kompleksów łąk jako istotnego elementu przyrodniczego i krajobrazowego gminy, jako terenów otwartych, z możliwością zadrzewień, b) dopuszcza się lokalizowanie urządzeń związanych z infrastrukturą techniczną i drogową, przy zachowaniu przepisów szczególnych, c) utrzymanie istniejących zadrzewień, rowów, oczek i cieków wodnych itp.;

3) tereny zieleni urządzonej – ZP: a) utrzymanie istniejącej zieleni wysokiej i krzewów ozdobnych, b) możliwość urządzenia placów zabaw, lokalizowania obiektów małej architektury i sanitariatów itp., c) utrzymanie dotychczasowej formy użytkowania terenu w formie ogródków działkowych, d) dla założeń parkowych we wsiach Głogowiec, Leszno, Byszew, Malina, Strzegocin wpisanych do rejestru zabytków i posiadających strefę ochrony konserwatorskiej, wszelkie działania inwestycyjne wymagają uzyskania zgody WKZ, e) utrzymuje się istniejące zabytkowe obiekty dawnych dworów i pałaców położone na terenie parków; prace modernizacyjne i działania inwestycyjne wymagają opinii WKZ;

4) tereny ogrodów działkowych – ZD: a) utrzymanie dotychczasowej formy użytkowania, b) możliwość lokalizowania obiektów małej architektury oraz urządzeń i sieci infrastruktury technicznej, c) we wsiach Komadzyn, Bielawki utrzymuje się istniejące stawy oraz układ i formę starodrzew stanowiącego pozostałość dawnych założeń dworsko-parkowych;

5) tereny cmentarzy - ZC: a) utrzymanie istniejących cmentarzy we wsiach Woźniaków, Kuczków, Strzegocin i Głogowiec wraz z niezbędnymi obiektami towarzyszącymi, b) możliwość lokalizowania urządzeń sanitarnych, socjalnych itp., c) dla obiektów sakralnych oraz cmentarzy objętych rejestrem bądź ewidencją zabytków, obowiązują uzgodnienia z WKZ, dla działań inwestycyjnych;

6) tereny lasów - ZL: a) zachowanie istniejących kompleksów leśnych, b) uwzględnianie ustaleń planu urządzenia lasów, c) utrzymuje się istniejące osady leśne, z prawem do ich rozbudowy i modernizacji, d) zakaz realizacji zabudowy poza zabudową związaną z gospodarką leśną oraz obiektów infrastruktury technicznej, drogowej i ochrony p.pożarowej;

7) tereny zalesień - ZLZ: a) utrzymanie dotychczasowego użytkowania rolniczego do czasu przeprowadzenia zalesień, b) utrzymanie istniejących oczek wodnych i cieków;

8) tereny wód powierzchniowych i cieków - WS: a) utrzymanie rzeki Ochni, Głogowianki i Kanału Strzegocińskiego wraz z dopływami. Wprowadza się zakaz likwidacji rowów, zakoli, zbiorników i oczek wodnych z jednoczesnym zakazem ich zanieczyszczania i ograniczania dostępu do nich, b) zakaz przegradzania dolin rzecznych, c) użytkowanie wód otwartych do celów rekreacyjnych i sportowych, urządzanie łowisk komercyjnych i stawów hodowlanych musi być poprzedzone zgodą zarządcy wód i terenów przyległych, d) możliwość lokalizacji urządzeń służących regulacji rzeki oraz ochrony przeciwpowodziowej.

9) tereny związane z infrastrukturą techniczną obsługi gminy, zaopatrzenia w wodę, odprowadzenia ścieków, gospodarki komunalnej itp. w zakresie: a) utrzymanie istniejących obiektów i urządzeń, b) możliwość rozbudowy i modernizacji, c) realizację nowych obiektów i urządzeń technicznych w oparciu o przepisy szczególne, d) utrzymanie obecnej obsługi komunikacyjnej.

* * *

Wyznaczone na rysunku „Kierunki zagospodarowania” tereny pod różne formy zagospodarowania dostosowano do skali mapy, co oznacza, że przebieg granic poszczególnych terenów oraz sieci infrastruktury technicznej określono w sposób dopuszczający uściślenie ich lokalizacji przy utrzymaniu istoty zamierzonej dyspozycji przestrzennej. Przedstawione na rysunku przeznaczenia terenu oznacza funkcję dominującą, a nie wyłączną i może być uzupełnione innymi funkcjami, które nie mogą być jednak przeciwstawne funkcji wiodącej i prowadzić do pogorszenia warunków egzystencji.

Ostateczne uszczegółowienie ustaleń nastąpi w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, poprzez ocenę faktycznego stanu zainwestowania, aktualnych podziałów własnościowych, lokalnych warunków i możliwości kształtowania zabudowy.

XX. TERENY WYŁĄCZONE SPOD ZABUDOWY

Do terenów wyłączonych spod zabudowy zaliczono: tereny które nie posiadają zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne, tereny chronione przed zabudową przepisami szczególnymi. Warunkiem wystąpienia o zmianę przekształcenia na inne cele niż na rolne bądź leśne jest przystąpienie do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

XXI. OBSZARY PRZESTRZENI PUBLICZNEJ

Zgodnie z cytowaną ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, „ilekroć w ustawie jest mowa o „obszarze przestrzeni publicznej” – należy przez to rozumieć obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, poprawy jakości ich życia i sprzyjający nawiązywaniu kontaktów społecznych ze względu na jego położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne, określone w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy”. Stwierdza się, że na terenie gminy brak obszaru o szczególnym znaczeniu dla ogółu mieszkańców gminy, w ramach którego koncentruje się w sposób wyróżniający życie publiczne. Związane jest to z faktem, że brak jest ośrodka gminnego w granicach administracyjnych gminy, skupiającego instytucje związane z zaspokojeniem różnorodnych potrzeb mieszkańców. Siedzibą władz gminy i instytucji obsługi jest bowiem miasto Kutno. Do obszaru przestrzeni publicznej zalicza się utworzenie gminnego ośrodka kultury w ramach zespołu parkowo-dworskiego w Leszczynku. Należy również zauważyć miejsca znajdujące się w większych sołectwach, związane z niewielkimi skupiskami sklepów, rejonach szkół i parafii, które mają znaczenie w codziennych kontaktach lokalnej społeczności gminy.

XXII. OBSZARY ORAZ ZASADY OCHRONY ŚRODOWISKA I JEGO ZASOBÓW, OCHRONY PRZYRODY, KRAJOBRAZU KULTUROWEGO

Obiekty i obszary środowiska przyrodniczego, podlegające ochronie, podano w rozdziałach V i X niniejszego tekstu Studium. W niniejszym rozdziale podaje się ustalenia dotyczące ochrony tych obiektów i obszarów.

Na terenie ochrony bezpośredniej ujęć wód należy: • odprowadzać wody opadowe w sposób uniemożliwiający przedostawanie się ich do urządzeń służących do poboru wody,

• zagospodarować teren zielenią, • odprowadzać poza granicę terenu ochrony bezpośredniej ścieki z urządzeń sanitarnych, przeznaczonych do użytku osób zatrudnionych przy obsłudze urządzeń służących do poboru wody, • ograniczyć do niezbędnych potrzeb przebywanie osób niezatrudnionych przy obsłudze urządzeń służących do poboru wody. Teren ochrony bezpośredniej należy ogrodzić, a jego granice przebiegające przez wody powierzchniowe oznaczyć za pomocą rozmieszczonych w widocznych miejscach stałych znaków stojących lub pływających; na ogrodzeniu oraz znakach należy umieścić tablice zawierające informacje o ujęciu wody i zakazie wstępu osób nieupoważnionych.

Na terenach ochrony pośredniej ujęcia wody podziemnej zabronione lub ograniczone wykonywanie robót oraz innych czynności powodujących zmniejszenie przydatności ujmowanej wody lub wydajności ujęcia, a w szczególności: • wydobywanie kopalin, • wykonywanie odwodnień budowlanych lub górniczych. • urządzanie pryzm kiszonkowych, • chów lub hodowla ryb, ich dokarmianie lub zanęcanie, • pojenie oraz wypasanie zwierząt, • wydobywanie kamienia, żwiru, piasku oraz innych materiałów, a także wycinanie roślin z wód lub brzegu, • uprawianie sportów wodnych, • użytkowanie statków o napędzie spalinowym. • wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, • lokalizowanie budownictwa mieszkalnego oraz turystycznego, • używanie samolotów do przeprowadzania zabiegów rolniczych, • rolnicze wykorzystanie ścieków, • przechowywanie lub składowanie odpadów promieniotwórczych, • stosowanie nawozów oraz środków ochrony roślin, • budowa autostrad, dróg oraz torów kolejowych, • wykonywanie robót melioracyjnych oraz wykopów ziemnych, • lokalizowanie zakładów przemysłowych oraz ferm chowu lub hodowli zwierząt, • lokalizowanie magazynów produktów ropopochodnych oraz innych substancji, a także rurociągów do ich transportu, • lokalizowanie składowisk odpadów komunalnych lub przemysłowych, • mycie pojazdów mechanicznych, • urządzanie parkingów, obozowisk oraz kąpielisk, • lokalizowanie nowych ujęć wody, • lokalizowanie cmentarzy oraz grzebanie zwłok zwierzęcych.

Na właścicieli gruntów położonych na terenie ochrony pośredniej może być nałożony obowiązek stosowania odpowiednich upraw rolnych lub leśnych, a także zlikwidowania nieczynnych studni oraz, na ich koszt, ognisk zanieczyszczeń wody. Przy ustalaniu zakazów, nakazów i ograniczeń dotyczących użytkowania gruntów na terenie ochrony pośredniej należy uwzględnić warunki infiltracji zanieczyszczeń do poziomu wodonośnego, z którego woda jest ujmowana. Teren ochrony pośredniej ujęcia wód podziemnych wyznacza się na podstawie ustaleń zawartych w dokumentacji hydrogeologicznej tego ujęcia.

Na obszarze Sieci NATURA 2000: Pradolina Warszawsko-Berlińska, obowiązujące poniższe ustalenia: Ochrona obszaru w ramach sieci NATURA 2000 nie wyklucza jego gospodarczego wykorzystania. Każdy jednak plan lub przedsięwzięcie, które może w istotny sposób oddziaływać na obiekt wchodzący w skład sieci, musi podlegać ocenie oddziaływania jego skutków na ochronę obiektu. Zgoda na działania szkodzące obiektowi może być wyrażona wyłącznie w określonych przypadkach i pod warunkiem zrekompensowania szkód w innym miejscu (w celu zapewnienia spójności sieci).

Na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Pradoliny Warszawsko- Berlińskiej, wprowadza się następujące ustalenia dotyczące:

1) czynnej ochrony ekosystemów leśnych: a) utrzymanie ciągłości i trwałości lasów; b) wspieranie procesów sukcesji naturalnej przez inicjowanie i utrwalanie naturalnego odnowienia o składzie i strukturze odpowiadającej siedlisku; na obszarach, gdzie nie są możliwe odnowienia naturalne- używanie do odnowień gatunków miejscowego pochodzenia przy ograniczeniu gatunków obcych; c) zwiększenie udziału gatunków domieszkowych i biocenotycznych, tworzenie układów ekotonowych z tych gatunków; d) pozostawienie drzew o charakterze pomnikowym, przestojów i drzew dziuplastych, aż do ich całkowitego rozpadu; e) zwiększenie lesistości, w szczególności poprzez zalesianie terenów porolnych na obszarach, gdzie z przyrodniczego i ekonomicznego punktu widzenia jest to uzasadnione: sprzyjanie tworzeniu zwartych kompleksów leśnych o racjonalnej granicy polno-leśnej, tworzenie i utrzymywanie leśnych korytarzy ekologicznych ze szczególnym uwzględnieniem możliwości migracji dużych ssaków; f) utrzymywanie, a w razie potrzeby podwyższanie poziomu wód gruntowych, w szczególności na siedliskach wilgotnych i bagiennych, tj. w borach bagiennych, olsach i łęgach, budowa obiektów małej retencji, w tym

zbiorników wielofunkcyjnych zwiększających różnorodność biologiczną w lasach; g) zachowanie i utrzymywanie w stanie zbliżonym do naturalnego istniejących śródleśnych cieków, mokradeł, polan, torfowisk, wrzosowisk oraz muraw napiaskowych; h) zwalczanie szkodników owadzich i patogenów grzybowych, a także ograniczanie szkód łowieckich poprzez stosowanie metod mechanicznych lub biologicznych; stosowanie metod chemicznego zwalczania dopuszczalne tylko przy braku alternatywnych metod; i) stopniowe usuwanie gatunków obcego pochodzenia, z wyjątkiem zalecenia ich stosowania w ramach przyjętych zasad hodowli lasu; j) ochrona miejsc występowania chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów; w przypadkach stwierdzenia obiektów i powierzchni cennych przyrodniczo (stanowiska rzadkich i chronionych roślin, zwierząt, grzybów oraz pozostałości naturalnych ekosystemów) wnioskowanie o objęcie ich odpowiednią formą ochrony; k) kształtowanie właściwej struktury populacji zwierząt, roślin i grzybów stanowiących elementy ekosystemu leśnego; l) opracowanie i wdrażanie programów czynnej ochrony oraz reintrodukcji i restytucji gatunków rzadkich lub zagrożonych; m) wykorzystanie lasów dla celów rekreacyjno–krajoznawczych i edukacyjnych w oparciu o wyznaczone szlaki turystyczne oraz istniejące i nowe ścieżki edukacyjno-przyrodnicze wyposażone w elementy infrastruktury turystycznej i edukacyjnej zharmonizowanej z otoczeniem; n) prowadzenie racjonalnej gospodarki łowieckiej, w szczególności poprzez dostosowanie liczebności populacji zwierząt łownych związanych z ekosystemami leśnymi do warunków środowiskowych i zwalczanie kłusownictwa.

2) czynnej ochrony innych ekosystemów lądowych: a) przeciwdziałanie zarastaniu łąk i pastwisk oraz torfowisk poprzez koszenie i wypas, a także mechaniczne usuwanie samosiewów drzew i krzewów na terenach otwartych, z pozostawieniem kęp drzew i krzewów; b) propagowanie wśród rolników działań zmierzających do utrzymania trwałych użytków zielonych w ramach zwykłej, dobrej praktyki rolniczej a także Krajowego Programu Rolno-Środowiskowego – zgodnie z wymogami zbiorowisk łąkowych, propagowanie gospodarstw prowadzących produkcję mieszaną , chowu bydła opartego o naturalny wypas metodą pastwiskową , uprawy lokalnych odmian roślin orasz hodowli lokalnych ras zwierząt, promowanie agroturystyki i rolnictwa ekologicznego; c) ograniczanie zmiany użytków zielonych na grunty orne, minimalizacja mechanicznej uprawy gleby na użytkach zielonych, propagowanie powrotu

do użytkowania łąkowego gruntów wykorzystywanych dotychczas jako rolne wzdłuż cieków, rowów, lokalnych obniżeń terenowych i na skłonach; d) prowadzenie zabiegów agrotechnicznych zgodnie z wymogami zbiorowisk łąkowych i zasiedlających je gatunków fauny, zwłaszcza ptaków (odpowiednie terminy, częstotliwość i technika koszenia); e) preferowanie ochrony roślin metodami biologicznymi; f) popularyzacja racjonalnych metod nawożenia w celu ochrony środowiska gruntowo-wodnego i ograniczenia zjawiska eutrofizacji wód; g) ochrona zieleni wiejskiej, zadrzewień, zakrzewień, parków wiejskich oraz kształtowanie zróżnicowanego krajobrazu rolniczego poprzez ochronę istniejących oraz zakładanie nowych zadrzewień śródpolnych i przydrożnych: ochrona drzew pomnikowych i obejmowanie tą formą ochrony nowych okazów; h) zachowanie śródpolnych torfowisk, zabagnień, podmokłości oraz oczek wodnych; i) zachowanie zbiorowisk wydmowych, śródpolnych muraw napiaskowych, wrzosowisk i kęp jeżyn; j) wykonywanie i utrzymywanie melioracji odwadniająco-nawadniających w ramach racjonalnej gospodarki rolnej na gruntach użytkowanych intensywnie, wykluczenie z odwadniania obszarów wodno-błotnych, torfowisk i obszarów źródliskowych; k) promowanie nawadniania z ujęć wód powierzchniowych, a ograniczanie wykorzystania do tych celów zasobów wód podziemnych; l) eliminowanie nielegalnego eksploatowania surowców mineralnych i składowania odpadów; rekultywacja terenów powyrobiskowych - w szczególnych przypadkach, gdy w wyrobisku ukształtowały się interesujące biocenozy wzbogacające lokalną różnorodność biologiczną, zalecane jest podejmowanie działań ochronnych w celu ich zachowania; m) wnioskowanie do właściwego organu o objęcie ochroną prawną stanowisk chronionych i rzadkich gatunków roślin, zwierząt i grzybów, a także ekosystemów i cennych elementów krajobrazu w formie rezerwatów przyrody, zespołów przyrodniczo-krajobrazowych i użytków ekologicznych, opracowanie i wdrażanie programów reintrodukcji, introdukcji oraz czynnej ochrony gatunków rzadkich i zagrożonych związanych z nieleśnymi ekosystemami lądowymi; n) utrzymywanie i w razie konieczności odtwarzanie lokalnych i regionalnych korytarzy ekologicznych; o) prowadzenie racjonalnej gospodarki łowieckiej, w szczególności poprzez dostosowanie liczebności populacji zwierząt łownych związanych z ekosystemami otwartymi do warunków środowiskowych; zwalczanie kłusownictwa.

3) czynnej ochrony ekosystemów wodnych: a) promowanie wszelkich działań służących osiągnięciu i utrzymaniu dobrego stanu ekologicznego i chemicznego wód w zlewni rzeki Bzury, ze szczególnym uwzględnieniem właściwej gospodarki ściekowej; b) zachowanie i ochrona zbiorników wód powierzchniowych (naturalnych i sztucznych) wraz z pasem roślinności okalającej; c) prowadzenie prac regulacyjnych i utrzymaniowych rzek w zakresie uzasadnionym potrzebami gospodarki wodnej i ochrony przeciwpowodziowej, przy stosowaniu w maksymalnym stopniu naturalnych materiałów i technologii służących ochronie środowiska wodnego; d) utrzymanie biologicznego przepływu wód; zachowanie w miarę możliwości stałego lub okresowego połączenia starorzeczy z rzeką; e) ograniczanie zabudowy na krawędziach wysoczyznowych, w celu zachowania ciągłości przyrodniczo- krajobrazowej oraz ochrony krawędzi tarasów rzecznych przed ruchami osuwiskowymi; f) niedopuszczanie do zmiany ukształtowania terenu w niezabudowanych dolinach rzecznych, zwłaszcza w strefie zasięgu wody wysokiej, poprzez sztuczne podwyższanie dna doliny i zwężanie jej profilu poprzecznego; g) rozpoznanie okresowych szlaków migracji zwierząt, których rozwój związany jest bezpośrednio ze środowiskiem wodnym (w szczególności płazów) oraz podejmowanie działań w celu ochrony migrujących zwierząt; h) zapewnienie swobodnej migracji ryb i innych organizmów wodnych w ciekach poprzez budowę przepławek na istniejących i nowych budowlach piętrzących; i) utrzymanie i wprowadzanie zakrzewień i szuwarów wokół zbiorników wodnych i wzdłuż cieków, a także tworzenie zadawnionych stref buforowych, celem ograniczenia spływu zanieczyszczeń, zwłaszcza substancji biogennych i zwiększenia różnorodności biologicznej oraz ochrony brzegów wód; j) przeciwdziałanie erozji dennej cieków, wypłycaniu zbiorników wodnych i ograniczanie kierowania wód do krytych kanałów; k) zaniechanie prób odwadniania terenów przyległych do wód powierzchniowych, nadmiernie uwilgotnionych przez większą część roku oraz działań zwiększających prędkość spływu wód na terenach, gdzie nie ma to uzasadnienia ekonomicznego; l) wnioskowanie do właściwego organu przyrody o objęcie ochroną prawną zachowanych w stanie zbliżonym do naturalnego fragmentów ekosystemów wodnych oraz stanowisk gatunków chronionych i rzadkich, właściwych dla ekosystemów hydrogenicznych;

m) opracowanie i wdrożenie programów reintrodukcji, restytucji, czynnej ochrony rzadkich i zagrożonych gatunków zwierząt, roślin, grzybów bezpośrednio związanych z ekosystemami wodnymi; n) zachowanie i w miarę możliwości odtwarzanie korytarzy ekologicznych opartych o ekosystemy wodne celem zachowania dróg migracji gatunków związanych z wodą; o) zwiększanie retencji wodnej, zwłaszcza małej retencji, z wykorzystaniem starorzeczy, lokalnych obniżeń terenu, dawnych stawów i istniejących w przeszłości piętrzeń; p) ograniczanie spływu powierzchniowego wód, w tym poprzez retencję terenową czystych wód opadowych; q) rozpoznanie oraz ewentualna przebudowa struktury ichtiofauny w śródlądowych, publicznych powierzchniowych wodach płynących przeznaczonych do rybackiego korzystania zgodnie z charakterem siedliska; gospodarka rybacka w wodach powierzchniowych powinna wspomagać ochronę gatunków krytycznie zagrożonych i zagrożonych oraz promować gatunki o pochodzeniu lokalnym, prowadząc do uzyskania struktury gatunkowej i wiekowej ryb właściwej dla danego typu wód; r) zalecane jest utrzymanie i odtwarzanie meandrów na wybranych odcinkach cieków, ochrona obszarów źródliskowych, zachowanie lub odtwarzanie siedlisk hydrogenicznych mających dużą rolę w utrzymaniu lokalnej różnorodności biologicznej.

Na obszarze wprowadza się następujące zakazy: a) zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronień i miejsc rozrodu oraz tarlisk, złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynności związanych z racjonalną gospodarką rolną, leśną, rybacką i łowiecką; b) realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów szczególnych; c) likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie wynikają one z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej i zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urządzeń wodnych; d) wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, także minerałów; e) wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac związanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym, przeciwosuwiskowym lub utrzymaniem, budową, odbudową, naprawą lub remontem urządzeń wodnych;

Zakazy, o których mowa nie dotyczą: a) wykonywania zadań na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa; b) prowadzenia akcji ratowniczej oraz działań związanych z bezpieczeństwem powszechnym; c) realizacji inwestycji celu publicznego.

Nadzór nad Obszarem sprawuje Wojewódzki Konserwator Przyrody.

W stosunku do pomników przyrody, wprowadza się następujące zakazy: 1) Niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obiektów chronionych 2) Umieszczania w najbliższym sąsiedztwie tablic reklamowych. 3) Budowy budynków, budowli, obiektów małej architektury i tymczasowych obiektów budowlanych mogących mieć negatywny wpływ na obiekty chronione. 4) Prowadzenie prac ziemnych, które mogą wpłynąć na zmianę stosunków wodnych w obrębie systemu korzeniowego drzew lub uszkodzenie systemu korzeniowego w jakikolwiek inny sposób. 5) Zaśmiecania terenu i zanieczyszczenia gleby wokół obiektów chronionych. 6) Zmiany sposobu użytkowania terenu.

Wszelkie prace związane z pielęgnacją pomników przyrody muszą być prowadzone przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje. Obszar uznany za cenny przyrodniczo i krajobrazowo, wymagający ochrony, a położony częściowo także i na terenie gminy Kutno

Obszarem uznanym za teren szczególnie cenny przyrodniczo i krajobrazowo to rejon postulowany jako Obszar Chronionego Krajobrazu Ochni i Głogowianki. Projektowany Obszar Chronionego Krajobrazu „Ochni – Głogowianki” obejmuje dolinę rzeki Ochni, od granicy OchK „Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej” na południu, po granicę województwa łódzkiego na północy, oraz dolinę rzeki Głogowianki od ujścia

Przedsiębiorstwo Zagospodarowania Miast i Osiedli „TEREN” Sp. z o.o. 90-006 Łódź ul. Piotrkowska 118 tel./fax (42) 632-02-83 633-56-58 632-75-53 e-mail: [email protected] [email protected] www.teren-urbanistyka.pl ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KUTNO do rzeki Ochni na terenie miasta Kutna do granicy północnej województwa, gdzie graniczy z „Gostynińsko-Gąbińskim” Obszarem Chronionego Krajobrazu. Główne cele utworzenia OchK to: ochrona walorów przyrodniczych obu dolin oraz utworzenie powiązania pomiędzy aktualnie obowiązującymi obszarami chronionego krajobrazu: „Gostynińsko-Gąbińskim” na północy (województwo mazowieckie) i „Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej” na południu (województwo łódzkie), przy jednoczesnej propozycji powiązania z rejonem Lubienia Kujawskiego (województwo kujawsko-pomorskie). W granicach Obszaru znajdują się cztery rezerwaty przyrody. Są to rezerwaty: „Ostrowy”, „Ostrowy-Bażantarnia”, „Dąbrowa Świetlista” i „Perna”. Rezerwat „Dąbrowa świetlista” jest postulowany do objęcia ochroną w ramach programu NATURA 2000 z Dyrektywy Siedliskowej pod nazwą „Dąbrowa Świetlista”. Obszar obejmuje fragmenty ośmiu jednostek administracyjnych. Są to: miasto Kutno, miasto gmina Krośniewice, oraz gminy: Nowe Ostrowy, Łanięta, Strzelce, Kutno, Krzyżanów i Bedlno. Powierzchnia projektowanego Obszaru wynosi 5.897 ha, z czego w gminie Kutno zajmuje powierzchnię 461 ha. Szczególnej ochronie podlegają też lasy w dolinach rzecznych, porośnięte lasami liściastymi, łęgami i grądami. Lasy te poprzecinane siecią wilgotnych łąk i pastwisk z kępami drzew i krzewów zapewniają ciągłość przyrodniczą tych drzewostanów, stanowiąc również ostoję dla ptaków i wchodzą w skład korytarza ekologicznego. Ochronie podlegają także tereny rolne, leśne, cieki i zbiorniki wodne. Zmiana sposobu przeznaczenie tych terenów na inne cele niż ich poprzednie przeznaczenie wymaga przeprowadzenia procedury określonej w przepisach szczególnych.

XXIII. OBSZARY I ZASADY OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO ORAZ DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ

Obiekty dziedzictwa kulturowego podano w rozdziale VI niniejszego tekstu studium. W niniejszym rozdziale podaje się ustalenia dotyczące ochrony tych obiektów. Na obszarze gminy nie występują obiekty kultury współczesnej. Na obszarze gminy brak jest miejsc symbolicznych, pomników, tablic pamiątkowych. Dla utrzymania ciągłości historycznej użytkowania obiektów najbardziej właściwe jest ustalenie dla nich funkcji nawiązujących do pierwotnego przeznaczenia. Dotyczy to obiektów znajdujących się w rejestrze zabytków i w ewidencji konserwatorskiej. Parki zabytkowe powinny być w całości użytkowane przez jednego użytkownika zapewniającego wprowadzenie funkcji wykluczającej dewastację zabytku. Dla terenów przylegających do granic parków zabytkowych wskazanym byłoby przyjąć zasadę zagospodarowania zapewniającego właściwą ekspozycję parku zabytkowego. Nieprzekraczalne linie zabudowy projektowanych obiektów kubaturowych wskazanym

W polityce ochrony zabytków należy uwzględniać: • Zachowanie i eksponowanie walorów środowiska kulturowego gminy Kutno. • Konserwację i przywracanie do stanu właściwego zasobów, składników i walorów środowiska kulturowego. • Kształtowanie harmonijnego, współczesnego krajobrazu kulturowego z uwzględnieniem uwarunkowań historycznych i regionalnych. • Stosownie do obowiązujących uwarunkowań prawnych, wszelkie działania w obiektach i na obszarach wpisanych do rejestru zabytków wymagają wydania indywidualnych wytycznych konserwatorskich i uzyskania pisemnej zgody Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. • Tereny cmentarzy - należy dążyć do zachowania, porządkowania i rewaloryzacji. • Dla ochrony cmentarzy należy przyjąć zasadę utrzymania czytelności ich usytuowania, a także zasadę czytelności układów wewnętrznego rozplanowania wraz z ochroną istniejącego drzewostanu. • Dla terenów przylegających do granic cmentarzy należy przyjąć zasadę zagospodarowania zapewniającego właściwą ekspozycję. • Wyklucza się realizację zabudowy w strefach eksponowania parków i cmentarzy. • Zakaz stosowania ogrodzeń z prefabrykatów betonowych, formę ogrodzeń należy uzgodnić z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. • Zakaz prowadzenia wszelkiej działalności nie związanej z funkcją terenu. Dla zabudowy mieszkaniowej obowiązuje strefa sanitarna 150,0m., a na terenach skanalizowanych – 50,0 m.

* * *

Planowane inwestycje, wymagające prac ziemnych, są możliwe po spełnieniu niżej wymienionych warunków: . Wykonaniu archeologicznych badań wykopaliskowych – poprzedzających planowane inwestycje, na obszarze stanowiska archeologicznego. . Ustanowienia nadzorów archeologicznych przy robotach ziemnych związanych z inwestycją i trwałym zagospodarowaniem terenu w trakcie trwania inwestycji w strefie ochrony archeologicznej – z możliwością ich zmiany na archeologiczne badania wykopaliskowe, w przypadku ujawnienia w trakcie robót ziemnych zabytków archeologicznych.

XXIV. KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMÓW KOMUNIKACJI

1. Drogi publiczne powinny spełniać wymagania wynikające z ustawy z przepisów szczególnych i rozporządzeń wykonawczych. 2. Powyższe ustalenie dotyczy także programów modernizacji. Wszelkie zmiany np. ograniczenia przestrzenne szerokości w liniach rozgraniczających muszą być uzgadniane z właściwym zarządcą drogi (podobnie jak i inne zamierzenia ingerujące w tereny drogowe). 3. Ustala się (jako kierunek działań) modernizację dróg poprzez: sukcesywne ich dostosowywanie do wymagań związanych z ulepszaniem nawierzchni, zabezpieczaniem chodników, dążeniem do uzyskiwania pasów drogowych o odpowiedniej szerokości w liniach rozgraniczających dla danej klasy drogi. 4. Przy podziałach gruntów należy wykorzystać dostępność do dróg o niższej klasie technicznej niż drogi krajowe. Nie wykonywać podziałów gruntów o ile po podziale tereny nie mają dostępności do dróg publicznych poprzez system komunikacji lokalnej (istniejącej lub zaprojektowany wewnętrzny układ komunikacyjny). Należy ograniczyć dostęp do dróg klasy Z w zakresie ilości nowych zjazdów dla terenów rozwojowych. 5. Przez teren gminy (skrajem) projektowana jest realizacja odcinka autostrady A-1. Nie przewiduje się jednak bezpośredniego powiązania wewnątrzgminnego układu komunikacyjnego z autostradą. Autostrada nie będzie więc miała bezpośredniego wpływu na kierunki lokalizacji terenów przemysłowych, składowych, baz na terenach samej gminy. Należy jednak zabezpieczyć teren dla przebiegu tej autostrady, zgodnie z dokumentacją autostrady, oraz uwzględnić uciążliwość od ruchu drogowego generowanego przez ww. drogę (tj. obszar ograniczonego użytkowania). 6. Utrzymuje się przebieg linii kolejowych przechodzących przez teren gminy. Modernizacja tych linii możliwa w ramach terenów kolejowych. Tereny kolejowe stanowią tzw. tereny zamknięte. 7. Jako podstawowy środek powiązań komunikacją zbiorową gminy z Kutnem utrzymuje się trakcję autobusową. 8. Obiekty przemysłowe, składowe itp. oraz obiekty usługowe powinny zabezpieczać miejsca parkingowe dla transportu towarowego i klientów we własnym zakresie. 9. Zamiana sposobu zagospodarowania terenów przylegających do pasa drogowego wymaga zaopiniowania z zarządcą drogi możliwości włączenia ruchu samochodowego.

XXV. KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMÓW INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ

XXV.1. Zaopatrzenie w wodę

Gmina Kutno posiada dobrze rozwinięte systemy zbiorowego zaopatrzenia w wodę – 93 % mieszkańców korzysta z sieci wodociągowej. Utrzymuje się istniejące gminne wodociągi grupowe, tj.: Wodociąg Strzegocin obsługujący miejscowości: Strzegocin, Obidówek, Kolonia Strzegocin, Julinki, Leszno oraz poprzez pompownię strefową w Lesznie: Byszew, Leszczynek, Dudki, Piwki, Boża Wola, Nowa Wieś, Nagodów, Grabków, Marianki, Gnojno Wieś, Stanisławów, Włosków, Wroczyny, Franki Wroczyńskie, Kalinowa, Wysoka Wielka, Wysoka Duża; Wodociąg Żurawieniec obsługujący miejscowości: Żurawieniec, Sójki Kolonia, Nowe Sójki, Wierzbie, Komadzyn, Sieraków, Kotliska, Bielawki, Stara Wieś, Malina, Sieciechów, Kuczków, Gołębiew Nowy, Gołębiew Stary, Raciborów, Głogowiec, Michałów, Florek.

Obecnie z wodociągów gmin ościennych korzystają miejscowości: z gminy Witonia: Byszew – Kaczyn; z gminy Krośniewice: Podczachy, część wsi Krzesin Parcel, część wsi Wroczyny, część wsi Stanisławów; z miasta Kutna: Woźniaków, Adamowice, Krzesin, Krzesin Parcel, Krzesinówek, Gołębiewek Nowy, Adamów, Gołębiewek Stary i Ryków. Alternatywą dla korzystania z wodociągów gmin ościennych jest zwiększenie wydajności ujęć wodociągów gminnych i przebudowa układów sieciowych z ewentualnym włączeniem do systemów zbiorowych awaryjnych studzien komunalnych istniejących Raciborowie i Stanisławowie. O celowości takiego rozwiązania winna zdecydować analiza techniczno-ekonomiczna. Studnie wiercone stanowiące źródła zaopatrzenia zbiorowego wyposażone są w szczelne głowice i obudowy, mają zabezpieczoną strefę bezpośrednią ochrony sanitarnej. Według dokumentacji hydrogeologicznej, nie wymagają wyznaczenia stref ochrony pośredniej. Stacje wodociągowe posiadają dwustronne zasilanie elektroenergetyczne. Na wypadek braku zasilania, gmina dysponuje przewoźnym agregatem prądotwórczym. Sieci wodociągowe wyposażone są w hydranty przeciwpożarowe. W sytuacjach wyjątkowych źródłem zaopatrzenia ludności mogą być: ww. studnie awaryjne w Raciborowie i Stanisławowie; ujęcia wodociągów zakładowych, z których najzasobniejsze położone są w miejscowościach: Głogowiec (Gospodarstwo „Głoguś”), Nowa Wieś (P.P.H.

„Gemma”), Gołębiew (Hodowla i Nasiennictwo Ogrodnicze), Bielawki (ogrody działkowe), prywatne studnie wiercone oraz studnie kopane, które przed wykonaniem wodociągów stanowiły źródło zaopatrzenia w indywidualnych posesjach. Planowany rozwój gminy pociąga za sobą potrzebę rozbudowy sieci wodociągowej dla obsłużenia terenów nowej zabudowy. Rozbudowany układ sieciowy winien zapewnić wymaganą ilość wody do gaszenia pożaru (poprzez hydranty nadziemne p.poż.) oraz wymaganą w warunkach specjalnych.

− Sieci wodociągowe przeciwpożarowe na terenach miejscowości (jednostek osadniczych) powinny być budowane jako sieci obwodowe o wydajności minimum 10 dm3/s, choć dopuszcza się również przy liczbie mieszkańców jednostki osadniczej nie przekraczającej 25.000 osób budowę sieci rozgałęzionej. Dopuszcza się również budowę rozgałęzień z sieci obwodowej w celu zasilania hydrantów zewnętrznych. − Zapewnienie odpowiedniej wydajności wodociągu stanowiącego źródło wody do celów przeciwpożarowych. Przy budowie, przebudowie lub modernizacji sieci wodociągowej w przypadku planowania lokalizacji zakładów przemysłowych i obiektów wielkokubaturowych, wydajność ta powinna wynosić minimum 40 dm3/s. − Zapewnić przynajmniej po jednym hydrancie przy obiektach figurujących w wojewódzkiej ewidencji zabytków podlegających ochronie konserwatorskiej (za wyjątkiem parków, ogrodzeń i terenów otwartych – parki z zespołami dworskimi wymagają hydrantów). Hydranty powinny być usytuowane w odległości maksymalnie 75 m od chronionego obiektu. − W przypadku, gdy w jednostce osadniczej zasoby wody przeznaczonej dla ludności dostarczanej wodociągiem, nie zapewniają wymaganej ilości wody do celów przeciwpożarowych, należy wykonać co najmniej jedno z niżej wymienionych uzupełniających źródeł wody, znajdujących się w odległości nie większej niż 250 metrów od skrajnej zabudowy jednostki osadniczej bądź chronionego obiektu: - studnię o wydajności nie mniejszej niż 10 dm3/s - punktu czerpania wody na naturalnym bądź sztucznym zbiorniku wodnym o pojemności nie mniejszej niż 100 m2, albo na cieku wodnym o stałym przepływie wody nie mniejszym niż 20 dm3/s stanie wód, - przeciwpożarowy zbiornik wody spełniający wymagania Polskiej Normy.

XXV.2. Odprowadzanie ścieków sanitarnych Rozwój kanalizacji w gminie Kutno jest zupełnie nieproporcjonalny do stopnia zwodociągowania. Zgodnie z „Krajowym programem oczyszczania ścieków komunalnych”, Rada Miasta Kutna uchwałą z dnia 29 marca 2005 r. pozytywnie zaopiniowała „Plan aglomeracji Kutno”. W skład aglomeracji weszły następujące sołectwa gminy Kutno: Woźniaków, Gołębiew, Gołębiewek, Malina-Bielawki, Florek. Ścieki sanitarne z całej aglomeracji (w tym i z ww. miejscowości Gm. Kutno) będą odprowadzane poprzez sieć miejską do grupowej oczyszczalni ścieków w Kutnie. Zgodnie z tymi ustaleniami, w 2007 roku wykonana została sieć kanalizacyjna w sołectwie Woźniaków. Jest to pierwsze sołectwo w gminie, które zostało wyposażone w zorganizowany system zbiorowego odprowadzania ścieków. Rozwiązanie gospodarki ściekowej należy do najpilniejszych zadań gminy. Gmina dysponuje projektem budowlanym skanalizowania pozostałych sołectw, zaliczonych do aglomeracji Kutno i obecnie trwa procedura pozwolenia na budowę. Miejscowości leżące poza aglomeracją Kutno kanalizowane będą według „Koncepcji programowo-przestrzennej odprowadzania i oczyszczania ścieków dla gminy Kutno” (Centrum Zrównoważonego Rozwoju, Łódź 2004 r.) ze zmianami wynikającymi z faktu, że część wsi będzie podłączonych do kanalizacji miejskiej Kutna.

Przewidziano tam następujące rozwiązania: 1) Dla wsi Kalinowa: pozostawia się do dalszej eksploatacji istniejącą osiedlową oczyszczalnię ścieków Planti Co z modernizacją sieci kanalizacyjnej i niewielką ich rozbudową; 2) Istniejąca przyszkolna oczyszczalnia ścieków we Wroczynach będzie nadal obsługiwać Szkołę Podstawową oraz przejmie ścieki sanitarne z miejscowości: Franki Wroczyńskie, Włosków, Pacyna oraz częściowo Wroczyny i Stanisławów; 3) Istniejąca przyszkolna oczyszczalnia ścieków w Byszewie, oprócz szkoły, obsługiwać będzie po modernizacji również mieszkańców Byszewa; 4) Przewiduje się kanalizację czterech gminnych systemów kanalizacji z oczyszczalniami ścieków: system „Komadzyn” obsługujący miejscowości: Komadzyn, Żurawieniec i Wierzbie. Odbiornikiem ścieków będzie ciek stanowiący dopływ rzeki Słudwi w zlewni Bzury;

system „Strzegocin” przewidziano dla miejscowości: Strzegocin i Obidówek. Odbiornikiem ścieków będzie ciek wpadający do Bzury; system „Boża Wola” będzie obsługiwał miejscowości: Boża Wola, Nowa Wieś, Dudki, Piwki, Grabków, Leszczynek oraz Leszno (istniejąca w Lesznie osiedlowa oczyszczalnia ścieków ulegnie likwidacji); system „Głogowiec” dla obsłużenia wsi: Głogowiec (istniejąca w Głogowcu oczyszczalnia ścieków Agencji Rolnej ulegnie likwidacji), Raciborów oraz po dokonaniu stosownych uzgodnień międzygminnych – Wola Raciborowska położona w gminie Strzelce. Odbiornikiem oczyszczonych ścieków będzie rzeka Głogowianka, stanowiąca dopływ Ochni. Alternatywą jest modernizacja istniejącej w Głogowcu oczyszczalni ścieków w stopniu umożliwiającym oczyszczenie ścieków z ww. miejscowości. Układy sieciowe projektowanych kanałów pracować będą jako grawitacyjno- pompowe z odcinkiem rurociągów tłocznych. Na terenach nowych zainwestowań sieć kanalizacyjna będzie budowana równocześnie z siecią wodociągową. Dla miejscowości nie przewidzianych do skanalizowania w systemie sieciowym, realizowane będą przydomowe oczyszczalnie ścieków. Do czasu realizacji układów sieciowych pracować będą oczyszczalnie przydomowe i szczelne zbiorniki bezodpływowe ścieków, z których ścieki wywożone będą taborem asenizacyjnym do punktu zlewnego przy oczyszczalni ścieków w Kutnie.

XXV.3. Odprowadzanie ścieków deszczowych Podstawową formą odprowadzania ścieków opadowych będzie nadal spływ powierzchniowy. Ścieki deszczowe z utwardzonych większych placów, parkingów, terenów stacji paliw itp. miejsc narażonych na zanieczyszczenie produktami ropopochodnymi wymagają odprowadzenia w sposób zorganizowany do najbliższego odbiornika, po uprzednim mechanicznym oczyszczeniu.

XXV.4. Gospodarka odpadami Utrzymuje się istniejący system gromadzenia odpadów komunalnych w pojemnikach lub workach foliowych i czasowego ich przetrzymywania w miejscach do tego wyznaczonych – w obrębie każdej nieruchomości, następnie ich wywożenie przez wyspecjalizowane firmy na zorganizowane międzygminne składowisko odpadów w Krzyżanówku Gm. Krzyżanów. Zaleca się dalsze wdrażanie selektywnej zbiórki odpadów z poszerzeniem zakresu ich segregacji.

W przypadku wytworzenia odpadów z grupy niebezpiecznych, istnieje obowiązek ich składowania na terenie wytwórcy lub w miejscach do tego wyznaczonych, następnie ich utylizacji przez wyspecjalizowane firmy, z zachowaniem wymogów ochrony środowiska. Szczegółowe zasady zbiórki, odzysku i unieszkodliwiania odpadów, podejmowania działań edukacyjnych w dziedzinie gospodarki odpadami oraz monitoringu reguluje „Plan gospodarki odpadami dla gminy Kutno” (uchwalony przez Radę Gminy Kutno dnia 8 grudnia 2004 r.) oraz akty prawa lokalnego w tym zakresie. Podmioty prowadzące działalność gospodarczą na obszarze gminy Kutno mają obowiązek posiadania zakładowych programów gospodarki odpadami.

XXV.5. Zaopatrzenie w ciepło Na obszarze gminy brak jest warunków do realizacji ciepłownictwa scentralizowanego (niska gęstość energetyczna terenu). Utrzymywane będą i realizowane na terenach nowej zabudowy: lokalne kotłownie przedsiębiorstw i instytucji; lokalne kotłownie budownictwa wielorodzinnego wspólnot mieszkaniowych (obsługujące jeden lub kilka obiektów); kotłownie i piece paleniskowe w domach jednorodzinnych. Dla ograniczenia potrzeb cieplnych zaleca się przeprowadzenie termomodernizacji istniejących budynków i instalacji grzewczych. Nowe obiekty powinny być wyposażone w systemy grzewcze oparte na paliwach ekologicznych. W dotychczas eksploatowanych kotłowniach opalanych węglem zaleca się zastosować współspalanie węgla z biomasą i sukcesywnie przebudowywać kotłownie, dostosowując do ekologicznych nośników energii (olej opałowy niskosiarkowy, wierzba energetyczna, słoma oraz gaz ziemny przewodowy po przeprowadzonej gazyfikacji).

XXV.6. Zaopatrzenie w gaz ziemny Obszar gminy nie jest wyposażony w sieć dystrybucyjną gazu przewodowego. Gmina posiada dogodne warunki techniczne do gazyfikacji, ponieważ: przez jej teren i tereny sąsiednie przebiega gazociąg wysokiego ciśnienia DN 400 mm relacji Łęczyca – Gostynin, pracujący w systemie krajowej sieci przesyłowej z odgałęzieniem DN 300 mm relacji Kutno – Zgierz; w miejscowości Wojciechowice, Gm. Krzyżanów, zrealizowana została stacja redukcyjno-pomiarowa pierwszego stopnia z wyprowadzonym od niej przewodem średniego ciśnienia DN 300 mm do m. Kutna. Gazociąg wysokiego ciśnienia, stacja redukcyjno-pomiarowa, jak i ww. gazociąg średniego ciśnienia

100

posiadają znaczne rezerwy przepustowości. Przepustowość stacji wynosi 9.020 N m3/h, z możliwością jej zwiększenia do 12.000 N m3/h – dla obsłużenia m. Kutna oraz gmin Kutno i Krzyżanów. Według obecnych planów rozwoju gazownictwa, gazyfikacja gminy realizowana będzie siecią średniego ciśnienia, wyprowadzoną ze stacji redukcyjno-pomiarowej pierwszego stopnia w Wojciechowicach w powiązaniu z istniejącym i planowanym układem sieciowym w Kutnie i Gm. Krzyżanów. Mazowiecka Spółka Gazownictwa Gazownia Łódzka nie jest obecnie zainteresowana gazyfikacją gminy Kutno i gmin ościennych. Zaleca się opracowanie aktualizacji koncepcji gazyfikacji z 1992 roku, uwzględniającej aktualne i przewidywane potrzeby rejonu, aktualny i przewidywany stan rozwoju układu sieci średniego ciśnienia i źródeł zaopatrzenia, w tym ewentualne wykonanie nowej stacji redukcyjno-pomiarowej pierwszego stopnia i układu sieciowego w Sklęczkach dla Kutnowskiego Parku Agro-Przemysłowego. O realizacji sieci gazowej do poszczególnych terenów decydować będą względy ekonomiczne i zainteresowanie odbiorców. Przewidywany jest korytarz dla przeprowadzenia planowanego gazociągu wysokiego ciśnienia relacji Witonia – Krośniewice wraz ze strefą kontrolowaną o szerokości po 6 m w obie strony od osi przewodu. Od istniejących gazociągów wysokiego ciśnienia zachowuje się korytarz wolny od zabudowy o szerokości po 20 m w obie strony od osi przewodu.

XXV.7. Zaopatrzenie w energię elektryczną 1. Istniejący system elektroenergetyczny zapewnia dość dobry poziom bezpieczeństwa zaopatrzenia gminy w energię, pokrywając 100 % zapotrzebowania. GPZ-y posiadają około 66 % rezerwy mocy, również wiele stacji transformatorowych 15/0,4 kV posiada znaczne rezerwy mocy. Obecnie nie przewiduje się znaczącego rozwoju systemu elektroenergetycznego. Dla zaopatrzenia nowych zainwestowań zajdzie potrzeba budowy lokalnych stacji transformatorowych 15/0,4 kV, zasilających je linii 15 kV, sieci niskiego napięcia, w tym sieci oświetlenia dróg oraz przyłączy. Modernizacja i rozbudowa istniejących urządzeń i linii, bądź przebudowa w razie wystąpienia kolizji, jak też budowa nowych będzie prowadzona przez właściciela sieci, w miarę wystąpienia takich potrzeb i po zawarciu stosownej umowy. Na pograniczu miasta i gminy Kutno, na południe od miasta przebiega odcinek linii PKP 15 kV, która w razie potrzeby może być wykorzystana do zasilania regionu w energię elektryczną. Bilans zapotrzebowania mocy elektrycznej związanej z zasilaniem istniejącej i planowanej zabudowy zawierać będzie zgodnie Prawem Energetycznym opracowanie Pt. „Plan zaopatrzenia w energię”.

101

Wzdłuż przebiegających przez teren gminy linii elektroenergetycznych pozostawia się pas wolny od zabudowy jako strefa oddziaływania pól elektromagnetycznych o szerokości (licząc w obie strony od osi linii) dla: nie biorącej bezpośrednio udziału w zasilaniu gminy linii 220 kV relacji Konin – Sochaczew – Mory – 30 m; zasilających GPZ Gołębiew linii 110 kV – 15 m; biorących bezpośredni udział w zasilaniu odbiorców linii 15 kV – 7,5 m. 2. Uznaje się za zgodne ze „Studium ...” możliwość lokalizowania na terenach rolnych instalacji wykorzystujących siłę wiatru do produkcji energii. Dla zapewnienia jej prawidłowego funkcjonowania należy poszczególne elektrownie połączyć liniami kablowymi o napięciu do 30 kV oraz 110 kV z abonencką stacją transformatorową 110 kV, przy zachowaniu przepisów szczególnych oraz uzgodnienia z właściwym gestorem sieci. Dodatkowe warunki zostaną uściślone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

XXV.8. Zapewnienie przesyłu informacji i łączności Zaopatrzenie w łącza telefoniczne będzie realizowane z istniejącej i projektowanej sieci kablowej i światłowodowej, działających na terenie gminy operatorów (Telekomunikacja Polska SA i Multimedia Polska SA). Rozwój systemów łączności będzie polegać na: rozbudowie sieci, zwiększeniu liczby abonentów, unowocześnieniu urządzeń (central) i rozszerzeniu asortymentu świadczonych usług; rozwoju telefonii komórkowej; rozwoju łączności radiowej.

XXV.9. Melioracje Obowiązkiem ochrony i konserwacji obejmuje się sieć istniejących rowów i innych urządzeń melioracyjnych. Ewentualna przebudowa urządzeń melioracyjnych może nastąpić przy zapewnieniu ich funkcjonowania na terenach sąsiednich po wcześniejszym uzgodnieniu z zarządcą tych urządzeń. Nowe obiekty mogą powstawać w razie potrzeby po regulacji stosunków wodnych w uzgodnieniu z właściwym zarządcą tych urządzeń.

102

XXVI. OBSZARY NARAŻONE NA NIEBEZPIECZEŃSTWO POWODZI I OSUWANIA SIĘ MAS ZIEMI

1. Na terenie gminy Kutno tereny narażone na niebezpieczeństwo wylewania wód (wzdłuż Ochni) występują na małym fragmencie, jedynie w zachodniej części gminy, na południe od Nowego Gołębiewka. Tereny te zostały pokazane na rysunku Studium i podlegają zabezpieczeniu. Występują na terenie łąk towarzyszących Ochni, nie zagrażają terenom i obiektom już zainwestowanym, jak również tym, które przewidywane są do uzupełniania zabudowy. 2. Na terenie gminy nie występują obszary narażone na niebezpieczeństwo osuwania się mas ziemi.

XXVII. OBSZARY, DLA KTÓRYCH WYZNACZA SIĘ, W ZŁOŻU KOPALINY, FILAR OCHRONNY

Na terenie gminy Kutno brak jest terenów, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny.

XXVIII. OBSZARY POMNIKÓW ZAGŁADY I ICH STREF OCHRONNYCH

Na terenie gminy Kutno brak jest obszarów pomników zagłady.

XXIX. OBSZARY WYMAGAJĄCE REKULTYWACJI, PRZEKSZTAŁCEŃ LUB REHABILITACJI

1. Terenem, który wymaga rekultywacji jest teren po dzikim wyrobisku we wsi Gołębiewek. 2. Do terenu wymagającego przekształceń zalicza się obszar dawnego Państwowego Gospodarstwa Rolnego we wsi Gołębiew. 3. Nie określa się obszarów wymagających rehabilitacji.

XXX. GRANICE TERENÓW ZAMKNIĘTYCH

Na terenie gminy występują następujące tereny zamknięte: - tereny kolejowe. Strefy ochronne dla terenów kolejowych ograniczają się do granic ich działek.

103

XXXI. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU LOKALNYM ORAZ O ZNACZENIU PONADLOKALNYM

XXXI.1. Obszary rozmieszczenia inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym

1. Inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym mogą być lokalizowane na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji podejmowanych zgodnie z procedurą określoną w aktualnych przepisach prawa, w zgodności z ustaleniami polityki przestrzennej gminy określonymi w aktualnym Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. 2. Listę inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym dla obszaru gminy ustala Rada Gminy w uchwalanych przez siebie dokumentach, takich jak: coroczne budżety, strategie rozwoju, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, wieloletnie programy rozwoju infrastruktury technicznej, programy ochrony środowiska. 3. Obszary te, według aktualnego stanu, przedstawiają się następująco: − budowa boiska sportowego w Byszewie i Strzegocinie, − utworzenie gminnego ośrodka kultury w ramach zabytkowego zespołu parkowo-dworskiego w Leszczynku, − przystosowanie strażnic OSP na potrzeby ogólnodostępnych świetlic środowiskowych, − budowa sieci kanalizacji sanitarnej w sołectwie: Gołębiew, Bielawki, Malina, Gołębiewek, Florek, − modernizacja dróg gminnych – według aktualnych potrzeb i możliwości.

XXXI.2. Obszary rozmieszczenia inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym

1. Inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym wynikają z jednej strony - z przyjętych programów krajowych, wojewódzkich, a z drugiej strony – z propozycji samorządu lokalnego, wyrażonych w dokumentach określających i kształtujących politykę rozwoju gminy. 2. Ustalenia dotyczące inwestycji ponadlokalnych przyjęto w Studium, zgodnie z zapisem „Planu zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego” z 2002 roku, a także strategicznych celami rozwoju gminy. 3. Przyjęto następujące inwestycje: autostrada A-1 – do realizacji, droga krajowa Nr 2 – do modernizacji, droga krajowa Nr 60 – do modernizacji,

104

magistrala kolejowa E20 – modernizacja, linia kolejowa Zgierz – Kutno – przystosowanie linii do prędkości V-160 km/h, linia kolejowa Kutno – Płock – modernizacja, linia w.n. 110 kV Kutno – Piątek – Zgierz – postulat, gazociąg DN 250/200/150 Kutno – Bedlno – Łowicz – postulat realizacji, program regionalny „Bzura” – do opracowanie kompleksowe rozwiązanie gospodarki wodno-ściekowej, uporządkowanie gospodarki odpadami, weryfikacja i udrożnienie systemów melioracyjnych.

XXXII. ZABEZPIECZENIE WARUNKÓW OBRONNOŚCI I OBRONY CYWILNEJ

1. Jednostki osadnicze o liczbie mieszkańców przekraczającej 100 osób, nie stanowiące zabudowy kolonijnej, a także znajdujące się w ich granicach: budynki użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego oraz obiektu budowlane produkcyjne i magazynowe wymagają zapewnienia zaopatrzenia w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru. Ww. zaopatrzenia w wodę wymagają również obiekty budowlane gospodarki rolnej o powierzchni strefy pożarowej przekraczającej 1000 m2. 2. Zapewnione powinny być hydranty naziemne, zapewniona niezbędna łączność z możliwością wykorzystania w sytuacji szczególnej i dla celów p.poż. Na magistralnych przewodach wodociągowych w pobliżu dużych obiektów produkcyjno-magazynowych należy stosować hydranty p.poż. naziemne o średnicy nominalnej DN 100. 3. Stanowiska parkingowe zlokalizowane wzdłuż dróg krajowych powinny być wyposażone w odpowiednią infrastrukturę techniczną zapewniającą parkowanie pojazdów ciężarowych; parkingi dla pojazdów przewożących materiały niebezpieczne powinny być lokalizowane na obrzeżach (w rejonie drogi nr 2 lub nr 60), w porozumieniu z zarządcą drogi, z gminami sąsiednimi, w obszarach niezabudowanych, z dala od istniejącej zabudowy, przy spełnieniu przepisów szczególnych. 4. Należy uwzględniać przy projektowaniu obiektów użyteczności publicznej, znaczących zakładów pracy, pomieszczenia (w podpiwniczeniach lub budynkach parterowych) o konstrukcji odpornej na zagruzowanie, z możliwością bezkolizyjnej i szybkiej ich adaptacji dla celów ochrony ludności w sytuacji zagrożenia. 5. Należy uwzględnić możliwość wykorzystania terenów zielonych, pól, boisk, placów w sytuacjach szczególnych na cele obronności i ewentualne doraźne budowle ochronne w przypadkach szczególnych zagrożeń.

105

XXXIII. OBSZARY, DLA KTÓRYCH GMINA ZAMIERZA SPORZĄDZIĆ MIEJSCOWY PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO, W TYM OBSZARY WYMAGAJĄCE ZMIANY PRZEZNACZENIA GRUNTÓW ROLNYCH I LEŚNYCH NA CELE NIEROLNICZE I NIELEŚNE

1. Dla terenu górniczego obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych. 2. Brak wielkopowierzchniowych obiektów handlowych na terenie gminy. 3. Zasięg obszarów, dla których gmina zamierza sporządzić miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, pokazane zostały na rysunku Studium, w następujących miejscowościach: - Kotliska – rejon na północ od drogi krajowej Nr 2, - Kotliska – rejon na południe od terenu kolejowego, - Leszczynek/Piwki – rejon na południe od drogi krajowej Nr 2. 4. Obszary wymagające zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne, pokazano na rysunku Studium.

XXXIV. OBSZARY PROBLEMOWE

W odniesieniu do problematyki polityki przestrzennej, określa się następujące obszary problemowe, dla których wskazane byłoby wykonanie opracowań specjalistycznych, obejmujących: 1) obszary tzw. korytarzy komunikacyjnych związanych z modernizacją dróg, 2) możliwości przeprowadzenia modernizacji linii kolejowej Zgierz – Kutno w celu przystosowania jej do parametrów V – 160 km/h.

XXXV. UZASADNIENIE ZAWIERAJĄCE OBJAŚNIENIA PRZYJĘTYCH ROZWIĄZAŃ ORAZ SYNTEZĘ USTALEŃ PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KUTNO

Zmiana studium, zgodnie z Uchwałą Rady Gminy Kutno Nr VIII/50/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. obejmuje obszar gminy w jej granicach administracyjnych. Celem wprowadzenia zmian w studium jest przede wszystkim określenie aktualnej polityki przestrzennej władz lokalnych gminy Kutno, wynikającej z aktualnych ustaleń ustawowych i akceptowanych uwarunkowań wynikających z programów i wniosków rozwojowych osób prawnych i fizycznych, dokumentów polityki i zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego.

106

Dla obszaru objętego zmianą studium, w przyjętych rozwiązaniach, uwzględniono: 1. kształtowanie wielofunkcyjnego rozwoju gminy, zagospodarowania i użytkowania jej terenów w oparciu o konstytucyjną zasadę zrównoważonego rozwoju, 2. ochronę, ale i wykorzystanie dla wielofunkcyjnego rozwoju gminy i podnoszenia jakości życia mieszkańców, walorów przyrodniczych i kulturowych obszaru, 3. intensyfikację uzbrojenia komunalnego w zakresie gospodarki wodno-ściekowej, gospodarki odpadami i gazyfikacji, 4. przestrzeganie zasad ładu przestrzennego, godzenie interesu prywatnego z publicznym, realizację zabudowy zgodnie z ustalonymi zasadami i standardami urbanistycznymi, przestrzeganie wartości estetycznych w kształtowaniu przestrzeni.

107

BIBLIOGRAFIA

1. „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Kutno”, 2000. (Uchwała Nr 163/XXIII/2000 Rady Gminy Kutno z dnia 27.12.2000), oprac. mgr inż. arch. Stanisław Żurański, mgr inż. Maria Rutecka, techn. bud. Bożena Szochter. 2. „Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego”. 2002. 3. „Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Kutno” w jej granicach administracyjnych (Uchwałą Nr XVI/106/2004 z dnia 16.04.2004). 4. „Strategia Rozwoju Gminy Kutno na lata 2007-2013”, oprac. Agencja Rozwoju Regionu Kutnowskiego S.A., 2007. 5. „Program uporządkowania ekologicznego obszaru Związku Gmin Regionu Kutnowskiego BZURA”. Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości w Łodzi. 2003. 6. „Program Ochrony Środowiska Gminy Kutno” oraz „Plan Gospodarki Odpadami” (Uchwała Nr XXIV/150/2004 Rady Gminy Kutno z dnia 8.12.2004). 7. „Porozumienie ze Związkiem Gmin Regionu Kutnowskiego na realizacje wspólnego przedsięwzięcia w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego” (Uchwała Nr XXV/153/2004 Rady Gminy Kutno z dnia 23.12.2004). 8. „Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla Gminy Kutno na lata 2004-2010” (Uchwała Nr XXVII/166/2005 rady Gminy Kutno z dnia 21.03.2005). 9. „Program gospodarczy Gminy Kutno na 2006 rok wraz ze zmianami” (Uchwała Nr XXXIV/193/2005 Rady Gminy Kutno z dnia 28.10.2005). 10. „Opracowanie zintegrowanej strategii rozwoju obszarów wiejskich” (Uchwała Nr XXXVII/213/2006 rady Gminy Kutno z dnia 3.02.2006). 11. „Program gospodarczy gminy na 2007 rok wraz ze zmianą” (Uchwała Nr XLIII/243/2006 Rady Gminy Kutno z dnia 27.09.2006). 12. „Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Kutno” (Uchwała Nr VII/46/2007 Rady Gminy Kutno z dnia 25.05.2007). 13. „Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza w gminie Kutno”, sierpień 2007. Agencja Rozwoju Regionu Kutnowskiego S.A. 14. „Inwentaryzacja złóż, punktów eksploatacji i składowisk odpadów z uwzględnieniem elementów ochrony środowiska, gmina Kutno”. Stan na dzień 31.12.2000. Łódzki Urząd Wojewódzki, Wydział Ochrony Środowiska, Łódź 2000. 15. Bilans Zasobów i Wód Podziemnych w Polsce wg stanu na 31.12.2005 r., Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 2006. 16. „Zabytki architektury i budownictwa w Polsce. Województwo płockie. Zasoby Urzędu Ochrony Zabytków w Łodzi, Delegatura w Skierniewicach.

108

17. Ośrodek Dokumentacji Zabytków. Warszawa 1988. Zasoby Gminnej Ewidencji Zabytków wyk. przez Urząd Gminy Kutno, styczeń 2007. 18. Atlas Geologiczny Polski. E. Rühle. Instytut Geologiczny. Warszawa). 19. Materiały uzyskane z Urzędu Gminy Kutno i Starostwa Powiatowego w Kutnie.

109