1,7

19 1 2,7 3,8 78 Oelegem 2,5 Groot Schijn 1,6 UILENBAAN E34 3 19 Hof van Liere Hoi, Ik ben Bieke de Bij. Dames en heren, appelen en peren (Notelteirs) PRAKTISCHE INFO 18 55 0,5Albertkanaal 71 Startplaats met parking 15 1,7 Volgen jullie mij op een Stopplaats 1. ’t Stalleke, Moorstraat 92, 2520 HOOG- 79 4 2,2 99 E34 leuke fietstocht langs boomgaarden? Gemeenschapscentrum Den Boomgaard, VELD FORTBAAN 1,4 2 56 HOGENAARDSEWEG Antwerpsesteenweg 57, 2520 Ranst Fort 2 - Massenhoven OSSEN-WEG Dankzij mijn zoektocht naar nectar en stuifmeel op De eerste stopplaats is bij Pomdamoor, het fruit-

05 OELEGEMSE- Wommelgem SCHAWIJK- STEENWEG Montens 2,9 • NMBS-station, Leopoldplein 32, 2500 Lier STRAAT de fruitbomen ken ik de streek als mijn broekzak. bedrijf van de familie Notelteirs. Ken jij de 02 Selsaeten 2,1 HOGE

1,4 WEG Bewegwijzering 1,2 77 Ik weet jullie heel wat te vertellen over het leven uitdrukking ‘Snoep gezond, eet een appel’? 2,6 01 Zevenbergenbos* 70 De fietsroute volgt het fietsknooppuntennetwerk 1,4 Broechemhof 4,4 1,3 tussen de fruitbomen. Ik help de boer bij de Een appel of peer als tussendoortje is altijd lekker ‘Kempen’ Zevenbergen 4,3 bestuiving van zijn fruitbomen. Wist je dat er heel en gezond. Appels heb je in alle vormen, kleuren, N116 64 1,2 19 • Gemeenschapscentrum Den Boomgaard: MOOR- STRAAT 35 2,8 69 wat dieren zijn die helpen in de boomgaard? geuren en smaken. Knalrode, blinkend groen, , 64-35-50-36-92-91-87-82-83-84-01-79-77-84-85 VREMDE- 06 STEENWEG 3,2 Bossenstein 1,5 RANST 51 We leren ze allemaal kennen op onze tocht. Of we ze groen met rood, … • Verkort traject: 64-35-50-36-92-91-87-82-83-84-85 Hulgenrode Millegem Viersel Doggenhout 4,7 1,8 BAAN te zien krijgen, dat kan ik je niet beloven, sommigen Appels zijn zuur of zoet of een beetje van alle twee. • Via aanlooproute van het station van Lier: PIETING- BORSBEEK 3,4 zijn heel schuchter of zien we alleen ’s nachts. Ook peren heb je in allerlei vormen, kleuren en 89-88-91-87-82-83-84-01-79-77-84-85-64-35-50-36- vertrek P Broechem 84 50 3,7 Molenbeek 92-91 ABELEBAAN smaken: lange slanke peren, korte ronde peren, STRAAT BROEDER LAZARUS- Onderweg maken we tijd voor wat spelletjes. Afstand: 41.5 kilometer – verkort traject: 30.6 kilometer LOZESTRAAT 85 kleine of grote peren, harde peren, zachte peren, … SPOKENHOF- 53 Steenbeemden Netekanaal Ik ben zot van spelletjes! Als ik een vogel was, aanlooproute NMBS-station Lier: + 3 kilometer STRAAT 2,9 EEKSTRAAT 5,4 83 3,5 Fort van dan was ik het liefst een speelvogel! Terrein: grotendeels verharde ondergrond 2,6 1 Broechem 3,8 75 Heb jij al eens iemand een peer gestoofd? VREMDESE- Park Iemand een peer stoven wil zeggen dat je iemand STEENWEG Bisenweijke Zijn jullie klaar? Dan vliegen we er in! COLOFON Vremde Of beter, ik vlieg, jullie fietsen. beetneemt. Je kan peren ook echt stoven, lekker als Teksten: Regionaal Landschap de Voorkempen 2,5 N14 N16 3,4 dessert met een bolletje ijs en chocoladesaus. Opmaak: Hilde Jacobs 2,4 EMBLEMSEWEG Emblem Den boomgaard Ook met appels kan je lekkere gerechten maken, Vormgeving fietskaart: Elke Feusels 1,3 Het grote gebouw dat Den Boomgaard heet, is nu zoals een heerlijke appelcake of appelmoes. Copyright kaart: TPA 86 Provinciaal Groendomein een gemeenschapscentrum waar allerlei activiteiten 82 0,3 92 Kesselse Heide Fotografie: Wikimedia Commons,Pixabay.com, 1,9 6,4 80 87 36 georganiseerd worden. Vroeger werd hier het fruit famveldman PAAIESTRAAT 76 0,8 81 1,2 Hagenbroek 2,1 etsroute uit de streek verkocht, het was een veiling. Coördinatie: Karen Wallebroek 2,3 Heerlijke appeltaart DRIES 2,3 3 aanlooproute De boeren brachten hun fruit ’s morgens vroeg naar V.U. Lode Hofmans, Venusstraat 27, 2520 Ranst. 61 Fort van Goor 1 rol bladerdeeg | 4 appels | 100 gr suiker | 100 gr LANGSWEG 91 Kessel 6,9 hier, waar handelaars het fruit opkochten om te Deze brochure is een initiatief van de Raad Toerisme Ranst Kleine Nete 64 etsknooppunt gesmolten boter | 3 eieren | 3 eetlepels maizena | N10 Kloosterheide Kessel- verkopen op de markt of in de winkel. kaneel met steun van APB Toerisme Provincie Antwerpen en R16 Bist Station etsroute (verhard, niet-autovrij) Heidebloem N13 Regionaal Landschap de Voorkempen en in samenwerking 63 1,6 93 etsroute (verhard, autovrij) met Visit Lier en de gemeenten Boechout en Wommelgem. 4,2 VINKENSTRAAT 1. Verwarm de oven op 180 graden Modelhoeve 88 vertrek 0,9 etsroute (onverhard) Voor verbeteringen en suggesties op de routes en de 1,1 2. Snijd de appels in blokjes 1,6 1,9 bewegwijzering: www.routedokter.be 3,3 89 1,9 54 etsroute (semi-verhard en autovrij) 3. Meng suiker, boter, eieren, maïzena en kaneel door Kessel Vallei van de 2,2 0,6 elkaar ©2017 Raad Toerisme Ranst 12 Rodenburg kilometeraanduiding Grote Nete 20 1,6 De informatie werd met zorg verzameld. 3 1,5 11 TUINWEG 57 Kesselhof 4. Leg het deeg in een taartvorm, schep er de appel- 1,7 1,9 picknickplaats Wijzigingen zijn altijd mogelijk, maar vallen niet onder 52 1,7 Variante via Lierse Vesten NEERLOOP stukjes bij en giet er het eiermengsel over 16 LUITERSHEIDE van maandag tot 3,5 de verantwoordelijkheid van de uitgever. speelterrein zaterdagmiddag 12 uur 30 Grote Nete 16 5. Laat een uur bakken in de oven 05 4,9

BOUWEN- 2 P LIER STADS- bijenhotel Smullen maar! STRAAT Paardenmelkerij 0,3 VEST 28

3 N14 Fort van fruitverkoop LIERSE- LINT 2,1 STEENWEG 4,5 Lier thuisverkoop van fruit- en streekproducten 13 Lachenenbeek 2,3 PIME 5,2 40 Met dank aan Toerisme Provincie Antwerpen © 2017 | Nadruk of aanpassing 0,6 onder gelijk welke vorm is verboden | Kaartontwerp TPA & Elke Feusels | 27 1,2 www.provincieantwerpen.be | Voor verbeteringen en suggesties op de routes en de bewegwijzering: www.routedokter.be 0,8 Netekanaal

MISSE- STRAAT 31 48 * Voorrang voor wandelaars. Wielertoeristen en etsmanifestaties niet toegelaten. Spreekwoorden raden

• Een … knappen • Blaffende … bijten niet • Als de kat van huis is, dansen de … op tafel • Elk … zingt zoals het gebekt is • Een vreemde … in de bijt

Herken jij het geluid van een steenuil? Scan deze QR-code Bijenhotel – bestuiving (Vets) Torenvalk (Lembi) Wezel (jachthaven) Stopplaats 2: Broechemhof 12, 2520 Ranst Stopplaats 3: Lembishop, Broechemsesteenweg - Stopplaats 4: Jachthaven Emblem Millegem 2520 Emblem, (ter hoogte van huisnummer 130) In het gehucht Millegem staat Laten we ook eens even stoppen bij de familie Vets, Mustela nivalis, dat is de wetenschappelijke naam één van de oudste kerken uit vlakbij het kasteel Broechemhof. Hier staat een Tijd voor een pauze! Rust even uit aan de voor wezel. De wezel is het kleinste roofzoogdier ter de streek. Het oudste deel van 3-sterren bijenhotel. Niet zo eentje waar je een ka- picknicktafel naast de fruitautomaat van wereld. We zien hem meestal als een kleine schim de kerk werd gebouwd in de 13e eeuw, dat is meer mer kan huren om te logeren en ’s morgens ontbijt Lembi. Misschien kan je vanaf deze plek voorbijflitsen, vandaar misschien de uitdrukking: zo dan 800 jaar geleden. Best wel oud dus. De kerk is krijgt. Wel eentje waar wilde bijen hun eitjes achter- wel een torenvalk spotten? bang als een wezel. gewijd aan de heilige Sint-Antonius. Sint-Antonius laten in de verschillende holle stengels en gaatjes. werd vroeger aanbeden als de beschermer van het Naast het eitje leggen ze stuifmeel als voedsel voor Meestal hangt hij hoog De wezel lust graag muizen, daarom is hij de ideale in de lucht, hij fladdert vee en daarom was hij zeer belangrijk voor de land-

de larve die uit het eitje komt. Als de larve groot partners van de fruitkweker om te helpen tegen / Shutterstock.com © FamVeld bouwers. Nu nog wordt er elk jaar rond 17 januari en dik is, maakt ze een knus coconnetje waar ze in hevig met zijn vleugels muizenplagen. Ze maken hun nest in oude mui- RANST - LIER - BOECHOUT- WOMMELGEM een speciale viering georganiseerd in de kerk ter kruipt. In de cocon verandert de larve naar een bij. maar komt niet vooruit. zenholen, vaak nadat ze eerst de muizen hebben ere van Sint-Antonius. Na de viering worden allerlei In de lente, bij de eerste warme zonnestralen komt Probleem? Nee hoor, hij opgegeten. producten per opbod verkocht. Het hoogtepunt van het bijtje uit haar nestje gekropen en gaat ze op is aan het bidden. de verkoop is het hoofd van een dier. Weet jij welk? zoek naar nectar en stuifmeel. Geen gebedje voor de maaltijd, maar zo lijkt het wel. Steenuil (Alhiers) 26 1 3 Hij zoekt naar prooien, zoals muizen of insecten. Als 25 27 2 4 Fietsen tussen Tijdens haar zoektocht naar nectar en stuifmeel hij een prooi ziet, duikt hij naar beneden. Stopplaats 5: Alhiers, Hutveld 22, 2520 Ranst belandt het stuifmeel van de ene bloem op de an- dere bloem. Als het stuifmeel op de stamper van de Wist je dat de torenvalk de urine- De steenuil is de kleinste uil in België, maar hij is bloesems en fruit 24 bloem terecht komt, vormt zich een klein vruchtje. sporen van muizen kan zien? misschien wel de luidste roeper. Je zult hem dan 5 23 6 Dat vruchtje groeit en groeit en groeit, tot het een Verse urinesporen helpen de toren- ook sneller horen dan zien. Je kan hem ook overdag lekkere appel, peer of een kers wordt. valk om muizen te vinden. zien. Vaak zit hij op een weipaal te speuren naar een prooi. Hij maakt zijn nest in holtes van knotwilgen of 15 14 22 7 Spelletje op het infobord: Bieke is de weg verloren. oude fruitbomen. 16 Help jij Bieke de juiste weg vinden naar de 13 fruitboom? 21 8 RANST 17 18 11 12 20 19 10 9