Mapa, Chełsty, Corel 13, 2,1 X
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
C H E Ł S T Y W okresie współczesnym gmina Żarnów jest podzielona na 30 sołectw: Adamów (w tym Malenie i Siedlów), Afryka, Antoniów, Bronów, Budków (z Odrowążem), Chełsty, Dąbie (w tym Ławki i Młynek), Dłużniewice, Grębenice, Jasion, Klew, Klew - Kolonia, Malków, Marcinków (w tym Tomaszów i Ka- GMINA ŻARNÓW mieniec), Miedzna Murowana, Myślibórz (z Widuchem), Nadole, Niemojowice, Paszkowice (z Łysą Górą), Pilichowice, Ruszenice (z Ruszenicami Przystanki turystyczne Straszowa - Kolonią), Sielec (z Nową POWIAT OPOCZYŃSKI „Piekielnego szlaku” O Górą), Skórkowice Wola N w Gminie Żarnów CZ (z Chorzewem, Porębą CHEŁSTY to znana miejscowość sołecka w Gminie Żarnów, Na północ od wsi znajduje się Sielecka Góra OModrzewina Miedzna OP i Skumrosem), Soczówki zamieszkała przez 122 osoby (31 XII 2013). To historyczna (285,6 m n.p.m.) oraz rezerwat przyrody „Jodły Sieleckie” y n a (z Szymanowem), Murowana j n wieś o wielowiekowej historii, znana już w czasach Jana (o powierzchni 33,13 ha), chroniący skupiska jodły, Miedzna y z c d Straszowa Wola, Bankowa n e stanowiska rzadkich roślin i świadectwa wydobywania e i Długosza. W źródłach miejscowość określana była nazwą t M Topolice, Trojanowice, e r - syderytowych rud żelaza, metodą dukli. „Chelsthy”. Chełsty od wieków należały do kasztelanii k a Kolonia i Wierzchowisko, Zdyszewice k n żarnowskiej i powiatu opoczyńskiego. W połowie XV wieku Miedzna r n o a (z Czerskiem) oraz Żarnów Sikorszczyzna Murowana i l b g dziedzicem tej wsi był Jan Zaklika Tarło ze Szczekarzewic Z ą (z dawnymi wsiami Tresta 726 W herbu Topór, który nosił tytuł krajczego koronnego i był Ł Wesoła i Dorobna Wieś). Ó Sikorszczyzna starostą w mieście Stryj (obok Lwowa). Gospodarstwa D Topolice Do dawnej gminy Machory chłopskie w Chełstach, oddawały dziesięcinę prebendzie Budków Ź należały wsie: 74 Niemojowice turebskiej w Sandomierzu. W latach 1775 i 1789, wieś Glinianki Adamów, Antoniów, Odrowąż - Górki Brzezie, Cegielnia, stanowiła własność kalwina i oficera wojsk koronnych Marcina Dołęgi. W skład Dłużniewice Dwór a Nadole p Chełsty, Czersko, Grębenice, jego włości wchodziły też Adamów, Marcinków, Machory, Młynek, Myślibórz, ce Trojanowice S Justynów, Jasion, Klew, Kuźminka, Sulborowice i Wesoła (późniejsza Tresta Wesoła). Marcin Dołęga zajmował Rudne Niemojowice Pod Doły - Kolonia Malenie, Maleniec, Machory, się produkcją surówki wielkopiecowej. Nazwa sąsiedniej wsi Marcinków Borkami Żarnów W Zdyszewice ą Marcinków, Myślibórz, Mły- Gościniec DPS g pochodzi od imienia Dołęgi. Posiadał on wielki majątek: „sześć dymów” Czersko dawna la Dorobna UG nk nek, Nowa Góra, Polesie, fabrycznych w Młynku i cztery w Machorach. Okolice obfitowały w złoża Pilichowice Wieś Niemojowice a Poręba, Ruszenice, Sie- rudy żelaznej i glinki ogniotrwałej. Kolejnymi właścicielami w latach Ruda ŻARNÓW Pilichowska Środek - Nowiny dlów, Sielec, Siergieje- trzydziestych XIX wieku była rodzina Fraenklów, bankierów wek, Siucice, Skórkowice, WTZ Poręby i przemysłowców warszawskich, pochodzenia żydo- dawna Sosnowice, Sulboro- Tresta wskiego. W 1827 roku w Chełstach znajdowało L wice, Tama, Toma- Wesoła P Chorzew G się 15 domów, zamieszkałych przez 136 włościan, Widuch Bronów 746 szów, Widuch, Skała Sielecka Góra Skumros Skała K Władysławów, a w 1880 roku - 16 domów, w których żyło 108 mie- a Poręba 285,6 m n.p.m. Kolonia O w Ń Piaski Myślibórz Paszkowice S Wolica, Woznie- szkańców. Na zmniejszenie liczby ludności wsi Dziupel o Soczówki j K Budy e I sieńsk, Zawada l Nowa Góra E miały wpływ epidemie cholery. W II połowie Skórkowice Komornicki Sielec o Władysławów i Zdyszewice XIX wieku wieś wcielono do gminy Machory K Paszkowice Myśliborski Kolonia (podano oryginalne Poręba a Niwa l z siedzibą władz gminnych w Marcinkowie. Podedwór (Kozłowy) Rezerwat Nowa Łysa nazwy miejscowości). a Afryka Góra r Góra W 1954 roku nastąpiła reorganizacja Ruszenice t przyrody Szymanów s Wierzchowisko Rezerwat przyrody i Tomaszów administracji i zniesienie gmin. W la- g Jodły Sieleckie Diabla Góra a Lichoc Marcinków M tach 1954-1972 funkcjonowała groma- Diabla Góra Fryszerka Ruszenice Antoniów CHEŁSTY 285,1 m n.p.m. - Ruszenice Dąbie a da Marcinków, a w jej skład weszły - Kolonia n Malków są siedzibą Łazy l Górki Dębina a Chełsty Grębenice Chełsty. Przez szereg lat wieś słynęła Klew r Wierzchowskie parafii rzym- Klew Ławki t n sko - katolickiej z powstałej w 1927 roku i zasłużonej jednostki C e Borki - Kolonia z Emilin Kamieniec K a C Ochotniczej Straży Pożarnej, a także ze szkoły rn I w dekanacie żarnowskim. Zamoście Fryszerka a E elementarnej. Już w latach sześćdziesiątych - Błonie Młynek L Kościół pod wezwaniem Jasion C Miłosierdzia Bożego zaprojektowali XIX wieku założono szkołę w Antoniowie, Pogorzelec Siedlów Malenie Adamów 74 E którą później przeniesiono do Chełst. arch. Zygmunt Kumor i Leszek Słoński. Legenda: Został zbudowany w latach 1985-1986 staraniem Rozkwit szkolnictwa w Chełstach Kościół Hotel, motel nastąpił w okresie międzywojennym, ks. Mariana Ślusarczyka i parafian, a bp Edward Materski Wydziałki Szkoła Restauracja, bar w 1986 roku dokonał poświęcenia świątyni. Parafia kiedy istniała 5-oddziałowa szkoła UG Dom kultury, biblioteka Urząd Gminy w Żarnowie Dom ludowy, świetlica Stacja benzynowa o nazwie Chełsty - Zdyszewice została erygowana L powszechna, w której uczyło się K P N Remiza OSP Obiekt zabytkowy Ośrodek zdrowia G Autogaz 1 września 1989 roku przez bp Edwarda Materskiego 210 dzieci. Po II wojnie światowej Poczta Park podworski Apteka Obiekt sportowy z wydzielonych wsi parafii św. Mikołaja w Żarnowie. istniała w Chełstach 7-klasowa, a potem 8-klasowa szkoła podstawowa. Pod koniec XX wieku Odległości od ważnych dla mieszkańców Chełst, miast i miejscowości wynoszą: Żarnów - 5 km, Maleniec - 6 km, Skórkowice - 9 km, Fałków - zredukowano ją do punktu filialnego SP im. Juliana 16 km, Białaczów - 20 km, Paradyż - 14 km, Opoczno - 26 km, Końskie - 25 km, Sulejów - 31 km, Piotrków Trybunalski - 47 km, Tomaszów Mazo- Bartoszewicza w Żarnowie, a w 2000 roku zlikwidowano. wiecki - 47 km, Kielce - 56 km, Radom - 89 km, Łódź - 97 km, Częstochowa - 111 km, Sandomierz - 155 km, Warszawa - 160 km, Kraków - 160 km..