Wystąpienie Pokontrolne

KNO. 410.008.04.2017 P/17/029

WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

I. Dane identyfikacyjne kontroli

Numer i tytuł kontroli P/17/029 – Wspieranie wyczynowego uprawiania sportów zimowych

Jednostka Najwyższa Izba Kontroli przeprowadzająca Departament Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego kontrolę

Kontrolerzy 1. Igor Strąk, doradca ekonomiczny, legitymacja służbowa nr 16929 2. Magdalena Klucznik, starszy inspektor kontroli państwowej, upoważnienie do kontroli nr KNO/34/2017 z dnia 22 listopada 2017 r. (dowód: akta kontroli str. 1-2)

Jednostka Polski Związek Hokeja na Lodzie, ul. Korotyńskiego 2A lok. 1, 02-123 Warszawa (od dnia kontrolowana 16 listopada 2017 r.)1, zwany dalej „PZHL” lub „Związkiem”

Kierownik jednostki Prezesem Zarządu Polskiego Związku Hokeja na Lodzie od dnia 13 marca 2014 r. jest Pan kontrolowanej Dawid Chwałka, zwany dalej „Prezesem PZHL”. Do dnia 13 marca 2014 r. Prezesem Zarządu Polskiego Związku Hokeja na Lodzie był Pan Piotr Hałasik. Sekretarzem Generalnym PZHL jest Pan Janusz Wierzbowski. (dowód: akta kontroli str. 3-16, 119-122, 225-236)

II. Ocena kontrolowanej działalności2 Polski Związek Hokeja na Lodzie w latach 2014-2017 (do 30 czerwca) w ramach zadań Ocena ogólna dofinansowanych przez Ministra Sportu i Turystyki3 z budżetu państwa i środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej dotyczących wyczynowych olimpijskich sportów zimowych zapewnił warunki szkoleniowe i infrastrukturę sportową do przygotowania zawodników kadry narodowej hokeja na lodzie do udziału w Igrzyskach Olimpijskich oraz Mistrzostwach Świata. W ramach objętych badaniem umów4 o dofinansowanie zadań osiągnięto większość zakładanych wyników sportowych (miejsc w zawodach sportowych). Najwyższa Izba Kontroli zwraca jednak uwagę, że Związek nie osiągnął celów sportowych określonych w „Strategii Rozwoju hokeja w Polsce na lata 2013-2018” jakimi były zakwalifikowanie się reprezentacji Polski seniorów do Elity, tj. 16 najlepszych reprezentacji świata oraz zakwalifikowanie się reprezentacji Polski seniorów i seniorek na IO PyeongChang 2018. Ponadto reprezentacje Polski Juniorów U20 oraz Juniorów Młodszych U18 spadły do niższych grup rozgrywek mistrzowskich. Dotacje na realizację dofinansowanych zadań przygotowania zawodników kadry narodowej oraz promocję hokeja na lodzie wykorzystano zgodnie z przeznaczeniem. Jednakże w ramach jednego zadania nieterminowo zwrócono niewykorzystaną część dotacji

1 Poprzednio: ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r. 18, 02-366 Warszawa. 2 Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości, negatywna. Jeżeli sformułowanie oceny ogólnej według proponowanej skali byłoby nadmiernie utrudnione, albo taka ocena nie dawałaby prawdziwego obrazu funkcjonowania kontrolowanej jednostki w zakresie objętym kontrolą, stosuje się ocenę opisową, bądź uzupełnia ocenę ogólną o dodatkowe objaśnienie. 3 Dalej: „Minister” lub „Minister SiT”. 4 Umowy nr: 2014/0207/0013/SubB/DSW, 2015/0110/0005/UDot/13/DSW, 2016/0050/0005/Udot/13/DSW.

z budżetu państwa w kwocie 4,3 tys. zł, a w ramach dwóch zadań stwierdzono przypadki opisywania dowodów księgowych z naruszeniem przepisów o rachunkowości. Ponadto dokonano wyboru oferty na zakup usług transportowych bez rozeznania rynku oraz opisano przedmiot zamówienia publicznego na zakup sprzętu sportowego bez wskazania parametrów sprzętu równoważnego. Związek nie wypracował jednego kompleksowego dokumentu określającego strategię rozwoju hokeja na lodzie w Polsce. PZHL realizował równocześnie dwie strategie (na lata 2013-2018 i 2016-2020), co zdaniem NIK może utrudniać sprawne zarządzanie rozwojem tej dyscypliny sportu, w tym monitorowanie i ewaluację zakładanych celów i działań. Strategie te nie zostały też zatwierdzone przez Walny Zjazd PZHL. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia natomiast działania Związku na rzecz promocji hokeja na lodzie w Polsce, w tym wykorzystywanie różnych form promocji

Uzasadnienie W latach 2014-2017 (do 30 czerwca) Polski Związek Hokeja na Lodzie w ramach zadań oceny ogólnej dofinansowanych przez Ministra Sportu i Turystyki5 z budżetu państwa w kwocie 7.538 tys. zł i środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej (FRKF) w kwocie 887,7 tys. zł, dotyczących wyczynowych olimpijskich sportów zimowych zapewnił warunki szkoleniowe i infrastrukturę sportową do przygotowania zawodników kadry narodowej (kn) do udziału w Igrzyskach Olimpijskich (IO) oraz przygotowania i udziału w Mistrzostwach Świata (MŚ). W latach 2014-2016, w ramach objętych badaniem umów o dofinansowanie (w trzech spośród sześciu) na realizację zadań przygotowania zawodników kn osiągnięto większość zakładanych miejsc w zawodach (pięć z ośmiu). Pozwoliło to na awans reprezentacji Polski seniorów i seniorek do wyższych grup rozgrywek oraz awans w rankingu International Ice Hockey Federation (IIHF). Związek nie osiągnął jednak zakładanych celów sportowych, przyjętych w „Strategii Rozwoju hokeja w Polsce na lata 2013-2018” jakimi były zakwalifikowanie się reprezentacji Polski seniorów do Elity oraz zakwalifikowanie się reprezentacji Polski seniorów i seniorek na IO PyeongChang 2018. Ponadto reprezentacje Polski Juniorów U20 oraz Juniorów Młodszych U18 spadły do niższych grup rozgrywek mistrzowskich. Dotacje na realizację zadań przygotowania zawodników kn (4.727,8 tys. zł) oraz zadań wspierania promocji sportu poprzez dofinansowanie organizacji Mistrzostw Świata w Polsce (2.394,3 tys. zł) wykorzystano zgodnie z przeznaczeniem. Jednakże stwierdzono nieprawidłowości dotyczące m.in. nieterminowego zwrotu niewykorzystanej część dotacji z budżetu państwa (w kwocie 4,3 tys. zł), nieprawidłowego opisywania dowodów księgowych (369,5 tys. zł), zaniechania sprawdzania ich pod względem formalnym i rachunkowym (177,9 tys. zł), braku zatwierdzenia do zapłaty (98,7 tys. zł), wyboru oferty na zakup usług transportowych bez rozeznania rynku (53,3 tys. zł), opisywania przedmiotu zamówienia publicznego na zakup sprzętu sportowego bez wskazania parametrów sprzętu równoważnego. W latach 2014-2017 PZHL realizował „Strategię rozwoju hokeja na lodzie w Polsce na lata 2013-2018” oraz „Strategię i kierunki rozwoju hokeja na lodzie na 2016-2020”, które nie były zatwierdzone przez Walny Zjazd PZHL. Jednoczesna realizacja przez Związek dwóch strategii, w ocenie NIK może utrudniać sprawne zarządzanie rozwojem dyscypliny sportu, w tym bieżące monitorowanie i ewaluację zakładanych celów i działań. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia działania Związku na rzecz promocji hokeja na lodzie w Polsce, w tym wykorzystywanie różnych form promocji, popularyzowanie sportu

5 Dalej: „Minister” lub „Minister SiT”.

wśród dzieci i młodzieży poprzez organizację turniejów i zawodów krajowych oraz zorganizowanie w Polsce zawodów rangi mistrzowskiej. III. Opis ustalonego stanu faktycznego 1. Organizacja i realizacja zadań dotyczących wyczynowych sportów zimowych Opis stanu 1. Polski Związek Hokeja na Lodzie jest polskim związkiem sportowym działającym na faktycznego podstawie przepisów ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie6, ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach7 oraz statutu PZHL uchwalonego przez Nadzwyczajny Walny Zjazd PZHL w dniu 16 marca 2013 r. Statut PZHL zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o sporcie został zatwierdzony przez Ministra Sportu i Turystyki (Minister SiT)8 oraz zawierał elementy określone w art. 10 ust. 1 ustawy Prawo o stowarzyszeniach, tj. nazwę, teren działania, siedzibę i charakter prawny Związku, cele i środki działania, zasady członkostwa w Związku oraz prawa i obowiązki członków, władze Związku (Walny Zjazd, Zarząd i Komisja Rewizyjna) i sposób ich wyboru, majątek i fundusze Związku, sposób reprezentacji i zaciągania zobowiązań oraz tryb zmiany statutu i rozwiązania PZHL. Związek jest wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego pod nr 0000109315 od dnia 20 maja 2002 r. PZHL jest członkiem IIHF od 1926 r. Od dnia 20 maja 2016 r. członek Zarządu PZHL, Pani Marta Zawadzka jest członkiem Zarządu IIHF. (dowód: akta kontroli str. 19-28, 34) W okresie objętym kontrolą skład osobowy Zarządu PZHL był niższy niż określone w statucie minimum, tj. siedem osób. Z rocznych sprawozdań PZHL wynika, że Zarząd Związku w całym 2014 r. liczył od pięciu do sześciu osób, zaś w okresach 1 – 21 stycznia 2015 r. i 16 stycznia – 28 maja 2016 r. sześć osób, tj. mniej niż określona w statucie minimalna liczba członków Zarządu. Niezgodność składu Zarządu PZHL ze statutem nie wpływała na jego zdolność do działań prawnych, a w szczególności na ważność i skuteczność podejmowanych uchwał oraz reprezentację Związku na zewnątrz, co stwierdził Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 21 listopada 2014 r., sygn. akt WA XII Ns – Rej. KRS 43384/14/729 rozstrzygającego w przedmiocie wniosku Ministra SiT o ustanowienie kuratora dla PZHL. (dowód: akta kontroli str. 68-175, 503-577) 2. PZHL, zgodnie z ustawą o sporcie oraz celami statutowymi, określił w zatwierdzonym przez Zarząd regulaminie współzawodnictwa sportowego z dnia 14 lipca 2015 r. (Tekst jednolity z dnia 29 sierpnia 2015 r.) zasady organizacji, prowadzenia oraz uczestnictwa we współzawodnictwie sportowym w hokeju na lodzie organizowanym na terenie Polski9. Ponadto Związek określił w formie regulaminu zasady powoływania kadr narodowych PZHL (kn) we wszystkich kategoriach wiekowych, w których organizowane są rozgrywki w ramach współzawodnictwa sportowego prowadzonego przez IIHF oraz kryteria powoływania zawodników i zawodniczek do kn oraz udziału w Mistrzostwach Świata (MŚ). Walny Zjazd

6 Dz.U. z 2017 r. poz. 1463, ze zm., dalej: „ustawa o sporcie”. 7 Dz.U. z 2017 r., poz. 210, dalej: „ustawa Prawo o stowarzyszeniach”. 8 Decyzja Ministra SiT Nr 33/2013/DP z dnia 30 kwietnia 2013 r. 9 Rozgrywki mistrzowskie PZHL w kategoriach: 1. MP Mężczyzn: Ekstraklasa, I Liga, II Liga; 2. MP Kobiet – Ekstraklasa (PHLK); 3. MP Juniorów U20 (Centralna Liga Juniorów), MP U18 (juniorów młodszych), Puchar Polski Mężczyzn, OOM dla reprezentacji województw, Rozgrywki prowadzone przez Okręgowe Związki Hokeja na Lodzie (młodzików – U16, żaków starszych – U14, żaków młodszych – U12 i minihokeja – U9).

uchwalił Regulamin dyscyplinarny PZHL10, który podobnie jak statut PZHL, regulaminy i uchwały Zarządu, jest opublikowany na stronie internetowej PZHL (www.pzhl.org.pl)11. (dowód: akta kontroli str. 50-67, 237-299) 3. W latach 2014-2017 PZHL posiadał strategie dotyczące rozwoju hokeja na lodzie w Polsce: 1) „Strategię Rozwoju hokeja w Polsce na lata 2013-2018”, przyjętą uchwałą Zarządu PZHL z dnia 22 czerwca 2013 r., 2) „Strategię i kierunki rozwoju hokeja na lodzie na 2016-2020” przedstawioną w formie prezentacji przez Prezesa PZHL Pana Dawida Chwałkę na Walnym Zjeździe Sprawozdawczo-Wyborczym w dniu 29 maja 2016 r. Strategie PZHL, w ocenie Prezesa Związku, były wobec siebie komplementarne, gdyż strategia na lata 2016-2020 nie zmieniała założeń sportowo-szkoleniowych strategii na okres 2013-2018, lecz wskazywała dodatkowe kierunki rozwoju, w tym infrastrukturalne na kolejne lata (do 2020 r.). Realizację przedmiotowych strategii rozwoju hokeja Związek oceniał poprzez realizację celów: sportowych (np. awans reprezentacji w rankingu IIHF), szkoleniowych (np. utworzenie czterech Ośrodków Szkolenia Sportowego Młodzieży w hokeju na lodzie w Oświęcimiu, Katowicach Janowie, Nowym Targu i Toruniu) i promocyjnych (np. wzrost wartości medialnej dyscypliny, nawiązanie współpracy z Telewizją Polską S.A.). Jako formy monitorowania strategii PZHL wskazał przyjmowanie przez Walny Zjazd Delegatów sprawozdań z działalności Zarządu oraz bieżącą ocenę wyników sportowych. (dowód: akta kontroli str. 300-461) W latach 2014-2016 PZHL poszerzył uczestnictwo w organizowanej dyscyplinie sportowej, co wyrażało się we wzroście w tym okresie liczby zrzeszonych w PZHL: zawodników – o 19%, klubów sportowych – o 28% i okręgowych związków hokeja na lodzie – o 12,5%12. Również liczba licencji trenerskich PZHL we wskazanym okresie wzrosła z 71 do 108, tj. o 52%. (dowód: akta kontroli str. 462-475) W latach 2014-2017 (do 30 czerwca) PZHL organizował przygotowanie zawodników kn w formie szkolenia centralnego i w klubach sportowych a także zapewniał diagnostykę stanu wytrenowania i opiekę medyczną13. PZHL organizował Mistrzostwa Polski Seniorów i Seniorek14 oraz Puchar Polski i Super Puchar (rozgrywki seniorów), a także prowadził rozgrywki młodzieżowe – Centralną Ligę Juniorów i Juniora Młodszego15. Liczba zawodników uczestniczących w Mistrzostwach i w Pucharze Polski, porównując sezony 2013/2014 i 2016/2017, zwiększyła się16, natomiast liczba uczestników Super Pucharu utrzymywała się na stałym poziomie (44 zawodników) w całym kontrolowanym okresie. W poszczególnych sezonach dochodziło jednak do zmian (również spadków) liczby

10 Uchwały z dnia 12 kwietnia 2010 r. i dnia 27 czerwca 2017 r. 11 Na stronie www.pzhl.org.pl dostępne są również regulaminy rozgrywek zawodowej ligi w hokeju na lodzie (PHL). 12 Liczba zawodników: w 2014 – 3.928, w 2015 r. – 3.994, w 2016 r. – 4.668; liczba klubów sportowych: w 2014 r. – 47, w 2015 r. – 51, w 2016 r. – 60; liczba okręgowych związków hokeja na lodzie: w 2014 i 2015 r. – osiem, w 2016 r. – dziewięć. 13 Cykliczne badania lekarskie, opieka medyczna lekarza sportowego i opieka masażystów podczas zgrupowań i konsultacji szkoleniowych. 14 Realizowanych w ramach Polskiej Hokej Ligi (PHL) i Polskiej Ligi Hokeja Kobiet (PLHK). 15 Rozgrywki w kategorii Młodzika, Żaka Starszego, Żaka Młodszego i Minihokeja prowadzone były przez Okręgowe Związki Hokeja na Lodzie. 16 PHL 2013/2014 – 244 zawodników, PHL 2014/2015 – 264 zawodników, PHL 2015/2016 – 324 zawodników, PHL 2016/2017 – 305 zawodników; PLHK 2013/2014 – 110 zawodniczek, PLHK 2014/2015 – 103 zawodniczki, PLHK 2015/2016 – 128 zawodniczek, PLHK 2016/2017 – 135 zawodniczek; Puchar Polski Seniorów: 2013/2014 – 244 zawodników, 2014/2015 – 254 zawodników, 2015/2016 – 324 zawodników; 2016/2017 – 305 zawodników.

zawodników, co było związane z nieuzyskaniem awansu do PHL przez poszczególne kluby17. Związek w okresie 2014-2017 (do 30 czerwca) był współorganizatorem MŚ Juniorów U20 Dywizji IA (Sanok, 15-21 grudnia 2014 r.), MŚ Juniorek U18 Dywizji I Kwalifikacji (Krynica Zdrój, 18-23 marca 2014 r.), MŚ Seniorów Dywizji IA (Kraków, 19-26 kwietnia 2015 r.), MŚ Juniorek U18 Dywizji I Kwalifikacji (Katowice 19-21 stycznia 2015 r.), MŚ Seniorów Dywizji IA (Katowice, 22-30 kwietnia 2016 r.), MŚ Seniorek Dywizji IB (Katowice Janów 2016), MŚ Seniorek Dywizji IB (Katowice Janów 2017), MŚ Juniorek U18 Dywizji IB (Katowice Janów 2017) oraz Turniejów z cyklu Euro Ice Hockey Challenge (Gdańsk 2014, Toruń i Katowice Janów 2015, Katowice 2016 i 2017)18. (dowód: akta kontroli str. 33-37, 41-47, 50-53, 592) Osobą odpowiedzialną w PZHL za całościowy monitoring procesu szkolenia kn jest Kierownik Wyszkolenia, Pan Tomasz Rutkowski, który współpracuje ze sztabem szkoleniowym PZHL we wszystkich akcjach szkoleniowych i podczas imprez mistrzowskich KN Seniorów. Jest on również odpowiedzialny za kierowanie doskonaleniem zawodowym kadry instruktorsko-trenerskiej. Kierownika Wyszkolenia wspomagają członkowie Zarządu i Dyrektor Szkoły Mistrzostwa Sportowego PZHL (Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące Szkoła Mistrzostwa Sportowego PZHL)19, w zakresie: a) reprezentacji Polski Seniorek i Juniorek U18 – członek Zarządu Pani M. Zawadzka, b) reprezentacji Polski Juniorów U18 i U20 – członek Zarządu, przewodniczący Komisji Młodzieżowej Pan Robert Zamarlik, oraz członek Zarządu i Komisji Młodzieżowej Pani Danuta Piorun20. (dowód: akta kontroli str. 113-175, 613-615, 845-854, 857-858) Sztab szkoleniowy kn PZHL w 2014 r. był 17-osobowy i należało do niego 11 trenerów (w tym trener konsultant kn Seniorów, trenerzy kn oraz trenerzy bramkarzy) i sześciu asystentów trenera. W 2015 r. szkoleniem zajmował się 16 – osobowy sztab szkoleniowy złożony z: trenera konsultanta i trenera video kn Seniorów, pięciu trenerów głównych, pięciu trenerów bramkarzy i czterech asystentów trenera. Do kadry trenerskiej kn PZHL w roku 2016 należało dziewięciu trenerów poszczególnych kadr, sześciu trenerów bramkarzy, dwóch trenerów video i czterech asystentów trenera, w sumie 21 szkoleniowców. Liczebność sztabu szkoleniowego PZHL w 2017 r. wzrosła do 24 osób, w tym: 13 trenerów KN, trenera video, pięciu trenerów bramkarzy i pięciu asystentów trenera. Wynagrodzenia trenerów: dziewięciu w 2014 r., dziesięciu w 2015 r., czternastu w 2016 r. i 21 w 2017 r., były dofinansowane środkami przekazanymi przez Ministra SiT. (dowód: akta kontroli str. 1922-1923) Poszukiwania perspektywicznych zawodników zagranicznych są kontynuowane przez kanadyjskich trenerów kn Seniorów. Sekretarz Generalny PZHL, Pan Janusz Wierzbowski wyjaśnił, że rekrutacja zawodników z zagranicznych klubów nie jest łatwa ze względu na przepisy IIHF, wymagające posiadania przez zawodnika obywatelstwa i rozegrania co najmniej dwóch pełnych sezonów rozgrywkowych w lidze kraju, który chce on reprezentować. Liczba zawodników zagranicznych w kn Seniorów w latach 2014-2017

17 W sezonie 2016/2017 trzy zespoły: CIARKO PBS BANK KH Sanok, MUKS NAPRZÓD Janów i HK Zagłębie Sosnowiec, nie uzyskały licencji na grę w PHL, do ekstraklasy awansował zespół MH 2014 AUTOMATYKA Gdańsk, zespół TAURON GKS Katowice uzyskał tzw. „dziką kartę”. 18 Współpraca na podstawie umów współpracy i sponsoringowych z: Województwem Małopolskim, Gminą Miejską Kraków, Miastem Katowice, „Sfinks” Polska SA, Grupą Azoty SA, PGE SA, Totalizatorem Sportowym Sp. z o.o., Starcom Sp. z o.o., Grupą Lotos SA, PGNiG SA. 19 Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące Szkoły Mistrzostwa Sportowego PZHL od dnia 1 września 2017 r. działa w nowej siedzibie: 40-431 Katowice, ul. Szopienicka 66. 20 Dodatkowo monitoring szkolenia jest wspomagany przez Team leaderów (funkcja pełniona społecznie).

wynosiła od pięciu do dziewięciu osób. W kn Seniorek od 2017 r. grają cztery zawodniczki z zagranicy. PZHL w okresie kontrolowanym pozyskał z klubów zagranicznych: jednego zawodnika kn Juniorów (napastnik PHL, reprezentant Polski podczas Finałowego Turnieju Kwalifikacji Olimpijskich w Mińsku w 2016 r.) i jednego zawodnika do kn Juniorów U20 (reprezentant Polski na MŚ Juniorów U20 w Budapeszcie). (dowód: akta kontroli str. 861-863) 4. Związek organizował zgrupowania szkoleniowe i zawody sportowe z wykorzystaniem obiektów dostępnych w kraju: Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji (MOSIR) w Krynicy Zdrój, MOSiR Tychy, MOSiR Jastrzębie Zdrój oraz MOSiR Katowice. Sekretarz Generalny PZHL, Pan Janusz Wierzbowski wyjaśnił, że organizacja na terenie kraju kilku akcji szkoleniowych równocześnie jest bardzo trudna z uwagi na brak wystarczającej bazy sportowej. PZHL sporadycznie – z powodu ograniczeń finansowych – organizuje zagraniczne zgrupowania i konsultacje szkoleniowe. W ostatnich latach PZHL nawiązał współpracę dotyczącą reprezentacji juniorskich U18 i U20 z posiadającymi dobrą bazę treningową czeskimi klubami RT TORAX Poruba i HC Sparta Praga. PZHL organizuje również dwu-trzydniowe zagraniczne konsultacje szkoleniowe poprzedzające udział reprezentacji Polski w MŚ rozgrywanych za granicą21. Baza Centralnego Ośrodka Sportu (COS) jest w niewielkim stopniu wykorzystywana na potrzeby szkolenia hokeistów (Torwar II w Warszawie), gdyż jak wyjaśnił Sekretarz Generalny PZHL, COS nie dysponuje obiektem z pełnowymiarowym lodowiskiem treningowym i zapleczem socjalnym (szatniami i pomieszczeniami dla trenerów i masażystów), profesjonalnie wyposażoną siłownią, salą gimnastyczną oraz odnową biologiczną i basenem. Dodatkowo Sekretarz Generalny PZHL, wskazał, że obiekty sportowe w Polsce (m.in. COS) nie zaspokajają w pełni potrzeb kn, a ich usytuowanie na północy kraju dodatkowo utrudnia organizację szkolenia22. Brakuje obiektów sportowych wyposażonych w dwie tafle lodowe (obecnie tylko trzy takie obiekty w Polsce: Katowice Janów, Toruń i Gdańsk) oraz profesjonalne siłownie, sale gimnastyczne, pomieszczenia odnowy biologicznej i zaplecze socjalne z blisko usytuowaną bazą hotelową. Związek opiniował również wniosek inwestora Miasta Dębica dotyczący rozbudowy i modernizacji lodowiska w Dębicy włączonego na listę Programu inwestycji o szczególnym znaczeniu dla sportu Ministra SiT oraz złożył deklarację dotyczącą wykorzystania przez PZHL tego obiektu, który po rozbudowie i modernizacji mógłby pełnić funkcję lodowiska głównego dla kn hokeistów na lodzie. Jednocześnie Prezes PZHL, Pan Dawid Chwałka wskazał, że ten jeden obiekt nie zaspokoi wszystkich potrzeb kn PZHL. (dowód: akta kontroli str. 33-47) 5. W sprawozdaniach finansowych za lata 2014 i 2015 PZHL wykazał stratę w wysokości, odpowiednio: 2.464.647,64 zł i 2.275.869,01 zł, która pokrywana była z zysków PZHL. W 2016 r. Związek wykazał zysk w kwocie 171.580,52 zł (wynik finansowy netto). Działania naprawcze sytuacji finansowej Związku polegały m.in. na uzyskaniu praw do organizacji dużych imprez mistrzowskich (MŚ Dywizji IA w Katowicach w 2016 r., turnieje międzynarodowe EIHC w 2015 r., 2016 r. i 2017 r., Finał Pucharu Polski w 2015 r. i 2016 r.), co wiązało się z przekazaniem środków finansowych przez IIHF, a także z zainteresowaniem sponsorów, jak np. Miasto Katowice (sponsor strategiczny MŚ), Miasto Kraków, Grupa Azoty S.A. (sponsor główny reprezentacji Polski w 2016 r.), PGE Polska Grupa Energetyczna S.A. , Poczta Polska S.A., PKP Intercity S.A. Pomimo podejmowanych starań i negocjacji PZHL nie udało się pozyskać sponsora strategicznego dla Związku.

21 W 2014 r.: 20 akcji szkoleniowych na zagranicznych obiektach sportowych, z czego 18 wiązało się z udziałem w zawodach międzynarodowych; w 2015 r.: 22 akcje szkoleniowe na zagranicznych obiektach sportowych, z czego 18 wiązało się z udziałem w zawodach międzynarodowych;. w 2016 r. 34 akcje szkoleniowe na zagranicznych obiektach sportowych, z czego 28 wiązało się z udziałem w zawodach międzynarodowych. 22 Większość sparingpartnerów polskiej kn pochodzi np. z Czech, Słowacji, Węgier, Austrii i Słowenii.

(dowód: akta kontroli str. 503-578, 1918-1921) 6. W latach 2014-2016 dotacje ze środków publicznych23 stanowiły ponad połowę (55,3%) przychodów PZHL i wyniosły łącznie w tym okresie 18.888.9 tys. zł. Ponadto źródłem przychodów Związku były wpływy z działalności statutowej, dotacja IIHF oraz wpływy z działalności gospodarczej (z reklamy). Dotacje Ministra SiT przekazane PZHL na podstawie zawartych umów o dofinansowanie w latach 2014-2016 wyniosły łącznie 15.942 tys. zł (46,7% wszystkich przychodów Związku), z tego dotacja z części 25 – Kultura fizyczna budżetu państwa – 7.861 tys. zł i dotacja z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej (FRKF) – 8.081 tys. zł. (dowód: akta kontroli str. 579) PZHL w okresie 2014-2017 (do 30 czerwca) otrzymał dofinansowanie z części 25 budżetu państwa – Kultura fizyczna w ramach ogłoszonych przez Ministra SiT na kolejne lata, programów dofinansowania zadań związanych z przygotowaniami zawodników kn do udziału w Igrzyskach Olimpijskich (IO) oraz przygotowaniami i udziałem w MŚ i mistrzostwach Europy (ME)24 oraz programów wspierania promocji sportu poprzez dofinansowanie organizacji imprez mistrzowskich w Polsce25 (programy Ministra są dostępne na stronach Biuletynu Informacji Publicznej MSiT, www.bip.msit.gov.pl, w zakładce Finansowanie zadań). Przyznane PZHL dotacje budżetowe zostały wykorzystane na realizację zadań z zakresu: 1) przygotowania zawodników kn do udziału w IO oraz w mistrzostwach świata i Europy, dofinansowane na podstawie czterech umów26 w kwocie łącznie 7.538 tys. zł (rozliczenie umowy z 2017 r. niezakończone, podano kwotę wykorzystaną do końca I półrocza 2017 r.), 2) wspierania promocji sportu poprzez dofinansowanie organizacji imprez mistrzowskich w Polsce, w kwocie łącznie 2.744,3 tys. zł na podstawie trzech umów27. Ze środków FRKF Związek uzyskał dotacje w ramach ogłoszonych przez Ministra SiT programów dofinansowania zadań związanych z: przygotowaniem kn do udziału w IO, igrzyskach paraolimpijskich, igrzyskach głuchych, mistrzostwach świata lub Europy ze środków FRKF28, ze szkoleniem indywidualnym i grupowym młodzieży uzdolnionej sportowo, przygotowaniem i udziałem reprezentacji Polski w zawodach międzynarodowych w kategoriach juniorów i młodzieżowców oraz przygotowaniem reprezentacji Polski do udziału w Akademickich Mistrzostwach Świata (w 2014 r.) i Uniwersjadzie w sportach letnich i zimowych (w 2015 r.)29, ze współzawodnictwem młodzieży poprzez udział w zawodach międzynarodowych w sportach olimpijskich30 oraz programu dofinansowania zadań z obszaru wspierania szkolenia sportowego i współzawodnictwa młodzieży. Dotacje z FRKF PZHL wykorzystał na realizację zadań dotyczących: 1) przygotowań kn do udziału w IO, igrzyskach paraolimpijskich, igrzyskach głuchych, mistrzostwach świata lub Europy, łącznie 887,7 tys. zł, na podstawie dwóch umów31,

23 Dotacje udzielone przez: Ministra SiT, jednostki samorządu terytorialnego (Województwo Małopolskie, Gminę Sosnowiec, Miasto Poznań, Miasto Katowice). 24 Decyzje Ministra SiT: nr 15 z dnia 12 listopada 2013 r., nr 13 z dnia 5 grudnia 2014 r., nr 45 z dnia 13 listopada 2015 r. i nr 55 z dnia 5 grudnia 2016 r. 25 Decyzje Ministra SiT: nr 12 z dnia 12 lutego 2015 r., nr 39 z dnia 20 października 2015 r. i nr 54 z dnia 2 grudnia 2016 r. 26 Umowy: nr 2014/0082/0005/Udot/DSW z dnia 24 marca 2014 r., nr 2015/0110/0005/Udot/13/DSW z dnia 17 marca 2015 r., nr 2016/0050/005/Udot/13/DSW z dnia 21 stycznia 2016 r., nr 2017/0026/0005/Udot/13/DSW z dnia 25 stycznia 2017 r. 27 Umowy: nr 2015/0213/0005/Udot/13/DSW z dnia 27 kwietnia 2015 r., nr 2016/0104/0005/Udot/13/DSW z dnia 23 lutego 2016 r., nr 2017/0085/0005/Udot/13/DSW z dnia 28 lutego 2017 r. 28 Decyzje Ministra SiT: nr 10 z dnia 3 czerwca 2014 r. i nr 30 z dnia 28 września 2015 r. – dostępne na stronach BIP MSiT. 29 Decyzje Ministra SiT: nr 14 z dnia 12 listopada 2013 r. i nr 14 z dnia 5 grudnia 2014 r. dostępne na stronach BIP MSiT. 30 Decyzja Ministra SiT nr 8 z dnia 20 stycznia 2016 r. dostępna na stronach BIP MSiT. 31 Umowa nr 2014/0207/0013/SubB/DSW z dnia 22 września 2014 r., nr 2015/0334/0013/SubB/DSW z dnia 30listopada2015 r.

2) szkolenia indywidualnego i grupowego młodzieży uzdolnionej sportowo, przygotowania i udziału reprezentacji Polski w zawodach międzynarodowych w kategorii juniorów i młodzieżowców oraz przygotowanie reprezentacji Polski do udziału w Akademickich MŚ, łącznie 2.830,2 tys. zł, na podstawie dwóch umów32, 3) wspierania szkolenia sportowego i współzawodnictwa młodzieży związanych ze szkoleniem zawodników w młodzieżowych kategoriach wiekowych oraz ze współzawodnictwem młodzieży poprzez udział w zawodach międzynarodowych w sportach olimpijskich, łącznie 3.893,9 tys. zł, na podstawie jednej umowy33, 4) wspierania szkolenia sportowego i współzawodnictwa młodzieży – szkolenie centralne oraz szkolenie w Szkole Mistrzostwa Sportowego (SMS), łącznie 1.286,6 tys. zł, na podstawie dwóch umów34 (rozliczenie umów zawartych w 2017 r. nie zostało zakończone, podano kwotę wykorzystaną do dnia 30 czerwca 2017 r.). Związek w latach 2014-2017 (do dnia 30 czerwca) zawarł osiem umów z jednostkami samorządu terytorialnego (jst) na dofinansowanie: Pucharu Polski (2014 r.), MŚ Dywizji IA w Krakowie (2015 r.), Międzynarodowego Turnieju Hokeja na Lodzie (2016 r.), MŚ Dywizji IA w Katowicach (2016 r.), MŚ Kobiet U18 Dywizji IB (2017 r.), Turnieju EIHC (2017 r.), MŚ Kobiet Dywizji IB (2017 r.) i organizacji meczów Polska-Holandia z udziałem kn Seniorek oraz kontynuował realizację umów na dofinansowanie działalności szkoły i internatu (SMS PZHL). Dotacje udzielone przez jst zostały wykorzystane w wysokości 6.036,8 tys. zł. (dowód: akta kontroli str. 580-584) 7. Szczegółowym badaniem kontrolnym objęto trzy umowy o dofinansowanie zadań ze środków FRKF i z części 25 budżetu państwa35, na łączną kwotą 4.739 tys. zł, z której PZHL wykorzystał w sumie 4.727,8 tys. zł (99,8%). Stwierdzono, że dla kontrolowanych umów PZHL prowadził wyodrębnioną ewidencję księgową na wydzielonych kontach dotyczących środków dofinansowania oraz dokonywanych wydatków. Wysokość kosztów pośrednich i poziom środków własnych Związku były zgodne z zawartymi umowami36, a udział własny Związku w kosztach zadania nie uległ zmniejszeniu w stosunku do poziomu określonego w umowach. Dofinansowaniem na podstawie umowy nr 2014/0207/0013/SubB/DSW zostali objęci zawodnicy kn Juniorów U18 i kn U20 w łącznej liczbie 80. Środkami przyznanymi na podstawie umowy nr 2015/0110/0005/UDot/13/DSW dofinansowano przygotowania 40 zawodniczek i 60 zawodników KN (100 osób). Dofinansowaniem udzielonym na podstawie umowy nr 2016/0050/005/Udot/13/DSW zostało objętych 42 zawodniczki i 60 zawodników kn37. Wszyscy zawodnicy kn PZHL objęci dofinansowaniem Ministra SiT należeli do grupy szkoleniowej B238 i posiadali aktualne licencje zawodnicze lub jako zawodnicy klubów zagranicznych byli uprawnieni do uczestnictwa we współzawodnictwie sportowym organizowanym przez PZHL na podstawie powołania do kadry39. (dowód: akta kontroli str. 736-740, 867-1718 )

32 Umowa nr 2014/0150/0013/SubB/DSW z dnia 30 czerwca 2014 r., nr 2015/0134/0013/SubB/DSW z dnia 13 maja 2015 r. 33 Umowa nr 2016/0065/0013/SubB/DSW z dnia 4 maja 2016 r. 34 Umowa nr 2017/0043/0013/SubB/DSW z dnia 5 kwietnia 2017 r., nr 2017/0044/0013/SubB/DSW z dnia 5 kwietnia 2017 r. 35 Umowy nr 2014/0207//0013/SubB/DSW, nr 2015/0110/0005/UDot/13/DSW, nr 2016/0050/0005/UDot/13/DSW. 36 W 2014 r. – 10% kosztów bezpośrednich zadania finansowanego z FRKF, w 2015 r. – 15% kosztów bezpośrednich zadania finansowanego z budżetu państwa, w 2016 r. – 20% kosztów bezpośrednich zadania finansowanego z budżetu państwa. 37 W dniu 19 lipca 2016 r. PZHL zgłosił do Ministra SiT zmianę składu kn – skreślenie trzech i wpisanie pięciu zawodniczek, co zwiększyło o dwie osoby liczebność kadry Seniorek. 38 Zawodnicy wytypowani przez Związek nie wykazujący się osiągnięciami kwalifikującymi do grup A i B1, mający szansę uzyskania kwalifikacji olimpijskiej. 39 Dotyczy: trzech zawodników kadry U18 i jednego zawodnika kadry U20 w 2014 r. oraz jednego zawodnika kadry Seniorów na 2015 r. i dwóch zawodników kadry Seniorów w 2016 r.

W ramach trzech kontrolowanych umów ze środków dotacji sfinansowano wynagrodzenie czterech zatrudnionych w PZHL osób, na stanowiskach: Sekretarza Generalnego, Kierownika Wyszkolenia, Trenera reprezentacji kobiet i Trenera reprezentacji młodzieżowej, kwotą łączną 484.940,25 zł. Stawki wynagrodzenia na stanowiskach trenerskich i Sekretarza Generalnego nie przekraczały limitów określonych w programach Ministra SiT40. Trenerzy wynagradzani ze środków dofinansowania posiadali aktualne licencje trenerskie. Zatrudnienie Sekretarza Generalnego nastąpiło w wyniku konkursu na to stanowisko. O posiedzeniu Komisji Konkursowej powiadomiono MSiT41, w celu umożliwienia udziału przedstawiciela Ministerstwa w pracach Komisji. (dowód: akta kontroli str. 13-14, 840-855) Zawodnicy kn w okresie objętym kontrolą, stosownie do wymogów art. 38 ust. 1 ustawy o sporcie, byli ubezpieczeni od następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW), na podstawie rocznych polis grupowych bezimiennych. Ewidencja zawodników objętych ubezpieczeniem NNW była prowadzona na podstawie powołań do kn przed każdą akcją szkoleniową. Całkowita suma ubezpieczenia NNW na zawodnika kn wynosiła w całym kontrolowanym okresie 60 tys. zł dla seniorów i seniorek i 15 tys. zł dla juniorów i juniorek. Sumy ubezpieczenia w kontrolowanym okresie nie ulegały zmianom. Sekretarz Generalny PZHL, Pan Wierzbowski wyjaśnił, że ryzyko wypadku pozostawało na stałym poziomie i nie zachodziła potrzeba podwyższania zakresu świadczeń. (dowód: akta kontroli str. 741-819) Związek prowadził ewidencję miejsc pobytu zawodników na potrzeby kontroli antydopingowej w formie planu akcji szkoleniowych. Związek prowadził ewidencje sprzętu sportowego i specjalistycznego zakupionego ze środków dofinansowania, i odżywek i suplementów diety. Dla sprzętu zakupionego ze środków Ministra SiT prowadzono ewidencję pozabilansową środków trwałych. Przyjęcie i wydanie sprzętu, odżywek i suplementów diety dokumentowano w formie dokumentów magazynowych (tj. przyjęcia zewnętrznego – PZ, wydania na zewnątrz – WZ i rozchodu wewnętrznego RW). Odbiór sprzętu i suplementów diety był przez zawodników kn pisemnie potwierdzany. (dowód: akta kontroli str. 822-839) Kadra trenerska Juniorów zaangażowana przy realizacji umowy nr 2014/0207/0013/SubB/DSW liczyła osiem osób, w tym jednego trenera klasy mistrzowskiej, czterech trenerów klasy II i trzech instruktorów sportu42, zatrudnionych na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia43. Kadra trenerska Seniorek i Seniorów w 2015 r. (do umowy nr 2015/0110/0005/UDot/13/DSW) była ośmioosobowa, złożona z dwóch trenerów klasy I, pięciu trenerów klasy II i jednego trenera klasy mistrzowskiej, świadczących pracę na podstawie kontraktu (trzech trenerów), umowy zlecenia (cztery osoby) i umowy pracę (Kierownik Wyszkolenia)44. W roku 2016 kadrę trenerską Seniorek i Seniorów stanowiło: dwóch trenerów klasy I i sześciu trenerów klasy II oraz trener video, zatrudnionych na podstawie umów zlecenia, z wyjątkiem Kierownika Wyszkolenia zatrudnionego na podstawie umowy o pracę (do umowy nr 2016/0050/0005/Udot/13/DSW).

40 W 2014 r., miesięcznie do: 6 tys. zł – trener koordynator, do 5,2 tys. zł – trener główny, do 4,4 tys. zł – trener asystent; w latach 2015-2016, miesięcznie do: 9 tys. zł – Sekretarz Generalny, 8,5 tys. zł – Kierownik Wyszkolenia, 8,2 tys. zł – trener główny, 5,6 tys. zł – trener asystent. 41 Przedstawiciel Ministerstwa SiT nie wziął udziału w pracach Komisji Konkursowej PZHL, co odnotowano w protokole z posiedzenia Komisji Konkursowej w sprawie wyboru Sekretarza Generalnego PZHL w Katowicach w dniu 27 lutego 2014 r. 42 Ponadto: sześć osób współpracujących. 43 W przypadku czterech osób pracodawcą była Szkoła Mistrzostwa Sportowego PZHL. 44 Kadra współpracująca liczyła 12 osób (dwóch lekarzy, sześciu serwisantów i czterech masażystów).

Praca Kierownika Wyszkolenia i trenerów kn PZHL podlegała ocenie Zarządu, corocznie na majowym/czerwcowym posiedzeniu, na podstawie przedstawianych sprawozdań oceniających udział w zawodach mistrzowskich. Ponadto na posiedzeniach Zarządu oceniane były bieżące akcje szkoleniowe (zgrupowania i konsultacje szkoleniowe, zawody krajowe i zagraniczne), referowane przez Kierownika Wyszkolenia. (dowód: akta kontroli str. 856, 859-860, 870-1019, 1065-1204, 1679-1718) Związek, zgodnie z warunkami programów Ministra SiT i zawartymi umowami, przedłożył w Ministerstwie Sportu i Turystyki oceny startów w zawodach mistrzowskich w grach zespołowych wraz z komunikatami końcowymi. W ocenach startu Związek odniósł się w szczególności do zakładanych i osiągniętych wyników sportowych oraz formułował indywidualną ocenę poszczególnych zawodników a także wnioski szkoleniowe indywidualne i dla reprezentacji. (dowód: akta kontroli str. 671-696) Sprawozdania końcowe z wykonania zadań zleconych na podstawie trzech kontrolowanych umów45 zostały złożone do Ministerstwa Sportu i Turystyki terminowo, tj. z zachowaniem terminu 30 dni od zakończenia realizacji zadania. Zadania zlecone na podstawie przedmiotowych umów zostały rozliczone w jednym przypadku w pełnej wysokości dofinansowania (umowa 2014/0207/0013/SubB/DSW – 556.008 zł), zaś w przypadku umowy nr 2015/0110/0005/Udot/13/DSW na kwotę 1.700.179,46 zł oraz umowy nr 2016/0050/0005/Udot/13/DSW w wysokości 2.471.643,70 zł. PZHL zwrócił do Ministerstwa kwotę środków niewykorzystanych w wysokości 4.256,30 zł z tytułu umowy nr 2016/0050/0005//Udot/13/DSW oraz 7.006,54 zł środków wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem określonym w umowie nr 2015/0110/0005//UDot/13/DSW. Do zwróconych części dotacji PZHL doliczył należne odsetki. (dowód: akta kontroli str. 1367, 1719) Poddane analizie wydatki poniesione na podstawie trzech kontrolowanych umów o dofinansowanie zadań w łącznej kwocie 1.009.538,69 zł, (21% wykorzystanych środków) zostały dokonane w terminach realizacji zadań określonych w umowach i były zgodne z zakresem umów oraz katalogiem kosztów przewidzianych do dofinansowania w programach Ministra SiT. Skontrolowane wydatki dotyczyły zakupu: sprzętu sportowego i specjalistycznego, tj. m.in. butów z łyżwami, kijów bramkarskich, kijów graczy, krążków, łyżew, taśm (łącznie: 696.421,47 zł), wyżywienia i zakwaterowania zawodników (15.617,61 zł), usług transportowych (67.552 zł), szkolenia trenerów (990,77 zł), biletów lotniczych i odżywek (59.940,30 zł) oraz wynagrodzenia trenerów i osób współpracujących: serwisanta, trenera, video trenera (46.350 zł). W latach 2014-2017 (do 30 czerwca) nie wypłacano stypendiów sportowych zawodnikom kadr narodowych, gdyż nie zachodziły ustawowe przesłanki ich przyznania wskazane w art. 32 ustawy o sporcie. Zakupiony w ramach kosztów pośrednich umowy nr 2016/0050/0005/Udot/13/DSW sprzęt komputerowy: serwer, dwa komputery stacjonarne, dwa laptopy, dwie licencje programu MS Office oraz iPad, został przyjęty do ewidencji środków trwałych i jest użytkowany przez pracowników biura PZHL oraz członków Zarządu. (dowód: akta kontroli str. 822-839, 1808)

45 W przypadku umowy nr 2015/0110/0005/13/DSW złożono sprawozdanie oraz korektę sprawozdania.

8. PZHL na promowanie organizowanych w Polsce imprez mistrzowskich (MŚ Seniorów i Seniorek)46 przeznaczył w latach 2015-2017 (do 30 czerwca) środki w wysokości 1.810,5 tys. zł, w tym 998,9 tys. zł środków własnych (55,2%). Wysokość wydatków Związku na ten cel wzrosła w tym okresie z 817,6 tys. zł w 2015 r. do 863,6 tys. zł w 2016 r. (w I półroczu 2017 r. wykorzystano 129,2 tys. zł). Promocję MŚ Seniorów Dywizji IA w Krakowie (19-26 kwietnia 2015 r.) realizowano za pomocą telewizji (TVP 3, TVP Sport), prasy, radia i Internetu. Dodatkowo w Krakowie zorganizowany został finał Pucharu Polski. Wszystkie mecze obejrzało w sumie 100 tys. kibiców. Średnia oglądalność meczów wynosiła około 240 tys. widzów. Skuteczność podejmowanych akcji promocyjnych mierzono wartością tzw. ekwiwalentu reklamowego, który dla MŚ Dywizji IA w Krakowie oceniono na: 12.000 tys. zł w polskich i 9.000 tys. zł w zagranicznych mediach. MŚ Seniorów Dywizji IA w Katowicach (22-30 kwietnia 2016 r.) promowano w telewizji (TVP1, TVP Sport, TVP3, TV Trwam), radiu (RMF FM), prasie (Przegląd Sportowy), Internecie i poprzez tzw. akcje eventowe (dwa turnieje międzynarodowe EIHC, mecz Polska – Gwiazdy Ligi, akcję społeczną dla uczniów szkół śląskich: 40 szkół i 4,5 tys. dzieci). Średnia oglądalność meczów reprezentacji w TVP Sport wyniosła 255 tys., a w TVP 3 – 70 tys. widzów. Ekwiwalent reklamowy z działań promocyjnych MŚ Dywizji IA w Katowicach wyniósł około 25.000 tys. zł w polskich i 12.000 tys. zł w mediach zagranicznych. Promocja MŚ Seniorek Dywizji IA w Katowicach- Janowie (8-14 kwietnia 2017 r.) była realizowana w prasie (Przegląd Sportowy) i w Internecie (na portalu internetowym Onet oraz na stronie internetowej IIHF). Zasięg kampanii internetowej oceniono na 1,5 mln użytkowników, a wartość ekwiwalentu reklamowego na 2.000 tys. zł. Mecze na żywo obejrzało ponad 10 tys. kibiców. Ostatni mecz turnieju Polska-Chiny obejrzało w TVP Sport 45 tys. widzów. (dowód: akta kontroli str. 585-587, 593) 9. W latach 2014-2016 PZHL otrzymał dofinansowanie ze środków budżetu państwa zadań z zakresu wspierania promocji sportu poprzez dofinansowanie organizacji imprez mistrzowskich w Polsce, na podstawie: a) umowy nr 2015/0213/0005/Udot/13 DSW z dnia 27 kwietnia 2015 r. dotyczącej organizacji MŚ Dywizji IA w Krakowie – dofinansowanie w wysokości 1.200 tys. zł, b) umowy nr 2016/0104/0005/Udot/13/DSW z dnia 23 lutego 2016 r. dotyczącej organizacji MŚ Dywizji IA w Katowicach – dofinansowanie w wysokości 1.250 tys. zł. Dofinansowanie otrzymane na podstawie umowy nr 2016/0104/0005/Udot/13/DSW wykorzystano w pełnej wysokości. Dofinansowanie otrzymane na podstawie umowy nr 2015/0213/0005/Udot/13 wykorzystano w łącznej kwocie 1.144,301,25 zł. Niewykorzystaną część dotacji 55.698,75 zł zwrócono wraz z należnymi odsetkami (952 zł) w dniu 2 września 2015 r. (po korekcie sprawozdania końcowego złożonej do MSiT 12 sierpnia 2016 r. w związku z pismem Dyrektora Departamentu Sportu Wyczynowego MSiT z dnia 17 lipca 2015 r. oraz informacją o przyjęciu rozliczenia z dnia 14 sierpnia 2015 r., w której określono kwotę podlegającą zwrotowi) . Badanie wydatków poniesionych w związku z realizacją ww. umów dotyczących promocji sportu poprzez dofinansowanie organizacji imprez mistrzowskich w Polsce w łącznej wysokości 502.692,98 zł (21%) pod względem ich zgodności z przewidzianymi do dofinansowania kategoriami kosztów bezpośrednich i pośrednich zadania, nie wykazało przypadków niezgodnego z przeznaczeniem wykorzystania środków dotacji. Poziom

46 MŚ Dywizji IA w Krakowie 2015, MŚ Dywizji IA w Katowicach 2016, MŚ Dywizji IB w Katowicach i MŚ Kobiet w Katowicach 2017.

wydatków w ramach kosztów pośrednich nie przekroczył progu 10% kosztów bezpośrednich określonych w umowie o dofinansowanie. (dowód: akta kontroli str. 822-839, 1679-1807)

Ustalone W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie stwierdzono nieprawidłowości następujące nieprawidłowości: i uwagi 1. W latach 2016-2017 PZHL nie przekazywał Ministrowi SiT sprawozdań z działalności i rocznych sprawozdań finansowych w terminie 30 dni od daty ich zatwierdzenia przez Walny Zjazd Delegatów, celem ich publikacji w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Sportu i Turystyki (BIP MSiT), co stanowiło naruszenie obowiązku określonego w art. 9 ust. 8 ustawy o sporcie. Sprawozdanie z działalności PZHL w latach 2012-2016, zatwierdzone przez Walny Zjazd Delegatów w dniu 28 maja 2016 r. nie zostało przekazane do opublikowania w BIP MSiT, natomiast sprawozdanie z działalności PZHL w okresie 22 maja 2016 r.-27 czerwca 2017 r., zatwierdzone przez Walny Zjazd Delegatów w dniu 27 czerwca 2017 r. wraz ze sprawozdaniem finansowym za 2016 r., przekazano w dniu 16 października 2017 r., tj. z 80- dniowym opóźnieniem47. W powyższej sprawie Pan Dawid Chwałka, Prezes PZHL wyjaśnił, że sprawozdanie z działalności PZHL zatwierdzone w 2016 r. posiadało formę pliku multimedialnego oraz część pisemną – „Analizę marketingową i sponsoringową w okresie 2013-2016 w obszarze rozwoju hokeja”, natomiast przyznał, iż z powodu odejścia odpowiedzialnego w tym zakresie pracownika, nie jest on w stanie ustalić czy materiały te zostały przekazane do Ministerstwa w celu publikacji. Prezes PZHL nie wyjaśnił przyczyn opóźnienia złożenia sprawozdania z działalności PZHL za okres 22 maja 2016 r. – 27 czerwca 2017 r. oraz sprawozdania finansowego za 2016 r. Najwyższa Izba Kontroli zauważa, że obowiązek składania sprawozdań z działalności oraz rocznych sprawozdań finansowych wynika wprost z ustawy o sporcie, na podstawie której m.in. działa polski związek sportowy. Dlatego to na Prezesie PZHL spoczywał obowiązek zapewnienia terminowego przekazywania do Ministerstwa Sportu i Turystyki ww. dokumentów oraz nadzór nad realizacją tego obowiązku przez pracowników Związku. (dowód: akta kontroli str. 33-37, 477-502) 2. Związek nieterminowo zwrócił na rachunek bankowy Ministerstwa Sportu i Turystyki niewykorzystaną część dotacji z budżetu państwa w kwocie 4.256,30 zł, tj. z opóźnieniem 43 dni, czym naruszono § 6 ust. 2 umowy o dofinansowanie z dnia 21 stycznia 2016 r. Powyższa kwota wynikała z rozliczenia środków otrzymanych w ramach umowy o dofinansowanie nr 2016/0050/0005//Udot/13/DSW z dnia 21 stycznia 2016 r. na realizację zadania publicznego dotyczącego przygotowania zawodników kadry narodowej do udziału w IO oraz przygotowania i udział w MŚ i ME w sportach olimpijskich w 2016 r. (kwota dotacji 2.475.900 zł). Niewykorzystane środki zwrócono w dniu 28 kwietnia 2017 r., pomimo że termin na ich zwrócenie upływał 15 stycznia 2017 r. Powyższe stanowiło naruszenie § 6 ust. 2 umowy o dofinansowanie, zobowiązującego do zwrotu niewykorzystanych środków finansowych w terminie do 15 dni od dnia zakończenia realizacji zadania publicznego. Od niewykorzystanych środków finansowych zwróconych po upływie terminu PZHL zapłacił odsetki w wysokości 40 zł. W ocenie NIK termin zwrotu niewykorzystanej części dofinansowania wynikał wprost z umowy o dofinansowanie, był więc znany PZHL od momentu jej zawarcia, i na Prezesie

47 Publikacja w BIP MSiT w dniu 17 października 2017 r.

PZHL jako kierowniku jednostki spoczywał obowiązek zwrotu dofinansowania w terminie określonym w umowie. (dowód: akta kontroli str. 1367-1371, 1493-1642) 3. Stwierdzono przypadki opisywania dowodów księgowych dokumentujących wydatki ze środków budżetu państwa niezgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości48 oraz Polityką rachunkowości PZHL. W ramach badanych wydatków z dwóch zadań dofinansowanych z budżetu państwa (umowa nr 2015/0110/0005/Udot/13/DSW i nr 2016/0050/0005/Udot/13/DSW), Związek z naruszeniem pkt VI.2 Polityki rachunkowości PZHL przyjętej uchwałą Zarządu oraz z art. 21 ust. 1 pkt 6 i art. 22 ust. 1 ustawy o rachunkowości:  dekretował 27 dowodów księgowych na łączną kwotę 369.603,95 zł (36,6% badanej próby). Dekretacje zostały naniesione ołówkiem i nie spełniały wymogu trwałości, umożliwiały dokonywanie ich wymazywania i przeróbek. Zgodnie z pkt VI.2 Polityki rachunkowości PZHL, do minimalnych wymagań co do obiegu, akceptacji i opisu dokumentów księgowych należy naniesienie na dokumentach przez osoby odpowiedzialne numerów kont, na których operacje powinny zostać zaewidencjonowane. Główny Księgowy PZHL, Pan Tomasz Kos wyjaśnił, że księgi handlowe są prowadzone w programie finansowo-księgowym pozwalającym generować wydruk zawierający wszystkie niezbędne elementy, w tym powiązanie w dzienniku (nr pozycji) wraz z dekretacją na kontach księgowych, która jest trwała. Nanoszone na dokumentach numery kont, na których operacje powinny zostać zaewidencjonowane są informacją o charakterze „pomocniczym”. Najwyższa Izba Kontroli kwestionuje powyższe stanowisko, ponieważ zasady przyjętej w PZHL Polityki rachunkowości, wprowadzone zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o rachunkowości, nie zwalniały z obowiązku zamieszczania na dokumencie księgowym dekretacji, a zatem wymóg dekretacji na dowodzie księgowym był wiążący.  zaniechał opisu merytorycznego 24 dowodów księgowych na kwotę 369.469,59 zł (36,69% próby),  nie dokonał sprawdzenia pod względem formalnym i rachunkowym 26 dowodów księgowych na łączną kwotę 177.937,71 zł (17,6% próby),  nie zatwierdził do wypłaty 14 dowodów księgowych na kwotę łączną 98.730,66 zł (9,77% badanej próby). Powyższe braki w opisie dowodów źródłowych były niezgodne z przyjętymi w jednostce zasadami Polityki rachunkowości PZHL w części dotyczącej minimalnych wymagań co do obiegu dokumentów, akceptacji i opisu dokumentów księgowych. Główny Księgowy PZHL, Pan Tomasz Kos brak sprawdzenia formalno-rachunkowego oraz zatwierdzenia dowodów do wypłaty wyjaśnił przeoczeniem oraz zaznaczył, że poszczególne faktury zostały zaakceptowane do zapłaty poprzez dokonanie przelewu w systemie bankowym. Najwyższa Izba Kontroli zauważa, że sposób dokumentowania wydatków, w tym sposób opisywania dowodów księgowych, wynika wprost z ustawy o rachunkowości oraz z przyjętej Polityki rachunkowości. Powyższe zasady umożliwiają prawidłową weryfikację poniesionych wydatków. (dowód: akta kontroli str. 134, 822-839, 1271-1366, 1809-1829)

48 Dz. U. z 2017 r. poz. 2342, ze zm.

4. W przetargu nieograniczonym na „Zakup sprzętu sportowego dla polskiej kadry narodowej hokeja na lodzie” ogłoszonym w dniu 23 marca 2016 r. opisano przedmiot zamówienia poprzez wskazanie nazwy producenta i konkretnych modeli sprzętu, jednocześnie dopuszczając składanie ofert sprzętu równoważnego, czym naruszono art. 29 ust. 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych49. W Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ) nie określono jakie konkretne rozwiązania i materiały będą przez zamawiającego uznawane za równoważne do wskazanych w opisie przedmiotu zamówienia oraz jakie są dopuszczalne odstępstwa od parametrów charakteryzujących modele wskazane w opisie przedmiotu zamówienia jako punkt odniesienia dla oferowanego sprzętu. Zamawiający ograniczył się do wskazania, że w przypadku zaoferowania sprzętu równoważnego do wymienionego w SIWZ wykonawca zobowiązany jest załączyć do oferty dokumenty potwierdzające równoważność oferowanego sprzętu pod względem rozwiązań technicznych i materiałowych. W wyniku przetargu zawarto w dniu 6 kwietnia 2016 r. z wykonawcą umowę na kwotę 230.866,30 zł. Pan Janusz Wierzbowski, Sekretarz Generalny PZHL wyjaśnił, że zamawiany sprzęt musi cechować się najwyższą jakością techniczną i użytkową, a stosowane w tym zakresie rozwiązania stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa, co uniemożliwia opisanie w sposób jednoznaczny parametrów technicznych sprzętu, gdyż wymagałoby to specjalistycznej wiedzy z zakresu np. stosowanych materiałów, sposobu ich łączenia, wytrzymałości. Jest to wiedza niedostępna dla Związku. W opinii NIK zastosowany przez Związek opis przedmiotu zamówienia mógł ograniczać uczciwą konkurencję, albowiem stosownie do art. 29 ust.3 ustawy Prawo zamówień publicznych opisywanie przedmiotu zamówienia przez wskazanie konkretnych znaków towarowych i pochodzenia jest dopuszczalne tylko wyjątkowo, gdy jest uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia. Zamawiany sprzęt sportowy, jak: łyżwy, kije hokejowe, kaski itp., posiada obiektywne cechy jakościowe i techniczne (np. waga, wytrzymałość, wymiary), pozwalające na opisanie go bez wskazywania konkretnego producenta. Samo dopuszczenie składania ofert równoważnych bez określenia w jaki sposób równoważność sprzętu będzie oceniana przez zamawiającego, spowodowała brak obiektywnych kryteriów oceny, które mógłby on zastosować w razie wpływu ofert sprzętu równoważnego do wskazanego w opisie przedmiotu zamówienia. (dowód: akta kontroli str. 1830-1911) 5. Związek zakupił usługi transportowe za kwotę łącznie 53.320 zł (5,28% próby) bez rozeznania rynku na podstawie ogłoszenia lub zapytania ofertowego skierowanego do szerokiego kręgu adresatów. Było to niezgodne z § 19 ust. 2 umowy nr 2016/0050/0005/Udot/13/DSW, zobowiązującym PZHL przy zawieraniu umów wyłączonych z zakresu obowiązywania procedur ustawy Prawo zamówień publicznych, wydatkować środki w sposób celowy, oszczędny i konkurencyjny, w trybie art. 701, 703 – 705 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny50, kierując ogłoszenie do możliwie nieograniczonego kręgu adresatów, o ile charakter umowy, jej przedmiot lub przepisy szczególe nie wyłączały trybu przetargu. Sekretarz Generalny PZHL, Pan Janusz Wierzbowski udzielanie ww. zamówienia usługodawcy w 2016 r. wyjaśnił jego długoletnią współpracą z PZHL oraz zaległościami finansowymi Związku wobec tej firmy z lat poprzednich (ok. 185 tys. zł.), co do których odstąpił on od egzekucji na drodze sądowej i nie domagał się odsetek za zwłokę.

49 Dz. U. z 2017 r. poz. 1579, ze zm., dalej: „ustawa Prawo zamówień publicznych”. 50 Dz. U. z 2017 r. poz. 459, ze zm.

Najwyższa Izba Kontroli zauważa, że powyższe argumenty nie uzasadniały zaniechania wymaganego w umowie konkurencyjnego trybu wyboru wykonawcy, ponieważ środki otrzymane w ramach dotacji powinny być wydatkowane w sposób oszczędny i konkurencyjny, tak aby dane zadania było finansowane w sposób gospodarny. (dowód: akta kontroli str. 822-839, 1346-1366, 1912-1913) 6. Związek z przekroczeniem terminu siedmiodniowego, przewidzianego w art. 22 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym51, zgłosił do sądu rejestrowego zmiany składu osobowego Zarządu i Komisji Rewizyjnej:  zmianę na stanowisku Prezesa Zarządu (rezygnacja Pana Piotra Hałasika i powołanie Pana Dawida Chwałki) z dnia 13 marca 2014 r. – zgłoszona do Krajowego Rejestru sądowego (KRS) wnioskiem z dnia 3 kwietnia 2014 r., tj. z 14 – dniowym opóźnieniem w stosunku do terminu ustawowego,  rezygnację członka Zarządu Pana Zbigniewa Stajaka z dnia 30 maja 2014 r. – zgłoszona do KRS wnioskiem z dnia 15 kwietnia 2015 r., tj. ponad 10 miesięcy po terminie,  powołanie w skład Zarządu Pana Mariusza Chadzińskiego z dnia 12 stycznia 2015 r. – zgłoszone do KRS wnioskiem z dnia 15 kwietnia 2015 r., tj. 86 dni po terminie,  powołanie w skład Zarządu Pana Damian Delekty i Pana Piotra Demiańczuka z dnia 21 stycznia 2015 r. – zgłoszone do KRS wnioskiem z dnia 15 kwietnia 2015 r., tj. 76 dni po terminie,  powołanie nowych członków Zarządu w dniu 29 maja 2016 r.: Pana Roberta Zmarlika, Pana Bogdana Rozwadowskiego, Pani Danuty Piorun, Pana Marka Matuszewskiego i Pana Mirosława Minkiny; oraz w tym samym dniu wybranych członków Komisji Rewizyjnej Macieja Jachymiaka i Zbigniewa Wójcika – zgłoszone do KRS wnioskiem z dnia 18 listopada 2016 r., tj. 166 dni po terminie ustawowym. Powyższe uchybienia Sekretarz Generalny PZHL, Pan Janusz Wierzbowski wyjaśnił względami oszczędności (połączenie zmian w jednym wniosku było związane z jedną opłatą) oraz problemami organizacyjnymi (okres urlopowy, trudności komunikacyjne). Jednocześnie podkreślono, że siedmiodniowy termin zgłaszania zmian do KRS ma charakter jedynie instrukcyjny, a jego niedotrzymanie nie grozi negatywnymi następstwami dla Związku. Najwyższa Izba Kontroli zauważa, że z ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym wynika domniemanie, iż dane wpisane do KRS są prawdziwe, a konsekwencją niezgłoszenia wymaganych danych jest to, iż podmiot, który się tego dopuścił nie może zasłaniać się wobec osób trzecich działających w dobrej wierze zarzutem, iż dane te nie są prawdziwe (art. 17 ust. 1 i 2 ww. ustawy). Dlatego wszystkie zmiany dotyczące, w szczególności zmian osobowych w organach m.in. polskiego związku sportowego, powinny być zgłaszane tak, aby wpis KRS odzwierciedlał stan faktyczny. (dowód: akta kontroli str. 70-112, 1939-1940) 7. Najwyższa Izba Kontroli zwraca uwagę, że „Strategia rozwoju hokeja na lodzie w Polsce na lata 2013-2018” oraz „Strategia i kierunki rozwoju hokeja na lodzie na 2016-2020” nie zostały zatwierdzone przez Walny Zjazd PZHL. W okresie objętym kontrolą PZHL realizował łącznie dwie kierunkowe strategie dotyczące rozwoju hokeja na lodzie w Polsce, tj. na lata 2013-2018 (przyjęta uchwałą Zarządu PZHL z dnia 22 czerwca 2013 r.) oraz na lata 2016-2020 (przyjętą tylko w formie prezentacji

51 Dz. U. z 2017 r. poz. 700, ze zm.

przedstawionej przez Pana Dawida Chwałkę na Walnym Zjeździe Sprawozdawczo- Wyborczym w dniu 29 maja 2016 r.). Żadna z ww. strategii nie została przyjęta w drodze uchwały Walnego Zjazdu PZHL, pomimo że zgodnie z § 24 ust. 1 pkt 1 statutu PZHL uchwalanie kierunków działalności Związku należy do kompetencji Walnego Zjazdu. Ocena stopnia realizacji ww. strategii ograniczała się jedynie do akceptacji i zatwierdzenia przez Walny Zjazd Delegatów sprawozdań z działalności PZHL. Prezes PZHL, Pan Dawid Chwałka wyjaśnił, że o strategii na lata 2013-2018 przyjętej uchwałą Zarządu z dnia 22 czerwca 2013 r. Zwyczajny Walny Zjazd Sprawozdawczy PZHL był poinformowany w ramach sprawozdania z działalności Zarządu PZHL. Sprawozdanie zostało przyjęte przez ówczesne Walne Zgromadzenie PZHL. Odnośnie strategii na lata 2016-2020 wyjaśnił, że w dniu 29 maja 2016 r. na Zjeździe Sprawozdawczo-Wyborczym jako kandydat na stanowisko prezesa PZHL przedstawił on strategię rozszerzenia rozwoju hokeja na lodzie w Polsce na ten okres i sam wybór jego osoby na prezesa PZHL można było jednoznacznie powiązać z akceptacją rozszerzenia dotychczasowej (2013-2018) strategii o dodatkowe kierunki rozwoju (2016-2020), tj. infrastrukturę. Z końcem obowiązywania bieżącej strategii zostanie opracowana nowa strategia na lata 2018-2022, która zostanie przedłożona Walnemu Zjazdowi PZHL w 2018 r. Zdaniem NIK realizacja przez Związek dwóch równoczesnych strategii rozwoju hokeja na lodzie może utrudniać sprawne zarządzanie rozwojem dyscypliny, w tym bieżące monitorowanie i ewaluację zakładanych celów i działań. Zasadne jest więc przyjęcie i zatwierdzenie uchwałą Walnego Zjazdu Delegatów PZHL jednego kompleksowego dokumentu określającego strategię rozwoju hokeja na lodzie w Polsce, uwzględniającego wytyczne sporządzania strategii opracowane przez Ministra SiT w Kodeksie Dobrego Zarządzania dla Polskich Związków Sportowych52. (dowód: akta kontroli str. 300-461) Ocena cząstkowa W latach 2014-2017 (do 30 czerwca) PZHL w ramach zadań dofinansowanych przez Ministra SiT z budżetu państwa w kwocie 7.538 tys. zł i środków FRKF w kwocie 887,7 tys. zł dotyczących wyczynowych olimpijskich sportów zimowych zapewnił warunki szkoleniowe i infrastrukturę sportową do przygotowania zawodników kn do udziału w IO oraz przygotowania i udziału w MŚ. Związek nie wypracował jednego kompleksowego dokumentu określającego strategię rozwoju hokeja na lodzie w Polsce. Realizowane w latach 2014-2017 „Strategia rozwoju hokeja na lodzie w Polsce na lata 2013-2018” oraz „Strategia i kierunki rozwoju hokeja na lodzie na 2016-2020” nie zostały zatwierdzone przez Walny Zjazd PZHL. W ocenie NIK, realizacja przez Związek dwóch równoczesnych strategii, może utrudniać sprawne zarządzanie rozwojem tej dyscypliny sportu, w tym bieżące monitorowanie i ewaluację zakładanych celów i działań. Dotacje na realizację zadań przygotowania zawodników do udziału w IO, przygotowania i udziału w MŚ i ME w latach 2014-2016 (4.727,8 tys. zł) oraz zadań wspierania promocji sportu poprzez dofinansowanie organizacji Mistrzostw Świata w Polsce w latach 2015-2016 (2.394,3 tys. zł) wykorzystano zgodnie z przeznaczeniem. Jednakże stwierdzono nieprawidłowości dotyczące nieterminowego przekazania oraz zaniechania przekazania do Ministra SiT sprawozdań z działalności oraz finansowych, nieterminowego zwrotu niewykorzystanej część dotacji z budżetu państwa w ramach jednego zadania (w kwocie 4,3 tys. zł), opisywania dowodów księgowych z naruszeniem przepisów o rachunkowości w ramach dwóch zadań. Ponadto dokonano wyboru oferty na

52 Kodeks Dobrego Zarządzania dla Polskich Związków Sportowych zamieszczono na stronie: https://www.msit.gov.pl/pl/aktualnosci/7622,Kodeks-Dobrego-Zarzadzania-dla-Polskich-Zwiazkow-Sportowych.html

zakup usług transportowych bez rozeznania rynku oraz opisano przedmiot zamówienia publicznego na zakup sprzętu sportowego bez wskazania parametrów sprzętu równoważnego. 2. Efekty realizacji zadań w zakresie wyczynowych sportów zimowych Opis stanu 1. W kontrolowanym okresie PZHL organizował i prowadził szkolenie zawodników kn, faktycznego powoływanych zgodnie z przyjętymi regulaminami, w grupach: Seniorów (mężczyzn) i Seniorek (kobiet) – od 16 lat, Juniorów (od 15 do 20 lat) i Juniorek (od 15 do 18 lat) i Juniorów Młodszych (od 15 do 18 lat). Liczba szkolonych zawodników/zawodniczek w okresie 2014-2017 wzrosła w trzech kategoriach (Seniorzy, Seniorki i Juniorzy Młodsi), w jednej (Kadra Juniorek) spadła a w jednej (Juniorzy) utrzymała się na tym samym poziomie. Spadek liczebności kn Juniorek wynikał z ograniczenia szerokiej kadry. Sekretarz Generalny PZHL, Pan Janusz Wierzbowski w okresie lipiec-listopad 2017 r. postanowiono poszerzyć szeroką kn Juniorek U18 do 43 zawodniczek, ponieważ roczniki 2000, 2001 i 2003 prezentują dobry wyrównany poziom umiejętności sportowych, co potwierdził występ na styczniowych MŚ w Katowicach-Janowie. W sezonie 2016/2017 kn liczyły: 42 zawodniczki (kadra Seniorek), 60 zawodników (kadra Seniorów), 34 zawodniczki (kadra Juniorek), 40 zawodników (kadra Juniorów) i 50 zawodników (kadra Juniorów Młodszych) oraz finansowana od tego sezonu ze środków Ministra SiT, kadra U16 licząca 83 zawodników. W latach 2014-2016, liczba reprezentantów na MŚ utrzymywała się na stałym poziomie 22-23 zawodników w poszczególnych reprezentacjach. (dowód: akta kontroli str. 592) 2. W latach 2014-2017 (do 30 czerwca) reprezentacja Polski seniorów poprawiła wyniki sportowe i awansowała w światowym rankingu IIHF i grupach rozgrywek o MŚ. Jednocześnie Seniorzy PZHL nie weszli do najwyższej grupy rozgrywek o MŚ – Elity 16 najlepszych reprezentacji świata, ani nie zakwalifikowali się do IO PyeongChang 2018. Reprezentacja Polski seniorek w ww. okresie awansowała do wyższej grupy rozgrywek (Dywizji IB). W 2014 r. kn zajmując I miejsce MŚ Seniorów Dywizji IB awansowała do wyższej kategorii rozgrywek – Dywizji IA. W kolejnych latach (2015-2016) polska reprezentacja seniorów zajmowała odpowiednio III i IV miejsce w MŚ Dywizji IA. W światowym rankingu IIHF polscy seniorzy awansowali z 24 w 2014 r. na 20 miejsce w 2017 r.53. Reprezentacja Polski Seniorek w latach 2014-2015 zajmowała w MŚ Dywizji IIA miejsca IV, zaś w 2016 r. zdobyła I miejsce i awans do wyższej Dywizji IB. Seniorki w latach 2014-2017 awansowały o jedno miejsce w rankingu IIHF (z 22 w 2014 r. na 21 w 2017 r.)54. Jednakże w Turnieju Wstępnych Kwalifikacji do Zimowych IO 2018 r. reprezentacja Polski kobiet nie uzyskała awansu do kolejnej fazy kwalifikacji. Liczba punktów zdobytych przez kn seniorów, porównując początek i koniec kontrolowanego okresu, spadała i wynosiła w poszczególnych latach 2014-2017: 12, sześć, dziewięć i siedem punktów. Kn seniorek w ww. okresie zdobyła odpowiednio: siedem, sześć, 12 i siedem punktów. W latach 2014-2017 (do 30 czerwca) spadki do niższych grup rozgrywek odnotowały reprezentacje Polski Juniorów U20 i Juniorów Młodszych U18.

53 Men’s World Ranking (2014, 2015, 2016, 2017), www.iihf.com. 54 Women’s World Ranking (2014, 2015, 2016, 2017), www.iihf.com.

W 2014 r. reprezentacja Polski Juniorów U20 zajęła ostatnie miejsce w MŚ Dywizji IA i spadła do niższej grupy rozgrywek Dywizji IB. PZHL jako przyczyny spadku reprezentacji Polski Juniorów U20 do niższej kategorii rozgrywek w 2014 r. zidentyfikował m.in. brak skutecznych zawodników i niski poziom ich umiejętności hokejowych. Związek podjął działania zmierzające do poprawy skuteczności strzeleckiej i podniesienia poziomu umiejętności hokejowych zawodników, jak: zatrudnienie nowego trenera (Torbjon Johansson), ukierunkowanie szkolenia na doskonalenie umiejętności hokejowych i strzeleckich, nawiązanie współpracy z trenerem Jarosławem Byrskim (współpracującym w Kanadzie z zawodnikami z National Hockey League – NHL), specjalizującym się w szkoleniu ukierunkowanym na podwyższenie umiejętności strzeleckich55. W kolejnych latach 2015-2017 reprezentacja Polski Juniorów U20 nie awansowała jednak do wyższej grupy rozgrywek, zajmując kolejno miejsca: III w 2015 r., II w 2016 r. i II w 2017 r. na MŚ Dywizji IB. Spadek z Dywizji IB do Dywizji IIA zanotowała także reprezentacja Polski Juniorów Młodszych U18 w 2014 i 2017 r. m.in. z powodu zbyt wysokiego obciążenia treningowego i zbyt krótkiej przerwy regeneracyjnej. W 2016 r. Juniorzy Młodsi U18 wprawdzie zajęli I miejsce w Dywizji IIA i awansowali na 2017 r. do Dywizji IB, jednakże w 2017 r. w MŚ Dywizji IB zajęli dopiero VI miejsce i ponownie spadli do Dywizji IIA. Reprezentacja Polski Juniorek na MŚ Dywizji I w latach 2014-2015 zajmowała kolejno II i III miejsce. Po zmianie zasad turnieju, w okresie 2016-2017, Juniorki zajmowały dwukrotnie III miejsce MŚ Dywizji IB. (dowód: akta kontroli str. 587-591) 3. Liczebność kadry trenerskiej kn w okresie objętym kontrolą kształtowała się od 16 do 24 osób. Doskonalenie zawodowe kadr trenerskich PZHL odbywało się poprzez udział w corocznych sympozjach trenerskich IIHF w: Mińsku (2014), Pradze (2015), Moskwie (2016) i Kolonii (2017), a także w konferencjach organizowanych w Ministerstwie Sportu i Turystyki, zajęciach Akademii Trenerskiej Instytutu Sportu – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie (Instytut Sportu) oraz szkoleniach i campach trenerskich organizowanych przez PZHL. Trenerzy PZHL uczestniczyli także w seminarium szkoleniowym Federacji Hokeja na Lodzie Kanady w 2016 r. W okresie 2014-2017 liczba trenerów uczestniczących w różnych formach szkolenia i doskonalenia zawodowego wykazywała wzrost i kształtowała się na poziomie: dziewięć w 2014 r., 16 w 2015 r., 34 w 2016 r. i 31 w 2017 r. (do 30 czerwca). Praca trenerów podlega ocenie Kierownika Wyszkolenia, Pana Tomasza Rutkowskiego na podstawie pisemnych sprawozdań oraz ocenie Zarządu PZHL, który dokonuje oceny pracy całego sztabu szkoleniowego Związku i udziału w MŚ podczas zebrań Zarządu na przełomie maja i czerwca. (dowód: akta kontroli str. 856, 1922-1934) 4. Do Szkoły Mistrzostwa Sportowego PZHL (45-52 zawodników), PZHL dokonuje selekcji najbardziej utalentowanych zawodników w ramach szkolenia w grupie tzw. selekcyjnej U16 (roczniki: 2002, 2003), ale również w ramach szkolenia kadr juniorskich U20 i U18. We wrześniu 2017 r. Związek powołał cztery Ośrodki Szkolenia w Hokeju na Lodzie w Toruniu, Oświęcimiu, Katowicach Janowie i Nowym Targu, szkolące obecnie 300 zawodników w wieku 10-16 lat. Podstawowym zadaniem Ośrodków jest identyfikacja talentów i monitorowanie rozwoju sportowego zawodników. W ramach współpracy z Instytutem

55 W latach 2015-2017 PZHL zorganizował sześć campów szkoleniowych w: Katowicach, Poznaniu, Toruniu, Nowym Targu, Sosnowcu i Krakowie, na których szkolono młodych zawodników, trenerów kn i szkoleniowców klubów młodzieżowych.

Sportu i Programu identyfikacji talentów PZHL od 2012 r. organizuje coroczne badania diagnostyczne i wydolnościowe wszystkich uczniów Szkoły Mistrzostwa Sportowego PZHL. Sekretarz Generalny PZHL, Pan Janusz Wierzbowski pozytywnie ocenił inicjatywę krajowego systemu identyfikacji i opieki nad talentami sportowymi i wskazał możliwość udziału w niej PZHL poprzez współpracę przy stworzeniu ogólnokrajowej platformy internetowej, umożliwiającej rejestrację wyników testów ogólnorozwojowych, badań funkcjonalnych, diagnostycznych i wydolnościowych (wspólnych dla wszystkich zarejestrowanych w kraju zawodników) oraz testów specjalistycznych dla dyscypliny (np. testów specjalistycznych IIHF). (dowód: akta kontroli str. 859-860) 5. PZHL zrealizował zakładaną w trzech objętych kontrolą umowach56 liczbę zadań jednostkowych, tj. w sumie 45 zgrupowań i konsultacji krajowych, jedno zgrupowanie zagraniczne, udział w 14 zawodach krajowych i 26 zagranicznych oraz w pięciu imprezach o randze MŚ i ME. Ponadto, na podstawie umów na dofinansowanie zadań w 2015 i 2016 r. PZHL sfinansował trzy szkolenia trenerów, zaś w ramach umowy na rok 2016 - badania diagnostyczno-wdrożeniowe zawodników. Spośród ośmiu celów wynikowych założonych dla trzech objętych szczegółową kontrolą umów o dofinansowanie, pięć zostało osiągniętych przez PZHL. Zakładane przez PZHL zadania wynikowe dla kn Juniorów U20 w 2014 r. zostały osiągnięte, gdyż zajęcie III miejsca MŚ Dywizji IB w Dunajvaros (Węgry) mieściło się prognozie I-III miejsca. Zadania wynikowe przewidziane dla kn w 2015 r. zostały zrealizowane częściowo, ponieważ zajęcie III miejsca na MŚ Dywizji IA w Krakowie przez reprezentację Polski Seniorów mieściło się w zakładanym przedziale I-V lokaty. Natomiast nie osiągnęły zadania wynikowego zawodniczki KN Seniorek, zajmując IV miejsce na MŚ Dywizji IA w Dumfries (Wielka Brytania), przy zakładanych miejscach I-III. W 2016 r. Kadra Seniorów zrealizowała dwa z trzech zadań wynikowych, tj. zajęła I miejsce Turnieju Wstępnych Kwalifikacji Olimpijskich w Budapeszcie i III miejsce MŚ Dywizji IA w Katowicach. Nie zostało natomiast osiągnięte zadanie wynikowe I miejsca w Finałowym Turnieju Kwalifikacyjnym do ZIO 2018 w Mińsku (reprezentacja Polski zajęła miejsce IV i nie zakwalifikowała się do IO w PyeongChang 2018). Kadra Seniorek w roku 2016 zadania wynikowe zrealizowała częściowo, zajmując I miejsce MŚ Dywizji IIA w Bledzie (założenie I-III miejsce) oraz II miejsce Turnieju Wstępnych Kwalifikacji do ZIO 2018 r. w Astanie (założenie I miejsce). (dowód: akta kontroli str.588-591) 6. PZHL posiada długookresową (wieloletnią) strategię marketingową dla hokeja na lodzie pt. „Kierunki działań strategicznych w obszarze rozwoju i promocji hokeja w Polsce na lata 2013-2018”, określającą cele w trzech grupach: a) marketingowe, m.in.: upowszechnienie wiedzy o hokeju i jego charakterystycznych, pozytywnych i emocjonujących cechach, budowa wizerunku dyscypliny, jako spójnej marki, nacisk na widowiskowość imprezy i towarzyszące jej atrakcje; b) organizacyjne, m.in.: zmiany w strukturach Związku mające na celu usprawnienie pracy w obszarach marketingu i komunikacji z mediami, profesjonalizacja Hokej Ligi; c) innowacji: budowa nowoczesnego systemu CRM (ang. Customer Relationship Managment), nacisk na e-marketing i działania w Internecie. W ramach realizacji strategii promującej hokej na lodzie PZHL pozyskał stałego partnera medialnego (Telewizja Polska S.A. od 2015 r.), jest aktywny w mediach społecznościowych

56 Umowy nr: 2014/0207/0013/SubB/DSW, 2015/0110/0005/UDot/13/DSW i 2016/0050/0005/Udot/13/DSW.

i prowadzi telewizję PZHL TV. Ponadto popularyzuje swoją dyscyplinę wśród dzieci i młodzieży poprzez organizację Turniejów Hokeja Juniorów Jarosława Byrskiego (partnerem tych akcji jest PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.) oraz prowadzi informatyzację dyscypliny hokej na lodzie – w tym sezonie (2016/2017) uruchomiono portal internetowy www.polskahokejliga.pl, gdzie dostępne są statystyki rozgrywek w ligach seniorskich i młodzieżowych drużynowo i indywidualnie poszczególnych zawodników. W 2016 r. PZHL zawarł dwie umowy na udzielenie licencji do transmisji Telewizji Polskiej S.A. o łącznej wartości 41.304 zł. (dowód: akta kontroli str. 1918-1921) 7. Związek złożył do Ministra SiT wniosek o sponsoring sportowy przez spółkę z udziałem Skarbu Państwa. Został on wstępnie zaakceptowany, jednak negocjacje z partnerem – Grupą Azoty S.A. – zakończyły się niepowodzeniem, spowodowanym w ocenie Sekretarza Generalnego PZHL, zmianą składu Zarządu ww. Spółki i zerwaniem negocjacji. (dowód: akta kontroli str. 594-612, 1918-1919)

Ustalone W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości nieprawidłowości. i uwagi Najwyższa Izba Kontroli zwraca uwagę, że w latach 2014-2017 (do zakończenia kontroli) Ustalone Reprezentacja Polski Seniorów nie zakwalifikowała się do najwyższej grupy rozgrywek nieprawidłowości o MŚ – Elity 16 najlepszych reprezentacji świata, a Reprezentacje Polski Seniorów i Seniorek nie zakwalifikowały się do IO PyeongChang 2018. Zakładane przez PZHL, w przyjętej uchwałą Zarządu PZHL „Strategii Rozwoju hokeja w Polsce na lata 2013-2018” cele sportowe dotyczące uzyskania ww. kwalifikacji nie zostały zrealizowane. Zdaniem NIK zasadne jest opracowanie przez Związek kompleksowych programów przygotowań zawodników kn seniorów i seniorek, których celu powinno być uzyskanie awansów do wyższych grup rozgrywek hokeja na lodzie oraz kwalifikacji na IO w Pekinie w 2022 r. (dowód: akta kontroli str. 587-591) W latach 2014-2017 (I półrocze) pozytywnie ocenia wzrost wyników sportowych Ocena cząstkowa reprezentacji Polski seniorów i seniorek potwierdzony awansem do wyższych grup rozgrywek mistrzowskich. Związek zrealizował ponad połowę celów zakładanych w objętych badaniem umowach o dofinansowanie zadań w 2014, 2015 i 2016 r. (w trzech spośród sześciu), dotyczących przygotowania kn do udziału w IO oraz przygotowania i udziału w MŚ i ME. Na osiem zakładanych zadań wynikowych pięć zostało osiągniętych. Jednakże Związek nie osiągnął zakładanych celów sportowych, przyjętych w „Strategii Rozwoju hokeja w Polsce na lata 2013-2018” jakimi były zakwalifikowanie się reprezentacji Polski seniorów do Elity 16 najlepszych reprezentacji świata oraz zakwalifikowanie się reprezentacji Polski seniorów i seniorek na IO PyeongChang 2018. Ponadto reprezentacje Polski Juniorów U20 oraz Juniorów Młodszych U18 spadły do niższych grup rozgrywek mistrzowskich. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia działania Związku na rzecz promocji hokeja na lodzie w Polsce, w tym wykorzystywanie różnych form promocji w środkach masowego przekazu (telewizji, Internetu, mediów społecznościowych – m.in. prowadzenie telewizji PZHL TV i portalu www.polskahokejliga.pl), popularyzowanie sportu wśród dzieci i młodzieży poprzez organizację turniejów i zawodów krajowych oraz zorganizowanie w Polsce zawodów rangi mistrzowskiej.

IV. Wnioski

Wnioski pokontrolne Przedstawiając powyższe oceny i uwagi wynikające z ustaleń kontroli, Najwyższa Izba Kontroli, na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 o Najwyższej Izbie Kontroli57, wnosi o: 1) terminowe przekazywanie sprawozdań z działalności oraz sprawozdań finansowych do Ministra Sportu i Turystyki celem ich umieszczenia w Biuletynie Informacji Publicznej, 2) dokonywanie terminowych zwrotów niewykorzystanych środków dotacji, 3) opisywanie dowodów księgowych zgodnie z przepisami o rachunkowości, 4) dokonywanie opisu przedmiotu zamówienia w sposób nieograniczający konkurencji, 5) dokonywanie wyboru najkorzystniejszych ofert, zgodnie z zapisami umów o dofinansowanie, 6) terminowe zgłaszanie zmian składu osobowego organów Związku do Krajowego Rejestru Sądowego.

V. Pozostałe informacje i pouczenia

Prawo zgłoszenia Wystąpienie pokontrolne zostało sporządzone w dwóch egzemplarzach; jeden dla zastrzeżeń kierownika jednostki kontrolowanej, drugi do akt kontroli. Zgodnie z art. 54 ust. 1 i 2 ustawy o NIK kierownikowi jednostki kontrolowanej przysługuje prawo zgłoszenia na piśmie umotywowanych zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, w terminie 21 dni od dnia jego przekazania. Zastrzeżenia zgłasza się do dyrektora Departamentu Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego Najwyższej Izby Kontroli.

Obowiązek Zgodnie z art. 62 ustawy o NIK proszę o poinformowanie Najwyższej Izby Kontroli, poinformowania w terminie 21 dni od otrzymania wystąpienia pokontrolnego, o sposobie wykorzystania NIK o sposobie uwag i wykonania wniosków pokontrolnych oraz o podjętych działaniach lub przyczynach wykorzystania uwag niepodjęcia tych działań. i wykonania wniosków W przypadku wniesienia zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, termin przedstawienia informacji liczy się od dnia otrzymania uchwały o oddaleniu zastrzeżeń w całości lub zmienionego wystąpienia pokontrolnego. Warszawa, dnia stycznia 2018 r.

Najwyższa Izba Kontroli Departament Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego Za zespół kontrolny Dyrektor Magdalena Klucznik Piotr Prokopczyk starszy inspektor k.p.

...... Podpis Podpis

57 Dz. U. z 2017 r. poz. 524, dalej: „ustawa o NIK”.