Punime të Kuvendit Legjislatura e 8-të Viti 2013, nr. 4 Përgatiti për botim Drejtoria e Shërbimit të Botimeve Parlamentare PUNIME TË KUVENDIT Seancat plenare

Viti 2013

4

Botim i Kuvendit Tiranë, 2014 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

4 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

REPUBLIKA E SHQIPËRISË Punime të Kuvendit Seancat plenare LEGJISLATURA E 8-të Sesioni i parë

E nënë, 09.09.2013 Drejton seancën Seanca e pasdites, ora 18:00 deputeti Namik Dokle

Namik Dokle - Zonja dhe zotërinj, ju ftoj të Kjo legjislaturë është nga të rrallat e Kuvendit ngriheni në këmbë në respekt dhe në nderim të të Shqipërisë, që nis pa bojkot dhe kjo falë forcave Himnit Kombëtar! politike që përfaqësohen këtu, para së gjithash e (Këndohet Himni Kombëtar.) mbi të gjitha, falë popullit shqiptar, që si sfinks i Zoti President i Republikës, heshtur, i mençur dhe i përmbajtur, larg zhurmave Të nderuara zonja dhe zotërinj deputetë të dhe tam-tameve fushateske, vendosi me votën e zgjedhur nga populli, tij të ndryshojë mënyrën dhe ritmin e udhëtimit të Të nderuar Shkëlqesi Ambasadorë dhe Shqipërisë drejt Europës së bashkuar; vendosi ta përfaqësues të Trupit Diplomatik, bëjë atë më të ndershme, më të mençur, më të Të respektuar përfaqësues të komuniteteve saktë dhe më të shpejtë. Ai na dha të gjithëve një fetare, mesazh të qartë kundër politikave arrogante, Të dashur bashkatdhetarë, prepotente dhe plaçkitëse, na bëri thirrjen e Me nderin që më ofron mosha dhe përvoja madhërishme që më bukur se kushdo e ka shumëvjeçare në këtë tempull të demokracisë, shprehur Nënë Tereza: kam kënaqësinë të deklaroj të hapur mbledhjen e “Ku është urrejtja, të sjellë dashuri. parë të Legjislaturës së 8-të të Kuvendit të Ku është dëshpërimi, të sjellë shpresë. Republikës së Shqipërisë. Ku është dyshimi, të sjellë besim. Kolegë të vjetër e të rinj, mirë se erdhët! Mirë Ku është ndarja, të sjellë bashkim.” se erdhët dhe urimet më të mira për zgjedhjen tuaj, Uroj të dalim të gjithë faqebardhë në detyrën për të qenë në çdo moment në lartësinë e misionit fisnike të deputetit, duke mos harruar se ajo kërkon dhe të përgjegjësisë që vota e popullit na ka prej nesh përkushtim, pasion dhe ndershmëri; ngarkuar të gjithëve. kërkon bashkëpunim dhe mirëkuptim

5 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

pozitë-opozitë, sepse aty ku mungon mirëkuptimi, Olldashi. edhe qëllimet e mira bëhen të pa dobishme. Qarku Gjirokastër: Anastas Angjeli, Arben Uroj në mënyrë të veçantë deputetët e Ahmetaj, Erion Veliaj, Genc Ruli, Vangjel Tavo. zgjedhur për herë të parë si përfaqësues të popullit, Qarku Korçë: Arta Dade, Bashkim Fino, të kenë sukses dhe të mbrojnë dinjitetin e ligjbërësit Edmond Spaho, Elena Qirici, Fatmir Mediu, Gjergji shqiptar dhe të institucionit themelor të Republikës Papa, Ilir Xhakolli, Ilirian Pendavinji, Olta Xhaçka, sonë parlamentare. Pirro Kapurani, Ridvan Bode, Ylli Ziçishti. Ju që hyni këtu lërini jashtë tempullit Qarku Kukës: Alban Zeneli, Besnik Dushaj, mendjemadhësinë, interesin meskin, Flamur Noka, Vexhi Muçmataj. mosmirënjohjen ndaj njerëzve të thjeshtë! Merrni Qarku Lezhë: Albina Deda, Aldo Bumçi, me vete çdo gjë të mirë të popullit që ju votoi, e Armando Prenga, Gjovalin Kadeli, Mimi Kodheli, mbi të gjitha, dashurinë për Shqipërinë tonë! Monika Kryemadhi, Vasil Bicaj. Ju faleminderit! Qarku Shkodër: Agron Çela, Gjovalin Bzhetaj, Tani, të nderuar deputetë, në bazë të nenit 1, Helidon Bushati, Jozefina Topalli, Mark Frroku, pika 2 e Rregullores së Kuvendit, 3 deputetë, ndër Mimoza Hafizi, Namik Kopliku, Nard Ndoka, Paulin deputetët më të rinj të Kuvendit, caktohen Sterkaj, Tom Doshi, Voltana Ademi. përkohësisht të kryejnë detyrën e Sekretarisë së Qarku Tiranë: Artan Gaçi, Besnik Baraj, Kuvendit deri në zgjedhjen e Byrosë së Kuvendit. Dashamir Peza, Dashamir Shehi, Ditmir Bushati, Nga lista e sjellë nga KQZ-ja kemi një sërë Edi Paloka, Fatmir Xhafaj, Florion Mima, Gerti deputetësh dhe deputetesh të reja, por më të rinjtë Bogdani, Halim Kosova, Ilir Meta, Jorida Tabaku, janë: Ylli Shehu, Klajda Gjosha dhe Olta Xhaçka. I Kastriot Islami, Keltis Kruja, Klajda Gjosha, Lindita ftoj të tre të marrin vendin e tyre të sekretarisë së Nikolla, Luan Rama, Majlinda Bregu, Milena Harito, përkohshme. Myqerem Tafaj, Pandeli Majko, Parid Cara, Pjerin Faleminderit! Ndreu, Rakip Suli, Sadri Abazi, Saimir Tahiri, Sali Mbështetur në nenin 2 të Rregullores kam Berisha, Spartak Braho, Tahir Muhedini, Vasilika kënaqësinë dhe nderin t’i njoftoj Kuvendit që, mbi Hysi, Xhemal Qefaliaj, Ylli Shehu. bazën e vendimit nr.759, datë 6 gusht 2013 të Qarku Vlorë: Andrea Marto, Arben Ristani, Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, lista përbërëse Astrit Patozi, Dashamir Tahiri, Edi Rama, Fatmir e Kuvendit të ri sipas qarqeve dhe sipas alfabetit Toçi, Koço Kokëdhima, Liljana Elmazi, Luiza është kjo: Xhuvani, Shkëlqim Selami, Valentina Leskaj, Qarku Berat: Astrit Veliaj, Eduard Shalsi, Vangjel Dule. Eduard Bejko, Ermonela Felaj, Fidel Ylli, Genc Kalojmë në pikën tjetër të rendit të ditës. Pollo, Bledion Rehovica, Nasip Naço. Kuvendi, në bazë të nenit 3 të Rregullores, ngre Qarku Dibër: Bedri Hoxha, Përparim Spahiu, një komision të përkohshëm për verifikimin e Roland Keta, Sherefedin Shehu, Shkëlqim Cani, mandateve. Komisioni përbëhet nga 9 deputetë Ulsi Manja. dhe pasqyron, për aq sa është e mundur, përbërjen Qarku Durrës: Agron Duka, Albana Vokshi, politike të Kuvendit, siç del nga rezultati i Artur Bushi, Blendi Klosi, Eduard Halimi, Gent zgjedhjeve. Propozimet për përbërjen dhe kryesinë Strazimiri, Gentian Bejko, Igli Cara, Ilir Beqja, e komisionit bëhen nga përfaqësuesit e grupeve Klodiana Spahiu, Lefter Koka, Namik Dokle, Oerd politike dhe miratohen nga Kuvendi me votim të Bylykbashi. hapur, me shumicën e votave, në prani të më Qarku Elbasan: Alfred Peza, Aqif Rakipi, shumë se gjysmës së anëtarëve të tij. Arben Imami, Ardjan Turku, Ben Blushi, Bujar Tani kam nderin të ftoj kryetarët e grupeve Kllogjeri, Damian Gjiknuri, Edmond Haxhinasto, parlamentare për të bërë propozimet konkrete. Eduard Selami, Evis Kushi, Luan Duzha, Luçiano Zoti Ruçi keni fjalën në emër të Grupit Social- Boci, Musa Ulqini, Taulant Balla. ist dhe të maxhorancës. Sekretaria të mbajë Qarku Fier: Arben Çuko, Armando Subashi, shënim emrat që propozohen! Eglantina Gjermeni, Erion Braçe, Ervin Koçi, Gramoz Ruçi - Në emër të Grupit Gramoz Ruçi, Ilirian Celibashi, Kozma Dashi, Parlamentar të PS-së propozoj 4 kolegë të jenë Majlinda Bufi, Mesila Doda, Omer Mamo, Petrit pjesëtarë të Komisionit të Verifikimit të Mandateve, Vasili, Piro Lutaj, Robert Bitri, Shpëtim Idrizi, Sokol konkrektisht: Armando Subashi, Ermonela Felaj,

6 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Besnik Baraj dhe Vexhi Muçmata. Atëherë komisioni i përkohshëm për Namik Dokle - Në emër të LSI-së fjalën e ka verifikimin e mandateve të bëjë mbledhjen e tij të zoti Vasili. parë dhe të marrë dokumentacionin përkatës të Petrit Vasili - Në emër të LSI-së propozojmë zgjedhjeve, të verifikojë mandatet dhe t’i paraqesë zotin Vangjel Tavo. Kuvendit në seancë plenare raportin për Namik Dokle – Faleminderit! vlefshmërinë e mandateve të deputetëve! Fjalën e ka zoti Paloka në emër të opozitës. Këtu e mbyllim këtë seancë. Seanca e Edi Paloka - Në emër të opozitës propozojmë ardhshme do të hapet nesër në orën 11:00. zonjën Voltana Ademi, zotin Oerd Bylykbashi, zotin Mirupafshim! Arben Ristani dhe zotin Gerti Bogdani. Namik Dokle – Faleminderit! (Seanca u mbyll në orën 18:30)

7 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

E martë, 10.09.2013 Drejton seancën Seanca e paradites, ora 11:00 deputeti Namik Dokle

Namik Dokle – Zonja dhe zotërinj deputetë, të zgjedhjeve, i cili përfshin numrin e votave, numrin hapim seancën parlamentare, që do të shqyrtojë e mandateve dhe listën emërore të deputetëve të tri çështje: zgjedhur për çdo subjekt në çdo zonë zgjedhore. E para, raporti i Komisionit të Përkohshëm të Sipas këtij vendimi mandatet janë ndarë si më Verifikimit të Mandateve. poshtë: E dyta, betimi i deputetëve. Koalicioni Aleanca për Shqipërinë Europiane E treta, zgjedhja e Kryetarit të Kuvendit të 83 mandate, përkatësisht: Partia Socialiste 65 Republikës së Shqipërisë. mandate; Lëvizja Socialiste për Integrim 16 man- Fillojmë me pikën e parë. Zoti Armando date; Partia Bashkimi për të Drejtat e Njeriut 1 Subashi, në emër të Komisionit do të paraqesë mandat; Partia Kristian-Demokrate e Shqipërisë 1 raportin e verifikimit të mandateve. mandat. Zoti Subashi, urdhëroni! Koalicioni Aleanca për Punësim, Mirëqenie Armando Subashi – Faleminderit, zoti dhe Integrim 57 mandate, përkatësisht: Partia drejtues i seancës! Demokratike 50 mandate; Partia Republikane e Raporti për vlefshmërinë e mandateve të Shqipërisë 3 mandate dhe Partia Drejtësi, Integrim deputetëve të Kuvendit. dhe Unitet, 4 mandate. Komisioni i Përkohshëm i Verifikimit të Ky komision, për të verifikuar ligjshmërinë e Mandateve, bazuar në nenin 3 të Rregullores së mandateve për çdo deputet, u mbështet në Kuvendit, zhvilloi mbledhjen e tij në datën 10 dokumentacionin zgjedhor të ardhur nga KQZ-ja, shtator 2013, në zbatim të vendimit të Kuvendit të si dhe duke parë kushtet e kriteret e kandidimit Shqipërisë të datës 09.09.2013. dhe zgjedhshmërisë për çdo kandidat, të Ky komision pasi shqyrtoi dokumentacionin sanksionuara në nenet 68 dhe 69 të Kushtetutës, përkatës zgjedhor, konstatoi se në datën 23 si dhe në nenin 63 të Kodit Zgjedhor. qershor 2013 u zhvilluan zgjedhjet për Kuvendin Më konkretisht, Komisioni i Përkohshëm i e Republikës së Shqipërisë, bazuar në Verifikimit të Mandateve administroi listën emërore Kushtetutën e Shqipërisë dhe në ligjin nr. 1019, të deputetëve të zgjedhur dhe të lexuar në seancën datë 29.12.2008, Kodi Zgjedhor i Republikës së e parë të Legjislaturës nga drejtuesi i seancës. Shqipërisë, ndryshuar me ligjin nr.74 të vitit 2012. Gjithashtu, komisioni administroi edhe Në këto zgjedhje morën pjesë 68 subjekte dokumentacionin e dorëheqjeve të paraqitura nga zgjedhore të regjistruara në KQZ. Nga këto kandidatët fitues në KQZ sipas detyrimeve të nenit përfaqësohen në Kuvendin e Shqipërisë me 69 të Kushtetutës dhe nenit 63 të Kodit Zgjedhor. përfaqësuesit e tyre deputetë 2 koalicione ose 7 Në nenin 69 të Kushtetutës parashikohet se: subjekte parti politike, në përputhje me nenin 163 “Nuk mund të kandidojnë e as të zgjidhen deputetë e vijues të Kodit Zgjedhor. pa hequr dorë nga detyra: KQZ-ja, mbi bazën e rezultatit të votimit për a. Gjyqtarët, prokurorët çdo zonë zgjedhore, në mbështetje të nenit 162 të b. Ushtarakët e shërbimit aktiv Kodit Zgjedhor, ka përllogaritur shpërndarjen e c. Punonjësit e Policisë dhe të Sigurimit mandateve mes koalicioneve zgjedhore dhe Kombëtar partive politike, që garuan më vete për çdo zonë ç. Përfaqësuesit diplomatikë zgjedhore, të cilat iu paraqitën Kolegjit Zgjedhor. d. Kryetarët e bashkive dhe të komunave, si Ky i fundit mbi bazën e rezultatit të votimit për çdo dhe prefektët në vendet ku kryejnë detyrat e tyre zonë zgjedhore, në mbështetje të neneve 162 dhe dh. Kryetarët dhe anëtarët e komisioneve të 163 të Kodit Zgjedhor, përllogariti shpërndarjen e zgjedhjeve mandateve për çdo zonë zgjedhore, si dhe d. Presidenti i Republikës dhe funksionarët kandidatët fitues për çdo parti politike. Mbi këtë e lartë të administratës shtetërore të parashikuar bazë, KQZ-ja ka marrë vendimin përfundimtar nga ligji nr.759, datë 06.08.2013 për shpalljen e rezultatit 2. Mandati i fituar në kundërshtim me

8 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

paragrafin e parë të këtij neni është i pavlefshëm”. Arben Ristani - Betohem! Gjatë verifikimit të dokumentacionit përkatës Ardjan Turku – Betohem! pranë këtij komisioni u paraqit një deklaratë, Armando Subashi – Betohem! nëpërmjet së cilës deputeti Vasil Bicaj deklaron se Armando Prenga – Betohem! refuzon të bëjë betimin, duke hequr dorë nga Arta Dade – Betohem! mandati i deputetit. Artan Gaçi – Betohem! Në përfundim të këtij verifikimi, përfundimisht, Artur Bushi – Betohem! komisioni mendon se të 140 deputetëve të Astrit Veliaj – Betohem! zgjedhur nuk iu gjetën raste pavlefshmërie të Astrit Patozi – Betohem! mandatit të fituar, por nisur nga deklarata e Bashkim Fino – Betohem! mësipërme e deputetit Vasil Bicaj, komisioni çmon Bedri Hoxha – Betohem! se i takon kryesuesit të seancës të procedojë në Ben Blushi – Betohem! përputhje me nenin 4, pika 5 e Rregullores së Besnik Dusha – Betohem! Kuvendit. Besnik Baraj – Betohem! Për sa më sipër Komisioni i Përkohshëm i Blendi Klosi – Betohem! Verifikimit të Mandateve, në përputhje me nenin Bujar Kllogjeri – Betohem! 3, pika 2 të Rregullores së Kuvendit, unanimisht Damian Gjiknuri – Betohem! konstaton se mandatet e të 140 deputetëve të Dashamir Peza – Betohem! Kuvendit të Shqipërisë, sipas vendimit nr. 759, datë Dashamir Shehi – Betohem! 06.08.2013 të KQZ-së, janë të vlefshme. Dashamir Tahiri – Betohem! Për Komisionin e Përkohshëm për Verifikimin Ditmir Bushati – Betohem! e Mandateve, kryetar Armando Subashi. Edi Paloka – Betohem! Faleminderit! Edi Rama – Betohem! Namik Dokle – Faleminderit, zoti Subashi! Edmond Haxhinasto – Betohem! Ju lutem, raportin dorëzojani Sekretarisë! Edmond Spaho – Betohem! Kalojmë në pikën e dytë. Betimi i deputetëve. Eduard Shalsi – Betohem! Unë do të lexoj formulën e betimit dhe pastaj Eduard Halimi – Betohem! emrat e të gjithë deputetëve me radhë. Secili Eduard Selami – Betohem! deputet, kur të dëgjojë emrin, të ngrihet në këmbë Eduard Bejko – Betohem! dhe të thotë fjalën “Betohem”! Eglantina Gjermeni – Betohem! “Betohem me nderin tim se do të kryej me Elena Qirici – Betohem! ndërgjegje detyrën si deputet i popullit në Kuvend. Erion Braçe – Betohem! Do të përfaqësoj denjësisht popullin, do t’i bindem Erion Veliaj – Betohem! Kushtetutës dhe ligjeve, do të mbroj lirinë dhe Ermonela Felaj – Betohem! pavarësinë e Shqipërisë, do të respektoj dhe do Ervin Koçi – Betohem! të mbroj të drejtat dhe liritë e shtetasve dhe do të Evis Kushi – Betohem! punoj me të gjitha fuqitë e mia për përparimin e Fatmir Mediu – Betohem! atdheut dhe mirëqenien e popullit tim.” Fatmir Xhafaj – Betohem! Agron Duka – Betohem! Fatmir Toçi – Betohem! Agron Çela – Betohem! Fidel Ylli – Betohem! Alban Zeneli – Betohem! Flamur Noka – Betohem! Albana Vokshi – Betohem! Florion Mima – Betohem! Albina Deda – Betohem! Genc Pollo – Betohem! Aldo Bumçi – Betohem! Genc Ruli – Betohem! Alfred Peza – Betohem! Gent Strazimiri – Betohem! Anastas Angjeli – Betohem! Gentian Bejko – Betohem! Andrea Marto – Betohem! Gerti Bogdani – Betohem! Aqif Rakipi – Betohem! Gjergji Papa – Betohem! Arben Imami – Betohem! Gjovalin Kadeli – Betohem! Arben Çuko – Betohem! Gjovalin Xhetaj – Betohem! Arben Ahmetaj - Betohem! Gledion Rehovica – Betohem!

9 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Gramoz Ruçi – Betohem! Robert Bitri – Betohem! Halim Kosova – Betohem! Roland Keta – Betohem! Helidon Bushati – Betohem! Sadri Abazi – Betohem! Igli Cara – Betohem! Sajmir Tahiri – Betohem! Ilir Beqja – Betohem! Sali Berisha – Betohem! Ilir Xhakolli – Betohem! Sherefedin Shehu – Betohem! Ilir Meta – Betohem! Shkëlqim Cani – Betohem! Ilirian Pendavinji – Betohem! Shkëlqim Selami – Betohem! Ilirian Celibashi – Betohem! Shpëtim Idrizi – Betohem! Jorida Tabaku - Betohem! Sokol Olldashi – Betohem! Jozefina Topalli – Betohem! Spartak Braho – Betohem! Kastriot Islami – Betohem! Tahir Muhedini – Betohem! Keltis Kruja – Betohem! Taulant Balla – Betohem! Klajda Gjosha – Betohem! Tom Doshi – Betohem! Klodiana Spahiu – Betohem! Ulsi Manja – Betohem! Koço Kokëdhima – Betohem! Valentina Leskaj – Betohem! Kozma Dashi – Betohem! Vangjel Tavo – Betohem! Lefter Koka – Betohem! Vangjel Dule – Betohem! Liljana Elmazi – Betohem! Vasilika Hysi - Betohem! Lindita Nikolla – Betohem! Vexhi Muçmataj – Betohem! Luan Duzha - Betohem! Voltana Ademi – Betohem! Luan Rama – Betohem! Xhemal Qefalia – Betohem! Luçiano Boçi – Betohem! Ylli Ziçishti – Betohem! Luiza Xhuvani – Betohem! Ylli Shehu - Betohem! Majlinda Bufi – Betohem! Faleminderit të gjithë deputetëve! Majlinda Bregu – Betohem! Gëzuar dhe suksese në detyrën tuaj të re! Mark Frroku – Betohem! Kalojmë në pikën e tretë të rendit të ditës. Mesila Doda – Betohem! Mbështetur në nenin 75 të Kushtetutës së Milena Harito – Betohem! Republikës së Shqipërisë dhe në nenin 5 të Mimi Kodheli – Betohem! Rregullores së Kuvendit, do të procedojmë me Mimoza Hafizi – Betohem! zgjedhjen e Kryetarit të Kuvendit. Në bazë të nenit Monika Kryemadhi – Betohem! 6 të Rregullores, kandidati për kryetar propozohet Musa Ulqini – Betohem! nga të paktën 15 deputetë. Propozimi bëhet me Myqerem Tafaj – (Mungon) shkrim, përmban nënshkrimet përkatëse dhe Namik Dokle – Betohem! paraqitet në sekretarinë e përkohshmE të Kuvendit. Namik Kopliku – Betohem! Sipas pikës 2 të nenit 6 të Rrregulores, Kryetari i Nard Ndoka – Betohem! Kuvendit zgjidhet pa debat dhe me votim të Nasip Naço – Betohem! fshehtë. Oerd Bylykbashi – Betohem! Sekretaria, ju lutem, a kanë ardhur Olta Xhaçka – Betohem! propozime? Omer Mamo – Betohem! M’i sillni, ju lutem! Atëherë, po lexoj: Pandeli Majko – Betohem! “Propozim për Kryetar të Kuvendit të Parid Cara - Betohem! Republikës së Shqipërisë, drejtuar sekretarisë së Paulin Sterkaj – Betohem! përkohshme të Kuvendit të Republikës së Përparim Spahiu – Betohem! Shqipërisë. Petrit Vasili – Betohem! Në zbatim të nenit 6, pika 1, propozojmë për Piro Lutaj – Betohem! Kryetar të Kuvendit zotin Ilir Rexhep Meta, firmosur Pirro Kapurani – Betohem! nga deputetët: Edi Rama, Petrit Vasili, Gramoz Pjerin Ndreu – Betohem! Ruçi, Nasip Naço, Taulant Balla, Lefter Koka, Rakip Suli – Betohem! Armando Subashi, Gledion Rehovica, Ermonela Ridvan Bode – (Mungon) Felaj, Luan Rama, Ilirian Celibashi, Spartak Braho,

10 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Përparim Spahiu, Klajda Gjosha, Edmond Faleminderit! Haxhinasto, Sadri Abazi, Milena Harito, Namik (Bëhet pushim) Dokle, Lindita Nikolla, Ilir Beqja, Sajmir Tahiri, Spartak Braho – Fillojmë me votimin. Vasilika Hysi, Valentina Leskaj, Eduard Shalsi, Procedura për zgjedhjen e Kryetarit të Mark Frroku, Paulin Sterkaj, Gentian Bejko, Kuvendit, ashtu sikundër u tha edhe nga drejtuesi Bashkim Fino, Piro Lutaj, Ervin Koçi, Armando i seancës, do të kryhet në bazë të neneve 6 dhe Prenga, Namik Kopliku, Xhemal Qefaliaj, Agron 60 të Rregullores së Kuvendit. Çela, Pirro Kapurani, Bujar Kllogjëri, Anastas Në cilësinë e kryetarit të komisionit do të lexoj Angjeli, Ben Blushi, Arben Çuko, Tom Doshi, Fatmir emrat e deputetëve që janë të renditur sipas Xhafaj, Koço Kokëdhima, Andrea Marto, Vangjel alfabetit. Deputeti sapo të dëgjojë emrin, do të Dule, Artur Bushi, Erion Veliaj, Pjerin Ndreu, Parid paraqitet para komisionit, do të nënshkruajë listën Cara, Damian Gjiknuri, Shkëlqim Selami, Arben përkatëse, do të marrë fletën e votimit dhe do të Ahmetaj, Ditmir Bushati. votojë në dhomat e fshehta një nga alternativat që A ka propozime të tjera në sekretari? Nuk ka. janë vënë në listën e votimit. Pas hedhjes së fletë- Atëherë, vazhdojmë procedimin. Sipas pikës votimit deputeti do të zërë vend përsëri në sallë 3 të nenit 6 të Rregullores, votimi organizohet për të pritur rezultatin. publikisht dhe drejtohet nga një komision votimi i Fillojmë me leximin e emrave, i cili do të kryhet përbërë prej 5 deputetësh, që pasqyron me aq sa nga zoti Cara. është e mundur përbërjen politike të Kuvendit. (Zoti Igli Cara lexon emrat sipas rendit Anëtari më i vjetër në moshë kryen detyrën e alfabetik.) kryetarit të komisionit të votimit dhe shpall rezultatin Agron Duka e votimit. Komisioni përbëhet nga 5 anëtarë, 3 janë Agron Çela nga maxhoranca dhe 2 nga opozita. Alban Zeneli Urdhëroni, zoti Ruçi, propozoni anëtarët e Albana Vokshi komisionit! Albina Deda Gramoz Ruçi – Më lejoni të propozoj 2 kolegë Aldo Bumçi për anëtarë të komisionit të zgjedhjeve për Alfred Peza Kryetarin e Kuvendit, zotin Spartak Braho dhe Anastas Angjeli zonjën Ermonela Felaj. Andrea Marto Namik Dokle – Faleminderit, zoti Ruçi! Aqif Rakipi Urdhëroni, zoti Vasili! Arben Imami Petrit Vasili – Në emër të Grupit Parlamentar Arben Çuko të Lëvizjes Socialiste për Integrim, propozojmë Arben Ahmetaj zotin Luan Rama. Arben Ristani Namik Dokle – Faleminderit! Ardjan Turku Urdhëroni, zoti Paloka! Armando Subashi Edi Paloka – Ne propozojmë zotërinjtë Igli Armando Prenga Cara dhe Keltis Kruja. Arta Dade Namik Dokle – Faleminderit! Artan Gaçi Atëherë, komisioni të fillojë veprimtarinë! Çdo Artur Bushi deputet do të sqarohet nga komisioni për mënyrën Astrit Veliaj e votimit. Votimi do të bëhet me fletë votimi. Astrit Patozi Para se të fillojmë, hedhim në votim anëtarët Bashkim Fino e komisionit, pavarësisht se ka një konsensus të Bedri Hoxha gjerë. Ben Blushi Kush është dakord për komisionin? Besnik Dusha (Deputetët shprehen dakord.) Besnik Baraj A ka kundër? S’ka. A ka abstenim? S’ka. Blendi Klosi Atëherë, komisioni të marrë përsipër detyrën Bujar Kllogjeri për të organizuar votimin për zgjedhjen e Kryetarit Damian Gjiknuri të Kuvendit të Republikës së Shqipërisë! Dashamir Peza

11 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Dashamir Shehi Lindita Nikolla Dashamir Tahiri Luan Duzha Ditmir Bushati Luan Rama Edi Paloka Luçiano Boçi Edi Rama Luiza Xhuvani Edmond Haxhinasto Majlinda Bufi Edmond Spaho Majlinda Bregu Eduart Shalsi Mark Frroku Eduard Halimi Mesila Doda Eduard Bejko Milena Harito Eglantina Gjermeni Mimi Kodheli Eleina Qirici Mimoza Hafizi Erion Braçe Monika Kryemadhi Erion Veliaj Musa Ulqini Ermonela Felaj Myqerem Tafaj Ervin Koçi Namik Dokle Evis Kushi Namik Kopliku Fatmir Mediu Nard Ndoka Fatmir Xhafaj Nasip Naço Fatmir Toçi Oert Bylykbashi Fidel Ylli Olta Xhaçka Flamur Noka Omer Mamo Florion Mima Pandeli Majko Genc Pollo Parid Cara Genc Ruli Paulin Sterkaj Gent Strazimiri Përparim Spahiu Gentian Bejko Petrit Vasili Gerti Bogdani Piro Lutaj Gjergji Papa Pirro Kapurani Gjovalin kadeli Pjerin Ndreu Gjovalin Xhetaj Rakip Suli Gledion Reovica Ridvan Bode Gramoz Ruçi Robert Bitri Halim Kosova Roland Keta Helidon Bushati Sadri Abazi Igli Cara Sajmir Tahiri Ilir Beqja Sali Berisha Ilir Gjakolli Sherefedin Shehu Ilir Meta Shkëlqim Cani Ilirian Pendavinji Shpëtim Idrizi Ilirian Celibashi Sokol Olldashi Jorida Tabaku Spartak Braho Jozefina Topalli Tahir Muhedini Kastriot Islami Taulant Balla Keltis Kruja Tom Doshi Klajda Gjosha Ulsi Manja Klodiana Spahiu Valentina Leskaj Koço Kokëdhima Vangjel Tavo Kozma Dashi Vangjel Dule Lefter Koka Vasilika Hysi Liljana Elmazi Vehxhi Muçmataj

12 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Voltana Ademi komisionin për përmbushjen e detyrës së caktuar Xhemal Qefalia nga Kuvendi! Ylli Ziçishti Tani kam kënaqësinë të ftoj zotin Ilir Meta, Ylli Shehu kryetar i sapozgjedhur, të marrë detyrën e drejtimit Spartak Braho – Procesin e votimit e të Kuvendit për Legjislaturën VIII. deklarojmë të mbyllur. Tani do të fillojmë me Ilir Meta – Të nderuara zonja deputete, procesin e numërimit të votave. Ftojmë deputetët Të nderuar zotërinj deputetë, të vijnë në sallë. Të nderuar ambasadorë dhe përfaqësues të (Fillon procesi i numërimit të votave.) Trupit Diplomatik, Atëherë, pas numërimit të votave, rezulton se Të nderuar të ftuar, në kutinë e votimit janë 137 fletë votimi. Fillojmë Zonja dhe zotërinj, leximin një për një të tyre. Më 23 qershor shqiptarët votuan masivisht, (Mbaron leximin.) me një shpresë të madhe, shpresë, të cilën ne jemi Procesverbal për zgjedhjen e Kryetarit të zgjedhur dhe thirrur ta përmbushim këtu, në Kuvendit propozuar nga një grup deputetësh në Kuvendin e Republikës së Shqipërisë. Kjo shpresë mbështetje të nenit 6 të Rregullores së Kuvendit. dhe porosi e shqiptarëve për t’i përfaqësuar e për Sot më datën 10.09.2013 u zhvillua votimi për të zhvilluar vendin është shprehje e besimit që ata zgjedhjen e Kryetarit të Kuvendit. Në mbështetje kanë treguar duke na dhënë ne mundësinë për të të nenit 6, pika 1 të Rregullores së Kuvendit, një kuvenduar me urtësi, qetësi dhe përgjegjshmëri grup prej 43 deputetësh paraqitën pranë për të ardhmen e popullit dhe të vendit tonë. Sekretarisë së Kuvendit propozimin për zgjedhjen Ky Kuvend duhet të përfaqësojë atë që është e zotit Ilir Meta Kryetar Kuvendi. Propozimi është pritshmëria e qytetarëve, por edhe praktika më e paraqitur komform rregullave procedurale, me mirë e punës së parlamenteve evropiane, shkrim dhe përmban nënshkrimet përkatëse. përgjegjshmërinë dhe llogaridhënien, seriozitetin Në mbështetje të nenit 6, pika 3 të Rregullores politik dhe etikën, tolerancën dhe bashkëpunimin, së Kuvendit, me shumicë votash u ngrit komisioni kurajën dhe vizionin, respektin për ligjin dhe i përbërë nga deputetët: Spartak Braho, Ermonela parimet demokratike. Felaj, Luan Rama, Keltis Kruja dhe Igli Cara, i cili Jam i bindur se Kuvendi i ri do të çojë përpara organizoi procedurat e votimit. Në përfundim të axhendën tonë evropiane, sepse shqiptarët procesit të votimit komisioni i votimit zhvilloi një kërkojnë nga të gjithë ne reforma të thella dhe të procedurë për numërimin, vlerësimin e fletëve të qëndrueshme, që na afrojnë dhe integrojnë më votimit dhe nxjerrjen e rezultatit. shumë dhe më shpejt me Evropën, reforma që u Pas pasqyrimit të të dhënave, mbi bazën e sjellin atyre më shumë vende të reja pune, reforma numërimit, Komisioni i Votimit shpall publikisht që përmirësojnë jetën e tyre dhe ua bëjnë më të rezultatin. Në bazë të firmave të vendosura në sigurt dhe të begatë të ardhmen e fëmijëve në listën përkatëse të deputetëve dhe numërimit të atdheun tonë të përbashkët. fletëve të votimit rezultoi se kanë marrë pjesë në Prandaj dhe ftesa ime e parë, që buron nga votim 137 deputetë. Nga verifikimi i fletëve të dëgjimi i zërit të qytetarëve që na kanë nderuar votimit të përdorura rezultoi: fletë votimi të vlefshme dhe sjellë këtu, është pikërisht lënia pas e frymës 137 copë, fletë votimi të pavlefshme asnjë. konfliktuale. Nga numërimi i votave për kandidatin rezultoi Jemi këtu për të bërë më të mirën për vendin si më poshtë: dhe popullin tonë, me alternativa konkrete, të Ilir Meta vota pro 91, kundër 45, abstenim 1. matshme dhe të prekshme, na duhet të japim Pra, siç del nga rezultati i mësipërm, Komisioni i llogari çdo ditë se çfarë ligjesh të reja do të Votimit konkludon se në bazë të nenit 78, pika 1 të miratojmë dhe se si do t’i zbatojmë ato për të bërë Kushtetutës së Shqipërisë, si edhe të nenit 55, jetën e të gjithëve më të mirë dhe më të sigurt. pikat 1 dhe 6, të Rregullores së Kuvendit, zoti Ilir Jam i bindur se ky Kuvend i ri do të ketë më Meta zgjidhet Kryetar i Kuvendit. (Duartrokitje në shumë konstruktivitet dhe pozitivitet, më shumë sallë.) alternativa dhe më shumë zgjidhje. Këtë përqasje Namik Dokle – Zonja dhe zotërinj deputetë, politike e bën imperative edhe shëndeti jo i mirë i Më lejoni që në emrin tuaj të falënderoj ekonomisë sonë, treguesit e varfërisë dhe të

13 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

papunësisë, që janë shqetësues dhe në rritje. duhet të reformojmë veten tonë, duhet t’u Papunësia dhe varfëria janë kundërshtarët tanë përgjigjemi zhvillimeve të shpejta dhe t’i udhëheqim të vërtetë, janë sfidat tona të përbashkëta, që ato, duhet të rrisim efikasitetin tonë në drejtim të duhen fituar në emër të të gjithë qytetarëve tanë përafrimit të legjislacionit me atë të Bashkimit pa asnjë dallim. Matësi më i mirë e më i sigurt i Evropian, të thjeshtëzimit dhe përmirësimit të çdo politike dhe i kontributit të gjithsecilit prej nesh legjislacionit të vendit tonë dhe në veçanti të është pikërisht përgjigjja e pyetjes: Sa vende të forcojmë zbatueshmërinë e ligjeve. reja pune kemi hapur dhe sa shqiptarë e kaluan Transparenca dhe gjithëpërfshirja do të jenë pragun e varfërisë sot? vendimtare për suksesin tonë të përbashkët në Vetëm kështu do të rivendosim besimin e këtë Kuvend. Gjithkush, pavarësisht bindjeve duhur të qytetarëve te klasa politike në vend. Ky apo pozicioneve partiake, që dëshiron të besim do t’i japë impuls, guxim dhe energji kontribuojë për të bërë ligje të mira e të dobishme ekonomisë shqiptare që të rimëkëmbet, që për vendin, për të konceptuar politika realiste sipërmarrja të gjejë forcën, mjetet dhe partneritetin dhe të frytshme, do të jetë i mirëpritur dhe i e duhur te qeveria dhe të shteti i së drejtës. Kështu respektuar. Për këtë qëllim ne do të vendi do të ketë më shumë stabilitet dhe bashkëpunojmë ngushtë edhe me shoqërinë parashikueshmëri. Në këtë mënyrë Shqipëria do civile, botën akademike dhe universitare, si edhe të bëhet një vend më tërheqës për investitorët e me grupet e interesit. huaj, ekonomia jonë do të rritet dhe vendet e punës Unë jam i bindur se ekziston dëshira dhe do të shtohen. vullneti i përbashkët i maxhorancës dhe opozitës Jam i bindur se përmirësimi i situatës së këtij Kuvendi që të vendosim një standard të ri ekonomike fillon me themelimin e një partneriteti të sjelljes politike, të komunikimit politik, ku të fortë dhe transparent, me sipërmarrje shqiptare debatohet për idetë, për politikat dhe për ligjet dhe dhe të huaj, i cili shton vendet e reja të punës dhe jo për personin. krijon mirëqenie për të gjithë qytetarët tanë. Të bashkojmë përpjekjet tona maksimalisht Ne duhet të ecim drejt reformimit të modelit për integrimin e plotë të Shqipërisë në Bashkimin tonë ekonomik duke u bazuar te shfrytëzimi më Evropian përmes integrimit të punës sonë të efikas dhe transparent i resurseve tona të përbashkët pozitë-opozitë, sepse, besoj se në panumërta natyrore, te rritja e prodhimit vendas, thelb ne kemi një qëllim të përbashkët: mirëqenien, por mbi të gjitha te menaxhimi më i mirë i burimeve zhvillimin, sigurinë dhe rritjen e dinjitetit të tona njerëzore, që nuk na mungojnë. qytetarëve tanë dhe Shqipërisë. Reforma të rëndësishme na presin për Ne jemi besimplotë se, ashtu si deri më sot, funksionimin më efikas të institucioneve, për të Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimi rritur pavarësinë e tyre, por edhe bashkëpunimin Evropian do të vazhdojnë të jenë përkrah nesh midis tyre, sepse zhvillimi dhe përparimi drejt duke na mbështetur fuqimisht në arritjen e objektivit Evropës së bashkuar nuk mund të jetë vepër vetëm tonë madhor, atë të anëtarësimit në Bashkimin e një maxhorance, por është një sipërmarrje Evropian. kolektive mbarëkombëtare e bazuar në Ky Kuvend do të kontribuojë për një shoqëri gjithëpërfshirjen e çdo qytetari, çdo politikani dhe të fortë e të qëndrueshme, që fuqizon stabilitetin institucioni, ku roli i opozitës mbetet i dhe bashkëpunimin rajonal, në një kohë kur faktori pazëvendësueshëm. shqiptar kudo që ndodhet dhe jeton kontribuon për Do të përkujdesemi më shumë për qytetarët paqen dhe perspektivën evropiane. Shembulli më e këtij vendi, kudo ku jetojnë, nga Vermoshi në i qartë është roli i shtetit më të ri, atij të Kosovës, Konsipol, sepse është e drejta e tyre të jetojnë në që forcon çdo ditë pozitën ndërkombëtare dhe me mirëqenie dhe është detyra jonë ta garantojmë atë. guxim ecën drejt dialogut dhe bashkëpunimit Përkujdesja jonë do të rritet edhe për ata qytetarë rajonal si një faktor i rëndësishëm i paqes dhe që jetojnë jashtë kufijve, në emigracion apo trojet stabilitetit. Ky është një shekull që punon e do të shqiptare, sepse ata janë pjesë e botës sonë punojë për të mirën e shqiptarëve. shqiptare dhe përkujdesja ndaj tyre është detyrim Ndaj, të nderuar kolegë, dua t’ju siguroj se madhor dhe kushtetues për të gjithë ne. duke marrë votën tuaj dhe besimin tuaj si Kryetar Për të realizuar këto reforma, njëkohësisht, i Kuvendit, jam këtu, një nga ju, që të siguroj

14 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

zbatimin rigoroz të Rregullores së Kuvendit, të Kuvend me të njëjtin dinjitet dhe përgjegjshmëri, siguroj të drejtat e çdo deputeti në përgjithësi dhe që ta meritojmë plotësisht besimin e tyre. respektimin e angazhimit konstruktiv të opozitës, Punë të mbarë të gjithëve së bashku për të frymën e tolerancës dhe të konsensusit. mirën e Shqipërisë dhe të shqiptarëve kudo që Sfidat që kemi përpara janë të mëdha dhe të janë! përbashkëta, por unë jam i sigurt se progresi dhe (Duartrokitje) zhvillimi i vendit do të jetë më i shpejtë, më i sigurt Njëkohësisht, duke qenë se është mjaft e dhe më i begatë duke e rritur frymën e rëndësishme të vijojë ecuria normale e Kuvendit, bashkëpunimit dhe duke vendosur gjithnjë do të njoftoja mbledhjen e seancës së radhës nesër interesin kombëtar mbi interesat tona të ngushta paradite në orën 11:00 dhe do t’i ftoja kryetarët e partiake. grupeve parlamentare të takohemi menjëherë për Jam i bindur se do të jemi të suksesshëm të diskutuar lidhur me procedurën se si do të vijojë vetëm duke mos harruar për asnjë moment se ky punimet Parlamenti, sepse kemi bërë pushime më nuk është Kuvendi ynë, i 140 deputetëve, por është shumë se ç’duhet, jo për fajin tonë. Kuvendi i popullit shqiptar, i mbarë qytetarëve tanë, Faleminderit! të cilët votuan plot dinjitet dhe si qytetarë evropianë më 23 qershor. Le të reflektojmë edhe ne në këtë (Seanca u mbyll në orën 13:00)

15 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

E mërkurë, 11.09.2013 Drejton seancën Kryetari i Kuvendit, Seanca e pasdites, ora 18:10 zoti Ilir Meta

Rendi i ditës: Faleminderit! Përpara se t’i jap fjalën Kryeministrit të ri të 1. Miratimi i procesverbaleve të seancave Republikës së Shqipërisë, zotit Edi Rama, dua të plenare të datave 9 dhe 10 shtator 2013. sqaroj se do të kemi të gjithë kohën, deri nesër në orën 20:00, për të dorëzuar pyetjet lidhur me 2. Miratimi i programit politik dhe i përbërjes programin, në mënyrë që qeveria të ketë kohë të së Këshillit të Ministrave. përgatitet për të kthyer përgjigjet. - (Paraqitja e Programit Politik dhe i përbërjes Njëkohësisht, seanca që do të fillojë me së Këshillit të Ministrave nga Kryeministri i emëruar përgjigjet e pyetjeve dhe më pas do të vijojë, sipas z. Edi Rama). Rregullores, me debatin, do të hapet në orën 10:00 të ditës së shtunë. Në rast se ka mirëkuptim nga Ilir Meta – Të nderuar kolegë deputetë, grupet parlamentare, mund ta fillojmë edhe më I nderuar zoti Kryeministër, shpejt, ndoshta në orën 9:00. Megjithatë do t’i ftoja Të nderuara zonja ministre dhe zotërinj kryetarët e grupeve parlamentare, sipas traditës, ministra, që të paraqesin listën e diskutantëve pranë Të nderuar ambasadorë dhe përfaqësues të shërbimeve të Kuvendit. Trupit Diplomatik, Kam kënaqësinë dhe nderin të ftoj zotin Edi Të nderuar të ftuar, zonja dhe zotërinj, Rama, Kryeministrin e ri të Republikës së Fillojmë seancën plenare të ditës së sotme, e Shqipërisë, për të paraqitur programin dhe cila si çështje kryesore ka prezantimin e programit përbërjen e Këshillit të Ministrave, të dekretuara politik dhe të përbërjes së Këshillit të Ministrave, sot nga Presidenti i Republikës, zoti Bujar Nishani. si edhe të dekreteve të Presidentit të Republikës, Edi Rama – Faleminderit! të cilat janë përpara jush. Si sot, në të njëjtën datë, 11 shtator, viti 2001, Përpara se të vazhdojmë me rendin e ditës, një kërpudhë tymi, e zezë, me bisht të zjarrtë, u për të cilin kemi zhvilluar disa takime pune me ngrit befasisht në qiellin e botës dhe e zaptoi të kryetarët e grupeve parlamentare, do të ftoja tërin. Mbiu dhunshëm duke çelur një gropë të deputetin, zotin Ridvan Bode, i cili, sipas madhe gjaku e hiri mu në zemrën e botës së lirë, sekretarisë, ndodhet në Kuvend, për të bërë ku ne të gjithë jetojmë, pavarësisht dallimeve tona. betimin. Une do të lexoj tekstin e betimit dhe zoti I zu vendin me pahirin më të madh, që mendja Bode do të betohet: mund të rrokë, dy kullave binjake (godinave më të “Betohem me nderin tim se do të kryej me larta të Amerikës) dhe duke qëlluar Amerikën nga ndërgjegje detyrën si deputet i popullit në Kuvend, lartësia marramendëse e një urrejtjeje gjakatare, do të përfaqësoj denjësisht popullin, do t’i bindem goditi rrufe krejt botën tonë. Kushtetutës dhe ligjeve, do të mbroj lirinë dhe Qysh atë ditë, bota jonë s’është më ajo pa pavarësinë e Shqipërisë, do të respektoj dhe do armiq që njihnim pas Luftës së Ftohtë; s’është as të mbroj të drejtat dhe liritë e shtetasve dhe do të ajo me armiqtë që historia e saj ka njohur gjatë punoj me të gjitha fuqitë e mia për përparimin e Luftës së Parë apo të Dytë Botërore. Jetojmë në atdheut dhe mirëqenien e popullit tim.” një luftë të re, ndoshta më e frikshmja deri më sot Ridvan Bode – Betohem! për nga natyra e armikut, për nga format perverse Ilir Meta – Faleminderit! të shfaqjes së tij, herë si profet e herë si ushtar, Përpara se të vijojmë me paraqitjen e herë si tribun e herë si diktator, herë si martir e programit dhe të përbërjes së Këshillit të Ministrave herë si turmë. Të vrarët e 11 shtatorit janë edhe të do të kërkoja që të miratojmë procesverbalet e vrarët tanë. Të vrarët në çdo front të kësaj lufte, seancave të para plenare të datave 09.09.2013 janë edhe të vrarët tanë. Edhe të vrarët e 21 gushtit dhe 10.09.2013. prej armëve kimike në Siri janë edhe të vrarët tanë. Ka ndonjë vërejtje për procesverbalet? Nuk ka. Kjo është një luftë, që, për aq sa na takon, në Miratohen. shkallën shumë modeste të madhësisë e të peshës

16 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

sonë gjeografike apo ushtarake, ka qenë dhe do S’ka dyshim se, kur sheh mbrapa, jo pak gjëra të mbetet edhe lufta jonë. kanë ndryshuar aq shumë, sa duket sikur s’kanë Ne do të jemi krah për krah Amerikës dhe çdo ekzistuar kurrë, siç i mbajmë mend, por s’ka aleance që Shtetet e Bashkuara do të ngrenë, në dyshim se edhe jo të gjitha ndryshimet i kanë çdo front ku kjo luftë mund ta kërkojë, kundër çdo ardhur për mirë trupit, shpirtit, mendjes, kujtesës forme perverse të shfaqjes së këtij armiku të dhe imagjinatës së Shqipërisë, që rrugëton për t’u pamëshirshëm të lirisë, demokracisë, ribashkuar me Europën. Ashtu sikundër, s’ka bashkëjetesës paqësore të besimeve dhe etnive, dyshim, besoj, se ndër gjërat që nuk kanë sepse ky armik ka dalë nga errësira më e thellë e ndryshuar, qysh nga ora e atij dhjetori historik, barkut të urrejtjes njerëzore, jo për të vrarë e mbetet aspirata e papërmbushur e njerëzve të goditur një vend apo një popull më vete, por për të zakonshëm të këtij vendi për demokracinë e çdo shkatërruar çnjerëzisht mbarë botën e lirë dhe krejt dite; për cilësinë, forcën, qëndrueshmërinë që ka ekzistencën tonë kështu siç e duam në këtë botë, demokracia e sanksionuar në Kushtetutën e ku liria s’është dot e përhershme nëse mbrojtja e Shqipërisë, që duhet t’i sigurojë liritë e të drejtat lirisë s’është e përditshme. qytetarit shqiptar; që duhet të mbrojë interesin Ja pse dua ta përsëris sot që në krye të kësaj kombëtar, publik e vetjak të tij; që duhet të fjale dhe nën të gjithë peshën e përgjegjësisë që garantojë sigurinë dhe pronën e tij. ndiej ndaj Shqipërisë e shqiptarëve këtu, në këtë Jo liria që e kishin fituar në dhjetor; jo foltore, atë që pas barbarisë kimike të 21 gushtit pluralizmi që e kishin garantuar që në marsin e mbi fëmijë, gra, pleq e burra të pafajshëm të popullit parë pas Lëvizjes së Dhjetorit; jo rruga drejt sirian, kemi thënë njëzëri, si unë dhe si paraardhësi Bashkimit Europian dhe NATO-s, që populli i tërë im dje në detyrë, se: e kishte zgjedhur në orën e parë të lirisë, dhe të “Shqipëria mbështet pa asnjë ngurrim, çdo gjitha partitë e kishin miratuar pa ekuivok në vendim që Presidenti i Shteteve të Bashkuara të programe, por pikërisht, aspirata për demokracinë Amerikës do të marrë në frontin e kësaj lufte e çdo dite, çoi në revolucionin me votë të marsit të globale dhe, pa asnjë fije dyshimi edhe çdo dytë të lirisë, në vitin 1992. Po kjo aspiratë, e ndërhyrje ushtarake që Shtetet e Bashkuara mund pandryshuar në thelb, sepse e papërmbushur në ta shohin të udhës të ndërmarrin për të ndëshkuar kohë, i çoi shqiptarët drejt kutive të votimit edhe Kasapin e Damaskut.” më 23 qershor. I nderuar zoti Kryetar i Kuvendit, E njëjta aspiratë për demokracinë, që duhet Të nderuar hirësi klerikë, të funksionojë për qytetarin përmes institucioneve Të nderuar shkëlqesi ambasadorë, në shërbimin e tij; e njëjta domosdoshmëri mirëfilli Të nderuara deputete e deputetë, jetike për shtet, që mbron jetën dhe pronën e Të nderuara zonja e zotërinj të ftuar, qytetarit; e njëjta nevojë që ligjet të mos jenë letra, Fort të dashur qytetarë dhe bashkatdhetarë rregullat të mos vlejnë vetëm për më të dobëtit, kudo që jeni, suksesi i fëmijëve të mos varet nga mbiemri, vendi Dalëngadalë po bëhet çerek shekulli, prej i punës të mos lidhet me biografinë apo dialektin, dhjetorit të vitit 1990, kur Shqipëria rinisi udhëtimin liria e tubimit të mos paguhet me bukën e gojës; e e ndërprerë forcërisht drejt Perëndimit. Qysh njëjta shtysë e brendshme për të rivënë në vend atëherë s’ka fije dyshimi se kanë ndryshuar shumë dinjitetin e nëpërkëmbur nga vrasjet e përqeshura, gjëra, falë lirisë; falë energjisë së jashtëzakonshme dokrrat e pambarimta, dështimet e pashembullta; dhe dhuntive të njerëzve të zakonshëm të këtij e njëjta revoltë në zemër për sukseset imagjinare, vendi. Falë, pse jo, edhe atyre punëve të mira që, gënjeshtrat shumëvjeçare, dyfytyrësinë spektakolare; të zgjedhur apo drejtues e punonjës në çdo nivel, po edhe e njëjta ndjenjë përgjegjësie për të kanë bërë në tërë këto vite në detyra shtetërore, tatëpjetën e rrënimit të vendit dhe rrënimin e përgjatë një rrugëtimi për ndërtimin e shtetit imazhit të Shqipërisë në sytë e botës e të miqve demokratik, që rezultoi shumë herë më i vështirë ndërkombëtarë, bënë që njerëzit e zakonshëm të se çfarë e parafytyronim në çastin magjik të këtij vendi t’i japin jetë paqësisht me votë ndryshimit shembjes së regjimit komunist dhe të thirrjes të dytë të jashtëzakonshëm politik në këto dy gjithëpopullore: “E duam Shqipërinë si gjithë dekada liri. Europa!”. Përsëri, edhe një herë, aspirata e papërmbushur

17 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

për demokracinë e çdo dite, bashkoi në kutitë e na u mohua deri dje në opozitë për shkak të votimit Veriun me Jugun, socialistë me demokratë, qeverisë së vjetër, nuk do t’i mungojë më tej aktivistë me indiferentë; solli në rrugën drejt opozitës për faj të qeverisë së re. zgjedhjeve shumë gra e të rinj, por edhe shumë Unë besoj se, në fund të fundit, cilësia e familje emigrantësh në kërkim të kohës së mirë të bashkëjetesës demokratike të çdo dite nuk varet atdheut. Ajo vuri në jetë një proces elektoral që, assesi nga fakti nëse biem ose jo dakord, por nga me gjithë institucionet groteske dhe prirjen mënyra se si e jetojmë mosdakordësinë, duke u tradicionale të pushtetit për të manipuluar dëgjuar edhe pa rënë dakord apo duke u sharë pa rezultatin, ishin aty, u kthye në erën imponuese të u dëgjuar, duke respektuar te njëri-tjetri një ndryshimi të paqtë, por radikal. kundërshtarin në respekt të vetes apo duke parë Së fundi, njësoj si në marsin e vitit 1992, te njëri-tjetri armikun në dëm të vetes, duke Shqipëria nuk u nda në dy blloqe nga një diferencë ndërtuar me durim kulturën e gjithëpërfshirjes apo e vogël, por u bë bllok masiv për të vulosur me duke ushqyer sa herë të vijë rasti dhe të ndizet votë të lirë një ndryshim historikisht të mikrofoni traditën e ndasisë. Në fund vendos domosdoshëm dhe absolutisht të gjithnjë shumica, po është cilësia e bashkëjetesës pakontestueshëm për të ardhmen e saj. ajo që ndryshon. Këtë pasqyrë të historisë së re, nuk dua t’ua Me këtë besim dhe në respekt të çdo vendos përpara të humburve të 23 qershorit. zgjedhësi të pakicës, unë e ftoj dhe e mbështes S’është as qëllimi im sot dhe as vizioni im për Kryetarin e Kuvendit që të vigjilojë me paanësi nga qeverisjen e katër vjetëve të ardhshëm, që të lartësia detyruese e funksionit që mban, për të mos marrim kohën e punëve të panumërta të qeverisë lejuar vazhdën tradicionale të nëpërkëmbjes dhe kohën e shqiptarëve, që na votuan për shumë brutale të opozitës në këtë sallë. punë e pak fjalë, duke i bërë karshillëk opozitës. Jam i bindur se me zgjedhjen e tij dje në krye Unë besoj se shqiptarët na votuan, ndër të të Kuvendit të Shqipërisë koha e ndërhyrjeve pa tjera, edhe për t’i dhënë fund atij karshillëku banal vend, fyerjeve pa shkak, batutave pa shije nga ajo ndaj opozitës, që mori jetë për vite me radhë në lartësi drejt deputetëve në sallë dhe publikut në këtë foltore dhe në këtë sallë. ekran ka perënduar përgjithnjë. Ky është një lajm Pasqyra e historisë së re na vlen në radhë të i mirë për të gjithë. Në radhë të parë për opozitën. parë ne, fituesve, për të mos e harruar asnjë çast Ashtu siç duhet të jenë të gjithë të bindur se është se thellësinë e fitores së 23 qershorit, njësoj si atë këputur përgjithnjë shiriti i pambarimtë i fjalimeve të marsit të vitit 1992, nuk e përcaktoi dëshira për kryeministrore pa fillim e pa fund. Ka perënduar t’u ndërruar njerëzve vendet në këto karrige, as koha kur kryeministri ndërhynte pas çdo deputeti dëshira për të ndërruar kryeministrat e ministrat të opozitës me librin e shtëpisë së tjetrit në dorën apo partitë e djathta e të majta me njëra-tjetrën në e tij. Edhe ky është një lajm i mirë për të gjithë, pushtet. Jo! Përmasën historike të fitores sonë e sidomos për opozitën. përcaktoi domosdoshmëria historike për të Si për ironi të fatit të vet, Partia Demokratike ndryshuar rrënjësisht Shqipërinë, duke nisur pa po fillon jetën opozitare me një kryetar që nuk e ka dyshim nga ndryshimi i modelit të qeverisjes. deputet, por Kryetar Bashkie të Tiranës. A nuk Ja pse unë sot vij për ta marrë detyrën e lartë ngjan pak sikur të gjitha mallkimet dhe ofendimet me ndjenjën e një përuljeje që ndoshta, nuk do ta që nuk ia ka kursyer deri dje, nga kjo foltore kisha pasur kaq të thellë pas një fitoreje të opozitës, pa lider apo liderit pa legjitimitet të zakonshme në përmasë e në përmbajtje. opozitës, i janë kthyer pa kursim në një mallkim Ja pse vij me vullnetin për ta mbajtur larg nga që e ka lënë sot si pa kokë? Sidoqoftë, kjo nuk kjo shumicë e re qeverisëse në këtë sallë, çdo mund të bëhet çështja jonë. Ne nuk kemi ardhur ndjenjë triumfalizmi, çdo shfaqje arrogance ndaj në këtë Kuvend për t’i kërkuar opozitës ku e ka pakicës, çdo shprehje mendjelehtë të inercisë në kokën, po për t’i ngritur kokën lart Shqipërisë. rrugën e vjetër të përbuzjes ndaj përfaqësuesve Një milion njerëzit që i dhanë jetë kësaj të opozitës. shumice të re, nuk votuan për të na ndarë këtu në Ja pse vij i përgatitur për t’i thënë opozitës, fitues dhe në humbës, por për të mos mbetur ata drejtpërdrejtë në sy se, marr sot përsipër vetë të humburit në inercinë e një lirie të zhveshur përgjegjësinë të sigurojmë që asgjë, që neve vetë prej kuptimit të saj; një lirie ku në vend të

18 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

demokracisë së çdo dite, njeriut të zakonshëm i një bashkëjetese, ku barazia e mundësive s’mund kanë mbetur egërsia, pasiguria, padrejtësia që çdo të mjaftojë pa drejtësinë sociale. ditë sjell me vete; familjes së zakonshme i ka Bindja jonë është kjo: Shqipëria meriton më mbetur ankthi që rritet përreth nga varfëria, shumë. Shqipëria nuk meriton korrupsionin papunësia, grabitjet dhe vrasjet. (Ndërhyrje pa mikrofon nga deputetët e Grupit Shqipërisë së zakonshme i ka mbetur vala e Parlamentar të PD-së.) një shkatërrimi epokal mu në kurrizin e vet, ... dhe kriminalitetin që e kanë lidhur këmbë e (Ndërhyrje pa mikrofon nga deputetët e Grupit duar dhe po e mbysin. Ajo nuk meriton as renditjen Parlamentar të PD-së.) në fund të çdo tabele ndërkombëtare për ... që përpin përditë tokë buke, shtretër standardet e jetës së shqiptarëve dhe të lumenjsh, pyje, plazhe, kodra, monumente kulture, shërbimeve publike për qytetarët e saj. si të luhej një film i projektuar nga armiqtë më të (Ndërhyrje pa mikrofon nga deputetët e Grupit betuar të këtij vendi. Parlamentar të PD-së.) (Ndërhyrje pa mikrofon nga deputetët e Grupit Po ashtu, as imazhin e rënduar, si mos më Parlamentar të PD-së.) keq, në tërë këto vite, kryekreje prej pushtetesh Ne jemi votuar në këtë vend për t’i dhënë lirisë që kanë ndërruar ngjyrë e jo natyrë, radhë e jo së njeriut, familjes, atdheut, kuptimin jetik të zakon, vend e jo model. Nuk i meriton Shqipëria demokracisë së çdo dite dhe bashkëjetesës mes këto. shqiptarëve, cilësinë demokratike të respektit të (Ndërhyrje pa mikrofon nga deputetët e Grupit shumicës për pakicën. Parlamentar të PD-së.) (Ndërhyrje pa mikrofon nga deputetët e Grupit Shqipëria meriton më shumë, sepse ka Parlamentar të PD-së.) gjithçka i duhet, që ky popull të jetojë në një Ne besojmë se zanafilla e kësaj përpjekjeje ekonomi normale, në një shoqëri të sigurt dhe në është e do të mbetet këtu, në këtë sallë, ku lirisë një vend të denjë mes të barabartësh në tryezën për të folur, replikuar e votuar, do t’i japim për katër e familjes së bashkuar europiane. vjet me radhë kuptimin e demokracisë (Deputetët e Grupit Parlamentar të PD-së parlamentare, si shëmbëlltyra e prekshme e vazhdojnë të ndërhyjnë dhe pastaj largohen nga demokracisë në tërësi. salla.) (Ndërhyrje pa mikrofon nga deputetët e Grupit Shqiptarët meritojnë më shumë, sepse mund Parlamentar të PD-së.) të bëjnë shumë më tepër, nëse ai që flet, vendos Do ta bëjmë këtë duke dëgjuar me vëmendje dhe vepron në emër të tyre dhe jo të shoh vetëm të madhe çdo qëndrim të opozitës, duke e interesat e punët e veta; nëse ai që qeveris, nuk i respektuar atë me respektin më të madh për veten, ndan dhe nuk i përçan për t’i sunduar, por i drejton duke i krijuar asaj vijimësisht hapësira për t’u bërë me forcën bashkuese të shembullit; nëse ai që bën pjesë e vendimeve të këtij Kuvendi. dhe miraton ligje e rregulla nuk është shkelësi i (Ndërhyrje pa mikrofon nga deputetët e Grupit parë i tyre, por i pari, që ligjeve dhe rregullave u Parlamentar të PD-së.) nënshtrohet pa kushte. Por duhet të jetë e qartë për të gjithë: Ne jemi këtu për të bërë për Shqipërinë atë Ne do t’ju dëgjojmë, por do të udhëheqim. që atdheu ynë dhe bashkëqytetarët tanë pa dallim, Ne do të dialogojmë, por do të marrim meritojnë në katër vjetët e ardhshëm. vendime. Vizioni ynë është një Rilindje Shqiptare. Ne do të kërkojmë konsensuse sa më të gjera, Misioni ynë është të ecim më shpejt, për të por do të qeverisim me vlerat dhe me bindjet tona ndërtuar Shqipërinë e Gjeneratës Tjetër. të shpallura. Funksioni ynë është mirëqeverisja për të Vlerat tona janë këto: përmbushur zotimet tona, duke vënë në jetë, me Liria e njerëzve dhe e konkurrencës, pa asnjë kurajë e vendosmëri politika të reja dhe duke i diskriminim e kufizim politik, në funksion të meritës. dhënë jetë, një kulture të re të ushtrimit të pushtetit. Përgjegjësia e gjithkujt përpara vendit dhe Zonja dhe Zotërinj, ligjit, në funksion të një shoqërie, ku të drejtat e Anomalia e tranzicionit ekskluzivisht shqiptar secilit nuk ndahen nga detyrimet ndaj komunitetit. të pushteteve në rast rotacioni, krijoi qysh prej 23 Solidaritetin e më të dobëtit, në funksion të qershorit një vakum shumë problematik. Inercia e

19 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

keqqeverisjes u kthye në një sprint vendimesh, biznesin, por për të nisur demokratizimin e privatizimesh dhe shpërblimesh, pa asnjë të drejtë ekonomisë dhe marrë në mbrojtje interesin e morale, pa asnjë legjitimitet politik dhe pa asnjë publikut; jo për të dekurajuar investimet e huaja sens etik. me politika antiglobaliste, por për t’u dhënë fund Me legjitimitetin e pushtetit moral të popullit praktikave antishqiptare të lidhjes së fatit të sovran, ne kemi kërkuar publikisht, qysh në fillim, investimeve të huaja, me oxhakun e shtëpisë time. seriozitet dhe vetëpërmbajtje nga ana e qeverisë Ne, Aleanca për Shqipërinë Europiane, nuk në ikje. Kemi paralajmëruar anulimin e çdo vendimi kemi mandat për t’i bërë sehir rrënimit të sistemit që do t’i binte ndesh këtij legjitimiteti dhe vetë të drejtësisë në këtë vend. Mandati na është interesave të publikut. Fatkeqësisht, zëri i arsyes dhënë, qëllimisht, i blinduar nga populli sovran, deri sonë ka rënë në vesh të shurdhër dhe fatura e në pragun e shumicës së cilësuar; për të bërë me cenimit të interesit publik në këta muaj ka qenë vizion, kurajë e ritëm të lartë, reforma të mëdha të shumë e lartë. Por, fatmirësisht, koha e shtetit dhe për të mos i ngritur duart lart para ndërmjetme ka mbaruar dhe është koha jonë të popullit që kërkon drejtësi, duke u mjaftuar me fillojmë punën, për të lidhur fjalët me veprat. Dua shprehjen: “Prokuroria është e pavarur, gjykatat të jem i qartë në këtë pikë për raportin e shumicës janë të pavarura”. së re dhe të qeverisë sonë, me dëmet e kohës që Sigurisht që sipas Kushtetutës së Republikës iku: sonë, organet e drejtësisë janë të pavarura, por Ne nuk kemi mandat për të harruar krimet e fati i përpjekjes për një drejtësi të drejtë varet pa pa gjykuara që janë bërë. dyshim edhe nga parlamenti, edhe nga qeveria, si (Duartrokitje) edhe nga vetë shoqëria. Mandati ynë na është dhënë për të mos Ne do ta bëjmë Kuvendin dhe qeverinë pjesë harruar popullin e vrarë në Gërdec, protestuesit e shumë aktive të kësaj përpjekjeje, për shqiptarët, vrarë në bulevard, deputetin e vrarë në oborr, por edhe për vendin tonë në Familjen Europiane, kryekomunarin e vrarë në rrugë apo komisarët e ku s’do të ketë vend për ne në tryezën e të policisë të vrarë në krye të detyrës. Jo për t’u barabartëve, nëse s’do bëhemi të barabartë para hakmarrë për të shkuarën, por për të mos i hyrë ligjit këtu, në këtë vend. në hak të ardhmes; jo për të bërë politikë me Dora jonë e bashkëpunimit me pushtetin drejtësinë, por për të bërë çmos që drejtësia të gjyqësor do të jetë e shtrirë pa kushte. Në katër mos bëhet politikë; jo për të marrë rolin e vjetët që do të vijnë, opinioni brenda sistemit të prokurorëve e të gjykatësve, por për të krijuar drejtësisë do të dëgjohet me respekt për çdo kushtet që prokurorët dhe gjykatësit të bëjnë rolin vendim ose reformë që lidhet me mirëfunksionimin e tyre. e prokurorisë apo gjykatave. Ne do të bëjmë çmos Ne nuk kemi mandat për të amnistuar falje që t’i mbështesim organet e drejtësisë me mjete pronash që i janë grabitur popullit me vendime financiare e logjistike, për të përmbushur detyrimin qeverie, apo për të njohur të drejta që pushteti u e tyre kushtetues ndaj publikut, në kushte sa më ka dhuruar në rrugë abuzive klientëve të tij. normale. Ne nuk do të rrimë duarkryq përpara Mandati ynë na është dhënë për të bërë shfaqjeve të përsëritura në sallat e gjyqeve të transparencë të plotë të të gjitha proceseve të triumfit të vrasësve të qytetarëve të pafajshëm apo dyshimta ose të dyshuara për korrupsion dhe krim të pafajësimit të killerave të policëve të vrarë në ekonomik, me pasojë dëmtime pasurore ose cenim krye të detyrës; as përballë goditjeve të çekiçit të të interesave të publikut dhe të qytetarëve të gjykatësve që ligjërojnë padrejtësira flagrante në pambrojtur. E kemi premtuar dhe do ta bëjmë deri dëm të këtij vendi dhe të shumë qytetarëve të në fund këtë transparencë të katrahurës me pambrojtur, të cilët më kot kërkojnë drejtësinë tek pasuritë publike apo me pronat private të ata gjykatës; as ndaj spirales së korrupsionit në shqiptarëve, si qeveri dhe si shumicë qeverisëse drejtësi që gjithë këta vjet e ka tërhequr poshtë e në Kuvend. Jo për të zhbërë gjithçka që është bërë, më poshtë pushtetin gjyqësor në Shqipëri. por për të mos lejuar që ç’është bërë keq për Shumica jonë dërrmuese ka lindur nga një vendin apo për shqiptarët e pambrojtur, të mbetet emergjencë demokratike dhe adresimi i kësaj keq dhe të përsëritet edhe më keq në dëm të vendit emergjence kërkon, pa dyshim, një sens shumë apo të njerëzve të pambrojtur; jo për të goditur të fortë të së drejtës; nga organet e drejtësisë pa

20 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

dyshim, por nga qeveria në radhë të parë. papunësia. Ne jemi këtu për t’i luftuar pa pushim Në mbrojtje të bindjes sime të hershme se, këta armiq, duke e nisur çdo ditë të re me kur një vend qeveriset përmes padrejtësisë, është kundërvënien ndaj varfërisë së aspiratave dhe e kotë ta kërkosh drejtësinë në prokurori e gjykatë, duke e ushqyer përditë qeverisjen tonë me aspirata dua t’ju them sot të gjithëve në këtë vend se sensi të larta për Shqipërinë. Shqipëria e varfër e 1 milion i të drejtës do të më udhëheqë në çdo vendim e të papunëve, pas gati çerek shekulli liri, është më veprim si kryeministri juaj. së pari pjellë e varfërisë së aspiratave të atyre që Kam besimin më të plotë se nga i njëjti sens i e kanë udhëhequr duke e tradhtuar; Shqipëria e së drejtës do të udhëhiqet çdo ministre dhe ministër gjysmës së më të rinjve analfabetë funksionalë, i ri i Republikës dhe dua t’i garantoj kështu të gjithë dy dekada dhe kusur pas rënies së komunizmit, se gabimet e mundshme në ushtrimin e një është më së pari bijë e varfërisë së aspiratave të përgjegjësie kaq të madhe sa jona nuk do të jenë atyre që e kanë drejtuar duke e gënjyer; Shqipëria mëkate të qëllimshme në dëm të Shqipërisë e të e prapambetur e shqiptarëve pa ujë për të pirë e qytetarëve shqiptarë. as vaditur, pa legalizime dhe as kanalizime, pa Askush në këtë sallë nuk ka de jure imunitet asnjë shërbim publik sipas nevojës, po vetëm sipas kushtetues dhe askush ndër ne, përfaqësuesit e xhepit, mu në mes të Europës së shekullit XXI, kësaj shumice të re, nuk do të lejohet të marrë de është më së pari viktimë e atyre që e kanë facto kurrfarë imuniteti të posaçëm në qeverisur duke e harruar. marrëdhëniet me ligjin dhe me shtetin. Ne s’do ta harrojmë asnjë ditë Shqipërinë që Por, nga ana tjetër, kjo shumicë nuk do të vuan për ujë, punë, shërbime dhe nuk do t’i njohë asnjë formë imuniteti të askujt që të drejtën tradhtojmë dhe gënjejmë asnjëherë shqiptarët. për të kërkuar apo dhënë drejtësi, qoftë prokuror Nëse do të ngecim diku, do të japim apo gjykatës, e kthen në një mjet për të përfituar shpjegime. Nëse do të gabojmë diku, do të lekë dhe pasuri të patundshme duke bërë kërkojmë ndjesë, por gjithherë dhe gjithkund do të padrejtësi. jemi me njerëzit e për njerëzit, me Shqipërinë reale Ministrat tanë s’do të kenë as mandatin e të halleve të panumërta dhe për Shqipërinë deputetit, për të qenë tërësisht në dispozicion të europiane të shpresave të rilindura. detyrës së lartë, por edhe për të mos pasur asnjë Jemi zotuar se do të krijojmë 300 mijë vende alibi dhe mburojë tjetër veç rezultateve të tyre në të reja pune. Do të gdhihemi e ngrysemi në betejën punë. për t’ia dalë dhe jam besimplotë se do t’ia dalim, Sipas një praktike të mirë të djepit të që Shqipëria e pas katër vjetëve nga sot të jetë demokracisë moderne, Britanisë së Madhe, ne do hapësira e punësimit real dhe jo tuneli i rritjes së të miratojmë në mbledhjen e parë të qeverisë Kodin papunësisë. Etik të Ministrave të Republikës së Shqipërisë. Ky Jemi zotuar se uji në rubinet dhe në parcelë kod do të sanksionojë angazhimin formal të secilit nuk do të jetë më temë fushate elektorale në vitin dhe të gjithë skuadrës qeveritare të Aleancës për 2017. Programi ynë parasheh realizimin e këtij Shqipërinë Europiane, për të qëndruar në detyrën zotimi me etapa të përcaktuara qartë. Unë dua të e lartë me nderin dhe me dinjitetin që shqiptarët ndaj me ju sot bindjen time se në mbylljen e këtij menduan se do të kemi në qeverisje, kur na dhanë mandati do të jetë mbyllur edhe odiseja e etjes 1 milion vota. Ata e dërrmuan me plot 1 milionë për ujë të njerëzve dhe të tokave të këtij vendi. shuplaka pushtetin e forcës, sepse duan të Jemi zotuar se do legalizojmë falas shtëpitë qeverisen nga pushteti i shembullit. Ne jemi këtu në zonat informale brenda këtij mandati. Nuk për t’ua plotësuar këtë ekzigjencë themelore dhe tundemi nga ky zotim. Zbatimin e planit të detajuar për të qeverisur me forcën e shembullit. për ta përmbushur në harkun e katër viteve nga Kolege dhe kolegë deputetë, Paskuqani në Sauk, nga “Kodra e Priftit” në Unë e ndaj në çdo pikë e presje me Kryetarin Bathore, nga këneta e Durrësit në lagjen Marlulaj e këtij Kuvendi fjalën që na adresoi dje dhe dua të Shkodrës, nga Lagja “5 Maji” e Elbasanit në veçanërisht të rinënvizoj se, për sa na takon, lagjen “Afrim i Ri” të Fierit e në lagjen “Nënë Tereza” armiqtë tanë nuk janë në këtë sallë. Nuk janë as të Lezhës, unë do ta mbikëqyr drejtpërdrejtë vetë, në opozitë me qeverinë jashtë kësaj salle, por janë siç ju kam premtuar atyre njerëzve, në çdo hap. përballë të gjithëve ne pa dallim: varfëria dhe Do t’i bëjmë këto realitete migjeniane, pjella

21 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

të varfërisë së aspiratave, modele të vizionit tonë më mirë. të ri të zhvillimit urban të Shqipërisë për të Jemi zotuar se do ta mbështesim biznesin, respektuar aspiratat e atyre që i kanë ndërtuar ato duke krijuar një marrëdhënie të re partneriteti me shtëpi. Por një gjë të mos e ngatërrojë askush: ne sipërmarrësit dhe do të ndalim rrënimin e tij duke do të legalizojmë falas në zonat informale shtëpi shkatërruar monopolet, duke shkrirë klientelat, të ndërtuara për të filluar një jetë të re familjare, jo duke thirrur në skenë lirinë e konkurrencës. Jemi vila pa leje në vijën bregdetare. Dhe jo e jo ndërtime gati për një transformim të madh në shërbimin të paligjshme për të bërë biznes, duke i bërë shtetit doganor dhe tatimor me konsulencën e Agjentëve ngado një karshillëk të paparë, thellësisht të Kurorës. Organizata e famshme britanike do të antieuropian dhe fyes për dinjitetin e shoqërisë. na asistojë qysh në ditët e para të qeverisjes për Nëse të varfërve që kërkuan Amerikën këtu në t’u dhënë doganave e tatimeve gjatë këtij mandati Shqipëri, duke ardhur nga humbëtirat e varfërisë fytyrën dhe mirësjelljen e Shqipërisë europiane, e të papunësisë, për të ndërtuar një jetë të re rreth për të rritur të ardhurat në buxhet, jo duke tkurrur Tiranës dhe qyteteve të mëdha, ne nuk do t’u biznesin me kontrolle të dhunshme e gjoba kërkojmë lekë, por vetëm përmbushjen e arbitrare, por duke vendosur rregulla të qarta, të detyrimeve të zakonshme të çdo shtetasi për ujin, qëndrueshme dhe të respektuara nga të dyja palët; dritat, plehrat; zengjinëve të betonarmesë së për të ecur më shpejt drejt heqjes së referencave hedhur kuturu pa asnjë leje e gajle për të drejtat e dhe shpartallimit të mbretërisë së ryshfetit në pronës, komunitetit, natyrës do t’u rezervojmë një dogana e tatime. faturë sa të kripur aq edhe të paharrueshme. Mjaft Doganierët e Shqipërisë nuk do të jenë më e kanë dëmtuar Shqipërinë, është koha ta ushtria e partisë. Të reja e të rinj të shkolluar, të dëmshpërblejnë publikun. Kjo qeveri do t’ua edukuar, të dëshiruar për t’i dhënë këtij vendi kërkojë dhe marrë dëmshpërblimin një më një. dinjitetin e ëndrrës europiane aty ku sot ndeshesh Jemi zotuar se vota për ne do të ishte fillimi i jo me kufirin ku fillon Shqipëria, por me traun ku një kapitulli të ri të taksimit të ndershëm dhe fundi fillon zymtia zhvatëse e mbretërisë së korrupsionit i kapitullit të vjetër të taksës së sheshtë. Sot ju e të injorancës, janë të thirrur të konkurrojnë. Ne siguroj se kështu do të jetë. Kush fiton më shumë, do të vigjilojmë që një gjeneratë e re do të paguajë më shumë dhe kush fiton më pak profesionistësh ta marrë në dorë këtë punë që sot do të paguajë më pak. Mësuesi, mjeku, polici do e bëjnë torturues profesionistë të biznesit dhe të jenë tri figurat kyçe të rimëkëmbjes së shtetit në ustallarë të kontrabandës me mbulim politikën. katër vjetët e ardhshëm dhe do të përfitojnë nga S’ka pikë dyshimi se edhe agjentët tatimorë nuk taksimi i ndershëm. do të jenë më veglat e korruptuara të një lufte qorre Sipërmarrësit e vegjël, gabimisht quhen që rrënon dinjitetin, shkatërron nervat dhe hedh biznesmenë, por në fakt janë familjarë të në erë planet e biznesit. vetëpunësuar, që nuk do të paguajnë më për furrën Lufta qorre e qeverisë me biznesin ka mbaruar e tyre të bukës, kafenenë në cep të pallatit apo në 23 qershor. Ka mbaruar në 23 qershor edhe dyqanin e vogël të mbijetesës, sa ç’paguajnë pushteti i një klientele që diktoi për vite të tëra se fabrikat e çimentos, kompanitë e naftës apo hotelet kush qenë të paktët që duhet të ngroheshin në në zemër të Tiranës. Ata shpëtuan në 23 qershor diell, rëndom pa i dhënë hesap askujt, e kush të nga tatimi i dyfishtë antikushtetues dhe taksa e shumtët, që u mbetej për hise rrebeshi i gjobave, tyre e biznesit të vogël nuk do të ekzistojë më. Ne ryshfeteve, padrejtësive. do të bëjmë çmos në këto katër vite që ta nxjerrim Qeveria dhe biznesi janë dy palë, po biznesin e vogël nga kthetrat mbytëse të borxheve ekonomia e Shqipërisë është një, dhe ne do t’i për të paguar taksa dhe të fusim sa më shumë japim fund keqtrajtimit të sipërmarrësve, duke familjarë në rrugën e vetëpunësimit. filluar nga dhënia fund e marrëzisë së faturave të Jemi zotuar se në fund të katër viteve do të papaguara apo të TVSH-së së parimbursuar. Efekti kemi ulur taksat për 95% të shqiptarëve. Do të ecim zinxhir i moskorrektesës së qeverisë me biznesin hap pas hapi, me planin tonë konkret në në këtë lëmë të detyrimeve të ndërsjella, për të përmbushjen e këtij zotimi dhe në fund të mandatit përdorur terma shumë të butë, ka bllokuar tërësisht tonë shtresa e mesme, si edhe më të varfrit do të zinxhirin e ekonomisë. kenë më shumë para në xhep dhe do të shërbehen Ideja se ç’është e biznesit është e botës dhe

22 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ç’është e shtetit është e qeverisë e pastaj ç’është duhet të vizitohen, se mos përveç pushtetit kanë e qeverisë është imja, nuk ka lidhje me humbur edhe zemrën. demokracinë e çdo dite, por me reminishencat e Do të jem gati po ashtu të dal pas katër vjetësh ideologjisë së Partisë së Punës. Bashkë me përpara çdo mësuesi e nxënësi, me krenarinë që pushtetin që iku ikën edhe ato reminishenca nga koha e dhunës psikologjike për t’i kthyer ata në koka e këshillit të ministrave dhe do të hapet skllevër të partisë në pushtet, koha e Kryeministrit menjëherë një kapitull i ri i në marrëdhëniet me që ju futët në oborr e në klasë për të sharë opozitën biznesin. Biznesi nuk do të jetë kundërshtari ynë para kalamajve, koha e drejtorëve që mbyllin dhe kjo qeveri nuk do të bëjë ortakëri me asnjë shkollat për t’i marrë me pahir si bagëti në mitingjet biznes apo klientelë të re biznesmenësh. Biznesi e barinjve të Qeverisë do të ketë mbetur vetëm do të jetë partneri ynë dhe ne do të jemi të hapur e një ëndërr e keqe që u tret në ditën e 23 qershorit. luajalë me të, e do të kërkojmë të njëjtin luajalitet Ëndërr e keqe do të ketë mbetur edhe prej tij. moslejimi i përfaqësuesve të opozitës në auditorët Jemi zotuar se shërbimet nuk do të varen nga e universiteteve për të komunikuar idetë e tyre me xhepi, po nga nevoja, duke filluar nga shëndetësia çdokënd që ka interes t’i dëgjojë. Po atë ditë do të e arsimi pa dyshim. Cilido merret me politikë këtyre kemi të gjithë bashkë krenarinë që nuk do të kenë anëve dhe vazhdon të mendojë se shëndeti është status të posaçëm vetëm unë, kryeministri, por dhe mall që blihet e vazhdon të thotë: kujdesi çdo mësues e mësuese e Shqipërisë. Jemi zotuar shëndetësor merret vetëm me para, sepse që t’i kthejmë shkollës lirinë e një hapësire të dijes, shëndetësia kushton, prandaj kush s’ka para, nuk përgjegjësinë e një qendre të komunitetit, duhet të sëmuret, i ka merituar qoftë dhe për kaq solidaritetin mes mësuesve, prindërve, qeverisë. të 1 milion shuplakat e 23 qershorit. Unë i qëndroj Këtë do ta bëjmë përmes zbatimit rigoroz të plotësisht zotimit që kemi marrë dhe ky mandat programit tonë. do të jetë mandati i një reforme radikale në Kemi gati planin e veprimit për të filluar nga shëndetësi. projektet pilot të zgjedhjes së mësuesve në Ne do të themelojmë Shërbimin Kombëtar bashkëpunim me përfaqësuesit e prindërve. Shëndetësor, që do ta blejë shërbimin nga shteti Kemi gati projektin për të nisur programimin dhe do ta ofrojë atë pastaj pa sigurime serioz të tabelave elektronike dhe shtrirë vit pas shëndetësore e as para në dorë për të gjithë, pa viti në shkolla teknologjinë e re që do të dallim. Shëndetësia falas nuk është një sadaka zëvendësojë librat e dërrasat e zeza. që bie nga qielli, por një e mirë publike që i ofrohet Kemi gati reformën e domosdoshme të çdo njeriu në nevojë për kujdes shëndetësor, falë teksteve shkollore dhe të Maturës Shtetërore për shtetit që nuk e ngre fondin për shëndetësinë me t’i dhënë kuptim konkurrencës dhe meritës përgjatë sigurime, por në rrugë alternative. Sigurisht që gjithë viteve, si edhe për të zmbrapsur lumin shëndetësia kushton, pyetja është: kush paguan? shpartallues të prurjeve pa kriter dhe as karar në Dhe përgjigjja është: jo ata që s’kanë, po e gjithë dyert e universitetit. Besoj se është lajm i mirë për shoqëria për këdo që ka nevojë. opozitën që në tekstet e historisë për nxënësit nuk E rëndësishme është që përtej debatit mes do lejohet përfshirja e figurave heroike të kryetarit palëve, që në këtë rast i ngjan atij debatit të të Kuvendit ose të Kryeministrit të Shqipërisë. famshëm të Kostandinopojës për gjininë e Do të fillojmë reformën e madhe të edukimit engjëjve, teksa muret e qytetit po binin përmes kulturës dhe sportit për të gjitha përgjithmonë nga lufta, ne t’ia marrim spitalet grupmoshat. Nëpër shkolla do të mbyllet çdo lloj pushtetit të korrupsionit, pisllëkut e matrapazllëkut diskoje e kafeneje dhe në lokalet rreth shkollave, dhe t’ua kthejmë njerëzve. deri në një distancë të përcaktuar, do të ndalohet Debatin a bëhet a s’bëhet, unë jam i gatshëm rreptësisht alkooli. Por nga ana tjetër fëmijëve e ta vazhdojmë pas katër vjetësh mu te sheshi i të rinjve do t’u japim alternativën e edukimit sportiv Spitalit “Nënë Tereza”, mbi provat e kësaj reforme e kulturor. Klasat sportive do të fillojnë të radikale, jo mbi hamendjet e atyre që thonë bëhet organizohen në çdo shkollë dhe atelietë e kulturës apo atyre që thonë s’bëhet. Dinë të thonë vetëm për kalamajtë e të rinjtë do të ngrihen si fillim në s’bëhet, s’bëhet ndryshe dhe të bëjnë sehir çdo institucion ekzistues kulturor. rrënimin, siç bënë 8 vjet me radhë, ndërkohë që Jemi zotuar të akreditojmë universitetet dhe

23 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

të ndryshojmë rrënjësisht rrugën e arsimit të lartë, sy nga frika e humbjes së votave në zgjedhjet e duke i hapur rrugë lirisë së konkurrencës dhe ardhshme, mbajtja varur e të gjithëve nga fushata krijuar kushte për vlerësimin e meritës qoftë mes në fushatë me premtime të pambajtura, nga universiteteve pa dallim, publik ose privat, qoftë mandati në mandat me masa gjysmake, të cilat mes studentëve që duan të hyjnë në universitet vetëm e kanë ngatërruar edhe më shumë zinxhirin ose që duan diplomë nga universiteti. Do të e pronës, kanë një kosto për të gjithë. Kjo kosto ndërtojmë një urë dialogu e bashkëpunimi vetëm rritet nga mosveprimi. Prandaj të gjithë sistematik me rektoratet e dekanatet, por nuk do duhet të marrin koston e tyre, duke filluar nga të pajtohemi në asnjë mënyrë me shpërdorimet e qeveria, nga unë personalisht, që nuk mund të parave, me shitblerjet e provimeve, me logjikën e vazhdojmë rrugën e vjetër, tërhiq e mos e këput; kastës, kudo dhe kurdo që ajo të shfaqet, sidomos dhe juve do t’ju legalizojmë, dhe juve do ju nëse shfaqet në formën e autonomisë për të bërë kompensojmë, edhe juve do t’jua plotësojmë, edhe dëm. Financimi ynë për arsimin e lartë do të ju të tjerëve do t’jua falim, e duke vazhduar më bazohet në rezultate, jo në dogmat e socializmit të pas me të gjithë aktorët e grupet e interesit që vjetër apo të fanatizmit të tregut. lidhen me këtë temë gangrenoze të jetës sociale Jemi zotuar t’u japim të rinjve dhe një rrugë të tranzicionit. tjetër, përveç asaj të universitetit, rrugën e arsimit Por ky është dhe momenti për ta thënë. profesional; reforma për ndërtimin e një sistemi të Përpara çdo vendimi, mes interesit të vendit dhe arsimit profesional që të jetë tërheqës për të rinjtë interesit për t’u rizgjedhur, unë do të zgjedh gjithnjë dhe i dobishëm për punësimin e tyre, në qytet ose të parin. në fshat, ku do të ketë një reformë shumëplanëshe Te kjo qeveri fshati do të gjejë aleatin e vet në bashkëpunim me biznesin dhe me partnerët besnik. Çdo problem i shqiptarëve që punojnë në ndërkombëtarë dhe do të përfshijë një sërë fshat do të jetë problemi ynë i përbashkët me ta. ministrish. Jemi zotuar të ulim për familjet shqiptare kostot e Jemi zotuar për ta vendosur shtetin në krah ushqimeve bazë që prodhon fshati dhe prandaj të çdo familjeje që jeton me tokën në fshat dhe do ta kthejmë çdo bujk e fermer, çdo njeri që për të hapur bashkë me bujqit e fermerët e këtij rropatet me tokën në të gjithë hapësirën rurale të vendi rrugën e re të zhvillimit modern rural në Shqipërisë, në aleatin tonë besnik dhe të Shqipëri, duke filluar menjëherë nga puna për të respektuar me përulje. Ulja e kostove të prodhimit përmbushur zotimin e dhënies së certifikatës së do të jetë prioritet dhe ne do t’i kushtojmë fshatit pronësisë mbi tokën të gjithëve atyre që u takon gjatë këtij mandati energjitë që qeveritë e me ligj. Çfarë 7501-shi e jep për tokën e bukës Shqipërisë nuk i kanë kushtuar në 20 vjet të marra prej gati çerek shekulli dhe burrat po bëhen pleq së bashku. pa e marrë, ndërsa fëmijët po bëhen burra pa e Dikush, përpara se të vija këtu për të mbajtur besuar se do ta marrin ndonjëherë, prandaj marrin këtë fjalë, që është fjala më e rëndësishme e jetës arratinë për të punuar në dhe të huaj, ne do ta sime politike, më sugjeroi dashamirësisht të japim në bazë të 7501-shit dhe pikë! shkruaja një fjalim për të ulur pritshmëritë: Por kujdes: asnjë keqkuptim. Zbatimi deri në Shqipëria është në një krizë të gjithanshme, s’ka fund i 7501-shit nuk do të jetë zgjatje e kalvarit pa para, s’ka kredibilitet, s’ka këtë e s’ka atë, prandaj fund të pronarëve, por fillimi i rrugës së zgjidhjes mos ua ushqe njerëzve pritshmërinë super të lartë përfundimtare të çështjes së pronës. Ne do të nisim që kanë ndaj qeverisë së re! Por unë jam shumë i menjëherë nga puna për Planin e Përgjithshëm kënaqur me pritshmërinë e lartë ndaj qeverisë. Kombëtar, që do të jetë udhërrëfyesi i zhvillimit Kemi një skuadër të re, ambicioze, me njerëz të tërësor, por dhe harta orientuese për rrugët e talentuar dhe të përkushtuar, më harmonike se hapësirat e kompensimit real të pronarëve asnjëherë më parë mes burrave dhe grave, produkt legjitimë. Kaosi i njëzet e kusur viteve, i leximit në respekt të votës së 23 qershorit. Nuk mbivendosjet e panumërta të pronës së dua të ul pritshmërinë e askujt. Jo se nuk e di në pretenduar, operacionet e grabitjes së trojeve, e çfarë vështirësish është Shqipëria, arka e saj, edhe kanë bërë të pamundur një zgjidhje optimale për pse ka më tepër se një dyshim të arsyeshëm që të gjithë. gjendja e vërtetë e ekonomisë është ende shumë Mungesa e kurajës për ta parë realitetin në më e rëndë nga çfarë e shohim. Prandaj do të

24 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

thërrasim menjëherë në ndihmë një forcë vandakët e letrave ku shtypen ligjet e këtij Kuvendi. audituese ndërkombëtare, me pavarësi e S’ka asnjë dyshim se nga kjo sallë merr udhë çdo reputacion botërisht të padiskutueshëm, për të ndryshim strukturor dhe me patjetër ndikohet audituar imtësisht xhepat e shtetit. Prandaj do të përmes ligjeve edhe ndryshimi shumëplanësh drejt nisim urgjent procesin për të binjakëzuar INSTAT- Shqipërisë si e gjithë Europa. in me institucionin qendror të statistikave të një Por udha nga kjo sallë deri në Europë nuk shteti anëtar të Bashkimit Europian, këdo që do të përshkohet me postë duke çuar letrat e ligjeve në gjejmë të gatshëm, në mënyrë që shifrat e rritjes Bruksel, por duke ndërtuar këtu demokracinë e çdo ekonomike, papunësisë, analfabetizmit, varfërisë dite. Integrimi europian nuk është rrugë jashtë dhe popullsisë, të mos i gatuajë zyra e kryeministrit, shtetit, sepse Europa e Bashkuar s’është por t’i nxjerrë një INSTAT i pavarur politikisht dhe i destinacion jashtë vendit, por vend brenda vetes, aftë profesionalisht. një vend që duhet të zërë përditë e më shumë vend Prandaj kemi mirëpritur misionin e përbashkët në sjelljen, qasjen, vendimet e veprimet tona si të FMN-së dhe të Bankës Botërore, të kërkuar nga qeveri, parlament, shtet e shoqëri. E po ashtu edhe Guvernatori i Bankës së Shqipërisë, me NATO-ja, s’është medalje, për ta mbërthyer në mirëkuptimin tonë më të plotë dhe prandaj po gjoks kur u flasim shqiptarëve për progresin që presim me padurim të shohim rezultatet e të kemi bërë në gjithë këto vite, por përkatësi në botën këqyrim sugjerimet e këtij misioni. Prandaj po e demokracisë së çdo dite, ku Shqipëria ka bërë përgatitemi për të biseduar nga afër me FMN-në, shumë mungesa vitet e fundit, edhe pse s’ka jo domosdoshmërisht për të rinisur një program të munguar në asnjë angazhim ushtarak. Të jesh ri me të, por për të kuptuar deri në fund se sa më pjesë e kësaj bote me BE-në dhe me NATO-n do e thellë nga ç’duket është kriza dhe si t’i përgjigjemi të thotë të ndash me të tjerët vlera, parime, kërcënimit të shpërthimit të saj. standarde, ndër të cilat ligjshmëria është pa dyshim Prandaj në fund të fundit u kemi kërkuar vijë ndarëse. shqiptarëve të bëjnë një zgjedhje të qartë, për të Shqipëria sot ka shumë më tepër ligje se tetë ecur më shpejt drejt një Rilindjeje Shqiptare, ose vjet më parë, me mijëra dëgjova, por s’ka më për t’u rrokullisur në të tatëpjetën e Rrënimit të shumë ligjshmëri. Krimi ndaj individit dhe pronës Mëtejshëm. Dhe nëse rrënim s’do të ishte, nuk do ka marrë përmasa të papara më parë. Vriten e të ishim sot këtu me pushtetin e një shumice të plagosen njerëz aq shpesh tanimë, sa kur hapim ngjashme me atë të vitit 1992. Por prapëseprapë televizorin një vrasje na duket si film i vjetër, jo si unë dua që njerëzit të mos ulin pritshmërinë tani lajm i ri. Ndërsa vjedhjet s’përbëjnë më as lajm, që zgjedhjet mbaruan, por që ne të jemi në përveçse kur dalin armët dhe vritet ose plagoset lartësinë e pritshmërisë së tyre në çdo komunikim për vdekje ndonjë kalimtar, por edhe ky episod hyn dhe në çdo hap që do të hedhim bashkë me ta te filmi i jetës së përditshme jo te lajmi i ditës. drejt Shqipërisë Europiane. Armët janë bërë si celularët, janë nëpër Ne do të kalojmë nga integrimi europian i makina, klube, shkolla, vetëm se duken më pak, Shqipërisë, si lajtmotiv propagandistik, te pasi nuk mbahen në dorë tërë kohës për të çuar europianizimi i shtetit shqiptar si amanet e mision sms. Ndërsa kriminelët e rrugaçët janë shpeshuar historik përmes një reforme demokratizuese, nga të katër anët njësoj si ndërtimet pa leje. Ngado modernizuese, njehsuese me Europën si sistem dhunohen familjarë të zakonshëm, vajza e djem bashkëjetese, vlerash dhe institucionesh. Unë e të edukuar, por dhe pleq fillikat nëpër fshatra; çmoj sinqerisht shprehjen publike të vullnetit të grabiten shtëpi e pushtohen territore, kurse policia opozitës për të mbështetur pa kushte reformat që dhe inspektoratet jo vetëm që s’kanë asnjë forcë lidhen me integrimin europian. Shpresoj të mos reaguese, por përkundrazi, bashkëjetojnë jetë thjesht propagandë, dhe kjo do të jetë gjithsesi qetësisht me kërdinë kriminale si të ishin parazitë e drejta e saj, dhe uroj që opozita të kontribuojë brenda në trupin e krimit dhe mbushin xhepat për aktivisht në procesin legjislativ. të mbyllur sytë. Por ndryshimi i pozicionit nga kryetar i Shqyhen ngado kodra, priten përnatë pyje, opozitës në kryeministër nuk ka ndryshuar dhe as zhvaten pa pushim lumenj, po bie Kruja, po tretet ka për ta ndryshuar dot pikëpamjen time se procesi Gjirokastra, po rrënohet Berati, si në një makth pa i integrimit europian është shumë më tepër sesa mbarim. Ky makth do të mbarojë. Ne do ta

25 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

rikthejmë Policinë e Shtetit në krye të detyrës dhe mediokriteti të pashembullt në gjithë botën në do të hapim një luftë pa asnjë prehje kundër krimit ekranin e vogël; ndaj individit dhe pronës. Projektin e reformimit rrënjësor të skemës së Gjendja e territorit sot është një gjendje e ndihmës ekonomike në funksion të integrimit so- jashtëzakonshme dhe ne do ta adresojmë cial përmes punësimit, dhe me radhë, statusin e urgjentisht si të tillë, me një paketë emergjence veçantë të disa kategorive sociale të parashikuara kombëtare, që të marrë aprovimin e këtij në program: planin e dëmshpërblimit për të parlamenti. Kush cenon individë e prona, publike përndjekurit, të rivendosjes në vend të dinjitetit të ose private, ka cenuar shtetin dhe do të ketë veteranit e ushtarakut, rikthimin e të drejtave ligjore përballë, jo më një tufë laramane uniformash të personave me aftësi të kufizuar. qesharake, por Policinë e Shtetit shqiptar, ditën Një model i ri ekonomik që të nxisë prodhimin dhe natën, në çdo metër katror të Shqipërisë, pa dhe punësimin, pas shterimit të modelit të rritjes pushim, as tolerancë. Përndryshe do të ishte: pa punësim dhe me pasoja të rënda për lamtumirë Shqipëri europiane! Por që të mos jetë qëndrueshmërinë mjedisore të vendit, si edhe një kështu, jemi këtu ne Aleanca për Shqipërinë epokë e re bashkëpunimi me Kosovën për të europiane. zgjeruar hapësirën e rritjes ekonomike dhe të Të nderuar anëtarë të Kuvendit të Shqipërisë, mirëqenies së shqiptarëve në territoret e tyre, janë Ju keni marrë qysh dje një kopje të programit për ne objektiva strategjikë të zhvillimit të të qeverisë. Si asnjëherë në traditën e këtij Shqipërisë. Kuvendi, pas fjalimit të një kryeministri që kërkon Por le ta pranojmë me modesti dhe pa iu votëbesimin, do të keni edhe dy ditë kohë për fshehur kësaj të vërtete jo fort komode: pyetje dhe për të përgatitur diskutimet. Unë nuk Ne, përfaqësuesit e shtetit, që po bëhet 101 desha të lexoj as gjithë programin voluminoz që vjeç, kemi jo vetëm për të bashkëpunuar, por edhe keni ndër duar, as të marr me radhë çdo çështje të shumë për të mësuar nga shteti pesëvjeçar i tij, por vetëm të bëj një paraqitje të përmbledhur të Kosovës. Policia jonë ka shumë për të mësuar, kuptimit politik, konceptit qeverisës dhe të boshtit mjafton t’i shohësh si ecin e si sillen ata në rrugë; programatik të mandatit tonë të ri. diplomacia ka jo pak për të mësuar, mjafton të S’desha as të mërzis me një fjalim të gjatë takosh ambasadorët e tyre mbresëlënës në publikun që na ndjek me kërshëri. Por, megjithatë, kryeqytetet e Europës; arsimi dhe shëndetësia jonë s’mund të mos rendis më tutje, shumë kanë për të mësuar, mjafton t’u hedhësh një sy përmbledhtazi, një sërë pikash të rëndësishme të testeve të mësuesve atje apo korridoreve të programit tonë: spitaleve në Prishtinë. Projektin e zhvillimit të infrastrukturës, duke Prapambetja e tyre është vepër e një armiku nisur nga Rruga e Arbrit si prioritet, dhe me radhë, që i mbajti të pushtuar gjatë një jete të tërë, reformat e projektet transformuese të zhvillimit prapambetja jonë është mishërim i varfërisë së urban në funksion të rritjes së qëndrueshme të aspiratave që na mban të pushtuar prej një historie turizmit në bregdet apo të rimëkëmbjes së të tërë. komuniteteve në zonat urbane; Me emocion të jashtëzakonshëm dhe me një Projektin e zhvillimit të qëndrueshëm ndjenjë përgjegjësie të rrallë, unë do t’i adresoj energjetik dhe planet për rimarrjen e kontrollit mbi menjëherë në vijim parlamentit të Kosovës vizionin pasuritë nëntokësore. Këto plane nuk synojnë tonë për këtë epokë të re bashkëpunimi, që përkon shtetëzime, por rikthim të shtetit në detyrën e me kohën kur kryeministri shqiptar në Kosovë, me mbrojtjes së interesit kombëtar dhe publik; largpamësi e kurajë të admiruar botërisht, ka hapur Projektin e inventarizimit dhe mbrojtjes së për gjithë rajonin një faqe të re të historisë së trashëgimisë kulturore, që po zhduket para syve Ballkanit perëndimor duke nënshkruar tanë, si edhe planin e reformës së institucioneve marrëveshjen me Serbinë. Është kthyer të kulturës; përfundimisht mbrapsht faqja e historisë së Projektin e çlirimit të Radio-Televizionit konflikteve të përgjakshme të ish-Jugosllavisë. Shqiptar nga regjimi 20-vjeçar i një propagande Të gjithë së bashku, serbë, shqiptarë, politike që vetëm ka ardhur duke u degraduar dhe malazezë, maqedonas, boshnjakë, bashkë me ka marrë së fundi përmasën e turpshme të një grekë apo kroatë, që tanimë janë pjesë e Bashkimit

26 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Europian, jemi të sfiduar të shkruajmë mbi faqen na ndjekë me vëmendjen e vet më të madhe dhe e re një histori të re për këtë rajon luftërash të të na kundërvihet me pasionin e vet emblematik. Ballkanit perëndimor; një histori paqeje që prodhon Kjo do të na ndihmojë të ecim më shpejt edhe falë zhvillim infrastrukturor, siguri energjetike, opozitës, që kam shumë besim se do të na mbajë sipërmarrje dhe tregti, të ndërsjellë me ritme të reja, gjithnjë zgjuar për të mos rënë qorrazi në multikulturalizëm dhe sigurisht, respekt dhe kujdes humnerën e vetëpëlqimit ku ajo ra, u zhyt dhe po shembullor për pakicat. kërkon veten. Ne jemi të përgatitur me zemër dhe mendje Duke e mbyllur këtë fjalë me përuljen më të që të bëhemi promotorë të kësaj historie të re, në thellë për 1 milion zgjedhësit që më bënë privilegjin radhë të parë duke e shndërruar Shqipërinë në e jashtëzakonshëm të një jete, duke më ngjitur në një demokraci të çdo dite këtu në vendin tonë, dhe këtë foltore sot, por edhe me respektin e pastaj duke nxitur e marrë pjesë në çdo përpjekje pakushtëzuar për të gjithë ata që nuk na votuan për t’i dhënë paqes përmasën e zhvillimit. Më 23 këtë herë, dua të nënvizoj fort se ndryshimi nuk qershor u mbyll edhe kapitulli i turbofolkut do të vijë as brenda një nate, as brenda një viti, nacionalist në pushtet dhe u hap kapitulli i por puna për rilindjen e projektuar në këtë pro- atdhedashurisë në qeverisje. Ne do të përpiqemi gram nuk do të reshtë asnjë minutë dhe Rilindje të ndërtojmë rreth e rrotull ura kudo ku kanë mbetur do të jetë! hendeqe dhe do të bëjmë një politikë të jashtme Faleminderit! shumë aktive, duke synuar zero mosmarrëveshje Ilir Meta – Faleminderit, zoti Kryeministër, për me fqinjët. parashtrimin e programit të Qeverisë! Punët për t’u bërë janë shumë koha e pakët, Për sa kohë programin e Këshillit të për t’u humbur me shumë fjalë. Ministrave e keni përpara, do t’u lutesha të Doja t’u adresoja disa fjalë edhe kolegëve gjithëve që pasi ta lexoni dhe ta studioni me opozitarë. vëmendje, përmes procedurës së zakonshme, Kemi ndërruar rolet. Puna e opozitës është të paraqitni pyetjet deri nesër në orën 20:00 fjala. Fjala e qeverisë është puna. Qëllimi ynë është pranë shërbimeve të Kuvendit. i qartë: të qeverisim siç e meriton Shqipëria. T’u Njëkohësisht, lidhur me seancën e radhës, e japim shqiptarëve pamje të prekshme të Shqipërisë cila do të fillojë me përgjigjet e pyetjeve nga evropiane, që ëndërrojnë dhe meritojnë. Për mua Kryeministri dhe anëtarët e qeverisë, dhe do të një nga këto pamje fillon këtu, në këtë sallë, ku vijojë më pas me debatin, dua t’ju kujtoj që grupet për sa më takon, do të bëj çmos që t’ju tregoj me parlamentare duhet të paraqesin listën e sjellje dhe me vepra se ç’do të thotë ta diskutantëve në përputhje me Rregulloren. mirëqeverisësh këtë vend dhe të respektosh veten Edhe një herë tjetër dua të siguroj duke respektuar opozitën, njësoj si në Europë, përfaqësuesit e opozitës se, ashtu sikurse u bënë njësoj si në Shqipërinë europiane. të gjitha përpjekjet e deritanishme për t’u dhënë të Ne i kemi sjellë Kuvendit të Shqipërisë këtë gjithëve mundësinë që të kenë kohën e duhur si program, të vetëdijshëm se ku duam të shkojmë, asnjëherë tjetër për të bërë pyetje, për të studiuar me shqiptarët dhe për shqiptarët dhe për programin, por njëkohësisht për t’u dhënë Shqipërinë e gjeneratës tjetër, me frymën e mundësinë të gjithëve, sipas Rregullores, për të ndërtimit të urave të bashkëpunimit me këdo që patur kohën maksimale sipas Rregullores, për t’u ndan me ne jo çdo ide ose bindje, por së paku shprehur gjatë debatit që do të zhvillohet në vetëdijen se Shqipëria është atdheu, kurse Europa seancën e radhës, unë do t’i ftoja të gjithë që të është e ardhmja jonë. Dhe njësoj si në Europë, vijojmë përpara në respekt të Rregullores, sepse unë nuk do ta provokoj kurrsesi opozitën duke i jam i bindur se nuk i ndryshojmë dot konsideratat kërkuar të votojë programin e qeverisë, siç bënte politike, por, absolutisht kemi detyrë që ta dëgjojmë paraardhësi im rëndom, por vetëm do ta falënderoj me vëmendje njëri-tjetrin dhe të mos e ndërpresim. sinqerisht për kënaqësinë që na jep të gjithëve ne Të paktën unë këtë e ndjej si një detyrim edhe për fakti se Partia Demokratike do ta lexojë me shkak të besimit që mora këtu në Kuvend dhe do vëmendje të madhe dhe do ta diskutojë me pasion të bëj më të mirën që ne të kemi durim për ta të veçantë programin tonë. dëgjuar njëri-tjetrin, për të shprehur mendimet dhe Nga opozita s’kemi pritur më shumë se sa të alternativat tona. Jam i bindur që do të bëjmë më

27 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

të mirën të gjithë së bashku. paraqitur pyetjet, si dhe për të vijuar më pas me Dua të falënderoj kryetarët e grupeve debatin e ditës së shtunë. parlamentare, të falënderoj edhe Kryeministrin, Pra, seanca e radhës do të fillojë ditën e zotin Edi Rama, për gjithë gatishmërinë për të shtunë, paradite, në orën 10:00. garantuar kohën maksimale të mundshme për të Faleminderit! realizuar transparencën maksimale të këtij procesi, Natën e mirë! pra të prezantimit të programit të Qeverisë, por edhe të kohës për të studiuar programin, për të (Seanca u mbyll në orën 19:20)

28 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

E shtunë, 14.09.2013 Drejton seancën Kryetari i Kuvendit, Seanca e paradites, ora 10:35 zoti Ilir Meta

Rendi i ditës: shtator, nderoi në Kongresin Amerikan me një deklaratë të veçantë emrin dhe kontributin e Azem 1. Miratimi i procesverbalit të datës 11 shtator Hajdarit, si udhëheqës historik i lëvizjes 2013. demokratike në Shqipëri. 2. Miratimi i programit politik dhe i përbërjes Për të gjithë bashkëkombësit tanë, por së Këshillit të Ministrave. sidomos për ne bashkëkohësit e tij, Azem Hajdari - Përgjigje e pyetjeve nga Kryeministri dhe është një emër që do të na kujtojë gjithmonë ministrat. ndryshimin epokal të nisur në dhjetor 1990. Emri i - Diskutime. Azem Hajdarit do të na kujtojë gjithmonë guximin, (në emër të grupit parlamentar të LSI-së, kurajën e jashtëzakonshme dhe sakrificën më sub- z. Petrit Vasili, kryetar grupi) lime në emër të së ardhmes. Jam i bindur se duke (në emër të grupit parlamentar të PD-së, punuar të gjithë së bashku për të përmbushur z. Edi Paloka, kryetar grupi) ëndrrën e tij dhe të gjeneratës që përfaqësoi, për (në emër të grupit parlamentar të PS-së, ta bërë Shqipërinë sa më parë anëtare të denjë të z. Gramoz Ruçi, kryetar grupi) BE-së, do t’i bëjmë nderimin më të merituar emrit - Fjala e Kryeministrit. të Azem Hajdarit dhe idealeve të lëvizjes historike - Votimi të dhjetorit të vitit 1990, që ai udhëhoqi. Vazhdojmë me miratimin e procesverbalit të Ilir Meta – Mirëdita! seancës së kaluar plenare. Ka vërejtje? Nuk ka. Hapim seancën plenare. Miratohet. (Pasi lexon rendin e ditës) Kalojmë në përgjigjen e pyetjeve nga ministrat Në rendin e ditës kemi miratimin e programit për 26 pyetje të regjistruara. Ftoj zotin Ilir Beqja, dhe përbërjen e Këshillit të Ministrave. Do të ministër i Shëndetësisë, për të filluar serinë e vijojmë me përgjigjet e pyetjeve dhe me debatin. përgjigjeve. Duke qenë se zoti Myqerem Tafaj është i Ilir Beqja - Faleminderit, zoti Kryetar i pranishëm, do ta ftoj atë të bëjë betimin. Kuvendit! “Betohem me nderin tim se do të kryej me Janë 2 pyetje të bëra nga deputeti Eduard ndërgjegje detyrën si deputet i popullit në Kuvend, Bejko. Po i lexoj edhe për publikun. E para: Cili do të përfaqësoj denjësisht popullin, do t’i bindem është plani juaj konkret për çlirimin e territorit Kushtetutës dhe ligjeve, do të mbroj lirinë dhe spitalor, duke bërë të mundur frymëmarrjen e pavarësinë e Shqipërisë, do të respektoj dhe do këtyre institucioneve? të mbroj të drejtat dhe liritë e shtetasve dhe do të Unë e falënderoj kolegun Bejko për këtë punoj me të gjitha fuqitë e mia për përparimin e pyetje. Prej vitesh është një shqetësim gjithmonë atdheut dhe mirëqenien e popullit tim.” në rritje, kryesisht i bluzave të bardha, vështirësia Myqerem Tafaj – Betohem! që ndiejnë në ushtrimin e detyrës së tyre brenda Ilir Meta – Faleminderit dhe suksese! territoreve të qendrave shëndetësore publike. Ne Të nderuara zonja dhe zotërinj deputetë, jemi të angazhuar dhe të vendosur që brenda 100 Dy ditë më parë ne përkujtuam liderin e ditëve territoret spitalore dhe ambulatore t’i çlirojmë Lëvizjes së Dhjetorit ’90, Azem Hajdarin, dhe e nga aktivitetet private, që nuk kanë lidhje me përcollëm me nderim të merituar në Varrezat e shëndetësinë. Dëshmorëve të Kombit, me rastin e 15-vjetorit të Pyetja e dytë: A keni menduar për një ndarjes nga jeta. legjislacion që të ketë efikasitet në nxitjen e punës Si Kryetar i Kuvendit dua të falënderoj gjithë në sektorin publik, pasi shumë pacientë rrëshqasin qytetarët dhe personalitetet që morën pjesë në për arsye më të ndryshmet në sektorin privat? këto homazhe. Një falënderim të veçantë dua t’i Është realitet në Shqipëri që kujdesi shëndetësor bëj sot nga Kuvendi i Shqipërisë kongresmenit të ofrohet në institucione publike dhe jopublike. shquar Eliot Engel, i cili pak ditë më parë, më 10 Synimi ynë është që shërbimi kombëtar

29 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

shëndetësor të jetë paguesi i vetëm i kujdesit të ketë një vlerësim tërësor të të gjitha shërbimeve shëndetësor, pavarësisht se nga cili institucion do që u ofrohen qytetarëve dhe, duke pasur parasysh ta marrë këtë shërbim për qytetarët rezidentë në kriterin që shërbimi të shkojë te qytetari dhe jo Republikën e Shqipërisë. Ne nuk i shohim si dy qytetari te shërbimi, do të kemi si prioritar realizimin sisteme në konkurrencë, por sistemin jopublik si e të dyja kërkesave të bëra nga deputetët e komplementar të sistemit publik në përmbushjen nderuar. e misionit tonë. Pyetja tjetër është nga deputeti i Qarkut të Faleminderit! Shkodrës, zoti Agron Çela, i cili pyet nëse janë në Ilir Meta – Faleminderit, zoti Beqja! parashikimet e qeverisë ndërtimet e dy unazave Zoti Edmond Haxhinasto, ministër i Transportit rrugore të Shkodrës, aq jetike për qytetin. Edhe dhe Infrastrukturës, urdhëroni! kësaj pyetjeje do t’i përgjigjem në mënyrë parimore. Edmond Haxhinasto – Zoti Kryetar, janë bërë Është një nga parimet tona në zhvillimin e disa pyetje sa i takon Ministrisë së Transportit dhe infrastrukturës që rrugët kryesore të mos kalojnë Infrastrukturës. Zoti Vangjel Tavo, deputet i Qarkut përmes qyteteve, por në anë të tyre, që të ketë të Gjirokastrës, pyet për parashikimin e përfundimit më shumë frymëmarrje dhe të kemi impakt sa më të aksit jugor Levan-Tepelenë, i filluar prej 9 të vogël në mjedis. Ndaj kjo është një çështje që vjetësh, thotë ai, dhe ende i papërfunduar. do të trajtohet me të gjithë seriozitetin e duhur edhe Gjithashtu, ai thotë se vlera ka kaluar 50% të saj. sa i takon Qarkut të Shkodrës. Dua ta falënderoj deputetin e Gjirokastrës për këtë Pyetja e fundit është nga deputeti Përparim pyetje dhe ta siguroj se si çështje prioritare dhe Spahiu, i Qarkut Dibër, i cili pyet për situatën dhe kriter prioritar sa i takon sektorit të infrastrukturës pritshmërinë e elektoratit në lidhje me Rrugën e do të jetë përfundimi i të gjitha veprave të Arbrit. papërfunduara akoma, me qëllim që të realizojmë Këtë duhet ta kisha grupuar me përgjigjen e planin tonë të integruar për transportin në vend. pyetjes më lart. Është prioriteti ynë absolut që të Pyetja nga deputeti Shkëlqim Selami: A është gjitha rrugët që janë në proces të përfundojnë në parshikuar nga qeveria ngritja e një porti në Vlorë mënyrë prioritare, ndaj, përgjigjja është po. Përfitoj për tragete dhe kroçera? nga rasti të shpreh vlerësimin tim për pyetjet e bëra Në programin tonë ne kemi parashikuar nga deputetët në adresën time. ridimensionimin e porteve, por, gjithashtu, edhe Faleminderit! ndarjen e punëve në porte, duke i profilizuar ato Ilir Meta – Faleminderit, zoti Ministër! dhe sigurisht që portet e Jugut do të kenë një profil Fjalën e ka zoti Edmond Panariti, ministër i më të qartë turistik, kështu që kjo do të jetë brenda Bujqësisë, Zhvillimit Rural dhe Administrimit të planeve tona. Ujërave. Pyetja e dytë: A është parashikuar në Edmond Panariti - Faleminderit, zoti Kryetar programin e qeverisë ngritja e një aeroporti në i Kuvendit! Vlorë? Po, edhe kjo është parashikuar, pasi Në adresë të Ministrisë së Bujqësisë, Zhvillimit zhvillimi i integruar i turizmit në zonën e Jugut e ka Rural dhe Administrimit të Ujërave kanë ardhur një si kërkesë të domosdoshme edhe krijimin e sërë pyetjesh nga depuetët e nderuar. Po mundësive aeroportuale për të realizuar zhvillimin mundohem t’i adresoj pyetjet siç më kanë ardhur. me përparësi të saj. Pyetja e parë vjen nga deputeti i nderuar, zoti Pyetja e tretë e deputetit Selami: A është Pirro Kapurani: “Në Qarkun e Korçës sektori i parashikuar që Drejtoria Rajonale e Rrugëve, që bujqësisë zë peshën kryesore të ekonomisë së tij. është vendosur në Gjirokastër, të rikthehet në Çfarë është parashikuar nga qeveria?” Vlorë? Kjo është një çështje e menaxhimit dhe Zoti Kapurani, ju e dini se në Qarkun e Korçës administrative, e cila do të ketë vëmendjen tonë punohet, prodhohet, kultivohet edhe në sajë të dhe përfitoj nga rasti t’i përgjigjem njëkohësisht traditës dhe kulturës së mirinstaluar të punës në edhe pyetjes së deputetit të Fierit, zotit Petrit Vasili, këtë qark. Problemi kryesor në këtë qark nuk është i cili shpreh shqetësimin për vështirësitë në prodhimi, por evadimi i prodhimit, dalja e tij në treg shërbimin ndaj qytetarëve të Lushnjës, sa u takon dhe çuarja e tij për agro-përpunim. Prandaj edhe patentave, ku edhe ai kërkon që dega të politikat e qeverisë dhe Ministrisë së Bujqësisë do shpërngulet nga Fieri në Lushnjë. E siguroj se do të jenë të orientuara në mundësimin e daljes sa

30 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

më të shpejtë të këtij prodhimi në treg dhe grumbullimit dhe agro-përpunimit, pasi në këtë shkuarjen e tij në agro-përpunim, për të marrë një mënyrë do të lidhim prodhimin me industrinë vlerë të shtuar, në mënyrë që mundi i fermerëve ushqimore, duke i dhënë atij një vlerë të shtuar dhe sakrifica e tyre të mos shkojë dëm. Nuk do të dhe duke i hapur edhe perspektivën e nevojave të kemi asnjë lloj kompleksi për të aktivizuar edhe vendit, por edhe për eksport. disa elemente të marrëveshjes së tregtisë së lirë, Një tjetër pyetje nga deputetët Vasili: Është posaçërisht të marrëveshjes fido-sanitare që paradoksale që Lushnja, një rreth me prodhim produktit vendas të mos i bëhet konkurrencë e bujqësor nga më të rëndësishmit në vend, nuk ka pandershme nga prodhimet e importit. drejtorinë e saj të bujqësisë. Çfarë ka parashikuar Pyetja tjetër, po nga deputeti i nderuar Ministria e Bujqësisë për të plotësuar sa më parë Kapurani: Çfarë është parashikuar nga Ministria e një boshllëk të tillë, për ndjekjen e problematikave Bujqësisë në drejtim të përmirësimit të sistemit të të përditshme të prodhimit bujqësor dhe zhvillimit ujitjes dhe kullimit në tërësi, për fushën e Maliqit të potencialeve dhe resurseve? Po në vijim të kësaj në veçanti, me qëllim eliminimin e përmbytjeve dhe pyetjeje: Me gjithë peshën e madhe në prodhimin vënien në eficiencë të qindra hektarëve tokë në e produkteve ushqimore dhe bujqësore, nuk ka këtë zonë? një organizim të kontrollit të ushqimit në nivelin e Ju e dini, zoti Kapurani, se aty është një prob- duhur, duhet të ngrihet edhe në këtë rreth drejtoria lem kronik çështja e përmbytjeve dhe pa dyshim e bujqësisë. investimet në sistemin e kanalizimeve dhe kullimit Zoti Vasili, unë e mirëkuptoj shumë mirë do të jenë prioritet i ministrisë. Ne jemi duke shqetësimin tuaj. Pa dyshim Lushnja e meriton të artikuluar një strategji të posaçme për këtë zonë, ketë drejtorinë e saj dhe ne do të marrim të gjitha për të parandaluar përmbytjet dhe për të vënë në masat për ta bërë të mundur këtë, falë edhe peshës eficiencë të plotë edhe ata qindra hektarë, që nuk së madhe që ky rreth zë në prodhimin e futen në ciklin e prodhimit bujqësor për shkak të përgjithshëm bujqësor të vendit. Nuk ndaj me ju përmbytjes. të njëjtin mendim për sa i përket Autoritetit Pyetja tjetër vjen nga deputeti Bitri: Çfarë Kombëtar të Ushqimit, për arsye se ligji “Për është parashikuar nga Ministria e Bujqësisë për ushqimin” ka përcaktuar qartë që organizimi i të ndihmuar dhe orientuar fermerët në strukturën Autoritetit Kombëtar të Ushqimit në territorin e mbjelljes së kulturave bujqësore? Është fjalë për kombëtar funksionon në bazë qarku. Në këtë rajonalizimin e mirëmenduar dhe mirëpeshuar të pikëpamje është i vendosur në Fier dhe do të kultivarëve, duke marrë parasysh kushtet mbulojë padyshim edhe Lushnjen. mikroklimatike të rajoneve të caktuara dhe traditën Një pyetje që më është adresuar kësaj radhe e prodhimit në këto vende, në mënyrë që fermerët nga deputeti i nderuar, zoti Çela, deputet i qarkut të orientohen saktë dhe drejt për strukturën e të Shkodrës, është: cila është strategjia e qeverisë prodhimit. për parandalimin e përmbytjeve katastrofike, të Pyetja tjetër është nga deputet Petrit Vasili, i cilat kanë ndodhur për disa vite në qarkun e Qarkut të Fierit: A ka menduar Ministria e Shkodrës? Bujqësisë, që duke pasur parasysh strategjinë e Kjo është një pyetje shumë komplekse, zoti kooperimit të fermerëve, të trajtojë me përparësi Çela dhe për ne përbën një ndërhyrje shumë të subvencione bujqësore në zonën e Myzeqesë, ku rëndësishme, madje do të thosha emergjente, edhe investimet kthehen më shpejt? sepse po i afrohemi sezonit të shirave. Ministria e Pa dyshim zona Myzeqesë është hambari i Bujqësisë është një nga aktorët, pra nuk është Shqipërisë. Kemi atje prodhimin më intensiv aktori i vetëm që ka në dorë disiplinimin e regjimit bujqësor dhe për rrjedhojë subvencionet do të jenë të ujërave, por për sa i përket sferës sonë të të fokusuara posaçërisht në këtë zonë. Në princip ndikimit dhe të administrimit, ndërhyrja emergjente, ne nuk do të subvencionojmë vetëm përpjekjen, madje do të jetë edhe një ndër lëvizjet e para që që ka qenë në themel të strategjisë së subvencionit unë do të bëj në pozicionin e ministrit të Bujqësisë, nga qeveria e kaluar, por do të orientojmë është marrja e masave urgjente për riparimin e përkrahjen financiare edhe në drejtim të rezultatit. hidrovoreve, të kolektorëve, të kanaleve të kullimit Edhe për këtë ka një arsye të mirë. Duhet të në pikat kritike në qarkun e Shkodrës. Hidrovori i mbështesim prodhimin e dorëzuar në pikat e Lezhës, i Tales, me sa kam dijeni, ka nevojë për

31 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ndërhyrje emergjente. të Institutit të Sigurimeve Shoqërore, ka një degë Për sa i përket stabilizimit makro të regjimit të dorës së dytë atje, por ne do të gjejmë zgjidhjen hidrik të kësaj zone, kjo kërkon një strategji të që qytetarët të mos sorollaten. mirartikuluar, një kordinim edhe me Ministrinë e Pyetja e dytë është: si do të procedojë qeveria Energjetikës, me zotin Gjiknuri, sepse në rastin e me likuidimin e zhdëmtimeve të popullsisë të padëshiruar, kur do të na duhet të hapim portat e goditur nga përmbytjet, e cila nuk ka marrë nga hidrocentraleve në rast të katastrofave, natyrisht qeveria atë që i takon edhe sot që flasim? do të duhet një rakordim i saktë me këtë ministri, Besoj se të gjithë jemi në dijeni që janë me për të përcaktuar edhe regjimin e shkarkimit të dhjetëra e me miliarda lekë detyrimet e ujërave, në mënyrë që të minimizojmë dëmet. Unë prapambetura që ka lënë qeveria e ikur. Po kështu dhe qeveria, në të cilën unë kam nderin të jem e dimë që gjendja e bilancit dhe e buxhetit të shtetit anëtar, kemi edhe një strategji se si do të është e rëndë, por jo e pashpresë. Ministria e menaxhojmë çështjen e dëmshpërblimit të Financave në bashkëpunim me FMN-në dhe me fermerëve në rastet kur do të na duhet që ta bëjmë partnerët ndërkombëtarë, do të bëjë një skanim të diçka të tillë, pasi katastrofat natyrore janë të të gjitha borxheve të paregjistruara përfshirë edhe pashmangshme jo vetëm këtu te ne, por edhe në këtë që, pavarësisht se është diçka më shumë se vende shumë më të zhvilluara. Ne kemi projektuar 1-1.2 miliard lekë, dhe në kuadrin e dhjetëra që të fusim në sistemin e bujqësisë edhe sistemin miliardëve, pra nuk është një shumë e madhe, por e sigurimeve. Për këto është gati një projekt pilot, do të duhet që të vendosen kritere, kushte dhe që do të mbështetet nga donatorë dhe në një farë brenda mundësive të buxhetit të vendoset radha mënyre do të fokusohet posaçërisht në këtë zonë e shlyerjes së këtyre detyrimeve. për të garantuar, për të siguruar prodhimin Edhe një herë, siç e thashë, jam në dijeni që bujqësor dhe atë blektoral nga katastrofat natyrore, shuma është 1,2 miliard, nga e cila gjysma është një sistem, i cili është karakteristik për prodhimin shlyer dhe gjysma mbetet për t’u shlyer në kohën bujqësor modern dhe ka ardhur koha që ne ta e përshtatshme, sipas mundësive të buxhetit. Ne shohim seriozisht këtë. Duke pasur parasysh edhe do të bëjmë të gjitha përpjekjet dhe kemi zotimin, situatën e fermerëve tanë, do të na duhet që siç e dëgjuat edhe nga fjala e Kryeministrit, t’i japim nëpërmjet projekteve të tilla të mbulojmë në një prioritet shlyerjes së detyrimeve për punime, pjesë të madhe me fonde të garancisë, primin e shërbime apo angazhime të marra dhe të siguracionit të produkteve bujqësore derisa kjo të pashlyera në kohë. vendoset në një sistem të mirartikuluar dhe Faleminderit! mirëfunksional, ku do të duhet që edhe fermeri të Ilir Meta – Faleminderit, zoti Ministër! jetë bashkëpunëtor. Fjalën e ka zoti Damian Gjiknuri, Ministër i Faleminderit! Energjisë dhe Industrisë. Ilir Meta – Faleminderit, zoti Ministër! Damian Gjiknuri – Pyetja e parë është nga Fjalën e ka zoti Shkëlqim Cani, ministër i zoti Shkëlqim Selami, deputet i Vlorës, në lidhje Financave, për t’iu përgjigjur pyetjeve! me problemet që ka popullata e Vlorës për defektet Shkëlqim Cani – Falënderoj dy deputetët e që i ndodhin në sistemin e shpërndarjes së nderuar, përkatësisht Petrit Vasili dhe Agron Çela energjisë elektrike dhe pamundësia për riparimet për të dyja pyetjet që më janë drejtuar. e tyre në Vlorë, duke bërë që riparimet të kryhen Pyetja e parë ka të bëjë me kuadrin e nga qarku i Fierit. lehtësimit të shërbimeve, që janë kthyer në një Në fakt, më vjen mirë për pyetjen, sepse ky ankth për qytetarët e Lushnjes. Pra, a është është një shqetësim që ka dalë edhe nga shumë parashikuar për një rreth si Lushnja që sigurimet zona të tjera. Për të sqaruar publikun dhe ju, shoqërore të kenë degën e tyre në këtë qytet, në operatori i shpërndarjes tashmë është i privatizuar. vend që qytetarët të rropaten deri në Fier për një Fatkeqësisht, ka qenë një privatizim i dështuar dhe dokument të zakonshëm? të gjitha simptomat që njeh publiku shqiptar janë Kuptohet që përgjigja është e natyrshme: kjo pasojë e dështimit të këtij privatizimi. Çfarë mund do të realizohet. Ka disa mënyra. Unë nuk do të të bëjë qeveria në këtë mes, sepse kemi të bëjmë marr punën e teknikëve se si do ta zgjidhin, por e me një ndërmarrje që operon në mënyrë të di që në bazë të strukturës dhe sipas konfirmimit pavaruar? Ajo do të bëjë çmos nëpërmjet ushtrimit

32 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

të trysnisë pozitive te Enti Rregullator për të marrë mund të japin gjënë më të mirë për këtë vend, të masat me administrimin e përkohshëm që ka, për mos ikin në mënyrë jo transparente, në mënyra të përmirësuar shërbimet te qytetarët shqiptarë, që të mos kenë aspak interes kombëtar apo që të mos ndodhë që shpesh, për një defekt të ekonomik, por t’i shërbejnë kësaj ndërmarrjeje vogël, fshatra dhe zona të tëra rrinë pa energji. pikërisht për të punësuar ata njerëz aty. Por, realiteti është më i thellë dhe ka nevojë për Në lidhje me statusin, edhe në programin e një ndërhyrje më të madhe. Problemi i CEZ-it është Partisë Socialiste, por edhe në programin e shumë kompleks, por meqenëse nuk është pjesë qeverisë është bërë i qartë adresimi i statusit të të e pyetjes dhe besoj të gjithë shqiptarët e dinë, unë gjithë punonjësve që punojnë në vështirësi, jo po i rezervoj vetes kohë për të diskutuar herë tjetër vetëm naftëtarë, por edhe minatorë, për të gjetur për këtë. një raport të duhur mes moshës, që ata duhet të Në lidhje me pyetjen tjetër që ngre zoti gëzojnë për pension, pasi fatkeqësisht puna e tyre Rehovica, deputet i qarkut të Beratit, shqetësimi i e rëndë i bën që ata të kenë një jetë më të shkurtër tij është shumë i rëndësishëm dhe, në një farë dhe, njëkohësisht, kontributeve që ata kanë dhënë mënyre, prezanton një shqetësim të shumë zonave në sistemin e sigurimeve shoqërore, por në të jo vetëm të qarkut të Beratit, por edhe të qarkut të gjithë shoqërinë. Qeveria angazhohet të ketë një Fierit, në lidhje me shkurtimet që do të ndodhin në zgjidhje të përgjithshme për këtë, ku edhe Albpetrol, në procesin tashmë të filluar. naftëtarët do të gjejnë veten e tyre. Në pyetjen e tij zoti Rehovica thotë se gjysma Faleminderit! e punonjësve do të shkurtohen. Çfarë do të bëhet Ilir Meta – Faleminderit, zoti Gjiknuri! me statusin e tyre? Në fakt, ky proces i shkurtimit Fjalën e ka zonja Eglantina Gjermeni, ministre të punonjësve ka filluar si rezultat i procesit të e Zhvillimit Urban dhe Turizmit. privatizimit, proces që tashmë e dimë që dështoi. Eglantina Gjermeni – Pyetja është bërë nga Qeveria do t’u kushtojë vëmendje të gjitha kolegu Eduart Bejko. Si do të rritet numri i turistëve pasojave që kanë ardhur nga dështimi i këtij në Berat? E falënderoj kolegun. procesi, përfshirë edhe faktin për të parë dhe për Në fakt, kjo pyetje e ka përgjigjen në të gjithë të bërë transparente se sa është realisht numri i strategjinë e qeverisë “Rama” për zhvillimin e nevojshëm i punonjësve në këtë ndërmarrje. turizmit. Synimi është që jo vetëm të rritet numri i Shpesh nuk përfaqësohen raportet e duhura mes turistëve që vizitojnë Shqipërinë dhe konkretisht prodhimit dhe punonjësve të tjerë të punësuar në Beratin, por të rritet dhe koha e qëndrimit të tyre këtë ndërmarrje dhe që publiku, por, mbi të gjitha, në Berat apo në vende të tjera turistike, duke nevoja dhe eficienca e kësaj ndërmarrjeje, do të synuar rritjen e shpenzimeve të turistëve dhe rritjen donte një raport shumë të drejtë mes atyre që janë e të ardhurave të qytetarëve apo të bizneseve pri- punonjës të mirëfilltë të naftës dhe njerëzve që vate në zonat përkatëse. Rritja e numrit të turistëve marrin thjesht një rent apo një pagë aty dhe kush në Berat do të jetë pjesë e punës jo vetëm të e di se ku janë. Të gjithë banorët e asaj zone e Ministrisë së Zhvillimit Urban dhe Turizimit, por dinë shumë mirë këtë. Personalisht, si ministër i edhe kolegëve të tjerë në ministri, duke synuar një atij dikasteri, angazhohem se do të bëj çmos që përqasje të integruar. E them këtë, sepse ndoshta ky proces të jetë transparent, të ndërtohet një një nga arsyet pse numri i turistëve është i ulët, raport i drejtë dhe ndërmarrja Albpetrol të ketë është edhe fakti se rruga kaq e përfolur Lushnje- eficiencën e nevojshme. Berat është e pandërtuar. Kjo sigurisht pengon një Dua të theksoj këtu që, fatkeqësisht, vajtje të herë pas hershme të turistëve dhe ul ndërmarrjes Albpetrol i është hequr edhe një aset cilësinë e shërbimit që ne ofrojmë ndaj tyre. i fundit, që Shqipëria pretendonte ta shiste rreth 1 Një nga masat e tjera që qeveria “Rama” do miliard dollarë dhe u dha me koncesion në muajit të marrë është edhe vendosja e moratoriumit për e fundit, me një procedurë jo transparente. ndalimin e ndërtimeve pa leje në kalanë e Beratit, Megjithatë, kjo nuk është pjesë e pyetjes, por të Gjirokastrës dhe të Krujës, duke synuar që vlerat publiku tashmë e di që ne do t’i kushtojmë që ruhen edhe nga UNESCO, të jenë vërtet të tilla vëmendje të veçantë transparencës së këtij procesi dhe të mund të promovohen më tej përmes dhe do të marrim të gjitha masat ligjore, që burimet strategjisë që ne jemi angazhuar dhe do ta e nevojshme dhe që janë asete kombëtare, të cilat realizojmë gjatë programit qeverisës.

33 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Berati do të ngelet një nga destinacionet Spaho, zëvendëskryetar i Kuvendit: “Në kryesore turistike për vlerat dhe potencialet që ka. mbështetje të nenit 78, pika 1 e Kushtetutës, si Ne do të synojmë që turistët të mund të informohen dhe të neneve 8, pika 2 dhe 55 e Rregullores së për të gjitha aktivitetet që do të zhvillohen brenda Kuvendit, me propozimin e Grupit Parlamentar të këtij qyteti gjatë gjithë vitit, duke synuar rritjen e Partisë Demokratike si parti më e madhe e opozitës kohëzgjatjes dhe vajtjes së turistëve në mënyrë të parlamentare, Kuvendi i Republikës së Shqipërisë herë pas hershme, pra jo në një periudhë të vendosi: caktuar, por gjatë gjithë vitit. 1. Deputeti Edmond Spaho zgjidhet në Elementi tjetër që mendojmë të jetë i detyrën e zëvendëskryetarit të Kuvendit. rëndësishëm për Beratin është që ai të jetë patjetër 2. Kuvendim hyn në fuqi menjëherë. pjesë e fushatave promovuese që ne, si Ministri e Miratuar më 14.09.2013. Zhvillimit Urban dhe Turizmit do të realizojmë, Në përputhje me Rregulloren hapet votimi me brenda dhe jashtë vendit, për të nxitur turistët e elektronikë. huaj, duke proklamuar dhe duke demonstruar Ju ftoj të gjithë të votojmë për zotin Spaho! vlerat dhe potencialet e këtij qyteti. Hapet votimi. Një element tjerë që do të theksoja është që, Mbyllet votimi. bazuar në turizmin e qëndrueshëm, duam vërtet 100 vota pro. të promovojmë vlera tradicionale të Beratit, duke Uroj zotin Spaho në emër të të gjithë kolegëve. rritur edhe cilësinë e shërbimeve, duke synuar Besoj se ai do të japë kontribut të veçantë për rritjen e numrit të turistëve dhe kohën e qëndrimit mbarëvajtjen e punimeve të këtij Kuvendi. të tyre përmes bashkëpunimit me aktorët lokalë Përpara se të kaloj te hapja e debatit, në qeverisjen vendore, me sipërmarrjen private, meqenëse jam kryetar i ri dhe shumica e me shoqërinë civile dhe institucione të tjera. deputetëve këtu janë deputetë për herë të parë, Faleminderit! meqë do të marrin pjesë në këtë debat dhe nuk Ilir Meta – Faleminderit, zonja Ministre! kanë mundësi ta lexojnë Rregulloren nga fillimi deri Në bazë të listës që unë kam këtu, të përpiluar në fund, do t’u kujtoja disa pika të rëndësishme të nga sekretaria, përgjigjet e pyetjeve të bëra nga Rregullores që kanë të bëjnë me këtë debat. kolegët deputetë, mund t’i konsiderojmë të Koha e çdo diskutuesi nuk duhet të kalojë ezauruar. kohën e përcaktuar prej 20 minutash, në bazë të Në rast se ndonjë deputet mendon se pyetja nenit 48, pika 2 e Rregullores. Lejohet ndërrimi i e tij nuk ka marrë përgjigje nga ministrat... radhës në diskutimet midis deputetëve me Po, zoti Haxhinasto. marrëveshje, neni 46, pika 4. Asnjë deputet nuk Edmond Haxhinasto – Faleminderit, zoti mund të diskutojë pa iu dhënë fjala nga drejtuesi i Kryetar! seancës, neni 46, pika 2. Në fakt, kërkoj ndjesë ndaj deputetit Rehovica, Deputeti, i cili, kur i jepet fjala nga drejtuesi i i cili, gjithashtu, ka bërë një pyetje për sa i takon seancës, nuk është në sallë, konsiderohet se ka infrastrukturës dhe ka pyetur për rrugët Lushnjë- hequr dorë nga diskutimi, neni 46, pika 5. Berat dhe Fier - Berat, në Boshtin e Jugut. Diskutuesi nuk duhet të flasë më shumë se një I përgjigjem pozitivisht kësaj pyetjeje. Ajo herë për thelbin e së njëjtës çështje, neni 48, pika është në planet tona për t’u realizuar gjatë 4 vjetëve 1. Diskutuesi flet për thelbin e çështjes, neni 48, të ardhshëm. pika 1. Diskutuesi nuk mund të marrë nga koha e Faleminderit! një diskutuesi tjetër, neni 48, pika 1. Ilir Meta - Pjesën e përgjigjeve të pyetjeve të Grupet parlamentare kanë paraqitur listat e deputetëve e konsideroj të ezauruar. Përpara se diskutuesve dhe unë vazhdimisht do të kujtoj edhe të vijojmë me debatin, në respekt të kërkesës së deputetët që vijnë në radhë në mënyrë që të mos Grupit Parlamentar të PD-së, do t’ju kërkoja të humbasin mundësinë për të diskutuar. Dua të gjithëve të shprehemi me votim zëvendëskryetarin sqaroj që Grupi Parlamentar i PD-së ka kërkuar të e Kuvendit, i cili i përket Partisë Demokratike, si shfrytëzojë në maksimum, sipas Rregullores, partia kryesore opozitare. kohën që i takon. Ndaj pa humbur kohë mendoj të Do të lexoj projektvendimin që ka ardhur nga nisim debatin. sekretaria për zgjedhjen e deputetit Edmond Nga Grupi Parlamentar i PS-së kanë kërkuar

34 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

fjalën deputetët: Erion Braçe, Bashkim Fino, plebishitare, të mos presë që me opozitën e Pandeli Majko, Fatmir Xhafaj, Valentina Leskaj, djathtë, me PD-në dhe drejtuesit e saj do t’i shkojë Alfred Peza, Arta Dade, Anastas Angjeli etj. gjuha e kërcënimeve, revanshit dhe hakmarrjes. Nga grupi i PD-së, deputetët: Edmond Spaho, Opozita e djathtë, PD-ja dhe drejtuesit e saj, Majlinda Bregu, Astrit Patozi, Eduart Halimi, Igli pavarësisht se humbën zgjedhjet e 23 qershorit, Cara, Liliana Elmazi, Keltis Kruja etj. Hapim debatin nuk janë këtu që të nëpërkëmben dhe të duke ftuar zotin Edmond Spaho. poshtërohen nga Rama dhe oborri i tij. Ne jemi Edmond Spaho – Faleminderit! forca politike që rrëzoi komunizmin dhe i dha këtij Të nderuar kolegë, sikurse e ndoqëm në këtë vendi pluralizmin dhe fjalën e lirë, që edhe sallë, seanca e ditës së mërkurë nga seancë e Kryeministri të flasë, por jo të na kërcënojë. Ne paraqitjes së programit qeveritar për drejtimin e jemi forca politike që ndërtuam bazat e ekonomisë vendit për katër vjetët e ardhshëm, u kthye në një së tregut, pronës private, hapjes ndaj ekonomisë sulm të gjerë arrogant dhe revansh me fjalor botërore dhe investimeve të huaja. Ne shpesh të papranueshëm ndaj opozitës së djathtë anëtarësuam vendin në KE, NATO, përfunduam të PD-së dhe drejtuesve kryesorë të saj. Në procesin e reformave për marrjen e statusit të kundërshtim me çfarë deklaroi në fillim të fjalës së vendit kandidat, si dhe hoqëm vizat për të udhëtuar tij, por në përputhje me sjelljen e tij politike, të lirë dhe me dinjitet në të gjithë Europën. Kryeministri u përpoq të sfidojë opozitën, të shpallë Ne kemi ardhur në Kuvend për të kryer rolin se misioni i ardhjes së tij në pushtet nuk është t’i e opozitës në një vend demokratik, ku rotacioni ngrejë kokën vendit, sikurse ai pretendon, por t’i realizohet nëpërmjet zgjedhjeve; të përfaqësojmë ulë kokën opozitës, të cilën aq shumë e dëshiron. interesat e elektoratit që na voton, por edhe të atij Me retorikë të harruar, që shqiptarët e kanë lënë që nuk na voton, nëpërmjet opozitës së qeverisjes. pas me rrëzimin e komunizmit, Edi Rama u përpoq Ne jemi këtu për të mbrojtur trashëgiminë tonë t’i thotë opozitës se ligji jam unë, institucioni jam politike dhe kontributet që i kemi dhënë këtij vendi unë, hetuesi dhe prokurori, gjykatësi jam unë, se në 22 vjet demokraci. Nëse dikush mendon se në këtë vend çdo gjë e ndërtuar me mund, gjak e mund të na provokojë, poshtërojë dhe djersë do të ç’bëhet, do të fillojë nga e para, sepse nëpërkëmbë, i ka bërë llogaritë gabim. nga sot fillon diktatura e rilindjes dhe e bijve që Të nderuar kolegë, programi i qeverisjes për mezi po presin të marrin hak për rrëzimin e etërve periudhën 2013-2017 është dokumenti më i 20 vjet më parë. rëndësishëm, që miratojmë në debatin e tij me një Kryeministri deklaroi se ekonomia do të rëndësi të veçantë. Arsyeja është e thjeshtë: mbi ndryshojë me rrënjë, sepse do të ngrihet modeli i këtë dokument do të projektohet çfarë do të bëhet tij ekonomik i sekserëve që e rrethonin kur drejtonte në këtë vend gjatë katër vjetëve të ardhshëm. Bashkinë e Tiranës dhe që e ndihmuan të blinte Rrjedhimisht, paraqitja e tij në Kuvend dhe zgjedhjet më 23 qershor, sepse çdo marrëveshje debati nuk është pronë e PS-së pavarësisht se e kontratë koncesioni a investim i huaj do të ajo është forca kryesore qeverisëse dhe rishikohet e ndoshta anulohet nëse nuk kalon paraqitësja e programit. Debati, në radhë të parë, nëpër oxhakun e tij , se çdo institucion në sistemin i intereson shqiptarëve, të cilët duan të dinë sesi e drejtësisë do të ringrihet dhe të tjerë do të do të jetë e ardhmja e tyre, për më tepër, ata vijnë pushojnë së ekzistuari duke filluar nga Gjykata pas një procesi zgjedhor ku dhanë votën bazuar Kushtetuese, për të hedhur themelet e sistemit të në premtimet e bëra nga koalicioni i majtë. drejtësisë të varur politikisht nga rilindja dhe Qytetarët shqiptarë dëshirojnë të shikojnë sesi gjenerata e re. këto premtime do të realizohen? Çfarë reformash Triumfalizmi, ngrefosja, mllefi nuk do të ishin dhe ndryshimesh do të kryhen? Kur do të kaq të thella nëse nuk do të buronin nga përmasa realizohen ato dhe si do të sigurohen mjetet historike e fitores në zgjedhjet e 23 qershorit. Në financiare? të vërtetë Kryeministri dhe partia që ai drejton prej Fjala e Kryeministrit na dha shumë pak, për 8 vjetësh morën 0.5 për qind vota dhe një deputet të mos thënë aspak, pasi ajo u përshkrua, fund e më shumë se në zgjedhjet e përgjithshme të vitit krye, nga nota euforike trimfaliste dhe demagogjike 2009. Por edhe nëse do të ishte kështu, që partia në lidhje me 4 vjetët e ardhshëm, si dhe qëndrime që përfaqëson Edi Rama të kishte marrë një fitore negativiste dhe nihiliste për trashëgiminë

35 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

tetëvjeçare të qeverisë së Partisë Demokratike. shumë se deri tani. E keqja nuk vjen nga kreditë, Shpresoja se një minimum përgjegjësie do të nëse me to nxit investimet dhe prodhimin e përshkonte materialin e shpërndarë deputetëve, brendshëm. Ne presim nga modeli i ri ekonomik i ku supozohej se gjendeshin objektivat, reformat, Edi Ramës që së paku t’i japë vendit 10 mijë programet, afatet e realizimet dhe burimet kilometra rrugë në çdo cep të vendit, të ndërtojë financiare për plotësimin e tyre si një përpjekje për dhe të rikonstruktojë 1300 shkolla dhe qindra të justifikuar sadopak morinë e premtimeve gjatë kopshte e çerdhe anembanë vendit, mbi 700 fushatës elektorale të 23 qershorit, si dhe për t’i ujësjellës në qytete dhe fshatra dhe mbi 16 ruajtur fytyrën rilindjes, kësaj fjale kaq të madhe impiante të përpunimit të ujërave të bardha dhe të të mbështetur nga slogani tjetër i gjeneratës së re zeza. Modeli i ri ekonomik duhet të trefishojë të Shqipërisë. eksportet, të rrisë prodhimin bujqësor me rreth 30% Për fat të keq, në të gjendeshin fjalë të së paku, si dhe të trefishojë eksportet e kësaj dege, përgjithshme. Të vetmet shifra që mund të gjeje si dhe të hapë realisht qindra e mijëra vende pune, në programin qeveritar ishin vitet e lindjes së e qindra e mijëra biznese private. ministrave. Qeveria e Ramës na ka premtuar një Është e thjeshtë t’i vësh vizë punës së bërë model të ri ekonomik, që do të na bëjë të hamë nga paraardhësit dhe të deklarosh që tani fillon me lugë floriri, por ishte e vështirë të kuptoje se si një epokë e re dhe një model i ri ekonomik. Përpara do të funksionojë modeli i tij ekonomik. Veç se ta bësh këtë duhet të kesh parasysh se rruga e premtimeve se do të mbushin gropën financiare ndjekur deri tani bëri të mundur që të rritet që po krijojnë disa sektorë të ekonomisë dhe se prodhimin e brendshëm nga 815 miliardë lekë në do të ngushtojë deficitin tregtar dhe bilancin e vitin 2005, në 1346 miliardë lekë në vitin 2012, pagesave, e ristrukturimit të biznesit dhe ose me një rritje prej 65%-ësh. Të ardhurat u rritën përmirësimit të dialogut me të, nuk gjen asnjë nga 204 miliardë lekë në vitin 2005, në 330 miliardë karakteristikë ë të ashtuquajturit model i ri lekë në vitin 2012, ose 62% më shumë në kushtet ekonomik. PS-ja ofron dhe kërkon të na bindë se e përgjysmimit të barrës fiskale për qytetarët dhe tani e mbrapa ekonomia e vendit do të lulëzojë biznesin. dhe prodhojë rritje konstante afatgjatë nëpërmjet Investimet e huaja u rritën nga 300 milionë promovimit të produkteve të përpunuara dhe ofrimit dollarë në vitin 2005 në 1.2 miliardë dollarë në vitin të shërbimeve moderne. 2012, ose me një rritje prej 4 herësh. Ato shënojnë Të nderuar kolegë të maxhorancës, fushata kulmin me projektin TAP, si një projekt që do të elektorale përfundoi dhe ka ardhur koha t’u thoni ndryshojë historinë e zhvillimit të vendit një herë e njerëzve se si do të ecë ekonomia dhe si do të mirë. Investimet publike u rritën nga 34 miliardë përballojë sfidat që i paraqet momenti i zhvillimit, lekë në vitin 2005, në 60-70 miliardë lekë efektet e krizës këtu dhe të asaj botërore. Kjo e mesatarisht për çdo vit për periudhën 2006 -2012. fundit ende nuk ka kaluar, por me amatorizmat që Shqipëria për një periudhë të gjatë kohe ka na ofroni do të përkeqësoni më keq gjendjen dhe qenë një nga vendet me rritjen ekonomike vjetore do të na fusni në recesion ekonomik. Marrëzia të më stabël. Gjatë periudhës 2006 -2009 jemi rritur tilla se ekonomia e vendit nuk do të zhvillohet me mesatarisht me 6% në vit, kurse gjatë periudhës borxhe dhe kredi nga jashtë dhe nuk do të bazohet 2010-2012 rritja ra në 2% deri në 3% në vit, për në eksportin e lëndëve të para dhe të disa shkak të krizës ekonomike botërore. Rritja me 2% produkteve të gatshme sikurse thuhet në program, deri në 3% gjatë kësaj periudhe nuk ka qenë e janë fantazira OJQ-sh që nuk njohin realitetin e lehtë, ajo është arritur me përpjekje, sakrifica dhe që u ka ngelur ora në tufëzat dhe arëzat e Ramiz mundime të mëdha. Programi i ri qeveritar nuk na Alisë dhe Kushtetutën e vitit 1974. jep as informacionin bazë për të mundësuar ndonjë Ekonomia e vendit është zhvilluar dhe do të analizë ekonomike dhe për të nxjerrë ndonjë zhvillohet me burimet e saj të brendshme, të cilat konkluzion. Sa do të jetë rritja ekonomike e vendit mund të shtohen ose pakësohen në varësi me gjatë 4 vjetëve të ardhshëm? reformat që do të ndërmerren, kreditë dhe ndihmat Nëse rritja prej 2%-ësh në vit gjatë viteve të nga tregu i jashtëm dhe eksporti i lëndëve të para krizës paska qenë e pamjaftueshme, ju çfarë dhe produkteve të gatshme. Sado sofizma të na objektivash keni? thoni, kredi dhe borxhe do të merrni, madje më Është e lehtë të mohosh arritjet e

36 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

paraardhësve dhe të shpallësh që vendi është pushtet. Edhe sot më tingëllon në vesh premtimi kthyer në tokë të djegur, por më shumë se kaq dhe vendosmëria e Kryeministrit kur deklaronte se njerëzit janë të interesuar të dinë se çfarë do të qeveria e tij do të hiqte4 taksën e biznesit të vogël dini ju të bëni dhe si do ta bëni. brenda 100 ditëve të para të qeverisjes. Ku është Strategjia e zgjedhur për të konsideruar premtimi, zoti Kryeministër? Jo vetëm që taksa e vendin në vitin zero, është zgjedhur për të biznesit të vogël nuk do të hiqet në 100 ditët e justifikuar dështimet, që do të jenë të shpejta. para, por është shtyrë në kalendat greke të vitit Modeli ekonomik i ndjekur deri më sot nga tjetër, madje formulimet e reja rreth saj janë të qeverisja e Partisë Demokratike dhe forcat e mjegullta. E zezë mbi të bardhë kjo do të thotë se djathta bëri të mundur që në harkun e katër viteve ju keni premtuar se biznesi i vogël është biznes të dyfishohen pagat dhe pensionet e ulëta, sidomos familjar dhe si i tillë do të paguajë vetëm tatimin në arsim dhe në shëndetësi dhe pensionistët në mbi të ardhurat personale; e zezë mbi të bardhë fshat. Programi qeveritar i PS-së dhe aleatëve kjo do të thotë që tregtia me pakicë në dhjetëra zëvendëson rritjen e përvitshme të pagave dhe mijëra dyqane familjare në fshat dhe në qytet, pensioneve me taksimin progresiv. Nga rritja e minimarkete, artizanat, shërbime, restorante përvitshme e pagave dhe pensioneve qytetarët familjare etj., nuk do t’i paguajnë taksa shtetit dhe shqiptarë në fund të vitit 2012 morën një shtesë të tatimi mbi të ardhurat personale të tyre do ta ulnin barabartë me gjashtë paga ose pensione mujore nga 10 për qind që është sot në 5 për qind. në krahasim me nivelin e tyre në vitin 2005. Aplikimi Ne jemi këtu që të garantojmë që ky premtim i taksës progresive si alternativë e rritjes së do të mbahet tërësisht sikurse u është thënë përvitshme të pagave dhe pensioneve krijon qytetarëve nga ju dhe maxhoranca juaj. Opozita mundësinë që në harkun e një viti qytetarët të do të bëjë gjithçka në kapacitetin e saj që ju të përfitojnë rritje të barabartë me një pagë mujore. mbani disa premtime shumë të rëndësishme që u Cila formë është më me leverdi për qytetarët? keni bërë qytetarëve, pavarësisht se ju nuk e thoni Të marrë një shtesë prej gjashtë pagash, apo se kur dhe në cilën mënyrë do t’i realizoni, pa folur shtesën prej një page më shumë në vit? Prandaj pastaj për faturën financiare. Sigurisht, nuk e pyetje thjeshtëzohet dhe merr formën: a do të ketë kërkojmë këtë sot, por ju nuk mund t’i bëni bisht rritje të përvitshme të pagave dhe pensioneve në mbajtjes së premtimit. Keni premtuar se do të ulni qeverisjen e socialistëve? TVSH-në e energjisë elektrike nga 20 për qind në Programi qeveritar i maxhorancës së re i jep 6 për qind për gjithë konsumatorët familjarë, por përgjigje të drejtpërdrejtë dhe pa ekuivoke: jo, nuk ju keni filluar cedimin dhe premtimin se do të ulni do të ketë rritje të përvitshme të pagave dhe TVSH-në e energjisë elektrike për të gjithë pensioneve. Mbajini mend ato që ju rriti Sali konsumatorët familjarë nga 20 për qind që është Berisha. sot në 6 për qind, e keni zëvendësuar me: “Do të Sikurse e theksova edhe më sipër, dokumenti kemi ulje të TVSH-së për pjesën e domosdoshme që na është shpërndarë jo vetëm që nuk ka të furnizimit me energji elektrike për konsumatorët objektiva, reforma të specifikuara, afate dhe fatura e varfër familjarë”. Kjo gjuhë dhe kjo sjellje të kujton financiare për periudhën 2013-2017, por në të nuk “Fermën e Kafshëve” të George Orwell, ku Urdhri gjen as informacion se çfarë do të bëhet në 100 6 u transformua nga: “Asnjë kafshë nuk mund të ditët e para të kësaj qeverie. 100 ditë nuk janë vrasë një kafshë tjetër”, në “Asnjë kafshë nuk mund shumë por së paku janë të mjaftueshme për të të vrasë një kafshë tjetër pa shkak”. kuptuar se ku po shkojmë. Këto marifete do të transformojnë premtimin Mungesa e informacionit dhe transparencës tjetër tuajin për shëndetësi falas dhe pa kontribute na lejon të kuptojmë se nuk do të shkojnë gjëkundi të sigurimeve shëndetësore, pavarësisht se këtë dhe premtimet kanë avulluar me vapën e gushtit. e keni shtyrë për në fund të mandatit. Jam i bindur Gjatë fushatës elektorale Edi Rama i ka mëshuar se pavarësisht betimit dhe stërbetimit për të dhënë fort një premtimi shumë të rëndësishëm: heqjes llogari në sheshin e spitalit “Nënë Tereza”, të së taksës për biznesin e vogël, premtim i cili së vetmen gjë falas që do të na jepni, do të jetë ministri bashku me shëndetësinë falas përbëjnë dy nga i Shëndetësisë. objektivat më të rëndësishëm të kësaj maxhorance Të nderuar kolegë deputetë, me anë të të cilave mblodhi votat dhe erdhi në Koha e pushimeve dhe triumfalizmit tashmë

37 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

mbaroi dhe qeveria duhet t’i shtrohet punës për të deklaroi se nuk do të ketë mungesë të energjisë realizuar ato që ka marrë përsipër dhe që janë jo elektrike për qytetarët dhe bizneset duke nisur nga pak. Pavarësisht se në programin qeveritar shumë viti 2007, disa këtu filluan të qeshnin, sikurse premtime janë kaluar tangent me fraza ta qeshën edhe për tunelin e Elbasanit. Që nga viti përgjithshme dhe pa asnjë afat kohor, opozita do 2007 mungesa e energjisë elektrike i takon së të bëjë të gjitha përpjekjet që njerëzit të shkuarës. Kjo u arrit me rikonstruksionin e HEC- ndërgjegjësohen dhe të rritet presioni mbi eve, rikonstruksionin dhe ndërtimin e linjave të reja, maxhorancën në mënyrë që ato të realizohen. nënstacioneve të tensionit të lartë dhe importin e Janë një varg premtimesh të tjera, të cilat presin energjisë elektrike. Tani po kërcënoni se për dy të përmbushen nga maxhoranca. Ish të muaj do të fillojë kriza dhe vendi do të mbetet pa përndjekurit dhe veçanërisht ata të cilët hynë në drita. Shqiptarët vështirë se do ta kalojnë lehtë greva urie presin të kompensohen brenda dy këtë. vjetësh me 25 euro për ditë burgu, sikurse iu ka Të nderuar kolegë, dhënë fjalën zoti Rama. Po kështu, ish-pronarët, Të gjitha premtimet që janë bërë në fushatën sidomos drejtuesit e shoqatave të ish-pronarëve e 23 qershorit duhet të realizohen dhe ne jemi këtu presin që qeveria të fillojë punën dhe t’u kthejë që të realizohen. Ka dhe një shenjë inkurajuese tokën dhe prona të tjera fizikisht, ndryshe t’i që kjo qeveri do t’i bëjë ato që thotë, sepse nga të kompensojë me para në dorë sikurse iu ka dhënë 14 ministrat që ishin në kohën e demokratëve, sot fjalën zoti Rama. kemi plot dy rreshta me ministra, duke lënë pa punë Me dhjetëra mijëra fermerë po presin që pikat edhe disa punonjës të administratës së Kuvendit. e karburantit ta marrin naftën për punimet Do të kushtojnë dy milionë euro më shumë në vit, bujqësore të sezonit të ardhshëm me një çmim 35 por do të punojnë që të mbajnë premtimet. për qind më të lirë se çmimi i tregut, kurse mijëra Sot vazhdoni të jeni në euforinë e fitores së të tjerë presin të hapet sa më parë Banka 23 qershorit, eufori që lexohej në çdo rresht të Bujqësore e cila do të japë kredi pa kufizim dhe programit qeverisës për periudhën 2013-2017. me interes zero, sikurse ka dhënë fjalën zoti Rama. Shpejt euforia do të kalojë dhe do t’i lërë vendin Ata janë në pritje që të ndërtohen sa më parë zhgënjimit, dhe qytetarët me të drejtë do të thonë: qendrat e grumbullimit të prodhimeve bujqësore Edi Rama premton ato që nuk ka ndër mend t’i nga shteti, si dhe qendrat e shitjes së makinerive bëjë dhe nuk bën asgjë nga ato që premton! bujqësore me çmime të favorshme, sikurse është Faleminderit! në programin për bujqësinë të Partisë Socialiste. Ilir Meta – Fjalën e ka deputeti Erion Braçe. Gjithë qytetarët po presin që për ushqimet Të përgatiten deputetët: Bashkim Fino, bazë të shportës të hiqet TVSH-ja në mënyrë që Majlinda Bregu dhe Edmond Haxhinasto. të ulen çmimet me pakicë, sikurse u premtua në Erion Braçe – Dy muajt e fundit qeveria e fushatën e zgjedhjeve të 23 qershorit. Policët mundur po dhunon opinionin publik për t’i imponuar presin t’u rritet rroga dhe t’u bëhet sa e deputetit, disa keqkuptime njëherësh: kurse ushtarakët e liruar presin që të marrin I pari, ju populli u gënjyet prej nesh dhe kështu pensione sa të ushtarakëve të NATO-s në shenjë i bëtë padrejtësi një qeverie që ju vodhi për t’ju mirënjohjeje për mbrojtjen e lirisë dhe pavarësisë vrarë dhe ju vrau për të mbajtur pushtetin; së atdheut gjatë viteve të diktaturës. I dyti, ndodhi çfarë ndodhi, zyrtare, por më Por nuk janë vetëm këta që do të gëzohen. U shumë e paligjshme, administrative, por më shumë keni premtuar invalidëve energji elektrike dhe e korruptuar, mbaroi. Tani nisi fazë e re pa transport falas, si dhe rritje të masës së ndihmës keqbërës por vetëm më opozitarë që janë po ata financiare, kurse banorët e informalitetit presin të që ishin, qeveritarët keqbërës; fillojë procesi i legalizimeve falas, e theksuar nga I treti, angazhimet tona programore janë të zoti Rama edhe së fundi. dëmshme, do të sjellin fatkeqësi dhe recesion, po Jeni shprehur se sektori i energjisë është në ju thonë, por, po sipas tyre, pavarësisht se janë të gjendje katastrofike dhe shpejt do të vijë kriza. Po tilla, ne duhet t’i mbajmë; ju lëmë rreth 290 metra ujë në hidrocentralin e I katërti, ne, Partia Socialiste, paskemi qenë Fierzës dhe lartësi maksimale në të gjitha në pushtet, dhe këta, Partia Demokratike, paskan hidrocentralet e tjerë. Në vitin 2006, kur zoti Berisha qenë tetë vjet në opozitë, madje ligjërohet edhe

38 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

për një skenar grek, duke folur për pjesën e pengon, por edhe ndaj familjes së cilës i firmos dështimit dhe duke harruar ama pjesën e çdo projekt investimi për 3 për qind tarifë suksesi. ndëshkimit të atij skenari. Në fakt e vërteta është Ky është korrupsioni si mënyrë jetese në krejt ndryshe: ne kemi qenë tetë vjet në opozitë atdheun privat. Kjo nuk është liberale apo e djathtë. dhe Partia Demokratike ka qenë tetë vjet në Kjo është thjesht e korruptuar. Këtë do të zhbëjmë pushtet. Edhe tani që diskutojmë ne ende nuk kemi ne, dhe kjo është e para e këtij programi. Do të hyrë dhe marrë fuqinë në zyrat e shtetit. Sapo u ndryshojmë mënyrën tuaj të jetesës duke shembur largua dhe po shkon sërish në zyrën e këtë atdhe të kryeministrit dhe duke ndërtuar Kryeministrit. Fuqinë vendimmarrëse, fuqinë atdheun tuaj të drejtë, të ndershëm, konkurrues ekzekutive dhe fuqinë administrative. Për fuqinë dhe me mundësi të barabarta për cilindo, duke reale do të duhet edhe pak më shumë kohë për zhbërë korrupsionin si mënyrë jetese, punësimi për shkak të përballjes me efektet afatgjata të dikë, marrje shërbimi në arsim, shëndetësi, prona, vendimmarrjes së qeverisë së mundur kudo, në tatime për dikë tjetër dhe duke ndërtuar një sistem shoqëri, në drejtësi, në ekonomi, në shërbime, në të tërë që të zgjidhë hallet duke shërbyer dhe jo biznes, por mbi të gjitha, në shtetin privat, me duke rrëmbyer, duke i dhënë fund kulturës së “ekonominë për vete”, me shërbimet e “kopilit t’modh” në këtë vend tejet e përhapur, aq monopolizuara, me ekonominë e zezë, me krimin sa “kopil t’modh” thërrasin kryeministrin, ministrin, e organizuar. zëvendësministrin, drejtorin e përgjithshëm, Pushteti real në këtë vend është i gjithi këtu, kryekomisionerin e tenderave, taksidarin, në këto pesë elemente: kryepolicin dhe policin, dhe që nënkupton Së pari, në shtetin privat që këta ndërtuan, gjithmonë të zotin për të bërë para pa djersë, pa shteti ku polici bën privatin ndaj çdo shqiptari që punë, por me favor dhe përmes ryshfetit. gjobit, por edhe ndaj çdo keqbërësi që favorizon, Ka një nevojë kombëtare për ta shembur këtë nga e cila merr dyfishin e rrogës; taksidari bën republikë të korruptuar dhe ne do t’i përgjigjemi; privatin ndaj çdo sipërmarrësi që gjobit, por edhe ka një ulërimë popullore që kërkon ndëshkim dhe ndaj evazorit që favorizon, nga merr katërfishin e ne do t’i përgjigjemi: ndëshkim dhe modernizim. rrogës; komisioneri bën privatin ndaj çdo biznesi Këtu nis a-ja e ndryshimit; që skualifikon tendera, por edhe ndaj çdo klienti Së dyti, ekonominë për vete që u vendos në që favorizon, dhe nga merr tetëfishin e rrogës; Shqipëri, ekonominë ku përdoren, por denatyruan drejtori bën privatin ndaj çdo mjeku dhe infermieri totalisht natyrën e privatizimit si një nga elementet që nuk punëson, por edhe ndaj çdo të ngjashmi e strukturimit të ekonomisë, përshtatjes së saj me që punëson pasi paguan, dhe nga merr rrogën e lirinë e tregut dhe konkurrencën, në transferim të një viti; mjeku dhe infermieri bën privatin ndaj çdo monopoleve natyrore dhe shtetërore (CEZ-i, të sëmuri që nuk e merr shërbimin, por edhe çdo ARMO, Albpetrol-i, Albtelekom, Porti i Durrësit, të ngjashmi që e merr shërbimin pasi paguan, dhe minierat e kromit dhe të bakrit, Lotaria Kombëtare), nga merr për një shërbim të vetëm deri rrogën e transferim të të drejtave ekskluzive dhe sovrane një viti; drejtori e bën privatin ndaj çdo edukatori, të shtetit, më pas të drejtat mbi zhvillimin, që në mësuesi dhe pedagogu që nuk punëson, por edhe fakt ishin mbi zhvatjen e burimeve dhe pasurive çdo të ngjashmi që fiton punën pasi paguan, duke natyrore kombëtare pa shpërblim; gjashtë marrë prej tyre rrogën e dy viteve. Është një radhë marrëveshje për naftë dhe gaz, 190 leje minerare e gjatë privatësh që kthehen në të tillë pasi blejnë për bakër, krom, ar, zink, argjend, 100 kontrata për detyrën publike, por do të veçoja edhe një: shfrytëzimin e burimeve ujore për energji, dhjetëra Komisioni i kemp-it, invaliditetit, bën privatin ndaj kontrata për shfrytëzim pyjesh dhe kullotash këtu çdo invalidi që e lë të vdesë pa përkrahje, duke dhe me qëllimin ekskluziv: përdorimin për fabrikat hequr një të drejtë kushtetuese apo duke ia e çimentove, privatizimin e fitimeve dhe shtetëzimin refuzuar padrejtësisht atë, por edhe çdo të e humbjeve, fitimin për vete, humbjen për ju, pasi shëndetshmi që e merr këtë favor pasi paguan, privatizimi shërbeu për të konsoliduar pozitën duke marrë prej tyre dorën e mirë të parave. Të monopol dhe rritur faturën për ju qytetarët dhe për gjithë bashkë kanë një shembull, ministri i pari në fitimet e tyre. Ruajtja e pozitave monopol ndodhi radhë, kryeministri, në nivelin më të lartë bën në treg: CEZ-i, Armo, Albpetrol-i, SGS-ja, privatin, çdo sipërmarrësi, vendas dhe të huaj që Albtelekom-i, dhe natyrisht rrjeti i fibrave optike janë

39 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

kosto për secilin prej jush. Refuzimi i çdo detyrojë shqiptarët të paguajnë 39 euro për çdo rekomandimi të Autoritetit të Konkurrencës për deklaratë doganore kur reflektohet një mall me masa konkrete për të lejuar konkurrencën në tregje vlerë mbi 1 mijë euro, 15 milionë euro deri në 17 dhe uljen e çmimeve për secilin prej jush, milionë euro në vit ose 225 milionë euro deri në mosrespektimi i kontratave të zhvillimit si pjesë e 255 milionë euro në total. kontratave të shitjes dhe të koncesionimit që lanë Pullat fiskale për mallrat e akcizës dhe ilaçet pa punë secilin prej jush, përkeqësimi i shërbimeve me një rritje prej 5% deri në 13% për çdo një mijë të marrë në administrim dhe ruajtje të nivelit të pulla, do t’u kushtojnë shqiptarëve 14 milionë euro korrupsionit dhe abuzimit, pra si fitim morën dhe deri në 16 milionë euro në vit, 140-160 milionë euro pjesën e korrupsionit që trashëguan pikërisht nga në total. këto shërbime që i mbanin ata deri në atë periudhë, Pra, vetëm për këto shërbime të kostot i paguat ju, qytetarët e Shqipërisë, ndërsa monopolizuara të ligjëruara si të detyrueshme nga fitimet i morën ata, pushtetarët e Shqipërisë. Si i qeveria e mundur, shqiptarëve do t’iu marrin për morën? Si rritje e kostove të shërbimit, çmime dhe 10-15 vjetët e ardhshme 1 miliard e 115 milionë tarifa për qytetarin, shkurtim të vendeve të punës, deri në 1 miliard e 265 milionë euro. pengim të zhvillimit të burimeve të pasurive Po dëgjoni të flitet për faturë edhe këtu pak natyrore kombëtare, dhe natyrisht pengim të më përpara. Ja, kjo është superfatura (tregon një punësimit. “Ekonomia për vete” pasuroi pakicën, faturë), që këta vendosën ta paguani ju. Dhe sot ka përqendruar te pakica të mira materiale dhe është në fuqi. Edhe kjo, për të tretën herë, nuk financiare të mëdha, por dhe ka përjashtuar është liberale ose e djathtë. Kjo është thjesht e shumicën tuaj nga pjesëmarrja në burimet e korruptuar. Ka një nevojë kombëtare për të zhbërë ekonomisë kombëtare, e detyroi atë të paguajë çdo monopolet në shërbime të konsideruara publike, shërbim duke varfëruar ditë pas dite, edhe kjo nuk prishur çmimet e tyre të shtrenjta, abuzive dhe ne është liberale ose e djathtë, kjo është thjesht e do t’i përgjigjemi. korruptuar. Ka një nevojë kombëtare për çlirim të Së katërti, ekonominë e zezë që këta e ekonomisë nga ekskluzivitetet dhe aksesin mbi zgjeruan, në fakt është ekonomia në të zezë, ajo burimet e ekonomisë kombëtare, rritjen e që punon pa fatura ose me dy palë fatura, me dy pjesëmarrjes në ekonomi e në tregje dhe ne do t’i regjistra vlerash e sasish, çmimesh, dy bordero përgjigjemi. Liri mundësie e barabartë ligjore, garë në fund, me dy bilancet, e stimuluar fort nga e konkurrencë do të jenë parimet mbi të cilat do të marrëdhënia e fortë klienteliste dhe e korruptuar ndërtojmë ekonominë e re të shqiptarëve, si qeveri- familjarë-miq e që u rrit duke marrë shumë mundësi për secilin prej jush. nga njerëzit, paguar asfare për shtetin, përfituar Së treti, shërbimet e monopolizuara që këta në maksimum për vete. ligjëruan, shërbimet ku çmimi i kontrollit teknik të Njëqind kompani të mëdha funksionojnë automjeteve nga 6 mijë lekë ka arritur në 19 mijë kështu dhe bilancet e tyre e kishin garancinë e një e 600 lekë, e për këtë shkak për 10 vjetët që vijnë, firme, firmës së vetme të “ekspertes kontabile” të ju, shqiptarët do të paguani 15 milionë euro çdo familjes. Ka një nevojë kombëtare për ligjshmëri vit, 150 milionë euro në total. në ekonomi, mundësi të barabartë, që rrjedh nga Pajisja me pasaportë e dokument identiteti ligji, as nga kryeministri, as nga ministri, as nga nga 1 janari i 2015-s (se kanë marrë vendime dhe zëvendësministri, drejtori, të qenit klient me ta, dhe për ne), do të kushtojë më shtrenjtë, 90 mijë lekë ne do t’i përgjigjemi. së bashku e për këtë shkak për 10 ditët që vijnë, Së pesti, krimin e organizuar që këta e rritën ju, shqiptarët, do të paguani 40 milionë euro çdo brenda ekonomisë, krimin që ka hyrë në ekonomi vit, 400 milionë euro në total. në një marrëdhënie të fortë të pastrimit të parave Ngjyrosja dhe ngjyrmimi i karburanteve për të pista, ardhur nga aktivitete kriminale, jashtë ose efekt administrimi si monopol privat do t’i bëjë brenda vendit, në sektorë kyç të saj dhe përfitimit shqiptarët të paguajnë 20 milionë euro deri në 30 të më shumë se kaq, disa herë më shumë sesa milionë euro në vit, 200 milionë euro deri në 300 vlera e parave të pasuara prej ekonomisë. milionë euro në total. Industria e mineraleve të ngurta, naftës, si Skanimi i kontenierëve, makinat e transportit nxjerrje, përpunim dhe tregtim, ndërtimit të veprave etj., në një devijim skandaloz nga qëllimi do t’i energjetike të vogla, të mesme dhe sistemeve të

40 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

lidhura me to, ndërtimit, duke nisur nga inertet, sektorin Ferras të komunës Grabian. Ndërkohë që çimentoja, betoni, pjesa tërësisht private e saj në aty jetojnë bujq, që ende nuk janë pajisur me tokë. infrastruktura banimi ose turistike, por edhe pjesa Një batërdi e tërë ka ndodhur me tokën publike 6 e kontratave qeveritare është nën agresion dhe muajt e fundit dhe kjo meriton një hetim të plotë. thuajse e kriminalizuar, segmente të arsimit privat Zoti Ministër i Industrisë, dhe zoti Ministër i për më keq akoma. Janë nën agresion dhe thuajse Financave, të kriminalizuar duke rrezikuar gjithë strukturën Kjo është një praktikë e plotë. Mbërriti deri në administrative të shtetit. Krimi po nxiton, kërkon qeveri, aty është gati mbi tavolinat tuaja përmes me ngulm vendime ekonomike në favor të tij. Pagoi së cilës kërkohet zerimi i efekteve te rentës çdo çmim të hyjë në ekonomi dhe po rritet. Tani po minerare për kompaninë e dytë të prodhimit të kërkon të ulë kostot e paguara, ku për çdo vendim naftës në vend dhe natyrisht zerim të pjesës së do të vërë nën presion dhe agresion edhe sallën e shtetit që merr pjesë atje. Dikush, politikan, zyrtar Parlamentit. Ka një nevojë kombëtare për të çliruar apo përfitues privat i lidhur me politikanin, pret ekonominë nga krimi i organizuar dhe ne do t’i amnisti. Amnisti nuk duhet të ketë. Vendi është përgjigjemi me çdo kosto, pa bërë dallim në të mundur nga korrupsioni aq sa ligjet kundër majtë e në të djathtë, politikanë apo biznesmenë, korrupsionit nuk kanë më kuptim. Të gjitha sa ju sepse dhe caku që i ndante tashmë po shuhet. dëshmova tregojnë se janë para që mungojnë te Zoti Kryeministër, ju keni një aleat të madh, ju qytetarët e Shqipërisë, sepse janë përfitime që popullin, por keni dhe një kundërshtar të fortë, shkojnë tek ata ish-pushtetarët e Shqipërisë, jo mafien. Nëse duhet që ju dhe ne të zgjedhim sipas ligjit, jo sipas rregullave, por prej korrupsionit. bashkë, atëherë më mirë kosto nga prishja e Ekonomia është mundur nga korrupsioni dhe kontratave të tyre, sesa ekonomia kombëtare të varfëria po rritet dyfish. Ky është raporti i fundit bjerë tërësisht në duart e mafies. Kjo është ekonomik i Forumit Ekonomik Botëror për Shqipëria ku jemi dhe jemi shumë keq. ekonominë tonë dhe ne jemi në rënie dramatike. Në 2 muajt e fundit qeveria e mundur e teproi Kur arrijmë këtu nuk duhet të përbëjë asfare edhe më shumë. Një herë e jep miratimin për shqetësim fati i akteve klienteliste dhe të rishitje të kompanisë unike të rafinimit në vend pas korruptuara, as fati i zyrtarëve që kanë firmosur dështimit spektakolar, duke garantuar trashëgimin në to. Nuk ka as mllef as hakmarrje në këtë histori. e detyrimeve ligjore ose borxheve financiare nga Më intereson fati i sipërmarrjeve të ndershme në njëra dorë në tjetrën, pa u plotësuar kurrë gjatë 5 fund të vitit, fati i familjeve të lidhura me to me vjetëve nënkontratë, pastaj shtyn përpara një ekonominë muaj për muaj. marrëveshje që i jep fund Albpetrolit, si ndërmarrje Ka një zhgënjim të madh në pakicën e kësaj e prodhimit, duke çuar me mijëra punëtorë në salle. Ajo që ju thamë për dy muaj me radhë nuk shtëpi. ndodhi. Ne nuk ju gënjyem. Ju thamë në fushatë Tjetri lëshon për kompensim terminalin e se do të heqim taksën vendore për biznesin e vogël vetëm të kontenierëve në portin e Durrësit, kontratë dhe është detyrim në program. Do të përgjysmojmë të cilën kompania e nxjerr menjëherë në shitje për tatimin mbi të ardhurat nga biznesi i vogël dhe 100 milionë euro. Pastaj lëshon dhe terminalin e është detyrim në program. Do të heqim akcizën trageteve, të fundit, të sapondërtuar, me një borxh dhe taksën e qarkullimit për mekanikën bujqësore të shtrenjtë që do e paguani ju, qytetarët e e peshkimin dhe është detyrim po në program. Do Shqipërisë, madje duke i dhënë fund portit të të përjashtojmë inputet bujqësore nga TVSH-ja dhe Durrësit si ndërmarrje publike, duke e kthyer në është detyrim në program. Do të përjashtojmë kompani rentiere. Janë 100 vendime të tilla që shëndetësinë e ilaçet nga TVSH-ja dhe është fillojnë që nga Qendra e Traumës në Tiranë, ku detyrim në program. Shërbimi kombëtar kati i parë është publik, kati i dytë rinovohet si privat shëndetësor do të jetë paguesi i vetëm i shërbimit për 10 vjetët e ardhshme, kati i tretë prapë publik shëndetësor për qytetarin dhe është detyrim në dhe deri tek trualli i lakmueshëm i Gardës së program. Legalizimet e banesave pa leje do të Republikës. mbyllen brenda këtij mandati, pa pagesë, dhe Zoti Ministër i Bujqësisë, është detyrim në program. Çdo premtim një më Paraardhësi juaj ka dhënë së fundi më qira një është kthyer në detyrim këtu në këtë program. 141 hektarë tokë mu në mes të Myzeqesë në Vetëm njëri është riformuluar dhe është bërë mirë

41 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

që është riformuluar, 6%-shi i TVSH-së për bujq nga Çerma, Karavastaja, Grabiani, por më energjinë, sepse është e padrejtë, e pandershme herët kanë pasur përgjegjësinë e administrimit të që unë dhe Edmondi, që jemi këtu në këtë sallë, e rrjetit të stacionit të pompimit për vaditje dhe kullim. marrim 1 milion e gjysmë lekë rrogë, të paguajmë I kanë kanalet dhe lumin mu aty, por nuk vadisin TVSH njësoj sa ajo familja që jeton me asistencë. më, i pengojnë të paaftët politikë, por edhe të zotët Po dëgjoj se ka shqetësim sa kushton secili e lumit që i kanë bërë të tilla lejet qeveritare për të prej tyre, ka një llogari për çdonjërin. Mua më marrë zhavorr nga lumi. intereson që ata që më zgjodhën të dëgjojnë për Sajmiri është një tjetër djalë i ri, ka ngritur 3. sipërmarrjen më të madhe në bujqësi në Divjakë I pari, përjashtimi nga TVSH-ja e inputeve me cikël të mbyllur nga fidanët tek eksporti. Mban bujqësore, plehrave, farërave e fidanëve. Ju e e rregullon tregun, mbron me çmime çdo ekonomi sollët në Kuvend një muaj më përpara dhe unë e familjare në Divjakë, Rremas e Tërbuf, pa asnjë kam këtu projektin që ju sollët. Ua kemi llogaritur ndihmë nga shteti, kur shteti duhet t’i njohë të dhe ua kemi thënë edhe kur e paraqitët: 1 miliard mbështesë, favorizojë me status këtë zonë në e 300 milionë thoni ju, 1 miliard e 300 milion themi Myzeqe, si njësinë më të madhe ekonomike dhe ne. 13 milionë dollarë. bujqësore në vend. I dyti, heqja e akcizës dhe taksës së qarkullimit “Koli Sako” është emri i shkollës që këtë të për të gjitha makineritë bujqësore. Jua kemi hënë shënon 100-Vjetorin e shkollës së parë llogaritur dhe jua kemi thënë, 820 milionë lekë, 8,2 shqipe në Divjakë dhe rrethinat, por më lejoni të milionë dollarë. them se ky 100 vjetor është në kontrast dramatik I treti, heqja e TVSH-së për shëndetësinë dhe me faktin se 80% e shkollave nga Çerma e sipërme ilaçet. Jua kemi llogaritur dhe jua kemi thënë, kur në Adriatik janë në gjendje të mjerë. Imagjinoni ju e vendosët dhe ne e refuzuam: 1 miliard e 500 shkolla pa banjo për fëmijë e mësues. Kam qenë i milionë ose 15 milionë dollarë, të treja bashkë pranishëm në secilën shkollë dhe është e bëjnë 36 milionë dollarë. Janë më pak se gjysma tmerrshme, por është në kontrast edhe me faktin e parave që vidhen sot kur u merren të gjitha se e gjitha kjo njësi ekonomike bujqësore kaq e kompanive të naftës dhe zhduken sa hap e mbyll madhe nuk ka absolutisht asnjë shkollë sytë. profesionale për bujqësinë, blegtorinë peshkimin Zoti Kryeministër, Olsi Kacabumi ishte një stu- dhe natyrisht edhe turizmin. dent nga Kryekuqi, i komunës Rremas. U zgjua Zoti Kryeministër, kjo është Shqipëria ku jemi. një mëngjes me dhimbje bajamesh, u detyrua të Këtë po marrim nën administrim ne dhe ju bashkë. vizitohej në Lushnjë, sepse atje është qendra, e Fatet personale të secilit prej këtyre burrave që transferuan në Tiranë dhe këtu ai u shua brenda 4 përmenda përfaqësojnë fatin e komuniteteve ku orëve. Një sëmundje gjaku e paditur dhe e ata jetojnë. Duan vetëm një gjë, mundësi. Ua paekzaminuar e mundi. Mbi 60 mijë banorë të mohuan 8 vjet me radhë për arsye politike, por Myzeqesë nga Gradishta, Rremasi, Divjaka, edhe për shkak të të gjithë monopolizimit të Tërbufi, Grabiani kanë mes tyre një rrezik për jetën, ekonomisë së vendit. Ajo që ka munguar dhe i ka por edhe pse kështu për ta nuk ka një poliklinikë mohuar prej 8 vjetësh ka qenë qeveria që e multifunksionale, por edhe dedikuar për sëmundjet mundën. Na zgjodhën ne t’u japim atyre atë që u e gjakut të trashëgueshme nga njëri brez në tjetrin. takon për të ndryshuar jetën e tyre. Shqipëria që Janë kthyer 70 vjet më pas dhe humbin jetën. Kjo duam të ndërtojmë nis nga ndryshimi me jetën e është kostoja e asaj qeverie. tyre. Jetën e tyre na e kanë besuar neve dhe ne Fitim Malko është një djalë i ri nga Zharneci, duhet t’u përgjigjemi deri më një, ndryshimin cilësor peshkatar në profesion, siç janë burrat e 500 të jetës së tyre. Ky është nderi ynë dhe na jepet familjeve të tjera nga Bedati, Karavastaja, Muçiasi, vetëm një herë në jetë. Rremasi, Kryekuqi, Kamenica, Zharneci Miza, Faleminderit! Xengu, Divjaka, të gjithë të ndaluar të punojnë nga Ilir Meta – Faleminderit, zoti Braçe! një kontratë menaxhimi e korruptuar e qeverisë Fjalën e ka deputeti Bashkim Fino. së mundur që ua ka marrë atyre kënetën dhe ia Bashkim Fino – I nderuar zoti Kryetar i ka dhënë një njeriu të vetëm. Kuvendit, Agimi, Nikolla, Kadriu, Avniu, Novruzi janë I nderuar zoti Kryeministër,

42 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Të nderuar ministra, politikës fiskale do të jetë taksimi i ndershëm, Të nderuar kolegë deputetë, zhvendosja nga politika e taksimit të sheshtë drejt Më lejoni t’ju uroj së pari, për fillimin e punës politikës së taksimit progresiv, ku kush përfiton më së kësaj legjislature! shumë, do të kontribuojë më shumë. Sot jam shumë krenar dhe besimplotë për Politika fiskale që do të zbatojmë ka si këtë program të maxhorancës së re. Ky është pikësynim mbështetjen e zhvillimit ekonomik dhe programi më ambicioz që një kryeministër ka rritjen e punësimit, duke tentuar drejt uljes dhe paraqitur ndonjëherë në këta 23 vjet dhe thjeshtimit të sistemit tatimor, lehtësimit të presionit tranzicionit në Shqipëri. Programi që mori votën e fiskal, pagimin e borxheve publike ndaj bizneseve, 1 milion shqiptarëve na prezantohet sot për të nxitjen e investimeve të brendshme dhe të huaja marrë votëbesimin tonë. në sektorin privat dhe në zhvillimin e vendit. Të dashur kolegë, Një nga premtimet tona më të mëdha është Gjendemi përpara pritshmërive të mëdha dhe edhe krijimi i 300 mijë vendeve të punës. Por sfidave madhore për t’u ndarë një herë e mirë nga planifikimi mbi zhvillimin e territorit, planifikimi mbi epoka e mundimshme e tranzicionit të tejzgjatur territorit është një nga sfidat më të mëdha të kësaj dhe me besim dhe kurajë të shohim përpara të qeverie. gjithë së bashku drejt integrimit të vendit në Qeverisja që sapo u largua është shembulli i Bashkimin Europian. Programi i Shqipërisë së mungesës së kontrollit mbi territorin. Qeverisja jonë gjeneratës së re është në fakt programi i reformave synon të mbyllë epokën e informalitetit në zhvillimin të mëdha dhe të guximshme, i reformave që e territorit, hapësirave urbane dhe rurale, duke kërkojnë kurajën e maxhorancës solide dhe votën krijuar kushte të domosdoshme për zhvillimin e e besimit të madh të këtij populli, besim që kurrë qëndrueshëm të territorit. nuk e fituan dhe kurrë nuk e patën qeveritarët e Për realizimin e këtij objektivi do të hartohen djeshëm dhe opozitarët e sotëm. Kjo edhe për dhe do të miratohen nga ky Parlament plani i faktin se kurrë ata nuk guxuan të ngrihen përtej përgjithshëm kombëtar i mbështetur në strategjinë aspiratave të tyre dhe kurrë nuk guxuan të shikojnë kombëtare të zhvillimit të territorit. Do të miratohen në sy realitetin dhe nevojën e madhe për në zonat e rëndësisë kombëtare. Do të vendosen ndryshimin që kërkonte vendi ynë. Ja pra, sot tre moratoriume për ndalimin e ndërtimeve në premtimet marrin kuptim, trajtën dhe formën në bregdet, në të gjitha zonat pyjore dhe në të gjitha këtë program, me prioritete të qarta dhe objektiva zonat me rëndësi për turizmin. ambiciozë për t’u arritur nga qeveria e Kryeministrit Do të shpallet momenti zero pas të cilit çdo Rama. ndërtim është subjekt i prishjes së menjëhershme. Të nderuar kolegë, Do të realizohet pa pagesë legalizimi i ndërtesave Qeveria socialiste do të mbështetet në një pa leje në zonat informale. model të ri ekonomik, që do të garantojë një rritje Nuk është e lehtë që këta objektiva të të qëndrueshme. Modeli ynë ekonomik do të realizohen. Përkundrazi do të jetë shumë e mbështetet në rritjen e prodhimit të brendshëm dhe vështirë, në kushtet e rrënimit absolut të ekonomisë shtimin e eksporteve. Rritjen ne e synojmë nga dhe të buxhetit, në kushtet e bjerrjes totale të prodhimi dhe jo nga konsumi, siç ishte modeli i besimit publik ndaj institucioneve të shtetit dhe ndaj deritanishëm. Rritja ekonomike, që ne synojmë do politikanëve. të fokusohet drejt politikave prodhuese, ku Por jam i bindur plotësisht se mbështetja prioritare do të jenë atë të sektorit të energjetikës, përmes votës plebishitare, që populli i dha kësaj industrisë dhe bujqësisë. Pra, do të stimulohet maxhorance, do të jetë motori shtytës dhe nxitja prodhimi vendas dhe eksportet, do të mbështesim kryesore drejt plotësimit të prioriteteve dhe biznesin e vogël dhe të mesëm, duke reduktuar objektivave të këtij programi reformator. barrierat administrative, si edhe kostot e biznesit. Po, ne nuk jemi vetëm në këtë rrugë, ne kemi Do të hiqen taksat e biznesit të vogël dhe do të besimin dhe përkrahjen e miqve tanë, të partnerëve reduktohet barra fiskale e biznesit të vogël brenda ndërkombëtarë, të cilët duan ta shohin më në fund vitit të ardhshëm. Shqipërinë që të ecë në rrugën drejt BE-së, Kryefjala e punës së qeverisë sonë do të jetë nëpërmjet reformave radikale dhe ndryshimit partneritet i qëndrueshëm shtet-biznes. Baza e rrënjësor të modelit të qeverisjes së vendit në të

43 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

gjitha fushat e jetës. nga të gjithë ndasitë e vjetra dhe duhet ta votojnë Ja pra, më në fund, shikoj në këtë program këtë program që ne paraqesim sot. reformë radikale të sistemit të qeverisjes së vendit. Maxhoranca jonë i ka të gjitha arsyet për ta 10 vjet debat dhe diskutime kemi harxhuar votuar këtë program dhe prioritetet e tij në drejtim dhe ja ku vjen sot reforma e shumëpritur adminis- të decentralizimit dhe fuqizimit të qeverisjes trative dhe territoriale, reforma që më në fund do vendore. ta ndajë shtetin dhe administrimin kaotik dhe aspak Po cilat janë arsyet që e bëjnë të lehtë votimin eficient të territorit dhe të politikave ekonomike e e këtij programi. Të votosh këtë program së pari sociale në nivel lokal. do të thotë kryerjen e një reforme të shumëpritur Reforma administrative territoriale është hapi administrative-territoriale. i duhur në rrugën drejt modernizimit të administrimit Së dyti. Do të thotë të mbështesë publik në nivel vendor në mënyrë që qytetarët të decentralizimin e financave publike, së treti do të arrijnë të kenë shërbime të munguara dhe një thotë të mbështetës rritjen e cilësisë dhe administratë lokalë që në mënyrë bashkëkohore modelizimin e shërbimeve publike në nivel vendor do të dijë të shfrytëzojë më eficiencë dhe bazua në standardet evropiane. Së katërti do të transparencë burimet në dispozicion. thotë rritje të transparencës, llogaridhënies ndaj Ky program parashikon fuqizimin e qeverisjes qytetarëve dhe komuniteteve, së pesti do të thotë vendore dhe decentralizmin e kompetencave dhe më shumë pushtet për qytetarët që ndikojnë dhe financave publike të qytetarëve që marrin shërbime përfshihen në vendimmarrje në nivel vendor. efikase dhe me standarde evropiane. Ky program sjell gjithashtu instrumente të rinj Në 8 vjet nuk dëgjuan asnjëherë kryetarët e të dialogut midis qeverisë dhe pushtetit vendor bashkive dhe komunave. U cenua rëndë duke synuar ngritjen këshillit konsultativ qeverisje- autonomia vendore, u shkatërruan fondet për qeverisje vendore, për cilat ka pasur një mungesë investimet lokale, u privatizuan ato, u politizuan të dialogut që nuk është zhvilluar në këta 8 vjet që skajshëm këto fonde në marrëdhënie mes qeverisë kaluam dhe pushtetit vendor. Qeveria do të sjellë një model të ri edhe në Një faqe e re në këtë program do të hapet funksionimin e qarqeve, duke i përafruar ato me mes marrëdhënieve midis qeverisë dhe pushtetit rajonet evropiane dhe me modelin e tyre të vendor. Partneriteti dhe bashkëpunimi do të qeverisjes së rajoneve. Kjo kërkon kurajë dhe zëvendësojnë mungesën e dialogut dhe decentralizim të mëtejshëm të funksioneve, përdorimin e forcës së kartonit. kompetencave dhe financave publike. Programi parashikon mekanizma të qartë dhe Zhvillimi vendor është kontributi që qeverisja mbështetje për qeverisjen vendore, por qëllimi fi- vendore duhet të japë në drejtim të zhvillimit të nal është që qytetarët dhe komunitetet të vendit, në përmirësimin e biznesit, veçanërisht të shërbehen dhe të marrin shërbime publike cilësore biznesit të vogël, që sjell edhe rritjen më të madhe dhe me standarde. Kjo, natyrisht kërkon vullnet të punësimit, duhet të ofrojë të gjitha lehtësirat e politik dhe besim të ndërsjellë midis palëve. nevojshme, si edhe të infrastrukturës lokale. Më vjen mirë që kryetari i opozitës. Njëherazi Por më 8 vjet zhvillimi vendor ka qenë kaotik, kryetari bashkisë më të madhe në vend do ta ndiejë i paharmonizuar vertikalisht dhe horizontalisht, me përmirësimit të sjell ky program për punën e tij të objektiva lokalë dhe rajonalë të zhvillimit dhe ajo ë përditshme. I ka ikur koha tashmë bllokimit të është më e rëndësishmja nuk ka pasur kurrë fondeve për arsye politike, përdorimit të fondeve mbështetjen financiare. për arsye politike, shfrytëzimit të interesave të Mbetem optimist që ky program do të qytetarëve për vendosur kapital politik. realizohet në të gjitha objektivat e tij, por është Në këtë program shikoj se qeveria është e edhe realist. Jemi të vonuar në bërjen e reformave vendosur që të ecë përpra drejt një menaxhimi të të duhura, reformave ë do të shërbejnë, në radhë ri të marrëdhënieve me pushtetin vendor dhe kjo të parë vendit dhe qytetarëve të tij. më gëzon personalisht Në fund dua të ndalëm edhe në problemet e Më gëzon personalisht dhe më jep kurajë që rendit që për nga rëndësia janë prioritare për këtë jo vetëm unë, por të gjithë kolegët e mi, ish-kryetarë qeveri të re. Nuk kanë ndonjëherë shqiptarë vend bashkie, nga të gjitha kampet politike, do të dalin më të pasigurt se kaq: vrasje dhe plagosje çdo

44 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ditë në mes të qytetit, në mes të fshatit, larje Bregu. hesapesh mafioze apo vrasje edhe qoftë për një Majlinda Bregu – I nderuar zoti kryetar i vije uji apo gardh, vrasje në familje, dhune në seancës, shkolla e gjimnaze, aksidente dhe vdekje çdo ditë. Të nderuar kolegë deputetë, Më thoni, të nderuar deputetë, kur kemi qenë Teksti që lexuam me durim e durim, veçse na më keq?! kaliti durimin për ç’do të dëgjojmë gjatë qeverisjes Ua them unë: kurrë nuk kemi qenë më keq së Edi Ramës. se kaq. Ju e dini mirë se pasiguria, krimi, Mund të them se teatraliteti i fjalimit të korrupsioni janë faktorët që ndalojnë ekonominë, Kryeministrit të ri në Kuvend, për më tepër të frenojnë biznesin dhe investimet e huaja. Rendi rilindur, më bindi se para leximit të tekstit-program dhe siguria është minimumi i domosdoshëm që të gjithë ne duhet të merrnim frymë thellë. dihet t’u garantojmë ne qytetarëve. Ju edhe kaq Me akt të paparë, por edhe me kuriozitet nuk e bëni! opozitar vendosa ta lexoj me laps në dorë. Desha Kjo qeveri që mandatohet sot nga ky të kuptoja se pasi rilindi gjenerata e re, bijë e parlament kam besim se janë të vetëdijshëm për dashurisë PS dhe LSI, kur dhe sa do të kushtojë barrën e rëndë dhe përgjegjësinë që lidhen me rilindja e Shqipërisë. Në një anë lexoja premtimet këto sfida. elektorale të thëna dhe të rithëna gjatë fushatës Sfida për të rikthyer shtetin, për të rikthyer së Rilindjes, nga ana tjetër këtë program prej 80 rendin dhe sigurinë është sfida më e rëndësishme faqesh, nga të cilat 20 janë foto të ministrave, dhe më e vështirë, por është e para në radhë. sigurisht që dikush ka dalë më bukur, dikush jo,14 Programi i qeverisë së re për rendin dhe janë vetëm faqe dekorative, ku rilindje, në fakt, sigurinë është program ambicioz që e nis punën n fatkeqësisht, kanë pësuar vetëm simbolet ga themelet për të siguruar jetën dhe sigurinë e kombëtare, shqiponja dhe përkrenarja e qytetarit, për të pasur një polici të vetme dhe jo Skënderbeut që tani sheh majtas, madje, zoti disa polici që nuk merren vesh me njëra-tjetrën, Kryetar i Kuvendit, do t’ju lutesha të rregullonit edhe për të pasur struktura të specializuara dhe të shqiponjën në foltore, sepse i mungon njëra stërvitura mirë në luftën kundër krimit të organizuar. këmbë. Programi i qeverisë së re ka marrë përsipër Këto ishin sa për hyrje. të rikthejë rendin dhe sigurinë brenda 300 ditëve Ilir Meta – Më falni që po ju ndërpres, se nuk dhe pavarësisht se është objektiv tejet ambicioz kam dëshirë të ndërpres askënd, shqiponja është unë kam besim se do te arrihet, edhe me miratuar nga shërbimet e Kuvendit. mbështetjen e këtij Parlamenti. Majlinda Bregu – Do të ketë pësuar ndonjë Po të drejtohem ty, ministër i Brendshëm dhe defekt. të gjithë qeverisë: Bëni maksimumin për të rikthyer Ilir Meta – Do të ketë ndodhur sot. dinjitetin e policisë, bëni maksimumin për të rikthyer Ju falënderoj! Në rast se ju keni të drejtë, do rendin dhe sigurinë në Shqipëri. Mbështetjen e këtij të riparohet në një kohë sa më të shpejtë. Parlamenti di ta keni të plotë në përballimin e kësaj Majlinda Bregu – E kam vërejte tërësisht sfide tepër të vështirë. konstruktive për simbolin tonë kombëtar. Më së fundi nuk të rri pa përmendur aspiratën Ilir Meta – Dakord. S’kam pasur mundësi ta dhe dëshirën e gjithsecilit prej nesh, deputetëve, shikoj. që ta shohim më në fund vendin tonë në rrugën e Majlinda Bregu – Ajo që thashë ishte sa për reformimit dhe të ndryshimit cilësor. hyrje. Kini durim se kam edhe 20 minuta të tjera. Të gjithë së bashku le të marrim përsipër I ashtuquajturi program i Rilindjes fillon me ndjenjën e madhe të përgjegjësisë që na ka besuar procesin e integrimit të Shqipërisë në BE, për të sovrani dhe të tregojmë që për hir të aspiratave cilin media do të shkruante: “do të lexoni dhe do të sublime të popullit tonë, ne, deputetët, do të dimë gjeni në program axhendën e integrimit për në BE të bashkëpunojmë për të realizuar reformat e 2014-2020”, dhe ja ku e keni programin. Në mëdha që i duhen këtij vendi dhe që do të programin-tekst të Rilindjes për integrimin evropian realizohen patjetër nga qeveria “Rama”. unë nuk shoh asnjë datë, asnjë ditë, asnjë sasi, Faleminderit! asnjë shifër, asgjë, përveç fjalëve. Ilir Meta – Fjalën e ka deputetja Majlinda Por, duke qenë e bindur se ka ekspertë të

45 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

këtij procesi në Partinë Socialiste, po vazhdoj me Po mirë, ku është ky program politik? Cilësinë radhë për t’ju treguar se cili do të jetë programi dhe shpejtësinë e procesit të integrimit, veç faktit dhe axhenda politike e kësaj qeverie për procesin që në tren tashmë do të hipë Rama, në program e integrimit evropian të Shqipërisë. thuhet se do të arrihet nëpërmjet zbatimit me Gjithsesi, duke e lexuar mendoja se do të korrektësi të MSA-së dhe përmbushjes së pjesës kisha mundësi të gjeja afatet kohore, për shembull, së mbetur të 12 prioriteteve. për atë tren të që ka vendosur ta kapë tani Edi Por kjo në fakt është pjesë e punës së Rama, atë tren për të cilin nuk la gurë, baltë e përditshme të çdo nëpunësi në Ministrinë e pisllëk pa i vënë përpara për 3 vjet rresht, atë tren Integrimit dhe ministrja e re do të ketë mundësi ta të cilit i thoshte, kur i fliste edhe trenit: “Ndal, se vërtetojë menjëherë sapo të hyjë në punë. kur të hipi unë do të ecim bashkë!” dhe, në fakt, e Çfarë politike të re qeveritare ka këtu, që e vërteta është se e ndali. rrit shpejtësinë e procesit të integrimit dhe që e Këtu nuk kam se -çfarë të them. E ndali për 3 bëka këtë tren në të cilin ka hipur Edi Rama të ecë vjet dhe e bllokoi çdo ditë për 230 ditë vetëm të më shpejt, për më tepër kur në progres-raport këtij viti që ende nuk e kemi mbyllur. I zhveshi përmendet tërësisht e qartë se edhe për zbatimin shqiptarët nga mundësia për të mbërritur në e planit kombëtar për zbatimin e MSA-së, si një stacionin ku e meritonin të arrinin me kohë, pse jo, instrument kombëtar, ashtu dhe për raportimin, edhe më shpejt se sa vendimet e gjeopolitikës, jo tashmë keni një sistem kombëtar online? rrallë kundër shqiptarëve. Vazhdojmë përsëri me programin: “Ne do të Pra, mbi ty, zoti Kryeministër, që je dekretuar, hartojmë strategjinë e re për zhvillim dhe integrimi por ende s’je betuar, do të rëndojë si mbi askënd 2014-2020 dhe strategjitë e tjera sektoriale, duke tjetër bllokimi i Shqipërisë drejt BE-së, sepse u siguruar përputhshmërinë e këtyre dokumenteve hoqe shqiptarëve mundësinë e miliona eurove, a me IPA 2 dhe do të përditësojmë planin kombëtar thua se ky vend nuk ka nevojë për asnjë grant për zbatimin e MSA-së”. përveç ngazëllimit të Edi Ramës. Duke qenë se këto janë akronime dhe terma Gjithsesi, po kthehem te programi: “Marrja e që përdoren rëndom në punën tonë të përditshme statusit të vendit kandidat dhe fillimi i bisedimeve për ta bërë më të kuptueshme. Si mund të jeni për anëtarësinë në BE do të jenë përparësitë e kaq të dobët, sepse këtë gjë nuk arrij ta kuptoj, politikës sonë.” dhe të gënjeni pa ju dridhur dora fare kur e Këtë e kuptova që këtë vit ju prisni që të ngrini shkruani, kur bëni copy-paste të dokumenteve të gotën e shampanjës për marrjen e statusit të vendit qeverisë paraardhëse! Ja, ku është strategjia kandidat, të cilin, në fakt, do ta keni dhuratë, por kombëtare për zhvillim dhe integrim e printuar nga nuk po e quaj dhuratë për ju, por për shqiptarët. E faqja e web-it. rëndësishme është që të gëzohesh edhe ti për këtë Kjo strategji është hartuar për vitet 2014-2020. dhuratë, sepse detyrimet janë plotësuar. Sigurisht Është miratuar edhe drafti i dytë. Është e lidhur që duhet të kërkoni dhe të jeni ambiciozë për dhe ka kostime me buxhetin, sepse është e lidhur hapjen e negociatave, por nuk guxoni dhe nuk me planin buxhetor afatmesëm. Është e lidhur me arrini ta thoni. Keni ndonjë frikë se mund të ketë të gjitha detyrimet që institucionet e linjës duhet të ndonjë problem me grupin tuaj parlamentar apo plotësojnë për procesin e integrimit të vendit në qeverinë tuaj? Keni ndonjë frikë se mund të dalë MSA. Pra, ajo që ju keni shkruar në program, është ndonjë detyrim i ri, i pashpallur publikisht, por i thjesht një plagjiaturë e saktë, të cilën do ta dëgjuar, për problematika në lidhje me krimin e paraqisni si të re. Për më tepër hartimi i kësaj organizuar brenda grupit tuaj parlamentar? strategjie është mbështetur nga disa projekte Gjithsesi, do të kemi të gjithë mundësi ta vërtetojë konsulencash të miratuara në kuadër të fondit të këtë. besimit nga BE-ja, Suedia, Austria dhe Zvicra. Po kthehem përsëri te programi. Asnjë rresht Shuma e financimit vetëm për ekspertët e huaj i se si qeveria e rilindësve do ta ndjekë këtë proces. kalon 200 mijë euro. Dyqind mijë euro ekspertizë “Integrimi i Shqipërisë në BE për PS-në nuk është për të hartuar këtë dokument, të cilin ju duhet thjesht një slogan për një program politik”, - ka vetëm ta miratoni dhe jo ta hartoni. Thoni se do ta thënë në fushatë ish-kryetari i Komisionit të bëni nga e para. Në fakt, mund ta bëni nga e para Integrimit, zoti Bushati, sot ministër i Jashtëm. në rast se keni gati një listë të ekspertëve nga ato

46 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

të NGO-ve tuaja që mund t’ju kenë shkruar edhe unë këtë nuk e di. tekstin në program. Bëni si të doni, por po ju Nën këtë përgjegjësi të koordinatorit kombëtar denoncoj publikisht sot, se gjoba juaj ndaj të integrimit, ministri i Integrimit ka menaxhuar dy qytetarëve vetëm po shtohet. Vetëm me këtë instrumente financiare nga të cilat ka përfituar dokument, në rast se doni ta hartoni nga e para, Shqipëria: pjesën e parë të CARDS-it, por edhe po u vidhni qytetarëve shqiptarë minimumi edhe pjesën tjetër të programeve të IPA-s. Janë 200 mijë euro të tjera ekspertizë. programuar gjithsej 890, 4 milionë euro, nga të cilat Kjo strategji vazhdon deri në vitin 2020. Ja 45, 5 për programin CARDS-s 2005 dhe 844 për çfarë thuhet në dokumentin që ju e keni gati, aty programet IPA 2007-2013, për komponentin e thuhet se ne kemi miratuar dy drafte: “Fokusi i kësaj parë. Në total, ministri i Integrimit për shtatë vjet strategjie paraqitet nëpërmjet katër shtyllave: ka programuar bashkë me strukturat e tjera 109 forcimit të demokracisë dhe shtetit të së drejtës, projekte, si në drejtësi, çështje të brendshme, zhvillimit ekonomik konkurrues dhe të transport, mjedis, administratë, bujqësi, arsim, qëndrueshëm, përmes përdorimit eficient të politika sociale, që sigurisht do të kishin qenë më burimeve, rritjes së përfshirjes sociale nëpërmjet shumë në rast se Shqipëria do të kishte pasur zhvillimit të tregut të punës dhe mirëqenies statusin e vendit kandidat para tri vjetëve. Pra, në shoqërore, si edhe zhvillimit të shoqërisë, bazuar rast se ju nuk do të kishit vendosur t’i bllokonit në njohuritë, novacionet dhe teknologjinë dixhitale”. Shqipërisë këtë mundësi. Përsëri edhe këtu, Këto janë kapituj të programit tuaj. Kapitujt e kësaj gënjeni rëndë. strategjie janë kapitujt e programit që ju keni Ju bëj një sugjerim, sigurisht që nuk keni paraqitur si program të qeverisë. Ose pranoni se përse ta merrni si miqësor, sepse nuk kam miqësi keni vjedhur dhe e paraqisni si program të me ju, por po ju bëj një sugjerim institucional. E “Rilindjes së Gjeneratës së Re”, ose bëhuni kuptoj shumë mirë se do të keni përplasje midis shtetarë dhe pak fare europianë dhe pranoni se ju Ministrisë së Jashtme dhe Ministrisë së Integrimit, do të vazhdoni të qeverisni edhe me dokumente por atë që keni premtuar në fushatë për fuqizimin solide të qeverisë paraardhëse. e rolit të Ministrisë së Integrimit, e keni zhbërë në Zoti Kryeministër, zgjidhni: ose jeni nihilist, program. Në program thoni: “Ministria e Integrimit, sikurse shfaqesh gjithë kohën në program, ose jeni do të merret vetëm me koordinimin e brendshëm”. kopjac dhe gënjeshtar, ose mbaji të tria, sepse të Kjo do të thotë ndryshe që ministres së re, nuk do rrinë, në fakt. t’i jepet mundësi që të merret me koordinimin e Vazhdojmë më tej. “Do të përmirësojmë jashtëm, me Komisionin Europian dhe me rrënjësisht modelin aktual të bashkërendimit të Brukselin, sepse këtë punë do ta bëjë Ministria e ndihmës së BE-së dhe asistencës dypalëshe dhe Jashtme. Në rast se i heq NIPAC- un, koordinatorin ndërkombëtare. Do të vazhdojmë të shmangim kombëtar të IPA-s, heq dhe mundësinë të ping-pongun institucional për të ndërtuar një bashkëpunojë me Komisionin Europia dhe me mekanizëm të ri në nivel ndërinstitucional për Parlamentin Europian, atëherë e keni kthyer procesin e integrimit e kështu më radhë”. Nuk ma Ministrinë e Integrimit në një sektor. Mund ta kthesh merr mendja se këtë gjë nuk jua ka sqaruar mirë në sektor, mund edhe ta shkrish, por duhet ta Ditmiri, por të shpallni si program qeverie atë që njoftosh në program. thoni më pas se do të përcaktoni qartë rolin e Duke vijuar më tej. Ju thoni se: “Do të kemi koordinatorit kombëtar të IPA-s, thënë NIPAC-ut, ndryshime në strukturat që ekzistojnë”. Në fakt, nuk di se çfarë t’ju them. NIPAC-u, zotërinj, në rast nuk thuhet asgjë se cilat do të jenë ndryshimet, se nuk e dini, mësojeni sot, është krijuar me urdhrin sepse strukturat ekzistojnë dhe koordinimi i nr. 154 në 13 korrik të vitit 2006. Ju në programin procesit është tashmë i kryer. e Rilindjes të vitit 2013 thoni se: “Do të përcaktojmë Ju thoni: “Do të vazhdojmë të ndjekim rolin e koordinatorit kombëtar të krijuar në vitin rekomandimet e auditorëve të BE-së”. Kjo fjali, me 2006”, por unë ministrja e Integrimit që nga viti thënë të drejtën është kaq interesante. Në rast se 2007 kam ekzekutuar pikërisht këtë rol. Ministrja këtë tekstin ta kanë shkruar para muajit gusht, e ardhshme e Integrimit ka rolin e NIPAC-ut prej 7 atëherë po ta fal, por më 21 gusht të vitit 2013, me vjetësh si një veshje zyrtare, ndërsa ju më thoni kërkesë të BE-së u miratua krijimi i një komiteti se do ta caktoni sot. Se çfarë do të caktoni te re, ndërinstitucional për monitorimin e IPA-s nën

47 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

drejtimin e NIPAC- ut, pra u miratua ajo që ne e rëndësishëm të qeverisë shqiptare ose për Planin quanim VKM-ja nr. 23, që përcakton funksionin, e Veprimit, mbi 60 OJF të cilat ishin konsultuese. përgjegjësitë dhe marrëdhënien ndërmjet Pra, edhe këtu nuk na keni thënë asgjë të re, se auditorëve dhe strukturave të menaxhimit të kë do të përfshini më tej ju sesa shoqërinë civile decentralizuar të asistencës së BE-së në kuadër që ka qenë pjesë e procesit, apo pjesën akademike të instrumentit para zgjerimit. Shqipëria në rast se që ka qenë pjesë e procesit, apo Komisionin nuk e dini dhe nuk e keni dëgjuar, pasi nga rendja Parlamentar të Integrimit Europian që ka qenë për të bërë mbledhje paralele qeverie nuk arrinit pjesë e procesit, unë nuk e di, ndoshta do të gjeni të ndiqnit vendimet që merreshin në qeverinë tonë, aktorë të tjerë. Kaq është thënë në një faqe pro- është vendi i parë në rajon, i cili kualifikon dhe ka gram për integrimin europian të Shqipërisë. Pra, e mbaruar kualifikimin e administratës së vet për të thënë ndryshe, vetëm një faqe në këtë marrë përsipër prokurimet e fondeve të BE-së në tekstprogram; pa asnjë datë konkrete se çfarë përputhje me standardet e KE-së. Kjo do të thotë prisni ju këtë vit për marrjen e statusit të vendit se për këtë qëllim janë ngritur të gjitha strukturat kandidat; pa asnjë datë konkrete se kur mendoni përkatëse. Më e madhja është ajo në Ministrinë e ju se do të hapen negociatat, e çfarë do të bëni Financave. Pra, po gjeni gati një sistem të ngritur. më pas; pa asnjë detyrim dhe kostim se çfarë prisni Nëse thoni: “Do të zbatojmë rekomandimet e ju të bëni me programimin e IPA-s. Asgjë, vetëm auditorëve”, po talleni me njerëzit. Kjo është ajo kaq. E për më tepër, angazhoheni që do të puna që qytetarët e quajnë “bukë me djathë”. Një përmbushni pjesën e mbetur të 12 specialist më i thjeshtë në Ministrinë e Integrimit rekomandimeve. është i detyruar që brenda një dite të rishohë ligjet Një nga rekomandimet, që po jua kujtoj, është dhe të zbatojë mbi dhjetë rekomandime. Ju e ai i administratës publike. shpallni në programin qeveritar se do të zbatoni E para, votimin e ligjit të nëpunësit civil ishit rekomandimet e atyre audituesve të BE-së?! Kjo ju që e bllokuat 9 muaj dhe duhet kurajë shumë e është detyra që do të bëni ju për katër vjet në madhe që, pasi i ke bllokuar ligjet një e nga një, të procesin e integrimit europian? vish sot dhe të thuash: “Unë do t’i zbatoj dhe do ta Ka vetëm një rekomandim të auditorëve të përshpejtoj këtë proces.” Megjithatë, nuk po BE-së, të cilin ju duhet ta zbatoni me prioritet. I përsëris veten. Kam vetëm një dyshim: sa do të vetmi kusht që kanë vënë auditorët e BE-së është jeni të zotë ju ta zbatoni prioritetin 6 për mosndryshimi i strukturave shqiptare për administratën publike kur kanë filluar konkurset menaxhimin e fondeve të Bashkimit Europian. Një paralele në facebook? Sepse ju po u mblidhni ndryshim i personelit do të sillte një mision të ri të njerëzve CV-të për t’i futur në punë, ndërkohë që auditimit për të parë sa përputhen kandidaturat e ligji i nëpunësit civil përcakton tërësisht kushte të reja me kërkesat e vendit të punës. Po e plotësuat reja për marrjen në punë të administratës ose, më këtë, kjo është në dorën tuaj. saktë, përmirësim dhe respektim të hierarkisë së Vazhdojmë me shpikjen e radhës: “Ne e administratës publike. Trupa e administratës konsiderojmë procesin e integrimit europian të publike tani do të konkurrojë sipas ligjit të nëpunësit lidhur ngushtë me komunikimin e zhdërvjellë që civil, apo sipas kritereve partiake të kandidatëve duhet të përfshijë të gjithë aktorët kryesorë, të cilët kanë paraqitur CV-të? sidomos partnerët socialë: shoqërinë civile, Vazhdojmë më tej me tekstin tuaj. Në faqen shoqërinë akademike dhe grupet e interesit.” 23 thuhet: “Në fokus të qeverisë do të jetë Sigurisht, për këtë duhet të pyesnit, së pari, ish- përmirësimi i shërbimeve publike dhe verifikimi i kryetarin e Komisionit të Integrimit, ka qenë pjesë cilësisë së tyre, përmes teknologjisë së e çdo dokumenti, por mund të pyesni edhe të gjithë informacionit dhe të komunikimit, për ta rikthyer përfaqësuesit e shoqërisë civile të cilët, në fakt, nëpunësin e administratës në shërbim të nuk besoj se janë me bindje shumë të djathta, që qytetarëve.” Shumë mirë! Por qeveria, kjo qeveri, kanë pjesë në çdo hap të këtij procesi: nga hartimi është pjesë e iniciativës së Open Government-it dhe dhënia e përgjigjeve të pyetësorit, pra 28 që në gusht të vitit 2011... ekspertë ndërkombëtarë, 67 të tjerë, të cilët ishin Kur të betoheni, bëheni ministra ju! ekspertë të NGO-ve, por edhe të tjerë, të cilët Shërbimet janë të gjitha online, nga morën pjesë në hartimin e këtij dokumenti më të shpenzimet ditore të thesarit deri te doganat,

48 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

tatimet, provimet e shtetit etj. Urime! Do të bëni në vitin 2005 ka pasur vetëm 8 raste të evidentuara, diçka që do ta gjeni gati. 11 persona të proceduar dhe vetëm 5 të arrestuar. Vijmë te masat dhe reformat për luftën kundër Me kaq e kemi gjetur ne korrupsionin në Shqipëri korrupsionit. “Ka vullnet të palëkundur”, thuhet në në vitin 2005. Në 2012-tën keni 194 persona të këtë tekst “që qeveria e re do të luftojë proceduar dhe 49 të arrestuar. korrupsionin.” Këtë e kemi të qartë, sepse e ke të Zoti Meta, vetëm një fjalë në fund, meqenëse trashëguar këtë vullnet që kur ishe kryetar bashkie, më mbaroi koha. me parandalim, ndërgjegjësim dhe ndëshkim. Përpara se të harroj, strategjinë kundër krimit Shumë mirë edhe kjo. të organizuar, që thoni se do ta hartojmë dhe Për parandalimin po pyes unë. Një nga masat miratojmë, e keni të miratuar që në gusht. Zoti Noka kryesore, pra për të parandaluar ata që kanë mund t’jua përmendë. mundësi të vjedhin, të abuzojnë me paratë e Së fundi, sigurisht që ky program nuk ka as qytetarëve dhe fondet publike, ishte heqja e 100 ditë, as 300 ditë, as buxhet dhe as kosto. Nuk imunitetit tonë, e zyrtarëve të lartë, që as për tre ka asnjë gjë nga ato premtime që iu thatë vjet, as për 230 ditë, por për 7 vjet nuk ia dhe qytetarëve, por, meqenëse të hënën Kryeministri mundësinë ta votonte grupit tënd të partisë në këtë niset për në Bruksel, rrugën për të kapur trenin parlament. I vetmi kryetar opozite, i cili nuk donte sigurisht që do ta gjejë të shtruar, po aq të shtruar të hiqte imunitetin për ne, zyrtarët e lartë, dhe sa gjeti Rrugën e Kombit, po aq të shtruar sa gjeti qeveritarët që kishin mundësi të korruptoheshin. Rrugën e Elbasanit, po aq të shtruar sa gjeti rrugën Megjithatë, ju thoni: “Ne do të vazhdojmë dhe do e Bregut dhe me qindra kilometra të tjera, të cilat të ngremë Koordinatorin Kombëtar Antikorrupsion”. ishin shtruar në çdo fshat ku ti shkoje, vetëm se Në fakt, është një institucion, i cili ekziston, madje lehtësisht gënjeje. Do të të rrëfejnë, siç të kanë në rastin tuaj vetëm zbret në detyrë dhe në tekst thënë edhe herë të tjera, se Shqipëria e meritonte vazhdohet edhe me çudira të tjera, si: “Koordinatori me kohë statusin e vendit kandidat, ndaj Komisioni Kombëtar do të propozojë nisma ligjore.” Në rast e propozoi. Ndaj ju duhet të falënderoni qeverinë se do të donit një sugjerim: si koordinator kombëtar paraardhëse për kontributin. për luftën kundër korrupsionit do t’ju sugjeroja të Do të të rrëfejnë se si Shqipëria nuk është në vinit zotin Naço, sepse është pjesë pikërisht e listën e vendeve problematike për shkelje të kapitullit që mbulon çështjet e drejtësisë. liberalizimit të vizave dhe ndoshta do ta kuptosh Megjithatë, vendimin mund ta merrni vetë. Por se kjo falë zhvillimit që arriti ky vend gjatë nëse ju do të shpikni një koordinator kombëtar, i qeverisjes Berisha. Do të të rrëfejnë se sa dëm i cili nuk ka mundësi dhe të drejtë të propozojë ke bëri ti vendit tënd me bllokimin. Të paktën, ji i nismë ligjore, siç thoni në këtë program, duhet t’i qetë, sepse atje nuk do të gjesh email-e anonime drejtoheni Kushtetutës, se cili ka të drejtën për të kundër vendit tënd, të cilin do ta drejtosh tashmë propozuar nisma ligjore. Atëherë nuk keni bërë jo si Kryeministër, siç ndodhte kur ti ishe në opozitë. vetëm asgjë të mirë dhe të re, por vetëm sa po e Asnjërën prej tyre, sepse trenin që ti do të kapësh ulni pozicionin. Koordinatori kombëtar ka qenë sot, e ke aty, të mbushur plot me detyrime të kryeministri i vendit, zoti Berisha. Ai ka drejtuar plotësuara dhe ti duhet vetëm t’i heqësh gurët që task-forcën, detyrat e së cilës, po t’i lexosh të gjitha i vure vetë nën të. një e nga një, janë të njëjta me ato që ju keni Faleminderit! parashikuar në tekstin tuaj. Do të thotë që edhe Ilir Meta – Fjalën e ka zoti Bushati për replikë. këtu nuk ka absolutisht asgjë të re. Ditmir Bushati – Do të doja... Megjithatë, do të gjeni dhe do të keni (Ndërhyrje nga salla.) mundësinë që edhe kur të niseni në Bruksel, të Ilir Meta – U përmend njëqind herë. njiheni me një dokument dhe me track rekord-in e Ditmir Bushati – Do të ndërhyj dy minuta për korrupsionit, i cili ka përmirësime të dukshme, replikë. krahasuar qoftë edhe me një vit më parë. Unë po Ilir Meta – Të mbarojë zoti Bushati, pastaj do ju jap vetëm një shifër. Nga viti 2005-2011, jo më ta keni ju fjalën për procedurë. kot Komisioni propozoi vjet dhënien e statusit të Ditmir Bushati – Së pari, do ta siguroj vendit kandidat për Shqipërisë, vetëm forca parafolësen se pjesa e programit tonë është pjesë goditëse ndaj korrupsionit ka njohur një rritje, ku e programit të qeverisë dhe nuk është një program

49 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

i bërë nga njëra parti apo tjetra. por ky është një precedent, i cili nuk duhet të Së dyti, ju falënderoj për sugjerimet, por do përsëritet në këtë Kuvend. të ketë një bashkëpunim edhe më të ngushtë midis Keni thënë që do të jeni avokat i procedurës ministrit të Jashtëm, ministrit të Integrimit Europian, dhe i Rregullores, por duhet ta dini që do t’i rrimë Kryeministrit të Republikës dhe Kryetarit të Rregullores një më një. Kuvendit. Shpresoj shumë që kushdo që do të Së pari, nuk i jepet fjala zotit Bushati, por emërohet ose zgjidhet nga ju si kryetar i Komisionit menjëherë atij që e kërkon për procedurë. Në nenin të Integrimit Europian të bëjë atë gjë që kam bërë 49 thuhet: “Për çështje të procedurës fjala jepet unë, jo diçka më shumë, por po ta bëjë, edhe më menjëherë”. Pra, ju duhet të ma jepnit fjalën mua, mirë. jo zotit Bushati. Së treti, më vjen keq, sepse kam email-in e Së dyti, zoti Bushati nuk ka të drejtë ta marrë ish-zëvendësministres suaj që i drejtonte Brukselit, fjalën. Pse? Sepse të drejtën e replikës e ka ku kërkonte të ishte ajo koordinatore e IPA-s. Është deputeti ndaj të cilit janë shprehur fjalë të padenja një listë çështjesh që mua dhe koleges Gjosha na ose janë bërë diskutime ku kanë shtrembëruar është vënë në dispozicion nga shërbimet e fjalën e tij. Pra, duhet të kishte folur zoti Bushati, Komisionit Europian, ku kërkohet qartësi për që nuk foli, t’ia kishte shtrembëruar fjalën zonja koordinatoren e NIPAC-ut. Bregu, dhe ai, meqë nuk e duron dot shtrembësinë, Së katërti, më vjen mirë që për herë të parë, duhet të ishte ngritur për të replikuar. Vetëm kjo pas kaq vitesh në parlament, të dëgjoj që flet për është radha kur ju duhet ta jepnit fjalën për replikë. çështjet e integrimit euopian, pra tani që nuk je Së treti, zoti Kryetar, meqë nuk e mora fjalën më në detyrë. Jashtë konsideratave personale, së më përpara... pari, të falënderoj që u rreshtove kundër krimit të (Ndërhyrje nga salla.) organizuar, përgëzimet e mia! Ilir Meta – Të përfundojë zoti Halimi. Së dyti, duhet të jemi më modestë, sepse ju Eduard Halimi – Në lidhje me të drejtën e morët dosjen në dorë dhe nuk e çuat përtej këtë fjalës, meqenëse do të jetë një seancë e gjatë dhe proces. Nuk është përgjegjësia juaj, por e gjithë do të duhet të ruajmë durimin dhe gjakftohtësinë, qeverisë dhe më pas e pjesës tjetër, që nuk u fjala duhet t’u jepet të gjithëve, por duke përgjigj administrata publike me atë ritëm që duhet harmonizuar pjesën e përbërjes së grupeve të kishte në këtë proces. Mos e ndani këtë sallë parlamentare. Jua dhatë fjalën dy deputetëve të dhe shqiptarët në “ne” dhe “ju”. Ne do të punojmë PS-së, ndërkohë që foli vetëm një i PD-së. Pra, për të shkuar më tej drejt statusit dhe fillimit të zoti Kryetar, në të gjithë këtë seancë të gjatë që bisedimeve për anëtarësim e kjo do të jetë një do të jetë për qytetarët, duhet që fjala të jepet e arritje e popullit shqiptar dhe nuk është rasti për harmonizuar, një deputet i opozitës, një i shampanjë. Atë që keni bërë ju në këtë proces, ne maxhorancës, sepse pak më parë e shkelët. do ta vazhdojmë. Atë që ju nuk e bëtë dot në këtë Faleminderit! proces, ne do ta bëjmë shumë mirë, në mënyrë Ilir Meta – Unë ju falënderoj për ndërhyrjen! që ta jetësojmë ëndrrën europiane. Zoti Halimi, unë ju dëgjova me vëmendje, ju Për sa i përket SGZHI-i, strategjisë së re 2014- lutem më dëgjoni edhe ju mua dhe mos ta 2020 dhe bashkërendimeve me prioritetet e IPA shqetësojmë më njëri-tjetrin! 2-shit, është gjithashtu një kërkesë e shërbimeve Së pari, deri tani jemi dy me dy. të Komisionit Europian dhe ne po e themi me Së dyti, fjalën e parë e mori Grupi Parlamentar krenari: kemi kopjuar të gjitha kërkesat dhe listën i PD-së. e detyrave që ju si qeveri nuk i bëtë dot gjatë këtyre Së treti, zoti Bushati e kërkoi fjalën përpara viteve. jush, që e kërkuat për procedurë, duke pretenduar Faleminderit! për replikë. Njëkohësisht, unë do t’ju ftoja mos ta Ilir Meta – Faleminderit, zoti Bushati! përmendim shumë njëri-tjetrin me emra, sepse Kur të vijë radha e shampanjës, besoj se do çështja e shtrembërimit kërkon shumë interpretim, ta pimë të gjithë së bashku. megjithatë unë do të konsultohem me kryetarët e Fjalën e ka zoti Halimi, për procedurë. grupeve pas kësaj seance për të kolauduar më Eduard Halimi – Zoti Kryetar, kjo është mirë edhe interpretimet e Rregullores për çështje seanca e parë dhe unë do e mirëkuptoj deri diku, të caktuara. Por, unë do t’ju ftoja të jemi sa më

50 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

konstruktivë, t’i përmbahemi thelbit të çështjeve realizimin e tij. Kjo do të thotë të realizosh më dhe të përmendim sa më pak emra. shumë standarde në metodën bipartizane të Fjalën e ka zoti Edmond Haxhinasto. hartimit të ligjeve, do të thotë të realizosh më Të përgatiten deputetët Astrit Patozi dhe shumë standarde në metodën bipartizane të Pandeli Majko. realizimit të detyrimeve për integrimin europian. Ju lutem, të vazhdojmë dhe mos të kalojmë Gjithashtu, ky model sjell një propozim të procedurë pas procedure, sepse ajo është e qartë! qëndrueshëm për modelin ekonomik, i cili duhet Edmond Haxhinasto – I nderuar Kryetar, jetë konkurrues; duhet të jetë i tillë, sepse duhet të Të nderuar deputetë, jemi konkurrues për të shkuar në Europë, për ta Programi që ka paraqitur maxhoranca e re bërë modelin të qëndrueshëm, për të realizuar është i bazuar dhe i ndërtuar në një sërë parimesh punësimin e shqiptarëve dhe të gjithë objektivat e themelore të mirëqeverisjes dhe të zhvillimit. Është tjerë për t’u shërbyer shqiptarëve. Por, mbi të gjitha, e rëndësishme dhe e theksoj që në krye të herës më shumë standarde do të thotë më shumë që këtë program e mbështetën mbi 1 milion punësim, veçanërisht për ato shtresa që përbëjnë shqiptarë. Duhet ta respektojmë këtë fakt, se potencial të madh edhe në aspektin ekonomik, në shqiptarët, shpeshherë, edhe në këtë rast, kanë këndvështrimin ekonomik, për të gjeneruar rritjen, pasur vizionin, urtësinë dhe zgjuarsinë për të bërë që janë të rinjtë dhe gratë, për të qenë ata zgjedhjen e duhur. kontribuues të zhvillimit. Ky është një nga Ky program, së pari, trajton dhe zgjidh konceptet e tjera që e shikon qytetarin si problemet e mëdha që ka vendi, problemet e kontribuues të madh të realizimit të objektivave mëdha që ka qytetari, por edhe vetë sistemi; madhore që kemi. sistemi institucional dhe vetë modeli ekonomik. Po kështu, standard do të thotë të vendosësh Programi trajton papunësinë dhe pasojat që cilësi të re nga një këndvështrim humanist dhe sjell ajo; jep një model të ri për ekonominë; kërkon solidar për ato që duam të realizojmë. Flasim për burime të reja për të rritur dhe për të financuar cilësinë e shërbimeve, për shëndetësinë, për zhvillimin; ka një vizion të ri në menaxhimin e arsimin, por edhe për shërbime të tjera, që kanë punëve, të shtetit dhe të ekonomisë; sjell një besim nevojë për një cilësi shumë më të madhe; flasim të ri si te qytetari, te konsumatori, ashtu edhe te për koston e shërbimit, për ujin, për kanalizimet, punëdhënësit, te komuniteti i biznesit, që, për cilësinë e tyre, për mbetjet, për mjedisin jo shpeshherë, trajtohet si alien nga qeverisja; sjell vetëm për sot, por edhe për të ardhmen. gjithashtu edhe një vizion modern se ku duhet të Pra, ky program që ne kemi paraqitur, ka investojë qeveria, si duhet të investohet për të brenda tij sensin realist, ka ambicien, pa diskutim, ardhmen, kryesisht duke investuar te kapitali por ka edhe realizmin në realizimin e objektivave njerëzor, te arsimi, duke investuar veçanërisht tek që paraqiten dhe jo si doktrina apo ideologjizma, ai profesional, i cili ndikon drejtpërdrejt në realizimin por si shërbime konkrete për qytetarin. Pra, ky e rritjes ekonomike dhe në plotësimin e objektivit është standardi më i madh që duam të realizojmë, tonë madhor: punësimit. edhe në procesin e integrimit europian, që t’u Ky program sjell edhe një koncept të ri në të ofrojmë shërbime më të mira qytetarëve dhe cilësi bërit politikë, që është përgjegjshmëria ndaj më mirë jete, por kjo kryhet duke realizuar ato që qytetarit, realizimi i premtimeve dhe garantimi i ka programi. Po e përsëris, jo referencat e thata këtyre realizimeve bazohet te llogaridhënia dhe ndaj njërit dokument apo tjetrit, por pikërisht pikërisht te realizimi i atyre që premtohen. standardin që duam të realizojmë. Programi ynë ka në qendër Europën. Fillon Për ta bërë më konkrete dhe më të qartë këtë, dhe mbaron me Europën. Ka si objektiv themelor le të ndalemi pak te infrastruktura. Nuk ka aspak përgatitjen e një vendi, që ka nevojë të realizojë as këndvështrim politik, as këndvështrim ose shumë gjëra për të ndërtuar më shumë Europë komentim ideologjik, por një përqasje faktuale në brenda tij dhe pastaj për t’u bashkuar me të. Të atë që kemi propozuar. Më lejoni të bëj disa pyetje: ndërtosh më shumë Europë do të thotë të ndërtosh A keni nevojë për zgjidhjen e disa prej më shumë standarde; në konceptin qeverisës do problemeve që unë do përmend? të thotë më shumë standarde në legjislacion dhe Janë realizuar investime të mëdha dhe unë, jo vetëm si referenca të thata ligjore, por në pa diskutim që e kam guximin politik të them që

51 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

janë bërë investime të konsiderueshme, por a ka që qytetarët shqiptarë të mos rripen nga çmimet probleme? Sigurisht që ka. A ka probleme me tmerrësisht të larta? A kemi nevojë, apo jo? impaktin që kanë sjellë këto investime, duke marrë Sigurisht që kemi. për bazë edhe investimin kryesor që është A kemi nevojë për të pasur më shumë kujdes realizuar, Rrugën e Kombit? A ka pasur impakt për të trajtuar mjedisin në mënyrë më të social? A është përmirësuar jeta e qytetarëve atje përgjegjshme? A kemi nevojë që të përcaktojmë nga ky investim? standarde në trajtimin e ujit? A kemi nevojë të Ne do ta ndryshojmë konceptin e përcaktimit përcaktojmë standarde në teknologjinë e trajtimit dhe të shpërndarjes së investimeve. Do të vëmë të mbetjeve, që Shqipëria të mos bëhet një vend si prioritare ato me impakt më të madh jo vetëm ku mbillen plehrat dhe ujërat e shumta, që ajo ka për t’u shërbyer njerëzve, që është objektivi si pasuri, të shkojnë dhe të ndotin mjedisin edhe madhor, por mbi të gjitha për t’i shërbyer rritjes përtej tyre? Sigurisht që kemi. A duhet bërë kjo? ekonomike dhe, sigurisht, punësimit. Sigurisht që duhet bërë, dhe kjo është në këtë pro- Një pyetje tjetër është kjo: a i kemi gram, që duhet të bëjmë. harmonizuar planet tona me ato të fqinjëve? Sa A kemi probleme me hekurudhën në Shqipëri, jemi kthyer nga Kosova. Ishim dje atje me sepse do të shkojmë në Europë? A kemi një vizion Kryeministrin dhe disa kolegë dhe shihej shumë për të ofruar një sistem të integruar të transportit qartë domosdoshmëria që planet tona zhvillimore në Shqipëri? A kemi nevojë të lidhemi me fqinjët? të këtij sektori duhej të ishin përputhur prej kohësh Sigurisht që kemi, dhe këtë zgjidhje e jep ky pro- me ato të zhvillimit të Kosovës. Ne do ta bëjmë gram. këtë; do ta bëjmë dhe do ta realizojmë konkretisht. Të nderuar kolegë, ajo që dua të them në Vazhdojmë më tej: A kemi një borxh të madh përfundim është se jo vetëm që ky program e ka sot, ndaj kompanive që kanë realizuar një pjesë këtë cilësi, cilësinë e njohjes së problemit, cilësinë të mirë të veprave? A duhet ta zgjidhim këtë prob- e zgjidhjes së problemit, por, mbi të gjitha, ai ka lem? Si mund të jetë biznesi pjesë e zhvillimit të edhe garancinë e mbështetjes së 1 milion vendit, në qoftë se qeveria adopton këtë lloj shqiptarëve. përqasje ndaj tij? Në qoftë se ekzistojnë fatura të Faleminderit! tilla, mbi 100 milionë dollarëshe si detyrim, çfarë Ilir Meta - Faleminderit, zoti Haxhinasto! do të bëjmë, do të financojmë zhvillimin me paratë Fjalën e ka deputeti Astrit Patozi. Të përgatitet që i përkasin biznesit? Në mënyrë absolute jo. Do deputeti Pandeli Majko dhe më pas deputeti të vendosim një partneritet të ri me biznesin. Ai do Eduard Halimi. të jetë pjesë e udhëtimit tonë, do të jetë pjesë e Astrit Patozi - Të dashur qytetarë shqiptarë, realizimit të objektivave tona, por me respekt që na ndiqni me durim, maksimal ndaj tij dhe në mbështetje maksimale Të nderuar kolegë, ndaj tij. Zoti bashkëkryeministër, tashmë i zgjedhur, A kemi nevojë, është pyetja tjetër, për Ilir Meta, standarde të tjera teknike, për standarde të tjera Zoti bashkëkryeministër, që pret të votohesh, të sinjalistikës, të mjedisit, të eliminimit të pikave Edi Rama, të zeza, që quhen, ku vdesin dhe plagosen çdo Po ju drejtohem juve në radhë të parë, meqë ditë shqiptarë? A kemi nevojë për të përmirësuar sot është dita e votëbesimit të qeverisë me dy koka. dhe mirëmbajtur rrugët që kemi? Po degradon në Kjo nuk është inerci e festimeve të 100-vjetorit të mënyrë të frikshme cilësia e Rrugës së Kombit, Pavarësisë. investimi më i madh që kemi bërë. Një kub guri, Ju sot merrni në dorëzim me letra një Shqipëri ndoshta mbi 2 tonë, është në mes të asaj rruge, normale. Në fakt, ky përcaktim vlen më shumë për në qoftë se shkoni sot për në Morinë. Kjo vjen bashkëkryeministrin e dytë, se i pari e ka më të thjesht nga mënyra e keqe e menaxhimit të kësaj qartë çështjen, sidomos për katër vjetët e fundit. vepre me rëndësi kombëtare. Pra janë standarde Nuk është një Shqipëri perfekte, sepse nuk kemi që mungojnë. pretenduar asnjëherë që kemi qenë të A kemi nevojë që qytetarëve t’u shërbejmë pagabueshëm në qeverisje, por një vend dinjitoz më mirë, t’u japim shërbime më cilësore në trans- anëtar i NATO-s me shumë probleme ende të port, në transportin ndërurban, në transportin ajror, pazgjidhura, por me një varg të gjatë arritjesh të

52 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

jashtëzakonshme, një Shqipëri e cila ka ndryshuar mal, kryesisht falë arritjeve tona në mandatin e kryekëput me atë që gjetëm ne në vjeshtën e vitit parë, e megjithatë në shtator të vitit 2009 pothuajse 2005, kur Partia Demokratike erdhi për herë të dytë gjysma e kësaj salle ishte bosh, sepse Shqipëria në pushtet. Por sot ndoshta nuk është dita për të ishte vend normal, por kishte një opozitë anormale bërë një bilanc të plotë 8-vjeçar dhe për të shprehur e për këtë asokohe ishte dakord me ne edhe krenarinë tonë për gjithë çka ndërtuam dhe bëmë bashkëkryeministri tashmë i zgjedhur i kësaj në këtë vend gjatë këtyre viteve. qeverie, zoti Ilir Meta. Sot po merrni në dorëzim çelësat e një atdheu, Opozita e Edi Ramës bojkotoi parlamentin për ku, jo vetëm thjesht për shkak të heqjes së vizave, gjashtë muaj, ndonëse nuk kishte asnjë provë për shqiptarët janë shumë herë më kryelartë se 8 vjet pretendimet e saj se ishin manipuluar zgjedhjet. të shkuara. Opozita e sotme qëndron në këtë sallë në respekt Unë nuk pres të bëni ndonjë gjë të madhe në të plotë të zgjedhësve të vet dhe të misionit të saj, këtë drejtim, por të paktën mos e ktheni Shqipërinë ndonëse ka qindra prova për deformim të fortë të si dikur në delen e zezë të Europës, kur ta lini sërish rezultatit, në të paktën dy qarqe të vendit, ku u pushtetin. faktua plotësisht se maxhoranca e sotme përdori Po merrni në dorëzim një vend ende jo të falangat dhe paratë e krimit për të tjetërsuar zhvilluar, por me një infrastrukturë moderne thuajse vullnetin e zgjedhësve. Ndaj, edhe sot, në këtë të përfunduar, falë përcaktimit të qartë dhe sallë, më shumë se triumfalizmi i qeverisë së Edi përkushtimit të të dy qeverive të fundit të Sali Ramës, shkëlqen diferenca mes nesh dhe Berishës. kontrasti i fortë mes atij që njeh vetëm fitoren dhe Unë nuk pres kurrsesi që ju të ndërtoni rrugë atyre që respektojnë çdo lloj rezultati. të reja, por, të paktën, mos i prishni edhe ato që Ne jemi sot këtu më të vendosur se kurrë për janë bërë tashmë e jua kemi lënë gati. të përfaqësuar denjësisht ata që na votuan dhe Po iu dorëzojmë një vend me paga dhe për t’u kthyer sa më shpejt në zërin e fortë të pensione që u rritën nga viti në vit, disa prej të shumicës së shqiptarëve. Katër vjet më parë, cilave u dyfishuan, të tjera shkuan edhe më lart. fitimtarët e sotëm turfullonin rrugëve, sepse Unë sigurisht nuk pres prej jush që të ruani Kryeministri ende i pazgjedhur nuk e kapërdinte këtë trend të fortë zhvillimi, por, të paktën, mos i dot humbjen. Ne jemi sot dhe do të jemi gjithmonë ulni pagat dhe pensionet që gjetët, se do të bëheni në këtë sallë, që është fronti kryesor i betejës sonë gazi i botës. politike, sepse për ne Shqipëria është vend i mirë Është një Shqipëri që pati një rritje dhe i shtrenjtë jo vetëm kur jemi në pushtet. Ne impresionuese ekonomike për vite me radhë dhe nuk do të hedhim baltë mbi këtë vend për shkak të që kohët e fundit arriti të mos bjerë në recension, xhelozisë për kundërshtarin politik dhe vetëm për me gjithë tallazet e mëdha që shkaktoi, pothuajse faktin se jemi në opozitë. kudo në rajon dhe më gjerë, kriza globale. Katër vjet më parë, shumë prej kolegëve tanë Unë nuk pres prej jush që të bëni të njëjtën ishin futur në çadrat e turpit përpara Kryeministrisë, gjë, por të paktën mos e lini ekonominë e 4 milionë në të ashtuquajturën grevë urie, më e shëmtuara shqiptarëve të rrokulliset në humnerë, për shkak dhe më e palavdishmja që është zhvilluar të keqqeverisjes. ndonjëherë në këtë botë. Si për ironi të fatit, asnjëri Po dorëzohet sot me inventar një Shqipëri e prej vranakontëve që u ngujuan në ato çadra nuk gatshme për të rritur shpejtësinë e integrimit në është sot i propozuar për kabinetin e ri të Edi Bashkimin Europian, dhe kjo aspak për meritë të Ramës. Ministra janë vetëm ata që u çonin të dyja palëve. ushqime dhe u bënin roje natën me fenerë te koka Unë nuk pres prej jush që të keni të njëjtin se mos i hante Sali Berisha. Tani Berisha nuk është pasion si ne për ëndrrën europiane, por të paktën më Kryeministër. Disa prej tyre janë, në rastin më mos u bëni ferrë nëpër këmbë të udhëtimit tonë të mirë, njësoj deputetë si atëherë, kurse disa të drejt Brukselit. tjerë nuk janë fare në këtë sallë. Por ju edhe për Keni përballë një opozitë që nuk do të bllokojë këtë mund të thoni se fajin përsëri e ka Saliu. asnjë ditë të vetme procesin, siç bëtë ju Dëgjova më 9 shtator hapësin socialist të paturpësisht për vite me radhë. Por edhe 4 vjet kësaj legjislature që falënderoi popullin shqiptar më parë Shqipëria ishte, gjithashtu, një vend nor- për faktin që seanca e parë niste pa bojkotin e

53 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

njërës palë. E tha atë jo se donte të nderonte ka prova nëse për këtë projekt megakorrupsioni e patjetër sovranin, por sepse nuk ia bënte zemra t’i ka dhënë dakordësinë e vet edhe thoshte “Faleminderit” Partisë Demokratike dhe bashkëkryeministri, tashmë në detyrë, zoti Ilir Meta. opozitës së sotme parlamentare. I njëjti popull ishte Kjo mbetet për t’u parë në të ardhmen e afërt dhe edhe në vitin 2009 kur një pjesë e konsiderueshme të largët. e përfaqësimit të tij u mor peng për vite me radhë E rëndësishme është të kuptohet që i gjithë nga një aventurier politik, i cili ishte gati të digjte ky nxitim për të zënë kohën nuk ka pasur asnjë gjithë Shqipërinë për pushtetin e vet. Sot ia ka dalë moment në thelbin e vet përgjegjësinë për të më në fund ta realizojë ëndrrën e tij paranojake qeverisur mirë, por ngutin për të zhvatur që në ditën dhe është ulur në karrigen e Kryeministrit. Por ne e parë kur të hynë nëpër zyra. Kjo është më e rendë do të bëjmë gjithçka që ta largojmë një orë e më se disa nga premtimet e harruara të Edi Ramës parë prej andej. Po të kishte pasur një grimë morali, për të cilat sigurisht që do të merremi çdo ore, çdo fjalia e parë e Edi Ramës në këtë sallë do të kishte javë dhe çdo muaj, duke filluar nga sot. Më kujtohet qenë ndjesë e thellë për atë që i shkaktoi këtij vendi një koleg socialist i cili çuditërisht nuk u darovit në katër vjet, vetëm se nuk pranonte dot humbjen me ndonjë post në qeveri që tha në një emision në lojë të pastër demokratike. Ne jemi krenarë, televiziv se do të vidhnim me lezet kur të vinin në sepse i dhamë vendit të paktën tri palë zgjedhje pushtet. Atij po i del fjala, ende pa u ngjitur në rresht të lira e të ndershme. platformë kolegët e tij të shpërblyer. Katër vjet më parë ishim një vend normal me Për tetë vjet me radhë kemi dëgjuar nga një opozitë anormale. Çdo demokraci dëmtohet solistë të ndryshëm, por edhe nga i gjithë kori i kur çalon njëra prej këmbëve, edhe kjo e Partisë Socialiste emrin e Damir Fazlliçit, si një shqiponjës, mbi të cilat ajo mbahet. Sot jemi një biznesmen i huaj që po bënte namin në Shqipëri, vend normal me një qeveri anormale, sepse unë sepse njihte dikë ose disa në qeveri. Përfytyroni, nuk besoj te mrekullia që pushteti mund ta drejtojë një bandë e madhe ustallarësh që po vijnë me gungën e kurrizos. Kjo do të thotë se jemi më keq trasta dhe me thasë të mëdhenj në duar për të se katër vjet të shkuar, sepse atë që ta bën qeveria bërë plaçkë. Do të na duhet shumë kohë për t’i nuk ta bën as Perëndia. Në këtë Shqipëri normale, mbajtur mend të gjithë emrat e tyre, por, ndoshta, që po dorëzohet me letra të rregullta, por në duar kjo nuk është fare e nevojshme, sepse ata vijnë të të këqija, a shkon që qeveria të sulmohet që ditën gjithë me porosi dhe për llogari të Edi Ramës, me e krijimit?! Do të kisha dashur shumë të mos e të cilin nuk e kanë për herë të parë, sepse me të bëja këtë, sepse mendoj se çdo qeverie i takon kanë ndarë lekë dhe interesa prej shumë vitesh, një kohë e shkurtër amnistie për të pritur që të në kohërat e arta të lulëzimit të 20-përqindëshit gabojë. Ndryshe nga dikush ose nga shumë të në Bashkinë e Tiranës. Vijnë të stërvitur dhe të tjerë, nuk kam menduar se mbledhjet informale të sprovuar, prandaj edhe janë më të rrezikshëm. kabinetit “Rama-Meta” ishin për t’u qortuar Normalisht, sot do të duhej të diskutonim për domosdoshmërish, përveç mediatizimit butaforik programin e qeverisë dhe për afrontimin e tij me të tyre, që është zanati i vjetër i bashkëkryeministrit premtimet elektorale, sepse jemi në kushtet kur ende të pazgjedhur, sepse, të shfrytëzosh kohën Edi Rama dhe ministrat e tij nuk kanë firmosur për të qenë gati që në ditën e parë, nuk është për ndonjë akt apo vendim, por bashkëkryeministri që t’u sharë apriori, por Edi Rama nuk na e dha pritet të votohet na kurseu edhe këtë mundim, mundësinë ta amnistonim, qoftë edhe vetëm për sepse kjo qeveri nuk ka program, por vetëm një një sekondë, sepse Edi Ramës kurrë nuk i ka pritur hartim, të shkruar nxitimthi, sa për të pasur një puna për ndonjë gjë, sepse Edi Rama ngutet referencë mbi tavolinat e parlamentit. Diçka pak gjithmonë të zbulohet ai që është në të vërtetë. E më shumë se dosja e famshme bosh e Rexhep gjithë pritshmëria pozitive që mund të kishte cilido Mejdanit, e cila u bë anekdotë dikur. Ndaj, refuzoj që e ka votuar maxhorancën e re u hodh në erë të komentoj detaje të këtij pamfleti të paraqitur si nga e ashtuquajtura “Konferenca e ekspertëve program. Sigurisht që nuk jam kaq naiv dhe kaq ndërkombëtarë”, edhe kjo në periudhën e pa eksperiencë sa të mendoj se performanca e “nxemjes”, ku një grup i madh klientësh erdhën në një qeverie varet vetëm ose kryesisht nga programi Tiranë me çanta në duar për të ndarë në copa i saj, sepse mund të shkruash një tekst perfekt Shqipërinë e qeverisur nga Edi Rama. Ende nuk zotimesh dhe reformash dhe të dështosh pa filluar,

54 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

sepse mund të prenotosh program nga hartuesit Kryeministri këtij vendi me ekonomi të rrënuar, më të zotë të globit dhe të mos ndjekësh asnjë sipas tij, edhe sikur asnjë prej këtyre zyrtarëve, që nga tezat e shkruara. Edi Rama nuk denjoi as i shtohen administratës tonë, të mos vidhte asnjë formalisht të sillte në parlament një program serioz, qindarkë, madje edhe sikur në asnjërin prej këtyre jo se nuk kishte njerëz, madje edhe vetëm po t’i dikastereve, që shtohen, të mos shfaqeshin futej mund ta bënte një projekt të mirë, sepse nuk sekserët e huaj dhe vendas të Edi Ramës, ata që mund të mohohet se e përdor mirë fjalën sidomos morën pjesë në konferencën famëkeqe dhe të tjerë atë të shkruarën. Edi Rama nuk e mori mundimin, që pritet të shfaqen në skenë në ditët në vijim. jo thjesht për të injoruar parlamentin, por më shumë Sigurisht që ky skenat optimist nuk ka asnjë sepse nuk ka ndërmend të bëjë asgjë serioze për shans që të ndodhë, ndaj përfytyroni vetë se çfarë shtetin dhe për vendin sa të jetë në krye të kësaj mund t’u shkaktojnë arave me grurë retë e shtuara qeverie, duke na sjellë atë sallatë dëshirash e të karkalecave. Po atëherë çfarë duhet të presim fotografish, përshkrimesh e CV-sh, ku mungonin ne prej kësaj qeverie, kur mjafton një vështrim i afatet, faturat, mjetet, si dhe çdo shpjegim tjetër përciptë për të kuptuar se ajo ka në përbërje se si do të mbahen disa prej premtimeve elektorale, njerëzit e vet më pa eksperiencë në administrimin ndërkohë që shumë prej këtyre të fundit kanë publik, të cilët të vetmen meritë kanë besnikërinë avulluar dhe nuk përmenden më fare. Por nëse dhe fanatizmin ndaj Edi Ramës? Si për ta provuar nuk kishte program, Edi Rama ishte fare i qartë se sa e vërtetë është kjo që thashë unë, sot po na dhe eksplicit në një pikë: në qasjen armiqësore japin shembullin e parë dhe të qartë: asnjëri prej ndaj opozitës. Nuk humbi asnjë sekondë dhe tyre nuk ka asgjë për të thënë, nuk do të flasë, pikërisht në ditën që duhej t’u tregonte shqiptarëve sepse qeveria e Edi Ramës tashmë ka vendosur se çfarë kishte ndërmend të bënte për ta, iu vërsul zyrtarisht kodin e heshtjes dhe se në PS ka nisur në shpinë Partisë Demokratike, me një tërbim të era e asaj që duhet të flasin vetëm ata që nuk kanë pashoq, si dhe opozitës në përgjithësi. Ne jemi sot në dorë, pra deputetët. Kurse ministrat bëjë punë këtu edhe për t’i treguar atij se nuk na lëviz fare të mëdha, që ju e kuptoni vetë se çfarë janë. qerpiku prej kërcënimeve banale, të kësaj qeverie Të nderuar qytetarë shqiptarë, jo vetëm banale të kësaj qeverie ende të pamandatuar, dhe mbështetësit e opozitës, por edhe ju që e keni se çdo përpjekje për të intimiduar opozitën do të votuar këtë maxhorancë, që sot po zyrtarizohet marrë flakë për flakë përgjigjen që i takon. në pushtet, duhet të dini se Shqipëria do të provojë Të nderuar qytetarë shqiptarë, pas meje ju për herë të parë të qeveriset nga një kabinet privat po shihni një qeveri me dy kate, ose më mirë, një dhe kjo është një kambanë alarmi që bie mbi të qeveri me shtesë kati, e cila pret të legalizohet gjithë ata që kanë veshë. Deri tani ne kemi provuar falas, sepse kështu ka premtuar Edi Rama për të të gjitha llojet e qeverive, të cilat kanë pasur të gjitha ndërtimet e paligjshme. As vend për sekretari mirat dhe defektet e tyre, por nuk është sot dita nuk kanë lënë në sallën e parlamentit. Në këtë për t’i krahasuar me njëra-tjetrën. Sado të këqija Shqipëri normale, sipas nesh, me arritje dhe të kenë qenë, ato kanë përfaqësuar me aq sa kanë suksese të mëdha, por ende vend i varfër, apo në mundur një stad të caktuar zhvillimi të kësaj këtë vend të rrënuar ekonomikisht, sipas tyre, na shoqërie. Kurse kjo është një qeveri që nuk u dashka një kabinet i fryrë me 6 ministra më mbështetet te asnjë kriter politik përfaqësimi, sepse shumë se qeveria që shkoi, dhe e gjitha kjo, pa e ka të shkruar në ballë se është një ndërmarrje llogaritur stafet e tyre, që mund të ndërtohen sipas private apo sh.p.k e Edi Ramës. Për të gjitha këto të njëjtit model po me shtesa kate. E sikur të mos arsye, kjo qeveri është një kërcënim i madh për mjaftonte kjo, të gjithë ministrat, përveç njërit vendin dhe për çdo shtetas të kësaj Republike, sigurisht, pritet të zëvendësohen me 20 deputetë, ashtu si të gjitha gjërat private për të cilat nuk mund duke fryrë kësisoj edhe parlamentin, duke e bërë të pretendosh të kenë ndonjë dimension të fortë më të stërmadhin dhe më të kushtueshmin në të publik, sepse janë ndërtuar për të qenë të tilla. gjithë këto vite. Kam përtuar të marr lapsin dhe t’i Madje ajo është kërcënim edhe për vetë Partinë bëj llogaritë saktë, por jam i sigurt se janë disa Socialiste, sepse as atë vetë nuk e përfaqëson. dhjetëra e miliona euro që do të rëndojnë mbi Kam bindjen e plotë se edhe kriteri i ministrave jo xhepat e taksapaguesve shqiptarë. deputetë është shpikur për të përforcuar Ky është peshqeshi i parë që i bën paradhënie dimensionin privat të kësaj qeverie, për ta

55 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

distancuar atë jo vetëm nga qytetarët e thjeshtë, i majtë e mori vendin e tij. Nëse Edi Rama po ndjek të cilët e votuan këtë maxhorancaë, por edhe nga fatin e kolegut grek, drejt falimentimit të ekonomisë, vetë deputetët e majtë që do ta pagëzojnë sot dhe sipas deklaratave të drejtuesve të Partisë do ta mbajnë në këmbë këtë qeveri për aq jetë sa Demokratike, është mirë që të qartësohet se në të ketë. Pavarësisht se ky kabinet ka lindur si çfarë kushtesh financiare po e lëshojnë ata kërcënim i madh kombëtar, kjo është qeverisjen e vendit. prapëseprapë qeveria e Republikës së Shqipërisë. Unë hyj tek ata persona që mendojnë se Ky vend ka nevojë të zhvillohet më tej, të situata ekonomike e vendit është në një krizë mirëqeveriset dhe të avancojë arritjet e ekstreme. Pamjen më të plotë të saj kemi për ta pamohueshme të këtyre dekadave në liri, sidomos parë me kalimin e kohës. Qeveria e re, me ato të 8 viteve të fundit. Në këtë kuptim, kjo qeveri programin e saj katër vjeçar, është ofruar me një as sot e as në ditën apo grahmën e vet të fundit, kërkesë të natyrshme për të ndryshuar situatën nuk do ta ketë mbi supe mallkimin e opozitës, duke në të cilën ndodhet vendi ynë, Shqipëria. Atë e mos imituar kurrë modelin e shpifur të baltosjes, presin një tufë faturash të pashlyera të një qeverie atë zakon patologjik të Edi Ramës. Ne jemi të që ka marrë borxh edhe për ata që sot nuk kanë vendosur të vigjilojmë pa mbyllur sytë, për asnjë lindur akoma. çast, çdo lëvizje të dyshimtë ose jo të kësaj qeverie. Ironike, por është i vërtetë fakti që të gjitha Do të jemi këtu për të denoncuar çdo skandal dhe projektet e mëdha, që qeverisja e djathtë nisi vite çdo aferë korruptive, madje edhe çdo tentativë për më parë me plot ambicie, nuk kanë përfunduar të bërë ndonjë zullum prej saj. Do të jemi këtu çdo ende për mungesë fondesh dhe kredish të ditë për t’i tundur Edi Ramës dhe çdo përfaqësuesi mjaftueshme. Rruga Durrës – Kukës nuk ka tjetër të kësaj qeverie, të gjitha premtimet e përfunduar akoma, Rruga e Arbërit është edhe më fushatës elektorale, por padyshim do të jemi po keq dhe privatizimi i Albpetrolit është një fjalëkryq ashtu edhe opozita e alternativave. në dështimin e vet. Një tufë koncesionesh të Për sa më sipër dhe për të tjera që nuk mund shpërndara me logjikë alobiste e kontrolli, e kanë të thuhen të gjitha në një fjalim: Zoti e bekoftë kthyer ekonominë dhe shtetin në një godinë me Shqipërinë dhe opozitën e saj. Për sa më sipër vrima, ku nuk kuptohet se ku është dritarja e dera. dhe për të tjera që nuk mund të thuhen të gjitha në Projektet më të mëdha të infrastrukturës së vendit një fjalim: Zoti e faltë këtë qeveri, sepse as ai vetë kërkojnë fonde të reja, të cilave duhet t’u nuk e shpëton dot nga dështimi. bashkohen edhe shpenzime të tjera, që janë të Faleminderit! nevojshme për të zbutur varfërinë dhe për t’u Ilir Meta – Fjalën e ka deputeti Pandeli Majko. dhënë oksigjen reformave në fushën e arsimit, Të përgatitet më pas deputeti Eduard Halimi. shëndetësisë dhe pensioneve. Pandeli Majko – I nderuar Kryetar i Kuvendit, Pronarëve të vjetër dhe ish të përndjekurve, Të nderuar kolegë, po ashtu do t’u afrohet një plan i përkushtuar dhe Në kohë krizash njerëzit janë të prirur të i besueshëm në kohë. Të dish dhe të bësh, në besojnë atë çfarë ata duan. Ky mësim i historisë qeverisjen e vendit, shpesh janë dy gjëra të nuk mund të shmanget nga debatet politike. Sot ndryshme. Sfidat e qeverisjes së re janë pa po diskutojmë për programin e një qeverie që po diskutim të vështira. e merr vendin në krizë. Ai e ka të pashmangshëm Si deputet dhe koleg, e kam ndjekur me debatin mes asaj që vjen si dëshirë për ndryshim vëmendje analizën që demokratët po i bëjnë dhe cinizmit mosbesues të opozitës. humbjes së 23 qershorit. Ajo që më ka tërhequr Si radhë më parë po përmendet, apo është vëmendjen, është që një nga arsyet e pranuara të përmendur edhe paralelja me rastin e krizës që humbjes nga ana e tyre, është administrata rrënoi Greqinë, si pritshmëri e premtimeve të së shtetërore dhe emërimet e pamerituara në të. Në majtës shqiptare gjatë fushatës elektorale. Në fakt, administratën shtetërore gjen një amalgamë përpara se të merremi me përgjigjen e pyetjes se njerëzish dhe është e pahijshme që t’i trajtosh të çfarë na pret, do të ishte më gjakftohtë pyetja gjithë njëlloj. Aty, krahas një shtese profesionistësh paralele, në çfarë gjendje jemi? Nuk besoj se të respektuar dhe bartësish të memories përdorimi sot i rastit “Papandreu”, mund të ndahet shtetërore, gjen individë që punën në administratën nga gjendja ekonomike në të cilën ky Kryeministër shtetërore e kanë kthyer në një biznes të rëndomtë.

56 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Këta tipa janë bërë turpi i shtetit dhe i politikës tjera. Është e pritshme që në vitet që do të vijnë, në Shqipëri. Qytetarët me shumicë vlerësojnë që në këtë hapësirë, do të vendosen rreth 50% e atyre mbas çdo të paafti të punësuar në administratë që jetojnë ende në fshat. Shqipërisë po i vjen një qëndron një interes politik. Janë rreth 120 mijë brez i ri, të cilin po e lodh drama e politikës së punonjës që paguhen nga buxheti i shtetit. varfëruar nga mosdallimet. Ristrukturimi i tyre nga qeveria e re fillimisht mund Qeveria e re ka një mundësi të natyrshme të të ketë tendenca politike. Kjo duhet pranuar jo si bëhet zëdhënëse e interesit të dhënies së tokave dëshirë për t’u vënë fshesën të gjithë atyre që kanë për ndërtim shtëpish. Kjo e fundit nuk mund të një punë në administratë, por si pasojë e fshesës ndodh, nëse një arkitekt dhe urbanist i mirë nuk së qeverisjes së mëparshme. Nuk po them që të është një njeri me status zyrtar të fortë, si gjithë socialistët janë engjëj, dhe ata me teser përfaqësues i vendosmërisë së shtetit dhe zbatimit partie të djathtë janë djaj. Kjo do të ishte naive, të ligjit. Sot Shqipërisë i duhen arkitektët dhe antinjerëzore dhe po ashtu përsëritje e avazit të urbanistët, më shumë se disa këshilla komunash vjetër. Qeveria e re ka detyrimin ligjor që të rikthejë e bashkish që, edhe për nga niveli i diskutimit, nuk në punë, në radhë të parë, ata që kanë një vendim krahasohen me kuvendet e dikurshme të burrave gjyqësor apo të Komisionit të Shërbimit Civil, të në malësi apo në Labëri. cilët u larguan nga puna padrejtësisht, vetëm se Dëshiroj të përshëndes dy aktet e para, por identifikoheshin si socialit. të qarta, të qeverisë së re: qëndrimin e qeverisë Ristrukturimi administrativ padyshim që do të shqiptare ndaj aksioneve të aleatëve tanë në ndërlidhet me reformën financiare të vendit. Lindjen e Mesme dhe vizitën e parë në Kosovë të Aktualisht ministri që duhet dëgjuar më shumë Kryeministrit të mandatuar. është ministri i Financave, Zoti Shkëlqim Cani, i Fqinjësia e mirë dhe rindërtimi i marrëdhënies cili është një profesionist. Ai di dhe duhet të jetë i shqiptare në rajon janë fondamentale për të vendosur të thotë edhe fjalën rrokje “jo”. Ai do të ardhmen e kombit dhe kredencialet ndërkombëtare urrehet dhe mbase fyhet me raste nga një pjesë e të shtetit shqiptar. Për këtë temë është folur shumë opinionit, edhe për këtë arsye. Ai është ministri, dhe është bërë pak. Kjo vjen dhe për faktin se nuk që sot dhe në vazhdim i duhen dhënë të gjitha jemi ende të vetëdijshëm se sa është fuqia reale garancitë dhe përkrahja më e fortë politike në që prodhon bashkëpunimi midis shqiptarëve në periudhën e vështirë, që na pret në fazën e parë rajon, të Tiranës me Prishtinën dhe Shkupin. Kemi të qeverisjes. Financat e vendit janë në një gjendje një emigracion ku shteti shqiptar nuk po merr ende ku mungon vetëm shprehja: “Të rroni vetë”. detyrimet e veta. Sikur të bëjmë gjysmën e asaj, Të nderuar kolegë, si deputet i Tiranës gjysmën e asaj, që vendet evropiane bëjnë për dëshiroj të nënvizoj një fakt, i cili në qeverinë e re emigracionet e veta, do të ishte mirë. Ndryshimet po shfaqet në nivelin e pasionit. Ky është kontrolli kushtetuese të pritshme duhet të sanksionojnë të kurban i vendit dhe padyshim që kërkon pasion drejtën e votës edhe për ta. Fjalët e shumta në të për këtë gangrenë administrative dhe sociale. tilla raste nuk vlejnë. Edi Rama nuk është Shqipëria është i vetmi vend europian që ndarjen konformist, kjo e bën më të mirë si Kryeministër. administrative e ka të trashëguar nga periudha Qeveria e re që ai drejton ka një mandat të qartë komuniste. Të mendosh zhvillimet urbane në për të ndryshuar gjërat. Programi është letër dhe Shqipëri pas viteve 90 dhe lëvizjet e popullsisë nga bojë. Ndryshimi do njerëz që dinë të ëndërrojnë fshati në drejtim të qytetit, është e pafalshme dhe të rrezikojnë. Vota ime është për ëndrrën, për vonesa për të kryer ndarjen e re administrative. përballjen me rrezikun dhe ndryshimin e Shqipërisë Qeveria e re, ashtu siç edhe është deklaruar, nuk për më mirë. Ajo është pa dyshim pro kësaj qeverie. ka se çfarë të presë. Kjo është me të vërtetë një Opsioni i kundërt sot nuk ekziston. emergjencë. Ju faleminderit! Një emergjencë tjetër është edhe fakti që Ilir Meta – Shumë faleminderit, zoti Majko! kontrolli urban nuk mund të përballojë problemin Fjalën e ka zoti Eduard Halimi. Përgatitet vetëm me çështjen e legalizimeve. Hapësira mes deputeti Fatmir Xhafaj. Tiranës dhe Durrësit duhet të marrë një status të Eduard Halimi – Zoti Kryetar i Kuvendit, veçantë, si zonë mbi të cilën eficienca e Të nderuara zonja dhe zotërinj deputetë, investimeve buxhetore tejkalon ato të zonave të Dy ditë më parë, në këtë foltore shqiptarët

57 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

duhet të dëgjonin një kryeministër që t’i bënte më Dukej sikur Kryeministri i zgjedhur ishte në optimistë qytetarët shqiptarë, një program politik opozitë dhe po sulmonte opozitën, sikur opozita që do t’i kishte në qendër ata që votuan më 23 të ishte maxhorancë. Ai nuk e kishte kuptuar ende qershor dhe premtimet që ai u bëri, sy më sy, siç që është bërë kryeministër. Kurrë ndonjëherë nuk thoshte. Një program që do t’u thoshte në mënyrë është dëgjuar në këtë Parlament dhe në asnjë të qartë dhe konkrete dhe me objektiva konkretë, parlament të botës demokratike një Kryeministër i kur do të fillojë shëndetësia falas, kur do të fillojë dekretuar që në fjalën e parë në Kuvend, në ditën dhe kur do të mbarojë legalizimi falas, kur do të e parë më të bukur për çdo politikan, në paraqitjen ulen taksat për 95% të shqiptarëve, kush do t’i e programit të vet si Kryeministër të ketë kaq paguajë dhe sa do të paguajë; kur do të fillojë dhe shumë mllef politik, kaq shumë urrejtje, kaq shumë kur do të përfundojë para dy viteve dëmshpërblimi vrer për hakmarrje. I shkreti ai për vrerin që mban për të përndjekurit, që tha se do ta bënte në mënyrë brenda, sepse vreri i hakmarrjes nuk ka shërim! të menjëhershme, dhe sa është fatura financiare Gjatë gjithë fjalës në Parlament u përpoq të për këtë; kur do të fillojë t’ju japë tapi në dorë nxijë gjithçka që është arritur, të gjithë realitetin fshatarëve, se tha: “Do t’jua jap për një vit”, shqiptar, si një alibi për t’u bërë bisht premtimeve, ndërkohë që sot u thotë, se do të bëjë një plan apo si një alibi për atë që tha ish-kryeministri Majko. vitin e ardhshëm. Por Shqipëria, zoti Rama, është krejt ndryshe nga Programi është një fjalim, që nuk mori ajo që ti u the shqiptarëve dhe është krejt ndryshe përgjigje për qytetarët. Është një fjalim politik, që nga ajo që të gjetëm para 8 viteve. Tetë vjet më ka në thelb sloganin: “Kam në plan të bëj një plan”. parë latë një Shqipëri me banda që lëviznin Dhe më kujtohet, e njëjta histori para 4 viteve fjala lirshëm, me drogë që kalonte çdo ditë nga njëri e Rexhep Mejdanit, i cili e nxori hapur para të gjithë breg në tjetrin, me trafikantë që komunikonin shqiptarëve se, kur i dorëzuan një kuti të madhe lirshëm me policinë, me zyrtarë shtetërorë në me fjalën “program”, e hapi dhe tha se aty nuk simbiozë të plotë me gjithë policinë. Na latë kishte asgjë dhe përshëndeste zotin Majko, i cili, Shqipërinë e gomoneve, të drogës, të krimit të ashtu si edhe ne, vuri në dyshim, nëse Edi Rama organizuar, të korrupsionit të skajshëm, një do të dështonte si Papandreu apo jo. Dhe tha se Shqipëri ky bandat ishin në simbiozë me edhe kjo mund të ndodhë, edhe Edi Rama mund qeveritarët dhe aspak për çudi, pak muaj më parë ta çojë Shqipërinë teposhtë, si Papandreu, por për segmentet e tyre u përfshinë në fushata elektorale, këtë nuk do ta ketë fajin Edi Rama, do ta ketë fajin për t’u përdorur rëndshëm në marrjen e votave. sërish Saliu. Na latë një Shqipëri me një administratë 110 mijë E dëgjova Kryeministrin e ri, i prirë për të parë punonjës dhe po ju lëmë një administratë me 85 se çfarë ka ndryshuar te ky njeri. Nuk kish as më mijë punonjës. Na latë një qeveri me badigardë, të voglin dyshim se nuk do të bënte asgjë për të shoferë dhe makina, ku kishin të gjithë luftuar korrupsionin, sepse ai e qeverisi për 10 vjet zëvendësministrat, deputetët dhe po ju lemë një Tiranën dhe i ktheu bashkinë dhe lejet e ndërtimit Shqipëri me më pak shpenzime, me më shumë në institucionin më të korruptuar në Shqipëri. Nuk përgjegjësi për heqjen e barrës ndaj qytetarëve. kisha as më të voglin dyshim se do të ndryshonte Ishte një vend ku anëtarësia në NATO as që nga sindroma e shkatërrimit, matrapikut, sëpatës, ëndërrohej, marrja e statusit kandidat ishte e largët. fadromës, arrogancës me djersën e qytetarëve. Hoqëm vizat dhe radhët e gjata të qytetarëve dhe Nuk kisha asnjë dyshim se për drejtësinë dhe për rrëzuam me skepticizëm të gjithë ata që me mllefin reformimin e saj nuk kishte kuptuar asgjë dhe e e opozitës së djeshme u shkruanin email-e vetmja alternativë që qëndronte në themel të tij ambasadorëve, duke u kërkuar refuzimin e vizave, është shpifja, përbaltja, fyerja, sulmi verbal ndaj se shqiptarët ishin një bandë kriminelësh dhe do njerëzve të drejtësisë, por doja të dëgjoja, nëse të pushtonin të gjitha vendet e Bashkimit Europian. ky njeri e kishte kuptuar që është bërë Eliminuam bandat dhe kriminelët i çuam me vite Kryeministër, një kryeministër i gjithë shqiptarëve, të tëra brenda hekurave, eliminuam skafet, nëse kishte filluar të hiqte mllefin, helmin, vrerin gomonet që ishin simboli i Shqipërisë dhe kryem që kishte ndaj maxhorancës së djeshme dhe reforma, duke e bërë vendin anëtar të NATO-s, opozitës së sotme dhe të kishte filluar të sillej si ngjarja e dytë historike më e madhe për kombin lideri i të gjithë shqiptarëve. shqiptar, edhe pse ti edhe të tjerët ishit me bilbila

58 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

dhe me shami të zezë në gojë. Për 8 vjet qeveria U shkruan shqiptarëve se në katër vjetët e e Sali Berishës e transformoi Shqipërinë. Ecëm ardhshëm do të reformojë sistemin duke në rrugën e vështirë të reformave të drejtësisë duke dixhitalizuar gjykatat, kur kjo gjë ka përfunduar në pasur përballë opozitën më regresive, e cila bllokoi fillim të këtij viti dhe është inauguruar së bashku për më shumë se 5 vjet çdo kod, çdo ligj që kishte me partnerët ndërkombëtarë. U thoni se do të të bënte me drejtësinë, bllokoi Gjykatën Adminis- përfundoni dixhitalizimin audio në të gjitha gjykatat, trative, bllokoi Gjykatën e Lartë, bllokoi çdo por janë vetëm katër gjykata nga 35 që kanë reformë, e cila do të transformonte edhe më tej përfunduar. Kjo është ajo që prisni? sistemin e drejtësisë. Por ne e ndryshuam sistemin, U thoni se do të nxisni përmbarimin privat për nga një Shqipëri ku 85% e vendimeve gjyqësore të përshpejtuar çështjet, por përmbarimi privat nuk ekzekutoheshin, kemi një Shqipëri tjetër, ku është 95%. U thoni shqiptarëve se do të bëni një ekzekutimi i vendimeve është në ritmet me vendet paketë ligjore, një paketë të re ku do të reformoni e Bashkim Europian. Reformuam, një nga një, të Kodin e Procedurës Penale, ligjin për Këshillin e gjithë aktorët e sistemit të drejtësisë, duke ndërtuar Lartë të Drejtësisë, Gjykatën Kushtuese, por ato një mozaik të qartë reformash. Reformuam janë kopje të programit të qeverisë së miratuar për noterinë, reformuam sistemin e burgjeve, këtë vit, për vitin 2013. U thoni shqiptarëve se do reformuam dixhitalizimin e gjykatave, që sot po na të zgjidhni problemin e tapive të tokave bujqësore, e thoni, se do ta bëni 4 vitet e ardhshme, vendosëm por nuk përcaktoni asgjë, asnjë afat, asnjë plan. një sistem të qartë të karrierës në gjyqësor, luftuam Ku shkoi premtimi juaj se qytetarët shqiptarë do të dhe hoqëm imunitetin, edhe pse për 2 vjet rresht e marrin tapitë brenda vitit? A e mbani mend se çfarë bllokuat pa asnjë motiv. Sot ne ju dorëzojmë një thatë në Rashbull të Durrësit? Nuk kisha asnjë Shqipëri tjetër, të ndryshme nga ajo që gjetëm 8 dyshim se nga punët dhe çështjet e drejtësisë vjet më parë dhe krejt ndryshe nga ajo që Rama e Rama nuk kishte marrë vesh ndonjëherë, as nga paraqiti dy ditë më parë këtu në Kuvend. çështjet e pronave kur u tha shqiptarëve se do të Por, në 23 qershor shqiptarët votuan, pa hequr kërkonte në arkivat e Italisë, do t’i kthente përmbys asnjë përgjegjësi nga vetja për rezultatin e ato, do ta rishikonte të gjithë procesin e pronave, zgjedhjeve, ne nuk mund të heshtim përballë dhe do t’u jepte në dorë, të pastër në tepsi, të gjithë manipulimit që i kanë bërë vullnetit të votës së lirë zgjidhjen e këtij problemi. I gjithë programi i së shqiptarëve, mashtrimit ndaj qytetarëve me premtimeve është tretur dhe vendin e tij e ka zënë, premtime false, përdorimit të parave të pista dhe as më shumë e as më pak, një program kopjac. kriminelëve në mbledhjen e votave. Për pronat u thoni shqiptarëve sot se e vetmja Të nderuar kolegë, lexova programin i prirur alternativë gjatë gjithë katër vjetëve të ardhshëm edhe nga mënyra sesi Rama do t’u argumentonte do të jetë rishikimi i strategjisë së pronave dhe një shqiptarëve se ky kabinet, kjo përbërje dhe ky pro- plan për vitin e ardhshëm. Pra, e thënë ndryshe: gram do të ishte më i mirë për ta, për qytetarët, se kam një plan, të bëj një plan. ky program dhe kjo strukturë qeverisjeje do të niste Nuk prisja që të kishte mësuar ndonjë gjë nga siç nis çdo kabinet në çdo vend demokratik shteti i së drejtës, po aq sa nuk prisja që të bënte perëndimor: me më pak paga, me më pak një luftë të hapur dhe pa kompromis ndaj shpenzime, pa makina luksi, pa administratë të korrupsionit në drejtësi, por prisja të kishte ekzagjeruar, e thënë ndryshe me barrë më të lehtë ndryshuar, sot që u bë kryeministër, se do të hiqte për ata që kanë votuar për qytetarët. Por ky pro- dorë nga sulmet ndaj gjyqtarëve, prokurorëve e gram nuk ka një model qeverisjeje. Një program institucioneve të pavarura. Prisja që këshilltarët e që është shkruar nga një OJF, i cili mohon gjithçka, tij ta kishin mësuar se një kryeministër nuk mund por që nuk njeh mbi të gjitha realitetin. Një pro- të kërcënojë në një vend të lirë se nuk do të njohë gram që i ngjan më tepër një memoje të një pavarësinë e gjykatave dhe se gjykatësit e ndihmësi të rëndomtë të administratës, i cili bën çështjeve i pret hakmarrja e tij primitive politike. plagjiaturë duke kopjuar pjesë të strategjive të Nuk do të njohë dhe nuk do të fshihet pas ministrive. E thënë ndryshe, ashtu siç tha edhe pavarësisë së prokurorëve se prokurorët e Majlinda, një program kopjac. Nuk njeh realitetin, çështjeve i pret hakmarrja e tij politike. sepse 80% e atyre që thotë për drejtësinë dhe po E them sot këtu, në emër të deputetëve të u premton shqiptarëve për katër vjet janë realizuar. opozitës, se Rama duhet të harrojë se do ta lejojmë

59 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

të kërcënojë sërish institucionet e këtij vendi, siç do të votoj kundër edhe përbërjes së këtij kabineti. nxitoi të hapte gazetat ditën e nesërme: “Nuk kemi Pak ditë më parë Edi Rama i kërcënoi mandat për të harruar, por kemi mandat për t’u ministrat e tij që të mos merrnin në punë kushërinjtë hakmarrë”. dhe vendosi një standard shumë të fortë, Të dashur kolegë, frikën ai duhet t’ia këtë standardin e nepotizmit. Ai tha: “Po morët vetes për vrerin që mban brenda, se vreri i kushërinjtë në punë, do t’ju fus në burg”. Por të hakmarrjes është ai që nuk të jep shërim. Por ky nesërmen, një nga anëtarët e tij, doli përpara program dhe kjo qeveri ka një risi kjo qeveri. Risia mediave dhe pranoi se e kishte kushëri, por të është modeli. Risia është struktura. Do të votoj largët. Ky është standardi i ri që po na sjell kundër kësaj strukture, sepse në kohën e krizës Kryeministri i zgjedhur, zoti Rama, ndaj në këtë më të madhe të rajonit na vjen me një kabinet me qeveri nuk futi në përbërje ata që luftuan dhe 6 ministri më shumë, që, sigurisht, ata që votuan mbajtën peshën në fushatën e vitit 2013, por më 23 qershor nuk e dinin. Nuk do të shpenzohen ndërsa i dërgoi në betejë, në mendje kishte paratë e Edi Ramës, por të shqiptarëve. Ai premtoi qeverinë hije, qeverinë personale, pa lidhje me t’i pyeste për çdo vendim. A janë dakord ata që meritën, pa lidhje me kontributin ndaj partisë, pa Rama të ketë një ministri të tërë për të komunikuar lidhje me karrierën në parti. Ndaj dhe sajoi këtë me parlamentin edhe pse e ka 10 metra larg zyrës kusht: ose deputet, ose ministër; ose komitet se tij? Po që të ketë 3 ministra shteti, thuaj që këta ekzekutiv, ose komitet partie, për t’i nënshtruar ata 16 të tjerët nuk janë për shtetin, përfshirë edhe që mund të kërkonin meritën, duke i kërcënuar me një zëvendëskryeministër që nuk ka asnjë post heqjen e mandatit, por, të dashur kolegë, jo se tjetër? më vjen keq se nuk i kam në qeveri këta kolegë, Nuk dua të pyes se sa i ka kushtuar zyra e të cilët janë kundërshtarët tanë më të fortë. deputetit në Vlorë, sa i ka shkuar mobilimi, ku i Aspak. Nuk është fare problem për mua kjo. gjeti paratë, kush po i paguan, se ndoshta janë Problemi qëndron te fillimi i mbrapshtë i Edi paratë e Ramës dhe me shokët e tij i ka llogaritë Ramës për të centralizuar pushtetin në një dorë, me institucionet, por kur bëhet fjalë për më shumë për aq sa i përket PS-së, t’i ketë gati deputetët se 10 milionë euro për të transferuar ministritë dhe e saj si kamikazë dhe hanxharë për hakmarrje, këto para janë të qytetarëve, duhet të ndalem. Ky mllefe, për të shfryrë vrerin që po ia gërryen nuk është interesi i qytetarëve shqiptarë dhe as enën përbrenda dhe mezi priste ta zbrazte këtu, ushtrimi i pushtetit prej tyre, siç thotë Edi Rama, para se të ikte në Kosovë. por një haraç i lartë, i tepërt dhe i panevojshëm, I duhen hanxharë politikë si këta këtu për që duhet paguar për qeverinë më të madhe në spastrime të thella në stafe profesioniste, në histori dhe për parlamentin më të shtrenjtë, kur të administratën publike, për t’u hakmarrë ndaj gjitha qeveritë e vendeve të zhvilluara po bëjnë opozitës, ndaj gjyqtarëve, prokurorëve dhe për shkurtime. Këtë donin qytetarët shqiptarë? Jo, nuk t’u thënë shqiptarëve se ka ardhur ora e donin këtë. Por e donte Edi Rama. Ai donte të hakmarrjes politike. Ai do t’i ketë të gjithë nën krijonte dy ekipe, një ekip ekzekutiv dhe një politik. vete, ndaj edhe i zgjodhi të rinj, pa lidhje me Një komitet ekzekutiv dhe një komitet partie. njëri-tjetrin, pa karrierë në PS dhe pa meritë, Kjo është Rilindja, të dashur kolegë. Rilindja që t’i urdhërojë, siç i urdhëroi pak më parë kur e rikthimit 50 vjet pas. Me një komitet ekzekutiv, fliste Majlinda Bregu. U çoi sms të qeshnin dhe që kishte kryetari, dhe me një komitet partie, që të gjithë filluan të qeshnin. Do t’u thotë: do ta mbajë në parlament. Një tekë dhe një model “Përplasni kokën mbas murit si kamikazë!” dhe që u kushton minimumi 10 milion euro qytetarëve ata do ta përplasin sa herë të thotë Rama dhe shqiptarë. Por haraçi që duhet të paguajmë për do të binden sa herë të dojë Rama, se nuk kanë këtë strukturë është më i madh, sepse do të kemi ç’të humbasin në karrierë. S’kanë asgjë, pasi 20 deputetë më shumë. Një deputet merr 2 milionë të gjithë i ka krijuar Rama dhe nëse e lekë dhe me ligjin e ri, me statusin, do të marrë ca kundërshtojnë, ata humbin gjithçka, sepse iu më shumë dhe pikërisht kjo tekë do t’i kushtojë hoqi edhe mandatet. Komitetit Ekzekutiv, Komitetit të Partisë dhe gjithë Ajo që ndodhi para dy ditësh ishte prologu këtij modeli rilindas, jo më pak se 12 milionë euro, i asaj kulture të konfliktit politik që Rama po na ndaj më duhet të votoj kundër këtij kabineti. Por sjell në Parlament. E bën dhe do ta bëjë këtë

60 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

edhe në muajt në vijim, me qëllimin e vetëm qeverisim më mirë, duke përfituar nga gabimet për të fshehur paaftësinë e tij për të mbajtur e së shkuarës, por me sy e përgjegjësi nga e premtimet; paaftësinë e tij për t’u bërë një ardhmja. Urtësi nga ne, për të peshuar me më kryeministër i mirë për shqiptarët, me faktin e shumë përgjegjësi votën e 1 milion shqiptarëve, pashmangshëm se ka 95%, fakt që dështoi në për ta ushtruar me më shumë maturi pushtetin të gjithë iniciativën e vet. Ne do të jemi këtu e maxhorancës së krijuar. çdo ditë për të mos lejuar as edhe një minutë Reflektim kërkohet edhe nga ju, opozita të vetme që konfliktin politik ta ketë alibi për të përballë nesh, për gabimet dhe përgjegjësitë e mbuluar dështimin, sulmet politike, si mjegull qeverisjes suaj dhe për t’u ndarë qartësisht nga për të humbur gjurmët, për hakmarrjen ndaj gabimet dhe përgjegjësitë e keqqeverisjes suaj institucioneve, si paaftësi për t’i deformuar. Do 8-vjeçare. Urtësi nga ju, për të pranuar të jemi këtu me qetësi dhe maturi, me qetësisht rolin tuaj të ri si opozitarë, duke përgjegjshmërinë e mandatit të opozitës, për demonstruar një opozitë të fortë, por t’u treguar qytetarëve çdo ditë, çdo orë dhe çdo konstruktive. Është në interes të vendit, në minutë se jemi dhe do të mbetemi një forcë interes të qytetarëve, që në këtë sallë të ketë politike sot opozitë dhe shumë shpejt më shumë debat të kulturuar për programet, maxhorancë, me një qëllim të vetëm: mbrojtjen për projektligjet dhe jo për individët. Me e lirive dhe interesave të qytetarëve shqiptarë dhimbje më duhet të them që ky debat i parë dhe fëmijëve të tyre. nuk po demonstron reflektim, përgjegjësi dhe Faleminderit! urtësi. Ilir Meta – Faleminderit! Çfarë keni pretenduar ju gjatë gjithë këtyre Fjalën e ka deputeti Fatmir Xhafaj. ditëve dhe sot në këtë sallë? Pretenduat se Fatmir Xhafaj - I nderuar zoti Kryetar i programi nuk u dha në kohë për të bërë pyetje Kuvendit! e për t’u përgatitur për seancën. Ju dhanë I nderuar zoti Kryeministër! programin dhe kohën e kërkuar në dispozicion, Të nderuar kolegë deputetë! plot 48 orë. Nëse ju kujtohet, në 2005-n ne Ky është debati i parë i sesionit të parë të kërkuam kohë dhe nuk na e dhatë kurrsesi, një legjislature të re. Një pjesë e madhe shkelin duke na futur në një seancë maratonë. E për herë të parë në këtë sallë dhe uroj që veç megjithatë ne ju bëmë jo pak, por rreth 185 emocioneve të kenë edhe përgjegjësinë e pyetje. Ju sot asnjë të vetme. Ky ishte blofi i madhe të përfaqësimit. Shumë nga ne janë me parë juaji në këtë betejë të parë politike dhe më shumë përvojë. Kanë pasur mundësinë të parlamentare. mësojnë nga veprime të mençura e nga jo pak Pretenduat se programi nuk ka shifra dhe gabime të bëra në këto vite demokracie afate, por në respekt të opinionit publik, të parlamentare. Një pjesë jo e vogël ndër ne kanë zgjedhësve tanë dhe në transparencë të së provuar edhe pushtetin, edhe opozitën dhe do vërtetës le t’u referohemi disa të dhënave të duhej që mjaftueshmërisht të kishin kuptuar krahasuese! Në vitin 2005 ju erdhët në pushtet se si disa gjëra ndër ne, dhe kryesorja pas 8 vjet qeverisjeje të PS-së . Më 9 shtator komunikimi mes nesh, në interes të qytetarit e qeveria juaj paraqiti programin. E kam riparë me në sy të qytetarit, duhej të ishte më i kujdes atë seancë dhe më rezulton se në atë fjalim emancipuar, më i kulturuar dhe shumë më i ka vetëm 6 referenca në shifra, 4 afate konkrete përgjegjshëm. për angazhimet e marra dhe asnjë shifër monetare Uroj dhe shpresoj që përvoja e krijuar te për përmbushjen e angazhimeve. Është i botuar shumë ndër ne të shndërrohet në përgjegjësi në site-n e Kuvendit. Hapeni dhe lexojeni! për të rithemeluar një komunikim dhe një Ndërkohë që programi i qeverisë “Rama” ka jo pak, marrëdhënie të re midis kundërshtarësh që i por rreth 28 referenca shifrash me disa afate bashkon në thelb një interes dhe një qëllim: se konkrete për angazhimet e marra dhe rreth 15 si ta bëjmë jetën e njerëzve, të zgjedhësve tanë argumente në shifra monetare për përmbushjen e shumë më të mirë, më të drejtë dhe europiane. angazhimeve. Janë fakte kokëforta për ata që duan Kjo do të ushqente më shumë reflektim e urtësi të lexojnë e të kuptojnë, për cilindo që nuk do të nga ne dhe nga ju. Reflektim nga ne se si të bëjë tellallin, por deputetin, që do të bëjë politikë

61 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

dhe jo demagogji. Kjo që bëni ju është politikë me Sot në këtë vend, që quhet Shqipëri, ku ju dy standarde, por gjetkë e keni hallin. E keni tek e qeverisnit deri dje dhe ne kemi marrë përsipër vërteta. të qeverisim nga sot, në këtë vend ku ne quhemi Pretenduat, si parafolësi, se programi ka fjalë përfaqësues të popullit, rreth 400 000 vetë fyese e provokuese për opozitën. Le t’u referohemi jetojnë me rreth 4800 lekë në muaj ose me rreth përsëri fakteve. Shihni fjalën e z. Berisha në 2005 40 euro në muaj, ose e thënë ndryshe, me më dhe do të gjeni një lumë me shprehje fyese e pak se 1/40 e pagës sonë mujore. Ky është lajmi provokuese për qeverinë paraardhëse dhe i keq, ky është lajmi i vërtetë dhe dhimbja që opozitën me citime të tilla, si: “administrata e duhet të na bëjë ne të gjithëve të reflektojmë nepotizmit, fudullëkut, inkompetencës, falsifikimit, për më shumë përgjegjshmëri e urtësi në korrupsionit dhe shpirtkazmërisë”. Ai i ka thënë. sjelljen dhe veprimin tonë politik. Duhet të Hapeni dhe lexojini: “Qeveria e krimit, trafikut, kuptojmë se jemi vendi më i varfër i Europës. ryshfetit dhe korrupsionit; Shqipëria, vend i krimit Shqipëria është si një makine që ka ngecur në të organizuar e trafiqeve kriminale më të baltë. Hajde ta shtyjmë të gjithë bashkë! Nëse nuk rrezikshme në rajon dhe në Europë” etj., pa kaluar doni, të paktën rrini, por mos prodhoni më baltë, pastaj te kërcënimet, shantazhet dhe fyerjet sepse vendi nuk ka mundësi të durojë përsëri atë emblematike ndaj opozitës socialiste në debatet që synojnë e demonstrojnë shumë prej jush në kuvendore të këtyre viteve. Shihni fjalën e debatet që keni bërë deri tani me fjalime ku Kryeministrit Rama dhe për më tepër programin e dominon vreri, hakmarrja, dhuna, hanxharët, paraqitur! Asnjë fjalë të vetme fyese apo shprehje shprehje e një gjuhe politike tërësisht primitive! denigruese nuk e gjeni dot. Kjo që pretendoni ju Ne jemi këtu për të bërë debat se si duhet është politikë me dy standarde. Po gjetkë e keni ta luftojmë varfërinë, se si duhet të rrisim hallin. Tek e vërteta. punësimin, se si duhet ta vëmë shtetin në Shihni paraqitjen e dy programeve tuaja shërbim të qytetarit, se si t’u japim njerëzve qeverisëse: 2005-n dhe 2009-n dhe provoni të drejtësinë e merituar. Qytetarët na kanë votuar gjeni qoftë edhe një vlerësim pozitiv për për t’i përfaqësuar për hallet e tyre, për t’i paraardhësit tuaj apo qoftë edhe një fjalë të mirë mbrojtur në interesat dhe të drejtat e tyre dhe për opozitën përball jush! Asnjë. Përkundrazi. jo për t’u kacafytur fjalëshumë përmes Kurse Kryeministri Rama në disa deklarime procedurash absurde për karriget dhe publike në fjalën e tij në seancën e mëparshme privilegjet tona. Jo vetëm ky Parlament, por edhe dhe vetë programi qeverisës njohin disa arritje vetë qeveria që po votëbesohet ka nevojë jetike e punë të dobishme të qeverisjes së për kontributin e opozitës. Opozita si rregull voton mëparshme, si edhe i shtrin dorën për kundër votëbesimit të qeverisë, edhe kur nuk ka bashkëpunim opozitës së sotme, duke motive për ta bërë këtë, por nuk e shpjegoj dot demonstruar kështu një qasje ndryshe, një mllefin dhe energjinë mohuese, penguese, qasje të re me qeverisjen paraardhëse dhe me denigruese, me të cilën shoqërohet ky qëndrim opozitën. Jo një sjellje denigruese e armiqësore juaji. Ndihem i dekurajuar kur shikoj sjelljen si ajo e mëparshmja, por një qasje qytetare, një arrogante të demonstruar nga përfaqësuesit më qasje europianiste. të lartë të kësaj opozite. Të nderuar kolegë opozitarë! Ju, jo pa qëllim, doni ta lidhni humbjen tuaj të Ju jeni kundërshtarët tanë, por kurrsesi thellë me premtimet elektorale të Edi Ramës. Disa armiqtë tanë. Armiqtë i kemi dhe duhet t’i kemi nga ju shkojnë edhe më tej në marrëzinë e tyre. të përbashkët. Armiqtë tanë të përbashkët janë: Shohin si fajtor ambasadorin amerikan dhe faktorët varfëria, papunësia, korrupsioni e padrejtësia, ndërkombëtarë. Deri edhe disa personalitete të dhe plot plagë të tjera që shqetësojnë realisht njohura ndërkombëtare në fushën ekonomike, shqiptarët. Ju krijuat një pseudolajm për afatet vetëm se bënë mëkatin e madh që i dhanë disa e shifrat e programit dhe shmangët këto ditë këshilla miqësore qeverisë së ardhshme. lajmin kryesor, lajmin e vërtetë, lajmin që iu Gaboheni, miqtë e mi! Gjetkë do duhet t’i kërkoni dhemb shqiptarëve: shqiptarët, sipas vetë përgjegjësitë për këtë ndëshkim spektakolar të INSTAT-it tuaj, janë më të varfër se një vit më sovranit më 23 qershor. Duhet t’i kërkoni te modeli parë. i përdorimit të pushtetit tuaj për interesa të ngushta

62 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

personale dhe klanore, te mungesa e ligjeve, por keqzbatimi i tyre, shkelja nga më i forti transparencës në marrjen e vendimeve, te babëzia e më i pushtetshmi dhe, më kryesorja, mungesa e për të shpërdoruar fondet publike, tek arroganca ndëshkueshmërisë. Promovimet në detyrë të për t’u sjellë me pronën publike si të ishte prona kryera gjatë këtyre viteve, veçanërisht në 2 vjetët juaj private, tek toleranca ndaj krimit dhe e fundit janë tërësisht në shkëmbim të shërbimeve korrupsionit (veçanërisht atij që kapte sferën e lartë ndaj pushtetit të korruptuar. Kanë zënë për fyti vetë shtetërore), e shumë të tjera që tashmë dihen. sistemin, duke ushqyer paaftësinë, korrupsionin Nuk është faji as i maxhorancës, as i qeverisë dhe abuzimin në të, duke e bërë gjyqësorin të së saj pse ju humbët në zgjedhje. Për verdiktin e pabesueshëm dhe të padrejtë për qytetarin, për popullit nuk mbahet mëri, nuk nxirret inat. Sa më biznesmenin, për partnerët, duke e shndërruar shumë ta kuptojë këtë opozita, aq më shpejt ka drejtësinë në mall që blihet e shitet sipas më të mundësinë të dalë nga qerthulli i qarjeve dhe fortit, në mall që shkëmbehet me favoret dhe sharjeve. Druaj se qëllimi i vërtetë i kësaj fryme nënshtrimin ndaj pushtetit. Një proces i tërë agresive, shqetësimi i vërtetë i disave prej jush nuk emërimesh klienteliste ka synuar kapjen e është programi dhe premtimet elektorale të drejtësisë nga politika, njerëz të veshur me pushtet Ramës, por nevoja për t’u mbrojtur nga ekonomik dhe politik përmes shkeljeve flagrante transparenca dhe ndëshkimi i nesërm. Kush ka të Kushtetutës dhe ligjit, që kanë vulën e KLD-së shkelur ligjin dhe ka abuzuar duhet të paguajë, dhe të Presidentit të Republikës. Është e turpshme duhet të ndëshkohet. Vota e qershorit ishte votë edhe ajo që po ndodh aktualisht me Shkollën e për drejtësi ndaj abuzimit pa dallim, qoftë ky i Magjistraturës, me emërimin abuziv të një drejtori djeshëm apo i sotëm, blu apo rozë, elitar apo ur- të papërshtatshëm dhe militant, si dhe ndryshimi ban. në këto ditë i rregullores për të korruptuar procesin Ka ardhur koha për t’i thënë disa gjëra me e rekrutimit të kandidatëve, duke deformuar kështu emrin e tyre të vërtetë. Kjo është në interes të edhe të vetmen strukturë të sistemit që i kishte qytetarëve. Është në interes të maxhorancës që e shpëtuar korruptimit dhe influencës politike. ka këtë sfidën kryesore, por është edhe në interes Kërkohen masa radikale, reforma thelbësore të vetë opozitës, pasi katarsisi dhe distancimi nga për të bërë kthesën në sistemin e drejtësisë. abuzimi do t’i bëjë edhe vetë asaj mirë për t’u ndarë Programi ka bërë përpjekje të mira të adresojë nga dështimet dhe përgjegjësitë e keqqeverisjes seriozisht një pjesë të tyre, por ende ngelen shumë 8-vjeçare. Qeveria ofron ndëshkimin, por katarsisin çështje sensitive për t’u adresuar. Çmoj se Kuvendi duhet ta bëni vetë ju, kolegë opozitarë. Litari që duhet të ndërmarrë iniciativën për miratimin e një ju ka lënë qeveria arrogante e klienteliste po ju strategjie kombëtare për reformat në sistemin e pengon këmbët. Këputeni këtë litar të mallkuar drejtësisë, në funksion të vendosjes së një që të shpëtoni opozitën në këtë vend! marrëdhënieje të re ndërmjet politikës dhe Të nderuar kolegë, qeveria “Rama” dhe në drejtësisë, për t’u dhënë fund përpjekjeve për tërësi maxhoranca e sotme nuk e ka sfidën me vënien e drejtësisë në shërbim të politikës, një qeverinë “Berisha”. Sfida e saj nuk është të mundë strategji gjithëpërfshirëse, si domosdoshmëri për të djeshmen, por të fitojë të nesërmen. Qytetarët fillimin e një diskutimi të gjerë, për një reformë kanë votuar në mënyrë plebishitare për të pasur, kushtetuese që do t’i shërbejë rivendosjes së para së gjithash, drejtësi dhe barazi para ligjit. balancave ndërmjet pushteteve, pavarësisht Reforma në drejtësi përbën realisht një pikë kyçe institucioneve të sistemit të drejtësisë dhe në prioritetet e theksuara për procesin e integrimit plotësimit të detyrimeve në kuadrin e anëtarësimit në BE. Mungon besimi i publikut ndaj gjyqësorit. të vendit në BE; reformimin e procesit të emërimit Kritika të ashpra adresohen nga shoqëria civile, të gjyqtarëve të Gjykatës së Lartë dhe asaj faktorët politikë dhe shoqërorë në vend, Kushtetuese, duke përcaktuar saktë kriteret që veçanërisht në mënyrë të përsëritur edhe nga duhet të plotësojnë kandidatët dhe procedurat që partnerët ndërkombëtarë, përfshirë edhe vetë ndiqen nga Presidenti dhe Kuvendi për këto Komisionin Europian. emërime, duke sugjeruar krijimin e një këshilli të Ju konsideroni arritje disa reforma të pavarur për emërime dhe për përzgjedhjen e pjesshme. Numrin e ligjeve të miratuara si sukses, kandidatëve që emërohen në institucionet ndërkohë që problemi sot nuk janë mungesa e kushtetuese nga Presidenti i Republikës, me

63 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

pëlqimin e Kuvendit; fillimin e një debati të gjerë vizituar dhe për të kryer vizita të tjera, por respektoi lidhur me domosdoshmërinë e forcimit të Kushtetutën. Në vitin 2005, të nderuar qytetarë pavarësisë dhe eficiencës së institucionit të shqiptarë, janë zhvilluar 5 seanca. Seanca e parë prokurorisë, që do të duhet të fokusohet në u zhvillua në datën 2 shtator, seanca e dytë u mundësinë e decentralizimit të organit të akuzës; zhvillua në datën 3 shtator, pa filluar me paraqitjen rikonceptimin e roleve të prokurorisë dhe policisë e programit. Në datën 5 shtator u mbajt një fjalë gjyqësore; rideminsionimin e rolit dhe funksioneve nga Presidenti. Në datën 6 shtator u paraqit të Prokurorit të Përgjithshëm, si dhe fuqizimin e programi bashkë me përbërjen dhe jo siç u paraqit rolit të këshillit të prokurorisë. nga Kryeministri i mandatuar akoma, se ia kujtoi Qytetarët shqiptarë meritojnë një sistem edhe Majko dhe mirë bëri që ia kujtoi, sepse ia drejtësie të besueshëm, të pavarur, profesional, kujtuan edhe dje në Kosovë, sepse është akoma i të shpejtë dhe eficient. Ata meritojnë një sistem pabetuar dhe u është lënë 2 ditë kohë deputetëve drejtësie ku të gjithë të jenë të barabartë para ligjit të opozitës, pikërisht për të bërë pyetje. Kanë bërë dhe ku ligji të zbatohet njësoj për këdo, pavarësisht 400 pyetje, 187 opozita dhe 100 e ca të tjera pozitave shoqërore apo institucionale. Lëvizja Socialiste për Integrim, por ne nuk bëmë Të nderuar kolegë, unë shpreh besimin dhe pyetje. Nuk bëmë pyetje, sepse nuk kishim çfarë urimin tim që të gjitha objektivat që qeveria ka të pyesnim për “një kuti që ishte bosh”, siç tha përcaktuar në programin e saj, të arrihen. Të jeni Meidani para katër vjetësh. “Nuk ka asnjë gjë aty. të sigurt se këtë dëshirojnë të gjithë shqiptarët, Është vetëm kopje”. Të pyesnim veten tonë, se edhe ata që kanë votuar maxhorancën, edhe ata çfarë kemi parashikuar ne në strategjinë e që kanë votuar opozitën e sotme të Partisë drejtësisë. E tha edhe vetë parafolësi: “I sugjeroj Demokratike, sepse ky është interesi i vendit dhe qeverisë që reforma në drejtësi... interesi i të gjithë shqiptarëve. Ky është besimi im. (Zotit Halimi i ndërpritet fjala) Punë të mbarë! Ilir Meta – Faleminderit! Faleminderit! E shfrytëzuat kohën.... Ilir Meta – Faleminderit, zoti Xhafaj! (Zoti Halimi flet pa mikrofon) Urdhëroni, për procedurë, 2 minuta! Nuk dëgjuam asnjë propozim për procedurë, Eduard Halimi – Zoti Kryetar, lidhur me megjithatë ishte një... procedurën që përmendi parafolësi për shmangien (Zoti Halimi flet pa mikrofon) e opozitës në lidhje me pyetjet apo për Zoti Halimi, të lutem! pamundësinë që është dhënë, doja të sqaroja Fjalën e ka zoti Igli Cara. Të përgatiten, zoti qytetarët shqiptarë dhe të gjithë ata që na ndjekin, Fatmir Mediu, zonja Valentina Leskaj dhe zonja se ne nuk duhet t’i mashtrojmë qytetarët shqiptarë. Liliana Elmazi. Në vitin 2005.... Urdhëroni, zoti Cara! Ilir Meta – Të mos kalojmë jashtë procedurës. Igli Cara – Faleminderit, zoti drejtues i Cila është çështja procedurale, zoti Halimi, ju seancës, Kryetar i Kuvendit! lutem? Të nderuar kolegë deputetë, Eduard Halimi – Çështja procedurale është 11 shtatori i vitit 2013, dita e parë e Ramës si deformimi i fjalës sime, zoti Kryetar. Unë fola dhe Kryeministër i dekretuar, do të mbetet në kujtesën fjala ime u deformua, prandaj dua të përgjigjem tonë kolektive për dy gjëra: dhe ju lutem të ruajmë kohën. E para, që Rama nuk na zhgënjeu. Ilir Meta – Mund të thoshe për replikë, por E dyta, që Rama na gënjeu. për procedurë këtu nuk ka lidhje. Duket që ka një kontradiktë midis arsyes së Eduard Halimi – Replika është çështje e parë dhe të dytë, por në pak rreshta do t’ju shpjegoj procedurës, zoti Kryetar. koherencën e tyre. Faleminderit! Rama dhe Rilindja e tij, Rama dhe Gjenerata U tha se nuk u paskemi lënë kohë në vitin Tjetër e shqiptarëve në këtë shekull të ri, nuk kanë 2005. Gënjeu qytetarët shqiptarë. Në vitin 2005 i asgjë ndryshe nga ajo e kuqja, jo ajo e flamurit, është dashur po kaq kohë edhe qeverisë së Sali por e baballarëve dhe e gjyshërve të tyre. Berishës, i cili nuk kishte këtë padurim për të Fjala e Ramës në Kuvend, për të gjithë ata vizituar ndonjë vend, pa kryer betimin e as për të që janë sot mbi 40 vjeç, na kujtoi fjalimet e Enverit

64 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

pas zbulimit të grupeve armiqësore në kongreset është program. Besoj, tani kuptohet pse diku më e Partisë së Punës. Rama dhe fjala e tij në Kuvend lart thashë: Rama na gënjeu. tregoi arrogancën dhe intolerancën e tij, tregoi Kopertina e kuqe dhe përkrenarja e revanshin që pritet në këtë vend, tregoi frikën e Skënderbeut, risi mbi shqiponjën dykrenare, njeriut që, megjithëse flet për 1 milion shpullat që përkujdesi i faqosjes dhe i dizajnit të broshurës së koalicioni i djathtë mori, thellë e di që shqiptarët programit, ishte lustra e parë që sot ne kemi për nuk e votuan më tepër, tregoi frikën e një njeriu në detyrë të heqim dhe t’u tregojmë shqiptarëve, që qeverinë e të cilit ministra u bënë shokë e kushërinj, fillimi me gënjeshtra merret me mend, si dhe ku e fëmijë dhe nipër të nomeklaturës së Partisë së çon pritshmërinë e shqiptarëve që e votuan Punës dhe, mbi të gjitha, tregoi që Rama, përveç Ramën. Por besoj bind, që bënë mirë ata që na ngjyrave trendi të imazhit të PS-së, nuk sjell asgjë votuan ne. Në broshurën e programit të Ramës të re në këtë Kuvend. Prandaj Rama nuk na gjej vetëm 2 të vërteta: zhgënjeu. E para, që zgjedhjet ishin të lira. Për këtë Thirrja: “E duam Shqipërinë si gjithë Europa”, ndihem krenar për forcën politike që përfaqësoj. që na bashkoi 24 vjet më parë në Qytetin Studenti, E dyta, që Shqipëria meriton më shumë, që në përmbysjen e komunizmit, nuk ngeli thjesht shqiptarët meritojnë më shumë dhe që fëmijët tanë endrra jonë, por është dhe ngelet drita që na meritojnë më shumë. Prandaj, aksioni ynë politik ndriçon, ngelet udhërrëfyesja jonë. Qytetarët vazhdon, prandaj përgjegjshmëria jonë politike dhe shqiptarë e dinë mjaft mirë që në këta vjet publike është më e madhe. Ne do të jemi duke Shqipëria ka ndryshuar në gjithçka. Tri ditë më parë punuar dhe duke i treguar çdo ditë Ramës dhe Edi Rama duhet të ishte mirënjohës ndaj të gjithë qeverisë që pritet të votëbesohet se shqiptarët atyre burrave dhe grave që e drejtuan këtë vend. meritojnë më shumë. Edi Rama, i vetëquajtur lider i Gjeneratës Tjetër, Teksa shfletohet programi i Ramës gjej në të duhet të kishte kurajën e frymëzimin dhe me vetëqëllime dhe këtë e theksoj: qëllime, që nga fisnikërinë e një burri shteti të falënderonte Sali mënyra e formulimit të tyre, që ndonjëherë pa Berishën dhe Aleksandër Meksin, Rexhep dashur t’u prish punë atyre që e kanë redaktuar, Meidanin dhe Fatos Nanon, Gramoz Pashkon dhe nuk e kanë unifikuar nga pjesa në pjesë, Azem Hajdarin, Alfred Moisiun dhe Jozefina përfundojnë edhe me pikëpyetje, megjithëse fjalia Topallin, Pjetër Arbnorin, Namik Doklen e Gramoz nuk është e tillë. Ruçin, Astrit Patozin e shumë të tjerë, sepse të Një program qeverisës, besoj edhe ky i gjithë, me merita, por edhe me gabime, kurrë nuk Ramës nuk mund të jetë përjashtim, duhet t’u do të thosha: fajet e tyre, kontribuan për Shqipërinë kthejë përgjigje disa pyetjeve bazike: çfarë do të që kemi sot, kontribuan që ne të jetojmë sot në një bëhet? Si do të bëhet? Ku do të bëhet? Sa do të vend ku të gjitha liritë themelore të njeriut janë të kushtojë dhe çfarë impakti e çfarë rezultati do të garantuara, që ka dalë nga varfëria ku njerëzit e tij japë? Programi i hartuar veç me qëllime harron se lëvizin të lirë, anëtar të NATO-s dhe nuk mbyllet që të kesh thesin e madh të shpenzimeve, duhet këtu. ta kesh të qartë dhe thesin e të ardhurave, dhe, Edi Rama, i cili bëri lëvizjen e parë si mbi të gjitha, në broshurën e paraqitur, shifrat, Kryeministër i dekretuar në Kosovë duhet të kishte vlerat, nuk gjendeshin asgjëkundi. Broshura e kurajën 3 ditë më parë të falënderonte Pandeli bukur konfirmon që nuk ka program. Ka premtime Majkon dhe kontributin e tij gjatë luftës së Kosovës, pa kosto dhe shpenzime pa të ardhura. Nuk ka por edhe t’i kërkonte ndjesë popullit, këtej dhe asnjë analizë të arsyeve se pse duhen bërë gjërat përtej kufirit, veçanërisht Sali Berishës, që ishte dhe si duhen bërë. Nuk ka kthjelltësi në prioritete. kundër Rrugës së Kombit. E vërteta të ndriçon dhe Për ta mbyllur këtë pjesë do të thosha se ka ndjesa të lartëson. Por Edi Rama ngelet i njëjti dhe fjalë, fjalë dhe vetëm fjalë. Për të mirën e bëri vetëm atë që di të bëjë, prandaj nuk na shqiptarëve dhe të fëmijëve tanë, sinqerisht, do të zhgënjeu. Të gjithë ata që patën durimin të dëshiroja që sot të ishte ndryshe, por sot e dëgjonin deri në fund fjalimin e tij apo t’u binte në mirëkuptoj doktor Berishën kur pas 23 qershorit dorë broshura e programit të qeverisë për vitet shprehej: “Nuk mund të premtoja atë që nuk mund 2013-2017, kuptuan një të vërtet të madhe: Rama ta bëja” nuk ka program, ose më mirë programi i tij nuk Të nderuar deputetë, natyrisht ai i vetëquajtur

65 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

program ka edhe çështje e shumë nënçështje që shërbejnë vetëm llogarive elektorale e politike të ia vlejnë të diskutohen mes nesh, por edhe mes tij. Reforma mbi territorin ngjan më interesante nesh e jush. Shumë nga reformat e propozuara edhe për faktin se lidhet me historinë politike të apo çfarë qeveria “Rama” dëshiron të bëjë, Ramës, Bashkinë e Tiranës dhe çka buronte prej reflektojnë disa prirje. saj. Mjafton t’ju kujtoj Komunën e Parisit, ku ofroi, E para, të ndryshojnë gjithçka në modelin e po themi, potencialet që të privatizonte PS-në, qeverisjes së vendit, qoftë në nivel qendror, qoftë ndjesë për ata që fyhen, por edhe struktura e në atë lokal. qeverisë është pjesë e këtij privatizimi. Së dyti, me fjalë flet për decentralizim, por me Gjithsesi, dëshiroj të besoj dhe të mendoj për vepra, reforma dhe ristrukturimet që propozon, jam mirë, megjithëse dilemat nuk më reshtin. Jam i sigurt që po kërkon më shumë kontroll e gjithnjë deputet i Durrësit dhe si të gjithë qytetarët e e më shumë pushtet për veten e tij. Durrësit jetoj masakrën e urbane të qytetit tim. Pushteti qendror do të strukturohet sipas një Plazhi historik nuk ekziston më dhe deti nuk modeli që bashkon apo ndan dikastere e shikohet më. Rrëmuja urbane e pallateve, me dhe institucione, që nuk kanë qenë ndonjëherë bashkë pa leje, ka rrënuar gjithçka. Nuk ka as plan e as apo që nuk kanë qenë të organizuara në këtë vizion, por vetëm llogari përqindjesh si ato të mënyrë. Për më tepër, sjell në qeverisje ministra Ramës dikur, llogari betoni të kryetarit socialist të me CV, të themi të mira, por pa përvojë në punët e bashkisë. shtetit e, për më tepër, me formim larg administrimit Sot Durrësi reflekton në çdo pëllëmbë të tij publik, e të vazhdojmë më tej me cenimet e babëzi paraje dhe pushteti, që vetëm rritet vit pas agjencive të pavarura dhe për këtë arsyet dihen. viti. Natyrshëm të vjen pyetja: mos po shkojmë drejt Durrësi për durrsakët ka pak shpresë të marrë shtetit të rrumpallës? formën e një qyteti bregdetar europian. Të gjithë e Kolegë socialistë dhe zotërinj ministra të dimë që pas pallateve dhe shkatërrimit të tij janë dekretuar, Ramës dikush duhet t’i thotë që shteti klientët e Gjushit, që mbështesin fushatat e Ramës. nuk është as kavalet e as top basketbolli. Jam Janë klientët e tyre që, pasi blenë metrat, edhe dakord që ju do të thoni: “Rama ka marrë një model arin mundet të blejnë, siç po blejnë, gjithçka në britanik”, por a është koha, vendi, kultura dhe qytet. A do të çohen ruspat të shkatërrojnë atë çka kompetenca për ta bërë? Për më tepër i e ka masakruar zhvillimin urban dhe turizmin në vetëquajturi program duket që nuk ka as afate. qytet? A do të mund të rikthehet plazhi i Është afatshkurtër, afatmesëm apo afatgjatë? E mrekullueshëm i Gjirit të Durrësit dhe a do të mund kuptoni ç’na pret? Një tranzicion i ri që lëviz të shpëtojnë Kodër Vilën në qytet? Kam frikë se gjithçka: godina, ngjyra muresh dhe tavolinash, mbi do të mbetet propagandë dhe me drejtorinë e të gjitha duhet qartësuar se nuk ka veç ministra propagandës, besoj se Rama mund t’ia dalë dhe dhe zëvendësministra në dikastere, por ka staf dhe me censurë të na e mbushë mendjen. Ndërsa administratë dhe puna operacionale e tyre duhet flasim për reformën e territorit, lidhur me të edhe të vazhdojë. Ajo që besoj se i shqetëson qytetarët për çështjen e legalizimeve, ku premtimi i Ramës është se do të futemi për muaj të tërë në një proces për legalizim falas u bë pikërisht nga Shkallnuri pa krye dhe në vend që të bëhemi shtet, a mos po dhe ish- Këneta në Durrës, në qershor të këtij viti, prodhojmë vetëm pushtet? ky premtim vjen sot paksa i axhustuar apo më Po vazhdoj më tej me reformën administra- shqip paksa jo i qartë. tive territoriale, që në t137 vetëquajturin program Rama zotohet sot se do të legalizojë falas përfundon në prag të vitit 2015. Lëvizjet shtëpitë në zonat informale brenda 4 vjetëve. Pra, demografike dhe zhvillimi i vendit mund të sjellin jo menjëherë dhe ndërkohë do të ndëshkojë fort nevojën për ndryshime dhe axhustime, por ajo çka zengjinët e betonarmesë dhe ata që kanë ndërtuar përvijohet në këtë pjesë të programit është se në bregdet. Lëvizi në premtim nga qershori në ngjan pak si një bashkim mekanik i projekteve të shtator, lëvizi në afate. Të shikojmë se çdo të lëvizë OJF-ve për pushtetin lokal. Unë kam një merak. në 4 vjet. Një nga çështjet më sensitive të të Uroj që reformat administrative territoriale t’u vetëquajturit program sigurisht është ekonomia. shërbejnë Shqipërisë dhe shqiptarëve, siç Rama Ajo çka shihet edhe në formulimin e kësaj pjese, dëshiron të na bëjë të besojmë, por druaj se do t’u që duhet të ketë shumë copy-paste, është

66 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

konfuzioni dhe mangësia në përcaktimin e asgjëkund për çka shkruajnë dhe çfarë bëjnë. prioriteteve. Pjesa e programit për arsimin evidenton Për një vend si Shqipëria, mënyra më e vetëm mangësi dhe asnjë rezultat. A ka arsimi përshtatshme për nxitjen e rritjes ekonomike, që probleme? Sigurisht që po. Dhe kjo nuk është një vlerësohet nga PS-ja, janë ristrukturimi ekonomik dukuri shqiptare, se kështu ndodh në të gjithë dhe reformat e vërteta strukturore, rritja me botën, nga Amerika në Japoni. Nëpër rreshta rilexoj përparësi e prodhimit të brendshëm, diversifikimi i premtime me edhe pa vend dhe natyrshëm kujtoj produkteve dhe shërbimeve, adoptimi masiv i se Rama i ka cilësuar universitetet e rretheve si teknologjive të reja. Ajo çka vijon më pas nuk geto. Ka sharë pa fund universitetet publike dhe shpjegohet se si do të arrihet, sepse përtej fjalëve private dhe ka premtuar ndëshkim për shumë boshe, Rama duhet të na sqarojë se si ekonomia universitete private. Ajo çka kuptohej ishte se jonë do t’i sigurojë avantazhet konkurruese në Rama nuk ka as program, as strategji më të mirë ekonominë rajonale, europiane dhe në atë globale. se tonën për arsimin dhe ndërsa premton një Ky konfuzion e kjo paqartësi reflektohet edhe shoqëri ku mësuesi do të jetë një nga tri figurat e në trajtimin e sektorëve të ekonomisë, si: bujqësia, rimëkëmbjes së shtetit, nuk tregon rrugën përmes transporti, prodhimi i energjisë e turizmit dhe bëhet së cilës do ta mundësojë atë. Projekti që ne ngritëm qesharake në shifrat e hapjes së 300 mijë vendeve dhe implementuam në arsim, filluar me Maturën të reja pune. Premtimet badihava të Ramës në Shtetërore, që u bazua në sistemin meritë- fushatë një ditë do të duhej të shkruheshin dhe, preferencë, por që i dha fund korrupsionit në dyert kur e zeza shkruhet në të bardhë, kuptohet se çfarë e pushtetit të tij, ngritja e shkollave të reja dhe, nuk shkon, për të mos thënë sa shumë është mbi të gjitha, rritja me 147 % e pagës së gënjyer. Politika fiskale do të mbështetet në arsimtarëve deri në 69% të asaj të pedagogut, janë taksimin e ndershëm ose më mirë në taksimin një kontribut e meritë e qeverisë paraardhëse, që progresiv. Kush fiton më shumë, paguan më duhet njohur dhe vlerësuar. shumë. Në thelb një politikë e majtë, e cila është Si deputet i Durrësit dua të përmend një debatuar pa fund nga Partia Demokratike për projekt që mori jetë në vitet e qeverisjes së PD-së, arsyen e thjeshtë se kjo politikë frenon investimin, universitetin “Aleksandër Moisiu”, nisur në vitin sipërmarrjen dhe punësimin në vend. Ky nuk është 2006. Sot numëron rreth 12 mijë studentë dhe në momenti. shërbim të tij po ngrihet kampusi i parë universitar Pas kësaj premtohet heqja e plotë apo e në Shqipëri. Ky është një projekt që shumë shpejt pjesshme e taksave nga biznesi i vogël te bujqësia, do të sjellë edhe më shumë punësim dhe do të turizmi, peshkimi, barrat e importit dhe pajisjeve, rrisë impaktin social-ekonomik në qytet. dhe nuk mbetet me kaq. E gjithë pjesa ekonomike Vendosa t’i lë për në fund të diskutimit tim dy dhe ajo fiskale e programit kërcet fort. Rama më i shtresat ndaj të cilëve e djathta dhe PD-ja do të përulur se kurrë premton që do të ulë në fund të 4 kishte dashur të bënte më shumë: pronarët e vjetër vjetëve taksat për 95% të shqiptarëve dhe do të dhe të persekutuarit e regjimit komunist. Mundësitë ketë ndëshkuar fort 5%-in tjetër që është biznesi. dhe shpesh pamundësitë që sjell zhvillimi në një Kërcet fort se krahasuar edhe me premtimet e vend si ky yni, kanë sjellë kufizime dhe ndoshta fushatës elektorale të tij, premtimet ose janë herë pas herë hatërmbetje mes nesh. Jam i sigurt reduktuar, ose aty-këtu janë harruar të se reformat që Rama propozon më shumë e përgjysmohen. ngatërrojnë çështjen e pronës. Bashkimet dhe Ajo çka vjen më pas është një aritmetikë që shkrirjet e institucioneve dhe agjencive kam frikë askush nuk e merr vesh. Është aritmetika pa se do t’i tresin dosjet dhe procedurat dhe zgjidhja numra, që ofron shëndetësi falas, që rrit buxhetin e çështjes do të shkojë më gjatë dhe do të bëhet për arsimin, sportin, kulturën dhe turizmin, por që më e vështirë. Për të vazhduar më tej me të në asnjë rresht nuk e sqaron nga dhe si do të persekutuarit, përfshi edhe ata që marrëzisht i vunë burojnë të ardhurat. në pozita ç’njerëzore; atyre u është lënë kaq pak Do të uroja për të mirën e shqiptarëve që vend në atë program, sa besoj, ka dhe mund të aritmetika jonë dhe e tyre të më dalë, por programi ketë shpresë nga ata, bijtë dhe nipërit e etërve. do të ishte i tillë nëse do të kishte numra dhe jo Të nderuar kolegë deputetë, mund të fjalë të pafundme të OJF-ve, që nuk përgjigjen vazhdoja të diskutoja mbi qëllimet dhe dëshirat pa

67 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

krye të kësaj qeverie, programin e të cilës po pasardhësin tim.” përpiqemi të diskutojmë sot, por mendoj se kaq I nderuar drejtues i seancës, mjafton. Në politikë ndonjëherë pranohet që morali Të nderuar kolegë deputetë, ka pak vend dhe pragmatizmi ka shumë vlerë. Sot Kjo thënie e tij shpjegon në thelb përgjegjësitë jetojmë ndoshta në një vend që ka thyer shumë e atyre që marrin përsipër të qeverisin një vend. rregulla që dikur lidheshin me karakterin kur fjala Së pari, asgjë nuk fillon nga ty dhe nga e para. e thënë zinte vend dhe njerëzit e burrat e këtij vendi Demokracia është një sistem kontinuitiv, i cili tenton mateshin me të. drejt më së mirës. Qeveria ka detyrën të respektojë Ndoshta epoka moderne ku duam të jetojmë të drejtat liritë dhe jetën e qytetarëve. matet dhe me kompromisin për atë çka ai prodhon. Së dyti, çdo qeverisje zhvillohet mbi atë çka Por qytetarët e këtij vendi kanë ende në kujtesë është ngritur me mund dhe punë nga çdo qytetar dhe vështirë do të kenë të harrojnë disa modele dhe shtetar. dhe ngjarje që jo pak dëm i shkaktuan këtij vendi. Së treti, njerëzit kanë votuar dhe presin prej Rama i gjeneratës tjetër i përket gjeneratës teje punën që do të bësh dhe jo fjalët dhe fyerjet që krijoi modelin e një kryetari bashkie që me lejet karshi opozitës. e ndërtimit, përqindjet mbi investimet e rrugëve dhe Zoti Rama, duket se ende nuk besoni se jeni të punëve publike në Tiranë bleu për 11 vjet Kryeministri i këtij vendi, apo koalicioni që drejtoni interesa, media dhe më pas bleu partinë që ai sot ua mundëson realisht këtë gjë. Përndryshe nuk drejton. ka si shpjegohet fakti që në fjalën tuaj nuk Zotërinj socialistë, ndjesë për fjalët që djegin ndryshuat aspak nga ajo gjuhë që keni përdorur dhe dhembin. Historia juaj e këtyre viteve është gjatë 8 vjetëve. Ju thatë se Shqipëria është e histori e parave që blejnë gjithçka nga punët shkatërruar. Nëse doni të dini se çfarë kemi lënë publike me votat e qytetarëve vulnerabël dhe deri ne në qeverisje, po e filloj nga ato që kanë qenë në pazaret prej qindra e mijëra eurosh mes jush. qëllime madhore të shqiptarëve. Pa dyshim që Historia juaj pasqyrohet edhe tek emrat e marrja e ftesës dhe anëtarësimi në NATO, është kabinetit, ku ikin ose mbeten në sallë njerëzit që e një arritje madhore e të gjithë shqiptarëve; është bënë PS-në, me të rinjtë që vijnë e u rritën në meritë e qeverisjes sonë, punës këmbëngulëse për raportet me bashkinë e njëherë e një kohe të të ndërtuar dhe zbatuar reforma këmbëngulëse e Tiranës. çdo shqiptari, burrave dhe grave në uniformë, për Rama, ky lider i gjeneratës tjetër, që fshikullon të krijuar bindjen te partnerët tanë se ishim seriozë me tezën e luftës kundër korrupsionit qytetarët e në angazhimet tona. Ne nuk thyem vetëm këtij vendi harron se edhe ai, e aq më pak aleanca skepticizmin e partnerëve tanë, por edhe të shumë e tij, mund ta bëjë këtë. Qytetarët që e votuan politikanëve që nuk besonin dhe të atyre që na u “Ramën e Rilindjes” shumë shpejt do të vendosën kundër. Ju keni qenë në atë llogore zhgënjehen, ngjyrat e piktorit do të përzihen e do kundër këtij qëllimi. Ju as keni besuar dhe as e të bëhen shpejt pis mes tyre. Rama do të duhet t’u keni vlerësuar ndonjëherë anëtarësimin e kthejë haraçin atyre që e sponsorizuan dhe atyre Shqipërisë në NATO. që mori në koalicion. Ne do të jemi këtu në Kuvend E keni parë atë si dhuratë duke e reflektuar dhe në çdo cep të vendit për ta faktuar këtë gjë edhe në programin tuaj këtë arritje historike. Nuk me fjalën tonë dhe opozitën tonë. e vlerësoni aspak as në interes të sigurisë dhe (Drejtimin e seancës e merr zoti Spaho.) sidomos si mundësi për t’i kontribuar çështjes sonë Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Cara! kombëtare. Zoti Fatmir Mediu, urdhëroni! Ne me reformat tona arritëm të liberalizonim Fatmir Mediu – Faleminderit! vizat për të gjithë shqiptarët, për të bashkuar Po e filloj fjalën time me një thënie të familjen shqiptare si vlera më e çmuar e kombit Presidentit amerikan Xhon Kenedi në momentet tonë. Kjo ishte një arritje falë reformave dhe që ai mori detyrën si President i SHBA-ve: “Kur ndërtimit të standardeve në përmbushje të hyra në Shtëpinë e Bardhë, pashë shumë punë të kërkesave të BE-së dhe në këtë rast ju dhe shumë pambaruara në tavolinën time, por nuk pata kohë njerëz tuajt ishit kundër. Po ashtu mbështetëm me që të ankohesha për paraardhësin tim, sepse gjithë mundësitë dhe angazhimet tona politike dhe mendova sa punë pambaruar do të lija unë për diplomatike pavarësinë e Kosovës, nuk i fyem dhe

68 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

nuk i përçamë ata. Investuam në krijimin e A jemi ne të kënaqur për aq sa kemi bërë? Pa mundësive ekonomike të përbashkëta duke ju dyshim jo, sepse ky vend ka ende edhe shumë pasur ju kundër, kur mund të kënaqnim në ato mundësi dhe është i bekuar nga Zoti. momente interesa politike dhe elektorale, por E pra, këto ne i bëmë në kohën tonë, ju duhet vendosëm të investojmë në Rrugën e Kombit të bëni pjesën tuaj. Një gjë ju garantoj që në fillim: sepse ishte në interesin tonë kombëtar. U ofruam ne siç kemi bërë edhe më parë, kur kemi qenë në Shqipërisë dhe shqiptarëve mundësinë e statusit opozitë, edhe sot asnjëherë nuk do të hezitojmë të vendit kandidat. të punojmë dhe të mbështesim projektet në Komisioni Europian ofroi vendimin për marrjen shërbim të interesave tona kombëtare. Pritëm nga e statusit të vendit kandidat, ju përsëri u vendosët ju se si do t’i realizonit premtimet tuaja për kundër duke mos i votuar ligjet e kërkuara nga BE- shëndetësinë falas, apo Shqipërinë pa taksa. ja, për të ndëshkuar qeverinë tonë dhe duke Pritëm si opozitë në parlament të dëgjonim shkatërruar kështu ëndrrën europiane të kryeministrin të na thoshte se cilat janë objektivat shqiptarëve dhe duke i injoruar partnerët tanë. e kësaj qeverie. Sa është kostoja e programit tuaj E kërkuan këtu në këtë parlament që të votonit qeverisës? Sa dhe cilat janë burimet tuaja ligjet komisioneri Fyle, sekretarja amerikane e financiare? Cilat janë projektet tuaja konkrete? Si shtetit Hillary Clinton, për të na ndihmuar në rrugën do t’i realizoni ato së bashku me premtimet tuaja? tonë europiane dhe ju përsëri nuk pranuat. Si i maturoni ato në kohën tuaj të qeverisjes? Në fjalimin tuaj i ofroheni Presidentit Obama Nuk pritëm vetëm ne, por gjithë shqiptarët, për ta mbështetur atë deri në luftën në Siri, por sepse duan të dinë si do të shkojë ekonomia e pyetja është e thjeshtë: si mundet ju t’i thoni si tyre, si do të punësohen në 300 mijë vende, ku Kryeministër i një vendi në greminë, të shkatërruar, me një aritmetikë të thjeshtë do të duhej afërsisht që mund të ofroni ndihmë për një vend si SHBA? një rritje ekonomike të paktën 6 deri në 7 për qind, Le të kthehemi me këmbë në tokë. Ta lëmë kur u thoni se ekonomia jonë është totalisht në butaforinë, të ndihmojmë veten për të bërë detyrat krizë. Sa do të jetë sipas jush rritja ekonomike e tona të shtëpisë dhe jo për atë që as nuk na e Shqipërisë? Nëse mjekësia juaj do të jetë falas, kanë kërkuar dhe as na ka pyetur kush. Ndihma e kush do të paguajë për të, sepse qeveria nuk ka vetme që mund t’u japim aleatëve tanë, së pari, burim tjetër financiar, përveç taksave të qytetarëve është të dimë si të sillemi si të përgjegjshëm me të vet? Kush do t’i paguajë këto taksa? Sa do të veten tonë dhe me detyrimet tona, të dëgjojmë me jenë dhe sa do të përfitojnë prej tyre? Ç’lloj vëmendje kërkesat e thirrjet e tyre, në mënyrë që shërbimesh shëndetësore do të përfitohen? Do të investimi që ata kanë bërë për 22 vjet në Shqipëri ulni taksat për 95 për qind të shqiptarëve dhe do të mos nëpërkëmbet për interesa personale. të hiqni taksat për biznesin e vogël. Sa është efekti Në një krizë ekonomike botërore ne arritëm i tyre në buxhet dhe si do të zhvilloni një ekonomi të ruajmë një zhvillim ekonomik pozitiv të vendit prodhuese duke goditur me taksa më të rënda duke shmangur pasoja të rënda mbi ekonominë biznesin? kombëtare dhe familjet shqiptare. Kjo falë Thoni se do të zhvilloni ekonominë reformave dhe politikave fiskale në mbështetje të prodhuese, dhe nga ana tjetër e vendosni atë në biznesit dhe të ekonomisë shqiptare. Kemi pozicione tërësisht të disfavorshme me investuar në infrastrukturë për të bashkuar dhe për konkurrentët e huaj, me ekonomi më solide; thoni t’i dhënë mundësi zhvillimi çdo krahine të që u ktheni pronën pronarëve të ligjshëm dhe Shqipërisë. Investuam në energji, sektori primar, këmbëngulni se do të zbatoni ligjin nr. 7501 dhe në shërbim të të gjithë ekonomisë së vendit, në ligjin “Për fermat bujqësore”, të gjitha ligjet e vepra të mëdha si kaskada e Devollit, dhe mbrapshta që iu kanë rrëmbyer pronarëve tokën hidrocentrale të tjera, për ta bërë Shqipërinë ashtu dhe pasurinë e tyre të ligjshme; thoni se do të bëni siç kërkoni ju, eksportuese të energjisë. legalizimin falas, ndërkohë që të ardhurat nga këto Punuam me këmbëngulje dhe vendosmëri me legalizime shkonin në favor të pronarëve. Sa është të gjitha mjetet politike dhe diplomatike për të qenë fatura financiare e kompensimit të pronarëve? Po pjesë e projektit TAP me një rëndësi të sipërfaqja e tokave të lira për kompensim fizik? jashtëzakonshme energjetike, ekonomike por Thatë se do të kompensonit çdo të përndjekur edhe të sigurisë sonë kombëtare. politik brenda dy vjetëve të mandatit tuaj, dhe në

69 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

vend të këtij premtimi keni shkruar vetëm fjalë. Pranoni më në fund se anëtarësimi në NATO Por ajo që dëgjuam, pa dyshim, si çdo herë i Shqipërisë i ka dhënë asaj një avantazh në tjetër, ishte sharja dhe fyerja e opozitës, sharja e politikat rajonale dhe faktorit shqiptar në tërësi, gjë shqiptarëve, e mundit dhe djersës së tyre. Të mos të cilën e keni mohuar vite me radhë. Të qenurit keni vlerësim për punën që është bërë këto tetë vend anëtar i NATO-s na jep mundësinë si të vjet është normale për ju, por si mundet të përbuzni barabartë që të vendosim me të drejtën tonë të dhe të mos vlerësoni punën e ish-ministrave votës dhe të vetos për anëtarësimin e vendeve socialistë, një pjesë e të cilëve janë këtu kolegë tona fqinje ku jetojnë shqiptarët apo kanë lidhje deputetë në këtë sallë? Po me aleatët tuaj ministra, me shqiptarët. të cilët kanë drejtuar për katër vjet ministri të A do ta kurorëzoni ju, zoti Rama, votën për rëndësishme, që ju i akuzoni për shkatërrim, si anëtarësimin e Serbisë në NATO me respektimin mundet të bashkëjetoni me ta, me shkatërruesit? e pavarësisë së Kosovës dhe respektimin e të Po merrem me disa çështje të shtruara në drejtave të shqiptarëve në Luginën e Preshevës? materialin tuaj, që vetëm program nuk është, por A do ta kurorëzoni anëtarësimin e Maqedonisë me një rreshtim dëshirash pa objektiva, pa një matricë respektimin e të drejtave të shqiptarëve dhe veprimi, pa indikatorë që do të vlerësonin realizimin respektimin e marrëveshjes së Ohrit, apo e këtyre objektivave, pa asnjë analizë të zhvillimit respektimin e Kosovës si vend fqinj, po ashtu edhe ekonomik, kostove apo afateve të realizimit të tyre. për shqiptarët në Malin e Zi? Integrimi në Bashkimin Europian është një qëllim Çështja çame është tashmë prezente në këtë madhor i shqiptarëve. Për të realizuar këtë qëllim Kuvend jo thjesht për shkak të përfaqësimit të saj mjafton të analizojmë raportet vjetore të Bashkimit politik. Ajo është një çështje mbarëpolitike dhe Komisionit Europian në mënyrë që të veprojmë shqiptare, ajo nuk mund të kalohet me një rresht të gjithë së bashku për t’i shërbyer këtij interesi në programin tuaj, por me seriozitetin që i takon madhor. qeverisë dhe Parlamentit për të respektuar të Thoni se do të nxisni kulturën e dialogut dhe drejtat e popullsisë çame. Historia jonë dhe kompromisit me opozitën, dhe pa u votuar ende, shqiptarët kudo që janë, duhet të na bëjnë të jemi vetëm e sulmoni dhe mohoni çdo gjë që ajo ka krenarë dhe të përgjegjshëm dhe jo hipokritë me bërë. Qëllimi i parë është marrja e statusit. Nëse qytetarët tanë, me shqiptarët, sepse përndryshe merret statusi i vendit kandidat, kjo nuk ka të bëjë do të kthehemi në oportunistë dhe politikanë pa me punën tuaj, përkundrazi, deri atëherë ju nuk vlerë. Mos t’i hyjmë në hak askujt, por dhe të mos do të keni mësuar akoma zyrën tuaj, por është e lemë çështjen shqiptare si mall pa zot, me sytë punë e kësaj opozite të sotme, në qeverisje dje, lart se do t’i zgjidhë dikush tjetër. dhe e Parlamentit me të gjithë punën që ka bërë Siguria kombëtare është e një rëndësie edhe në bashkëpunimin politik me opozitën e primare, pavarësisht se duket se jetojmë në paqe djeshme. të paprekshme dhe shumë thonë se ç’duhet siguria Politika e jashtme ka qenë dhe ngelet një aset apo ç’duhen forcat e armatosura, dhe ju keni qenë i padiskutueshëm për Shqipërinë dhe për një prej tyre, uroj të keni ndryshuar mendje. Pyetja shqiptarët, ka shërbyer për një stabilitet rajonal. është: a do ta bëni ju 2 për qind buxhetin e Kemi qenë gjithë kohës të vlerësuar, por sot ka mbrojtjes, siç është kërkesa e NATO-s? Vlen ta fituar një dimension të ri për shkak të statusit që shikojmë kur të vini dhe të prezantoni buxhetin. ka Shqipëria, sidomos qenies anëtar i Aleancës Siguria kombëtare nuk është e lidhur vetëm me së Atlantikut të Veriut. Ne duhet të kemi kujdes në forcat e armatosura, zoti Kryeministër. Në kushtet përcaktimin e partnerëve tanë sepse është e dhe rreziqet asimetrike ajo përfshin një seri papranueshme në gjykimin tim që Italia si një institucionesh të cilat kanë nevojë jo thjesht për partnere nga më kryesoret, me mbështetjen e një strategji të re ushtarake, por për një analizë të anëtarësimit të Shqipërisë në NATO por dhe në thellë të strategjisë të sigurisë sonë kombëtare, Bashkimin Europian, vendi me shkëmbime më të definimit të risqeve dhe përballjes me to, kostimi i larta ekonomike, përmendet shkarazi, sikur të mos tyre, dhe të shërbejë si bazë e një strategjie ekzistojë, është fqinji ynë i mirë, me potenciale të ushtarake, informative dhe veprimi fuqishme ekonomike dhe shkëmbim ekonomik ndërinstitucional, sidomos një këshillë të sigurisë reciprok, interes të përbashkët. kombëtare funksionale vendimmarrës.

70 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Të nderuar kolegë deputetë, është e padiskutueshme nevojë e të gjithë Më lejoni t’i uroj kolegut tim, zotit Koka, qytetarëve shqiptarë: investimet në pyje. suksese në detyrën e tij! Mjedisi sot ka një paketë Ndërtimi i Departamentit të Ujërave pranë të plotë ligjore, e cila është e detyrueshme për çdo Ministrisë së Mjedisit ka qenë një nga vlerësimet subjekt privat apo shtetëror, duke filluar nga ligjet e Bashkimit Europian. Doni të ndërtoni Kadastrën për vlerësimin strategjik mjedisor, vlerësimin e e Ujërave? E keni gati në bashkëpunim me Bankën ndikimit mjedis, ligji për mbrojtjen e mjedisit, ligji Botërore, mjafton ta lexoni, ashtu si dhe planet e për lejet mjedisore. menaxhimit të baseneve të Drinit dhe Semanit, së E kam thënë dhe e përsëris se do të ishte e bashku me një projekt të hartuar në faza ta pafalshme për një ministër mjedisi të ishte i ndryshme për shmangien e përmbytjeve në lumin kënaqur me punën e tij, me atë çka është bërë, Buna, i cili ka mbaruar tashmë fazën e parë me sepse ajo është një sfidë jashtëzakonisht e një investim prej 12 milionë dollarësh. vështirë, e cila duhet përballuar nga e gjithë Thatë se do të ndaloni importin e mbetjeve. shoqëria. Problemet dhe sfidat në mjedis janë pa Mbetjet në të vërtetë i kemi ndaluar ne, sepse nga fund. Por po t’i referohem programit që ju keni 340 lloje në kohën e qeverisjes suaj, të rrezikshme paraqitur, zoti Rama, si projekte të qeverisë suaj, dhe të parrezikshme, janë lejuar vetëm 25 nga lista ato tashmë janë në proces prej kohësh në e gjelbër, dhe sot statistikat tregojnë se ne kemi jo bashkëpunim me partnerët tanë. Keni folur katër import të mbetjeve, por sasia e eksportit është më vjet për moratorium në pyje, ndërsa sot i ndryshoni, e madhe se importi i mbetjeve. dhe për më tepër i ndryshoni në drejtim të kundërt. Politikat tuaja, në qoftë se do të vazhdojnë Po ashtu për moratorium në shfrytëzimin e inerteve kështu, do të shkatërrojnë investimet në industrinë në lumenj. Hapi më i madh, sipas jush, që do të e riciklimit duke i hapur rrugë kontrabandës, duke ndërmerrni, është bllokimi i eksporteve të druve të zgjatur kështu zgjidhjen e këtij problemi shumë të zjarrit dhe qymyreve, dhe kështu do të ulni 30 për rëndë për vendin tonë. Nuk keni asnjë plan për qind prerjet në pyje. Eksporti i tyre, zoti Rama, zë investime në venddepozitimet e mbetjeve, qoftë vetëm 3 për qind të materialit drusor të prerë. Të të atyre tranzitore, dhe ligjëroni duke i konsideruar paktën të bëni një aritmetikë të thjeshtë, sepse nuk venddepozitime hedhjet e jashtëligjshme buzë mund të kufizohen 30 për qind të prerjeve duke lumenjve, siç keni bërë ju dhe bëjnë shumica e ndaluar 3 për qind të eksportit të drurëve të zjarrit kryetarëve të bashkive tuaja. apo të qymyreve. Politikat e Bashkimit Europian janë që në vitin Sipas ligjeve tona kemi vendosur rregullin që 2020 Europa të jetë pa landfill-e. Në qoftë se ne të gjithë kompanitë e shfrytëzimit, qoftë ato të duam seriozisht të jemi pjesë e Bashkimit pyjeve, por edhe të shfrytëzimit të burimeve Europian, duhet të mendojmë edhe për këto natyrore, që kanë të bëjnë dhe efektojnë në pyje, politika, në mënyrë që edhe mbetjet të shikohen kanë detyrimin të mbjellin tre fidanë për një dru të si një burim ekonomik, efikas, me një trajtim prerë, (përllogaritur kjo nga sasia e CO2, emetuar teknologjik sipas standardeve evropiane. Sot për çdo dru të prerë), ndërsa ju për çudi e keni pothuaj në të gjithë bregdetin është investuar me zëvendësuar një fidan për çdo dru të prerë. Arsyen impiante të trajtimit të ujërave të zeza, por është e e dini ju. domosdoshme që kryetarët e bashkive t’i marrin Partneriteti publik-privat është prezent sot me ato përsipër dhe t’i vendosin në punë. investimet të trajtimit të mbetjeve drusore për Siguria e pronës. Premtuat në fushatë se do biomars. Këto përbëjnë rreth 15 për qind të lëndës të zgjidhnit çështjen e pronës private. Që në fillim së shfrytëzueshme, që dikur hidhej në lumenj. duket qartë se vazhdoni me të njëjtin mentalitet, Thoni se do të bëni riiventarizimin e pyjeve duke konsideruar veten pronarë mbi atë që nuk ju nëpërmjet krijimit të kadastrës së pyjeve. E keni takon. Qeveria dhe politika është e detyruar të gati, zoti Rama, në projektin e burimeve natyrore respektojë të drejtat themelore të pronës private, në bashkëpunim me Bankën Botërore; thoni se është një e drejtë e përcaktuar në Konventën do të bëni një program kombëtar pyllëzimi. Edhe Europiane të të Drejtave të Njeriut, dokumenti ligjin e keni gati, mjafton ta miratoni fondin e pyjeve themelor mbi të cilën përcaktohet vlera dhe janë këtu në Parlament për të vendosur përfundimisht ndërtuar të gjitha shtetet pjesë dhe anëtare të të gjitha financat e nevojshme për të bërë atë që Bashkimit Europian. Bashkimi Europian na e ka

71 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

vendosur si një nga 12 detyrimet për ta zgjidhur por dhe moralit për atë që ata kanë kaluar për këtë çështje. Kjo nuk është çështje administrative, shkak të vuajtjeve të shkaktuara nga komunizmi as bashkimi agjencish shtetërore, por në thelb, dhe lufta kundër tij. ndryshim mentaliteti, një qasje tjetër në raport me Ne kemi bindjen se ata do të dinë t’u të drejtën dhe me lirinë e gjithsecilit. qëndrojnë kërkesave dhe të drejtave të tyre. Pa ndryshuar ligji nr. 7501, pa ndryshuar ligji Të nderuar kolegë deputetë, asgjë nuk “Për fermat bujqësore” dhe ligjet e mbrapshta mbi ndërtohet nga hiçi, sepse prodhon vetëm hiç. Ne pronën, ne nuk mund t’u kthejmë pronarëve pronën kemi rilindur si shqiptarë në dhjetor të vitit 1990 e grabitur. Ju bëtë të qartë se besoni dhe çimentoni dhe nuk mund të lejojmë që lirinë dhe të drejtat ligjin nr. 7501 dhe ligjet e tjera të mbrapshta për tona të dhëna nga Zoti të mos na i nëpërkëmbë pronën. Ata që ju i quani pronarë dhe jo ish-pronarë asnjë në qoftë se mendon se Shqipëria dhe ngelen po ish, me gisht në gojë, sepse nga shqiptarët... (I ndërpritet fjala për shkak të kalimit premtimi juaj nuk marrin asgjë. Dhe kjo është një të kohës...) grabitje e re që u bëhet atyre. Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Mediu! Ju thoni “kompensim fizik”, po ku është kjo Fjalën e ka zonja Valentina Leskaj. Të sipërfaqe, sipas jush? Thoni “kompensim përgatitet zonja Liljana Elmazi. financiar”, por sa është fatura, sa humbet nga Valentina Leskaj – Faleminderit, zoti drejtues legalizimi pa pagesë dhe sa janë përfitimet nga i seancës! privatizimi i aseteve publike? Sa është masa që Të nderuara kolege dhe kolegë deputetë, do të shkojë në favor të pronarëve? A do të Si seanca e parë, do të dëshiroja ta filloja me legalizohen, zoti Kryeministër, ndërtimet pa leje pas një falënderim dhe mirënjohje të thellë për gjithë vitit 2006, të cilat janë ndërtuar mbi pronat e ata që na kanë votuar më 23 qershor. Pa dyshim pronarëve të ligjshëm? Thoni se do të regjistroni që ne e lexojmë votën e tyre jo vetëm si besim pronat në bregdet. Kë prona? Ato që janë dhe shpresë për të ardhmen e tyre dhe të vendit, regjistruar sipas ligjit nr. 7501, që nuk kanë qenë por në radhë të parë si një përgjegjësi të madhe të asnjëherë toka bujqësore dhe pa të drejtë iu janë shumicës së re për të përmbushur pritshmëritë që marrë bregdetasve? Duke mbrojtur këtë ligj ju ka publiku. vetëm u keni hequr të drejtën bregdetit dhe Sot po diskutojmë për një program që e kanë bregdetasve të gëzojnë pronat e tyre dhe votuar 1 milion shqiptarë, jo vetëm të majtë, por vazhdojnë premtimin tuaj që toka i takon atij që e edhe të djathtë. E kanë votuar me vetëdije të plotë punon, por keni shkatërruar edhe një potencial si nevojë për ndryshim e pa dyshim edhe si një shumë të madh zhvillimi ekonomik të vendit, siç përgjigje e refuzim ndaj mospërfaqësimit e është turizmi. shpërfilljes së interesave të qytetarëve nga Të përndjekurit politik. Çfarë nënkuptoni ju me pushteti. E kanë votuar me bindjen se vendi dëmshpërblimin progresiv të të përndjekurve ndodhet në udhëkryq e në një moment kritik, për politikë? Në varësi të moshës dhe viteve të dënimit sa i takon trajektores së zhvillimit ekonomik e so- do të zgjeroni po ashtu edhe grupin e përfituesve. cial të tij dhe integrimit të vendit në Bashkimin Ju premtuat se do t’i bëni këto brenda dy viteve, Europian. dhe në program nuk keni vënë as afat dhe as Shqiptarët besuan te një program që bën faturë, kur u keni premtuar 25 euro për ditë burgu. qartësisht diferencën, në mënyrën se si është Jua bëra këto pyetje për pronarët dhe të ndërtuar me një qasje të hapur e përfshirëse, por përndjekurit jo se kam ndonjë mëdyshje se i keni edhe për çështjet që adreson. E votuan jo si një përdorur vetëm për interesa elektorale duke u përpjekje për të mbyllur gropat e zeza që përpjekur t’i mashtroni me demagogjinë tuaj, por trashëguan, por si një projekt serioz, që hap një sepse kam bindjen që kërkoni t’i përçani vetë rrugë të re në zhvillimin e vendit, dhe si një mundësi pronarët, të përndjekurit politik në mënyrë që ata për një demokraci funksionale e shtet ligjor, si të harrojnë të drejtat e tyre dhe të merren me njëri- nevojë për një hapësirë lirie e barazie të mundësive tjetrin. Por kam bindjen se këto dy grupe të që ende nuk e kanë pas 20 e ca vjetësh. E votuan shoqërisë shqiptare, për të cilët ne të djathtët duhet si një nevojë për punësim e ulje të varfërisë, për patjetër të kishim bërë shumë më tepër, me demonopolizimin e tregjeve, për ndalimin e seriozitet, si një detyrim karshi të drejtës së tyre, degradimit të arsimit, që, siç konstaton Banka

72 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Botërore, është kthyer në një kërcënim për është përgjegjësia përpara qytetarëve që ndihen ekonominë. jo vetëm të zhveshur nga të drejtat dhe interesat e Mbështetën programin tonë si nevojë për të tyre, por dhe të fyer dhe të depersonalizuar në të ndalur rrënimin e shëndetësisë, të mjedisit, të drejtën e tyre. Kthimi i shpresës dhe i besimit te pronës private e të pasurive kombëtare, si nevojë institucionet e shtetit është angazhimi serioz i për t’i prerë rrugën korrupsionit dhe pabarazive shumicës së re. Ne kemi vendosmërinë për të sociale. përmbushur këtë angazhim përmes reformave të E votuan si një zgjidhje për fermerët, për thella dhe të qëndrueshme. E dimë që reformat e pensionistët, për pronarët, për të përndjekurit që thella dhe të qëndrueshme nuk janë të lehta. E nuk morën asnjëherë përgjigje për hallet e tyre, dimë që kanë dhe një kosto pushteti dhe, siç e tha por edhe si mundësi për t’i prerë rrugën krimit që edhe Kryeministri, ne jemi të gatshëm ta marrim rritej çdo ditë, duke bërë gjithnjë e më të pasigurt përsipër këtë kosto pushteti. jetën e qytetarëve dhe të fëmijëve të tyre. Qeveria që iku dështoi, sepse nuk kapi thelbin Shqiptarët besuan në një projekt që ofron një ose më mirë nuk deshi të kapë thelbin e nevojës marrëdhënie tërësisht të re me biznesin, larg dëshpëruese që kishte vendi për reforma të trajtimeve klienteliste për shkak të ndarjes në tanët qëndrueshme. Të ashtuquajturat reforma, për fat dhe të tyret. Sjellja e dy muajve të fundit me të keq, u kthyen në antireformë. Qeveria e re ka jo pasuritë e këtij vendi, me naftën, energjinë, me vetëm vullnetin, por edhe cilësitë, kualitetet e tokën, me portin e Durrësit, me bregdetin dhe gjithë nevojshme për të përballuar këtë sfidë. pasuritë e tjera janë prova sepse e deshën Të nderuar kolege dhe kolegë, pushtetin dhe pse ikën nga pushteti. Ajo që sot na duhet është ftesa e sinqertë për Ish-ministrat përmendën këtu një listë letrash angazhim dhe mirëkuptim të të gjithë shoqërisë, dhe ligjesh. Ky është problemi që kemi, miqtë e për t’i realizuar këto reforma, qoftë edhe me kosto mi. Shqipëria nuk bëhet duke treguar një listë afatshkurtër, por për një periudhë afatgjatë letrash Brukselit shqiptarëve. Shqipëria ka sot padyshim që do të japë një produkt i cili do t’u nevojë për zgjidhje. Por në fakt kjo është ajo çka i shërbejë të gjithëve. keni lënë në dorë qeverisë së re, një ngrehinë që Ky parlament ka shansin që të bëhet vendi i rrjedh nga të gjitha anët dhe një tufë me letra. një debati të ri, që i jep udhë reformizmit. Të nderuar kolegë, qeveria e re ofron një Demokracia funksionale, që më së pari vjen si marrëdhënie tërësisht të re në raport me qytetarët nevojë e vendit, pa dyshim edhe si kërkesë dhe me ardhmërinë e këtij vendi. Thelbin e integruese e BE-së, nis këtu në Parlament, me kontratës me votuesit e përbën besueshmëria në kthimin e tij në një tribunë që vë në qendër të ofertën e re që ne kemi, e cila mishërohet në debatit interesat e publikut të gjerë dhe jo historitë programin e Partisë Socialiste, një ofertë që nuk personale të politikanëve. Ne jemi vullnetplotë, konsiston thjesht në premtime, siç u tha këtu, por vullnet që u shpreh dhe në seancën e parë, si nga në një projekt serioz që hap një rrugë të re në Kryetari i Parlamentit, ashtu dhe nga Kryeministri zhvillimin e vendit dhe që ofron zgjidhje. Garancia Rama, për të hapur një faqe të re dhe në e ndryshimit për të cilin vendi ka nevojë funksionimin e Parlamentit, që e kthen atë në një dëshpëruese, qëndron jo vetëm në cilësinë e institucion të hapur, përfshirës në procesin programit të qeverisë, por, në radhë të parë, në legjislativ, dhe një proces i tillë legjislativ pa dyshim vullnetin dhe përgjegjshmërinë për ta kthyer këtë që garanton cilësi dhe qëndrueshmëri në reforma, program në realitet. jo siç ka ndodhur në të kaluarën që ligjeve iu jemi Ne do të përgjigjemi për të realizuar atë çka kthyer edhe brenda 6 muajve. jemi angazhuar para shqiptarëve për punësimin, Ne jemi vullnetplotë t’i japim fund kontrollit të arsimin, ekonominë, shëndetësinë, politikat ekzekutivit mbi Parlamentin, që kontrolli sociale, për çlirimin e pronës, për administrimin e parlamentar mbi ekzekutivin të jetë funksional, që territorit, që është vendi i cili ka sipërfaqen më të Parlamenti të mos drejtohet me telefona nga zyrat ulët për frymë të popullsisë dhe ka një administrim e qeverisë, që vota e Parlamentit të mos përdoret barbar të territorit dhe kjo është arsyeja pse i është për nevojat e ditës së politikës, që kultura e dhënë prioritet kësaj çështjeje. Lufta ndaj komunikimit të jetë e denjë e që shkëmbimi i ideve korrupsionit është sfida e madhe e qeverisë së re, të zëvendësojë gjuhën e baltës dhe të urrejtjes.

73 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Unë besoj fort se Parlamenti i ri do të jetë hapësirë Të nderuar shqiptarë kudo që jeni, e re kulture, me një kulturë të re komunikimi, që I nderuar zoti drejtues i seancës, do t’i shërbejë një debati serioz për problemet e Të gjithë brenda këtij tempulli të demokracisë, mëdha që ka vendi; për ekonominë, për borxhin, por dhe shqiptarët jashtë kësaj salle, panë dhe për energjinë, për papunësinë, për varfërinë, për ndjenë padurimin e zotit Rama për t’u ulur në ujin, pronat, shkollat, për drejtësinë e munguar, karrigen e kryeministrit të vendit. Ende pa u debat nga i cili nuk përfiton maxhoranca, nuk mandatuar parlamenti i ri dhe ai vetë si përfiton qeveria, por përfiton e gjithë shoqëria kryeministër, bënte shou në mbledhje qeverie në shqiptare, pra përfiton publiku. Vlorën e pavarësisë dhe në djepin e kulturës Ne jemi këtu për të garantuar një standard të shqiptare në Shkodër, duke ngarkuar me detyra ri komunikimi që respekton opozitën, që i jep fund ministrat e tij ende të padekretuar si të tillë, duke u praktikës primitive të ndarjes në tanët dhe të atyre, treguar shqiptarëve me demagogjinë e tij që priste praktikë që nis këtu dhe në fakt rezonon në të gjithë me padurim t’u shërbente atyre si kryeministër. Por, piramidën e shoqërisë shqiptare, siç është parë në të njëjtën kohë tregoi që ishte dhe dhe para zgjedhjeve, ku kryeministri i vendit shkon antikushtetues, ai dhe qeveria e tij, sepse deri te fëmijët në shkolla dhe i fton kundër opozitës. shqiptarët kishin ende qeverinë “Berisha” në Pra, efekti i Parlamentit duhet të bëjë të kundërtën përputhje me Kushtetutën e vendit. Në një shtet e asaj që është bërë deri tani. Ne jemi besimplotë ligjor ky është një ogur i keq, sepse fillon me shkelje se Parlamentit do t’i kthehet transparenca e të Kushtetutës. nevojshme e cila kthen edhe besimin e publikut te Përpos propagandimit politik, mjeshtër i së institucionet. cilës zoti Rama është, në fakt ai nuk u ofroi Të nderuar kolegë dhe kolege, shqiptarëve asgjë, sepse fjalimi i tij i tipit ese letrare Ne që jemi këtu kemi detyrimin dhe politike ishte larg të qenurit prezantim programi përgjegjësinë të kthejmë besimin e publikut ndaj qeverisës, sepse me sa duket zoti Rama ende nuk institucioneve, duke filluar nga Parlamenti. Në fakt e beson që është kryeministri i dekretuar nga do të ishte në nderin e opozitës së sotme të Presidenti dhe ka rënë gongu që ai të fillojë të sillet respektonte programin që e kanë votuar 1 milion si i tillë. Nuk është më në fushatë elektorale, ku shqiptarë, jo vetëm të majtë, por siç e përmenda, ndjente frikë dhe panik për dështimin e tij shumë edhe të djathtë. të mundshëm si kryeministër, gjë që ishte lehtësisht Kjo opozitë ka shansin që të bëhet sot pjesë e kuptueshme kur Rama fliste edhe pse me një e zgjidhjes dhe të mos mbetet pjesë e problemit, ton aktoresk, zëri i dridhej, nuk ndihej siguri në të, siç për fat të keq po e pozicionon veten. Duhet ta ose të dyja bashkë. Numrat e kartonëve të bëjë për hir të interesave të vendit, por dhe për hir maxhorancës ju japin, ju, zoti Rama, luksin e të të interesave të vetë opozitës, në qoftë se ajo do qenurit kryeministër pavarësisht qëndrimit të të ndryshojë. Sjellja e opozitës gjatë fjalës së opozitës. Kryeministrit Rama ndoqi jo arsyen, por frikën që Sot apo në pak ditët që do të vijnë ju, zoti ka lënë ende pas hija e një lideri autoritarit. Ajo të Rama, do të uleni në karrigen e Kryeministrit, por jep pak shpresë për ndryshim. Gjithsesi, unë dua po atë ditë fillon dhe numërimi mbrapsht i dorëzimit të besoj dhe ta nxis për një sjellje tjetër. Unë besoj të pushtetit tuaj që, me sa duket, nuk do të arrijë jo se sjellja jonë, sjellja e maxhorancës së re i jep ditën e fundit, por as vitin e fundit të mandatit. Dhe opozitës të gjitha hapësirat për të luajtur rolin e kjo jo sepse kështu duam ne, opozita, por sepse saj dhe daljen nga kultura e konfliktit. Ajo që mund këtë e keni vulosur ju vetë me programin tuaj të them së fundi është se me votën tonë pro ne mashtrues, me ekipin tuaj klientelist. Ndoshta nuk votojmë sot ndërrimin e qeverisë. Me votën mund t’ia kishit kursyer vetes dështimin, nëse tonë pro ne i japim udhë një projekti për Shqipërinë programi juaj do të kishte kontributin e shumë evropiane, një përpjekje të cilin e kanë besuar dhe figurave të socialistëve, të njohur për përkushtimin, votuar shumica e shqiptarëve përvojën, maturinë dhe aftësinë e tyre ndër vite Faleminderit! në qeverisjen socialiste ose dhe në jetën Edmond Spaho- Falemnderit, zonja Leskaj! parlamentare, që ka shumë në këtë sallë, unë i Fjalën e ka zonja Liljana Elmazi. shoh. Ose sikur në ekipin tuaj qeverisës të kishit Liljana Elmazi – Të nderuar kolegë deputetë, përfshirë këto figura të kombinuara edhe me rinj

74 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ekspertë, profesionistë dhe me integritet. Unë shoh e mirë për Shqipërinë. shumë të tillë në këtë sallë të Parlamentit në radhët Por jo, Rama nuk dilte dot nga vetvetja, sepse e maxhorancës, të cilët gëzojnë vlerësimin dhe ai rilindi, në fakt, për gjuhën e urrejtjes, duke respektin tim për vlerat që ata kanë treguar gjatë derdhur mllefin disavjeçar, hakmarrjen personale këtyre viteve të demokracisë, për kontributin që mbi demokratët dhe liderin historik të tyre, që kanë dhënë, për integritetin e tyre të lartë moral shembën diktaturën komuniste, diktaturën e dhe profesional. etërve. Tri ditë më parë sytë dhe mendja e Do të besoja në rilindjen e zotit Rama, nëse shqiptarëve ishin mbërthyer mbi këtë foltore për ai do të nderonte dëshmorin e demokracisë, ashtu të dëgjuar kryeministrin e ri të prezantonte siç bëri Kryetari i Kuvendit, siç bënë shumë nga ju programin qeverisës për 4 vjetët e ardhshëm, në këtë sallë, të nderuar socialistë. programin e rilindjes së premtuar prej tij. Ishin Zoti Rama, mbërthyer sytë dhe mendja e shqiptarëve që kishin Në fjalimin tuaj, disa herë me nota revanshi, votuar për rilindjen tuaj, zoti Rama, për premtimin ju tentuat të provokonit opozitën duke derdhur e shëndetësisë falas, për hapjen e 300 mijë lumenj akuzash të tipit: larje hesapesh, folët për vendeve të reja të punës, për uljen e taksave për 21 janarin, deputetin e vrarë etj., duke përbaltur 95% të shqiptarëve, për legalizimet falas, për kryeministrin në detyrë dhe liderin e opozitës. dëmshpërblimin e të burgosurve politikë. Çfarë ndodhi me memorien tuaj, zoti Rama? Ishin mbërthyer sytë e pronarëve të bizneseve Vërtet e harruat kaq shpejt, sapo hipët në pushtet? të vogla që votuan dhe besuan se nuk do të Të gjithë ne brenda dhe jashtë kësaj salle e dimë paguanin fare taksa me ardhjen e Ramës në se cili ishte organizatori i dhunës mbi institucionin pushtet, edhe pse paguanin shumë pak gjatë e Kryeministrit për ta marrë atë me çdo çmim, pra qeverisjes “Berisha” që i ngarkonte me barrën dhe me çmimin e derdhjes së gjakut. fiskale më të ulët në rajon. Ata dëgjuan Fakti që ju sot jeni Kryeministër nuk e fshin Kryeministrin të bënte vetëm ndryshimin e emrit këtë nga memoria e shqiptarëve, Amerikës dhe nga biznesmen në sipërmarrës familjar. mbarë botës, as ato marrëdhëniet e rregulluara Sa keq, sepse zoti Rama nuk ofroi asgjë. kohët e fundit me Amerikën, sepse videot e atyre Prisja, e them sinqerisht, të dashur kolegë, që ngjarjeve bënë xhiron e botës. Kryeministri të fillonte rilindjen nga vetja, duke i Kam një pyetje për zotin Rama: A e kuptoni kërkuar falje publike Kryetarit të Parlamentit, zotit ju, zoti Rama, se ç’do të thotë të provokosh Meta, që përdori si sebep për ngjarjet e 21 janarit, opozitën, atë që, në fakt, si uragan shembi asokohe zëvendëskryeministër, duke derdhur mbi diktaturën e etërve? të lumenj sharjesh, epitetesh dhe etiketimesh me Por problemi i zotit Rama në përbaltjen e qëllim përbaltjen e figurës së tij, në fakt, duke e opozitës qëndron gjetkë. Problemi i zotit Rama cenuar jo pak imazhin e tij në popull, por edhe në është zoti Berisha, të cilit edhe vetë ambasadori i arenën ndërkombëtare. vendit më të madh mik të Shqipërisë, të Amerikës, Prisja që ta falënderonte zotin Meta, fituesin e ka quajtur një “burrë shteti”. Ai ka histori dhe do real të zgjedhjeve, i cili i mundësoi atij të ulej në të mbetet në histori, doni apo s’doni ju. karrigen e Kryeministrit të vendit. Prisja që të bënte Ju, zoti Rama, jeni kryetar partie, por s’do të atë që bëri Holland, kur fitoi zgjedhjet në Francë, mundeni dot të bëheni një lider, ju s’do të mundeni që e nisi fjalimin e tij si president duke falënderuar dot të bëni histori dhe a e dini pse? Sepse jeni ish-presidentin Sarkozi për atë që kishte bërë për nihilist, jo vetëm ndaj vlerave të demokratëve, por Francën gjatë viteve të drejtimit, edhe pse ishte edhe ndaj vlerave të PS-së. Ju i nxirrni në pension shumë i ashpër me të gjatë fushatës elektorale. kryetarët e partive, nuk i vlerësoni. Pensionin e Pra, unë prisja (kot që prisja, në fakt) që radhës do ta ketë shumë shpejt. Kryeministri i dekretuar, Rama, ta fillonte me një Në esenë tuaj, zoti Rama, ju folët për falënderim për Kryeministrin Berisha për atë çka tatëpjetën e rrënimit të vendit dhe rrënimit e imazhit kishte bërë me qeverisjen e tij 8-vjeçare dhe pastaj të Shqipërisë në sytë e botës dhe të miqve të bënte atë që i shkonte për shtat, ta kritikonte ndërkombëtarë. Jeni totalisht jorealist. Për çfarë për ato që, në optikën e tij dhe të PS-së, ishin tatëpjete të rrënimit flisni ju, zoti Rama, në raport gabime, ndoshta dhe faje. Kjo do të ishte një shenjë me çfarë dhe me kur?

75 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Suksesi i qeverisjes “Berisha” nuk është Shqipëri, por kudo ku është përdorur. Banka të tilla retorika jonë, por është vlerësuar edhe nga nuk janë gjë tjetër veçse burim korrupsioni për institucionet ndërkombëtare. pushtetarët e rinj dhe asgjë më tepër. Në fakt, programi që ju, zoti Rama, i paraqitët Në lidhje me mbrojtjen e konsumatorit thuhet vendit, nuk është program, por dështim. Është që një kuadër i fortë ligjor dhe zbatueshmëria e tij dështim, sepse unë lexoj në të se listën e dëshirave sjell rritjen e konsumit, që është motori për ju do të vazhdoni ta mbështesni në parimin e rigjenerimin e ekonomisë, ndërkohë që modeli mbështetjes në forcat tona, sepse ju jeni kundër ekonomik, rritja ekonomike përmes konsumit borxhit, se politikat tuaja fiskale dhe doganore janë cilësohet model i dështuar. Ngritja e inspektoratit politika që e mbysin iniciativën e lirë dhe largojnë të mbikëqyrjes së tregut thjesht do të dublojë apo investitorët e huaj, duke rrezikuar ta çojnë vendin do të nxjerrë jashtë loje Komisionin e Mbrojtjes së në një kolaps financiar. Konsumatorit. Në fakt, manifesti, se program nuk mund t’i Te profili makroekonomik dhe fiskal, përveç them dot, ishte një listë dëshirash shumë të pasqyrimit të situatës së sotme nuk ka asgjë huazuara nga partitë e ekstremit të majtë, pa konkrete. Bashkimi i administratës tatimore e objektiva të qarta, pa rrugë apo mënyrë që të çojnë doganore dhe përthithja e administratës tatimore në arritjen e tyre, pa afate kohore dhe fatura lokale që propozohen, nuk janë gjë tjetër veçse financiare. Ishte një retorikë boshe. asfiksim dhe nxjerrje jashtë loje e të tria Kur harton një program ka disa elemente administratave nëpërmjet kësaj strukture gjigante, domethënës, të nevojshëm dhe të domosdoshëm, e cila do të jetë vetëm një barrë e madhe për të cilët tregojnë se çfarë synohet të arrihet, ku do buxhetin e shtetit dhe tatimpaguesit. të shkohet, në çfarë mënyre, me çfarë kostoje dhe Politika fiskale e qeverisë së re vazhdon të kur. Asgjë të tillë nuk kishte në programin tuaj. bazohet në slogane të tipit “tatim i ndershëm”, Nuk ka koherencë midis premtimeve të bëra “kush fiton më shumë, kontribuon më shumë”, në fushatë dhe atyre që ju keni shkruar në pro- mashtrime të dala boje qysh para fushatës. Flitet gram. Thuhet se do të ndryshojë struktura e për uljen e taksave për biznesin, ndërkohë që ekonomisë, duke ulur peshën e të ardhurave nga propozohet rritja e tyre. emigracioni dhe ndërtimi, ndërkohë që pesha e Për lloj-lloj dokrrash flitet në program dhe ja këtyre sektorëve në produktin e përgjithshëm bruto dokrra e radhës: megamashtrimi i 1 milion të ka kohë që është ulur ndjeshëm, duke u papunëve. Premtohet 300 mijë vende pune, nga zëvendësuar nga turizmi, energjia, bujqësia dhe të cilat 155 mijë në aktivitete të lidhura me agroindustria. Thuhet që modeli i ri do të bazohet bujqësinë dhe blegtorinë. Faktikisht, kjo nuk është në disa sektorë prioritarë, por nuk ka asnjë gjë tjetër veçse ndryshim i statusit nga të përcaktim se ku synohet të shkohet në secilin prej vetëpunësuar në argatë. këtyre prioriteteve, me sa do të rritet prodhimi në Zoti Rama, për të gjitha këto ju një gjë keni të secilën degë, çfarë peshe do të zërë secili prej sigurt, dështimin. Sot bashkë me miratimin tuaj dhe këtyre prioriteteve, si do të realizohen dhe kur do të qeverisë suaj do të fillojë dhe numërimi të realizohen. mbrapsht. Ne jemi këtu që ta afrojmë sa më shpejt Për sa i përket sektorit financiar propozimi i këtë ditë, por jo me revolucion, por me argumente bërë për krijimin e megastrukture për mbikëqyrjen dhe demokraci. e të gjithë sistemit financiar, bankar dhe jo bankar, Si deputete e Vlorës do t’i kërkoja zotit Rama është në kundërshtim me direktivën evropiane që të bënte më shumë se zoti Berisha për të, por nuk kërkon mbikëqyrje të veçantë të sektorit financiar kam besim, sepse nuk besoj që thjesht gjatësia bankar dhe jo bankar. Krijimi i një strukture të tillë trupore ta dallojë nga kryebashkiaku, i cili ka ofrua gjigante do të asfiksojë totalisht mbikëqyrjen e modelin “Vlorë”. Jam e bindur se modeli që ofron sektorit jo bankar, i cili është thuajse inekzistent Rama është ai i mbi 11 milionë lekësh tendera krahasuar me të bankar dhe do ta çorientojë dhënë Koços dhe 17 kompanive të tij, i faljes së mbikëqyrjen e tij, gjë që ka funksionuar mirë gjatë mbi 1 milion dollarë taksa Koços dhe kompanive kësaj periudhe. të tij. Krijimi i një banke në dobi të zhvillimit bujqësor Thotë në programin e tij se do të pronarët dhe është tashmë një praktikë e dështuar jo vetëm në të persekutuari politikë, por si? Ashtu siç bëri kur

76 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ishte kryebashkiak i Tiranës, që dha leje ndërtimi dhe dinamikën globale. pa marrë lejen e pronarëve, ashtu siç nxori nga Shqiptarët votuan bindshëm për aleancën shtëpia Osman Kazazin, simbolin e të “për Shqipërinë evropiane” ndaj kjo aleancë ka përndjekurve politikë. bazuar programin e saj qeverisës mbi vlerat Do të desha të uroja me gjithë zemër për evropiane të demokracisë dhe të administrimit sa suksesin e qeverisjes socialiste dhe kjo për të më të mirë të pushtetit. mirën e të gjithë shqiptarëve, por kam frikë. Në këtë program është shpalosur një model i Faleminderit! ri ekonomik, prioritete mbi një arsim modern, Edmond Spaho – Faleminderit, zonja Elmazi. promovim i një turizmi bashkëkohor, krijimi i një Fjalën e ka zoti Vangjel Tavo. Të përgatiten shteti me një raport të përpiktë me drejtësinë dhe deputetët: Keltis Kruja dhe Alfred Peza. një rend që garanton sigurinë e çdo qytetari Vangjel Tavo – Faleminderit, zoti kryesues i shqiptar. seancës, Ky program ka në thelb të tij integrimin e Të nderuar kolegë, vendit, duke synuar që t’i japë fund tranzicionit të Dëshiroj si fillim t’ju uroj të gjithëve suksese stërzgjatur, duke u ofruar të rinjve shqiptarë në punën tuaj, duke shpresuar që kjo legjislaturë mundësinë për një jetë ndryshe, duke i treguar të e VIII-të të jetë një shembull i jashtëzakonshëm i moshuarve dhe kategorive në nevojë fytyrën e një parlamentarizmit dhe të punojë me përkushtim për shteti social që tregon përkujdesje dhe solidaritet të përfaqësuar sa më mirë qytetarët shqiptarë, të për nënshtetasit e vet. cilët na dhanë besimin e tyre për të punuar në të Ky program dhe qeveria që do ta vërë atë në mirën e vendit. zbatim nuk do të përdorë më termin ish-pronarë, Kjo legjislaturë e re ka edhe shumë kolegë të pasi shqiptarët do të jenë të gjithë pronarë të rinj, ndaj jam i bindur se ndërthurja midis ligjshëm të pronave të ligjshme. eksperiencës së mençur të ofruar nga kolegët më Do t’i jepet mbështetja e duhur bujqësisë dhe me përvojë dhe energjia e filozofia e re që i shtohet do të punohet për një përmirësim të ndjeshëm të këtij Parlamenti është një aset i vyer për mjedisit, duke siguruar standarde më të mira për mbarëvajtjen e jetës parlamentare dhe politikës së jetesën e qytetarëve shqiptarë dhe mbrojtjen e tërësi në shërbim të bashkëqytetarëve tanë. pasurive kombëtare dhe natyrore të vendit. Të nderuar kolegë, Shumë qeveri kanë shkelur mbi besimin e Sot sytë e shqiptarëve janë fokusuar të ky njerëzve të thjeshtë duke dhunuar raportin prezantim për programin qeverisës 2013-2017, demokratik midis qeverisë dhe shoqërisë. Më 23 pasi secili prej tyre shpreson të shikojë një qershor ishin një milion shqiptarë atë të cilët ndryshim të vërtetë, i cili do të përmirësojë jetën e hodhën hapin e parë në ngritjen e besimit ndaj një tyre jo vetëm në 4 vjetët e ardhshëm, por do të maxhorance të re politike, ndaj ne sot kemi hedhë themelet për një ndryshim që do të shtrihet detyrimin dhe privilegjin të bëjmë të mundur që të edhe në dekadat që do të vijnë. rikthehet besimi i njerëzve të thjeshtë te parlamenti Ky program qeverisës është një program i dhe qeveria, duke e parë këtë të fundit si guximshëm, por edhe inovativ. Është i guximshëm administratorja, si mbrojtësja, si siguruesja, pasi ka pas vetes guximin e një milion shqiptarëve, partnerja dhe jo armikja apo sunduesja e njerëzve të cilët votuan për ndryshimin dhe për një kapitull të thjeshtë dhe ndrydhësja e ëndrrave dhe të ri për vendin. Është inovativ në shumë drejtime aspiratave evropiane. dhe ka si mision të tij integrimin e vendit në familjen Ky program është një kontratë sociale dhe evropiane. Ky program përmban një filozofi qeverisëse bazuar mbi votën e lirë dhe dëshirën e evropiane dhe është i bazuar mbi vlera dhe parime paepur të shqiptarëve për t’u integruar sa më shpejt të civilizimit modern evropian. Gjithashtu, hartimi i në familjen e madhe evropiane. Kjo kontratë tij ka pasur si qëllim korrigjimin e gabimeve të bëra politike premton luftë reale ndaj korrupsionit, në qeverisjen e dy dekadave të fundit, nevojat mbështetjen për biznesin e vogël, të mesëm apo imediate të shqiptarëve, zgjidhjen e të madh, një zhvillim urban dhe rural që i përngjet problematikave madhore, por edhe specifike për vendeve fqinjë, një përmirësim të ndjeshëm të mirëqeverisjen e vendit, si dhe në stimulimin e rrugëve dhe cilësisë e sigurisë së transportit publik shoqërisë sonë për t’u përshtatur me ritmet e kohës dhe për shumë aspekte të tjera të jetës në vend.

77 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Do të desha të ndalesha pak në një nga pikat Shëndetësisë, në përmbushjen e objektivave e këtij programi, atë të kujdesit shëndetësor. Duke europiane dhe atyre botërore të “HEALTH 2020”. vlerësuar punën e bërë deri tani në këtë sektor Të nderuar kolegë, dhe duke shprehur mirënjohjen time personale për Asnjë qeveri apo program qeverisës nuk ka të gjitha bluzat e bardha, të cilët pavarësisht nga dështuar nëse ka pasur si mision qytetarin. Ky pro- qeveritë e ndryshme, pavarësisht nga rotacionet gram është i bazuar mbi nevojat dhe prioritetet e politike kanë punuar me një përkushtim të pashoq, qytetarëve shqiptarë, por edhe mbi ëndrrën e tyre duke dëshmuar se janë heronjtë e vërtetë të këtij për t’u integruar sa më shpejt në familjen vendi. Por sistemi dhe infrastruktura shëndetësore europiane, familje së cilës shqiptarët i përkasin në vend lë akoma shumë për të dëshiruar. Kjo natyrshëm dhe me të drejta të plota gjeografike, maxhorancë është e dedikuar tërësisht për të historike dhe mbi bazën e vlerave njerëzore. Ky përforcuar besimin e qytetarëve te shërbimi është një kapitull i ri për historinë e këtij vendi, një shëndetësor, duke krijuar kushtet e nevojshme, që rikthim i shpresës për të gjithë shqiptarët si brenda, mjekët tanë profesionistë të shërbejnë me cilësi. ashtu edhe jashtë vendit, të cilët prej dy dekadash Ne e konsiderojmë përkujdesjen shëndetësore si kanë pritur të shohin një Shqipëri moderne dhe të një pasuri publike, e cila i rrit vlerat e një shoqërie. zhvilluar. Shëndeti është i rëndësishëm për mirëqenien e I uroj suksese qeverisë së re, e cila do t’i individit dhe të shoqërisë, si dhe pasuri ekonomike përkushtohet realizimit të këtij programi ambicioz, e kontribuuesi kryesor për begatinë e një vendi. por të suksesshëm, dhe këtij parlamenti, i cili do Shëndetësia duhet të jetë në qendër të çdo të shërbejë si zëri dhe vullneti i një populli, që politike. Kjo maxhorancë do të punojë për një stan- meriton një jetë dhe të ardhme më të mirë! dard modern shëndetësor, i cili do të bazohet mbi Faleminderit! politika bashkëkohore dhe moderne, duke Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Tavo! garantuar një shërbim shëndetësor për të gjithë Fjalën e ka zoti Keltis Kruja. popullatën, një shërbim shëndetësor që në qendër Përgatitet zoti Alfred Peza, ndërsa më pas zoti ka qytetarin, aplikimin e barazisë për të gjitha Flamur Noka. shtresat shoqërore, përmirësimin mbi sigurinë Keltis Kruja – I nderuar zoti nënkryetar i shëndetësore të qytetarit, fokusimin në segmentet Kuvendit, në nevojë të popullatës, modernizimin e shërbimit Të nderuar deputete dhe deputetë, shëndetësor, modernizimin e pajisjeve mjekësore, Të nderuar qytetarë, kualifikimin dhe rritjen e kapaciteteve njerëzore, Do të doja shumë që sot të kisha mundësinë rritjen e autonomisë së spitaleve, rritjen e të shprehja pikëpamjet e mia mbi një program investimeve, përmirësimin e skemës së financimit, qeverisës jo vetëm për faktin që jam për herë të uljen e çmimit të barnave në Shqipëri, sigurimin e parë në këtë Kuvend, por edhe për arsyen që në pajisjeve diagnostikuese dhe mjekuese në të gjithë këto kohë nuk vlejnë shumë fjalët apo teoritë sesa vendin, modernizimin e infrastrukturës, uljen e vlen prakticizmi apo thjeshtësia në shpjegimin e mëtejshme të vdekshmërisë foshnjore, reformave. Por, dëgjova nga Kryeministri i përqendrimin në punën e shëndetit publik, dekretuar retorikën e lodhshme, që e kam dëgjuar reformimin e shëndetit parësor, sigurimin e prej tij gjatë këtyre 8 vjetve si kryetar i opozitës, barnave të sigurta dhe furnizimin me to të të gjitha dhe as më shumë e as më pak por një përsiatje spitaleve dhe qendrave shëndetësore të vendit, nëpër fjali vetëkënaqësie e ngazëllimi për atë që, vaksinimin në përqindje të lartë, promovimin dhe në fakt, ishte ëndrra dhe makthi i tij: karrigia e përmirësimin e cilësisë së jetës, forcimin e rolit të Kryeministrit. mjekut të familjes, zgjerimin e mëtejshëm të Do të doja shumë të kisha dëgjuar zbërthimin bashkëpunimit me shëndetësinë jopublike, si e të gjitha atyre që premtoi në fushatë në afate se komplementare në përmbushjen e qëllimit të kur do të përfundojnë, kostot që do t’u kushtojnë përmirësimit të kujdesit shëndetësor, forcimin e qytetarëve shqiptarë dhe, mbi të gjitha, mënyrat bashkëpunimit dhe komunikimit me komunitetin se si do të realizohen. Do të doja shumë që dhe autoritetet vendore, punën me devotshmëri Kryeministri dhe qeveria e dekretuar ta kishin për të arritur dhe për t’iu bashkëngjitur politikave respektuar këtë institucion ashtu si në fakt i ka hije të BE-së dhe të Organizatës Botërore të çdo kryeministri, të cilit populli i vet sapo i ka besuar

78 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

fatin e tij për 4 vjetët që vijojnë, sepse ky është asnjë mënyrë dhe nuk është llogaritur asnjë kosto institucioni i përfaqësuesve të popullit, ky është që mund të shoqërojë këto reforma. Përveç fjalive vendi ku ne, në emër dhe në këmbë të tij, duhet të me karakter përgjithësues, të cilat shpeshherë janë debatojmë e të kërkojmë llogari për çka e të marra nga misioni dhe fusha e veprimit të shqetëson atë. institucioneve të ndryshme, asgjë që të quhet pro- Por, neve na u paraqit një broshurë, e cila ka gram qeverisës, me vizion dhe objektiva të qarta vetëm formë dhe asgjë tjetër, një broshurë që më për të realizuar në këto vite, nuk përmban kjo sjell ndërmend rrekjet e dikujt që nuk është fletore. përgatitur në provim dhe i mbush fletët për t’u dukur Pra, Kryeministri ka mbetur po i njëjti, është se ka shkruar diçka. Një program qeverisës i po ai kryebashkiaku i dikurshëm, mjeshtër i paraqitur në jo më shumë se 40 faqe, pra në jo më fasadave dhe asgjë më shumë. shumë se dy faqe paraqitet programi i çdo ministrie Zoti Rama, për 4 vjetët që vijnë. Askund dhe askush nuk ka Në fushatë u the shqiptarëve se do të bësh guxuar të tallet me popullin e tij si ky Kryeministër reformë të madhe mbi rendin e sigurinë, por, në ardhje në ditën e parë të ballafaqimit me përveç faktit që këtë reformë do ta drejtojë një përfaqësuesit e sovranit, në ditën kur solemnisht individ, i cili deri dje ndërsente turmën dhe militantët duhet të paraqiste e të lexonte një program me kundër institucioneve kushtetuese, përveç faktit që përmbajtje, por jo të na sillte në Kuvend një fletore, këtë reformë do ta drejtojë një individ i dënuar nga gjysma e së cilës përbëhet nga fotot dhe hobet e gjykata për shpifje, përveç faktit që këtë reformë të përzgjedhurve të tij për ministra. Them “të do e drejtojë një individ i dyshuar për lidhje me përzgjedhurve të tij”, sepse ashtu më duket kjo kontrabandën e ilaçeve, asgjë tjetër nuk ka në këtë qeveri: një qeveri krejtësisht private, e ndërtuar mbi program. The se do të rrisësh në mënyrë të tezën kapriçioze e fëminore: “Topi është imi, ndjeshme rrogat e policëve, nga grada më e ulët, penalltinë e gjuaj vetë!”. 500 mijë lekë të vjetër, deri te më e larta, 1 milion Më shumë se e jona, në fakt, kjo është një e 500 mijë lekë të vjetër, por në program ky premtim çështje e kolegëve të maxhorancës, por sigurisht nuk ishte më. që edhe ne duhet ta sjellim në vëmendje, sepse Në fushatë premtove shtëpi dhe punë për prishja e raportit të përfaqësimit politik në qeveri gratë e policëve të vrarë dhe edukim falas për dhe absolutizimit në krijimin e saj është pa diskutim fëmijët e tyre, në program na thua: “Përkujdesje një ogur jo i mirë për funksionimin dhe mbarëvajtjen shtetërore për fëmijët e policëve të vrarë”. E pra, e demokracisë në Shqipëri. përkujdesjen shtetërore të veçantë dhe të Kryeministri do të na drejtojë qeverinë, mirëpërcaktuar, deri në shifrat e përfitimit dhe të Ministria e Brendshme do të luftojë krimin dhe mbështetjes së këtyre familjeve, ne e kemi trafiqet, Ministria e Jashtme do të përpunojë dhe sanksionuar në ligj që para tre vjetësh. Edhe kjo do të zbatojë politikat tona të jashtme, Ministria e është një dëshmi e qartë që nuk keni program, Mbrojtjes do të merret me Forcat e Armatosura – por vetëm retorikë demagogjike. Reforma, të cilën këto janë, pak a shumë, fjalitë që gjejmë në atë që në fushatë thatë se do ta shihni të detajuar në pro- quhet “Programi qeverisës 4-vjeçar”. gram, nuk ka asnjë detaj, përveç premtimit për Nënvlerësimi i Kuvendit të Shqipërisë akoma krijimin e një organi të centralizuar, që askush nuk më keq, nënvlerësim e tallje me ata që i dhanë e di ç’është, ç’punë do të bëjë, çfarë kostoje ka votën dhe i besuan qeverisjen e katër vjetëve. Nuk dhe çfarë fushe të veprimtarisë policore do të kam parë e dëgjuar kurrë që detyrat funksionale mbulojë, aq më pak nga kush do të varet dhe kush të qeverisë të paraqiten si program qeverisës, do ta kontrollojë. E sikur të mos mjaftonte mangësia ashtu siç nuk kam parë e dëgjuar kurrë, në asnjë në ide dhe qartësia në objektiva, na servirët si demokraci normale, që një qeveri të bëjë disa shpikje parimin: një shtet një polici, a thua se mbledhje si e tillë pa u dekretuar, pikërisht për t’u shoqëria shqiptare sot jeton në fillimet e shekullit përgatitur e për të mos humbur kohë, e të paraqitet të shkuar. përpara popullit e përfaqësuesve të tij me këtë Të gjitha detyrat dhe funksionet e Policisë së fletore të sajuar shpejt e shpejt. Shtetit janë përcaktuar nga akte ligjore dhe Në asnjë rast, për asnjë reformë ligjore apo nënligjore, të hartuara me konsulentë dhe në administrative nuk jepet asnjë afat, nuk shpjegohet bashkëpunim të ngushtë me misionet partnere, që

79 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

asistojnë në Policinë Shqiptare në përmbushjen e pushtetin vendor, a thua se decentralizimi dhe detyrave të saj. Kjo polici këto tetë vjet ka njohur demokracia vendore na qenka një koncept i ri për suksese të pamohueshme, sigurisht edhe reforma të zgjedhurit dhe zgjedhësit. të thella që nga mënyra e rekrutimit deri te Të gjitha këto tregojnë edhe një herë goditjet profesionalizmi në kryerjen e detyrës. Të mohosh e ulëta që bëre në fushatë, premtime dhe vetëm dhe të mos njohësh çdo gjë që është arritur, nuk premtime, pa llogaritur asgjë, veçse ëndrrën tënde quhet program për rendin dhe sigurinë. Por, kryeministrore, pa pyetur për mundësi apo kosto fatkeqësisht, edhe në këtë fushë, nga më të realizimi, sepse, në fund të fundit, ato janë vetëm rëndësishmet e qeverisjes, ky është i vetmi pro- mjeti për të arritur qëllimin dhe asgjë më shumë. gram që ju keni. Por mos harro se ato që ke premtuar janë kontrata Për pronësinë gjatë gjithë fushatës keni bërë jote me zgjedhësit dhe ne jemi e do të jemi këtu, një sërë premtimesh, të cilat nuk kanë asnjë gjurmë në këtë sallë, për të të kërkuar që t’u përmbahesh në fletoren e konspekteve që na është paraqitur si të gjitha atyre që ke premtuar. program qeverisës. Premtuat se për t’i dhënë Zoti Rama, në ligjërimin retorik dhe aspak etik zgjidhje këtij problemi do të krijonit një agjenci të të para dy ditëve nuk bëre asgjë tjetër veçse u vetme shtetërore, e cila do të përmblidhte në more me ato që kemi bërë ne dje në qeveri. E pra, vetvete të gjitha atributet që ushtron Agjencia për ne jemi krenarë për qeverisjen tonë. Ne jemi Kthimin dhe Kompensimin e Pronave, ALUIZNI dhe krenarë për atë që bëmë për integrimin e vendit ZRPP-ja. Në asnjë rresht të programit nuk shoh në këto tetë vjet. Po ti, a je krenar, zoti Rama, për asnjë shenjë të këtij premtimi. Në asnjë paragraf pengesat që i solle këtij procesi, vetëm dhe vetëm nuk pashë as më të voglën shenjë për mënyrën në emër të ëndrrës tënde kryeministrore? Ne jemi sesi do të zgjidhen problemet që kanë sot krenarë që anëtarësuam Shqipërinë në koalicionin shqiptarët në fushën e pronësisë. më të fuqishëm ushtarak dhe politik të globit. Po Një nga premtimet e rëndësishme, për të cilin ti, a je krenar, zoti Rama, që në momentet kur shqiptarët ju besuan masivisht, ishte edhe merrej ky vendim protestoje në rrugë, vetëm dhe deklarimi se do të jepni për një vit tapitë e tokave. vetëm në emër të ëndrrës tënde kryeministrore? Në fletoren e programit tuaj nuk gjen asgjë për Ne jemi krenarë që bëmë realitet ëndrrën këtë çështje. Në retorikën që Kryeministri i shekullore të shqiptarëve për lëvizje të lirë, si dekretuar na mbajti para dy ditëve, përveç një qytetarë europianë. Po ti, a je krenar, zoti Rama, trajtimi poetik në lidhje me problemin e krijuar nga që doje t’ua vrisje këtë ëndërr, vetëm dhe vetëm zbatimi ose moszbatimi i ligjit nr. 7501, nuk munda në emër të ëndrrës tënde kryeministrore? Ne jemi të gjej asnjë referim tjetër se si do të trajtohet nga krenarë që ndërtuam Rrugën e Kombit, që i qeveria ky problem. Retorikë boshe me ndonjë bashkoi edhe fizikisht shqiptarët. nuancë publicistike dhe asgjë më shumë se kaq. Po ti, a je krenar, zoti Rama, për gjithë ç’bëre Afatin njëvjeçar sigurisht që nuk e prisja të ishte, e the që ta dëmtoje atë rrugë, vetëm dhe vetëm pasi duke e njohur këtë proces e di që është një në emër të ëndrrës tënde kryeministrore? Ne jemi gënjeshtër absurde. Por, sigurisht, prisja të kishte krenarë që ndërtuam Rrugën e Elbasanit, edhe një qasje më reale dhe më të përgjegjshme për kjo një rrugë tjetër e bashkimit të shqiptarëve. Po çka shqetëson më shumë se gjysmën e ti, a je krenar, zoti Rama, që urdhërove, madje shqiptarëve. Të manipulosh me vetëdije besimin edhe përfaqësuesit e Elbasanit dhe të Peqinit, e zgjedhësve për një çështje gati jetike të tyre dhe Librazhdit e Pogradecit, Korçës e Ersekës, të ta injorosh atë në ditën e parë të përballjes me ata votonin kundër kësaj rruge vetëm dhe vetëm në që të kanë dhënë votën, pikërisht për të folur dhe emër të ëndrrës tënde kryeministrore? Ne jemi për t’u marrë me punët e tyre, nuk është gjë tjetër krenarë për ato që realizuam, sepse jemi të bindur veçse të tregosh se dëshira për pushtet, dhe asgjë se janë arritje të të gjithë shqiptarëve. Po ti, a je tjetër veç saj, të ka udhëhequr në këtë fushatë dhe krenar, zoti Rama, për mohimin e gjithçkaje që në gjithë këto vite. kanë arritur shqiptarët në këto vite, vetëm dhe Në dyfaqëshin e shkruar për pushtetin ven- vetëm në emër të ëndrrës tënde kryeministrore? dor nuk ka asgjë tjetër përveç atyre që tashmë Në përfundim, do të doja të sillja edhe njëherë janë arritur gjatë këtyre viteve. Më keq akoma, në vëmendjen tuaj, të nderuar kolegë, dhe të thuhet se qeveria do të na bashkëpunuaka me publikut, se në mungesë të plotë të respektit ndaj

80 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

vetes, të këtij Kuvendi dhe të qytetarëve shqiptarë, BE-së. Kryeministri dhe qeveria e dekretuar na paraqiti si Kanë kaluar shumë javë e muaj nga miratimi program të sajin një listë dëshirash të përzier me edhe i atyre tri ligjeve aq të përfolura dhe ja ku një listë detyrash funksionale të çdo institucioni. jemi të gjithë sërish së bashku sot po aq larg Ne i garantojmë qytetarët shqiptarë që si sot do të Brukselit sa edhe dikur. Do të jemi akoma edhe jemi këtu çdo ditë për të kërkuar për ta dhe në për shumë vite të tjera nëse nuk ua themi atyre që emër të tyre realizimin e çdo premtimi që ju është na kanë votuar e që po na ndjekin të vërtetën e bërë. hidhur drejt e në sy. Faleminderit! Të dashur qytetarë shqiptarë, Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Kruja! Ju kanë gënjyer kur ju kanë thënë se do të Fjalën e ka zoti Alfred Peza, të përgatitet zoti integrohemi në Europë nëpërmjet miratimit të ca Flamur Noka. ligjeve. Jo 3, jo 33, jo 333, por edhe nëse 3 milionë Alfred Peza – Vullneti i zgjedhësve shqiptarë ligje të miratojmë sot e tutje këtu, integrimi i më 23 qershor e deshi që në të majtë të kësaj shqiptarëve e i Shqipërisë në Europë nuk ka për salle të ulen 3/5-at e përfaqësuesve të popullit të ndodhur, sepse integrimi nuk është thjesht dhe shqiptar. Qëkurse e majta në Asamblenë e vetëm një proces përafrimi ligjesh e as vetëm një Përgjithshme të Francës në vitin 1789 ishte thjesht proces diplomatik i propagandës a i marrëdhënieve një term hapësinor, për shkak se rrinte në krahun me publikun, integrimi europian është një proces i e majtë të mbretit dhe fisnikët në të djathtë të tij, reformave të thella dhe i ndërtimit të një sistemi të liria, barazia dhe solidariteti filluan të farkëtohen si tërë vlerash. Treni i integrimit ecën jo mbi një shinë, trinomi që do të mbanin në këmbë botën e re që por mbi dy shina: mbi shinën e përafrimit, po lindte nga terri feudal. Dhjetë vjet më pas, me nëpërmjet një procesi negocimi me Brukselin, dhe përfundimin e Revolucionit Francez, Europa nisi mbi shinën e proceseve të brendshme integruese. të ndryshojë njëherë e përgjithmonë deri në formën Ky është një proces standardesh, harmonizimi dhe dhe në përmbajtjen që jetojmë sot të gjithë së lartësimi të Shqipërisë e të shqiptarëve në çdo bashku. Që atëherë solidariteti me njerëzit në aspekt për të qenë pjesë “natyrale” e Unionit nevojë dhe politikat sociale shënuan dimensionin Europian deri në kufijtë e ruajtjes së veçorive të themelor të së majtës progresiste. identitetit tonë kombëtar. Integrimi i Shqipërisë në Në startin e shekullit të dytë të pavarësisë Europë do të ndodhë vetëm atëherë kur të gjithë sonë “Aleanca për Shqipërinë Europiane” është së bashku, maxhorancë e opozitë, qeveri e thirrur në skenë nga zgjedhësit shqiptarë që të parlament, pushtet qendror e pushtet lokal, çdo i ndryshojë njëherë e përgjithmonë këtë vend dhe ri dhe e re, çdo burrë e grua në këtë vend do të perspektivën e shqiptarëve kudo që ndodhen. Që punojmë me të vetmin qëllim; vetëm atëherë kur një trup të qëndrojë në ekuilibër duhet të shenjtëria e lirisë, e pronës dhe e së drejtës do të mbështetet të paktën mbi tri pika. Që Shqipëria e ngadhënjejnë edhe në këto anë; vetëm atëherë gjeneratës së re të ecë përkrah botës së qytetëruar kur sistemi i meritokracisë, i vlerave dhe i dhe të globalizuar, edhe shqiptarët të jenë qytetarë tolerancës do të jenë rregullatori i jetëve tona, pra të denjë të Bashkimit Europian . Qeveria e re e ka vetëm kur të integrohen më parë të gjithë shqiptarët mbështetur programin e saj mbi tri kolona të në Shqipëri, do të vijë edhe integrimi i Shqipërisë mëdha: të lirisë, të përgjegjësisë dhe të solidaritetit. në Bashkimin Europian. Kam dëgjuar të flitet pambarimisht nga kjo tribunë Nuk do të ketë lëvizje të lirë të ideve, të e në këtë sallë gjatë viteve të shkuara për mallrave tona në Europë, pa integrimin e parcelave integrimin tonë europian. Nëse një UFO do të ulej tona lokale në një treg të unifikuar mbarëshqiptar. përballë ekranit për të ndjekur punimet e Nuk do të ketë mallra konkurruese “Made in Alba- parlamentit të shkuar, do t’i krijohej ideja se bëhej nia” në tregun global, pa integrimin e tregjeve tona fjalë për një proces që fillonte dhe përfundonte me në një treg të përbashkët konkurrues dhe miratimin e disa ligjeve. Madje, të forcohej bindja komplementar mbarëshqiptar. se nëse një farë Edi Rama do t’i lejonte deputetët Në programin e qeverisë që po diskutojmë e partisë së vet që të ngrinin anën jeshile të dhe që do të miratojmë së bashku thuhet se kjo kartonëve që kishin mbi këto tavolina, atëherë maxhorancë do të hartojë strategjinë e re “Për Shqipëria, brenda natës, do të gdhihej anëtare e zhvillim dhe integrim 2014-2020” dhe strategjitë e

81 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

tjera sektoriale, duke e përditësuar planin kombëtar popullsinë më të lartë dhe të jetë zona më e për zbatimin e Marrëveshjes së Stabilizim- prapambetur e Shqipërisë?! Asociimit me Bashkimin Europian. Kjo strategji do Si mund të jenë të integruar banorët e të ketë si bosht integrimin e shqiptarëve në fshatrave, komunave dhe qytetit të Peqinit, të cilët Shqipëri, si objektivin tonë strategjik për integrimin jetojnë në kufi me Tiranën, për sa kohë e arrijnë e Shqipërisë në Bashkimin Europian. Nuk mund kryeqytetin, nëpërmjet rrugëve aktuale, tri herë më të ketë integrim në Europë, pa integrimin e fshatit vonë se sa banorët e Kukësit, që ndodhen tri herë shqiptar. Nuk mund të ketë integrim në Europë, më larg?! pa integrimin e grave në shoqërinë shqiptare. Jam futur pothuajse në çdo shtëpi të qytetit Nuk mund të ketë integrim në Europë, pa të Peqinit dhe të komunave të Pajovës, të integrimin e pakicave etnike, kulturore e seksuale Përparimit, të Shezës, të Karinës, të Gjocajve gjatë në Shqipëri. Nuk mund të ketë integrim në Europë, fushatës për zgjedhjet e 23 qershorit. Qindra pa integrimin e çdo familjeje shqiptare në qendrën familje kanë tonelata të tëra me vaj ulliri, por nuk e fshatit a qytetit ku jeton e punon, pa integrimin e kanë bukë në shtëpi. Kanë kuintalë të tërë me çdo fshati me qendrën e komunës, me rrugën me mjaltë, por nuk kanë para për të blerë një kilogram asfalt, me ujin e pijshëm, me energjinë elektrike, sheqer. Kanë cisterna me verë e me raki nëpër me internetin, me rrjetin e gazit, me qendrën bodrume, por nuk kanë para të kalojnë muajin dhe shëndetësore, me maternitetin me shkollën apo marrin borxhe. Prodhimet e tyre bio nuk arrijnë dot me postën policore. Nuk mund të ketë integrim të në treg për mungesë të rrugëve, të qendrave të Shqipërisë në Europë, pa integrimin e qendrës së grumbullimit, të investimeve e të mjeteve të çdo komune me qendrën e çdo rrethi, qendrën e transportit. Këta banorë kanë toka në anë të lumit çdo rrethi me qendrën e qarkut dhe qendrën e çdo Shkumbin, në anë të kanalit Peqin-Kavajë, të qarku me kryeqytetin e Shqipërisë. rezervuarve, të burimeve apo të përrenjve, por Plot 83 vjet më parë, në vitet ’30 të shekullit prodhimet e tyre thahen për një pikë ujë. Askund të kaluar, kur një udhëtar francez kaloi nga këto tjetër më shumë se në këto anë nuk tingëllojnë anë shkroi: “Ky vend ka një bukuri mahnitëse, por kaq aktuale vargjet e imzot Nolit: do të bëhet shtet kur të ketë rrugë”. Ky vend do të “Anës detit i palarë/ pranë sofrës i bëhet shtet i BE-së kur të ketë rrjetin kombëtar pangrënë...”. rrugor me parametra, me cilësi, me sinjalistikë dhe Procesi i integrimit në rrethin e Peqinit dhe me infrastrukturë ndihmëse sipas standardeve në të gjitha zonat, që secili prej nesh përfaqëson europiane. Nuk mund të ketë integrim të Shqipërisë në këtë sallë, do të realizojë integrimin e të gjithë në Europë për aq kohë sa, edhe pas 23 vjetve shqiptarëve në Shqipëri, duke sjellë njëkohësisht nga rënia e Murit të Berlinit, qytetarët e saj nuk edhe integrimin e Shqipërisë në Bashkimin kanë ende ujë në rubinetet e çezmave; nuk kanë Europian. Integrimi nuk është një proces që drita 24 orë dhe nuk kanë rrjet të kullimit të ujërave zhvillohet nga lart-poshtë, por nga poshtë-lart. të zeza dhe të bardha. Nuk mund të ketë integrim Integrimi nuk është ekskluzivitet i politikave në Europë, pa integrimin e të gjitha informacioneve globale, i negociatave ndërkombëtare, i proceseve e të dhënave individuale, lokale e rajonale në një rajonale apo i liderëve kombëtarë. Integrimi është, bankë kombëtare të të dhënave online. Vetëm para së gjithash, një proces lokal, sepse politika atëherë kur të gjithë banorët familjet, lagjet, në çdo rast është vendore, është lokale. Integrimi fshatrat, komunat, qytetet, rrethet dhe qarqet tona nuk është retorikë, por zhvillim. Integrimi nuk është të jenë të integruara plotësisht në Shqipëri, klientelizëm korruptiv dhe familjar, por reformë shqiptarët do të jenë gati të integrohen në strukturore. Integrimi nuk është dekoratë për Bashkimin Europian. qeverinë dhe dështimi anatemë për opozitën, por Si mund të jenë nesër qytetarë të barabartë gjithëpërfshirje dhe përgjegjësi e përbashkët. me ata të Bashkimit Europian banorët e zonës sime Integrimi është një proces që do t’u shërbejë elektorale në Peqin, kur ky rreth, megjithëse me të gjithë qytetarëve njësoj, pavarësisht bindjeve pasuri e me burime natyrore të jashtëzakonshme, të tyre, sepse siç thotë Kryeministri francez me treqind ditë me diell, me ujëra pafund, me fusha Fransoa Fijon “Nuk ka popull të kampit të majtë pjellore e kodra të begata, me njerëz punëtorë dhe dhe popull të kampit të djathtë”. Integrimi nuk është në mes të Shqipërisë, të jetë më i varfëri, me çështje vetëm e Ministrisë së Integrimit, por e të

82 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

gjithë qytetarëve shqiptarë. krye nihilist, që nuk tregon në asnjë frazë të tij se “Nacionalizmi në Ballkan...”, thotë Daniel Frid, si u bënë, a u bënë, çfarë u bë dhe si do të “...është si alkool i lirë: në fillim të deh e pastaj të realizohen premtimet që ai tha në fushatë, pasi verbon e të vdes”, ndaj jo nacionalizmi për disa shumë prej të cilave, në këtë hartim, janë lënë fare vota më tepër, por politikat moderne do të na çojnë në harresë. Në asnjë paragraf të këtij programi ne drejt integrimit. nuk lexojmë objektiva të qartë strategjikë Ne jemi një shtet i hapur, por fatkeqësisht afatshkurtër apo afatmesëm. Nuk ka asnjë objektiv ende një shoqëri e mbyllur. Vetëm një shoqëri e dhe asnjë detajim, nuk ka afate kohore për hapur në një botë të re pa kufij është rruga drejt mënyrën se si do të realizohen, por edhe për integrimit. formën që do të marrin ato gjëra që ai ka ndërmend Integrimi nuk e përjashton identitetin, ose mendon se mund t’i realizojë. Gjithçka na u përkundrazi, ruajtja e identitetit tonë kombëtar do lexua këtu përpara vetëm dhe thjesht si një hartim. të jetë prurja jonë ekskluzive në Europën e Të gjithë donin të dëgjonin se si do të bashkuar në diversitet. Këtë proces e garanton dhe zhvillohej më tej ky vend, se si do të ecte më do ta sjellë ky program i qeverisë së Aleancës për përpara ekonomia e këtij vendi, se si do të Shqipërinë Europiane të Kryeministrit Edi Rama, shtoheshin 300 mijë vendet e punës, se si do të të cilin po e diskutojmë sot. Ndaj, i ftoj edhe kolegët përmirësohej jeta e shqiptarëve, se si do të bëhej e opozitës që të dalin nga lëkura e tyre politike, i mundur shërbimi shëndetësor falas, si do të duke lënë mënjanë emocionet e çastit dhe ta bëheshin zero taksat për 95% të shqiptarëve, si votojnë këtë program, sepse duhet të jetojmë me do të legalizoheshin banesat falas, si do të armiqtë tanë aktual, ashtu sikur një ditë ata do të bëheshin rrogat e policëve rroga ministri e të tjera, bëhen miqtë tanë. Kjo nuk është as sipas natyrës e të tjera të tilla premtime në fushatë, por që së urrejtjes dhe as sipas rregullave të miqësisë. tashmë janë hedhur në kosh. Kjo nuk është aspak një mangësi morale, por Në fushatë, zoti Rama, ju u premtuat politike. shqiptarëve parajsën, u premtuat se do të hanin Faleminderit! me lugë floriri, njësoj si etërit tuaj në vitin 1945. (Drejtimin e seancës e ka marrë zoti Meta.) Por tani, pas zgjedhjeve, atë hartim nuk e keni më, Ilir Meta - Faleminderit, zoti Peza! por keni sajuar një hartim tjetër, i cili është i Fjalën e ka deputeti Flamur Noka. mbushur përsëri, fund e krye, me demagogji dhe, Flamur Noka - Faleminderit, zoti drejtues i do apo nuk do ti, e gjitha kjo ishte simbolika e atij seancës! fjalim hartimi që lexove. Të nderuar zonja dhe zotërinj, Sigurisht që kjo qeveri nuk mund të kishte Kolegë deputetë, program konkret as për 100 ditë, siç u tha në Dua ta filloj fjalën time me një falënderim fushatë, as për 300 ditë, siç u tha pas fushate, por thellësisht të sinqertë dhe me mirënjohje të ti e le edhe pa program 4-vjeçar. Sigurisht që nuk pakufishme për të gjithë banorët e qarkut tim, të mund të realizojë një program normal dhe dinjitoz Kukësit, të Hasit dhe të Tropojës, që unë kam fatin për shqiptarët një qeveri e tillë fund e krye e madh t’i përfaqësoj sot si deputet i tyre. Dua t’i klienteliste personale dhe klienteliste private, me falënderoj nga zemra për mbështetjen dhe besimin ministra të trysnuar ende pa filluar, të detyruar të e madh që i kanë dhënë Partisë Demokratike, duke shërbejnë pa mandate deputeti, njësoj si drejtorët mos u tunduar në mënyrë absolute nga e bashkisë së Tiranës dikur. demagogjia e mashtrimit dhe duke sfiduar falsitetin Zoti Rama, jo pa qëllim e nise kështu formimin që u serviri e ashtuquajtura politikë e rilindjes. e qeverisë tënde dhe i shndërrove nga ministra Të nderuar kolegë, shqiptarët prisnin të në drejtorë bashkie, pasi vetëm kështu mund të dëgjonin një program qeverie, por e panë që nuk ndihesh i qetë dhe i sigurt që do të binden iu tha asnjë gjë, vetëm u shpalosën thjesht përralla gjithmonë e do të shërbejnë në mënyrë të përulur dhe dëshira. Fjalë dhe vetëm fjalë, në një hartim e të heshtur, ty dhe klientelës tënde, e nuk do të që kërkon të tregojë se zoti Rama dhe shpura e tij shohin as më larg dhe as më tutje. do të bëjnë historinë, duke harruar se historia e Qytetarët e këtij vendi nuk kanë nevojë që në këtij vendi nuk fillon, madje as mbaron, me ardhjen vend të ministrave të kenë drejtorë bashkie, por apo me ikjen e tij nga pushteti. Një fjalim fund e kanë nevojë për programe dhe projekte konkrete

83 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

zhvillimi dhe integrimi për vendin dhe për ekonomik, kur e ëma e tij ka qenë objekt i punës Shqipërinë. së policisë dhe të prokurorisë për evazion fiskal? Ende asnjë qytetar i këtij vendi nuk e ka të Ky nuk është as më shumë, as më pak vetëm një qartë se si do të funksionojë struktura e kësaj poshtërim që i bëhet Policisë së Shtetit; një qeverie, cilat janë objektivat dhe programi konkret poshtërim dhe ofendim që u bëhet shqiptarëve i saj, sa para më shumë do të paguajnë qytetarët vetëm për faktin se të lanë si gjysmagjel në votë, për mbajtjen e kësaj qeverie tashmë të stërmadhe, pasi ai që është gjel, është ulur sipër teje. pasi po shtohen ministri vetëm për qoka klientësh. Të nderuar kolegë deputetë, Një gjë e dinë mirë sot shqiptarët, pasi ju ia Shqiptarët, në vend që të dëgjonin një projekt dhatë sqarimin live e këtu mbrapa nesh duket, se qeverisjeje, dëgjuan vetëm mallkime, sharje dhe nga sot do të kenë qeverinë me koston më të lartë ofendime për kundërshtarin; dëgjuan vetëm në historinë e demokracisë, ndryshe nga sa iu shpifje, një refren që tregon, zoti Rama, që të ka premtua, ndërkohë që kishim një qeveri me koston ngelur ora ende në opozitën tënde të dhunës. më të ulët. Ky ishte mashtrimi i parë i radhës që ti Zoti Rama, në asnjë sekondë nuk fole si e fillove. Kryeministër, sepse edhe vetë e dimë shumë mirë Nuk dua të bëj komente të gjata për të gjithë që nuk ndihesh i tillë, pasi ti e di tashmë që gjatë qeverinë klienteliste, sepse do të duhej kohë pa gjithë kësaj kohe do të jesh gjysmë kryeministër. fund, pasi më shumë se gjysma e tyre nuk kanë Kjo u duk qartë edhe në hartimin tënd, pasi thellë lidhje me Partinë Socialiste, por janë thjesht, edhe brenda teje ti ende ruan një inat me shqiptarët: një herë, klientë personalë që ua keni imponuar nuk ua fal faktin që nuk të dhanë asnjë votë në edhe partisë, edhe grupit tuaj parlamentar. Nuk dua 2009-tën, por të lanë që të këndosh këtu si të bëj komente këtu, madje as për Vilajet Qyrkun, gjysmagjel dhe jo si gjel. si klient i përhershëm, i gjithanshëm dhe i Këtu u dëgjuan mllefe pa fund për qeverisjen kudogjendur i oborrit tënd, pasi ia vlerësojmë, ne e deridjeshme dhe mohove çdo arritje, qoftë edhe si Parti Demokratike, kontributin që, së bashku me ato më madhoret, siç ishte: anëtarësimi në NATO, ne, dha në vitin 2005 për të rrëzuar qeverinë liberalizimi i vizave, rruga Durrës-Kukës, rruga e socialiste të Gramozit, të Pandit, të Fatmirit, të Elbasanit apo të tjera. Namikut, të Bashkimit dhe të shumë e shumë të Sigurisht, ti mohove që qeveria para teje në 8 tjerëve, por dua të ndalem dy sekonda e t’u sqaroj vjet ka bërë ndryshime epokale në këtë vend, shqiptarëve se çfarë borxhi u ke ti, duke u vënë sepse kjo gjë dhe pranimi i këtij realiteti të krijon ty ministër të Brendshëm këtë individ. ankthe dhe makthe se do t’i kishe nesër pastaj si Ju, zotëri, u servirni sot shqiptarëve, për koordinata dhe referenca për të krahasuar punën drejtimin e Ministrisë së Brendshme dhe të Policisë tënde. Këto, zoti Rama, mund t’i bëjë një nihilist së Shtetit, një individ gjysmak, i cili, pasi nuk mbaroi dhe më vjen keq, sepse i tillë je, fund e krye nihil- dot shkollën në Gjenovë, u kthye për ta vazhduar ist. Një nihilist i mbushur me urrejtje, që mendon në Shkodër. Pasi nuk e mbaroi dot edhe në se je mandatuar për të shfryrë dufin e Shkodër, gjeti një zgjidhje në Tiranë për të marrë vetëakumuluar dhe për të qetësuar frustrimet e tua. një diplomë. Të nderuar kolegë, Ju u servirni shqiptarëve si ministër të Dua të ndalem pak edhe te hartimi mbi Brendshëm një individ depresiv, që ka tentuar perspektivën e Ministrisë së Brendshme ose të vetëvrasje dhe për këtë është mjekuar në Spitalin strukturave të saj të varësisë. “San Marino” të Gjenovës. Kemi për ministër të Zoti Rama, më vjen keq, që ti nuk mund të Brendshëm një njeri, i cili, kohë më parë, ka qenë pranosh se në këto 8 vjet, me gjithë problematikën kontingjent i policisë si hajdut kasetofonësh dhe që e ka shoqëruar, policia ka njohur ngritje dhe në fushatë shëtiste me bandën e Shullazit, e profesionalizëm duke u kthyer në një trupë që ka sigurisht që ka shëtitur me të edhe me skaf. rezultate konkrete, një trupë e besueshme me Si mund ta motivojë ky ministër gjysmak bashkëpunim të shkëlqyer dhe një vlerësim Policinë e Shtetit kur babai i tij ka qenë objekt i maksimal te partnerët ndërkombëtarë. Ti nuk mund punës së Policisë së Shtetit për kontrabandë të pranosh që ajo me të gjitha problematikat që e ilaçesh? Çfarë morali do t’i japë policisë dhe si kanë shoqëruar, sot ecën drejt standardeve mund ta motivojë ky ministër luftën kundër krimit europiane. Ky është një vlerësim jo vetëm yni, por

84 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

edhe i homologëve. Vetëm në këto vite, pas miratimit të këtij ligji, janë Në ato pak rreshta të hartimit tënd dukej qartë mbi 30 milionë euro asete kriminale që janë urrejtja ndaj Policisë së Shtetit, pasi ti angazhohesh sekuestruar nga Policia e Shtetit në bashkëpunim që do ta shkatërrosh gjithë këtë punë të bërë për me Prokurorinë. Ti nuk i sheh dhe nuk i vlerëson, ta ngritur profesionalisht dhe strukturalisht këtë por ky nuk është as faji i Policisë së Shtetit, as yni. organizatë. Kjo strukturë organizative, funksionale Zoti Rama, ne bëmë realitet implementimin dhe me sistem karriere, të përcaktuar me një ligj në të gjitha pikat e kalimit kufitar të sistemeve organik, i cili është hartuar së bashku me partnerët bashkëkohore, teknologjinë dhe informacionin dhe ndërkombëtarë, me ICITAP-in dhe PAMECA-an, zbatimin e praktikave më të mira “Shengen” në sot është një organizatë e lavdërueshme. përpunimin e dokumentacionit dhe të mallrave, Kjo polici, pas miratimit të ligjit të vitit 2006 duke bërë që Shqipëria të ishte vendi i parë në “Mbi moratoriumin e skafeve”, realizoi heqjen e rajon që aplikoi kontrollin me një ndalesë në të Shqipërisë nga harta e trafikut të qenieve njerëzore gjitha këto pika të kalimit kufitar. Sistemet e sigurisë drejt Europës. Grupet kriminale tashmë nuk e të kontrollit të menaxhimit të kufijve, sistemet e shohin dhe nuk e gjejnë Shqipërinë vend të kontrollit policor janë të lidhura me Regjistrin preferuar për këtë lloj tranziti. Kjo polici ka Kombëtar të gjendjes civile dhe dokumentet trefishuar forcën goditëse kundër trafikut të biometrike që janë më modernet në Europë, ishin drogave të forta, gjë që nuk thuhet thjesht nga ne, një nga shtyllat kryesore që kontribuuan në lëvizjen por thuhet në të gjitha raportet ndërkombëtare, e e lirë të shqiptarëve në hapësirën “Shengen”. Kjo zezë në të bardhë, dhe që sot grupet e trafikut të është një arritje e Policisë së Shtetit. Ti nuk do të drogave nuk e shohin më Shqipërinë si vend të shohësh dhe të pranosh asnjë arritje të Shqipërisë preferuar për trafikimin e tyre. dhe shqiptarëve në këto tetë vite, sepse për ty viti Jo vetëm në hartimin tënd pa fund, por për zero fillon me ardhjen tënde në pushtet. Ky nuk një periudhë të gjatë kohe ti u ke rënë trumbetave është as faji i opozitës, por as i shqiptarëve. të rritjes galopante të krimit, por harron të pranosh Në një paragraf të hartimit tënd, angazhohesh se lufta kundër krimit të organizuar gjatë qeverisjes për luftë kundër krimit, por ti e ke të pamundur të “Berisha” ka mundësuar identifikimin dhe vënien jesh shpresa në këtë luftë, sepse ti je i vetmi lider para drejtësisë të mbi 220 grupeve të krimit të politik që ke lidhje të forta dhe të njohura botërisht organizuar, të cilat para 2005-ës diktonin politikën me krimin, me “Hakmarrjen”, me bandën e dhe qeverisjen e këtij vendi. Lushnjës, me Dritan Dajtin, sepse ti je i vetmi lider Ne jemi të vetëdijshëm se krimi i rrugës dhe politik që e fute këtu krimin me mandate. Ti je i në familje vazhdon të jetë një shqetësim, por kjo vetmi lider politik që zgjodhe përfaqësues të krimit nuk ka të bëjë thjesht e vetëm me punën e Policisë në drejtimin e shumë njësive të pushtetit vendor. së Shtetit, ajo kërkon angazhimin e të gjithë Ne luftuam krimin në këto vite, ndërsa ju e strehonit shoqërisë, pasi është një fenomen social i ndeshur atë nëpër makinat tuaja, gjatë fushatave, para dhe këto vite gjerësisht në të gjitha vendet e Bashkimit pas tyre. Ndaj shumë analistë, dhe jo vetëm ne si Europian. Pra, nuk është thjesht fenomen shqiptar. opozitë, ju konsiderojnë si një qeveri të mbushur Megjithatë, me vrerin dhe dufin që ke vjellë me inkriminim, duke filluar nga ti i pari. kundër Policisë së Shtetit, unë mund të them se Prandaj nuk ke mundur të bësh program as kriminaliteti nuk ka njohur rritje pavarësisht çfarë të qartë dhe as të detajuar për luftën kundër krimit, ke thënë ti. Tani do ta kesh mundësinë, sepse sepse je i sigurt në dështimin e tij. Prandaj ke statistikat aty i ke. Shikoji, dil dhe kërko falje për të hedhur në kosh shumë nga premtimet që ke dhënë gjitha shpifjet e trillimet që ke sajuar! dhe ke mbushur 40 faqe vetëm me përralla. Si Miratimi i ligjit në 2009-ën “Për parandalimin mundet që një qeveri në vitin 2013 të përshkruhet dhe goditjen e krimit të organizuar dhe trafikimit si një program për Policinë e Shtetit, apo ato detyra nëpërmjet masave parandaluese kundër pasurisë”, që çdo drejtor departamenti në Policinë e Shtetit i njohur ndryshe si ligji antimafia, ka bërë të mundur ia përcjell si plan pune javor dhe mujor drejtorive që Policia e Shtetit të shënojë një arritje tjetër dhe komisariateve të policisë?! A mund të ketë një kundër krimit të organizuar, duke goditur në zemër qeveri tjetër përveç kësaj, që me program të aktivitetin kriminal të hetimit dhe të sekuestrimit të përmendë vetëm termin “reformë aseteve që i vijnë këtij krimi nga kjo veprimtari. shumëdimensionale” dhe të përshkruajë në

85 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

mënyrë të përciptë obligimet që ligji “Për Policinë një opozitë sulmon dhe vetëm sulmon në aleancë e Shtetit”, ia ngarkon kësaj organizate në mënyrë me krimin, Policinë e Shtetit. të përditshme?! Sot, prandaj nuk guxon të thuash asnjë fjalë A di ti, zoti Rama, se edhe në vitin 1913, kur u se si dhe ku do ta organizoni, strukturoni apo do krijua Policia e Shtetit, kishte një program, sigurisht ta ngrini më lart rolin dhe fuqinë e kësaj force jo të plotë mbi organizimin, funksionimin dhe policore. detyrat e policisë? Ai kishte afate dhe kosto. Pra, Një nga dëshirat e vetme në hartimin tuaj edhe në vitin 1913 kishte program dhe jo hartim si është krijimi i Byrosë Kombëtare të Hetimit, por ky që na ke servirur. edhe për këtë, ne sot kemi detyrë t’u themi Zoti Rama, në hartimin tënd, thjesht ke shqiptarëve se nëpërmjet kësaj byroje ti kërkon përmendur termin “trajtim financiar”, por ke hedhur detyrimisht të marrësh kompetenca që kushtetuta në kosh çdo premtim që ke bërë në fushatë se ia jep Prokurorisë së Përgjithshme, për t’ia dhënë paga më e ulët e policit do të niste nga 500 mijë kësaj byroje, e cila në ëndrrën dhe dëshirën tënde lekë dhe më e larta do të ishte e barabartë me do të varet prej teje, duke u vetemëruar edhe pagën e ministrit: 1,5 milionë lekë. Në hartimin tënd kryeprokuror. kishe premtuar përkujdesje të veçantë për familjet Zoti Rama, në dëshirat e tua, ti nuk njeh kufij e policëve të rënë në krye të detyrës, por nuk është dhe je gati t’i vësh shkelmin Kushtetutës dhe çdo faji ynë, as dhe i Policisë së Shtetit, që nuk e di se institucioni kushtetues, por ne jemi këtu për të qeveria Berisha ka miratuar një ligj, në muajin thënë se nuk do të lejojmë. qershor të vitit 2010, për mënyrën e trajtimit Në disa rreshta ke shkruar edhe për ekonomik dhe financiar dhe për dhënien e ndihmës qeverisjen vendore. Sigurisht, duke kopjuar të së menjëhershme të familjeve të punonjësve të gjitha ato që ka bërë kjo qeveri në tetë vite, por je Policisë së Shtetit, të Gardës, të Shërbimit të përpjekur të thuash se do të përmirësoni financat Kontrollit të Brendshëm, të punonjësve të dhe reformën e decentralizimit fiskal. Po të kujtoj zjarrfikëseve, të Forcave të Armatosura, të edhe një herë se ke kopjuar pikë për pikë atë që Shërbimit Informativ dhe të Policisë së Burgjeve tashmë është e realizuar. Qeveria Berisha në këto që humbin jetën për shkak të detyrës. Ata tetë vite ka katërfishuar sasinë e grantit të automatikisht pas miratimit të këtij vendimi, marrin pakushtëzuar në dispozicion të qeverisjes një ndihmë financiare prej 5 milionë lekësh nga vendore. qeveria, shpenzimet e ceremonisë, bursa për Është miratuar ligji “Për të ardhurat vendore”, shkollimin e fëmijëve, punësim për familjarët e të i cili i ka hapur rrugën njësive vendore të hapen rënëve në krye të detyrës, strehim dhe pension të ndaj bankave dhe biznesit për më shumë barabartë me pagën referuese të punonjësit dhe investime. Shembullin tani e ke ndihmë financiare në çdo përkujtimore. Nuk është zëvendëskryeministër. Bashkia e Korçës ka faji ynë që nuk e di ose e di dhe e kopjon, sepse përfituar nga kjo gjë një milion dollarë. nuk ke pasur çfarë të shkruash në atë palo pro- Në hartimin tënd, ti flet edhe për reformën gram. administrativo-territoriale që e bllokove prej tetë Në hartimin tënd kishe të shkruar një paragraf vjetësh. Flet dhe për transparencë, por ndërkohë ku flet për zhvillimin e ndërtimit të marrëdhënieve ke urdhëruar qeverinë me kodin e heshtjes. të policisë me qytetarët dhe komunitetin, ndërkohë Për ta mbyllur, më lejoni t’ju citoj një analist nuk e di dhe nuk e ke idenë se kjo qeveri që sapo dhe publicist të majtë, i cili ka bërë epitafin e dorëzoi detyrën me asistencën e programit suedez programit të dëshirave. I kërkoj ndjesë, por do ta SIDA dhe OSBE-në ka dy vjet që ka nisur citoj: “Duke lexuar programin e qeverisë së Partisë programin e policimit në komunitet dhe që është Socialiste, i cili në total ka 79 faqe, 37 faqe janë konkretizuar me nënshkrimin e një marrëveshje thjesht ujëra. Aty përfshihen fjalimi hyrës, faqe dhe është miratuar me VKM në muajin shkurt të ndërmjetëse me ngjyra, pasqyra lënde, biografi këtij viti. Nuk keni si ta dini, sepse në atë kohë ju ministrash, faqe me logo, pra janë thjesht faqe e ishit të fokusuar te aleanca me krimin, te lufta e faqe bosh. Në realitet programi qeverisës ka vetëm pareshtur për të intimiduar non stop Policinë e 42 faqe që vlejnë edhe për studiuesit e qeverive. Shtetit. Për fatin e keq të vendit tonë, është rasti i Me një kërkim të thjeshtë aty do të gjesh të paprecedent në historinë e politikës europiane, kur përmendura këto fjalë kyçe: 77 herë fjalët “treg,

86 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

tregti dhe tregtar”, 33 herë fjalët “prodhim e është çështje zgjedhjesh. prodhues”, 62 herë fjalën “shërbime”, 16 herë fjalët Unë jam shumë mirë me shëndet. Shumë “industri e industrialist”, 46 herë fjalën “biznes”, 1 faleminderit! herë fjalën “sindikatë”, 36 herë fjalët “pronë e Kam bindjen se ju bashkoheni në shqetësimin pronarë”, 15 herë “punëtorë e punonjës”, 2 herë që kemi ne sot, që kanë publiku dhe qytetarët fjalët “i moshuar e pensionist”, 24 herë fjalët “rini, shqiptarë lidhur me sigurinë, jetën, shëndetin dhe rinor dhe të rinj”, 12 herë fjalën “i ri”, 6 herë fjalën pronën që janë shumë larg standardit që duhet të “organizim”, 10 herë fjalët “sipërmarrje e jetë. Është çështja që ka më shumë interes sot. sipërmarrës”... Është çështja që mbase ne duhet të debatonim (Fjalimi ndërpritet me mbarimin e kohës.) më shumë sot. Është çështja që qytetarët presin Ilir Meta – Fjalën e ka deputeti Saimir Tahiri. të dëgjojnë se si do të rregullohet nesër. Të përgatitet zonja Voltana Ademi. Shifrat e kriminalitetit janë shumëfishuar disa Unë do t’u tërhiqja vëmendjen të gjithë herë dhe unë nuk besoj se ky vend ka qenë ndonjë kolegëve deputetë që ta shfrytëzojmë kohën në herë më i pasigurt se kaq. Krimi duket se është mënyrën më racionale e më etike dhe t’i lëmë më trim se dhe vetë shteti, sepse është një hap prindërit e fëmijët e njëri-tjetrit në punët e shtëpitë më përpara, është më i sofistikuar, me konjukturë e tyre. Të merremi me ide dhe me kritika më të përhapur, shpesh herë me imunitet, është konkrete për programin e qeverisë. financiarisht më i fortë, por dhe më i mbrojtur nga Faleminderit! muri i pandëshkueshmërisë dhe korrupsionit. Saimir Tahiri – Faleminderit, zoti kryetar! Unë nuk do të flas për kronikat e lajmeve. Nuk Ndërkohë që deputeti parafolës mbante ka nevojë për shumë koment për të renditur ligjëratën, tani në këto çaste një grua u vra në katalogun e vrasjeve, plagosjeve, aksidenteve të Durrës. I biri i saj është vrarë një vit më parë. cilat ndodhin kudo, në rrugë, në shtëpi, në lokal, Përsëri në Durrës një grua tjetër është gjetur e punë, në shkollë, ditën, natën, në qytet, në fshat, vrarë. Një person është plagosur sot me armë zjarri pra kudo. Madje krimi ka guxuar të ngrejë dorën në mes të Tiranës. Tre të vdekur ka pasur dje në kundër shtetit, kundër oficerëve të lartë të Policisë një aksident në Rrugën e Kombit. Në këto çaste së Shtetit dhe nuk ka frikë. Prandaj sot lagjet janë është plagosur edhe një person tjetër në Kamëz, më të pasigurta. Prandaj qytetet janë vendet më sepse kryetarit të bashkisë së Kamzës i ka hipur të pasigurta. Rrugët po ashtu. Pra është e njëjta të mos hapë dyert e stadiumit dhe të lërë tifozët situatë pasigurie kudo. Qytetarët kanë frikë. Këtu brenda. Kjo është kronika e pak orëve. Megjithatë, flas për frikën për të jetuar i lirë nga pasiguria për zoti kryetar i nderuar i seancës, unë përpiqem ta jetën dhe shëndetin, për të jetuar i lirë nga kuptoj shqetësimin konstruktiv të kolegut parafolës kërcënimi që të vjen papritmas menjëherë pas për familjen time, siç përpiqem të kuptoj cepit, frika për të çuar fëmijët në shkollë, ankthi shqetësimin e tij për shëndetin tim. Fundja është për të bërë biznes të lirë nga grabitjet. një ndër kolegët që ka studiuar më shumë për Qytetarët nuk janë të lirë nga pasiguria. Krimi shëndetësinë në këtë parlament. në të kundërt është i lirë nga frika e shtetit, nga E ka filluar në diktaturë studimin e tij dhe e frika ndaj Policisë së Shtetit dhe ndaj drejtësisë. mbaroi me anëtarësimin në NATO, pra për 18 vjet. Unë besoj se sot të gjithë biem dakord se është e Megjithatë, unë dua të besoj që parafolësi donte domosdoshme të bëjmë të pamundurën për të të shprehte shqetësimin e tij në kuadrin e rikthyer lirinë e qytetarëve, që të jetojnë të lirë duke shqetësimeve që unë mendoj që ai ka në tërësi vrarë frikën kundër krimit, të sigurt dhe të mbrojtur për shëndetin e qytetarëve. Sigurisht mund të nga shteti, nga Policia e Shtetit. Ja pse ne jemi zgjidhte të shfaqte këtu veprat apo punët që ai vetë angazhuar që të rikthejmë Policinë e Shtetit në apo maxhoranca e djeshme ka bërë për të misionin e vet. Do të rivendosim rendin dhe garantuar jetën, shëndetin dhe pronën e qetësinë publike dhe për këtë arsye do të qytetarëve, si dhe të zgjidhte të më jepte mua dhe themelojmë Byronë Kombëtare të Hetimit. Është maxhorancës së re ndonjë kritikë, të cilën ne shumë e qartë, siç e kemi theksuar edhe në pro- patjetër që do ta mbanim parasysh apo ndonjë gram, në Byronë Kombëtare të Hetimit do të sugjerim që patjetër do ta mbanim shënim. përmbledhim funksionet themelore të Policisë së Megjithatë zgjodhi një rrugë krejt tjetër dhe kjo Shtetit në luftën kundër krimit të organizuar dhe

87 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

trafiqeve. Do t’i japim një tjetër ritëm luftës kundër oficerëve të lartë është brenda zyrave. Vetëm në krimit të hapur dhe krimit të organizuar, ashtu si hotel “Arbana” sot janë mbi 800 punonjës. Hotel do të luftojmë pa asnjë kompromis kundër trafikut “Arbana” është selia e Drejtorisë së Përgjithshme të qenieve njerëzore dhe narkotikëve. të Policisë. As kur ishte hotel nuk mbante kaq Ne, përfundimisht, do të synojmë të nxjerrim shumë njerëz brenda. Ne do ta zbresim Policinë e Shqipërinë nga niveli i turpshëm i vendeve në Shtetit në bazë, do të zbrazim zyrat dhe do të çojmë vëzhgim, në renditjen e Departamentit Amerikan Policinë e Shtetit afër qytetarit, do të riformatojmë të Shtetit, për shkak të dështimit të deritanishëm strukturën për ta rikthyer Policinë e Shtetit në në luftën kundër trafiqeve. Sfida më e vështirë terren, afër njerëzve dhe problemit me cilësinë më mbetet sigurisht lufta me mafien ekonomike dhe të mirë në shërbim të jetës, të sigurisë për jetën financiare dhe me krimin e organizuar. Bëhet fjalë dhe të pronës së qytetarëve. Parimi “Një shtet, një për biznese super të mëdha, për presione polici” është një filozofi dhe një mënyrë organizimi financiare spektakolare. Bëhet fjalë për një sistem ndryshe. Do të sigurojmë që asnjë vepër penale të organizuar dhe të konsoliduar që ka shtrirë të mos jetë jashtë vëmendjes së policisë për shkak tentakulat, të cilat rrezikojnë realisht të anarkisë së kompetencave nga njëra anë apo vendimmarrjen e çdo autoriteti publik, siç rrezikojnë vakuumit të përgjegjësive nga ana tjetër. Do të vendimmarrjen edhe të institucioneve më të larta. sigurojmë që të parandalojmë krimin, duke e filluar Bëhet fjalë për pasuri minerare, ujore, energjetike, që me sjelljet shoqërisht të rrezikshme. toka, xhiro financiare që kapërcejnë shifra Këto kohë kanë ndodhur edhe krime të spektakolare, investime në turizëm dhe në çdo paralajmëruara, por të denoncuara dhe të fushë. Këto janë kryesisht investimet më të neglizhuara nga Policia e Shtetit. Nuk do të rrezikuara sot nga ky fenomen. Pa e ekzagjeruar ndodhin më të tilla. Do të marrim masat të po ju them se kjo qeveri luftën kundër krimit dhe vlerësojmë maksimalisht çdo sinjalizim dhe do të mafies do ta konsiderojë emergjencë kombëtare ndjekim hap pas hapi zhvillimin e çdo konflikti që dhe do të investojmë me të gjitha resurset e mund të sjellë pasoja potenciale dhe fatale për Policisë së Shtetit dhe të të gjitha institucioneve jetën dhe shëndetin e qytetarëve. Forcat që kanë pjesëmarrjen e tyre në fushën e sigurisë parandaluese dhe hetimet proaktive do të sjellin publike, për të bërë më të mirën e mundshme për në eficiencë të plotë Policinë e Shtetit dhe bashkë të luftuar këtë fenomen. Jemi të vendosur të me të besimin e publikut te institucionet, te shteti rikthejmë besimin e publikut te Policia e Shtetit, ligjor, te Policia e Shtetit dhe te drejtësia. Ne do të duke filluar me vetëridimensionimin e filozofisë së reformojmë jo vetëm strukturën dhe organikën e marrëdhënieve mes oficerit të policisë dhe Policisë së Shtetit, duke pasur parasysh hartën e qytetarit. Sot që flasim, Policia e Shtetit nuk tendencave të kriminalitetit, lëvizjet demografike konsiderohet e as nuk konceptohet si partner me të popullsisë, shtrirjen gjeografike dhe elementët qytetarët, duket sikur punonjësin e policisë duhet kriminalë potencialë, por do të përcaktojmë shumë ta kenë frikë të gjithë, sepse nga ana tjetër ndodh mirë edhe përgjegjësitë për të gjitha nivelet shpesh që vetë punonjësi i policisë sillet tamam drejtuese të zinxhirit të komandës në Policinë e ashtu sikur duhet ta kenë frikë të gjithë. Në fakt, Shtetit dhe matjen rigoroze të eficiencës në punë është gabim. Duhet të jetë tërësisht ndryshe dhe për çdo post pune. Do të bëjmë të gjitha përpjekjet ne do të punojmë për ta ndryshuar rrënjësisht këtë për të garantuar infrastrukturë, trajtim financiar dhe koncept. Punonjësi i policisë do të jetë partner, mbështetje logjistike për punonjësit e Policisë së madje edhe mik, nëse do të duhet, me qytetarët Shtetit, duke filluar nga zyrat dhe godinat deri të që as që e çojnë ndërmend të shkelin ligjin. Beteja infrastruktura e lëvizshme dhe pagat. E theksoj, për siguri është beteja e përbashkët e Policisë së “pagat”. Shtetit dhe e qytetarëve që ndihmojnë Policinë e E dimë mirë të gjithë se paqja shoqërore mes Shtetit për të kryer detyrën ndaj atyre që shkelin qytetarëve është kërcënuar në themel për sa kohë ligjin. Frikë duhet të kenë ata që kanë bërë diçka armët mbeten alternativë gjerësisht e përhapur, në për t’iu trembur ligjit, e në vazhdim do t’i tremben mos alternativa më e parë për të zgjidhur konfliktet, edhe Policisë së Shtetit. duke filluar nga fyerjet në rrjetet sociale e deri Në këtë moment që flasim, struktura e policisë konfliktet për nderin, pronën dhe pasurinë e duke është gati kokëposhtë. Afro 15% e drejtuesve dhe vazhduar me hakmarrjen e gjakmarrjen si

88 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

trashëgimia jonë më e keqe shoqërore në e njohin që larg dhe nuk marrin mundimin që bëjnë mungesë të shtetit, të ligjit dhe të drejtësisë. sinjale për të ndaluar. Ne do të bëjmë çmos që të Vetëgjyqësia ka zëvendësuar mekanizmat ligjorë, kthejmë sigurinë në rrugë për të garantuar jetët e ndërkohë që Policia e Shtetit është gjithmonë një qytetarëve, por edhe për të rivendosur disiplinën hap më pas. Ne do të marrim masa radikale ndaj në trafik, gjë që do të shkurtonte kohë, mund, para armëmbajtjes, duke e konsideruar armikun numër për shtetin dhe për qytetarët. 1 të sigurisë publike. Do të rishohim kuadrin ligjor Fatkeqësisht, korrupsioni në Policinë e Shtetit nga njëra anë, por do ta vëmë gjithashtu në është përhapur shumë, madje jo të pakta kanë prioritetet absolute të punës së Policisë së Shtetit. qenë sinjalizimet për bashkëpunim të segmenteve Nga ana tjetër shoqëria është ndarë e të caktuara të Policisë së Shtetit me botën e krimit. pabarabartë, sepse në njërën anë është shumica Kemi parë edhe publikisht raste të punonjësve të dërrmuese e qytetarëve të ndershëm, të cilët policisë të inkriminuar, ashtu sikurse ka të gjenden të braktisur dhe pa mbrojtjen e Policisë punësuar në Policinë e Shtetit që janë militantë së Shtetit, e njëkohësisht të kërcënuar nga dhe që nuk dinë të ndajnë detyrën në emër të ligjit paligjshmëria, krimi dhe dështimi i policisë, e në nga detyra në emër të partisë. Ne do të rishikojmë anën tjetër janë ata që ne jemi mësuar t’i quajmë të gjitha praktikat e punësimit, të karrierës, të “të fortët”, që sot janë të paprekshëm, sepse për efektivitetit në detyrë për çdo punonjës policie. Do imunitet përdorin paranë, armët, pa lënë mënjanë të ndjekim çdo denoncim dhe hetim të kaluar, por lidhjet me pushtetarët dhe politikën, apo lidhje me edhe në vazhdim, për përfshirje të punonjësve të vetë Policinë e Shtetit. Këta janë të fortë për sa Policisë së Shtetit në veprimtari abuzive dhe kohë shteti dhe Policia e Shtetit janë të dobët, kriminale. sepse kjo polici sillet me arrogancë ndaj më të Të parët do të përjashtohen nga Policia e dobëtëve dhe është e dobët ndaj më të fortëve Shtetit dhe do të procedohen, të dytët do të shkojnë dhe arrogantëve. Nëse ka një gjë që vetëbesimin para drejtësisë dhe sigurisht nuk do të shkelin më e publikut dhe të qytetarëve te Policia e Shtetit e në Policinë e Shtetit. Siç, nga ana tjetër, është i shkatërron imazhin e drejtësisë është shfaqja e të papranueshëm cenimi i sistemit arsimor policor, fortëve, që nuk pyesin për policinë dhe arrogancën por akoma më e pa pranueshme është që e policisë ndaj qytetarëve që janë të gatshëm t’i punonjësit e Policisë së Shtetit të kenë formim më binden ligjit. Kjo pabarazi do të marrë fund të ulët se sa mesatarja e formimit arsimor të menjëherë. shoqërisë. Në kohët që jetojmë dhe në nivelin Do të bëjmë gjithçka që është e mundur për arsimor dhe formimin e përgjithshëm të shoqërisë të rivendosur barazinë përpara ligjit dhe për të dhe të brezit të ri është e rëndësishme që të shembur murin e të paprekshmëve. Para ligjit dhe vendosim si objektiv që punonjësit e policisë të Policisë së Shtetit do të jenë absolutisht të gjithë jenë në shumicë dërrmuese me formim të lartë të barabartë. Po e deklaroj me përgjegjësi se kjo universitar. Vetë Akademia e Policisë do të qeveri dhe Policia e Shtetit janë të gatshme të mos ristrukturohet në kohëzgjatje dhe kurrikula, bashkë njohin asnjë lloj imuniteti tjetër përveç imuniteteve me ndihmën e partnerëve ndërkombëtarë për ta që njeh kuadri ligjor. Çdo shkelës i ligjit do të kthyer në një institucion arsimor universitar, duke përgjigjet deri në një, pavarësisht statusit shoqëror, synuar akreditimin e përfshirjen në sistemin e financiar, familjar apo konjuktural. Dua ta theksoj: diplomimit dhe të formimit të vazhdueshëm të qoftë familjar, i afërm, mik, shok, koleg, kontribuues punonjësve të policisë, të sigurisë publike dhe i cilitdo prej nesh brenda kësaj salle apo i cilitdo emergjencave civile. prej kujtdo jashtë kësaj salle. Ne duhet të arrijmë Ndërkohë, jemi në studim dhe, për këtë, një objektiv: të mos ketë më të paprekshëm nga sigurisht, që kërkohet ndihma e Parlamentit, siç ligji dhe ligji të jetë i njëjtë për të gjithë. kërkohet ndihma e partnerëve ndërkombëtarë, Jemi të vetëdijshëm që tashmë rrugët janë jemi në studim për krijimin e Akademisë së kthyer në një teatër absurd, ku njerëzit humbasin Sigurisë, por ky projekt do të marrë patjetër kohën jetën ose gjymtohen përditë, ndërkohë që e vet. Do të synojmë modelin e punonjësit të punonjësit e policisë ndalojnë e jo rrallë herë policisë si shembull për komuniteti, në respektimin dhunojnë e zhvatin ata që nuk ngrenë zërin, në e ligjit dhe të drejtësisë, duke filluar nga ushtrimi i një kohë kur kategorinë e makinave të paprekshme detyrës dhe pse jo, deri te jeta e tij private. Do të

89 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

mbështesim profesionistët, punonjësit e Për procedurë, jo për debat, zoti Halimi, të përkushtuar dhe të devotshëm, do të rishikojmë lutem! sistemin e karrierës dhe të gradave për të Fillon koha. garantuar që t’i përgjigjet formimit profesional, Eduard Halimi – Zoti Kryetar, kjo është lista aftësisë, devotshmërisë dhe suksesit në detyrë. e diskutimeve që Grupi i Partisë Socialiste ka Do të bëjmë maksimumin për të rikthyer dinjitetin depozituar në Kuvend. Fillon me numrin 1 dhe e punonjësit të policisë, duke filluar nga uniforma, mbaron me numrin 41. Ke edhe të grupit të etika e komunikimit dhe ushtrimit të detyrës, deri aleatëve, ke edhe të Grupit të LSI-së. Zotëria që te promovimi i vlerave më të mira të Policisë së foli përpara nuk është në listën e diskutantëve. Nuk Shtetit. Do të zhvillojmë dimensionin human është, sepse nuk është ministër. brenda Policisë së Shtetit dhe, po e ritheksoj, do (Kundërshton zotin Xhafaj nga vendi pa të garantojmë që brenda mandatit tonë të parë, të mikrofon. ) garantojmë strehimin e të gjitha familjeve, Ata, zoti Xhafaj, janë ministra, por nuk janë punësimin e të gjitha grave dhe përkujdesje për ministra. E dinë ata që kanë lexuar Kushtetutën. arsimin e të gjithë fëmijëve jetimë të policëve të Ishin ministra dje në Kosovë, por nuk janë ministra vrarë në krye të detyrës, në luftën e tyre kundër sot në Shqipëri. Ata nuk e kanë të drejtën krimit. kushtetuese për të ndërhyrë deri ditën e Këto janë angazhime serioze të këtij kabineti, pasnesërme, apo deri kur të marrin betimin këtu. janë angazhime serioze të cilat ne do t’i çojmë Ndaj zoti Kryetar, nëse ka ndonjë ndryshim liste, përpara bashkë me Parlamentin, sigurisht me nëse ka ndonjë zëvendësim apo ndonjë procedurë Komisionin e Sigurisë. Kontributi i secilit prej jush tjetër, ju lutem, na e bëni të qartë, që të lexojmë është i mirëpritur. Dua t’ju bëj me dije se lufta Rregulloren. Rregullorja thotë: vetëm zëvendësim kundër krimit nuk është e lehtë, sidomos në ditët i treshit me katrën, i gjashtës me shtatën, kur i bie, e sotme, ndaj mbështetja juaj, mbështetja e por jo të futen nga dritarja. Zoti Kryetar, kjo ishte partnerëve ndërkombëtarë është shumë e kërkesë e procedurës. Në qoftë se ka ndonjë domosdoshme. Jepini besim qeverisë, jepini besim depozitim të ndonjë liste tjetër, bëjani me dije grupit Policisë së Shteti dhe keni për të parë që rezultatet parlamentar të opozitës, në mënyrë që ta shikojnë. do të vijnë menjëherë. Faleminderit! Ju faleminderit shumë! Ilir Meta – Unë ju falënderoj për ndërhyrjen Ilir Meta – Faleminderit, zoti Tahiri! që bëtë! Më duket se këtë çështje e sqarova edhe Zoti Noka, ai nuk ju përmendi fare, madje u më përpara. Unë dua ta falënderoj zotin Tahiri për tregua jashtëzakonisht konstruktiv edhe i diskutimin tepër konstruktiv dhe t’i uroj suksese sjellshëm. në këtë detyrë. (Zoti Noka flet nga vendi pa mikrofon.) Vazhdojmë me zonjën Voltana Ademi. Nuk tha asgjë, as nuk ju ka fyer, as nuk ju ka Përgatitet zonja Arta Dade. denigruar. Po ta jap fjalën, por me Rregullore nuk (Ka debat në sallë.) të takon. Me qetësi. Ta dëgjojmë zonjën Ademi, ju Flamur Noka – Zoti Tahiri, më vjen keq, se lutem! unë e njoh atë detyrë, ngarkesën dhe Zonja Ademi, ju lutem, fjala është për ju! problematikën që ka. Më vjen keq që ministri i Voltana Ademi - Të nderuar qytetarë, Brendshëm i qeverisë sime të mos mbajë dot Të nderuar kolegë deputetë, ngarkesën dhe të kalojë përsëri në depresion e të Në pamje të parë programi i qeverisë është shkojë në spital. Këtë hall kam. Ndërsa, për sa i një botim i shtypur dhe i lidhur mirë, në përmbajtje përket krimit, bëre mirë që fole me detaje, pasi e është një përshkrim pa strukturë i shumë njeh shumë mirë dhe e demonstrove vetë që e premtimeve spekulative pa objektiva të qartë, pa njeh mirë. Për sa i përket ligjit; pyet rojet e plane dhe kalendar të veprimit, pa indikator për parlamentit se ku e ke lenë makinën dhe sa e matjen e performancës së realizimit të tyre. Pra, respekton ligjin vetë ti. ai nuk përbën atë që në thelb duhet të jetë një Ilir Meta – Shpresoj të bëni një ceremoni sa program qeverie. Asgjëkund nuk gjej llogaritje më dinjitoze të dorëzimit të detyrës. konkrete ekonomike financiare, që në fakt, duhet (Zoti Halimi kërkon fjalën.) të shoqërojë çdo objektiv të matshëm për të arritur

90 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

aty ku pritet. Problematik paraqitet strukturimi i mundësi lëvizjeje të lirë të njerëzve dhe tregti të qeverisë. Kemi të bëjmë me një qeveri të madhe, shpejtë të produkteve nga prodhuesi te të copëtuar. Rritja nga 14 në 19 ministri më shumë konsumatori. Pjesë e procesit të integrimit kanë është një orvatje për të kënaqur orekset e qenë të gjitha reformat e ndërmarra në të gjithë partnerëve në koalicion, për sa kohë që kjo është sektorët. Ne kemi punuar edhe për reformat që bërë pa asnjë lloj analize paraprake për eficiencën, kanë pasur një impakt pozitiv në jetën e përditshme efektivitetin dhe përfitimin krahasuar me kostot të qytetarëve. Kështu me politikat e reja të taksave shtesë që do të jenë të paevitueshme. të ulëta të Partisë Demokratike, numri i bizneseve Do të kemi një qeveri të kushtueshme për të vogla është rritur mbi 50% që nga vitit 2005, tatimpaguesit shqiptarë, që do të rezultojë joefikase ndërsa numri i bizneseve të mesme është rritur dhe jofunksionale. Mendoj reformimi, fjalë e mbi 250%. përdorur rëndom për reforma të kryera apo në Në mënyrë që bizneset të zhvillohen e proces dhe të reja të propozuara, do të sjellë rritje zgjerohen më tej dhe qytetarët të kenë më shumë të numrit të punonjësve të administratës publike para në xhepat e tyre, Partia Demokratike dhe dhe për pasojë të kostove administrative. Kjo është qeveria e saj kanë ulur taksat dhe kanë vendosur një mënyrë për të pushuar nga puna specialistë aplikimin e taksës së sheshtë. Me hapjen e dhe për të punësuar të tjerë mbi bazat klientaliste Qendrës Kombëtare të Regjistrimit, koha për dhe partiake. hapjen e një biznesi të ri është ulur nga 40 vetëm Të bën përshtypje, tek lexon dokumentin, në një ditë, kjo edhe si rezultat i eliminimit të më papërgjeshmëria e kësaj qeverie, ndoshta padia, shumë se 200 lejeve dhe licencave të mungesa e eksperiencës, e ekspertizës në panevojshme. Banka Botërore e ka cilësuar vlerësimin e realitetit të një vendi që përgjatë 8 Shqipërinë si një prej historive të suksesit për viteve të fundit, krahasimisht me qeverisjen e shkak të mjedisit të saj favorizues ndaj bizneseve mëparshme të majit, është transformuar në një veçanërisht në kontekstin e krizës europiane dhe vend me zhvillim e rritje të qëndrueshme globale. ekonomike. Përmirësimet infrastrukturore dhe politikat e Askush nuk mund të mohojë ose të bëjë sikur takave të ulëta të qeverisjes demokratike, sikurse nuk shikon e njeh përpjekjet e të gjithë shqiptarëve ulja e tatimit mbi fitimin, përgjysmimi i sigurimeve për të ardhmen e tyre euroatlantike, përpjekjet e shoqërore për punëdhënësit, përgjysmimi i taksave të gjithëve neve, të qeverisë së Partisë për biznesin e vogël, ulja e TVSH-së mbi prodhimet Demokratike, për 8 vjet pa pushim në punë me farmaceutike dhe tregtimi i tyre nga 20 deri 10%, një objektiv të qartë: përshpejtimin e ritmit të krijimi i lehtësirave tatimore, për shembull, procesit të integrimit. Është mashtrim deri në tallje përjashtimi nga pagesa e TVSH-së të të gjitha mohimi i gjithçkaje të arritur, mohimi i përpjekjeve makinerive që shërbejnë për prodhimin dhe për të ndryshuar e zhvilluar këtë vend në përjashtimi nga TVSH-ja i fasionëve, kanë nxitur infrastrukturë, bujqësi, arsim, shëndetësi, zgjerimin e sektorit privat e për rrjedhojë kanë energjetik, teknologji e kudo. hapur vende të reja pune. Shqipëria një vend i varfër nën kontrollin e Vetëm në qarkun e Shkodrës sektori privat bandave, trafiqeve, e pasigurt për qytetarët e saj sot numëron mbi 5100 biznese, sipërmarrje të e aq më pak për investitorët e huaj, në vitin 2005, mesme dhe të vogla, krahasuar me 1900 të tilla një vend jashtë axhendës së Integrimit Europian, në vitin 2005. Që pas vitit 2009 vetë organet u kthye në një vend anëtar me të drejta të plota në vendore licencojnë biznesin e vogël dhe mbledhin NATO, me qytetarë të lirë që udhëtojnë në zonën të ardhurat duke qenë vetë përgjegjëse për të gjithë shengen me dokument identifikimi të standardit administrimin e kësaj takse. Kështu u krijua një europian, pavarësisht krizës ekonomike globale; klimë më e favorshme për biznesin. Përgjysmimi i në një vend me rritje ekonomike të qëndrueshme. taksës së biznesit së vogël krijoi shumë më tepër Si rezultat i lehtësimit të procedurave administra- energji në nivel vendor dhe nuk shkaktoi asnjë tive, lehtësimit fiskal dhe hapjes drejt tregut të lirë, pasojë në buxhetin lokal. Shqipëria u kthye në një vend tërheqës me rritje Prioritet i qeverisë së Partisë Demokratike ka të investimeve të huaja private dhe publike, me qenë infrastruktura, sidomos në nivel vendor, nivel infrastrukturë totalisht të transformuar që krijon rajonal, aty ku preket ajo çfarë është e

91 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

rëndësishme, mirëqenia e çdo qytetari. Unë sjell Mbështetja e siguruar ka sjellë zgjerimin e bazës në mendje shpesh qytetin tim nga viti 1999 deri në prodhuese, rritjen e rendimentit të prodhimit, rritjen vitin 2005. Në atë kohë unë kthehesha nga Tirana e shitjeve në tregjet vendase e të huaja, të ardhura për të jetuar në Shkodër, ku kam ushtruar më të larta për fermat dhe më shumë punësim, funksionin e nënkryetares së bashkisë. Një qytet sidomos në rrethin e Shkodrës dhe atë të Malësisë pa drita, pa ujë, pa rrugë, me gropa, pa jetë sociale, së Madhe. pa biznese, pa punë, ekstremist të varfër, me Përballë këtij realiteti, që në fakt kërkoi shumë gjeneratorë që zhurmonin natë e ditë dhe mund, energji, kontribute, financime të shqiptarëve mbushnin rrugët e qytetit. Kujtoj se në vitin 2005 dhe të partnerëve ndërkombëtarë, kemi programin indikatori i mirëqenies së një familjeje matej me e qeverisjes, i cili mbizotërohet nga fjalët, të them faktin nëse kishte një inverter me dy bateri për një të drejtën i kam parë shpesh të cituara: “reformim”, llambë dhe një televizor. Kjo ishte Shkodra gjatë “ristrukturim”, “rikonceptim” “riorganizim”, “rishikim” qeverisjes së majtë ndër vite. e të tjera si këto. Sot qytetit të Shkodrës, por edhe të gjitha E gjithë kjo rrezikon të hedhë poshtë punën e bashkive dhe komunave të tjera në këtë qark, u bërë nga qeveria shqiptare më parë dhe kontributin është ndryshuar faqja. Janë ndërtuar rrugë e ura, e partnerëve ndërkombëtarë që kanë asistuar kanalizime dhe ujësjellës, shkolla dhe qendra Shqipërinë dhe qeverinë e saj në të gjithë fushat e shëndetësore, është investuar në kulturë e traditë zhvillimit te saj gjatë këtyre 8 vjetëve. dhe përgjatë 8 vjetve është bërë një përpjekje e Të nderuar kolegë deputetë, pareshtur për të kthyer të gjithë këtë qark drejt Të dashur qytetarë, rrugës së zhvillimit. Kështu janë ndërtuar dhe Programi “Rama” ose mungesa e programit rikonstruktuar më shumë se 950 kilometër rrugë. “Rama” për qeverisjen vendore është një reflektim Janë ndërtuar 70 ujësjellës të rinj, të cilët kanë adekuat i natyrës së Kryeministrit Rama, si një përmirësuar cilësinë e jetës jo vetëm në qytet, por tentativë për të shkatërruar në qelizë demokracinë edhe në komunat më rurale, më të largëta të këtij në Shqipëri. Përshkrimi në mungesën e programit qarku. Janë ndërtuar e rindërtuar 116 shkolla dhe tuaj reflekton, gjithashtu, edhe perpleksitetin e është investuar në 32 qendra të reja shëndetësore. funksionarëve socialistë, për të adoptuar në Partia Demokratike dhe qeveria e saj kanë qeverisjen vendore standardet që determinohen ndërmarrë një sërë reformash dhe politikash jo vetëm nga Karta Europiane e Autonomisë lehtësuese për nxitjen e investimeve të huaja, për Vendore, por edhe nga dokumente e procese kaq rrjedhojë në qarkun e Shkodrës që nga viti 2008 të rëndësishme në nivel europian, siç janë blerja e investimeve të huaja direkt është trefishuar Marrëveshja e Madridit mbi bashkëpunimin çdo vit, duke sjellë më shumë punësim dhe ndërkufitar dhe tre protokollet e saj shtesë; mirëqenie për banorët. axhenda e Budapestit, e konsoliduar me deklaratat Ndër treguesit e rëndësishëm për zhvillimin e njëpasnjëshme të forumeve europiane të ekonomik është fuqizimi i sektorit të energjetikës. qeverisjes vendore, siç janë: deklarata e Valencias, Për periudhën 2005-2012 vetëm në qarkun e Utrehtit, e Kievit, lidhur me prioritetet europiane të Shkodrës është mundësuar prodhimi i 56.24 konsolidimit të qeverisjes vendore. megavat energji elektrike, që ka ndikuar dukshëm Padituria juaj, z. Rama, do të ishte më pak e jo vetëm në punësim, por edhe në prodhimin e dukshme nëse do të minimizonit sadopak nihilizmin energjisë. tuaj të pashembullt, nëse do të përpiqeshit të Partia Demokratike ka arritur rezultate të zvogëlonit paditurinë nga njëra anë me mungesën prekshme në drejtim të zhvillimit të qëndrueshëm totale të angazhimit për t’u marrë të paktën në rural dhe rritjes së cilësisë së jetës në fshat. lartësinë e postit me çështje kaq të rëndësishme Ndihma e dhënë fermerëve dhe bashkësive rurale, të demokracisë, përfaqësimit lokal, të modernizimit duke zbatuar politika lehtësuese dhe programe të të administratave vendore. Analiza e kujdesshme mbështetjes financiare, ka gjeneruar vende të reja që po i bëjmë këtu kësaj, që ju e konsideroni pro- pune. Në qarkun e Shkodrës është dhënë një gram qeveritar, ka të bëjë jo vetëm me ju, por, në ndihmë e madhe, e konsiderueshme, për fermerët radhë të parë, ka të bëjë me detyrimin tonë ndaj duke financuar mbjelljen e më shumë se 2000 qytetarëve tanë dhe Europës, në kujdesin tonë për hektarëve me ullishta, vreshta e bimë medicinale. të mos ngadalësuar ritmet dhe proceset integruese

92 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

në Bashkimin Europian, që do të ishin të paplota, përbashkëta në nivelin rajonal ndërkomunal janë nëse qeverisja vendore përjashtohet nga procesi të pranishme në të gjithë Shqipërinë. integrues europian. Në dokumentin tuaj ju harroni, sigurisht me Është mëkat, por padituria dhe mungesa e dashje, se nuk ju interesojnë qytetarët dhe çështje vëmendjes nuk ju justifikon që në këtë “analizë” kaq të rëndësishme, siç janë kontrolli rigoroz i më pak se dy faqe të paraqitur, mungojnë referimet territorit e planifikimit urban apo hapësinor nga te dokumentet bazë europiane, ku ky program ose njësitë vendore, nevojën e jashtëzakonshme për e ka përjashtuar qeverisjen vendore nga konteksti infrastrukturën vendore, nuk kujtoheni fare, në fakt europian ose ka neglizhuar arritjet e deritanishme ju s’keni punë me to, për furnizimin me ujë të në proces, sa që, siç janë cituar, dëmtojnë edhe qytetarëve apo për administrimin dhe përpunimin stadin aktual të qeverisjes. nga njësitë vendore të mbetjeve urbane dhe të Si mund të përjashtohen nga prioritetet e ujërave të zeza. qeverisjes vendore procese kaq të rëndësishme, Ne sigurisht na pëlqen dhe e kemi artikuluar siç janë bashkëpunimi ndërkufitar, ndërrajonal e qartë me gojën e z. Basha ndarjen e taksave, por ndërkomunal me njësitë vendore e rajonale të kjo nuk mjafton. Për cilat taksa flisni? Tax-sharing vendeve fqinjë dhe të Bashkimit Europian, si Italia, do të kompromentohej, nëse nuk do të përfshinte Greqia, Kroacia; me vendet e rajonit e në mënyrë në proces TVSH-në, tatimin mbi fitimin dhe atë mbi të veçantë me njësitë vendore të Kosovës, të ardhurat. Vetëm kështu do të proporcionoheshin Maqedonisë dhe Malit të Zi, ku bashkëpunimi mes gjendja aktuale e njësive vendore, burimet e tyre shqiptarëve është një nevojë jetike dhe që në humane e natyrore, zhvillimi i tyre ekonomik, me bashkëpunimin në nivel vendor e rajonal gjen buxhetin lokal. Ky instrument do të rriste shprehjen e tij të natyrshme institucionale? Është vëmendjen e të zgjedhurve dhe administratave e pafalshme që nuk përmenden në këtë program vendore ndaj çdo faktori zhvillimi. problemet që kanë të bëjnë me punësimin e të Pa dashje në fakt është e pamundur t’i rinjve, strehimin, politikat sociale ndaj moshës së shpëtosh faktit të pamohueshëm që dhe në ato tretë etj. prioritete të shkruara keq ju përdorni rritjen, Është mëkat z. Rama që të zëvendësoni zgjerimin, përmirësimin, që janë afirmimi se edhe konsolidimin e modernizimin e qeverisjes vendore në ndërgjegjen apo në nënndërgjegjen tuaj ju e në përputhje me standardet dhe modelet europiane dini mirë se s’mund të shmangni sukseset brilante me “në përputhje me praktikat më të mira të edhe në fushën e qeverisjes vendore të tetëvjeçarit reformave të tilla që janë zbatuar në vendet e BE- që sapo mbyllëm. Janë tre-katër-fishuar të ardhurat së”, që ju e citoni, në një çështje të rëndësishme, kombëtare që klasifikohen dhe janë plotësisht në për të cilën në parim kemi shprehur interes të përgjegjësinë e qeverisjes vendore. U transferuan përbashkët, siç është reforma e ndarjes adminis- në pronësi të qeverisjes vendore të gjitha sistemet trative, territoriale. Ky zëvendësim është i e ujësjellës- kanalizimeve, në përputhje të plotë rrezikshëm, sepse tenton të largojë zgjidhjen nga me politikat e institucioneve ndërkombëtare, siç një zgjidhje gjerësisht e pranuar dhe e është Banka Botërore, GIZ, Austrian Cooperation. përputhshme me hapësirën europiane në Janë inventarizuar të gjitha pasuritë publike shembullin e ndërtimit të një modeli sui generis në njësitë vendore dhe procesi i listave për sistemin e demokracisë vendore dhe të përfundimtare është drejt përfundimit. Krahasuar braktisjes së statusit të deritanishëm të një me vitin më të mirë tuajin, të qeverive socialiste demokracie vendore plotësisht të përputhshme me 1997-2005, ne ia dolëm edhe për ju të 15 -fishojmë modelet dhe standardet europiane. investimet në nivel lokal. Reforma administrative territoriale duhet të Ne arritëm, falë edhe ndihmës së pakursyer marrë parasysh të drejtën e qytetarëve për të të partnerëve tanë, që buxhetimin dhe pjesëmarrje vendosur ata vetë për territorin e njësive të tyre ta kthejmë në një normë të punës normale të vendore, por edhe në çdo rast duhet shoqëruar njësive vendore. Ju duhet të deklaronit që do të dhe nuk duhet braktisur procesi më modern dhe mbani nivelin e lartë të investimeve publike në nivel më bashkëkohor i përshtatjes, siç është vendor, që do mbani të paprekur ritmet e zhvillimit bashkëpunimi ndërbashkiak apo ndërkomunal. Në dhe garantimit të rritjes së buxhetit vendor. fakt, shembuj të këtyre iniciativave apo qasjeve të Sigurisht që ju këto s’i thoni dot, se për t’i bërë

93 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

këto duhet punë, shumë punë, përgjegjshmëri dhe Qeveria “Berisha” e gjeti administratën vendore; profesionalizëm. edhe të Bashkisë së Tiranës; edhe të bashkive të Por le të kthehemi edhe te një pjesë e tjera të mëdha të vendit, me një koeficient page programit tuaj. Edhe pse keni harruar ta rikapituloni gati 50-60% të pagës të administratës qendrore si prioritet, ju keni një paragraf për qarqet apo dhe krahasuar me 2005-n ky hendek u zhduk rajonalizimin. Do të doja për një çast të mos ju plotësisht. Në realizuam në nivel vendor reforma kritikoja, por ju jeni të pakujdesshëm, ose aq të të tilla epokale si dixhitalizimi i gjendjes civile, paditur, sa nuk e dini se rajonalizimi nuk ka për prokurimi elektronik, proceset one-stop shop për qëllim “t’i hapë rrugë zgjerimit të funksioneve e bizneset dhe këtu përballemi me një fjali që e kompetencave të institucioneve apo agjencive përmendur pa sfond e bën atë të mjerë. qeveritare në nivel rajonal”, por duhet të synojë Ju nuk e përmendni në programin tuaj, por “transferimin, delegimin e gjithmonë e më shumë do ta bëjmë ne edhe në emër të të gjithë të kompetencave nga institucionet qendrore tek zgjedhurve vendorë; në Veri apo në Jug, organet e zgjedhura të asambleve rajonale, pa demokratë apo socialistë, të qyteteve apo të prekur përgjegjësitë e kompetencat në nivel fshatrave, të bashkive apo komunave. bashkiak e komunal” . Stadi ku ndodhemi ka qenë midis të tjerash Jam e sigurt se ju s’e dini që rajonet tona edhe frut i një marrëdhënieje të mrekullueshme duhet të kenë: me partnerët ndërkombëtarë dhe shtetet mike. • një buxhet të tyrin realisht të balancuar e Procesi nuk do të kishte garancinë për standardet, të pavarur. vitalitetin dhe performancën që ka pa ndihmën e • më shumë kompetenca e administratë në bashkëpunimin e shkëlqyer të Këshillit të Europës përputhje me rolin e ri dhe me modelet europiane. dhe Bashkimit Europian, të Kongresit dhe Komitetit • pse jo edhe me një territor më mirë të të Rajoneve, të Bankës Botërore e UNDP-së, të studiuar dhe plotësisht në përputhje me standardet ndihmës e mbështetjes së qeverive të SHBA-së, NUTS 2 dhe 3. Gjermanisë, Italisë, Austrisë, Konfederatës • dhe veçanërisht një mënyrë të zgjedhjes Helvetike, Suedisë, Norvegjisë, Turqisë, së asambleve rajonale në përputhje me Kartën Mbretërisë së Holandës dhe asaj të Bashkuar, Europiane të Autonomisë Vendore dhe Rajonale. Greqisë, Polonisë. Një falënderim pa kufi për miqtë Të nderuar deputetë, ajo që keni shkruar te e Shqipërisë, për të zgjedhurit vendorë dhe njerëz paragrafi “Përmirësimi i marrëdhënieve të përkushtuar për decentralizimin, qeverisjen dhe ndërinstitucionale midis qeverisjes qendrore dhe demokracinë vendore. asaj vendore” në fakt është një hap prapa. Në grupin e kësaj maxhorance ndoshta të Shqipëria e ka zgjidhur këtë çështje me kohë gjithë e shohin, por ne nuk presim që ndokush ta nëpërmjet ngritjes së Komitetit Ndërministror për deklarojë rrezikun që paraqet kjo qeverisje. E kemi Decentralizimin dhe Grupit të Ekspertëve për parë më 23 qershor, e shohim edhe sot edhe në Decentralizimin. gjoja programin e paraqitur. Do ta përfundoj me Qeveria “Berisha” ka aplikuar në çdo rast, për një fjali. Kur e kam lexuar programin, m’u kujtua çdo ligj, për çdo masë ligjore dhe institucionale një fjali e një qeverisjeje komuniste të dikurshme konsultimin me të zgjedhurit vendorë dhe jo vetëm tonës. Atëherë shqiptarët dëgjonin se do të hanin kaq. Në ndarjen e fondeve që i interesojnë dhe që me lugë floriri. Ashtu m’u duk programi kur e lexova prekin territoret lokale ka siguruar pjesëmarrjen e dhe thashë: mjerë ne ku do të shkojmë, mjerë çfarë përfaqësuesve të shoqatave të të zgjedhurve i pret shqiptarët në vitet e ardhshme. vendorë dhe në këtë rast ka respektuar, gjithashtu, Ilir Meta – Fjalën e ka deputetja Arta Dade. maksimalisht standardet e përfaqësimit në Arta Dade - Me sa konstatova, duke dëgjuar kongres; përfaqësim të barabartë politik pozitë- me vëmendje parafolësen, kuptova se shkodranët opozitë; territorial e gjinor. Kjo është respektuar kanë votuar edhe kundër ish-prefektes. në Komitetin për Fondin për Zhvillimin e Rajoneve, Zoti Kryetar i Kuvendit, në Bordin e Fondit Shqiptar të Zhvillimit, në Zoti Kryeministër, Agjencinë për Zhvillimin e Zonave Malore etj. Kolegë deputetë, Vërtet është për të ardhur keq që ju jeni kaq i Më lejoni të uroj punë të mbarë në këtë varfër në atë çka i ofroni administratave vendore. legjislaturë për të gjithë ne, në përmbushjen e

94 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

detyrave dhe përgjegjësive që populli na ngarkoi minimumin jetik të varfërisë, treguesit e së cilës më 23 qershor! Verdikti i popullit ka vendosur që janë përkeqësuar më tej këtë vit, edhe sipas ata që rrënuan vendin në 8 vjet të jenë në opozitë, shifrave të dhëna nga i njëjti INSTAT i para 23 të merren me veten e tyre, të ristrukturojnë dhe qershorit. demokratizojnë partinë e tyre në një opozitë Sfidat për qeverinë dhe për ne në Kuvend janë komode me të gjitha të drejtat, që ata kurrë nuk ua të vështira, por jo të pakapërcyeshme. Kërkohet garantuan kolegëve të tyre të para 23 qershorit. vëmendje në zona të veçanta që kanë vuajtur Gjerat tani kanë ndryshuar. Këtu nuk bëjmë garë braktisjen totale të shtetit, zona të pasura në burime kush do të përdorë më shumë fjalor vulgar dhe natyrore, që kanë mundësi zhvillimi të turizmit e kush do të fyejë më shumë, kush do të mashtrojë agro-biznesit, por këto pasuri janë grabitur nga dhe kush do të mbrojë korrupsionin dhe vjedhjet, klientët e qeverisë pas të cilëve fshihen vetë kush do të ligjërojë shkeljet flagrante të Kushtetutës qeveritarët. Është urgjente të merren masa drastike apo dhunën verbale dhe fizike dhe kush do të në ndaljen e rrënimit të mëtejshëm të pyjeve, në manifestojë më shumë arrogancë, si ajo që nuk veçanti në zonat më të thella larg qendrave të mungoi sot. banuara, ku trafiku i paligjshëm i lëndës drusore Ky Parlament ka standard tjetër. Me ka lulëzuar edhe gjatë muajve të fundit. Aktorët përgjegjësinë e madhe që na vunë mbi supe, ata kryesorë të këtij krimi ekonomik e mjedisor janë që na vendosën në secilën anë respektive të kësaj vetë personat me pushtet, që detyrë funksionale salle, që mban të mbërthyer sytë dhe veshët e kryesore shtetërore kanë ruajtjen dhe menaxhimin shqiptarëve sa herë ne mblidhemi këtu dhe e këtyre burimeve natyrore të patjetërsueshme me autoriteti i saj është i pacenueshëm prej askujt, na rëndësinë që kanë për zhvillimin e vendit. Përballja duhet t’i kthejmë dinjitetin e nëpërkëmbur këtij e tyre me ligjin do të jepte mesazhe pozitive për Kuvendi, nga ku marrin jetë të gjitha institucionet funksionimin e shtetit e të ligjit dhe nisjes së kushtetuese të vendit. përmbushjeve të angazhimeve që ne morëm para Ne mblidhemi këtë shtator këtu për të elektoratit, përpos faktit që do të rriste besimin që diskutuar si t’i bëjmë më mirë punët e shtetit, që të edhe në ato zona të braktisura prej shtetit ka ndalet rrënimi i mëtejshëm i ekonomisë, i financave vëmendje dhe mundësi zhvillimi, por edhe duhen publike, i arsimit, shëndetit publik, mjedisit, shndërruar në burime të sigurta të ardhurash, në bujqësisë, sigurisë publike, turizmit, infratsrukturës dobi të komunitetit përmes zhvillimit të turizmit, rrugore, punësimit, sipërmarrjes, energjisë, pronës, bujqësisë dhe blektorisë. shërbimeve, trashëgimisë kulturore dhe historike, Gjithashtu, emergjent është kontrolli dhe administratës publike, diplomacisë, institucioneve menaxhimi i burimeve ujore për bujqësinë. Dhënia të pavarura dhe gjykatave. pa kriter e në mënyrë klienteliste e lejeve për HEC- Këtu s’janë punët ekskluzive të kësaj qeverie et ka dëmtuar rëndë jo vetëm mjedisin, por edhe që kërkon sot votëbesimin. Këto janë po aq edhe burimet për ujitjen e tokave bujqësore dhe ka punët tona, jo vetëm në mbështetje të akteve dhe rezultuar në grabitje të burimeve që duhet të ishin nismave të saj, por edhe në përmbushje të në dobi të zgjidhjes së problematikës së komunitetit detyrave tona kushtetuese, në mbikëqyrjen dhe në një zonë të caktuar e jo të klientëve të qeverisë, monitorimin e angazhimeve që merren sot përmes që nuk kanë të bëjnë me këtë komunitet. E programit që na është vënë në dispozicion e që u mbështes angazhimin e Kryeministrit për të riparë ripërsëritën solemnisht nga ana e Kryeministrit. e rishikuar koncesionet dhe privatizimet e Maxhoranca e re ka të tjera standarde. paligjshme, para e për më tepër pas 23 qershorit. Respekti për Kushtetutën, ligjin dhe ndarjen e Dhënia e subvencioneve dhe e granteve të pushteteve janë dhe do të jenë themeli mbi të cilin bujqësisë në mënyrë klienteliste e selektive, sipas ngrihet veprimtaria jonë e përditshme në këtë sallë, orientimit politik, nuk mund të çonte në zhvillimin e në komisione apo në kontakte me njerëzit. Me bujqësisë, veçse te paratë që përfundonin në retorikë arrin deri në fitore. Pushtetin e ushtron xhepat e sekserëve dhe shefave të tyre. përmes përmbushjes së premtimeve. Ne jemi këtu Gjendja dramatike, jo vetëm fizike, e shkollave që të përmbushim premtimet mes vështirësish të në zonat rurale është tejet asaj që mund të rrokë panumërta, për të rritur cilësinë e jetesës dhe për përfytyrimi, përpos faktit që 75% e mësuesve të nxjerrë nga varfëria familje që jetojnë nën dështuan në testet e bëra nga vetë strukturat e

95 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

këtij shteti. Dëmet në arsim kërkojnë dhjetravjeçarë avancuara se ne në proceset integruese, na që të rikuperohen. Vështirësitë janë të pranishme ofrojnë shembuj se si lufta reale kundër që fëmijët t’i edukojmë si qytetarë të Europës. korrupsionit ka dhënë kredite për anëtarësimin në Angazhimin për hapjen e vendeve të reja të BE. Nëse fituam zgjedhjet me alternativën punës e shoh ambicioz e të shprehur në mënyrë europeiste, të bëjmë realitet ndëshkimin e të detajuar, po ashtu edhe orientimin tërrësor të korrupsionit dhe abuzivizmit me pushtetin përmes arsimit profesional drejt nevojave të tregut dhe drejtësisë së pavarur e të pakorruptueshme, për kthimin e shtetit në financuesin dhe mbështetësin t’i prerë rrugën çdo tentative të ndërgjegjshme apo kryesor të aftësimit profesional edhe në zonat të pandërgjegjshme për të cenuar financat publike rurale. Kjo do të ishte një mundësi për të ndalur e abuzuar me pushtetin. Kjo nuk kërkon mjete braktisjen totale të fshatit dhe mundësuar një financiare, por vullnet politik dhe reforma të thella. alternativë zhvillimi edhe për ata që të ardhmen e Ne jemi të gatshëm ta bëjmë këtë në emër të tyre e kanë të lidhur ngushtësisht me veprimtarinë interesave madhore të vendit, të shqiptarëve dhe bujqësore e blektorale, agro-biznesin dhe agro- të brezave që do të vijnë. Këtu nis Europa që duam turizmin, si dhe turizmin kulturor, mjedisor apo fetar. të ndërtojmë me vepra e punë dhe jo me retorikë Investimi në këta sektorë do të ishte i e fije të padukshme e të dukshme, që priten me mirëpritur e i domosdoshëm. Po ashtu edhe zbatimin e ligjit në drejtësi të barabartë për të gjithë. angazhimi ynë dhe i pushtetit vendor për të Imazhi i vendit në momentet kur votëbesojmë aftësuar komunitetet në draftimin e projekteve të këtë qeveri ka nisur të përmirësohet, si ndikimi i financueshme nga burime organizmash financiarë orientimit të drejtë të votuesve në zgjedhjet e 23 të pranishme në vend, rajon e më gjerë. qershorit, për një Shqipëri me më shumë dinjitet e Jam e bindur se, pasi përmbushëm kushtin paritet, në rrafshin rajonal, europian e global, si madhor të organizimit të zgjedhjeve në përputhje partner serioz me organizmat ku aderojmë në me standardet demokratike për marrjen e përmbushjen e detyrime që burojnë nga përgjigjes pozitive për aplikimin e Shqipërisë të anëtarësimi, por edhe të përmbushjes së statusit të vendit kandidat, pas tri refuzimesh detyrimeve në axhendën tonë europiane në radhas për shkak të asaj që opozita e sotme nuk funksion të një jete më të mirë e me më shumë arriti të bënte dhe nuk deshi të bënte, megjithëse dinjitet për shqiptarët. e mori Shqipërinë te dyert e Europës në vitin 2005, Ju ftoj, të nderuar kolegë deputetë, të ne do të dimë të përfitojmë edhe nga mundësitë votëbesojmë programin dhe përbërjen e qeverisë që do të na ofrohen nga statusi i vendit kandidat së dekretuar nga Presidenti. përmes të gjitha instrumenteve jo vetëm financiare. Punë të mbarë Kryeministrit! Kjo maxhorancë është e votuar nga shqiptarët e Faleminderit! ndërgjegjësuar për vështirësitë ekonomike e Ilir Meta – Faleminderit, zonja deputete! financiare, por shpresëplotë se shteti do të Fjalën e ka deputeti Kozma Dashi. funksionojë, se ligji do të zbatohet, se do të Të përgatiten deputetët Anastas Angjeli, Elena vendoset drejtësi për çështje që ndajnë dy epoka, Qirici, Helidon Bushati dhe Roland Keta. dy mentalitete, dy vizione për shoqërinë, shtetin Kozma Dashi – I nderuar zoti Kryetar! dhe pushtetin, për drejtësinë dhe kulturën e Të nderuar kolegë, pandëshkueshmërisë. Diskutimi i programit të qeverisë socialiste për Këtu nis shteti demokratik dhe kjo nuk kërkon periudhën 2013-2017 është pa më të voglën mjete financiare. Kjo kërkon vullnet politik e mëdyshje eventi më serioz për të pasur të qartë besnikëri ndaj asaj çka është premtuar, se do të rrugën, zgjidhjet, në fund të fundit, tablonë e plotë vihen përpara përgjegjësisë ligjore të gjithë ata që të ecjes së Shqipërisë në katër vjetët që vijnë. Pas abuzuan me pushtetin e që përmes korrupsionit euforisë triumfaliste jo dhe aq të përligjur, ja ku nuk kursyen as jetë njerëzish të pafajshme e ata erdhi përballimi me detyrat e shtëpisë, sepse ju që urdhëruan vrasjet në bulevard të demostruesve kujtoj programin e qeverisë, të cilin po diskutojmë. të 21 janarit. Pasi e mbaron, kujton detyrat e kursit të ndonjë Ky nuk është revansh. Kjo është drejtësia që studenti mesatar, por dembel, pa përkushtim, presin shqiptarët, por edhe partnerët tanë minimalist sa për të kaluar klasën. Vazhdohet me ndërkombëtarë. Vendet përreth, që janë më të slogane elektorale, pa bërë diferencën me

96 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

programin. Në tablonë e paraqitur mungon garanotj që e ka origjinale, por i masakruar në dimensioni i tretë, thellësia. Është përvijuar, edhe eksterem. Arritjet dhe sukseset në sektorin e pse pak flu, fillimi, por në asnjë artikull ecja dhe energjisë, të realizuara në këta 8 vjet janë asete targeti përfundimtar. Projekti do të duhej të ishte të të gjithë shqiptarëve. Po rendis disa: në 3D, ku çdo shqiptar, jashtë sloganeve, të Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe qartësohej për fatin e tij dhe të vendit të tij, pse jo Energjetikës e qeverisë demokratike ka edhe më gjerë. nënshkruar në total 127 kontrata koncesioni për Kur thashë minimalist, kisha parasysh se ndërtimin apo rehabilitimin e 362 hidrocentraleve, thjesht nuk di nga ta kapësh, nuk gjen analiza, me fuqi të instaluar 1500 megavatë dhe investim shifra, kosto, afate kohore. Materiali nuk ka total 2,3 miliardë euro. Kanë hyrë në prodhim 53 densitet, rrudhet në gati gjysmën e tij. Megjithatë, HEC-e me fuqi të përgjithshme të instaluar 107 ka një detaj të vetëm, por të gjetur: shqiponjën me megavatë dhe investim total 175 milionë euro. Të përkrenare, e huazuar nga koha e mbretërisë, pak punësuar direkt janë më shumë se 5000 punonjës zhvendosje djathtas, e cila mund të jetë ogur i mirë. dhe indirekt 12 000. Gjatë vitit 2012 janë lidhur 12 Gjithsesi, programin e morëm, por jo pa incident. kontrata për ndërtimin e 46 hidrocentraleve të reja, Është krejt e panevojshme situata e krijuar në me një vlerë investimi 12 miliardë 242 milionë lekë. absurdin e vet dhe, për më tepër, që nuk i duhej Në vitin 2007 janë prodhuar 2,918 milionë kilovat- dhe nuk i vlente askujt. orë ose 7,9 milionë kilovat-orë në ditë, ndërsa në Le të kthehemi te detyrat e shtëpisë dhe vitin 2010 u prodhuan 7,743 milionë kilovat- orë fillimisht të tregojmë se si i realizuam tonat në këta ose një prodhim mesatar ditor 21,2 milionë kilovat- 8 vjet qeverisjeje. Me bindje them se i kemi bërë orë, pra një rritje prej 2,7 herë. mirë dhe qeveria e Partisë Demokratike ia doli të Gjatë vitit 2011 prodhimi i përgjithshëm neto i na çojë përfundimisht në dyert e Europës. energjisë elektrike nga shoqëritë publike të Realizimet në qarkun e Fierit, ku unë jam deputet, gjenerimit ka qenë 4 milion e 21 milionë kilovatë janë mbresëlënëse dhe jo si slogan i radhës, por orë, kurse prodhimi total që merr parasysh dhe si realitet. Për të mos ju lodhur me shifrat, në prodhimin nga sektori privat i gjenerimit prej 136 mënyrë sintetike po ju tregoj shkolla të ndërtuara 831 milionë kilovat-orë arriti në 4 miliardë, 158 ose të rikonstruktuara. Janë 108 të tilla. 86 milionë, 831 milionë kilovatë orë. Gjatë vitit 2013 investime në ambulanca, 66 investime në pritet të vendosen në punë 31 HEC-e me një fuqi furnizimin me ujë, 14 qendra shëndetësore dhe të instaluar 135 megavatë dhe prodhim vjetor të spitale, 880 kilometra rrugë. Unë e imagjinoj parashikuar 584 gigavat-orë. Çfarë na tregojnë reagimin tuaj pas kësaj: “Ne fituam për çfarë na këto shifra, edhe pse të bezdisshme hera-herës? duhen dhe kujt i duhen këto që na tregon?”. U Na tregojnë se ka pasur një program të studiuar, duhen shqiptarëve, zotërinj, të çdo ngjyrimi politik, të detajuar deri në imtësi, impakti i të cilit është i ata të cilët i prekin, i përdorin duke rritur kualitetin dukshëm dhe real, duke eliminuar makthin tashmë e jetës së tyre, por ju duhen edhe juve, si sistem të harruar të mungesës së energjisë elektrike. Ky referimi, për t’u përballur me to dhe shpejt do të program duhet të vazhdojë, por duke studiuar me konstatoni se steka e arritjeve është e vështirë për shumë vëmendje dhe kompetencë impaktin në t’u kaluar pa një impenjim maksimal, pa mjedis, duke ingranuar në to gjithë grupet e përkushtim, mund dhe mbi të gjitha pa një pro- interesuara dhe veçanërisht banorët, asnjë fjalë, gram të qartë dhe konkret, të detajuar në imtësi ose shumë pak për burimet e energjisë së me kalkulime të sakta tekniko-ekonomike, cilësi rinovueshme si ato eolike apo parqet fotovoltaik. që programit tuaj i mungojnë. Kemi një eksperiencë deri në 3-mujorin e parë Në mënyrë të qenësishme sugjeroj të vitit 2012 nga ERE dhe METE. Janë licencuar minimalisht që për qarkun Fier me përparësi të 15 kompani të ndryshme për të ndërtuar parqe vazhdojë projekti i bypass-it të tij, me prioritet, eolik, me një fuqi të instaluar rreth 1600 megavatë, projekt i lënë në tryezën tuaj nga qeveria të cilat shtrihen kryesisht në zonën bregdetare të demokratike. Si favor personal, zoti Kryeministër, vendit duke filluar nga qarku i Lezhës në Veri e ju kërkoj të shikoni financimin e zbatimit të projektit deri në rajonin e Sarandës në Jug. Vendi ynë dhe për sistemimin e lumit Gjanica, kaq emergjent për kryesisht qarku Fier ofron mundësi optimale për qytetarët e mi, lumë me hipotekë, për të cilën instalimin e parqeve fotovoltaike, pasi kemi mbi 250

97 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ditë me diell në vit dhe toka me cilësi të ulët, të Anastas Angjeli – I nderuar zoti Kryetar i kripëzuara, ku mund të instalohen. Duhet treguar Parlamentit, seriozitet dhe vëmendje për problemet e I nderuar zoti Kryeministër, mësipërme. Janë eksperienca të tejkaluara me Të nderuar anëtarë të qeverisë, kohë në rajon dhe në kushtet e rritjes së kërkesës Të nderuar deputetë, për energji bëhen gjithmonë e më shumë atraktive Dy ditë më parë më në fund çuditërisht Instituti për operatorët vendas apo të huaj. Duhet punuar i Statistikave vendosi të tregohet i sinqertë. Ai kryesisht në fushën e legjislacionit për shpalli rezultatet e një studimi sipas të cilit në vitin subvencionimin faktik të këtij produkti dhe 2012 varfëria ekstreme në zonat urbane është rritur gjithmonë në studimin e impaktit në mjedis. me 2.2%, kurse në ato rurale 2.3%. Ndërsa Dua të ndalem te projekti TAP, ai plan popullsia rurale në varfëri ka rënë me rreth 12%, transadriatik, të cilin e konsideroj si një nga popullsia urbane në varfëri është rritur me 37%. dhuratat më brilante për popullin shqiptar nga Shkalla e varfërisë në zonat rurale është rritur nga qeveria demokratike, dhuratë e lënë në tryezën e 14.6% në vitin 2008, në 15.3% në vitin 2012, qeverisë së re, dhuratë me impakt të ndërsa varfëria urbane u rrit nga 10.1% në 13.6%. jashtëzakonshëm për Shqipërinë dhe Kosovën. Me Gjithashtu, popullsia ekstreme e varfër e punë, inteligjencë, përkushtim, vizion ia doli qeveria përcaktuar si personat që kanë vështirësi në e PD-së ta bënte realitet tashmë të prekshëm përmbushjen e nevojave bazë ushqimore është projektin TAP. Duhet seriozitet maksimal dhe rritur nga 1.2% në vitin 2008 në 2.2% në vitin 2012. politika mbështetëse për të mos u krijuar asnjë Një në shtatë shqiptarë jeton në varfëri duke konveniencë të panevojshme në implementimin e shpenzuar gati 48 dollarë në muaj. Numri total i të tij kompanive që do të operojnë në terren, për të varfërve në vitin 2012 arriti në 402 000 duke pasuar mos krijuar vonesa të pajustifikuara nga pala një rritje me gati 30 mijë vetë në krahasim me vitin shqiptare. 2008, kur është bërë matja për herë të fundit. Do të diskutoja pak edhe për gjetjen tjetër të Konsumi real për frymë në vitin 2012 ka rënë programit, sepse kryesisht programi gjithë-gjithë nga 9731 lekë në vitin 2008, në 8939 lekë në vitin kishte vetëm dy gjetje, shqiponjën që thashë të 2012, duke prekur në këtë mënyrë jo vetëm parën dhe vitin zero, që po e them tani. konsumin për ushqim, për mallra joushqimore, por Do të diskutoja për gjetjen tuaj, vitin 0. Në edhe në mënyrë të dhimbshme shpenzimet për shpalosjen e gjendjes aktuale, e parë nga ju, të arsim. duket sikur ke para skenarin e filmit “The day af- Një kolegu im pak më parë për këtë lajm tha ter”. Iluzion i gabuar, të cilin e kanë pasur jo pak se është një lajm i keq. Akoma më tej: kjo është e njerëz në historinë e njerëzimit. Nuk ndodhin dhimbshme. mrekullitë me frekuencë kaq të shpeshtë. Mrekullia Të nderuar deputetë, më 23 qershor 1 milion epokale ndodhi 20 e ca vjet më parë dhe Shqipëria shqiptarë votuan për aleancën e majtë, Aleancën u ngjall së vdekuri, përfundon dhe një roman i zotit për Shqipërinë Europiane dhe këta votues ishin Kadare. Nga fryma që fryu në vendet ku aspirojmë pa dyshim në shumicë dërrmuese edhe këta të të shkojmë, zotërinj, në Europë. varfrit. Por jo vetëm ata, ishin shumë, shumë më Mrekullia nuk ndodh sa herë ndërrohen tepër. Në votën e 1 milion shqiptarëve lexohej qartë qeveritë në Shqipëri. Problemi është shumë më i se ata e kishin kuptuar që ekonomia shqiptare po thjeshtë, të mundoheni të kaloni stekën e arritjeve shkonte drejt zeros, se borxhi publik i kishte kaluar jo nga poshtë, por nga sipër dhe pa e rrëzuar atë. të 64% të GDP-së, se financat e shtetit dhe Në mbyllje, për etikë, do të doja t’i uroja punë buxhetet familjare po shteronin, se një vend punë të mbarë qeverisë së re dhe Kryeministrit Rama, tashmë nuk mund ta gjeje jo vetëm brenda vendit, por nuk mund ta bëj, pas dy personaleve në zonë. por as në emigracion, se fëmijët e shumicës së Në javën e parë, gjithsesi, tërheq vëmendjen e popullsisë kanë vështirësi për t’u arsimuar, se Kryeministrit të ri dhe stafit të tij për një qeverisje kushdo ka frikë të sëmuret se siguria e tyre cenohet me mendje të bardhë dhe me duar të pastra. çdo ditë, se ky model aktualisht kishte shteruar. Faleminderit! Prandaj ata votuan sepse ata shpresuan te një Ilir Meta – Faleminderit, zoti Dashi! model tjetër qeverisjeje, zhvillimi, punësimi, Zoti Anastas Angjeli, urdhëroni! ndryshimi dhe integrimi.

98 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Me këtë filozofi lidhet edhe mbështetja e idesë dështimesh, uljesh, ngritjesh, zhvillim dhe frenim. për ndryshime pothuajse radikale të matricës së Janë një shkollë e tërë mësimesh për klasën reformave strukturore në ekonomi, që ka sjellë si politike për administratën publike, ekonomistët e domosdoshmëri zbatimin e një modeli të ri financierët, biznesmenët, menaxherët, analistët, ekonomik në Shqipëri. Këtë gjë ofron programi akademikët dhe shkencëtarët, kësisoj kjo përvojë rreth të cilit po debatojmë sot, model i cili garanton me të mirat dhe të këqijat e saj nuk mund të mos jo vetëm përmirësime të ndjeshme afatshkurtra, përbëjë njëherazi edhe piketat bazë të një por edhe një strukturë solide afatgjatë për rrugën ristrukturimi dhe orientimi për një vizion e model që duhet të ndjekë ekonomia shqiptare për të ri ekonomik që ne duhet të zhvillojmë në vendin prosperitetin e saj për integrimin në BE jo thjesht tonë dhe ky program e ofron atë. si një shtojcë, por si pjesë përbërëse e tij. Këtë ristrukturim e diktojnë më tej edhe shumë Të nderuar kolegë, faktorë të tjerë që lidhen jo vetëm me tregun e Duke marrë shkas edhe nga kundërshtitë që kapitaleve dhe zhvillimin e sistemit financiar në po paraqet opozita në këtë diskutim të sotëm të vend. Me rolin që duhet të luajnë disa degë të programit të qeverisë së re, më lejoni të theksoj ekonomisë, si: bujqësia, turizmi, shërbimet, që në fillim se modeli i zhvillimit të ekonomisë që energjia, arsimi dhe shëndetësia, por edhe me ofron ky program nuk është kundërvënie, nuk është pakësimin në rritje edhe të dërgesave nga hedhje poshtë e gjithçkaje që është bërë në këta emigrantët. Jo më kot ky tranzicion gjatë gjithë 23 vjet, kur kanë punuar e janë angazhuar të gjithë. kohës së zhvillimit deri në përfundim ka pasur dhe Jo, nevoja për ndryshimet tërësore në ekonomi ka një bashkudhëtar, të cilit nuk i është dhënë përmes zbatimit të një modeli të ri ekonomik është zgjidhje: është shqetësimi i përgjithshëm qytetar në kohë dhe vjen pikërisht tani duke u diktuar nga kërkesa për më shumë zhvillim ekonomik, më një sërë faktorësh realë të zhvillimit dhe shumë punësim, më pak varfëri. perspektivës së ekonomisë sonë, zhvillimeve Së treti, zhvillimet e krizës globale përmasat globale, të cilat në një formë apo në tjetrën, siç e dhe ndikimi i saj në ekonominë europiane rajonale thashë, u shprehën përmes votës së 1 milion dhe të vendeve fqinje, Greqisë dhe Italisë, kanë votuesve që mbështetën këtë ndryshim. ndikuar dukshëm në ekonominë e vendit tonë. Së pari, ekonomia shqiptare është në Efektet, dilemat, problemet që kanë dalë, si dhe përfundim të periudhës së gjatë e të vështirë, të rrugët e zgjidhjes janë, gjithashtu, arsye jo më pak mundimshme të tranzicionit. Gjatë këtyre 23 të rëndësishme që mbështesin këtë ide, vjetëve u shemb modeli ekonomik komunist, u ristrukturimin e plotë dhe një model të ri të zhvillimit vendos një ekonomi tregu funksionale dhe kjo ekonomik post-krizë të vendit tonë dhe ky program pavarësisht nga cilësia apo standardet e arritura e ofron atë. për të cilat nevojitet ende shumë punë. Programi i ri i qeverisë bazuar në prioritetet, Kjo do të thotë që niveli i zhvillimit të kësaj strategjitë e ristrukturimit dhe zhvillimit të post- ekonomie, standardet dhe zhvillimet sasiore dhe tranzicionit ekonomiko-social në Shqipëri natyrisht cilësore të saj, stadi i arritur deri tani në procesin e nuk merr përsipër një barrë të thjesht dhe të lehtë, integrimit në ekonominë europiane, lënë ende ai përbën një sfidë të vërtetë. Në qendër të këtij shumë për t’u bërë. Prandaj një model i ri i zhvillimit programi ambicioz është zhvillimi ekonomik i vendit ekonomik post-tranzicion bëhet më se i mbi atë model ekonomik që siguron harmonizimin domosdoshëm dhe ky program e ofron këtë. e të gjithë burimeve dhe resurseve ekonomike Orientimi i natyrshëm drejt një modeli të ri natyrore dhe përdorimin efektiv të të gjitha ekonomik vjen edhe nga fakti se ekonomia jonë kapaciteteve të pranishme në vendin tonë, në në këtë moment është po aq e rrezikuar nga rënia funksion të një qëllimi kryesor: zhvillimit të në krizë reale të saj për shkak të stadit ku ndodhet qëndrueshëm dhe afatgjatë ekonomik. si rrjedhojë e ndikimit të krizës globale dhe Një objektiv i tillë nuk është se ka munguar politikave të pamjaftueshme të bëra deri tani edhe më parë, por në këtë stad të zhvillimit, për antikrizë bëhet më se i domosdoshëm dhe ky pro- shkak të faktorëve që përmenda më sipër, gram e ofron këtë. përcaktimi i prioriteteve të zhvillimit duhet të Së dyti, 23 vjet tranzicion të ekonomisë sonë peshojë në ato drejtime që zënë peshën më të janë një përvojë e tërë suksesesh arritjesh, konsiderueshme në plotësimin e qëllimit final. Pra,

99 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

modeli i ri nuk mund të shëtisë në mënyrë spontane prioriteteve të rritjes ekonomike që shoqërohen me nga një degë e ekonomisë në degën tjetër brenda gjenerim punësimi në përgjithësi dhe në veçanti një kohe të shkurtër, por duhet të jetë i qartë, i për moshat e reja dhe kushteve kuadër të masave konsoliduar, afatgjatë, që brenda 10 vjetëve lehtësuese. ekonomia shqiptare të garantojë punë dhe jetesë Së dyti, merr në konsideratë të gjithë faktorët, cilësore për qytetarët e këtij vendi dhe ky program por në veçanti ata që ndikojnë më shumë, të cilët e ofron atë. Ne duhet të ndajmë mendjen, të janë një kompozim relativ i resurseve natyrore, përcaktohemi nëse do të jemi thjesht një ekonomi punës, kapitalit human, kapaciteteve fizike, që në shtojcë e ekonomive të tjera dhe të përcaktojmë faza të ndryshme të zhvillimit janë të ndryshme. dhe të vendosim se e kujt do të jemi, një ekonomie Së treti, mban në qendër të vëmendjes faktin të shndërruar në ekonomi të papionit kamarier në se sistemi i nxitjes së rritjes ekonomike është një shërbim të vendeve të tjera apo do të kemi një proces i vazhdueshëm i novacionit teknologjik me ekonomi mirëfunksionale me prioritete të caktuara një qasje të re ndaj ekonomisë së gjelbër, i rritjes dhe pjesë e ekonomisë rajonale. dhe i diversifikimit industrial institucional, i Prandaj ky program ofron nisma dhe hapa përmirësimit të tipave të ndryshëm infrastrukturorë, konkretë për rishikimin e modelit të rritjes rregullimet institucionale janë kushtet për zhvillimin ekonomike përmes riprioritarizimit të saj për të e një biznesi të suksesshëm. arritur në një strukturë të re ekonomike. Së katërti, ka një orientim të qartë drejt Eksperiencat e rritjes ekonomike në shumë vende politikave nxitëse që synojnë të rrisin më tej kanë dëshmuar se shteti nuk mund të mos luajë prodhimin, që çojnë në rritjen e kapaciteteve të rolin e vet në transformimin industrial në veçanti papërdorura prodhuese deri tani. dhe ekonomik në përgjithësi, të një vendi. Ekonomi Së pesti, mënyra më e mirë për t’u përballur të ngjashme me ekonominë e vendit dhe me gati me krizën është orientimi nga kërkesa jashtë. Pra, të njëjtën periudhë tranzicioni po i drejtohen një eksportet që mund të nxiten përmes investimeve ristrukturimi të ri të ekonomisë për ta bërë atë më të huaja duke intensifikuar zhvillimin e industrisë efecientë dhe më konkurruese. Natyrisht që së fasonit, të parqeve industriale të zonave të lira struktura ekonomike e një vendi nuk është statike, mbështetur me politikat fiskale nxitëse. ajo do të varet nga përqindja e kapitalit të Së gjashti, përshpejton reforma strukturore akumuluar dhe e progresit teknologjik. veçanërisht në qeverisjen e sektorit publik Pa dyshim që ky rimodelim me synim arritjen përmirëson klimën e biznesit duke thelluar më tej e standardeve të vendeve kandidate të BE-së reformat rregullatore, ato të investimeve dhe vë kërkon ndërtimin e politikave të reja fiskale, rritjen në mirëfunksionim tregjet e punës. e shkallës së miradministrimit fiskal, ndjekjen e Së shtati, ky model mbështetet në një sinergji politikës së uljes së borxhit publik, forcimin e të plotë të politikave të zhvillimit me ato të punësimit kontrollit dhe mbikëqyrjen mbi veprimtarinë e dhe të reduktimit të problemeve sociale, institucioneve bankare dhe jobankare, rregullim më veçanërisht të varfërisë. të mirë të normave të interesit, kurseve të këmbimit Së teti, programet për riadaptimin e dhe të masave të tjera për shtimin e fuqisë blerëse emigrantëve të kthyer në tregun e punës, zhvillimin të popullsisë dhe një rishikim më të ri në një optikë e bizneseve të tyre, edukimin dhe rikualifikimin e të re të politikës së një cilësie të re të investimeve tyre. publike për të siguruar një nivel të lartë të Së nënti, çka përbën edhe një moment të efektivitetit të tyre ekonomik. rëndësishëm, politika e konsolidimit fiskal që sjell Gjithashtu, ky program ka në themel rimarrjen ky model. e një modeli të ri të rritjes në ekonomi, që garanton Më në fund, ky model përgatit ekonominë stabilitet makro-ekonomik, zhvillim të shqiptare për përballimin e dukurive negative që qëndrueshëm, punësim dhe konsolidim fiskal, rrjedhin nga proceset ekonomike financiare të ndryshe nga çfarë është zbatuar e përjetuar këta ekonomisë globale, veçanërisht të asaj në 8 vjet, sidomos në 4 vjetët e fundit. Më konkretisht: eurozonë e në radhë të parë të sferës së modeli i afruar në këtë program konsideron disa transaksioneve monetare e financiare dhe shton veprime: shkallën e njohjes ndaj rreziqeve që mund të lindin Së pari, identifikimin e faktorëve dhe nga një përfshirje më direkte në ndarjen

100 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ndërkombëtare të punës në pjesëmarrjen më Jemi në një kohë që çdo individ duhet të dijë direkte në bashkime ose në tregje me qëndrimet e qeverisë në lidhje me premtimet e pjesëmarrësit më të fuqishëm dhe me aftësi shumë dhëna, dhe minimalisht ai duhet të dijë si do të më të larta konkurruese në fusha të ndryshme të realizohen këto premtime, dhe jo më me pyetje ekonomisë. Më në fund, sipas këtij modeli të ri retorike, që në programin e qeverisë u gjendën jo ofrohet një program reformash për qytetarin dhe rrallë herë. nevojat e tij si për arsim dhe edukim, për shërbim Çdo banor i qarkut të Korçës dhe i gjithë shëndetësor, të cilat përbëjnë dy reformat më të Shqipërisë ka të drejtë të dijë si do të realizohen rëndësishme, ashtu edhe për më shumë drejtësi ato premtime bombastike të shprehura aq bukur dhe barazi sociale që janë më të garantuara. në fushatë, por nuk e pati të vështirë të kuptojë se Nga ana tjetër, qëndrueshmëria dhe suksesi shumë prej tyre nuk i dëgjoi, ose ato kishin devijuar i zhvillimit të modelit të ardhshëm që ky program në disa fjali të thjeshta të një hartimi. Nuk mund të ofron kërkojnë më shumë konsensus dhe niset një qeverisje e re duke hedhur baltë mbi bashkëpunim politik, mjedis pozitiv për biznesin, qeverisjen e mëparshme, aq më tepër, kur çdo sepse sa më i mirë të jetë ky mjedis, aq më shumë individ është dëshmitar i ndryshimeve pozitive në investime vendase dhe të huaja do të adresohen sektorë të ndryshëm. në ekonominë tonë. Gjithashtu, programi ofron një A nuk do të ishte mirë të dëgjonim argumentet qasje të re bashkëpununuese dhe efektive me se si do të funksiononin reformat e qeverisë, se institucionet financiare ndërkombëtare. cilët do të jenë indikatorët matës për secilën Në fund të diskutimit tim, dua të përsëris edhe reformë, sesa këto argumente të zëvendësohen një herë, se zgjedhja e një modeli të ri zhvillimi me pyetjet retorike? Ai individ i thjeshtë pret të ekonomik të vendit është opsioni i vetëm që do të realizohet premtimi për heqjen e taksës së biznesit garantojë arritjen e atyre parametrave që të gjithë të tij, apo dhe shumë të tjerë presin shërbimin i kërkojnë prej kohësh por që nuk i kemi arritur, shëndetësor falas. garantimi i cilësisë së jetës për qytetarët në Shqiptarët prisnin të dëgjonin programin e 100 përputhje me standardet reale të zhvillimit të vendit. ditëve të para dhe çfarë do të arrihej konkretisht, Ne nuk mund të jemi më aq hipokritë sa të fshihemi por nuk u përmend asgjë, e kuptueshme kjo, sepse pas shifrave të rritjes ekonomike, ndërkohë që premtimet dhe mosrealizimet e tyre duhet të realiteti na imponon dhimbshëm varfëri dhe përballeshin me pasojat. Populli ka dhënë votën vështirësi të mëdha ekonomike në shtresën e dhe pret të shohë rilindjen, por kjo nuk mund të mesme të popullsisë, familje pjesëtarët e të cilave arrihet me kërpudha tymi apo re të zeza të rropaten në punë, por nuk arrijnë të sigurojnë një drejtuara mbi qeverisjen e mëparshme. A nuk do standard minimal jetese, dhe këtu nuk e kam fjalën të ishte më e udhës t’u thuhej shqiptarëve se çfarë për bukën e përditshme, por për aksesin në të mirat mund të bëhet më mirë, sesa të hidhet baltë ndaj publike. Ne duhet të largojmë përfundimisht stresin arritjeve nga qeverisja e mëparshme? Në kombëtar që vihet re në familjet tona për të programin e qeverisë shume drejt theksohet se nesërmen, për pasigurinë, për pafuqinë që të kenë biznesi privat, ristrukturimi dhe modernizimi i tij do akses. të jenë kolona vertebrale e ndryshimi që kjo qeveri Prandaj, përmes këtij modeli që programi i ri i planifikon të realizojë. Por qytetarët presin heqjen qeverisë ofron, ne synojmë një konsolidim e taksës së biznesit të vogël dhe reduktimin e ekonomik në favor të familjeve shqiptare, që do barrës fiskale të këtij biznesi. t’u kthejmë besimin dhe do të rrisin angazhimin Në program nuk tregohet as se si duhet të qytetar në vendimmarrje. Ky program pra, i ofron kursejë mësuesi apo infermieri 40 mijë lekë çdo këto mundësi. muaj nga aplikimi i taksës së ndershme. Qytetarët Faleminderit! e votuan edhe për këtë, por u ndodhën përballë Ilir Meta – Shumë faleminderit, zoti Angjeli! faktit se kjo nuk duket gjëkundi në program. Fjalën e ka deputetja Elena Qirici. Të E çfarë mund të mendojë ai pronari i biznesit përgatiten deputetët: Helidon Bushati, Roland të vogël? Në program nuk i gjeti premtimet e bëra. Keta, Vasilika Hysi, Mesila Doda. Ku të shikojë tjetër? Ku të hedhë sytë apo të marrë Elena Qirici – I nderuar zoti kryetar i Kuvendit, shpjegimin? Ja pra, kemi përsëri mungesë të Të nderuar kolegë deputetë, drejtimeve për të arritur objektivat e shprehura në

101 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

letër, kemi shmangien nga premtimet elektorale, drejtim të rritjeve dhe standardeve të cilësisë. dhe ajo që është më e rëndësishmja, kemi Dixhitalizimi i sekretarive mësimore është një mungesë të planeve dhe kalendareve të veprimit, projekt tashmë i aplikuar në mjaft universitete dhe si dhe mungesë të indikatorëve matës për kjo u vjen në ndihmë edhe studentëve, edhe stafit realizimin e tyre. akademik. Sigurisht, edhe kjo është arritje. Qytetarët e dhanë votën e tyre duke besuar Në universitetin e Korçës funksionon Qendra në premtimet e mëdha të paraqitura në fushatën e Ekselencës, e cila ka statusin e njësisë bazë elektorale, por ata po shohin se një pjesë e tyre sipas nenin 8, pika 3 e ligjit “Për arsimin e lartë”, janë të fshira në programin e qeverisë apo janë përsëri ky është zhvillim. Ajo ka për qëllim zhvillimin transformuar. Vallë, për këto gjëra kanë votuar?! e veprimtarive të trajnimit dhe kualifikimit të Mjafton të përmendim fushën e arsimit. Pagat e mësuesve. Veprimtaria e saj përqendrohet në personelit akademik të universiteteve publike janë zhvillimin e shprehive të mësimdhënies. E pra, rritur nga 25 mijë deri në 69 mijë, të krahasuara përsëri kjo është arritje. Por për të ofruar shkollimin këto me vitin 2005, ndërkohë që ka pasur rritje me nevojat e tregut janë marrë reforma të thella të përsa u përket fondeve të parashikuara për kurrikulës universitare, duke synuar rritjen e shkencën dhe inovacionin (4.5 milionë dollarë në larmisë së programeve bashkëkohore, nxitjen e vitin 2013, krahasuar me një milion dollar në vitin bashkëpunimit me biznesin dhe ekonominë 2005). rajonale dhe zhvillimin e programeve me natyre Përsa i përket Maturës Shtetërore, prej vitit ndërdisiplinore. Do të ishte shumë mirë që reforma 2006 dhe në vazhdim ajo përfaqëson një standard kurrikulare të mbetet përsëri prioritet dhe objektiv kombëtar të vlerësimit të nxënësve, faktor kyç ky strategjik i axhendës së reformave në arsimin ne në rritjen e cilësisë së arsimit të mesëm, transpar- lartë, por në program duhet të tregohet çdo gjë ent dhe fundi i korrupsionit në pranimet për në dhe si do të bëhet, apo si do të arrihet kjo. universitet. Diploma e Maturës Shtetërore dhe Në program thuhet se qeveria do t’u ofrojë suplementi i ofruar në dy gjuhë mbetet pasaporta asistencë universiteteve publike për ngritjen e e parë arsimore që lehtëson mobilitetin e qendrave të këshillimit të karrierës (në faqen 48 të studentëve, qoftë për të transferuar studimet këtij programi). Ju them, zotërinj deputetë, se brenda universiteteve të vendit, qoftë edhe qendrat e këshillimit të karrierës janë të ngritura universiteteve jashtë. E pra, kjo lëvizje a nuk i pranë universiteteve dhe funksionojnë në ndihmon studentët?! Por për të hedhur hije dyshimi përputhje me ligjin “Për arsimin e lartë”, ndërkohë mbi arritjet pozitive në sektorin e arsimit, në fillim janë të pasqyruara në statutin e universiteteve, duhet të pyesim ata që janë përfituesit direkt të janë qendra të cilat kanë staf të trajnuar brenda këtyre reformave. dhe jashtë vendit dhe ndihmojnë në këshillimin e Mjafton të përmendim arritje të tjera përsa u studentëve në dhënien e informacionit për përket shkollave profesionale dhe arsimit programet e studimit, por në radhë të parë ato profesional. Vetëm në Korçë janë 6 shkolla të tilla, ndihmojnë nxënësit e vitit të fundit të shkollës së dhe vitin që kaloi pati një rritje 22 për qind të numrit mesme për t’i ndërgjegjësuar me programet e të nxënësve të regjistruar pranë shkollave studimit që ata do të vazhdojnë pranë profesionale. universiteteve tona. Çfarë do të themi për infrastrukturën Një aspekt shumë i rëndësishëm në program arsimore? Në qarkun e Korçës janë kryer investime është edhe ai turizmit. Flitet se zhvillimi i turizmit për ngritje të reja apo rikonstruktim të 139 do të jetë pjesë e një zhvillimi të qëndrueshëm. shkollave, të ndara përkatësisht: në rrethin e Por kjo ka qenë e vendosur në strategjinë e turizmit Korçës 77, në Kolonjë 14, në Pogradec 28, në 2007-2013 në qeverisjen e mëparshme, madje Devoll 20, pa folur për Fakultetin e Shkencave të është shprehur me detaje dhe koordinim të tipeve Natyrës dhe Shkencave Humane, ndërtim i ri ky të turizmit në vendin tonë, duke e vënë theksin te me fondet e qeverisë, me laborator modern. turizmi i qëndrueshëm dhe tek ekoturizmi si model Në vitin 2005 numri i kompjuterëve ishte i ideal i tij. Nuk duhet ta harrojmë se zhvillimi i turizmit pakët. Tashmë ka shtrirje interneti në çdo shkollë. në vendin tonë ka specifikat e veta, dhe vërtet ka Ngritja e laboratorëve dhe investimeve të tjera pasur rritje të numrit të turistëve. dëshmojnë për pozivitetin e politikave arsimore në Këto nuk kanë ardhur rastësisht, por kanë

102 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ardhur si rezultat i disa faktorëve që do të ishte për ekonominë e tyre. shumë mirë të analizoheshin përpara se të Një analizë e rëndësishme (shumë mirë sepse vendosej se çfarë do të bëhej më tej me zhvillimin shprehet edhe në program) është se qeveria e e turizmit. Mjafton të përmendim që për promovimin mëparshme ka realizuar investime të mëdha në e turizmit ka fond të përcaktuar buxhetor edhe për infrastrukturë, por impakti i këtyre investimeve ka promovim, por edhe për sinjalistikë turistike, qenë inferior. Impakt inferior është fakti që ndërkohë që në programin e qeverisë kjo shprehet investimet në rrugën Korçë-Pogradec bëjnë të vetëm me dy fjali, si realizim i pandërprerë i mundur shkurtimin e kohës të studentëve të fushatës informuese dhe promovuese për imazhin Pogradecit që vazhdojnë studimet në universitetin e Shqipërisë turistike. Absolutisht nuk shpjegohet e Korçës, inferior është fakti i investimit në tunelin se ç’pjesë e buxhetit do të shkojë për promocion, e Elbasanit ku studentët korçarë që vazhdojnë ç’pjesë e buxhetit do të shkojë për sinjalistikën studimet në universitetin e Tiranës do ta shikojnë turistike, cilët janë mekanizmat e rinj që do të këtë ndikim që këtë vit akademik, dhe jo vetëm përdoren për të matur performancën e kësaj për studentët, por për gjithë qarkun tonë, që kalimi politike. në Kërrabë jo vetëm merrte kohë, por në shumë Flitet për turizmin malor, se ai do të raste ishte edhe i rrezikshëm. Të mos përmendim shoqërohet me projekte madhore të investimeve faktin që jemi ne deputetët e këtij Parlamenti, që në infrastrukturë, por qytetarët korçarë dhe të tjerë vijmë nga zona jugore, që kalojmë pikërisht në këtë që zotërojnë biznese familjare turistike janë tunel, pa përmendur dhe projektet e tjera në dëshmitarë të investimeve në infrastrukturën e vazhdim për përmirësimin e infrastrukturës. E pra, qarkut e Korçës. Falë këtyre investimeve turisti vjen impakte inferiore janë të gjitha këto?! në Korçë, akomodohet në hotelet e qytetit, por Përmendet krijimi i një pakete të veçantë preferon dhe zonën turistike rurale jo vetëm për turistike Shqipëri-Kosovë-Rajon. Kjo është me të ajrin e pastër dhe kushtet, por në radhë të parë vërtetë pozitive, por si do të vihet në përdorim kjo sepse është infrastruktura rrugore që ia krijon këtë paketë? A mund të vihet në përdorim kjo pa atë mundësi (janë rikonstruktuar rrugët e Liqenasit, infrastrukturë jugore, apo në këtë mandat 4-vjeçar Voskopojës, Dardhës dhe Vithkuqit). do të merreshit me ndërtimin e infrastrukturës dhe E pra, a nuk jemi dëshmitarë të këtyre më pas të vinit në jetë këtë paketë? investimeve madhore pa të cilat numri i turistëve Së fundi, do të pesëfishohet financimi publik nuk mund të rritej aq shpejt, dhe aq më pak për të për mbështetjen e zhvillimit rural. Si do të arrihet folur për një turizëm të qëndrueshëm? A nuk do të kjo? Sepse unë duhet t’u jap një përgjigje donin qytetarët të shihnin në programin e zgjedhësve. Ku do të mbështetet ky objektiv? qeverisjes se si do të çohej më shpejt dhe më parë Ç’pjesë të zhvillimit rural do të prekë dhe cili është pikërisht rezultati pozitiv? A nuk do të donin ata të përfitimi direkt i tyre nga ky investim? shikonin se cilat do të ishin përfitimet direkte si Përfundimisht, të nderuar deputetë, hedhja e zotërues të bizneseve turistike në zonat rurale? një tymi të zi mbi arritjet në sektorë të ndryshëm, Krijimi i një modeli të një turizmi vjetor të nuk mund të ndihmojë qeverisjen për të bërë më integruar, aktiv, social, me një kombinim të turizmit të mirën e mundshme për popullin që pret familjar dhe elitar, siç theksohet në program, do të realizimin e premtimeve. ishte ambicioz. Por sa i realizueshëm është ky? Faleminderit! Cilët janë mekanizmat e koordinimit të aktorëve të Ilir Meta – Faleminderit, zonja Qirici! turizmit? Çdo projekt, zotërinj, si fillim ka një analizë Fjalën e ka zoti Helidon Bushati. Të përgatiten paraprake të situatës në atë sektor, listohen të deputetët: Roland Keta, Vasilika Hysi, Mesila Doda. gjithë elementët, pastaj vërehet se ku duhet të Elidon Bushati – I nderuar zoti Kryetar i shkojë, duke dhënë argumente përkatësisht Kuvendit, profesionalë dhe afatet e realizimit kohor, gjë që Të nderuar kolegë deputetë, mungojnë në programin e qeverisjes. Këtë, të Fillimisht dëshiroj që në fjalën time të parë të nderuar deputetë, nuk e pamë as në sektorin falënderoj gjithë bashkëqytetarët e mi të qytetit të turistik ku vetë drejtuesit e bizneseve turistike do Shkodrës për besimin që treguan te Partia të ishin të qartë të dinin përfitimet direkte të tyre, Demokratike dhe tek unë personalisht duke më sepse dimë që biznesi familjar turistik është bazë dhënë votëbesimin për të përfaqësuar në

103 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Parlamentin shqiptar. qeverisjes së Partisë Demokratike Forcat e Si deputet që ulet për herë të parë në atë që Armatosura janë reformuar si nga pikëpamja e konsiderohet tempulli i debatit dhe i fjalës së lirë, strukturës, e programeve të trajnimit dhe edukimit, e kisha imagjinuar një fillim ndryshe të punës, nivelit operacional të stërvitjes, si dhe të sidomos nga ana e maxhorancës së re. Sinqerisht, armatimeve, bazuar në standardet e aleancës, me më la një përshtypje të keqe fjala e Kryeministrit qëllim përmbushjen e misionit të tyre kushtetues teksa në daljen e tij të parë në foltoren e në mbrojtje të interesave kombëtare, por edhe për Parlamentit nuk arriti të ngrihej në nivelin e të qenë partnerë të denjë të aleancës. Ne jemi lidershipit, siç e kërkon koha dhe siç ai vet kishte krenarë se kemi bërë shumë dhe se ju do të premtuar, pasi në vend që të fokusohej te programi trashëgoni një situatë më tepër se pozitive, por qeveritar, më tepër u mor me anatemimin e dyshojmë në seriozitetin, vullnetin dhe kapacitetin drejtuesve dhe të qeverisjes së Partisë tuaj për të ecur në këtë rrugë, pasi ju tregoni Demokratike. mungesë serioziteti dhe njohurie të gjendjes së Unë dëshiroj t’i përmend zotit Kryeministër një Forcave të Armatosura, teksa pretendoni se do të shprehje legjendare të ish-Presidentit amerikan bëni një reformë të thellë, reformë e cila është Ajzenhauer: “Mos drejtoni duke goditur të tjerët”. ndërmarrë dhe realizuar me sukses gjatë gjithë Ky është sulm, jo lidership! Me këtë qëndrim, zoti këtyre viteve nga ana e Partisë Demokratike. Kryeministër, që në krye të daljes suaj keni shkelur Më lejoni t’ju rikujtoj një fakt të pamohueshëm ato parime të faqes së parë të programit tuaj, lirinë, se Shqipëria gjatë udhëheqjes së Partisë përgjegjësinë dhe solidaritetin. Keni shkelur lirinë Demokratike u bë anëtare e NATO-s dhe se ky që të jep ajo tribunë për të sharë dhe akuzuar. Ju anëtarësim përbën një prej realizimeve dhe nuk keni demonstruar përgjegjësinë e tribunës dhe arritjeve më të mëdha të shtetit shqiptar gjatë të kohës, si dhe keni minuar solidaritetin e këtij historisë së tij shekullore. Por që të bëhesh i një Parlamenti. aleance të tillë, që si anëtare ka vendet më të Të nderuar deputetë, zhvilluara dhe më demokratike të botës duhet të Për cilindo që merr për herë të parë në dorë pranosh disa vlera dhe parime që qëndrojnë në programin politik të maxhorancës nuk ka se si të themelet e saj dhe për më tepër t’i realizosh ato mos bjerë në sy një defekt i madh që ka të bëjë në praktikë, që do të thotë të ndërmarrësh reforma me strukturën e tij. të thella në të gjitha fushat. Nuk ka qenë vetëm Më thoni, të nderuar kolegë, se ku e keni parë aspekti i reformave ushtarake të planizuara dhe një program qeverisës ku gjysmën e kapitujve ta të përfunduara me sukses që na dha viston për të zërë kritika ndaj ecurisë së qeverisjes së qenë anëtar i Aleancës, por dhe përmbushja e një mëparshme. Më tregoni qoftë dhe një shembull të sërë detyrimesh edhe në fusha të tjera, siç janë një vendi demokratik ku është proceduar me këtë ato politike, ekonomike, të drejtësisë dhe të strukturë. Pra, kjo tregon se premtimet për të sigurisë. Pa reforma të plota në këtë sektor ne nuk ashtuquajturën rilindje, për një marrëdhënie të re do të ishim sot anëtarë të aleancës. Prandaj mos me opozitën tregojnë që me këtë prezantim të parë e mohoni këtë fakt, të nderuar kolegë socialistë. të kenë qenë thjesht dhe vetëm demagogji për të Nuk duhet të harroni se në ç’gjendje e morëm ne ardhur në pushtet. Duke qenë se koha e diskutimit drejtimin e Forcave të Armatosura në vitin 2005 të programit është shumë e kufizuar, unë do të dhe në ç’gjendje po jua dorëzojmë sot. doja të kaloja te çështje që lidhen me sigurinë Falë këtyre reformave të thella, angazhimi dhe kombëtare, ku ju së paku nga ana formale keni serioziteti nga ana jonë, Forcat e Armatosura pranuar suksesin e qeverisjes së Partisë arritën të eliminonin mbi 100 mijë tonë municione Demokratike në këtë sektor teksa deklaroni se do të rrezikshme të trashëguara nga periudha e të vazhdoni të mishëroni standardet dhe parimet Partisë së Punës. Gjatë kësaj periudhe ajo që na e aleancës së Atlantikut të Veriut. Populli thotë: dallon ne nga paraardhësit tanë, në drejtimin e “Fillimi i mbarë gjysma e punës”, por ju nuk i keni Forcave të Armatosura, është se kemi zgjeruar qëndruar premisës teksa flisni për reforma në hartën e pjesëmarrjes në misionet paqeruajtëse Forcat e Armatosura. në kuadër të NATO-s, por dhe të BE-së, dhe OKB- Për sa i përket reformimit të Forcave të së. Ne u angazhuam dhe i arritëm me sukses që Armatosura duhet të dini se gjatë kohës së kjo pjesëmarrje të mos përmbushë vetëm

104 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

elementin sasior, por më e rëndësishmja atë për trajtimin shëndetësor të ushtarakëve tanë cilësor. Nuk janë të paktë personalitete shumë të jashtë vendit. Ne ia kemi arritur me sukses të lartë, si politike dhe ushtarake që kanë vlerësuar përmirësojmë imazhin e ushtarakëve përmes dhe vazhdojnë të vlerësojnë angazhimin dhe uniformave të reja duke bërë që ushtarakët tanë profesionalizmin e ushtarakëve shqiptarë në këto të kenë një paraqitje dinjitoze për një vend anëtar misione. të aleancës. Prandaj, të nderuar kolegë, më shumë respekt Të dashur kolegë, në lidhje me projektligjin e për punën dhe sakrificat e ushtarakëve shqiptarë. gradave dhe karrierën ushtarake, që ju përmendni Ne i kemi kushtuar një rëndësi të veçantë ndërtimit në programin tuaj, ne ju themi se qeveria e Partisë të strukturave efikase të trajtimit dhe trajnimit të Demokratike e ka përgatitur këtë projektligj duke ushtarakëve në përballimin e situatave të marrë për bazë mendimet dhe sugjerimet e të gjithë emergjencave civile gjatë gjithë këtyre viteve. Ky aktorëve të interesuar dhe se ai kërkon vetëm të investim dhe angazhim përbën një dimension të miratohet. Përveç angazhimit në përmbushjen e shtuar në kontributin që kanë dhënë dhe japin të standardeve në nivelin operacional, arsimor dhe gjithë burrat dhe gratë me uniformë. Ky kontribut trajnues, Partia Demokratike gjatë 8 vjetëve të dhe angazhim real ka shërbyer në përballimin e qeverisjes ka planifikuar dhe modernizuar Forcat shumë situatave të vështira në të gjithë vendin, si e Armatosura sa që sot të gjithë, të majtë apo të dhe për rritjen e imazhit të ushtarakut në sytë e djathtë, duhet të ndihemi krenarë për pajisjet popullsisë civile, ndërkohë që në programin tuaj moderne dhe me nivel të lartë ndërveprueshmërie nuk ka as edhe një rresht të vetëm se si do të me aleatët që zotërojnë dhe përdorin forcat tona veproni me këtë shërbim dhe kontribut të çmuar detare dhe ajrore. të Forcave të Armatosura. Mbështetur tek të gjitha këto arritje, që kanë Ju flisni për hartimin e dokumentit të nevojë të konsolidohen, por jo të atakohen, siç bëni strategjisë së sigurisë kombëtare të cilin, për fat ju në programin tuaj, ne ju themi se Partia të keq, ju as në program nuk e keni shkruar të Demokratike do të vazhdojë të jetë në mbështetje saktë, teksa flisni vetëm për strategji kombëtare. të ushtarakëve dhe punonjësve civilë të Forcave Dëshiroj t’ju informoj se ky dokument nuk përgatitet të Armatosura, dhe se në çdo moment do të vetëm nga Ministria e Mbrojtjes. Ai është një ngremë zërin nëse ju do të dëmtoni atë që ne e produkt i shumë institucioneve dhe agjencive kemi arritur gjatë këtyre viteve. shtetërore, ku rolin e lidershipit e ka Ministria e Prandaj, zoti Kryeministër, tregohuni i Jashtme. Shqiptarët dhe ju e dinë mirë se cila forcë kujdesshëm, mos keqinformoni popullin shqiptar politike e ka drejtuar Ministrinë e Jashtme deri disa për gjithçka ne kemi arritur dhe, për pasojë ,mos muaj më parë. Prandaj ju nuk keni moralin që për dëmtoni hapat e mëdha të bëra në sektorin e këtë çështje të akuzoni qeverisjen e Partisë mbrojtjes dhe sigurisë kombëtare. Demokratike, e cila duke drejtuar Ministrinë e Së dyti, dëshiroj të ndalem pak dhe në pjesën Mbrojtjes ia arriti, (në bashkëpunim dhe me aleatët programore që lidhet me zhvillimin ekonomik. Ajo tanë amerikanë), të hartonin një dokument kaq të që bie menjëherë në sy në këtë kapitull është fakti rëndësishëm, siç është ai i rishikimit strategjik të se këtu flitet vetëm në mënyrë të përgjithshme e mbrojtjes. Me këtë dokument ne u ofrojmë për pasojë mungojnë treguesit e performancës ose perspektivën se si duhet të jenë Forca e dhe kriteret objektive për matjen e realizimit të Armatosura në vitet që do të vijnë. premtimeve të bëra në programin tuaj. Ju flisni për rrogat e ushtarakëve. Në vitin Në programin tuaj ju nuk mbroni një model të 2005 një ushtarak i lartë në gradën “gjeneral bri- caktuar ekonomik, pasi ai nuk ekziston. Në vend gade” paguhej sa mund të paguhet sot një ushtarak të tij ju keni parashtruar një mori dhe një përzierje me gradën e nënkolonelit. Të gjithë jemi teorish dhe modelesh ekonomike, fakt ky që nuk dëshmitarë se pagat e ushtarakëve janë rritur çdo të lejon të kuptosh se cilat do të jenë politikat vit në kuadrin e politikave për rritjen e pagave të të strukturore që do të mundësojnë implementimin e gjithë punonjësve të administratës që ka ndërmarrë këtij modeli miks ala socialist. Ajo që është më qeveria e cila është drejtuar nga PD-ja. Ne kemi evidente dhe që flet tërësisht për mungesën e këtij bërë të gjitha përpjekjet dhe ia kemi arritur të lidhim modeli është fakti se në çdo paragraf të programit marrëveshjen me partnerët tanë ndërkombëtarë tuaj ekonomik ju nuk tregoni se cilat do të jenë

105 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

rrugët, ku do të gjenden burimet financiare të qeverisë në lidhje me sipërmarrjen dhe implementimit të kësaj përzierje eklektike që ju i legjislacionin që lidhet me to. ofroni elektoratit shqiptar si model zhvillimi Si është e mundur, zoti Kryeministër dhe ekonomik. ministri përkatës, që të mos e dini dhe të na e shisni Nisur nga ajo që është paraqitur në këtë pro- për risi faktin e ngritjes se një institucioni gram ne kemi të drejtë ta konsiderojmë atë jo vetëm mbikëqyrës për të gjithë sistemin financiar, një pseudoprogram, por edhe një mashtrim, pasi ndërkohë të gjithë e dimë ekzistencën dhe rolin e ai synon të fshehë detyrimin për të dhënë llogari Bankës së Shqipërisë dhe të Autoritetit të ndaj elektoratit të majtë, në veçanti, dhe atij Mbikëqyrjes Financiare. Qëllimi është i qartë. Ju, shqiptar në përgjithësi që u mashtruan nga zoti Kryeministër, synoni që Guvernatorin e Bankës premtimet tuaja elektorale. Ju, zoti Kryeministër, së Shqipërisë ta bëni ministrin tuaj të radhës, në dhe të gjithë ministrat tuaj duhet ta dini dhe të jeni mënyrë që ai të varet dhe të marrë urdhra nga ju. të bindur se jo vetëm sot në këtë seancë Por këtu gaboheni rëndë, pasi ne nuk do ta lejojmë parlamentare, por duke filluar që nga nesër ne do një shkelje të tillë të ligjit që do të cenonte t’i ndjekim me shumë vëmendje realizimin e pavarësinë e Bankës së Shqipërisë. Prandaj, të premtimeve tuaja elektorale dhe të jeni të sigurt jeni i bindur se do të përballeni me qëndresën tonë se do të demaskojmë me fakte mashtrimin e madh të papërkulshme. elektoral që ju ia shitët popullit shqiptar për rilindje. Në kapitullin që flet për strategjinë, për rritjen Për fat të keq, në programin tuaj rritja ekonomike, ju pretendoni të anashkaloni rrugët ekonomike nuk garantohet nëpërmjet një rritjeje tradicionale që kanë kontribuar në rritjen të qëndrueshme, çka nënkupton se vëmendja ekonomike, siç janë kreditë dhe eksporti i lëndëve kryesore duhet të përqendrohet te rritja reale, të para, që janë tipike për të gjitha ekonomitë e ndërkohë që në asnjë pjesë të programit tuaj nuk ngjashme me atë të vendit tonë. del e qartë se cilat do të jenë sektorët prioritarë të Në programin tuaj ju nuk parashikoni asnjë ekonomisë përpos atyre sektorëve që kanë qenë politikë promovuese dhe incentiva për promovimin në fokusin e politikave zhvillimore të qeverisë e eksporteve dhe të produkteve të përfunduara, demokratike gjatë 8 vjetëve të qeverisjes, ku arritjet kur njihet tashmë rezultati pozitiv i politikave janë thelbësore dhe të shprehura në kontribut real, incentivuese të implementuara gjerësisht nga në prodhimin e brendshëm bruto. qeverisja 8-vjeçare e Partisë Demokratike gjatë 2 Sektorët e paraqitur në programin tuaj si mandateve të saj. prioritar, si; turizmi, energjia agro-industria apo Një tjetër handikap që vihet re në programin teknologjia e informacionit kanë qenë ndër sektorët ekonomik është dhe mungesa e strategjisë për prioritarë gjatë qeverisjes tonë 8-vjeçare, ndaj ju thithjen e investimeve të huaja direkte, ndërkohë nuk po sillni një risi në këtë aspekt. Sa më tepër të gjithë jemi dëshmitarë se në këto 8 vjet, (FDI) që e shfleton këtë program me ngjyra të ndezura, investimet e huaja direkte kanë qenë oksigjeni i por që në thelbin e tij nuk është veçse një rritjes ekonomike dhe i transferimit të “Know how” pseudoprogram, aq më tepër gjen elemente në ekonominë tonë. programorë që tentohen të paraqiten si risi. Një Në programin tuaj ju përmendni termin ndër to është dhe prirja e krijimit të strukturave “konkurrueshmëri”, por vetëm si slogan, dhe tashmë të konsolidura, dhe që i kanë rezistuar harroni ta materializoni atë me ndonjë instrument kohës e sfidave të mëdha, struktura këto që në në praktikë, kur dihet se qeveria Berisha alokonte pseudoprogramin socialist paraqiten si ndryshime një fond të caktuar vjetor për rritjen e strukturore vetëm për faktin e thjeshtë se janë konkurrueshmërisë së ndërmarrjeve të vogla dhe ndryshuar emrat. të mesme shqiptare. Për fat të keq, me gjithë Si është e mundur, zoti Kryeministër, që në premtimet e PS-së dhe LSI-së për mbështetjen e pikat programore ku ju flisni për instrumentet që këtyre ndërmarrjeve gjatë fushatës elektorale, në do të rrisin dialogun me biznesin, ju përmendni program jo vetëm që ky fond nuk ekziston, por këtu krijimin e një këshilli kombëtar të biznesit? Nuk e nuk ekziston gjithashtu edhe asnjë instrument tjetër dini ju, zoti Kryeministër, se prej vitesh është krijuar për rritjen e eksporteve dhe konkurrueshmërisë. dhe funksionon Këshilli Konsultativ i Biznesit, i cili Të nderuar kolegë socialistë dhe ju të LSI-së, orienton politika e qarta në vendimmarrjen e Besoj se nuk e keni harruar investimin e

106 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

kryetarit të LSI-së për mbështetjen dhe promovimin prokurimi i drejtpërdrejtë kanë qenë në bazë të në sektorin e fasonëve. Këtë me siguri nuk e kanë procedurave të dhënies së koncesioneve. E njëjta harruar dhe vetë sipërmarrësit e sektorit të gjë që po tentohet të bëhet me tatimet dhe me fasonerisë. Për fat të keq të gjithë votat që aleati i doganat sot. artë i PS-së mori në fushatën elektorale nga ky Duke qenë thjesht demagogji i gjithë programi sektor i ekonomisë duhet t’i harrojë, pasi në juaj është një mashtrim i madh për të gjithë programin e përbashkët për sektorin e fasonëve bashkëkombësit e mi dhe unë nuk mund ta votoj nuk flitet as edhe një fjalë, me gjithë peshën e këtë program. rëndësishme që ai zë në ekonominë tonë. Ilir Meta – Fjalën e ka deputeti Roland Keta. Në programin tuaj thuhet qartë se është sektor (Fjalën e kërkon zoti Paloka.) që nuk i vihet sektorit të eksportit të krahut të punës. Urdhëroni për procedurë, zoti Paloka! (I drejtohet zotit Braçe.) Ekonomikisht kjo është, Edi Paloka – Nuk po ndiqni rregullin e zoti Braçe. Ky është një tjetër mashtrim elektoral diskutantëve. Kanë folur tre diskutantë të PD-së që nuk ka gjetur materializimin e tij në programin dhe asnjë nga maxhoranca. Ne kemi një raport qeverisës, pasi kryetari i PS-së e quante të tonin, kemi llogaritur diskutimet tona dhe kohën tejkaluar misionin e këtij sektori. Lexojeni në pro- dhe nuk mund ta bëni këtë lojë, nuk e di me gram! ç’qëllim, por duhet të zbatoni raportin që ndiqet Zoti Rama, duke iu referuar premtimit të rregullisht në Parlament, një diskutant nga opozita, pambajtuar, që u citua më sipër, si dhe duke ju një nga maxhoranca. rikujtuar premtimet e para dhe gjatë fushatës, që i Faleminderit! bëtë popullit shqiptar për uljen e deficitit tregtar, a Ilir Meta – Do të jepja një përgjigje për këtë. mund të na thoni se si do ta ulni këtë deficit? Është Së pari, unë kam respektuar renditjen e PD-së, koha që ju, zoti Rama, t’i thoni popullit që e keni sikurse ju e keni sjellë dhe keni të drejtë ta mashtruar. Ekspertët tuaj të ekonomisë i kanë të ndryshoni në marrëveshje me njëri-tjetrin. Së dyti, freskëta vlerësimet e bëra nga institucionet e u kritikova më parë nga zonja Topalli që duhet t’i specializuara ndërkombëtare për të paktën dy ndër jepja më shumë prioritet PD-së. Ju e kërkoni më arritjet më të mëdha të qeverisjes së PD-së në të balancuar dhe do ta kem parasysh këtë gjë, por fushën ekonomike, që janë: reforma rregullatore radhën e kam respektuar, siç e keni sjellë ju. Kjo që ka të bëjë me regjistrimin, licencimin, është hera e parë që kritikohet një kryetar Kuvendi inspektimin e sipërmarrjes, si dhe zhvillimi dhe pse i jep prioritet opozitës. Në vend që të ankohen mbështetja e partneritetit publik-privat. Edhe këto socialistët, ankoheni ju. arritje dhe vlerësime ju nuk i merrni parasysh si Megjithatë, s’ka problem. nihilist që jeni! Urdhëroni! Madje ju, në pseudoprogramin tuaj, edhe për Edi Paloka – Ju e kuptoni shumë mirë që nuk inspektimin, një nga proceset bazë të ushtrimit të po e bëni për t’i dhënë prioritet opozitës, por po e rolit rregullator të shtetit në një ekonomi të tregut bëni për tjetër gjë. Kërkoni që në këtë orar (ne jemi të lirë, siç është ekonomia jonë, nuk flitet as edhe të vjetër në Parlament, si edhe ju), që nuk ka një fjalë e vetme. dëgjueshmëri të kaloni të gjithë deputetët e PD- Në të njëjtën kohë ju sulmoni një proces së, por kjo lojë nuk mund të bëhet. ekselence të partneritetit publik-privat duke Prandaj, ju kërkoj të jeni serioz në zbatimin e sulmuar qeverinë “Berisha”, që në themel të rregullave që kemi prej 20 vjetësh në Parlament. procesit të partneritetit publik-privat ka vendosur Faleminderit! propozimin e pakërkuar si shprehje të lirisë së Ilir Meta – Unë këtë çështjen e orarit nuk e iniciativës private. Referuar propozimit të dija, sepse jam i ri në këtë detyrë dhe nuk e di që pakërkuar qeveria “Berisha” e ka çuar në propozim ndikon orari. të kërkuar me konkurrim të hapur si e mirë publike, Pata një vërejtje që t’i jepja më shumë prioritet duke garantuar transparencë dhe konkurrueshmëri grupit parlamentar të PD-së. Tani e tutje do ta bazuar në një kuadër ligjor lider në Evropë, sipas balancojmë. Ne bashkë jemi marrë vesh në vlerësimeve të ekspertëve të BE-së. mënyrën më perfekte, unë, ju dhe zoti Ruçi jemi Ndërkohë, zoti Braçe, deri në vitin 2005, gjatë marrë vesh për çdo gjë. qeverisjes socialiste, forma e pakërkuar dhe Urdhëroni, zoti Keta!

107 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Roland Keta – I nderuar zoti Kryetar i Kur po e lexoja programin tuaj për Kuvendit, shëndetësinë e kuptova se është punuar nga jo Të nderuar kolege dhe kolegë deputetë, specialistë, jo akademikë, pa u konsultuar me Si deputet për herë të parë në Parlamentin e institucionet mjekësore, shefa shërbimesh apo Shqipërisë ndihem krenar, por ndiej edhe një shoqata të mjekësisë. përgjegjësi të madhe për t’i shërbyer qytetarëve Në programin tuaj për shëndetësinë deklaroni të mi, përulem para tyre dhe u shpreh mirënjohjen se shëndetësia sot nuk parandalon, nuk mjekon, për mbështetjen që i kanë dhënë PD-së dhe mua nuk diagnostikon. Atëherë ku trajtohet i gjithë personalisht që nga vitit 2003. populli shqiptar? Çfarë bën shërbimi shëndetësor? Të nderuar kolegë, Ju mohoni atë ç’ka është bërë në dekada. Më parë kisha menduar se Parlamenti, si Sistemi ynë shëndetësor është ngritur, është organi më i lartë i shtetit, do të ishte institucioni që zhvilluar falë një pune kolosale, shumëvjeçare. Ju do të respektonte të drejtat e qytetarëve të tij, por fyet bluzat e bardha në fushatë. Vazhduat të fyeni edhe zërin e opozitës, se vetëm toleranca, me mijëra mjekë, profesorë, personel mjekësor, bashkëpunimi, respekti për kundërshtarin, jo mohoni punën e palodhur të kirurgëve, pediatërve, arroganca, por bashkëpunim me të gjitha forcat patologëve, humanizmin në të gjithë spitalet e politike, do të ishte suksesi këtij Parlamenti. Shqipërisë, mjekëve të familjes që punojnë në çdo Por qytetarët e kuptojnë se ju keni premtuar njësi vendore, ku çdo minutë kurojnë, dhe mashtruar gjatë fushatës dhe kërkoni t’i diagnostikojnë dhe shpëtojnë me mijëra jetë, pa mashtroni edhe me programin tuaj që na paraqisni parë ngjyrat politike. sot. Ne e dimë se ju i keni votat, por mendoj se pa Jam dakord që duhet t’u kthejmë besimin debat, pa diskutime, pa mendimin e opozitës, nuk akoma më shumë qytetarëve te shërbimi ka demokraci, nuk ka zhvillim dhe perspektivë për shëndetësor dhe këtë duhet ta bëjmë të gjithë komunitetet tona. bashkë, por duhet punuar më shumë për të krijuar Qytetarët e Dibrës dhe banorët e rrethit të kushte, si: aparatura, laboratorë, ekzaminime Bulqizës, nga ku unë vij, mbajnë mend premtimet shkencore. Duhet më shumë vëmendje për spitalet që ju keni bërë dhe shtrojnë disa pyetje: Premtuat rajonale dhe sidomos për ato spitale në rrethet që Rrugën e Arbrit. A do ta bëni realitet? Në programin ka miniera. tuaj nuk përmendni as afat njëvjeçar e as dyvjeçar. Në shëndetësi ka edhe elementë që duhet të Premtuat Statusin e Minatorit dhe uljen e moshës ndëshkohen. Për këtë jemi të gjithë bashkë. Por, së pensionit. Kur nuk e përmendni në programin programi juaj nuk është profesional, nuk është tuaj, a do ta realizoni atë? Keni deklaruar se do të bindës. Kjo duket nga fakti se nuk keni programe kërkoni investime në minierë. Kur do t’i bëni ato? kombëtare dhe statistika besueshmërie në Premtuat furnizimin me ujë të të gjithë fshatrave Shqipëri. të Gjoricës. Kur do t’i realizoni ato? Çfarë do të Ju në program cilësoni për sëmundshmëri, si bëni për landfield-et rajonale për të pasur njësi tumoret dhe sëmundjet e aparatit kardiovaskular, rajonale me mjedis më të pastër? Premtuat duke nënvleftësuar programet për sëmundjet e vëmendje për invalidët e punës në miniera. Kur aparateve të tjera. Ju nuk keni programe dhe do t’i realizoni këto? Premtuat mjekësi falas për të strategji në zonat verilindore se si do të mbulohet gjithë dhe populli më 23 qershor ju besoi. Tani ai shërbimi shëndetësor në ato spitale ku nuk ka po e kupton se kjo ka qenë vetëm një përrallë. E mjekë dhe mungesë specialistësh si: kirurgë, harruat edhe 100-ditëshin dhe tani nuk tregoni obstetër-gjinekolog, reanimator. asnjë rrugë realizimi. Ju në program i kërkoni komunitetit zhvillimin Kam vite që e ushtroj profesionin e mjekut me e përgjegjësive individuale, përkujdes shëndetësor humanizëm. Kam lexuar dhe kam punuar në individual. Harroni se është detyra e shtetit të shumë programe. Si çdo mjek kam pasur rezervat mbulojë shërbimin shëndetësor dhe jo e vetë e mia, por kur pashë programin tuaj për kujdesin qytetarit. shëndetësor vetëm 2 faqe, u habita. A është ky Në programin tuaj mohoni shërbimin e vallë një program 4-vjeçar? Të paktën të kishte urgjencës mjekësore dhe, aq më keq, deklaroni si një faqe për çdo vit, pasi edhe kartela klinike e një pikë të arritjes suaj shkurtimin e kohës për marrjen pacienti ka të paktën 10 fletë. e urgjencës. Kjo tregon se nuk keni njohuri të

108 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

mjaftueshme për shërbimin e urgjencës dhe nuk territorin vendor. e dini e ky shërbim realizohet duke krijuar kushte Kalimi i ujësjellësve në varësi të pushteti ven- për institucionet, duke pasur aparaturat e dor bëri të mundur një detyrim të ligjit nr.8652 të domosdoshme, laboratorë etj. E dini shumë mirë vitit 2000, duke rritur përgjegjshmërinë dhe që këto janë krijuar në çdo spital të çdo rrethi. shërbimin ndaj komuniteteve tona për furnizimin Përmenda se nuk keni statistika, sepse ju në me ujë të pijshëm. programin tuaj programoni vetëm kontrolle Kalimi i listës përfundimtare të pronave dhe shëndeti për moshat 40-60 vjeç. Vallë vetëm kjo sidomos kalimi i pronave dhe kullotave te njësitë moshë ka shërbim, apo studim? Harroni moshën vendore rriti përkushtimin dhe shërbimet ndaj pediatrike apo kujdesin për pensionistët. komunitetit dhe biznesit, duke rritur edhe Nuk përmendni në programin tuaj se si do të përqindjen e marrjes së taksave vendore. vazhdojë rimbursimi për medikamentet për Me krijimin e fondit të zhvillimit të rajoneve ku invalidët dhe për pensionistët. përfituan me qindra njësi vendore me projekte Thoni një gënjeshtër të madhe komuniste kur zhvillimi. e lidhni zhvillimin e mjekësisë me mbrojtjen sociale, Ndryshimi i ligjit minerar me kalimin 25% të ruajtjen e mjedisit dhe planifikimin e territorit. Nuk rentës minerare u jep frymë dhe zhvillim këtyre keni program për shërbimin parësor dhe harroni qyteteve. se të dyja me atë spitalor janë të lidhura ngushtë. Zoti Kryeministër, pavarësisht bindjeve Unë mendoj se duhet të përmirësohen politike, unë mendoj se shumë kryetarë bashkish politikat e menaxhimit, të ketë përmirësime në apo komunash presin shumë nga ju për vazhdimin formë, autonomi të spitaleve të rretheve, më shumë e decentralizimit të pushtetit vendor. Atyre u vëmendje për spitalet që kanë miniera në territorin kujtohet mirë se përpara disa vjetëve ju kërkonit e tyre etj. në shoqatën e kryetarëve të bashkive më shumë Vazhdimi i reformës në sistemin shëndetësor autonomi vendore, por në programin tuaj ju i ka nevojë për njohjen e problemeve, vlerësimin e anashkaloni këto kërkesa. arritjeve, përcaktimin e qartë të piketave konkrete Mendoj se rishikimi i funksioneve të dhe objektivave të qarta për të nesërmen. përbashkëta të prezantuara në nenin 11 të ligjit Ashtu si përpara fushatës që premtuan pa e nr.8652, në pikat 1,2 dhe 3, duhen rishikuar, pasi njohur shëndetësinë, edhe sot paraqisni një pro- e dini më mirë së askush që kjo autonomi do të gram që s’ka asgjë për shëndetësinë, rrugët e ketë më shumë zhvillim, më shumë siguri, më zhvillimit të saj, si do të bëhet mbulimi financiar i shumë mjedis, më shumë shëndetësi dhe arsim e saj, asgjë nuk pasqyroni në buxhet për to, pa më cilësor për komunitetet e këtyre zonave. përmendur zhvillimin profesional e shkencor. Si deputet dhe qytetar i Bulqizës nuk mund të Dëshmi e kësaj është fakti që në kabinetin tuaj rri pa falënderuar nga kjo foltore edhe qeverinë e nuk ka asnjë mjek. Jeni një ndër kabinetet e pakta doktor Berishës për vëmendjen që ka treguar për pa profesionistë nga fusha e shëndetësisë. Ndaj qytetarët e qytetit të Bulqizës, zhvillimin ekonomik e kuptoj shumë mirë urrejtjen që keni për bluzat e e social të këtij rrethi, ku vetëm për 4 vjet u bardha. asfaltuan 180 kilometra rrugë, ku më kryesoret Në këtë sallë ka ish-prefektë dhe ish-kryetarë ishin: qyteti i ri – qyteti i vjetër, qendra e qytetit të bashkish. Ata e kanë në memorien e tyre atë çka vjetër, rruga e Arbrit që vjen në mes të qytetit, ura realizoi qeveria “Berisha” për autonominë vendore: e qytetit - Zerqan, Tri Çezmat-qendra e Zerqanit, mbështetje me grante konkurruese në çdo 6-mujor rruga e Godvisë, në komunën e Shupenzës të çdo viti, me fonde dhe projekte të veçanta asfaltimi i rrugëve Boçe dhe Homesh, zhvillimi, përveç transfertave të dhëna çdo vit. rikonstruksioni i rrugës Ura e Çernetit – qendra e Kalimi i biznesit të vogël në varësi të pushtetit Gjorisë- Gjorisë e Poshtme, asfaltimi i qendrave: vendor bëri të mundur menaxhimin më të mirë të Ostren, Krastë e Bulqizë, rruga që lidh Shupenzën taksave dhe rriti përgjegjshmërinë e realizimit të me Ostrenin dhe me Librazhdin, investimet në 16 tyre, duke sjellë zhvillim më të mirë të këtyre shkolla të rrethit, rikonstruksioni i shkollave 9- zonave. vjeçare në Bulqizë, Çernes të Gjoricës, Trebisht, Krijimi i inspektorateve të ndërtimit vendor u Ostren i Madh dhe i Ostren i Vogël, Shupenzë e dha më shumë autonomi dhe përgjegjshmëri për Bllacë dhe këto ditë po përfundon shkolla e mesme

109 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

e përgjithshme në qytetin e Bulqizës. sesion është me rëndësi të jashtëzakonshme, pasi Janë bërë investime në 25 qendra pritshmëritë e shqiptarëve janë të mëdha nga kjo shëndetësore, në 18 ujësjellës, ku mund të qeveri dhe kjo maxhorancë e re, por mbi të gjitha përmendet furnizimi me ujë në komunën e nevoja dhe domosdoshmëria e zgjidhjes të një sërë Shupenzës, të fshatit Okshatinë dhe në disa problemeve sociale e bëjnë këtë seancë shumë fshatra të komunës Shupenzë, ujësjellësi i Ostrenit të rëndësishme. Sot të gjithë shqiptarët, të Vogël, i Trebishtit dhe i Krastës. pavarësisht se votuan ose jo maxhorancën e re, Më kujtohen vitet e drejtimit të bashkisë para presin që ne përfaqësuesit e tyre në Kuvendin e viteve 2005, kur nuk kishim fonde të mjaftueshme Shqipërisë të ofrojmë një përfaqësim që do të për ndihmën ekonomikë, për familjet në nevojë, mundësojë ndryshimin e jetës së tyre, si dhe të dhe për fondin e paaftësisë. Nga viti 2005 qeveria ndryshojmë retorikën politike këtu në parlament. jo vetëm realizoi kërkesat tona, por dyfishoi fondin Programi i maxhorancës në një demokraci e ndihmës dhe të paaftësisë, ku vetëm për vitin parlamentare mund të kritikohet, dhe është 2013 ky fond është 245 milionë lekë të vjetra. Kjo normale, madje edhe të mos votohet nga opozita, bën të mundur përfitimin e ndihmës ekonomike por unë kam bindjen se të gjithë ne, pavarësisht qind për qind për çdo përfitues. nëse jemi të majtë apo të djathtë, pra përfaqësues Të nderuar kolegë, të popullit në këtë vend, biem dakord se shqiptarët Politikat e zhvillimit për qytetin e Bulqizës dhe pas 23 viteve tranzicion e meritojnë të jetojnë në rritja e biznesit kanë bërë të mundur rritjen e një shtet social. Ne kemi detyrimin të krijojmë të bizneseve të vogla dhe atyre të mëdha. Duke i gjitha mundësitë e ndërtimit të shtetit social në një krahasuar për një periudhë 4-vjeçare ato janë rritur shoqëri që ka në themel solidaritetin shoqëror. Ju 30%. Vetëm nga punësimi nga aktiviteti minerar kolegë të opozitës keni të drejtë të shprehni në qytetin e Bulqizës ka një rritje punësimi mbi mendimet dhe vlerësimet tuaja për programin 4 50%, nga 980 të punësuar që ishin në vitin 2009, vjeçar që kërkohet të votëbesohet në këtë seancë. sot arrijnë në 1986. Vetëm në 4 vjetët e fundit 300 Mund ta kritikoni, të bëni sugjerime, të tregoheni familje kanë përfituar bursa studimi për fëmijët. Për edhe skeptikë, por besoj se jemi të një mendje që bashkinë e Bulqizës jo vetëm që janë plotësuar të sot ka nevojë më shumë se kurrë për një model të gjitha kërkesat sipas ligjit, por ka pasur mbështetje ri qeverisjeje, ndryshe nga modeli qeverisës i 8 edhe për familje të tjera. vjetëve të qeverisë suaj. Programi që secili nga Kjo është qeveria e doktor Berishës. Unë ne ka në dorë, trajton një sërë çështjesh me mendoj që nëse qeveria juaj me këtë program do rëndësi në jetën e çdo shqiptari. të realizojë 30% apo 40% atë asaj që kemi Rendi, siguria, shteti i së drejtës dhe realizuar ne, qytetarët e Bulqizës do t’ju jenë mirëqeverisja janë shtyllat bazë mbi të cilën mirënjohës. programi i ri hedh bazat e shërbimeve publike, të Faleminderit! cilat kanë munguar për shumë familje shqiptare, Ilir Meta – Faleminderit! pavarësisht se e votuan apo jo këtë maxhorancë. Fjalën e ka deputetja Vasilika Hysi. Të Mbështetja për familjet e varfra është objekti përgatiten deputetët: Mesila Doda, Jorida Tabaku, kryesor i programit për shërbimet publike. Besnik Baraj, Ridvan Bode, Mimoza Hafizi dhe Shërbimet sociale kanë qenë një mollë e ndaluar Klajda Gjosha. për më shumë se 40% të familjeve shqiptare. Sipas Vasilika Hysi – I nderuar, zoti Kryetar, raportit të INSTAT-it, i cili u bë publik vetëm para I nderuar zoti Kryeministër, dy ditëve, varfëria është rritur jo vetëm në zonat Të nderuar ministra, rurale, por edhe ato urbane. Pavarësisht Të nderuar kolege e kolegë deputetë, mungesës së pavarësisë dhe objektiviteti të këtij Së pari, më lejoni t’ju uroj suksese në këtë institucioni që nuk foli asnjëherë në këto 8 vjet për sesion të ri parlamentar dhe në mënyrë të veçantë varfërinë, për familjet në nevojë, për mosrritje të të gjithë kolegëve e kolegeve deputetë që ulen për ekonomisë, por që përkundrazi, fliste për arritje herë të parë. Një urim të veçantë e kam për gratë madhështore, për zhvillim të vendit, për deputete në këtë sesion parlamentar. qëndrueshmëri ekonomike, vetëm dy ditë më parë Sot ne diskutojmë programin e qeverisë së pranoi se varfëria është rritur në krahasim me vitin re, e cila doli me votat e 1 milion shqiptarëve. Ky 2008. Po të shikoni, edhe përllogaritjet janë bërë

110 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

me çmimet e vitit 2002. Mendoni se sa është rritur mbështetje financiare, ka nevojë për më shumë realisht varfëria në Shqipëri. Besoj se duhet të frymëmarrje. shqetësohemi për rritjen e varfërisë dhe të E pra, ky program qeverisës e parashikon miratojmë e më pas të monitorojmë zbatimin e prioritet zbatimin e ligjit për mbrojtjen e fëmijëve. programit qeverisës, që parashikon dy reforma Punësimi i fëmijëve nën moshë dhe shfrytëzimi i shumë të rëndësishme: transformimin e programit fëmijëve të rrugës janë një plagë e rëndë dhe e të ndihmës ekonomike në një program të pazgjidhur në shoqërinë tonë, prandaj janë të riintegrimit social dhe përcaktimin e masës së domosdoshme ato nisma dhe masa konkrete që pagesës për individ e jo për familje. parashikohen në program për t’i dhënë fund A nuk është më mirë, të nderuar kolegë, që punësimit të fëmijëve nën moshë dhe shfrytëzimit në vend të programit të ndihmës ekonomike të të tyre. Viktimat e kromit në Bulqizë, fëmijët që lypin ofrohet një vend pune? Ku qëndron kundërshtimi e shesin rrugës dhe që nuk shkojnë në shkollë, për këtë qasje të re të programit qeverisës? Pse fëmijët që sot, në prag të fillimit të vitit shkollor, nuk është bërë kjo gjë më parë? Nuk dëshiroj të nuk janë që gjendje të blejnë libra e fletore pasi analizoj shkaqet e mungesës së programeve prindërit i kanë papunë ose janë jetimë, kërkojnë efektive të riintegrimit social në shoqëri gjatë 8 zgjidhje të problemeve të tyre. Të mos harrojmë viteve të qeverisjes së PD-së, por një fakt që nuk se këta fëmijë janë të shumtë dhe jo larg nëpër mund të mohohet është se keqqeverisja, zona rurale, por në mes të Tiranës. korrupsioni, mungesa e transparencës së Në shumë zona të vendit, kryesisht në veri, shpërndarjes të të ardhurave, mungesa e jetojnë fëmijë në varfëri ekstreme. Programi ofron profesionalizmit, mungesa e sistemeve reale e për ta organizimin e shërbimeve të ndërhyrjes së vlerësimit të varfërisë dhe ndërhyrjet e pjesshme riintegrimit të fëmijëve në familje dhe në komunitet për zgjidhjen e problemeve të varfërisë anë e brenda mandatit të parë. Programi parashikon mbanë vendit kanë qenë disa nga shkaqet që kanë nxitje të programeve të sigurimit të ushqimit për rritur varfërinë në Shqipëri. familjet e varfra. Kjo është një qasje e thënë qartazi Barra e vënies në rrugën e zgjidhjes për në program me afate e me masa konkrete dhe reduktimin e varfërisë i bie kësaj qeverie që kërkon besoj se nuk duhet të ketë kundërshtim nga kolegët votëbesimin sot. Por ne si parlamentarë duhet të e opozitës. Programi parashikon gjithashtu nxitje kontribuojmë fort për të ushtruar të drejtat tona, edhe të masave për të siguruar rendin dhe sigurinë për të mbështetur programin qeverisës me buxhete publike. E dëgjuat ministrin e brendshëm për dhe më pas nëpërmjet mekanizmave parlamentarë qasjen që ka qeveria e re. Fëmijët e ngujuar, jo të monitorojmë zbatimin e tij. për faj të tyre, por për faj të moszbatimit të ligjit, Filozofia e re e kësaj qeverisjeje është krijimi janë një kambanë alarmi që ka rënë çdo minutë të i fondit kombëtar dhe rajonal për shërbime sociale ditës e të vitit për shumë e shumë vite. A kanë dhe jo modeli i deritanishëm ku qeveria i këta fëmijë të drejtë të jetojnë si fëmijët tanë, të transferonte fondet e pakushtëzuara të qeverisjes shkollohen si ata, apo duhet të vazhdojnë të rrinë vendore në formën e fondeve të kushtëzuara për të ngujuar? A kanë të drejtë fëmijët e këtyre të bërë pagesa të korrupsionit në nivel vendor apo familjeve dhe shumë fëmijë të tjerë të mos bëhen qendror. Përfitues të këtyre fondeve do të jenë të viktimë e krimit urban, e dhunës në familje dhe e gjitha organet e qeverisjes vendore, pavarësisht formave të tjera të shfrytëzimit? se drejtuesit e komunave e bashkive mund të jenë Sot fëmijët jetimë, me mbushjen e moshës, të majtë apo të djathtë. Mbrojtja e fëmijëve në dalin nga institucionet dhe janë të pastrehë dhe të nevojë është një nevojë urgjente. Megjithëse kemi papunë. Deri më sot qeveria e mëparshme nuk i miratuar shumë ligje gjatë legjislaturës së kaluar, ka dhënë zgjidhje problemit se ku do të strehohen mbrojta e tyre është e dobët, ose për kategori të dhe ku do të punësohen. Shumë ndërtesa publike, caktuara sociale mungon fare. Ligji për mbrojtjen konvikte shkollash, mjedise publike, madje edhe e fëmijëve, sikurse e kemi vënë në dukje edhe në ato universitare mu në mes të Tiranës, u janë diskutimin e këtij projektligji në seancë ka qenë dhënë privatëve. A nuk ka pasur ndonjë ndërtesë, një ndër modelet më të mira, por ne të opozitës, që ndonjë ministër të mos e privatizonte për njerëzit në atë kohë, shprehem skepticizëm se mund të afër qeverisë, por ta kthente në një qendër ku të mbetet në letër. Sot ky ligj ka nevojë për më shumë strehoheshin këta fëmijë që përzihen nga konviktet

111 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

e Shkollës Teknologjike dhe flaken rrugëve pa theksin në kushtet e rënda të minoritetit rom në strehim e pa punë? Programi ofron strehim dhe Shqipëri dhe u kërkon organeve të qeverisjes punësim që në mandatin e parë për të gjithë fëmijët vendore dhe qeverisë që urgjentisht të zgjidhet jetimë që aktualisht janë pa strehim dhe pa punë, problemi i romëve që janë dëbuar nga trojet ku por dhe për të gjithë ata që dalin për shkak të ata kishin ngritur çadrat apo ishin sistemuar arritjes së moshës. Mirëqenia e këtyre fëmijëve përkohësisht nga Avokati i Popullit. Sot, në prag është interesi i gjithë shoqërisë, pavarësisht se ne të këtij dimri ato dhe shumë familje të tjera kanë jemi deputetë të majtë apo të djathtë. Unë ju ftoj, nevojë për strehim. Organet e qeverisjes vendore kolegë të opozitës, që këtë pjesë të programit ta kanë mbyllur veshët dhe nuk kanë reaguar, votojmë së bashku. megjithëse ish-kryetari i Bashkisë së Tiranës, sot Personat me aftësi të kufizuar janë një Kryeministri i Shqipërisë, ka lënë disa qindra kategori tjetër, që nuk kanë marrë prej muajsh banesa sociale të ndërtuara, të cilat siç duket shërbimet sociale dhe pagesën mujore të presin zgjedhjet vendore të vitit 2015, për t’u paaftësisë, sado e vogël që ishte ajo, për shkak të shpërndarë nga kryetari i Bashkisë së Tiranës. kufizimit që ju, kolegë e opozitës, bëtë këtu në Organet e qeverisjes vendore kanë nevojë për Kuvend me forcën e kartonit. Pra, këtyre personave mbështetjen e qeverisë me fonde për shërbime qeveria në ikje u mohoi të drejtën për të jetuar. Sot sociale, por, së pari, ato kanë nevojë të ushtrojnë jeta nuk të merret vetëm me armë dhe me detyrat e tyre në bazë të ligjit dhe kompetencave aksidente, por të merret edhe për shkak të që u jep ligji për organizimin e qeverisjes vendore. mospasjes së bukës për t’u dhënë fëmijëve, për Pa dyshim që ky program që ne kërkojmë të shkak të vetëvrasjeve e shumë problemeve të tjera votëbesojmë sot, do t’i japë fund praktikës kur dhe depresionit në rritje. organet e qeverisjes vendore bllokonin buxhetet Atëherë, si mund të vazhdojmë ne me një e Bashkisë së Tiranës apo të bashkive të tjera. Ja program qeverisës të opozitës së sotme, apo të pse duhet votuar programi i qeverisë dhe të maxhorancës së kaluar, në rast se nuk do t’i japim mundësohen buxhetet e nevojshme për ofrimin e zgjidhje këtij problemi, duke rikthyer pikërisht ato shërbimeve në nivel vendor. të drejta ligjore që ju i kufizuat në realitet? Pra t’u Shumë familje rome nuk përfitojnë ndihmë kthejmë të gjithë personave me aftësi të kufizuar ekonomike edhe pse nuk janë në gjendje të të drejtat që me ligj ata i kishin gëzuar prej shumë plotësojnë dokumentacionin pasi janë të regjistruar vitesh. Padyshim, që shumë nga ju, kolegë të në zona të tjera nga vendstrehimi ose aty ku ato opozitës, që keni votuar për të kufizuar këto të jetojnë. Gjatë këtyre viteve janë bërë përpjekje të drejta do të ndiheshit keq dhe mund të keni pjesshme për të regjistruar fëmijët, falë edhe dyshime dhe mund t’ju vijë rëndë se si mund të bashkëpunimit me shoqërinë civile e mbështetjen rivotoni ato të drejta që ju i hodhët poshtë. Më mirë e donatorëve. Objektivi që parashikohet në një reflektim, reagim dhe korrigjim, sesa të programin qeverisës është finalizimi i këtij procesi. shpreheni këtu dhe të flisni për arritjet madhështore Këto përpjekje nuk mund të jenë më sporadike, t’i të qeverisjes tetëvjeçare të opozitës së sotme. besohen vetëm organizatave të shoqërisë civile Mbështetja për familjet rome dhe egjiptiane dhe mbështetjes donatore, por është detyrim është një nevojë për një shoqëri sociale dhe jo shtetëror. E ka detyrim qeveria, prandaj programi diskriminuese. Besoj se jemi të gjithë dëshmitarë parashikon që të bëjë regjistrimin e tyre në gjendjen se çfarë po ndodh në njësinë bashkiake nr. 7, kur civile, si hap i parë i domosdoshëm për integrimin buzë Lanës në mes të shiut dhe të ftohtit janë flakur e tyre dhe krijimin e kohezionit social në një shoqëri shumë familje rome së bashku me fëmijët e tyre. shqiptare ku ky kohezion mungon. Këto familje dhe shumë familje të tjera në qytete Strehimi i familjeve të dëmtuara nga akti të tjera nuk kanë kushtet më minimale për t’u normativ antikushtetues i nëntorit të vitit 2012, konsideruar qenie njerëzore. Mekanizmat është detyrim moral dhe ligjor për t’u zgjidhur në monitorues vendas dhe të huaj, qytetarë dhe radhë të parë nga ju, kolegë të opozitës, që i flakët shoqëria civile janë bashkuar me zërin e këtyre këto familje në emër të dhënies së të drejtës familjeve dhe kanë reaguar. pronarëve apo ish-pronarëve të ligjshëm. Shumë Në raportin e 4 dhjetorit të vitit 2012, Komisioni familje janë flakur në rrugë më aktin normativ, duke Europian kundër racizmit dhe intolerancës vë abuzuar me të drejtën e kthimit të pronës pronarit,

112 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

duke injoruar proceset gjyqësore dhe të drejtën e parë qeverisës, por ne nuk mund t’u kthejmë ankimimit ndaj veprimeve abuzive dhe duke mos dinjitetin dhe nuk mund të rehabilitojmë traumat ofruar asnjë mbështetje sociale dhe mundësi që kanë pësuar shumë familjarë, të cilët janë lindur, strehimi për këto familje. Edhe sot që ne flasim rritur, madje dhe kanë vdekur prej 70-80 vjetësh vazhdon procesi i dëbimit të familjeve, duke në këto shtëpi, por që sot dalin sikur kanë pronarë. përfituar sa më shpejt, përpara se Kryeministri të Kolege dhe kolegë deputetë, zgjidhja e këtyre hyjë në Këshillin e Ministrave. problemeve dhe shumë të tjerave, të cilat unë nuk Zoti Ministër i Drejtësisë, do të kërkoja nga ju i përmenda, por kolegët e mi i diskutuan në këtë që të verifikoni, nëpërmjet inspektimeve, se çfarë sallë, si edhe një sërë problemesh të tjera që ju ka ndodhur në Gjykatën e Tiranës, ku që nga keni krijuar muajt e fundit nga qeverisja në ikje, momenti i daljes së aktit normativ, në të gjitha diktojnë nevojën e miratimit të programit qeverisës proceset gjyqësore ku palët që jetojnë në këto sa më shpejt. Më pas si një trupë legjislative, ne banesa kanë paraqitur dokumentet për falsifikimin duhet të kontribuojmë për krijimin e bazës ligjore, e pronësisë reale, nuk janë zhvilluar seanca. për të përmirësuar shërbimet publike dhe për të Seancat shtyhen e shtyhen pambarimisht, duke u ushtruar një kontroll parlamentar për një qeverisje dhënë mundësinë përmbaruesve privatë që të sa më të mirë dhe efektive. Rotacioni politik është nxjerrin përfitimin e tyre dhe të abuzojnë me të një proces normal në një shoqëri demokratike. drejtën e kthimit të pronës pronarëve të ligjshëm. Opozita ka të drejtë ta votojë ose jo, programin e Ne jemi për kthimin e pronës te pronari, por qeverisë së re, por duke qenë se keni disa muaj kurrsesi nuk mund të shkelim të drejtat e qytetarëve që thoni, si edhe kryetari i ri i opozitës se: “Ne do të tjerë. Shkoni dhe shikoni se si janë shtyrë të mbrojmë interesat e qytetarëve”, atëherë keni seancat të paktën në 10 gjyqe që kam ndjekur unë shansin për të treguar se ju realisht mbroni personalisht. Që nga muaji nëntor nuk është bërë interesat e gjithë këtyre grupeve sociale që unë i as edhe një seancë në Gjykatën e Tiranës, përmenda në diskutimin tim. ndërkohë që shtëpitë e tyre janë rrafshuar dhe sot Unë ju sugjeroj juve, të shikoni programin, ta dalin dokumentet e falsifikuara, por këta qytetarë i miratoni dhe së bashku, hajdeni të monitorojmë keni në rrugë. Kush do t’ua japë atyre të drejtën? qeverinë dhe zbatimin e këtij programi. Do të doja të theksoja edhe një problem tjetër, Ju faleminderit! kolegë të opozitës: nuk e di se si do të reagonit ju, Ilir Meta – Fjalën e ka deputetja Klajda unë dhe të gjithë bashkë këtu në parlament sikur Gjosha. një përmbarues privat me forcën e policisë private Klajda Gjosha – I nderuar zoti Kryetar i dhe me keqpërdorimin e hera-herës të Policisë së Kuvendit, Shtetit do të bënte këtë masakër edhe në këto ditë I nderuar zoti Kryeministër, të tranzicionit të qeverisë me argumentin që të Të nderuar kolegë deputetë, zhvatim sa të mundim, të mbarojmë sa më shpejt, Për mua është një nder i jashtëzakonshëm sepse kësaj praktike abuzive do t’i vijë shumë që ndodhem për herë të parë në këtë foltore të shpejt fundi. Si do të ndiheshim ne deputetët apo Kuvendit të Shqipërisë. Më lejoni të ndaj me ju një edhe pushtetarët, sikur më pas të dilte një pronar përgjegjësi të jashtëzakonshme kundrejt që i ka dokumentet e falsifikuara dhe se dëbimi qytetarëve shqiptarë, qeverisë dhe partisë politike nga shtëpitë ishte i padrejtë? Pra, viktimave të që unë përfaqësoj, si edhe me opozitën. Mua më këtyre praktikave johumane dhe antikushtetuese është caktuar dhe besuar një nga detyrat më të duhet t’u jepet fund. rëndësishme, ajo e plotësimit të aspiratës së të Unë e përdor sot këtë foltore, meqenëse po gjithë shqiptarëve, për të qenë pjesë e familjes së diskutojmë programin qeverisës, duke u bërë një madhe europiane. Një proces i tëri integrues, i cili apel të gjitha institucioneve për të zbatuar ligjin ka filluar ndër vite, por që sot kërkon një punë të dhe vetëm ligjin, sepse gjithkush që ka shkelur ligjin pandalur, jo vetëm për marrjen e statusit të vendit në këtë periudhë, do të shkojë para drejtësisë. kandidat, por, pse jo, më pas, duke hapur Programi ynë përmban si objektiv zgjidhjen negociatat dhe duke anëtarësuar plotësisht vendin përfundimtare të këtij problemi, por nuk është kjo në Bashkimin Europian. zgjidhja. Ne do ta zgjidhim këtë problem me Programi i integrimit europian, i imi dhe i kësaj strehimin e këtyre personave, brenda mandatit të qeverie do të ketë si kryefjalë bashkëpunimin,

113 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

koordinimin dhe komunikimin, jo vetëm mes standardet e BE-së. Ne do të jemi shumë të hapur institucioneve përgjegjëse, por mbi të gjitha, një ndaj shkëmbimit të eksperiencave dhe adoptimit bashkëpunim dhe komunikim të veçantë edhe me të modeleve më të mira të suksesit. opozitën, duke e parë atë si pjesë të rëndësishme Ne do të planifikojmë dhe implementojmë me dhe të pandarë të këtij procesi, për të përmbushur kujdesin më të madh me një vizion largpamës të me korrektësi të gjitha prioritetet që vijnë nga gjitha projektet IPA, duke i kanalizuar ato në Marrëveshja e Stabilizim- Asociimit dhe kryesisht prioritete dhe urgjencat e vendit, por njëkohësisht në ngritjen e kapaciteteve, në forcimin e shtetit duke investuar për një të ardhme të sigurt në ligjor, në luftën kundër korrupsionit dhe krimit të ngritjen e kapaciteteve dhe forcimin e organizuar. Për këtë do të ngrihet në komitet i institucioneve. Një nga synimet kryesore do të jetë integrimit me pjesëmarrjen e një sërë aktorëve dhe dhënia e mundësisë së studimit të studentëve të ekspertëve në fushën e integrimit europian, si edhe shkëlqyer në shkollat më të mira europiane, duke do të ngrihet një mekanizëm koordinues dhe i kushtëzuar ata më pas me rikthimin e tyre, si edhe kontrollues për afatet e reformave dhe ndjekjen me punësimin e detyrueshëm nga Ministria e me rigorozitet të detyrave të lëna nga Bashkimi Integrimit dhe drejtoritë përkatëse në ministritë e Europian. I gjithë procesi, në fund të fundit, do t’i linjës. shërbejë përmirësimit të jetës së qytetarëve dhe Një prioritet i rëndësishëm do t’u jepet dhe përshpejtimit të anëtarësimit të vendit në BE. projekteve rajonale, të cilat do të shërbejnë në Ne kemi një detyrim të madh ndaj informimit zhvillimin e marrëdhënieve dhe në zhvillimin të qytetarëve shqiptarë, mbi konceptin e integrimit, ekonomik të përbashkët të vendeve tona. Pikënisja mbi procesin kompleks që ai mbart dhe për të bërë do të jetë nëpërmjet një strategjie të përbashkët, të ditur se rruga e integrimit sheh si komponent duke e përkthyer më pas atë në një plan veprimi kryesor vetë qytetarin. Ne kemi një detyrë të madhe dhe projekte konkrete. Do të ketë një bashkëpunim për ta informuar atë mbi procesin që nis që nga të veçantë me qeverinë e Kosovës, për përsosjen vendi i hedhjes së mbeturinave, pavarësisht se e procesit të integrimit, si edhe bashkëpunimin për duket pak banale dhe deri te reformat e mëdha. përkthimin e përbashkët të acquis. Për këtë arsye, ne do të planifikojmë vizita në Së fundi, por jo më pak e rëndësishme, është shkollat e mesme dhe universitare, do të se ne do t’i bashkëngjisim procesit të integrimit organizojmë forume të hapura informuese, si edhe angazhimin e ambasadave tona në vendet anëtare konferenca të posaçme që do të organizohen në të BE-së, si lobuese të forta në favor të Shqipërisë partneritet të plotë edhe me shoqërinë civile. për marrjen e statusit të vendit kandidat. Një hapësirë e madhe do t’u jepet grave dhe Më lejoni të mbyll prezantimin tim, duke ftuar vajzave, të cilat do të jenë pjesë e pandashme e sot nga kjo foltore të gjithë komponentët e procesit procesit, duke qenë se me të vërtetë shërbejnë të integrimit: qeverinë, opozitën, kolegët deputetë dhe luajnë një rol kryesor në zhvillimin dhe dhe të gjithë qytetarët shqiptarë, jo vetëm të bëhen emancipimin e vendit. Nuk mund të kemi integrim pjesë e programit të integrimit, por edhe të europian nëse nuk përfshijmë këtë kategori kaq të kontribuojnë për ta pasuruar, plotësuar dhe rëndësishme që është pjesë e këtij procesi. përmbushur atë, në mënyrë që të gjithë së bashku Ministria e Integrimit do të luajë një rol kyç të ndihemi krenarë për Shqipërinë europiane, për koordinues mes qeverisë, opozitës, shoqërisë Shqipërinë me standarde të larta, ashtu siç e kemi civile dhe qytetarëve shqiptarë dhe më tej, do të ëndërruar të gjithë ne. jetë zëri i tyre në BE. Faleminderit! Ne do të punojmë shumë që marrëdhëniet e Ilir Meta – Faleminderit, zonja Ministre! ngritura deri tani, me vendet anëtare, jo vetëm që Fjalën e ka deputeti Baraj. Ndërkohë, do të do të ruhen, por të forcohen edhe më tej, duke u ftoja edhe njëherë kryetarët e grupeve treguar të gjithëve punën tonë konkrete, dëshirën parlamentare që të saktësojnë listën përfundimtare dhe vullnetin e mirë për një zhvillim të mëtejshëm të diskutantëve dhe renditjen e tyre. dhe të qëndrueshëm të Shqipërisë, duke pranuar Faleminderit! me modestinë më të madhe, se ne jemi një vend i Nuk kam dëshirë të përmend emra vogël dhe kemi shumë punë për të bërë, por që deputetësh, të cilët nuk janë në sallë, sepse mund nuk do të ndalim asnjë sekondë për të arritur të humbasin të drejtën për të diskutuar.

114 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Besnik Baraj – Faleminderit! traditës ai nuk përmban detaje, por përcakton Dëgjova shumë diskutime, veçanërisht nga politika konkrete zhvillimi, rehabilitimi e kurimi të opozita e sotme, ku ndër të tjera u fol edhe për plagëve që janë krijuar. Nuk ka dyshim se të bësh sukseset në fushën energjetike. Unë do t’i bëja një program është tjetër gjë dhe ta realizosh atë një apel qeverisë, Kryeministrit, ministrit të Mjedisit, është tjetër gjë, por unë mund të them se ekzistojnë është një apel që bëhet jo vetëm në emrin tim per- disa premisa për realizimin me sukses të këtij sonal, por, njëkohësisht, edhe të mjaft ekspertëve programi. në fushën e mjedisit, në lidhje me 444 licenca të Së pari, ai është hartuar në bashkëpunim me dhëna për ndërtime hidrocentralesh, të cilat, nëse ekspertët më të mirë të vendit dhe me asistencë do të realizohen, do të shkaktojnë një katastrofë edhe të ekspertëve të huaj. Ekipi i ri që do të punojë ekologjike, duke dëmtuar rëndë burimet tona ujore. ka vullnetin, energjinë, dijen dhe mbi të gjitha Prandaj, ju lutem, rishikojini, sepse është edhe në dashurinë për ta konvertuar këtë vend në një vend planin afatgjatë në dobi të Shqipërisë. normal europian. Ka në krye një njeri që ka dhënë Për mendimin tim, qeveria e re ndodhet prova të pakundërshtueshme për opinionin publik përpara një sfide të jashtëzakonshme, më e rënda shqiptar dhe atë ndërkombëtar se di të punojë, të në këto 23 vjet. Në ’92-shin Shqipëria ishte shumë organizojë dhe se ka vizion bashkëkohor për e varfër, e drobitur, e lodhur nga lufta e klasave, zhvillimin e vendit shumë më të avancuar se por në fushat jetike, si arsim, shëndetësi, zhvillim paraardhësi i tij. Ka vullnetin të rishikojë të gjitha urban, në korruptimin e pushtetarëve, në grabitjen ato koncesione që janë antiligjore dhe në dëm të dhe shitjen e pasurive natyrore, kishte mundësi të interesave kombëtare. Ka vullnetin të jetë jashtëzakonshme për t’u futur në shina zhvillimi gjithëpërfshirës për vlerat profesionale, adminis- europian, sikurse ndodhi në Slloveni dhe në disa trative, pa dallim ngjyrimesh politike. vende të rajonit. Do të ndalem shkurtimisht në sektorin e Për mua, Shqipëria sot është edhe më rëndë mjedisit. Ky sektor deri më sot nuk është vlerësuar se në vitin 1997, pas dështimit të sistemeve nga politika edhe pse ka pasur inflacion në piramidale të stimuluara nga qeveria demokratike, përdorimin e termave mjedisorë. Kur kthen kokën pasi edhe pse humbëm rreth 2 miliardë dollarë sheh se ai është sektori më i penalizuar, ku me kursime të popullit, edhe pse shumë institucione u dhe pa ligj janë dëmtuar në mënyrë konstante shkatërruan dhe u dogjën nga paaftësia e shtetit burimet natyrore të vendit si në asnjë vend fqinj për t’i mbrojtur ato, përsëri deformimet urbane nuk dhe si asnjëherë në historinë e këtij vendi. Jo vetëm ishin aq të mëdha, pasuritë e vendit ishin ende po nuk u ndalua degradimi i tyre, por, përkundrazi, u aty, të pafalura e të pagrabitura. thellua më tej: iu falën pyjet industrive të çimentos Sot në prag të nisjes së punës së kësaj dhe klientëve të pushtetit, u shfrytëzuan lumenjtë qeverie, Shqipëria merr të ardhura minimale nga barbarisht, kurse fauna pësoi një shkatërrim të nafta, edhe pse nxirren 1 milion ton naftë në vit. paprecedent. Sot një pjesë e ndërmarrjeve strategjike, si Programi në sektorin e mjedisit krijon premisa Albpetrol-i, hidrocentralet, sipërfaqe të mëdha toke, për të ndaluar degradimin e burimeve natyrore dhe industria e kromit, si dhe koncesione të panumërta rehabilitimin gradual të dëmeve të bëra. Do të ketë në favor të klientëve të qeverisë nuk punojnë për jo vetëm përmirësime ligjore, por mbi të gjitha prosperitetin e vendit, nuk shërbejnë për mbushjen ngritje të instrumenteve për zbatimin e tij. Do të e arkës së shtetit, por për klientët e qeverisë së ndërhyhet energjikisht për përmirësimin dhe djeshme. menaxhimin e burimeve ujore e zonave të gjelbra, Sot krimi i organizuar ka mbërthyer shtetin, për uljen e ndotjes së ajrit në zonat urbane, për gjyqësorin, institucionet e pavarura, kurse arsimi komunikimin me shoqërinë civile dhe grupet e e shëndetësia janë gropa të zeza. Sot Shqipëria interesit. për frymë ka borxhin më të madh në rajon, për Një paragraf më vete është edhe administrimi ekonomi të ngjashme si e jona dhe për stade i mbetjeve që padyshim përbën një pjesë mjaft të zhvillimi si ne. Lufta e vjetër e klasave është ndjeshme për shoqërinë shqiptare, OJF-të dhe zëvendësuar me një të re. Këto e shumë të tjera e grupet e interesit qoftë si problem, por edhe në bëjnë punën e kësaj qeverie mjaft të vështirë. rrafshin politik. Qeveria e re do të bëjë shumë Gjithsecili e ka programin përpara dhe sipas kujdes që ky problem të zgjidhet, në radhë të parë,

115 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

në dobi të vendit, në funksion të pastrimit të ndërtuar një model të ri ekonomik. E vetmja pjesë mbetjeve të prodhuara në vend pa dëmtuar ku shfaqet aftësi dhe profesionalizëm është askënd. Për këtë do të harmonizohen interesat e përbaltja dhe mohimi i çdo gjëje të mirë që është të gjitha palëve në funksion të strategjisë së bërë në këto tetë vjet, reforma për të cilën ne sot pastrimit të Shqipërisë, që do të thotë: jemi krenarë. Së pari, pa industri ricikluese nuk ka mundësi I ashtuquajturi program për ekonominë nuk që pastrimi i vendit të kryhet. Pra, kjo industri duhet është gjë tjetër veçse një leksion teorik, që ngre stimuluar që të zhvillohet në këtë funksion. pyetje dhe nuk jep përgjigje. Thuhet se nëpërmjet Së dyti, do të nxiten grupet e interesit për politikave ekonomike do t’u jepet përgjigje konkrete grumbullimin dhe ndarjen e mbetjeve që industritë pyetjeve që kanë lidhje me politikat strukturore, ricikluese të marrin lëndë të para me standard. por se cilat janë këto politika strukturore nuk thuhet, Së treti, do të rriten kapacitetet monitoruese madje dyshoj se ekzistojnë. Nga leksioni abstrakt në këtë industri. që na paraqisni si program ekonomik është e Neni 22 i ligjit ku lihet mundësia e importit të vështirë të përcaktohet nëse do të ngrini një shtet mbetjeve për insinerim duhet të amendohet dhe social me ide populiste, bazuar në idetë e majta të për hartimin e tij duhet të japë kontribut shoqëria viteve ’50-’60, që vihen re përciptazi në pjesë të civile. Industria ricilkluese do të mbështetet edhe ndryshme, apo do të kemi një model ekonomik të si një sektor që gjeneron vende pune. drejtuar nga ekonomia e tregut? Kritikoni politikat Gjithashtu, në program trajtohet ndalimi i liberale të zbatuara deri tani, por sipas ekspertëve djegies së mbetjeve dhe depozitimi i tyre pranë të ekonomisë, njëkohësit drejtues të institucioneve burimeve ujore si problem mjaft kritik. të larta financiare ndërkombëtare, kanë qenë këto Si përfundim, edhe pse është një sfidë e politika liberale, të shoqëruara me politika fiskale madhe, ky ekip qeveritar i ka të gjitha mundësitë të kujdesshme, që kanë bërë të mundur mbajtjen ta nxjerrë vendin nga gjendja e rëndë ekonomike, e këtyre balancave në kohë krize. Ngrini pyetjen morale e ligjore, si dhe të vlerësojë dhe menaxhojë se cilët janë faktorët e rritjes ku duhet të bazohet burimet njerëzore, të luajë rolin ekzekutiv dhe jo zhvillimi ekonomik në 15 deri në 20 vjetët e interferues me institucionet e tjera të pavarura, ardhshëm dhe, në fakt, përcaktoni të njëjtët faktorë sikurse jemi mësuar rëndom me Berishën. që kanë stimuluar ekonominë në tetë, sidomos Në këtë kuadër, do të sillja në kujtesë një katër vjetët e fundit. shprehje të mençur: “Pushteti tenton të korruptojë, Gjatë këtyre tetë vjetëve të fundit sigurisht që ndërsa pushteti absolut korrupton absolutisht”, fakt ka pasur shumë reforma të mëdha fiskale, janë që e pamë mirë në vitet ’92-’97 dhe në këto 8 vjet lehtësuar barrat e të bërit biznes, është eliminuar qeverisje të Partisë Demokratike. dhe thjeshtësuar e gjithë procedura administrative Faleminderit! dhe është investuar për të krijuar bazën e Ilir Meta – Faleminderit, zoti Baraj! domosdoshme për infrastrukturën. Këta janë Fjalën e ka zonja Tabaku. Të përgatiten zonjat faktorët kryesorë që nxisin një ekonomi. Kjo është Hafizi dhe Doda. ajo që është bërë gjatë tetë vjetëve të fundit. Jorida Tabaku – I nderuar Kryetar i Kuvendit, Pikërisht këto, të kopjuara keq, të integruara me Të nderuar kolegë, politika fiskale pa lidhje dhe strategji, propozoni të Thonë që njerëzit shikojnë, dëgjojnë dhe bëni edhe ju. Ja ku e keni modelin ekonomik, nuk flasin. Fatkeqësisht, shikojnë keq, dëgjojnë pak është nevoja ta shpikni! dhe flasin shumë. Edhe fjalimi që Kryeministri i Pyetja kryesore për çdo pjesë të programit mandatuar mbajti gjatë seancës së kaluar në është si dhe sa. Si do ta eliminoni deficitin tregtar? parlament ishte veçse një shikim shumë i keq i Si do ta ristrukturoni hapësirën rurale? Si do ta situatës aktuale në të cilën ndodhet vendi, një ristrukturoni dhe modernizoni biznesin shqiptar? mungesë vëmendjeje ndaj sugjerimeve të Ngrini pyetje dhe nuk jepni përgjigje. Pyesni veten ekspertëve që thirri para disa javëve, dhe fjalë, se cilat janë politikat më të mira për t’u integruar shumë fjalë, e aspak vizion. në tregun europian? Cilët sektorë do t’i japin nxitje Kryefjala e programit të qeverisë së re është ekonomisë? Përmendni nëpër tekst manifakturën, mungesa e një vizioni, mungesa e një vizioni për që ndoshta dikush ka harruar ta shqipërojë, të drejtuar dhe paaftësi për të projektuar e për të ndërkohë që vetë ekspertët tuaj ndërkombëtarë,

116 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

që i kishit marrë në konferencën e para disa javëve, gjeneruesit e prodhimit. A e dini, zoti Kryeministër ju sugjeruan se duhet investuar në sektorë, të cilët i mandatuar, se nëse do të rrisni tatimfitimin për lidhen me teknologjinë, ashtu siç i është dhënë këto kompani do të krijoni një disbalancë në rajon? prioritet gjatë tetë vjetëve të fundit. Si mendoni se Është mirë ta mësoni, zoti Kryeministër i do të krijohen 300 mijë vende pune, duke rritur mandatuar, sesi Kosova dhe Maqedonia kanë taksat për bizneset që krijojnë punësim?! Si taksa të unifikuara prej 10%. Si mendoni se rritja e mendoni që do të investojnë dhe shtojnë prodhimin tatimfitimit do të bëjë të mundur që produktet bizneset që taksohen më shumë? shqiptare të jenë konkurruese në rajon? Si do t’i Politikat fiskale të kujdesshme të ndjekura deri bëni atraktive, ashtu siç pretendoni, produktet më tani, reduktimi i taksave për bizneset shqiptare për tregjet e huaja? Si do t’i nxisni prodhuese, reduktimi i tatimfitimit nga 23 në 10%, investimet e huaja në Shqipëri? Ky është vetëm unifikimi i taksave në 10%, reduktimi me 50% i një nga shembujt e shumtë të mospërputhjeve dhe taksës së biznesit të vogël, ulja e tarifave doganore, të mungesës së vizionit në program. ulja e kontributeve të sigurimeve shoqërore për Kryeministri i mandatuar, i sigurt në dështimin punëdhënësit nga 30 në 15% kanë bërë të mundur e tij, si me çdo projekt të ndërmarrë deri më sot, që biznesi të marrë frymë dhe këto barra fiskale t’i ka nisur të përgatitet për justifikimin dhe orientojë drejt investimeve. mosrealizimin e listës së dëshirave të tij. Prej disa Deklaroni një rritje ekonomike 1.5%, muajsh zëdhënësit e tij dalin duke iu mbushur maksimumi 1.8% dhe parashikoni të njëjtat shifra mendjen qytetarëve se Shqipëria është në krizë për 2013, njëkohësisht me tendencë për 2014. A dhe arka e shtetit është bosh. Ndërkohë që, besoj e dini se për të krijuar 300 mijë vende pune duhet se e dëgjuat të gjithë me zë dhe figurë, një rritje ekonomike mesatare vjetore prej 10%? drejtoreshën e Bankës Botërore që para disa Si do të rritet ekonomia? Cilët janë faktorët që do javëve tha: “Statistikisht ne e shikojmë se Shqipëria të stimulojnë dhe do të sigurojnë rritjen? Në këtë ka përmirësime të ndjeshme, një vend në të cilin hartim dhe listë dëshirash nuk ka asgjë konkrete. produkti i brendshëm bruto është rritur nga 500 Por çfarë parashikon program i Kryeministrit në 4000 dollarë për frymë. Është një vend i të mandatuar për rritjen ekonomike? Sigurisht që mrekullueshëm, i cili duhet të mbrohet, pikërisht, as ai vetë nuk e di. Në program thuhet që ata, pra nga problemet që mund të ketë në të ardhmen”, qeveria, do të gjejnë dhe do të identifikojnë burime probleme që mund të krijojë ky program. të reja, që do të ushqejnë rritjen ekonomike, (faqe Duke lexuar propozimet për zhvillimin 28 e programit). Nuk e di se sa duhet të presim ekonomik më vjen në mendje vetëm diçka: po deri sa të gjenden dhe të identifikohen burimet e lëvizim nga një ekonomi tregu, në një ekonomi të rritjes. Por, të gjitha politikat buxhetore: centralizuar. Qendra për zhvillimin e ekonomisë shëndetësia falas, mbështetja për bujqësinë, për nuk është më biznesi. Promotori për zhvillimin nuk mjedisin, për arsimin, për të varfrit, për pronarët është më biznesi, nuk është tregu, por shteti. Në dhe për ish-të përndjekurit kërkojnë para dhe këto qoftë se deri më tani ne e kemi konsideruar duhet të vijnë nga rritja ekonomike, edhe pse biznesin si një vlerë shtuar, si prodhues, sepse biznesi do të paguajë më shumë taksa. pikërisht atë bën, me këto koncepte majtiste, Është për të të ardhur keq që strategjia që do populiste, të kopjuara keq, biznesi konsiderohet të ndjekë Kryeministri i mandatuar për rritjen si përfitues. ekonomike përmblidhet në një leksion ekonomik Të gjitha politikat pro-biznes gjatë këtyre 8 si për shkollën e mesme, për ata që nuk e besojnë vjetve të fundit kanë pasur një dhe vetëm një qëllim: u sugjeroj të lexojnë faqen 29 të programit. Por nxitjen e punësimit dhe të mirën e përgjithshme. edhe këtu, sigurisht që tregoheni të kujdesshëm Në fakt, strategjia e vërtetë e programit për të shpërblyer miqtë, duke krijuar të paraqitet në faqen 43, atje ku flitet për politikën e ashtuquajturin Këshillin Ekonomik Kombëtar, një taksave. Pra nuk do të rritet ekonomia, por do të strukturë tjetër paralele. rritet shteti, qeveria, fuqia e Kryeministrit, do të rritet Kam dëgjuar shumë gjatë fushatës elektorale fuqia për të goditur bizneset dhe grupe të dhe përsëri, në të ashtuquajturin program, bizneseve. Modeli i ri ekonomik i Kryeministrit të dëgjojmë për taksimin e ndershëm dhe për rritjen mandatuar do të jetë: “Kush punon, kush prodhon e tatimit mbi fitimin për kompanitë e mëdha, dhe kush fiton do të paguajë më shumë për

117 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

qeverinë e tij”, pasi ata fitojnë se ekziston qeveria, rëndësishmja, flitet për shkrirjen e administratës jo se janë të zotë e të aftë. tatimore, vendore, me atë qendrore. Asnjëherë, Kjo është një politikë që sigurisht do t’i asnjë qeveri nuk ka ndërhyrë në autonominë e kushtojë shumë ekonomisë sonë. Gjatë 8 vjetve pushtetit vendor, asnjë qeveri nuk ka penalizuar të kaluara është bërë një përpjekje kolosale për të dhe cenuar pushtetin vendor, ashtu siç propozon tërhequr dhe për të thithur investimet e huaja, për të bëjë kjo qeveri. të kontraktuar TAP-in, “Devoll Hidropower”, Ky është një tjetër fakt i orientimit të punës të “Hashta”-n etj. dhe jo se këta investitorë vijnë në qeverisë: nga decentralizimi në centralizim. Shqipëri për qëllime altruizmi, por se këtu ata Në program vihet re qartë, ashtu siç u shpreh taksohen shumë herë më pak se në vende të tjera. edhe në fjalën e tij hapëse, Kryeministri i Shqipëria ka nevojë për sipërmarrës, ka nevojë mandatuar, keqardhja që nuk është më kryetar për burime njerëzore të kualifikuara, por ata do të bashkie. Për këtë arsye kërkon të marrë të gjitha përballen me taksa më të larta; atyre do t’u duhet ato kompetenca që nuk i mori dot me votë. të punojnë disa muaj më shumë vetëm për shtetin. Sipas këtij programi duket se një sërë Të nderuar kolegë, kompetencash, të cilat janë përgjegjësi dhe Kjo politikë taksash bie ndesh me qëllimin për autoritet i pushtetit vendor, si: arsimi, strehimi, një rritje ekonomike të lartë, si dhe bie ndesh me ndarja e banesave sociale, planifikimi i territorit, objektivin për rritjen e punësimit. Propozohet propozohen që të jenë funksione të pushtetit mbështetje për biznesin e vogël, mbështetje që qendror, funksione të cilat janë ndër funksionet deri më tani ka qenë thelbësore edhe në sajë të bazë kryesore të pushtetit vendor. Gjithashtu, reformave që janë bërë për reduktimin e barrierave propozohen struktura të reja në nivel rajonesh në të të bërit biznes. Sot Shqipëria ka një ndër vend të qarqeve, si dhe propozohen të emëruarit mjediset më miqësore në rajon. Propozohet edhe në vend të të zgjedhurve. Kudo! heqja e taksës së biznesit të vogël, edhe reduktimi Në pjesën e pushtetit vendor duket sikur është i tatimit mbi fitimin, ndërkohë që gjatë fushatës kopjuar keq raporti i fundit i USAID-it, duke shtuar është propozuar taksa zero për biznesin e vogël apo duke hequr pa teklif pjesët që nuk u brenda 100 ditëve të para. interesonin. Ajo që lexohet në mes të rreshtave është një Ju flisni për tax share, që është formalizuar spostim nga taksa për biznesin tek taksa për që në 2009-n me ligj, por keni qenë ju që nuk donit individin. Në vend që të tatohet biznesi 1,5% të që ky koncept të zbatohej dhe jeni tërhequr në xhiros, siç është bërë deri tani, do të tatohet individi parlament një ditë përpara se të miratohej formula për të ardhurat personale dhe sigurisht që tatimi e ndarjes. Dhe, së dyti, si mund të konceptohet mbi të ardhurat personale do të jetë progresiv, pra tax share në qoftë se nuk shtrihet në të gjitha llojet në rritje, ndërkohë që kjo mund të nënkuptojë një e taksave?! Ne kemi ecur më përpara: kemi barrë fiskale më të lartë për biznesin e vogël. Kjo, propozuar tax share përveçse për tatim-fitimin në vetvete, realizon vetëm diçka: mbledhjen e edhe për TVSH-në, për akcizat dhe për çdo lloj taksave jo më nga pushteti vendor, por nga pushteti takse që mblidhet në territorin e një njësie të qendror. Nuk ka asnjë masë konkrete se si do të caktuar administrative. realizohet kjo, si do të kompensohet pushteti ven- Flitet për reformë territoriale dhe administra- dor për të ardhurat e munguara, si do të lejohet të tive. Në sa raste, në sa takime, si në nivel qendror, dalin nga sistemi tatimor mbi 90 për qind e ashtu edhe në nivel vendor, zoti Berisha dhe zoti bizneseve dhe si do të luftohet informaliteti, kur Basha e kanë ftuar të majtën të bëhet pjesë e me këtë masë që propozohet vetëm do të shtohet. reformës? Dhe ka pasur interes zero, neglizhencë Në programin tuaj për pushtetin vendor flitet dhe mospërfshirje. Pse duhet të besojmë se do të për reforma, të cilat shpeshherë nuk janë në tagrin realizohet tani?! Apo se do ta drejtoni ju, pa e pushtetit qendror për t’i ndërmarrë, por të atij konsensus, në dobi të llogarive tuaja elektorale?! vendor; kompetenca dhe përgjegjësi që u takojnë Ju thoni se do të rrisni efikasitetin, eficiencën, pushteteve vendore, të cilat qartazi prekin Kartën cilësinë e shërbimit etj., etj. Po! Fjalë shumë të e Autonomisë Vendore. Flitet për rritjen e bukura, por përsëri fjalë dhe asgjë konkrete, fjalë kapaciteteve të pushtetit vendor, për ulje e ngritje të cilave u mungon vizioni, si kudo në programin taksash të pushtetit vendor dhe, çfarë është më e tuaj, fjalë që nuk tregojnë si do të bëhet, si do të

118 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

arrihet reforma, cili është vizioni i reformës për Ndoshta shumë nga ju nuk e njohin shtetin dhe pushtetin vendor dhe çfarë strategjie keni. Keni administratën, sepse këtë tregon dokumenti juaj, detaje rutinë që nuk i shërbejnë askujt! Detaje të mungesë njohurie dhe përsëri mungesë vizioni. kopjuara këtu e aty dhe përsëri mungesë vizioni! Një pjesë e konsiderueshme e programit ka Ne kemi qenë të disponueshëm për të lidhje me rishikimin e ligjeve, të strukturave, të ndërmarrë një reformë për pushtetin vendor dhe strategjive, me shtimin dhe krijimin e strukturave për të parë mënyra se si mund të lehtësohen paralele, që kanë mbivendosje, me rishikimin e bizneset e vogla nga barra fiskale; kemi qenë të ligjeve të miratuara me konsensus, me rishikimin hapur për të parë se si mund të kompensohen edhe të koncesioneve. pushtetet vendore për të ardhurat e munguara, por Në një pjesë të konsiderueshme të programit është hasur në rezistencën e kryetarëve të majtë elektoral ju keni premtuar dyfishim të investimeve të bashkive, të cilët kanë qenë kategorikisht në teknologji, investime publike vendore, investime kundër, duke e konsideruar si cenim të rëndë të në turizëm, në energjetikë, në infrastrukturë autonomisë vendore. Ishit ju, zoti Kryeministër i rrugore, në shëndetësi e të tjera. Vetëm në mandatuar, ai që drejtuat protestat me shirit në programin e ekonomisë premtoni rritje investimesh qafë, kur taksat për bizneset e vogla u reduktuan, dhe prioritete në 43 fusha, në programin për kur barra fiskale u përgjysmua! Ne e kemi treguar ripërtëritjen e shoqërisë në 118 fusha, e kështu se jemi dhe do të jemi gjithmonë “pro” reformave me radhë. Në total premtoni se do të rrisni që stimulojnë biznesin, ne do të jemi gjithmonë shpenzimet dhe investimet për 520 sektorë dhe “pro” rritjes dhe stimulimit të ekonomisë, por nuk fusha të ndryshme. Si dhe sa do të investohet, mund dhe nuk do të pranojmë kurrë të përsëri mungon. formalizojmë informalitetin. Vetëm në programin e ekonomisë premtuat Si do të ketë më shumë fonde pushteti ven- për uljen e rreth 20 taksave e tarifave, që nga taksa dor? Duke hequr taksën e biznesit të vogël? Si do e biznesit të vogël, tatimi mbi vlerën e shtuar për të ketë më shumë fonde? Duke shkrirë shportën, reduktim taksash për koncesionarët e administratën tatimore? Si do të ketë më shumë për energjinë. Në programin për ripërtëritjen e fonde? Duke hequr çdo lloj transferte të kushtëzuar shoqërisë 7 të tilla, në total 38 propozime për ulje e të pakushtëzuar dhe duke e zëvendësuar me taksash dhe tarifash. E dini sa prej këtyre “kontratën e zhvillimit të rajoneve”, e cila është një vazhdojnë të jenë sot në programin e qeverisë? kopje e keqe e Fondit të Zhvillimit të Rajoneve As 10 % e tyre, të paktën nga pikëpamja sasiore. ekzistues? I keni qëndruar vetëm diçkaje: do të krijoni Flisni për modelet europiane të rajoneve struktura dhe funksione të reja për çdo gjë. Plot vetëqeverisëse, ndërkohë që nuk e keni idenë se 26 agjenci të reja përmenden në tekst dhe pjesa si funksionojnë, se cilat janë kriteret për të përfituar më e madhe, sigurisht, do të varen nga Kryeministri fondet e BE-së në nivel rajonesh, se cilat janë re- dhe do të paguhen nga taksapaguesit shqiptarë. format që janë të nevojshme për përthithjen më të Kështu do ta krijoni punësimin? mirë të fondeve të BE-së në kuadër të fondeve Si përfundim, unë, me këtë që, të paktën, strukturore. A e dini se për vendet me popullsi sa dëgjova para dy ditësh dhe ato që kemi lexuar gjatë Shqipëria është e pamundur që fondet të këtyre ditëve, mund të them vetëm: “Zot, ruaje përfitohen në nivel lokal, por është e nevojshme Shqipërinë dhe shqiptarët nga obsesioni i ngritja e strukturave në nivel qendror? Besoj se Kryeministrit të mandatuar për t’u futur në histori, do t’i mësoni të gjitha kur të uleni në ministritë tuaja. sepse në histori ka një vend dhe për ata që Puna përgatitore për të gjitha këto është bërë. shkatërrojnë vendin dhe popullin e tyre”. Çdo ide për pushtetin vendor është e Sikur t’i kishte kushtuar gjysmën e vëmendjes copëzuar, e marrë nga ndonjë raport a studim, që përmbajtjes dhe jo formës se si do të futet në të izoluara ndoshta kanë kuptim, por në tërësi histori, ndoshta sot mund të kishim një program bashkë, të marra aty-këtu, janë amatoreske, pa qeverisës. kuptim dhe natyrisht as që mund të flitet për vizion. Faleminderit! Ndoshta shumë nga ju duhet të kuptojnë se shteti Ilir Meta - Fjalën e ka deputetja Mimoza Hafizi. funksionon mbi disa ligje dhe parime, që shteti ka Të përgatitet deputetët: Mesila Doda, Lefter shumë histori suksesi dhe jo çdo gjë fillon sot. Koka, Fatmir Toçi dhe Ridvan Bode.

119 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Mimoza Hafizi - Të nderuar kolegë deputetë, Kështu, krijimi i mundësive për një sistem Në këtë fjalë dëshiroj të hedh dritë në një pjesë paralel universitar, atë privat u pa si shteg për të të rëndësishme të programit të qeverisë “Rama” shpëtuar situatën. Si mendohej? Mendohej, arsimi që është arsimi, por me fjalën time të parë në këtë i lartë i ngritur kryesisht mbi financimin privat të parlament dua t’i dërgoj një përshëndetje të studentëve, i ngritur me ato fonde që familjet ngrohtë mirënjohjeje popullit të Shkodrës, i cili më shqiptare derdhin pa kursim për të arsimuar fëmijët 23 qershor ktheu balancën dhe vulosi me votë në shkolla më të mira jashtë vendit. Çfarë synohej? historike rilindjen tonë. Nuk do ta zhgënjejmë Universitete të cilësisë së lartë të nivelit perëndimor besimin dhe fisnikërinë e këtij populli. brenda në Shqipëri, profesorat i kualifikuar, Të kthehemi përsëri te programi, meqenëse laboratorë të pajisur e auditorë komodë, grupe është objekti i diskutimit sot. shkencore me lidhje e njohje në të gjithë hapësirën Arsimi parauniversitar, programet, tekstet, universitare europiane, synoheshin diplomat më mësuesit, nxënësit, shkollat, gjimnazet dhe cilësore në tregun e punës. Mendohej se ky sistem shkollimi profesional, të gjitha së bashku, përbëjnë do të kthehej në motor tërheqës për gjithë sistemin zemrën e arsimit dhe do të jenë në fokusin e tonë arsimor, për të arritur atë që fondet e kufizuara vëmendjes së qeverisë së re. Unë këtu desha të publike nuk e arrinin dot. flas për arsimin e lartë, që është padyshim sistemi Ky ishte misioni fillestar i arsimit të lartë privat më i traumatizuar nga qeverisja e mëparshme, të në Shqipëri. Në prag të vitit 2000 ky ka qenë një cilin ne kërkojmë ta fusim në hullitë normale, ashtu debat i gjatë politik e profesional për lejimin apo jo siç bën çdo komb i përgjegjshëm për të ardhmen të universiteteve private në vendin tonë. Pa dyshim e vet. që tabloja e sotme nuk është kurorëzim i misionit Shumë pak e dinë saktë numrin aktual të fillestar. Degradimi, nga ëndrra e parë, në imazhin shkollave të larta në Shqipëri. Ato janë rreth 60, e padenjë aktual, ndodhi sepse misioni fillestar u prej të cilave mbi 45 jopublike, domethënë private. tret. Në vend të mjedisit të nderuar akademik, Gjysma e këtyre të quajtura “universitete private” shkollat e larta private shpesh degraduan në streha janë krijuar vetëm në 3-4 vitet e fundit. studentësh që duan të marrin një diplomë të Sistemi arsimit të lartë privat, i nisur vetëm pamerituar. Humbi misioni i shkollimit dhe u një dekadë më parë, është produkti më shokues i përqafua misioni i fitimit të paskrupullt me aleatë Shqipërisë së tranzicionit, me shkolla të larta që shtetin, sigurisht me përjashtimet e veta nga rregulli ngrihen sa hap e mbyll sytë, me diploma që mund i përgjithshëm. Ky degradim u fsheh pas motos të të shiten e të blihen, me studentë që mund të hyjnë masivizimit të shkollimit të lartë të përdorur si e të dalin jashtë çdo kontrolli nga mekanizmat e pretekst nga qeverisja e mëparshme. domosdoshëm të një shteti normal. Maxhoranca jonë kërkon në këtë program t’i Qeveria e re e ka pikë të rëndësishme në kthejë arsimit të lartë provat misionin e humbur. programin e saj daljen nga ky kaos. Ajo do të Universitetet private duhet ta rishohin veten në sigurojë ngritjen e një organizmi të drejtë e të pasqyrën e një modeli të ri, të ofrojnë në Shqipëri pavarur vlerësimi, akreditimi dhe renditjeje të atë që shteti nuk e ofron ende me buxhetin e vet, universiteteve publike dhe private, i cili do të mes të tjerave edhe degë të reja, shkollime të reja, funksionojë me një standard të vetëm. Kjo do të jo tradicionale, aq shumë të kërkuara nga tregu i jetë rruga ku edhe universitetet private do të punës. Nëpërmjet cilësisë së lartë dhe arsimimit rigjejnë misionin e tyre të humbur. Them të humbur, dinjitoz universitet private duhen parë dhe do të sepse motoja e krijimit të arsimit të lartë privat në shikohen si përbërëse të rëndësishme të vendin tonë ka qenë krejt tjetër në vitet 1998-1999, konkurrencës në arsimin e lartë, konkurrencë që kur u hodhën bazat e legjislacionit për këtë do të shtyjë edhe sistemin publik t’i bëjë ballë kategori. Ajo kohë ishte periudha e vështirë e ikjes problematikave të tija të rënda, problematika të masive e intelektualëve nga vendi, ikje që kishin krijuara në universitet publike, jo vetëm për arsye varfëruar ndjeshëm universitetet. Profesorati u të tejmbushjes të auditorëve dhe kushteve të largohej pagave të ulëta dhe kushteve të vështira mangëta të punës, por edhe gërryerjes nga të punës. Niveli i arsimit të lartë po merrte të probleme administrimi e rënies diku-diku në tatëpjetën dhe gjithë tradita e krijuar në dekada standarde mediokre. rrezikonte të zhbëhej. Qeverisja e re do të jetë e rreptë në

120 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

respektimin e ligjshmërisë në procedurat dhe sfidë e kësaj qeverie. Ne besojmë se shoqëria praktikat e çdo universiteti, publik apo privat, me shqiptare do të jetë aleatja më e madhe e programit pranimet e studentëve në të gjitha ciklet, në dhe aksionit të saj. Vota e 23 qershorit ishte edhe regjistrimet, në përputhjen e diplomave që lëvrohen për arsimin e lartë. U bëj thirrje kolegëve të votojnë me dokumentacionin e regjistrimit, vendimet e programin e ri qeverisës edhe për arsyen e vizionit rektorëve a të dekanëve. Do të kërkohet dhe shpresës që jep në arsim, por jo vetëm kaq, transparencë e plotë e financimeve publike në situata ku ndodhet arsimi kërkon që peshën e universitete, do të kërkohet efikasitet i investimeve rëndë të ndryshimit të mos ia lëmë vetëm qeverisë, në universitet publike. Qeverisja e re do të njohë por ta mbajmë bashkërisht, secili në pozicionin e cilësinë e diplomës dhe rezultatet e studentit si vet edhe ne si parlamentarë. kriter për punësimin në administratën publike, mbi Falemnderit! bazën e meritës dhe konkurrencës. Qeverisja e re Ilir Meta - Faleminderit! do të ofrojë transparencën e shkallës së punësimit Fjalën e ka deputetja Mesila Doda. përmes diplomave që lëvrohen aktualisht, Mesila Doda – Ju faleminderit, zoti Kryetar i transparencë që do të lehtësojë përzgjedhjen e Parlamentit! degëve të studimit nga të rinjtë. Në këtë mënyrë, Zonja deputete, vetë publiku do të jetë faktor në nxjerrjen e arsimit Zotërinj deputetë, të lartë nga kaosi aktual. Më duhet ta nis këtë fjalë, në fakt, në mënyrë Parësor për universitet publike do të jetë të pazakontë për ditën e miratimit të një programi përmirësimi i kushteve të mësimdhënies dhe qeverie, pasi do të duhej të kishim folur për pagave të personelit akademik drejt ngushtimit të projektet e ardhshme, për mënyrën se si e hendekut me pagat në universitetet jo publike. Ky koncepton dhe si do të zhvillojë ekonominë kjo përmirësim do të jetë pjesë e reformës për të maxhorancë, do të duhej të flisnim për sektorët ndryshuar skemën e financimit të arsimit të lartë, prioritarë, do të duhej të flisnim për mënyrën se ku duke e lidhur financimin me cilësi, me rezultatet e do i gjejë të ardhurat për shëndetësinë falas, se si akreditimit dhe me drejtimet strategjike të do konceptojë ndihmën ekonomike për të varfrit, diplomimit. Sigurimi i autonomisë të universiteteve pasi flet për drejtësi sociale, por nuk thotë asnjë deri në njësitë shoqëruar me rritjen e kapaciteteve fjalë sesi do i ndihmojë shtresat më të varfra, flet menaxhuese do të jetë prioritet që do të lehtësojë për vende pune, por nuk përcakton asnjë afat për skemën e re të financimit. Në këtë proces struktura premtimet që i lëshon bollshëm dhe pa përgjegjësi e degëve dhe e diplomave që lëvrojnë aktualisht e megjithatë do ta nisja nga e para. Siç e tha edhe do të përmirësohet, do të jetë më e dobishme për Kryeministri në pritje në seancën e kaluar, ndodhin tregun. Kush nuk e njeh sot rënien dramatike të rrallë që kritikat të rrotullohen dhe të na vijnë nivelit të përgatitjes së mësuesve?! Vetëm 60% e përballë, siç i kemi thënë para disa kohësh. Pasi studentëve të diplomuar kaluan së fundmi testin lëshuan lumenj me akuza për flamurin që nuk e për licencimin për mësues. Kush nuk e di kishte shqiponjën siç duhej për 100 vjetorin, na shpërpjesëtimin mes diplomimit në drejtime të vihet me një program që në kopertinën e tij kemi ndryshme, juridik dhe ekonomik, për shembull me një shqiponjë të stilizuar. shkencat natyrore a mësuesie, sepse prej vitesh Kemi një shqiponjë e cila mund të jetë një puna e mësuesit nuk ndodhet në listën e vepër edhe e lavdërueshme estetike, por preferencave dhe kjo është arsye themelore se kurrsesi stema zyrtare e shteti shqiptar. Programi pse anafalbetizmi funksional në Shqipëri ka arritur i paraqitur sot nuk mban, pra, siç e shikoni mbi shifra tronditëse. kopertinën e tij, shqiponjën si stemë zyrtare të Prandaj, përtej politikave të veçanta për shtetit shqiptar. Kjo faqe nuk e ka as përkrenaren statusin e mësuesit, një vëmendje e veçantë në 4 në drejtimin e duhur, sepse përkrenarja mesa vitet e ardhshme do t’i kushtohet diplomimit të duket duhet të shikojë majtas kësaj radhe, por mësuesve. Në këtë linjë, drejtime strategjike as shqiponjën, sipas ligjit të miratuar për simbolet diplomimi do të konsiderohen edhe shkencat e shtetit shqiptar. Do të më thoni: “Mos u merrni natyrore teknike e bujqësore, vëmendje të veçantë me cikërrima”. Por në të vërtetë unë nuk e di se do të marrë arsimi i lartë jo universitar me akses me çfarë të merrem në këtë program, sepse më të shpejtë në tregun e punës. Arsimi i lartë është është fund e krye një vepër sipërfaqësore

121 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

dhe nuk di çfarë të prek në thelbin e tij. tashmë. Me këtë rast, më duhet t’ju rikujtoj faktin që ju Thoni se do të krijoni lëndën e integrimit si po e nisni me një faqe të parë të zezë, sepse po lëndë nëpër shkolla dhe nuk e dini se kjo është prekni dhe po cenoni ligjin për stemat zyrtare të një lëndë, e cila është krijuar dhe ka vite që shtetit shqiptar. Nisur nga kjo hollësi, në fakt, më mësohet në shkollat e shtetit shqiptar. Edhe duhet të theksoj që thelbi i programit të kësaj bashkëpunimi me Kosovën është krijuar si një qeverie nuk është kurrsesi konsolidimi i praktikë e konsoliduar dhe në fushën e acqui institucioneve të shtetit shqiptar, nuk është as një communitaire ne kemi një mbarëvajtje prej vitesh, qasje e maturuar edhe reale ndaj problemeve si dhe një bashkëpunim me të cilin përkthimet ekonomike, nuk u jep asnjë përgjigje problemeve vlejnë për të dyja shtetet, për shtetin nënë, që shqetësojnë shqiptarët, përveç se vazhdon të Shqipërinë, dhe Kosovën. ngrejë pikëpyetje të tjera; si do të ecim, cilët do Megjithatë këto nuk janë pasaktësitë e vetme. jenë sektorët prioritarë, a do gjejmë burime të reja Dua të theksoj dhe të mbetem në analizën e asaj rrugës? Me një fjalë, thënë në zhargonin e rrugës, që ju keni përcaktuar për rolin e medias në në zhargonin e adoleshentëve: “Hajde se do flasim qeverisjen tuaj. Si në asnjë pjesë tjetër të këtij nesër”. programi kemi një fletë kryekëput me vlerësime Ky është thelbi i këtij pamfleti politik që sot na politike, me vlerësime të politizuara dhe zgjidhje paraqitet në këtë Parlament. Na serviret si një që kërkoni po aq të politizuara. Programi i sotëm formulë magjike për daljen nga kriza, për rritjen e vlerëson vetëm se entet rregullatore kanë persona rrogave dhe pensioneve, për të cilat në të vërtetë të politizuar dhe mediat i nënshtrohet një presioni nuk thuhet asnjë fjalë, për problematikat që politik, i cili ul pavarësinë e tyre. Më pas vijojnë të shqetësojnë konsolidimin dhe forcimin e shprehen synimet për zhbërjen e autoriteteve institucioneve të shtetit shqiptar. Na serviret për rregullatore, premtimi për ndihmën e mediave zhvillimin e industrisë, për zhvillimin e turizmit, të lokale, që është një premtim vërtet për t’u biznesit, deri te mbrojtja sociale, por programi i lavdëruar, por nuk thuhet as sesi dhe as se kur do paraqitur pranë deputetëve të Parlamentit të të ndihmohen këto media, dhe merret përsipër të Shqipërisë është një dokument i cili nuk ka as datë përmbyllet procesi i dixhitalizimit të mediave. dhe as faturë. Nuk ka as mënyrën se si do të Më lejoni t’ju shtroj disa kundërshti për këtë realizohen premtimet e lëshuara me bollëk, nuk di mënyrë të cekët dhe krejtësisht jo thelbësore me të thotë as sa do t’i rrisë taksat për biznesin e madh të cilën kërkohet të trajtohet media dhe çështjet e dhe e cila do të ishte taksë e ndershme, siç e thatë lidhura me to. në fushatë, dhe se sa do t’i ulë taksat për biznesin Në datën 4 mars, ky parlament miratoi ligjin e vogël. Nuk di të na thotë se çfarë nënkupton me “Për mediat audiovizive në Republikën e shprehjen se nuk dorëzohet para faktit që gjykatat Shqipërisë”. Është një prej atyre ligjeve të cilat janë janë të pavarura dhe Prokuroria e pavarur, me një endur prej vitesh në këtë parlament, thuajse si fjalë: “Hajde se do të flasim edhe për këtë çështje”. pëlhura e Penelopës: ka qenë që në legjislacionin Po le të nisim më në detaje, të kuptojmë gjithë e kaluar, ka vazhduar për më shumë se 6-7 vjet, këto premtime të përsëritura të këtij programi që është kërkuar mendimi i OSBE-së, mendimi i përmbajnë pasaktësi si ajo e stemës së gabuar. Këshillit të Europës, mendimi i institucioneve, i Në çështjet e programit, në çështjet e integrimit, delegacionit të Bashkimit Europian pranë ju e përmendni si faqen e parë të këtij programi Shqipërisë, është përkthyer, është çuar prapë për dhe thoni se do të hartoni strategjinë e re për mendim pranë tyre, për faktin që është e vështirë zhvillim dhe integrim. Ministrja Bregu e tha pak më që të gjenden profesionistë që punojnë me parë se është një strategji që tashmë ka legjislaturën në fushën e medias, por edhe për përfunduar, ka marrë miratimin e sektorëve shkak të faktit që shumë herë dëshira politike nga ndërkombëtarë të fushës, prandaj juve do ju duhet ana e opozitës ka munguar për ta çuar deri në vetëm ta implementoni, por kurrsesi ta quani si fund këtë proces. Është një proces i cili ka shkuar pjesë të programit tuaj politik në të ardhmen. me shumë vështirësi përpara dhe brenda një Deklaroni, gjithashtu, se do të krijoni rolin e kulture kompromisi, e cila u cenua vetëm në koordinatorit ndërkombëtar të NIPAC-ut të IPA-së, momentin e fundit kur duhet të vinte pranë por besoj se edhe këtë e dini: ky rol është krijuar parlamentit, për shkak të një vështirësie teknike,

122 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

sesi do të zgjidhej kryetari i Entit Rregullator, me dia me tirazh të madh, përfaqësuesit i keni dhe short apo nga ky parlament. këtu në parlament në grupin tuaj parlamentar. Janë Unë besoj se entet rregullatore, përgjithësisht media me tirazh të madh dhe janë thuajse organe dalin nga parlamentet e të gjitha vendeve të botës zyrtare tuajat, por duhet të pyesni gazetarët sa dhe kjo është një praktikë e konsoliduar. Por përtej kohë kanë pa i marrë rrogat. Ky është një problem kësaj, ky është një ligj që ka ardhur si një produkt që duhet ta përballojmë së bashku, pasi rritja e i përbashkët konsensusi, ndaj duhet ta bëj këtë pavarësisë së gazetarit do të ishte një objektiv që shpjegim shumë të gjatë për t’ju bërë të kuptoni do të qëndronte dhe të përbënte një sfidë reale se ligji i mediave audiovizuale është një produkt, i për të gjithë ne. cili nuk preket, nuk anashkalohet dhe nuk Programi juaj nënvizon se lënia e mandatit të interpretohet. Ju flisni për presion politik mbi deputetit është një nga rrugët e gjetura për mediat, por harroni të thoni se ka qenë rregullatori fuqizimin e parlamentarizmit në Shqipëri. Kjo çudi, i dalë nga maxhoranca demokratik,e që ka pas asaj të Kamelotit të ri na shpall përpara ca licencuar si operator kombëtar televiziv media kohësh, është një nga broçkullat që dëgjohet kryekëput opozitare dhe e ka bërë këtë me bindjen shpesh këto ditë. Kjo, sepse Kameloti me prijsin e e plotë se respektimi i diversitetit politik është një tij, siç e dini, ishte ndërtuar me rregullin: i pari ndër vlerë për sistemin tonë shoqëror, një vlerë që me të barabartë, primus inter paris, ndërsa sot ajo çfarë gjasa sot po kërcënohet. po krijoni është një primus super pares, i pari sipër Shqipëria është i vetmi vend në botë që ka të barabartëve. Është një i parë sipër të gjitha më shumë televizione që përkrahin opozitën sesa ligjeve që rregullojnë këtë mbarëvajtje, pasi është qeverinë. Ajo është nga të vetmet vende në botë i vetmi, kryeministri i sotëm, i juaji, i cili mban ku gazetat më të mëdha dhe mediat janë më mandatin, ndërsa të gjithë ministrat e tjerë lëshojnë shumicë pro opozitës sesa qeverisë dhe unë besoj mandatin e tyre të zgjedhur të deputetit. se kjo është një vlerë për të gjithë ne. Besoj se ky është një standard i dyfishtë, një Për opozitën e dikurshme, keni të drejtë, sot standard që kryeministri i mandatuar i jep vetes jeni në maxhorancë, kështu do të duhet që t’ju me qëllim që të kontrollojë më thjesht të gjithë shërbejnë edhe sot që jeni në maxhorancë. ekipin e qeveritarëve të tij. Them qeveritarët e tij, Në fund të kësaj faqeje me stil manifesti, ju sepse nëse ka një të metë themelore i gjithë ky po deklaroni se do të përmbushni dixhitalizimin e ekip, që është rreshtuar sot pas nesh, është plotë të medias. Më vjen keq t’ju njoftoj se ka një mungesa e respektit për ata që quhen njerëzit strategji dixhitalizimi në këtë vend, një strategji e politikë të çdo partie, ata që konsiderohen shtylla cila ka nisur rreth 7 vjet më parë, me ndihmën e kurrizore e forcave tona dhe që i duam apo jo Këshillit Audiovizual Francez, me ndihmën e përbëjnë esencën politike të këtij parlamenti. Kjo sekretarit të përgjithshëm të këtij këshilli, ka qeveri ka teknicienë, disa prej tyre janë që në përfunduar si strategji, ka marrë miratimin e kohën e Ramiz Alisë, si për të konfirmuar edhe një parlamentit, qeverisë shqiptare dhe pritet vetëm herë lidhjen me të kaluarën, por i mungojnë ata që të implementohet. Janë marrë edhe masat për kanë mbajtur çdo ditë të këtyre viteve të gjata të fillimin e punës, për transferimin e mediave lokale opozitës. Tek e fundit Shqipëria duket sikur shpesh në ato që quhen rrjetet e mëdha numerike. bën ciklin e saj dhe meqenëse juve ju pëlqen të Ne kemi për detyrë të vazhdojmë të quheni “qeveri e rilindjes”, unë do e mbyll këtë fjalë ndihmojmë rrjetin e transmetimit të operatorit publik me një paragraf të Çajupit, që më duket se është dhe kjo është një mënyrë për ta kryer butësisht e udhës ta sjellim në këtë rast “Për njëmend në dhe pa kosto transferimin e mediave lokale dhe Shqipëri gjen plot ministra, qeveritarë, deputetë tematike, të cilat kanë një rëndësi për krijimin e dhe diplomatë të fortë. Mbijnë si kërpudhat nga atij që quhet pluralizmi mediatik në Shqipëri, që dheu. është padyshim një vlerë e madhe e demokracisë Në këta tre-katër vjetët e fundit Shqipëria ka sonë. Problematika që sot hasin mediat është i mundur me pasë më tepër se 300-400 ministra, një lloji tjetër, kanë probleme ekonomike dhe e diplomatë, deputetë të shkëlqyer. Si shpjegohet kanë nga mospagesat apo vonesat e marketingut. kjo pasuri në pikëpamje të politikës, -pyet Çajupi. Gazetarët kanë vonesa në marrjen e rrogave. “Unë që jam krejt budalla në këtë pikëpamje, them Duhet të pyesni gazetarët e atyre që i quani me- se për shumicën e shqiptarëve politika është një

123 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

punë fort e lehtë dhe vërtetoj se për me fitu bukën europianë, të kontribuojnë në konsolidimin e një në këtë botë të rreme, zanati më i lehtë është të shteti që meriton të jetë i barabartë me shtetet bëhesh ministër. Nuk ke nevojë të dish asnjë punë, anëtare të BE-së, të edukojmë fëmijët tanë me një asnjë mjeshtri me themel. Ministri i Bujqësisë, bie filozofi europiane e t’i aftësojmë ata të jenë fjala, takon të mos shquajë qepët nga prasët. profesionistë të zotë që të mund të punojnë dhe të Ministri i Luftës të mos ketë marrë një pushkë në dallohen për punën e tyre në çdo vend të Europës dorë. Ministri i Financës takon të mos ketë fituar e të botës. Shqiptarët votuan për një aleancë asnjë grosh, veç me të grabitur. Ministri i Arsimit europiane, ndaj kjo e fundit do të punojë për të takon mos dijë as shqip. Ministri i Punëve të promovuar integrimin në Europë, si edhe do të Përjashtme takon të jetë prift a hoxhë dhe puna demonstrojë një stil etik dhe devotshmëri në punë do të vejë mbarë gjithmonë. Një herë e në një kohë, në përputhje me vlerat e me qytetarinë e kontinentit - vazhdon po Çajupi - populli lypte nga qeveritarët që i përkasim. të jenë sidomos atdhetarë të vërtetë. Sot nuk është Shumë nga pikat e këtij programi janë më se e nevojshme”. të realizueshme. Disa përbëjnë risi, disa janë sfida Faleminderit! shumë të guximshme, kurse disa mund të (Drejtimin e seancës e ka marrë zoti Spaho.) konsiderohen si objektiva të vendeve të zhvilluara Edmond Spaho – Faleminderit, zonja Doda! dhe jo të një vendi si Shqipëria. Megjithatë, Fjalën e ka zoti Lefter Koka. pavarësisht vështirësive, besojmë se qytetarët Përgatitet zoti Fatmir Toçi. shqiptarë tashmë kanë arritur të kenë ambicie Lefter Koka – I nderuar drejtues i seancës, europiane, ndaj pritshmëria e tyre nuk mund të I nderuar zoti Kryeministër, ishte me e pakët se ajo e vendeve të tjera. Kjo Të nderuar kolegë, pritshmëri bëri që 1 milion shqiptarë të zgjedhin E nis fjalën time të parë në këtë legjislaturë të një aleancë, e cila kishte në thelb të filozofisë re me një falënderim për të gjithë shqiptarët të cilët Europën e bashkuar. Ky program e përfaqëson me 23 qershor na dhanë besimin për t’i denjësisht këtë maxhorancë dhe sjell një përfaqësuar sa më mirë dhe për t’u shërbyer sa perspektivë të re në çdo aspekt të administrimit të më denjësisht. I uroj Kryeministrit të vendit suksese vendit. sa më të mëdha në drejtimin e shtetit shqiptar dhe Duke qenë tejet i privilegjuar që mund t’u në ndërmarrjen e reformave të shumëpritura, si shërbej shqiptarëve në drejtimin e Ministrisë së edhe Kryetarit të Kuvendit mbarëvajtje të jetës Mjedisit, theksoj se ky program përmban një seri parlamentare dhe shpalosje sa më të mirë të prioritetesh për mjedisin, të cilat do ta ndryshojnë vlerave demokratike dhe europiane në arenën e ndjeshëm cilësinë e jetës të qytetarëve shqiptarë. politikës shqiptare, në mënyrë që t’u shërbejnë Puna në këtë sektor do të përqendrohet në arritjen bashkëqytetarëve tanë sa më mirë, duke e reformave për forcimin e legjislacionit, për kontribuuar në përmirësimin e jetës dhe të zbatimin e rreptë të ligjit, për ruajtjen dhe për ardhmes së tyre. rigjenerimin e pasurive natyrore, për marrjen e Të nderuar kolegë, masave të nevojshme ndaj çdo abuzimi, si edhe Të ndërgjegjshëm ndaj besimit që na kanë do të forcojmë kapacitetet për të rritur cilësinë e dhënë shqiptarët, kjo maxhorancë ka hartuar një shërbimeve ndaj publikut. program i cili do të përmirësojë dukshëm jetën e Ne do të punojmë që përmirësimi i mjedisit të shqiptarëve që në fillim të implementimit të tij. Ky mos e cenojë zhvillimin ekonomik. Mjedisi dhe program vjen i bazuar mbi një reflektim të gjerë në ekonomia e vendit duhet të ecin paralelisht në çdo aspekt të qeverisjes, vjen në sajë të analizave mënyrë që të dyja të sjellin një përmirësim të të thella të ecurisë së vendit gjatë dy dekadave të standardit e të cilësisë së jetës së qytetarëve fundit, është hartuar në përputhje me ekspertizën shqiptarë. Ne e konsiderojmë mbrojtjen e mjedisit europiane e ndërkombëtare dhe është bazuar mbi si një detyrë të përbashkët për të gjithë qytetarët, nevojat që ka vendi si për reforma, ashtu edhe organizatat mjedisore, shoqërinë civile, median, përmirësimin e aspekteve të caktuara të drejtimit shkollën, shkencëtarët, profesionistët dhe sektorët ose të administrimit të shtetit e të standardeve të e biznesit privat, sikurse e shohim edhe si një jetës të qytetarëve shqiptarë. Ky program vjen potencial të madh punësimi. edhe me një vizion të ri: të nisim të mendojmë si Në vendin tonë gjenden 3200 specie bimësh

124 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

që përbëjnë rreth 30% të florës europiane. Gjuetia e vendeve fqinje dhe europiane. Unë besoj se ky e paligjshme dhe shfrytëzimi pa kriter i natyrës, Parlament ka aftësinë të shpalosë vlera veçanërisht i parqeve kombëtare, kanë shkaktuar demokratike dhe evropiane dhe se kjo qeveri e dëme të mëdha. Ne do ta përmirësojmë situatën votëbesuar bindshëm nga shqiptarët më 23 nëpërmjet vendosjes së masave rigoroze për qershor mund të kontribuojë në transformimin ruajtjen e zonave të mbrojtura duke kontrolluar rrënjësor të demokracisë në vend, në përmirësimin rreptë gjuetinë, si edhe duke ndaluar përdorimin e e jetës së qytetarëve tanë dhe marrjen sa më shpejt armëve të gjuetisë nga persona të paautorizuar. të statusit të vendit kandidat në BE. Qeveria do të synojë uljen me 30% të nivelit Ky program është një fillim i mirë i rrugës drejt të ndotjes në zonat urbane, nëpërmjet shtimit të Europës. sipërfaqeve të gjelbra, nëpërmjet kontrollit të Faleminderit! emetimit të pluhurit, duke aplikuar teknologji të reja Edmond Spaho - Faleminderit, zoti Koka! monitorimi, nëpërmjet përdorimit të karburanteve Fjalën e ka zoti Fatmir Toçi. Të përgatitet zoti konform kritereve të BE-së dhe nëpërmjet zbatimit Ridvan Bode. të standardeve të rrepta të aktiviteteve ekonomike Fatmir Toçi - I nderuar zoti Kryetar i Kuvendit, që ndotin ajrin. I nderuar zoti Kryeministër, Zhvillimet urbane kaotike, migracioni dhe Të nderuar kolegë deputetë, legalizimet pa infrastrukturë nëntokësore e rrugore Duke e marrë edhe unë fjalën për herë të parë kanë bërë të mundur që sot situata e mbetjeve në këtë mandat të dytë nga kjo foltore, nuk mund urbane në Shqipëri të jetë, ndoshta, nga më të rri ta shprehur vlerësimin dhe mirënjohjen për problematiket në rajon. Sigurisht që kjo do të jetë gjithë votuesit e rrethit të Vlorës, Sarandës dhe një sfidë jo vetëm e Ministrisë së Mjedisit, por besoj Delvinës, nga Vjosa deri në Konispol, për edhe një sfidë kombëtare, një sfidë e qeverisë për mbështetjen masive që i dhanë alternativës sonë të mundësuar nëpërmjet projekteve të përbashkëta të majtë. me pushtetin vendor eliminimin, ndoshta, e Ata patën dhe kanë besimin e patundur te mbetjeve që në burim. alternativa socialiste, si dhe shpresën e madhe te Siç e dimë, tashmë landfill-et janë thjesht programi ynë i qeverisës i shpalosur gjatë fushatës vende të grumbullimit, ku edhe është investuar. elektorale për shpëtimin e vendit nga kriza Besoj se këto vende grumbullimi nuk kanë rrënuese, ekonomike, shoqërore, politike dhe infrastrukturën e nevojshme për të përfaqësuar morale që na la si trashëgim e djathta e çorientuar, denjësisht një të ashtuquajtur landfill. Ne do të të cilën shqiptarët e çuan në opozitë. punojmë për informimin dhe për sensibilizimin ndaj Vota masive e 23 qershorit ishte shprehja ndotjes dhe për rrezikun e saj, për lidhjen ndërmjet edhe e pakënaqësisë dhe e zemërimit të vlonjatëve mjedisit e shëndetit publik, si edhe për përfitimet e ndaj ish-Kryeministrit Berisha dhe qeverisë së tij një mjedisi të pastër për ekonominë dhe për për mungesën e vëmendjes në investime, shoqërinë si një të tërë. Do të kemi një mbështetje sociale dhe për degradimin total të bashkëpunim të ngushtë me organizatat infrastrukturës së këtij qarku. Si rrjedhojë e këtij jofitimprurëse përmes pjesëmarrjes së OJF-ve në qëndrimi primitiv dhe arrogant Vlora mbeti dhe hartimin dhe në zbatimin e ligjeve mjedisore. vazhdon të jetë ende zona më e harruar dhe e Do të kemi një fuqizim të rolit monitorues të izoluar e vendit me papunësi të lartë dhe varfëri të Agjencisë së Mjedisit dhe ndarjes së skajshme. kompetencave për autorizimet, për menaxhimin Ne sot po diskutojmë dhe do të miratojmë dhe inspektimin. përbërjen e qeverisë dhe programin e saj për katër Kjo qeveri e konsideron mjedisin si vlerë të e vitet e ardhshme. Kam ndjesinë dhe dua të besoj shtuar dhe pasuri për gjenerim aktivitetesh se të gjitha përpjekjet tona kombëtare të qeverisë, ekonomike, veçanërisht turistike, si edhe do ta të Kuvendit, dua të mendoj edhe të opozitës dhe ruajë atë si trashëgimi për brezat e ardhshëm. të çdo pushteti tjetër, sot kanë vetëm një emërues Të nderuar kolegë, shqiptarët janë europianë të përbashkët: përpjekjet për një Shqipëri jo vetëm gjeografikisht, por edhe në mendje dhe evropiane. në zemër. Çdo qytetar shqiptar ëndërron për një Në thelb të këtij programi do të jetë kthimi i atdhe sa më të zhvilluar e të përafërt me standardet vendit në normalitet, për të siguruar rritjen

125 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ekonomike, përmirësimin e kushteve të jetesës dhe japë qeveria e re treguesit më të qenësishëm të gjendjes sociale, bazuar në sigurimin e punësimit identitetit tonë kombëtar, kulturës shqiptare me të për shqiptarët. gjithë elementët që e përbëjnë atë. Duke u njohur në detaje me programin e Një vend prioritar i jepet në programin qeverisë së re, që në tërësi ishte dhe kontrata jonë qeverisës zhvillimit të bujqësisë dhe hapësira me shqiptarët gjatë fushatës elektorale, sintetikisht rurale në përgjithësi për shkak të rëndësisë që ka duket qartë se ai mbart në vetvete tri strategji ky sektor në ekonominë shqiptare, punësimin politike: masiv, me një kontribut prej 18 për qind të prodhimit Së pari, lirinë e njerëzve dhe të konkurrencës kombëtar. pa asnjë diskriminim dhe kufizim politik në funksion Dominimi shtatë herë më shumë i importeve të meritës; në raport me eksportet e prodhimeve bujqësore e Së dyti, përgjegjësinë e gjithkujt përpara bën të domosdoshëm, siç është pasqyruar në pro- vendit dhe ligjit në funksion të një shoqërie ku të gram, ndërhyrjen dhe mbështetjen e shtetit me drejtat e secilit nuk ndahen nga detyrimet ndaj politika dhe subvencione, për nxitjen e prodhimit komunitetit; bujqësor, të tilla si, reduktimi i TVSH-së për një Së treti, solidaritetin me më të dobëtit në kategori lëndësh dhe materialesh bazë dhe funksion të një bashkëjetese, ku barazia e ndihmëse, furnizimi me naftë pa akcizë, mbështetje mundësive nuk mund të mjaftohet pa drejtësinë e mekanikës bujqësore, rigjenerimi i sistemit të sociale. ujitjes dhe kullimit të tokave nga 30 për qind nën Me diskutimin dhe miratimin e këtij programi ujë që është sot, në 100 për qind të tokave brenda në Kuvend nis përballja e përditshme me realitetin mandatit të parë qeverisës. e vështirë të një Shqipërie të lënduar. Kjo do të Deri më sot edhe pse janë shpenzuar para thotë se ka kërkesa, nevoja dhe një pritshmëri dhe janë bërë investime, shpesh elektorale, legjitime të qytetarëve shqiptarë që kanë masivisht klienteliste apo korruptive, sistemi i vaditjes dhe një kërkesë themelore, duan punë, që kërkojnë kullimit përveçse ka degraduar sistematikisht më shumë liri, hapësira demokratike dhe siguri për menaxhimi i pasurive ujore ka ardhur duke u jetën, që janë të dëshiruar për një shërbim përgjysmuar vazhdimisht. shëndetësor human dhe cilësor, për një sistem Mjedisi, ndotja, trajtimi dhe sistemimi i ujërave arsimor të barasvlershëm me vendet e tjera të të zeza dhe i mbetjeve urbane, mbrojtja e pyjeve, kontinentit, për një jetë më të mirë dhe me e ujërave etj. duket që ka një vëmendje të posaçme standarde bashkëkohore, dhe kërkesa të tjera që në programin e qeverisë. Ashtu si edhe gjithë nuk mundi t’ia sigurojë asnjëherë qeveria e vendi, edhe Vlora, ka probleme të mëdha dhe mëparshme dhe asnjë prej qeverive që erdhën në serioze në këto drejtime. Ndër problemet më të pushtet pas daljes nga izolimi. mëdha që ka rrethi i Vlorës është pa dyshim Në këtë program arsimi mbetet një prioritet gjendja e infrastrukturës në përgjithësi, dhe asaj madhor për të cilin synohet të investohet në tërësi rrugore, ne veçanti. nga burimet publike dhe private 5 për qind e GDP- Sot, mbi 80 për qind e rrugëve rurale janë të së. Kjo do t’i japë fund analfabetizmit, braktisjes paasfaltuara dhe tërësisht të degraduara, aq sa së shkollës 9-vjeçare, analfabetizmit funksional një pjesë e tyre sot mund të kalohet vetëm me mbi 50 për qind aktualisht, fëmijëve që nuk u mjete me zinxhirë dhe prej kohësh kanë humbur sigurohet transporti në zonat rurale, apo kushteve jo vetëm funksionimin, por edhe imazhin e rrugës mjerane të shumicës së shkollave në fshatra, pa dhe konceptin e kësaj fjale në leksikun e gjuhës folur pastaj për programet, tekstet shkollore, shqipe si objekt qarkullimi. cilësitë e mësimdhënies, standardizimin e shkollës, Tipike është rruga e lumit të Vlorës që lidh akreditimin etj. qendrën e rrethit të qarkut me krahinën e Kultura, trashëgimia kulturore dhe dikasteri Kurveleshit dhe më pas me Bregun në Borsh, përkatës ishin vrima e fundit e kavallit në qeverinë Himarë dhe Qeparo, si dhe degëzimet me qendra “Berisha” (në më pak se një për qind të buxhetit të të tjera të banuara (bëhet fjalë për më shumë se shtetit). Kthimi në identitet i Ministrisë së Kulturës 80 fshatra ku aktualisht jetojnë mbi 50 mijë banorë). duke e veshur nga sektorët e tjerë që i merrnin Banorët e kësaj zone dhe në të gjithë rrethin presin fondet dhe frymën, tregon për rëndësinë që do t’i me padurim por edhe me besim të patundur

126 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

realizimin e premtimit të Kryeministrit Edi Rama mënyra triumfaliste si iu mburr publikut për për rikonstruksionin e kësaj rruge, e cila bashkë shumicën dërrmuese dhe mandatin e blinduar, siç me rrugën e Bregut përbën atë që quhet unaza e deklaroi vet këtu. Më 23 qershor, me votën e lirë turistike e jugut me rëndësi jetike për zhvillimin zgjedhësit vendosën që Partia Demokratike të jetë ekonomik të zonës, zhvillimin e turizmit dhe rritjen në opozitë, dhe një maxhorancë e re, e krijuar nga e cilësisë së jetës së banorëve të saj. Sot nuk mund një pjesë e opozitës së djeshme, të qeverisë të gjesh asnjë rrugë të përfunduar dhe me vendin nga sot e tutje. Kjo përbën ngjarjen më standarde. Ato janë bërë burimi dhe shkaku normale për një shoqëri të lirë dhe demokratike. kryesor për aksidente dhe rritjen e vdekshmërisë Ne pranuam verdiktin dhe po njohim dhe do të në bilance lufte. Para janë hedhur shumë për korrigjojmë gabimet tona pa pasur nevojën e ndërtimin e rrugëve, ku Vlora edhe këtu bën skenarit: “Hap kutitë dhe mbyll përgjegjësitë!”. përjashtim, por ato sot janë jashtë standardeve dhe Sjellja revolucionare e Edi Ramës, i cili kërkesave të kohës dhe burimi më i sigurt i maxhorancën në demokraci e barazon me tiraninë korrupsionit dhe abuzimeve me fondet publike. që sjellin revolucionet, në fakt ishte surpriza publike Nëse do ta perifrazoja me një fjali angazhimin e në hapjen e këtij Kuvendi. Si revolucionar në hipjen qeverisë së shkuar në këtë sektor, do të thoja: e parë publike, si fitimtar në podium, Edi Rama na shumë para të hedhura, shumë tendera të deklaroi publikisht se ndodhemi në vitin zero, se paracaktuara, pak rrugë realisht, aspak standarde në Shqipëri në këto 20 vite nuk është bërë asgjë bashkëkohore, asnjë aks rrugor i përfunduar, nga asnjë qeveri, se tani numërimi fillon nga njëshi aspak mirëmbajtje! për gjithçka, dhe si e tillë nuk ka nevojë për asgjë, Të nderuar deputetë, as për analiza, as për eksperienca, as për opozitë, Jam i bindur se programi i qeverisë që u madje as për program, mjafton një manifest patetik, paraqit sot para nesh është një program ambicioz, duke lënë në harresë më shumë se gjysmën e por në të njëjtën kohë edhe realist, i domosdoshëm premtimeve elektorale, duke përgjysmuar masën dhe plotësisht i mundshëm për t’u zbatuar. Shpresa e premtimeve për gjysmën tjetër, duke mos caktuar dhe besimi që manifestuan shqiptarët me votën e afat për atë çerek angazhimesh që mbërritën më tyre plebishitare e justifikon plotësisht pritshmërinë në fund në tryezën e programshkruesve, e tyre për vënien në jetë të këtij programi. Kryeministri i dekretuar vendosi të kapardiset Faleminderit! triumfal duke mos fshehur lumturinë, që ëndrra e Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Toçi! tij 8-vjeçare u bë më në fund realitet. Kaq mjafton. Fjalën e ka zoti Ridvan Bode. Të përgatitet Të tjerat harrojini! Ajo ishte loja drejt karriges. zoti Nasip Naço. Viti edhe sot është zero. Nesër fillon numërimi. Ridvan Bode – I nderuar zoti kryetar i Sepse nesër fillojmë nga e para. Ligjet do të seancës, rishikohen, prona do të rishikohet, bizneset do Të nderuara zonja dhe zotërinj deputetë, ristrukturohen, institucionet do të rindërtohen, Të nderuar qytetarë shqiptarë, gjyqësori do të ndryshojë, Prokuroria do të Mbarë opinioni publik priste me interes nga votëbesohet, administrata do të rivlerësohet, Kryeministri i dekretuar Rama se çfarë do të koncesionet do të anulohen, etj., etj., të cilat të programonte maxhoranca e re, e cila mundësoi gjitha do t’u nënshtrohen gjykimit sipas kutit të një fitore para së gjithash falë premtimeve Ramës të vitit zero. hiperbolike dhe jorealiste që iu bëri zgjedhësve. Por kjo është një përpjekje qesharake dhe e Në fakt, të gjithë u përballëm me një pamflet politik shëmtuar. Ju kurrë nuk do të mund të na dhunoni demonstruar me arrogancën karakteristike të dhe likuidoni pse jemi minorancë në Parlament! Ramës, i cili këtë radhë kishte huazuar dhe qyrkun Ju nuk do të mund të dhunoni dhe likuidoni këtë e triumfatorit. opozitë! Nuk do të mund që rrotacionin politik ta Në formën e një manifesti politik, interpretuar shndërroni në revansh politik të pushtetit! Nuk do me një patos revolucionar të paparë deri sot në t’ia arrini që të vendosni tiraninë e mandateve edhe tribunat e politikës shqiptare, dëgjuam një listë të pse ato kanë dalë prej premtimeve të harruara! gjatë dëshirash dhe lexuam një pafundësi Sido që përpiqeni me centralizëm ta fshihni dhe ta pikëpyetjesh të vendosura nga shkruesi. Por ajo mohoni, ne jemi dhe do të mbetemi përballë jush që mbeti në kujtesën e çdo shqiptari, besoj se ishte një sfidë e pakapërcyeshme lehtë. Ju akuzoni për

127 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

izolim të vendit, por vendi është anëtar i NATO-s. manifesti i programit. Këtë në fakt e thonë të gjitha Me ju, do të jemi anëtar të Bashkimit Europian? programet e të gjitha qeverive në të gjitha kohërat. Ju u thoni shqiptarëve se janë të përbuzur në botë, Po si dhe nga do të vijë rritja ekonomike? Pasi e por ata lëvizin sot të lirë në hapësirën evropiane. deklaron të ezauruar modelin e zhvillimit të Ju, do t’i zgjeroni hapësirat e lirisë së lëvizjes së derisotëm të vendit, deklaron se do të gjejnë e tyre, apo do të vendosni përsëri vizat? identifikojnë burime të reja që ushqejnë rritjen Ju i keni shpallur luftë modelit ekonomik të ekonomike, thuhet në faqen 29. Cilat janë burimet? taksës së sheshtë dhe taksave të ulëta, por ky “Nuk mund të jenë reformat liberalizuese dhe model mbajti ekonominë tonë jashtë krize duke e privatizimet”, thuhet në program. rritur atë, edhe pse gjatë periudhës së krizës, edhe Në fakt ato që pas vitit 2000 nga vetë pse në nivele modeste (mbi gjashtë herë më shpejt institucionet financiare ndërkombëtare nuk janë se mesatarja e rajonit). Po ju, me modelin e taksës vlerësuar asnjëherë si burime të rritjes ekonomike. progresive, do ta ruani këtë dinamikë? Do ta mbani As remitancat, thuhet po aty. Remitancat që nga vendin jashtë krizës? Ju çdo ditë mallkoni financat viti 2005 kanë qenë më pak se 10% e GDP-së e shtetit, madje do t’i auditori me të huaj, se janë dhe sot përbëjnë vetëm 5% të GDP-së, por nuk të pakta dhe të pamjaftueshme. Ne me taksën mbi mund të jenë dhe nuk kanë qenë burim rritjeje. dy herë më të ulët rritëm 2.3 herë të ardhurat në Madje as linjat e kredive nga jashtë, përjashtuar buxhet. Po ju, me dyfishimin e taksës progresive, edhe kreditë e buta të zhvillimit, madje sipas a do të mund të paktën të dyfishoni të ardhurat në programit, faqe 29, as eksportet, nuk mund të jenë, buxhet? se janë në nivel të lartë risku dhe jo të Ju çdo ditë u qani hallin me të drejtë qëndrueshme. pensionistëve se kanë pensione të vogla dhe të Sipas qeverisë së re, do të ketë vetëm një pamjaftueshme. Ne ua mbi dyfishuam ato kur zgjidhje: reformat e vërteta strukturore të qeverisëm. Po ju, pse nuk pranoni të angazhoheni bizneseve. Ristrukturimi i bizneseve dhe i për rritjen e pensioneve? ekonomisë është një perpetum mobile e vet tregut. Ju deklaroni se arsimtarët dhe sektori i Ajo realizohet nga vetë agjentët e ekonomisë. I shëndetësisë do të jenë në epiqendër të programit vetmi rol i qeverisë mund të jenë politikat me nivelin tuaj. Ne ua rritëm përkatësisht 2.3 dhe 2.5 herë e taksave, por taksa do të jetë progresive për të rrogat. Po ju, do t’ua dyfishoni në krahasim me gjithë. Asnjë fjalë dhe asnjë rresht nuk thuhet për nivelin aktual? diferencim sektorësh apo për politika aktive fiskale Asgjë nuk thoni për përgjigjen e dhjetëra drejt sektorëve prioritarë. Modeli i taksës pyetjeve të tjera në të ashtuquajturit “program progresive gjurmon se kush fiton më shumë dhe manifest” tuajin. Dhe ne do të jemi këtu përballë larg qoftë të guxojnë të fitojnë ata që janë në jush me atë që ne mundësuam për tetë vjet sektorët prioritarë. Përkundrazi, parimi i deklaruar qeverisje për çdo shqiptar, edhe me 11 kilometra i politikës së taksave në program do të jetë “do të rrugë, edhe me qindra ujësjellës, edhe më qindra garantoj respektimin e deficitit buxhetor”, faqe 32. shkolla të reja dhe me dhjetëra e mijëra ferma që Pra, e thënë troç, politika e taksave, rritja apo subvencionuam. Edhe me trefishimin e ulja e tyre, do të ndjekë kurbën e oreksit të qeverisë shpenzimeve sociale për të paaftët, për njerëzit për të shpenzuar, jo rritjen e ekonomisë. Dhe të në nevojë dhe me dhjetëra e dhjetëra arritje të tjera. gjitha qeveritë kanë oreks të pakufishëm për të Ato arritje do të mbeten një sfidë e hapur e shpenzuar, kjo dihet. Atëherë si do të jetë aktive përhershme për ju. Prandaj memec-programi juaj qeveria për ta ristrukturuar ekonominë sipas i harron me dashje. Viti juaj zero është një mision mendjes së vet, me planet që ajo ka? “Do të bëjmë i pamundur. edukim ekonomik”, thuhet në program. Më tej: “do Sigurisht në vitin zero nuk ekziston as të mbikëqyrim tregun”, në faqen 31, edhe pse diku ekonomia, madje i pari që duhet shkatërruar është më lart deklarojnë se do të pakësohet ndërhyrja e modeli ekonomik. Po çfarë është modeli i ri shtetit dhe do të thellohet liria e tregut. Sa për t’i ekonomik në programin e qeverisjes suaj? Një vënë edhe gjymtyrë këtij mysybeti, deklarojnë se fantazmë në eter. Piktori nuk ka mundur as të sektorët prioritarë të këtij modeli ekonomik i kanë përvijojë konturet e asaj që do të qullosë më pas. zbuluar dhe do të jenë të manifaktura energjia, “Rritja ekonomike do të jetë në qendër të tij”, thotë turizmi, bujqësia dhe agro-industria, arsimi dhe

128 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

shërbimet. modeli i taksës së ulët dhe të sheshtë krijoi në Domethënë, vetëm industria, tregtia, Shqipëri ekonominë e eksporteve, e cila udhëhoqi transportet e ndërtimi jo. E vetmja gjë e padëgjuar rritjen tonë ekonomike, ku edhe në këtë vit për 6- ndonjëherë është fakti se kjo qeveri do të mujorin është 18% më e lartë krahasuar me një vit shndërrojë arsimin nga një sektor të shërbimeve më parë? Kjo ekonomi eksportesh udhëhoqi rritjen publike në një sektor të rëndësishëm të tregut, ekonomike të vendit në kushtet e krizës historike domethënë që tregu i shitblerjes së arsimimit të më të thellë të Europës dhe më të gjerë. A e dini jetë më i rëndësishëm, fjala vjen, se industria. se vitin e kaluar shkalla e mbulimit të importeve Katër prej sektorëve të mësipërm kanë qenë me eksporte arriti në gjysmën e vlerës, nga 17% prioritetet në modelin e qeverisë “Berisha” dhe janë që zinte në vitin 2005, dhe defixhiti tregtar i vendit pranuar gjerësisht si sektorë prioritarë. Bujqësia e u ul me 1/3-ën? Katër herë më shpejt u rrit në industria, energjia, manifaktura dhe turizmi, dhe eksportet tona në krahasim me ekonomitë e rajonit modeli i taksës së sheshtë e unike jo vetëm që në periudhën 2009-2012. Kjo ekonomi nuk ka krijuan mundësinë e ristrukturimit të tregut drejt nevojë për rritje progresive të taksës, por për sektorëve më rentabël e më konkurrues në shkallë mbështetje të mëtejshme, sepse ky është burimi i rajonale, por mundësuan qeverinë të marrë politika rritjes sonë ekonomike në të ardhmen. të diferencuara për sektorët prioritarë. Ju, të nderuar qeveritarë, që deri më sot në Sa për dijeni, bujqësia gjatë periudhës së opozitë dhe madje edhe në program, e keni presionit të krizës globale ishte njëra prej degëve shkruar, me shumë patos na keni akuzuar se në që mundësoi mbajtjen pozitive të rritjes ekonomike, tregtinë ndërkombëtare eksportet e ushqimeve sepse dyfishoi ritmin e rritjes së saj të prodhimit janë sa 1/7 e importit të tyre. Me të drejtë kjo në krahasim me periudhën para krizës. Bujqësia balancë duhet përmirësuar shpejt, si një mundësi mbeti jashtë taksimit direkt dhe iu hoq TVSH-ja për të mbështetur rritjen e ekonomisë së vendit, për makineritë bujqësore, për materialet mbjellëse, punësimin dhe mirëqenien shqiptare. A e dini se farërat, fidanët, rasatet racorë, duke sanksionuar ky raport ka qenë 1 me 12 në vitin 2004? Si së fundi edhe pagimin me lekë në dorë dhe tatimin mendoni ta përmirësoni më tej këtë raport, kur në e vlerës së shtuar për plehrat dhe për akcizën e programin tuaj keni rivendosur TVSH-në e karburanteve në punimin e tokës. Nuk po përmend reduktuar për imputet bujqësore dhe blegtorale dhe këtu investimet në sektorin e bujqësisë dhe keni vendosur përgjysmimin e TVSH-së për instrukturën rurale, pasi janë të njohura gjerësisht. importet e mallrave ushqimore, që janë prodhime Programi që po diskutojmë, ndryshe nga sa për fermerët tanë dhe për industritë agro- u tha në fushatë, nga sa është bërë deri më sot, përpunuese? Si mund të jetë konkurruese bujqësia bën fjalë për vendosjen e TVSH-së në masën 10% dhe agro-industria jonë në këto kushte, kur vendet të të gjitha inputeve bujqësore. Po kështu, për përreth subvencionojnë drejtpërdrejtë këtë sektorë industritë agro-përpunuese nuk deklarohet asnjë në shuma të mëdha? Dhe këtë politikë e masë e re mbështetëse, veç rivendosjes së TVSH- konsideroni të përshtatshme për një sektor së me tarifë të reduktuar për bujqësinë. Përmendët prioritar? edhe një shifër investimesh prej 160 milionë Kjo do të jetë perspektiva e Gjeneratës së Re dollarësh sipas programit dhe marrëveshjes Rurale? Në programin tuaj ekonomik dhe në tashmë të firmosur dhe të miratuar në Parlament demagogjinë tuaj politike, programi dhe si një linjë kredie me Bankën Botërore dhe që ka preferencimet tuaja për punësim duket se kanë të bëjë me punësimin e sistemit të ujitjes, kryesisht ngjallur më shumë debat, sepse në fakt është i me rindërtimin e digave të rezervuarëve. vetmi objektiv i shifruar dhe i shkruar, pra 300 000 Po ashtu sektorë të tjerë të deklaruar si vende të reja pune përballë 1 milion të papunëve, prioritar me fjalë nuk kanë asnjë vëmendje shtesë. sipas jush që ekzistojnë në Shqipëri. Të gjithë Përkundrazi, as nuk do të deklarohet ruajtja e bëjnë hesap se ku do të gjenden e ku do të statusit të sotëm fiskal preferencial që gëzojnë, investohen rreth 3 miliardë euro të nevojshme për sepse politika e taksave do të jetë progresive. këto vende pune. Në të vërtetë, po të lexosh Madje energjisë do t’i duhet të përballet edhe me manifestin tuaj, nuk ka nevojë as për miliardat e pezullimin e licencave të koncesioneve. eurove dhe as për vende pune shtesë, nga 300 A e dini, të nderuar qeveritarë rishtarë se 000 vende të reja pune, qeveria e re thotë se 155

129 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

000 do të jenë të vetëpunësuarit e rinj të sektorit shqetësim për ne është në rritje pas leximit të këtij të bujqësisë, që nuk ka nevojë sepse programi, pasi jo vetëm nuk gjejmë të pasqyruara vetëdeklarohen si të tillë dhe 62 000 të tjerë do të një sërë çështjesh, që janë shumë të rëndësishme jenë ata që marrin sot ndihmën ekonomike. Kjo për një program qeverisës në fushën e ekonomisë qeveri do t’ua japë këtë ndihmë ekonomike vetëm në rrethanat që ne po kalojmë dhe për të cilat ju kundrejt punësimit në punë publike. Këto janë 220 jeni deklaruar se do t’i trajtoni me prioritet, por 000 vende pune që do të krijojë qeveria. sepse ne dyshojmë se ju harroni me qëllim në pro- Në katër vjetët e ardhshëm premton se do të gram vendosjen e objektivave shifrore dhe afateve punësojë rreth 80 000. Realisht, edhe ky numër të zbatimit të tyre. është dukshëm shumë më i ulët nga dinamika e Bëni fjalë për një audit të huaj të financave krahëve të punës që ka sot vendi. Kjo do të thotë, publike. E keni të thjeshtë. Fondi Monetar nëse flasim me gjuhën e qeverisë, pas katër Ndërkombëtar dhe Banka Botërore auditojnë në vjetësh me hesapet alla Rama, të papunët do të mënyrë permanente Shqipërinë. Banka e jenë 1,2 milion në Shqipëri. Ky është programi i Shqipërisë po ashtu. Kursejani vendit ato para! punësimit për të cilin do të ngryset e do të gdhihet Merrni raportet e këtyre institucioneve! Por shpejt për 4 vjet Rama me qeverinë e tij. harruat atë premtim që dhatë në publik se do të Të njëjtin fat kanë edhe premtimet e tjera bënit marrëveshje të nesërmen e fitores suaj me tullumbace të fushatës së Ramës. Bizneseve të Fondin Monetar Ndërkombëtar, kurse sot as për vogla do t’u heqë taksën, por do të ruajë tatimin të audituar apo për të raportuar rreth zhvillimeve mbi të ardhurat, i cili do të jetë sa gjysma e tatimit në financat në Shqipëri nuk guxoni. të fitimit që paguajnë bizneset e tjera. Në të vërtetë, Së fundi, pa u zgjatur, ajo që ne po themi sot, edhe deri më sot, biznesi i vogël ka paguar vetëm kur ju flisni në kohën e ardhme, është, gjithashtu, këtë të fundit, edhe pse ka parapaguar gjatë vitit thjesht një kujtesë për ju dhe qytetarët, sepse jeni taksën mbi biznesin e vogël. Nuk ka paguar tatim larg si distancë dhe shumë të zhvendosur nga mbi të ardhurat personale. Në fushatë u tha se do moria e premtimeve në këmbim të të cilave morët të jetë 5% ky tatim mbi të ardhurat neto të biznesit votën e shqiptarëve. Ne do t’ju monitorojmë në çdo ët vogël. Në program thuhet se do të jetë sa gjysma hap dhe do t’ju ballafaqojmë çdo ditë me nivelet e e biznesit të madh. Por sa do të jetë realisht? arritura dhe jo me vitin zero, siç bëni ju, me Askush nuk e di, sepse në program thuhet vetëm standardet e kërkuara dhe jo me dëshirat kaq: tatimi mbi fitimin e biznesit të vogël do të jetë revanshiste që shpalosni ju, me angazhimet e rreth 2 herë më i vogël se tatimi mbi fitimin e marra dhe jo me gjëra e objektiva që ju i caktoni biznesit të madh. “Tatimi mbi fitimin për biznesin e vetes dhe çdo ditë e më shumë numri i atyre që madh do të ketë një normë më të madhe se ajo do të na japin të drejtë për mosvotimin e këtij aktuale, për të reflektuar parimin e taksimit të programi do të rritet e do të bëhet shumica e ndershëm”, faqe 43. Gjejeni vetë sa do të jetë taksa shqiptarëve. që do të paguajë biznesi i madh apo i vogël! Të (Drejtimin e seancës e merr zoti Meta.) dyja këto do të varen nga oreksi i qeverisë për të Ilir Meta – Faleminderit! shpenzuar. Besoj se u sqaruan edhe ata që Fjalën e ka deputeti Nasip Naço. shpresonin se nuk do të ketë rritje të taksave mbi Të përgatiten zonja Jozefina Topalli, zonja biznesin dhe ata që pretendonin se do të paguanin Olta Xhaçka. 5% të fitimit të tyre nën qeverinë “Rama”. Nasip Naço - I nderuar zoti Kryetar i E di që kritikat tona për modelin ekonomik që Parlamentit, parashtroni sot i konsideroni të motivuara politikisht I nderuar zoti Kryeministër, dhe ca më shumë të bëra nga ish-qeveritarë. Në Të nderuar kolegë, fakt, ne po ushtrojmë detyrimin tonë qytetar për Kam nderin të paraqes para jush programin t’ju paralajmëruar, pa thënë asgjë më shumë nga dhe vizionin tim si ministër i Drejtësisë në ajo që ju thanë ekspertët e huaj, miqtë tuaj disa përmbushje të detyrimeve që burojnë nga programi ditë më parë, se ky model, siç po e paraqisni, i koalicionit qeverisës në fushën e drejtësisë. shanset e dështimit i ka mbi 95%. Fakti që sot flisni Nëpërmjet këtij programi ne synojmë instalimin e në kohën e ardhshme nuk ju lehtëson aspak nga shtetit të së drejtës dhe sundimin e ligjit duke pesha e përgjegjësisë të dështimit të tij dhe ky ndërmarrë reformat në sistemin e drejtësisë në

130 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

përgjithësi dhe në sistemin e gjyqësor në veçanti, ndërmerret çdo masë e nevojshme për rritjen e me qëllim rivendosjen e integritetit të pushtetit transparencës në sistemin e drejtësisë përmes gjyqësor dhe institucioneve të sistemit të drejtësisë. garantimit të zhvillimit të seancave publike, Për të arritur këto qëllime ne do të propozojmë dixhitalizimit të arkivave gjyqësore dhe të atyre të dhe do të bëjmë shumë shpejt ndryshime në Kodin institucioneve të drejtësisë, zbatimit rigoroz nga e Procedurës Penale dhe në Kodin Penal. Ne do gjykatat të ligjit për të drejtën e informimit dhe të të synojmë plotësimin e mangësive, por në kohë tjerë. do të plotësojmë dhe do të përafrojmë kodin aktual Në fokusin e punës së Ministrisë së Drejtësisë me standardet europiane, me qëllim hartimin e një dhe të qeverisë do të jetë edhe forcimi i statusit të projekti sa më cilësor. Procesi për hartimin e gjyqtarit dhe prokurorit, si dhe garantimi i projektligjit do të jetë një proces tërësisht trans- funksionimit efektiv të sistemit të vlerësimit për parent. Do të tërheqim opinionet e ekspertëve gjyqtarët dhe prokurorët. Edhe pse kanë kaluar vendas në fushën penale, do të synojmë një disa vjet që nga viti 2008, ende nuk ka përfunduar bashkëpunim të ngushtë edhe me misione dhe sistemimi i vlerësimit të gjyqtarëve, kur janë struktura ndërkombëtare që asistojnë në vendin emëruar gati mbi 90% dhe emërimet janë bërë në tonë në procesin e përmirësimit dhe të përafrimit mënyrë klienteliste. të legjislacionit vendas me atë të BE-së. Po kështu mund të themi se nga 23 gjykata Kodi i Procedurës Penale do të ndryshohet të rrethit, nga 7 gjykata apeli, deri tani janë emëruar në fazën e hetimeve paraprake, për gjykimin e vetëm 7 kryetarë gjykatash, pjesa tjetër janë të shkurtuar, për gjykimin e drejtpërdrejtë, në komanduar ose të deleguar. Besoj se këto shifra reformimin e drejtësisë për të miturit për masat e flasin qartë, se duhet një reformim në Këshillin e sigurimit do të ndryshojnë sipas praktikave më të Lartë të Drejtësisë. Mund t’ju them se ka kryetar mira në përshtatje dhe me aktualitetin shqiptar. Do gjykate që i ka kaluar komandimi edhe mbi 5 vjet. të ndërmarrim reforma rrënjësore, afatgjata dhe Të nderuar kolegë deputetë, gjithëpërfshirëse për të rivendosur integritetin e Këto të dhëna flasin qartë se ne duhet të pushtetit gjyqësor dhe të institucioneve të sistemit përcaktojmë kriteret sa më objektive për rekrutimin, të drejtësisë. Do të rishikohet skema e qeverisjes avancimin në karrierë dhe transferimin e së gjyqësorit me qëllim forcimin dhe garantimin e gjyqtarëve. Ky këshill dhe inspektorat duhet dhe pavarësisë reale të këtij pushteti nga politika dhe do të reformohet; do të vendosim një sistem bashkëveprimi institucional efikas brenda sistemit gradash për karrierën e gjyqtarëve dhe të të drejtësisë. prokurorëve, pavarësisht nivelit ku ata ushtrojnë Reforma jonë në raport me Këshillin e Lartë funksionin e tyre, duke marrë si model praktikat të Drejtësisë do të synojë rishikimin kryesisht, por më të mira ekzistuese në legjislacionin e vendeve jo vetëm, të përbërjes dhe statusin e anëtarëve të anëtare të BE-së. Këshillit të Lartë të Drejtësisë, organizimin e Ministria e Drejtësisë dhe qeveria shqiptare Këshillit të Lartë të Drejtësisë, funksionimin e në këtë mandat do të miratojnë ndryshimet në ligjin Këshillit të Lartë të Drejtësisë, emërimet dhe “Për organizimin dhe funksionimin e Këshillit të transferimet e gjyqtarëve, si dhe proceset Lartë të Drejtësisë” dhe në ligjin “Për organizimin disiplinore. Në këtë proces qëllimi kryesor që do dhe funksionimin e Ministrisë së Drejtësisë”, të të na udhëheqë do të jetë synimi për të forcuar ndryshuar”, me qëllim përcaktimin e rregullave dhe pavarësinë, paanshmërinë, profesionalizmin dhe procedurave të qarta, që duhet të ndjekin strukturat efikasitetin e sistemit gjyqësor. Ministria e inspektuese përkatëse pranë këtyre dy Drejtësisë do të ndërmarrë çdo nismë ligjore, e institucioneve për të mos pasur mbivendosje, për cila ka si qëllim rritjen e kapaciteteve menaxhuese harmoni të plotë dhe kontrolle të përbashkëta me të sistemit të drejtësisë si garanci për funksionimin një tematikë të përcaktuar. e një sistemi gjyqësor të pavarur, transparent dhe Të nderuar kolegë deputetë, efikas. Ne gjatë mandatit tonë do të kemi prioritet Ministria e Drejtësisë do të kërkojë rritjen e edhe drejtësinë administrative, si dhe do të bashkëpunimit me Këshillin e Lartë të Drejtësisë angazhojmë ekspertët më të mirë vendas e të huaj dhe mbështetjen maksimale brenda fushës dhe për hartimin dhe miratimin e ndryshimeve në të kompetencës së saj. Nga ana e ministrisë do të drejtën materiale procedurale civile dhe adminis-

131 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

trative, me qëllim harmonizimin me ligjin “Për kundërshtueshme dhe sa më shumë cilësore; do Gjykatën Administrative”. të sigurojmë respektimin e standardeve më të larta Kemi shumë punë për të bërë. Të tjera sfida ndërkombëtare në fushën e të drejtave të njeriut, mbeten për t’u ndërmarrë. Nga ju mund të marr duke përfshirë aksesin e plotë dhe të barabartë propozime dhe ide të tjera. një drejtësi për të gjithë; do të miratohen ndryshime Dua të përmend disa prej tyre nga më të në ligjin “Për të drejtat dhe trajtimin e të dënuarve rëndësishmet: me burgim dhe të paraburgosurve”, me qëllim Gjykata e Lartë duhet reformuar, pasi nga viti përmirësimin e trajtimit të të dënuarve me burgim 2008 kjo gjykatë ka dhënë vetëm 13 vendime dhe të paraburgosur, konkretisht përcaktimin e unifikuese civile dhe rreth 11 vendime unifikuese rregullave të qarta për trajtimin e kërkesave dhe penale. Pra, nga viti 2008 ka gjykuar për çdo vit ankesave të të dënuarve, shërbimin mjekësor, rreth 500 çështje civile dhe po kaq penale. Pra masat disiplinore, procedurat e ndryshme për leje rreth 5 mijë çështje. e të tjera. Aktualisht, sot janë mijëra çështje të Do të miratohen ndryshime në ligjin “Për regjistruara në Gjykatën e Lartë, që presin të Policinë e Burgjeve”, me qëllim përmirësimin e gjykohen. Disa kohë më parë nga një gjykatë e procedurave të punësimit, transferimit, trajnimit dhe një vendi mik nuk është pranuar kërkesa për rritjes së përgjegjshmërisë së punonjësve të ekstradimin e një shtetasi shqiptar me argumentin, Policisë së Burgjeve, me qëllim zgjidhjen e çështjes midis të tjerave, se sipas raportit të BE-së në së mbipopullimit në burgje. Është e nevojshme gjyqësorin shqiptar ka nivel të lartë korrupsioni. Nuk edhe marrja e masave e përpjekjeve të është e garantuar e drejta për gjykim, pasi në koordinuara ndërmjet Drejtorisë së Përgjithshme Gjykatën e Lartë ka praktika të ndryshme dhe jo të Burgjeve dhe shërbimit të provës. unifikuese, për shkak të korrupsionit. Besoj se kaq Gjithashtu, do të merren masa administrative mjafton që kjo gjykatë duhet reformuar. të nevojshme për shtrirjen e shërbimit të provës Të nderuar deputetë, gjatë mandatit tonë do pranë çdo rrethi gjyqësor, për të krijuar lehtësira të kalojmë në reformë legjislative edhe Gjykatën procedurale në zbatimin e masave të dënimit Kushtetuese. Do të bëhen ndryshime në ligjin “Për alternativ, si dhe sigurimi i vazhdueshëm i sistemit Gjykatën Kushtetuese” nën frymën e ndryshimeve të mbikëqyrjes elektronike që monitorohen nga të kuadrit ligjor në fuqi, përkatësisht të ligjit “Për shërbimi i provës. Nga shërbimi i provës në të gjithë Gjykatën e Lartë”, si dhe implementimin e vendin janë mbikëqyrur nga vitit 2009 deri në vitin legjislacionit për gjykatat administrative, ku është 2013 rreth 8000 të dënuar dhe kanë përfunduar e nevojshme edhe ndërhyrja në ligjin “Për Gjykatën në periudhën e provës rreth 4000 të tjerë. Ne do Kushtetuese’. të bëjmë përpjekjet maksimale për sigurimin e Përmirësimi i procesit të hartimit të burimeve financiare të nevojshme për zgjerimin e legjislacionit, transparencës, do të jetë motivi ynë shërbimit të provës. Gjithashtu, përpjekje në procesin e përgatitjes së akteve ligjore dhe maksimale do të bëjmë edhe për mbikëqyrjen nënligjore. Konsultimi i detyrueshëm me qytetarët elektronike. Sot është një projekt pilot vetëm për a faktorë të tjerë të shoqërisë civile, grupet e Tiranën, që ne do ta shtyjmë në të gjithë vendin interesit, ekspertë vendas dhe të huaj gjatë procesit për të qenë një histori suksesi jo vetëm në Tiranë, të hartimit të akteve dhe marrja paraprake e por në të gjithë Shqipërinë, për të garantuar akses mendimeve dhe reflektimi i tyre në projekt-aktet të plotë në drejtësi. paraprake, përbën një kusht suksesi. Për grupet në nevojë qeveria do të rishikojë Ministria e Drejtësisë dhe qeveria synojnë tarifat për trajtimin gjyqësor për pretendimet e ngritjen e një sistemi të bashkërenduar dhe të qytetarëve dhe nëpërmjet harmonizimit të unifikuar për procesin e hartimit të legjislacionit, ndryshimeve dhe kushteve të përcaktuara për duke forcuar Drejtorinë e Kodifikimit në Ministrinë ndihmën juridike falas, si dhe përfundimin e e Drejtësisë, duke ngritur nivelin e zbatimit të instalimit të sistemit të audio-regjistrimit në të gjitha manualit të teknikës legjislative dhe nga të gjitha gjykatat. drejtoritë e tjera juridike në të gjitha institucionet. Gjatë këtij mandati qeverisës, ne do të Qëllimi ynë do të jetë përgatitja e akteve ligjore synojmë të bëjmë implementimin e plotë të sistemit dhe nënligjore, në mënyrë që të jenë sa më pak të të regjistrimit audio në të gjitha gjykatat falë

132 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ndihmës së vazhdueshme të Shteteve të korrupsionit janë regjistruar në prokurori rreth 518 Bashkuara të Amerikës, që do të ndikojë në procedime penale, nga këto 417 procedime për mënyrë të drejtpërdrejtë në rritjen e transparencës shpërdorim detyre dhe vetëm për veprën penale dhe uljen e fenomeneve korruptive, duke siguruar të korrupsionit janë 122 vepra penale, nga të cilat kështu një sistem të drejtë jo vetëm në dhënien e janë dërguar në gjykatë dhe janë dënuar vetëm drejtësisë për qytetarët, por edhe në vlerësimin 40 të pandehur. Në sistemin e drejtësisë janë realist dhe profesional të gjyqtarëve dhe të dërguar dy çështje dhe vetëm një është në proces operatorëve të sistemit të drejtësisë, që marrin gjyqësor. pjesë në zhvillimin e procesit gjyqësor, reformën e Besoj se këto shifra tregojnë qartë që ne duhet sistemit të ekzekutimit të vendimeve gjyqësore të të krijojmë gjithë ato instrumente për të luftuar formës së prerë, si garanci në rritjen e besimit të realisht korrupsionin. Ministria e Drejtësisë për këtë qytetarëve dhe ndërkombëtarëve te sistemi i qëllim do të mbështetet në një analizë dhe studim drejtësisë. të detajuar të performancës së kuadrit ligjor Ministria e Drejtësisë dhe qeveria do të ekzistues me konventat penale e civile kundër ndërmarrin nismat ligjore dhe rregullatore për të korrupsionit të Këshillit të Europës, duke ndërhyrë siguruar ekzekutimin e vendimeve të Gjykatës edhe në akte të tjera ligjore që lidhen me këtë Europiane të të Drejtave të Njeriut apo raste të qëllim, si për shembull ndryshimet në Kodin Civil, tjera ku shteti shqiptar është palë përgjegjëse. për të përshtatur standardet e Konventës Civile të Gjithashtu, do të ndërmerren masat e nevojshme Këshillit të Europës, vendosjen e përgjegjësisë për përmirësimin në ekzekutim të titujve ekzekutivë civile që rrjedh nga veprimet korruptive, ndryshimet nga shërbimet përmbarimore shtetërore dhe pri- në Kodin e Procedurës Civile, lejimin e provës me vate, ku qeveria do të shprehë vullnetin e saj në dëshmitarë për veprime korruptive, përcaktimi i parashikimin në buxhet për vitin që vjen të një përgjegjësisë së administratës shtetërore për shume të konsiderueshme për të bërë atë që nuk shkak të veprimeve korruptive, ndryshimet në është bërë në disa vjet, ku shteti është palë Kodin e Procedurës Penale, shtimi i përdorimit të debitore. teknikave të posaçme të hetimit për veprat penale Avokatia. Duke e konsideruar avokatinë si korruptive, si mbikëqyrja elektronike ose veprime pjesë shumë të rëndësishme në sistemin e të të infiltrimit e të tjera, ndryshime në Kodin e drejtësisë jemi të vendosur të ndërmarrim të gjitha Procedurës Administrative, përgjegjësia e hapat e nevojshme ligjore për t’u dhënë të drejtën administratës publike dhe punonjësve të saj për gjykatave ose Avokatit të Popullit të monitorojnë dëmet që u shkaktojnë personave privatë dhe të penalizojnë avokatët që nuk respektojnë nëpërmjet veprimeve korruptive, ndryshime në procesin gjyqësor, duke përfshirë edhe rastet e Kodin Penal e të tjera. mosparaqitjes në seancat gjyqësore. Të nderuar kolegë, sfida është e madhe dhe Të nderuar deputetë, lufta kundër korrupsionit programi ynë është një program i mbështetur më është një nga prioritet e kësaj qeverie dhe për këtë së pari në nevojat tona, nisur edhe nga praktikat e qëllim Ministria e Drejtësisë do të hartojë edhe deritanishme. Përmbushjen dhe realizimin e këtij strategjinë kundër korrupsionit në sistemin e programi e shohim të mbështetur në kapacitetet drejtësisë. Do të ngrihet një task forcë e profilizuar dhe burimet tona njerëzore që, për hir të së për konstatimin e sjelljeve dhe akteve korruptive vërtetës, nuk na mungojnë, por për një sukses të në administratë dhe në sistemin e drejtësisë, duke spikatur ne garantojmë bashkëpunimin e plotë dhe bërë ndryshimet përkatëse në Kodin e Procedurës efektiv në institucionet ndërkombëtare të Penale. Në këtë rast, veprat penale të korrupsionit drejtësisë, si dhe me të gjitha organizmat në sektorin privat dhe shtetëror do të hetohen nga ndërkombëtarë që asistojnë në reformën në Prokuroria dhe Gjykata e Krimeve të Rënda, duke kushtet e drejtësisë. Sfida të mëdha kemi ende i konsideruar ato si krime të rënda, të cilat kërkojnë përpara, përderisa reforma në drejtësi është ende një angazhim të madh politik dhe juridik, në qendër të vëmendjes. mbështetur kjo edhe në rekomandimet e Mbështetur sa parashtrova më sipër janë ekspertëve të tjerë, si dhe në byronë kombëtare kryer një sërë reformash, por probleme të mëdha të hetimit që do të krijohet shumë shpejt. ka ende përpara që do të jenë në fokusin e punës Gjatë vitit 2012 për veprën penale të sonë.

133 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Ju siguroj se Ministria e Drejtësisë në të gjitha gjithë të tjerëve që e besuan, e votuan premtimet hallkat e saj dhe brenda funksioneve të saj do të antiglobale. Në këtë sallë ne do të kërkojmë çdo synojë ta ngrejë drejtësinë shqiptare drejt ditë e çdo muaj që premtimet të mbahen, edhe standardeve që i kemi aspiruar prej kohësh, duke pse në thellësi të shpirtit e të mendjes besoj se kjo u përpjekur me gjithçka tonën të mirë, që t’i kthejmë nuk do të ndodhë, për arsyen e thjeshtë se janë të vlerat një sistemi kaq të rëndësishëm. pamundura, janë mashtrime dhe koha do të jetë Të nderuar kolegë deputetë, suksesi i dëshmitare e kësaj. reformave në drejtësi varet nga bashkëveprimi i Me 95% ju do të dështoni. Kështu foli një ndër disa institucioneve të pavarura kushtetuese, duke ekspertët më të mirë të rajonit i ftuar në përfshirë Presidentin e Republikës, Këshillin e Konferencën Ekonomike të Partisë Socialiste kur Lartë të Drejtësisë, Shkollën e Magjistraturës, dëgjoi premtimet e saj. Ky është lajm i keq, por Inspektoratin e Këshillit të Lartë të Drejtësisë, dhe paralajmërim i fortë e serioz. Si shqiptare nuk Prokurorinë e Përgjithshme dhe Ministrinë e do të doja që të ndodhte kurrë, se unë dua që vendi Drejtësisë, Ministrinë e Brendshme e të tjera. im të ecë përpara e jo të kthehet mbrapsht. Unë Kjo maxhorancë do të vërë në dispozicion dhe nuk dua që Shqipëria të ndëshkohet, se dikush do të mobilizojë të gjithë burimet e duhura me çdo mjet e premtim të rremë e do një karrige. njerëzore, teknike dhe financiare që ajo ka në Të zësh karrigen e kryetarit të qeverisë është një dispozicion në shërbim të një faqeje të re të gjë e bukur, të bësh detyrën e kryetarit të qeverisë sundimit të ligjit në Shqipëri në përputhje edhe me është një përgjegjësi shumë e madhe. Karrigia lart standardet e pritshme për një vend kandidat për duhet t’i përgjigjet pritshmërive. Ajo kërkon mbajtjen anëtar të BE-së. Shqipëria është e të gjithëve dhe e premtimeve, por kur ato janë pa hesap, kur janë ka nevojë për kontributin e të gjithë atyre që e mashtrime, pritshmëritë të kthehen në mëri ndiejnë, por edhe që janë realisht shqiptarë dhe ndëshkuese. Karrigia kërkon mbajtjen e që janë krenarë. premtimeve, por nëse mban një premtim dhe hedh Faleminderit! në erë stabilitetin ekonomik, nuk paguan rrogat e Ilir Meta – Faleminderit, zoti Naço! pensionet, ose çon vendin në recesion, krizë, kjo Fjalën e ka deputetja Jozefina Topalli. Të është edhe më keq se të mos mbash asnjë përgatitet deputetja Olta Xhaçka dhe deputeti, zoti premtim. Jo vetëm që lëkundet karrigia e tundet, Sali Berisha. por vendi shkon drejt greminës. Jozefina Topalli – Zoti Kryetar i Kuvendit! Prandaj eksperti i shquar tha se do të dështoni Të dashur shqiptarë, me 95%. Por të marrësh detyrën, pasi vendi ka Edi Rama nesër apo pas dy ditësh do të jetë bërë rrugën më të gjatë në kohën më të shkurtër, Kryeministri i vendit, edhe pse ai nuk ka marrë e bën karrigen dhe më vurnerabël, sepse duhet të asnjë deputet më shumë se katër vjet më parë, matesh me lartësitë e Taborit, me çdo reformë të por aleanca e 1 prillit fitoi. Ne humbëm, ne që sot bërë, do të matesh me çdo sukses të arritur dhe jemi në opozitë, pa mohuar disa gabime, por jemi ato janë të panumërta, do matesh me çdo arritje kokëlartë për çdo arritje që e ndryshoi dhe e dhe ato janë të mëdha, do të matesh me transformoi vendin. Ne nuk bëmë premtime të transformimet që ky vend ka realizuar në çdo bukura, që juve u bënë maxhorancë. Jo pse nuk fushë, në çdo cep të vendit, në çdo aspekt të jetës. dinim apo nuk pëlqeheshin, por ato për ne janë të Ato janë të paimagjinueshme po të kujtosh se ku pamundura. Janë mashtrime dhe ne nuk donim të ishte Shqipëria vetëm 8 vjet më parë e në raport gënjenim. Fjala është për t’u mbajtur, premtimi me to do të gjykohesh. Rama e di mirë këtë, është për t’u realizuar. Kjo vlen për çdo njeri. Për prandaj bën dhe nihilistin. Por kjo është po aq e një politikan kjo është fondamentale. dëmshme. Dhe këtu nuk e kam fjalën për karrigen Për një kandidat për Kryeministër, mbajtja e tënde, se kjo është shumë e përkohshme dhe e premtimeve është prova e zjarrit ndaj dhe sot jemi shkurtër, por e rrezikshme për të ardhmen e vendit, këtu për të nderuar, përfaqësuar e për të mbrojtur për ekonominë shqiptare. Prandaj eksperti që ti votën e qindra mijëra demokratëve që votuan për zgjodhe ju tha se do të dështoni me 95%. Ky është ne. Jemi këtu për të votuar e për të respektuar ata paralajmërim serioz, i fortë! që nuk votuan për qeverinë. Jemi këtu për të Është e vërtetë se Shqipëria dhe shqiptarët respektuar votën e çdo socialisti, por edhe të të kanë halle dhe probleme, por është po aq e vërtetë

134 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

se ti e ke gati Shqipërinë, me rrugë rajonale, me Shqipërinë me të ardhura 8 mijë dollarë për frymë; rrugë rurale, të reja, me standarde të mira, por ti në Shqipërinë me turizëm e turistë të qindfishuar. nuk e pranon dhe i quan qorrsokakë. Ky është një Jo, kjo nuk ka ndodhur, thotë nihilisti. Ora zero, nihilizëm. “Për nihilistët,-siç thoshte Hygoi,- të gjitha thotë për Shqipërinë e NATO-s. Rrënim, Rrënim, rrugët janë të bllokuara te një filozofi që redukton Shqipëri e vdekur, do të rilindim, sepse erdha unë! gjithçka, te fjala jo!” Prandaj eksperti që ti zgjodhe tha se me 95% do Është e vërtetë se ka të papunë, por është të dështosh. po aq e vërtetë se Shqipërinë e ke gati, me tunelin Për të kapur atë karrige ku je ulur sot premtove e Elbasanit, me ujësjellës ti rinj, me energji, me oqeane, diellin, hënën. Premtimet ishin false, edhe miliarda investime të huaja, me rritje rrogash, me pse të bukura. Shqiptarët që të vunë në atë karrige rritje pensionesh, por këto ti i quan rrënime. besuan në premtimin tënd se shëndetësia do të Shqipëria ka përsëri halle e probleme, por ti jetë falas, legalizimi do të jetë falas, taksa për Shqipërinë e ke gati, me shkolla të reja, me biznesin e vogël do të jetë zero, e bashkë me këto laboratorë e korridore të reja, me shkallë penetrimi do të ketë ulje taksash për 95% të shqiptarëve. të internetit 60%, por ti përsëri thua rrënim, rrënim! Do të ketë ulje të borxhit, ulje deficiti, ulje çmimesh, Nihilizmi yt është jo vetëm dëshpërim e negacion, krijim të 300 mijë vendeve të reja të punës, por mbi të gjitha dëshirë për të dëshpëruar dhe pesëfishim të investimeve në bujqësi, shkolla falas, për të mohuar, siç thoshte Albert Kamy. libra falas, ilaçe falas. Këto janë premtime të Shqipërinë e kemi në NATO, pa viza, por për bukura, kujt nuk do t’i pëlqenin! Shpesh kur një ty çdo gjë është rrënim, tym, flakë, zi, errësirë, gjë është shumë e bukur për të qenë e vërtetë, shkatërrim, prandaj eksperti që ti zgjodhe të tha është sepse ajo është vetëm fals. Premtimet ishin se me 95% ju do të dështoni. pa hesap. Kur ti po flisje në Kuvend, nuk kishe program, Të dashur shqiptarë, por fillove me një hartim, gjysmë depresiv, të zi, Premtimet kanë kosto, por zoti Rama nuk tha me vrer, fyes, gjithë dëshpërim e urrejtje, sikur nuk e nuk thotë se sa është kostoja? Nuk thotë se ku kishe fituar për të qeverisur, por për t’u hakmarrë do t’i marrë paratë. Pa thënë këto, premtimet janë në mënyrë agresive dhe revansh ndaj atyre që mashtrime. Këtë nuk e tha as në fushatë, nuk e bënë historinë e këtij vendi. Ti gjete një Shqipëri tha as para dy ditëve. që, edhe pse e rrethuar nga vende në krizë, nuk Gjatë 20 vjetëve në Parlament janë paraqitur ra në recesion. Shqipërinë e ke gati, statusin e ke shumë programe, disa ambicioze, disa më pak, gati, rrugët i ke gati, shkollat i ke gati, TAP-in e ke por asnjëherë nuk ka ndodhur të paraqitet për pro- gati, Devollin e ke gati. Ke 25 mijë vende të reja gram një material që nuk ka kosto, nuk ka shifra, gati, pa filluar ende, por ty kjo të dëshpëron, nuk ka afate, nuk ka projekte, nuk ka hesape. Kam prandaj i mohon, prandaj thërret e bërtet: rrënim, lexuar materiale të OJQ-ve, shkrime të rrënim! ekonomistëve që bëjnë analiza, që shtrojnë pyetje, Jo, jo, kjo nuk ka ndodhur edhe pse e vërteta por nuk kam dëgjuar kurrë në atë që i pëlqen ta që ti nuk pranon thotë po, dhe është po e fortë, quajë program, të lexojë pikëpyetjet, dilemat, prandaj urren në mënyrë patologjike atë që bëri dyshimet, mosdijen, kaosin, si në paragrafin për historinë e paimagjinueshme të këtij vendi, ekonominë të hartimit të Ramës, që ka qejf ta quajë Shqipërinë e lirë, Shqipërinë në KE, në OSBE, e program! Në fakt ai nuk është program. Rama nuk pastaj urren në mënyrë patologjike atë që bashkë ka program, por hartime. Nuk njoh në botë të me punën dhe energjinë e të gjithë shqiptarëve, ekzistojë një qeveri, që qeveris me hartime. Ne vetëm në pak vite, bëri Shqipërinë e lirë, bëri jo prisnim të hartonte një program,por ai programoi vetëm në pak vite Shqipërinë e lirë, Shqipërinë e një hartim. Nuk di në botë të ketë një kryeministër tregut të lirë, Shqipërinë që lëvizi nga mesjeta në që në vend të një axhende ekonomike, të një një pjesë të madhe të territorit të Shqipërisë, në axhende zhvillimi, të dalë para Parlamentit me ese Shqipërinë dixhitale, atë që lëvizi Shqipërinë e butaforike. izoluar dhe në uri në një Shqipëri dinjitoze, që ulet Të dashur shqiptarë, në tavolinë me partnerët e vendeve më të mëdha Kam parë e kam dëgjuar shumë, por nuk kisha të botës; në Shqipërinë e infrastrukturës moderne, dëgjuar kurrë që në materialin për të cilin në Shqipërinë e transformuar energjetike; në diskutohet sot të premtohen ligje që në fakt prej

135 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

muajsh kanë kaluar e janë votuar në këtë vjetëve flitej për shëndetësinë falas. Vetëm ti dhe Parlament. Nuk ma kap arsyeja se si mund të ai e keni premtuar. Ai falas e kishte, me demek, premtohen reforma e vendime që tashmë janë të por shëndetësi nuk kishte. kryera. Zoti Rama para 23 qershorit premtove Le të kthehemi te premtimet e fushatës, t’i shëndetësi falas. Ishte premtimi më i madh e më marrim me radhë. solemn që mund të bëhej. Për çdo qenie njerëzore Për t’u ulur në atë karrige premtove legalizime është gjë fantastike. Dhe unë e çdokush tjetër do falas. Sot është dita e së vërtetës. Kur do t’i bësh? të donim aq shumë që shëndetësia të jetë falas. Sa legalizime falas do të bësh në 100 ditët e para? Tani unë po të premtoj se do të votoj me ju, por ku Sa legalizime falas do të bësh në 300 ditët e para? do t’i gjesh paratë? Para se të të pyes se ku do t’i Sa do të kushtojnë? Ku do t’i marrësh paratë? Me gjesh paratë, do të pyes se sa është kostoja? Që se do t’i zëvendësosh paratë që do t’i mungojnë premtimi të jetë premtim e jo mashtrim sot duhet buxhetit nga shërbimi që do të kryhet? Që premtimi të përgjigjesh, por në hartimin tënd nuk gjendet. të mos jetë gënjeshtër, duhet t’i thuash, por në Sa kushton zoti Rama shëndetësia falas për të hartimin tënd nuk thuhet asgjë. Ti ua premtove gjithë shqiptarët që t’i premtove? Pse nuk e thua? shqiptarëve. Ata që të votuan për legalizime falas A thua se ky është programi. Ku është duan letrat, duan shtëpinë, nuk pranojnë kostimi? Ku është buxheti? Karrigen e more, për mashtrime! shqiptarët kush pyet? Qoftet nga oborret e Për t’u ulur në atë karrige bashkë me lekët e spitaleve do t’i heqësh. Kaq, boll e kanë. Por kjo e drogës, dhunës, e bandave, premtove se do të ka emrin mashtrim, supermashtrim! E nëse të kam ulësh taksat për 95% të shqiptarëve. Bravo! Unë rënë në qafë e ti më thua dhe sot se shëndetësia do të votoj bashkë me ju. Por më parë pse nuk na do të jetë falas, por kosto nuk ka, kam të drejtë e thua se sa do të jetë kostoja, sa do të bëhet gropa detyrë një mijë herë të them se kjo nuk është e parave të munguara në buxhet? Ku do t’i gjesh gënjeshtër, por mashtrim! E mbasandaj nuk kam paratë për të kompensuar paratë e munguara në edhe pse të pyes më se kur fillon shëndetësia buxhet? Që premtimit të mos i thuhet gënjeshtër falas? Në hartim nuk ka asgjë, prandaj ekspertët duhet përgjigje. Por, në hartimin e tij Rama nuk ka e huaj që ti zgjodhe të thanë se me 95% ti do të as kosto, as zëvendësim, prandaj ekspertët e huaj, dështosh. që ti i zgjodhe, thanë se me 95% do të dështosh. Tani pa hyrë as në financa, as në buxhet, as Për t’u ulur në atë karrige premtove se do të në kontabilitet, as në matematikë, se me këto nuk heqësh TVSH-në dhe do të ulësh çmimet për ke lidhje, të bëjmë pak aritmetikë të thjeshtë. Vetëm ushqime, për bukën, qumështin, miellin, vezën, me 3 premtimet e para, pa llogaritur shëndetësinë energjinë. Shumë mirë! E kush nuk do të hiqen falas, ke një gropë shumë të madhe në buxhet, le taksat, të ulen çmimet, të mos paguash për ilaçet, të them iks se as ti nuk e di, nuk e shkruan. Po t’i të kesh shërbim mjekësor falas, të legalizosh falas, shtojmë kësaj dhe super gropën që krijon me por ti duhet t’u thuash shqiptarëve se kur fillon ulja shëndetësinë falas, le të themi ipsilon, as ti nuk e e çmimeve për energjinë, për ushqimet? Kjo do të di, dhe as nuk e shkruan, as nuk e ke në hartim, ndodhë në 100-ditëshin e parë, në atë të dytin? gropa bëhet greminë. Nga ana tjetër ti thua se Kur do të ndodhë? Në hartimin tënd nuk jepet afat, borxhin do ta ulësh, gremina do të thellohet, pastaj nuk tregon as ditën as datën, as muajin as vitin. premton se edhe deficitin do e zbresësh, taksat Ku do t’i gjesh paratë për të kompensuar gropën do t’i bësh zero. Gremina bëhet fatale. Prandaj tjetër që hapet në buxhet nga heqja e TVSH-së ekspertët që ti zgjodhe të thanë se me 95% do të dhe kompensimi i çmimit të energjisë? Ku do t’i dështosh. gjesh paratë që premtimi të mos quhet mashtrim? Për këtë ke dy rrugë: ose të pohosh se ke Për këtë duhet përgjigje. Por në hartim as për këtë mashtruar, ose vendi shpejt do të shkojë në krizë nuk thuhet gjë. Nuk ka kosto, nuk ka zgjidhje, dhe ata që do të ndëshkohen do të jenë qytetarët. prandaj ekspertët e huaj, që ti zgjodhe, thonë se Është e thjeshtë e mbi të gjithë ata që kanë halle. me 95% ti do të dështosh. Kështu premtoi edhe Papandreu. Për t’u ulur në atë karrige u premtove Ti nuk u thua shqiptarëve nëse me gropën e shqiptarëve lajm me zë dhe figurë shëndetësinë shkaktuar në buxhet me gjithë këto gjëra falas do falas. E pabesueshme! Vetëm në kohën e para 22 të kesh lekë nesër për të paguar rrogat dhe

136 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

pensionet e shqiptarëve. debat parlamentar, sepse, personalisht, prisja një Sali Berisha nuk i bëri këto premtime, sepse debat ideor dhe programor mbi atë që është vizioni nuk gënjente. Ai e dinte se po të bëheshin e ynë për Shqipërinë e gjeneratës së re. Ndërkohë mbaheshin këto premtime vendi dhe ekonomia do që nga opozita, të gjithë me radhë dhe më të njëjtën të kalonin në krizë. Ai donte të ruante stabilitetin gjuhë u morën, njësoj si dje në maxhorancë, dhe të ecte drejt zhvillimit dhe nuk bëri premtime merreshin me opozitën e atëhershme, me mashtrime. Ti bëre të parën, premtove, premtove, maxhorancën e sotme, duke i paragjykuar dhe përsërite e ripërsërite deri më 23 qershor, kur duke projektuar mbi ta të gjithë paaftësinë dhe bashkë me blerjen e votave me lekë, me Iphone, papërgjegjshmërinë që, në fakt, ju ka shoqëruar me vende pune, me keca e dhi, me ndihmën e juve përgjatë këtyre 8 vjetëve. bandave dhe të krimit more karrigen. Tani që more Madje aq qesharak m’u duk debati saqë disa karrigen është dita e së vërtetës. prej jush pasi mbaruan punë me armiqtë e Ne jemi këtu dhe të kujtomë atë që thoshte brendshëm, u morën edhe me armiqtë e jashtëm, Fishta: “Populli fal edhe ata që e mundojnë, por madje shkuan deri në Amerkën e largët dhe nuk u nuk fal kurrë ata që e gënjejnë”. Ti u premtove ish- mjaftuan me ato që janë thënë për zonjën Mariza të persekutuarve se do t’u paguash 25 euro çdo Lino apo për zotin John Whithers, por tani na doli ditë burgu dhe se do t’i kompensosh totalisht që edhe miku i Shqipërisë, ambasadori aktual i brenda 2 vjetëve. Kur do të fillosh t’u paguash 25 SHBA-ve nuk fliska sipas redaktorëve të fjalës së euro për çdo ditë burgu? Sa është shuma totale? lirë, nuk fliska si duhet, nuk i di gjërat mirë, sepse Sa është numri i ish- të persekutuarve që do të nuk paska ndjeshmërinë e duhur. kompensosh 100 ditët e para? Unë do të votoja Nuk e di nëse kjo është për të qarë apo për të me të dyja duart, por edhe për këtë paske qeshur dhe nuk e di sa kohë do t’ju duhet ju të ndryshuar mendje. mblidhni veten, të kapërdini humbjen dhe të Prandaj eksperti juaj serioz thotë se ju do të reformoheni nga brenda, por një gjë e di me siguri, dështoni me 95%. Deri më 23 qershor ti fole me është fat i madh për këtë vend që ju nuk keni më fjalë, ne folëm me vepra. Ti mashtrove, ne treguam gjë në dorë dhe që nuk bëni më shumë dëm nga të vërtetat. Ti fitove, tani ne jemi këtu. Që sot të ç’keni bërë. fortët për të cilët foli njëri prej rilindësve quhen Ndërkohë, jam besimplotë se qeveria e re dhe “onorevoli”. Që sot pushteti i kalon “popullit”. Që programi i saj janë modeli i qartë i një ere të re sot shqiptarët janë gati për të rilindur. Të ka mbetur brenda të majtës shqiptarë, si një projekt, një vizion vetëm një gjest, një fjalë, t’u thuash atyre: “Alzati i ri që është ravijëzuar nga qindra e mijëra shqiptarë Lazzaro!”. që votuan kundër politikës së shpërfilljes dhe Ilir Meta – Fjalën e ka deputetja Olta Xhaçka. harresës, për t’i kthyer seriozitetin çdo shërbëtori Të përgatiten deputetët: Sali Berisha, Taulant të interesit publik dhe për t’i kthyer dinjitetin çdo Balla, Halim Kosova, Luan Rama, Vangjel Dule, qytetari shqiptar. Unë besoj te ky ekip, besoj të Sokol Olldashi, Ervin Koçi. aftësia dhe përgjegjshmëria e gjithsecilit që është Kryetarët e grupeve të komunikojnë për çdo ulur në ato karrige për të bërë realitet këtë pro- saktësim. gram që po diskutojmë sot. Sigurisht kjo mbetet Olta Xhaçka – Faleminderit! për t’u gjykuar, jo për t’u paragjykuar. Ky parashikim kaq i zymtë për pjesën e parë Dëshiroj të vlerësoj veçanërisht faktin që kjo më ngjau si ato prezantimet e qëmotit, që në fakt qeveri fillon punën si asnjëherë më parë me 6 gra unë i kam dëgjuar nëpër dokumentarë, me tejkalim ministre, duke dhënë shembullin në vetë të parë plani e më gjëra të tilla dhe, për pjesën e dytë, siç për vëmendjet që duhet treguar për gjysmën e thoni dhe ju vetë zonjë, “marrina”, se në fakt nuk popullsisë, asaj së ngujuarës, grave dhe vajzave. fituam ne për shkak të pretimeve-mashtrime, por Kur them “të ngujuara” nuk u referohem vetëm humbët ju për shkak të premtimeve-mashtrime, atyre që janë ngujuar prej krimit, por për të gjitha sepse barra e provës ishte mbi ju gjatë këtyre 8 të tjerat, për qindra e mijëra që janë ngujuar brenda vjetëve. Kështu qeveria e re meriton benefitin e mureve të shtëpive të tyre në Tiranë a kudo në dyshimit dhe pa diskutim koha do të tregojë se sa Shqipëri nga pamundësia për të gjetur një punë, do të arrijnë që t’i mbajnë premtimet. nga pamundësia për të bërë jetë sociale apo Unë sot e konsumova me keqardhje këtë publike në vend, duke vuajtur përjashtimin social,

137 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

dhunën por edhe duke u kthyer në shërbëtore të Ju e kundërshtoni programin jo se nuk Evropës si mundësia e vetme për t’u siguruar pajtoheni me premtimet tona por se ju komplekson fëmijëve të tyre atë që vendi i tyre nuk ua siguroi kuraja dhe sinqeriteti ynë përballë shqiptarëve, se dot, mundësinë për të punuar dhe për të jetuar nuk i gënjejmë për begati ekonomike apo ëndrra me dinjitet. në sirtar, por u themi hapur se Shqipëria është e Ky përfaqësim dinjitoz i grave është apeli për varfër dhe se të gjithë duhet të ulim kokën e të të parë realitetin në sy, atë realitet të jetës së grave punojmë për ta ringritur. Këtë disa prej jush e shqiptare që të gjithë e marrim për të mirëqenë, konsiderojnë dhunën ndaj opozitës apo nihilizëm. por që në fakt është krejt i paprecedent në botën Në fakt, nuk është asgjë më pak dhe më ku duam të shkojmë. Ky është më shumë se sa shumë se sa panorama që ju kanë vizatuar vit pas një ogur i mirë për të gjitha ne që besojmë se ky viti edhe partnerët ndërkombëtar dhe ekspertët e vend nuk mund të rregullohet pa bërë gratë dhe huaj, që ju i përmendni njëri pas tjetrit, mbi vajzat pjesë të zhvillimit. sëmundjen komplekse të demokracisë në Shqipëri, Njëkohësisht, dëshiroj të përgëzoj të gjithë të të korrupsionit, të papjekurisë së klasës politike, tjerët, ata që do të zbatojnë këtë program e që të kulturës së pandëshkueshmërisë, të paaftësisë nuk meritojnë të paragjykohen, se në ndryshim nga dhe papërgjegjshmërisë së atyre që qeverisën këta qeveria që shkoi, ekipi i Edi Ramës nuk ka asnjë 8 vjet. ministër të imponuar nën presion politik, që ta Ndërsa ju fajësonit opozitën e atëhershme për detyronte të mbyllte sytë për të shkuarën e tyre dështimet e qeverisë suaj duke shpresuar se korruptive apo politike, nuk ka asnjë ministër të Evropa do të mund t’u pranonte si ai udhëtari i imponuar me pazar, si rasti i qeverisë suaj, i cili fundit në natë të cilin e hipin në vagon dhe pa biletë. ndonëse duhej të shkonte në burg për korrupsion, E vërteta është se jemi ne dhe qytetarët shqiptarë ndenji në pushtet për 8 vjet, apo ndonjë që u përfol ata që mbetën pengu juaj përtej gardhit të Evropës për miliona që në fillim të mandatit dhe nuk lëvizi demokratike, sepse ju mbetët peng i shpërdorimit nga karrigia për dy mandate. Nuk ka në qeverinë të pushtetit të vjedhur të krimi dhe te korrupsioni. e re asnjë ministër të akuzuar si terrorist apo njeri Prandaj nuk ka asgjë të keqe të jesh nihilist me koeficient fyes intelektual, apo ndonjë që e këtu dhe të duash ta zhbësh këtë model. Programi përdor postin për llogari të familjes në pushtet e të ynë qeverisës duhet lexuar si mandati që fshin tjerë nga këta. gjurmët e të kaluarës politike shqiptare, të kaluarës Ky ekip nuk ka asnjë ngjashmëri me ata që së autoritarizmit dhe arrogancës, të vrasjeve ju, ish-qeveritarë, dy herë radhazi ministra, mbajtët politike, të korrupsionit të kthyer në normë apo në krye të dikastereve për 8 vjet me radhë, poshtërimit të individit në kufijtë e mbijetesës për ndonëse ishin një hap larg qelisë për shpërdorim ta nënshtruar atë. E pra nuk ka asgjë të tmerrshme dhe vjedhje, duke përdorur presion mbi drejtësinë të duash ta zhbësh këtë model. dhe në rastin e atyre me imunitet, duke u fshehur Kjo është arsyeja pse duam ta bëjmë ndryshe. pas procedurave gjyqësore për të mos mbajtur Kjo është arsyeja pse duam të ndërmarrim reforma përgjegjësi. të thella financiare, të zhdukim korrupsionin zyrtar, Këta janë shembujt që e katandisën vendin të strukturojmë ekonominë mbi baza reale, të në këtë derexhe dhe që sot janë përgjegjës pse investohemi te kapitali njerëzor që është aq i varfëria është ulur këmbëkryq, pse krimi bën domosdoshëm, të orientojmë zhvillimin e vendit kërdinë dhe pse Shqipëria u tulat nën pushtetin e në sektorët më potencialë si bujqësia dhe turizmi, rrugës dhe të pasigurisë. duke i parë me seriozitet të gjitha prioritetet Ju e kundërshtoni sot programin e qeverisë, kombëtare. se nuk bëni dot paqe me faktin që na është besuar Ndërsa për ju, për pjesën që ju takon ju, ky mandat për të vënë në vend drejtësinë lidhur mendoj se pak konstruktivizëm nuk do të dëmtonte me shumë skandale që kanë tronditur shoqërinë askënd dhe besoj se për shumë nga ju, kolegë shqiptare, se kemi marrë një mandat për të opozitarë, ky moment paraqet një shans historik qeverisur një Shqipëri të lodhur dhe të dërrmuar për të vendosur aspiratat kombëtare në krye dhe ekonomikisht, një piramidë gjigante financiare që interesat partiake në fund. ju me qeverisjen tuaj jeni kujdesur ta krijoni dhe ta Faleminderit! fshihni. Ilir Meta – Fjalën e ka zoti Sali Berisha.

138 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Sali Berisha – Zoti Kryetar, opozitës. Zonja deputete, Demokratë dhe demokratë, ju e dëgjuat se ai Zotërinj deputetë, shpalli këtu epokën e rrënimit, epokën tuaj, epokën Të nderuar qytetarë dhe qytetare shqiptarë e Shqipërisë demokratike. Ai krahasoi 23 qershorin që ndiqni në ekrane televizive dhe valët e radiove me 22 marsin, përmbysjen e etërve të tij. Edhe në këtë debat lidhur me atë që duhet të ishte pro- Greqinë antike akte të tilla urrejtjeje është vështirë gram i qeverisjes suaj për 4 vitet që vijnë, të gjesh, në legjendat apo mitet e asaj kohe. Në një hyrje të shkurtër edhe një herë dua të Shqipëria rrënimtare me një akt të gjerë dhe një theksoj, në zgjedhjet të cilat u karakterizuan nga popull i mallkuar, si populli opozitar, një popull i dhuna dhe terrori, siç faktoi në mënyrë të dërmuar si populli opozitar. Ndaj edhe ne, në një pakundërshtueshme Lezha dhe Shkodra dhe akt proteste, i dëshmuam zotërisë se s’jemi ata që qarqe të tjera, në zgjedhje të cilat u fituan me mendon ai. Tani duhet t’i them në emrin tuaj, premtime antiglobaliste të tipit “ala Papandreu”, në qytetare dhe qytetarë shqiptarë, që votuat kundër zgjedhje të cilat u përdorën shuma marramendëse tij dhe pro nesh, dhe të të gjithë qytetarëve të parave të pista, ne, demokratët e vendit, njohëm shqiptarë, se ne jemi një racë e veçantë si popull. rezultatin. Në përputhje me një kod moral të Ne jemi popull që nuk vajtojmë, që nuk qajmë, politikës, dhashë dorëheqjen ndonëse dhjetëra e që nuk lëndohemi kaq kollaj. Edhe humbjen e mijëra demokratë kërkonin të mos bëja atë gjest. festojmë, edhe vdekjen e festojmë, sepse kemi Por një thirrje më eprore se sa zëri i tyre ishte thirrja bërë një jetë me nder, sepse kemi punuar dhe po e dinjitetit njerëzor, ishte thirrja e kombit tim dhe nuk folëm ne, flasin veprat, flet Shqipëria që ai vendit tim ndaj dhe vij këtu sot si anëtar i thjeshtë urren, flet Shqipëria që ai e shpall të rrënuar në i Partisë Demokratike. emër të Shqipërisë së etërve të tij. Gabon, nëse Në zgjedhje të cilat kishte shumë motive për mendon se ne jemi të dërrmuar. Ne jemi partia e të bojkotuar seancën e parë të këtij Parlamenti, u vlerave dhe e ndërtimit. Edhe paraardhësit e tu paraqitëm në emër të respektit ndaj tempullit të kanë menduar një gjë të tillë dhe e kemi faktuar se qytetarëve shqiptarë. Por çfarë ndodhi? Me hapjen sa të dërrmuar jemi ne. Ne nuk dërrmohemi. Ne e parë në Parlament, pas zgjedhjes së Kryetarit të ndërtojmë vlera, ne ndërtojmë parime, ne kemi Parlamentit, opozitës iu shpall luftë. Atyre të cilëve ndërtuar Shqipërinë. ky term i ashpër i them se ne këtu në parlament Demokrate dhe demokratë, në çdo rrethanë kaq hapësirë kemi. Ne jemi në minorancë dhe kemi ne celebrojmë, sepse ne shembëm murin e etërve një rregullore, kemi një kod që rregullon të tij, sepse ne anëtarësuam Shqipërinë në marrëdhëniet tona, por kjo rregullore u anashkalua Këshillin e Europës, kur personi që hapi dhe kreu i maxhorancës aktuale donte me çdo Parlamentin e tyre i thoshte Europës haptas se kusht me një akt të tejkalonte edhe etërit e tij, të molla nuk është pjekur; të mos anëtarësohen. Ne na impononte paraqitjen, diskutimin e një jemi lokomotiva e integrimit të këtij vendi dhe asgjë dokumenti që se kishim parë kurrë me syrin e një nuk na pengon në rrugën tonë, kur ky që kryeson dokumenti, që s’ishte lexuar kurrë dhe që s’ishte sot maxhorancën dhe mendon se çeli epokën e shpërndarë kurrë. Shpërndau nëpër media etërve të tij, fuste në mënyrën më të turpshme gënjeshtarë profesionistë, zelltarë servilë, të cilët bilbila dhe bori në këtë sallë, vetëm për të bllokuar dezinformonin shqiptarët se kjo praktikë qenka Marrëveshjen e Stabilizim-Asociimit dhe asnjë nga ndjekur në 2005-n, në një kohë që ishte krejt e trumbetxhinjtë nuk është më ministër. kundërta! Jo vetëm në 2005-n, por edhe në 91- Ne bënim gjithçka për të firmosur kontratën shin, e kundërta e kësaj. më të madhe me Europën. E firmosëm kur ky në Në historinë e Parlamentit pluralist nuk kishte emër të Shqipërisë së etërve të tij shpërndante ndodhur kurrë në një akt lufte ndaj opozitës t’i letrat te partitë ekstremiste të majta që të mos kërkohej asaj të debatonte për një dokument që votonin ratifikimin në parlamentet e tyre të MSA- s’e kishte lexuar. Kjo u korrigjua. Ne erdhëm përsëri së. Ne bënim reformat dhe besonim se reformat në sensin e korrigjimit, u ulem në këto banka në duhet të ishin gjuha jonë dhe ia dolëm të ratifikojmë emrin tuaj, të dashur qytetarë! Çfarë ndodhi? Kreu në 27 vende kontratën tonë me Europën, kur ky i maxhorancës, i cili është unik në Shqipëri, Ballkan në emër të etërve kishte shpallur bllokimin e dhe Europë, lexoi këtu pamfletin e urrejtjes ndaj integrimit si objektivin më kryesor të forcës së tij

139 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

politike; ne dorëzonim kërkesën për anëtarësim pensione nuk duan ta dëgjojnë emrin e tij; ju marrin përfundimtar në BE dhe kjo denoncohej. Kur pensione pa ditur edhe greqisht, kjo është e zotëria bënte çdo gjë që Shqipëria të mos merrte bukura. Shqiptarin, i cili u faktoi shqiptarëve, pyetësorin, ne merrnim pyetësorin dhe me 2284 ballkanasve dhe Europës se forca e ideve është pyetje dhe 2000 nënpyetje në librin më të madh të më e fortë se çdo anë tjetër dhe se me gjeninë e tij shkruar në historinë e këtij vendi, dorëzonim në projektonte atë që askush nuk e besonte atëherë: Bruksel universin e reformave me të cilin kishim Kosovën që sot është e pavarur. proceduar gjatë qeverisjes sonë. Ne kemi ndërtuar Në atë sallë dhe në atë parlament, Mister dhe celebrojmë, ne lexojmë humbjen, por askush urrejtja, ka folur Bill Klinton, Toni Bler, që ti e ke për asnjë moment të mos mendojë se ndihemi të kontraktuar, kanë folur burrat e mëdhenj të kësaj dërrmuar. Ne nuk dërrmohemi kurrë. toke, Havier Solana, por asnjeri dhe asnjëherë nuk Demokrate dhe demokratë, Shqipëria ka ka menduar se mund të anashkalonte Gandin e vuajtur gjithë jetën nga pasiguria e saj, nga shqiptarëve, Gandin e Ballkanit dhe Europës, pushtimet, copëtimet dhe 1000 paudhësi të tjera. njeriun e paqes dhe tolerancës, njeriun e virtyteve Ëndrra absolute e sigurisë shqiptare ishte NATO- më të larta njerëzore. E bëre ti, sepse i përket atij ja. Ne anëtarësuam Shqipërinë në NATO. grupi albanofobësh, për të cilët qenia shqiptare Shqiptarët kishin vuajtur më shumë se çdo komb është për t’u shkelmuar, e bërë ti që vjen këtu me tjetër nga etërit e tyre për të lëvizur të lirë dhe kabinetin më të pabesuar në historinë e vendit dhe vareshin në sheshet e qyteteve me firmat e etërve më nepotikun. të tyre, vetëm se guxonin të shqiptonin fjalë të Më thoni se në cilin kabinet, që nga Adil drejta njeriu. Ajo ishte ëndërr. Lexoni programin! Çarçani deri më sot, ka pasur tre anëtarë të Këshillit U zotuam se do të liberalizojmë vizat. I të Ministrave nga një familje? Dhe pastaj bërtite liberalizuam ato në një kohë kur zotëria vinte çadrat kundër nepotizmit. Kujt ia shisni këto? Tre familjarë para Kryeministrisë për të bashkëpunuar me në Këshillin e Ministrave. Ky është kabineti. E albanofobë të ndryshëm në parlamentet europiane kuptoj se u përjashtuan nanoistët. Kryemistri ka të dhe gjetiu, në mënyrë që të mos u hiqeshin vizat drejtë të zgjedhë cilindo, por ishe i vetmi ministër i shqiptarëve. Por atje nuk dominon albanofobia, por kabinetit “Nano” dhe ministrat e kabinetit “Nano” e iluminizmi, parimet e larta të demokracisë, të çuan në prokurori dhe e dhanë për hetim për respektit ndaj kombit. Ne celebrojmë dhe ajo që ai vjedhje dhe korrupsion. Kabinet me të rinj. Financat konsideron Shqipëri të rrënuar është Shqipëria i jepen njeriut të patateve të Ramiz Alisë, i cili hipi demokratike, e cila bëri hapa të sigurt në rrugën e në atë funksion vetëm se i tha shokut Ramiz se do integrimit. Me probleme të pamohueshme, me ta zgjidhim problemin me pataten. Është kjo për vështirësi serioze, por Shqipëria në të cilën ne nuk t’u tallur me vendin? donim kurrë të kishim qenë, ishte ajo pa partneritet. Të dashura qytetare dhe qytetarë, ne njësoj Këtë partneritet e prishi dhe shkelmoi në mënyrën si ju nuk dëshpërohemi, por ne u larguam nga salla, më çnjerëzore, më absurde, më antishqiptare sepse dokumenti që u paraqit këtu ishte çdo gjë njeriu që sot kryeson këtë maxhorancë. tjetër, por jo program. Ishte urrejtje ndaj opozitës, I nderuar kryetar i Parlamentit, ishte përsëritje e mashtrimeve alla Papandreu ndaj Të nderuar deputetë, shqiptarëve. E dini ju se ç’bëri Xhorxhi, të cilin Çdo qytetar duhet të shtrojë pyetjen se si ka vetëm dje e shpalli non grata Skocia dhe nuk e mundësi që një njeri, i cili u bë kryetar maxhorance lejoi të futet në territorin e saj? Xhorxhi u tha duke bllokuar vendin e tij dhe integrimin të mos grekëve: “Paratë janë, s’jemi ne. Na votoni ne, që dijë të gëzohet, por të shpalosë urrejtjen si të zgjidhim krizën!” E votuan dhe u mashtruan, por kënaqësinë e tij më të madhe shpirtërore. Të në fund sillet në shkretëtirën e mashtrimit dhe e fluturojë të nesërmen e pamfletit të urrejtjes në shpallin non grata nga një vend në një vend tjetër Parlamentin e Kosovës, të mbjellë edhe atje me këto mashtrime, të nderuar zotërinj! urrejtjen dhe të thotë se fajin e ka Saliu, sikur e Të nderuar qytetarë, do t’i mbajë apo jo shkrova unë fjalimin e tij albanofob, ku injoroi premtimet ty, kjo është çështja e tij, por për një gjë kolosët e kombit, ndoshta figurën më të madhe të ju siguroj, se Sali Berisha do ta votojë çdo premtim këtij kombi nga Skënderbeu gjer më sot, Ibrahim të tijin në Parlament, ndonëse nuk do t’i bëja kurrë, Rrugovën. Sigurisht, ata që u marrin nënat sepse ato janë rrënimi përfundimtar dhe i

140 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

gjithanshëm. Por ka një rrënim dhe poshtërim. Ka votën tuaj, sepse midis rritjes 8% që ishte në vitin edhe diçka që në hierarkinë e vlerave është më 2008 dhe rritjes 2-3-1.7% që ishte në vitin 2012 eprorja: dinjiteti i qytetarëve shqiptarë. Në qoftë ekziston një diferencë 4 herë. Ka dhimbje, por një se u ke marrë votën duke i mashtruar, të jesh i gjë duhet ta dini, mos raft kurrë të kujtoni vitin 2012 bindur se ne nuk do të lemë betejë pa zhvilluar në një vit që Shqipëria të zhytet në recesion. për të çuar në piedestal dinjitetin e nëpërkëmbur Recesioni është i tmerrshëm. Në recesion varfëria të qytetarëve të lirë shqiptarë. Kjo është arsyeja, nuk rritet me 2%, por me dy shifra. Në recesion ndaj përgatitu se beteja është e fortë! Kë premtuar papunësia nuk mund të ulet me 0.5%, përkundrazi 300 mijë vende pune, asnjë nuk po e justifikon deri dy dhe trefishohet, siç është dy dhe trefishuar në më sot. Ke premtuar uljen e çmimeve. Nuk do të vendet përreth. mund t’i ulësh. Edhe sistemin e Enverit po Lexoni pak projektin ekonomik të tij! Ai është vendose, do të ndodhë që dyqanet do të një projekt pa asgjë. Këtu u bë një pyetje, më vjen boshatisen dhe do të shkojnë drejt triskave dhe keq ta them, por do t’ia them: Fatmir, ata që kanë tallonave. Por nuk mund të bëhet. Ti që premtove flokët e thinjura duhet të jenë të kujdesshëm, duhet sistemin shëndetësor falas dhe vure Beqen për të jenë shumë të kujdesshëm kur flasin para meritën e vetme se ka vjedhur nëpër tendera me audiencës, sepse njerëzit presin seriozitet të madh kunatin tënd, me një Franko, se çfarë është, që ka prej tyre. Presin të paktën të mos mund të thuhet: fituar të gjitha tenderat e bashkisë. Ti u talle me “Gënjeshtarë”. Ju thatë këtu se Berisha nuk kishte jetën, shëndetin dhe çdo gjë të qytetarëve shifra. shqiptarë. Ti që mendon se do të vendosësh rendin Të dashur qytetarë, më lejoni t’ju lexoj vetëm me Saimir Tahirin. Absolutisht që ka probleme një gjë, i tëri është me shifra, vetëm shifra, sepse rendi. Nuk ka më banda që sundonin Shqipërinë, ekonomia lidhet me shifra, sepse financat lëvizin por ka një fakt të pakundërshtueshëm se njeriu që me shifra. Financat publike dhe politika fiskale kryeson sot maxhorancën është njeriu historikisht lidhet me shifra për të gjithë, përveçse për më i lidhur me çdo bandë kriminale të Shqipërisë, financierin e Ramiz Alisë, i cili do të marrë financat nga banda e Rrugës së Kavajës, kushëriri (e shoh shqiptare. Financat publike dhe ekuilibri makro, që buzëqesh) nga banda e Lushnjës, kushërirën. deficiti buxhetor në fund të katërvjeçarit do të jetë Shko merr dosjen në prokurorinë e Firences! Nga jo më i madh se 4%, thuhet në programin e banda e Dritan Dajtit. Hajde, të japim të dhënat, paraqitur në këtë parlament përpara jush. Nuk ka po deshe! Nga banda e cila i vodhi Spartak Ngjelës asnjë përqindje në programin tuaj për financat 134 kuti votimi tri ditë rresht. publike. Inflacioni do të jetë 2-4%. Nuk ka as edhe Pra, ti do të luftosh për rendin? Ti je skllav i një shifër të vetme. Pesha e investimeve publike krimit! Ti vetëm rendin nuk mund ta luftosh kurrë! dhe private do të arrijë 30% në vitin 2009 të Qytetarë dhe qytetare, për Shqipërinë rëndësi prodhimit të brendshëm nga 20% që ishte në vitin kryesore ka ekonomia, Nuk ka asgjë më të 2005. Në vitin 2009 të ardhurat buxhetore do të rëndësishme për jetën tuaj dhe të fëmijëve tuaj arrijnë 28-30% të prodhimit të brendshëm. sesa masat ekonomike të qeverisë. Shpenzimet publike do të arrijnë nivelin 33-35% Para dhjetë ditëve, organizoi në Tiranë një nga 20% që janë aktualisht. Investimet publike dhe konferencë ndërkombëtare, në të cilën për hir të burimet e brendshme do të arrijnë mbi 5% të së vërtetës, në seancën e parë ishte një lukuni prodhimit të brendshëm. Doni t’i lexoj të gjitha? hajdutësh që kishin mbushur xhepat dhe qeset e Çdo kapitull është vetëm i tillë. Pse mungojnë këto? tyre me territore në Tiranë dhe më gjerë. Seanca Sepse në premtimet “ala Papandreu” nuk mund të e dytë kishte burra të shquar dhe reformatorë të ketë asnjë shifër. Paratë janë këtu: “lefta litha i vërtetë, të cilët kishin shpëtuar vendet e tyre nga paru”. Anastas, përktheje, sepse kjo greqishtja ime kriza shumë të thella. vjen nga lashtësia. Më përkthe pak! Zotëri, çfarë thanë kur dëgjuan ministrat tuaj? Prandaj nuk doni shifra. Përse nuk ka shifra? Nëntëdhjetë e pesë për qind seanca dështimi. Sepse nuk ka asgjë. Përse nuk ka afate kohore? Pse? Sepse këta thanë ata, mohojnë çdo gjë. Kjo Sepse nuk do të bëhen kurrë. Përse nuk ka do të thotë se këta nuk kuptojnë asgjë. Nuk marrin përqindje? Sepse që të gjitha kanë qenë një dramë vesh asgjë. Kjo është e vërteta. në besimin e qytetarëve shqiptarë. Ne i garantojmë Qytetare dhe qytetarë shqiptarë, unë kuptoj se do të qëndrojmë fuqishëm. Mos harroni se keni

141 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

prekur dinjitetin e tyre, duke ju marrë besimin. Mos një kusht themelor: pushteti i vogël. Sa më i madh mendoni ju se qytetarët e lirë shqiptarë, do të të jetë pushteti, aq më e madhe është mundësia e pranojnë një shkallë të tillë poshtërimi: Jo! Nuk e abuzimit dhe nga korrupsioni nuk ka asnjë imunitet. pranuan grekët dhe e hodhën në koshin e plehrave Qytetarë shqiptarë, vijmë krenarë përpara të historisë njeriun që i mashtroi. Nuk e pranuan jush se, për këtë parim, sot administrata shqiptare kombet e tjera. Nuk do ta pranojnë shqiptarët. është një nga më të vjetrat dhe më të voglat në Prandaj në vend që të merreni këtu me opozitën, botë. Çfarë ndodhi? Me zgjedhjet jo vetëm që sollët dhe në vend që të sulmoni, thojuni shifrat këtu një qeveri 30 e ca për qind më të madhe, por shqiptarëve, jepuni të dhënat shqiptarëve! zmadhuat me 18 për qind parlamentin. Apo nuk E turpshme, një ministër juaji pyetet se si do janë shpenzime, shpenzimet e shokëve tanë?! të bëhet trajnimi i 80 mijë grave vitin e parë dhe ai Çfarë lufte do t’i bëni ju korrupsionit kur një përgjigjet se do të heqim qoftet nga oborret e pjesë juaja jeni me dosje të qarta korruptive? Ju, spitaleve. personalisht, flisni çdo ditë, por unë jam këtu për Hiqni dorë nga sharja e Shqipërisë, sporti juaj t’u thënë shqiptarëve se, cilido që të gjejë një më popullor! Njerëz që rendni për të gjetur një qindarkë, një qindarkë të vetme abuzim nga ish- shifër të zezë për vendin tuaj dhe që mohoni çdo Kryeministri juaj, do të më bëjë nderin më të madh. lloj shifre tjetër. Mohuat për katër vjet me radhë Unë jam burri i vendimeve dhe do të marr çdo rritjen ekonomike, si në asnjë vend tjetër të rajonit. vendim. Ju keni kontraktuar me Tony Bler-in. Ka një Po çfarë ndodh në anën tjetër? Vjen me një botim serioz në mbarë botën me parathënie të Tony pallat pesëkatësh mbi shpinë, vjen me një vilë. A Bler-it (kërkojeni se jua jep), në të cilin Shqipëria ka ndonjë lidhje me ty, ministër i Jashtëm, ajo vilë renditet e katërta në botë për shndërrimin e rritjes dhe ai truall? A mos e ke paguar gjë mandatin me në mirëqenie dhe ky është një grup që nuk ka pasur atë tokë? Kujtohu pak! Po, po, sepse del me 2 kurrë lidhje, një nga grupet më serioze të botës, dollarë metri katrorë i tokës, kur aty disa vite më por kjo nuk ju konvenon. Citoni gjithë ditën “Trans- parë është blerë me 22 dollarë. Kjo është me fakte. parency Internacional” dhe qani për shqiptarët e Nejse, këto janë çështje që i sqaroni ju vetë. korruptuar, me të shoqen e “faqeziut” e të tjerë me Çfarë do të bëni ju me luftën kundër radhë. korrupsionit, kur keni ngarkuar në financa njeriun Shqipëria në luftën kundër korrupsionit ka që, pasi u vodh floriri në tunelin e Kërrabës, do të mbledhur 9,2 miliardë dollarë. Shqipëria në luftën deklaronte se nuk ka pasur banka flori, në një kohë kundër korrupsionit shtroi 10 mijë kilometra rrugë, që ekzistonte në raportin e bankës? Çfarë do t’u ndërtoi Rrugën e Kombit, për të cilën bëre gjithçka bëjë këtyre të papunëve, ky që ka ndërtuar dy vila për ta bllokuar dhe dje flisje për zhdukje të kufijve, pa marrë asnjë ditë rrogë dhe në fund vodhi ndërkohë që kishe çuar deputetët për të nisur kompjuterin e organizatës “Mjaft”? Çfarë do t’u bëjë grevën e urisë në tunelet e Kalimashit, por t’i këtyre ky që vodhi me Hermesin e tij 10 milionë përzunë mirditorët. euro në Telekom? Prandaj edhe korrupsioni është Shqipëria ndërtoi dhe rindërtoi mbi 1300 jetim në programin tuaj. Aty ke qenë i sinqertë, nuk shkolla, shtriu internetin. Kushërira që merr vesh, mund të zotoheshe, nuk mund të merrje asnjë por nuk ka folur një fjalë, e di se Shqipëria në vitin masë, por masat do t’i marrin shqiptarët ndaj jush. 2005 e kishte penetrimin e internetit 4,8% dhe sot Lexoni kapitullin e ekonomisë! Qesharak. ka shërbime të teknologjisë së lartë, ndër më të Njerëz që nuk kanë koncept se çfarë është modeli. gjerat dhe përafrohet direkt me nivelin europian. Normalisht, kur foli kryetari juaj, duhet të fliste një Shqipëria arriti të ulë 3 deri në 5 herë tarifat e përfaqësues yni, por atë nuk e pranuat. Pra, cili celularëve, të shtrijë 3G-në dhe përgatiti platformën është modeli? Jua thanë ekspertët që thirrët në për 4G-në. konferencë. Ju nuk keni model. Po të lexoni, nuk Shqipëria u bë vendi i parë në botë me ka ligjëratë më qesharake, bajate të një NGO-je, prokurime elektronike 100%. Përsëri ka korrupsion, armike të PD-së dhe asgjë tjetër. A e dini çfarë kjo nuk diskutohet, por edhe blerjet e vogla kjo thotë? Më lejoni t’jua lexoj, se ekonomia është administratë i ka. Çfarë bëtë ju për luftën kundër kryesore: korrupsionit? Sollët një megamamuth. Në “Modeli ekonomik”. Garantimi i rritjes së doktrinën e atyre që merren me korrupsionin ka qëndrueshme nënkupton faktin se do të gjejnë,

142 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

identifikojnë burime të reja, nëpërmjet politikave. Faleminderit! 1. “Do të mbushim gropën që po krijon tkurrjen Ilir Meta – Fjalën e ka Kryeministri Rama. e disa sektorëve të ekonomisë”. Ç’lidhje ka kjo me Edi Rama – Në fakt, kur ha 1 milion shuplaka modelin? Ku është model kjo? Ata që e kuptojnë o të vijnë, o mendjet të ikin aq larg sa duhen vite çfarë është modeli, e kuptojnë që kjo është për t’i kapur. Jo unë, jo ne, dikush tjetër, injoranca. famëkeqësisht i njohur si krahu i armatosur me 2. “Do të eliminojmë apo ngushtojmë deficitin shifra dhe të dhëna të rreme të qeverisë së ikur, buxhetor”. Me se? Si do ta eliminosh? Çfarë do të INSTAT-i dora vetë, sapo ka publikuar një bësh? Me cilin model? Ti nuk ke model. Ah bravo, dokument shumë interesant për këtë diskutim që dëgjojeni “Haki Toskën”! Do t’ua marrim hajdutëve vazhdon për programin. Dokumenti thotë se në 4 - tha. Po ti je hajdut me çizme, ti vetëm për zgjedhje vjetët e fundit varfëria nuk është tkurrur, por është nuk mund të flasësh. shtrirë më tutje, duke përfshirë nën hijen e saj më 3. “Do të zhvillojmë, ristrukturojmë dhe shumë familje të zakonshme shqiptare. Nga 2008- modernizojmë biznesin shqiptar që dominohet nga a në 2012-n, sipas INSTAT-it dora vetë, varfëria bizneset e vogla familjare”. Po kudo në botë biznesi na qenka rritur nga 12,4% në 14,3%, çka do të dominohet nga bizneset e vogla. Lexoni në google, thotë se edhe vetë INSTAT-i juaj pranon se 30 mijë në statistikë 80%-90% në vendet më të zhvilluara shqiptarë më shumë kanë rënë në humnerën e bizneset janë biznese të vogla dhe të mesme. Më varfërisë. E vërteta është ende edhe më e hidhur, thoni pak: ku është modeli? Këtu ka çdo gjë. Modeli shumë më e hidhur, por për sot le të mbetemi këtu. përcaktohet nga politikat fiskale, nga raportet e I nderuar zoti Kryetar i Kuvendit, administratës, nga drejtimi në burime, nga modelet Të nderuara deputete dhe të nderuar e financave publike; modeli është krejt tjetër, por deputetë, ju jeni jashtë modelit, ndaj edhe këshilltari që kishit Në paraqitjen time të programit qeverisës të ftuar në konferencë tha: “Ju s’keni model”. Ju jeni Aleancës për Shqipërinë Europiane i thashë pa model! Kuvendit se ka perënduar një kohë e vjetër dhe Tani, si përfundim, ky është një pamflet i pasur ka filluar një kohë e re, në radhë të parë në këtë në urrejtje ndaj opozitës, në përqeshje ndaj Kuvend dhe sot e marr këtë fjalë me një “pro” të qytetarëve, në tallje ndaj pritshmërisë së tyre, por ndryshimit që ka ndodhur. Nuk dyshoj se të gjithëve një gjë jua them prapë këtu: po i shndërruat të gjitha ju kujtohet koha jo shumë e largët kur ky Kuvend në të vërteta, ju do të keni votën time. Sepse ajo bëhej skena e ndërhyrjeve pa vend, pa orar, pa ka qenë një betejë dhe unë u deklarova kriter dhe as karar antiopozitar të Kryeministrit që shqiptarëve që nuk premtoj gjëra të tilla, ndërsa ju kapte mikrofonin pasi fliste një deputet i opozitës. i premtuat, por në qoftë se ju i mashtroni shqiptarët E pra, pas një diskutimi gjysmëmaratonë për dhe shkelmoni mbi besimin e tyre, atëherë ne do programin e qeverisë sonë, që e ndoqa fund e krye t’i udhëheqim shqiptarët për t’ju bërë juve atë që i pa lëvizur që këtej, as një minutë nuk ia mora këtij bënë Xhorxhit grekët, me të cilët... Kuvendi, për t’u marrë kohë diskutantëve jo e jo, (Të qeshura në sallë.) por as për të sharë, sipas traditës, një deputet të Kush është ai? Shalsi? Vetëm ti i mungon opozitës, edhe pse dëgjova jo pak fjalë të ansamblit, se këndon bashkia. Bravo Shals! Shals, pagdhendura në adresën time apo jo pak fjalime bravo Shals, i mungon ansamblit! Po e di pse i të pakalueshme në sitën etike në adresë të mungon? Jo për apartamentet që i ke regjistruar qeverisë. Përkundrazi, kam shënuar me dhjetëra në emër të vjehrrave. Jo! Jo! I mungon për diçka fletë, me çka kam arritur të dëgjoj dhe aq sa kam tjetër, sepse normalisht ti duhet ta kishe vendin mundur të kuptoj, ashtu si të gjithë ministrat, nga këtu, por nuk e ke. gjithçka u mundua të thoshte deri tani opozita mbi Vazhdojmë! programin e qeverisë. Dhe ky nuk quhet “kodi i Edhe njëherë do t’ju deklaroj shqiptarëve: ky heshtjes”, por “kodi i mirëqeverisjes” që duam t’u është megamashtrimi më i madh, që është japim shqiptarëve, duke filluar që nga vendosja e paraqitur para jush, por absolutisht që do të luftoj premtuar e standardeve europiane të dëgjimit të me të gjitha mjetet demokratike, që ato, një e nga opozitës dhe të komunikimit me publikun dhe me një, të vendosen në këtë vend ose të vendoset opozitën, pa pikë dyshimi. dinjiteti juaj në piedestalin që meritoni. Çdo ditë të re Shqipëria do të hyjë në këtë

143 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

kohë të re, sepse shumica e re do ta respektojë ankuat publikut se nuk e kishit marrë programin. përditë këtë kod. Ju ikët nga salla pa e dëgjuar E gënjyet, sepse nuk ishte e vërtetë. Pastaj, u paraqitjen time të programit qeverisës. Fatmirësisht betuat se qeverisë së 1 Prillit do t’ia vinit shpatullat jo të gjithë. Gjej këtu rastin t’i falënderoj ata që në mur me pyetjet tuaja. E gënjyet për të dytën nuk e ndoqën atë vijë të kërrusur sjelljeje. Ikët duke herë, megjithëse nuk ishte 1 Prill pardje, sepse sharë e duke bërtitur dhe vijuat jashtë duke u nuk bëtë asnjë pyetje. Pastaj, për orë e orë të tëra, ankuar para popullit për gjuhën e urrejtjes e të deri tani, i thatë, çfarë nuk i thatë qeverisë, por për dhunës të opozitës. Por përmbajtja e fjalëve që programin e qeverisë nuk thatë asgjë. E gënjyet dëgjuat dhe që do të dëgjoni sot e mot nga unë në për të tretën herë, por këtë radhë nuk keni faj. Nuk këtë sallë nuk ka të bëjë as me urrejtjen ndaj jush, keni faj, sepse nuk e dini, ose të paktën e keni as me dhunën mbi ju. Përmbajtja e fjalëve të mia harruar (ka kohë) se çfarë është një program është e vërteta ime mbi të shkuarën, të sotmen e qeverie që i paraqitet Kuvendit për votëbesim. A të ardhmen. gënjyet tri herë, se tjetër ju thotë koka që keni këtu, Unë nuk jam zgjedhur që t’ju pëlqej juve kur tjetër ju thotë koka që keni të SHQUP-i dhe tjetër flas, larg qoftë, as që idetë apo vendimet e mia të koka që keni rrotull dhe që e sjell opozitën si trup gëzojnë medoemos pëlqimin tuaj dhe as që pa kokë. Kjo është një pyetje së cilës mund t’i qeveria që unë drejtoj t’i ngjajë qeverisë suaj (mos përgjigjeni vetë kur ta gjeni kokën. o Zot!) që e çoi Shqipërinë në drejtim të gabuar. Siç ju thashë herën e shkuar, ne jemi këtu Pikërisht për këtë mori ndëshkimin shembullor, jo për t’i ngritur kokën Shqipërisë, jo për të gjetur nga ne, por nga ata që u bënë 1 milion dhe që, kokën tuaj. Do t’ia ngremë kokën Shqipërisë me njësoj si në atë marsin e lavdishëm patjetër të këtë program. Sa për shqiponjën, që mori të sharat historisë sonë të ’92-shit, vendosën pikërisht e një zonje në sallë, unë e mirëkuptoj zonjën. Të sepse, siç e provuat deri tani, meritoni të rrini aty gjithë e dimë që shqiponjat arrijnë ta njohin njëra- dhe jo të qëndroni këtu. tjetrën pikërisht se jo të gjitha janë njëlloj. Por, ajo Kam 15 vjet që ju ndjek, pa mundësi prezence që zonja nuk di dhe nuk ka faj, është se me dhe pa të drejtë replike në këtë sallë. Besoj se rregullat e heraldikës dhe të shteteve serioze emrin tim të gjitha këto mure do ta mbajnë mend s’duhet të jenë identike me njëra-tjetrën të tëra përjetësisht, për aq shumë sa e keni përgojuar, e shqiponjat që përdorim. Por, që të mos i marrim keni cenuar dhe e keni përbaltur personalisht, me kohë publikut dhe Kuvendit, duke hyrë në të thella fis e me farë. Por dëgjojeni dhe mbajeni mend mirë në punë shqiponjash, besoj se mjafton për të se çfarë do t’ju them sot. Jo vetëm kur mora fjalën qetësuar fakti se shqiponja që ka mbajtur në sup, për herë të parë në këtë Kuvend, në seancën e gjatë qëndrimit në Kryeministri paraardhëse im, ajo shkuar, por për aq vite sa detyra do të ma kërkojë e verdha e hallakatur, ishte e ndryshme nga ajo e të marr fjalën në këtë sallë personalja, fisi e fara e flamurit... kundërshtarit nuk kanë qenë dhe nuk do të jenë (Reagime nga salla pa mikrofon.) pjesë e përmbajtjes së fjalës sime. Por, ama, nga ...por, dëgjoje me vëmendje, nuk ishte gabim ana tjetër, sa më parë ta fshihni nga mendja nga pikëpamja e rregullave të heraldikës, paçka iluzionin se unë do t’ju kursej në këtë foltore për të se estetikisht ishte po aq e bukur sa qeveria juaj. pabërat e lebetitshme që ka bërë keqqeverisja juaj, Ndërkohë që, siç e tha me të drejtë zonja opozitare, aq më të lehtë do ta keni të ngjiteni në nivelin e shqiponja jonë estetikisht nuk ka të shara, apo jo?! minimumit jetik të mirësjelljes mes njerëzve këtu Edhe qeveria jonë, po ashtu të jeni të sigurt se në mes të Europës dhe, pa dyshim, do t’u afroheni nuk do të ketë të sharë. më shumë interesave të vendit dhe të zgjedhësve Për dijeni, kur programi e qeveria të tuaj, me të cilat jeni shumë larg në këtë zanafillë miratohen, atëherë as programi dhe asnjë të jetës suaj opozitare. Sidoqoftë, në të gjitha rastet dokument zyrtar i qeverisë nuk mundet e nuk do sjellja juaj, është zgjedhja juaj. Opozita e sotme të mbajë tjetër stemë përveçse atë të Republikës. është e lirë të mos nxjerrë mësime nga “obobo ç’i Ndërsa, në logot, konferencat, websitet dhe letrat panë sytë në kutitë e votimit”. Ne kemi detyrën që jozyrtare, Kryeministri dhe ministrat mund dhe do çdo hap ta hedhim duke mësuar nga libri i trashë i të mbajnë këtë shqiponjë. Kaq për sot lidhur me arsyeve që e çuan në opozitë qeverinë e djeshme. këtë fushë. Mësimet e tjera do t’jua japim kur të Në kujën që vutë pasi dolët nga salla, ju vijmë këtu për projektligjin e ri të kësaj fushe.

144 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Tani, gjithë sa thatë sot gjithë ditën për Të nderuar deputetë dhe deputete, programin, të gjitha përgjigjet e pyetjeve që ia Do të desha t’i thosha diçka zotit Berisha dhe premtuat popullit se do të na i bënit, të cilat nuk i deputetëve të Partisë Demokratike, që ikin sapo bëtë dhe për gjithçka pastaj u detyruat të përgjigjeni del nga salla zoti Berisha, se humbjen dhe vdekjen vetë! Ju vunë në pozitën që të flisni pa kuptuar që zoti Berisha e tha sikur e festojnë shqiptarët, asgjë, sepse asgjë nuk keni kuptuar. Megjithatë, në fakt, e festojnë serbët. Shqiptarët nuk e festojnë! unë do të vazhdoj t’ju dëgjoj deri në fund nesër Kjo shprehje ka lindur nga festa që serbët bënë dhe do të mbaj shënim për çdo gjë që mund të kur humbën betejën e Fushë-Kosovës. kuptoj nga shprehjet e moskuptimit tuaj në këtë Kështu, zoti Berisha, e di që i ke shumë merak foltore. ritet dhe traditën serbe, por mos ia vër atë në kurriz Vetëm një gjë dua t’ju them atyre që do ta shqiptarëve, sepse nuk e kanë. Ne shqiptarët e marrin fjalën më tutje se këta që e morën, shkuan qajmë vdekjen, ndërsa kur humbim betejën, e vanë: mos u ngutni të thoni si paraardhësit tuaj bëhemi gati për të fituar betejën e radhës. dhe si parafolësit tuaj se nuk ka në botë program Zgjedhjet janë leksioni që populli i jep politikës si ky, se ky është hartim, se programi dhe qeverisja një herë në katër vjet dhe leksioni në këto zgjedhje janë male shifrash e me radhë. Mos u ngutni, se ishte shumë i qartë: më 23 qershor shqiptarët këta që folën tani në fund kanë bredhur shumë votuan një maxhorancë historike “Për rilindje, nëpër botë, por botë demokratike në mendje nuk kundër rrënimit”, por, në fakt, as deputetët e kanë futur. Prandaj e kanë nxjerrë Shqipërinë nga opozitës dhe as deputeti Berisha nuk e kanë shinat e rrugës drejt botës demokratike. kuptuar këtë, madje vazhdojnë të sillen sikur janë Jo unë, jo ne, por dikush tjetër, botërisht i ende në pushtet. njohur si krahu racional i mendimit ekonomik të Kryetari de facto dhe dy kryetarët e qeverisë, këshilltari ekonomik i paraardhësit tim, komanduar të Partisë Demokratike, zoti Paloka shkruante sot: “Programi i qeverisë “Rama” ka ide dhe zoti Basha, ankohen se rilindja po kthehet në racionale dhe të dobishme.” Ka shpëtuar Selamiu revansh. Mos u ankoni më kot! Rilindja jonë nuk i shkretë. Deputet nuk u bë, por gjeti kokën e vet. është revansh, as urrejtje, por nuk është as amnisti. Uroj që ta gjeni kokën më herët se vonë, se Të jeni të qartë në këtë pikë për raportin tonë me përndryshe asgjë nuk do të vazhdoni të kuptoni, dëmet e kohës tuaj. Ne nuk kemi mandat për të ndërkohë që, fatmirësisht, Shqipëria e ka kuptuar amnistuar krimet e pagjykuara që janë bërë. që në 23 qershor se ku e keni vendin dhe atë vend Ne, deputetët e Grupit Parlamentar të Partisë e meritoni plotësisht. Socialiste, mbështesim angazhimin e Kryeministrit Ilir Meta – Fjalën e ka zoti Berisha. Edi Rama se mandati na është dhënë për të mos Sali Berisha – Të nderuar deputetë, harruar popullin e vrarë në Gërdec; 4 protestuesit Zoti kryetar, e vrarë më 21 janar në bulevard; kolegun tonë Qytetare dhe qytetarë shqiptarë, Fatmir Xhindin, të vrarë në oborr; kryekomunarin Epilogu i këtij programi është ky: “Vros An- e vrarë në rrugë; komisarët e policisë, të vrarë në drea, epise Edi.” Përkthemë pak, të lutem, Anastas! krye të detyrës. Dhe këtë nuk e bëjmë sepse duam Kaq. Pra, “Para Andrea, mbrapa vjen Edi.” Po, kjo të hakmerremi për të shkuarën, por nuk duam që greqishtja ime vjen nga lashtësia. rilindja jonë t’i hyjë në hak së ardhmes. Ilir Meta – Përpara se të marrë fjalën deputeti Zoti Kryeministër i shkarkuar Berisha, Taulant Balla, të cilin e ftoj, të bëhen gati deputetët: Gjuha jote kërcënuese nuk na bën fare Halim Kosova, Luan Rama, Vangjel Dule, Sokol përshtypje, fare! Sigurisht, ne nuk duam të bëjmë Olldashi, Ervin Koçi dhe Nard Ndoka. Dhe përpara politikë me drejtësinë, por do të bëjmë çmos që se zoti Balla të mbajë fjalën, dua të falënderoj drejtësia të mos jetë aneksi i punëve të pista të kryetarin e Grupit Parlamentar të Partisë Socialiste, Kryeministrit të shkarkuar, sikurse është deri më zotin Ruçi, i cili pranoi me konsensus kërkesën e sot. Ne nuk do të marrim kurrë rolin e prokurorëve, kryetarit të Grupit Parlamentar të Partisë as të gjykatësve, por nuk do të rrimë duarkryq as Demokratike që zoti Berisha të fliste pa kufizim. përpara shfaqjeve të përsëritura në sallat e gjyqeve Taulant Balla – I nderuar zoti Kryetar i të triumfit të vrasësve të qytetarëve të pafajshëm, Kuvendit, as të pafajësimit të killer-ave, as përballë goditjeve I nderuar zoti Kryeministër, të çekiçit të gjykatësve, të cilët ligjërojnë padrejtësi

145 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

flagrante në dëm të këtij vendi dhe të shumë jonë lufta jonë kundër korrupsionit do të jetë pa qytetarëve të pambrojtur, as ndaj spirales së kompromis, e cila do të kërkojë një rishikim të plotë korrupsionit në drejtësi që gjithë këto vite e ka edhe të kuadrit ligjor. Lufta jonë kundër korrupsionit tërhequr poshtë e më poshtë pushtetin gjyqësor do të kërkojë angazhim total dhe aktiv të të gjitha në Shqipëri. strukturave shtetërore. Prokurori i Përgjithshëm, Kam qenë shpesh këto kohë në gjykatë, i institucioni i prokurorisë në tërësi, duhet ta kuptojnë thirrur nga kalamajtë e babit, të Kryeministrit të se nuk është më dhe nuk do të jetë më magazina shkarkuar. Tashmë Sali Berisha është larguar, por e arkivës së shtetit për kallëzime që mbyllen pa kam parë me sytë e mi sesi një gjyqtar, Ridvan bërë qoftë edhe një verifikim të vetëm. Krimi i Hado quhet, sapo mbaroi gjyqin e dënimit të një korrupsionit duhet të konsiderohet, hetohet, deputeti të opozitës, ditën tjetër mori emërimin në ndëshkohet si një krim i rëndë. Prandaj rilindja nuk një gjykatë më të lartë. E shpërbleu djali i babit është revansh dhe nuk është as amnisti. Duhet të kryeministër dhe ky i fundit na akuzon sot këtu se ngremë një sistem të ri, ku kultura e paskemi qeveri familjare?! Po vetëm Sali Berisha pandëshkueshmërisë të zëvendësohet me një nuk mund të flasë për qeveri familjare, vajzën histori të re ndëshkimesh pa dallim ngjyrash zëvendëskryeministre, djalin zëvendëskrye- politike. ministër. Kjo ishte qeveria juaj, por ne nuk do të Korrupsioni nuk ka ngjyrë politike, prandaj nuk merremi më kurrë me ju, sepse Kryeministri Edi do të ketë më as edhe një formë Rama tha një fjalë që është realisht motivi ynë: pandëshkueshmërie, as për ne si shumicë e as “Puna e opozitës është fjala dhe fjala e qeverisë për ju si opozitë. Shikoni sallën e Kuvendit, të sigurisht është puna”. kthyer në një call centre nga uria e shfrenuar për Zonja e zotërinj, ky mandat plebishitar që ne të kryer edhe një tender tjetër. Çdo kompjuter i kemi marrë na është besuar nga shqiptarët për të blerë në sallë është tri herë më shtrenjtë se vlera bërë transparencë të plotë të të gjitha proceseve reale që ka në treg. Ja pra, Manushaqe, ku do t’i të dyshimta ose të dyshuara për korrupsion dhe gjejmë paratë, do t’i gjejmë duke shkurtuar krim ekonomik me pasojë dëmtime pasurore ose shpenzime dhe vjedhje të kota në kurriz të parave cenim të interesave të publikut dhe qytetarëve të dhe të fondeve publike të shqiptarëve. Ish- pa mbrojtur. E kemi premtuar dhe do të bëjmë Kryetarja e Kuvendit pyeti ministrin e Jashtëm në transparencë deri në fund të katrahurës me diplomaci se ku do t’i gjejmë paratë. Shumë e pasuritë publike të shqiptarëve, si qeveri dhe si thjeshtë: do të largojmë vëllanë nga konsullata në shumicë qeverisëse në Kuvend. Sot është dita t’u Milano dhe dhëndrin nga ambasada në Paris. Ja ripërsërisim shqiptarëve qëndrimin tonë se çdo pra, paratë do t’i gjejmë duke shkurtuar emërimet akuzë për korrupsion, që kemi bërë gjatë 8 viteve nepotike në diplomaci. Ne do të marrim një sërë tona në opozitë, do ta verifikojmë. masash antikorrupsion, qeveria dhe maxhoranca Ky është leksioni i 23 qershorit, sepse lufta jonë parlamentare do të kalojë në sitë të gjithë kundër korrupsionit është një ndër sfidat më të legjislacionin ekzistues. mëdha të qeverisë sonë. Këtë vit Shqipëria zbriti U mburr ministrja e Integrimit se e paskemi edhe 18 vende të tjera në renditjen e indeksit legjislacionin, madje paskemi edhe një botëror të korrupsionit, vlerësuar kjo nga kryekoordinator kombëtar antikorrupsion. Kush organizata prestigjioze Transparency International, është ky? Ku është? Ku e keni futur, se keni 8 vjet duke u klasifikuar tashmë si vendi më i korruptuar që nuk e gjeni? Premtuat se 100 ditët e para do të në botë, madje më i korruptuar se në vitin 2005, çrrënjosni korrupsionin, ndërkohë që korrupsioni kur në këtë foltore foli si krahu kandidat për ju zuri brenda dhe ju shembi shtëpinë, dhe sigurisht Kryeministër dhe si Kryeministër i dekretuar zoti shqiptarët ju dënuan me 1 milion shuplaka në 23 Sali Berisha, i cili u premtoi qytetarëve shqiptarë qershor. qeverisje dhe qeveri me duar të pastra. Qeveria Zonja dhe zotërinj deputetë, ne do të jonë do të intensifikojë ndjeshëm luftën ndaj propozojmë një reformim të thellë të sistemit të korrupsionit, duke çmontuar murin e ndjekjes penale kundër korrupsionit dhe do të paprekshmërisë dhe të pandëshkueshmërisë. mbështesim fuqimisht partneritetin që nuk Shqiptarët presin nga ne rezultate konkrete në funksionoi kurrë mes policisë dhe prokurorisë në ndëshkimin e korrupsionit, për këtë qëllim, lufta të gjitha nivelet dhe në të gjitha fazat e ndjekjes

146 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

penale të rasteve të korrupsionit. Përfitoj nga rasti Krimi i vjedhjes është në gradën e vet më të lartë. të falënderoj partnerët tanë ndërkombëtarë në Janë shtuar grabitjet me vrasje, janë përhapur vënien në zbatim të praktikave më të mira për pothuaj në të gjithë Shqipërinë vjedhjet e hetimin dhe ndëshkimin e korrupsionit. Në katër makinave, po vidhen çdo natë transformatorë dhe vitet e ardhshme ne synojmë që qeveria jonë të kilometra tela të energjisë elektrike, madje nga një punojë me përparësi për ndryshimin e sistemit fshat i Librazhdit më morën në telefon dhe më gjyqësor aktual, i cili është një nga segmentet më thanë: “Nuk të shohim dot, sepse mbrëmë vodhën të korruptuara të shtetit. Reformimi i sistemit telat e energjisë elektrike dhe nuk ka energji gjyqësor dhe vendosja në vend e dinjitetit të tij të elektrike në fshat”. cenuar do të nxisin angazhimin profesional të Lidhur me luftën kundër prodhimit dhe gjyqtarëve për t’i shërbyer bërjes së drejtësisë dhe trafikimit të lëndëve narkotike, të gjitha raportet e për të shmangur praktikat e deritanishme agjencive të specializuara thonë të njëjtën gjë: korruptive. “Shqipëria vend prodhues për një grup drogash Zonja dhe zotërinj deputetë, një çështje e dhe vend tranzit për një grup drogash më të forta”. rëndësishme që Kryeministri i shkarkuar Sali Kapja e kanabisit në kufi, që më së shumti ka qenë Berisha nuk pati kurajën ta thoshte, madje as rastësore dhe jo e organizuar, reflekton një situatë ministri i Brendshëm i shkarkuar, është çështja e të dendur kriminale. Lazarati është shembulli më i rendit publik. Shqiptarët presin nga ne rezultate keq i humbjes së kësaj beteje. konkrete në luftën kundër krimit të organizuar. Ne Policia Rrugore dhe kontrolli i shkeljeve të po gjejmë një situatë në kushtet e emergjencës Kodit Rrugor janë tërësisht të dështuara. Niveli i kombëtare, situata e rendit publik sot është lartë i aksidenteve rrugore, përveç mungesës së emergjencë kombëtare. Armëmbajtja pa leje është sigurisë rrugore, fajëson edhe strukturën në nivelin e vet më të lartë historik. Zoti përgjegjëse të Policisë së Shtetit. Janë më shumë Kryeministër e tha mirë, armët janë bërë si se 2300 të vdekur vetëm në aksidente rrugore në celularët, nëpër makina, klube e shkolla. Një ndër 4 vjetët e fundit. arsyet kryesore të nivelit të lartë të kriminalitetit Emërimet në Policinë e Shtetit dhe në është pikërisht niveli lartë i armëve në duart e Shërbimin e Kontrollit të Brendshëm. grupeve kriminale por edhe të shtetasve të tjerë. Emërimi i militantëve e shkatërroi Policinë e Ne do të sulmojmë çdo grup kriminal me qëllim Shtetit. Në cilin rast SHKB-ja, përveç të ndaluarve shmangien e kësaj situate shumë të rëndë në krimit për korrupsion apo për kalim kompetencash, ka në vend. Në vitin 2009 numri i vrasjeve ishte 72, ndaluar një koleg për rrjedhje informacioni dhe në vitin 2011 u rrit dyfish, 135 vrasje, kurse 8-mujori dekonspirim të përgjimeve. Duhet të dini një gjë: i vitit 2013 ka rekordin tragjik, më të madhin që elementi që ka tradhtuar punën e Policisë së nga viti 1997. Nga data 23 qershor e deri sot janë Shtetit, përveç militantëve të futur me zor në polici, bërë 34 vrasje, pra për dy muaj. ka qenë tradhtia brenda policisë. Ky është regjistri që ne trashëgojmë nga kjo Zonja dhe zotërinj, kemi dëgjuar këto ditë qeveri e paaftë. Nisur nga analiza e rrethanave të kokën te SHQUP-i edhe kokat e tjera këtu të shumë krimeve rezulton se mungojnë të gjitha opozitës të ankohen se pritet që të fillojë një masat parandaluese, domethënë, ka shumë krime fushatë spastrimesh në administratë. Sot kam që mund të ishin parandaluar. Besueshmëria sjellë një dokument që është me kokë, me vulë publike ndaj Policisë së Shtetit është shumë e ulët dhe me firmë, thotë: “Partia Demokratike e dhe sot Policia e Shtetit shihet si një nga Shqipërisë, dega Librazhd. Propozim për emërim institucionet më të korruptuara, i dyti më i në detyrë, Drejtorisë së Rrugëve Rurale. Për dijeni, korruptuar, sepse e para ishte qeveria e Sali kryetarit të qarkut Elbasan. Kryesia e PD-së dega Berishës. Krimi ekonomik është në një nivel akut. Librazhd, vendosi të propozojë largimin nga puna Në këto 4 vite Shqipëria u shit e gjitha për skrap, si punonjës të mirëmbajtjes së rrugëve rurale të dy uzina u zhdukën brenda natës dhe policia nuk rrethit Librazhd si më poshtë: Largohet Istref mori asnjë masë për të parandaluar vjedhjen për Nesha, vendi ku punon në Stravaj, zëvendësohet skrap të Shqipërisë. Bandat në Bulqizë me Haxhi Bedeli”, ja edhe lista. Në fund “Grupi i administrojnë pasuritë minerare, kurse policia punës, qarku Elbasan. Kryetari Arben Imami, administron viktimat e përplasjes së bandave. sekretar i degës, Flamur Çekani, kryetari Luan

147 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Hasa, deputet i zonës, Rrahim Çota”. E shikoni si incidentet e dhunës kundër gazetarëve, por edhe keni funksionuar? Keni funksionuar si një bandë me presionin nga politika dhe biznese afër saj. në pushtet, që merrnit njerëz më qafë, u hiqnit Ne do të vendosim kritere tërësisht bukën e fëmijëve dhe u thoshit: ikën ky dhe transparente dhe jodiskriminuese të licencimit të largohet ky. Kjo është skema. Grupi i punës, drejtë, të administruar nga një organ realisht i ministri i Mbrojtjes, heq një lopataxhi dhe e pavarur rregullator. Aksesi në lehtësinë e zëvendëson me një lopataxhi tjetër, duke e lënë transmetimit do të jetë një kusht i rëndësishëm njërin pa bukë, por, po ashtu, edhe tjetrin, pasi i ka licencimi, ku rregullatorit të ristrukturuar do t’i marrë lekët për ta futur në punë. Kjo është situata ofrohet një mandat i qartë për të parandaluar që ne po trashëgojmë. pasojat negative të monopolizimit. Sigurisht, një gjë e them me plot bindje: asnjë RTSH-ja do të ristrukturohet, duke e kthyer prej nesh, asnjë deputet i Partisë Socialiste, kurrë atë në një stacion realisht publik, e duke i dhënë në këto 4 vjet nuk ka për të firmosur një dokument këtij sektori forcë nëpërmjet zhvillimit të televizionit të tillë. Pse? Sepse nuk është në sjelljen tonë për shtetëror, ashtu siç e meritojnë shqiptarët. sa i përket pushtetit. Dixhitalizimi është një proces që duhet të Dua të them edhe diçka tjetër edhe për një vazhdojë, por jo sipas metodave të Gencit që, për fushë shumë të rëndësishme, sepse lufta kundër çdo tender, bënte pazarin pastaj zhvillonte korrupsionit, në fakt, është e lidhur edhe me një tenderin, por sipas një procesi i cili do të jetë trans- fushë tjetër, madje edhe cilësia e demokracisë parent. është e lidhur me cilësinë e mediave në Shqipëri. Zonja dhe zotërinj, secili prej nesh në këtë Nuk mund të lë jashtë vëmendjes sjelljen tuaj me sallë të parlamentit përfiton nga prezenca për të median në këto 8 vjet. Autoriteti i Mediave falënderuar, në radhë të parë, ata që na kanë sjellë Audiovizive dhe Radio Televizioni Shqiptar janë këtu. Unë kam nderin dhe krenarinë, që për herë shembujt më flagrantë të moszbatimit të ligjit nën të tretë në këtë foltore, të flas në emër të votuesve qeverisjen e PD-së. Sipas ligjit të dyja këto të rrethit të Librazhdit, të cilët i falënderoj dhe jam institucione duhet të ishin të balancuara e të krenar për votën që më kanë dhënë. pavarura. Personazhe qesharakë si Endira Faleminderit! Bushati, në krye të AMA-s, apo ai Kopani i TVSH- Ilir Meta - Fjalën e ka deputeti Halim Kosova. së do të mbeten referenca të standardeve të Përgatiten deputetët Luan Rama, Vangjel Dule, papranueshme që nuk duhen përsëritur më kurrë. Sokol Olldashi, Ervin Koçi dhe Nard Ndoka. Reklamat qeveritare kanë qenë gjithmonë Halim Kosova - I nderuar zoti kryetar, korruptive dhe nuk u ndanë asnjëherë në bazë të Të nderuar kolegë deputetë, vlerës së tregut, numrit të audiencës së kanaleve Në diskutimin tim do të fokusohem vetëm në televizive dhe radiofonike, apo numrit të tirazhit të njërin nga kapitujt e programit që maxhoranca na shitjeve të shtypit të përditshëm, por në bazë të ka paraqitur për diskutim, konkretisht me atë që lidhjeve klienteliste dhe korruptive që ka qeveria lidhet me sistemin e kujdesit shëndetësor. Siç me kanale televizive, radiofonike dhe gazeta pranë dihet, gjatë fushatës elektorale, reformën në saj. Grupi mediatik pranë qeverisë ia shiti sektorin e shëndetësisë mazhoranca e tanishme mbështetjen qeverisë së shkarkuar për 18 milionë e paraqiti me shumë zhurmë dhe me qëllim joshës euro. 18 milionë euro reklamë një grup mediatik për votuesit si një inovacion që synonte ndryshimin pranë qeverisë, i bleu mbështetjen. Përse duhet rrënjësor të tij. Duke qenë vetë mjek dhe ish- të paguante Ministria e Mbrojtjes reklamë në drejtues i një institucioni shëndetësor me shumë televizione? Vetëm në një datë të vetme, në 26 rëndësi për shumë vite, mund të më ngjallë interes maj 2013, në më pak se 27 ditë nga dita e çdo iniciativë që synon seriozisht të përmirësojë zgjedhjeve, Ministria e Mbrojtjes, me një urdhër të dhe të bëjë më efecient sistemin tonë shëndetësor. firmosur nga kryetari i grupit të punës, Arben Imami, Unë e dua shëndetësinë me zemër, sepse me i skanonte televizioneve 1 miliard lekë reklama, të kam lidhur ëndrrat dhe jetën time profesionale. nga të cilat, sigurisht, 600 milionë ia kalonte E dua sa më të suksesshme jo për vete, por për të televizionit “Klan” pranë qeverisë dhe pjesa tjetër sëmurët dhe qytetarët e këtij vendi. Me këtë ndjenjë e ndarë, ku përsëri merrte i njëjti grup mediatik. pozitive nisa të shikoja programin e maxhorancës Hallet e medias nuk lidhen vetëm me të prezantuar dy ditë më parë, por që në fillim që

148 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

në fazën e parë u deziluzionova, u hidhërova dhe transformim ka qenë ISKSH-ja e formuar në vitin u revoltova, sepse ai niste me një tendencë 1995. Me riardhjen në pushtet të PD-së në vitin arrogante mohuese të të gjithë punës të bërë deri 2005 u riaktivizuan reformat e ngecura, kështu më tani dhe të përpjekjeve të arritjeve të përfshirja e kujdesit parësor në skemën e ISKSH- jashtëzakonshme që ka realizuar shëndetësia së nga të gjithë u konsiderua sukses, duke lënë të shqiptare në vitet e demokracisë. Ky nihilizëm kënaqur pacientë dhe personel shëndetësor të këtij është formuluar në programin e maxhorancës me sektori. Më pas vazhdoi puna për përfshirjen në frazën: “Shëndetësia shqiptare nuk parandalon, spital e skemës së sigurimit, e cila duhet të jetë nuk diagnostikon, nuk kuron dhe nuk rehabiliton.” prioritet mendoj edhe për qeverinë në vazhdim. Të nderuar kolegë deputetë, kjo në të vërtetë Që prej krijimit të ISKSH-së ka pasur ovacione është një shuplakë në fytyrë ndaj mijëra mjekëve qeverish dhe ministrash të të gjitha ngjyrave, por infermierëve dhe punonjësve të shërbimit asnjë nuk dha mendimin për prishjen e sistemit shëndetësor, të cilët kanë punuar dhe punojnë ditë ekzistues. Kanë qenë rreth 10 – 12 të tillë, të cilët e natë me përkushtim, me përgjegjshmëri unë gjej rastin si kolegë edhe t’i falënderoj, por anembanë vendit, duke kryer detyrat e tyre ndaj nga ana tjetër u them specialistëve të të dyja anëve popullatës, si në fushën e parandalimit, të politikës që puna juaj nuk vlerësohet dhe për diagnostikimit, kurimit dhe rehabilitimit. Me këtë më tepër propozohet që të shkatërrohet. frazë fillimi duket qartë se ky program nuk synon A është i mirë sistemi që propozoni ju? Unë përmirësimin në vazhdim të kujdesit shëndetësor, nuk i jap të drejtën vetes që ta paragjykoj, por e por mohimin dhe shkatërrimin e çdo gjëje që ka vërteta është që sistemin e kanë preferuar vetëm ekzistuar, e çdo arritjeje, e çdo suksesi dhe e çdo disa nga vendet e Europës, kurse shumica e tyre sakrifice të bërë deri më tani. Ai synon ta kthejë jo. Ai është propozuar me pretendimin që ofron shëndetësinë tonë në vitin zero. Do të duhej kohë diçka të re, me një mbulim më universal në e gjatë për të shqyrtuar një nga një pikat dhe shërbimin shëndetësor, ndërsa në të vërtetë nuk pretendimet konkrete të këtij programi, disa nga shoh gjë të re në të. Mbulim universal ofron edhe të cilat jo vetëm janë iniciuar dhe zhvilluar, por sistemi ekzistues, si për ata që kanë mundësitë tashmë dhe konsoliduar në vitet që qeveria e financiare për të paguar kontribut në siguracionet mëparshme ka drejtuar. Elementi i parë që bie në shëndetësore, që mbulojnë rreth 25% të buxhetit sy, është fakti që nuk kërkohet përmirësimi i të ISKSH-së, ashtu edhe për ata që për arsye të mëtejshëm i sistemit shëndetësor, për të cilin ka ndryshme nuk e kanë këtë mundësi, 75% e akoma shumë punë për t’u bërë, pra ruajtja e buxhetit të ISKSH-së mbulohet nga buxheti i shtetit vazhdimësisë së reformave dhe e hapave të bërë si pasojë e kontributeve për persona që nuk kanë deri më tani nga qeveritë e mëparshme, por, në mundësi për të paguar. Të gjithë përfitojnë paketën vend të përmirësimit kërkohet rafshimi, pra “terapia bazë të shërbimeve shëndetësore të ofruara në e shokut”. kujdesin parësor dhe spitalor të financuar nga Sistemin aktual shëndetësor nuk e shpiku ISKSH-ja. qeveria e PD-së, pasi siç e dini kjo qeveri që në Ajo që më shqetëson është se si do të fillimet e para dhe më pas ka pasur konsulencë të veprohet me infrastrukturën moderne të ISKSH- shkëlqyer ndërkombëtare nga specialistë shumë së, për të cilën deri më tani janë investuar miliona të njohur evropianë e amerikanë. Ky ishte sistemi dollarë? Si do të veprohet me 1,7% të buxhetorëve që propozohej edhe nga organizma dhe me kontributet aktuale të privatëve: do t’ua ndërkombëtarë ku Shqipëria bënte pjesë. Ndihma falni dhe më pas do t’ua merrni nëpërmjet taksimit e dhënë nga Organizata Botërore e Shëndetësisë, të përgjithshëm? Logjika të çon në atë që do të Banka Botërore, USAID-i, UNICEF-i dhe UNFBA- ketë një rritje të fshehur të taksave. ja ishte shumë e madhe. Sistemi që u implementua Në sistemin aktual, ata që paguajnë kërkojnë i dha shumë shpejt frytet e veta. Të gjithëve na të dinë se ku shkojnë kontributet e tyre, si dhe të kujtohet se si falë reformave në mandatin e parë marrin pjesë në menaxhimin e tyre. Pra, qytetarët të qeverisjes së PD-së, farmacitë shtetërore me janë vetë aktivë dhe vetë aktorë në mbarëvajtjen raftet bosh u transformuan tashmë në farmaci që e sistemit. Në të kundërt në jo pak raste, sisteme plotësojnë më së miri nevojat e popullatës me si ai që ju propozoni krijojnë gropa të thella në barëra bashkohore. Hallka kryesore në këtë buxhetin e shtetit, por që shumë radhë bëhen

149 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

transparente për publikun. të mbulohen nga xhepi i qytetarëve. Këto Sistemi aktual që kemi, nga ekspertët pretendime dhe këto premtime do të përmbushen konsiderohet më i miri, sepse është sistem miks në kuptimin e ofrimit të gjitha shërbimeve të që kombinon kontributet me siguracione nga ajo nevojshme për të gjithë, do të kërkoni një buxhet pjesë e popullatës që ka mundësi të kontribuojë, shumëfish më të madh se ai ekzistuesi, në qoftë si dhe mbulimin e pjesës tjetër për personat e se do të bëheshin realitet. Duke u nisur nga ky paaftë për të paguar siguracionet me anë të fakt, më lejoni të pyes: a është llogaritur taksimit të përgjithshëm. Sistemi miks është paraprakisht se sa do të jetë shuma e nevojshme konfirmuar si më me përparësi dhe po aplikohet për to? Nëse po, përse nuk na thuhet një shifër, në shumë vende, madje edhe në Angli ku një pjesë qoftë edhe e përafërt, përse nuk thuhet se cili do e popullatës është e përfshirë në siguracion. Faktet të jetë burimi i tyre? Apo vetëm taksat? kanë provuar se qoftë me sistemin “Bismark” të Të nderuar kolegë deputetë, premtimet vetëm bazuar në siguracione, atë “Berig” të bazuar në nuk mjaftojnë, ato duhen të shoqërohem me taksimin e përgjithshëm si dhe ata miks që shpjegimet se si do të bëhen, kur do bëhen dhe kombinojnë avantazhet e të dyjave, është e mjetet financiare me të cilat do të realizohen. Nuk mundur të arrihen, me secilin prej tyre, objektivat mjafton të na thuhet vetëm që ato do të bëhen, e sistemit shëndetësor, nëse ato zbatohen dhe duhet të thuhet se çfarë pritet pasi ato të menaxhohen si duhet. Shkencërisht është provuar realizohen. Duhet të na thuhet, jo se çdo bëni, por që më shumë se sa lloji apo tipi i sistemit të ç’do arrini në fushën e shëndetësisë. Programi juaj përdorur, suksesi apo dështimi përcaktohet nga duket një listë dëshirash pa buxhet, pa objektiva mënyra se si ai menaxhohet dhe drejtohet në të matshme. U sugjerojmë qytetarëve se premtimet praktikë. dhe veprimtaritë e ndryshme të këtij programi do Në këtë vështrim fajin nuk e ka sistemi, të mbeten në letër nëse nuk shoqërohen me shifrat prandaj e quaj si jologjike, shumë të kushtueshme e duhura të buxhetit për realizimin e tyre. E them dhe humbje kohë, ndërrimin dhe rrafshimin e këtë, sepse ekziston një mundësi tjetër, që ju me sistemit ekzistues për të ngritur një tjetër nga e premtimin e shërbimit falas shqiptarëve, pa para. Veprimi më i drejtë do të ishte përmirësimi i përjashtim, të pasur apo të varfër qofshin, t’i ofroni këtij sistemi që kemi në ato hallka që nuk për të gjithë, vetëm një qese të vogël pakete, e funksionojnë në mënyrën e duhur. Fakti që një cila është e pamjaftueshme për jetën e përditshme. pjesë e popullatës kontribuon në siguracione është Nëse e keni fjalën për këtë lloj oferte të shërbimit pozitiv, në kuptimin e përfshirjes së tyre në falas, ju themi: “Faleminderit”! Por na lejoni menaxhimin e sistemit shëndetësor. Nëse në vend atëherë, t’u themi të gjithë atyre pacientëve që do ta stimulojmë dhe do ta forcojmë këtë presin dializë, transplant, që shpresojnë për komponent, apo do ta anulojmë atë, kjo do të bënte citostatik të serisë së fundit, apo presin të vendosin një hap prapa me shumë pasoja në zhvillimin stendat apo të bëjnë bypass në zemër, ekzaminime demokratik të shëndetësisë sonë. dhe mjekime të tjera të kushtueshme, të dashur Elementi i dytë që bie në sy në këtë program pacientë, nuk ju kanë thënë të vërtetën. është lista e gjatë e dëshirave të shprehura në të, E them këtë pa cinizëm dhe pa mburrje, sepse e cila më duket euforike, predikuese, po pa na as ne nuk arritëm t’i kënaqim të gjithë, por të paktën njohur me mekanizmat konkretë të realizimit të ishim më të sinqertë, nuk u tallëm dhe nuk i tyre. Kështu pretendohet se do të ketë një financim gënjyem ata. Bëmë gjithçka mundëm, gjithashtu të plotë që garanton qëndrueshmërinë financiare, për më mirë çdo vit. Shifrat flasin vetë se si u shtua i cili do të realizohet nëpërmjet një taksimi të nga viti në vit numri i pacientëve që përfituan përgjithshëm, por nuk thuhet se përqind e GDP- dializë, numri i pacientëve që morën citosatikë dhe së do të përdoret direkt për shëndetësinë. Nuk medikamente nga më të fundit, se si u realizua te sqarohet, gjithashtu, se cili është spektri i disa prej tyre transplanti, se si të gjithë pacientët shërbimeve që do të garantohen për qytetarët, pra me hepatit apo me SIDA përfituan aparate sa e gjerë është paketa bazë e shërbimit të retrovirale moderne. Ne nuk i plotësuam dot të domosdoshëm që do të mbulohet nga shteti dhe gjitha nevojat progresivisht në rritje të mjekësisë sa është pjesa tjetër e shërbimeve që do të lihen tonë për financim. Po. Kjo është e vërtetë, por jashtë paketës të propozuar dhe që në realitet do grafiku i rritjes progresive të këtij financimi është i

150 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

dukshëm dhe i pandalshëm nga viti në vit. Me të mos i shkatërrojë, por t’i çojë edhe më tej krijimin e fondit të figuracionit shëndetësor, si dhe përpara. bazuar në ligjin e ri të financimit të shëndetësisë, Një pikë e veçantë e cila është e paqartë në nëse zbatimi i tij nuk cenohet nga aventurat e program është edhe roli i institucionit të ri që pseudonovatorëve të programit të qeverisë mendohet të ngrihet, ai i shërbimit shëndetësor shpresat do të ishin më të mëdha. kombëtar, i cili shprehimisht thuhet se do të jetë Dua të ndalem edhe te gënjeshtra e madhe paguesi i vetëm i shërbimit shëndetësor dhe që e këtij programi: shërbime falas. Kjo qeveri do ta ofrojë atë me pagesë për të gjithë qytetarët. zemërmadhe imiton në dukje aristokracinë e Paqartësia qëndron në paradoksin e funksionimit mbretit të dikurshëm, që si mëshirëmëdhenj dyfish të tij, si paguesi i vetëm dhe njëkohësisht ndërtuan dhe financuan spitale për të vobektit dhe ofruesi i shërbimeve shëndetësore. Dua t’ju kujtoj në to mjekoheshin falas ata. Kujdesi mjekësor i këtu se organizata prestigjioze ndërkombëtare me ofruar si dhuratë nga qeveria është gënjeshtër dhe projekte shumë të rëndësishme në fushën e e konsideroj gënjeshtër filantropike. Realisht shëndetësisë, si Organizata Botërore e paratë për të nuk janë dhuratë e qeverisë, por ju Shëndetësisë, Banka Botërore, USAID-i apo edhe janë marrë disa qytetarëve të pasur me taksa, por të tjera, kanë rekomanduar dhe praktikisht kanë pa u thënë atyre se cili do të jetë niveli i taksës më kontribuar në realizimin e ndarjes së këtyre dy të lartë që ata do të paguajnë dhe me ato para të funksioneve, pra të ofrimit dhe blerjes së marra nga kjo pjesë e popullatës qeveria bëhet shërbimeve shëndetësore në vend, kjo është filantropike me pjesën tjetër që ka më pak ose nuk quajtur nga ata si një arritje e rëndësishme e ka para. Qeveria për të fituar simpati elektorale reformës shëndetësore. Në kuadër të këtyre bën me dhunë transferimin e parave nga xhepi i rekomandimeve, Ministria e Shëndetësisë ia dha disa qytetarëve në favor të disa të tjerëve. Ajo që funksionin e blerësit të vetëm shërbimit të ISKSH- mungon këtu është transparenca ose mosllogaritja së dhe tani fondit të Sigurimeve Shëndetësore, i apo keqllogaritja. Qytetarët në marrëdhënie pune cili praktikisht vepron si blerës i vetëm, por jo ofrues do të taksohen, por nuk e dinë sesa, do të ketë ky i shërbimeve. A do të bëhen hapa prapa në këtë taksim një limit apo tavan. Sa prej këtyre parave drejtim? Do të kthehemi te funksionet e dyfishta të do të shkojnë në të vërtetë për shëndetësinë. Në njëkohshme të ofruesit dhe blerësit, të cilat i këtë vështrim termi “falas” duhet hequr nga ushtronte Ministria e Shëndetësisë dikur kur përdorimi, sepse është gënjeshtër dhe abuzim, ai funksiononte sistemi shëndetësor sipas atij duhet të zëvendësohet me termin “parapagim nga Semashko. vetë qytetarët” apo “transferim parash” që do të Elementi i tretë që bie në sy në këtë program bëhet nga qeveria duke u marrë nga xhepi disa është mungesa dhe shpërfillja e dukshme e qytetarëve të pasur, por duke ua bërë të qartë atyre pacientit dhe e qytetarit. Në reformat e sotme të paraprakisht këtë veprim në kohën kur ata votuan. sistemeve shëndetësore moderne, përkundrazi Diçka tjetër që duket sikur është harruar në ngulmohet që pacienti, konsumatori dhe këtë program është se mjaft nga elementet e përdoruesi i shërbimeve të vihen në qendër të premtuara në të janë tashmë të kryera ose në sistemit shëndetësor. Sistemi shëndetësor, sipas zhvillim e sipër. Është dixhitalizuar një pjesë e programit që po diskutojmë, duket teknokratik, sistemit të kujdesit parësor, janë iniciuar programe burokratik dhe autokratik, është sistem i shtetit të apo projekte në sistemin e pagës dhe kostos së madh e i pacientit të vogël. Ai është konceptuar efektivitetit, bazuar në diagnozë. Ka filluar me elemente teknike profesionale, ku pacienti dhe informatizimi i spitaleve duke përfituar tashmë frytet qytetari nuk kanë asnjë rol, asnjë të drejtë dhe e para të kësaj pune por që mbetet për t’u shtrirë asnjë peshë. në të gjithë vendin. Me këto nuk them se puna Gjatë qeverisjes sonë, e them me krenari, këtij është finalizuar dhe kemi arritur të gjitha objektivat, elementi i kemi dhënë theks të veçantë. U arrit të por duhet që maxhoranca e re të pranojë me hartohet dhe të miratohet karta shqiptare e të modesti se shumë gurë të programit do t’i vendosë drejtës së pacientit, e cila u përpilua sipas modelit mbi themelet apo muret që janë ngritur tashmë të kartës europiane për pacientët. U ngritën dhe për të cilat kërkoj në emër të interesave të struktura për edukimin dhe aftësimin e pacientëve votuesve, por edhe të pacientëve dhe qytetarëve për vetëmjekimin e sëmundjeve të tyre kronike.

151 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Nuk pretendoj që të drejtat e pacientëve janë tanishëm këto hapa kanë nevojë të kristalizohen respektuar me rigorozitet kurdo e kudo, por një dhe të mbështeten me mekanizma rregullatorë të sërë aktivitetesh dhe mekanizmash janë vënë në marrëdhënieve të tyre me sektorin publik. Një nga veprim që zëri i pacientit, i qytetarit e konsumatorit problemet më të mprehta është kërkesa e të jetë esencial jo vetëm për sa u përket institucioneve shëndetësore jo publike për të shërbimeve shëndetësore të ofruara, por edhe përfituar edhe ato pjesë financimi në masën e politikave shëndetësore e programeve të hartuara institucioneve publike. Në sistemin e tanishëm kjo bazuar në to, ku pacientët dhe qytetarët i kemi mundësi e financimit të pjesshëm të tyre ishte e thirrur të bashkëpunojnë si partnerë aktivë, duke paraparë si e realizueshme nga ana e fondit të u ofruar shumë mundësi komunikimi. Shërbimit Kombëtar Shëndetësor. A parashikohet Elementi i katërt që dua të sjell në vëmendje, të luajë të njëjtin rol Institucioni i Shërbimit duke parë këtë program, është shkëputja e sistemit Kombëtar Shëndetësor? shëndetësor nga komuniteti dhe nga pushteti lokal. Së fundmi, programi që na u paraqit për Shëndetësia duket te ne si problem që do të shëndetësinë është tërësisht politik dhe zgjidhet vetëm nga lart, nga Ministria e teknokratik, por nuk ndihet në të roli i faktorit Shëndetësisë, nga qeveria, pa popullatën e pa njerëzor. Shërbimi shëndetësor kryhet nga njerëzit. komunitetin. Deri më sot e vërteta është që roli Atë nuk e bëjnë vetëm paratë, barnat apo dhe kontributi i komunitetit dhe i pushtetit lokal në teknologjia, sado e sofistikuar qoftë ajo. Ajo çështjet e lidhura me shëndetësinë kanë qenë realizohet në sajë të vullnetit, dijes, etikës dhe realisht të zbehtë e pasivë. entuziazmit njerëzor të punonjësve të Elementi i pestë, që bie në sy në këtë pro- shëndetësisë, si dhe duke u plotësuar atyre nevojat gram, është anashkalimi i plotë i nevojës për që kanë në punë e sipër, një program shëndetësor zhvillimin e mëtejshëm të shkencave mjekësore për njerëzit. Pa njerëzit duket i thatë e vyshkur. në mënyrë të mirëfilltë dhe në shërbim të Në qeverisjen tonë u bë një hap i madh për problemeve që ndesh shëndetësia jonë. Sipas këtij motivimin e respektimin e punës dhe të dinjitetit të programi shëndetësia është vetëm politikë dhe personelit shëndetësor, u rishikuan pagat e propagandë. Është mohuar fakti se shëndetësia personelit shëndetësor në të gjitha nivelet. dhe mjekësia mbështeten në veprimtarinë e tyre Bindja jonë është dhe ka qenë se pa njerëz nga arritjet shkencore. Mjekësia e bazuar në të mirë, të zotë, të ndershëm e të devotshëm asnjë evidencë shkencore tashmë është një politikë, asnjë program, predikim apo angazhim domosdoshmëri për proceset vendimmarrëse. nuk do të mund t’i japë shëndetësisë sonë imazhin Nuk është se në qeverisjen tonë kemi e merituar moral e profesional në sy të popullatës. shkëlqyer në këtë aspekt, por disa hapa janë Rastet e para me të cilat filloi ky program për realizuar, i tillë ishte krijimi për herë të parë në sektorin e kujdesit shëndetësor, siç e thashë edhe vendin tonë i Universitetit Mjekësor të Tiranës, ku më lartë, të nihilizmit, të shpërfilljes, të mohimit së në përbërje të tij ka 5 fakultete; është botimi i gjithçkaje pozitive të arritur me shumë mund, nuk buletinit shkencor mjekësor në gjuhën angleze; janë një ogur i mirë për këtë armatë të nderuar që telemedicina e shtrirë në spitalet kryesore të vendit, punon në sektorin e vështirë dhe delikat të kujdesit financimi i USAID-it, dhe është krijuar një bërthamë shëndetësor, e cila dëshiron dhe meriton shumë shkencore për mjekësinë e bazuar në evidencë më tepër respekt. shkencore për të verifikuar punën e përditshme. Faleminderit! Elementi i gjashtë. Nuk është e qartë në pro- Ilir Meta – Faleminderit! gram se cilat do të jenë perspektivat e tregut të ri Fjalën e ka zoti Luan Rama! shëndetësor te ne. Ai nisi mbarë shumë vite më Pastaj fjalën në vijim e kanë deputetët: Vangjel parë me krijimin e sektorit privat, sidomos në Dule, Sokol Olldashi, Nard Ndoka, Pjerin Ndreu, stomatologji dhe farmaceutik, që më pas u Kastriot Islami, Luiza Xhuvani, Florjon Mima dhe liberalizua me lejimin e spitaleve private, shumica Namik Kopliku. e të cilave me financim dhe menaxhim të huaj. U Luan Rama – I nderuar zoti Kryetar i Kuvendit, krijua një rrjet shërbimesh jo publike: laboratorik, Zonja ministre, imazherie, të kujdesit intensiv dhe u liberalizua deri Zotërinj ministra, diku sektori alternativ i mjekësisë. Në stadin e Kolegë deputetë,

152 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Më është dashur ta lexoj me endje e ta qëmtoj përmes sloganit “Të ecim më shpejt” si shenjë e me vëmendje programin e qeverisë së Aleancës guximit për të mbërritur në cakun e horizonteve për Shqipërinë Europiane, për të gjetur në të atë europiane që ëndërrojmë dhe aspirojmë prej që dëshiron dhe që duhet të gjejë në fakt çdo kohesh. qytetar i këtij vendi, pavarësisht prej përmbajtjes Unë jam i parimit se kush nuk do të gabojë në së votës që ka dhënë më 23 qershor, prej vendit interesat kombëtare, le të mendojë si rilindësit. ku banon, dialektit me të cilën komunikon apo nëse Ndaj i kujtoj sot me nderim profesorët e mi në beson në Zot ose jo, gjithashtu dhe cilido shqiptar Shkodër, që na mësonin aksiomën “Vetëm rilindësit që nuk ka votuar fare më 23 qershor: horizontin nuk kanë gabuar në një kohë të vështirë”. E, ku duam të mbërrijmë të gjithë së bashku. sigurisht që të mendosh si rilindësit, për më tepër Programi i qeverisë është gjithfarë merr të premtosh e të veprosh si ata, është një fjalë e përsipër të realizojë maxhoranca e re në madhe shumë, është ndoshta projekti më ambicioz përmbushje të pritshmërisë jo vetëm të atyre që e që kanë pasur ndonjëherë shqiptarët, është ëndrra kanë votuar këtë maxhorancë, por po me aq për një Shqipëri tjetër, për një Shqipëri siç nuk ka vëmendje dhe përkushtim edhe për ata që e kanë qenë asnjëherë. Dhe me të vërtetë, programi i votuar kundër. Sfida është aty, është për të gjithë qeverisë së re është jashtëzakonisht pretencioz, ne si përfaqësues të zgjedhur, por është edhe për ashtu siç ka qenë dhe programi elektoral, është të gjithë shoqërinë shqiptare. Pra, nuk është sfidë një program që projektohet në katër vjet e më tej vetëm e qeverisë. Por, Qeveria duhet të na tyre. udhëheqë dhe të punojë që gjithsecili qytetar i këtij Në lidhje me këtë, nëse duam të jemi vërtet vendi të jetë kontributor. rilindësit e shekullit të 21-të, premtuesit e një Ndaj e gjej të udhës të veçoj se programi Shqipërie të ardhshme, më të denjë se ajo e ditëve përligj përgjegjësitë, angazhimet, pritshmëritë. Pa tona; një Shqipëri që do të përmbyllë rotacionin e u referuar konkretisht në morinë e prioriteteve dhe dytë, duke premtuar Rilindjen, neve na takon të çështjeve që ofron dhe guxon të marrë përsipër të gjykojmë duke e parë programin qeverisës në zgjidhë programi i qeverisë, nuk mund të mos sjell kuadrin e së shkuarës, së sotmes dhe së ardhmes. në vëmendjen tuaj një detaj që nuk u përmend deri Për shembull, qeveritë ndryshojnë, qoftë në tani nga diskutantët pararendës: cilësinë pikëpamje të shumicave që krijohen; qoftë në gjuhësore, letrare dhe shprehëse të programit të pikëpamje ideologjike, siç ka ndodhur shpesh tek qeverisë së re, paraqitur në emër të saj nga ne; qoftë në pikëpamje të grupimeve. Por bashkë Kryeministri i dekretuar, zoti Edi Rama. me qeveritë nuk ndryshojnë dhe strategjitë. Klasat Rrallëherë i janë paraqitur kësaj audience ndërruese kanë më se mjaftueshmërisht gjëra për ligjvënëse platforma të tilla, me elegancë dhe kurim të ndryshuar me projektet e tyre, prej preferencave të vëmendshëm të fjalës. Rrallë herë kemi pasur deri te referencat. shansin të dëgjojmë një fjalë të tillë puritane në Por, aleatët strategjike, orientimet strategjike, pikëpamjen e formës e të etikës. Programi shpreh përparësitë strategjike, qëndrojnë mbi investiturat në këtë mënyrë identitetin e Kryeministrit vetë, si e tyre. Sa u takon raporteve me strategjitë, çdo njeri i letrave dhe i fjalës, i cili do të duhet të qeveri e re që mandatohet ka në përgjegjësinë e dëshmojë nga sot, nesër e çdo ditë më shumë ditë vet që të jetë konservatore. Aleatet strategjikë, për pas dite e të së njëjtës cilësi do të ketë edhe veprat. shembull, nuk ndryshojnë për pragmatizëm, sepse Programi i qeverisë së re, me përbashkësinë raportet dhe marrëdhëniet strategjike përcaktohen dhe ngjyresat e saj brenda vetes dhe miksimi nga interesat strategjike, por kushtëzohen edhe serioz me kontributet programore dhe qeverisëse prej kujtimeve historike, nga simpatitë dhe empatitë të LSI-së, ashtu si dhe fushata e zgjedhjeve të 23 midis popujve, nga gjurmët e së shkuarës, nga qershorit, cilësohet sa prej sloganit të rilindjes emocionet e historisë, nga përfytyrimi për tjetrin si shqiptare, një slogan që shtypi perëndimor, stereotip dhe shumë rrethana të tjera. Miqësitë sidomos ai francez, e pati profetizuar e uruar qysh strategjike para së gjithash janë të lidhura me në fundin e viteve 1990; një rilindje llazariane, sipas mirënjohjet historike. Prandaj shqiptarët i duan konceptit të këtij shtypi; një rilindje si ajo e shekullit Shtetet e Bashkuara të Amerikës, sepse ishte të lindjes së kombit shqiptar, sipas konceptit të presidenti amerikan ai që denoncoi i pari privimin përparuar të bashkëkombësve tanë, dhe tipizohet e popujve prej së drejtës së vetëvendosjes; i duan

153 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

NATO-n dhe Europën, sepse kanë ndryshuar fatin shqiptarët dhe Shqipëria nuk i meritojnë. historik të gjithë shqiptarëve, pozitën gjeopolitike Shqiptarët nuk meritojnë shkeljet e të tyre në rajon e në kontinent, perspektivën e tyre. vazhdueshme të lirive dhe të të drejtave të tyre; Programi i Qeverise se re ofron kontinuitetin shqiptarët nuk meritojnë korrupsionin dhe e nevojshëm për gjithçka përbën fondamentin e kriminalitetin; nuk meritojnë papunësinë, varfërinë, investimit shtetëror, pavarësisht se të cilit krah apo analfabetizmin, nuk meritojnë shkatërrimin e të cilës ngjyrë kanë qenë qeveritë pararendese, gjithanshëm të natyrës etj. duke konsideruar me vizion e në dimension tjetër Shqiptarët e dinë se çfarë nuk meritojnë, ndaj Shqipërinë anëtare të NATO-s, Shqipërinë që pret me zgjedhjen që bënë më 23 qershor e ndanë të mbërrijë në Bashkimin Europian, Shqipërinë që veten e tyre nga ajo që nuk meritojnë. Shqiptarët guxon të artikulojë një rol edhe më ndikues si faktor votuan maxhorancën, nga e cila doli Qeveria që i rëndësishëm paqeje, stabiliteti dhe integrimi në drejtoni ju, zoti Kryeministër dhe presin nga ju, rajon. presin nga të gjithë ne të fillojmë të punojmë që Por si mund të dallohet një qeveri nga një ata të gjithë të prekin e të ndjejnë të tyren atë që tjetër, atëherë? Për mendimin tim dallimi shprehet meritojnë. në ato që quhen kontribute shtesë. Në këtë kuptim, Jam i prirur të besoj se një program i formuluar mundësia e vetëdallimit të një qeverie shprehet te me fjalë të zgjedhura dhe përgjegjshmëri qytetare, politika e punësimit, pagave, mbrojtjes së do të ketë në përmbajtje e në realizim dhe një frymë minimumit jetik (që, meqë ra fjala, qeveria do të zotuese cilësore. duhet ta deklarojë), mbrojtjes së të drejtës së jetës, Unë besoj! sigurisë në familje e në bashkësi. Ju faleminderit! Shpesh, kur flitet për minimum jetik, kjo Ilir Meta – Faleminderit, zoti Rama! perceptohet për fat të keq edhe prej mediumeve Fjalën e ka zoti Vangjel Dule. politike si një prag ekzistencial jetese. Unë Vangjel Dule – I nderuar Kryetar i Kuvendit, personalisht e kuptoj këtë të lidhur me cilësinë e Të nderuar kolegë, jetës në përgjithësi, që do të thotë jo vetëm me Zoti Kryeministër, bukën e përditshme, por dhe ushqimin shpirtëror: Zotërinj ministra, çfarë i ofrohet me politika kulturore qytetarit: në Jemi në seancat e para të legjislaturës së re media, në shtyp, në skenë, në ekran, në librin e dhe është normale që të jemi në një proces printuar, në mjedisin etno-kulturor. Në fund të fundit përshtatjeje të gjithë: ish-qeveria në rolin e fytyra e një qeverisje përdallohet esencialisht prej opozitës, ish-opozita në rolin e maxhorancës së qëndrimit që mban ndaj kulturës. re. Sepse kultura është paqe, është stabilitet, Natyrisht që ky proces ka dhe nuk mund të është siguri, është rend, është integrim, dhe në mos ketë edhe efektet e veta në sjelljet krye të të gjithave është identitet. parlamentare. Ka edhe ekseset e veta, por është Qeveria duhet te guxojë, edhe sepse ka në e qartë në këtë sallë se gjatë këtyre seancave një krye një njeri që vjen prej botës së kulturës, të frymë tjetër, një frymë ndryshe, cilësisht ndryshe. formësojë një konstante të qartë të politikave të Kjo është e qartë për të gjithë: klima e ndryshme subvencionimit të mbrojtjes dhe promovimit të edhe në sallë, por edhe në perceptimin e kësaj vlerave të kulturës kombëtare. Nuk ka pse të na salle nga opinioni. Me sa duket e shkuara, arritjet trembë dhe as të na duket e huaj fjala subvencion. dhe dështimet e saj kanë ndikuar në maturimin e Sepse kulturën e vet e mbrojnë me politika klasës politike dhe të të gjithëve; me sa duket këto subvencionuese edhe ato që zhvillohen prej 20-vjet e kanë bërë klasën politike të vendit më të gjuhësh të mëdha si anglishtja, frëngjishtja, mençur. Kjo është një zanafillë pozitive, spanjishtja, italishtja, gjermanishtja, rusishtja etj. shpresëdhënëse. “Misioni ynë, është të ecim me shpejt, për të Rezultati zgjedhor ishte një rezultat që pritej. ndërtuar Shqipërinë e Gjeneratës Tjetër”, - u Kishte kohë që shoqëria dhe qytetarët e kishin shprehët ju, zoti Kryeministër, në fjalën tuaj të parë shpresën te opozita. Pritshmëritë e tyre i shikonin si Kryeministër përpara këtij Kuvendi. Dhe më tej, se do të materializoheshin me ardhjen në pushtet përmes një enumeracioni përshkallëzues, renditet të opozitës, por ai rezultat nuk pritej në përmasat një mori fenomenesh dhe dukurish negative te cilat plebishitare që erdhi. Rezultate të tilla zgjedhore

154 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

vijnë në kohë pasigurish të mëdha, por edhe ambiciet tona integruese. Duhet jo vetëm që të pritshmërish të mëdha. Unë mendoj se rezultati integrojmë statusin, që jemi shumë afër, por të zgjedhor i 23 qershorit i ka të dy elementet: edhe çelim edhe negociata, një proces shumë më i pritshmërinë, edhe pasigurinë. vështirë, shumë më i gjatë në kohë sesa ai i marrjes Në vendin tonë flitet shumë për integrimin, por së statusit të vendit kandidat. Ky proces integrimi ne akoma nuk e kemi marrë statusin e vendit duhet të prekë detyrimisht çdo qelizë të jetës së kandidat. Në vendin tonë flitet për ritme ekonomike vendit. Pikë së pari, duhet të sjellë më shumë dhe moskalim në recesion, por kjo s’përkthehet demokraci në vendin tonë, duhet të konsolidojë në mirëqenie për qytetarët. Në vendin tonë po flitet shtetin e së drejtës, duhet të rrisë standardet e për arritje në shumë drejtime, por që nuk janë të respektimit të të drejtave të njeriut dhe të prekshme në jetën e përditshme të qytetarit. minoriteteve. Këto kanë krijuar pasiguri të theksuara, por Në programin e qeverisë flitet për shumë në të njëjtën kohë edhe pritshmëri të mëdha. Është reforma. Do t’ju sugjeroja, zoti Kryeministër, t’i detyrë dhe sfidë e qeverisë që mesazhin e vendosnit një kryetitull, që do të jetë reforma zgjedhjeve të 23 qershorit ta zhveshë gradualisht kushtetuese. Mendoj se është situatë optimale që nga pasiguria e qytetarit dhe e shoqërisë dhe të ky mandat parlamentar të marrë në shqyrtim shtojë gjithmonë e më tepër elementin e rishikimin e Kushtetutës. Kanë kaluar vite që nga pritshmërisë dhe kjo bëhet vetëm nëpërmjet miratimi i saj. Janë evidentuar anë problematike. realizimit sistematik të objektivave, mbajtjes së Duke shtuar këtu edhe arnat keqfuksionale të vitit fjalës dhe premtimeve. 2008 bëhet edhe më e domosdoshme reforma Çfarë presin qytetarët? kushtetuese, aq më tepër që me marrjen e statusit Ndoshta fjala integrim është e keqpërdorur. të vendit kandidat ndryshimet dhe përafrimi duhet Është e konsumuar, por atë presim të gjithë: të jenë rrënjësore dhe të gjithanshme. integrimin e vendit në BE, marrjen e statusit të Gjithashtu, duhet të vlerësojmë një reformë e vendit kandidat, integrimin dhe statusin dhe më re zgjedhore. Sistemi zgjedhor u provua se nuk pas çeljen e negociatave. Këto kërkojnë shumë është i përshtatshëm. Vota ngelet e pabarabartë. gjëra, në shumë drejtime, por mbi të gjitha kanë Vota e një qytetari vlen më shumë se vota e një një parakusht: konsensuse të gjera dhe sinteza qytetari tjetër. Këtë e kemi ngritur në sistem. Duhet në politikë. të garantojmë barazinë e votës. Kemi bërë një Zoti Kryeministër, dashur pa dashur ju jeni premtim solemn që na bashkon: qeveria e djeshme protagonist i kësaj klime të ndryshme të krijuar në dhe opozita e sotme dhe opozita e djeshme dhe vend pas zgjedhjeve të 23 qershorit. Brenda në qeveria e sotme duhet t’u garantojnë emigrantëve Parlament dhe në marrëdhëniet me Parlamentin të drejtën e votimit në vendet ku ata jetojnë dhe dhe perceptimin e tij nga shoqëria dhe si protago- banojnë. Është momenti ta realizojmë. Duke u nist do t’ju sugjeroja modestisht të merrni iniciativën afruar me Europën, duhet të krijojmë realitete të dhe të bëni kapërcimin historik që nuk u realizua tilla europiane. gjatë këtyre 22 vjetëve pas rënies së regjimit Së fundi, duhet ta çlirojmë procesin zgjedhor totalitar: institucionalizoni takimin periodik të nga administrimi partiak, rrënjën e së keqes për të kryetarit të qeverisë me kryetarin e opozitës me gjitha problemet që janë vënë re në vazhdimësi një axhendë ekskluzive dhe minimaliste, që do të në proceset zgjedhore. Gjithashtu, mendojmë se ketë vetëm një çështje: integrimin në BE. Kjo do duhet një reformë parlamentare. Nuk mund të të funksionojë, sepse kjo shpreh dëshirën e të mbyllim sytë përpara faktit se politika dhe politikani gjithë qytetarëve dhe gradualisht suksesi në këtë zhvlerësohen përditë. Kemi një zhvlerësim dinamik term do ta shtrijë vetiu axhendën e këtyre takimeve. të politikës, pra të klasës politike në vendin tonë. Integrimi në BE nuk është një zero sum game; Duhet të rikthejmë besimin, zoti Kryetar i fitorja e njërit nuk është domosdoshmërisht humbje Parlamentit. Besoj se roli juaj është përcaktues në e tjetrit. Integrimi në BE është e të dyja palëve dhe, këtë drejtim. Kemi një parlament që ka shumë pak mbi të gjitha, është fitore e vendit, e shoqërisë dhe politikë. Funksionojnë më tepër thjesht si miratues e qytetarëve. Kemi një shans fatlum. Presidencat nismash ligjore që vijnë nga ekzekutivi. Duhet t’i e BE-së në vitin 2014 janë ato greke dhe italiane, rikthejmë politikën Kuvendit, ballafaqimin e ideve 2 nga vendet që kanë mbështetur, pa luhatje, politike të gjeneruara nga subjektet politike dhe

155 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

nga grupet parlamentare. ministër Shteti, por nuk kemi as komision të Një aspekt shumë i rëndësishëm për ne, të përhershëm parlamentar, siç kemi pasur. Kemi nderuar kolegë, jo vetëm në kuadër të integrimit, vetëm një nënkomision formal, jofunksional. por si nevojë dhe domosdoshmëri e jetës në vendin Është koha që detyrimisht duhet të vijë si tonë, është liria fetare. Si shtet, kemi precedentin rekomandim, sikurse ka ardhur sistematikisht nga negativ historik të shekullit të kaluar, kur në vitin BE, por na takon ne ta marrim. Nuk kemi arsye 1968 e shpallëm kushtetueshmërisht të ndaluar pse të tregohemi fobikë. Nuk i marrim vetë nismat fenë në Shqipëri, por edhe sot që e kemi të për realizimin e këtyre praktikave dhe politikave garantuar në legjislacion lirinë fetare, komunitetet bashkëkohore, të cilat do të garantonin në praktikë nuk kanë marrë ende atë që dhunshëm iu të drejtën e arsimit, të drejtën e trashëgimisë, të shtetëzua në vitin 1968. Nuk kanë marrë pronat e drejtën e përdorimit të gjuhës amtare, të drejtën e tyre. Nuk u janë kthyer objektet e kultit, po ashtu përfaqësimit në administratën shtetërore dhe në edhe sendet kishtare. Ngjarjet e Përmetit para disa organet kushtetuese, përpjestueshmërisht të javësh na kujtuan skena të periudhës së barabartë, të pjesëtarëve të minoriteteve etnike. persekutimit fetar. Duhet t’i japim fund çështjes së Është një sfidë dhe dëshiroj ta theksoj është një pronave të komuniteteve fetare. Natyrisht që prona aspekt që më bën skeptik në programin e qeverisë. është e shenjtë e çdo qytetari e çdo individi, por Konstatohet një fobi për prekjen e çështjes. Janë ato janë prona komunitare që u takojnë shumë sterotipe, paragjykime, por nuk mund të jetë individëve në një mision të shenjtë, që ka të bëjë gjithmonë opinioni ndikues dhe përcaktues i me politika sociale, me zhvillimin shpirtëror. Ne politikave. Kemi për detyrë që të zhvillojmë duhet të jemi korrekt ndaj vetes dhe ndaj historisë. mentalitetin e ri të respektimit të të drejtave të Në këtë kuadër do të zgjerojmë pak më tepër për pjesëtarëve të minoriteteve. sa u përket të drejtave të minoriteteve, sepse, Në lidhje me të drejtat e njeriut, flitet në pro- fatkeqësisht, nuk dëgjova asnjë koleg deri më sot, gram gjerësisht për kualifikimet e forcave të rendit nga pozita dhe opozita, që të trajtojë këtë çështje. për të qenë më të efektshme, më rezultative e Legjislacioni ynë ka bërë hapa në kështu me radhë. Është po aq i rëndësishëm sanksionimin e standardeve, siç ato parashikohen kualifikimi i këtyre forcave në respektim të të në konventat rajonale dhe universale për drejtave të qytetarëve, të individëve qoftë edhe respektimin e të drejtave të njeriut dhe të drejtave atyre të përfshirë në krime apo të inkriminuar në të minoriteteve, por këtë legjislacion e ndan realisht krimin e organizuar. Është një aspekt jetik për një një hendek shumë i madh nga implementimi i tij. shoqëri të organizuar, për një shoqëri europiane. Shpeshherë mungon vullneti politik, sikurse Zonja dhe zotërinj të nderuar, është një mungojnë edhe mekanizmat shtetërorë dhe aspekt, është një shtyllë e integrimit në BE ajo e qeveritarë për realizimin e implementimit praktik koherencës sociale. Lexoja një shifër të fundit të dhe të prekshëm në jetën e përditshme të statistikave se në vendin tonë janë mbi 402000 pjesëtarëve të minoriteteve etnike, kulturore, bashkëqytetarët tanë që jetojmë me rreth 48 gjuhësore, fetare dhe të natyrave të tjera. dollarë në muaj. Nuk e di nëse kjo arrin për një Krahas legjislacionit, i cili duhet përmirësuar, gotë qumësht dhe një kafshatë bukë të thatë për dhe ne jemi të mendimit se me ekspertizën e BE- fëmijëtë e këtyre familjeve. Padrejtësitë ekstreme së dhe të KE-së duhet të përpilojmë një ligj inte- në një shoqëri nuk garantojnë në asnjë rast gral për këto të drejta, duhet njëherësh të koherencën e duhur sociale që i duhet një shoqërie përpilojmë edhe aktet nënligjore që do t’i bëjnë të për të gjeneruar energjitë e duhura në një proces zbatueshme këto konventa, por duhet vënë në kaq të ndërlikuar, të vështirë dhe afatgjatë, siç dukje edhe mungesa e mekanizmave. Kemi një është integrimi në Europë, pra i europianizimit të Komitet Shtetëror të Minoriteteve, i cili është bërë shoqërisë. subjekt kritikash sistematike në raportet e KE-së, Zoti Ministër i Mirëqenies Sociale, ju ndoshta gjithashtu edhe të BE-së. Është momenti i keni një nga sfidat më të rëndësishme të kësaj rikonceptimit ligjor dhe i ridimensionimit të qeverie. Qytetari shqiptar dëshiron të lëvizë i lirë funksinomit të këtij komiteti. Nuk duhet të harrojmë në Europë dhe të jetë po aq i denjë edhe në xhepat se në kohën e qeverisë “Meta” kishim edhe ministër e vet, sa fqinjët e tij evropianë apo europianët pak Shteti për të Drejtat e Minoriteteve. Sot nuk kemi më larg, në Europën Veriore. Është sfidë mbi sfidat.

156 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Jemi mësuar me politikat e lehta të asistencës me politikat dhe nismat tuaja, por jo me pretendime sociale. Sigurisht që ka familje që kanë nevojë për absurde, që do të kërkojnë, siç ndodhi edhe sot “lëmoshën shtetërore”, por mendoni për një mo- në shumë diskutime, që të vinit me program ment sikur të gjitha fondet e dhëna ndër vite, të qeveritar të implementuar, të zbatuar ende pa u ishin investuar në kualifikimin e gjithë kësaj votëbesuar. kategorie të papunësh, në drejtime dhe profesione Faleminderit dhe suksese! të ndryshme, me qëllim integrimin i tyre në tregun Ilir Meta – Faleminderit! e punës, siç ai transformohet me reformat e Zoti Sokol Olldashi, urdhëroni! ndryshme dhe zhvillimet në vend, se sa më Sokol Olldashi – Të nderuara zonja dhe rezultative do të kishin qenë këto fonde, por zotërinj deputetë, asnjëherë nuk është vonë. Qeveria duhet ta ketë Që në fillim më duhet të them se ndihem prioritet këtë kategori njerëzish, duke u afruar krenar dhe dal sot përpara jush dhe qytetarëve gjithmonë e më tepër me BE, gjithmonë e më shqiptarë si një politikan që për 8 vjet rresht kam shumë shanse do të kemi për të garantuar fonde qenë pjesë e kabinetit qeveritar të vendit dhe për t’u ardhur në mbështetje këtyre shtresave. kësisoj kam pasur mundësinë të jap kontributin tim, Është një kapitull i vështirë. Nuk do të dëshiroja t’i ndryshimin rrënjësor që përjetoi vendi gjatë këtyre hyja, duke mos qenë specialist i ekonomisë dhe i 8 vjetëve. financave, vetëm se do të kërkoja, i nderuar zoti Dua të falënderoj sot kryeministrin e këtyre 8 Kryeministër, transparencë dhe ndershmëri me vjetëve zotin Sali Berisha për besimin që më dha qytetarët dhe shoqërinë. për të drejtuar dy institucione të rëndësishme Kryefjala e të gjitha debateve në Europën sot, publike të vendit, Ministrinë e Brendshme dhe por edhe në G20-ën e më gjerë është “politika Ministrinë e Punëve Publike. Dua të falënderoj shtrënguese”. Kanë ardhur, i kemi ndier. Do të strukturat e maxhorancës së deridjeshme për detyrohemi të marrim masa shtrënguese me mbështetjen. pasoja financiare për xhepat e qytetarëve, veçse Dua të falënderoj me përunjësi të gjithë duhet të jemi transparentë, ta përgatisim dhe ta qytetarët shqiptarë për ngrohtësinë, stimulin mbështesim me politika elastike pozitiv, për gëzimet, por edhe për kritikat jonjëdimensionale, që do të rëndojnë dhe do të ndonjëherë të rrepta, që më kanë dëshmuar gjatë shkatërrojnë vetëm shtresën e mesme dhe të ulët, këtyre viteve. por që do të jenë përpjestueshmërisht të barabartë Personalisht kam pasur fatin e rrallë të jem në shpërndarje të shtresave të ndryshme. pjesë e sipërmarrjeve të jashtëzakonshme të Dua të theksoj se është me rëndësi, qeverisjes së PD-së për rikthimin e sigurisë në një gjithashtu, duke e përmbyllur, garantimi i lirisë së vend të ngërthyer nga krimi, për çlirimin e lëvizjes medias. Të gjithë kemi nevojë për lirinë e medias, së lirë të një populli të traumatizuar nga izolimi për por të mos harrojmë që edhe njerëzit e medias shtrimin dhe zgjerimin e rrugëve europiane në një kanë nevojë që ne t’u garantojmë lirinë, pavarësinë hapësirë të shtrënguar nga pamundësia e tyre nga biznesi që po mbyt pavarësinë e infrastrukturore për të ecur shpejt përpara. politikave redaksionale të mediave elektronike apo Unë jam krenar që kam pasur mundësinë të të shkruara. Kjo është një sfidë për çdo shoqëri ndjek dhe prek çdo metër të 2237 kilometrave akse dhe gjithmonë e më i vështirë do të bëhet trajtimi kombëtare që ne kemi ndërtuar dhe rindërtuar për e saj, por duhet të jemi të vëmendshëm. Korridorin e Kombit, Boshtin Veri-Jug, Rrugën e Gëzohem që shumë anëtarë të qeverisë vijnë Bregut dhe 273 rrugë të tjera, nga Valbona në nga shoqëria civile, por nuk duhet të harrojmë që Qafë-Botë, nga Morina në Qeparo, nga Golaj në kjo shoqëri duhet mbështetur, duhet nxitur dhe Progonat, nga Kapshtica në Muriqan, nga Velipoja duhet konsoliduar, sepse në proceset integruese në Çajup nga Bllata në Sevaster. kjo është e domosdoshme. Unë jam krenar që kam pasur mundësinë të Zoti Kryeministër, ndjek dhe të prek 364 ujësjellës të rinj, që kanë Partia e Bashkimi për të Drejtat e Njeriut do çuar jetë në rubinetet e qindra, mijëra familjeve në të jetë në krahun tuaj; do të jetë mbështetëse e këtë vend: në Shkodër, në Vlorë, në Durrës, në nxitëse, si dhe në të njëjtën kohë edhe me Tiranë, në Berat, në Korçë, dhe në çdo cep tjetër. pretendime, në të gjitha rastet që nuk do të pajtohet 419 sisteme kanalizimesh që e shndërruan

157 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Shqipërinë nga një pellgaçe ujërash të zeza, në me ne dhe ky është problemi juaj i madh dhe ky një vend atraktiv turistik. 16 impiante të pastrimit problem për ju fillon sot. Dhe siç ndodh rëndom të ujërave të përdorura dhe të zonave tona të me ekranizimet e romaneve të mëdha të letërsisë mëdha urbane si: Kavajë, Durrës, Shëngjin, botërore, filmi nuk është kurrë aq i mirë sa libri Sarandë, Vlorë, Pogradec, Korçë, që bënë ujërat dhe librin e ndryshimit rrënjësor të Shqipërisë, librin tona të jenë përsëri një kënaqësi blu dhe jo një e shndërrimit të saj nga një vend post-komunist sipërfaqe të pamat infeksionesh bakteriale. 10 në një vend europian; nga një vend i rrëgjuar nga landfill-e të përpunimit të mbeturinave të ngurta varfëria në një vend me të ardhura mesatare të që na lejojnë që malet t’i shikojmë të papenguar larta; nga një vend ku trupat e aleatëve nga pirgjet e plehrave. dislokoheshin për të frenuar revanshin dhe Jam krenar që ne zgjidhëm problemin e hakmarrjen tuaj politike në një vend anëtar të strehimit për 7220 familje të pastreha, që NATO-s që mbjellë paqe kudo gjetkë. Librin e legalizuam 78 000 ndërtime pa leje, që po ju lëmë shndërrimit të Shqipërisë nga një vend ku qeveriste gati vetëm për të printuar 45 000 leje të tjera, krimi në një vend ku qeveris ligji, nga një vend ku ndërkohë kemi bërë edhe kalimin e pronësisë për produkti më i rëndësishëm për GDP-n ishte 120 000 familje. korrupsioni i qeverisë socialiste në një vend që pret Jam krenar që u kthyem pronën mijëra statusin e vendit kandidat. Librin e transformimit pronarëve të ligjshëm, që jetonin prej 68 vjetësh të Shqipërisë nga një vend ku pushteti synohej me në pamëshirën e fatit të bodrumeve të errëta të dhunë në një vend ku pushteti humbet dhe mentalitetit të luftës së klasave të pandërprerë. Unë dorëzohet në paqe e kemi shkruar ne. Këtë libër jam krenar që i dhamë Shqipërisë një aeroport në të gjithë kapitujt e tij e kemi shkruar ne së ndërkombëtar model dhe një port detar shembullor bashku me qytetarët shqiptarë me të gjithë ata si Rinasi dhe Durrësi, një model të ri të planifikimit shqiptarë që besuan te ne dhe te më e mira për hapësinor, një sistem të ri inventarizimit të mjeteve vendin e tyre. Këtë mbajeni mend mirë, pasi nëse motorike që e nxorën flamurin shqiptar nga lista e nuk do të dini ta lexoni këtë libër, do të thotë që zezë e Organizatës Botërore të Detarisë. nuk doni dhe nuk dini të lexoni atë që qytetarët e Ky është vetëm një bilanc i shkurtër, sepse, këtij vendi kanë shkruar me sakrificën e tyre në fakt, sot duhet të flasim për programin tuaj dhe bashkë me ne për 8 vjet rresht. jo për arritjet tona. Zonja dhe zotërinj deputetë, Gjithsesi, si hap i parë, si parakushti i parë Ai që duhet të ishte në koncept programi i dhe më thelbësor për sukses në punën tuaj të qeverisë së re të vendit në fakt nuk mund të quhet mëpasme, duhet që këto arritje t’i njihni, t’i pranoni gjë tjetër veçse lloqe mbi governancën. I gjithë dhe t’i kuptoni, sepse janë pjesë e inventarit publik materiali nuk ka asnjë objektiv konkret, asnjë shifër të këtij vendi. të vetme, asnjë afat të përcaktuar, asnjë kosto të Javë me radhë keni thënë se nuk ka rrugë. përllogaritur, asnjë efekt të projektuar në rritjen Tani ndoshta nuk ju duhet më të merrni metrin dhe ekonomike të vendit dhe nuk ka se si të ketë. Kjo t’i masni, por thjesht të merrni përgjegjësinë për t’i shumicë nuk ka ardhur në pushtet si rezultat i administruar ato rrugë, që janë rrugët tona të ndonjë oferte konkrete për shpejtimin e ritmit të përbashkëta, që janë pasuri e të gjithë qytetarëve ecjes përpara, kjo shumicë është vetëm dhe vetëm shqiptarë. aritmetike. Sado të përpiqeni ta konsideroni atë 8 vjet rresht keni përpunuar dhe hedhur baltë plebishitare, sado të autosugjestionoheni për ta pa fund. Tani ja ku jeni, hapni çdo dosje, verifikoni besuar dhe vetë këtë, kjo shumicë është varfërisht çdo procedurë, çdo fletë, çdo firmë dhe nuk do të vetëm aritmetike. gjeni asgjë tjetër veç përkushtimit total për të bërë Partia kryesore e kësaj shumice ka zbritur nga më të mirën e mundshme në kufijtë e 66 në 65 deputetë, sepse në asnjë moment në 8 pamundësisë, me korrektesë absolute me vjet opozitë nuk u ofroi dot shqiptarëve një projekt ndershmëri të plotë me vullnet të paqortueshëm. alternativ qeverisës të besueshëm. Dikur zoti Është e domosdoshme t’i dëgjoni, ridëgjoni dhe t’i Rama e akuzonte partnerin e tij të sotëm në mësoni këto arritje, sepse pikërisht këto janë shumicën e re parlamentare si nivelet me të cilat do të mateni. Çdo ditë, çdo orë, zëvendëskryeministrin e bllokut të turpit, që ngjitej çdo javë qytetarët e këtij vendi do t’ju krahasojnë si Meta pas këpucës së Berishës. Më janë dukur

158 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

fjalë të rënda atëherë, më duken fjalë të rënda sot, Programi juaj është pa ngjyrë, nuk është as i por janë fjalët që ka thënë Edi Rama për Ilir Metën. djathtë, as i majtë, as përtej së majtës dhe së Pra, po t’i referohemi vetëm Ramës për të djathtës. Ai është vetëm një hartim i paprinciptë, pasur këtë shumicë aritmetike, kryeministrit të sepse princip nuk mund të ketë. Pak më sipër iu sotëm iu desh të vidhte këpucën e Berishës dhe referova, fjalë për fjalë, një etiketimi që ky nuk është një gjest plebishitar. Quajeni si të doni, kryeeksponenti socialist i kësaj shumice i ka bërë konsiderojeni si të doni, por plebishitar nuk është. kryeeksponenti i tij integralist. Por si mund të jetë Gjithsesi, kjo është punë për ju. Shumicës principal aliazhi aritmetik mes bllokut të turpit dhe suaj aritmetike, ne nuk do t’u përgjigjemi kryetarit të sektit të spiunëve të Shqipërisë, kalkulimeve banale dhe ekuacioneve, ku deputetët fundërrinës së pashembullt morale të shoqërisë, janë thjesht kokë, numra për të mbushur njërin siç e ka etiketuar kryeintegralisti kundërshtarin e rresht numëratorin duke zbrazur tjetrin. Shumicës djeshëm dhe aleatin e sotëm kryesocialist? Më suaj aritmetike ne do t’i përgjigjemi duke ringritur janë dukur fjalë të rënda atëherë, më duken fjalë përfaqësimin moral të shoqërisë shqiptare të kësaj të rënda sot, por janë ato që Ilir Meta ka thënë për shoqërie, që nuk është aspak përgjegjëse për Edi Ramën. Nuk mund të ketë parishmëri programi amoralitetin politik, por, përkundrazi si vektor që bashkon këta dy njerëz; dokumenti i hartuar derivat që është futur pikërisht prej politikës në një prej tyre nuk mund të jetë përveçse pamfleti arrivist cikël të rrezikshëm amoraliteti. i atij që ka probleme ekzistenciale me pushtetin Shoqëria shqiptare nuk indukton amoralitet në dhe me vdekjen, dhe atij që ka probleme politikë, është politika që indukton amoralitet në ekzistenciale me jetën dhe me bllokun. shoqëri dhe shembull jo i vetëm, por në mënyrën Programi juaj nuk ka përfaqësim, nuk mundet më kategorike, më tipike i këtij amoraliteti që të ketë përfaqësim, sepse ai është thjesht politikën e sheh vetëm si rezultate pazaresh të instrumenti mediokër që kryeministri i ardhshëm pështira, për të kapur apo për të mbajtur një black ka vendosur në duart e tij si bashkë ministri i vetëm jack me 71 deputetë, është koalicioni juaj, është i kësaj qeverie. maxhoranca juaj, është qeverisja juaj. Çfarëdo emri Kolegët e mi e kanë tërësisht gabim kur ju t’i vëmë kryeministrit të nesërm, parashtesa është akuzojnë për një qeveri të madhe. Qeveria juaj një dhe vetëm një: black. Kjo qeveri është në është e vogël, më e vogla e imagjinueshme. Kjo konflikt me ligjshmërinë, sepse aritmetika politike është qeveria e vetme në planet që ka vetëm dy e black jack-ut e deshi që ju të mbështeteshit edhe ministra, Kryeministrin dhe Kryetarin e Parlamentit. në segmentet e shoqërisë, që marrëdhënien me Të gjithë ata të tjerët që ju do të votoni janë ligjin e kanë të papajtueshme. Madje jo pak zëvendësministra. Kryeministri është: ministër Fi- protagonistë të konfliktit me ligjin morën edhe nance, ministër i Brendshëm, ministër i mandatin e përfaqësimit të interesave ligjore të Shëndetësisë, i Ekonomisë, i Energjisë, i popullit të thjeshtë socialist në procesin ligjvënës. Përkrahjes Sociale, i Ushtrisë i Sportit, i Ky është një problem i madh për ju, por jo vetëm Teknologjisë dhe i Sigurisë NGO-ve. Kryetari i për ju. Nëse ne do t’i përgjigjeshim forcës me forcë, Parlamentit është: ministër i Bujqësisë, i muskujve me muskuj, njëshit me një, dyshit me dy Transportit, i Integrimit dhe i Drejtësisë. Nuk ka dhe 35-ës me 35, sot mund të gjendeshim në një qeveri më të vogël se kjo. Unë shpresoj vërtet që situatë ku shumica të mos përbëhej më as nga të dy bashkë-ministrat t’ia dalin, sepse me socialistë, as nga demokratë, as nga integralistë, ngarkesën e tmerrshme që kanë marrë mbi supe por të përbëhej nga forca mbi arsyen, por kjo do kanë nevojë dramatike për staf. të kishte pasoja të parikuperueshme për vendin. Kjo qeveri nuk është socialiste. Kam Ndaj në një gjest të pangatërrueshëm respektuar dhe respektoj çdo votues të thjesht përgjegjshmërie ndaj të gjithë qytetarëve shqiptarë, socialist, por edhe çdo koleg të PS-së me të cilin vendosëm t’u përgjigjemi forcës me arsye, kam ndarë për 12 vjet rresht në këtë sallë debatet brutalitetit të shtangët me tolerancë të pathyeshme, politike, 4 vjet në opozitë dhe 8 vjet në pushtet. primitivizmit instiktiv me vlerë europiane të Nëse nuk i kam përfillur për shpifjet, për trillimet, konsoliduara dhe këtë do të vazhdojmë ta bëjmë, për manipulimet dhe përgënjeshtrimet; nëse nuk i sepse kjo është ajo për të cilën shqiptarët kanë kam mirëkuptuar për destruktivitetin, nihilizmin dhe më së shumti nevojë. paaftësinë për t’u ringritur mbi interesa të vogla

159 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

personale dhe politike për hir të asaj çka është mëdha të atdheut që do t’u vihen në dispozicion më e madhe se ne individualisht dhe më e përmes konkurseve të reja, ku dikush do të jetë rëndësishme për të gjithë bashkë, një gjë është e pjesëmarrës, dikush do të jetë juri dhe dikush do sigurt, i kam respektuar gjithnjë për vokacionin e të jetë fitues, dhe kështu me radhë; e atyre tyre politik, për besnikërinë ndaj zgjedhësve specialistëve që sollët për territorin, për shembull, socialistë, por nuk ka asgjë socialiste në një qeveri të cilët në program u keni kushtuar gjithë e gjithë që edhe unë e Gramoz Ruçi e mësojmë nga 405 fjalë, përfshi lidhëzat, gjë që do të thotë 14 televizori; një qeveri që edhe Astrit Patozi, edhe fjalë për specialist; Ben Blushi e lexojnë në gazetë; një qeveri që është Flisni për epokën e informalitetit, por nuk thoni paprekshmërisht e largët njësoj si për Mesila që kjo ishte epoka juaj, epoka e Ramës në Tiranë, Dodën, si për Arta Daden; një qeveri që ndihet e Dakos në Durrës, e Gjikës në Vlorë, e Zeqos në njësoj e huaj si për Flamur Nokën, si për Pandeli Fier, e Peleshit në Korçë; flisni për kontrollin e Majkon; një qeveri ku gjysma e territorit, por nuk thoni që ky është një funksion zëvendësministrave është njësoj e panjohur si për pikërisht i pushtetit tuaj lokal; flisni për një plan Majlinda Bregun, si për Erion Braçen. Kjo është kombëtar, por nuk e dini që plani është në proces; qartësisht qeveria e atyre që zoti Rama i futi nga flisni për moratorium, por nuk e dini që ligji në fuqi dritarja e bashkisë në PS: shokë, miq, kushërinj, ndalon ndërtimet, pra vendos një moratorium, klient, dhe gjithëfarëlloji, por socialist jo. sepse nuk i lejon as Dakon, as Zeqon, as Gjikën Historia na tregon se çfarë futet nga dritarja të vazhdojnë të shkatërrojnë sipas orekseve del përsëri nga dritarja, por këtë radhë duke thyer personale atë që është pronë e përbashkët e xhamin. Lloqet mbi governancën nuk kanë asnjë qytetarëve; flisni për moment zero, por momentin model ekonomik. Është e pamundur të e keni pasur institucionalisht që prej tetë vitesh. sinkronizosh dhe të përmbledhësh një program Zero është ajo që keni bërë; flisni për plan unik në një model unik këndvështrimet e ndryshme kombëtar transporti, por nuk e dini që një i tillë të pushtetit, që gjenden në shumicën tuaj ekziston prej vitesh dhe përditësohet vijimësisht, parlamentare. Nuk ka Zot të ndërtojë një model, madje puna për të ka nisur pikërisht 9 vjet më parë, duke u mbështetur në klientelizmin permanent dhe kur në qeveri keni qenë po ju, ose më mirë këta kaotik të zotit Rama në rendin e pritshëm për (se ju atje lart nuk keni lidhje me këta këtu); flisni rigëzimin e investimit elektoral të integralistëve të për zhvillim rrugor të planifikuar, por nuk e dini që zotit Meta dhe pritshmëritë e papërcaktuara të një rrjeti ynë rrugor është pjesë e rrjetit rajonal të pjese tjetër të deputetëve të kësaj maxhorance. Europës Juglindore, e miratuar me një dokument Nëse do të huazoja një shprehje të të ndjerit të firmosur po 9 vjet më parë nga një ish-ministër i Pjetër Arbnori: “Kjo nuk është një qeveri e kësaj partisë këtu, që nuk ka lidhje me atë pjesën socialistëve, kjo është një qeveri e specialistëve”, atje; flisni për programe mirëmbajtjeje, por nuk e qeveri e specialistëve, klientë të vjetër të pushtetit dini që aplikohet një i tillë i ndërtuar me lokal të zotit Rama, e atyre specialistëve që pas konsulencën më të mirë të Bankës Botërore; flisni emrave të studiove projektuese fshehin faturat e për korridore të gjelbër dhe të kaltër, por pa mynxyrës 11-vjeçare që u bë në Tiranë, për të përcaktuar se cilit i referoheni, ku do të ndërtohen, asfiksuar deri në kolaps çdo perspektivë të sa është kosto dhe kur do të fillojnë. zhvillimit të këtij qyteti; e atyre specialistëve që pasi Zonja dhe zotërinj deputetë, u morën fëmijëve të Tiranës çdo metër katror të Kjo qeveri ka dhe dy probleme të tjera lirë për të ndërtuar kubatura voluminoze të fitimeve madhore: të tyre klienteliste, po paguhen tani për të mësuar Problemi i parë është mungesa e personalitetit po fëmijët e Tiranës se te piramida e Enver Hoxhës dhe e mundësisë së zëvendësministrave për të mund të rrëshqitet nga lart-poshtë; e atyre pasur individualitet në qeverisje. Praktikisht kjo specialistëve që nënshkruan fatura haluçinante është e pamundur, sepse ministrat pa mandat kanë përfitimesh të turpshme për t’iu mësuar filozofëve rënë viktimë e vesit të Zotit Rama për të vizuar të qeverisjes se procesi ligjor duhet të kalojë nga gjatë orarit të punës në tryezën e një piktori ngujimi tremujor në shtratin e gjumit të trazuar dhe kryeministër, ku ka gjithnjë mjete didaktike me tepri, gjumit të madh të diktatorit të fundit; e atyre ministra pa mandate deputeti, ministra që i kanë specialistëve që po presin me makth copat e emrat të shkruar me laps janë vulnerabil, janë

160 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

lehtësisht të fshijshëm me gomë. Kjo i bën ata Luiza Xhuvani, Gjovalin Bzheta, Namik Kopliku, tërësisht të pambrojtur përballë trilleve apo Alban Zeneli. interesave vetjake të kryeministrit apo të Nard Ndoka - Faleminderit, zoti Kryetar i bashkëministrit, kjo i bën ata të mos jenë Parlamentit! individualisht pjesë dinjitoze e pushtetit ekzekutiv, Unë nuk rreshtohem sot në një mendje me por të jenë kolektivisht ekzekutues material “pa disa deputetë që mendojnë se situata ekonomike, koment” të çdo trilli të kryeministrit të ri. financiare, me të cilën e fillon sot punën qeveria e Problemi i fundit madhor që ka kjo qeveri re, është më e mira e këtyre 20 viteve. Të gjithë e qëndron në faktin që është e pakohë. Llogjet mbi dimë që ka probleme me borxhin e jashtëm, aq sa guvernancën janë të pavendosura dhe të i ka kaluar parametrat normalë. Të gjithë e dimë papërcaktuara në kohë, sepse në fakt e se ka probleme me borxhin e brendshëm, i cili ka papërcaktuar në kohë është qeverisja juaj. Keni vënë në vështirësi disa kompani, por pritëm që ardhur në pushtet si rezultat i bashkimit mekanik qeveria e re në shenjë përgjegjësie të sillte një të përçmimit që dy bashkëministrat e kësaj qeverie program real mbështetur në këtë situatë të vështirë kanë reciprokisht për njëri-tjetrin, dhe ky përçmim financiare dhe ekonomike në të cilën po kalon është i pakohshëm. Askush nuk e di sa do të zgjasë vendi. Për fatin e keq ne u përballëm me një pro- dhe si do të funksionojë ndërveprimi i dy vektorëve gram pa përmbajtje, euforik, demagogjik, pa afate, që shtyhen për shkak të mungesës totale të pa kosto, pa zgjidhje, por vetëm me disa dëshira, konsideratës reciproke që kanë për njëri-tjetrin, të cilat nuk gjykoj se mund të realizohen. dhe tërhiqen për shkak të nevojës së përbashkët Janë bërë shumë premtime. Njëri prej që kanë për të qenë ca kohë në pushtet. premtimeve që joshi shqiptarët që ta votonin këtë Ndaj gjithë dokumenti juaj nuk është i maxhorancë ishte premtimi për hapjen e 300 vendosur në afate, por i referohet një koncepti të vendeve të punës. papërcaktuar “ca kohë”. E sigurt është që përgjatë (Flitet nga salla pa mikrofon.) gjithë segmentit tuaj kohor në qeverisje ne do të ...300 mijë vendeve të punës (jam i sigurt se jemi përballë jush jo për t’ju penguar pa shkak, dhe 300 vende nuk mund t’i hapni dot). I vërejta por për t’ju detyruar të ecni në trasenë më optimale me kujdes se cilët janë afatet, si janë ndarë ato në për të ardhmen e këtij vendi. Do të jemi përballë bazë të qarqeve për të krijuar një ide që me të jush jo për të hedhur baltë kuturu, por për të sjellë vërtetë është një premtim i realizueshëm. Për fatin mbi ju të gjithë vëmendjen dhe vigjilencën e e keq nuk ka asnjë shifër, asnjë afat dhe askush opinionit publik; do të jemi përballë jush për t’ju nuk mund të bindet se është një premtim i ndihmuar me alternativën tonë për çdo sipërmarrje realizueshëm nga ana juaj, qoftë edhe me një që kërkon kontributin e të gjithëve për të mirën e mandat 4-vjeçar. përbashkët; do të jemi përballë jush për të mbajtur Premtimi tjetër ishte taksa progresive. Ishte mbi kokat tuaja çekanin e të vërtetës, për t’ju interesante në dukje që për herë të parë Partia kujtuar premtimet stratosferike që i keni harruar Socialiste po paraqitej me një program si e majtë, që sot, për t‘ju kujtuar në çdo moment se shqiptarët për faktin se shpeshherë kishte tentuar përtej të presin nga ju uljen e taksave, heqjen e taksës së majtës dhe të djathtës, apo me drejtimin e zotit biznesit të vogël, legalizimet falas, shëndetësi falas Nano, i cili ishte liberal, më i djathtë se të djathtët. dhe 300 mijë vende pune; do të jemi përballë jush Por keni zgjedhur modelin e gabuar, në kohën e për t’ju kujtuar se nuk jeni aty për të shëndoshur gabuar. Taksa progresive do ta zhysë edhe më interesat tuaja private apo të grupit, por për të keq vendin në një krizë nëse ajo do të realizohet. mbrothësuar Shqipërinë dhe shqiptarët, dhe në Jam i bindur se nuk do të realizohet edhe për faktin momentin e parë që do të konstatojmë se puna sepse ka një parti që është në koalicion me Partinë juaj shkon përkundër interesave të këtij vendi, do Socialiste, e cila ka një përgjegjësi më të madhe të jemi përballë jush me të gjithë forcën e moralit, në këtë drejtim dhe besoj se i ka vendosur pengesa të shpirtit dhe të kurajës për t’ju rrëzuar nga karriget edhe në hartimin e programit, por edhe me ku po uleni sot. implementimin e saj. Ilir Meta – Duke falënderuar përzemërsisht Keni folur për sistem drejtësie dhe rendi. Sa deputetin Olldashi, ftoj deputetin Nard Ndoka. Të do të përkushtoheni për sigurinë qytetare dhe jetën përgatiten deputetët: Pjerin Ndreu, Besnik Dushaj, e njerëzve për të cilin keni protestuar ju dhe unë

161 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

së bashku me ju, duke e konsideruar diçka të drejtë A e di kryeministri ynë, zoti Rama, se në dhe të shenjtë? Mbi ç’baza do të mbroni Qendrën Spitalore “Nënë Tereza” kryhen rreth 5 vendosmërinë tuaj në këto kushte financiare tejet milionë vizita në vit? A e di zoti Rama se në të dobëta? Jeta e pasigurt është drama më e rëndë Qendrën më të madhe Spitalore Universitare sot e kësaj shoqërie. Nuk mund të vendoset rendi “Nënë Tereza” trajtohen disa dhjetëra pacientë me as me shpikje të byrove hetimore, as me kopjime hemodializë dhe sëmundje kronike, të cilët vetëm të FBI-së së Shteteve të Bashkuara të Amerikës, para pak vitesh ishin të dënuar të vdisnin nga por me përkushtim, dhe ajo që unë e gjykoj si mungesa e këtyre shërbimeve. Sistemi tallëse, nuk mund të trajtohet shoqëria në mënyrë shëndetësor ka shumë probleme, por vetëm kaq naive, ku njerëzit që bëjnë drejtësi, prokurorë, financimi i drejtë i kuron ato. gjyqtarë, policë etj., janë ata që paguhen shumë Një premtim tjetër është legalizimi falas i pak për misionin e vështirë të tyre që kanë. Pra, ndërtimeve pa leje. E dija që i kishin kërkuar siguria, rendi dhe drejtësia rriten kryesisht dhe në Kryeministrit Berisha ta bënte një gjë të tillë, të mënyrë progresive me rritjen e pagesës së këtyre kishim legalizime falas, qoftë dhe në mënyrë zyrtarëve. demagogjike në prag fushate. Ai nuk e bëri dhe Keni premtuar sistem shëndetësor falas pa unë të them të drejtën u habita paksa, për faktin pasur një lloj domosdoshmërie, nevoje apo se kanë bërë dhe veprime të kësaj natyre, por sot kërkese edhe për faktin se sot sistemi shëndetësor gjykoj ndryshe, se ky legalizim është problematik. vuan nga nënfinancimi, nga keqmenaxhimi dhe Pse është i tillë? Sot ka zyrtarë që kanë abuzuar korrupsioni. Pra, me gjithë tendencat apo me legalizimet, kanë abuzuar me detyrën, që kanë deklarimet e të gjitha këtyre qeverive në 20 vite, zgjatur procedurat, që kanë kërkuar para për t’i se sistemi shëndetësor do të jetë përparësi, bërë ato. Kjo është më se e vërtetë dhe duhet ta asnjëherë sistemi shëndetësor në këto 20 vite nuk riparoni menjëherë. Por, nëse do të kemi legalizime ka qenë përparësi edhe kur unë kam qenë ministër falas, duhet të rregullohen disa probleme si i Shëndetësisë. Ka qenë sistemi më pak i financuar infrastruktura e këtyre ndërtimeve në të gjitha lagjet në raport me vendet e Bashkimit Europian dhe me e reja të ndërtuara. Me çfarë do të ndërtohen vendet e Ballkanit. Sot nuk ka barna në spitale, jo kanalizimet e ujërave të zezave dhe të bardha? sepse nuk ka financim, por nuk ka shërbim cilësor Me çfarë do të ndërtohen shkollat, kopshtet dhe sa duhet, sepse sistemi është i keqmenaxhuar dhe çerdhet në këto komunitete? Nëse nuk do të i papaguar. Nuk ka nevojë për sistem falas, sepse paguhet për legalizimin, do ta paguajmë të gjithë ne falas e kemi për të gjitha shtresat në nevojë, me mjerim urbanistik, rrëmujë e kaos dhe për për të gjithë të sëmurët kronikë. Kryeministri e ka shumë vjet. Pra, fatura e pagesës së një legalizimi premtuar shëndetësinë falas për deputetët, për do të zgjidhte përfundimisht dhe problemet që janë biznesmenët dhe zyrtarët e lartë. Pra nuk ka një krijuar nga këto ndërtime pa leje. Pra, ju do t’i informacion se për të gjithë shtresat në nevojë ky legalizoni ato me copa letrash, me certifikata, të sistem është falas dhe pa pagesë. cilat do të krijojnë vetëm kaos në këto komunitete Sistemi ka nevojë së pari, të financohet mirë, dhe problemet sociale do të shtohen akoma edhe mbi 3 për qind të prodhimit të brendshëm, ku nuk më shumë. është financuar asnjëherë më larg se kjo përqindje Pronat. Problemi i pronave është shumë në këto 20 vite; kompleks, ai nuk ka gjetur zgjidhje në gjithë këta Së dyti, të xhirohet skema e sigurimeve vjet të tranzicionit. Nuk dua të ndalem në këtë shëndetësore. T’i jepet një rol më i madh çështje jetike, por dua të shpreh shqetësimin tim kompanive të sigurimeve të shëndetit, qofshin ato për pronat e komuniteteve fetare. edhe sigurime private. Në këta dy muajt e fundit ka pasur dy Cilësia e shërbimit shëndetësor nuk rritet duke agresione të tmerrshme kundër pronave të kishës e bërë falas për të gjithë, por duke e financuar në Përmet, si dhe te Kepi i Rodoni. Pasi u rrëmbye sistemin që të rrisë cilësinë e shërbimit për të gjithë. kisha e Përmetit, komuna Ishëm iu vërsul pronave Korrupsioni në sistem nuk zhduket duke e bërë të kishës françeskane të Kepit të Rodonit, duke e falas, përkundrazi, rritet. Por zhduket duke rritur dëmtuar dhe kryqin e vendosur në hyrje të këtij rrogat dhe përmirësuar kushtet për punonjësit e territori të shenjtë. shëndetësisë. Zoti Kryeministër, kërkoj nga ju dhe qeveria

162 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

juaj të garantoni pronën e institucioneve të kishës qëndrimet ndaj opozitës, institucioneve të pavarura dhe t’i jepni fund procesit të plaçkitjes së pronave dhe atyre kushtetuese? Sa do të respektohen nga të kishës nga zyrtarët e paaftë të këtij shteti. kjo maxhorancë mandatet e drejtuesve të Keni folur shumë për të përndjekurit politikë, institucioneve kushtetuese? Si do të jetë për dëmshpërblimin e tyre. Nuk e di se sa besuan bashkëpunimi i Kryeministrit me Presidentin e ata, por do të pres me padurim se cili do të jetë Republikës? Si do të bashkëpunojë Kryeministri reagimi, hapi i parë ndaj kësaj shtrese të popullsisë për reformat? Do të përpiqet t’i pengojë nëpërmjet që ju e keni persekutuar para disa vitesh. ministrit të Drejtësisë apo do të bashkëpunojnë me Legalizimi i kësaj maxhorance dhe legjitimiteti Këshillin e Lartë të Drejtësisë? Si do të i saj është i cunguar. bashkëpunoni me shërbimet kombëtare? Si do të Së pari, qytetarët nuk ju kanë besuar vetëm silleni me prokurorin e Përgjithshëm? Do të ndikoni ju që do të drejtoni vendin për 4 vjet, por bashkë në emërimet nëpër qarqe apo do të vazhdoni ta me ju do të jetë dhe një parti tjetër. Kjo besoj se nxisni atë për t’i hapur luftë edhe opozitës? Si do është pozitive, për të vetëkontrolluar veten, por të bashkëpunoni me KLSH-në? Të gjitha këto edhe njëri-tjetrin. presin një përgjigje, një vëmendje nga opinioni Së dyti, ju vendosët një standard përjashtimi publik, por dhe nga deputetët e Kuvendit të në koalicion, duke goditur aleatët tuaj, duke Shqipërisë. dëmtuar pluralizmin politik te e majta. Ju latë jashtë Një tjetër provë dhe një notë, e cila është e përfaqësimit në qeveri PBDNJ-në e zotit Dule dhe shpejtë për fatin e mirë, do të fillojë këto ditë. Sa për PDK-në e zotit Frroku, megjithëse patët hapësirë do t’i krijoni ju opozitës në Kuvend apo marrëveshje me ta. Asgjësuat politikisht PSD-në do të vazhdoni me revanshin e nisur duke kopjuar e Gjinushit, PDS-në e Milos, megjithëse ju morët pjesët më të errëta të maxhorancës së kaluar? Sa disa mijëra vota prej tyre. Ju shfrytëzuat me një komisione parlamentare do të drejtojë opozita? A egocentrizëm të shëmtuar dhe pjesën inteligjente do të tolerojë kjo maxhorancë për faktin se ka në favorin tuaj në kohën që kishit nevojë për ta, numrin më të madh në Parlament? duke i hedhur më pas, ashtu siç dinë të bëjnë Pra, shumë kemi kërkuar së bashku për vetëm njerëzit me mungesë të theksuar fisnikërie hapësirat e opozitës, por nuk besoj se ju do të jeni dhe me doza të larta deliri. Gjithashtu, demonstruat aq tolerantë për t’i krijuar këto hapësira. Unë i një fuqi parashikimi dhe intuitive shumë të dobët. dëshiroj shumë. Së treti, përjashtuat nga qeveria senatorët e Si do të krijohet hapësira funksionale për Partisë Socialiste duke vepruar me dy standarde. komisionet hetimore? A do të marrin jetë Dhe vetë zoti Rama është senator i kësaj partie, komisionet hetimore në këtë Parlament, apo do të ka qeverisur Tiranën për 12 vjet, ka qenë ministër kenë fatin e komisioneve të ngritura vitet e fundit? i Nanos për disa vjet. Dy standarde përdorët dhe Si do të bashkëpunojë Kryeministri me kryetarin e për mandatin e deputetit. Zoti Rama për postin e bashkisë së Tiranës? Do ta mbështesë atë në kryeministrit e mban mandatin, e heq për ministrat. projektet ambicioze për kryeqytetin, apo do të Zoti Rama po i kthen ministrat në lakuriqë nate. përpiqet ta bllokojë dhe sabotojë punën e tij, ashtu Ata tashmë as nuk mund të flasin, as nuk mund të siç bëri kjo maxhorancë edhe me vetë zotin Rama? shikojnë në Kuvend, por vetëm të orientohen nga A do të dijë zoti Rama të dalë prej këtyre inateve ultratingujt që ata dëgjojnë në këtë sallë. të vogla? A do të dijë ai të tregohet një njeri i hapur Unë nuk e di se kush e bëri këtë kërkesë, se dhe i drejtë në raportet me opozitën? Edhe ky është sa e domosdoshme ishte që ministrat tanë të mos një vlerësim që do kohën e duhur. kenë imunitet, mbase për t’u mbyllur gojën, ai vetë Cilat do të jenë qëndrimet ndaj institucioneve e zgjodhi. Mbase ka parë ndonjë rrezik krijimi grupi, ose drejtuesve që kanë pasur rezultate gjatë këtyre por nuk besoj se ndonjëri prej tyre e ka atë guxim, 8 vjetëve? Nuk mund të konsiderohen të gjithë të të paktën në dukje. Unë di të them se buxhetit të dështuar. Unë po marr vetëm disa shembuj. Posta shtetit, Kuvendit, i ka shtuar një barrë fiskale, një e Shqipërisë. Në drejtimin e saj ka pasur një pagë ekstra edhe për 20 deputetë të tjerë që do të drejtues që ka dhënë shumë rezultate në punën e vijnë në këtë sallë parlamenti. Pra, kjo maxhorancë tij. Ka pasur drejtues të CEZ-it, apo shumë drejtues po e fillon detyrën mjaftueshëm dyshuese. të Policisë së Shtetit që dhe ata kanë dhënë Por si do të vazhdojnë më tej? Si do të jenë rezultate pozitive në punën e tyre. Besoj se do të

163 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ketë një frymë tolerance për ata drejtues që kanë si maxhorancë dhe ky është vendimi i sovranit që pasur rezultate të mira në punën e tyre. askush prej opozitës nuk e vë në diskutim, Në fund, po e mbyll me një anekdotë, e cila i megjithëse jemi të bindur se humbja jonë nuk erdhi përmbledh të gjitha. se qeveria e Sali Berishës nuk përmbushi Një person kishte 3 net pa gjumë se nuk po premtimet, nuk realizoi reformat që kërkonte vendi, vendoste për vilën e tij, ta ndërtonte atë me dy se ekonomia jonë nuk performoi siç duhej, pasi apo me tri kate. I shqetësuar i kërkon ndihmë mikut ekonomia jonë pati rritje, pavarësisht krizës të tij dhe i thotë se kishte 3 net pa gjumë se nuk po ekonomike që pllakosi vendet e Evropës, por themi vendoste dot për vilën se me sa kate do ta dhe jemi të bindur se kemi humbur në një betejë ndërtonte. Miku i tij e pyet për paratë, se sa kishte jo të ndershme. në gjendje. Ai i thotë se nuk kishte lekë. Atëherë Balta që zoti Rama ka hedhur mbi vendin dhe miku i thotë: “Futi një pesëkatësh, pse arritjet e tij, premtimet e çuditshme dhe pa logjikë mendohesh?!”. Dhe premtimet e zotit Rama, për çdo sektor janë bashkuar me falangat e krimit megjithëse nuk ka para, dhe nuk ka shanse për të dhe hedhjen e parave të trafiqeve. Unë e di, ashtu pasur, i ka bërë pesëkatëshe. siç e dinë banorët e qarkut tim, se ato ditë fushate Unë i bëj thirrje që t’i lërë euforitë, ambiciet e kanë ardhur drejt nesh shuma të mëdha. Madje veta si rilindës, t’i përvishet fort punës, duke kjo ofertë e pisët ka qenë në çdo zonë të kërkuar ndihmë nga të gjithë krahët e politikës dhe Shqipërisë. të merret vetëm me katin e parë, për faktin se është Ju, koalicioni i pazareve u përpoqët që të blinit në vështirësi, dhe do të vazhdojë të jetë. Një piktor votën, sepse nuk kishit alternativë tjetër dhe, nuk ka mundësi reale për të ecur me ato mendime sigurisht, donit të poshtëronit malësorët duke blerë që ka, të cilat i shkruan në letër, i pikturon ato, por dinjitetin e tyre me para e drogës dhe të krimit. U është shumë e vështirë t’i realizojë. munduat shumë, por nuk ia arritët. Përdorët edhe (Drejtimin e seancës e merr zoti Spaho.) gjykatat, numëruat kutitë e Tropojës, ku rezultoi Edmond Spaho – Falemnderit, zoti Ndoka! se nuk kishte asnjë deformim të votës. Fjalën e ka zoti Besnik Dushaj. Janë zgjedhjet e dyta që ju doni të blini në Besnik Dushaj – I nderuar zoti drejtues i Tropojë dhe në qarkun e Kukësit. Sigurisht që në seancës, qarkun tim nuk ia arritët dhe nuk do t’ia arrini kurrë, Të nderuar kolegë deputetë, por ia dolët në zona të tjera. Së pari po ju përcjell urimin tim për Kolegë deputetë, mbarëvajtjen e këtij Kuvendi në shërbim të Para tri ditësh, Kryeministri Rama, me furi (me zhvillimit të vendit dhe përmirësimit të mëtejshëm mënyrën si fliste dhe interpretonte ngjasonte me të jetës së shqiptarëve në udhën e tyre historike Fidel Kastron) paraqiti me triumfalizëm programin midis kombeve të zhvilluara të Europës. e qeverisë dhe hiqej sikur të ishte shpëtimtari i Duhet të sjell në vëmendjen e qytetarëve shqiptarëve dhe i kombit. Pra, interpretoi shqiptarë që na ndjekin dhe deputetëve në këtë zhgarravinat e tij, rilindjen e dështuar që pa nisur. sallë se në këto ditë shtatori kjo sallë, madje të Jam i sigurt se kushdo që e dëgjoi atë fjalim gjitha sheshet e Shqipërisë, na kujtojnë tribunin nuk e pëlqeu atë frazeologji banale që përdori, me legjendar të lëvizjes së dhjetorit të vitit 1990, fraza të frikshme, duke errësuar çdo gjë, duke i deputetin Azem Hajdari, i cili u vra nga bandat me quajtur familjet shqiptare të mbytura nga ankthi, simbole shtetërore, u vra për të lëshuar zërin e po e citoj: “Një Shqipëri e pasigurt që i ka mbetur një shqiptari të madh, demokratit të pamposhtur, vala e një shkatërrimi epokal”. Kjo përbaltje, kjo që aspiratë kryesore kishte për ta bërë Shqipërinë zindjellëse, kjo çmenduri kundër një populli e një si e gjithë Europa. Nderimi që iu bë në 15-vjetorin kombi janë pjesë e të gjithë jetës politike të zotit e rënies, duke u vendosur përkrah martirëve të Rama. Ai është modeli i rrallë që thërret një popull kombit, është një e drejtë që i përket atij dhe nderon të ankohet, të vuajë, të qajë, të shtrihet, të të gjithë brezin e madh të atyre djemve dhe mposhtet. Ai ka vite që si rast unikal ka penguar vajzave, burrave dhe grave që rrëzuan vendin e vet në rrugën e integrimit evropian dhe komunizmin në Shqipëri. kohët e fundit ai shprehu ambicien tij për të hyrë Kolegë të maxhorancës, në histori. Në fakt, ai ka hyrë në histori si njeriu që Që në fillim dua të theksoj faktin se jeni votuar nxin vendin e tij, që mohon, përbalt e hedh poshtë

164 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

çdo arritje të paraardhësve dhe të vendit. në programin tuaj më shumë flisni për prishje të Kolegë deputetë, sa herë të ngjitem te kjo ndërtimeve në zonat turistike, sesa për tribunë nuk do të le pa përmendur arritjet e mëdha përmirësimin e shërbimeve dhe infrastrukturës në e të jashtëzakonshme të Shqipërisë. Pra, edhe të këto zona. Në fakt, në një farë mase keni të drejtë, Tropojës, zonës sime në vitet e qeverisjes së PD- sepse në pjesën më të madhe të këtyre zonave së të Kryeministrit Sali Berisha. Unë nuk po ndalem infrastrukturën e ka ndërtuar qeveria “Berisha”. Por në detaje, te arritjet madhore dhe ndryshmet e mendoj se ka përsëri punë për të bërë në këtë jashtëzakonshme që pësoi vendi gatë 8 vjetëve të sektor. fundit, sepse shumë prej tyre i përmendën kolegët Nuk ka gjë më të lehtë për një qeveri se sa, e mi, por dua të them se këto arritje, këto vepra të me forcën e pushtetit, të prishë ndërtimet si në mëdha do t’u shërbejnë brezave dhe e bënë zona turistike, dhe në zona të tjera, pasi kjo Shqipërinë tonë një vend shumë më të bukur se sipërmarrje nuk ka kosto financiare, por unë ç’ishte, shumë më të sigurt, një vend që pret mendoj se ju më shumë duhet të merreni me vizitorë e turistë të huaj më shumë se popullsia e përmirësimin e infrastrukturës dhe shërbimeve në saj. zonat turistike, sidomos ato malore, se sa me Sali Berisha dhe qeveria e tij ndërtuan Rrugën prishje. e Kombit, një ndër kryeveprat tona, bashkoi të Në programin që ju paraqisni nuk jepni detaje gjithë shqiptarët, ndërsa ju zoti Rama hodhët baltë për investimet që janë në vazhdim, si edhe për mbi të. Gjithashtu, ne ndërtuam mbi 10 mijë afatet konkrete te financimit të tyre. Është fjala për kilometra rrugë të asfaltuara anembanë vendit. projekte të nisura, të financuara dhe të realizuara Si përfaqësues i Tropojës ju kujtoj se pjesa në pjesën më të madhe të tyre dhe që janë në më e madhe e Tropojës përshkohet nga rrugë të vazhdim, si rrugë ujësjellës, shkolla, qendra asfaltuara, nga Kami deri në Lekbibaj, Kërnajë e shëndetësore etj. Në qoftë se ju i lini përgjysmë Buçaj e shumë e shumë fshatra të tjerë. Janë bërë për të thënë nesër se ja si i la pushteti Berishës, shumë investime në furnizimin me ujë të pijshëm kjo sigurisht do të kthehet në bumerang për ju. Ta dhe të vaditjes, si dhe në pjesën më të madhe të zëmë: si mund të lihet pa përfunduar ajo pjesë e fshatrave janë meremetuar dhe ndërtuar shkolla vogël e asfaltimit të rrugëve të qytetit të Bajram e qendra shëndetësore të reja. Currit, apo të rrugës së Valbonës, vendit që pret Kolegë socialistë, e mbani mend si e patët çdo vit mijëra turistë nga vendi dhe bota? A mund qeverisur ju Tropojën? Me banda e kriminelë në të lihet përgjysmë rruga e zonës turistike të komisariate e në rrugë. Shiheni sot! Është vendi mrekullueshme të Padeshit, apo rrugë Kamë – më i qetë, më i sigurt, me ngjarjet dhe krimet më Qafë Prush, zonë me potenciale të mëdha të pakta në Shqipëri. Në fshatrat tona e deri në minerare? Bjeshkët e Bekuara janë ngritur ferma bujqësore Zoti Kryeministër, kur i kthehemi atij që ju doni e blegtorale, turizmi malor po zhvillohet me t’ua shisni shqiptarëve për program qeverisës, shpejtësi, janë projektuar dhe kontraktuar një seri vërejmë fraza të përgjithshme, me një gramatikë hidrocentralesh në lumin Valbonë dhe Curraj, puna të pakuptueshme, premtime pa afat, pa kosto, ku për ndërtimin e të cilave do të fillojë së shpejti dhe, mungojë objektivat e qarta, planet konkrete dhe sigurisht, do të krijojë mundësinë që të ulet kalendarët e veprimit. Shumë nga premtimet papunësia dhe varfëria e asaj zone. fushatës elektorale me të cilat morët votat nuk keni Që prej më se 4 vjetësh numri i banorëve në përfshirë në programin tuaj. zonat e thella, si Dragobi e Lekbibaj nuk është Prandaj ne, Partia Demokratike dhe opozita, zvogëluar, përkundrazi, është rritur dhe gjatë do jua kujtojmë çdo ditë në këtë Kuvend, por dhe muajve të verës 10-fishohet. në të gjitha rrugët e sheshet e vendit. Sot dhe Me gjithë investimet e shumta që janë vazhdimisht do të na keni përballë dhe mos u realizuar në këtë zonë, sigurisht që kërkohen mundoni që me demagogji e zgjatje kohe t’u bëni investime të tjera, sidomos në fushën e turizmit, të bisht premtimeve tuaja marksiste. infrastrukturës turistike, pasi Tropoja në çdo cep Unë si pjesë e shtresës së persekutuar nga të saj është turistike dhe ofron mrekulli të natyrës regjimi komunist po ju kujtoj se keni përdorur shqiptare. vuajtjet, por edhe dëshpërimin e disa të ish- Ju, zoti Kryeministër, pas 23 qershorit, si edhe persekutuarve politikë për përfitime politike, duke

165 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

i çuar deri në greva tragjike. Dua t’ju kujtoj se u burgjet dhe i shpërblyet kur qetë në pushtet. keni premtuar të persekutuarve dhe të Siç thashë dhe më lart, ju thoni se do të shlyeni përndjekurve se do t’u paguani ditën e burgut dhe çdo detyrim për 2 vjet dhe me një vlerë 25 euro në të internimit me 25 euro dhe se të gjitha detyrimet ditë. Këtu do të jemi. Jam i sigurt që nuk do ta ndaj tyre do t’i shlyeni në 2 vjet. Ju, zoti Rama, u bëni, por do ta mënjanoni siç mënjanuat shërbimin përpoqët shumë për të përçarë shtresën tonë, por mjekësor falas, taksën progresive dhe shumë nuk ia arritët. premtime të tjera. Unë ju them ju se ish- të përndjekurit politikë, Unë e dëgjova fjalimin e Kryeministrit kur ata që mbijetuan në burgjet dhe kampet shfarosëse paraqiti programin, po e dëgjoj edhe në diskutimet të ngritura nga baballarët e shumë prej jush ishin e deputetëve socialistë tendencën për ta zbritur të parët që u ngritën dhe u vunë në ballë të ortekut Shqipërinë në nivelin zero, ta paraqesin sikur ky të madh të shqiptarëve për liri e demokraci dhe vend nuk a pasur asnjë arritje në 8 vjetët e përmbysën regjimin e etërve tuaj. Ata sigurisht nuk qeverisjes së fundit. Këtë po tentojnë ta realizojnë janë dhe nuk mund të jenë me ju. E them me bindje duke sulmuar arritjet dhe qeverinë “Berisha”. të plotë se nuk mund të ketë vija ndarëse midis Kolegë të maxhorancës, kjo nuk është mo- PD-së, në qeveri apo në opozitë, dhe shtresës së rale dhe jam i sigurt se nuk do t’ju ndihmojë as ju. ish-të persekutuarve politikë. Ata janë një dhe së Ne që kemi dorëzuar pushtetin do të vazhdojmë pari i bashkon antikomunizmi, liria, demokracia dhe të mbrojmë arritjet tona dhe do të vazhdojmë të vokacioni perëndimor. monitorojmë punën e qeverisë suaj. Kurse ju, zoti Ndihem mirë kur shoh se që në vitin 1992, Kryeministër, mos u merrni me opozitën, por me me fillimin e qeverisjes së PD-së, me gjithë punët dhe problemet e vendit, përpiquni të realizoni mundësitë e pakta ekonomikë që kishte vendi, programin dhe premtimet e qeverisë suaj, ose të filluan të dalin vendime, ligje dhe të merren masa paktën bëni sikur po përpiqeni, shtiruni ashtu siç e të menjëhershme për integrimin e të persekutuarve keni zakon. dhe të përndjekurve politikë. Për shumë prej tyre Megjithatë, ju bëni si të doni. Ne jemi këtu, u krijuan mundësi strehimi, një pjesë prej tyre u përballë jush, të vendosur të denoncojmë çdo aktivizuan në qeverisjen, një pjese tjetër iu krijua prekje që do të guxoni t’u bëni institucioneve të mundësia të ishin pjesëmarrës në privatizimet e pavarura, punonjësve civilë, mësuesve, mjekëve kohës, u dhanë me qindra e mijëra bursa studimi që punojnë me ndershmëri dimër e verë deri në për këtë shtresë dhe fëmijët e tyre, që i latë për thellësi të Bjeshkëve, policëve që kanë më shumë se 40 vjet pa të drejta studimi, vërshuan shembullorë në ruajtjen e rendit. në universitete e një shkolla të tjera, ku me Jam e sigurt se këto ditë se fjala e parë e zgjuarsinë e tyre të ndrydhur në vitet e diktaturës avokatëve të qeverisë së re do të jetë: “Lëreni shkëlqyen duke u diplomuar si mësues, juristë, qeverinë të punojë, ajo sapo ka nisur punën!”. Ne ekonomistë, diplomatë dhe në shumë fusha të nuk mund dhe nuk do ta pengojmë qeverinë. Ne tjera, deri edhe ministra të PD-së. nuk po rrethojmë institucionet, nuk po u frymë Pas ardhjes me dhunë në pushtet në vitin bilbilave, nuk po shpifim dhe nuk do të hedhim baltë 1997 dhe gjatë 8 vjetëve të qeverisjes të partisë për çdo arritje të vendit, siç bëtë ju për 8 vjet. Por suaj, zoti Rama, nuk u dha asnjë shpërblim për ne, si opozitë e vendit, do të jemi të vëmendshëm këtë shtresë, por vetëm sa i larguat nga puna nga që kjo maxhorancë të realizojë premtimet me të institucionet ku ishin të punësuar. cilat erdhi në pushtet. Në 8 vjet të qeverisë “Berisha” ajo ka bërë Duke përfunduar dua të them se programi i një punë të madhe në shërbim të kësaj shtrese. qeverisë së re, i cili ndryshon shumë nga premtimet Janë përgatitur qindra e mijëra dosje, janë marrë e fushatës është një fillim keq. Në punën e kësaj këstet e para të shpërblimit dhe po përfundojnë të qeverie ky mashtrim-program në qoftë se do të dytat për mijëra ish të përndjekur politikë dhe realizohet sigurisht do të dëmtojë vendin dhe do pasardhësit e tyre. ta çojë ekonominë tonë drejt recesionit dhe jo drejt Ju, zoti Rama, u keni premtuar ish- të rritjes, duke dëmtuar mirëqenien e çdo qytetari përndjekurve politikë zgjerimin e numrit të të shqiptar. shpërblyerve, ndoshta e keni fjalën për bllokmenët, Faleminderit! për Ramizin dhe kriminelët e tjerë, që i nxorët nga Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Dushaj!

166 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Fjalën e ka zonja Luiza Xhuvani. ka një muaj që ju keni cenuar rëndë depolitizimin (Zonja Xhuvani nuk ndodhet në sallë.) e policisë duke ngritur grupe pune me oficerë aktivë Sipas listës që kam këtu fjalën e ka një folës dhe të liruar, duke ofruar poste e ofiqe. Dua t’ju tjetër nga opozita, Gjovalin Bzhetaj, por për të kujtoj se drejtori Ibraj, që mandati ynë e gjeti në ruajtur raportet, ndoshta mund ta marrë fjalën zoti detyrë, qëndroi në atë post deri në fund të mandatit Namik Kopliku. të tij. (Reagime nga salla.) Pikë e fortë e realizuar pothuajse totalisht nga Dakord. Atëherë, fjalën e ka zoti Gjovalin qeveria “Berisha”, gjatë mandatit të saj, ishte Bzhetaj. Të përgatitet zoti Namik Kopliku. energjetika. Shqipëria në 2005-ën ishte vendi me Gjovalin Bzhetaj – Të nderuar kolegë kufizimet më të rënda të energjisë, dëshmitarë të deputetë, këtij fakti jeni të gjithë sa jeni në këtë sallë. Kishte Së pari, si shumicë parlamentare që jeni qytete me vetëm 8 orë energji elektrike në ditë dhe pranoni një këshillë opozitare: mos hidhni baltë as në ditët kur dritat nuk fikeshin në orën 10:00, 2 orë poshtë sukseset e pamohueshme të qeverisjes më vonë, merrej vesh se në lagje kishte ndodhur sonë 8-vjeçare, sepse duke proklamuar programin një rast vdekjeje. Shumë gazetarë, të vetëshpallur tuaj qeverisës, ai do të tingëllojë pabesueshëm, të pavarur, e përqeshën me dhjetëra shkrime së pari për elektoratin tuaj dhe shumë më tepër Kryeministrin Berisha në 2006-ën teksa deklaronte për ata që nuk u votuan. se në fund të 2007-ës do të kishte energji elektrike Kur pretendoni për mungesën e rendit gjatë të pandërprerë. Partneriteti publik e privat u kthye qeverisjes sonë ju kujtoj që rendin e viteve 1992- në promotor të fuqishëm të zhvillimit të vendit, që 96 si më brilantin që u shkatërrua në vitin 1997 (e ndihmoi në hapjen e mijëra vendeve të reja pune dini vetë se nga kush) dhe për shërbime ndaj dhe thithin investimet e huaja direkte. Kur partisë që erdhi në pushtet pati edhe shefa kryeministri Berisha deklaronte në 2006-ën se komisariatesh me shkollë 8-vjeçare e me dosje të synonte ta kthente Shqipërinë në një superfuqi mbushur me precedentë penalë. rajonale për energjinë, shumë veta e përqeshën, Pas 8 vjetësh, në vitet 2005-2013, kurrsesi por sot nuk ndihen, pasi ka mbi 370 kontrata të nuk mund të mohohen rezultatet e shkëlqyera në firmosura për ndërtim HEC-esh, mbi 120 syresh luftën kundër krimit të organizuar, ku brenda 2 në ndërtim e sipër, disa dhjetëra në prodhim. viteve të para u shkatërruan 260 banda kriminale Berisha ia doli të sillte në Shqipëri gjigantët të organizuara, mbi 800 anëtarë të bandave u europianë të energjetikës, austriakët “VERBUND përballën me ligjin. Duket sikur kanë kaluar shekuj EVN” për Ashtën dhe “STATKRAFT” për kaskadën kur bandat luftonin ditën për diell me antitank në e Devollit, që aktualisht është projekti më i madh mes të Tiranës. Për 8 vjet qeverisje u bë shumë hidroenergjetik në Europë. për modernizimin e Policisë së Shtetit, u bë Anëtarësimi në NATO ishte një sukses i shkëputa e policisë nga politika dhe organizimi pamohueshëm i qeverisë “Berisha”, anëtarësim që strukturor sipas standardeve evropiane, sistemi i ishte ëndërr e shumë shqiptarëve i cili shtoi sigurinë ri shkollimit, patrulla e përgjithshme dhe filozofia e dhe rriti dinjitetin shqiptar. policimit në komunitet, ngritja e sistemit të Ndër sukseset më domethënëse të qeverisë evidentimit të ngjarjeve në të gjithë territorin e demokratike ishte mosrënia në recension. vendit, forcimi i aftësisë zbuluese të ngjarjeve Ndonëse partnerët tanë kryesorë tregtarë, si (zbulueshmëria arriti në 80%), implementimi i Greqia dhe Italia, ranë në recension të thellë, Memex në të gjitha strukturat, zbatimi i strategjisë shumë analistë dhe ekspertë të ekonomisë së menaxhimit të integruar të kufirit në mendojnë që pozitiviteti dhe vizioni i qeverisë bashkëpunim me të gjitha agjencitë që operojnë “Berisha”, duke futur investimet strategjike të huaja në kufi, zgjerimi i TIMS-it në të gjitha pikat e kalimit dhe realizimi i reformave të duhura, e shpëtoi kufitar; forcimi i bashkëpunimit ndërkombëtar me Shqipërinë nga rënia në recension. Bashkimi pika të përbashkëta të kalimit kufitar, rritja e Europian konfirmoi se Shqipëria jo vetëm që nuk shkëmbimit të informacionit kriminal me vende të pati humbje të vendeve të punës, por ishte ndër tjera dhe forcimi i bashkëpunimit me EUROPOL- vendet e pakta që pati zbutje të papunësisë, nga in. Gjithashtu, pritet nënshkrimi i marrëveshjes 13,1% në 12,8%. Shqipëria jo vetëm nuk pati krizë operacionale me EUROPOL-in, me CEPOL-in dhe ekonomike, por qeveria e atëhershme ia doli të

167 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

rriste rrogat dhe pensionet, të dyfishonte pagat e “Vodafone” ishte 19 herë e gjysmë më e lirë sesa profesioneve kryesore, si mësues, mjek, infermier, kompania shqiptare “Vodafone”. Shqipëria ishte i dhe të dyfishonte pagat minimale dhe pensionet e vetmi vend në rajon ku përdoruesit çonin zile, si ulëta, si dhe të kryente investime madhore në mënyra më qesharake e komunikimit. Sot kostoja infrastrukturën kombëtare. U ndërtuan 10 mijë e bisedave telefonike ka rënë 5 herë nga kilometra rrugë të reja në çdo skaj të vendit dhe u konkurrenca e disa kompanive të reja që janë në bënë vepra monumentale infrastrukturore, si Rruga treg, sepse në qeverisjen tuaj nuk lejohej e Kombit ose rrugë të tjera në zonat turistike. Rruga konkurrenca. e Kombit dhe tuneli i Krrabës janë vepra madhore Sukses tjetër i qeverisë është projekti “TAP”, që ndryshuan gjeografinë e Shqipërisë. siç deklaruan qartazi aksionerët e konsorciumit Infrastruktura moderne bëri të mundur rritjen e “TAP” dhe ambasadori norvegjez. Zoti Berisha turizmit në vendin tonë, nga 300 mijë turistë në besoi në këtë projekt strategjik dhe u bë promotor 2005-ën, në 4,5 milionë turistë në 2013-ën ose 15 kryesor i suksesit të këtij projekti. Gazifikimi i herë më shumë. Shqipëria u bë vend interesant Shqipërisë sjell përfitime shumëfishe, hap mijëra për investimet e huaja, të cilat u rritën 30 herë më vende të reja pune, ofron gaz si burim të pastër shumë krahasuar me vitin 2005, nga 38 milionë energjetik, ul koston e energjisë dhe, më e dollarë në 2005-ën, në 1 miliard dollarë pas 2010- rëndësishmja, e kthen Shqipërinë në një nyje të ës. rëndësishme të furnizimit me gaz të Europës Zbatimi i reformave ekonomike të zgjuara të Juglindore. qeverisë bënë që vendi ynë jo vetëm të mos njohë Reformat e realizuara nga qeveria bënë të krizën, por, përkundrazi, zhvillimin, aq sa drejtues mundur që vitin e kaluar të merrej rekomandimi i të Bankës Botërore u shprehën me superlativa për Komisionit Europian për statusin e vendit kandidat reformat ekonomike shqiptare, teksa citonin që për në Bashkimin Europian, me kushtin e vetëm Shqipëria është vendi me ekonominë më dinamike që të votoheshin tri ligje, që ju nuk i votuat për 8 në rajon. Ndërsa Forumi Ekonomik Botëror muaj dhe shqiptarët humbën shumë nga kjo shprehet për reformat shqiptare: “Shqipëria është vonesë juaja, si partizanë të integrimit që jeni! një vend me rritjen ekonomike më të lartë në rajon.” Humbëm rreth 1200 bursa studimi në Europë, Heqja e vizave dhe lëvizja e lirë në të gjithë domethënë 1200 studentë shqiptarë sot kanë Europën ishte një sukses tjetër madhor për nevojë që të punojnë kamerierë ose në ndonjë qeverinë shqiptare, duke i dhënë për herë të parë punë tjetër të rëndomtë për të paguar studimet në dinjitet pasaportës shqiptare dhe vetë qytetarëve Perëndim, kur do të kishin bursë si çdo student shqiptarë, por që të realizohej heqja e vizave për europian. Humbëm rreth 100 milionë dollarë në Bashkimin Europian, u desh që qeveria investime dhe kësisoj mundësinë për të biseduar shqiptare të realizonte në kohë rekord rreth 120 me qeverinë respektive për heqjen e vizave me reforma brenda 18 muajve. Nga ana tjetër, ka këtu Kanadanë, Anglinë, Shtetet e Bashkuara të në sallë, nga grupi juaj, që kanë lobuar që Amerikës për një pasaportë edhe më dinjitoze. U shqiptarët të mos lëvizin pa viza. bë revolucion në fushën e taksave dhe luftë ndaj Shqipëria digjitale është një sukses tjetër që evazionit fiskal në favor të tatimpagueseve mban vulën e qeverisë “Berisha”. Shumë njerëz shqiptarë dhe buxhetit të shtetit. shprehën habi e mosbesim kur ai deklaroi nismën Taksa e sheshtë u bë 10%. Ndonëse u “Shqipëria digjitale”. Sot nuk ka shkollë pa përgjysmuan taksat në krahasim me taksat e laboratorin kompjuterik, nuk ka zyrë postare pa përdorura nga qeveria juaj, u siguruan dy herë më internet në çdo cep të vendit, aq sa zonja Elen shumë të ardhura në buxhet. Lufta ndaj Goldstein, drejtoreshë e Bankës Botërore për korrupsionit dhe evazionit fiskal siguruan rreth tetë Shqipërinë, deklaroi para pak ditësh për përparimin miliardë dollarë më shumë për buxhetin e shtetit, shqiptar: “Njëzetë vjet më parë nuk kishte as ujë, të cilat më parë shpërdoroheshin, kështu që as drita, kurse sot ka wireless në çdo cep të vendit.” qeveria pati më shumë të ardhura për të bërë rrugë, Para 8 vjetësh, për shkak të ryshfeteve në ujësjellës, shkolla, spitale, të rrisë rroga e pensione sferat më të larta të shtetit, Shqipëria kishte çmimet si dhe grantet për pushtetin vendor, dhe e gjithë më të larta të telefonisë celulare në Europë. Duhet kjo në një kohë kur kriza kishte përfshirë të gjithë të citoj që vetëm në 2005-ën kompania malazeze rajonin. Kur të gjithë ishin zhytur në krizë totale,

168 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ne ia dolëm të rrisnim rrogat e pensionet, të lekë të vjetra. Me këto reforma sollëm treguesit ndërtonim infrastrukturën moderne dhe shumë ekonomikë më të mirë në rajon, u rritën investimet vepra monumentale. e huaja dy herë më shumë se mesatarja e rajonit Kam lexuar me vëmendje programin e dhe dy herë më shumë se 8-vjeçari juaj, u rritën qeverisë i cili ngjan më shumë me një listë eksportet katër herë më shumë se mesatarja e dëshirash se sa me një program qeverisës. Gjatë rajonit, GDP u rrit tetë herë më shumë se mesatarja fushatës elektorale u proklamua me të madhe se e rajonit, indeksi i mirëqenies u rrit me 12.9% më kishit të gatshëm një program qeverisës 100 dhe shumë ose shtatë herë më shumë se sa mesatarja 300 ditësh, që do të thotë se i keni të ravijëzuara e rajonit. Nga sa thashë më sipër, është ulja, dhe në mendje praktikat dhe afatet se çfarë do të bëni jo rritja e taksave, ajo që rrit treguesit ekonomikë, në detaje në 100 dhe 300 ditë qeverisje. Ku janë për rrjedhojë edhe punësim. këto miniprograme? Ku humbën? Mosparaqitja e Në fund të fundit, në botën e sotme moderne tyre sot e programuar aq zëshëm gjatë fushatës lufta politike është luftë se si t’i shërbesh më mirë elektorale është mungesë e madhe serioziteti e shtetasve, domethënë një garë shërbese mes këtij programi. Së dyti, taksa progresive përfaqëson partive apo krahëve politikë ndaj qytetarëve të vet. në vetvete parimin “kush fiton më shumë, do të Të krahasosh shërbimin ndaj qytetarit shqiptar paguajë më shumë” ose më mirë sa më shumë që gjatë qeverisjes tuaj në vitet 1997-2005 dhe të fitosh aq më shumë do të paguash. A e dini se qeverisjes që PD-së në vitet 2005-2013 me taksa progresive, që në fund të fushatës u shërbime me rrugë të reja, me energji elektrike pa transformua në taksë të ndershme, u përdor shumë ndërprerje, me pasaportë më dinjitoze se kohë në Shqipëri? Madje u përdor gjatë mandatit asnjëherë, me shkolla e spitale të reja, me siguri tuaj në qeveri dhe dështoi në grumbullimin e të kombëtare të ëndërruar prej shekujsh, me një ardhurave, për shkak të korrupsionit dhe shoqëri të digjitalizuar e me rroga e pensione në teknologjisë primitive. A e dini se kjo taksë përdoret rritje të vazhdueshme, shohim që qeverisja tuaj vetëm në vendet skandinave, SHBA dhe Kanada? nuk mbahet mend të ketë pasur ndonjë sukses Këto janë shoqëri me ndërgjegje të lartë qytetare. (se ndonjë gjë monumentale jo që jo), duke e Në vendet që kanë këtë veti sigurisht ne nuk shquar atë për mosbërje apo mosshërbim ndaj bëjmë pjesë, sepse kemi vetëm 20 vjet demokraci. qytetarëve. Zbatimi i kësaj takse nxit parazitizmin, krijon klimë Nuk besoj se do ta prishni traditën tuaj mbytëse për iniciativën e lirë, si për biznesin qeverisëse as këtë mandat të ri në lidhje me vendas ashtu dhe atë të huaj. Zbatimi i saj ka mosshërbimin ndaj qytetarëve. Ju merrni sot në dështuar edhe në Francën me shumë tradita në dorë qytetarin shqiptar të shërbyer nga ne për 8 fushën e taksimit. Ylli i kinemasë franceze Gérard vjet qeverisje, qeverisje e cila ka qenë më e Depardieu zgjodhi të jetojë në Rusi. Duke zgjedhur shkëlqyer se ajo e çdo qeverie në 100 vjet shtet për ta zbatuar këtë taksë në Shqipëri dhe duke shqiptar. Kësisoj ju presin sfida të vështira, për të krijuar te biznesi klimë jo dashamirëse, ju rrezikoni mos thënë të pamundura. Të gjithë presin të dinë që në gjenezë premtimin tjetër të proklamuar se si ju do të veproni me politikën e jashtme për zëshëm gjatë fushatës tuaj se do të punësoni 300 integrimin në BE, sa do të punoni për agjendën mijë shqiptarë. Rritja e taksave nuk rrit punësimin kombëtare, për integrimin shqiptar në rajon, sa do dhe për të punësuar 300 mijë vetë ngritja e të jeni bashkëpunues me faktorin euroatlantik. A ekonomike duhet të kalojë 8%, gjë që ju nuk e do ta ulni borxhin publik aq shumë të anatemuar përmendni fare në programin tuaj qeverisës. gjatë mandatit tonë? A do të forconi stabilitetin Qeveria “Berisha” evitoi recensionin ekonomik me financiar dhe monedhën shqiptare ose më mirë, a uljen e taksave gjatë qeverisjes 8-vjeçare, do ta mbani të fortë? A do të mbani premtimet mbi shmangu krizën ekonomike që rrafshoi të gjithë shpenzimet publike në disa sektorë prioritare rajonin tonë dhe gati gjithë Europën. Kriza u ndërkohë që kanë mbetur shumë rrugë të shmang duke i zbritur taksat e jo duke i rritur. Taksa rëndësishme të pa përfunduara? Për sa thashë e kompanive u ul 2.5 herë, taksa e dividentit 2.3 më sipër, nuk ka asgjë në programin tuaj se si do herë. U përgjysmua taksa e punës, u hoqën 26 ta bëni të mundur realizimin e tyre praktikisht. Në lloje taksash për 100 mijë biznese të vogla. Taksa të ashtuquajturin program qeverisës tuajin nuk ka e regjistrimit ishte më e vogla në Europë, 1 mijë asnjë shifër, asnjë kosto apo një burim financimi.

169 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Nuk dua të paragjykoj votuesin, i cili zgjodhi shfaq një njeri i mbushur plot mllef, një njeri i që ta qeverisni ju, por, për hir të së vërtetës, duke trembur dhe i pasigurt në çka ka dhe çfarë thotë. iu referuar Bullgarisë, Greqisë, Italisë dhe Francës Një njeri i pazoti të kuptojë peshën e vendit ku tentativa për të zgjidhur krizën me qeveri të majta ndodhet dhe të misionit që ka. ka dështuar për gjithë vitet e fundit të krizave, kurse Zoti Rama, ne të dy kemi shumë gjëra të qeveritë e djathta kanë rezultuar më të zonjat në ndryshme, por kemi një të ngjashme, ne të dy vëmë përballimin e krizave. këmbë për herë të parë në këtë parlament. Ky (Drejtimin e seancës e merr zoti Meta.) parlament, mirë ose keq, është vendi ku është Ilir Meta – Fjalën e ka deputeti Alban Zeneli. shkruar historia politike e vendit tonë të përbashkët. Të përgatiten deputetët: Albina Deda, Ardian Turku, Ky është vendi ku janë marrë vendime, që kanë Bedri Hoxha dhe Gjergji Papa. përcaktuar jetët tona dhe ky është vendi ku do të Alban Zeneli – I nderuar zoti Kryetar, marrim ne sot vendime, që do të përcaktojnë jetët Të nderuar kolegë parlamentarë, e të tjerëve. Si një ndër anëtarët e rinj të parlamentit Në këtë sallë ka njerëz që mendojnë ndryshe ndihem i nderuar, por edhe me emocionin e nga unë, madje njerëz që i kam luftuar dhe do t’i veçantë, që po marr fjalën para jush dhe para çdo luftoj politikisht për sa të kem kohë dhe forcë. Por, qytetari shqiptar, që me vëmendje ndjek këtë asgjë nuk më ndalon të vlerësoj kontributin e këtyre seancë. njerëzve, disa prej tyre e kanë disavjeçar, në këtë Gjej rastin të falënderoj të gjithë shqiptarët, parlament, edhe kur kanë vepruar në kundërshtim kudo që janë, por në mënyrë të veçantë votuesit e me bindjet e mia politike ata kanë qenë qeveritarët qarkut tim, Kukës, Has dhe Tropojë, të cilët bënë dhe parlamentarët e vendit tim. Unë sot kam të mundur që unë të bëhem pjesë e këtij dëshirë që në mënyrë publike të gjithëve, pa parlamenti! I garantoj ata dhe të gjithë shqiptarët përjashtim, t’u shpreh falënderimin dhe respektin se do të jem avokati i të drejtave të tyre. Do t’i për atë çka kanë bërë, qofshin në krahun tim, bashkohem bindjes dhe nevojës së çdo qytetari qofshim përballë meje. Ne sërish do të debatojmë dhe votuesi shqiptar që kjo foltore do të jetë vendi dhe do të kundërshtohemi, secili në mbrojtje të ku interesat e atyre që na votuan, qoftë për të bindjeve tona. Kjo është demokracia. Por secili nga qeverisur, qoftë për të bërë oponencën e ne besoj se do të ruajë respektin dhe nderimin qeverisjes, bashkohen në një pikë, në pikën se reciprok, që buron nga misioni dhe detyra jonë e mundi, përpjekja, diskutimi, debati, qeverisja dhe përbashkët. oponenca e saj kanë vlerë nëse i shërbejnë një Zoti Rama, para teje edhe në seancën e qëllimi, atij të përmirësimit të jetës së atyre që na shkuar u ulën po të njëjtët njerëz, me po të njëjtat votuan dje dhe sot na ndjekin nga shtëpitë e tyre. ngjashmëri apo kundërshti, por me të njëjtat Çdo veprim apo fjalë e jona këtu ka vlerë nëse kontribute. U ulën me respekt për këtë parlament, shkon vetëm në përmbushjen e këtij qëllimi. maje edhe me respektin për institucionin, të cilin Këto kanë qenë ato çka po mendoja në ju sot përcaktoni. U ulëm të dëgjojmë programin seancën e shkuar, kur u ulëm në këtë sallë me dhe premtimin tuaj se si do t’i qeverisni shqiptarët. dëshirën dhe vullnetin e fortë për të shërbyer dhe Në fakt, e vetmja gjë që nuk dëgjuam ishte kjo e respektuar këtë mandat. Konkretisht, për të fundit. Sulmi verbal karshi opozitës ishte i dëgjuar atë që do të ishte prologu i këtij aktiviteti, paprecedent, i parespekt, banal dhe vulgar. fjalën, programin e atij që do të jetë Kryeministër i Ajo që dëgjuat diku, se ka frikë dhe sa më qeverisë sonë në periudhën në vijim. Fatkeqësisht, shumë ka frikë bërtet e tregon forcë, në fakt bëhet kjo dëshirë e mirë e vullnet pozitiv, jam i bindur, jo qesharake e mjerane. Do të kisha dashur të besoja vetëm unë, u shkelmua dhe u provokua rëndë nga se një reagim i tillë buronte nga një gjendje ai që pretendon të drejtojë qeverinë në vitet e emocionale juaja, në fakt ajo nuk qe një humbje ardhshme, që pretendon se është fituesi, që duhet kontrolli, por një strategji e qartë për konflikt dhe e të kishte qetësinë dhe fisnikërinë që ka çdo fitues, gjitha me synimin për të fshehur atë çka ju nuk që duhet të shtrinte dorën e bashkëpunimit, që arrini dot të paraqisni para qytetarëve. Ju, zoti duhet të kishte përgjegjësinë e drejtimit të punëve Rama, nuk keni program për të qeverisur. Teksti të shtetit, punë të cilat duan fuqinë e djalit dhe që keni paraqitur është një ripërsëritje e dobët e mendjen e plakut. Por na u shfaq e kundërta. Na u sloganeve boshe të fushatës, e dëshirave të

170 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

pastudiuara, që në fakt ekspozon dhe reflekton historike të shqiptarëve, atëherë ne të gjithë duhet qasjen tuaj e të ekipit që ju po kërkoni të qeverisni të ndalemi dhe të kuptojmë se me kë kemi të bëjmë shqiptarët. Ajo që ju keni paraqitur është akti i parë dhe kujt i shërben projektit juaj, zoti Rama. që dëshmon se sa keq i mashtruat shqiptarët më Kërkova me ngulm të gjej në 23 qershor dhe sa fatal do të rezultojë për ta ky pseudoprogramin tuaja përmbajtje apo referenca mashtrim në vitet që na presin. mbi vizionin tuaj në fushën e sigurisë apo luftën Do të doja të ndalesha dhe të diskutoja gjatë ndaj terrorizmit. Asgjë. Vetëm slogane dhe fraza për një fushë, e cila për publikun është e ndjeshme, të kopjuara nga materiale dhe dokumente të ajo e sigurisë. Më duhet t’ju kujtoj, zoti Rama, se përgatitura nga qeveria që po zëvendësoni. Asnjë në fushën e sigurisë, mbrojtjes dhe luftës kundër fjalë për problemin serioz, që synon sigurinë terrorizmit, Shqipëria sot nuk është e vetme dhe kombëtare dhe një ndër shtyllat e luftës ndaj nuk e ka luksin të veprojë dhe të sajojë e vetme. terrorizmit, atë të pastrimit të parave. Por, zoti Shqipëria është pjesë e strukturave të sigurisë, të Rama, ky është një fenomen i rrezikshëm që ka aleancës më të madhe të politikave ushtarake, filluar të marrë trajta në Shqipëri. Zgjedhjet e fundit NATO-s. Ju duhet ta dini se çdo masë, nismë apo treguan shuma marramendëse, lëvizje në veprim nga momenti i anëtarësimit në NATO operacione, trafikim dhe shitje-blerje votash. ndahet, koordinohet dhe bashkërendohet me Fenomeni tashmë po merr status normaliteti midis partnerët tanë të kësaj aleance. nesh. Ky fenomen cenon sigurinë kombëtare, Ju hapni të ashtuquajturin programin tuaj për dobëson luftën kundër terrorizmit dhe pastrimit të politikën e jashtme me synimin për të korrigjuar parave. Të dyja të lidhura ngushtë me njëra-tjetrën. gabimet e së shkuarës, që kanë rrezikuar të Në pseudoprogramin tuaj nuk ka asnjë fjali ardhmen euroatlantike të Shqipërisë. E ardhmja se si do të luftohet dhe hetohet ky fenomen. Në euroatlantike e Shqipërisë garantohet nga fjalën tuaj të hapjes atë ditë ju iu referuat një ngjarje anëtarësimi i Shqipërisë në NATO. Ju me këtë të dhimbshme, asaj të 11 shtatorit. Ju duhet ta dini pohim na kundërshtoni jo vetëm ne, kolegët dhe se ajo ngjarje ndryshoi konceptin e sigurisë dhe të qëndrimin historik të partisë që sot drejtoni, por luftës kundër terrorizmit. Kjo betejë globale ende edhe atë, çka miku dhe partneri ynë i madh, SHBA- nuk ka përfunduar e rreziqet janë aty. Por ju në ja, presidenti i SHBA-ve, sekretarët e pseudoprogramin tuaj nuk denjoni, nuk dini apo Departamentit Amerikan të shtetit, në mënyrë të nuk doni të qartësoni se si do ta zhvilloni këtë rrugë, përsëritur e kanë vlerësuar: Shqipërinë si një të nisur me aq sukses nga qeveria e mëparshme. anëtare të denjë të aleancës, partnere të besuar Përbetimi e dhimbja ndaj tragjedisë së 11 dhe njëzëri janë shpallur krenarë për këtë shtatorit nuk mjafton. Përbetimi se aleati strategjik partneritet. Duket se i vetmi që turpërohet apo ka mbetet SHBA-ja nuk mjafton, pasi këtë e thotë fort diçka për t’u turpëruar nga ky partneritet dhe kjo çdo shqiptar në çdo skaj të Shqipërisë. Ajo që rrugë, që falë Zotit ka qenë e përbashkët, pa pritëm ne nga ju, jam i bindur se edhe aleatët tanë, dallime partiako-politike apo me konsensus të plotë është përgjigja se si do ta rrisni performancën e midis palëve në Shqipëri, jeni ju, zoti Rama. Shqipërisë në këtë luftë, si do ta rrisni cilësinë dhe Ju sot keni detyrimin publik t’u shpjegoni si do t’i përmirësoni kapacitetet e vendit. Pra, asnjë shqiptarëve, qoftë demokratë, socialistë apo të nga këto nuk gjendet në programin tuaj. Mendoj paangazhuar, por të gjithë të bashkuar në se kjo është vetëm paaftësi. vlerësimin se anëtarësimi në NATO është ngjarja Zoti Rama, ju në programin tuaj nuk pranoni më e rëndësishme në historinë moderne të asnjë rritje të Shqipërisë në 23 vjet demokraci, aq shqiptarëve, se çfarë ju turpëron nga angazhimi i më pak arritjet e qeverisë së Partisë Demokratike, Shqipërisë në strukturat euroatlantike dhe çfarë të cilat janë të dukshme e të prekshme, në të gjitha keni ndërmend të ndryshoni në këtë angazhim. planet, në mbarë Shqipërinë. Këto arritje nuk i Nëse fraza që ju keni përdorur në mohon as aleati juaj kryesor, i cili ka bashkë- pseudoprogramin tuaj është përpjekje për të thënë qeverisur katër vjetët e shkuar me Partinë diçka, pa thënë asnjë, vetëm për të mbushur faqet, Demokratike dhe sot bashkëqeveris me ju. këtë edhe mund t’ua falim dhe të bëjmë sikur nuk Zoti Rama, shumë premtime gjatë fushatës ka ndodhur gjë. Por, nëse seriozisht keni ndërmend elektorale janë cunguar ose janë hequr në të ndryshoni diçka në këtë angazhim dhe arritje programin tuaj. Duke lexuar këtë gjoja program,

171 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

nuk shoh askund objektiva të qartë të të gjitha gjendjes, ndërkohë që arritjet janë të shënueshme fushave: rrugën se si do të arrihen këto qëllime, e të prekshme (megjithëse përkrah është një aleat plane e kalendarë veprimi dhe indikatorët se cili që nuk i mohon arritjet në qeverisjen e përbashkët do të jetë matësi i perfomancës së realizmit të tyre. me Partinë Demokratike). Në këtë program nuk gjen përgjigje të sakta - Demagogjik kur flet për lirinë e konkurrencës të asnjë pyetje që lidhet me hallet e problemet e sipas meritës, ndërkohë që grupi i deputetëve dhe votuesve: se si do të rritet mirëqenia; se si do të kabineti janë ndërtuar mbi baza tërësisht rriten pensionet; se si do të ulet papunësia. Këto klienteliste dhe nepotiste. pyetje në programin tuaj janë të cekura si një hartim Është herë e parë që programi i qeverisë nuk i mirë me temë: “Cilat janë dëshirat e zotit Rama?!”. paraqitet në formën e një programi me të gjitha Ju keni fantazi për të shkruar, por për të qenë tiparet e një programi qeverie, sepse nga Kryeministër nuk duhet vetëm të shkruash, por të përmbajtja dokumenti është veçse një amalgamë jesh një burrë shteti që ka ide dhe të dijë t’i realizojë dëshirash, shumica të huazuara nga parti të ato, cilësi të cilat ju nuk i dispononi. Prandaj, zoti ekstremit të majtë. Mungojnë objektivat e qartë, Rama, tregoni vullnetin tuaj të mirë për drejtimet për arritjen e tyre, planet e kalendarët e bashkëpunim. Parashikoni masa konkrete dhe më veprimit dhe indikatorët për matjen e performancës pas mund të vini përsëri t’i shpalosni. Deri atëherë së realizimit. programi juaj është i destinuar të mbetet i dështuar. Në shumë raste dokumenti ka detajime të Faleminderit! tepruara të marra me copy and paste nga Ilir Meta – Faleminderit! dokumentet strategjike të përpunuara nga qeveria Fjalën e ka deputetja Albina Deda. “Berisha” me partnerët ndërkombëtare, madje një Përgatiten zoti Ardian Turku, zoti Bedri Hoxha, pjesë e tyre janë tashmë të realizuara nga qeveria zoti Gjergji Papa dhe zoti Genc Ruli. “Berisha”. Albina Deda – I nderuar Kryetar, Në disa raste për çështje të rëndësishme të Të nderuar deputetë, tilla, si modeli ekonomik, Kryeministri bën pyetje Të nderuar qytetarë dhe bashkëkombës kudo retorike dhe nuk jep asnjë përgjigje, duke i ngjasuar që jeni, më shumë një memoje të një ndihmësi sesa një Të nderuar qytetarë të qarkut të Lezhës, që programi qeverisës. Mungojnë kostot ekonomiko- na mbështetët në këtë fushatë dhe na nxorët qark financiare, sepse, mesa duket, lista e dëshirave fitues, është aq e gjatë sa është e pamundur të realizohet Duke u nisur nga programi i paraqitur nga përmes mundësive dhe kapaciteteve ekzistuese. zoti Rama, shpreh këtu para jush arsyet pse ky Nga pikëpamja e formës dokumenti është program nuk mund të quhet program dhe kjo qeveri heterogjen dhe i mbushur në masë shumë të përfaqësuese. madhe nga retorikë boshe e në shumë raste - Qeveria përbëhet nga ministra pa përvojë, pakuptim. Dokumenti është disproporcional edhe, të cilët nuk e përfaqësojnë Partinë Socialiste në për sa i përket raportit të përmbajtjes me formën, tërësi. Copëzimi i qeverisë më shumë duket një nga 80 faqe, 20 faqe i zënë fotot dhe karakteristikat orvatje për të kënaqur orekset e partnerëve e ministrave; 14 faqe i zënë faqet dekorative me Struktura e qeverisë së re është realizuar pa ngjyrë të kuqe e faqet me një titull. asnjë analizë paraprake. Nuk jepet asnjë gjykim Kryeministri i mandatuar u tha qytetarëve se profesional për të përputhur objektivat në pro- është përgatitur programi i 100 ditëve të para, si gram me strukturën e qeverisë në koalicion. dhe një program 300 ditor, por nuk u përmendën Qeveria është e madhe, e kushtueshme për asnjë prej këtyre dy programeve të premtuara. tatimpaguesit shqiptarë dhe do të rezultojë Premtimet janë pa afat, pa buxhet dhe pa kosto. U joefikase e jofunksionale, tërësisht klienteliste dhe fol për taksën progresiste, por pa treguar asnjë me individë pa asnjë eksperience, euforikë e detaj e asnjë afat kohor për vendosjen e saj, sa do triumfalistë, ndërkohë që Partia Socialiste është t’i kushtojë shoqërisë dhe si do të mbulohet kjo rrudhur në mandate dhe ka mbetur e njëjtë në kosto. U fol për hapjen e 300 mijë vendeve të përqindje të votave. punës, pa treguar sesi do të realizohet, me çfarë Programi është: mjetesh financiare, pa u dhënë asnjë kalendar - Negativist e nihilist në përshkrimin e kohor i veprimeve.

172 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

U tha se shëndetësia do të jetë falas e do të gjithë rrogëtarët e këtij niveli, të arrijnë të kursejnë mbulohet nga taksimi i përgjithshëm, por nuk u tha çdo muaj të paktën 40 mijë lekë, thjesht prej taksës sa është fatura dhe si do të paguhet. Më e së tij të ndershme. rëndësishmja që prisnin qytetarët, nuk u tha se Në fushatë premtoi se çdo institucion do të kur do të fillojë të jetë falas shëndetësia. punësojë një person me aftësi te kufizuar, në pro- U tha se legalizimet do të jenë falas, por pa gram thotë se do të mundësojë rritje të aksesit për treguar sa kushton kjo, si dhe kush do ta paguajë. punësim të personave me aftësi të kufizuar. U tha se taksat do të ulen për 95% të Në fushatë premtoi shtëpi dhe punë për gratë shqiptarëve, por pa treguar se kujt, si, sa dhe kur. e policëve të vrarë dhe edukim falas për fëmijët, U tha se tatimi mbi vlerën e shtuar do të hiqet ndërsa në program thotë përkujdesje shtetërore për energjinë dhe për shportën e ushqimeve bazë, të posaçme për familjet e policëve të vrarë. por pa thënë se kur, si, sa kushton dhe si do të Në program flitet për përmirësim të trajtimit paguhet. financiar të policëve, por jo në terma konkretë, Dhjetëra premtime të tjera, si pagesa e ndërsa në fushatë është premtuar një shkallë fikse dëmshpërblimit të të persekutuarve brenda dy pagash që niste nga grada më e ulët 500 mijë lekë vitesh, pagesa e punonjësve të policisë etj., u të vjetra, deri tek 1 milion e gjysmë për gradat e fshinë plotësisht nga programi i paraqitur. larta. Në fushatë, Rama ka disa dallime mes Përballë demagogjisë elektorale të premtimeve elektorale dhe programit të paraqitur maxhorancës aktuale qëndrojnë fuqishëm arritjet këtu në Kuvend. Në fushatë Rama tha se e do të e qeverise Berisha, të cilat janë të dukshme. heqë, do të bëjë 0 TVSH-në për 5 ushqimet bazë, Jemi dëshmitarë të investimeve të çka do të sillte ulje të çmimit për këto ushqime; në jashtëzakonshme në gjithë Shqipërinë. Po program shkruhet se do të përgjysmohet kjo TVSH. përmend vetëm investimet e qeverisë Berisha, në Në fushatë, ai premtoi ulje të TVSH-së për qarkun e Lezhës, të cilat tregojnë për seriozitetin energjinë, për konsumin familjar nga 20% në 6%. dhe fjalën e mbajtur prej saj. Në program, thotë se do të ketë ulje të TVSH-së Rruga e Kombit që përshkon Mirditën në të për pjesën e domosdoshme të furnizimit me energji gjithë gjatësinë e saj, është investimi që qeveria elektrike për konsumatorët e varfër familjarë. Berisha bëri në këtë qeverisje. Kjo bashkoi edhe Kur flet për bujqësinë thotë se do të heqë pjesën tjetër të kombit, Kosovën. akcizën e naftës, por nuk e përmend taksën e Investime të shumta janë bërë në shkolla. qarkullimit. Në fushatë ka thënë se do ta heqë edhe Janë 78 shkolla në qark. 37 në Lezhë, 27 në Kurbin këtë taksë dhe se do ta ulë çmimin e naftës për dhe 18 në Mirditë. bujqësinë me 35%. Tani në program nuk e Ambulanca për të dhënë shërbim shëndetësor përmend sasinë e uljes së çmimit. Pra, me sa do në qarkun e Lezhës janë bërë 57, në Lezhë 19, ta ulë koston e çmimit, zoti Rama? Në fushatë ka në Kurbin 10 dhe në Mirditë 28. premtuar përgjysmim të TVSH-së për farërat dhe Qendra shëndetësore janë 25. Në total Lezha fidanët. Tani në program termi “përgjysmim” është ka 6, Kurbini 5 dhe Mirdita 10. Janë bërë mbi 750 zëvendësuar me “reduktim”. kilometra rrugë në qarkun e Lezhës. Mbi 400 në Në program thuhet se do të hiqet taksa e Lezhë, 190 në Kurbin dhe 160 në Mirditë. biznesit të vogël dhe do të reduktohet tatimi mbi Është investuar edhe në fusha të tjera, por fitimin për këtë biznes brenda vitit të ardhshëm, për të mos u zgjatur po i le me kaq. ndërsa në fushatë zoti Rama, ka thënë se brenda Në qendër të politikës së Partisë Demokratike 100 ditëve të para do të heqë taksën e biznesit të ka qenë edhe trajtimi i çështjeve sociale, barazisë vogël dhe do të përgjysmojë tatimin mbi fitimin. gjinore dhe reformës në shërbimin shëndetësor. Flet në program për minierat, por asgjë për Ndërkohë në programin e ofruar nga qeveria statusin e minatorit, aq shumë të premtuar nga ai aktuale nuk flitet qartë për të, se si do të realizohen në këtë fushatë. dhe se sa do t’i kushtojnë buxhetit të shtetit. Për uljen e moshës së pensionit dhe siguri të Në Shqipëri varfëria u zvogëlua nga 18,55 në kushteve të punës, nuk ka një program të detajuar 12,4%, jo ashtu si e kishte dhënë INSTAT-i sipas për kryerjen e premtimit të tij, për taksën e quajtur fjalës së Ramës sot. Në Shqipëri varfëria ekstreme të ndershme dhe se si mësuesit, infermierët e të është ulur gati tri herë. Në vitin 2005 ishte 3,5%,

173 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

sot është 1,2%. Zbutja e varfërisë dhe mbrojtja e 2012, 400 shtetas shqiptarë përfituan nga aplikimi grupeve të rrezikuara kanë qenë vitet e fundit në i marrëveshjes së punësimit me Italinë dhe u qendër të politikave kombëtare të zhvillimit. Ulja e riaktivizua marrëveshja e punësimit me varfërisë është shoqëruar edhe me ngushtim të Gjermaninë. Po këtë vit u negociuan marrëveshjet diferencave midis rajoneve dhe është shoqëruar me Kosovën, Katarin dhe Qipron. Janë negociuar me një rënie më të shpejtë të shkallës së varfërisë marrëveshje me vendet e BE-së me Belgjikën, rurale me rreth 47% në vitin 2008, në krahasim Rumaninë, Maqedoninë, Luksemburgun, me vitin 2005. Njëzetë mijë familje dolën nga Hungarinë dhe Çekinë, për sigurimet shoqërore skema e ndihmës ekonomike. U dyfishua fondi për të shtetasve shqiptarë që emigrojnë në këto vende. ndihmën ekonomike. Ishte 2,2 miliardë lekë dhe Paga minimale sot është 4,4 miliardë lekë. Familjet në skemë Sot paga minimale është dyfishuar: ajo është ekonomike sot marrin 8 mijë lekë në muaj, ndërsa 22 mijë lekë. Në vitin 2005 ishte 11800 lekë. Paga në vitin 2005 merrnin 650 lekë në muaj. minimale në Shqipëri është më e madhe se në Pensioni minimal i fshatit është dyfishuar, nga Kosovë dhe Maqedoni, pra më e madhe se në 3430 lekë në muaj, në 8731 lekë. Pensioni mini- vendet fqinje. Në sektorin privat 200 mijë punonjës mal i qytetit është rritur me 59%, nga 7850 lekë përfitojnë nga rritja e pagës minimale. Në sektorin dhe sot është 13712 lekë. publik përfitojnë 16 mijë punonjës. Fondet buxhetore për personat me aftësi të Të drejtat e fëmijëve kufizuar dhe kujdestarët janë rritur në 50% nga Është hartuar legjislacioni i plotë në përputhje 6,1 miliardë lekë në vitin 2005, ndërsa në vitin 2012 me dokumentet ndërkombëtare dhe me janë bërë në 13 miliardë lekë. Ishin 90 mijë per- legjislacionin e BE-së. Është ngritur Agjencia sona me aftësi të kufizuar dhe kujdestarë që Shtetërore për Mbrojtjen e të Drejtave të Fëmijëve. mbështeteshin me pagesa, aktualisht janë 147 Në 12 qarqe të vendit janë ngritur njësitë për të mijë. drejtat e fëmijëve dhe në 100 njësitë e qeverisjes Pagesa e aftësisë së kufizuar për të verbrit vendore janë ngritur njësitë për mbrojtjen e të dhe kujdestarët e tyre në vitin 2012 është rritur drejtave të fëmijëve. Për vitin 2012 njësitë për mesatarisht 35% , krahasuar me vitin 2007. Në mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve kanë mbështetur vitin 2005, rreth 500 të verbër dhe kujdestarë me ndihmë rreth 1000 fëmijë në rrezik. Sipas paguheshin me 6800 lekë në muaj, ndërsa në vitin problematikave, janë trajtuar fëmijë në gjendje të 2012 mbi 16 mijë të verbër dhe kujdestarë paguhen vështirë ekonomike, fëmijë të abuzuar, fëmijë që me 10900 lekë në muaj. Për paraplegjikët dhe nuk ndjekin apo kanë braktisur shkollën, fëmijë që tetraplegjikët për vitin 2007-2012 rritja është rreth punojnë apo lypin në rrugë, fëmijë të braktisur nga 18%, ndërsa për kujdestarët e tyre rritja e pagesës prindërit, fëmijë të paregjistruar e të tjerë. është me 25%. Në vitin 2005 pagesa e veçantë Një fushë tjetër është dhe barazia gjinore dhe për paketën higjieno-sanitare ishte zero, kur ju e dhuna në familje. Prioritet i qeverisë gjatë viteve kishit qeverisjen. Gjatë tre vjetëve të fundit ajo 2005–2012. Plotësohet kuadri ligjor dhe nënligjor është bërë 16 mijë lekë në muaj. në fushën e barazisë gjinore dhe ngrihet rrjeti Reforma e shërbimeve sociale ka iniciuar institucional për mbrojtjen e të drejtave të grave transformimin e institucioneve të përkujdesit dhe vajzave. Në çdo ministri dhe bashki ka shoqëror dhe krijimin e shërbimeve alternative. Mbi nëpunës gjinor dhe pika kontakti. Në Kodin 80 familje ofrojnë shërbimin e kujdestarisë për 100 Zgjedhor sanksionohet kuota gjinore prej 30%, pra fëmijë. Vetëm në vitin 2012 u rikonstruktuan dy rritet përfaqësimi i gruas në politikë dhe qendra kombëtare në Tiranë: shtëpia e të vendimmarrje. moshuarve dhe shtëpia e fëmijës “Zyber Hallulli”. Gjatë kësaj periudhe gratë janë zgjedhur në Në këto qendra kanë përfituar përkujdesje 40 pozicione kyçe vendimmarrëse si Kryetare e fëmijë dhe 40 të moshuar. Kuvendit, deputete, kryetare e Gjykatës së Lartë, Papunësia në vitin 2005 ishte 14,1% , ndërsa ministre, Prokurore e Përgjithshme, kryetare e në vitin 2012 ishte 13,3%. Ulja e papunësisë është KQZ-së dhe kryetare e Inspektoratit të Lartë të bërë me 0,8%. Numri i të papunëve të regjistruar Deklarimit të Pasurive. Sot 65% e punonjësve të në vitin 2005 ishte 10533 mijë persona. Në fund të administratës janë gra dhe vajza. Në vitin 2005 në vitit 2012 ishte rreth 141 mijë persona. Në vitin administratë punonin 57% e grave dhe vajzave.

174 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Sot gratë dhe vajzat mbajnë 42% të posteve në indikatorët e vendosur në kontratë. Përfundimi i nivel të mesëm drejtues dhe 25% të posteve në regjistrit elektronik të banorëve plotësimi i IT-ve nivel të lartë drejtues. për çdo pacient. Financimi nga buxheti i shtetit (Ndërhyrje pa mikrofon.) është 76% dhe kontribute në masën 24%. Keni durim, sepse ka minutazh. Është rritur Në vitin 2009 pas konsolidimit të parësorit dhe me 13,6% pjesëmarrja e grave në Forcat e vendosjes në rrugë të sigurt, lindi si Armatosura. domosdoshmëri dhe fillimi i reformës në spitalor. Nisma kundër dhunës ndaj grave dhe dhunës U bë ngritja e strukturave të kostos, sistemi i në familje. informacionit, ngritja e sistemit të referimit për Në vitin 2012, në ndryshimet e Kodit Penal, koordinimin e lëvizjes së pacientëve, përmirësimi për herë të parë dhuna në familje parashikohet si i mënyrës i përdorimit të të ardhurave dytësore, vepër penale dhe dënohet si e tillë. ngritja e strukturave të monitorimit dhe kontrollit të Një tjetër prioritet i qeverisë Berisha ishte dhe kontratave spitalore. Në vitin 2011, u bë ndarja në reforma në shërbimin shëndetësor. Në fillim të vitit kontratë e ofrimit dhe e raportimit sipas 2005-2006 lindi si domosdoshmëri vlerësimi i shërbimeve, implementimi i kartelës së re klinike, situatës së financimit të shërbimeve të kujdesit zbatimi i plotë i sistemit të kostos, përmirësimi i shëndetësor, pasi gjetëm një sistem të fragmentuar indikatorëve dhe përgatitjet për implementimin e dhe një sistem me aktivitete të pamatshme. Në ligjit të ri. fillim të vitit 2007 u implementua VKM-ja me nr. Studimet për përmirësimin e metodave të 857, “Mbi financimin e kujdesit shëndetësor dhe pagesave. Studim dhe analizim i thellë i kostove skema e detyrueshme e ISKSH-së për shërbimin të shërbimeve. Përgatitjet për hartimin e paketave parësor”. U krijuan qendrat shëndetësore si të shërbimeve spitalore dhe futja e tyre në privat. institucione publike autonome, një koncept i ri Reforma shëndetësore është asistuar nga kontraktiv mes ISKSH-së dhe qendrave institucione prestigjioze si USAID, GTZ dhe Banka shëndetësore. Botërore, të cilat kanë vlerësuar me nota pozitive Kemi zhvillim të autonomisë dhe përmirësim arritjet e saj. të menaxhimit. Buxheti i qendrave shëndetësore Gjithashtu ka pasur vlerësime edhe nga një prokurohet dhe përdoret nga vetë qendrat pjesë e maxhorancës aktuale, e cila ka drejtuar shëndetësore. Kemi ngritje dhe funksionim të Ministrinë e Shëndetësisë. Jemi në një rrugë të bordeve të qendrave shëndetësore. Metodë të re mbarë dhe të sigurt. Pra janë hedhur hapa të sigurt financimi për ofruesit: 85% pagë fikse, 10% aktivitet në sistemin shëndetësor, të nderuar deputetë të dhe 5% bonos. Pastaj vjen vendosja e indikatorëve maxhorancës. Ju doni ta bëni falas, por nuk thoni të performancës dhe cilësisë. Hartimi dhe si dhe sa do t’u kushtojë shqiptarëve kjo. Nga një implementimi i paketave bazë të shërbimeve. qeveri e koalicionit të blerjes së votës dhe presionit Implementimi i supervizimit të vazhdueshëm në të grupeve të numërimit pritet vetëm dështimi. drejtim të menaxhimit financiar, burimeve njerëzore Ilir Meta – Fjalën e ka deputeti Ardjan Turku. si dhe performancës së shërbimeve. Rritja e numrit Të përgatiten deputetët: Albana Vokshi, Bedri të indikatorëve të bonusit me qëllim përmirësimin Hoxha, Gjergji Papa dhe Luçiano Boçi. e cilësisë së shërbimit shëndetësor. Ardjan Turku – I nderuar zoti Kryetar i Zbatimi në rang vendi i sistemit të Kuvendit, informacionit shëndetësor si dhe sistemi online i Të nderuara kolege dhe kolegë deputetë, rrjetit farmaceutik. Nisja dhe përfundimi i procesit Të nderuar ministra të kabinetit të ardhshëm të regjistrimit të banorëve nga mjek të përgjithshëm qeveritar, dhe të familjes, ose debistimi i popullatës dhe heqja Një seancë e gjatë, e tejzgjatur, që do të e dublimeve si pasojë e lëvizjeve emigratore të zhvillohet edhe nesër dhe që na vështirëson popullatës. komunikimin, por edhe shmangien e përsëritjeve. Përmirësimi i sistemit të pagesave duke Kemi dëgjuar nga shumë folës të krahut të orientuar drejt rritjes së performancës dhe cilësisë majtë këtu, që kanë përmendur shumë herë plot 1 së shërbimeve nga ofruesit. Dyfishimi i pagave për milion shpullat, të cilat identifikojnë 1 milion votat infermierët e mjekët dhe rritje e performancës e që ka marrë maxhoranca e majtë, e natyrshëm të cilësisë së shërbimit shëndetësor, e matur kjo me shkon mendja e analizoj se ndoshta kur kërkon

175 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

një mandat të tretë nuk është shumë anormale, Sidoqoftë, do të ndalem në disa konsiderata por më se normale. Por dua t’ju kujtoj që keni edhe të përgjithshme për këtë program. Që në fillim, më ju 700 mijë shpulla jo në një mandat të tretë, por duhet të them se që në termat e zgjedhur bëhet i pa filluar ditën e parë të qeverisjes, dhe kjo duhet pabesueshëm. Në faqen e parë të adresimit të tij, t’ju bëjë të mendoni seriozisht për ato çka keni me anë të këtij programi, Kryeministri, që shumë thënë gjatë fushatës, për ato çka thoni sot në këtë shpejt do të fillojë detyrën në poltronin kryesor të program dhe për çka do të realizoni nesër. Kryeministrisë, i referohet votës plebishitare të vitit Nga ana tjetër, duke analizuar këto shpulla, ’92, duke bërë krahasimin pikërisht me ato 1 milion që identifikojnë votat, them se të gjithë tashmë të vota që unë u përpoqa të interpretoj se si janë në mos e fusim kokën si struci, të mos fshihemi si thelbin e tyre, pa injoruar dhe pa pretenduar që ju struci; e dimë, është artikuluar, por ne në të i keni fituar zgjedhjet padrejtësisht; thellësinë e ardhmen nuk besoj se do ta zgjasim më tej – janë zgjedhjeve unë mendoj se e keni të padrejtë. Do prodhuar vende këtu në parlament, janë prodhuar t’ia falja ndonjë të huaji këtë konsideratë për ne vende duke blerë vota, duke blerë vota me shqiptarët – pra krahasimin me vitin ’92 – që kemi kartëmonedha, dhe ato nuk janë shpulla të qenë gjallë në atë vit, madje edhe kemi punuar programit të Rilindjes, por janë vota që i keni marrë para atij viti dhe pas tij. E dimë fare mirë se dhe keni prodhuar vende në parlament, por me treguesit, situatat, kontekstet politike dhe portretet e rilindësve të stampuara në ekonomike të vendit, rajonale dhe më gjerë, janë kartëmonedha. katërçipërisht të ndryshme, ndaj krahasimet në Pak ditë pas zgjedhjeve, për arsye se ai thesi këto raste nuk kanë vend. Unë besoj se historia i miellit që u ble mbaroi, për arsye se dikush piu dy na mëson se njerëzit që ajo i vë në piedestalin e ditë në pijetore, për arsye se dikush tjetër i la lavdisë, jo në atë kohë, kur ata kanë punuar, jo brenda natës në bingo kanë mbaruar së qeni dhe paradhënie, por as edhe gjatë veprimtarisë së tyre funksionuari si vota për programin e Rilindjes, ndaj të shquar, ata njerëz nuk e kanë ditur se ç’vend do mos i llogarisni më tek ai 1-milionshi i votave. Por t’u rezervonte historia. ka edhe një gjë tjetër: janë dhjetëra e mijëra Kam ndjekur konventën tuaj. Shpalosjet e qytetarë, që me të drejtën dhe lirinë e tyre e hodhën ideve programore parapriheshin nga figura, emra, votën për të ndryshuar njëherë, pa qenë të bindur citime njerëzish të shquar të këtij kombi, që në atë çka ju keni premtuar. gjithsesi bën emër a epokë kryesisht nëpërmjet Pra, mos pretendoni për 1 milion vota për ideve dhe penës së tyre brilante, në kontekste programin e Rilindjes, por duhet t’i merrni shumë kryesisht rajonale dhe më gjerë, por jo nëpërmjet sinqerisht, sepse ato janë barrë në kurrizin tuaj pushtetit. Bëhej fjalë për zëra që donin ta nxirrnin për t’u justifikuar. Në të ardhmen edhe mund t’i vendin nga mesjeta. Mbajtja e pamfletit politik humbisni, siç keni filluar t’i humbisni shumë shpejt, rilindas të konventës dhe paragrafëve të dëshirave për arsyet që thashë më sipër. të pamata dhe të pabazuara të saj, në programin Ne jemi këtu sot për të diskutuar rreth qeverisës të qeverisë së ardhshme, këtu në sallën programit qeverisës, që në fund të fundit duhet të e parlamentit, nuk na shtyn të mendojmë që tani ishte, relativisht, në mos 100%, besnik i përfundimisht erdhi shpëtimi dhe e vetmja gjë që premtimeve tuaja elektorale. Natyrisht që opozita ngelet është të përcaktojmë se kush do të jetë do të bëjë atë që keni bërë edhe ju në opozitë, do rilindësi Naimi i 2013-s e me radhë Samiu, Vreto, t’ju kujtojë se çfarë premtuat, se çfarë dorëzuar Fishta, Noli etj., etj. apo keni shkruar në këtë program dhe do t’ju Jam i sigurt që jo vetëm unë, por as ju, zotërinj monitorojë në të ardhmen se si po i realizoni të ministra të ardhshëm, nuk guxoni ta mendoni këtë. gjitha këto. Pikërisht për këtë, tashmë duhet të kishit dalë mbi Fatkeqësisht, në këtë program nuk na jepni euforinë pamfletike të ideve në sfond të fushatës shumë mundësi, që t’ju monitorojmë dhe t’jua dhe të reflektonit në këtë program, në mënyrë të nxjerrim të shkruara përgjatë muajve dhe viteve konturuar dhe të qartë të zhvillimit 4-vjeçar të në vazhdim për kohën kur ju do të qeverisni. vendit, që sidoqoftë do të duhej të ishte realist dhe Ndoshta kjo është bërë qëllimisht, por mund të ketë bindës. edhe arsye të tjera që do të mundohem t’i komentoj Konsiderata tjetër që unë kam për programin, më tutje. për një vend totalisht të rrënuar, siç shprehet aty,

176 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

fatkeqësisht, nga njëra anë, shpreh delirin e problematikave të programit qeverisës do të paszgjedhjeve, mentalitetin e mohimit të gjithkujt ndalesha vetëm në disa prej tyre. dhe gjithçkaje, përfshirë edhe paraardhësit politikë Autonomia vendore në Shqipëri është një dhe institucionalë, dhe, nga ana tjetër, mosnjohjen realitet që, me ulje-ngritjet e veta, ka njohur vetëm e realitetit. Jo të një realiteti që shkëlqen, por të ecje përpara. Pushteti vendor përballet me një realiteti të ndërtuar me shumë mund e shumë vështirësi objektive e subjektive në përmbushjen dëshirë nga ky vend e ky popull, por sigurisht edhe e funksioneve të veta. Riorganizimi apo reforma nga qeverisja e tyre apo qeverisjet e tyre, të një administrativo-territoriale është një reformë për të realiteti me shumë arritje e ngjarje, hera-herës cilën të gjitha palët politike në dijeninë time me edhe historike, pse jo. Por që edhe pse ka ndodhur, kohë kanë qenë dakord në parim. Me sa duket unë nuk mund t’i jap përmasa epokale të tipit hershëm është dashur vullnet politik për t’i “Rilindje”, aq më tepër paradhënie, siç ju po ia jepni avancuar gjërat. Ndërsa në 4 vjetët e kaluar, ku mandatit tuaj 4-vjeçar, që ende nuk ka startuar. çdo projektligj reformash të rëndësishme u bllokua, I sigurt se do ta ndihmoj veten në përpjekjen as që mund të bëhej fjalë për shtrimin e problemit e qartësimit të mesazhit që dua të përcjell, mbi e jo më për zgjidhje. mënyrën se si mendoj se duhen parë gjërat dhe Në kushtet e tanishme besoj se ky nuk është se sa anakronike dhe dashakeqëse janë thjesht dhe vetëm problem i maxhorancës, e aq konsideratat tuaja programore të nivelit zero, po i më tepër problem votash, besoj se kjo dukej edhe referohem fjalimit përurues të rrugës së Krrabës, në program. Impaktet apo ndërlikimet që ai jep në Tiranë-Elbasan, por të 80 vjetve më parë, 2 korrik dy nivelet e qeverisjes vendore, e sidomos në tërë 1932, ku folësi, ministri i Brendshëm i asaj kohe, shërbimet ndaj qytetarëve, janë të përpara popullit ka thënë – po e citoj: “Secili prej jashtëzakonshme. Në këto kushte ai, para se të nesh çmon se kondita e zhvillimit të një kombi jetë iniciativë qeveritare, është problem partneriteti bazohet kryesisht në zhvillimin e rrugëve. Vetë politik, konsultimi qytetar dhe vendor, nga njëra përparimi moral dhe arsimor gjen në të, në një anë, dhe standardesh, nga ana tjetër. zhvillim të tillë, një faktor me rëndësi. Nuk marr përsipër të them se çdo të ndodhë Ky problem që ka mbet për shumë kohë i me këtë proces në të ardhmen, me këtë proces pazgjidhun në vendin tonë, ka gjetun një kuptim tepër delikat riorganizimi, por po i referohem të gjanë dhe një vullnet të fortë aplikimit tue i paragrafit, i cili, në mënyrë taksative apo ultimative, sigurue shtetit prej vitit 1928 gjer më 1933, 2189 thotë: “Qeveria do të vërë në zbatim ndarjen e re kilometra rrugë të kryeme dhe 1115 kilometra në administrativo-territoriale të vendit në prag të ndërtim e sipër...”. Më tej, ai vazhdon “...këto shifra zgjedhjeve vendore të vitit 2015 dhe do ta të mbërrituna me sakrifica mjetesh dhe punimesh shoqërojë atë me një paketë reformash fiskale e të pareshtuna përbajnë fjalët ma elokuente për me ligjesh mbështetëse, si edhe me ngritjen e dhënë kuptimin e një përparimi të siguruem për mekanizmave konkretë për fuqizimin e njësive të kombin”. Nuk po e përsëris më paragrafin e fundit. reja vendore”. Në të njëjtën mënyrë ne duhet të veprojmë më ato Kolegë deputetë, do të doja të theksoja se arritje që ka ky vend e ky popull me mund e me praktikisht, si kohë pune optimale për zgjedhjet djersë, por edhe qeveria që po dorëzon pushtetin. vendore, shpresoj të majit 2015, është vetëm viti Kështu do të duhet të gjykohet edhe qeveria që 2014. Nëse në rastin më të mirë do të finalizohej po e merr, dhe që dikur edhe ajo do ta lërë kjo ndarje e re, paketa fiskale e re dhe ligjet pushtetin në të ardhmen. mbështetëse do të bëheshin efektive në buxhetin Shpresoj të jetë e qartë dhe jo vetëm për e vitit 2016. Me ose pa këtë reformë, deri atëherë, rrugët. Shpresoj të jetë e qartë që jo vetëm talljet programi juaj qeverisës në adresë të qeverisjes programore rrugë, rrugë, rrugë dhe termat: vendore aktuale parashikon vetëm, citoj: “Do të “rrenim”, “nivel zero” e të tjera sinonime, që hiqet taksa e biznesit të vogël e do të reduktohet përdoren në programin tashmë zyrtar për çdo barra fiskale e biznesit të vogël brenda vitit të sektor dhe në çdo kapitull, janë fatkeqësisht ardhshëm”. paralajmërues të mosmbështetjes në realitet, duke Natyrshëm për dy vjetët e ardhshëm, deri në rritur premisat për dështim. atë kohë, nëse reforma do të ndodhë lindin pyetjet: Të nderuar kolegë, nga moria e sa është efekti i përgjithshëm negativ në buxhetet

177 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

lokale nga heqja e taksës? Po kështu sa është kur, edhe pse nxori ligjin me moton “urbanizim- efekti i përgjithshëm negativ nga reduktimi i barrës legalizim”, për rreth një vit e gjysmë, deri në fiskale? Siç pyetën edhe kolegë të tjerë deputetë, zgjedhjet e vitit 2005, nuk hodhi asnjë hap, nuk a do të kompensohen këto humbje të buxheteve guxoi të fillojë përballjen me këtë proces të vështirë. lokale përgjatë këtyre dy vjetëve? Nga çfarë Ky ishte dhe është një proces unik në Shqipëri, i burimesh dhe si do të vlerësohen, e të tjera? cili ka kaluar dhe po kalon nëpërmjet shumë Gjithashtu doja të përmendja se për herë të pengesash subjektive dhe objektive, nëpërmjet parë në historinë e qeverive, le të themi, pas ’91-t, eksperiencash sa të panjohura aq edhe delikate. në vendin tonë kemi një Kryeministër që ka qenë Imagjinoni vetëm informacionin e dokumentuar të 3 mandate kryetari i metropolit, kryetar bashkie dhe qindra mijë objekteve a pronave të prodhuara një zëvendëskryeministër që ndërpreu mandatin tashmë dhe të sistemuara, por edhe tapive të e dytë të një bashkie të nderuar, si ajo e qytetit të dhëna, një punë kolosale brenda së cilës mund të Korçës, për të marrë këtë detyrë të rëndësishme. ketë pasur edhe gabime njerëzore dhe pretendime Fare mirë ata, më shumë se të gjithë të tjerët, por të pabaza, ndoshta edhe abuzime, por mos harroni edhe unë e shumë të tjerë këtu, që kanë punuar se ka qenë një sipërmarrje tmerrësisht e në pushtetin lokal, e dinë se buxheti i pushtetit lokal komplikuar dhe e vështirë. Përsëri momenti zero. formëzohet nga 3 burime kryesore, përveç ndonjë Ju nuk na keni lënë gjë pa thënë përgjatë këtyre 4 rrjedhjeje apo donacioni: vjetëve, si opozitarë, për amendimet që ecja e Së pari, nga taksat dhe tarifat vendore, të cilat, procesit na diktoi për ligjin “Për legalizimet”, siç e përmendëm, me ndërhyrjen në faljen e ndërkohë që bëni një superamendim. Pavarësisht, taksave apo çlirimin nga taksat dhe nga barra njerëzit dikur duhet t’u japin fund ndërtimeve pa fiskale, në një pjesë të saj nga pushteti lokal, do të leje ose kësaj praktike. zvogëlohen buxhetet lokale. Le të shpresojmë se do të ecë mirë, por kjo Dy elementet e tjera janë: transferta e do të ecë mirë vetëm në qoftë se ju do të vlerësoni pakushtëzuar për kryerjen e funksioneve të veta punën e bërë deri tani. Kemi një bazë, pra do të apo edhe transferta e kushtëzuar që, aktualisht, trashëgoni një bazë dhe një eksperiencë shumë në vendin tonë realizohet nëpërmjet Komitetit të të mirë të krijuar, dokumentacion të Zhvillimit të Rajoneve, mbi bazën e projekteve të jashtëzakonshëm, kolosal. Mbështetuni në to, dorëzuara pranë këtij komiteti, për vepra të pasurojini, korrigjoni gabimet, pse jo dhe abuzimet, rëndësishme infrastrukturore në ndihmë të nëse ka, dhe ju priftë e mbara! Por patjetër ka disa përmirësimit të kushteve apo infrastrukturës në pyetje të cilave unë nuk ua gjej përgjigjen. Pse atij qeverisjet apo në njësitë vendore. që ndërton pa leje duhet t’i shkojë tapia në shtëpi Pyetja ime për këto dy vjet deri në reformën e dhe falas? Po pse ai që ndërton me leje duhet t’i re, nëse ajo do të ndodhë, është: për këto të dyja paguajë të gjitha dhe duhet të shkojë ta marrë vetë dihet që shkalla e decentralizimit, ndërmjet tapinë në hipotekë? Sikur nuk shkon kjo punë, më treguesve të tjerë, matet edhe me rritjen e sasisë duket! Po prishjet e ndërtimeve me leje që do të së transfertës së kushtëzuar dhe të pakushtëzuar, vinin si rezultat i studimeve dhe masterplaneve të në shumën totale ndaj pushtetit lokal, në raport qeverisë të re, sidomos për bregdetin, pas me buxhetin vjetor të qeverisë, apo të vendit. Si studimeve dhe masterplaneve të qeverisë së dy drejtues kryesorë të qeverisë së ardhshme, mëparshme bërë me Bankën Botërore dhe me Kryeministri dhe Zëvendëskryeministri, nuk duhet partnerë të tjerë, nëse do të bëhen nga e para, të kishin lejuar të shpëtonte kjo e dhënë pa ç’kosto kanë, nga do të dalin këto para dhe sa do përcaktuar nëse do të rritet kjo transfertë nga ta shtyjnë në kohë këtë proces të zhvillimit të buxheti lokal në përqindje ndaj buxhetit të shtetit, bregdetit? Nuk e di! Por më kujtohet pastrimi i në adresë të qeverisjeve vendore, kur premtimet Lanës, i lulishtes qendrore në Tiranë, një nga gjërat janë për fuqizimin financiar të tyre në një masë të më të bukura që i kanë ndodhur kryeqytetit në ato caktuar përqindjeje deri në 4 vjet, të përshkallëzuar vite, por që u pasua nga studime pjesore nga stu- për gjatë 4 vjetëve të qeverisjes së tyre. dio klienteliste, me një intensifikim urban të Më tutje për zhvillimin urban, rural dhe atë shkallës: “betonizim i qytetit”, që ndodhi me rajonal sipërmarrja është e lavdërueshme, por jo ndihmën dhe nga studio me arkitektë e urbanistë, e re. Partia Socialiste ishte në pushtet në vitin 2004, sot me stofin prej një viti a dy vjetësh, me stofin e

178 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

aktivistëve mjedisorë që qajnë, por me të drejtë, Shqipërisë, 10 poleve turistike të Shqipërisë, sipas edhe për një pemë kur zgjerohet “Rruga e programit tuaj rrethi i Elbasanit dhe shumica e këtij Elbasanit” apo kur do të ndërtohet ndonjë vepër qarku nuk përfshihen, që do të thotë se nuk është religjioze, siç është ajo e xhamisë. prioritet. Ndoshta, sepse është mbi dhe nën Uroj që kjo skemë e dikurshme të mos Shkumbin, duke bashkuar në një farë mënyre si funksionojë më në rastin e ndërhyrjes në zhvillimin të thuash Toskërinë dhe Gegërinë, posedon 38 e bregdetit. Nga ky program i shkruar nuk del qartë lloje kostume origjinale popullore, pa nënvariantet, se çdo të ndodhë me ligjin aktual të planifikimit të 18 vegla frymore karakteristike, mbi 100 territorit, studimet dhe planifikimet në fuqi dhe monumente të natyrës, 7 kala, mbi 80 monumente veçanërisht roli i pushtetit lokal. Veçanërisht të trashëgimisë kulturore shumë të evidentuara. paragrafe të tilla si “do të përcaktohen tiparet Më falni, 8 kala me gjithë atë të fundit të zbuluar arkitekturore dhe urbanistike tradicionale të zonave në qendër të qytetit. Gjithashtu, dua të them se dhe fshatrave dhe qendrave të banuara, aty përplasen kënga popullore qytetare, përplasen veçanërisht në zonat turistike”, jo vetëm nuk daullja, curlja dhe të gjitha aktivitetet folklorike të sqarojnë, por përkundrazi të bëjnë të jesh konfuz lidhura me to, po edhe vallja edhe isoja polifonike, për rolin që do të ketë pushteti vendor, sidomos por nuk do të jetë pol dhe prioritet për ju. në zonat turistike në raport me dorën e gjatë të Meqenëse gongu ra, po kaloj te fleta e fundit, pushteti qendror, që çdo pushtet qendror munda po i lë dy, për të qenë korrekt. Dihet vota e ta shfrytëzojë. Asgjë e re nga fronti i turizmit në deklaruar kundër, por dua t’ju them për korrektësi këtë program, më falni, për gjuhën që po përdor, pse. Do të votoj kundër, sepse programi që në këto formulime mund t’i gjesh, po kaq në mos më fillimin e tij shpaloset si manifest rilindjeje, pa të bukura, në shumë dokumentet të zhvillimit të kontekst rilindjeje dhe pa rilindës, sepse programi turizmit hartuar në qarqe të ndryshme apo bashki mohon të mëparshmen, punën e bërë, rrugën e të vendit tonë të majta dhe të djathta. Më besoni mundimshme, sukseset e arritura, sepse ka se kanë eksploruar dhe kanë shkruar programe mungesë të analizës serioze për të evidentuar shumë të plota, për turizmin kulturo–historik, për pikat e forta dhe të dobëta dhe ka mungesë të ekoturizmin, për turizmin malor dhe bregdetar e respektit dhe të analizës të cilat po këto mungesa shumë më tepër se kaq. Madje kombinimi i do të siguronin dështimin, sepse programi në tri deritanishëm i investimeve nga qeveria qendrore kolonat, liri, përgjegjësi, solidaritet, i pashoqëruar për ngritjen e kapaciteteve, sidomos në zonat me plan operacional, të detajuar. Në kapituj bregdetare, por sidomos investimet në rrugë, në kryesorë dhe në shtyllat kryesore të nuk është ujësjellës, në furnizimin me energji elektrike etj., parashikuar si ecuri dhe nuk krijon besueshmëri, por edhe në zonat malore kanë sjellë tashmë sepse programi përmban disa politika të kundërta cilësimin e Shqipërisë të përsëritur si destinacion me bindjet dhe politikat tona, si ajo e taksave të turistik dhe nuk ka mbetur kjo për ta realizuar cilat do të kenë efekte negative në buxhet, në programi juaj. punësim, në zhvillimin ekonomik në përgjithësi dhe Problemi qëndron tek standardet, kërkesa për sepse mendojmë që përbëjnë premisa që do të të cilat rritet çdo vit. Evidentoni, njihuni, na çojnë drejt një krize të ardhshme. mbështetuni në arritjet e deritanishme. Do të Faleminderit! demonstronit përgjegjësi nëse do t’i evidentoni në Ilir Meta – Falemiderit! program dhe do të projektonit të besueshëm Fjalën e ka deputetja Albana Vokshi. ecurinë e mëtejshme. Sepse nuk trashëgojmë Albana Vokshi - I nderuar zoti Kryetar i traditë të madhe në këtë lëmë, as edhe sa vendet Kuvendit, e tjera të rajonit tonë. Megjithëse e përcaktoni si Të nderuara zonja dhe zotërinj, një komponent të rëndësishëm të gjenerimit Meqenëse është hera e parë që marr fjalën ekonomik, 3 programet dhe 10 polet, përveçse janë në këtë legjislaturë, dëshiroj t’ju uroj suksese të hedhur mbi letër nuk thonë asgjë se si do të gjithë kolegëve deputetë të të gjitha partive politike jetësohen, të paktën mua, nuk më sjellin apo nuk parlamentare. Gjithashtu, dëshiroj të falënderoj të më zhvillojnë asnjë ide të re. Nëse kolegëve gjithë votuesit e zonës time në Rrashbull dhe në socialistë të qarkut të Elbasanit nuk u ka rënë në Durrës, që besuan tek unë duke më dhënë votën sy, në paraqitjen sistematike në hartën e përsëri. Dua ti garantoj ata që unë, pavarësisht se

179 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

në opozitë, do të vazhdoj të mbroj denjësisht në program: Rama thotë: “Nëse do të ngecim diku, interesat e të gjithë qytetarëve, pavarësisht do t’ju japim shpjegime”. E përsëri: “Nëse do të përkatësisë politike. gabojmë diku, do vijmë e do t’ju kërkojmë ndjesë”. Të nderuar kolegë deputetë, Të nderuar kolegë deputetë, Ashtu siç e do Kushtetuta dhe zakoni Fillimisht, dua ta përgëzoj sinqerisht kuvendor, sot ne duhej të diskutonim për programin Kryeministrin e dekretuar Rama për një nga qeverisës për katër vitet që do vijnë, por në fakt vendimet e para që ai ka marrë: vendimin për duket se kemi si përmbajtje veçse versionin Rama punësimin e redaktorëve të gjuhës shqipe, pasi të novelës “Harry Potter and the Chamber of Se- është e qartë, nga gabimet e shumta ortografike, cretes”, në të cilën ndërthuren disa zhanre gramatikore dhe sintaksore të programit të përfshirë: fantazinë për karrigen e kryeministrit, paraqitur, që qeveria në formim, ka mungesa të misterin e premtimeve të tij dhe histori triler që të ndjeshme në kuptimin dhe përdorimin e gjuhës mbajnë në suspansë kur lexon se si zerohet çdo shqipe. gjë e mirë që bëri Berisha, si zhduken si me magji Sa për ilustrim, të nderuar qytetarë, ju ftoj t’i 10 mijë km rrugë, 1300 shkolla, 400 spitale e 1500 hidhni një sy faqes së parathënies së programit klinika shëndetësore, qindra ujësjellës kanalizime dhe të shikoni përdorimin pothuajse kudo të gabuar e të tjerë. Në novelën “Rama” ka edhe aventurë, të presjes apo fjalitë e shumta që mbasi janë edhe romancë, ku kabineti i dhëndrit “Kryeministër” përkthyer nga gjuhë të huaja nuk janë përshtatur nuk largohet dot as nga veset. Në këtë libërth me ashtu siç duhet në gjuhën shqipe, por duke injoruar “pulle të kuqe,” ku përdhoset edhe simboli i anën gjuhësore, programi është zhgënjyes në shqiponjës, martesa e tij qeverisëse nis plot përmbajtje. paragjykim dhe e mbushur me korrupsion Më shumë sesa një program i strukturuar, me premtimesh e që shkojnë edhe deri në marrëzi. objektiva e propozime konkrete, nuk ka më as Të nderuar kolegë deputetë, afate, nuk ka as 100 apo 300 ditë. Ai i ngjan një Në këtë Kuvend nuk është guxuar ndonjëherë grumbulli deklaratash e përsiatjesh të të vihet në provë mençuria e zgjedhësve. Nuk përgjithshme, të cilat thonë pak ose aspak e mbi është lexuar e dëgjuar, kurrë më parë, një program të gjitha që nuk kanë lidhje me politikëbërjen. kryekëput në stilin e thashethemeve gjinore. Ju Niveli i dobët i programit është edhe më në eksperiencat tuaja ligjvënëse, ekzekutive dhe shumë zhgënjyes kur mendon se qeveria e re ka administrative nuk besoj se keni parë të tillë pasur pothuajse tri muaj të plotë kohë, pa asnjë program klientelist. preokupim apo shpërqendrim tjetër, për ta Llogaritë nuk dalin, ministritë u ndanë brenda prodhuar këtë program. Nëse duke pasur gjithë oborrit familjar dhe klientelës kryeministrore, ndaj kohën dhe qetësinë e botës, ekipi qeverisës në nuk ka as numra, as kosto ky program, që nuk formim, mundi të prodhojë vetëm një gjë kaq thotë gjë tjetër veçse na paralajmëron për sipërfaqësore dhe të përgjithshme, mendo se çfarë vendosjen në Tiranë të një ngrehine mashtrimi nga cilësie do të mund të ofrojë ai në të ardhmen, ku të ashtuquajturit rilindës të shekullit të dytë shqiptar. përveç politikëbërjes do t’i duhet të ndeshet edhe Lëmsh e bëri edhe politikën në rajon, e praktikoi me problemet e përditshme të qeverisjes dhe që në vizitën e tij të parë si Kryeministër i dekretuar zbatimit të politikave dhe të ligjeve. dhe ende pa u votëbesuar në Parlament, shkoi Le të ndalemi shumë shkurt në pjesën dhe la nam në Kosovë, se kur lexon ndër rreshta sociale. Në programin e vjeshtës, Rama sërish për traktat miqësie me Kosovën, e kupton shumë ngel në premtimet për kujdesin dhe përfshirjen kush sa rilindas është Rama. sociale, kur premton një paketë rregullatore për Ecim më tej në zbërthimin e formulës “alla transformimin e programit të ndihmës ekonomike Rama” për zhvillimin ekonomik në të cilin do të në një program për riintegrimin social. ndalem më gjatë pak më poshtë. Ky minikapitull, i Ky nocion shkakton jo vetëm shumë gjatë në rreshta sa një memo, ka më shumë pyetje, konfuzion, por, në thelb, mohon marrëveshjen e sesa aksion. Besoj edhe vetë zoti Angjeli mezi e huas me Bankën Botërore, miratuar nga deputetët kishte kuptuar, se e quajti në një koment mediatik socialistë vetëm disa muaj më parë. Janë plot 38 atë një filozofi. Të gjithë e respektojnë Kodin e milionë euro dedikuar pikërisht mbrojtjes sociale, Heshtjes, siç urdhëroi Rama e shkruhet fare qartë posaçërisht programit të ndihmës ekonomike dhe

180 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

programit të aftësisë së kufizuar, përmes të cilit kujton sjelljen e fëmijëve të vegjël që janë ende të do të ngrihet sistemi i automatizuar për përfituesit, paditur e të paftë për të kuptuar mirë se çfarë duan duke shmangur çdo mundësi abuzimi. dhe u kërkojnë prindërve një nga një të gjitha Dua të ndalem pak më gjatë në pjesën ëmbëlsirat që ju dalin përpara. Sikurse e theksova ekonomike të programit të qeverisë së re. Programi më lart, programi ofron pak në përmbajtje. Pasi ekonomik është po aq sipërfaqësor, i përgjithshëm bën një analizë sipërfaqësore të rritjes ekonomike dhe i mangët në përmbajtje, pa fokus, pa sistem të deritanishme dhe faktorëve të saj, dhe pasi prioritetesh, pa strukturë të qartë. Programi konkludon apriori se “modeli i deritanishëm nuk ekonomik thjesht riciklon apo rishpreh pothuajse mund të vazhdojë më”, qeveria e re “Rama”, çdo ide dhe objektiv të përgjithshëm ekonomik që angazhohet për një model të ri rritjeje ekonomike, del në çdo ekran kompjuteri, pasi bën një kërkim që përshkruhet me një fjali të vetme: “Promovimi i të thjeshtë në Google. Programi nuk ofron asnjë produkteve të përpunuara dhe ofrimi i shërbimeve analizë aktuale dhe as nuk identifikon problemet moderne”. Është skandaloze në mendimin tim, që apo çështjet kryesore ekonomike që duhet të jenë një program qeverie të ofrojë vetëm këtë fjali të fokus i politikave të ardhshme ekonomike. çalë dhe krejt të pakuptimtë për modelin e tij të ri Programi ndoshta shënon një rekord e mund të rritjes ekonomike. të futet edhe në librin e rekordeve Guines, për Në fushën e zhvillimit të biznesit, programi numrin më të vogël të shifrave dhe statistikave që riciklon të gjitha drejtimet dhe prioritetet që qeveria mund të përmbajë një program ekonomik qeveritar. jonë ka thënë e zbatuar gjatë tetë vjetëve të shkuar, Më shumë se një dokument masash, qëndrimesh përfshi këtu edhe uljen e barrierave administrative, e politikash ekonomike, programi ekonomik i uljen e taksave për biznesin e vogël, rritjen e qeverisë së re ngjason me një koment të gjatë shërbimeve të e-qeverisjes etj., etj. Ndaj sot unë letrar mbi ekonominë, i mbushur plot klishe dua t’ju përgëzoj për këtë. Keni bërë shumë mirë ekonomike dhe trajtesa standarde që mund të jenë që do të vazhdoni në rrugën që Berisha shtroi. Ju të vërteta pothuajse për të gjitha ekonomitë e garantoj që kjo është rruga e duhur për nxitjen e botës. biznesit të vogël e të mesëm. Gjuha me të cilën është formuluar dhe Ndonëse programi diku zotohet për rritjen e përcjellë programi ekonomik nuk është as gjuhë lirisë ekonomike dhe konkurrencës, një pjesë e ekonomike, as gjuhë politike, por gjuhë e mbushur politikave dhe masave të propozuara janë me metafora e terma banalë të zhargonit të thellësisht etatiste. Për shembull, një nga drejtimet bulevardit. Kështu për shembull, në programin e programit është që qeveria do të ristrukturojë ekonomik flitet dhe po citoj “për mbushje gropash” dhe modernizojë biznesin, pra qeveria “Rama” nuk “ushqim rritjesh”, “lokomotiva tërheqëse”, “kapriço do të fokusohet thjesht në politikat dhe mjedisin tregjesh” “ndreqje strukturore” e të tjera sajesa ku zhvillohet biznesi, por do të reformojë direkt vetë letraro-artistike mbi ekonominë. Në këtë trajtesë biznesin. Është interesante për të kuptuar se si do letraro-ekonomike, ekonomia rurale quhet ta bëjë Rama këtë gjë, por, si për çdo objektiv tjetër, “hapësirë rurale”; buxheti i balancuar quhet “luks i programi nuk jep asnjë detaj teknik. të qenit të buxhetit në ekuilibër”, rritja ekonomike Po ashtu, programi merr përsipër një sërë lidhet me “faktorë jetësorë”. angazhimesh direkte të qeverisë në ekonomi, duke Programi ekonomik nuk përcakton as politika e shndërruar praktikisht qeverinë në aktor prioritare, as sektor prioritarë, që do të mbështeten ekonomik. Kështu, për shembull, programi me politika të posaçme nxitëse. Paragrafi që flet shprehet se qeveria do të krijojë apo mbështesë për prioritete shprehet dhe po e citoj: “Do të institucione kredidhënëse, përfshi edhe një bankë ndërtojmë profilin e ekonomisë shqiptare të dy bujqësore. Po ashtu, qeveria zotohet se do të dekadave në vazhdim, të identifikuar nëpërmjet zhvillojë produkte të reja të sektorit bankar, por nuk disa sektorëve prioritarë, si manifaktura, energjia, thotë se si do ta realizojë këtë gjë, që në fakt u turizmi, bujqësia, agroindustria, arsimi dhe përket vetëm aktorëve privatë dhe jo shtetit. shërbimet.” Mund t’ju duket qesharake, por është Programi është edhe diletant. Një tregues i e vërtetë, sikurse shprehet në këtë paragraf, rëndësishëm i këtij diletantizmi është fakti që qeveria e re “Rama” zotohet se do të ketë sektorë programi ekonomik e njehson rritjen e mbështetur prioritarë të gjithë sektorët e ekonomisë. Kjo të në huamarrjen e huaj me rritjen e mbështetur në

181 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

investimet e huaja, duke i quajtur të dyja njësoj jashtëzakonshëm negativ në imazhin “rritje e bazuar në iluzionin e një jetese përtej ndërkombëtar të Shqipërisë, veçanërisht tek mundësive të tua”. Mbështetjen tek investimet e investitorët e huaj. huaja programi e quan “të rrezikshme, varësi ndaj Së fundi, dy fjalë për pjesën time të preferuar kapriçiove të tregjeve ndërkombëtare”. Për këtë të programit “Rama”, atë për gratë. Duke parë arsye programi ekonomik e përjashton numrin e zonjave ministre, e që në mendimin tim mbështetjen e zhvillimit ekonomik tek investimet është e vetmja gjë e mirë e kabinetit “Rama”, e huaja. Madje, në program as që flitet qoftë edhe shpresova që edhe kapitulli “Për gruan” në një fjali e vetme për investimet e huaja dhe rolin e program do të ishte më i plotë e më përmbajtësor, tyre në zhvillimin e vendit. Ndoshta ky është me aksione konkrete për promovimin e grave në programi i parë ekonomik i një qeverie në botë, ku shoqëri. Po ashtu, dëgjova me shumë vëmendje nuk flitet fare për investime të huaja. edhe fjalimet e dy kolegeve të mia, kryetare të Pavarësisht mendimit të saj, unë do t’i organizatave të grave në PS dhe LSI, të cilat nuk sugjeroja qeverisë “Rama” të rishikonte rolin e thanë asnjë fjalë për gratë në programin qeverisës. investimeve të huaja, i cili është i Por sot pamë që edhe në qeveri gratë qenkan të pazëvendësueshëm për çdo vend në botë dhe jetik pambrojtura nga “dhuna” e kushëririt Kryeministër. për vende si Shqipëria. Pa investime të huaja nuk E patë Ramën si e ngriti “dhunshëm” ministren mund të ketë zhvillim, nuk mund të ketë rritje Harito, duke harruar që të paktën publikisht ajo ekonomike. Mjafton të përmend faktin që vendet s’është as kushërirë e as sekretare, por është që marrin më shumë investime të huaja direkte në ministre. botë janë edhe ekonomitë më të mëdha të botës, Rama thotë se do të krijojë një sistem pra SHBA-të dhe Kina, për të kuptuar rëndësinë e kombëtar on line të regjistrimit dhe monitorimit të investimeve të huaja. Madje këto investime janë rasteve të dhunës në familje. Nëse ai ende nuk e të rëndësishme jo vetëm për rritjen ekonomike, di, dua t’i tregoj që kjo nismë është duke u realizuar. bilancin e llogarisë rrjedhëse dhe stabilitetin e I kujtojmë kopjacëve të pavëmendshëm se është monedhës, por edhe për transferimin e pjesë e Programit të Kombeve të Bashkuara 2012- teknologjive të përparuara dhe aftësive njerëzore 2016, nënshkruar nga Berisha. Në “Doracakun në fushën e biznesit. Rama” vihet si premtim “aksioni ligjor për të dënuar Fatkeqësisht, programi i qeverisë së re, në dhunuesit e grave”. Dua të vë në dijeni Ramën që vend që t’i nxisë këto përfitime, i injoron ato duke kjo iniciativë tashmë ka ardhur në fuqi nga qeveria u bërë kështu faktor shkurajues për investimet e “Berisha”. Dhe ju, z. Rama, s’ju mbetet gjë tjetër huaja. Në fakt ky program qeverie është mesazhi veçse të angazhoheni personalisht që dhunuesit më i keq që mund të merrnin investitorët e huaj e grave të vihen para drejtësisë. nga qeveria “Rama”. Dhe në fund, për kënaqësinë tuaj në këtë orë Është thënë nga shumë kolegë të mi, është të vonë të natës, të nderuar kolegë deputetë, si thënë nga shumë ekspertë vendas dhe të huaj të dhe për kënaqësinë e të gjithë atyre që besuan në ekonomisë, por dëshiroj ta them edhe unë, alternativën e Partisë Demokratike dhe të Sali ndonëse pa shumë shpresë, se politika e rritjes Berishës, do t’ju recitoj disa vargje të poetit të madh së taksave është politikë e rrezikshme, që do të Pushkin: Mos u ndrydh prej dëshpërimit/Nëse jeta prodhojë më pak të ardhura, më shumë informalitet të gënjen/Hesht në ditën e mundimit/Rishtas ditë dhe korrupsion. Rama u angazhua apriori në këtë e gazit vjen! politikë të rritjes së taksave, pa bërë asnjë analizë Ju faleminderit! të politikave dhe situatës fiskale të vendit, por Ilir Meta – Faleminderit! thjesht për motive populiste dhe nga nevoja për të Fjala është për deputetin Bedri Hoxha. krijuar identitet artificial ideologjik si parti e majtë. Bedri Hoxha - Faleminderit, zoti Kryetar! Në fakt problemi fiskal i Shqipërisë nuk është niveli Të nderuar kolegë deputetë, i ulët i taksave, por është niveli i informalitetit fiskal, Pa diskutim dhe pa dyshim që miratimi i i cili nuk mund të luftohet duke rritur taksat, por programit të qeverisë të kësaj maxhorance është duke i mbajtur ato të ulura dhe duke përmirësuar momenti më i rëndësishëm për legjislaturën e re administratën dhe sistemin e menaxhimit fiskal. që sapo kemi nisur, pasi ky program do të shtrojë Rritja e taksave do të ketë një efekt të shinat e zhvillimit ekonomik dhe social të vendit

182 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

në katër vitet e ardhshme. Konfigurimi i maxhorancën e djeshme ka qenë vetëm farsë për Parlamentit, ndryshimet politike që ndodhën nga të mohuar çdo arritje të saj dhe mjet për të ardhur zgjedhjet parlamentare të 23 qershorit bënë të në pushtet. Sot ne jemi krenarë për ndryshimet e mundur kalimin e PD-së në opozitë. Shqiptarët mëdha që ka pësuar Shqipëria në 8 vjet të votuan për një maxhorancë të re të majtë, me qeverisjes së PD-së, se Shqipëria është vend i lirë mendimin se premtimet e saj elektorale, apo dhe qytetarët e saj lëvizin të lirë në BE. programi i ashtuquajtur për një rilindje shqiptare Ju u përpoqët me çdo çmim ta bllokoni këtë do të përmirësojë më shumë jetën e tyre, do të proces. Sot Shqipëria është anëtare e NATO-s si rrisë më shumë të ardhurat në kontot e tyre, do të rezultat i reformave të qenësishme të qeverisë shtojë 300 mijë vende të reja pune. “Berisha”. Në 8 vjet të qeverisjes së PD-së Shqiptarët votuan për shëndetësi falas, për Shqipëria u transformua në çdo skaj të saj. Ajo sot taksën progresive, për heqjen e taksave për është shndërruar në kantier ndërtimi. U ndërtuan biznesin e vogël, për legalizimet falas, për mijëra shkolla, spitale, qendra shëndetësore, dëmshpërblimin e të burgosurve politikë me 25 qindra ujësjellës, mijëra kilometra rrugë me asfalt. euro për ditë burgu. Votuan se ish-pronarët do të Me ndërtimin e Rrugës së Kombit de facto shpërblehen, edhe pse në vitet e qeverisjes suaj bashkuam Shqipërinë me Kosovën, ndërkohë që nuk u shpërblyen me asnjë lek. Shqiptarët ju sollën ju edhe pse u morët shqiptarëve për 8 vjet të ju në pushet se ju do të ndërtoni një model ashtuquajturën “Taksa Majko”, nuk arritët të ekonomik, në thonjëza, me ekonomi prodhuese hartonit as projektin e saj dhe jo më ta ndërtonit. dhe fshat të rimëkëmbur. Ne financuam mijëra fermerë në të gjithë vendin, Ju u votuat se në katër vjet do të financoni duke rritur me dhjetëra herë financimet në 120 milionë dollarë për industrinë prodhuese, se pemëtari, agropërpunim, bujqësi dhe blegtori. do të trajnoni të rinjtë nën moshën 25 vjeç, që janë Ndërtuam qindra vepra vaditëse, hoqëm TVSH- të regjistruar si të papunë brenda 6-muajve të parë, në për makineritë bujqësore dhe plehrat kimike, se ju do të bëni taksim të ndershëm, do të hiqni por jemi të vetëdijshëm se ky sektor meriton më tatimin e vlerës së shtuar për ushqimet jetike të shumë dhe është jetik për zhvillimin e vendit. shportës, për barnat dhe shërbimin shëndetësor. Në tetë vjet të qeverisë “Berisha” ne rritëm Ju u votuat se do të ulni TVSH-në për numrin e turistëve disa herë, si rezultat i energjinë në 6% për konsumatorët familjarë, ju u investimeve në rrugë, ujësjellës, impiante të votuat se do të ulni me 35% çmimin e naftës për pastrimit të ujërave, ulje të taksave në këtë sektor. bujqësinë, heqjen e TVSH-së për vaksinat dhe Ne ndërmorëm reforma të mëdha në sektorin e ilaçet dhe lëndët e para që përdoren në bujqësi arsimit. Mbi 90% e nxënësve që mbarojnë shkollën dhe blegtori. U votuat se do të çoni ujë në çdo 9-vjeçare vazhdojnë sot shkollën e mesme; ulëm parcelë, se do të rimëkëmbni shoqërinë, do të numrin e nxënësve nëpër klasa. Matura Shtetërore rivendosni demokracinë, në thonjëza, dhe do të është një arritje e padiskutueshme e kësaj qeverie. na ribashkoni me Europën. Ju u votuat se do të Ne u krijuam shanse të barabarta maturantëve rishikoni koncesionet dhe shfrytëzimin e pasurive shqiptarë për të studiuar atje ku ata kanë prirje, pa kombëtare, pavarësisht se ministra që i kanë marrë në konsideratë se nga janë dhe të kujt janë. firmosur dhe deri dje akuzoheshin prej jush, sot Të mos harrojmë se në kohën tuaj për të janë të ndershëm, vetëm se janë pjesë e qeverisë studiuar për drejtësi apo mjekësi duhet të paguaje suaj. 5 apo 10 mijë euro. Ne realizuam reforma të mëdha Për këto dhe qindra premtime që e kam të në sistemin tatimor dhe doganor. Përgjysmuam pamundur t’i përmend në fjalën time, ju sot jeni në taksat për biznesin dhe bëmë të mundur të maxhorancë dhe shqiptarët ju besuan qeverisjen arkëtojmë 9 miliardë dollarë më shumë për 8 vjet e vendit, se ju do ta bëni pjesë të familjes në buxhetin e shtetit. Ne realizuam prokurimet europiane, edhe pse në 8 vjet ishit barriera për të publike 100% elektronike, duke bërë të mundur penguar integrimin. Këto ditë do të uleni në karriget rritjen e konkurrencës, transparencës dhe ulje të ministrore, do të merrni çelësat e shtetit në dorë, vlerës së prokuruar si rezultat i këtij procesi. do të keni të gjithë mundësinë për të parë si janë Ne nuk kemi thënë asnjë herë se në këtë vend përdorur financat publike në këto 8 vjet. Së shpejti nuk ka korrupsion, përkundrazi, e kemi konsideruar shqiptarët do të kuptojnë se balta e hedhur mbi atë si një sëmundje që kërkon luftë të

183 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

vazhdueshme. Mbetet për t’u parë se sa efikas do kësaj qeverie. Për Kryeministrin, Shqipëria të jeni ju në këtë betejë, kur dihet se në këtë ndodhet në vitin zero dhe se ajo është vendi i tokës maxhorancë drejtojnë ata që korrupsionin e së djegur. Nuk është e nevojshme të jesh special- shndërruan në sistem. ist i ekonomisë, por vetëm me një lexim Si deputet i Qarkut Dibër, edhe në legjislaturën sipërfaqësor do të kuptosh se materiali i paraqitur e kaluar, jam përpjekur për të realizuar disa në Kuvendin e Shqipërisë si program ekonomik projekte madhore për Matin, Bulqizën dhe Dibrën. nxin çdo punë të mirë të realizuar në këta vjet. Ne hartuam projektin e plotë të Rrugës së Arbrit Konstatimi, sipas optikës së Kryeministrit, është dhe ndërtuam 35 kilometra të saj. Qeveria demagogjik e spekulativ dhe nuk ofron asnjë “Berisha” arriti marrëveshje me qeverinë kineze zgjidhje konkrete për ekonominë dhe qytetarët për ndërtimin e pjesës së mbetur të dy veprave shqiptarë. më të vështira të kësaj rruge: tuneli i Qafë Murrizit Në këtë program nuk mund të kuptosh se cili dhe Ura e Vashës. Mbetet të shihet vullneti i do të jetë trendi i zhvillimit ekonomik të vendit, sa qeverisë “Rama” për të nënshkruar këtë do të jetë pritshmëria e rritjes ekonomike në katër marrëveshje. Ne ndërtuam rrugën Kukës-Peshkopi vjetët e ardhshëm, cilat do të mekanizmat që do dhe u dhamë jetë atyre zonave që për vite me të aplikojë qeveria dhe në çfarë afatesh kohore radhë ishin lënë në harresë. Segmenti Peshkopi- brenda 4 vjetëve do të bëhen realitet premtimet Librazhd është në përfundim të tij, duke i dhënë elektorale. Këto dhe një sërë pyetjesh të tjera nuk një zhvillim të ri turizmit malor në këto zona. marrin përgjigje në këtë “program”. Ndryshimet Është në përfundim segmenti Rrëshen-Klos, strukturore në të gjitha institucionet janë e veçanta 33 km, ura e Matit po përfundon punimet, mbeten e programit të qeverisë “Rama”, si metoda më e për t’u financuar 16 km e fundit. Ky segment do të mirë për të larguar specialistët nga puna dhe për përshkojë mes për mes luginën e Matit dhe do të t’u krijuar mundësi militantëve për punësim. jetë korridori që do të lidhë Rrugën e Arbrit me Në kapitullin për arsimin, shifrat e paraqitura Rrugën e Kombit. janë të pavërteta. Askush në Shqipëri nuk mund Në tetë vjetët e fundit në Qarkun e Dibrës u të besojë se analfabetizmi është 15% apo braktisja ndërtuan apo u rikonstruktuan 89 shkolla, nga të e shkollës në nivelin 9-vjeçar është 10%. Edhe në cilat 32 në rrethin e Matit, u ndërtuan 111 skajin më të largët të vendit, fëmijët vijojnë shkollat. ambulanca, 800 km rrugë kombëtare dhe rurale. Të dhënat e fundit të INSTAT-it apo censusi i fundit Ne bëmë të mundur në rrethin e Matit lidhjen me tregojnë se braktisja e shkollës në vitin 2012 ishte asfalt të qendrave të komunave Gurrë-Suç-Komsi- 0,37% në arsimin e detyruar nga 0,9 % që ka qenë Rukaj-Lis, si dhe janë në proces ndërtmi i rrugës në vitin 2005. Edhe analfabetizmi për popullsinë Burgajet-Derjan- Macukull dhe ndërtimi i rrugës mbi 6 vjeç është 2,4 %. Po kështu, buxheti për Klos-Shkallë-Gur i Bardhë. Në katër vjetët e fundit arsimin në këta 8 vjet është dyfishuar dhe sot është në rrethin e Matit janë furnizuar me ujë të pijshëm 4,5 % e GDP-së, prandaj rritja me 0,5% e GDP-së 25 mijë banorë, u financuan disa skema vaditëse, së parashikuar nga qeveria socialiste në program, Agjencia për Zhvillim Bujqësor dhe Rural financoi i bën të parealizueshme premtimet në këtë sektor. në rrethin e Matit qindra fermerë në vreshta dhe Dua t’i kujtoj zotit Kryeministër se turni i tretë pemëtore, si dhe të gjithë blegtorët dhe bletërritësit nëpër shkolla ka kohë që nuk ekziston, pasi kjo që aplikuan pranë kësaj agjencie përfituan grante qeveri ka ndërtuar 1300 shkolla në të gjithë vendin. falas. Fenomene të kësaj natyre mund të konstatoheshin I thashë të gjitha këto dhe mund të jap edhe vetëm në Bashkinë e Tiranës, ku për 11 vjet, si shifra të tjera për të treguar se qeveria “Berisha” kryebashkiak i këtij qyteti, ju nuk ndërtuat asnjë ka realizuar një volum kolosal punësh për ta shkollë. Po kështu, edhe premtimi për financimin transformuar këtë vend. Prandaj, këto arritje mund e librave falas të fëmijëve të së njëjtës familje, kur të ishin një referencë mjaft e mirë edhe për studiojnë më shumë se 3 fëmijë do të ngelet i programin 4-vjeçar të qeverisë së re, për reformat parealizuar, pasi planifikimi familjar nuk do ta krijojë që ajo mendon se do të ndërmarrë. këtë mundësi. Modeli i ri ekonomik mbetet vetëm Programi i paraqitur nga Kryeministri Rama një slogan në këtë program. në Kuvendin e Shqipërisë nuk paraqet asnjë shifër Artikulimi se do të gjeni e identifikoni burime në lidhje me objektivat ekonomikë dhe socialë të të reja që ushqejnë rritjen ekonomike është i

184 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

papranueshëm për një qeveri që pritet të marrë “Berisha”, në të kundërt Shqipëria nuk do të ishte detyrën. Kjo dëshmon se kjo maxhorancë është e sot në prag të marrjes së statusit të vendit kandidat paorientuar dhe se spontaniteti do të mbizotërojë për në BE. në zhvillimet ekonomike të mëvonshme të vendit. Në përfundim të fjalës time kam bindjen e Shqiptarët duhet të jenë të qartë se në këta 4 vjet plotë, megjithëse nuk do ta dëshiroja, se me këtë qeveria e zotit Rama nuk parashikon rritje të program qeveria e zotit Rama nuk do të përmbushë pagave për arsimtarët, mjekët e infermierët. Po aspiratat e shqiptarëve për një jetë më të mirë. ashtu, pensionistët, në fshat dhe në qytet, nuk do Kjo qeveri, më e madhe se ajo e Kinës, do t’i të përfitojnë rritje të pensionit. Ky është “dimensioni varfërojë akoma më shumë shqiptarët. Dështimi i social” i kësaj qeverie. kësaj maxhorance do të vijë si rezultat i përbërjes Në program nuk ka asnjë të dhënë se si do të së saj. Paratë e pista, lidhjet e shumë njerëzve trajtohen familjet me asistencë sociale. Me pranë Kryeministrit me botën e krimit, drogës dhe keqardhje konstatoj se fondet për këto kategori do prostitucionin do të jenë vargonj që nuk do t’i hiqen të jenë në ulje, para dhe tetrapelgjikët, si dhe asnjëherë kësaj qeverie. Kostoja e madhe e personat kujdestarë nuk do të kenë shtim të masës fushatës së fundit elektorale dhe votat e blera më së trajtimit financiar nga qeveria Socialiste. Dua 23 qershor do të kenë një kosto shtesë për të kujtoj se fondet buxhetore për personat me aftësi shqiptarët. Do të jenë një faktor dhe një stimul për të kufizuara ishin 6,1 miliardë lekë në vitin 2005 rritjen e korrupsionit në qeverisje dhe për lulëzimin dhe 13 miliardë lekë në vitin 2012. Pra, kemi një e krimit të organizuar në vend. Ata nuk janë vetëm shtim me më shumë se 50% të fondeve për këto pengesa e suksesit të kësaj qeverie, por edhe një kategori sociale. Natyrshëm lindin pyetjet: cilat janë rrezik permanent për demokracinë dhe zgjedhjet politikat e kësaj qeverie për këto kategori e lira në këtë vend, prandaj kjo situatë duhet të shoqërore? Sa do të marrin invalidët e punës? Si jetë një kambanë alarmi edhe për faktorin do të aplikohet skema e re e ndihmës ekonomike ndërkombëtar. për familjet në nevojë? Këto dhe shumë pyetje të Faleminderit! tjera nuk marrin përgjigje në programin e kësaj Ilir Meta – Fjalën e ka deputeti Gjergji Papa. qeverie. Gjergji Papa – I nderuar zoti Kryetar i Minatorët do të jenë një shtresë e harruar nga Kuvendit! qeveria e zotit Rama. Mosha e daljes në pension Të nderuar kolegë deputetë, do të jetë sërish 60 vjeç. Në programin e kësaj Në fjalën time nuk synoj të bëj apologjinë e 8 qeverie nuk shkruhet asnjë fjali e vetme për ju, të vjetëve të qeverisjes së Partisë Demokratike dhe nderuar minatorë. Për qeverinë e re është më e të rezultateve të saj të prekshme në progresin rëndësishme zgjidhja e problemit të pensioneve ekonomik dhe në zhvillimin e vendit. Këtë do ta të ish-ushtarakëve sesa ulja e moshës së pensionit tregojë koha, pasi të fashiten pasionet që opozita për punonjësit e nëntokës. Ju, të nderuar minatorë, e atëhershme dhe maxhoranca e sotme, me aq nuk duheni më për kapital politik. Për qeverinë e diabolizëm dhe demagogji, me premtime të zotit Rama është i rëndësishëm verifikimi i parealizueshme dhe me para, arriti të rizgjonte te lecencave, pasi aty gjendet filli për të siguruar njerëzit e ndershëm, për t’i shndërruar ata në aleat paratë. të luftës së saj për pushtet të pamerituar. Të përndjekurit duhet të ndihen “të lumtur”, Qysh në fillim të punimeve të këtij sesioni pasi zoti Rama do të ngrejë një institucion europian parlamentar, zhvillimet flasin qartë për një koncept të kujtesës historike, i cili do të dokumentojë aspak europian dhe demokratik të maxhorancës, historinë e persekutimit gjatë regjimit komunist. Ja, sipas së cilës opozita të duhet të jetë thjesht një më në fund edhe të përndjekurit e zgjidhin garniturë e qeverisjes dhe jo një instrument real problemin e tyre. Po kështu, edhe strehimi për të dhe konstruktiv për mirëqeverisje. Pikërisht, për pastrehët do të marrë zgjidhje më në fund. Ja çfarë të sendërtuar këtë synim, kjo maxhorancë guxon shkruhet në programin socialist: “...pas një të japë edhe leksione të një niveli mediokër se si vlerësimi të kujdesshëm ligjor, do të shpërndahen duhet të sillet opozita dhe si duhet ta bëjë ajo me transparencë apartamentet e ndërtuara”. oponencën. Teknikalitetet që ajo i konsideron të Shumica e çështjeve të trajtuara në aspektin teorik tepërta, në një sistem demokratik nuk janë në këtë program janë të realizuara nga qeveria ornamente formale dhe të panevojshme, por

185 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

rregulla të sanksionuara dhe të pranuara me vjetëve të qeverisjes së saj. vullnet të lirë, që përbëjnë thelbin e sistemit tonë Qeveria “Berisha” është dhe do të ngelet një politik, të pranuar prej të gjithë shoqërisë. Që në histori e pakrahasueshme suksesi. Askush nuk ditët e para ajo nxitoi t’i fshihej transparencës ndaj mund të mohojë se qeveria “Berisha” është qeveria publikut dhe oponencës së opozitës, duke synuar që anëtarësoi vendin në NATO, që hoqi vizat dhe t’i vërë përpara faktit të kryer, për të shmangur bëri realitet ëndrrën e lëvizjes së lirë, që nxori kështu përgjegjësitë e veta. Nxitimi për aprovimin vendin nga lista e rekordeve të zeza të korrupsionit, në parlament të programit të saj qeverisës në emër trafiqeve dhe krimit të organizuar, që rriti ndjeshëm të alibive të stisuara, enkas për t’iu shmangur rrogat dhe pensionet, që evitoi recesionin në kohën analizës dhe shqyrtimit nga ana e opozitës, tregon e krizës globale, që shtroi trasenë e Shqipërisë së prirjet e saj për të qenë arrogante ndaj faktorit zhvilluar, moderne dhe europiane, me rrugë që nuk opozitar. i ka njohur historia e këtij vendi, me 24 orë energji Ne nuk jemi në këtë parlament për të ruajtur elektrike, me shkolla, ujësjellës dhe spitale të reja, rolin e një opozite formale dhe të nënshtruar ndaj që futi Shqipërinë në dixhitalizim masiv, që përafroi arrogancës së shumicës. Ne nuk jemi këtu vetëm më shumë se asnjë tjetër, integrimin e vendit në si përfaqësues të atyre që na kanë votuar, por të BE dhe që udhëhoqi me vizion, kurajë e të gjithë popullit shqiptar. Do të luftojmë me të gjitha vendosmëri procesin e vështirë të konfirmimit të mjetet demokratike për të zbatuar vullnetin e tyre, gazsjellësit transadriatik. vullnet që buron nga e drejta për të qenë Le t’i kthehemi programit të qeverisë. pjesëmarrës në mirëqeverisje dhe gardian të Për sa i përket formës, 45% e tij, pra rreth Kushtetutës e të të drejtave të tyre të gjysma e materialit, zihet nga foto, karakteristika patjetërsueshme nga asnjë pushtet i ngritur mbi të ministrave, faqe dekorative dhe faqe vetëm mashtrimin dhe demagogjinë. Ndërkohë, të me një titull. Për sa i përket përmbajtjes, ai nuk mërkurën në mbrëmje, deputetët e Kuvendit të është gjë tjetër veçse një program demagogjik, Shqipërisë dhe qytetarët shqiptarë prisnin nga i mbushur me një amalgamë dëshirash të kryesocialisti që të detajonte programin qeverisës huazuara, me detajimë të tepruara, të marra nga dhe të tregonte mënyrën si do të realizonte dokumente strategjikë dhe të përpunuara më premtimet mbi të cilat koalicioni i tij erdhi në parë nga qeveria “Berisha” me partnerë pushtet, kurse ai e përdori këtë tribunë për të ndërkombëtarë. Një pjesë e mirë e shumë sulmuar opozitën me një gjuhë urrejtjeje dhe mllefi çështjeve të përmendura në program janë të paparë, me sharje dhe poshtërime, me përbaltje tashmë të ezauruara. Programi ngjan më shumë dhe akuza të pavërteta. Pa dyshim që të gjithë si një propozimi për projekt të hartuar, për t’u shqiptarët e kuptuan më së mirë se kjo ishte e aplikuar në ndonjë organizatë joqeveritare. vetmja rrugë për t’iu shmangur shpjegimeve dhe Them: propozim për projekt, sepse nuk mund të argumenteve se si do të realizohet programi i shpallet projekt fitues nëse nuk do të premtimeve të bujshme elektorale. argumentojë mënyrën se si do të bëhet realitet, Të nderuar kolegë deputetë, gjatë këtyre dy objektivat e qarta, rrugën si do të realizohen këto ditëve studiova me shumë kujdes programin e objektiva, plankalendarët e veprimit, si dhe qeverisë, të ashtuquajtur “Shqipëria e Gjeneratës indikatorët për matjen e realizimit të objektivave. Tjetër”, Në krye të çdo çështjeje është nxirja dhe Të gjitha këto që përmenda i mungojnë këtij mohimi i të gjitha sukseseve të arritura gjatë 8 programi, prandaj është një program i dështuar vjetëve të qeverisjes së Partisë Demokratike. Nuk për t’u realizuar. është e rastit që kryesocialisti në fjalën e tij e Programi, me paramendim, nuk ka asnjë paraqiti Shqipërinë sikur ajo tashmë është një tokë shifër, asnjë kosto, asnjë buxhet dhe asnjë burim e djegur nga vala e një shkatërrimi epokal. Prandaj, financiar. Mungojnë totalisht llogaritë konkrete jo për paragjykim, por të detyruar prej këtyre ekonomiko-financiare. Lista e dëshirave është aq fakteve, mund të parashikohet fare qartë se e gjatë, sa është e pamundur të realizohet përmes maxhoranca e sotme jo vetëm që nuk do t’i mbajë mundësive dhe kapacitete ekzistuese. Partia premtimet e saj, por do të orvatet me çdo mënyrë Demokratike lindi si parti e vokacionit perëndimor që dështimet e veta t’ia faturë opozitës. Por, opozita të shqiptarëve. Në koherencë me këtë vokacion, e sotme është krenare për gjithçka ka bërë gjatë 8 ne nuk do të pengojmë, ashtu si mjerisht bëri Edi

186 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Rama me deputetët e tij në mandatin e kaluar, me Flitet për sigurinë e autonomisë në bllokimin e statusit, përkundrazi, ne do të jemi universitetet publike. Tashmë, kjo autonomi është protagonistë për të gjitha çështjet e integrimit reale dhe e sanksionuar edhe në ligjin e arsimit të europian të Shqipërisë, duke filluar me marrjen e lartë. statusit të vendit kandidat brenda këtij viti dhe duke Reforma për ndërtimin e sistemit të arsimit vazhduar me gjithë procesin e anëtarësimit me titull profesional, përmendur nga Rama në fjalën e tij të plotë të vendit në BE. në bashkëpunim me biznesin, me partnerët Gjithashtu, është folur shumë për taksën ndërkombëtarë dhe me përfshirjen e një sërë progresive, por në program nuk jepet asnjë detaj ministrive, tashmë është përcaktuar shumë saktë dhe asnjë afat kohor për vendosjen e saj. Sa i në ligjin për arsimin profesional. Do të ishte më kushton kjo shoqërisë dhe si do të mbulohet kjo mirë të thuhej sa do të rriten rrogat e mësuesve; kosto? Është propaganduar me të madhe se 95% sa do të rriten konkretisht pagat e personelit e shqiptarëve nuk do të paguajnë taksa, por në akademik, për të ngushtuar hendekun me pagat program nuk thuhet asgjëkund se kush nuk do të në universitetet jopublike. Do të ishte më mirë të paguajë, sa nuk do të paguajë dhe kur nuk do të thuhej sa objekte shkollore do të ndërtohen ose paguajë. rikonstruktohen dhe sa do të jetë vlera e tyre e Në program thuhet se qeveria do të realizojë investimit. legalizimin e banesave pa leje në zonat informale, Mjafton të përmendim se gjatë qeverisjes por nuk jepet asnjë shpjegim se sa kushton ky demokratike janë ndërtuar dhe rikonstruktuar 1300 proces dhe kush do ta paguajë koston e tij. shkolla; pagat e mësuesve janë rritur 125% deri Në pjesën ku flitet për bujqësinë thuhet se do në 147% dhe 25% deri në 69% pagat e personelit të reduktohet tatimi i vlerës së shtuar për imputet akademik. bujqësore. A e dinë hartuesit e programit se ka një Shumë bujë ka bërë premtimi se shëndetësia ligj të parlamentit shqiptar, të miratuar me do të jetë falas. Në program thuhet se do të konsensus në pranverën e këtij viti, i cili përjashton financohet nga taksimi i përgjithshëm, por askund nga tatimi i vlerës së shtuar, brenda vendit dhe në nuk thuhet sa është fatura e shëndetësisë falas. import të lëndëve të para që përdoren në bujqësi? Si do të paguhet dhe më e rëndësishmja kur do të Në program flitet për një angazhim, për të fillojë të jetë falas? krijuar 145 000 vende të reja pune dhe jo 300 000, Në program konstatohet një tërheqje e madhe sepse 155 000 nuk do t’i punësoni ju. Ata janë të nga premtimet e bujshme të bëra gjatë fushatës vetëpunësuar në aktivitetin bujqësor dhe blegtoral. elektorale të qershorit dhe konkretisht: në program Nuk thuhet asnjë fjalë se si do të realizohet ky thuhet se qeveria angazhohet të rishikojë trajtimin angazhim në praktikë, cilat do të jenë mjetet financiar dhe pagat bazë të punonjësve të policisë, financiare dhe kur do të bëhet realitet. kurse në fushatë është premtuar një shkallë fikse Nuk mund ta kuptoj se si në një program pagash, që niste nga grada më e ulët 500 mijë qeverisës mund të flasësh vetëm në përgjithësi lekë të vjetra deri në 1 milion e gjysmë për gradat për infrastrukturën rrugore të vendit, pa cilësuar e larta. asnjë rrugë kombëtare ose rajonale dhe pa Në fushatë u premtuan shtëpi dhe punë për përmendur asnjë vlerë monetare për investim. gratë e policëve të vrarë dhe edukim falas për Mjafton të përmendim që gjatë qeverisjes fëmijët e tyre. Ndërsa në program flitet vetëm për demokratike janë ndërtuar 10 000 kilometra rrugë përkujdesje shtetërore të posaçme. Në program të asfaltuara. Vetëm për rrugët kombëtare është thuhet se do të hiqet taksa e biznesit të vogël dhe investuar në 273 akse nacionale, me një vlerë do të reduktohet barra fiskale e biznesit të vogël totale prej 262 miliardë lekësh. brenda vitit të ardhshëm, kurse në fushatë Rama Në pjesën e arsimit, si në program, ashtu edhe ka thënë se brenda 100 ditëve të para do të heqë në fjalën e Ramës flitet për objektiva tashmë të taksën e biznesit të vogël dhe do të përgjysmojë realizuara. Flitet për projekt-pilot, për zgjedhjen e tatimin mbi fitimin. mësuesve në bashkëpunim me përfaqësuesit e Në program flitet për minierat, por nuk thuhet prindërve. Kjo është e ezauruar tashmë me ligjin asnjë fjalë për statusin e minatorit aq shumë të e ri të arsimit parauniversitar, miratuar me premtuar nga Rama gjatë fushatës. Nuk thuhet konsensus, ligj që, tashmë, ka hyrë në fuqi. asnjë fjalë për moshën e pensionit dhe sigurinë e

187 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

kushteve të punës. Premtimi me të cilën u tentua Sherefedin Shehu - I nderuar zoti Kryetar, të luhej me ish- të përndjekurit politikë gjatë Të nderuar kolegë deputetë, fushatës, se pagesa e dëmshpërblimit të tyre do Natyrisht, ky debat është i domosdoshëm, por, të bëhet brenda dy vjetëve, është fshirë plotësisht fatkeqësisht, në vend që të debatojmë për çështje, nga programi. Në fushatë Rama tha se do ta heqë që lidhen me filozofitë politike apo me alternativat tatimin mbi vlerën e shtuar për ushqimet më jetike e forcave të ndryshme politike, bëjmë një debat të shportës, por në program shkruhet se kjo TVSH mbi një program elektoral dhe jo mbi një program do të përgjysmohet. qeverie. Një tjetër premtim i Ramës gjatë fushatës ishte Në fakt, për qytetarët nuk është gjë e re. Ata ai i uljes së tatimit të vlerës së shtuar për energjinë nuk çuditen, sepse, fatkeqësisht, zoti Rama në vitin elektrike për konsum familjar nga 20% në 6%. 2009 nuk arriti të bënte program dhe kur mblodhi Programi flet ndryshe, citoj: “ulja, kompensimi i konventën elektorale u dha pjesëmarrësve dosjet tatimit të vlerës së shtuar për pjesën e bosh. Edhe këtë radhë ne me këmbënguljen tonë domosdoshme të furnizimit me energji elektrike të arritëm të merrnim vetëm një broshurë në të cilën konsumatorëve familjarë të varfër”. ishte printuar nxitimthi një fjalim elektoral. Dy fjalë për strukturën e qeverisë. Një qeveri Shqiptarët në vend të punëve që do të bënte e madhe, e kushtueshme që do të rëndojnë mbi qeveria në 100 apo 300 ditët e para, siç u deklarua shpatullat, xhepat dhe tavolinat e shqiptarëve dhe gjatë kohës që qëndruan në hotel në Vlorë dhe në familjeve të tyre; copëzimi i ministrive të veçuara Shkodër, do të shikojnë se qeveritarët e saj të rinj nga 14 në 20 ministri, nuk ka të bëjë me rritjen e nuk e dinë përse do të ulen dhe pse janë ulur në efikasitetit për realizimin e objektivave të programit. ato karrige. Ajo është një orvatje për të kënaqur orekset e Duke parë atë printim që na u shpërnda nga partnerëve në koalicion, një ekip klientelistësh dhe Kuvendi, duket qartë se në të mohohet gjithçka e pa eksperiencë. Ky pra nuk është ekipi që do t’u arritur deri tani. Po të shkojmë pak tej dhe të shërbejë shqiptarëve, por ekipi që do t’i përulet lexojmë programin e PS-së, zoti Rama shprehet kryetarit dhe do t’i shërbejë vetëm interesave të se ne nuk e kemi ende Shqipërinë e vitit 1990, tij. por, në fakt, e vërteta është krejt ndryshe, sepse Kolegë deputetë, premtimet e PS-së dhe kreut në këta 8 vjet shqiptarët panë qeverinë më të të saj janë të parealizueshme dhe shumë shpejt përgjegjshme gjatë gjithë historisë së saj dhe këtë do të zhbëhen. Dikush mund të thotë se nuk mund nuk e konfirmon dhe nuk e thotë PD-ja apo ne të nxirren konkluzione të tilla kaq herët, pa kaluar deputetët e saj. Konfirmimin më të mirë e bën një farë periudhe në qeverisje. Unë edhe mund të misioni i FMN-ja për Shqipërinë, i cili në rezolutën gabohem me këtë prognoze, por besoj se një njeri e 2 tetorit të vitit 2012 deklaron se që nga fillimi i nuk duhet ta pijë butin me verë që të gjykojë për krizës në vitin 2008 ekonomia shqiptare ka pasur cilësinë e saj. Mjafton edhe një gotë për të kuptuar vetëm një ngadalësim modest të rritjes ekonomike se çfarë ka brenda tij. dhe ka siguruar stabilitetin e sistemit bankar në të Maxhoranca e re do të përballet me opozitën gjitha aspektet në sajë të politikave të dhe qytetarët, sepse premtimet e saj janë të përshtatshme dhe veprimeve të kujdesshme parealizueshme. Ndaj, të gjithë ne, jemi gati për makroekonomike. një opozitë të fortë dhe serioze për t’u treguar Ky program që kemi përpara nuk ka as shqiptarëve fytyrën e vërtetë të qeverisë së re. politika, as mekanizma që garantojnë stabilitetin Premtimet elektorale janë marrëveshja që Edi makro-ekonomik dhe fiskal. Këtë konfirmim e japin Rama ka me qytetarët dhe ai do të duhet të edhe statistikat, të cilat për vitin 2012 thonë se përballet me këto sfida. Ne do të jemi në Kuvend Shqipëria u rrit rreth 2%, ndërkohë që rajoni u rrit për të denoncuar çdo politikë të gabuar, çdo shkelje vetëm 0.2%. Por akoma më keq, tashmë duhet t’u të ligjit, çdo premtim të pambajtur dhe çdo kujtojmë qytetarëve dhe ata e dinë mirë që PS-ja denoncim do të bëhet vetëm mbi bazën e fakteve vazhdimisht punoi vetëm për prishje të imazhit të dhe provave konkrete. Shqipërisë përpara investitorëve dhe kundër Faleminderit! reformave të ndërmarra. Ky nuk është konkluzioni Ilir Meta – Faleminderit! im. Ai ka dalë nga raporti i Standard and Poor’s i Zoti Sherefedin Shehu, urdhëroni! marsit të vitit 2013. Pra, në këtë raport nënvizohet

188 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

se: “bojkoti politik pas zgjedhjeve të vitit 2009, ka u rritën me 2.5 herë, infermierëve me 2.4 herë penguar qeverinë në zbatimin me efektivitet të dhe ajo që është më e rëndësishme u ngushtua politikave, përfshirë reformat e nevojshme të dukshëm dallimi midis pagës së kryeministrit dhe anëtarësimit në BE, siç janë ato që kanë të bëjnë pagës së nëpunësve: për mësuesit nga 7.2 që me forcimin e kuadrit institucional për luftën kundër ishte diferenca në vitin 2005, tashmë është korrupsionit dhe zbatimin e të drejtave të vetëm 3.8. pronësisë. Qytetarët duan mbështetje, kompensime PS-ja në programin e saj u thotë qytetarëve direkte dhe jo ulje të TVSH-së për tregtarët, siç se do të rilindin, por me parulla, jo me politika e parashikoni ju në programin tuaj. Ndonëse në projekte. Qytetarët shqiptarë kanë nevojë për programin e printuar hoqët dorë nga premtimet e politika dhe për programe punësimi, ndërsa ju në bujshme për TVSH-në zero, ulja që ju premtoni do programin tuaj premtoni se do të rrisni punësimin të shkojë në xhepat e tregtarëve. Ju jeni dëshmitarë nëpërmjet trajnimit. që ne hoqëm TVSH-në për inputet bujqësore dhe Biznesi i vogël ju votoi, sepse thatë që do të në konsultim me fermerët e ndryshuam atë, nga hiqni taksën, por duke lënë tatimin apo taksën mbi heqje të TVSH-së për këto inpute në kompensim, të ardhurat personale, në fakt, nuk keni hequr nëpërmjet skemave të mbështetjes financiare të asgjë, sepse taksa e biznesit të vogël është fermerëve. alternativë e taksës mbi të ardhurat personale të Zoti Rama, këshilltarët nuk i ke të mirë, këtyre bizneseve. sidomos për pjesën e TVSH-së, sepse në qoftë PD-ja zbatoi politika, që përmirësuan klimën se heq TVSH-në në fazën e fundit të konsumit, e biznesit dhe politikat reale që ulin koston e edhe një herë e theksoj, ju keni nxitur dhe investimeve në biznes, siç ishte heqja e TVSH-së mbështetur tregtarët, pasi ju nuk garantoni uljen e për hekurin, çimenton, për makineritë dhe për çmimit. Pra, qytetarët do të blejnë mallra me të inputet bujqësore. Në programin tuaj bëni njëjtat çmime, ndërkohë që tregtarët që ua shesin diskutime akademike për burimet e rritjes atyre nuk do të paguajnë TVSH. Kjo është një ekonomike. Në të vërtetë politikat tona u rritën me politikë e rrezikshme, sepse jemi në sistemin e mbështetjen e politikave dhe të burimeve të ekonomisë së lirë dhe në këtë sistem çmimet nuk biznesit vendas, sidomos me thithjen e investimeve i përcakton qeveria, por tregu. Ndërkohë ju keni të huaja. një model që është ai i Partisë Demokratike, e cila Në pjesën e financave publike deklaroni dha dhe vazhdon të japë kompensime për përdorimin efikas të parave publike, por, ndërkohë, energjinë elektrike për fermerët, për të përndjekurit, ju nuk e konsideroni faktin se në Shqipëri ekziston dhe kjo është skema dhe mbrojtja më e mirë që një sistem modern i menaxhimit të shpenzimeve mund t’ju bëhet qytetarëve. Pra, duke u dhënë para publike. Madje, ju mund ta kishit përdorur si model drejtpërsëdrejti. edhe për programin tuaj dy dokumente themelore: Qytetarët kanë nevojë për mbështetje sociale strategjinë kombëtare për zhvillim e integrim, si dhe dhe jo për betime, siç bëni ju në program, për luftë programin buxhetor afatmesëm. kundër varfërisë; përdorni emra marramendës si Të nderuar qeveritarë të rinj, qytetarët programi për riintegrimin social, por fermerëve u shqiptarë duan të dinë nëse ju do t’i investoni thoni se ky program do t’u heqë ndihmën paratë e tyre apo do t’i përdorni për ministritë që ekonomike; fermerëve u thoni punë dhe jo shtuat. asistencë, por punët komunitare ata i bëjnë vetë. PD-ja arriti të investojë 11% të GDP-së, që Ndërsa në periudhën që qeveriste Partia përbën 1/3-ën e buxhetit. Qytetarët duan të dinë Demokratike ata përfituan me një buxhet social, i nëse do t’i rrisni pagat dhe pensionet? Pra, cila cili jo vetëm u rrit më shumë se dyfish (nga 62 do të jetë struktura e buxhetit dhe struktura e miliardë në 141 miliardë), por pati një rritje të shpenzimeve publike? Ju harruat premtimin që ndjeshme edhe në raport me produktin e dhatë për pagat e policëve. Ndërkohë që PD-ja brendshëm bruto. e rriti pagën mesatare në 540 000 dhe këtë vit Ndërkohë në programin tuaj flisni për uli pagën e patatueshme në 300 000 lekë. veteranët dhe invalidët e luftës, dhe bëni mirë, Ndonëse është vonë, dua t’ju kujtoj se pagat e sepse ajo është një kategori e nderuar, por të vjen mësuesve u rritën me 2.2 herë, pagat e mjekëve keq sepse nuk keni asnjë fjalë dhe asnjë politikë

189 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

për invalidët e punës dhe personat me aftësi të Të nderuar kolegë deputetë, kufizuar. Nuk po ndalem në statistikat që flasin për Në këtë diskutim të gjatë filluar që dje prej një rritje të mbështetjes të këtyre grupeve kolegëve të mi të opozitës, (ku bënë një përcaktim vulnerabël, të cilat tregojnë sidomos për paaftësinë pothuajse të njëjtë për këtë program), për e kufizuar, ku është zgjeruar skema e mbështetjes, problematikën që ai ka (nuk është program), ku është rritur numri i përfituesve, si edhe masa e pavarësisht se Kryeministri i mandatuar pretendoi përfitimit. se në eksperiencën botërore këto janë formatet e Po kështu flisni për pensionet, por në fakt nuk një programi. Unë do të thosha se ky nuk është ofroni asgjë për pensionistët; flisni për koeficientë program, sepse as nuk është nisur për t’u bërë si zëvendësimi dhe raporte përfitimi, por jo për rritjen i tillë. Ai në vetvete nuk është gjë tjetër veçse e pensioneve. Keni harruar premtimin për uljen e kredoja e krijuar e rilindjes së re socialiste, e krijuar moshës së pensionit, që në fakt Partia që para fushatës, gjatë fushatës, me dozat e saj Demokratike nga 65 vjeç e bëri 60, dhe u premtoi të fobisë, nihilizmit, sigurisht dhe me dehjen e se do ta bënte 55 vjeç, dhe natyrisht i rriti ndjeshëm fitores që kanë, i futur nëpër të edhe një fllad pensionet në fshat nga 3430 lekë, në 8731 lekë profetik. Ne sot kemi vetëm edicionin e fundit të dhe në qytet nga 7850 lekë në 13712 lekë. Pra, atij që më së miri dhe më së shumti do të mund ta keni lënë jashtë vëmendjes një grup, që ka quanim manifesti i rilindjes së re socialiste. Pra, kontribuar dhe ka sakrifikuar në ndërtimin e ky material prej 50 faqesh nuk është asgjë më ekonomisë shqiptare, në ndërtimin e veprave të shumë. Anën grafike e ka të mirë, e shkruar me mëdha të Shqipërisë, por që tashmë nuk kanë një gjuhë të lehtë, pra shërben dhe si një katekizëm shpresë. i kësaj kredoje të re, e kësaj ideologjie të rilindjes Së fundi, dua t’ju kujtoj se edhe qytetarët e socialiste. Në fakt historikisht të gjitha proceset dhe Dibrës, të cilët më kanë votuar mua dhe kolegët, aksionet rilindëse kanë pasur ndonjë manifest. Unë presin shumë prej jush. Janë në proces vepra të po marr shembull rilindjen tonë, të parë dhe të rëndësishme, siç është Rruga e Arbrit, të cilën herë vërtetë themi ne, por tani na doli dhe një e dytë, e quani prioritare dhe herë nuk e përmendni fare. ajo e shekullit të 19-të. Dhe ajo e ka pasur një Mos harroni, zoti Rama, se keni bërë dhe premtime manifest, ka qenë shkrimi i mendjendriturit Sami të tjera në Dibër si vaditjen në Maqellarë, si dhe Frashëri: “Shqipëria ç’ka qenë, ç’është dhe ç’do shumë rrugë të tjera që kanë filluar dhe duhet të të bëhet”. Dhe manifesti i sotëm i Partisë Socialiste, përfundojnë. pra i rilindjes së dytë të shpallur, nuk pretendon të Prandaj, besoj se këto probleme që ne po i jetë më pak pretencioz sesa ai i të madhit Sami. parashtrojmë, ju do t’i konsideroni dhe besoj se Pjesa e parë, se është e nevojshme në çdo keni nevojë për një reflektim të thellë të atyre që manifest të merresh pak me historinë, Shqipëria keni thënë. Në radhë të parë duhet të mësoni si të ç’ka qenë. Manifesti i rilindësve të sotëm nuk shkruani programin, sepse kur nuk je i aftë të denjon të thotë gjë, duke dashur të thotë me këtë shkruash, do të thotë që njerëzit nuk mund të heshtje se çfarë prisni të ketë qenë Shqipëria në presin që ju të zbatoni, pasi nuk dini se çfarë do të ato mote ku ende nuk kishin lindur fizikisht, as zoti zbatoni. Rama dhe as ekipi i rilindësve. Faleminderit! Për pjesën se ç’është Shqipëria sot, manifesti Ilir Meta – Duke ju falënderuar për durimin nuk nguron. E përshkruan Shqipërinë një errësirë, që keni treguar, të gjithë së bashku, e ndërpresim shkatërrim ekonomik e shoqëror, një zezomë që këtu seancën dhe sipas konsultimit që bëmë me ka ligështuar mendjen dhe vullnetin e shqiptarëve, kryetarët e grupeve parlamentare e fillojmë po sot por jo ama atë të rilindësve të rinj. E si mund të në orën 9:00. jenë ndryshe, përcillet në manifest, përderisa për Mirupafshim! 8 mote me radhë këtë vend e qeverisi kundërshtari më i madh i Ramës, Berisha dhe qeveria e tij e (Rifillon seanca.) Partisë Demokratike? Ilir Meta – Mirëdita! Hapim seancën. Por, në pjesën e tretë, Shqipëria ç’do të bëhet, Do të vijojmë aty ku e lamë disa orë më parë. këtu manifesti gjëmon, drita shpërthen dhe të Fjalën e ka zoti Ruli. verbon sytë. Duke filluar që nesër nëpër fshatrat e Genc Ruli – I nderuar zoti Kryetar i Kuvendit, qytetet e Shqipërisë do të vërshojë iluminizmi, një

190 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

drejtësi dhe harmoni sociale e paparë, një bollëk i asgjë, atëherë mbetet që të bëhet gjithçka. E thënë individit dhe i shoqërisë, që Shqipëria kurrë nuk e ndryshe, gjithçka që do të ekzistojë nesër mbi këtë ka njohur, që kur Zoti e ka krijuar atë. Shqiptarët, tokë do të jetë bërë vetëm nga qeveria e rilindjes të paktën 95% e tyre, do të fitojnë shumë e më dhe është pikërisht për këtë logjikë që jo më pak shumë dhe për më tepër do të jenë çliruar nga se 70% e atyre që paraqiten si objektiva ose si taksat, por përsëri arka e shtetit do të jetë plot. Ju masa në këtë program janë të bëra tashmë, ose kujtoj se vetëm për realizimin e atij që u pretendua kanë nisur të bëhen. si programi i 100 ditëve duhen nja 2 miliardë euro Konstatimi i tretë, për pjesën tjetër të shtesë, mirë ato që kemi normalisht. Por arkën e objektivave ose të premtimeve të programit, pra shtetit kush do ta mbushë? Do ta mbushë pikërisht ato që mund t’i quajmë origjinale të tij, do ta kisha ai 5% i shqiptarëve që kanë 50% të pasurisë vështirë ta besoja se do të mund të realizoheshin kombëtare. Por jo vetëm ata, se do të kontribuojmë nga kjo qeveri, pasi për një pjesë të e tyre realizimi bujarisht në bazë dhe të taksës së ndershme dhe kërkon jo 4, por 24 vjet, ndërsa për të realizuar progresive, si dhe të gjithë ofiqarët e lartë, duke pjesën tjetër do të duheshin të paktën dhe nja 2 filluar nga Kryeministri, ministrat dhe të gjithë buxhete vjetore shtesë, mbi ato të katër që ka zyrtarët e tjerë të lartë të shtetit. Qetësia, siguria e mandati i kësaj qeverie. Prandaj, me dinakëri në jetës dhe e pronës do të mbizotërojë kudo në këtë “program” është shmangur përdorimi i shifrave territor. Ata që shkelin ligjin ose që tentojnë ta matëse të çdo objektivi, si dhe kalkulimet financiare shkelin atë do të përfundojnë menjëherë prapa për kostot reale të tyre. hekurave. Ndonjëri mund të shpëtojë, të jetë dhe Në asnjë pjesë të programit nuk gjen asnjë në Kuvend, por në rrugë nuk do të ketë asnjë. Pra, argumentim konkret, qoftë ky dhe me tepri ndonjë rrëmujë të vogël publike ose ndonjë inci- optimizmi se si dhe ku do të gjenden mjetet e dent vetëm po e bëri veç Tahiri, se shkelës ligji në shumta financiare, këto fonde “ekstra large” që do rrugë nuk ka për të pasur. të duhen për të realizuar ato çka premtohen. Veç, BE-ja brenda pak javësh do t’i dërgojë një lutje në konsiderofshim si argumentim profesional, atë qeverisë shqiptare që Shqipëria të pranojë të bëhet “gjetje befasuese” që ka lëshuar dy herë deri më vend anëtar me të drejta të plota, por ndoshta sot në publik ministri i ardhshëm i Financave. Ku Rama nuk do të marrë vendim menjëherë. Ka do t’i gjejmë paratë, sepse u pyet për këtë? Do shumë mundësi që ai të jetë i angazhuar për t’ua marrim të gjithë atyre që kanë vjedhur e zgjidhjen e krizës në Siri gjatë asaj kohe. Është e grabitur në këto vite! Hallall, o zoti ministër! Kjo tepërt të zgjatesh më shumë në aspektet e përgjigje ndoshta të drithëron emocionalisht me pafundme të kësaj mrekullie profetike që ketë shpërthim ndershmërie nga ana juaj, por zor pretendohet në këtë manifest, por ne shqiptarët se na sqaron e na bind për rrugën konkrete se si bëjmë mirë të mos harrojmë se kjo mrekulli nuk do të sigurohen financimet. Kjo shprehje s’do të vjen vetë dhe nuk erdhi rastësisht. Atë e solli ai, tingëllonte aspak e huaj në gojën e një ministri zoti Rama, dhe e solli për të gjithë ne. Përderisa financash të kohës së komunizmit, për shembull manifesti pretendon në titull të jetë dhe program shokut Haki Toska, pasi ai e kishte plotësisht qeverisës, ne mund të kemi të drejtën të bëjmë hyqmin që me një të rënë të lapsit të bënte listën e disa konstatime. gjithë atyre që kishin “vjedhur” popullin, ose të atyre Konstatimi i parë, ky i ashtuquajtur program, njerëzve që kishin bërë fitime spekulative nga lufta jo vetëm nuk denjon të përmendë e të numërojë dhe, pa hetim e proces gjyqësor ua konfiskonte të se çfarë është bërë në Shqipëri në këto 22 vjet, e gjitha pasuritë, e i çonte pas hekurave. Por ju jeni për më tepër në 8 vjetët e fundit, por thjesht mohon ministër i “Rilindjes” zoti Cani dhe nuk e keni një gjithçka. Nuk është problemi se po mohon se çfarë hyqëm të tillë. ka bërë qeveria e Partisë Demokratike, me të cilën Por programi të lë vërtetë pa gojë kur hyn te opozita e djeshme dhe sot maxhoranca ka qenë kapitulli i zhvillimit ekonomik. Një zinxhir në luftë të madhe me të ( ndoshta ka qenë ky instikti absurdesh, gjithsesi të hedhura jo me kot në letër, i të mohuarit), por duke mohuar se çfarë është bërë shpalosen, sidomos në pjesën që flet për modelin mohon realitetin në të cilin do të qeverisë dhe nuk e ri ekonomik. Se ç’punë ka të diskutosh për njeh realitetin të cilin do të qeverisë. modelin ekonomik në një program qeverie, këtë Konstatimi i dytë. Përderisa nuk është bërë s’e kuptoj, por duke qenë se është një manifest,

191 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

atëherë, po, ka vend. Në një manifest flitet për është bërë deri më sot? Kanë qenë reforma model. strukturore, por jo të vërteta. Tani u vendos cilësori Absurdi i parë është konstatimi se tranzicioni “të verteta” dhe doli magjia në shesh, të rritjes me i gjatë mbyllet sot pas 22 vjetësh. Për ata që janë prioritet të prodhimit vendas, diversifikimit të marrë gjatë me tranzicionin, institucionet produkteve dhe adaptimit të teknologjive të reja.U ndërkombëtare dhe ekspertë, ka pasur një gjet zgjidhja, për të cilën kurrë deri më sot s’i kishte marrëveshje gjykimi dhe mendimi që tranzicioni i vajtur kujt mendja. të gjitha vendeve të Lindjes, e kuptuar si proces Pra, le t’i heqim kreditë dhe borxhet nga që transformon institucionet politike në ato të një jashtë, se financimet e nevojshme i gjen ministri demokracie liberale dhe ekonominë e komanduar Cani. Heqim dorë dhe nga ky palo eksport i në një ekonomi tregu, ka përfunduar që në fillimin mineraleve e prodhimeve bujqësore të e viteve 2000. Maksimumi, për ta bërë më të lehtë papërpunuara dhe nesër fillojmë që të prodhojmë zyrtarisht vijën ndarëse të tranzicionit, është kur e të eksportojmë motorë avionësh “jet”, soft-e të këto vende fillojnë proceset integruese dhe marrin sofistikuara të industrisë robotistike, komponentë pjesë në to, pra sapo fillonin hapeshin negociatat elektronikë për nevojat e NASA-s, sasi të mëdha për marrëveshjen e stabilizim-asociimit. Dhe sikur të prodhimeve bujqësore, por me kushtin që të jene të mendojmë që Shqipëria është e fundit, quhet 200%, bio përndryshe nuk kemi për t’i eksportuar. se është mbyllur që në vitet 2002 e 2003. Nuk po Por, kam bindjen se ka ende njerëz në këtë sallë, them vitin 2005, nuk vura kohën tonë, pra që por dhe jashtë saj, që e kuptojnë dhe e pranojnë mbaroi tranzicioni kur erdhi Berisha në pushtet, se vërtet ekonomia shqiptare të jetë vërtetë e por po them kur mbaroi realisht tranzicioni. zhvilluar dhe efeciente, do t’i duhet të rrisë disa Jam i bindur se kjo nuk është një lajthitje e herë prodhimet e saj, do t’i duhet t’i diversifikojë paqëllimtë, përkundrazi, ky është një shejtanllëk i prodhimet, të disafishojë volumin e sotëm të hartuesve rilindës, që duan t’u thonë të gjithë eksporteve, të rrisë produktivitetin e punës e të shqiptarëve: “Ja se ku ishit deri më sot, o popull, kapitalit, të fusë edhe teknologjitë moderne. Dhe në këtë kalvar të gjatë 22-vjeçar të këtij dreq këta njerëz, që e dinë prej kohësh këtë të vërtete, tranzicioni të vështirë e rropatës. Duhej të vinte dinë po ashtu se për të arritur në këto realitete Edi Rama në pushtet që tranzicioni dhe kjo lëngatë duhet shumë kohë, vite e ndoshta edhe dekada. e gjatë të merrte fund.” Ndërsa ajo që ne dhe shqiptarët kërkojmë sot Por nënkuptimi i dytë është edhe me lapidar, nga kjo qeveri është se çfarë do të bëjnë brenda ai u drejtohet të gjithë shqiptarëve, atyre që janë katër vjetësh, jo çfarë do të bëhet sa të ketë ymër mbi tokë, por dhe të atyre që tashmë kanë shkuar njeriu. Dhe pikërisht kjo e nxjerr jashtë standardit në atë botë: “Dëgjojeni e nguliteni në mendje të kohës dhe të llogaritjes gjithë këtë kalkulim. Pra, njëherë e mirë, periudha e zezë e tranzicionit me për të nxitur ëndërrimet pozitive se si do të duhej varfëri e pasiguri, që nuk ishte veçse periudha kur të ishte e të bëhej Shqipëria e fëmijëve tanë, nuk Shqipëria u qeveris nga Berisha 1, Nano 1, Majko besoj se do të kishim nevojë për eksitimet 1, Meta 1, Majko 2, Nano 2, Berisha 2, Berisha 3, shpirtërore që na jep ky manifest. Por ama nga mbaroi! Sot fillon periudha pa mbarim e begatisë, Qeveria do të kërkonim se çfarë do të bëjë në këto e lulëzimit të paparë kulturor e shpirtëror, periudha katër vjet në këtë drejtim. e re e Shqipërisë Europiane, por edhe e Shqipërisë Ne që qeverisëm në këto 8 vjet, në vitet e post-Europiane. Sot fillon epoka e “Ramës së zezomës, nëpërmjet reformave strukturore, Parë”, se të dytë s’e bën më nëna. nëpërmjet krijimit të hapësirave për investimet e Vazhdojmë më tej me absurdin në paragrafin kapitalit, të huaj ose vendas, volumi i të cilave sot ku shtrohet pyetja dilematike: “Ku mendojmë ta në 2013-n, duam apo nuk duam ne është rreth 4 mbështesim rritjen ekonomike ne, rilindësit? Te herë më i lartë se ai i vitit 2005,nëpërmjet kredive borxhet e kreditë nga jashtë, apo tek eksportet e të brendshme por dhe të jashtme, nëpërmjet lëndëve të para dhe të disa produkteve e zgjerimit të lirisë sipërmarrëse, duke hequr 70% shërbimeve të vlerës së ulët, si deri me sot? Jo, të licencave që vetëm prangosnin iniciativën e janë me risk të madh. Gjetja është; reformat e biznesit, nëpërmjet koncesioneve (që i keni ristrukturimit ekonomik, por reformat e vërteta, blasfemuar aq shumë), hapëm rrugën për është bërë shtojca “të vërteta strukturore”. Çfarë investime private pikërisht në ata sektorë që kishin

192 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

rreth 3 dekada që nuk thithnin investime, si njëjtë, mos njih asnjë fakt, mos njih asnjë prirje energjetika, sektori hidrokarbureve dhe i tashmë të konsoliduar e të dukshme dhe ato që mineraleve,nëpërmjet investimeve kapitale janë bërë premtoi se do t’i bësh. Madje në këtë publike, sidomos në sistemin e infrastrukturës kapitull varfëria në gjetjen e risive dhe të noviteteve rrugore, 10 herë më të larta se ç’kanë qenë gjatë nga ana juaj është shumë më e madhe se sa në periudhës ‘97-05. Siguruam, jo ëndrrat, ndonëse kapitujt e tjerë, hiq ndryshimin e emrit të ministrisë dhe ne kishim qejf të ëndërronim, por siguruam apo një deklaratë që ka pasur zoti Rama, që një rritje të prodhimit kombëtar. Nga viti 2005 e Autoritetin Kombëtar të Ushqimit do ta heqë nga deri më sot është rreth 33 %. Ministria e Bujqësisë dhe do ta çojë te Ministria e Dhe në këta sektorë që i keni nxirë së tepërmi, Shëndetësisë, çka do të krijonte konfuzionin më prodhimi dhe eksporti i mineraleve, nga 1 milion të madh dhe një ndërprerje të rrezikshme të atij tonë që ishte në vitin 2005 është 10 milionë tonë që më së fund është ngritur si zinxhir i sistemit të sot. Prodhimi i hidrokarbureve ka 400 mijë ton që sigurisë ushqimore. ka qenë, është sot 1,2 milionë ton. Edhe prodhimi Masa dhe objektivat që parashikohen në këtë bujqësor dhe blegtoral është sot 30% më i lartë se kapitull në masën 90% të tyre janë tashmë të ç’ka qenë dhe është rritur me 4,5% më shumë vitet realizuara. Po t’i marrim një për një janë të gjitha e fundit. Eksportet e vendit në total janë 2,5 herë të realizuara. Unë nuk dua të ha kohë dhe t’i më të larta. përmend të gjitha, por po hyjmë te ato që ishin Pra, pikërisht ato që ju zbuloni sot si sektorë premtimet e karakterit fiskal, meqenëse i gjithë prioritarë të ekonomisë, kanë qenë sektorët që pretendimi dhe synimi për të ulur koston, për ta kanë tërhequr masën më të madhe të investimeve, bërë konkurrues prodhimin tonë bujqësor dhe ulja publike apo private, përgjatë 8 vjetëve, madje më e kostove do ta bënte të tillë, arrihet vetëm shumë investime se sa kanë pasur në dy dekadat nëpërmjet mendimit që vetëm financimet dhe e mëparshme së bashku. Janë rreth 3 miliardë subvencionet shtetërore do ta bëjnë këtë. euro investime, publike dhe private, të Ka një element të vërtetë përderisa të gjitha përqendruara vetëm në sektorët energji, minerale bujqësitë në Evropë, madje edhe afër nesh, janë dhe hidrokarbure. subvenciounuar fuqishëm nga shtetet e tyre, edhe Në programin tuaj nuk gjen asnjë projeksion ne jemi të detyruar t’i subvencionojmë dhe t’i se ç’investim prisni të futen në këta sektorë, sa mbështesim. Por ama një element tjetër që është kilometra rrugë do të ndërtoni, sidomos për fshatin, shumë rëndësishëm dhe që ka të bëjë me atë që përderisa i keni dhënë edhe një titull zhvillimit ru- e keni vënë në titull, por s’e keni çarë fare kokën ral dhe zhvillimi rural kërkon rrugët, sa kilometra ta trajtoni përmbajtjen, zhvillimi rural, që është tej ujësjellës apo sa shkolla, krejtësisht të reja, jo ato bujqësisë, cila është ekonomia jobujqësore në që bëmë ne, do të krijoni për të tërhequr kapital zonën fshatare, si mendoni ta mbështesni atë, shtesë në këta sektorë, sidomos në kushtet e infrastrukturën e fshatit që sado që sot ka mijëra krizës botërore. Sa miliarda lekë do të vini nga ato kilometra rrugë më shumë se ç’ka pasur, përsëri që i premtoni vazhdimisht, skemat e garancisë së ka nevojë për investime të tjera, kjo nuk ka qenë mbështetjes së biznesit të vogël etj. Po ta banka e farë aspekt i vëmendjes suaj. zhvillimit rural që keni menduar të ngrini do të vini Po ndalem vetëm në dy nga ato masa, te para dhe sa miliarda do të vini? masa e reduktimit të TVSH-së (e ndryshuar në Pra, duke deklaruar si gjetjen më të madhe raport me premtimin elektoral, por brenda të të programit tuaj rritjen ekonomike që do ta bazoni pranueshmesh) për fara, fidanë dhe për inputet te prodhimi dhe te konsumi, nuk keni thënë asgjë në përgjithësi. Nuk kishte për karshillëk ndaj jush të re, sepse ka qenë pikërisht kjo politika që kemi që menduam se reduktimi i TVSH-së duke ulur synuar dhe kemi arritur të ndjekim në këto vite. thjesht TVSH-në që në doganë apo që në fabrikë Madje dhe duke thënë se do të synoni rritjen e do ta linte të gjithë përftimin nga ajo vlerë e ulur e shpejtë të eksporteve shqiptare, përsëri s’keni TVSH-së në duart e tregtarit. Eksperiencat deri tani thënë gjë, ose s’keni thënë asgjë të re nga ajo që atë kanë treguar. Prandaj kemi menduar edhe nga ne kemi synuar dhe kemi bërë këto vite. eksperienca e marrëdhënieve që kemi pasur me Edhe po të ndalemi te kapitulli që i dedikohet fermerët gjatë aplikimit të skemave të grantit që bujqësisë dhe zhvillimit rural përqasja është e forma më e mirë është ta rimbursosh. Ai e paguan

193 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

te tregtari TVSH-në dhe kundrejt faturës tatimore Prandaj na paraqet në Parlament një pamflet përkatëse vjen dhe merr rimbursimin. elektoral, ku copëza të shkëputura, ide të Nuk po zgjatem më shumë përveçse duke shpërndara aty këtu, fraza burokratike nga strategji thënë: Ju të hënën jeni nëpër zyra, mund të ekzistuese sektoriale, na paraqiten si një program vazhdoni të mos hiqni dorë nga huqi i opozitës së qeverisës, e kësisoj kemi të bëjmë me asgjë më gjatë, ku vetëm nxini dhe sterrosni gjithçka, por shumë se një dokument eklektik, të gjërat që kemi bërë nuk janë viza të hequra në paqëndrueshëm, dhe në thelb të parealizueshëm. rërë që flladi më i parë i shuan, ato mbeten aty. Në këtë moment lind një pikëpyetje e madhe mbi Prandaj do të hyni në zyra dhe keni për të parë seriozitetin dhe besueshmërinë e këtij programi punët që janë bërë dhe do të jeni më realistë për dhe ekipit që mëton ta jetësojë atë. E vetmja pjesë të gjykuar se çfarë do të bënit edhe ju vetë dhe si e qëndrueshme e tij është angazhimi për të kryer do t’i bënit. disa reforma të cilat janë kryer tashmë nga qeveria Po të pretendonit se do t’i bënit më mirë, sikur e Partisë Demokratike, kur në fakt do të ishte në ta kishit në program, nuk do të kishte asgjë të dinjitetin e qeverisë së re të pranonte arritjet e qortueshme për këtë. Por në program asgjë nuk paraardhëses, sepse nuk është jodinjitoze të keni bërë të krahasueshme sepse thjesht keni pranosh atë që është bërë, por është jodinjitoze mohuar ato që kemi bërë ne. Pra ajo që është e të deklarosh se do bësh atë që tashmë është kryer. qortueshme dhe që ne e quajmë absurd është Le të cekim pjesën e programit për çështjet e vetëm mendimi me të cilin fillon dhe mbaron ky mbrojtjes. Konstatoj pozitivisht vijimësinë e manifest, historia fillon me ne, historia fillon sot. reformave të ndërmarra; është krejtësisht normale Faleminderit! që të ecet në të njëjtën trajektore sikundër do të Ilir Meta – Fjalën e ka deputeti Arben Imami. duhet të ecë kushdo nesër në reformat e mbrojtjes Më pas deputetët: Dashamir Shehi, Eduard dhe të sigurisë, që janë kryer apo janë në Selami dhe Myqerem Tafaj. procedim, dhe që janë hartuar e formësuar në Arben Imami – I nderuar zoti Kryetar i bashkëpunim të ngushtë me partnerët tanë në linjat Kuvendit, e samitit të Lisbonës. Janë reforma jopartiake dhe Të nderuar kolegë dhe kolege, duhet të mbeten të tilla. Shpresoj që implementimi Nuk ka ndonjë program qeverisës perfekt, pa i Rishikimit Strategjik të Mbrojtjes, një sukses i MM- të meta, ashtu siç nuk ka program qeverisës, i cili së dhe FA-së, një dokument pune për vitet në të realizohet 100%. Kushdo që hyn me mendjen vazhdim, të kryhet me këtë frymë gjithashtu. Këtë se kam një program që do realizojë 100% dhe nuk kujdes kërkon Strategjia Ushtarake që është draft shikon të modifikojë ideologjitë, idetë, pikëpamjet, i gatshëm e që sigurisht duhet të reflektojë edhe vlerësimet paraprake, gabon. Në këtë pikëpamje pikëpamjet e qeverisë së re. Paketa ligjore që edhe ky program nuk mund të jetë i përkryer. Por rregullon veprimtarinë e FA-së në masën më të nuk mund të ketë një program që të përmbushë madhe është hartuar, drafti i ligjit për karrierën interesat e të gjitha grupeve dhe të jetë i ndodhet në qeveri. Por këtu vrulli rilindës do të gjithëpranuar. Por së paku, gjithsesi, një program detyrohet ta mbajë hapin, sepse problemi i qeverisës që të jetë i tillë duhet të plotësojë disa “nëpërkëmbjes” së diagnostikuar prej tyre të kritere minimale. Ai duhet të jetë së paku i qartë “dinjitetit të ushtarakut” (fq. 12) do të varet më së në kokën e një njeriu të vetëm dhe të materializojë pari nga performanca e ekonomisë. një vizion të caktuar, që u jep përgjigje Plani afatgjatë i zhvillimit të FA është hartuar problematikave kruciale të vendit në momentin e dhe do ta gjeni në ministri. Ristrukturimi i Forcave dhënë. Dhe nuk mund të jetë ‘vizioni shkencor për të Armatosura është bërë, por me rishikimin e zhvillimin e vendit’ (fq.48 e programit) që jep Strategjisë së re të Mbrojtjes dhe objektivat që përgjigje, edhe pse shkencat mund të ndihmojnë, përcaktohen në të, padyshim që do të jetë e por vizioni është dhe duhet të jetë vetëm politik. nevojshme të reflektohet edhe me ristrukturim. Kjo Tamam ai që mungon në këtë program. Vizioni është vijimësia. Dhe jashtë konstatimeve partizane politik i Kryeministrit, i qeverisë, për zhvillimin e për politizim dhe korrupsion në FA, duket se na vendit, mungon. Mungon sepse Partia Socialiste, duhet të pranojmë se të tjerat i kemi bërë në këto ashtu sikurse kemi, nuk ka një program qeverisës, tetë vite, prandaj nuk ka problematika, prandaj nuk nuk projekt, nuk ka ide për zhvillimin e vendit. ka nevojë të shkruajmë që do anëtarësojmë

194 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Shqipërinë në NATO apo do ta integrojmë FA në rrethanat e një krize evropiane, në veçanti të NATO, që do të planizojmë një rishikim total të vendeve fqinje e partnere, dështimi nuk mund të strukturave, që do të vendosim standardet, që do na lejohet dhe po përdor vetën e parë. Ndërtoni vendosim një reformë për rekrutimin, për mbi atë që është bërë, bëjeni edhe më mirë nëse arsimimin, për personelin, që do rrisim (sigurisht mundeni, vlerësoni dhe çoni më tej reformat e që do të rriten) kapacitetet, si dhe misionet që kanë mëdha si ajo e goditjes së krimit të organizuar, qenë të shkëlqyera në këto vite dhe nuk ka nevojë reformat fiskale, lirinë ekonomike dhe uljen e të që do të bëjmë një zhbërje epokale të gati gjitha barrierave burokratike për biznesin, taksat njëqindmijë ton municioneve. e ulëta, dyfishimin e buxhetit, dyfishimin e rrogave Sa i përket hartimit të një të ashtuquajture dhe pensioneve, zhvillimin e një prej akseve “platformë solide për bashkëpunimin me NATO”, themelore strategjike dhe afatgjata të ekonomisë do të duhet ta kurseni mundimin sepse shqiptare që është industria energjetike, TAP-i dhe bashkëpunimi me NATO-n është i mirërregulluar dhjetëra hidrocentrale të ndërtuara dhe në ndërtim dhe bazohet në dy shtylla themelore: procesi i e sipër. Gjithashtu, programi për bujqësinë që e integrimit të FA, i cili është proces që përfundon nxori fshatin, mbase jo të gjithin, por një pjesë të brenda vitit 2013 në konferencën që do të bëhet mirë nga varfëria, duke përfshirë edhe në komandën e Norfolkut, një vit para infrastrukturën rurale. Infrastruktura e vendit dhe parashikimeve të aleatëve tanë; si dhe Force Goals në veçanti ajo rrugore. Penetrimi i internetit nga ose Objektivat e Forcës, implementimi i të cilëve 5% në 60% në shoqërinë shqiptare. Arritjet në ka ecur me ritme të shkëlqyera. Po kështu, është procesin e integrimit MSA, anëtarësimi në NATO, e miratuar dhe në zbatim edhe një platformë e lëvizja e lirë dhe përgatitja e vendit për statusin e marrëdhënieve politiko-ushtarake me vendet vendit kandidat. Rritja eksponenciale e investimeve anëtare e partnere. të huaja dhe ajo që është më e rëndësishmja Mungesa e programit është shkaku që fjala shmangja e krizës ekonomike globale dhe paraqitëse, të themi programatike, e Kryeministrit reduktimi i ndikimit të saj në Shqipëri. në Kuvend, pas premtimit formal për kinse një Të them edhe të fundit, që janë zgjedhjet e politikë të re e për një sjellje të re politike, nuk ishte lira të vitit 2009 dhe vitit 2013. Shqiptarët le ta dinë veçse një përrua fjalësh me trope e stilema të që ne nuk mendojmë që vendi të jetë sa më keq, vjetruara për të sulmuar opozitën, një vlerësim ni- aq më keq Partia Socialiste dhe aq më mirë Partia hilist dhe i padrejtë për arritjet e këtyre tetë viteve Demokratike. Jo. Vërtet PS-ja u soll asisoj. Bëri për të cilat do të ishte krenare çdo qeveri. Por ky çdo gjë për të bllokuar integrimin euroatlantik, akt padyshim që ngre pyetjen se mos vallë opozita sepse mendoi se kjo ishte rruga e ardhjes në është problemi i këtij vendi për katër vitet në pushtet. Çfarë nuk u provua që shqiptarët në tërësi vazhdim, se mos programi qeverisës për katër vitet nuk mendojnë ashtu, prandaj edhe pse ne në vijim është anti-opozitarizmi, se mos frika e humbëm, sigurisht që kemi humbur dhe kemi dështimit shtyn për të demonizuar paraprakisht si përgjegjësitë tona përpara qytetarëve të këtij vendi, shkaktare opozitën? PS-ja mbas tetë vjetësh opozitë nuk u rrit dot më Kur vjen Kryeministri, sigurisht që nuk do të shumë se gjysmë pike përqind. lexojë një material të gjatë, megjithëse edhe kjo Zgjedhjet, meqenëse e shtruat në seancën mund të ndodhte. Ai vjen për të thënë me dy fjalë hapëse të kësaj seance, çfarë na treguan? Na se çfarë do të bëjë këto katër vjet. Në qoftë se kur treguan se opozita juaj ishte jo efektive, për vjen këtu për t’u shpjeguar shqiptarëve, qytetarëve ndryshe zgjedhjet do të kishin dhënë një fitore të që kanë votuar partinë e tij dhe partitë e tjera dhe qartë të Partisë Socialiste, e cila ishte opozita e ju flet një orë për opozitën, të gjithë fillojnë të këtyre katër viteve. kuptojmë është se problemi që do të zgjidhë Nuk mund të kishte rilindje dhe faktikisht nuk Kryeministri katër vitet në vazhdim është opozita. ka rilindje, zotërinj. Ajo nuk është votuar. Nuk mund Nuk mund të jetë kështu dhe nuk duhet të jetë të ketë rilindje, kur platforma e rilindjes ka qenë kështu. Kjo është politika më e vjetër që mund të projektuar kundër LSI-së, asaj pjese të ish- imagjinohet. qeverisë, e cila është sulmuar po aq ashpër sa Por tregohuni të përgjegjshëm! Sepse një PD-ja. Mandati i PS-së nuk është një mandat dështimi juaj do të ishte dështim i vendit. Në fitimtar. Kjo është e çara e madhe që shpjegon

195 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

dhe zhvillimet tanishme. Qeveria e re po krijohet shikuar se si e realizoi Kryeministri ende i pavotuar mbi bazën e rritjes së këtij faktori qeverisës, jashtë këtu premtimin e tij, për marrëdhëniet më të mira opozitar të këtyre katër viteve të fundit. Kjo do të se kurrë mes Shqipërisë dhe Kosovës, duhet ta bënte Partinë Socialiste dhe Kryeministrin marrëdhëniet e rilindura? Besoj se kjo nuk është e saj shumë më të moderuar në mendim dhe rruga nëpërmjet të cilës mund të gjykojmë, mund veprime, ta lexonte me urtësi dhe vetëpërmbajtje të vërtetojmë dhe mund të provojmë gjërat. rezultatin e 23 qershorit, por po ndodh e kundërta, Po dëgjojmë se gjatë këtyre viteve ne duhet sepse mesa duket kompleksi i mosfitores i krijon të rrimë të qetë dhe duhet ta lëmë qeverinë të pasiguri dhe kjo pasiguri po reflektohet dhe do të punojë, ta lëmë që të jetojë kjo ëndërr dhe kjo vijojë të reflektohet edhe më shumë. shpresë e shqiptarëve për Shqipërinë e rilindur. Në anën tjetër, përpjekja për të konstruktuar Zotërinj, ne këtu jemi për ta shqyrtuar këtë pro- një realitet politik të ngjashëm me atë të vitit 1992. gram për ta vënë në bankën e arsyes. Ishte një Krahasimi i 23 qershorit me 31 marsin apo 22 debat interesant mbrëmë. Kryeministri i marsin, është një përpjekje për të legjitimuar një derisotshëm dhe Kryeministri i mbas sodit program elektoral të pavotuar nga shqiptarët. Në shkëmbyen disa pikëpamje të cilat kanë fakt është fshehje e kompleksit të thellë të semantikat e tyre. Kryeministri Berisha u përpoq mosfitores, por në të vërtetë edhe të disa të thotë atë që po përpiqemi të themi të gjithë se komplekseve të hershme edhe më të thella që nuk ka një model. Po të pyesni për vitin 2005 besoj lidhen me deficiencat demografike kundrejt jo vetëm deputetë, kryetar partie, kryeministër i historisë së vendit në këto 70 vite të kësaj partie. ardhshëm, por një rreth i gjerë njerëzish dinin ta Nevoja për identifikim është normale, është thoshin me dy fjalë fabulën e qeverisjes së legjitime, zotërinj, por duhet të jetë gjenuine. ardhshme: shtet i vogël, administratë e vogël, ulje Zonja dhe zotërinj, çfarë është atëherë ky pro- e shpenzimeve, ulje e taksave, ulje e barrierave gram? Ky dokument në një anë monton një fiskale, ulje e evazionit, ngritja e buxhetit e kështu Shqipëri të shkretuar, të rrënuar, pjellë e fantazisë me radhë. të vetëmashtrimit dhe vetaludimit, pikën zero nga (Ndërhyrje pa mikrofon) ku duhet ta fillojnë shpëtimtarët, shërbyesit e rinj. Dhe pritëm të dëgjojmë edhe Kryeministrin e Ndërsa në anën tjetër ndërton premtimin e rilindjes mbas sodit. Kryeministri me të drejtë tha që po dhe ringjalljes, e cila nuk përmban asnjë projekt, dëgjon. Në fakt, Kryeministrit i takon të dëgjojë, asnjë tregues të matshëm, nuk tregon asnjë rrugë meqë po hyn për herë të parë në këtë sallë; dhe mënyrë për realizimin e saj. Kryeministrit i takon të dëgjojë se, nga sa kemi Ne, si për çdo pyetje që u bëhet utopistëve, parë në këshillin bashkiak, nuk ka pasur kapacitetin marksistëve, komunistëve, majtistëve dhe për të dëgjuar; i takon të dëgjojë edhe për një gjë, ekstremistëve, na lejohet të dimë vetëm një gjë: sepse është futur për herë të parë në këtë që kjo është rilindja dhe përtej kësaj nuk mund të parlament me altoparlant, në mungesë të plotë të pyetet. Qeveria ende pa hyrë në zyrë dëshiron të respektit për këtë institucion dhe, të them të provojë qytetarët, mediat dhe opozitën nga vërtetën, është i admirueshëm stoicizmi me të cilin instrumenti i kontrollit mbi të. Zbatimi i programit po qëndron në atë karrige prej orësh. Por në qoftë qeverisës, realizimi i premtimeve dhe angazhimeve se ne në shqip kemi shumë fjalë, sinonime ose ndaj qytetarëve. E vetmja garanci që na jepet është fjalë të përafërta kur themi: shoh, vështroj, shikoj, që pas katër vjetësh, të gjithë të lumtur, të vëzhgoj, observoj e të tjera, për fjalën dëgjim nuk buzëqeshur, mundësisht me buqeta me lule dhe jemi kaq të pasur, ndoshta gjuhë të tjera janë më me flamuj do të mblidhemi te sheshi i spitalit “Nënë të pasura. Nuk thirret këtu për të dëgjuar tingujt Tereza” të verifikojmë mbajtjen e premtimeve të dhe fjalët. Për të dëgjuar tjetrin duhet të përpiqesh qeverisë për shëndetësinë. Mos vallë do të na lini të kuptosh se çfarë thotë. Mund të mos jesh takime nëpër stacione trenash, nëpër kantiere dhe dakord, dhe s’ka si të jemi dakord. Ky është kuptimi fusha për të parë vija të bardha, të kuqe apo jeshile, i opozitës dhe i maxhorancës, ky është kuptimi i të cilat do të bëni në rrugë, sepse rrugë nuk keni dialektikës i dy fjalëve që zhvillohen këtu, por që për të ndërtuar e kështu me radhë? të kuptojmë arsyet e njëri-tjetrit duhet të përpiqemi Nuk mund të rri pa e thënë: vallë a është e t’i kuptojmë dhe t’u përgjigjemi atyre. domosdoshme sot të shkojmë në Prishtinë për të Ndërkohë, (larg qoftë që ju të mendoni si ne

196 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

dhe, ruajna Zot, sikur të fillojmë edhe ne të infermierëve e kështu me radhë? Nuk ka një lidhje mendojmë si ju, nuk do të kishte kuptim dhe logjike midis reformave të marra dhe produkteve pluralizmi dhe politika në këtë vend) ndërsa ish- të pritshme, por në thellësi kjo mbetet një qeveri Kryeministri, doli dhe foli për modelin, mirë keq, pa program. Shpresat janë të pakta. ashtu siç e mendon ai, dëgjuam që shqiponja e Faleminderit! stemës është problematike, nuk ka ngjyrat e Ilir Meta - Faleminderit! duhura. Ky është problemi i shqiptarëve sot, ky Zoti Dashamir Shehi, nuk ndodhet këtu. është dëgjimi? Nuk them që Kryeministri, qeveria Atëherë, kam kënaqësinë të ftoj zotin Eduard e maxhoranca duhet të ketë modelin tonë, Selami. absolutisht jo. Por na jepni një model, zotërinj! Mos Eduard Selami - Faleminderit, zoti Kryetar! u tallni me ne! Është e vërtetë që duhet një ligj për Të nderuar deputetë, heraldikën shtetërore, jam plotësisht dakord, Të nderuar bashkëqytetarë, bëjeni! Jam i sigurt që në këtë rrugë mund të bëni Për të gjithë ata që mendojnë se ne nuk po i më shumë se Kryeministri që vajti, por nuk është japim mbështetje sa duhet maxhorancës së re, dua ky thelbi i çështjes. Përpiquni të dëgjoni thelbin, t’ju kujtoj një deklaratë të kryetarit tonë të ri: “Ne si atë që është arsyeja. Një filozof i lashtë ka thënë: forcë politike do të mbështesim pa rezerva çdo ligj “Mos më dëgjoni mua, por dëgjoni logosin”, që do dhe detyrim që lidhet me përshpejtimin e procesit të thotë: kur flasim për gjendjen faktike, ajo nuk të Shqipërisë në Bashkimin Europin”. është e rrënuar. Si intelektual duhet të biem dakord Mendoj se kjo është një deklaratë në traditën për faktet: një vend që u fut në NATO, një vend që më të mirë të politikës së re pluraliste shqiptare mori liberalizimin e vizave, një vend që ishte në 23-vjeçare, e cila do të na bëjë krenarë, pragun e marrjes së statusit kandidat, ta themi pavarësisht se kujt partie i përkasin. edhe këtë që, po të mos ishte ajo opozitë e Më lejoni t’ju them se ne kemi edhe detyrat deridjeshme, do ta kishte marrë edhe statusin e tona si opozitë. Më vjen mirë që Kryeministri në kandidatit, qenka i rrënuar? pritje dhe qeveritarët, në mënyrë impresionuese (Ndërhyrje pa mikrofon) për mua, janë ulur këtu dhe mbajnë shënime, kjo Mund të këmbëngulni, dakord. Nuk jemi duke është diçka pozitive, më vjen mirë që mjaft nga dëgjuar njëri-tjetrin, dakord. kolegët e mi i kanë bërë vërejtjet e tyre, por do të Modeli. doja të përsërisja në mënyrë të qëllimshme disa Pyetja është: ku po e çon Shqipërinë, zoti diferenca që vihen re, midis atyre çka u premtuan Kryeministër? Jepni përgjigje për këtë, jo për në zgjedhjet e 23 qershorit, por që nuk kanë gjetur stemat! Stemat kanë rëndësinë e tyre, por nuk janë reflektimin e tyre në programin e qeverisë. më të rëndësishme. Së pari, gjatë fushatës elektorale u premtua Zoti Kryeministër, na thuaj cilat janë reformat, heqja e TVSh-së për 5 ushqimet bazë, çka do të çfarë, si, kur realizohen dhe, mbi të gjitha, mbi sillte ulje të çmimeve për këto ushqime, ndërsa në bazën e këtyre premisave, cili do të jetë produkti i programin e lexuar para dy ditëve u tha se do të tyre i fundmë? përgjysmohet kjo TVSh. Ne sot do të duhet të diskutonim për 2. Në fushatën elektorale u premtua ulja e tullumbacen e radhës “shëndetësinë falas”, e cila, TVSh-së për energjinë për konsumin familjar nga në fakt, na doli që nuk është falas, por që nuk do 20%, në 6%, ndërsa në program u tha që do të të përdoren paratë e skemës së sigurimeve, skemë kemi ulje të TVSh-së për pjesën e domosdoshme. e provuar botërisht, por paratë e mbledhura nga Njëri nga kolegët paraardhës të maxhorancës tha një thes, do të kalojnë në një tjetër, nga një zë i se kjo është bërë me qëllim që të lehtësohen buxhetit, në një zë tjetër. Pra nuk do të ketë taksim familjet që janë në nevojë dhe jo për pjesën tjetër. të drejtpërdrejtë për shërbimin shëndetësor, i cili, Në fushatën elektorale ishte ndryshe. Sqarimi në thelb, është solidar, por një taksim indirekt. Në është i mirë, por përsëri nuk plotëson qëllimin e fakt, gjithsesi e gjithë pesha do të jetë mbi qytetarët fushatës elektorale. shqiptarë. Por thelbi është: kjo reformë si do ta 3. Gjatë fushatës u premtua se do të hiqej ndërtojë, rindërtojë, reformojë, rilindë sistemin taksa e qarkullimit për çmimin e naftës për shëndetësor shqiptar, si do të rrisë cilësinë, si do bujqësinë me 35%. Unë, në ato pyetjet e shumta të rrisë integritetin profesional të mjekëve, që kisha në fushatë, do të isha shumë i gëzuar që

197 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ta kisha këtë privilegj. Nuk m’u dha nga forca ime pozitiv, por unë mendoj se kjo është e politike, e respektova dhe nuk dhashë një premtim panevojshme, duke nënvlerësuar eksperiencën. të tillë. Por në program nuk flitet për një përqindje Partia e maxhorancës, koalicioni juaj, një pjesë e konkrete, thjesht përmendet. Në fushatë u premtua të cilëve janë në këtë sallë, i plotësojnë të dyja përgjysmimi i TVSH-së për farat dhe fidanët, kurse kriteret, atë të gjinisë dhe atë të moshës. në program nuk flitet më për përgjysmim, por për Mendoj se duhej të ishte treguar kujdes më i reduktim. Reduktimi mund të jetë edhe madh në këtë gjë. Por shqetësimi im kryesoj lidhet përgjysmim, por mua më duket sikur më tepër luhet me masën e rritjes së qeverisë mbi 30%. Kjo është me fjalët se sa me faktet. një rritje shumë e lartë, edhe për faktin se Shqipëria 5. Gjatë fushatës elektorale u tha se brenda është në këtë gjendje që është, pavarësisht se një 100 ditëve të para të qeverisë do të hiqet taksa e nga gazetat më prestigjioze të botës për biznesit të vogël dhe do të përgjysmohen tatimet ekonominë, The Economist thotë se i ka shpëtuar mbi fitimin. Në program ky afat është shtyrë për recesionit, gjë që është impresionuese, sepse një vit. Po dukem sikur hyj në gjëra teknike, por Europa dhe Amerika po përballojnë një nga krizat prapë edhe kjo është një mospërputhje. Gjatë më të mëdha të tyre në vite. Një mesazh i tillë i fushatës elektorale u premtua statusi i minatorit rritjes së shpenzimeve, nuk e kam të saktësuar, dhe ulja e moshës së pensionit, një çështje e por specialistëve që u referohem thonë se variojnë vërtetë dhe shumë e mprehtë kjo edhe në qarkun nga disa miliona dollarë në dhjetëra milionë euro, e Elbasanit, ku unë bëra fushatë. Tashmë në pro- prapë është një shumë mjaft e konsiderueshme. gram nuk flitet më për këtë, thjeshtë flitet në mënyrë Por le të lëmë përtej anën ekonomike. Filozofia të përgjithshme. politike që qëndron prapa kësaj është ajo që më 6. Në fushatë u premtua se çdo institucion do shqetëson më shumë, sepse ky është koncept, i të punësojë një person me aftësi të kufizuara. cili kërkon që zgjidhjet e problemeve sociale, Programi tashmë flet për një rritje të aksesit për politike, kulturore e ekonomike vijnë si rezultat i punësimin e njerëzve me aftësi të kufizuara. angazhimit më të madh të qeverisë dhe të shtetit. 7. Në fushatën elektorale u premtuan punë Unë i përkas një shkolle tjetër, por edhe sikur të dhe shtëpi për gratë e policëve të vrarë dhe edukim isha në shkollën e majtë, e cila ka edhe ajo falas për fëmijët e tyre. Në program flitet për sukseset e saj në shoqërinë njerëzore, përsëri, si kujdesje shtetërore të posaçme. Edhe në lidhje me për këtë shkollë ashtu dhe për këtë filozofi të majtë pagat e tyre u fol në mënyrë konkrete për një pagë është një ekstrem rritja mbi 30% të masës që 500 mijë lekë të vjetra (kjo është një gjë që kërkon qeverisjes brenda një mandati të vetëm. Në vitet një vëmendje të veçantë nga e reja te e vjetra), si ’80 ish-Presidenti i SHBA-së Ronald Regan, kur dhe 1 milion e gjysmë për gradat e larta. Tashmë drejtoi Amerikën në kushte të përafërta të një krize flitet për trajtim financiar duke lënë jashtë kjo gjë. ekonomike e udhëhoqi këtë vend drejt suksesit me Gjithashtu nuk gjendet në program as një detajim thënien “Qeveria e madhe nuk është zgjidhja, për taskën progresive ose taksën e ndershme, ku sepse qeveria e madhe është problemi”. Do të u prekën shtresa shumë të rëndësishme sociale dëshiroja të shihja një kusht të tillë edhe në si, arsimtarët dhe u tha se çdo muaj do të ketë të Shqipëri, sepse kam frikë se kjo politikë e madhe paktën një fitim prej 40 mijë lekësh. Kjo nuk është e kombinuar me rritjen e taksave do të bëjë këtë e detajuar në program. sukses të dëshiruar kaq shumë prej të gjithëve, Së fundi, po jo për nga rëndësia, është edhe pothuajse së pamundur. Më tepër akoma, do të premtimi i dhënë për shtresat e ish të shkaktojë probleme serioze, jo vetëm për presekutuarve, të cilët do të kompensohen me ekonominë por edhe për shtetin dhe shoqërinë shpejtësi brenda një viti, madje edhe me një shumë shqiptare, jo vetëm për sot por edhe në periudhë prej 25 euro në ditë. Edhe kjo gjë është lënë përtej. afatmesme e afatgjatë. Do të dëshiroja të shprehja mendimet dhe Një zgjidhje e suksesshme në këto kushte, shqetësimet e mia edhe me strukturën e filozofinë për mendimin tim do të kërkonte zvogëlimin e e ndërtimit të qeverisë së re. Është pozitiv fakti që qeverisë dhe të rolit të saj, uljen e mëtejshme të marrin pjesë mjaft gra në qeverinë e re. Kjo është taksave, zhvendosjen e prioriteteve nga qeveria një arritje për të gjithë ne. Ju faleminderit! Po te individi, duke rritur besimin te qytetari si kusht kështu, edhe mosha e re është përsëri një hap kryesor për një sukses të qëndrueshëm, afatgjatë

198 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

dhe bashkëkohor të shoqërisë shqiptare. Në këto dhe ish-Kryeministri i kaluar, që duhet dëgjuar me 8 vite të qeverisë së PD-së dhe të koalicionit tonë fakte konkrete. Shqipëria ka parë arritje serioze, të prekshme, të Së fundi, nuk pashë asnjë referencë në vlerë cilat kanë ardhur nga kontributi i të gjithë monetare si për probleme të rëndësishme, ashtu shqiptarëve. Vota e 23 qershorit tregoi se edhe për probleme të dorës së dytë. Si opozitar, pritshmëria e shumicës së shqiptarëve është kjo duhet të më gëzonte, si qytetar, kjo më akoma më e lartë. Kështu e lexoj unë 23 qershorin shqetëson. dhe këtë e shikoj si një lajm shumë të mirë për Ju faleminderit! vendin, sepse shqiptarët kanë vendosur në garë Ilir Meta – Faleminderit! me kohën t’u bashkohen vendeve më të Fjalën e ka deputeti Tafaj. përparuara për të ecur më shpejt. Do të doja që Myqerem Tafaj – I nderuar zoti Kryetar i kështu që lexohej ky mesazh edhe nga Kuvendit, maxhoranca. Kam frikë se nuk kuptohet kështu. Të nderuara zonja deputete, Argumenti kryesor që kam për këtë është Të nderuar zotërinj deputetë, sepse bëhet përpjekje për të mohuar realitetet Të dashur qytetarë, zonja e zotërinj, pozitive të krijuara. Nuk them se nuk duhet kritikuar Kuvendi i Shqipërisë fillon këtë legjislaturë të paraardhësi, ashtu si edhe ju nuk duhet të prisni re pas një legjislature e cila u karakterizua nga që ne vetëm t’ju duartrokasim. Të gjithë jemi në bojkoti i shpeshtë gjatë 4 vjetve të kaluara të ish- vështirësi dhe në probleme serioze. Kritika është opozitës, sot maxhoranca e re. Opozita e djeshme e domosdoshme, megjithëse nuk kam parë ende vuri interesin e saj politik mbi interesat e vendit. njeri i cili mezi pret të kritikohet, është natyra Ajo bllokoi integrimin europian të vendit. Organizoi njerëzore, asgjë nuk ndryshon nga ne. Më përpara dhe zhvilloi për 4 vjet me radhë një fushatë të pranojmë të shkatërrohemi nga lëvdata, sesa të paprecedentë nihiliste, të nxirjes dhe përbaltjes së shërohemi nga kritika. Më fusni edhe mua në atë çdo arritjeje në çdo sektor të vendit. E gjithë kjo u kategori. Asgjë nuk është jonjerëzore, por masa pasua më tej me një fushatë elektorale tejet është kapërcyer. Kalon pothuajse në një mohim agresive me mjete dhe mënyra që e kanë dëmtuar ekstrem dhe nuk është se më shqetëson thjesht seriozisht demokracinë e re shqiptare. masa e tij, por filozofia që vjen pas kësaj, filozofia Opinioni publik i vendit shprehet se këto e suksesit. Nuk ka sukses mbi mohim. Suksesi zgjedhje kanë ndikuar negativisht edhe në cilësinë ngrihet mbi një sukses paraardhës. Prandaj, në e Kuvendit. Nëse kjo vërtetohet, atëherë ndikimi këtë pikë do t’i tërhiqja vëmendjen qeverisë së re negativ i këtyre zgjedhjeve në të gjithë spektrin që të jetë më e kujdesshme në këtë gjë. Politika politik shqiptar do të jetë afatgjatë. Kjo qasje është tjetër gjë. Nëse vërtet kjo është mënyra e të negativiste ndaj çdo sektori të vendit dhe çdo menduarit, të gjithë jemi në vështirësi, jemi në të arritjeje shihet qartë edhe në dokumentin e njëjtën anije. programit që Kryeministri ka paraqitur në Kuvend, Të gjithë jemi me probleme, sepse një pjesë sepse, për çdo sektor, programi fillon me pjesën e jo e vogël e programit të paraardhësit është e nxirjes dhe të mohimit, siç do ai. Shqipëria nuk e përfshirë për kritika, disa të merituara, një pjesë të meriton këtë qëndrim. Ajo është sot vend anëtar i pamerituara. Duhet të ishte e kundërta. Paraqitja NATO-s. Ajo është sot vend të cilit i janë hequr e një programi konkret për të ardhmen duhet të vizat; vend që pret së shpejti të marrë statusin e ishte problemi kryesor. Kjo mungon, për mendimin vendit kandidat; një vend që bën pjesë në grupin tim, madje nuk ka as edhe një plan konkret për e vendeve me të ardhura të mesme; një vend që 100 ditët e para, një traditë solide, progresive e pret çdo vit e më shumë turistë; një vend që ka të demokracive të zhvilluara, e vendeve të zhvilluara, gjitha potencialet për t’u bërë i zhvilluar. Kjo qasje e premtuar nga Kryeministri në pritje gjatë fushatës nënkupton edhe një farë qëndrimi triumfalist, edhe elektorale. Nuk ka afate konkrete për zgjidhjen e pse Partia Socialiste, në fakt, nuk fitoi më shumë problemeve. Kjo është shqetësuese. Është një nga mandate se në vitin 2009. programet më të varfra në shifra, që u janë Në këtë dokument paralajmërohen disa paraqitur shqiptarëve dhe parlamentit shqiptar në reforma, madje duhen lexuar ndoshta si përmbysje këto 23 vjet të pluralizmit. Nuk jam vetëm unë që të institucioneve, edhe atyre të pavarura, të ngritura flas, jam dakord me këtë, janë specialistët që thonë mbi bazën e modeleve të vendeve të tjera dhe të

199 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

pranuara nga forcat politike shqiptare gjatë këtyre që kishin filluar të paguanin kontributet për 2 dekadave të demokracisë. Le të presim se deri sigurimet shëndetësore sapo kishte filluar të ku do të shkojnë këto të ashtuquajtura reforma. ngrihej. Popullata sapo ka filluar të ndërgjegjësohet Programi paralajmëron edhe një reformë të për kontributet shëndetësore. Ky ndryshim e goditi thellë të administratës publike, çka, në fakt, pritet dhe e shkatërroi që në embrion këtë edukatë të re të jetë një spastrim i saj politikisht i motivuar. Kjo të përfitimit të kujdesjes shëndetësore përmes do të ishte në dëm të interesave të shtetit tonë, kontributeve solidare shëndetësore. Programi nuk sepse administrata publike përbën një pasuri të na krijon asnjë bindje se ky premtim do të madhe të vendit dhe një investim të madh që kanë realizohet. Ju tani thoni se do ta realizoni në vitin bërë vetë nëpunësit, familjet e tyre dhe e gjithë e fundit të mandatit dhe nuk shpjegoni asgjë për shoqëria shqiptare. buxhetin e nevojshëm dhe reformat e tjera që do Aktualisht, rreth 20% e nëpunësve të ta shoqërojnë këtë model. administratës publike qendrore të vendit, madje Nga 1 milion të papunët e deklaruar në shumica e tyre, në pozicionet e nivelit të mesëm fushatën tuaj, programi parashikon të punësojë dhe të lartë të drejtimit në administratë, kanë kryer vetëm 300 mijë. Por me 700 mijë të tjerët çfarë do studime universitare jashtë vendit. Shumë prej tyre të bëhet, nëse është e vërtetë që qenkan 1 milion janë mbështetur edhe nga programet e kthimit të të papunë? Përndryshe rezulton se këta 1 milion të shkolluarve të zhvilluara nga qeveria shqiptare të papunë janë imagjinarë. Por edhe për ata 300 në bashkëpunim me organizatat dhe partnerët e mijë që do të punësohen, në fakt, programi nuk huaj. tregon se kur dhe si do të financohet hapja e këtyre Plotësimi i pyetësorit për marrjen e statusit të vendeve pune. vendit kandidat të Bashkimit Europian vërtetoi se Për fat të keq, kjo maxhorancë, në vend që të Shqipëria ka një ndër administratat me nivelin synonte konsolidimin e sistemit të taksës së profesional më të mirë të Ballkanit Perëndimor. sheshtë, të ngritur me aq mund në vendin tonë, i Këtë vlerësim e ka bërë Brukseli dhe jo qeveria cili nuk shquhet për ndonjë traditë në respektimin shqiptare. Por ne, si opozitë, do të jemi në krah, e sistemit fiskal, i ka vënë vetes qëllimin që të në mbështetje dhe në mbrojtje të çdo nëpunësi respektojë përmbysjen e taksës së sheshtë dhe profesionist të administratës publike shqiptare. zëvendësimin e saj me taksën progresive. Edhe Programi i paraqitur priret të anashkalojë disa për këtë reformë programi nuk jep asnjë detaj dhe premtime shumë populiste dhe elektorale që u asnjë afat kohor për vendosjen e saj. Për më tepër, bënë gjatë fushatës. Meqenëse kam nderin të sa i kushton kjo shoqërisë? Si do të mbulohet kjo përfaqësoj banorët e nderuar të zonave kryesore, kosto? Si do të reagojnë sipërmarrjet? A mund të të populluara pas vitit ’90 në periferinë e mbyllen vende pune? A do të largohen investitorët? Kryeqytetit, të Kamzës, të Paskuqanit, të Bathores Premtuat se taksat do të ulen për 95% të dhe të Valiasit, me të cilët ju, zoti Rama, gjatë shqiptarëve, por pa treguar se kujt, si, sa dhe ku. fushatës nënshkruat edhe një kontratë simbolike Kështu thatë edhe për tatimin e vlerës së shtuar, i për premtimin, legalizimet falas. Në fakt, programi cili do të hiqet për energjinë dhe shportën e juaj nuk tregon se a do të bëhet vërtet dhe nëse ushqimeve bazë, por pa thënë se kur do të ndodhë, po, sa do të bëhen në vitin e parë, në vitin e dytë, si do të bëhet, sa kushton dhe si do të paguhet. në vitin e tretë dhe në vitin e fundit të mandatit Zonja dhe zotërinj, të dashur qytetarë, qeverisës. Fushata e PS-së hodhi baltë dhe mohoi çdo Qytetarët pyesin tani se çfarë do të bëhet me arritje në arsim jo vetëm gjatë qeverisjes së PD- premtimin e bërë në fushatë për shëndetësinë së, por të të gjitha qeverive gjatë dy dekadave të falas, edhe pse, së paku, në 15 vjetët e fundit fundit. qeveritë, të majta dhe të djathta, punuan për Tranzicioni i vështirë i Shqipërisë, sigurisht që ngritjen e një sistemi solidar, të mbështetur në ka lënë gjurmë të thella në zhvillimin e arsimit kontribute shëndetësore. Madje punuan për shqiptar. Menjëherë pas përmbysjes së diktaturës zhvillimin dhe implementimin e një modeli, i cili më të egër staliniste mijëra të rinj, madje edhe mbështetet në përvojat e vendeve më të fëmijë 13 dhe 14 vjeç, morën rrugën dhe kaluan përparuara në këtë fushë. Kjo skemë sapo kishte kufijtë e vendit, në mënyrë që të fitonin një copë filluar të funksiononte. Kurba e numrit të personave bukë për vete dhe për familjet e tyre që vuanin

200 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

nga një varfëri e pashembullt. Klasat e shkollave 20 vjetve në Shqipëri. të mesme dhe auditoret e shkollave të larta u Ky realitet nuk mund të mohohet dhe nuk boshatisën. Vetëm rreth gjysma e nxënësve që mund të nxihet. Ne jemi të vetëdijshëm se sfida përfundonin arsimin e detyruar vijonin arsimin e kryesore dhe afatgjatë e sistemit tonë arsimor mesëm. Ndërsa sot mbi 92% e nxënësve që është rritja e cilësisë. Ne, si opozitë, kemi deklaruar përfundojnë arsimin e detyruar vazhdojnë arsimin se do të jemi bashkëpunues në çdo iniciativë a e mesëm. reformë që i shërben integrimit të vendit. Në këtë Në vitin 2006 ishin vetëm 26 mijë maturantë, kontekst, do të jemi të hapur e bashkëpunues për ndërkohë që këtë vit, pra në fund të vitit shkollor çdo reformë që i shërben rritjes së cilësisë në 2012-2013, 45 mijë maturantë përfunduan arsim, që i shërben thellimit të mëtejshëm të provimet e maturës. Në vitin akademik 2000-2001 reformave të nisura dhe që i shërben përafrimit të pranoheshin në shkollat e larta vetëm 7600 të rinj, standardit të cilësisë të arsimit tonë me atë të ndërkohë që numri i grupmoshës së 18-vjeçarëve vendeve të BE-së. ishte së paku 6 deri në 7 herë më i lartë. Pra, fitonin Nënkreu i arsimit në këtë program tregon të drejtën për të hyrë në shkollë të lartë nga kjo qartë se maxhoranca qeverisëse e fillon mandatin grupmoshë jo më shumë se 13-14%. Për këtë vit e saj qeverisës në arsim plotësisht e çoroditur. Ju akademik, që nis në tetor, universitetet tona publike premtoni futje masive të shërbimeve të teknologjisë kanë ofruar rreth 30 mijë vende studimi me kohë së informacionit në arsim për të kapërcyer të plotë. Mijëra mësues të talentuar u detyruan të hendekun dixhital, por nuk mund të mohoni se braktisnin profesionin, sepse nuk i mbanin dot teknologjia e informacionit është shtrirë tashmë në familjet e tyre me rrogën që merrnin. Në vitin 2005 të gjithë sistemin tonë arsimor dhe është bërë mjeti paga mujore e mësuesit ishte rreth 220 dollarë, më i fuqishëm i modernizimit të tij. Kompjuteri dhe ndërkohë që sot ajo është 2,3 herë më e lartë. Për interneti ishin thuajse inekzistentë në sistemin shumë vite nuk gjendeshim mësues me kualifikimin arsimor në vitin 2005. Sot teknologjia e adekuat, në mënyrë të veçantë në fshatra dhe në informacionit është shtrirë në të gjithë sistemin tonë qytete të vogla. arsimor. Nxënësit e studentët janë në kontakt me Sot, profesioni i mësuesisë është një ndër më teknologjinë e informacionit në shkolla. Janë të kërkuarit dhe ai bën pjesë në grupin e aftësuar mësuesit e teknologjisë së informacionit profesioneve të rregulluara. Tashmë 500 mësues dhe të lëndëve të tjera. Studentët aplikojnë dhe të rinj kanë fituar licencën, pasi kanë kryer me regjistrohen online në shkollat e larta. Në sistemin sukses praktikën profesionale dhe provimin e e arsimit të lartë janë hapur edhe disa drejtime e shtetit, standard ky i vendosur për herë të parë që profile të lidhura me teknologjinë e informacionit, synon përafrimin e këtij profesioni me standardet të cilat janë ndër më të parapëlqyerat nga e vendeve europiane. Kështu ndodhi edhe me studentët. pedagogët e universiteteve. Gjatë kohës së Ju premtoni se nuk do të ketë asnjë shkollë tranzicionit, në 10 vjetët e parë të tij, gjysma e me tri turne. Kjo, në fakt, i referohet gjendjes të pedagogëve të kualifikuar jashtë shtetit braktisën vitit 2005, në mënyrë të veçantë gjendjes së katedrat e universiteteve dhe u larguan jashtë zonave rurale e periferike të kryeqytetit dhe të vendit për të përballuar jetën. Ndërsa sot kthehen qyteteve të tjera të mëdha të vendit. Aktualisht nuk çdo vit me studime të doktoratës të përfunduara zhvillohet mësim me tri turne në asnjë shkollë të në vendet perëndimore, 150 deri në 200 të rinj. vendit, në sajë të investimeve të bëra në tetë vitet Çdo vit ne ekuivalentojmë 2000 deri në 3000 di- e qeverisjes së Partisë Demokratike. Ne realizuam ploma të fituara në universitet perëndimore. mbi 1300 projekte ndërtimi e rikonstruksioni të Unë solla këtu vetëm disa të dhëna kryesore objekteve arsimore në vend. që flasin shumë për progresin e pamohueshëm të Ju deklaroni në program se qeveria do të arsimit shqiptar. synojë përmirësimin e të ardhurave reale të Këto arritje u takojnë në radhë të parë mësuesve, por nuk thoni sa do të rriten pagat dhe qytetarëve, prindërve e familjeve shqiptare, ku. Gjatë qeverisjes së Partisë Demokratike i rritëm nxënësve e studentëve, mësuesve e pedagogëve, pagat 125-147% për mësuesit e sistemit të arsimit pastaj qeverive dhe jo vetëm atyre të djathta, por parauniversitar. Profesioni i mësuesit tani është edhe atyre të majta, të cilat kanë qeverisur gjatë ndër profesionet më të kërkuara nga një profesion

201 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

i braktisur që ishte. Në programin tuaj nuk thuhet vazhdim. asgjë se çfarë do të bëhet me reformën e Ne kemi hapur 9 programe të arsimit të lartë mësuesisë. të nivelit post-sekondar, pra maturë plus dy, në tri Një premtim tjetër i juaji në këtë program është universitete publike të vendit. Aktualisht studiojnë zbatimi i politikave sociale në ndihmë të nxënësve në këto programe rreth 1500 studentë. Me të disavantazhuar dhe të atyre në nevojë. Thoni mbështetjen e qeverisë zvicerane ka filluar se çdo nxënës, të cilit i duhet të udhëtojë në këmbë implementimi i studimeve të larta profesionale mbi 20 minuta për të shkuar në shkollë, do të ketë dyvjeçare në teknologjinë e informacionit si një transport falas. Aktualisht të gjithë nxënësit e bashkëpunim ndërmjet një universiteti publik, sistemit të arsimit të detyruar që banojnë mbi dy Universitetit të Durrësit, me një shkollë të mesme kilometra larg shkollës, përfitojnë transport falas. profesionale për të përgatitur specialistë të Gjatë fushatës premtuat se tekstet e nxënësve kualifikuar në një fushë kaq të rëndësishme, siç të arsimit të detyruar do të jenë falas. Tani bëni një është teknologjia e informacionit. hap mbrapa dhe thoni se çdo fëmijë që është i Ju thoni se në bashkëpunim me sektorin treti e më larg në radhën e shkollimit të fëmijëve të privat, me partneritetin publik privat do të krijoni së njëjtës familje do të ketë librat falas gjatë të shkollat e larta të arsimit profesional. Po, por ne gjithë ciklit të shkollimit të detyrueshëm. Në fakt, kemi një model tashmë të realizuar, një model të të gjithë nxënësit e arsimit të detyruar që kanë shkëlqyer, i cili ka diplomuar 3 gjenerata, në statusin e jetimit, statusin e paraplegjikut dhe të bashkëpunim me bankat, me kompanitë e turizmit tetraplegjikut, fëmijët e ushtarakëve të vrarë në dhe me kompani të tjera sipërmarrëse të mëdha e krye të detyrës, si edhe fëmijët romë i përfitojnë të mesme në vendin tonë. librat falas. Ndërsa fëmijët e familjeve që marrin Në program ju shpreheni për reformën ndihmë sociale përfitojnë rimbursim 50% të kostos financiare të arsimit të lartë. unë ju përshëndes që së librave. Pra, aktualisht në qeverisjen tonë rreth ju keni ndërruar mendje, por, në fakt, këtë 50% e nxënësve që vijojnë arsimin e detyruar dokument e keni pasur dy herë në Komisionin e përfitojnë rimbursim të plotë ose të pjesshëm të Edukimit dhe të Medias. Të dyja dokumentet shpenzimeve për tekste shkollore. Premtimi juaj, politike për implementimin e kësaj reforme kanë në fakt, çon në zvogëlimin e ndjeshëm të këtij grupi qenë atje. Ju e keni një dosje të plotë të kësaj që përfiton mbështetje dhe rimbursim për tekste. pakete, të përfunduar tashmë, të gatshme për të Në program ju thoni se deri në fund të filluar zbatimin e saj, një paketë e përgatitur jo nga mandatit të parë të qeverisjes do të rritet deri në ne, por me mbështetjen e fuqishme të ekspertëve 90% niveli i përfundimit të arsimit të mesëm. Nëse më të mirë të Bankës Botërore dhe të bankave të e keni fjalën për regjistrimin në arsimim e mesëm, tjera, të cilat kanë bashkëpunuar me ne në këtë atëherë, ju lutem, t’u referoheni shifrave. Vitin e reformë. kaluar ky nivel ishte 92%. 52 mijë nxënës Ne do t’ju mbështesim nëse ju do të merrni përfunduan arsimin e detyruar. 48 mijë e 800 përsipër ta rrealizoni këtë reformë, sepse ne jemi nxënës u regjistruan në arsimin e mesëm. të vetëdijshëm dhe të bindur se kjo reformë nuk Llogariteni! mund të anashkalohet dhe nuk mund të ketë një Premtimi tjetër i juaj. Të paktën tani nxënësit përmbushje të objektivit për rritjen e cilësisë në e shkollave të mesme do ta dinë që ju nuk do ta shkollën e lartë. Por, kjo reformë nuk është thjesht hiqni maturën shtetërore, por deklaroni se do të financiare, ajo ka edhe 3 kapituj të tjerë shumë të shtoni një provim të detyruar. Po, ky është tashmë rëndësishëm, që lidhen me menaxhimin e arsimit një objektiv që po realizohet. Matura e vitit 2014 të lartë publik, me organizimin dhe funksionimin e do të ketë gjuhën e huaj të parë të zhvilluar në arsimit të lartë privat dhe, natyrisht, me shumë programin e shkollës së mesme si provimin e tretë aspekte të tjera, që lidhen me rritjen e cilësisë në të detyruar. arsimin e lartë. Në program shpreheni për mbështetjen e Në përfundim, unë shfrytëzoj rastin që sot nismave për gjenerimin e modeleve bashkëkohore, kemi vetëm një ditë para fillimit të vitit të ri shkollor jo tradicionale në arsimin e lartë, si maturë plus dy dhe dëshiroj t’u uroj të gjithë nxënësve, mësuesve dhe përfshirjen e kompanive të interesuara për dhe prindërve një fillim të mbarë të vitit shkollor financimin e disa profileve. Kjo reformë është në 2013-2014!

202 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Dëshiroj t’i falënderoj edhe njëherë mësuesit i qeverisjes, çka do të thotë se janë shkruar më tanë mjaft të përkushtuar, që punojnë me mish e pak se 11 faqe për çdo vit qeverisjeje, çka do të me shpirt, me një përkushtim të madh për të thotë se është shkruar më pak se një faqe për çdo mësuar nxënësit në çdo shkollë të vendit! muaj qeverisjeje, çka do të thotë mungesë totali Programi juaj, në fakt, nuk krijon bindje se ju serioziteti ndaj qytetarëve shqiptarë. mund t’i realizoni premtimet që keni bërë në Ndaj e cilësova program të vakët e të fushatë dhe që po i bëni sërish në program, ndaj pashpjeguar, aq më pak serioz, i cili, për më tepër, si i tillë nuk mund të votohet nga ne. ngjan me një hartim të shkruar dobët, herë-herë i Faleminderit! përciptë e herë-herë i kopjuar. Apo mos vallë është Ilir Meta – Fjalën e ka zoti Gerti Bogdani. lënë qëllimisht i tillë?! Sepse nuk ishte ky programi Të përgatitet zoti Gledjon Rehovica dhe zoti fitues i qershorit dhe nuk ishte ky programi që mori Aldo Bumçi. votat e shqiptarëve, sepse, në thelb, shqiptarët nuk Gerti Bogdani – I nderuar Kryetar i votuan për rilindje dhe, për më tepër, rilindësit në Parlamentit, vetvete i dhanë një mandat më pak se herën e Të nderuar kolegë, fundit. Prandaj besoj se ky program nuk u paraqit Do të ishte e natyrshme që pas ndërrimit të i plotë në Kuvendin e Shqipërisë dhe u zëvendësua qeverisjes, për më tepër kur kjo për Partine me një fjalim politik nga tashmë Kryeministri i Socialiste ndodh pas 8 vitesh, pretendenti për kompleksuar. Kryeministër, apo Kryeministri i zgjedhur - edhe Sidoqoftë, të nderuar kolegë, më lejoni të pse një titull i tillë nuk ka sens në Shqipëri, sepse ndalem në disa pika të këtij pamfleti, sado të sistemi ynë elektoral zgjedh maxhorancën përcipta qofshin ato! qeverisëse dhe jo individin, apo Kryeministri i Për nga specifika edhe zhvillimet e fundit të dekretuar, e së fundmi, me çfarë pamë këtë javë, vizitës në Kosovë, do të ndalem te politika e Kryeministri i paduruar, do të thosha unë, duhet të jashtme, pikërisht te bashkëpunimi strategjik me paraqiste para shqiptarëve dhe Kuvendit të Kosovën, ku ajo që bie më shumë në sy është Shqipërisë programin e qeverisjes së tij, për më plani për nënshkrimin e traktatit të miqësisë, tepër si traditë parlamentare e detyrim ligjor. bashkëpunimit, fqinjësisë së mirë dhe sigurisë mes Duhet ta bënte këtë edhe për faktin që e ka Shqipërisë dhe Kosovës! Pavarësisht formës dhe dëshiruar këtë ditë, aq sa nuk la show me bilbila e titullit bombastik, mbetet një fasadë tipike e zotit tamtame pa bërë në parlament, greva urie në Rama e që për më tepër e vendos Kosovën në një tenda, protesta të dhunshme në sheshe e rrugë, nivel me vendet e tjera që e kanë nënshkruar këtë bojkot dhe bllokim ligjesh e reformash në traktat me Shqipërinë, që janë përkatësisht: parlament, letra dhe e-mail-e të qena e të paqena Greqia, Rumania, Spanja, Kroacia, Turqia, Franca dërguar ndërkombëtarëve, sa është normale të e Bullgaria, ku tre të parët, vlen për t’u theksuar mendosh që Kryeministri i paduruar duhet të kjo, janë vende që nuk e kanë njohur ende paraqiste në Kuvendin e Shqipërisë programin e Pavarësinë e Kosovës! Ky është niveli në të cilin e tij qeverisës. vendos gjysmën tjetër të kombit shqiptar Por jo, ai një gjë të tillë dështoi ta bënte! Dhe, Kryeministri i ardhshëm i Shqipërisë. sipas zakonit të vjetër, e përbalti fjalimin e tij me Politikë e dobët kjo, që në vend t’i afrojë më sharje e fyerje. Por, përse i druhet kaq shumë, që shumë shqiptarët i distancon ata nga njëri-tjetri dhe këtë program ta diskutojë e debatojë?! Përse një hendek të tillë mendor e shpirtëror të mbetet kaq i vakët dhe i pashpjeguar si program?! Kryeministrit të ardhshëm të Shqipërisë nuk mund Jam i sigurt që të gjithë e keni shfletuar dhe ta mbushë kurrsesi burokracia e zhvillimit të besoj se edhe ata qytetarë që kanë pasur mbledhjeve të përbashkëta, qofshin këto në Vlorë kureshtjen për të parë çfarë planifikohet për 4 vjetët apo gjetiu, mbledhje të cilat, për shkak të e ardhshëm, duhet ta kenë lexuar në media, dritëshkurtësisë dhe përçarjes që krijoi ai në vizitën sikundër jam i bindur që ju ka rënë në sy se nga e Kosovës, edhe mund të mos realizohen fare, në 79 faqe, 36 janë fotografi ministrash dhe faqet rastin kur Lidhja Demokratike e Kosovës të vijë në mbyllëse të kuqe apo të bardha dhe vetëm 43 faqe qeverisjen e vendit, parti që e themeloi dhe e flasin për një program qeverisjeje, e si i tillë nuk udhëhoqi Presidenti Rugova, së bashku me mund të quhet më program, por thjesht një pamflet popullin e Kosovës, të cilët ai i ofendoi si

203 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Kryeministër i kompleksuar i shqiptarëve, kur në kombëtar. Objektivat që kufizohen në rilindjen e asnjë moment nuk përmendi liderin historik, organizatave rinore, të cilat me sa di unë nuk kanë arkitektin e Pavarësisë së Kosovës, Presidentin vdekur ndonjëherë, apo në krijimin e inkubatorëve Rugova, në vizitën e tij të parë, në fjalimin e tij të të biznesit rinor, objektiva këto jo thjesht minimale parë, në sallën gjysmë bosh edhe të parlamentit për sa kohë bëhet fjalë për një nga grupmoshat kosovar. më të mëdha në Shqipëri dhe një nga grupmoshat Të bëjë nihilistin për arritjet e vendit të vet, me energjinë dhe potencialin më të madh të për efekt elektoral, të sulmojë kundërshtarin e vet shoqërisë tonë, për mbi të gjitha objektiva të vakët për efekt votash, apo të mbyllë sytë i kompleksuar dhe të cekët, të pashoqëruar me një plan konkret kur shkon drejt Kosovës, duke udhëtuar në Rrugën zbatimi, pa afate, apo analiza financiare, si do të e Kombit, se këtë e ka ndërtuar Sali Berisha është realizohen, kur do të implementohen dhe sa do t’u një gjë, por kur mohon historinë e shqiptarëve, kushtojnë taksapaguesve shqiptarë? Kjo tregon vuajtjet dhe përpjekjet e tyre për pavarësinë e paaftësinë për të shkruar një program serioz Kosovës, kur mohon liderin që hodhi themelet për qeverisje. Në këtë pjesë të pamfletit flitet gjithashtu këtë pavarësi dhe kur këtë e bën në mes të një edhe për dy nga tre të rinj ende të papunësuar, parlamenti shqiptar, është në sytë e shqiptarëve, ende me shifra jo reale, por elektorale. nuk ka ku të jetë më keq, Çfarë presim shqiptarët Në paragrafin që i kushtohet punësimit, në nga kjo politikë e jashtme? Çfarë duhet të këtë pamflet nuk ka asnjë prioritet për uljen e këtij mendojnë se je i aftë të bësh në ato parlamente numri dhe nuk ka asnjë shifër për këtë gjë. Të rinjtë apo vende ku minimalisht nuk e njohin historinë mundohet t’i gënjejë në pamflet vetëm me një fjali dhe vuajtjen e kombit shqiptar apo më keq akoma, të përgjithshme dhe të përciptë, ku shkruhet se nuk dëshirojnë të mirën e shqiptarëve? Apo presim prioritet do të kenë punëkërkuesit nën moshën 25- t’i shpëtojë konsulenca e studios së Tony Blair që vjeçare, duke lënë totalisht jashtë dhe pa do t’i kushtojë shqiptarëve 4 milionë paund, dhe përmendur grupmoshën më të madhe të të rinjve që në këtë program apo pamflet është fshehur. shqiptarë atë nga 24-35 vjeç, pikërisht grupmoshën Gafë politike nga padia apo ngushtësi personale e profesionistëve të rinj që sot kërkojnë të punojnë nga pakujdesia, ky mbetet dështim i rëndë i dhe të ndryshojnë Shqipërinë. Ndërkohë që flasim kryeministrit të ardhshëm shqiptar në ditën e tij të për punësimin, premtimi pompoz elektoral i zotit parë, të politikës së jashtme, por me shpresën që Rama ishte krijimi i 300 mijë vendeve të reja të për të mirën e shqiptarëve, rrugës do ta korrigjojë punës. Po të bëjmë një analizë të thjesht dhe të dhe do të reflektojë, sepse të jesh në krye të marrim të mirëqenë denoncimin e tij të paqenë dhe diplomacisë së një vendi, nuk është aq e thjeshtë të rremë për një milion shqiptarë të papunë, por sa të jesh në krye të bashkisë e të bësh “Qytetar edhe faktin se forca e punës në Shqipëri rritet me Nderi” të Tiranës Goran Bregoviç. Nuk është aq e 250 mijë çdo katër vjet, për këdo që di bazat e thjeshtë sa të jesh në krye të një koalicioni zgjedhor aritmetikës së thjeshtë, do të thotë se edhe nëse dhe këtë të fundit ta bekosh nga Boris Tadiç. zoti Rama realizon këtë premtim, përsëri në fund Të nderuar kolegë, duke qenë se Shqipëria të mandatit të tij, do të ketë një milion shqiptarë të dhe Kosova përveçse të qenit një komb, kanë edhe papunë. një të përbashkët tjetër shumë të madhe dhe të Të nderuar kolegë, këtu mund të ketë vetëm rëndësishme, sepse janë kombi me moshën dy shpjegime: ose zoti Rama i ka gënjyer shqiptarët mesatare më të re në Europë, më lejoni të ndalem me shifra gjatë fushatës elektorale ose ka prodhuar dhe diskutimin tim ta vazhdoj te pjesa e pamfletit një pamflet qeverisës që nuk e zgjidh dot këtë prob- që flet për rininë, një pjesë që zë vetëm gjysmë lem. Sidoqoftë mbetet fakti që përsëri ky është një faqe nga 43 faqet e pamfletit, që tregon një dështim i kryeministrit të ardhshëm të Shqipërisë mungesë të spikatur jo thjesht hapësire, por vizioni, që në startin e tij. Për më tepër ai dështon të i cili kufizohet në themelimin e programit të shpjegojë nëse në kuadrin e këtyre vendeve të reja çirakërisë - shkruhet në program - apo në nxitjen të punës, a përfshihen në këtë shifër ata që dalin e sistemit të kredive dhe të mikrokredive me nga sistemi i ndihmës ekonomike, siç shkruan në lehtësira fiskale për sipërmarrjet e të rinjve, pjesën e kujdesit dhe të përfshirjes sociale, ku projekte këto të realizuara nga qeverisja e Partisë pretendon të zëvendësojë ndihmën ekonomike me Demokratike qoftë në nivel lokal apo në atë programin, në vend të asistencës. Pra, a

204 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

parashikon ky program ndërprerjen dhe nxjerrjen në fuqi këtë vit shkollor. Për premtimin e përciptë nga skema e ndihmës ekonomike të 92 familjeve se do të synojë përmirësimin e të ardhurave reale shqiptare që e përfitojnë këtë gjë? A paralajmëron për mësuesit, ndërkohë që sot është fakt se paga ky dështimin e solidaritetit me të dobëtin, aq fort i e mësuesit është mbi dyfishuar, për të qenë më i proklamuar prej tij? saktë është rritur me 147%. Për premtimin për Për t’u kthyer përsëri te vendet e reja të punës, ngritjen e qendrave këshillimore për karrierën në ndarja që bën, bie ndesh me vendosjen e shkollat e mesme dhe vendosjen e programit të prioriteteve qeverisëse dhe tregon mungesë mentorëve, që është thjesht shprehje me fjalë të serioziteti në hartimin e këtij dokumenti, sepse tjera, për atë që sot aplikohet në çdo gjimnaz të nëse nga 300 mijë, vetëm 11 vende pune Shqipërisë që nga implementimi i maturës parashikohet të hapen në sektorin e turizmit, pra shtetërore në vitin 2006. Për premtimin e ngritjes më pak se 3 mijë në vit, nuk ka se si turizmi të së shkollës së lartë të arsimit profesional në quhet sektor prioritar që gjeneron zhvillim partneritet publik dhe privat, që besoj se e ka fjalën ekonomik dhe garanton punësim. Nëse vetëm 4 për akademinë profesionale që funksionon pranë mijë vende pune parashikohen të hapen në Universitetit të Durrësit, e ngritur në bashkëpunim sektorin e teknologjisë dhe informacionit, pra më publik e privat me bankat, kompanitë e pak se një mijë në vit, nuk ka se si të shkruajë se telekomunikacionit dhe ato të turizmit, apo për inovacioni dhe teknologjia e informacioni do të premtimin e kopjuar mot a mot për ngritjen e mundësojnë në Shqipëri rritjen ekonomike të 10- modeleve jotradicionale në arsimin e lartë, si vjeçarit të ardhshëm dhe lipset të aftësohen matura plus 2, them mot a mot, sepse modeli i kapacitete të rëndësishme njerëzore. Rëndësia: maturës plus 2 sot aplikohet në tri universitete në janë katër mijë vetë në vit? Shqipëri dhe vazhdojnë të vijnë 1500 studentë. Të nderuar kolegë dhe qytetarë, e cilësova Ndaj edhe kur flitet për arsimin “pamfleti” qeverisës që në fillim këtë pamflet qeverisës si herë-herë të bie në mediokritetin e kopjes dhe përsëritjes së pacipë dhe herë-herë të kopjuar dhe tërësisht të reformave tashmë të ndërmarra dhe të dobët. implementuara, por nuk mund të presësh ndryshe Së fundi, dëshiroj të ndalem në atë sektor që nga Kryeministri i kompleksuar, Edi Rama, që 50% nuk forcon vetëm të rinjtë shqiptarë dhe i bën ata të të rinjve shqiptarë i quan analfabetë funksionalë. të aftë për tregun e punës, por që forcon Shqipërinë Të nderuar kolegë, në përgjithësi - arsimi, sepse një komb i shkolluar I shkruar si një hartim, sa nihilist aq edhe pa mirë është gjithmonë një komb i fortë, por vizion; sa i padetajuar, aq edhe i cekët; sa i kopjuar, fatkeqësisht është e pakët që ky pamflet nuk të aq edhe i mbushur me kohën dëshirore të foljes, bën optimist në këtë aspekt. E them këtë jo thjesht ky dokument jo serioz nuk mund te konsiderohet për të bërë politikë, por po të lexosh me vëmendje dhe votohet si program qeverisjeje. Jo vetëm nuk me sa kompleks të theksuar trajtohet kapitulli mbi do të ishte në nderin tonë, por do të ishte një e arsimin, përveç nihilizmit të mohimit, të vret syrin padrejtë që u bëhet qytetarëve shqiptarë, përfshirë përsëritja e atyre reformave që tashmë janë këtu edhe ata që e kanë votuar këtë maxhorancë, realizuar nga qeveria e Kryeministrit Berisha. Këtu nëse ky dokument do të shërbente si pamflet për e kam fjalën për premtimet e futjes masive të qeverisjen e ardhshme të vendit. shërbimeve të teknologjisë së informacionit në Me të drejtë votuesit dhe simpatizantët e arsimin shqiptar, ndërkohë që kjo gjë është arritur Partisë Socialiste do të thoshin le t’i provojmë nga qeverisja e Partisë Demokratike, duke shtrirë njëherë, por me këtë dokument pa thelb dhe teknologjinë e informacionit në çdo cep dhe shkollë përmbajtje, plot kopje e përsëritje të reformave të të Shqipërisë. Premtimi se do të rritet deri në 90% filluara apo mbaruara nga qeveria e mëparshme, i niveli i përfundimit të arsimit të mesëm, ndërkohë cili duhet të ishte guri i themelit të një qeverisje, që sot kjo shifër është 92%, për premtimin se tregon që në start se aftësia e vetme që i mbetet prindërve dhe komunitetit do t’u krijohen mundësitë zyrës së Kryeministrit të kompleksuar është të bëjë ligjore për ndryshimin e drejtuesve dhe mësuesve fasada, të stilizojë e të shëmtojë simbolin kombëtar në shkolla, ndërkohë që kjo gjë parashikohet në të shqiponjës e të bëjë veç zhurmë dhe show. Për ligjin e ri “Për arsimin parauniversitar”, votuar në të mirën e qytetarëve shqiptarë, shpresoj që parlament në qershor të vitit 2012 dhe që ka hyrë programi qeverisës të kthjellohet rrugës, jo në 100

205 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ditët e para, se nuk ka më program 100-ditorë, aq jam i bindur se zbatimi i këtij programi do të arrijë të proklamuar në media. E mbi të gjitha, shpresoj ta bëjë Shqipërinë të ecë më shpejt drejt integrimit që ato premtime copy paste që ripërsërisin arritjet europian, si destinacioni ynë natyral. Programi i konkrete të qeverisjes së Partisë Demokratike e paraqitur për miratim parashtron mënyrën dhe që tentohet të paraqiten si premtime të qeverisë hapat konkretë që duhen ndërmarrë pa humbur së ardhshme, të mos proklamohen si sukses nga kohë për të ndryshuar gjendjen në të cilën ndodhet kjo qeveri pas disa muajsh. vendi. Ky program parashtron në mënyrë të qartë Të nderuar kolegë, objektivat që qeveria i ka vendosur vetes për Në fund nuk mund të mos bëj një sqarim mbi reformimin e thellë të Policisë së Shtetit dhe fjalimin politik që mbuloi sqarimin e këtij programi, agjencive të tjera ligjzbatuese për të forcuar në mungesë të një programi serioz. Fjalim, i cili u pavarësinë, paanshmërinë, profesionalizmin dhe dominua nga kompleksi i inferioritetit, mbi të gjitha efikasitetin e sistemit gjyqësor; për të reformuar kur bëri krahasimin mes zgjedhjeve të fundit me mekanizmat që garantojnë respektimin e pronës ato historike të vitit 1992. Në radhë të parë, një publike dhe private në Shqipëri; për të ndryshuar krahasim i tillë i mohon guximin dhe sakrificën gjendjen e rëndë ekonomike dhe për të ndërtuar studentëve të dhjetorit të vitit 1990 dhe qytetarëve një profil të ri ekonomik të projektuar drejt të të Tiranës e gjithë Shqipërisë që i mbështetën ata. ardhmes nëpërmjet identifikimit të sektorëve Së dyti, sistemi të cilin ata luftuan dhe rrëzuan prioritarë si manifaktura, energjia, turizmi, bujqësia, ishte ai që e mbante Shqipërinë të izoluar nën agroindustria, arsimi dhe shërbimet. stemën e draprit e çekanit; ndërsa sot jetojmë në Dua të them disa fjalë për qarkun e Beratit, një Shqipëri anëtare të NATO-s, me Kosovën e deputet i të cilit kam privilegjin të jem. Për ne është pavarur, ku shqiptarët lëvizin të lirë dhe pa viza në një përgjegjësi e veçantë besimi që qarku i Beratit Europë. i dha kësaj maxhorancë, me mbi 2/3 të votave, Së treti, në epiqendër të këtyre ndryshimeve dhe LSI-së si forca e dytë më e madhe në këtë madhore, nga gjeneza e deri në realizimin e këtyre qark. Unë inkurajoj me vendosmëri qeverinë e re ëndrrave, i vjen mirë apo jo, ka qenë Partia për një vëmendje të veçantë ndaj Beratit, Kuçovës Demokratike e Shqipërisë! dhe Skraparit për t’u ndarë njëherë e mirë nga Së fundmi, edhe pse pas 8 vjetësh në opozitë, historia e harresës që është e aplikuar ndaj tyre në qershor, Partia Socialiste, e drejtuar prej jush, deri tani. Le të fillojë kjo qasje e re me rrugën mori një deputet më pak se legjislaturën e fundit, Lushnjë-Berat, e cila vazhdon të ngelet në gjendje por sot jeni në maxhorancë jo në sajë të votave të të mjeruar. shqiptarëve, por në sajë të partnerit që keni në Unë jam i bindur se politikat e qeverisë Rama koalicion. Ndaj nëse nuk arrini t’i kuptoni apo t’i për punësimin, si në të gjithë Shqipërinë, do të tejkaloni këto, pavarësisht votëbesimit sot në ndikojnë në uljen e papunësisë edhe në qarkun e parlament, nga moria e togfjalëshave që janë Beratit, si një nga problemet më emergjente që përdorur nga qershori deri më sot shtuar zyrës së kërkojnë zgjidhje. Për sa i përket sektorit të turizmit, Kryeministrit, kam përshtypjen se i vetmi që do të më vjen shumë mirë kur konstatoj se kjo qeveri e mbetet është zyra e Kryeministrit të kompleksuar vlerëson si shumë të rëndësishëm në zhvillimin e të Shqipërisë. vendit, në rritjen e ekonomisë dhe në zbutjen e Ju faleminderit! varfërisë, për faktin e thjeshtë se njoh shumë mirë Ilir Meta – Fjalën e ka zoti Gledjon Rehovica. realitetin e Beratit 2400-vjeçar dhe potencialin e tij Të përgatiten deputetët Aldo Bumci, Dashamir turistik, aq shumë të propaganduar, por shumë pak Shehi, Agron Duka dhe Musa Ulqini. të konsideruar. Gledjon Rehovica – I nderuar zoti kryetar, Në emër të popullit të Beratit kërkoj të Të nderuar kolegë deputetë, përcaktoj si detyrim për qeverinë parashikimin dhe Personalisht e vlerësoj ndryshe nga sa e ndërhyrjen brenda një kohe sa më të shkurtër në pasqyrojnë kolegët deputetë, përfaqësues të rrjetin infrastrukturor kombëtar, në mënyrë që opozitës. Programi i qeverisë që jemi duke e aksesi në këtë qytet, i bërë pjesë e trashëgimisë diskutuar është një program i qartë, i detajuar që botërore, të mos i ngjajë më një odiseje të vërtetë. ka ndërthurur në mënyrë perfekte programet Vëmendja që duket se i ka kushtuar qeveria rritjes elektorale të partnerëve të kësaj maxhorance. Unë së punësimit dhe zhvillimit rural, krijimit të vendeve

206 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

të reja të punës në agropërpunim, si dhe punësimit emrin një burri shteti të shquar, mbretit Zogu i I-rë, për fermerët në shërbime shumë të kërkuara në eshtrat e së cilit edhe shteti francez në vitin 2012 i agroturizëm, përkon plotësisht me nevojat e zhvarrosi me nderimet më të larta, nderime të fermerëve, të cilët na është shprehur personalisht rezervuara për personalitete të larta shtetërore dhe gjatë fushatës elektorale. Më vjen shumë mirë për të shquara. Nuk ka nevojë të jesh monarkist për fermerët shqiptarë, më vjen shumë mirë për ta kur të vlerësuar trashëgiminë e mbretit Zog. konstatoj se qeveria në program parashikon t’i Këto janë dy akte denjësisht përfaqësuese të mbështesë me fonde garancie dhe me zbatim të vizionit të Edi Ramës dhe Partisë Socialiste, të cilët skemave të sigurimit të prodhimeve nga dëmtimet vazhdojnë t’i shikojnë personalitet e shquara të natyrore të kulturave bujqësore dhe blektoriale kombit nëpërmjet lentes ideologjike dhe partiake, nëpërmjet përcaktimit të modaliteteve të nxitjes së por ata nuk mund të jenë kurrsesi përfaqësues të kreditimit për bujqësinë dhe agropërpunimin në shtetit shqiptar. Ndaj fjala ime e parë në këtë raport me fondet e garancive që do të vihen në seancë është protesta. Protestoj ndaj kësaj politike dispozicion për këtë qëllim. që padenjësisht frymëzon përçarje në skenën Për të gjitha këto arsye dhe mbi të gjitha për politike të Kosovës dhe në raportet e Kosovës me të plotësuar me ndjenjën e përgjegjësisë më të Shqipërinë. madhe misionin që më kanë ngarkuar zgjedhësit, Gabimet e zotit Rama nuk janë rastësore. Në unë deklaroj votën time pro programit të qeverisë pjesën e politikës së jashtme të programit, dhe përbërjes së saj, ndaj ju ftoj të gjithëve ta cilësohet: “Shërbimi shqiptar i jashtëm është votojmë, se shqiptarët nuk kanë më kohë për të pasqyra më e keqe e keqqeverisjes”. Më tej në humbur, ata nuk kanë më kohë për fjalë, por nevojë këtë program thuhet që programi ynë në politikën që të ecin më shpjet. e jashtme do të korrigjojë gabimet e të shkuarës. Faleminderit! E kam të vështirë ta kuptoj se si tre ish-ministra të Ilir Meta – Faleminderit! Jashtëm, që kanë drejtuar këtë dikaster katër vitet Ftoj deputetin Aldo Bumçi. Të përgatiten e kaluara, dy prej tyre ish-zëvendëskryeministra, zotërinjtë Dashamir Shehi, Agron Duka, Musa pjesë e rëndësishme e këtij kabineti e kësaj Ulqini dhe Spartak Muhedini. shumice, pranojnë këto vlerësime, madje shkojnë Aldo Bumçi – I nderuar zoti kryetar i Kuvendit, në autokritikë kaq të thellë, sa të hedhin baltë mbi të nderuar kolegë deputetë politikën dhe shërbimin tonë të jashtëm. E kam Qeveria e re edhe pse jo ende e votuar e nisi vështirë të besoj, se nuk e kanë lexuar programin aktivitetin e saj diplomatik, siç është bërë tashmë për politikën e jashtme, por është më e vështirë të traditë me një vizitë zyrtare në Kosovë. Gjatë kësaj mendosh që e kanë lexuar dhe e kanë miratuar. vizite, përtej të gjitha pritshmërive dhe normave Nuk është çështje bindjesh politike, për një protokollare bazë që shoqërojnë rëndom vizita të përcaktim të tillë për të gjithë shërbimin tonë tilla, ndodhi diçka e paprecedentë dhe e padenjë diplomatik. Ky dokument që po diskutohet këtu dhe për shtetin shqiptar. Kryeministri Rama, në fjalën do të votohet, nuk analizohet vetëm nga deputetët e tij në Kuvendin e Republikës së Kosovës, nuk shqiptarë, por edhe nga vendet e tjera që, sado pati kurajën dhe kujtesën historike të përmendte, pak kanë vëmendje dhe interesa ndaj Shqipërisë. qoftë edhe një herë të vetme, emrin e Presidenti Prandaj kjo frazë është çnderuese dhe duhet të Rugova. Në këtë fjalim, para Kuvendit të Kosovës, hiqet. E kam të vështirë, prapë të kuptoj këtë zell Kryeministri Rama e përmendi emrin “Serbi” rreth të shumicës së re, për të nxirë çdo sukses dhe 10 herë, në emër të vizionit të tij bashkëpunues arritje të Shqipërisë në politikën e jashtme. E dhe dorështrirës, por nuk gjeti kurajë të përmendë vërteta është tërësisht ndryshe, dhe kjo një herë të vetme emrin e presidentit Rugova, siç konstatohet lehtësisht nga çdo qytetar shqiptar, është quajtur “Gandi i shqiptarëve”, njeriut që e konfirmohet nga partnerët tanë në botë. Gjatë nxori çështjen e Kosovës nga errësira dhe e çoi këtyre viteve, Shqipëria ka fituar një status dhe rol në kancelaritë ndërkombëtare. të ri në arenën ndërkombëtare, fakt që pasqyrohet Kryeministri i Shqipërisë, ndërsa përpiqej të në arritjet tona, domethënëse, strategjike dhe frymëzonte deputetët e Kuvendit të Kosovës për kombëtare. Në fakt, nuk ka periudhë tjetër të marrëdhënie të reja historike me fqinjët edhe përtej, historisë së shtetit shqiptar, kur politika jonë e konsideron “qoftëlargu” edhe nuk i përmend dot jashtme ka shënuar më shumë suksese dhe i ka

207 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

shërbyer më shumë qytetarëve dhe interesave të kemi qendra të përbashkëta kulturore dhe i kemi kombit në tërësi. hapur ato. I kemi kushtuar një vëmendje parësore Anëtarësimi i vendit në NATO në vitin 2009 operacionit të NATO-s, KFOR-it në Kosovë, shënon një arritje historike për Shqipërinë dhe mbështetjes dhe bashkëpunimit të NATO-s me shqiptarët, anëtarësimin në aleancën më të forcën e sigurisë së Kosovës. Vlen të përmendet fuqishme, më të suksesshme të të gjitha kohërave. angazhimi ynë në deklaratën e NATO-s për As parashikuesit më optimistë të opozitës dhe jo kapacitet të plotë të forcave operacionale të më një pesimist i zellshëm si zoti Rama, nuk e sigurisë së Kosovës, një deklaratë me domethënie kishin menduar anëtarësimin e Shqipërisë në të madhe. Çfarë është më e rëndësishmja, ne NATO, por ne ia dolëm, zoti Rama, me këtë politikë ndërtuam Rrugën e Kombit, e cila ka ndikuar në të jashtme dhe me këtë trupë diplomatike. Integrimi 7-fishim të marrëdhënieve tregtare Shqipëri- i Shqipërisë në Europë mban emrin e Partisë Kosovë, ka 10-fishuar shkëmbimet njerëzore. Demokratike. Gjatë këtyre viteve, duke filluar nga Gjatë këtyre viteve në totalin e investimeve qershori i vitit 2006 nënshkruam Marrëveshjen e në Kosovë, kapitali që buron nga Shqipëria renditet Stabilizim–Associimit, duke shkrirë një i pari në rajon dhe i shtati mbas vendeve si marrëdhënie 3-vjeçare të ngrirë nga ish-qeveria Gjermania, Austria, Holanda. Ndërsa sot Shqipëria socialiste me Bashkimin Europian. Kjo është destinacioni më i madh i dytë i eksporteve marrëveshje u ratifikua nga 27 vendet anëtare dhe kosovare, mbas Italisë. hyri në fuqi në prill të vitit 2009. Po atë muaj, Në listën e sukseseve të politikës sonë të aplikuam për vendin kandidat. Plotësuam një jashtme është dhe TAP-I. Ne nënshkruam pyetësor të dërguar nga Komisioni Europian me marrëveshjen trepalëshe me Italinë dhe Greqinë, 2284 pyetje, me mbi 2000 nënpyetje, një sfidë e memorandumin e bashkëpunimit me Malin e Zi, realizuar me sukses nga kjo administratë që Kroacinë dhe Bosnjën për ndërtimin e gazsjellësit vlerësohet në mënyrën më negative. Ne shembëm adriatiko-jonian, që do ta çojë gazin nga murin e vizave për shqiptarët, jo me imagjinatë, Azerbajxhani në veri të Ballkanit. Shqipëria vendi por duke përmbushur detyrimet, duke i bindur më i vogël në gjurmën ku kalon ky gazsjellës, ka partnerët ndërkombëtarë dhe europianë edhe pasi luajtur një rol të rëndësishëm përtej peshës së tij, ju i trembnit, se Shqipëria do të shkretohej më falë diplomacisë aktive të Kryeministrit Berisha. Ky datën 15 dhjetor 2010, kur liberalizmi do të hynte rol i luajtur nga Shqipëria është sot i konfirmuar në fuqi. Por qytetarët shqiptarë do të shkonin nga partnerët tanë, Italia, Greqia dhe përfaqësuesit denjësisht në Europë, më denjësisht se çdo qytetar e koncorsiumit të TAP-it. tjetër i rajonit. Në progresraportin e vitit 2012, Gjatë këtyre viteve në kemi rritur ndjeshëm Komisioni Europian propozoi dhënien e statusit të aktivitetin tonë diplomatik, kemi nënshkruar në 8 vendit kandidat për Shqipërinë. Ne e dimë historinë vjet 942 marrëveshje ndërkombëtare, 572 e bllokimit tënd eurofob që i mohoi Shqipërisë marrëveshje dypalëshe, 228 marrëveshje me BE- statusin e vendit kandidat për tri vite radhazi. Një në, 122 marrëveshje shumëpalëshe, çka do të histori e pa precedent. thotë një marrëveshje ndërkombëtare në tri ditë. Diplomacia jonë ka lobuar fuqishëm për Gjatë këtyre viteve kemi realizuar pavarësinë e Kosovës, ka vijuar të lobojë fuqishëm marrëdhënie të nivelit të lartë me Gjermaninë, për njohjen ndërkombëtare të saj, ku tashmë101 Francën, Italinë, Kinën, Japoninë, Turqinë, Izraelin, shtete nga të gjitha kontinentet e kanë njohur Greqinë, Austrinë dhe shumë vende të tjera. Vlen Kosovën. Vlen për t’u përmendur kontributi i të përmendet vizita e Presidentit Bush në qershor Shqipërisë në opinionin këshillimor të Gjykatës 2007, e sekretares së shtetit Klinton, në nëntor Ndërkombëtare të Drejtësisë në korrik të vitit 2010, 2012 në nder të 100-vjetorit të Pavarësisë së që legjitimoi pavarësinë. Shqipëria ka luajtur një shqiptarëve. Nënshkrimin e marrëveshjes së rol aktiv për të mbështetur anëtarësimin e Kosovës partneritetit strategjik me Italinë në 2010-n. Gjatë në organizata rajonale dhe ndërkombëtare. Është këtyre viteve që vendet po mbyllin përfaqësitë e ndërtuar një bazë solide ligjore me 92 marrëveshje, tyre për të racionalizuar fondet për shkak të krizës, ku përfshihet protokolli i komisionit të përbashkët në Shqipëri janë hapur ambasada të huaja, si ajo ndërqeveritar Shqipëri- Kosovë, i cili vendosi bazat e Brazilit, Izraelit, vendeve të Gjirit Persik; vendeve e një partneriteti strategjik. Kemi rënë dakord të

208 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

europiane, si Sllovenia, si shembull i peshës dhe turizmi kontribuon në mënyrë të drejtpërdrejtë në rolit të ri që ka marrë Shqipëria. 6,1% të prodhimit tonë të përgjithshëm bruto, krijon Ky përmirësim i imazhit të Shqipërisë në 51 mijë vende pune në ekonominë tonë, kontribuan botë ka pasur një ndikim të drejtpërdrejtë në në 21, 4% të prodhimit të brendshëm bruto, duke ekonominë e vendit. Kemi një rritje të ndjeshme të hapur 184 mijë vende pune. Potenciali është i investimeve të huaja. Patjetër këto investime kanë jashtëzakonshëm. Në programin tuaj nuk ka besim ardhur se ka ndryshuar Shqipëria reale, por kjo që premtohen kaq pak vende pune për një sektor Shqipëri reale duhet t’i bëhej e ditur botës. me një potencial marramendës. Në vitet 2001-2005 Shqipëria thithi 1 Dëshiroj të ndalem në mënyrë të veçantë në miliard e 40 milionë investime të huaja, në vitet tri masa që ju parashikoni të ndërmerrni në këtë 2009-2012, vite të krizës ekonomikë botërore, arriti fushë. E para: deklaroni se do të hartoni dhe të thithë 3 miliardë e 65 milionë investime të huaja. zbatoni programin për bregdetin e Jonit, që do të Në raportin World Investement Report të UNCTAD- paraqesë modelet e para të rigjenerimit të it, organizatë e Kombeve të Bashkuara që ndjek qëndrueshëm. investimet, thuhet: “Rritja e investimeve të huaja Zoti Rama, ju e dini që për bregdetin e në Shqipëri gjatë viteve të krizës ekonomike eshtë Jugut është miratuar masterplani për zhvillimin e më e lartë se mesatarja e rajonit”, një deklaratë integruar të këtij bregdeti, i financuar nga Banka shumë domethënëse kjo. Botërore, me një koncorsium ekspertësh britanikë Përmirësimi i ndjeshëm i imazhit të Shqipërisë dhe austriakë. Ka hyrë në fuqi, ka filluar zbatimi i në botë ka pasur një ndikim të drejtpërdrejtë në tij me financimin e rrugëve, trajtimit të mbetjeve, rritjen e numrit të turistëve të huaj që kanë vizituar me miratimin e planeve të Bashkisë së Himarës, Shqipërinë. Si asnjëherë tjetër në historinë tonë Lukova vjen më vonë, restaurimin e trashëgimisë potencialet turistike të Shqipërisë dhe emri kulturore. Atëherë çfarë plani tjetër propozoni ju? “Shqipëria turistike” u promovuan nga media dhe Në 11 vjet ju nuk ishit i aftë të ndërtonit planin agjencitë më të mëdha turistike të botës. rregullues të Tiranës dhe tani doni të zhbëni planin Në vitin 2011, Lonely Planet, agjencia më e rivierës së Jugut? Për cfarë e bëni këtë? Siç bëtë e madhe turistike në botë, ftonte qytetarët e botës me Tiranën, që e trajtuat si çifligun tuaj, ku të merrnin fëmijët e tyre dhe të vizitonin Shqipërinë ndërtohej dhe sa ndërtohej e vendosnit ju. Donit si një ndër dhjetë destinacionet më të të bëni kështu edhe me perlën e rivierës shqiptare. rekomanduara. Të njëjtën gjë kanë bërë me E dyta, keni deklaruar se do të prishni dhjetëra agjenci dhe media të njohura. Në prill të ndërtimet pa leje. Ju mbështesim plotësisht, por këtij viti që flasim World Travel and Turism Concil, keni bërë edhe një deklaratë tjetër. Do të prishni siti botëror i turizmit të udhëtimeve, një nga edhe ndërtimet me leje. Kam pyetur veten se pse organizatat më të mëdha, i dha Bjeshkëve të një kryeministër ka nevojë të thotë publikisht se Namuna çmimin e parë ndër dhjetëra destinacione do të prishë ndërtimet me leje? Çfarë nevoje ka? që konkurronin. Ku ka ndodhur më parë që Çfarë sigurie dhe garancie ka një sipërmarrës, një Shqipëria të promovohet në këtë shkallë? ndërtues, që të jetë në rregull me letra me shtetin? Më vjen mirë që ky është konkluzion në të Sipas kësaj deklarate nuk vlen asnjë. Vlen vetëm cilin keni arritur edhe ju, zoti Rama, edhe pse me vullneti arbitrar dhe abuzues i Kryeministrit. Ky vonesë. Rendja e mediave të kontrolluara nga ju është shantazh i hapur. T’u thuash ndërtuesve dhe për të promovuar Shqipërinë turistike mbas 23 sipërmarrësve që ndërtimet nuk kanë vlerë, nëse qershorit ishte mbresëlënëse, sikur Shqipëria kanë lejë apo jo. Jam unë që e vendos. Ky është ndryshoi për një ditë. Për ne Shqipëria do të mbetet vetëm shantazh. e bukur edhe pse e qeverisni ju sot. Keni deklaruar me të madhe gjatë fushatës, Për shkak të përmirësimit të imazhit të e bëtë edhe në Kosovë, se do të keni një paketë Shqipërisë numri i vizitorëve në vitin 2012, pra atyre të përbashkët turistike Shqipëri-Kosovë-Rajon. që nuk janë shtetas shqiptarë, ishte 3 milionë e Zoti Rama, më lejoni t’ju informoj se kjo është 436 mijë vizitorë, nga 751 mijë vizitorë të huaj në një ofertë normale e tregut të sotëm! Nuk ka një, 2005-n. Turizmi sot është një degë e rëndësishme por janë me dhjetëra operatorët turistikë, ku e ekonomisë shqiptare. Sipas të dhënave të shqiptarë dhe të huaj që ofrojnë këto paketa Këshillit Botëror të Turizmit dhe Udhëtimeve, turistike, ato nuk i ofron dot shteti, por janë

209 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

agjencitë dhe operatorët turistikë privatë, që sot lekë të vjetra. Pra, një fond që krijohej për rreth ofrojnë paketa, ku turistët qëndrojnë disa net në 900 milionë dollarë, 90% e të cilit shkonte për Kroaci, Mal të Zi, Shqipëri, Maqedoni, Kosovë me fondin e kompensimit. Ato ndërtime janë bërë në intenerare të ndryshme, sepse konkurrojnë në treg. toka pronarësh legjitimë dhe ne nuk mund të Në fund dua të kthehem tek ekonomia. prishim qytete, si Kamza, Bathorja, prandaj gjetëm Ne jemi në vitin e pestë të krizës ekonomike paqe sociale. 300 mijë vende pune. Kostoja botërore, një krizë që ka goditur fort Greqinë dhe mesatare e hapjes së një vendi pune kushton 9 Italinë, me të cilat ne jemi të lidhur me 1000 fije mijë euro. 3000 mijë vende bëjnë 2 miliardë e 700 për shkak të emigrantëve, investimeve të huaja mijë dollarë. Ulja e taksës për 95% të shqiptarëve dhe tregtisë. Pavarësisht nga kohëzgjatja dhe kjo do të krijojë një gropë që s’mund të mbushët. A darë që ka mbërthyer Shqipërinë, ne nuk kemi rënë mund të ketë program me këto premtime? në recesion. Ky fakt është nënvizuar nga BE-ja. Zoti Rama, qytetarët presin që ju t’i ktheni Siç shprehet komisioneri Fyle: “Jemi të besim dhe jo shqetësim ekonomisë shqiptare. Të impresionuar nga rezistenca e ekonomisë paktën me tri deklarata tuajat se do të rishikoni shqiptare.” Pse kjo deklaratë? Sepse pritej e çdo privatizim dhe koncesion, nuk deklaroni se sa kundërta. Të gjitha gjasat ishin që një vend i lidhur do të jetë shkalla e taksës progresive dhe deklarata kaq ngushtë me Italinë dhe Greqinë, dhe me një e paprecedentë se do të prishni ndërtimet me leje, krizë kaq të gjatë do të binte në recesion, sepse tregon ankth dhe shqetësim në një ekonomi që ka lidhjet strukturore me këto vende nuk mund të nevojë për të kundërtën. zhbëheshin Brenda natës. Por ne nuk ramë. A Faleminderit! mund të jetë kjo rastësi? Ilir Meta – Faleminderit! Nëse ky vend ishte keqqeverisur, jo vetëm do Fjalën e ka deputeti Dashamir Shehi. të ishim në recesion, por do të ishim në recesionin Dashamir Shehi - Të nderuar kolegë, që ranë vendet baltike apo Greqia. Por kjo s’ndodhi Më që e kam shkelur pak rregullin, kam ardhur dhe kjo është arritja jonë më e madhe. Të ruash me vonesë, po flas shkurt. Gjykoj se pas kaq Shqipërinë nga recesioni ekonomik në këto kushte, shumë fjalimesh shumica e gjërave janë thënë. ka qenë më e vështirë se të anëtarësonim vendin Unë gjykoj se ka edhe disa gjëra për të thënë. Tri në NATO, më e vështirë se të liberalizonim vizat, ditë më parë këtu dëgjuam Kryeministrin e ri që iu se të ndërtonim Rrugën e Kombit dhe kjo arritje, drejtua ish-Kryeministrit me një lumë kritikash dhe unë jam i bindur se nuk qe e lehtë. ankimesh për të zezat dhe zullumet që i janë bërë Çfarë ofrohet për të zëvendësuar këtë model Shqipërisë dhe shqiptarëve. Deri këtu është të suksesshëm? Nuk kemi një model. Pse nuk kemi normale për një fjalim të parë politik, por unë gjykoj një model ekonomik? A i mungojnë ekspertët të se Kryeministri, përtej asaj që është një majtës? Jo. Ka drejtuar qeverinë dhe nuk i ka parlamentar i ri, është një politikan i vjetër dhe kisha munguar koha për të pasur një program. Por nuk menduar se fitimtarët janë më tolerantë. Jo se ka një program, pasi është e pamundur të duhet të harrojnë, por sepse kanë kohë të përkthesh premtimet profetike në një program. Unë mjaftueshme përpara për të kujtuar. do të ndalem shkurtimisht: Çfarë grope krijon në Mua e gjitha kjo skenë përtej trishtimit që sjell buxhetin e shtetit shëndetësia falas? Sot sherri midis kolegëve, më kujtoi një histori për të kontributet shëndetësore mbulojnë 120 milionë qeshur të kohës së socializmit. Besoj se gjysma e dollarë. Po t’i heqim, me çfarë do të mbushet kjo dinë historinë e letrave të drejtorit të vjetër me gropë? Premtimi për heqjen e TVSH-së do t’i drejtorin e ri. I riu i tha se çdo bëj unë tani me këto kushtojë buxhetit të shtetit 50 milionë dollarë të halle. Të kam lënë tre letra, dhe lexoji çdo gjashtë tjerë. Rimbursimi i TVSH-së nga 20% në 6% do t’i muaj. E hapi të parën: “Shaj edhe 6 muaj”. Kur kushtojë 25 milionë dollarë të tjerë. Këto janë të hapi të dytën, lexoi: “Vazhdo edhe 6 muaj të tjerë”, dhëna të përafërta dhe duhet t’i kishit bërë ju që i ndërsa në të tretën lexoi: “Ulu edhe ti e shkruaj 3 propozoni. letra!”. Kështu edhe kjo punë, pra do të vijë një Legalizimet falas. Janë rreth 300 mijë ditë kur do të mbarojë kjo puna e të sharës. Deri ndërtime informale për 300 metër katrorë brenda ku do të shkojë? Kemi pasur kohë 8 vjet, 4 vjet për vijës së verdhë dhe 500 metër katrorë jashtë vijës hir të kësaj Kushtetute, pak të ngatërruar, kemi së verdhë. Qytetarët duhet të paguajnë 3 milionë pasur kohë edhe dy muaj të shajmë. Unë kam

210 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

idenë se këtu duhet të vijmë për të ndërtuar një e vërtetë duhet të ishte si do ta bëjmë rilindje këtë, copë rruge të re për Shqipërinë dhe për të gjithë kur një dokument bazë, siç është Kushtetuta, po shqiptarët, gjithsekush pastaj sipas bindjeve të ta shohësh gjithë këtë program, nuk atakohet fare. veta, të majta apo të djathta. Mbi çfarë shinash do të lëvizin gjithë këto reforma Të nderuar kolegë, përtej humorit, dua t’ju të mëdha, kur ne nuk lëvizim atë që është kujtoj se kjo maxhorancë ka shansin, sepse ka dokumenti bazë i shtetit, Kushtetutën? Unë gjykoj numrat e pafund, për të bërë çfarëdolloj reforme që në idetë e kësaj maxhorance, në detyrat e kësaj dhe për të ushtruar çfarëdolloj pushteti. Madje, qeverie dhe në mendjen e këtij Kryeministri nuk edhe po pati keqdashje apo një lloj arrogance, këtë ekziston ideja reale e ndryshimit, aq më pak e ka, sepse ia japin numrat. E ka këtë shans që epokale dhe rilindëse, në qoftë se këtu nuk është nuk e kanë pasur të tjerët, por ka edhe një defekt marrë përsipër të ndryshohen ose të diskutohet, të madh. Nuk ka absolutisht asnjë lloj justifikimi, pra të hapet debati rreth dokumentit bazë të shtetit asnjë lloj skuze për mossukseset e veta. Në qoftë shqiptar, mbi të cilin ne kemi besuar që në fillim se pala tjetër ka pasur vështirësinë për t’iu mbajtur fare e në bazë të të cilit do të mbështeten edhe ekuilibrave dhe sherreve parlamentare, të tërhiqej, reformat, në qoftë se realisht duam reforma pra kishte shansin për të pranuar disa defekte, kjo europianizuese. maxhorancë nuk e ka. Ka luksin e një maxhorance Kushtetuta e Shqipërisë ka 15 vjet. Është super të madhe, por ka edhe defektin që do t’i shumë pak për një kushtetutë për t’u lëvizur, në bëhet i dukshëm çfarëdolloj mossuksesi. Europë, por është kohë shumë e gjatë për një vend Programi që zoti Rama paraqiti këtu, me thënë transitor si Shqipëria, që të qëndrojë e të vërtetën, ishte i mbushur me dëshirë pandryshueshme. Kushtetuta i ka treguar të gjithë shpresëdhënëse, si edhe me hipoteza politike. Po boshllëqet dhe defektet e veta, duke nisur që nga them hipoteza, sepse nuk m’u dukën realitete raporti i Presidentit me institucionet, parlamentin, konkrete politike, por me shifra të përafërta, me në radhë të parë, qeverisë dhe një sërë sherresh shumë pak gjëra konkrete dhe me shumë pak e debatesh që kanë buruar nga kjo sallë vitet e realitete të pritshme e të matshme, siç i duam. fundit, të cilat, në një farë mënyre, kanë qenë edhe Programit i mungon një aks, një bosht mbi të cilin defekte kushtetuese. do të lëviznin pjesët e tjera. Unë kam pritur këtu, Unë gjykoj se është koha, zoti Kryeministër, që për këta 4 vjet zoti Rama dhe kjo maxhorancë për ta filluar këtë çështje, sepse në qoftë se duam që kanë armë të pafund, të vinin këtu dhe të që kjo punë të jetë e paqme, e fisme dhe e qetë, thoshin: “Ne kemi zgjidhur këtu 4 gjëra për të bërë: duhet filluar në një kohë afatgjate. Fillohet sot për 1, 2, 3,4. Pra, pas 4 vjetësh shqiptarë shkoni të t’u mbyllur përpara zgjedhjeve. Kjo punë nuk mund sigurt në shtëpi, sepse këto i keni! Këtu është marrë të bëhet nën presionet elektorale. Kjo tezë i pak nga të gjitha. Pra, është menduar t’i vendoset mungon këtij programi. Kjo është shina mbi të cilën nga pak krem të gjithave dhe kjo bukë të bëhet mund të vendosësh pastaj çfarëdolloj vagoni dhe tortë. Unë gjykoj se nuk është kështu. Kjo qeveri t’i japësh shpejtësinë që dëshiron. Por pa këtë lloj duhet të kishte disa objektiva të qarta, të thjeshta traseje politike konstitucionale, ku do të lëvizin këto dhe në afate kohore, të cilat nuk i ka. Emrin ia kanë reforma rilindase? Do të lëvizin vetëm gjërat e vendosur të madh, shumë të madh dhe të bukur si vogla, siç kanë lëvizur rëndom. Prandaj, unë do të gjetje, Rilindje, mirëpo a ka ky program gjëra që thosha se ky është impenjim madhor për këtë vërtet të tërheqin drejt rilindjes dhe që sjellin parlament, por në radhë të parë për këtë qeveri përmbysje epokale? Këto janë rilindjet. Edhe kjo dhe për këtë maxhorancë. Kjo është Rilindje. e jona, e Shqipërisë, e vogël me 4 vjershëtor, por Ky parlament dhe kjo maxhorancë kanë dalë e kishte një ndryshim. edhe si rezultat i aplikimit të një kodi zgjedhor, të Ky program qeverisës nuk është vetëm cilin e kanë kontestuar të gjitha palët, të majtë e të programi i qeverisë, pra i 20 ministrave, por është djathtë, të mëdha e të vogla. Të gjithë i dimë programi i një maxhorance që ka 2/3 në parlament, defektet e ligjit, mospërfaqësimin e votës popullore, është programi i një skuadre politike që mendon madje po ta skanojmë parlamentin, do të shikoni se ka një orientim ndryshe nga pjesa tjetër, prandaj se është përsëri i mospërfaqësuar si votë unë gjykoj se këtu duhet të ishin vendosur disa popullore. Është i deformuar në funksion të këtij objektiva. Për shembull, tezë e madhe për rilindjen ligji. Ky është defekti i parë.

211 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

E dyta, e ndau Shqipërinë në disa feude sepse e kuptoj për ato të tjerat, për rrugë e për ura elektorale. Zgjedhjet e fundit, në një farë mënyre, e për gjëra të tilla, kushdo që të jetë do ta shtyjë qenë refleksion i kësaj kohe. Ka krijuar disa forca pak fjalën, ndërsa këto nuk duan. Këto duan vetëm centrifugale nga qeveria qendrore dhe mund të vullnet politik, prandaj i rreshtova të parat. Kurse krijojë të tjera në qoftë se do të vazhdojë të për pjesën tjetër të reformave, sigurisht, që ka një qëndrojë. Ka prodhuar qeveri të dobëta. Ajo që faturë financiare me të cilën duhet të merremi dhe ndodhi para 4 apo 6 muajve, a nuk ishte defekt i do të merremi me seriozitet. këtij ligji, i këtij parlamenti? Qeveria ishte e dobët Reformë tjetër për të cilën ka nevojë Shqipëria dhe mund të binte, siç mund të bjerë edhe kjo dhe që këtu është cekur shumë, duke qenë se qeveri, të nderuar kolegë. Mos u ndieni kaq të është bërë pjesë e rutinës politike e çdolloj alter- sigurt për këtë çështje, sepse edhe kjo native qeverisëse që vjen çdo 4 vjet, është çështja maxhorancë, sado që duket solide e stërmadhe, e pronave, një gangrenë, e cila kaloi në mënyrë mund të bjerë pikërisht nga ky lloj ligji, nga i cili e transversale pothuajse të gjithë, të majtë e të ka burimin ky parlament. djathtë, pa gjetur zgjidhje. Unë jam njeri i të djathtës Unë do të thosha se ky është një moment dhe do t’i qëndroj kësaj, por nuk e kërkoj pronën, fatlum, i qetë. Kemi katër vjet kohë për ta filluar sepse jam i djathtë. Unë gjykoj se kjo temë është debatin për këtë temë. Ne që jemi rilindas që do të kapërcyer tashmë. Kemi qenë këtu në këtë sallë shohim larg, në qoftë se jemi realistë. Unë gjykoj 20 e ca vjet përpara dhe e kemi debatuar edhe se duhet ta fillojmë këtë punë dhe kjo është rilindje. me ngarkesë ideologjike, me idenë se prona ishte Unë e pashë në program dëshirën e mirë për të thjesht e pronarëve dhe, si të thuash, pjesa tjetër ndryshuar këtë sistem administrativ që kemi në kolektive etatiste e shtetëzimeve ishte pjesa e Shqipëri, me 400 komuna e me 12 qarqe e bashki. majtë. Nuk është kështu jo vetëm për hir të historisë Domethënë, kemi ngritur në 20 e ca vjet interesash që kemi kaluar gjatë këtyre vjetëve, por nuk është politike të vogla, disa feude, të cilat nuk janë në kështu edhe brenda strukturës shoqërore që ka gjendje t’i mbledhin paratë. Kjo është detyra në Shqipëria, sepse pronarët janë ca të majtë e ca të një demokraci. Shumica e njerëzve mendojnë që djathtë. detyra e parë është t’i prishin paratë, por jo, detyra Unë gjykoj se është një periudhë e vonuar, e parë është t’i mbledhin. Nuk janë të zotë të por përsëri e mundur, në qoftë se ka vullnet politik mbledhin para. Nuk janë të zotë të mbledhin taksa. për t’i dhënë një zgjidhje definitive kësaj çështjeje. Nuk janë të zotë as t’i prishin pastaj. Nuk janë të Unë mendoj se përtej premtimeve që janë të zotë të prodhojnë projekte. shkruara këtu, pra që do të bëhet kjo, do të Kështu që ka ardhur dita, dhe kjo është në rregullohet Komisioni i Pronave e me radhë, ka interes të të gjitha palëve të këtij lloj sistemi të vogël ardhur dita që mungon këtu. Kjo më bën të dyshoj principatash, feudesh politike, t’i japim fund. Unë se ka munguar në të gjitha qeveritë. Edhe sa vjet shoh se zoti Kryeministër ka vendosur vitin 2015, duhen që të zgjidhet kjo çështje? Unë jam pronar por do të thosha se kjo duhet përshpejtuar, sepse vetë. Kam një tufë parash për të marrë, por nuk ka që në vitin 2003, por gjithnjë ka qenë i po e përmend për këtë. Nuk ka rëndësi fare, por rikatueshëm nga zgjedhjet më të afërta. Prandaj, po them, ditën kur do të më thonë: “Zoti Shehi, ti ka ardhur dita ta gjykojmë, me qëllim që të mos e do t’i marrësh këto prona për 10 apo 15 vjet. Kjo kemi më këtë problem. Unë do të kërkoja që kjo është pjesa që i takon familjes tënde dhe në vitin punë të mbyllej që në vitin 2014. Edhe këtë e 2014 ke për të marrë kaq dhe në 2015 kaq”, në konsideroj rilindje. këtë mënyrë, të jeni të sigurt se treçereku i Jo pa qëllim unë përmenda këtu 3-4 reforma, pronarëve do të qetësohen dhe kjo çështje do të një bllok të madh reformues në fillim të fjalës sime, mbyllet. Do të shkojmë të heqim atë që është pjesa jo se nuk ka, sepse programi ka shumë. Disa edhe fizike për ta lehtësuar, sepse fatura punon si do t’i them, por sepse gjykoj se këto reforma, për diferencial dhe do të lëmë që të mos e rëndojnë fatin tonë të keq, si shqiptarë dhe për fatin tuaj të paratë e shtetit atë që është pjesa financiare. Do mirë, zoti Kryeministër, nuk duan shuma të mëdha. të shkojmë ta ndajmë për sa jemi të zot ta ndajmë. Duan vetëm vullnet politik. Pra, në qoftë se nuk Unë them sa më shpejt, por nuk jemi të zotë bëhen, do të tregohet se këtu ka diçka tjetër që dhe le ta ndajmë për dhjetë vjet apo për 15 vjet, le mungon dhe se kjo nuk është më çështje parash, të ndahet edhe për 20 vjet, sepse 20 vjet ikën, por

212 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ama ta dimë se sa i takon çdo familjeje, çdo do të ikë i qetë në shtëpi. Vetëm kështu mund të qytetari, çdo shqiptari dhe të jetë e varur në mur, bëhet shteti. Këtë unë e gjykoj si reformë përtej në një krah ato që do të marrin paratë dhe nga atyre rreshtave që janë shkruar, sepse nuk është krahu tjetër ata që kanë ca detyrime për të paguar ndonjë hata e madhe për t’i shkruat ato. për pronat. Të mos bëjë më ky popull sherr me E thashë për policinë, sepse kjo është më e njëri-tjetrin, sepse në fund të fundit, prona fizike dukshme, por vlen për çdo nëpunës të shtetit, për është për t’u marrë. Këtu në këtë program kjo çdo shërbyes të vogël apo të madh. çështje nuk sqarohet. Ky është një program nor- Tani flasim për ekonominë. mal, si gjithë të tjerët, që ishalla po harrohet kjo Keni premtuar këtu 300 000 vende pune. Unë punë, sepse të gjithë kanë menduar që kjo çështje për pak kohë kam qenë ministër i Punës dhe kur do të harrohet me kalimin e viteve: do të gjejë karar dëgjoj këto shifra për punën: 300 000, 250 000 kjo punë si gjithë të tjerat. Në fakt, nuk qenka edhe më bëhet zemra mal, por edhe më dridhet kështu: kjo u mahiska me vite dhe me hidhërimin mishi. Unë them nga do të dalin këto vende pune. e vet ka marrë edhe disa pjesë e disa sektorë të Si është e mundur? Nuk e di si është kjo punë. tjerë të shoqërisë e të ekonomisë shqiptare. Unë do të isha shumë i lumtur sikur shqiptarët të Këto janë ato që desha t’i përmend, që janë futeshin 40 000 veta në punë në vit. Ne në vit si reforma. shtohemi si njësi pune 30 000 vetë, zoti Tani po marr disa elemente të programit, për Kryeministër. Kaq është rritja demografike e të cilat duhet reflektuar, sepse shifrat e arsyetimi Shqipërisë. Fatkeqësisht, kemi rënë. Pra, po të mbi të cilat janë ndërtuar, nuk qëndrojnë. fusim 40 000 mijë vetë në punë, i bie që 10 000 t’i Së pari, që nga reforma administrative, pra marrim nga skota e vjetër e papunësisë. Ku do të që nga Policia e Shtetit, të cilat përmenden këtu, gjenden këto? I thonë 60 000 – 70 000 vende pune. që askush nuk e mohon që, si çdo sektor, mund të Pastaj ju jeni kujtuar, jeni menduar se kjo është e ketë zullumet dhe zullumqarët e vet, por zoti ekzagjeruar dhe pastaj keni thënë se 150 000 Kryeministër, ty të është dhënë një shans që të vende do të hiqen nga tregu i bujqësisë. Si? Ku? tjerët e kanë shpërdoruar. Të është dhënë shansi Do të numërojmë barinjtë në pyll? Ata janë të gjithë që t’i lësh disa policë, që mund ta kenë pasur edhe të vetëpunësuar. bojëqielli kapelën, sepse është më e rëndësishme Ne nuk kemi një statistikë se sa tokë punojmë. që të gjithë policëve t’u mbushet mendja që ka Unë gjykoj se kjo është e ekzagjeruar. Madje ditën ardhur koha që nuk kanë për t’i lëvizur më për që do të duhen 300 000 punëtorë të mirë dhe të politikë. Është më e ulët kjo kosto për shoqërinë kualifikuar në Shqipëri, Shqipëria nuk i ka. Duhet shqiptare dhe për shtetin shqiptar, sesa do të jetë t’i përgatisim, duhet të bëjmë një plan punësimi avantazhi që këta policë do të vijnë pak rozë. Nuk dhe përgatitje. Këto 300 000 vende pune mund të e di a m’u kuptua idea, sepse të gjithë kanë thënë jenë shifra të bukura. Nuk e di. Ndoshta shumë se e kanë kuptuar, por kur vjen puna i kanë vite punë na kanë bërë skeptikë. Unë nuk e besoj. rreshtuar të gjithë zullumqarët e vet, që mbajnë E para. flamurin në fushatë. Flas për ata që do të bëhen E dyta, është folur për taksën e sheshtë që policë, sepse ata që do të bëhen inxhinierë, paska qenë mallkimi i këtij vendi, sepse disa të sidoqoftë u vjen zor për diplomën, prandaj do të pasur i ka bërë të pasur dhe disa të varfër i ka thosha: a do të vijë kjo ditë? Po këtë fjalim e kam bërë të varfër. Taksa e sheshtë, zoti Rama, ka qenë mbajtur këtu para 12 vjetëve. Kështu ka qenë fjalë një mundësi që të vinin disa lekë në Shqipëri. Përtej për fjalë. A do të vijë një ditë që policëve të shkretë emrave të bukur që i ka vënë e djathta, përtej të mos u hiqet kapela nga kushdo që vjen? Kjo mallkimeve që ka bërë e majta, ky është një lloj mendoj se është esenca e reformës, pastaj i vëmë incentivi financiar i Shqipërisë dhe fatkeqësisht nuk emra të tjerë sa të doni: administrative, juridiko- i kanë mbetur shumë gjëra. Rendimentin e punës teknike. Ka emra të bukur sa të doni. Esenca kjo e kemi të ulët, koston administrative e kemi të lartë, është: ai polici që ka qenë me PD-në do të ikë apo shkallën e korrupsionit e kemi të lartë. Edhe do të rri? Do të rrijë pra, sepse ditën kur do të rrijë energjinë elektrike, që e kishim relativisht të ulët, do të kuptohet që nuk paska ndërmend të luhen është ngritur. policët dhe ata që do të vijnë pas jush nuk kanë Atëherë, çfarë ka mbetur për incentiv? Çfarë për t’i lëvizur e kështu me radhë. Atëherë, polici ka mbetur për stimul për një biznesmen që do të

213 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

vijë nga Gjeneva apo ku di unë, ose nga Milano kraku financiar. do të vijë në Tiranë? Për çfarë do të vijë në Zoti Kryeministër, unë gjykoj se përtej Shqipëri? Do të vijë, sepse shikon se ka një taksë, dëshirës që mund të kesh si çdo njeri që vjen dhe ku në një vend me 100 lekë fiton më shumë. Ju sidomos pas një farë kohe të gjatë në opozitë, ky doni ta hiqni edhe këtë incentivë, këtë lloj shtyse program nuk është program qeverie. Ky është për sipërmarrësin. Pse? Në emër të kujt? Të një vazhdim i fushatës elektorale. Mendoj dhe gjykoj teorie populiste, që thotë se do të na bëjë të se kjo sallë e ka maturinë, mençurinë ta kuptojë barabartë. Kjo nuk është e vërtetë, sepse po të se Shqipëria ka nevojë për shifra, për kohë dhe ishte e vërtetë, hallall. Kjo është në të drejtën tuaj afate. Ka nevojë për marrëveshje mirëkuptimi. Nuk ta shpallni që kjo taksë nuk është shumë popullore, kemi nevojë, të paktën në këtë sallë, për letra që por funksionon; që kjo taksë ditën që Shqipëria do ne nuk i hamë e nuk i përtypim dot, jo për hir të t’i ketë punët më mirë, ku kapitalet e huaja direkte, orientimeve politike, por për hir të realiteteve investimet direkte do të jenë më të mëdha, do të konkrete. ketë likuiditete më shumë nëpër banka, do të ketë Punë të mbarë të gjithë kolegëve! kredidhënie shumë më tepër, atëherë e Ilir Meta – Faleminderit, zoti Shehi! ndryshojmë. Por ti këtë nuk ke pse ta heqësh, Do t’u lutesha të gjithë kolegëve deputetë, vetëm e vetëm, se ke marrë një impenjim pavarësisht se nuk e kufizojmë dot kohën më ideologjik. Jam i sigurt se gjysma, edhe zotërinjtë shumë se ç’kufizon Rregullorja, meqenëse zoti në sallë nuk e dinë se si është dhe si kalkulohet e Shehi tha se shumë gjëra janë thënë e stërthënë, si reflektohet direkt në xhepin e qytetarit. do të ishte më mirë po të themi gjëra të reja, në Dua të flas shumë pak edhe për borxhin. Të mënyrë që rreth orës 14:30 -15:00 të kemi gjithë këtu i janë turrur borxhit. Borxhin do ta ulim mundësinë të shprehemi me votim. etj. Borxhi ynë është ende i vogël, 63%. Faleminderit! Borxhi, edhe po të jetë 2%, nuk është fjalë e Zoti Agron Duka, urdhëroni! bukur. Të mos harrojmë se Italia e ka 163%. Ku Agron Duka – I nderuar zoti Kryetar, do t’i gjejë lekët kapitale qeveria jote, në qoftë se Të nderuar kolegë deputetë, do të bësh reforma? Në qoftë se nuk ka hapësirë, Duke qenë se edhe unë kam dhënë nuk ka tolerancë për sa i përket borxhit? Unë do kontributin tim modest në hartimin e programit të të thosha se ti ke nevojë që ky Parlament të ta PS-së, jam menduar dhe konsultuar nëse ia vlen ngrejë tavanin e borxhit që t’i kesh duart e lira dhe të jap disa mendime jo më shumë se 5 minuta, të bësh disa reforma që ke marrë përsipër. Ku do lidhur me programin e paraqitur dhe vendosa të t’i gjesh lekët që do të ulësh borxhin? bëjë vërejtjet e mia, që, sipas meje, ndihmojnë në Prandaj, mendoj se kjo teori, që do të sillni konkretizimin dhe në realizimin e tij në sektorin e FMN-në, që do të na numërojë lekët e që të ulin zhvillimit rural dhe sportet për të cilat unë pretendoj borxhin, nuk vlen. Në radhë të parë, nuk vlen për se i njoh më mirë. ju, se për ne është shumë e bukur, sepse do të Fatkeqësisht, vërej se programi i paraqitur ka ngrihemi e do të themi: “Më duket se e ke kaluar defekte në formë, në përmbajtje dhe, mbi të gjitha, borxhin!” Po ju ku do t’i gjeni lekët që të mbyllni ka reduktim e angazhime të ndërmarra në këto vrimat e tjera, që keni shkruar te pjesa tjetër programin elektoral. Përgjithësisht, programi është e programit? teorik, madje programi elektoral ka qenë më Prandaj, do të thosha që të bëhet një program konkret jo vetëm për masat që do të ndërmerren, serioz, siç thuhet. Thuhet se borxhin do ta ngremë por edhe për afatet e realizimit, ku, në disa raste, deri në vitin 2018 dhe pastaj do të fillojmë. Kë të në programin e paraqitur citohen afatet. respektojmë ne afatet që vëmë përpara? Së dyti, gjatë fushatës është propaganduar E njëjta gjë është edhe për bilancet e me të madhe se do të ketë ndryshime strukturore. pagesave. Kemi pasur dy burime të mëdha: disa Për shembull: për sportet, për Ministrinë e Zhvillimit lekë të zeza e disa lekë të bardha. Lekët e bardha Rural etj., në mënyrë që institucionet të jenë sa të emigrantëve dhe lekët e zeza të emigrantëve më fleksibël në realizimin e detyrave. Duke pasur tanë, që bëjnë ca punë të tjera. Të dyja po bien interes për sportet, unë kam marrë pjesë në shumë dhe po bien me shpejtësi. Edhe pas dy-tri vjetësh, takime të zhvilluara me sportistë dhe ish-sportistë, të jeni të sigurt, se mund të ndodhemi përpara një ku kudo thuhej se Ministria e Turizmit, Rinisë,

214 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Kulturës dhe Sporteve aktuale, tregon mungesën të bëjë me shëndetin e njerëzve, në radhë të parë. e interesit ndaj sportit, prandaj, ne sapo të vijmë Aktualisht, sëmundjet e trasmetueshme te në pushtet do të bëjmë një institucion që të njerëzit janë rrezik i madh për popullatën dhe interesohet vetëm për sportet. Madje me të drejtë veçanërisht për fëmijët. Sa më sipër, në program kryetari i komisionit për hartimin e programit për nuk del i qartë pozicionimi i shërbimit veterinar dhe sportet thoshte: “Sa të them unë Ministria e i institucioneve në varësi të tij. Ndërsa në programin Turizmit, Rinisë, Kulturës, kur të shkojë te Sporti, elektoral ishte parashikuar harmonizimi i mbrojtjes jam lodhur.” së shëndetit të njerëzve, të kafshëve dhe mbi të Në fakt çfarë ndodhi? Sporti me qeverinë e re gjitha strukturimi e ndarja e kompetencave deri në është përsëri apendiks i një ministrie. Ky veprim nivel vendor. më lë të dyshojë se situata me sportin shqiptar Problem tjetër është angazhimi për uljen e nuk do të ketë ndryshime. kostos së produkteve bujqësore. Personalisht, Së treti, të studiosh dhe të marrsh parasysh mendoj se ky është një nga problemet kryesore dukuri pozitive të programeve të vendeve të tjera që të bëjë të mundur jo vetëm vitalizmin e prodhimit nuk ka asgjë të keqe, por t’i implementosh ato pa bujqësor, por edhe të ndikojë në çmimet e pasur parasysh situatën konkrete të vendit dhe produkteve, për pasojë në uljen e kostove të sidomos situatën ekonomike, është një veprim që jetesës së popullsisë në qytete. Sa më sipër, heqja nuk të çon në sukses. Përkundrazi, kam bindjen e TVSH-së për imputet dhe makineritë bujqësore, se shumë shpejt do të ketë korrigjime të programit fidanët, farërat etj., krahas heqjes së TVSH-së, ose mosrealizime të tij. akcizës, taksës së qarkullimit për naftën, Së katërti, në programin e qeverisjes ndryshe megjithëse, duket kosto për qeverinë, do të ketë nga programi elektoral nuk jepet një kosto e impakt ekonomik pozitiv të shpejtë. masave, që do të ndërmarrë qeveria dhe burimet Në programin elektoral në faqen 29, thuhet e të ardhurave për përballimin e saj. Kjo është një se TVSH-ja për plehrat kimike do të bëhet zero. e metë e programeve që tashmë është bërë modë. Po ashtu materiali gjenetik që përdoret në blegtori, Unë e di që pas dy- tre muajsh do të vijë buxheti do të bëhet zero; do të bëhet zero TVSH-ja për për shqyrtim dhe miratim, por të paktën linjat makineritë bujqësore megjithëse është hequr nga kryesore të burimeve financiare duhet të ishin qeveria paraardhëse, për farërat dhe materialet pasqyruar. mbjellëse do të bëhen 10%. Ndërsa në programin Duke iu referuar pjesës së zhvillimit rural dhe e paraqitur, në faqen 37 thuhet: “Do të reduktohet bujqësisë, konstatoj se në program nuk duket filli TVSH-ja për farërat, fidanët, materialet gjenetike që siguron interferencën e masave të marra në shtazore, plehrat kimike, pesticidet, vaksinat e aktivitete të ndryshme, gjë që do të siguronte një blegtorisë etj. Pra, nuk del e qartë nëse do të bëhet realizim të harmonizuar të objektivave, për respektivisht zero apo 10%, do të reduktohet dhe rrjedhojë të objektivit madhor të përmirësimit të sa do të reduktohet. nivelit të jetesës në zonat rurale. Për sa i përket zhvillimit të blegtorisë në Programi i paraqitur i trajton problemet e programin elektoral thuhet: “Gjatë kësaj periudhe fshatit të shkëputura dhe jo siç ishin parashikuar politikat për rritjen e referencave të importit kanë në programin elektoral. Në program rëndësi të çuar në rritjen e çmimeve të lëndëve të para veçantë i jepet sigurisë ushqimore dhe mbrojtjes ushqimore, në një kohë kur importohet mbi 70% e së konsumatorit, por me formën e organizimit unë mishit dhe qind për qind e sojës”. Referencat në vërej se handikapi që ka ekzistuar nuk kalohet dogana për këto mallra janë rreth 30% më të larta edhe me krijimin e AKU-së në qeverisjen e kaluar. se çmimet e blerjes, duke ndikuar direkt në rritjen E kam fjalën për pozicionin e shërbimit veterinar. e kostos së prodhimit me të paktën 5%. Si rezultat Siguria ushqimore i kalon Ministrisë së i politikave të ndjekura disa aktivitete blegtorale Shëndetësisë, por, siç e dimë, rreth 70% e janë në falimentim të plotë”. Pra në të gjitha takimet problemeve të mbrojtjes së konsumatorit i takon nga ana e zotit Rama është thënë se do të heqin veterinarisë. Ndërkohë, keni programuar masa për çmimet e referencave për lëndët e para për evidentimin dhe mbrojtjen e shëndetit të kafshëve, blegtorinë. Në program kjo nuk përmendet fare. të cilat, pa dyshim, janë pjesë e shërbimit veterinar. Nuk del e qartë nëse do të hiqen çmimet e Ky problem është shumë i rëndësishëm, sepse ka referencës për blegtorinë apo jo.

215 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Nuk mund të lë pa përmendur problemin e inputet bujqësore, farërat, fidanët, pesticidet, pronave. Për këtë pjesë programi i ngjan më plehra kimike etj, dhe duke ulur 35% çmimin e shumë një hartimi se një programi konkret. Në naftës përmes heqjes së akcizës për fermerët. drejtim të pronave problemi më i madh është Shtylla e fundit: krijimi i rrjetit kombëtar të abuzimi me pronarët e ligjshëm dhe kryesisht në grumbullimit, ruajtjes dhe tregtimit me shumicë të zonat bregdetare. Çfarë masash do të merren që prodhimeve bujqësore. e drejta e pronës të shkojë në vend? Çfarë do të Ky projekt kaq konkret u votua masivisht nga bëhet me vendimet e KKP-së dhe të gjykatave që fermerët kudo në Shqipëri, sepse mungesa e janë abuzive? Çfarë do të bëhet me pronat abuzive certifikatës së tokës, mungesa e ujit për vaditje, të regjistruara? Në fund të fundit, kur parashikohet çmimet e larta të inputeve bujqësore e karburantit, një afat për mbylljen e këtij kapitulli? Për këto mungesa e rrjetit kombëtar të grumbullimit, të çështje programi nuk jep asnjë përgjigje. ruajtjes dhe tregtimit me shumicë të prodhimeve Përfundimisht, do të thosha, se megjithëse ky bujqësore, janë arsyeja kryesore që prodhimet program ka reduktim të angazhimeve të marra, nga bujqësore kanë kosto shumë të lartë, duke ai elektoral, edhe ato që merren përsipër nuk janë detyruar mijëra fermerë të mos punojnë në tokat e pak, uroj të bëhen realitet, por unë nuk kam besim tyre, të shkojnë dhe të punojnë si argatë në tokat te premtimet e zotit Rama dhe si pasojë dyshoj në e fermerëve në vendet fqinje. Edhe ata fermerë realizimin e tij. Prandaj pa parë vepra, nuk mund që nuk marrin rrugën e emigracionit prodhojnë në ta vetëbesoj. kushte shumë të vështira dhe ndihen vazhdimisht Faleminderit! të rrezikuar dhe aspak të stimuluar nga mungesa Ilir Meta – Zoti Duka, ju falënderoj shumë! e politikave lehtësuese dhe stimuluese të qeverisë Keni qenë shumë konciz për sa i takon kohës, jo në ikje. vërejtjeve, sepse ato nuk i gjykoj dot. Partia Socialiste dhe koalicioni “Aleanca për Zoti Musa Ulqini, urdhëroni! Shqipërinë Europiane” zotohen përmes këtij Musa Ulqini – I nderuar zoti Kryetar i programi qeveritar që po diskutojmë dhe do të seancës, miratojmë sot, ta ndryshojnë rrënjësisht këtë I nderuar zoti Rama, situatë. Në programin e ri të qeverisë, në pjesën Të nderuar kolegë deputetë, ku flitet për bujqësinë, janë shtjelluar gjerësisht se Dua ta filloj këtë diskutim të parë në këtë si do të jetësohen premtimet e sipërpërmendura legjislaturë të re me një falënderim të thellë për elektorale për fermerët. Edhe në fjalën e mbajtur votuesit e Dumresë, Gostimës e Cërrikut, ku unë në Kuvend nga Kryeministri Edi Rama theksohet drejtova fushatën elektorale si përfaqësues i PS- në mënyrë të qartë dhe të prerë se gjatë katër së, të cilët votuan masivisht pro programit elektoral. viteve të mandatit të saj kjo qeveri do t’i qëndrojë Si përfaqësues i PS-së në një zonë ku 90% e deri në fund angazhimeve për një ndryshim zgjedhësve janë fermerë dhe banojnë në fshat e rrënjësor në politikat stimuluese dhe kam fokusuar këtë diskutim mbi programin subvencionuese për fermerët duke theksuar se, elektoral të PS-së për fshatin. citoj: “Ne,- thekson zoti Rama, - do t’i kushtojmë Për herë të parë në historinë e pluralizmit fshatit gjatë këtij mandati energjitë që qeveritë e shqiptar, PS-ja vuri në fokus të programit të vetë Shqipërisë nuk i kanë kushtuar në 20 vjet të marra elektoral në zgjedhjet e 23 qershorit problemet më së bashku”. themelore që shqetësojnë në mënyrë të njëjtë Të nderuar kolegë deputetë, fermerët anekënd Shqipërisë. Është e drejtë e secilit prej nesh të ketë Katër janë shtyllat e projektit elektoral të PS- këndvështrimin e tij për programin e kësaj qeverie. së për fshatin: I mirëkuptoj edhe konsideratat e shumta politike, Shtylla e parë: pajisja e të gjithë fermerëve por unë mendoj se qytetarët e këtij vendi kanë me certifikatën e tokës. votuar masivisht për zgjidhjen e problemeve të Shtylla e dytë: ujë për vaditje në çdo parcelë, premtuara në programin elektoral, të cilat janë duke investuar 160 milionë dollarë për jetësuar në të gjitha faqet e këtij programi rimëkëmbjen e sistemit të ujitjes e kullimit. qeverisës. Shtylla e tretë: ulja e kostos së prodhimit të Përtej oratorisë politike, unë besoj fort se të produkteve bujqësore, duke hequr TVSH-në për gjithë qytetarët që na ndjekin janë të vëmendshëm

216 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

në radhë të parë për faktin se kjo qeveri dhe Ky është një hap i rëndësishëm në rrugën e duhur, Kryeministri Rama për asnjë çështje, në asnjë rast në rrugën e amanetit të kombit tonë. Por, është dhe në asnjë rresht të këtij programi nuk kanë vetëm fillimi. Qeveria e re nuk ka përshkruar në devijuar nga programi elektoral për të cilin ata këtë dokument asgjë në lidhje me problemet e votuan në mënyrë plebishitare. Prandaj tingëllojnë shumta të grumbulluara nga marrëdhëniet qesharake akuzat e opozitës, se qeveria e re nuk shqiptaro-greke, se si do ta kanalizojë zyrtarisht po i mban premtimet. çështjen çame në rrugën e zgjidhjes, si do të Së fundi, dua të theksoj se unë besoj fort, zgjidhë në mbrojtje të dinjitetit dhe interesit gjithashtu, se ky program qeverisës do të jetësohet kombëtar çështjen e urave dhe çështjen e gjatë katër viteve të ardhshme duke justifikuar toponimeve, ku të gjithë shqiptarët e Çamërisë që pritshmëritë e larta të qytetarëve shqiptarë, sepse kanë lindur në atë krahinë kthehen në kufi; si do në sinkron me cilësinë e tij është edhe vullneti të ndalojë ndërhyrjen e Greqisë në çështjen e politik i Kryeministrit Rama dhe i këtij kabineti për Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë dhe si të kapërcyer sfida të shumta që na presin. duke respektuar Autoqefalinë e Kishës do të Faleminderit! mundësojë çrrënjosjen e fenomeneve të Ilir Meta – Shumë faleminderit, zoti Ulqini, rrezikshme antishqiptare të pak klerikëve të huaj sepse keni qenë akoma më konciz! në të. Fjalën e ka zoti Tahir Muhedini. Të përgatitet Këto janë pyetje që duan përgjigje dhe nuk zoti Florion Mima. mund të mjaftohen me një fjali përmendëse në një Tahir Muhedini – I nderuar zoti Kryetar, program shumëfaqësh. Nëse të gjitha këto do të Të nderuar kolegë deputetë, kishin një analizë të qartë në programin qeveritar, Si përfaqësues i shqiptarëve të Çamërisë nuk me të gjithë vullnetin e shqiptarëve të Çamërisë, gjendem për herë të parë në Kuvendin e do të votonim pro. Por në mungesë të tyre do të Shqipërisë. Kam qenë këtu përpara 9 vjetësh. Atë inkurajojmë qeverinë shqiptare që ta saktësojë në kohë u gjendëm përballë forcave të Policisë së programin qeveritar. Të jeni të sigurt se Shtetit, të cilët duke harruar që ishim shqiptarë, mbështetjen tonë të sinqertë dhe të pakushtëzuar dhunuan të moshuar, fëmijë, burra, gra, që do ta gjeni në çdo moment që çështjen çame dhe kërkonin një të drejtë legjitime: miratimin e një çështjen kombëtare do ta çoni përpara, sikurse do rezolute për zgjidhjen e çështjes çame. të gjeni një kundërshtim tonin nëse nuk e bëni diçka Në ndryshim nga ajo kohë, sot ju drejtohem të tillë. Ky është misioni ynë si një opozitë juve, të nderuar kolegë, si përfaqësues i zgjedhur konstruktive, luajale ndaj votës së qytetarëve të të qytetarëve shqiptarë, mbështetës i kauzës së Shqipërisë. madhe kombëtare, si çështja çame, në atë kohë Faleminderit! gjendeshim jashtë gardhit të forcave të rendit që Ilir Meta – Faleminderit! ruanin Parlamentin nga zemrat e shqiptarëve, sot, Fjalën e ka deputeti Florion Mima. Të së bashku me katër përfaqësuesit e BDIU-së përgatitet zonja Ermonela Felaj dhe zoti Kastriot gjendemi në zemër të Parlamentit të shqiptarëve, Islami. dhe kjo nuk është rastësi, por është një kërkesë e Florjon Mima – I nderuar zoti Kryetar, mbarë shqiptarëve që sot duan një qeveri të Të nderuar kolegë deputetë, përgjegjshme, që ta çojë përpara një çështje të Është një film i zhanrit politik, titullohet: drejtë si ajo e shqiptarëve të Çamërisë. “Marrëdhënie e veçantë”, i cili trajton marrëdhëniet Duam një zë të fortë që të çojë përpara ndërmjet dy liderëve botërorë, Bill Klinton dhe Toni çështjen kombëtare, dhe PDIU-ja zotohet se do ta Bler, dhe pavarësisht se mund të ketë shumë fic- bëjë këtë, se do të përgëzojë këtë qeveri sa herë tion në të, më kanë mbetur në mendje dy thënie, që të veprojë me idealin e rilindësve dhe do ta dy këshilla që Bill Klinton i jep Toni Blerit: e para, i kundërshtojë me gjithë forcën sa herë të përballë thotë: “Ne të dy jemi përfaqësuesit më tipikë të së rilindjen e premtuar. majtës së qendrës progresiste dhe ne mund të Sot kjo qeveri po jep provën e parë. Analiza bëjmë shumë për ta shkërmoqur të djathtën në jonë është e dyzuar. E përshëndesim programin vendet tona”. Këshilla e dytë është për Blerin, i cili qeveritar që pas shumë vitesh ka përfshirë çështjen sapo kishte hyrë në zyrë: “Ti po ulesh në këtë shqiptare të Çamërisë si një çështje që do zgjidhje. karrige, fillo dhe mendo se për çfarë do të hysh në

217 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

histori, por të paktën sigurohu që kjo të mos jetë e tyre është aq e rëndë sa nga “të përunjur” do të shëndetësia”, dhe Bill Klintoni qesh ashtu siç dinte jetë kthyer në “të përkulur” në fund të mandatit të qeshte Billi. qeverisës. Zoti Rama, keni zgjedhur të merrni këshilla Me siguri do të të përkulë, sepse me çka nga një personalitet, i cili në film del se merr këshilla shkruan në program, ke marrë përsipër të vetë, por nëse ua jep këto dy këshilla, sigurohu që çmontosh të gjithë shtetin e ngritur në këta 23 vite këshillën për shkërmoqjen e të djathtës ta shkruani demokraci nga demokratë dhe socialistë, nga të në rërë. Ndërsa këshillën për të hyrë në histori me majtë dhe nga të djathtë; ke marrë përsipër të reformat në shëndetësi gdhendeni në shkëmb. zhbësh të gjitha punët e mira që ata, kryeministrat Zoti Rama, keni humbur shansin ta nisnit si vdekatarë të mëparshëm kanë arritur me mund, një burrë shteti, si një kryeministër i gjithë djersë, sakrifica, vetëmohim, pa protagonizëm shqiptarëve, një njeri i drejtë dhe i baraspeshuar, supermesie, ke marrë përsipër të vësh dorë në një njeri kortez, sepse pa kortezi nuk i bën keq gjykata, në prokurori, në administratën publike, në askujt, apo jo? Pra, me një fjalë të tregoheshit një bujqësi, industri, energjetikë, kulturë, art, kryeministër normal, siç kanë qenë fare normalë shëndetësi, polici, diplomaci, praktikisht gjithkund, dhe aspak të mbinatyrshëm të gjithë kryeministrat gjithkund ku do të arrijë dora e zgjatur e shqiptarë që janë ulur para jush në atë karrige, kryeministrit të ardhshëm dhe e një grupi të duke filluar nga zoti Meksi, zoti Nano, zoti Majko, ngushtë rreth tij. zoti Meta, zoti Fino, apo dhe zoti Berisha, të gjithë Ne kemi detyrë t’u themi shqiptarëve të shqiptarë, por edhe vdekatarë të thjeshtë si çdo vërtetën, dhe do ta bëjmë, paçka se vetëm pak sapiens i këtij rruzulli, kanë kryer punën e tyre si muaj kanë kaluar nga periudha e zgjedhjeve, por kryeministra të këtij vendi, dhe sipas vullnetit të me sa duket ne na dëgjuan dhe besuan më pak sovranit jetojnë fare normalisht, ose si pensionistë, sesa ju. Ne sot kurrsesi nuk u themi shqiptarëve ose si qytetarë të lirë të botës së lirë, ose si se ishte faji i tyre që të kanë votuar. Jo! Personalisht përfaqësues të popullit këtu në sallën e Kuvendit. mendoj se ata që ju kanë votuar kanë bërë mirë, Zoti Rama, katër vite do të kalojnë shumë se ndryshe ti nuk do të gjeje karar pa u ulur në atë shpejt dhe në fund të kësaj periudhe jo vetëm që karrige që aq shumë e ke ëndërruar në të gjithë do të bindeni se ju nuk jeni një Mesi, por besoj do këto vite demokraci. ta keni kuptuar se punët më të mira në këtë vend Herën e fundit, kur ti vetëm si PS more po janë bërë kur ka pasur dialogim, shtrëngim duarsh, kaq vota sa edhe më 23 qershor, dhe kur për hir të dashuri dhe respekt mes palëve. Cinizmi dhe ironia së vërtetës kishte një program më të mirë se sa ky janë djegësi më i mirë për të djegur urat e që na paraqite sot, nuk le deputet pa nxjerrë dhe bashkëpunimit, ura që çojnë drejt prosperimit të shtrirë në rrugë dhe goma makine pa djegur jetës së shtetasve që keni marrë përsipër të anembanë Shqipërisë. Tani ke rastin t’u tregosh qeverisni. shqiptarëve se di ta bësh këtë punë më mirë se Meqë jemi te qeverisja, ju dëgjova dhe lexova, paraardhësit e krahut tënd politik: Nano, Fino, Meta madje dhe ju ridëgjova dhe ju rilexova, dhe në një dhe Majko, gjë që unë sinqerisht do të doja ta pikë më duhet ta pranoj, pavarësisht nuancave dhe besoja, por druaj se nxitohem. përdredhjeve të përkujdesshme për të mos i thënë Tani ke rastin të demonstrosh se jo vetëm di troç disa gjëra, për të cilat ndoshta nuk e keni ndarë ta bësh këtë punë më mirë se të tutë, por edhe se mendjen, apo nuk ju ka mbërritur dakordësia nga kundërshtari yt politik, ai kundërshtar që kur mori aleatët apo nga institucionet ndërkombëtare, apo detyrën në vitin 2005, në fjalimin e tij të prezantimit nga agjentë dhe operatorë privatë, të interesuar të programit të qeverisë tha se vlerësonte me për t’u përzgjedhur si këshilltarë për fusha të mirënjohje çdo arritje që të gjithë qeveritë shqiptare caktuara, përgjithësisht ajo që keni shkruar në pro- kishin realizuar në drejtim të integrimit të vendit, gram është e njëjtë me atë që keni premtuar gjatë zhvillimit të ekonomisë dhe prosperimit të jetës së fushatës elektorale dhe për të cilën, siç ju pëlqen shqiptarëve. ta përmendni, keni marrë një milion vota. Këto një Kundërshtari yt politik të ka lënë një stekë të milion vota që sot ju bëjnë të ndjehesh kaq i lartë arritjesh, të cilën ty të duhet ta sfidosh, ka përunjur, siç e thua vetë, është histori më vete dhe ngritur dhe ka lënë operacionale QKR-në me një nuk i takon kësaj seance për ta adresuar, por pesha rekord historik jo për Shqipërinë, por për gjithë

218 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

botën, regjistrim dhe pajisje me certifikatë të një rurale, rrjetin e rrugëve turistike, malore e detare, biznesi në më pak se një orë me kosto zero. Do ta dhe dy nga tre tunelet që do të kompletojnë rrjetin mbash, apo do ta çmontosh? Por atë që ta e autostradave në vend. Të ka lënë TAP-in, prishësh, duhet të dish si është ndërtuar; ka ngritur projektin më revolucionarizues në deversifikimin dhe ka lënë operacionale QKL-në, e cila eliminoi e burimeve të energjisë. Të ka lënë një rrjet 65 për qind të lejeve, licencave dhe autorizimeve, minierash që sot nxjerrin dhe nisin drejt botës më si dhe thjeshtoi procedurën e marrjes së atyre që shumë se 10 milionë ton minerale. Të ka lënë mbeten. Do ta mbash apo do ta çmontosh? derën e BE-së hapur dhe të ka prenotuar edhe Përsëri, që ta prishësh, duhet të dish si është karrige ku do të ulesh si kryeministër i Shqipërisë ndërtuar; ka kryer gjithë reformën e inspektimeve zonjë, mes zonjave të Europës. Të ka lënë dhe dhe tani të duhet vetëm të emërosh kreun e punë të pambaruara, sigurisht dhe probleme të inspektoratit. Zgjidh edhe vet çfarë do të bësh: do cilave ju duhet t’i jepni zgjidhje. Ka lënë një ta mbash apo do ta zhbësh? Të ka lënë një privatizim që u provua si jo i mirë të krahut të shitjes ekonomi në territor, rritje pozitive ekonomike, po me pakicë të energjisë elektrike, e po ashtu një të duash nga FMN-ja, po të duash nga Banka privatizim të dështuar të korporatës së naftës. Botërore, apo po të duash edhe më të ulëtin e tyre Ju flisni për një model të ri ekonomik, pasi ky që e ke në programin tënd, 1.6 për qind; të ka lënë i vjetri qenkësh ezauruar. Nuk ka forcë të përballojë një korpus fiskal që me lehtësi gjeneron rreth 28 sfidat për 15-20 vjetët e ardhshme. Këtë model për qind të GDP-së në të ardhura me shkallët më ekonomik nuk e ka zgjedhur as Nano e as Berisha. të ulëta tatimore në Europë, në daç mbaje, në daç Kuvendi nuk ka miratuar ndonjë ligj e as qeveritë çmontoje, në daç ndërto gunga për t’i prishur nuk kanë thënë se do të zgjedhim aksh model. Jo, sheshtësinë, në daç hidhe me gjithë gunga në kosh atë e kanë zgjedhur shqiptarët, sipërmarrësit e këtij dhe prezantojë shqiptarëve sistemin tënd “të vendi. Ai nuk është modeli i korporatave drejtë”, ku 95 për qind e tyre do të paguajnë më multinacionale amerikane e japoneze, nuk është pak se sa sot. Ne këtu do të jemi, dhe do mbajmë modeli i manjatëve dhe tajkunëve superbilionerë, shënim, sepse tek ai 95 për qind gjysma janë nuk është as modeli i kapitalizmit shtetëror kinez. votuesit tuaj, por gjysma janë tonët, dhe ata duhet Ai është modeli që dominon sot pothuajse të gjithë të paguajnë më pak, apo jo? botën e zhvilluar dhe atë në zhvillim: modeli i Të ka lënë një sistem sigurimi shëndetësor të ndërmarrjeve të vogla e të mesme. njëjtë me skemat më të përparuara botërore. Ke Të gjitha të tjerat janë veç ide që ti do të doje thënë se do ta prishësh, por nuk ke thënë asnjë t’i shikoje të realizuara, në mënyrë që një pjesë fjalë se si kjo prishje e skemës asigurative do të më e madhe e këtyre ndërmarrjeve të vogla e të përmirësojë cilësinë e shërbimit shëndetësor. Ne mesme të punonte për eksport, apo një pjesë tjetër këtu do të jemi, do të mbajmë shënim çdo hap të angazhohej jo thjesht me eksportin e lëndëve tëndin për çmontimin e gjithçkaje që është arritur të para të papërpunuara, por në realizimin e një me mund, para dhe djersë, dhe zëvendësimin me vlere më të lartë në eksportin e produkteve të sisteme aventurore që i kemi parë dhe jetuar në gatshme për tregjet evropiane dhe më gjerë. Por filmin bardh e zi të jetës sonë në komunizëm të ka përsëri jemi brenda të njëjtit model. Këtë duhet ta lënë një vend normal, që sot renditet në çatinë e kishin thënë ekspertët e tu, siç duhet të kishin thënë botës për penetrimin e internetit, për vdekshmërinë se edhe kryefjalën e modelit të ri, rritjen e prodhimit foshnjore dhe amtare, për shndërrimin e pasurive të brendshëm për të zëvendësuar konsumin, në mirëqenie për popullsinë. përsëri e ke pak skiç, pasi gjithçka që prodhohet Të ka lënë një vend më shumë se normal, që ose duhet konsumuar në vend, ose duhet i rriti investimet e huaja direkte në kohë krize me eksportuar për t’u konsumuar jashtë, në mënyrë më shumë se 316%. Të ka lënë një vend punëtor, që të marrë vlerë. Dhe konsumi vendor, investimet një vend që po zë tregje në minerale, energji, gurë dhe eksporti janë 3 nga 4 zërat me shenjë pozitive dekorativë, hekur, çimento, tulla e tjegull, bimë që ndikojnë në rritjen e prodhimit të brendshëm medicinale, perime dhe fruta, të cilat janë rritur bruto. 340% në harkun e 5 vjetëve. Të ka lënë një vend Shoqëria që ne kemi ndërtuar në këta 23 vjet sipërmarrës që vetëm numrin e bizneseve e ka është shoqëria e konsumit dhe është konsum që rritur mbi 2,5 herë. Të ka lënë rrjetin e rrugëve rrit GDP-në, që mban në punë mijëra fabrika, të

219 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

cilat mbajnë në punë qindra e mijëra punëtorë, të e bashkisë së Tiranës? Koha do ta tregojë. cilët më pas me të ardhurat që realizojnë furnizojnë Në programin tënd u thua shqiptarëve se do kanalet e konsumit dhe investimeve për të cilat të heqësh TVSH-në për inputet bujqësore dhe me ekonomia jonë ka nevojë si trupi për gjakun. I vetmi siguri është lapsus se qeveria e mëparshme i hoqi model që shkurajonte konsumin, përveç këtij tëndit, ato të gjitha. Thua se do të heqësh realisht TVSH- ka qenë një tjetër që i ktheu shqiptarët në bij të në për importimin e makinerive dhe pajisjeve dhe mjerimit, të cilin ata e përmbysën në mënyrë me siguri është lapsus, se kjo është kryer tashmë spektakolare në dhjetor të vitit 1990. Po ashtu Erjon. Thua se do të punësosh 300 mijë veta, por duhet të kishin thënë se me rritjen e tatim fitimit nuk thua asnjë fjalë se çfarë do të bësh me ata për biznesin e madh ke goditur me thikë në zemër 700 mijë të tjerë që mbeten, pasi ua more votën 1 burimin kryesor të punësimit dhe në fund të 4- milion vetëve dhe premton se do të punësosh vjeçarit jo që nuk do të kesh të punësuar asnjë vetëm 300 mijë prej tyre. Si do ta bësh me rreth prej atyre 300 mijë vetëve, por ka rrezik duke 120 mijë të rinj që hyjnë në moshë pune vetëm në shtuar ushtrinë e të papunëve edhe me disa 4-vjeçarin tënd? Po ata 60 mijë që do të punësosh dhjetëra e mijëra. me programet e asistencës? Mos vallë do të lësh Programi nuk është gjë tjetër veçse një listë pa ndihmë ekonomike 100 mijë familjet që e marrin dëshirash që ti do të doje të shihje të realizuar dhe sot atë? Premton se do të ribësh të gjithë sistemin kjo nuk është gabim. Gjithçka fillon me dëshirat të elektroenergjetik shqiptar dhe nuk thua se si? Dhe cilat pasi listohen, kuantifikohen, monetizohen dhe çfarë do të bësh ndryshe nga ata që kanë bërë buxhetohen. paraardhësit e tu? Ke paraqitur një program qeveritar ku nuk u A e dini, i nderuar Kryeministër, se ky sistem thua shqiptarëve se sa do të jenë shpenzimet e të elektro-energjetik shqiptar me tërë mirjadën e ardhurat ndaj GDP-së. Sa do të jetë deficiti dhe halleve e problemeve që ka, ecën në bazë të një burimet e financimit të tij? Nuk thua asnjë fjalë se strategjie të hartuar nga ekspertët më të mirë në sa do të ulet borxhi dhe më e rëndësishmja se si. botë. A e dini ju se Shqipëria ka sot kuadrin ligjor Duke rritur të ardhurat? Deri ku? Nuk thua se sa më të vlerësuar për nxitjen dhe prodhimin e do të jenë shkallët tatimore të tatimeve të energjive të rinoueshme? A e dini ju se deri më sot drejtpërdrejta e atyre indirekte, apo duke ulur janë dhënë koncesione për rreth 430 hidrocentrale shpenzimet. Nëse po, sa do të ulen dhe ku? Të me një fuqi të instaluar përreth 1 mijë e 950 gjitha llogaritë flasin se që në vitin e parë ato do të megavat për orë dhe me një vlerë investimi më kërcejnë me rreth 36% të GDP-së. shumë se 2,5 miliardë euro? Po a e mendon vallë Nuk thua se sa do të rritet ekonomia dhe cilat se sa shqetësim u krijon këtyre investitorëve do të jenë burimet e rritjes? Çfarë do të bësh me shqiptarë dhe të huaj kur dëgjojnë se do të anulosh deficitin tregtar dhe bilancin e pagesave? Një herë e zhbësh gjithçka që ata kanë investuar? Më të flet për heqje të taksës vendore për biznesin e prekurit në këtë sallë duhet të ndihen ish-ministrat vogël dhe përgjysmim të tatimit mbi të ardhurat, e Metës, të LSI-së, të cilët për rreth 44 muaj nga çka përgatiti të madh e të vogël për të paguar 48 gjithsej kanë zbatuar në atë ministri politika gjysmën e asaj që paguanin nën qeverinë energjetike dhe koncensionare, të cilat punësuan “Berisha”. direkt apo indirekt mbi 20 mijë shqiptarë dhe Pra, vetëm 5%, ndërsa sot ke marrë një përmirësuan jetën e familjeve të tyre duke bërë kthesë të vogël dhe ke thënë se tatimin mbi të që tashmë 70 HEC-e të jenë të lidhura në grilë ardhurat e biznesit të vogël do të jetë sa gjysma e duke furnizuar 4 deri 5 milionë kilovat-orë nga 20- tatimit të fitimit të biznesit të madh. Meqë ky do të 22 që është konsumi mesatar ditor. na u rritka, për të rritur kontributin që të mëdhenjtë Po kështu në rrafshin minerar dhe atë duhet të japin më shumë se bizneset e vogla, i bie hidrokarbur përbetohesh se do të zhbësh çdo që 5%-shi që ishim përgatitur për të paguar koncesion, leje dhe kontratë që nuk do ta gjesh të bizneset e vogla is gone! Ose e thënë në shqip: arsyeshme. Tani ke marrë zyrat, dosjet i ke të tëra vate 5%-shi me vapën e qershorit! Apo mos aty dhe fillo t’i hulumtosh dhe t’i qëmtosh një e ndoshta e gjithë kjo lëvizje për heqjen e taksës së nga një. Do të shohësh se ato dosje janë përgatitur biznesit të vogël nuk ka të bëjë fare me lehtësimin nga bij nënash që u dhemb pasuria kombëtare dhe e barrës fiskale të tyre, por thjesht me penalizmin më shumë sesa atyre që përbetohen në emër të

220 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

saj. Në gjetsh gabime, ndërmerr të gjitha veprimet jesh përkulur, por do të jesh kërrusur nga barra e ligjore që të kërkon ligji, por kurrsesi mos guxo të premtimeve të pambajtura, por dhe punëve të bëra trysnosh biznesin. Në ka sektor që meriton keq. mirënjohje dhe vetëm mirënjohje, pasi kurrë nuk Pavarësisht kritikave dije se personalisht nuk ia arritëm plotësisht ta vëmë në piedestal, siç e do të uroja kurrë dështimin e qeverisë që drejton, meriton, ai është biznesi shqiptar, i cili sheh para pasi ky dështim do të ishte rrënim për popullin tim, fitime, por edhe punësim e mirëqenie dhe të çdo sidomos në këto kohëra krizash. Tani që je ulur në gurë, te çdo përrua duke ndryshuar jetën e qindra karrigen e kryeministrit mendo për ditën që do të mijëra shqiptarëve të cilën në të kundërt do të ikësh nga ajo karrige, se një ditë kjo do të ndodhë, merrnin një lëmoshë ekonomike në zyrat e shtetit pasi ky është rregulli i artë i demokracisë. Mendo shqiptar. realisht për të bërë dhe punë të mira, si të gjithë Zoti Rama, opozita do të vigjilojë ndaj çdo kryeministrat paraardhës dhe vdekatarë normalë, premtimi tënd, ndaj çdo pune dhe afere, të cilat pasi ky tjetri është rregulli i taksur nga Zoti për të me sa duket kanë filluar të trokasin ende pa u tharë gjithë ne. Askush e zhbën, nuk e çmonton dhe nuk boja e dekretit të Presidentit. e prish dot atë rregull, pavarësisht se gjatë jetës Ju dëgjova për një kompani të huaj, e cila do së vet mund të jetë marrë vetëm me zhbërje, t’ju asistojë për reformën në trupat fiskalë, madje çmontime, dhe prishje ndërtimesh, fillimisht te Lana jo një, por në tre nga prononcimet tuaja, madje dhe tani së afërmi edhe në bregdet. duke e kuotuar edhe me emër. Reforma e Faleminderit! pasqyruar edhe në program ndër të tjera i referohet Ilir Meta - Faleminderit! bashkimit të dy trupave kryesorë, të të hyrave Fjalën e ka zoti Berisha për procedurë. publike në një të vetëm. E kemi pasur dhe ne këtë Sali Berisha – Zoti Kryetar, objektiv, dhe me vetëdije zgjodhëm ta shtynim, jo Siç po shkojnë punët, këtu nuk po diskutohet se nuk e bënim dot, por sepse gjykuam se ishte as për një program as për një kabinet. Në ç’kuptim më mirë të dëgjonim këshillën e miqve e kam fjalën? Se dinjiteti i vendit është dinjiteti i ndërkombëtarë, të cilët na sugjeruan se kjo do të vendit, se kurrë ndonjëherë nuk ka ndodhur që të ishte mirë të ndodhte kur të dy trupat të ishin vijë këtu në këtë Parlament një qeveri me program perfekt, çka nuk ishte rasti, pasi kjo rrezikonte që pa 100-ditësh Se kurrë ndonjëherë nuk ka ndodhur nga dy trupa jo perfektë të krijonit një supertrupë në këtë Parlament që të vijë këtu një qeveri pa akoma dhe më pak perfekte. vitin e parë. Unë mendoj dhe propozoj që qeveria, Së dyti dhe për shkak të misionit të doganave dikush e quajti kabineti privat dhe aty pjesërisht evropiane, i cili është shumë më kompleks sesa është shumë e vërtetë, të marrë kohën, të shtyjmë thjesht gjenerimi i të hyrave publike. Nejse! Ke punimet e seancës. Nuk doni ta shtyjmë, mirë, zgjedhur ta bësh, bëje, por të vish në 2013-n dhe por pa 100-ditësh nuk ecet përpara. Nuk ka të përpiqesh të bindësh shqiptarët se kompania e ndodhur kurrë kjo gjë. Kujtoni pak skenat pas huaj në fjalë është më e mira në botë, dhe se ka hoteleve ku po hartohet 100-ditëshi. Ku është 100- bërë mrekullia, kjo është e tepërt. Ajo që kjo ditëshi? Merrni kohën, kërkoni dhe ndihmën e Fate kompani ka bërë në një vend tjetër ballkanik diku Velës dhe ne jemi të gatshëm të vijmë përsëri të nga viti 2004 është krijimi i atyre grupeve që quhen diskutojmë për 100-ditëshin. E di si është puna? MAT. Mobile Enti Smagling Teams, që në shqip u Po e fute kokën nën tavolinë për 100-ditëshin, ju themi grupeve lëvizëse të antikontrabandës. Këto rrezikojnë të dyzetat! grupe ne sot i kemi operacionalë dhe për hir të së Ilir Meta – Atëherë, zoti Berisha kishte një vërtetës nuk ka ndonjë impakt në të hyrat publike propozim për procedurë. Natyrisht se kjo nuk besoj dhe shpesh janë të bezdisshme edhe për bizneset. se pranohet, zoti Ruçi dhe nuk ka nevojë që ta Nëse e ke lënë që do të kapësh kontrabandën hedhim në votim. Unë kam shqetësimin se zoti brenda territorit të vendit, po them se na ka marrë Berisha ka një merak tjetër, që kryeministri i ri të lumi. Ne sot marrim on line të dhënat për mallrat shkojë si i dekretuar në Bruksel dhe ai në seancën që nisen drejt Shqipërisë pa arritur mallrat në kufijtë tjetër të thotë se si mund të shkojë një kryeministër dhe portet e Shqipërisë. Por meqë e ke nisur me i dekretuar për vizitë në Bruksel. çmontime, pushka top t’u bëftë! Bëje dhe do të Për sa i takon 100-ditëshit, do të kalojnë ato, shohësh se në fund të 4-vjeçarit jo vetëm që do të mund të bëhet bilanci, 300 ditët e kështu me radhë.

221 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Faleminderit për propozimin! faqe ka me ngjyra dhe sa të tjera i ka me foto, Fjalën e ka zonja Felaj. kush e lexoi kush jo. Kuptohet se këto soj pyetjesh Ermonela Felaj – Faleminderit zoti Kryetar! janë prej cinikësh. Shumë syresh nuk janë të reja Gjatë gjithë këtyre ditëve dhe tani në fakt, dhe ndërkohë në esencë kanë marrë një përgjigje, qëkurse u shënua fillimi i sezonit të ri parlamentar, e kanë marrë më 23 qershor. 1 milion shqiptarë nuk më është hequr ende një ndjesi, ajo që me plot 1 milion vota të lira vendosën ta shpërfillnin shumëkush nga opozita kishte pamjen e dikujt që cinizmin e atyre që qeverisnin për të zgjedhur dhe pasi kishte dalë para pasqyrës duke shkulur flokë për t’i hapur rrugë një perspektive tjetër, asaj të dhe çjerrë faqe ishte kujdesur të vendoste në fytyrë aleancës për Shqipërinë evropiane. Gjithkush që një buzëqeshje aq të paqtë, një nga ato që të lë nuk e ka kuptuar këtë me siguri ka një problem të pak vend të dyshosh. Në fakt dita e djeshme më rëndë me kohën,nuk arrin të dallojë të shkuarën konfirmoi përfundimisht këtë, sikurse më bëri të dhe atë çka mbaroi me të tashmen që tani fillon. kuptoj se ofshamat tuaja për pushtet, me zë apo Sigurisht nuk është dhe as nuk do të bëhet pa zë, mallkimet tuaja për popullin që nuk ju votoi, problemi ynë. Pas një komunikimi të gjatë dhe si edhe ato të thëna me zë apo pa zë, e gjitha kjo asnjëherë tjetër me njerëzit secili pati mundësinë ndodhi ndërsa dëgjoja radhën e ish-ministrave që të dëgjojë dhe të kuptojë se programi i ri qeverisës ankoheshin për strategji dhe për projektet e është pa asnjë dyshim rikonfirmim i plotë i çdonjërit pambaruara, për ato që na i paska lënë gati dhe prej zotimeve tona, çka tregon qartë se fushata që populli si paskësh kuptuar nuk i la të dhe aq më pak programi nuk janë propagandë, përfundonin. por prekje nga afër e atij realiteti që i shqetëson Zotërinj të opozitës, ne nuk jemi të gatshëm sot njerëzit. as të punojmë dhe as të ndjekim mënyrat tuaja të Njerëzit e zakonshëm duan punë dhe siguri. qeverisjes. Ato ishin dhe rezultuan të dështuara. Këto kërkesa nuk i kanë vetëm shqiptarët. Në Shqipëria e 1 milion të papunëve dhe e më shumë mbarë botën e qytetëruar ku synojmë të se gjysmës së 15-vjeçarëve analfabetë integrohemi këto janë kërkesa bazë të qytetarëve funksionalë, ajo e shkollave që prodhojnë gjithnjë dhe njëkohësisht edhe përgjegjësi themelore për e më shumë Adhamudhër, (A nuk e tregoi këtë t’u përmbushur nga ata që i qeverisin. provimi më i fundit shtetëror?), ajo e krimit, të 8- Mesazhi ynë është i qartë për këdo: Ne do të fishuar në 8 vitet të qeverisjes suaj, ajo e borxhit jemi me njerëzit e zakonshëm, do t’i mbështesim publik mbi 62%, ajo e korrupsionit që e ka radhitur në përmbushjen e nevojave të tyre, ashtu sikundër Shqipërinë vit pas viti në sërën e vendeve më të kemi komunikuar dhe na kanë besuar. Fitorja në korruptuara, ajo e koncesioneve që kanë zgjedhje nuk na e a fshirë nga mendja Shqipërinë gllabëruar çdo pasuri dhe çdo të ardhur të sigurt që gëlon nga papunësia, varfëria dhe korrupsioni. për financat e vendit, ky është as më shumë dhe Për asnjë një moment nuk na janë ndarë as më pak bilanci juaj qeverisës, fatura që u keni shqetësimet e sa e sa shqiptarëve se çfarë do të rezervuar shqiptarëve dhe sot në fakt lipset të bëhet me ta, me atë që më parë ishte e tyre, ishte përballeni jo thjesht me fjalë, por edhe me publike dhe sot është jashtë çdo monitorimi ndëshkimin eventual për çdonjërin me emër të shtetëror. përveçëm që ka abuzuar me pushtetin, gjoja duke Po ju kujtoj koncesionet, të dhëna kudo: në e ushtruar në emër të popullit. energjetikë, në naftë, në minerale, edhe në Koha e llogaridhënies suaj nuk ka përfunduar shërbime të rëndësishme publike, që gjatë këtyre meqë humbët zgjedhjet, përkundrazi ajo sapo ka viteve është provuar të jenë bërë rruga më e filluar. Asgjë nuk i shkakton më shumë dëm shtetit shpejtë, më e shkurtër e shfrytëzimit të paprinciptë se sa atëherë kur mashtruesit përpiqen të hiqen si dhe qartësisht në dëm të ekonomisë sonë të urtë. Prandaj mos harroni dhe mos u hiqni si kombëtare. engjëj, as si të preokupuar për programin qeverisës Po jap një shembull. Kuçova ishte dikur qyteti që nuk i përmbushka pritshmritë tuaja. i 15 ndërmarrjeve të rëndësishme industriale. Pyetja që shtron çdo shqiptar i zakonshëm Ndërsa sot nuk ka asnjë mirëfilli, përjashto sot nuk është nëse është e madhe apo e vogël ndërmarrjen e nxjerrjes së naftës, e katandisur si qeveria e re, iu dha apo jo programi qeverisës mos më keq, në nivele prodhimi që nuk i kapin as opozitës, si kur dhe në sa kopje iu shpërnda, sa ato të viteve ’40 (Besoj se shumëkush e kujton

222 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ndërmarrjen e dikurshme italiane AIPA), pikërisht publikisht në këtë sallë se e kishte zgjatur vetë për shkak të administrimit nga të paaftë, nga afatin e kontratës me koncesionarin, pa marrë militantë partiakë dhe makutër që ju i mbollët miratimin e Parlamentit, meqë ky nuk vinte në gjithandej dhe që sot kanë lënë qindra puse nafte seancë plenare. pa punë. Pikërisht nga rishikimi i të tilla tenderimeve të Natyrisht në këtë pikë nuk do të lija pa pronës publike do të mund vetëm të përfitojmë, përmendur edhe diçka tjetër. Dëgjova dje në këtë sepse shkurt dhe qartë, çdo e drejtë e shkelur, çdo sallë se si me aq patos u evokua sjellja me njësitë abuzim me çdo të mirë publike do të vihet në vend e qeverisjes vendore në vitet tuaja të pushtetit. Ju dhe shkelësit do të ndëshkohen. i degraduat njësitë e qeverisjes vendore vit pas Është e sigurt në kësi rastesh kostot i ka pasur viti me ato buxhete mjerane që u akorduat. Po i rri dhe vazhdon t’i ketë vetëm publiku. Ja pse jemi të sërish shembullit të bashkisë Kuçovë, një njësie vendosur të marrim mbase vendime të vështira, vendore të cilës qeveria juaj i dha për 30 mijë një por të të nevojshme në dhënien fund të rrënimit të grant të caktuar dhe mandej, si reflektoi mbi mëtejshëm të një vendi që meriton me çdo kusht rezultatet e të ashtuquajturit cencus të famshëm, të ringrihet. ia shkurtoi me pretendimin se ky qytet ka vetëm Në përfundim desha të them edhe dy fjalë. 12 mijë banorë. Mendoni se çfarë akti të Në Bibël inati përkufizohet si virtyti i të pamendëve. paprecedent keni kryer ndaj një njësie vendore, Unë do të kisha një vlerësim tjetër duke u nisur që vetëm zgjedhës, pra banorë të moshës 8 vjeç nga diskutimet e ditës së djeshme dhe ato që e sipër, ka 24 mijë vetë. mundëm të dëgjojmë paraditen e sotme. Do ta Prandaj, ju lutem, mjaft na folët për modelin falënderoja, në fakt, opozitën për një shërbim që tuaj, për keqardhjen tuaj ndaj njerëzve në nevojë. na bëri pikërisht për shkak të inatit të humbjes në Për shumë prej jush dallohet thjesht dhe qartë nga zgjedhje, të inatit për çka premtuat për 8 vjet rresht mënyra se si flasin se varfëria është abstraksion, dhe nuk i bëtë, mbase më shumë se çdo deputet jo një realitet që e kanë prekur. tjetër i maxhorancës ju numëruat një për një Ne jemi zotuar publikisht përpara shqiptarëve zotimet tona programore, duke i siguruar kështu se pasurinë publike, atë që u përket atyre do ta shqiptarët, edhe nga pozita e kundërshtarit tonë kthejmë në destinacion. Të gjitha koncesionet do politik se ne nuk kemi harruar dhe ato që thamë të rishikohen. Do ta bëjmë këtë sepse besojmë do të jenë rrugëtimi ynë i ardhshëm. fort se ky është instrumenti më i rëndësishëm në Faleminderit! mbrojtje të pasurisë dhe pronës publike aq shumë Ilir Meta – Faleminderit! të abuzuar. Për ligjin dhe autoritetin që e ekzekuton Fjalën e ka zoti Kastriot Islami. atë çdo gjë e cila i kundërvihet interesit publik Kastriot Islami – I nderuar zoti Kryetar, përmes pushtetit të influencës, parasë, favorit dhe Të nderuar kolegë, të tjerë mekanizma të ngjashëm është absolutist Të dashur shqiptarë, e pavlefshme dhe si e tillë duhet të anulohet. Më lejoni t’ju uroj të gjithëve punë të mbarë Me fjalë të çdo lloj kontrate koncesionare ose në këtë mandat të ri parlamentar, në mënyrë të jo që i vë palët në pozita dukshëm të zhbalancuara veçantë atyre që vijnë për herë të parë. (një gjë e tillë te ne i ka ndodhur shtetit, publikut) Po ashtu, zoti Kryetar, do t’ju uroja vullnet të është nul. Mbi këtë logjikë ligjore të jeni të bindur mirë për moderacion maksimal dhe drejtim se funksionon gjithandej lidhja e kontratave dhe imparcial. Mbi të gjitha, do të kërkoja nga ju që të mbi këtë logjikë ligjore do të kryhet edhe rishikimi shmangnit fyerjet dhe sharjet, si dhe gjuhën e i çdo lloj koncesioni të dhënë deri më sot. urrejtjes e të presionit. Njihen publikisht shembujt e shumtë të Gjykoj se përtej diferencave politike, shkeljes së ligjit në rastin e dhënies së programore apo pragmatike ka dhe duhet të ketë koncesioneve, favorizimet në gara të subjekteve interesa të përbashkëta që duhet të na bashkojnë. pjesëmarrës në to, familjarë ose lidhjet e njerëzve Do të vendosja në piedestal interesin publik. në pushtet. Këtë e dini se është një shkelje që Shqiptarët kërkojnë nga ne të gjithë një jetë më të dënohet penalisht. Shkeljet e afateve të kontratave mirë dhe një të ardhme më të begatë dhe më të koncesionare, rasti i minierës së Bulqizës është sigurt për fëmijët e tyre. Këtë duhet t’ua sigurojmë emblematik, nga momenti që ish-ministri pohoi sepse përndryshe nuk kemi bërë detyrën tonë

223 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

minimale. Jam i gatshëm të kontribuoj dhe ka LSI-ja.” maksimalisht për këtë objektiv. Nga ana tjetër më vjen turp të ripërsëris termat Shqiptarët në shumicën e tyre dërmuese dhe epitet e përdorura nga Rama për Metën gjatë besojnë dhe duan që Shqipëria te jete sa me shpejt mandatit të mëparshëm. në Evropë, sepse ata gjykojnë si pjesë e kësaj Besoj se LSI-ja, në respekt të vetvetes, njeh familjeve të madhe vlerash ata do të kenë më të gjitha arritjet që ajo ka realizuar përmes kësaj shumë mundësi dhe hapësira lirie për një jetë më marrëveshjeje programore gjatë mandatit 2009- të mirë; ky duhet të jetë një objektiv që duhet ta 2013, qoftë në sektorët që ka drejtuar qoftë realizojmë sa më shpejt dhe me cilësi sa më të integralisht si pjesë e shkrirë e qeverisjes së lartë. Do të vazhdoj të kontribuoj, madje duke përbashkët dhe është në nderin e saj ti mbrojë ato sakrifikuar maksimalisht gjithçka nga vetja për këtë nëse do të pasurojë CV-në e saj dhe besoj kështu objektiv do të ndodhë. Të nderuar kolegë, Për rrjedhojë, nëse të gjithë së bashku duam Së pari, nuk mund të lë pa përmendur faktin të shënojmë një standard të ri në marrëdhëniet se debati për kohën që duhet t’i jepej opozitës për maxhorancë-opozitë, ato duhet të fillojnë nga të studiuar materialin e paraqitur ishte i respekti dhe mirënjohja për arritjet e kundërshtarit, panevojshëm dhe jo efikas,i pakuptimte,i përndryshe nihilizmi për arritjet e së kaluar dhe paprecedent,i papranueshëm. euforia e egocentrizmi për fillimin e ri nga zero do Kërkesa për 48 orë më shumë kohë që të prodhojnë gjithnjë ballafaqim dhe konflikt politik. kërkonte opozita ishte fare normale, ndërkohë që LSI-ja si pjesë e pushtetit të djeshëm duhet do të ishte anormal imazhi negativ që do të krijohej të shprehë respektin, së paku për punën e saj në Bruksel nga ripërsëritja e sjelljeve te vjetra. përballë negativitetit dhe nihlilizimit ekstrem me të Ndërkohë, opozita aktuale ka deklaruar cilin është gatuar materiali i paraqitur i cili godet publikisht se do të jetë opozitë parlamentare, pra indirekt edhe LSI-në. institucionale, por edhe publike e mediatike, Të nderuar kolegë, po flas tani për shumë natyrisht konstruktive, reaktive, e sinqerte, jo arsye, jo thjesht si një deputet në opozitë, apo nihiliste, por e fortë dhe alternative, dhe gjithnjë thjesht si një kundërshtar opozitar. bashkëpunuese për çështjet e integrimit në BE. Lidhur me materialin shtrohen disa pyetje: a Unë jam i sigurt se asnjë provokim apo ka dallime midis programit politik të Partisë arrogancë nuk do të ndryshojë këtë qëndrim të saj Socialiste dhe këtij dokumenti? A ka dallime midis veçse do të rrisë intensitetin, përmasën dhe premtimeve në fushatë dhe këtij dokumenti? A ka larminë e veprimeve e të kundërveprimeve te saj. dallime midis versionit të shkruar dhe fjalës së Të nderuar kolegë, mbajtur? Nga një analizë e hollësishme rezulton Para se të jap disa konsiderata për programin se të katërta versionet ndryshojnë nga njëri-tjetri më duhet t’ju kujtoj’ jo pa qëllim’ pjesë të deklaratës dhe këto ndryshime janë përtej ndryshimeve që së zotit Meta kur është miratuar programi i qeverisë mund të ndodhin normalisht në çdo rast. Këto PD-LSI në 16 shtator 2009: dokumente janë të futura te njëri-tjetri si kukullat “Kjo është Qeveria e sinergjive programore ruse, ku më e vogla është dokumenti i paraqitur që do të sjellin standardet më të larta në Kuvend. mirëqeverisjeje, solidaritetit dhe gjithëpërfshirës në Premtimet elektorale janë më të fryra se politikat e saj, kohezion e paqe sociale, si dhe materialet e paraqitura në Kuvend, pra shqiptarët shërbime më cilësore ndaj qytetarëve shqiptarë. duhet të dinë se jo të gjitha premtimet që janë thënë Kemi për herë të parë një marrëveshje kaq në fushatë janë përfshirë në program dhe në fjalën transparente, e cila, në thelbin e vet, ka objektivat e mbajtur. Pra, ato i ka marrë era pa filluar ende e përbashkëta të reformave të integrimit evropian, punë qeveria. Shpresoj të mos jetë kështu! të lëvizjes së lirë të të gjithë qytetarëve shqiptarë, Po ashtu, fjala e mbajtur në Kuvend është të punësimit dhe shërbimeve më cilësore. shumë e ndryshme nga materiali i shkruar jo vetëm Ndaj dua të falënderoj në mënyrë të veçantë në formë, por edhe në përmbajtje. Pra, me shumë Kryeministrin Berisha për mirëkuptimin e tij të plotë gjasa disa çështje të thëna me zë e figurë do të për të integruar gjerësisht në programin e kësaj harrohen, sepse nuk kanë mbetur të pasqyruara Qeverie prioritetet më të rëndësishme që ka pasur me shkrim.

224 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Shtrohet një pyetje tjetër: a është ky material rilindjeje. Nuk mund të krijohet një republikë e një program qeverie? Fillimisht, kam preferuar të rilindur pa ndryshime të rëndësishme dhe dëgjoj e të lexoj se çfarë thonë të tjerët dhe disa themelore kushtetuese. Nuk janë të qarta drejtimet nga cilësimet janë: “Ai është një hartim; një listë kryesore të veprimit për arritjen e këtyre dëshirash; një reportazh i një vizitori të huaj; një objektivave, përderisa mungojnë ato madhoret dhe dokument i shkruar nga Homos Estheticus; një të përcaktuar qartë të gjithë të tjerët; nuk ka një plagjiaturë copëzash, të marra me copy-paste nga kalendar veprimesh, minimalisht mbi bazë vjetore, dokumentet e OJQ-ve ose partive të majta, si dhe gjë që e bën të pamundur monitorimin dhe nga dokumentet strategjike të qeverive të kontrollin e zbatimit të objektivave gjatë gjithë mëparshme; një dokument artistik tipik për stilin e kohës; mungon lista e projekteve konkrete Ramës; një manifest që nuk sheh përpara, por madhore, që do të realizoheshin gjatë 4 vjetve, prapa; një manifest që thotë se Shqipëria nuk ka për të mos thënë projekte tërësisht të ndryshme qenë, nuk është dhe vetëm do të jetë në të cilësore për të justifikuar rilindjen; mungojnë ardhmen.” llogaritë konkrete për burimet financiare për Gjykoj me qetësi se ky material në shumë realizimin e objektivave; mungojnë treguesit aspekte nuk plotëson të gjitha kriteret për t’u sasiorë për matjen e nivelit të realizimit dhe të klasifikuar si një program i strukturuar qeverie, as performancës, që e bëjnë këtë qeverisje të në përmbajtje, as në formë dhe as për sa u përket pakontrollueshme dhe me shumë gjasa të mekanizmave për zbatimin e tij, aq më pak mund papërgjegjshme. të klasifikohet si një program rilindjeje. Së treti, në material nuk bëhet një analizë dhe Po jap vetëm disa argumente: argumentim përse janë copëzuar disa ministri dhe Së pari, materialit i mungon një analizë e janë bashkuar disa të tjera. Ndërkohë që numri i thelluar e arritjeve dhe e mosarritjeve në të dikastereve është rritur, kemi të bëjmë me një kaluarën, e mundësive dhe e rreziqeve, e burimeve qeveri më të madhe, me një numër më të madh dhe e kapaciteteve të trashëguara. Pra, një pamje dikasteresh dhe ndarje, më duket, të paarsyetuara, realiste mbi të cilën do të ngrihej themeli i programit duke paraqitur ndërkohë nevojën për një të ardhshëm. Materiali që paraqitet në Kuvend mekanizëm më të madh e kompleks koordinimi. është bazuar në metodën e nihilizmit dhe të Kjo minimalisht e bën qeverinë më të kushtueshme negativitetit ekstrem, e nxirjes së realitetit dhe për shqiptarët. Mungesa e një analize për aktualitetit në të gjitha aspektet, duke paraqitur të strukturën e qeverisë dhe përputhjen e saj me kaluarën dhe të tashmen, si rrënim dhe shkatërrim, drejtimet kryesore të veprimit ekzekutiv, lë hapësirë me idenë se gjithçka fillon nga zeroja dhe historia për të menduar se kjo strukturë është ndërtuar në fillon nga unë! Kjo jo vetëm si retorikë politike, e mënyrë tërësisht subjektive, thjesht për të kënaqur cila mund të ishte e pranueshme, por edhe si orekset e partnerëve në koalicion. Disa bashkime metodikë e hartimit të këtij dokumenti. Kjo është dhe krijimi i një ose dy dikastereve të stërmëdha, një qasje tërësisht e vjetër, aspak shkencore dhe, ndryshe nga tendenca e copëzimit, duket se është fatkeqësisht, revanshiste. Kjo, natyrisht e bërë për të kënaqur oreksin e ndonjë ministri të shoqëruar nga një eufori dhe triumfalizëm ekstrem preferuar. Me shumë gjasa, një qeveri kaq e madhe për të ardhmen, pengon përcaktimin me saktësi dhe e kushtueshme do të ishte vështirësish efikase dhe qartësi të objektivave realistë e të dhe në kushtet e shtrëngesave financiare të një realizueshëm, aq më tepër që në fushatë janë krize eventuale mund të rezultonte edhe lëshuar premtime të parealizueshme populiste, të jofunksionale. fryra dhe me pritshmëri tepër të lartë për publikun, Po ashtu, për shkak të kaosit ose ngërçeve të identifikuara nga të gjitha sondazhet e që do të krijoheshin nga lëvizjet e dikastereve, nga brendshme dhe të jashtme, por, fatmirësisht, një ndarjet dhe bashkimet e tyre, dhe deri nga pjesë e tyre të lëna në harresë në dokumentin e spastrimi i administratës, kjo qeveri ka shumë gjasa parashtruar në Kuvend. të bllokohet që në muajt e parë, gjë që nuk e Së dyti, ky material në përmbajtje nuk është dëshiroj. program qeverie. Ka disa objektiva, por mungojnë Së katërti, jam menduar gjatë, por nuk mund objektivat themelorë, në mënyrë të veçantë ata që ta lë pa e përmendur. Përbërja e qeverisë është pretendon ky dokument për të qenë dokument ndoshta për herë të parë në historinë e vendit nga

225 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

më kontroverset, më pak premtuesja për sukses trajtohet në mënyrë euforike, të paktën nga ana e dhe më probablja për dështim. I ka ndodhur PS-së për disa arsye. “Microsoft-it” kjo histori. Nuk po flas për historinë Së pari, shqiptarët dhe partnerët e huaj e kanë e LSI-së, që ka një qasje më të pranueshme midis të qartë se si është realizuar pjesa obeze e këtij vijimësisë dhe ndryshimit, midis eksperiencës dhe rezultati dhe ky do të vijë si kusht për hapjen e freskisë. Pjesa tjetër është ndërtuar bazuar në negociatave pas marrjes së statusit të vendit filozofinë e spastrimit të individëve me eksperiencë kandidat. Së dyti, PS-ja është në pushtet, por ajo të nivelit të lartë qeverisës dhe individëve me nuk ka asnjë rritje të saj as në mandate e as në kontribute e merita dhe me profil politik tashmë të përqindje. E di që është provokative, por duhet ta ndërtuar. shihni me realizëm. Në gjysmën e qarqeve, Arsyetimi se këta individë me eksperiencë në rretheve, bashkive, komunave dhe në gjysmën e ekzekutiv na duhen për të drejtuar në Kuvend është qendrave të votimit ka rrudhje, kurse në gjysmën krejtësisht i pabesueshëm. Megjithatë, kjo mbetet tjetër ka rritje modeste. E gjithë kjo provon se një çështje e brendshme e Partisë Socialiste, por qëndrimi radikal i PS-së për zgjedhjet në vitin 2009 me impakt jopozitiv për interesin publik dhe me është ndëshkuar dhe fitorja ka ardhur nga zgjerimi ndikim në stabilitetin e qeverisjes. Po ashtu, duke i një pjese të ish-pushtetit, pra të LSI-së, për shkak njohur shumë mirë avantazhet e ndarjes së të pragmatizmit dhe mobilitetit të saj. Thuhet se mandatit të deputetit nga ai i ministrit, siç njoh programet e PS-së dhe LSI-së janë integruar. Nuk shumë mirë mekanizmat që garantojnë e di nëse LSI-ja do të mbajë përgjegjësi për taksën demokracinë liberale dhe sigurojnë karrierën sipas progresive, për shëndetësinë falas që duket e meritës dhe kontributeve, gjykoj se në rastin e venitur, për punësimin e 300 mijë të rinjve dhe kësaj maxhorance ndarja e mandatit të deputetit grave të maskuar nga vetëpunësimi në fshat, për nga si i ministrit do të jetë me shumë gjasa legalizimet falas. Nëse LSI-ja pranon të mbajë problematik dhe me ndikim negativ. Qofsha i përgjegjësi për të gjitha premtimet populiste të PS- gabuar! Aplikimi i këtij mekanizmi do të ngushtojë së, atëherë rezulton se vërtetë programet janë të hapësirat e lirisë për konkurrencë sipas meritës. mirë integruara. Liria e njerëzve dhe e Largimi eventual i ministrave nga politika do të ulte konkurrencës sipas meritës është premtim i gjithashtu cilësinë e Kuvendit përderisa largimi si pabesueshëm për mendimin tim. Mospërfshirja e ministër do të thotë largim nga Kuvendi dhe nga 25 politikanëve me eksperiencën më të lartë politika. Kjo mënyrë dhe ky mentalitet drejtimi do qeverisëse, me kontributet e tyre dhe me profil ta bënte më të paqëndrueshëm grupin kuvendor politik është kundërargument i fortë, ndërkohë që e qeverinë dhe do të rriste shanset e dështimit të vetëm emërimet e para nepotike dhe sektare në qeverisjes, pavarësisht se mendohet e kundërta. qeveri godasin rëndë këtë parim dhe parime të Së pesti, në planin formal materiali është tjera. disproporcional. Dhe ka shumë mangësi. Rreth Materiali përmban edhe shumë mangësi e 45% e materialit e zënë CV-të e ministrave, 20 defekte të tjera, që për mungesë kohe nuk po i faqe, fletët ndërmjetëse me të kuqe si dhe nëntitujt rreshtoj. Në kushtet e një situate të brishtë janë rreth 14 fletë. Po ashtu ai është në një masë ekonomike të vendosur në kontekstin e situatave të konsiderueshme i mbushur me retorikë plot ujë të krizave në Itali e Greqi, gjykoj se materiali, dhe cilësime superlative që nuk thonë asgjë. struktura dhe përmbajtja e qeverisë janë ndërtuar Vëmendje disprporcionale, edhe mund të mos e pa shumë vizion dhe në mënyrë jo shumë them, i është drejtuar, me sa duket, stilit të profesionale dhe nuk ka vend për eufori, madje shqiponjës, vetëm, se nuk është në përputhje me duhet pasur në vëmendje çdo ditë se dështimi atë zyrtare. Në një masë të konsiderueshme është i mundshëm në 95% të rasteve, gjë që jua gjenden deklarime parimore të panevojshme për ka thënë edhe një ekspert i huaj, të cilin ju vetë e një program qeverisës, pjesë të huazuara në ftuat. Për rrjedhojë, larg euforisë dhe triumfalizmit. mënyrë shabllone nga dokumente të tjera apo të Lërini shuplakat e votës plebishitare dhe kini kujdes formuluar me një gjuhë të pakuptueshme që lë të se rrëshqitja e vendit në recesion mund të çojë mendosh se janë përkthyer keq. Tani kam një më tej vendin në krizë të thellë dhe fatkeqësisht gjykim vetëm për disa çështje. Flitet shpesh për kjo duket shumë e mundshme, por aspak e një milionë shuplaka. Ky rezultat nuk duhet të dëshirueshme nga shqiptarët dhe opozita, e cila

226 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

mendoj se është e gatshme të kontribuojë në çdo pasur bekimin e dy institucioneve të mësipërme, rast për të mos e lërë vendin të rrëshqasë në krizë. të cilat nuk justifikohen dot. Mjaftojnë vetëm dy Faleminderit për vëmendjen! shembuj: emërimet ose shpërblimet e fundit në Ilir Meta – Përpara se të vijojmë, dua t’ju Gjykatën e Apelit të bëra nga Presidenti dhe testimi komunikoj listën përfundimtare deri në prag të kualifikues në kundërshtim flagrant me ligjin, e votimit. Zotërinjtë Armando Subashi, Omer Mamo, miratuar me konsensus për gjykatat administra- Namik Dokle, Genc Pollo, Ben Blushi, Shpëtim tive, duke injoruar jo vetëm këtë ligj, por edhe Idrizi, Oerd Bylykbashi, Eduard Shalsi dhe në emër partnerët tanë që sipas këtij ligji duhet të asistonin të grupeve parlamentare zotërinjtë Petrit Vasili, Edi dhe ta garantonin këtë testim. Nuk mund të Paloka dhe Gramoz Ruçi. pajtohemi dhe nuk pajtohemi me këtë situatë të Zoti Subashi, fjala për ju. sistemit të drejtësisë. Armando Subashi – Shqiptarët votuan Gjykatat tona nuk mund të vazhdojnë të jenë rilindjen dhe rilindje do të jetë, sepse këtë rilindje delja e zezë dhe ku besimi i publikut, i partnerëve e kërkuan 1 milion shqiptarë dhe rilindje sjell edhe dhe institucioneve të tjera të jetë zero. Gjykatat programi ynë qeverisës. Kjo është arsyeja që tona nuk mund të vazhdojnë të jenë streha më e programi ynë është mirëpritur nga çdo shqiptar ngrohtë për kriminelët ordinerë, por edhe për brenda dhe jashtë vendit. Si deputet në këtë sallë pushtetarët. Gjykatat tona nuk mund të vazhdojnë më erdhi keq që Kryeministri që iku, e tha shumë të jenë ortake në zhvatjen e pronave dhe pasurive mirë një deputet i opozitës këtu, dhe opozita e tij nga më të pasurit, më të fortit apo më të nuk ndenjën deri në fund për të dëgjuar këtë pro- pushtetshmit. Gjykatat tona nuk mund të vazhdojnë gram, megjithëse nga diskutimet që kanë bërë këto të vuajnë mungesën e kushteve më minimale në dy ditë, duket që e kanë studiuar shumë mirë godina, ku aksesi i publikut vazhdon të ngelet i programin tonë qeverisë, madje me laps në dorë. ulët, ashtu sikurse pakësimi i buxhetit gjyqësor, i Për të mos rënë në përsëritje me ato që kanë thënë cili nga viti në vit ka ndikuar ndjeshëm në kolegët e mi, do të doja të ndalesha në disa mirëfunksionimin e tyre. Masat e parashikuara në momente që kanë të bëjnë me shtetin e së drejtës program të shpjeguara nga Kryeministri dhe dhe demokratizimin e shoqërisë. Nëse flasim për ministri i Drejtësisë janë garanci absolute, që shtet të së drejtës, ky koncept në këto vite erdhi sistemi gjyqësor do të rilindë në funksion të dhënies duke u zvetëmuar saqë në mjaft raste e drejta e së drejtësisë përpara ligjit. mëshiruar në ligje dukej si gjëja më e Ngritja e Byrosë Kombëtare të Hetimit, që nuk parëndësishme. Barazia para ligjit u kthye në një e di përse po ju djeg kaq shumë, si njësi e pabarazi të skajshme. Prokuroria, e veçanërisht specializuar në luftën kundër krimit të organizuar, gjykatat u kthyen në vendin ku finalizoheshin dhe korrupsionit, trafiqeve, veçanërisht atyre të qenieve ligjëroheshin epshet e pushtetit dhe pushtetarëve, njerëzore, lëndëve narkotike, do t’i japë një hov të të pasurve, të fortëve kundër pjesës tjetër të paparë deri më sot jo vetëm zbulimit të autorëve, popullsisë. Ky parim i madh, i cili ka udhëhequr por ajo që është më e rëndësishmja dokumentimit botën demokratike në shekuj dhe e ka çuar aty ku më të plotë nga pikëpamja profesionale me provat është sot, te ne u zëvendësua me shprehjen e e duhura dhe dërgimit përpara gjykatës. Ne do t’i famshme që na vjen nga errësira e shekujve “Ligji japim fund lojës së kungulleshkave, e ka kush e jam unë”. ka, në raport me përgjegjësinë institucionale dhe Kjo është arsyeja që gjykatat u kthyen në individuale mes policisë, prokurorisë dhe gjykatës, tualetin e këtij pushteti, ku çështjet e ministrave, në rastet e dështimit të proceseve penale për të kryeministrit që vajti apo të familjarëve të tyre shkak të pafajësisë, apo procedurave gjyqësore mbylleshin me lehtësinë më të madhe, duke të diskutueshme. menduar se ia hidhnin dhe duke bërë gati krimin e Si deputet i qarkut të Fierit, i cili veç të tjerash radhës, në funksion të pasurimit dhe mbajtjes së identifikohet qartë me bujqësinë dhe naftën, dua pushtetit. Në këtë moçal është brenda edhe të shpreh kënaqësinë që të dyja këto degë kanë Presidenti, edhe Këshilli i Lartë i Drejtësisë, edhe vëmendjen maksimale në këtë program. Për sa i institucione të tjera që mund dhe duhet të kishin përket sektorit të naftës, me keqardhje dua të them luajtur tjetër rol. Marrëveshja mes pushtetit të se po përjeton ditët e veta më të zeza. Sikur të djeshëm dhe gjykatave për shërbime reciproke ka mos mjaftonin vjelljet me ligj apo me kontratat

227 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

koncesionare, pushteti shqiptar nuk realizon ende Diskutimi i programit të qeverisë së re është asnjë të ardhur. Vendburimet e naftës janë kthyer një ngjarje e rëndësishme jo vetëm për sot në sheshe ku villet naftë çdo natë, duke filluar maxhorancën dhe opozitën, por për të gjithë që nga bidonat dhe deri te autobotët. Kjo pasuri e shqiptarët. Shumica e diskutimeve në këtë sallë madhe kombëtare, e cila duhet të sillte të ardhura janë përqendruar te çështja e integrimit evropian, në buxhetin e shtetit dhe të nxiste punësimin, jo zhvillimit ekonomik, ruajtja e rendit publik, vetëm që nuk po e bën këtë, por përkundrazi është planifikimi urban apo probleme të tjera sociale me kthyer në një problem për buxhetin e shtetit. të cilat përballet çdo ditë shoqëria dhe populli Albpetroli ka vite që nuk prodhon më asnjë litër shqiptar. naftë, por vetëm mashtron me kontrata pune Si deputet i qarkut të Fierit, me një popullsi të provizore në prag fushatash nëpërmjet militantëve konsiderueshme të komunitetit çam, do të trajtoj të Partisë Demokratike. U bënë vite që industria nga kjo foltore këto çështje të gjata të këtyre viteve. përpunuese nuk përpunon asnjë litër naftë, Është lënë pothuajse në harresë çështja e megjithëse privatizimi i ARMO-s u trumbetua si një shqiptarëve të Çamërisë. Për këtë arsye, nga sukseset e Kryeministrit që vajti. Ku do t’i gjeni përmendja e çështjes çame në programin e paratë, keni pyetur ju kolegë të opozitës? qeverisë, si pjesë e Shqipërisë europiane, është Po ju sjell vetëm një shembull: vetëm nga fakti një hap i rëndësishëm përpara, por janë që nafta nuk përpunohet në Shqipëri, por e gjitha instrumentet e zgjedhjes së kësaj kauze që kanë shkon jashtë shtetit, buxheti i shtetit sipas rëndësi më shumë se gjithçka tjetër. Çështja çame përllogaritjeve ka humbur mbi 250 milionë dollarë gjithnjë ka qenë delikate për Tiranën zyrtare, pasi në vit. Këtu do t’i gjejmë paratë, për të gjitha ato ka shërbyer si barometër i marrëdhënieve mes që ne kemi parashikuar në program. Instituti i Shqipërisë dhe Greqisë, e cila gjithmonë ka ditur Naftës, ajo qendër e madhe kërkimore dhe të përdorë faktorin emigracion si kundërpeshë, shkencore, sot nuk funksionon më. Çudia më e madje jo rrallëherë kufirin shqiptaro-grek, sidomos madhe ndodhi me godinën e saj, e cila u privatizua lëvizja e emigrantëve përdoret si mjet për të nga kjo qeveri se demek nuk nevojitej më. A e dini acaruar ose për të përmirësuar marrëdhëniet se çfarë ndodhi? Mbas dy muajsh u kujtuan se i ndërmjet dy shteteve tona fqinj. duhej dhe pastaj e morën me qira te ai që e bleu. Kemi parë këto ditët e fundit se si po trajtohen Ky është një nga qindra e qindra rastet e shtetasit shqiptarë, që jetojnë e punojnë në Greqi, korrupsionit në Albpetrol, që sigurisht me ardhjen megjithatë unë mendoj se nuk mund dhe nuk duhet e kësaj dite, padyshim që të gjitha do të duhen të të qëndrojmë në heshtje për këtë çështje, e cila, zbardhen dhe të gjithë duhet të shkojnë përpara falë punës së bërë nga Partia për Drejtësi, Integrim përgjegjësisë ligjore. dhe Unitet, që përfaqëson dhe mbron të drejtat e Më vjen mirë që programi ynë parashikon një komunitetit çam, është ndërkombëtarizuar tashmë. sërë masash konkrete në këtë sektor duke filluar Unë mendoj se duhet të bëjmë më shumë për ta nga rishikimi i kushteve të kontratave ngritur këtë problem dhe për të gjetur zgjidhjen koncesionare, nga kontrolli rigoroz në zbatimin e konform ligjeve dhe konventave ndërkombëtare. tyre në terren, nga rivënia në punë e industrisë Të nderuar deputetë, përpunuese dhe deri te revizionimi e transparenca Qeveria e re ofron qasje të reja në e të gjithë aktivitetit të këtij sektori në të gjithë këto marrëdhënie me fqinjët, madje është e vetmja që vite. Shqipëria meriton një qeverisje tjetër. ka emëruar edhe një këshilltar për çështjet e rajonit. Shqiptarët e kërkuan këtë me një milion votat që Kjo forcë politike ka deklaruar gjatë fushatës na dhanë, duke besuar te ky program, duke besuar elektorale që do të ngrejë edhe një strategji të re te Edi Rama dhe duke besuar te rilindja. Padyshim për të forcuar marrëdhëniet ndërshqiptare në rajon, rilindje do të jetë. në kuadër të integrimit në BE. (Drejtimin e seancës e merr zoti Spaho.) Shqipëria e ka domosdoshmëri mbajtjen e Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Subashi! marrëdhënieve të mira me fqinjët, sidomos me Fjalën e ka deputeti Omer Mamo. Të përgatitet Greqinë, sepse jetojnë e punojnë mbi 700 mijë zoti Namik Dokle. shqiptarë, por kjo nuk duhet të na pengojë apo, Omer Mamo – I nderuar zoti kryetar, edhe më keq, të na detyrojë të heshtim për një Të nderuar deputetë dhe deputete, çështje madhore në kërkim të fqinjësisë së mirë,

228 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

pasi është dhe duhet të jetë reciproke. Ne kërkojmë punonjësit aktualë dhe të gjithë naftëtarët e kësaj me forcë të drejtat e popullsisë çame, e dëbuar zone. Ky qytet është quajtur dhe vazhdon të quhet nga trojet e saj, duke i grabitur pronat dhe pasuritë, qytet naftëtar, por si i tillë vetëm emri i ka ngelur. pa përmendur gjenocidin e pashembullt ndaj Unë mendoj dhe shpresoj se qeveria e re do të popullsisë vendase. ketë prioritet ripunësimin e naftëtarëve në qytetin Janë ende gjallë dëshmitarët e masakrës që e Patosit, Fierit dhe Ballshit. u krye, por janë ende atje pronat e atyre që u vranë Faleminderit! e u dëbuan nga shtëpitë e tokat e tyre, ndaj edhe Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Mamo! ne kemi të gjithë të drejtën legjitime t’i kërkojmë Fjalën e ka zoti Namik Dokle. dhe t’i marrim ato. Përgatitet zoti Genc Pollo. Të nderuar deputetë, Namik Dokle – I nderuar zoti zëvendëskryetar Ne shpesh krenohemi kur na cilësojnë si i Kuvendit, faktor stabiliteti në Ballkan, por ky vlerësim i I nderuar zoti Kryeministër, merituar nuk duhet të merret duke heshtur për Kolegë të nderuar, krimet që na janë bërë dhe trojet që na janë Duke dëgjuar diskutimet, më ka bërë grabitur. Unë jam i bindur se nuk quhet faktor përshtypje diskutimi i një ish-ministri të qeverisë stabiliteti nëse kërkon të marrësh shtëpinë dhe së parë demokrate, një diskutim racional, me tokën tënde, gjë që do ta bënte çdo shtet propozime konkrete, por edhe diskutimet e shumë demokratik, që aderon në strukturat dhe ish-ministrave të qeverisë së fundit, të cilët, përveç organizmat më të rëndësishme politike botërore. të tjerave, ishin në garë se kush ironizonte më Gjithashtu, jam i bindur se kjo çështje do të shumë. zgjidhet shumë shpejt, pasi 5 deputetët e partisë Dua t’ju them se ironia vjen nga dy burime: sonë do të punojnë me të gjitha forcat për të së pari, nga mençuria dhe, së dyti, nga ligësia. përmbushur premtimet ndaj komunitetit çam dhe Është e drejta e tyre ta zgjedhin burimin ku pijnë të gjithë shqiptarëve. Ne do të kontrollojmë hap ujë. Më së shumti, ironia e tyre ishte e lidhur me pas hapi veprimet e qeverisë në këtë drejtim dhe, emërtimin e programit tonë “Rilindja”. Ne e kemi nëse është nevoja, do ta mbështesim ose do të emërtuar “Rilindje” dhe rilindje do të jetë, sepse kthehemi me forcë të pashtershme revolte nëse rilindje do të thotë të zgjidhësh problemet që kjo aspiratë mbetet në vend. aktualisht shqetësojnë një popull, të zgjidhësh Të nderuar deputetë, problemet që aktualisht shqetësojnë një shtet, të Si deputet i qarkut të Fierit dëshiroj t’i bëj thirrje zgjidhësh problemet që aktualisht shqetësojnë një qeverisë shqiptare të mbështesë një sektor jetik, komb dhe, natyrisht, nuk e kemi zgjedhur këtë term siç është ai i prodhimit dhe përpunimit të naftës. për t’u krahasuar, siç pretendoi dikush, me rilindësit Një përqindje e lartë e familjeve të qarkut që unë e kahershëm, që kanë hyrë tashmë në panteonin përfaqësoj është ngushtësisht e lidhur me këtë e lirisë, në panteonin e pavarësisë, në panteonin sektor. Investimet në këtë drejtim, mospolitizimi i e kombit tonë, por e kemi zgjedhur këtë term për institucioneve shtetërore, që marrin këtë pasuri të rilindur disa probleme, për t’i zgjidhur ato, për të kombëtare dhe përmirësimi i kushteve të punës e bërë që njerëzit, shqiptarët, ata që nuk kanë punë, përfitimeve të punonjësve të naftës, përbën sot një ata që nuk kanë bukë, nuk kanë ujë, që nuk kanë domosdoshmëri. Personalisht vij nga një familje mundësi të paguajnë energjinë elektrike, që nuk naftëtari, ndaj e di mirë sesa të lidhur janë këta paguajnë dot ilaçet të rilindin në jetën e tyre, në njerëz me punën e humbur. Vetëm në qytetin e pragun e shtëpisë së tyre. Kjo është rilindja që ne Patosit, me një popullsi prej 31 mijë banorësh, synojmë ta sjellim në këtë parlament. trajtohen me përkrahje sociale 490 familje, Në këtë auditor të nderuar ishte përpara disa ndërkohë që në kompaninë “Albpetrol” janë të muajve një nga zonjat më të nderuara të botës, punësuar rreth 3 mijë punonjës. Hilari Klinton. Ajo u bëri disa pyetje parlamentarëve Vitet e fundit është folur për privatizimin e dhe qeveritarëve shqiptarë. Vetëm po t’u kompanisë “Albpetrol”. Si deputet i qarkut të Fierit përgjigjemi atyre pyetjeve saktësisht dhe duke dhe veçanërisht i qytetit të Patosit, unë pres nga realizuar ato çfarë kërkohen, bëjmë një hap të qeveria e re transparencë për faktin se kur do të jashtëzakonshëm për rilindjen e Shqipërisë. Këto ndodhë ky proces dhe çfarë do të bëhet me pyetje janë:

229 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

“A do të vazhdojë Shqipëria të ngrejë tullat e korrupsion edhe për të gjetur një vend varrimi. E qeverisjes së mirë? pra, nëse edhe kjo luftohet me veprime konkrete, A do të vazhdojnë udhëheqësit të fitojnë është pjesë e Rilindjes së Shqipërisë. besimin e njerëzve dhe të sigurojnë që qeveria të Elementi tjetër, siguria e pronës. Analiza e zotit prodhojë rezultate? Shehi m’u duk shumë racionale. Natyrisht që kjo A do ta lini mënjanë politikën personale e qeveri ka përgjegjësinë të marrë masa konkrete politikën partiake për të mirën e vendit? për ta zgjidhur përfundimisht, një herë e mirë këtë A do të kryeni reformat që mbështesin rritjen problem. Të gjitha qeveritë që kanë ardhur njëra ekonomike duke krijuar mundësi për të gjithë? pas tjetrës, duke më përfshirë edhe mua në njërin A do ta luftoni korrupsionin që i vjen për shtat nga ekipet qeveritare, kanë përgjegjësi për një pakice në kurriz të shumicës?”. çështjen e pronave. Në 20 vjet, për çështje të Natyrisht që ka edhe shumë probleme dhe konflikteve të pronësisë, në Shqipëri janë vrarë mbi shumë pyetje të tjera që shtrohen sot para nesh. 8 mijë njerëz. Nga këta, janë vrarë në fshat 4979, Një nga pyetjet më të rëndësishme është ajo që kurse në qytet 3163. A do t’i japim fund kësaj?! ka të bëjë me situatën ekonomike të vendit, Sepse i bie që çdo vit në këta 20 vjet për konflikte sidomos me situatën ekonomike të familjeve pronësie janë vrarë 400 njerëz. Pra, i bie më shumë shqiptare, sepse sot Shqipëria dhe shqiptarët janë se një njeri në ditë. Atëherë, është përgjegjësia e më të varfër se më parë, sepse sot nga 17 mijë e klasës politike që ta zgjidhë patjetër këtë problem. 79 familje në qarkun e Kukësit, 12 mijë e 244 Natyrisht që më duket shumë racional fakti që në jetojnë me asistencë sociale, 71,7%. Në Dibër, nga programin e qeverisë thuhet qartësisht: “Për 29 mijë e 624 familje, 14 mijë e 867 jetojnë me qeverinë e re nuk do të ekzistojë më termi “ish- asistencë sociale, 50,2%. pronar”. Nuk është çështje termi, por çështje Sot në të katër cepat e Shqipërisë, besoj se strategjie në zgjidhjen e problemit. Shqiptarët do të gjithë e kemi verifikuar gjatë fushatës elektorale, të jenë të gjithë pronarë të ligjshëm, në prona të nuk ka dyqan pa librin e borxheve. Tashmë kjo ligjshme. është bërë akoma më dramatike, sepse libri i Programi ka elemente të shumta që kanë të borxheve është futur edhe nëpër farmaci. Janë 150 bëjnë me rilindjen e jetës së përditshme të milionë euro borxhe të qytetarëve shqiptarë nëpër Shqipërisë e të shqiptarëve. Marrim administratën dyqanet e Shqipërisë. Kjo kërkon program konkret, publike, e cila ka qenë gjithmonë nën presionin që njerëzit të rilindin në jetën e tyre familjare, që politik. A do ta shpëtojmë këtë administratë nga fëmijët e tyre të rilindin e të bëjnë një jetë normale presioni politik?! Ky pra është një element tjetër i e dinjitoze. Rilindjes. Në një auditim të bërë së fundi nga INSTAT-i, Marrim mjedisin. Para disa muajve, në bashkëpunim me Bankën Botërore, rezulton se ambasadori i Bashkimit Europian, zoti Sequi, në vitin 2012 janë shtuar 28 mijë e 896 të varfër. deklaroi se gjatë këtyre viteve të fundit nga BE-ja Pra, nga rreth 400 mijë e ca, po shkojmë deri në janë shpenzuar në Shqipëri 100 milionë euro për gjysmë milion të varfër nesër. Nëse zgjidhet kjo, mjedisin. Një shifër që të bën të luash mendsh kur kemi arritur të bëjmë një element të Rilindjes. e sheh si është katandisur mjedisi. Europa i ka Elementi tjetër që synon patjetër rilindjen dhënë paratë. Po ne çfarë kemi bërë në Shqipëri është lufta kundër korrupsionit. Ajo për të cilën me ato para?! Ku janë ato 100 milionë euro?! Kujtoj zonja Klinton tha këtu: “Në qoftë se nuk luftoni rrethin e Krujës (Fushë-Krujën) që e gdhin me një korrupsionin, rrezikoni pavarësinë e vendit tuaj”. qiell të nxirë çdo ditë, me keq se sa e nxinin zjarret E pra, korrupsioni nga rastet ka shkuar në e jeniçerëve të dy sulltanëve që u përpoqën ta fenomen, nga fenomen rrezikon të kthehet në pushtojnë, por nuk e bënë dot. Atëherë, a do të sistem e në mënyrë jetese. Pse? Sepse korrupsioni marrim masa për këtë?! Ky është një element i ka mbërthyer gjithçka: korrupsion për tokat, për programit politik të qeverisë, pra është një element ujin, për pyjet, për detin, për turizmin, për mjedisin, i Rilindjes së Shqipërisë dhe të shqiptarëve, sepse për ushqimet, për armët, për lumenjtë, për rrugët, është një element që ka të bëjë në mënyrë të për diplomat, për licencat, për targat, për patentat, përditshme me jetën tonë, me punën e me korrupsion në qeveri, në drejtësi, në zyra, në përgjegjësinë tonë si politikanë. stadiume, korrupsion për të lindur, madje Një nga problemet që ka Shqipëria është uji.

230 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Me të drejtë u përmendën nga ish-ministrat numri vërtetën, por nëse ngrihet një gënjeshtar i ujësjellësve, numri i milionave të harxhuar për to. profesionist dhe thotë këtu se u zhdukën 100 Po si është gjendja? Numër ujësjellësish kemi. milionë euro për mjedisin në një kohë që janë Para të harxhuara kemi, por ujë nuk kemi. Edhe ndërtuar 11 impiante të ujërave të zeza, ai jeton këtu po sjell përsëri një shembull nga rrethi i Krujës. në hënë, për të mos i thënë diçka me shumë. Në Në Fushë-Krujë u ndërtua një ujësjellës, i cili, sipas vitin 2005 Shqipëria nuk kishte as edhe një impiant projektit, kishte për të ndërtuar pesë puse dhe për të vetëm të ujërave të ndotura. Këta janë nihilistë çdo pus ishte llogaritur të harxhohej 1 milion primitivë. Këta vijnë këtu me një nihilizëm primitiv dollarë. U inaugurua ujësjellësi, po si?! Një autobot të paimagjinueshëm. A kanë këta qytete? A kanë u fsheh pas Pallatit të Kulturës që ta hidhte ujin këta zona? A shohin këta ndërtime? Sigurisht që me presion deri sa të pritej shiriti. Sot nga 5 puset ka nevojë. Janë ndërtuar 700, por të mos harrojnë e ujësjellësit të Fushë-Krujës punon vetëm 1 pus. se në vitin 2005, vetëm 62% e popullatës shqiptare Pra, vetëm 1 milion dollarë kanë shkuar në merrte ujë rubineti. Sot 96% e tyre marrin ujë mënyrë efektive për ujin e qytetarëve të Fushë- rubineti. Jo 24 orë. Dhe është objektiv për t’u çuar Krujës. Po 4 milionët e tjerë ku shkuan?! E pra, përpara, por të flasësh këtu 24 orë pa asnjë shifër, edhe ky është një element i Rilindjes. Zotërinj të pa asnjë afat, pa asnjë kosto, pa asgjë prej gjëje, dashur, element tjetër i Rilindjes janë shërbimet të flasësh pa 100 ditë, pa 300 ditë, do të thotë të publike që me shumë të drejtë theksohen në tallesh me një milion shqiptarë që të kanë besuar, programin e qeverisë. Unë nuk dua të hyj as në sepse ata që nuk të kanë besuar, nuk të besojnë shifra dhe as në afate, por është një gjë shumë e kurrë dhe janë dy milionë të tjerë. rëndësishme që e ka ky program: figura e Edmond Spaho - Faleminderit, zoti Berisha! mësuesit, e mjekut dhe ajo e policit të jenë tri figurat Fjalën e ka zoti Pollo. më të respektuara për qytetarët, sepse janë në Genc Pollo – Zoti kryetar i seancës, shërbim të ligjit dhe të qytetarit. Nëse këto figura Zonja deputete dhe zotërinj deputetë, bëhen figura të respektuara nga qytetarët, atëherë Zoti kryetar, zonja dhe zotërinj anëtarë të kemi bërë përsëri një hap tjetër drejt rilindje së qeverisë së dekretuar, në këtë radhë fjalimesh shqiptarëve dhe të Shqipërisë. shumë gjëra janë thënë dhe shumë detaje janë Së fundi, dua të vij te integrimi. Këtu u thanë shtjelluar. Unë do të doja si parafolës të mos shumë gjëra për integrimin. Unë nuk po mohoj përsërisja gjëra të thëna, por të nevojshme asgjë nga ato që janë thënë, as për koordinatorë, gjithsesi, prandaj dua të ndalem në një thënie, në as për ndihmëskoordinatorë, as për program. një pohim nga fjalimi i zotit Rama, të cilën unë Problemi i integrimit nuk është te numri i fshehtas shpresoja se ai nuk do ta bënte. Zoti koordinatorëve, as te numri i projekteve dhe i Rama në fjalimin e tij pardje tha se fitorja jonë e 23 ligjeve që janë miratuar të gjitha me konsensus, qershorit të këtij viti është e ngjashme, madje e por problemi është te filozofia e integrimit. Ne do njëjtë me rezultatin e zgjedhjeve të 22 marsit të të bëjmë një filozofi krejt ndryshe. Ne e duam vitit 1992. Në rastin më të mirë është një lapsus integrimin bashkë me ju dhe jo kundër jush. Nëse lingua, një shkarje gjuhe. Në një rast tjetër është ka integrim si luftë kundër dikujt dhe jo si një lajthitje momentale, por përsëritja më bën të bashkëpunim me dikë për të shkuar bashkë në mendoj se është një humbje e sensit të realitetit, Europë, integrimi natyrisht do të pengohet. Rruga humbje e sensit të perspektivës historike për e hapur e integrimit është ajo filozofi që kryeministri ndryshimin. Unë nuk besoj se kam nevojë t’ua Rama paraqiti këtu. Ne të gjithë së bashku do të shpjegoj ndryshimin midis një regjimi, në rastin bëjmë atë që duhet për të rilindur Shqipërinë. konkret nga totalitar në demokraci dhe të Ju faleminderit! ndryshimit të pushtetit kur maxhoranca te kutia e Edmond Spaho – Po, zoti Berisha. votimit kthehet në opozitë dhe opozita fiton të Sali Berisha - Zoti kryesues i seancës, këta drejtën të formojë qeverinë. Çdo njeri tjetër që e zotërinj (kam këtu me qindra mesazhe), po u pohon këtë, e bën ose nga naiviteti ose nga krijojnë nauze qytetarëve shqiptarë në të katër anët malinjiteti. e vendit. Fjalë, fjalë, fjalë dhe asgjë konkrete. E Dua të di, ta kuptoj dhe ta shpjegoj nëse është drejta për informim nuk është e drejta për mashtrim. zotëria pohues i dehur nga ideja që po bëhet E drejta e komunikimit është e drejta për të kryeministër? Ndoshta nga kompleksi që ka

231 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

munguar? Të tilla ishin rrethanat, jo gjithmonë të dekretuar, por jo të votëbesuar dhe as të betuar. është faji i personit, dhe ka munguar në skenën Gjithsesi, populli votoi, rezultati është në kur ndodhën ndryshimet epokale, 21 vjet më parë, Kuvend, qeveria e zotit Rama pritet të votëbesohet ose ndoshta nga kompleksi i fitimtarit të rremë dhe më tej të votohet. Por dua të them që ishte e kësaj radhe, sepse druaj se ky është rasti. Rezultati këndshme fjala “përulësi”, umilitet u citua dy apo është ky që është dhe maxhoranca e kësaj salle tri herë në fjalimin e zotit Kryeministër të dekretuar, ka një shumicë prej tre të pestash, të cilën ne as por asgjë tjetër nuk ishte në koherencë dhe në nuk duam dhe as nuk mundim ta ndryshojmë, por harmoni me këtë sens, të cilën mendoj që si rezultati i votës popullore është i tillë që Partisë shoqëri dhe si komb është mirë ta zhvillojmë, sepse Socialiste të udhëhequr nga zoti Edi Rama i ka nihilizmi absolut mbi gjendjen e Shqipërisë të cilën dhënë vetëm 0,5% shtesë, po ta krahasojmë me e merr në dorëzim kjo qeveri, nuk është aspak ai rezultatin e vitit 2009, ndoshta siç kalkuluan kolegët që u përshkrua, duke ia faturuar qeverisë dalëse, është edhe një mandat minus. Nuk është vendi nuk është aspak ai që u përshkrua dhe që i ngjante për të folur për plebishit, për landslide dhe as për më shumë Kandaharit të Afganistanit 10 vjet më tone triumfaliste. parë, apo Hamës së Sirisë, në kohët aktuale. Natyrisht që Partia Demokratike i humbi këto Përkundrazi, është një zhvillim i zgjedhje dhe ka nevojë për shqyrtim, 1 milion kanë jashtëzakonshëm në shumë fusha që u paraqitën votuar për maxhorancën dhe 700 mijë për opozitën nga kolegët dhe gjëja më e mirë dhe më e madhe, e sotme. Diferenca është relative, nuk është edhe që duhet përmendur dhe që i përmbledh të gjitha aq e madhe. Le ta kujtojmë këtë, për ata që ato, është fakti që ndërkohë eurozona dhe tentojnë, që shifrën e parë ta paraqesin si shuplaka. ekonomitë fqinje me ne të eurozonës kanë kaluar Mendoj se arsyeja për këtë gjendje është ajo që 4 vite në recesion të thellë, Shqipëria ruajti rritjen ka bërë Partia Socialiste këto katër vite. Një opozitë ekonomike. Jo 7% si shtatë vjet më parë, por një tjetër mbas tetë vitesh mund të fitojë realisht me deri në dy për qind, çka bëri që makina ekonomike vota më të gjera popullore, me konsensus më të të punojë, shoqëria të mos ta ndjejë. Ndoshta ka plotë nga elektorati, por bojkoti i zgjatur si pasur varfëri, edhe është rritur, siç tregoi studimi asnjëherë tjetër në historinë e këtyre 20 viteve, që u citua këtu, por në rastin e një ekonomie bllokimi i bulevardit me çadra me njerëz brenda, shqiptare në recesion, ajo varfëri do të ishte rritur edhe kur je kryebashkiak i metropolit, dhuna fizike, shumë më tepër. Mendoj se vetëm kaq do të si në rastin e 21 janarit, moskonstruktiviteti për ligje mjaftonte që zoti Kryeministër në pritje të ishte pak me të cilat ishin të gjithë dakord dhe duheshin për më i kujdesshëm, pak më i ndjeshëm dhe të integrimin europian, vonesa e votimit të tyre prej 3 tregonte pak më shumë përulësi, të cilën e shprehu ose 4 vjetësh në këtë sallë, besoj se të gjitha këto si dëshirë, si vullnet dhe si prirje karakteriale. janë shpjegime të mjaftueshme, por mund të ketë Jo të gjithë jemi prej shumë legjislaturash këtu. edhe të tjera. Në mënyrë sempliste, paksa, dua të Ka të tillë në këtë sallë, ka rishtarë, siç është them se Partisë Demokratike në opozitë i mjafton, normale në një Parlament që rinovohet çdo katër pikërisht, që të mos bëjë këto gjëra, për të mos vjet. Kam qenë deputet në vitin 1997 dhe kam pasur katër vite më vonë të njëjtin rezultat. dëgjuar fjalimet e kryeministrit të dalë nga ngjarja Është detyra jonë të kthehemi në rolin e duhur dhe nga zgjedhjet e atij viti dhe kishte pika me helm opozitar, si gardianë të parimeve dhe vlerave tona, mbas fjalëve të përgjithshme “të lulëzuar, të të atyre që na besuan vendet në Parlament, të këndshme, të dashura”, të cilat i drejtoheshin, interesi publik dhe të interesit kombëtar apo dhe pikërisht opozitës. Fjalëshkruesi i vitit 1997 është më gjerë. Këtë kompleks që e bart nga rezultati kryeministri i dekretuar i sotëm, i cili në të njëjtën apo nga arsyet e tjera e tregojnë edhe udhëtimet mënyrë, me të njëjtin stil, me të njëjtën aftësi e parakohshme jashtë vendit, të cilat janë të një letrare, përsëri përdori tone, fjalë, shprehje dhe natyre private dhe politikanët në ofiq që janë takuar karakterizime të papranueshme, për raporte mund t’i kenë parë, ndoshta edhe me skepticizëm, normale me opozitën. Sado mllef, inat dhe ndjenja ndoshta edhe me buzëqeshje ironike, apo si edhe të tjera të kishte akumuluar gjatë këtyre katër dhe ai i fundit në Kosovë, jashtë protokollit, sepse ata tetë vjetëve, se pikërisht rezultati i madh, plebishitar që e dinë në Prishtinë, me siguri janë vënë siklet, në thonjëza, do të ishte i mjaftueshëm që ta bënte për të pritur një kryeministër dhe ministrat, natyrisht më të përmbajtur, më të kujdesshëm dhe verbalisht

232 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

më bashkëpunues. Ndërkohë është e pakuptimtë menjëherë dhe jo masivisht. Kjo është vërejtja që të flasësh për përgjegjësitë e qeverisë, për unë do të kisha dhe kjo sjell edhe pasoja. Do t’i zezomën e pretenduar, kur 1/3 e ministrave janë shikojmë nëse janë të tilla, nuk i dëshirojmë më të po ata që kanë qenë dhe kanë administruar në keqen, por mungesa e personalitetit politik, sektorë të rëndësishëm. Madje, dje kur po fliste mungesa e iniciativës, pyetja e shefit për çdo gjë, zoti Berisha, po i shikoja dhe më dukeshin sikur nuk është e një qeverie të zhdërvjellët që zgjidh ndiheshin në vazhdim të katërvjeçarit, pa ndonjë problemet që dalin vend e pa vend dhe që kërkojnë ndryshim të madh, të tillë shprehje kishin në fytyrë vendimmarrje në kohë reale. E për të thelluar më zotërinjtë ministra që kanë qenë dhe janë, të cilëve tej këtë status të një pjese të anëtarëve të qeverisë, u uroj mbarësi në detyrën e tyre. doli dhe ai që u quajt “Kodi i Heshtjes”, sipas të Problem tjetër: senatorët e Partisë Socialiste, cilit, ministrat nuk mund të shprehen direkt përmes natyrisht nuk është vendi këtu për të nxitur ambiciet zyrës së shtypit të tyre, por duhet të koordinohen e papërmbushura apo ndjenjat e frustruara të atyre nga zyra pranë Kryeministrit. që nuk janë bërë ministra, sepse nuk do të bëhen Unë kam pasur privilegjin të jem prej 8 vjetësh të gjithë edhe në një qeveri të madhe në numër, anëtar i qeverisë dhe e di që rutina e ditës apo siç është kjo e zotit Rama. Ka të tillë që citojnë angazhimi të përfshijnë dhe nganjëherë humbet emra; avokati, bashkudhëtari i herëpashershëm i detyrën tënde si politikan për të shpjeguar gjërat Kryeministrit të dekretuar përmendi tre prej tyre, që bën apo dhe ato që nuk bën. Është stimuli më mund të përmend edhe të tjerë, nuk është kjo gjëja i mirë për një titullar dikasteri, për një politikan në e duhur. Nuk është kjo detyra e opozitës. ofiq që të jetë aktiv dhe të shpjegojë, të komunikojë Kryeministri ka mandatin kushtetues për t’i me popullin, me publikun dhe sidomos me zgjedhur emrat përbërës të kabinetit të tij, ashtu zgjedhësit e vet. si, ai apo ajo, më mirë gjykon, por ata që kanë Zoti Rama e frenon këtë dhe mendoj se është qenë këto katër vite, të mos them tetë, por katër një hap tjetër që, pa e rënduar gjuhën, do të thosha vjet, në përballje verbale, nganjëherë, ndoshta, depersonalizues për ministrat e tij, në qoftë se ai jashtë dëshirës së tyre edhe fizike dhe që ishin në vazhdon në këtë rrugë. Më duket se e pamë dhe ballë të fushatës, të mos jenë të përfshirë! Mendoj në këtë sallë. Kanë folur ministrat e LSI-së, por që këtu ka një anomali dhe ky nuk është modeli nga ministrat e Partisë Socialiste unë kam dëgjuar më i mirë i partisë politike. vetëm ministrin e Brendshëm. Më falni, nëse nuk Megjithatë çdo parti politike ka rrugët e veta e kam ndjekur seancën në vazhdimësi dhe më ka dhe vendimmarrjen e vet. Kemi një kabinet të shpëtuar ndonjë tjetër, por shumica nuk kanë folur. përbërë, hiq aleatin më të vogël, kryesisht nga Thashë se kam qenë dy herë ministër i mandatuar rishtarë. Jo detyrimisht ndonjë gjë negative, në vitin 2005 dhe në vitin 2009 dhe të gjithë ne megjithëse eksperienca është gjithashtu një virtyt, kolegët jo vetëm e kishim prirje të brendshme, por eksperiencë e mohuar në radhët e atyre me porosi nga Kryeministri dhe detyrë politike përballë kontribute në Partinë Socialiste. Por për ironi më Kuvendit, që do të na votonte, që të shpjegonim kujtohet se zoti Rama në opozitë e quante qeverinë “fije e për pe”, aq sa do të na lejonte koha, se çfarë e zotit Berisha si një qeveri me një kryeministër do të bënim në fushën tonë të përgjegjësisë. Kjo dhe të përbërë nga zëvendësministrat. Çka nuk gjë nuk ndodhi me zotërinë e Pushtetit Vendor, me është e vërtetë, sepse mendoj se zoti Berisha, ajo zonjën e Teknologjisë së Informacionit, me zotërinë që ka formuar në qeveri senjoritetin politik, me e shëndetësisë apo me zotërinjtë e tjerë, të cilët, pluset dhe minuset e tij, e ka pasur parasysh, gjë pavarësisht nga koha që kushton dhe nga planet që nuk mund ta themi për zotërinë tjetër. Por kur e udhëtimit, duhet të ishin këtu, për të shpjeguar zotëria në fjalë thoshte: ministrat janë se çfarë do të bënin secili në fushën e tyre. zëvendësministra, çfarë mund të themi ne me listat, Ajo që mund të konkludojmë prej kësaj është me emrat me personat në fjalë, për të cilët nuk që përqendrimi i gjithë paraqitjes së anëtarëve të dua të them gjë negative, sepse janë të patestuar qeverisë te duart e zotit Kryeministër, do ta kthejë e të paprovuar, por për modelin që na paraqet, të qeverinë në një Rama show, në një qeveri të kujton atë të kabinetit të kuzhinës, të cilët janë orientuar drejt propagandës, drejt krijimit të njerëzit më të afërm, që mund të jenë këshilltarë, realiteteve virtuale, drejt spinit apo spindoktrave. por jo ministra me përgjegjësi, jo detyrimisht, jo (Toni Bler ka qenë mjeshtri i parë modern i tyre).

233 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Kjo nuk do të ishte mirë për vendin, sepse në këto përsëri nuk i gjej të shprehur qartë në programin rrethana që jemi Shqipërisë i duhet një qeveri që që qeveria e dekretuar na ka shpërndarë. të punojë, të japë zgjidhje dhe rezultate konkrete. Diçka tjetër që do të doja të shikoja si në Për programin ne kemi situatë kushtetuese fjalimin e Kryeministrit, ashtu dhe në program, pak të komplikuar që i la tre muaj kohë të tepërta është boshti i Jugut. Një ministër i pyetur e qeverisë dalëse dhe tre muaj kohë të mjaftueshme konfirmoi këtë, por ndoshta është pak për një vepër qeverisë që fitoi zgjedhjet, për të hartuar një pro- të madhe infrastrukturore, që deri në gjysmën e gram të detajuar dhe cilësor. Por edhe po të mos vet, pothuajse është ndërtuar nga qeveria që po e ishin këto tre muaj, Partia Socialiste është një parti lë detyrën, por që nuk është përmendur dhe që do e madhe, ka jo pak ekspertë cilësorë dhe do të të ishte diçka jashtëzakonisht e rëndësishme për kishte mundësi të paraqitej në Kuvend me një të gjithë Shqipërinë e Jugut nga Tirana deri në dokument më të mirë, më të përshtatshëm, më Gjirokastër. vizionar. Fatkeqësisht nuk ndodhi kështu dhe unë Tri fusha të veçanta për antikorrupsionin. i bashkohem kritikës së shumë kolegëve në këtë Thamë më përpara që janë vënë në program, sallë, që e lexuan me vëmendje, nga faqja e parë thjesht sepse është bërë me nxitim ose është bërë deri tek e fundit, përfshirë dhe CV-të, materialin me neglizhencë, gjëra që janë bërë nga qeveria. që na u paraqit, që e gjykojmë të varfër, pa Tek antikorrupsioni ju përmendni se do të përmbajte, pa shifra dhe shuma, siç ka ndodhur koordinohen organe të ndryshme të ligjzbatimit që me programet qeveritare të paraqitura në këtë sallë merren me këtë fushë. katër apo dhe tetë vjet më parë dhe në disa raste, Zotërinj, ka pasur një program të Shteteve të masa fare pa kuptim edhe të palidhura njëra me Bashkuara të quajtur “ Millenium challenge Cor- tjetrën, ndoshta në kontradiktë njëra me tjetrën. poration”, një nga projektet e të cilit ka qenë Dy gjëra më kanë interesuar, shëndetësia pikërisht krijimi i Task Forcave, ku bashkoheshin falas, e propaganduar nga zotëria që është ministër policia, prokuroria, Shërbimi Informativ dhe organe i Shëndetësisë i dekretuar dhe zonja doktoreshë të tjera për të koordinuar punën, sepse ky kishte nga Durrësi, që i kanë rënë fort kësaj çange të dalë si problem për mosndjekjen e gjërave që modelit britanik, ku shëndetësia financohet 100% kishin një natyrë komplekse. Fillimisht u ndërtua nga taksat, pra nga buxheti i shtetit, çka do të thotë në Tiranë, u shtri në rrethe të tjera dhe nga të gjitha ekspresis verbis, që do të abrogohet kontributi vrojtimet e pavarura është konsideruar si një shëndetësor: 1,7% punëmarrësi dhe 1,7% sukses. Ju shkruani se do të krijoni ekipet e punëdhënësi, pra 3.4%. Kjo nuk del më e qartë, koordinuara për ligjzbatimin. Kam përshtypjen se është kuptuar që ishte një marrëzi, ishte një flluskë në këtë pikë jeni katër vjet mbrapa në kohë. propagandistike për përdorim elektoral. Tani thuhet Legjislacioni i denoncimit dhe ndërgjegjësimit. dhe nuk thuhet, rrotullohet gjuha në gojë, por Të gjitha janë të bëra dhe të shkruara në shëndetësia falas, kam përshtypjen që do të Fletoren Zyrtare. Meqë jemi te antikorrupsioni. Zoti mbetet ajo që ka qenë, nga çfarë lexojmë në pro- Rama ka qenë kryetar bashkie për 10 vjet dhe ka gram dhe nga çfarë dëgjojmë nga zotërinjtë pasur kritika si në Këshillin Bashkiak, ashtu edhe përgjegjës. Do të ishte shumë më e guximshme në komisionet hetimore të Kuvendit, për dhënie për një qeveri që i ka numrat, për të mos u tutur klienteliste të lejeve të ndërtimit nëpërmjet dy që, këtë 3,4%, ta çonin në 4,4, sepse është pak, firmave urbanistike, njëra prej të cilave e krahasuar edhe me vendet fqinje, që janë në të përfaqësuar në legjislaturën e shkuar dhe ndoshta njëjtin nivel zhvillimi si ne, për të përballuar nevojat edhe në të ardhmen, për dhënie kryesisht një reale të popullsisë për shërbim shëndetësor. kompanie të kontratave të bashkisë. Kompani Problemi i dytë, legalizimet falas, premtim i tashmë e përfaqësuar në këtë Kuvend. Është një dhënë kryesisht gjatë fushatës, i shpjeguar nga hije që pa dyshim politikisht e absolvuar nga Kryeministri në fushatë që është e pamundur, qoftë elektorati. Këtë nuk e vë në dyshim, moralisht edhe për vendimin e Gjykatës Kushtetuese, nga ndoshta jo, por na bën neve më të vëmendshëm ana ligjore, qoftë edhe për detyrimin se ata që për këtë fushë shumë të rëndësishme dhe shumë fitojnë një pronë të zaptuar dhe të legalizuar, kanë të ndjeshme, ku pretendimet verbale të qeverisë detyrimin që të paguajnë për ata ish-pronarë, të kanë qenë të larta. cilëve iu është zënë prona. Legalizimet falas Në fushën e medias. Thoni se do të shikoni

234 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

mënyrën se si jepet licenca. Mos harroni që në Genc Pollo – Ne kemi marrë një çmim nga mars të këtij viti me konsensus, përveç një pike Kombet e Bashkuara për këtë fushë. Shkolla që nuk ka të bëjë me këtë çështje, kemi miratuar elektronike ka qenë projekti i tetë vjetëve më ligjin “Për mediat audio-vizuale” dhe do të ishte përpara. Në qoftë se në fushatë zotërinjtë e PS-së gabim që një ligj i tillë, shumë i mirë, pas një thoshin se do të jepnin tableta... përsiatjeje shtatëvjeçare dhe pas ndihmës së Edmond Spaho – Zoti Pollo, ju lutem, Këshillit të Europës, OSBE-së dhe Komisionit përmbylleni! Europian, të rishikohej nga e para. Genc Pollo –...do të ishte një gjë e mirë, por Thatë se do të ulini gjobat për gazetarët. mos harroni që kemi filluar me kompjuter, kemi Gjoba është një shkelje penale e nuk bën dallim trajnuar mësuesit dhe janë zhvilluar shumë e sipas kategorisë profesionale dhe sipas rrogave shumë gjëra deri te portali. të gazetarëve, që vijojnë nga minimalja, e cila jepet E fundit, më falni që e testova durimin tuaj, një herë në tre muaj ose në mënyrë të rregullt, zoti Rama tha dje që ka mbajtur lapsin në dorë deri tek ata që marrin miliona. Pra, të gjitha apo gishtin mbi tastierën e kompjuterit për të sugjerime pavend dhe asnjë fjalë për nismën e zotit mbajtur shënim vërejtjet, sidomos ato që vinin nga Berisha për të ndaluar çdo zyrtar qeveritar që të opozita. Shpresoj që kjo të jetë e vërtetë, jo shakaja padiste gazetarin në media, edhe kur ky i fundit e radhës. Por detyra jonë është që këto që u thanë mund të ketë shpifur për të, për të krijuar asimetrinë këtu t’i ndjekim për një javë, dy javë, dy muaj dhe e nevojshme për lirinë e shtypit. sa të jetë e nevojshme për ta vënë qeverinë para Teknologjia e informacionit dhe e komunikimit. përgjegjësisë së saj. Unë do të kisha dashur ta shikoja në një vend Ju faleminderit! shumë prometent. Zhvillimet janë të tilla, është Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Pollo! motori kryesor i nxitjes së ekonomisë botërore. Ka Fjalën e ka zoti Blushi, të përgatitet zoti një debat në Europë për të investuar dhe për të na Shpëtim Idrizi. krijuar kushtet për të reduktuar vartësinë nga Ben Blushi – Të nderuar kolegë, ka disa kompanitë amerikane, si: google, microsft apo mënyra për të parë të ardhmen, njëra prej tyre, pa apple. Është vetëm një gjysmë faqe, një kolonë e dyshim, është të shohësh më shumë në të vetme në faqen 41, e cila nuk shquhet për ndonjë shkuarën. E shkuara në përgjithësi e ka vështrimin vizion apo shkëndije të veçantë, megjithatë nuk të kufizuar. Ajo gjithmonë të thotë se çfarë nuk është negative, sepse tri drejtimet që përmendet duhet të bësh, por asnjëherë nuk thotë se çfarë janë drejtimet në të cilat është punuar këto katër duhet të bësh. Në qoftë se e shkuara ka disa vjet, mbase edhe tetë. Mjafton të ecet me forcën, defekte, unë them se ky është një defekt pozitiv buxhetimin dhe nxitjen e duhur. Kjo do të ishte gjë që ka. E shkuara e ndihmon shumicën e njerëzve e mirë. Nuk më duket se kjo është në prioritetet e që të jetojnë mirë, sidomos ata që janë të shkollave të zotit Kryeministër. Do të doja të thosha kujdesshëm në të shkuarën. Çështja është se ata se arritjet në këtë fushë duhet të konsolidohen dhe që kanë më shumë guxim, nuk kanë raport të mirë ndër to është ulja e çmimit të shërbimeve me të shkuarën. Unë e di që sot shumica e telefonike, është penetrimi i internetit nëpërmjet shqiptarëve jetojnë më mirë tani që pushteti u adsl-së, Albtelekomit dhe standardit teknologjik 3G ndryshua. Por, ata që janë më të ndjeshëm ndër për celularët, 4,8 deri në 60%. Kjo është thënë këta shqiptarë sot kanë ankth dhe ky normalisht disa herë në këtë sallë. Është një strukturë e tërë quhet ankthi i së ardhmes. Është nevoja për ta ligjesh dhe institucionesh që janë ndërtuar në këto njohur të ardhmen pak më shpejt. tetë vjet, sidomos katër vjetët e fundit, për të krijuar Edhe ne pa dyshim sot kemi përfitimet tona ato që quhen shërbime të qeverisjes elektronike nga e shkuara. Para 100 vjetëve ne shqiptarëve e-goverment, që do të bëjnë të mundur që nga na thoshin që nuk kemi hapësirë për të bërë shtet. katër ose pesë që janë sot, në një vit, dy ose katër Në fakt, unë do të thosha që ne nuk kemi ditur vjet të jenë shtatë, tetë ose trembëdhjetë, sipas asnjë ditë të kemi një shtet që punon për publikun, prioritetit që kjo qeveri do t’i akordojë. Prokurimet për atë që, në fakt, është e përbashkët, për atë që elektronike gjithashtu kanë qenë model... na takon të gjithëve, pa përjashtim, pa dallim dhe Edmond Spaho – Zoti Pollo, ju lutem, pa përzgjedhje. Në 50 vjet ne kishim një shtet që përmbylleni! e konsideronte çdo gjë publike, pra të përbashkët,

235 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

por që e shpërndante përfitimin e këtij shteti dhe ju pyes sot të gjithëve: pse atë që e administron kësaj shoqërie, në fakt të kësaj kooperative, me një privat, nuk e administron dot një shoqëri? Çfarë farmaci ose në shumë raste me mizori. Ndërsa 20 kuptimi ka të zgjedhësh një qeveri, nëse ajo e vjetët e shkuara ne kaluam në të kundërtën, gjë delegon pa pushim të drejtën e saj kushtetuese që në disa raste ishte dhe mbetet mizore. Shteti për të administruar pasuritë, pronat, shkollat, ynë punoi në këto 20 vjet çdo ditë kundër publikut spitalet, transportin, madje dhe policimin, e ndoshta dhe vetëm e vetëm pro privates. Në këto 20 vjet një ditë edhe gjykatat? Kush është kufiri logjik, ajo që u shkatërrua ishte vetëm e vetëm ajo që kushtetues, moral, politik mes publikes dhe pri- ishte dhe është e përbashkët. Privatja rrënoi vates? Është rentabiliteti? Unë them që jo, është publiken, e përbashkëta humbi garën me të solidariteti. Rentabiliteti nuk mund të prevalojë, nuk përveçmen. mund të ketë më shumë fuqi mbi të drejtën e Të nderuar deputetë, publikut për të përfituar nga pasuritë dhe pronat e Sot do të doja të vija këtu jo për të votuar veta. kundër kësaj qeverie, por për të votuar kundër një Mungesa e rentabilitetit të një sektori publik kulture ose më saktë për t’i dhënë fund një kulture, apo ekonomik nuk është, në fakt, falimenti i atij kulturës që shënjoi shoqërinë tonë në 20 vjet, një sektori, është faliment i atyre që janë caktuar për kulturë sipas së cilës individi dhunon shoqërinë ta administruar atë. Nëse rentabiliteti do të ishte dhe shoqëria nuk reagon. Kjo ka ndodhur në këto arsye për të privatizuar gjithçka, atëherë do të ishte 20 vjet. Unë jam për shoqërinë e individëve të logjike sot të thoshim se duhet të privatizonim edhe barabartë në të drejta, por sigurisht të ndryshëm qeveritë e Shqipërisë këto 20 vjet. Sepse e dini në pasuri. Ne kemi sot një shoqëri të pabarabartë kush është fatura e tyre? 1 milion emigrantë në 20 në të drejta dhe shumë të deformuar në pasuri. Ky vjet dhe 1 milion të papunë në 10 vjet. Nuk janë polarizim që kemi sot është sëmundja më e madhe rentabël, apo jo? Qeveritë që shkaktojnë 1 milion që kemi krijuar në këto 20 vjet dhe sigurisht na të papunë dhe 1 milion emigrant në 20 vjet nuk takon neve ta shërojmë atë. Hapin e parë, për fat mund të jenë rentabël. Nëse i hyjmë debatit se të mirë, e kemi bërë më 23 qershor, por ju kujtoj çfarë duhet të jetë private dhe çfarë publike, që ky është vetëm dhe vetëm hapi i parë. Prandaj atëherë, sigurisht, më të guximshmit janë ata që do t’i kërkoja sot kësaj qeverie të forconte dhe të mbrojnë privatin dhe vetëm privatin. Mund të thoni mbronte interesin publik në Shqipëri. Kjo do të ishte se, për sa kohë që shkollat dhe spitalet janë pri- një kthesë, miqtë e mi, sepse, sot më shumë se vate, pse të mos jetë edhe ushtria private? Ushtria për një rrugë, ka nevojë për një kthesë. Ka raste nuk është rentabël, apo jo, në një vend si në jetë kur më mirë të kthehesh, që mos të Shqipëria, pra ajo nuk mund të jetë kurrë private. rrëzohesh. Për ta theksuar këtë pikë dua të them se nuk Janë edhe disa gjëra të tjera që dua t’i kërkoj kam ardhur në këtë parlament të mbroj një qeveri. kësaj qeverie sot. Kam ardhur të mbroj të përbashkëtën nga e E para, dua t’i them të mos marrë më borxh përveçmja, të mbroj solidaritetin nga mizoria dhe në emrin tonë, siç ka ndodhur këta 8 vjetët e fundit. interesin publik nga interesi privat. Në këto 20 vjet Jam kundër marrjes së borxheve për të larë ne e kemi forcuar demokracinë tonë mbi liri, por e borxhet. Shqipëria nuk i paguan dot borxhet e veta kemi nënshtruar atë me ekonomi. Tani është koha dhe ky është një fakt i njohur përgjithësisht. Mund për ta ndryshuar këtë drejtim punësh. ta lajmë borxhin duke administruar më mirë Çdo qeveri, miqtë e mi, ka arsye të vogla pasuritë tona, sesa duke marrë borxhe të reja. Unë administrimi për të cilat mund të kritikohet çdo ditë, besoj se Shqipëria mund të jetojë pa marrë borxh por çdo qeveri duhet të ketë qëllime të mëdha të ekzagjeruar, sepse, megjithëse është një vend strategjike për të cilat mund të gjykohet në kohë. i vogël, mbetet një vend i pasur për popullsinë që Prandaj, e treta, do t’i kërkoja kësaj qeverie i duhet të ushqejë. Prandaj them se qeveria duhet ta kthente arsimin në qëllim strategjik. E kemi t’i administrojë vetë pasuritë e mbetura dhe deri pyetur veten ne se çfarë do të jetë Shqipëria pas diku të mjaftueshme, naftën, energjinë, ujërat, 10 apo 20 vjetësh. Unë po ju them që do të jetë detin, pyjet, diellin, malet dhe mineralet e saj. një vend jo vetëm i konkurrueshëm nga fqinjët e Së dyti, do t’i kërkoja të mbronte atë që është vet, por i dominuar kulturalisht nga ata, dhe jo dhe që, e thashë, duhet të jetë e përbashkët. Unë vetëm ekonomikisht, sepse është edhe sot. A i keni

236 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

bërë ju pyetjen vetes pse nuk ka investime Siç dihet ata kanë vendosur me vullnet të lirë shqiptare në Turqi, në Greqi, nuk po them në Suedi, t’i lënë mandatet e tyre parlamentare, dhe kjo apo në Irlandë? Jua u them unë sot: jo se nuk çështje mbetet ende e diskutueshme, duhej apo kemi para, por se nuk kemi dije. Dija t’i shton nuk duhej. Është shpejt për të thënë nëse zhveshja paratë, por e kundërta nuk ka ndodhur, paratë nuk nga mandatet e deputetit do t’i bëjë ministrat më i shtojnë dot dijet. Nëse një fëmijë maqedonas, autonom dhe më të ndjeshëm. Por ajo që mund të grek, serb, turk, boshnjak edukohet sot më mirë them sot është se kjo nismë e diskutueshme, nuk se një fëmijë shqiptar, besoj e dini si do të jetë është diskutuar dhe prandaj ajo mbetet edhe më Shqipëria për 10 vjet, në konkurrencë me këto e diskutueshme. Nuk ka asnjë vendim partiak apo vende. Historia e botës tregon se jo kombe më të kushtetues që u heq ministrave mandatin. E them pasura, por më të kulturuara kanë bërë përpara. këtë për shkak se besoj se, një shoqëri e bazuar Jam i bindur pra se investimi strategjik i kësaj në ligj, funksionon kur çdo reformë kthehet në qeverie duhet të jetë arsimi, si e vetmja dhe e normë. Asnjë reformë nuk ka fuqinë dhe vetmja mundësi për të dalë nga ky mjerim mbështetjen e duhur për sa kohë që nuk ka rregull Jam përpjekur, ashtu si të gjithë ju në këta 3 dhe ligj përmes një procesi kolegjial. Fryma muaj, të lexoj votën e datës 23 qershor. Për çfarë voluntariste ka provuar se shtyn një varkë mbi votuan shqiptarët në datën 23 qershor? Unë besoj dallgë, por nuk e nxjerr kurrë atë në breg. Prandaj se ata votuan për t’u mbrojtur, për të mbrojtur sot për miqtë e mi është dita të mendojmë për një shkollat, spitalet, rrugët, ujin, detin, diellin, reformë të thellë kushtetuese, dhe për këtë i mineralet, gjithçka që kanë nga privatizimi. Ky ishte rikthehem propozimit tim të hershëm, të drejtimi që kishte marrë vendi deri në datën 23 kundërshtuar nga të gjitha krahët e këtij Parlamenti qershor. Ne që fituam, duhet t’i mbrojmë pasuritë “për president nga populli”. Do të kenë mundësi e tyre. Ne që fituam, duhet ta dimë që kemi mundur shqiptarët të votojnë në krye të disa viteve një vetëm Partinë Demokratike, por nuk kemi fituar mbi president të merituar nga populli? varfërinë; ne kemi mundur të djathtën, por nuk kemi I kthehem përsëri nevojës për reformë fituar mbi pabarazinë; ne kemi mundur Sali territoriale. Për fat të mirë programi i qeverisë i ka, Berishën, por nuk kemi mundur autokracinë. Koha por pyetja është: Kur? Kur do të ketë Shqipëria që kemi përpara, miqtë e mi, është e mjaftueshme më pak komuna, më pak bashki, dhe sigurisht për të qeverisur, por nuk është e mjaftueshme, qarqe më të mëdha, sepse këto që kemi janë është shumë e shkurtër, për të fituar. vetëm parazite. Sepse kjo është reforma Në fund dua të them dy fjalë për qeverinë. kushtetuese. Kushtetuta e Shqipërisë duhet të na Një qeveri të mirë nga një e keqe besoj se e ndajnë mbrojë të gjithëve ne nga uria e partive politike, tri gjëra, sipas meje: kriticizmi, realizmi dhe siç ka ndodhur në 20 vjet. Unë dua të besoj se do idealizmi. Një qeveri e keqe nuk bën asnjërën nga të ketë pa dyshim reformë kushtetuese, dhe kjo këto, siç në fakt e kemi parë për 8 vjet, ajo ka vetëm është gjëja e fundit që i kërkoj kësaj qeverie. një tipar, e gjen gjithmonë fajin jashtë saj. Një Në fund nuk mund të rri pa thënë faktin se qeveri e mirë, gjithmonë sipas meje, duhet të jetë qeveria që kemi sot ka një fat të madh dhe një kritike me të shkuarën, realiste me të tashmen dhe avantazh edhe më të madh. Fati i saj është që ka idealiste me të ardhmen. Pra ajo duhet të jetë përballë një opozitë të dobët, dhe kur e them këtë kritike me masë, realiste me gjasë dhe idealiste kam parasysh një gjë, që të mos keqkuptohemi. e pa masë. dini pse jeni të dobët ju? Sepse ju nuk jeni bashkuar Unë di që qeveria që kemi sot do të jetë kritike rreth një ideje, por rreth një njeriu. Kurse, nga ana me të shkuarën, do ta ndihmoja të ishte realiste tjetër, qeveria ka një avantazh akoma më të madh: me të tashmen dhe do t’i lutesha të ishte idealiste sepse kjo maxhorancë nuk është e bashkuar rreth me të ardhmen. një njeriu, por është e bashkuar rreth një ideje. Shqipëria, në fakt, ka sot nevojë për një qeveri Pra, kjo është diferenca që kemi: ju jeni të bashkuar e cila, në radhë të parë, t’i nënshtrohet vetëm dhe rreth një njeriu, ne jemi të bashkuar rreth një ideje. vetëm ideve të veta; një qeveri e cila ka autonominë Ideja jonë është një Shqipëri më e mirë, më e e duhur për të mbrojtur interesat publike mbi jetueshme, më evropiane, shumë më e merituar. gjithçka tjetër. Autonomia e bën një qeveri të Dhe ky grup parlamentar, i cili është bashkuar rreth ndjeshme dhe anëtarët e saj të vlefshëm. një ideje, sepse për atë ide ka fituar zgjedhjet. Ky

237 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

do të jetë çelësi dhe suksesi i kësaj qeverie! (Flitet nga salla pa mikrofon.) (Drejtimin e seancës e merr zoti Meta.) Zoti Blushi nuk ia përmendi emrin zotit Ilir Meta – Faleminderit, zoti Blushi! Berisha, ndërsa zoti Berisha ia përmendi emrin (Zoti Berisha kërkon të marrë fjalën për zotit Blushi. replikë.) Ben Blushi - Unë nuk e kuptova në fakt se Jo, jo, nuk përmendi emër. përse dole këtu, por dua të të them diçka: Ti je (Flitet nga salla pa mikrofon.) njeri i lexuar, por po të them se nuk e ke lexuar se Dakord, meqenëse ju e kërkoni fjalën, ne po çfarë thoshte Bernard Show për Don Kishotin. Ai ua japim fjalën, por ai nuk përmendi emër. thoshte: “Kur Don Kishoti filloi të lexojë, u bë Sali Berisha – Të kërkosh sinqeritet te Blushi xhentëlmen. Kur filloi të besonte ato që lexonte, u është njësoj si të kërkosh rrethin në katror, dhe bë qesharak”. Dhe unë kam këtë këshillë për ty: unë nuk merrem me ato që tha ai, përsa i përket mos i beso të gjitha ato që lexon, qoftë edhe nga partisë së tij, por dua t’i them këtu zotërisë se as programi i qeverisë! Sali Berisha dhe asnjëri prej tyre, harroje ti se është Ilir Meta – Fjalën e ka zoti Shpëtim Idrizi. i mundur! Është i pathyeshëm, është i pamposhtur! Të përgatiten deputetët: Oerd Bylykbashi, Unë ju garantoj. Eduard Shalsi. Zoti Kryetar, në fushatë elektorale konkurruan Shpëtim Idrizi – I nderuar Kryetar i dy alternativa: njëra ishte ajo me paketën e Parlamentit, premtimeve të mia (unë gjithmonë i bazoj në Të nderuar kolegë, premtime), por tjetra ishte me paketën po të Dua ta nis fjalën time këtu duke ju thënë të premtimeve të shëndetësisë falas, të cilën unë nuk gjithëve në këtë sallë për të mos u gëzuar shumë mund ta premtoja; të heqjes së TVSH-së për të ata që kanë fituar, dhe sigurisht, për t’u mos gjitha ushqimet dhe energjinë, të cilën unë nuk hidhëruar shumë ata që kanë dalë të mundur, mund ta premtoja; të legalizimeve falas, të cilën sepse ky sistem që kemi zgjedhur është i tillë, unë nuk mund ta premtoja. njëherë do të fitojë një palë, dhe njëherë do të fitojë Për dijeni, ti zotëri, që diskuton këtu edhe pala tjetër. Ne nuk jemi këtu për të mundur njëri- mandatin, paçka se vetë ke shkuar e ke dorëzuar, tjetrin, por jemi këtu pikërisht për të punuar së por nuk të ka pranuar për ministër (dhe duhet të bashku me alternativa për të mirën e të gjithë jemi të sinqertë për këto), në poll-in e 2 majit IPR- shqiptarëve. ja dhe të gjitha poll-et dëshmonin se kjo forcë Sot ne jemi mbledhur për të diskutuar politike ishte dy deputetë para jush. Po, po. Por përbërjen dhe programin e qeverisë. Unë ç’ndodhi? Filloi breshëria e premtimeve përfaqësoj Partinë për Drejtësi, Integrim dhe Unitet, antiglobaliste, premtime të cilat në gjashtë studime parti e cila nga mandatet është e katërta në këto ndërkombëtare të opinioneve u besuan në masën zgjedhje, parti e cila ka në themel çështjen 65-75 për qind. kombëtare, dhe ne veçanti atë çame. Ne ju U thatë shqiptarëve se do ulni çmimet, u thatë garantojmë se do të jemi të vendosur në mbrojtje shqiptarëve se do të ulni taksat 95 për qind, u thatë të këtij interesi. Do të duartrokasim çdo përparim shqiptarëve se do të keni shëndetësi falas. Këto, të tij, ashtu siç do te jemi kritikët më të rreptë të zotëri, janë premtime që ju duhet t’i realizoni. Pse? cenimit të interesit themelor të shqiptarëve, në Ju e çoni çështjen më në themel. Themeli i të gjitha emër të pragmatizmit partiak. Këtë do ta bënim në themeleve është dinjiteti njerëzor. Dhe njeriut çdo çdo rast, pavarësisht nëse do të ishim në pozittë gjë mund t’i bësh, por në qoftë se i shkelmon apo në opozitë. Ne kemi vendosur të jemi një parti dinjitetin, i ke bërë rrënimin përfundimtar. Ju u e patriotizmit modern, pro integrimit europian, që i morët besimin qytetarëve shqiptarë me këto forcon shqiptarët përballë fqinjëve, pro pajtimit dhe premtime. Unë ju deklarova se, nëse i sillni këtu, kundër dialektikës së ashpër politike të brendshme; unë do t’i votoj. Nëse nuk i sillni këtu, do të bëjmë pro harmonizimit mbarëkombëtar të veprimit dhe betejën më të vendosur në 20 vite për dinjitetin e mendimit politik të shqiptarëve. Duam ta shohim shqiptarëve. Ne jemi parti e lirive dhe e dinjitetit nën këtë optikë sot gjithë mandatin tuaj, përbërjen njerëzor. e kësaj qeverie, programin e saj, dhe nesër Faleminderit! realizimin e këtij programi. Ilir Meta – Zoti Blushi, urdhëroni! U bënë 23 vjet që shoqëria shqiptare

238 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

shpenzon të gjitha energjitë e saj, ngre e rrëzon të unitet. gjitha shpresat e saj, për te arritur në momentin Të nderuar kolegë, më të rëndësishëm demokratik, sikurse është Në këtë program vihet re një përpjekje ardhja në fuqi e një qeverie të re me votën e lirë të këmbëngulëse për të na bërë të qartë se prej nga shqiptarëve. Kur një qeveri e re vjen në fuqi, kur vijmë dhe ku jemi, por ka më shumë një stil dëshiror një kryeministër i ri vjen në detyrë, e sidomos, kur për destinacionin se ku dhe si ne do të shkojmë. kjo ka ndodhur si fryt dhe vullnet i një procesi Aty vazhdon linja e mirënjohur e deritanishme e rrotacioni, atëherë nuk ka qytetar shqiptar, nuk ka konstatimeve të gjendjes, e cila pasohet pastaj nga përfaqësues të shoqërisë civile, e sidomos nuk ka një ndarje me pika e premtimeve që synohet të politikan që nuk ngre pritshmëri dhe shpresa të realizohet. Mungon për secilën nga objektivat një drejta e të larta. E kjo ndodh krejt natyrshëm, sepse faturë financiare, një zbërthim i mënyrës se si do vetë procesi i rrotacionit nënkupton jo vetëm të sigurohen të ardhurat për pagesën e kësaj ndryshimin e kahjes së qeverisë, jo vetëm fature, si dhe afati kohor brenda të cilit do të ndryshimin e njerëzve e partive që qeverisin, por realizohet ky objektiv. mbi të gjitha, nënkupton ndryshimin e ritmit, Ne mendojmë se përtej diagnostifikimit të përmbajtjes, cilësisë, kulturës dhe rolit të drejtë të sfidave, optimizmit dhe pozitivitetit qeverisjes. Ne mendojmë se ky parlament i ri duhet Shqipëria ka nevojë për reforma që mbështesin të refuzojë 2 kultura, që i kanë dhënë shumë kosto rritjen ekonomike. Nuk mjafton të themi se faktorët këtij vendi, kulturën e gabuar se historia fillon me e rritjes ekonomike, remitancat, kreditë, mua, si dhe kulturën e konfliktit, fyerjeve, privatizimet e mëdha dhe modeli ekonomik i etiketimeve dhe mosrespektimit të njeri – tjetrit, dhe deritanishëm kanë shteruar, dhe as që do të së pari, një raporti bashkëveprues pozitë – opozitë. orientojmë ekonominë drejt prodhimit vendas, Kemi qenë në këto 23 vjet klasa politike më e bujqësisë, turizmit, fasonit etj., sepse teorikisht kjo aftë për të prodhuar kriza, e ku kanë ardhur do të ishte punë thjesht dhe vetëm e pedagogëve. ndërkombëtaret për të na pajtuar midis nesh, Ne na duhet të nxisim një debat të madh publik madje duke u konsumuar të gjithë emrat e me të gjithë specialistët, grupet e interesit, për t’i kafshëve të pyllit, që nga pelikani dhe deri krokodili. dhënë përgjigje pyetjes: Cili është profili ekonomik Sepse kemi qene klasa politike më e paaftë për t’i i Shqipërisë? Cilat janë avantazhet konkurruese absorbuar ato, duke harruar që politika është arti i të ekonomisë shqiptare edhe në raport me vendet së mundurës e ne të gjithë bashkë mundemi që të e rajonit? Si ne do të bëhemi një ekonomi bashkëpunojmë, sepse në fund të fundit pas 101 kompatibël me ekonominë e Kosovës e do të vjetësh shtet sfidat i kemi të përbashkëta. Partia krijojmë një treg shumë më të madh, prej 7 milionë për Drejtësi, Integrim dhe Unitet si një parti shqiptarësh, një rrugë e sigurt kjo për të rritur kombëtariste do të investohet në krijimin e një klime punësimin dhe për ta bërë më kompetitiv biznesin bashkëpunuese dhe të shohim të gjithë bashkë shqiptar? Shqipëria ka nevoje për reforma, deri asisto që na bashkojnë dhe jo vetëm ato që na edhe kushtetuese, që përmirësojnë ndarjen dhe ndajnë. kontrollin e pushteteve për të mbërritur dhe Kemi shumë gjëra në këtë sallë që na mbështetur krijimin e smart government apo bashkojnë, jemi qytetarë të votuar, që duhet të qeverisjes së mençur, përkundër qeverisjes së punojmë së bashku për të mirën e prosperitetin e fortë, përfshirë në mënyrë profesionale në debat vendit, për të rritur dinjitetin dhe identitetin e çdo për të gjitha fushat pikërisht specialistët, të gjithë qytetari shqiptar dhe të mbarë kombit shqiptar. ata që punojnë çdo ditë dhe kanë mendim të vyer Mjaft u ndamë në të majtë e në të djathtë, në Veri ekonomik Gjithashtu, do të ishte me vlerë dhe dhe Jug, në të varfër e të pasur. Nëse qasja e ndërtimi i një forumi online i ekspertëve të fushës opozitës dhe e pozitës është armiqësore, sigurisht të fushave përkatëse që përditësohen me çdo që shteti shkallmohet. Në qoftë se qasja e opozitës dokument të ri të qeverisë, donatorëve, qendrave është miqësore, shteti korruptohet dhe universitare kërkimore-shkencore për të qenë sa nepotizohet. Nëse qasja jonë e përbashkët është më të pranishëm, konkret dhe të dobishëm me kombëtariste, krijohet një rrafsh i ri politik, pushteti kontributet e tyre. vjen dhe forcohet dhe kombi prosperon, dhe Një pjesë e rëndësishme e programit është sigurisht Parlamenti ka një rol parësor në këtë edhe kapitulli “Shteti i së drejtës dhe demokratizimi

239 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

i shoqërisë”, por, gjithsesi, duhet bërë kujdes sepse tillë që nuk kanë ende një varr. Do të duhej të bëhej kultura e gabuar që e dëmton vetiu konceptin e dhe ne jua propozojmë këtë, një ligj ad hoc që të shtetit të së drejtës në Shqipëri është e ulur detyrojë ekzekutorët që t’i deklarojnë këto varre. këmbëkryq. Kësisoj, e kundërta e shtetit të së Është minimumi që ne duhet të bëjmë përkundrejt drejtës është sundimi arbitrar, që do të thotë se këtyre viktimave. Është mbyllje e një kapitulli që institucionet ose shërbejnë thjesht si fasadë, ose na barazon me historinë e Argjentinës së Pinoçetit. kanë dhe nuk kanë ndonjë vlerë reale. Shqipëria Të nderuar kolegë deputetë, siç e kemi bërë postkomuniste është e tejmbushur me shembuj të ditur, ne, si parti për drejtësi, integrim dhe unitet ilustrues të të gjitha elementeve të mësipërme. kemi vendosur të jemi parti mbi palët dhe jashtë Ndaj bëjmë mirë të jemi të vërtetë dhe të drejtë tyre, kur vjen puna te interesi kombëtar. Falë kësaj nëse synojmë që të ecim drejt një të ardhmeje të qasjeje, ne e vlerësojmë faktin që ju e keni zgjeruar sigurt, ndryshe drejt një të ardhmeje europiane. listën e partnerëve strategjikë të Shqipërisë dhe Si parti që kemi hedhur të parët idenë për një vizitat që ju keni bërë në funksionin të kësaj qasjeje. ministri për Diasporën dhe Emigracionin, e Unë nuk i kuptoj dot disa kritikë të të gjitha konsiderojmë çmim dhe jo normale që një komb, i kohërave në lidhje me përfshirjen e Turqisë në këtë cili jeton falë kontributit ekonomik të kësaj diaspore listë. Nëse vetë Greqia nuk ka ndonjë kompleks dhe emigracioni të ri, të mos i tregojë kontributet e në marrëdhëniet me Turqinë, pse ne duhet ta kemi veta politike e sociale. E kemi akoma të freskët në vallë? Si parti që kemi bërë thirrje të vazhdueshme, memorien tonë që i kemi ftuar ata të bëhen pjesë propozime për themelimin e një commonwealth e e fushatës zgjedhore në rrugë ajrore, tokësore, ekonomik të shqiptarëve, ne e vlerësojmë jetësimin detare dhe, sigurisht, ne nuk mund t’i harrojmë ata. e kësaj ideje, duke filluar me takimet periodike të Ka plotë modele, edhe në Ballkan të integrimit të qeverive të Shqipërisë dhe të Kosovës. Në këtë suksesshëm të diasporës dhe të emigracionit. drejtim, ne duam të jemi të sigurt se këto takime Të nderuar kolegë, ne si parti mendojmë se do të jenë takime pune, që do të fillojnë nga kriza zgjidhja përfundimtare e problemit të pronës është e patates dhe jo takime qokash patriotike. reforma thelbësore për kalimin e shoqërisë sonë Ne dëshirojmë që këto marrëdhënie të nga tranzicioni në kapitalizmin modern, e cekur zgjerohen edhe me Maqedoninë. Ne mendojmë drejtë në këtë program, por do të dëshironim që se Maqedonisë duhet t’i bëhet e qartë se është në reformat në sistemin pronësor të ishin konsensuale interesin e saj zbatimi i Marrëveshjes së Ohrit dhe dhe jo të njëanshme, pavarësisht shumicës së respektimi i shqiptarëve, si element konstituitiv madhe në numra që ju zotëroni. Ne jemi në favor shtetformues. Ne kemi bindjen se nga krijimi i një të zgjidhjes së këtij problemi të madh jo vetëm për hapësire rajonale, pa barriera në ekonomi, në sens drejtësie sociale që qëndron në themel të lëvizjen e kapitaleve, njerëzve, shqiptarët do të vokacionit tonë politik. Zgjidhja e drejtë e këtij ishin përfituesit më të mëdhenj, por shqiptarët kanë problemi, do të forconte pozitën dhe kërkesat tona nevojë të merren vesh mes tyre e jo të ndahen. për pretendimet pronësore apo për të drejta të tjera Mjaft më me veprat përçarëse, që nisin nga të qytetarëve tanë dhe komuniteteve fetare në Shqipëria, faktorit politik në Kosovë apo në vendet fqinjë. Dihet botërisht se Greqia e mban Maqedoni. në këmbë ligjin e luftës dhe jo gjendjen e luftës, Qeveria shqiptare duhet t’i shohë të gjithë thjesht dhe vetëm për të bllokuar kthimin e pronave njësoj, të gjitha partitë e këtij faktori dhe jo t’i të shqiptarëve, jo vetëm atyre të Çamërisë, të frymëzojë pozicionet e saj sipas rreshtimeve komuniteteve tona fetare që arrijnë shuma të ideologjike. Prandaj, ne propozojmë zhvillimin e mëdha. Si mund të pretendojmë t’i kërkojmë një tryeze mbarëkombëtare të të gjitha partive Greqisë këtë restaurim apo kompensim të parlamentare shqiptare, thjesht dhe vetëm, për të parashikuar edhe prej vetë ligjit grek të luftës, nëse harmonizuar qëndrimet tona edhe me faktorin ne nuk zgjidhim këtë problem në territorin tonë? perëndimor dhe për t’i afruar botës një përqasje të Të nderuar kolegë, ne vlerësojmë angazhimin përbashkët, në një tavolinë politike. Unë besoj se në programin tuaj të dekomunitizimit të shoqërisë. ky do të ishte mesazhi i duhur. Në këtë kuadër, do të doja t’ju bëja një propozim: Të nderuar kolegë, për në fund kam lënë atë zgjidhni në mënyrë përfundimtare fatin e të që është më e rëndësishmja për ne, pesë deputetët zhdukurve të kohës së diktaturës. Janë mijëra të e PDIU-së, çështjen çame. Unë personalisht, por

240 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

edhe Partia për Drejtësi, Integrim dhe Unitet e të gjitha çështjeve të tjera që ne kemi me fqinjët përshëndesim dhe e mbështesim angazhimin e dhe që është baza ligjore e rregullative që ne kemi qeverisë shqiptare për të synuar trajtimin e çështjes firmosur. Kam parasysh këtu traktatin e miqësisë, çame në përputhje me normat e gjithëpranuara të por nëse ne do të bënim një bilanc që nga viti 1996 së drejtës dhe të marrëdhënieve ndërkombëtare. të këtij traktati, do të shikohet se realizimeve të tij Por, nuk mund të mos i kujtojmë Kryeministrit në praktikë i mungon një element thelbësor Rama se çështja çame nuk meriton vetëm të reciprociteti. Ne i kemi plotësuar të gjitha pikat e trajtohet, por të çohet përpara drejt zgjidhjes. Ky këtij traktati, për gjuhë, për varreza, për prona, për është tashmë një detyrim shtetëror që buron edhe gjithçka, por unë nuk e di që të ketë ndonjë traktat, nga rezoluta e Shqipërisë. i cili duhet zbatuar vetëm për njërën anë. Çështja çame ka qenë për një periudhë të Partia për Drejtësi, Integrim dhe Unitet do të gjatë një çështje komuniteti, por ne e kemi kthyer jetë këtu për të kërkuar nga qeveria e re që, pas atë në një çështje amë, e shndërruam në një votimit në parlament dhe betimit para Presidentit çështje kombëtare dhe tashmë, me vullnetin e të Republikës, t’i caktohet detyrë ministrit të Kuvendit të Shqipërisë, ajo është një çështje Jashtëm të Republikës së Shqipërisë që në shtetërore. mbledhjen më të afërt të ministerialit të NATO-s, Qeveria shqiptare, cilado qoftë ajo, e ka t’u paraqesë të gjitha vendeve anëtare të NATO-s detyrim të madh shtetëror, por edhe kombëtar një kërkesë zyrtare, në të cilën të kërkohet marrjen përsipër dhe çuarjen përpara të zgjidhjes verifikimi i përputhshmërisë së statusit të NATO-s së çështjes çame. Ne jemi 5 deputetë të betuar që dhe statusit të vendit anëtar të NATO-s me ligjin e do të rrimë në këmbë dhe do të jemi garant të mos luftës ndaj Shqipërisë, që është në fuqi me lejojmë asnjë vonesë, asnjë shmangie për këtë Greqinë. Shqipëria dhe Greqia janë të dyja vende çështje, për të gjithë gojëmbyllurit apo gojëligështit anëtare të NATO-s dhe kanë detyrimin të e politikës shqiptare, të cilët përpiqen që ta respektojnë edhe statutin e NATO-s e të kenë një paraqesin ngritjen e çështjes çame, si një pengesë legjislacion të përputhshëm me këtë aleancë të për integrimin europian të Shqipërisë dhe për madhe euroatlantike për paqen. fqinjësinë e mirë me Greqinë. Asnjë akt politik që I nderuar zoti Kryeministër, ne do të votojmë rrezikon integrimin apo është i papërputhshëm me kundër programit dhe përbërjes së kësaj qeverie, integrimin, nuk gjendet te rezoluta çame apo tek si pjesë e opozitës, por ne deputetët çamë të avancimi për zgjidhjen e çështjes çame. PDIU-së do të qëndrojmë në këmbë në këtë Kauza çame nuk ka të bëjë aspak me Kuvend, si mbështetës, sipërmarrës dhe antintegrimin, por me respektimin dhe vendosjen inkurajues të çdo veprimtarie, akti, në vend të parimeve të Kartës së të Drejtave të vendimmarrje, strategjie të drejtë që i shërben Njeriut dhe dinjitetit njerëzor. Nuk ka politikë më kauzës kombëtare e që do të ndërmerren nga proeuropiane, më prointegrim e më profqinjësisë kjo qeveri. Ne do të jemi konstruktivë dhe nuk së mirë sesa politika që kërkon të lartësojë dinjitetin kërkojmë mossuksesin e kësaj qeverie, por do njerëzor, të vendosë parimin e reciprocitetit dhe të të qëndrojmë në këmbë për të kërkuar dhe duke kërkojë respektimin e të drejtave të njeriut, u përpjekur për më të mirën, jo thjesht për ta përkundrazi antieuropiane janë qëndrimet që e pritur dhe për ta shpresuar atë. kanë mohuar apo e kanë lënë në harresë këtë Në qoftë se ne do të kishim mundësi të bënim kauz. një votim nominal për ministrat e kësaj qeverie, Ne e vlerësojmë qëndrimin e Partisë përtej vlerësimit dhe mosparagjykimit për të gjithë Socialiste në fund të legjislaturës që shkoi, e cila ministrat, ne do të votonim pro për zotin Panariti, propozoi një projektrezolutë për zgjidhjen e jo thjesht dhe vetëm si një vlerësim apo falënderim çështjes çame. Ajo projektrezolutë, e propozuar për atë çka ai ka bërë për ngritjen e çështjes çame, nga PS-ja, kishte një pikë të saj, e cila u bë publike, por, mbi të gjitha, për vendosjen e një standardi, dhe duhej shndërruar në një detyrim, në një të cilin nuk do të guxojë ta bjerrë asnjë ministër i angazhim politik diplomatik të kësaj qeverie, raporti Jashtëm i qeverisë së Shqipërisë. Unë dua të besoj në parlament në mënyrë periodike për këtë çështje. se zoti Bushati do të vazhdojë të ecë në këtë Unë bashkohem me Kryeministrin, i cili ka një drejtim. mënyrë për ta trajtuar çështjen çame në kuadër të Faleminderit!

241 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Ilir Meta – Faleminderit, zoti Idrizi! realisht. Kjo është thellësisht shqetësuese, sepse Fjalën e ka deputeti Oerd Bylykbashi. Më pas votëbesimi për këtë program do t’i japë atij një alibi deputeti Eduard Shalsi dhe në emër të grupeve: perfekte për çdo gjë që nuk do të bëjë fare, nuk do Ilir Meta, zoti Edi Paloka dhe zoti Gramoz Ruçi. ta bëja pjesërisht apo do të bëjë gjëra për të cilat Oerd Bylykbashi – I nderuar zoti Kryetar i nuk është votuar. Kuvendit! Askush nuk do të jetë në gjendje t’i kërkojë Të nderuar kolegë deputetë, llogari këtij Kryeministri për ato që bëri më pak, Së pari, më lejoni të falënderoj zgjedhësit e apo ndryshe nga ato që premtoi në fushatën qarkut të Durrësit, veçanërisht qytetarët e Durrësit zgjedhore, apo që nuk i bëri fare. Askush nuk do për mandatin që më dhanë për t’i përfaqësuar. I të jetë në gjendje t’i kërkojë llogari për koston e siguroj se në këta 4 vjet do të bëj më të mirën për dhimbshme që do të paguajnë shqiptarët për t’i përfaqësuar denjësisht. politikat e tij aventureske dhe të pavotuara në këto Në fillim të kësaj legjislature, ashtu siç e kohë krize botërore, të cilat rrezikojnë të na çojnë kërkon Kushtetuta, jemi mbledhur për të debatuar në recesion ekonomik, pikërisht atë që qeveria e për programin e qeverisë së re, që u propozohet kryeministrit Berisha arriti ta përballojë me sukses, shqiptarëve nga Kryeministri i dekretuar dhe por qeverisja në demokraci ka përparim bazë kabineti i tij. Në politikë fjala ka rëndësi themelore, llogaridhënien. Duke marrë votëbesimin me këtë sepse pas saj duhet të vijë veprimi, që e kthen program gjysmak, ky Kryeministër synon të fjalën në diçka konkrete, në të mirë dhe interes të shmang llogaridhënien përpara popullit. qytetarëve. Kur politikani u drejtohet zgjedhësve, Së pari, programi plotë fraza të listuara boshe fjalët dhe premtimet i bënë në fushatë. Pas dhe segmente idesh për qeverisje, shmanget nga zgjedhjeve, kohën e kanë veprat. një sërë premtimesh që ai dhe PS-ja bënë gjatë Lajmi i keq për shqiptarët është se programi i fushatës, ose i përmend rastësisht në mënyrë qeverisë, që na propozon Edi Rama, kur të bëhet tangente, ose i ka shmangur plotësisht. Nuk po i Kryeministër është vetëm një narrativë e vizioneve lexoj këto shmangie dhe harresa të premtimeve dhe dëshirave të tij, pa asgjë konkrete. Ky pro- elektorale në këtë pseodoprogram, sepse e kanë gram nuk thotë as se çfarë, as se si, as se kur do bërë tashmë kolegët e mi dhe lista është e gjatë. të bëhet ajo që ai premton, as se sa kushton Me votëbesimin e këtij programi, Edi Rama projekti i tij i Rilindjes. është i larë para atyre që votuan për këtë mashtrim. Programi i qeverisë duhet të japë jo vetëm Zgjedhësit që e votuan, besuan te premtimet e vizionin, por edhe të detajojë atë me masa konkrete fushatës, por votëbesimin për programin me dhe t’u thotë shqiptarëve sa do të kushtojë zbatimi premtimet e harruara pa filluar ende punën, këtij i atij programi. Ku do t’i gjejë burimet, çfarë produkti Kryeministri po ia japin të bindurit e tij në parlament do të marrin shqiptarët dhe kur do ta marrin atë? dhe jo zgjedhësit. Populli nuk ka çfarë t’i thotë e t’i Fjalë të bukura dhe ide shumëngjyrëshe mund të kërkojë më Edi Ramës për programin elektoral, shkruajë kushdo, por një kryeministër dhe kabineti që dëgjoi para zgjedhjeve, sepse përfaqësuesit i tij qeveritar nuk e kanë këtë luks. Ai duhet të jetë socialistë të popullit në parlament i kanë dhënë konkret, sepse aty fillon veprimi i tij për 4 vjetët e atij një program të ndryshëm, dhe me këtë piruetë ardhshëm. Shumëkush mund të thotë se kjo që ai mendon se do t’ia hedh paq. po na paraqitet është një qeveri e re, që i duhet Së dyti, me këtë program, që nuk përcakton dhënë kohë. Sigurisht, kjo është e drejtë në parim, asgjë, veçse një listë dëshirash dhe premtimesh por Edi Rama dhe Partia Socialiste kanë marrë populiste, Edi Rama nuk do të japë llogari as për përsipër të qeverisin dhe jo të trajnohen në punë gjërat që do t’i bëjë si ia thotë mendja, që nuk kanë e sipër. Një gjë është shumë shqetësuese për këdo lidhje fare me programin, por që janë vetëm dhe ne kemi për detyrë t’i biem sirenës së alarmit. reflektime të largëta në të, pa asnjë objektiv, masë, Edi Rama po i kërkon parlamentit t’i miratojë faturë dhe afate konkrete. Askush nuk ia mat dot një mandat të bardhë, pa angazhime, pa masa punën. Kështu që kjo qeveri mund të bëjë si i do konkrete, pa asnjë faturë për masat dhe reformat qejfi Kryeministrit, mjaft që të ketë pak refleks me që predikon dhe as se kur do të realizohen këto programin gjysmak e mashtrues që do të votohet masa. Programi nuk të krijon ide të qartë në asnjë sot. fushë për atë që qeveria socialiste do të bëjë Pra, të dashur qytetarë, ky program është dy

242 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

herë mashtrues. Bismarku e cilëson politikën si T’i kërkosh llogari arrogantit, është më keq se t’i arti i të mundshmes. Ai është një nga ata burra flasësh murit. Muri nuk flet, ndërsa arroganti të shteti, që kanë bërë Europën dhe me siguri e dinte dërrmon. se çfarë fliste. Një burrë shteti premton diçka që Premtimi i dytë është shëndetësia falas. është e mundshme dhe fjalës i bashkëngjitet Shumë e kanë besuar, por qeveria e re vrapoi që veprimi për ta bërë këtë premtim realitet. në program të mos mbetet asnjë gjurmë e Në 8 vjet kryeministri Sali Berisha, premtoi dhe dukshme. Tani shërbimin shëndetësor shteti do t’ia premtimet i bëri realitet, sepse për të politika është blejë shtetit dhe do t’ia japë falas qytetarit, i cili arti i të mundshmes. Ai refuzoi të premtonte, në nuk do të paguajë më kontribute, sepse shteti këto zgjedhje, lugën e floririt, por Edi Ramës dhe paratë do t’i marrë nga taksimi i përgjithshëm. enturazhit të tij politik, me sa duket, i kanë thënë Gënjeshtër më idioteske, zor se gjen! se politika është arti i mashtrimit, përndryshe nuk Qytetari do të paguajë përsëri, jo me mund të përballeshim me këtë program dhe këtë kontribute, por me taksa. Por 5% e popullsisë, të kabinet që kemi sot përpara nesh. pasurit e urryer, a kanë këllqe e kërbisht për të Dua të ndalem shkurtimisht në dy premtime: mbajtur këtë barrë për 95% të tjerët? Sigurisht që atë të taksës progresive dhe shëndetësisë falas. jo. Pra, ose do të bjerë cilësia e shërbimit Për të parën, që në fushatë, iu desh t’ia shëndetësor, sepse këta 5% nuk do të kenë para ndërronte shpejt emrin në taksë të drejtë. Patetike! të mjaftueshme për të mbajtur këtë shërbim, ose Në fushatë Edi Rama u tha shqiptarëve se 95% e do të rriten taksat për të gjithë qytetarët, qoftë edhe tyre nuk do të paguajnë taksa dhe se vetëm 5%, vetëm për të ruajtur nivelin aktual të këtij shërbimi. të pasurit e Shqipërisë, do të paguajnë për të gjithë Nëse qeverisë nuk i del llogaria, edhe ai që e të tjerët. Se ku është drejtësia në këtë gjë, vetëm dinte veten jo të pasur, të nesërmen do të gdhihet një star i qendrave sociale të majta në Europë tek të pasurit edhe pse rrogën e ka vetëm 500 000 mund ta shpjegojë. Reminishencë më të pastër lekë të vjetra. Dhe kur t’i ankohet Kryeministrit dhe rilindje më të saktë të shpalljes kulak nga Rama, ky i fundit nga lartësia e maxhorancës së komunizmi, nuk gjen dot. Në program ai nuk thotë tij dërrmuese, siç thotë edhe vetë, do t’i tregojë më sa për qind e popullsisë, 5%, 10% apo 20% do me arrogancë mandatin e tij të bardhë ku nuk ka të paguajnë taksë. asgjë të shkruar të zezë mbi të bardhë, dhe as sa Nuk thuhet sa për qind do të jetë taksa e për qind e qytetarëve do të taksohen me taksën e drejtë, që do të paguajnë të punësuarit, sipas drejtë dhe as sa ata do të taksohen. Shqiptari që u kategorive të pagave në shtet dhe në privat, 15%, gdhi me vendim qeverie i pasur, por jo se ka më 20% apo 30%? Nuk thuhet sa do të paguajë shumë lekë në xhep, do të iki kokulur. Në atë mo- biznesi, i cili të vetmen padrejtësi që ka bërë është ment është varrosur llogaridhënia e politikanit, se se ka marrë guximin për të krijuar të mira materiale, për të vdekur ajo vdes sot me votëbesimin e këtij duke rrezikuar paratë e tij. pseudoprogrami. Qeveria Rama pretendon se po u sjell një Ne u premtuam dy herë shqiptarëve dhe ata lajm të mirë shqiptarëve: taksat do t’i paguajnë na e besuan dy herë mandatin. Ne zbatuam atë vetëm të pasurit. Në fakt, ky program po u jep që premtuam në fushatë, luftuam krimin e shqiptarëve lajmin e keq, se i pasur për qeverinë organizuar, korrupsionin dhe evazionin. Forcuam Rama është kushdo që do të vendosë qeveria, ekonominë dhe i bëmë ballë krizës botërore. edhe mësuesi, mjeku, polici apo kushdo që ka një Investuam si askush në rajon, në infrastrukturën rrogë të mirë dhe jo vetëm biznesmeni i madh. Në rrugore, në energjetikën ujore etj. Sot nuk ka më qoftë se Kryeministrit Rama nuk do t’i dalin llogaritë krizë energjetike, pavarësisht dokrrave që thotë kushdo do të shpallet i pasur për t’u taksuar më Kryeministri, i cili pret të mandatohet. pas me taksën progresive. Sot shqiptarët udhëtojnë e shkëmbejnë Me këtë mandat të bardhë, carta bianca, që prodhime në rrugë, të cilën as nuk e ëndërronin po merr kjo qeveri nga deputetët e saj, jo nga më parë. TAP dhe kaskada e Devollit tashmë janë zgjedhësit e gënjyer, zoti Rama ka gjithë të drejtën realitete të prekshme. Shqiptarët sot, më shumë që taksën e drejtë ta përdorë si llastik dhe ta shtrijë se kurrë, kanë shkolla, spitale, qendra sa të dojë. Mjerë ai që qahet se, siç thotë zoti Rama shëndetësore, më shumë universitete, më shumë në fjalën e tij, PS-ja ka marrë një mandat dërrmues. punë, më shumë projekte në bujqësi, më shumë

243 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

prona se në vitin 2005. Shqipëri!” Lista nuk mbaron këtu. Kryeministri Berisha Besoj se të gjithëve ne kjo thënie na bëri premtoi anëtarësimin në NATO dhe e realizoi atë, krenarë, por mendoj se vetëm zotit Rama i bëri edhe pse ju protestuat; firmosëm MSA-në, edhe keq. pse ju protestuat; liberalizuam vizat edhe pse ju Programi i qeverisë është kontrata që ajo lidh protestuat; morëm propozimin për statusin e vendit me popullin për 4 vjet. Edi Rama e dinte këtë gjë. kandidat, edhe pse ju na bllokuat për vite me radhë, E dinte që premtimet e fushatës nuk i mban dot madje sulmuat dhunshëm institucionet më 21 dhe i duhej një dalje. Ai është mjeshtër për të krijuar janar. atë që ai ka qejf ta quajë teknologji të procesit. Ju sot erdhët në pushtet falë zgjedhjeve të Thirri një seminar në Tiranë me ekspertë shumë lira e të ndershme të organizuara prej nesh, edhe të mirë, ku ata ia rrëzuan të gjitha tezat e tij pse tentuat të vidhnit një mandat në Lezhë. Kjo ekonomike që kishte paraqitur gjatë fushatës. është Shqipëria e transformuar që kryeministri Pavarësisht, kjo ishte një lëvizje tinëzare, sepse Berisha po lë për të gjithë shqiptarët. Edi Rama me këtë dilte pa u lagur kur të hartonte programin duhet të matet me këtë gjë sot si kryeministër e në që paraqet sot këtu. “Ma thanë ekspertët”, do t’u 4 vjetët që vijnë, por kjo e tmerron atë. Kush e thotë atyre që e votuan kur ta kuptojnë se programi njeh atë, e di, se ai nuk njeh asgjë se çfarë kanë i qeverisë që do të votohet sot nuk është ai që Zoti bërë të tjerët. Ai njeh vetëm atë që ka bërë vetë. Rama u paraqiti në fushatë. Ky nihilizëm patologjik, nxirja e realitetit dhe nisja Gjatë këtyre viteve bëri zhurmë të madhe për nga pika zero është shumë e rrezikshme, sepse korrupsionin dhe premtoi se do të bënte luftë të kjo motivon zotin Rama që në kokën e tij të madhe. Por për t’i bërë bisht premtimit vetëm pak rikonceptojë një vithisje të çdo gjëje që është arritur ditë më parë doli dhe deklaroi se korrupsioni në e ndërtuar më parë në këtë vend. Shqipëri është endemik. Me fjalë të tjera Me mandatin e bardhë për rilindjen e tij ai do korrupsioni është i rrënjosur në popull e se nuk të zhbëjë ligjet që na kanë sjellë në prag të marrjes është punë e lehtë dhe të mos presin shumë prej së statusit të vendit kandidat; do të zhbëjë tij. Kjo është arsyeja pse pjesa për luftën ndaj institucionet e pavarura, veçanërisht ato të korrupsionit në programin e qeverisë së re nuk drejtësisë, sepse ai nuk pranon që dikush t’i dalë thotë asgjë. përballë e t’i vërë fre vrullit të tij. Këtë ai e tha Fundja me këtë maxhorancë koalicioni, ku kërcënueshëm në fjalimin e tij. Lexojeni dhe do ta shkëlqejnë kampionë të korrupsionit, ku blloku i gjeni aty! Do të zhbëjë pronat, koncesionet dhe xhepit është simboli më përfaqësues i kontratat, që sjellin zhvillim në emër objektivash maxhorancës dhe me babëzinë që po vijnë në etatist në dukje, por në thelb janë objektiva pushtet socialistët, ata të stabilizuarit, si dhe klienteliste. socialistët që lëvizin sa majtas e djathtas, vetëm Pra, ai do të bllokojë trendin aktual të zhvillimit program për luftën ndaj korrupsionit nuk pret dot për ta çuar në shtratin që ai do. Kjo do të sjellë njeri. Po ndalem në këtë pikë që të analizoj disa pasiguri, kaos juridik dhe ekonomik. Më pas me detaje e të mos më akuzoni për nihilizëm. siguri vjen stanjacioni dhe kriza. Korrupsioni ekziston, por ndryshe nga viti Ne sot po ndezim sirenat e alarmit, sepse kjo 2005, kur ne e gjetëm atë të ngritur në sistem, sot është detyra e opozitës. Po ndezim sirenat e qeveria e kryeministrit Berisha, PD-ja, la një sistem alarmit për atë që u kanoset qytetarëve nga kjo ligjesh, instrumentesh dhe institucionesh, që e carta bianca që ky kryeministër pret të marrë sot. luftojnë atë çdo ditë, gjithnjë e më shumë e Në platformën tuaj të nihilizmit, zoti Rama, të gjithmonë e më mirë, me rezultate konkrete. Këtë vitit zero, të mohimit të çdo arritjeje, flisni për e ka certifikuar Komisioni Europian më mirë se tatëpjetën dhe rrënimin e vendit dhe të imazhit të kushdo tjetër, kur na propozoi për statusin e vendit Shqipërisë në sytë e botës. Kurrë më parë imazhi kandidat një vit më parë. Programi flet për hartimin i Shqipërisë në botë nuk ka qenë më i lartë se sot. e një strategjie kombëtare dhe një plan veprimi Këtë vetëm ju nuk doni ta shikoni. antikorrupsion. Këtë zoti Rama e thotë si risi. Në këtë sallë, një vit më parë, sekretarja e Ndërkohë, nuk ka njeri në Shqipëri që nuk e di se SHBA-së Hillary Clinton u shpreh: “Nëse doni të po përfundon zbatimi i strategjisë ndërsektorale shikoni një demokraci në veprim, shkoni në antikorrupsion 2008-2013.

244 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Sot qeveria e re thotë se do ta kalojë në sitë departamenti antikorrupsion pranë kryeministrit legjislacionin për ta përputhur me standardet e është koordinatori i zbatimit të strategjisë GRECO-s, UNCAC-ës dhe OECD-s. E kemi bërë antikorrupsion i mbikëqyrur nga një task- forcë që ne të gjithin. Shqipëria është i vetmi vend që ka drejtohet drejtpërdrejtë nga kryeministri. përmbushur të gjitha rekomandimet e GRECO-s, Për të mos u zgjatur, qeveria e re nuk të Këshillit të Europës dhe këtë e ka bërë gjatë 8 propozon asgjë të re as në fushën e vjetëve të qeverisjes së kryeministrit Berisha. antikorrupsionit, por na kopjon ne. Pra, pranon që Kontributi i vetëm i PS-së në këtë proces ka qenë ne ishim në rrugën e duhur dhe propozon të bllokimi dhe vonimi i ligjeve aq të nevojshme për vazhdojë punën tonë. të përmbushur këto rekomandime. Ky është lajm i mirë dhe të shpresojmë nëse Doni shembuj? Bllokimi i ndryshimeve në do të kenë vullnet të mbajnë ritmin tonë, sepse Kushtetutë për heqjen e imunitetit të anëtarëve të jemi të ndërgjegjshëm se kjo luftë vazhdon dhe qeverisë të parlamentit dhe gjyqtarëve. Bllokimi i duhet të vazhdojë. Vazhdimësia garanton sukses ndryshimeve të kërkuara nga GRECO në Kodin në këtë proces. Nëse çdo gjë e nisin nga fillimi, Penal për të luftuar veprat korruptive. Të gjithë këta rrezikohet që kjo luftë kaq e rëndësishme për janë shembuj se si zoti Rama jo vetëm që nuk dha vendin tonë të hyjë në kolaps. kontribut, por e pengoi përpjekjen për të reformuar Në lidhje me pronat përsëri e njëjta situatë. legjislacionin. Idetë i kanë të mjegullta dhe propozimet që bëjnë Një forcë politike që ka ushtruar vullnet ose nuk sjellin risi, ose rrezikojnë ta kthejnë prapa negativ, duke bllokuar luftën e qeverisë procesin. Premtojnë të rishikojnë legjislacionin; demokratike kundër korrupsionit, nuk mund të premtojnë të rishikojnë pronat e kthyera dhe ne bënte një program kundër tij. Na premtoi futjen e kemi kthyer e kompensuar qindra e mijëra hektarë instrumenteve të qeverisjes elektronike si mjet për prona të vjetra. Kjo që do të bëjë Edi Rama është rritjen e transparencës dhe luftën ndaj korrupsionit. rishtetëzim, të dashur qytetarë. Duke bërë këtë Një nga gjërat që ka pasur në fokus dhe e dinë të procesi i kthimit të pronave rrezikon të ndalojë për gjithë shqiptarët është ajo që ka realizuar gjerësisht një kohë pa afat, që do të thotë se nuk do të ketë qeveria “Berisha”. Kanë qenë pikërisht: dixhitalizimi vendime pronësie derisa të fusin këmbët mirë në i procedurave administrative, prokurimi qind për proces ustallarët socialistë, që i batërdisën pronat qind elektronik, që është unik, e-tax, e-costumer, me falsifikime dhe vjedhje deri në vitin 2005 dhe dixhitalizimi i proceseve për regjistrimin e pronave, nuk dhanë asnjë për kompensim financiar. noterisë pranimeve në universitete, patentave etj., Thonë se do t’i japin prioritet kompensimit fizik Të gjitha këto kanë pasur si synim bazë me prona shtetërore që dalin nga privatizimi transparencën dhe antikorrupsionin. Sot u mbetet përkundrejt kompensimit financiar, në mënyrë që socialistëve, që po marrin pushtetin, të vazhdojnë të ulin faturën financiare. Sa ishin në pushtet nuk t’i përdorin këto sisteme dhe të mos u vënë minat. dhanë asnjë lek për kompensimin. Dhe Premtojnë se do të forcojnë koordinimin e kompensimin fizik e bënë në mënyrë klienteliste. agjencive ligj-zbatuese. Edhe kjo është bërë. Sot një ish-pronar, dhe pse zotit Rama nuk i pëlqen Njësitë e përbashkëta hetimore midis prokurorisë, ky term, sepse kështu shprehej në programin e tij, policisë dhe institucioneve të tjera shtetërore janë një 70-80 vjeç që ka një vendim kompensimi, praktikë tashmë e konsoliduar dhe me rezultate. shpresën e ka te kompensimi financiar, atë që ne Krijimi i Byrosë Kombëtare të Hetimit, që na kemi bërë rregullisht vit për vit. Atij nuk i intereson propozon qeveria “Rama” pranë kryeministrit, e ajo magazina e ushtrisë në mes të maleve nëse kthen atë në një kryehetues. Kjo përbën një pre- në kabinetin... (bie gongu) cedent të rrezikshëm. Premtojnë përfshirjen e Në fund dua të them dy fjalë për kabinetin shoqërisë civile në luftën kundër korrupsionit. Edhe Rama. kjo është bërë. Qeveria “Berisha” ka kohë që e ka Dikush i ka krahasuar të dyja forcat krijuar agjencinë për mbështetjen e shoqërisë udhëheqëse të maxhorancës si dy personazhet e civile, që financohet nga buxheti i projekteve të Servantesit. Sikur të ishte kaq butaforike do të ishte shoqërisë civile me fokus të veçantë luftën kundër mirë, se Don Kishoti nuk i bëri dëm kujt. Ky çift korrupsionit. Premtojnë koordinatorin kombëtar është një kombinim midis arrogancës së errët dhe antikorrupsion, por me siguri nuk e dinë se pragmatizmit amoral. Edi Rama fryn puplat kur

245 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

thotë se ka marrë një mandat të fortë. Në fakt mori jashtëzakonshme të qeverisë. Po mirë a i keni bërë vetëm 65 mandate, një më pak se në vitin 2009. pyetje vetes se, me gjithë këto suksese, pse jeni Ky qenka votëbesimi i popullit. Zgjedhësit nuk i tkurrur kaq shumë në Parlament? Nuk ka shifra, besuan ofertës së tij, sepse askush nuk mund t’i përmendi kolegu Selami, si asnjëherë tjetër në besojë dikujt që dhunën verbale dhe fizike ndaj programet e paraqitura në Parlamentin shqiptar. institucioneve ka si lajtmotiv, veprim të tij politik. E vërtetë është, i nderuar, dhe di të bëj Të mos ishte për LSI-në ky mandat i fortë i tij do të diferencën midis teje dhe atyre të rinjve. Kjo është ishte vetëm një flluskë. shumë e vërtetë, por në fakt kanë këshilluar ata Edi Rama turfullon si kryemëz i ndërkryer i që për 20 e ca vjet rresht i kanë fryrë me shifra kësaj qeverie, por kapistallin ia heq në fakt Kryetari bombastike programet. Kanë shtruar 11 mijë i Kuvendit. Ai po na paraqet një grup ministrash kilometra rrugë (thoshte para se të vije në Shqipëri) pa eksperiencë, disa me lidhje nepotike, disa me kanë shtruar dhe nuk dinin se ku i kishin nuk i histori korrupsioni dhe pas pak ditësh nuk do të gjenin; 20 milionë rrënjë ullinj dhe nuk dinin se ku jenë as deputetë. t’i mbillnin në qoftë se do t’i kishin. Pra, ky nuk është këshill ministrash, por Një ministreje i kishte bërë përshtypje kabineti...(bie përsëri gongu se i ka mbaruar koha shqiponja në botimin e programit të Partisë në dispozicion.) Një kabinet i tillë i dobët dhe një Socialiste. Në fakt, vetëm pak muaj më parë nuk i maxhorancë parlamentare inertesh, oferta që na kishte bërë përshtypje koka e deformuar dhe paraqitet sot, një kryeministër që për 4 vjet bllokoi krahët e shqiponjës që valëvitej në flamurin për ligje, zgjedhje, Parlamentin. Ky kryeministër me 100-Vjetorin e Pavarësisë. këtë rekord të errët dhe kërcënues antishtet u flet Vetëm pak kohë më parë një ish-kryetar grupi, shqiptarëve për integrim. Materializimi i frikshëm i i moderuar do të thosha përgjithësisht, po t’i rilexoja sensit i të bërit drejtësi që ai shpalli në fjalën e tij sot se çfarë ka thënë për Edi Ramën, kryetar të është e vetmja gjë që unë shpresoj se Kryeministri opozitës dhe kryetar të bashkisë, ndoshta do të Rama nuk do ta mbajë fjalën, por opozita do të skuqej nga turpi, sepse ironia e fatit e deshi që qëndrojë ballazi në Kuvend dhe kudo për t’i kërkuar pak kohë më pas kryetari i Partisë Demokratike të llogari, për t’i vënë fre arrogancës së këtij pushteti ishte dhe kryetar i bashkisë. Apo fati i keq i Patozit që erdhi nga një votë e blerë ose e marrë me e deshi që nga njëra anë ish-Kryeministrit t’i mashtrim. kërkonte të ngrinte një komision hetimor për Faleminderit! ngjarjet e ‘97-s dhe, nga ana tjetër, i çoi peshqesh Ilir Meta - Faleminderit! personin që krekosej majë tankeve në‘97-n për të Fjalën e ka deputeti Eduard Shalsi. Për 45 përmbysur Sali Berishën, pra Ministri i Mbrojtjes. minuta jemi gati për votim. Flasim për ish-spikeren që citoi Fishtën (Zoti Berisha flet pa mikrofon.) Zoti deputet, (shastisi dhe një kolegun tim të ri parlamentar) nuk i detyrojmë dot ministrat të flasin, sepse dje u duke thënë tekstualisht: “Populli nuk fal ata që e tha nga grupi juaj që nuk duhet të flasin. gënjejnë”. Për këtë arsye jeni të gjithë sot të tkurrur, Eduard Shalsi – I nderuar zoti Kryetar i shumë më pak se sa dje, sepse e ngopët me Parlamentit, mashtrime dhe gënjeshtra këtë popull. Por se si Të nderuar kolege dhe kolegë deputetë, mund të ndodhë që një zonjë t’i referohet një I uroj sinqerisht këtij Parlamenti suksese dhe argumenti që prodhon mungesën e logjikës së saj, jam plot besim se do të hapë një kapitull të ri në këtë e di vetëm ish-spikerja e Parlamentit! historinë e parlamentarizmit shqiptar. Ndërsa ish-Kryeministrin e pashë dje dhe sot I dëgjova me radhë fjalimet e deputetëve të të zhytur kokë e këmbë në dëshpërim, teksa opozitës, dhe i kuptova të atyre të rinjve, siç ishte vazhdonte të fliste për sukseset imagjinare të ajo deputetja e Vlorës e cila iu referua një qeverisë së tij, duke qesharakëzuar grupin tuaj të ambasadori të nderuar të huaj, pa ditur se ky nderuar parlamentar. ambasador do t’i cilësonte zgjedhjet e 23 qershorit Miqtë e mi, kam parë shumë komedianë të si ato të marsit të vitit 1992. Apo një tjetër kolege e imitojnë politikanët, por këto dy ditë kam parë një Shkodrës që krejtësisht pa etikë, pa elegancë e politikan të imitojë komedianët e tij. Meraku më i konsideroi program të shpifur. Apo kolegu madh që kishin shqiptarët ishte dëshira dhe vullneti parafolës i cili numëroi sukseset e i tyre për të parë këtë çift të pandashëm që sapo u

246 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

larguan, pikërisht ashtu mes jush, pranë njëri-tjetrit, parlamentare. Unë nuk jam pjesë e qeverisë, jam të pashpresë, të dëshpëruar, të demoralizuar. Kemi pjesë e Parlamentit dhe e shoh me shumë interes qenë plotësisht të ndërgjegjshëm dhe të premtimin që përmban programi elektoral; qeveri shqetësuar për gjendjen e Shqipërisë politike, llogaridhënëse, qeveri e cila nuk do ta konsiderojë ekonomike, financiare, morale e sociale. Pikërisht Parlamentin si një aneks, siç ka ndodhur rëndom për këtë arsye kohë më parë nisëm një tur në të gjatë gjithë këtyre viteve dukë nëpërkëmbur jo gjithë Shqipërinë dhe me shumë përgjegjësi, mbas vetëm deputetët e opozitës atëherë, por edhe ju, një fryti të gjatë konsultimesh, debatesh, të nderuar kolegë, që shpeshherë jeni vënë diskutimesh, të zjarrta edhe brenda nesh, erdhëm përpara detyrimit për të miratuar gjëra që as ju nuk me një program dhe sot kemi pikërisht programin i besonit. E pra, ju garantojmë se nuk do të bëjmë që iu është paraqitur ju, të nderuar kolegë, për ta me ju atë që ju bëtë me ne, madje kemi nxjerrë miratuar. Ky është një program ambicioz për hir të mësime shumë të rëndësishme dhe jemi plotësisht së vërtetës. të vetëdijshëm se si një qeveri që nuk jep llogari Shumë shkurt do të ndaloj në disa pika që i në mënyrë të vazhdueshme dhe të përgjegjshme konsideroj të rëndësishme. përpara Parlamentit, është e destinuar të dështojë, Bujqësia. siç ndodhi edhe me ju. Ky program parashikon një sërë masash Duke shprehur besimin se kemi një ekip emergjente dhe afatgjata për ta shndërruar këtë qeverisës që do të bëjë shumë më tepër dhe nga një sektor të harruar në një motor të zhvillimit shumë më mirë për shqiptarët, duke shprehur të ekonomisë shqiptare. Gjithashtu flas dhe për besimin se interesi publik, interesi i shqiptarëve administratën publike e cila është masakruar gjatë do të jetë mbi çdo lloj interesi individual, nuk më gjithë këtyre viteve, (e kapluar nga korrupsioni dhe mbetet gjë tjetër veçse t’ju ftoj ta miratojmë dhe t’i nga paaftësia), do t’i japim një dinjitet administratës uroj këtij kabineti punë të mbarë! publike duke e profesionalizuar në të gjitha Faleminderit! drejtimet. Ilir Meta - Faleminderit! Shqipëria ka nevojë për një ndërhyrje urgjente Po, zonja Elmazi. në qeverisjen vendore, për një transformim që jo Liljana Elmazi – Të nderuar deputetë, thjesht dhe vetëm do të reduktojë numrin e Në krahun tim të djathtë, por majtas në komunave ose të njësive vendore, por do t’i bëjë politikë, i nderuar zoti Kryetar, zoti Ruçi, më falni ato shumë më efikase dhe shumë më eficiente. sepse unë e di që jeni ju Kryetar i Grupit Media do të çlirohet. Kemi qenë të gjithë Parlamentar të PS-së. Edhe pse mori përsipër të dëshmitarë të reklamave qeveritare, kemi qenë të bëjë përmbledhjen e diskutimeve, por në këtë rast gjithë dëshmitarë të dezinformimit publik që bënte të krahut të djathtë, ai që në fakt doli në televizor televizioni shqiptar. E pra, nga një televizion pa dhe tha se do të vjedhim, por në mënyrë më të asnjë dobi për publikun ky program përmban një zgjuar, që e besoi Rama, prandaj nuk e vuri në atë premtim për ta shndërruar atë në mbrojtës të kabinetin sepse ia kuptoi intelektin, e para. interesave të publikut. E dyta, të marrësh përsipër që të vësh në Energjia. Ky është një sektor i kapluar nga gojën tënde, para këtij tempulli, në numrin më të paaftësia dhe korrupsioni. E kam shumë herë të madh të njerëzve që unë i konsideroj si vështirë të dalloj se ku fillon njëra dhe ku mbaron intelektualë, të marrësh përsipër të thuash se tjetra. Ky program parashikon një sistem të deputetja e Vlorës deklaroi fjalët e ambasadorit qëndrueshëm operacionalisht, teknikisht dhe amerikan. Në fakt unë thashë këtu atë çka ai ka financiarisht, por me institucione rregullatore të thënë. Jam shumë dakord se ka dhënë edhe pavarura. Vetëm pak muaj më parë sollët një vlerësimin e tij për zgjedhjet, por besoj për numrin anëtare të Entit Rregullator të energjisë elektrike 83 të kartonëve dhe jo për ndarjen e epokave të për t’u miratuar në Parlament, krejtësisht në shkelje diktaturës me atë të demokracisë, sepse atë e të ligjit. Ligji kërkonte dy kandidatë, ju sollët një vlerësojnë një numër institucionesh. kandidat. Pse? Nuk e kuptonit apo nuk donit ta Në fund doja t’i thosha zotërisë në fjalë se ky kuptonit rëndësinë e institucioneve të pavarura? është një guxim prej të marri. Unë si profesoreshë Së fundi, dua të them dy fjalë për pjesën e e ekonomikut, por edhe si qytetare, nuk mund të programit që ka lidhje me demokracinë marr përsipër këtu se sa i marrë është ai. Psikiatrit

247 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

le ta vendosin. Duke dëgjuar diskutimet e shumë kolegëve Ju faleminderit! këtu, më mbeti thellë në mendje ajo që tha zoti Ilir Meta – Pas fjalës që do të mbaj unë në Selami, i cili, me sa duket, na ka sjellë edhe pak emër të grupit të LSI-së, do të flasë zoti Paloka në më shumë urtësi nga përtej Atlantikut. Pikërisht ai emër të grupit të PD-së dhe zoti Ruçi në emër të kurthi ku biem shpesh edhe ne politikanët grupit të PS-së. shqiptarë, ku na pëlqen më shumë të I nderuar zoti Kryeministër, shkatërrohemi nga lëvdatat, sesa të shërohemi nga Të nderuara zonja ministre, kritikat. Unë besoj se duke qenë gjithmonë të hapur Zotërinj ministra, ndaj kritikave, aq më tepër nga opozita dhe nga Zonja dhe zotërinj deputetë, ato brenda vetes; aq më tepër nga shoqëria civile, Të nderuar të ftuar, nga mediat, nga grupet e interesit apo nga ata, të Është kënaqësi e veçantë për mua që, në cilët na kanë votuar dhe na monitorojnë çdo ditë emër të Grupit Parlamentar të LSI-së, të shpreh në sjelljen tonë, ne do të arrijmë të përmirësohemi mbështetjen tonë më të plotë për qeverinë e re të çdo ditë dhe do të arrijmë suksesin e garantuar në Aleancës për Shqipërinë Europiane dhe për përmbushjen e këtyre objektivave ambicioze të Kryeministri e ri, zotin Edi Rama. Ne besojmë se kësaj qeverie të re. kjo qeveri i ka të gjitha mundësitë për të realizuar “Vendi ka nevojë për reforma kyçe”, tha me këtë program mjaft ambicioz, që pritet të votohet shumë të drejtë deputeti i opozitës, zoti Dashamir sot nga ky Kuvend. Kjo është një qeveri që Shehi, dhe një nga këto, pa diskutim është reforma përbëhet nga shumë anëtarë të rinj, të cilët do të administrative, që ka qenë prioritet i qeverive kenë mundësinë të investojnë energjitë, ëndrrat e socialiste në të kaluarën, por nuk ka ndodhur për tyre, pasionin e tyre në shërbim të një programi shkak të votave në Parlament; ka qenë edhe i PD- për modernizimin e vendit dhe progresit të së, dhe përsëri nuk ka ndodhur për këtë arsye. shoqërisë sonë. Ejani të bashkojmë vullnetin tonë dhe t’i japim Kjo qeveri, si asnjë tjetër në historinë tonë, vendit sa më shpejt një reformë administrative ka më shumë zonja dhe duke u uruar suksese të efikase, e cila rrit qeverisjen vendore dhe gjitha atyre në detyrat e rëndësishme që kanë, përmirëson shërbimet ndaj qytetarëve tanë. njëkohësisht shpreh dëshirën që kjo gjë të Vendi ka nevojë për reforma mjaft të reflektohet në të gjitha nivelet e qeverisë dhe rëndësishme në fushën e drejtësisë, e cila është qeverisjes. një fushë kyçe për të gjithë progresin e vendit, për Kam dëgjuar këto dy ditë vërejtje të ndryshme transparencën e qeverisjes, si dhe njëkohësisht lidhur me programin e kësaj qeverie. Jam i sigurt për zhvillimin e ekonomisë dhe rritjen e besimit të se edhe ata, të cilët e kanë shkruar këtë program, investitorëve vendas dhe të huaj. sot do të reflektonin dhe jam i bindur se kjo do të Natyrisht, edhe drejtësia është një fushë ku ndodhë në veprimtarinë e tyre të përditshme. Por progresi pa bashkëpunimin midis maxhorancës nuk mund ta kuptoj se si mund të atakohet kaq dhe opozitës, midis qeverisë dhe Presidentit, midis shumë si një premtim jashtëzakonisht jo realist ai qeverisë dhe të gjitha institucioneve të tjera të i hapjes së 300 mijë vendeve të reja të punës, kur pavarura, nuk mund të jetë i suksesshëm. një premtim po kaq i përafërt është bërë nga ata Pa dyshim, të gjitha reformat përmblidhen në që e kritikojnë, për hapjen e 250 mijë vendeve të një fjalë kyçe dhe magjike, që mbetet ajo e reja të punës, kur të dhënat makro-ekonomike të integrimit. Ndaj, unë do t’i ftoja në mënyrë të vendit janë të njëjta për të dyja palët. veçantë kolegët e Partisë Demokratike, e cila është E përmenda këtë për të thënë se nuk ka pro- një forcë politike me të cilën Lëvizja Socialiste për gram perfekt dhe njëkohësisht nuk ka qeveri Integrim ka bashkëqeverisur gjatë këtyre 4 vjetëve perfekte, por çelësi i suksesit është vullneti për t’u në interes të integrimit të vendit, kur ka pasur arritje, përmirësuar çdo ditë; është aftësia për të qëndruar edhe pse të kufizuara, për arsye të mungesës së çdo ditë me këmbë në tokë, për të prekur realitetin, bashkëpunimit midis maxhorancës dhe opozitës, për të takuar hallet dhe shqetësimet e qytetarëve, që të vijojnë të kontribuojnë në këtë proces, pasi për të parë se si funksionojnë institucionet dhe për është një proces jetik për vendin, është një proces të reflektuar, duke përmirësuar vetveten çdo ditë jetik për të gjithë qytetarët tanë, është një proces edhe më shumë. jetik jo vetëm për socialistët, por edhe për

248 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

demokratët e për mbarë shqiptarët, si dhe është kemi të gjitha mundësitë, të gjitha aftësitë, të gjitha në nderin e Partisë Demokratike, që ta forcojë kapacitetet, që të mësojmë edhe nga gabimet e të kontributin e saj pozitiv në këtë drejtim, sepse ne tjerëve. duhet të mësojmë nga gabimet e njëri-tjetrit dhe Njëkohësisht, jam i bindur se përmes kësaj jo t’i përsërisim ato. fryme të re që po rrezaton kjo maxhorancë e re, Ne e mbështesim fuqimisht programin e kësaj që po rrezaton kjo qeveri e re në Kuvendin e qeverie, sepse në fokusin kryesor të saj është Shqipërisë, ne do të kemi, herët a vonë, edhe punësimi, gjë që nuk mund të arrihet pa një kontributin e demokratëve, të cilët edhe sot, edhe partneritet të fuqishëm midis qeverisë dhe të gjitha dje, nuk munguan ta japin këtu përmes ideve, institucioneve me komunitetin e biznesit, gjë që propozimeve dhe kritikave të tyre, sepse nuk mund të arrihet pa bërë një reformë të pavarësisht se cili ishte dje në pushtet dhe cili është rëndësishme të ristrukturimit të modelit tonë sot, e cili do të jetë nesër, çdo gjë ndryshon, por ekonomik, duke menaxhuar më mirë se deri më Shqipëria nuk ndryshon. Ajo është e të gjithëve. sot të gjitha resurset dhe burimet tona natyrore, Suksese qeverisë! duke i dhënë njëkohësisht prioritet rritjes së Suksese Kryeministrit të ri! prodhimit vendas, uljes së importeve, rritjes së Suksese të gjithëve! eksporteve, në mënyrë që të kemi një ekonomi sa Faleminderit! më të shëndetshme. Edi Paloka – Faleminderit, zoti Kryetar! Gjatë fushatës elektorale nuk jam angazhuar Po shihja pak ditë më parë një kronikë në TV vazhdimisht për të bërë premtime për rritje rrogash për atë çka po ndodhte në zyrën e deputetit Rama dhe pensionesh. Madje, më vjen keq që nuk në Vlorë. U shfaq një grua që doli nga zyra. “E ndodhet këtu, zoti Berisha, edhe në takimet me të zgjidha” - tha. Ua thashë këtyre këtu dhe më thanë: përpara se të aprovohej buxheti, kam qenë “Ik se e ke të zgjidhur!” gjithmonë i rezervuar në vitet e fundit në drejtim të Kështu ndodhi edhe me disa të tjerë mbrapa. rritjes së rrogave dhe të pensioneve, sepse duke Hynin dhe pas pak dilnin të lumtur. Edhe ata e pasur në konsideratë situatën në të cilën ndodhet kishin zgjidhur. Dukej sikur ishte zbuluar papritur ekonomia jonë, si rezultat, në mënyrë të veçantë, vakëfi më i fundit në Shqipëri. Kjo ishte zyra e i situatës rajonale, europiane dhe globale, Ramës. Zot, na fal! Atje, si në një vend magjik, se natyrisht, ndjekja e politikave populiste afatshkurtra nuk mund t’i them më vend i shenjtë, mjaftonte të është me rreziqe të mëdha afatgjata, jo vetëm për hyje, të shprehje dëshirën dhe ajo realizohej. Kjo mirëqenien e qytetarëve tanë, por, në përgjithësi, s’është për duartrokitje, është fatkeqësi. M’u për zhvillimin e ekonomisë sonë kombëtare. kujtuan skenat kur njerëzit e thjeshtë hynin te zyrat Prandaj vëmendja jonë kryesore do të jetë në e Sudes dhe dilnin të lumtur me nga një copë letër. drejtim të mbrojtjes së vendeve aktuale të punës Vetëm se atëherë linin lekët, ndërsa sot në zyrën dhe të hapjes së vendeve të reja të punës, për të e këtij zotërisë lenë besimin dhe shpirtin. cilat besoj se qeveria është e angazhuar në Fatkeqësi për ata njerëz dhe për të gjithë ne. mënyrë të qartë dhe në të gjithë ata sektorë që Unë isha një nga ata që para zgjedhjeve, krijojnë mundësinë për një punësim sa më të pavarësisht disa faktorëve që ishin kundër nesh, shpejtë. kisha bindjen se shqiptarët nuk do ta bënin gabimin Jam i bindur se përmes tri kolonave që janë që të votonin Ramën. Kisha besim dhe bindje se theksuar edhe në program dhe që dua t’i nënvizoj shqiptarët nuk mund të besonin në çmenduritë që edhe këtu: të transparencës, të llogaridhënies dhe po u premtonte Rama. Por gabova. Një pjesë e të gjithpërfshirjes, kjo qeveri dhe kjo maxhorancë shqiptarëve e besuan Ramën. Besuan se ky do të arrijnë ta realizojnë me sukses këtë program. zotëria do të ulë çmimin e ushqimeve, besuan se Jam i bindur se suksesi i këtij programi nuk është do të ulë çmimin e energjisë, se do të ulë taksat thjesht suksesi i kësaj qeverie, nuk është thjesht për 95% të shqiptarëve dhe do t’i heqë fare ato suksesi i Edi Ramës, por është suksesi i Shqipërisë për biznesin e vogël; besuan se ky zotëria mund dhe i të gjithë shqiptarëve në këto kohë të vështira. të bëjë edhe legalizimet, jo vetëm shpejt në pak Ndaj, çdo paralelizëm që bëjmë edhe me vendet muaj, por dhe pa para. Besuan se ky zotëri edhe fqinje jo vetëm që nuk na ndihmon, por të jemi të shëndetësinë mund t’ua bëjë falas, edhe ilaçet po sigurt se nuk shkon, sepse jam i bindur që ne i ashtu. Në të njëjtën kohë po ky zotëri do të ulë

249 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

borxhin e brendshëm dhe të jashtëm, do të rrisë jetë koka dhe Partia Socialiste e ka gjetur kokën e investimet, do t’i bëjë rrogat e policëve më të saj, se dje ishte i shqetësuar a e kemi gjetur kokën mëdha se të ministrëve, do të kompensojë apo jo, është ai dhe s’ka të tjerë. Shiheni si i trajton pronarët, do t’u paguajë ish të përndjekurve 25 këta ministra. Njërit atje në cep i bërtet kur qesh, i euro në ditë burgu dhe kjo shumë shpejt. thotë: “Mos qesh”. Sa të fillojë të mos qeshë, i thotë Fatkeqësisht, një pjesë e shqiptarëve i besuan pse s’qesh? Ca të tjerë këtej i përdor për sekretarë, këto. E sigurisht kur ata u bashkuan me ata që e i thotë çoja letrat këtij e çoja letrat atij, një tjetër e dorëzuan votën përballë dhunës, u bashkuan edhe përdor për t’i sjellë kompjuterin. me ata që e shitën votën për 5 mijë lek apo një Kjo është qeveria që do të na drejtojë ne, këto thes miell, u bashkuan në fund edhe me ata të katër vite, jo për faj të tyre. Kështu që ti Blush nuk përhershmit që thonë: “Vetëm Rama të na ke pse mërzitesh që nuk u bëre ministër në këtë udhëheqë, se ne rrimë edhe pa ujë, edhe pa drita, qeveri se nuk besoj se do t’i bëje dot këto detyra edhe pa bukë”, dhe atëherë u bënë 1 milionë, shifra kaq të vështira. që i pëlqen kaq shumë zotërisë ta përmend. U bënë Sidoqoftë, ajo që ndodhi në seancën që duhej 1 milionë. Çfarë bëri ky zotëria pasi mori këto 1 të ishte seanca e paraqitjes së programit, nuk milionë vota? Të vetmen gjë që mund të bënte, 1 kishte lidhje me shfryrje instiktive të urrejtjes. Jo! milionë votat për të menjëherë u kthyen në 1 Atë ditë ky zotëri e kishte bërë llogari. Atë ditë ky milionë shuplaka për opozitën. zotëri sulmoi opozitën sepse nuk kishte ç’program Kështu tha, kështu mendon dhe kështu t’u paraqiste shqiptarëve. Fyerje në vend të ëndërron që të jetë. Prandaj pushtetërimi i Ramës programit, fyerje sepse s’kishte program. Na u filloi me tentativën për të dënuar opozitën. Që në shfaq i revoltuar dje, sepse ne pasi kërkuam kohë ditën e parë të Parlamentit kërkuan me arrogancë për t’u njohur me programin, nuk i bëmë pyetje. të na mohonin të drejtën më elementare, të drejtën Por nuk mund të bënim pyetje për diçka që për t’u njohur me programin e qeverisë përpara nuk ekziston. Ajo që ne morëm në dorë, ishte një se të diskutonim për të! Fjalët i tha Gramozi, por nga fjalimet e tua të fushatës, mbushur me sharje prapa fliste zotëria. Sidoqoftë u arrit kompromisi për Partinë Demokratike në njërën anë, dhe për atë çështje dhe u duk sikur u mbyll. Por të mbushur me album fotografish ku burra dhe gra nesërmen shfaqja e urrejtjes ishte edhe më të heshtur ishin përpjekur të pozonin sa më bukur, evidente. punë e tyre, por çfarë kishte midis tyre? Çfarë Ne, ndryshe çfarë mund të ketë ndodhur herë kishte aty ku duhej të ishte programi? Më falni për të tjera, këtë herë vendosëm të respektonim fjalët por do të huazoja një fjalë të Dritëro Agollit, solemnitetin e ditës kur do të paraqitej programi i patriarkut të Partisë Socialiste, kur e pyetën për qeverisë sepse besuam se atë solemnitet do e një gjë të ngjashme, ai tha: “Është ajo që kanë respektonte edhe ai që presupozohej të ishte më i njerëzit midis këmbëve”. interesuari për të. Por çfarë ndodhi? U gjendëm Ajo pjesa e programit midis fjalimit dhe fotove ne nën agresion. Ky zotëria e urren opozitën, jo tregon veç të tjera se sa profan është ky zotëri. vetëm këtë opozitë, por opozitën në përgjithësi. I Nuk u revoltua se e ka thënë Dritëro Agolli, urren ata që i dalin kundër, që guxojnë ta se po ta thojë me siguri do të kishte protesta. kundërshtojnë. Prandaj në fakt, ka zgjedhur edhe Të vetmen përpjekje serioze që kanë bërë ata këta ministra. Nuk ka ndodhur kurrë në historinë e që kanë shkruar ato faqe, i kanë bërë për të kopjuar këtij Parlamenti, që të prezantohet një qeveri, të një sërë ligjesh, veprash të realizuara nga qeveria prezantohet një program qeverisës dhe ministrat Berisha, për t’i paraqitur si premtime të qeverisë të mos guxojnë të thonë asnjë fjalë. As edhe një së tyre. fjalë. Dje dhe sot, ministrat e qeverisë Berisha ju Kur zotëria erdhi këtu dhe bëri atë pjesën renditën me dhjetëra prej tyre. sharëse ndaj opozitës, mendova: “Mbase ka gjetur Kur zonja Bregu ju tregoi dje se gjithë ndonjë strategji, ky do na shajë ne dhe pastaj do programi i Partisë Socialiste për integrimin, nuk të vijnë të gjithë ministrat, secila për ministrinë e tij ishte gjë tjetër veçse plagjiaturë, apo praktika e do të paraqesë programin. Nuk ndodhi! banale të përditshme të administratës së sotme, Dhe kështu do të vazhdojë të jetë, sepse nuk zoti Rama e pa pak me inat zotin Bushati, gjë që kemi një qeveri. Kemi një njeri atje, që i përket të linte të kuptohej se Ditmiri as zotit Rama nuk i

250 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

kishte treguar se ato që kishte shkruar i kishte të socialistë në prokurori kur punoje me ta. Me kopjuara. dhjetëra janë denoncimet për aferat e tua Në fakt zoti Rama nuk kishte si të mos mërzitej korruptive gjatë kohës që drejtove bashkinë. sepse ai pret që me këtë qeverisje të hyjë në histori, Edhe në atë kohë, as socialisti më i kështu është shprehur vetë. devotshëm nuk thoshte dot që Rama nuk vjedh, Ai dhe vetëm ai, sepse siç thamë, ai është por thoshte: “Vjedh, por bën edhe punë ama”! koka. Po pse dhe si do të hyjë në histori zoti Rama? Skandalet e Ramës në Bashki i njohin të gjithë Ata që e kanë njohur nga afër e sidomos ata që i dhe nuk kam ndërmend t’i përsëris. kanë ndenjur afër gjatë kohës së opozitës e dinë Megjithatë, ai sot ka marrë votat e atyre 1 që zoti Rama ka një kompleks të madh inferioriteti milionë shqiptarëve dhe është ulur në atë karrigen ndaj zotit Berisha. aty, është ngrehur ne karrigen e Kryeministrit dhe Me siguri tani do të qeshë. ne jemi të detyruar ta pranojmë. Ëndërron që të bëhet sadopak si zoti Berisha, Ne nuk mund as ta kritikojmë sot si por për fatin e tij të keq, sado të qëndrojë në politikë Kryeministër, sepse ende nuk është futur në zyrë, e sado i gjatë që të jetë, Berishës nuk do t’i vijë por perspektiva për fat të keq është e zezë. dot kurrë, as deri tek mesi. Një koleg i nderuar dje këtu, gjithmonë sepse Berisha firmosi përmbysjen e diktaturës në mendon për të mirën e Partisë Socialiste, bëri një Shqipëri, Berisha firmosi anëtarësimin e Shqipërisë parashikim edhe për qeverinë e tij, ku sigurisht, në Këshillin e Evropës, Berisha firmosi prapë fajin do e kishte Berisha. anëtarësimin e Shqipërisë në NATO, Berisha “Nëse Rama përfundon si Papandreu”, tha, firmosi lëvizjen e lirë të shqiptarëve, Berisha ka ‘kjo do të vijë sepse Berisha i la një vend të firmën e tij në Rrugën e Kombit dhe mjaft vepra të shkatërruar”. tjera në Shqipëri. Pra nesër, ta dinë gjithë ata, kur kjo qeveri të Ti zotëri, shumë, shumë, do e kesh firmën tek rrënojë Shqipërinë, se prapë fajin e ka Berisha. ndonjë pallat i Koços apo të ndonjë tjetri, sepse ti Megjithatë, kjo alibi ogurzezë, ka kohë që vetëm atë di të bësh, ti as nuk e ke idenë çdo të përmendet edhe nga vetë Rama. Si duket edhe ai thotë të qeverisës një vend. Ajo që ti di të bësh vetë e di se së shpejti do të justifikohet përpara mirë, është që të prishësh kioska dhe të ngresh shqiptarëve, për atë ku pritet ta çojë këtë vend. pallate. Por, është një përpjekje e dëshpëruar, I prishe kioskën Fidelit tek Parku Rinia, sepse përpjekje për të mos pasur fatin e Papandreut. gjoja ishe i shqetësuar për gjelbërimin dhe ja dhe Megjithatë Rama do të dështonte edhe në kushte të bëjë dy kulla betoni në një park tjetër vetëm disa të tjera më të favorshme për të, edhe sikur vërtetë qindra metra më larg. të kishte një program, edhe sikur vërtet të Të njëjtën gjë ke filluar të bësh pa u bërë ende mendonte se mund të qeveriste. Por Rama nuk Kryeministër edhe në Vlorë. Gjoja i shqetësuar për mund të bëjë gjë, as për krimin, as për ekonominë bregdetin. Tani u shqetësua për bregdetin. Të gjithë dhe as për një fushë tjetër. ata kryetarë bashkie që kanë qenë aty, kanë qenë Rama nuk mund ta luftojë krimin, sepse për të gjithë të Partisë Socialiste, por tani ka mundësinë fat të keq është jo vetëm i lidhur me të, por i lidhur ta shfrytëzojë për vete bregdetin. Dhe ato që po në mënyrën më të keqe. Do ishte mbase gjysma e prish, kioska-bregdet, po i prish jo se është i së keqes, sikur të ishte Rama që e kontrollonte shqetësuar për bregdetin, por sepse duhet t’i hapë krimin për interesat e tij. Por e keqja absolute e rrugën Koçove për të ndërtuar kullat e tyre të kësaj është se krimi kontrollon Ramën për interesat betonit. e tij. Prishja Koços pallatin në Himarë, prishja edhe Prandaj vendosen ministra si ai atje, që të Gjushit në Durrës. Nuk ia prish dot. Sigurisht që vetmin premtim serioz që ka bërë në fushatë u nuk e bën. bëri ca hajdutë ordinerë që u premtoi se do i bëntë Siç tha edhe zoti Patozi dje, ti edhe qeverinë shefa komisariati. e ke bërë me kate. Se vetëm kështu di të bësh. Në shëndetësi, ku njerëzit presin, sipas Ajo që ti nuk ke përcaktuar ende, është çmimi i premtimeve, shërbime dhe ilaçe falas, vuri një metrit katror për kat i kësaj qeverie. ministër që pa u bërë ende deputet, abuzonte me Tre dosje korrupsioni t’i dërguan ministrat ligjin dhe me fondet shtetërore.

251 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Imagjinoni sa të rëndë do e ketë dorën, tani bëjmë pyetje, se nuk kemi kohë të bëjmë diskutime. që është ministër. Prandaj edhe qesh kur i thotë Nuk ka ndodhur asnjë gjë e tillë. Ishte kontakti i Rama, dhe hesht kur i thotë Rama, sepse mendon parë që unë zhvilloja me kolegun tim të ato që do bëjë pas. Ministër të jashtëm vuri atë që minorancës. Ishte kontakti i parë që në rrugë nuk la gjë pa bërë për të penguar integrimin e institucionale Kryetari i Kuvendit zhvilloi me Shqipërisë. Tek financat, një fosil të Ramiz Alisë, i kryetarët e grupeve parlamentare. Ajo që i kërkova, vetmi që dje e theu heshtjen e urdhëruar nga as më shumë as më pak ishte kjo: kërkoj Rama, kur u pyet nga zoti Berisha se ku do t’i gjente mirëkuptimin tuaj për të zbatuar rregulloren; kërkoj paratë si ministër i Financave. mirëkuptimin tuaj që të martën dhe të mërkurën të U përgjigj si specialist i vërtetë: “do t’ua marrim zhvillojmë debatin; kërkoj mirëkuptimin tuaj që hajdutëve”. sipas precedentëve parlamentare historikisht 20 E kështu me radhë. vjeçare dhe, veçanërisht, të dy mandateve tuaja Se harrova se është edhe ky i qofteve që do të bëhet mot a mot e njëjta gjë; kërkoj që ditën e të na zgjidhë problemin e qofteve enjte të respektoj një ish-kolegun tonë për Me sa duket nga nesër, zonja dhe zotërinj ceremoninë që organizohet nga bashkia e Tiranës deputetë, nuk fillon rrumpalla siç ka qejf t’i thotë për të ndjerin Azem Hajdari; kërkoj që qeverinë vazhdimisht zotëria, nga nesër fillon, “Rrampalla”. tonë, Kryeministrin tonë ta çojmë të votuar dhe të Fatkeqësisht këtë do ta vuajnë shqiptarë dhe betuar në shtetin e Kosovës, si vizita e parë, si ato 1 milionë që Rama ka qejf t’i shohë si shpulla dhe kërkoj që ditën e hënë delegacioni i kabinetit i për opozitën, mbase nuk do të jenë as shpulla as ftuar në Bruksel, me në krye Kryeministrin, të bëjë grushte, por kam frikë se ajo gruaja e parë që vajti vizitën siç i takon një shteti serioz. Vetëm kaq. tek zyra e Ramës, sot ka hedhur edhe pështymën Sigurisht publiku shqiptar u ndesh me gjithë e parë. atë lum akuzash. Unë përshëndes dy herë Inshalla në atë pështymë nuk mbytet edhe Kryetarin e Parlamentit të porsazgjedhur që me Ramëpandreu ynë! qetësi e me urtësi i riftoi kryetarët e grupeve Faleminderit! parlamentare dhe, pse jo, jashtë Rregullores kërkoi Ilir Meta – Fjalën e ka kryetari i grupit konsensus, të cilin nuk kishte asnjë arsye pse të parlamentar të Partisë Socialiste, zoti Gramoz mos e arrinim. Por mesa duket e vërteta nuk vonoi. Ruçi. Të përgatitet Kryeministri, zoti Edi Rama, për Në momentet e fundit maxhoranca e djeshme dhe të thënë fjalën e tij përpara votimit. opozita e sotme kërkonte vetëm një fjali që Gramoz Ruçi – I nderuar Kryetar i Kuvendit, Kryeministri Edi Rama të mos shkonte në Kosovë, Të nderuar kolegë deputetë, madje nuk kursyet as Kryeministrin e Kosovës, që Zoti Kryeministër dhe kabineti qeveritar, pse e priti Edi Ramën. Pra gjithë qëllimi paska qenë Të nderuar deputetë, ky. Të respektuar të ftuar, Lidhur me precedentët, se i keni thënë disa Të pranishëm në këtë seancë tepër të herë precedent precedentëve tuaj, ju kujtoj që në rëndësishme, por, sigurisht, edhe e lodhshme, vitin 2005 ishim ne në pozitën që jeni ju sot: seanca U kërkoj ndjesë kolegëve deputetë për ato pak është hapur në orën 16:00 me paraqitjen e minuta që do të më kushtojnë për të thënë edhe programit nga Kryeministri. Keni lënë vetëm unë disa mendime. Them mendime për arsye se gjysmë ore kohë, prandaj e kam marrë fjalimin që kam shkruar si të gjithë kolegët nuk po procesverbalin (falënderoj stafin e parlamentit që marr përsipër ta lexoj, pasi unë ndaj të njëjtin e ka zbardhur shumë mirë), vetëm gjysmë ore mendim me pikëpamjet e kolegëve të mi, deputetë kohë, për të bërë pyetjet, vetëm një orë kohë të maxhorancës, nga Erion Braçe, dhe deri te kabinetit qeveritar për të kthyer përgjigje dhe, Blushi e Shalsi që e mbyllën. menjëherë, keni filluar debatin fiks në orën 20:00, Më lejoni që tre-katër gjëra t’i nënvizoj, me regjistrimet tona me debatin tonë, pra ne i jemi sigurisht, qysh në fillim se si u nis ky debat. Janë përgjigjur dhe keni vazhduar deri në orën 1:00. Të krijuar mjaft keqkuptime, fillimisht se kërkesa e nesërmen keni vazhduar deri në orën 14:00, keni maxhorancës së re ishte një kërkesë urdhëruese, bërë edhe pushim dreke, pastaj e keni rihapur në një kërkesë e vjetër, imponuese, diktuese, në orën 17:00 dhe keni bërë votimin. Në rregull, ne kundërshtim me Rregulloren, se nuk kemi kohë të pikëpamjet tona i kemi shprehur atje, por ky është

252 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

precedenti juaj i porsaardhur në pushtet, brenda të llahtarshme. Kjo është ajo që na ndan. Prandaj, Rregullores e keni bërë, nuk thamë që e keni bërë jemi: ju djathtas, ne majtas. Kështu është e gjithë jashtë Rregullores, këtë që kërkonim edhe ne. bota demokratike. Pra, ju atë ditë, sot e dje tërë Në vitin 2009 e keni hapur në orën 18:00, ditën na keni thënë pse jemi të majtë. Po ne nuk ju është paraqitur programi, në orën 20:00 ka filluar kemi mallkuar asnjëherë se pse jeni të djathtë. debati dhe në orën 21:00 është bërë votimi: vetëm Fushatën e bëmë. Ju morët racionin tuaj, ne tonin. 3 orë. Ndërsa, vetëm sot ju keni folur 16 orë e Kaq u tha. gjysmë. Dje dhe sot. Shumë mirë keni bërë, ne ju Së treti, gjatë zhvillimit të këtij debati, dua të kemi dëgjuar me shumë qetësi. nënvizoj edhe një moment që ne të gjithë të Ky ishte momenti i parë që doja të sqaroja maxhorancës pa përjashtim erdhëm jo si fitimtarë, për të respektuar publikun shqiptar dhe për të erdhëm pa karshillëk e me përulje të thellë ndaj vërtetat që edhe në këtë pikë ne jemi ndryshe. atyre 1 milion shqiptarëve që na kanë votuar, por Momenti i dytë ishte sjellja juaj në seancën e edhe ndaj atyre me përgjegjësinë e madhe dhe paraqitjes së programit nga ana e Kryeministrit ndaj atyre 700 mijë shqiptarëve që nuk na kanë Rama. 8 vjet në këtë sallë unë dhe kolegët e mi votuar; erdhëm pa arrogancën e fituesit dhe pa kemi dëgjuar gjithmonë një refren: ku e kini, pse arrogancë ndaj pakicës, por duke dëgjuar, edhe nuk e bini, kush është lideri juaj, keni kokë a s’keni pse nuk biem dakord me ato që thatë; erdhëm e kokë, sa herë më ka thënë ish-lideri juaj mua nuk ju pamë dhe nuk ju etiketuam asnjëherë si “Kryeministri hije”: “Çdo ti, ti s’je ai, bjere atë këtu”. armiq, siç nuk na keni dëgjuar dhe siç na keni Erdhi pas 8 vjetësh. Si more nuk duruat dot as 8 etiketuar tetë vjet rresht; erdhëm në këtë sallë me minuta, pas një kërkese 8-vjeçare. Ju tha: “Ja ku një kryeministër që për herë të parë s’ka fjalime jam”. Çfarë ju tha? Ju tha se unë kam një pambarimisht. Është futur, ka folur ditën e parë dhe pikëpamje tjetër, një qasje tjetër për po e presim, sipas Rregullore, të flasë edhe 10 parlamentarizmin. A nuk jua ka thënë këtë minuta (hera e parë që ndodh në Shqipëri, jo një Brukseli? Çfarë ju tha? Ju tha që unë dhe ne, jo qeveri si modeli juaj). Erdhëm me një kryeministër unë, por ne, asnjëherë nuk tha qeveria ime, por që është ulur minutën e parë dhe do të ngrihet i ne, maxhoranca e re, kemi një qasje tjetër në raport fundit në dy ditë rresht, duke dëgjuar dhe duke me institucionet e pavarura. A nuk është një kusht respektuar çdo deputet, pa i ndërhyrë asnjë tjetër ky që na ka vënë Brukseli? Ju tha që ne kemi deputeti, megjithëse ti “vuan” sekretarin e grupit. qasje tjetër në raport me drejtësinë. A nuk është 397 herë e keni lançuar Edi Ramën këto dy ditë. kjo një kërkesë e Brukselit? Ju tha që ne kemi qasje 397 herë! Asnjëherë nuk ka ndërhyrë, përkundrazi, tjetër për luftën ndaj krimit. A nuk është kjo një ka buzëqeshur dhe ka shënuar problemin; erdhëm kërkesë e Brukselit? Ju tha që ne kemi qasje tjetër në këtë seancë që ajo që themi të mos quhet për luftën kundër korrupsionit. A nuk është ky një predikim, por të jetë e besueshme, sepse vija jonë kusht dhe një kërkesë e Brukselit? Ashtu sikurse e sjelljes së qeverisjes, edhe si maxhorancë, do ju tha që ne kemi qasje tjetër për opozitën, ne kemi të jetë pikërisht kjo. Ja pse, unë në emër të grupit qasje tjetër për etikën, ne kemi qasje tjetër për parlamentar socialist, e shoh këtë fillim të ri si administratën. Pra, pak a shumë u thanë ato maxhorancë pa eufori, me shumë përgjegjshmëri probleme që na ka thënë Europa ku duam të dhe me shumë modesti. shkojmë dhe pak u tha ajo për të cilën ai është Në qoftë se vërtet do të vazhdojmë kështu – votuar dhe që i ka thënë publikut. Më gjeni një fjalë, e kemi lexuar atë librin që keni thënë se na keni një frazë, një shprehje, jo të krahasuar me ato tuajt, lënë në këto 8 vjet – kërkesa e parë në emër të që cenon etikën e parlamentarizmit. Asnjë. grupit parlamentar socialist për kabinetin e ri është Së dyti, tha që kemi një alternativë, një pikërisht kjo... Ne i urojmë suksese këtij programi! qëndrim për varfërinë; kemi një qëndrim dhe një I urojmë kabinetit, me në krye Edi Ramën, që t’i alternativë tjetër për papunësinë, për konkretizojë dhe t’i materializojë të gjitha pikat që shëndetësinë, për arsimin, për fermerët shqiptarë, ka në program! për legalizimin, për taksimin, për biznesin shqiptar, Ftoj opozitën dhe të gjithë parlamentin që, ajo për pronarët, për të përndjekurit, deri edhe për që i ka munguar këtij vendi, kontrolli parlamentar veteranët e nëpërkëmbur, si edhe të gjitha shtresat mbi ekzekutivin, të jetë permanent në të gjitha dhe kategoritë e tjera sociale, të cilat janë në nevojë seancat e kësaj legjislature.

253 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Së fundi, dua të them edhe dy fjalë për ju gjitha ata që folën ditën dhe natën. Të gjithë ata kolegë: më vjen keq për një gjë, që, ndërsa ne që thanë se na mbështesin. Të gjithë ata që nuk kështu dimë ta lexojmë fitoren, kështu dimë ta ka mbështesin, por u munduan të na e thonë se administrojmë fitoren, më vjen keq që ju, edhe sot përse. Sigurisht, faleminderit edhe atyre që na e kësaj dite, akoma nuk e keni marrë vesh, pale thanë se përse nuk na mbështesin, por përse nuk më ta keni kuptuar, që keni ikur nga pushteti. Nuk na mbështesin ishte më e rëndësishme që thanë jeni më në pushtet. Dhe unë po ju them as më dhe që nuk kishte të bënte me programin tonë. shumë e as më pak, që në 2005-n, në faqen 43, Unë i ndoqa me shumë vëmendje, deri në në mos gabohem, hapeni dhe lexojeni, keni fund, leximet dhe këndimet e opozitës për pikërisht qëndrimin tonë, të cilin po jua lexoj: programin, përgjatë të cilave, më lejoni ta them se “Ne e morëm ndëshkimin tonë; do të dimë të u ndjeva si në klasën e një shkolle nate, ku një mbajmë përgjegjësinë e gabimeve tona në këto 9 nga një recituan të njëjtën gjë: udhërrëfyes të vjet. Nga ky moment ne jemi në opozitë”. Kjo është deritanishëm dhe deri tani ndjekës të panjohur të deklarata ime në emër të këtyre burrave dhe grave rrugës së rrënimit. Të gjithë në radhë dolën këtu në vitin 2005, gjë që nuk e dëgjova nga asnjëri dhe rreshtuan arritje të atilla të një qeverisje të tetë prej jush. Dhe mos harroni që atëherë ne ishim pa viteve të fundit, që e bëjnë njeriun e vëmendshëm kokë, se ish-kryetari ynë dhe Kryeministri ynë dha të pyesë veten: mirë kundërshtarët, po një popull i dorëheqjen e nuk ndoqi këtë shembullin tuaj, por tërë si ka mundësi që nuk i paska parë tërë ato ndoqi një shembull tjetër – nuk ishte fare – dhe suksese që opozita i rreshtoi, duke na akuzuar ne këtë që kemi këtu nuk e kishim zgjedhur fare. Pra, për verbëri, nihilizëm, e kështu me radhë, madje ishim pa kokë, kurse sot, mirë u tha: ju jeni me dy edhe për antishqiptari? koka. Jeni me dy koka, sepse ju po vajtoni ikjen E dyta, e pashmangshme që recituesit e dhe liderin. Në qoftë se numërova sa herë e lançuat sotëm opozitarë të kenë qeverisur deri dje, jo pak, Edi Ramën, kam numëruar dhe po ju them se 137 por tetë vjet në këtë vend, me këtë nivel të të herë keni lançuar Sali Berishën. Asnjëherë kuptuarit të gjërave, që ma ha mendja edhe te kryetarin tuaj aktual. Po vajtoni! universiteti “Vitrina” e kanë të vështirë ta përkthejnë Prandaj ju them që nuk keni kuptuar se keni në diplomë pa i dhënë edhe lekë në dorë. Kur ikur nga pushteti, prandaj ju them se më vjen keq dëgjon opozitën, të duket se sapo është votuar që nuk keni kuptuar pse keni ikur nga pushteti, nga populli për të vazhduar të qeverisë në rrugën prandaj ju them se akoma nuk po e kuptoni se e sukseseve të veta imagjinare dhe jo sikur sapo kush ju ka hequr nga pushteti. Dhe të gjitha ato ka dalë nga një i atillë dru i popullit që me të drejtë anatemimet që bëhen nuk janë për Edi Ramën, e ka fajin edhe për faktin se ju ende nuk dini ku e nuk janë për PS-së, por nënteksti është për tjetër keni kokën. kënd: thjesht për ata 1 milion shqiptarë, që nuk ju Emblematik njëri syresh që tha: “Prania e kanë votuar, por ju kanë ndëshkuar në mënyrë shumë grave në qeveri dhe mosha e re e qeverisë demokratike, me votë demokratike, dhe është janë hapa pozitivë, por të panevojshëm”. Sigurisht, normale. Prandaj ne ju thamë se ju nuk jeni armiqtë hapa të panevojshëm, sepse të panevojshme ishin tanë, por jeni një aset kombëtar. Ju lutem shumë. dhe vetë zgjedhjet e 23 qershorit, ditën e nesërme Kuptojeni humbjen, vlerësojeni situatën e re të të cilave ish-kryeministri kishte dalë në vitrinën dhe sa më shpejt të dilni në rolin tuaj, në opozitë. e gazetave të pushtetit të shembur me dy gishtat Kjo është në të mirën tuaj, në të mirën tonë dhe lart si Çërçilli, pas rënies së Berlinit, me një titull të në të mirën e Shqipërisë. madh lakonik: “Fitore, Fitore, Fitore!” Një tjetër tha: Rrugë e mbarë të dyve bashkë! “Çfarë është ky kryeministër që merret me Ju faleminderit! shqiponjën, kur duhet të merret me programin?”, Ilir Meta – Faleminderit, zoti Ruçi! ndërkohë që jo unë, por me radhë, opozitarët njëri Fjalën e ka Kryeministri i ri, zoti Edi Rama. pas tjetrit, ditën edhe natën e çonin vëmendjen e Edi Rama – Zoti Kryetar i Kuvendit, sallës dhe të publikut te shqiponja. faleminderit, për paanësinë dhe durimin në Të tjerë përsëritën se ne nuk paskemi fituar. drejtimin e një seance të gjatë që anoi hera-herës, “Rilindja” nuk qenka votuar, përderisa Partia por që mbetet një seancë për t’i falënderuar të Socialiste, forca e parë në këtë vend, me diferencë gjithë. Të gjithë ata që ndenjën edhe natën. Të shumë të thellë me Partinë Demokratike nuk paska

254 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

marrë e vetme mbi 51% të votave. dhe të zbatimit të programit qeverisës së Aleancës (Ndërhyrje nga salla dhe përplasje duarsh mbi për Shqipërinë Europiane. Prandaj, më mirë, tavolina.) vazhdoni gërmimet që të gjeni kokën, sesa të Ilir Meta - Ju lutem, qetësi! gërmoni në këtë anë të parlamentit. Askush nuk u ka rënë tavolinave kur keni folur Kishte një kryefjalë në gjithë jermin tuaj mes ju. ëndrrës së sukseseve imagjinare dhe zhgjëndrrës Edi Rama – Ju ishit forcë e dytë në vitin 2009 së dhimbshme të 23 qershorit. Kryefjala ishte që dhe ishit triumfues mbi etërit, ndërsa sot që ne jemi ky nuk është program. Po, nuk ka shifra. Nuk ka forcë e parë me një përqindje që është më e larta afate. Nuk ka shpjegime sesi do të bëhen ato që në zgjedhjet parlamentare në Europë për një forcë thuhen. Ka pak faqe të shkruara. Ka shumë faqe të parë qeverisëse, ju keni kurajën të thoni se nuk me ngjyra. Pse ka fotografi? Po shqiponja pse nuk paskemi fituar. Nuk keni faj, sepse një milion ka dalë mirë në fotografi? Pa folur pastaj për shuplaka janë shumë, por nuk ia vlen të zgjatem paraqitjen time programatike që u kthye në motiv këtu, sepse të them të drejtën ne kemi shpëtuar për të ikur deri edhe nga salla me pretendimin se që të gjithë që kur pushuam nga puna kontabilistin po ushtroj dhunë. Nuk keni parë ende asgjë! e përqindjeve elektorale, që e keni marrë ju. E (Ndërhyrje nga salla nga deputeti Paloka.) gëzofshi për vakitë e radhës! Ne na e kishte lënë E habitshme... Partia e Punës atje, se është si ato vajtojset Ilir Meta – Ishte shaka, zoti Paloka! Ju lutem, profesioniste që shkojnë nëpër vaki dhe qajnë me me qetësi! ligje, për të çliruar të afërmit nga dhimbja e të ikurit. Edi Rama – E habitshme për një forcë që ka Foli edhe dikush, për qeveri qenë... bashkëkryeministrash. Në vazhdën e përpjekjes Ilir Meta – Zoti Paloka, ju lutem, ju tërheq për të thënë se Partia Socialiste nuk ka fituar dhe vëmendjen! Ta dëgjojmë deri në fund! se ne kemi dy kryeministra. Dua t’jua them unë, Edi Rama – ...të mos dijë ende se çfarë është që të mos lodheni ju, se padyshim “Aleanca për një program qeverisës. Është edhe ende më e Shqipërinë Europiane” ka dy forca kryesore dhe habitshme që udhërrëfyesit e kësaj force të mos dy lider të tyre: njëri Kryetar i Kuvendit dhe tjetri kenë asnjë haber në diskutimin e një pike kaq Kryeministri dhe që të dy bashkëdrejtues të fillestare, për një diskutim të kësaj natyre. “Aleancës për Shqipërinë Europiane”. Ju lutem, do t’ju vij në ndihmë, sepse po flas Aleanca për Shqipërinë Europiane ekziston për programin! dhe është votuar për të qenë sinteza e fuqishme e Edhe ju i shkollës së natës, dëgjoni, se kapni dy partive, që kanë rigjetur njëra-tjetrën tek e njëjta ndonjë gjë ditën! forcë. Kanë marrë një mandat të fortë për të rilindur Tani dua t’ju vij në ndihmë që ta mësoni për Shqipërinë, duke ecur më shpejt drejt ëndrrës herë tjetër, se do të kemi prapë programe për të europiane dhe kanë përgjegjësinë historike ta diskutuar këtu, që të mos ikni më nga salla dhe të përmbushin aspiratën e shqiptarëve për mos flisni më paraqender, se nuk u bëni nder atyre demokracinë e çdo dite, duke mos përsëritur që ju kanë votuar. Problemi juaj nuk është se gabimet e vjetra në rrugën e qeverisjes në tërësi, besoni atë që lexoni, problemi juaj është që nuk apo pa dyshim të qeverisjes të së majtës shqiptare lexoni dhe ky libër është një nga shumë librat, ku në veçanti. ju mund të hidhni sytë për të lexuar dhe për të Ne e ndiejmë njësoj gjithë peshën e kësaj kuptuar se çfarë është një paraqitje e programit përgjegjësie dhe një gjë thelbësore që do të nga një kryeministër. Është historia e të gjitha ndryshojë në kulturën e qeverisë me koalicion në paraqitjeve të programeve, mund të gjeni edhe të Shqipëri do të jetë pikërisht kalimi nga një qeveri, tjera në parlamente të tjera, si në parlamentin ku Kryeministri i koalicionit e ndan qeverisjen në italian, nga de Gasperi deri te Romano Prodi. Aty parcela partiake me përqindje, që shkatërrojnë do të shikoni se ajo që quani “fjalim propagandistik” shtetin për pushtetin e tij vetjak dhe familjar, në apo dhunë mbi opozitën është, në fakt, një normë një qeverisje, ku përqindjet e marra në zgjedhje e një ballafaqimi të parë në një deklaratë të ndërthuren si përgjegjësi qeverisëse mes përgjithshme programatike. partnerëve strategjikë, ashtu siç ndërthuren Tani po shkoj pak më tutje në familjen tuaj përgjegjësitë e dy liderëve në ecurinë e qeverisë politike. Shikojeni këtë këtu (tregon materialin) ka

255 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

shumë më pak faqe, ka ngjyra, ka fotografi. reformë themelore e shtetit dhe nëse kemi Shikojeni si është dhe shifra brenda ka edhe më parashikuar një afat të gjatë për ju, 2015-ën, kjo pak se yni. Ky është programi i koalicionit të vjen edhe se ne e dimë që kjo kërkon një shumicë qeverisë së Madhërisë së Saj, jo të Naltmadhërisë përtej shumicës së cilësuar që kemi ne, një suaj, që nuk është këtu në sallë. Ky është programi shumicë kushtetuese. Prandaj jeni i mirëpritur dhe i koalicionit i një prej qeverive më të rëndësishme i mirëpritur në qeveri, për të filluar qysh këtë javë të planetit. Ky është programi. Prandaj mësoni se me diskutimin paraprak për metodologjinë e kësaj çfarë është një program, çfarë është një paraqitje reforme. Ashtu siç janë të mirëpritur dhe të programatike, se ju duhet për herën tjetër! mirëpritur edhe përfaqësuesit e PD-së, të PDIU- Tani më lejoni të prek disa prej shënimeve së, të PR-së, të PDK-së, për t’u ulur qysh tani në që kam mbajtur gjatë dëgjimit me vëmendje. Nuk tryezën e kësaj reforme që do të startojë nën kam ndërprerë askënd, madje kam dekurajuar drejtimin e ministrit për Çështjet Vendore. Doni të këdo që t’ju ndërpresë, jo sepse nuk kam respekt bashkojmë forcat për të çuar përpara çështjen e për ministrat, por sepse unë dhe ministrat, kjo pronës?! Bujrum, përsëri, zoti Shehi.! Ejani në shumicë e re e zgjedhur, kemi shumë respekt për tryezën e komisionit të reformës për pronën që, veten që t’ju ndërpresim ju kur flisni. gjithashtu, do të nisë pa humbur kohë. Dhe le ta Po ju jap edhe një provë që nuk jam unë, nuk artikulojmë bashkërisht, që të gjithë bashkë atë jemi as ne pre e paaftësisë për të dëgjuar, për të që nuk është artikuluar dot kurrë. Pse?! Sepse nuk kuptuar e madje për të përshëndetur dhe miratuar ka pasur kurrë vullnet për të gjithëpërfshirë opinionet tuaja, të opozitës, por jeni ju, Parlamentin në funksion të një interesi të madh të përfaqësuesit e Partisë Demokratike në pushtet pronës, që është përdorur për topat e fushatave dje apo në sallë sot, pre e paaftësisë suaj për të elektorale ku pronarët, të ardhurit, bujqit dhe bashkëjetuar me kundërshtarët si njerëz që fermerët kanë qenë mishrat e atyre topave. Ne mendojnë ndryshe dhe e gjakimit tuaj ndaj duam që të identifikojmë së bashku një politikë të kundërshtarëve si armiq që duhen asgjësuar kudo re gjithëpërfshirëse, për pronën dhe t’i verifikojmë, ku shfaqen. po së bashku, instrumentet më të efektshme për E përshëndes kolegun deputet të opozitës, jetësimin e kësaj politike një orë e më parë. Nuk Dashamir Shehin dhe e miratoj në shumicën e kemi ne asnjë paragjykim! gjërave që tha, përveçse e falënderoj për mënyrën Shumica e re nuk është qeveria e socializmit qytetare si i tha, për të cilin shpreh konsideratën të vjetër, nuk është as refraktare ndaj ideve të time më të lartë. Kjo e dyta, në fakt, duhet të ishte tregut, përkundrazi është e lindur për t’i dhënë normë në parlamentin e Shqipërisë së shekullit të zgjidhje problemeve të vjetra dhe të mbartura që XXI-të në dyert e Europës dhe dalja nga norma ua sollën shqiptarëve në majë të hundës dhe që, duhet të ishte këtu mungesa e edukatës në këtë në 23 qershor, pastaj i bënë të bëjnë, atë që bënë. sallë. Por ja që nuk është kështu dhe, fatkeqësisht, Nuk ju vjen mirë?! S’kemi çfarë t’i bëjmë! Nuk është s’është kështu shpesh, por siç e di zoti Shehi, e di faji ynë që shqiptarët shkuan dhe votuan po aq të edhe unë pse. I nderuar zoti Shehi, unë jam dakord shumtë në numër dhe po aq me dufin në majë të me ju. hundës, si në mars të ’92-shit. Për këtë pyesni Reforma territoriale është domosdoshmëri shqiptarët. Mbase ju ndihmojnë ata, meqë ne nuk historike për Shqipërinë dhe jetike për ecurinë e na besoni kur ju themi: gjeni kokën, reflektoni dhe punëve të vendit. Jo sot, por qysh prej të paktën të vazhdojmë së bashku. Ne duam t’i japim fund një dekade. Por për arsyet e mos arsyes që e kanë kalvarit 20 vjeçar të pronës, të pronarëve, të sunduar Partinë Demokratike në epokën e gjatë fermerëve e të bujqve, të të ardhurve që kanë që sapo u mbyll, as u votua dot plani i reformës ndërtuar shtëpitë e tyre në zonat informale të territoriale të socialistëve, rreth 10 vjet më parë, qyteteve të mëdha. Duam t’i japim fund edhe apo ndoshta dhe pak më shumë dhe as u propozua kalvarit të pronës publike, për Shqipërinë që ndonjë plan alternativ nga demokratët në qeveri, s’mund të rilindë pa mbaruar ky kalvar dhe për 8 vjet rresht. E dëshironi ende më shpejt, thatë ju, Shqipërinë europiane që as mund të imagjinohet, seç e parashikojmë ne në program. Bujrum, zoti jo më të ndërtohet pa kaluar nga zgjidhja e çështjes Shehi! Ne jemi në kërkim të ethshëm të partneritetit së pronës dhe nga marrja e kontrollit të shtetit mbi me opozitën në këtë drejtim, sepse kjo është një territorin e këtij vendi që është bërë shesh, ku

256 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

gjithkush bën një përshesh. zgjedhur për të kërkuar drejtësi në emër të (Ndërhyrje nga salla.) shqiptarëve. Një ish-ministre tha këtu se opozita e sotme Ju flisni për kabinet privat, madje, paska tre na paska bërë gati dhuratë shampanjën, vetëm kushërinj të mitë në qeveri. Nuk e di kush është i për ta hapur, duke e shijuar, kur Shqipëria të dyti dhe i treti, se nuk kam qenë ndonjëherë marrë statusin që e paska dhuratë nga ju. Ja sekretar partie i Enver Hoxhës dhe s’di të shikoj një tjetër rast për të nënvizuar dallimin tonë dhe nëpër biografitë e njerëzve, por di që një është dëgjojeni: qeveria e djeshme e quante NATO-n referencë për zonjën Harito dhe duke qenë se kjo arritjen e vetë ekskluzive dhe bënte fushatë si u bë një referencë publike, unë ia kërkova zonjës forcë e NATO-s, me grykën e tankut të Harito ndihmën për të marrë vesh se ku lidhen propagandës, drejtuar opozitës komuniste edhe degët tona, sepse asnjëherë nuk e kemi njohur pse ishte bashkëpunimi me opozitën që e njëri – tjetrin si kushërinj dhe nuk jemi njohur për garantoi ftesën në NATO për Shqipërinë, pas një kushërinj. Kjo është pema e familjes së nënës procesi të gjatë, që nuk filloi në vitin 2005, kur ju sime. erdhët në qeveri. E pra, ne nuk do ta quajmë (Ndërhyrje nga deputetët e grupit të PD-së.) statusin e kandidatit arritjen tonë ekskluzive. As Kjo është për sekretarin e partisë që mungon. do të derdhim shampanjë. As do të bëjmë Kjo është pema e familjes së nënës sime. koncert festiv kundër opozitës me punonjës të Më fal, më fal! Jo, patjetër. administratës të sjellë në sheshin “Nënë Tereza” Lidhja e degëve kushërinore shkon në vitin me autobusë që i paguan buxheti i shtetit. Dhe 1700-1720. Unë nuk e di, a keni ju që merreni me meqë ra fjala, për llogaritë që bëni, unë po ju kushërinjtë e botës, ndonjë pemë familjare që zbret përgjigjem me shumë respekt atyre që thatë ju. pas në shekuj, për të parë sa kushërinj jeni këtu Llogaritë që bëni, me shpenzimet e buxhetit për me njëri – tjetrin. Po kështu, në sy të parë, janë ministrat e shtuar, le ta dëgjojnë të gjithë: vetëm më tepër se kushërinj një çift i vjetër politik këtu në duke mos shpenzuar për mitingje dhe koncerte sallë, se sa unë me zonjën Harito. anti-opozitare në rrugën e integrimit, mund të Dhe më duket se nga të gjithë ju, dalja në paguheshin të paktën dhe njëherë kaq ministra opozitë atij çifti i ka ardhur për mbarë, se ulen sa ka sot kjo qeveri. bashkë si në një stol te parku i Parlamentit dhe Me radhë! Jo! Kur ta marrim statusin, ne nuk hyjnë e dalin me njëri - tjetrin. do të festojmë dhe as do hedhim fishekzjarrë si Po në fakt, të vijmë prapë te thelbi. Kjo është paria e vitit ’36, siç ka ndodhur deri dje, se në fakt një qeveri e zgjedhur nga 1 milion shqiptarë, për asaj parie ia keni pasur gjithmonë zilinë dhe asaj t’i dhënë fund një qeverisjeje me natyrë familjare, parie jeni munduar t’i ngjani. Po nuk është viti ’36 me karakter klanor dhe me frymë klienteliste. Një dhe koncertet në vitin ’36 le t’ia lëmë Kinostudios pyetje kam unë. Unë si Papandreu? Që të hymë “Shqipëria e Re”. Por ne do të bëjmë bilancin, do në këtë diskutim, duhet menjëherë, që ata që më të vlerësojmë gjithçka është bërë në këtë rrugë, jo parashohin fatin politik të Papandreut, madje nga vetëm në 8 vitet e shkuara, po në 15 vjet, se MSA- maja e drejtimit të deri pardjeshëm të shtetit të në e gjetët gati kur e firmosët dhe, pa dyshim, do pranojnë se po e lënë Shqipërinë, po aq të minuar të vëmë piketat që të mos harxhojmë 15 vite të sa ç’ishte Greqia që gjeti Papandreu. tjera për të anëtarësuar Shqipërinë në Bashkimin (Vazhdojnë ndërhyrjet nga salla.) Europian. Por dhe nëse kështu do të ishte, dhe ju do ta Një figurë përfaqësuese e kësaj opozite m’u pranonit, prapë se prapë, tjetër Greqia dhe tjetër drejtua duke më thënë një gjë, që akoma nuk e Shqipëria, kështu që ka një krahasim më të kam kuptuar: “Qeveria e re, tha, duhet të kërkojë thjeshtë për shqiptarët në këtë pikë. një ndjesë të thellë”. Nuk e kuptova dot kujt dhe Ju po e lini Shqipërinë pas 8 vjetësh në një për çfarë duhet të kërkojë ndjesë qeveria që s’ka rrënim të përgjithshëm strukturor dhe moral të filluar ende nga puna dhe që ka qëndruar natën krahasueshëm shumë më lehtë me Tiranën e para dhe ditën duke ju dëgjuar juve. Por di që nëse do 13 vitesh, se sa me Greqinë e para 3 vjetësh. Dhe flisnim për ndjesë në këtë sallë, jeni ju që keni një ashtu, siç tjetër Shqipëria, tjetër Greqia, ju siguroj ndjesë për t’i kërkuar shqiptarëve, ndërsa ne jemi se tjetër unë dhe tjetër Papandreu. Të jeni të sigurt për këtë! Prandaj mos u mprihni kot për katastrofën

257 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

e vendit që të ktheheni në vendin ku ishit, se kjo Shqipërinë, pak kohë më parë në një problem për aleancë për Shqipërinë Europiane do të bëjë për aleatët tanë të mëdhenj strategjikë, Shtetet e këtë vend atë që bëra për Tiranën dhe me një fuqi Bashkuara dhe Bashkimin Europian, pikërisht kur shumë të madhe qeverisëse do të ecë përditë e dialogu Kosovë-Serbi ishte jetik për shqiptarët dhe më shpejt, për Rilindjen Shqiptare të projektuar për rajonin në embrionin e vet më të brishtë. Kemi këtu, tek ky program. një ndryshim të madh, dhe është mirë ta dëgjoni, Në fund fare, aspak për nga rëndësia, por unë, ne dhe ju, edhe në këtë pikë, por edhe unë për t’i vënë pikë, se kështu e do zakoni, mbas personalisht, me paraardhësin tim që më mungon, gjithë kësaj maratone, fjalëve të çartura dhe te vetë raporti me simbolin e Ibrahim Rugovës. Ju fjalimeve të përçartura mbi vizitën time në dhe ata që bëjnë ankesa të tilla primitive, Kosovë. Dëgjoni këtu! Edhe këtu ka përsëri një qesharake, Ibrahim Rugovës i doni emrin, që të ndryshim shumë të madh që do të përvijohet dita rrisni emrin tuaj, kur merreni me emrin e tij, ndërsa – ditës, mes qeverisë së djeshme dhe unë Ibrahim Rugovës i adhuroj veprën, për të cilën paraardhësit tim, të qeverisë sime dhe meje vetë. shkova dhe u përula te varri i tij në Prishtinë me Në tërësi ka marrë fund një kohë e zymtë dhe qeverinë siç kam shkuar të përulem sa herë e kam turpëruese për Shqipërinë, e eksportimit të luftës vizituar Prishtinën. së brendshme politike drejt shteteve të tjera dhe (Ka ndërhyrje nga deputetët e grupit të PD- e vënies së politikës së jashtme dhe të së.) diplomacisë shqiptare në shërbim të Dhe, në fund të fundit, më lejoni t’ju them se propagandës kundër opozitës. Ka marrë fund! nuk ishte programi që kishit shkruar në 2005-n, (Vazhdojnë ndërhyrjet nga deputetët e grupit që e bëri qeverisjen tuaj të keqe, shumë të keqe, të PD-së.) dhe e bëri më pas keq e mos më keq. Ai nuk ishte Kurrë më, unë vetë, apo ministra të Shqipërisë një program i keq. Çfarë është shkruar në këtë s’do të shajnë opozitën në konferenca shtypi, krah program nuk do të prodhojë dhe nuk do ta pengojë për krah, me homologë të huaj. Ky është turp, atë që do të bëjmë ne në qeverisje. Kështu që këtu praktikë primitive që bën qesharake qeverinë dhe mbaron edhe debati ynë për një dokument të rrënon imazhin e vendit në sytë e botës dhe kurrë shkruar dhe merr udhë, pas votëbesimit të më, në veçanti nga Tirana zyrtare, nuk do të qeverisë, ballafaqimi ynë për punët konkrete që përhapen valët e përçarjes të faktorit shqiptar në ne do të bëjmë mbi këtë program. rajon, për llogari dritëshkurtra të politikës këtu në Puna juaj është fjala dhe ne do t’ju dëgjojmë. Shqipëri. Se kemi bërë këtë dje si opozitë, s’do ta Fjala jonë është puna dhe ju do të na shikoni. bëjmë këtë, në asnjë mënyrë, si qeveri dhe ju ftoj, Faleminderit! të mos e bëni as ju, opozita e sotme, siç e bëtë Ilir Meta – Zotit Paloka dhe gjithë Grupit duke shpërdoruar me pahirin e madh të politikës Parlamentar të PD-së dua t’i them që kjo... përçarëse simbolin e Ibrahim Rugovës, për t’i (Ndërhyrje nga salla nga deputet Islami) dhënë vizitës sime në Kosovë simbolikën e Zoti Islami, nuk ka më çështje procedure, ju përçarjes. Unë i neverit të gjithë komentet lutem! Nuk ju është përmendur emri as juve dhe denigruese dhe fyese në adresën time dhe të askujt tjetër, ju lutem! qeverisë së re, me një fabul që është shpikur këtu (Vazhdojnë ndërhyrjet nga salla.) në Tiranë dhe jo në Prishtinë, lidhur me gjoja Ju lutem, me shumë qetësi! shpërfilljen e Ibrahim Rugovës gjatë vizitës time Ju lutem! në Prishtinë. Kjo është një sajesë e të njëjtit burim Sipas nenit 110... që sajoi shpifjen më monstruoze kundër UÇK-së, (Ndërhyrje nga salla.) dikur. E të njëjtës forcë, që shpërdoroi dashurinë Ju lutem shumë, kjo seancë drejtohet me një e shqiptarëve të Kosovës për t’u paraqitur si nen të posaçëm. Pas fjalës së kryetarëve të viktimë, kur akuzohej se kishte fakte për grabitjen grupeve parlamentare fjalën... e Rrugës së Kombit, që shkoni e shikojeni, sapo Të lutem, nuk ka më çështje procedure! del nga tuneli për këtej është ende sot e gjithë ditën Të lutem! e pambaruar, ndërkohë që paratë janë dhënë. Unë po ju sqaroj, ju pse më ndërprisni? E të njëjtës krijesë, politikës së vjetër që i fryu (Ndërhyrje nga salla.) zjarrit të nacionalizmit primitiv, duke e kthyer Lexoni nenin 110, ju lutem, sepse ky nen i

258 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

referohet kësaj seance! Është një nen i posaçëm Zoti Niko Peleshi – Zëvendëskryeministër vetëm për këtë seancë. Zoti Ditmir Bushati – ministër i Punëve të Ju lutem! Pas kryetarëve të grupeve Jashtme parlamentare fjalën e merr vetëm Kryeministri dhe Zonja Mimi Kodheli – ministre e Mbrojtjes më pas fillon procesi i votimit. Unë nuk mund të Zoti Saimir Tahiri – ministër i Punëve të marr përsipër të shkel Rregulloren. Brendshme (Ndërhyrje nga salla.) Zonja Klajda Gjosha – ministre e Integrimit Ju lutem, zonja Topalli, i kam lexuar të gjitha Europian nenet me shumë vëmendje! Zoti Shkëlqim Cani – ministër i Financave Ju lutem shumë, në qoftë se zoti Ruçi ju jep Zoti Edmond Haxhinasto – ministër i konsensusin, siç e dha për zotin Berisha, kjo është Transportit dhe i Infrastrukturës tjetër gjë. Në qoftë se ai nuk e jep, unë Rregulloren Zonja Eglantina Gjermeni – ministre e nuk e shkel dot. Zhvillimit Urban dhe e Turizmit (Ndërhyrje nga salla.) Zoti Arben Ahmetaj – ministër i Zhvillimit Njëkohësisht dua t’ju them se pak më parë ju Ekonomik, Tregtisë dhe i Sipërmarrjes keni thënë fjalë më të rënda dhe keni bërë aludime Zonja Lindita Nikolla – ministre e Arsimit dhe shumë të rënda, ndërkohë që zoti Rama nuk ka Sportit përmendur asnjë prej jush. Ju lutem shumë, në Zoti Nasip Naço – ministër i Drejtësisë rast se keni qëllim të bëni zhurmë kjo nuk na Zonja Mirela Kumbaro (Furrxhi) – ministre e nderon! Kulturës (Ndërhyrje nga salla.) Zoti Erion Veliaj – ministër i Mirëqenies Për çdo gjë që keni kërkuar, ne kemi bërë Sociale dhe i Rinisë maksimumin, duke qenë shumë tolerantë. Në qoftë Zoti Damian Gjiknuri – ministër i Energjisë dhe se ju doni ta dëmtoni këtë moment, që është i i Industrisë veçantë, kjo është një përgjegjësi e juaja. Zoti Edmond Panariti – ministër i Bujqësisë, (Ndërhyrje nga salla.) Zhvillimit Rural dhe Administrimit të Ujërave Ju lutem shumë! Zoti Ilir Beqja – ministër i Shëndetësisë Të hapet votimi për prezencën. Të gjithë Zoti Lefter Koka – ministër i Mjedisit deputetët të fusin kartat, ndërsa sekretaria të Zonja Milena Harito – ministre e Shtetit për ndihmojë deputetët e rinj. Inovacionin dhe Administratën Publike Hapet votimi. Zoti Bledi Çuçi – ministër Shteti për Çështjet (Ndërhyrje nga salla.) Vendore Votimi për prezencën është i hapur. Vazhdoni Zoti Ilirian Celibashi – ministër Shteti për të gjithë, ju lutem! Marrëdhëniet me Parlamentin Mbyllet votimi për prezencën. 2. Miratohet programi politik i Këshillit të Sekretaria të bëjë verifikimin dhe të ma sjellë Ministrave sipas tekstit, bashkëlidhur këtij vendimi, rezultatin me shkrim. që e keni përpara. Pra, sipas sekretarisë kuorumi është verifikuar 3. Ky vendim hyn në fuqi menjëherë”. me 137 deputetë pjesëmarrës. Kalojmë në votimin për këtë projektvendim. Tani do të lexoj projektvendimin e Kuvendit Hapet votimi. dhe më pas do të shprehemi me votim: Ftoj deputetët të mos e humbasin mundësinë “Projektvendim për miratimin e përbërjes dhe për të votuar, në rast se nuk punon karta, me të programit politik të Këshillit të Ministrave. karton. Sekretaria të bëjë verifikimin dhe të ma Në mbështetje të neneve 96, 97, 98 dhe 78 sjellë me shkrim. të Kushtetutës, bazuar në dekretin e Presidentit Mbyllet votimi. të Republikës nr. 8304, datë 11.09.02013 “Për Urime qeverisë së re! emërimin e Këshillit të Ministrave”, Kuvendi i Miratohet me 82 vota pro, 55 kundër dhe 1 Republikës së Shqipërisë vendosi: abstenim. Miratohet përbërja e Këshillit të Ministrave si Seancën e radhës do ta komunikojmë pas më poshtë: konsultimit me kryetarët e grupeve parlamentare, Zoti Edi Rama – Kryeministër me të cilët do të na duhet të punojmë ngushtë për

259 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Byronë e Kuvendit, sekretariatet, komisionet e Faleminderit për angazhimin tuaj këto dy ditë! përhershme parlamentare, Këshillin për Bashkë do të takohemi javën tjetër. Rregulloren dhe Mandatet, Këshillin për Mirupafshim! Legjislacionin dhe delegacionet për në organizmat europianë. (Seanca u mbyll në orën 17:00.)

260 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

E enjte, 26.09.2013 Drejton seancën Kryetari i Kuvendit, Seanca e paradites, ora 11:10 z. Ilir Meta

Rendi i ditës: fare futjen në rendin e ditës të dorëheqjes së dy anëtarëve të KQZ-së. 1. Miratimi i procesverbalit të seancës plenare Kjo është shkelje totale e procedurës. Ndaj, të datës 14 shtator 2013. unë ju kërkoj që ta tërhiqni nga rendi i ditës, pa u 2. Njoftim mbi krijimin e grupeve parlamentare hyrë aspak procedurave të tjera, që kanë të bëjnë dhe kryesive të tyre. me lirimin apo emërimin e kujtdo në KQZ. Për këto 3. Njoftim “Për emërimin e Këshillit të arsye të shkeljes së Rregullores, ju kërkoj që ta Legjislacionit”. tërhiqni nga rendi i ditës. 4. Njoftim “Për emërimin e Këshillit për Faleminderit! Rregulloren, Mandatet dhe Imunitetin”. Ilir Meta – Lidhur me këtë çështje, zoti Paloka, 5. Njoftim “Për caktimin e përbërjes së ju ndoshta keni të drejtë në kuptimin që nuk është delegacioneve të përhershme të Kuvendit në diskutuar në konsultimin që ne kemi bërë së organizatat ndërkombëtare”. bashku. Kjo ka të bëjë me vetë kërkesën e të 6. Projektvendim “Për zgjedhjen e interesuarve, të cilët nuk mund t’i mbajmë me pahir zëvendëskryetarit të Kuvendit, z. Vangjel Dule”. anëtarë të KQZ-së. Në qoftë se ju mendoni se kjo • Koha e votimit është një shkelje e rëndë e Rregullores, e 7. Projektvendim “Për caktimin e përbërjes së procedurës dhe e konsensusit, mendoj se do të sekretariateve të Kuvendit”. ishte mirë të reflektonit dhe të respektonit edhe të • Koha e votimit drejtat e njeriut. Nuk mund ta mbash me pahir një 8. Projektvendim “Për caktimin e përbërjes së njeri në një detyrë kur ka kaq kohë që kërkon të komisioneve të përhershme parlamentare”. largohet nga ajo detyrë. Të drejtat e njeriut duhet • Koha e votimit t’i kemi parasysh. 9. Projektvendim “Për lirimin nga detyra të znj. Po, zoti Spaho, urdhëroni! Albana Shtylla dhe z. Denar Biba, anëtarë të Edmond Spaho – Zoti Kryetar, Komisionit Qendror të Zgjedhjeve”. Ne deri tani në seancë plenare jemi marrë me • Koha e votimit krijimin apo emërimin e institucioneve, të organizmave të Kuvendit të Shqipërisë, kryetarin, Ilir Meta – Mirëdita! nënkryetarët, komisionet, delegacionet etj. Më pas Të nderuar deputetë, kalohet në aktivitetin e Kuvendit dhe Kuvendi këtë Hapim seancën plenare. aktivitet e ushtron në përputhje me Rregulloren e (Pasi lexon rendin e ditës.) tij. Po, urdhëroni, zoti Paloka! Në nenin 26 të Rregullores thuhet: “Kuvendi i Edi Paloka – Zoti Kryetar, zhvillon punimet në seancë plenare dhe në Në rendin e ditës që sapo lexuat, janë futur komisione sipas programit të caktuar”. dy pika që kanë të bëjnë me lirimin nga detyra të Pika e dytë: “Programi i punës së Kuvendit dy anëtarëve të KQZ-së, të cilat ne nuk i kemi përcaktohet nga Konferenca e Kryetarëve për një diskutuar në takimin që kemi bërë bashkërisht me periudhë 4 deri në 12 javë, me propozimin e kryetarët e grupeve. Sipas Rregullores, kur Kryetarit të Kuvendit”. Konferenca e Kryetarëve ekziston, ne sot nuk kemi Më pas në nenin 27, në pikën 1 “Për zbatimin asnjë Konferencë Kryetarësh, njoftohet 48 orë e programit të punës së Kuvendit” thuhet: “Kryetari përpara mbledhjes për rendin e ditës. Konferenca i Kuvendit i propozon Konferencës së Kryetarëve e Kryetarëve jo vetëm që nuk është njoftuar për kalendarin e punimeve të Kuvendit për një këtë pikë, por edhe ditën që ne u mblodhëm e periudhë 3-javore”. diskutuam me kryetarët e grupeve parlamentare Në mbledhje marrin pjesë: anëtari i Këshillit vendosëm që do të bënim vetëm miratimin e të Ministrave, i ngarkuar të mbajë lidhjen me komisioneve dhe të këshillave, si dhe votimin për Kuvendin, por kalendari i punimeve u jepet edhe nënkryetarin e Kuvendit. Ne nuk e kemi diskutuar kryetarëve të grupeve parlamentare, edhe anëtarit

261 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

të Këshillit të Ministrave, të paktën 4 ditë para Urdhëroni, zoti Ruçi! zhvillimit të mbledhjes. Gramoz Ruçi – Pa asnjë merak, sepse boll Zoti Kryetar, ne tani jemi në periudhën kur i më ke përmendur e boll të kam përmendur. Nuk kemi krijuar organizmat e Kuvendit. Ju duhet të do të të përmend më. (I drejtohet deputetit Berisha.) mblidhni Konferencën e Kryetarëve, që të miratojë Zoti Kryetar, për procedurë ndërhyhet një herë programin e punës së Kuvendit dhe kalendarin 3- dhe për rendin e ditës diskuton njëri pro, njëri javor. kundër dhe votohet. Megjithatë, mua më duket se Shqyrtimi i projektligjeve apo i vendimeve të kjo është një seancë për të konstituuar institucionet tjera të natyrës themelore të Kuvendit pa program parlamentare. Më vjen mirë që, qysh në seancën pune dhe pa kalendar, përbën shkelje të e parë opozita u referohet procedurave Rregullores së Kuvendit. parlamentare, sepse unë jam ngjirur për këtë Prandaj mendoj se pikat 9 dhe 10 të rendit të çështje, pra me ndërhyrjen: “Bëni siç them unë, ditës duhet të tërhiqen dhe të përfshihen në rendin por mos bëni siç bëja unë”. Duhet të dimë që në më të afërt të ditës, që do të hartohet në përputhje parlament, përveç Rregullores, ka edhe me mbledhjen e Konferencës së Kryetarëve dhe precedentë, kështu që, sipas precedentëve, vetëm me miratimin e programit të punës dhe të kalendarit kjo çështje nuk duhet të ishte ngritur. të punës së Kuvendit. Së dyti, kjo është një detyrë e pakryer nga Faleminderit! ana juaj. Dy përfaqësues të institucioneve Ilir Meta – Faleminderit! kushtetuese kanë dhënë dorëheqjen. Ju ishit në A bëjnë pjesë në Konferencën e Kryetarëve maxhorancë dhe duhet ta institucionalizonit në edhe kryetarët e komisioneve të përhershme? sallën e parlamentit, pra t’u miratonit dorëheqjet. Atëherë, pa u konfirmuar nga Kuvendi dhe nga Ata e kanë paraqitur dorëheqjen në institucionin kjo seancë, si mund të mblidhej kjo konferencë që e kemi zgjedhur ne, institucionin ku ju jeni në dhe të përcaktonte rendin e ditës mbi bazë... ( Zoti maxhorancë dhe ai duhet t’jua kalonte juve. Ju Spaho, ndërhyn pa mikrofon.) duhet t’i kishit sjellë në parlament. Keni muaj të Zoti Spaho, ju lutem! Unë mendoj se, tërë që i mbani varur këta njerëz. Ata nuk shkojnë meqenëse ju e gjykoni kaq të rëndësishme këtë dot në një punë tjetër, sepse kanë emërim në një çështje...(Zoti Spaho ndërhyn pa mikrofon.) Në vend tjetër, pra është ajo që Kryetari me të drejtë qoftë se Rregullorja është shumë e rëndësishme, thotë: “Liritë dhe të drejtat e një përfaqësuesi, që atëherë duhet të kini parasysh se Rregulloren do ka të drejtë të zgjidhet dhe të japë dorëheqje”. ta respektojmë në mënyrë strikte dhe shumë Megjithatë, në qoftë se ju nuk jepni dakordësinë korrekte. Por kjo juve nuk do t’ju pëlqejë shumë. tuaj për një çështje kaq formale, por shumë të Të jeni të sigurt! rëndësishme për individin, ne jemi dakord. Nuk Në qoftë se kam edhe mirëkuptimin tuaj, këta kemi asnjë problem që ta shtyjmë këtë çështje për dy njerëz, të cilët formalisht ky Kuvend duhet t’i javën tjetër. lirojë nga detyra, janë dorëhequr muaj më parë, Ilir Meta – Po, zoti Berisha. ndaj mendoj që këto dy pika të jenë në rend të Sali Berisha – Zonja deputete, ditës. Këto nuk janë çështjet kryesore. Në rast se Zotërinj deputetë, ju nuk e keni këtë mirëkuptim, unë nuk kam Të nderuar qytetarë, ndërmend të bëj debat dhe as të hapë një çështje Zoti bashkëkryetar i maxhorancës, të parëndësishme, sepse për mua kjo nuk ka Nuk jam këtu për çështjet e Rregullores, rëndësi fare. Është një detyrim formal i Kuvendit sepse ato i zgjidhni ju me kryesinë e parlamentit. për t’u dhënë mundësi dy qytetarëve të vazhdojnë Unë do t’i shfrytëzoj këto dy minuta për një alarm jetën e tyre, sepse po i mbajmë peng për një akt të madh, për vendosmërinë e bashkëkryetarit fare formal. Ju nuk mund t’i mbani ata me pahir Rama për të shtyrë me çdo kusht marrjen e statusit anëtarë të KQZ-së. Nëse nuk ndodh sot, do të në muajin dhjetor, vetëm e vetëm për të mos ia ndodhë nesër ose ditën e hënë. Nuk më duket kaq atribuar atë Partisë Demokratike dhe qeverisjes e rëndësishme. Shpresoj të paktën në së saj. Informohemi se është përgatitur edhe akti mirëkuptimin e zotit Berisha për këtë çështje, sepse normativ për të rrëzuar konsensusin, mosdhënia ai ka qenë gjithmonë partizan i respektimit të të e të cilit mbajti peng marrjen e statusit për një kohë drejtave të njeriut. 2-vjeçare. Statusi është i sigurt. Është gabim fatal

262 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

në qoftë se ne ndërmarrim veprime për ta shtyrë Eduard Halimi – Faleminderit, zoti Kryetar! atë. Ju garantoj që në këtë mënyrë dënojmë Ne kërkojmë vetëm një gjë: respektimin vendin. korrekt të Rregullores së Parlamentit. Rregullorja Ka edhe momente të tjera, zoti Kryetar, por e Parlamentit dhe e gjithë tradita parlamentare, nuk po i ngre këtu. Dua të informoj qytetarët që precedenti parlamentar, tregojnë qartë se hapat e ministri i Jashtëm bashkë me Kryeministrin e tij parë që bën Parlamenti, pa u legjitimuar gjithë kanë mashtruar 100% në Bruksel për akte, që nuk organet e veta, janë: miratimi i Këshillit të janë ashtu siç janë paraqitur, por unë kam besim Ministrave, kabinetit, programit dhe më pas se kjo do të zgjidhet nga kryesia e parlamentit me legjitimimi i të gjitha organeve të Kuvendit. Pasi vullnetin më të mirë, që Shqipëria të mos humbasë legjitimohen të gjitha organet e Kuvendit, vijohet statusin në dhjetor. Humbja e statusit në dhjetor me procedurat parlamentare. do të jetë një dënim i madh, për shkak të disa Sa për merakun tuaj, zoti Kryetar, për të drejtat zhvillimeve në mesin e vitit të ardhshëm dhe që e njeriut, ju e dini mirë se ky nuk është meraku për janë zgjedhjet europiane. Prandaj, ju lutem shumë të respektuar as Albanën e as Denarin, apo ndonjë t’i qëndrojmë konsensusit. Konsensusi që arritëm tjetër, por është ngutja juaj për të dëmshpërblyer për tre ligjet është interesi jetik i çdo shqiptari. ata për qëndrimin heroik që mbajtën duke braktisur Zoti bashkëkryetar, këto ditë është emëruar Komisionin Qendror të Zgjedhjeve. Ndaj kjo nuk në krye të Departamentit të Administratës Publike është një dëshirë juaja për të respektuar të drejtat njeriun besnik të bashkëkryetarit tjetër. Keni 50% e njeriut, siç po bëni për ligjin e administratës të punonjësve në atë departament, që janë publike, por dëshirë dhe ngutje për t’i shpërblyer socialistë të thekur, por njerëz të ndershëm, të zotë, të gjithë militantët, ata njerëz që janë të papunë, të aftë dhe që kanë shërbyer me dinjitet të madh për të zëvendësuar stafet profesioniste, duke për 8 vjet. Nuk gjeti asnjërin prej tyre për këtë larguar të gjithë njerëzit profesionistë, duke i detyrë, sepse ata janë njerëz të ligjit, pavarësisht zëvendësuar ata me militantët dhe ky është akti i se janë socialistë të shpallur, për të mos cituar parë që bëni ju, zoti Kryetar, të cilin nuk duhet ta emra, por u mor një nga zyrat e bashkisë dhe u bëni. Nuk mund të jetë akti i parë juaji si kryetar delegua për të thyer çdo ligj në krye të një parlamenti që t’u gjejmë vend pune militantëve. departamenti jashtëzakonisht të rëndësishëm. Kjo është e papranueshme. Qytetarët nuk e dinë që tjetër është korpusi i Ilir Meta – Faleminderit shumë për diskutimin nëpunësve civilë dhe tjetër korpusi i administratës tuaj! Mendova se shqetësimi juaj i vërtetë ishte publike në tërësi. Korpusi i nëpunësve civilë është çështja e Rregullores. Shqetësimi juaj është se pse absolutisht një pasuri e madhe kombëtare, siç paska synime për të shpërblyer disa njerëz, që, është administrata. Unë këtë kisha. në fakt, ju bënë nder juve, jo maxhorancës, se ju e Ilir Meta - E vlerësoj shumë shqetësimin tuaj, donit 4 me 3 raportin në KQZ. Ata jua lanë 4 me 0. zoti bashkëkryetar i opozitës, për t’u ndalur dorën Unë mendoj që të mos hymë në komente, të socialistëve që kanë ardhur në pushtet, që të mos diskutojmë për individë, qytetarë që nuk janë këtu heqin socialistët që ju keni mbajtur në administratë. në sallë. Njëri-tjetrin edhe mund ta komentojmë, Megjithatë ne pritëm një konsensus këtu për t’u sepse kemi të drejtë të bëjmë edhe replikë. Unë dhënë të drejtën dy qytetarëve, që kanë kohë që po e mbyll këtë çështje këtu. Vetëm një gjë mos kërkojnë lirimin formal nga detyra, sepse ata nuk kërkoni: të respektoj gjithmonë Rregulloren kur flet shkojnë më në atë detyrë, që të vazhdojnë jetën e zoti Berisha. Mos e kërkoni! (I drejtohet opozitës.) tyre. Jam shumë dakord me zotin Ruçi, si kryetar i Është kryetar i grupit parlamentar ai. Kur të zgjidhet grupit parlamentar të maxhorancës. Në rast se ju zoti Berisha kryetar i grupit parlamentar, është tjetër nuk e jepni këtë konsensus për një të drejtë që u gjë. Ne kemi bërë përjashtim për zotin Berisha dhe takon dy qytetarëve, për një çështje që është futur do të vazhdojmë të bëjmë disa përjashtime dhe në rendin e ditës, në kohën kur akoma nuk është besojmë se ai do ta shfrytëzojë këtë hapësirë në formalizuar Konferenca e Kryetarëve, ne e lëmë mënyrën më konstruktive. për herën tjetër, mos kini merak. (I drejtohet Pra, me kërkesën e vendosur të Grupit deputetit Halimi.) Do të flisni përsëri që socialistët Parlamentar të Partisë Demokratike, me të mos heqin socialistët, apo për këtë çështje? Po, mirëkuptimin e zotit Ruçi, hiqen këto dy pika nga zoti Halimi. rendi i ditës dhe shtyhet për herën tjetër.

263 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Kalojmë te pika e parë e rendit të ditës: deputetit Spartak Braho e më pas vazhdon në bazë miratimi i procesverbalit të seancës plenare të të këtij rregulli. datës 14.09.2013. Po kështu dua t’ju njoftoj për emërimin e Kush është dakord me miratimin e Këshillit për Rregulloren, Mandatet dhe Imunitetin. procesverbalit? Ka vërejtje? Nuk ka. Përbërja e Këshillit për Rregulloren, Mandatet Miratohet. dhe Imunitetin është si vijon: Ilir Meta, Fatmir Kalojmë te pika tjetër e rendit të ditës: njoftim Xhafaj, Namik Dokle, Vasilika Hysi, Ermonela Felaj, për krijimin e grupeve parlamentare dhe kryesive nga maxhoranca. të tyre. Sokol Olldashi, Eduard Halimi, Arben Ristani, Grupi Parlamentar i Partisë Socialiste me zotin Kastriot Islami, Dashamir Tahiri, nga opozita. Gramoz Ruçi kryetar. Zotërinjtë Erion Braçe Në mbështetje të nenit 7, pika 3 e Rregullores zëvendëskryetar, Taulant Balla zëvendëskryetar, ju njoftoj, gjithashtu, listën e anëtarëve dhe të Eduard Shalsi zëvendëskryetar, zonja Vasilika kryesive të delegacioneve të përhershme të Hysi, zëvendëskryetare dhe zoti Musa Ulqini Kuvendit pranë organizatave ndërkombëtare, të sekretar. përcaktuara të gjitha me konsensusin e kryetarëve Grupi Parlamentar i Partisë Demokratike me të të gjitha grupeve parlamentare. zotin Edi Paloka kryetar. Zoti Eduard Halimi Atëherë, po i lexoj: zëvendëskryetar, Gent Strazimiri sekretar. “Për përcaktimin e përbërjes së Grupi Parlamentar i Lëvizjes Socialiste për delegacioneve të përhershme të Kuvendit pranë Integrim me zotin Petrit Vasili kryetar. organizatave ndërkombëtare. Grupi Parlamentar i Partisë Republikane me Në mbështetje të nenit 7, pika 3 e Rregullores zotin Fatmir Mediu kryetar, zotin Agron Duka së Kuvendit, pas këshillimit me kryetarët e grupeve zëvendëskryetar, zotin Luan Dusha sekretar. parlamentare, u vendos: Grupi Parlamentar i Partisë Drejtësi, Integrim Përbërja e delegacioneve të përhershme të dhe Unitet me zotin Shpëtim Idrizi kryetar, zotin Kuvendit pranë organizatave ndërkombëtare është Dashamir Tahiri, zëvendëskryetar, zotin Tahir si vijon: Muhedini sekretar. Parlamenti Europian (14 përfaqësues): Në mbështetje të nenit 44, pika 3 e Taulant Balla - bashkëkryetar Rregullores, si dhe nenit 13 dhe 14, ju njoftoj (Partia Socialiste) vendimin e Kryetarit të Kuvendit lidhur me Aldo Bumçi – bashkëkryetar emërimet që janë bërë në dy këshillat (Partia Demokratike) parlamentarë, në Këshillin për Legjislacionin dhe Vasilika Hysi – anëtare Këshillin për Rregulloren, Mandatet dhe Imunitetin. Eduard Shalsi – anëtar Emërimet janë bërë duke marrë më parë mendimin Ben Blushi – anëtar dhe konsensusin e kryetarëve të grupeve Fatmir Xhafaj – anëtar parlamentare, ashtu sikurse e përcakton dhe Anastas Angjeli – anëtar Rregullorja. Vangjel Tavo – anëtar Urdhri për emërimin e Këshillit për Majlinda Bregu – anëtare Legjislacionin në mbështetje të nenit 14 të Genc Ruli – anëtar Rregullores. Eduard Halimi – anëtar Pas këshillimit me kryetarët e grupeve Gert Bogdani – anëtar parlamentare, vendosa: përbërja e Këshillit për Genc Pollo – anëtar Legjislacionin për maxhorancën është si vijon: Fatmir Mediu – anëtar Fatmir Xhafaj, Vasilika Hysi, Pandeli Majko, Armando Subashi, Spartak Braho. Për opozitën: Anëtarë zëvendësues nga opozita janë: Jozefina Topalli, Eduard Halimi, Oerd Bylykbashi, Sherefedin Shehu, Kastriot Islami, Jorida Tabaku, Arben Ristani, Agron Duka. ndërsa maxhoranca do t’i plotësojë më vonë. Njëkohësisht dua t’ju bëj me dije se, për sa i takon Këshillit të Legjislacionit, kryesimi bëhet me Asambleja Parlamentare e OSBE-së rotacion, sipas rendit alfabetik të mbiemrit. Në bazë (3 përfaqësues): zonja Arta Dade, zoti Blendi Klosi të këtij rregulli kryesimi për 5 muajt e parë i takon dhe zoti Eduard Selami;

264 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Asambleja Parlamentare e Atlantikut Asambleja Parlamentare e Frankofonisë Verior, NATO (4 përfaqësues): zoti Pandeli Majko, (2 përfaqësues): zoti Xhemal Qefalia, zoti Përparim Spahiu, zonja Ermonela Felaj – kryetare Jozefina Topalli; Ridvan Bode – anëtar

Asambleja Parlamentare e Këshillit të Ky vendim hyn në fuqi menjëherë. Europës (4 përfaqësues): zonja Valentina Leskaj, zoti Taulant Balla, zoti Petrit Vasili, zoti Sali Berisha; Kryetari Anëtarë zëvendësues janë: zoti Oerd Ilir Meta” Bylykbashi, zonja Olta Xhaçka, zoti Eduard Shalsi, zonja Monika Kryemadhi; Kalojmë te projektvendimet. Përpara se të vazhdojmë me projektvendimet, të cilat janë në Bashkëpunimi Ekonomik me Detin e Zi, radhë sipas rendit të ditës që unë lexova, do të PABSEC (4 përfaqësues): fillojmë me projektvendimin për zgjedhjen e Namik Dokle – kryetar zëvendëskryetarit të Kuvendit, përfaqësues i Erion Braçe – anëtar maxhorancës, propozim i grupit të saj, që është Genti Strazimiri – anëtar pikërisht zoti Vangjel Dule. Ju ftoj të gjithëve ta Florion Mima – anëtar votojmë. Hapim votimin për prezencën. Aleanca Franceze (2 përfaqësues): Mbyllet votimi. Mimoza Hafizi – kryetare, dhe Partia Janë 136 deputetë të pranishëm. Demokratike do të sjellë një përfaqësues më vonë. Fillojmë me votimin e projektvendimit për zgjedhjen e zëvendëskryetarit të Kuvendit, zotit Unioni Ndërparlamentar. Normalisht këtu Vangjel Dule. janë tetë përfaqësues, por ne kemi nëntë, dhe Hapet votimi. nuk ka asnjë problem: Ilir Meta, Gramoz Ruçi, Mbyllet votimi. Musa Ulqini, Luan Rama, Shpëtim Idrizi, 104 vota pro, 4 vota kundër, 6 abstenime. Edi Paloka, Jozefina Topalli, Mesila Doda, Sekretaria të bëjë numërimin e votave të Arben Imami; deputetëve të cilët nuk kanë pasur mundësi të marrin pjesë në votimin elektronik. (Deputetët: Asambleja Parlamentare BEP (Bashkëpunimi Mesila Doda, Dashamir Tahiri, Gjovalin Bzhetaj, i Europës Perëndimore): Gert Bogdani, Liliana Elmazi, Tahir Muhedini Olta Xhaçka – kryetare votojnë kundër me karton.) Myqerem Tafaj – anëtar Atëherë, zoti Vangjel Dule zgjidhet zëvendëskryetar i Kuvendit. Urime, zoti Dule, në Konferenca për Bashkëpunimin në bashkëdrejtimin e Kuvendit, bashkë edhe me zotin Mesdhe: Spaho! Besnik Baraj – kryetar Vazhdojmë me votimin e projektvendimit Robert Bitri – anëtar tjetër: “Përcaktimin e përbërjes së sekretariateve Halim Kosova – anëtar të Kuvendit”. Hapet votimi. Iniciativa e Europës Qendrore Mbyllet votimi. (3 përfaqësues): 118 vota pro, asnjë kundër, një abstenim. Taulant Balla – kryetar Miratohet. Monika Kryemadhi – anëtare Kalojmë te votimi i projektvendimit “Për Nard Ndoka – anëtar përcaktimin e përbërjes së komisioneve të përhershme parlamentare”. Gjithçka keni përpara Asambleja Parlamentare Euromesdhetare është bërë me konsensus të plotë. (2 përfaqësues): Hapet votimi. Klodiana Spahiu – anëtare Mbyllet votimi. Dashamir Shehi – kryetar 120 vota pro, nuk ka kundër, nuk ka abstenim.

265 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Miratohet. shpejt. Ju falënderoj për mirëkuptimin dhe Faleminderit! bashkëpunimin! Seancën e radhës do ta njoftojmë shumë (Seanca u mbyll në orën 11:40.)

266 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

E enjte, 03.10.2013 Drejton seancën Kryetari i Kuvendit, Seanca e paradites, ora 10:45 z. Ilir Meta

Rendi i ditës: i deputetit, sipas nenit 71, pika 2, shkronja “a” e Kushtetutës, si dhe nenit 4, pika 5 të Rregullores 1. Miratimi i procesverbalit të seancës plenare së Kuvendit, konstatimi i mospranimit të bërjes së të datës 26.09.2013. betimit nga ana e deputetit shkakton mbarimin e 2. Projektvendim “Për lirimin nga detyra të znj. mandatit të deputetit. Albana Shtylla, anëtare e Komisionit Qendror të Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, në Zgjedhjeve”. mbështetje të nenit 164, pika 2 të Kodit Zgjedhor, - Koha e votimit ka vendosur t’i japë mandatin e deputetit të 3. Projektvendim “Për lirimin nga detyra të z. Kuvendit të Shqipërisë kandidatit të radhës në Denar Biba, anëtar i Komisionit Qendror të listën shumemërore të Partisë Demokratike të Zgjedhjeve”. qarkut Lezhë, zotit Mhill Fufi. - Koha e votimit Në përfundim të shqyrtimit, Këshilli konstaton 4. Projektvendim “Për lirimin nga detyra të z. se mandati i dhënë deputetit Mhill Fufi është në Jani Jani, anëtar i Komisionit Qendror të përputhje me kërkesat e parashikuara në nenin Zgjedhjeve”. 69 dhe 70 të Kushtetutës së Republikës së - Koha e votimit Shqipërisë, të ndryshuar, për pasojë deputeti Mhill 5. Diskutime për çështje jashtë rendit të ditës. Fufi, në mbështetje të nenit 4, pika 1 të Rregullores - Koha e diskutimeve deri në 60 minuta. së Kuvendit, do të ftohet nga Kryetari i Kuvendit për të bërë betimin. Ilir Meta – Mirëdita! Ilir Meta – Atëherë, në bazë të nenit 4 të Hapim seancën plenare. Rregullores së Kuvendit, ftoj deputetin që, pasi unë (Pasi lexon rendin e ditës.) të lexoj tekstin e betimit, të ngrihet në këmbë dhe Të nderuar deputetë, të deklarojë: “Betohem!” Së pari, ju njoftoj se para fillimit të seancës u “Betohem me nderin tim se do të kryej me mblodh Këshilli për Rregulloren, Mandatet dhe ndërgjegje detyrën si deputet i popullit në Kuvend, Imunitetin për të verifikuar mandatin e deputetit të do të përfaqësoj denjësisht popullin, do t’i bindem ri të Partisë Demokratike, zotit Mhill Fufi. Në emër Kushtetutës dhe ligjeve, do të mbroj lirinë dhe të këshillit raportin do ta paraqesë deputeti Arben pavarësinë e Shqipërisë, do të respektoj dhe do Ristani. të mbroj të drejtat dhe liritë e shtetasve dhe do të Arben Ristani – Këshilli për Rregulloren, punoj me të gjitha fuqitë e mia për përparimin e Mandatet dhe Imunitetet, në mbledhjen e tij të Atdheut dhe mirëqenien e popullit tim!” datës 3 tetor 2013, nën drejtimin e Kryetarit të Mhill Fufi – Betohem! Kuvendit, zotit Ilir Meta, në mbështetje të nenit 13, Ilir Meta – Atëherë, vazhdojmë me rendin e pika 5 të Rregullores së Kuvendit, u njoh dhe ditës. (Flitet nga salla pa mikrofon.) diskutoi rreth vendimit të Komisionit Qendror të Për rendin e ditës? Nuk e kemi dhënë ende Zgjedhjeve nr. 791, datë 16.09.2013 “Për dhënien njoftimin. e mandatit deputetit të Kuvendit”, kandidatit të listës Po, patjetër. shumemërore të Partisë Demokratike në qarkun Siç jeni në dijeni, ditën e hënë u mblodh Lezhë për plotësimin e vakancës së njoftuar nga Konferenca e Kryetarëve dhe miratoi me Kuvendi i Shqipërisë. konsensus programin e punës dhe kalendarin 3- Këshilli konstaton se Kuvendi, me shkresën javor të punimeve të Kuvendit. Kopjet e këtyre me numër protokolli 6767, datë 11.09.2013, në dokumenteve u janë shpërndarë deputetëve me mbështetje të nenit 164, pika 1 të Kodit Zgjedhor, mënyra të ndryshme, përmes e-mailit, komisioneve ka njoftuar Komisionin Qendror të Zgjedhjeve për etj., pra, Kuvendi është vënë në dijeni në krijimin e vakancës në zonën zgjedhore të qarkut mbështetje të nenit 26, pika 5 dhe nenit 27, pika 3 Lezhë, si rezultat i refuzimit të deputetit Vasil Bicaj, të Rregullores. Sapo është njoftuar miratimi me për të bërë betimin, duke hequr dorë nga mandati konsensus, disa komisione kanë zhvilluar

267 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

mbledhjet. për integrimin e Shqipërisë. Për këtë arsye, edhe Në mbështetje të nenit 69, pika 1 dhe pika 2, referendumi i paraqitur si opsion nga Partia si dhe të nenit 44, pika 3 të Rregullores, ju njoftoj Demokratike nuk u konsiderua nga partnerët tanë se në Kuvend është depozituar akti normativ nr. evropianë si zgjidhja e duhur. Kërkohej një 5, datë 30.09.2013 “Për disa ndryshime në ligjin marrëveshje dhe një konsensus mes maxhorancës nr. 152 të vitit 2013 “Për nëpunësin civil”, i cili futet dhe socialistëve, në atë kohë në opozitë. Me këtë automatikisht në programin e punës së Kuvendit kusht abuzoi edhe Rama, i cili bllokoi statusin e që sapo kemi miratuar, në bazë të nenit 26, pika 7 vendit kandidat për një kohë të gjatë. e Rregullores. Sot, ky konsensus është hedhur në erë. Për Së fundi, deri tani nuk ka emra të regjistruar herë të parë në historinë e politikës shqiptare të për të diskutuar, kështu që për të shfrytëzuar kohën viteve të fundit, shtylla më e rëndësishme që ka prej 60 minutash, sipas Rregullores, jeni të ftuar mbajtur në ekuilibër në momente deçizive një të regjistroni emrat. politikë, që, fatkeqësisht në shumë raste është Zoti Paloka, urdhëroni! bërë shkaktare e destabilizimit të vendit, pra Edi Paloka – Faleminderit, zoti Kryetar i konsensusi, sot po ekzekutohet nga Rama Parlamentit! Kryeministër. Akti i Ramës nuk është një detaj Po flas këtu në emër të të gjithë opozitës teknik i parëndësishëm, dhe për më tepër pozitiv, shqiptare. Siç thatë ju, në Parlament është siç po u serviret partnerëve tanë në Bruksel. Ky depozituar një akt normativ i qeverisë shqiptare. është një akt i pastër politik, me synime të qarta, Të dashur qytetarë, që lidhen me shkatërrimin e administratës Kur ne denoncuam dhunën dhe arrogancën shtetërore dhe me zëvendësimin e saj me një tufë me të cilën Edvin Rama u prezantua që ditën e butaforike të përbërë nga ortakët e Koços dhe të parë të tij në Parlament, dikush nga maxhoranca Lames, që janë donatorët e Ramës. Gjithçka e quajti këtë “një furtunë në gotë” të Partisë bëhet, që ashtu siç po ndodh edhe këto ditë, Rama Demokratike. dhe Koço të kenë kohë të ndajnë sinoret, njëri të Kur ne protestuam pas kërcënimit të Edvinit marrë Albpetrolin dhe tjetri legalizimet. Unë tatimet kryeministër, se ne ende nuk kemi parë asgjë nga e ti doganat. Unë mora bionden, ti merr brunen. dhuna që ai paska planifikuar në kokën e tij të Këto janë pazaret që po bëhen sot në kurriz të sëmurë, Kryetari i Parlamentit na tha se Rama shqiptarëve. Vetëm për hir të këtyre pazareve të është thjesht shakaxhi. pista, u godit konsensusi dhe vendi po çohet Sot ndodhemi para një fakti të kryer. Një akt përsëri në rrugën e konfliktit dhe destabilitetit normativ i kësaj qeverie, i datës 30 shtator, është politik. kthyer në aktin më të rëndë politik dhe antiligjor të Rama është pjellë e konfliktit. Ai nuk ka të gjithë historisë së pluralizmit shqiptar. Akti ndërmarrë kurrë akte në interes të shqiptarëve, normativ i qeverisë, një akt antikushtetues, i cili por ka llogaritur vetëm interesat e tij, edhe kur ato praktikisht shfuqizon për 6 muaj ligjin “Për kanë qenë me pasoja mjaft të rënda për shqiptarët. nëpunësin civil”, nuk hedh në erë vetëm këtë ligj, Me këto interesa po kërkohet të ndyhet sot edhe por konsensusin e arritur me mjaft vështirësi më ky Kuvend. Ju keni vendosur që jashtëqitjen e 30 maj të këtij viti, për miratimin e ligjit. Ramës në qeveri ta kaloni për t’u përmjerrë këtu Ju, zoti Meta, i dini shumë mirë vështirësitë në parlament, me shpresë se kështu do ta lani që u kaluan, duke u vendosur në pozicionin e ligjërisht, pa i dhënë mundësi as Gjykatës negociatorit që t’i mbushnit mendjen aleatit tuaj të Kushtetuese të shprehet. Sigurisht që do ta bëni, ri të realizonte atë që Brukseli na kërkonte prej megjithëse e dini shumë mirë që as kjo dhe as kohësh, si kusht të qartë, të vetëm dhe të fundit, marrja me qira apo blerja e deputetëve, nuk e për t’i dhënë Shqipërisë statusin e vendit kandidat zgjidh problemin. Konsensusi politik nuk peshohet për në BE: konsensusin. Ju të gjithë e dini shumë me kile deputetësh. mirë se kushti i BE-së, pavarësisht rëndësisë së Sidoqoftë, ju bëjeni atë që keni nisur, ne do tyre, nuk ishin tre ligjet në vetvete, por konsensusi. t’ju lëmë ta shijoni deri në fund dhe nuk do të Miratimi i tre ligjeve kërkohej vetëm si tregues bëhemi në asnjë lloj mënyre pjesë e kësaj. Për ne i mirëkuptimit politik, pra si tregues i faktit që, Rama e ka nisur ashtu siç e prisnim, pra me realisht, të gjitha palët e politikës shqiptare ishin provokime, me arrogancë prej të forti, me shpërfillje

268 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

të ligjit dhe të Kushtetutës dhe me përplasje me arritur në një konkluzion të përbashkët. opozitën, por që shumë shpejt do ta çojnë në Megjithatë kjo nuk ka mbaruar këtu. Jam i përplasje me të gjithë shqiptarët. autorizuar në emër të qeverisë shqiptare që t’i Faleminderit! ripërsëris ftesën opozitës për të diskutuar për këtë (Deputetët e opozitës largohen nga salla.) çështje. Koha do të tregojë që ne nuk kemi pasur Ilir Meta – Po, urdhëroni zoti Celibashi! asnjë interes politik, edhe pse mendoj se çdo Ilirian Celibashi – Faleminderit, zoti Kryetar! opozitë në këtë situatë do ta kishte ngritur këtë Fillimisht, dua të shpreh keqardhjen për shqetësim dhe ne e mirëkuptojmë shqetësimin e largimin e kolegëve të opozitës, pasi do të ishte opozitës për këtë çështje. një mundësi e mirë për ta debatuar këtë iniciativë Procesi i pas miratimit të këtij akti normativ të qeverisë, por, gjithashtu, do të ishte edhe në do të jetë një proces, i cili mund të monitorohet interes të publikut. lehtësisht. Kush është i interesuar mund të mbajë Në emër të qeverisë, dua të sqaroj se nevoja shënime dhe mund të shikojë nëse kjo iniciativë për të ndryshuar këtë ligj, që realisht është miratuar erdhi si rrjedhojë e nevojës për ta bërë këtë ligj të me konsensusin e plotë të të dyja palëve, të pozitës zbatueshëm, për të mos pasur një ligj më shumë e të opozitës së shkuar, ka ardhur për shkak të akoma në korpusin e ligjeve të cilat nuk zbatohen pamundësisë ligjore, objektive që ky ligj të zbatohej në Republikën e Shqipërisë, por që, realisht, ky në mungesë të kuadrit nënligjor, i cili e bën të ligj të gjente vendin e tij dhe të respektojë edhe zbatueshëm këtë ligj, pasi mendoj, se është e konsensusin politik të arritur ndërmjet forcave qartë, të paktën për atë pjesë të kolegëve të politike, pozitës dhe opozitës së shkuar. opozitës, të cilët kanë formimin e plotë juridik, që Prandaj do të ritheksoj edhe një herë se janë në mungesë të kuadrit nënligjor ky ligj është të gjitha mundësitë që të punojmë bashkërisht, absolutisht i pazbatueshëm. Kjo qeveri nuk ka pozita dhe opozita, për të gjetur gjuhën e pasur mundësi kohore për ta krijuar dhe për ta mirëkuptimit për këtë iniciativë tonën. formalizuar këtë kuadër nënligjor. Faleminderit! Ne e kuptojmë shumë mirë se ta rikonsiderosh Ilir Meta – Faleminderit, zoti Celibashi! këtë akt, kur ai ka kaluar me konsensusin e plotë Unë si kryetar i Kuvendit dua të vlerësoj faktin të qeverisë dhe të opozitës së shkuar, është pak e se janë zhvilluar takime nga ana e qeverisë me dy vështirë, por argumentet e këtij ndryshimi janë grupet opozitare, ndërkohë që është kërkuar takim vetëm argumente ligjore dhe aspak politike, edhe zyrtar edhe me grupin parlamentar të PD-së, para pse fakti i miratimit me konsensus të këtij akti, në se një akt i tillë të kalonte në Këshillin e Ministrave, mos një argument, është një pretekst shumë i mirë me qëllim ekspozimin e arsyeve dhe argumenteve për ta debatuar politikisht. që çojnë në një iniciativë të tillë. Unë gjej rastin që në emër të qeverisë së Njëkohësisht, dua të theksoj se rendi i sotëm Republikës së Shqipërisë t’i bëj me dije opinionit i ditës është miratuar me konsensus të plotë nga publik se kjo iniciativë është konsultuar të gjithë kryetarët e grupeve parlamentare, ndërsa vetëm me partnerët ndërkombëtarë, veçanërisht akti normativ hyn automatikisht në programin e me SIGMA-n. Ne kemi gjetur aprovimin dhe punës, në bazë të nenit 26, pika 7 e Rregullores. konsensusin e tyre për këtë iniciativë të qeverisë Megjithatë, pavarësisht nga reagimi i grupit shqiptare, pasi edhe ata, ashtu si ne, kanë parë parlamentar të PD-së, për të cilin shpreh që ky ligj, qysh në momentin e hyrjes së tij në fuqi, keqardhje, shpresoj që ata të marrin pjesë në është absolutisht i pazbatueshëm. Kemi dashur diskutimin në komisione dhe në seancë plenare që këtë debat dhe këtë konsultim ta bëjmë edhe kur të diskutohet ky akt. me kolegët e nderuar të opozitës. Në mënyrë Fjalën e ka zonja Xhuvani. zyrtare, ne ju kemi nisur ftesat për të diskutuar Luiza Xhuvani - Dje u nda nga jeta një nga paraprakisht, përpara se qeveria ta miratonte këtë figurat më të shquara të kinemasë dhe teatrit, iniciativë. Me keqardhje dua të them se as “Artistja e Merituar”, “Mjeshtrja e Madhe e Punës”, formalisht, nuk kemi marrë përgjigje për ftesën zonja Drita Pelingu. Në emër të të gjithë komunitetit tonë, pasi mendojmë se do të ishte një rast i mirë artistik, kërkoj të mbajmë një minutë heshtje. që duhet diskutuar, bazuar në argumente juridike (Deputetët ngrihen në këmbë dhe mbajnë dhe vetëm me argumentet juridike kemi për të 1 minutë heshtje.)

269 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Ilir Meta – I paharruar qoftë kujtimi i saj! Projektvendimi për lirimin nga detyra të zotit Vazhdojmë me rendin e ditës. Denar Biba, anëtar i KQZ-së. Ka ndonjë vërejtje për procesverbalin e Hapet votimi me elektronikë. seancës plenare të datës 26.09.2013? Nuk ka. Mbyllet votimi. Faleminderit! 75 vota pro, 7 deputetë nuk kanë votuar, asnjë Miratohet. abstenim. Kalojmë në projektvendimet e parashikuara në Projektvendimi për lirimin nga detyra të zotit rendin e ditës, të cilat miratohen me shumicë votash. Jani Jani, anëtar i KQZ-së. Hapet votimi për prezencën, në bazë të nenit Hapet votimi me elektronikë. 56 të Rregullores. Mbyllet votimi. Mbyllet votimi. 77 vota pro, 6 deputetë nuk kanë votuar. Janë 82 deputetë të pranishëm. Të tria projektvendimet miratohen. Vazhdojmë me votimin e projektvendimeve. Kush dëshiron të marrë fjalën? Projektvendimi për lirimin nga detyra të zonjës Nuk ka. Faleminderit! Albana Shtylla, anëtare e KQZ-së. Seancën e konsideroj të mbyllur. Për seancën Hapet votimi me elektronikë. e radhës do të njoftohet së afërmi. Mbyllet votimi. Faleminderit! 76 vota pro, 6 deputetë nuk kanë votuar, asnjë abstenim. (Seanca u mbyll në orën 11:15)

270 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

E enjte, 10.10.2013 Drejton seancën Kryetari i Kuvendit, Seanca e paradites, ora 10:40 z. Ilir Meta

Rendi i ditës: - Grupi Parlamentar i PD-së - Grupi Parlamentar i PS-së 1. Miratimi i procesverbalit të seancës plenare, - Koha e votimit: datë 03.10.2013. - Votim në parim 2. Projektligji “Për disa ndryshime në ligjin nr. - Shqyrtim nen për nen 10463, datë 22.09.2011 “Për menaxhimin e (Paraqitje e amendamenteve nëse ka.) integruar të mbetjeve”, të ndryshuar”. - Votim nen për nen. (me shumicë të thjeshtë) - Votim në tërësi. - Pyetje 4. Projektligji “Për sigurinë në tunelet rrugore”. - Paraqitje e projektligjit nga nismëtari (me shumicë të thjeshtë) - Shprehet komisioni përgjegjës për - Pyetje Veprimtaritë Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin - Paraqitje e projektligjit nga nismëtari (paraqitje e raportit nga kryetari i komisionit) - Shprehet komisioni përgjegjës për - Për dhënie mendimi shprehet Komisioni për Veprimtaritë Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin. Integrimin Europian. (Paraqitje e raportit nga (Paraqitje e raportit nga kryetari i komisionit.) kryetari i komisionit.) - Për dhënie mendimi shprehet Komisioni për - Fjala e relatorit të projektligjit, Besnik Baraj Sigurinë Kombëtare. (Paraqitje e raportit nga - Diskutime kryetari i komisionit.) (Shprehen grupet parlamentare): - Për dhënie mendimi shprehet Komisioni për - Grupi Parlamentar i PR-së Integrimin Europian. (Paraqitje e raportit nga - Grupi Parlamentar i PDIU-së kryetari i komisionit.) - Grupi Parlamentar i LSI-së - Fjala e relatorit të projektligjit, Artan Gaçi - Grupi Parlamentar i PD-së - Diskutime - Grupi Parlamentar i PS-së (Shprehen grupet parlamentare): - Koha e votimit: - Grupi Parlamentar i PR-së - Votim në parim - Grupi Parlamentar i PDIU-së - Shqyrtim nen për nen - Grupi Parlamentar i LSI-së (Paraqitje e amendamenteve nëse ka.) - Grupi Parlamentar i PD-së - Votim nen për nen. - Grupi Parlamentar i PS-së - Votim në tërësi. - Koha e votimit: 3. Projektligji “Për masat kundër financimit - Votim në parim të terrorizmit”. - Shqyrtim nen për nen (shumicë e thjeshtë) (Paraqitje e amendamenteve nëse ka.) - Pyetje - Votim nen për nen. - Paraqitje e projektligjit nga nismëtari. - Votim në tërësi. - Shprehet komisioni përgjegjës për Çështjet 5. Projektvendim “Për zgjedhjen e kryetarit të Ligjore, Administratën Publike dhe të Drejtat e Bordit të Komisionerëve të Entit Rregullator të Njeriut. (Paraqitje e raportit nga kryetari i komisionit.) Energjisë”. (Propozim i ekipit përzgjedhës.) - Për dhënie mendimi shprehet Komisioni për (me shumicë të thjeshtë) Sigurinë Kombëtare - Shprehet komisioni përgjegjës për (Paraqitje e raportit nga kryetari i komisionit.) Veprimtaritë Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin. - Fjala e relatorit të projektligjit, Ermonela Felaj (Paraqitje e raportit nga kryetari i komisionit.) - Diskutime - Fjala e relatorit të çështjes, Parid Cara (Shprehen grupet parlamentare): - Diskutime - Grupi Parlamentar i PR-së (Shprehen grupet parlamentare): - Grupi Parlamentar i PDIU-së - Grupi Parlamentar i PR-së - Grupi Parlamentar i LSI-së - Grupi Parlamentar i PDIU-së

271 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

- Grupi Parlamentar i LSI-së e Kryetarëve. - Grupi Parlamentar i PD-së Për çështje jashtë rendit të ditës, në - Grupi Parlamentar i PS-së mbështetje të nenit 46 të Rregullores, ka regjistruar - Koha e votimit: emrin vetëm deputeti Bujar Kllogjri. - Votimi Lidhur me diskutimin në parim të projektligjeve 6. Projektvendim “Për zgjedhjen e anëtarit të dhe të akteve për të cilat u njohët në rendin e ditës, Këshillit të Lartë të Drejtësisë, zotit Sokol Çomo”. dua t’ju bëj me dije se deri tani lidhur me (Propozim i Kuvendit) projektligjin “Për disa ndryshime në ligjin “Për - Shprehet komisioni përgjegjës për Çështjet menaxhimin e integruar të mbetjeve”, të ndryshuar” Ligjore, Administratën Publike dhe të Drejtat e kanë regjistruar emrat deputetët: Lefter Koka, Erjon Njeriut. (Paraqitje e raportit nga kryetari i Braçe, Niko Peleshi, Besnik Baraj, Edmond komisionit.) Haxhinasto, Namik Dokle, Eduard Shalsi, - Fjala e relatorit të çështjes, Armando Eglantina Gjermeni, Evis Kushe, Eduard Bejko, Subashi. Ervin Koçi, Blendi Klosi, Robert Bitri, Gledion - Diskutime Rehovica dhe Petrit Vasili. (Shprehen grupet parlamentare): Për projektligjin “Për masat kundër financimit - Grupi Parlamentar i PR-së të terrorizmit” kanë regjistruar emrat deputetët: - Grupi Parlamentar i PDIU-së Ermonela Felaj, Piro Lutaj, Taulant Balla, Spartak - Grupi Parlamentar i LSI-së Braho dhe Petrit Vasili. - Grupi Parlamentar i PD-së Për projektligjin “Për sigurinë në tunelet - Grupi Parlamentar i PS-së rrugore” kanë regjistruar emrat deputetët: Eduard - Koha e votimit: Shalsi, Piro Kapurani dhe Petrit Vasili. - Votimi Për projektvendimet nuk ka emra të 7. Projektvendim “Për shqyrtimin dhe regjistruar. miratimin me procedurë të përshpejtuar të Vazhdojmë me pikën e parë të rendit të ditës: projektligjit “Për miratimin e marrëveshjes për miratimi i procesverbalit të seancës plenare të kryerjen e shërbimit të auditimit të borxhit të datës 03.10.2013. ministrive kundrejt biznesit vendas dhe të huaj”. Ka vërejtje për procesverbalin? Nuk ka. (shumicë e thjeshtë) Miratohet. - diskutime: një folës pro, një folës kundër. Vazhdojmë me projektligjin “Për disa - Koha e votimit: ndryshime në ligjin nr.10463, datë 22.09.2011 “Për - Votimi menaxhimin e integruar të mbetjeve”, të 8. Diskutime për çështje jashtë rendit të ditës. ndryshuar”. - Koha e diskutimeve deri në 60 minuta. Në mbështetje të nenit 73 pika 2 e Rregullores, a ka pyetje për projektligjin? Ilir Meta – Mirëdita! Po, zoti Braçe. (Deputetët e opozitës nuk marrin pjesë në Erion Braçe – Faleminderit, zoti Kryetar! seancë.) Unë kam disa pyetje që kanë të bëjnë me Hapim seancën. zbatueshmërinë e ligjit deri tani. (Pasi lexon rendin e ditës.) Zoti Ministër, në respekt të nenit 49 të ligjit, Para se të fillojmë me rendin e ditës, dua t’ju do të doja të dija: sa leje ka dhënë qeveria e vë në dijeni se në mbështetje të nenit 44 pika 3 e mëparshme për importin e mbetjeve? Rregullores, në Kuvend është depozituar për Për sa kompani janë dhënë këto leje? A ka shqyrtim dhe miratim akti normativ nr.6, datë raste që e njëjta kompani ka marrë disa leje për 04.10.2013 “Për disa ndryshime dhe shtesa në importin e mbetjeve? ligjin nr.119/2012 “Për buxhetin e vitit 2013”, i Cila është sasia që është legjitimuar nga paraqitur nga Këshilli i Ministrave në datën qeveria për importin e mbetjeve? 07.10.2012. Në nenin 49 thuhet qartazi: “Kërkuesi i Sipas nenit 26 pika 7 e Rregullores, ky akt autorizimit të importit të mbetjeve jo të rrezikshme normativ hyn automatikisht në programin e punës, duhet të provojë se janë shfrytëzuar të gjitha i cili është miratuar me konsensus nga Konferenca mbetjet sipas llojit dhe kodit të kërkuar në vend”. A

272 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

e ka zbatuar qeveria e mëparshme këtë pikë të Plehrave në Shqipëri, të cilët, dua ta theksoj, për nenit 49 në çdo rast që janë dhënë lejet? herë të parë u dëgjuan në një komision parlamentar Pyetja e fundit: në pikën 6 të nenit 49 thuhet: dhe më pas u dëgjuan edhe në komisionet e tjera “Autorizimi për importin e mbetjeve jo të rrezikshme parlamentare. është i vlefshëm vetëm për një periudhë deri në 1 Dua të ritheksoj se qeveria e re sjell në vit”. A keni dijeni që qeveria e mëparshme të ketë Parlament projektligjin “Për menaxhimin e dhënë leje me afat më të gjatë se sa 1 vit? integruar të mbetjeve” si i pari i kësaj qeverie dhe, Ilir Meta – Ka pyetje nga deputetë të tjerë? sigurisht, Komisioni i Integrimit Europian vlerësoi Nuk ka. Po, zoti Koka. se ky projektligj përmban në vetvete gjithashtu Lefter Koka – Faleminderit, zoti Braçe! edhe rekomandime të rëndësishme të BE-së dhe Sigurisht, kjo është e gjithë tematika dhe është në përputhje të plotë me direktivën përkatëse ndoshta nisma që qeveria mori për ndalimin e të Komunitetit Europian. importit, sepse shumë nga pyetjet që ju drejtuat Për këtë qëllim komisioni me shumicë votash kanë dritëhijet e tyre. votoi pro në unanimitet kalimin në seancë të këtij Për sa u përket lejeve të importit, për vitin 2013 projektligji. janë dhënë autorizime për rreth 23 mijë tonë për Përgëzime qeverisë për mbajtjen e një import dhe deri në këtë moment që flasim janë premtimi të rëndësishëm të maxhorancës së re, importuar afërsisht 4 mijë tonë, kjo kryesisht atë të moslejimit të hyrjes më në Shqipëri të plastikë, politilet, jo pet dhe nuk ka asnjë import të plehrave nga vende të tjera! lëndëve të tjera si ato të letrës. Siç jeni njohur, Faleminderit! skrapi tashmë nuk bën pjesë në listën e gjelbër të Ilir Meta – Faleminderit, zoti Balla! mbetjeve. Tashmë, në rastin kur mbi 95% është i Në emër të Komisionit për Veprimtaritë homogjenizuar si metal, ai nuk klasifikohet më si i Prodhuese, Tregtisë dhe Mjedisit, që është edhe tillë. Siç e përmenda, janë dhënë autorizime për komisioni përgjegjës, fjalën e ka zoti Shalsi. rreth 23 mijë tonë dhe, në fakt, janë importuar 4 Eduard Shalsi – Komisioni për Veprimtaritë mijë tonë dhe këto janë të dy kompanive, ndërkohë Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin mori në shqyrtim të pajisur me leje janë më shumë se sa 5 kompani. në datën 7 tetor, në cilësinë e komisionit Kjo është sasia e legjitimuar, 4 mijë tonë deri në përgjegjës, projektligjin “Për disa ndryshime në këto momente. ligjin nr.10463, datë 22.09.2011 “Për menaxhimin Për sa i përket nenit 49, ku një nga kushtet e integruar të mbetjeve”, të ndryshuar”. është që kompanitë importuese duhet të provojnë Ashtu sikurse edhe Komisioni i Integrimit, pranë Këshillit të Ministrave dhe Ministrisë së edhe ne dëgjuam përfaqësuesit e shoqërisë civile, Mjedisit se kanë ezauruar të gjitha mundësitë e por ftuam për të dëgjuar edhe përfaqësuesit e riciklimit në vend, deri tani nuk është plotësuar industrisë së riciklimit në Shqipëri. Ky projektligj asnjë kërkesë, sepse për rastin në fjalë ne ka ardhur si pasojë e një realiteti dramatik prej 20 eksportojmë rreth 60 mijë tonë, çka do të thotë vjetësh në Shqipëri: mospasjes së asnjë minimalisht se kërkesa nuk është respektuar, mekanizmi për ta përmirësuar situatën. I vetmi el- sepse kemi importuar 4 mijë tonë dhe kemi ement pozitiv që ne pamë në këtë panoramë është eksportuar disa herë më shumë. ekzistenca e disa impianteve të ricklimit si ato të Faleminderit! letrës dhe të plastikës, gjë që do të donim të mos Ilir Meta – Faleminderit, zoti Ministër! atrofizoheshin, por, përkundrazi, të fuqizoheshin Kalojmë në shprehjen e mendimit të tashmë me lëndë të parë vendase dhe jo të komisioneve. importuar nga jashtë. Po, zoti Balla, në emër të Komisionit të Në përfundim të diskutimeve komisioni miratoi Integrimit Europian. projektligjin dhe u shpreh dakord për miratimin e Taulant Balla– Komisioni i Integrimit Europian tij në seancë plenare. shqyrtoi projektligjin e ardhur nga qeveria. Gjatë diskutimit nen për nen të projektligjit Përfaqësuesit e qeverisë bënë prezantimin e komisioni vendosi të bëjë disa vërejtje, të cilat i qëllimeve për miratimin e këtij projekligji. Në këtë janë paraqitur Kuvendit. komision morën pjesë edhe përfaqësues të Faleminderit! shoqërisë civile, të Aleancës kundër Importit të Ilir Meta – Faleminderit, zoti Shalsi!

273 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Zoti Baraj, si relator i çështjes, dëshironi të riciklimin e mbetjeve që gjenerohen në vend dhe shpreheni? pakëson sasinë e atyre që hidhen në vende me Po, urdhëroni! depozitim, duke bërë të mundur reduktimin e Besnik Baraj – Arsyeja e vërtetë pse lind si ndotjes së mjedisit. Rritja e riciklimit të mbetjeve domosdoshmëri amendimi i këtij ligji është i lidhur bën të mundur rritjen e jetëgjatësisë së landfill-it me faktin se edhe eksperienca dyvjeçare ka dhe për pasojë zvogëlon koston për trajtimin e tyre, provuar fare qartë se ligji i mëparshëm nuk kishte si dhe shpenzimet për ndërtimin e landfill-eve. asnjë impakt, pasi i mungonin mekanizmat dhe Në strategjinë kombëtare të menaxhimit të incentivat për të stimuluar ndarjen në burim, i cili mbetjeve janë përcaktuar disa objektiva për është proces i domosdoshëm për mirëmenaxhimin drejtimin, parandalimin, reduktimin, riciklimin, e mbetjeve urbane në Shqipëri. Ne jemi të bindur rikuperimin dhe asgjësimin e mbetjeve që se nëpërmjet heqjes së mundësisë së importimit gjenerohen në vend. të mbetjeve, të gjithë faktorët shoqërorë, politikë, Importi i mbetjeve të rrezikshme bie në administrativë, qeverisës në Shqipëri do të kundërshtim me qëllimin e ligjit, që, sipas realizojnë atë që natyrshëm vendet fqinje e kanë parashikimit të nenit 1, është mbrojtja e mjedisit realizuar dhe vendi ynë, për fat të keq, bën një dhe e shëndetit të njeriut nëpërmjet parandalimit diferencë në krahasim me këto vende. Sigurisht, ose pakësimit të ndikimeve negative nga gjenerimi në këtë rast kërkohet përgjegjshmëria e gjithë dhe menaxhimi i mbetjeve. këtyre faktorëve duke filluar në radhë të parë nga Nga eksperienca dhe nga analiza e impaktit pushteti lokal, ku ligji i integruar i menaxhimit të rreth 2-vjeçar të lejimit të importit të mbetjeve mbetjeve luan rolin determinues. Kjo nuk duhet rezulton se kjo masë nuk ka ndihmuar në t‘u lihet në dorë vetëm ricikluesve, por gjithsecili, reduktimin dhe në riciklimin e mbetjeve në territorin duke filluar nga individi, familja e duke përfunduar e Republikës së Shqipërisë. te Parlamenti, të marrë përgjegjësinë e duhur për Dispozitat që lejojnë importin e mbetjeve me të realizuar këtë sfidë, që është e të gjithë qëllim riciklimin e tyre në Shqipëri nuk kanë ndikuar shoqërisë shqiptare. dhe nuk kanë justifikuar implementimin e direktivës Faleminderit! së Bashkimit Europian për zbatimin e parimit të Ilir Meta – Faleminderit, zoti Baraj! vetëmjaftueshmërisë dhe afërsisë. Sipas direktivës Vazhdojmë me diskutimet. së BE-së, neni 16, çdo vend duhet të synojë të Fjalën e ka zoti Lefter Koka. menaxhojë mbetjet e veta dhe ato duhet të Lefter Koka – I nderuar zoti Kryetar i trajtohen sa më afër burimit të prodhimit. Për të Kuvendit, kompensuar apo minimizuar impaktin negativ te I nderuar zoti Kryeministër, ricikluesit kërkohet të rritet interesi për të ricikluar Të nderuar deputetë, mbetjet që gjenerohen në vend, duke përmirësuar Projektligji, që sot do të transformohet në ligj rrjetin e grumbulluesve dhe mbetjeve të në Kuvendin e Shqipërisë, është pikërisht “Për diferencuara. Ministria do të propozojë në Këshillin menaxhimin e integruar të mbetjeve”. Ky është një e Ministrave masa që do të ndikojnë pozitivisht në ligj i hartuar në përputhje të plotë me sugjerimet e industrinë e riciklimit. Unë jam optimist se kjo bëra nga BE-ja. Është një ligj shumë më kompleks situatë do të kalojë. sesa tri nenet që ne sot po kërkojmë të ndryshojmë. Siç e kemi cilësuar më lart, prioritet do t’i jepet Kjo erdhi si një nismë e shoqërisë civile, e riciklimit. Do të bëjmë të mundur afrimin e afateve mbështetur me kohë nga Partia Socialiste, për për ndarjen e mbetjeve në burim, në bashkëpunim ndalimin e importit të mbetjeve në territorin e të ngushtë me pushtetin vendor. Do të shihet Republikës së Shqipërisë. mundësia që subvencioni, që jep pushteti qendror Nisma ishte normale dhe konsistonte në në formën e grantit të njësive vendore, të rritet dhe konstatimin e mungesës së sistemit të monitorimit pjesa që duhet për menaxhimin e integruar të të mbetjeve që hyjnë në territorin e Shqipërisë. Pra, mbetjeve të jepet e kushtëzuar. Tjetër mundësi kishim rrezikun që mund të hynin edhe mbetje të është ndërhyrja tek taksat apo zbulimi i TVSH-së. rrezikshme. Gjithashtu, duhet të nxitet partneriteti publik- Çfarë sjell projektligji i ri? privat nëpërmjet ndërtimit të impianteve për një Projektligji i ri sjell rritjen e interesit për përpunim sipas standardeve europiane nëpërmjet

274 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

koncesioneve. Administrimi i mbetjeve në Shqipëri qendror dhe rajonal, mungesa e implementimit të është në nivel të ulët. Me sistemin për grumbullimin kushteve të grumbullimit, të ndarjes dhe të riciklimit e mbetjeve të ngurta janë pajisur vetëm qytetet, të mbetjeve nga kompanitë e kontraktuara nga por jo zonat rurale. Aktualisht, praktikohet shumë njësitë e qeverisjes vendore. pak riciklimi. Mbetjet asgjësohen në Në strategjinë kombëtare të menaxhimit të vendgrumbullimet e mbetjeve, të cilat nuk mbetjeve është sugjeruar se landfill-i është metoda plotësojnë asnjë lloj kriteri, duke bërë të mundur me koston më të ulët dhe më lehtë e ndotjen e mjedisit dhe rrezikimin e shëndetit të menaxhueshme. Kjo nuk do të thotë se nuk do të njerëzve. Aktualisht janë ndërtuar, edhe në aplikohen metoda të tjera. Në ministrinë tonë janë funksion të dy landfill-eve, landfill-i i Bushatit dhe paraqitur shumë kompani të huaja për ndërtimin e ai i Sharrës. Ka filluar ndërtimi i landfill-it për zonën landifill-it, inçeneratorit, impianteve komplekse, që jugperëndimore me financimin e Bankës Botërore bëjnë të mundur një përpunim të mbetjeve urbane dhe pritet fillimi i ndërtimit të landfill-it për qarkun e me metoda bashkëkohore. Ne jemi të bindur dhe Korçës, financuar nga KfW-ja. të vendosur të ruajmë mjedisin, të pastrojmë Përparimi më i madh, për sa i përket Shqipërinë dhe mbetjet t’i kthejmë në një burim administrimit të mbetjeve të deritanishme, është fitimi për industrinë vendase. Prandaj, mendoj se bërë në fushën e legjislacionit. Legjislacioni për projektligji, që sot kërkojmë ta kthejmë në ligj, i administrimin e mbetjeve në Shqipëri ka përparuar shërben qëllimit kryesor që është pastrimi i vendit. me miratimin e ligjeve të reja, vendimeve, Unë jam i bindur se edhe problematikat që rregulloreve, udhëzimeve, që pasqyrojnë direktivat kanë industritë vendase do të gjejnë mbështetjen dhe vendimet e KE-së dhe kërkesat e konventës e qeverisë shqiptare, për të mundësuar ushtrimin së Bazelit. e këtij aktiviteti kaq të rëndësishëm për pastrimin Parimet kryesore të administrimit të mbetjeve e vendit. janë: ligji “Për mbrojtjen e mjedisit”, ligji “Për Faleminderit! administrimin e mbetjeve spitalore”, vendimi i Ilir Meta – Faleminderit, zoti Koka! Këshillit të Ministrave për administrimin e mbetjeve Urdhëroni, zoti Braçe! spitalore, vendimi i Këshillit të Ministrave për Erion Braçe – Faleminderit, zoti Kryetar! miratimin e strategjisë dhe planit kombëtar, ligji “Për Të nderuar deputetë, menaxhimin e integruar të mbetjeve” dhe ligji “Për Dy vjet më parë është bërë i njëjti debat në mbrojtjen e mjedisit”. sallën e Kuvendit. Ishte dita kur qeveria e Sali Zbatimi i legjislacionit është i dobët për Berishës u paraqit në Kuvend pikërisht me këtë momentin dhe pa dyshim nevojitet rritja e masave projektligj; disa nga nenet e të cilit ne duam të ndëshkimore kundër shkelësve të legjislacionit shfuqizojmë sot. Për fat të keq, autorët e atij mjedisor. Ndëshkimet duhet të jenë efektive, projektligji sot mungojnë, duke iu shmangur një propocionale dhe të bindshme. debati mbi efektet më shumë se 1-vjeçare të Mbështetur në strategjinë dhe në planin zbatimit të këtij ligji. Por, për fat të mirë, kombëtar të menaxhimit të mbetjeve, objektivi për maxhoranca e re po mban fjalën e dhënë në ndarjen e mbetjeve në burim, si afat kohor ka vitin seancën parlamentare të dy vjetëve më parë. Ne 2015. Siç e përmendëm edhe më sipër, këto afate sot do të shfuqizojmë ato nene për të cilat kemi do të afrohen duke bashkëpunuar ngushtë me pasur një qëndrim të qartë 2 vjet më parë dhe që pushtetin vendor. kanë qenë në mbrojtje të interesit publik, si dhe të Problemet e menaxhimit të mbetjeve janë: shëndetit publik të qytetarëve të Republikës së moszbatimi i kërkesave ligjore për menaxhimin e Shqipërisë. integruar të mbetjeve nga njësitë vendore, niveli i Në atë seancë u krijuan disa mite njëherësh. ulët i infrastrukturës dhe shkallës së riciklimit të Unë dua të ndalem në disa prej tyre. mbetjeve urbane, pagesat e ulëta nga qytetarët Së pari, u tha se ligji është tërësisht në për taksën e pastrimit, niveli i ulët i vjeljes së taksës funksion të pastrimit të këtij vendi dhe të trajtimit për mbetjet nga njësitë e qeverisjes vendore, modern të mbetjeve që krijohen në vend. Për fat shkalla e ndërgjegjësimit të qytetarëve, që ende të keq, periudha nga hyrja në fuqi e ligjit e deri tani lë shumë për të dëshiruar, koordinimi i dobët midis ka dëshmuar krejtësisht të kundërtën. Ky vend nuk ministrive dhe institucioneve të tjera në nivel është më i pastër se 2 vjet më parë. Ky vend nuk

275 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ka më pak mbetje se 2 vjet më parë. Përkundrazi, Kuvend, palës së sipërmarrjes. Kam këtu një listë ky vend sot ka namin e një republike të pistë, të me gati 60 sipërmarrje që merren me këtë çështje. ndotur, të një republike që, veç ndotjes nga mbetjet, Midis tyre ka vërtet sipërmarrës të ndershëm. Por ka marrë mbi kurriz të saj edhe ndotjen që vjen më vjen keq të them se ata që merren drejtpërdrejt nga një sërë veprimtarish të tjera kriminale, të me letrën apo me kartonin janë shumë pak, vetëm lidhura edhe me këtë element, që po kthehet 6 kompani. Ndërkohë, ata që merren me metalet gjithnjë e më tepër në pjesë të përfitimeve të janë shumë, janë mbi 21 kompani. Ata që merren ligjshme e të paligjshme në këtë vend. me riciklimin e produkteve të naftës, një problem Nisma e sotme është në përputhje të plotë shumë i madh në këtë vend, jo vetëm për shkak të me direktivën europiane. E theksoj këtë, sepse industrisë së naftës, që ndot pa fund gjithë territoret qysh nga dita që qeveria ka marrë vendimin për ta ku ushtrohet, por edhe për shkak të konsumit të të sjellë këtë projektligj në Kuvendin e Shqipërisë, gjitha elementeve të tjera që kanë të bëjnë me në përputhje me programin e saj qeverisës, me lëvizjen e automjeteve, janë shumë pak, për të programin elektoral dhe me qëndrimet e mbajtura qëndruar vetëm 6 kompani, ashtu siç ata të 2 vjet më parë, ka pasur një agresion, në bazë të gomave të përdoruara nuk janë pak, por janë 13 të cilit ka qenë pikërisht shprehja apo artikulimi i kompani. Pra, në gjithë këtë gamë të kësaj faktit se ky ligj bie ndesh me standardet europiane. sipërmarrjeje, ajo që është më e dobishme dhe Jo, është e kundërta. që ka lidhje të drejtpërdrejtë me përpunimin e Nisma e sotme është në përputhje të plotë mbetjeve të vendit është shumë e vogël, dhe ajo me direktivën e BE-së, si dhe me interesat e që duhet të jetë miqësore me mjedisin, përsëri publikut shqiptar. Që nga hyrja në fuqi e ligjit e është shumë e vogël. Ndërkohë, pjesa tjetër, në deri më sot, i vetmi aspekt që ka funksionuar, i emër të të cilëve u ndërmor edhe ky ligj, në emër parashikuar në këtë ligj, ka qenë vetëm dhënia e të të cilëve u lejua edhe importi i këtij ligji, tërësisht lejeve për importin e mbetjeve. klientelist, 2 vjet më parë, natyrisht që është Në hapin e parë nuk kanë qenë vetëm ato zgjeruar, madje ka marrë edhe favore të tjera. mbetje, për të cilat tashmë ne jemi fare të qartë, Unë dua t’ju sugjeroj incetivat fiskale për të letra apo edhe plastmase, plastika e të tjera me favorizuar këtë pjesë të ricikluesve, që zhvillon një radhë. Kanë qenë, gjithashtu, edhe mbetjet aktivitet miqësor me mjedisin dhe të domosdoshëm metalore. Vetëm në një leje të dhënë nga Ministria për të prodhuar produkte të tjera, për të cilat ne e Mjedisit janë mbi 600.000 tonë mbetje metalore, kemi nevojë, po ashtu edhe eksporti. Gjendja sot të dhëna dhe të ardhura në Shqipëri, për një është shumë e keqe. Shqipëria nuk i ngjan vetëm kompani tjetër rreth 200.000. Tani e kanë asaj që thashë, pra një republike të ndotur, por, klasifikuar ndryshe, por, po t’i marrësh të gjitha në nga ana tjetër, për shkak të keqmenaxhimit të atyre total, përbëjnë një sasi të konsiderueshme, që nuk janë landfill- e, por fusha të mbledhjes së pavarësisht se sot i klasifikojnë si lëndë të para mbeturinave, për fat të keq i ngjan edhe tokës së apo si mbetje për riciklim. Gjithë aspekti tjetër, zjarreve, njësoj si në vendin fqinj, tokës së zjarreve, veçanërisht më i rëndësishmi, ai i ndarjes së ku mbetjet vetëm digjen, pasi cilido prej nesh, këtu mbetjeve në burim, nuk ka funksionuar për shkak nuk dua të fus çdo shqiptar, madje edhe ata që se detyrimet për funksionimin e tij nuk hynë në janë të ndërgjegjshëm për të mbrojtur mjedisin, i fuqi menjëherë, por u shtynë deri në vitin 2017. hedhin mbetjet atje ku i konsumojnë, jo brenda Ky ishte debati që ne bëmë në seancë 2 vjet shtëpisë së tyre, por jashtë ballkonit, në oborrin e më parë e që u refuzua deri në pafundësi dhe e pallatit, në sheshet e lagjeve, në parqe, në rrugë, votuan ashtu siç deshën, duke krijuar një problem në autostradë, në det, në lumë e të tjera me radhë. akoma më të madh e të shtuar në këtë vend, Ndoshta duhet ta nisim që këtu, duke edukuar apo krahas pamundësisë për të ndarë në burim mbetjet themeluar një kulturë të re, që ka në thelb ndarjen dhe për të zgjidhur njëherë e mirë problemin e e mbetjeve në burim. trajtimit të mbetjeve në vend, pra shtuan edhe Ky është problemi ynë themelor. Nuk e problemin e importit të mbetjeve të tjera. zgjidhim dot problemin e mbetjeve as me Zoti Ministër, ju pyeta pak më parë nisur edhe inçeneratorë, as me landfill-e. Duhet t’i ndajmë nga shqetësimi i palës tjetër, që është shprehur mbetjet që në burim, për t’i dhënë një herë e vazhdimisht kundër kësaj nisme të paraqitur në përgjithmonë zgjidhje këtij problemi, me të cilin janë

276 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

përballur edhe të tjerë para nesh tjetërkund dhe e qëndrueshëm, të shëndetshëm dhe ekologjikisht kanë zgjidhur. të përshtatshëm për brezat e sotëm dhe të Mbase duhet filluar që nga institucionet ardhshëm. Krijimi dhe ruajtja e një mjedisi të tillë, shtetërore, zoti Ministër! Imagjinoni: vetëm në këtë garantimi i standardeve të zhvilluara mjedisore, rresht ku gjendemi, mund të jenë mbi 10 kg letra, shfrytëzimi i burimeve natyrore, mbi bazën e që merren e hidhen direkt në koshin e plehrave, parimit të zhvillimit të qëndrueshëm, janë angazhim bashkë me mbetje të tjera, pa u ndarë dhe pa iu programor, por edhe detyrim moral ndaj të tashmes dhënë mundësi ricikluesve të letrës që ta kenë si dhe të ardhmes sonë të përbashkët. lëndë të parë për aktivitetin e tyre. Po të dalim prej Ligji nr. 10463, datë 22.09.2011 “Për Kuvendit, në qeveri, në institucione të tjera, në menaxhimin e integruar të mbetjeve” ka qenë dhe shkolla dhe ndërmarrje që janë publike, i mbetet një pjesë e rëndësishme e debateve të konsumojnë këto produkte që mund të jenë të institucioneve kushtetuese, faktorëve politikë, leverdishme për këtë industri. Pse të shkojmë tek specialistëve të mjedisit, qytetarëve, shoqërisë importi? I kemi këtu mbetjet. civile në përgjithësi. Më konkretisht, diskutimet Tani do të doja të sillja në vëmendjen tuaj një kanë qenë të fokusuara në dy nene të ligjit: 22 fakt shumë të rëndësishëm: monopolizimin apo dhe 49. Unë nuk po ndalem në detaje, pasi ministri tendencën për ta monopolizuar edhe këtë treg. Të i Mjedisit i citoi, por po i përmend shkurt. Neni 49 gjithë e kanë në vëmendje sjelljen e kryetarit të bie në kundërshtim me qëllimin e ligjit, që, sipas Bashkisë së Tiranës dhe klientelës rreth e qark tij, parashikimit të nenit 1, ka mbrojtjen e mjedisit dhe familjare ose jo, që sapo e nuhatën, iu turrën shëndetit të njeriut, nëpërmjet parandalimit ose fakirëve në fushën e mbetjeve, i përzunë prej andej pakësimit të ndikimit nga gjenerimi dhe menaxhimi dhe nga çdo rrugë e Tiranës apo Shqipërisë, vetëm i mbetjeve. Neni 6 përcakton se përparësi në e vetëm për të monopolizuar edhe tregun e menaxhimin e mbetjeve i jepet parandalimit të mbetjeve të riciklueshme në këtë vend. Kësaj mbetjeve. Në të dy rastet prioritet është reduktimi duhet t’i jepet fund. Nëse ky është një aktivitet i mbetjeve. fitimprurës, ku janë turrur të gjithë, ky aktivitet duhet Ne vlerësojmë se lejimi i importit të mbetjeve t’i shërbejë pastrimit të ambientit dhe krijimit të nuk ndihmon në reduktimin dhe riciklimin e mundësive për të gjithë, jo thjesht monopolistëve mbetjeve në territorin e Republikës së Shqipërisë. të lidhur me interesa që burojnë edhe nga Bashkia Dhe më e rëndësishmja: importimi i mbetjeve shton e Tiranës. edhe përdorimin e burimeve të mbetjeve. Faleminderit! Të nxisësh importin do të thotë t’i biesh shkurt Ilir Meta – Faleminderit, zoti Braçe! për të plotësuar kërkesat e një grupi biznesi, të Fjalën e ka zëvendëskryeministri, zoti Niko cilin ne nuk e injorojmë apo neglizhojmë, por ne Peleshi. vlerësojmë se kërkesa në vend është e Niko Peleshi – Të nderuar deputetë, mjaftueshme për të plotësuar kërkesën e këtij Projektligji “Për disa ndryshime në projektligjin sektori të biznesit për riciklimin. Pa dyshim, që të “Për menaxhimin e integruar të mbetjeve”’ ka tre plotësosh këtë kërkesë do të thotë që secili prej qëllime primare. Së pari, ndalimin e importit të institucioneve tona publike të bëjë detyrat e veta, mbetjeve në Shqipëri dhe parandalimin e futjes së do të thotë që njësitë e qeverisjes vendore të pakontrolluar të mbetjeve të rrezikshme në vend. marrin seriozisht ngritjen e një sistemi të integruar Së dyti, ai vjen në përmbushje të pikave të të menaxhimit të mbetjeve, do të thotë që programit tonë politik dhe qeverisës për nxitjen, institucionet qeverisëse të bëjnë presionin e duhur ngritjen dhe mirëfunksionimin e menaxhimit të pozitiv ndaj të gjithë faktorëve, edhe ndaj njësive integruar të mbetjeve në Republikën e Shqipërisë të qeverisjes vendore, për t’i çuar drejt ndarjes në dhe, së treti, ky projektligj vjen si një nismë në burim dhe drejt riciklimit. përafrim dhe jo në kundërshtim të direktivës së Në kushtet e mungesës së këtij presioni BE-së. pozitiv, pra në kushtet kur kërkesa në vend Një prej angazhimeve madhore të plotësohet nga importi, asnjë nga institucionet nuk programit politik qeverisës, i parë në përputhje do të lëvizë, të gjithë do të flenë gjumë dhe do të edhe me objektivat e zhvillimit të qëndrueshëm në ndiehen rehat, sepse kanë plotësuar nevojat e një vend, është ruajtja dhe krijimi i një mjedisi të grupi biznesi në Shqipëri për riciklim, nëpërmjet

277 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

importit. Ka kaluar kaq kohë dhe akoma nuk ka ç’mund të hyjë, duke ditur që në krahun tjetër, pra një përqindje të kënaqshme të riciklimit në burim. në krahun e biznesit të mbetjeve përtej kufijve tanë, Njësitë e qeverisjes vendore, që nuk kanë pasur rrjetet mafioze kanë shtrirë duart e tyre. mbështetje qeveritare deri më sot, me të drejtë nuk Në debatet e kaluara kërkesa e grupit kanë filluar ende të kenë landfill-et e tyre, siç e tha nismëtar qytetar për anulimin e importit të mbetjeve edhe deputeti Braçe. Sot mbetjet në Shqipëri është cituar si në kundërshtim me direktivën e BE- mblidhen në fusha mbetjesh jashtë të gjitha së dhe ligji është shitur si konform kësaj direktive. standardeve. Në fakt, sipas direktivës, neni 16 i saj, çdo vend Ndërtimi i landfill-eve pa dyshim që ka kosto, duhet të synojë të menaxhojë mbetjet e veta dhe kërkon burime të tjera buxhetore shtesë, por mbi mbetjet duhet të trajtohen sa më afër burimit të të gjitha edhe të donatorëve, të institucioneve të prodhimit. BE-ja ka lejuar kufizimin e importit të huaja, të cilat nuk mungojnë. Po pse nuk kemi mbetjeve në shtetet anëtare, duke përcaktuar pasur ne një zhvillim pozitiv në drejtim të mbulimit hapësirën e vendeve për të vendosur vetë se çfarë me landfill-e të Shqipërisë? Sepse institucionet lloj mbetjesh do të importohen, sasinë e tyre, në tona nuk kanë pasur një qasje të përbashkët, cilën mënyrë, nga cili vend etj. sepse ato s’kanë pasur vullnetin politik për të Për aq kohë sa BE-ja u jep mundësi vendeve zgjidhur në të mirë të shëndetit të qytetarëve anëtare të kufizojnë importin, do të thotë që çështjen e menaxhimit të mbetjeve në Shqipëri. vendeve joanëtare, që aspirojnë anëtarësimin, u Ne mendojmë se qeveria ka një rol shumë të lejohet kufizimi, pse jo edhe ndalimi, për aq kohë madh për të luajtur. Së pari, për të fuqizuar njësitë sa BE-ja nuk ka dispozita që u drejtohen pikërisht e qeverisjes vendore në mbledhjen e tarifës së këtyre vendeve dhe se importi i mbetjeve nuk është pastrimit, e cila është në kuotat më të ulëta në kusht për pjesëmarrje në BE. Kështu, importi i rajon. Së dyti, për t’i mbështetur në bashkëpunim mbetjeve bie ndesh me prioritetin që duhet të ketë me institucionet financiare ndërkombëtare me trajtimi i mbetjeve që prodhohen nga tregu shqiptar. burime financiare, që do të mundësonin ndërtimin Kjo do të thotë që me politika stimuluese fiskale, e landfill-eve apo të të gjitha teknologjive të tjera siç janë heqja e TVSH-së apo subvencionet, duhet për menaxhimin e mbetjeve. stimuluar industria e riciklimit që trajton mbetjet Ne mendojmë se në pamje të parë ky ligj, pa lokale. Lejimi i importit i bën të pamundura politika dyshim për një pjesë të caktuar, për biznesin e të tilla shtetërore, pasi nuk mund të subvencionohet ricikluesve, duket i dhimbshëm,por nga ana tjetër trajtimi i mbetjeve që vijnë nga jashtë. Për më tepër, do të kthehet në një presion të duhur ndaj të importimi i mbetjeve nga jashtë ul interesin për gjithëve ne, njësive të qeverisjes vendore apo trajtimin e mbetjeve që prodhohen brenda territorit qendrore, që të zgjidhin një herë e mirë çështjen e të Republikës së Shqipërisë. menaxhimit të integruar të mbetjeve, çështjen e Referuar marrjes së masave, Ministria e mbledhjes së diferencuar të mbetjeve, duke Mjedisit në bashkëpunim me ministritë e linjës, ka reduktuar mbetjet e pariciklueshme në vendin tonë. iniciuar procedurën për ngritjen e Komitetit Kjo është qasja jonë e ndryshme nga ajo e Kombëtar të Menaxhimit të Integruar të Mbetjeve, maxhorancës së djeshme, e cila i ra shkurt. E la me qëllim ngritjen e strukturave dhe marrjen e Shqipërinë me një standard nga më të ulëtit në masave konkrete për menaxhimin e integruar të rajon për sa i përket menaxhimit të integruar dhe tyre. plotësoi menjëherë kërkesën e biznesit nëpërmjet Së fundi, vlerësojmë se me anë të këtij importit. projektligji zgjidhet përfundimisht edhe çështja e Kjo nuk është kaq e thjeshtë, sepse, nëse do referendumit kundër importimit të tyre, që ishte të kishim institucione me integritet, do të kishim parashikuar për t’u zhvilluar më 22 dhjetor 2013. laboratorë, do të kishim kontrollin e duhur në pikat Mbi të gjitha, ky projektligj i jep integritet doganore. Importimi i mbetjeve nuk do të ishte më parlamentit, qeverisë, institucioneve publike dhe i problem shqetësues, ashtu siç nuk është në vende jep fund asfiksimit të mjeteve demokratike të të tjera të Europës, por të Europës së përparuar vendimmarrjes, me pjesëmarrjen e shoqërisë civile dhe jo në vendin tonë, ku kontrolli është në nivelet dhe të publikut nëpërmjet taktikave hileqare, më të ulëta, ku bashkë me hapësirën apo mbetjet, procedurale, shtyrjes së mundimshme dhe në që ligji iu jep hapësirë të importohen, pa le se infinit të trajtimit të një nisme që vjen nga shoqëria

278 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

civile apo grupet e qytetarëve. njeriut. Faleminderit! Në këtë drejtim do të duhet patjetër që shumë Ilir Meta – Faleminderit! faktorë të shoqërisë sonë, duke përfshirë Ministrinë Zoti Baraj ka fjalën. e Shëndetësisë, pushtetin lokal, Ministrinë e Besnik Baraj – Faleminderit! Arsimit, të ndërthuren dhe të ngrenë sensibilitetet Ka një lidhje shumë të ngushtë ndërmjet e nevojshme për të mos lejuar dukuri të tilla. cilësisë së menaxhimit të mbetjeve të një vendi, të Ku jemi ne sot pas dy vjetësh që ky ligj u një shoqërie, me cilësinë e qeverisjes së atij vendi. miratua? Nëse para dy vjetësh do të merreshin në Në fakt, kur një problem jo i lehtë si ky i mbetjeve, konsideratë nga maxhoranca e asaj kohe, një shoqëri nuk është në gjendje ta menaxhojë, “prepotente” do të thosha, argumentet tona, nuk aq më tepër problematika të tilla, si kujdesi do të ishim në këtë gjendje. Në atë kohë ne kemi shëndetësor, edukimi apo transporti, ka pak gjasa ngritur po të njëjtat argumente, po të njëjtat që në atë vend të funksionojnë me standardet e arsyetime, të cilat realisht ekzistojnë, sepse këto vendeve të zhvilluara. Në këtë kontekst, kemi pasur janë edhe orientime të të gjithë dokumenteve një retorikë propagandistike të zhvilluar pa fund kryesore të institucioneve ndërkombëtare në lidhje në këto 8 vjetët e fundit për ritmet e zhvillimit të me mënyrën se si duhen menaxhuar mbetjet, për Shqipërisë dhe nga ana tjetër peizazhin shqiptar të çuar në finale sa më pak mbetje, duke e futur të kontaminuar me mbetje, lumenjtë, detet, fushat, këtë në procesin e riciklimit. kodrat, kudo ku arrinte dora e njeriut, kemi pasur Ajo që do të theksoja, në fakt këtë e theksuan përhapjen e mbetjeve, që duket si një foto cinike edhe kolegët e tjerë, është se në tërë këtë përballë propagandës jorealiste, që s’bënte gjë panoramë kemi një element që është një premisë, tjetër, veçse tentonte të gënjente një popull të tërë një dritë jeshile dhe shprese se edhe ne si shoqëri dhe që nuk vendoste se si duhet dhe sa duhet mund të realizojmë mirëmenaxhimin e mbetjeve mekanizmat për të nxitur zhvillimin real të këtij si vendet e tjera, dhe kjo është ekzistenca në vendi. Shqipëri e disa sektorëve të përpunimit të Nëse do të shohim rajonin dhe po ta mbetjeve, të cilët bëjnë pjesën e tyre, por, sigurisht, krahasojmë veten me të, pa dyshim jo me Francën kjo është e pamjaftueshme. dhe Suedinë, por me vendet fqinje që kanë kaluar Po t’i hedhësh një sy të kujdesshëm këtij ligji një histori të ngjashme me ne dhe pak a shumë që ne kemi miratuar, vihet re se pothuajse asnjë kanë një mentalitet të ngjashëm, vihet re një element i tij nuk zbatohet, nuk po flas për kontrast i jashtëzakonshëm. Unë do të veçoja amendimet, por për ligjin e integruar të mbetjeve. Malin e Zi. Të gjithë, kur kalojmë atje, e shohim Pushteti lokal ndodhet përpara një përgjegjësie të shumë qartë se çfarë ndryshimi ka në aspektin për jashtëzakonshme. Ai është garancia për të siguruar të cilin po flasim. pastrimin e Shqipërisë dhe njëkohësisht për të Është një postulat në përgjithësi për mbetjet, minimizuar impaktet në të gjithë ata sektorë që ku thuhet se keqmenaxhimi i mbetjeve gjithmonë përmendëm, të cilët kanë rëndësi të është me kosto shumë më të lartë sesa jashtëzakonshme për zhvillimin e shoqërisë sonë. mirëmenaxhimi i tyre, kjo edhe nga pikëpamja Duhet bërë ndarja në burim. Roli i pushtetit lokal financiare. Keqmenaxhimi i mbetjeve ka një impakt nuk duhet të jetë i fragmentarizuar, por duhet të të jashtëzakonshëm në sektorë të ndryshëm të kombinohet me gjithë sektorët e tjerë. ekonomisë dhe në përgjithësi të jetës së njeriut, Në fushatën tonë elektorale ka pasur një ide ka një impakt të jashtëzakonshëm në zhvillimin e lidhur me ngritjen e një agjencie pastrimi. Nuk e di turizmit, ka një impakt të jashtëzakonshëm në nëse këtë do ta marrë përsipër ky komitet që kontaminimin e tokës, të ujit, të ajrit. përmendi zëvendëskryeministri pak më parë. Lidhur me djegien e mbetjeve, do të Legjislacioni shqiptar për problematikën e bashkohesha me shqetësimin e kolegut Braçe, që, menaxhimit të integruar të mbetjeve është për fat të keq, diku nga mosdija, diku nga fragmentar, është i shpërndarë në përgjegjësi në mosmonitorimi, mbetjet sot digjen jo vetëm në ato institucione të ndryshme dhe shpesh vende që relativisht mund të quhen larg qyteteve, moskoordinimi dhe integrimi edhe i aspektit ligjor por shpesh digjen edhe në lagje. Kjo ka një impakt krijon premisat që të kemi një realitet sikurse e të jashtëzakonshëm negativ për shëndetin e kemi patur deri tani.

279 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Unë shpresoj që ose ky komitet, ose ngritja e në përputhje të plotë me direktivën evropiane, e një agjencie kombëtare për pastrimin mund të cila kërkon që çdo vend të synojë të menaxhojë marrë përgjegjësinë e duhur për të realizuar këtë mbetjet e veta, në mënyrë që të trajtohen sa më sfidë, që, sikurse e thamë edhe në relacion bashkë pranë burimit. Por jam i sigurt se zbatimi i një me kolegun Shalsi, nuk është një sfidë e biznesit direktive të tillë nuk bie aspak ndesh me industrinë riciklues, por është sfidë e Parlamentit, e qeverisë, përpunuese ricikluese, pasi e bën dhe do ta bënte e pushtetit lokal, e shoqërisë civile, është sfidë për këtë industri më të interesuar në trajtimin e mediat, është sfidë e çdo familje. Gjithsecili nga mbetjeve të vendit, e bën atë që të jetë një partner këta faktorë duhet patjetër të mos jetë i shkëputur serioz i përpjekjeve të përbashkëta edhe të kësaj dhe i izoluar, në mënyrë që ne, realisht, ta qeverie për të realizuar ndarjen e mbetjeve në përballojmë këtë dhe të mblidhemi pas një apo dy burim, për t’i mbledhur dhe për t’i përpunuar ato vjetësh e të shikojmë vërtet që edhe në Shqipëri duke krijuar vlerë të shtuar, por mbi të gjitha, për më së fundi ka marrë zgjidhje ky problem, që ka të arritur një objektiv tjetër madhor, që është krijimi një impakt të jashtëzakonshëm në të gjitha i një sjellje të re ndaj konsumit. drejtimet. Ky ligj mund të trajtohet në një farë mënyre Faleminderit! edhe si moratorium. Sigurisht, ne jemi mësuar me Ilir Meta – Faleminderit, zoti Baraj! disa moratoriume për të ndalur fenomene të cilat Fjalën e ka zoti Haxhinasto. nuk kemi mundur t’i kontrollojmë dot (ju kujtoj atë Edmond Haxhinasto – Faleminderit, zoti të mjeteve lundruese, i cili pati patjetër edhe Kryetar! ndikimet e veta negative në zhvillimin e industrisë Të nderuar kolegë deputetë, turistike), por natyrshëm, pas krijimit të I nderuar zoti Kryeministër, kapaciteteve tona, regjimi i trajtimit të mbetjeve Qëllimi madhor i një ligji është gjithmonë që mund të rivlerësohet. t’u japë qytetarëve një standard të ri në cilësinë e Shumë vende të botës ngrenë industri për jetës, dhe ne gjykojmë se ky ligj e bën këtë riciklimin e mbetjeve, përfshirë edhe ato shumë të nëpërmjet garantimit të një cilësie të re të mjedisit rrezikshme dhe radioaktive. Por këtë e realizojnë në Shqipëri, por veçanërisht në drejtim të ruajtjes pasi të kenë arritur standardin më të lartë të së tij nga një potencial i madh ndotës. Importimi i përpunimit të mbetjeve të veta dhe pasi kanë krijuar mbetjeve, edhe për qëllime riciklimi, në një analizë një avantazh konkurrues me vendet e tjera. të përfitimit dhe kostos, duke bërë një vlerësim Unë nuk mendoj se aktualisht kemi avantazh integral të kostos, me të gjitha elementet e saj: konkurrues në trajtimin e mbetjeve apo të lëndëve përfitimin ekonomik, shëndetin publik, qoftë edhe të caktuara, krahasuar me vendet e tjera, qofshin punësimin, në stadin aktual ku është Shqipëria, këto edhe të rajonit. Kapacitetet monitoruese të rezulton që ndikon ndjeshëm nga ana e kostos. sektorit të mjedisit duhet të ringrihen urgjentisht; Graviteti i kësaj kostoje nuk mund të jetë ndryshe, industria ricikluese në vend natyrshëm që është e vetëm përkeqësues, kur situata e krijimit, e rëndësishme të zhvillohet, por nuk mund ta shikojë menaxhimit dhe e trajtimit të mbetjeve në vend këtë industri me përmasa të tilla, të cilat shkojnë është tepër problematike. përtej kapaciteteve dhe volumeve që ka sot vendi, Do të flisja me një përqasje tjetër për këtë ligj aq më tepër, siç e tha edhe ministri, që sasira të nëse sot krijimi, mbledhja dhe trajtimi i mbetjeve mëdha mbetjesh aktualisht eksportohen jashtë. në vend do të realizohej sipas standardit që Pra, nuk mund të lejojmë që si mungesë e garanton një impakt ndotës në kufijtë e kapaciteteve monitoruese dhe volumeve të mëdha pranueshëm, por nuk besoj se ndokush në këtë përpunuese, të cilat, sigurisht, ushtrojnë presionin sallë apo edhe jashtë saj sot mendon se mbetjet e tyre edhe te ligjvënësit, të përfundojnë me trajtohen sipas këtyre standardeve, dhe për më procese riciklimi edhe elemente shumë të tej, impakti i ndotjes së mbetjeve në vend ka kaluar rëndësishme të aseteve tona publike. Këtë nuk shpesh edhe jashtë kufijve. Pra, në fund të ditës, mund ta lejojmë! Aktualisht, këto industri po krijojnë nga ky ligj do të përfitojnë shumë më tepër kosto të mëdha në riciklimin e vlerave publike, shqiptarë sesa do të përfitonin nga importimi i aseteve publike, të pronave publike. Ju e dini mirë mbetjeve. për çfarë po flas, veçanërisht për ato që garantojnë Ligji, siç u tha edhe nga kolegët e tjerë, është siguri më të lartë rrugore, puseta, kabllo të tensionit

280 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

të lartë, por edhe sinjalistikë, shina dhe shumë qeveria i dha leje, por deputetët e të gjitha partive elemente të tjera të pasurive publike dhe të të atij vendi vendosën që të bëjnë votëbesimin e infrastrukturës publike. qeverisë për të mos e prekur këtë element mjedisi. Në përfundim, jam i bindur se ky ligj do të ketë Dhe kështu vepruan. një impakt shumë pozitiv edhe në riorientimin e Atëherë, unë mendoj se një nga kyçet tona industrisë vendase ricikluese, në menaxhimin me është që shoqëria civile të bashkëpunojë me një koncept të ri të mbetjeve në vend, duke institucionet që e kanë për detyrë të bëjnë këtë vendosur, e përsëris, një përqasje të re ndaj gjë. konsumit, që në fund të ditës të kemi një mjedis Por çfarë ka ndodhur në Shqipëri? Çfarë ka më të pastër për çdo shqiptar dhe cilësi më të mirë ndodhur me terrenin konkret të Shqipërisë? Kësaj jete për të gjithë ne. qeverie që iku dhe qeverive të tjera u janë vënë Faleminderit! shumë emra: “qeveria e kontrabandës”, “qeveria Ilir Meta – Fjalën e ka zoti Namik Dokle. e kolerës”, “qeveria e fajdeve”, “qeveria e familjes”, Namik Dokle – I nderuar zoti Kryetar, por kësaj që iku i shkon më shumë mbase edhe Të nderuar deputetë, emri “qeveria e plehrave”, sepse të miratosh pesë Dikur i madhi Ajshtajn thoshte: “Për të zgjidhur herë me një kundërshti të të gjithë opinionit të një problem duhet ndryshuar filozofia që e ka pjellë njëjtin ligj për të sjellë plehrat e vendeve të tjera problemin”. në vendin tënd, nuk mund të ketë asnjë etiketim të Në çështjet e mjedisit në Shqipëri kanë ndonjë lloji tjetër. Rezultatin në terren e shihni të konkurruar dy filozofi krejt të ndryshme dhe të gjithë, është katastrofik, sepse kudo shikojmë atë kundërta me njëra-tjetrën. çfarë na dhemb dhe, mbi të gjitha, i dhemb popullit, E para është shfrytëzimi i mjedisit si hapësirë u dhemb atyre që vuajnë. për mafiozët për t’u pasuruar në kurriz të qytetarit Po sjell vetëm dy-tre shembuj nga testimet dhe e dyta është mjedisi si hapësirë për një shkencore apo edhe statistikore që janë bërë në shëndet të sigurt për qytetarin. Shqipëri. Dihet që dy elemente, oksidi i azotit dhe Pikërisht sot, ndryshimi i këtij ligji i jep prioritet benzeni, në kontakt me shiun e me ujërat kthehen dhe vendos në vendin e duhur filozofinë e dytë në në acide shumë të dëmshme, që shkaktojnë kundërshtim me filozofinë e parë, sepse ky ligj sëmundje të tilla si kanceri e kështu me radhë. është diskutuar pesë herë në parlament, opozita Norma e BE-së për oksidin e azotit është 20, jonë e atëhershme pesë herë e ka kundërshtuar, ndërsa e matur në Shqipëri në orën 8 të mëngjesit është mbështetur fuqimisht në mënyrë reciproke është 45.5 deri në 50.3, që do të thotë 2.5 herë nga shoqëria civile dhe nga ana jonë për shoqërinë më e lartë se sa norma e BE-së. Norma e benzenit civile, megjithatë, qeveria e kaloi me këmbënguljen në BE është 1.5, ndërsa në Shqipëri e matur në dhe me kokëfortësinë e saj duke zbatuar pikërisht orën 8 të mëngjesit është 4.7 dhe në orën 9 shkon atë filozofi plaçkitëse dhe grabitëse mbi mjedisin; 5.3. e miratoi këtë projektligj dhe e bëri ligj edhe pse Shikoni se ç’po ndodh me pyjet! Një shkretim në një moment të caktuar Presidenti i Republikës total. Shikoni se ç’ndodh në Krujë dhe në Fushë- e ktheu për rishqyrtim. Krujë! Çdo ditë shtohet mundësia e prekjes së Atëherë ne duhet të shtrojmë pyetjen: Si duhet njerëzve nga kanceri, qoftë me kancer të lëkurës, të ndërveprojë shoqëria, institucioni i Parlamentit qoftë me atë të rrugëve respiratore e kështu me dhe institucionet e tjera? Kujtoj këtu një bulevard radhë. të njërit prej qyteteve më të mëdha të botës, Mua më ka entuziazmuar fjala e Kryeministrit Meksikos, i cili ka monumente presidentësh, në mitingun elektoral të Krujës, kur iu drejtua perëndish etj., etj., por ka një palmë, që mund të popullit të Krujës duke u thënë se qeveria që po jetë gati 100 vjeçare, e cila quhet “Palma e lirisë”. ikën i ka bërë Krujës atë që dy sulltanë nuk arritën Pse e kanë emërtuar kështu? Sepse qytetarët e dot t’ia bëjnë. rrethuan dhe nuk lejuan që të prekej kjo palmë. Tani ne duhet të kalojmë nga fjala në vepra Pandi më shikon dhe më thotë: përse shkon për të shëndoshur jo vetëm Krujën, por të gjithë aq larg? Po vij më afër, po vij në një shtet ballkanik. Shqipërinë nga ky shkretim mjedisor që ka Për të zgjeruar parkimin në oborrin e saj, një ndodhur. ambasadë e huaj kërkoi të presë një pishë, dhe Ndërkohë, cila ishte filozofia e qeverisë që

281 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

iku? Këtu, kur po diskutonim dekretin e Presidentit Shqipërisë, ka përcaktuar një objektiv drejt të cilit për kthimin e këtij ligji, përfaqësuesi i qeverisë për duhet të ecë e gjithë veprimtaria shtetërore dhe mjedisin tha: “Kjo është një çështje që nuk publike: krijimit dhe ruajtjes së një mjedisi të pastër ekziston, dhe kur them që nuk ekziston, kjo është dhe të shëndetshëm, si edhe një zhvillimi të provuar nga të gjitha institucionet”. qëndrueshëm. Atëherë deputetët bënin po ato pyetje që i Ndërkohë, vendi ynë sot përballet me një bëjnë edhe sot: Në qoftë se kjo çështje nuk situatë të rënduar të ndotjes mjedisore dhe një nga ekziston, a ekziston kanceri? Mafia e plehrave a shkaqet kryesore është mosmenaxhimi i mbetjeve. ekziston? Korrupsioni për këtë çështje a ekziston? Burimet kryesore të tyre janë mallrat dhe produktet Paaftësia kontrolluese e shtetit a ekziston? Të e konsumit të përditshëm, inertet që vijnë nga gjitha këto janë elemente për të cilat ne duhet të ndërtimet, mbetjet spitalore dhe ato të rrezikshme. jemi shumë të ndërgjegjshëm dhe, mbi të gjitha, Vendet e depozitimit sot janë të shpërndara shumë të përgjegjshëm për ta ndryshuar këtë në të gjithë vendin pa asnjë lloj kriteri, ndërkohë situatë, sepse, në të vërtetë, në kohën kur që është bërë shumë pak për menaxhimin e tyre. përfaqësuesi i qeverisë dhe të tjerët bënin Përballë kësaj situate projektligji i sjellë nga deklarata të tilla, duke filluar nga ish-Kryeministri, qeveria në Parlament është jo vetëm premtim i në Shqipëri vinin njoftime të cilat ishin shumë mbajtur i kësaj maxhorance, por edhe fillimi i një alarmante: angazhimi për të trajtuar me përparësi këtë çështje Nga Bari njoftohej se më 18 tetor 2010 u që prek drejtpërdrejt jetën e qytetarëve. sekuestrua një anije me mbetje speciale e drejtuar Qëndrimi ynë ka qenë i qartë që në fillim. Ne për në Shqipëri. (Mbetje speciale janë ato më të e kundërshtuam dhe nuk e votuam ligjin e rrezikshmet.) Në Peskara u sekuestruan 800 tonë mëparshëm që i hapte rrugë importit të mbetjeve. mbetje speciale të drejtuara për në Shqipëri me Ligji për menaxhimin e mbetjeve, i miratuar anijen “Emily”. Prokurori i antimafies Antonio nga Parlamenti vetëm me votat e maxhorancës Laudati shprehet se nëpërmjet falsifikimit të në atë kohë, duke krijuar mundësinë e importit të dokumenteve, me fatura false dhe fatura mbetjeve nga vende të tjera, pa u administruar dhe shoqëruese të falsifikuara, janë trafikuar në menaxhuar mbetjet tona, nuk bëri gjë tjetër veçse Shqipëri mbetje speciale ose toksike, të hapi një rrugë tjetër për ndotjen e mjedisit shqiptar. klasifikuara si mbetje të tjera të listës së gjelbër. Duke e vlerësuar rëndësinë e kësaj çështjeje, Pra, në listën e gjelbër të qeverisë që iku si dhe duke marrë në konsideratë dhe respektuar futeshin mbetje të tilla sa ajo listë ishte nga më të reagimin e qytetarëve dhe shoqërisë civile ndaj zezat e listave që ka përjetuar dhe ka vuajtur këtij ligji dhe efekteve të tij, mes vendimeve të para Shqipëria. të qeverisë është marrë pikërisht ky projektligj që Shtypi rus arrin të thotë që Shqipëria është vjen sot në Kuvend. një destinacion plehrash. Shtypi bullgar arrin të Qeveria jonë, në zbatim të objektivave të saj, zbulojë që dy kompani plehrash kanë filluar është maksimalisht e angazhuar të përputhë funksionimin në Shqipëri pikërisht për të sjellë atë instrumentet ligjore shqiptare me ato të që është rreziku më i madh për shëndetin e legjislacionit të BE-së, të cilat parashikojnë njerëzve. parandalimin e ndikimeve negative të gjenerimit Pikërisht, duke analizuar këto, unë ftoj të mbetjeve mbi shëndetin e qytetarëve dhe deputetët ta miratojmë këtë projektligj, sepse është mjedisin, duke synuar nxitjen e përdorimit të një projektligj që ndryshon totalisht filozofinë e mbetjeve is burim riciklimi. qeverisjes në çështjet mjedisore dhe vendos si Të nderuar deputetë, prioritet filozofinë e hapësirës mjedisore si hapësirë Unë besoj se ky ligj do të sjellë efekte pozitive shëndeti për shqiptarët. të menjëhershme në mjedis, në një zhvillim të Faleminderit! qëndrueshëm të tij, por në anën tjetër nuk do të Ilir Meta – Faleminderit, zoti Dokle! dëmtojë industrinë e riciklimit. Fjalën e ka zonja Eglantina Gjermeni. Sot në vendin tonë llogariten afro 80 subjekte Eglantina Gjermeni – Faleminderit! që ushtrojnë veprimtari ricikluese. Nëse gjithçka Të nderuar kolegë deputetë, menaxhohet si duhet, mbeturinat e gjeneruara Ligji themeltar i shtetit, Kushtetuta e brenda vendit janë të mjaftueshme për të

282 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

përballuar nevojat e bizneseve të riciklimit, pa lindur sot në Parlament, shoqëruar edhe me nisma për nevoja të importojmë mbetje nga jashtë. Nëse pastrimin dhe mirëmbajtjen e mjedisit janë rruga e sasia e mbetjeve mbahet në burim dhe duhur për të garantuar një zhvillim të qëndrueshëm administrohet mirë nga pushteti vendor, i cili është si në fushën e zhvillimit urban, ashtu edhe të përgjegjës sipas ligjit, kjo do të ndihmonte edhe turizmit. bizneset ricikluese. Faleminderit! Dua të theksoj se ndalimi i importit të Ilir Meta – Faleminderit, zonja Gjermeni! mbeturinave bëhet për të vendosur standarde dhe Fjalën e ka zoti Eduard Shalsi. për t’i realizuar ato. Në Shqipëri deri tani nuk janë Eduard Shalsi – I nderuar Kryetar i Kuvendit, ngritur kapacitetet e nevojshme për të menaxhuar Të nderuar kolegë, mbeturinat e gjeneruara në vend dhe jo më të Po citoj diçka që e rilexova pas shumë vitesh mendohet për të importuar nga vendet e tjera. Këto për ta shpjeguar më pas: “Degradimi i mjedisit, mbeturina mund të jenë burim i pashtershëm humbja e vlerave të mëdha natyrore, niveli i lartë i sëmundjesh, që mund të shoqërojnë breza të tërë ndotjes së ajrit në qendrat urbane dhe industriale, dhe mund të dëmtojnë në mënyrë të erozioni masiv i tokës, dëmtimi i vazhdueshëm i parikuperueshme mjedisin. pyjeve, ndotjet e ujërave tokësore dhe detare, Në Shqipëri mungojnë studimet kaosi i ndërtimeve në zonat e mbrojtura përbëjnë epidemiologjike që të përcaktojnë impaktin e probleme të mëdha e të rënda për zhvillimin e mbetjeve urbane në shëndetin e banorëve përreth vendit dhe risqe për një komprometim të zhvillimit këtyre zonave, masat për ta frenuar këtë fenomen afatgjatë.” dhe ndërtimi i vend-depozitimeve që plotësojnë 8 vjet më parë, pra në vitin 2005, këto kriteret për ruajtjen e mjedisit. shkruante Partia Demokratike në programin e saj. Ligji i menaxhimit të integruar të mbetjeve 8 vjet më pas është po e njëjta situatë. Absolutisht, ndikon direkt në zhvillimin urban dhe në zhvillimin asnjë presje nuk i heqim dhe çdo konstatim në e turizmit, pasi pa një mjedis të pastër nuk mund këtë formë mbetet përsëri i vlefshëm. të sigurohet dhe garantohet kurrsesi zhvillimi i Garantuan që brenda 4 vjetëve zhvillimi i qëndrueshëm në këta dy sektorë. vendit do të merrte dimensionet e një zhvillimi të Gjendja aspak normale për sa i përket ndotjes qëndrueshëm, efekte pozitive, ndërkohë që nuk ka bërë që edhe turistët e huaj, në raportimet që ndodhi absolutisht asgjë. bëjnë pas vizitave të kryera në Shqipëri, të Në programin e vitit 2009 për mbrojtjen e shkruajnë: “Vend me bukuri të rralla, njerëz cilësisë së mjedisit dhe përdorimin e qëndrueshëm mikpritës, ushqime tradicionale të shijshme, por të burimeve natyrore, ndryshe nga viti 2005, e vinin pranë plazheve, anës rrugëve, ngado shikoje theksin edhe në disa instrumente bazë për grumbuj plehrash”. mbrojtjen dhe rritjen e cilësisë së mjedisit. Thoshin Imazhi i Shqipërisë së ndotur duhet të marrë se politikat dhe zhvillimet mjedisore do të fund një herë e mirë. Ne duhet të promovojmë një mbështeten me fonde të konsiderueshme publike Shqipëri të pastër, pro mjedisit dhe në harmoni të dhe private dhe madje deri në fund të mandatit do plotë me natyrën. Kjo do të ndikonte direkt në rritjen të dyfishonin fondet publike për mjedisin dhe e numrit të vizitorëve dhe turistëve të huaj, si dhe zhvillimi i qëndrueshëm do të njihte një aspekt të në rritjen e të ardhurave nga turizmi në ekonominë paparë në historinë e Shqipërisë. e vendit. Jo vetëm që këto angazhime nuk u bënë Unë mendoj se, përveç punës së strukturave, realitet, por, përkundrazi, situata mjedisore erdhi si në nivel qendror, por më shumë në nivel ven- duke u përkeqësuar për shkak të dor, nevojitet edhe një sensibilizim i përgjithshëm papërgjegjshmërisë qeveritare. Shqipëria e sotme i opinionit publik për të mbajtur sa më pastër është më e ndotur dhe më me plehra sesa ajo e 8 mjedisin, pasi hedhja e mbeturinave pa kriter sjell vjetëve më parë. Madje 2 vjet më parë nuk dëme jo vetëm në shëndetin tonë, por edhe në një mjaftonin mbetjet e brendshme, por kjo qeveri aspekt më afatgjatë, në mjedis, në prishjen e (2005-2013) mori edhe një vendim për të sjellë ekuilibrave natyrorë, dëmton industrinë e turizmit mbetje nga jashtë. dhe, mbi të gjitha, cenon imazhin e vendit. E kemi kundërshtuar atëherë dhe po e bëjmë Prandaj mendoj se ky ligj i ri që po diskutojmë realitet sot. Sot ne kemi një vendim sa të

283 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

domosdoshëm aq edhe të rëndësishëm për nga e duhur, që do të kërkojë edhe mobilizimin e të pikëpamja e qasjes së zgjidhjeve mjedisore. Ky gjithë aktorëve, autoriteteve publike, qytetarëve, vendim përbën një lajm të mirë se ne po lëvizim industrisë dhe shoqatave. në drejtimin e duhur. Sot të ndalosh importin e Faleminderit! plehrave në Shqipëri nuk do të thotë thjesht dhe (Drejtimin e seancës e merr zoti Vangjel Dule.) vetëm të pengosh ardhjen e tyre nga jashtë, por, Vangjel Dule – Faleminderit, zoti Shalsi! përpara së gjithash, të ndryshosh mënyrën e të Zoti Bitri, urdhëroni! parit dhe të menduarit për mbetjet në Shqipëri. Robert Bitri – I nderuar zoti nënkryetar i Kudo në botë qeveritë po përpiqen të gjejnë seancës, mënyra të ndryshme për prodhimin e produkteve Të nderuar deputetë, nga mbetjet. Riciklimi po rritet, ndërkohë që lëndët Sot ne po shqyrtojmë ndryshimin e ligjit nr. e para po bëhen gjithnjë e më të rralla dhe më të 10463, datë 22.09.2011 “Për menaxhimin e kushtueshme. Ripërdorimi i mbetjeve ka filluar të integruar të mbetjeve”, që konsiston në moslejimin ndihmojë për frenimin e degradimit të mjedisit e importeve të mbetjeve të rrezikshme dhe jo të mbeturinat nga një problem dhe një çështje rrezikshme në Republikën e Shqipërisë. shqetësuese për shëndetin, tashmë janë kthyer Ky është një vendim i rëndësishëm dhe i edhe në një biznes të madh. domosdoshëm. Nga takimet në komision, me të E pra, me këtë vendim qeveria po dëshmon gjithë aktorët dhe faktorët, dolëm në një përfundim: se mbetjet kërkon t’i konsiderojë jo më një prob- kjo masë është e nevojshme, por duhet të lem, por një mundësi; t’i konsiderojë mbeturinat e shoqërohet me shpejtimin dhe trajtimin e plehrave brendshme një oportunitet, që duhen shfrytëzuar në vendin tonë. dhe jo një realitet që duhet mohuar, siç ka ndodhur Ne jemi para faktit se disa sipërmarrës kanë deri tani. investuar një pjesë të pasurisë së tyre në industrinë Kolegë të nderuar, më duhet t’ju them se ky e riciklimit të mbetjeve, duke e mbështetur këtë vendim do të ishte krejtësisht i pamjaftueshëm në veprimtari në importin e mbetjeve nga vendet e rast se nuk do të shoqërohej me një seri masash tjera. Kjo për arsye se shoqëria shqiptare nuk e të tjera. Riciklimi dhe ripërdorimi duhet të jenë ka vënë në binarët e duhur përpunimin e plehrave. prioritete, që do të thotë se ndarja e mbetjeve duhet Ne të gjithë jemi të ndërgjegjshëm se ky ligj të fillojë sa më shpejtë të jetë e mundur. Madje duhet të garantojë mbrojtjen e mjedisit dhe të duhet të fillojë nga ne, nga institucionet shtetërore, shëndetit të njeriut, nëpërmjet parandalimit ose nga parlamenti, nga ministritë. Gjej rastin të pakësimit të ndikimeve negative, nga gjenerimi dhe përshëndes një ministër, i cili disa ditë më parë na menaxhimi i mbetjeve. tregoi se po fillonte ta bënte realitet në ministrinë Pra, ky ndryshim duhet të shoqërohet edhe e tij ndarjen në burim të mbetjeve. me masa të tjera nga qeveria dhe pushteti lokal. E pra, nëse nuk japim shembullin konkret se E gjithë shoqëria duhet të ndërgjegjësohet për jemi në gjendje të ndajmë mbeturinat në një gjë: vendi do të jetë më i pastër vetëm kur të institucionet shtetërore, sa bindës do të ishim në gjitha hallkat e pushtetit dhe të shoqërisë shqiptare rast se do t’ia kërkonim pjesës tjetër të do të zbatojnë me rigorozitet detyrat e tyre ligjore, shqiptarëve? shoqërore dhe qytetare. Ndarja në burim do të krijonte vlera për Ne sot ndiejmë keqardhje për vështirësitë që sektorin privat për të investuar, por gjithmonë e mund të hasen në shoqëritë e riciklimeve. Ne duhet shoqëruar edhe me vendosjen e incentivave të fillojmë të mendojmë ndryshe, jo të importojmë ekonomike. plehra, por të mendojmë për të shtuar projektet Sot ne kemi një industri riciklimi në Shqipëri, pilote, si në Lezhë dhe në qytete të tjera, që ato të por jemi të bindur se, nëse do t’i krijohen kushtet, jenë efektive dhe shembull pozitiv për të gjithë industria do të kishte nevojë për t’u pesëfishuar shoqërinë, qeverinë, pushtetin lokal, në ndarjen apo dhjetëfishuar, për të përpunuar lëndën e parë dhe në grumbullimin e diferencuar të plehrave dhe vetëm nga Shqipëria. Do të duhet kohë të shkojmë në vënien e tyre në dispozicion të kësaj industrie. te një Shqipëri pa plehra, te një Shqipëri e pastër. Dispozitat që lejojnë importimin e mbetjeve, Ky është një vendim i rëndësishëm, sepse me këtë me qëllim riciklimin e tyre në Shqipëri, bien në vendim dhe me këtë hap ne kemi marrë drejtimin kundërshtim edhe me direktivën e BE-së për

284 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

zbatimin e parimit të vetëmjaftueshmërisë dhe vuajnë çdo ditë, prej shumë vitesh, pasojat e rënda aftësisë. Sipas kësaj direktive, neni 16, theksohet të ndotjes së ajrit dhe të ujërave. se çdo vend duhet të synojë të menaxhojë mbetjet Kolegët parafolës i trajtuan qartë e veta dhe ato duhet të trajtohen sa më afër burimit problematikat e menaxhimit të mbetjeve në nga dalin. Shqipëri, por unë dua të ndalem pak në qytetin e Plani kombëtar i menaxhimit të integruar të Elbasanit, i cili prej vitesh njihet nga të gjithë si një mbetjeve dhe përfundimi i planeve rajonale për nga qytetet më të ndotura të Shqipërisë dhe sot vendosjen e menaxhimit të integruar të mbetjeve mund të flisja shumë gjatë, sepse ka aq shumë duhet të fillojë të japë efektet e tij pozitive. për të thënë dhe ka aq shumë fakte për t’i renditur, Përcaktimi i përparësive në ligje, strategji, plane por për shkak të kohës së kufizuar do të sillja në dhe programe të menaxhimit të integruar të vëmendje vetëm disa detaje për të parë dhe mbetjeve të trashëguara do të bëhet duke pasur kuptuar situatën alarmante në të cilën jetojmë. parasysh: Elbasani ka 128 mijë banorë dhe prodhon çdo Së pari, parandalimin e mbetjeve. vit 37 mijë tonë mbetje, të cilat depozitohen në Së dyti, përgatitjen për rikuperim. shtratin e lumit Shkumbin brenda vijës së verdhë Së treti, riciklimin. të qytetit, në kundërshtim me të gjitha aktet ligjore Së katërti, rikuperimin etj. të Republikës së Shqipërisë, ku nuk zbatohen as Së fundi, asgjësimin e tyre. rregullat dhe as procedurat në fuqi. Si pasojë, në Kjo fillon me ndërgjegjësimin e qytetarëve dhe këtë vend-depozitim, në mënyrë të vazhdueshme, të pushtetit, si dhe vijon me zbatimin rigoroz të ka dalje të pakontrolluara të gazrave të dëmshme, ligjeve për këto probleme. Pra, ky ndryshim është sidomos metan dhe dioksid karboni. Djegia e i domosdoshëm, por duhet të shpejtojmë edhe këtyre gazrave dhe mbeturinave të tjera, sidomos detyrimet e pushtetit, sidomos atij lokal, për të ato plastike, kryesisht gjatë muajve të verës, krijuar kushte në një kohë sa më të shpejtë për të shkaktojnë një ambient ndotës shumë të prodhuar lëndën e parë për shoqëritë e riciklimit, rrezikshëm për shëndetin dhe jetën e qytetarëve. që ato të punojnë me kapacitete të plota me lëndët Madje jo vetëm për komunitetin që ndodhet pranë nga përpunimi i plehrave tona dhe kjo gjë është e kësaj zone, por për të gjithë qytetin e Elbasanit. mundur të bëhet te ne. Në Elbasan statistikat tregojnë një vdekshmëri Pra, ndryshimi i neneve 22, 48 dhe 49 do të të lartë të shkaktuar nga sëmundjet kancerogjene. bëjë të mundur që vendi të mos ndotet më shumë Shifrat janë vërtet rrëqethëse dhe vërtetojnë nga plehrat e të tjerëve, por të shpejtojë trajtimin shkallën e lartë të ndotjes në këtë qytet. Studimet më të mirë të plehrave në vendin tonë dhe kjo do tregojnë se ndotja në këtë qytet është 3 deri në 4 të bëjë të mundur që ne të kemi një vend më të herë më e lartë se normat e lejuara shqiptare dhe pastër. Kjo është detyrë e qeverisë dhe e gjithë deri në 5 herë më e lartë se normat e lejuara shoqërisë shqiptare. ndërkombëtare. Faleminderit! Çfarë ka ndodhur në fakt? Qeveria e Vangjel Dule – Faleminderit, zoti Bitri! mëparshme nuk ka bërë asgjë në këta 8 vjet për Zonja Kushi, urdhëroni! ta ndaluar këtë rrënim të mjedisit. Nuk ka pasur Evis Kushi - I nderuar zoti nënkryetar i asnjë iniciativë, asnjë projekt, asnjë mbështetje për seancës, ta shëruar këtë plagë ose të paktën për ta Të nderuar kolegë deputetë, lehtësuar. Jo vetëm kaq, por është deklaruar pa Sot po diskutohet një projektligj shumë i përgjegjësi se ndotja në këtë qytet është brenda rëndësishëm dhe jam e bindur se shumë shqiptarë normave të lejuara. Kjo është një vrasje e dyfishtë. kudo që ndodhen e ndjekin me interes dhe me Përveç kësaj, stacionet monitoruese të ajrit në këtë vëmendje shumë të madhe këtë vendim që do të qytet nuk funksionojnë prej vitesh dhe nuk bëhet ndërmerret sot. Po ashtu jam shumë e bindur se asgjë për t’i riparuar ato dhe aq më keq Elbasani sidomos qytetarët e Elbasanit, të cilët kam nderin në këto kushte nuk përfshihet si prioritet në dhe përgjegjësinë t’i përfaqësoj në këtë Kuvend, strategjinë e mjedisit të Shqipërisë. po e ndjekin me një interes shumë të madh këtë Bashkia e Elbasanit, në mënyrë të zhvillim, kjo pasi ata, përveç problemeve që kanë vazhdueshme, është përpjekur për zgjidhjen e këtij me papunësinë dhe varfërinë, si kudo në Shqipëri, problemi mjaft shqetësues, për ndërtimin e një

285 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

landfill-i, sipas standardeve të kërkuara. Madje jo njerëzve. vetëm për qytetin e Elbasanit, por për të gjithë Tashmë dihet botërisht se vendet e qarkun, sepse mund të theksoj këtu se vetëm qyteti pazhvilluara janë në shënjestrën e drejtpërdrejtë i Elbasanit prodhon gati 80% të mbetjeve të të të interesave mafioze, që synojnë të përfitojnë nga gjithë qarkut. depozitimi dhe asgjësimi i mbetjeve të rrezikshme. Në fakt, disponoj të gjithë informacionin zyrtar, Prandaj në këtë këndvështrim, për fat të keq, që vërteton të gjitha këto përpjekje të bashkisë, importi i mbetjeve në vendin tonë mbart rreziqe të duke përfshirë kërkesat, shkresat zyrtare drejtuar mëdha, për shkak të atyre arsyeve objektive që ministrive apo institucioneve të ndryshme, raportet kolegët socialistë i kanë bërë të njohura edhe 2 teknike, projektet në bashkëpunim me specialistë, vjet më parë përpara se ligji të miratohej. me institucione, me firma të specializuara për të Unë, shumë shkurt, do t’i përsëris edhe një bërë të mundur ndërtimin dhe funksionimin e një herë disa nga arsyet kryesore: mungesa e landfill-i për përpunimin e mbetjeve urbane në këtë standardeve të kontrollit në hyrje të këtyre qark. mbetjeve të importuara; mungesa e standardeve Për fat të keq, qeveria e djathtë jo vetëm që lidhur me monitorimin e procesit të përpunimit të nuk i ka mbështetur këto përpjekje, por, këtyre mbetjeve, si dhe, për fat të keq, një përkundrazi, i ka penguar ato, bashkë me administratë lehtësisht e korruptueshme deri më mungesën e kuadrit ligjor, si dhe mungesën e sot, që është edhe një nga problemet kryesore që koordinimit e të bashkëpunimit me njësitë vendore ka shoqëria shqiptare. duke e lënë Elbasanin të rrënohet dhe të degradojë E pra, për sa kohë që problemet e mësipërme çdo ditë përpara syve tanë. Elbasanit, njërit prej janë prezente në Shqipëri, madje do të thosha në qyteteve më të mëdha të Shqipërisë, njërit nga formën e tyre më të ashpër në këta 23 vjet qytetet më të rëndësishme, përveç ndotjes së demokraci, importi i mbetjeve duhet të ndalet sa trashëguar industriale, që tashmë njihet nga të më parë për të shmangur një rrezik të gjithë, i shtohet edhe ndotja nga mbetjet urbane. paimagjinueshëm, për të mbrojtur shëndetin dhe Përpjekjet e bashkisë, edhe pse nuk kanë qenë jetën tonë e të fëmijëve tanë. shumë të kushtueshme nga ana financiare, kanë Mua më vjen shumë mirë dhe jam shumë mbetur në letër dhe kjo dëshmon mungesën e krenare përpara qytetarëve që qeveria e re ka një vizionit dhe të kujdesit të qeverisë së mëparshme qasje krejt tjetër ndaj mjedisit. madje jo vetëm në për sa i takon mjedisit. lidhje me standardet e reja për administrimin dhe Po kështu, mungon edhe një projekt strategjik menaxhimin e mbetjeve urbane, por edhe në lidhje për ta vënë në eficiencë zonën industriale në këtë me ndotjen e shkaktuar nga industria e rëndë, ku qytet për aktivitete të ndryshme, pa e cenuar përsëri Elbasani është një nga qytetet që vuan më mjedisin, pa e ndotur atë dhe në përputhje të plotë shumë, por kjo mund të jetë çështje për një zotim me standardet. tjetër. Qeveria bëri realitet, që ditën e parë të punës Në 8 vjet qeverisje Partia Demokratike, edhe së saj, një nga premtimet më të rëndësishme të pse e kishte të shkruar në programin e saj, siç e fushatës elektorale, që ishte arsye shumë e fortë përmendën edhe kolegët parafolës, se do t’i jepnin se pse shqiptarët e votuan në këto përmasa fund gjendjes së trashëguar me mjedisin, nuk arriti Rilindjen. Po kështu, unë besoj shumë se kjo qeveri të ndërtonte asnjë fushë të vetme të përpunimit të i ka të gjitha mundësitë, aftësitë, vizionin, mbetjeve sipas standardeve, madje e vetmja fushë përkushtimin dhe se do të punojë ditë e natë për e tillë që ekziston sot në Sharrë është iniciuar me t’i bërë realitet të gjitha premtimet e fushatës përpjekjet e Partisë Socialiste gjatë qeverisjes në elektorale. atë kohë. Faleminderit! Në një situatë të tillë kaq alarmante dhe kaq Vangjel Dule – Faleminderit, zonja Kushi! problematike, kur Shqipëria në të katër anët e saj Urdhëroni, zoti Kryeministër! dominohet nga fusha mbetjesh mesjetare, deri dje Edi Rama – Faleminderit, zoti drejtues i me një qeveri të paaftë për ta menaxhuar këtë seancës! problem madhor, sot importohen nga jashtë vendit Së pari, dëshiroj të përshëndes në emër të mbetje të cilat mund të përfshijnë edhe lëndë qeverisë qasjen e Kryetarit të Kuvendit në raport toksike të rrezikshme për shëndetin dhe jetën e me procesin për të shkuar drejt miratimit të aktit

286 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

normativ, duke bërë edhe një shtyrje tjetër nga vend të zgjerohet e të forcohet dhe që kjo periudhë axhenda, për të vazhduar kërkimin e konsensusit kohe të shërbejë për të bërë detyrat që buronin të opozitës dhe përpjekjen tonë për të ndihmuar nga miratimi i ligjit të ri. opozitën që të gjejë rrugën e arsyes lidhur me Këto qeveria paraardhëse nuk i bëri, sepse domosdoshmërinë e një vendimmarrjeje të këtij ishte e zënë me vendime të panumërta në Kuvendi. Gjithashtu, për të mos lejuar vakuumin kundërshtim me legjitimitetin, që mungonte, në që do të shkaktonte pozicioni i prerë që opozita kundërshtim me Kushtetutën dhe me ligjet e kërkon qorrazi, por që, në fakt, është paralajmëruar Republikës së Shqipërisë, si dhe në kundërshtim nga Departamenti i Administratës Publike më parë me interesin kombëtar e publik. Qeveria se sa kjo shumicë të betohej në këtë Kuvend dhe paraardhëse nuk kishte kohë, nuk kishte fokus, njëkohësisht edhe nga drejtuesit e projektit SIGMA aq më pak vullnet, për të bërë ato detyra që sot do të BE-së. të na kishin sjellë në kushtet kur ligji i ri do të ishte Dëshiroj të shfrytëzoj këtë moment dhe këtë plotësisht i zbatueshëm, madje, dhe këtu dëshiroj komunikim para Kuvendit, për të nënvizuar se e ta mbyll këtë pjesë të parë të ndërhyrjes sime, vetë gjithë përpjekja e opozitës në këtë drejtim është hartuesit e projektligjit të ri, së bashku me ekspertët një përpjekje që nuk çon asgjëkund, pra, nëse ne e projektit të BE-së, të cilët ishin kyç në hartimin e do të qëndronim në vend dhe nuk do të shkonim ligjit të ri, kanë parashikuar shtrirjen e efekteve të më tutje me aktin normativ, për t’i dhënë kohë ligjit një vit pas hyrjes së tij në fuqi dhe brenda Këshillit të Ministrave të përgatisë buxhetin dhe këtij viti afatin e nevojshëm për hartimin e akteve infrastrukturën përkatëse për rekrutimin, ngritjen nënligjore të parashikuara në 6 muaj, përcaktime në detyrë; mjetet financiare për shkollën e këto që pastaj u ndryshuan në mënyrë arbitrare administratës publike, që parasheh konsensusi i nga qeveria paraardhëse dhe përkatësisht nga disa muajve më parë, fondet për pagat e reja të ministri i Brendshëm, në cilësinë e ministrit nëpunësve civilë, që fitojnë statusin me ndërhyrjet propozues, duke na sjellë në këtë pasojë. Ne e bëra disa muaj më parë në ligj, si dhe t’i thjesht dhe vetëm po ndërhyjmë për të penguar propozojmë Kuvendit ndryshimet e duhura shtrirjen e kësaj pasoje në formën e një vakuumi legjislative apo miratimin e akteve normative e dhe të një bllokimi të përgjithshëm të funksionimit nënligjore nga ana e qeverisë, për të bërë të institucional të administratës publike. Kështu mundur zbatimin e ligjit, pra shkurt dhe qartë, kjo garantojmë dhe një herë tjetër opozitën e bëhet për të ndihmuar opinionin publik të kuptojë Republikës së Shqipërisë se kjo shumicë është deri në fund arsyet e aktit normativ dhe periudhën këtu për të mos përsëritur asnjë faj, gabim dhe 6-mujore që garanton ky akt. Pa aktin normativ asnjë vijë sjelljeje në vazhdën e fajeve, gabimeve dhe pa vendimmarrjen e ndërmjetme të këtij dhe vijës së vjetër të sjelljes së qeverisë së Kuvendi, mes ligjit të vjetër dhe ligjit të ri, ne mëparshme ndaj opozitës. ndodhemi në vakuum dhe në pazbatueshmëri. Duke shprehur dhe një herë vullnetin tonë të Kjo shumicë dhe qeveria e Republikës së plotë për të vazhduar të dialogojmë me të gjitha Shqipërisë kanë vetëm një synim: ta bëjnë ligjin e pjesët e opozitës, pa bërë asnjë përjashtim, nëpunësit civil dhe të gjitha amendimet e këtij ligji, mbetemi në dispozicion edhe në ditët në vijim dhe të miratuara me konsensus, të zbatueshme. Në në një afat të arsyeshëm, për disa ditë më vonë, këto kushte ligji është i pazbatueshëm. Fakti që, kërkuar nga Kryetari i Kuvendit, për të gjetur rrugën duke iu referuar disa neneve të para të ligjit të ri, e arsyes dhe të konsensusit. Ne kemi të gjitha statusi i nëpunësit civil do të shtrihet për shumë forcat numerike për të garantuar në bazë të nëpunës të tjerë të administratës, që më parë nuk Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë atë e gëzonin këtë status, dhe, nga ana tjetër, konsensus që Kushtetuta e parashikon përtej kategorizimi “nëpunës civil” do të përfshijë një shumicës së thjeshtë. Por, nga ana tjetër, kemi të numër të konsiderueshëm punonjësish të gjithë vullnetin që përpara se të përdorim forcën institucioneve të varësisë së ministrive dhe numerike kushtetuese, të kërkojmë deri në punonjësish të komunave të vendit, është i sekondën e fundit mirëkuptimin dhe mbështetjen mjaftueshëm për të kuptuar se qeveria dhe kjo e opozitës në funksion të mbarëvajtjes së shtetit shumicë parlamentare kanë vetëm një qëllim: të shqiptar dhe në funksion të nevojës së krijojnë kushtet që administrata publike në këtë administratës publike dhe të gjithë nëpunësve të

287 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

administratës publike, atyre që sot i parasheh ligji deri ditën kur Shqipëria të jetë në gjendje t’i ekzistues dhe atyre që i parasheh, për një kohë të seleksionojë, t’i ndajë, t’i mbledhë, t’i përpunojë afërt, ligji i ri, në mënyrë që votimi të jetë shprehje plehrat që prodhon vetë. Pastaj, në një epokë tjetër, e këtij mirëkuptimi. Ne e kemi thënë që ditën e mund të jetë e mundur, por deri kur të vijë ajo ditë parë, dua ta përsëris: se do t’i dëgjojmë me shumë ne nuk kemi asnjë zgjedhje tjetër për të respektuar vëmendje të gjithë, por do të udhëheqim, sepse deri në fund popullin, për të respektuar deri në fund mandatin e kemi marrë për të udhëhequr dhe jo shëndetin e çdo qytetari dhe për të respektuar deri për të bërë në vendnumëro vetëm duke dëgjuar. në fund interesin tonë kombëtar dhe publik. Nuk Nga ana tjetër jam shumë krenar që sot ky ka më plehra që të hyjnë në kufijtë e Republikës Kuvend do të miratojë përfundimisht ndalimin e së Shqipërisë. Nga këtu fillon rimëkëmbja dhe nga importit të plehrave në Republikën e Shqipërisë. këtu fillon edhe ripërtëritja e organizmit të këtij Ky Kuvend sot do të votojë për të çuar në vend një vendi me një politikë tërësisht të re në raport me zotim solemn të marrë përpara publikut shqiptar mjedisin, në raport me mbetjet, në raport me dhe njëkohësisht për t’i dhënë mbështetjen e ndotjet. merituar një përpjekjeje të gjatë, deri edhe sfilitëse Sigurisht, rruga për të shkuar deri atje ku të shoqërisë civile dhe të gjithë faktorëve qytetarët dhe ku ky vend e meriton, si një vend të emancipues të shoqërisë shqiptare, që kanë cilit Zoti apo natyra i kanë falur bukuri të rralla, kërkuar me këmbëngulje, përmes pengesash të është një rrugë e mundimshme, nuk është një panumërta dhe artificiale të vendosura nga qeveria rrugë e shkurtër sot për nesër, por një rrugë që paraardhëse që Shqipëria të mos jetë vendi i unë jam i bindur se kjo shumicë dhe kjo qeveri në importit të plehrave. Shqipëria sot lëngon mes 4 vjetët e ardhshëm do ta shkurtojnë, siç nuk kanë plehrash. Shqipëria sot është vendi më problematik mundur ta bëjnë të gjithë ata që për 20 vjet e kanë për sa i përket mbledhjes dhe trajtimit të plehrave lënë Shqipërinë të katandiset deri këtu: një vend i në të gjithë hartën e Europës. Shqipëria sot nuk ndotur nga të katër anët, një vend ku bukuritë e garanton asnjë standard europian, por jo vetëm rralla bashkë me cilësitë e mikëpritjes së këtij europian, në trajtimin e plehrave. Është krejtësisht populli bashkëjetojnë nga të katra anët me plehrat, e qartë që Shqipëria sot dhe nesër nuk mund të që i vrasin sytë çdokujt që e viziton këtë vend. Ne importojë plehra nga jashtë. Ka vetëm një arsye do t’i heqim plehrat nga sytë e gjithkujt që e ftojmë pse mafia u drejtohet vendeve si Shqipëria për të të vizitojë këtë vend, të shijojë bukuritë (dhe për të dërguar plehra dhe ka vetëm një arsye pse qeveritë shtuar fuqinë tonë të industrisë së turizmit) dhe që e vendeve si Shqipëria, të dobëta në standarde nuk mund ta mikpresim sërish pasi e kemi shëtitur dhe të paafta për të kontrolluar ruajtjen e mes malesh, kodrash dhe pirgjesh me plehra. standardeve nëpër kufijtë e tyre, i hapin rrugë Faleminderit! importit të plehrave. Arsyeja është shumë e (Drejtimin e seancës e merr zoti Ilir Meta.) thjeshtë: interesa të jashtëzakonshme financiare Ilir Meta – Faleminderit, zoti Kryeministër! që lidhen me fatkeqësinë e kombeve që lëngojnë Fjalën e ka deputeti Eduard Bejko. në mungesë të qeverive dhe të shteteve që u Eduard Bejko – I nderuar zoti Kryetar, shërbejnë interesave të këtyre kombeve. Të nderuar kolegë deputetë, Ka vetëm dy kategori vendesh që importojnë Ne sot po diskutojmë një ligj të shumëpërfolur, plehra: ose vendet me standarde maksimale dhe gjë që është treguesi i rëndësisë dhe i mprehtësisë me garanci maksimale, që i lejojnë vetes import për problemin që trajton. Për probleme të edhe të mbeturinave më të rrezikshme, për shkak ndryshme jemi mësuar rëndom t’i shikojmë se kanë të gjitha aftësitë për t’i kontrolluar dhe për shqiptarët në dy kahe politike, të majtë dhe të t’i trajtuar këto lloj mbeturinash, dhe vendet me djathtë, por sot shikoj që ka një mbështetje totale standardet më të ulëta të kontrollit, madje si majtas dhe djathtas për këtë ligj shumë të inekzistente të përpunimit të tyre. Fatkeqësisht, rëndësishëm për Shqipërinë, për atdheun tonë. Shqipëria që trashëgojmë bën pjesë tek të dytat Me sinqeritet e them se këtu nuk jam si dhe gjëja më e mirë që ne mund të bënim për deputet, por jam si një nga ata miliona shqiptarë Shqipërinë e rrënuar që trashëgojmë është ndalimi që i thanë stop rrënimit, stop plehrave me mbetje i importit të çdo lloj mbeturine. të Shqipërisë. Është një shprehje e rëndomtë që Plehrat në Shqipëri nuk do të hyjnë asnjëherë e kemi dëgjuar, por pak e ndryshuar në filmin

288 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

shqiptar “Rruga”, ku thuhet: “Po me plehrat ç’patën për marrjen jetë të premtimit të maxhorancës xhanëm”! Ai e thotë ndryshe, por dua të them se qeverisëse. përgjigjja është shumë e thjeshtë: makutëria kudo Në mbyllje e ftoj këtë Parlament që si tani edhe ndaj kësaj Shqipërie, makutëria në bregdet, në në vazhdimësi të miratojë ligje tilla, ligje të dogana, makutëria në tatime, e kudo dhe akoma përgjegjshme për këtë popull, për këtë vend. nuk u sos thesi i tyre, por donin të na sillnin edhe Faleminderit! plehrat. Me të drejtë thotë një nga ministrat e Ilir Meta – Faleminderit! kabinetit se ditën e parë që mora detyrën pashë Fjalën e ka zoti Gledion Rehovica. letrat që galonin nëpër ministri, por si nuk pashë Gledjon Rehovica – I nderuar zoti Kryetar, një shkresë të pastër, por kishte pisllëqe gjithandej. Të nderuar kolegë deputetë, E pra, nuk na mjaftonin pisllëqet këtu, por na Në radhë të parë, dua të falënderoj ministrin duheshin edhe plehrat të na vinin nga Europa. e Mjedisit dhe Këshillin e Ministrave për propozimin Të nderuar kolegë, e projektligjit “Për disa ndryshime në ligjin “Për Përse jemi kundër mbetjeve nga Europa? Si menaxhimin e integruar të mbetjeve”, nismë kjo e për kujtesë, po them se 12 shtete evropiane nuk e përqafuar nga i gjithë opinioni publik. lejojnë këtë. Importi i plehrave ka rrezikshmëri Një nga sfidat më të mëdha të qeverisë do të shumëplanëshe në aspektin e dëmtimit të faunës, jetë pastrimi dhe mbrojtja e mjedisit. Përpara se florës, tokës dhe nëntokës dhe, mbi të gjitha, për ne të hapim kufijtë për të pranuar dhe përpunuar shëndetin tonë. mbetjet e vendeve të tjera, duhet të kujdesemi në Në ligjin aktual thuhet se ka mbetje të radhë të parë për mjedisin tonë. Politikat e ruajtjes rrezikshme dhe jo të rrezikshme, por këtu çalon së mjedisit janë në qendër të vëmendjes së shumë problemi. Ne nuk kemi burimet njerëzore për të qeverive europiane dhe të BE-së, e cila, nëpërmjet evituar kontrollin, nuk kemi eksperiencën e një numri të madh direktivash dhe aktesh admin- nevojshme dhe, mbi të gjitha, nuk kemi istrative, synon të sigurojë një ambient të pastër teknologjinë e nevojshme që të ndalojmë mbetjet dhe të shëndetshëm. e rrezikshme, të cilat, siç u tha edhe këtu, janë një Siç përmendet edhe në relacionin që gjah i majmë për strukturat mafioze që galojnë në shoqëron këtë projektligj, dispozitat që lejojnë kufijtë e Shqipërisë. Unë bashkohem njëzëri me importimin e mbetjeve, me qëllim riciklimin e tyre, të gjithë popullin që kërkon ndalimin e plehrave bien në kundërshtim me direktivën e BE-së, për në Shqipëri. zbatimin e parimit të vetëmjaftueshmërisë dhe të Të nderuar ligjvënës, afërsisë së vendit të riciklimit. Për sa kohë ne nuk Si një qytetar i përgjegjshëm mbështes mund të sigurojmë pastërtinë dhe nismën e Partisë Socialiste për të ndaluar në shëndetshmërinë e mjedisit tonë, nuk duhet të mënyrë imediate invazionin e plehrave në Shqipëri ndikojmë negativisht në të. Si mund të hapim dyert dhe në këtë kontekst ne përmbushim edhe për mbetjet e vendeve të tjera, kur na mungojnë premtimin e fushatës për një detyrim atdhetar ndaj kapacitetet monitoruese dhe kontrolluese, të gjithë njerëzve të këtij vendi, që realisht u ndërkohë që mbetjet dhe plehrat tona digjen vend dhimbset ky vend dhe që në mënyrë arbitrare u e pa vend? ndjenë të tradhëtuar nga pushtetarët e vet. Riciklimi i mbetjeve të vendeve të tjera, Me ligjin që ne po miratojmë, në thelb, ne qofshin këto edhe të padëmshme për mjedisin, do ndaluam një vetasgjësim tonin, ndaluam një të ndikonte negativisht në mjedisin tonë. Gjendja rrokopujë të shqipes sonë, ndaluam një reaksion e mjeruar e mjedisit shqiptar nuk toleron asnjë zinxhir që do të ishte shumë brusk për shkatërrimin ndikim tjetër negativ, sado i vogël qoftë ai. Një e ekosistemit të atdheut tonë. Faktikisht ky ndalim mjedis i pastër kontribuon në rritjen e mirëqenies importi të plehrave ka disa reperkursione në për një të ardhme më të mirë dhe tregon shkallën biznesin riciklues, por, duke parë që goditja më e e kulturës së zhvillimit dhe emancipimit të një madhe i bëhet shqiptarit, atëherë këtu çdo gjë shoqërie. Është e drejtë e çdo shqiptari të jetojë sfumohet, çdo gjë merr kahje tjetër, çdo gjë këtu në një mjedis të pastër. është në interes të atdheut. Kjo nismë e qeverisë është edhe një triumf i Në mbështetje të këtij ligji sjell këtu edhe zërin ndërgjegjes qytetare. Besoj se do të jetë hapi i parë e mijëra qytetarëve beratas që ndihen të çliruar i shumë nismave të tjera në mbrojtje të mjedisit

289 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

dhe të arritjes së standardeve europiane në këtë këtyre objektivave, ashtu siç ishte i sektor. padiskutueshëm roli i tyre në inicimin e këtij Marr shkas nga kjo nismë për të falënderuar projektligji. edhe një herë ministrin e Mjedisit për një urdhër të Unë jam i bindur se me miratimin e këtij nxjerrë pak ditë më parë, për bllokimin e furrave të projektligji do të bllokohet importi i mbetjeve dhe, gëlqeres në zonën e Fushë-Krujës, situata nga ana tjetër, do të stimulohet dhe rritet kapaciteti ambientaliste e të cilës është bërë makth për vite i përpunimit dhe mbetjeve brenda territorit. Si me radhë jo vetëm për banorët e zonës. I bëj thirrje rrjedhojë, do të përfitojmë të gjithë një mjedis më qeverisë për një bashkëpunim ndërinstitucional, të pastër dhe pa plehra. me qëllim sigurimin e menjëhershëm të Faleminderit! zbatueshmërisë së këtij urdhri. Ilir Meta – Faleminderit, zoti Rehovica! Ftoj qeverinë shqiptare dhe mbarë qytetarët Fjalën e ka zoti Ervin Koçi. Më pas do të kemi të jenë më sensibël ndaj mjedisit dhe të inkurajojnë shprehjen e mendimeve në emër të grupeve dhe mbështesin ministrin e Mjedisit në luftën e tij parlamentare. për një mjedis më të pastër, për të ndryshuar një Ervin Koçi – Faleminderit! herë e mirë një kulturë ambientaliste, që, për I nderuar zoti Kryetar, shumicën e shqiptarëve, kufizohet brenda mureve Të nderuar kolegë, të shtëpisë. Ka ardhur momenti që qeveria, Unë kam qenë një ndër ata qindra-mijëra vetë nëpërmjet ligjeve dhe kontrollit të zbatimit të tyre, që firmosa kërkesën që qytetarët të pyeteshin në të tregojë që mjedisi nuk është vetëm një slogan një referendum kombëtar nëse e miratojnë apo jo fushatash elektorale, por luan dhe do të luajë një importin e mbetjeve nga shtetet e tjera. U rol të rëndësishëm në qeverisje. angazhova si të gjithë kolegët e mi, opozitarë Aktualisht, Ministria e Mjedisit ndodhet atëherë, për të mbledhur firma anembanë përpara një përgjegjësie të madhe, në një situatë Shqipërisë, të sigurt se do të kishim një votë shumë shqetësuese. Kjo ministri duhet ta fokusojë plebishitare, mbi 90 %, për të refuzuar marrjen e punën e saj në nxjerrjen e akteve të tjera ligjore e plehrave nga jashtë. nënligjore, në rishikimin e atyre ekzistuese dhe Dua të bëj një falënderim të veçantë për zbatueshmërinë e tyre në terren në luftën kundër aktivistët e mjedisit dhe të shoqërisë civile, të cilët, ndotjes së mjedisit nga vajrat e përdorur industrialë krahas mbledhjes së firmave, zhvilluan një fushatë dhe nga mbetjet urbane, të cilat digjen në periferi sensibilizuese për opinionin publik dhe për të qyteteve. problematikën mjedisore sociale që do të Më lejoni të bëj publik faktin që në qytetin e shkaktohej nga importi i plehrave. Por në atë kohë Beratit një pjesë e mirë e tyre hidhen në lumë, ligji u miratua dhunshëm, pa dëgjuar propozimet kurse pjesa më e madhe digjen pranë një shkolle, e ekspertëve të mjedisit, pa dëgjuar zërin e nxënësit e së cilës për vite me radhe janë të protestave të qytetarëve përpara parlamentit dhe detyruar të thithin një ajër tejet të ndotur nga pa lexuar peticionin e 3000 qytetarëve. Ligji u mbeturinat industriale të trashëguara nga e kaluara miratua me vendosmëri, edhe pse presidenti Topi dhe të hedhura në territoret e ish-uzinave; nga nuk e dekretoi atë, duke i hapur rrugë importit të ujërat e zeza, të cilat derdhen në lumenj, dete apo plehrave në Shqipëri. buzë rrugëve kryesore; nga trafiku i makinave, që Ky ligj ishte një tradhti ndaj interesit publik. Ai nuk djegin karburant cilësor dhe që është një nga e ktheu Shqipërinë në koshin e plehrave të faktorët kryesorë të ndotjes së mjedisit. Gjithashtu, Europës. dua të tërheq vëmendjen e qeverisë dhe Ministrisë Projektligji i sotëm bazohet te interesi publik, së Mjedisit për monitorimin dhe kufizimin e gjuetisë te kërkesa, zëri dhe fjala qytetare, që më 23 së kafshëve të egra, gjuetisë së peshkut dhe qershor votuan për t’u ndarë nga plehrat e shkatërrimin masiv e pa kriter të pyjeve. importuara. Propozimi i qeverisë nuk do të sjellë Për përballjen me të gjitha sfidat e vetëm efekte pozitive në përmirësimin e mjedisit, lartpërmendura kërkohet një bashkëpunim i punës të degraduar gjatë këtyre viteve, por do t’i kursejë mes pushtetit qendror, atij vendor, grupeve të buxhetit të shtetit miliona euro, që do të interesit, pa harruar opinionin publik, që duhet të shpenzoheshin për organizimin e referendumit. luajnë një rol të rëndësishëm në mbështetje të Maxhoranca e sotme propozon këtë ligj, duke

290 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

dëgjuar edhe zërin e drejtuesit të opozitës të vitit organizuar nga Bashkia e Fierit. Në bisedat me ta 2004, që nuk ishte vetëm kundër TEC-eve, vërehej se ishin të mrekulluar nga natyra, por dukej fabrikave të çimentos, por, mbi të gjitha, siç e qartë në fytyrat e tyre shqetësimi për mbeturinat e mbajnë mend shumë mirë shqiptarët, ishte edhe shpërndara kudo. kundër importit të mbetjeve dhe plehrave për Qeveria që iku na la një realitet të renduar qëllime përdorimi, riciklimi apo përpunimi, duke e të mjedisit. Ajo jo vetëm që nuk e ndaloi quajtur iniciativën ligjore të asaj kohe për shkatërrimin që po u bëhej pasurive tona importimin e plehrave si mafioze dhe kriminale. Për mjedisore, por përkrahu zhvatjen me apo pa këtë iniciativë, kemi dëgjuar fjalën e nënkryetares licencë, me miratim të hapur apo të heshtur. së Kuvendit në vitin 2004, që në atë kohë reagonte Shembujt e kësaj fatkeqësie kanë qenë të pafund. se tentativat e qeverisë shqiptare për riciklimin e Rasti i Semanit tregoi shkatërrimin me firma plehrave të importuara nga Italia, e kthenin vendin zyrtarësh. U desh ndërhyrja e ministrit të në një kosh plehrash të Europës dhe në një bombë Brendshëm dhe atij të Mjedisit, ku gjej rastin t’i ekologjike. Por në 8 vjet në pushtet, këta që falënderoj në emër të banorëve të zonës për udhëhoqën vendin, e kthyen Shqipërinë jo vetëm angazhimin e treguar, për ndalimin e kësaj në një kosh të madh mbeturinash, por edhe në masakre mjedisore. një pikë grumbullimi për plehrat e Europës. Situata në vend tregon se ne nuk mund të Situata mjedisore në vend është në kolaps. menaxhojmë mbetjet tona dhe jo më të importojmë Kudo ka fabrika çimentoje dhe furra gëlqereje, që edhe mbetje nga bota. Në vend po përpunohen po shkatërrojnë edhe Krujën historike. Lumenjtë 5% e mbetjeve urbane, pra, vetëm 40 mijë nga janë gërryer nga shfrytëzimi barbar. Malet janë 800 mijë tonë mbetje urbane. Përpara se të ngrënë nga gurore të ligjshme e të paligjshme. mendojmë për plehrat e botës, bëjmë mirë të Pyjet janë prerë në mënyrë masive. Plazhet, rrugët zgjidhim problemet e plehrave tona, të cilat janë dhe brigjet e lumenjve kanë mbeturina pa fund, si kthyer në turpin e këtij vendi. Ne e mirëkuptojmë dhe shumë problematika të tjera. edhe shqetësimin e biznesit, që ka investuar për Sot, pas 8 vjetësh, ne kemi një vend të riciklimin e mbetjeve urbane të importuara, por degraduar nga pikëpamja mjedisore. Na keni lënë edhe biznesi është ndërgjegjësuar se Shqipëria zona të degraduara nga ndikimi katastrofal që ato ka mungesë kapacitetesh për monitorimin dhe kanë pasur në nëntokën dhe mbitokën, në vlerësimin e këtyre mbetjeve nga pikëpamja shëndetin e qytetarëve, në bimësi dhe në gjithçka. kimike, biologjike dhe kimike, pasi institucionet e Rasti i shoqërisë publike Albpetrol sh.a, është rast specializuara pothuajse janë shkatërruar nga unik në botë, ku gjendja e mjedisit në vendburimet qeveria që iku. e naftës është alarmante dhe rëndon së tepërmi Mungesa e kapaciteteve kontrolluese dhe gjendjen shëndetësore të banorëve të kësaj zone. monitoruese është një rrezik real për ta shndërruar Mjafton të përmendim zonën e Marinzës dhe ata Shqipërinë në një destinacion të mbetjeve të të Kallmit, ku 500 persona vuajnë nga rritja e rrezikshme toksike me pasoja të rënda për karbonit në gjak, të cilët janë lënë në mëshirë të shëndetin dhe jetën e qytetarëve, por ne do të jemi fatit. Banorët e zonës shprehin shqetësimin se në krah të biznesit, do t’i japim atij iniciativë ligjore, është ulur mosha mesatare, është bërë pasi qeveria do të ketë edhe një politikë të mirëfilltë shqetësuese prania e tumoreve dhe është rritur për ndarjen e mbetjeve që në burim, ku do të numri i fëmijëve me probleme që në lindje. Bregdeti përfshihen familjet, shkollat, shoqatat e biznesit në zonën e Semanit, Darëzezës, Levanit dhe dhe pushtetit vendor, për të siguruar lëndën e parë Libofshës është kthyer në vend grumbullimi në vend dhe me kosto të ulët. plehrash. Na kujtohen deklaratat e ish-Kryeministrit Ndalimi i importit të plehrave është ligji i parë të shkruara në programet qeveritare se do të i miratuar nga qeveria e re në ditën e saj të punës, zgjidhte problemin e mjedisit në zonat turistike. Kjo ligji i parë që po diskutohet në këtë legjislaturë, jo vetëm që nuk ka ndodhur, por gjendja ka ardhur dhe cilido prej nesh e koncepton domethënien e duke u rënduar ditë pas dite, sa sot kemi një tij. Nëpërmjet këtij ligji ne synojmë të krijojmë një bregdet joatraktiv për turistët vendas dhe të huaj. ligj ekologjikisht të përshtatshëm për brezat e Vetëm para një muaji në bregdetin e Darëzezës sotëm dhe të ardhshëm. Prioritet i kësaj erdhën piktorë nga e gjithë bota në një aktivitet të maxhorance është që Shqipëria të mos jetë

291 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

destinacion riciklimesh europiane, por destinacion në mënyrë të qëndrueshme dhe pa hezitim, na turistik ndërkombëtar. bindin që në rastin konkret nuk po bëjmë miratimin Faleminderit! e disa ndryshimeve që kanë karakter politik, por Ilir Meta – Në emër të Grupit Parlamentar të po bëjmë miratimin e disa ndryshimeve të LSI-së fjalën e ka zoti Petrit Vasili. domosdoshme, që s’presin më; të një Shqipërie e Petrit Vasili - I nderuar Kryetar, cila duhet të profilohet jo vetëm brenda vetes së Të nderuar kolegë deputetë, saj, por edhe në raportin e saj me publikun jashtë Ndryshimet në ligjin “Për menaxhimin e Shqipërisë, i cili e sheh Shqipërinë si një integruar të mbetjeve” janë pa asnjë hezitim një destinacion turistik. Kjo e shndërron këtë ligj në të nismë jo vetëm e domosdoshme, por edhe impera- vetmin shpëtim, dhe s’ka asnjë rrugë tjetër për të tive. Ka disa arsye themelore, që na bindin në përballuar këtë situatë që ka kaluar edhe kufijtë e mënyrë të qëndrueshme se nuk mund të kishte emergjencës. Këto arsye themelore dhe kjo logjikë një zgjidhje tjetër: administrimi i dobët i e ftohtë na kanë bindur dhe na kanë imponuar që mbeturinave në të gjithë territorin, grupi parlamentar i LSI-së të mbështesë plotësisht pamjaftueshmëritë e dukshme në landfille dhe këtë nismë dhe këto ndryshime, njëkohësisht të thuajse inekzistente në teknologjitë e përpunimit promovojë fort edhe ndjekjen e tyre rigoroze në dhe të njëjtat pamjaftueshmëri të rëndësishme në terren me të gjitha mekanizmat kontrollues dhe transportin e mbeturinave. Së dyti, diferencimi i tyre inspektues. në burim, një fenomen që nuk kryhet dhe që Ilir Meta – Faleminderit, zoti Vasili! akumulon probleme të tjera; akumulimi progresiv Në emër të Grupit Parlamentar të PS-së, fjalën edhe në pikëpamjen sasiore të tyre në të tërë e ka zoti Klosi. territorin, njëkohësisht shndërrimi i tyre në një Blendi Klosi – “Pushtimi i plehrave është i shqetësim jo vetëm multivalencial, por edhe qytetar egër, shkatërrimtar i jetës së njerëzve, i çdo krijese dhe me reflektime tepër të rëndësishme, të të gjallë, degradues i mjedisit, poshtërim i dinjitetit ponderueshme në një kohë të shkurtër, por dhe i imazhit të vendit, diskriminim, dhe çdo e keqe gjithmonë e më të rënda në një kohë të gjatë, lidhur që ka një pushtim”, kështu ka shkruar një nga me shëndetin publik të njerëzve dhe që implikojnë ambientalistët më të mirë të vendit, Profesor në mënyrë të dukshme kosto shumë të mëdha, të Lavdosh Ferunaj, i cili së bashku me pak panevojshme, njëkohësisht edhe kosto sociale dhe intelektualë që kanë ngelur sot dhe që luftojnë shëndetësore të rëndësishme, e bëjnë të qartë se shumë më tepër për interesin publik se atë privat, zgjidhja e vetme, e menjëhershme dhe e dukshme së bashku me Kozara Katin, Blendi Kajsiun, është pikërisht ndërmarrja e këtyre dy Lubonjën, Klosin dhe disa intelektualë të tjerë, ndryshimeve. ngritën një nga betejat më parimore në Shqipëri Me një logjikë të thjeshtë, dikush që do të në këto vite të demokracisë. Ngritën një aksion të bënte polemikë, do të pyeste se cilat do të ishin madh qytetar, atë të luftës kundër importit të zgjidhjet e tjera. Arsyet që unë rreshtova më sipër, plehrave, për të cilin ne, PS-ja, dje në opozitë dhe të cilat janë arsye objektive dhe të forta, për të sot në pushtet, jemi shumë krenarë që e cilat shpesh prononcohen edhe specialistët e mbështetëm, pasi ishte një aksion që s’kishte të fushave, intelektualët, por edhe masa e gjerë e bënte me interesa personale dhe me interesat e qytetarëve, të cilët fatkeqësisht detyrohen të një brezi të caktuar, por kishte të bënte me interesin bashkëjetojnë me një Shqipëri të bukur në njërën e brezave të tjerë që do të vijnë në Shqipëri, pasi anë, dhe me një Shqipëri paradoksalisht me mënyra se si qeveria e Sali Berishës, qeveri në mbeturina në anën tjetër, do të kishin së bashku ikje, por që akoma ka edhe shumë për të treguar vetëm një përgjigje: të ndalojmë importimin dhe që ka ikur, po bënte një aksion thellësisht grumbullimin e mbeturinave të të tjerëve, ndërkohë antidemokratik, në kundërshtim të plotë me që akumulimi i përditshëm dhe mostrajtimi adekuat interesat e shqiptarëve, në kundërshtim të plotë i tonave vazhdon e bëhet një problem gjithmonë me opinionin publik dje dhe me 75 mijë firma të edhe më kritik. mbledhura për referendumin “antiplehrë”. Më këtë Arsyet edhe sociale, edhe politike, por edhe referendum u tallën eksponentët e PD-së që në arsyet e forta teknike, të cilat i janë nënshtruar këtij bërjen e tij, pasi u tha se ata nuk janë firmëtarë, diskutimi, ku Ministria e Mjedisit i ka paraqitur ato por hilacakë, u tallën dhe numëruan fletët një e

292 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

nga një, që nga Ristani, në atë kohë kryetar i KQZ- por ardhja e atyre me shumicë nga jashtë ndikoi së, ndërsa sot deputet i PD-së; u tall ish- shumë më tepër në shtimin e tyre. Ka qenë kryeministri Sali Berisha, i cili me vullnetin dhe korrupsion i pastër ajo që ndodhi me gjithë sistemin urdhrin e tij politik e shtyu referendumin në e menaxhimit të mbetjeve urbane në vend, pasi jo kundërshtim të plotë me ligjin, të paraqitur që në vetëm që nuk u ndihmua industria e vendit, por fillim të vitit 2012 për në fund të vitit 2013. U tall kudo dhe ngado po vinin plehra nga jashtë. edhe Presidenti aktual i Republikës, pasi u caktua Lejet e dhëna nuk ishin më për të luftuar data e referendumit 22 dhjetori, datë e menaxhimin e plehrave urbane, por ato u kthyen përshtatshme vetëm për të festuar Krishtlindjet dhe në vende ku administratorë të niveleve të jo për të thirrur njerëzit në një votim plebishitar; u ndryshme filluan të merrnin përfitimet e tyre të para, tall në mënyrë të plotë ky referendum edhe nga jo vetëm për ministrin që jepte lejen, por po të këta pushtetarë, qw morën një goditje të fortë me shohësh një lejë, ajo përmban mbi 50 pika ku do votën e qytetarëve shqiptarë në zgjedhjet e 23 të kontrollohet kompania. Më thoni, të nderuar miq, qershorit. Sjellja ishte krejtësisht antishqiptare, pasi si do të mund të kontrolloheshin ato, si do të kërkonte ngritjen (dhe u ngrit në Shqipëri) e një vendosej sinjalistika e duhur, të zbatoheshin industrie të tmerrshme, të importit barbar të normat dhe të funksionon rregullat e agregateve plehrave, import i cili tejkalonte në masa shumë të teknologjikë të mjedisit, të ndërtohej sistemi i mëdha atë çka vendi prodhonte si mbetje urbane. drenazhimit të lëvizjes së ujërave të shiut, të Sot ka kaluar kohë nga ai miratim, por ne sistemohej gjelbërimi i ambientit, pajisjet nga mund të themi se ka kaluar pak kohë parlamentare mbrojtja e zjarrit? dhe shumë kohë për mafien e plehrave, që sot ka Subjekti duhet të bëjë pastrimin e mjedisit në ngritur një industri të caktuar. rast ndotjesh, të krijojë kushte për pastrimin e Të nderuar kolegë deputetë, mjedisit dhe atë të pyllëzimit, të ketë mundësi për Të nderuar përfaqësues të opinionit publik, monitorimin dhe raportimin mjedisor, emërtimin e kam këtu një sërë lejesh të dhëna nga Ministria e zhurmave në mjedis dhe një sërë kërkesash, të Mjedisit të asaj kohe, në përputhje me ligjin dhe cilat ishin kthyer në hapësira të korrupsionit të në kundërshtim të plotë me interesat e qytetarëve mundshëm për funksionarët e lartë të asaj kohe. shqiptarë dhe në kundërshtim të plotë me atë çka Kam këtu shumë dokumente për dhënie lejesh: vendi ka nevojë. Plehrat do të vinin sipas lejeve të Firma EKSI sh.p.k. lejë administrative e dhënë për dhëna dhe të firmosura nga qeveria e asaj kohe rrethin e Kavajës, qarku Durrës, komuna Helmës. nga e gjithë bota. Do të vinin nga Mali i Zi, Kosova, Kompania tjetër, Shoqëria Ansa-Muçaj, Vorë; Maqedonia, Turqia, Serbia, Bosnja dhe kompania General Polimerum Recaycle in Alba- Hercegovina, Britania e Madhe, Amerika e Veriut, nia, Gjokaj-Vorë, Recaycle Berat, Exis Polar, Amerika e Jugut, Afrika etj. Dhe e thonë të shkruar: Kavajë, Shupenzë, Devoll, Xhafzotaj, Kurum, nga toka dhe nga ajri, ngado që të jetë më e Elbasan etj. etj., të cilat janë ende të afishuar në leverdishme për ne. site-n e ministrisë. E gjithë kjo ishte një histori E dini, të nderur kolegë, se sa kompanive u kriminale, sepse bashkë me plehrat ka pasur janë dhënë leje vetëm pas miratimit të ligjit? Ja hapësira të pafundme për të futur edhe plehra të lista e tyre, bërë vetëm në pak muaj të vitit 2012, rrezikshme për jetën e qytetarëve shqiptarë. Ka të regjistruara vetëm për riciklimin e plastikës, për pasur hapësira të pafundme dhe zero kontroll nga riciklim materialesh të gomuara, skrape dhe riciklim administrata shtetërore. nga të gjitha llojet e mbeturinave. Të gjitha këto, E pamundur në atë kohë dhe e vështirë sot në kundërshtim të plotë me interesat e opinionit për t’u realizuar kontrolli i mbetjeve radioaktive. publik shqiptar. Kjo ishte një paaftësi totale e Shqipëria ka të instaluar tre skanerë të mëdhenj, qeverisë së kaluar, e cila synonte gjoja të tre jashtë funksionimit; në Durrës, Tiranë dhe përmirësimin e situatës në vend, ndërkohë që ajo Shkodër. Të tre bëjnë sot zero kontroll të lëndëve keqësohej përditë e më shumë. kriminale, ku mund të futen edhe lëndë të Ajo çfarë ndodhi me lumenjtë shqiptarë në rrezikshme radioaktive. E gjithë kjo ka qenë politikë qeverinë e Sali Berishës, me gjithë pikat e nxehta e antishqiptarizmës, ndërkohë që nga vetë të mjedisit të vendit, ka qenë një tragjedi më vete, Ministria e Mjedisit, në buxhetin e vitit 2013, u pasi jo vetëm që s’u pastruan mbetjet e vendit, deklarua se për të bërë infrastrukturën e

293 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

nevojshme të menaxhimit të plehrave do të shqiptarë dhe ka kundërshtarë ata që sot duheshin rreth 200 milionë euro. Jemi të gjithë mungojnë në këtë sallë. dëshmitarë që në buxhetin e fundit të qeverisë së Faleminderit! Partisë Demokratike ka pasur zero investime për Ilir Meta – Faleminderit, zoti Klosi! sa i përket landfill-it. Lidhur me çështjen e votimit për këtë Të nderuar kolegë deputetë, projektligj, por edhe për aktet e tjera në vijim, dua Të nderuar përfaqësues të opinionit publik, t’i njoftoj të gjithë deputetët e pranishëm dhe ata Nisur nga shqetësimi qytetar dhe nga fakti se që mungojnë se procesi i votimit do të fillojë në sistemi i monitorimit dhe kontrolli i sistemit tonë orën 13.30. doganor, si dhe institucionet e specializuara lënë Vazhdojmë me çështjen tjetër të rendit të për të dëshiruar, nisur nga fakti se, edhe pse kanë ditës, me projektligjin “Për masat kundër financimit kaluar dy vjet nga hyrja në fuqi e ligjit të menaxhimit të terrorizmit”. të integruar të mbetjeve, ende nuk ka përmirësim Në mbështetje të nenit 73, pika 2 e të menaxhimit të mbetjeve në tërësi, qeveria vjen Rregullores a ka pyetje për projektligjin? (Këtu kemi me propozimin për të ndaluar të gjitha llojet e edhe përfaqësuesin e Ministrisë së Financave, i importit të plehrave, përfshirë edhe ato të cili mund t’u përgjigjet pyetjeve.) parrezikshmet. Kjo reflektohet në amendamentin Nuk ka pyetje. që kërkon Këshilli i Ministrave nëpërmjet iniciativës Atëherë, kalojmë në paraqitjen e raportit nga ligjore me numër 831, datë 15.09.2013, ku Komisioni për Çështjet Ligjore, Administratën propozohet të ndryshohet neni 22 në pikën 3, neni Publike dhe të Drejtat e Njeriut, që është dhe 48 në pikat 1 dhe 2 dhe të shfuqizohet neni komisioni përgjegjës. Zoti Fatmir Xhafaj? famëkeq 49. (Zoti Fatmir Xhafaj shprehet dakord.) Ky aksion do të ketë një impakt pozitiv, pasi i Faleminderit! jep përgjigje shqetësimit qytetar për ndalimin e Në emër të Komisionit për Sigurinë importit të plehrave; vë në lëvizje të gjithë Kombëtare, zoti Braho? mekanizmat dhe aktorët shoqërorë për të (Zoti Spartak Braho shprehet dakord.) grumbulluar, ndarë dhe ricikluar mbetjet që Faleminderit! mbulojnë territorin shqiptar; jep kohë të forcohet Fjalën e ka relatorja, zonja Ermonela Felaj. kontrolli, të rriten kapacitetet monitoruese të Të përgatitet zoti Pirro Lutaj dhe zoti Spartak Braho sistemit doganor, të aktiviteteve të subjekteve pri- dhe në emër të grupeve parlamentare të përgatitet vate, duke bindur opinionin publik në forcimin e zoti Petrit Vasili dhe zoti Taulant Balla. kapacitetit monitorues që opinioni publik ka. Ermonela Felaj – Faleminderit, zoti Kryetar! Pra, të nderuar kolegë deputetë, sot ne, Lufta kundër terrorizmit është një imperativ i deputetët e Parlamentit shqiptar, deputetët e të gjitha demokracive, dhe, në fakt, tanimë ka maxhorancës, po i hapim rrugë një iniciative shumë ardhur koha që të bëhet imperative edhe për të të fortë të komunitetit civil shqiptar. Ne sot po gjitha kombet. Termi “terrorizëm” nënkupton një miratojmë një ligj, që nuk është si ligjet e tjera, por shumëllojshmëri veprimesh të paramenduara, që është një nga të paktët ligje që shpreh dhe mbron kanë për qëllim kryesor të ngjallin frikë dhe ankth opinionin publik, është nga të paktët ligje që shkon në opinionin publik. Një akt terrorist nuk ka për në interes të 95 për qind të opinionit publik dhe të qëllim thjesht të shkatërrojë apo të vrasë, por qytetarëve shqiptarë, është nga ato ligje që nuk nëpërmjet veprimeve të tilla kriminale, duke ka nevojë më vetëm për votat e 84 deputetëve të përdorur edhe fuqinë e masmedias, synohet t’u Aleancës për Shqipërinë Europiane, pasi ka një jepet rëndësi vetë këtyre fakteve. Për këtë arsye milion vota të shqiptarëve të 23 qershorit, është jo më kot në botën e sotme thuhet që fenomeni nga ato ligje që nuk ka nevojë të mbrohet vetëm terrorizëm është një fenomen i shekullit në të cilin nga ne, nuk ka nevojë të mbrohet nga një milion jetojmë, se, në qoftë se do të kërkonim krime të shqiptarë që votuan qeverinë e Partisë Socialiste, luftës sot në kohë paqeje, janë pikërisht ato që LSI-së dhe të gjithë aleatëve të saj në zgjedhjet e lidhen me terrorizmin. fundit, por është një ligj që shkon në opinionin Projektligji, që i paraqitet sot për diskutim publik, u shkon brezave shqiptarë, është një ligj Kuvendit të Shqipërisë lidhet me disa masa që që ka maxhorancën absolute të qytetarëve synohen të merren në luftën kundër financimit të

294 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

terrorizmit. Në vetvete ky projektligj tregon qartë konsiderohet si një ndër ato krime që vë në qëllimin e ligjvënësit për të përafruar legjislacionin diskutim bazat e bashkëjetesës sonë civile. Për tonë me parashikimet e akteve të ndryshme këtë arsye na takon edhe neve si ligjvënës që ta ndërkombëtare në këtë fushë. Ky projektligj shohim dhe ta çmojmë me këtë rëndësi miratimin shfuqizon projektligjin e mëparshëm duke bërë një e këtij projektligji. rregullim të ri ligjor në një fushë me fokus të Masat që propozon projektligji janë masa të veçantë, siç është ajo e luftës kundër akteve karakterit financiar. Ato lidhen kryesisht me terroriste, luftë e cila pas ngjarjeve dramatike të bllokimin apo sekuestrimin e aseteve, të cilat janë 11 shtatorit 2001, që tronditën thellë botën përdorur apo kërkohet të përdoren për financimin demokratike, ka marrë përmasa gjithnjë e më të e kryerjes së akteve të ndryshme terroriste. reja. Për këtë arsye unë do t’i ftoja të gjithë kolegët Lufta kundër terrorizmit nuk nënkupton thjesht që t’i merrnin në konsideratë ndryshimet e ndëshkimin e terroristëve, qofshin këta individë apo propozuara në këtë projektligj. Anëtarët e organizata terroriste, nuk nënkupton vetëm Komisionit të Ligjeve kanë votuar në unanimitet të parandalimin e kryerjes së akteve terroriste nga plotë për këtë projektligj. Do të dëshiroja dhe besoj ana e tyre, por, mbi të gjitha, edhe ndalimin e fort që ky do të jetë edhe vendimi i sotëm i këtij burimit të financimit të kryerjes të të tilla akteve. Kuvendi. Në këtë këndvështrim na duhet të pranojmë se Faleminderit! kuadri ligjor që trajton fushën që po diskutojmë Ilir Meta – Faleminderit, zonja deputete! duhet të reflektojë në mënyrë të vazhdueshme, Fjalën e ka zoti Piro Lutaj. edhe në nivelin e të drejtës së brendshme, masat Piro Lutaj – I nderuar zoti Kryetar i Kuvendit, më të reja në luftën kundër terrorizmit. Të nderuara zonja ministre dhe zotërinj Projektligji që na është sjellë për diskutim ka ministra, pikërisht këtë lloj qasjeje. Ndryshimi i parë që ai Të nderuar kolegë deputetë, sjell në raport me ligjin e mëparshëm është që Këtë projektligj, i cili lidhet me masat kundër tanimë i jepet një rol aktiv ministrit të Punëve të financimit të terrorizmit, e konsideroj të një rëndësie Jashtme, i cili do të jetë organi i parë që do të vërë të veçantë, sepse terrorizmi si koncept nënkupton në lëvizje Këshillin e Ministrave apo edhe organe përdorimin sistematik të dhunës së tejskajshme, të tjera përgjegjëse në këtë luftë, si ministri i që konsiston në vrasje apo dëmtime të rënda me Financave, Shërbimi Informativ, prokurori i qëllim përhapjen e panikut në popullatë dhe si një Përgjithshëm, teksa njofton për persona të shpallur mjet shtrëngimi për të detyruar organet qeverisëse si terroristë nga Këshilli i Sigurimit të Organizatës të kryejnë apo të mos kryejnë një akt të caktuar. së Kombeve të Bashkuara. Duhet thënë se më Financimi i terrorizmit dhe pastrimi i parave parë këto të dhëna administroheshin nga portali janë të lidhura me njëra-tjetrën, mirëpo, nëse zyrtar i Këshillit të Sigurimit të Kombeve të pastrimi i parave ka si qëllim shenjën e burimit të Bashkuara, ndërkohë që tanimë marrja e të tyre, financimi i terrorizmit tenton të fshehë dhënave do të jetë më efektive, sepse do të vihet destinacionin e vërtetë të parave, pavarësisht në funksion zyra që Ministria e Punëve të Jashtme burimit. ka pranë Këshillit të Sigurimit, e cila ka mundësi Shqipëria vazhdimisht ka qenë në rendin e që të dhënat për personat të cilët shpallen shteteve që kanë ratifikuar dhe aplikuar konventa terroristë, t’i marrë në një kohë më të shpejtë dhe ndërkombëtare, që kanë të bëjnë drejtpërsëdrejti këto të dhëna, nëpërmjet ministrit të Jashtëm, t’i me terrorizmin, siç janë: Konventa e Kombeve të përcillen Këshillit të Ministrave, i cili është organi Bashkuara për Luftën kundër Financimit të përgjegjës sipas ligjit, që me vendim harton listën Terrorizmit, Konventa e Këshillit të Europës për e personave terroristë. Parandalimin e Terrorizmit, konventa të Këshillit Ndryshimet e tjera i përkasin zbatimit më të të Europës, që kanë synuar dhe synojnë gjithmonë plotë të disa rezolutave që ka nxjerrë Këshilli i luftën kundër krimit të organizuar, përfshirë Sigurimit të Kombeve të Bashkuara. Unë e shpreha terrorizmin dhe financimin e tij. që në fillim të fjalës sime se lufta kundër terrorizmit Në korrik të vitit 2004 parlamenti shqiptar, në është dhe ngelet një imperativ i kohës së sotme, zbatim të detyrimeve që burojnë nga konventat, sepse terrorizmi me plot gojën mund të rekomandimet ndërkombëtare, si dhe dëshira për

295 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

të qenë pjesë e koalicionit të madh të shteteve në të drejtën e pronësisë për marrjen në administrim luftë kundër së keqes globale, që është terrorizmi, nga strukturat përkatëse në vend. miratoi ligjin nr. 9258 “Për masat kundër financimit Zotërinj kolegë, të terrorizmit”, i cili i përket sekuestrimit në fushën Në këto kushte, ju ftoj ta miratojmë këtë civile për vendosjen e mekanizmave që kanë projektligj me qëllim plotësimin e rekomandimeve shërbyer për afro dhjetë vjet për bllokimin e të grupit të posaçëm të veprimit financiar, duke përkohshëm të fondeve dhe pasurive të tjera të shprehur kështu vullnetin e padiskutueshëm të personave fizikë apo juridikë, të shpallur si Kuvendit të Shqipërisë dhe të qeverisë për të financues terrorizmi nga Këshilli i Sigurimit të luftuar terrorizmin dhe financuesit e tij. Kombeve të Bashkuara. Së fundi, një përshëndetje të posaçme nga Nga ana tjetër, në Kodin tonë Penal herë pas kjo foltore për ministrin e Brendshëm, zotin Saimir here janë parashikuar, ndryshuar dhe përmirësuar Tahiri dhe ekipin e ri drejtues të Policisë së Shtetit: vepra penale që kanë të bëjnë me kryerjen e punë të mbarë, zotërinj të nderuar, për t’u kthyer akteve terroriste, financimin apo grumbullimin e të qytetarëve policinë e tyre, pra, Policinë e Shtetit ardhurave, si dhe fshehjen e fondeve të personave shqiptar! Punë të mbarë, gjithashtu, të dashur miq, të shpallur si financues të terrorizmit. Që nga për t’i dhënë fund një herë e mirë fenomenit të miratimi i ligjit “Për masat kundër financimit të shndërrimit të Policisë së Shtetit apo institucioneve terrorizmit” të vitit 2004, vendi ynë i është të tjera të sigurisë së këtij vendi në vegla qorre të nënshtruar një sërë vlerësimesh dhe monitorimesh pushtetit! Punë të mbarë! nga organizma ndërkombëtarë, siç është Komiteti Faleminderit! i Këshillit të Europës, Drejtoria për Luftën kundër Ilir Meta – Faleminderit! Financimit të Terrorizmit të OKB-së, organizmat e Fjalën e ka zoti Braho. grupit të posaçëm të veprimit, të financimit etj. Spartak Braho – Të nderuar kolegë deputetë, Pavarësisht se ne kemi pasur një ligj për Projektligji “Për masat kundër financimit të masat kundër financimit të terrorizmit, aktualisht terrorizmit” vjen në kuadër të nevojës për reflektim lind nevoja e miratimit të ligjit të ri, dhe pikërisht të të rekomandimeve të besimit të Komitetit Manival këtij projekti që kemi përpara, që do të konsistojë për Shqipërinë, si edhe në kuadër të nevojës për në saktësimin më të mirë të procedurave të adresimin e rekomandimeve të rezolutës së shpalljes dhe heqjes nga lista të personave të Këshillit të Sigurimit të këtij mijëvjeçari në luftën dyshuar; në shkurtimin e procedurave të tejzgjatura kundër terrorizmit, pra të një rreziku të të shpalljes apo dhe heqjes nga lista të personave vazhdueshëm që i paraqitet botës aktualisht. të dyshuar; në përcaktimin e qartë të Në këto kushte kanë dalë edhe dy rezolutat e kompetencave për secilin institucion shtetëror të viteve 1999 dhe 2000, të cilat u transpozuan në përfshirë, duke parashikuar afate fikse për secilën vitin 2004 në ligjin që aktualisht është në fuqi. hallkë; në përcaktimin e saktë dhe dhënien e Rregullimi ligjor ka të bëjë me një fushë, që e kompetencave kontrolluese për autoritetet ka përqendruar vëmendjen në një problematikë të përkatëse, mbikëqyrëse e subjekteve raportuese; veçantë të lindur specifikisht pas ngjarjeve të 11 në vënien në zbatim të rezolutës 1373, që do të shtatorit 2001, e cila është konsideruar jo vetëm sjellë si detyrim kryesor për vendin tonë faktin që, si ndëshkim dhe ndalim i përpjekjeve për akte përveç listave, të cilat burojnë drejtpërsëdrejti nga terroriste, por në mënyrë të veçantë si ndalim i Këshilli i Sigurimit të OKB-së, do të parashikohet burimit të financimit të këtyre aktiviteteve. Kjo mundësia që të disponojmë një listë më të gjerë përbën një nga masat, të cilat shtetet në nivel me persona të dyshuar si terroristë apo financues ndërkombëtar i kanë përfunduar, por që duhet të të tij, me kusht që mund të vijnë nga brenda vendit, merren masa edhe për t’u reflektuar në situatën e kërkesa të një vendi tjetër apo vendime të brendshme të së drejtës. Veçanërisht në ditët e Bashkimit Europian. sotme të globalizimit të ekonomisë, lëvizjes së Është e rëndësishme ta theksojmë se masat lehtë të parave nga një shtet në tjetrin, vështirësia ndëshkuese të parashikuara nga ky projektligj për e dallimit mes fondeve për qëllime fisnike legjitime fondet dhe pasuritë e tjera të të dyshuarve kanë të dhe atyre që janë të destinuara për aktivitete bëjnë me ngrirjen e përkohshme të të drejtave të terroriste dhe ekspansion të financimeve për tyre të pronësisë dhe të administrimit, pa ndryshuar terrorizëm kudo në botë diktojnë

296 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

domosdoshmërish nevojën për një përqasje të Faleminderit! përgjithshme në këtë kuadër dhe në këtë kuadër Ilir Meta – Faleminderit, zoti Braho! lind domosdoshmëria e bashkëpunimit Në emër të grupit parlamentar të LSI-së fjalën ndërkombëtar. e ka zoti Petrit Vasili. Ndalimi i financimit të terrorizmit ndan Petrit Vasili – I nderuar Kryetar, pothuajse të njëjtën bazë dhe argument ligjor me Të nderuar kolegë deputetë, aspekte të parandalimit të krimit, veçanërisht me Është një risi pozitive dhe një rastësi, masat që duhet të merren kundër pastrimit të gjithashtu, pozitive që një nga projektligjet e parë parave. Në vetvete është një nga detyrat më të të miratuar në këtë kuvend të ri të kësaj vështira, veçanërisht sot në kushtet e ekonomisë maxhorance të re është pikërisht projektligji globale dhe qarkullimit të lehtë të parave, si dhe të përkatës “Për masat kundër financimit të pamundësisë për të pasur të qartë dhe të plotë terrorizmit”, sepse krijon mundësitë reale politike idenë e përdorimit të një financimi për qëllim legjitim për shprehjen e një vullneti të vendosur të kësaj apo të kamufluar për qëllime terroriste. maxhorance për të vazhduar të jetë pjesëtare Dua të sqaroj se masat e përkohshme që aktive në kuadrin e luftës globale të botës parashikohen të merren me anë të këtij ligji, pra demokratike kundër terrorizmit. projektit që kemi në dorë, nuk varen nga ato që Sigurisht që komentet lidhur me terrorizmin, mund të merren në kuadrin e procedimeve penale mënyrat e shfaqjes dhe agresivitetin e tyre janë të apo pasurore nga ana tjetër, masa të përkohshme tepërta, sepse informacionet në nivel botëror, por të cilat nuk pengojnë zbatimin e dispozitave të edhe ngjarjet e ndodhura tregojnë qartë për procedurës penale apo atyre pasurore për peshën dhe rëndësinë e jashtëzakonshme që sekuestrim dhe konfiskim të fondeve dhe pasurive fenomeni ka marrë e bashkë me të dhe lufta kundër të tjera sipas dispozitave përkatëse. tij, ndaj edhe Shqipëria demonstrohet qartë e Së fundi, me miratimin e këtyre ndryshimeve orientuar në drejtimin e duhur dhe me veprimet e ligjore në këtë projektligj çmoj se vendi ynë do të duhura konkrete lidhur me këtë çështje. përmbushë maksimalisht edhe rekomandimet e Sigurisht që një nga elementet thelbësore të standardeve ndërkombëtare në fushën e luftës kundër terrorizmit është pikërisht goditja e parandalimit dhe goditjes së financimit të financimit të tij, që është edhe zemra e funksionimit terrorizmit, i cili pa dyshim shtron nevojën që e ku shpesh bazohet edhe egërsia dhe efikasiteti strukturat e ngarkuara me ligj, pra direkt me i terrorizmit në goditjet shumë të ashpra, që ata zbatimin e këtij ligji, si Ministria e Financave dhe janë përpjekur t’i japin botës demokratike. drejtoritë përkatëse, Ministria e Jashtme, Policia e Në këtë projektligj ka një shprehje të Shtetit, Shërbimi Informativ, Prokuroria e drejtpërdrejtë të vullnetit për t’u konfirmuar në Përgjithshme dhe veçanërisht Banka e Shtetit të kuptimin më pozitiv të fjalës me rezolutat intensifikojnë punën dhe bashkëpunimin për përkatëse, qoftë ato të mëparshmet të Këshillit të goditjen e rasteve. Dua të tërheq vëmendjen për Sigurimit nr.1267, por dhe atë më të fundit nr.1373, faktin se qarkullojnë të dhëna underground që të cilat shprehen qartë për këtë çështje madhore edhe në Shqipëri persona të veçantë, ndoshta të dhe në këtë mënyrë duke predispozuar veshur me pushtet, të pushtetit që sapo la karrigen, mekanizmat për kontrollin, parandalimin, luftën kanë transferuar para apo kanë ndikuar në kundër terrorizmit dhe pasjen në duar të transferimin e fondeve të dyshimta në banka të instrumenteve ligjore për bllokimet e përkohshme, ndryshme dhe destinacioni final i tyre nuk dihet të cilat sigurisht nuk pengojnë veprimet e apo fshihet, dhe këto organe deri tani nuk kanë mëtejshme në sfondin e kodeve të tjera penale në ndjekur me transparencë dhe nuk kanë realizuar Republikën e Shqipërisë, japin në këtë mënyrë funksionet që duhej të realizonin, prandaj mendja efikasitet të lartë dhe shpejtësi në luftën kundër më shkon te fshehja e këtyre të dhënave që kanë krimit të organizuar. pasur nëpër duar deri tani. Sigurisht, ne e mbështesim plotësisht këtë Gjithsesi, le të presim për një reflektim të nismë dhe i gjithë grupi parlamentar i LSI-së organeve të reja që do t’i ndjekin këto çështje për mbështet miratimin e saj dhe do të votojë pro këtij zbulimin dhe goditjen e këtij fenomeni mafioz dhe projektligji. kriminal. Faleminderit!

297 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Ilir Meta – Faleminderit, zoti Vasili! qeverisë. Fjalën e ka zoti Balla, në emër të grupit Dua të ndalem edhe në një problem shumë parlamentar të PS-së. të rëndësishëm. Problemi i parë që bie në sy sa Taulant Balla – I nderuar Kryetar, herë që vjen një ligj për luftën kundër pastrimit të Të nderuar kolegë deputetë, parave apo luftën kundër terrorizmit është çështja Sigurisht, edhe Grupi Parlamentar i PS-së e që lidhet me sekuestrimet. mbështet dhe do të votojë pro në Kuvend për këtë Kam përpara një raport të Prokurorisë së projektligj, një projektligj shumë i rëndësishëm në Përgjithshme, por kam edhe informacionin e kuadër të angazhimeve të Shqipërisë në luftën Drejtorisë së Përgjithshme të Policisë së Shtetit. globale kundër terrorizmit, por edhe në kuadër të Nga këto raporte aktuale të policisë rezultojnë vlera angazhimeve të tjera që burojnë nga anëtarësia e shumë të ulëta të sekuestrimeve, qoftë të grupeve Shqipërisë në institucionet ndërkombëtare, sikurse kriminale , qoftë të atyre terroriste. E gjithë vlera e janë NATO-ja apo Këshilli i Evropës dhe të pasurisë së sekuestruar është më pak se 10 institucioneve rekomanduese pranë tyre për luftën milionë euro. Sigurisht, kjo shifër nuk e justifikon kundër pastrimit të parave. luftën kundër pastrimit të parave nga organizatat E theksoj edhe një herë se është shumë e kriminale, përfshirë këtu edhe ato terroriste, sepse rëndësishme që në këtë kuadër fokusi ynë të mos vlera e gjobave të vendosura përkundrejt jetë vetëm te një aprovim formal i një detyrimi që shkelësve të kodit rrugor është më e madhe se vjen nga rekomandimet e institucioneve vlera e sekuestruar nga policia, nga gjykatat nga ndërkombëtare, por ai duhet të përkthehet në organizatat kriminale. mënyrë urgjente në një angazhim total të të gjitha Kjo tregon se realisht nuk ka një efektivitet të institucioneve përgjegjëse për miratimin e akteve luftës kundër pastrimit të parave, kundër nënligjore dhe më pas për rritjen e efikasitetit të organizatave kriminale, kundër financimit të luftës së institucioneve shqiptare kundër pastrimit terrorizmit. të parave dhe financimit të terrorizmit. Në statistikat e derisotme të Policisë së Shtetit Për këtë qëllim më lejoni të përsëris dhe të thuhet se vetëm për drogën janë identifikuar 962 kërkoj një angazhim të menjëhershëm të Ministrisë autorë krimesh dhe janë shkatërruar 48 grupe së Brendshme, e cila përmes Policisë së Shtetit kriminale. Për vlerat që ka raportuar policia i bie dhe, sigurisht, në bashkëveprim me Shërbimin që për çdo grup kriminal dhe për çdo element Informativ Shtetëror, të jetë në zbatim të këtij ligji; kriminal të ketë sekuestruar një vlerë nominale prej po ashtu i kërkoj Ministrisë së Drejtësisë, vetëm 1000 dollarësh. Nuk besoj se ka grup Prokurorisë së Përgjithshme që menjëherë, në kriminal dhe se mund të quhet grup kriminal një kuadër të miratimit të këtij ligji në Parlament, të grup i caktuar që ka një vlerë pasurore vetëm 1000 nxjerrin detyrimet që burojnë nga ky ligj; po ashtu dollarë. Këto nuk quhen më grupe kriminale. Ministrisë së Financave përmes Drejtorisë së Policia e Shtetit të paktën të ndryshojë identifikimin Pastrimit të Parave. Sepse ajo që duam të bëjmë e këtyre grupeve kriminale. ne, maxhoranca e re shqiptare, është të mos Një çështje tjetër shumë e rëndësishme janë përsërisim gabimet e maxhorancës së shkuar, kur edhe kërkesat e vazhdueshme të prokurorisë, të Parlamenti miratonte ligje pa fund, por asnjëherë cilat, sigurisht, shprehin besimin e plotë kundrejt Parlamenti nuk vendoste kufij, nuk vendoste Ministrisë së Brendshme dhe kundrejt një reforme rekorde se si institucionet e qeverisë duhej të bënin të qenësishme që ka filluar të marrë jetë në Policinë detyrën e tyre në zbatim të ligjit. e Shtetit, por prokuroria ngre gjithmonë shqetësim Kemi bërë ligje pa fund në këta 8 vjet, por, për punën efektive të policisë për sa i përket realisht, mënyra e kontrollit dhe ushtrimi i kontrollit identifikimit të grupeve kriminale parlamentar për zbatimin e tyre dhe për formulimin Kështu, për shembull, gjatë vitit 2011 në e akteve nënligjore ka munguar, që do të thotë se funksion të referimeve për hetime proaktive nga Komisioni i Sigurisë Kombëtare, ne, deputetët e prokuroria janë vënë në dispozicion 431 pajisje Grupit Parlamentar të PS-së duhet të jemi shumë fundore përgjimi për zbardhjen e veprimtarisë kërkues për çdo ligj që do të kalojmë në Parlament, kriminale, por rezultatet kanë qenë pothuajse me qëllim që të rrisim efikasitetin e punës së minimale. Janë vetëm 4 procedime dhe janë Parlamentit përmes kontrollit parlamentar ndaj sekuestruar vetëm 269 kilogramë kanabis dhe 0.5

298 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

kilogram heroinë. Këto shifra vlerësohen si shumë mbrojtjes, të parashikuara këto në dokumentin e të ulëta në raport me situatën e trafikimit të drogës rishikimit strategjik të mbrojtjes. Qeveria duhet të në vend. Nëse këtë shifër e vendosim në raport mundësojë edhe kryerjen e një reforme të thellë me totalin e çështjeve të regjistruara për trafikim në Forcat e Armatosura, nga pikëpamja doktrinare, narkotikësh për vitet 2011 dhe 2012, apo të hetuara konceptuale dhe strukturore, me qëllim që të rrisë për trafik lëndësh narkotike (106 për vitin 2012), profesionalizmin, të sigurojë depolitizimin e vërejmë se jemi në nivele shumë shqetësuese. strukturës dhe të fokusojë në mënyrë urgjente Prandaj, sigurisht, duhet një ritëm i ri dhe korrupsionin në Forcat e Armatosura. reforma e saponisur në Ministrinë e Brendshme Një platformë solide do të hartohet për rritjen dhe në Policinë e Shtetit do të duhet të fokusohet e bashkëpunimit me NATO-n, me vendet anëtare në mënyrë shumë të veçantë edhe te aspektet që dhe ato partnere, për një mbështetje më të madhe lidhen me luftën kundër trafikut dhe të parave të të tyre në arritjen e standardeve të kërkuara dhe pista që burojnë nga ky trafik, të cilat janë objekt i në realizimin e kontributit tonë në misionet e punës së këtij ligji, po të kemi parasysh që pastrimi mbrojtjes kolektive dhe ato paqeruajtëse të i parave dhe financimi i terrorizmit janë çështje që drejtuara nga Aleanca. Gjithashtu, duhet të edhe Këshilli i Evropës, përmes Manival-it, i trajton hartohet edhe një plan afatmesëm e afatgjatë i në mënyrë të përbashkët. zhvillimit të Forcave të Armatosura për periudhën Lidhur me angazhimin e qeverisë në kuadër 2013-2020. të sigurisë kombëtare dhe të kontributit tonë për Synimi i hartimit të planeve afatgjata duhet të sigurinë globale, edhe ky ligj që kalon sot në jetë sigurisht krijimi i një strukture të re organizative Parlamentin shqiptar, për luftën kundër financimit të Forcave të Armatosura, duke ulur në mënyrë të terrorizmit, ka të bëjë me angazhimin e graduale numrin e personelit, rishikimi i tërë Republikës së Shqipërisë në kuadër të NATO-s. sistemit të edukimit, si dhe çështje të tjera. Me lejoni të shpreh në emër të grupit parlamentar Edhe një herë, duke theksuar se ky është një të PS-së dhe, sigurisht, në emër të qeverisë ligj që Kuvendi i ri i Shqipërisë e trashëgon të shqiptare besimin se siguria jonë kombëtare dhe propozuar nga qeveria e kaluar, theksojmë se garantimi i saj përmes të gjitha angazhimeve që Grupi Parlamentar i Partisë Socialiste do ta votojë Shqipëria ka në këto institucione mbetet një nga pro, por i kërkon qeverisë që, menjëherë pas parimet bazë. miratimit të këtij ligji, të mos përsëris sëmundjen e Reformimi i Forcave të Armatosura në vjetër të qeverisë së shkuar, që ligjet miratoheshin, përputhje me standardet e NATO-s sigurisht do të por aktet e tjera nënligjore mungonin. Të vendosë synojë rritjen e shkallës së profesionalizmit, një afat konkret për miratimin e akteve nënligjore. depolitizimin, dinjitet dhe integritet, duke i kthyer E ritheksoj: le të jetë në praktikën tonë Forcat tona të Armatosura në një forcë aktive në parlamentare që neni i fundit i çdo ligji, qoftë për shërbim të vendit dhe të denjë për standardet e dispozitat kalimtare apo për çështje që lidhen me vendeve anëtare të Aleancës. Hapat kryesorë për mënyrën e hyrjes në fuqi, të shoqërohet gjithmonë arritjen e këtyre objektivave do të fillojnë nga edhe me afate kohore. angazhimi institucional për përgatitjen e Pra, qeveria të ngarkohet brenda 3 muajve të dokumentit të strategjisë kombëtare. përgatisë aktet e tjera nënligjore. Kjo duhet të jetë Dua t’ju kujtoj, zonja dhe zotërinj deputetë, një risi në punën tonë parlamentare. se që prej vitit 2004 kjo strategji ka mbetur pa u Faleminderit! parë. Kanë kaluar 2 qeveri nga Sali Berisha dhe ai Ilir Meta – Faleminderit, zoti Balla! ka mbajtur ende në funksion strategjinë e zotit Këtu përfundojmë diskutimet në parim për Majko, që do të thotë se ka ardhur koha që qeveria projektligjin “Për masat kundër financimit të e re ta rishikojë, me qëllim ribërjen e një strategjie terrorizmit”. të plotë për Forcat tona të Armatosura. Vazhdojmë me projektligjin tjetër “Për sigurinë Pas miratimit të saj në Kuvendin e Shqipërisë, në tunelet rrugore”. qeveria duhet të përgatisë menjëherë edhe Ndërkohë do t’i kërkoja sekretarisë dhe dokumentin e ri strategjik për ushtrinë, për të grupeve të njoftojnë deputetët, sepse për 15 minuta realizuar përputhjen e nivelit të ambicieve do të bëjmë verifikimin e prezencës dhe do të kombëtare me burimet financiare në fushën e fillojmë me procedurën e votimit.

299 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Ka pyetje për projektligjin “Për sigurinë në që prej vitit 1995 janë vrarë 713 njerëz në mbarë tunelet rrugore”, për ministrinë përgjegjëse? botën. Nga viti 1999 deri në vitin 2001 kanë Nuk ka. Faleminderit! ndodhur vdekje të shumta në Europë si rezultat i Kalojmë në shprehjen e komisioneve. disa zjarreve në tunelet rrugore. Këto aksidente Në emër të Komisionit për Veprimtarinë kanë shkaktuar shqetësime të mëdha për BE-në Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin, zoti Shalsi? në lidhje me sigurinë e tuneleve duke rezultuar në (Zoti Shalsi shprehet dakord.) 50 vjet studime dhe kërkime shkencore. Faleminderit! Objektivi i kësaj nisme është përafrimi i plotë Në emër të Komisionit për Sigurinë i legjislacionit shqiptar me atë të BE-së në fushën Kombëtare, zoti Qefalia? e transportit dhe sigurisë rrugore. Xhemal Qefalia – Faleminderit, zoti Kryetar! Objektivat e përgjithshme, që synojnë të Unë jam caktuar nga Komisioni për Sigurinë arrijnë projektligjet, janë: ngritja e sistemeve të Kombëtare për të qenë relator te ky projektligj. Dua përshtatshme të teknologjive inovative, duke të ndalem vetëm në dy momente. Ky projektligj plotësuar më së miri kërkesat organizative, teknike është për të shtuar numrin e projektligjeve dhe vjen dhe strukturore për parandalimin e ngjarjeve kritike nga qeveria paraardhëse dhe ka të bëjë me për jetën e përdoruesve të tuneleve rrugore. sigurinë në tunele. Ky projektligj është përshtatur Një objekt tjetër themelor është zbatimi i me kushtet dhe me standardet e BE-së. praktikave të sigurisë për të gjitha tunelet rrugore Komisioni i Sigurisë e pa në tërësi këtë të rrjetit rrugor kombëtar si pjesë integrale e rrjetit projektligj. Nuk pati kundërshtime dhe duke qenë rrugor trans europian me gjatësi mbi 500 metra, se ka qenë edhe propozim i qeverisë paraardhëse, qofshin ata në fazë planifikimi, projektimi, ndërtimi besoj se kemi një konsensus të plotë edhe nga apo operimi. opozita. Kështu që i propozoj Kuvendit ta kalojmë Shkaqet kryesore të aksidenteve dhe për miratim. incidenteve në tunelet rrugore vijnë si rezultat i Faleminderit! sjelljeve të gabuara të përdoruesve të rrugës, Ilir Meta – Faleminderit! instalimeve të papërshtatshme në tunelet rrugore, Edhe unë kam bindjen e plotë se opozita për mjeteve rrugore me probleme dhe defekteve këtë projektligj jep konsensusin pa asnjë diskutim. teknike, motorët e mbinxehur, problemet e Në emër të Komisionit për Integrimin ngarkesave dhe mbingarkesave etj. Europian, zoti Balla? Të gjitha çështjet që trajtohen nga ky (Zoti Balla shprehet dakord.) projektligj janë si më poshtë vijon: Faleminderit! Të përcaktohen masat e sigurisë që duhen Zoti Kapurani, urdhëroni! marrë nga autoritetet përgjegjëse, të cilat Piro Kapurani – I nderuar zoti Kryetar i lehtësojnë njerëzit e përfshirë në aksidente apo Kuvendit, incidente që të shpëtojnë vetveten. Të nderuar deputetë, Të lejojnë përdoruesit e rrugës të veprojnë Projektligji “Për sigurinë në tunelet rrugore” menjëherë për të parandaluar pasojat serioze. është hartuar në kuadër të përmbushjes së Të sigurojnë që shërbimet e emergjencës të angazhimeve të rekomandimeve të opinionit të veprojnë efektshëm. Komisionit Europian dhe detyrimeve të zbatimit të Të mbrojnë mjedisin dhe, gjithashtu, të MSA-së, si dhe përmbush të gjithë kuadrin kufizojnë dëmet materiale. rregullator në fushën e transportit dhe në sektorin Duhet përcaktuar qartë roli i menaxherëve të e sigurisë rrugore. tuneleve, me qëllim zbatimin siç duhet të kërkesave Projektligji që po diskutojmë rregullon, të këtij projektligji. disiplinon dhe monitoron menaxhimin e trafikut në Autoriteti duhet të përcaktojë një ose më tunelet rrugore të ndodhura në territorin e shumë autoritete në nivel kombëtar, rajonal ose Republikës së Shqipërisë; përcakton kompetencat, lokal me përgjegjësinë që të gjitha aspektet për përgjegjësitë dhe detyrimet e enteve pronare të sigurinë rrugore në tunele të jenë të garantuara. rrugëve, përdoruesve të rrugës, si dhe operatorëve Aty ku kërkesat e këtij projektligji bëjnë të publikë e privatë. nevojshëm ndërtimin e një tubi të dytë që në fazën Në aksidentet e ndodhura në tunelet rrugore e projektimit, ky tub i dytë duhet konsideruar si një

300 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

tunel i ri. të përfundojmë këto rrugë që kemi të hapura, sipas Siguria në tunele kërkon një numër masash standardit të kërkuar, sepse në shumë raste nuk të lidhura me faktorë të tjerë si: gjeometria e ka pasur standarde të tilla dhe ky ligj e vendos një tuneleve dhe projektimi i tyre; menaxhimi i trafikut standard të tillë, si dhe të ndryshojmë konceptin dhe trajnimi për shërbimet e emergjencës; për cilësinë e veprave në Shqipëri. Nuk jemi një menaxhimi i aksidenteve; sigurimi i informacionit vend aq i pasur sa t’i përsërisim vazhdimisht punët për përdoruesit për një sjellje sa më të mirë në publike dhe të investojmë në mënyrë të tunele dhe të një komunikimi sa më të mirë vazhdueshme. Ne duhet t’i ndërtojmë sipas ndërmjet autoriteteve përgjegjëse; shërbimeve të standardit dhe t’i kemi të qëndrueshme, emergjencës, policisë, zjarrfikësve, urgjencave veçanërisht duke u shtuar edhe dimensionin, mjekësore dhe ekipeve të shpëtimit. thuajse plotësisht të munguar, që është Të nderuar deputetë, për sa u shpreha më mirëmbajtja e tyre; sipër, ju ftoj ta miratojmë këtë projektligj. Në planin e kualifikimit, trajnimit të Faleminderit! përdoruesve të mjeteve, me qëllim që të forcojmë (Drejtimin e seancës merr zoti Vangjel Dule.) kapacitetet e tyre drejtuese, të luftojmë Vangjel Dule – Faleminderit, zoti Kapurani! korrupsionin dhe informalitetin në procesin e Zoti Haxhinasto, urdhëroni! testimit, që ka qenë një shprehje e qartë e Edmond Haxhinasto – Faleminderit, zoti degradimit institucional të disa përfaqësuesve drejtues i seancës! publikë me pasoja shumë të mëdha edhe për jetët Të nderuar kolegë, më lejoni të shtoj se ky e njerëzve. ligj është një nismë në kuadër të përafrimit të plotë Kjo reformë do të bëhet edhe në drejtim të të legjislacionit tonë me atë europian në fushën e zbatueshmërisë së ligjit në trafik, ku të gjithë transportit. Gjithashtu, është një detyrim i qytetarët do të jenë të barabartë, të gjithë drejtuesit Marrëveshjes së Stabilizim- Asociimit. E theksoj do të jenë të barabartë, ku disa nuk mund të jenë edhe një herë se shkalla e përafrimit të tij me më të barabartë se të tjerët, e kam fjalën legjislacionin europian është e plotë. veçanërisht për ata që kanë makina më të Dëshiroj të përfitoj nga ky moment të shpreh shtrenjta. edhe një herë se qëllimi i ligjeve të tilla nuk është Sigurisht do të bëjmë edhe një reformë në vetëm që të plotësojmë një detyrim legjislativ ndaj drejtim të ndërgjegjësimit publik, pasi është e përafrimit të legjislacionit, por të vendosim një stan- domosdoshme që në këtë ndërmarrje madhore të dard, që shpëton jetë në rrugët e Shqipërisë. Për jetë pjesë edhe opinioni publik, shoqëria civile, me këtë qeveria jonë do ta trajtojë çështjen e sigurisë qëllim që të gjithë së bashku t’i themi ndal nivelit rrugore si një nga prioritetet madhore të saj. Për jashtëzakonisht të lartë të aksidenteve me pasojë këtë po përgatisim jo vetëm ndryshimet legjislative, humbje jete që ndodhin në Shqipëri. Jam i bindur së bashku me kolegët Tahiri dhe Naço, por po se në këtë përpjekje të përbashkët do të arrijmë përgatitemi për masat që të kenë efekte konkrete rezultate konkrete, ashtu siç i kemi vendosur si për sa i takon standardit të sigurisë rrugore, pasi objektiva edhe në programin qeverisës. Pikërisht niveli i rrezikshmërisë është jashtëzakonisht i lartë ligjin e sotëm do ta shikoja si një element të tërësisë dhe çdo ditë vdes një shqiptar si rezultat i këtyre së këtyre masave që ne do të ndërmarrim, me aksidenteve. qëllim që rrugët e Shqipërisë të jenë jo vetëm një Masat që ne do të realizojmë për të pasur potencial i madh për zhvillim ekonomik për të efekte konkrete do të jenë në shumë plane: realizuar një transport cilësor, por, mbi të gjitha, të në planin legjislativ, e theksoj, se natyra e ofrojnë një shërbim të sigurt dhe të ruajnë jetën e këtyre masave legjislative do të jetë integrale, që qytetarëve shqiptarë. të rregullojnë të gjitha elementet, që kanë të bëjnë Faleminderit! me sigurinë në rrugë, si dhe të vendosin një sjellje (Drejtimin e seancës e merr zoti Ilir Meta.) tjetër të drejtuesve të automjeteve në trafik, pasi Ilir Meta – Faleminderit, zoti Ministër! në analizën e fundit kjo sjellje është shprehje e Në emër të grupit parlamentar të LSI-së fjalën respektit për ligjin dhe për shtetin; e ka zoti Vasili . në planin e standardeve inxhinierike të Petrit Vasili – Grupi parlamentar i LSI-së automjeteve dhe të rrugëve me qëllim që, së pari, shprehet dakord, sepse kjo nismë është një

301 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

shprehje e atij preokupacioni të jashtëzakonshëm Shalsi. qytetar lidhur edhe me aksidentet e shumta që Eduard Shalsi – Në një seancë dëgjimore ndodhin në rrugë. Njëkohësisht përputhja e nismës në komision thirrëm të dyja kandidaturat, të cilat edhe me direktivën përkatëse evropiane e bën atë janë figura të shquara të sektorit, plotësojnë kriteret një nismë të plotë dhe i jep përgjigje një problemi e përcaktuara në ligj dhe ia paraqesim sot Kuvendit akut, i cili prej vitesh po shqetëson opinionin publik. si plotësisht të denja për pozicionin e kryetarit të Kjo është një nismë nisur në kohën e duhur dhe Entit Rregullator të Energjisë. ka mbështetjen e plotë të grupit parlamentar të LSI- Ilir Meta – Relator për këtë çështje është së. deputeti Parid Cara. Faleminderit! Po, zoti Cara. Ilir Meta - Faleminderit! Parid Cara – Pas prezantimit të kandidatëve, Në emër të Grupit parlamentar të PS-së fjalën deputetët bënë disa pyetje për t’u njohur me e ka zoti Shalsi. mendimet e tyre për çështjen aktuale në sektorin Eduard Shalsi - Edhe si kryetar i Komisionit e energjisë elektrike, ushtrimin dhe përgjegjësinë të Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë dhe Mjedisit e ERE-s në këtë sektor. mund t’ju them se shqyrtuam me shumë Në përfundim të diskutimeve, komisioni përgjegjësi këtë projektligj të paraqitur. Kemi bërë vendosi se këto dy kandidatura janë të denja për një sërë ndërhyrjesh në objektivat e përgjithshme t’u prezantuar në këtë Parlament. të përcaktuara në ligj, të cilat kanë të bëjnë me Ilir Meta - Faleminderit! ngritjen e sistemeve të përshtatshme të Nuk kemi emra të regjistruar për diskutimin teknologjive inovative, me marrjen e masave në parim. paraprake dhe në përputhje me strategjinë Kalojmë në shprehjen e mendimit të grupeve. kombëtare të sigurisë, me zbatimin e praktikave Fjalën e ka zoti Vasili, në emër të Grupit të sigurisë për të gjitha tunelet rrugore të rrjetit Parlamentar të LSI-së. rrugor kombëtar, si dhe përcaktimin e Petrit Vasili – Ne jemi dakord me vendimin e kompetencave, përgjegjësive dhe detyrimeve të komisionit. enteve, pronarë të rrugëve, përdoruesve të Ilir Meta - Në emër të Grupit parlamentar të rrugëve, si dhe operatorëve publikë e privatë dhe Partisë Socialiste, zoti Ruçi? mbikëqyrjen e zbatimit të ligjit. Ligjin e mbështesim (Zoti Ruçi shprehet dakord.) dhe shprehemi pro miratimit me amendamentet e Dakord. Faleminderit! paraqitura. Ndërkohë njoftojmë të gjithë deputetët që nuk Faleminderit! janë aktualisht në sallë të vijnë, sepse shumë Ilir Meta – Faleminderit, zoti Shalsi! shpejt do të bëhet verifikimi i prezencës dhe do të Kalojmë te projektvendimi “Për zgjedhjen e fillojmë me procesin e votimeve të projektligjeve. kryetarit të Bordit të Komisionerëve të Entit Kalojmë te projektvendimi i radhës: “Për Rregullator të Energjisë”. zgjedhjen e anëtarit të Këshillit të Lartë të Ju jeni njohur me këtë projektvendim. Drejtësisë, zotit Sokol Çomo”. Kandidaturat për këtë pozicion janë: zoti Petrit Kjo kandidaturë propozohet për pozicionin e Ahmeti, inxhinier elektrik dhe zoti Agim Nashi, anëtarit të Këshillit të Lartë të Drejtësisë në bazë inxhinier elektrik. të Kushtetutës, nenit 147 pika 1 dhe nenit 4 të ligjit Këto kandidatura janë propozuar nga ekipi nr.8811, datë 17.05.2001 “Për organizimin dhe përzgjedhës në bazë të ligjit “Për sektorin e funksionimin e Këshillit të Lartë të Drejtësisë” dhe energjisë elektrike” të ndryshuar”. Siç jeni në dijeni, nenit 111 të Rregullores së Kuvendit. ekipi përzgjedhës, në bazë të ligjit të mësipërm, Fjalën e ka zoti Armando Subashi. përbëhet nga kryetari i Komisionit Parlamentar për Armando Subashi – Faleminderit, zoti Veprimtaritë Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisit, Kryetar i Kuvendit! kryetari i Komisionit Parlamentar për Ekonominë Në emër të Komisionit të Ligjeve, si komision dhe Financat dhe nga ministri i Energjisë dhe përgjegjës, do të doja shumë shkurt, në mënyrë Industrisë. të përmbledhur, të lexoja para kolegëve, por edhe Në emër të Komisionit për Veprimtaritë para opinionit publik atë çka Komisioni i Ligjeve Prodhuese, Tregtisë dhe Mjedisin, fjalën e ka zoti ka përmbledhur në raportin e vet drejtuar Kuvendit

302 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

dhe seancës së sotme. Kjo vjen, sigurisht, mbi maxhorancë synon të marrë në këtë sistem. bazën e propozimeve të ardhura nga një grup Përfundimisht, komisioni i raporton seancës, deputetësh në raport me zgjedhjen e një anëtari bazuar edhe në Rregulloren e Kuvendit, zoti Çomo të Këshillit të Lartë të Drejtësisë, konkretisht të zotit i plotëson të gjitha kriteret ligjore, formale, por dhe Sokol Çomo. ato të meritës për t’u votuar nga Kuvendi si anëtar Komisioni i Ligjeve e mori atë në shqyrtim në i Këshillit të Lartë të Drejtësisë. Duke e konsideruar bazë të Rregullores së Kuvendit dhe duke zotin Çomo si përfaqësuesin e vet në këtë verifikuar të gjitha kriteret ligjore, kushtetuese dhe institucion shumë të rëndësishëm, komisioni është ato që kanë të bëjnë me meritën e kandidatit. Ky i bindur se zoti Çomo nuk do të jetë atje vetëm si shqyrtim u bë në bazë të nenit 111 të Rregullores përfaqësues i Kuvendit, por do të jetë atje edhe si së Kuvendit dhe duke pasur parasysh nenin 147, përfaqësues i Dhomës Kombëtare të Avokatisë, pikën 1 të Kushtetutës, por edhe nenet 3, 4, 6, 8 edhe si përfaqësues i një sërë organizmash të të ligjit organik “Për organizimin dhe funksionimin ndryshme joqeveritare, të cilat japin ndihmesën e e Këshillit të Lartë të Drejtësisë”. vet të çmuar dhe modeste në reformimin dhe Duhet sjellë në kujtesë për kolegët, por dhe mirëfunksionimin e sistemit të drejtësisë, por pa për opinionin publik, se neni 4 i ligjit organik të dyshim me përvojën dhe background-in e vet do Këshillit të Lartë të Drejtësisë thotë se anëtarët e të jetë atje edhe si një përfaqësues i shoqërisë Këshillit të Lartë të Drejtësisë, që zgjidhen nga civile në këtë institucion për të garantuar të gjitha Kuvendi, duhet të jenë juristë, jo gjyqtarë, me një këto reforma. përvojë jo më pak se 15 vjet në profesion. Duke Faleminderit! qenë se mandati i anëtarit të Këshillit të Lartë të Ilir Meta – Faleminderit, zoti Subashi! Drejtësisë është mandat 5-vjeçar, pa të drejtë Nuk kemi diskutime në parim, meqenëse nuk rizgjedhjeje të menjëhershme, në datën ka shënuar njëri emrin në listë. 27.07.2013 zotit Neshat Fana i ka mbaruar mandati Kalojmë në shprehjen e mendimit të grupeve. dhe për rrjedhojë Kuvendi ka detyrimin që të Në emër të grupit parlamentar të LSI-së, zoti zgjedhë një përfaqësues të vetin në këtë Vasili? institucion. Petrit Vasili - Grupi Parlamentar i LSI-së Nga shqyrtimi që iu bë kandidaturës së mbështet raportin e Komisionit të Ligjeve dhe propozuar nga një grup deputetësh në Komisionin shprehet dakord me të. e Ligjeve, në seancën e djeshme, rezulton se në Faleminderit! aspektin e anës formale, zoti Çomo ka përfunduar Ilir Meta – Grupi parlamentar i Partisë arsimin e lartë juridik në vitin 1994. Ka punuar për Socialiste, zoti Ruçi? një periudhë të konsiderueshme kohore në organet (Zoti Ruçi shprehet dakord.) e drejtësisë, ka qenë gjyqtar, kryetar gjykate në Dakord. Faleminderit! Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë, Kalojmë te projektvendimi “Për shqyrtimin dhe zëvendësministër i Drejtësisë, anëtar i Këshillit të miratimin me procedurë të përshpejtuar të Lartë të Drejtësisë dhe pas vitit 2006 ka ushtruar projektligjit “Për miratimin e marrëveshjes për detyrën e avokatit. Nga janari i këtij viti është kryerjen e shërbimit të auditimit të borxhit të drejtues i zyrës ligjore për kreditë me probleme në ministrive kundrejt biznesit vendas dhe të huaj”. Intesa Sanpaolo Bank. Në mbështetje të nenit nenit 28 pika 3 të Në vlerësimin e meritës profesionale Rregullores ju njoftoj se është depozituar në komisioni çmoi se përvoja e zotit Çomo si ish- Kuvend projektligji “Për miratimin e marrëveshjes gjyqtar dhe si anëtar i Këshillit të Lartë të Drejtësisë për kryerjen e shërbimit të auditimit të borxhit të do të shërbejë që ai të japë një kontribut real dhe ministrive kundrejt biznesit vendas dhe të huaj”, të vlefshëm për forcimin e pushtetit gjyqësor, për paraqitur nga Këshilli i Ministrave në datën garantimin e parimeve të pavarësisë dhe të 07.10.2013 dhe kërkuar me procedurë të paanshmërisë, në rritjen e eficiencës dhe forcimin përshpejtuar shqyrtimi. Meqenëse Rregullorja e luftës ndaj fenomeneve korruptive që shfaqen parashikon një procedurë të veçantë në raste të në sistem, si dhe reformimin e plotë të sistemit të tilla, njoftimin po e bëj në këtë moment. Në bazë drejtësisë në raport me vizionin e maxhorancës të nenit 28 pika 3 e Rregullores e merr fjalën një së re dhe, sigurisht, kundrejt reformave që kjo folës nga shumica 5 minuta dhe një tjetër nga

303 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

opozita. Kush e dëshiron fjalën nga shumica qeveritar? parlamentare? Po, urdhëroni! Dakord. Nuk ka kundër. Nuk ka abstenim. Taulant Balla – Në emër të Grupit Miratohet. Parlamentar të Partisë Socialiste jemi dakord që Kalojmë në votimin me elektronikë në tërësi. ky propozim të kalojë me procedurë të Hapet votimi. përshpejtuar. Mbyllet votimi. Ilir Meta – Faleminderit! Janë 76 vota pro. Nuk ka kundër. Nuk ka Edhe kjo çështje u diskutua parimisht. Tani abstenim. duhet të bëhemi gati për të bërë verifikimin e Miratohet projektligji. prezencës në sallë dhe për të vazhduar më pas Kalojmë në votimin e projektligjit “Për masat me procedurën e votimit për të gjitha çështjet e kundër financimit të terrorizmit” rendit të ditës që e kërkojnë këtë gjë. Fillojmë me votimin në parim. Sekretaria të bëjë verifikimin e kartave dhe Hapet votimi. deputetëve. Mbyllet votimi. Hapim votimin për prezencën. Janë 74 vota pro. Nuk ka kundër. Nuk ka Mbyllet votimi. abstenim. Janë 78 deputetë të pranishëm. Miratohet. Fillojmë me procesin e votimit. Kalojmë në votimin nen për nen me karton. Nisim me projektligjin “Për disa ndryshime në Siç jeni njohur edhe me raportet, komisionet ligjin nr. 10463 “Për menaxhimin e integruar të kanë bërë vërejtjet e tyre. mbetjeve”, të ndryshuar”. Kush është dakord me nenin 1, sipas variantit Hapet votimi në parim, me elektronikë. qeveritar? Mbyllet votimi. Dakord. Kundër nuk ka. Abstenim nuk ka. Janë 75 vota pro. Nuk ka kundër. Nuk ka Miratohet neni 1. abstenim. Kush është dakord me nenin 2, sipas variantit Miratohet në parim projektligji. qeveritar? Kalojmë në votimin nen për nen me karton. Dakord. Kundër nuk ka. Abstenim nuk ka. Kush është dakord me nenin 1, me vërejtjet e Miratohet neni 2. Komisionit të Veprimtarive Prodhuesve, Tregtisë Kush është dakord me nenin 3, me vërejtjet e dhe Mjedisit për pikën 3 të nenit 22, rreshti i parë? Komisionit të Ligjeve për riformulim të germës “b”, Dakord. Nuk ka kundër. Nuk ka abstenim. pika 6? Dakord. Kundër nuk ka. Abstenim nuk ka. Miratohet neni 1. Miratohet. Kush është dakord me nenin 2, sipas variantit Kush është dakord me nenin 4, sipas variantit qeveritar? qeveritar? Dakord. Kundër nuk ka. Abstenim nuk Dakord. Nuk ka kundër. Nuk ka abstenim. ka. Miratohet neni 2. Miratohet. Kush është dakord me nenin 3, sipas variantit Kush është dakord me nenin 5, sipas variantit qeveritar? qeveritar? Dakord. Kundër nuk ka. Abstenim nuk Dakord. Nuk ka kundër. Nuk ka abstenim. ka. Miratohet neni 3. Miratohet. Shtohet një nen i ri pas nenit të mësipërm, Kush është dakord me nenin 6, me vërejtjet e pra neni 3/1, sipas formulimit të bërë nga Komisioni Komisionit të Ligjeve për pikën 1, rreshti i 3-të dhe i Veprimtarive Prodhuese. riformulim të pikës 2? Dakord. Kundër nuk ka. Kush është dakord? Dakord. Nuk ka kundër. Abstenim nuk ka. Nuk ka abstenim. Miratohet. Miratohet. Kush është dakord me nenin 7, me vërejtjet e Kush është dakord me nenin 4, sipas variantit Komisionit të Ligjeve për pikën 2, rreshti i parë? qeveritar? Dakord. Kundër nuk ka. Abstenim nuk ka. Dakord. Nuk ka kundër. Nuk ka abstenim. Miratohet. Miratohet. Kush është dakord me nenin 8, sipas variantit Kush është dakord me nenin 5, sipas variantit qeveritar? Dakord. Kundër nuk ka. Abstenim nuk

304 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ka. Komisionit të Veprimtarisë Prodhuese, Tregtisë dhe Miratohet. Mjedisit si dhe Komisionit të Integrimit për pikën 1 Kush është dakord me nenin 9, sipas variantit rreshti i parë dhe pikën 2 rreshti i tretë? Dakord. qeveritar? Dakord. Kundër nuk ka. Abstenim nuk Nuk ka kundër. Nuk ka abstenim. ka. Miratohet. Miratohet. Kush është dakord me nenin 5, me vërejtjet e Kush është dakord me nenin 10, sipas Komisionit të Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë dhe variantit qeveritar? Dakord. Kundër nuk ka. Mjedisit, si dhe të Komisionit të Integrimit për pikat Abstenim nuk ka. 1, 2, 4, 5 shkronja “b” dhe pikën 6? Dakord. Nuk Miratohet. ka kundër. Nuk ka abstenim. (Me të njëjtën procedurë vazhdohet deri te Miratohet neni 5. neni 28.) Kush është dakord me nenin 6, me vërejtjet e Kush është dakord me nenin 29, me vërejtjet Komisionit të Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë dhe e Komisionit të Sigurisë? Dakord. Kundër nuk ka. Mjedisit, si dhe të Komisionit të Integrimit për pikën Abstenim nuk ka. 1, rreshti i tretë, pikën 3, rreshti i dytë dhe pikën Miratohet neni 29. 4? Dakord. Nuk ka kundër. Nuk ka abstenim. Kush është dakord me nenin 31, sipas Miratohet. variantit qeveritar? Dakord. Kundër nuk ka. Kush është dakord me nenin 7, me vërejtjet e Abstenim nuk ka. Komisionit të Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë dhe Miratohet. Mjedisit për pikën 1 dhe 2, paragrafi i parë? Dakord. Hapim votimin me elektronikë në tërësi. Nuk ka kundër. Nuk ka abstenim. Hapet votimi. Miratohet. Mbyllet votimi. Kush është dakord me nenin 8, me vërejtjet e Janë 73 vota pro. Nuk ka kundër. Nuk ka Komisionit të Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë dhe abstenim. Mjedisit për pikat 1, 2, 3 dhe 4? Dakord. Nuk ka Ka edhe një votë tjetër të zotit Frroku, pra janë kundër. Nuk ka abstenim. 74 vota pro. Miratohet. Miratohet në tërësi projektligji. Kush është dakord me nenin 9, me vërejtjet e Kalojmë te çështja e katërt e rendit të ditës, Komisionit të Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë dhe projektligji “Për sigurinë në tunelet rrugore” Mjedisit për riformulim neni? Dakord. Nuk ka Hapet votimi në parim. kundër. Nuk ka abstenim. Mbyllet votimi. Miratohet. Janë 75 vota pro. Nuk ka kundër. Nuk ka Kush është dakord me nenin 10, me vërejtjet abstenim. e Komisionit të Veprimtarisë Prodhuese, Tregtisë Miratohet në parim. dhe Mjedisit për pikën 1? Dakord. Nuk ka kundër. Kalojmë në votimin nen për nen. Nuk ka abstenim. Kush është dakord me nenin 1, sipas variantit Miratohet. qeveritar? Dakord. Nuk ka kundër. Nuk ka Kush është dakord me nenin 11, sipas variantit abstenim. qeveritar? Dakord. Nuk ka kundër. Nuk ka Miratohet. abstenim. Kush është dakord me nenin 2, sipas variantit Miratohet. qeveritar? Dakord. Nuk ka kundër. Nuk ka Kush është dakord me nenin 12, me vërejtjet abstenim. e Komisionit të Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë Miratohet. dhe Mjedisit për pikat 3 dhe 4? Dakord. Nuk ka Kush është dakord me nenin 3, me vërejtjet e kundër. Nuk ka abstenim. Komisionit të Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë dhe Miratohet. Mjedisit, si dhe të Komisionit të Integrimit për pikat Kush është dakord me nenin 13, me vërejtjet 3, 8, 11, 12 dhe 16? Dakord. Nuk ka kundër. Nuk e Komisionit të Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë ka abstenim. dhe Mjedisit për pikat 1 dhe 3? Dakord. Nuk ka Miratohet. kundër. Nuk ka abstenim. Kush është dakord me nenin 4, me vërejtjet e Miratohet.

305 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Kush është dakord me nenin 14, sipas Nuk ka kundër. Nuk ka abstenim. variantit qeveritar? Dakord. Nuk ka kundër. Nuk Miratohet. ka abstenim. Kush është dakord me nenin 26, me vërejtjet Miratohet. e Komisionit të Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë Kush është dakord me nenin 15, me vërejtjet dhe Mjedisit për riformulim neni? Dakord. Nuk ka e Komisionit të Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë kundër. Nuk ka abstenim. dhe Mjedisit për pikat 1, 2, 3, 4 dhe 5? Dakord. Miratohet. Nuk ka kundër. Nuk ka abstenim. Kush është dakord me nenin 27, sipas Miratohet. variantit qeveritar? Dakord. Nuk ka kundër. Nuk Kush është dakord me nenin 16, me vërejtjet ka abstenim. e Komisionit të Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë Miratohet. dhe Mjedisit për pikën 3? Dakord. Nuk ka kundër. Kush është dakord me nenin 28, sipas Nuk ka abstenim. variantit qeveritar? Dakord. Nuk ka kundër. Nuk Miratohet. ka abstenim. Kush është dakord me nenin 17, me vërejtjet Miratohet. e Komisionit të Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë Kush është dakord me nenin 29, me vërejtjet dhe Mjedisit për pikën 2? Dakord. Nuk ka kundër. e Komisionit të Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë Nuk ka abstenim. dhe Mjedisit për riformulim neni? Dakord. Nuk ka Miratohet. kundër. Nuk ka abstenim. Kush është dakord me nenin 18, sipas Miratohet. variantit qeveritar? Dakord. Nuk ka kundër. Nuk Kush është dakord me nenin 30, sipas ka abstenim. variantit qeveritar? Dakord. Nuk ka kundër. Nuk Miratohet. ka abstenim. Kush është dakord me nenin 19, sipas Miratohet. variantit qeveritar? Dakord. Nuk ka kundër. Nuk Kush është dakord me nenin 31, sipas ka abstenim. variantit qeveritar? Dakord. Nuk ka kundër. Nuk Miratohet. ka abstenim. Kush është dakord me nenin 20, sipas Miratohet. variantit qeveritar? Dakord. Nuk ka kundër. Nuk Kush është dakord për shtojcën 1, me vërejtjet ka abstenim. e Komisionit të Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë Miratohet. dhe Mjedisit si dhe të Komisionit të Integrimit? Kush është dakord me nenin 21, sipas Dakord. Nuk ka kundër. Nuk ka abstenim. variantit qeveritar? Dakord. Nuk ka kundër. Nuk Miratohet. ka abstenim. Kush është dakord me shtojcën 2, me vërejtjet Miratohet. e Komisionit të Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë Kush është dakord me nenin 22, sipas dhe Mjedisit, si dhe Komisionit të Integrimit? variantit qeveritar? Dakord. Nuk ka kundër. Nuk Dakord. Nuk ka kundër. Nuk ka abstenim. ka abstenim. Miratohet. Miratohet. Kush është dakord me shtojcën 3, sipas Kush është dakord me nenin 23, me vërejtjet variantit qeveritar? Dakord. Nuk ka kundër. Nuk e Komisionit të Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë ka abstenim. dhe Mjedisit për pikat 2 dhe 4? Dakord. Nuk ka Miratohet. kundër. Nuk ka abstenim. Hapim votimin me elektronikë në tërësi. Miratohet. Hapet votimi. Kush është dakord me nenin 24, sipas Mbyllet votimi. variantit qeveritar? Dakord. Nuk ka kundër. Nuk Janë 72 vota pro. Nuk ka kundër. Nuk ka ka abstenim. abstenim. Miratohet. Projektligji miratohet edhe në tërësi. Kush është dakord me nenin 25, me vërejtjet Po, edhe zoti Frroku, edhe zoti Stërkaj. Pra, e Komisionit të Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë 74 vota pro. dhe Mjedisit për rreshti e dytë të nenit? Dakord. Sekretaria të saktësojë numrin përfundimtar

306 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

të votave “pro”. kandidati vetëm një herë dhe jo për kandidatin Po, kemi edhe zotin Suli. Janë 75 vota pro. tjetër. Vota është e pavlefshme nëse ke shprehur Pra, 72 vota pro me elektronikë dhe 3 vota verdiktin për të dy kandidatët. pro pa elektronikë. Sigurisht që ne nuk e kemi opozitën këtu, Kalojmë te projektvendimi “Për zgjedhjen e kështu që jemi më në rregull edhe me Rregulloren, kryetarit të Bordit të Komisionerëve të Entit edhe me ato që kemi trajtuar më parë. Logjika të Rregullator të Energjisë”. thotë se në qoftë se njëra nga kandidaturat, pra Atëherë, përderisa jemi të detyruar të kryejmë kandidatura e parë që hidhet në votim, merr më votim të fshehtë, do të bëjmë 5 minuta pushim shumë se 50% + 1 të kuorumit të votuesve, atëherë derisa shërbimi i IT-së të zgjidhë çështjen e kartave nuk duhet të hidhet e dyta. Ky ka qenë interpretimi për 3 deputetët. Kështu që, ju lutem, duroni edhe që i ka bërë maxhoranca e kaluar, por unë mendoj 5 minuta! se në raste të tilla, në qoftë se do të ishte me fletë, Faleminderit për mirëkuptimin! do të votohej për të dyja kandidaturat dhe s’kemi pse ia privojmë të drejtën. Kështu që, në rastin e (Pas pushimit) votimit me elektronikë, dhe unë nuk them se është e domosdoshme që të bëhet votim me fletë, do të Ilir Meta – Deputetët të bëhen gati për të filluar isha më shumë partizan që të votoheshin të dy procesin e votimit për zgjedhjen e kryetarit të Bordit kandidatët, me kujdesin përkatës të të gjithë të Komisionerëve të Entit Rregullator të Energjisë. kolegëve deputetë, që pro votohet vetëm për një Është votim i fshehtë me elektronikë. kandidat. Dëshiroj të ndaj një shqetësim me ju për sa i Ilir Meta – Unë u detyrova ta ngre këtë përket praktikës për raste të tilla, duke qenë se në çështje, sepse ka pasur shqetësime në të kaluarën, të kaluarën, kur kemi pasur votime të fshehta me meqenëse opozita nuk është e pranishme në këtë elektronikë, me kandidatura alternative, gjërat nuk rast. Jam shumë dakord me idenë e zotit Ruçi që janë sqaruar shumë qartë paraprakisht dhe ende ta diskutojmë edhe me opozitën për ta konsoliduar Rregullorja lë hapësira interpretimi të ndryshme, këtë praktikë, ndërkohë të votojmë për të dy si dhe për të evituar çdo lloj konfuzioni për mënyrën kandidatët. I ftoj deputetët të votojnë vetëm një e votimit, për të cilën do të doja të kërkoja edhe herë për atë kandidat që ata mendojnë se duhet mendimin tuaj, ndihmën e kryetarëve të grupeve, të zgjidhet në krye të Bordit të Komisionerëve të për mënyrën se si do të procedojmë. Deputetët Entit Rregullator të Energjisë. duhet ta dinë, sepse ky është një votim i fshehtë, Kandidatura e parë është ajo e zotit Petrit janë dy kandidatë, do të votohet kandidati i parë Ahmeti. sipas mënyrës se si është marrë kjo iniciativë, Hapet votimi i fshehtë me elektronikë. pastaj kemi edhe kandidaturën e dytë. Kuptohet Mbyllet votimi. që njëri do të fitojë, por dua të di mendimin tuaj: 74 vota pro, 1 kundër, 1 abstenim. në rast se kandidati i parë merr shumicën, atëherë Për të respektuar atë procedurë që tha edhe a ka kuptim të bëjmë votim edhe për kandidatin e zoti Ruçi, hapet votimi i fshehtë me elektronikë për dytë, sepse një deputet mund të votojë dy herë në kandidaturën e dytë, zotin Agim Nashi. mënyrë të fshehtë për të dy kandidatët. Mbyllet votimi. Urdhëroni, zoti Ruçi! 6 pro, 38 kundër, 24 abstenim. Gramoz Ruçi - Zoti Kryetar, keni të drejtë në Atëherë, zoti Petrit Ahmeti shpallet kryetar i atë që ju parashtruat. Sigurisht që ka pasur de- Bordit të Komisionerëve të Entit Rregullator të bate të natyrave të ndryshme në seancat e Energjisë në bazë të këtij votimi të Kuvendit. I mëparshme, në legjislaturat e kaluara, për këtë urojmë suksese se ka punë shumë të vështirë. problem. Parlamenti në vazhdimësi, duke Kalojmë te votimi për projektvendimin për bashkëpunuar edhe me opozitën, jo vetëm për zgjedhjen e anëtarit të Këshillit të Lartë të këtë nen, por edhe për nene të tjera, duhet t’i Drejtësisë, zotit Sokol Çomo. Përsëri, në bazë të precizojë që të mos ia lërë thjesht për interpretim nenit 60 të Rregullores, kemi votim të fshehtë me seancës, ashtu sikurse dua t’u kujtoj të gjithë elektronikë. kolegëve deputetë, që në raste të tilla, kur është Hapet votimi i fshehtë me elektronikë për zotin votim i fshehtë me elektronikë, votohet pro një Sokol Çomo.

307 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Mbyllet votimi. Probleme tepër serioze ka në fushën e arsimit, Me 76 vota pro, 1 kundër, asnjë abstenim, zoti shëndetësisë, si dhe është shqetësim papunësia. Sokol Çomo shpallet fitues dhe anëtar i Këshillit të Por këtë radhë do ta përqendroj diskutimin tim në Lartë të Drejtësisë. I urojmë suksese, se edhe zoti një shqetësim jo më pak të rëndësishëm që është Sokol ka punë të vështirë! ndotja e mjedisit. Në këtë rajon, ky problem prej Kalojmë te projektvendimi i fundit “Për dekadash ka qenë dhe mbetet një nga shqetësimet shqyrtimin dhe miratimin me procedurë të më serioze për shëndetin dhe jetën e qytetarëve. përshpejtuar të projektligjit “Për miratimin e Situata mjedisore po rëndohet përditë e më shumë, marrëveshjes për kryerjen e shërbimit të auditimit pasi pjesa më e madhe e banorëve të këtij qarku të borxhit të ministrive, kundrejt biznesit vendas po jetojnë nën retë e dendura të smogut të krijuar dhe të huaj””. nga tymi i oxhaqeve të operatorëve industrialë, si Ky projektvendim kërkon një shumicë të dhe nga djegiet e shpeshta të fushës së mbetjeve thjeshtë votash, në mbështetje të nenit 78 të urbane në periferi të qytetit, më saktë buzë lumit Kushtetutës dhe nenit 55 të Rregullores. Shkumbin, i cili e ka humbur identitetin e vet dhe Hapet votimi. është kthyer në një basen mbeturinash. Mbyllet votimi. Lidhur me situatën alarmante të shkaktuar Miratohet shqyrtimi me procedurë të nga ndotja e mjedisit është diskutuar vazhdimisht përshpejtuar me 77 vota pro, asnjë kundër, asnjë me mjaft shqetësim dhe nga këshilli bashkiak i abstenim. Elbasanit, por fatkeqësisht pa pasur ndonjë impakt Përfundon procesi i votimeve për sot. Ju të dukshëm në zgjidhjen e këtij problemi. falënderoj! Aktualisht, aparaturat për matjen e nivelit të ndotjes Pika e fundit e rendit të ditës: diskutime jashtë së mjedisit në Elbasan janë jashtë funksionit dhe rendit të ditës. Kemi vetëm një deputet që ka askush nuk jep detaje se si ka ndodhur kjo. Për kërkuar fjalën. pasojë, për një periudhë të gjatë nuk ka më as të Urdhëroni, zoti Kllogjri! dhëna të sakta në shifra për cilësinë e ajrit në këtë Bujar Kllogjri – I nderuar zoti Kryetar i qark, por mjafton të shohësh qytetin e Elbasanit Kuvendit, gjatë natës apo në orët e para të mëngjesit dhe Të nderuar ministra, nuk është nevoja të lexohen këta tregues Të nderuar kolegë, aparaturash për të konstatuar nivelin e lartë të Së pari, dëshiroj t’i uroj suksese qeverisë së ndotjes. re. Në Kuvendin e Shqipërisë bëj pjesë në atë grup Në shumë familje ndotja e mjedisit ka lënë deputetësh që mandatohen për herë të parë dhe gjurmën e vet duke u bërë faktor favorizues në dua të falënderoj përzemërsisht zgjedhësit e qarkut shumë sëmundje polmonare kronike, si dhe faktor të Elbasanit. predispozues në sëmundjen e kancerit. Në këtë Të nderuar të pranishëm. rreth, sipas statistikave, në 10 vjetët e fundit kanceri Në qarkun e Elbasanit, pavarësisht se kanë me incidencë më të shpeshtë është kanceri ndodhur disa ndryshime pozitive, ka ende polmonar, gjë që flet qartë për implikimin e ndotjes problematika në fusha të ndryshme, zgjidhja e të së mjedisit si favorizues i kësaj sëmundjeje. Numri cilave kërkon një angazhim maksimal të qeverisë i sëmundjeve me kancer (e kam fjalën për rastet e së re. Ndër problemet më shqetësuese dua të reja) arrin mesatarisht në 10 vjetët e fundit në 180 veçoj mungesën e vazhdueshme të furnizimit me të sëmurë të rinj. energji elektrike, problem që vazhdon të jetë Theksoj edhe një herë se fusha e grumbullimit prezent për arsye nga më absurdet edhe gjatë të ndotjeve urbane në periferi të qytetit po kthehet javëve të fundit, sidomos në fshatrat e thellë të në një bombë ekologjike, si dhe hapësira ku këtij qarku. shtrihet ish- Kombinati Metalurgjik i Elbasanit, Po kështu, mund t’ju flas për gjendjen e pjesa jo e shfrytëzuar, ku uzinat e vjetra janë kthyer mjerueshme të infrastrukturës rrugore në zonat në gërmadha, të cilat prodhojnë ndotje të rurale dhe për ato pak investime të bëra, që nuk jashtëzakonshme. kanë cilësinë e duhur. Shembull mund të jap rrugën Në çdo fushatë është premtuar se kjo zonë e Gjinarit, e cila para dy vjetësh është inauguruar, do të kthehet në një zonë industriale, që do të por po shkon drejt degradimit. ndikonte jo vetëm në përmirësimin e ndotjes së

308 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ambientit, por edhe në uljen e papunësisë së këtij problemi. Duke e mbyllur uroj që kjo qeveri të qyteti. përmbushë pritshmërinë e zgjedhësve të vet dhe Gjykoj se qeveria e re duhet të ashpërsojë shpresoj që të mos shohim më kurrë qeveritarë masat për zbatueshmërinë e ligjit në mënyrë që që përurojnë në mënyrë të përsëritur vepra që nuk bizneset dhe qytetarët të bëhen të ndërgjegjshëm dihet deri kur do të përfundojnë vërtet. për mbrojtjen e mjedisit, megjithëse kjo çështje ka Ilir Meta – Faleminderit, zoti Kllogjri! mbetur peng i konflikteve absurde dhe i mungesës Ju falënderoj të gjithëve për punën dhe së vullnetit të qeverive të mëparshme. kontributin për mbarëvajtjen e seancës! Nuk dua të zgjatem ende në diskutimin tim Seancën tjetër do ta njoftojmë së shpejti. pasi kam sigurinë se kjo qeveri është tejet e Mirupafshim! përgjegjshme dhe ka kapacitetet e mjaftueshme për të ofruar zgjidhjen sa më të shpejtë të këtij (Seanca u mbyll në orën 14:35.)

309 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

E enjte, 17.10.2013 Drejton seancën Kryetari i Kuvendit, Seanca e paradites, ora 10:30 z. Ilir Meta

Rendi i ditës: - Diskutime 1. Miratimi i procesverbalit të seancës - Fjala e relatorit të projektligjit Armando plenare datë 10.10.2013. Subashi 2. Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes, (Shprehen grupet parlamentare.) ndërmjet Këshillit të Ministrave të Republikës - Grupi Parlamentar i PR-së së Shqipërisë dhe qeverisë së shtetit të Kuvajtit, - Grupi Parlamentar i PDIU-së për shërbimin ajror”. - Grupi Parlamentar i LSI-së (shumicë e thjeshtë) - Grupi Parlamentar i PD-së - Pyetje - Grupi Parlamentar i PS-së - Paraqitje e projektligjit nga nismëtari - Koha e votimit: - Shprehet komisioni përgjegjës për - Votim në parim Veprimtaritë Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin. - Shqyrtim dhe votim nen për nen (paraqitje (Paraqitje e raportit nga kryetari i komisionit) e amendamenteve nëse ka) - Shprehet për dhënie mendimi Komisioni - Votim në tërësi për Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të 4. Projektligji “Për sigurinë në anije dhe në Drejtat e Njeriut porte”. (shumicë e thjeshtë) (Paraqitje e raportit nga kryetari i komisionit) (Vazhdon shqyrtimi në komisionin për - Shprehet për dhënie mendimi Komisioni Veprimtaritë Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin). për Politikën e Jashtme - Pyetje (Paraqitje e raportit nga kryetari i komisionit) - Paraqitje e projektligjit nga nismëtari - Fjala e relatorit të projektligjit Namik - Shprehet komisioni përgjegjës për Kopliku Veprimtaritë Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin - Diskutime (Paraqitje e raportit nga kryetari i komisionit) - Fjala e relatorit të projektligjit Namik - Shprehet për dhënie mendimi Komisioni Kopliku për Sigurinë Kombëtare (Paraqitje e raportit nga (Shprehen grupet parlamentare.) kryetari i komisionit) - Grupi Parlamentar i PR-së - Shprehet komisioni për dhënie mendimi - Grupi Parlamentar i PDIU-së për Integrimin Europian (Paraqitje e raportit nga - Grupi Parlamentar i LSI-së kryetari i komisionit) - Grupi Parlamentar i PD-së - Fjala e relatorit të projektligjit Gentian - Grupi Parlamentar i PS-së Bejko - Koha e votimit: - Diskutime - Votim në parim - Fjala e relatorit të projektligjit Gentian - Shqyrtim dhe votim nen/nen Bejko - Votim në tërësi (Shprehen grupet parlamentare): 3. Projektligji “Për një ndryshim në ligjin nr. - Grupi Parlamentar i PR-së 8116, datë 29.3.1996, “Kodi i Procedurës Civile - Grupi Parlamentar i PDIU-së i Republikës së Shqipërisë”, i ndryshuar”. - Grupi Parlamentar i LSI-së (shumicë e cilësuar: të paktën 84 vota pro) - Grupi Parlamentar i PD-së - Pyetje - Grupi Parlamentar i PS-së - Paraqitje e projektligjit nga nismëtari - Koha e votimit: - Shprehet Komisioni përgjegjës për - Votim në parim Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të - Shqyrtim dhe votim nen/nen (paraqitje e Drejtat e Njeriut (Paraqitje e raportit nga kryetari i amendamenteve nëse ka) komisionit). - Votim në tërësi - Fjala e relatorit të projektligjit Armando 5. Akti Normativ nr. 5, datë 30.09.2013 “Për Subashi disa ndryshime në ligjin nr. 152/2013 “Për

310 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

nëpunësin civil”. 7. Diskutime për çështje jashtë rendit të ditës. (shumicë e cilësuar: të paktën 84 vota pro) - Koha e diskutimeve deri në 60 minuta. - Pyetje - Paraqitje e Aktit Normativ nga nismëtari. Ilir Meta – Mirëdita! Hapim seancën plenare. - Shprehet komisioni përgjegjës për (Pasi lexon rendin e ditës.) Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të Ftohet media të ndjekë seancën plenare! Drejtat e Njeriut (Paraqitje e raportit nga kryetari i (Nga opozita në sallë ndodhen kryetari i Grupit komisionit) Parlamentar të PD-së, Edi Paloka dhe disa - Fjala e relatorit të Aktit Normativ Vasilika përfaqësues të saj. Gjithashtu, ndodhet i tërë Grupi Hysi Parlamentar i PDIU-së.) - Diskutime Më duhet t’ju njoftoj lidhur me pikën e katërt - Fjala e relatorit të Aktit Normativ Vasilika të rendit të ditës: projektligjin “Për sigurinë e anijeve Hysi në porte”; meqenëse nuk ka përfunduar ende (Shprehen grupet parlamentare): shqyrtimi në komisionin përgjegjës, do të vijojë - Grupi Parlamentar i PR-së sipas parashikimit në kalendarin e ri trejavor. - Grupi Parlamentar i PDIU-së Njëkohësisht, dua t’ju njoftoj se dje është mbledhur - Grupi Parlamentar i LSI-së Konferenca e Kryetarëve dhe me mirëkuptim ka - Grupi Parlamentar i PD-së miratuar programin e punës dhe kalendarin e ri - Grupi Parlamentar i PS-së trejavor të punimeve të Kuvendit, në mbështetje - Koha e votimit: të neneve nr. 26, pika 5, dhe nr. 27, pika 3, të - Votimi Rregullores. Ky miratim sjell domosdoshmërinë e zbatimit menjëherë pas njoftimit. Programi dhe 6. Projektligji “Për miratimin e marrëveshjes kalendari u janë vënë në dispozicion deputetëve. për kryerjen e shërbimit të auditimit të borxhit të Së dyti, në mbështetje të nenit nr. 44, pika 3 e ministrive kundrejt biznesit vendas dhe të Rregullores, ju njoftoj se në Kuvend janë huaj”. depozituar për shqyrtim dhe miratim projektligjet (shumicë e thjeshtë) e mëposhtme, të cilat janë të përfshira në - Pyetje kalendarin e ri trejavor: - Paraqitje e projektligjit nga nismëtari Projektligji “Për disa ndryshime në ligjin - Shprehet komisioni përgjegjës për nr.10160, datë 15.10.2009, “Për rregullimin e Ekonominë dhe Financat shërbimit të transportit për funksionarët publikë dhe (Paraqitje e raportit nga kryetari i komisionit) nëpunësit civilë.”, paraqitur nga Këshilli i Ministrave - Shprehet për dhënie mendimi Komisioni më 11. 10. 2013. për Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të Projektligji “Për miratimin e marrëveshjes Drejtat e Njeriut ndërmjet Këshillit të Ministrave të RSH-së dhe (Paraqitje e raportit nga kryetari i qeverisë së Republikës së Indisë për shmangien komisionit) e tatimit të dyfishtë dhe parandalimin e evazionit - Fjala relatorit të projektligjit Ervin Koçi fiskal për tatimet mbi të ardhurat dhe kapitalin”, - Diskutime paraqitur nga Këshilli i Ministrave më 11.10.2013. - Fjala relatorit të projektligjit Ervin Koçi Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes (Shprehen grupet parlamentare): financiare ndërmjet Këshillit të Ministrave të - Grupi Parlamentar i PR-së Republikës së Shqipërisë, përfaqësuar nga - Grupi Parlamentar i PDIU-së Ministria e Financave dhe Artigian Casa spa, “Për - Grupi Parlamentar i LSI-së financimin e programit për zhvillimin e - Grupi Parlamentar i PD-së qëndrueshëm të sektorit të ullinjve”, paraqitur nga - Grupi Parlamentar i PS-së Këshilli i Ministrave më 11. 10.2013. - Koha e votimit: Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes së - Votim në parim financimit ndërmjet Këshillit të Ministrave të - Shqyrtim dhe votim nen për nen (paraqitje Republikës së Shqipërisë, përfaqësuar nga e amendamenteve nëse ka) Ministria e Financave dhe Artigian Casa spa, për - Votim në tërësi programin “Fuqizimi i Agjencisë së Zhvillimit Rural

311 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

dhe Agrikulturës për disbursimin e granteve në E kemi kërkuar këtë sepse edhe ju e kuptoni agrikulturë”, paraqitur nga Këshilli i Ministrave më shumë mirë se goditja që i është bërë konsensusit 11.10.2013. dëmton jo vetëm jetën politike në Shqipëri, por Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes edhe të ardhmen e këtij vendi, që, siç ka treguar financiare ndërmjet Këshillit të Ministrave të historia e këtyre 20 vjetëve pluralizëm, është e Republikës së Shqipërisë, përfaqësuar nga bazuar në marrëveshjet që ne kemi arritur midis Ministria e Financave dhe Artigian Casa spa për dy palëve. Një marrëveshjeje të tillë i është futur projektin pilot për krijimin dhe testimin e sigurimeve thika dhe ne gjendemi përpara një realiteti aspak të buta, me qëllim mbulimin e rreziqeve në pozitiv për shqiptarët. Dje progres-raporti i KE-së i agrikulturë”, paraqitur nga Këshilli i Ministrave më hapi rrugën për herë të dytë statusit të vendit 14.10.2013. kandidat për Shqipërinë dhe kjo, për fat të mirë Së treti, ju njoftoj se në mbështetje të nenit apo të keq, vetëm për meritë të qeverisë nr.46 të Rregullores së Kuvendit ka regjistruar demokratike. emrin për diskutimin e projektligjit “Për ratifikimin Unë nuk e di se ku e bazon zoti Rama e marrëveshjes ndërmjet Këshillit të Ministrave të deklaratën se vitin tjetër Shqipëria do të jetë RSH-së dhe qeverisë së shtetit të Kuvajtit për anëtare e BE-së me të drejta të plota. Nuk di se ku shërbimi ajror” deputeti Robert Bitri. e ka lexuar, dhe në ç’progres-raport, fjalën Për projektligjin “Për një ndryshim në ligjin nr. “udhëheqje” në vend të fjalës “bashkëpunim”. Edhe 8116, datë 29.03.1996 Kodi i Procedurës Civile i në atë progres-raport, zotërinj, kërkohet RSH-së, të ndryshuar” do të flasë zoti Spartak bashkëpunim dhe vetëm bashkëpunim, në qoftë Braho. se duam të bëjmë hapa të tjerë. Sot me këtë hap, Për aktin normativ nr.5, datë 30.09.2013 “Për që ju po ndërmerrni, ky bashkëpunim jo vetëm që disa ndryshime në ligjin nr.152 2013 “Për nuk duket në perspektivë, por me udhëheqjen e nëpunësin civil””, janë regjistruar për të diskutuar shokut Rama, të jeni të bindur, që jo në BE, por deputetët: Milena Harito, Armando Subashi, tek ato vendet që na kanë mbledhur, me Senegalin Ermonela Felaj, Erion Braçe, Klajda Gjosha, Fatmir dhe vendet e tjera të Afrikës, do të shkojmë. Xhafaj, Piro Lutaj, Vasilika Hysi, Arta Dade, Hulsi Prandaj, si një thirrje të fundit, ne ju kërkojmë Manja, Alfred Peza, Klodiana Spahiu, Anastas juve si deputetë, që ju ka mashtruar edhe dje Angjeli, Taulant Balla, Ilirian Celibashi, Gledion kryetari juaj, duke ju thënë se edhe progres-raporti Rehovica, Luan Rama, Nasip Naço, Petrit Vasili. e mbështetka aktin normativ, të ndërgjegjësoheni Për projektligjin “Për miratimin e marrëveshjes dhe të votoni kundër këtij akti! Jo për interesa për kryerjen e shërbimit të auditimit të borxhit të partiake, por për interesat më madhore të të gjithë ministrive kundrejt biznesit vendas dhe të huaj” shqiptarëve. janë regjistruar depuetët: Ervin Koçi, Evis Kushi, Ne do të vazhdojmë të mbajmë qëndrimin Majlinda Bufi, Erion Braçe, Përparim Spahiu. tonë, sepse (dhe kërkojmë që të gjithë ne si Për diskutime jashtë rendit të ditës është deputetë) jemi bashkë në interes të shqiptarëve, regjistruar deputeti Përparim Spahiu. përndryshe, me goditje të tilla dhe me atentate të Fjala është për zotin Edi Paloka. tilla ndaj bashkëpunimit dhe marrëveshjes, ju vërtet Edi Paloka – Zoti Kryetar, mund të udhëhiqni, por se ku do t’ju çojë kjo Megjithëse dje në Konferencën e Kryetarëve udhëheqje, Rama do ta shohë shumë shpejt. ne si opozitë bëmë një kërkesë, që i takonte edhe Faleminderit! qeverisë, por edhe juve, si pjesë e maxhorancës, (Zoti Paloka dhe përfaqësuesit e opozitës për tërheqjen e aktit normativ, që lidhet me ligjin largohen nga salla. Qëndrojnë vetëm deputetët e “Për nëpunësin civil”, sot ky akt, me sa po shohim, Grupit Parlamentar të PDIU-së.) do të votohet në Parlament. Kërkesa që ne bëmë Ilir Meta – Fjalën e ka zoti Ruçi. lidhet me të gjitha qëndrimet që kemi mbajtur gjatë Gramoz Ruçi – Faleminderit! gjithë kësaj kohë, me qëllim që goditja që qeveria Kolegët do të bënin mirë të dëgjonin edhe e Ramës i dha konsensusit politik dhe ndërpartiak përgjigjen e pretendimit të tyre procedural dhe për miratimin e ligjit “Për nëpunësin civil” të politik. Megjithatë, në respekt të institucionit të eliminohej nëpërmjet një vendimi të mëpasshëm, Parlamentit dhe të opozitës, dhe në respekt të qoftë edhe të Parlamentit. publikut, më lejoni të bëj disa komente. Rëndom

312 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

këto ditë kam dëgjuar që maxhoranca goditi Komisionit të Jashtëm dhe të Integrimit, edhe konsensusin e gjithëpranuar nga e majta dhe nga drejtuesve të komisioneve të tjera nga ambasadori e djathta në prag të zgjedhjeve të 23 qershorit. i BE-së. Rëndom kam dëgjuar që Rama dhe maxhoranca Ja, ç’thuhet për këtë çështje: “Reforma e nxorën koburen dhe e vranë konsensusin. administratës publike është një prioritet kyç. Përkundrazi, kjo ishte kundër hapit që ndërmori Miratimi në maj i ligjit të shërbimit civil, një nga qeveria, kundër dëshirës së saj, jo me vullnetin e masat e kërkuara për marrjen e statusit të vendit saj, por nga detyrimi që konsensusi i arritur para kandidat, ishte një hap i madh drejt depolitizimit të 23 qershorit të bëhet i implementueshëm pas 23 administratës publike. Por ligji shfuqizonte qershorit. Jo për faj të kësaj, por të asaj legjislacionin ekzistues pa ofruar dispozitat e maxhorance, që duhej të nxirrte dje aktet e nevojshme kalimtare, derisa legjislacioni i domosdoshme nënligjore, qeveria e sotme është implemetuar të hynte në fuqi. Qeveria miratoi në e detyruar të nxjerrë një akt normativ dhe shtator amendamentet teknike për të shmangur Parlamentin ta miratojë këtë akt normativ. vakuumin ligjor. Miratimi në kohë i legjislacionit Së dyti, në të gjitha progres-raportet e KE-së sekondar, në përputhje me parimet e zbatimit të në mënyrë permanente është theksuar se ligjit, është thelbësor”, përfundon raporti. Shqipëria nuk vuan nga mungesa e ligjit, por vuan Çfarë po diskutojmë ne? Ne po bëjmë nga moszbatimi i ligjeve. Rasti konkret është pikërisht konkluzionin që ka arritur progres-raporti, pikërisht ky ligj i miratuar për administratën publike, që dje u është dorëzuar të gjitha institucioneve të në të katër progres-raportet vit pas viti. Në të gjitha Parlamentit. progres-raportet është diskutuar dhe është Faleminderit! vendosur theksi te performanca e administratës Ilir Meta – Faleminderit, zoti Ruçi! civile, është diskutuar profesionalizmi i saj, Lidhur me reagimin e kryetarit të Grupit depolitizimi i saj, është diskutuar korrupsioni i saj. Parlamentar të Partisë Demokratike, i cili nuk është Nuk ka progres-raport që të mos etiketojë këto i ri, sepse edhe dje në Konferencën e Kryetarëve elemente, që unë përmenda. u ngrit ky pretendim, dua të sqaroj edhe një herë Lidhur me bashkëpunimin me opozitën, kam tjetër se Kushtetuta imponon futjen automatikisht 22 vjet në këtë parlament, kanë dalë disa akte në rendin e ditës të çdo akti normativ, që iniciohet normative dhe asnjëherë, në asnjë rast, edhe kur nga ana e Këshillit të Ministrave. kemi qenë ne në pushtet, edhe kur kanë qenë Së dyti, ne kemi bërë përpjekjet maksimale zotërinjtë në pushtet, nuk është kërkuar nga që të mos nxitojmë, madje diskutimin e këtij akti ekzekutivi përkatës që, para se të dalë akti normativ kaq të rëndësishëm e shtymë nga java e normativ, të bëhet kërkesë për të bashkëbiseduar kaluar për sot, me qëllim që t’u jepnim mundësi me opozitën. Kurse tri ditë para se të dilte ky akt kryeministrit dhe kryetarit të opozitës për një dia- normativ, qeveria dhe ministrat e ngarkuar me këtë log, gjë që nuk ka ndodhur, në nivelet më të larta. detyrë, në mënyrë formale dhe institucionale kanë Dua të theksoj se për këtë nismë, përpara se kërkuar ta venë në dijeni opozitën, të ajo të ndërmerrej nga qeveria, në dijeninë time bashkëbisedojnë dhe të kërkojnë mirëkuptimin e edhe si Kryetar i Kuvendit, janë kërkuar takime saj për nxjerrjen e këtij akti normativ 4 apo 5 ditë zyrtare me grupet parlamentare të opozitës për t’ua pas kësaj kërkese. Kjo është e vërteta njëherësh bërë të njohura motivet dhe arsyet që impononin edhe pas daljes së aktit, i cili mund të ishte ndërmarrjen e këtij akti, të cilat, sikurse iu referua diskutuar apo miratuar në parlament që në edhe zoti Ruçi, shpjegohen shumë qartë edhe në seancën e parë, sipas procedurave parlamentare raport-progres. dhe sipas precedentëve. Ky akt u zvarrit deri në Megjithatë kjo është një çështje që do të seancën e sotme vetëm e vetëm për t’u diskutohet më pas dhe shpresoj që përfaqësuesit mirëkuptuar me opozitën. e opozitës të marrin pjesë në diskutimin e kësaj Le t’i vëmë në diskutim si të pabesueshme çështjeje. edhe këto që thashë unë deri tani, edhe ato që tha Vazhdojmë me rendin e ditës. kolegu i opozitës dhe le të lexojmë vetëm raportin Fillojmë me pikën e parë: Miratimi i që ka dalë dje dhe që pas pak minutash do t’u procesverbalit të seancës plenare të datës dorëzohet edhe përfaqësuesve institucionalë të 10.10.2013.

313 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Ka ndonjë vërejtje për procesverbalin? kushteve të përshtatshme dhe lehtësuese për Nuk ka. Faleminderit! operatorët e transportit të të dyja vendeve Miratohet. nënshkruese me kalimin transit pa pengesa Kalojmë në shqyrtimin e projektligjit “Për përmes territoreve të tyre të shtetasve të vet. ratifikimin e marrëveshjes ndërmjet Këshillit të Secila palë kontraktuese, sipas kësaj Ministrave të Republikës së Shqipërisë dhe marrëveshjeje, i jep palës tjetër kontraktuese të qeverisë së shtetit të Kuvajtit për shërbimin ajror”. drejtat, që shoqëritë e caktuara prej saj, të krijojnë Ka pyetje për projektligjin? Nuk ka. dhe të kryejnë shërbimet për të cilat është rënë Faleminderit! dakord. Pagesat e vendosura në territorin e secilës Kalojmë në shprehjen e komisioneve. palë për përdorimin e aeroporteve dhe ambienteve Në emër të Komisionit për Veprimtaritë të tjera të Aviacionit Civil në ngarkim të aviacionit Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin, zoti Shalsi? dhe të shoqërive ajrore të caktuara nga njëra palë (Zoti Shalsi shprehet dakord.) kontraktuese, nuk mund të jenë më të larta se ato Faleminderit! të vendosura në ngarkim të avionëve dhe Në emër të Komisionit për Çështjet Ligjore, shoqërive të tjera kombëtare të angazhuara në Administratës Publike dhe të Drejtave të Njeriut, shërbimin e ngjashëm ajror ndërkombëtar. për dhënie mendimi, zoti Xhafaj? Palët kontraktuese të marrëveshjes kanë të (Zoti Xhafaj shprehet dakord.) drejtë të caktojnë me shkrim për secilën palë një Faleminderit! ose më shumë shoqëri ajrore, me qëllim kryerjen Në emër të Komisionit për Politikën e e shërbimeve ajrore të rëna dakord. Pas marrjes Jashtme, për dhënie mendimi, zonja Arta Dade? së vendimit të shoqërive ajrore, aplikohet për një (Zonja Dade shprehet dakord.) autorizim nga pala kontraktuese, e cila e lëshon Faleminderit! atë në shërbimin e të drejtave që lindin në bazë të Relatori, zoti Namik Kopliku, dëshironi të marrëveshjes. shpreheni? Avionët që përdoren për shërbimet ajrore (Zoti Kopliku shprehet dakord.) ndërkombëtare nga një shoqëri e caktuar ajrore Faleminderit! nga njëra palë kontraktuese, si dhe pajisjet e tyre Fillojmë me diskutimet. të zakonshme, përjashtojnë nga baza e Zoti Robert Bitri, urdhëroni! reciprocitetit mbi detyrimet importuese të përfshira Robert Bitri - I nderuar zoti Kryetar, në tarifa doganore, akcizën, TVSH-në e të tjera, Të nderuar deputetë, me kushtin që këto të mbeten në bordin e avionit Marrëveshja ndërmjet Këshillit të Ministrave deri në kohën e rikuperimit. Për sa i përket aspektit të Republikës së Shqipërisë dhe qeverisë së shtetit financiar, secila palë kontraktuese i jep shoqërisë të Kuvajtit për shërbimin ajror është një ajrore të palës tjetër kontraktuese të drejtën e marrëveshje standarde e mbështetur në konventat transferimit të tepricave të ardhura nga shpenzimet e Çikagos, nga e cila rrjedh edhe anëtarësimi i e realizuara në territorin e saj, në lidhje me gjithë akteve të shteteve të botës në Organizatën transportin e pasagjerëve, bagazhet, transfertat Ndërkombëtare të Aviacionit Civil, në të cilën është postare, mallrave dhe shoqërive të caktuara të futur edhe Republika e Shqipërisë, dhe këtë e ka palës tjetër, bazuar në normën zyrtare të këmbimit. ratifikuar në vitin 1991. Shoqëritë ajrore të caktuara nga njëra palë Organizata Ndërkombëtare e Aviacionit Civil kontraktuese, në bazë të marrëveshjes, kanë të ka si model standard marrëveshjet bilaterale, një drejtë të ruajnë përfaqësimin e tyre në territorin e prej të cilave është edhe kjo që vendos parimet palës tjetër. Kjo u lejohet në përputhje me kryesore dhe lejon futjen në treg të kompanive të legjislacionin e palës tjetër: të kenë staf në lidhje reja ajrore në bazë të shteteve që lidhin me shitjen e operacioneve të tjera, që nevojiten marrëveshjet dypalëshe. Kjo është një për shërbimin ajror. marrëveshje e parashikuar me rregullat dhe Marrëveshja ka një tipar të rëndësishëm, që procedurat për funksionimin e shërbimit ajror midis është ruajtja e elementeve të sigurisë ajrore, duke dy vendeve, duke i konsideruar zhvillim të ratifikuar detyrimet për të mbrojtur sigurinë e bashkërenduar midis palëve kushtet e hyrjes në Aviacionit Civil nga ndërhyrjet e paligjshme, në tregun e transportit ajror. Ajo parashikon krijimin e përputhje me të drejtën ndërkombëtare.

314 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Ratifikimi i kësaj marrëveshjeje është një Socialiste për Integrim? zhvillim në fushën e Aviacionit Civil për sa u përket (Përfaqësuesi i grupit shprehet dakord.) politikave për bashkëpunimin, koordinimin dhe unë Faleminderit! shprehem dakord për miratimin e saj. Në emër të Grupit Parlamentar të PD-së? Faleminderit! (Nuk ndodhen në sallë.) Ilir Meta – Faleminderit, zoti Bitri! Faleminderit! Po, zoti Haxhinasto, urdhëroni! Në emër të Grupit Parlamentar të Partisë Edmond Haxhinasto – Zoti Kryetar i Socialiste? Kuvendit, në funksion të kësaj marrëveshjeje dhe (Përfaqësuesi i grupit shprehet dakord.) qëllimeve të saj për të zhvilluar marrëveshjet tona Faleminderit! ndërkombëtare në kuadrin ligjor të bashkëpunimit Këtu mbyllet diskutimi në parim i këtij me vendet e tjera, me qëllim që të rrisim aktivitetin projektligji. në sektorin e transportit ajror, dua të them se Kalojmë në diskutimin e projektligjit “Për një objektivi i kësaj qeverie shkon qartësisht drejt ndryshim në ligjin nr. 8116, datë 29.03.1996 “Kodi hapjes së tregut të transportit ajror. Për këtë kemi i Procedurës Civile i Republikës së Shqipërisë”, i filluar të negociojmë me përfaqësuesit e aeroportit ndryshuar” “Nënë Tereza” me qëllim që të shikojmë të gjitha Ka pyetje për projektligjin? Nuk ka. mundësitë e hapjes së tregut, të zhvillimit të tij dhe Faleminderit! të hyrjes në ato segmente të tregut që ende nuk i Kalojmë në paraqitjen e raportit të Komisionit kemi. Këtu po flas edhe për angazhimet të për Çështjet Ligjore, Administratës Publike dhe të infrastrukturës ekzistuese të vendit, e kam fjalën Drejtave të Njeriut. Zoti Subashi, urdhëroni! për Aeroportin e Kukësit, pse jo edhe atë të Armando Subashi – Faleminderit, zoti Sarandës. Kryetar! Qëllimi është që ne të shkojmë drejt Për dijeninë e kolegëve, por edhe të mbarë angazhimit të një shërbimi tjetër për qytetarët, të opinionit, shumë shkurt do të thosha se ndryshimet cilët preferojnë transportin ajror. E kam fjalën për që kanë ardhur dhe që besoj se do të kalojnë sot prezantimin dhe funksionimin e kompanive loë cost në Kodin e Procedurës Civile, kanë të bëjnë me në Shqipëri, jo vetëm si një segment që ne nuk e një dispozitë transitore, e cila përpiqet të rregullojë kemi, por edhe për arsye se ato do të sjellin një hyrjen në fuqi të ndryshimeve që iu bënë Kodit të kategori tjetër udhëtarësh në Shqipëri, siç është Procedurës Civile në prill të këtij viti. Besoj se kemi ajo e udhëtarëve që vijnë për qëllime turistike në qenë të gjithë koshientë dhe aktivë në atë diskutim, vend. që është bërë për ato ndryshime, duke pasur Një drejtim tjetër i rëndësishëm, drejt të cilit parasysh shumë problematika që haseshin. Neni ne po ecim, është çështja e negocimit të tarifave, 49 i asaj dispozite parashikonte që çështjet civile, me qëllim uljen e tyre, për të mbajtur atë premtim të cilat janë në gjykim në momentin e hyrjes në që ne tashmë kemi dhënë, që në tregun e fuqi të ligjit, të vazhdojnë të gjykohen me ligjin e transportit ajror të kemi kosto më të ulëta dhe t’u kohës. Sigurisht, kjo nuk përbën ndonjë problem shërbejmë sa më shumë qytetarëve. për Gjykatën e Shkallës së Parë dhe atë të Apelit, Faleminderit! pasi është një normë procedurale e pranuar në Ilir Meta – Faleminderit, zoti Ministër! vite, është një parim i njohur. Por duke pasur Zoti Kopliku, jeni dakord? parasysh ndryshimet që u bënë në ligjin “Për (Zoti Kopliku shprehet dakord.) Gjykatën e Lartë”, ku në një pjesë të mirë të Faleminderit! çështjeve u reduktuan shkaqet e rekursit dhe ku Kalojmë në shprehjen e grupeve nga 5 gjyqtarë gjykimi i një numri çështjesh u kalua parlamentare. me 3 gjyqtarë, këto ndryshime, Gjykata e Lartë, Në emër të Grupit Parlamentar të PR-së? nëse do ta linim kështu këtë dispozitë, do t’i ndiente (Nuk ndodhen në sallë.) pas 3-4 vjetësh. Ndërkohë që jemi koshientë të Në emër të Grupit Parlamentar të PDIU-së? gjithë që sot në Gjykatën e Lartë ka me mijëra e (Përfaqësuesi i grupit shprehet dakord.) mijëra çështje që presin për t’u gjykuar, me 4, 5 Faleminderit! apo 6 vjet. Në emër të Grupit Parlamentar të Lëvizjes Kështu që për t’i hapur rrugë këtij procesi dhe

315 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

për të përshpejtuar gjykimet në Gjykatën e Lartë u shprehimisht se çështjet civile që janë në gjykim, gjykua që të bëhet një ndryshim në këtë dispozitë në momentin e hyrjes në fuqi të këtij ligji, do të transitore, ku, pa dyshim, ligji i kohës, pra i vazhdojnë të gjykohen me ligjin e kohës. Për këtë momentit të regjistrimit të çështjeve, të veprojë për lloj parashikimi ka pasur interpretime të ndryshme, çështjet që janë ende në gjykim në Shkallën e Parë por kryesorja është se Gjykata e Lartë tashmë nuk dhe në Apel, kurse për Gjykatën e Lartë të veprojë do të pengohet më për zbatimin e reformës dhe ligji i ri, pra ndryshimet që i janë bërë Kodit të do të vazhdojë gjykimin normalisht të të gjitha Procedurës Civile në prill të këtij viti. çështjeve, sepse ligji i mëparshëm, ashtu siç ishte Gjithashtu, në komision ne shtuam edhe një formuluar, krijonte bllokimin e veprimtarisë së saj. paragraf tjetër në këtë dispozitë, duke pasur Duke qenë se qëllimi primar i këtij ndryshimi, parasysh çështjet që janë duke u ekzekutuar nga në kuadër edhe të reformës zgjedhore, ka qenë zyrat e përmbarimit gjyqësor. dhe mbetet bërja eficiente e këtyre dispozitave të Në fakt, përderisa ligji në dispozitat transitore reja të Kodit të Procedurës Civile dhe duke qenë nuk shpreh gjë, kuptohet që në të gjitha çështjet plotësisht dakord me argumentet që dha edhe do të veprojë ligji i ri, pra, ndryshimet që kanë parafolësi, si dhe me ndryshimet e miratuara në ndodhur. Nisur nga shumë reagime dhe sinjale që Komisionin e Ligjeve, grupi parlamentar i Lëvizjes ne kishim nga praktika përmbarimore e Socialiste për Integrim shprehet dakord dhe përditshme, për ta saktësuar sa më mirë këtë prob- mbështet miratimin e ndryshimeve të mësipërme lem dhe për të mos lënë shteg për keqinterpretime në Kodin e Procedurës Civile. apo për dy kuptime në zbatimin e përditshëm të Faleminderit! ligjit, gjykuam që edhe këtu të shtojmë një fjali: Ilir Meta – Para se të shprehet grupi “Kur çështjet përmbarimore janë në ekzekutim në parlamentar i Partisë Socialiste, fjalën e ka ministri momentin e hyrjes në fuqi të ligjit të vazhdojë i Drejtësisë. ekzekutimi i tyre sipas ligjit të ri”. Pra, ato të mos Zoti Naço, urdhëroni! vazhdojnë të ekzekutohen sipas ligjit të vjetër apo Nasip Naço – I nderuar zoti Kryetar, të ligjit të kohës kur është regjistruar çështja I nderuar zoti Kryeministër, përmbarimore. Të nderuar kolegë deputetë, Për këtë ka pasur konsensus të plotë jo vetëm Gjatë këtij viti ne së bashku miratuam në komision, por edhe me Ministrinë e Drejtësisë. ndryshimet në Kodin e Procedurës Civile, të cilat Për këtë arsye gjykoj se të dyja këto ndryshime që u diktuan më së shumti nga nevoja për të rritur u bënë në komision janë reflektuar dhe besoj se eficiencën e gjykatave. Në këtë kuptim, edhe do të votohen sot nga kolegët. ndryshimet që u prekën, dispozitat që kanë lidhje Faleminderit! me Gjykatën e Lartë, u motivuan veçanërisht nga Ilir Meta – Faleminderit, zoti Subashi! nevoja për një Gjykatë të Lartë më eficiente dhe Meqenëse nuk kemi deputetë të tjerë, që kanë më produktive, sidomos në drejtim të shpejtësisë regjistruar emrin për të diskutuar, kalojmë në së marrjes së një vendimi nga ana e saj. Këtij shprehjen e grupeve parlamentare. qëllimi i shërben edhe parashikimi i nenit 1 të ligjit, Në emër të grupit parlamentar të PR-së? (Nuk ku përcaktohet se Gjykata e Lartë gjykon me janë të pranishëm.) kolegj, me trup gjykues të përbërë nga tre gjyqtarë. Në emër të grupit parlamentar të PDIU-së? Po në nenin 2 të këtij ligji përcaktohet se (Shprehen dakord.) Gjykata e Lartë shqyrton ankimin në dhomë Në emër të Grupit Parlamentar të LSI-së? Zoti këshillimi në kolegj, me trup gjykues të përbërë Braho, urdhëroni! nga tre gjyqtarë dhe shprehet me vendim të Spartak Braho – Faleminderit! arsyetuar jo më vonë se 30 ditë nga momenti i Problematika e ndryshimit të dispozitës së depozitimit të ankesës. mësipërme lidhet kryesisht me zbatueshmërinë e Duke e parë në këtë këndvështrim, sigurisht këtij ligji procedural, për të cilin foli hollësisht kolegu që do të ishte më oportune që këto ndryshime të parafolës. Propozimi që vjen është një rishikim, sillnin efektet e dëshiruara në një kohë sa më të një riformulim i dispozitës tranzitore të nenit 49 të shpejtë, mundësisht që me hyrjen në fuqi të ligjit. ligjit nr. 122 “Kodi i Procedurës Civile”. Në Gjithsesi, duke besuar se ky ka qenë në thelb edhe dispozitën tranzitore, pra neni 49, parashikohet për këto ndryshime ligjore, për shkak të ngërçit

316 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

dhe interpretimit që ka krijuar neni 49 i këtij ligji, si shprehimisht: “Çështjet civile që janë në gjykim, dhe nisur nga shqetësimi që ka paraqitur së fundmi ditën e hyrjes në fuqi të këtij ligji do të vazhdojnë edhe Gjykata e Lartë, ne po paraqesim për të bërë të gjykohen në Gjykatën e Shkallës së Parë dhe këtë ndryshim në këtë nen. në Gjykatën e Apelit sipas ligjit të kohës së Ndërkohë, në nenin 49 të ligjit tashmë në fuqi, paraqitjes së kërkesës, parashikim i cili i hap rrugë parashikohet se çështjet civile që janë në shqyrtim zbatimit të ligjit “Për Gjykatën e Lartë””. në gjykatë, në ditën e hyrjes në fuqi të këtij ligji Në Komisionin e Ligjeve u kërkua për t’u duhet të gjykohen në përputhje me ligjin e zbatuar riformuluar ky nen, me qëllim që çështjet civile që në momentin kur është paraqitur kërkesa. Ashtu janë në gjykim në Gjykatën e Shkallës së Parë siç u formulua neni 49 i ligjit, lë vend për dhe në Gjykatën e Apelit, ditën e hyrjes në fuqi të interpretime të ndryshme lidhur me faktin se kur këtij ligji do të vazhdojnë të gjykohen sipas ligjit të do të fillojnë t’i shtrijnë efektet ndryshimet ligjore kohës së paraqitjes së kërkesë-padisë. të sipërcituara në Gjykatën e Lartë. Nëse momenti Po kështu, nga Komisioni i Ligjeve është i referencës se cili ligj do të jetë i zbatueshëm lidhet kërkuar për t’u shtuar edhe një paragraf tjetër, për me datën e paraqitjes së kërkesë-padisë, çështjet që janë në ekzekutim nga Përmbarimi praktikisht efektet e synuara të këtyre ndryshimeve Gjyqësor. do të vijnë në Gjykatën e Lartë vetëm pas disa Përfundimisht, dua të them se ne jemi dakord vitesh. me ndryshimet e bëra nga Komisioni i Ligjeve dhe Kësisoj, për të gjitha arsyet e përmendura më të miratohen siç është propozuar dhe riformuluar sipër, neni 49 i ligjit do të duhet të riformulohet sipas nga Komisioni i Ligjeve. propozimit të bërë. Nga ana tjetër, ky ndryshim nuk Faleminderit! sjell probleme të natyrës kushtetuese. Një rregull i Ilir Meta – Faleminderit, zoti Naço! tillë tranzitor është parashikuar edhe më parë në Në emër të grupit parlamentar të Partisë legjislacionin shqiptar dhe konkretisht në dispozitat Socialiste? tranzitore të parashikuara në nenin 618 dhe vijues (Kryetari i grupit parlamentar të Partisë të Kodit të Procedurës Civile. Socialiste, zoti Ruçi, shprehet dakord.) Praktika më e zakonshme europiane dhe Faleminderit! ndërkombëtare, në rastin e reformës së kodeve Atëherë, mbyllet diskutimi në parim edhe i këtij dhe procedurës, përpiqet të gjejë një ekuilibër projektligji. ndërmjet parimit të zbatimit të menjëhershëm të Lidhur me pikën e katërt të rendit të ditës, siç rregullave të reja dhe parimit të sigurisë juridike. ju njoftova më parë, projektligji “Për sigurinë në Në këtë kuptim, rregulli i zakonshëm është që anije dhe porte” nuk është ende gati për shqyrtim çështjet e filluara tashmë para hyrjes në fuqi të dhe miratim në seancë plenare, pasi komisioni ligjit të ri duhet të vazhdojnë sipas ligjit të përgjegjës, Komisioni për Veprimtarinë Prodhuese, mëparshëm deri në momentin kur merret një Tregtinë dhe Mjedisin nuk e ka përfunduar vendim. Ky është rregulli i përgjithshëm në shqyrtimin. Për këtë arsye ai është parashikuar shumicën e shteteve europiane dhe e vetmja për të vijuar në kalendarin e ri trejavor. mënyrë për të interpretuar dispozitat kalimtare Kalojmë në pikën tjetër të rendit të ditës, në ligjore që u referohen çështjeve në proces. aktin normativ nr.5, datë 30.09.2013 “Për disa Zbatimi korrekt i parimeve të sigurisë ligjore ndryshime në ligjin nr. 152/2013 “Për nëpunësin kërkon që edhe ndryshimi i rregullave procedurale civil”. nuk duhet t’i referohet momentit të fillimit të Në mbështetje të nenit 73, pika 2 e çështjes, në mënyrë që shtetasit të mund ta njohin Rregullores, ka pyetje për aktin normativ? Nuk ka. ligjin e zbatueshëm në momentin e plotësimit të Atëherë, fillojmë me diskutimin në parim. Në kërkesë-padisë. Ky parim parashikohet në emër të Komisionit të Ligjeve? dispozitat e nenit 49 të ligjit. Në respekt të këtyre Zonja Hysi, urdhëroni! parimeve, është bërë edhe propozimi për të Vasilika Hysi – Faleminderit, zoti Kryetar! ndryshuar nenin 49 të ligjit 122 të vitit 2013 “Për Unë do të lexoj raportin në emër të Komisionit disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 8116, datë të Çështjeve Ligjore, Administratës Publike dhe të 29.03.1996 “Kodi i Procedurës Civile i Republikës Drejtave të Njeriut. së Shqipërisë”, i ndryshuar””, duke parashikuar Komisioni i Çështjeve Ligjore, Administratës

317 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Publike dhe të Drejtave të Njeriut, në mbledhjen e elemente përcaktuara të kushtetutshmërisë së aktit datës 8 tetor, shqyrtoi aktin normativ “Për disa normativ. Kuptimi i këtyre dy elementeve është ndryshime në ligjin nr. 152 “Për nëpunësin civil”, përcaktuar në vendimin e Gjykatës Kushtetuese, propozuar nga Këshilli i Ministrave. Komisioni që daton në muajin nëntor të vitit 2006, konkretisht dëgjoi dy përfaqësues të qeverisë, konkretisht: është vendimi nr. 24 i datës 10 nëntor 2006. Sipas zonjën Milena Harito, ministre për Inovacionin dhe Gjykatës Kushtetuese, nevoja dhe urgjenca janë Administratën Publike, dhe zotin Ilirian Celibashi, rrethana dhe situata fakti që vlerësohen rast pas ministër për Marrëdhëniet me Parlamentin. rasti. Në raste të tilla ndër të tjera përmendet edhe Gjatë prezantimit të aktit normativ në boshllëku legjislativ i shkaktuar nga shfuqizimi i Komisionin e Çështjeve Ligjore, Administratës akteve, siç është rasti me hyrjen në fuqi të ligjit të Publike dhe të Drejtave të Njeriut, zoti Ilirian ri “Për nëpunësin civil”. Celibashi u shpreh se nisma e qeverisë shqiptare Nevoja dhe urgjenca për të ndërhyrë në ligjin për të bërë këtë ndryshim në ligjin nr. 152 “Për “Për nëpunësin civil” është justifikuar mirë nga nëpunësin civil” bazohet në rrethana objektive dhe Këshilli i Ministrave, duke përmendur katër juridike, që konsistojnë në pamundësinë për t’u elemente shumë të rëndësishme: zbatuar dhe për t’u aplikuar në momentin e hyrjes Së pari, pamundësinë e zbatimit të ligjit për në fuqi, pra në datën 1 tetor 2013, pavarësisht faktit shkak të mungesës së akteve nënligjore dhe se ky ligj është miratuar me konsensus të gjerë natyrës së përgjithshme të këtij ligji; politik nga Kuvendi i Shqipërisë. Së dyti, nevoja për organizim institucional; Ne kemi gjykuar dhe kemi bindjen se ky ligj Së treti, efektet financiare të ligjit mbi buxhetin nuk është i mundur të zbatohet dhe të aplikohet e shtetit dhe gjendjen ekonomike financiare të për aq kohë sa nuk janë miratuar aktet nënligjore vendit; që dalin për zbatimin e tij. Për këtë arsye, me bindje Së katërti, koha e pamjaftueshme për të bërë të plotë juridike kemi vendosur të shtyjmë fillimin e rregullime ligjore sipas procesit legjislativ. efekteve të këtij ligji për një periudhë kohore 6- Ligji “Për nëpunësin civil”, i miratuar në maj mujore, periudhë e cila do t’i japë mundësi Këshillit të vitit 2013, është një ligj me natyrë të të Ministrave të miratojë aktet nënligjore për përgjithshme. Të gjithë ne, deputetët e legjislaturës zbatimin e ligjit. së kaluar, kemi parasysh se në nenin 69 kemi Në relacionin që unë i paraqita Komisionit të ngarkuar Këshillin e Ministrave të nxjerrë aktet Ligjeve vura në pah se ky akt normativ është në nënligjore, të cilat janë rreth 30. Megjithëse në përputhje me kërkesat që ka neni 101 i nenin 69 të ligjit përmendet që brenda tre muajve Kushtetutës, ku përcaktohet se Këshilli i Ministrave, nga hyrja në fuqi e ligjit, pra nga 1 tetori, do të në rast nevoje dhe urgjence, nën përgjegjësinë e përgatiten këto akte, rezulton se këto akte nuk kanë tij, mund të nxjerrë akte normative që kanë fuqinë filluar të përgatiten, madje sot që ne flasim nuk e ligjit për marrjen e masave të përkohshme. Këto mjafton vetëm mungesa e akteve nënligjore, por akte i dërgohen menjëherë Kuvendit, i cili mblidhet ligji i miratuar në maj të 2013-ës vinte në brenda pesë ditëve, nëse nuk është i mbledhur. pamundësi edhe zbatimin e ligjit të ri, pasi në një Këto akte humbasin fuqinë që nga fillimi, në qoftë dispozitë të tij shfuqizon edhe ligjin e vjetër të se nuk miratohen nga Kuvendi brenda 45 ditëve. nëpunësit civil, pra ligjin e vitit 1999. Nga analiza e afateve kohore tregohet se akti Në këto kushte, krijohet një situatë bllokuese, normativ është miratuar nga Këshilli i Ministrave një vakum ligjor, që ligji i vjetër shfuqizohet, bashkë në datën 30 shtator 2013, është paraqitur në me të edhe aktet nënligjore, ndërkohë që ligji i ri Kuvend në datën 1 tetor dhe është shqyrtuar nga hyn në fuqi më 1 tetor, por nuk ka aktet nënligjore Komisioni i Ligjeve në datën 8 tetor. Shqyrtimi i tij për zbatimin e tij. në komisionin përgjegjës është bërë brenda afatit Nga përmbajtja e ligjit dhe analiza që ne bëmë të caktuar dhe ne sot po diskutojmë dhe do ta në Komisionin e Ligjeve, një problem tjetër që del votojmë në Parlament. evident është pasoja financiare që ka hyrja në fuqi Nevoja dhe urgjenca janë dy kriteret e menjëherë e ligjit me efektet e tij. Në ligjin nr. 119, vlerësimit nga Kuvendi. Pikërisht Komisioni i datë 17 dhjetor 2012 “Për buxhetin e vitit 2013” Ligjeve analizoi nëse Këshilli i Ministrave ka Parlamenti ka kaluar ligjin për buxhetin, por nuk mbajtur parasysh kriterin nevojë dhe urgjencë si janë parashikuar fondet për ndryshimet që do të

318 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

sillte zbatimi i ligjit të ri për nëpunësit civilë, që, Ne kushte të tilla nevoja dhe urgjenca sipas Këshillit të Ministrave, rrit numrin e justifikohen nga Këshilli i Ministrave edhe me faktin nëpunësve civilë nga 6 mijë në 20 mijë punonjës. se jo vetëm ndryshimi i afatit të efekteve të ligjit, E vetmja gjë për të cilën ka filluar menjëherë puna por edhe qartësimi i lënies në fuqi të ligjit të statusit është ngritja e Shkollës së Administratës Publike, të nëpunësit civil të vitit 1999, nuk mund të bëhej por deri më sot ne nuk e dimë se sa janë fondet e pasi ligji fillonte efektet e tij, pasi do të cenonte një parashikuara nga qeveria e mëparshme për parim shumë të rëndësishëm kushtetues, parimin Shkollën e Administratës publike, për të bërë e sigurisë juridike dhe të drejtat kushtetuese për zhvillimin e trajnimeve vazhduese të trupës së punë të punonjësve që janë në administratë. nivelit të lartë drejtues dhe për trajnimet e Me aktin normativ qeveria nuk ka marrë nevojshme të punonjësve të rinj, të cilët marrin padrejtësisht funksionet ligjvënëse të Kuvendit, statusin e nëpunësit civil. Po kështu akti normativ pasi jemi në një situatë të krijuar që është e mban mirë parasysh jurisprudencën e Gjykatës pamundur të presë aq kohë sa nevojitet për Kushtetuese lidhur me nevojën e mirëfunksionimit nxjerrjen e ligjit të nevojshëm nga organi ligjvënës. të buxhetit të shtetit dhe mbajtjen nën kontroll të Këtë gjë e thotë edhe Gjykata Kushtetuese në borxhit publik nga qeveria. vendimin e saj të vitit 2006. Sjell në vëmendjen tuaj, të nderuar kolegë, Çështja që u diskutua në Komisionin e Ligjeve vendimin nr.2 të Gjykatës Kushtetuese që daton është nëse ndryshimi i ligjit të miratuar nga Kuvendi më 18 shkurt të vitit 2013: “Urgjenca e ndërhyrjes me shumicë të cilësuar mund të bëhet me një akt në ligj me akt normativ përcaktohet për shkak të normativ. Në fakt, miratimi i aktit normativ me fuqinë efekteve të menjëhershme që do të shkaktonte e ligjit të nxjerrë nga qeveria dhe dhënia e fuqive mosndërhyrja në fushën e marrëdhënieve të të mëtejshme nuk mund të bëhet ndryshe veçse shërbimit civil pas bllokimit dhe vakumit që krijonte me një normë me të njëjtat vlera, pra me një ligj, ligji i ri, nëse ky ligj do të fillonte efektet më 1 tetor, dhe se ky ligj duhet të kalojë me votim të cilësuar. ditën që ai hyri në fuqi.” Pas shqyrtimit në Komisionin e Ligjeve, të Duke mbajtur parasysh momentin e Drejtave të Njeriut dhe të Administratës Publike, u konstituimit të Kuvendit dhe Rregulloren e vlerësua se akti normativ në aspektin ligjor është Kuvendit, procedurat parlamentare nuk në përputhje me Kushtetutën, konkretisht me nenin mundësonin rregullimin e duhur ligjor në kohë, 101 të saj; në aspektin procedural akti normativ sipas procedurës së rregullt parlamentare. ka respektuar të gjitha kërkesat e përcaktuara në Urgjenca në nxjerrjen e aktit qëndron në faktin rregulloren e Kuvendit. se, sipas nenit 69, pika 3 e Rregullores së Prandaj, të nderuar kolegë, në emër të Kuvendit, projektligji nuk futet në kalendarin e Komisionit të Ligjeve, i propozoj seancës votimin punimeve pa kaluar të paktën dy javë nga momenti e ligjit në Parlament. i paraqitjes së tij. Ilir Meta – Pasi dëgjuam zonjën Vasilika Hysi Nga ana procedurale do të duhej që projekti në emër të Komisionit të Çështjeve Ligjore, të diskutohej në komisione, pastaj të votohej në Administratës Publike dhe të Drejtave të Njeriut, seancë dhe t’i dërgohej Presidentit për shpallje. edhe si relatore, kalojmë te diskutimet. Më pas duhej të botohej në Fletoren Zyrtare dhe Sikurse e përmenda më parë, janë regjistruar të kalonte edhe një periudhë tjetër 15-ditore që për të diskutuar zonja Milena Harito, zoti Armando ndryshimet e propozuara të hynin në fuqi. Pra, Subashi, zonja Ermonela Felaj, zoti Erion Braçe, Këshilli i Ministrave e kishte të pamundur për t’i zonja Klajda Gjosha, zotërinjtë Fatmir Xhafaj, Piro adresuar Parlamentit kërkesën për ndryshime Lutaj, zonjat Vasilika Hysi e Arta Dade, zotërinjtë ligjore sipas procedurës normale. Ulsi Manja, Alfred Peza, zonja Klodiana Spahiu, Ishte e pamundur zbatimi i procedurës së zotërinjtë Anastas Angjeli, Taulant Balla, Ilirian përshpejtuar, një mundësi tjetër kjo, për miratimin Celibashi në emër të grupit parlamentar të PS-së, e ndryshimeve në ligj, gjithashtu, sepse, sipas Gledion Rehovica, Luan Rama, Nasip Naço, Petrit paragrafit 2 të nenit 81, të Kushtetutës dhe nenit Vasili në emër të grupit parlamentar të PS-së, dhe 28, pika 2 e Rregullores së Kuvendit, ndalohet zoti Shpëtim Idrizi në emër të grupit parlamentar miratimi me procedurë të përshpejtuar i ligjeve që të PDIU-së. janë miratuar me shumicë të cilësuar. Fjalën e ka ministrja, zonja Milena Harito.

319 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Milena Harito – Shumë të nderuar kolegë, ligjit u propozua me ndihmën e konsulencës Gjëja që më vjen më shumë ndërmend këto europiane dhe është një çështje tërësisht teknike, ditë është komedia e Shekspirit “Shumë zhurmë siç e provon edhe progres-raporti, siç e shpjegoi për asgjë”. Nuk e di përse opozita e mpakur shumë qartë edhe zoti Ruçi, është një çështje që agjitohet, proteston, thërret mbledhje, sulmon na u parashtrua nga Departamenti i Administratës ambasadorë, duke bërë sikur harron një fakt Publike përpara se qeveria jonë të dekretohej dhe thelbësor: ligji i nëpunësit civil ka hyrë në fuqi më në kërkuam të bisedojmë me opozitën përpara se 1 tetor, dy javë më parë, ashtu siç u arrit konsensusi të miratohej akti normativ nga qeveria. midis partive më 30 maj me kontributin e posaçëm Varianti i punuar në bashkëpunim me Sigma- të LSI-së. n parashikonte fillimisht hartimin e akteve 6 muaj Po e përsëris: nganjëherë gjërat e thjeshta pas hyrjes në fuqi dhe shtrirjen e efekteve 1 vit janë ato që harrohen më lehtë. Ligji ka hyrë në pas hyrjes në fuqi të ligjit. Pra, jemi tërësisht në fuqi, pra nuk ka më kthim prapa. Konsensusi i gjërat e parashikuara nga konsulenca fillimisht. arritur është respektuar. Çështja e shtruar për Ndryshimet i bëri ish-ministri i Brendshëm, me zgjidhje është një çështje që ne e trashëguam si cilësinë e ministrit të propozuar dhe afatet u shumë gjëra të tjera. Ky ligj ishte i pazbatueshëm. reduktuan përgjysmë në një mënyrë e cila ishte Asnjë akt nënligjor nuk ishte përgatitur që nga 30 krejtësisht jashtë procedure. maji e këtej prej qeverisë së kaluar. Të munguarit në këtë sallë e dinë mirë që Po jap një shembull që ta bëjmë më të partnerët europianë nuk ta japin lehtë mbështetjen kuptueshëm për ata që na dëgjojnë. Janë krijuar e tyre. Ata janë ekzigjentë dhe me shumë të drejtë. dy ministri të reja. Nëse qeveria jonë nuk do të Por, të them të vërtetën, çuditem edhe me kishte marrë vendimin me akt normativ për shtyrjen diçka tjetër: Si kanë sy e faqe të dalin dhe të e efekteve të ligjit për nëpunësit civil dhe mbajtjen akuzojnë kur në zyrën time kam pirgje me letra në fuqi të ligjit të vitit 1999, këto ministri nuk do të dhe me ankesa të të gjithë atyre profesionistëve mund të rekrutonin askënd në vendet e reja që që u hoqën brutalisht nga bashkia e Tiranës, nga ato krijojnë, pra thjesht nuk do të mund të zoti Basha, për të vetmen arsye se u identifikuan funksiononin. Përse? Sepse e gjithë mënyra e në komisionet zgjedhore të vitit 2011 si mbështetës rekrutimit ndryshon me ligjin e ri dhe duhet të PS-së, gjë që është e drejta e tyre themelore në përgatitur, që nga ngritja e një komisioni të një vend demokratik? Majlinda, Tonini, Iliri, përhershëm rekrutimi deri tek infrastruktura për të Valbona, Dori, Irfani – lista e tyre është shumë e organizuar konkurset. E gjitha kjo, si edhe shumë gjatë, ndërkohë ata kanë fituar gjyqet dhe elemente të tjera të ligjit, mbi 30 syresh, kërkojnë kundrojnë të papunë dhe të pafuqishëm hipokrizinë akte nënligjore, të cilat ne kemi filluar t’i shkruajmë e kryetarit të opozitës teksa del dhe mbron në tashmë me ndihmën e konsulencës evropiane. televizion parimet e administratës publike dhe të Kemi një raportim javor për këtë çështje, nëpunësit civil. raportim që mund ta sjellim edhe në vëmendjen e Pa folur për mësueset e shkarkuara jo më larg Komisionit të Ligjeve, nëse kolegët e komisionit e se në maj të këtij viti, si Mariola nga shkolla konsiderojnë të arsyeshme. profesionale, ku jepte mësim prej më shumë se Po përpiqem të kuptoj përse ish-ministri i 20 vjetësh, që ende nuk kanë arritur t’u hyjnë Brendshëm nuk punoi për aktet nënligjore, gjyqeve, vetëm sepse guxonin të shprehnin bindjet ndërkohë që zoti Basha e kishte një ndër temat e e tyre politike, ose nganjëherë edhe kur nuk fushatës së tij në parti. Përse nuk zbatoi prioritetin guxonin, por thjesht damkoseshin si familje me numër një të partisë së vet, të vetmen çështje që metoda që nuk mendonim se do jetonin përsëri PD-ja po na servir që në momentin që humbi në këtë shekull. zgjedhjet. Në 3 muaj e gjysmë, nga maji në shtator, Media ka bërë detyrën e vet këto ditë duke nuk është shkruar as edhe një akt i vetëm nënligjor. publikuar dokumente emërimi dhe shkarkimi direkt Me sa duket, ministri përgjegjës ka qenë shumë i nga zyrat e PD-së gjatë viteve të saj të qeverisjes. zënë gjatë verës duke luftuar krimin e organizuar Janë me dhjetëra e dhjetëra vendime të formës dhe duke punuar për vendosjen e rendit dhe nuk së prerë për kthime në punë të pazbatuara. Mbi ka gjetur kohën ta ndjekë këtë detyrë. 130 milionë dollarë dëm i është shkaktuar shtetit. Le të kthehemi te ligji. Shtyrja e efekteve të Të gjithë ata që nuk kanë zbatuar këto vendime

320 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

do të mbajnë përgjegjësi. ta mbajtur vendin e punës dhe për të përparuar në Ne nuk u votuam për t’i lënë gjërat ashtu siç karrierë, këtë ne e dimë të gjithë: shumë punë, janë. Ne u votuam që gjithsecili të mbajë shumë përkushtim dhe motivimi për të përballuar përgjegjësi për veprimet e veta në të gjitha shkallët lloj-lloj vështirësish. e administratës. Administrata e nesërme nuk do të jetë një Por përse e duam administratën profesionale? vend i rehatshëm, as nuk do të jetë një vend i Sigurisht, për të çuar përpara punët e shtetit, por paguar më mirë se privati, por do të jetë një vend njëkohësisht edhe për t’u vënë fre dëshirave të ku mund të mësosh shumë dhe ku mund të japësh pakontrolluara të politikës. shumë. Kjo është fytyra e re qe në duam t’i japim Po shtroj para jush pyetjen: Cilës administratë administratës, duke përforcuar mbrojtjen e saj po bën sikur i del në mbrojtje opozita? Atyre nëpërmjet ligjit nr.152/2013 “Për nëpunësin civil”, nëpunësve të doganave ku -çdo ditë që kalon na njëkohësisht duke forcuar edhe kërkesën ndaj sjell informacione të reja për abuzime? Asaj pjese atyre që marrin përsipër të punojnë në shërbim të të policisë që për muaj me radhë ka soditur shtetit, duke u kërkuar me vendosmëri të jenë në paligjshmërinë të instalohej në agora-n e qyteteve shërbim të qytetarëve dhe të interesit publik. tona, në çdo fushë të jetës, apo atyre inspektorëve Për këtë arsye do të organizojmë konkurse ndërtimorë që sodisnin kërpudhat e ndërtimeve pa të hapura duke përdorur bazën e të dhënave leje? online, e cila është duke u kthyer në një bazë Gjithkush që ka vepruar në kundërshtim me shtetërore me shërbimin kombëtar të punësimit. ligjin, ose thjesht nuk ka vepruar, duke mos bërë Baza do të shërbejë për të informuar për çdo kështu detyrën e vet, duke mos bërë punën për të pozicion të lirë pune për personat e interesuar me cilën ka qenë i paguar, do të mbajë përgjegjësi. kompetenca në fushën e tyre. Sapo e kemi Ndërkohë askush nuk do të preket nëse ka punuar përdorur në dy vende të lira pune në një nga në respekt të ligjit dhe ka përmbushur detyrat që agjencitë dhe brenda javës kemi pasur mbi 50 ka marrë përsipër. kandidatura, të cilat janë duke u trajtuar. Administrata publike nuk është një vend ku Kjo është mënyra se si ne do të funksionojmë. shkohet në mëngjes për të pirë kafe, për të marrë Shteti do të mësojë nga sektori privat për një rrogë dhe ku kalohet koha duke biseduar me menaxhimin e kompetencave dhe, nga ana tjetër, kolegët, ose edhe më keq, duke shpërfillur do të jetë shembull për sektorin privat dhe qytetarët, ose edhe më keq, duke menduar si të rregullator për mbrojtjen e punonjësve. abuzohet me karrigen. Faleminderit! Përfundimisht, duhet ta kthejmë këtë faqe të (Drejtimin e seancës e merr zoti Dule.) historisë sonë dhe sot e kemi mundësinë, kemi Vangjel Dule – Faleminderit, zonja Ministre! mundësinë të sillemi si qindra e mijëra shqiptarë Fjalën e ka zoti Armando Subashi. nëpër botë, me përgjegjësi për veten e tyre, për Armando Subashi - Faleminderit, zoti familjet e tyre dhe për punët që bëjnë. drejtues i seancës! Nuk mund të ecim përpara duke punësuar Doja të sillja në vëmendjen e kolegëve, por vend e pa vend, me njohje dhe me telefonata. Nuk edhe të opinionit, procesverbalet e diskutimit të ecën përpara vendi, por nuk ecën përpara edhe ai këtij drafti në Komisionin e Ligjeve. Nëse ju që punën e ka fituar jo sepse e meriton, por sepse kujtohet, ka qenë një diskutim i gjatë, disamujor. njeh personin e duhur. Drafti ka ardhur, është diskutuar dhe i është kthyer Kemi plot njerëz të mirëshkolluar, me qeverisë. Ka ardhur përsëri e kështu me radhë. eksperiencë, që dëshirojnë të punojnë dhe që e Në datën 26 shtator 2012, te nenet tranzitore dinë se karriera profesionale ndërtohet hap pas të këtij ligji, kryetari i komisionit pyet përfaqësuesen hapi, me shumë punë dhe me shumë mundim. Nuk e qeverisë: “A ka pyetje të tjera?”. Përfaqësuesja ka asnjëherë rrugë të shkurtër për të ndërtuar një përgjigjet: “Po, ka edhe një pyetje: pse nuk është karrierë të suksesshme. Për çdo vend pune duhet parashikuar hyrja në fuqi e ligjit në një datë fikse, së pari përpjekje dhe mund për ta fituar. kur të kenë marrë fuqi juridike të gjitha aktet Nganjëherë duhet edhe fat: te jesh në vendin e nënligjore që duhen miratuar?” Zonja Selenica duhur në momentin e duhur. Kjo është e vërtetë vazhdon: “Pothuajse në çdo nen të këtij ligji kudo në botë. Por ama ka vetëm një mënyrë për kërkohet nxjerrja e akteve nënligjore, pa të cilat

321 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

projektligji, edhe sikur të hyjë në fuqi, është i nënligjore dhe për të bërë trajnimet e nevojshme pazbatueshëm”. Më tej vazhdon: “Neni 70 të stafeve, që tani do të jenë trefishi i stafit që parashikon detyrimin e Këshillit të Ministrave për aktualisht ndodhet në shërbimin civil”. nxjerrjen e akteve nënligjore në zbatim të ligjit Kryetari i komisionit pyet: “Ku e keni shprehur brenda tre muajve nga hyrja në fuqi, por para këtë gjë?” shtrirjes së efekteve të ligjit. Pra, është lënë një Përfaqësuesja e qeverisë përgjigjet: “Te neni diferencë 3 muaj për plotësimin e akteve 70, por ne kemi rënë dakord me këtë gjë”. Në nënligjore, kurse 6 muaj për hyrjen e të gjitha projektligj thuhet: “Ky ligj hyn në fuqi 15 ditë pas efekteve në fuqi. Afati 3-mujor, diferenca e këtij Botimit në Fletoren Zyrtare dhe i shtrin efektet 6 ligji, do të shërbejë për trajnimin me procedurat e muaj pas hyrjes në fuqi të tij”. Pra, ky ka qenë reja të të gjithë nëpunësve, që do të jenë pjesë e varianti përfundimtar që është miratuar në fushës së veprimit të ligjit”. Ndërhyn kryetari i Komisionin e Ligjeve, me insistimin e kërkesës së komisionit dhe thotë: “Fjalën e ka zoti Gumi”. përfaqësueses së qeverisë së asaj kohe, duke Zoti Gumi thotë: “Ndoshta kjo është një pikë theksuar në mënyrë këmbëngulëse se afati 3 mujor për të cilën ne do të na duhet të reflektojmë, jo për ka qenë një afat i pamjaftueshëm për përgatitjen këtë ligj, por për të gjitha ligjet e tjera”. Shqetësimi dhe hyrjen në fuqi të akteve nënligjore. im kryesor, duke u nisur edhe nga praktika e vitit Sot duam të bëjmë pikërisht të njëjtën gjë me 1999, me diferencën e madhe kohore midis akteve aktin normativ. Pra, themi se ligji hyn në fuqi në nënligjore dhe ligjit të miratuar, është shprehja: “Ky datën 1 tetor që, realisht, ka hyrë në fuqi dhe duhet ligj hyn në fuqi 15 ditë pas votimit në Fletoren të fillojë t’i shtrijë efektet e veta 6 muaj pas hyrjes Zyrtare”. në fuqi. Pra, nga të gjitha këto që lexova nga ky Më tej thuhet: “Vetëm nenet 1 dhe 2 nuk procesverbal, nga diskutimet e bëra në Komisionin kërkojnë nxjerrjen e akteve nënligjore. Pothuajse e Ligjeve, në momentin e miratimit të këtij ligji, çdo nen tjetër kërkon nxjerrjen e akteve nënligjore”. është shumë e qartë se shtyrja që ne duam t’i Në këtë kontekst, çfarë kuptohet me shprehjen: bëjmë hyrjes në fuqi të ligjit, është një problem “Ky ligj hyn në fuqi 15 ditë pas votimit në Fletoren vetëm teknik, që ka të bëjë me zbatimin sa më të Zyrtare”? mirë të ligjit në fjalë. Është një shqetësim që e ka Kryetari i komisionit pyet: “Pse nuk zbatohet qeverisja jonë, por, për hir të së vërtetës, siç e dot ligji?” Zoti Gumi, i cili ka qenë edhe relator i lexova, e ka pasur edhe qeverisja e mëparshme. këtij ligji në komision, thotë: “Sepse nuk ka akte Që në fillim të këtij debati, asnjëherë nuk e nënligjore që do të zbatohen”. Kryetari vazhdon: kam kuptuar opozitën dhe qëndrimin e saj për t’i “Ky ligj hyn në fuqi, kur aktet nënligjore të hyjnë në dhënë karakter politik këtij momenti. Në fakt, duket fuqi, sepse pa u futur në fuqi aktet nënligjore, ligji sikur opozita mezi priti rastin më të parë për të nuk bëhet më i aplikueshëm”. Zoti Gumi thotë: gjetur sebepin dhe për t’iu shmangur detyrimeve “Praktikisht, ne jemi duke bërë një fiksion në të veta në raportet me maxhorancën e re dhe me dispozitën e fundit. Ligji hyn në fuqi, por nuk vepron zhvillimet politike e dialoguese mes palëve. dot”. Ka ndodhur edhe më parë kjo gjë interesante, Shprehje të tilla lufte dhe vdekjeje, si: “I nguli një sepse përsëri na ka ndodhur në fushën e shërbimit thikë në shpinë konsensusit.” “Pushkatoi civil. Ligji hyka në fuqi, por nuk veproka dot. A mund marrëveshjen mes palëve.” “Vrau dialogun dhe të ketë një formulim të ndryshëm neni i fundit, me miratimin me konsensus të ligjit” e të tjera si këto, qëllim që ta bëjmë realisht dhe të themi se hyn në në fakt, janë përpjekja më qesharake për t’i hedhur fuqi në x datë dhe, atëherë, detyra për hartimin e benzinë një zjarri, që edhe vetë ata e dinë që nuk akteve nënligjore është kryer? Kjo është pyetja dhe do të ndizet kurrë, por, nga ana tjetër, tregojnë sugjerimi që shtron kolegu. qëllimin e vërtetë të Saliut në këtë qëndrim. Diskutimi ka vazhduar në datën 28.01.2013 Argumentet e përdorura, se ligji po shtyhet dhe kur ka ardhur te nenet e fundit, përfaqësuesja me demek për të bërë të mundur spastrimet në e qeverisë bën një ndërhyrje, duke thënë: “Nuk administratë, janë sa të pabesueshme aq edhe shikojmë të reflektuar një propozim tonin. Po absurde. thoshim që efektet duhet të shtrihen minimalisht 6 Shtyrja e hyrjes në fuqi të ligjit të ri nuk krijon muaj pas hyrjes në fuqi. Ne e kërkojmë këtë gjë, asnjë vakuum ligjor, sepse, apriori, i zgjat jetën sepse duam të kemi kohë për të hartuar aktet edhe 6 muaj të tjerë ligjit të vjetër, i cili, për hir të

322 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

së vërtetës, nuk është një ligj i keq dhe nuk ka më shprehje që përdorin përditë. Nuk i beson askush. pak garanci sesa ligji i ri në mbrojtjen e nëpunësve Meqenëse jemi te statusi, besoj se e dëgjuat civilë. Formimi i administratës publike është një raportin e djeshëm të komisionit për administratën nga sfidat e qeverisë sonë. Këtë as e kemi fshehur publike. Pretendimi i tyre jo vetëm u injorua, por, dhe as jemi munduar ta veshim me shprehje apo përkundrazi, veprimi i qeverisë, u konsiderua i me veprime të dykuptimta. E kemi pasur pjesë të drejtë. bashkëbisedimit tonë me shqiptarët. Ka qenë pjesë Në raportin e djeshëm, komisioni vlerësonte e programit tonë elektoral dhe qeverisës. Nuk kemi miratimin në maj të ligjit të shërbimit civil. Një nga marrë kot 1 milion vota prej tyre. masat e kërkuara për marrjen e statusit të vendit Nëse shqiptarët i dhanë 1 milion shuplaka kandidat ishte hapi i madh drejt depolitizimit të regjimit të Saliut, një nga shkaqet ka qenë edhe administratës publike, por ligji shfuqizonte sjellja e administratës që opozita e sotme krijoi për legjislacionin ekzistues, pa ofruar dispozitat e 8 vjet. Ishte babëzia e asaj administrate ndaj çdo nevojshme kalimtare derisa legjislacioni i shqiptari, që trokiste në derën e shtetit për të implementuar të hyjë në fuqi. Qeveria miratoi në zgjidhur qoftë edhe një hall sado të vogël. Ishte shtator amendimet teknike për të shmangur paaftësia e asaj administrate, ku e vetmja meritë vakumin ligjor. Në raport vazhdon të thuhet: ishte tesera e PD-së. Eksponentët më të lartë të “Miratimi në kohë i legjislacionit sekondar, në PD-së janë kapur me presh në duar, duke dërguar përputhje me zbatimin e ligjit, është thelbësor”. Pra, lloj-lloj letrash zyrtare e jozyrtare nëpër zyrat e edhe partnerët tanë europianë e kanë shumë të shtetit për punësime militantësh, madje edhe vetë qartë se çështja është thjesht ligjore dhe teknike. Presidenti i sotëm ka marrë nishan para disa Pavarësisht këtyre, për ta mbyllur, do t’i thosha vitesh, me anë të një shkrese, disa nëpunës të opozitës së sotme të mos shqetësohet. Nuk do të zakonshëm të shtetit, vetëm sepse kishin bëjmë ato që bënë ata. Gabimet e tyre i kemi kontribuar për PS-në. Prandaj, opozitës nuk i parasysh çdo ditë. Jemi shumë të interesuar që shkon qëndrimi për të mbrojtur me demek administratën publike ta depolitizojmë realisht, me administratën publike. Këtë nuk e beson njeri, qëllim që ajo t’u shërbejë njerëzve të thjeshtë të madje as të vetët. Akoma më qesharake bëhet kjo këtij vendi dhe jo partisë në pushtet. Kjo e fundit çështje, kur flamurin e kësaj beteje e marrin dy mund të jetë e ëmbël, por është shumë e shkurtër. bashkëdrejtuesit e opozitës së sotme, Saliu dhe Ne jemi për rrugë të gjatë. Luli. Faleminderit! I pari është një armik i betuar i ligjit, i shtetit, i Vangjel Dule – Faleminderit, zoti Subashi! administratës publike, armik i të aftëve në këtë Fjalën e ka zonja Ermonela Felaj. Përgatitet administratë, promovues në administratë i zoti Braçe. besnikërisë politike, i servilizmit, i spiunllëkut, i Ermonela Felaj – Faleminderit, zoti drejtues babëzisë dhe i klientelizmit, njeriu që instaloi në i seancës! Shqipëri një luftë të re klasore, duke flakur nga Akti normativ është akt në fuqinë e ligjit, në puna me mijëra specialistë të thjeshtë, vetëm e diskrecion të qeverisë. Këtë e parashikon vetëm se nuk ishin me të. Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë në nenin I dyti, Luli. Si mund të flasë ky njeri, kur për të 101 të saj. Përdorimi i një instrumenti të tillë ligjor gjithë shqiptarët janë ende të freskëta spastrimet nga ana e ekzekutivit përbën një rast përjashtimor, politike që bëri në Bashkinë e Tiranës, skenat e duke qenë se kompetenca e ligjbërjes i takon shëmtuara ku rojet e tij personale tentonin të organit legjislativ, pra Kuvendit të Shqipërisë. nxirrnin me forcë nëpunës dhe zonja të nderuara Ndërkohë, Kushtetuta i njeh të drejtën dhe të asaj administrate nga zyrat? Si mund të flasë detyrimin qeverisë për të përcaktuar drejtimet e ky njeri, kur edhe pastruesit, edhe shoferin e përgjithshme të politikës shtetërore dhe pikërisht katraulit e hoqi nga puna, me demek si socialist. në funksion të kësaj prerogative, Kushtetuta i ka Si mundet? Çfarë i kujton ky shqiptarët? E pra, kjo dhënë në duar qeverisë edhe një instrument ligjor është fytyra e maxhorancës së djeshme dhe të jashtëzakonshëm, që përdoret vetëm në rastet opozitës së sotme, që tani po i dhemb shpirti për e urgjencës dhe të nevojës. I tillë është akti ligjin, për shtetin, për administratën publike, për normativ. Pra, nëse shumëkush kërkon të kuptojë konsensusin, për integrimin, për statusin e të tjera diferencën midis aktit normativ dhe ligjit, mjafton

323 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

të themi se kanë të njëjtën fuqi, por ligjin e bën procedura që janë thelbi i administratës civile. Kuvendi dhe aktin normativ e nxjerr qeveria. Për shembull, vetëm rekrutimi kërkon ngritjen Le të vijmë tek akti më i fundit normativ ose e komisioneve përkatëse, të cilat nuk parashikohen tek i pari i qeverisë së re. Në historinë e legjislaturës në ligj. Pra, modalitetet për ngritjen e këtyre së shkuar parlamentare, akti normativ është komisioneve nuk parashikohen në ligj. Janë të keqpërdorur shumë. Mjaft të kujtoj aktin normativ paktën 30 dispozita të këtij ligji, të cilat nevojiten për eliminimin e zhurmave pas mesnate, në një të detajohen me akte nënligjore, që të zbatohen kohë kur sezoni turistik i verës kishte mbaruar dhe, ndërkohë, nuk ka minimalisht asnjë akt të bashkë me zhurmat. Bëhet fjalë për aktin normativ draftuar. Për të evituar vakumin ligjor, që krijohet për krijimin e taskforcës, për marrjen e nga shfuqizimi i ligjit të vjetër të nëpunësit civil, menjëhershme të masave ndaj subjekteve që dhe pamundësisë së zbatimit të ligjit të ri u bë gjeneronin zhurmë tej normave të lejuara në pikërisht kjo ndërhyrje, e cila lejon zbatimin e ligjit qendrat urbane në zonat turistike dhe ato të vjetër të nëpunësit civil deri në datën 1 prill të bregdetare. Kujtoj se ish-kryeministri i asaj kohe, vitit që vjen. Sali Berisha, e proklamoi këtë akt normativ si aktin Përmbledhtazi vlen të thuhet se me këtë akt që do t’i jepte fund një çmendurie sureale, por që qeveria është tërësisht në lartësinë e detyrës së realisht, edhe këtë verë e pamë që ishte pjesë e vet, se ajo po mbron interesat publike dhe të drejtat realitetit që jetojmë. e shtetasve nga pasoja të dëmshme që do të sillnin A është qeveria sot në kushtet dhe rrethanat boshllëkun legjislativ dhe çdo ndryshim ligjore për të operuar me akt normativ? Në fund të joproporcional të buxhetit të shtetit. Akuzat e muajit maj, Kuvendi, me shumicë të cilësuar votoi opozitës për fshesë në administratë e kësisoj janë ligjin e ri për statusin e nëpunësve civilë. Opozita avazi i vjetër që, me sa duket, ushqen vetëm e asaj kohe, edhe pse nuk u bë pjesë e diskutimit nostalgjinë e tyre për kohën kur militantët e partisë të ligjit në komisionet parlamentare, pati të gjithë zëvendësuan çdo zyrë të shtetit, për kohën kur vullnetin t’i hapte rrugën miratimit të një ligji, i cili nuk dihej ku mbaronte partia dhe ku fillonte shteti. sillte standarde të reja të rekrutimit, të karrierës e Vizioni ynë është i ndryshëm. Duam të çelim një të tjera të nëpunësve civilë. Me ligjin e ri, statusi i rrugë tjetër, të re, që t’i hapë perspektivë gjithkujt nëpunësit civil do t’i njihet një kategorie shumë më që dëshiron të punojë dhe të kontribuojë me të gjerë punonjësish. Nëse do të flisnim me shifra, aftësitë e veta. Kjo është absolutisht ndërmarrja numri i nëpunësve civilë do të ndryshojë nga 6000 më e vështirë në përpjekjen për të ndërtuar shtet aktualisht, në 20000. Në këtë pikë askush nuk do dhe jo për të vijuar tifozeri partish, që ulen e ngrihen të mund të kundërshtonte, duke thënë se kjo rritje duke lënë pas rrëmujë. Sapo kemi filluar. Akti nuk ka efekt në buxhet apo se ky efekt është i normativ i sotëm është një copëz dëshmie e papërfillshëm. administratës së re civile që synojmë të formatojmë Ligji i ri i nëpunësve civilë ka hyrë në fuqi më mbi bazën e konkurrueshmërisë, meritës dhe 1 tetor 2013, ndërkohë që parashikimet buxhetore profesionalizmit. të po këtij viti nuk përputhen me situatën e re që Së fundi, dëshiroj t’i bëj me dije opozitës se sjell ligji në administratën civile. Vetëkuptohet, që njësoj si në këtë rast, edhe kurdoherë tjetër, pikat qeveria sot me këtë buxhet të ndërtuar dhe të tona të palëvizshme, të cilat do e bëjnë qeverisjen miratuar nga qeveria e mëparshme, nuk mund t’u tonë absolutisht më të mirë, do të jenë: parashikimi, përgjigjet këtyre nevojave të krijuara rishtas. Ja marrja e masave, shpërblimi, promovimi dhe përse duhet të shtyhen efektet juridike të zbatimit ndëshkimi. të ligjit. Faleminderit! Ligji i nëpunësit civil ka hyrë formalisht në fuqi Vangjel Dule – Falemnderit, zonja Felaj! më 1 tetor 2013, ndërkohë që efektet praktike do Fjalën e ka zoti Braçe. të fillojnë vetëm pas 6 muajsh, pra më 1 prill të vitit Erion Braçe – I nderuar zoti drejtues i 2014. Ligji i ri, ashtu siç është miratuar, me seancës, mungesë të plotë të akteve që e bëjnë praktikisht Të nderuar kolegë, të zbatueshëm, pengon si Këshillin e Ministrave, Dy janë kontekstet më të mëdha që po u ashtu edhe institucionet e tjera, fusha e veprimit ulërijnë shqiptarëve para fytyrës prej dy javësh. të të cilave ndërvaret nga ky ligj, të zhvillojnë ato I pari, po shkatërrohet përmes pushimeve nga

324 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

puna një administratë profesionale, e trajnuar dhe në faza fillestare. Kjo pengon thithjen dhe mbajtjen efikase. e stafit kompetent më të motivuar. Ndryshimet në I dyti, akti normativ i nxjerrë nga qeveria ka staf kanë rezultuar në disa raste në lënien bosh të prishur konsensusin si një prej elementeve më të posteve dhe të shërbimit civil për disa muaj rresht. rëndësishme edhe sesa vetë ligji “Për statusin e Emërimet politike në postet e larta dhe në nivel të nëpunësit civil”. mesëm vazhdojnë, shpesh pa i kushtuar Dua të ndaj me shqiptarët, që po na dëgjojnë, vëmendjen e duhur ligjit për shërbimin civil. Aktet disa argumente rreth këtyre dy konteksteve. administrative vazhdojnë të firmosen nga Për të parin, domethënë për administratën zëvendësues të përkohshëm, të cilët ende nuk janë profesionale, funksionale deri tek e ndershme, që emëruar zyrtarisht”. ne po godasim dhe që shqiptarët e meritojnë. Në vitin 2008 Komisioni Europian e vlerëson Prej vitit 2005 Komisioni Europian ka kështu administratën publike. “Në dhjetor të vitit monitoruar, dokumentuar vit pas viti progresin e 2007 qeveria miratoi ndryshimet në ligjin “Për Shqipërisë në një proces tërësisht teknik, vlerësimin e performancës së nëpunësit civil”. Në profesional e të pavarur vlerësimi. Administrata janar një sistem i ri gradash për nëpunësin civil ka publike ka qenë përfshirë në këtë vlerësim dhe ky hyrë në fuqi. Sidoqoftë qarkullimi i stafit, si pasojë vlerësim është materializuar në raport-progreset e presioneve politike vazhdon. Ligji për shërbimin e BE-së vit pas viti. Dje kam nxjerrë një për një civil është në fuqi, por nuk aplikohet sistematikisht. pikërisht vlerësimet e Komisionit Europian për Mungesa e mekanizmave të shëndoshë të administratën publike shqiptare. përgjegjshmërisë në administratën publike, rastet Në raportin e vitit 2006 Komisioni Europian, për anashkalimin e procedurave të vendosura, ky vlerësues i pavarur, shprehet qartë: “Qeveria e emërimet kanë kaluar nëpër linjat e partive politike re ka bërë ndryshime të konsiderueshme në në kundërshtim me ligjin e shërbimit civil. Qeveria administratën publike. Ndryshime thelbësore të vazhdon të inkurajojë të diplomuarit shqiptarë në stafit janë bërë për të adresuar korrupsionin, universitetet e huaja që të hyjnë në shërbimin civil. sidomos në dogana dhe në tatime. Megjithatë, Megjithatë, zëvendësimet e shpeshta të punësimi dhe shkarkimi i stafit në disa raste është nëpunësve civilë po dëmtojnë pavarësinë e bërë pa i kushtuar vëmendjen e duhur ligjit “Për shërbimit civil dhe po rrisin rastet e korruptimit të statusin e nëpunësit civil”. Aktet administrative janë zyrtarëve publikë”. firmosur nga zëvendësues të përkohshëm që nuk Në vitin 2009 Komisioni Europian bën këtë ishin emëruar zyrtarisht. Të dyja këto zhvillime vlerësim: “Në këtë fushë është arritur progres i kanë minuar në një farë mase sigurinë ligjore të pakët, kuadri ligjor është përgjithësisht i plotësuar parashikuar nga ligji “Për statusin e nëpunësit civil”. nga ligji për shërbimin civil, por zbatimi mbetet Struktura e karrierës, e planifikimit të karrierës, problematik. Kanë vazhduar lëvizjet me motivim rrogat dhe menaxhimi i performancës në shërbimin politik të nëpunësve publikë dhe pse në masë më civil, si dhe shërbimet e tjera publike mbeten të të ulët. Numri i vendeve vakante që zihen nga dobëta. Emërimet publike të nëpunësve të lartë nëpunës me kontratë mbetet i lartë, rreth 20% i të vazhdojnë të jenë në masë, duke kufizuar rritjen e gjitha vendeve vakante. Kjo praktikë minon shërbimit civil në nivel profesional të lartë”. zbatimin e ligjit për shërbimin civil dhe krijon Në vitin 2007 Komisioni Europian bën këtë hapësirë për politizimin e administratës publike. vlerësim për administratën publike shqiptare: Rekrutimi në shërbimin civil vazhdon të bëhet me “Megjithatë, për përmirësimin e cilësisë së procedura jo transparente”. personelit dhe organizimit të politikëbërjes nëpër I njëjti vlerësim për administratën publike ministri nevojiten ndryshime horizontale të bëhet nga Komisioni Europian edhe në raportin mëtejshme. Si rezultat i kësaj, shpeshherë analitik të vitit 2010 ku thuhet: “Vitet e fundit në Departamenti i Administratës Publike nuk përgjithësi ka pasur një përqindje të lartë të konsultohet në rastin e krijimit të agjencive ose zëvendësimit të punonjësve për shkak të politizimit institucioneve të reja. Shërbimi civil nuk arrin të të praktikave të rekrutimit. Sistemi aktual, i bazuar përshtatet në praktikë me strukturën zyrtare të në pozicione pune, lë të hapur mundësinë e karrierës në kuadrin e klasifikimit të vendit të punës. shkurtimit të vendeve të punës për shkak të Përdorimi i administrimit të performancës mbetet ristrukturimit të ministrive. Këto praktika minojnë

325 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

procedurat dhe parimet e ligjit për shërbimin civil një kosto shumë e rëndë për secilin prej jush, për në lidhje me emërimet me bazë merite dhe shqiptarët. Ju jeni ata që paguani taksat e keni zvogëlojnë kapacitetin e përgjithshëm të paguar me paratë tuaja nevojën politike të Sali administratës publike”. Berishës për të pasur njerëzit e tij në çdo zyrë të Në vitin 2011 Komisioni Europian vazhdon të shtetit. Një vlerësim i përgjithshëm tregon deri 130 bëjë të njëjtin vlerësim për administratën publike. milionë dollarë të paguara në 8 vjet për të pushuarit “Në pritje të miratimit të ndryshimeve të ligjit për nga puna. shërbimin civil, shërbimi civil po vuan nga mangësi Zonja Ministre e Administratës Publike, të rëndësishme, veçanërisht në lidhje me parimin Kjo nuk mund të jetë vetëm një çështje e meritokracisë gjatë procesit të rekrutimit, politike. Të gjithë janë të interesuar tani të dinë punësimin me kontrata të përkohshme, rregullat faturën financiare të reprezaljes që Sali Berisha për ngritjen në detyrë, transferimin dhe shkarkimin ndërmori në administratën publike gjatë këtyre 8 e punonjësve civilë. Funksionimi i shërbimit civil vjetëve. Natyrisht që ju, e ndihmuar nga ministri i vazhdon të vuajë nga politizimi, veçanërisht për Financave, ministri i Drejtësisë, por edhe në sa u përket emërimeve”. bashkëpunim të ngushtë me KLSH-në, mund t’u E njëjta gjë thuhet edhe për vitin 2012 dhe tregoni shqiptarëve se sa kanë paguar ata nga Komisioni Europian bën të njëjtin vlerësim për taksat e tyre për çdo njeri të hequr në mënyrë të administratën publike: “Akte nënligjore të padrejtë nga puna. nevojshme për zbatim ende nuk janë miratuar. Këtu kam raportin e KLSH-së për vitin 2012, Urdhrin e Kryeministrit për vendosjen e kufirit për zbatimin e buxhetit të shtetit. Në faqen 33 maksimal prej 2,5% të kontratave të përkohshme thuhet qartë, i referohet pikërisht kësaj praktike është zbatuar në masë të pamjaftueshme. Në mjaft duke i merr me radhë ministritë ku bëhet fjalë. Në raste institucionet e pushtetit qendror nuk kanë ministri e institucione janë paguar 320 milionë lekë kërkuar miratimin e Departamentit të Administratës për largim të padrejtë nga puna, në kundërshtim Publike për rekrutimin me kontrata të përkohshme me kërkesat e Kodit të Punës dhe Statusit të ose e kanë shpërfillur fare këtë Departament”. Nëpunësit Civil. Vetëm për 69 punonjës janë 320 I dëgjuat vlerësimet për këtë administratë milionë lekë. Për vendime gjykate vetëm për vitin publike që ne kemi trashëguar? Si u spastrua në 2012 janë 823 milionë lekë. Në Ministrinë e Punës vitin 2006? Si u rekrutua më pas? Si u ndryshua? janë 102 milionë lekë, në Ministrinë e Shëndetësisë Si ndryshuan çdo vit hilet administrative dhe politike janë 52 milionë lekë, në Ministrinë e Integrimit në procedurë? Si u rrit, por si u politizua? Si vijoi Europian janë 36 milionë lekë, në Ministrinë e të jetë e paqëndrueshme në funksion të nevojave Financave janë 74 milionë lekë, në QSUT janë 24 politike e partiake, por edhe të koalicionit që milionë lekë. Është një shifër e tmerrshme vetëm funksionoi në atë periudhë? Atëherë, për cilën për këtë vit dhe vetëm për këto institucione. Pra, 1 administratë po flasim? Në vetëm 6 muaj qeveria miliard e 679 milionë lekë të paguara dhe të e kryeministrit Sali Berisha largoi nga funksionet e certifikuara nga KLSH-ja thjesht dhe vetëm për tyre në administratën publike 10 mijë njerëz. Nga njerëz të hequr padrejtësisht nga puna. Gjithsej shtatori i vitit 2005 deri në mars të vitit 2006 janë nuk bëjnë më shumë se 150 veta. hequr nga puna 10 mijë vetë me një të rënë të Tani dua të pyes shqiptarët, nëse e kanë lapsit. Kjo shifër është e materializuar dhe në kuptuar se sa kanë paguar. Keni paguar për rrogat raportin që zoti Klosi ka mbajtur këtu në Parlament e këtyre nëpunësve, këtyre nëpunësve që Sali për administratën publike me urdhër të këtij Berisha hoqi nga puna dhe gjykata vendosi që të Kuvendi. Po e përsëris, 10 mijë vetë të hequr nga kthehen në punë dhe ai nuk i rimori në punë. Pra, puna ose 55 njerëz brenda një dite pune, brenda dy rroga për një vend pune, për atë që ai emëroi, 8 orëve, për 6 muaj me radhë, madje dhe me një por dhe për atë që ai hoqi nga puna dhe nuk e kosto shumë të madhe financiare. riktheu më në zbatim të vendimit të gjykatës. Keni Në 8 vjet vlerësohen mbi 37 mijë nëpunës të paguar për secilin prej atyre që gjykata i dha të larguar nga administrata publike. Pjesa më e drejtë dhe e detyroi qeverinë të paguajë 6, 12, 24 madhe e tyre janë larguar në shkelje të ligjit, të deri 28 rroga si dëmshpërblim. Keni paguar edhe vlerësuar si të tillë nga gjykata, shoqëruar bashkë për ryshfetet e marra për shërbimin nga këto zyra me detyrimet financiare. Për t’u paguar ka qenë dhe kjo ka qenë e çdohershme, sa herë keni pasur

326 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

hall dhe hallin tuaj këta zyrtarë e kanë kthyer në e shqiptarëve që paguajnë për buxhetin e shtetit. biznes. Tani është koha për t’i dhënë fund. Ju për Po e mbyll duke theksuar se ne nuk po shkelim këtë votuat. konsensusin. Nuk e kemi prekur as thelbin e ligjit Për argumentin e dytë mbi gjoja konsensusin dhe as parimet e tij, as garancitë e shkruara aty. e rëndësishëm politik. Për to kemi rënë dakord, siç kemi rënë dakord Natyrisht kjo nuk qëndron. Dua të sqaroj qe t’i bëjmë këto parime të zbatueshme. Të disa gjëra. E para: nonsensi logjik i Lulzim zbatueshme nuk i bën boshllëku, por rregullat Bashës, sipas të cilit ne po spastrojmë për që materializojnë parimet. Pritshmëria e njerëzve qëllime politike administratën, vetëkupton qartë që duan shërbime është shumë e madhe. Deri se ne paskemi një administratë politike, që po e dje këto shërbime i kanë blerë. Votuan që t’i godasim për këtë përkatësi politike duke u marrin nga qeveria shpejt dhe në mënyrë hakmarrë ndaj saj. Nëse është kështu, çdo gjë korrekte, pa paguar asnjë zyrtar. Dhe ne këtë është e drejtë dhe e legjitimuar, sepse situata do t’u japim. Kjo është beteja jonë dhe natyrisht aktuale me një administratë politike bie ndesh që këtë betejë do la fitojmë. me ligjin “Për statusin e nëpunësit civil”, për të Lulzim Basha e humbi këtë betejë me ne cilin po flasim kaq shumë. Konsensusi nuk është edhe në plan ndërkombëtar. Besoj të gjithë e amnisti për paligjshmërinë. kemi në vëmendje raportin e djeshëm të Në gjendjen që jemi, të shtatë vjetëve rresht, progresit për Shqipërinë. Por Lulzim Basha ky përshkruhet edhe në raportet që citova, se këta është. Ne nuk e ndryshojmë dot. Lulzim Basha nuk po kërkojnë konsensus, por amnisti. Ua kemi nuk fiton. Lulzim Basha çfarë ka, ose e vjedh, thënë qartë se shteti nuk do të jetë yni, pra nuk ose e pranon si dhuratë. Kjo e lidh pastaj po me do të jetë i partisë në pushtet, por shteti nuk nenet e shërbimit civil: kodin etik lë tij. Po e mund të mbetet as edhe i ish-partisë në pushtet. përsëris: amnistinë për të korruptuarit e Dje KE-ja propozoi statusin e vendit kandidat për administratës nuk mund ta kthejmë në ne, por sërish shtoi: “Depolitizim të administratës konsensus. dhe luftë kundër korrupsionit”. Faleminderit! Unë dua të them edhe një herë sot, edhe Vangjel Dule - Faleminderit, zoli Braçe! në vëmendjen e Kryeministrit, edhe të qeverisë, Fjalën e ka zonja Gjosha. se qeveria duhet të largojë nga administrata te Klajda Gjosha – Të nderuar kolegë, gjithë nëpunësit që i dhanë formë shtetit privat Vijmë sot në këtë seancë të rëndësishme për të Sali Berishës. Kur qeveria mori votëbesimin të miratuar aktin normativ të qeverisë, pas ua thashë këtu se është ndërtuar një shtet privat, publikimit dje të progres-raportit të KE-së. i cili kontrollohet nga nëpunës, që pasi marrin Rekomandimi i KE-së për dhënien e statusit të detyrën e konsiderojnë çdo të mirë që buron nga vendit kandidat për Shqipërinë shënon një datë të aktet apo nga vendimet e tyre thjesht dhe vetëm rëndësishme në historinë e politikës së vendit. si private të tyre dhe e shkëmbejnë në këmbim Natyrisht ky lajm i mirë është një përgjegjësi shumë të parave që marrin nga secili që troket për të e madhe për klasën politike për të qenë më marrë shërbimin atje. bashkëpunuese dhe, nga ana tjetër, dëshmon se Tatimorët e politikës dhe të korrupsionit, ata procesi i integrimit europian vazhdon të jetë një që ndanë territorin dhe sipërmarrjet e për pasojë forcë transformuese për shoqërinë tonë. në kohë gjobisnin për të marrë para dhe Ajo që vlen të theksohet në fillim është se legalizonin të paligjshmit, por edhe për të marrë miratimi i këtij akti normativ është e vetmja mënyrë e ndarë paratë po prapë me ta, natyrisht që nuk për ta bërë të zbatueshëm ligjin e nëpunësit civil, i mund të jenë në punë, nuk mund të rrinë në cili ka një nevojë imediate: të plotësohet me ta punë, dhe si këta ka plot ne administratën gjitha aktet nënligjore. publike të këtij vendi. Të biem të gjithë dakord se konsolidimi i një Unë nuk e kam votuar këtë ligj ditën që u administrate publike jopolitike dhe të mbrojtur nga bë konsensusi, por largimi i të korruptuarve nuk ndërhyrjet për interesat partiake të momentit buron nga akti normativ, por buron nga ligji “Për vazhdon të mbetet një nga prioritetet kyçe në statusin e nëpunësin civil.” çuarjen përpara të procesit të integrimit europian Këta kanë marrë paratë e gjithkujt. Paratë të vendit tonë. Opinioni publik duhet të informohet

327 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

drejt se ligji “Për nëpunësin civil”, për shkak të qeverisë dhe opozitës në lidhje me reformat që natyrës dhe përmbajtjes është në tërësinë e tij kanë të bëjnë me procesin e integrimit europian juridikisht dhe praktikisht i pazbatueshëm që në është i një rëndësie vitale për sigurimin e të momentin e hyrjes në fuqi. Ai është hartuar si një ardhmes europiane të Shqipërisë. Qytetarët tanë ligj me karakter të përgjithshëm, ku qartësimi i presin reforma të prekshme për një jetë më të mirë. fushave të zbatimit të tij, klasifikimi i pozicioneve Prandaj, ne nuk kemi kohë për të humbur. Kur dhe grup-pozicioneve në shërbimin civil, rregullimi klasa politike zgjedh bashkëpunimin dhe jo i institucioneve të rekrutimit, periudhës së provës, konfliktin, pritshmëritë e qytetarëve tanë fillojnë të vlerësimit, transferimit, lëvizjes paralele apo përmbushen. Ndaj, ftoj edhe opozitën ta miratojë ngritjes në detyrë, përfundimit të marrëdhënies në aktin normativ dhe të bëhet pjesë aktive e punë etj., kanë nevojë të rregullohen me këto akte propozimeve për hartimin e akteve nënligjore! nënligjore. Le të gjemë gjuhën e përbashkët për të Këtu nuk kemi të bëjmë me një çështje ballafaquar me sukses të gjitha reformat që na politike, por thellësisht ligjore dhe teknike. Prandaj, afrojnë më shpejt me BE-në, duke filluar nga opsioni i vetëm që kemi është ta kthejmë këtë reforma në administratë apo në sistemin gjyqësor, projektligj në ligj të zbatueshëm. Ky është thelbi i deri te reformat ekonomike që sjellin një zhvillim kompromisit që i kemi kërkuar edhe opozitës, si të qëndrueshëm dhe mirëqenie për të gjithë në hartimin e ligjit, ashtu edhe të akteve nënligjore. qytetarët shqiptarë! Qeveria ka bashkëpunuar ngushtë me SIGMA-n, Faleminderit! asistencë e vendosur në dispozicion nga vetë BE- Vangjel Dule - Faleminderit, zonja Gjosha! ja. Edhe zyrtarët e Brukselit shtyrjen e efekteve të Fjalën e ka deputeti Fatmir Xhafaj ligjit “Për nëpunësin civil” e shohin thjesht si një Fatmir Xhafaj - Zoti Kryetar i seancës, akt teknik për të shmangur boshllëkun ligjor që do Të nderuar kolegë deputetë, të krijohet nga hyrja në fuqi e ligjit të ri të Institucioni ynë i nderuar ngarkohet nga pandryshuar, i cili shfuqizonte ligjin e vjetër. Kushtetuta me një mision themeltar për Siç e dimë të gjithë, edhe në progres-raportin ekzistencën e shtetit: ligjbërjen. Të hartosh e 2013, i sapopublikuar, në fushën e reformës së miratosh ligje, është përgjegjësia më e madhe, administratës publike, KE-ja vlerësoi progresin e ndaj të cilës ne duhet të përgjigjemi çdo ditë si arritur me miratimin e ligjit të nëpunësit civil, i cili ligjvënës. Përgjegjësi, e cila duhet të kapërcejë duhet të ishte një ndër masat kyçe që duhej pengesa artificiale që lidhen me politikën e ditës e plotësuar që Shqipëria të merrte statusin e vendit të na shtyjë drejt qëndrimeve profesionale, larg kandidat. Megjithatë, ajo që vihet në dukje nga KE- verbërisë dhe verbalizmit të drunjtë politik, qe jo ja është theksi për t’i kushtuar një vëmendje të rrallëherë sundon debatet në këtë sallë. veçantë zbatimit të reformës në administratën Ligji “Për statusin e nëpunësit civil”, shtyrjen publike, në mënyrë të veçantë zbatimit të kuadrit e hyrjes në fuqi të të cilit diskutojmë sot, nuk është ligjor me të gjitha aktet e tjera administrative. ligji i parë që rregullon marrëdhëniet juridike të një Më lejoni të shfrytëzoj rastin për të theksuar sfere që ka një rëndësi themelore për shtetin edhe një herë se këtë vit propozimi i KE-së për shqiptar: administratës publike. Kur trajtojmë vendin tonë është i qartë dhe i pakushtëzuar për çështjet e administratës publike, duhet të jemi të dhënien e statusit të vendit kandidat. Po kështu, ndërgjegjshëm dhe të përgjegjshëm se kemi të komisioni jep një hartë të qartë me kriteret që bëjmë me një gur themeli të shoqërisë shqiptare. duhen plotësuar për të hedhur hapat e tjera të Cilësia e kësaj administrate ndikon drejtpërdrejte negociatave për anëtarësim. Krijimi i një adminis- në cilësinë e jetës së shqiptarëve, në cilësinë e trate profesioniste dhe të depolitizuar është një nga institucioneve tona, në vlerën që ne përfaqësojmë pesë prioritetet e tij për hapjen e negociatave të në komunitetin e shteteve që janë apo aspirojnë BE-së. të jenë pjesë e Europës së Bashkuar. Komisioni është i gatshëm të mbështesë Në vitin 1999, në këtë sallë, është arritur që përpjekjet e Shqipërisë për përmbushjen e këtyre edhe si pjesë e kritereve që na vinin si detyra kritereve, duke u bazuar te dialogu dhe shtëpie nga BE-ja, FMN-ja, BB-ja, OSBE-ja, të bashkëpunimi ndërpartiak. Komisioni thekson se miratohej ligji kuadër “Për statusin e nëpunësit dialogu i qëndrueshëm dhe konstruktiv ndërmjet civil”, një ligj që, përgjithësisht, i rezistoi kohës. Për

328 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

plot 14 vite, dispozitat e tij bënë të mundur që me e shfrenuara gjatë javëve të fundit përpara vështirësi, sfida, pengesa dhe dështime ne të zgjedhjeve. mund të formësojmë një administratë publike, e Ky ligj nuk mund të zbatohet sepse në rrëmujë cila nevojitet të vijojë të jetë motori i reformave e sipër, duke bërë llogaritë zgjedhore, këtë gur transformuese të këtij vendi. themeli të shtetit shqiptar, opozitaret e sotëm e lanë A përfaqëson ligji i miratuar majin e kaluar një në një cep të harruar, pa marrë përsipër model mbi të cilin duhet ecur për të pasur një përgjegjësitë që ky Kuvend u dha me votën administratë publikë të aftë e të pavarur? Unë konsensuale. Janë dhjetëra aktet nënligjore që do sikundër ditën e miratimit të tij, edhe sot e kësaj të duhet të ishin hartuar që prej majit, me qellim dite mendoj se jo Personalisht nuk e kam votuar që ky ligj të niste funksionimin e tij më 1 tetor. A këtë ligj. Nuk e kam votuar për shkak të përmbajtjes është hartuar ndonjëri prej tyre gjatë periudhës së tij. Në mendimin tim ai është ligj i dobët, me maj-tetor? Siç tha këtu edhe ministrja përgjegjëse kundërshti të shpeshta me korpusin e të drejtës për fushën, asnjë. Për fat të keq asnjë. Më së paku publike në fuqi. Sikundër edhe ligji “Për Gjykatën opozita e sotme dhe maxhoranca e djeshme e Lartë”. Në vlerësimin tim si jurist e ligjbërës, ligji detyrohet, edhe vetëm për këtë shkak, të kërkoj i ri për statusin e nëpunësit civil përfaqëson një një ndjesë publike. numër më shumë në listën e iniciativave ligjore të Ato tre muaj që duhet të punohej për këtë miratuara, një statistikë, porse kurrsesi nuk normativë të administratës publike, qeveria e tyre përfaqëson zgjidhjen e problemit. vrapoi të bëjë llogaritë e fundit të koncesioneve, Diskutimi dhe miratimi i ligjeve të qokave klienteliste dhe ngritjes së kurtheve lartpërmendura mes nesh, më shumë u perceptua konfliktuale për qeverisjen që po vinte nga vota e si nevojë e strukturave të Brukselit për të vënë në popullit. Mbase sepse, në thelb, ky ishte modeli i provë aftësinë për konsensus mes palëve politike, tyre qeverisës, me ligje që nuk zbatohen, ca sepse sesa si strategji afatgjatë e mirfunksionit të kësaj nuk donin t’i zbatonin, ca se nuk dinin t’i zbatonin hallke të rëndësishme, e mbështetur në situatën e ca se nuk i bënin të zbatueshme. aktuale te administratës publike shqiptare, I gjithë ky është një model shtetformimi, përbërjen dhe nivelin profesional të saj. Ligje që qeverisjeje që duhet të tejkalohet, që shqiptarët e erdhën në trajtën përfundimtare pa marrë parasysh dënuan me votë e që ne nuk mund ta ngjallim për asnjë kontribut nga përpjekjet serioze që opozita hir të presionit të bojkotit të pakuptimtë. Ndaj kjo e djeshme bëri. Ligji “Për Shërbimin Civil”, ashtu iniciativë e qeverisë për të përdorur aktin normativ, sikundër edhe ndryshimet në ligjin “Për Gjykatën si akt i mbështetur në tagrin e saj kushtetues, e Lartë”, është miratuar edhe me votat tona, por jo tërësisht në përputhje me Kushtetutën dhe me kontributet tona. Ndër të tjera edhe ngaqë ligji interpretimet kushtetuese që ka bërë Gjykata ka probleme në përmbajtjen e tij. Kushtetuese në këtë fushë, është mjeti i vetëm Të nderuar kolegë, për të shmangur turpin e radhës që institucionet e Ligji i miratuar me konsensus në fund të majit këtij vendi i numërojnë vit pas viti në këta 8 vjet. të shkuar, e vuri në gjumë qeverisjen që shkoi, ajo Na është lënë një ligj në derë dhe nuk duhet të e raportoi si arritje në strukturat e BE dhe mbi bëjmë sikur nuk e shikojmë. Personalisht mbetem dafinat e pushtetit dhe me ëndrrën kryeministrore i mendimit se, pavarësisht se ky akt normativ do së do të fitonin sërish, ata si jo rrallëherë harruan, të miratohet sot, ligji në vetvete nuk do të bëjë gjë nuk u kujtuan apo nuk i kushtuan rëndësinë e tjetër, veçse do të zvarrisë një situatë të duhur këtij ligji. Ligji detyronte qeverinë që brenda papranueshme në administratën publike të shtetit 3 muajve nga miratimi i tij të përmbyllte punën për shqiptar. hartimin, diskutimin dhe miratimin e akteve Unë mbetem i bindjes se së bashku me ligjin nënligjore që e bënin të zbatueshëm këtë ligj. e Gjykatës së Lartë, kjo iniciativë ligjore, shumë Dje opozita dha konsensus për një ligj që nuk shpejt, do të ketë nevojë për ndryshime në zbatohej dot pa miratimin e një sërë aktesh përmbajtjen e saj. Keqqeverisja nuk mjekohet me nënligjore. Por kjo nuk ndodhi. Nuk e bënë. aspirina procedurash dhe mekanizmash të Përpara mundësisë për ti siguruar atë pak dinjitet huazuara aty–këtu; nuk ndryshohet me kozmetikë administratës publike, u zgjodhën listat me emrat televizive. Ndryshimi ka nevojë për kurajë për ta e pjesëmarrësve në mitingjet elektorale, punësimet luftuar problemin aty ku ka rrënjët. Ne me miratimin

329 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

e këtij ligji po i japim kohën e kërkuar qeverisë së thelbësore për mirëqeverisje. re të eksplorojë të gjitha mjetet dhe mënyrat për të Statusi i nëpunësit civil nuk është dhe nuk mbajtur në jetë një ligj të dobët, i cili është i mangët duhet të jetë makijazhi i qeverisë. Ai është një gur në synimet dhe objektivat e sinqertë në formëzimin themeltar i shtetit. Unë mendoj se shqiptarët më e një administrate publike të ndershme, 23 qershor i dhanë një leksion të madh jo vetëm profesionale dhe të përkushtuar, kah ndërtimi i një opozitës sot, por edhe kësaj maxhorance, ku ne shteti europian, sikundër shkruhet me të drejtë bëjmë pjesë, që sot ka vota aq sa për të bërë edhe në raport-progresin e radhës të Komisionit histori. Europian. Ligjet e kësaj Republike na duhet të dimë t’i Ky ligj, për mendimin tim, nuk jep siguri se, hartojmë, duhet të dimë t’i zbatojmë dhe kryesorja kush duhet të dalë nga dera, të mos hyjë nga të kemi vullnetin për t’i zbatuar. dritarja dhe kush nuk ka merituar të ngjisë shkallët Kjo është një sfidë tjetër e rëndësishme, që e karrierës, të mbetet i ngritur përpjetë, duke i lidhur ka të bëjë me besimin e zgjedhësve në modelin fort pas xhaketës së varur në çengelin e politikës. tonë qeverisës; është një sfidë përballë partnerëve Megjithatë, unë e mirëkuptoj dhe e mbështes tanë ndërkombëtarë; sfidë me brezat që kemi pas këtë iniciativë të qeverisë. Duam t’i japim kohë dhe të cilëve do të duhet t’u lëmë trashëgim shtetin mbase për të provuar që ndonjëherë konsensusi e të drejtës dhe jo pushtetin e radhës. si qëllim në vetvete nuk prodhon stabilitet në jetën Faleminderit! normale të institucioneve. Vangjel Dule – Faleminderit, zoti Xhafaj! Të nderuar kolegë, ne duhet të jemi këtu në Zoti Piro Lutaj, urdhëroni! monitorim, vëzhgim dhe vlerësim të hapave Piro Lutaj - I nderuar zoti drejtues i seancës, institucionale dhe ligjore, që duhet të hidhen me Të nderuar kolegë deputetë, qëllim që nëpunësi civil i administratës publike Ligji i ri “Për Shërbimin Civil” i shërben krijimit shqiptare të mos identifikohet me klanin, krahinën të një administrate publike të qëndrueshme dhe apo partinë, por me aftësi, me ritëm dhe me vlera, të pa ndikuar nga rotacionet politike. majtë apo i djathtë në bindje, i ri apo i vjetër në Ky ligj është një nga kushtet kryesore që vendi moshë, ai duhet t’i bindet ligjit, t’i shërbejë qytetarit ynë duhet të përmbushë në kuadër të kërkesës dhe t’i qëndrojë presionit të pushtetit. për të avancuar proceset integruese në BE. Ne kemi nevojë jo për nëpunës besnikë ndaj Ligji i ri do të ndryshojë rrënjësisht mënyrën e individit të veshur me pushtet, por për nëpunës rekrutimit në administratën publike dhe parashikon besnikë ndaj pushtetit të ligjit; ne kemi nevojë për krijimin e shkollës shqiptare të administratës një nëpunës të administratës së shtetit që i publike, e cila do të shërbejë për trajnimin e shërbejnë qytetarit dhe jo pushtetarit; për një punonjësve të shërbimit civil, që emërohen për administratë që forcë urdhëruese ka ligjin dhe jo herë të parë. Ky ligj përmban edhe risi të tjera autoritetin e eprorit të radhës; që paligjshmërinë e pozitive, prandaj u miratua me konsensus muaj ndëshkon me forcën e ligjit dhe jo me autoritetin e më parë. pushtetit. Ashtu sikundër kemi nevojë për një polic, Nga ana tjetër, pavarësisht pozitivitetit që ky që garanton ligjin dhe jo që zëvendëson autoritetin ligj shfaq në stabilitetin e shërbimit civil, ai aktualisht e ligjit, që na kujton dhe na urdhëron të nuk mund të aplikohet. Arsyeja është e thjeshtë: respektojmë ngjyrat e semaforit dhe jo një polic nuk janë miratuar aktet nënligjore. që të vihet në rolin pa ngjyrë të semaforit, siç kemi Pra, edhe ky, si çdo ligj tjetër, nuk mund të nevojë për një nëpunës administrate, që përballë aplikohet për sa kohë nuk janë miratuar aktet qytetarit, biznesit dhe kujtdo, që halli e sjellë nënligjore në zbatim të tij, dhe është e vështirë të përballë tij, të tregojë respekt, mirësjellje e kuptohet nga kushdo se si mund të kërkohet një korrektesë në zbatimin e ligjit dhe jo arrogancë e gjë e tillë në mungesë të këtyre akteve. arbitraritet në emër të pushtetit. Një qasje e tillë Pikërisht ky akt normativ që po miratojmë sot ndihmon arbitraritetin e shtetit, pushtetin e individit, parashikon qartë se ndryshimet janë në nivel teknik por kurrsesi nuk i shërben fuqizimit të shtetit të së dhe ato nuk prekin thelbin e statusit të nëpunësit drejtës, ndërtimit të një administrate profesionale civil. Pra, jo vetëm nga pikëpamja formale, por dhe ligjzbatuese. Një administratë e fortë, e edhe substanciale përmbajtja e aktit normativ qëndrueshme dhe profesionale është garanci tregon se masat janë të përkohshme.

330 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Për këtë arsye është kërkuar një periudhë avancimit të negociatave për pranimin në BE. kohe 6-mujore, që t’i japë mundësinë Këshillit të Serbia u vlerësua për hapat drejt normalizimit të Ministrave ta plotësojë këtë boshllëk, si shumë e marrëdhënieve me Kosovën. Maqedonia me gjithë shumë boshllëqe të tjera, që ia ka lënë peshqesh problematikën dhe status quo-n në zgjidhjen e ish-maxhoranca e shpartalluar më 23 qershor me kësaj problematike, vazhdon të ketë një vëmendje votën e mbi 1 milion shqiptarëve. të madhe nga Brukseli. Kosova do të nisë Ky akt i plotëson kriteret e kushtetutshmërisë negociatat në kuadrin e Marrëveshjes së Stabilizim që lidhen me moslegjitimitetin e pasojave, të cilat –Asociimit dhe për Shqipërinë, pas 3 refuzimesh rrjedhin nga zbatimi i ligjit të ri. radhazi, për shkak të papërgjegjshmërisë e Nga ana tjetër, ky ligj është i pazbatueshëm paaftësisë qeverisëse, Komisioni u propozoi jo vetëm për shkak të natyrës së përgjithshme të vendeve anëtare statusin e vendit kandidat. tij dhe mungesës së akteve nënligjore, por edhe Sigurisht, ky është një zhvillim i pritshëm, por edhe për shkak të kohës së pamjaftueshme për të bërë i shumëpritur e që kurorëzon përpjekje madhore rregullime ligjore konform procesit legjislativ, të shqiptarëve ndër vite e që tejkalon mandate nevojës për organizim institucional, si dhe për qeverisëse të njërës parti apo tjetrës, me gjithë shkak të efekteve financiare, të paparashikuara në tentativat e dështuara për ta privatizuar e buxhetin e shtetit të vitit 2013. monopolizuar angazhimin, vizionin dhe punën në Në këtë kontekst, mendoj se miratimi i aktit këtë proces. normativ, që ka sjellë Këshilli i Ministrave, kurrsesi Se sa e aftë është një qeveri në kohën tonë e nuk mund të nënkuptojë një revansh për spastrime sa e ka vështrimin nga Europa e bashkuar, duket dhe emërime të karakterit politik, siç po tentojnë nga sa dhe si ua sjell Europën qytetarëve këtu në ta konsiderojnë etalonët e shkatërrimit të vendin e tyre; sa dhe si atyre u krijon kushte si në administratës publike në Shqipëri. Europë për një shoqëri të çliruar prej urrejtjes së Militantizmi dhe nepotizmi i shfaqur në çdo korrupsionit, dhunës dhe krimit, të çliruar prej qelizë të administratës publike gjatë 8 vjetëve të padrejtësisë e drejtësisë së komanduar prej shkuara nën qeverisjen e kukuvajkave të sotme politikës. është i pashembullt, ku pjesëtarë gjithfarëllojesh Të ndërtosh Europën këtu, do të thotë më të administratës publike, punonjës policie të shumë shërbime si në Europë, shërbim niveleve të larta, apo gjeneralë të Forcave të shëndetësor e arsim si në Europë, eliminim të Armatosura, u shndërruan në shërbëtorë të verbër varfërisë si në Europë, bujqësi e turizëm të të politikes, dhe ishin kail që edhe ngjyrën e standardeve si në Europë, parlamentarë e argjendtë të gradave e të spaletave ta shndërronin parlamente si në Europë, lidership si në Europë e në ngjyrë blu, vetëm e vetëm për t’u treguar të mbi të gjitha shtet si në Europë, që do të devotshëm përpara ministrave të tyre dallkaukë. funksiononte në të gjitha mekanizmat e tij si atje Ligji i ri, që do të fillojë të aplikohet pas në Europë e do të vihej në lëvizje në dobi të miratimit të akteve nënligjore, do t’u japë fund një shtetasve prej të punësuarve në shtet, atyre që herë e mirë fenomeneve shkatërrimtare, duke përbëjnë administratën publike e që duhet të siguruar në çdo rast vazhdimësi për kapacitetet funksionojë sipas ligjit të shërbimit civil. më të mira, që kanë shërbyer e vazhdojnë të Një nga arsyet e papërligjura të vonesës sonë shërbejnë në administratën publike. në procesin e integrimit në BE është edhe Kolegë të nderuar, ju ftoj ta votojme këtë akt administrata publike, e politizuar sipas referencës normativ! në raportet e progresit të Komisionit Europian vit Faleminderit! pas viti, prej vitit 2006. Cenimi i administratës Vangjel Dule – Faleminderit, zoti Lutaj! publike, e cila ishte rekrutuar në bazë të ligjit nr. Zonja Arta Dade, urdhëroni! 8549, “Statusi i Nëpunësit Civil”, datë 11.11.1999, Arta Dade - I nderuar zoti drejtues i seancës, përbën një nga shqetësimet më të mëdha brenda Të nderuar kolegë deputetë, vendit, por edhe për BE-në. Për këtë arsye kjo Dje shqiptarët, dhe jo vetëm ne të Shqipërisë, çështje u përfshi në 12 pikat e opinionit të morën lajm të mirë nga Brukseli për vendet e tyre, Komisionit Europian, ku Shqipërisë iu refuzua ku ata jetojnë në rajonin tonë. Mali i Zi u vlerësua statusi për vendin kandidat për herë të parë në për përmbushjen e detyrimeve në procesin e vitin 2010, e formuluar si përparësi kyçe.

331 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Miratimi i ligjit për shërbimin civil është një hap populizmi diskriminues, edhe nepotizmi i rëndësishëm drejt depolitizimit të administratës diskriminues apo njohjet personale klienteliste në publike. Ligji është thelbësor për krijimin e një ad- krijimin e administratës publike cenojnë rëndë ministrate publike, profesionale dhe efektive, të funksionimin e shtetit dhe dëshira shtetformuese, bazuar në merita. si rëndom kemi përsëritur e ripërsërisim, mbetet Ky ligj ka për qëllim të krijojë kuadër ligjor të thjesht dëshirë për konsum publik e komunikim me qëndrueshëm që përfshin administratën interlokutorët e partnerët tanë ndërkombëtarë. shtetërore, institucionet e pavarura dhe njësitë e Në krijimin e administratës publike nuk mund qeverisjes vendore. Ai bën një përcaktim dhe të shkelen të drejtat e njeriut për të gjithë ata klasifikim të qartë të nëpunësve civilë. Formalisht shtetas që kanë dëshirë të konkurrojnë në bazë të krijon strukturë të nëpunësve civilë për menaxhimin kërkesave të ligjit për një pozicion të caktuar në prej majave të piramidës shtetërore, si dhe hierarkinë e shtetit, por as të favorizohen me garanton rekrutimet transparente dhe një sistem shkelje të ligjit ata që kanë emra apo mbiemra të transparent vlerësimi e promovimi. Kjo është sipas përveçëm. Nëse nuk do të ndiqnim këto parime, progres-raportit që bëri publik Komisioni Europian do të bënim gabim, siç bënë paraardhësit tanë e dje përmes komisionerit për zgjerimin, zotin Fyle, do të kishim koncepte të cunguara për formimin e por konsiderata vazhdon. Ligji abrogon shtetit. legjislacionin në fuqi pa formuluar e miratuar aktet Shqipëria duhet të ketë një administratë e nevojshme kalimtare, derisa zbatimi i ligjit të hyjë publike të aftë, të konkurrojë me kapacitete në fuqi. Pra, sipas Komisionit Europian e sipas profesionale edhe në kushtet e reja të krijuara, raportit, qeveria miratoi në shtator të vitit 2013 edhe brenda vetë Bashkimit Europian, por në amendamentet teknike për të shmangur veçanti në mënyrën e re të adoptuar së fundi me boshllëkun ligjor. vendet që përfitojnë përmes instrumenteve të Politizimi i kësaj çështjeje të artikuluar në programit IPA. Statusi i vendit kandidat besoj dhe mënyrën më të qartë nga teknicienët e Komisionit shpresoj se do jetë një motivim i rëndësishëm që Europian, edhe përmes komunikimit me median opozita t’i kthehet punës në Parlament, që së kohë më parë, është tregues i vakuumit të objektit bashku të monitorojmë angazhimet qeverisëse, të të strategjisë së opozitës së sotme, e cila nuk po cilat do të jenë edhe më të vështira sa më shumë del dot nga konfuzioni ku lideri i tyre i ka zhytur kilometra të bëjmë në drejtim të Brukselit. edhe tani që shqiptarët i larguan nga pushteti me Më lejoni të citoj filozofin e kohës sonë, sikurse zgjedhje konform standardeve demokratike, edhe do ta përcaktonte Xhon Lok, megjithëse jetoi dhe kjo sipas raportit të OSBE-ODIHR-it. punoi në shekullin XVII, në një nga shekujt më të Përtej debatit politik e spekulimit për mungesë jashtëzakonshëm të historisë politike intelektuale argumentesh politike ligjore statusi i vendit angleze. 300 vjetët e fundit kanë qenë një përpjekje kandidat, por edhe progres-raporti i diktojnë për të afirmuar të drejtat e patjetërsueshme për të qeverisë aktuale përmbushjen e një sërë cilat flet Lok, një sistem politik të mbështetur te detyrimesh edhe për administratën publike. Ne legjitimiteti, kufizimi, ndarja, llogaridhënia e mbetemi nën vëzhgim të rreptë se si do të krijojmë pushtetit, kjo për sa i takon pushtetit, por shteti një administratë publike profesionale, efektive, të funksionon mbi parametrat e ligjit. Zyrtarit i jepet pakorruptuar e të pakorruptueshme, të papolitizuar, gjithë besimi, pushteti dhe autoriteti jo për ndonjë duke shmangur çdo dukuri që bën objektin tonë qëllim tjetër, por veç për të përdorur për të mirën, në luftën politike për të ndërtuar shtet realisht mbrojtjen dhe paqen e njerëzve në ato shoqëri mbi demokratik. të cilën vihet. Vetëm ky është dhe duhet të jetë Në zbatim të ligjit të miratuar me konsensus, standardi, ligjet e tij, modeli dhe kuadri i qeverisjes por edhe këtij akti normativ, ne duhet të qëndrojmë së tij. Sikurse njerëzit të jetonin së bashku larg populizmit. Administrata publike dhe shteti janë paqësisht dhe qetësisht, pa qenë nën pushtetin e në shërbim të qytetarëve, përtej emrave apo disa ligjeve dhe pa formuar shtet, nuk do të ishte mbiemrave të përveçëm, për sa kohë shanset nevoja as për qeveritarë dhe as për politikë, që, krijohen të barabarta për konkurrim mbi bazë në fakt, janë krijuar për të mbrojtur njerëzit prej merite, integriteti, kapaciteti profesional e motivimi mashtrimit dhe dhunës së njëri-tjetrit. për t’i shërbyer vendit në administratën publike. Si Kështu, vetëm qëllimi për të cilën është ngritur

332 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

qeveria duhet të jetë kuti i veprimtarisë së saj. Në fakt, administrata publike, një pjesë e mirë Shqiptarët nuk besoj se do të zhgënjehen kësaj e saj e politizuar, e rekrutuar jashtë kritereve, nuk radhe. e ka pasur dhe nuk e ka ekspertizën e duhur. Por Vangjel Dule – Faleminderit, zonja Dade! maxhorancës së djeshme nuk i ka munguar Fjalën e ka zonja Vasilika Hysi. ekspertiza ndërkombëtare në këtë fushë. Asaj i ka Vasilika Hysi – Faleminderit, zoti drejtues i munguar një gjë tjetër shumë e rëndësishme, i ka seancës! munguar vullneti politik për të bërë reformë në Të nderuar kolegë dhe kolege deputete, administratën publike, sepse për tetë vjet e ka Në maj të vitit 2013 Kuvendi miratoi ligjin “Për trajtuar administratën publike sikur ta kishte pronën nëpunësin civil”. Unë do të doja të sillja në e saj, njerëzit i vendoste dhe i hiqte sipas oreksit vëmendjen e teleshikuesve, të atyre që na të drejtuesve apo ministrave dhe pa respektuar dëgjojnë, por edhe të një pjese të kolegëve këtu, kriteret minimale të marrjes në punë. që reforma në administratën publike, meritokracia, Ju sjell në vëmendjen tuaj dy raportet e depolitizimi i administratës dhe eficienca janë Bashkimit Europian për Shqipërinë: raportin e vitit diskutuar në të gjitha raportet e Komisionit 2012 dhe raportin që u bë publik vetëm dje. Në Europian për Shqipërinë dhe Banka Botërore në progres-raportin e Bashkimit Europian të vitit 2012 vitin 2008 ka sugjeruar nevojën e përmirësimit të theksohet se legjislacioni dytësor për inspektimet ligjit “Për nëpunësin civil”. në administratën publike nuk është miratuar, Në fakt, qeverisë që la mandatin, dhe që sot kontratat e përkohshme janë zbatuar gjerësisht, është në opozitë, iu deshën plot 5 vjet për të bërë organet qendrore kishin dështuar në marrjen e një projektligj të ri për nëpunësin civil, 5 vjet plot, miratimit nga Departamenti i Administratës Publike megjithëse nuk i ka munguar ekspertiza vendase për kontratat e përkohshme ose refuzonin dhe ndërkombëtare, dhe ka shpenzuar buxhete mosmiratimin që ky departament jepte. jashtëzakonisht të mëdha për të përgatitur këtë Departamenti i Administratës Publike ka projektligj e për të bërë reforma të tjera në mungesë autoriteti në rolin e tij për të monitoruar administratën publike dhe u kujtua plot gjashtë institucionet e administratës publike Megjithatë, ne muaj para se Parlamenti të shpërndahej për të miratuam një ligj në maj të vitit 2013, duke i dhënë sjellë projektligjin. këtij Departamenti kaq shumë përgjegjësi, saqë Seanca e parë e diskutimit të ligjit “Për unë kam frikë se zor me burimet njerëzore dhe nëpunësin civil” daton më 26 shtator, një seancë financiare që ai departament ka, të përmbushë ku u dëgjuan pyetjet e kolegëve të maxhorancës detyrimet që rrjedhin nga miratimi i ligjit të ri. së asaj kohe. Projektligji “Për nëpunësin civil”, që Edhe raport-progresi i Bashkimit Europian për është ligji më i rëndësishëm për funksionimin e Shqipërinë, i cili u bë publik dje, vë theksin në po shtetit të së drejtës, të administratës publike, të të njëjtat probleme edhe për këtë vit, vlerësohet asaj administrate që ofron shërbime për qytetarët miratimi i ligjit “Për statusin e nëpunësit civil”, por dhe që duhet të respektojë liritë dhe të drejtat e kërkohet urgjentisht të zbatohet ai mbi praktikat e shtetasve, është diskutuar në komision vetëm në respektimit të meritokracisë. Departamenti i pesë seanca, ndërkohë që raportet e Komisionit Administratës Publike duhet të forcohet, thuhet në Europian për Shqipërinë, në mënyrë të përsëritur, raport, administrata duhet të depolitizohet, të vendosnin theksin në miratimin e këtij ligji dhe në sigurohet vazhdimësia, të luftohet korrupsioni, të rritjen e profesionalizmit, në depolitizimin e forcohet meritokracia në emërime, në promovime administratës publike, në vënien në eficiencë të dhe në heqjet nga puna, si dhe të rritet eficienca Drejtorisë së Inspektimeve, të Drejtorisë së dhe qëndrueshmëria financiare. Administratës Publike, të asaj që ne themi të Por si mund të zbatoheshin këto Departamentit të Administratës Publike, ose DAP- rekomandime të Komisionit Europian apo dhe i, siç e njeh publiku i gjerë. shumë rekomandime të tjera të bëra nga agjencitë Unë mendoj se nuk ka qenë aspak e vështirë e pavarura shqiptare, kur me ligjin e miratuar, që të përgatitet një ligj dhe aktet nënligjore të tij. Për ka hyrë në fuqi në datën 1 tetor, ne shfuqizonim këtë mjaftojnë dy kushte: një ligj të vjetër dhe linim përreth gjashtë muaj një E para, një forcë politike duhet të ketë vullnet vakum ligjor dhe që e linte administratën e sotme politik dhe të ketë ekspertizën e duhur. dhe qeverinë e sotme në pamundësi për të

333 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ushtruar detyrat e saj kushtetuese dhe ligjore? partia juaj” ose “Po pastrohet administrata” – thotë Si ka mundësi që për kaq muaj, që nga zoti Basha. miratimi i ligjit në Parlament, kjo administratë nuk Nëse kishit ndërmend ta miratonit këtë ligj se ishte në gjendje të fillonte ose të paktën të hartonte kishte një kusht për të marrë statusin e vendit aktet nënligjore? Të bënte reformat e kandidat, pse në ligjin “Për buxhetin e shtetit për shumëkërkuara në administratë? Të mundësonte vitin 2013”, i cili ka kaluar vetëm me votat e opozitës një administratë sa më profesioniste? Por, së sotme, por të maxhorancës së kaluar, nuk përkundrazi, në prag të fillimit të fushatës parashikuat efektet financiare të këtij ligji dhe zgjedhore filloi të mbushë radhët e administratës gjendjen ekonomike financiare që ka vendi sot? me kontrata të përkohshme, me njerëz të Dhe e fundit, duke qenë se ky ligj u miratua në ndryshëm, militantë dhe jomilitantë, por në këmbim maj, pse nuk e ngritët zërin më fort para miratimit të kërkimit të votës, duke bërë në këtë mënyrë të ligjit për të thënë: “Ne, zotërinj deputetë, nuk “qokat” e radhës. kemi kapacitetet as njerëzore, as financiare që të Ne sot, të nderuar kolegë dhe kolege, po përgatisim mbi 30 akte nënligjore”, kur pak ditë na diskutojmë dhe do të votojmë një akt normativ me ndanin nga zgjedhjet e 23 qershorit, sepse gjithë fuqi të ligjit të miratuar nga Këshilli i Ministrave. administrata ishte hedhur në fushatë zgjedhore, Sikurse e dëgjuam edhe në raportin që unë lexova të gjithë njerëzit ishin hedhur në fushatë dhe asnjë në emër të Komisionit të Ligjeve, të gjitha kriteret nuk rrinte në zyrë. Mjafton, zotërinjtë ministra, të formale dhe substanciale janë miratuar, por të jeni kontrolloni dhe do të shihni ditët e punës se ku i të bindur se sot ne nuk do të ishim në këtë situatë, keni pasur drejtorët e këtyre institucioneve në pra të diskutonim një akt normativ me fuqinë e ligjit ministri apo nëpër fushata. Shikoni, sidomos në nëse qeverisja e kaluar do të ndiqte një proces ministritë ku kontrollohen hyrjet dhe daljet me kartë, ligjbërjeje dhe reformë administrative në përputhje se kur kanë hyrë dhe kur kanë dalë pjesa më e me kriteret ligjore, rekomandimet e Bashkimit madhe e këtyre punonjësve! Europian dhe standardet e acquis communautaire. Prandaj, në kushtet kur qeverisja e kaluar nuk Por ajo që ka ndodhur në këto tetë vjet është se kishte as vullnetin politik, as aftësitë dhe kapacitetet reformat në administratën publike nuk janë ligjore e financiare për të bërë ligjin dhe aktet zhvilluar, ose janë bërë sikur janë zhvilluar, kanë nënligjore, sot jemi në një situatë që qeveria e re qenë të pjesshme, shto një nen në një ligj, hiq një fillon punën e saj me një akt ligjor me fuqinë e ligjit nen në një ligj tjetër, ndrysho një ligj me një ligj për t’ia paraqitur Kuvendit. tjetër, dhe sot ne arritëm në një situatë ku Raste të tilla nuk janë të vetmet, të nderuar maxhoranca e re, kjo qeveri e re, është në situatën kolegë. Sot, unë, duke përgatitur këtë diskutim, që ka një administratë joprofesioniste, joeficiente, solla në mendje shumë ligje të tjera që kemi kaluar një administratë e cila e ka të pamundur për të në këtë Kuvend, të cilat miratoheshin pa aktet ndjekur dhe zbatuar detyrat. nënligjore ose të paktën qeverisë, Këshillit të Në këtë kuadër, nevoja dhe urgjenca, si Ministrave, që ka për detyrë të përgatisë aktet elementet më të rëndësishme të ligjore, apo ministrave që duhet të nxjerrin urdhra kushtetutshmërisë së aktit normativ, e detyruan dhe udhëzimet, nuk u jepej koha e duhur. këtë qeveri të nxjerrë një akt normativ. Të nderuar kolegë të Kuvendit, ne kemi Unë sot kam katër pyetje për kolegët e mekanizmat e kontrollit parlamentar, ne duhet të opozitës që nuk janë në seancë, uroj dhe shpresoj bëjmë një skanim të të gjitha ligjeve që kemi kaluar që të na ndjekin nëpërmjet televizionit: me ose pa votat tona, për të parë nëse zbatohen Pse e sollët maxhorancën e re në një situatë në praktikë, nëse këto ligje i kanë aktet ligjore dhe që të jetë në kushte të pazbatueshmërisë së këtij nënligjore, apo kemi kontribuar për të shtuar në ligji të ri? Pse nuk mbajtët parasysh ato kritere dhe sënduk numrin e ligjeve të miratuara dhe të atë numër punonjësish në administratë që ka pazbatuara, madje duhet t’i japim fund praktikës miratuar Kuvendi kur ka miratuar buxhetin, por keni edhe nëse qeveria jonë, që jemi në maxhorancë, bërë shtesa marramendëse në të gjitha ministritë do të synojë të sjellë ligje në Kuvend pa pasur dhe institucionet, apo agjencitë në varësi të tyre, paketën e akteve nënligjore të nevojshme për duke shtuar numrin e administratës publike dhe zbatimin e tyre. duke ulëritur sot dhe duke thënë: “Ja, po ju heq Gjithashtu, do të doja të theksoja edhe një

334 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

moment shumë të rëndësishëm që ka dalë me nuk është e vërtetë, pasi ligji ka hyrë në fuqi më 1 miratimin e ligjit “Për nëpunësin civil”. Ky ligj tetor. Akti normativ ka filluar të japë efektet e tij është një ligj shumë i përgjithshëm. Vjet, dhe sot i bie vetëm ta votojmë ose jo, pra të Parlamenti e bëri rutinë të tij kalimin e shumë vazhdojmë të ketë fuqi akti apo të ndërpresim ligjeve me natyrë të përgjithshme. Ne kolegët e fuqinë e aktit. opozitës së asaj kohe dhe të maxhorancës së Argumenti i dytë që sjellin zotërinjtë e opozitës sotme kemi ngritur shumë herë në Komisionin e është se maxhoranca ka krijuar probleme dhe do Ligjeve zërin dhe kemi debatuar dhe protestuar të zhbëjë administratën publike. Ky argument është pse bëjmë ligje kaq të përgjithshme që lënë i pasaktë. Nuk mund të zhbëhet administrata hapësirë për abuzime. Pa dyshim që Këshilli i publike pasi nuk kemi një vakum ligjor. Ligji i vitit Ministrave duhet të ketë hapësirën për të nxjerrë 1999 për nëpunësin civil përmban garanci për akte nënligjore, por nuk mund të kalohen ligje si lëvizjet, promovimet, për transferimet, për ky ligj që ne kaluam, për të cilin në çdo nen strukturimet. kërkohet të dalë një akt nënligjor. A e mbani Pra, ne mundësuam që boshllëku ligjor të mos mend se çfarë bëri qeveria me aktin nënligjor ekzistonte. Nëse do të mbështetej ajo ide që kanë lidhur me të drejtat e personave me aftësi të hedhur kolegët e opozitës që ligji të hynte në fuqi kufizuar? Pra, nëse gjërat nuk janë të dhe të fillonte efektet më 1 tetor, atëherë ne do të sanksionuara qartë dhe saktë në ligj, mundësia kishim një kaos në reformimin e administratës për të abuzuar me të drejtat e njeriut është më e publike dhe ristrukturimin e ministrive të reja. madhe. Të nderuar kolegë dhe kolege, Ja pra, kolegë të opozitës, me forcën e Çdo ligj ka faturën e vet financiare. Meqenëse argumentit tuaj jo të drejtë në Komisionin e Ligjeve sot ish-ministri Bode nuk është i pranishëm në këtë ju kërkuat një ligj me karakter të përgjithshëm, sallë të Parlamentit, si edhe shumë nga ish- megjithëse ne, përfaqësuesit e opozitës së asaj ministrat nuk janë, unë do të doja të na kthenin kohe, kërkuam një ligj më specifik, më profesional, përgjigje publikisht se këta kolegë a i kanë lënë më të detajuar. Është kjo arsyeja që sot keni një qeverisë së sotme në arkën e buxhetit të shtetit ligj që ka hyrë në fuqi në datën 1 tetor, por të fondet e mjaftueshme për 14 mijë punonjësit e rinj pazbatueshëm për aq kohë sa Këshilli i Ministrave që përfitojnë statusin e nëpunësit civil nëse ligji do nuk ka përgatitur aktet e tij. të hyjë në fuqi sot dhe do të fillojë të ekzekutohet Gjithashtu, duke marrë shkas nga gjithë debati po sot. që është bërë në Komisionin e Ligjeve, do të doja E dyta, a janë planifikuar të gjitha fondet për të risillja në vëmendjen tuaj atë çfarë kolegu trajnimet e nëpunësve të rinj? A i ka shkolla e Subashi tha pak më parë, debatin që është bërë administratës publike të gjitha fondet dhe burimet në komision për dispozitën kalimtare lidhur me njerëzore e financiare për të bërë trajnimin e afatet e hyrjes në fuqi të ligjit dhe fillimet e vazhdueshëm dhe promovimin e punonjësve që ekzekutimit të tij. Sa herë që ne kemi nevojë për do të përfitojnë nga fillimi i efekteve të ligjit për mbështetjen e ndërkombëtarëve, i citojmë raportet nëpunësin civil? e tyre, i diskutojmë dhe këmbëngulim fort, por në A ka qenë i qartë ish-ministri i Financave, por rastin e ligjit për nëpunësin civil opozita e sotme edhe ish-ministrat e tjerë se cila është gjendja anashkaloi, injoroi kërkesën e ekspertëve financiare që ata kanë lënë lidhur me pagesat në ndërkombëtarë lidhur me afatin kur ky ligj duhej të administratën publike? fillonte efektet e tij. Nga një vit e shkurtoi në 6 muaj Prandaj akti normativ sot mban parasysh dhe më pas në 3 muaj kohën e përgatitjes, por shumë mirë të gjitha problemet dhe ato pikëpyetje ndërkohë nuk tha me sinqeritetin e vet se ishte e që unë shtrova sot publikisht për kolegët e pamundur që në muajt e verës, në një periudhë opozitës, por njëkohësisht respekton edhe fushate dhe pas fushate zgjedhore të përgatiste vendimin e Gjykatës Kushtetuese lidhur me të gjitha aktet. detyrimin që ka qeverisja e mirë që të mbajë nën Jo vetëm kaq, po ajo që ne konstatojmë është kontroll borxhin publik dhe këtë detyrë e ka qeveria. se sot kolegët e opozitës në të gjitha studiot Së fundi, kam një kërkesë për të gjithë televizive sjellin dy argumente që janë qesharake. anëtarët e qeverisë. Ne jemi votuar me 1 milion E para, argumenti prishi konsensusin e majit, çka vota. Rotacioni politik u bë më 23 qershor, për fatin

335 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

tonë të keq konstituimi i Kuvendit u bë më 9 shtator, reformë për të pasur një reformë jo më për këtë duke krijuar një hapësirë mjaft të madhe që maxhorancë, por një reformë në dobi të të gjithë qeverisja e kaluar të abuzonte, madje edhe ditën publikut, forcimin e shtetit të së drejtës dhe kur Kryeministri Rama dhe ministrat bënin betimin respektimit të lirive dhe të drejtave të njeriut. në qeveri, shumë drejtorë vazhdonin të bënin Faleminderit! emërime dhe shkarkime në administratë, në (Drejtimin e seancës e merr zoti Meta.) shkolla, në institucione. Ilir Meta – Faleminderit, zonja Hysi! Ajo që do të doja të kërkoja nga ju kolegë të Fjalën e ka deputeti Ulsi Manja. qeverisë është që Kuvendi të mos vihet në pozita Ulsi Manja – I nderuar Kryetar i Kuvendit, të tilla siç e ka vënë qeverisja e mëparshme, pra I nderuar Kryeministër, të sjellë akte normative me fuqinë e ligjit vetëm se Të nderuar kolegë deputetë, reformat ligjore nuk bëhen si paketë dhe nuk i jepet Kur qeveria e ish-Kryeministrit Berisha mori koha e mjaftueshme publikut dhe Kuvendit për t’i vendim për kalimin e PD-së nga godina vjetër te njohur këto projektligje dhe për t’i diskutuar. SHQUP-i, pavarësisht legjitimitetit moral dhe politik Ju keni të gjitha kapacitetet si njerëzore, ashtu të atij vendimi, thashë me vete: “Inshallah qoftë edhe profesionale, që të mbajmë së bashku për mirë, se më në fund edhe PD-ja po mendon premtimin që i kemi bërë elektoratit dhe të gjithë për një fillim të ri, për ta lënë pas politikën e votuesve shqiptarë, por edhe atyre që s’kanë konfliktit, se po e fillon me godinë të re, me lider të votuar, që Kuvendi do të kalojë ligje të cilat vijnë ri, me mentalitet të ri politikbërjeje. Për hajër!” në paketë, që do të diskutohen gjerësisht dhe do Por, ndërsa shoh vendet bosh të deputetëve të jepet koha e duhur përmes medias dhe të PD-së në Kuvend, me keqardhje them se kot ekspertëve për të shprehur opinionin e tyre. ua paskan marrë godinën ushtarakëve, kot e Gjithashtu, sot, meqenëse ne po kalojmë një paskan zgjedhur Bashën kryetar, madje dhe akt me fuqinë e ligjit, unë do të kërkoja nga ju shumë gjëra të tjera i paskan bërë kot, sepse për kolegë, sidomos nga ministritë e linjës, nga partinë e tyre nuk mund të ketë fillim të ri qysh nga ministrja e Inovacionit dhe Administratës Publike dita kur Berisha mësoi dhe hapi adresë në dhe nga ministri për lidhjet me Parlamentin që të Facebook. ndjekin hap pas hapi të gjitha ndryshimet që kanë Partisë së tyre nuk i duhet më asgjë, mjafton nevojë ligjet e tjera. të ketë internet dhe t’i punojë Facebook-u Saliut. Unë e kam votuar këtë ligj. por në Komisionin Debati për aktin normativ i këtyre ditëve është e Ligjeve e kam diskutuar dhe kam shprehur prova më e qartë e kësaj të vërtete të madhe. rezervat e mia se ky ligj ka nevojë për ndryshime Saliu shkruan në Facebook se akti normativ të tjera. është antikushtetues dhe minon konsensusin e 30 Ne kemi mekanizmat e kontrollit parlamentar majit, apo se ftesa e Ramës për dialog e ka bishtin për të kontrolluar zbatimin e këtij ligji, por unë kam prapa. besimin e plotë se të dy ministrat dhe e gjithë Atëherë të gjithë njerëzit e strehuar te qeveria ka kapacitetin për të kontrolluar dhe për SHQUP-i, që nga zëdhënësja e partisë, kadiu i të ndjekur hap pas hapi çdo problem që do të ligjeve në PD, Halimi, e deri te gjoja kryetari Basha, nxjerrë në praktikë zbatimi i këtij ligji pas datës 1 u turrën para kamerave për të thënë se akti prill. normativ i qeverisë është antikushtetues dhe synon Prandaj, për të shmangur të gjitha problemet fshesën e Ramës mbi administratën publike. që kanë dalë në praktikë dhe për të përmbushur Zotërinj të opozitës, nëse dëshironi të bëni të gjitha rekomandimet që Komisioni Evropian ka opozitë reale, bëjini kërkesë Facebook-ut t’i mbyllë lënë në raportin e bërë publik sot, unë do të adresën Berishës, hajdeni në Kuvend ta dëgjojmë sugjeroja që ne të kemi një bashkëpunim edhe më njëri-tjetrin si njerëz, t’i bëjmë kauzat tona politike të shpeshtë dhe me këtë rast vlerësoj propozimin të besueshme për qytetarët, sepse vendi ka nevojë e bërë nga zonja Harito për të marrë hera-herës për pozitë dhe opozitë dhe jo për blogje Facebook- informacione për ecurinë e përgatitjes së akteve u. Për ato ka nevojë kushdo që kërkon të kalojë nënligjore, pavarësisht se është kompetencë e kohën e lirë apo pensionin, por jo për të luajtur me Këshillit të Ministrave, por edhe për nevojën që ka fatet e shqiptarëve. qeveria që Kuvendi ta mbështesë fuqimisht këtë Le të vijmë tek akti normativ i qeverisë. Në

336 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

datën 30.09.2013 Këshilli i Ministrave ka miratuar tij. Në këtë kuptim, Këshilli i Ministrave në aktin normativ me fuqinë e ligjit nr.5 për një momentin e nxjerrjes së aktit normativ me fuqinë ndryshim në ligjin nr.152 “Për nëpunësin civil”, i e ligjit ka sqaruar në mënyrë precize në cili shtyn me 6 muaj fillimin e efekteve të këtij ligji. preambulën e tij situatën e urgjencës dhe të E thënë më qartë, akti normativ i Këshillit të nevojës në nxjerrjen e këtij akti dhe në vlerësimin Ministrave sot ka prodhuar këtë situatë juridike. e këtyre rrethanave Këshilli i Ministrave ka bërë Kemi dy ligje në fuqi për rregullimin e të njëjtës një vlerësim faktik dhe juridik të situatës. fushë, atë të marrëdhënieve të punës në shërbimin Atëherë cili është fakti? Ligji i ri nr.152 i vitit civil dhe që bien ndesh me njëri-tjetrin dhe, sipas 2013 për nëpunësin civil është i pazbatueshëm, aktit normativ nr.5, datë 30.09.2013 të Këshillit të për shkak se mungon kuadri i akteve nënligjore Ministrave, ligji i ri ka hyrë në fuqi në datën 1 tetor dhe është akt i një natyre të përgjithshme. Kjo të vitit 2013, por do t’i fillojë efektet pas 6 muajsh provohet me faktin se qeveria paraardhëse nuk dhe deri atëherë marrëdhëniet e punës në ka nxjerrë asnjë akt nënligjor në zbatim të shërbimin civil do të rregullohen nga ligji i vjetër dispozitave urdhëruese të ligjit të ri. nr.8549, datë 11.11.1999 “Për statusin e nëpunësit Ligji i ri krijon efekte financiare të civil”, i cili do të bjerë nga fuqia me fillimin e efekteve paparashikuara në buxhetin e shtetit. Ligji i vjetër të ligjit të ri, pra fiks pas 6 muajsh. bie nga fuqia dhe ne gjendemi përpara një situate Opozita thotë se akti normativ është faktike që kërkon një zgjidhje juridike urgjente që antikushtetues. Që një akt normativ të jetë nuk mundësohet nga procedurat standarde antikushtetues, duhet të plotësohen dy kushte: të parlamentare për shkak të kohës së pakët që ka jetë nxjerrë nga organi jokompetent dhe, e dyta, në dispozicion, sepse ligji i ri ka hyrë në fuqi në përmbajtja e aktit duhet të bjerë ndesh me datën 1 tetor 2013. Kushtetutën ose çdo akt tjetër ligjor. Pra, kërkohet urgjent rregulli i marrëdhënieve Tani shtrohet pyetja: A ka të drejtë Këshilli i të punës në shërbimin civil. Me procedurë normale Ministrave të nxjerrë akte normative me fuqinë e parlamentare kjo situatë nuk zgjidhet, sepse ligjit? Përgjigjen e jep qartësisht nenin 101 i procedura e miratimit të një ligji kalon në disa faza, Kushtetutës: “Këshilli i Ministrave në kushtet e që nga iniciativa ligjvënëse, nga paraqitja në nevojës dhe urgjencës, nën përgjegjësinë e vet Kuvend, shpallja nga Presidenti, botimi në Fletoren (këtu është fjala për përgjegjësi politike dhe Zyrtare etj., dhe secila nga fazat kërkon kohën e juridike) ka të drejtë të nxjerrë akte normative me vet. fuqinë e ligjit për marrjen e masave të përkohshme, I vetmi mjet juridik kushtetues që Këshilli i të cilat i dërgohen menjëherë për miratim Kuvendit, Ministrave kishte në dorë për të rregulluar vakumin i cili nuk është i mbledhur, mblidhet brenda 5 ditëve. ligjor të krijuar nga shfuqizimi i ligjit të vjetër dhe Kuvendi duhet të marrë në shqyrtim aktin brenda pazbatueshmëria praktike e ligjit të ri mbetej akti 45 ditë të ardhshme, në të kundërtën akti bie që normativ me fuqinë e ligjit që ne kemi sot përpara nga fillimi i miratimit.” për miratim. Pra, Kushtetuta jonë e lejon Këshillin e Opozita thotë që ligji nr.152 i vitit 2013 është Ministrave që në situata të caktuara të ushtrojë miratuar me shumicë të cilësuar dhe ky ligj nuk një kompetencë të Kuvendit, gjithmonë të diktuara mund të ndryshohet nëpërmjet një akti normativ nga nevoja dhe urgjenca dhe këto masa duhet të me fuqinë e ligjit. Këtë situatë e ka zgjidhur përsëri konsiderohen të përkohshme. Kushtetuta në nenin 101, kur parashikon që akti Akti normativ që ne kemi sot përpara i normativ me fuqinë e ligjit duhet t’i paraqitet plotëson të tria kushtet: nevojën, urgjencën dhe Kuvendit për miratim brenda 45 ditëve nga Kuvendi përkohshmërinë. me një procedurë të ngjashme me ratifikimin e Me të drejtë Këshilli i Ministrave ka gjykuar marrëveshjeve ndërkombëtare. Ka në dorë tri se në fushën e rregullimit të punës në shërbimin alternativa: civil ka një ngërç juridik, që lidhet me mosmiratimin 1. Ta marrë në shqyrtim aktin dhe ta miratojë e akteve nënligjore, që praktikisht e bëjnë të atë; pazbatueshëm ligjin e ri. 2. Ta marrë në shqyrtim dhe të mos e Elementi i dytë, me pasojë pavlefshmërinë miratojë atë; kushtetuese të aktit normativ, është përmbajtja e 3. Të heshtë deri sa të plotësohet afati

337 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

45-ditor që Kushtetuta i ka vënë në dispozicion Si përfundim, duke e deklaruar votën time pro Kuvendit. këtij akti, falënderoj qeverinë “Rama” për këtë Fakti është që Kuvendi sot e ka marrë në iniciativë ligjvënëse, që i jep sigurinë e duhur shqyrtim këtë akt dhe për t’i dhënë fuqinë e duhur administratës publike dhe ftoj kolegët e mi deputetë ligjore do të duhet të shprehet me një normë të ta votojmë pa vonesë. vlefshme me ligjin, pra me ligj. Kuorumi i duhur Faleminderit! për ta miratuar këtë akt normativ me fuqinë e ligjit Ilir Meta - Faleminderit! është po ai kuorum që ka miratuar ligjin bazë, pra Fjalën e ka zoti Rehovica. 84 vota, që është konsensusi më i gjerë i Gledion Rehovica - Faleminderit, zoti mundshëm, dhe që maxhoranca jonë e ka në Kryetar! dispozicion. Të nderuar kolegë deputetë, Si përfundim, tamtamet e opozitës për prishje Në seancën e sotme të Kuvendit nuk duhet konsensusi, antikushtetueshmëri të aktit normativ të mungonin diskutimet e përbashkëta dhe fshesë politike mbi administratën, janë trillime konsensuale pozitë-opozitë. që kanë për qëllim të krijojnë panik dhe për t’i Sot, në interes të të gjithë shqiptarëve, duhet mbushur mendjen vetes se me gjithë mend po të kishte mbizotëruar bashkëpunimi. Konsensusi bëjnë opozitë. parlamentar, me të drejtë, është i shumëkërkuar Konsensusi i 30 majit nuk ka çeduar në asnjë nga maxhoranca, pikërisht në të mirë të pikë dhe rrethanë. Ligji është në fuqi që nga 1 tetori parlamentarizmit shqiptar, në të mirë të reformave i vitit 2013, por pasojat juridike të këtij ligji do të social-ekonomike, aq të domosdoshme në këto hyjnë në fuqi pas 6 muajsh. Akti normativ nuk është kushte krize ku ndodhet vendi, si dhe në të mirë të antikushtetues, sepse është nxjerrë nga organi funksionimit të administratës publike. kompetent kushtetues, që është Këshilli i Të gjithë kemi mirëpritur vlerësimin e paraqitur Ministrave dhe ka formën dhe përmbajtjen e duhur ditën e djeshme nga Komisioni Europian dhe të kushtetuese. Me këtë akt merren në mbrojtje rekomandimeve që i adresohen vendit tonë, për juridike marrëdhëniet e punës në shërbimin civil, të garantuar vazhdimësinë e reformave në sektorë të atyre nëpunësve që janë në pozicionet e tyre të vlerësuar ende si mjaft problematikë, që, për fat falë meritës dhe aftësive profesionale dhe jo të të keq, vazhdojnë të na mbajnë larg plotësimit të sërës së partisë. kushteve për anëtarësimin në BE. Për të gjitha këto që thashë më sipër, kam Rekomandimi i Komisionit Europian ishte dhe një apel jo vetëm për nëpunësit e administratës mbetet reformimi i kuadrit ligjor për nëpunësit civilë. publike, por edhe të atyre që shërbejnë në Të gjithë jemi dëshmitarë se kuadri ligjor reformues shërbimin civil dhe që sot janë gjithë sy e veshë u votua pikërisht për këtë qëllim. Nga ana tjetër, në televizor: të mos i marrin seriozisht deklaratat dhe ky është argumenti i kësaj seance e Berishës dhe Bashës, se gjoja, ky akt normativ i parlamentare, me keqardhje konstatojmë se hap rrugë fshesës në administratë. Çdokush mund qeveria e djeshme, me papërgjegjshmëri të të flasë për këtë problem, por jo këta dy persona. theksuar, nuk u interesua më për interesat e Ata e kanë humbur shansin dhe moralin politik që qytetarëve, përfshirë edhe nëpunësit civilë, pas të bëjnë avokatinë e nëpunësve të administratës rezultatit të zgjedhjeve të 23 qershorit. E etur për publike. të miratuar me procedura të përshpejtuara I pari, Berisha, ka hyrë në memorien kolektive koncesione, harroi detyrat në plotësimin e kuadrit dhe politike të shqiptarëve si autori i ligjit të nënligjor, të kërkuar nga ligji. famshëm 24/1 në vitin 1993, që, në mënyrë Kam dëgjuar një koleg deputet, i cili ia diskriminuese dhe antikushtetuese, i vuri fshesën adresonte fajin qeverisë aktuale për këtë, por dua elitës intelektuale që militonte në administratën t’i kujtoj se kjo qeveri ka vetëm një muaj që është publike. mandatuar dhe ka pasur vetëm 15 ditë kohë në I dyti, Lulëzim Basha, nën shembullin e të dispozicion për hartimin dhe miratimin e akteve parit, e bekoi me kurban në dyert e Bashkisë së nënligjore, të nevojshme për funksionimin e ligjit Tiranës fshesën në administratën e bashkisë, duke të nëpunësit civil. Shprehimisht, kolegu bënte larguar nga puna edhe pastrueset e korridoreve fajtore këtë qeveri, duke thënë se duhet të bënte apo duke i nxjerrë forcërisht punonjësit nga zyrat. natën ditë këto 15 ditë, ndërkohë që qeveria ku

338 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

bënte pjesë ka pasur në dispozicion 3 muaj e personalisht, vlerësoj shumë të domosdoshme gjysmë nga miratimi i tij në parlament dhe plotë 10 nevojën e qartësimit të rregullave që kanë të bëjnë muaj nga momenti i propozimit për miratim. me procedurën e ngritjes në detyrë të nëpunësve Dua të theksoj se kanë qenë dhe janë të civilë, si dhe të kërkesave specifike dhe të njëjtët specialistë të kësaj administrate, që kanë procedurës për pranimin në trupën e nivelit të lartë pasur gjithë këtë kohë në dispozicion dhe nuk kanë drejtues apo të menaxhimit të lëvizjes së tyre. mundur ose nuk kanë dashur të përgatisin aktet Vlerësoj se me shumë të drejtë, ekspertë të nënligjore dhe janë po këta specialistë të fushës së të drejtës konsiderojnë të domosdoshme administratës, të kësaj dhe asaj qeverie, të cilëve shtyrjen e efekteve të këtij ligji me 6 muaj, për u kërkohet ta bëjnë natën ditë dhe të përgatisin përgatitjen e akteve nënligjore, për të garantuar rreth 30 akte nënligjore për 15 ditë, pra të realizojnë implementimin e plotë të tij në mbrojtje të parimeve, atë që nuk bënë dot për 10 muaj. të meritokracisë dhe paanshmërisë. Aktualisht, rezulton se gëzojnë statusin e Faleminderit! nëpunësit civil rreth 6000 nëpunës, ndërsa rezulton Ilir Meta – Faleminderit! se me shtrirjen e efekteve ligjore të ligjit të ri do ta Urdhëroni, zoti Peza! Të përgatitet deputetja gëzojnë këtë status rreth 20000 nëpunës. Klodiana Spahiu. Kuadri i ri ligjor ka për qëllim, ashtu siç Alfred Peza – Partia Demokratike sot është përcaktohet në nenin 1 të këtij ligji, krijimin e një një hap larg artit të të bërit opozitarizëm cilësor. shërbimi civil të qëndrueshëm e profesional, të Ajo kërkoi të prodhonte opozitarizëm nëpërmjet një bazuar në meritë, integritet, moral dhe paanësi kazusi të rremë, që po e dëmton edhe atë vetë. politike, rregullimin e marrëdhënieve juridike Qëndrimi i opozitës së re në lidhje me nëpërmjet shtetit dhe nëpunësit civil, si dhe diskutimin e aktit normativ të qeverisë për shtyrjen përcaktimin e rregullave për administrimin e e hyrjes në fuqi të ligjit “Për nëpunësin civil” nuk shërbimit civil. Pikërisht, për të garantuar një është gjë tjetër veçse një rikthim në këtë stinë të kuadër normativ sa më të plotë, është përcaktuar re te kohët e saj të vjetra. Partia Demokratike, në në dispozita të ndryshme të ligjit nevoja për emër të konsensusit, këtë javë kërkoi të merrte hartimin dhe miratimin e akteve nënligjore nga vetë ligjin, prandaj kërkesa e saj që të jepte Këshilli i Ministrave. konsensusin, nëse ne ishim dakord t’ia jepnim Konkretisht, referuar nenit 8 të këtij ligji, janë ligjin, ishte vetëzhvlerësim i konsensusit të madh, të domosdoshme rregulla të qarta dhe të që, së bashku me dy ligjet e tjera të miratuara më hollësishme në mënyrën e organizimit dhe 30 maj, me standardin e zgjedhjeve të 23 qershorit funksionimit të shkollës shqiptare të administratës dhe rotacionin normal me votë të pushtetit, na çoi publike, pikërisht në interes të të gjithë nëpunësve dje tek i shumëprituri progres-raport i Komisionit civilë. Gjithashtu, janë të domosdoshme rregulla Europian, i cili rekomandoi dhënien e statusit të të qarta dhe të hollësishme për procedurën dhe vendit kandidat Shqipërisë. administrimin e dosjeve të personelit dhe regjistrit Të nderuar kolegë, pavarësisht bindjeve tona qendror, në mënyrë që të jetë e garantuar mbajtja politike në këtë sallë, dua t’ju kujtoj se ndodhemi e të dhënave, mënyra e hedhjes, e përditësimit këtu për të bërë gjithçka që do të na kërkohet për dhe e përdorimit të tyre. Të domosdoshme janë, integrimin e vendit. Edhe kolegët e opozitës, edhe gjithashtu, rregulla të hollësishme për krijimin, lideri i tyre, si dhe kryetari i tyre e thonë këtë me përbërjen dhe veprimtarinë e komiteteve të fjalë, por ato që na ngelen në fund ne të gjithëve përhershme të pranimit, si dhe rregullat që janë veprat. Në shoqëritë demokratike administrata përcaktojnë procedurën e pranimit dhe vlerësimit dhe nëpunësit civilë janë pasqyrë e partive politike. të kandidatëve. Në Shqipëri partitë politike janë shndërruar në Shumë të rëndësishme vlerësohen edhe aktet pasqyrë të administratës dhe të nëpunësve civilë. nënligjore që duhet të përcaktojnë procedurat dhe Kjo do të marrë fund një herë e mirë. kriteret, që kanë të bëjnë me emërimin e Opozita bën si e shqetësuar për konsensusin, kandidatëve të zgjedhur fitues, nëpërmjet por në emër të tij kërkon të minojë zbatimin e ligjit, konkurrimit dhe të drejtave që gëzojnë në sajë të i cili nuk ka as më të voglën vlerë në qoftë se sot kësaj përzgjedhjeje. ne nuk miratojmë aktin normativ për shtyrjen e Pa dashur të ul rëndësinë e rregullave të tjera, kohës së hyrjes së tij në fuqi. E gjitha kjo bëhet

339 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

me të vetmin qëllim për ta bërë të zbatueshëm zbatimit të ligjit, është thelbësor. Pra, jo konsensusi ligjin, në funksion të njerëzve, eficiencës, drejtimit për konsensus, i tundur në ajrin e ndotur të politikës dhe menaxhimit të qeverisë dhe shtetit, sipas së vjetër, si çarçafët e virgjërisë së dikurshme, por parimit: në qoftë se është sistemi që i pengon miratimi në kohë i legjislacionit sekondar, pra akti njerëzit, sistemi duhet të ndryshojë. Nëse nuk e i sotëm normativ, në përputhje me parimet e ndryshojmë, do të thotë se ne kujdesemi më zbatimit të ligjit, është thelbësor. shumë për sistemin sesa për njerëzit që na kanë Partia Demokratike duhet t’ua kishte kursyer votuar të jemi sot këtu. Kjo është totalisht e shqiptarëve diskutimin në këtë seancë dhe këtë papranueshme. rendje symbyllurazi për të gjetur gozhdën e Ne sot kemi në dorë një ligj që nuk mund të Nastradinit, ku synon të varë xhaketën e vjetër të zbatohet. Është njësoj sikur të kemi në duar një opozitarizmit të ri, duke përgatitur vetë, kur ishte celular të sofistikuar, të bukur dhe me dizajn të ende në qeverisje, aktet nënligjore të ligjit të përsosur, por nuk kemi kodin për ta hapur dhe për shërbimit civil. Nuk kishte kohë ta bënte këtë në ta bërë të funksionueshëm. Kështu siç është sot, përfundim të mandatit të saj të dytë, pasi në kohën ne kemi një konsensus, por nuk kemi një ligj. e miratimit të këtij ligji me konsensus, vendi kishte Opozita, për të shkatërruar mundësinë e zbatimit hyrë zyrtarisht në fushatën për zgjedhjet e 23 të ligjit, me ëndrrën se do të na fusë në krizë qershorit. Partia Demokratike ishte në kohë për ta nëpërmjet pamundësisë së qeverisjes, po përdor bërë këtë gjatë mandatit të saj të tretë, sepse për si pretekst konsensusin. Partia Demokratike po shkak të një boshllëku kushtetues, PD-ja nuk kërkon të bëjë kurban ligjin në emër të konsensusit. qëndroi 2, por 3 mandate në pushtet, një mandat Në demokracitë funksionale sot trendi, tendenca që zgjati plot 11 javë derisa maxhoranca jonë mori apo boshti nuk është të majtë e të djathtë, socialistë në dorë frenat e qeverisjes së vendit, një muaj më apo demokratë, liberalë apo konservatorë, por parë. konstruktiv dekstruktiv. Gjatë dy mandateve të para 4-vjeçare Partia Demokratike, në emër të konsensusit qeverisëse, opozita e sotme bëri edhe ndonjë punë u ka thënë shqiptarëve këto ditë se akti normativ i të mirë. Gjatë mandatit të saj të 3-të e të shkurtër qeverisë për shtyrjen e hyrjes në fuqi të ligjit “Për qeverisës, ndër shumë gjëra të këqija që bëri, nëpunësin civil” nuk është gjë tjetër, veçse skenari mund të bënte edhe ndonjë punë të mirë, të kishte ynë për të mos marrë statusin e vendit kandidat përgatitur, siç e kishte edhe detyrim ligjor dhe për në BE në muajin dhjetor. E si në situatën kushtetues, amendimet e këtij ligji dhe më 1 tetor, sinoptike të Enver Hoxhës për poliagjentin Mehmet bashkë me hyrjen e tij në fuqi, të gjithë së bashku, Shehu, ne ishim aq të djallëzuar, antidemokratë e me konsensus, të ishim mbledhur në këtë sallë antishqiptarë sa e bënim të gjithën këtë që merita dhe ta kishim miratuar. Nga ai moment e në për marrjen e statusit të mos i njihej Partisë vazhdim, ne do të qeverisnim me ligjin e ri, po ashtu Demokratike, por, nëpërmjet këtij akti normativ, ne edhe opozita do të ishte e qetë për njerëzit e saj ta shtynim procesin e zbatimit të ligjit për në në administratë. kalendat greke derisa merita të na njihej ne. Pyetja ime për opozitën tani nuk është më: a Po citoj se çfarë u tha dje në progres-raport: e bëni dot, por pse nuk e bëtë? Pse nuk gjetët “Reforma e administratës publike është prioritet kohën nga 23 qershori e deri në mes të shtatorit, kyç i opinionit. Miratimi në muajin maj të ligjit të kur qeveria jonë bëri betimin, që t’i përgatisnit këto shërbimit civil, një nga masat e kërkuara për akte? Pse gjetët kohën për të zhvatur, shpërndarë marrjen e statusit të vendit kandidat, ishte një hap e falur toka, prona, llokma, tendera, monopole, i madh drejt depolitizimit të administratës publike”. reparte ushtarake, leje ndërtimi, puse nafte e Më tej, raporti godet thembrën e Akilit të miniera pa fund? Po ashtu, për të marrë vendime qëndrimeve të sotme të opozitës, duke thënë: “Ligji në Këshillin e Ministrave në ato 8 javë më shumë shfuqizonte legjislacionin ekzistues, pa ofruar se në 8 vjetët e fundit? Pse kishit kohë për të bërë dispozitat e nevojshme e kalimtare derisa emërime pa fund kudo e në çdo vend? Po për të legjislacioni i implementuar të hyjë në fuqi”. lidhur kontrata të përhershme e të përkohshme Qeveria miratoi në shtator amendimet teknike për pune, ku të mundnit e si të mundnit po për të të shmangur vakuumin ligjor. Miratimi në kohë i vendosur gjobat e fundit, për të dhënë koncesionet legjislacionit sekondar, në përputhje me parimet e e fundit dhe për të firmosur privatizimet e fundit?

340 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Përgjigjja është fare e thjeshtë, juve nuk ju duhet qenë detyrë e qeverisë së mëparshme, të cilën konsensusi, sepse ju e keni shkatërruar atë gjatë ajo nuk e ka kryer. Ndershmërisht ata duhet të dalin 8 vjetëve të qeverisjes së kaluar. Ju as nuk e keni para qytetarëve dhe të kërkojnë falje që jo vetëm kërkuar, as nuk e keni dhënë dhe as nuk e keni nuk i ranë ndërmend të përgatisnin ndonjë prej 30 ushqyer. Juve nuk ju duhet as administrata dhe akteve normative, por prej 30 majit deri në fund të as nëpunësit e saj, sepse ju i keni shkatërruar ato. gushtit u sulën si të babëzitur të shqyejnë dhe ato Ju nuk ju duhet as shërbimi civil, por vetëm ligji copa që i kishin mbetur pa privatizuar nga vendi i dhe ai ju duhet për ta bllokuar, për ta bërë të shqiptarëve. E turpshme t’i dëgjosh sot se si papërdorshëm, për ta bërë të pavlerë. Konsensusi ulërijnë që po mbrojnë administratën publike, janë ishte maska e cila ra dje pas publikimit të progres- bërë qesharakë dhe të neveritshëm. Ata e kanë raportit të Komisionit Europian, që i rekomandoi një hall të madh që i del përpara syve çdo mo- Këshillit të Ministrave të BE-së dhënien pa kushte ment. Tani që po u dalin në shesh të mejdanit të statusit të vendit kandidat Shqipërisë. E ndërsa vjedhjet drastike, që i kanë bërë qytetarëve të vet, konsensusi ra, ligji mbetet bashkë me aktin borxhet skandaloze që kanë mbartur, deri drekat normativ të qeverisë së Kryeministrit Rama. dhe darkat nëpër restorante e fatura telefonash I ftoj edhe kolegët e opozitës që të vijnë, kanë nëpër kompani celulare, nuk kanë si të fshihen dhe kohë ende që të vijnë në sallë e të votojnë, jo për janë kapur pas administratës publike si karremi t’i dhënë mundësi ligjit që të zbatohet, por për t’i në grep. Sa kujtesë të shkurtër që paskan pasur! dhënë mundësinë e fundit vetes, që të shpëtojnë Mirë që kanë harruar vitin 2005, se ka 7 vjet, por nderin e konsensusit të madh që nuk na dhatë, bën vaki që Luli të ketë harruar edhe vitin 2011. por që ju e morët në maj nga kjo maxhorancë që Sot nuk jemi për hakmarrje, por të paktën të mos është sot në sallë e bashkë me të për të shpëtuar vazhdojnë të lëndojnë më tepër. edhe nderin e opozitës së hallakatur nga fluturimi Afërsisht, rreth 2 mijë e 400 punonjës të i çartur me dy koka. administratës publike u pushuan nga puna Faleminderit! menjëherë pas vitit 2005 dhe ne, aktualisht, Ilir Meta - Faleminderit! paguajmë për një vend pune 2 punonjës. Sa fat i Fjalën e ka zonja Klodiana Spahiu. madh që për një punë të merren dy njerëz, njëri Klodiana Spahiu – I nderuar zoti Kryetar, që punon dhe tjetri që rri në shtëpi e pret një rrogë Të nderuar deputetë, prej 10 mijë lekësh të rinj. Jo, kjo gjë nuk duhet të Akti normativ që po diskutojmë sot bën të ndodhë më, jo vetëm se rëndon në buxhetin e mundur eliminimin e çdo barriere ligjore dhe shtetit, por nuk kemi pasur kurrë një administratë teknike për funksionimin e ligjit nr. 152/2013 “Për korrekte dhe në shërbim të qytetarit, por një nëpunësin civil”. Ky ligj i rëndësishëm rregullon administratë në shërbim të politikës. funksionimin e marrëdhënieve të punëdhënësit Ju, kolegë të opozitës, keni pushuar punonjës dhe të punëmarrësit në administratën publike. I të administratës pa asnjë motivacion dhe pa kaluar hartuar siç është, ai është i pazbatueshëm dhe në asnjë nga mekanizmat që shprehen në ligjin e krijon vështirësi në marrëdhënie me punëmarrësin, vjetër të statusit të tyre. Nuk keni përfillur asnjë si dhe paralizon në njëfarë mënyre funksionimin e vendim të Komisionit të Shërbimit Civil dhe kështu administratës publike dhe zbatimin e programit të të gjitha çështjet kanë shkuar në gjykatë dhe qeverisë, miratuar gjerësisht me votë nga qytetarët përfundimi dihet. Nëpunësi civil rri pa punë dhe shqiptarë më 23 qershor. në vend të tyre janë vendosur militantë partie. Ju Si shumë ligje, ai ka karakter të përgjithshëm e morët përgjigjen më 23 qershor dhe tani pse dhe nuk mundëson ose qartëson elemente të vazhdoni t’u bini në qafë këtyre njerëzve, që presin rëndësishme të marrëdhënies me nëpunësit e me padurim shtetin e së drejtës? Pse vazhdoni të fushës së zbatimit të tij, klasifikimin e pozicioneve lëndoni plagë të hapura prej 8 vjetësh? Ju ose grup-pozicioneve në shërbimin civil, rregullimin gaboheni, kolegë të opozitës. Me këtë ligj militantët e institucioneve të rekrutimit, periudhës së provës tuaj nuk është e vërtetë që do të hiqen aq kollaj. dhe vlerësimit, transferimit, lëvizjes paralele ose Shumica e tyre nuk kanë kaluar asnjë periudhë ngritjes në detyrë. prove dhe asnjë vlerë e tyre nuk është shfaqur. Hartimi i akteve të shumta nënligjore për Duke u shtyrë hyrja në fuqi e ligjit të ri të nëpunësit sigurimin e funksionimit të tij sapo ka filluar dhe ka civil, mund të arrijnë të paraqesin vetveten dhe të

341 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

vlerësohen nga drejtuesit aktualë si profesionistë jam plotësisht e bindur se drejtuesit e qeverisë, dhe, në sajë të meritokracisë, të rifitojnë vendin e që po merren me hartimin e këtyre akteve norma- punës. Këtë ju nuk e lexoni dhe nuk e kuptoni, por tive, do të bëjnë të mundur që brenda 6 muajve ky vetëm dëshironi të kundërshtoni çdo akt të ligj të hyjë në fuqi. qeverisë, qoftë ky në vlerë të plotë ose në favorin Faleminderit! tuaj. Do të doja shumë që të gjithë qytetarët Ilir Meta – Faleminderit, zonja Spahiu! shqiptarë, pa dallim bindjesh politike, të arrijnë të Fjalën e ka zoti Luan Rama. kuptojnë se mungesa e akteve nënligjore bën që Luan Rama - I nderuar Kryetar i Kuvendit, ligji, edhe pse i planifikuar, të hyjë në fuqi më 1 Zoti Kryeministër, tetor 2013 e të mos jetë i zbatueshëm, duke lënë Të nderuar kolegë deputetë, pezull të gjitha kontratat dhe marrëdhëniet me Absurdi i një debati absurd e të pakuptimtë, punëmarrësit në administratën publike. e të padobi, gjithashtu, lidhur me ligjin për Nga ana tjetër, aktet e nxjerra në zbatim të nëpunësin civil dhe pamundësia e aplikimit të ligjit të vjetër ekzistues “Për statusin e nëpunësit tij, çka do të thotë pamundësi e përmbushjes së civil” të vitit 1999 nuk janë të zbatueshme për këtë misionit, si dhe akti normativ i qeverisë që ligj për shkaqe të pastra teknike dhe ligjore. Efektet shqyrtojmë sot e që synon të japë kohë të e moszbatimit të tij janë jo vetëm bllokuese të domosdoshme për ta bërë të vlefshëm e të veprimtarisë së administratës publike, por edhe zbatueshëm ligjin që ai të mos ketë fatin e keq financiare. Në këto kushte, është më se e të mbetjes në letër, siç ka ndodhur më parë me nevojshme dhe normale që të shtyhen efektet e shumë ligje dhe akte të tjera ligjore që prej dy zbatimit të ligjit. Duke marrë parasysh të metat ose javësh, po na shoqëron gjithkah e gjithkund. problemet teknike që paraqet ky ligj lidhur me Përmasa e këtij absurdi, që mbërrin deri në kompetencat në zbatim ose me autoritetet kufijtë e parodisë, është domethënëse në këtë përkatëse përgjegjëse për të, akti normativ i sotëm sallë me vendet bosh prej ikjes së opozitës kinse i jep kohë, mundësi rregullimi dhe kompletimi ligjit se është vrarë konsensusi, se është pushkatuar të ri, pa shtrembëruar aspak thelbin e tij të mbrojtjes apo është grabitur konsensusi e të tjera si këto. së të drejtave të nëpunësve civilë, me qëllim bërjen Por le të kthehemi pak pas në kohë për të shkuar funksionale të tij. Në mënyrën sesi është sot ligji, në vigjiljen e zgjedhjeve të 23 qershorit, kur u ai pengon zbatimin e vullnetit të shumicës së arrit një konsensus, që u madhështua aq shumë, zgjedhësve dhe përfaqësuesit të saj, kryeministrit sa të krijohej përshtypja se Shqipëria vetëm kaq të zgjedhur, të ushtrojë funksionin e tij dhe ishte dashur për t’u bërë si Europa. Në fakt, qe programin e qeverisë. një konsensus i çuditshëm, që përfshinte jo Gjithashtu, është e rëndësishme të theksojmë vetëm ligjin, por edhe afatin e validitetit të tij se ligjet nuk duhet të jenë vetëm produkt juridik, gjë që nuk kishte ndodhur më parë. Pra, konsensusi, ato nuk duhet të cenojnë frymën konsensus me kusht, miratojmë ligjin, por duke kushtetuese dhe kushtetutshmërinë e tyre, pazare siguruar që hyrja e tij në fuqi do të jetë ndryshe në kurriz të kushtetutës nuk mund të ketë. Nëse prej ligjeve të tjera. As 15 ditë pas botimit në gabime të tilla kanë ndodhur gjatë një veprimtarie Fletoren Zyrtare, as menjëherë dhe as pas ligjvënëse, edhe pse në rrethana konsensusi dekretimit të Presidentit të Republikës, por më politik, nuk janë të lejueshme, por edhe ligjërisht 1 tetor 2013. të patolerueshme, kur kemi parasysh se ato Në Shqipëri konsensusi quhet një gjë e cenojnë të drejtat e qytetarëve shqiptarë. Në këto madhe, sepse mes palëve politike nuk arrihet lehtë rrethana nuk e kuptoj pse duhet i gjithë ky diskutim marrëveshja, por konsensusi nuk është gjuha dhe kur problemi është teknik dhe duhet të zgjidhet nga mjeti juridik i zgjidhjes së problemeve që duhet të juristë dhe specialistë të fushës. Politizimi i kësaj përballojë një parlament. Në fakt, referuar historisë situate është sa absurd aq dhe i pavend, zgjat ose praktikës jo shumë për t’u mburrur të agoninë e ndërrimit të pushtetit dhe zbatimit të marrëveshjeve konsensuale, nuk ka qoftë edhe një vullnetit të shumicës së shprehur aq qartësisht më të vetme që të mos jetë ndërtuar në dëm të dikujt 23 qershor. ose të diçkaje tjetër. Konsensusi për ligjin e Të nderuar kolegë, nëpunësit civil në Shqipëri u realizua më shumë si Ne sot do ta miratojmë aktin normativ dhe unë një demonstrim vullneti, bashkëpunimi në sytë e

342 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Europës, shenjë se palët mund të tërhiqen nga Ivanaj e deri te Manol Konomi. Por administrata e skajet ku ishin lidhur, sesa si një produkt i sotme shqiptare është pamja më e neveritshme e partneritetit real dhe vullnetit të mirë për të shtetit shqiptar. Asaj i mungon kultura e zyrës, përmbushur një detyrim dhe për të garantuar një kultura e protokollit, kultura e shkrimit zyrtar, kultura standard. e karrierës, i mungon kultura e veshjes, kultura e Pra, ligji u miratua për të thënë se u arrit etikës, kultura e guximit qytetar, i mungon kultura konsensusi dhe askush nuk pyeti më se çfarë do e shërbimit. të ndodhte me administratën e shtetit shqiptar tani Prandaj problemi ynë themelor nuk është të e tutje. Sa do ta shpëlajë fytyrën e njollosur të fetishizojmë konsensusin, por të ngremë në këmbë nëpunësit ky ligj dhe veprimi i tij? Në fakt, edhe atë që duhet të jetë fetish. Të sigurohemi se jemi gjatë dy javëve të fundit, që kur u hap debati për në gjendje të ndërtojmë një administratë pamundësinë e zbatimit të ligjit “Për nëpunësin shtetërore, së pari, të aftë e për të kryer detyrat e civil”, ende ankimet shkojnë nga propaganda: u veta, pastaj të çliruar prej urdhrave padrinalë; një prish konsensusi, u prish marrëveshja, sikur administratë që di ta mbajë shtetin në lëvizje edhe marrëveshja të kishte qenë vetvetiu shpëtimtare kur pakica ose shumica provokojnë krizë; një për gjendjen. E kujt i duhet konsensusi nëse ai administratë që ka hijen dhe tagrin e detyruar të konsensus është arritur si një mesatare interesash bëjë detyrën me betim. Neve na duhet një të palëve dhe nuk ofron asgjë për ndryshimin e administratë që punon për shtetin shqiptar, një imazhit dhe ç’është më e rëndësishmja për rolin administratë e formuar, por edhe pak idealiste, një dhe cilësinë e shërbimit të administratës publike? administratë që nuk e ka mendjen te rishpërndarja Me sa duket, është më e lehtë të diskutosh për dhe ndarja e fitimeve, por te lartësimi i figurës së çështje propagandistike sesa për thelbin e shtetit dhe nëpunësit të tij, në shërbim të qytetarit. çështjeve. Këtu nuk është puna për të treguar se Ne të gjithë e dimë se sa shëmtim paraqiti shteti shqiptarët, po të duan, dinë të merren vesh, nëse shqiptar në 100-vjetorin e ditëlindjes së vet. ajo për të cilën bien dakord nuk ka ndonjë vlerë. Edhe në protokollin e Zululandit, që thotë i Atëherë pse vlen konsensusi dhe mirëkuptimi? ndjeri Konica, nuk mund të bëhej më keq. Duhen Kështu ka ndodhur edhe me konsensusin për ligjin 100 vjet të tjerë për ta shlyer atë turp, prandaj në e nëpunësit civil. djall një konsensus që u arrit për t’i bërë qejfin Për të hyrë drejtpërdrejt në problem, pyetja Brukselit, kur nuk ndryshon asgjë, që administrata që shtrohet është: Çfarë administrate dhe çfarë jonë të jetë si ajo e Brukselit dhe si e vendeve të nëpunësi duhet të mbrojë ky ligj? Nuk po them BE-së. ndonjë gjë të pathënë më parë se administrata e Le ta bëjmë ligjin që të na japë mundësinë të sotme publike në Shqipëri është nën nivelin e asaj ngremë një administratë publike të virtytshme, administrate që pati ngritur Shqipëria monarkike konkurrente dhe të kulturuar, pastaj t’i vëmë edhe dhe ndoshta edhe nën nivelin e Shqipërisë garancitë mbrojtëse të saj! Akti normativ që ideokratike. Kur ndesh në shumë zyra të shtetit miratojmë sot është vetëm preludi i një procesi, nëpunësin e sotëm, të duket më i virtytshëm dhe që është sfida jonë më e madhe ndaj së cilës ka më i kulturuar, po e po, edhe vetë Demka i Zylos vetëm një zgjidhje: ta fitojmë. së Dritëroit. Ku ka në Shqipëri nëpunës si Mitrush Faleminderit! Kuteli, që ishin gati të hanin plumbin në ballë nga Ilir Meta – Faleminderit, zoti Rama! ata që u kishin shërbyer, kur erdhi puna për të Dua t’ju njoftoj se në orën 14:30 parashikojmë zhvlerësuar monedhën shqiptare, që mbahej si një të nisim procesin e votimit. Tre diskutantët e fundit, prej valutave më të forta në Ballkan dhe në para se të flitet në emër të grupeve parlamentare, Europë? Ku ka nëpunës të tillë si Petro Marko që janë deputetët: Anastas Angjeli, Nasip Naço dhe u përgjigjej krerëve të lartë të shtetit komunist se Taulant Balla. “Zëri i Popullit” nuk ishte “Borba” dhe nuk mund të Zoti Angjeli, keni fjalën. shkruante për Kosovën si “Borba”? Do të kishte Anastas Angjeli – I nderuar zoti Kryetar, një kuptim të madh insistimi për të mos e miratuar I nderuar zoti Kryeministër, aktin normativ të qeverisë nëse realisht do të Të nderuar deputetë, kishim një administratë të virtytshme, siç na e 23 vjet, një odise e tërë, si në shumë drejtime dëshmojnë shembujt e së shkuarës nga Mirash edhe për administratën publike, i bërë dhe i ribërë

343 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ligji “Për statusin e nëpunësit civil”, edhe para bazuar në rekrutimet sipas kritereve ligjore dhe zgjedhjeve të vitit 2001 mori katër vula: të BE-së, transparente. Së dyti, një administratë e aftë të Bankës Botërore, të FMN-së dhe të OSBE-së. profesionalisht, e kualifikuar dhe me përvojë, e Ligji i bërë, por administrata jo. Më në fund kemi rekrutuar në bazë të meritokracisë dhe kritereve një lajm të mirë për Shqipërinë dhe shqiptarët nga ligjore dhe jo sipas vendimeve politike, nepotike, Brukseli: progres-raporti i paraqitur për Shqipërinë farefisnore, miqësore, abuzive dhe korruptive. evidenton faktin se vendi ynë po ecën në rrugën e Së treti, një administratë e përkushtuar në integrimit europian dhe kjo dëshmohet nga fakti shërbim të administrimit dhe zbatimit të politikave se KE-ja arriti në përfundimin se Shqipëria shënoi të zhvillimit dhe të integrimit të vendit, bazuar në progres të mirë në rrugën e integrimit europian, Kushtetutë, në ligj, në dije dhe profesionalizëm, e veçanërisht me miratimin e masave të përcaktuara motivuar, e cila kontribuon. si thelbësore për dhënien e statusit të vendit Të nderuar deputetë, i theksova të gjitha këto, kandidat dhe duke vazhduar reformat e sepse qëndrimi i opozitës gjoja në emër të përcaktuara si prioritet kyç në opinionin e konsensusit, është vetëm një përpjekje e dështuar komisionit të vitit 2010. për të mbrojtur atë pjesë të administratës publike, Gjithashtu, sipas KE-së, që të mund të e cila ka zaptuar vendet e punës në kundërshtim shkojmë drejt nivelit tjetër dhe të hapen bisedimet të plotë me kriteret e mësipërme. për anëtarësim, Shqipëria duhet të përmbushë të Kjo është arsyeja që sot në këtë administratë tjera përmasa kyçe, me një fokus të veçantë në gjen shumë militantë dhe pak administratorë, reformën për administratën, shtetin ligjor dhe të shumë të korruptuar dhe pak të ndershëm, shumë drejtën themelore. të pseudo shkolluar dhe pak të mirarsimuar, Siç shihet, në krye të këtyre rekomandimeve ndërkohë që qindra dhe mijëra vetë, me përvojë është fakti se Shqipëria duhet të vijojë zbatimin e gati 20-vjeçare, mes tyre edhe ata që lindën në reformës për administratën publike, si një reformë fillim të viteve ‘90 nga prindër që ëndërronin një kyçe. Po të vëresh progres-raportin, një vëmendje Shqipëri europiane, që kanë studiuar në universitet e veçantë u është kushtuar edhe ndryshimeve të e vendit tonë dhe në vendet më të zhvilluara të bëra nga qeveria në muajin shtator, gjithnjë në Europës dhe në SHBA, të rikthyer për të kontribuar terma teknikë. Pikërisht në funksion të këtij qëllimi në zhvillimin dhe integrimin e vendit, i kanë gjetur është edhe ndërmarrja e nismës së qeverisë së dyert e mbyllura në administratën publike gjatë paraqitur përmes këtij akti normativ që ne po këtyre viteve. Një pjesë e mirë e tyre, të zhgënjyer, diskutojmë sot. Ai është në të njëjtën vijë sjelljeje të dëshpëruar dhe të lodhur, i është shtuar armatës dhe harmoni me këtë rekomandim. PS-ja dha së të papunëve, një pjesë tjetër emigracionit, duke konsensusin e plotë më 30 maj të këtij viti për belbëzuar se ky vend nuk bëhet. miratimin e këtij ligji, e ndërgjegjshme për rolin që Jo, të nderuar kolegë deputetë, dhe ju që na zbatimi i këtij ligji do të sjellë në suksesin e reformës ndiqni. Ky vend bëhet dhe ne do ta bëjmë. Do ta administrative. Sa kohë që ky akt është i bëjmë duke zhbërë jo thjesht administratën, por pashoqëruar me aktet e tjera të nevojshme duke zhbërë filozofinë e të paaftit, filozofinë e të nënligjore, ai mbetet një akt i pazbatueshëm, paditurit, filozofinë e të korruptuarit, të mbetet vetëm në letër. Kjo nuk është as serioze dallaveraxhiut, të servilit, të nepotikut. Koha e tyre dhe as e sinqertë, prandaj rivendosja në një afat tashmë ka mbaruar. Gati gjysmë shekulli të ri e zbatimit të këtij ligji, përmes aktit normativ tranzicion, me pehlivanllëqe të tilla, kur të gjithë që po diskutojmë, është i vetmi instrument për ta bëjnë sikur punojnë dhe të gjithë përfitojnë dhe bërë atë të zbatueshëm. zhvatin, është vetëm një dramë, e cila nuk mund Çfarë kërkohet të zbatohet përmes këtij të vazhdojë më. ligji dhe akteve të tij nënligjore, të pritshme për t’u Një kohë tjetër ka trokitur në Shqipëri: koha bërë brenda afatit që akti normativ ofron? Një europiane, të cilën statusi i vendit kandidat na e reformë tërësore e thellë dhe administrative, ofron, por edhe na obligon. Është koha e përmes së cilës duhet të arrihet: së pari, një administratës së dijes dhe të gjithëpërfshirjes së administratë e re apolitike, e konsoliduar dhe e meritokracisë dhe të punës, të respektimit të ligjit, stabilizuar, në shërbim të shtetit dhe ligjit dhe jo të të Kushtetutës dhe efikasitetit në punë. Këtë duam vendimeve politike. Të jetë një administratë e dhe do të bëjmë. Miratimi i këtij akti na hap rrugën

344 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ta realizojmë me sukses atë. Sigurisht që nxjerrja e tyre nuk është e Faleminderit! pakufizuar. Ajo testohet përmes disa filtrave, si Ilir Meta – Faleminderit, zoti Angjeli! formalë, por edhe thelbësorë. Praktika shqiptare Fjalën e ka deputeti Nasip Naço! ka njohur përdorimin e këtij mjeti edhe për Të njoftohen të gjithë deputetët se në orën ndërhyrje legjislative në ligjet me shumicë të 14:30 do të fillojë procesi i votimit! cilësuar. Në këtë këndvështrim, vlerësimi i cilësisë Nasip Naço – I nderuar zoti Kryetar, kushtetuese të aktit normativ është i lidhur me Të nderuar kolegë deputetë, kuptimin e elementeve, si nevoja dhe urgjenca për Shtyrja nga axhenda e miratimit të aktit nxjerrjen e aktit normativ me fuqinë e ligjit. normativ në kërkim të konsensusit të opozitës Për shqyrtimin e kësaj çështjeje duhet të tregon qartë përpjekjen e maxhorancës për të marrin përgjigje një sërë pyetjesh që lidhen me ndihmuar edhe opozitën që të gjejë rrugën e arsyes kuptimin kushtetues të termave “nevojë” dhe lidhur me domosdoshmërinë e një vendimmarrjeje “urgjencë”. Këto situata përfaqësojnë një gjendje të këtij Kuvendi, si e vetmja mundësi për të mos jo të zakonshme në jetën e vendit, ku evidentohet lejuar një vakum ligjor, që do të shkaktonte hyrja dukshëm rreziku i ardhjes së pasojave të dëmshme në fuqi e ligjit të ri, në mungesë të plotë të akteve për interesat publike. Ky rrezik dikton nevojën e nënligjore. masave të menjëhershme, por që legjislacioni Ligji është miratuar me konsensus, të cilin ne ekzistues nuk i mundëson dot. e kemi dhënë, por, që ai të zbatohet, do të duhej Nga kuptimi i përmbajtjes së nenit 101 të të hartoheshin edhe disa akte nënligjore, të cilat Kushtetutës rezulton se i përket qeverisë të bëjë ende nuk janë përgatitur. Kjo është një gjendje vlerësimin faktik dhe substancial të këtyre fakti, e cila është paralajmëruar më përpara nga elementeve. Ajo nuk mund të ndërmarrë një nismë DAP-i dhe nga drejtuesit e projektit SIGMA të BE- për nxjerrjen e një akti normativ me fuqinë e ligjit, së, bashkautorë të draftimit të këtij ligji. pa e vlerësuar më parë në rrethanat e krijuara që Ndryshimi i datës së fillimit të efekteve të ligjit kanë shkaktuar nevojë dhe urgjencë. Në rastin nuk është një praktikë e re për legjislativin shqiptar. konkret nevoja për të ndërhyrë kushtëzohet nga Për të qenë korrekt me publikun, por edhe me këto argumente. Ligji nr. 152 2013 krijon pasoja partnerët tanë ndërkombëtarë, që kanë asistuar financiare për buxhetin shtetit, të cilat nuk janë dhe asistojnë në këtë fushë, do të doja të theksoja parashikuar në ligjin nr. 1192012, datë 17. 12. 2012 faktin se praktikisht akti normativ nuk ndryshon në për buxhetin e vitit 2013. asnjë nen në përmbajtjen dhe frymën e ligjit “Për Referuar neneve 2, 3 dhe 4 të ligjit nr. 152, të nëpunësin civil”, por vetëm shtyn hyrjen në fuqi, vitit 2013, rezulton se statusi i nëpunësit civil do të për shkak të pamundësisë objektive të zbatimit të shtrihet edhe për nëpunës të tjerë të administratës, tij. E theksoj këtë, sepse gjithë këto ditë kemi të cilët nuk e gëzojnë këtë status. Numri i dëgjuar nga opozita refrenin se ligji po ndryshohet nëpunësve civilë, bazuar në skemën aktuale të për qëllime politike dhe klienteliste. strukturave të Institutit të Administratës Publike, Të nderuar kolegë deputetë, me ligjin nr. 152, 2013 rriten nga 6000 në 20000 Ndërkohë jemi përpara realitetit të mungesës punonjës. Pra, numri i nëpunësve civilë rritet me së akteve nënligjore dhe natyrës së përgjithshme më shumë se trefish dhe kjo, pa dyshim, do të të ligjit; kohës së pamjaftueshme për të bërë shoqërohej me efekte financiare, të cilat do ta rregullime sipas procesit legjislativ, nevojës për rëndonin buxhetin e shtetit. organizim institucional, efekteve financiare mbi Përfshirja në shërbimin civil do të thotë kosto buxhetin e shtetit dhe gjendjes ekonomike më të mëdha administrative për realizimin e çdo financiare. Nisur nga të gjitha këto, akti normativ aspekti, që lidhet me marrëdhëniet e punës, me thekson se ky ligj nuk mund të hynte në fuqi më 1 trajnimet, me vlerësimet e punës, lëvizjet paralele tetor 2013, ashtu siç ishte parashikuar në muajin apo ngritjen në detyrë, ashtu si edhe maj, kur maxhoranca dhe opozita e kohës e qëndrueshmëria në rastet e ristrukturimeve të miratuan atë me konsensus. institucioneve si pjesë e shërbimit civil etj. Hyrja Në bazë të nenit 101 të Kushtetutës, Këshilli në fuqi e ligjit nr. 152, datë 01.10.2013 pengonte i Ministrave ka të drejtën e nxjerrjes së këtyre Këshillin e Ministrave, si edhe institucionet e tjera, akteve rregullatore me fuqinë e ligjit. si pjesë e fushës së zbatimit të ligjit për ta vënë në

345 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

zbatim këtë ligj. Sipas dispozitave të këtij ligji, Taulant Balla – Zoti drejtues i seancës, pranimi në Shërbimin Civil, nenet 20, 24, lëvizja I nderuar zoti Kryeministër, paralele apo ngritja në detyrë, nenet 25, 32 etj. Të nderuar kolegë deputetë, kërkojnë procedura të veçanta dhe ngritjen e Në fakt, më shumë se në çdo seancë tjetër komisioneve përkatëse. parlamentare, besoj se sot do të kishte qenë e Ligji nr. 152/ 2013 është një ligj me një natyrë udhës që opozita të ishte vetë këtu prezente, për të përgjithshme, i cili kërkon domosdoshmërisht shkak se sot në ato karrige kanë qenë ulur një specifikim më të detajuar të parashikimeve dhe pjesë e madhe e atyre që qeverisën vendin në 8 proceduarve përkatëse. Referuar nenit 69 të ligjit, vjetët e shkuara, ish-kryeministri, ish-kryetarja e detajimi do të bëhet me akte nënligjore, të cilat parlamentit, ish-ministra. Do të doja që këtë debat duhet të miratohen nga Këshilli i Ministrave. Aktet ta bënim ballë për ballë me ta sot, për t’u treguar nënligjore aktualisht mungojnë, madje, puna për se çfarë kanë bërë ata në këto 8 vjet me hartimin e tyre nuk ka nisur aspak deri tani. Vetë administratën publike, nga të cilat ne kemi mësuar neni nr. 69 i ligjit 152/ 2013 parashikon një afat 3- dhe, sigurisht, duam t’i garantojmë publikut, që e 6 muaj për përgatitjen e këtyre akteve nënligjore, ndjekë sot këtë seancë, se nuk do t’i bëjmë kurrë për hyrjen në fuqi të tyre. këto gabime me administratën publike që bëri Të nderuar kolegë, qeveria, e cila u dënua me votë popullore më 23 Ligji i ri i shërbimit civil duhet të jetë një ligj i qershor të këtij viti. përgjithshëm, që përcakton parimet dhe vendos Po i filloj me radhë disa dokumente, që besoj standardet e përgjithshme të menaxhimit dhe se është hera e fundit që po i nxjerrim sot përsëri përgjegjësitë përkatëse në përputhje me parimet nga arkiva e paudhësive të qeverisë së kaluar, për themelore të hapësirës administrative europiane. t’i kujtuar publikut se si janë sjellë këta ish-ministra Detajet procedurale dhe teknike duhet të lihen me administratën publike, për të cilën sot derdhin për t’u zgjidhur nga aktet nënligjore, të cilat duhet lot krokodili, që ne duam ta mbrojmë më së fundi të sanksionojnë qartësisht mënyrën se si qeveria me një ligj të plotë, me një kuadër ligjor të plotë dhe institucionet planifikojnë të zbatojnë ligjin për vite me radhë. primar. Nevoja për një shërbim civil, profesional, U ndërrofshin maxhorancat zgjedhje pas të paanshëm dhe efikas, si edhe rëndësia e një zgjedhjesh, por të mos ketë më ashtu siç ka reforme të shërbimit civil, janë prioritetet e qeverisë ndodhur me administratën publike në 8 vjetët e shqiptare. shkuara. Ne sot jemi të inkurajuar nga propozimi i Kam këtu një letër të Kuvendit të Shqipërisë, statusit dhe jemi të qartë se rritja e kapaciteteve nga zyra e ish-kryetares së Kuvendit të Shqipërisë, për të vazhduar reformën në zhvillim të vendit dhe e cila më 19 shtator 2005 i drejtohet Ministrisë së modernizimin e ekonomisë dhe shoqërisë janë dhe Brendshme dhe i thotë: “Zonja Jozefina Topalli, do të mbeten angazhimet kryesore për përgatitjen Kryetare e Kuvendit. Shtetasi Dhimitër Velko më e Shqipërisë për asociimin në BE dhe më tej për është drejtuar dhe kërkon punë. Për këtë qëllim i anëtarësimin e saj të plotë. kërkohet Ministrisë së Brendshme të ndihmohet Të nderuar kolegë deputetë, për të punësuar zotin Dhimitër Velko në një nga Në fund të fjalës sime do të kërkoja sidomos sektorët më të rëndësishëm të Ministrisë së nga kolegët e opozitës të vijnë në sallë dhe me të Brendshme, sepse është një ndër anëtarët më të njëjtën frymë konsensusi që shoqëroi miratimin e përkushtuar të PD-së”. Xhozefina ia dërgon tij, të japin sot dakordësinë për miratimin e këtij ministrit të Brendshëm të asaj kohe për ta futur në akti normativ, i cili, përkundër çdo paragjykimi punë, sepse ishte anëtari më i përkushtuar i PD- politik, nuk bën gjë tjetër, veçse i jep ekzekutivit së. “Ai nuk ka arsim përkatës, por mundohuni ta kohën e duhur për të miratuar të gjithë paketën e sistemoni në punë.” akteve nënligjore që kërkohen për të bërë të Kam një letër tjetër këtu, e cila është më e zbatueshëm ligjin. Ligji është i barabartë për të rëndë akoma, sepse personi që e dërgon sot është gjithë. edhe President i Republikës, por nuk ka problem. Faleminderit! “12 tetor 2005, Dega e Partisë Demokratike, Ilir Meta – Faleminderit, zoti Ministër! Tiranë. Drejtuar zotit Sokol Olldashi. Ju përcjell Fjala është për deputetin Taulant Balla. propozimet e grup-seksionit nr. 6 për largimin nga

346 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

puna të punonjësve të poshtëshënuar të policisë. përsërisim në çdo komision parlamentar tashmë. Këta persona janë të majtë, të lidhur me drejtues Vjen një projektligj për një çështje të caktuar dhe të Partisë Socialiste dhe të LSI-së”. Dhe vazhdon duhet të ketë afat brenda 30 ditëve, brenda 60 lista me radhë. ditëve, brenda 90 ditëve, pra të bëhet plotësimi i Kam këtu një letër tjetër. Kjo është më e një ligji me akte nënligjore, sepse në të gjitha turpshme, sepse e ka firmosur ministri i Drejtësisë progres-raportet, të viteve 2008, 2009, 2010, 2011, i asaj kohe, zoti Aldo Bumçi, se ky i bënte këto 2012, edhe ai i djeshmi, një gjë thotë Brukseli për letrat. Përgjigje ankese për dy punonjës të ne: “Bëjnë ligje, por nuk i zbatojnë”. Këtë sëmundje administratës publike të larguar nga puna: e pati edhe ligji në fjalë, sepse ishte ligji i Saliut. “Marrëdhënia juridike e funksionarëve publikë merr Iku Saliu dhe ne do të ndryshojmë mënyrën e fund për motive politike”, e thotë ministri. Këtu kam sjelljes së qeverisë dhe të parlamentit me ligjet që pafund. Nuk besoj se kolegët e opozitës, do të miratojmë dhe, sigurisht, jemi të gatshëm përfaqësuesit e PDIU-së, që janë sot këtu në për të krijuar kushtet e ngritjes dhe forcimit të një seancë, do të kishin dëshirë t’i shikonin një për administrate publike ashtu siç e meriton Shqipëria, një. Të gjitha këto letra janë për punonjës dogane. siç e thanë edhe të gjithë kolegët e mi parafolës: Ridvanit i shkonte letra e grup-seksionit të PD-së “Shqipëria europiane meriton një administratë në Korçë dhe Ridvani thotë: “Të merrni masa për publike europiane” t’i punësuar gradualisht në sektorë të doganës dhe Faleminderit! të tatimeve”. Kështu vazhdojnë edhe të tjerat. Ilir Meta – Faleminderit, zoti Balla! Sigurisht, këto janë letra që tashmë i takojnë Fjalën e ka Kryeministri, zoti Edi Rama. së shkuarës, por ajo që thashë në fillim dhe dua ta Më pas do të shprehen kryetarët e grupeve përsëris është fakti që PD-ja, pra opozita e sotme parlamentare. duhet të ishte vet në sallë dhe të bënim një debat Edi Rama – Dua të falënderoj të gjithë ata që për të mirën e administratës publike. E mira e kontribuan në këtë pjesë të seancës, për aktin administratës publike është pikërisht në disa normativ, si dhe të nënvizoj me kënaqësi faktin që çështje që janë adresuar tek akti normativ, të cilin u fol qartë dhe në mënyrë të argumentuar, iu edhe BE-ja, jo më larg se dje, e pranoi që ishte i komunikuan publikut të gjitha arsyet ku mbështetet domosdoshëm. Realisht, akti normativ është i ky akt, pa iu vërsulur opozitës dhe pa e kthyer këtë domosdoshëm, sepse plotëson një vakum ligjor debat në një debat me frymë urrejtjeje, me frymë që krijohej nëse ligji hynte në fuqi ashtu siç ishte. mllefi, me frymë denigrimi për opozitën. Unë kam qenë deputeti që në ditën e miratimit Kjo është vija jonë e sjelljes ndaj opozitës, të projektligjit, jam ngritur, kam folur në emër të kjo është vija jonë e re e sjelljes si një qeveri e opozitës dhe kam propozuar datën 1 tetor, me lindur nga vullneti sovran për të mbyllur një herë e arsyetimin e bërë në këtë seancë që t’i lëmë kohë mirë kapitullin e keqqeverisjes, duke i ndarë qeverisë të propozojë akte nënligjore. I lamë 4 muaj shqiptarët në të mirë e në të këqinj në këtë sallë kohë qeverisë së atëhershme për të përgatitur dhe dhe duke i ndarë palët në partizanë të Brukselit propozuar akte nënligjore. Asnjë! Nuk doli asnjë apo në diversantë të SHQUP-it. vendim i Këshillit të Ministrave dhe asnjë urdhër Unë kam disa gjëra për të shtuar me shpresën që të kishte për zbatimin e projektligjit. Të gjithë se i duhen këtij debati dhe me bindjen se i duhen jemi ligjvënës, pjesa më e madhe janë këtu prej publikut. Kur e kemi marrë për herë të parë sinjalin shumë vitesh dhe e dinë mjaft mirë që një ligj e ka e alarmit për pazbatueshmërinë e ligjit në fjalë dhe vlerën zero nëse nuk bashkëshoqërohet me akte për nevojën e këtij akti normativ? E kemi marrë nënligjore. Për ligjin e nëpunësit civil, që flasim sot, kur drejtoresha e Administratës Publike (që çdo nuk ka asnjë akt nënligjor, asnjë vendim të Këshillit gjë mund të thuhet, por nuk mund të thuhet se të Ministrave, asnjë urdhër, asnjë udhëzim. përfaqësonte Partinë Socialiste, Lëvizjen Socialiste BE-ja përshëndet aktin normativ të propozuar për Integrim dhe as shumicën e re qeverisëse), nga qeveria, i cili përmbush një domosdoshmëri na ka njoftuar me shkrim të gjitha arsyet pse që lindi pas vakuumit ligjor që krijohej nëse hynte rrezikonim që në datën 1 tetor të gjendeshim në në fuqi ligji siç ishte. Sigurisht, i kërkojmë qeverisë kushtet e një vakumi absolut dhe në kushtet e që me hyrjen në fuqi të ligjit, ashtu siç është mosfunksionimit të qeverisë dhe të shtetit. formuluar akti ligjor, të vendosë afate, siç po e Menjëherë kemi kontaktuar projektin e asistencës

347 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

së BE-së (SIGMA-n), që na ka konfirmuar një për sunduar, nga ata që me votën e marrë me pahir një të gjitha arsyet e shtruara nga drejtoresha e sundojnë me idenë e gjithëpushtetshmërisë. Kjo Administratës Publike të këtij vendi. është e vërteta e gjithë kësaj kohe, dhe kjo do të Në këto kushte jemi ulur dhe kemi nisur punën jetë përsëri e vërteta e gjithë kohës në vijim. me ekspertizë dhe me vullnetin e mirë që në këtë Sot, deputetët e Partisë Demokratike nuk janë proces të përfshijmë edhe opozitën. Ky akt në sallë, por sot nuk ka një demokrat të vetëm në normativ nuk ka lidhje me prishje të asnjë gjithë Shqipërinë që të ndihet i lënduar, siç janë konsensusi, por është shprehje e përgjegjshmërisë lënduar socialistët dhe siç është lënduar një popull dhe e përgjegjësisë së qeverisë dhe të kësaj i tërë nga 1001 shpifje, sharje, denigrime në çdo shumice të re; është e përgjegjshmërisë për t’i dalë seancë ndaj opozitës së deridjeshme. Sepse për përpara vakumit absolut, ku do të gjendeshim dhe ne, edhe pse nuk është këtu, Partia Demokratike e përgjegjësisë për ta udhëhequr këtë vend në është opozita më e madhe e këtij vendi dhe nuk rrugën e duhur. është as antishqiptare, as antieuropiane, as Kush flet për prishje konsensusi dhe kush antiçfarëdo gjëje qoftë, përveçse është në rrugën kërkon konsensus abstrakt, nuk duhet ta harrojë e saj, të cilën e ka zgjedhur me të drejtën e vet. për asnjë çast se kjo shumicë gëzon fuqinë Për ne është e gabuar, për ta është e drejtë, ata konsensuale që jep Kushtetuta e Republikës së vendosin, populli gjykon. Shqipërisë me plot 84 vota. Nuk besoj se gjej Nga ana tjetër, dua ta rinënvizoj për të gjithë mosdakordësi në asnjë mendje të arsyeshme nëse ata që besojnë te konsensusi si një mekanizëm them se po t’i kishte 84 vota shumica e absurd, se për ne konsensusi është nevojë, por deridjeshme, do të kishim parë shumë më keq se nuk është domosdoshmëri. Ne jemi këtu për të ç’pamë, kur për vite të tëra nuk e pamë asnjëherë dëgjuar, kemi kërkuar të dëgjojmë, nuk kemi të shtrirë sinqerisht dorën e bashkëpunimit, por mundur të dëgjojmë, sepse nuk kanë dëshiruar të vetëm në kushtet detyruese të mungesës së flasin. Kanë zgjedhur ta bëjnë këtë nga barrikadat votave dhe kur asnjëherë nuk e pamë ish- e tribunave mediatike, por ai nuk është dialog. Ama kryeministrin e vendit të kërkonte dialog pa kushte. ne jemi këtu për të udhëhequr dhe ne do të E pra, këtu është vendi për të numëruar ftesat udhëheqim pa humbur asnjë minutë të kohës këtij e njëpasnjëshme të bëra nga një grup i posaçëm i vendi në pritje të cilitdo konsensusi. Ne e kemi bërë ngritur nga qeveria për dialog me opozitën, në të qartë për të gjithë atë që kemi lexuar qartë nga përbërjen e të cilit ishin zëvendëskryeministri, vota e 23 qershorit. Shqiptarët kanë vendosur të ministri i Marrëdhënies me Parlamentin, ministrja na japin një votë për të mos na lënë asnjë alibi. e Integrimit dhe ministrja përgjegjëse për Nuk na kanë dhënë një mandat të thjeshtë, por na Administratën Publike. 4 anëtarët e qeverisë, nuk kanë dhënë mandatin më të fortë që një shumicë e teproj po të them, u janë lutur përfaqësuesve të ka pasur qysh prej vitit 1992, që nesër të na opozitës së sotme dhe të gjitha grupeve opozitare, kërkojnë llogari një për një. që të uleshin për të biseduar. Ata kanë pasur vetëm Në kërkesën e tyre të llogarisë nesër ne nuk një përgjigje pozitive dhe kanë mundur të bëjnë mund të justifikohemi me asnjë minutë të humbur vetëm një bashkëbisedim me partinë që gjendet pse opozita nuk donte të dëgjonte, pse opozita nuk edhe sot këtu në sallë, me PDIU-në, dhe unë i donte të dialogonte, pse opozita nuk donte të falënderoj, edhe pse nuk e kuptoj votën e tyre votonte, pse opozita nuk donte të vinte në kundër. Parlament. Këto janë të gjitha zgjedhje sovrane të Të gjithë të tjerët kanë refuzuar në mënyrë opozitës. Ndërkohë që zgjedhja sovrane e popullit absurde bashkëbisedimin, ashtu sikundër le të sovran është tjetër. Populli sovran ka vendosur të kërkojmë në arkivin e 8 vjetëve të qeverisjes së na japë këtë mandat për të mos na lënë asnjë shteg mëparshme një ftesë të vetme me shkrim, nga ku t’i shpëtojmë kërkesës ulëritëse të këtij publikisht, të kryeministrit të deridjeshëm për vendi për drejtësi, nga ku t’i shpëtojmë kërkesës kryetarin e opozitës dhe për drejtuesit e tjerë të ulëritëse të këtij vendi për rimëkëmbje ekonomike, opozitës për të kërkuar asgjë tjetër, përveç nga ku t’i shpëtojmë kërkesës ulëritëse të këtij dialogut! Asgjë tjetër përveç atij instrumenti që vendi për një administratë në shërbim të qytetarëve ndan demokracinë dhe barbarinë, që ndan ata që të këtij vendi, dhe jo për një administratë që është qeverisin me vetëdijen, se nuk janë aty për të vegël e pushtetarëve në këtë vend.

348 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Ndryshimi mes nesh dhe atyre që deri dje që kemi dy ministri më shumë, kemi edhe dy ishin në vendin ku jemi ne sot është se ata ishin ministra më shumë të shtetit, kemi reduktuar kostot në pushtet, ne jemi në qeverisje. Ky është një e qeverisë me 15 për qind, kemi hequr hallkat e ndryshim shumë i madh kulturor, politik dhe tepërta në menaxhim, kemi hequr struktura, që nuk thelbësor për natyrën e bashkëjetesës në një vend. janë të lidhura me njëra-tjetrën, por që i Ndërkohë, lejomëni të shtoj se është e drejta mbivendosen njëra-tjetrës dhe kemi vënë e çdo opozite që të mbështetet në vlera dhe në shërbimin ndaj qytetarëve në qendër të të gjithë parime, të cilat shpesh herë mund të mjegullohen procesit të ristrukturimit të nivelit të parë të edhe nga natyra burokratike e integrimit edhe nga qeverisë. natyra burokratike e marrëdhënieve me botën. Por Sikur të mos kishim dy ministri të reja, ku një në këtë rast është krejt e qartë, është më e qartë numër i caktuar funksionesh janë të detyrueshme, se në shumë e shumë raste të tjera, kur edhe e sot me një qeveri “më të madhe” për nga numri i vërteta më e kthjellët ha diskutim, se ky akt ministrive dhe ministrave do të kishim 20 për qind normativ ka të gjithë mirëkuptimin e Bashkimit më pak shpenzime, por, gjithsesi, do të kemi 15 Europian, në emër të të cilit gabimisht flet opozita, për qind më pak shpenzime. Në këtë strukturë kemi e cila mungon këtu sot në sallë, çka do të thotë se disa risi shumë të rëndësishme, risi që do t’i për ne ky proces është sprova më e madhe shërbejnë cilësisë së qeverisjes, do t’i shërbejnë europianizuese e këtij vendi. qytetarit shqiptar dhe dinjitetit të këtij vendi. Do të Unë nuk e di se për çfarë do të mbahet mend shpenzojmë (së paku në fazën e parë, sepse unë kjo shumicë në ditën kur do të bëhen të gjitha besoj se do të ketë dhe një fazë të dytë për llogaritë, por di një gjë, që, nëse kjo shumicë nuk shkurtime të tjera) 15 për qind më pak nga paratë do të mbahet dot mend se arriti të ndërtojë një e shqiptarëve, duke krijuar: administratë në shërbim të qytetarit, gjithçka tjetër Së pari, një rrjet kombëtar antikorrupsion me do të jetë shumë relative dhe lehtësisht e një koordinator masash parandaluese harrueshme në kohë, sepse, tek e fundit, ajo çka antikorrupsion në çdo ministri dhe me koordinatorin na mban sot ende kaq larg Europës, ajo çka sot kombëtar antikorrupsion që është ministri i mban larg shumë forca, shumë burime, shumë Çështjeve Vendore; energji ndërtuese që mund të drejtohen nga Së dyti, kemi fuqizuar kapacitetet integruese Shqipëria, është në krye të herës mungesa e një dhe kemi krijuar kushte që të përfitojmë realisht administrate të besueshme, që shërben në nga programet e asistencës nga Bashkimi funksion të të gjithë atyre vlerave dhe parimeve të Europian duke lidhur bashkë ministritë, shkruara më së miri në Kushtetutën e këtij vendi, Kryeministrinë dhe duke fuqizuar veçanërisht që, le ta themi sot e gjithë ditën, është një libër i Ministrinë e Integrimit Europian, me një rritje 20 shkelur me këmbë për vite e vite të tëra. për qind; Më lejoni tani t’ju jap vetëm një pjesë të vogël Së treti, kemi ndërtuar në gjithë strukturën e të rezultateve të deritanishme të faktit se ligji ka re të qeverisë një model planifikimi dhe menaxhimi hyrë në fuqi, por nuk i ka filluar efektet e veta, që strategjik tërësisht të munguar dhe një skemë do të thotë se ndërkohë ne kemi punuar ditë e natë financimi në bazë të rezultateve; intensivisht për një ristrukturim të nivelit të parë të Së katërti, jo vetëm në Kryeministri, por në qeverisjes nga Kryeministria tek të gjitha ministritë, çdo ministri do të ngrihet Njësia e Jetësimit të duke pasur parasysh edhe faktin se kemi një Prioriteteve, e cila do të jetë një njësi speciale e kompozim tjetër të qeverisë dhe kemi dy ministri ngarkuar për të ndjekur gjithë ecurinë e vendimeve të reja, të cilat sot nuk do të ngriheshin dot në rast dhe të urdhrave që kanë të bëjnë me prioritetet; se ne nuk do të kishim shtyrë efektet e këtij ligji, Së pesti, të krijojmë Rrjetin Kombëtar të që e përsëris, ka hyrë në fuqi në bazë të Inovacionit dhe të Teknologjisë së Informacionit konsensusit me të cilin është votuar. Kemi bërë duke pasur një nyje të këtij rrjeti në çdo ministri, një premtim solemn të gjithë bashkë për një nën koordinimin e ministres, dhe duke e kthyer qeverisje eficiente dhe transparente dhe për një gjithë këtë rrjet në bërthamën strategjike të qasje inovative në mënyrë që të transformojmë zhvillimit në këtë sektor; gjithë procesin qeverisës. Së fundi, kemi shtuar platformën e redaktorit E pra, sot unë mund t’ju them se ndërkohë gjuhësor në nivelin e parë të qeverisjes për të

349 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

shpëtuar gjuhën shqipe, e cila është në përpëlitjet turrej për të mbushur veshët e miqve dhe e fundit, për të shpëtuar germat e gjuhës shqipe, partnerëve të këtij vendi me “çfarë e keqe i kishte janë një specie në zhdukje: “ë-ja” dhe “ç-ja”, që rënë në kokë Shqipërisë, që kishte opozitën nëpër mund të duken gjëra të vogla në një vend ku këmbë”. Sot jemi në një raport komplet tjetër: nga gllabërohen pasuri kombëtare me një të rënë të 71% punët e jashtme kanë shkuar 61% dhe nga lapsit dhe jo më dy pika mbi një “e” të shkretë. 21% integrimi ka shkuar në 39%. Flasim gjithmonë Por jo vetëm kaq. Numri total i punonjësve në në nivelin e ministrive. qeverinë e deridjeshme, flas gjithmonë në Sundimi i ligjit. Kryeministri dhe në ministri, tani do të zbresim më Cili është sundimi i ligjit? Në këtë lloj poshtë, për të bërë shkurtime të tjera, nga 2162 mejhaneje, ku koburja ka zënë vendin e mikrofonit që ishte do të shkojë në 1834. Shkurtimet nuk janë dhe ku në vend të këngëtarit është killeri i radhës pjellë e thjeshtë dhe vetëm e idesë “hajde të në çdo lokal, deri dje ishte 63% punët e shkurtojmë”. Jo! Shkurtimet janë të balancuara dhe brendshme, vetëm 37% drejtësia. Sot kemi një në funksion të prioriteteve, që do të thotë se, nëse përmbysje të raportit: vetëm 58% punët e në një pjesë të strukturës së qeverisë kemi brendshme dhe 42% drejtësia. Flasim gjithmonë shkurtime drastike në burokraci, kemi shkurtime në nivel ministrish. Flasim në atë nivel që çoi në drastike në funksion të luftës ndaj parazitizmit që një reduktim drastik të frymorëve, në atë folenë e thith para publike, në një pjesë tjetër kemi rritje në konviktit të dikurshëm të deputetëve, që ishin bërë funksion të prioriteteve. 800 e ca njerëz, Drejtoria e Përgjithshme e Më lejoni t’ju jap pak pamje. Në qeverinë Policisë. Ndërkohë që njerëzit vriteshin rrugëve, paraardhëse, 25% e punonjësve të lidhur me duhej një orë që të mbërrinte policia. Kjo ka ekonominë punonin në financë dhe vetëm 10% ndryshuar! Në zyra do të rrinë pak më shumë se ishin të lidhur me zhvillimin ekonomik dhe me 200 njerëz, ndërkohë që të gjitha forcat do të energjinë, përkatësisht si një nga prioritetet shkojnë pranë qytetarëve, atje në terren. themelore të zhvillimit të këtij vendi. Sot kemi një Kjo është reforma jonë dhe është vetëm faza ridimensionim të këtyre raporteve; kemi 21% të e parë, vetëm në vijën e parë. Po ashtu ka punonjësve që do t’i dedikohen financës dhe kemi ndryshuar rrënjësisht struktura e Kryeministrisë, respektivisht plus 14% që do t’i dedikohen zhvillimit nga një kryeministër me 24 këshilltarë dhe me një ekonomik dhe energjisë si prioritet. Po ashtu kemi kabinet mbi 30 veta, do të kalojmë në një bërë një ulje shumë shembullore në nivelin e parë, Kryeministri, ku kabineti është vetëm 13 veta, plus kur vjen puna për shërbime publike, për t’i çuar një, Kryeministri, dhe ku pjesa tjetër do të jetë e shërbimet publike te qytetarët dhe jo për të mjelë angazhuar drejtpërdrejt me reformat, me ndjekjen qytetarët në emër të shërbimeve publike. Kështu e punëve, me ndjekjen e fatit të investimeve të që ministritë e linjës së shërbimeve, të gjitha huaja, me ndjekjen e fatit të njerëzve në shkurtohen drastikisht. Ndërkohë, linja e administratën publike e me radhë. shërbimeve drejtpërdrejt me qytetarin, në arsim, Ndërsa kur vijmë te pjesa tjetër, te pjesa që në shëndetësi, në mirëqenie sociale, forcohet aty ka të bëjë me kush po flet e çfarë po na thotë në ku qytetari e kërkon shërbimin. mbrojtje të administratës dhe të nëpunësit civil, Edhe një e dhënë tjetër. Flasim për integrimin atëherë kjo vërtet i kalon kufijtë e atij durimi që evropian. Është për të ulur kokën me turp, kur përmban edhe gazin e madh që thoshte Faik dëgjon se çfarë komentesh kanë partnerët tanë Konica: “Atë të papërmbajturin gaz që të rrëmben lidhur me aftësinë tonë që integrimin ta kalojmë kur shikon shqiptarë që i bien gjoksit për atë që nga një propagandë e përditshme antiopozitare në nuk janë dhe kërkojnë nga ty atë që kurrë nuk e një instrument për të projektuar të nesërmen, duke kanë bërë për veten e tyre.” thithur fonde nga Bashkimi Evropian. Deri dje Mjafton t’ju them se sot gjendemi vetëm raporti punë të jashtme dhe integrim ishte: 71% përpara fillimit të auditimit të tatimeve të Shqipërisë. punë të jashtme, 29% integrimi. Punët e jashtme Ndërkohë që ky vend dhe ky popull është sot i ishin përqendruar tek telegramet urgjente se kush ngërthyer nga litari i një krize ekonomike, që ka në është sharja e radhës për kryetarin opozitës dhe bazën e vet borxhet dhe një pjesë e rëndësishme për opozitën. E gjithë tufa e trupit diplomatik, tufa e borxheve lidhen me TVSH-në, Tatimin mbi Vlerën e kushërinjve, e dhëndurëve, e nuseve, e mbesave e Shtuar të parimbursuar, ndaj kompanive që kanë

350 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

bërë punë dhe që i kanë shërbyer këtij vendi, falë morën urdhrin për operacionin “Fund i Marrëzisë”, kontratave. Çfarë na del përpara? Na dalin përpara menjëherë rendën të lajmërojnë kriminelët: Ikni se miliona rimbursime TVSH-je për kompani po vijmë. fantazmë, që nuk ekzistojnë, rimbursime TVSH-je Për çfarë administrate flasim? Për cilën të bëra deri ditën e fundit. Evropë flasim? Në cilin vend të Evropës mund të Ashtu sikundër, më 30 shtator, Qeveria imagjinohen, e jo më të ndodhin këto?! Sigurisht, emëron drejtorin e ri të ALUIZNI-t dhe më 1 tetor, nuk ka asnjë rrugë tjetër përveç shkrirjes së gjithë drejtori i vjetër i ALUIZNI-t merr me kontratë më zinxhirit të Policisë Kriminale, marrjes në hetim një shumë se 200 të tjerë, të 200-tët të marrë nga një të të gjithë atyre që kanë shërbyer në arbitrarisht! Dhe çfarë ndodh? Ende më Policinë Kriminale dhe ndarjes së të njomit me të interesante. Në rast se shohim punonjësit e thatin, duke ndarë ata që janë të pafajshëm për t’i deritanishëm me kontratë të ALUIZNI-t , jo këta të riintegruar dhe ata që janë të fajshëm për t’ia çuar shtuarit në fund, dhe ata me emërim të prokurorisë. E njëjta gjë është për tatimet, e njëjta përhershëm, gjejmë që inxhinierët janë me gjë për doganat, e njëjta gjë për spitalet, e njëjta kontratë, kurse blegtorët, muzikantët, mësuesit e gjë për arsimin. Sot e gjithë ditën vazhdojnë të fizkulturës e me radhë, profesione pa asnjë lidhje merren para për të futur në punë mësues, për t’i me territorin në kuptimin e truallit, pa asnjë lidhje rrjepur deri në sekondën e fundit. Ndërkohë që me ndërtimin në kuptimin inxhinierik, janë aty, që drejtori i arsimit në një qark, i thotë ministres së të gjithë. Po kështu, edhe doganat. Kemi sot Arsimit: “Zonja Ministre, para se të na kërkoni realizimin e të ardhurave më të ulëtin në historinë llogari, mos harroni që ne kemi ndërtuar rrugë”. e këtij vendi, në raport me parashikimet, pas vitit Kur ministrja i thotë: “Pse drejtoria arsimore ka 1997. Pse? Sepse kemi një administratë ekselence pasur objektiv të punës së vet ndërtimin e rrugëve? që është në rrezik, apo sepse kemi një administratë “Drejtoria Arsimore është pjesë krenare e Partisë përgjithësisht në tatime e dogana të vetëdijshme Demokratike”, - i përgjigjet drejtori i arsimit të që është aty, për arsye që nuk kanë lidhje fare me qarkut. Çfarë duhet të bëjmë ne me këta?! shërbimin tatimor e doganor, por kanë lidhje me Është ky momenti për të thënë edhe njëherë shërbimet ndaj partisë? Qysh prej 23 qershorit i tjetër se asnjë drejtor shkolle, asnjë drejtore janë turrur parave që duhet t’i shkojnë këtij populli shkolle, që është në krye të shkollës falë aftësive dhe vazhdojnë edhe sot, me shpresën që çdo ditë, të veta, falë meritës së vet dhe që gëzon edhe një ditë, edhe një orë t’u sjellë edhe më mbështetjen dhe respektin e komunitetit, jo vetëm shumë para. Apo policia? Për çfarë flasim. Krimi që nuk do të cenohet, por përkundrazi, nuk duhet ekonomik është i veshur me uniformën blu, i kthyer të ndjehet për asnjë moment përveçse krenar dhe në një strukturë në bashkëpunim dhe sinergji me krenare për punën që bën dhe do të ketë gjithë aktivitetin kriminal ekonomik. Ky është fakt! mbështetjen dhe respektin tonë. Por ama, nuk Çfarë duhet tjetër për t’i thënë një inspektori shkohet në Evropë dhe nuk ndërtohet Evropa në të krimeve apo një punonjësi të tatimeve, se cila shkollat tona në qoftë se ne mbyllim sytë duke është puna që ke bërë, në qoftë se m’u përpara lejuar që të na dalin përpara në të ardhmen dhe të hundës tënde xhirojnë ruletat pa licencë? Cila përsëritet historia e drejtorëve dhe e drejtoreve, është puna që ke bërë në qoftë se para hundës që i mbyllnin shkollat për të shkuar bashkë me të tënde hapen zinxhirë kazinosh dhe mbyllen gjithë fëmijët dhe për të duartrokitur Kryeministrin. dyqane ushqimesh? Nga një anë, dyqanet e Sigurisht që Shqipëria nuk ka më një ushqimeve vuajnë padrejtësinë ekstreme të Kryeministër për ta duartrokitur nëpër oborret e standardit të dyfishtë, kush është në dyqan duhet shkollave për fjalimet kundër opozitës. Nuk ka më t’i paguajë të gjitha, kush është në rrugë nuk as një shumicë qeverisëse që do t’i përdorë paguan asgjë dhe, nga ana tjetër, ata që i blejnë nxënësit si kope për të mbushur sheshet. Madje zinxhirë këto mjedise mes lagjeve, që shkatërrojnë nuk ka më as një qeveri, që do të ngrejë tribuna, përditë jetë prindërish, burrash, të cilët edhe do të paguajë këngëtarë, në pritje të ardhjes së ndihmën ekonomike shkojnë dhe e lënë në ruletë, Kryeministrit, i cili do të mbajë fjalimin e madh të jetë fëmijësh, që në vend që të shkojnë në shkollë, çlirimit të radhës nga opozita, në çdo stacion që shkojnë në kazino, kanë mbështetjen e Policisë marrim një certifikatë në Bruksel. Certifikatat e Kriminale, të atyre shefave të Krimit, që sapo Brukselit janë gjëja e fundit që ne duhet të na

351 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

interesojë përpara ndërtimit të Shqipërisë tregojë, jo pas 6 vjetësh, por pas 6 muajsh, se ky evropiane këtu çdo ditë. Ato, në fund të fundit, akt normativ do të vlejë për të pasur një forcë ad- thjesht reflektojnë atë që ne jemi, atë që ne kemi ministrative në nivelin e parë të qeverisjes dhe në bërë dhe atë që ne tregojmë se jemi në gjendje ta nivelin e atyre shërbimeve, që ligji, i cili ka hyrë në bëjmë, asgjë më shumë. Ne nuk kemi ardhur në fuqi dhe që i shtrin efektet pas 6 muajsh, qeveri që t’u rrokanisim kokën shqiptarëve çdo ditë parashikon se ata do të bëhen pjesë e nëpunësit duke thënë: integrimi, integrimi, integrimi, por kemi publik, do të jenë krenaria e mandatit tonë dhe ardhur këtu që ta bëjmë realitet integrimin, duke u prova më shembullore e faktit se ne nuk jemi këtu dhënë mundësi shqiptarëve t’u shërbehet si në për të çuar letra, as Kryetari i Kuvendit, as Europë dhe duke u dhënë mundësi njerëzve që të Kryeministri dhe as ministrat, duke thënë: hiqini shërbejnë në administratën e këtij shteti, nga puna ata që janë të zotët dhe hajde të fusim pavarësisht se mund të mos kenë kushëri asnjë në punë kushërinjtë tanë. Gjëja që zoti Balla nuk e deputet, pavarësisht se mund të mos kenë lidhje tha është se këto letra, përgjithësisht, me asnjë parti dhe mbas këtij risktukturimi, që nga karakterizohen edhe nga diçka që nuk e shkruajnë, Kryeministria dhe çdo ministri, do të fillojnë përveç asaj “anëtar i përkushtuar i PD-së”, mungon konkurset e hapura për të gjithë. edhe shprehja “anëtar i devotshëm i fisit tim”. Në Kryeministri dhe në ministritë e këtij vendi, Faleminderit! synimi ynë është të kemi ajkën e gjithë njerëzve të Ilir Meta – Faleminderit, zoti Kryeministër! shkolluar, njerëzve të përgatitur që duan t’i Fillojmë me shprehjen e grupeve shërbejnë këtij vendi dhe që në momentin e dhënë parlamentare. tregojnë se janë më të aftë se të tjerët. Patjetër. Fjalën e ka kryetari i Grupit Parlamentar të Çfarë do t’u themi atyre të rejave dhe të rinjve që PDIU-së, zoti Shpëtim Idrizi. vijnë nga Greqia, pasi familjet e tyre kanë Shpëtim Idrizi – I nderuar zoti Kryetar, sakrifikuar gjithë jetën për t’i çuar në shkollë e për Të nderuar kolegë deputetë, t’i bërë të shkëlqyer në universitete, kur këtu janë Në fakt, ne kemi qenë gjatë gjithë kohës të gjithë të papunë? Pse duhet të rrinë pa punë dëshmitarë se si maxhorancat arrogante e fillojnë ata? Pse të mos e kenë ata një shans që të shkojnë zakonisht duke treguar letrat e paraardhësve dhe e të konkurrojnë? Pse duhet që ripërtëritja e gjithë e përfundojnë duke bërë letra vetë. sistemit tonë tatimor e doganor të mos bazohet Unë uroj shumë që të gjitha këto që tha zoti tek ata njerëz dhe te shumë të tjerë, që janë gati t’i Kryeministër ta shoqërojnë deri në fund këtë shërbejnë këtij vendi, por që nuk vijnë, sepse nuk maxhorancë, ashtu siç dua të shpresoj. I them zotit besojnë se mund të kapërcejnë farefisin e një Taulant Balla, që shpresoj shumë që në fund të deputeti, se mund të kapërcejnë ato letrat që lexoi mandatit të mos nderoni vetëm siglat e partive këtu zoti Balla? nëpër letra. Nuk besoj se këtu mund të ketë meritokraci. Gjithsesi, unë jam këtu për ta refuzuar Për këtë jemi votuar nga 1 milion njerëz. Kjo është kategorikisht përqasjen e etiketimit të kolegëve, gjëja që do të bëjmë me vendosmëri deri në fund. të cilët nuk janë në sallë. Ne duam të marrim fjalë të mira. Duam të marrim Këtu ishte kryetari i grupit parlamentar të certifikatat përkatëse nga Brukseli. Duam t’i marrim Partisë Demokratike, i cili e tha qartë qëndrimin e ato bazuar në rritjen e Shqipërisë europiane. Duam asaj partie. Ne jemi këtu si pjesë e opozitës për të t’i marrim ato në emër të të gjithë atyre që do të thënë qëndrimin tonë. jenë mishërimi i fjalëve tona, që do të jenë Në fakt, unë kam një pyetje për gjithsecilin. mishërimi i reformave tona, që do të jenë fakti Sigurisht, edhe për veten time, sot. Besoj se kjo konkret në numra, në njerëz, i të vërtetës se ne pyetje na mundon të gjithëve: a është normale dhe jemi këtu për t’u hapur rrugë talenteve, për t’i hapur e denjë kjo sallë sot, pikërisht, një ditë pasi rrugë meritës, për t’u hapur rrugë aftësive, jo për Komisioni Europian ka bërë rekomandimin për të rrëmbyer edhe pjesën e fundit që i ka mbetur marrjen e statusit të vendit kandidat për në BE? pasurisë së këtij vendi, dhe as për të zëvendësuar Njëzet e tre vjet më parë studentët shqiptarë ata që ikën, një çetë me një çetë tjetër. u ngritën në një lëvizje të madhe dhe historike Ky është akti normativ, në të cilin janë të kundër diktaturës komuniste dhe e rrëzuan atë me përmbledhura të gjitha këto që thashë. Koha do ta thirrjen: “E duam Shqipërinë si gjithë Europa”. Sot,

352 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

pas 23 vjetësh, bilanci i shpresës dhe i pritshmërisë faktin se shqiptarët kanë 23 vjet që na japin shansin popullore nga ne politikanët është pothuajse duke na votëbesuar, po ashtu dhe BE-ja ka 3 vjet dramatik. Dështuam që të ecnim me ritmin e që na fton në gjirin e vet krejt pa kushte. ëndrrës dhe dëshirës popullore për të ndërtuar Ato që rëndom këtu janë konsideruar si 12 demokracinë, lirinë, shtetin e së drejtës dhe një kushte në sqeprrahjet e politikës shqiptare, kanë shoqëri solidare dhe humane. Dështuam që t’i qenë 12 prioritete që ne si klasë politike shqiptare udhëheqim shqiptarët në një proces dinamik e të duhet t’i plotësonim jo vetëm si 12 prioritete, por përgjegjshëm, që respekton dhe përputhet në radhë të parë si 12 arritjet tona. E përsëris: jo plotësisht me vullnetin e tyre për t’u integruar në kushte të BE-së, por prioritete për arritjet tona për BE. Dështuam mbi të gjitha që të ndërtojmë më të mirën e të gjithë shqiptarëve. Ja ku jemi kulturën e dialogut, konsensusit, bashkërendimit mbledhur sot në këtë Kuvend, një ditë pasi dhe gjithëpërfshirjes, si elemente të rëndësishme Komisioni Europian ka bërë rekomandimin e tij të të ushtrimit të detyrave tona, si politikanë të tretë që Shqipëria të marrë statusin e vendit votëbesuar nga qytetarët tanë për të qenë të kandidat. Fatkeqësisht, jemi përsëri të ndarë, përgjegjshëm, llogaridhënës dhe transparentë. përsëri në garën për meritën apo dëmin e radhës, Njëzet e tre vjet pas lëvizjes studentore të dhjetorit përsëri në papërgjegjshmërinë totale, e cila ’90, ne jemi këtu përsëri në zgrip të një ndarjeje të rrezikon të na shndërrojë në procesin e integrimit madhe, konfliktit të radhës, mosmarrëveshjes së europian të Shqipërisë, ne politikanëve në cikluar dhe ricikluar pa pushim. ngadalësues të qëllimshëm, në rastin më të keq, Në këtë rrëfim të sinqertë, ashtu siç unë e ose ngadalësues nga paaftësia në rastin më të mendoj, nuk dëshiroj të them se nuk janë bërë mirë. Tre prioritetet e fundit që u përmbushën me gjëra të mira në këta 23 vjet. Përkundrazi, kemi konsensus nga politika shqiptare, ndërmjet tyre arritur shumë. Shqipëria është transformuar, duke dhe ligji “Për nëpunësin dhe shërbimin civil”, janë u bërë një vend me ligje dhe Kushtetutën e një pjesë e kësaj. vendi demokratik, që me të drejtë aspiron Sot, një ditë pas rekomandimit të Komisionit integrimin europian. Europian që Shqipëria të marrë statusin e vendit Kemi transformuar institucionet, kandidat, ne jemi në Kuvend për të zhbërë atë infrastrukturën, ritmin dhe arsyetimin e zhvillimit konsensus që me aq mund e kohë humbjeje u dha ekonomik. Jemi anëtarësuar në NATO dhe tashmë në 30 majin që shkoi. jemi vetëm një hap pranë marrjes së statusit të Akti normativ i qeverisë mund të ketë të gjithë vendit kandidat për në BE. Por, nëse ia kemi dalë dëshirën e mirë për të korrektuar nevojat e mbanë të ndërtojmë një ngrehinë të mirë, që mund ndërhyrjeve teknike në ligj dhe plotësimin me aktet të bëhet akoma më e mirë për shtetin dhe e nevojshme nënligjore, të cilat qartësisht shoqërinë tonë, dështimet tona kanë devijuar, mungojnë, por ka ardhur në Kuvend, si fryt i punës tjetërsuar dhe në të gjitha këto arritje, ne nuk mund dhe kulturës së gabuar që na ka ndarë në këta 23 të mos vlerësojmë atë çka në mënyrë reciproke vjet. dhe ciklike kemi bërë, si opozitë dhe si Ky akt normativ ka ardhur si akt i faktit të kryer. maxhorancë. Të gjithë e dimë se konsensusi për faktin e kryer Në këta 23 vjet ata që kanë qenë në pushtet është një mision i pamundur. Shqipëria ka nevojë kanë rendur më shumë drejt partitizimit të për ligje të mira, por, mbi të gjitha, ka nevojë për çështjeve, zgjidhjeve, sukseseve dhe arritjeve, apo kulturën e drejtë të përfilljes dhe respektin ndaj partitë e palët që janë ndarë në krahun e kundërt. njëri-tjetrit, në mënyrë që të kemi mundësi të Në të njëjtën mënyrë kanë vepruar edhe ata që dialogojmë, të bashkërendojmë dhe të kanë qenë në opozitë, duke ndërtuar si kauzë gjithëpërfshihemi. Kultura e gabuar, që na ka ndarë partiake mohimin dhe asgjësimin e arritjeve dhe në këta 23 vjet, është kultura e tiranisë së sukseseve të palës tjetër. mospërfilljes. Sot, ky akt normativ vjen pikërisht si Kemi ecur, të nderuar kolegë deputetë, si dy konfirmues i saj, që ka në themel të veprimtarisë shoqëri të ndara, ndaj dhe kemi ecur kaq ngadalë. së vet politika shqiptare, ku shumicat zhbëjnë atë Kjo është edhe arsyeja se pse unë them që 23 që bën paraardhësi, ndërsa opozita mohon dhe vjet janë shumë për të bërë kaq pak për vendin refuzon gjithçka dhe në çdo mënyrë. dhe për qytetarët tanë, duke menduar këtu edhe Ne, si parti për Drejtësi, Integrim dhe Unitet e

353 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

refuzojmë këtë politikë të dasive, të ndarjeve dhe Shqipërisë, zotit Ditmir Bushati, për qëndrimin ecejakeve, rendjeve si shumica fitimtare kundër profesional, realist dhe dinjitoz që mbajti për pakicave humbëse, apo si pakica të dëshpëruara çështjen çame gjatë konferencës për shtyp me kundër shumicave të pamerituara. ministrin e Jashtëm të Greqisë, por theksojmë se Fituesit dhe humbësit në demokraci ky është është vetëm hapi i parë, që dëshmon përcaktohen nga vota e shqiptarëve dhe duhet t’u pozitivitet dhe mirëbesim. Ne, 5 deputetët e PDIU- jenë besnikë interesave, vullnetit dhe qëllimeve të së jemi këtu në Kuvend për t’i kujtuar qeverisë shqiptarëve si tërësi. Shqipëria sot ka socialistë shqiptare, Kryeministrit Rama, ministrit të Jashtëm, për rilindje. Ka socialistë për integrim. Ka zotit Bushati, të gjithë drejtuesve të institucioneve demokratë, republikanë, monarkistë, por ne si kushtetuese, si dhe të gjithë liderëve politikë PDIU besojmë se ka edhe një domen të shqiptarë në pozitë dhe në opozitë se tashmë pas rëndësishëm përbashkues midis nesh, i cili është botimit në Fletoren Zyrtare rezoluta për çështjen domeni kombëtarist. çame e ka shndërruar atë nga një çështje të një Partia për Drejtësi, Integrim dhe Unitet është komuniteti të klasës politike, fatmirësisht me në këtë domen, që synon të inkurajojë të gjithë qëndrimin realist të qeverisë shqiptare, në një liderët politikë shqiptarë, të gjitha palët politike që çështje shtetërore. Pikërisht kjo ka qenë ajo që na të gjejnë prehje te domeni i cili na përbashkon dhe munguar, një politikë e jashtme dinjitoze dhe me që është kombëtarizmi. Vetëm aty do të bëhemi reciprocitet. Sigurisht që rezoluta e Kuvendit të më të mirë, më të drejtë, më humanë, më solidarë, Shqipërisë për çështjen çame shtron detyra dhe më të përgjegjshëm, më llogaridhënës dhe më përcaktime të qarta se çfarë qëndrimesh dhe transparentë. veprimesh duhet të kryejë e të ndërmarrë shteti Ne, pesë deputetët e PDIU-së kemi ardhur dhe qeveria shqiptare. sot në këtë seancë për të kërkuar arsyet pohuese Partia për Drejtësi, Integrim dhe Unitet dhe jo ato mohuese, arsyet që na bashkojnë dhe gjithmonë do të jetë këtu si një parti e cila e sheh jo ato që na ndajnë, arsyet që na bëjnë të konsensusin, uljen dhe dialogun si domenin më të përgjegjshëm për fatet dhe shpresat e qytetarëve mirë për të gjithë shqiptarët. Por, ndërkohë, ne jemi tanë e jo dëshpërues dhe ngadalësues të ëndrrave këtu në Kuvend në këmbë si kujtesë dhe garantë, dhe vullneteve të mbara e të merituara të llogaridhënës dhe llogarikërkues, derisa amaneti i qytetarëve shqiptarë. Prandaj, ne pesë deputetët të parëve tanë të përmbushet dhe çështja çame e PDIU-së sot i japim një konsensus të gjerë të shkojë drejt zgjidhjes së plotë. parlamentarizmit, duke refuzuar bojkotin e Pra, po e përsëris, ne i japim maxhorancës Kuvendit, bojkot që ne e kemi dënuar për 2 vjet së sotme të gjithë mbështetjen tonë kundër bojkotit me radhë, pikërisht nga maxhoranca e sotme. Në dhe antiparlamentarizmit, por do të votojmë kundër fakt, unë besoj se edhe PD-ja, me prezencën e këtij akti normativ për mungesën e konsensusit. kryetarit të grupit parlamentar, nuk ka folur për Faleminderit! bojkot. Por, njëkohësisht, ne 5 deputetët e PDIU- Ilir Meta – Faleminderit, zoti Idrizi! së i japim konsensus të plotë edhe opozitës Fjalën e ka zoti Petrit Vasili në emër të grupit shqiptare duke votuar kundër aktit normativ, jo parlamentar të LSI-së. kundër aktit në vetvete, por për mungesën e Petrit Vasili - I nderuar Kryetar, konsensusit, kundër kulturës së parlamentarizmit. Të nderuar kolegë deputetë, Ka gjithmonë një mënyrë për të qenë në dialog e Jemi në përfundim të këtij diskutimi të gjatë, i konsensus me njëri-tjetrin, duke përqafuar parimet cili përkon edhe me një moment tepër të veçantë, e drejta që gjithsecili nga ne përfaqëson. me propozimin aq të shumëpritur, atë të marrjes Partia për Drejtësi, Integrim dhe Unitet ka së statusit të vendit kandidat, status dhe propozim, qenë, është dhe do të jetë këmbëngulëse në që ishin lidhur në mënyrë të pazgjidhshme me domosdoshmërinë që ka politika shqiptare për të plotësimin e një prej tri kushteve, që është edhe dialoguar, bashkërenduar për gjithëpërfshirjet, si objekti i debatit të sotëm. dhe për përgjegjshmëri. Ne bëjmë një vlerësim tërësor të këtij problemi Pikërisht nën këtë frymë, ne si PDIU gjejmë të madh. Akti normativ, që po miratojmë sot, e bën rastin për të shprehur respektin dhe mbështetjen atë një krijesë të gjallë dhe funksionale dhe tonë ndaj ministrit të Punëve të Jashtme të pikërisht sot ne kemi mundësi që këtij guri, i cili

354 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

është një prej 3 gurëve të themelit për marrjen e kërkojmë asistencën e huaj edhe për të kalkuluar këtij propozimi, t’i japim sot një mbështetje të re. borxhin që ne kemi. Pra, në totalin e tyre, duhet të Kjo është një mundësi reale për ndërtimin e asaj krijojmë atë dimension të shërbimit civil, i cili na ka administrate publike dhe atij nëpunësi civil për të munguar deri më sot. cilin kemi aspiruar, por nuk e kemi realizuar dot Akti normativ që propozohet sot për të asnjëherë në atë dimension që do të donim. davaritur të gjitha paqartësitë, të cilat politika Sigurisht, ky proces është shoqëruar me një debat shpeshherë i ngre, pse jo edhe me dashje, është shpeshherë emocional, jo racional, shpeshherë pa një akt teknik, që në themelin e tij i krijon kohën e argumente dhe me dëshirë për protagonizëm. E domosdoshme qeverisë të përpilojë ato gjitha kjo është pjesë e lojës politike, por, në fund instrumente, të cilat më 1 prill e bëjnë atë një ligj të fundit, pjesa themelore e tij është një dhe vetëm të vërtetë e efektiv, që mbjell siguri dhe jo pasiguri, një. mbjell qëndrueshmëri dhe jo paqëndrueshmëri, Ne jemi këtu për të mbështetur një akt, i cili e krijon seriozitet në vend të mungesës së theksuar shndërron këtë ligj, i cili është miratuar me një të seriozitetit, qetëson e normalizon punën e konsensus të gjatë e të vështirë, në një realitet nëpunësit civil dhe nuk i krijon stres atij. legjislativ, sigurues, që krijon qëndrueshmërinë e Megjithatë, është vendi për të theksuar e duhur për administratën publike. Njëkohësisht ky ritheksuar që edhe hyrja në fuqi e ligjit nuk do të akt krijon disa parametra që shërbimi civil të mund jetë momenti i shpërndarjes së dhuratave, sikurse të përballojë ato sfida që na vë përpara propozimi është perceptuar, por do të jetë një moment i për marrjen e statusit të vendit kandidat e që vlerësimit dhe i rivlerësimit të shërbimit civil, i cili kërkojnë nivele krejtësisht të ndryshme të shërbimit punon mirë e në mënyrë të ndershme, prodhon civil nga ai i mëparshmi. Sigurisht, aktet e ide në vendin e punës e do të vazhdojë të jetë i domosdoshme nënligjore, të cilat duhet të qetë dhe të punojë me produktivitet. Por, sigurisht, përpilohen në përputhje me këtë ligj, dhe ky akt nuk ka për të qenë një ligj promovues për këdo, i normativ janë një proces tepër i rëndësishëm dhe cili ka vegjetuar e vegjeton dhe është në atë vend që kërkon seriozitet maksimal për përmbushjen e pune për një seri rrethanash, që nuk kanë lidhje tyre me cilësi. me të, nuk janë aspak të pastra e të ndershme Ne jemi këtu për të bërë jo thjesht një ftesë, dhe e kanë çuar në atë vend pune. Pra, ligji i ri, por për t’i bërë thirrje opozitës shqiptare për të akti normativ dhe aktet nënligjore që do ta pasojnë përmbushur detyrimin e saj, që ajo të jetë aktive jo atë, do të krijojnë qëndrueshmëri në administratë vetëm në Parlamentin shqiptar, po të jetë aktive dhe njerëzit do të punojnë të qetë. dhe kontrolluese, serioze dhe e kujdesshme si në Sot do të kishim dashur, dhe do të ishte procesin e përpilimit të akteve nënligjore, të cilat plotësisht normale, që në sallë të ishim të gjithë do të përmbushen dhe do të jenë të gatshme së bashku, pozitë dhe opozitë, sepse ky diskutim brenda datës 1 prill, ashtu edhe në tërë procesin, na përkoi pas një momenti fatlum, siç ishte ai i i cili do të shoqërojë këtë ndërtim të administratës marrjes së statusit të vendit kandidat. Kjo nuk na civile. Këto të drejta asaj ia njeh praktika pengon që ta zhvillojmë këtë dimension në javët parlamentare, por edhe statusi i saj, pra të që do të vijnë, sepse hapësirat janë pafund dhe kontrollojë procesin ku të gjithë së bashku, qeveria- gjuha e komunikimit jo vetëm për këtë ligj, por edhe maxhoranca nga njëra anë dhe opozita nga ana për të tjerat do të vazhdojë të jetë gjuha e një debati tjetër të garantojnë ndërtimin e asaj administrate konstruktiv, i shkëmbimit të ideve, sepse ne civile, e cila ecën dhe përparon në kohë të gjatë. besojmë e mendojmë se vetëm sigurimi i mirë i Kjo administratë civile duhet të jetë funksionale për përfshirjes së gjerë politike dhe shkëmbimi i ideve të gjitha maxhorancat, sepse synimi i vetëm i këtij zhvillojnë jo vetëm parlamentarizmin, por edhe konsensusi të madh të arritur më 30 maj dhe akti kualitetin e legjislacionit. Shërbimi ndaj normativ, që ne po miratojmë sot, janë pikërisht mirëkuptimit politik e konsensusit do të jetë për të krijuar njëherë e përgjithmonë institucione konstante e përhershme jona, sepse është një e të qëndrueshme, të cilat na japin mundësi të mirë që i bëhet demokracisë dhe krijon mundësinë qeverisim mirë. Shqiptarët duhet të ndihen të sigurt e gjithëpërfshirjes. për nëpunësit civilë që u shërbejnë, administrata Nisur nga të gjitha rrethanat e mësipërme, duhet të jetë e tillë që ne të mos jemi të detyruar të mendojmë se akti normativ, nuk krijon asnjë lloj

355 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

amullie, por krijon mundësi që puna dhe dhe që është njëkohësisht një moment shumë i ristrukturimi në nivel jo vetëm qeveritar, por edhe mirë për administratën e re civile të Shqipërisë, e në nivele të tjera të vazhdojë normalisht dhe pa cila do të gjendet e mbrojtur nga një ligj tërësisht ndërprerje, duke evituar çdo lloj bllokimi të europian. mundshëm që ky do të sillte nëse do të qëndronim Faleminderit! kështu siç ishim pa aktin. Ilir Meta – Falemnderit, zoti Vasili! Administrata civile e Shqipërisë tashmë ka një Fjalën e ka zoti Ilirian Celibashi. histori relativisht të gjatë për pluralizmin e shkurtër Ilirian Celibashi – Falemnderit, zoti Kryetar! ku ne jetojmë, sepse ne e dimë që ligji i parë i Mendoj se në pikëpamje të argumentit ligjor shërbimit civil ka hyrë në fuqi në datën 11 nëntor u ezauruan të gjitha ato argumente të cilat sqarojnë të vitit 1999 dhe ai ka krijuar disa themele, të cilat domosdoshmërinë e miratimit të këtij akti normativ ligji i ri do t’i vlerësojë në mënyrë objektive. dhe nuk e shoh të udhës të zgjatem akoma më tej Njëkohësisht ky ligj do të vazhdojë të funksionojë se përse qeveria e Republikës së Shqipërisë mori për pak kohë për të evituar çdo lloj vakumi dhe këtë iniciativë për miratimin e këtij akti normativ. për të garantuar edhe ristrukturimet e nevojshme, Por gjej rastin të theksoj se në këtë iniciativë kemi të cilat i japin ritëm administratës së re. Pra, kërkuar që të kemi edhe konsensusin e opozitës normalisht nuk kemi asnjë bllokim. Kemi mundësi shqiptare. Kjo jo vetëm për faktin se ky ligj është që më 1 prill të kemi ligjin efektiv që duam, por miratuar në kohën e vet me konsensusin e pozitës njëkohësisht të mos kemi bllokim të administratës dhe opozitës së kohës, por, pikërisht, edhe për publike dhe të evitojmë e të davarisim të gjitha atë që tha pak më parë zoti Idrizi, për të sjellë një frikërat e stisura për gjoja revansh, arrogancë, të qasje tjetër në lidhje me parlamentarizmin dhe cilat nuk kanë vend. Sot çdo nëpunës i shërbimit krijimin e një modeli të ri të të punuarit, pozitë dhe civil të Shqipërisë e di që ka një proces vlerësimi opozitë së bashku. sistematik, të cilit duhet t’i nënshtrohet e nuk ka Në këtë kontekst do të doja të thosha se nuk ligj në botë që ta përjashtojë nga ky vlerësim, sepse kanë munguar aspak përpjekjet dhe vullneti i asnjë punë nuk dhurohet, por ajo fitohet e mbahet Këshillit të Ministrave për të bashkëpunuar me me performancë të lartë. opozitën dhe për ta ftuar atë për të dhënë Akti normativ i sotëm është për mua në konsensusin në lidhje me këtë akt. mënyrë përfundimtare një akt logjik. Kjo është I kemi bërë të gjitha përpjekjet në aspektin absolutisht e vetmja rrugë. Opozita shqiptare, formal në lidhje me këtë çështje. Do të donim të përveç qëndrimit të saj për të ashtuquajturin kishim mirëkuptimin e të gjithë opozitës shqiptare konsensus të prishur, nuk është se ka sugjeruar edhe në miratimin e këtij akti normativ. Kuptohet një rrugë tjetër alternative për ta bërë efektive atë. që nuk gjykojmë dhe nuk paragjykojmë qëndrimin Ne besojmë se akti është një respekt ndaj e tyre, edhe mospjesëmarrjen e tyre sot në këtë konsensusit të 30 majit, sepse në të kundërt do të seancë, por mendojmë se ishte një rast i mirë, për thoshin se kishim prodhuar një konsensus fiktiv. vetë natyrën e iniciativës, që qeveria dhe opozita Ky akt normativ nuk zhbën asnjë nen të vetëm të të binin në një emërues të përbashkët në lidhje ligjit të miratuar më 30 maj, e lë që ai të jetë i njëjti me këtë çështje. ligj pa lëvizur asnjë presje, por i jep instrumentin e Gjithsesi, në emër të Grupit Parlamentar të duhur që ai të bëhet efektiv më 1 prill të vitit që PS-së, kam edhe nderin ta përfaqësoj grupin në vjen. këtë rast, i japim të gjithë mbështetjen këtij akti Përfundimisht, Grupi Parlamentar i LSI-së e normativ, pasi, ashtu siç rezultoi edhe nga ka mbështetur aktin edhe në komisionet diskutimet e deputetëve, anëtarëve të qeverisë, parlamentare ku është paraqitur dhe me bindje të por edhe nga ajo çfarë opozita ka deklaruar në plotë mbështet e voton pro këtë akt. Sikurse e kemi lidhje me këtë akt, është e qartë se bëhet fjalë shprehur edhe në komisionet parlamentare, do të thjesht dhe vetëm për një ndërhyrje teknike dhe jemi të kujdesshëm për të siguruar ritmin e duhur, për një shkak teknik juridik në lidhje me këtë akt. në mënyrë që i gjithë aktiviteti i qeverisë për Prandaj ne e votojmë dhe e mbështesim këtë përpilimin e akteve nënligjore të jetë në monitorim akt. të vazhdueshëm, që pikërisht data 1 prill të jetë Faleminderit! data e hyrjes në fuqi me ritëm të plotë të ligjit të ri Ilir Meta – Faleminderit, zoti Ministër!

356 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Përfundon edhe kjo pikë e rendit të ditës. marrin atë që u takon. Kalojmë te pika e fundit e rendit të ditës: Çfarë qëllimi ka më tej auditimi? Auditimi ka projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes për qëllim që të ketë një palë të tretë, përtej nesh, përtej kryerjen e shërbimit të auditimit të borxhit të qeverisë shqiptare, përtej maxhorancës, përtej ministrive kundrejt biznesit vendas dhe të huaj”. opozitës dhe përtej opinioneve që secili nga ne Siç jeni në dijeni, ky projektligj është shqyrtuar mund të ketë, ka nevojë të ketë një certifikues dhe me procedurë të përshpejtuar në komisione. ky certifikues është një nga kompanitë më të A ka pyetje për përfaqësuesit e qeverisë apo mëdha të auditimit, një nga kompanitë më të të ministrisë? mirënjohura të auditimit: Deloitte and Touche. Nuk ka pyetje. Dua të theksoj se ky është vetëm një hap i Urdhëroni, zoti Ministër! auditimit dhe ka të bëjë me llogaritë publike të Arben Ahmetaj – Dua të theksoj disa ministrive dhe të institucioneve të varësisë së elemente të kësaj iniciative që ka ndërmarrë drejtpërdrejtë në lidhje me palët e treta, pra me qeveria dhe arsyet pse e ka kthyer në një biznesin. Ndërkohë, borxhi, i cili vërtet ka kaluar marrëveshje - ligj. Të gjitha ato fakte që u sollën shifra alarmante dhe qëndron në themel të krizës këtu më parë nga Kryeministri, janë realisht financiare dhe të likuiditeteve të komunitetit të vetëm maja e ajsbergut e asaj që ka ndodhur biznesit, është edhe hapi i parë që kjo qeveri ka në 4 vjetët apo edhe në 8 vjetët e qeverisjes së premtuar të ndërmarrë. Pas certifikimit, pas mëparshme. verifikimit, e theksoj, pas verifikimit që edhe vetë Në bashkëpunim me FMN-në, me Bankën qeveria do t’u bëjë faturave një nga një, sigurisht Botërore dhe me të gjithë partnerët tanë që injektimi mbrapsht i këtyre shumave në ekonomi ndërkombëtarë iniciativa ka si qëllim të nxjerrë në do të kthejë të paktën 1.5-2% rritje ekonomike. pah, të saktësojë, të certifikojë atë që ne e quajmë Ndërkohë, në të gjitha diskutimet që kemi me borxh ndaj biznesit. Sot ka, pa frikë, rreth 600 partnerët ndërkombëtarë për ndihmë apo milionë dollarë vetëm borxhe, të cilat janë bashkëpunim të ardhshëm për buxhetin e vitit 2014 akumuluar 2-3 vjetët e fundit dhe kanë të bëjnë apo ndoshta edhe për më tej, kusht është që me mosrimbursimin e TVSH-së së rimbursueshme qeveria shqiptare të pastrojë llogaritë e veta me me pagesa të punëve publike të pabëra, me gjithë ato pagesa të prapambetura, të cilat, në fakt, shërbime që i janë bërë qeverisë, por që nuk janë janë kthyer në gangrenë. paguar kurrë deri te faturat e telefonit apo edhe Këtu ka edhe një element tejet të faturat e drekave dhe darkave. rëndësishëm, që ka të bëjë me kulturën që kjo Ky borxh kaq i madh është, në fakt, edhe qeveri kërkon të instalojë në kuptimin më pozitiv thelbi i problemit. Ajo frikë që ne kemi pasur kur të fjalës në marrëdhënie me biznesin. Ka të bëjë ishim në opozitë, se situata ishte më e rëndë me klimën pozitive me biznesin që kjo qeveri po nga ç’shfaqej, doli e vërtetë dhe, në fakt, situata mundohet, kërkon dhe do ta krijojë. Kjo gangrenë është më e rëndë se çfarë ne mendonim dhe që një biznes, një sipërmarrës, një sipërmarrje bën çfarë ne e përllogarisnim. Vetëm borxhi ndaj punë, faturon shtetin dhe nuk paguhet, duhet të biznesit shkon rreth 4.2% të PBB-së, gjë që do mbyllet një herë e përgjithmonë dhe, në fakt, kjo ta çojë borxhin mbi 70%, gati 73% të PBB-së në qeveri ka marrë përsipër përgjegjësinë që ta fund të vitit. dokumentojë, ka marrë përgjegjësinë për ta paguar Borxhi qëndron midis nesh, pra qytetarëve dhe, mbi të gjitha, ka marrë përgjegjësinë që kjo shqiptarë, qeverisë shqiptare dhe zhvillimit gjë të mos përsëritet më. ekonomik të vendit. Në fakt, ky është problemi Së fundi, ka edhe një element tejet të numër një që duhet të zgjidhet. Nëse ne nuk e rëndësishëm, për çfarëdo sakrifice që kjo qeveri, zgjidhim këtë problem, atëherë vërtet që komuniteti kjo maxhorancë, së bashku me qytetarët dhe i biznesit do të vazhdojë të lëngojë, do të vazhdojë komunitetin e biznesit, do të ketë për shkak të të rrisë të gjitha kreditë e këqija. Sot 25% dhe 10% krizës së rëndë ekonomike. Qeveria jep shembullin e tyre janë gati të kthehen edhe për këtë arsye në e para, duke marrë përgjegjësi të drejtpërdrejta dhe borxhe të këqija dhe vetëm 150 milionë dollarë të duke paguar ato borxhe që janë akumuluar për TVSH-së janë drejtpërdrejt kapital i kompanive, të shkak të papërgjegjshmërisë, keqmenaxhimit dhe cilat kanë deklaruar punët e tyre dhe presin të korrupsionit.

357 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Faleminderit! lekë, shifër që tregon gjendjen e rëndë të situatës. Ilir Meta – Faleminderit, zoti Ministër! Së dyti, duhet marrë parasysh numri i Vazhdojmë me paraqitjen e raportit të kompanive që kanë kryer punimet apo kanë ofruar komisionit përgjegjës, Komisionit për Ekonominë mallrat apo shërbimet e tyre. dhe Financat. Së treti, janë problemet e saktësisë së Urdhëroni, zoti Braçe! faturave të paraqitura nga kjo kompani dhe (Deputeti Braçe shprehet dakord.) rekomandimi i tyre me kërkesat e qeverisë për Faleminderit! punën, shërbimin apo mallin dhe me stadin deri Urdhëroni, zoti Ervin Koçi si relator i çështjes! në të cilin është kompletuar puna. (Deputeti Koçi shprehet dakord.) Së katërti, do të evidentoja atë që do ta Faleminderit! përmblidhja në faktorin subjektiv, në të cilin do të Në emër të Komisionit të Çështjeve Ligjore, rendisja ato probleme që mund të jenë më të Administratës Publike dhe të Drejtave të Njeriut, vështirat për t’u saktësuar, ku futen mënyra e zoti Xhafaj. prokurimit të kontratave, mungesa e bashkëpunimit (Deputeti Xhafaj shprehet dakord.) dhe e besimit të biznesit ndaj shtetit, faturat dhe Faleminderit! situacionet e paplota apo të pasakta, mënyra se si Deputetët që ishin regjistruar për të diskutuar është përcaktuar borxhi për çdo kompani etj. në parim janë tërhequr. Këto të gjitha bashkë e bëjnë saktësimin e Në emër të Grupit Parlamentar të LSI-së, zoti shumës dhe ndarjen respektive nëpër kompani Spahiu. shumë të vështirë dhe të komplikuar. Për këto Përparim Spahiu – I nderuar zoti Kryetar, arsye procesi i auditimit merr një rëndësi të Të nderuar zotërinj deputetë, veçantë. Siç u diskutua edhe në mbledhjen e Për sa i përket kompanisë së përzgjedhur, Komisionit të Ekonomisë, edhe siç është rënë Deloitte and Touch, theksoj se është një ndër dakord, u vendos që procesi i auditimit të borxhit, kompanitë më të mëdha në botë në biznesin e që shteti u detyrohet kompanive private, dhe në auditimit dhe pjesë e katër kompanive të mëdha, një moment të dytë edhe pushtetit vendor, të kryhet Big Four. Këto katër kompani auditojnë, në mënyrë sa më shpejtë dhe sa më të saktë. konsultojnë dhe përfaqësojnë pjesën më të madhe Të dyja këto prioritete janë shumë të të kompanive të lidhura në bursat ndërkombëtare. rëndësishme. Ky proces duhet të përfundojë Si e tillë kjo kompani është ndër më të mirat e brenda datës 30 nëntor, në mënyrë që të bëjmë të mundshme. mundur që pagesa e këtij borxhi të përfshihet në Këto kompani e shtrijnë aktivitetin e tyre, diskutimin e buxhetit për vitin e ardhshëm, përveçse në fushën e auditimit, edhe në fusha të gjithashtu, edhe për arsyen se ky borxh është tjera, si konsulenca dhe përfaqësimi ligjor. Këto mbajtur prej 4 vjetësh tashmë, duke krijuar mund të rezultojnë të dobishme në procesin që ne pengesa të mëdha për kompanitë e përfshira në kërkojmë, ku do të duhen të kryhen aktualizime të të. Do të veçoja mospranimin nga qeveria e kontratave dhe situacioneve, aktualizime të vlerave mëparshme të këtij borxhi, situacionet jo të sakta të paguara tashmë për ato kompani, të cilat kanë apo të papërfunduara nga ana e kompanive, ku marrë një pjesë të pagesës, si dhe eksperienca mund të ketë edhe tentativa të përfitimit joreal, si ligjore dhe logjistike në rastet e konflikteve apo dhe për t’i dhënë një seriozitet në përgjithësi të mospërputhjeve të mundshme. Fakti që është një gjithë procesit. kompani ndërkombëtare, ndihmon në faktin se rrit Në këtë kuadër, auditimi është i besueshmërinë e paanshmërisë së auditimit, domosdoshëm dhe kompania që do ta kryejë duhet gjykimit dhe vendimeve të kësaj kompanie, si dhe të jetë në lartësinë e duhur. Zvarritja e problemit e bën lehtësisht më të pranueshme edhe për për një kohë të gjatë dhe situata e rëndë financiare kompanitë e huaja, që janë përfshirë në këtë e vendit dhe e kompanive të përfshira e bën proces dhe kanë pasur kontrata me qeverinë emergjente gjendjen. shqiptare. Së pari, do të thosha se kemi një përafrim të Një kompani shqiptare besoj se do të ishte e shifrës totale të borxhit të qeverisë qendrore ndaj papranueshme për ta. Kjo kompani ka shumë vjet biznesit të bërë nga FMN-ja, në nivelin 56 miliardë që kryen aktivitetin e saj në Shqipëri duke audituar

358 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

shumë kompani shqiptare dhe të huaja, si dhe por kod korrupsioni natyrisht që është dhe për këtë filiale të kompanive të huaja, duke grumbulluar arsye ne duhet të flasim hapur dhe drejt për këtë kështu një eksperiencë të madhe, për sa i përket çështje, me çdo kusht. Efektet kanë qenë të realitetit dhe praktikave të biznesit në tregun lokal. dëmshme, madje po rriten duke u bërë të Secila nga këto katër kompani të mëdha mund rrezikshme për buxhetin e shtetit, për deficitin të rezultojë shumë e dobishme në një fazë të fiskal, për borxhin publik, për sipërmarrjen, për mëvonshme. Auditimi dhe vlerësimi i borxhit ndaj shërbimet financiare dhe shëndetin e bankave, palëve të treta ose edhe ndaj qeverisë vendore, kreditimin e ekonomisë, rritjen e sektorëve kyç të siç u përmend dhe nga zoti Celibashi, do të bëhet ekonomisë dhe rritjen e ekonomisë kombëtare. në një moment të dytë, pasi të kalohet faza e Buxheti. Ligji për menaxhimin e tij natyrisht emergjencës dhe e përcaktimit të borxhit në terma që është shkelur, deficiti fiskal është tejkaluar, e të përgjithshëm për secilën nga këto kompani. ka futur në paligjshmëri të gjithë situatën Së fundi, unë doja të veçoja edhe shumën e buxhetore. Deficiti vetëm me borxhet e reja, ato të pagesës për këtë proces, duke lënë mënjanë papaguara të korrikut, të gushtit dhe të shtatorit, vështirësitë dhe prokurimet e kësaj shume. Për këta i quajnë pagesa të vonuara, është 63,4 shkak të mungesës në fondet rezervë, në miliardë nga 60 miliardë që lejon ligji. Borxhi publik vlerësimin tim është shumë e denjë dhe jo e tepruar vetëm me borxhet e reja është rritur, që këta i për një survey të tillë, si shlyerja e borxhit të quajnë të vonuara. Nisur edhe nga fakti se i kanë akumuluar në 4 vjet. ezauruar thuajse tërësisht shpenzimet, nuk është Faleminderit! më 63%, por shumë më tepër se kaq dhe problemi Ilir Meta – Falemnderit, zoti Spahiu! është bërë mjaft serioz. Në emër të grupit parlamentar të Partisë Sipërmarrja është në vështirësi, thuajse në Socialiste, fjalën e ka zoti Braçe. mes të një zinxhiri borxhesh mes vetes, me bankat, Erion Braçe – Zoti Kryetar, madje edhe me fajdexhinjtë gjithfarësh. Shërbimet Zoti Kryeministër, financiare janë infektuar. Kredia me probleme në Të nderuar kolegë, banka ka arritur në 26% dhe ky është një nivel Sot duhet të flasim për një çështje që ka qenë, serioz shqetësimi. Për këtë shkak kredia për për hir të së vërtetës, tabu deri datën 23 qershor, biznesin është tkurrur e për disa muaj ka prekur qoftë nga qeveria, qoftë edhe nga sipërmarrësit thuajse zero. Sektorët e ekonomisë së prekur nga në rolin e viktimës së qeverisë deri në atë kohë. ky borxh, veçanërisht ndërtimi, kanë njohur rënie Duhet të flasim për një çështje të rëndësishme, të fortë për të disatin vit radhazi. Ekonomia më të nxehtën brenda çështjes përvëluese të kombëtare për këtë shkak po njeh rrënim dhe rënie borxhit publik. Pra, duhet të flasim për borxhet që në rritjen e saj. Kjo është gjendja dhe është shumë qeveria kishte, krijoi, rriti, mbajti, nuk regjistroi dhe e keqe. Përmasa e këtij borxhi duhet dokumentuar nuk pagoi ndaj sipërmarrjes vendase ose të huaj. ligjërisht dhe në mënyrë transparente. Ky nuk Dua të them se ky borxh është materializuar nga mund të jetë proces politik, por duhet të jetë kontrata publike për investime kapitale, për mallra, tërësisht teknik, profesional dhe transparent. Në për shërbime, por edhe nga deklarata tatimore, fakt, më tej skema ligjore, administrative, buxhetore veçanërisht ato të tatimit mbi vlerën e shtuar, si që e prodhoi këtë borxh duhet zhbërë. Po e dhe tatimfitimit të marrë me dhunë, madje shpjegoj. parapagim. Në vjeshtë të vitit 2008, gjashtë muaj para Kam dëgjuar shumë këta muaj të flitet për fushatës së zgjedhjeve politike, Sali Berisha hapi kontratën, vlerën juridike të saj, cenimi i së cilës disa qindra kantiere ndërtimi, veçanërisht në hedh në erë besimin e sipërmarrjes te një infrastrukturë, të pambuluara në buxhet dhe të marrëdhënie biznesi me qeverinë. Ish-pushtetarët shtrira në kohë. Ato kantiere nuk janë mbyllur edhe që flasin për këtë ngushtohen thjesht te kontratat sot pas 5 vjetësh. e tyre, kontratat familjare, kontratat klienteliste, Në korrik të vitit 2009, menjëherë pas kryesisht në koncesione monopol, shërbime të zgjedhjeve politike, Sali Berisha nxori këtë vendim shtrenjta për qytetarët. Pra, flasim për kontratat të Këshillit të Ministrave për ta bërë përgjegjësinë për vete, aspak për kontratat në borxh ndaj sa më kolegjiale dhe për të mos mbajtur asnjëherë sipërmarrjes. Ky vërtet nuk është kod heshtjeje, përgjegjësi individuale dhe penale, i cili ligjëronte

359 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

ndalimin e lidhjes së çdo kontrate të re me kompani i KLSH-së. U konstatuan praktika të çeljes së që nuk kishin realizuar 70% të kontratave të fondeve në mënyrë pjesore dhe në vlera të vogla mëparshme. Pra, i futën në tendera, iu dhanë apo realizimi i investimeve të reja, ndërkohë që vetëm 10%-20% të kontratave, madje kaq sa për ekzistojnë të pambuluara me fonde investime në të marrë pjesë në ryshfetin e tyre. Iu vendosën proces, praktika që kanë sjellë shtyrjen e realizimit afate të gjata, por i nxitën me këtë akt të bënin më të investimeve për dy apo më shumë vite shumë sesa kaq, deri në 70% të vlerës së buxhetore, si dhe ulja e efektivitetit të tyre. Nga kontratës dhe ta bënin menjëherë. Këtu nisi zinxhiri ana tjetër, kanë krijuar vështirësi për sipërmarrjen i tmerrshëm i borxheve. Disa përdorën kursimet e private, që ka kontrata për punë apo shërbime në tyre, disa të tjerë iu drejtuan bankave, disa të tjerë, sektorin publik. pasi kishin ezauruar kursimet dhe kreditë e marra Kjo ishte ajo që thuhej nga KLSH-ja. Kur nëpër banka, iu drejtuan drejtpërdrejt fajdeve të borxhi arrin në këtë nivel, korrupsioni e zgjidh hallin. shtrenjta, madje në kushtet e tkurrjes së kreditimit, Miqtë, klientët dhe monopolistët e qeverisë në tregu i fajdeve është bërë tregu kryesor në vend kontrata publike, në investime e në shërbime i kanë duke konkurruar bankat, por edhe duke i dhënë marrë paratë. Nisur nga kjo, duke vlerësuar dhe përmasë të fortë pastrimit të parave në ekonomi, mbështetur procesin e auditimit dhe regjistrimin e pra duke kriminalizuar edhe ekonominë pranimit të këtij borxhi, ndërmarrë nga ana e kombëtare. Presioni i vendimit të Këshillit të qeverisë dhe kontraktuar një kompanie të huaj, dua Ministrave u rrit me presionin politik të qeverisë, t’i kërkoj edhe një herë qeverisë zhbërjen e skemës të nxitur nga nevoja politike e zgjedhjeve që së krijimit të borxheve te sipërmarrja private, që pasuan ose tallavaja e shiritave të ish-kryeministrit më pas rëndon fort edhe buxhetin e shtetit. që pushtoi anekënd Shqipërinë. Nevojat politike Zoti Kryeministër, VKM-ja për të cilën ju fola të qeverisë u përthyen në model për qeverisjen është ende në fuqi dhe duhet shfuqizuar sa më vendore, por edhe për çdo agjenci tjetër kryesisht parë. Duhet t’i jepet fund skemës së çeljes së në shërbime, duke përfshirë edhe shëndetësinë, investimeve në vlera fare minimale në 10 deri 20% çdo gjë qeveria e merrte nga paratë e tyre. dhe pastaj mbulimit të gjithë pjesës tjetër të Pikërisht kështu investimet në një masë kritike janë investimit, shtrirë jo vetëm në kohë, por edhe me mbuluar nga paratë e sipërmarrjeve, mallra e paratë e këtyre kompanive. shërbime gjithfarë deri tek ilaçet janë blerë me Së treti, që është edhe më e rëndësishme, paratë e sipërmarrjeve. Kjo është gjendja. Qeveria dhënies fund të skemës së korrupsionit, pagesës nuk e pranoi kurrë, edhe pse merrte tatime nga së këtyre detyrimeve përkundrejt kompanive që çdo punë e kryer, por e papaguar. tashmë janë në listë pritjeje për të marrë Kontrolli i Lartë i Shtetit, një institucion shpenzimet e tyre. Është fakt që radha e pagesave kushtetues i pavarur nga ne, madje më afër me është prishur në sistemin e thesarit dhe, në anën ish-qeverinë, në raportin e tij të vitit 2012 ka thënë tjetër, klientët e ish-qeverisë e kanë marrë pjesën qartë: “Në vitin 2011, në raportin tonë sqaruam dhe më të madhe të parave të tyre ose i kanë marrë rekomanduam, në kushtet aktuale, saktësimin dhe tërësisht ato. shqyrtimin me realizëm të gjendjes së këtyre Në fund, zoti Kryeministër, e dëgjova për të borxheve, përcaktimin e masave për t’i dhënë disatën herë, që qeveria që iku ka lënë pa paguar mundësi dhe për të lehtësuar sa të jetë e mundur edhe fatura të drekave apo të darkave të ngrëna sipërmarrjen private nga kostoja e kredive që ato nga ta. Po t’i shohësh në çehre, e reflektojnë më mund të kenë marrë për përmirësimin e situatës së miri këtë gjë, por është faturë shumë e madhe së tyre financiare nëpërmjet ndërhyrjes për që këto para t’i paguajnë qytetarët e Republikës ristrukturimin e kredive dhe, ndërkohë, mbledhjes së Shqipërisë. Ju kërkoj që çdo faturë financiare së borxheve të këqija”. Më tej thuhet: “Nga auditimi për drekat dhe darkat e papaguara t’u ngarkohet u konstatua një përkeqësim i situatës dhe ministrave respektivë dhe ata t’i paguajnë deri më mosangazhim për të zbatuar rekomandimin e lënë një. një vit më parë”. Faleminderit! Kjo i referohet vitit 2011, kur ka kaluar viti 2012 Ilir Meta – Faleminderit, zoti Braçe! dhe jemi në vitin 2013. Vetëm kjo qeveri po merr Fjalën e ka Kryeministri, zoti Edi Rama. përsipër të bëjë këto detyra të lëna edhe nga raporti Edi Rama – Dua të shtoj vetëm pak fjalë lidhur

360 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

me temën, për të qenë deri në fund të qartë me tjetër, nuk ka asnjë plan për të vendosur në themel qytetarët që na ndjekin. Qëllimi ynë është një të politikës sonë parimin “Kush fiton më shumë, auditim i plotë i gjithë gjendjes së ekonomisë dhe duhet të paguajë më shumë”. Nuk ka shans në financave të vendit, përkatësisht i gjithë zinxhirit qoftë se ne nuk shlyhemi me të gjithë pjesën që të institucioneve të këtij vendi, që shpenzojnë para teorikisht është pjesa më e pasur, por që sot të këtij populli. Por ky qëllim mund të realizohet realisht është në prag të falimentimit. vetëm në një hark kohor që shkon përtej harkut E fundit për ta mbyllur aty ku e mbylli Erion kohor të këtij viti dhe për këtë arsye ne e kemi Braçe, është absolutisht e pabesueshme, por ndarë në dy pjesë: në pjesën e emergjencës, që është absolutisht e vërtetë që zinxhirit të borxheve është domosdoshmëria për të identifikuar volumin i shtohen borxhe që janë jashtë imagjinatës. Me e shkëmbit që kemi në mes të rrugës dhe që na shumë kënaqësi do ta votoja edhe unë një masë bën të pamundur çdo lloj politike ekonomike dhe që shlyerjen e këtyre faturave të fundit, që folëm, pjesa tjetër është identifikimi i mëtejshëm dhe ta bënin individë, por më besoni se nuk bëhet fjalë zbardhimi në çdo qelizë i gjithë zinxhirit të për përmasa që mund të përballohen nga të gjithë ekonomisë dhe të financave. ata individë së bashku, në qoftë se ata paguajnë Për pjesën e parë kemi sjellë sot këtë projekt, vetëm me paratë e deklaruara, kuptohet. në mënyrë që të përputhim kohën e auditimit të Kjo është gjendja dhe ndërkohë vazhdojnë borxhit, për të cilin u fol, me kohën e përgatitjes së të dalin ditë pas dite borxhe të reja. Borxhi që ne buxhetit të ri dhe të paketës së re fiskale. Faktikisht, duhet me patjetër të shlyejmë është borxhi që çdo ditë ne shohim të rritet sasia e këtij shkëmbi. shlyen detyrimet e qeverisë dhe të shtetit ndaj Çdo ditë marrim informacion të ri dhe të panjohur individëve dhe kompanive për ta vënë qeverinë më parë. Çdo ditë verifikojmë në terrenin e fakteve dhe shtetin në kushtet që të kërkojnë më shumë atë që kemi paraparë, thjesht dhe vetëm për shkak prej tyre. Kush bërtet që, si ka mundësi që borxhi të metodës tërësisht të gabuar dhe të qasjes mund të shkojë mbi 70%, unë dua t’i kujtoj sot se tërësisht të errët të qeverisë së mëparshme lidhur ne e kemi thënë më parë dhe jo vetëm një herë, me një gjendje ekonomike dhe financiare që është por në mënyrë të përsëritur që borxhi real i këtij më e rëndë edhe se sa kjo që kemi ne sot para vendi është mbi një qind për qind, sepse te borxhi syve dhe këtë tashmë e konfirmojnë të gjitha që është rreth 600 milionë dollarë sot, por besoj institucionet financiare dhe gjithë ekspertiza që do ta kemi të saktë pas këtij auditimi, nuk kemi angazhuar për këtë qëllim. përfshihen detyrimet që i ka të mbartura qeveria Një gjë duhet të jetë e qartë: këtu nuk bëhet për vendimet gjyqësore, nuk përfshihen detyrimet fjalë thjesht për të shlyer borxhet ndaj sipërmarrjes. për shumë vendime deri në nivelin e Gjykatës Këtu bëhet fjalë që nëpërmjet shlyerjes së Kushtetuese, që praktikisht janë borxhe reale, borxheve ndaj sipërmarrjes, ne të çlirojmë pavarësisht se qeveria ka preferuar t’i fshijë nga ekonominë nga një ngërç shumë i rëndë dhe të rendi i llogarive, duke mos e shkruar të zezën mbi heqim nga rruga këtë shkëmb, që e bën të të bardhë. Ato janë borxhe. Tani ne kemi dy pamundur ecjen më tej të jetës ekonomike të zgjedhje. vendit. Pra, shlyerja e këtyre borxheve është në Njëra është të bëjmë sikur edhe ky borxh nuk funksion të çlirimit ekonomik të familjeve shqiptare. ekziston, siç ka bërë qeveria paraardhëse, duke Është e domosdoshme që zinxhiri, që sot është ua lënë kompanive me një brutalitet të pashembullt bllokuar dhe praktikisht e bën përditë e më jo dhe shpërdoruar praktikisht parimin themelor të funksionale ekonominë, duke e bërë të pamundur Kushtetutës dhe të një demokracie funksionale, imagjinatën se mund të kemi vende të reja pune ku shteti nuk ka asnjë të drejtë më shumë se në kushtet kur sipërmarrjet kanë litarin në fyt dhe individi në raportet midis tyre dhe nis raport me janë në prag të falimentimit, për shkak se nuk kanë liritë dhe të drejtat e individit, ose ne ta njohim këtë më fuqi të qëndrojnë përballë borxheve që u ka borxh dhe ta shlyejmë. Ai borxh është aty. Mbajtja qeveria, do të sjellë që ne të jemi në kushtet kur e kufirit 63, 64, 65, 66, është një lojë së cilës ne mund të bëjmë një plan real për zhvillimin duhet t’i japim fund patjetër. Ne duhet të njohim ekonomik. borxhin real, në radhë të parë borxhin, që e bën Plani ynë nuk ka lidhje me shtrëngesa mbi të qeverinë e këtij vendi komplet të pafuqishme varfrit apo mbi ata që janë më të dobët. Nga ana moralisht dhe të paaftë nga pikëpamja etike për të

361 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

kërkuar çfarëdo qoftë nga kompanitë dhe nga Atëherë, miratohet projektligji në parim. gjithë ajo pjesë e sipërmarrjes që është edhe Kalojmë në votimin nen për nen të projektligjit, kontributori kryesor në buxhetin e shtetit. Duke me karton. shlyer këtë borxh, ne i japim fund edhe një kulture Kush është dakord me nenin 1? Kundër? Nuk skandaloze dhe krejtësisht antidemokratike, sipas ka. Abstenim? Nuk ka. së cilës ekonomia është dy: tjetër është buxheti i Miratohet. shtetit, tjetër është buxheti i kompanive apo buxheti Kush është dakord me nenin 2? Kundër? Nuk i individëve sipërmarrës. ka. Abstenim? Nuk ka. Kjo kulturë e ka sjellë ekonominë tonë në këtë Miratohet. situatë dhe duke e përputhur ekonominë në një Hapim votimin me elektronikë në tërësi. dhe duke e kuptuar që, nëse sipërmarrja shkon Mbyllet votimi. mirë, ekonomia shkon mirë; nëse sipërmarrja 84 vota pro, asnjë kundër, asnjë abstenim. shkon keq, ekonomia shkon keq dhe kur ekonomia Atëherë, miratohet në tërësi projektligji. shkon keq vërtet, stresohet dhe rëndohet Kalojmë te votimi i projektligjit “Për një sipërmarrja, por ata që paguajnë në fund të zinxhirit ndryshim në ligjin nr. 8116, datë 29.03.1996 “Kodi janë ata më të dobëtit, ky është hapi i parë që ne i Procedurës Civile i Republikës së Shqipërisë” të duhet të hedhim. ndryshuar””. Ky auditim i shërben pikërisht hedhjes me Hapet votimi në parim i projektligjit. vendosmëri, por edhe me qartësi të plotë të këtij Mbyllet votimi. hapi, duke e analizuar dhe regjistruar të plotë 84 vota pro, asnjë kundër, asnjë abstenim. borxhin që qeveria u ka gjithë këtyre faktorëve, Miratohet në parim. për t’i kthyer këta nga faktorë që janë sot problemi Kalojmë në votimin nen për nen të projektligjit, numër një në rrugën e rritjes, në faktorë të rritjes, me karton. si dhe për t’u dhënë mundësi bankave, që sot nuk Siç jeni njohur edhe me raportin, Komisioni i kreditojnë më, megjithëse kanë para, që të fillojnë Ligjeve i ka paraqitur seancës plenare një të kreditojnë dhe kështu të vihet në lëvizje gjithë riformulim të nenit 1. zinxhiri i ekonomisë të fillojë një faqe e re, për të Atëherë, kush është dakord me nenin 1, me krijuar vende të reja pune, për të nxitur investimet vërejtjet e Komisionit të Ligjeve për riformulim neni? prodhuese dhe për të realizuar programin Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. qeverisës të Aleancës për Shqipërinë Europiane. Miratohet. Ilir Meta – Faleminderit, zoti Kryeministër! Kush është dakord me nenin 2? Kundër? Nuk Siç kemi paralajmëruar, me këtë diskutim jo ka. Abstenim? Nuk ka. vetëm përfundon diskutimi në parim, por Miratohet. njëkohësisht bëhemi gati për të filluar procesin e Kalojmë në votimin në tërësi të projektligjit, votimit për të gjitha aktet që kemi diskutuar sot gjatë me elektronikë. kësaj seance. Hapet votimi. Në bazë të nenit 56 të Rregullores së Mbyllet votimi. Kuvendit, hapim votimin me elektronikë për 84 vota pro, asnjë kundër, asnjë abstenim. prezencën. Miratohet edhe në tërësi ky projektligj. Mbyllet votimi. Kalojmë në votimin e aktit normativ nr. 5, datë Kemi deputetë që kanë problem me kartat? 30.09.2013 “Për disa ndryshime në ligjin nr. 152/ Atëherë, janë 88 deputetë të pranishëm, nga 2013 “Për nëpunësin civil”. të cilët 86 deputetë votuan me elektronikë dhe 2 Në mbështetje të nenit 81, pika 2 e deputetë votuan me karton. Kushtetutës ky akt kërkon shumicë të cilësuar Kalojmë në votimin e projektligjit “Për votash, pra tre të pestat e të gjithë anëtarëve të ratifikimin e marrëveshjes ndërmjet Këshillit të Kuvendit. Dua t’ju sqaroj se akti normativ votohet Ministrave të Republikës së Shqipërisë dhe vetëm një herë, pra duke e miratuar ose jo atë në qeverisë së shtetit të Kuvajtit “Për shërbimin ajror”. Kuvend. Hapim votimin në parim me elektronikë. Hapet votimi. Mbyllet votimi. Mbyllet votimi. 83 vota pro, asnjë kundër, asnjë abstenim. Ky akt normativ, me fuqinë e ligjit, miratohet

362 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

me 84 vota pro, 4 vota kundër, asnjë abstenim. Kush është dakord me nenin 4, sipas variantit Kalojmë në votimin e aktit të fundit për sot, qeveritar? projektligji “Për miratimin e marrëveshjes për Kundër? Abstenim? Nuk ka. kryerjen e shërbimit të auditimit të borxhit të Miratohet. ministrive kundrejt biznesit vendas dhe të huaj”. Kush është dakord me nenin 5, sipas variantit Ky projektligj kërkon shumicë të thjeshtë qeveritar? votash, përveç nenit 9 për hyrjen e Kundër? Abstenim? Nuk ka. menjëhershme në fuqi, që, sipas nenit 84 të Miratohet. Kushtetutë kërkohet shumicë absolute, pra të Kush është dakord me nenin 6, sipas variantit paktën 71 vota pro. qeveritar? Neni 84, pika 4 e Kushtetutës parashikon Kundër? Abstenim? Nuk ka. shprehimisht se në rastet e masave të Miratohet. jashtëzakonshme, si dhe në rast të nevojave Kush është dakord me nenin 7, sipas variantit urgjente, kur Kuvendi vendos me shumicën e të qeveritar? gjithë anëtarëve dhe Presidenti i Republikës jep Kundër? Abstenim? Nuk ka. pëlqimin, ligji hyn në fuqi menjëherë, vetëm pasi Miratohet. të jetë njoftuar publikisht. Ligji duhet të botohet në Kush është dakord me nenin 8, me vërejtjet e numrin më të parë të Fletores Zyrtare. Komisionit të Ligjeve? Para se të hapim votimin, do të doja të njihja Kundër? Abstenim? Nuk ka. deputetët me dekretin e Presidentit të Republikës Neni 9, hyrja në fuqi e ligjit. Ky nen kërkon të për dhënien e pëlqimit për hyrjen në fuqi menjëherë paktën 71 vota pro, prandaj votimin, për efekt të ligjit: dokumentimi, do ta bëjmë me elektronikë. “Në mbështetje të nenit 84, pika 4 dhe nenit Hapet votimi. 93 të Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë, Mbyllet votimi. bazuar në kërkesën e Kuvendit, dekretoj: 84 vota pro, asnjë kundër, asnjë abstenim. Neni 1. Jepet pëlqimi për hyrjen menjëherë Miratohet. në fuqi të ligjit “Për miratimin e marrëveshjes për Hapet votimi me elektronikë, në tërësi. kryerjen e shërbimit të auditimit të borxhit të Mbyllet votimi. ministrive kundrejt biznesit vendas dhe të huaj”. Miratohet edhe në tërësi ky projektligj. Neni 2. Ky dekret hyn në fuqi menjëherë. Kemi edhe një projektvendim të propozuar me Numri i dekretit 8351. Tiranë, më 17.10.2013. konsensus nga kryetari i Grupit Parlamentar të PS- Presidenti i Republikës, Bujar Nishani” së, zoti Ruçi, dhe kryetari i Grupit Parlamentar të Hapet votimi në parim me elektronikë. PR-së, zoti Mediu. Mbyllet votimi. “Vendim nr. 55/2013 “Për disa ndryshime në Miratohet me 84 vota pro, asnjë kundër, asnjë vendimin nr. 48/2013 “Për caktimin e përbërjes së abstenim. komisioneve të përhershme të Kuvendit””. Kalojmë në votimin nen për nen, me kartonë. Në mbështetje të nenit 78, pika 1 e Siç jeni njohur edhe me raportin, Komisioni i Kushtetutës, të neneve 55, pika 1 dhe 21, pika 2 Ligjeve ka bërë vërejtje në nenet 2 dhe 8. të Rregullores së Kuvendit, me propozimin e Kush është dakord me nenin 1, sipas variantit Kryetarit të Grupit Parlamentar të Partisë Socialiste qeveritar? dhe Kryetarit të Grupit Parlamentar të Partisë Kundër? Abstenim? Nuk ka. Republikane, Kuvendi i Republikës së Shqipërisë Miratohet. vendosi: Në vendimin e Kuvendit nr. 48/2013 për Kush është dakord me nenin 2, me vërejtjet e caktimin e përbërjes së komisioneve të Komisionit të Ligjeve? përhershme, bëhen këto ndryshime: Kundër? Abstenim? Nuk ka. I. Deputetja Olta Xhaçka largohet nga Miratohet. Komisioni për Punën, Çështjet Sociale dhe Kush është dakord me nenin 3, sipas variantit Shëndetësinë dhe caktohet anëtare në Komisionin qeveritar? për Edukimin dhe Mjetet e Informimit Publik. Kundër? Abstenim? Nuk ka. II. Deputeti Mhill Fufi caktohet anëtar në Miratohet. Komisionin për Çështjet Ligjore, Administratën

363 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Publike dhe të Drejtat e Njeriut. ardhshme, ndaj deklaroj mbylljen e punimeve të III. Ky vendim hyn në fuqi menjëherë.” seancës. Jemi dakord besoj, me konsensus. Faleminderit! Faleminderit! Seancën e ardhshme do ta njoftojmë përmes Për diskutimet jashtë rendit të ditës, i vetmi mediave dhe kryetarëve të grupeve. deputet që ishte paraqitur është tërhequr, sepse dëshiron që ta shfrytëzojë kohën në seancën e (Seanca u mbyll në orën 15:50.)

364 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Pasqyra e lëndës

Mbledhja e datës 09.09.2013 Hapja e punimeve të Legjislaturës së 8-të të Kuvendit të Republikës së Shqipërisë ...... 5

Mbledhja e datës 10.09.2013 1. Raporti i Komisionit të Përkohshëm të Verifikimit të Mandateve 2. Betimi i deputetëve 3. Zgjedhja e Kryetarit të Kuvendit të Republikës së Shqipërisë ...... 8

Mbledhja e datës 11.09.2013 1. Miratimi i procesverbaleve të seancave plenare të datave 9 dhe 10 shtator 2013 2. Miratimi i programit politik dhe i përbërjes së Këshillit të Ministrave ...... 16

Mbledhja e datës 14.09.2013 1. Miratimi i procesverbalit të datës 11 shtator 2013 2. Miratimi i programit politik dhe i përbërjes së Këshillit të Ministrave ...... 29

Mbledhja e datës 26.09.2013 1. Miratimi i procesverbalit të seancës plenare të datës 14 shtator 2013 2. Njoftim mbi krijimin e grupeve parlamentare dhe kryesive të tyre 3. Njoftim “Për emërimin e Këshillit të Legjislacionit” 4. Njoftim “Për emërimin e Këshillit për Rregulloren, Mandatet dhe Imunitetin” 5. Njoftim “Për caktimin e përbërjes së delegacioneve të përhershme të Kuvendit në organizatat ndërkombëtare” 6. Projektvendim “Për zgjedhjen e zëvendëskryetarit të Kuvendit, z. Vangjel Dule” 7. Projektvendim “Për caktimin e përbërjes së sekretariateve të Kuvendit” 8. Projektvendim “Për caktimin e përbërjes së komisioneve të përhershme parlamentare” 9. Projektvendim “Për lirimin nga detyra të znj. Albana Shtylla dhe z. Denar Biba, anëtarë të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve” ...... 261

Mbledhja e datës 03.10.2013 1. Miratimi i procesverbalit të seancës plenare të datës 26.09.2013 2. Projektvendim “Për lirimin nga detyra të znj. Albana Shtylla, anëtare e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve” 3. Projektvendim “Për lirimin nga detyra të z. Denar Biba, anëtar i Komisionit Qendror të Zgjedhjeve” 4. Projektvendim “Për lirimin nga detyra të z. Jani Jani, anëtar i Komisionit Qendror të Zgjedhjeve” 5. Diskutime për çështje jashtë rendit të ditës ...... 267

365 Viti 2013 Legjislatura e 8-të

Mbledhja e datës 10.10.2013 1. Miratimi i procesverbalit të seancës plenare, datë 03.10.2013 2. Projektligji “Për disa ndryshime në ligjin nr. 10463, datë 22.09.2011 “Për menaxhimin e integruar të mbetjeve”, të ndryshuar” 3. Projektligji “Për masat kundër financimit të terrorizmit” 4. Projektligji “Për sigurinë në tunelet rrugore” 5. Projektvendim “Për zgjedhjen e kryetarit të Bordit të Komisionerëve të Entit Rregullator të Energjisë” 6. Projektvendim “Për zgjedhjen e anëtarit të Këshillit të Lartë të Drejtësisë, zotit Sokol Çomo” 7. Projektvendim “Për shqyrtimin dhe miratimin me procedurë të përshpejtuar të projektligjit “Për miratimin e marrëveshjes për kryerjen e shërbimit të auditimit të borxhit të ministrive kundrejt biznesit vendas dhe të huaj” 8. Diskutime për çështje jashtë rendit të ditës ...... 271

Mbledhja e datës 17.10.2013 1. Miratimi i procesverbalit të seancës plenare datë 10.10.2013 2. Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes, ndërmjet Këshillit të Ministrave të Republikës së Shqipërisë dhe qeverisë së shtetit të Kuvajtit, për shërbimin ajror” 3. Projektligji “Për një ndryshim në ligjin nr. 8116, datë 29.3.1996, “Kodi i Procedurës Civile i Republikës së Shqipërisë”, i ndryshuar” 4. Projektligji “Për sigurinë në anije dhe në porte” 5. Akti Normativ nr. 5, datë 30.09.2013 “Për disa ndryshime në ligjin nr. 152/2013 “Për nëpunësin civil” 6. Projektligji “Për miratimin e marrëveshjes për kryerjen e shërbimit të auditimit të borxhit të ministrive kundrejt biznesit vendas dhe të huaj” 7. Diskutime për çështje jashtë rendit të ditës ...... 310

366