STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI

Rozdział 1. U W A R U N K O W A N I A

WYNIKAJ ĄCE Z OPRACOWA Ń PLANISTYCZNYCH

1. KONCEPCJA PRZESTRZENNEGO ZAGOSPODAROWNIA KRAJU 2030 2. STRATEGIA ROZWOJU TURYSTYKI WOJEWÓDZTWA WARMI ŃSKO - MAZURSKIEGO DO ROKU 2025 3. STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO – GOSPODARCZEGO WOJEWÓDZTWA WARMI ŃSKO - MAZURSKIEGO DO ROKU 2025. 4. PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA WARMI ŃSKO - MAZURSKIEGO z 2018r. 5. STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI z 2000 ROKU Z PÓ ŹN. ZMIANAMI 6. MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 7. UCHWAŁY INTENCYJNE o przyst ąpieniu do sporz ądzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

Zał ącznik graficzny nr 1 UWARUNKOWANIA wynikaj ące z ustale ń MIEJSCOWYCH PLANÓW ZAGOSPODAROWNIA PRZESTRZENNEGO

1. KONCEPCJA PRZESTRZENNEGO ZAGOSPODAROWANIA KRAJU 2030

Dokument został poddany szerokim konsultacjom w 2011r. a następnie zatwierdzony Uchwał ą nr 239 Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 2011r. Stopie ń ogólno ści wła ściwy dla tego dokumentu nie pozwala na bezpo średnie odniesienia jego tre ści do gminy Wieliczki. Stanowi on wytyczne do PLANU ZAGOSPODROWANIA WOJEWÓDZTWA WARMI ŃSKO - MAZURSKIEGO.

1

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

2. STRATEGIA ROZWOJU TURYSTYKI WOJEWÓDZTWA WARMI ŃSKO - MAZURSKIEGO DO ROKU 2025

Strategia Rozwoju Turystyki Województwa Warmi ńsko - Mazurskiego do roku 2025, uchwalona dnia 28 czerwca 2016 r. Uchwał ą Nr XVIII/425/16 Sejmiku Województwa Warmi ńsko - Mazurskiego, okre śla zaktualizowan ą wizj ę turystyki w województwie w roku 2025. Nie ulega w ątpliwo ści, że turystyka stanowi dla regionu bardzo wa żny obszar rozwoju gospodarki, generuj ąc najwy ższy efekt mno żnikowy, nap ędzaj ąc równolegle wzrost innych sektorów gospodarki regionu. Warto nadmieni ć np. wpływ turystyki na przemysł stoczniowy – produkcj ę jachtów, przemysł zdrowia, przemysł wiedzy, produkcj ę wysokiej jako ści żywno ści, budownictwo domów, apartamentów wakacyjnych. Z uwarunkowa ń przedstawionych w diagnozie jednoznacznie wynika, iż funkcja turystyczna b ędzie miała dla rozwoju województwa charakter decyduj ący. Z istoty turystyki jako zjawiska interdyscyplinarnego, że turystyka musi by ć dziedzin ą integruj ąca ró żne obszary gospodarki i życia społecznego oraz generatorem korzystnych sprz ęż eń zwrotnych. Wizj ę i misj ę rozwoju turystyki województwa warmi ńsko – mazurskiego sformułowano nast ępuj ąco: ‹ Wizja rozwoju turystyki województwa warmi ńsko – mazurskiego: Warmia i Mazury – to region unikalny w skali Europy, atrakcyjny dla wypoczynku oraz rozwoju biznesów turystycznych. ‹ Misja: Rozwijamy siln ą pozycje turystyczn ą regionu Warmii i Mazur na mapie Polski i Europy Środkowej, rozwijaj ąc konkurencyjn ą ofert ę produktów oraz wpływaj ąc na wysok ą jako ść i kreatywno ść kadr sektora. ‹ Hasło wdro żeniowe: Turystyka nas inspiruje.

Cel główny strategii , nawi ązuj ący do misji i wizji został sformułowany nast ępuj ąco: „Turystyka staje si ę wiod ącą, synergiczn ą dziedzin ą gospodarki województwa warmi ńsko – mazurskiego, wywieraj ąc pozytywny wpływ na rozwój wielu innych sektorów gospodarki regionu”. Kierunki strategiczne: ° Synergia kultury i turystyki; ° Kreatywno ść w turystyce; ° Turystyka inteligentna; ° Eko – trendy w turystyce. Priorytetami rozwojowymi strategii s ą: ° Produkt turystyczny; ° Wizerunek i promocja; ° Kadry kreatywne; ° Atrakcyjna przestrze ń i architektura.

WNIOSKI – KIERUNKI ROWOJU TURYSTYKI W GMINIE WIELICZKI Maj ąc na uwadze poło żenie gminy Wieliczki, jej struktur ę przestrzenn ą i naturalne walory przyrodnicze, mo żliwe jest kreowanie nast ępuj ących produktów turystycznych: V Turystyka wiejska – ekoturystyka; V Turystyka aktywna – kajakowa; V Turystyka aktywna – rowerowa; V Turystyka wypoczynkowa; V Turystyka aktywna – jazda konna; V Wędkarstwo.

2

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

3. STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO – GOSPODARCZEGO WOJEWÓDZTWA WARMI ŃSKO - MAZURSKIEGO DO ROKU 2025.

„Strategia rozwoju społeczno - gospodarczego województwa warmi ńsko - mazurskiego do roku 2025” , uchwalona dnia 25 czerwca 2013 r. Uchwał ą Nr XXVIII/553/13 Sejmiku Województwa Warmi ńsko - Mazurskiego, okre śla główny cel strategii: Spójno ść ekonomiczna, społeczna i przestrzenna Warmii i Mazur z regionami Europy , w tym: ° spójno ść ekonomiczna oznacza wzrost gospodarczy umo żliwiaj ący osi ągni ęcie i utrzymanie przez województwo udziału własnego w produkcie krajowym brutto na poziomie co najmniej 3%; ° spójno ść przestrzenna to wł ączenie województwa (formalne i jako ściowe) do głównej sieci infrastruktury transportowej w Polsce oraz transeuropejsk ą sie ć korytarzy transportowych; ° spójno ść społeczna rozumiana jest jako tworzenie miejsc pracy i wzrost przedsi ębiorczo ści (oferta nowych miejsc pracy skierowana zostanie przede wszystkim do ludzi młodych z uwagi na naturaln ą aktywno ść , mobilno ść , otwarto ść na zdobywanie nowych kwalifikacji), a tak że popraw ę warunków życia ludno ści (a w szczególno ści dost ępu do usług publicznych) zbli żaj ącą si ę do standardów życia wyst ępuj ących w Unii Europejskiej. W strategii wyznaczono trzy priorytety strategiczne: „Konkurencyjna gospodarka”, „Otwarte społecze ństwo” oraz „Nowoczesne sieci” oraz okre ślono 9 obszarów strategicznej interwencji (OSI), które odzwierciedlaj ą potencjały i problemy rozwojowe w układzie terytorialnym. Konsekwencj ą wyznaczenia OSI b ędzie terytorialne podej ście do Programów Operacyjnych realizowanych przez samorz ąd województwa: Tygrys warmi ńsko – mazurski, Aglomeracja Olsztyna, O środki subregionalne, Nowoczesna wie ś, Obszary peryferyzacji społeczno - gospodarczej, Obszary o słabym dost ępie do usług publicznych, Obszary przygraniczne, Obszary wymagaj ące restrukturyzacji i rewitalizacji, Obszary o ekstremalnie niskiej dost ępno ści komunikacyjnej.

WNIOSKI – KIERUNKI ROWOJU SPOŁECZNO - GOSPODARCZEGO W GMINIE WIELICZKI Maj ąc na uwadze poło żenie gminy Wieliczki, jej struktur ę przestrzenn ą i problemy rozwojowe, mo żliwe jest jej obj ęcie nast ępuj ącymi Programami Operacyjnymi: V Nowoczesna wie ś, V Obszary peryferyzacji społeczno – gospodarczej.

4. PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA WARMI ŃSKO - MAZURSKIEGO z 2018r.

PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓZTWA WARMI ŃSKO - MAZURSKIEGO przyj ęty Uchwał ą Nr XXXIX/832/18 Sejmiku Województwa Warmi ńsko - Mazurskiego z dnia 28 sierpnia 2018r. (Dz. Urz. Woj. Warmi ńsko - Mazurskiego z 2018r. poz. 4173), w strukturze funkcjonalnej województwa, zalicza gmin ę Wieliczki do Przygranicznego Obszaru Funkcjonalnego, obejmuj ącego północn ą cz ęść województwa. Wieliczki niemal graniczy z Miejskim Obszarem Funkcjonalnym O środka Subregionalnego Ełk.

Miejscowo ść gminna Wieliczki poło żona jest w odległo ści 5 km od miasta , zakwalifikowanego jako o środek ponadlokalny II rz ędu w śród miast powiatowych oraz w odległo ści 30 km od miasta Ełk, stanowi ącego o środek subregionalny województwa warmi ńsko – mazurskiego. Wieliczki jako siedziba gminy wiejskiej stanowi o środek wiejski w sieci osadniczej województwa. We wschodniej cz ęś ci województwa warmi ńsko - mazurskiego, granicz ącej z województwem podlaskim, nie zidentyfikowano obszarów problemowych, tzn. takich, na których wyst ępuj ą tereny koncentracji konfliktów przestrzennych, zwi ązanych z nakładaniem si ę ró żnych funkcji. Mo żna jedynie przypuszcza ć, i ż przeprowadzenie prze z obszar gminy Wieliczki linii kolejowej „Rail Baltica” mo że spowodowa ć istotne konflikty przestrzenne, których rozmiaru nie mo żna oszacowa ć bez wyboru wariantu trasy.

3

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Głównym celem polityki przestrzennej jest: „Ład przestrzenny i zrównowa żony rozwój jako podstawa kształtowania polityki przestrzennej województwa”

Cele szczegółowe polityki przestrzennej to: 1) Dąż enie w gospodarowaniu przestrzeni ą do uporz ądkowania i harmonii pomi ędzy ró żnymi elementami i funkcjami tej przestrzeni dla ochrony ładu przestrzennego, jako niezb ędnego wyznacznika równowa żenia rozwoju. 2) Podwy ższenie konkurencyjno ści regionu, w szczególno ści poprzez podnoszenie innowacyjno ści i atrakcyjno ści jego głównych o środków miejskich. 3) Poprawa jako ści wewn ętrznej regionu poprzez promowanie integracji funkcjonalnej i tworzenie warunków do wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich, z wykorzystaniem potencjałów wewn ętrznych. 4) Poprawa dost ępno ści terytorialnej regionu w relacjach zewn ętrznych i wewn ętrznych poprzez rozwijanie systemów infrastruktury technicznej, w tym infrastruktury transportowej i telekomunikacyjnej. 5) Zachowanie i odtwarzanie wysokiej jako ści struktur przyrodniczo – kulturowych i krajobrazowych regionu oraz zrównowa żone korzystanie z zasobów środowiska, stanowi ące istotny element polityki rozwoju województwa. 6) Zwi ększenie odporno ści przestrzeni województwa na zagro żenia naturalne i antropogeniczne oraz utrat ę bezpiecze ństwa energetycznego, a tak że uwzgl ędnienie w polityce przestrzennej regionu potrzeb obronnych pa ństwa.

Zasady planowania przestrzennego, (zapewniaj ące zrównowa żony rozwój województwa): ° Zasada racjonalno ści ekonomicznej – oznacza uwzgl ędnienie w ramach polityki przestrzennej oceny korzy ści społecznych, ekonomicznych i przestrzennych odniesionych do długiego okresu; ° Zasada preferencji regeneracji na zajmowaniem nowych obszarów pod zabudow ę – oznacza efektywne wykorzystanie przestrzeni zurbanizowanej z jednoczesn ą ochron ą przestrzeni przed niekontrolowan ą ekspansj ą zabudowy na nowe tereny; w tym celu preferowana jest intensyfikacja procesów urbanizacyjnych na terenach ju ż zagospodarowanych, przed zagospodarowaniem nowych przestrzeni; ° Zasada przezorno ści – przewiduje, że działania wobec pojawiaj ących si ę problemów powinny by ć podejmowane ju ż wówczas, gdy pojawia si ę uzasadnione prawdopodobie ństwo, że problem wymaga rozwi ązania, a nie wtedy, gdy istnieje jego pełne naukowe potwierdzenie. Zasada wymaga, aby wszelkie prawdopodobie ństwo wyst ąpienia negatywnych skutków traktowa ć tak, jak pewno ść ich wyst ąpienia ° Zasada prewencji lub inaczej zapobiegania zanieczyszczeniom, czyli likwidacja zanieczyszcze ń u źródła. Realizacja tej zasady sprowadza si ę do promocji technologii niskoemisyjnych, przyjaznych środowisku, ograniczania wykorzystania tradycyjnych surowców i energochłonnych dziedzin gospodarowania; ° Zasada kompensacji ekologicznej - polega na takim zarz ądzaniu przestrzeni ą, aby zachowana została równowaga przyrodnicza, co oznacza wyrównywanie szkód środowiskowych, wynikaj ących z rozwoju przestrzennego, wzrostu poziomu urbanizacji i inwestycji niezb ędnych ze wzgl ędów społeczno – gospodarczych, a pozbawionych alternatywy neutralnej wobec środowiska.

KIERUNKI POLITYKI PRZESTRZENNEJ W ODNIESIENIU DO GMINY WIELICZKI

Ład przestrzenny

Ład przestrzenny jest harmonijnym ukształtowaniem przestrzeni, które tworzy spójn ą cało ść oraz uwzgl ędniającym uwarunkowania i potrzeby społeczno – gospodarcze, kulturowe, przyrodnicze, funkcjonalne i estetyczne. Zapewnienie ładu przestrzennego, łagodzenie konfliktów przestrzennych oraz zapobieganie im, to jedno z najwa żniejszych wyzwa ń władz publicznych na ka żdym poziomie planowania. Przywrócenie, utrzymanie i kształtowanie ładu przestrzennego jako główny cel w gospodarowaniu przestrzeni ą i istotny element zintegrowanej polityki zrównowa żonego rozwoju regionu. ‹ Podporz ądkowanie ró żnych elementów i funkcji przestrzeni oraz zachowanie harmonii mi ędzy nimi jako niezb ędny wyznacznik równowa żenia rozwoju:

4

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

V zapobieganie i niwelowanie skutków zainwestowania negatywnie oddziałuj ącego na przestrze ń; V kształtowanie przestrzeni w strefach podmiejskich z uwzgl ędnieniem działa ń maj ących na celu zmniejszenie negatywnych skutków suburbanizacji, ograniczenie konfliktów przestrzennych, współprac ę i wzmacnianie powiaza ń mi ędzy miastem a obszarami otaczaj ącymi; V racjonalne zagospodarowanie obszarów miejskich z uwzgl ędnieniem spójno ści ekologicznej; V zapewnienie spójnego i zintegrowanego systemu komunikacyjnego i infrastrukturalnego; V racjonale wykorzystanie przestrzeni, w tym: o przeciwdziałanie powstawaniu oraz łagodzenie konfliktów funkcji w przestrzeni, w szczególno ści funkcji gospodarczych z funkcjami ekologiczna i rolnicz ą, o zapobieganie dysharmonijnemu zainwestowaniu i zagospodarowaniu terenów, racjonalna lokalizacja w krajobrazie obcych, dominuj ących elementów technicznych (dominant), powoduj ących obni żenie jako ści przestrzeni, o pierwsze ństwo zagospodarowania terenów ju ż zainwestowanych przed nowymi; V utrzymanie wysokiej jako ści standardów u żytkowych terenów turystycznych i rekreacyjnych, w tym: o dostosowanie intensywno ści zagospodarowania rekreacyjnego do cech środowiska przyrodniczego i jego chłonno ści inwestycyjnej i turystycznej, o ograniczenie nadmiernej presji zagospodarowania turystycznego i rekreacyjnego na tereny o wysokich walorach przyrodniczych i krajobrazowych, o dąż enie do ustawicznego podnoszenia standardów przestrzennych i u żytkowych zagospodarowania terenów rekreacyjnych; V zachowanie i ochrona wyró żniaj ących si ę cech przestrzeni stanowi ących o to żsamo ści miejsca, takich jak osie widokowe, naturalne dominanty, cechy rze źby terenu, panoramy i widoki wieloplanowe. ‹ Ochrona interesu publicznego: V dbało ść o harmonijne komponowanie i wysoka jako ść terenów przestrzeni publicznej; V przeciwdziałanie zawłaszczeniu przestrzeni publicznej; V ochrona środowiska i zapewnienie odpowiedniej jako ści życia mieszka ńcom poprzez zachowanie harmonii krajobrazu, popraw ę dost ępno ści do dóbr i usług, dbało ść o czyste środowisko, łagodzenie konfliktów przestrzennych. ‹ Usprawnienie systemu planowania przestrzennego: V uwzgl ędnienie problematyki przywrócenia i kształtowania ładu przestrzennego jako priorytetu w samorz ądowych dokumentach planistycznych i strategiczno – programowych; V dąż enie do zwi ększenia pokrycia powierzchni województwa miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego (w szczególno ści na terenach przewidzianych do urbanizacji); V ograniczanie zagospodarowania terenu na podstawie decyzji o warunkach zabudowy; V zabezpieczanie w dokumentach planistycznych niezb ędnej rezerwy terenowej dla inwestycji celu publicznego. ‹ Budowanie świadomo ści społecznej dotycz ącej stanu ładu przestrzennego i jego znaczenia dla jako ści życia człowieka: V powszechne u świadomienie realnego wpływu mieszka ńców na kształtowanie ładu przestrzennego; V wł ączenie mieszka ńców w proces kształtowania i utrzymania ładu przestrzennego oraz umo żliwienie pełnej dost ępno ści do informacji dotycz ącej prac nad dokumentami planistycznymi; V podejmowanie działa ń maj ących na celu popraw ę poziomu edukacji społecze ństwa w zakresie kształtowania ładu przestrzennego oraz zrównowa żonego rozwoju, V dąż enie do wypracowania tzw. „dobrych praktyk” ułatwiaj ących kształtowanie ładu przestrzennego na ka żdym poziomie zarz ądzania / gospodarowania przestrzeni ą. ‹ Monitorowanie dynamiki działa ń i procesów w przestrzeni regionu w aspekcie oddziaływania na stan ładu przestrzennego.

Sie ć osadnicza

Kształtowanie policentrycznej struktury sieci osadniczej województwa. Ustala si ę hierarchi ę sieci osadniczej w województwie warmi ńsko – mazurskim: ° ośrodek wojewódzki ,

5

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

° ośrodek regionalny Elbl ąg, ° ośrodek subregionalny Ełk, ° ośrodki ponadlokalne– miasta powiatowe, wielofunkcyjne, zapewniaj ące dost ęp do usług publicznych ponadlokalnych i lokalnych, o znacz ącym udziale procesów rozwojowych w skali województwa lub jego cz ęś ci: Bartoszyce, Braniewo, Działdowo, Gi życko, Gołdap, Iława, Kętrzyn, Lidzbark Warmi ński, Mragowo, Nidzica, Nowe Miasto Lubawskie, Olecko , Ostróda, Pisz, Szczytno, Węgorzewo, ° miasta lokalne uzupełniaj ące sie ć osadnicz ą w województwie, o środki wielofunkcyjne zapewniaj ące dost ęp do usług publicznych podstawowych: Barczewo, Biskupiec, Bisztynek, Dobre Miasto, Frombork, Górowo Iławieckie, Jeziorany, Kisielice, Korsze, Lidzbark, Lubawa, Młynary, Mikołajki, Miłakowo, Miłomłyn, Mor ąg, Olsztynek, Orneta, Pasł ęk, Pasym, Pieni ęż no, Ruciane Nida, Ryn, S ępopol, Susz, Tolkmicko, Zalewo, ° ośrodki wiejskie (siedziby gmin wiejskich) Zrównowa żony rozwój o środków osadniczych w celu kształtowania spójno ści terytorialnej oraz poprawy jako ści życia mieszka ńców: Rozwój o środków wiejskich: V z uwzgl ędnieniem ich specyfiki, ukierunkowany na odpowiednio ich wiod ącą funkcj ę: rolnicz ą, turystyczno – rekreacyjn ą, wielofunkcyjn ą, V zapewnienie dost ępu do usług podstawowych. Poprawa jako ści życia mieszka ńców: V zrównowa żony rozwój terenów podmiejskich, przeciwdziałanie suburbanizacji, V kształtowanie wysokiej jako ści przestrzeni publicznych, V rewitalizacja zdegradowanych obszarów: śródmie ść , terenów przemysłowych, powojskowych, pokolejowych i po PGR-owskich.

Środowisko przyrodnicze i kulturowe

Ochrona i kształtowanie środowiska przyrodniczego i krajobrazu. ‹ Za najcenniejsze zasoby środowiska przyrodniczego w województwie uznaje si ę: jeziora w strefie pojezierzy, systemy rzeczne, akwen Zalewu Wi ślanego, du że kompleksy le śne, gleby o wysokiej przydatno ści rolniczej, bioró żnorodno ść , zró żnicowan ą rze źbę terenu, które wyst ępuj ąc w ró żnych relacja przestrzennych tworz ą tereny o ró żnorodnych, zwykle bardzo wysokich walorach krajobrazowych. ‹ Zrównowa żone zarz ądzanie przestrzeni ą przyrodnicz ą stanowi ącą potencjał rozwoju województwa: V racjonalne gospodarowanie zasobami środowiska w zakresie wód, lasów, gleb, bioró żnorodno ści, kopalin, V realizacja celów ochrony środowiska zgodnie z zasadami wysokiego poziomu ochrony, przezorno ści, stosowania działa ń zapobiegawczych (zasada prewencji), naprawiania szkód u źródła i zasad ą „zanieczyszczaj ący płaci”, V stosowanie w gospodarowaniu przestrzeni ą zintegrowanego podej ścia di środowiskowych, ekonomicznych i społecznych aspektów korzystania z zasobów ekosystemowych, V uwzgl ędnienie zachowania i poprawy stanu przyrody, jako warunku koniecznego rozwoju, w długoterminowych, strategicznych programach rozwoju województwa. ‹ Kształtowanie zasobów wodnych i racjonalne nimi gospodarowanie: V zarz ądzanie i gospodarowanie wodami w granicach zlewni z uwzgl ędnieniem ochrony funkcjonowania układów hydrogeograficznych oraz cennych przyrodniczo siedlisk i gatunków zale żnych od wód, V kształtowanie naturalnej dynamiki stanów i przepływów wód płyn ących z poszanowaniem ochrony siedlisk i gatunków zale żnych od wód, V zwi ększenie retencji wodnej przestrzeni województwa oraz popraw ę dyspozycyjno ści zmagazynowanych zasobów wodnych; rozwijanie systemów retencji naturalnej (mikroretencja obszarowa) na terenach podmokłych ł ąk, torfowisk i bagien oraz na terenach le śnych w zakresie dopuszczalnym przez ochron ę przyrody, a tak że kompleksow ą ochron ę potencjału retencyjnego obszarów mokradłowych, V wprowadzenie zorganizowanego zarz ądzania wodami opadowymi na terenach zurbanizowanych. ‹ Kształtowanie zasobów le śnych, w wyniku realizacji wielofunkcyjnej gospodarki le śnej oraz zwi ększania bioró żnorodno ści w lasach:

6

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

V zwi ększenie lesisto ści, ze szczególnym uwzgl ędnieniem wprowadzenia zalesie ń na najsłabszych glebach, w strefach wododziałowych, w otoczeniu miast z uwzgl ędnieniem ogranicze ń wynikaj ących z ochrony przyrody, V ograniczenie gospodarczego wykorzystania lasów na terenach wra żliwych przyrodniczo oraz w granicach miast, V zachowanie naturalnych ekosystemów le śnych. ‹ Zachowanie zasobów glebowych i racjonalne ich wykorzystanie: V ochrona gleb o najwy ższej przydatno ści dla produkcji rolnej przed zmianami sposobu ich użytkowania, V wykorzystanie gleb, zgodnie z ich klas ą bonitacyjn ą i uwarunkowaniami środowiskowymi, V zapobieganie degradacji terenów rolnych, ł ąkowych i wodno – błotnych przez czynniki antropogeniczne, w tym dewastacji gleb hydrogenicznych. ‹ Zarz ądzanie bioró żnorodno ści ą biologiczn ą: V ochrona i odbudowa ró żnorodno ści biologicznej i ich funkcji we wszystkich typach ekosystemów, V zachowanie naturalnych ekosystemów jako cennych obiektów ochrony ró żnorodno ści biologicznej, V zrównowa żone u żytkowanie ró żnorodno ści biologicznej, zapewniaj ące przyszłym pokoleniom dost ęp do zasobów przyrody, V uwzgl ędnienie działa ń w zakresie zwi ększania i ochrony bioró żnorodno ści w polityce przestrzennej i dokumentach planistycznych. ‹ Racjonalne gospodarowanie zasobami złó ż kopalin i ich ochrona: V eksploatowanie złó ż kopalin z uwzgl ędnieniem wpływu wydobycia kopaliny na środowisko, w tym oddziaływania na dynamik ę wód podziemnych oraz ich stan, V ochrona obszarów udokumentowanych, nieeksploatowanych złó ż o wyró żniaj ących si ę walorach surowcowych, maj ących du że znaczenie dla gospodarki województwa, w tym złó ż: Je że, Łykta, Mingajny, Gąsiorowo , Gisiel, Lipowskie, Płociczno – Krokocie, , Wincenta-Kumielsk, Knis I Bogaty ńskie, Osiek, Nawra, V wspieranie prac poszukiwawczych i dokumentacyjnych kopalin wa żnych dla rozwoju gospodarczego województwa, w tym surowców energetycznych oraz wód mineralnych i termalnych, V rekultywacja terenów pogórniczych, poprzez przywracanie ich warto ści u żytkowej z uwzgl ędnieniem uwarunkowa ń środowiskowych i potrzeb społeczno ści lokalnych. ‹ Ochrona i kształtowanie krajobrazu: V sporz ądzenie audytu krajobrazowego, V zapobieganie zagro żeniom degradacji krajobrazów w procesach gospodarowania przestrzenia oraz przywrócenie walorów krajobrazom zdegradowanym, V zachowanie i uczytelnienie walorów krajobrazowych, V ograniczenie niekontrolowanych procesów suburbanizacji wokół miast, V zachowanie i ochrona terenów otwartych wraz z ich charakterystycznymi elementami krajobrazu w tym niedopuszczenie do degradacji charakterystycznych elementów tych przestrzeni, jak mozaikowo ść i rozłogi pól, naturalne akcenty i dominanty krajobrazowe, rze źba terenu oraz elementy przyrodniczo – kulturowe ( w tym aleje przydro żne, śródpolna ziele ń komponowana, nasadzenia graniczne, układ dro żny), V ochrona walorów widokowych elementów krajobrazu, w tym panoram miast historycznych, dominant architektonicznych i urbanistycznych, zespołów sakralnych oraz parkowo – rezydencjonalnych oraz osi i panoram widokowych krajobrazów naturalnych, V niewprowadzanie obcych krajobrazowo oraz agresywnych elementów i form zagospodarowania przestrzennego.

Uwzgl ędnianie w polityce przestrzennej wymogów ochrony środowiska, w tym kształtowanie spójno ści terytorialnej i funkcjonalnej przestrzeni przyrodniczej. ‹ Obszary przyrodnicze prawnie chronione: rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, obszary Natura 200, u żytki ekologiczne i zespoły przyrodniczo – krajobrazowe tworzą Regionalny system obszarów przyrodniczych prawnie chronionych, który jest powi ązany z systemem krajowym. Rekomenduje si ę zasady działania w zarz ądzaniu obszarami chronionymi: (…) ‹ Ustala si ę Regionaln ą sie ć korytarzy ekologicznych: V rekomenduje si ę uwzgl ędnienie Regionalnej sieci korytarzy ekologicznych w dokumentach planistycznych,

7

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

V uzupełnieniem Regionalnej sieci korytarzy ekologicznych s ą korytarze wyznaczone na poziomie lokalnym. ‹ Kształtowanie systemów zielonej infrastruktury, których głównym elementem są naturalne elementy krajobrazu, pełni ące wa żne role w funkcjonowaniu ekosystemów i zwi ększaniu bioró żnorodno ści: (…). ‹ Podejmowanie zintegrowanych działa ń w celu ochrony ekosystemów Zalewu Wi ślanego w aspekcie osi ągni ęcia celów środowiskowych dla wód morskich.

Ochrona środowiska kształtuj ącego warunki życia człowieka. ‹ Ustala si ę zachowanie i ochron ę zasobów wodnych oraz osi ągni ęcie i utrzymanie dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych, jako jeden z priorytetów zarz ądzania przestrzeni ą: (…) ‹ Ochrona wód podziemnych, w tym w szczególno ści głównych zbiorników wód podziemnych, będących strategicznymi zasobami wód, stanowi ących źródło zaopatrzenia ludno ści w wod ę: (…) ‹ Ochrona klimatu i zapewnienie wysokiej jako ści powietrza atmosferycznego oraz przeciwdziałanie źródłom zanieczyszcze ń w celu zachowania dobrego stanu aerosanitarnego: (…) ‹ Dąż enie do uzyskania dobrego klimatu akustycznego w województwie : (…) ‹ Ochrona ludno ści przed wzrostem promieniowania elektromagnetycznego, poprzez uwzgl ędnianie zagro żenia promieniowaniem elektromagnetycznym przy lokalizacji instalacji emituj ących pola elektromagnetyczne. ‹ Ochrona ludno ści oraz środowiska przyrodniczego prze potencjalnym wyst ąpieniem powa żnych awarii i przed substancjami stwarzaj ącymi szczególne zagro żenie: (…) ‹ Ochrona przed zagro żeniami wywołanymi przez czynnik naturalne: (…)

Zapobieganie powodzi oraz ograniczanie jej negatywnych skutków dla życia i zdrowia ludzi, dziedzictwa kulturowego, działalno ści gospodarczej i środowiska. ‹ Za obszary zagro żone powodzi ą uznaje si ę tereny wskazane na mapach zagro żenia powodziowego oraz w studiach ochrony przeciwpowodziowej. ‹ Ograniczanie ryzyka wyst ąpienia powodzi: (…)

Ochrona dziedzictwa kulturowego i kształtowanie to żsamo ści regionalnej. ‹ Uznaje si ę zasoby dziedzictwa kulturowego regionu, ł ącznie z uwarunkowaniami środowiska przyrodniczego i krajobrazu, za istotny element budowania przewagi konkurencyjnej regionu, poprzez wykorzystanie dla rozwoju turystyki, edukacji kulturowej i promocji warto ści krajobrazowych, jako świadectwa to żsamo ści regionalnej. ‹ Zachowanie, ochrona i wzmacnianie to żsamo ści oraz ró żnorodno ści kulturowej regionu, znajduj ących swój wyraz w zachowanych elementach historycznych struktury przestrzennej województwa: (…) ‹ Zachowanie, zabezpieczenie, ochrona i utrzymanie zasobów dziedzictwa materialnego i niematerialnego: (…) ‹ Wykorzystanie zasobów dziedzictwa kulturowego dla rozwoju turystyki, edukacji kulturowej i promocji warto ści krajobrazowych: (…)

Infrastruktura społeczna

W kierunkach rozwoju infrastruktury społecznej w województwie, za priorytety uznaje si ę: ° wspieranie rozmieszczenia obiektów infrastruktury społecznej w o środkach osadniczych odpowiednio do rangi oraz obszaru obsługi o środka, ze szczególnym uwzgl ędnieniem ośrodków: wojewódzkiego (Olsztyn), regionalnego (Elbląg) i subregionalnego ( Ełk ), ° działania zwi ększaj ące dost ępno ść usług społecznych (dost ępno ść przestrzenn ą i jako ść usług), co w efekcie umo żliwi korzystanie z oferty jak najwi ększej grupy społecze ństwa. ‹ Podnoszenie standardu oraz zwi ększanie dost ępno ści usług edukacji, zdrowia i pomocy społecznej: (…) ‹ Kształtowanie optymalnego modelu rozmieszczenia w przestrzeni obiektów kultury, sztuki i sportu, w celu zaspokojenia potrzeb i aspiracji mieszka ńców regionu: (…)

8

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Strefa gospodarcza

Profil gospodarczy województwa opiera si ę głównie na wykorzystaniu charakterystycznych i wyró żniaj ących region w skali kraju, zasobach środowiska naturalnego. Instytucje wspieraj ące aktywno ść gospodarcz ą skupiaj ą si ę przede wszystkim w miastach, a w szczególno ści Olsztynie, Elbl ągu i Ełku .

Wzrost konkurencyjno ści regionu: ‹ Rozwój przedsi ębiorczo ści ze szczególnym uwzgl ędnieniem inteligentnych specjalizacji województwa zidentyfikowanych w „Strategii rozwoju społeczno – gospodarczego województwa warmi ńsko – mazurskiego do roku 2025”. ‹ Tworzenie warunków dla rozwoju inteligentnych specjalizacji województwa - „Ekonomia wody”, „Żywno ść wysokiej jako ści”, „Drewno i meblarstwo”, a tak że innych zidentyfikowanych w przyszło ści regionalnych specjalizacji (…) ‹ Wzmacnianie rozwoju o środków gospodarczych o znaczeniu: ponadregionalnym (Olsztyn), regionalnym: I stopnia (Elbl ąg), II stopnia ( Ełk , Iława, Ostróda), lokalnym: I stopnia ) Bartoszyce, Działdowo, Gi życko, Gołdap,, K ętrzyn, Lidzbark Warmi ński, Lubawa, Mr ągowo, Nidzica, Olecko, Olsztynek, Szczytno, W ęgorzewo) II stopnia (…) ‹ Wspieranie procesów rozwojowych na obszarach przełamywania negatywnych zjawisk gospodarczych, szczególnie w strefach zagro żenia wykluczeniem społecznym oraz wysokiego bezrobocia.

Wzrost wielopłaszczyznowej współpracy gospodarczej: (…)

Przemysł, przetwórstwo i produkcja Rozwoju przemysłu, przetwórstwa i produkcji w ramach inteligentnych specjalizacji. ‹ Rozwój innowacyjnych gał ęzi przemysłu i usług, poprzez wspieranie przedsi ębiorstw innowacyjnych, w tym z wykorzystaniem: transferu wiedzy oraz innowacji, współpracy przedsi ębiorstw z o środkami naukowo – badawczymi oraz przemysłu technologii informacyjno – komunikacyjnych. ‹ Wzmacnianie aktywno ści gospodarczej, w o środkach gospodarczych oraz na obszarach wysokiej aktywno ści gospodarczej: (…) ‹ Kształtowanie przestrzeni dla rozwoju przemysłu na terenach zurbanizowanych poprzez lokalizowanie zakładów produkcyjnych na terenach o rozbudowanej infrastrukturze oraz dobrej dost ępno ści komunikacyjnej.

Gospodarka morska – nie dotyczy gminy Wieliczki

Turystyka Wykorzystanie potencjału turystycznego województwa jako czynnika rozwoju społeczno - gospodarczego ‹ Racjonalne korzystanie z zasobów i walorów przyrodniczych, kulturowych i krajobrazowych dla rozwijania turystyki: (…) ‹ Promowanie i wzmacnianie pozycji województwa na krajowym i zagranicznym rynku turystycznym: (…) ‹ Rozwój i kreowanie produktów turystycznych oraz powi ąza ń sieciowych w oparciu o istniej ące zasoby i walory, w celu wydłu żenia sezonu turystycznego oraz zwi ększania konkurencyjno ści turystycznej regionu: (…) ‹ Rozwój form i rodzajów turystyki oraz rozwijanie infrastruktury turystycznej, rekreacyjnej i okołoturystycznej w oparciu o istniej ące uwarunkowania i zasoby, a w szczególno ści na obszarach charakteryzuj ących si ę atrakcyjno ści ą turystyczn ą: (…) W odniesieniu do gminy Wieliczki: rozwój kajakarstwa na rzece Lega, rozwój turystyki wiejskiej i agroturystyki. Regionalny system dróg rowerowych omija gmin ę Wieliczki.

Rolnictwo Rolnictwo, jako jedna z wiodących gał ęzi gospodarki regionu, wymaga tworzenia korzystnych warunków do jego rozwoju oraz wzmocnienia znaczenia na arenie regionalnej, krajowej i mi ędzynarodowej. Kierunki planowanego rozwoju obszarów rolniczych powinny opiera ć si ę na endogenicznych potencjałach tych terenów oraz wprowadza ć nowe funkcje na obszary wiejskie, w celu tworzenia wielofunkcyjnych obszarów wiejskich,

9

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Zrównowa żone i efektywne wykorzystanie rolniczej przestrzeni produkcyjnej oraz tworzenie warunków sprzyjaj ących rozwojowi rolnictwa wielofunkcyjnego ‹ Gospodarowanie zgodne z zasadami ochrony środowiska przyrodniczego i krajobrazu. ‹ Przy wyborze lokalizacji wielkopowierzchniowych gospodarstw rolnych, zwłaszcza zwi ązanych z przemysłowym chowem i hodowla zwierz ąt, nale ży uwzgl ędni ć ich potencjalnie niekorzystny wpływ na istniej ącą i planowan ą zabudow ę przeznaczon ą na stały pobyt ludzi. ‹ Optymalne wykorzystanie lokalnych surowców do rozwijania przetwórstwa rolno – spo żywczego, w tym do produkcji żywno ści regionalnej, tradycyjnej, naturalnej, wysokiej jako ści. ‹ Poprawa efektywno ści gospodarowania przez specjalizacj ę terytorialn ą produkcji rolnej: V produkcja ro ślinna na obszarach o korzystnych warunkach gospodarowania (północna cz ęść województwa), V produkcja zwierz ęca na terenach z du żym udziałem pastwisk i trwałych ł ąk (wschodnia i południowa cz ęść województwa). ‹ Utrzymanie i poprawa prawidłowej struktury obszarowej gospodarstw, zwłaszcza na terenach o najlepszych warunkach gospodarowania przez prowadzenie prac scaleniowych. ‹ Ograniczenie przeznaczenia najlepszych gleb (klasy I-III) na cele nierolnicze. ‹ Na obszarach wiejskich, zdominowanych przez funkcję rolnicz ą, wspieranie działa ń zwi ększaj ących produktywno ść działalno ści rolniczej, w tym koncentracja i usprawnianie procesów produkcji żywno ści, organizowanie rynków rolnych, wspomaganie współpracy producentów rolnych. ‹ Racjonalne wspieranie działa ń zwi ązanych z produkcj ą biomasy, biopaliw i biokomponentów wykorzystywanych jako alternatywne źródło energii z zachowaniem zasad dotycz ących ochrony produkcji ro ślinnej i zwierz ęcej. Ograniczanie przeznaczenia najlepszych gruntów (klasy I-III) pod upraw ę ro ślin energetycznych. ‹ Wykorzystanie istniej ącego potencjału naukowego (Uniwersytet Warmi ńsko – Mazurski, jednostki PAN w rozwijaniu inicjatyw klastrowych oraz wprowadzanie innowacyjnych rozwi ąza ń do sektora rolno – spo żywczego. ‹ Tworzenie warunków sprzyjaj ących powstawaniu gospodarstw wielofunkcyjnych z mo żliwo ści ą produkcji ekologicznej oraz prowadzenia działalno ści agroturystycznej. ‹ Na obszarach o funkcjach mieszanych skupionych wokół du żych o środków miejskich Olszyn, Elbl ąg i Ełk d ąż enie do rozwoju działalno ści pozarolniczej, nieuci ąż liwej dla otoczenia, a zwłaszcza rzemiosła, r ękodzieła, mieszkalnictwa oraz rozwoju turystyki, handlu i usług, preferencja dla tworzenia gospodarstw agroturystycznych i ekologicznych. ‹ Utrzymanie wysokiej sprawno ści systemów odwadniaj ących i melioracyjnych w celu ochrony i optymalnego wykorzystania potencjału rolniczej przestrzeni produkcyjnej, z uwzgl ędnieniem: V Poprawy stanu technicznego systemów melioracji – modernizacja, rozbudowa i regularna konserwacja urz ądze ń melioracyjnych wodnych szczegółowych i podstawowych, V Budowy nowych systemów melioracyjnych na obszarach zagro żonych podtopieniami.

Le śnictwo Tworzenie warunków dla rozwijania wielofunkcyjnej trwale zrównowa żonej gospodarki le śnej. ‹ Zwi ększanie lesisto ści województwa: V realizacja zalesie ń zgodnie z ustaleniami zawartymi w „Krajowym Programie Zwi ększania Lesisto ści Aktualizacja 2003r.” oraz planami ochrony obszarów Natura 2000, V powi ększanie obszarów le śnych poprzez zalesianie i tworzenie terenów zalesionych na gruntach rolnych oraz innych ni ż rolne o niskiej przydatno ści dla rolnictwa z uwzgl ędnieniem potrzeb kształtowania korytarzy ekologicznych oraz zwi ększania zawarto ści kompleksów le śnych i powierzchni zalesianych, V ochrona gruntów le śnych przed zmian ą funkcji na niele śną oraz stosowanie kompensacji przyrodniczej przy przeznaczaniu gruntu le śnego na cele niele śne, V uwzgl ędnianie w planowaniu urz ądzania i u żytkowania lasów potencjalnych zmian klimatu, które mog ą wpływa ć na gospodarowanie zasobami le śnymi – preferowanie działa ń zabezpieczaj ących naturalne rezerwuary wody w lasach (torfowiska, olsy, ł ęgi, bory bagienne). ‹ Poprawa jako ści zasobów le śnych i ich kompleksowa ochrona: V kontynuowanie stopniowej przebudowy monokultur sosnowych i sukcesywna przebudowa drzewostanów w celu dostosowania ich do warunków siedliskowych, V wykorzystanie rodzimych gatunków drzew i krzewów do zalesie ń (zgodnie z ustaw ą o le śnym materiale rozmno żeniowym),

10

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

V ochrona ekosystemów le śnych przed po żarami i innymi szkodliwymi czynnikami zagra żaj ącymi trwało ści lasów, V rozbudowa i modernizacja bazy szkółkarskiej oraz infrastruktury słu żą cej ochronie lasów. ‹ Rozwijanie trwale zrównowa żonej gospodarki le śnej, aby stała si ę współzale żnym z rolnictwem ogniwem wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich: V utrzymanie produkcyjnej zasobno ści lasów i zachowanie regionów matecznych (obszarów wyst ępowania naturalnych rodzimych populacji drzew), V racjonalne pozyskiwanie drewna, głównie dla przemysłu meblarskiego, celulozowo – papierniczego, górnictwa, budownictwa oraz biomasy dla energetyki, w granicach nieprzekraczaj ących mo żliwo ści produkcyjnych lasu, z zachowaniem funkcji ekologicznej i społecznej, V pozyskiwanie surowców i produktów ubocznego u żytkowania lasu w sposób zapewniaj ący mo żliwo ść ich biologicznego odtworzenia, a tak że ochron ę runa le śnego, V utrzymanie wysokiej jako ści osobniczej zwierzyny gatunków łownych, poprawa warunków bytowania i utrzymanie jej stanu liczebnego na poziomie zapewniaj ącym realizacj ę celów gospodarki le śnej, V promowanie do świadcze ń zwi ązanych z wprowadzeniem zasad wielofunkcyjnej i zrównowa żonej gospodarki le śnej w Le śnych Kompleksach Promocyjnych „Lasy Mazurskie”, „Lasy Olszty ńskie” i „Lasy Elbląsko – Żuławskie”, V realizacja powszechnego udost ępniania lasów społecze ństwu, poprzez wyposa żenie ich w niezb ędne elementy zagospodarowania turystycznego i rekreacyjnego oraz edukacj ę ekologiczn ą (tzw. ście żki dydaktyczne), V kontynuacja aktywnego uczestnictwa jednostek organizacyjnych Lasów Pa ństwowych w popularyzacji wiedzy przyrodniczej i w kształtowaniu świadomo ści ekologicznej społecze ństwa, V utrzymanie wielofunkcyjnego charakteru lasów oraz łagodzenie i unikanie konfliktów mi ędzy ró żnymi funkcjami lasów.

Rybactwo i rybołówstwo Rozwój rybactwa w województwie powinien odbywa ć si ę w sposób zrównowa żony , uwzgl ędniaj ąc jego funkcje gospodarcze, ekologiczne, jak równie ż rekreacyjno – turystyczne. Kierunki rozwoju rybactwa opieraj ą si ę na utrzymaniu prowadzonej w regionie racjonalnej gospodarki rybackiej oraz rozwijaniu nowych form aktywno ści gospodarczej bazuj ących bezpo średnio na działalno ści rybackiej (mi ędzy innymi turystyka i gastronomia). Wielofunkcyjny rozwój sektora rybackiego powinien odbywa ć si ę zgodnie z wymogami ochrony środowiska. Zrównowa żony rozwój rybactwa i rybołówstwa oraz wzmacnianie ich konkurencyjno ści. ‹ Prowadzenie racjonalnej gospodarki rybackiej na jeziorach i rzekach oraz rybołówstwa na Zalewie Wiślanym: V prowadzenie racjonalnej gospodarki rybackiej w jeziorowych obwodach rybackich, V racjonalne prowadzenie połowów gospodarczych i w ędkarskich przy rekompensowaniu ubytków odpowiednim modelem zarybiania, V monitoring zasobów ryb oraz prowadzenie gospodarki zarybieniowej i usuwanie gatunków nie po żą danych, V wykorzystanie w ędkarskich walorów regionu – rozwój innych form aktywno ści gospodarczych, zwi ązanych z rybactwem i rybołówstwem (w ędkarstwo, turystyka rybacka, agroturystyka, gastronomia rybna, V ochrona zasobów przez wspieranie edukacji rybackiej i w ędkarskiej poł ączonej z elementami ochrony środowiska i ekologii ekosystemów wodnych, V zachowanie rezerw terenowych pod rozbudow ę infrastruktury portów i przystani rybackich, (…) ‹ Ochrona ichtiofauny oraz ekosystemów wodnych przez prowadzenie odpowiednich zabiegów rybackich: V zrównowa żona eksploatacja pogłowia ryb, V proekologiczna polityka zarybieniowa, V przywrócenie swobody migracji ryb w rzekach województwa poprzez wybudowanie na przegradzaj ących je pi ętrzeniach przepławek dla ryb, V inne zabiegi ochronne w stosunku do ichtofauny i ekosystemów wodnych. ‹ Wspieranie rozwoju sektora akwakultury: V modernizacja istniej ących i budow ę nowych stawów rybnych i małych zbiorników wodnych,

11

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

V specjalizacja w zakresie produkcji materiału zarybieniowego; modernizacja i unowocześnienie ośrodków wyl ęgarniczo – podchowawczych, V wprowadzenie nowoczesnych technologii w akwakulturze (np. hodowla wybranych gatunków ryb, raków, innych organizmów wodnych); wykorzystanie zaplecza naukowego – Instytut Rybactwa Śródl ądowego w Olsztynie, V wykorzystanie cz ęś ci obiektów stawowych w ofercie turystycznej regionu (agroturystyka powi ązana z w ędkarstwem, tworzenie łowisk specjalnych). ‹ Inwestycje w gospodark ę wodno – ściekow ą dla poprawy stanu czysto ści wód.

Infrastruktura komunikacyjna

Infrastruktura transportowa stymuluje rozwój gospodarczy i społeczny województwa. Usprawnienie jej funkcjonowania zapewni regionowi konkurencyjno ść , a mieszka ńcom wy ższy poziom i jako ść życia. Osi ągni ęcie spójno ści systemu transportowego regionu w celu zwi ększenia dost ępno ści zewn ętrznej i wewn ętrznej oraz zmniejszenia kosztów transportu.

Systemy komunikacyjne i dost ępno ść transportowa ‹ Zapewnienie warunków umo żliwiaj ących funkcjonowanie i rozwój korytarzy transportowych o znaczeniu mi ędzynarodowym przebiegających przez obszar województwa: (…) ‹ Poprawa warunków funkcjonowania infrastruktury transportowej o znaczeniu krajowym. mi ędzyregionalnym, i regionalnym, w tym: infrastruktury drogowej, kolejowej i lotniczej oraz przej ść granicznych, dróg wodnych. ‹ Poprawa dost ępno ści komunikacyjnej: (…) ‹ Integracja systemów transportowych i zmniejszenie kosztów transportu: (…) ‹ Rozwój infrastruktury komunikacyjnej uwzgl ędnieniem uwarunkowa ń wynikaj ących z funkcjonowania środowiska przyrodniczego i stanu jego zasobów: (…)

Infrastruktura drogowa

Infrastruktura kolejowa ‹ Kształtowanie spójnego systemu kolejowych powi ąza ń zewn ętrznych i wewn ętrznych: (…) ‹ Rozwój infrastruktury kolejowej: ( …) V realizacja mi ędzynarodowych, krajowych i regionalnych zapisów dokumentów strategicznych w zakresie rozwoju i modernizacji wa żnych w regionie linii kolejowych, w tym: o kontynuacja działa ń na linii (Gda ńsk) – Ił ąwa – Działdowo – (Warszawa), o modernizacja, w celu osi ągni ęcia odpowiednich pr ędko ści przewozowych, nast ępuj ących odcinków linii kolejowych: - (Jabłonowo Pomorskie) – Ił ąwa – Olsztyn, - Olsztyn – Korsze i Korsze – Ełk (z elektryfikacją odcinka), (Białystok) – Ełk – (Suwałki) w ramach poł ączenia kolejowego Rail Baltica /E75/ o przebiegu: (Warszawa – Białystok ) – Ełk – (Trakiszki); na obszarze gminy Wieliczki mo żliwa budowa nowego odcinka, - Działdowo – Olsztyn, Olsztyn – Gutkowo, Gutkowo – Braniewo o modernizacja infrastruktury kolejowej w obr ębie kolejowych przej ść granicznych (Graniewo – Skandawa) V utrzymanie pozostałych linii kolejowych (…) V rozpoznanie potencjału i mo żliwo ści aktywizacji linii o obecnie niskim poziomie wykorzystania oraz linii zamkni ętych (…)

Drogi wodne – nie dotyczy gminy Wieliczki

Komunikacja lotnicza – nie dotyczy gminy Wieliczki

Przej ścia graniczne – nie dotyczy gminy Wieliczki

Trasy rowerowe - obszarze gminy Wieliczki nie wyst ępuj ą trasy rowerowe o znaczeniu ponadregionalnym ani korytarze tras regionalnych.

12

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Infrastruktura techniczna

Zaopatrzenie w wod ę Szacunkowe zasoby wód podziemnych w zbiornikach zlokalizowanych na obszarze województwa s ą wystarczaj ące dla obecnych i perspektywicznych potrzeb województwa, a ich dyspozycyjno ść wyznaczona wydajno ści ą uj ęć , znacznie przewy ższa pobór. Sprawnie funkcjonuj ące systemy zaopatrzenia w wod ę w całym województwie ‹ Racjonalne gospodarowanie zasobami wód do celów u żytkowych: V zaopatrzenie w wod ę u żytkow ą wył ącznie ze zbiorczych uj ęć wód wgł ębnych, V stosowanie zamkni ętych obiegów wody w technologiach wodochłonnych, V Optymalizacja lokalizacji liczby uj ęć wód do racjonalnego korzystania z istniej ących zasobów wód podziemnych. ‹ Rozbudowa i modernizacja gminnych systemów zaopatrzenia w wod ę: V intensyfikacja budowy sieci wodoci ągowych w miastach i na terenach wiejskich w obszarach niedoinwestowanych, V modernizacje technologii stacji uzdatniania wód w celu poprawy jako ści wody, V wdra żanie nowoczesnych technologii monitoringu i sterowania, w celu efektywnego zarz ądzania systemami wodoci ągowymi, V wymiana rur z azbestocementu na materiały dopuszczone normami, V rekomenduje si ę realizacj ę sieci wodoci ągowej równolegle z sieci ą kanalizacji sanitarnej.

Gospodarka ściekowa W celu poprawy jako ści życia ludno ści i stanu środowiska przyrodniczego nale ży podejmowa ć działania do tworzenia sprawnie funkcjonuj ących systemów utylizacji ścieków. Brak systemowych rozwi ąza ń gospodarki ściekowej jest istotnym ograniczeniem dla zrównowa żonego rozwoju. Sprawnie funkcjonuj ące systemy utylizacji ścieków w oparciu o wysokosprawne technologie w całym województwie. ‹ Na terenach zurbanizowanych i obszarach obj ętych formami ochrony przyrody utylizacj ę ścieków nale ży prowadzi ć w oparciu o systemy kanalizacji sanitarnej i zbiorcze oczyszczalnie ścieków. ‹ Realizacja systemów kanalizacyjnych w ramach ustanawianych aglomeracji zgodnie z „Krajowym Programem oczyszczania Ścieków Komunalnych” ‹ Realizacja systemów zbiorczej kanalizacji poza aglomeracjami. ‹ Indywidualne rozwi ązania gospodarki ściekowej poza ustanowionymi aglomeracjami mog ą by ć realizowane: V na terenach poło żonych w bezpo średnich zlewniach jezior mog ą by ć stosowanie wył ącznie szczelne zbiorniki bezodpływowe; V na pozostałych terenach, w szczególno ści przy zabudowie rozproszonej mo żliwe jest stosowanie szczelnych zbiorników bezodpływowych lub przydomowych oczyszczalni ścieków. ‹ W miejscowo ściach wiejskich oraz w zespołach zabudowy rekreacyjnej rekomenduje si ę stosowanie zbiorczych oczyszczalni ścieków. ‹ Zorganizowany system dowozu ścieków ze zbiorników bezodpływowych do oczyszczalni ścieków. ‹ Rekomenduje si ę eliminacje zbiorników bezodpływowych i przydomowych oczyszczalni ścieków na obszarach obj ętych zbiorcz ą sieci ą kanalizacji sanitarnej. ‹ Rekomenduje si ę realizacj ę sieci kanalizacji sanitarnej równolegle z sieci ą wodoci ągow ą. ‹ Rekomenduje si ę likwidowanie kanalizacji ogólnospławnej na rzecz rozdzielnych systemów kanalizacji sanitarnej i deszczowej.

Gospodarka gazowa We wschodniej cz ęś ci województwa brak jest sieci gazu przesyłowego. Spójny i sprawnie funkcjonuj ący system przesyłu i dystrybucji gazu zapewniaj ący bezpiecze ństwo dostaw. ‹ Zwi ększenie dost ępno ści do gazu przesyłowego w obr ębie całego województwa: V tworzenie poł ącze ń transgranicznych na poziomie wojewódzkim, V rozbudowa i wzmocnienie systemów przesyłowych i dystrybucyjnych pomi ędzy województwami s ąsiaduj ącymi oraz w obr ębie województwa (obszary wschodnie i północno – zachodnie), w tym poł ączenie systemów wschód – zachód, V spier ścieniowanie gazoci ągów dystrybucyjnych wysokiego ci śnienia w zachodnim obszarze województwa, V zwi ększenie dost ępno ści ludno ści do gazu przewodowego przez budow ę i rozbudow ę sieci gzowej średniego i niskiego ci śnienia,

13

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

V wykorzystanie gazu z łupków, w przypadku podj ęcia jego eksploatacji. ‹ Budowa europejskich poł ączeń transgranicznych , poprzez realizacje gazoci ągu DN 700 Polska – Litwa w oparciu o zrealizowany europejski Korytarz Północ – Południe (odcinek wschodni). ‹ Rozbudowa i wzmocnienie systemu gazoci ągów przesyłowych i dystrybucyjnych: (…) V zaopatrzenie w gaz przewodowy miast i gmin, w szczególno ści Ełk, Olecko (…) V na obszarach dotychczas nie obj ętych sieci ą gazow ą mo żliwa jest jej budowa i rozbudowa w zale żno ści od zapotrzebowania.

Elektroenergetyka Zaopatrzenie w energi ę elektryczn ą województwa odbywa si ę liniami przesyłowymi najwy ższych napi ęć z elektrowni zlokalizowanych poza granicami województwa. Zapewnienie dostaw energii o odpowiednich parametrach i mo żliwo ści przył ączenia nowych źródeł (energia odnawialna) w północno – wschodniej cz ęś ci województwa wymaga rozbudowy sieci przesyłowych i rozdzielczych. Realizacja planowanych inwestycji w województwie zapewni podniesienie bezpiecze ństwa energetycznego województwa, a tak że dywersyfikacj ę źródeł energii. Zwi ększenie stopnia bezpiecze ństwa energetycznego województwa. ‹ Rozbudowa i wzmocnienie elektroenergetycznych systemów przesyłowych w obr ębie województwa: (…) ‹ Rozbudowa i modernizacja elektroenergetycznej sieci rozdzielczej: (…) Zapewnienie co najmniej dwustronnego zasilania w energi ę elektryczna wsz ędzie tam, gdzie jest to szczególnie potrzebne (wschodnia cz ęść województwa), Dostosowanie elektroenergetycznego systemu rozdzielczego do wykorzystania energii pochodz ącej z ró żnych źródeł (energia odnawialna). Poprawa efektywno ści dostaw zu życia energii elektrycznej. ‹ Modernizacja sieci elektroenergetycznej optymalizuj ąca jej parametry. ‹ Wprowadzenie rozwi ąza ń słu żą cych efektywno ści energetycznej regionu. ‹ Budowa inteligentnych sieci i układów pomiarowych.

Odnawialne źródła energii Produkcja energii ze źródeł odnawialnych (OZE) jest elementem wsparcia dywersyfikacji źródeł energii i zmniejszenia emisji CO 2. Głównym celem polityki przestrzennej w odniesieniu do OZE jest podniesienie efektywno ści i bezpiecze ństwa energetycznego regionu przy uwzgl ędnieniu zrównowa żonego rozwoju produkcji energii elektrycznej i ciepła ze źródeł odnawialnych. Samorz ąd Województwa Warmi ńsko – Mazurskiego wspiera produkcj ę energii ze źródeł odnawialnych – wiatru, sło ńca, wody, biomasy, biopłynów, biogazu i geotermii. Zwi ększenie wytwarzania energii z OZE. ‹ Rozwój energii z OZE: V wykorzystanie uwarunkowa ń środowiska predestynuj ących województwo do wytwarzania energii w elektrowniach wiatrowych, fotowoltaicznych (solarnych), wodnych, instalacjach wykorzystuj ących biomas ę, biogazy, biopłyny i geotermi ę, V w stosunku do wszystkich rodzajów instalacji wykorzystuj ące energi ę z OZE preferuje si ę rozwój instalacji: o małych i mikroinstalacji, o pracuj ących w układzie kogeneracji, o pracuj ących w systemie prokonsumenckim, daj ących wymierne korzy ści ekonomiczne producentom (obni żenie kosztów energetycznych funkcjonowania gospodarstwa) oraz wpływaj ących na popraw ę warunków środowiskowych w miejscu produkcji, w tym głównie poprzez zmniejszenie emisji niebezpiecznych dla zdrowia pyłów zawieszonych i tlenków węgla z palenisk domowych, o hybrydowych. V Rozwój klastrów energii. ‹ Zasady lokalizowania i rozwoju instalacji wykorzystuj ących energi ę z odnawialnych źródeł energii: V Instalacje wykorzystuj ące energi ę OZE mog ą by ć lokalizowane na terenie całego województwa, z uwzgl ędnieniem odpowiednich przepisów odr ębnych; V przyjmuje si ę zasady rekomendowane do stosowania przy lokalizowaniu instalacji do wytwarzania energii z OZE: o zasada ochrony przyrodniczych struktur przestrzennych, w których ze wzgl ędu na cechy materialne, funkcjonalne i ekologiczne nie powinny by ć lokalizowane obiekty budowlane; o zasada ochrony walorów krajobrazowych i kulturowych oraz to żsamo ści miejsca: ochrona krajobrazów wyró żniaj ących si ę w przestrzeni województwa, ochrona walorów widokowych

14

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

kluczowych elementów krajobrazu, za które uznaje się w szczególno ści: wgl ądy widokowe, osie widokowe, panoramy widokowe, punkty widokowe, oraz strefy wgl ądu i przedpola ekspozycji obszarów o wysokich walorach krajobrazowych; o zasada ochrony ładu przestrzennego, w tym zasada dobrego s ąsiedztwa, polegaj ąca m.in. na: harmonijnym wkomponowaniu planowanego zagospodarowania w istniej ące otoczenie z warunkiem utrzymania tradycji miejsca oraz wykluczeniem rozwi ąza ń dysharmonijnych, ograniczenia mo żliwo ści wprowadzania obcych krajobrazowo oraz agresywnych elementów i form zagospodarowania przestrzennego; o zasada dobrych praktyk w procesach planistyczno – inwestycyjnych. Za dobr ą praktyk ę uznaje si ę przeprowadzenie na etapie ustalania warunków lokalizacji instalacji, bada ń i analiz w zakresie identyfikacji cech i walorów krajobrazu, obiektów kulturowych (z okre śleniem przedpól ekspozycji, panoram widokowych itd.) i zasobów przyrodniczych. Wskazane jest równie ż badanie zjawisk maj ących wpływ bezpo średnio na człowieka . W tym zakresie analiza powinna uwzgl ędnia ć równie ż oddziaływanie pola elektrycznego, magnetycznego, elektromagnetycznego jak równie ż wra żenia wzrokowe, kolor, zacienienie, hałas; o zasada ochrony przestrzeni powietrznej kluczowych gatunków ptaków, obj ętych ochron ą strefow ą. V rozwój energetyki wiatrowej: rekomenduje si ę lokalizacj ę instalacji du żej energetyki wiatrowej poza: o obszarami przyrodniczymi prawnie chronionymi, o terenami w granicach administracyjnych miast, o terenami uzdrowisk i obszarów ochrony uzdrowiskowej w strefach ochrony A, B, C; V rozwój produkcji energii otrzymywanej z biomasy, w tym biogazów, biopłynów ze szczególnym uwzgl ędnieniem: o wykorzystania obszarów rolniczych i le śnych dla produkcji biomasy, biopaliw, biopłynów w sposób zrównowa żony, przy zachowaniu ró żnorodno ści biologicznej ekosystemów oraz zapobieganiu degradacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej; o wykorzystania pod uprawy energetyczne gruntów rolnych najni ższych klas; o wykorzystania do produkcji energii lokalnych zasobów biomasy, w szczególno ści: biomasy rolniczej oraz pozostało ści z produkcji rolniczej, przemysłu rolno – spo żywczego i drzewnego – meblarskiego; o wykorzystania do produkcji energii biogazu uzyskiwanego z biogazowni rolniczych, biogazowni przy oczyszczalniach ścieków i składowiskach odpadów komunalnych, o ochrony lasów przed nadmiernym eksploatowaniem w celu pozyskiwania biomasy; V rozwój energetyki wodnej w oparciu o istniej ące i nowe małe elektrownie wodne; V rozwój energetyki solarnej: o rekomenduje si ę lokalizacj ę wielkopowierzchniowych farm fotowoltaicznych poza: - obszarami przyrodniczymi prawnie chronionymi, - terenami w granicach administracyjnych miast, - terenami uzdrowisk i obszarów ochrony uzdrowiskowej w strefach ochrony A, B, C; o lokalizacja wielkopowierzchniowych farm fotowoltaicznych w strefach niezurbanizowanych z uwzgl ędnieniem ochrony warunków zamieszkania ludno ści, nie powoduj ąca zagro żeń i konfliktów w zakresie środowiska przyrodniczego (ochrona ptaków) i krajobrazu, o produkcja energii elektrycznej cieplnej z instalacji solarnych w budynkach mieszkalnych, użyteczno ści publicznej, produkcyjnych i innych. V wykorzystywanie OZE w rozwoju energetyki cieplnej (pompy ciepła i inne technologie). ‹ Monitorowanie rozwoju instalacji produkuj ących energi ę z odnawialnych źródeł energii na obszarze województwa w celu zapobiegania potencjalnym konfliktom w zakresie zagospodarowania przestrzennego, degradacji przyrody i krajobrazu, pogorszenia jako ści życia mieszka ńców.

Ciepłownictwo Podstawowym paliwem do produkcji energii cieplnej w województwie jest w ęgiel kamienny (ok.90%). Głównym działaniem w województwie powinno by ć stworzenie efektywnych systemów ciepłowniczych z mo żliwo ści ą zwi ększenia wykorzystania niskoemisyjnych źródeł ciepła (energia OZE). Sprawnie funkcjonuj ące efektywne systemy ciepłownicze oraz indywidualne zaopatrzenie w ciepło. ‹ Rozbudowa, modernizacja i wzmocnienie systemów ciepłowniczych.

15

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

‹ Eliminacja wysokoemisyjnych źródeł ciepła oraz stosowanie niskoemisyjnych i zeroemisyjnych technologii grzewczych. ‹ Stosowanie technologii zmniejszaj ących zapotrzebowanie i zu życie energii cieplnej. ‹ Zwi ększenie wykorzystania energii z odnawialnych źródeł energii (OZE) oraz lokalnych surowców energetycznych. ‹ Budowa nowych źródeł ciepła w oparciu o wysokosprawne technologie z wykorzystaniem efektu synergii.

Systemy teleinformatyczne W województwie w ostatnich latach obserwuje si ę rozwój obiektów, urz ądze ń oraz systemów teleinformatycznych. Szczególnie zauwa żalny jest wzrost liczby nadajników BTS (telefonia komórkowa i internet mobilny), LTE i UMTS (szybki mobilny internet) oraz rozwój infrastruktury światłowodowej (głównie w miastach). Rozwój systemów i powszechny dost ęp jest warunkiem rozwoju społecze ństwa informacyjnego. Integracja telekomunikacyjna województwa ‹ Rozwój infrastruktury telekomunikacyjnej na obszarze województwa: V realizacj ę kablowych sieci teleinformatycznych, zwłaszcza sieci światłowodowych; V dąż enie do doprowadzenia sieci światłowodowych do istniej ących budynków mieszkalnych i biurowych; V rozwój infrastruktury kablowej lub bezprzewodowej na terenach wiejskich, na których niemo żliwe jest zbudowanie sieci światłowodowych; V zapewnienie powszechnego dost ępu do Internetu o pr ędko ści co najmniej 30 Mb/s do ko ńca 2020r. V podj ęcie działa ń maj ących na celu doprowadzenie do mo żliwo ści korzystania z Internetu o pr ędko ści co najmniej 100 Mb/s przez przynajmniej 50% społecze ństwa. ‹ Rozwój społecze ństwa informacyjnego, poprzez: V podejmowanie wszelkich działa ń maj ących na celu zwi ększenie dost ępu do szerokopasmowego Internet bez wzgl ędu na miejsce zamieszkania; V przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu; V rozwój wiedzy i umiej ętno ści pozwalaj ących na tworzenie, udost ępnianie oraz wykorzystywanie informacji i usług elektronicznych; V podnoszenie jako ści informacji i usług oferowanych w Internecie oraz doskonalenie form przekazu; V wykorzystanie technologii informacyjno - komunikacyjnych w gospodarce, w szczególno ści w dziedzinach: systemy geoinformacyjne, zdigitalizowane bazy danych, elektroniczne systemy danych przestrzennych, elektroniczne systemy nauczania, systemy wspierania nauki, elektroniczne usługi administracji, zdrowia.

Gospodarka odpadami Nadrz ędnym dokumentem, tworz ącym generalne ramy i wyznaczaj ącym kierunki gospodarowania odpadami w województwie jest „Plan gospodarki odpadami dla województwa warmi ńsko - mazurskiego na lata 2016 - 2022” W celu zorganizowania gospodarki odpadami komunalnymi w województwie wyodr ębnionych zostało pi ęć Regionów: Północny, Północno – Wschodni, Centralny, Wschodni i Zachodni. W ramach ka żdego z Regionów wyznaczone zostały instalacje regionalne, które b ędą zagospodarowywały odpady komunalne wytworzone na terenie poszczególnych regionów. Zintegrowanie i usprawnianie systemu gospodarki odpadami w sposób zapewniaj ący ochron ę środowiska i ochron ę zdrowia ludzi zgodnie z „Planem gospodarki odpadami dla województwa warmi ńsko - mazurskiego na lata 2016 - 2022” ‹ Ustala si ę funkcjonowanie gospodarki odpadami komunalnym zgodnie z systemem wyodr ębnionych Regionów gospodarki odpadami komunalnymi: V tworzenie regionalnych zakładów gospodarki odpadami wyposa żonych w odpowiednie instalacje i urz ądzenia do przetwarzania odpadów, zgodnie z wymaganiami przepisów ochrony środowiska; V stosowanie najnowocze śniejszych dost ępnych technik unieszkodliwiania i odzysku odpadów (technologie BAT); V budow ę i rozbudow ę instalacji przetwarzania odpadów w ramach regionalnych zakładów gospodarki odpadami. ‹ Dąż enie do zmniejszania negatywnego oddziaływania odpadów na środowisko: V zmniejszanie masy wszystkich odpadów deponowanych na składowiskach;

16

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

V zmniejszanie ilo ści składowisk odpadów komunalnych oraz zamykanie składowisk nie spełniaj ących i nie b ędących w stanie dostosowa ć si ę do wymaganych standardów środowiskowych; V wyeliminowanie praktyk nielegalnego składowania odpadów; V rekultywacj ę zamkni ętych składowisk odpadów; V usuwanie substancji stwarzaj ących szczególne zagro żenie dla środowiska, zwłaszcza PCB i azbestu; V rozwój systemu zbierania odpadów niebezpiecznych ze źródeł rozproszonych, w tym pochodz ących ze strumienia odpadów komunalnych. ‹ Zapobieganie powstawaniu odpadów oraz racjonalne gospodarowanie odpadami wytworzonymi, poprzez: V monitorowanie i ewidencjonowanie rzeczywistych ilo ści i morfologii wytwarzanych odpadów w celu odpowiedniego ich zagospodarowania; V obj ęcie zorganizowanym systemem odbierania odpadów komunalnych wszystkich mieszka ńców; V dalszy rozwój systemu selektywnego zbierania odpadów, w tym odpadów biodegradowalnych; V zwi ększenie udziału odzysku surowców wtórnych (recykling), energii zawartej w odpadach (w procesach przetwarzania), oraz gazu składowiskowego; wskazane jest stosowanie innowacyjnych technik i technologii przetwarzania odpadów, w tym budowa instalacji do odzysku energii z odpadów; V prowadzenie działa ń informacyjnych i edukacyjnych promuj ących działania zwi ązane z zapobieganiem powstawaniu odpadów oraz wła ściwe post ępowanie z odpadami w szczególno ści w zakresie ich selektywnego zbierania.

Obronno ść i bezpiecze ństwo pa ństwa

Zapewnienie bezpiecze ństwa, w tym podnoszenie zdolno ści obronnej pa ństwa jest jednym z podstawowych warunków rozwoju społeczno – gospodarczego i racjonalnego zagospodarowania przestrzennego województwa. Dla stworzenia warunków do wykonywania zada ń przez siły zbrojne wskazane jest równorz ędne traktowanie potrzeb rozwoju społeczno – gospodarczego i potrzeb obronno ści kraju. Wymagania dotycz ące obronno ści i bezpiecze ństwa pa ństwa, a przede wszystkim obiekty szczególnie wa żne dla bezpiecze ństwa i obronno ści pa ństwa , granice terenów zamkni ętych i ich stref ochronnych, powinny by ć uwzgl ędniane na wszystkich poziomach planowania i zagospodarowania przestrzennego. Zapewnienie odpowiednich warunków przestrzennych do funkcjonowania systemu obronno ści i bezpiecze ństwa pa ństwa ‹ Dostosowanie struktur przestrzennych do potrzeb obronnych, w kierunku tworzenia systemów otwartych, o du żej samowystarczalno ści i komplementarno ści, szczególnie w zakresie komunikacji, ł ączno ści i energetyki oraz sieci osadniczej : V rezerwacja terenów dla celów strategicznych, zapewniaj ących mo żliwo ść budowy lub rozbudowy infrastruktury obiektów i baz wojskowych, V umo żliwienie wykorzystania istniej ących struktur telekomunikacyjnych do współpracy z systemami telekomunikacyjnymi sojuszniczych sił zbrojnych NATO na terenie województwa, w tym w zakresie dowi ązania systemów polowych (mobilnych) do systemów stacjonarnych, V zapewnienie mo żliwo ści podejmowania inwestycji dotycz ących linii kolejowych na terenach zamkni ętych, V przeprowadzenie procedury przygotowania inwestycji z uwzgl ędnieniem: o uzgodnienia z Dowództwem Sił Powietrznych w zakresie warunków technicznych inwestycji realizowanych w zasi ęgu stref ochronnych ustanowionych dla obiektów Sił Powietrznych, o zgłaszania do Szefostwa Słu żby Ruchu Lotniczego Sił Zbrojnych RP obiektów budowlanych o wysoko ści równej lub wi ększej 50,m n.p.t. (nad poziom terenu), które uznane s ą za przeszkody rolnicze, V zapewnienie sprawnego funkcjonowania: ‹ Tworzenie warunków do realizacji przedsi ęwzi ęć obronnych zwi ązanych z realizacj ą Programu Inwestycji Organizacji traktatu Północnoatlantyckiego w dziedzinie Bezpiecze ństwa (NATO Security Investment Programme, NSIP) przez realizacj ę obiektu w Chru ścielu. ‹ Zapewnienie bezkolizyjnego funkcjonowania terenów zamkni ętych:

17

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

V uwzgl ędniania w planach zagospodarowania przestrzennego lokalizacji obiektów wojskowych oraz aktualizowanie zmian determinowanych sytuacj ą strategiczno – obronn ą, V tworzenie wokół terenów zamkni ętych, koniecznych w niektórych przypadkach, stref ochronnych ze wzgl ędu na: o oddziaływanie akustyczne, o zagro żenie dla bezpiecze ństwa i życia mieszka ńców, o ochron ę przed inwigilacj ą i negatywnym oddziaływaniem wrogich sił, o zapewnienie bezpiecznych warunków funkcjonowania obiektów. Obiekty wokół których zasadne jest tworzenie stref ochronnych to: radary, strzelnice, lotniska, magazyny środków niebezpiecznych. V wskazuje si ę tereny zamkni ęte szczególnie wa żne dla obronno ści kraju oraz znacz ące w zagospodarowaniu przestrzennym województwa: o kompleksy wojskowa w Chru ścielu (gm. Płoskinia), Lipowcu (gm. Szczytno), i Kruklankach (gm. Kruklanki), wokół których ustanowiono strefy ochronne o szeroko ści 3 km, O środek Szkolenia Poligonowego Wojsk L ądowych „Orzysz” w Bemowie Piskim (gm. Biała Piska), o drogowy odcinek lotniskowy zlokalizowany w gminach Janowo i Wielbark, o tereny zamknie te w Antonowie (gm. Gi życko), W ęgorzewie, Olsztynie, Gołdapi, Starych Kiejkutach, (gm. Szczytno), Szerokim Borze Piskim (gm. Pisz) i Lidzbarku warmi ńskim, posiadaj ące strefy ochronne. Tereny pozostałych kompleksów wojskowych, a tak że tereny zamknięte kolejowe, Agencji Bezpiecze ństwa Wewn ętrznego, Stra ży Granicznej, oraz Komendy Policji nie wymagaj ą ustanowienia Stref ochronnych. ‹ Wzmocnienie ochrony granicy pa ństwowej, poprzez rozbudow ę obecnie funkcjonuj ącego sustemu wie ż obserwacyjnych o nowe obiekty. ‹ Zapewnienie dogodnych warunków dla akcji ratunkowych.

ROZMIESZCZENIE INWESTYCJI CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU PONADLOKALNYM W ODNIESIENIU DO GMINY WIELICZKI

° Prace na linii kolejowej E75 na odcinku Białystok – Suwałki – Trakiszki (granica pa ństwa) zwana „Rail Baltica” [ projekt o znaczeniu krajowym ] [ lista rezerwowa lp.122] Linia kolejowa dotyczy gmin miejskich Ełk i Olecko oraz gmin wiejskich: Ełk, Olecko Prostki, Wieliczki; Dokument implementacyjny do Strategii Rozwoju Transport do 2020r.( z perspektyw ą do 2030r.) Krajowy Program Kolejowy do 2023r. Kontrakt Terytorialny dla Województwa Warmi ńsko –Mazurskiego.

° Budowa gazoci ągu dystrybucyjnego wysokiego ci śnienia relacji Interkonektor – Ełk – Ryn – Mr ągowo, przewidywane zaopatrzenie w gaz przewodowy miast: Ełk, Olecko, Pisz, Biała Piska Plan rozwoju PSG na lata 2016 -2020. Planowany gazoci ąg nie przebiega przez obszar gminy Wieliczki, lecz doprowadzenie gazu przewodowego do Olecka, stworzy realne mo żliwo ści zaopatrzenia miejscowo ści Wieliczki. Uznano t ę inwestycje za szans ę rozwojow ą dla gminy Wieliczki.

18

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

19

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

5. STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Z 2000 ROKU Z PÓ ŹN. ZMIANAMI zatwierdzone Uchwał ą Nr XII/70/2000 Rady Gminy Wieliczki z dnia 25 lutego 2000r. ze zmianami wprowadzonymi Uchwał ą Nr XXXII/184/10 z dnia 29 kwietnia 2010r.

Podj ęta Uchwała Nr XXXV/210/2018 RG Wieliczki z dnia 16 lutego 2018r. w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki jest wyrazem stwierdzenia nieaktualno ści dokumentu zatwierdzonego 25 lutego 2000r. ze zmianami wprowadzonymi 29 kwietnia 2010r. Jego aktualizacja sporz ądzana jest w celu okre ślenia polityki przestrzennej gminy, w tym lokalnych zasad zagospodarowania przestrzennego, w pełnym zakresie wyszczególnionym w art. 10 ustawy z dnia 27 marca 2013r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, poprzez: 1) weryfikacj ę struktury osadniczej gminy, w oparciu o bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę, wynikaj ący z analizy obowi ązuj ącego „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki”, przyj ętego Uchwał ą Nr XII/70/2000 Rady Gminy Wieliczki z dnia 25 lutego 2000r. z pó źniejszymi zmianami wprowadzonymi Uchwał ą Nr XXXII/184/2010 z dnia 29 kwietnia 2010r.; 2) zaprognozowanie zrównowa żonego rozwoju gminy rolniczej, podmiejskiej, o walorach turystyczno – wypoczynkowych, maj ąc na uwadze zasady ustalania przeznaczenia terenów oraz sytuowania nowej zabudowy, uwzgl ędniaj ące wymagania ładu przestrzennego, efektywnego gospodarowania przestrzeni ą oraz walorów ekonomicznych przestrzeni.

W uzasadnieniu do uchwały zapisano:

W celu zbadania aktualno ści STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI z 2000/2010r. wykonano w listopadzie 2016r. opracowanie pod nazw ą: POTRZEBY I MO ŻLIWO ŚCI ROZWOJU GMINY – „BILANS”

Celem wymienionego opracowania jest ocena STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI, które zostało zatwierdzone Uchwał ą nr XII/70/2000 Rady Gminy Wieliczki z dnia 25 lutego 2000r. ze zmianami wprowadzonymi: Uchwał ą Nr XXXII/184/10 z dnia 29 kwietnia 2010r. pod k ątem wymaga ń wynikaj ących z art. 11 ust.1 pkt 7 oraz ust.5, ust.6, ust.7 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w kontek ście ewentualnej zmiany STUDIUM. Opracowanie, nazwane: POTRZEBY I MO ŻLIWO ŚCI ROZWOJU GMINY – „BILANS” okre śla potrzeby i mo żliwo ści rozwoju gminy, uwzgl ędniaj ące w szczególno ści: ‹ analizy ekonomiczne, środowiskowe i społeczne, ‹ prognozy demograficzne, ‹ mo żliwo ści finansowania przez gmin ę wykonania sieci komunikacyjnej i infrastruktury technicznej, a tak że infrastruktury społecznej, słu żą cych realizacji zada ń własnych gminy, ‹ bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę.

W opracowaniu zawarto nast ępuj ące wnioski wynikaj ące z bilansu terenów przeznaczonych pod zabudow ę, wskazanych w STUDIUM z 2000/2010r.:

1) Maj ąc na uwadze wymagania zawarte w art. 1 ust.3 i 4 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym dotycz ące zasad ustalania przeznaczenia terenów oraz sytuowania nowej zabudowy, uwzgl ędniaj ące wymagania ładu przestrzennego, efektywnego gospodarowania przestrzeni ą oraz walorów ekonomicznych przestrzeni, dokonano analizy „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki” z 2000/2010r. sporz ądzaj ąc bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę, o którym mowa w art. 10 ust.2 pkt 1 ww. ustawy.

20

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

2) Analiza ustale ń „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki” z 2000/2010r. w zakresie kierunków zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów wskazuje, że ustalenia STUDIUM z 2000/2010r. w sposób ewidentny nie odpowiadaj ą aktualnym wymaganiom prawnym, wynikaj ącym z art. 1 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 27 marca 2013r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (j.t. Dz.U. z 2016r. poz. 788 z po źn.zm.). Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów, winne uwzgl ędnia ć bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę. Obowi ązek ten powstał dnia 18 listopada 2015r. na skutek zmian do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ogłoszonym w Dz.U. z 2015r, poz. 1777.

3) Zachodzi potrzeba zaprognozowania zrównowa żonego rozwoju gminy rolniczej, podmiejskiej, o walorach turystyczno – wypoczynkowych.

4) Za obszar o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno – przestrzennej mo żna uzna ć jedynie miejscowo ści: ° WIELICZKI – na poziomie o środka gminnego, ° CIMOCHY- na poziomie o środka pomocniczego.

5) Do rozwoju istniej ących struktur funkcjonalno – przestrzennych rekomenduje si ę: ° miejscowo ść gminn ą WIELICZKI, na potrzeby zabudowy produkcyjnej, mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej; ° miejscowo ść MAŁE OLECKO, na potrzeby zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, letniskowej i usług turystycznych.

6) Zachodzi potrzeba drastycznej weryfikacji struktury osadniczej gminy, w oparciu o bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę, wynikaj ący z analizy obowi ązuj ącego Studium z 2000/2010r. W szczególno ści, weryfikacji wymagaj ą wskazane w Studium z 2000/2010r. „obszary przeznaczone pod zabudow ę”.

7) Wyst ępuje znacz ący przerost powierzchni terenów niezabudowanych, znajduj ących si ę poza „obszarami skupionej zabudowy wsi”, przeznaczonych pod now ą zabudow ę, nie odpowiadaj ący rzeczywistemu zapotrzebowaniu na tereny budowlane.

8) Wyznaczanie dalszych terenów rozwojowych w zakresie mieszkalnictwa, zabudowy usługowej i zabudowy produkcyjnej winno by ć oparte w pierwszej kolejno ści, o niezagospodarowane grunty Mienia Komunalnego.

Na podstawie wy żej wymienionych wniosków uznaje si ę za zasadne sporz ądzenie nowego dokumentu jakim jest STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI .

6. MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

1. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Terenów Aktywno ści Gospodarczej w Wieliczkach, zatwierdzony Uchwał ą Nr XXVI/141/2002 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r. opublikowany w Dz. Urz. Woj. Warmi ńsko – Mazurskiego Nr 48 z dnia 18.04.2002r. poz. 765. Plan obejmuje obszar o powierzchni ok. 13,68 ha, poło żony w północnej cz ęś ci wsi Wieliczki, obejmuj ąc pas szeroko ści od 170 do 285 m przyległy do drogi wojewódzkiej 655 od strony wschodniej. Celem regulacji prawnych zawartych w ustaleniach planu jest wyznaczenie terenów pod zorganizowan ą działalno ść gospodarcz ą, ustalenie zasad podziału terenu z okre śleniem poszczególnych funkcji.

21

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

2. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki w obr ębie wsi Małe Olecko, zatwierdzony Uchwał ą Nr XXVI/142/2002 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r. opublikowany w Dz. Urz. Woj. Warmi ńsko – Mazurskiego Nr 48 z dnia 18.04.2002r. poz. 766. Plan obejmuje obszar o powierzchni ok. 37,61 ha, poło żony na gruntach wsi Małe Olecko, obejmuj ąc pas terenu szeroko ści od 140 do 400 m wzdłu ż zachodniego brzegu jeziora Olecko Małe. Celem regulacji prawnych zawartych w ustaleniach planu jest nadanie funkcji letniskowo – wypoczynkowej terenu dotychczas niezagospodarowanego w powi ązaniu z zieleni ą w sposób eliminuj ący konflikty przestrzenne, ograniczaj ące negatywne oddziaływanie u żytkowników działek na środowisko przyrodnicze w powi ązaniu z infrastruktur ą techniczn ą, ustalenie zasad podziału, zabudowy i zagospodarowania terenu. Plan pozwala na rozwój struktury osadniczej miejscowo ści Małe Olecko w oparciu o istniej ący układ urbanistyczny, zwi ązany z drog ą powiatow ą nr 1826N.

3. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki w obr ębie wsi Wieliczki i Małe Olecko, zatwierdzony Uchwał ą Nr XXVI/143/2002 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r. opublikowany w Dz. Urz. Woj. Warmi ńsko – Mazurskiego Nr 48 z dnia 18.04.2002r. poz. 767. Plan obejmuje obszar o powierzchni ok. 66,87 ha, położony na gruntach wsi Wieliczki i Małe Olecko, obejmuj ąc pas terenu szeroko ści od 100 do 300 m biegn ący wzdłu ż wschodniego brzegu jeziora Olecko Małe, ograniczony od południa drog ą powiatow ą nr 1826N, a od północy drog ą wojewódzk ą nr 655. Celem regulacji prawnych zawartych w ustaleniach planu jest ustalenie zasad zagospodarowania terenu, podziału i zabudowy wyznaczonych terenów rekreacyjno – wypoczynkowych, usługowo – sportowych, letniskowych i mieszkalnych oraz realizacji infrastrukury technicznej z zachowaniem przepisów dotycz ących ochrony środowiska.

4. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego cz ęś ci wsi Kleszczewo w gminie Wieliczki, zatwierdzony Uchwał ą Nr XXVI/144/2002 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r. opublikowany w Dz. Urz. Woj. Warmi ńsko – Mazurskiego Nr 48 z dnia 18.04.2002r. poz. 768. Plan obejmuje dwa obszary, o łącznej powierzchni 4,70 ha, poło żone przy drodze powiatowej nr 1909N. Celem regulacji jest ustalenie przeznaczenia działek nr 32 i 60, w tym ustalenie terenu usług sakralnych, terenu usług rzemie śniczych i terenów zabudowy mieszkalniowej jednorodzinnej.

5. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego zabudowy mieszkaniowej w Wieliczkach, zatwierdzony Uchwał ą Nr XXVI/145/2002 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r. opublikowany w Dz. Urz. Woj. Warmi ńsko – Mazurskiego Nr 48 z dnia 18.04.2002r. poz. 769. Plan obejmuje obszar o powierzchni ok. 8,95 ha, poło żony we wschodniej cz ęś ci wsi Wieliczki, obejmuj ąc odcinek pasa drogi wojewódzkiej nr 655 oraz przyległy do niej od strony południowej pas terenu szeroko ści od 80 do 180m. Celem reglacji prawnych w ustaleniach planu jest: V nadanie funkcji mieszkaniowej i usługowej terenu dotychczas niezagospodarowanego, w powi ązaniu z zieleni ą i istniej ącą komunikacj ą; V ustalenie zasad zagospodarowania terenu. 6. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego cz ęś ci wsi Wieliczki, zatwierdzony Uchwał ą Nr VIII/35/2003 Rady Gminy Wieliczki z dnia 30 pa ździernika 2003r. opublikowany w Dz. Urz. Woj. Warmi ńsko – Mazurskiego Nr 186 z dnia 8.12.2003r. poz. 2247. Plan obejmuje cztery niezwi ązane funkcjonalnie obszary, poło żone w śród skupionej zabudowy wsi Wieliczki, o ł ącznej powierzchni ok. 8,39 ha, Celem reglacji prawnych w ustaleniach planu jest ustalenie przeznaczenia terenów i zasad zagospodarowania.

7. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenów produkcyjnych w Wieliczkach, zatwierdzony Uchwał ą Nr XII/77/2008 Rady Gminy Wieliczki z dnia 19 marca 2008r. opublikowany w Dz. Urz. Woj. Warmi ńsko – Mazurskiego Nr 66 z dnia 25.04.2008r. poz. 1303. Plan obejmuje obszar o powierzchni 25,12 ha, poło żony w Wieliczkach, obejmuj ący teren istniej ącego cmentrza oraz obszar w jego otoczeniu rozci ągaj ący si ę w kierunku południowym. Celem reglacji prawnych w ustaleniach planu jest:

22

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

V ustalenie przeznaczenia i zasad zagospodarowania terenów oraz form ochrony, z zachowaniem warunków okre ślonych w ustawach i postanowieniach przepisów odr ębnych; V rozwój ekonomiczny gminy poprzez umo żliwienie inwestowania w odtwarzalne źródła energii; V uwzględnienie zada ń publicznych, a w szczególno ści wynikaj ących z potrzeb uzbrojenia terenów i komunikacji publicznej; V zapewnienie zrównowa żonego rozwoju wsi; V ograniczenie konfliktów przestrzennych.

8. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla dwutorowej, napowietrznej linii elektroenergetycznej 400 kV Ełk – granica RP na terenie gminy Wieliczki , zatwierdzony Uchwał ą Nr XXVIII/198/2013 Rady Gminy Wieliczki z dnia 7 czerwca 2013r. opublikowany w Dz. Urz. Woj. Warmi ńsko – Mazurskiego z dnia 10.07.2013r. poz. 2243. Plan obejmuje pas terenu szeroko ści 100,0 m przebiegaj ący od granicy z gmin ą Olecko do granicy z gmin ą Bakałarzewo, poło żony w obr ębach: , , Wilkasy, Nied źwiedzkie, Starosty, Kleszczewo . Plan obejmuje obszar o powierzchni około 144 ha. Celem regulacji prawnych zawartych w ustaleniach planu jest: V umo żliwienie realizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu mi ędzynarodowym (ponadlokalnym), jak ą jest dwutorowa, napowietrzna linia elektroenergetyczna 400 kV Ełk – granica RP – Alytus; V ustalenie przeznaczenia i zasad zagospodarowania terenów oraz form ochrony terenów, z zachowaniem warunków okre ślonych w ustawach i postanowieniach przepisów szczególnych; V ustalenie ogranicze ń w zagospodarowaniu terenów w strefie oddziaływania linii 400 kV (w pasie technologicznym linii 400 kV).

7. UCHWAŁY INTENCYJNE o przyst ąpieniu do sporz ądzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego

Według stanu na dzie ń 30.07.2018r. nie podj ęto uchwał intencyjnych o przyst ąpieniu do sporz ądzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Dokonano oceny aktualno ści obowi ązuj ących planów miejscowych, przeprowadzaj ąc czynno ści okre ślone w art. 32 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. W my śl przytoczonego przepisu Wójt Gminy dokonuje analizy zmian w zagospodarowaniu przestrzennym gminy, ocenia post ępy w opracowywaniu planów miejscowych i opracowuje wieloletnie programy ich sporz ądzania w nawi ązaniu do ustale ń studium, z uwzgl ędnieniem decyzji zamieszczonych w rejestrach, o których mowa w art.57 ust.1-3 i art.67, oraz wniosków w sprawie sporz ądzenia lub zmiany planu miejscowego.

W zwi ązku z powy ższymi wymaganiami Rada Gminy Wieliczki, podj ęła Uchwał ę XXXV/201/2018 z dnia 16 lutego 2018r. w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki”

23

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

24

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rozdział 2.

U W A R U N K O W A N I A

WYNIKAJCE Z PROWADZONEJ PROCEDURY PLANISTYCZNEJ SPORZ ĄDZANIA STUDIUM

1. Uchwały intencyjne o przyst ąpieniu do sporz ądzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. 2. Uchwała intencyjna Nr XXXV/210/2018 Rady Gminy Wieliczki z dnia 16 lutego 2018 r. o przyst ąpieniu do sporz ądzenia Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Wieliczki. 3. Wnioski zło żone do STUDIUM 4. Zestawienie tematyczne wniosków do STUDIUM. 5. Analiza wniosków. 6. Rozstrzygni ęcie Wójta Gminy Wieliczki w sprawie rozpatrzenia wniosków

1. Uchwały intencyjne o przyst ąpieniu do sporz ądzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

Według stanu na dzie ń 30.06.2018r. nie podj ęto uchwał intencyjnych o przyst ąpieniu do sporz ądzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

2. Uchwała intencyjna Nr XXXV/210/2018 Rady Gminy Wieliczki z dnia 16 lutego 2018 r. o przyst ąpieniu do sporz ądzenia Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Wieliczki.

Dnia 16 lutego 2018r. Rada Gminy Wieliczki podj ęła Uchwał ę nr XXXV/210/2018 w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki”. W ww. Uchwale wskazano, i ż „Studium” sporz ądza si ę w celu okre ślenia polityki przestrzennej gminy, w tym lokalnych zasad zagospodarowania przestrzennego, poprzez: 1) weryfikacj ę struktury osadniczej gminy, w oparciu o bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę, wynikaj ący z analizy obowi ązuj ącego „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki”, przyj ętego Uchwał ą Nr XII/70/2000 Rady Gminy Wieliczki z dnia 25 lutego 2000r. z pó źniejszymi zmianami wprowadzonymi Uchwał ą Nr XXXII/184/2010 z dnia 29 kwietnia 2010r.;

25

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

2) zaprognozowanie zrównowa żonego rozwoju gminy rolniczej, podmiejskiej, o walorach turystyczno – wypoczynkowych, maj ąc na uwadze zasady ustalania przeznaczenia terenów oraz sytuowania nowej zabudowy, uwzgl ędniaj ące wymagania ładu przestrzennego, efektywnego gospodarowania przestrzeni ą oraz walorów ekonomicznych przestrzeni.

Do ww. Uchwały doł ączono nast ępuj ące uzasadnienie:

W celu zbadania aktualno ści STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI z 2000/2010r. wykonano w listopadzie 2016r. opracowanie pod nazw ą: POTRZEBY I MO ŻLIWO ŚCI ROZWOJU GMINY – „BILANS”

Celem wymienionego opracowania jest ocena STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI, które zostało zatwierdzone Uchwał ą nr XII/70/2000 Rady Gminy Wieliczki z dnia 25 lutego 2000r. ze zmianami wprowadzonymi: Uchwał ą Nr XXXII/184/10 z dnia 29 kwietnia 2010r. pod k ątem wymaga ń wynikaj ących z art. 11 ust.1 pkt 7 oraz ust.5, ust.6, ust.7 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w kontek ście ewentualnej zmiany STUDIUM. Opracowanie, nazwane: POTRZEBY I MO ŻLIWO ŚCI ROZWOJU GMINY – „BILANS” okre śla potrzeby i mo żliwo ści rozwoju gminy, uwzgl ędniaj ące w szczególno ści: ‹ analizy ekonomiczne, środowiskowe i społeczne, ‹ prognozy demograficzne, ‹ mo żliwo ści finansowania przez gmin ę wykonania sieci komunikacyjnej i infrastruktury technicznej, a tak że infrastruktury społecznej, słu żą cych realizacji zada ń własnych gminy, ‹ bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę.

W opracowaniu zawarto nast ępuj ące wnioski wynikaj ące z bilansu terenów przeznaczonych pod zabudow ę, wskazanych w STUDIUM z 2000/2010r.:

1) Maj ąc na uwadze wymagania zawarte w art. 1 ust.3 i 4 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym dotycz ące zasad ustalania przeznaczenia terenów oraz sytuowania nowej zabudowy, uwzgl ędniaj ące wymagania ładu przestrzennego, efektywnego gospodarowania przestrzeni ą oraz walorów ekonomicznych przestrzeni, dokonano analizy „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki” z 2000/2010r. sporz ądzaj ąc bilans terenów przeznaczonych pod zabudowę, o którym mowa w art. 10 ust.2 pkt 1 ww. ustawy.

2) Analiza ustale ń „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki” z 2000/2010r. w zakresie kierunków zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów wskazuje, że ustalenia STUDIUM z 2000/2010r. w sposób ewidentny nie odpowiadaj ą aktualnym wymaganiom prawnym, wynikaj ącym z art. 1 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 27 marca 2013r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów, winne uwzgl ędnia ć bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę. Obowi ązek ten powstał dnia 18 listopada 2015r. na skutek zmian do ustawy o planowaniu i zagospodarowania przestrzennym ogłoszonym w Dz.U. z 2015r, poz. 1777.

3) Zachodzi potrzeba zaprognozowania zrównowa żonego rozwoju gminy rolniczej, podmiejskiej, o walorach turystyczno – wypoczynkowych.

4) Za obszar o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno – przestrzennej mo żna uzna ć jedynie miejscowo ści: ° WIELICZKI – na poziomie o środka gminnego, ° CIMOCHY- na poziomie o środka pomocniczego.

5) Do rozwoju istniej ących struktur funkcjonalno – przestrzennych rekomenduje si ę: ° miejscowo ść gminn ą WIELICZKI, na potrzeby zabudowy produkcyjnej, mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej; ° miejscowo ść MAŁE OLECKO, na potrzeby zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, letniskowej i usług turystycznych.

26

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

6) Zachodzi potrzeba drastycznej weryfikacji struktury osadniczej gminy, w oparciu o bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę, wynikaj ący z analizy obowi ązuj ącego Studium z 2000/2010r. W szczególno ści, weryfikacji wymagaj ą wskazane w STUDIUM z 2000/2010r. „obszary przeznaczone pod zabudow ę”.

7) Wyst ępuje znacz ący przerost powierzchni terenów niezabudowanych, znajduj ących si ę poza „obszarami skupionej zabudowy wsi”, przeznaczonych pod now ą zabudow ę, nie odpowiadaj ący rzeczywistemu zapotrzebowaniu na tereny budowlane.

8) Wyznaczanie dalszych terenów rozwojowych w zakresie mieszkalnictwa, zabudowy usługowej i zabudowy produkcyjnej winno by ć oparte w pierwszej kolejno ści, o niezagospodarowane grunty Mienia Komunalnego.

Na podstawie wy żej wymienionych wniosków uznaje si ę za zasadne sporz ądzenie nowego dokumentu jakim jest STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI .

3. Wnioski zło żone do STUDIUM

Przed przyst ąpieniem do opracowania Studium, w latach 2015 – 2018 wpłyn ęło 37 wniosków, w tym: ° 15 wniosków zło żył Urz ąd Gminy w Wieliczkach; ° 17 wniosków zło żyły osoby prywatne.

Dnia 19.03.2018r. ogłoszono o podj ęciu uchwały RG Wieliczki w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki”. Zainteresowani mogli składa ć wnioski w terminie do dnia 20.04.2018r. W okre ślonym w zawiadomieniu i ogłoszeniu terminie wpłyn ęło: ° 7 wniosków od powiadomionych organów i jednostek organizacyjnych uprawnionych do opiniowania i uzgadniania projektu studium; ° 9 wniosków od osób prywatnych.

Rozpocz ęcie procedury sporz ądzenia STUDIUM zbiegło si ę z informacj ą, która wpłyn ęła do UG w Wieliczkach dnia 17.01.2018r., dotycz ącą opracowywania dokumentacji przedprojektowej dla projektów: „Prace na linii E 75 na odcinku Białystok – Suwałki – Trakiszki (Granica Państwa), etap II odcinek Ełk – Trakiszki (Granica Państwa)”. Dotychczasowe wyniki tych prac to koncepcja przebiegu linii kolejowej E 75 w pi ęciu wariantach. Dwa z nich odnosz ą si ę do obszaru GMINY WIELICZKI. Informacje te potraktowano jako nieformalny wniosek do STUDIUM Ze wzgl ędu na wag ę problemu przeprowadzenia przez GMIN Ę WIELICZKI linii E 75, stanowi ącej odcinek mi ędzynarodowej linii kolejowej korytarza towarowego Morze Północne – Morze Bałtyckie, zwanej Rial Baltica, uznano, i ż w zwi ązku z planowan ą inwestycj ą mog ą wyst ąpi ć na obszarze gminy istotne konflikty przestrzenne i obszary problemowe. Problematyk ę zamierzenia przedstawiono w Rozdziale 18.

27

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

4. Zestawienie tematyczne wniosków do STUDIUM.

Oznaczenie Ilo ść działek nieruchomo ści, Razem Ilo ść obj ęta której dotyczy powierzchnia Tematyka obr ęb wniosków wnioskiem wniosek ha wniosków powierzchnia ha 37/5 – 0,14 80/13 – 0,39 80/10 – 2,07 41/2 – 0,91 37/7 – 0,30 81/1 – 0,26 81/3 – 0,22 253/3 – 8,22 37/3 – 0,14 200/200 – 0,20 Razem 12,85 248/4 – 1,53 zabudowa 248/5 – 1,53 mieszkaniowa 248/6 – 1,84 jednorodzinna 130/4 – 0,37 (wielorodzinna) 200/205 – 6,90 205/6 – 0,41 zabudowa 20 37 77,96 WIELICZKI 205/7 – 0,41 rekreacyjna 207/3 – 0,39 343/2 – 9,89 zabudowa 307 –12,99 usługowa 200/204 – 0,38 (1 wniosek) 132 – 0,96 103/3 – 0,42 102/1 – 0,28 130/9 – 0,07 234 – 1,90 106/5 – 0,52 210/1 – 15,03 210/2 – 0,92 210/3 – 0,24 210/4 – 0,45 210/5 – 7,68 Razem 65,11 250/2 – 0,84 183/2 – 0,06 183/3 – 0,06 183/4 – 0,05 zabudowa 126 – 0,22 mieszkaniowa NIED ŹWIEDZKIE 4 10 11,98 156 – 0,48 jednorodzinna 116 – 4,20 176 – 0,44 180 – 3,81 219/2 – 1,82 213 – 0,50 zabudowa 372/4 – 1,49 CIMOCHY 1 4 3,39 mieszkaniowa 424 – 0,25 jednorodzinna 441 – 0,15

28

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

29/3 – 0,23 29/4 – 0,09 zabudowa 29/16 – 0,64 KRUPIN 2 6 3,53 mieszkaniowa 100 – 0,99 jednorodzinna 114/6 – 0,48 29/6 – 0,21 57 – 0,64 KLESZCZEWO 2 2 21/3 – 0,25 139/6 – 0,31 52 – 0,15 53/1 – 9,98 132 – 0,72 37/3 – 0,14 154/2 – 0,69 zabudowa 159/2 – 0,97 mieszkaniowa 154/1 – 0,63 jednorodzinna 137 – 0,21 MAŁE OLECKO 9 19 25,18 168/5 – 2,10 zabudowa 168/7 – 4,35 rekreacyjna 160/3 – 0,40 237/3 – 2,50 237/4 – 0,53 237/5 – 0,54 238/2 – 0,32 238/3 – 0,32 238/4 – 0,32 19/1 – 0,29 zabudowa PUCHÓWKA 1 1 0,29 mieszkaniowa jednorodzinna 14/3 – 0,11 zabudowa RYNIE 1 1 0,11 mieszkaniowa jednorodzinna 96 – 0,87 zabudowa SOBOLE 3 5 124/5 – 1,02 1,89 mieszkaniowa jednorodzinna 26/2 – 0,73 zabudowa STAROSTY 1 2 26/3 – 0,39 1,12 mieszkaniowa jednorodzinna 75 – 0,13 zabudowa SZESZKI 1 2 121/3 – 0,65 0,78 mieszkaniowa jednorodzinna 17/6 – 0,76 zabudowa WOJNASY 1 1 0,76 mieszkaniowa jednorodzinna 3/2 – 0,52 zabudowa GUTY 1 1 0,52 mieszkaniowa jednorodzinna WILKASY weryfikacja Brak Brak danych Brak danych lokalizacji 1 CIMOCHY danych elektrowni SZESZKI wiatrowych

48 93 127,51 ha

UWAGA: Kolorem niebieskim oznaczono nieruchomo ści zgłoszone we wnioskach, które wpłyn ęły w okre ślonym w zawiadomieniu i ogłoszeniu terminie.

29

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

5. Analiza wniosków.

Analiz ę wniosków przeprowadzono z podziałem na dwie grupy: 1) wnioski od instytucji i organów wła ściwych do uzgadniania i opiniowania studium; 2) pozostałe wnioski pochodz ące od osób prywatnych, instytucji oraz podmiotów prywatnych zainteresowanych ustaleniami Studium.

Ad.1) W WYKAZIE WNIOSKÓW zło żonych przez instytucje i organy wła ściwe do uzgadniania i opiniowania studium jest 8 pozycji, z czego 2 pozycje to odnotowana korespondencja nie zawieraj ąca w tre ści wniosku. Analiz ę wniosków w sprawie „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki” pochodz ących od instytucji i organów wła ściwych do uzgadniania i opiniowania studium, przeprowadzono w oparciu o przepisy prawa maj ące zastosowanie przy planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Ad.2) W WYKAZIE WNIOSKÓW zło żonych przez osoby, instytucje i podmioty prywatne jest 46 pozycji, w tym 9 pozycji to wnioski, które wpłyn ęły w przysługuj ącym terminie od wpłyn ęły do dnia 27.07.2015 r. do 20.04.2018 r. Analiz ę wniosków w sprawie „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki” wniosków pochodz ących od osób prywatnych, instytucji oraz podmiotów prywatnych zainteresowanych ustaleniami Studium, przeprowadzono indywidualnie (dla ka żdego wniosku i jego lokalizacji, oddzielnie dla ka żdej wymienionej działki), kieruj ąc si ę wspólnymi, nast ępuj ącymi kryteriami: V przepisy prawa maj ące zastosowanie przy planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym; V tre ść wniosku; V powierzchnia działki obj ętej wnioskiem lub powierzchnia terenu obj ętego wnioskiem; V poło żenie na Obszarach Chronionego Krajobrazu; V udział powierzchni działki poło żony w strefie ochronnej jeziora lub rzeki szeroko ści 100m; V wyst ępowanie na działce gruntów le śnych; V identyfikacja istniej ącego układu urbanistycznego w otoczeniu działki; V dost ęp działki do drogi publicznej i ocena parametrów drogi publicznej w odniesieniu do art. 2 ust. 3 ustawy o drogach publicznych i przepisów wykonawczych; V dost ęp działki do gminnych sieci infrastruktury technicznej; V ustalenia obowi ązuj ącego „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki” z 2010r.; V poło żenie działki na terenie obowi ązuj ącego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego; V potrzeby i mo żliwo ści rozwoju gminy, uwzgl ędniaj ących w szczególno ści: a) analizy ekonomiczne, środowiskowe i społeczne, b) prognozy demograficzne, w tym uwzgl ędniaj ące, tam gdzie to uzasadnione, migracje w ramach miejskich obszarów funkcjonalnych o środka wojewódzkiego, c) mo żliwo ści finansowania przez gmin ę wykonania sieci komunikacyjnej i infrastruktury technicznej, a tak że infrastruktury społecznej, słu żą cych realizacji zada ń własnych gminy, d) bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę.

6. Rozstrzygni ęcie Wójta Gminy Wieliczki w sprawie rozpatrzenia wniosków

Zgodnie z art. 11 pkt 3 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w oparciu o Uchwał ę intencyjn ą Nr XXXV/210/2018 Rady Gminy Wieliczki z dnia 16 lutego 2018r. Wójt Gminy Wieliczki sporz ądza projekt Studium, rozpatruj ąc wnioski, które wpłyn ęły w okre ślonym w ogłoszeniu terminie, uwzgl ędniaj ąc ustalenia planu zagospodarowania przestrzennego województwa.

30

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Formalnie rozpatrzeniu podlegało 9 wniosków pochodzących od osób prywatnych, które wpłyn ęły od dnia 19.03.2018 r. do 20.04.2018 r. Praktycznie rozpatrzono jednak wszystkie wnioski, które wpłyn ęły przed ogłoszeniem o przyst ąpieniu do sporz ądzenia Studium.

Rozpatrzono ł ącznie 53 wnioski, które wpłyn ęły od dnia 27.07.2015 r. do 20.04.2018 r. Łącznie wnioski osób prywatnych i Urz ędu Gminy Wieliczki obejmuj ą 93 działki o ł ącznej powierzchni 127,51 ha, w tym: ° wnioski Urz ędu Gminy Wieliczki obejmuj ą 34 działki w obr ębach: Wieliczki, Kleszczewo, Cimochy, Guty, Krupin, Małe Olecko, Puchówka, Rynie, Sobole, Starosty, Szeszki, Wojnasy, o ł ącznej powierzchni 40,44 ha, w tym w obr ębie Wieliczki 36,64 ha; ° wnioski osób prywatnych obejmuj ą 59 działek, o ł ącznej powierzchni 87,07 ha, w tym w obr ębie Wieliczki 41,32 ha.

W zwi ązku ze zmian ą ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, wynikaj ącą z ustawy z dnia 9 pa ździernika 2015r. o rewitalizacji (Dz.U. z 2015r. poz.1777), która weszła w życie z dniem 18 listopada 2015r., zaszła konieczno ść sporz ądzenia do Studium bilansu terenów przeznaczonych pod zabudow ę. Realizuj ąc Uchwał ę Rady Gminy Wieliczki nr XXXV/210/2018 z dnia 16 lutego 2018r. w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki”, w celu okre ślenia polityki przestrzennej gminy, dokonano: 1) weryfikacji struktury osadniczej gminy, w oparciu o bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę, wynikaj ący z analizy obowi ązuj ącego „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki”, przyj ętego Uchwał ą Nr XII/70/2000 Rady Gminy Wieliczki z dnia 25 lutego 2000r. z pó źniejszymi zmianami wprowadzonymi Uchwał ą Nr XXXII/184/2010 z dnia 29 kwietnia 2010r.; 2) zaprognozowano zrównowa żony rozwój gminy rolniczej, podmiejskiej, o walorach turystyczno – wypoczynkowych, maj ąc na uwadze zasady ustalania przeznaczenia terenów oraz sytuowania nowej zabudowy, uwzgl ędniaj ące wymagania ładu przestrzennego, efektywnego gospodarowania przestrzeni ą oraz walorów ekonomicznych przestrzeni.

Maj ąc na uwadze wymagania zawarte w art. 1 ust.3 i 4 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, dotycz ące zasad ustalania przeznaczenia terenów oraz sytuowania nowej zabudowy, uwzgl ędniaj ące wymagania ładu przestrzennego, efektywnego gospodarowania przestrzeni ą oraz walorów ekonomicznych przestrzeni, dokonano analizy „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki” które zostało zatwierdzone Uchwał ą nr XII/70/2000 Rady Gminy Wieliczki z dnia 25 lutego 2000r. ze zmianami wprowadzonymi: Uchwał ą Nr XXXII/184/10 z dnia 29 kwietnia 2010r. sporz ądzaj ąc bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę, o którym mowa w art. 10 ust.2 pkt 1 ww. ustawy. Przyj ęto do realizacji zadania nast ępuj ące wnioski, wynikaj ące z bilansu terenów przeznaczonych pod zabudow ę, wskazanych w STUDIUM z 2000/2010r.:

1) Analiza ustale ń „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki” z 2000/2010r. w zakresie kierunków zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów wskazuje, że ustalenia STUDIUM z 2000/2010r. w sposób ewidentny nie odpowiadaj ą aktualnym wymaganiom prawnym, wynikaj ącym z art. 1 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 27 marca 2013r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów, winne uwzgl ędnia ć bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę. Obowi ązek ten powstał dnia 18 listopada 2015r. na skutek zmian do ustawy o planowaniu i zagospodarowania przestrzennym ogłoszonym w Dz.U. z 2015r, poz. 1777.

2) Zachodzi potrzeba zaprognozowania zrównowa żonego rozwoju gminy rolniczej, podmiejskiej, o walorach turystyczno – wypoczynkowych.

3) Za obszar o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno – przestrzennej mo żna uzna ć jedynie miejscowo ści: ° WIELICZKI – na poziomie o środka gminnego, ° CIMOCHY- na poziomie o środka pomocniczego.

31

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

4) Do rozwoju istniej ących struktur funkcjonalno – przestrzennych rekomenduje si ę: ° miejscowo ść gminn ą WIELICZKI, na potrzeby zabudowy produkcyjnej, mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej; ° miejscowo ść MAŁE OLECKO, na potrzeby zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, letniskowej i usług turystycznych.

5) Zachodzi potrzeba drastycznej weryfikacji struktury osadniczej gminy, w oparciu o bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę, wynikaj ący z analizy STUDIUM z 2000/2010r. W szczególno ści, weryfikacji wymagaj ą wskazane w STUDIUM z 2000/2010r. „obszary przeznaczone pod zabudow ę”.

6) Wyst ępuje znacz ący przerost powierzchni terenów niezabudowanych, znajduj ących si ę poza „obszarami skupionej zabudowy wsi”, przeznaczonych pod now ą zabudow ę, nie odpowiadaj ący rzeczywistemu zapotrzebowaniu na tereny budowlane.

7) Wyznaczanie dalszych terenów rozwojowych w zakresie mieszkalnictwa, zabudowy usługowej i zabudowy produkcyjnej winno by ć oparte w pierwszej kolejno ści, o niezagospodarowane grunty Mienia Komunalnego.

Rozstrzygni ęcia wniosków wniesionych do STUDIUM, dokonano w projekcie KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO, który uwzgl ędnia wyniki bilansu terenów przeznaczonych pod zabudow ę, sporz ądzonego zgodne z wymaganiami okre ślonymi w art. 10 ust.5, 6, 7 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę i prognoz ę rozwojow ą zawarto w Rozdziale 11. Przyj ęto do realizacji wszystkie wnioski wynikaj ące z bilansu terenów przeznaczonych pod zabudow ę, wskazanych w STUDIUM z 2000/2010r., które zawarto w uzasadnieniu uchwały intencyjnej, wymienione w punkcie 2 niniejszego Rozdziału 2.

Zapotrzebowanie na tereny pod now ą zabudow ę, prognozowane w perspektywie 30 lat Zapotrzebowanie na nową zabudowę, wyrażone w : powierzchni ilości budynków powierzchni powierzchni Funkcje zabudowy użytkowej (obiektów) działki (działek) terenu wraz z zabudowy komunikacją

(+ 30%) m2 szt. ha ha 0,15 ha/ dom Zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna, 140 m 2/dom 8 644 9,3 ha wielorodzinna, letniskowa 62 domy 12,09 ha

Zabudowa usługowa 200 m 2/obiekt 0,20 ha/ obiekt 25 obiekty 5,00 ha 6,50 ha 7 118 700 m 2 /obiekt 0,30 ha/ obiekt 1,17 ha 3 obiekty 0,90 ha Zabudowa produkcyjna do 2000 m 2 /obiekt 0,4 0 ha/ obiekt 1 400 0,52 ha 1 obiekt 0,4 ha razem 17 162 m 2 91 obiektów 15,6 ha 20,28 ha

Szacowana chłonno ść „obszarów przeznaczonych pod zabudow ę” w STUDIUM z 2000/2010r. (456,24 ha) przewy ższa wielokrotnie szacowane zapotrzebowanie na tereny pod now ą zabudow ę, prognozowan ą w pespektywie 30 lat. Wyst ępuje znacz ący przerost powierzchni terenów niezabudowanych, znajduj ących si ę poza „obszarami skupionej zabudowy wsi” przeznaczonych pod now ą zabudow ę, nie odpowiadaj ący rzeczywistemu zapotrzebowaniu na tereny budowlane.

32

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Kluczowym elementem KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI s ą ustalenia w zakresie kierunków zmian w strukturze przestrzennej oraz w przeznaczeniu terenów. Gmin ę podzielono na nast ępuj ące strefy funkcjonalno – przestrzenne:

Strefa zwartej zabudowy wielofunkcyjnej B-W – WIELICZKI - obszar rozwojowy o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno – przestrzennej na poziomie o środka gminnego, obejmuj ąca zwart ą wielofunkcyjn ą struktur ę osadnicz ą wsi Wieliczki o intensywnym zainwestowaniu na potrzeby zabudowy zagrodowej, zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, zabudowy usługowej wielobran żowej, zabudowy produkcyjnej, zabudowy rekreacyjnej i zagospodarowania rekreacyjnego, a tak że na wszelkie potrzeby zwi ązane z funkcjonowaniem ośrodka gminnego;

Strefa zwartej zabudowy wielofunkcyjnej B-C – CIMOCHY - obszar rozwojowy o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno – przestrzennej na poziomie o środka pomocniczego, obejmuj ąca zwart ą wielofunkcyjn ą struktur ę osadnicz ą wsi Cimochy o intensywnym zainwestowaniu na potrzeby zabudowy zagrodowej, zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, zabudowy usługowej wielobran żowej;

Strefy le śne L – obejmuj ące kompleksy le śne w obr ębach SZESZKI, PUCHÓWKA, MAŁE OLECKO, WILKASY, WOJNASY, MARKOWSKIE;

Strefy rolnicze R – obejmuj ące rolnicz ą przestrze ń produkcyjn ą z zabudow ą zagrodow ą i inn ą zwi ązan ą z produkcj ą roln ą;

Strefa rolniczo - turystyczna R-T – zwi ązana przestrzennie z rzek ą Leg ą oraz obszarami zagospodarowanymi rekreacyjnie nad jeziorem Oleckie Małe.

W strefach B-W, B-C, R i R-T wyró żnia si ę obszary zwartej zabudowy wiejskiej B.

Rozstrzygni ęcia w sprawie rozpatrzenia zło żonych wniosków podporz ądkowano przepisom prawa, które maj ą zastosowanie przy planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz ustaleniom ogólnym przyj ętym dla poszczególnych stref funkcjonalno – przestrzennych. Maj ąc na uwadze istniej ący stan zagospodarowania terenów, ustalenia obowi ązuj ących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz wyniki analizy poszczególnych wniosków, dokonanej według jednolitych kryteriów przyj ętych na wst ępie, wyselekcjonowano obszary, którym przypisano podstawowe przeznaczenia terenów.

Do rozwoju istniej ących struktur funkcjonalno – przestrzennych rekomenduje si ę: ° miejscowo ść gminn ą WIELICZKI, głównie na potrzeby zabudowy produkcyjnej, mieszkaniowej jednorodzinnej, usługowej wielofunkcyjnej oraz zagospodarowania rekreacyjnego i turystycznego; ° miejscowo ść CIMOCHY, głównie na potrzeby zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i usług podstawowych; ° miejscowo ść MAŁE OLECKO, głównie na potrzeby zabudowy rekreacji indywidualnej oraz zagospodarowania rekreacyjnego i turystycznego.

W obszarach B przewiduje si ę uzupełnianie zwartej zabudowy wiejskiej z dopuszczeniem usług podstawowych. Nie przewiduje si ę wyznaczania nowych terenów budowalnych w oderwaniu od istniej ących zwartych struktur osadniczych. Formalne rozstrzygni ęcie Wójta Gminy Wieliczki w sprawie rozpatrzenia wniosków nast ąpi w projekcie „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki”, co zostanie odnotowane w WYKAZACH WNIOSKÓW.

33

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rozdział 3.

U W A R U N K O W A N I A

WYNIKAJCE Z POŁO ŻENIA GEOGRAFICZNEGO GMINY WIELICZKI

Podstawowe dane:

GMINA WIELICZKI obejmuje powierzchni ę 140,77 km 2. Ośrodkiem administracyjnym jest wie ś WIELICZKI, która jednocze śnie jest miejscowo ści ą najlepiej rozwini ętą urbanistycznie. Gmina obejmuje 22 obr ęby geodezyjne, wymienione poni żej wg porz ądku alfabetycznego: BARTKI, CIMOCHY, G ĄSIOROWO, , GUTY, , KLESZCZEWO, KRUPIN, KRZY ŻEWKO, MAŁE OLECKO, MARKOWSKIE, NIED ŹWIEDZKIE, , PUCHÓWKA, RYNIE, SOBOLE, STAROSTY, SZESZKI, , WIELICZKI, WILKASY, WOJNASY.

Poło żenie gminy i jej powi ązania z otoczeniem:

GMINA WIELICZKI poło żona jest w północno - wschodniej cz ęś ci Polski, w województwie warmi ńsko – mazurskim, w powiecie oleckim. Gmina poło żona jest we wschodniej cz ęś ci województwa warmi ńsko - mazurskiego, przy granicy województwa podlaskiego.

Miejscowo ść gminna WIELICZKI poło żona jest w odległo ści 5 km od miasta Olecko, 30 km od miasta Ełk, 50 km od granicy z Litw ą i Rosj ą (trójstyk Gołdap). GMINA WIELICZKI ma dobr ą ł ączno ść komunikacyjn ą z Oleckiem (droga wojewódzka nr 655) oraz z Ełkiem (droga powiatowa nr 1909 i droga krajowa nr 16).

GMINA WIELICZKI graniczy z nast ępuj ącymi gminami: ° od zachodu z gmin ą Olecko, ° od południa z gmin ą Ełk, ° od południowego wschodu z gmin ą Kalinowo, ° od wschodu z gmin ą Raczki (woj. podlaskie), ° od północy z gmin ą Bakałarzewo (woj. podlaskie),

Powi ązania komunikacyjne:

Przez gmin ę przebiegaj ą dwie drogi wojewódzkie, zapewniaj ące dobr ą ł ączno ść z pobliskimi miastami: ° droga wojewódzka nr 655 na odcinku Olecko – Raczki –Suwałki – Tartak ° droga wojewódzka nr 661 Cimochy – Kalinowo.

Mi ędzynarodowe i krajowe powiazania transportowe istniej ące i planowane na obszarze GMINY WIELICZKI lub w jej s ąsiedztwie:

‹ Droga krajowa nr 65 : granica pa ństwa – Gołdap – Olecko - Ełk – Grajwo – Mo ńki – Białystok – Bobrowniki – granica pa ństwa; ‹ Projektowana droga krajowa S61: S8 (Ostrów Mazowiecka) – Łom ża – Stawiski – Szczuczyn – Ełk – Raczki – Suwałki – Budzisko – granica pa ństwa (Kowno), zwana Via Baltica , poło żona w paneuropejskim korytarzu transportowym nr I oraz korytarzu Morze Północne – Bałtyk sieci bazowej TEN-T;

34

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

‹ Projektowane kolejowe poł ączenie mi ędzynarodowe /E75/: Warszawa – Białystok – Ełk – Suwałki – Trakiszki (Litwa), zwane Rial Baltica , składaj ące si ę z odcinków istniej ących linii: Nr 38 Białystok – Ełk, Nr 41 Ełk – Olecko, Nr 39 Olecko – Suwałki, oraz projektowanego odcinka Kijewo – Raczki. Poł ączenie poło żone jest w paneuropejskim korytarzu transportowym nr I oraz korytarzu Morze Północne – Bałtyk sieci bazowej TEN-T; ‹ Odcinek linii kolejowej nr 38: Ełk – Korsze, poło żony w sieci kompleksowej TEN-T oraz w koncepcyjnym korytarzu Via Hanseatica. Transeuropejska sie ć transportowa TEN-T (ang. Trans-European Transport Networks) stanowi kluczow ą sie ć transportow ą Unii Europejskiej.

Powi ązania z województwem podlaskim:

GMINA WIELICZKI, poło żona peryferyjnie we wschodniej cz ęś ci województwa warmi ńsko – mazurskiego, graniczy z województwem podlaskim. W zwi ązku z tym zachodzi wiele zwi ązków funkcjonalno – przestrzennych z województwem podlaskim. Nale żą do nich powi ązania:

‹ Środowiska przyrodniczego; ‹ Komunikacyjne drogowe: drogi wojewódzkie nr 651, 655, projektowana droga ekspresowa S61 Via Baltica; ‹ Komunikacyjne kolejowe: linie kolejowe nr 038, 039, projektowane poł ączenie kolejowe Rial Baltica (E75); ‹ Infrastruktury elektroenergetycznej: linie elektroenergetyczne 220kV Ostroł ęka – Ełk i 400kV Ełk – granica pa ństwa – Alytus (Litwa); ‹ Infrastruktury gazowniczej: Interkonektor Polska – Litwa relacji Remelszczyzna – Granica RP i LT, gazoci ągi magistralne wysokiego ci śnienia relacji: Interkonektor Polska – Litwa – Ełk oraz Interkonektor Polska – Litwa – Olecko; Gazoci ąg magistralny wysokiego ci śnienia z kierunku Mr ągowo do: Gołdapi, Ełku, Olecka, Grajewa i Suwałk; ‹ Turystyczne: szlaki kajakowe na rzekach Lega i Ełk; ‹ Gospodarcze: Suwalska Specjalna Strefa Ekonomiczna – Podstrefa Gołdap i Podstrefa Ełk.

Powi ązania przyrodnicze:

GMINA WIELICZKI poło żona jest na styku Pojezierza Suwalskiego i Pojezierza Ełckiego. Na obszarze gminy nie wyst ępuj ą jeziora. Jedyne jezioro Oleckie Małe graniczy z gmin ą po linii brzegowej. Przez gmin ę przepływa rzeka Lega ł ącz ąca jezioro Oleckie Małe () z jeziorem Szelment Wielki (gmina Ełk). Wa żne obszary przyrodnicze, obejmuj ące stosunkowo niewielk ą cz ęść gminy to: ° Obszar Chronionego Krajobrazu „Jezior Oleckich”; ° Obszar Chronionego Krajobrazu „Doliny Legi”; ° kompleks le śny. Na obszarze gminy nie wyst ępuj ą obszary Natura 2000 .

35

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

36

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Wnioski Blisko ść miast powoduje, i ż na terenie gminy raczej nie b ędą powstawa ć usługi ponadpodstawowe, których dostateczny wybór jest w Ełku lub w Olecku. Miejscowo ść WIELICZKI, której poło żenie jest atrakcyjne pod wzgl ędem geograficznym mo że stanowi ć miejsce zamieszkania dla ludno ści nierolniczej.

Tereny atrakcyjne pod wzgl ędem turystycznym wyst ępuj ą wokół jeziora Oleckie Małe oraz punktowo wzdłu ż rzeki Legi. Zakłada si ę mo żliwo ść rozwoju zabudowy rekreacji indywidualnej i usług turystycznych.

37

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rozdział 4.

U W A R U N K O W A N I A

WYNIKAJCE Z DOTYCHCZASOWEGO PRZEZNACZENIA, ZAGOSPODAROWANIA I UZBROJENIA TERENÓW

1. Struktura u żytkowania gruntów 2. Przeznaczenie i zagospodarowanie terenów 3. Komunikacja publiczna 4. Uzbrojenie terenów 5. Wnioski

Zał ącznik graficzny nr 2 (tabela) UWARUNKOWANIA wynikaj ące ze stanu DOTYCHCZASOWEGO PRZEZNACZENIA I ZAGOSPODAROWANIA TERENÓW STRUKTURA U ŻYTKOWANIA GRUNTÓW

Zał ącznik graficzny nr 3 UWARUNKOWANIA wynikaj ące ze stanu DOTYCHCZASOWEGO PRZEZNACZENIA I ZAGOSPODAROWANIA TERENÓW

38

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

1. Struktura u żytkowania gruntów

Struktura u żytkowania gruntów na terenie gminy Wieliczki powierzchnia udział w rodzaje gruntu ewidencyjna powierzchni (ha) gminy (%) grunty orne 6391,1115 45,40 % sady 10,8098 0,08 % łąki trwałe 1254,2014 8,91 % pastwiska trwałe 1942,4242 13,80 % Użytki rolne grunty rolne zabudowane 202,2887 1,44 % grunty pod stawami 0,0651 0,00 % grunty pod rowami 74,9825 0,53 % ra zem 9875,8832 70,16 % Grunty le śne lasy 3227,1026 22,92 % oraz zadrzewione grunty zadrzewione i zakrzewione 114,5772 0,82 % i zakrzewione razem 3341,6798 23,74 % tereny mieszkaniowe 7,4422 0,05 % tereny przemysłowe 0 inne tereny zabudowane 2,1722 0,01 % zurbanizowane tereny 2,3923 Grunty niezabudowane 0,02 % zabudowane tereny rekreacyjno - wypoczynkowe 17,6374 0,12 % i zurbanizowane drogi 301,0025 2,14 % tereny tereny kolejowe 58,0639 0,41 % komunikacyjne inne 0 użytki kopalne 2,3600 0,02 % razem 391,0705 2,77 % powierzchniowymi stoj ącymi 0 Grunty pod powierzchniowymi płyn ącymi 64,5063 0,46 % wodami razem 64,5063 0,46 % Użytki ekologiczne 0 Nieu żytki 404,1590 2,87 % Tereny ró żne 0 Powierzchnia gminy Wieliczki 14 07 7,2988 100% Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Starostwa Powiatowego w Olecku – stan na dzie ń 19.10.2016r.

Gmina Wieliczki jest obszarem głównie rolniczym . Grunty rolne zajmuj ą 70,16 % jej powierzchni, w tym grunty rolne zabudowane stanowi ą 1,44 %. Grunty le śne oraz zadrzewione i zakrzewione zajmuj ą zalewie 23,74 % powierzchni gminy. Grunty pod wodami zajmuj ą 0,46 % powierzchni gminy. Nie wyst ępuj ą jeziora. Gmina graniczy z lini ą brzegow ą jeziora Oleckie Małe.

Grunty zabudowane i zurbanizowane stanowi ą zaledwie 2,77 %, w tym 2,14 % to tereny dróg. Znikomy odsetek stanowi ą tereny zabudowane nierolnicze – 0,18 %.

39

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

2. Przeznaczenie i zagospodarowanie terenów

Gmina obejmuje 22 obr ęby geodezyjne, wymienione poni żej wg porz ądku alfabetycznego:

BARTKI, CIMOCHY, G ĄSIOROWO, GODZIEJEWO, GUTY, JELITKI, KLESZCZEWO, KRUPIN, KRZY ŻEWO, MAŁE OLECKO, MARKOWSKIE, NIED ŹWIEDZKIE, , NOWE RACZKI, NOWY MŁYN, PUCHÓWKA, RYNIE, SOBOLE, STAROSTY, SZESZKI, URBANKI, WIELICZKI, WILASY, WOJNASY.

GMINA WIELICZKI Zestawienie powierzchni terenów zabudowanych, wynikaj ące z ewidencji gruntów Źródło: Starostwo Powiatowe w Olecku, stan na 19 października 2016r.

Powierz- Razem chnia GMINA WIELICZKI tereny ogólna

nazwa obrębu zabudowane drogi obrębu Tereny Tereny Tereny Tereny inne

Gruntyrolne ha zabudowane zabudowane przemysłowe mieszkaniowe zurbanizowane zurbanizowane ha wypoczynkowe niezabudowane Terenyrekreacyjno- BARTKI 289,3500 2,9600 - - - 0,2300 3,1900 2,3900 CIMOCHY 1572,7936 26,7010 0,8449 0,1006 0,0518 1,4100 29,1083 38,8355 GĄSIOROWO 455,5657 9,1456 0,0805 - 0,5241 0,2300 9,9802 5,3487 GODZIEJEWO 131,9000 2,2379 0,0100 - - - 0,1200 2,3679 2,9500 GUTY 469,0507 6,5409 - - - 0,1622 0,4800 7,1831 10,6487 JELITKI 222,5975 4,7942 - - 0 - 0,2400 5,0342 8,9851 KLESZCZEWO 1091,0551 21,7423 0,6923 - 0,7678 0,4571 1,3647 25,0242 28,4125 KRUPIN 756,4564 11,9805 0,6035 - - 0,0296 0,9700 13,5836 18,0802 KRZYŻEWKO 120,9999 2,0204 0,0154 - - - 0,0400 2,0758 1,7919 MAŁE OLECKO 854,4652 9,6599 0,4781 - 0,0395 0,1251 - 10,3026 17,6086 MARKOWSKIE 1076,7507 13,6190 0,0445 - - - 0,6200 14,2835 14,4837 NIEDŻWIEDZKIE 592,2627 8,3770 0,2772 - 0,0457 - 1,1400 9,8399 21,1632 NOWE RACZKI 106,4900 1,7710 - - - - - 1,7710 3,4500 PUCHÓWKA 1568,6869 5,4643 - - - - 0,6300 6,0943 11,4015 RYNIE 228,7818 3,4621 - - - - 0,1800 3,6421 4,7176 SOBOLE 459,9936 8,0044 0,0344 - 0,0600 - 0,7000 8,7988 15,7400 STAROSTY 660,7708 11,0041 0,0258 - 0,2606 0,1388 0,9500 12,3793 17,5485 SZESZKI 1223,4530 9,7618 0,0500 - - - 0,8200 10,6318 18,7900 URBANKI 172,9200 2,4100 - - - - 0,2000 2,6100 3,0300 WIELICZKI 615,0180 18,0544 3,3850 - 0,8956 0,8974 6,0627 29,2951 22,2012 WILKASY 815,4698 12,4064 0,2706 - - 0,0062 0,7900 13,4732 18,5344 WOJNASY 592,4674 10,1715 0,6300 - 0,0024 - 0,4600 11,2639 14,8912 14077,2988 202,2887 7,4422 - 2,1722 2,3923 17,6374 231,9328 301,0025 231,9328 Udział % w powierzchni gruntów 87,22% 3,21% 0% 0,94% 1,03% 7,60% 100% - zabudowanych Udział % powierzchni gruntów zabudowanych i dróg w powierzchni 1,65% 2,14% gminy

Wśród gruntów zabudowanych najwi ększy udział maj ą grunty rolne zabudowane – 87,22%. Tereny mieszkaniowe stanowi ą 3,21% gruntów zabudowanych. Tereny inne zabudowane (usługi) zajmuj ą jedynie 0,94%. Nie wyst ępuj ą tereny przemysłowe. Tereny rekreacyjno – wypoczynkowe zajmuj ą 7,60% terenów zabudowanych. Drogi zajmuj ą 2,14% terenów zabudowanych.

40

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

WIELICZKI (695 mieszka ńców) są o środkiem administracyjnym i usługowym gminy, miejscowo ści ą najlepiej rozwini ętą urbanistycznie, najbardziej zaludnion ą, o w pełni wykształconej, zwartej strukturze funkcjonalno – przestrzennej. Dominuje zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna i zagrodowa. Przy ul. Jeziornej znajduje si ę osiedle zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej. Wyst ępuje równie ż rozproszona zabudowa zagrodowa zwi ązana z rolniczym wykorzystaniem terenu. Przez centrum Wieliczek przebiega droga wojewódzka nr 655, z któr ą krzy żuj ą si ę drogi powiatowe nr 1947N, 1830N, 1909N. W miejscowo ści gminnej wyst ępuj ą takie usługi podstawowe jak: Urz ąd Gminy, zespół szkolno – przedszkolny, gimnazjum, gminny o środek kultury, biblioteka publiczna, gminny o środek pomocy społecznej, remiza stra żacka, ko ściół, kaplica pogrzebowa, ośrodek zdrowia, apteka, bank, poczta, kilka sklepów spo żywczo – przemysłowych, usługi dla rolnictwa, usługi rzemie ślnicze, usługi transportowe i inna działalno ść gospodarcza osób fizycznych. W miejscowo ści gminnej wyst ępuje zabudowa zagrodowa, zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna, zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna, zabudowa usługowa, boiska sportowe, cmentarz, itp. W miejscowo ści Wieliczki zamieszkuje 695 osób, co stanowi 19,85 % liczebno ści gminy.

W obr ębie Wieliczki obowi ązuj ą nast ępuj ące dokumenty planistyczne:

° „Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki w obr ębie wsi WIELICZKI i MAŁE OLECKO”, zatwierdzony Uchwał ą Nr XXVI/143/02 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r. obejmuj ący powierzchni ę 66,87 ha; Plan jest sukcesywnie realizowany na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej. Zrealizowano usługi sportowe (pla ża i k ąpielisko gminne, boisko sportowe z trybunami i inne obiekty towarzysz ące wraz z komunikacj ą). Nie zagospodarowano terenów zabudowy letniskowej.

° „Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenów aktywno ści gospodarczej w WIELICZKACH, zatwierdzony Uchwał ą Nr XXVI/141/02 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r. obejmuj ący powierzchni ę 13,68 ha; Plan nie jest realizowany.

° „Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego zabudowy mieszkaniowej w WIELICZKACH, zatwierdzony Uchwał ą Nr XXVI/145/02 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r. obejmuj ący powierzchni ę 8,95 ha; Plan nie jest realizowany.

° „Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego cz ęś ci wsi WIELICZKI, zatwierdzony Uchwał ą Nr VIII/35/2003 Rady Gminy Wieliczki z dnia 30 pa ździernika 2003r. obejmuj ący powierzchni ę 8,39 ha; Plan nie jest realizowany na terenach mieszkaniowych. Na terenach usługowych i gara żowych został w zasadzie zrealizowany.

° „Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenów produkcyjnych w WIELICZKACH” zatwierdzony Uchwał ą Nr XII/77/2008 Rady Gminy Wieliczki z dnia 19 marca 2008r. obejmuj ący powierzchni ę 25,12 ha; Plan nie jest realizowany.

Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 6 budynków mieszkalnych wielorodzinnych Spółdzielni Mieszkaniowej (106 mieszka ń), ° 4 budynki mieszkalne wielorodzinne komunalne (10 mieszka ń), ° 2 budynki mieszkalne wielorodzinne PKP (4 mieszkania), ° 88 budynków mieszkalnych (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej, ° 69 gospodarstw rolnych, ° 189 nieruchomo ści rolnych, ° odcinek nieczynnej linii kolejowej Olecko – Raczki nr 039, ° zabytkowy ko ściół parafialny p.w. Narodzenia NMP z 1676 r., 1925 r. ( nr rej. A-43 z 21.03.1956r., A-8 z 12.02.1979r.), ° zabytkowy cmentarz ( nr rej. A-497 z 15.05.1986 r.), ° zabytkowy cmentarz .

41

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

BARTKI - wie ś rolnicza, poło żona przy granicy z gmin ą Olecko. Zabudowa zagrodowa wyst ępuje w rozproszeniu. Przez obr ęb przebiega droga gminna nr 142026N. Obr ęb graniczy z rzek ą Leg ą. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 1 budynek mieszkalny, ° 1 gospodarstwo rolne, ° 0 nieruchomo ści rolnych, ° zabytkowy zespół dworsko - folwarczny z XIX/XX w. Bartkowski Dwór , ° 2 zabytkowe cmentarze .

CIMOCHY (410 mieszka ńców) – wie ś rolnicza, poło żona przy granicy z gmin ą Raczki, jest pomocniczym o środkiem usługowym, miejscowo ści ą rozwini ętą urbanistycznie, drug ą co do ilo ści zamieszkałej ludno ści, o w pełni wykształconej, zwartej strukturze funkcjonalno – przestrzennej. Wyst ępuje równie ż rozproszona zabudowa zwi ązana z rolniczym wykorzystaniem terenu. W centrum Cimoch krzy żuj ą si ę drogi wojewódzkie nr 655 i 661, oraz droga powiatowa nr 1913N. W miejscowo ści wyst ępuj ą takie usługi podstawowe jak: zespół szkolno – przedszkolny, świetlica, biblioteka, remiza stra żacka, ko ściół, stacja paliw, sklep spo żywczo – przemysłowy, sklep meblowy i inna działalno ść gospodarcza osób fizycznych. W miejscowo ści wyst ępuje zabudowa zagrodowa, zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna, zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna, zabudowa usługowa, boisko sportowe, cmentarz, itp. W miejscowo ści Cimochy zamieszkuje 410 osób, co stanowi 11,71 % liczebno ści gminy. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 1 budynek mieszkalny wielorodzinny komunalny (2 mieszkania), ° 1 budynek mieszkalny wielorodzinny PKP (8 mieszka ń), ° 71 budynków mieszkalnych (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 89 gospodarstw rolnych, ° 44 nieruchomo ści rolne, ° zabytkowa wodoci ągowa wie ża ci śnie ń PKP z 1915r. , ° 4 zabytkowe cmentarze.

CIMOSZKI (obr ęb CIMOCHY) (126 mieszka ńców) - wie ś rolnicza, której zabudowa zagrodowa, skupia si ę przy drodze powiatowej nr 1913N i przy drodze gminnej nr 142014N. Zabudowa zagrodowa wyst ępuje równie ż w rozproszeniu. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 24 budynki mieszkalne (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 37 gospodarstw rolnych, ° 4 nieruchomo ści rolne, ° działalno ść gospodarcza osób fizycznych (usługi), ° zabytkowy cmentarz ( nr rej. A-483 z 15.05.1986 r.), ° zabytkowy cmentarz .

GĄSIOROWO (134 mieszka ńców) - wie ś rolnicza, poło żona przy granicy z gmin ą Olecko, której zabudowa skoncentrowana jest w dwóch miejscach: dawne zabudowania PGR G ąsiorówko przy drodze powiatowej nr 1838N oraz zabudowa zagrodowa nad rzek ą Leg ą dost ępna przez gminne drogi wewn ętrzne. Na gruntach wsi znajduje si ę rzeka Lega. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 1 budynek mieszkalny wielorodzinny Spółdzielni Mieszkaniowej (4 mieszkania), ° 11 budynków mieszkalnych (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 5 gospodarstw rolnych, ° 33 nieruchomo ści rolne, ° zespół dworsko - folwarczny z XIX/XX w. G ąsiorówko , ° 2 zabytkowe cmentarze.

GODZIEJEWO - wie ś rolnicza, poło żona przy granicy z gmin ą Bakałarzewo. Przez wieś przebiega droga powiatowa nr 1834N. Zabudowa zagrodowa wyst ępuje w rozproszeniu. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 4 budynki mieszkalne (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 10 gospodarstw rolnych,

42

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

° 1 nieruchomo ść rolna, ° zabytkowy cmentarz .

GUTY (46 mieszka ńców) - wie ś rolnicza, poło żona przy granicy z gmin ą Ełk, Przez wie ś przebiegaj ą drogi powiatowe nr 1909N i 1838N. Zabudowa zagrodowa wyst ępuje w rozproszeniu. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 1 budynek mieszkalny wielorodzinny komunalny (5 mieszka ń), ° 8 budynków mieszkalnych (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 15 gospodarstw rolnych, ° 13 nieruchomo ści rolnych, ° zabytkowy cmentarz ( nr rej. A-906 z 12.03.1992 r.), ° 2 zabytkowe cmentarze.

JELITKI - wie ś rolnicza, poło żona przy granicy z gmin ą Ełk, Przez wie ś przebiega droga powiatowa nr 1838N. Zabudowa zagrodowa wyst ępuje w rozproszeniu. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 5 budynków mieszkalnych (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 17 gospodarstw rolnych, ° 5 nieruchomo ści rolnych, ° zabytkowy cmentarz .

KLESZCZEWO ( 126 mieszka ńców) - wie ś rolnicza, której zabudowa zagrodowa, skupia si ę przy drogach powiatowych nr 1909N i 1840N. Zabudowa zagrodowa wyst ępuje równie ż w rozproszeniu, obsługiwana przez drogi gminne nr 142021N i 142005N. Miejscowo ści NORY i znajduj ą si ę w obr ębie Kleszczewo. Rozwin ęły si ę one na bazie dawnego PGR-u. S ą obsługiwane z drogi powiatowej nr 1909N. Na gruntach wsi znajduje si ę rzeka Lega. Niewielka cz ęść wsi o powierzchni 4,70 ha, obj ęta jest ustaleniami „Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego cz ęś ci wsi KLESZCZEWO w gminie Wieliczki”, zatwierdzonego Uchwał ą Nr XXVI/144/02 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r. Plan nie jest realizowany. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 32 budynki mieszkalne (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 26 gospodarstw rolnych, ° 32 nieruchomo ści rolne, ° 1 gospodarstwo rolnicze świadcz ące usługi agroturystyczne, ° kaplica, ° świetlica wiejska, ° remiza stra żacka, ° działalno ść gospodarcza osób fizycznych (sklep spo żywczy), ° odcinek dwutorowej napowietrznej linii elektroenergetycznej 400kV, ° gminne uj ęcie wody, ° 2 zabytkowe domy murowane z XIX/XX w. , ° 2 zabytkowe cmentarze ( nr rej. A-672, A-673 z 18.08.1992 r.), ° 2 zabytkowe cmentarze.

KRUPIN ( 174 mieszka ńców), wie ś rolnicza, której zabudowa zagrodowa, skupia si ę przy drodze powiatowej nr 1899N. Zabudowa zagrodowa wyst ępuje równie ż w rozproszeniu. Przez obr ęb przebiegaj ą równie ż drogi powiatowe nr 1832N i 1834N. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 41 budynków mieszkalnych (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 1 budynek mieszkalny wielorodzinny komunalny (2 mieszkania), ° 77 gospodarstw rolnych, ° 26 nieruchomo ści rolnych, ° kaplica, ° świetlica wiejska, teren zagospodarowany rekreacyjnie, ° działalno ść gospodarcza osób fizycznych, ° zespół budynków i place składowe składaj ące si ę na zakład przetwórstwa drzewnego (zabudowa produkcyjna),

43

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

° gminne uj ęcie wody, ° 4 zabytkowe domy drewniane z XIX/XX w. , ° 2 zabytkowe cmentarze.

KRZY ŻEWKO - wie ś rolnicza, poło żona przy granicy z gmin ą Bakałarzewo, której zabudowa zagrodowa, skupia si ę przy drodze powiatowej nr 1834N. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 4 budynki mieszkalne (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 10 gospodarstw rolnych, ° 2 nieruchomo ści rolne.

MAŁE OLECKO (182 mieszka ńców) - wie ś rolniczo - le śna, z rozwijaj ącą si ę funkcj ą turystyczn ą, poło żona przy granicy z gmin ą Olecko. Zabudowa zagrodowa, mieszkaniowa jednorodzinna i rekreacyjna, skupia si ę przy drodze powiatowej nr 1826N. Przez obr ęb przebiegaj ą drogi gminne nr 142001N, 142002N, 142018N. Zabudowa zagrodowa wyst ępuje równie ż w rozproszeniu. Na gruntach wsi znajduje si ę rzeka Lega. Obr ęb graniczy z lini ą brzegow ą jeziora Oleckie Małe, co ma znacz ący wpływ na zagospodarowanie przyległych terenów. Zabudowa zagrodowa, letniskowa i mieszkaniowa jednorodzinna rozwija si ę wzdłu ż drogi gminnej nr 142018N na bazie ustale ń „Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki w obr ębie wsi MAŁE OLECKO”, zatwierdzonego Uchwał ą Nr XXVI/142/02 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r, obejmuj ącego powierzchni ę 37,61 ha. Zabudowa rekreacyjna i mieszkaniowa jednorodzinna rozwija si ę wzdłu ż drogi powiatowej nr 1826N na bazie ustale ń „Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki w obr ębie wsi WIELICZKI i MAŁE OLECKO”, zatwierdzonego Uchwał ą Nr XXVI/143/02 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r. obejmuj ącego powierzchni ę 66,87 ha Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 40 budynków mieszkalnych (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 2 budynki mieszkalne wielorodzinne PKP (5 mieszka ń), ° 42 gospodarstwa rolne, ° 18 nieruchomo ści rolnych, ° świetlica wiejska, ° działalno ść gospodarcza osób fizycznych (sklep spo żywczy), ° odcinek linii kolejowej Ełk – Olecko.

MARKOWSKIE (165 mieszka ńców) - wie ś rolnicza, której zabudowa zagrodowa, skupia si ę przy drodze powiatowej nr 1832N. Zabudowa zagrodowa występuje równie ż w rozproszeniu. Wie ś obsługuj ą równie ż drogi gminne nr 142010N, 142024N, 142030N. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 32 budynki mieszkalne (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 2 budynki mieszkalne komunalne (2 mieszkania), ° 38 gospodarstw rolnych, ° 14 nieruchomo ści rolnych, ° świetlica wiejska, ° remiza stra żacka, ° działalno ść gospodarcza osób fizycznych, ° Dom Pomocy Społecznej „JAWOR”, ° zabytkowy wiatrak holender z 1917r . ( nr rej. A-184 z 30.07.1981 r.), ° zabytkowy cmentarz ( nr rej. A-909 z 12.03.1992 r.), ° 1 zabytkowy cmentarz .

NIED ŹWIEDZKIE (267 mieszka ńców) - wie ś rolnicza, której zabudowa zagrodowa, skupia si ę przy drodze powiatowej nr 1830N oraz przy drogach gminnych nr 142028N, 142031N. Zabudowa zagrodowa wyst ępuje głównie w rozproszeniu. Przez obr ęb przebiega droga wojewódzka nr 655, przy której wyst ępuje rozproszona zabudowa zagrodowa. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 41 budynków mieszkalnych (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 48 gospodarstw rolnych,

44

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

° 35 nieruchomo ści rolnych, ° świetlica wiejska, ° działalno ść gospodarcza osób fizycznych (sklep spo żywczy), ° odcinek linii kolejowej Olecko – Raczki nr 039, ° odcinek dwutorowej napowietrznej linii elektroenergetycznej 400kV, ° gminne uj ęcie wody, ° 2 zabytkowe cmentarze.

NORY (260 mieszka ńców) – wie ś rolnicza, której zabudowa to obiekty dawnego Pa ństwowego Gospodarstwa Rolnego. Miejscowo ści NORY i NORKI znajduj ą si ę w obr ębie Kleszczewo. Rozwin ęły si ę one na bazie dawnego PGR-u. S ą obsługiwane z drogi powiatowej nr 1909N. W miejscowo ści NORY znajduje si ę: ° 4 budynki mieszkalne wielorodzinne Spółdzielni Mieszkaniowej (56 mieszka ń) ° 20 budynków mieszkalnych (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 3 gospodarstwa rolne, ° 68 nieruchomo ści rolnych, ° działalno ść gospodarcza osób fizycznych (sklep spo żywczy), ° zespół budynków i place składowe składaj ące si ę na zakład przetwórstwa drzewnego (zabudowa produkcyjna), ° zabytkowy zespół dworsko - folwarczny z XIX/XX w. , ° zabytkowy cmentarz Norki (nr rej. A-907 z 12.03.1992 r.).

NOWE RACZKI - wie ś rolnicza, poło żona przy granicy z gmin ą Bakałarzewo i gmin ą Olecko. Przez wie ś przebiega droga powiatowa nr 1899N i droga gminna nr 142009N. Zabudowa zagrodowa wyst ępuje w rozproszeniu. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 7 budynków mieszkalnych (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 9 gospodarstw rolnych, ° 0 nieruchomo ści rolnych.

NOWY MŁYN (90 mieszka ńców) – wie ś rolnicza, której zabudowa to obiekty dawnego Pa ństwowego Gospodarstwa Rolnego. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 6 budynków mieszkalnych (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 0 gospodarstw rolnych, ° 18 nieruchomo ści rolnych, ° zespół budynków składaj ących si ę na dawny PGR, ° jazz Nowy Młyn na rzece Lega , ° zabytkowy zespół dworsko - folwarczny z XIX/XX w. , ° zabytkowy cmentarz (nr rej. A-908 z 12.03.1992 r.).

PUCHÓWKA (65 mieszka ńców) - wie ś rolniczo - le śna, której zabudowa zagrodowa, skupia si ę przy drogach gminnych nr 142021N i 142008N. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 15 budynków mieszkalnych (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 17 gospodarstw rolnych, ° 10 nieruchomo ści rolnych, ° 2 zabytkowe cmentarze.

RYNIE - wie ś rolnicza, poło żona przy granicy z gmin ą Bakałarzewo, której zabudowa zagrodowa, skupia si ę przy drogach powiatowych nr 1834N i 1832N. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 8 budynków mieszkalnych (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 13 gospodarstw rolnych, ° 7 nieruchomo ści rolnych, ° odcinek dwutorowej napowietrznej linii elektroenergetycznej 400kV, ° zabytkowy cmentarz .

45

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

SOBOLE (167 mieszka ńców) - wie ś rolnicza, której zabudowa zagrodowa, skupia si ę przy drodze powiatowej nr 1830N oraz przy drodze wojewódzkiej nr 655. Zabudowa zagrodowa wyst ępuje głównie w rozproszeniu. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 32 budynki mieszkalne (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 1 budynek komunalny (1 mieszkalnie), ° 36 gospodarstw rolnych, ° 24 nieruchomo ści rolnych, ° odcinek linii kolejowej Olecko – Raczki nr 039, ° działalno ść gospodarcza osób fizycznych (sklep spo żywczy), ° zabytkowy cmentarz (nr rej. A-494 z 15.05.1986 r.), ° zabytkowy cmentarz .

STAROSTY - wie ś rolnicza, której zabudowa skupia si ę przy gminnej drodze wewn ętrznej. Przez obr ęb przebiegaj ą drogi powiatowe nr 1909N i 1828N oraz drogi gminne nr 142001N, 142002, 142005N i 142006N. Zabudowa zagrodowa wyst ępuje równie ż w rozproszeniu. Miejscowo ść NOWY MŁYN znajduje si ę w obr ębie Starosty. Rozwin ęła si ę one na bazie dawnego PGR-u. Na gruntach wsi znajduje si ę rzeka Lega. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° brak budynków mieszkalnych, ° 6 gospodarstw rolnych, ° 3 nieruchomo ści rolne, ° elektrownia wodna, ° jazz Starosty na rzece Lega, ° odcinek dwutorowej napowietrznej linii elektroenergetycznej 400kV, ° zabytkowy młyn i dom młynarza z ko ńca XIX – pocz. XX w. , ° 2 zabytkowe cmentarze.

SZESZKI (134 mieszka ńców) - wie ś rolniczo - le śna, której zabudowa zagrodowa, skupia si ę przy drogach powiatowych nr 1913N i 1911N. Zabudowa zagrodowa wyst ępuje równie ż w rozproszeniu. Przez obr ęb przebiegaj ą drogi gminne nr 142015N i 142016N. Zabudowa obsługiwana jest równie ż z gminnych dróg wewn ętrznych. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 28 budynków mieszkalnych (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 32 gospodarstwa rolne, ° 9 nieruchomo ści rolnych, ° zabytkowy cmentarz .

URBANKI - wie ś rolnicza, poło żona przy granicy z gmin ą Bakałarzewo, której zabudowa zagrodowa, skupia si ę przy drodze powiatowej nr 1834N. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 6 budynków mieszkalnych (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 12 gospodarstw rolnych, ° 3 nieruchomo ści rolne.

WILKASY (201 mieszka ńców) - wie ś rolnicza, której zabudowa zagrodowa, skupia si ę przy drodze powiatowej nr 1830N oraz przy drogach gminnych nr 142029N, 142012N. Zabudowa zagrodowa wyst ępuje głównie w rozproszeniu. Przez obr ęb przebiega droga wojewódzka nr 655. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 34 budynki mieszkalne (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 1 budynek wielorodzinny PKP (4 mieszkalnia), ° 39 gospodarstw rolnych, ° 12 nieruchomo ści rolnych, ° świetlica wiejska, ° odcinek linii kolejowej Olecko – Raczki nr 039,

46

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

° odcinek dwutorowej napowietrznej linii elektroenergetycznej 400kV , ° zabytkowy cmentarz .

WOJNASY - wieś rolnicza, poło żona przy granicy z gmin ą Bakałarzewo, której zabudowa zagrodowa, skupia si ę przy drogach powiatowych nr 1832N i 1913N. Prze obr ęb przebiegaj ą równie ż drogi gminne nr 142011N i 142025N. Zabudowa zagrodowa wyst ępuje równie ż w rozproszeniu. Na gruntach obr ębu znajduje si ę: ° 14 budynków mieszkalnych (w zabudowie zagrodowej lub mieszkaniowej jednorodzinnej), ° 1 budynek komunalny (1 mieszkalnie), ° 42 gospodarstwa rolne, ° 5 nieruchomo ści rolnych, ° odcinek dwutorowej napowietrznej linii elektroenergetycznej 400kV, ° zabytkowy cmentarz .

3. Komunikacja publiczna

Głównym ci ągiem komunikacyjnym na obszarze GMINY WIELICZKI jest droga wojewódzka nr 655 relacji: K ąp – Wydminy – Olecko - Raczki – Suwałki – Rutka Tartak, przebiegaj ąca przez miejscowo ść gminn ą Wieliczki. Na obszarze gminy znajduje si ę krótki odcinek drogi wojewódzkiej nr 661 Cimochy – Kalinowo. Łączna długo ść dróg wojewódzkich na obszarze gminy wynosi 13,477 km.

Przez gmin ę przebiega 12 dróg powiatowych. Łączna długo ść dróg powiatowych na obszarze gminy wynosi 60,314 km, z czego 40,448 km dróg ma nawierzchni ę bitumiczn ą.

Układ komunikacyjny uzupełniaj ą 32 drogi gminne o randze dróg publicznych. Łączna długo ść dróg gminnych na obszarze gminy wynosi 64,597 km, z czego 13,008 km dróg ma nawierzchnie bitumiczn ą (stan na czerwiec 2018r.)

Dojazd do kolonijnie usytuowanej zabudowy oraz do obsługi terenów u żytkowanych rolniczo zapewniaj ą nieurz ądzone gminne drogi wewn ętrzne.

4. Uzbrojenie terenów

Zaopatrzenie w wod ę Gminn ą sie ć wodoci ągow ą na obszarze GMINY WIELICZKI zasilaj ą komunalne uj ęcia wody w Krupinie, Kleszczewie i Nied źwiedzkich z przepompowni ą wody w Cimochach. Sie ć wodoci ągowa jest bardzo dobrze rozwini ęta i obejmuje wszelkie usługi oraz wszystkich mieszka ńców gminy Wieliczki. Mo żliwe jest zaopatrzenie w wod ę przyszłych obiektów usługowych i przyszłych mieszka ńców.

Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków Na obszarze GMINY WIELICZKI nie ma zbiorowej oczyszczalni ścieków. Lokalne oczyszczalnie ścieków znajduj ą si ę w Wieliczkach, Norach i G ąsiorówku, które obsługuj ą jedynie zabudow ę mieszkaniow ą wielorodzinn ą. Wi ększo ść gospodarstw domowych i obiektów usługowych posiada własne urz ądzenia do gromadzenia ścieków (zbiorniki ścieków sanitarnych) lub przydomowe oczyszczalnie ścieków.

Gospodarka odpadami komunalnymi Na obszarze GMINY WIELICZKI nie wyst ępuj ą obiekty zwi ązane z gromadzeniem i utylizacj ą odpadów komunalnych. Zaopatrzenie w gaz Na obszarze GMINY WIELICZKI nie wyst ępuje sie ć gazownicza.

47

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Elektroenergetyka Przez GMIN Ę WIELICZKI przebiega dwutorowa napowietrzna linia elektroenergetyczna najwy ższych napi ęć (NN) o napi ęciu 400kV relacji Ełk Bis – Granica Pa ństwa (Alytus). Gmina zaopatrzona jest w energi ę elektryczn ą za pomoc ą sieci elektroenergetycznej średniego napi ęcia. Do wszystkich gospodarstw domowych i usług dociera sie ć niskiego napi ęcia.

Łączno ść i telekomunikacja Głównym operatorem przewodowej sieci telekomunikacyjnej jest Orange Polska S.A. Sie ć jest dobrze rozwini ęta i obsługuje cał ą GMIN Ę WIELICZKI Telefonia bezprzewodowa działa w oparciu o trzy stacje bazowe telefonii komórkowej: dwie znajduj ą si ę w obr ębie Wieliczki i jedna w obr ębie Nied źwiedzkie.

Ciepłownictwo Na obszarze GMINY WIELICZKI nie wyst ępuje sie ć ciepłownicza. Zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna zaopatrywana z własnych kotłowni. Gospodarstwa domowe zaopatrywane s ą z własnych instalacji .

5. Wnioski

GMINA WIELICZKI ma charakter rolniczy (70,15 %) z niewielkim udziałem lasów (23,74%) i wód powierzchniowych (0,46%). W „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki” z 2000r. zmienionego w 2010r. dominuje rolnicze przeznaczenie terenów. Wskazano strefy funkcjonalno – przestrzenne, w których obok funkcji rolniczej mog ą wyst ępowa ć inne funkcje mog ące mie ć wpływ na rozwój gospodarczy gminy. Wie ś gminn ą WIELICZKI uznaje si ę za szczególnie predysponowan ą do dalszego wielofunkcyjnego rozwoju jako gminnego o środka usługowego, oraz miejsca zamieszkiwania i pracy ludno ści rolniczej i nierolniczej. Prognozuje si ę rozwój o środka gminnego na potrzeby lokalne. Za wsie predysponowane do koncentracji zabudowy mieszkaniowej i zagospodarowania turystycznego uznaje si ę wsie: WIELICZKI i MAŁE OLECKO. Pozostałe wsie maj ą charakter rolniczy. Zabudowa rolnicza rozlokowana jest na ogół przy drogach publicznych. Zwarta zabudowa wiejska (zagrodowa i jednorodzinna), o liczebno ści ponad 100 mieszka ńców wyst ępuje w obr ębach: NIED ŹWIEDZKIE (267 mieszka ńców), NORY (260 mieszka ńców), WILKASY (201 mieszka ńców), MAŁE OLECKO (182 mieszka ńców), KRUPIN (174 mieszka ńców), SOBOLE (167 mieszka ńców), MARKOWSKIE (165 mieszka ńców), SZESZKI (134 mieszka ńców), GĄSIOROWO (134 mieszka ńców), CIMOCHY (126 mieszka ńców), KLESZCZEWO (126 mieszka ńców). Mniejsze skupiska zabudowy, o liczebno ści 50 – 100 mieszka ńców wyst ępuj ą w obr ębach: Nowy Młyn (90 mieszka ńców), Wojnasy (74 mieszka ńców), Puchówka (65 mieszka ńców), Guty (46 mieszka ńców).

Niezale żnie od zwartych struktur osadniczych, we wszystkich obr ębach wyst ępuje rozproszona zabudowa zagrodowa. Wymienione skupiska zabudowy wiejskiej, na ogół nie posiadaj ą pełnego zakresu usług podstawowych. Pojedyncze usługi wyst ępuj ą w nast ępuj ących wsiach: ° NIED ŹWIEDZKIE (267 mieszka ńców) – świetlica, działalno ść gospodarcza osób fizycznych (sklep spo żywczy); ° NORY (260 mieszka ńców) - świetlica, działalno ść gospodarcza osób fizycznych (sklep spo żywczy); ° WILKASY (201 mieszka ńców) – świetlica; ° MAŁE OLECKO (182 mieszka ńców) – świetlica, działalno ść gospodarcza osób fizycznych (sklep spo żywczy); ° KRUPIN (174 mieszka ńców) - świetlica, kaplica, działalno ść gospodarcza osób fizycznych (zakład tartaczny); ° SOBOLE (167 mieszka ńców) - działalno ść gospodarcza osób fizycznych (sklep spo żywczy, usługi);

48

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

° MARKOWSKIE (165 mieszka ńców) - świetlica, remiza stra żacka, działalno ść gospodarcza osób fizycznych, Dom Pomocy Społecznej „JAWOR”; ° (126 mieszka ńców) - działalno ść gospodarcza osób fizycznych (usługi); ° KLESZCZEWO (126 mieszka ńców) – świetlica, kaplica, remiza stra żacka, działalno ść gospodarcza osób fizycznych (sklep spo żywczy).

Wy żej wymienione wsie nie stanowi ą w pełni wykształconych, zwartych struktur funkcjonalno – przestrzennych.

W miejscowo ści NORKI znajduje si ę zakład przemysłowy: Przedsi ębiorstwo Produkcji Handlu i Usług „JANEX”, produkuj ący wyroby tartaczne i elementy małej architektury ogrodowej. Fakt ten nie jest odnotowany w ewidencji gruntów i budynków, w której nie figuruj ą tereny przemysłowe. W miejscowo ści KRUPIN znajduje si ę zakład tartaczny.

Cz ęść terytorium gminy obj ęta jest formami ochrony przyrody. Obszary Chronionego Krajobrazu „Dolina Legi” i „ Jeziora Oleckie” jest szczególnie predysponowane do rozwoju funkcji turystycznej i rekreacyjnej w ró żnych formach, z jednoczesnym obowi ązkiem zachowania walorów przyrodniczych i krajobrazowych.

Istniej ący układ dróg publicznych jest wystarczaj ący do obsługi gminy.

Przy wyznaczaniu terenów budowlanych nale ży wzi ąć pod uwag ę w szczególno ści: V rozmieszczenie i charakter istniej ących układów osadniczych, V rozmieszczenie i rang ę obszarów chronionych, V zakazy i ograniczenia w zagospodarowaniu terenów prawnie chronionych, V mo żliwo ść obsługi zabudowy przez istniej ący układ dróg publicznych.

49

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

50

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

51

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rozdział 5.

U W A R U N K O W A N I A

WYNIKAJCE ZE STANU ŁADU PRZESTRZENNEGO I WYMOGÓW JEGO OCHRONY

6. Stan ładu przestrzennego i wymogi jego ochrony 7. Waloryzacja krajobrazowa 8. Wnioski

Zał ącznik graficzny nr 4 UWARUNKOWANIA wynikaj ące ze stanu ŁADU PRZESTRZENNEGO I WYMOGÓW JEGO OCHRONY

1. Stan ładu przestrzennego i wymogi jego ochrony

Wymóg ochrony ładu przestrzennego wynika wprost z przepisów ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Przez „ład przestrzenny” nale ży rozumie ć takie ukształtowanie przestrzeni, które tworzy harmonijn ą cało ść oraz uwzględnia w uporz ądkowanych relacjach wszelkie uwarunkowania i wymagania funkcjonalne, społeczno-gospodarcze, środowiskowe, kulturowe oraz kompozycyjno-estetyczne. Zgodnie z ustaw ą z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody, przez „walory krajobrazowe” rozumie si ę warto ści ekologiczne, estetyczne lub kulturowe obszaru oraz zwi ązane z nim rze źbę terenu, twory i składniki przyrody, ukształtowane przez siły przyrody lub działalno ść człowieka. Ochron ę krajobrazow ą realizuje si ę przez zachowanie cech charakterystycznych danego krajobrazu. Zgodnie z ustaw ą z dnia 23 lipca 2003r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, przez „krajobraz kulturowy” rozumie si ę przestrze ń historycznie ukształtowan ą w wyniku działalno ści człowieka, zawieraj ącą wytwory cywilizacji oraz elementy przyrodnicze. Na aktualny stan ładu przestrzennego w gminie Wieliczki, który wyra ża si ę w postrzeganym krajobrazie kulturowym, składaj ą si ę: ° krajobraz wynikaj ący z istniej ącej urbanistyki i architektury; ° walory krajobrazowe rolniczej przestrzeni produkcyjnej; ° walory krajobrazowe mozaiki zadrzewie ń śródpolnych i szpalerów drzew wzdłu ż dróg; ° naturalne ukształtowanie terenu, jezioro Oleckie Małe, rzeka Lega; ° krajobraz kulturowy wynikaj ący z dawnych tradycji budowlanych; ° pozostało ści zabytkowych zespołów dworsko – folwarcznych; ° szczególne walory krajobrazowe terenów chronionych – Obszarów Chronionego Krajobrazu Jezior Oleckich i Doliny Legi; ° elementy industrializacji takie jak: napowietrzne linie elektroenergetyczne WN, SN, NN, maszty przeka źnikowe.

Na wst ępie nale ży zaznaczy ć, że na obecny stan ładu przestrzennego w GMINIE WIELICZKI znacz ący wpływ maj ą tereny prawnie chronione na podstawie przepisów o ochronie przyrody: ‹ Obszar Chronionego Krajobrazu Jezior Oleckich obejmuj ący tereny otaczaj ące jezioro; ‹ Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Legi obejmuj ący tereny otaczaj ące rzek ę oraz kompleksy le śne w obr ębach Szeszki, Puchówka i Małe Olecko.

52

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

2. Waloryzacja krajobrazowa

Na obszarze GMINY WIELICZKI mo żna wyró żni ć nast ępuj ące strefy krajobrazowe maj ące zwi ązek z obszarami ochronnymi, zagospodarowaniem terenu i stopniem jego zainwestowania:

Strefa krajobrazowa obszarów zwartej zabudowy wielofunkcyjnej B-W – WIELICZKI ( 695 mieszka ńców ) , obejmuj ąca zwart ą wielofunkcyjn ą struktur ę osadnicz ą wsi Wieliczki o intensywnym zainwestowaniu na potrzeby zabudowy zagrodowej, zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, zabudowy usługowej wielobran żowej, zagospodarowania rekreacyjnego, a tak że na wszelkie potrzeby zwi ązane z funkcjonowaniem o środka gminnego. W zachodniej cz ęś ci strefy B-W obowi ązuj ą przepisy prawa dotycz ące ochrony przyrody, reguluj ące zasady wykonywania ochrony przyrody w obszarach chronionego krajobrazu. Na obszarze strefy B-W wyró żnia si ę nast ępuj ące elementy krajobrazu, stanowi ące o ładzie przestrzennym: ° zró żnicowane ukształtowanie terenu, na którym zlokalizowana jest zabudowa, skupiaj ąca si ę głównie przy drodze wojewódzkiej nr 655, rozwini ęta w kierunku jeziora; ° zwarta, niska wielofunkcyjna struktura osadnicza, o zró żnicowanych formach architektonicznych; ° koncentracja zabudowy wielofunkcyjnej, zwi ązanej z funkcj ą o środka gminnego; ° dominacja zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i udziałem zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zabudowy zagrodowej; ° dominacja budynków o prostych formach architektonicznych opartych na rzucie prostok ąta z dwuspadowym wysokim dachem, pokrytym czerwon ą dachówk ą ceramiczn ą lub jej imitacj ą; ° korzystna dominacja w krajobrazie zabytkowego ko ścioła, usytuowanego na wzniesieniu terenowym; ° neutralna dominacja w krajobrazie zespołu budynków szkoły; ° neutralna dominacja w krajobrazie zespołu budynków mieszkalnych wielorodzinnych; ° niekorzystna dominacja w krajobrazie stacji bazowych telefonii komórkowej; ° rozproszona struktura osadnicza w otoczeniu o środka.

Strefy krajobrazowe obszarów zwartej zabudowy rolniczej B – obejmuj ące zwart ą struktur ę osadnicz ą we wsiach: CIMOCHY (410 mieszka ńców), NIED ŹWIEDZKIE (267 mieszka ńców), NORY (260 mieszka ńców), WILKASY (201 mieszka ńców), MAŁE OLECKO (182 mieszka ńców), KRUPIN (174 mieszka ńców), SOBOLE (167 mieszka ńców), MARKOWSKIE (165 mieszka ńców), SZESZKI (134 mieszka ńców), GĄSIOROWO (134 mieszka ńców), CIMOSZKI (126 mieszka ńców), KLESZCZEWO (126 mieszka ńców), o intensywnym zainwestowaniu na potrzeby zabudowy zagrodowej. Mniejsze skupiska zabudowy, o liczebno ści 50 – 100 mieszka ńców wyst ępuj ą w miejscowo ściach: NOWY MŁYN (90 mieszka ńców), WOJNASY (74 mieszka ńców), PUCHÓWKA (65 mieszka ńców), GUTY (46 mieszka ńców).

W granicach stref B, w miejscowo ściach: Małe Olecko, Starosty, Kleszczewo, G ąsiorowo, Puchówka, obowi ązuj ą przepisy prawa dotycz ące ochrony przyrody, reguluj ące zasady wykonywania ochrony przyrody w obszarach chronionego krajobrazu. Na obszarze stref B wyró żnia si ę nast ępuj ące elementy krajobrazu, stanowi ące o ładzie przestrzennym: ° zró żnicowane ukształtowanie terenu, na którym zlokalizowana jest zabudowa, skupiaj ąca si ę głównie przy drogach publicznych; ° zwarta, niska na ogół jednofunkcyjna struktura osadnicza, o zró żnicowanych formach architektonicznych; ° dominacja zabudowy zagrodowej, z niewielkim udziałem zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i zabudowy usługowej; ° dominacja budynków o prostych formach architektonicznych opartych na rzucie prostok ąta z dwuspadowym wysokim dachem, pokrytym czerwon ą dachówk ą ceramiczn ą lub jej imitacj ą; ° rozproszona struktura osadnicza w otoczeniu; ° korzystna dla krajobrazu tendencja do rozwijania zwartej struktury osadniczej;

53

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

W granicach stref B we wsiach: STAROSTY, NORKI, NORY, KLESZCZEWO, G ĄSIOROWO, KRUPIN , wyró żnia si ę nast ępuj ące elementy odmiennego krajobrazu: ° historycznie ukształtowane zespoły dworsko – folwarczne w Starostach, Norach i G ąsiorowie; ° zwarta, struktura zabudowy, o zró żnicowanych formach architektonicznych, uzupełniaj ąca zabytkowe zespoły zabudowy; ° zwarta, struktura zabudowy, o zró żnicowanych formach architektonicznych, dawnych Pa ństwowych Gospodarstw Rolnych; ° nieu żytkowane, zdewastowane obiekty zabytkowe świadcz ą o dawnej świetno ści zabudowy folwarcznej lecz obecnie stanowi ą przygn ębiaj ący krajobraz zniszczenia; ° nieu żytkowane, zdewastowane obiekty po byłych Pa ństwowych Gospodarstwach Rolnych – dopełniaj ą przygnebiaj ący krajobraz zniszczenia i destrukcji zabudowy; ° zabudowa produkcyjna funkcjonuj ących zakładów produkcyjnych w Norkach, Norach i Krupinie utrzymana w odpowiednim stanie u żytkowym, stanowi nieatrakcyjny krajobraz przemysłowo – składowy.

Strefy krajobrazowe obszarów le śnych L – obejmuj ące kompleksy le śne w obr ębach SZESZKI, PUCHÓWKA, MAŁE OLECKO, WILKASY, WOJNASY, MARKOWSKIE. W granicach stref L w obr ębach SZESZKI, PUCHÓWKA i MAŁE OLECKO obowi ązuj ą przepisy prawa dotycz ące ochrony przyrody, reguluj ące zasady wykonywania ochrony przyrody w obszarach chronionego krajobrazu. Na obszarze stref L wyró żnia si ę nast ępuj ące elementy krajobrazu, stanowi ące o ładzie przestrzennym: ° dominacja naturalnego krajobrazu le śnego, poci ętego przez drogi publiczne, le śne drogi wewn ętrzne i dukty le śne; ° na obrze żach kompleksów le śnych otwarcie na pola uprawne i wiejsk ą zabudow ę; ° brak zabudowy wewn ątrz kompleksów le śnych.

Strefy krajobrazowe obszarów rolniczych R – obejmuj ące rolnicz ą przestrze ń produkcyjn ą. W południowo – zachodniej cz ęś ci gminy w strefie R obowi ązuj ą przepisy prawa dotycz ące ochrony przyrody, reguluj ące zasady wykonywania ochrony przyrody w obszarach chronionego krajobrazu. Na obszarze strefy R wyró żnia si ę nast ępuj ące elementy krajobrazu, stanowi ące o ładzie przestrzennym: ° dominacja naturalnego krajobrazu rolniczego, poci ętego przez drogi publiczne i drogi wewn ętrzne; ° dominacja naturalnego, płaskiego ukształtowania terenów; ° miejscowe urozmaicenia rze źby terenu; ° mozaik ę pól uprawnych, wskazuj ąca na przewag ę du żych gospodarstw rolniczych; ° liczne zadrzewienia śródpolne i lasy otoczone gruntami le śnymi; ° zadrzewienia wzdłu ż niektórych dróg (aleje); ° wyst ępowanie rozproszonej struktury osadniczej, o zró żnicowanych formach architektonicznych; ° dominanty przestrzenne – dwutorowa napowietrzne linia elektroenergetyczna 400kV Ełk – Alytus; ° dominanty przestrzenne – stacje bazowe telefonii komórkowej w Wieliczkach i w Nied źwiedzkich.

Strefa krajobrazowa obszarów rolniczo turystycznych R-T – obejmuj ąca rozproszon ą i zwart ą struktur ę osadnicz ą we wsiach: MAŁE OLECKO, NOWY MŁYN, STAROSTY, KLESZCZEWO i G ĄSIOROWO wraz z rzek ą LEG Ą i przyległymi terenami rolniczymi. Strefa R-T zwi ązana jest z jeziorem OLECKIE MAŁE, które znajduje si ę w granicach administracyjnych gminy Olecko. W całej strefie R-T obowi ązuj ą przepisy prawa dotycz ące ochrony przyrody, reguluj ące zasady wykonywania ochrony przyrody w obszarach chronionego krajobrazu. Na obszarze strefy R-T wyró żnia si ę nast ępuj ące elementy krajobrazu, stanowi ące o ładzie przestrzennym: ° urozmaicona i malownicza rze źba terenów wokół jeziora Oleckie Małe; ° szeroka, bardzo atrakcyjna panorama jeziora Oleckie Małe, widoczna z dróg publicznych; ° dominacja naturalnego krajobrazu rolniczego, w obrębie Olecko Małe, nad jez. Oleckie Małe; ° dominacja rekreacyjnego wykorzystania terenu w obrębie Wieliczki, nad jez. Oleckie Małe;

54

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

° meandruj ąca rzeka Lega przez płaskie tereny zagospodarowane rolniczo, nie wyró żniaj ąca si ę w krajobrazie; ° atrakcyjne punkty krajobrazowe rzeki Legi to: odcinek od jeziora do Nowego Młyna, jazz i rozlewisko w Starostach, meandry w okolicy mostu w Kleszczewie, most w G ąsiorowie; ° zwarta, niska struktura osadnicza, o zró żnicowanych formach architektonicznych w miejscowo ści Małe Olecko, Nowy Młyn, Kleszczewo, G ąsiorowo; ° wyst ępowanie rozproszonej struktury osadniczej, o zró żnicowanych formach architektonicznych; ° zabytkowe zespoły dworsko – folwarczne z XIX w. w Nowym Młynie, Norach i G ąsiorowie; ° zabytkowy młyn i dom młynarza w Starostach z XIX w.

Strefa krajobrazowa obszarów turystyczno - wypoczynkowych T – obejmuje tereny zwi ązane z jeziorem OLECKIE MAŁE, które znajduje si ę w granicach administracyjnych gminy Olecko. W granicach strefy obowi ązuj ą przepisy prawa dotycz ące ochrony przyrody, reguluj ące zasady wykonywania ochrony przyrody w obszarach chronionego krajobrazu. Na obszarze strefy T wyró żnia si ę nast ępuj ące elementy krajobrazu, stanowi ące o ładzie przestrzennym: ° urozmaicona i malownicza rze źba terenów wokół jeziora Oleckie Małe; ° szeroka, bardzo atrakcyjna panorama jeziora Oleckie Małe, widoczna z terenów wypoczynkowych; ° dominacja rekreacyjnego wykorzystania terenu, w tym: pla ża i k ąpielisko gminne, pomost pole namiotowe, deszczochrony, stadion z widowni ą, wc, boiska do gier małych, place zabaw dla dzieci i dorosłych, siłownie terenowe, indywidualne tereny rekreacyjne i ogrody działkowe, bez trwałej zabudowy, dojazd, parking, aleje spacerowe itp. ° wyst ępuje rozproszona struktura osadnicza, o zró żnicowanych formach architektonicznych; ° wyst ępowanie lasów i rozległych nieu żytków, które w naturalny sposób zalesiaj ą si ę, jest bardzo korzystne dla krajobrazu i komfortu wypoczynku.

Obszary zdegradowane W granicach GMINY WIELICZKI za obszary zdegradowane uznano miejsca, na których znajduj ą si ę zespoły zabudowy po dawnych PGR-ach ( Pa ństwowych Gospodarstwach Rolnych ), wraz zabytkowymi dworami, a mianowicie: ° NOWY MŁYN – zabytkowy zespół folwarczny, wraz z zabudow ą mieszkaniow ą i gospodarczo – magazynow ą; ° NORY - zabytkowy zespół dworsko – folwarczny wraz z zabudow ą mieszkaniow ą i gospodarczo – magazynow ą; ° BARTKOWSKI DWÓR – zabytkowy zespół dworsko – folwarczny, wraz z zabudow ą mieszkaniow ą i gospodarczo – magazynow ą; ° GĄSIORÓWKO – zabytkowy zespół dworsko – folwarczny wraz z zabudow ą mieszkaniow ą i gospodarczo – magazynow ą.

3. Wnioski

Wyró żnione strefy krajobrazowe, zawieraj ące uwarunkowania wynikaj ące ze stanu ładu przestrzennego w poszczególnych cz ęś ciach GMINY WIELICZKI maj ą ścisły zwi ązek z wymogami jego ochrony, wynikaj ącymi z przepisów o ochronie przyrody. Nało żone rygory ochronne w du żym stopniu pozwoliły na zachowanie naturalnego ładu przestrzennego na Obszarze Chronionego Krajobrazu Jezior Oleckich. Dalsze działania planistyczne winne umo żliwi ć zrównowa żony rozwój przestrzenny gminy z ukierunkowaniem na ochron ę krajobrazow ą, z wykorzystaniem jej walorów przyrodniczych, promowanych na potrzeby turystyczne. Wyró żnione strefy krajobrazowe winne znale źć przeło żenie na strefy funkcjonalno – przestrzenne, dla których, w kierunkach zagospodarowania przestrzennego zostan ą okre ślone zasady zagospodarowania, zabudowy i rozwoju gospodarczego, ze szczególnym uwzgl ędnieniem ładu przestrzennego. Wskazane obszary zdegradowane winne by ć poddane diagnozie w oparciu o art. 9.1 ustawy z dnia 9 pa ździernika 2015r. o rewitalizacji.

55

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

56

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rozdział 6.

U W A R U N K O W A N I A

WYNIKAJCE ZE STANU ŚRODOWISKA, W TYM STANU ROLNICZEJ I LE ŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ, WIELKO ŚCI I JAKO ŚCI ZASOBÓW WODNYCH ORAZ WYMOGÓW OCHRONY ŚRODOWISKA, PRZYRODY I KRAJOBRAZU, W TYM KRAJOBRAZU KULTUROWEGO 1. Stan rolniczej i le śnej przestrzeni produkcyjnej 2. Uwarunkowania wynikaj ące z zasobów i walorów środowiska oraz warunków fizjograficznych 3. Uwarunkowania wynikaj ące z istniej ących przeobra żeń i procesów degradacji środowiska 4. Uwarunkowania wynikaj ące z zakresu wymaganej prawnej ochrony środowiska przyrodniczego 5. Uwarunkowania wynikaj ące ze stanu krajobrazu kulturowego

Zał ącznik graficzny nr 5 Uwarunkowania wynikaj ące ze stanu ŚRODOWISKA

Zał ącznik graficzny nr 6 Uwarunkowania wynikaj ące ze stanu LE ŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ

57

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

1. Stan rolniczej i le śnej przestrzeni produkcyjnej

Struktura u żytkowania gruntów na obszarze GMINY WIELICZKI powierzchnia udział w rodzaje gruntu ewidencyjna powierzchni gminy (ha) (%) grunty orne 6391,1115 45,40 % sady 10,8098 0,08 % łąki trwałe 1254,2014 8,91 % pastwiska trwałe 1942,4242 13,80 % Użytki rolne grunty rolne zabudowane 202,2887 1,44 % grunty pod stawami 0,0651 0,00 % grunty pod rowami 74,9825 0,53 % razem 9875,8832 70,16 % Grunty le śne lasy 3227,1026 22,92 % oraz zadrzewione grunty zadrzewione i zakrzewione 114,5772 0,82 % i zakrzewione razem 3341,6798 23,74 % tereny mieszkaniowe 7,4422 0,05 % tereny przemysłowe 0 inne tereny zabudowane 2,1722 0,01 % zurbanizowane tereny 2,3923 Grunty niezabudowane 0,02 % zabudowane tereny rekreacyjno - wypoczynkowe 17,6374 0,12 % i zurbanizowane drogi 301,0025 2,14 % tereny tereny kolejowe 58,0639 0,41 % komunikacyjne inne 0 użytki kopalne 2,3600 0,02 % razem 391,0705 2,77 % powierzchniowymi stoj ącymi 0 Grunty pod powierzchniowymi płyn ącymi 64,5063 0,46 % wodami razem 64,5063 0,46 % Użytki ekologicz ne 0 Nieu żytki 404,1590 2,87 % Tereny ró żne 0 Powierzchnia gminy Wieliczki 14 077,2988 100% Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Starostwa Powiatowego w Olecku – stan na dzie ń 19.10.2016r.

Rolnicza przestrze ń produkcyjna zajmuje 70,16% powierzchni GMINY WIELICZKI, w tym udział gruntów ornych jest 45,40%. Trwałe u żytki zielone (pastwiska i ł ąki) zajmuj ą 8,91% powierzchni gminy. Liczby te jednoznacznie wskazuj ą na rolniczo – hodowlany charakter produkcji rolnej. Rolnicza przestrze ń produkcyjna nie jest jako ściowo dobra, zwa żywszy na nisk ą warto ść klasyfikacyjn ą gleb. Na terenie gminy wyst ępuj ą głównie gleby niskich klas bonitacyjnych tj. IV,V,VI. W niewielkich areałach wyst ępuj ą grunty klasy IIIb. Obszary o przewadze gleb klasy IV z udziałem klas III zajmuj ą zaledwie 7% powierzchni gminy. Grunty le śne oraz zadrzewione i zakrzewione zajmuj ą 23,74 % powierzchni GMINY WIELICZKI.. Lasy wyst ępuj ą głównie w środkowej cz ęś ci gminy w du żym kompleksie. Pozostałe grunty le śne wyst ępuj ą w rozproszeniu Grunty le śne w zarz ądzie Pa ństwowego Gospodarstwa Le śnego Lasy Pa ństwowe zajmuj ą powierzchni ę 3006 ha, co stanowi 21,35% ogólnej powierzchni gminy. Lasy prywatne to 2,39% powierzchni gminy. Najwi ększa lesisto ść wyst ępuje w obr ębach Puchówka i Szeszki. Du żą cze ść areału le śnego stanowi ą lasy ochronne a w śród nich zidentyfikowane siedliska Natura 2000. Uwarunkowania wynikaj ące ze stanu LE ŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ zostały przedstawione w Zał ączniku graficznym nr 6,

58

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Gospodarstwa rolne prywatne stanowi ą podstaw ę zagospodarowania rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Na obszarze GMINY WIELICZKI funkcjonuje 669 gospodarstw rolnych. Średnia powierzchnia gospodarstwa rolnego na u żytkach rolnych wynosi 15,56 ha. Średnia powierzchnia gospodarstwa rolnego na u żytkach rolnych i le śnych wynosi 20,52 ha W obr ębach Bartki, G ąsiorowo i Starosty, gdzie dawniej funkcjonowały PGR-y, średnia gospodarstw rolnych jest du żo wy ższa ni ż w innych miejscowo ściach.

Struktura gospodarstw rolnych na obszarze GMINY WIELICZK I Średnia Liczba gospodarstwa Powierzchnia gruntów Obr ęb gospodarstw rolnego Powierzchnia gruntów le śnych zadrzewionych i rolnych (bez gruntów rolnych zakrzewionych le śnych) (ha) (ha) (ha) BARTKI 3 95,05 285,14 1,38 CIMOCHY 90 13,72 1234,60 321,43 GĄSIOROWO 3 140,40 421,20 28,29 GODZIEJEWO 11 11,62 127,84 0,89 GUTY 15 30,51 457,65 13,53 JELITKI 16 10,85 173,56 39,60 KLESZCZEWO 31 31,16 966,04 84,32 KRUPIN 49 13,99 685,59 51,31 KRZY ŻEWKO 7 16,67 116,70 2,44 MAŁE OLECKO 46 11,27 518,53 304,79 MARKOWSKIE 43 20,00 860,15 200,94 NIED ŹWIEDZKIE 48 10,46 502,22 60,94 NOWE RACZKI 10 9,43 94,33 9,04 PUCHÓWKA 27 15,01 405,23 1151,42 RYNIE 14 16,17 226,35 2,43 SOBOLE 36 11,24 404,76 32,64 STAROSTY 8 59,61 476,87 165,08 SZESZKI 35 13,73 480,72 716,05 URBANKI 12 14,07 168,82 0,77 WIELICZKI 80 6,72 537,35 36,14 WILKASY 42 17,21 722,98 62,10 WOJNASY 43 12,65 543,89 33,00 razem 669 15,56 10 410,52 3318,53 Źródło: Urz ąd Gminy w Wieliczkach – stan na 31.07.2018r.

2. Uwarunkowania wynikaj ące z zasobów i walorów środowiska oraz warunków fizjograficznych

2.1. Poło żenie gminy i powi ązania przyrodnicze

GMINA WIELICZKI poło żona jest we wschodniej cz ęś ci województwa Warmi ńsko-Mazurskiego w powiecie oleckim, zajmuje 141 km 2 powierzchni. Od północy gmina s ąsiaduje z gmin ą Bakałarzewo, Raczki województwa Podlaskiego, od wschodu z gmin ą Olecko i od południa z gmin ą Kalinowo województwa Warmi ńsko-Mazurskiego (ryc.1).

59

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

źródło: mapy.geoportal.gov.pl Ryc.1 Poło żenie GMINY WIELICZKI na tle gmin s ąsiaduj ących

GMINA WIELICZKI wg regionalizacji fizycznogeograficznej (wg Kondrackiego) Polski poło żona jest w mezoregionie Pojezierza Ełckiego, nale żą cego do makroregionu Pojezierza Mazurskiego oraz mezoregionie Pojezierza Zachodniosuwalskiego nale żą cego do makroregionu Pojezierza Litewskiego.

60

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Źródło: http://bazagis.pgi.gov.pl

Ryc.2 Poło żenie obszaru GMINY WIELICZKI na tle regionów fizyczno-geograficznych Pojezierza Zachodniosuwalskiego i Pojezierza Ełckiego

Środowisko abiotyczne

Rze źba terenu Rze źba terenu została ukształtowana podczas faz zlodowacenia bałtyckiego. Charakteryzuje j ą krajobraz młodoglacjalny, na który składaj ą si ę formy akumulacji lodowcowej w postaci wysoczyzny morenowej falistej z wałami moren akumulacyjnych, a tak że formy akumulacji denno – lodowcowej w postaci równiny sandrowej. Na rze źbę gminy składaj ą si ę holoce ńskie formy akumulacji rzecznej. Powierzchnia gminy nachylona jest w kierunku południowym, najwy ższe wzniesienie znajduje si ę na północ od miejscowo ści Markowskie – 190,1 m n.p.m., natomiast najni ższy punkt znajduje si ę w dolinie rzeki Legi – 133,0 m n.p.m. Urozmaicon ą rze źbę terenu gminy tworzy głównie wysoczyzna morenowa falista. S ą to drobne formy terenu w postaci niewielkich wzniesie ń rz ędu 160 – 180 m. o niewielkich spadkach. Obejmuj ą one cały pas północny, cz ęść pasa środkowego oraz południowo – zachodni fragment gminy. Niewielkie wzniesienia porozcinane s ą zwykle podmokłymi obni żeniami lub niedu żymi ciekami wodnymi. W okolicach wsi Wieliczki rze źbę terenu urozmaica szereg drobnych wzniesie ń o nieregularnych kształtach. Przylegaj ą one od zachodu do jeziora Oleckie Małe, które w tym fragmencie ma wysokie brzegi, wznosz ące si ę ponad 10 m. nad poziomem wody. Najbardziej zwart ą jednostk ą jest równina sandrowa poro śni ęta lasem, która zajmuje znaczn ą cz ęść środkow ą i południow ą gminy. Najwi ększe obni żenie terenu tworz ą Markowskie Bagna poło żone na zachód od miejscowo ści Markowskie. Na ryc.3 zostały podstawowe typy krajobrazów naturalnych wyst ępuj ące w gminie.

61

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Źródło: .bdl.lasy.gov.pl Ryc.3 Typy krajobrazów naturalnych I. Krajobrazy nizin, glacjalne, pagórkowate II. Krajobrazy nizin, glacjalne, wzgórzowe III. Krajobrazy nizin, fluwioglacjalne równinne i faliste

Budowa geologiczno – gruntowa i surowce mineralne Obszar GMINY WIELICZKI le ży w zasi ęgu wyniesienia mazursko-suwalskiego, w obr ębie platformy wschodnioeuropejskiej. Podło że prekambryjskie, którego strop stwierdzono na gł ęboko ści do 600 m, zbudowane jest głównie z gnejsów, migmatów i amfibolitów. Przykrywaj ą je utwory mezozoiku, reprezentowane przez jurajskie mułowce, piaskowce, iłowce, wapienie oraz margle. Mi ąż szo ść tych utworów nie przekracza 200 m. Na nich osadziły si ę kredowe piaski glaukonitowe oraz wapienie o mi ąż szo ści ponad 150 m. Profil osadów kenozoicznych rozpoczynaj ą utwory paleogenu dolnego. Wykształcone s ą w postaci margli i gez mułowcowo-piaszczystych. Ich mi ąż szo ści wynosz ą około 100 m. Sp ąg utworów plejstocenu i holocenu mo żna stwierdzi ć na rz ędnych 16,0-30,2 m p.p.m. Tworz ą one ci ągł ą pokryw ę o mi ąż szo ściach od 160 do ponad 190 m. Najstarszymi utworami plejstoce ńskimi s ą gliny zwałowe, zalegaj ące bezpo średnio na osadach paleogenu. W południowej cz ęś ci gminy na utworach plejstocenu i holocenu le żą utwory jeziorne wykształcone w postaci piasków, mułków i iłów sandrowych o mi ąż szo ści do 12 m. Na rycinie poni żej przedstawiono powierzchniowe utwory geologiczne powstałe w wyniku kolejnych faz zlodowace ń pokrywaj ące cał ą powierzchni ę gminy. Wśród nich dominuj ą: gliny zwałowe o mi ąż szo ści dochodz ące do 30 m oraz utwory wodnolodowcowe o mi ąż szo ści 56 m, reprezentowane przez piaski gruboziarniste ze zró żnicowana domieszk ą materiału żwirowego. Z tymi utworami zwi ązane s ą udokumentowane zło ża kruszywa naturalnego.

62

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Cz ęść gminy w jej środkowym fragmencie (Wilkasy, Starosty) b ędące zagł ębieniem wytopiskowym pokrywa piaszczysto żwirowa równina sandrowa. W rejonie Wieliczek i Wilkasów wyst ępuj ą gliny moreny dennej i piaszczysto-żwirowe utwory moren czołowych. W bezpo średnim s ąsiedztwie le żą utwory wodnolodowcowe równin sandrowych. Na wschód od jeziora Oleckie Małe zlokalizowane s ą wzniesienia piaszczysto-żwirowe ozów, a dalej na powierzchni wysoczyzny, powstały liczne wzniesienia kemów. Na powierzchni sandrów usypane zostały nagromadzenia piasków eolicznych o niewielkiej mi ąż szo ści do 3 m. Ich tworzenie rozpocz ęło si ę u schyłku plejstocenu i z ró żnym nat ęż eniem trwało do wczesnego holocenu. Najmłodszymi utworami wyst ępuj ącymi na obszarze s ą holoce ńskie torfy, namuły, gytie, mułki, iły oraz piaski i żwiry rzeczne. Wyst ępuj ą w licznych zagł ębieniach wytopiskowych, z których cz ęść wypełniona jest jeziorami poza terenem gminy Wieliczki, oraz w rynnach subglacjalnych i dolinach rzek roztopowych, wykorzystywanych przez rzeki (głównie w dolinie rzeki Legi).

Źródło: .bdl.lasy.gov.p Ryc. 4 Powierzchniowe utwory geologiczne GMINY WIELICZKI w zarysie 1. Żwiry, piaski, głazy i gliny moren czołowych 2. Gliny zwałowe, ich zwietrzeliny oraz piaski i żwiry lodowcowe 3. Piaski, żwiry, mady rzeczne oraz torfy i namuły 4. Piaski i mułki kemów 5. Piaski i żwiry sandrowe A - obszary predysponowane do wyst ąpienia ruchów masowych

63

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Gleby (na podstawie Programu Ochrony Środowiska Gminy Wieliczki) Pod wzgl ędem typologicznym na obszarze GMINY WIELICZKI dominuj ą gleby autogeniczne z rz ędu brunatnoziemnych (ok.50 %) - głównie gleby brunatne wyługowane i kwa śne oraz płowe, a tak że gleby z rz ędu bielicoziemnych - rdzawe i bielice. Znaczne powierzchnie zajmuj ą równie ż gleby hydrogeniczne z rz ędu bagiennych i pobagiennych - murszowomineralne, mułowo-torfowe i torfowo- murszowe. Skał ę macierzyst ą gleb brunatnych, wyst ępuj ących na przewa żaj ącym obszarze gminy, na terenach wysoczyznowych, stanowi ą utwory lodowcowe - gliny zwałowe lekkie, piaski gliniaste, pyły zwykłe i ilaste, miejscami tylko utwory piaszczysto żwirowe. Gleby te charakteryzuj ą si ę stosunkowo wysok ą warto ści ą produkcyjn ą. Gleby bielicoziemne, o znacznie gorszych wła ściwo ściach fizycznych i gorszych stosunkach wodnych, rozwin ęły si ę na piaskach gliniastych i słabo gliniastych lekkich, pod ścielonych piaskami lu źnymi lub żwirami. S ą to głównie gleby, wyst ępuj ące pod lasami (równiny sandrowe). Gleby hydrogeniczne, zwi ązane z tarasami zalewowymi rzeki Legi i dolinami innych, mniejszych cieków, wyst ępuj ące tak że w licznych obni żeniach terenu, rozwin ęły si ę na osadach mineralnych, naniesionych przez wody płyn ące. Grunty rolne zajmuj ą 71,5%. W strukturze u żytkowania ziemi grunty orne zajmuj ą 64,5%. Zgodnie z klasyfikacj ą bonitacyjn ą na terenie gminy w przewadze wyst ępuj ą gleby orne zaliczane do klas IV - IVa i IVb (65 %), wykazuj ące średni ą jako ść . Gleby klasy V zajmuj ą 20 %, klasy VI natomiast 7 %. Stosunkowo znaczne powierzchnie zajmuj ą gleby klasy III – o najwy ższych warto ściach produkcyjnych (7 %). Grunty wykorzystywane rolniczo zaliczaj ą si ę w wi ększo ści do kompleksów 2 i 3, tj.: pszennego dobrego i pszennego wadliwego (gleby brunatne). Pozostałe gleby (rdzawe i płowe) nale żą głównie do kompleksu 6 - żytniego słabego i 7 żytniego bardzo słabego i wyst ępuj ą pod lasami, porastaj ącymi równiny sandrowe. Wśród trwałych u żytków zielonych, dominuj ą zdecydowanie klasy bonitacyjne IV i V. W strukturze ł ąk zajmuj ą one odpowiednio 46 % i 39 %. W strukturze pastwisk natomiast 55 % i 28 %. Zaliczaj ą si ę one głównie do kompleksu średniego (2z) oraz słabego (3z).

Warunki klimatyczne Obszar opracowania wg najnowszej regionalizacji klimatycznej Polski (Wo ś 1999), przeprowadzonej na podstawie analizy cz ęsto ści wyst ępowania ró żnych typów pogody, poło żony jest w Regionie Mazursko-Podlaskim. Region ten wyró żniaj ą: • najwi ększa cz ęsto ść pojawiania si ę pogód najmro źniejszych, ze średni ą dobow ą temperatur ą powietrza poni żej –15,0°C; • najwi ększa liczba (34) dni z pogod ą do ść mro źną; • maksymalne, w porównaniu z reszt ą kraju, liczby dni ze wszystkimi typami pogody do ść mro źnej i jednocze śnie pochmurnej lub z du żym zachmurzeniem; • maksymalne na obszarze kraju liczby dni z pogod ą przymrozkow ą umiarkowanie zimn ą, z du żym zachmurzeniem, z opadem lub bez. Średnia miesi ęczna temperatura powietrza z wielolecia waha si ę od -6,7°C (stycze ń) do 16,6°C (sierpie ń) przy średniej rocznej 5,3°C. Zima rozpoczyna si ę ju ż 19 listopada i trwa do 8 kwietnia, tj. prawie 5 miesi ęcy. Dominuj ącymi kierunkami wiatrów s ą: zachodni, południowo – zachodni, południowy. Średnia roczna pr ędko ść wiatrów wynosi 4,0 m/s. Najwi ększe, średnie miesi ęczne pr ędko ści wiatru, powy żej średniej rocznej, wyst ępuj ą od listopada do kwietnia, a najni ższe (3,5 m/s) od czerwca do sierpnia (Wo ś 1999). Generalnie, klimat w rejonie obszaru opracowania wykazuje wyra źne cechy kontynentalne. Lokalne warunki klimatyczne na obszarze opracowania kształtowane s ą głównie przez ukształtowanie terenu. Silnym modyfikacjom ulegaj ą przede wszystkim kierunki wiatrów w przyziemnej warstwie atmosfery oraz warunki termiczno-wilgotno ściowe w zale żno ści od wyst ępowania form dolinnych (predyspozycje do inwersji termicznych i stagnacji chłodnego powietrza) oraz zboczy o zró żnicowanym nachyleniu i ekspozycji, a w konsekwencji nasłonecznieniu (najcieplejsze zbocza o ekspozycji południowej, najchłodniejsze o ekspozycji północnej, pozostałe po średnie).

Wody powierzchniowe Pod wzgl ędem hydrograficznym cały obszar GMINY WIELICZKI nale ży do dorzecza Wisły i nale ży do zlewni dwóch prawobrze żnych dopływów Biebrzy: Legi i Rospudy. Dział wodny powierzchniowy IV rz ędu (ryc.) pomi ędzy zlewniami Legi i Rospudy, przebiega w północnej cz ęś ci gminy. Obszar gminy odwadniany jest przez dwie rzeki. Lega wraz z lewobrze żnymi dopływami (Kanał Wieliczki i Kanał Nied źwiedzki, rzeka Czarna) odwadnia cz ęść zachodni ą obszaru, natomiast Rospuda wraz z Kanałem

64

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rynie – cz ęść wschodni ą. Obydwie rzeki maja podobny, dosy ć znaczny spadek, s ą płytkie i w ąskie (do 10 m). Najwi ększym ciekiem na terenie gminy jest rzeka Lega, wchodz ąca w skład dorzecza Biebrzy. Przepływa ona przez jezioro Olecko Wielkie i Oleckie Małe i kieruje si ę ku południowi. Rzeka Lega w południowej cz ęś ci gminy ł ączy si ę z ciekiem Czarna. Doliny obydwu rzek s ą miejscami bardzo wąskie, ograniczone grzbietami s ąsiaduj ącej wysoczyzny, miejscami za ś przechodz ą w rozległe, silnie podmokłe obni żenia. Lega płynie dolin ą wykorzystuj ącą obni żenia wytopiskowe i doliny wód roztopowych, wci ęta w wysoczyzny polodowcowe, niekiedy meandruj ąc w śród bagien i torfowisk. Czarna, lewobrze żny dopływ Legi, wypływa z rozległych, pokrytych torfowiskami obszarów wytopiskowych. Wraz z bezimiennymi ciekami odwadnia t ę cz ęść gminy. W terenach zlewni Rospudy, sie ć hydrograficzna jest słabo rozwini ęta i w znacznej mierze s ą to obszary bezodpływowe.

Fot.1 Rzeka Lega

Fot. 2 Rozlewisko na rzece lega w Starostach

65

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Fot.3 Most na rzece Ledze

Fot.4 Rzeka Czarna

66

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Źródło: www.bdl.lasy.gov.pl Ryc.5 Sie ć hydrograficzna GMINY WIELICZKI

Sie ć hydrograficzn ą na badanym terenie dopełniaj ą liczne podmokłe obni żenia terenu, wypełnione torfowiskami oraz jezioro Oleckie Małe poło żone poza terenem gminy, b ędące jeziorem granicznym. Wszystkie płyn ące przez teren gminy cieki maj ą bardzo małe spadki, cz ęść z nich płynie w bardzo wąskich dolinach przypominaj ących przełomy. Koryta rzeczne s ą słabo wci ęte w podło że, a wahania wodostanów w ci ągu roku s ą niewielkie. Wody powierzchniowe gromadzone s ą równie ż w okresie roztopów wiosennych lub du żych opadów atmosferycznych w licznych zagł ębieniach bezodpływowych, odwadnianych przez krótkie cieki bez nazwy.

67

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Fot.5 Jezioro Oleckie Małe

Fot. 6 Elektrownia wodna na rzece Ledze w Starostach

Wody podziemne (Jednolite Cz ęś ci Wód Podziemnych) opisano w Rozdziale 14.

Środowisko biotyczne

Lasy i zadrzewienia zajmuj ą 21,9% powierzchni gminy. Lasy poło żone s ą w obr ębie dwóch mezoregionów przyrodniczo – le śnych Mezoregion Pojezierza Ełckiego i nieznaczna część wschodniej gminy Mezoregion Pojezierza Suwalskiego. Lasy nale żą do Nadle śnictwa Olecko i Nadle śnictwa Szczebra. Głównie s ą to lasy pa ństwowe na obrze żach których zlokalizowane s ą lasy prywatne i w niewielkiej cz ęś ci lasy gminne.

68

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Na terenie gminy znajduje si ę jeden du ży i zwarty kompleks le śny o powierzchni powy żej 100 ha. Jest to Bór Kleszczowski poło żony w południowej cz ęś ci gminy. Pozostałe kompleksy le śne to: - kompleks le śny pomi ędzy miejscowo ściami Wojnasy a Wilkasy poło żony na siedliskach podmokłych, - kompleks le śny pomi ędzy miejscowo ści ą Norki a Olecko Małe zajmuj ący ró żnorodne siedliska ze znacznym udziałem siedlisk wilgotnych w zachodniej cz ęś ci, - trzy niewielkie kompleksy le śne w północnej cz ęś ci gminy w rejonach miejscowo ści Markowskie i Krupin o powierzchni ok. 25 ha ka żdy. Na terenie gminy dominuj ą: bór mieszany świe ży, las mieszany, las świe ży i bór wilgotny. Powierzchnie zalesione na terenie gminy Wieliczki stale zwi ększa si ę w wyniku zalesiania gruntów najsłabszych, co wpłynie że wska źnik lesisto ści wzro śnie do 25 %.

Fot.7 Bór Kleszczowski

69

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Źródło: bdl.lasy.gov.pl Ryc.6 Lasy na obszarze gminy Wieliczki

Procesy przyrodnicze

Spo śród procesów przyrodniczych najistotniejsze znaczenie w aspekcie zagospodarowania przestrzennego terenu maj ą procesy geodynamiczne, hydrologiczne i ekologiczne. Do procesów geodynamicznych maj ących wpływ na no śno ść podło ża nale żą takie, jak (Racinowski 1987): • wietrzenie (proces badany głównie gdy podło że zbudowane jest z gruntów skalistych, a zjawisko to mo że powodowa ć obni żenie warto ści budowlanej podło ża lub stanowi trudno ść w jego przestrzennym zagospodarowaniu); • powierzchniowe ruchy masowe (zachodz ą głównie na stromych zboczach dolin, jezior i wysoczyzn); • procesy wywołane wodami podziemnymi (tj. sufozja, wymoki, kurzawki, przebicie hydrauliczne, tiksotropia, podtapianie, kras), wyst ępuj ące przy szczególnych warunkach hydrotechnicznych podło ża; • działanie powierzchniowych wód płyn ących (ablacja deszczowa, działalno ść cieków, powodzie); • działanie powierzchniowych wód stoj ących (abrazja) - dotyczy brzegów zbiorników wodnych, które pozostaj ą w bezpo średnim kontakcie z faluj ącą wod ą; • procesy wywołane działalno ści ą wiatru (procesy eoliczne i korozja – rzadko wyst ępuj ąca na terenie Polski), dotycz ą głównie obszarów z suchym, piaszczystym podło żem nie poro śni ętym ro ślinno ści ą. Ww. procesy geodynamiczne nale żą do grup naturalnie wyst ępuj ących w środowisku, cho ć cz ęść z nich mo że by ć spowodowana działalno ści ą człowieka lub przez niego stymulowana (np.

70

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A powierzchniowe ruchy masowe, procesy wywołane wodami podziemnymi, procesy eoliczne). Istniej ą równie ż procesy geodynamiczne wywołane in żynieryjn ą i wydobywcz ą działalno ści ą człowieka. Z wymienionych procesów na obszarze opracowania, w obr ębie zboczy wysoczyzny i zboczy doliny rzek o du żych spadkach mo żliwe jest wyst ępowanie powierzchniowych ruchów masowych i erozja wód płyn ących (ablacja deszczowa). Zagadnienie zagro żenia ruchami masowymi omówione jest w kolejnym rozdziale (2.2.). Ukształtowanie terenu obszaru opracowania powoduje, że nast ępuje z niego głównie odpływ wód. Dotyczy to w szczególno ści wschodniej cz ęś ci obszaru opracowania. W obr ębie wysoczyznowej cz ęś ci obszaru wyst ępuj ą tak że obszary bezodpływowe powierzchniowo (głównie zagłębienia terenu). Obszar opracowania zagro żony jest cz ęś ciowo powodziami – zagadnienie to omówione jest w kolejnym rozdziale. Spo śród pozostałych procesów przyrodniczych, na obszarze opracowania istotna jest sukcesja ro ślinno ści. Niekiedy na cz ęś ci dawnych terenów rolnych obserwowana jest sukcesja ro ślinno ści ruderalnej, krzewów i drzew.

2.2. Zagro żenia przyrodnicze

W warunkach środowiska przyrodniczego Polski do podstawowych zagro żeń przyrodniczych nale żą zagro żenie powodziowe, ruchy masowe (zagro żenie morfodynamiczne) i ekstremalne stany pogodowe.

Zagro żenie powodzi ą Na obszarze opracowania zagro żenie powodziowe wyst ępuje w dnie doliny rzeki Jegrzni (Legi). Zgodnie z art. 169 ust.1 ustawy z dnia 20 lipca 2017r. Prawo wodne, dla obszarów szczególnego zagro żenia powodzi ą wskazanych we wst ępnej ocenie ryzyka powodziowego sporz ądza si ę mapy zagro żenia powodziowego. Dla rzeki Jegrzni (Legi) wykonano „„Studium dla potrzeb planów ochrony przeciwpowodziowej – etap II Rzeka JEGRZNIA” z maja 2006r ( dotyczy rzeki Legi ). W opracowaniu tym oznaczono zasi ęg wielkiej wody o prawdopodobie ństwie 1%, zasi ęg wielkiej wody o prawdopodobie ństwie 5 %, strefa płytkiego zalewu (0,5 m) od wody 1 %.

Wyci ąg z ww. opracowania zamieszczono w Rozdziale 19.

Obszar szczególnego zagro żenia powodzi ą - zasi ęg zalewu bezpo średniego wod ą o prawdopodobie ństwie 1% oznaczono w Zał ączniku graficznym nr 5 Uwarunkowania wynikaj ące ze stanu ŚRODOWISKA

Zagro żenia geologiczne opisano w Rozdziale 14.

2.3. Powi ązania przyrodnicze obszaru opracowania z otoczeniem

Powi ązania przyrodnicze obszaru opracowania z otoczeniem realizowane s ą przez: • obieg wody; • cyrkulacj ę atmosferyczn ą; • powi ązania ekologiczne (migracje ro ślin i zwierz ąt). Powi ązania przyrodnicze na obszarze opracowania realizowane s ą przede wszystkim przez powierzchniowy i podziemny spływ wody. Woda jest głównym no śnikiem materii, a tym samym migracji pierwiastków chemicznych w środowisku. Wyst ępuje dzi ęki niej jednokierunkowy proces sprz ęż enia geochemicznego powierzchni autonomicznych (wierzchowinowych), tranzytowych (stokowych) i podporz ądkowanych (zagł ębie ń terenu, den dolin). Z jednostek autonomicznych nast ępuje ubytek materii, w jednostkach tranzytowych przewa ża jej przepływ oraz zaznacza si ę w ró żnym stopniu akumulacja lub ubytek (denudacja), w jednostkach podporz ądkowanych dominuje akumulacja materii. Ze wzgl ędu na ukształtowanie terenu i bieg rzek na obszarze opracowania wyst ępuje spływ powierzchniowy z wysoczyzny we wszystkich kierunkach oraz przepływ i odpływ rzekami. Powi ązania przyrodnicze realizowane s ą równie ż przez cyrkulacj ę atmosferyczn ą. Istota powi ąza ń atmosferycznych polega na transformacji wła ściwo ści powietrza pod wzgl ędem fizycznym

71

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

(temperatura, wilgotno ść ) i chemicznym (skład powietrza, wiatr jako no śnik pierwiastków chemicznych) w zale żno ści od przepływu nad okre ślonymi obszarami. Wobec przewagi wiatrów z sektora zachodniego w rejonie obszaru opracowania, s ą to głównie powi ązania zachód - wschód. Na zachód od obszaru opracowania znajduj ą si ę tereny rolne i rolno-le śne, co sprzyja czysto ści napływaj ących mas powietrza. Powi ązania ekologiczne (migracje ro ślin i zwierz ąt) stymuluje przede wszystkim osnowa ekologiczna obszaru. Osnow ę ekologiczn ą tworzy system terenów przyrodniczo aktywnych, płatów i korytarzy ekologicznych przenikaj ących dany obszar, w tym przypadku rolniczo-osadniczy, umo żliwiaj ących przyrodnicze powi ązania funkcjonalne w płaszczy źnie horyzontalnej. Istnienie osnowy ekologicznej warunkuje utrzymanie wzgl ędnej równowagi ekologicznej środowiska przyrodniczego, wzbogaca jego struktur ę materialno-funkcjonaln ą i urozmaica krajobraz w sensie fizjonomicznym. Podstawowym elementem osnowy ekologicznej obszaru opracowania jest regionalny korytarz ekologiczny dolin rzek oraz jezior. Powi ązaniom ekologicznym mi ędzy lokalnymi płatami ekologicznymi na wysoczy źnie sprzyja rolnicze użytkowanie ziemi.

3. Uwarunkowania wynikaj ące z istniej ących przeobra żeń i procesów degradacji środowiska

3.1. Źródła i stan antropizacji środowiska

Oddziaływanie człowieka na środowisko przyrodnicze powoduje ró żnorodne przekształcenia jego materialnej i funkcjonalnej struktury. Ingerencja ta prowadzi do antropizacji środowiska przyrodniczego w wyniku jego modyfikacji lub całkowitego przekształcenia. Zantropizowane środowisko przyrodnicze mo że by ć stworzone i podtrzymywane celowo, dla wypełnienia okre ślonych funkcji społeczno- gospodarczych, jak i mo że by ć nast ępstwem zmian nie zamierzonych, zaktywizowanych lub wywołanych nieracjonaln ą działalno ści ą człowieka. Na obszarze opracowania i w jego otoczeniu nie znajduj ą si ę podmioty gospodarcze uci ąż liwe dla środowiska, zakłady posiadaj ące instalacje mog ące powodowa ć znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako cało ści oraz zaliczonych do zakładów o du żym lub zwi ększonym ryzyku wyst ąpienia powa żnych awarii. Główne przejawy antropizacji środowiska przyrodniczego obszaru opracowania i jego bezpo średniego otoczenia to: • dominacja rolniczego u żytkowania ziemi, czego efektem s ą m. in. synantropizacja ro ślinno ści, degradacja struktury ekologicznej terenu oraz specyfika krajobrazu o cechach kulturowego krajobrazu rolniczego; • osadnictwo wiejskie skoncentrowane wzdłu ż dróg i rozproszone, źródłem emisji zanieczyszcze ń do atmosfery, ścieków komunalnych i gospodarczych (brak kanalizacji sanitarnej i deszczowej) oraz odpadów komunalnych i gospodarczych; • sie ć dróg utwardzonych i gruntowych jako źródło emisji zanieczyszcze ń atmosfery i hałasu; • napowietrzne linie energetyczne, w tym wysokiego napi ęcia i najwy ższych napi ęć ( źródło promieniowania elektromagnetycznego); • jednym ze źródeł zanieczyszczenia wód powierzchniowych s ą ścieki z oczyszczalni ścieków; • dodatkowym zagro żeniem s ą tak że ścieki socjalno – bytowe pochodz ące z gospodarstw domowych – gromadzone w nieszczelnych szambach mog ą powodowa ć ogromne zanieczyszczenie wód gruntowych i lokalnych cieków. • zagro żenia wód podziemnych wynikaj ą z mo żliwo ści przenikania zanieczyszcze ń z powierzchni ziemi oraz wód powierzchniowych poprzez ich migracj ę do warstwy wodono śnej. • wody podziemne zanieczyszczone s ą rozmaitymi substancjami chemicznymi, najcz ęś ciej s ą to: azotany, fosforany, substancje ropopochodne, chlorki, siarczany i inne. • działalno ść gospodarcza człowieka zwi ązana jest z ingerencj ą w obieg wód i wywiera wpływ na jako ść i ilo ść zasobów wód podziemnych. Najpowszechniej wyst ępuj ącymi przyczynami zanieczyszcze ń wód podziemnych s ą wycieki z nieizolowanych wysypisk odpadów, baz paliwowych i stacji sprzeda ży paliw do pojazdów samochodowych. Azotany i fosforany pochodz ące ze źle nawo żonych pól ornych zanieczyszczaj ą wody podziemne.

72

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Warunki aerosanitarne i akustyczne Stan jako ści powietrza zale ży głównie od wielko ści i przestrzennego rozkładu emisji ze źródeł stacjonarnych oraz mobilnych, jak równie ż przepływów transgranicznych i przemian fizyko- chemicznych zachodz ących w atmosferze. Głównymi źródłami emisji zanieczyszcze ń do powietrza s ą ciepłownie, oraz rozproszone źródła emisji z sektora komunalno — bytowego tzw. emisja niska, a tak że zanieczyszczenia komunikacyjne. W dalszym ci ągu podstawowym no śnikiem energii w gospodarce narodowej jest w ęgiel kamienny, w wyniku spalania którego powstają uci ąż liwe zanieczyszczenia powietrza: pyły zawieszone oraz wielopier ścieniowe w ęglowodory aromatyczne WWA (w tym benzo(a)piren). Do substancji maj ących najwi ększy udział w emisji zanieczyszcze ń nale żą : dwutlenek w ęgla, dwutlenek siarki, tlenki azotu, tlenek w ęgla i pyły. Pozostałe zanieczyszczenia emitowane z zakładów przemysłowych wynikaj ą z rodzaju produkcji i stosowanej technologii. Do najcz ęś ciej wyst ępuj ących zanieczyszcze ń technologicznych nale żą : alkohole alifatyczne i ich pochodne, kwasy organiczne, ich zwi ązki i pochodne, w ęglowodory pier ścieniowe, węglowodory alifatyczne i ich pochodne, oraz w mniejszej ilo ści inne zanieczyszczenia. Potencjalne źródła zanieczyszczenia atmosfery w rejonie obszaru opracowania to: • paleniska domowe, źródła ciepła i emisja technologiczna z obiektów gospodarczych na obszarze opracowania i w jego otoczeniu; • emisja zanieczyszcze ń komunikacyjnych z dróg w tym drogi kolejowej; • emisja zanieczyszcze ń z ci ągników i maszyn rolniczych; • emisja niezorganizowana pyłów z terenów pozbawionych ro ślinno ści (np. drogi gruntowe). Nale ży przepuszcza ć, że na badanym terenie nie wyst ępuj ą przekroczenia dopuszczalnych warto ści dwutlenku siarki czy dwutlenku azotu i nale ży zaliczy ć teren gminy do obszarów o poziomach st ęż eń nieprzekraczaj ących dopuszczalnych poziomów. Mo żna zało żyć, że wobec małej liczby źródeł zanieczyszcze ń i ich charakteru oraz bardzo dobrych warunków przewietrzania stan aerosanitarny obszaru opracowania jest zadowalaj ący.

Hałas Klimat akustyczny gminy kształtuje głównie komunikacja drogowa w tym droga kolejowa, oraz w niewielkim stopniu hałas przemysłowy, który ma charakter lokalny o niewielkim zasi ęgu. Zagro żenie hałasem przemysłowym zwi ązane jest głównie z niekorzystn ą lokalizacj ą zabudowy mieszkaniowej w pobli żu źródeł hałasu.

Promieniowanie elektromagnetyczne Na obszarze GMINY WIELICZKI głównymi źródłami promieniowania elektromagnetycznego s ą linie elektroenergetyczne. Obszar gminy pokryty jest sieci ą SN i NN oraz dwutorow ą napowietrzn ą lini ą elektroenergetyczn ą najwy ższych napi ęć 400 kV Ełk-granica RP usytuowan ą w sposób mało kolizyjny, nie stwarzaj ący zagro żenia. Cz ęść sieci wymaga modernizacji i uzupełnie ń. Wszelkie działania zwi ązane z rozwojem systemu energetycznego na terenie gminy musz ą by ć zgodne z ogólnymi zało żeniami i programem okre ślonym przez Zakład Energetyczny. Przeprowadzane pomiary wykazuj ą brak przekrocze ń dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych na terenie gminy.

73

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Fot. 8 Linia elektroenergetyczna najwy ższych napi ęć (NN) o napi ęciu 400kV r relacji Ełk Bis – Granica Pa ństwa (Alytus) na terenach gminy Wieliczki

Stan zanieczyszczenia wody i przekształcenia jej obiegu oraz gospodarka wodno-ściekowa Stan zanieczyszczenia wód powierzchniowych w rejonie obszaru opracowania kontrolowany jest przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie. Jednym ze źródeł zanieczyszcze ń wód powierzchniowych s ą: -zanieczyszczenia obszarowe, zwi ązane z rolnictwem, -gospodarka ściekowa w du żej mierze nieuporz ądkowana. Wi ększo ść potencjalnych ognisk na terenie gminy to: fermy hodowlane, gorzelnie, dawne PGR-y nale żą ce obecnie do Agencji Nieruchomo ści Rolnych. Powszechne s ą wci ąż szamba do gromadzenia ścieków bytowych i gospodarczych, które cz ęsto s ą nieszczelne. Ponadto proces skanalizowania gminy nie nadąż a za procesem wodoci ągowania, co zwi ększa zdecydowanie ilo ść ścieków. Stopie ń zwodoci ągowania gminy wynosi 95%. Przesył i oczyszczanie ścieków. Stopie ń skanalizowania gminy wynosi ok. 16%. Na ternie gminy znajduje si ę: -oczyszczalnia w miejscowo ści Wieliczki przy Spółdzielni Mieszkaniowej, -oczyszczalnia w miejscowo ści Nory, ANR w Norach Odbiornikiem oczyszczonych ścieków jest po średnio rzeka Lega (Jegrznia). Planowana jest budowa oczyszczalni ścieków w miejscowo ści G ąsiorówko oraz modernizacja oczyszczalni przy SM Wieliczki i Nory. Źródłem zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych mog ą by ć tak że nawozy, zarówno sztuczne jak i organiczne oraz chemiczne środki ochrony ro ślin stosowane w rolnictwie. Powa żne zagro żenie dla wód powierzchniowych i podziemnych na terenach wiejskich stanowi ą równie ż nieprawidłowo składowane nawozy, a szczególnie nawozy naturalne (obornik, gnojowica, gnojówka, pomiot). Przy nieprawidłowym składowaniu nast ępuje zanieczyszczenie wód gruntowych znacznie st ęż onymi składnikami nawozu, oddziałuj ącymi na środowisko przez dłu ższy czas. Poza tym stanowi ą potencjalne źródło zanieczyszczenia sanitarnego organizmami chorobotwórczymi.

Przekształcenia litosfery Do podstawowych przekształce ń litosfery w rejonie obszaru opracowania nale żą : • zabiegi agrotechniczne na terenach u żytkowanych rolniczo – z t ą form ą gospodarowania zwi ązane s ą przede wszystkim przekształcenia wła ściwo ści fizykochemicznych gleb i uruchomienie procesów erozyjnych; • przekształcenia zwi ązane z infrastruktur ą komunikacyjn ą, w tym nasypy, wykopy, niwelacje;

74

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

• tereny przekształce ń geomechanicznych, zwi ązanych z przystosowaniem terenu do zainwestowania; • wyrobiska czynnych i zrekultywowanych złó ż kruszywa naturalnego.

3.2. Ocena zgodno ści u żytkowania terenu z uwarunkowaniami przyrodniczymi

Przewa żaj ąca cz ęść obszaru opracowania u żytkowana jest rolniczo, w tym najwi ększ ą powierzchni ę zajmuj ą grunty orne (45,40%), wyra źnie mniejszy jest udział łąk i pastwisk (u żytki zielone 22,71%). Warunki agroekologiczne s ą tu zró żnicowane, generalnie umiarkowane. U żytkowanie rolnicze (w tym użytki zielone) przewa ża tak że w strefie zboczowej wysoczyzny, o znacznych spadkach terenu. Korzystny byłby tu wzrost udziału powierzchniowego lasów. Lasy wyst ępuj ą na obszarze opracowania głównie w środkowej cz ęś ci gminy (grunty le śne i zadrzewienia 23,74%). Osadnictwo wiejskie (2,77% grunty zabudowane) wykształcone jest w postaci wydłu żonych ulic (tzw. ulicówki) oraz zabudowa rozproszona – kolonijna zlokalizowanych przewa żnie na terenach płasko – równinnych i pagórkowatych moren. Na obszarze opracowania s ą to tereny o najkorzystniejszych warunkach fizjograficznych. Barier ę dla rozwoju osadnictwa na wysoczy źnie stanowi jej strefa stokowa, o du żych wysoko ściach wzgl ędnych i du żych spadkach oraz tereny rozległych dolin rzecznych Legi.

3.3. Ocena odporno ści środowiska na obci ąż enie antropogeniczne oraz zdolno ści do regeneracji

Potencjał samoregulacyjno-odporno ściowy środowiska, świadcz ący o jego zdolno ści do przeciwdziałania negatywnym zjawiskom, uwarunkowany jest (Przewo źniak 1987): • stanem wykształcenia środowiska (im bardziej wykształcone, bli ższe stanowi finalnemu, klimaksowemu, tym bardziej odporne); • typem środowiska; • intensywno ści ą procesów chemicznego i biologicznego metabolizmu (sprz ęż enie dodatnie); • możliwo ści ą wynoszenia materii poza dane struktury przyrodnicze, w czym uczestniczy spływ wodny (powierzchniowy lub gruntowy, w postaci rozpuszczonej lub nie rozpuszczonej), przewietrzanie, denudacja; • stopniem antropogenicznego przekształcenia środowiska (sprz ęż enie ujemne). O odporno ści środowiska decyduj ą zarówno bod źce kinetyczne i materialne. Dany typ środowiska mo że mie ć du żą odporno ść na bod źce kinetyczne i mał ą na materialne i odwrotnie. Typ środowiska przyrodniczego wysoczyzny morenowej, przewa żaj ący na obszarze opracowania, pod wzgl ędem samoregulacyjno-odporno ściowym wyró żniaj ą: • du ża zdolno ść atmosfery do samooczyszczania (dobre warunki przewietrzania); • stabilno ść geodynamiczna wierzchowiny; • umiarkowana intensywno ść lokalnego obiegu wody na wierzchowinie wysoczyzny; • bogata struktura ekologiczna (im środowisko jest bardzie zró żnicowane ekologicznie tym jest bardziej stabilne). Najmniej odporne na bod źce kinetyczne s ą tereny o najwi ększym nachyleniu w strefie stokowej wysoczyzny (zagro żenie erozj ą przede wszystkim wodn ą i ruchami masowymi). Szczególnie istotne jest zachowanie ro ślinno ści na stromych zboczach, gdy ż jej zniszczenie spowodowałoby ewolucj ę środowiska w kierunku denudowanych stoków, o znacznej dynamice procesów rze źbotwórczych. Dna dolin rzecznych pod wzgl ędem samoregulacyjno-odporno ściowym wyró żniaj ą: • mniejsza ni ż na wysoczy źnie zdolno ść atmosfery do samooczyszczania (gorsze warunki przewietrzania); • stabilno ść geodynamiczna (poza korytem rzeki); • znaczna intensywno ść lokalnego obiegu wody; • stosunkowo bogata struktura ekologiczna trasy zalewowej i zubo żona struktura ekologiczna pozostałej cz ęś ci dolin. Do obni żenia potencjału samoregulacyjno-odporno ściowego środowiska przyrodniczego obszaru opracowania przyczynia si ę jego przekształcenie antropogeniczne. Generalnie środowisko przyrodnicze obszaru opracowania jest umiarkowanie odporne na obci ąż enie

75

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A antropogeniczne oraz ma ograniczon ą zdolno ść do regeneracji. W zwi ązku z tym konieczne jest racjonalne jego zagospodarowanie.

3.4. Ocena i wst ępna prognoza zmian zachodz ących w środowisku i potencjalnych zagro żeń

Środowisko przyrodnicze i krajobraz obszaru opracowania s ą w du żym stopniu zantropizowane, przede wszystkim w efekcie dominacji rolniczego u żytkowania ziemi. Efektem tego s ą przede wszystkim synantropizacja ro ślinno ści i wyra źne zubo żenie struktury ekologicznej terenu. Obserwowane s ą zmiany ro ślinno ści zwi ązane z ugórowaniem niektórych fragmentów terenu. W miejsce agrocenoz pojawia si ę ro ślinno ść ruderalna, a tak że samosiewy drzew. W dłu ższym okresie, je żeli nie nast ąpi ingerencja człowieka, b ędzie tam post ępowała ewolucja środowiska w kierunku naturalizacji terenu, a ż do wykształcenia lasu (w czasie rz ędu wieku lub wi ęcej). W przypadku dalszego zainwestowania osadniczego wyst ąpi ą nowe, cho ć typowe i cz ęsto nieuniknione zmiany środowiska przyrodniczego. Na etapie inwestycyjnym mog ą to by ć: • przekształcenia w przypowierzchniowych strukturach geologicznych, zwi ązane z pracami ziemnymi w celu posadowienia budynków i poprowadzenia nowych odcinków dróg oraz uzbrojenia terenu; • zmiany lokalnego ukształtowania terenu w wyniku prac niwelacyjnych oraz ewentualnych nasypów ziemnych; • zmiany aktualnego u żytkowania gruntów i likwidacj ę istniej ącej ro ślinno ści (głównie ro ślinno ści ruderalnej); • zmiany w lokalnym obiegu wody przez ograniczenie infiltracji i wzrost parowania; • modyfikacj ę topoklimatu terenu projektowanego zainwestowania w wyniku oddziaływania zabudowy na kształtowanie si ę warunków: • termicznych (wi ększa pojemno ść cieplna w stosunku do powierzchni pokrytej ro ślinno ści ą, sztuczne źródła ciepła); • anemometrycznych (powstanie lokalnej cyrkulacji jako efekt oddziaływania zabudowy i podwy ższenia temperatury), • wilgotno ściowych (zmniejszenie retencji przypowierzchniowej i przenikania wody do przypowierzchniowych warstw gruntu); • zmiany fizjonomii krajobrazu przez wprowadzenie nowych obiektów kubaturowych na teren dotychczas nie zabudowany (poza małymi obiektami infrastruktury technicznej). Na etapie inwestycyjnym mog ą zachodzi ć równie ż pozytywne środowiskowe zmiany, jak: uporz ądkowanie terenu, kształtowanie nowych powi ąza ń przyrodniczych i estetyzacja zieleni ą. Konsekwencj ą wprowadzenia zainwestowania b ędzie jego dalsze oddziaływanie na środowisko, tzw. oddziaływanie na etapie funkcjonowania. Mo że ono by ć bardzo zró żnicowane w zale żno ści od charakteru zrealizowanych obiektów. W przewadze oddziaływanie takie ma wpływ na wszystkie komponenty środowiska przyrodniczego.

4. Uwarunkowania wynikaj ące z zakresu wymaganej prawnej ochrony środowiska przyrodniczego

Uwarunkowania wynikaj ące ze środowiska przyrodniczego wraz z terenami chronionymi zostały przedstawione w Zał ączniku graficznym nr 5, w tym:

‹ granice Obszaru Chronionego Krajobrazu Jezior Oleckich ustanowionego na podstawie Rozporz ądzenia nr 139 Wojewody Warmi ńsko - Mazurskiego z dnia 12 listopada 2008r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Jezior Oleckich” ( Dz.Urz. Woj. Warmi ńsko - Mazurskiego Nr 178, poz.2621 ); ‹ granice Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Legi ustanowionego na podstawie Rozporz ądzenia nr 155 Wojewody Warmi ńsko - Mazurskiego z dnia 19 grudnia 2008r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Legi” ( Dz.Urz. Woj. Warmi ńsko - Mazurskiego Nr 198, poz.3106 );

76

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

‹ lokalizacj ę 5 pomników przyrody na obszarze Le śnictwa Kłosowo, w tym: 3 modrzewie, 1 d ąb szypułkowy i aleja 16 wierzb białych; ( Dz.Urz. Woj. Warmi ńsko - Mazurskiego z 9 listopada 2015r. poz.4020 ); ‹ lokalizacj ę udokumentowanych złó ż kruszywa naturalnego; ‹ rozpoznane zło ża kruszywa naturalnego; ‹ obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą o zasi ęgu zalewu bezpo średniego wod ą o prawdopodobie ństwie 1%.

Na Obszarach Chronionego Krajobrazu obowi ązuj ą nast ępuj ące zakazy:

1) zabijania dziko wyst ępuj ących zwierz ąt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronie ń i miejsc rozrodu oraz tarlisk, zło żonej ikry, z wyj ątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynno ści zwi ązanych z racjonaln ą gospodark ą roln ą, le śną, ryback ą i łowieck ą; 2) realizacji przedsi ęwzi ęć mog ących znacz ąco oddziaływa ć na środowisko w rozumieniu art. 59 Ustawy z dnia 3 pa ździernika 2008 r. o udost ępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społecze ństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko; 3) likwidowania i niszczenia zadrzewie ń śródpolnych, przydro żnych i nadwodnych, je żeli nie wynikaj ą one z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej i zapewnienia bezpiecze ństwa ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urz ądze ń wodnych; 4) wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniało ści, w tym kopalnych szcz ątków ro ślin i zwierz ąt, a tak że minerałów i bursztynu; 5) wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcaj ących rze źbę terenu, z wyj ątkiem prac zwi ązanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym, przeciwpowodziowym lub przeciwosuwiskowym lub utrzymaniem, budow ą, odbudow ą, napraw ą lub remontem urz ądze ń wodnych; 6) dokonywania zmian stosunków wodnych, je żeli słu żą innym celom ni ż ochrona przyrody lub zrównowa żone wykorzystanie u żytków rolnych i le śnych oraz racjonalna gospodarka wodna lub rybacka; 7) likwidowania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy i obszarów wodno-błotnych; 8) lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szeroko ści 100 m od linii brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych, z wyj ątkiem urz ądze ń wodnych oraz obiektów słu żą cych prowadzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, le śnej lub rybackiej.

Zakazy, o których mowa w punktach 3 i 4 nie dotyczą: 1) złó ż kopalin udokumentowanych przez Skarb Pa ństwa do dnia wej ścia w życie niniejszego rozporz ądzenia, których dokumentacje zostały zatwierdzone lub przyj ęte przez wła ściwy organ administracji geologicznej; 2) złó ż kopalin udokumentowanych na potrzeby lokalne o powierzchni do 2 ha i wydobyciu nie przekraczaj ącym 20 000 m 3/rok na podstawie koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie, udzielonych do dnia wej ścia w życie cytowanego rozporz ądzenia.

Zakaz, o którym mowa w punkcie 8 nie dotyczy: 1) obszarów zwartej zabudowy miast i wsi, w granicach okre ślonych w studiach uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego gmin oraz uzupełnie ń zabudowy mieszkaniowej i usługowej, pod warunkiem wyznaczenia nieprzekraczanej linii zabudowy od brzegów zgodnie z lini ą wyst ępuj ącą na działkach przyległych; 2) siedlisk rolniczych – w zakresie uzupełnienia istniej ącej zabudowy o obiekty do prowadzenia gospodarstwa rolniczego, pod warunkiem nie przekraczania dotychczasowej linii zabudowy od linii brzegu; 3) wyznaczanych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego terenów dost ępu do wód publicznych – w zakresie niezb ędnym do pełnienia funkcji pla ż, k ąpielisk i przystani; 4) ustale ń obowi ązuj ących w dniu wej ścia w życie cytowanego rozporz ądzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz sporz ądzanych projektów planów, w stosunku do których zawiadomiono o terminie wyło żenia tych planów do publicznego wgl ądu, ale post ępowanie nie zostało zako ńczone przed dniem wej ścia w życie cytowanego rozporz ądzenia.

77

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Pomniki przyrody na obszarze GMINY WIELICZKI;

Zgodnie z art. 40 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. pomnikami przyrody s ą pojedyncze twory przyrody żywej i nieo żywionej lub ich skupiska o szczególnej warto ści przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczaj ące si ę indywidualnymi cechami, wyró żniaj ącymi je wśród innych tworów, okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie. Na terenach niezabudowanych, je żeli nie stanowi to zagro żenia dla ludzi lub mienia, drzewa stanowi ące pomniki przyrody podlegaj ą ochronie a ż do ich samoistnego, całkowitego rozpadu.

L.p. Obieky Obwód Wysoko ść Lokalizacja Rok uznania m m Nadle śnictwo Olecko, Dz.Urz.Woj.Warm.-Maz. 1. Modrzew europejski 246 39 Le śnictwo Kłosowo z 9.11.2015 r. (larix decidua) Oddz. 110c poz.4020 Nadle śnictwo Olecko, Dz.Urz.Woj.Warm.-Maz. 2. Modrzew europejski 244 39 Le śnictwo Kłosowo z 9.11.2015 r. larix decidua) Oddz. 110h poz.4020 Nadle śnictwo Olecko, Dz.Urz.Woj.Warm.-Maz. 3. Dąb szypułkowy 316 27 Le śnictwo Kłosowo z 9.11.2015 r. (quercus robur) Oddz. 114c, poz.4020 Nadle śnictwo Olecko, Dz.Urz.Woj.Warm.-Maz. 4. Modrzew europejski 271 39 Le śnictwo Kłosowo z 9.11.2015 r. (larix decidua) 246 Oddz. 109a, poz.4020 grupa 4 drzew 235 uroczysko 249 Cimochy, oddział graniczy z gruntami wsi Wasilówka; grupa modrzewi rozproszona w drzewostanie świerkowym Nadle śnictwo Olecko, Dz.Urz.Woj.Warm.-Maz. 5. Aleja: wierzba biała 180- 20-28 Le śnictwo Kłosowo z 9.11.2015 r. (salix alba) -16 szt. 320 Oddz. 117n uroczysko poz.4020 Markowskie, 600 m od szosy Olecko- Krupin Źródło: Dz.Urz. Woj. Warm.- Mazurskiego - stan na 30.06.2018 r.

Obszary chronione w otoczeniu obszaru opracowania: ° Torfowisko Zocie – zespół przyrodniczo-krajobrazowy, ° Obszar Natura 2000 ochrony siedlisk PLH280037, ° Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Legi, ° Obszar Chronionego Krajobrazu Jezior Oleckich, ° Obszar Chronionego Krajobrazu Dolina Rospudy, ° Obszar Chronionego Krajobrazu Pojezierza Ełckiego, ° Obszar Natura 2000 Dolina Górnej Rospudy ochrony siedlisk PLH 200022.

5. Uwarunkowania wynikaj ące ze stanu krajobrazu kulturowego - Rozdział 7 .

78

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

79

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

80

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rozdział 7.

U W A R U N K O W A N I A

WYNIKAJCE ZE STANU KRAJOBRAZU KULTUROWEGO, DZIEDZICTWA KUTUROWEGO I ZABYTKÓW ORAZ DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ

1. Uwarunkowania wynikaj ące ze stanu krajobrazu kulturowego. 2. Podstawy prawne ochrony zabytków i opieki nad zabytkami. 3. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków. 4. Wykaz zabytków archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków 5. Wykaz zabytków nieruchomych uj ętych w wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków. 6. Wykaz stanowisk archeologicznych. 7. Inne formy ochrony zabytków. 8. Dobra kultury współczesnej.

Zał ącznik graficzny nr 7 UWARUNKOWANIA wynikaj ące ze stanu DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I ZABYTKÓW ORAZ DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ – rozmieszczenie zabytków nieruchomych

Zał ącznik graficzny nr 8 UWARUNKOWANIA wynikaj ące ze stanu DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I ZABYTKÓW ORAZ DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ – rozmieszczenie stanowisk archeologicznych

1. Uwarunkowania wynikaj ące ze stanu krajobrazu kulturowego

Krajobraz kulturowy to przestrze ń historycznie ukształtowana w wyniku działalno ści człowieka, zawieraj ąca wytwory cywilizacji oraz elementy przyrodnicze. Wy żej przytoczon ą definicj ę „krajobrazu kulturowego” zawarto w ustawie z dnia 23 lipca 2003r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

Wie ś WIELICZKI , b ędąca o środkiem gminnym, skupiaj ącym nie tylko ludno ść zwi ązan ą z rolnictwem, w sposób naturalny rozwijała si ę i wzbogacała o obiekty usługowe, zabudow ę mieszkaniow ą jednorodzinn ą i zabudow ę mieszkaniow ą wielorodzinn ą. Dzisiejszy układ urbanistyczny, którego głównym elementem jest zabytkowy, drewniany ko ściół z 1676r. obejmuje znacznie wi ększ ą powierzchni ę ni ż pierwotne zało żenie historyczne. Wzdłu ż dróg ukształtowała si ę współczesna zabudowa wiejska. Istniej ący układ urbanistyczny tworzy szereg nowych obiektów, których formy architektoniczne znacz ąco odbiegaj ą od dawnych tradycji budowlanych. Tradycyjne domy ceglane pokryte dachówk ą ceramiczn ą s ą sukcesywnie wypierane przez inne formy. W latach 70 – tych i 80 - tych PRL nast ąpiła najwi ększa degradacja krajobrazu kulturowego Wieliczek, kiedy powstawały dwukondygnacyjne, kubikowe formy domów mieszkalnych i budynków usługowych, pokryte niskimi

81

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A lub płaskimi dachami. Najbardziej ra żą cym tego przykładem jest plebania poło żona w pobli żu zabytkowego ko ścioła. Tradycyjne pokrycia dachówk ą ceramiczn ą są wypierane przez blach ę w ró żnych kolorach i profilach. Proste geometryczne formy zastosowano w budynkach usługowych np. zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna, szkoła, Urz ąd Gminy, itp. Lata 90 – te i pocz ątek XXI wieku przyniósł mod ę na wyszukane, cz ęsto skomplikowane formy dachowe na budynkach mieszkalnych jednorodzinnych. Bogactwo i dost ępno ść materiałów budowlanych oraz tanie projekty budowlane o charakterze powtarzalnym, które weszły na rynek w du żym wyborze sprawiło, i ż historyczny krajobraz kulturowy Wieliczek zmienił si ę nie do poznania. Jedynie sylwetka ko ścioła pozwala na identyfikacj ę tego miejsca.

Na obszarze GMINY WIELICZKI osadnictwo wiejskie charakteryzuje si ę na ogół rozproszon ą zabudow ą zwi ązan ą z u żytkowanymi gruntami rolnymi. Zwarty układ urbanistyczny wyst ępuje w miejscowo ści gminnej Wieliczki oraz w miejscowo ści Cimochy. Mniejsze skupiska zabudowy wyst ępuj ą w miejscowo ściach: Nied źwiedzkie, Wilkasy, Małe Olecko, Kleszczewo, Markowskie, Krupin, Wojnasy.

Historyczne skupiska wiejskiej zabudowy wyst ępuj ą w miejscowo ściach, w których funkcjonowały Pa ństwowe Gospodarstwa Rolne na bazie dawnych zespołów dworsko – folwarcznych: Nowy Młyn, Nory, G ąsiorowo, Bartki. Zostały one w du żym stopniu pozbawione swych walorów historycznych poprzez degradacj ę techniczn ą i u żytkow ą budynków. W s ąsiedztwie dawnej zabudowy powstały obiekty produkcyjne PGR oraz budownictwo mieszkaniowe wielorodzinne (Nory). Najwi ęcej zabytków architektonicznych udokumentowano w miejscowo ściach: V Nowy Młyn, gdzie znajduje si ę dawny zespół folwarczny z XIX/XX w.; V Nory, gdzie znajduje si ę dawny zespół dworsko – folwarczny z XIX/XX w.; V Bartki, gdzie znajduje si ę dawny zespół dworsko – folwarczny z XIX/XX w.; V Gąsiorówko (Kijewo), gdzie znajduje si ę dawny zespół dworsko – folwarczny z XIX/XX w.; V Krupin, gdzie znajduj ą si ę cztery zabytkowe domy drewniane z XIX w.; V Kleszczewo, gdzie znajduj ą si ę 2 zabytkowe domy murowane z XIX/XX w.

W wielu miejscach zachowały si ę dawne wiejskie domy mieszkalne i zabudowania gospodarskie, murowane z czerwonej cegły, pokryte prostym dwuspadowym dachem, o k ącie nachylenia połaci dachowych 35 o – 50 o, z dachówk ą ceramiczn ą. Ceglane elewacje cz ęsto ozdobione s ą detalami wykonanymi w cegle ( nadpro ża, gzymsy, naro żniki, itp.), Cz ęść starych domów jest otynkowana, czasami z zachowaniem tradycyjnych detali architektonicznych takich jak gzymsy, kształt okien, drzwi, wrót, elementów wej ściowych, itp. Zabudowa taka jest charakterystycznym elementem krajobrazu kulturowego gminy, w który wpisuj ą si ę równie ż ceglane pi ętrowe domy zwi ązane z funkcjonowaniem linii kolejowej.

Dzisiejszy krajobraz kulturowy GMINY WIELICZKI stracił swój dawny charakter. Ró żnorodno ść materiałów wyko ńczeniowych sprawiła, że ulice Wieliczek, Cimoch i innych zwartych zespołów zabudowy stały si ę kolorowe. Domy s ą ró żnorodne w formach, rzadko kiedy harmonizuj ą ze sob ą. Obrazuje to pozytywne przemiany ekonomiczne w społeczno ści lokalnej, zarówno w skali indywidualnej jak i zbiorowej, przemiany technologiczne w budownictwie, przemiany we wzorcach estetycznych, przemiany w utrzymaniu porz ądku na swoich posesjach, itp. O ile poszczególne przemiany maj ą charakter pozytywny i kreatywny, to jednak nie przekładaj ą si ę one na tzw. ład przestrzenny. Przemiany maj ą charakter spontaniczny, silnie nacechowany indywidualno ści ą inwestorów. Przemiany przestrzenne od prawie 20 lat nie s ą regulowane aktami prawa miejscowego jakimi s ą miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Trzeba równie ż podkre śli ć, że dawny krajobraz kulturowy gminy nie jest mo żliwy do przywrócenia. Dzisiejszy obraz wsi jest obrazem dzisiejszej kultury budowlanej społeczno ści lokalnej i składa si ę na współczesny krajobraz kulturowy, wielofunkcyjny, czasem harmonijny, a czasem pełen kontrastów i dysonansów przestrzennych.

Zabudowania gospodarcze towarzysz ące zabudowie zagrodowej przechodz ą metamorfoz ę znacznie wolniej. Na małych budynkach na ogół zachowuje si ę proste tradycyjne formy architektoniczne. Nowe budynki inwentarskie s ą na ogół znacznie wi ększe ni ż dawne. Ze wzgl ędów technicznych i technologicznych połacie dachowe na nich s ą znacznie wi ększe i bardziej płaskie. Budynki składowe i gara żowe cz ęsto maj ą wy ższe ściany ni ż tradycyjne stodoły i płaskie pokrycia dachowe. W zabudowie zagrodowej powstaj ą wysokie, przemysłowe formy silosów zbo żowych, obce historycznemu krajobrazowi kulturowemu.

82

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Przemiany krajobrazu kulturowego w miejscowo ściach Wieliczki i Małe Olecko tworzy najcz ęś ciej ludno ść nierolnicza, pragn ąca zamieszka ć lub przynajmniej wypoczywa ć blisko natury, z dala od hała śliwych skupisk ludzkich. Powstaj ące nowe obiekty na ogół stanowi ą warto ść estetyczn ą i architektoniczn ą, lecz nie zawsze s ą kontynuacj ą dawnych tradycji budowlanych. Nowe obiekty, na które składaj ą si ę nowe budynki i nowe (na ogół nierolnicze) zagospodarowanie terenu, s ą wyrazem współczesnych potrzeb osiedlaj ącej si ę ludno ści, mo żliwo ści ekonomicznych i mo żliwo ści technologicznych. Zmieniaj ą one historyczny krajobraz kulturowy w sposób mo żna powiedzie ć dyskretny. Zjawisko to nie ma jeszcze charakteru masowego, wi ęc wpisuje si ę harmonijnie w krajobraz przyrodniczy, o ile lokalizacja nie jest wyeksponowana na wzniesieniach.

Obszar GMINY WIELICZKI w historii przynale żał do Prus Wschodnich, o czym dobitnie świadcz ą wci ąż widoczne w krajobrazie kulturowym tradycje budowlane. O dawnej to żsamo ści kulturowej rdzennej ludno ści zamieszkałej dawniej w GMINIE WIELICZKI świadczy ilo ść zabytkowych cmentarzy ewangelickich. Na 40 zabytkowych cmentarzy a ż 32 to cmentarze ewangelickie, a tylko jeden w obrz ądku rzymsko – katolickim. I wojna światowa pozostawiła na tej ziemi 7 cmentarzy wojennych i kwatery wojenne na 3 cmentarzach ewangelickich.

W celu zachowania w pami ęci tzw. krajobrazu kulturowego prowadzone sia nast ępuj ące działania: 1) ochrona zabytków wpisanych do rejestru zabytków, 2) ochrona cmentarzy, 3) prowadzenie Gminnej Ewidencji Zabytków, 4) ochrona zabytków uj ętych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, 5) ochrona przyrody, a w szczególno ści ochrona Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Legi i Obszaru Chronionego Krajobrazu Jezior Oleckich.

2. Podstawy prawne ochrony zabytków i opieki nad zabytkami.

Przedmiot, zakres i formy ochrony zabytków oraz opieki nad nimi, zasady tworzenia krajowego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami oraz finansowania prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy zabytkach, a tak że organizacj ę organów ochrony zabytków okre śla ustawa z dnia 23 lipca 2003r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami .

Ochrona zabytków polega, w szczególno ści, na podejmowaniu przez organy administracji publicznej działa ń maj ących na celu: 1) zapewnienie warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych umo żliwiaj ących trwałe zachowanie zabytków oraz ich zagospodarowanie i utrzymanie; 2) zapobieganie zagro żeniom mog ącym spowodowa ć uszczerbek dla warto ści zabytków; 3) udaremnianie niszczenia i niewła ściwego korzystania z zabytków; 4) przeciwdziałanie kradzie ży, zagini ęciu lub nielegalnemu wywozowi zabytków za granic ę; 5) kontrol ę stanu zachowania i przeznaczenia zabytków; 6) uwzgl ędnianie zada ń ochronnych w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przy kształtowaniu środowiska.

Opieka nad zabytkiem sprawowana przez jego wła ściciela lub posiadacza polega, w szczególno ści, na zapewnieniu warunków: 1) naukowego badania i dokumentowania zabytku; 2) prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy zabytku; 3) zabezpieczenia i utrzymania zabytku oraz jego otoczenia w jak najlepszym stanie; 4) korzystania z zabytku w sposób zapewniaj ący trwałe zachowanie jego warto ści; 5) popularyzowania i upowszechniania wiedzy o zabytku oraz jego znaczeniu dla historii i kultury.

Ochronie i opiece podlegaj ą, bez wzgl ędu na stan zachowania : 1) zabytki nieruchome będące, w szczególno ści: a) krajobrazami kulturowymi,

83

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

b) układami urbanistycznymi, ruralistycznymi i zespołami budowlanymi, c) dziełami architektury i budownictwa, d) dziełami budownictwa obronnego, e) obiektami techniki, a zwłaszcza kopalniami, hutami, elektrowniami i innymi zakładami przemysłowymi, f) cmentarzami, g) parkami, ogrodami i innymi formami zaprojektowanej zieleni, h) miejscami upami ętniaj ącymi wydarzenia historyczne b ądź działalno ść wybitnych osobisto ści lub instytucji; 2) zabytki ruchome ; 3) zabytki archeologiczne będące, w szczególno ści: a) pozostało ściami terenowymi pradziejowego i historycznego osadnictwa, b) cmentarzyskami, c) kurhanami, d) reliktami działalno ści gospodarczej, religijnej i artystycznej. Ochronie mog ą podlega ć nazwy geograficzne, historyczne lub tradycyjne nazwy obiektu budowlanego, placu, ulicy lub jednostki osadniczej.

Formami ochrony zabytków są: 1) wpis do rejestru zabytków; 2) uznanie za pomnik historii; 3) utworzenie parku kulturowego; 4) ustalenia ochrony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o zezwoleniu na realizacj ę inwestycji drogowej, decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej lub decyzji o zezwoleniu na realizacj ę inwestycji w zakresie lotniska u żytku publicznego.

Ochron ę zabytków i opiek ę nad zabytkami uwzgl ędnia si ę mi ędzy innymi przy sporz ądzaniu studiów uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o zezwoleniu na realizacj ę inwestycji drogowej. W studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego uwzgl ędnia si ę, w szczególno ści ochron ę: 1) zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru i ich otoczenia; 2) innych zabytków nieruchomych, znajduj ących si ę w gminnej ewidencji zabytków; 3) parków kulturowych. W studium i planie, ustala si ę, w zale żno ści od potrzeb, strefy ochrony konserwatorskiej obejmuj ące obszary, na których obowi ązuj ą okre ślone ustaleniami planu ograniczenia, zakazy i nakazy, maj ące na celu ochron ę znajduj ących si ę na tym obszarze zabytków. W przypadku gdy gmina posiada gminny program opieki nad zabytkami, ustalenia tego programu uwzgl ędnia si ę w studium i planie. Projekty i zmiany planu zagospodarowania przestrzennego województwa oraz miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego podlegaj ą uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków w zakresie kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu.

Ewidencja zabytków jest podstaw ą do sporz ądzania programów opieki nad zabytkami przez województwa, powiaty i gminy. Wójt gminy prowadzi gminn ą ewidencj ę zabytków w formie zbioru kart adresowych zabytków nieruchomych z terenu gminy.

Zagospodarowanie na cele u żytkowe zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru wymaga posiadania przez jego wła ściciela lub posiadacza: 1) dokumentacji konserwatorskiej okre ślaj ącej stan zachowania zabytku nieruchomego i mo żliwo ści jego adaptacji, z uwzgl ędnieniem historycznej funkcji i warto ści tego zabytku; 2) uzgodnionego z wojewódzkim konserwatorem zabytków programu prac konserwatorskich przy zabytku nieruchomym, okre ślaj ącego zakres i sposób ich prowadzenia oraz wskazuj ącego niezb ędne do zastosowania materiały i technologie; 3) uzgodnionego z wojewódzkim konserwatorem zabytków programu zagospodarowania zabytku nieruchomego wraz z otoczeniem oraz dalszego korzystania z tego zabytku, z uwzgl ędnieniem wyeksponowania jego warto ści.

84

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

W celu spełnienia powy ższych wymaga ń, wojewódzki konserwator zabytków jest zobowi ązany nieodpłatnie udost ępni ć do wgl ądu wła ścicielowi lub posiadaczowi zabytku nieruchomego posiadaną przez siebie dokumentacj ę tego zabytku oraz umo żliwi ć dokonywanie niezb ędnych odpisów z tej dokumentacji. Pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków wymaga : 1) prowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru; 2) wykonywanie robót budowlanych w otoczeniu zabytku; 3) prowadzenie bada ń konserwatorskich zabytku wpisanego do rejestru; 4) prowadzenie bada ń architektonicznych zabytku wpisanego do rejestru; 5) prowadzenie bada ń archeologicznych; 6) przemieszczanie zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru; 7) trwałe przeniesienie zabytku ruchomego wpisanego do rejestru, z naruszeniem ustalonego tradycj ą wystroju wn ętrza, w którym zabytek ten si ę znajduje; 8) dokonywanie podziału zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru; 9) zmiana przeznaczenia zabytku wpisanego do rejestru lub sposobu korzystania z tego zabytku; 10) umieszczanie na zabytku wpisanym do rejestru urz ądze ń technicznych, tablic, reklam oraz napisów, z zastrze żeniem art. 12 ust. 1; 11) podejmowanie innych działa ń, które mogłyby prowadzi ć do naruszenia substancji lub zmiany wygl ądu zabytku wpisanego do rejestru; 12) poszukiwanie ukrytych lub porzuconych zabytków ruchomych, w tym zabytków archeologicznych, przy u życiu wszelkiego rodzaju urz ądze ń elektronicznych i technicznych oraz sprz ętu do nurkowania. Uzyskanie pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków na podj ęcie robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru nie zwalnia z obowi ązku uzyskania pozwolenia na budow ę albo zgłoszenia, w przypadkach okre ślonych przepisami Prawa budowlanego.

Wojewódzki konserwator zabytków lub działaj ący z jego upowa żnienia pracownicy wojewódzkiego urz ędu ochrony zabytków prowadz ą kontrol ę przestrzegania i stosowania przepisów dotycz ących ochrony zabytków i opieki nad zabytkami.

3. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków: Źródło: Wojewódzki Urz ąd Ochrony Zabytków w Olsztynie, Gminna Ewidencja Zabytków

Zabytek nieruchomy to nieruchomo ść , jej cz ęść lub zespół nieruchomo ści, b ędące dziełem człowieka lub zwi ązane z jego działalno ści ą i stanowi ące świadectwo minionej epoki b ądź zdarzenia, których zachowanie le ży w interesie społecznym ze wzgl ędu na posiadan ą warto ść historyczn ą, artystyczn ą lub naukow ą.

Na obszarze GMINY WIELICZKI na li ście zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, figuruje: ° 9 cmentarzy, ° ko ściół parafialny w Wieliczkach ° wiatrak holender w Markowskich.

Rozmieszczenie wy żej wymienionych obiektów przedstawia Zał ącznik graficzny nr 7.

85

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

WYKAZ ZABYTKÓW NIERUCHOMYCH WPISANYCH DO REJESTRU ZABYTKÓW Nr rejestru zabytków na obszarze GMINY WIELICZKI

Wieliczki – ko ściół parafialny p.w. Narodzenia NMP z 1676 r., 1925 r. A-43 z 21.03.1956r. Nr ewid. 3285 A-8 z 12.02.1979r. Markowskie – wiatrak holender z 1917 r. A-184 z 30.07.1981r. Nr ewid. 3591

WYKAZ CMENTARZY WPISANYCH DO REJESTRU ZABYTKÓW Nr rejestru zabytków na obszarze GMINY WIELICZKI

1. Cimoszki – cmentarz ewangelicki z 2 poł. XIX w. A-483 z 15.05.1986 r. Nr ewid. 1443 2. Guty – cmentarz wojenny żołnierzy niemieckich i rosyjskich A-906 z 12.03.1992 r. z czasów I wojny światowej z 1914 r. Nr ewid. 1515 3. Kleszczewo – cmentarz ewangelicki z 2 poł. XIX w. A-673 z 18.08.1989 r. Nr ewid. 1612 4. Kleszczewo – cmentarz ewangelicki z poł. XIX w. A-672 z 18.08.1989 r. Nr ewid. 1615 5. Markowskie – cmentarz wojenny żołnierzy niemieckich i rosyjskich A-909 z 12.03.1992 r. z czasów I wojny światowej z 1914 r. Nr ewid. 1741 6. Norki – cmentarz wojenny żołnierzy niemieckich i rosyjskich A-907 z 12.03.1992 r. z czasów I wojny światowej z 1914 lub 1915 r. Nr ewid. 1779 7. Nowy Młyn – cmentarz wojenny żołnierzy niemieckich i rosyjskich A-908 z 12.03.1992 r. z czasów I wojny światowej z 1914 r. Nr ewid. 1796 8. Sobole – cmentarz wojenny żołnierzy niemieckich i rosyjskich A-494 z 15.05.1986 r. z czasów I wojny światowej po 1914 r. Nr ewid. 2218 9. Wieliczki – cmentarz wojenny żołnierzy niemieckich A-497 z 15.05.1986 r. z czasów I wojny światowej z 1914 r. Nr ewid. 2202

4. Wykaz zabytków archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków Źródło: Wojewódzki Urz ąd Ochrony Zabytków w Olsztynie, Gminna Ewidencja Zabytków

Zabytek archeologiczny to zabytek nieruchomy, b ędący powierzchniow ą, podziemn ą lub podwodn ą pozostałości ą egzystencji i działalno ści człowieka, zło żon ą z nawarstwie ń kulturowych i znajduj ących si ę w nich wytworów b ądź ich śladów albo zabytek ruchomy, b ędący tym wytworem. Na obszarze GMINY WIELICZKI nie wyst ępuj ą stanowiska archeologiczne wpisane do rejestru zabytków.

86

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

5. Wykaz zabytków nieruchomych uj ętych w wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków: Źródło: Wojewódzki Urz ąd Ochrony Zabytków w Olsztynie, Gminna Ewidencja Zabytków

GMINA WIELICZKI posiada Gminn ą Ewidencj ę Zabytków, w której uj ęto: ‹ 2 obiekty architektoniczne - wpisane do rejestru; ‹ 9 cmentarzy wpisanych do rejestru zabytków; ‹ 31 cmentarzy znajduj ących si ę w wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków; ‹ 35 zabytków znajduj ących si ę w wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków, w tym: ° 30 zabytków architektonicznych (domy, dwory, zabudowania gospodarskie, brama, grób); ° 2 pozostało ści parków; ° 4 zabytków kultury technicznej ( 2 młyny, jaz, wodoci ągowa wie ża ci śnie ń); ‹ 4 aleje o wybitnych i wyró żniaj ących walorach historyczno – przyrodniczo – krajobrazowych.

Rozmieszczenie wy żej wymienionych obiektów przedstawia Zał ącznik graficzny nr 7.

ZABYTKI NIERUCHOME UJ ĘTE W EWIDENCJI ZABYTKÓW Nr na obszarze GMINY WIELICZKI ewidencyjny

1. Bartkowski Dwór – dwór w zespole dworsko-folwarcznym z XIX/XX w. 3975 2. Bartkowski Dwór – obora w zespole dworsko-folwarcznym z XIX/XX w. 7050 3. Bartkowski Dwór – grób w ogrodzie-sadzie w zespole dworsko-folwarcznym z 7050 1925r. 4. Bartkowski Dwór – piwnica-magazyn w zespole dworsko-folwarcznym z XIX/XX w. 7050 5. Bartko wski Dwór – park w zespole dworsko-folwarcznym z XIX/XX w. 6. Cimochy , ul. Kolejowa – wodoci ągowa wie ża ci śnie ń kolejowa z 1915 r. 7947 7. Gąsiorówko – dwór w zespole dworsko-folwarcznym z XIX/XX w. 3812 8. Gąsiorówko – chlew, ob. magazyn w zespole dworsko-folwarcznym z XIX/XX w 7051 9. Gąsiorówko – obora, ob. chlewnia w zespole dworsko-folwarcznym z XIX/XX w. 7051 10. Kijewo – dom (dwojak) w zespole dworsko-folwarcznym G ąsiorówko z XIX/XX w. 7051 11. Kijewo – budynek gospodarczy w zespole dworsko-folwarcznym G ąsiorówko 7051 z XIX/XX w. 12. Kleszczewo – dom murowany nr 7 z XIX/XX w. 13. Kleszczewo – dom murowany nr 9 z pocz. XX w. 14. Krupin 13 – dom drewniany z 2 poł. XIX w. 3747 15. Krupin 23 – dom drewniany z XIX/XX w. 16. Krupin 31 – dom drewniany z 1862 r. 3748 17. Krupin 53 – dom drewniany z 2 połowy XIX w. 3750 18. Nory – dwór w zespole dworsko-folwarcznym z XIX/XX w. 7052 19. Nory – obora, ob. chlewnia w zespole dworsko-folwarcznym z XIX/XX w. 7052 20. Nory – stajnia koni roboczych, ob. stajnia-chlewnia w zespole dworsko- 7052 folwarcznym z XIX/XX w. 21. Nory – dom (dwojak) w zespole dworsko-folwarcznym z XIX/XX w. 7052 22. Nory – dom (czworak) w zespole dworsko-folwarcznym z XIX/XX w. 7052 23. Nory – dom (czworak) w zespole dworsko-folwarcznym z XIX/XX w. 7052 24. Nory – pozostało ści parku w zespole dworsko-folwarcznym z XIX/XX w. 25. Nowy Młyn – dom wła ściciela w zespole folwarcznym z XIX/XX w. 3574, 7053 26. Nowy Młyn – młyn wodny z XIX/XX w. 3575, 7053 27. Nowy Młyn – brama wjazdowa z XIX/XX w. 7053 28. Nowy Młyn – stajnia. ob. magazyn zbożowy z XIX/XX w. 7053 29. Nowy Młyn – stodoła, ob. magazyn paszowy z XIX/XX w. 7053 30. Nowy Młyn – jaz z XIX/XX w. 7053 31. Nowy Młyn – budynek gospodarczy z XIX/XX w. 7053 32. Nowy Młyn – dom (dwojak) z XIX/XX w. 7053 33. Nowy Młyn – dom (czworak) z XIX/XX w. 7053 34. Nowy Młyn – pozostało ści parku z XIX/XX w. 7053 35. Starosty – młyn i dom młynarza z ko ńca XIX – pocz. XX w. 7054

87

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

88

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

CMENTARZE UJ ĘTE W EWIDENCJI ZABYTKÓW Nr na obszarze GMINY WIELICZKI ewidencyjny

1. Bar tki – cmentarz ewangelicki z 2 poł. XIX w. 1258 2. Bartkowski Dwór – cmentarz ewangelicki z 2 poł. XIX w. 1259 3. Cimochy – cmentarz rzymskokatolicki z 1945 r. 1340 4. Cimochy – cmentarz ewangelicki z 2 poł. XIX w. 1339 5. Cimochy – cmentarz ewangelicki z 2 poł. XIX w. 1341 6. Cimochy – cmentarz ewangelicki z 2 poł. XIX w. 7. Cimoszki – cmentarz ewangelicki z 2 poł. XIX w. 1382 8. Dąbrowa (wie ś nieistniej ąca) – cmentarz ewangelicki z 2 poł. XIX w. 1361 9. Gąsiorowo – cmentarz ewangelicki I z 2 poł. XIX w. 10. Gąsiorowo – cmentarz ewangelicki II z XIX/XX w. 11. Godziejewo – cmentarz ewangelicki z pocz. XX w. 1452 12. Guty – cmentarz ewangelicki z XIX/XX w. 1513 13. Guty – cmentarz ewangelicki z 2 poł. XIX w. 1514 14. Jelitki – cmentarz ewangelicki z pocz. XX w. 15. Kleszczewo – cmentarz ewangelicki z pocz. XX w. 1613 16. Kleszczewo – cmentarz ewangelicki z 2 poł. XIX w. 1614 17. Krupin – cmentarz ewangelicki z pocz. XX w. 1670 18. Krupin – cmentarz ewangelicki z kwater ą wojenn ą z czasów I wojny światowej z 2 1669 poł. XIX w. 19. Markowskie – cmentarz ewangelicki z 2 poł. XIX w. 1742 20. Nied źwiedzkie – cmentarz ewangelicki z kwater ą wojenn ą z czasów I wojny 1776 światowej z 2 poł. XIX w. 21. Nied źwiedzkie – cmentarz ewangelicki z 2 poł.XIX w. 1777 22. Puchówka – cmentarz ewangelicki z 2 poł. XIX w. 1937 23. Puchówka – cmentarz ewangelicki z 2 poł. XIX w. 1938 24. Rynie – cmentarz ewangelicki z kwater ą wojenn ą 2005 z czasów I wojny światowej z pocz. XX w. 25. Sobole – cmentarz ewangelicki z 2 poł. XIX w. 2036 26. Starosty – cmentarz ewangelicki z 2 poł. XIX w. 2062 27. Starosty – cmentarz ewangelicki z 2 poł. XIX w. 2063 28. Szeszki – cmentarz wojenny żołnierzy niemieckich i rosyjskich z czasów I wojny 2118 światowej z 1914 r. 29. Wieliczki – cmentarz ewangelicki, ob. parafialny z 2 poł. XIX w. 2201 30. Wilkasy – cmentarz ewangelicki 2037 31. Wojnasy – cmentarz ewangelicki z 2 poł. XIX w 2231

ALEJE UJ ĘTE W WOJEWÓDZKIEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW Podstawa wpisu o wybitnych i wyró żniaj ących walorach historyczno – przyrodniczo – krajobrazowych na obszarze GMINY WIELICZKI

1. Droga powiatowa nr 1840N Jelitki – Kleszczewo – Puchówka Zarz ądzenie Nr 60/2015 Warmi ńsko – ( aktualnie na odcinku Kleszczewo – Puchówka jest Mazurskiego Wojewódzkiego drog ą gminn ą nr 142021N ) Konserwatora Zabytków z dnia 2. Droga powiatowa nr 1909N Wieliczki – Kleszczewo – Wysokie 18.12.2015r. w sprawie wł ączenia do wojewódzkiej ewidencji zabytków 3. Droga powiatowa nr 1947N Markowskie - Wieliczki ankiet inwentaryzacyjnych alei ( aktualnie droga gminna nr 142030N ) przydro żnych poło żonych przy 4. Droga powiatowa nr 1913N drogach powiatowych i wojewódzkich Wojnasy – Cimochy – Dorsze – Kalinowo zlokalizowanych na obszarze woj. warmi ńsko - mazurskiego

89

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

6. Wykaz stanowisk archeologicznych. Źródło: Wojewódzki Urz ąd Ochrony Zabytków w Olsztynie, Gminna Ewidencja Zabytków

Na podstawie Archeologicznego Zdj ęcia Polski, na obszarze GMINY WIELICZKI zlokalizowano 249 udokumentowanych stanowisk archeologicznych ( nie wpisanych do rejestru zabytków). Udokumentowane stanowiska archeologiczne rozproszone s ą na terenie całej gminy, ze szczególnym zag ęszczeniem w obr ębach: Wieliczki, Nied źwiedzkie, Wilkasy. Rozmieszczenie udokumentowanych stanowisk archeologicznych na terenie gminy obrazuje Zał ącznik graficzny nr 8, sporz ądzony na podstawie materiałów b ędących w posiadaniu Wojewódzkiego Urz ędu Ochrony Zabytków w Olsztynie, Delegatura w Ełku – stan z czerwca 2018r. Ilo ść udokumentowanych stanowisk ma charakter zmienny – mo że si ę zwi ększa ć na skutek prowadzonych prac dokumentacyjnych. Mo żliwe s ą równie ż przypadkowe znaleziska odkryte na skutek prowadzonych prac budowlanych. Przebadane archeologicznie stanowiska mog ą ulec usuni ęciu z wykazu.

Zestawienie ilo ści stanowisk archeologicznych na obszarze GMINY WIELICZKI

Obr ęb Ilo ść udokumentowanych stanowisk archeologicznych Stan na 1.06.2018r. Bartki - Bartkowski Dwór 3 Cimochy 7 Gąsiorowo 1 Gąsiorówko 1 Godziejewo - Guty 3 Jelitki 10 Kleszczewo 13 Krupin 20 Krzy żewko 1 Małe Olecko 9 Markowskie 16 Nied źwiedzkie 36 Nory (PGR) 2 Nowe Raczki 6 Nowy Młyn (PGR) 10 Puchówka 16 Rynie 1 Sobole 11 Starosty 2 Szeszki 13 Urbanki 1 Wieliczki 40 Wilkasy 20 Wojnasy 7 razem 249 udokumentowanych stanowisk archeologicznych w tnie wyst ępuj ą stanowiska wpisane do rejestru zabytków

90

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Wykaz stanowisk archeologicznych na terenie obszarze GMINY WIELICZKI

Lokalizacja Lokalizacja wg dokumentacji

Wojewódzkiego Urz ędu

Rodzaj stanowiska Ochrony Zabytków Obr ęb archeologicznego w Olsztynie

Nr arkusza

Oznaczenie rysunku na nr ewidencyjny Bartki - Bartkowski Dwór 1 obozowisko (?) – epoka kamienia Arkusz 21-80 nr 35 2 ślad osadnictwa - epoka kamienia Arkusz 21-80 nr 36 3 ślad osadnictwa - epoka kamienia Arkusz 21-80 nr 39 Cimochy 1 ślad osadnictwa – pó źne średniowiecze Arkusz 19-82 nr 13 1 osada – okres nowo żytny Arkusz 19-82 nr 13 2 ślad osadnictwa - epoka kamienia Arkusz 20-82 nr 9 2 ślad osadnictwa – pó źne średniowiecze Arkusz 20-82 nr 9 3 ślad osadnictwa – mezolit – epoka żelaza Arkusz 20-82 nr 11 4 ślad osadnictwa-mezolit-wczesna epoka br ązu Arkusz 20-82 nr 13 5 ślad osadnictwa -neolit – wczesna epoka br ązu Arkusz 20-82 nr 14 Gąsiorowo 1 ślad osadnictwa – pó źny paleolit Arkusz 21-80 nr 34 Gąsiorówko 1 ślad osadnictwa – mezolit (?) Arkusz 21-80 nr 27 Godziejewo - Guty 1 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 21-81 nr 7 2 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 21-81 nr 8 3 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 21-81 nr 18 Jelitki 1 baba kamienna – wczesne średniowiecze Arkusz 21-80 nr 1 2 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 21-80 nr 28 2 osada – okres średniowieczny Arkusz 21-80 nr 28 3 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 21-80 nr 29 4 ślad osadnictwa – pó źny paleolit (?) Arkusz 21-80 nr 30 5 ślad osadnictwa - epoka kamienia- epoka br ązu Arkusz 21-80 nr 31 6 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 21-80 nr 32 7 ślad osadnictwa – średniowiecze Arkusz 21-81 nr 5 8 obozowisko – pó źny paleolit Arkusz 21-81 nr 6 8 osada - mezolit Arkusz 21-81 nr 6 Kleszczewo 1 ślad osadnictwa – mezolit (?) Arkusz 21-81 nr 2 2 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 21-81 nr 3 2 ślad osadnictwa – pó źne średniowiecze Arkusz 21-81 nr 3 2 ślad osadnictwa – okres nowo żytny Arkusz 21-81 nr 3 3 ślad osadnictwa – mezolit (?) Arkusz 21-81 nr 4 3 osada (?) - średniowiecze Arkusz 21-81 nr 4 3 ślad osadnictwa – okres nowo żytny Arkusz 21-81 nr 4 4 ślad osadnictwa – pó źny paleolit Arkusz 21-81 nr 29 5 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 21-81 nr 37 6 osada - OWR Arkusz 21-80 nr 37 6 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 21-80 nr 37 7 osada – epoka br ązu lub epoka żelaza Arkusz 21-80 nr 40 8 ślad osadnictwa - mezolit Arkusz 21-80 nr 41 Krupin 1 ślad osadnictwa – pó źny paleolit (?) Arkusz 18-81 nr 10 1 osada – XVII-XIX w. Arkusz 18-81 nr 10 2 ślad osadnictwa – epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 3 2 ślad osadnictwa – okres nowo żytny Arkusz 19-81 nr 3 3 ślad osadnictwa – wczesne średniowiecze Arkusz 19-81 nr 4 4 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 5 4 ślad osadnictwa – okres nowo żytny Arkusz 19-81 nr 5 5 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 6

91

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

6 ślad osadnictwa – epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 7 7 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 8 8 ślad osadnictwa – pó źny paleolit Arkusz 19-81 nr 9 8 obozowisko - mezolit Arkusz 19-81 nr 9 8 osada – epoka br ązu lub epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 9 9 ślad osadnictwa-epoka br ązu lub epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 10 10 obozowisko – pó źny mezolit lub wczesna Arkusz 19-81 nr 11 epoka br ązu 10 osada - WOWR Arkusz 19-81 nr 11 10 osada – XVII-XVIII w. Arkusz 19-81 nr 11 11 ślad osadnictwa – epoka kamienia (?) Arkusz 19-81 nr 88 12 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 89 13 ślad osadnictwa – epoka br ązu Arkusz 19-81 nr 90 Krzy żewko 1 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 18-81 nr 11 Małe Olecko 1 ślad osadnictwa – XVII-XIX w. (?) Arkusz 19-80 nr 11 2 ślad osadnictwa – pó źny paleolit Arkusz 19-80 nr 12 3 ślad osadnictwa – POWR Arkusz 20-80 nr 1 4 pracownia krzemieniarska – mezolit (?) Arkusz 20-80 nr 2 5 obozowisko (?) – mezolit Arkusz 20-80 nr 4 6 obozowisko (?) – pó źny paleolit (?) Arkusz 20-80 nr 5 7 ślad osadnictwa – pó źny paleolit Arkusz 20-80 nr 6 7 ślad osadnictwa – wczesne średniowiecze, Arkusz 20-80 nr 6 XII-XIII w. 8 ślad osadnictwa – wczesne średniowiecze Arkusz 20-80 nr 7 Markowskie 1 znalezisko lu źne – neolit – epoka br ązu Arkusz 19-81 nr 1 2 obozowisko – pó źny mezolit Arkusz 19-81 nr 12 2 osada – epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 12 2 osada – XVII-XVIII w. Arkusz 19-81 nr 12 3 ślad osadnictwa – epoka kamienia (?) Arkusz 19-81 nr 83 3 ślad osadnictwa – OWR Arkusz 19-81 nr 83 4 ślad osadnictwa – epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 84 5 ślad osadnictwa – mezolit (?) Arkusz 19-81 nr 85 6 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 86 6 osada - OWR Arkusz 19-81 nr 86 7 ślad osadnictwa – wczesna epoka br ązu Arkusz 19-81 nr 87 8 ślad osadnictwa – epoka kamienia lub epoka Arkusz 19-81 nr 91 br ązu 9 obozowisko – mezolit (?) Arkusz 19-81 nr 92 9 ślad osadnictwa – epoka br ązu Arkusz 19-81 nr 92 10 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 93 11 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 94 Nied źwiedzkie 1 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 20-81 nr 9 2 obozowisko – epoka kamienia Arkusz 20-81 nr 30 3 ślad osadnictwa – mezolit Arkusz 19-81 nr 13 4 obozowisko – pó źny mezolit lub epoka br ązu Arkusz 19-81 nr 14 4 ślad osadnictwa – epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 14 4 ślad osadnictwa – XV-XVI w. Arkusz 19-81 nr 14 5 osada - mezolit Arkusz 19-81 nr 15 5 pracownia krzemieniarska – epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 15 5 ślad osadnictwa – POWR Arkusz 19-81 nr 15 5 c.d. patrz: inf. o los. stan. Arkusz 19-81 nr 15 6 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 53 6 ślad osadnictwa – epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 53 7 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 54 8 ślad osadnictwa – epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 55 8 ślad osadnictwa – okres nowo żytny Arkusz 19-81 nr 55 9 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 56 10 ślad osadnictwa – epoka żelaza (?) Arkusz 19-81 nr 57

92

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

11 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 58 11 ślad osadnictwa – XVIII-XIX w. Arkusz 19-81 nr 58 12 ślad osadnictwa-epoka br ązu lub epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 59 13 ślad osadnictwa – pó źny paleolit Arkusz 19-81 nr 60 14 ślad osadnictwa – epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 61 14 ślad osadnictwa – wczesne średniowiecze Arkusz 19-81 nr 61 15 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 66 Wilkasy 15 ślad osadnictwa-epoka br ązu lub epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 66 Wilkasy 16 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 67 17 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 68 18 ślad osadnictwa – mezolit Arkusz 19-81 nr 69 19 ślad osadnictwa – mezolit Arkusz 19-81 nr 70 20 ślad osadnictwa – górny mezolit Arkusz 19-81 nr 71 21 obozowisko – mezolit lub wczesna epoka br ązu Arkusz 19-81 nr 72 22 ślad osadnictwa-epoka br ązu lub epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 73 23 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 74 24 ślad osadnictwa – mezolit Arkusz 19-81 nr 75 25 obozowisko – epoka br ązu (?) Arkusz 19-81 nr 76 26 ślad osadnictwa – epoka kamienia lub epoka Arkusz 19-81 nr 77 br ązu Nory (PGR) 1 ślad osadnictwa – mezolit Arkusz 20-81 nr 26 2 ślad osadnictwa – POWR Arkusz 20-80 nr 8 Nowe Raczki 1 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 18-81 nr 14 2 ślad osadnictwa – neolit Arkusz 18-81 nr 2 2 osada (?) – POWR Arkusz 18-81 nr 2 3 obozowisko – pó źny paleolit Arkusz 18-81 nr 3 3 obozowisko (?) – neolit (?) Arkusz 18-81 nr 3 3 osada – POWR Arkusz 18-81 nr 3 Nowy Młyn PGR 1 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 20-81 nr 20 2 ślad osadnictwa – pó źny paleolit Arkusz 20-81 nr 21 3 ślad osadnictwa – pó źny paleolit Arkusz 20-81 nr 22 4 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 20-81 nr 23 5 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 20-81 nr 24 6 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 20-81 nr 25 7 ślad osadnictwa – mezolit (?) Arkusz 20-81 nr 32 8 ślad osadnictwa – mezolit (?) Arkusz 20-81 nr 33 9 ślad osadnictwa – średniowiecze Arkusz 20-81 nr 34 10 ślad osadnictwa – POWR Arkusz 20-80 nr 3 Puchówka 1 ślad osadnictwa – pó źny paleolit Arkusz 21-81 nr 26 1 osada - mezolit Arkusz 21-81 nr 26 2 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 21-81 nr 27 3 ślad osadnictwa – wczesne średniowiecze Arkusz 21-81 nr 28 4 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 21-81 nr 30 5 ślad osadnictwa – neolit (?) Arkusz 21-81 nr 31 6 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 21-81 nr 32 7 obozowisko – epoka kamienia Arkusz 21-81 nr 33 7 osada – od XVI w. Arkusz 21-81 nr 33 8 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 21-81 nr 34 9 obozowisko (?) – mezolit (?) Arkusz 21-81 nr 35 9 ślad osadnictwa – wczesne średniowiecze (?) Arkusz 21-81 nr 35 9 ślad osadnictwa – średniowiecze Arkusz 21-81 nr 35 10 osada – okres borealny lub atlantycki Arkusz 21-81 nr 36 11 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 21-81 nr 38 12 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 21-81 nr 39 Rynie - Sobole 1 osada – OWR Arkusz 20-81 nr 2

93

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

2 ślad osadnictwa – OWR Arkusz 20-81 nr 8 3 ślad osadnictwa – mezolit Arkusz 20-81 nr 11 4 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 20-81 nr 12 5 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 20-81 nr 13 6 ślad osadnictwa – neolit Arkusz 20-81 nr 14 7 ślad osadnictwa – mezolit Arkusz 20-81 nr 15 8 ślad osadnictwa – wczesne średniowiecze Arkusz 20-81 nr 16 (faza pó źniejsza) 9 ślad osadnictwa – epoka kamienia lub epoka Arkusz 19-81 nr 100 br ązu Starosty 1 osada – od XIV w. Arkusz 20-81 nr 1 2 obozowisko – epoka kamienia Arkusz 20-81 nr 31 Szeszki 1 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 20-81 nr 3 1 ślad osadnictwa – OWR Arkusz 20-81 nr 3 1 osada – średniowiecze Arkusz 20-81 nr 3 2 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 20-81 nr 4 3 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 20-81 nr 5 3 ślad osadnictwa – wczesne średniowiecze Arkusz 20-81 nr 5 4 ślad osadnictwa – wczesne średniowiecze Arkusz 20-81 nr 6 4 ślad osadnictwa – okres nowo żytny Arkusz 20-81 nr 6 5 osada – wczesne średniowiecze, XI-XIII w. Arkusz 20-81 nr 7 6 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 20-81 nr 17 7 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 20-81 nr 18 7 ślad osadnictwa – wczesne średniowiecze Arkusz 20-81 nr 18 8 osada –średniowiecze Arkusz 20-81 nr 19 Urbanki - Wieliczki 1 ślad osadnictwa – mezolit Arkusz 19-80 nr 4 2 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 20-81 nr 10 3 ślad osadnictwa – mezolit Arkusz 20-81 nr 27 3 ślad osadnictwa – XIX-XX w. Arkusz 20-81 nr 27 4 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 20-81 nr 28 5 ślad osadnictwa – XVII-XVIII w. Arkusz 20-81 nr 29 Małe Olecko 6 obozowisko – mezolit (?) Arkusz 19-81 nr 16 7 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 17 8 ślad osadnictwa – epoka br ązu (?) Arkusz 19-81 nr 18 8 ślad osadnictwa – epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 18 9 ślad osadnictwa – pó źny paleolit (?) Arkusz 19-81 nr 19 9 obozowisko – mezolit Arkusz 19-81 nr 19 10 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 20 11 obozowisko – mezolit Arkusz 19-81 nr 21 11 ślad osadnictwa – XVII-XVIII w. Arkusz 19-81 nr 21 12 ślad osadnictwa – mezolit (?) Arkusz 19-81 nr 22 12 ślad osadnictwa – epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 22 13 ślad osadnictwa – epoka żelaza (?) Arkusz 19-81 nr 23 14 ślad osadnictwa – mezolit Arkusz 19-81 nr 24 14 ślad osadnictwa – wczesna epoka br ązu Arkusz 19-81 nr 24 14 ślad osadnictwa – wczesne średniowiecze Arkusz 19-81 nr 24 15 ślad osadnictwa – mezolit (?) Arkusz 19-81 nr 25 16 ślad osadnictwa – wczesne średniowiecze Arkusz 19-81 nr 26 17 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 27 18 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 28 18 ślad osadnictwa – epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 28 19 ślad osadnictwa – pó źny paleolit Arkusz 19-81 nr 29 19 obozowisko – mezolit Arkusz 19-81 nr 29 20 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 30 21 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 31 22 ślad osadnictwa – epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 32

94

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

23 ślad osadnictwa – mezolit Arkusz 19-81 nr 35 24 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 36 25 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 37 26 obozowisko – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 38 27 ślad osadnictwa – epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 39 28 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 40 29 obozowisko – pó źny mezolit lub wczesna Arkusz 19-81 nr 41 epoka br ązu 29 osada – epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 41 30 obozowisko – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 42 31 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 43 32 obozowisko – wczesna epoka br ązu Arkusz 19-81 nr 44 33 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 45 34 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 46 35 obozowisko – epoka br ązu (?) Arkusz 19-81 nr 47 36 obozowisko – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 48 37 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 49 38 obozowisko – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 50 39 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 51 40 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 52 Wilkasy 1 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 62 1 osada – XVIII-XIX w. Arkusz 19-81 nr 62 2 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 63 3 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 64 4 ślad osadnictwa – mezolit Arkusz 19-81 nr 65 6 ślad osadnictwa – mezolit (?) Arkusz 19-81 nr 78 7 ślad osadnictwa – mezolit (?) Arkusz 19-81 nr 79 8 ślad osadnictwa – mezolit (?) Arkusz 19-81 nr 80 9 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 81 10 ślad osadnictwa-epoka br ązu lub epoka żelaza Arkusz 19-81 nr 82 11 ślad osadnictwa – XVI-XVII w. Arkusz 19-81 nr 101 12 ślad osadnictwa – mezolit Arkusz 19-81 nr 102 13 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 103 13 ślad osadnictwa – POWR Arkusz 19-81 nr 103 13 ślad osadnictwa – XVIII-XIX w. Arkusz 19-81 nr 103 14 ślad osadnictwa-epoka kamienia /epoka br ązu Arkusz 19-81 nr 104 15 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 105 16 ślad osadnictwa – mezolit Arkusz 19-81 nr 106 17 obozowisko – mezolit lub wczesna epoka br ązu Arkusz 19-81 nr 107 18 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 108 Wojnasy 1 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 95 2 obozowisko – pó źny paleolit Arkusz 19-81 nr 96 3 obozowisko – mezolit Arkusz 19-81 nr 97 4 ślad osadnictwa – epoka br ązu (?) Arkusz 19-81 nr 98 5 ślad osadnictwa – epoka kamienia Arkusz 19-81 nr 99 6 osada – pó źne średniowiecze-okres nowo żytny Arkusz 19-82 nr 12 7 osada – pó źne średniowiecze-okres nowo żyt. Arkusz 19-82 nr 14 razem 249 udokumentowanych stanowisk archeologicznych

Kto, w trakcie prowadzenia robót budowlanych lub ziemnych, odkrył przedmiot , co do którego istnieje przypuszczenie, i ż jest on zabytkiem, jest obowi ązany: 1) wstrzyma ć wszelkie roboty mog ące uszkodzi ć lub zniszczy ć odkryty przedmiot; 2) zabezpieczy ć, przy u życiu dost ępnych środków, ten przedmiot i miejsce jego odkrycia; 3) niezwłocznie zawiadomi ć o tym wła ściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków, a je śli nie jest to mo żliwe, wójta gminy Wieliczki. Wójt jest obowi ązany niezwłocznie, nie dłu żej ni ż w terminie 3 dni, przekaza ć wojewódzkiemu konserwatorowi zabytków przyj ęte zawiadomienie.

95

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Kto przypadkowo znalazł przedmiot, co do którego istnieje przypuszczenie, i ż jest on zabytkiem archeologicznym , jest obowi ązany, przy u życiu dost ępnych środków, zabezpieczy ć ten przedmiot i oznakowa ć miejsce jego znalezienia oraz niezwłocznie zawiadomi ć o znalezieniu tego przedmiotu wła ściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków, a je śli nie jest to mo żliwe, wójta gminy Wieliczki. Wójt jest obowi ązany niezwłocznie, nie dłu żej ni ż w terminie 3 dni, przekaza ć wojewódzkiemu konserwatorowi zabytków przyj ęte zawiadomienie.

Przedmioty b ędące zabytkami archeologicznymi odkrytymi, przypadkowo znalezionymi albo pozyskanymi w wyniku bada ń archeologicznych, stanowi ą własno ść Skarbu Pa ństwa.

7. Inne formy ochrony zabytków.

Na obszarze GMINY WIELICZKI nie wyst ępuj ą pomniki historii. Nie utworzono parku kulturowego. Nie ustanowiono ochrony nazw geograficznych, nazw historycznych, nazw obiektów budowlanych, placów, ulic lub jednostek osadniczych.

GMINA WIELICZKI nie posiada gminnego programu opieki nad zabytkami. Nie wyst ępuj ą historyczne układy urbanistyczne lub ruralistyczne Wśród form ochrony zabytków s ą równie ż ustalenia ochrony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o zezwoleniu na realizacj ę inwestycji drogowej, decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej lub decyzji o zezwoleniu na realizacj ę inwestycji w zakresie lotniska u żytku publicznego. Na obszarze GMINY WIELICZKI nie wyst ępuj ą wy żej wymienione formy ochrony. W celu zachowania budynków o walorach architektonicznych nale ży: 1) utrzyma ć odpowiedni stan techniczny budynków; 2) zachowa ć historyczny charakter budynków wyra żaj ący si ę przez wysoko ść , skal ę zabudowy oraz stosowane w przeszło ści formy, materiał budulcowy i detale architektoniczne; 3) dopuszcza si ę zmian ę funkcji budynków, szczególnie na potrzeby rekreacji indywidualnej, z mo żliwo ścią wprowadzenia potrzebnych przekształce ń architektonicznych; 4) zaleca si ę odtwarzanie budynków wg dawnych wzorów. Przebudowy, rozbudowy, remonty i ewentualne rozbiórki budynków obj ętych ochron ą konserwatorsk ą mo żna prowadzi ć po uzgodnieniu z wła ściw ą terenowo słu żbą konserwatorsk ą. Wszelkie prace projektowe dotycz ące budynków o walorach architektonicznych obj ętych ochron ą, nale ży poprzedzi ć wykonaniem inwentaryzacji architektonicznej i fotograficznej o zakresie ustalonym z wła ściw ą terenowo słu żbą konserwatorsk ą.

8. Dobra kultury współczesnej.

Uwarunkowania wynikaj ące ze stanu współczesnej ingerencji w krajobraz kulturowy.

Współczesne wytwory cywilizacji maj ące wpływ na postrzeganie krajobrazu kulturowego to: V rozwój o środka gminnego – WIELICZKI – w zakresie budownictwa mieszkaniowego w ró żnych formach oraz usług w ró żnych bran żach na potrzeby mieszka ńców gminy; V nowe budynki mieszkalne, nowe du że budynki gospodarcze, nowe du że budynki inwentarskie, które uzupełniaj ą star ą wiejsk ą struktur ę osadnicz ą oraz tworz ą nowe zespoły zabudowy zagrodowej i nowe siedliska; V budowle technologiczne w gospodarstwach rolnych takie jak: silosy zbo żowe, silosy na pasz ę, płyty obornikowe itp. V osadnictwo ludno ści nierolniczej, wyra żaj ącej si ę w powstawaniu zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej o ró żnorodnych stylach architektonicznych, cz ęsto obcych tutejszym, historycznym tradycjom budowlanym;

96

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

V wypieranie starej ceglanej wiejskiej zabudowy przez nowe obiekty wzniesione z wykorzystaniem współczesnych technologii budowlanych i współczesnej mody w budownictwie; V zmiany w kolorystyce zabudowy poprzez: o zast ąpienie tradycyjnych pokry ć dachowych z dachówki ceramicznej przez ró żnokolorowe blachy powlekane imituj ące dachówk ę lub blachy płaskie; o wypieranie ceglanych budynków o naturalnej, brunatnej barwie, w miejsce których powstaj ą najcz ęś ciej murowane, tynkowane budynki, malowane na ró żnorodne kolory, historycznie niespotykane; o ró żnorodn ą kolorystyk ę nowych budynków drewnianych, wzniesionych z wykorzystaniem współczesnych technologii konserwacji drewna; V budownictwo drogowe, wyra żaj ące si ę w: o stosowaniu parametrów dróg do wymogów technicznych i u żytkowych, o wyprofilowaniu przekrojów poprzecznych i podłu żnych dróg ingeruj ących w naturalne ukształtowanie terenu, o utwardzeniu nawierzchni dróg asfaltem, o utwardzeniu nawierzchni chodników i placów kostk ą betonow ą; V paj ęczyna napowietrznych sieci elektroenergetycznych średniego i niskiego napi ęcia oplataj ąca cał ą gmin ę, V wie że stacji bazowych telefonii komórkowej, V dwutorowa napowietrzna linia elektroenergetyczna 400kV Ełk – granica RP – Alytus.

97

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

98

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

99

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rozdział 8.

U W A R U N K O W A N I A UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z REKOMENDACJI I WNIOSKÓW ZAWARTYCH W AUDYCIE KRAJOBRAZOWYM

Zgodnie z art.10 ust.1 pkt 4a, ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym , w studium uwzgl ędnia si ę uwarunkowania wynikaj ące z rekomendacji i wniosków zawartych w audycie krajobrazowym lub okre ślenia przez audyt krajobrazowy granic krajobrazów priorytetowych. Krajobraz priorytetowy zdefiniowano w ww. ustawie jako krajobraz szczególnie cenny dla społecze ństwa ze wzgl ędu na swoje warto ści przyrodnicze, kulturowe, historyczne, architektoniczne, urbanistyczne, rualistyczne lub estetyczno - widokowe, i jako taki wymagaj ący zachowania lub okre ślenia zasad i warunków jego kształtowania. Zgodnie z art. 38, art.38a ww. ustawy, dla obszaru województwa, audyt krajobrazowy sporz ądza organ samorz ądu województwa, nie rzadziej ni ż raz na 20 lat. Dla województwa warmi ńsko - mazurskiego nie sporz ądzono audytu krajobrazowego.

100

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rozdział 9.

U W A R U N K O W A N I A WYNIKAJCE Z WARUNKÓW I JAKO ŚCI ŻYCIA MIESZKA ŃCÓW W TYM OCHRONY ICH ZDROWIA

1. Portret statystyczny gminy 2014 - 2016. 2. Usługi, działalno ść gospodarcza, usługi publiczne. 3. Zestawienie zasobów mieszkaniowych. 4. Zestawienie gospodarstw rolnych. 5. Gminne obiekty usługowe. 6. Podsumowanie

1. Portret statystyczny gminy 2013 - 2016. Statystyczne Vademecum Samorz ądowca Źródło: Urz ąd Statystyczny w Olsztynie

101

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

102

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

103

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

104

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

105

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

2. Usługi, działalno ść gospodarcza, usługi publiczne. Stan na dzie ń 1.06.2018r. Źródło: Urz ąd Gminy Wieliczki

Zestawienie nieruchomo ści wg rodzajów: budynki i budowle zwi ązane z działalno ści ą gospodarcz ą ( zabudowa usługowa, infrastruktura techniczna, zabudowa produkcyjna ) osoby prawne Źródło: UG Raczki PODATKI stan na 29 czerwca 2016 r. budynki budynki budowle grunty związane związane z pozostałe związane z z działalnością działalnością działalnością gospodarczą GMINA Podmioty gospodarcze gospodarczą gospodarczą + WIELICZKI osoby prawne grunty pozostałe Nazwa jednostki powierzchnia powierzchnia osadniczej użytkowa użytkowa powierzchnia zgłoszona do zgłoszona do zgłoszona do działka nr opodatkowania opodatkowania opodatkowania m2 m2 ha WIELICZKI Parafia Rzymsko – Katolicka - - 1,2100 Narodzenia Najśw.Marii Panny 374,00 Kościół, kaplica pogrzebowa 64,00 Polskie Koleje Państwowe S.A 341,65 448,80 urządzenia 0, 6047 00-973 Warszawa, kolejowe ul. Szczęśliwicka 62 Bank Spółdzielczy 282,00 - - 0,0900

Spółdzielnia Mieszkaniowa 17,20 108,00 urządzenia N - 0.9800 W Wieliczkach 0,3145 Orange Polska S.A. 33,25 - biuro w UG 01-230 Warszawa, antena 0,1162 ul. Skierniewicka 10A Poczta Polska S.A. 93,36 - - 0,0572 Pion Infrastruktury w Białymstoku 767,46 994,80 razem w Wieliczkach 1 762,26 m2 3,3726 ha 6 podmiotów gospodarczych CIMOCHY Parafia Rzymsko – Katolicka - 459,00 - 0,4100 Matki Boskiej Królowej KLESZCZEWO Parafia Rzymsko – Katolicka - 220,00 - 0,2512 kaplica KRUPIN Parafia Rzymsko – Katolicka - 200,00 0,1090 kaplica PKP Oddział Gospodarki 341,65 448,80 - 0,9228 Nieruchomościami NORKI Przedsiębiorstwo Produkcji 7721,92 - Budowle i 3,4839 Handlu i Usług „JANEX” urządzenia (produkcja wyrobów tartacznych i elementów małej architektury ogrodowej) 8 063,57 1 3 27,80 razem poza Wieliczkami 9 391,37 m2 5,1769 ha 4 podmioty gospodarcze razem w GMINIE WIELICZKI 11 153,63 m 2 8,4405 ha Przeciętna powierzchnia użytkowa budynków z wiązany ch z działalnością gospodarczą osób prawnych: ° znajdujących się na terenie gminy: 11 153,63 m 2 : 10 = 1115 m2 ° znajdujących się w Wieliczkach: 1762,26 m2 : 6 = 29 m 2 ° znajdujących się poza Wieliczkami: 9 391,34 m 2 : 4 = 2348 m2

106

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Zestawienie nieruchomo ści wg rodzajów: budynki i budowle zwi ązane z działalno ści ą gospodarcz ą ( zabudowa usługowa, infrastruktura techniczna, zabudowa produkcyjna ) osoby prawne Źródło: UG Raczki PODATKI stan na 29 czerwca 2016 r. budynki budynki budowle grunty związane związane z pozostałe związane z z działalnością działalnością działalnością gospodarczą GMINA Podmioty gospodarcze gospodarczą gospodarczą + WIELICZKI osoby prawne grunty pozostałe Nazwa jednostki powierzchnia powierzchnia osadniczej użytkowa użytkowa powierzchnia zgłoszona do zgłoszona do zgłoszona do działka nr opodatkowania opodatkowania opodatkowania m2 m2 ha WIELICZKI Parafia Rzymsko – Katolicka - - 1,2100 Narodzenia Najśw.Marii Panny 374,00 Kościół, kaplica pogrzebowa 64,00 Polskie Koleje Państwowe S.A 341,65 448,80 urządzenia 0,6047 00-973 Warszawa, kolejowe ul. Szczęśliwicka 62 Bank Spółdzielczy 282,00 - - 0,0900

Spółdzielnia Mieszkaniowa 17,20 108,00 urządzenia N - 0.9800 W Wieliczkach 0,3145 Orange Polska S.A. 33,25 - biuro w UG 01-230 Warszawa, antena 0,1162 ul. Skierniewicka 10A Poczta Polska S.A. 93,36 - - 0,0572 Pion Infrastruktury w Białymstoku 767,46 994,80 razem w Wieliczkach 1 762,26 m2 3,3726 ha 6 podmiotów gospodarczych CIMOCHY Parafia Rzymsko – Katolicka - 459,00 - 0,4100 Matki Boskiej Królowej KLESZCZEWO Parafia Rzymsko – Katolicka - 220,00 - 0,2512 kaplica KRUPIN Parafia Rzymsko – Katolicka - 200,00 0,1090 kaplica PKP Oddział Gospodarki 341,65 448,80 - 0,9228 Nieruchomościami NORKI Przedsiębiorstwo Produkcji 7721,92 - Budowle i 3,4839 Handlu i Usług „JANEX” urządzenia (produkcja wyrobów tartacznych i elementów małej architektury ogrodowej) 8 063,57 1 3 27,80 razem poza Wieliczkami 9 391,37 m2 5,1769 ha 4 podmioty gospodarcze razem w GMINIE WIELICZKI 11 153,63 m 2 8,4405 ha

Przeciętna powierzchnia użytkowa budynków związanych z działalnością gospodarczą osób prawnych: ° znajdujących się na terenie gminy: 11 153,63 m 2 : 10 = 1115 m2 ° znajdujących się w Wieliczkach: 1762,26 m2 : 6 = 29 m 2 ° znajdujących się poza Wieliczkami: 9 391,34 m 2 : 4 = 2348 m2

107

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Zestawienie nieruchomo ści wg rodzajów: budynki lub ich cz ęś ci zwi ązane z działalno ści ą gospodarcz ą ( zabudowa usługowa ) osoby fizyczne Źródło: UG Wieliczki PODATKI stan na listopad 2016 r. Budynki Grunty Towarzyszące Grunty lub ich części związane budynki związane związane z działalnością z działalnością lub ich części z zabudową GMINA WIELICZKI Rodzaj działalności gospodarczą gospodarczą mieszkalne mieszkaniową Nazwa jednostki gospodarczej osadniczej powierzchnia użytkowa powierzchnia zgłoszona do użytkowa opodatkowania zgłoszona do opodatkowania m2 ha m2 ha WIELICZKI Sklep spożywczy, bar 92,00 01992 98,00 0,1434 150,00 Sklep spożywczy, bar 95,52 0,0250 191,00 N – 0,1000 0,1479 Sklep spożywczy 80,00 0,0288 - - Sklep spożywczy 24,00 0,0030 0,0060 Sklep spożywczy 50,00 0,0220 68,70 0,0029 16,00 Zakład kamieniarski 96,00 0,0900 - - Firma budowlana 60,00 0,1100 469,00 Brak danych 641,00 ROLTOP 645,00 0,4278 - Brak danych Sklep z artykułami i sprzętem dla rolnictwa Zakład weterynaryjny 60,00 0,0076 - 0,1056 Zakład cukierniczy 72, 00 0,0072 112,00 - usługi 20,00 - 180,00 0,0983 Razem w 11 podmiotów 2 101,52 m2 0,9206 ha Wieliczkach gospodarczych BARTKI - - - - - CIMOCHY Sklep meblowy 80,00 0,0060 129,50 N – 1,4540 Sklep spożywczy 36,00 0,0036 71,00 N – 0,4500 usługi 20,0 0 0,0020 119,00 N – 0,1180 Stacja paliw 56,00 0,3263 - - CIMOSZKI usługi 20,00 0,0100 96,00 N – 0,0220 GĄSIOROWO - - - - - GASIORÓWKO - - - - - GODZIEJEWO - - - - - GUTY - - - - - JELITKI - - - - - KLESZCZEWO Sklep spożywczy 48,00 0,0050 - 128,80 100,00 KRUPIN GOLIAT 1292,24 1,1600 507,00 0,3700 Zakład tartaczny N – 1,3800 KRZYŻEWKO - - - - - MAŁE OLECKO Sklep spożywczy 40,00 0,0040 - - MARKOWSKIE Dom pomocy 0,1850 156,00 0,0800 społecznej „Jawor”, 425,90 Gabinet lekarski 29,00 NIEDŹWIEDZKIE Sklep spożywczy 40,00 0,0040 - - NORY Przedsiębiorstwo 303,00 0,0483 441,00 0,1868 rolne N – 16,1800 Sklep spożywczy 49,00 0,0025 - 0,0280

108

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

NOWE RACZKI - - - - - NOWY MŁYN - - - - - PUCHÓWKA - - - - - RYNIE - - - - - SOBOLE Sklep spożywczy 40,00 0, 0040 - - usługi 25,00 0,0030 - 0,0060 STAROSTY Elektrownia wodna 19,00 0,0200 - 0,0247 SZESZKI - - - - - URBANKI - - - - - WILKASY - - - - - WOJNASY - - - - - Razem poza 15 podmiotów 2 623,17 m2 1,7837 ha Wieliczkami gospodarczych Ogółem w 26 podmiotów 4 724, 69 m2 2,7043 ha Gminie Wieliczki gospodarczych

Przeciętna powierzchnia użytkowa budynków związanych z działalnością gospodarczą osób fizycznych: ° znajdujących się na terenie gminy: 4724,69 m 2 : 26 = 182 m 2 ° znajdujących się w Wieliczkach: 2101,52 m 2 : 11 = 191 m 2 ° znajdujących się poza Wieliczkami: 2623,17 m 2 : 15 = 175 m 2

Usługi, działalno ść gospodarcza na obszarze GMINY WIELICZKI

Wieliczki poza Wieliczkami GMINA WIELICZKI m2 ha m2 ha m2 ha budynki i budowle 1 762,26 3,3726 9 191,37 5,0679 3 431,71 8,4405 związane z działalnością + 7 721,92 gospodarczą ( zabudowa usługowa, 10 953,63 infrastruktura techniczna, + zabudowa produkcyjna) osoby prawne budynki lub ich części 2 101,52 0,9206 2 623,17 1,7837 4 724, 69 2,7043 związane z działalnością gospodarczą ( zabudowa usługowa ) osoby fizyczne budynki i budowle Mienia 7 165,90 16,1203 1 995,71 4,6388 9 161,61 20,7591 Komunalnego ( zabudowa usługowa, infrastruktura techniczna ) usługi publiczne razem 11 029,68 20,4135 13 810,25 11,4904 24 839,93 31,9039

109

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

3. Zestawienie zasobów mieszkaniowych Stan na dzie ń 1.06.2018r. Źródło: Urz ąd Gminy Wieliczki

Zestawienie nieruchomo ści wg rodzajów: budynki mieszkalne wielorodzinne i mieszkania czynszowe ( zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna ) Źródło: Spółdzielnia Mieszkaniowa w Wieliczkach - stan na listopad 2016 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa Mazury w Olecku - stan na listopad 2016 r. UG Wieliczki PODATKI stan na listopad 2016 r .

GMINA WIELICZKI Lokalizacja, Powierzchnia użytkowa Powierzchnia gruntów Ilość Nazwa jednostki osadniczej, ilość mieszkań zgłoszona do związana mieszkańców Administrator, właściciel opodatkowania szt. m2 ha szt. Spółdzielnia Mieszkaniowa WIELICZKI – 106 5 x 844,4 4,4000 ha w Wieliczkach 6 bloków 1 x 837,8 0,1710 ha 235 mieszkania własnościowe razem 5 059,80 4,5710 ha Średnia powierzchnia 2,2 os./miesz. mieszkania - 47,7 m 2 21,7 m 2/os. Spółdzielnia Mieszkaniowa NORY – 55 47,7 m 2 x 55 = 0,6513 ha Mazury w Olecku 4 bloki: 2 623,50 0,0487 ha 161 mieszkania własnościowe Nory 6 - 8 m 0,7000 ha Nory 8 - 17 m 2,9 os./miesz. Nory 9 - 12 m 2 Nory 10 – 18 m 16,3 m /os. Spółdzielnia Mieszkaniowa NORY (Nory 8) - 1 174,59 N – 0,1890 ha 10 Mazury w Olecku GĄSIOROWKO - 3 0,8552 ha mieszkania spółdzielcze razem 4 mieszkania 1 0442 ha Agencja Nieruchomości GĄSIOROWKO - 1 Rolnych w Suwałkach 122,08 0,0945 ha 7 Pa rafia Rzymsko – Katolicka WIELICZKI – 2 430,00 2 w Wieliczkach - plebania Parafia Rzymsko – Katolicka CIMOCHY - 1 200,00 2 w Cimochach - plebania Polskie Koleje Państwowe S.A WIELICZKI – 4 1 341,60 0,9227 ha 84 00-973 Warszawa, CIMOCHY – 8 ul. Szczęśliwicka 62 MAŁE OLECKO – 5 WILKASY- 4 Średnia powierzchnia razem 21 mieszkań mieszkania - 63,8 m 2 Stacja Hodowli i MARKOWSKIE - 1 71,52 4 Unasienniania Zwierząt Sp.z o.o. w Olecku Nadleśnictwo Olecko WIELICZKI - 1 48,00 0,3588 ha 3

Poczta P olska S.A. WIELICZKI -1 89,26 4 Pion Infrastruktury w Białymstoku Gmina Wieliczki CIMOCHY – 2 39,47 Brak danych mieszkania komunalne GUTY – 5 171,54 53 KRUPIN – 2 126,47 MARKOWSKIE – 2 86,20 SOBOLE – 1 28,00 WIELICZKI – 10 357,98 WOJNASY – 1 46,00 razem 23 mieszkania razem 855,66 Średnia powierzchnia mieszkania - 37,2 m 2 razem 216 11 016,01 579

110

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Mieszkania własno ściowe (106 + 55 = 161 mieszkania) o ł ącznej pow. u żytkowej 5059,8 + 2623,5 = 7683,3 m 2 , figuruj ą w zgłoszonych obiektach do opodatkowania przez osoby fizyczne.

Mieszkalnia spółdzielcze (4 mieszkalnia) oraz inne mieszkania na wynajem (30 mieszka ń), o ł ącznej powierzchni u żytkowej 2477,05 m 2 figuruj ą w zgłoszonych obiektach do opodatkowania przez osoby prawne.

Mieszkania komunalne na wynajem (23 mieszka ń), o ł ącznej powierzchni u żytkowej 855,66 m 2

Przeci ętna powierzchnia u żytkowa mieszkania w budynku mieszkalnym wielorodzinnym w SM: 5059,8 m 2 : 106 mieszka ń = 47,7 m 2 Przeci ętnie jedno mieszkanie zajmuje: 106 : 235 = 2,2 osoby Średnia powierzchnia mieszkania na osob ę wynosi: 5059,8 m 2 : 235 = 21,7 m 2

Przeci ętna powierzchnia u żytkowa mieszkania w zasobach komunalnych: 855,66 m 2 : 23 mieszkania = 37,2 m 2 Przeci ętnie jedno mieszkanie zajmuje: 2,3 osoby Średnia powierzchnia mieszkania na osob ę wynosi: 855,66 m 2 : 53 = 16,14 m 2

Źródło: opracowanie własne Zestawienie nieruchomo ści wg rodzajów: budynki mieszkalne jednorodzinne, mieszkania własno ściowe, budynki letniskowe ( zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna, zabudowa zagrodowa, zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna ) budynki mieszkalne wiel orodzinne, budynki mieszkalne jednorodzinne własnościowe lokale mieszkalne GMINA WIELI CZKI Ilość istniejących budynków, powierzchnia Ilość istniejących powierzchnia użytkowa Nazwa jednostki osadniczej Ilość mieszkań użytkowa budynków mieszkalnych zgłoszona do zgłoszona do jednorodzinnych opodatkowania opodatkowania szt. m2 szt. m2 BARTKI 1 CIMOCHY Trzy budynki PKP 510,4 71 9 607,25 8 mieszkań Jeden bu dynek komunalny 2 mieszkania 39,47 CIMOSZKI 24 3 707,68 GĄSIOROWO 2 1487,67 GASIORÓWKO Jeden budynek SM 248,97 11 2559,01 4 mieszkania GODZIEJEWO 4 509,00 GUTY Jeden budynek komunalny 8 1 156,60 5 mieszkań 171,54 JELITKI 5 KLESZCZEWO 32 4 034,29 KRUPIN Jeden budynek komunalny 5 036,85 2 mieszkania 126,47 41 KRZYŻEWKO 4 509,00 MAŁAE OLECKO Dwa budynki PKP 319,00 40 72,09 5 mieszkań MARKOWSKIE Dwa budynki komunalne 86,20 32 4 405,24 2 mieszkania NIEDŹWIEDZKIE 41 5 283,46 NORY Cztery bloki SM 2671,20 20 2 528,10 56 mieszkań NOWE RACZKI 7 487,00 NOWY MŁYN 6 660,00 PUCHÓWKA 15 2 614,47

111

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

RYNIE 8 1 042,00 SOBOLE Jeden budynek komunalny 28,00 32 4 045,60 1 mieszkanie STAROSTY - - - - SZESZKI 28 2 741,70 URBA NKI 6 933,81 WIELICZKI Sześć bloków SM 88 13 036,83 106 mieszkań 5 059,08 Cztery budynki komunalne 10 mieszkań 357,98 Dwa budynki PKP 255,20 4 mieszkania WILKASY Jeden budynek PKP 255,20 34 5 378,50 4 mieszkania WOJNASY Jeden budynek ko munalny 14 1 732,00 1 mieszkanie 46,00 razem 210 mieszkań 10 174,71 574 73 56 8,15

Wska źniki ustalono na podstawie danych budynków mieszkalnych jednorodzinnych zgłoszonych do opodatkowania.

Przeci ętna powierzchnia u żytkowa mieszkania w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych: 73 568,15 m 2 : 574 budynki mieszkalne jednorodzinne = 128 m 2

Przeci ętna powierzchnia u żytkowa mieszkania własno ściowego w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych: 10 174,71 m 2 : 210 mieszka ń = 48 m 2

Łączna ilo ść mieszka ńców w zabudowie zagrodowej, jednorodzinnej, letniskowej: 3501 – 579 = 2922 osoby Przeci ętnie jeden dom zamieszkuje: 2922 : 574 = 5,1 osób Średnia powierzchnia domu na osob ę wynosi: 73 568,15 m 2 : 2922 = 25,2 m 2/ osob ę

Mieszkania oddane do u żytkowania w latach 2 011 - 2017 Źródło: UG Wieliczki, (nadanie adresu) 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 razem

BARTKI CIMOCHY 1 1 2 CIMOSZKI GĄSIOROWO GASIORÓWKO GODZIEJEWO GUTY 1 1 JELITKI KLESZCZEWO 1 handl. KRUPIN KRZYŻEWKO MAŁE OLECKO 1 2 1 4 MARKOWSKIE NIEDŹWIEDZKIE 1 handl. 1 2 1 NORY NOWE RACZKI NOWY MŁYN PUCHÓWKA

112

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

RYNIE SOBOLE 1 1 STAROSTY SZE SZKI URBANKI WIELICZKI 3 2 2 1 1 2 11 1 usług. WILKASY WOJNASY 1 razem 4 3 3 2 2 3 4 21

Mieszkania oddane do u żytkowania: W latach od 2011 - 2017 oddano do u żytkowania zaledwie 21 domów mieszkalnych. Nowe domy powstały głównie w miejscowo ści Wieliczki (11 szt.) i Małe Olecko (4 szt.) w ramach uzupełniania zwartej zabudowy wsi. Pozostałe 6 domów powstało w Cimochach, Gutach, Nied źwiedzkich, Sobolach i Wojnasach. Średnio rocznie oddawano do u żytkowania 3 domy. To bardzo niskie tempo wzrostu nowych domów mieszkalnych znajduje wytłumaczenie w obserwacjach demograficznych. Od 10 lat wyst ępuje bowiem systematyczny spadek liczby ludno ści w gminie. Od 2007r. na terenie gminy ubyło 110 osób.

Nale ży równie ż zauwa żyć, że nowe domy powstały na ogół poza obszarami obj ętymi miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego. Tempo wzrostu liczby domów - 3 rocznie – w przeliczeniu na potencjaln ą liczb ę ludno ści, która w nich zamieszka wyniesie: 3 domy x 5,1 osoby/dom = 15 osób rocznie. Nale ży przypuszcza ć, i ż cz ęść ludno ści zamieszkuj ąc lub „pomieszkuj ąc” w gminie Wieliczki ma inne zameldowanie ni ż gmina Wieliczki. Zatem dane z ewidencji ludno ści, którymi dysponuje UG Wieliczki nie odzwierciedla w pełni rzeczywisto ści. Wg ewidencji gminnej, spada liczba ludno ści lecz przybywa domów. Wg danych podatkowych, przybywa podatników niezamieszkałych - niezameldowanych w gminie Wieliczki. Fakt ten tłumaczy cz ęś ciowo potrzeb ę realizacji nowych domów mieszkalnych. Zakłada si ę równie ż, i ż istnieje potrzeba realizacji nowych domów mieszkalnych w istniej ących gospodarstwach rolnych, dla rozwijaj ącej si ę rodziny lub w celu wymiany starych, wyeksploatowanych domów na nowe. Nale ży równie ż zało żyć, że tempo przybywania nowych domów utrzyma si ę na poziomie 3 domów rocznie.

4. Zestawienie gospodarstw rolnych. Stan na dzie ń 1.06.2018r. Źródło: Urz ąd Gminy Wieliczki

Zestawienie gospodarstw rolnych na obszarze GMINY WIELICZKI Lp Obr ęb Liczba Liczba Liczba nieruchomo ści gospodarstw gospodarstw rolnych rolnych agroturystycznych 1 BARTKI - 1 - 2 CIMOCHY 44 89 - 3 CIMOSZKI 4 37 - 4 GĄSIOROWO - 2 - 5 GASIORÓWKO 33 3 - 6 GODZIEJEWO 1 10 - 7 GUTY 13 15 - 8 JELITKI 5 17 - 9 KLESZCZEWO 32 26 1 10 KRUPIN 26 47 - 11 KRZYŻEWKO 2 10 -

113

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

12 MAŁE OLECKO 18 42 - 13 MARKOWSKIE 14 38 - 14 NIEDŹWIEDZKIE 35 48 - 15 NORY 68 3 - 16 NOWE RACZKI - 9 - 17 NOWY MŁYN 18 - - 18 PUCHÓWKA 10 17 - 19 RYNIE 7 13 - 20 SOBOLE 24 36 - 21 STAROSTY 3 6 - 22 SZESZKI 9 32 - 23 URBANKI 3 12 - 24 WIELICZKI 184 69 - 25 WILKASY 12 39 - 26 WOJNASY 5 42 - Razem 575 663 1

5. Gminne obiekty usługowe Stan na dzie ń 1.06.2018r. Źródło: Urz ąd Gminy Wieliczki

Zestawienie nieruchomo ści wg rodzajów: budynki i budowle gminne ( zabudowa usługowa, infrastruktura techniczna ) usługi publiczne Źródło: UG Wieliczki, stan na listopad 2016 r. , Nazwa obiektu Powierzchnia Nazwa jednostki Powierzchnia użytkowa osadniczej, terenu budynków/lokali działka nr m2 ha Urząd Gminy Wieliczki 600,00 WIELICZKI 130/11 0,2340 budynek gospodarczy 18,80 130/12 0,0112

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej 100,73 WIELICZKI 268/2 0,1720 Samodzielny Publiczny Gminny Ośrodek 258,4 WIELICZKI 40/9 0,0707 Zdrowia + apteka Garaże przy bazie 166,00 WIELICZKI 204 0,4800 Pomieszczenie socjalne 51,00 OSP Wieliczki 108,00 Garaż przy OSP 195,00 Świetlica w Wieliczkach 102,30 Gminny Ośrodek Kultury 379,53 WIELICZKI 104/2 0,0300 Budynek przy stadionie 108,40 WIELICZKI 307 12,9750 Gminna Biblioteka Publiczna 108,70 WIELICZKI 213/8 2,1474 Gimnazjum Publiczne im.Jana Pawła II 1 596,00 garaż 61,24 2 budynki gospodarcze 60,00 Zespół Szkolno - Przedszkolny 3 250,80 razem w Wieliczkach 7 165,90 16,1203 Świetlica Markowskie 103,60 MARKOWSKIE 151, 152 0,0544 Świetlica Wilkasy 123,10 WILKASY 107/4 0,1000 Świetlica Małe Olecko 61,97 MAŁE OLECKO 132 0,7200 Świetlica Niedźwiedzkie 43,30 NIEDŹWIEDZKIE 102/2 0.04 57 Świetlica Nory 61,98 NORY 468 0,2368

114

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Świetlica Krupin 93,00 KRUPIN 29/10 0,2954 Teren rekreacyjny - 29/16 Świetlica Wojnasy 93,40 WOJNASY 17/6 0,7290 Świetlica Kleszczewo 133,50 KLESZCZEW O 488 0,1290 OSP Kleszczewo 48,90 KLESZCZEWO 21/1 0,0900 OSP Markowskie 49,84 MARKOWSKIE 232 0,0100 OSP Cimochy 71,86 CIMOCHY 416 0,1900 Pomieszczenie po szkolne w Cimochach 157,83 CIMOCHY 22 7/1 1,1285 Biblioteka w Cimochach 89,18 Zespół Szkolno - Przedszkolny 605,45 CIMOCHY 228 0,8800 Świetlica Cimochy 258,80 CIMOCHY 239/1 0,0300 razem poza Wieliczkami 1 995,71 4,6388 razem w gminie Wieliczki 9 161,61 m2 20,7591 ha

Oświata Oświata to jedna z kluczowych dziedzin zarówno w wymiarze ogólnokrajowym, jak i lokalnym. Im bardziej wykształcone społecze ństwo, tym szybciej i lepiej potrafi si ę przystosowa ć do realiów dynamicznie zmieniaj ącej si ę rzeczywisto ści gospodarczej i społecznej.

Zestawienie publicznych placówek o światowych na obszarze GMINY WIELICZKI, w roku szkolnym 2015/2016.

szkoła przedszkole Liczba Liczba Liczba Liczba Liczba uczniów oddziałów dzieci oddziałów nauczycieli

Zespół Szkoln o – Przedszkolny 201 10 66 3 21 w Wieliczkach Gimnazjum w Wieliczkach 155 7 - - 16

Zespół Szkolno – Przedszkolny 52 6 12 1 9 w Cimochach

Razem ilo ść dzieci - 486 , w tym: 408 23 78 4 46

Na obszarze GMINY WIELICZKI brak jest przedszkoli, funkcjonuj ą natomiast oddziały wychowania przedszkolnego przy szkołach podstawowych w Wieliczkach i w Cimochach. Brak jest równie ż żłobków i klubów dzieci ęcych. Szkoły podstawowe i gimnazjum podporządkowane samorz ądowi gminnemu, funkcjonuj ą w oparciu o podział terenu gminy na rejony szkolne, co ł ączy si ę z organizacj ą dowozu uczniów z odległych miejscowo ści.

115

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Zestawienie publicznych placówek o światowych na obszarze GMINY WIELICZKI w latach 2012 - 2016

2012/13 2013/14 2014/15 2015/16 Placówki wychowani a przedszkolnego

WIELICZKI ilo ść oddziałów 3 4 3 3 ilo ść dzieci 75 92 75 66 CIMOCHY ilo ść oddziałów 1 1 1 1 ilo ść dzieci 18 20 22 12 Szkoły podstawowe

WIELICZKI ilo ść oddziałów 10 10 10 10 ilo ść dzieci 185 180 201 201 CIMOCHY ilo ść oddziałów 6 6 6 6 ilo ść dzieci 61 63 57 52 Szkoły gimnazjalne

WIELICZKI ilo ść oddziałów 8 7 7 7 ilo ść dzieci 176 147 141 155

razem ilo ść dzieci 515 502 496 486

W latach 2012 – 2016 liczna dzieci w wieku przedszkolnym zmalała o 15 osób. W latach 2012 – 2016 liczna dzieci w wieku szkolnym zmalała o 14 osób. Malej ąca liczba dzieci w szkołach wynika z tendencji demograficznych.

Ochrona zdrowia i pomoc społeczna Ochron ę zdrowia na obszarze GMINY WIELICZKI zabezpiecza przychodnia rodzinna z aptek ą w Wieliczkach. Najbli ższy szpital znajduje si ę w odległym o 5 km w Olecku. Tam mieszka ńcy gminy mog ą korzysta ć ze specjalistycznego poradnictwa oraz bada ń. Zadania z zakresu pomocy społecznej realizuje Gminny O środek Pomocy Społecznej w Wieliczkach – jednostka organizacyjna Gminy. W ramach swej działalno ści O środek realizuje zadania z zakresu pomocy społecznej zlecone gminie oraz zadania własne gminy, okre ślone w ustawie z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz.U. Nr 64, poz.593). Pomocy społecznej udziela si ę osobom i rodzinom w szczególno ści z powodu: ubóstwa, sieroctwa, bezdomno ści, bezrobocia, niepełnosprawno ści, długotrwałej lub ci ęż kiej choroby, przemocy w rodzinie, potrzeby ochrony macierzy ństwa lub wielodzietno ści, bezradno ści w sprawach opieku ńczo – wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych, braku umiej ętno ści w przystosowaniu do życia młodzie ży opuszczaj ącej placówki opieku ńczo – wychowawcze, trudno ści w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, alkoholizmu lub narkomanii, zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej, kl ęski żywiołowej lub ekologicznej. Pomoc społeczna polega w szczególno ści na: V przyznawaniu i wypłacaniu przewidzianych ustaw ą świadcze ń, V pracy socjalnej, V prowadzeniu i rozwoju niezb ędnej infrastruktury socjalnej, V analizie i ocenie zjawisk rodz ących zapotrzebowanie na świadczenia pomocy społecznej, V realizacji zada ń wynikaj ących z rozeznanych potrzeb społecznych, V rozwijaniu nowych form pomocy społecznej i samopomocy w zakresie ustalonym ustaw ą.

Z danych Gminnego O środka Pomocy Społecznej w Wieliczkach wynika, i ż panuje tendencja malej ąca osób uprawnionych do świadcze ń pomocy społecznej. Wynika to bezpo średnio z

116

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A niezmiennego od kilku lat kryterium dochodowego przy jednoczesnym stałym wzro ście płacy minimalnej. Głównymi czynnikami korzystania z pomocy społecznej jest: V ubóstwo (tendencja malej ąca) V bezrobocie (malej ące), V niepełnosprawno ść i długotrwała choroba (stały poziom), V bezradno ść w sprawach opieku ńczo – wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego.

Dane o korzystaj ących z pomocy i wsparcia mieszka ńców GMINY WIELICZKI w latach 2012- 2016 Źródło: GOPS Wieliczki rok 2012 2013 2014 2015 2016

Liczba osób korzystaj ących z 542 434 438 401 440 pomocy

w tym kobiety 313 238 292 273 213 w tym osoby długotrwale korzystaj ące 278 292 228 208 212 Liczba rodzin 305 258 250 240 205 W 2012r. z pomocy społecznej korzystało 15,6 % ogólnej liczby ludno ści w gminie Wieliczki. W 2016r. z pomocy społecznej korzysta 12,6 % ogólnej liczby ludno ści w gminie Wieliczki.

Sport i rekreacja Infrastruktur ę sportow ą w gminie tworz ą boiska i urz ądzenia sportowe przy szkołach w Wieliczkach i w Cimochach. Gmina posiada nowoczesn ą hal ę sportow ą wybudowan ą na terenie Szkoły Podstawnej i Gimnazjum w Wieliczkach. Mieszka ńcy mog ą równie ż korzysta ć z kompleksu sportowo – rekreacyjnego w Wieliczkach, znajduj ącego si ę nad jeziorem Oleckie Małe. W kompleksie znajduje si ę boisko piłkarskie z trybunami, pla ża, k ąpielisko, pomost i inne urz ądzenia rekreacyjne. Tereny urz ądzone do potrzeb rekreacji znajduj ą si ę przy świetlicach gminnych w Markowskich, Wilkasach, Małym Olecku, Nied źwiedzkich, Norach, Krupinie, Wojnasach, Kleszczewie, Cimochach i Wieliczkach.

Kultura W GMINIE WIELICZKI znajduj ą si ę nast ępuj ące obiekty do potrzeb kultury: ° budynek Gminnego O środka Kultury w Wieliczkach; ° świetlice gminne w Markowskich, Wilkasach, Małym Olecku, Nied źwiedzkich, Norach, Krupinie, Wojnasach, Kleszczewie, Cimochach i Wieliczkach; ° biblioteki w Wieliczkach i w Cimochach. Gminny O środek Kultury w Wieliczkach jest samorz ądow ą instytucj ą kultury. Prowadzi sw ą działalno ść na podstawie ustawy z dnia 25 pa ździernika 1991r. o prowadzeniu i organizowaniu działalno ści kulturalnej oraz w oparciu o zapisy zawarte w statucie. Podstawowym celem GOK jest zaspokajanie i rozwijanie potrzeb w zakresie kultury i wiedzy społecze ństwa, poprzez tworzenie i upowszechnianie ró żnych dziedzin kultury oraz promocja kultury lokalnej. Do podstawowych zada ń GOK nale ży: V rozpoznawanie, rozbudzanie i zaspokajanie potrzeb oraz zainteresowa ń kulturalnych, V edukacja kulturalna i wychowanie przez sztuk ę, V gromadzenie, dokumentowanie, ochrona i udost ępnianie dóbr kultury, V tworzenie warunków do rozwoju folkloru, a tak że r ękodzieła ludowego i artystycznego,

V tworzenie warunków do rozwoju amatorskiego ruchu artystycznego oraz zainteresowa ń wiedz ą i sztuk ą, V opieka nad amatorskim ruchem artystycznym i twórczo ści ą ludow ą, V popularyzacja walorów rekreacyjno – sportowych i turystycznych, V promocja gminy.

117

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

W zakresie organizacji odpoczynku i rozrywki we własnym środowisku GOK zapewnia miejsce spotka ń dzieci, młodzie ży i dorosłych. Stwarza warunki do wypoczynku i rozwoju w grupach wspólnych zainteresowa ń i promuje ró żnorodne formy działa ń, uwzgl ędniaj ąc potrzeby poszczególnych grup odbiorców, organizuj ąc ró żne spotkania, wyjazdy oraz imprezy kulturalno- rozrywkowe. Edukacja kulturalna oraz upowszechnianie kultury wśród mieszka ńców gminy polega na ich udziale w przedsi ęwzi ęciach kulturalnych organizowanych przez GOK. Zadania zawarte w statucie GOK realizuje si ę przede wszystkim poprzez: organizowanie dla mieszka ńców gminy przedsi ęwzi ęć kulturalnych oraz ró żnorodnych form indywidualnej i zespołowej edukacji kulturalnej. Podstaw ą gospodarki finansowej GOK jest roczny plan finansowy, oparty na dotacji z bud żetu gminy. W 2017r. GOK oferował nast ępuj ące zaj ęcia stałe: V muzyczne: nauka gry na instrumentach, zaj ęcia wokalne, próby młodzie żowego zespołu muzycznego; V próby zespołu Wielczanie; V plastyczne; V aerobik; V bezpłatne konsultacje dietetyczne. W bie żą cej działalno ści w ci ągu roku odbywa si ę kilkadziesi ąt imprez okoliczno ściowych

Administracja i bezpiecze ństwo W GMINIE WIELICZKI znajduj ą si ę nast ępuj ące obiekty do potrzeb kultury: ° budynek Urz ędu Gminy Wieliczki w Wieliczkach wraz z zespołem budynków pomocniczych; ° budynek Poczty Polskiej w Wieliczkach; ° budynek Banku Spółdzielczego w Wieliczkach; ° budynki Ochotniczych Stra ży Po żarnych: Wieliczki, Kleszczewo, Cimochy, Markowskie; ° zespół budynków Pa ństwowego Gospodarstwa Le śnego Lasy Pa ństwowe – Le śnictwo Kłusowo .

6. Podsumowanie

Ilo ściowe zestawienie budynków wyst ępuj ących na obszarze GMINY WIELICZKI źródło: UG Wieliczki Funkcja u żytkowa budynku Ilo ść budynków Ilo ść mieszka ń w budynkach mieszkalnych 763 Budynki przemysłowe 24 Budynki transportu i ł ączno ści 229 Budynki handlowo - usługowe 14 Zbiorniki, silosy i budynki magazynowe 6 Budynki biurowe 5 Szpitale i zakłady opieki medycznej 3 Budynki o światy, nauki i kultury oraz budynki sportowe 10 Budynki produkcyjne, usługowe i gospodarcze dla rolnictwa 2047 Inne budynki niemieszkalne 299 razem 3 400

118

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rozdział 10.

U W A R U N K O W A N I A WYNIKAJCE Z ZAGRO ŻENIA BEZPIECZE ŃSTWA LUDNOSCI I JEJ MIENIA 1. Ochrona przeciwpo żarowa 2. Woda do celów przeciwpo żarowych 3. Łączno ść 4. Hałas, wibracje i promieniowanie 5. Pora żenie pr ądem 6. Zestawienie istniej ących obiektów mog ących oddziaływa ć na środowisko 7. Przest ępczo ść w latach 2017 - 2018

1. Ochrona przeciwpo żarowa

Ochrona przeciwpo żarowa w GMINIE WIELICZKI zorganizowana jest przez Ochotnicz ą Stra ż Po żarn ą, która dysponuje nast ępuj ącymi obiektami: 1) OSP Wieliczki – budynki o ł ącznej powierzchni 305 m 2 2) OSP Kleszczewo – budynek o powierzchni 48,9 m 2 3) OSP Markowskie – budynek o powierzchni 49,84 m 2 4) OSP Cimochy – budynek o powierzchni 71,86 m 2.

2. Woda do celów przeciwpo żarowych

Na obszarze GMINY WIELICZKI działaj ą jednostki OSP. We wsiach, gdzie jest sie ć wodoci ągowa do celów p.po ż. wykorzystywane s ą hydranty. Wody powierzchniowe i planowana rozbudowa sieci wodoci ągowej z hydrantami p.po ż zapewni ą wystarczaj ącą ilo ść wody na te cele. Zasilanie w wod ę z dwóch niezale żnych uj ęć wody, które poł ączone s ą wspólnym systemem wodoci ągowym, jest stosunkowo mało podatne na uszkodzenia w sytuacjach nadzwyczajnych. Podstawowym problemem mo że by ć brak energii elektrycznej, tote ż stacje wodoci ągowe powinny by ć zaopatrzone w agregaty pr ądotwórcze. Wi ększo ść gospodarstw ma własne studnie, tote ż w sytuacjach nadzwyczajnych mo żliwe b ędzie zaopatrzenie ludno ści w wod ę z własnych uj ęć .

3. Łączno ść

Na obszarze GMINY WIELICZKI działa Oddział Urz ędu Pocztowego zlokalizowany w Wieliczkach. W zakresie telekomunikacji przewodowej głównym operatorem sieci jest Orange Polska S.A. W zakresie telekomunikacji bezprzewodowej działaj ą operatorzy sieci telefonii komórkowych korzystaj ąc z istniej ących trzech stacji telefonii komórkowych w Wieliczkach i w Nied źwiedzkich.

119

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

4. Hałas, wibracje i promieniowanie

Promieniowanie niejonizuj ące pojawia si ę wokół linii energetycznych wysokiego napi ęcia, radiostacji, pracuj ących silników elektrycznych oraz instalacji przemysłowych, urz ądze ń ł ączno ści, domowego sprz ętu elektrycznego i elektronicznego. Oddziaływanie tego promieniowania w ostatnich latach ro śnie, ale w dalszym ci ągu pozostaje ni ższy od nat ęż eń, przy których mo żliwe jest jakiekolwiek szkodliwe oddziaływanie na organizm ludzki. Zagro żenie promieniowaniem niejonizuj ącym mo że by ć łatwo wyeliminowane lub ograniczone pod warunkiem zapewnienia odpowiedniej separacji przestrzennej człowieka od pól przekraczaj ących warto ści graniczne. Istotny wpływ na środowisko maj ą linie i stacje elektromagnetyczne o napi ęciach znamionowych równych co najmniej 110kV i wy ższych. Przez obszar gminy przebiega odcinek dwutorowej napowietrznej linii elektroenergetycznej 400kV Ełk – Alytus, dla której zasi ęg pola elektromagnetycznego, o warto ści mog ącej szkodliwie oddziaływa ć na środowisko, ustalono w tzw. pasie technologicznym szeroko ści 70 m ( tj. 2 x 35 m od osi linii ). Pas technologiczny wskazano w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. W ustaleniach planu wprowadzono zakaz realizacji i eksploatacji budynków przeznaczonych na stały pobyt ludzi. Pole elektromagnetyczne wyst ępuj ące przy antenach telefonii komórkowej wyst ępuje na okre ślonych wysoko ściach w wolnych niedost ępnych dla ludzi przestrzeniach. Hałas poprzez swoje nat ęż enie i czas oddziaływania mo że stanowi ć bardzo du że zagro żenie dla ludzi i środowiska przyrodniczego. Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) z 1993 roku, wskazane jest dla zabudowy mieszkaniowej d ąż enie do ograniczenia równowa żnego poziomu dźwi ęku „A” na zewn ątrz budynku do warto ści 55 dB w dzie ń i 45 dB w nocy, co umo żliwia utrzymanie wła ściwych warunków akustycznych w pomieszczeniach przy uchylonych lub okresowo otwieranych oknach. Zgodnie z zaleceniami WHO, dotycz ącymi dokuczliwo ści, zakłóce ń snu i zakłóce ń rozmów, nale ży uzna ć, że przekroczenie granicy poziomów hałasu na zewn ątrz budynku równej 70 dB w porze dziennej i 60 dB w porze nocnej, stanowi powa żne zagro żenie dla zdrowia. W polskim prawie dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku okre ślone zostały w rozporz ądzeniu Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Le śnictwa z dnia 13 maja 1998 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. Wielko ści dopuszczalne odnosz ą si ę w nim do terenów wymagaj ących ochrony przed hałasem i s ą zale żne od funkcji urbanistycznej, jak ą spełnia dany teren. Na obszarze GMINY WIELICZKI źródłem hałasu mo że by ć okresowo hałas komunikacyjny, głównie na drodze wojewódzkiej nr 655. Wi ększo ść pojazdów emituje hałas o poziomie d źwi ęku od 85 do 94 dB, przy dopuszczalnych nat ęż eniach hałasu w środowisku, w otoczeniu budynków mieszkalnych od 35 do 55 dB w porze nocnej i od 40 do 65 dB w porze dziennej. Najbardziej uci ąż liwe s ą pojazdy ci ęż kie, z których 80% emituje hałas o poziomie d źwi ęku wi ększym ni ż 80 dB, z czego 40% o poziomie wi ększym ni ż 85 dB. Na obszarze gminy Wieliczki nie wyst ępuj ą podmioty emituj ące zanieczyszczenia do powietrza, dla których istnieje obowi ązek posiadania decyzji o dopuszczalnym poziomie emisji zanieczyszcze ń. Najwi ększy udział w emisji zanieczyszcze ń do atmosfery maj ą gospodarstwa domowe. Najwi ęcej substancji zanieczyszczaj ących powietrze powstaje w wyniku spalania paliw kopalnych – węgiel kamienny, ropa naftowa, gaz ziemny. Rodzaj i ilo ść emitowanych zanieczyszcze ń do atmosfery zale ży od rodzaju i stanu paliwa, warunków spalania i wydajno ści urz ądze ń. Drugim powa żnym źródłem zanieczyszcze ń s ą pojazdy mechaniczne nap ędzane silnikami spalinowymi. Ocenia si ę, że w Polsce typowy osobowy samochód przemierzaj ąc 10 tys. km spala ok. 14,5 tys. kg mieszanki i wydziela do atmosfery 328 kg tlenków w ęgla, 110 kg w ęglowodorów, 20 kg tlenku azotu i siarki.

5. Pora żenie pr ądem

Zmniejszenie ilo ści pora żeń pr ądem mo żna uzyska ć poprzez: ° budow ę nowych instalacji w sposób zapewniaj ący ochron ę przeciwpo żarow ą, ° sukcesywn ą wymian ę instalacji wewn ętrznych w istniej ących budynkach na now ą – odpowiadaj ącą obowi ązuj ącym przepisom i normom.

120

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

6. Zestawienie istniej ących obiektów mog ących oddziaływa ć na środowisko

Lp. Obiekt mog ący oddziaływa ć Lokalizacja Decyzja o środowiskowych na środowisko uwarunkowaniach 1. Stacja bazowa telefonii komórkowej Wieliczki działka nr 267 2. Stacja bazowa telefonii komórkowej Wieliczki działka nr 248/3 3. Stacja bazowa telefonii komórkowej Nied źwiedzkie działka nr 181/4 4. Dwutorowa napowietrzna linia Rynie, wydana przez elektroenergetyczna 400kV – Ełk – Wojnasy, Regionalnego Dyrektora granica RP Wilkasy, Ochrony Środowiska w Nied źwiedzkie, Białymstoku Starosty, dla całej linii 400kV Ełk – Kleszczewo . granica RP na terenie 10 gmin

7. Przest ępczo ść w latach 2017 - 2018 Źródło: Komenda Powiatowa Policji w Olecku

Na obszarze GMINY WIELICZKI działa Komenda Powiatowa Policji w Olecku.

W latach od 1.01. 2017 –do 6.07.2018 odnotowano nast ępuj ące zdarzenia łamania prawa:

‹ Dokonano ł ącznie 462 interwencji, ° w tym w 26 przypadkach sporz ądzono niebieskie karty;

‹ Dokonano 36 wykrocze ń: ° w ruchu drogowym - 20 ° porz ądkowe – 1 ° przeciwko mieniu – 12 ° szkodnictwo leśno – ogrodowe -2 ° inne - 1

‹ Zaistniało 46 kolizji i wypadków w ruchu drogowym: ° wypadki – 4 ° w tym ofiary śmiertelne – 1 ° kolizje – 41

‹ Dokonano 24 przest ępstw: ° Kradzie ż z włamaniem – 7 ° Zniszczenie mienia – 5 ° Kradzie że – 7 ° Bójki i pobicia i uszkodzenia ciała – 5.

121

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rozdział 11.

U W A R U N K O W A N I A

WYNIKAJCE Z POTRZEB I MO ŻLIWO ŚCI ROZWOJU GMINY

WST ĘP

ANALIZY EKONOMICZNE wynikaj ące z bud żetu gminy

ANALIZY ŚRODOWISKOWE wynikaj ące z dotychczasowego przeznaczenia, zagospodarowania i uzbrojenia terenów oraz środowiska przyrodniczego

1. Użytkowanie terenów wynikaj ące z ewidencji gruntów. 2. Przeznaczenie i zagospodarowanie terenów. 3. Środowisko przyrodnicze. 4. Wnioski. ANALIZY SPOŁECZNE wynikaj ące z warunków i jako ści życia mieszka ńców

ANALIZY SPOŁECZNE wynikaj ące z uwarunkowa ń demograficznych

ANALIZY SPOŁECZNE – wnioski

PROGNOZY DEMOGRAFICZNE

MO ŻLIWO ŚCI FINANSOWANIA PRZEZ GMIN Ę WYKONANIA SIECI KOMUNIKACYJNEJ I INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ, A TAK ŻE INFRASTRUKTURY SPOŁECZNEJ, SŁU ŻĄ CYCH REALIZACJI ZADA Ń WŁASNYCH GMINY BILANS TERENÓW PRZEZNACZONYCH POD ZABUDOW Ę

1. Maksymalne w skali gminy zapotrzebowanie na now ą zabudow ę, wyra żone w ilo ści powierzchni u żytkowej, w podziale na funkcje zabudowy. 2. Szacowana chłonno ść obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno – przestrzennej w granicach jednostki osadniczej, rozumiana jako mo żliwo ść lokalizowania na tych obszarach nowej zabudowy, wyra żona w powierzchni u żytkowej zabudowy, w podziale na funkcje zabudowy. 3. Szacowana chłonno ść obszarów przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudow ę, wyra żona w powierzchni u żytkowej zabudowy, w podziale na funkcje zabudowy. 4. Podsumowanie chłonno ści obszarów przeznaczonych pod zabudow ę. 5. Wnioski wynikaj ące bilansu terenów przeznaczonych pod zabudow ę, wskazanych w STUDIUM z 2000/2010r.

122

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

WST ĘP

Analizie poddano STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI , które zostało zatwierdzone Uchwał ą nr XII/70/2000 Rady Gminy Wieliczki z dnia 25 lutego 2000r. ze zmianami wprowadzonymi: Uchwał ą Nr XXXII/184/10 z dnia 29 kwietnia 2010r. pod k ątem wymaga ń wynikaj ących z art. 10 ust.1 pkt 7 oraz ust.5, ust.6, ust.7 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Dokonano równie ż oceny obowi ązuj ących miejscowych panów zagospodarowania przestrzennego pod k ątem wymaga ń wynikaj ących z art.10 ust.5 pkt 3 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Niniejsza analiza okre śla potrzeby i mo żliwo ści rozwoju gminy, uwzgl ędniaj ące w szczególno ści: ‹ analizy ekonomiczne, środowiskowe i społeczne, ‹ prognozy demograficzne, ‹ mo żliwo ści finansowania przez gmin ę wykonania sieci komunikacyjnej i infrastruktury technicznej, a tak że infrastruktury społecznej, słu żą cych realizacji zada ń własnych gminy, ‹ bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę.

ANALIZY EKONOMICZNE wynikaj ące z bud żetu gminy Źródło: UG Wieliczki

Bud żet jest finansowym wyrazem i instrumentem polityki gospodarczej gminy oraz najwa żniejszym narz ędziem do jej realizacji. Stanowi on roczny plan dochodów i wydatków uchwalany w formie uchwały bud żetowej stanowi ący podstaw ę gospodarki finansowej gminy. Jest uchwalany corocznie przez Rad ę Gminy i opiniowany przez Regionaln ą Izb ę Obrachunkow ą. Oprócz ustalanych i realizowanych corocznie planów bud żetowych gmina posiada równie ż Wieloletni ą Prognoz ę Finansow ą Gminy Wieliczki na lata 2015-2022, Zarz ądzanie gmin ą oraz funduszami publicznymi wymaga wypracowania rozwi ąza ń ci ągłego podnoszenie efektywno ści i racjonalno ści gospodarowania maj ątkiem i funduszami publicznymi. Mo żliwe jest to do osi ągni ęcia dzi ęki wła ściwym decyzjom zarz ądzaj ących wynikaj ących bezpo średnio z narz ędzi/dokumentów o charakterze strategicznym. Dlatego te ż tak wa żna jest symulacja rozwoju gminy w uj ęciu wielopłaszczyznowym i perspektywicznym. Długookresowa polityka finansowa gminy powinna zakłada ć tworzenie optymalnych warunków dla rozwoju społeczno-gospodarczego. Pomocne mog ą w tym by ć dokumenty takie jak: strategia rozwoju gminy, studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego, miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, czy wieloletnia prognoza finansowa. Podstawowym warunkiem optymalnej realizacji długookresowej polityki finansowej gminy jest zapewnienie bie żą cego finansowania zaplanowanych działa ń.

St ruktura dochodów gm iny Wieliczki w latach 2010 -2017 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Dochody 11 494 729 12 166 544 12 454 783 13 801 181 15 665 988 13 857 74 2 16 210 240 19 665 643 ogółem zł bieżące 11 099 615 11 315 993 11 759 172 13 384 273 13 991 801 13 288 899 16 036 322 18 009 643 majątkowe 395 214 850 551 695 611 416 908 1 674 187 568 843 173 918 2 655 999

Struktura wydatków gm iny Wieliczki w latach 2010 -2017 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Wydatki 14 348 719 13 122 651 13 017 371 14 659 806 16 141 325 14 117 724 15 126 886 20 047 128 ogółem zł bieżące 10 411 161 11 272 448 11 704 483 13 078 213 13 878 900 13 292 865 14 452 611 15 981 621 majątkowe 3 937 558 1 850 203 1 312 888 1 581 593 2 262 425 824 859 674 275 4 065 507 deficyt/ -2 853 990 - 956 107 - 562 588 - 858 625 - 475 337 - 259 982 1 083 354 -381 485 nadwyżka - 24,83 % - 7,85 % - 4,52 % - 6,22 % - 3,03 % - 1,88 % + 6,8 % - 1,94 % Źródło: UG Wieliczki

123

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Struktura bud żetu jednostki samorz ądu terytorialnego charakteryzuje si ę podziałem dochodów według kwalifikacji bud żetowej na dochody bie żą ce i dochody maj ątkowe według ich źródeł. Dochody bie żą ce to dochody o charakterze stałym, powtarzalnym, które wi ążą si ę z bie żą cą działalno ści ą jednostki. Dochody maj ątkowe maj ą charakter jednorazowy. Do dochodów maj ątkowych zalicza si ę: dotacje i środki przeznaczone na inwestycje, dochody ze sprzeda ży maj ątku, dochody z tytułu przekształcenia prawa u żytkowania wieczystego w prawo własno ści.

Struktura bud żetu jednostki samorz ądu terytorialnego charakteryzuje si ę podziałem dochodów według kwalifikacji bud żetowej na dochody bie żą ce i dochody maj ątkowe według ich źródeł. Dochody bie żą ce to dochody o charakterze stałym, powtarzalnym, które wi ążą si ę z bie żą cą działalno ści ą jednostki. Dochody maj ątkowe maj ą charakter jednorazowy. Do dochodów maj ątkowych zalicza si ę: dotacje i środki przeznaczone na inwestycje, dochody ze sprzeda ży maj ątku, dochody z tytułu przekształcenia prawa u żytkowania wieczystego w prawo własno ści. Analiza dochodów GMINY WIELICZKI w latach 2010 - 2017 wskazuje na wzrost dochodów ogółem o warto ść 8 170 914 zł., co w uj ęciu procentowym stanowi wzrost o 71 %. Dochody gminy w latach 2010-2014 systematycznie rosły, natomiast w 2015 roku warto ść dochodów w stosunku do 2014 r., spadła o 1 808 246 zł, a w latach nast ępnych znacz ąco wzrosła. Dochody maj ątkowe tj. wpływy ze sprzeda ży nieruchomo ści (lokale mieszkalne, u żytkowe, budowle i budynki, grunty), z przekształcenia prawa u żytkowania wieczystego gruntów w prawo własno ści oraz dotacje celowe na zadania inwestycyjne i środki inwestycje pozyskane z innych źródeł, utrzymywały si ę na dobrym poziomie i systematycznie rosły. Najwi ększy wzrost dochodów maj ątkowych nast ąpił w 2017 r., kiedy to osi ągn ął pułap 2 655 999 zł. Wzrost ten wynikał z pozyskania środków z dotacji oraz środków pochodz ących z bud żetu Unii Europejskiej przeznaczonych na zadania inwestycyjne. Dochody bie żą ce, w badanym okresie systematycznie wzrastały od warto ści 11 099 615 zł w 2010 roku do poziomu 18 009 643 zł w 2017 r., Wzrost dochodów bie żą cych wynosi 6 910 028 zł, co w uj ęciu procentowym stanowi wzrost o 38%. Struktura dochodów rozró żnia równie ż: dochody własne, dochody pochodz ące z realizacji programów operacyjnych ze środków UE (pochodz ące ze źródeł zagranicznych niepodlegaj ące zwrotowi oraz środki na współfinansowanie programów realizowanych z udziałem środków zagranicznych niepodlegaj ących zwrotowi), dotacje celowe, subwencje, itp. Kategoria dochody własne obejmuje grup ę dochodów pochodz ących z podatków i opłat, dochody z udziałów w podatkach pa ństwowych [udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) i podatku dochodowego od osób prawnych (CIT)], dochody z maj ątku gminy oraz pozostałe dochody. Słu żą one finansowaniu wszelkich zada ń, które okre śla si ę jako zadania własne (mi ędzy innymi z zakresu: o światy, pomocy społecznej, kultury, gminnych dróg, utrzymania czysto ści i porz ądku, gospodarki nieruchomo ściami i innych).

Bud żet jednostki samorz ądu terytorialnego obok wpływów /dochodów składa si ę z wydatków. Wydatki te mo żna podzieli ć na bie żą ce i maj ątkowe. Do wydatków maj ątkowych zalicza si ę wydatki inwestycyjne oraz dotacje celowe na dofinansowanie inwestycji, które powinny by ć finansowane w oparciu o dochody maj ątkowe samorz ądu gminnego (dotacje na inwestycje, dochody ze sprzeda ży maj ątku i inne). Wydatki bie żą ce to wydatki zwi ązane z utrzymaniem gminy, funkcjonowaniem szkół, przedszkoli, bibliotek, centrum kultury, wydatki na energi ę i gaz w budynkach publicznych, o świetlenie uliczne i inne nieb ędące wydatkami maj ątkowymi. Powinny one by ć finansowane z dochodów bie żą cych gminy (podatki i opłaty lokalne, udziały w podatkach, subwencje, dotacje na zadania bie żą ce). Struktura wydatków GMINY WIELICZKI w latach 2010-2016 ma charakter zwy żkowy. W roku 2017, nast ąpił du ży wzrost wydatków, spowodowany dotacjami celowymi. Struktura wydatków, a dokładniej korelacja wydatków maj ątkowych do wydatków bie żą cych wskazuje na stopie ń ukierunkowania bud żetu gminy na realizacj ę zada ń inwestycyjnych lub zada ń bie żą cych/dora źnych. Wynika to z prowadzonych na terenie gminy inwestycji przy udziale równie ż środków zewn ętrznych. Wydatki inwestycyjne odgrywaj ą kluczow ą rol ę w rozwoju społeczno – gospodarczym i przyczyniaj ą si ę do poprawy jako ści życia mieszka ńców oraz ogólnego wizerunku gminy.

124

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

ANALIZY ŚRODOWISKOWE wynikaj ące z dotychczasowego przeznaczenia, zagospodarowania i uzbrojenia terenów oraz środowiska przyrodniczego

1. Użytkowanie terenów wynikaj ące z ewidencji gruntów

GMINA WIELICZKI jest obszarem głównie rolniczym. Grunty rolne zajmuj ą 70,15 % jej powierzchni, w tym grunty rolne zabudowane stanowi ą 1,44 %. Grunty le śne oraz zadrzewione i zakrzewione zajmuj ą 23,74 % powierzchni gminy. Grunty pod wodami zajmuj ą 0,46 % powierzchni gminy. Grunty zabudowane i zurbanizowane stanowi ą 2,78 %, w tym 2,55 % to tereny komunikacyjne. Znikomy odsetek stanowi ą tereny zabudowane nierolnicze – 0,06 %.

Wśród gruntów zabudowanych najwi ększy udział maj ą grunty rolne zabudowane – 87,22%. Tereny mieszkaniowe stanowi ą 3,21% gruntów zabudowanych. Tereny inne zabudowane (usługi) zajmuj ą jedynie 0,94%. Nie wyst ępuj ą tereny przemysłowe. Tereny rekreacyjno – wypoczynkowe zajmuj ą 7,60% terenów zabudowanych. Drogi zajmuj ą 2,14% terenów zabudowanych.

2. Przeznaczenie i zagospodarowanie terenów

GMINA WIELICZKI obejmuje 22 obr ęby geodezyjne, wymienione poni żej wg porz ądku alfabetycznego: BARTKI, CIMOCHY, G ĄSIOROWO, GODZIEJEWO, GUTY, JELITKI, KLESZCZEWO, KRUPUN, KRZY ŻEWKO, MAŁE OLECKO, MARKOWSKIE, NIED ŹWIEDZKIE, NOWE RACZKI, PUCHÓWKA, RYNIE, SOBOLE, STAROSTY, SZESZKI, URBANKI, WIELICZKI, WILKASY, WOJNASY.

WIELICZKI (695 mieszka ńców) są o środkiem administracyjnym i usługowym gminy, miejscowo ści ą najlepiej rozwini ętą urbanistycznie, najbardziej zaludnion ą, o w pełni wykształconej, zwartej strukturze funkcjonalno – przestrzennej. Dominuje zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna i zagrodowa. Przy ul. Jeziornej znajduje si ę osiedle zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej. Wyst ępuje równie ż rozproszona zabudowa zagrodowa zwi ązana z rolniczym wykorzystaniem terenu. Przez centrum Wieliczek przebiega droga wojewódzka nr 655, z któr ą krzy żuj ą si ę drogi powiatowe nr 1947N, 1830N, 1909N. W miejscowo ści gminnej wyst ępuj ą takie usługi podstawowe jak: Urz ąd Gminy, zespół szkolno – przedszkolny, gimnazjum, gminny o środek kultury, biblioteka publiczna, gminny o środek pomocy społecznej, remiza stra żacka, ko ściół, kaplica pogrzebowa, ośrodek zdrowia, apteka, bank, poczta, kilka sklepów spo żywczo – przemysłowych, usługi dla rolnictwa, usługi rzemie ślnicze, usługi transportowe i inna działalno ść gospodarcza osób fizycznych. W miejscowo ści gminnej wyst ępuje zabudowa zagrodowa, zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna, zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna, zabudowa usługowa, boiska sportowe, cmentarz, itp. W miejscowo ści Wieliczki zamieszkuje 695 osób, co stanowi 19,85 % liczebno ści gminy.

CIMOCHY (410 mieszka ńców) są pomocniczym o środkiem usługowym, miejscowo ści ą rozwini ętą urbanistycznie, drug ą co do ilo ści zamieszkałej ludno ści, o w pełni wykształconej, zwartej strukturze funkcjonalno – przestrzennej. Wyst ępuje równie ż rozproszona zabudowa zwi ązana z rolniczym wykorzystaniem terenu. W centrum Cimoch krzy żuj ą si ę drogi wojewódzkie nr 655 i 661, oraz droga powiatowa nr 1913N. W miejscowo ści wyst ępuj ą takie usługi podstawowe jak: zespół szkolno – przedszkolny, świetlica, biblioteka, remiza stra żacka, ko ściół, stacja paliw, sklep spo żywczo – przemysłowy, sklep meblowy i inna działalno ść gospodarcza osób fizycznych. W miejscowo ści wyst ępuje zabudowa zagrodowa, zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna, zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna, zabudowa usługowa, boisko sportowe, cmentarz, itp. W miejscowo ści Cimochy zamieszkuje 410 osób, co stanowi 11,71 % liczebno ści gminy.

125

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Pozostałe wsie maj ą charakter rolniczy. Zabudowa rolnicza rozlokowana jest na ogół przy drogach publicznych. Zwarta zabudowa wiejska (zagrodowa i jednorodzinna), o liczebno ści ponad 100 mieszka ńców wyst ępuje w obr ębach: NIED ŻWIEDZKIE (267 mieszka ńców), NORY (260 mieszka ńców), WILKASY (201 mieszka ńców), MAŁE OLECKO (182 mieszka ńców), KRUPIN (174 mieszka ńców), SOBOLE (167 mieszka ńców), MARKOWSKIE (165 mieszka ńców), SZESZKI (134 mieszka ńców), GĄSIOROWO (134 mieszka ńców) CIMOSZKI (126 mieszka ńców), KLESZCZEWO (126 mieszka ńców). Mniejsze skupiska zabudowy, o liczebno ści 50 – 100 mieszka ńców wyst ępuj ą w obr ębach: Nowy Młyn (90 mieszka ńców), Wojnasy (74 mieszka ńców), Puchówka (65 mieszka ńców), Guty (46 mieszka ńców).

Niezale żnie od zwartych struktur osadniczych, we wszystkich obr ębach wyst ępuje rozproszona zabudowa zagrodowa. Wymienione skupiska zabudowy wiejskiej, na ogół nie posiadaj ą pełnego zakresu usług podstawowych. Pojedyncze usługi wyst ępuj ą w nast ępuj ących wsiach: ° NIED ŹWIEDZKIE (267 mieszka ńców) – świetlica, działalno ść gospodarcza osób fizycznych (sklep spo żywczy); ° NORY (260 mieszka ńców) - świetlica, działalno ść gospodarcza osób fizycznych (sklep spo żywczy); ° WILKASY (201 mieszka ńców) – świetlica; ° MAŁE OLECKO (182 mieszka ńców) – świetlica, działalno ść gospodarcza osób fizycznych (sklep spo żywczy); ° KRUPIN (174 mieszka ńców) - świetlica, kaplica, działalno ść gospodarcza osób fizycznych (zakład tartaczny); ° SOBOLE (167 mieszka ńców) - działalno ść gospodarcza osób fizycznych (sklep spo żywczy, usługi); ° MARKOWSKIE (165 mieszka ńców) - świetlica, remiza stra żacka, działalno ść gospodarcza osób fizycznych (dom pomocy społecznej „Jawor”); ° CIMOSZKI (126 mieszka ńców) - działalno ść gospodarcza osób fizycznych (usługi); ° KLESZCZEWO (126 mieszka ńców) – świetlica, kaplica, remiza stra żacka, działalno ść gospodarcza osób fizycznych (sklep spo żywczy). Wy żej wymienione wsie nie stanowi ą w pełni wykształconych, zwartych struktur funkcjonalno – przestrzennych.

3. Środowisko przyrodnicze

GMINA WIELICZKI ma charakter rolniczy (70,15 %) z niewielkim udziałem lasów (23,74%) i wód powierzchniowych (0,46%). Wody powierzchniowe to rzeka Lega wypływaj ąca z jeziora Oleckie Małe w kierunku południowym. Na obszarze gminy nie wyst ępuj ą jeziora. Jezioro Oleckie Małe graniczy z GMINA WIELICZKI. Tereny przyległe do jeziora w du żej cz ęś ci s ą wykorzystywane rekreacyjnie. Cz ęść terytorium gminy obj ęta jest formami ochrony przyrody. Obszar Chronionego Krajobrazu „Dolina Legi” i Obszar Chronionego Krajobrazu „ Jeziora Oleckie” s ą szczególnie predysponowane do rozwoju funkcji turystycznej i rekreacyjnej w ró żnych formach, z jednoczesnym obowi ązkiem zachowania walorów przyrodniczych i krajobrazowych.

4. Wnioski

GMINA WIELICZKI ma charakter rolniczy (70,15 %) z niewielkim udziałem lasów (23,74%) i wód powierzchniowych (0,46%). W „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki” z 2000r. zmienionego w 2010r. dominuje rolnicze przeznaczenie terenów ze wskazaniem stref funkcjonalno – przestrzennych, w których obok funkcji rolniczej mog ą wyst ępowa ć inne funkcje mogące mie ć wpływ na rozwój gospodarczy gminy. Wie ś gminn ą WIELICZKI uznaje si ę za szczególnie predysponowan ą do dalszego wielofunkcyjnego rozwoju jako gminnego o środka usługowego, oraz miejsca zamieszkiwania i pracy ludno ści rolniczej i nierolniczej. Prognozuje si ę rozwój o środka gminnego na potrzeby lokalne. Za wsie predysponowane do koncentracji zabudowy mieszkaniowej i zagospodarowania turystycznego uznaje si ę wsie: WIELICZKI i MAŁE OLECKO.

126

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Cz ęść terytorium gminy obj ęta jest formami ochrony przyrody. Obszary Chronionego Krajobrazu „Dolina Legi” i „ Jeziora Oleckie” jest szczególnie predysponowane do rozwoju funkcji turystycznej i rekreacyjnej w ró żnych formach, z jednoczesnym obowi ązkiem zachowania walorów przyrodniczych i krajobrazowych. Istniej ący układ dróg publicznych jest wystarczaj ący do obsługi gminy. Przy wyznaczaniu terenów budowlanych nale ży wzi ąć pod uwag ę w szczególno ści: V rozmieszczenie i charakter istniej ących układów osadniczych, V rozmieszczenie i rang ę obszarów chronionych, V zakazy i ograniczenia w zagospodarowaniu terenów prawnie chronionych, V mo żliwo ść obsługi zabudowy przez istniej ący układ dróg publicznych, V mo żliwo ść obsługi zabudowy przez zbiorcz ą sie ć wodoci ągow ą, V mo żliwo ść obsługi zabudowy przez zbiorcz ą sie ć kanalizacji sanitarnej. V bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę.

ANALIZY SPOŁECZNE wynikaj ące z warunków i jako ści życia mieszka ńców

Mieszkania

Zestawienie nieruchomo ści wg rodzajów: ( Rozdział 9 ) budynki mieszkalne wielorodzinne i mieszkalnia czynszowe ( zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna ) Źródło: Spółdzielnia Mieszkaniowa w Wieliczkach - stan na listopad 2016 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa Mazury w Olecku - stan na listopad 2016 r. UG Wieliczki PODATKI stan na listopad 2016 r .

GMINA WIELICZKI Lokalizacja, Powierzchnia użytkowa Powierzchnia Ilość mieszkańców Nazwa jednostki osadniczej, ilość mieszkań zgłoszona do gruntów związana Administrator, właściciel opodatkowania szt. m2 ha szt. razem 216 11 016,01 579

Mieszkania własno ściowe (106 + 55 = 161 mieszkania) o ł ącznej pow. u żytkowej 5059,8 + 2623,5 = 7683,3 m 2 , figuruj ą w zgłoszonych obiektach do opodatkowania przez osoby fizyczne.

Mieszkalnia spółdzielcze (4 mieszkalnia) oraz inne mieszkania na wynajem ( 30 mieszka ń), o ł ącznej powierzchni u żytkowej 2477,05 m 2 figuruj ą w zgłoszonych obiektach do opodatkowania przez osoby prawne.

Mieszkania komunalne na wynajem ( 23 mieszka ń), o ł ącznej powierzchni u żytkowej 855,66 m 2

Przeci ętna powierzchnia u żytkowa mieszkania w budynku mieszkalnym wielorodzinnym w SM: 5059,8 m 2 : 106 mieszka ń = 47,7 m 2 Przeci ętnie jedno mieszkanie zajmuje: 106 : 235 = 2,2 osoby Średnia powierzchnia mieszkania na osob ę wynosi: 5059,8 m 2 : 235 = 21,7 m 2

Przeci ętna powierzchnia u żytkowa mieszkania w zasobach komunalnych: 855,66 m 2 : 23 mieszkania = 37,2 m 2 Przeci ętnie jedno mieszkanie zajmuje: 2,3 osoby Średnia powierzchnia mieszkania na osob ę wynosi: 855,66 m 2 : 53 = 16,14 m 2

127

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Zestawienie nieruchomo ści wg rodzajów: : ( Rozdział 9 ) budynki mieszkalne jednorodzinne, mieszkalnia własno ściowe, budynki letniskowe ( zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna, zabudowa zagrodowa, zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna ) budynki mieszkalne wiel orodzinne, budynki mieszkalne jednorodzinne własnościowe lokale mieszkalne GMINA WIELI CZKI Ilość istniejących budynków, powierzchnia Ilość istniejących powierzchnia użytkowa Nazwa jednostki osadniczej Ilość mieszkań użytkowa budynków mieszkalnych zgłoszona do zgłoszona do jednorodzinnych opodatkowania opodatkowania szt. m2 szt. m2 razem 210 mieszkań 10 174,71 574 73 56 8,15

Wska źniki ustalono na podstawie danych budynków mieszkalnych jednorodzinnych zgłoszonych do opodatkowania.

Przeci ętna powierzchnia u żytkowa mieszkania w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych: 73 568,15 m 2 : 574 budynki mieszkalne jednorodzinne = 128 m 2

Przeci ętna powierzchnia u żytkowa mieszkania własno ściowego w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych: 10 174,71 m 2 : 210 mieszka ń = 48 m 2

Łączna ilo ść mieszka ńców w zabudowie zagrodowej, jednorodzinnej, letniskowej: 3501 – 579 = 2922 osoby Przeci ętnie jeden dom zamieszkuje: 2922 : 574 = 5,1 osób Średnia powierzchnia domu na osob ę wynosi: 73 568,15 m 2 : 2922 = 25,2 m 2/ osob ę

Mieszkania oddane do u żytkowania: W latach od 2011 - 2017 oddano do u żytkowania zaledwie 21 domów mieszkalnych. Nowe domy powstały głównie w miejscowo ści Wieliczki (11 szt.) i Małe Olecko (4 szt.) w ramach uzupełniania zwartej zabudowy wsi. Pozostałe 6 domów powstało w Cimochach, Gutach, Nied źwiedzkich, Sobolach i Wojnasach. Średnio rocznie oddawano do u żytkowania 3 domy. To bardzo niskie tempo wzrostu nowych domów mieszkalnych znajduje wytłumaczenie w obserwacjach demograficznych. Od 10 lat wyst ępuje bowiem systematyczny spadek liczby ludno ści w gminie. Od 2007r. na terenie gminy ubyło 110 osób.

Nale ży równie ż zauwa żyć, że nowe domy powstały na ogół poza obszarami obj ętymi miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego. Tempo wzrostu liczby domów - 3 rocznie – w przeliczeniu na potencjaln ą liczb ę ludno ści, która w nich zamieszka wyniesie: 3 domy x 5,1 osoby/dom = 15 osób rocznie. Nale ży przypuszcza ć, i ż cz ęść ludno ści zamieszkuj ąc lub „pomieszkując” w gminie Wieliczki ma inne zameldowanie ni ż gmina Wieliczki. Zatem dane z ewidencji ludno ści, którymi dysponuje UG Wieliczki nie odzwierciedla w pełni rzeczywisto ści. Wg ewidencji gminnej, spada liczba ludno ści lecz przybywa domów. Wg danych podatkowych, przybywa podatników niezamieszkałych - niezameldowanych w gminie Wieliczki. Fakt ten tłumaczy cz ęś ciowo potrzeb ę realizacji nowych domów mieszkalnych. Zakłada si ę równie ż, i ż istnieje potrzeba realizacji nowych domów mieszkalnych w istniej ących gospodarstwach rolnych, dla rozwijaj ącej si ę rodziny lub w celu wymiany starych, wyeksploatowanych domów na nowe. Nale ży równie ż zało żyć, że tempo przybywania nowych domów utrzyma si ę na poziomie 3 domów rocznie.

128

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Usługi, działalno ść gospodarcza, usługi publiczne

Zestawienie nieruchomo ści wg rodzajów: ( Rozdział 9 ) budynki i budowle zwi ązane z działalno ści ą gospodarcz ą ( zabudowa usługowa, infrastruktura techniczna, zabudowa produkcyjna ) osoby prawne Źródło: UG Raczki PODATKI stan na 29 czerwca 2016 r. budynki budynki budowle grunty związane związane z pozostałe związane z z działalnością działalnością działalnością gospodarczą GMINA Podmioty gospodarcze gospodarczą gospodarczą + WIELICZKI osoby prawne grunty pozostałe Nazwa jednostki powierzchnia powierzchnia osadniczej użytkowa użytkowa powierzchnia zgłoszona do zgłoszona do zgłoszona do działka nr opodatkowania opodatkowania opodatkowania m2 m2 ha razem w Wieliczkach 767,46 994,80 6 podmiotów gospodarczych 1 762,26 m2 3,3726 ha razem poza Wieliczkami 8 063,57 1 3 27,80 4 podmioty gospodarcze 9 391,37 m2 5,1769 ha razem w gminie Wieliczki 11 153,63 m 2 8,4405 ha

Przeciętna powierzchnia użytkowa budynków związanych z działalnością gospodarczą osób prawnych: ° znajdujących się na terenie gminy: 11 153,63 m 2 : 10 = 1115 m2 ° znajdujących się w Wieliczkach: 1762,26 m2 : 6 = 29 m 2 ° znajdujących się poza Wieliczkami: 9 391,34 m 2 : 4 = 2348 m2

Zestawienie nieruchomo ści wg rodzajów: ( Rozdział 9 ) budynki lub ich cz ęś ci zwi ązane z działalno ści ą gospodarcz ą ( zabudowa usługowa ) osoby fizyczne Źródło: UG Wieliczki PODATKI stan na listopad 2016 r. Budynki Grunty Towarzyszące Grunty lub ich części związane budynki związane związane z działalnością z działalnością lub ich części z zabudową GMINA WIELICZKI Rodzaj działalności gospodarczą gospodarczą mieszkalne mieszkaniową Nazwa jednostki gospodarczej osadniczej powierzchnia użytkowa powierzchnia zgłoszona do użytkowa opodatkowania zgłoszona do opodatkowania m2 ha m2 ha Razem w 11 podmiotów 2 101,52 m2 0,9206 ha Wieliczkach gospodarczych Razem po za 15 podmiotów 2 623,17 m2 1,7837 ha Wieliczkami gospodarczych Ogółem w 26 podmiotów 4 724, 69 m2 2,7043 ha Gminie Wieliczki gospodarczych

Przeciętna powierzchnia użytkowa budynków związanych z działalnością gospodarczą osób fizycznych: ° znajdujących się na terenie gminy: 4724,69 m 2 : 26 = 182 m 2 ° znajdujących się w Wieliczkach: 2101,52 m 2 : 11 = 191 m 2 ° znajdujących się poza Wieliczkami: 2623,17 m 2 : 15 = 175 m 2

129

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Usługi, działalno ść gospodarcza na obszarze GMINY WIELICZKI

Wiel iczki poza Wieliczkami GMINA WIELICZKI m2 ha m2 ha m2 ha budynki i budowle 1 762,26 3,3726 9 191,37 5,0679 3 431,71 8,4405 związane z działalnością + 7 721,92 gospodarczą ( zabudowa usługowa, 10 953,63 infrastruktura techniczna, + zabudowa produkcyjna) osoby prawne budynki lub ich części 2 101,52 0,9206 2 623,17 1,7837 4 724, 69 2,7043 związane z działalnością gospodarczą ( zabudowa usługowa ) osoby fizyczne budynki i budowle Mienia 7 165,90 16,1203 1 995,71 4,6388 9 161,61 20,7591 Komunalnego ( zabudowa usługowa, infrastruktura techniczna ) usługi publiczne razem 11 029,68 20,4135 13 810,25 11,4904 24 839,93 31,9039

ANALIZY SPOŁECZNE wynikaj ące z uwarunkowa ń demograficznych

Rozpoznanie stanu istniej ącego formułuje si ę na podstawie danych: • Urz ędu Statystycznego w Białymstoku 2012 – 2014 Statystyczne Vademecum Samorz ądowca 2015 • Danych Urz ędu Gminy Wieliczki z 2016r.

Zestawienie ludno ści GMINY WIELICZKI z podziałem na obr ęby Źródło: UG Wieliczki USC lata 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 28.10. 2016 saldo BARTKOWSKI DWÓR 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 0 CIMOCHY 436 432 421 416 422 421 420 407 408 397 410 - 26 CIMOSZKI 136 136 143 143 137 137 134 129 126 125 126 - 10 GĄSIOROWO 10 8 7 6 6 5 6 6 6 6 6 - 4 GASIORÓWKO 145 152 144 139 136 135 140 140 140 135 134 - 11 GODZIEJEWO 16 15 15 15 16 16 16 16 16 13 15 - 1 GUTY 54 60 57 60 54 53 48 45 45 43 46 - 12 JELITKI 22 23 23 23 23 22 17 16 16 20 20 - 2 KLESZCZEWO 141 140 145 145 149 146 135 132 128 122 126 - 15 KRUPIN 184 184 182 179 173 176 177 178 177 178 174 - 10 KRZYŻEWKO 17 16 16 16 15 17 17 17 16 16 17 0 MAŁE OLECKO 187 190 192 192 190 191 186 183 186 182 182 - 5 MARKOWSKIE 152 152 154 157 160 161 161 160 15 9 154 165 + 13 NIEDŹWIEDZKIE 269 272 275 272 268 271 273 269 269 271 267 - 2

130

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

NORY 269 270 269 264 262 259 247 255 255 253 260 - 6 NOWE RACZKI 32 32 31 31 31 31 31 32 33 33 35 + 3 NOWY MŁYN 83 84 86 86 88 88 87 88 90 85 90 + 7 PUCHÓWKA 72 71 68 69 70 69 68 69 66 66 65 - 7 RYNIE 37 34 34 34 33 32 33 33 34 34 33 - 4 SOBOLE 167 164 170 167 165 163 159 160 162 160 167 0 STAROSTY 30 30 32 30 33 33 33 30 30 30 31 + 1 SZESZKI 143 136 133 137 136 134 133 130 127 131 134 - 9 URBANKI 27 27 27 28 29 29 28 25 25 26 26 - 1 WIELICZKI 704 692 693 696 681 666 668 680 681 684 695 - 9 WILKASY 199 203 207 210 216 216 211 204 203 198 201 + 2 WOJNASY 77 74 74 70 69 70 70 73 71 72 74 - 3

razem 3611 3599 3600 3587 3564 3543 3500 3479 3471 3436 3501 - 110

Zestawienie ludno ści GMINY WIELICZKI z podziałem na grupy wiekowe Źródło: UG Wieliczki USC lata 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 28.10. 2016 saldo nieletni 934 910 912 873 835 814 786 757 734 700 708 - 226 dorośli 2677 2689 2688 2714 2729 2729 2714 2722 2737 2736 2793 + 116 w wieku produkcyjnym K: 20-60 lat 931 941 952 952 956 968 960 971 971 970 987 + 56 M: 20-65 lat 1171 1171 1180 1188 1209 1215 1203 1207 1212 1198 1222 + 51 w wieku poprodukcyjnym K: powyżej 60 lat 333 334 333 332 333 332 338 332 335 344 358 + 25 M: powyżej 65 lat 174 172 170 165 162 155 151 157 160 171 181 + 7 ilość ludności brak brak brak brak brak 3543 brak brak 3471 brak 3501 zameldowanej danych danych danych danych danych danych danych danych na stałe zameldowania czasowe brak brak brak brak brak brak brak brak 311 brak 346 danych danych danych danych danych danych danych danych danych łącznie liczba ludności 3611 3599 3600 3587 3564 3543 3500 3479 3471 3436 3501 - 110

Przyrost naturalny w GMINIE WIELICZKI Źródło: UG Wieliczki USC 2010 2011 2012 2013 2014 2015 przyrost naturalny 6 1 0 1 17 - 6 zgony 31 43 36 30 26 30 urodzenia żywe 37 44 38 31 43 24 małżeństwa zawarte 18 21 18 16 20 23

W latach 2007 – 2016 przyrost ludno ści zameldowanej na stałe kształtował si ę od 3611 do 3501 osób. W latach 2007 – 2016 liczba ludno ści zmalała o 110 osób. Najwi ększy spadek ilo ści mieszka ńców zanotowano w obr ębach: CIMOCHY ( -26) KLESZCZEWO ( -15), GUTY ( -12), G ĄSIORÓWKO ( -11), CIMOSZKI ( -10), SZESZKI ( -9), WIELICZKI ( - 9) Przyrost ilo ści mieszka ńców zanotowano w obr ębach: MARKOWSKIE ( +13), NOWY MŁYN ( +7), NOWE RACZKI ( +3). Średni roczny ubytek ludno ści w ci ągu ostatnich 11 lat wynosi ok.10 osób rocznie. Główn ą przyczyn ą systematycznego ubytku liczby ludno ści jest spadek ilo ści dzieci, w tempie ok. 20 dzieci rocznie

131

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

W latach 2007 – 2016 liczba nieletnich zmalała o 226 osób. W latach 2007 – 2016 liczba dorosłych wzrosła o 116 osób. W latach 2007 – 2016 liczba ludno ści w wieku poprodukcyjnym wzrosła o 107 osób. W latach 2007 – 2016 liczba ludno ści w wieku produkcyjnym wzrosła o 32 osoby.

Maj ąc na uwadze du ży spadek ilo ści nieletnich, oraz wzrost liczby ludno ści w wieku poprodukcyjnym i spadaj ący przyrost naturalny nale ży zauwa żyć, i ż mimo wzrostu liczby ludno ści w wieku produkcyjnym, wyst ępuje powolny proces starzenia si ę społecze ństwa gminy.

Zakłada si ę dalszy spadek ludno ści, lecz w wolniejszym tempie ni ż obserwowane w latach 2007-2016.

Migracje Źródło: UG Wieliczki USC lata 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 28.10. 2016

Ilość ludności brak brak brak brak brak 3543 brak brak 3471 brak 3443 zameldowanej danych danych danych danych danych danych danych danych na stałe z rodzajem karty S Liczba kart C, brak brak brak brak brak 3 brak brak 2 brak 2 z jednoczesnym danych danych danych danych danych danych danych danych zameldowaniem na pobyt stały Liczba osób brak brak brak brak brak bra k brak brak 1019 brak 1101 wymeldowanych danych danych danych danych danych danych danych danych danych BW Liczba osób, brak brak brak brak brak brak brak brak 42 brak 44 które danych danych danych danych danych danych danych danych danych wyemigrowały BE Liczba osób brak brak brak brak brak brak brak brak 23 brak 9 wymeldowanych danych danych danych danych danych danych danych danych danych z urzędu BA Liczba osób w brak brak brak brak brak brak brak brak 31 brak 74 kartotece danych danych danych danych danych danych danych danych danych przejściowej P Liczba osób z brak brak brak brak brak brak brak brak 194 brak 216 przeterminowany danych danych danych danych danych danych danych danych danych m zameldowaniem czasowym BT Liczba osób brak brak brak brak brak 822 brak brak 913 brak 972 zmarłych danych danych danych danych danych danych danych danych Liczba osób brak brak brak brak brak 54 brak brak 86 brak 56 zameldowanych danych danych danych danych danych danych danych danych czasowo z innych gmin Łącznie liczba ludności 3611 3599 3600 3587 3564 3543 3500 3479 3471 3436 3501

W latach 2006 – 2016 saldo migracji ludno ści na pobyt stały było na ogół ujemne. Obserwuje si ę proces negatywny.

132

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

ANALIZY SPOŁECZNE wnioski

Ludno ść : W latach 2007 – 2016 przyrost ludno ści zameldowanej na stałe kształtował si ę od 3611 do 3501 osób. W latach 2007 – 2016 liczba ludno ści zmalała o 110 osób. Najwi ększy spadek ilo ści mieszka ńców zanotowano w obr ębach: CIMOCHY ( -26) KLESZCZEWO ( -15), GUTY ( -12), G ĄSIORÓWKO ( -11), CIMOSZKI ( -10), SZESZKI ( -9), WIELICZKI ( - 9) Przyrost ilo ści mieszka ńców zanotowano w obr ębach: MARKOWSKIE ( +13), NOWY MŁYN ( +7), NOWE RACZKI (+3). Średni roczny ubytek ludno ści w ci ągu ostatnich 11 lat wynosi ok.10 osób rocznie. Główn ą przyczyn ą systematycznego ubytku liczby ludno ści jest spadek ilo ści dzieci, w tempie ok. 20 dzieci rocznie. Maj ąc na uwadze du ży spadek ilo ści nieletnich, oraz wzrost liczby ludno ści w wieku poprodukcyjnym i spadaj ący przyrost naturalny nale ży zauwa żyć, i ż mimo wzrostu liczby ludno ści w wieku produkcyjnym, wyst ępuje powolny proces starzenia si ę społecze ństwa gminy. Zakłada si ę dalszy spadek ludno ści, lecz w wolniejszym tempie ni ż obserwowane w latach 2007- 2016.

Migracje: W latach 2007 – 2016 saldo migracji ludno ści na pobyt stały było na ogół ujemne. Obserwuje si ę proces negatywny.

Mieszkania oddane do u żytkowania: W latach od 2011 do ko ńca 2017 oddano do u żytkowania zaledwie 21 domów mieszkalnych. To bardzo niskie tempo wzrostu nowych domów mieszkalnych znajduje wytłumaczenie w obserwacjach demograficznych. Od 10 lat wyst ępuje bowiem systematyczny spadek liczby ludno ści w gminie. Od 2007r. na terenie gminy ubyło 110 osób. Tempo wzrostu liczby domów - 3 rocznie – w przeliczeniu na potencjaln ą liczb ę ludno ści, która w nich zamieszka wyniesie: 3 domy x 5,1 osoby/dom = 15 osób rocznie. Zakłada si ę równie ż, i ż istnieje potrzeba realizacji nowych domów mieszkalnych w istniej ących gospodarstwach rolnych, dla rozwijaj ącej si ę rodziny lub w celu wymiany starych, wyeksploatowanych domów na nowe. Nale ży równie ż zało żyć, że tempo przybywania nowych domów utrzyma si ę na poziomie 3 domów rocznie.

Wska źniki dotycz ące zabudowy mieszkaniowej: Dane powierzchni terenów zabudowanych przyj ęto na podstawie danych z ewidencji gruntów i budynków Starostwa Powiatowego w Olecku: Dane dotycz ące powierzchni u żytkowych mieszka ń, budynków mieszkalnych, budynków usługowych i produkcyjnych przyj ęto na podstawie dokumentów podatkowych UG Wieliczki. Dane dotycz ące ludno ści przyj ęto na podstawie dokumentów ewidencji ludno ści UG Wieliczki. Dane dotycz ące usług publicznych przyj ęto w oparciu ewidencj ę maj ątku UG Wieliczki Dane dotycz ące ludno ści zamieszkałej w budynkach wielorodzinnych przyj ęto w oparciu o oświadczenia ich zarz ądców.

Przeci ętna powierzchnia u żytkowa mieszkania własno ściowego w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych: 10 174,71 m 2 : 210 mieszka ń = 48 m 2

Łączna ilo ść domów mieszkalnych w zabudowie zagrodowej, jednorodzinnej, letniskowej: 574 domy Przeci ętna powierzchnia u żytkowa mieszkania w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych: 73 568,15 m 2 : 574 budynki mieszkalne jednorodzinne = 128 m 2 – w perspektywie przyj ęto: 140m 2/dom Łączna ilo ść mieszka ńców w zabudowie zagrodowej, jednorodzinnej, letniskowej: 3501 – 579 = 2922 osoby

133

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Przeci ętnie jeden dom zamieszkuje: 2922 : 574 = 5,1 osób - w perspektywie przyj ęto: 4 osoby /dom Średnia powierzchnia domu na osob ę wynosi: 73 568,15 m 2 : 2922 = 25,2 m 2/ osob ę - w perspektywie przyj ęto: 35 m 2/ osob ę

Wska źniki dotycz ące zabudowy mieszkalno – usługowej: W perspektywie przyj ęto: 140 m 2 + 60 m 2 = 200 m 2 / jeden obiekt

Wska źniki dotycz ące zabudowy usługowej: Przeci ętna powierzchnia u żytkowa budynków zwi ązanych z działalno ści ą gospodarcz ą osób fizycznych: ° znajduj ących si ę na terenie gminy: 4724,69 m 2 : 26 = 182 m 2 ° znajduj ących si ę w Wieliczkach: 2101,52 m 2 : 11 = 191 m 2 ° znajduj ących si ę poza Wieliczkami: 2623,17 m 2 : 15 = 175 m 2 W perspektywie przyj ęto: 200 m 2 / jeden obiekt.

Wska źniki dotycz ące zabudowy produkcyjno – magazynowej: Przeci ętna powierzchnia u żytkowa budynków zwi ązanych z działalno ści ą gospodarcz ą osób prawnych: ° znajduj ących si ę na terenie gminy: 11 153,63 m 2 : 10 = 1115 m 2 ° znajduj ących si ę w Wieliczkach: 1762,26 m 2 : 6 = 29 m 2 ° znajduj ących si ę poza Wieliczkami: 9 391,34 m 2 : 4 = 2348 m 2 W perspektywie przyj ęto: do 2000 m 2 / jeden obiekt.

Czynniki maj ące wpływ na rozwój gminy – walory ekonomiczne przestrzeni: GMINA WIELICZKI ma charakter wybitnie rolniczy, pozbawiony przemysłu i zorganizowanych form usług turystycznych. Gmina poło żona jest w pobli żu powiatowego miasteczka Olecko, które w sposób wystarczaj ący zapewnia dost ęp ludno ści gminy Wieliczki do usług ponadpodstawowych. Olecko w pewnym stopniu zapewnia miejsca pracy dla ludno ści nierolniczej. Najkorzystniejsze perspektywy rozwojowe ma ośrodek gminny WIELICZKI , jako najlepiej rozwini ęta struktura funkcjonalno - przestrzenna, maj ąca racjonalne podstawy, o czym świadcz ą nast ępuj ące fakty: ° w Wieliczkach zamieszkuje 19,86 % ogólnej liczby mieszka ńców gminy; ° Wieliczki stanowi ą głównie obszar zwartej, wielofunkcyjnej zabudowy wsi; ° pełne wyposa żenie w usługi podstawowe, na poziomie odpowiednim do potrzeb mieszka ńców; ° dobre zaopatrzenie w usługi ponadpodstawowe, zlokalizowane w mie ście powiatowym Olecko, oddalonym o 4 km; ° poło żenie przy drodze wojewódzkiej, która stanowi bardzo dobr ą ł ączno ść komunikacyjn ą z ośrodkiem powiatowym Olecko; ° atrakcyjne poło żenie nad jeziorem Oleckie Małe pod wzgl ędem komfortu zamieszkania i wypoczynku; ° wyst ępowanie gruntów komunalnych, które mog ą by ć wykorzystane na cele budowlane. Przewiduje si ę zapotrzebowanie na tereny mieszkaniowe jako atrakcyjne pod wzgl ędem komfortu zamieszkania i wypoczynku, adresowane dla ludno ści dotychczas zamieszkałej w miastach. Przewiduje si ę zapotrzebowanie na tereny produkcyjne i usługowe jako element zrównowa żonego rozwoju społeczno – gospodarczego gminy.

Miejscowo ść CIMOCHY to równie ż dobrze rozwini ęta struktura funkcjonalno – przestrzenna. Cimochy, oddalone od Wieliczek o ok.4 km, poło żone przy drodze wojewódzkiej, stanowi ą o środek usługowy wspomagaj ący. Przy znacznej tendencji spadkowej liczby ludno ści i braku czynników rozwojowych, nie przewiduje si ę zapotrzebowania na tereny mieszkaniowe i usługowe.

GMINA WIELICZKI posiada równie ż naturalny potencjał terenów atrakcyjnych pod wzgl ędem turystycznym i wypoczynkowym jakim jest jezioro Oleckie Małe i rzeka Lega. Rozwój turystyki jest mo żliwy w miejscowo ści Wieliczki i Małe Olecko. Tereny rozwojowe w zakresie usług turystyki nad jeziorem Oleckie Małe s ą przewidywane w obowi ązuj ącym Studium z 2000/2010r.

Produkcja rolnicza w indywidualnych gospodarstwach rolnych, stanowi podstawowy walor ekonomiczny gminy. Rozwój gospodarki rolnej, zmierzaj ący do unowocze śnienia i optymalizacji

134

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A produkcji zwi ązany jest z inwestowaniem na gruntach rolnych, b ędących w posiadaniu rolników lub przedsi ębiorców rolnych. Inwestycje rolnicze s ą naturalnym wykorzystaniem gruntów rolnych i nie powoduj ą zmiany ich przeznaczenia na cele nierolnicze, toteż nie wskazuje si ę zapotrzebowania na tereny inwestycji rolniczych. Budynki mieszkalne w zabudowie zagrodowej stanowi ą równie ż rolnicze wykorzystanie terenu. Mog ą by ć one realizowane w lokalizacjach stosownych do indywidualnych potrzeb, tote ż nie wskazuje si ę zapotrzebowania na tereny zabudowy zagrodowej.

PROGNOZA DEMOGRAFICZNA

Maj ąc na uwadze spadek liczby ludno ści, i działania rz ądowe zmierzaj ące do zatrzymania spadku przyrostu naturalnego w skali kraju, zakłada si ę, i ż w perspektywie kolejnych 10 lat, liczebno ść ludno ści przestanie spada ć i ustabilizuje si ę na stałym poziomie ok. 3500 osób. Zakłada si ę, że rocznie mo że przybywa ć 3 domy mieszkalne, co nie wpłynie raczej na wzrost liczby mieszka ńców. W perspektywie dalszych 10 - 30 lat liczebno ść ludno ści mo że w niewielkim stopniu wzrasta ć. Do 2046r. zakłada si ę wzrost liczby ludno ści na poziomie: 10 osób rocznie x 20 lat = 200 osób

MO ŻLIWO ŚCI FINANSOWANIA PRZEZ GMIN Ę INWESTYCJI SŁU ŻĄ CYCH REALIZACJI ZADA Ń WŁASNYCH GMINY

Zaspokojenie potrzeb bie żą cych gminy polega na wydatkowaniu środków zwi ązanych z zapewnieniem prawidłowego funkcjonowania wszystkich obiektów gminnych oraz zaspokojeniem bie żą cych potrzeb społecznych, wynikaj ących z realizacji zada ń gminy (wydatki bie żą ce gminy). Rozwój gminy wymaga ponoszenia wydatków słu żą cych przyszłościowemu zapewnieniu poprawy potrzeb społecznych i jednocze śnie decyduj ące o tempie procesów rozwojowych gminy w przyszło ści, obejmuj ące finansowanie działalno ści inwestycyjnej (wydatki inwestycyjne gminy). W pierwszej kolejno ści gmina musi realizowa ć finansowanie utrzymania istniej ącego stanu usług, utrzymanie własnych zasobów infrastrukturalnych. Pozostałe środki mo że przeznaczy ć na cele rozwojowe. Działania samorz ądu gminnego zmierzaj ą do pomna żania dochodów własnych i pozyskania środków z innych źródeł. Jednocze śnie d ąż y si ę do racjonalizacji wydatków zwłaszcza w dziedzinie gospodarki komunalnej, mieszkaniowej i realizacji zada ń w o świacie. Głównymi dochodami bud żetu gminy s ą subwencje i dochody własne. Na dochody własne składaj ą si ę wpływy z podatku rolnego, le śnego, od nieruchomo ści, od środków transportowych, od czynno ści cywilno – prawnych, opłaty eksploatacyjne i skarbowe, wpływy z karty podatkowej, podatek od spadków i darowizn. Mo żliwo ści finansowania przez gmin ę budowy dróg, infrastruktury technicznej, infrastruktury społecznej tj. inwestycji słu żą cych realizacji zada ń własnych gminy, wynika z potrzeb i mo żliwo ści wynikaj ących z prognozowania przychodów i wydatków. Przychody i wydatki GMINY WIELICZKI zbadano w latach 2010 – 2017. W okresie tym wykazano deficyty wydatków nad przychodami. W 2010 r deficyt wydatków nad przychodami wynosił 24,83%. Jednak że zaobserwowano systematyczn ą popraw ę finansów gminy. Deficyt systematycznie malał z 7,85% w 2011r. do 1,88% w 2016r. W 2016 r. osi ągni ęto nadwy żkę.

Sytuacja finansowa GMINY WIELICZKI przedstawiona w analizie ekonomicznej , pozwala na planowanie wydatków inwestycyjnych na niewielkim poziomie. Zakłada si ę jednak mo żliwo ść wzrostu bud żetu na wydatki inwestycyjne wraz ze wzrostem wpływu środków pozyskanych z zewn ątrz np. środków unijnych.

135

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

BILANS TERENÓW PRZEZNACZONYCH POD ZABUDOW Ę

1. Maksymalne w skali gminy zapotrzebowanie na now ą zabudow ę, wyra żone w ilo ści powierzchni u żytkowej, w podziale na funkcje zabudowy.

Malej ąca liczba ludno ści, du ży spadek liczby dzieci, starzej ące si ę społecze ństwo, świadczy o tym, i ż zapotrzebowanie na tereny budowlane jest znikome. Maj ąc na uwadze wymagania zawarte w art. 1 ust.3 i 4 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, dotycz ące zasad ustalania przeznaczenia terenów oraz sytuowania nowej zabudowy, uwzgl ędniaj ące wymagania ładu przestrzennego, efektywnego gospodarowania przestrzeni ą oraz walorów ekonomicznych przestrzeni, dokonano analizy „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Raczki” z 2000/2010r. Bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę wynikaj ący z ustale ń STUDIUM z 2000/2010r. w przedstawiono w poni ższej tabeli:

Bilans powierzchni terenów przeznaczonych pod zabudow ę, wynikaj ący z ustale ń STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIEUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI z 2000/2010r. zatwierdzonego Uchwał ą nr XII/70/2000r. z dnia 25 lutego 2000r.

ze zmianami wprowadzonymi Uchwał ą Nr XXXII/184/10 z dnia 29 kwietnia 2010r.

GMINA WIELICZKI „Obszary skupionej zabudowy wsi” nazwa wniesione do STUDIUM „Obszary przeznaczone Razem jednostki osadniczej wg planu zagospodarowania do zabudowy” tereny wskazane w przestrzennego z 1992r. wskazane w STUDIUM STUDIUM pod zabudowę ha ha ha BARTKI 0 0 0 CIM OCHY 43,62 68,46 112,08 GĄSIOROWO 7,68 21,82 29,50 GODZIEJEWO 5,86 2,60 8,46 GUTY 0 28,20 28,20 JELITKI 5,50 20,15 25,65 KLESZCZEWO 26,62 30,97 57,59 KRUPIN 24,44 43,78 68,22 KRZYŻEWKO 2,40 10,04 12,44 MAŁE OLECKO 14,43 6,10 20,53 MARKOWSKIE 22,8 2 17,00 39,82 NIEDŹWIEDZKIE 28,29 0 28,29 NOWE RACZKI 0 5,13 5,13 PUCHÓWKA 16,67 7,60 24,27 RYNIE 7,79 9,80 17,59 SOBOLE 9,43 15,41 24,84 STAROSTY 11,05 20,44 31,49 SZESZKI 11,11 39,79 50,90 URBANKI 5,45 6,83 12,28 WIELICZKI 32,81 56,13 88,94 WIL KASY 20,57 13,39 33,96 WOJNASY 16,18 32,60 48,78 razem 312,72 456,24 768,96

136

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

W STUDIUM z 2000/2010 r. zostały wyznaczone „obszary skupionej zabudowy wsi”, o ł ącznej powierzchni 312,72 ha , których granice zostały przeniesione z MIEJSCOWEGO PLANU OGÓLNEGO ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI z 1992r. (Uchwała Nr XIV/87/92 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 21.12.1992r. ogł. w Dz.Urz.Woj. Suwalskiego nr 61 z dnia 31.12.1992r. poz.424) Wskazano równie ż nowe obszary przeznaczone pod zabudow ę o ł ącznej powierzchni 456,24 ha.

Według danych z ewidencji gruntów, prowadzonej przez Starostwo Powiatowe w Olecku, grunty zabudowane, na które składaj ą si ę: grunty rolne zabudowane, tereny mieszkaniowe, tereny przemysłowe, tereny inne zabudowane, tereny zurbanizowane niezabudowane, tereny rekreacyjno – wypoczynkowe (bez dróg) zajmuj ą ł ącznie powierzchni ę 231,9328 ha. Stan ewidencyjny terenów zabudowanych odpowiada powierzchni terenów zabudowanych (Br, B, Bi, Bz, Ba), nie obejmuj ąc rzeczywistego zagospodarowania lub mo żliwego zagospodarowania jako kontynuacja funkcji wyst ępuj ącej w s ąsiedztwie, w procesie rozwojowym, jakim jest naturalne uzupełnianie wykształconych układów urbanistycznych. Pod uwag ę nale ży równie ż wzi ąć fakt, że dane ewidencyjne obejmuj ą równie ż tereny zabudowane znajduj ące si ę poza „obszarami skupionej zabudowy”, wyznaczonymi w Studium.

Dokonuj ąc porównania danych z ewidencji gruntów, nale ży zauwa żyć, że „obszary skupionej zabudowy wsi” wyznaczone w STUDIUM Z 2000/2010r. (312,72 ha) s ą znacznie wi ększe ni ż dane ewidencyjne gruntów zabudowanych (231,9328 ha). Wniosek jest oczywisty: „obszary skupionej zabudowy wsi” wyznaczone w STUDIUM, zostały przyj ęte z du żym zapasem i tym samym wyczerpuj ą zapotrzebowanie na tereny budowlane. Nie ma zatem potrzeby wskazywania nowych „obszarów przeznaczonych do zabudowy” we wszystkich niemal miejscowo ściach, jak to przyj ęto w STUDIUM z 2000/2010r. Słusznym kierunkiem wydaje si ę jedynie wielofunkcyjny i zrównowa żony rozwój o środka gminnego WIELICZKI. Tym samym nale żałoby zweryfikowa ć „obszary przeznaczone do zabudowy”, na terenie całej GMINY WIELICZKI.

Maksymalne w skali gminy zapotrzebowanie na now ą zabudow ę, wyra żone w ilo ści powierzchni u żytkowej, w podziale na funkcje zabudowy.

Zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna, zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna: Na obszarze GMINY WIELICZKI nie wyst ępuje zapotrzebowanie na nowe tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej. Zakłada si ę, że rocznie mo że przybywa ć 3 domy mieszkalne, co nie wpłynie raczej na wzrost liczby mieszka ńców. 30 lat x 3 domy x 140 m 2 = 12 600 m 2 Zakłada si ę w perspektywie 30 lat wzrost liczby budynków mieszkalnych jednorodzinnych pokrywaj ących zapotrzebowanie dla nowych mieszka ńców o szacowanej liczbie 200 osób: 200 osób x 35 m 2/osob ę = 7 000 m2 Łączne szacowane zapotrzebowanie powierzchni u żytkowej w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych w perspektywie 30 lat: 19 600 m 2

Zabudowa mieszkaniowo – usługowa: Na obszarze GMINY WIELICZKI nie wyst ępuje znacz ące zapotrzebowanie na nowe tereny mieszkaniowo – usługowe oraz now ą zabudow ę mieszkaniowo – usługow ą. Zakłada si ę w perspektywie 30 lat szacowane zapotrzebowanie powierzchni u żytkowej w budynkach mieszkalno – usługowych, na poziomie 1 obiekt mieszkalno- usługowy na rok: 30 lat x 200 m2/obiekt = 6000 m 2

Zabudowa usługowa: Zakłada si ę w perspektywie 30 lat szacowane zapotrzebowanie powierzchni u żytkowej w budynkach usługowych, na poziomie 1 obiekt usługowy na 3 lata: 30/3 lat x 200 m 2 /obiekt = 2000 m 2

Zabudowa produkcyjno – magazynowa: Zakłada si ę w perspektywie 30 lat szacowane zapotrzebowanie powierzchni u żytkowej w budynkach produkcyjnych i magazynowych, na poziomie 1 obiekt / 10 lat.

137

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Szacowane zapotrzebowanie powierzchni u żytkowej budynków produkcyjnych i magazynowych: 30/10 lat x 2000 m 2/ obiekt = do 6000 m 2

Zabudowa usługowa turystyczna: Zachodzi potrzeba zaprognozowania terenów rozwojowych w zakresie usług turystyki nad jeziorem Oleckie Małe, ze szczególnym uwzgl ędnieniem potrzeb wypoczynku pobytowego. Zakłada si ę w perspektywie 30 lat szacowane zapotrzebowanie na poziomie 1 obiekt / 10 lat. Szacowane zapotrzebowanie powierzchni u żytkowej budynków usług turystycznych: 30/10 lat x 700 m 2 = 2 100 m 2

2. Szacowana chłonno ść obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno – przestrzennej w granicach jednostki osadniczej, rozumiana jako mo żliwo ść lokalizowania na tych obszarach nowej zabudowy, wyra żona w powierzchni u żytkowej zabudowy, w podziale na funkcje zabudowy

Zgodnie z definicjami zawartymi w ustawie z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urz ędowych nazwach miejscowo ści i obiektów fizjograficznych (Dz. U. z dnia 22 wrze śnia 2003 r.), ‹ jednostka osadnicza – to wyodr ębniony przestrzennie obszar zabudowy mieszkaniowej wraz z obiektami infrastruktury technicznej zamieszkany przez ludzi; ‹ wie ś - to jednostka osadnicza o zwartej lub rozproszonej zabudowie i istniej ących funkcjach rolniczych lub zwi ązanych z nimi usługowych lub turystycznych nieposiadaj ącą praw miejskich lub statusu miasta. ‹ jednostki osadnicze to równie ż: kolonia, osada, wie ś.

GMINA WIELICZKI podzielona jest na 22 obr ęby geodezyjne i 26 jednostek osadniczych w rozumieniu art. 1 pkt 1 ww. ustawy, stanowi ące 26 wsi odró żniaj ących si ę nazw ą. Nazwy wsi pokrywaj ą si ę z nazwami poszczególnych obr ębów geodezyjnych. Dodatkowo wyró żnia si ę jednostki osadnicze: Cimoszki, G ąsiorówek, Norki, Nowy Młyn

GMINA WIELICZKI charakteryzuje si ę na ogół skupion ą zabudow ą przy drogach publicznych. Wyst ępuje równie ż rozproszona zabudowa zagrodowa, dost ępna z dróg wewn ętrznych. Cz ęsto w rozproszeniu wyst ępuje równie ż zabudowa nierolnicza (mieszkaniowa jednorodzinna, zabudowa letniskowa, zabudowa usługowa, zabudowa produkcyjna).

Zgodnie z definicjami zawartymi w ustawie z dnia z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i le śnych: ‹ zwarta zabudowa to zgrupowanie nie mniej ni ż 5 budynków, za wyj ątkiem budynków o funkcji wył ącznie gospodarczej, pomi ędzy którymi najwi ększa odległo ść s ąsiaduj ących ze sob ą budynków nie przekracza 100 m; ‹ obszar zwartej zabudowy to obszar wyznaczony przez obwiedni ę prowadzon ą w odległo ści 50 m od zewn ętrznych kraw ędzi skrajnych budynków tworz ących zwart ą zabudow ę lub po zewn ętrznych granicach działek, na których poło żone s ą te budynki, je śli ich odległo ść od tych granic jest mniejsza ni ż 50 m.

„Obszary skupionej zabudowy wsi” wskazane w STUDIUM z 2000/2010r., na ogół spełniaj ą wymogi definicji prawnej „zwartej zabudowy” przytoczonej powy żej. W wyznaczonych „obszarach skupionej zabudowy wsi” w obr ębach: WIELICZKI i CIMOCHY wyst ępuje wielofunkcyjna zabudowa wsi z usługami podstawowymi. Miejscowo ści te spełniaj ą kryteria w pełni wykształconej struktury funkcjonalno – przestrzennej na poziomie o środka gminnego - WIELICZKI i pomocniczego - CIMOCHY. W „obszarach skupionej zabudowy wsi”, w miejscowo ściach: Nied źwiedzkie, Nory, Wilkasy, Małe Olecko, Krupin, Sobole, Markowskie, Cimoszki i Kleszczewo, obejmuj ących zabudow ę zagrodow ą, czasami zabudow ę jednorodzinn ą, wyst ępuj ą usługi podstawowe w bardzo ograniczonym zakresie. W pozostałych wsiach z „obszarami skupionej zabudowy wsi” (G ąsiorowo, Godziejewo, Jelitki, Krzy żewko, Puchówka, Rynie, Starosty , Szeszki, Urbanki, Wojnasy ) brak usług. Zatem wymienione wsie nie posiadaj ą w pełni wykształconej zwartej struktury funkcjonalno - przestrzennej, w granicach

138

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A jednostki osadniczej, o jakich mowa w art. 10 ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 27 marca 2013r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Za obszar o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno – przestrzennej mo żna uzna ć jedynie miejscowo ści WIELICZKI – na poziomie o środka gminnego i CIMOCHY- na poziomie o środka pomocniczego. Wykształcone struktury funkcjonalno – przestrzenne wsi WIELICZKI i wsi CIMOCHY mają charakter powierzchniowy, obsługiwany przez system dróg publicznych, na który składaj ą si ę: drogi wojewódzkie, drogi powiatowe i gminne, uzupełnione gminnymi drogami wewn ętrznymi. Miejscowo ść WIELICZKI wyposa żona jest w pełen zakres usług podstawowych na potrzeby mieszka ńców Wieliczek i GMINY WIELICZKI. Miejscowo ść CIMOCHY wyposa żona jest w ograniczony zakres usług podstawowych na potrzeby mieszka ńców Cimoch i wschodniej cz ęś ci gminy.

Przepisy obowi ązuj ących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego ustalaj ą mo żliwo ść znacz ącego rozbudowania „obszarów zwartej zabudowy wsi” w obr ębie MAŁE OLECKO , na potrzeby zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, letniskowej i turystycznej.

Szacowana chłonno ść obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno – przestrzennej w granicach jednostki osadniczej, rozumiana jako mo żliwo ść lokalizowania na tych obszarach nowej zabudowy, wyra żona w powierzchni u żytkowej zabudowy w podziale na funkcje zabudowy

Szacowana chłonność obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno - przestrzennej Ilość istniejących Szacowana ilość budynków Zabudowa planowanych budynków Zabudowa mieszkalnych na mieszkaniowa Zabudowa produkcyjna GMINA WIELICZKI mieszkalnych na usługowa obszarach o w pełni jednorodzinna obszarach o w pełni nazwa jednostki wykształconej zwartej wykształconej zwartej w tym budynki: w tym budynki osadniczej strukturze w tym budynki strukturze funkcjonalno – mieszkalne, produkcyjne, funkcjonalno – usługowe, przestrzennej mieszkalne z usługami magazynowe, przestrzennej usługowo – towarzyszącymi, administracyjne,obiekty mieszkalne rekreacji indywidualnej infrastruktury technicznej,

urządzenia techniczne i 200 m2/ 1 budynek 128 m2/ 1 budynek inne fun.pomocnicze szt. szt. pow. użytkowa pow. użytkowa pow. użytkowa m2 m2 m2 WIELICZKI 80 20 2 8 00 800 10 00 CIMOCHY 60 10 1 4 00 200 0 razem 140 30 4 200 1000 1000

139

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

3. Szacowana chłonno ść obszarów przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudow ę, wyra żona w powierzchni u żytkowej zabudowy, w podziale na funkcje zabudowy

Szacowana chłonność obszarów przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudowę, wyrażona w powierzchni użytkowej zabudowy w podziale na funkcje zabudowy

Tereny zabudowy usługowej

GMINA WIELICZKI

Nazwa planu gospodarczej Nazwa obrębu Nazwa jednorodzinnej inne inne Tereny zabudowy Terenyzabudowy produkcyjnych,usług Powierzchnia planu turystyki mieszkalno- usługowej rzemieślniczych,i składów Tereny zakładów, obiektów Terenyobiektów zakładów, sportui rekreacji Tereny zabudowy letniskowej Tereny zabudowy Tereny zabudowy zagrodowej Tereny zabudowy gastronomi i gastronomi handlu Tereny zabudowy mieszkaniowej Tereny zabudowy magazynów, zabudowy - magazynów, garażowo ha ha ha ha ha ha Miejscowy plan ok. Wieliczki zagospodarowania 14 ha przestrzennego terenów aktywności gospodarczej w Wieliczkach 3,45 6,34 1,57 zatwierdzony Uchwałą XXVI/141/2002 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r.. (Dz.Urz.Woj.Warmińsko-Mazurskiego Nr 48 z 18 kwietnia 2002r. poz.765) Powierzchnia terenów przeznaczonych pod nową zabudowę ha 3,45 6,34 1,57 w tym: tereny zabudowane ha 0,30 0 0 tereny niezabudowane ha 3,15 6,34 1,57 Szacowana ilość działek budow lanych szt. 1 6 1 w tym: ilość działek zabudowanych szt. 1 0 0 szacowana ilość nowych działek pod zabudowę szt. 0 6 1 Szacowana powierzchnia użytkowa głównego budynku m2 128 200 200 Łączna szacowana powierzchnia użytkowa zabudowy m 2 128 1200 200 w tym: 128 0 w istniejącej zabudowie m 2 0 w planowanej zabudowie m 2 0 1200 200 Łączna szacowana powierzchnia użytkowa planowanej zabudowy m2 0 1400

140

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Szacowana chłonność obszarów przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudowę, wyrażona w powierzchni użytkowej zabudowy w podziale na funkcje zabudowy

Tereny zabudowy usługowej

GMINA WIELICZKI

Nazwa planu gospodarczej Nazwa obrębu Nazwa jednorodzinnej innej Tereny zabudowy Terenyzabudowy produkcyjnych,usług Powierzchnia planu turystyki mieszkalno- usługowej rzemieślniczych,i składów Tereny zakładów, obiektów Terenyobiektów zakładów, sportui rekreacji Tereny zabudowy letniskowej Tereny zabudowy Tereny zabudowy zagrodowej Tereny zabudowy gastronomi i gastronomi handlu Tereny zabudowy mieszkaniowej Tereny zabudowy magazynów, zabudowy - magazynów, garażowo ha ha ha ha ha ha Miejscowy plan ok. Małe Olecko zagospodarowania 36,5 ha przestrzennego terenów w obrębie wsi Małe Olecko zatwierdzony Uchwałą 1,66 4,52 9,03 0,50 5,73 2,76 XXVI/142/2002 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r.. (Dz.Urz.Woj.Warmińsko-Mazurskiego Nr 48 z 18 kwietnia 2002r. poz.766) Powierzchnia terenów przeznaczonych pod nową zabudowę ha 1,66 4,52 9,03 0,50 5,73 2,76 w tym: tereny zabudowane ha 0,16 0,19 1,20 0,25 0 0 tereny niezabudowane ha 1,50 4,33 7,83 0,25 5,73 2,76 Szacowana ilość działek budow lanych szt. 3 33 4 2 1 1 w tym: ilość działek zabudowanych szt. 1 1 4 1 0 0 szacowana ilość nowych działek pod zabudowę szt. 2 32 0 1 1 1 Szacowana pow ierzchnia użytkowa głównego budynku m2 128 50 128 200 400 Łączna szacowana powierzchnia użytkowa zabudowy m 2 384 1650 512 400 400 w tym: 128 50 512 400 0 w istniejącej zabudowie m 2 w planowanej zabudowie m 2 256 1600 0 200 400 Łączna szacowana powierzchnia użytkowa planowanej zabudowy m2 2056 400

141

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Szacowana chłonność obszarów przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudowę, wyrażona w powierzchni użytkowej zabudowy w podziale na funkcje zabudowy

Tereny zabudowy usługowej

GMINA WIELICZKI

Nazwa planu gospodarczej Nazwa obrębu Nazwa jednorodzinnej innej Tereny zabudowy Terenyzabudowy produkcyjnych,usług Powierzchnia planu turystyki mieszkalno- usługowej rzemieślniczych,i składów Tereny zakładów, obiektów Terenyobiektów zakładów, sportui rekreacji Tereny zabudowy letniskowej Tereny zabudowy Tereny zabudowy zagrodowej Tereny zabudowy gastronomi i gastronomi handlu Tereny zabudowy mieszkaniowej Tereny zabudowy magazynów, zabudowy - magazynów, garażowo ha ha ha ha ha ha Miejscowy plan ok. Małe Olecko 0,82 zagospodarowania 56 ha przestrzennego terenów w rejonie jeziora Olecko Małe, gmina Wieliczki Wieliczki 0,72 3,15 9,28 7,81 4,03 11,57 0,93 zatwierdzony Uchwałą XXVI/143/2002 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r.. (Dz.Urz.Woj.Warmińsko-Mazurskiego Nr 48 z 18 kwietnia 2002r. poz.767) Powierzchnia terenów przeznaczonych pod nową zabudowę ha 1,54 3,15 9,28 7,81 4,03 11,57 0,93 w tym: tereny zabudowane ha 0,47 0,10 0 2,58 0 0,02 0 tereny niezabudowane ha 1,07 3,05 9,28 5,23 4,03 11,55 0,93 Szacowana ilość działek budow lanych szt. 8 27 2 12 12 7 2 w tym: ilość działek zabudowanych szt. 3 1 0 4 0 1 0 szacowana ilość nowych działek pod zabudowę szt. 5 26 2 8 12 6 2 Szacowana powier zchnia użytkowa głównego budynku m2 128 50 128 200 50 0 200 Łączna szacowana p owierzchnia użytkowa zabudowy m2 1024 1350 256 2400 600 0 400 w tym: 384 50 0 800 0 0 w istniejącej zabudowie m 2 0 w planowanej zabudowie m 2 640 1300 256 1600 600 0 400 Łączna szacowana powierzchnia użytkowa planowanej zabudowy m2 3796 1000

142

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Szacowana chłonność obszarów przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudowę, wyrażona w powierzchni użytkowej zabudowy w podziale na funkcje zabudowy

Tereny zabudowy usługowej

GMINA WIELICZKI

Nazwa planu gospodarczej Nazwa obrębu Nazwa jednorodzinnej innej Tereny zabudowy Terenyzabudowy produkcyjnych,usług Powierzchnia planu turystyki mieszkalno - usługowej rzemieślniczych,i składów Tereny zakładów, obiektów Terenyobiektów zakładów, sportui rekreacji Tereny zabudowy letniskowej Tereny zabudowy Tereny zabudowy zagrodowej Tereny zabudowy gastronomi i gastronomi handlu Tereny zabudowy mieszkaniowej Tereny zabudowy magazynów, zabudowy - magazynów, garażowo ha ha ha ha ha ha Miejscowy plan ok. Kleszczewo zagospodarowania 5 ha przestrzennego części wsi Kleszczewo zatwierdzony Uchwałą 0,19 2,10 0,26 XXVI/144/2002 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r.. (Dz.Urz.Woj.Warmińsko-Mazurskiego Nr 48 z 18 kwietnia 2002r. poz.768) Powierzchnia terenów przeznaczonych pod nową zabudowę ha 0,19 2,10 0,26 w tym: tereny zabudowane ha 0,19 0 0,26 ter eny niezabudowane ha 0 2,10 0 Szacowana ilość działek budow lanych szt. 1 4 1 w tym: ilość działek zabudowanych szt. 1 0 1 szacowana ilość nowych działek pod zabudowę szt. 0 4 0 Szacowana powierzchnia użytkowa głównego budynku m2 128 100 200 Łączna szacowana p owierzchnia użytkowa zabudowy m2 128 400 200 w tym: 128 0 200 w istniejącej zabudowie m 2 w planowanej zabudowie m 2 0 400 0 Łączna szacowana powier zchnia użytkowa planowanej zabudowy m2 0 400

143

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Szacowana chłonność obszarów przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudowę, wyrażona w powierzchni użytkowej zabudowy w podziale na funkcje zabudowy

Tereny zabudowy usługowej

GMINA WIELICZKI

Nazwa planu gospodarczej Nazwa obrębu Nazwa jednorodzinnej innej Tereny zabudowy Terenyzabudowy produkcyjnych,usług Powierzchnia planu turystyki mieszkalno- usługowej rzemieślniczych,i składów Tereny zakładów, obiektów Terenyobiektów zakładów, sportui rekreacji Tereny zabudowy letniskowej Tereny zabudowy Tereny zabudowy zagrodowej Tereny zabudowy gastronomi i gastronomi handlu Tereny zabudowy mieszkaniowej Tereny zabudowy magazynów, zabudowy - magazynów, garażowo ha ha ha ha ha ha Miejscowy plan ok. Wieliczki zagospodarowania 9 ha przestrzennego zabudowy mieszkaniowej w Wieliczkach 2,59 2,03 0,42 zatwierdzony Uchwałą XXVI/145/2002 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r.. (Dz.Urz.Woj.Warmińsko-Mazurskiego Nr 48 z 18 kwietnia 2002r. poz.769) Powierzchnia terenów przeznaczonych pod nową zabudowę ha 2,59 2,03 0,42 w tym: tereny zabudowane ha 0 0 0 tereny niezabudowane ha 2,59 2,03 0,42 Szacowana ilość działek budow lanych szt. 19 1 2 w tym: ilość działek zabudowanych szt. 0 0 0 szacowana ilość nowych działek pod zabudowę szt. 19 1 2 Szacowana powierzchnia użytkowa głównego budynku m 2 128 128 200 Łączna szacowana p owierzchnia użytkowa zabudowy m2 2432 128 400 w tym: 0 0 0 w istniejącej zabudowie m 2 w planowanej zabudowie m2 2432 128 400 Łączna szacowana powierzchnia użytkowa planowanej zabudowy m2 2960

144

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Szacowana chłonność obszarów przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudowę, wyrażona w powierzchni użytkowej zabudowy w podziale na funkcje zabudowy

Tereny zabudowy usługowej

GMINA WIELICZKI

Nazwa planu gospodarczej Nazwa obrębu Nazwa jednorodzinnej innej Tereny zabudowy Terenyzabudowy produkcyjnych,usług Powierzchnia planu turystyki mieszkalno- usługowej rzemieślniczych,i składów Tereny zakładów, obiektów Terenyobiektów zakładów, sportui rekreacji Tereny zabudowy letniskowej Tereny zabudowy Tereny zabudowy zagrodowej Tereny zabudowy gastronomi i gastronomi handlu Tereny zabudowy mieszkaniowej Tereny zabudowy magazynów, zabudowy - magazynów, garażowo ha ha ha ha ha ha Miejscowy plan ok. Wieliczki zagospodarowania 8,5 ha przestrzennego terenów części wsi Wieliczki 1,57 3,34 0,56 1,62 0,80 zatwierdzony Uchwałą VIII/35/2003 Rady Gminy Wieliczki z dnia 22 lutego 2002r.. (Dz.Urz.Woj.Warmińsko-Mazurskiego Nr 186 z 8 grudnia 2003r. poz.2247) Powierzchnia terenów przeznaczonych pod nową zabudowę ha 1,57 3,34 0,56 1,62 0,80 w tym: tereny zabudowane ha 0,16 0,30 0, 56 1,38 0,73 tereny niezabudowane ha 1,41 3,04 0 0,24 0,07 Szacowana ilość działek budowanych szt. 13 1 3 144 5 w tym: ilość działek zabudowanych szt. 1 1 3 144 3 szacowana ilość nowych działek pod zabudowę szt. 12 0 0 0 2 Szacowana powierzchnia użytkowa głównego budynku m 2 128 128 200 18 191 Łączna szacowana p owierzchnia użytkowa zabudowy m2 1664 128 1000 2592 955 w tym: 128 128 870 2592 573 w istniejącej zabudowie m 2 w planowanej zabudowie m 2 1536 0 230 0 382 Łączna szacowana powierzchnia użytkowa planowanej zabudowy m2 1766 382

145

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Szacowana chłonność obszarów przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudowę, wyrażona w powierzchni użytkowej zabudowy w podziale na funkcje zabudowy

Tereny zabudowy usługowej

GMINA WIELICZKI

Nazwa planu gospodarczej Nazwa obrębu Nazwa jednorodzinnej innej Tereny zabudowy Terenyzabudowy produkcyjnych,usług Powierzchnia planu turystyki mieszkalno- usługowej rzemieślniczych,i składów Tereny zakładów, obiektów Terenyobiektów zakładów, sportui rekreacji Tereny zabudowy letniskowej Tereny zabudowy Tereny zabudowy zagrodowej Tereny zabudowy gastronomi i gastronomi handlu Tereny zabudowy mieszkaniowej Tereny zabudowy magazynów, zabudowy - magazynów, garażowo ha ha ha ha ha ha Miejscowy plan 25,12 ha Wieliczki zagospodarowania przestrzennego terenów produkcyjnych w Wieliczkach 4,47 zatwierdzony Uchwałą XII/77/08 Rady Gminy Wieliczki z dnia 19 marca 2008r.. (Dz.Urz.Woj.Warmińsko-Mazurskiego Nr 66 z 25 kwietnia 2008r. poz.1303) Powierzchnia terenów przeznaczonych pod nową zabudowę ha 4,47 w tym: tereny zabudowane ha 0 tereny niezabudowane ha 4,47 Szacowana ilość działek budow lanych szt. 10 w tym: ilość działek zabudowanych szt. 0 szacowana ilość nowych działek pod zabudowę szt. 10 Szacowana powierzchnia użytkowa głównego budynku m 2 200 Łączna szacowana p owierzchnia użytkowa zab udowy m2 2000 w tym: 0 w istniejącej zabudowie m 2 w planowanej zabudowie m 2 2000 Łączna szaco wana powierzchnia użytkowa planowanej zabudowy m2 0 2000

146

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Szacowana chłonność obszarów przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudowę, wyrażona w powierzchni użytkowej zabudowy w podziale na funkcje zabudowy

Tereny zabudowy usługowej

GMINA WIELICZKI

Nazwa planu gospodarczej Nazwa obrębu Nazwa jednorodzinnej innej Tereny zabudowy Terenyzabudowy produkcyjnych,usług Powierzchnia planu turystyki mieszkalno- usługowej rzemieślniczych,i składów Tereny zakładów, obiektów Terenyobiektów zakładów, sportui rekreacji Tereny zabudowy letniskowej Tereny zabudowy Tereny zabudowy zagrodowej Tereny zabudowy gastronomi i gastronomi handlu Tereny zabudowy mieszkaniowej Tereny zabudowy magazynów, zabudowy - magazynów, garażowo ha ha ha ha ha ha Miejscowy plan 144 ha Rynie Wojnasy zagospodarowania Wilkasy przestrzennego dla Niedźwiedzkie dwutorowej napowietrznej Starosty linii elektroenergetycznej Kleszczewo 400kV Ełk – granica RP 0 0 0 0 0 0 0 0 0 na terenie Gminy Wieliczki Uchwała Nr XXVIII/198/2013 Rady Gminy Wieliczki z dnia 7 czerwca 2013r.. (Dz.Urz.Woj.Warmińsko-Mazurskiego z 10 lipca 2013r. poz.2243) Powierzchnia terenów przeznaczonych pod nową zabudowę ha 0 0 0 0 0 0 0 0 0 w tym: tereny zabudowane ha tereny niezabudowane ha Szacowana ilość działek budow lanych szt. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 w tym: ilość działek zabudowanych szt. szacowana ilość nowych działek pod zabudowę szt. Szacowana powierzchnia użytkowa głównego budynku m 2 Łączna szacowana p owierzchnia użytkowa zabudowy m2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 w tym: w istniejącej zabudowie m2 w planowanej zabudowie m 2 Łączna szacowana powierzchnia użytkowa planowanej zabudowy m2 0 0

147

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Szacowana chłonność obszarów przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudowę, wyrażona w powierzchni użytkowej zabudowy w podziale na funkcje zabudowy

zestawienie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego

Tereny zabudowy usługowej

GMINA WIELICZKI

Nazwa planu gospodarczej Nazwa obrębu Nazwa jednorodzinnej innej Tereny zabudowy Terenyzabudowy produkcyjnych,usług Powierzchnia planu turystyki mieszkalno- usługowej rzemieślniczych,i składów Tereny zakładów, obiektów Terenyobiektów zakładów, sportui rekreacji Tereny zabudowy letniskowej Tereny zabudowy Tereny zabudowy zagrodowej Tereny zabudowy gastronomi i gastronomi handlu Tereny zabudowy mieszkaniowej Tereny zabudowy magazynów, zabudowy - magazynów, garażowo ha ha ha ha ha ha Miejscowy plan ok. Wieliczki zagospodarowania 14 ha przestrzennego terenów aktywności gospodarczej w Wieliczkach 3,45 6,34 1,57 Uchwała Nr XXVI/141/2002 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r.. (Dz.Urz.Woj.Warmińsko-Mazurskiego Nr 48 z 18 kwietnia 2002r. poz.765) Miejscowy plan ok. Małe Olecko zagospodarowania 36,5 ha przestrzennego terenów w obrębie wsi Małe Olecko Uchwała Nr XXVI/142/2002 1,66 4,52 9,03 0,50 5,73 2,76 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r.. (Dz.Urz.Woj.Warmińsko-Mazurskiego Nr 48 z 18 kwietnia 2002r. poz.766) Miejscowy plan ok. Małe Olecko zagospodarowania 56 ha przestrzennego terenów w 0,82 rejonie jeziora Olecko Małe, gmina Wieliczki Uchwała Nr XXVI/143/2002 Wieliczki Rady Gminy w Wieliczkach 0,72 3,15 9,28 7,81 4,03 11,57 0,93 z dnia 22 lutego 2002r.. (Dz.Urz.Woj.Warmińsko-Mazurskiego Nr 48 z 18 kwietnia 2002r. poz.767) razem 1,54 3,15 9,28 7,81 4,03 11,57 0,93 Miejscowy plan ok. Kleszczewo zagospodarowania 5 ha przestrzennego części wsi Kleszczewo Uchwała Nr XXVI/144/2002 0,19 2,10 0,26 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r.. (Dz.Urz.Woj.Warmińsko-Mazurskiego Nr 48 z 18 kwietnia 2002r. poz.768)

148

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Miejscowy plan ok. Wieliczki zagospodarowania 9 ha przestrzennego zabudowy mieszkaniowej w Wieliczkach Uchwała Nr XXVI/145/2002 2,59 2,03 0,42 Rady Gminy w Wieliczkach z dnia 22 lutego 2002r.. (Dz.Urz.Woj.Warmińsko-Mazurskiego Nr 48 z 18 kwietnia 2002r. poz.769) Miejscowy plan ok. Wieliczki zagospodarowania 8,5 ha przestrzennego terenów części wsi Wieliczki Uchwała Nr VIII/35/2003 1,57 3,34 0,56 1,62 0,80 Rady Gminy Wieliczki z dnia 22 lutego 2002r.. (Dz.Urz.Woj.Warmińsko-Mazurskiego Nr 186 z 8 grudnia 2003r. poz.2247) Miejscowy plan 25,12 ha Wieliczki zagospodarowania przestrzennego terenów produkcyjnych w Wieliczkach Uchwała Nr XII/77/08 4,47 Rady Gminy Wieliczki z dnia 19 marca 2008r.. (Dz.Urz.Woj.Warmińsko-Mazurskiego Nr 66 z 25 kwietnia 2008r. poz.1303) Miejscowy plan 144 ha Rynie zagospodarowania Wojnasy przestrzennego dla dwutorowej Wilkasy napowietrznej linii Niedźwiedzkie Starosty elektroenergetycznej 400kV Ełk Kleszczewo – granica RP na terenie Gminy ------Wieliczki Uchwała Nr XXVIII/198/2013 Rady Gminy Wieliczki z dnia 7 czerwca 2013r.. (Dz.Urz.Woj.Warmińsko-Mazurskiego z 10 lipca 2013r. poz.2243) Powierzchnia terenów przeznaczonych pod no wą zabudowę ha 7,55 7,67 27,13 9,29 14,53 9,76 14,33 2,50 1,06 w tym: tereny zabudowane ha 0,87 0,29 1,80 3,39 1,38 0 0,02 0 0,77 tereny niezabudowane ha 6,68 7,38 25,33 5,90 13 ,15 9,76 14,31 2,50 0,29 Szacowana ilość działek budowanych szt. 44 60 9 18 20 13 8 3 6 w tym: ilość działek zabudowanych szt. 6 2 6 7 0 0 1 0 4 szacowana ilość nowych działek pod zabudowę szt. 38 58 3 11 20 13 7 3 2 Szacowana powierzchnia użytkowa głównego budynku m 2 128 50 128 200 180 77 0 200 191 Łączna szacowana p owierzchnia użytkowa zabudowy m2 3584 1350 512 2800 6192 1000 0 600 582 w tym: w istniejącej zabudowie m 2 512 50 128 800 2592 0 0 0 200 w planowanej zabudowie m 2 3072 1300 384 2000 3600 1000 0 600 382 Łączna szacowana powierzchnia użytkowa 6756 5582 planowanej zabudowy m2

149

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

4. Podsumowanie chłonno ści obszarów przeznaczonych pod zabudow ę

Istniej ąca powierzchnia u żytkowa, w podziale na funkcje zabudowy

funkcje zabudowy

Zabudowa Budynki mieszkalne w Zabudowa usługowa Zabudowa produkcyjna mieszkaniowa zabudowie zagrodowej wielorodzinna i Mienie Komunalne, osoby prawne GMINA WIELICZKI mieszkaniowej osoby prawne, jednorodzinnej, osoby fizyczne

zabudowa letniskowa

Istniejąca powierzchnia 10 174,71 73 568,15 9 161,61 7721,92 użytkowa m2 3 431,71 4 724,69 razem m 2 10 174,71 73 568,15 17 318,01 7721,92 udział % 9,35 % 66,65 % 15,90 % 7,10% 83 743 m 2 25 040 m 2 76 % 23 % 2 ogółem m 108 783 m 2 powierzchni użytkowej – 100 %

Z analizy stanu istniej ącego wynikaj ą nast ępuj ące wnioski:

1) Budynki mieszkalne stanowi ą 76% ogólnej powierzchni u żytkowej w GMINIE WIELICZKI;

2) Budynki w zabudowie usługowej stanowi ą 15,90 % ogólnej powierzchni u żytkowej w GMINIE WIELICZKI

3) Budynki w zabudowie produkcyjnej stanowi ą 7,10 % ogólnej powierzchni u żytkowej w GMINIE WIELICZKI

4) Prognoza rozwojowa winna wskazywa ć głównie zapotrzebowanie na zabudow ę produkcyjn ą, która mo że pobudzi ć zapotrzebowanie w mieszkalnictwie i usługach. Zakłada si ę proces rozwojowy gminy w zakresie zabudowy rzemiosła, usług, produkcji, magazynów oraz niewielkich obiektów handlowych. Rozwój tego typu zabudowy wynika z ch ęci aktywizacji ekonomicznej gminy. Przygotowanie terenów dla zewn ętrznych inwestorów jest nieodzownym warunkiem przyszłego rozwoju.

5) Mimo atrakcyjnych walorów przyrodniczych wyst ępuj ących nad jeziorem Oleckie Małe i rzek ą Lega, w GMINIE WIELICZKI wyst ępuje niedobór usług turystycznych i rekreacyjnych. Zakłada si ę utrzymanie ustale ń STUDIUM z 2000/2010r. w zakresie kierunków rozwoju turystycznego w miejscowo ści MAŁE OLECKO i WIELICZKI.

150

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Porównanie maksymalnego zapotrzebowania na now ą zabudow ę z szacowan ą chłonno ści ą obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno – przestrzennej oraz przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudow ę, wyra żon ą w powierzchni u żytkowej zabudowy, w podziale na funkcje zabudowy

Funkcje zabudowy

Zabudowa mieszkaniowa Zabudowa usługowa Zabudowa produkcyjna jednorodzinna, w tym budynki w tym budynki wielorodzinna, letniskowa usługowe, produkcyjne, w tym budynki: usługowo – mieszkalne, magazynowe, mieszkalne, mieszkalne z turystyczne administracyjne, GMINA WIELICZKI usługami towarzyszącymi obiekty infrastruktury stanowiącymi do 30% pu., technicznej, urządzenia rekreacji indywidualnej techniczne i inne funkcje pomocnicze

pow. użytkowa pow. użytkowa pow. użytkowa m2 m2 m2 2 000 Maksymalne zapotrzebowanie 6 000 na nową zabudowę 19 600 + 2 100 6 000 10 100 Szacowana chłonność obszarów 4 200 1 000 1 000 o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno - przestrzennej Szacowana chłonność obszarów 6 756 1 982 3 600 przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudowę 10 956 2 982 4 600 Szacowana chłonność obszarów ł ą c z n i e

Z analizy powy ższego porównania wynikaj ą nast ępuj ące wnioski:

Szacowane potrzeby rozwojowe gminy uj ęte w powy ższym zestawieniu wskazuj ą na potrzeb ę zapewnienia terenów inwestycyjnych. Zapotrzebowanie na tereny budowlane oszacowano w poni ższych obliczeniach:

151

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Zapotrzebowanie na tereny pod now ą zabudow ę, prognozowane w perspektywie 30 lat Zapotrzebowanie na nową zabudowę, wyrażone w : GMINA WIELICZKI powierzchni ilości budynków powierzchni powierzchni użytkowej (obiektów) działki (działek) terenu wraz z Funkcje zabudowy zabudowy komunikacją (+ 30%) m2 szt. ha ha Zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna, 8 644 140 m 2/dom 0,15 ha/ dom wielorodzinna, letniskowa 62 domy 9,3 ha 12,09 ha

Zabudowa u sługowa 7 118 200 m 2/obiekt 0,20 ha/ obiekt 25 obiekty 5,00 ha 6,50 ha

700 m 2 /obiekt 0,30 ha/ obiekt 3 obiekty 0,90 ha 1,17 ha

Zabudowa produkcyjna 1 400 do 2000 m 2 /obiekt 0,4 0 ha/ obiekt 1 obiekt 0,4 ha 0,52 ha

razem 17 162 m 2 91 obiektów 15,6 ha 20,28 ha

Szacowana chłonno ść „obszarów przeznaczonych pod zabudow ę” w STUDUM z 2000/2010r. (456,24 ha) przewy ższa wielokrotnie szacowane zapotrzebowanie na tereny pod now ą zabudow ę, prognozowan ą w pespektywie 30 lat. Wyst ępuje znacz ący przerost powierzchni terenów niezabudowanych, znajduj ących si ę poza „obszarami skupionej zabudowy wsi” przeznaczonych pod now ą zabudow ę, nie odpowiadaj ący rzeczywistemu zapotrzebowaniu na tereny budowlane.

Z uwagi na niepewno ść procesów rozwojowych, dopuszczalna jest mo żliwo ść zwi ększenia zapotrzebowania w stosunku do wyników analiz, do 30% (art. 10 ust.7 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

152

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

5. Wnioski wynikaj ące bilansu terenów przeznaczonych pod zabudow ę, wskazanych w STUDUM z 2000/2010r.

1) Maj ąc na uwadze wymagania zawarte w art. 1 ust.3 i 4 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, dotyczące zasad ustalania przeznaczenia terenów oraz sytuowania nowej zabudowy, uwzgl ędniaj ące wymagania ładu przestrzennego, efektywnego gospodarowania przestrzeni ą oraz walorów ekonomicznych przestrzeni, dokonano analizy „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki” z 2000/2010r. sporz ądzaj ąc bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę, o którym mowa w art. 10 ust.2 pkt 1 ww. ustawy.

2) Analiza ustale ń „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wieliczki” z 2000/2010r. w zakresie kierunków zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów wskazuje, że ustalenia STUDIUM z 2000/2010r. w sposób ewidentny nie odpowiadaj ą aktualnym wymaganiom prawnym, wynikaj ącym z art. 1 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 27 marca 2013r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów, winne uwzgl ędnia ć bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę. Obowi ązek ten powstał dnia 18 listopada 2015r. na skutek zmian do ustawy o planowaniu i zagospodarowania przestrzennym ogłoszonym w Dz.U. z 2015r, poz. 1777.

3) Zachodzi potrzeba zaprognozowania zrównowa żonego rozwoju gminy rolniczej, podmiejskiej, o walorach turystyczno – wypoczynkowych.

4) Za obszar o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno – przestrzennej mo żna uzna ć jedynie miejscowo ści: V WIELICZKI – na poziomie o środka gminnego, V CIMOCHY- na poziomie o środka pomocniczego.

5) Do rozwoju istniej ących struktur funkcjonalno – przestrzennych rekomenduje si ę: V miejscowo ść gminn ą WIELICZKI, na potrzeby zabudowy produkcyjnej, mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej; V miejscowo ść MAŁE OLECKO, na potrzeby zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, letniskowej i usług turystycznych.

6) Zachodzi potrzeba drastycznej weryfikacji struktury osadniczej gminy, w oparciu o bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę, wynikaj ący z analizy obowi ązuj ącego STUDIUM z 2000/2010r. W szczególno ści, weryfikacji wymagaj ą wskazane w STUDIUM z 2000/2010r. „obszary przeznaczone pod zabudow ę”. Wyst ępuje znacz ący przerost powierzchni terenów niezabudowanych, znajduj ących si ę poza „obszarami skupionej zabudowy wsi”, przeznaczonych pod now ą zabudow ę, nie odpowiadaj ący rzeczywistemu zapotrzebowaniu na tereny budowlane.

7) Wyznaczanie dalszych terenów rozwojowych w zakresie mieszkalnictwa, zabudowy usługowej i zabudowy produkcyjnej winno by ć oparte w pierwszej kolejno ści, o niezagospodarowane grunty Mienia Komunalnego.

153

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rozdział 12.

U W A R U N K O W A N I A

WYNIKAJCE ZE STANU PRAWNEGO GRUNTÓW 1. Struktura władania gruntów na obszarze GMINY WIELICZKI 2. Wnioski

1. Struktura władania gruntów na obszarze GMINY WIELICZKI

Struktura władania gruntów na obszarze GMINY WIELICZKI Nazwa grup i podgrup rejestrowych Powierzchnia (ha)

Grunty wchodz ące w skład Zasobu Własno ści Rolnej Skarbu Pa ństwa 809 Grunty w zarz ądzie Pa ństwowego Gospodarstwa Le śnego Lasy Pa ństwowe 3006 Grunty w trwa łym zarz ądzie pa ństwowych jedn. organizacyjnych z wył ączeniem gruntów 0 PGL Grunty wchodz ące w skład zasobu nieruchomo ści Skarbu Pa ństwa 0 Grunty Skarbu Pa ństwa przekazane do zagospodarowania 0 Agencji Mienia Wojskowego Grunty Skarbu Pa ństwa przekazane do zagospodarowania Wojskowej Agencji Mieszk. 0 Pozostałe grunty SP spo śród gruntów zaliczanych do 1 grupy 230 Grunty Skarbu Pa ństwa z wył ączeniem gruntów przekazanych 4045 w u żytkowanie wieczyste

Grunty SP w u żytkowaniu wieczystym osób fizycznych 0 Grunty SP w u żytkowaniu wieczystym pa ństwowych os. prawnych 0 Grunty SP w u żytkowaniu wieczystym spó łdzielni mieszkaniowych 0 Grunty SP w u żytkowaniu wieczystym pozostałych osób 36

Grunty SP przekazane w u żytkowanie wieczyste 36

Grunty spółek Skarbu Państwa, przedsi ębiorstw pa ństwowych 0 i innych pa ństwowych osób prawnych

154

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Grunty wchodz ące w skład gminnego zasobu nieruchomo ści 275 Grunty gmin i zwi ązków mi ędzygminnych 3 przekazanych w trwały zarz ąd gminnym jednostkom organizacyjnym Pozostałe grunty spo śród gruntów zaliczanych do 4 grupy 0

Grunty gmin i zwi ązków mi ędzygminnych 278 z wył ączeniem gruntów przekazanych w u żytkowanie

Grunty gmin i ich zwi ązków w u żytkowaniu wieczystym osób fizycznych 3 Grunty gmin i ich zwi ązków w u żytkowaniu wieczystym gminnych osób prawnych 0 Grunty gmin i ich zwi ązków w u żytkowaniu wieczystym spó łdzielni mieszkaniowych 0 Grunty gmin i ich zwi ązków w u żytkowaniu wieczystym pozostałych osób 0

Grunty gmin i zwi ązków mi ędzygminnych 3 przekazane w u żytkowanie wieczyste

Grunty, które s ą wł. gm. osób prawnych, oraz grunty, których wł. są nieznani 0 Grunty, które s ą w ł. powiat. osób prawnych, oraz grunty, których wł. s ą nieznani 0 Grunty, które s ą w ł. woj. osób prawnych, oraz grunty, których wł. są nieznani 0 Grunty, które s ą własno ści ą samorz ądowych os. 0 prawnych oraz gr., których wła ściciele s ą nieznani

Grunty osób fizycznych wchodz ące w skład gospodarstw rolnych 7335

Grunty osób fizycznych nie wchodz ące w skład gospodarstw rolnych 2075

Grunty osób fizycznych 9410

Grunty, które s ą wł. roln. spółdz. produkc. i ich zw. oraz grunty, których wł. nie s ą znani 0

Grunty, które s ą wł. roln. spółdz. mieszk. i ich zw. oraz grunty, których wł. nie s ą znani 5 Pozostałe grunty spo śród gruntów zaliczanych do 8 grupy 0

Grunty spó łdzielni 5

Grunty ko ściołów i zwi ązków wyznaniowych 36

Grunty wspólnot gruntowych 0

Grunty wchodz ące w skład powiatowego zasobu nieruchomo ści 7 Grunty powiatów przekazane w trwa ły zarz ąd oraz grunty, których wł. nie s ą znani 80 Pozostałe grunty spo śród gruntów zaliczanych do 11 grupy 0

Grunty powiatów i zwi ązków powiatów 87 z wył ączeniem gruntów przekazanych w u żytkowanie

155

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Grunty powiatów w u żytkowaniu wieczystym osób fizycznych 0

Grunty powiatów w u żytkowaniu wieczystym powiatowych osób prawnych 0 Grunty powiatów w u żytkowaniu wieczystym spó łdzielni mieszkaniowych 0 Grunty powiatów w u żytkowaniu wieczystym pozostałych osób 2

Grunty powiatów 2 przekazane w u żytkowanie wieczyste

Grunty wchodz ące w skład wojewódzkiego zasobu nieruchomo ści 0

Grunty wojew. przekazane w trwały zarz ąd oraz grunty, których wł. nie s ą znani 39

Pozostałe grunty spo śród gruntów zaliczanych do 13 grupy 0

Grunty województw 39 z wył ączeniem gruntów przekazanych w u żytkowanie

Grunty województw w u żytkowaniu wieczystym osób fizycznych 0

Grunty województw w u żytkowaniu wieczystym osób prawnych 0 Grunty województw w u żytkowaniu wieczystym spó łdzielni mieszkaniowych 0 Grunty województw w u żytkowaniu wieczystym pozostałych osób 0

Grunty województw 0 przekazane w u żytkowanie wieczyste

Grunty spó łek prawa handlowego 136

Grunty partii politycznych i stowarzysze ń 0

Pozostałe grunty spo śród gruntów zaliczanych do grupy 15 0 Grunty spółek prawa handlowego i innych osób prawnych nie wymienionych w pkt. 1-14 136

Powierzchnia ewidencyjna gminy Wieliczki ( ha ) 14 077 Powierzchnia wyrównawcza ( ha ) 3 Powierzchnia geodezyjna ( ha ) 14 080 Źródło: Starostwo Powiatowe w Olecku. Stan aktualny na dzie ń 01.01.2016r.

156

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Ogólne zestawienie form władania gruntów na obszarze GMINY WIELICZKI Udział % Nazwa grup i podgrup rejestrowych Powierzchnia w powierzchni ha gminy Grunty Skarbu Pa ństwa z wył ączeniem gruntów przekazanych w 4045 28,73 % użytkowanie wieczyste Grunty SP przekazane w u żytkowanie 36 0,26 % wieczyste Grunty spółek Skarbu Pa ństwa, przedsi ębiorstw pa ństwowych 0 i innych pa ństwowych osób prawnych Grunty gmin i zwi ązków mi ędzygminnych z wył ączeniem gruntów przekazanych w 278 1,97 % użytkowanie Grunty gmin i zwi ązków mi ędzygminnych 3 0,02 % przekazane w u żytkowanie wieczyste Grunty, które s ą własno ści ą samorz ądowych os. prawnych oraz gr., których wła ściciele s ą 0 nieznani Grunty osób fizycznych 9410 66,85 % Grunty spó łdzielni 5 0,03 % Grunty ko ściołów i zwi ązków wyznaniowych 36 0,26 % Grunty wspólnot gruntowych 0 Grunty powiatów i zwi ązków powiatów z wył ączeniem gruntów przekazanych w 87 0,62 % użytkowanie Grunty powiatów 2 0,01 % przekazane w u żytkowanie wieczyste Grunty województw z wył ączeniem gruntów przekazanych w 39 0,28 % użytkowanie Grunty województw 0 przekazane w u żytkowanie wieczyste Grunty spółek prawa handlowego i innych osób prawnych nie wymienionych 136 0,97 % w pkt. 1-14

Powierzchnia ewidencyjna gminy Wieliczki 14 077 100 % (ha) Źródło: Starostwo Powiatowe w Olecku. Stan aktualny na dzie ń 11.2016r. Opracowanie własne

157

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Zbiorcze zestawienie danych dotycz ących budynków na obszarze GMINY WIELICZKI

Nazwa grup i podgrup rejestrowych ci ś wiaty naukii

ś czno razem ą sportowe ł usługowe

medycznej dla rolnictwa dla Innebudynki magazynowe niemieszkalne zakładów opieki Budynkibiurowe Budynkiszpitali, i kulturyoraz budynki Budynkihandlowo - Budynkitransportu i Budynkimieszkalne Budynkiprzemysłowe Budynkiprodukcyjno – Budynkio usługoweigospodarcze Zbiorniki,silosy, budynki

Agencja Rolna Skarbu Pa ństwa 6 9 15 Pa ństwowe Gospodarstwa Le śne 2 1 1 9 3 16 Lasy Pa ństwowe Pa ństwowe jedn. organ. Nie posiadaj ące osob. praw. z wył ączeniem Pa ństwowego Gospodarstwa Le śnego Organy administracji gospod. zasobem nieruchomo ści Skarbu Pa ństwa Grunty Skarbu Pa ństwa przekazane do zagospodarowania Agencji Mienia Wojskowego Agencja Mienia Komunalnego

Wojskowa Agencja Mieszkaniowa Pozostałe osoby, nie wymagane w podgrupach 1.1- 2 1 1 4 1.6 Skarb Pa ństwa z wył ączeniem gruntów 10 2 1 18 4 35 przekazanych w u żytkowanie wieczyste

Osoby fizyczne – użytkownicy wieczy ści na gruntach Skarbu Pa ństwa Pa ństwowe osoby prawne – użytkownicy wieczy ści na gruntach Skarbu Pa ństwa Spółdzielnie mieszkaniowe – użytkownicy wieczy ści na gruntach Skarbu Pa ństwa Pozostali u żytkownicy wieczy ści na gruntach Skarbu Pa ństwa nie uj ęci w podgrupach 2.1-2.4 6 6

Razem u żytkownicy wieczy ści na 6 6 gruntach Skarbu Pa ństwa

Spółki Skarbu Państwa, przedsi ębiorstwa pa ństwowe i inne pa ństwowe osoby prawne

Organy gmin gospodaruj ące zasobem nieruchomo ści 18 5 1 1 1 6 27 27 86 Jednostki organizacyjne gmin i zwi ązków mi ędzygminnych 1 3 3 7 Pozostałe osoby spo śród zaliczonych do 4 grupy rejestrowej niezaliczone do podgrup 4.1 i 4.2 1 1 Razem osoby zaliczone do 4 grupy 18 6 1 1 1 10 27 30 94 rejestrowej

Osoby fizyczne – użytkownicy wieczy ści na gruntach gmin i zwi ązków mi ędzygminnych Komunalne osoby prawne – użytkownicy wieczy ści na gruntach gmin i zwi ązków mi ędzygminnych Spółdzielnie mieszkaniowe - użytkownicy wieczy ści na gruntach gmin i zwi ązków mi ędzygminnych Pozostali u żytkownicy wieczy ści na gruntach gmin nie uj ęci w podgrupach 5.1-5.3

158

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Razem u żytkownicy wieczy ści na gruntach gmin i zwi ązków mi ędzygminnych

Jednoosobowe spółki gmin oraz gminne osoby prawne

Jednoosobowe spółki powiatów oraz powiatowe osoby prawne Jednoosobowe spółki województw oraz wojewódzkie osoby prawne Jednoosobowe spółki jednostek samorz ądu terytorialnego oraz osoby prawne tych jednostek

Osoby fizyczne – wła ściciele indywidualnych gospodarstw rolnych 309 4 7 1 1273 23 1617 Osoby fizyczne – nie b ędące wła ścicielami indywidualnych gospodarstw rolnych 410 7 204 13 4 1 2 715 204 1560

Razem osoby fizyczne 719 11 211 13 5 1 2 1988 227 3177

Rolnicze spółdzielnie produkcyjne i ich zwi ązki

Spółdzielnie mieszkaniowe 2 1 7 2 1 13 Spółdzielnie, spo śród zaliczonych do 8 grupy rejestr., które s ą własn. Innych osób ni ż wym. 1 1 2 2 6

Razem spółdzielnie 3 1 7 1 4 3 19

Kościoły i zwi ązki wyznaniowe 2 1 2 4 9

Wspólnoty gruntowe

Powiatowy zasób nieruchomo ści Powiatowe osoby prawne 1 1 Pozostałe osoby zaliczone do 11 grupy rejestrowej, nie zaliczone do podgrup 11.1 i 11.2

Razem powiaty i zwi ązki powiatów, 1 1 bez u żytkowników wieczystych

Osoby fizyczne – użytkownicy wieczy ści na gruntach powiatów Powiatowe osoby prawne – użytkownicy wieczy ści na gruntach powiatów Spółdzielnie mieszkaniowe - użytkownicy wieczy ści na gruntach powiatów Pozostałe osoby - użytkownicy wieczy ści na gruntach powiatów nie uj ęte w podgrupach 12.1-12.3

Razem u żytkownicy wieczy ści na gruntach powiatów

159

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Osoby województw gospodaruj ące wojewódzkim zasobem nieruchomo ści Jednostki organizacyjne województw 1 1 Pozostałe osoby, spo śród zaliczonych do 13 grupy rejestr. Nie zaliczone do podgrup 13.1 i 13.2 Województwa bez u żytkowników wieczystych na gruntach 1 1 województw

Osoby fizyczne - użytkownicy wieczy ści na gruntach województw Wojewódzkie osoby prawne- użytkownicy wieczy ści na gruntach województw Spółdzielnie mieszkaniowe - użytkownicy wieczy ści na gruntach województw Pozostałe osoby - użytkownicy wieczy ści na gruntach województw nie uj ęte w podgrupach 14.1-14.3

Razem u żytkownicy wieczy ści na gruntach województw

Spó łki prawa handlowego 10 12 2 2 7 26 59 Partie polityczne i stowarzyszenia Pozostałe osoby, spo śród zaliczonych do 15 grupy rejestr. Nie zaliczone do podgrup 15.1 i 15.2 1 2 3 Razem spółki prawa handlowego i inne podmioty nie wymienione 11 12 2 2 9 26 62 w grupach 1-14

Razem budynki 763 24 229 14 6 5 3 10 2049 301 3404 Źródło: Starostwo Powiatowe w Olecku. Stan aktualny na dzie ń 01.01.2016r.

2. Wnioski

Na obszarze GMINY WIELICZKI dominuje prywatna forma władania. Osoby fizyczne posiadaj ą 66,85 % powierzchni gminy. Grunty Skarbu Pa ństwa stanowi ą 28,73 % powierzchni gminy. Jest to drugi co do wielko ści wła ściciel gruntów. GMINA WIELICZKI posiada zaledwie 1,97 % gruntów. Pozostali wła ściciele stanowi ą ł ącznie zaledwie 2,45 % powierzchni gminy.

W kierunkach zagospodarowania przestrzennego nale ży przyj ąć rolniczy charakter gminy.

160

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rozdział 13.

U W A R U N K O W A N I A WYNIKAJCE Z WYST ĘPOWANIA OBIEKTÓW I TERENÓW CHRONIONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODR ĘBNYCH

1. Obiekty chronione na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. 2. Obiekty chronione na podstawie ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami . 3. Obiekty chronione na podstawie ustawy z dnia 3 lutego 2005 r. o ochronie gruntów rolnych i le śnych. 4. Obiekty chronione na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze. 5. Obiekty chronione na podstawie ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o granicach uzdrowiskowych. 6. Obiekty chronione na podstawie ustawy z dnia 7 maja 1999r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady. 7. Obiekty chronione na podstawie ustawy z dnia 21 listopada 1967r. o powszechnym obowi ązku obrony.

Zał ącznik graficzny nr 6 Uwarunkowania wynikaj ące ze stanu LE ŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ

1. Obiekty chronione na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody

Na obszarze GMINY WIELICZKI nie wyst ępuj ą parki narodowe, parki krajobrazowe, rezerwaty przyrody ani Obszary Natura 2000. Południowo – zachodnia cz ęść GMINY WIELICZKI znajduje si ę w:

° Obszarze Chronionego Krajobrazu Jezior Oleckich ustanowionym na podstawie Rozporz ądzenia nr 139 Wojewody Warmi ńsko - Mazurskiego z dnia 12 listopada 2008r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Jezior oleckich” (Dz.Urz.Woj. Warmi ńsko - Mazurskiego Nr 178, poz.2621).

° Obszarze Chronionego Krajobrazu Doliny Legi ustanowionym na podstawie Rozporz ądzenia nr 155 Wojewody Warmi ńsko - Mazurskiego z dnia 19 grudnia 2008r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Legi” (Dz.Urz.Woj. Warmi ńsko - Mazurskiego Nr 198, poz.3106).

Zasady ochrony obowi ązuj ące na OCK przytoczono w Rozdziale 6.

161

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Użytki Ekologiczne: nie wyst ępuj ą.

Pomniki przyrody : 5 pomników przyrody zlokalizowanych na obszarze Le śnictwa Kłosowo, w tym: 3 modrzewie, 1 d ąb szypułkowy i aleja 16 wierzb białych.

2. Obiekty chronione na podstawie ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami

Na obszarze GMINY WIELICZKI na li ście zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, figuruje: ‹ 9 cmentarzy, ‹ ko ściół parafialny w Wieliczkach ‹ wiatrak holender w Markowskich.

W Wojewódzkiej i Gminnej Ewidencji Zabytków uj ęto: ° 31 cmentarzy, ° 35 zabytków , w tym: V 30 zabytków architektonicznych (domy, dwory, zabudowania gospodarskie, brama, grób) V 2 pozostało ści parków, V 4 zabytki kultury technicznej ( 2 młyny, jaz, wodoci ągowa wie ża ci śnie ń); ° 4 aleje o wybitnych i wyró żniaj ących walorach historyczno – przyrodniczo – krajobrazowych.

Na podstawie Archeologicznego Zdj ęcia Polski, na obszarze GMINY WIELICZKI zlokalizowano 249 udokumentowanych stanowisk archeologicznych ( nie wpisanych do rejestru zabytków). Udokumentowane stanowiska archeologiczne rozproszone s ą na terenie całej gminy, ze szczególnym zag ęszczeniem w obr ębach: Wieliczki, Nied źwiedzkie, Wilkasy.

Wykaz zabytków i ich rozmieszczenie zawarto w Rozdziale 7.

3. Obiekty chronione na podstawie ustawy z dnia 3 lutego 2005 r. o ochronie gruntów rolnych i le śnych

Na obszarze GMINY WIELICZKI wyst ępuj ą na ogół grunty rolne klas niechronionych. W niewielkich ilo ściach wyst ępuj ą grunty rolne klas III podlegaj ących ochronie prawnej. Nie wyst ępuj ą grunty rolne klas I i II. Lasy obj ęte s ą ochron ą prawn ą. Na terenie gminy wyst ępuj ą lasy ochronne. W lasach zidentyfikowano siedliska Natura 2000, które najcz ęś ciej znajduj ą si ę w lasach ochronnych

4. Obiekty chronione na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze

Zestawienie udokumentowanych złó ż na obszarze GMINY WIELICZKI zawarto w Rozdziale 13. Na obszarze GMINY WIELICZKI znajduj ą si ę zło ża kruszywa naturalnego.

162

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

5. Obiekty chronione na podstawie ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o granicach uzdrowiskowych

GMINA WIELICZKI nie jest obj ęta ochron ą uzdrowiskow ą.

6. Obiekty chronione na podstawie ustawy z dnia 7 maja 1999r. o ochronie byłych hitlerowskich obozów zagłady

Na obszarze GMINY WIELICZKI nie wyst ępuj ą byłe hitlerowskie obozy zagłady. W granicach GMINY WIELICZKI nie wyst ępuj ą obszary pomników zagłady wraz ze strefami ochronnymi.

7. Obiekty chronione na podstawie ustawy z dnia 21 listopada 1967r. o powszechnym obowi ązku obrony

Na obszarze GMINY WIELICZKI nie wyst ępuj ą obiekty chronione zwi ązane z obron ą kraju.

Wszelkie projektowane obiekty o wysoko ści równej i wi ększej od 50 m n.p.t. ka żdorazowo, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budow ę wymagaj ą zgłoszenia do Szefostwa Słu żby Ruchu Lotniczego Sił Zbrojnych RP (adres: Szefostwa Słu żby Ruchu Lotniczego Sił Zbrojnych RP, ul. Żwirki i Wigury 1C, 00-912 Warszawa 65). Podstawa prawna: § 2.2 rozporz ądzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 czerwca 2003 r. w sprawie sposobu zgłaszania i oznakowania przeszkód lotniczych.

163

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

164

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rozdział 14.

U W A R U N K O W A N I A WYNIKAJCE Z WYST ĘPOWANIA:

‹ NATURALNYCH ZAGRO ŻEŃ GEOLOGICZNYCH;

‹ UDOKUMENTOWANYCH ZŁÓ Ż KOPALIN, ZASOBÓW WÓD PODZIEMNYCH ORAZ UDOKUMENTOWANYCH KOMPLEKSÓW PODZIEMNEGO SKŁADOWANIA DWUTLENKU W ĘGLA;

‹ TERENÓW GÓRNICZYCH WYZANCZONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODR ĘBNYCH.

1. Udokumentowane zło ża kopalin. 2. Tereny górnicze wyznaczone na podstawie przepisów odr ębnych. 3. Zasoby wód podziemnych. 4. Obszary naturalnych zagro żeń geologicznych.

Zał ącznik graficzny nr 5 UWARUNKOWANIA wynikaj ące ze stanu ŚRODOWISKA

165

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

1. Udokumentowane zło ża kopalin.

Zestawienie udokumentowanych złó ż na obszarze GMINY WIELICZKI stan na 31.12.2017r.

L.p. Nr zło ża Nazwa zło ża poło żenie użytkownik Charakterystyka zło ża

1. KN 5161 Małe Olecko Zaniechana Kruszywa naturalne - zło ża eksploatacja mieszanek żwirowo - piaskowych (pospółki), pow. 0,49 ha 2. KN 4009 Markowskie Zaniechana Piasek ze żwirem, kruszywa eksploatacja naturalne, pow. 0,40 ha 3. KN 16075 Nied źwiedzkie Nied źwiedzkie P. B. Wojnowski Kruszywa naturalne - zło ża dz. 76 mieszanek żwirowo - piaskowych (pospółki), pow. 1,99 ha 4. KN 15458 Nied źwiedzkie Nied źwiedzkie Kruszywa naturalne - zło ża II dz. 213/2 mieszanek żwirowo - piaskowych (pospółki), pow. 37,86 ha 5. KN 1677 Olecko Małe Złoża mieszanek żwirowo - piaskow. (pospółki), pow. 166,80 ha 6. KN 5467 Sobole Sobole Piasek ze wirem (kruszywa naturalne), pow. 2,40 ha 7. KN 5440 Starosty Starosty Zło ża mieszanek żwirowo - piaskowych (pospółki), kruszywa naturalne, pow. 454,73 ha 8. KN 10845 Starosty I Starosty P. B. Wojnowski Zło ża mieszanek żwirowo - piaskowych (pospółki), pow. 1,19 ha 9. KN 14366 Wieliczki II Wieliczki dz. P. St. Marusiewicz, Kruszywa naturalne - zło ża 291 zło że mieszanek żwirowo - piaskowych eksploatowane (pospółki), pow. 1,05 ha okresowo Teren górniczy Wieliczki II został zniesiony decyzj ą Starosty Oleckiego z dnia 12.04.2016r. znak: ŚR.6522.10.2016 10. KN 17349 Wilkasy Wilkasy cz ęść P. G. Żukowski Kruszywa naturalne - zło ża piasków dz. nr 45 budowlanych, pow. 2,00 ha 11. KN 19406 Nied źwiedzkie Nied źwiedzkie Kruszywa naturalne - zło ża III dz. 213/2 mieszanek żwirowo – piaskowych pow. 37,8 ha Źródło: http://geoportal.pgi.gov.pl/

166

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Zło że Olecko Małe nr KN 5161

Zło że Markowskie nr KN 4009

167

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Zło że Nied źwiedzkie nr KN 16075 (obszar górniczy, teren górniczy)

Zło że Nied źwiedzkie II nr KN 15458

168

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Zło że Olecko Małe nr KN 1677

169

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Zło że Sobole nr KN 5467

Zło że Starosty nr KN 5440

170

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Zło że Starosty I nr KN 10845 (obszar górniczy, teren górniczy)

171

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Zło że Wieliczki II nr KN 14366 (obszar górniczy, teren górniczy) Teren górniczy Wieliczki II został zniesiony decyzją Starosty Oleckiego z dnia 12.04.2016r. znak: ŚR.6522.10.2016

172

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Zło że Wilkasy nr KN 17349

173

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Zło że Nied źwiedzkie III nr KN 19406

174

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

2. Tereny górnicze wyznaczone na podstawie przepisów odr ębnych.

Na obszarze GMINY WIELICZKI wyst ępuj ą nast ępuj ące tereny górnicze:

° Zło że Nied źwiedzkie nr KN 16075 ° Zło że Starosty I nr KN 10845

3. Zasoby wód.

Na obszarze GMINY WIELICZKI wydzielono sze ść JCWP (Jednolitych Cz ęś ci Wód Powierzchniowych).

www.arcgis.com Ryc.6 Jednolite cz ęś ci wód powierzchniowych zlewnie JCWP na obszarze GMINY WIELICZKI

ROZPORZ ĄDZENIE NR 5/2015 DYREKTORA REGIONALNEGO ZARZ ĄDU GOSPODARKI WODNEJ W WARSZAWIE z dnia 3 kwietnia 2015 r. w sprawie ustalenia warunków korzystania z wód regionu wodnego Środkowej Wisły. RW200018262618 dopływ spod Zatyk stan zły, niezagrożona, osi ągni ęcie co najmniej dobrego stanu ekologicznego oraz utrzymanie co najmniej dobrego stanu chemicznego wód. RW2000182626169 Czarna stan zły, niezagro żona, osi ągni ęcie co najmniej dobrego stanu ekologicznego oraz utrzymanie co najmniej dobrego stanu chemicznego wód. RW2000202626199 Jegrznia (Lega) od wypływu z jez. Oleckie Małe do wpływu do jez. Szelmet Wielki stan zły, niezagro żona, osi ągni ęcie co najmniej dobrego stanu ekologicznego oraz utrzymanie co najmniej dobrego stanu chemicznego wód.

175

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

RW20002526261539 Jegrznia (Lega) od wpływu do jez. Olecko Wielkie do wypływu z jez. Oleckie Małe stan zły, zagro żona, osi ągni ęcie co najmniej dobrego stanu ekologicznego oraz utrzymanie co najmniej dobrego stanu chemicznego wód derogacja wpływ działalno ści antropogenicznej na stan JCWP generuje konieczno ść przesuni ęcia w czasie osi ągni ęcia celów środowiskowych z uwagi na brak rozwi ąza ń technicznych mo żliwych do zastosowania w celu poprawy stanu JCWP. RW200018262615349 Kanał Wieliczki stan zły, zagro żona, osi ągni ęcie co najmniej dobrego stanu ekologicznego oraz utrzymanie co najmniej dobrego stanu chemicznego wód – derogacja, wpływ działalno ści antropogenicznej na stan JCWP generuje konieczność przesuni ęcia w czasie osi ągni ęcia celów środowiskowych z uwagi na brak rozwi ąza ń technicznych możliwych do zastosowania w celu poprawy stanu JCWP. RW2000182622372 Kanał Rynie stan dobry, niezagro żona, utrzymanie obecnego stanu ekologicznego wód.

Wody podziemne

Ryc. 7 Poło żenie GMINY WIELICZKI na tle JCWPd (Jednolite Cz ęś ci Wód Podziemnych) nr 32

JCWPd składa si ę z czterech pi ęter wodono śnych. Najpłytszy poziom wodono śny Q1 zasilany jest infiltracyjnie w rejonach oznaczonych jako strefy zasilania i strefy tranzytu. Główn ą baz ę drena żu dla płytkiego systemu kr ąż enia stanowi Kotlina Biebrza ńska. Poza drena żem rzecznym istotn ą rol ę odgrywa tu intensyfikacja ewapotranspiracji na obszarach bagiennych. Poza Kotlin ą, strefy drena żu wód podziemnych zwi ązane s ą z dolinami głównych dopływów Biebrzy: Netty, Jegrzni, Ełku, Wissy, Sidry i Brzozówki. Na północy koryta współczesnych rzek cz ęsto wykorzystuj ą rynny polodowcowe uformowane w trakcie zlodowacenia Wisły. Przykładem tego typu formy morfologicznej jest słynna Dolina Rospudy. Rynny stanowi ą gł ęboko wci ęte doliny wypełnione głównie dobrze przepuszczalnym materiałem o genezie fluwioglacjalnej. Sprzyja to gł ębokiemu drena żowi systemu wodono śnego przez koryta nawet niewielkich rzek. Dodatkow ą rol ę w drena żu odgrywaj ą wyst ępuj ące tu licznie jeziora przepływowe o genezie rynnowej. Poziom Q2 zasilany jest głównie na drodze przes ączania wód z poziomu Q1 przez poziomy rozdzielaj ące. Lokalnie zasilanie poziomu mo że by ć ułatwione obecno ści ą okien hydrogeologicznych. Drena ż poziomu zachodzi przede wszystkim w dolinie Biebrzy, gdzie dochodzi do odwrócenia kierunku przes ączania przez warstwy rozdzielaj ące. Poziom Q3 charakteryzuje si ę siln ą nieci ągło ści ą wyst ępowania. Na obszarach wysoczyznowych zasilany jest na drodze przes ączania z poziomów Q1 lub Q2. Na północy jednostki drena ż poziomu zachodzi głównie na drodze przes ączania wód do ni ższych poziomów wodono śnych. Na południu system kr ąż enia wód jest zbli żony do poziomu Q2. Poziom Q4 wyst ępuje głównie w południowej i zachodniej cz ęś ci jednostki. Zasilanie odbywa si ę na drodze przes ączania przez osady trudnoprzepuszczalne. Poziom obejmuj ący najstarsze osady czwartorz ędowe oraz wodono śne serie osadowe paleogenu wchodzi w

176

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A skład gł ębokiego systemu kr ąż enia. Przepływ wód odbywa si ę ku zachodowi i południowemu zachodowi w kierunku stref zasilania paleoge ńskiego zbiornika wodono śnego niecki mazowieckiej. Poziom J3 zasilany jest głównie na drodze przes ączania przez poziomy i warstwy nadległe. Intensyfikacji zasilania tego poziomu mog ą sprzyja ć sp ękania zwi ązane ze strefami dyslokacyjnymi. Przepływ wód odbywa si ę zapewne w kierunku południowo zachodnim, w kierunku niecki brze żnej. Podstawowym i praktycznie jedynym zbiornikiem wód podziemnych u żytkowych s ą utwory czwartorz ędowe o mi ąż szo ści 150-250m.Wodonosiec tworz ą piaski żwiry wodnolodowcowe zwi ązane z kolejnymi zlodowaceniami. Wg regionalnego podziału wód podziemnych Polski Paczy ńskiego gmina Wieliczki nale ży do Regionu Mazurskiego. Główny u żytkowy poziom wodono śny znajduje si ę w utworach czwartorz ędowych, którego podło żem s ą utwory trzeciorz ędowe. Nie ma on charakteru ci ągłego pod wzgl ędem gł ęboko ści. Utworami wodono śnymi, tworz ącymi układ o zró żnicowanej genezie i rozprzestrzenieniu są piaski sandrowe, doliny kopalne i rynnowe oraz poziomy mi ędzymorenowe ró żnego wieku. Mo żna wyró żni ć kilka poziomów wodono śnych: - przypowierzchniowy, - mi ędzymorenowy, - sp ągowy. Poziom przypowierzchniowy tworz ą piaski i żwiry pradoliny Biebrzy, sandry, doliny rzeczne i rynnowe. Woda w tych utworach przewa żnie posiada swobodne zwierciadło na gł ęboko ści 2-10m. W dolinie rynnowej Legi stwierdzono utwory piaszczyste wodonośne o mi ąż szo ści 20-50m. Poziomy miedzymorenowe s ą głównym poziomem u żytkowym. Stanowi ą go piaski i żwiry zwi ązane ze stadiami zlodowacenia środkowopolskiego. Poziom miejscami składa si ę z 2-3 warstw, s ą to głównie osady glacifluwialne i doliny kopalne. Mi ędzymorenowa warstwa wodono śna wyst ępuje szerok ą stref ą obejmuj ącą dolin ę rzeki Legi.

4. Obszary naturalnych zagro żeń geologicznych

Zagro żenie ruchami masowymi uzale żnione jest od nast ępuj ących czynników: • morfogeneza terenu; • morfometria terenu (k ąty nachylenia terenu i wysoko ści wzgl ędne); • przypowierzchniowa budowa geologiczna; • inne przejawy morfodynamiki; • pokrycie terenu ro ślinno ści ą; • zabezpieczenia techniczne stoków.

W przypadku terenów o naturalnych predyspozycjach do powstawania ruchów masowych, ingerencja antropogeniczna mo że doprowadzi ć do zachwiania stabilno ści stoku i uruchomienia procesów morfodynamicznych. Zgodnie z literatur ą, słabe ruchy masowe mog ą pojawi ć si ę ju ż przy k ącie nachylenia 2-7 o , przy 7-15 o mo że wystąpi ć silne spełzywanie oraz osuwanie. Przy k ącie nachylenia terenu 15-35° mo żliwe jest silne osuwanie gruntu. Za osuwisko twórcze uznaje si ę generalnie nachylenie terenu 15-35°. Powy żej 35° wyst ępuje zjawisko odpadania i obrywania mas skalnych i zwietrzeliny. Do obszarów zagro żonych wyst ępowaniem ruchów masowych na obszarze opracowania nale żą zbocza dolin rzecznych, jezior i zbocza wysoczyzny. Stoki wysoczyzny pokryte s ą w wi ększo ści trwał ą pokryw ą ro ślinn ą – przede wszystkim murawow ą, w mniejszym stopniu le śną i semile śną, która skutecznie stabilizuje je pod wzgl ędem morfodynamicznym. Wynika m. in. z tego konieczno ść ochrony pokrywy ro ślinnej. Potencjalne zagro żenie wyst ąpienia ruchów masowych mog ą spot ęgowa ć niewła ściwe lokalizacje obiektów, brak ro ślinności na zboczach i wprowadzanie sztucznych podci ęć zboczy (skarp). Na obszarze GMINY WIELICZKI wyst ępuj ą tereny predysponowane do powstawania osuwisk na stromych zboczach koryta rzeki Jegrzni tu ż przy wypływie z jez. Oleckie Małe oraz w południowej cz ęś ci gminy w okolicach miejscowo ści G ąsiorowo (ryc. 4). Powszechnym zagro żeniem w warunkach środowiska przyrodniczego Polski s ą ekstremalne stany pogodowe, jak bardzo silne wiatry, długotrwałe, intensywne opady deszczu lub śniegu. Zapobieganie ekstremalnym stanom pogodowym jest niemo żliwe, a likwidacja skutków jest kwesti ą organizacyjn ą.

177

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

178

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rozdział 15.

U W A R U N K O W A N I A

WYNIKAJCE ZE STANU SYSTEMÓW KOMUNIKACJI

1. Systemy transportowe, które nie wyst ępuj ą na terenie gminy 2. Trasy kolejowe 3. System dróg wojewódzkich 4. System dróg powiatowych 5. System dróg gminnych 6. Mosty 7. Komunikacja zbiorowa na drogach publicznych

Zał ącznik graficzny nr 9 UWARUNKOWANIA wynikaj ące ze stanu SYSTEMÓW KOMUNIKACJI

Zał ącznik graficzny nr 10 UWARUNKOWANIA wynikaj ące ze stanu u żytkowego dróg

1. Systemy transportowe, które nie wyst ępuj ą na terenie gminy

Na obszarze GMINY WIELICZKI nie wyst ępuj ą lotniska. Na obszarze GMINY WIELICZKI nie wyst ępuj ą drogi krajowe.

2. Trasy kolejowe

Na obszarze GMINY WIELICZKI wyst ępuj ą odcinki nast ępuj ących linii kolejowych: ° Linia kolejowa nr 039 Olecko - Suwałki linia drugorz ędna, jednotorowa, niezelektryfikowana, (nieczynna) ° Linia kolejowa nr 041 Ełk - Olecko linia drugorz ędna, jednotorowa, niezelektryfikowana, (nieczynna)

3. System dróg wojewódzkich

Na obszarze GMINY WIELICZKI wyst ępuj ą drogi wojewódzkie o ł ącznej długo ści 13,477 km, spełniaj ące wymogi techniczno – użytkowe w klasie Z – zbiorczej.

Przebieg dróg wojewódzkich pokazano w Zał ączniku graficznym nr 9

179

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

WYKAZ DRÓG WOJEWÓDZKI CH NA OBSZARZE GMINY WIELICZKI Wymogi technicz.- Długo ść Długo ść L.p. Nr Przebieg drogi wojewódzkiej Klasa użytkowe nawierzch. drogi na drogi (szer. w l. bitumicznej obszarze rozgr. gminy szer. Wieliczki jezdni) km km 1 655 Kąp – Wydminy – Olecko - Raczki Z spełnia 11,218 11,218 – Suwałki – Rutka Tartak, wymogi przebiegaj ąca przez miejscowo ść gminn ą Wieliczki . 2 661 Cimochy – Kalinowo Z spełnia 2,259 2,259 wymogi

razem 13,477 13,477

4. System dróg powiatowych

Gmina obsługiwana jest przez system dróg powiatowych wykazanych w poni ższych tabelach, oparty o drogi wojewódzkie. Ł ączna długo ść dróg powiatowych wynosi 60,314 km, w tym 40,448 km (67%) jest pokryta nawierzchni ą bitumiczn ą. Drogi powiatowe nie spełniaj ą wymogów technicznych i u żytkowych w klasach im nadanych, z wyj ątkiem drogi nr 1009N.

Przebieg dróg powiatowych pokazano w Zał ączniku graficznym nr 9. Stan u żytkowy dróg powiatowych pokazano w Zał ączniku graficznym nr 10.

WYKAZ DRÓG POWIATOWYCH NA OBSZARZE GMINY WIELICZKI Wymogi technicz.- Długo ść Długo ść Długo ść L.p. Nr Przebieg drogi powiatowej Klasa użytkowe nawierzch. nawierzch. drogi na drogi (szer. w bitumicznej innej obszarze l.rozgr. gminy szer. Wieliczki jezdni) km km km 1 1826 N Dudki - Zajdy - Kukowo - Nowy L 2,660 żwir.0,087 2,747 Młyn _ 2 1828 N Nowy Młyn ( dr. nr 1909 N) - D 0,000 żwir.1,375 1,375 Starosty _ 3 1830 N Nied źwiedzkie - Wilkasy - L 2,444 żwir.1,161 3,605 Sobole _ 4 1832 N Krupin - Markowskie - Wojnasy Z 3,452 żwir.3,824 10,184 - Rynie _ grunt.2,908 5 1834 N Krupin - Urbanki - gr. woj. Z 6,320 6,320 (Nieszki) _

180

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

6 1836 N Urbanki - gr. woj. (Karasiewo) L 0,377 0,377 _ 7 1838 N Gąski - Kijewo - Guty Z 2,932 2,932 _ 8 1840 N Jelitki - Kleszczewo L 0,484 żwir.2,152 2,636 _ 9 1899 N Olecko - Krupin - Szczecinki Z 3,569 3,569 _ 10 1909 N Wieliczki - Kleszczewo - Z spełnia 11,270 11,270 Wysokie wymogi 11 1911 N dr. woj. nr 655 - Szeszki L 3,908 3,908 _ 12 1913 N Wojnasy - Cimochy - Dorsze – Z 3,032 żwir.3,991 10,639 Kalinowo _ grunt.4,368 w tym ul. Szkolna i ul. Polna w Cimochach

żwir.12,590 razem 40,448 60,314 grunt.7,276

Stan dróg aktualny na 01.06.2018 r.

5. System dróg gminnych

GMINA WIELICZKI obsługiwana jest przez system dróg gminnych wykazanych w poni ższych tabelach, oparty o drogi powiatowe i drogi wojewódzkie. Ł ączna długo ść dróg gminnych wynosi 64,597 km, w tym 13,008 km (20%) jest pokryta nawierzchni ą bitumiczn ą. Drogi gminne nie spełniaj ą wymogów technicznych i u żytkowych w najni ższej klasie D – dojazdowej.

Przebieg dróg gminnych pokazano w Zał ączniku graficznym nr 9 Stan u żytkowy dróg gminnych pokazano w Zał ączniku graficznym nr 10

WYKAZ DRÓG GMINNYCH NA OBSZARZE GMINY WIELICZKI Wymogi Długo ść Długo ść technicz.- nawierzchni drogi Klasa użytkowe Lp Nr drogi Przebieg drogi gminnej (szer. w l.rozgr. szer. jezdni) km km

gr. gm. (Kukowo kol.) - Małe bitum. 0,181 1 142001 N D 3,835 Olecko - dr. pow. nr 1909 N _ żwir. 3,654 dr. gm. nr 142001 N – dr. pow. nr 142001 SN D bitum. 0,117 0,117 1826 N _ gr. gm. (Zatyki) - dr. pow. nr 1909 żwir. 1,466 2 142002 N D 2,762 N (Nowy Młyn) _ grunt.1,296 3 142003 N gr. gm. - Wieliczki ul. Przytorowa D _ żwir.1,354 1,354 bitum. 0,540 kostka bet. 4 142004 N gr. gm. - Wieliczki ul. Jeziorna D 0,820 _ 0,250 żwir. 0,030 żwir. 3,094 5 142005 N Nied źwiedzkie - Kleszczewo D 6,216 _ grunt. 2,929

181

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

kamie ń polny 0,193 6 142006 N Starosty - dr. gm. nr 142005 N D _ grunt. 1,154 1,154 żwir. 0,700 7 142007 N Starosty - dr. gm. nr 142005 N D 1,328 _ grunt. 0,628 dr. gm. nr 142021 N (Puchówka) bitum. 0,030 8 142008 N D 3,156 - gr. gm. (Dorsze) _ żwir. 3,126 Nowe Raczki - dr. pow. nr 1899 bitum. 0,650 9 142009 N D 0,967 N (Krupin) _ żwir. 0,317 10 142010 N Urbanki - Markowskie D _ żwir. 3,703 3,703 dr. gm. nr 142030 N - Wilkasy - bitum. 3,852 11 142011 N D 4,976 Wojnasy _ żwir. 1,124 12 142012 N dr. gm. nr 142011 N - Wilkasy D _ bitum. 1,816 1,816 Wilkasy - dr. pow. nr 1913 N 13 142013 N D żwir. 4,108 4,108 (Cimoszki) _ dr. pow. nr 1913 N (Cimoszki) - bitum. 0,930 14 142014 N D 1,972 gr. wojew. (Wasilówka) _ żwir. 1,042 15 142015 N dr. pow. nr 1913 N - Szeszki D _ żwir. 3,797 3,797 16 142016 N Szeszki - gr. wojew. (Wierzbowo) D _ żwir. 1,110 1,110 dr. wojew. nr 661 (Cimochy) - gr. 17 142017 N D żwir. 2,007 2,007 wojew. _ Wieliczki, ul. Letniskowa (od dz. nr 309 poło żonej przy jez. Olecko bitum. 0,500

18 142018 N Małe w kierunku dr. pow. nr 1826 1,110 D _ N Nowy Młyn - Małe Olecko - żwir. 0,610 Kukowo) Wieliczki, ul. Spokojna (od dr. woj. nr 655 Olecko - Raczki - Suwałki (od ul. Lipowej) w 19 142019 N D bitum. 1,071 1,071 kierunku cmentarza do drogi _ powiatowej nr 1909 N Wieliczki - Kleszczewo - Wysokie) Wieliczki ul. Słoneczna (od dr. woj. nr 655 Olecko - Raczki - 20 142020 N D bitum. 0,245 0,245 Suwałki w kierunku północnym _ do działki 80/7 oraz 80/13) Wieliczki ul. Słoneczna – do 142020 SN D bitum. 0,182 0,182 ko ńca drogi _ bitum.1,426 żwir. 0,040 21 142021 N Kleszczewo - Puchówka D 2,136 _ kamie ń polny 0,670 22 142022 N Cimochy ul. Krótka (dz. nr 288) D _ żwir. 0,565 0,565 Cimochy ul. Kolejowa (dz. nr 23 142023 N bitum. 0,346 0,346 371) _ od dr. pow. nr 1832 N do drogi gminnej Wilkasy - Wojnasy (dz. 24 142024 N nr 187, cz ęść dz. nr 175 obr ęb D _ żwir. 2,231 2,231 Markowskie, dz. nr 17 obr ęb Wilkasy) od dr. pow. nr 1913 N od 25 142025 N miejscowo ści Wojnasy w D _ żwir. 0,491 0,491 kierunku miejscowo ści

182

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Wierciochy (dz. nr 111 obr ęb Wojnasy) od dr. pow. nr 1909 N od grunt. 0,890

miejscowo ści Nory w kierunku trylinka 0,850 26 142026 N D 1,940 miejscowo ści Kijewo (do gr. _ kami eń polny

gminy) 0,200 Cimochy, ul. Cmentarna (dz. nr 27 142027 N 405/2, 412/4, 414/4, cz ęść dz. D _ bitum. 0,230 0,230 nr 244/3 w obr ębie Cimochy) odcinek dr. woj. nr 655 K ąp – Wydminy – Olecko – Raczki – Suwałki – Rutka Tartak do dr. 28 142028 N woj. nr 655 Kąp – Wydminy – D _ bitum. 0,892 0,892 Olecko – Raczki – Suwałki – Rutka Tartak, na działce o nr ewid. 203, obr ęb Nied źwiedzkie odcinek od drogi powiatowej Nr 1830 N Nied źwiedzkie - Wilkasy - Sobole do drogi gminnej Nr 29 142029 N D żwir. 2,040 2,040 142013 N Wilkasy - dr. pow. nr _ 1913 N (Cimoszki) (dz. nr 89, 135/2, 136 w obr ęb Wilkasy) spełnia 30 142030 N Markowskie - Wieliczki Z bitum. 4,774 4,774 wymogi odcinek od drogi powiatowej nr 1830 N Nied źwiedzkie – Wilkasy – Sobole w kierunku przejazdu kolejowego do miejsca na 31 142031 N D grunt. 0,604 0,604 wysoko ści dz. nr 59/3 w obr ębie _ wsi Nied źwiedzkie, na działkach oznaczonych numerem geodezyjnym 117 oraz 57 odcinek od drogi szlaku kolejowego w miejscowo ści Małe Olecko do drogi gminnej nr 32 142032 N 142001 N granica gminy D _ grunt. 0,902 0,902 (Kukowo kol.) - Małe Olecko – dr. pow. nr 1909 N Wieliczki – Kleszczewo - Wysokie bitum. 13,008 64,597 razem żwir. 36,609 kamie ń polny 5,837

kostka bet. 0,250 trylinka 0,850 grunt. 8,403 Stan dróg aktualny na 01.06.2018 r.

183

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

6. Mosty

WYKAZ MOSTÓW NA OBSZARZE GMINY WIELICZKI Miejscowo ść Szeroko ść Długo ść Materiał z Droga Droga - (nazwa całkowita całkowita No śno ść Nazwa którego Lp. JNI Numer Km drogi, obiektu w obiektu w w tonach przeszkody wykonano ulicy) metrach metrach obiekt rz. Czarna drewno + 1. 1913N 9+650 01027087 Szeszki 4,3 4,6 3,5 T Struga stal cegła + 2. 1909N 1+500 01027107 Nowy Młyn 8 13,0 15 T rz. Lega beton beton 3. 1909N 7+350 01027108 Kleszczewo 9,9 20,0 30 T rz. Lega zbrojony beton 4. 1909N 9+280 01027109 Guty 8,4 9,0 15 T rz. Czarna zbrojony beton 5. 1826N 15+000 01027110 Olecko Małe 5,6 13,0 15 T rz. Lega zbrojony stal + 6. 1828N 1+100 01027111 Starosty 7 15,9 15 T rz. Lega drewno stal + 7. 1838N 7+300 01027112 Gąsiorówko 9,5 18,0 15 T rz. Lega beton beton 8. 1840N 0+790 01027115 Czernie 6,7 6,4 15 T rz. Lega zbrojony beton 9. 1840N 3+150 01027116 Kleszczewo 6,1 19,4 15 T rz. Lega zbrojony

7. Komunikacja zbiorowa na drogach publicznych

Na obszarze GMINY WIELICZKI funkcjonuje komunikacja zbiorowa – autobusowa. Autobusy komunikacji publicznej kursuj ą na nast ępuj ących drogach publicznych: V Droga wojewódzka nr 655, V Droga powiatowa nr 1909N Miejscowo ść gminna WIELICZKI ma poł ączenia autobusowe PKS do nast ępuj ących miejscowo ści:

Gi życko – Mragowo – Olsztyn 1 poł ączenie /dzie ń (po śpieszny) Ełk przez Kleszczewo 1 poł ączenie /dzie ń Ełk przez Olecko 7 poł ącze ń /dzie ń Olecko 12 poł ącze ń /dzie ń Suwałki przez Raczki 9 poł ącze ń /dzie ń Augustów 1 poł ączenie /dzie ń

184

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

185

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

186

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rozdział 16.

U W A R U N K O W A N I A

WYNIKAJ ĄCE ZE STANU SYSTEMÓW INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ, W TYM STOPNIA UPRZ ĄDKOWANIA GOSPODARKI WODNO – ŚCIEKOWEJ, ENERGETYCZNEJ ORAZ GOSPODARKI ODPADAMI

1. Zaopatrzenie w wod ę 2. Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków 3. Gospodarka odpadami komunalnymi 4. Zaopatrzenie w gaz 5. Elektroenergetyka 6. Łączno ść i telekomunikacja 7. Ciepłownictwo

Zał ącznik graficzny nr 11 UWARUNKOWANIA wynikaj ące ze stanu SYSTEMÓW INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ

1. Zaopatrzenie w wod ę

Gminn ą sie ć wodoci ągow ą na obszarze GMINY WIELICZKI zasilaj ą komunalne uj ęcia wody w Krupinie, Kleszczewie i Nied źwiedzkich z przepompowni ą wody w Cimochach. Sie ć wodoci ągowa jest bardzo dobrze rozwini ęta i obejmuje wszelkie usługi oraz wszystkich mieszka ńców gminy Wieliczki. Mo żliwe jest zaopatrzenie w wod ę przyszłych obiektów usługowych i przyszłych mieszka ńców.

Wg stanu na dzie ń 31.12.2016r. ° gminna sie ć wodoci ągowa (bez przył ączy) liczy 102, 7 km. ° ilo ść przył ączy wodoci ągowych – 750. ° do gminnej sieci wodoci ągowej podł ączone jest 655 budynków mieszkalnych, w tym: - 14 budynków mieszkalnych wielorodzinnych, - 641 budynków mieszkalnych jednorodzinnych.

2. Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków

GMINA WIELICZKI nie posiada gminnej oczyszczalni ścieków ani zbiorczej sieci kanalizacyjnej. Funkcjonuj ą trzy lokalne oczyszczalnie, obsługuj ące zabudow ę mieszkaniow ą wielorodzinn ą: 1) w Wieliczkach, obsługuj ąca 6 bloków, zamieszkałych przez 235 osób. prze235 osób. 2) w Norach, obsługuj ąca 4 bloki, zamieszkałe przez 134 osoby. 3) w Gąsiorówku, obsługuj ąca 5 bloków, zamieszkałych przez 159 osób. Na obszarze GMINY WIELICZKI funkcjonuj ą 103 indywidualne przydomowe oczyszczalnie ścieków. Pozostałe gospodarstwa domowe i obiekty usługowe posiadaj ą własne urz ądzenia do gromadzenia ścieków tj. zbiorniki ścieków sanitarnych.

187

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

3. Gospodarka odpadami komunalnymi Źródło; Urz ąd Gminy Wieliczki

Na obszarze GMINY WIELICZKI nie wyst ępuj ą obiekty zwi ązane z gromadzeniem i utylizacj ą odpadów komunalnych.

Gospodarka odpadami jest realizowana zgodnie z REGULAMINEM UTRZYMANIA CZYSTO ŚCI I PORZ ĄDKU NA TERENIE GMINY WIELICZKI, ustanowionym zgodnie z art. 4 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 13 wrze śnia 1996r. o utrzymaniu czysto ści i porz ądku w gminach, po zasi ęgni ęciu opinii Pa ństwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego. REGULAMIN został przyj ęty Uchwał ą Nr XX/112?2016 Rady Gminy Wieliczki z dnia 31 sierpnia 2016r. W REGULAMINIE zawarto: ° Wymagania w zakresie utrzymania czysto ści i porz ądku na terenie nieruchomo ści; ° Rodzaje i minimalna pojemno ść pojemników przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomo ści oraz na drogach publicznych, warunki rozmieszczenia tych pojemników i ich utrzymania w odpowiednim stanie sanitarnym, porz ądkowym i technicznym; ° Cz ęstotliwo ść i sposób pozbywania si ę odpadów komunalnych i nieczysto ści ciekłych z nieruchomo ści; ° Inne wymagania wynikaj ące z wojewódzkiego planu gospodarki odpadami; ° Obowi ązki osób utrzymuj ących zwierz ęta domowe; ° Wymagania w zakresie utrzymywania zwierz ąt gospodarskich na terenach wył ączonych z produkcji rolnej; ° Obszary podlegaj ące obowi ązkowej deratyzacji i terminy jej przeprowadzenia.

Odpady komunalne zebrane na obszarze GMINY WIELICZKI, b ędącej członkiem Zwi ązku Miedzygminnego „Gospodarka Komunalna”, s ą przekazywane do Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów w Siedliskach k/Ełku, który w wojewódzkim planie gospodarki odpadami został wskazany jako Regionalna Instalacja Przetwarzania Odpadów Komunalnych.

4. Zaopatrzenie w gaz

Na obszarze GMINY WIELICZKI nie wyst ępuje sie ć gazownicza. Gospodarstwa domowe s ą zaopatrywane z butli gazowych propan – butan.

5. Elektroenergetyka

Na obszarze GMINY WIELICZKI znajduje si ę dwutorowa napowietrzna linia elektroenergetyczna najwy ższych napi ęć (NN) o napi ęciu 400kV relacji Ełk Bis – Granica Pa ństwa Alytus), o długo ści ok. 14,4 km. Inwestorem i administratorem linii 400kV są Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. Oddział w Warszawie. Wytyczne i ograniczenia w zagospodarowaniu terenu w pasie technologicznym linii 400kV okre ślone są w „Miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dwutorowej napowietrznej linii elektroenergetycznej 400kV Ełk – granica RP na terenie gminy Wieliczki” zatwierdzonym Uchwał ą Nr XXVIII/198/2013 Rady Gminy Wieliczki z dnia 7 czerwca 2013r.

GMINA WIELICZKI zaopatrzona jest w energi ę elektryczn ą za pomoc ą sieci elektroenergetycznej średniego napi ęcia. Do wszystkich gospodarstw domowych i usług dociera sie ć niskiego napi ęcia. Nie wyst ępuj ą urz ądzenia wytwarzaj ące energi ę z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczaj ącej 100kW.

188

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

6. Łączno ść i telekomunikacja

Głównym operatorem przewodowej sieci telekomunikacyjnej jest Orange Polska S.A. Sie ć jest dobrze rozwini ęta i obsługuje cał ą GMIN Ę WIELICZKI.

Funkcjonuje sie ć bezprzewodowa oparta o system stacji telefonii komórkowej. W granicach GMINY WIELICZKI znajduj ą si ę 3 stacje bazowe telefonii komórkowej: dwie w obr ębie Wieliczki i jedna w obr ębie Nied źwiedzkie.

7. Ciepłownictwo

Na obszarze GMINY WIELICZKI nie wyst ępuje sie ć ciepłownicza. Zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna, jest zaopatrywana z własnych, lokalnych kotłowni. Gospodarstwa domowe zaopatrywane s ą z własnych instalacji.

189

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

190

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rozdział 17.

U W A R U N K O W A N I A

WYNIKAJ ĄCE Z ZADA Ń SŁU ŻĄ CYCH REALIZACJI PONADLOKALNYCH CELÓW PUBLICZNYCH

1. Ponadlokalne cele publiczne 2. Lokalne cele publiczne 3. Wykaz zada ń gminnych na lata 2018 - 2020

1. Ponadlokalne cele publiczne

Inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym mog ą wyst ępowa ć na obszarze GMINY WIELICZKI ( lub w jej s ąsiedztwie ), w zwi ązku z ustaleniami PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA WARMI ŃSKO - MAZURSKIEGO zatwierdzonego Uchwał ą Nr XXXIX/832/18 Sejmiku Województwa Warmi ńsko - Mazurskiego z dnia 28 sierpnia 2018r. (Dz.Urz. Woj. Warmi ńsko – Mazurskiego z 2018r. poz. 4173) Nale żą do nich nast ępuj ące przedsi ęwzi ęcia: ° Prace na linii kolejowej E75 na odcinku Białystok – Suwałki – Trakiszki (granica pa ństwa) zwana „Rail Baltica” [ projekt o znaczeniu krajowym ] [ lista rezerwowa lp.122] Linia kolejowa dotyczy gmin miejskich Ełk i Olecko oraz gmin wiejskich: Ełk, Olecko Prostki, Wieliczki; Dokument implementacyjny do Strategii Rozwoju Transport do 2020r.( z perspektyw ą do 2030r.) Krajowy Program Kolejowy do 2023r. Kontrakt Terytorialny doa Województwa Warmi ńsko –Mazurskiego.

° Budowa gazoci ągu dystrybucyjnego wysokiego ci śnienia relacji Interkonektor – Ełk – Ryn – Mr ągowo, przewidywane zaopatrzenie w gaz przewodowy miast: Ełk, Olecko, Pisz, Biała Piska Plan rozwoju PSG na lata 2016 -2020. Planowany gazoci ąg nie przebiega przez obszar gminy Wieliczki, lecz doprowadzenie gazu przewodowego do Olecka, stworzy realne mo żliwo ści zaopatrzenia miejscowo ści Wieliczki. Uznano t ę inwestycje za szans ę rozwojow ą dla gminy Wieliczki.

Na obszarze GMINY WIELICZKI zlokalizowane s ą nast ępuj ące elementy infrastruktury technicznej i drogowej o znaczeniu ponadlokalnym: ° Odcinek dwutorowej napowietrznej linii elektroenergetycznej najwy ższych napi ęć (NN) o nai ęciu 400kV relacji Ełk Bis – Granica Pa ństwa (Alytus); ° Odcinek drogi wojewódzkiej nr 655 K ąp – Wydminy – Olecko – Raczki – Suwałki – Rutka Tartak; ° Odcinek drogi wojewódzkiej nr 661.

Zgodnie z art.48 ust.1 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, ministrowie i centralne organy administracji rz ądowej, w zakresie swojej wła ściwo ści rzeczowej, sporz ądzaj ą programy zawieraj ące zadania rz ądowe słu żą ce realizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu krajowym. Zgodnie z art.49 ust.2 ww. ustawy ministrowie i centralne organy administracji rz ądowej wyst ępuj ą do marszałka wła ściwego województwa z wnioskiem o wprowadzenie programu do planu zagospodarowania przestrzennego województwa. Jedynymi dokumentami do uwzgl ędnienia w projekcie studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego s ą zgodnie z art. 48 ust.3 ww. ustawy programy przyj ęte przez Rad ę Ministrów w drodze rozporz ądzenia. Aktualnie brak informacji o nowych programach na terenie gminy Wieliczki, przyj ętych przez Rad ę Ministrów.

191

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

2. Lokalne cele publiczne

Do inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym na szczeblu powiatowym zalicza si ę przedsi ęwzi ęcia zwi ązane z drogami powiatowymi. Oczekiwane przedsi ęwzi ęcia to:

° utrzymanie dróg powiatowych w standardach przewidzianych w przepisach o drogach publicznych; ° budowa lub przebudowa dróg powiatowych nie spełniaj ących standardów.

Do inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym na szczeblu powiatowym zalicza si ę przedsi ęwzi ęcia zwi ązane z zasilaniem elektroenergetycznym odbiorców. Oczekiwane przedsi ęwzi ęcia to:

° utrzymanie sieci średniego napi ęcia w standardach przewidzianych w przepisach dotycz ących energetyki; ° budowa nowych odcinków sieci średniego napi ęcia i stacji transformatorowych odpowiadaj ących zapotrzebowaniu odbiorców; ° utrzymanie, modernizacja i budowa sieci niskiego napi ęcia na potrzeby odbiorców.

Do inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym na szczeblu gminnym, zalicza si ę nast ępuj ące przedsi ęwzi ęcia:

° utrzymanie dróg gminnych w standardach przewidzianych w przepisach o drogach publicznych; ° budowa lub przebudowa dróg gminnych nie spełniaj ących standardów; ° utrzymanie, modernizacja i rozbudowa gminnej sieci wodoci ągowej; ° utrzymanie w dobrym stanie technicznym i technologicznym istniej ących uj ęć wody; ° budowa gminnej sieci kanalizacji sanitarnej wraz z oczyszczalni ą ścieków; ° termomodernizacje budynków gminnych; ° inwestycje zwi ązane z ograniczeniem emisji dwutlenku w ęgla ze źródeł ciepła.

3. Wykaz zada ń gminnych na lata 2018 – 2020

W ramach przewidywanych bud żetów na poszczególne lata planuje si ę wykonanie nast ępuj ących inwestycji: 1) Ograniczanie emisji dwutlenku w ęgla, pochodz ących ze źródeł ciepła w budynkach mieszkalnych na terenie gminy Wieliczki; 2) Budowa mikroinstalacji fotowoltaicznych na budynkach mieszkalnych na terenie gminy Wieliczki; 3) Termomodernizacji budynku Urz ędu Gminy w Wieliczkach; 4) Termomodernizacji budynku mieszkalno – administracyjnego przy ul. Lipowej 14 w Wieliczkach; 5) Termomodernizacja budynku zespołu szkolno – przedszkolnego w Wieliczkach; 6) Termomodernizacja budynku zespołu szkolno – przedszkolnego w Cimochach; 7) Przebudowa wodoci ągu w Cimochach; 8) Przebudowa drogi gminnej nr 142002N Nied źwiedzkie – Kleszczewo; 9) Przebudowa drogi gminnej nr 142001N Małe Olecko do drogi powiatowej nr 1909N; 10) Przebudowa drogi gminnej Cimochy Kolonie; 11) Przebudowa drogi gminnej Wilkasy – Cimoszki; 12) Przebudowa drogi wewn ętrznej Nowy Młyn – Nied źwiedzkie; 13) Przebudowa drogi gminnej Puchówka – Dorsze; 14) Przebudowa drogi gminnej nr ( dawniej powiatowej1947N) Markowskie – Wieliczki; 15) Przebudowa drogi gminnej 142025N Wojnasy – Wierciochy; 16) Przebudowa drogi we wsi Wojnasy; 17) Inwestycje w infrastruktur ę edukacyjn ą w celu poprawy jako ści kształcenia placówek oświatowych, w tym: termomodernizacja, przebudowa i wyposa żenie placówek o światowych.

192

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rozdział 18.

U W A R U N K O W A N I A

WYNIKAJ ĄCE Z WYST ĘPOWANIA OBSZARÓW PROBLEMOWYCH W GMINIE WIELICZKI I W JEJ S ĄSIEDZTWIE

1. Identyfikacja obszarów zdegradowanych 2. Identyfikacja obszarów problemowych

Zał ącznik graficzny nr 12 Identyfikacja obszarów zdegradowanych w NOWYM MŁYNIE

Zał ącznik graficzny nr 13 Identyfikacja obszarów zdegradowanych w NORACH

Zał ącznik graficzny nr 14 Identyfikacja obszarów zdegradowanych w BARTKOWSKIM DWORZE

Zał ącznik graficzny nr 15 Identyfikacja obszarów zdegradowanych w G ĄSIORÓWKU

1. Identyfikacja obszarów zdegradowanych

Na obszarze GMINY WIELICZKI dokonano identyfikacji obszarów zdegradowanych w oparciu o art. 9.1 ustawy z dnia 9 pa ździernika 2015r. o rewitalizacji. Obszary zdegradowane to takie, na których wyst ępuj ą negatywne zjawiska przestrzenno- funkcjonalne, polegaj ące szczególno ści na niewystarczaj ącym wyposa żeniu w infrastruktur ę techniczn ą i społeczn ą lub jej złego stanu technicznego, braku dost ępu do podstawowych usług lub ich niskiej jako ści, niedostosowaniu rozwi ąza ń urbanistycznych do zmieniaj ących si ę funkcji obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, niedoboru lub niskiej jako ści terenów publicznych. W granicach gminy Wieliczki za obszary zdegradowane uznano miejsca, na których znajduj ą si ę zespoły zabudowy po dawnych PGR-ach ( Pa ństwowych Gospodarstwach Rolnych ), wraz zabytkowymi dworami, a mianowicie: 1. NOWY MŁYN – zabytkowy zespół folwarczny, wraz z zabudow ą mieszkaniow ą i gospodarczo – magazynow ą; 2. NORY - zabytkowy zespół dworsko – folwarczny wraz z zabudow ą mieszkaniow ą i gospodarczo – magazynow ą; 3. BARTKOWSKI DWÓR – zabytkowy zespół dworsko – folwarczny, wraz z zabudow ą mieszkaniow ą i gospodarczo – magazynow ą; 4. GĄSIORÓWKO – zabytkowy zespół dworsko – folwarczny wraz z zabudow ą mieszkaniow ą i gospodarczo – magazynow ą.

Wymienione obszary znajduj ą si ę w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych, w szczególno ści bezrobocia, ubóstwa, przest ępczo ści, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, a tak że niewystarczaj ącego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym. Wskazane obszary zdegradowane cechuje równie ż szczególna koncentracja negatywnych zjawisk, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3, ww. ustawy, na których z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego zaleca si ę prowadzi ć rewitalizacj ę.

193

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

1. NOWY MŁYN – zabytkowy zespół folwarczny, wraz z zabudow ą mieszkaniow ą i gospodarczo – magazynow ą – Zał ącznik graficzny nr 12

W stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk: ‹ gospodarczych - w szczególno ści niskiego stopnia przedsi ębiorczo ści, słabej kondycji lokalnych przedsi ębiorstw, znajduj ą si ę tereny zabudowy produkcyjnej, a w śród nich obiekty po dawnym PGR-rze oraz trzy obiekty zabytkowe, oznaczone nr 26, 27, 29, 29. Cz ęść budynków nie jest wykorzystywana gospodarczo i ulega ci ągłej degradacji. Na terenach le śnych nie prowadzi si ę gospodarki le śnej. Niewielka cz ęść terenów wykorzystywana jest na uprawy przydomowe.

W stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk: ‹ przestrzenno-funkcjonalnych - w szczególno ści niewystarczaj ącego wyposa żenia w infrastruktur ę techniczn ą i społeczn ą lub jej złego stanu technicznego, braku dost ępu do podstawowych usług lub ich niskiej jako ści, niedostosowania rozwi ąza ń urbanistycznych do zmieniaj ących si ę funkcji obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, niedoboru lub niskiej jako ści terenów publicznych, znajduj ą si ę tereny towarzysz ące zabudowie mieszkaniowej i zdegradowanym budynkom gospodarczym. W śród zabudowy mieszkaniowej znajduj ą si ę obiekty zabytkowe oznaczone nr 25, 26, 31, 32, 33. Zabudowie towarzyszy zły stan dróg i brak zagospodarowania terenów wspólnych.

W stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk: ‹ technicznych - w szczególno ści degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz niefunkcjonowaniu rozwi ąza ń technicznych umo żliwiaj ących efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególno ści w zakresie energooszcz ędno ści i ochrony środowiska, znajduj ą si ę obiekty budowlane na terenach zabudowy mieszkaniowej oraz w ich otoczeniu, na terenach zabudowy produkcyjnej oraz w ich otoczeniu.

W stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk: ‹ środowiskowych - w szczególno ści przekroczenia standardów jako ści środowiska, obecno ści odpadów stwarzaj ących zagro żenie dla życia, zdrowia ludzi lub stanu środowiska, znajduj ą si ę zaniedbane tereny zielone (lasy, zadrzewienia, zakrzaczenia) poło żone nad rzek ą Leg ą oraz wzdłu ż drogi powiatowej nr 1909N. Rzeka Lega zagro żona jest zanieczyszczeniami pochodz ącymi z gospodarstw domowych oraz z zabudowy produkcyjnej.

Granice obszaru rewitalizacji zaproponowano w Zał ączniku graficznym nr 12 , sporz ądzonym na mapie ewidencyjnej w skali 1:5000. Wskazane granice obejmuj ą cało ść obszaru zdegradowanego, cechuj ącego si ę szczególn ą koncentracj ą negatywnych zjawisk, o których mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o rewitalizacji, oraz przyległe tereny wykorzystywane rolniczo i le śnie. Wyznaczenie obszaru rewitalizacji w Nowym Młynie na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego oraz przywrócenia walorów zabytkowych i kulturowych obiektów budowlanych, eliminacji obiektów zdegradowanych oraz aktywizacji turystycznej terenów poło żonych nad rzek ą Lega. Rozwój lokalny nale ży umo żliwi ć, poprzez wskazanie w dokumentach planistycznych terenów inwestycyjnych, których zagospodarowanie pozwoli na realizacj ę celów rewitalizacji, okre ślonych w gminnym programie rewitalizacji.

2. NORY - zabytkowy zespół dworsko – folwarczny wraz z zabudow ą mieszkaniow ą i gospodarczo – magazynow ą – Zał ącznik graficzny nr 13

Nie wyst ępuje koncentracja negatywnych zjawisk: ‹ gospodarczych - w szczególno ści niskiego stopnia przedsi ębiorczo ści, słabej kondycji lokalnych przedsi ębiorstw, Tereny zabudowy produkcyjnej, a w śród nich obiekty produkcyjno - magazynowe oraz trzy obiekty zabytkowe, oznaczone nr 18,19, 20 s ą u żytkowane i dobrze utrzymane. Świadczy to o dobrej kondycji przedsi ębiorstwa. Obiekty zabytkowe zostały odrestaurowane.

194

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

W stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk: ‹ przestrzenno-funkcjonalnych - w szczególno ści niewystarczaj ącego wyposa żenia w infrastruktur ę techniczn ą i społeczn ą lub jej złego stanu technicznego, braku dost ępu do podstawowych usług lub ich niskiej jako ści, niedostosowania rozwi ąza ń urbanistycznych do zmieniaj ących si ę funkcji obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, niedoboru lub niskiej jako ści terenów publicznych, znajduj ą si ę tereny towarzysz ące zabudowie mieszkaniowej jednorodzinnej i wielorodzinnej. W śród zabudowy mieszkaniowej znajduj ą si ę obiekty zabytkowe oznaczone nr 21, 22, 23. Na terenach towarzysz ących znajduj ą si ę ogródki działkowe, gara że, zabudowania gospodarcze i spontanicznie powstaj ące inne zabudowania, świadcz ące o bezładzie przestrzennym. Zabudowie mieszkaniowej jednorodzinnej towarzyszy zły stan dróg i brak zagospodarowania terenów wspólnych. Zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna jest dobrze utrzymana, a teren bezpo średnio przyległy jest dobrze zagospodarowany i skomunikowany.

W stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk: ‹ technicznych - w szczególno ści degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz niefunkcjonowaniu rozwi ąza ń technicznych umo żliwiaj ących efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególno ści w zakresie energooszcz ędno ści i ochrony środowiska, znajduj ą si ę obiekty budowlane na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz w ich otoczeniu. Budynki zabytkowe nr 21, 22, 23 s ą u żytkowane zgodnie z przeznaczeniem, jednak że ich jako ść techniczna i wyposa żenie techniczne pozostawia wiele do życzenia.

W stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk: ‹ środowiskowych - w szczególno ści przekroczenia standardów jako ści środowiska, obecno ści odpadów stwarzaj ących zagro żenie dla życia, zdrowia ludzi lub stanu środowiska, znajduj ą si ę zaniedbane tereny zielone poło żone nad rzek ą Leg ą oraz wzdłu ż drogi powiatowej nr 1909N. Pozostało ści zabytkowego parku nr 24 nad rzek ą wymagaj ą wsparcia. Rzeka Lega zagro żona jest zanieczyszczeniami pochodz ącymi z gospodarstw domowych oraz z zabudowy produkcyjnej.

Granice obszaru rewitalizacji zaproponowano w Zał ączniku graficznym nr 13, sporz ądzonym na mapie ewidencyjnej w skali 1:5000. Wskazane granice obejmuj ą obszary zdegradowane, cechujące si ę szczególn ą koncentracj ą negatywnych zjawisk, o których mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o rewitalizacji, oraz przyległe tereny wykorzystywane i zagospodarowane wła ściwie, lecz maj ące bezpo średni zwi ązek przestrzenny z obszarami zdegradowanymi. Wyznaczenie obszaru rewitalizacji w Norkach na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego oraz przywrócenia walorów zabytkowych i kulturowych obiektów budowlanych, eliminacji obiektów zdegradowanych, odtworzenia zabytkowego parku oraz aktywizacji turystycznej terenów poło żonych nad rzek ą Lega. Rozwój lokalny nale ży umo żliwi ć, poprzez wskazanie w dokumentach planistycznych terenów inwestycyjnych, których zagospodarowanie pozwoli na realizacj ę celów rewitalizacji, okre ślonych w gminnym programie rewitalizacji.

3. BARTKOWSKI DWÓR – zabytkowy zespół dworsko – folwarczny, wraz z zabudow ą mieszkaniow ą i gospodarczo – magazynow ą – Zał ącznik graficzny nr 14

W stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk: ‹ gospodarczych - w szczególno ści niskiego stopnia przedsi ębiorczo ści, słabej kondycji lokalnych przedsi ębiorstw, znajduj ą si ę nieu żytkowane, zdegradowane obiekty gospodarcze, w tym jeden zabytkowy oznaczony nr 2 (obora). Zabytkowy dwór oznaczony nr 1, nie jest u żytkowany, znajduje si ę w stanie skrajnej degradacji. W otoczeniu znajduj ą si ę rozległe tereny wykorzystywane rolniczo.

W stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk: ‹ przestrzenno-funkcjonalnych - w szczególno ści niewystarczaj ącego wyposa żenia w infrastruktur ę techniczn ą i społeczn ą lub jej złego stanu technicznego, braku dostępu do podstawowych usług lub ich niskiej jako ści, niedostosowania rozwi ąza ń urbanistycznych do zmieniaj ących si ę funkcji

195

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, niedoboru lub niskiej jako ści terenów publicznych, znajduj ą si ę tereny towarzysz ące zabudowaniom dawnego zespołu dworsko – folwarcznego. W zespole znajduje si ę pi ęć obiektów zabytkowych oznaczone nr 1, 2, 3, 4, 5. Wszystkie obiekty wraz z otoczeniem s ą w stanie skrajnej degradacji.

W stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk: ‹ technicznych - w szczególno ści degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz niefunkcjonowaniu rozwi ąza ń technicznych umo żliwiaj ących efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególno ści w zakresie energooszcz ędno ści i ochrony środowiska, znajduj ą si ę budynki dawnego zespołu dworsko – folwarcznego. W zespole znajduj ą si ę dwa budynki zabytkowe oznaczone nr 1 (dwór), nr 2 (obora) oraz inne obiekty gospodarcze. Wszystkie obiekty wraz z otoczeniem s ą w stanie skrajnej degradacji.

W stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk: ‹ środowiskowych - w szczególno ści przekroczenia standardów jako ści środowiska, obecno ści odpadów stwarzaj ących zagro żenie dla życia, zdrowia ludzi lub stanu środowiska, znajduje si ę zdegradowany zabytkowy park dworski oznaczony nr 5. Nie zaobserwowano degradacji środowiska przyrodniczego, gdy ż obiekty s ą nieu żytkowane, wi ęc nie generuj ą zanieczyszcze ń. Działalno ść gospodarcza ograniczona jest do uprawy ziemi ornej.

Granice obszaru rewitalizacji zaproponowano w Zał ączniku graficznym nr 14, sporz ądzonym na mapie ewidencyjnej w skali 1:5000. Wskazane granice obejmuj ą cało ść obszaru zdegradowanego, cechuj ącego si ę szczególn ą koncentracj ą negatywnych zjawisk, o których mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o rewitalizacji, oraz przyległe tereny wykorzystywane rolniczo i le śnie. Wyznaczenie obszaru rewitalizacji w Bartkowskim Dworze na znaczenie dla rozwoju lokalnego oraz przywrócenia walorów zabytkowych i kulturowych obiektów budowlanych, eliminacji obiektów zdegradowanych oraz aktywizacji turystycznej. Rozwój lokalny nale ży umo żliwi ć, poprzez wskazanie w dokumentach planistycznych terenów inwestycyjnych, których zagospodarowanie pozwoli na realizacj ę celów rewitalizacji, okre ślonych w gminnym programie rewitalizacji.

4. GĄSIORÓWKO – zabytkowy zespół dworsko – folwarczny wraz z zabudow ą mieszkaniow ą i gospodarczo – magazynow ą – Zał ącznik graficzny nr 15

W stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk: ‹ gospodarczych - w szczególno ści niskiego stopnia przedsi ębiorczo ści, słabej kondycji lokalnych przedsi ębiorstw, znajduj ą si ę tereny zabudowy produkcyjnej, a w śród nich obiekty po dawnym PGR-rze oraz trzy obiekty zabytkowe, oznaczone nr 7 (dwór), 8 (chlew), 9 (obora). Cz ęść budynków jest wykorzystywana i utrzymana wła ściwie. Pozostałe nie s ą wykorzystywane gospodarczo, przez co ulegają ci ągłej degradacji. Cz ęść terenów nad rzek ą Lega wykorzystywana jest na uprawy przydomowe (ogródki). Pozostałe tereny nad rzek ą nie s ą wykorzystywane gospodarczo.

W stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk: ‹ przestrzenno-funkcjonalnych - w szczególno ści niewystarczaj ącego wyposa żenia w infrastruktur ę techniczn ą i społeczn ą lub jej złego stanu technicznego, braku dost ępu do podstawowych usług lub ich niskiej jako ści, niedostosowania rozwi ąza ń urbanistycznych do zmieniaj ących si ę funkcji obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, niedoboru lub niskiej jako ści terenów publicznych, znajduj ą si ę tereny towarzysz ące zabudowie mieszkaniowej wielorodzinnej. Zabudowie towarzyszy zły stan dróg i podwórek. Zabudowania gospodarcze tworz ą bezład przestrzenny. Niezagospodarowane tereny nadrzeczne pogł ębiaj ą bezład przestrzenny.

W stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk: ‹ technicznych - w szczególno ści degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz niefunkcjonowaniu rozwi ąza ń technicznych umo żliwiaj ących

196

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególno ści w zakresie energooszcz ędno ści i ochrony środowiska, znajduj ą si ę obiekty budowlane w otoczeniu zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej oraz na terenach zabudowy produkcyjnej. Polepszenia stanu technicznego wymagaj ą budynki mieszkalne wielorodzinne. Zabytkowy dwór, oznaczony nr 1 jest w stanie skrajnej degradacji techniczno – użytkowej.

W stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk: ‹ środowiskowych - w szczególno ści przekroczenia standardów jako ści środowiska, obecno ści odpadów stwarzaj ących zagro żenie dla życia, zdrowia ludzi lub stanu środowiska, znajduj ą si ę zaniedbane tereny zielone (zadrzewienia, zakrzaczenia) poło żone nad rzek ą Leg ą. Rzeka Lega zagro żona jest zanieczyszczeniami pochodz ącymi z gospodarstw domowych oraz z zabudowy produkcyjnej. Du że zagro żenie dla środowiska oraz zdrowia ludzi stanowi rozprzestrzeniaj ąca si ę truj ąca ro ślina – barszcz Sosnowskiego. Zagospodarowanie terenów nadrzecznych i udost ępnienie do u żytkowania rekreacyjnego i turystycznego, mo że nast ąpi ć dopiero po wyt ępieniu siedlisk tej gro źnej ro śliny w znacznie szerszym zasi ęgu ni ż wskazany obszar rewitalizacji.

Granice obszaru rewitalizacji zaproponowano w Zał ączniku graficznym nr 15, sporz ądzonym na mapie ewidencyjnej w skali 1:5000. Wskazane granice obejmuj ą obszar zdegradowany, cechujący si ę szczególn ą koncentracj ą negatywnych zjawisk, o których mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o rewitalizacji, oraz przyległe tereny wykorzystywane rolniczo. Wyznaczenie obszaru rewitalizacji w G ąsiorówku na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego oraz przywrócenia walorów zabytkowych i kulturowych obiektów budowlanych, eliminacji obiektów zdegradowanych oraz aktywizacji turystycznej terenów poło żonych nad rzek ą Lega. Rozwój lokalny nale ży umo żliwi ć, poprzez wskazanie w dokumentach planistycznych terenów inwestycyjnych, których zagospodarowanie pozwoli na realizacj ę celów rewitalizacji, okre ślonych w gminnym programie rewitalizacji.

197

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rozmieszczenie obszarów zdegradowanych na mapie pokazuj ącej południow ą cz ęść gminy.

198

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

We wszystkich wskazanych zespołach zabudowy wyst ępuje koncentracja nast ępuj ących negatywnych zjawisk: ‹ gospodarczych - w szczególno ści niskiego stopnia przedsi ębiorczo ści, słabej kondycji lokalnych przedsi ębiorstw, które odnosz ą si ę głównie do prywatnej działalno ści gospodarczej oraz niewykorzystania istniej ących obiektów budowlanych i gruntów; ‹ środowiskowych - w szczególno ści przekroczenia standardów jako ści środowiska, obecno ści odpadów stwarzaj ących zagro żenie dla życia, zdrowia ludzi lub stanu środowiska, które odnosz ą si ę głownie do terenów poło żonych w Obszarze Chronionego Krajobrazu „Dolina Legi” oraz degradacji rzeki Legi i przyległych terenów; du żym problemem jest rozprzestrzeniaj ący si ę barszcz Sosnowskiego – bardzo inwazyjna i truj ąca ro ślina zagra żaj ąca zdrowiu i uprawom; ‹ przestrzenno-funkcjonalnych - w szczególno ści niewystarczaj ącego wyposa żenia w infrastruktur ę techniczn ą i społeczn ą lub jej złego stanu technicznego, braku dost ępu do podstawowych usług lub ich niskiej jako ści, niedostosowania rozwi ąza ń urbanistycznych do zmieniaj ących si ę funkcji obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, niedoboru lub niskiej jako ści terenów publicznych, które odnosz ą si ę do wszystkich wymienionych obszarów; ‹ technicznych - w szczególno ści degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym, magazynowym i produkcyjnym oraz niefunkcjonowaniu rozwi ąza ń technicznych umo żliwiaj ących efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególno ści z powodu złego stanu technicznego konstrukcji, brak warto ści u żytkowych, brak energooszcz ędno ści i dbało ści o stan środowiska; wiele obiektów, w tym równie ż zabytkowych jest w stanie zrujnowanym, nie nadaj ącym si ę do u żytkowania.

Powy ższa diagnoza, potwierdzaj ąca spełnienie przez obszar zdegradowany przesłanek ich wyznaczenia, mo że by ć podstaw ą do wyznaczenia obszaru rewitalizacji. Wyznaczenie obszarów rewitalizacji na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego oraz przywrócenia walorów zabytkowych i kulturowych obiektów budowlanych, odtworzenia zabytkowego układu przestrzennego, eliminacji lub rewitalizacji obiektów zdegradowanych oraz aktywizacji turystycznej terenów poło żonych nad rzek ą Lega.

Przy wskazaniu granic obszaru rewitalizacji wzi ęto pod uwag ę tereny przyległe, które cho ć nie zawsze uznane za zdegradowane, to s ą niezb ędne, celem zapewnienia spójno ści i funkcjonalno ści obszaru rewitalizacji. Negatywne zjawiska gospodarcze, środowiskowe, przestrzenno – funkcjonalne i środowiskowe wymagaj ą zorganizowanej działalno ści gospodarczej.

2. Identyfikacja obszarów problemowych

W czasie sporz ądzania niniejszych uwarunkowa ń (2018r.) nie wyst ępuj ą konflikty przestrzenne maj ące wpływ na przyszłe zagospodarowanie terenów. Rozpocz ęcie procedury sporz ądzenia studium zbiegło si ę z informacj ą, która wpłyn ęła do UG w Wieliczkach dnia 17.01.2018r., dotycz ącą opracowywania dokumentacji przedprojektowej dla projektów: „Prace na linii E 75 na odcinku Białystok – Suwałki – Trakiszki (Granica Państwa), etap II odcinek Ełk – Trakiszki (Granica Państwa)”. Dotychczasowe wyniki tych prac to koncepcja przebiegu linii kolejowej E 75 w pi ęciu wariantach. Wszystkie warianty odnosz ą si ę do obszaru GMINY WIELICZKI. Ze wzgl ędu na wag ę problemu przeprowadzenia przez GMIN Ę WIELICZKI linii E 75, stanowi ącej odcinek mi ędzynarodowej linii kolejowej korytarza Morze Północne – Morze Bałtyckie, zwanej „Rail Baltica”, uznano, i ż w zwi ązku z planowan ą inwestycj ą mog ą wyst ąpi ć na obszarze gminy istotne konflikty przestrzenne i obszary problemowe, które sygnalizuj ą wariant 2 i wariant 3 .

‹ Zgodnie z Rozporz ądzeniem UE 1316/2013 Rail Baltica jest cz ęś ci ą korytarza siei bazowej Morze Północne – Morze Bałtyckie.

199

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

‹ Rail Baltica jest kluczowym kolejowym ci ągiem transportowym o ruchu mieszanym.

‹ Rail Baltica została wymieniona w Planie Działa ń korytarza Morze Północne – Morze Bałtyckie wśród najwa żniejszych zagadnie ń dla sprawnego funkcjonowania całego korytarza i wykorzystania jego potencjału..

Zakres projektu odnosi si ę do istniej ących tras kolejowych: ° 41 Ełk – Olecko ° 39 Olecko – Suwałki ° 51 Suwałki – Trakiszki – Granica Pa ństwa Jednostka projektuj ąca dokonała nast ępuj ącej oceny stanu obecnego linii: ° niezadawalaj ący czas przejazdu na odcinku Ełk – Suwałki – Granica Pa ństwa; ° niewystarczaj ąca przepustowo ść; ° niedostosowanie rozmieszczenia obiektów obsługi podró żnych do lokalizacji siedzib ludzkich i celów podró ży; ° zły stan obiektów obsługi podró żnych; ° niewystarczaj ąca infrastruktura w obszarach nadania i odbioru ładunków; ° rosn ące zatłoczenie na drogach dojazdowych do miast: Ełk, Olecko, Suwałki, spowodowane niekonkurencyjna ofert ą przewo źników kolejowych (brak jakichkolwiek przewozów pasa żerskich na odcinku Ełk – Suwałki). Najwa żniejsze zało żenia projektu to: ° linia dwutorowa zelektryfikowana; ° podniesienie prędko ści; ° budowa ł ącznicy omijaj ącej stacj ę Olecko; ° budowa ł ącznicy wraz z przystankiem osobowym, omijaj ącej stacj ę Suwałki; ° dostosowanie stacji i przystanków osobowych do obowi ązuj ących standardów; ° wyposa żenie linii kolejowej w nowoczesne systemy sterowania ruchem kolejowym.

Schemat wariantów linii kolejowej E75 Rail Baltica na odcinku Ełk – Granica Pa ństwa

200

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

W wariantach 1 i 2 jest zapowied ź przeprowadzenia odcinak linii E75 przez GMIN Ę WIELICZKI. Najwi ększe konflikty przestrzenne, na du żym obszarze mo że spowodowa ć wariant 2 i wariant 3, które zakładaj ą budow ę linii E75 przez obszar GMINY WIELICZKI z pomini ęciem starej trasy linii kolejowej nr 39. Wariant 1 zakłada wykorzystanie do budowy linii E74 starej trasy kolejowej nr 39, która przebiega bardzo blisko zabudowy wiejskiej, szczególnie w Wieliczkach i w Cimochach. W wariantach 4 i 5 linia E75 poprowadzona jest poza GMIN Ą WIELICZKI. Istniej ąca linia kolejowa mo że zosta ć przebudowana i uruchomiona na potrzeby ruchu regionalnego. Warianty 4 i 5 s ą najmniej konfliktowe, gdy ż w zasadzie nie wymagaj ą dodatkowego zapotrzebowania na grunty w granicach gminy.

wariant 1 ( naniesiony na schemacie kolorem ró żowym ) – główne zało żenia: ° odcinek Ełk – Lesk; Vmax 160 km/h (linia w wi ększo ści w starym śladzie); ° odcinek Lesk – Lipkowo: Vmax 160km/h (budowa nowego odcinka linii); ° odcinek Lipkowo – Suwałki: Vmax 120 – 140 km/h (korekta przebiegu linii); ° odcinek Suwałki – Trakiszki: Vmax 120 – 140 km/h (korekta przebiegu linii);

201

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

° odcinek Lesk – Olecko: remont istniej ącej linii kolejowej wraz z elektryfikacj ą; ° odcinek Olecko – Lipkowo: remont istniej ącej linii kolejowej wraz z elektryfikacj ą; ° dostosowanie stacji Olecko do obecnych standardów obsługi podró żnych; ° dostosowanie stacji Suwałki do obecnych standardów obsługi podró żnych; ° budowa ł ącznicy dla poci ągów towarowych wraz z budow ą przystanku dla poci ągów pasa żerskich dalekobie żnych omijaj ącej stacj ę Suwałki. wariant 2 ( naniesiony na schemacie kolorem zielonym ) – główne zało żenia: ° odcinek Ełk – Kijewo; Vmax 200 km/h (korekta przebiegu linii); ° odcinek Kijewo - Cimochy: Vmax 200km/h (budowa nowej linii); ° odcinek Cimochy – Suwałki: Vmax 200 km/h (korekta przebiegu linii); ° odcinek Suwałki – Trakiszki: Vmax 200 km/h (korekta przebiegu linii); ° odcinek Kijewo – Olecko: remont istniej ącej linii kolejowej wraz z elektryfikacj ą; ° odcinek Olecko –Cimochy: remont istniej ącej linii kolejowej wraz z elektryfikacj ą; ° dostosowanie stacji Olecko do obecnych standardów obsługi podró żnych; ° dostosowanie stacji Suwałki do obecnych standardów obsługi podró żnych; ° budowa ł ącznicy dla poci ągów towarowych i poci ągów pasa żerskich dalekobie żnych, omijaj ącej stacj ę Olecko; ° budowa ł ącznicy dla poci ągów towarowych wraz z budow ą przystanku dla poci ągów pasa żerskich dalekobie żnych, omijaj ącej stacj ę Suwałki. wariant 3 ( naniesiony na schemacie kolorem niebieskim ) – główne zało żenia: ° budowa nowej linii kolejowej do obsługi pasa żerskiego ruchu dalekobie żnego na odcinku Ełk – Suwałki (poza obszarem gminy Wieliczki, przez Raczki) – granica pa ństwa Vmax 250 km/h; ° na nowej linii kolejowej i budowa obiektu obsługi podró żnych dla miasta Suwałki; ° remont istniej ących linii kolejowych do standardów obsługi pasa żerskiego ruchu regionalnego i ruchu towarowego wraz z elektryfikacj ą; - odcinek Ełk – Olecko: Vmax 120 km/h (linia w starym śladzie); - odcinek Olecko – Suwałki: Vmax 120 km/h (korekta przebiegu linii); - odcinek Suwałki – Trakiszki – Granica Pa ństwa: Vmax 120 km/h (korekta przebiegu linii); ° dostosowanie stacji Olecko do obecnych standardów obsługi podró żnych; ° budowa ł ącznic dla poci ągów towarowych omijaj ących stacj ę Olecko i Suwałki. wariant 4 ( naniesiony na schemacie kolorem czerwonym ) – główne zało żenia: ° budowa nowej linii kolejowej do obsługi pasa żerskiego ruchu dalekobie żnego na odcinku Olecko – Suwałki (poza obszarem gminy Wieliczki, przez Bakałarzewo): Vmax 200 km/h; ° modernizacja istniej ących linii kolejowych do standardów obsługi pasa żerskiego ruchu regionalnego i ruchu towarowego: - odcinek Ełk – Olecko; Vmax 200 km/h (korekta przebiegu linii); - odcinek Suwałki – Pu ńsk – Granica Pa ństwa: Vmax 300 km/h (korekta przebiegu linii); ° remont istniej ącej linii kolejowej do standardów obsługi pasa żerskiego ruchu regionalnego i ruchu towarowego: - odcinek Olecko – Suwałki: Vmax 1o0 km/h (bez zmiany przebiegu linii); ° dostosowanie stacji Olecko i Suwałki do obecnych standardów obsługi podró żnych; ° budowa nowej stacji Pu ńsk z jednoczesna likwidacj ą obecnej stacji Trakiszki. wariant 5 ( naniesiony na schemacie kolorem czerwonym ) – główne zało żenia: ° budowa nowej linii kolejowej do obsługi pasa żerskiego ruchu dalekobie żnego na odcinku Olecko – Suwałki (poza obszarem gminy Wieliczki, przez Bakałarzewo): Vmax 200 km/h; ° modernizacja istniej ących linii kolejowych do standardów obsługi pasa żerskiego ruchu regionalnego i ruchu towarowego: - odcinek Ełk – Olecko; Vmax 200 km/h (korekta przebiegu linii); - odcinek Suwałki – Pu ńsk – Granica Pa ństwa: Vmax 300 km/h (korekta przebiegu linii); ° likwidacja linii kolejowej na odcinku Olecko – Raczki ( z pozostawieniem istniej ącego odcinka Raczki – Suwałki be realizacji robót inwestycyjnych; ° dostosowanie stacji Olecko i Suwałki do obecnych standardów obsługi podró żnych; ° budowa nowej stacji Pu ńsk z jednoczesn ą likwidacj ą obecnej stacji Trakiszki.

202

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

203

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

204

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

205

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

206

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Rozdział 19.

U W A R U N K O W A N I A

WYNIKAJ ĄCE Z WYMAGA Ń OCHRONY PRZECIWPOWODZIOWEJ

Ochron ę przeciwpowodziow ą realizuje si ę na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 lipca 2017r. Prawo wodne . Zgodnie z Prawem wodnym: ° przez obszary nara żone na niebezpiecze ństwo powodzi rozumie si ę przez to obszary, na których istnieje znacz ące ryzyko powodzi lub jest prawdopodobne wyst ąpienie znacz ącego ryzyka powodzi; ° przez obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rozumie si ę: a) obszary, na których prawdopodobie ństwo wyst ąpienia powodzi jest średnie i wynosi 1%, b) obszary, na których prawdopodobie ństwo wyst ąpienia powodzi jest wysokie i wynosi 10%, c) obszary mi ędzy lini ą brzegu, a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym wysokim brzegiem, w który wbudowano wał przeciwpowodziowy, a tak że wyspy i przymuliska, o których mowa w art. 224, stanowi ące działki ewidencyjne, d) pas techniczny; ° przez ryzyko powodziowe - rozumie si ę przez to kombinacj ę prawdopodobie ństwa wyst ąpienia powodzi i potencjalnych negatywnych skutków powodzi dla życia i zdrowia ludzi, środowiska, dziedzictwa kulturowego oraz działalno ści gospodarczej;

Art. 163. 1. Ochrona przed powodzi ą jest zadaniem Wód Polskich oraz organów administracji rz ądowej i samorz ądowej. 2. Wody Polskie zapewniaj ą, w zakresie swojej wła ściwo ści, ochron ę ludno ści i mienia przed powodzi ą wywołan ą przez wody publiczne stanowi ące własno ść Skarbu Pa ństwa, o których mowa w art. 212 ust. 1 pkt 1 i 3. 3. Jednostki samorz ądu terytorialnego zapewniaj ą, w zakresie swojej wła ściwo ści, ochron ę ludno ści i mienia przed powodzi ą wywołan ą przez wody publiczne stanowi ące własno ść Skarbu Pa ństwa, je żeli zawarto porozumienie, o którym mowa w art. 213 ust. 3. 4. Użytkownicy wód współpracuj ą z Wodami Polskimi oraz z organami administracji rządowej i samorz ądowej w ochronie przed powodzi ą, w zakresie okre ślonym w przepisach ustawy oraz w przepisach odr ębnych. 5. Ochron ę przed powodzi ą prowadzi si ę z uwzgl ędnieniem map zagro żenia powodziowego, map ryzyka powodziowego oraz planów zarz ądzania ryzykiem powodziowym. 6. Ochron ę przed powodzi ą realizuje si ę, uwzgl ędniaj ąc wszystkie elementy zarz ądzania ryzykiem powodziowym, w szczególno ści zapobieganie, ochron ę, stan nale żytego przygotowania i reagowanie w przypadku wyst ąpienia powodzi, usuwanie skutków powodzi, odbudow ę i wyci ąganie wniosków w celu ograniczania potencjalnych negatywnych skutków powodzi dla zdrowia ludzi, środowiska, dziedzictwa kulturowego oraz działalno ści gospodarczej, w zakresie okre ślonym w przepisach ustawy oraz w przepisach odr ębnych.

Art. 165. 1. Ochron ę przed powodzi ą realizuje si ę w szczególno ści przez: 1) kształtowanie zagospodarowania przestrzennego dolin rzecznych lub terenów zalewowych, w szczególno ści obszarów szczególnego zagro żenia powodzi ą; 2) racjonalne retencjonowanie wód oraz u żytkowanie budowli przeciwpowodziowych, a tak że sterowanie przepływami wód; 3) zapewnienie funkcjonowania systemu wczesnego ostrzegania przed niebezpiecznymi zjawiskami zachodz ącymi w atmosferze i hydrosferze oraz prognozowanie powodzi; 4) zachowanie, tworzenie i odtwarzanie systemów retencji wód; 5) budow ę, przebudow ę i utrzymywanie budowli przeciwpowodziowych; 6) prowadzenie akcji lodołamania;

207

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

7) prowadzenie polityki informacyjnej w zakresie ochrony przed powodzi ą oraz ograniczania jej skutków. 2. Wojewodowie wyposa żaj ą i utrzymuj ą wojewódzkie magazyny przeciwpowodziowe.

Art. 166. 1. W celu zapewnienia ochrony ludno ści i mienia przed powodzi ą: 1) obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą uwzgl ędnia si ę w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, planie zagospodarowania przestrzennego województwa, strategii rozwoju województwa, ramowego studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego zwi ązku metropolitalnego, studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, gminnym programie rewitalizacji, decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz w decyzji o warunkach zabudowy; 2) poziom zagro żenia powodziowego wynikaj ący z wyznaczenia obszarów szczególnego zagro żenia powodzi ą uwzgl ędnia si ę w decyzjach o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz decyzjach o warunkach zabudowy, dotycz ących nieruchomo ści w cało ści lub w cz ęś ci poło żonych na tych obszarach.

Minister wła ściwy do spraw gospodarki wodnej, minister wła ściwy do spraw gospodarki morskiej oraz minister wła ściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa w porozumieniu z ministrem wła ściwym do spraw transportu oraz ministrem wła ściwym do spraw żeglugi śródl ądowej okre ślą, w drodze rozporz ądzenia, zakres wymaga ń oraz warunków dla planowanej zabudowy oraz planowanego zagospodarowania terenów poło żonych na obszarach szczególnego zagro żenia powodzi ą oraz sposób ich ustalania, kieruj ąc si ę konieczno ści ą zapewnienia ochrony przed powodzi ą oraz zakresem aktów, o których mowa w ust. 2.

Art. 230. Zakazuje si ę niszczenia lub uszkadzania brzegów śródl ądowych wód powierzchniowych, brzegów wód morskich oraz budowli, w tym murów, nieb ędących urz ądzeniami wodnymi, tworz ących brzeg, a tak że gruntów pokrytych śródl ądowymi wodami powierzchniowymi.

Art. 232. 1. Zakazuje si ę grodzenia nieruchomo ści przyległych do publicznych śródl ądowych wód powierzchniowych oraz do brzegu wód morskich i morza terytorialnego w odległo ści mniejszej ni ż 1,5 m od linii brzegu, a tak że zakazywania lub uniemo żliwiania przechodzenia przez ten obszar.

Potencjalne zagro żenie powodziowe na obszarze GMINY WIELICZKI jest zwi ązane z rzek ą Leg ą, jeziorem Oleckie Małe i rzek ą Czarna. Obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą wraz z zasi ęgiem zalewu bezpo średniego wod ą o prawdopodobie ństwie 1% wskazano na rysunku „KIERUNKI”, zgodnie z wytycznymi opracowania pod nazw ą „Studium dla potrzeb planów ochrony przeciwpowodziowej – etap II Rzeka JEGRZNIA” z maja 2006r.( dotyczy rzeki Legi ). Z opracowania tego wynika, że zalewiska powodziowe w powi ązaniu z systemem odwodnienia na okolicznych łąkach, maj ą miejscami znaczny zasi ęg. Rzeka Lega znajduje si ę w Obszarze Chronionego Krajobrazu rzeki Legi, gdzie obowi ązuje zakaz realizacji obiektów budowlanych w pasie szeroko ści 100 m od linii brzegowej jezior, rzek i innych zbiorników wodnych. Jezioro Oleckie Małe znajduje si ę w Obszarze Chronionego Krajobrazu Jezior Oleckich, gdzie obowi ązuje zakaz realizacji obiektów budowlanych w pasie szeroko ści 100 m od linii brzegowej jezior, rzek i innych zbiorników wodnych. Ewentualne tereny zalewowe cz ęsto znacznie wykraczaj ą poza t ę stref ę, nawet do 600 m od koryta rzeki Czarna. Rozlewiska rzeki Legi (Jerzgni) w obr ębach Starosty i Kleszczewo rozpo ścieraj ą si ę na znacznych przestrzeniach – nawet do 2 km. Ograniczenia w zagospodarowaniu terenów chronionych na podstawie przepisów o ochronie przyrody, skutecznie wykluczaj ą tereny zalewowe spod zabudowy o zasi ęgu do 100 m. Na wskazanych obszarach szczególnego zagro żenia powodzi ą nie wyst ępuje zabudowa. W bliskim sąsiedztwie tych obszarów wyst ępuje zabudowa w Nowym Młynie, Starostach, Norach, Kleszczewie, Jelitkach i Gąsiorówku.

208

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Poni żej przedstawiono zasi ęg terenów zalewowych dla rzeki Jegrzni (Legi) na podstawie „Studium dla potrzeb planów ochrony przeciwpowodziowej – etap II Rzeka JEGRZNIA” z maja 2006r ( dotyczy rzeki Legi ).

209

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAAGOSPODAROWANIA PRZESYTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A

Obszar szczególnego zagro żenia powodzi ą - zasi ęg zalewu bezpo średniego wod ą o prawdopodobie ństwie 1% oznaczono w Zał ączniku graficznym nr 5 Uwarunkowania wynikaj ące ze stanu ŚRODOWISKA

210

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WIELICZKI Cz ęść 2. U W A R U N K O W A N I A