Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 16525 – Poz. 2857

2857

UCHWAŁA NR XLIII/355/10 RADY MIEJSKIEJ WYRZYSKU

z dnia 21 maja 2010 r.

w sprawie przyjęcia „Gminnego Programu opieki nad zabytkami na lata 2010-2013”

Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia po uzyskaniu opinii Wojewódzkiego Konserwatora dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. Zabytków w Poznaniu, Rada Miejska w Wyrzysku U. z 2001 r. Nr 142 ,poz. 1591, z 2002 r. Nr 23, uchwala, co następuje: poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr §1. Przyjmuje się „Gminny Program opieki nad za- 80, poz. 717 i Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr bytkami na lata 2010-2013” stanowiący załącznik 102, poz. 1055 i Nr 116, poz. 1203, z 2005 r. Nr do niniejszej uchwały. 172, poz. 1441 i Nr 175, poz. 1457, z 2006 r. Nr 17, poz. 128 i Nr 181, poz. 1337, z 2007 r. Nr 48, §2. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzo- poz. 327, Nr 138, poz. 974 i Nr 173, poz. 1218 z wi Wyrzyska. 2008 r. Nr 180, poz. 1111 i Nr 223, poz. 1458 z 2009 r. Nr 52 poz. 420 i Nr 157, poz. 1241 oraz §3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i z 2010 r. Nr 28, poz. 142 i poz. 146) oraz art. 87 podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Woje- ust. 3 i 4 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie wództwa Wielkopolskiego. zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 96, poz. 959 i Nr 238, poz. Przewodniczący Rady 2390 z 2006 r. Nr 50, poz. 362 i Nr 126, poz. 875 (-) Stefan Rymer oraz z 2009 r. Nr 31, poz. 206 i Nr 97, poz. 804),

Załącznik do Uchwały nr XLIII/355/10 Rady Miejskiej Wyrzysku z dnia 21 maja 2010 r.

PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI MIASTA I GMINY WYRZYSK NA LATA 2010-2013

1. Cel opracowania gminnego programu opieki opiekę nad zabytkami; nad zabytkami. - określenie warunków współpracy z właścicielami 1. 1. Podstawowym założeniem niniejszego pro- zabytków, eliminujących sytuacje konfliktowe zwią- gramu jest ukierunkowanie działań samorządu mają- zane z wykorzystaniem tych zabytków; ce na celu poprawę stanu zachowania i utrzymania - wspieranie działań zmierzających do pozyskania środowiska kulturowego. Dla realizacji powyższego środków finansowych na opiekę nad zabytkami; założenia niezbędna jest realizacja szczegółowych - uwzględnianie uwarunkowań ochrony zabytków celów określonych m.in. w art. 87 ust. 2 ustawy z przy sporządzaniu i zmianie miejscowych planów dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece zagospodarowania przestrzennego oraz studium nad zabytkami, do których należą: uwarunkowań i kierunków zagospodarowania prze- - włączenie problemów ochrony zabytków do sys- strzennego miasta. temu zadań strategicznych; Program opieki nad zabytkami już z samej defini- - uwzględnianie uwarunkowań ochrony zabytków, cji określonej w ustawie jest dokumentem wyma- w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa arche- gającym cyklicznej aktualizacji, przy czym program ologicznego, łącznie z uwarunkowaniami ochrony opracowywany jako pierwszy, na pierwsze cztery przyrody i równowagi ekologicznej; lata, wydaje się kluczowy dla dalszych programów - zahamowanie procesów degradacji zabytków i w tym zakresie, opierając się na szerokim rozpozna- doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania niu złożonej problematyki i wyznaczając prioryteto- - wyeksponowanie poszczególnych zabytków we kierunki, będące istotnym punktem odniesienia oraz walorów krajobrazu kulturowego; dla programów konstruowanych na następne kilku- - podejmowanie działań zwiększających atrak- letnie okresy. Modyfikacja programu w przyszłości cyjność zabytków dla potrzeb społecznych, tury- powinna uwzględniać pojawiające się nowe uwa- stycznych i edukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw runkowania prawne i administracyjne, zmieniające sprzyjających wzrostowi środków finansowych na się warunki społeczne, gospodarcze i kulturowe, Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 16526 – Poz. 2857 nowe kryteria oceny i aktualny stan zachowania co do którego istnieje przypuszczenie, że jest on zasobu oraz prowadzone okresowo oceny efektów zabytkiem archeologicznym i zawiadomienie o tym wdrażania obowiązującego programu. fakcie właściwego wojewódzkiego konserwatora 1.2. Podstawy prawne opracowania gminnego zabytków programu opieki nad zabytkami: - art. 81 Organ stanowiący miasta lub powiatu ma 1) art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 8 marca 1990 prawo udzielania dotacji na prace konserwatorskie, r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku poz. 1591 z późniejszymi zmianami) „zaspokaja- wpisanym do rejestru zabytków, na zasadach okre- nie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań ślonych w podjętej przez ten organ uchwale własnych gminy. - art. 87 stanowi o konieczności sporządzania raz W szczególności zadania własne obejmują spra- na 4 lata przez Burmistrza gminnego programu opie- wy: kultury w tym bibliotek gminnych i innych in- ki nad zabytkami. Po uzyskaniu opinii wojewódzkie- stytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad go konserwatora zabytków rada miejska przyjmuje zabytkami”. ten program. Podjęta uchwała podlega opublikowa- 2) ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie za- niu w Dzienniku Urzędowym danego województwa. bytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. Z realizacji programu, co 2 lata burmistrz sporządza 1568 z późniejszymi zmianami). sprawozdanie, które przekazuje radzie miejskiej. - art. 4 „Ochrona zabytków polega, w szczegól- 2. Uwarunkowania zewnętrzne ochrony zasobów ności, na podejmowaniu przez organy administracji dziedzictwa kulturowego. publicznej działań mających na celu: 2. 1. Relacje gminnego programu opieki nad za- 1) zapewnienie warunków prawnych, organiza- bytkami z opracowaniami wykonanymi na poziomie cyjnych i finansowych umożliwiających trwałe za- województwa: chowanie zabytków oraz ich zagospodarowanie i 2. 1.1. Strategia rozwoju województwa wielko- utrzymanie; polskiego. 2) zapobieganie zagrożeniom mogącym spowodo- „Strategia rozwoju województwa wielkopolskie- wać uszczerbek dla wartości zabytków; go do roku 2020” jest dokumentem opracowanym 3) udaremnianie niszczenia i niewłaściwego korzy- przez Urząd Marszałkowski Województwa Wielko- stania z zabytków; polskiego, a przyjętym przez sejmik Województwa 4) przeciwdziałanie kradzieży, zaginięciu lub niele- Wielkopolskiego dnia 19 grudnia 2005 roku. galnemu wywozowi zabytków za granicę; Strategia określa uwarunkowania, cele, kierunki 5) kontrole stanu zachowania i przeznaczenia za- rozwoju województwa. Ustalenia zawarte w w/w bytków; dokumencie stanowią podstawę do sporządzenia 6) uwzględnianie zadań ochronnych w planowa- planu zagospodarowania przestrzennego wojewódz- niu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przy twa, przez co mają bezpośredni wpływ na zacho- kształtowaniu środowiska. wanie i poprawę krajobrazu kulturowego. Głównym - art. 18 i 19 zakładają obowiązek uwzględniania celem strategii jest poprawa jakości przestrzeni wo- w strategii rozwoju miasta, w studium uwarunko- jewództwa, systemu edukacji, rynku pracy, gospo- wań i kierunków zagospodarowania przestrzennego darki oraz sfery społecznej skutkująca wzrostem po- miasta oraz w miejscowych planach zagospodaro- ziomu życia mieszkańców, co ma być realizowane wania przestrzennego ochrony zabytków i opieki przy pomocy celów strategicznych i operacyjnych. nad zabytkami oraz zapisów zawartych w gminnym Największe znaczenie dla dziedzictwa kulturowego programie opieki nad zabytkami ma cel strategiczny: - art. 20 studium i plany miejscowe wymagają od- Dostosowanie przestrzeni do wyzwań XXI wieku, powiednio zaopiniowania lub uzgodnienia przez wo- który osiągnięty będzie przez realizację celów ope- jewódzkiego konserwatora zabytków racyjnych, w tym celu operacyjnego: - art. 22 ust. 4 „Wójt (burmistrz, prezydent mia- Wzrost znaczenia i zachowania dziedzictwa kul- sta) prowadzi gminną ewidencję ewidencję zabyt- turowego. ków w formie zbioru kart adresowych zabytków „dziedzictwo kulturowe w rozwoju Wielkopolski nieruchomych z terenu gminy, objętych wojewódz- pełni kilka funkcji. Jest ono czynnikiem integracji ką ewidencją zabytków”. społecznej, stanowi instrument promocji regionu - art. 32 ust. 1 pkt 3 i ust. 2 stanowi o przyjmo- oraz przyczynia się do rozwoju gospodarczego, gdyż waniu przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) może być bazą dla turystyki i usług kulturalnych. zawiadomień o znalezieniu w trakcie prowadzenia Szczególnie ważnym elementem tego dziedzictwa robót budowlanych lub ziemnych przedmiotu, co jest wielkopolska kultura przedsiębiorczości. do którego istnieje przypuszczenie, że jest on za- Cel ten realizowany będzie przede wszystkim po- bytkiem i zawiadomienie o tym fakcie właściwego przez: wojewódzkiego konserwatora zabytków 1) inwestycje w instytucje kultury, - art. 33 ust. 1 i ust. 2 stanowi o przyjmowaniu 2) ochronę dorobku kulturowego, przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) zawia- 3) wsparcie działań powiększających dorobek kul- domień o przypadkowym znalezieniu przedmiotu, turalny regionu, Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 16527 – Poz. 2857

4) promocje aktywności kulturalnej mieszkań- 4) ochrona miejsc szczególnie cennych dla kultury ców”. narodowej związanych z początkami państwowości 2. 1.2. Plan zagospodarowania przestrzennego i chrześcijaństwa, województw wielkopolskiego. 5) ochrona i zagospodarowanie pod kątem tury- Plan zagospodarowania przestrzennego woje- stycznego wykorzystania miejsc dokumentujących wództwa wielkopolskiego został uchwalony przez sztukę romańską, Sejmik Województwa Wielkopolskiego uchwałą Nr 6) promowanie dzieł o najwyższym znaczeniu ar- XLII/628/2001 w dniu 26.11.2001 r.. Ustalenia pla- tystycznym generujących turystykę ponad lokalną, nu muszą być uwzględnione w uchwalanych przez 7) dostosowanie zainwestowania terenu do obsłu- organy samorządu terytorialnego studiach uwarun- gi miejsc kultu religijnego. kowań i kierunków zagospodarowania przestrzen- W Planie zagospodarowania przestrzennego woje- nego gmin, z którymi z kolei musi być spójny każ- wództwa wielkopolskiego przyjęto, że: dy opracowany miejscowy plan zagospodarowania - ścisłej ochronie konserwatorskiej powinny pod- przestrzennego. W planie zapisane zostają wszyst- legać tereny, na których zachowały się zespoły kie zadania rządowe i samorządu województwa słu- przestrzenne wpisane do rejestru zabytków. Celem żące realizacji ponadlokalnych celów publicznych ze takich działań jest zachowanie ich historycznego wskazaniem obszarów, na których przewiduje się charakteru oraz zapewnienie ochrony i rewaloryza- realizację tych zadań. Województwo wielkopolskie cji; posiada obszerny zasób cennych zabytków wpisa- - należy chronić historyczne zespoły sakralne, nych do rejestru i ewidencji, obejmujący historycz- pałacowo-parkowe, folwarki, zabytkowe budynki nie ukształtowanie zespoły urbanistyczne, obiekty mieszkalne, gospodarcze, szkoły, wiatraki, młyny, architektury, stanowiska archeologiczne a także gorzelnie i inne elementy, np.: krzyże, kapliczki; bogate dziedzictwo kultury niematerialnej (tradycje - chronić krajobraz, a w rejonach o najwyższych regionalne, działalność artystyczna, itp.). Stano- walorach przyrodniczych i kulturowych wykluczyć wią one wartość, która podlega ochronie prawnej i realizacje obiektów, które charakterem kolidują z dla której kierunki polityki przestrzennej w zakresie otoczeniem; ochrony muszą być zapisane w dokumencie, jakim - wydobyć w układzie przestrzennym elementy jest plan zagospodarowania przestrzennego woje- ekspozycji, dolin, skarp, charakterystycznych form wództwa. Podstawowym celem planu jest harmo- terenowych, grup zieleni, alei. nijny i zrównoważony rozwój obszaru całego wo- 2. 1.3. Inne dokumenty o zasięgu województwa, jewództwa. Pojęcie „zrównoważony rozwój” łączy których problematyka związana jest z dziedzictwem w sobie ład przestrzenny wyrażający się dążeniem kulturowym. do harmonijności, uporządkowania i proporcjonalno- Wielkopolski wojewódzki program opieki nad za- ści wszystkich elementów środowiska człowieka. bytkami na lata 2008-2011 przyjęty został przez Plan uznaje, ze podstawową zasadą pozwalającą Sejmik Województwa Wielkopolskiego Uchwałą Nr na zachowanie dóbr kultury dla przyszłych pokoleń XVIII/243/07 z dnia 17 grudnia 2007 roku. Sporzą- jest bezwzględne przestrzeganie obowiązującego w dzony jest na okres 4 lat przez zarząd województwa. tym zakresie prawa. Ochrona dziedzictwa kulturo- Przyjmowany do realizacji przez sejmik wojewódzki wego powinna być realizowana poprzez właściwe po uzyskaniu opinii wojewódzkiego konserwatora zapisy w miejscowych planach zagospodarowania zabytków. Co dwa lata zarząd województwa przed- przestrzennego oraz w studiach uwarunkowań i kie- stawia sejmikowi województwa sprawozdanie z runków zagospodarowania przestrzennego gmin. realizacji danego programu. Sprawozdanie to jest Ochrona dóbr kultury materialnej i niematerialnej również Generalnemu Konserwatorowi Zabytków i jest celem polityki przestrzennej. właściwemu wojewódzkiemu konserwatorowi za- Plan podkreśla, że elementy naturalne i kulturowe bytków w celu jego wykorzystania przy opracowa- w krajobrazie mogą pozytywnie stymulować inne niu aktualizacji i opracowaniu krajowego programu dziedziny życia jednakże pod warunkiem m.in. wła- opieki nad zabytkami. ściwego wykorzystania zasobów dziedzictwa kultu- Program opieki nad zabytkami ma na celu, w rowego poprzez dostosowanie funkcji obiektów dla szczególności: turystyki, przez dbałość o stan techniczny i estetykę - włączenie problemów ochrony zabytków do sys- zabytków i otoczenia. temu zadań strategicznych, wynikających z koncep- Najważniejsze zadania w kreatywnym kształtowa- cji przestrzennego zagospodarowania kraju, niu przestrzeni kulturowej to: - uwzględnienie uwarunkowań ochrony zabytków 1) wyodrębnienie w województwie obszarów kul- w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa arche- turotwórczych, tzn. obszarów o wysokich walorach ologicznego łączenie z uwarunkowaniem ochrony środowiskowych i kulturowych, przyrody równowagi ekologicznej, 2) rewaloryzacja ośrodków o dużym znaczeniu - wyeksponowanie poszczególnych zabytków kulturowym i historycznym, oraz walorów krajobrazu kulturowego, 3) wyprowadzenie ruchu tranzytowego poza za- - podejmowanie działań zwiększających atrak- bytkowe układy urbanistyczne, cyjność zabytków dla potrzeb społecznych, tury- Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 16528 – Poz. 2857 stycznych i edukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw frontu plebani znajduje się przedogródek otoczony sprzyjających wzrostowi środków finansowych na kutym XIX – wiecznym ogrodzeniem. opiekę nad zabytkami, Na obszarze gminy znajduje się 6 zespołów ru- - określenie współpracy z właścicielami zabytków ralistycznych, w tym 3 ulicówki: Falmierowo XIV eliminujących sytuacje konfliktowe związane z wy- w., Kościerzyn XV w., Glesno – wieś istniejąca we korzystaniem zabytków, wczesnym średniowieczu; Żuławka 1818-1819 r. - podejmowanie przedsięwzięć umożliwiających rzędówka bagienna, Gromadno XIII w. wielodrożni- tworzenie miejsc pracy związanych z opieką nad za- ca, Auguścin – resztówka powiększona o osadnic- bytkami. two z lat 30-tych XX w. - Poniatówki. 2. 1.4. Inne dokumenty o zasięgu województwa, Do najbardziej interesujących obiektów w gminie których problematyka związana jest z dziedzictwem należy zespół kościelny p.w. św. Jadwigi w Gleśnie. kulturowym. Dolina Noteci objęta prawna ochro- Obecny, neobarokowy kościół został wzniesiony ną na podstawie rozporządzenia Nr 5/98 Wojewo- w 1925r. według projektu Rogera Sławskiego, na dy Pilskiego z dnia 15 mają 1998 roku (Dz. Urzęd. wcześniej istniejącym cmentarzu przykościelnym, Woj. Pilskiego Nr 13, poz. 83) na dolinie rzeki No- otoczonym murem z kaplicą Chłapowskich wznie- teci ustanowiono obszar chronionego krajobrazu. sioną na początku XXw. Kościół po pracach remon- Zarządzenie Wojewody Pilskiego przyjęte zostało towych i malowaniu elewacji, wykonanych w latach jako obowiązujące w Wielkopolsce, na podstawie 1998-2000. W 2002r. ułożono chodnik procesyjny Obwieszczenia Wojewody Wielkopolskiego z dnia wokół kościoła. 24 marca 1999 r. w sprawie wykazu aktów prawa W kościele p.w. św. Anny w Kosztowie, zbudo- miejscowego obowiązujących na terenie wojewódz- wanym w 1888r. w stylu neogotyckim, przeprowa- twa wielkopolskiego (Dz. Urząd. Woj. Wielkopol- dzono w latach 1997-98 remont więźby dachowej, skiego Nr 14, poz. 246). Obecnie na podstawie na założenie nowego pokrycia dachowego z blachy podstawie przedstawionych dokumentów ogłoszo- miedzianej, remont wieży, remont stropu w zakry- no rozporządzenie nr 25/07 Wojewody Wielkopol- stii. Obiekt utrzymywany jest w dobrym stanie. skiego z dnia 31 października 2007 r. w sprawie Na terenie gminy znajdują się 4 zespoły pałaco- obszaru chronionego krajobrazu Dolina Noteci. wo – parkowe wpisane do rejestru zabytków w 3. 1. Zasoby dziedzictwa i krajobrazu kulturowego Dąbkach, Gleśnie, Bagdadzie i Rzęszkowie. Dwa gminy. pierwsze obiekty utrzymywane są w dobrym i bar- Gmina zajmuje południowo- wschodnią część po- dzo dobrym stanie. Podobnie w pałacu w Dąbkach, wiatu, położona jest na północ od rzeki Noteci i ma wzniesionym ok. 1872 r. według projektu M. Cybul- charakter rolniczy. Miasto Wyrzysk utworzone ze skiego wykonano w latach 2001-2002 remont kapi- wsi o charakterze osady targowej pomiędzy 1744 talny elewacji wraz z malowaniem. Także w dworze a 1773 rokiem. Ośrodkiem miasta jest prostokątny z 1 poł. XIX w. w Gleśnie w 2003 r. wykonano re- rynek, wydłużony na osi północ- południe, powstały mont i malowanie elewacji. Dawny dwór Chłapow- być może w wyniku regulacji wiejskiego placu tar- skich w Bagdadzie zbudowany w 2 poł. XIX w. ma gowego. Z krótszych pierzei wytyczono ulice wy- elewację wyremontowaną w 1996 r., obecnie pilne biegające w kierunku północnym i południowym. jest wykonanie remontu dachu ze względu na złą Kościół parafialny p.w. św. Marcina wzniesiony w jakość dachówki założonej w 1987 r. 1859 r., rozbudowany po 1945 r. zajmuje pierzeję Parki znajdujące się wokół 3 wyżej wymienionych północną.. Obszar miasta objęty jest ochroną kon- obiektów są na bieżąco porządkowane i prowadzo- serwatorską i umieszczony w miejscowym planie za- ne są w nich cięcia sanitarne. Ze względu na duże gospodarowania przestrzennego miasta Wyrzyska. znaczenie historyczne i krajobrazowe parków w Gle- Na terenie miasta znajdują się 2 obiekty wpisane do śnie i Dąbkach w przyszłości konieczne będzie pod- rejestru zabytków – dawna bóżnica przy ul. Pocz- jęcie na ich terenie prac rewaloryzacyjnych w celu towej 3 powstała ok. 1860 r. Obiekt od niedaw- przywrócenia ich dawnego układu kompozycyjnego. na jest własnością prywatną i wymaga remontu, w Zespół pałacowo – parkowy w Rzęszkowie od szczególności więźby dachowej, pokrycia dachowe- niedawna jest własnością prywatną i przewidywany go oraz naprawy zwieńczeń narożników i stolarek jest w nim remont. W parku w miarę potrzeb prze- okiennych. Drugim zabytkiem jest zespół Kościoła prowadza się cięcia sanitarne. W parkach w Falmie- parafialnego pw. Św. Marcina Bpa przy Placu Woj- rowie i Kosztowie wykonuje się prace porządkowe, ska Polskiego. Zespół kościelny usytuowany jest w pielęgnacyjne i cięcia sanitarne. Stan zachowania centralnej części miasta w północnej pierzei rynku, parku w Auguścinie, będącego własnością prywat- na niewielkim wyniesieniu, od strony placu i ulicy ną jest dostateczny. otoczony murowanym, ceglano – kamiennym ogro- dzeniem z ceglaną bramą od frontu. Za kościołem i plebanią znajduje się ogród. Poza obrębem działki od Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 23 – Poz. 2857 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 16529 – Poz. 2857

ceglano – kamiennym ogrodzeniem z ceglaną bramą od frontu. Za kościołem i plebanią znajduje się ogród. Poza obrębem działki od frontu plebani znajduje się przedogródek otoczony kutym XIX – wiecznym ogrodzeniem. ZASOBY ZABYTKÓW W GMINIE TYP OBIEKTU MUROWANY DREWNIANY W TYM WPISANY DO REJESTRU 1. UKŁADY URBANISTYCZNE ilość 1 x x 2. UKŁADY RURALISTYCZNE ilość 6 x x 3. ZABUDOWA MIESZKALNA 125 37 4. OBIEKTY SAKRALNE a. kościoły romańskie b. kościoły gotyckie c. kościoły nowożytne XVI – XVIII w. d. kościoły XIX w. -­‐ 1945 r. 6 3 e. klasztory f. synagogi, bóżnice 1 1 g. kaplice, dzwonnice, bramy, ogrodzenia, inne 8 2 5. BUDOWNICTWO OBRONNE a. zamki i ich relikty b. miejskie mury obronne c. fortyfikacje nowożytne i późniejsze 6. OBIEKTY UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ a. ratusze b. budynki adm. publ., sądy, banki, poczty 3 c. szkoły 2 d. leśniczówki i gajówki e. karczmy i zajazdy f. inne 7. OBIEKTY PRZEMYSŁOWE I GOSPODARCZE a. zakłady przemysłowe b. dworce kolejowe z zespołami bud. 1 c. spichrze, magazyny, stodoły 2 d. młyny 3 e. gorzelnie i browary 1 f. mleczarnie g. kuźnie 3 h. wiatraki i. wieże ciśnień 1 j. inne 2 2 8. PAŁACE I DWORY 11 4 9. ZESPOŁY FOLWARCZNE 8 a. stodoły 3 b. spichrze c. obory 2 d. stajnie 1 1 e. chlewnie f. owczarnie g. kuźnie h. wagi i. inne magazyny j. gorzelnie i browary 1 k. inne 6 10. PARKI ilość 8 x x 7 a. altany, lodownie, inne elem. małej arch. b. bramy i ogrodzenia 11. CMENTARZE ilość a. rzymsko – katolickie 9 x x b. ewangelickie 13 x x c. prawosławne x x d. żydowskie 1 x x e. inne 4 x x 12. STANOWISKA ARCHEOLOGICZNE ilość ogółem w rejestrze zabytków a. grodziska 3 x 3 b. osady 440 x 1 c. cmentarzyska 14 x 2 13. INNE Tabela nr 1. Raport o stanie zabytków w Mieście i Gminie Wyrzysk, PiłaTabe 2004la r. nr 1. Raport o stanie zabytków w Mieście i Gminie Wyrzysk, Piła 2004 r. §5. 1 Obiekty zabytkowe nieruchome o najwyższym znaczeniu dla gminy (wpisane do rejestru zabytków) §3. 1 Obiekty zabytkowe nieruchome o najwyż- szym znaczeniu dla gminy (wpisane do rejestru za- bytków) DziennikDzienni Urzędowyk Urzędowy WojewództwaWojewództwa Wielkopolskiego Wielkopolskiego Nr 149 Nr 149 – 16530– 24 – – Poz.Poz. 2857 2857

Miejscowość Obiekt Nr rejestru Aktualny adres Auguścin Park dworski A-­‐389 z 2803. 1981 r. Auguścin 42 Bagdad Dwór wraz z parkiem A-­‐325 z 1981 r. Bagdad 1 Bąkowo Cmentarzysko kurhanowe A-­‐799 z 31.03.1998 r. Dąbki Pałac, stajnia (rozebrana) A-­‐387 z 14.01.1981 r. Dąbki 1 j.w. Park pałacowy A-­‐401 z 07.05.1981 r. j.w. Falmierowo Park dworski A-­‐314/77 z 19.08.1977r. Falmierowo 1 Glesno Kościół pw. św Jadwigi A-­‐797 z 03.11.1997 r. Glesno 5 wraz z cmentarz, kaplicą Chłapowskich i ogrodzeniem j.w. Dwór A-­‐382 z 30.12.1980 r. Glesno 2 j.w. Park dworski A-­‐400 z 07.05.1981 r. j.w. j.w. Grodzisko wczesnośredniowieczne A-­‐/83/C z 19.06.1968 r. Brak oznaczenia Kosztowo Kościół pw. św Anny A-­‐466 z 1962 r. Kosztowo 23 j.w. Park dworski A-­‐315/15/77 z 19.08.1977 Kosztowo 86 r. Osiek Pracz Cmentarzysko kultury wschodniopomorskiej A-­‐139/C z 15.03.1973r. Brak oznaczenia Rzęskowo Park A-­‐798 z 15.12.1997r. Rzęszkowo 19 Rzęskowo Pałac A-­‐525 z 27.08.1985 r. Rzęszkowo 19 Wyrzysk Bożnica A-­‐761 z 30.12.1994r. Wyrzysk ul. Pocztowa 16 j.w. Zespół Kościoła parafialnego pw. św. Marcina Bpa wraz z cmentarzem 653/Wlkp/A Plac Wojska przykościelnym, plebanią i ogrodem Polskiego j.w. Grodzisko wczesnośredniowieczne A-­‐/63/C z 16.12.1967r. Brak oznaczenia Bąkowo, Lipia Góra Zespół stopnia wodnego 588/Wlkp/A Bąkowo, Lipia Góra „Krostkowo” z 15.01.2008r. Żuławka Osada wielokulturowa A-­‐770 z 30.11.1995r. Brak oznaczenia Gromadno Grodzisko wczesnośredniowieczne A-­‐64/3 z 16.12.1967r. Brak oznaczenia Tabela nr 2.Wykaz obiektów zabytkowych g) cmentarze: 3. 2. Tabela Wykaz nr obiektów 2.Wykaz zabytkowych obiektów nierucho zabytkowych - - miejsce po cmentarzu żydowskim, k. XVIII w., mych wskazanych3. 2. doWykaz ujęcia obiektów w gminnej zabytkowych ewidencji nieruchomych - cmentarz ewangelicko wskazanych - do ujęcia w gminnej augsburski., ewidencji nieczynny, zabytków zabytków(obiekty (obiekty podkreślone podkreślone wpisane wpisane do do rejestru rejestru zabytków połowa. XIX wyszczególnione w punkcie w., 3.1.) zabytków1) wyszczególnione Miasto Wyrzysk w punkcie 3.1.) - cmentarz wojenny, zamknięty, ul. Podgórna, 1) Miastoa) Wyrzyskzałożenia dworsko – folwarczne 1946 r., a) założenia-­‐ dwór, dworsko ob. – folwarczne Dom Kultury, ul. Kościuszki - 15, murowany, 1 połowa cmentarz XIX katolicki, w., parafialny, czynny, ul. Pod- - dwór,-­‐ ob. dom Dom oficjalistów, Kultury, ul. Kościuszki ob. dom, ul. Kościuszki 15, muro 16, - górna, murowany, 1922 r., ok. połowy XIX w., wany, 1 -­‐połowa czworak, XIX w., ob. dom nr 14, murowany, - ok. połowy XIX w., cmentarz katolicki, parafialny, czynny, ul. Pod- -­‐ budynki gospodarcze, murowane, ok. połowy XIX w., - dom oficjalistów, ob. dom, ul. Kościuszki 16, górna połowa XIX w., -­‐ transformator, murowany, ok. połowy XIX w., murowany,-­‐ ok.kuźnia, połowy ob. XIX budynek w., gospodarczy, ul. Bydgoska h) zabudowa 42, murowany, ok. przy połowy ul. Bydgoskiej: XIX w., - czworak,-­‐ dom ob. dom robotników nr 14, murowany, folwarcznych, ok. połowy ul. Rzeczna - dom 1, nr murowany, 3, murowano ok. połowy XIX w., – szachulcowy, początek XIX w., -­‐ dom robotników folwarcznych, ul. Rzeczna 3 murowany, XX w., ok. połowy XIX w., - budynki-­‐ dom gospodarcze, robotników murowane, folwarcznych, ok. połowy ul. Rzeczna 5 murowany, - dom ok. nr 7, połowy murowano XIX w ., – szachulcowy, początek XIX w., -­‐ dom robotników folwarcznych, ul. Rzeczna XX w., 10 murowany, ok. połowy XIX w., - transformator,-­‐ budynek murowany, gospodarczy ok. – połowy chlewik, XIX murowany., w., ok. - dom połowy nr XIX w., 11, murowano - drewniany, ok.1920 r., b) poczta, ul. Pocztowa 7, murowana, koniec XIX w., - kuźnia, ob. budynek gospodarczy, ul. Bydgoska - dom nr 13, murowano - drewniany, ok1912 r., c) starostwo, ul. Bydgoska 29, murowane , koniec XIX w., 42, murowany,d) sąd, ok. ul. połowy Bydgoska XIX 24, w., murowany, początek XX w., - dom nr 17, murowany, początek .XX w., - dom e) robotników zespół browaru, folwarcznych, ul. ul. Bydgoska, Rzeczna murowany, 2 połowa. 1, XIX - dom w., nr 19, murowany ,początek XX w., murowany,f) ok.park, połowy XIX. XIX w., - dom nr 25, murowany, początek XX w., - dom g) robotników cmentarze: folwarcznych, ul. Rzeczna 3 - dom nr 26, murowany , początek XX w., murowany,-­‐ ok.miejsce połowy po XIX cmentarzu w., żydowskim, k. XVIII w., - dom nr 34, murowany, koniec. XIX w., PZU., - dom -­‐ robotników cmentarz folwarcznych, ewangelicko -­‐ augsburski., ul. Rzeczna nieczynny, 5 - dom połowa. nr XIX w., 36, pastorówka, murowany, 1 ćw. XX murowany,-­‐ ok.cmentarz połowy wojenny, XIX w zamknięty, ., ul. Podgórna, w., 1946 r., -­‐ cmentarz katolicki, parafialny, czynny, ul. Podgórna, 1922 r., - dom -­‐ robotników cmentarz folwarcznych, katolicki, parafialny, ul. Rzeczna czynny, 10 ul. - dom Podgórna nr 58, połowa XIX w., murowany, 1 ćw. XX w., murowany,h) ok.zabudowa połowy przy XIX w., ul. Bydgoskiej: i) zabudowa przy ul. Gołębiej: - budynek-­‐ dom gospodarczy nr 3, – murowano chlewik, – szachulcowy, murowany., początek XX w., - dom nr 2, murowany, 4 ćw. XIX w., ok. połowy-­‐ XIXdom w., nr 7, murowano – szachulcowy, początek XX w., - dom nr 4, murowany, 4 ćw. XIX w., b) poczta,-­‐ dom ul. Pocztowa nr 11, 7, murowana, murowano -­‐ drewniany, koniec ok.1920 XIX r., j) zabudowa przy ul. Podgórnej: w., -­‐ dom nr 13, murowano -­‐ drewniany, ok1912 r., - dom nr 4, murowano - szachulcowy., początek c) starostwo,-­‐ dom ul. nr Bydgoska 17, 29, murowany, murowane początek .XX w., , ko- XX w., -­‐ dom nr 19, murowany ,początek XX w., niec XIX -­‐w., dom nr 25, murowany, początek XX w., k) zabudowa przy ul. Parkowej: d) sąd, -­‐ul. dom Bydgoska nr 24, 26, murowany, murowany początek , początek XX w., XX - dom , murowany, 2 połowa XIX w., w., -­‐ dom nr 34, murowany, koniec. XIX w., PZU., - dom nr 4, murowany, początek XX w., e) zespół-­‐ browaru,dom nr ul. 36, Bydgoska, pastorówka, murowany, murowany, 1 ćw. XX 2 w., l) zabudowa przy ul. Pocztowej: połowa. XIX-­‐ dom w., nr 58, murowany, 1 ćw. XX w., - dom nr 1, murowany, 4 ćw. XIX w., f) park, XIX. - dom nr 2, murowany, ok. 1880 r., Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 16531 – Poz. 2857

- dom nr 3 i 5, murowany, 4 ćw. XIX w., d) zabudowa przy ul. Bohaterów: - dom nr 8, murowany, 1 ćw. XIX w., - dom nr 1, murowany, 2 ćw. XX w., - dom nr 10, murowany, koniec XIX w., - dom nr 4, murowany, 2 połowa. XIX w., - budynek gospodarczy nr 10 a, szachulcowy, po- - dom nr 26, murowany, XIX/XX w., czątek XX w., - dom nr 27, murowany, XIX/XX w., - dom nr 14, początek XX w., - dom nr 28, Przedszkole, mur., 1ata 20 – te XX - dom nr 17, murowany, początek XX w., w., - bożnica, ul. Pocztowa 6, murowana, ok. 1860 e) zabudowa przy ul. Dworcowej: r., - dom nr 4, murowany, 1 ćw. XX w., ł) zabudowa przy ul. Staszica: - dom nr 5, murowany, 1 ćw. XX w., - młyn w zagrodzie młynarskiej, nr 8; młyn zbo- - dom nr 26, murowany, początek XX w., żowy, murowano- szachulcowy,1827 r., budynek - dom nr 27, murowany, początek XX w., mieszkalny właściciela, murowano – szachulcowy - dom nr 28, murowany, początek XX w., ,1827 r., - dom nr 29, murowany, początek XX w., - dom nr 2, murowany, 1 ćw. XX w., - dom nr 38, murowany, XIX/XX w., - dom nr 3, murowany, 1 ćw. XX w., f) zabudowa przy ul. Głównej: - dom nr 4, murowany, 1913 r., - dom nr 1, murowany, początek XX w., - dom nr 9, murowany, połowa XIX w., - dom nr 2, murowany, 1 połowa XIX w., - dom nr 16, murowany, początek XX w., - dom nr 3, murowany, 1 połowa XIX w., - dom nr 18, murowany, XX w., - dom nr 4, murowany, 1900 r., m) zabudowa przy ul. 22 –go Stycznia: - dom nr 5, murowany, 2 połowa XIX w., - dom nr 8, murowany, 4 ćw. XIX w., - dom nr 6, murowany, 1 połowa XIX w., - dom nr 11, murowany, k. XIX w., - dom nr 9, murowany, XIX/XX w., - dom nr 12, murowany, 4 ćw. XIX w., - dom nr 12, murowany, XIX/XX w., - dom nr 13, murowany, 4 ćw. XIX w., - dom nr 15, murowany, 1 ćw. XX w., - dom nr 17, murowany, 4 ćw. XIX w., - dom nr 16, murowany, 1926 r., - dom nr 18, murowany, połowa XIX w., - dom nr 19, murowany, 1905 r., - dom nr 24, murowany, 4 ćw. XIX w., - dom nr 20, murowany, po 1905 r., - dom nr 26, murowany, 4 ćw. XIX w., - dom nr 44, murowany, 1/2 ćw. XX w., - dom nr 27, murowany, 4 ćw. XIX w., - dom nr 53, murowany, 1910 r., - dom nr 28, murowany, 2 połowa. XIX w., - dom nr 54, murowany, 1 połowa XIX w., - dom nr 49, murowany 4 ćw. XIX w., - dom nr 55, murowany, 1905-1908 r., - dom nr 52, murowany, początek XX w., - dom nr 56, murowany, początek XX w., - dom nr 54, murowany, 2 połowa. XIX w., - dom nr 57, murowany, 1 ćw. XX w., - dom nr 58, murowany, 1 ćw. XX w., - dom nr 58, szkoła, murowany, ok. 1912 r., n) zabudowa przy ul. Plac Wojska Polskiego: - dom nr 59, murowany, ok. 1929 r., - dom nr 2, murowany, 4 ćw. XIX w., - dom nr 60, murowany, po 1900 r., - dom nr 6, murowany, 4 ćw. XIX w., - dom nr 65, murowany, koniec . XIX w., - dom nr 7, murowany, 4 ćw. XIX w., - dom nr 66, murowany, ½ połowy XIX w., - zespół kościoła parafialnego pw. Św. Marcina - dom nr 67, murowany, początek XX w., Bp (kościół z cmentarzem przykościelnym, plebania - dom nr 68, murowany, 2 połowa XIX w., z ogrodem), datowane: murowany, kościół 1858- g) zabudowa przy ul. Kwiatowej: 1861 r., rozbudowa po 1948 r., plebania 1844 r. - dom nr 7, mur., początek XX w., - dom nr 11, murowany, 1 ćw., XX w., h) zabudowa przy ul. Lipowej: - dom nr 14, murowany, 1 ćw. XX w., - dom nr 3, murowany, 1910., - dom nr 15, murowany, 1 ćw. XX w. - dom nr 7, murowany, 1 ćw. XX w., 2) Osiek n/Not. - dom nr 12, murowany, 1 ćw. XX w., a) kościół: - dom nr 13, początek XX w., - kościół paraf. p. w. św. Józefa, murowany, - dom nr 21, murowano - szachulcowy 1903 r., 1938 r., - dom nr 22, murowany, początek XX w., - krzyż z figurą Chrystusa, koniec XIX w., - dom nr 24, murowany, 1939., b) zabudowania terenów zamkniętych ( PKP ): - dom nr 26, początek końca. XIX w., - dworzec PKP, murowany, 2 poł. XIX w., i) zabudowa przy ul. Przemysłowej: - wieża ciśnień PKP, murowany, 2 poł. XIX w., - dom nr 2/3, murowany, 2 połowa XIX w., c) cmentarze: - dom nr 24, murowany, 1 połowa XIX w., - cmentarz katolicki, czynny, 1920 r. j) zabudowa przy ul. Przecznej: - cmentarz epidemiczny, zlikwidowany, połowa - dom nr 1, murowany, 1 ćw. XX w., XIX w., k) zabudowa przy ul. Sportowej: - cmentarz ewang. – augsb., nieczynny, połowa - dom nr 1, murowany, ½ ćw. XX w., XIX w. l) zabudowa przy ul. Wąskiej: Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 16532 – Poz. 2857

- dom nr 2, murowany, 2 połowa XIX w., a) zespół folwarczny - dom nr 7, murowany, 1 ćw. XX w. , - dom rządcy, murowany, 2 połowa XIX w., 3) Osiek-Pracz: - oficyna, murowany, 2 połowa XIX w., a) zespół folwarczny - paszarnia, murowana, 2 połowa XIX w., - dom administratora, murowany, koniec XIX w., - obora, murowana, 2 połowa XIX w., - dom mieszkalny Nr 1, murowany, 1902., 9) Dąbki: - dom mieszkalny Nr 6, murowany, początek XX a) zespół pałacowo- parkowy w., - pałac, murowany 1872 r. - dom mieszkalny Nr7, murowany, początek XX - park, początek XIX w., w., - dom mieszkalny administratora, murowany, ok. - stajnia z magazynem, obecnie budynek gospo- poł. XIX w., darczy, murowany, koniec. XIX w., - obora z magazynem, murowana, 4 ćw. XIX w., - stodoła murowana / szach., koniec. XIX w., - stajnia z magazynem, murowana, pocz. XX w., - budynek gospodarczy, obecnie dom mieszkalny - domy mieszkalne, murowane, 4 ćw. XIX w., z obora, murowaną, koniec XIX w., b) miejsce po cmentarzu ewangelickim, połowa - magazyn, obecnie dom mieszkalny, murowany, XIX w., koniec XIX w., 10) Dobrzyniewo: - stajnia, obecnie budynek gospodarczy, murowa- a) zespół dworsko – folwarczny: ny, koniec XIX w., - dwór, murowany, początek XX w., b) dom nr 3, murowany, początek XX w., - dom administratora, murowany, koniec XIX w., c) dom nr 8, murowano - drewniany, lata 30-te - gorzelnia, murowana, koniec XIX w., XX w., - wozownia, murowana, koniec. XIX w., d) dom nr 13, mur., ½ połowy XIX w. - kuźnia ze stelmacharnią, murowana, kniec XIX e) cmentarzysko kultury wschodnioeuropejskiej. w., 4) Auguścin: - budynek gospodarczy, murowany, koniec XIX a) zespół dworsko – parkowy w., - dwór, obora, szkoła, mur – 2 połowa XIX w. - transformator, murowany, koniec XIX., - park – koniec XIX w. - domy mieszkalne, murowane, koniec XIX w, b) Kuźnia, murowana/ drewniana, początek XX w. - rządcówka, murowana, koniec XIX w., 5) Marynka: b) figurka przydrożna św. Wawrzyńca, połowa a) dwór murowany, koniec XIX w. XIX w., 6) Bagdad: 11) Falmierowo: a) zespół dworsko – parkowo – folwarczny: a) zespół pałacowo- parkowo-folwarczny - dwór, murowany, 3 ćw. XIX w., - pałac, obecnie Dom Pomocy Społecznej, muro- - park, początek XIX w., wany, 2 połowa XIX w., - stodoła, murowana, 4 ćw. XIX w., - park, połowa XIX w., - transformator, murowany, 4 ćw. XIX w., - gorzelnia, murowana, ok.1864 r., - stajnia z sieczkarnią, murowana, 4 ćw. XIX w., - dom mieszkalny rządcy, murowany, koniec XIX - obora, murowana, 4 ćw. XIX w., w., - budynek gospodarczy, murowany, 4 ćw. XIX w., - rządcówka, murowana, 2 połowa XIX w., - domy mieszkalne, murowane, 4 ćw. XIX w, - budynek gospodarczy, murowany, 2 połowa XIX 7) Bąkowo: w., a) dom nr 9, murowany, początek XX w, - transformator, murowany, 2 połowa XIX w., b) dom nr 11, szach, 2 połowa XIX w., - domy mieszkalne,murowane,2 połowa XIX w., c) dom nr 21, murowano – szachulcowy, 2 poło- b) figurka przydrożna św. Jana Nepomucena, ko- wa XIX w., przebudowany niec XVIII w., d) dom nr 30, szach, 2 połowa XIX w., c) cmentarz ewangelicko – augsburski, nieczynny, e) dom nr 45, murowany, początek XX w., połowa XIX w., f) figurka Matki Bożej z Dzieciątkiem, piaskowiec, d) dom nr 4, murowano – szachulcowy, 4 ćw. 1 ćw. XX w., XIX w., g) krzyż przydrożny, drewno, 4 ćw. XIX w., e) dom nr 38, murowany, I ćw. XX w., h cmentarzysko kurhanowe wczesnośrednio- 12) Glesno: wieczne a) kościół parafialny pw. Św. Jadwigi, murowany i) cmentarz ewangelicko – augsburski, nieczynny, 1924 r., połowa XIX w., b) zespół dworsko – parkowo – folwarczny: j) Zespól stopnia wodnego „Krostkowo nr 11” na - dwór, murowany, XVIII/IXIX w., rzece Noteć w skład którego wchodzą: śluza skar- - park, początek XIX w., powa i jaz kozowo – iglicowy w miejscowości Bąko- - kuźnia, murowana, koniec XIX w., wo gm. Wyrzysk i Lipia Góra gm. Szamocin - magazyn ze stajnią, murowany, połowa XIX w., 8) Bielawy Nowe - obora, murowana, połowa XIX w., Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 16533 – Poz. 2857

- stodoła, murowana, polowa XIX w., 1733 r., - magazyn, murowany, połowa XIX w., 16) Konstantynowo: - stodoła, murowana, połowa XIX w., a) dom nr 4, murowany, początek XX w., - stajnia, murowana, połowa XIX w., b) dom nr 7, murowany, 1ćw. XX w., - owczarnia, murowana, połowa XIX w., c) dom nr 15, murowano – szachulcowy, począ- - stajnia, murowana, polowa XIX w., tek XX w., - domy mieszkalne, murowane, połowa XIX w., d) budynek gospodarczy nr 15, murowany, 1914 - transformator, murowany, połowa XIX w., r., c) dom nr 5, plebania, murowana, koniec XIX w., e) cmentarz epidemiczny, nieczynny, połowa XIX d) cmentarz katolicki, przykościelny, nieczynny, w., 1924 r., 17) Komorowo: e) cmentarz katolicki, czyny, połowa XIX w., a) dwór murowany, połowa XIX w., f) grodzisko wczesnośredniowieczne – stan 1 18) Kościerzyn Wielki 13) Gromadno: a) zespół dworsko – parkowy a) kościół parafialny pw. Św. Jakuba, murowany - dwór, murowany, 1ćw. XX w., 1873 r. - park XIX/XX w., b) brama – dzwonnica, murowana, 1859 r., - kuźnia, murowano – kamienna, początek XX w., c) plebania, nr 46, murowana, koniec XIX w. b) szkoła nr 43, murowana, 1 ćw. XIX w., d) szkoła, murowana, początek XX w., c) cmentarz ewangelicko – augsburski, nieczynny, e) dom nr 6, murowany, początek XX w., połowa XIX w f) dom nr 7, murowany, początek XX w., 19) Młotkówko g) dom nr 14, murowany, 1ćw. XX w., a) dom, murowano-szachulcowy, 2 połowa XIX h) dom nr 16, murowany, 1ćw. XX w., w., i) dom nr 37, murowany 1927 r., b) cmentarz ewangelicko – augsburski, nieczyn- j) dom nr 39, murowany lata 20-te XX w., ny, ok. 1880 r., k) dom nr 43, murowany, lata 20-te XX w., 20) Polanowo: l) dom nr 44, murowany, początek XX w., a) dom nr 4, murowany, 1 ćw. XX w., ł) cmentarz katolicki, przykościelny, nieczynny, b) dom nr 8, murowano – szachulcowy, połowa 1873 r., XIX w., m) cmentarz katolicki, czynny, początek XX w., c) dom nr 11, murowano – szachulcowy, połowa n) grodzisko wczesnośredniowieczne – stan 1 XIX w., 14) Klawek: d) dom nr 14, murowany, koniec XIX w., a) zespół młyna wodnego e) dom nr 20, murowany, 1904 r., - młyn wodny, murowano – drewniany, początek f) dom nr 23, murowano – szachulcowy, połowa XX w., XIX w., g) dom nr 37, murowany, 1ćw. XX w., - dom młynarza, murowany, 1920 r., h) cmentarz ewangelicko – augsburski, nieczyn- - budynek gospodarczy, murowany, 4 ćw. XIX w., ny, połowa XIX w., 15) Kosztowo: i) miejsce po cmentarzu ewangelickim, połowa a) zespół kościoła parafialnego pw. Św. Anny XIX w. b) zespół dworsko – parkowo – folwarczny: 21) Polinowo - dwór, obecnie szkoła, murowany, 2 połowa XIX a) dom nr 3, poniatówka, drewno, około 1936 r., w., b) dom nr 6, poniatówka, drewno, około 1936 r., - park, XIX w., c) dom nr 11, poniatówka, drewno, około 1936 r., - dom mieszkalny administratora Nr 2, murowany, d) dom nr 14, poniatówka, drewno, około 1936 początek XX w., r., - stodoła, obecnie magazyn, drewniany, koniec e) dom nr 15, poniatówka, drewno, około 1936 r., XIX w., f) figura przydrożna, drewno, XIX w. - stodoła, murowana, 2 połowa XIX w., 22) Rzęskowo - magazyn / dam mieszkalny, murowany, 2 poło- a) zespół pałacowo-parkowy wa XIX w., - pałac murowany, połowa XIX w., - owczarnia, murowana, 2 polowa XIX w., - park XIX w., - budynek gospodarczy, murowany, 2 połowa XIX b) cmentarz epidemiczny, nieczynny, 1912 r., w., c) figura Matki Bożej z Dzieciątkiem, piaskowiec, - transformator, murowany, 2 połowa XIX w., około XIX w. - domy mieszkalne, murowane 2 połowa XIX w., 23) Ruda c) dom nr 12, murowany, 1 ćw. XX w., a) szkoła , budynek nr 4, murowany, 1 ćw. XX d) cmentarz katolicki, czynny, połowa XIX w., w., e) cmentarz ewangelicko – augsburski, nieczynny, b) młyn, obecnie magazyn, murowany, 1934 r., początek XX w., c) gorzelnia, murowana, 1928 r., f) cmentarz katolicki, przykościelny, nieczynny, 24) Wyrzysk Skarbowy Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 16534 – Poz. 2857

a) dom nr 18, murowany, koniec XIX w., t) cmentarz ewangelicko – augsburski, nieczynny, 25) Wyciąg początek XX w., a) dom nr 2, drewniany, połowa XIX w., u) dom nr 52, szachulcowy, połowa XIX w. b) dom nr 4, drewniany, połowa XIX w., 3. 3.Zespoły najcenniejszych zabytków rucho- c) dom nr 6, murowany, początek XX w., mych na terenie gminy ( wpisane do rejestru zabyt- 26) Żelazno ków – wykaz zespołów zabytków ruchomych). a) kościół parafialny pw. Najdroższej krwi Pana W gminie Wyrzysk mamy 3 zespoły zabytków ru- Jezusa, murowany, 1906 r., chomych wpisane do rejestru zabytków. Dwa z nich b) zespół folwarczny: to wyposażenie kościołów w Kosztowie i Wyrzysku, - dom administratora, murowany, 2 połowa XIX trzeci to wyposażenie dworu w Bagdadzie. Składają w., się na nie dwa piece z XIX/XX w. i żeliwna, kręcona - transformator, murowany, 2 połowa XIX w., klatka schodowa wpisane do rejestru zabytków de- - stajnia ze stelmacharnią, murowana, 2 połowa cyzją z dnia 25.02.1991 r. XIX w., W 1981 r. Wykonano konserwację drugiego pieca - kuźnia, murowana, 2 połowa XIX w., z motywami myśliwskimi. Na wyposażenie kościo- - stajnia, murowana, 2 polowa XIX w., ła p.w. św. Anny w Kosztowie składają się: ołtarz - magazyn na narzędzia, murowany, 2 połowa XIX główny, ambona, chrzcielnica, prospekt organowy, w., konfesjonał, wyroby metalowe wpisane do rejestry - wozownia, murowana, 2 połowa XIX w., zabytków pod numerem B-559 – 572 i B – 586 – - wielofunkcyjny budynek gospodarczy, murowa- 590 decyzją z dnia 28.11.1979 r. W 2008r. prze- ny, 2 połowa XIX w., prowadzono konserwacje ołtarza głównego. Sfinan- - stodoła, murowana, 2 połowa XIX w., sowanie z budżetu Wielkopolskiego Wojewódzkiego - budynek gospodarczy, murowany,2 polowa XIX konserwatora Zabytków. W roku 2009 wykonano w., prace konserwatorskie przy ambonie także dofinan- - magazyn zbożowy, murowany,2 połowa XIX w., sowanie z w\w środków. Stan wyposażenia jest - wielofunkcyjny budynek gospodarczy, murowa- zróżnicowany. Wyposażenie kościoła parafialnego ny, 2 połowa XIX w., p. w. św. Marcina w Wyrzysku wpisane do rejestru - domy mieszkalne, murowane, 2 połowa XIX w., zabytków ruchomych pod numerem B – 573 – 585 - stajnia, obecnie obora, Nr 5, murowana, 1869 r., decyzją z dnia 29.11.1979r. W jego skład wchodzi 27) Żuławka m.in.: ołtarz główny, dwa ołtarze boczne, świeczni- a) dom nr 2, szachulcowy, połowa XIX w., ki, krucyfiks i dzwonki. W latach 2005 -2006 prze- b) dom nr 4, szachulcowy, 1876 r., prowadzono konserwację ołtarza głównego i bocz- c) dom nr 5, szachulcowy, XIX, XX w., nych, dofinansowanych z budżetu Wielkopolskiego d) zagroda nr 12 Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. - chałupa, szachulcowa, 1848 r., Na terenie gminy Wyrzysk oprócz zabytków ru- - chlew, szachulcowy, 1848 r., chomych wpisanych do rejestru zabytków znajdują e) chałupa nr 14, szachulcowa, 1850 r., się również obiekty ujęte w ewidencji Wielkopol- f) zagroda nr 15 skiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. - chałupa, szachulcowa, 2 połowa XIX w., Są to dwa zespoły wyposażenia kościołów parafial- - stodoła, szachulcowa, 2 połowa XIX w., nych : św. Jakuba w Gramadnie oraz św. Jadwigi g) chałupa nr 17 murowana, około 1930 r., w Gleśnie, pojedyncze obiekty w kościołach para- h) zagroda nr 23 fialnych: p.w. Przenajdroższej Krwi Jezusa Chrystu- - chałupa, zręb., połowa XIX w., sa w Żelaźnie i p.w. św. Józefa w Osieku, których - stodoła, szachulcowa, 2 połowa XIX w., stan zachowania można określić jako dostateczny, a i) dom nr 29, murowany, po 1930 r., także obiekty w budynkach sądu w Wyrzysku oraz j) chałupa nr 32, zręb., połowa XIX w., w pałacu w Falmierowie, których stan zachowania k) chałupa nr 34, zręb., połowa XIX w., określić można jako dobry. l) zagroda nr 37 3. 4. Krajobraz kulturowy. - chałupa szachulcowa, XIX/XX w., Na terenie gminy nie utworzono parków kultu- - chlew, szachulcowy, XIX/XX w., rowych i w najbliższych latach nie planuje się ich ł) chałupa nr 38, zręb., około połowy XIX w., utworzenia. m) zagroda nr 39, zręb., połowa XIX w., 3. 5. Zabytki archeologiczne. n) zagroda nr 40, sumik-łątka, połowa XIX w., 3. 5.1. Wykaz stanowisk archeologicznych wpisa- o) chałupa nr 42, szachulcowa, początek XX w., nych do rejestru zabytków z terenu gminy. p) zagroda nr 43, zręb., 1 połowa XIX w., r) osada wielokulturowa – stan. 1 s) cmentarz ewangelicko – augsburski, nieczynny, połowa XIX w., Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 31 – Poz. 2857

Przenajdroższej Krwi Jezusa Chrystusa w Żelaźnie i p.w. św. Józefa w Osieku, których stan zachowania można określić jako dostateczny, a także obiekty w budynkach sądu w Wyrzysku oraz w pałacu w Falmierowie, których stan zachowania Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego określić Nr 149 można jako – dobry. 31 – Poz. 2857 3. 4. Krajobraz kulturowy. Na terenie gminy nie utworzono parków kulturowych i w najbliższych latach nie planuje się ich utworzenia. Przenajdroższej Krwi Jezusa Chrystusa w Żelaźnie i p.w. św. Józefa w Osieku, których stan zachowania można określić jako dostateczny, a także obiekty 3. w budynkach 5. Zabytki sądu w Wyrzysku archeologiczne. oraz w pałacu w Falmierowie, których stan zachowania określić można jako dobry. 3. 5.1. Wykaz stanowisk archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków z terenu gminy.

3. 4. Krajobraz MIEJSCOWOŚĆ kulturowy. OBSZAR OBIEKT Dziennik Urzędowy AZP Na terenie gminy nie utworzono parków kulturowych i w najbliższych latach nie planuje się ich utworzenia. Województwa WielkopolskiegoBąkowo Nr 149, stan. 1 37-­‐31/1– 16535 cmentarzysko – kurhanowe pochodzące z okresu wczesnego Poz. 2857 średniowiecza, cmentarzysko liczy ok. 30 kurhanów, 3. 5. Zabytki archeologiczne. zajmujących obszar 5,75 ha 3. 5.1. Wykaz stanowisk Glesno, stan. 1 archeologicznych 36-­‐31/62 wpisanych Grodzisko wczesnośredniowieczne do rejestru zabytków z terenu , gminy. zlokalizowane na półwyspie, położonym na wschód od zabudowań wsi, w południowo-­‐ zachodniej części jeziora Gleśnieńskiego. Opis: palczasty półwysep dł. 200m i szer. od 150 (płd zach) MIEJSCOWOŚĆ OBSZAR OBIEKT do 50 m (pół .wsch.). W części południowo-­‐ zachodniej ślady fosy. Wysokość od powierzchni lustra wody 1,5m. AZP Gromadno, stan. 1 35-­‐30/100 Grodzisko wczesnośredniowieczne położone na półwyspie, po południowo-­‐wschodniej stronie wsi Gromadno, na Bąkowo, stan. 1 37-­‐31/1 cmentarzysko kurhanowe pochodzące z okresu wczesnego średniowiecza, cmentarzysko liczy ok. 30 kurhanów, zajmujących obszar 5,75 ha jeziorze Falmierowskim. Nazwa miejscowa „Wyspa” . Grodzisko w kształcie bardzo spłaszczonego stożka. Silna Glesno, stan. 1 36-­‐31/62 Grodzisko wczesnośredniowieczne , niwelacja zlokalizowane półwyspu na półwyspie, spowodowana długotrwałą położonym na wschód od zabudowań uprawą wsi, rolną i sadowniczą uniemożliwia rekonstrukcje w południowo-­‐ zachodniej części jeziora pierwotnego Gleśnieńskiego. kształtu. Opis: Wymiary: palczasty dł. półwysep dł. 200m i szer. półwyspu od 150 ok (płd zach) 260m, wysokość od poziomu jeziora – 6m (VII-­‐IX w.) Osiek, do stan. 50 1 m (pół .wsch.). W 37 części -­‐31/79 południowo Cmentarzysko -­‐ zachodniej ślady kultury fosy. wschodniopomorskiej Wysokość od powierzchni lustra wody 1,5m. Gromadno, stan. 1 35-­‐30/100 Wyrzysk, Grodzisko stan. wczesnośredniowieczne 1 37-­‐31/27 położone Grodzisko na wczesnośredniowieczne, półwyspie, po południowo-­‐wschodniej położone stronie w zakolu wsi rzeki Gromadno, na Łobżonki, na południowo-­‐ wschodnim skraju miasta. jeziorze Falmierowskim. Nazwa Nazwa miejscowa miejscowa „Wyspa” . Grodzisko w kształcie „Czubatka”. bardzo Grodzisko spłaszczonego wyżynne, stożka. Silna majdan grodziska wydłużony. Wysokość powierzchni majdanu niwelacja półwyspu spowodowana długotrwałą uprawą rolną i sadowniczą uniemożliwia rekonstrukcje pierwotnego kształtu. Wymiary: dł. od podstawy półwyspu ok grodziska 260m, – 23m, wysokość wysokość od poziomu jeziora – 6m stożka (VII-­‐IX od w.) powierzchni majdanu -­‐ 5m, szerokość majdanu – 24m. Stan zachodnia: porośnięty krzakami i drzewami owocowymi. Przy krawędziach – majdanu drogi spacerowe. Osiek, stan. 1 37-­‐31/79 Cmentarzysko kultury wschodniopomorskiej Wyrzysk, stan. 1 37-­‐31/27 Żuławka Grodzisko Mała, wczesnośredniowieczne, stan. 37-­‐31/80 położone Osada w zakolu – pozostałości rzeki Łobżonki, drewnianych na południowo-­‐ wschodnim konstrukcji skraju przeprawowych miasta. z ośmiu faz osadniczych od neolitu po epokę brązu, 1 Nazwa miejscowa „Czubatka”. Grodzisko położona wyżynne, jest w obrębie majdan terasy grodziska dennej wydłużony. doliny Noteci. Wysokość powierzchni majdanu od podstawy grodziska – 23m, wysokość stożka od powierzchni majdanu -­‐ 5m, szerokość majdanu – 24m. Stan zachodnia: Tabela porośnięty nr 3. krzakami Raport o stanie i drzewami zabytków owocowymi. w Mieście Przy krawędziach i Gminie – majdanu drogi Wyrzysk., spacerowe. Piła 2004. Żuławka Mała, stan. 37-­‐31/80 Osada – pozostałości drewnianych konstrukcji przeprawowych z ośmiu faz osadniczych od neolitu po epokę brązu, 1 położona jest w obrębie terasy dennej doliny Noteci. Tabela nr 3. Raport o stanieNa zabytków terenie w Mieście gminy Wyrzysk Zagrożeniem znajduje się 6 stanowisk dla wszystkich archeologicznych cmentarzysk wpisanych kur- do rejestru zabytków – grodziska i GminieTabela Wyrzysk., nr 3. Piła Raport o 2004. stanie wczesnośredniowieczne zabytków w Mieście i Gminie w Gleśnie, hanowych Wyrzysk., Gromadnie Piła i grodzisk 2004. i Wyrzysku są nielegalne oraz poszukiwania cmentarzysko z kurhanowe w Bąkowie, cmentarzysko ciałopalne w Osieku oraz osada wielokulturowa w Żuławce Małej: Na terenieNa terenie gminy gminy Wyrzysk Wyrzysk znajduje znajduje się się 6 stanowisk 6 stano archeologicznych - wykrywaczami wpisanych metalu. do rejestru Niesie to zabytków za – sobą grodziska koniecz - wiskwczesnośredniowieczne archeologicznych wpisanych w Gleśnie, a) stan do Gromadnie rejestru zachowania i Wyrzysku zabyt- oraz ność dobry, corocznej cmentarzysko nie inspekcji wymagający kurhanowe w Bąkowie, terenowej żadnych zabiegów cmentarzysko na konserwatorskich tych stano- kówciałopalne – grodziska w Osieku wczesnośredniowieczne oraz osada -­‐ do wielokulturowa grupy w Gleśnie, w Żuławce tej zaliczono Małej:wiskach. grodziska w Gleśnie, Gromadnie i Wyrzysku oraz cmentarzysko kurhanowe w Bąkowie – Gromadniea) stan i Wyrzysku zachowania oraz cmentarzysko dobry, dobrze nie kurhano zachowane, wymagający - żadnych zabiegów 3. położone 5.2. konserwatorskich w lasach Wykaz lub stanowisk funkcjonujące o własnej formie jako nieużytki krajo - we w -­‐Bąkowie, do grupy cmentarzysko tej zaliczono b) ciałopalne wymaga grodziska w Gleśnie, w Osieku zmiany Gromadnie zagospodarowania brazowej i Wyrzysku oraz terenu cmentarzysko kurhanowe w Bąkowie – oraz osadadobrze wielokulturowa zachowane, w -­‐Żuławce położone osada w lasach Małej: wielokultur lub funkcjonujące owa Na w Żuławce terenie jako – gminy nieużytki zagrożenie Wyrzysk orką zlokalizowane zostały a) stanb) wymaga zachowania zmiany dobry, zagospodarowania nie wymagający terenu żad- trzy stanowiska o własnej formie krajobrazowej są nych zabiegów-­‐ osada konserwatorskich wielokulturowa Zagrożeniem w Żuławce – zagrożenie dla wszystkich orką to grodziska cmentarzysk wczesnośredniowieczne kurhanowych i grodzisk położone są nielegalne w poszukiwania z wykrywaczami metalu. Niesie to za sobą konieczność corocznej inspekcji terenowej na tych stanowiskach. - do Zagrożeniem grupy tej zaliczono dla wszystkich grodziska w cmentarzysk Gleśnie, Gro- kurhanowych i grodzisk miejscowości są nielegalne Glesno, Gromadno poszukiwania z wykrywaczami i Wyrzysk. Zostały madniemetalu. i Wyrzysku Niesie to oraz za cmentarzysko sobą 3. 5.2. konieczność kurhanoweWykaz corocznej stanowisk one opisane inspekcji o własnej w tabeli terenowej formie nr na tych stanowiskach. 3. krajobrazowejNa stronie 25 – 26. w Bąkowie3. 5.2. – dobrze Wykaz zachowane, stanowisk położone o własnej w formie lasach krajobrazowej3. 5.3 Zestawienie liczbowe stanowisk archeolo- lub funkcjonujące jako nieużytkiNa terenie gminy gicznych Wyrzysk wraz zlokalizowane z krótką analizą zostały chronologicznym trzy stanowiska o własnej formie i krajobrazowej są to grodziska wczesnośredniowieczne położone w miejscowości Glesno, Gromadno i Wyrzysk. Zostały one opisane w tabeli nr 3. Na b) wymagaNa terenie zmiany gminy zagospodarowania Wyrzysk zlokalizowane terenu zostały opisem trzy stanowiska o własnej koncentracji formie stanowisk krajobrazowej archeologicznych( są to grodziska wczesnośredniowieczne położone stronie w miejscowości 25 – 26. Glesno, Gromadno i Wyrzysk. Zostały one opisane w tabeli nr 3. Na - stronie osada wielokulturowa 25 – 26. w Żuławce – zagrożenie na terenie gminy) zewidencjonowanych i wpisanych orką 3. 5.3 Zestawienie do liczbowe rejestru zabytków, stanowisk łącznie z archeologicznych ich funkcją wraz z krótką analizą chronologicznym i opisem 3. 5.3 Zestawienie koncentracji liczbowe stanowisk stanowisk archeologicznych archeologicznych( wraz z krótką na analizą terenie chronologicznym gminy) i opisem zewidencjonowanych i wpisanych do rejestru zabytków, koncentracji stanowisk archeologicznych( na terenie gminy) zewidencjonowanych i wpisanych do rejestru zabytków, łącznie z ich funkcją łącznie z ich funkcją

STANOWISKA ARCHEOLOGICZNE STANOWISKA ilość ogółem w ARCHEOLOGICZNE rejestrze ilość ogółem w rejestrze zabytków zabytków a. grodziska a. 3 grodziska 3 3 3 b. osady b. 440 osady 1 440 1 c. cmentarzyska 14 2 Tabela nr 4. Raport o staniec. cmentarzyska zabytków w Mieście 14pomniki przyrody2 aleje dębowa i lipowa z okazami i Gminie Wyrzysk. ponad 220 – letnich drzew. Ponad 60% powierzch-

GminaTabela Wyrzysk nr 4. leży w Raport o stanie obrębie zabytków Niziny w Mieście Wielkopol i Gminie - ni Wyrzysk. gminy zajmuje strefa krajobrazu chronionego. skiej, liczy ok. 14.5 tysięcy mieszkańcówTabela nr i 4. zajmuje Raport o stanie W zabytków okresie polodowcowym w Mieście i Gminie na obszarze Wyrzysk. dzisiejszej powierzchnięGmina 160.7 Wyrzysk km leży 2. w obrębie Leży na Niziny północnych Wielkopolskiej, krań- Ziemi liczy Wyrzyskiej ok. 14.5 pojawiły ów tysięcy mieszkańc i zajmuje się warunki powierzchnię sprzyjające 160.7 km2. Leży na północnych Gmina Wyrzysk krańcach leży w obrębie województwa Niziny wielkopolskiego i graniczy Wielkopolskiej, z gminą Sadki w województwie liczy ok. 14.5 ów tysięcy mieszkańc i zajmuje powierzchnię cachkujawsko województwa-­‐pomorskim. wielkopolskiego Użytki 160.7 rolne km2. i zajmują graniczy Leży 11.711 z na osadnictwu, hektarów, a 1.965 północnych hektarów którego krańcach to relikty lasy. zachowały województwa Przez Wyrzysk i gminę się wielkopolskiego i graniczy biegnie do dziś z gminą Sadki w województwie gminądroga Sadki krajowa w województwie nr 10 kujawsko łącząca kujawsko-pomorskim. Szczecin z -­‐ Warszawą. pomorskim. Trasa Użytki ta na wzgórzach rolne łączy Wyrzysk z Piłą zajmują morenowych (37 km) i z 11.711 Bydgoszczą wzdłuż hektarów, a 1.965 Noteci. (55 hektarów km). Był Linia to to lasy. Przez Wyrzysk i gminę biegnie Użytkikolejowa rolne zajmują ze stacją w 11.711 Osieku droga hektarów, nad kra Notecią jowa a 1.965 nr łączy hek 10 gminę z Piłą - łącząca (39 teren km)i atrakcyjny Szczecin z Warszawą. Bydgoszczą dla osadnictwa Trasa (48 km). ta w pradziejach łączy Jest Wyrzysk z Piłą to część Wysoczyzny i we (37 km) i z Bydgoszczą (55 km). Linia tarówKrajeńskiej. to lasy. Przez Południową Wyrzyskkolejowa granicę i gminę gminy ze biegnie Wyrzysk stacją w droga Osieku wytycza wczesnym nad rzeka Notecią Noteć, średniowieczu. łączy do gminę z Piłą której Rejonem (39 wpada km)i skoncentrowa Łobżonka, Bydgoszczą przebijająca się przez - (48 km). Jest to część Wysoczyzny krajowagórujące nr 10 nad łącząca rozległą Szczecin doliną z Warszawą. Noteci Trasa malownicze nego wzgórza osadnictwa morenowe. Jedno z nich stoki Dębowa i krawędzie Góra, sięga terenu w 192 obrębie metrów nad poziomem morza i jest najwyższym Krajeńskiej. wzniesieniem Południową Krajny. granicę h Na stokac gminy porośniętej Wyrzysk lasami wytycza Dębowej rzeka Góry Noteć, leży rezerwat do której wpada Łobżonka, przebijająca się przez ta łączy Wyrzysk z Piłą (37górujące km) i z Bydgoszczą nad rozległą (55 doliną doliny zalewowej Noteci rzeki malownicze Łobżonki i jej wzgórza dopływów, morenowe. Jedno z nich w Dębowa Góra, sięga 192 metrów nad km).przyrodniczy Linia kolejowa „Zielona ze stacją Góra”, a przy w Osieku trasie nad nr Notecią 10 zachowały rejonie mniejszych się uznane cieków za w pomniki okolicy przyrody aleje dębowa i lipowa Auguścina oraz z okazami ponad 220 – letnich poziomem drzew. morza Ponad i jest najwyższym 60% powierzchni wzniesieniem gminy zajmuje Krajny. strefa krajobrazu chronionego. h Na stokac porośniętej W okresie lasami Dębowej Góry leży rezerwat łączy gminę z Piłą (39 km)przyrodniczy z Bydgoszczą „Zielona (48 km). Góra”, a w przy miejscowości trasie nr Glesno. 10 Badania zachowały archeologiczne, się uznane za pomniki przyrody aleje dębowa i lipowa Jest to część Wysoczyznyz Krajeńskiej. okazami ponad Południową 220 – letnich prowadzone drzew. w Ponad rejonie wsi 60% Żuławka, powierzchni doprowadziły gminy zajmuje strefa krajobrazu chronionego. W okresie granicę gminy Wyrzysk wytycza rzeka Noteć, do do odkrycia, iż w tym miejscu już dziewięć tysięcy której wpada Łobżonka, przebijająca się przez góru- lat temu pojawili się ludzie, którzy zbudowali stałą jące nad rozległą doliną Noteci malownicze wzgórza przeprawę przez Noteć. Przez następne trzy i pół morenowe. Jedno z nich Dębowa Góra, sięga 192 tysiąca lat napływający w ten rejon w kilku falach metrów nad poziomem morza i jest najwyższym osadnicy utrzymywali w rejonie dzisiejszej Żuławki wzniesieniem Krajny. Na stokach porośniętej lasami stałe drewniane przeprawy przez rzekę, co jest ewe- Dębowej Góry leży rezerwat przyrodniczy „Zielona nementem nie znajdującym odpowiednika w dzie- Góra”, a przy trasie nr 10 zachowały się uznane za jach prehistorycznej Europy. Wyraźne skupisko po- Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 32 – Poz. 2857

polodowcowym na obszarze dzisiejszej Ziemi Wyrzyskiej pojawiły się warunki sprzyjające osadnictwu, którego relikty zachowały się do dziś na wzgórzach morenowych wzdłuż Noteci. Była to teren atrakcyjny dla osadnictwa w pradziejach i we wczesnym średniowieczu. Rejonem skoncentrowanego osadnictwa stoki i krawędzie terenu w obrębie doliny Dziennik Urzędowy zalewowej rzeki Łobżonki i jej dopływów, w rejonie mniejszych cieków w okolicy Auguścina oraz w miejscowości Glesno. Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 16536 – Poz. 2857 Badania archeologiczne, prowadzone w rejonie wsi Żuławka, doprowadziły do odkrycia, iż w tym miejscu już dziewięć zostałości po dawnym osadnictwietysięcy lat odnotowuje temu pojawili się się jeziora ludzie, Gleśnieńskiego, którzy zbudowali Młotkowieckiego stałą przeprawę i Falmie- przez Noteć. Przez następne trzy i pół tysiąca lat napływający w ten rejon w kilku falach osadnicy utrzymywali w rejonie dzisiejszej Żuławki stałe drewniane przeprawy w okolicy wsi Rzęskowo, wokół rozciągających się rowskiego oraz ich dopływów. przez rzekę, co jest ewenementem nie znajdującym odpowiednika w dziejach prehistorycznej Europy. Wyraźne skupisko tam cieków wodnych i podmokłychpozostałości łąk. po Miejscem dawnym osadnictwie 4. Uwarunkowania odnotowuje się w okolicy wewnętrzne wsi Rzęskowo, ochrony wokół zaso rozciągających - się tam cieków intensywnego osadnictwawodnych we wczesnym i podmokłych średnio łąk. - Miejscem bów dziedzictwa intensywnego i krajobrazu osadnictwa kulturowego. we wczesnym średniowieczu był rejon Osieka wieczu był rejon Osieka i i Wyrzyska. Wyrzyska. Stanowiska Stanowiska archeologiczne 4. 1 Stan zlokalizowane zachowania zabytków są wzdłuż w Mieście brzegów i Gmi jeziora - Gleśnieńskiego, Młotkowieckiego archeologiczne zlokalizowanei Falmierowskiego są wzdłuż brzegów oraz ich dopływów.nie Wyrzysk 4. Uwarunkowania wewnętrzne ochrony zasobów dziedzictwa i krajobrazu kulturowego. 4. 1 Stan zachowania zabytków w Mieście i Gminie Wyrzysk

Miejscowość Obiekt Stan zachowania * Auguścin park 1 Bagdad dwór 4 Bagdad park 4 Dąbki Pałac, stajnia 4 (pałac), stajnia rozebrana Dąbki park 4 Falmierowo park 4 Glesno Zespół kościelny 4 Glesno dwór 5 Glesno park 4 Kosztowo kościół 4 Kosztowo park 4 Rzęszkowo pałac 3 Rzęszkowo park 3 Wyrzysk bożnica 3 Wyrzysk Zespół kościelny 3 Bąkowo, Lipia Góra Zespół stopnia wodnego 3 Tabela nr 5. Raport o stanie zabytków w Mieście Pałac (nr rejestru A-387) neobarokowy wybudo- i Gminie Wyrzysk. Piła 2004 Tabela r. nr 5. Raport o stanie zabytków wany około w Mieście 1872 i Gminie roku Wyrzysk. według projektu Piła 2004 r. architekta • stan zachowania • stan zachowania Mariana Cybulskiego dla hrabiego Ignacego Bniń- 1. bardzo zły skiego. Pałac na planie prostokąta wydłużonego w 1. bardzo zły 2. zły 2. zły kierunku wschodnio – zachodnim, dwutraktowy, 3. dostateczny 3. dostateczny jednopiętrowy, z poddaszem użytkowym. , ścia- 4. dobry 4. dobry ny murowane z cegły, otynkowane. Całość nakry- 5. bardzo dobry 5. bardzo dobry ta jest dachem mansardowym, z blachy. Wejście 4. 2. Obiekty wpisane do rejestru4. 2. zabytków:Obiekty wpisane główne do od rejestru strony zabytków: południowej poprzedzone porty- - Park w Auguścinie (nr rejestru-­‐ Park 389) w Auguśc zostałinie zało (nr - kiem, rejestru nad 389) którym został znajduje założony w końcu się XIX balkon. w.. Pałac Zajmuje usy- powierzchnię około 1,0 ha. Posiada żony w końcu XIX w.. Zajmuje zachowany powierzchnię pierwotnie oko- tuowany układ. jest Obecnie na dużym zadrzewienie placu z bramą parkowe wjazdową stanowi naturalne połączenie z otaczającymi polami, jako zadrzewienie śródpolne. W miarę potrzeb przeprowadzane są prace porządkowe i sanitarne. Park ło 1,0 ha. Posiada zachowany pierwotnie układ. od strony wschodniej i przejazdem przed pałacem obecnie jest własnością prywatną. Obecnie zadrzewienie parkowe-­‐ Zespół stanowi naturalne dworsko -­‐ parkowy ku zachodowi w Bagdadzie: w Folwark stronę folwarku. Bagdad W założył wlatach XIX 2001- w. Zygmunt Bniński. Pod koniec połączenie z otaczającymi polami,pierwszego jako zadrzewienie dziesięciolecia 2002 XX wykonano w. obiekt remont przeszedł w ręce kapitalny Mieczysława elewacji Chłapowskiego. wraz z Dwór (nr rejestru 325) śródpolne. W miarę potrzeb przeprowadzanezbudowany są jest pra w stylu - malowaniem. neogotyckim Obiekt prawdopodobnie użytkowany w 2 połowie w dobrym XIX stanie. w., rozbudowany na początku XX w. ce porządkowe i sanitarne. Parkprzez obecnie Mieczysława jest wła- Dwór Chłapowskiego. otoczony jest Obiekt parkiem od (nr rejestru strony A-401). południowej otoczony jest ozdobnym parkiem snością prywatną. krajobrazowym (nr rejestru Najstarsze 325) o pow. założenie około parkowe 2,55 ha. W parku uzupełniające zachowane część są dawne granice oraz bogaty - Zespół dworsko - parkowy w Bagdadzie:starodrzew Folwark z ozdobnymi rezydencjonalną gatunkami drzew. powstało Zabytek najprawdopodobniej znajduje się w dostatecznym jesz - stanie technicznym. Część Bagdad założył w XIX w. Zygmuntinstalacji Bniński. w budynku Pod ko- wymaga cze w XVIII wymiany w. Założenie oraz konieczny parku w jest stylu remont krajobra- pokrycia dachowego ze względu na złą jakość dachówki założonej około 1987 roku. Obecnie obiekt jest nieużytkowany. Właściciel na bieżąco przeprowadza niec pierwszego dziesięciolecia XXprace w. sanitarne obiekt i prze porządkowe - zowym w parku. nastąpiło Właścicielem w okresie nieruchomości wzniesienia jest pałacu Stadnina w Koni w Dobrzyniewie Sp. z o.o. szedł w ręce Mieczysława Chłapowskiego.-­‐ Zespół dworskDwóro -­‐ (nr parkowy 1872 w Dąbkach roku. Cechą Pałac charakterystyczną (nr rejestru A-­‐387) neobarokowy założenia są wybudowany około 1872 roku rejestru 325) zbudowany jest w według stylu neogotyckim projektu architekta rozległe Mariana polany z soliterami, Cybulskiego bądź dla niewielkie hrabiego swo Ignacego - Bnińskiego. Pałac na planie prostokąta prawdopodobnie w 2 połowie XIXwydłużonego w., rozbudowa w kierunku - bodnie wschodnio rozmieszczone – zachodnim, grupy dwutraktowy, drzew jednopiętrowy, lub krzewów. z poddaszem użytkowym. , ny na początku XX w. przez Mieczysławaściany murowane Chła z cegły, - Najstarsze otynkowane. pojedyncze Całość nakryta egzemplarze jest drzew dachem z mansardowym, z latblachy. Wejście główne od powskiego. Obiekt od strony południowejstrony południowej otoczony poprzedzone 1850-1870 zachowane portykiem, zostały nad przy którym pałacu znajduje oraz w się balkon. Pałac usytuowany jest na dużym jest ozdobnym parkiem krajobrazowymplacu z bramą (nr rejestru wjazdową pobliżu od stawu. strony Na szczególna wschodniej i przejazdem uwagę przed zasługują pałacem dwie ku zachodowi w stronę folwarku. W latach 2001-­‐2002 wykonano remont kapitalny elewacji wraz z malowaniem. Obiekt użytkowany w dobrym 325) o pow. około 2,55 ha. Wstanie. parku zachowane Dwór otoczony lipy drobnolistne jest parkiem liczące (nr rejestru A-­‐401). około 160-180 Najstarsze założenie lat. Obecna parkowe uzupełniające część są dawne granice oraz bogaty starodrzewrezydencjonalną z ozdob - powstało kompozycja najprawdopodobniej parku o pow. około jeszcze w XVIII 6,06 w. ha Założenie założona parku w stylu krajobrazowym nymi gatunkami drzew. Zabytek nastąpiło znajduje się w okresie w do- wzniesienia na starym układzie pałacu w 1872 pochodzi roku. z ok. Cechą 1920-1930 charakterystyczną roku. założenia są rozległe polany statecznym stanie technicznym.z soli Częśćterami, instalacji bądź niewielkie W parku w miarę swobodnie potrzeb rozmieszczone przeprowadzane grupy są prace drzew lub krzewów. Najstarsze pojedyncze w budynku wymaga wymiany oraz konieczny jest sanitarne i porządkowe. Zabytek znajduje się w do- remont pokrycia dachowego ze względu na złą ja- brym stanie technicznym. Właścicielem jest Skarb kość dachówki założonej około 1987 roku. Obecnie Państwa – Agencja Nieruchomości Rolnych Oddział obiekt jest nieużytkowany. Właściciel na bieżąco Terenowy w Poznaniu Filia w Pile. przeprowadza prace sanitarne i porządkowe w par- - Park – Falmierowo Pałac, obecnie Dom Pomocy ku. Właścicielem nieruchomości jest Stadnina Koni Społecznej otoczony jest niewielkim 4,8 ha – za- w Dobrzyniewie Sp. z o.o. łożeniem parkowym (nr rej. A-314) z ok. poł. XIX - Zespół dworsko - parkowy w Dąbkach w. Zachowany został pierwotny przestrzenny oraz Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 16537 – Poz. 2857 zabytkowy drzewostan z licznymi okazami drzew o - Zespół stopnia wodnego Krostkowo nr 11 (nr cechach pomników przyrody (m.in. dwie lipy -ob- rejestru A-588)- obiekt został wpisany do rejestru wód 400-500 cm, dąb szypułkowy obwód pnia 520 zabytków dnia 15.01.2008 r.. W skład wchodzą: cm) drzewostan parkowy tworzy wysokie zwarte śluza skarpowa i jaz kozłowo – iglicowy w miej- kompleksy oraz otwarte polany trawnikowe cha- scowościach Bąkowo na terenie Gminy Wyrzysk rakterystyczne dla stylu krajobrazowego. W parku oraz Lipia Góra na terenie Gminy Szamocin. Zespół wykonywane są zabiegi porządkowe, pielęgnacyjne stopnia wodnego został zbudowany w latach 1912- i sanitarne. 1914 w ramach regulacji rzeki Noteci. Obiekt jest - Kościół pw. św. Jadwigi w Gleśnie (nr rejestru użytkowany, właściciel przeprowadza bieżące re- A-797) został wzniesiony około 1925 roku w stylu monty. Stan zachowania jest zadowalający. neobarokowym. We wnętrzu kościoła wykorzysta- - Zespół pałacowo – parkowy w Rzęskowie. Pa- no fragmenty późnobarokowe z XVIII w. Kościół łac (nr rejestru A-525) wzniesiony został około po- położony jest w centrum wsi. Budynek jest w do- łowy XIX w., jest to obiekt murowany, parterowy brym stanie technicznym. Około 3 lat temu została z ozdobną werandą na osi, od północnego zacho- wymieniona instalacja elektryczna. W latach 1998- du dostawiona jest dwupiętrowa wieża widokowa. 2000 wykonano prace remontowe polegające na Obiekt ma opracowaną dokumentację na remont malowaniu elewacji w 2002 roku ułożono chodnik obejmujący wymianę pokrycia dachowego, wymia- wokół kościoła. nę stolarki okiennej, wymianę i renowację tynków, - Zespół dworsko- parkowy w Gleśnie położony naprawę murów, wzmocnienie nadproży oraz belek jest nad jeziorem. Dwór (nr rejestru A-382) zbudo- stropowych, wykonanie osuszenia, izolacji i im- wany został prawdopodobnie jeszcze w końcu XVIII pregnacji murów, wymianę podłóg na poddaszu z w. lub w I połowie XIX w. przez Bnińskiech. Roz- desek. Prace remontowe rozpoczęto w 2009 roku. budowany w 3 ćwierci XIX w. przez dodanie gan- Park (nr rejestru A-798) założony został w połowie ku i facjatki oraz dwóch przybudówek po bokach XIX w. Zajmuje powierzchnię około 7,0 ha. Zacho- o cechach neogotyckich. Budynek znajduje się w wany został w dawnych granicach, z historycznym dobrym stanie technicznym. W 2003 roku wykona- układem przestrzennym i elementami kompozycji no remont i malowanie elewacji. Obiekt jest użyt- charakterystycznej dla stylu krajobrazowego – roz- kowany przez Stadnine Koni w Dobrzyniewie Sp. z ległymi polanami trawnikowymi oraz różnogatun- o.o. W parku (nr rejestru A-400) okalającym dwór kowymi kępami i grupami drzew. W miarę potrzeb systematycznie prowadzone są prace porządkowe i przeprowadza się cięcia sanitarne. Nieruchomość ta sanitarne. Obecnie park (pow. około 22,30 ha) po- jest własnością osoby prywatnej. siada licznie zachowane okazy starodrzewia, m.in. - Bożnica, ul. Pocztowa 6 – Wyrzysk Budynek zo- dęby, i platany. Od dworu do sadu prowadzi szpaler stał oddany do użytkowania na przełomie XIX i XX bukowy. wieku. Jest to budynek o konstrukcji mieszanej, nie - Kościół parafialny pw. Św. Anny – Kosztowo podpiwniczony, piętrowy. Budynek zbudowany na Kościół p.w. Św Anny ( nr rejestru A- 466) wznie- fundamentach murowanych z kamienia na zaprawie siony został w 1888 roku z użyciem prostych form cementowej, ściany murowane z cegły ceramicznej, neogotyckich. W latach 1997-1998 wykonano re- stropy drewniane odeskowanie jako podłoga – bez mont więźby dachowej, remont stropu w zakrystii. ocieplenia, bez ocieplania, dachy dwuspadowe o Obiekt utrzymywany jest w dobrym stanie. Wypo- konstrukcji drewnianej – bożnica pokryta dachówka sażenie w dużym stopniu pochodzi z wcześniejsze- ceramiczną, okna i drzwi drewniane. Aktualnie bu- go szachulcowego kościoła: ołtarz główny baroko- dynek bożnicy jest nieużytkowany i wymaga remon- wy z XVII w., ambona i chrzcielnica rokokowe z tu. Właścicielem jest osoba prywatna. 2 poł. XVIII w. Do zespołu kościoła należą wolno- - Zespół kościoła parafialnego pw. Św. Marcina stojąca dzwonnica z połowy XIX w. W granicach Bp. (kościół z cmentarzem przykościelnym, plebania placu przykościelnego usytuowany jest cmentarz z ogrodem). katolicki (pow. 0,53 ha) założony w 1733 r., obec- Zespół kościelny pw. Św. Marcina Bpa w Wyrzy- nie nieczynny; zachowany został jedynie nagrobek sku powstał około połowy XIX wieku. Jako pierw- z 1914r. Z dawnego drzewostanu zachowała się je- sza powstała plebania w 1844 roku, w latach 1858- dynie lipa i klon o wymiarach pomników przyrody. 1861 wzniesiony został kościół na miejscu starszej - Park dworski w Kosztowie (nr rejestru A-315) świątyni i rozbudowany po 1948 roku. Za kościo- założony został około XIX w. jako naturalny park an- łem od północy i północnego zachodu teren zajmuje gielski na powierzchni 2,0 ha. Aktualny stan zacho- ogród plebani dochodzący do rzeki Łobżonki. wania nie pozwala na odtworzenie wcześniejszych W 1948 roku rozpoczęto jego rozbudowę od stro- alejek, ścieżek i osi widokowych. Zachowało się je- ny północno-wschodniej poszerzając nawę i dosta- dynie kilka okazów drzew pomnikowych. W parku wiając prezbiterium z zakrystiami. w miarę potrzeb prowadzone są zabiegi porządko- W kościele na bieżąco dokonuje się remontów i we, pielęgnacyjne i sanitarne. W parku znajduje się konserwacji. Planowana jest wymiana pokrycia da- dwór z połowy XX w. w którym aktualnie mieści się chu w 2010 r. Właścicielem nieruchomości jest Pa- Szkoła Podstawowa. rafia Rzymsko - Katolicka pw. Św. Marcina Bpa. Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 16538 – Poz. 2857

4. 3 Stan zachowania zabytków archeologicz- b) archeologicznych nych oraz istotne zagrożenie dla zabytków arche- Największym zagrożeniem dla stanowisk arche- ologicznych. ologicznych oraz nawarstwień kulturowych są Stanowiska archeologiczne nie wpisane do reje- wszelkie inwestycje związane z zabudowaniem i za- stru zabytków, ujawnione głównie podczas badań gospodarowaniem terenu, które wymagają prowa- AZP, stanowią podstawową i najliczniejsza grupę, dzenia prac ziemno-budowlanych. Należą do nich która składa sie na archeologiczne dziedzictwo kul- planowane na najbliższe lata: turowe. Najlepiej zachowane są stanowiska arche- - modernizacja i rozbudowa infrastruktury miej- ologiczne położone na nieużytkach, terenach nieza- skiej, w tym: budowa i rozbudowa kanalizacji sani- budowanych oraz terenach zalesionych. W myśl art. tarnej i deszczowej, 6 pkt. 3 Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie - budowa obwodnicy północnej przez miejscowo- zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, ści Osiek n/Not, Żelazno, Dąbki poz. 1568 ) wszystkie zabytki archeologiczne – bez - rozwój terenów przemysłowych, w tym budowa względu na stan zachowania podlegają ochronie i uzbrojenia tych terenów. opiece. W celu ochrony stanowisk archeologicznych oraz Aktualnie zagrożenia dla stanowisk archeolo- pradziejowych, średniowiecznych i nowożytnych na- gicznych są inwestycje budowlane i przemysłowe, warstwień kulturowych ważne jest uzgodnienie oraz wiele zagrożeń wynika z przyśpieszonego rozwoju wypełnienie przez inwestorów wymogów konser- gospodarczego, rozwój budownictwa na obrzeżach watorskich określonych przez Wielkopolskie Woje- miasta, budowa dróg. Podstawowym zagrożeniem wódzkiego Konserwatora Zabytków. Respektowanie dla stanowisk archeologicznych oraz nawarstwień wyznaczonych stref ochrony stanowiska archeolo- kulturowych są wszelkie inwestycje związane z za- gicznych na załącznikach graficznych przy sporzą- budowaniem i zagospodarowaniem terenu, które dzenia dokumentów planistycznych, planów zago- wymagają prac ziemno-budowlanych. spodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach Aby zapobiec zniszczeniu stanowisk archeologicz- zabudowy i decyzji inwestycji celu publicznego. Pra- nych, prace ziemne prowadzone w strefie ochrony ce inwestycyjne, w tym ziemne związane z budow- stanowisk archeologicznych wymagają prowadze- nictwem i zagospodarowaniem terenu, w obrębie ob- nie prac archeologicznych w zakresie uzgodnionym szarów chronionych i stref występowania stanowisk z Wielkopolskim Wojewódzkim Konserwatorem Za- archeologicznych, wymagają uzgodnienia z WUOZ, bytków. Jest to szczególnie ważne podczas takich który określi warunkami realizacji inwestycji. inwestycji jak budowa dróg, zabudowa mieszkanio- 4. 4. Uwarunkowania wynikające ze studium wa, gdyż inwestycje te z uwagi na charakter prac uwarunkowań i kierunków zagospodarowania prze- ziemnych, niszczą substancje zabytkową i obiekty strzennego gminy archeologiczne. 1. Studium uwarunkowań i kierunków zagospo- Przebudowa układów urbanistycznych, założeń darowania przestrzennego gminy Wyrzysk zostało pałacowo-parkowych prowadzi często do naruszeń uchwalone Uchwałą nr XXIII/55/2000 Rady Miej- średniowiecznych i nowożytnych nawarstwień kul- skiej w Wyrzysku z dnia 20 grudnia 2000 r. turowych. W związku z tym wszelki prace budow- W części III studium zostały określone uwarunko- lane wymagają jednoczesnego prowadzenia badań wania i kierunki zagospodarowania przestrzenne- archeologicznych. Zagrożeniem dla dziedzictwa ar- go. Podstawowe kierunki zagospodarowania prze- cheologicznego jest też rozwoju turystyki zwłaszcza strzennego gminy obejmują: nad rzekami w obszarach leśnych. Tereny te atrak- - rozwój jakościowy i przestrzenny zespołu jedno- cyjne pod względem rekreacyjnym obecnie, często stek osadniczych Wyrzysk-Osiek, były również okupywane przez ludzi w pradziejach - modernizację dróg ze szczególnym uwzględnie- i wczesnym średniowieczu. Dostęp do wody, który niem przebiegu drogi ekspresowej, stanowił podstawę egzystencji osadniczej umożli- - rozwój systemów infrastruktury technicznej, wiał tworzenie niezwykle licznych osad o metryce - rozwój gospodarczy jednostek osadniczych, z sięgającej od epoki kamienia po czasy nowożytne. wykorzystaniem wysokich walorów rolniczej prze- 4. 3.1 Obszary największego zagrożenia dla za- strzeni produkcyjnej, umożliwiający obsługę rolnic- bytków twa, przetwórstwo produktów rolnych oraz rozwój a) nieruchomych agroturystyki, Znacznym zagrożeniem dotyczącym układu i wnę- - ochronę zasobów środowiska przyrodniczego i trza urbanistycznego miasta jest degradacja zabyt- kulturowego. kowej substancji spowodowana wymogami współ- 2. Uwarunkowania wynikające z cech środowiska czesnej cywilizacji. Wymiana historycznej tkanki kulturowego oraz prawnej ochrony dóbr kultury. budynków w postaci oryginalnych drewnianych Uwarunkowania kulturowe są wynikiem występo- stolarek okiennych i drzwiowych, ceramicznego po- wania na danym obszarze wartościowych zasobów krycia dachowego, a także pozbawienia budynków kulturowych oraz wymagań w zakresie ochrony ich pierwotnych dekoracji architektonicznych nega- konserwatorskiej w stosunku do dziedzictwa kul- tywnie wpływa na te obiekty. turowego. Pod pojęciem dziedzictwa kulturowego Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 16539 – Poz. 2857 należy rozumieć: historyczne układy przestrzen- watorem Zabytków. Ponadto na obszarze miasta ne, zabytkowe zespoły i obiekty architektury, bu- Wyrzysk ochroną konserwatorską objęte są obiekty downictwa, przemysłu i techniki, założenia zieleni wpisane do rejestru i ewidencji zabytków oraz sta- uporządkowanej (parki, cmentarze), zabytki arche- nowiska archeologiczne. Wszelkie zmiany dotyczą- ologiczne. W przypadku zabytków architektury i ce tych obiektów należy bezwzględnie uzgadniać z budownictwa niedopuszczalne jest zwłaszcza: nad- Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. budowywanie obiektów, powiększanie ich bryły 2) GMINA WYRZYSK przez dobudówki, zmiana konstrukcji dachu i pokry- Na terenie gminy Wyrzysk istniejące uwarunko- cia dachowego, zmiana wielkości i liczby otworów wania kulturowe dotyczą głównie obiektów wpisa- okiennych i drzwiowych oraz zmiana wyglądu ele- nych do rejestru zabytków oraz obiektów objętych wacji. Szczególnej ochronie architektonicznej podle- ochroną konserwatorską i nie stanowią istotnych gają: gzymsy, fryzy, opaski okienne i drzwiowe oraz ograniczeń w rozwoju przestrzennym gminy. inne elementy zdobnicze; ochronie podlega również Szczególnej ochronie podlegają zachowane w wie- dawna stolarka okienna i drzwiowa. lu wsiach zespoły dworsko (pałacowo) – parko- Na terenach zabytkowych założeń zieleni (parki, we wraz z dawnymi folwarkami. Traktowane jako cmentarze) wszelkie inwestycje, prace porządkowe, całość tworzą wyróżniającą się na tle zabudowy wycinki drzew , ogrodzenie można przeprowadzić wiejskiej historyczną przestrzeń zurbanizowaną. W jedynie po uprzednim uzgodnieniu z Wojewódzkim miarę możliwości należy zachować dawne funkcje Konserwatorem Zabytków i Wojewódzkim Konser- poszczególnych części zespołów. Najbardziej opty- watorem Przyrody. Teren zabytkowych założeń zie- malnym rozwiązaniem byłoby powierzenie całego leni należy zachować w granicach historycznych, nie zespołu dworsko – parkowego łącznie z folwarkiem dzielić tych obszarów na działki użytkowe, w miarę jednemu właścicielowi. Znaczący pozostaje również możliwości zachować całość jako jedną własność. fakt występowania dużej liczby historycznych zabu- Aleje i szpalery należy konserwować odtwarzając i dowań wiejskich objętych ochroną konserwatorską. uzupełniając ubytki tymi samymi gatunkami drzew. Dlatego też istota przekształceń obszarów zurbani- Pomocniczym materiałem do prowadzenia ochrony zowanych na terenie gminy Wyrzysk powinno być dóbr kultury jest ewidencja zabytków. Zawiera ona zachowanie właściwej skali i charakteru zabudowy. wykazy obiektów wartościowych, które z różnych 3. Uwarunkowania wynikające z archeologicznej względów nie zostały dotąd wpisane do rejestru ochrony konserwatorskiej zabytków. Obiekty wpisane do ewidencji podlegają Na terenie miasta i gminy Wyrzysk znajduje się kil- również ochronie konserwatorskiej. Wielkość ewi- kaset zewidencjonowanych i rozpoznanych stano- dencji informuje o bogactwie kulturowym regionu, wisk archeologicznych, stanowiących dobro kultury o potrzebach badawczych i skali problemu ochrony i objętych ochroną konserwatorską. Wpisane do re- dziedzictwa kulturowego na danym terenie. jestru zabytków: grodziska wczesnośredniowieczne 1) MIASTO WYRZYSK w Wyrzysku (nr rej. A-332), Gleśnie (nr rej. A-329) W Wyrzysku na ochronę konserwatorską zasługu- i Gromadnie (nr rej. A-330), cmentarzyska kurhano- je dawny układ przestrzenny zachowany bez zmian we w Bąkowie (nr rej. A-799) i w Osieku n/Not. (nr w stosunku do planu historycznego wraz z licznie rej. -799) oraz osada wielokulturowa usytuowana zachowaną dawną zabudową. Założenie to , stano- na terenie doliny Noteci, na gruntach wsi Żuławka wiące istotne dziedzictwo kulturowe kształtujące mała i Osiek n/Not. (nr rej. A-770), z zachowanymi charakterystyczny obraz Wyrzyska, objęte zostało unikalnymi drewnianymi konstrukcjami przeprawo- strefą ochrony konserwatorskiej. wymi z epoki neolitu i brązu, objęte są strefą ścisłej Postulowana ochrona na terenie strefy powinna ochrony konserwatorskiej. Na tych terenach istnieje polegać na: wymów uzgadniania wszelkich zamierzeń inwesty- - utrzymaniu zasadniczego układu przestrzennego, cyjnych z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków - utrzymaniu istniejącej zabudowy o wartościach lub Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków Arche- zabytkowych i historycznych we właściwym stanie ologicznych. W przypadku stanowisk archeologicz- technicznym i funkcjonalnym, nych wpisanych do rejestru zabytków obowiązuje - utrzymaniu historycznej kompozycji obiektów z na tym obszarze całkowity zakaz zabudowy, zakaz dostosowaniem elementów nowych do kompozycji inwestycji ziemnych oraz innych form działalności istniejącej, naruszającej substancję zabytkową. - zachowaniu kompozycji układów zieleni wraz z Celem ochrony winno być wszechstronne udoku- koniecznością uzupełnienia ubytków i kontrolą do- mentowanie śladów osadniczych poprzez prowa- sadzeń, dzenie obserwacji archeologicznej w formie nadzoru - nawiązaniu w nowej zabudowie do zasad histo- nad realizacją robót ziemnych, po zakończeniu któ- rycznej kompozycji zespołu i typu zabudowy sąsia- rych teren może być trwale zainwestowany dującej. 4. 5. Uwarunkowania wynikające z miejscowych Na terenie strefy ochrony konserwatorskiej wszel- planów zagospodarowania przestrzennego gminy. kie nowe inwestycje powinny być realizowane po (Gmina posiada 2 plany zagospodarowania prze- wcześniejszej konsultacji z Wojewódzkim Konser- strzennego. ) Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 16540 – Poz. 2857

1. Uwarunkowania wynikające z miejscowych 1) oznaczone na rysunku obiekty ujęte w ewiden- planów zagospodarowania przestrzennego cji zabytków, które zgodnie z przepisami o ochronie Miejscowy Plan zagospodarowania przestrzenne- zabytków i opiece nad zabytkami stanowią obiekty go miasta Wyrzysk podjęty uchwałą nr XXII/162/08 objęte ochroną na podstawie miejscowego planu za- Rady Miejskiej w Wyrzysku z dnia 27 czerwca 2008 gospodarowania przestrzennego, do których należą: roku ogłoszony w dzienniku Urzędowym Wojewódz- 2. Dla zabudowy objętej ochroną konserwatorską twa Wielkopolskiego Nr 138, poz. 2538 z dnia 21 na podstawie ustaleń miejscowego planu zagospo- sierpnia 2008 r. darowania przestrzennego do której należą obiekty W na obszarze objętym planem ustala się nastę- wpisane do ewidencji zabytków - §4 ust. 1 pkt 4 a pujące założenia: ÷ o, oznaczone na rysunku planu, oraz znajdujące §3. 1. Dla zapewnienia ochrony środowiska, przy- się w strefie ochrony konserwatorskiej, oznaczonej rody i krajobrazu kulturowego ustala się: na rysunku planu, ustala się: 1) możliwość lokalizowania jedynie takich przed- 1) gabaryty, formę architektoniczną oraz usytu- sięwzięć, które uwzględniają potrzeby ochrony śro- owanie nowych budynków, nawiązujące do cech dowiska w zakresie ochrony powietrza, wód, gleby, architektury lokalnej oraz do sąsiednich obiektów ziemi, ochrony przed hałasem; objętych ochroną konserwatorską; 2) kształtowanie terenów zieleni poprzez zacho- 2) wykończenie zewnętrzne budynku istniejące- wanie zieleni istniejącej, naturalnej (Z) oraz odno- go i nowego ( elewacja, pokrycie dachu, stolarka wienie i uzupełnienie zieleni izolacyjnej (ZI), zieleni okienna i drzwiowa) z zastosowaniem tradycyjnych cmentarzy zamkniętych (ZCz) oraz właściwe zago- technik i materiałów budowlanych; spodarowanie terenów przeznaczonych pod zieleń; 3) przy prowadzeniu wszelkich robót budowla- 3) zachowanie walorów krajobrazowych terenu nych ( budowa, przebudowa, montaż, remont, roz- objętego planem poprzez właściwe zagospodarowa- biórka) a także instalowanie tablic i reklam, zgodnie nie terenów, w sposób nie zmieniający rzeźby tere- z przepisami, obowiązek uzgodnienia z wojewódz- nu i istniejącej zieleni wysokiej oraz kształtowanie kim konserwatorem zabytków. zabudowy harmonizującej z otoczeniem; 3. Dla ochrony archeologicznego dziedzictwa kul- 4) zakaz indywidualnych rozwiązań gospodarki turowego ustala się obowiązek, zgodnie z przepi- wodnej, odprowadzenia ścieków i gospodarki odpa- sami, przed uzyskaniem pozwolenia na budowę dami, na terenach uzbrojonych. uzgodnienia z wojewódzkim konserwatorem zabyt- 2. Obszar objęty planem w części znajduje się w ków wszelkich prac ziemnych związanych z zago- Obszarach Chronionego Krajobrazu „Dolina Noteci”, spodarowaniem lub zabudowaniem terenu celem „Dolina Łobżonki” i „Bory Kujańskie”. ustalenia obowiązującego inwestora zakresu prac §4. 1. Ochrona konserwatorska obejmuje: archeologicznych na następujących obszarach: 1) stanowisko archeologiczne - grodzisko wcze- 1) na terenie strefy ochrony konserwatorskiej, snośredniowieczne – stan 1, oznaczone na rysunku, oznaczonej na rysunku planu; znajdujące się w rejestrze zabytków pod numerem 2) zewidencjonowanych stanowisk archeologicz- 232/Wlkp/C, objęte ochroną zgodnie z przepisami o nych”. ochronie zabytków i opiece nad zabytkami; 2. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzen- 2) tereny oznaczonych na rysunku stanowisk ar- nego został podjęty uchwałą Nr XI/76/07 Rady cheologicznych, dla których ustala się obowiązek Miejskiej w Wyrzysku z dnia 31 sierpnia 2008 r. zgłaszania prac ziemnych, związanych z zagospoda- ogłoszony w Dzienniku Urzędowym Wojewódz- rowaniem terenu, do wojewódzkiego konserwatora twa Wielkopolskiego Nr 152, poz. 3344 z dnia zabytków, w celu ustalenia prac archeologicznych; 26.10.2007 r. założenia do planu są następujące: 3) strefę ochrony konserwatorskiej obejmującą hi- §3. 1. Dla zapewnienia ochrony środowiska, przy- storyczny układ przestrzenny miasta; rody i krajobrazu kulturowego ustala się: 4) strefę ochrony konserwatorskiej obejmującą hi- 1) możliwość lokalizowania jedynie takich przed- storyczny układ parku, k. XIX w.; sięwzięć, które uwzględniają potrzeby ochrony śro- 5) budynek bożnicy, mur. ok.1860 r., ul. Pocz- dowiska w zakresie ochrony powietrza, wód, gleby, towa 6, oznaczony na rysunku, znajdujący się w ziemi, ochrony przed hałasem; rejestrze zabytków pod numerem A-761, objęty 2) kształtowanie terenów zieleni poprzez zacho- ochroną zgodnie z przepisami o ochronie zabytków wanie zieleni istniejącej w tym odnowienie i uzupeł- i opiece nad zabytkami; nienie zieleni izolacyjnej ( ZI ), zieleni cmentarza za- 6) zespół kościoła parafialnego pw. Św. Marcina mkniętego ( Zcz ) oraz właściwe zagospodarowanie Bpa przy Placu Wojska Polskiego, oznaczony na ry- terenów przeznaczonych pod zieleń; sunku, znajdujący się w rejestrze zabytków pod nu- 3) zachowanie walorów krajobrazowych terenu merem 653/Wlkp/A, w skład którego wchodzą: objętego planem poprzez właściwe zagospodarowa- a) kościół z cmentarzem przykościelnym, nie terenów, w sposób nie zmieniający rzeźby tere- b) plebania z ogrodem, nu i istniejącej zieleni wysokiej oraz kształtowanie objęty ochroną zgodnie z przepisami o ochronie zabudowy harmonizującej z otoczeniem; zabytków i opiece nad zabytkami; 4) zakaz indywidualnych rozwiązań: gospodarki Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 16541 – Poz. 2857 wodnej, odprowadzenia ścieków i gospodarki odpa- 2) na zewidencjonowanych stanowiskach arche- dami,Dzienni na terenachk Urzędowy uzbrojonych. ologicznych”. - ObszarWojewództwa objęty planem Wielkopolskiego w całości Nr 149 znajduje się w – 37 – 4. 6. Uwarunkowania wynikające z uwarunkowańPoz. 2857 Obszarze Chronionego Krajobrazu „Dolina Noteci”. ochrony przyrody i równowagi ekologicznej §4. 1. Ochrona konserwatorska obejmuje: 1. Natura 2000 1) stanowisko archeologiczne - cmentarzysko kul- Obszar chronionego krajobrazu “Dolina Łobżonki -­‐ Obszar objęty planem w całości znajduje się w Obszarze Chronionego Krajobrazu „Dolina Noteci”. tury pomorskiej, nr rejestru 331/C, oznaczone na ry- i Bory Kujańskie” obejmuje środkowy i dolny bieg §4. 1. Ochrona konserwatorska obejmuje: sunku, znajdujące się w rejestrze zabytków, objęte doliny Łobżonki. Jego zachodnia granica biegnie od 1) stanowisko archeologiczne -­‐ cmentarzysko kultury pomorskiej, nr rejestru 331/C, oznaczone na rysunku, ochroną zgodnieznajdujące z przepisami się w rejestrze o ochronie zabytków, zabytków objęte miejscowości ochroną zgodnie z przepisami Kościerzyn o ochronie Wielki, zabytków drogami i opiece polnymi nad i i opiece nadzabytkami; zabytkami; krawędzią doliny przez osadę Klawek do szosy Pi- 2) tereny2) tereny oznaczonych oznaczonych na rysunku na stanowisk rysunku ar stanowisk - ła-Bydgoszcz, archeologicznych, ok. 0,5 km dla na których zachód od ustala Wyrzyska się obowiązek zgłaszania prac cheologicznych,ziemnych, dla których związanych ustala z zagosp sięodarowaniem obowiązek terenu, następnie do granica Wojewódzkiego zmienia kierunek Konserwatora na wschodni, Zabytków, w celu na zgłaszania ustalenia prac ziemnych, zakresu związanych prac archeologicznych; z zagospoda - odcinku 1 km, po czym skręca w kierunku północ- rowaniem3) terenu,strefę ochrony do Wojewódzkiego konserwatorskiej Konserwatora obejmującą nym, historyczny idąc dalej układ przez Wyrzysk przestrzenny wsi; Skarbowy, dochodzi Zabytków,2. wDla celu zabudowy ustalenia zakresu objętej prac ochroną archeolo konserwatorską - ponownie do na miejscowościń podstawie ustale miejscowego Kościerzyn planu Wielki. zagospodarowania gicznych;przestrzennego do której należą obiekty wpisane Na obszar do ewidencji chronionego zabytków (§4 ust. 1 pkt 4 lit.a krajobrazu ÷ m, “Dolina oznaczone Noteci” na rysunku planu) oraz znajdujące się w strefie ochrony konserwatorskiej, oznaczonej na rysunku planu, ustala się: 3) strefę ochrony konserwatorskiej obejmującą hi- składają się powierzchni łąk i pastwisk zajmujących a) gabaryty, formę architektoniczną oraz usytuowanie nowych budynków, nawiązujące do cech architektury storyczny układlokalnej przestrzenny oraz do wsi; sąsiednich obiektów objętych dno pradoliny ochroną Noteci, konserwatorską; a także tereny przylegające 2. Dlab) zabudowy wykończenie objętej zewnętrzne ochroną konserwatorską budynku istniejącego i nowego od północy ( do pradoliny, elewacja, grunty pokrycie chu, da orne stolarka i lasy, w tym okienna na podstawiei drzwiowa) ustaleń z zastosowaniem miejscowego planu tradycyjnych zagospo - technik kompleks budowlanych; Dębowej Góry oraz ujściowy fragment do- darowaniac) przy przestrzennego prowadzeniu do której wszelkich należą obiekty robót budowlanych liny Łobżonki. (budowa, Granica tego przebudowa, obszaru, od montaż, strony remont, rozbiórka) a także wo - wpisane doinstalowanie ewidencji zabytków tablic i reklam, (§4 ust. zgodnie 1 z przepisami, pkt 4 jewództwa obowiązek pomorsko-kujawskiego, uzgodnienia z wojewódzkim biegnie konserwatorem wzdłuż lit.a ÷ m, oznaczonezabytków. na rysunku planu) oraz znajdu- drogi Piła-Bydgoszcz, gdzie na długości 0,5 km gra- jące się w3. strefieDla ochrony ochrony konserwatorskiej, archeologicznego dziedzictwa ozna- niczy kulturowego od północy z przed drugim, wcześniej uzyskaniem opisanym, pozwolenia ob na budowę ustala się - obowiązek, zgodnie z przepisami, uzgodnienia z wojewódzkim konserwatorem zabytków wszelkich prac ziemnych czonejzwiązanych na rysunku z zagospodarowaniem planu, ustala się: lub zabudowaniem szarem. terenu Dalej celem granica ustalenia skręca na obowiązującego południe i wzdłuż inwestora zakresu prac a) archeologicznych gabaryty, formę na architektoniczną następujących oraz obszarach: usytu- krawędzi wysoczyzny dochodzi do drogi Wyrzysk- owanie1) nowych na terenie budynków, strefy nawiązujące ochrony konserwatorskiej, do cech Osiek. oznaczonej Po minięciu na rysunku planu; drogi do Polanowa skręca na za- architektury2) na lokalnej zewidencjonowanych oraz do sąsiednichanowiskach st obiektów archeologicznych”. chód i wzdłuż ściany lasu oraz drogami dochodzi do objętych 4. ochroną 6. konserwatorską;Uwarunkowania wynikające z uwarunkowań wsi ochrony Rzęskowo; przyrody dalej i równowagi biegnie wzdłuż ekologicznej drogi w kierun- b) wykończenie1. Natura zewnętrzne 2000 budynku istniejące- ku wsi Krostkowo, poza granica gminy. go i nowegoObszar ( chronionego elewacja, pokrycie krajobrazu dachu, “Dolina stolarka Łobżonki i Bory Kujańskie” 2. Wykaz Pomników obejmuje Przyrody. środkowy i dolny bieg doliny Łobżonki. okiennaJego i drzwiowa) zachodnia granica z zastosowaniem biegnie od tradycyjnych miejscowości Kościerzyn W gminie Wielki, istnieje drogami polnymi i krawędzią 16 obiektów doliny przyrodniczych przez osadę technikKlawek budowlanych; do szosy Piła-­‐Bydgoszcz, ok. 0,5 km na wpisanych zachód od do Wyrzyska rejestru Wojewódzkiego następnie granica Konserwa zmienia kierunek na wschodni, - c) odcinku przy prowadzeniu 1 km, po czym wszelkich skręca w kierunk robótu północnym, budowla- idąc tora dalej Zabytków, przez jako Wyrzysk pomniki przyrody. Skarbowy, Są dochodzi ponownie do to drze- nychmiejscowości (budowa, przebudowa, Kościerzyn Wielki.montaż, remont, roz- wa występujące pojedynczo, tworzące grupy drzew biórka) Na a także obszar instalowanie chronionego tablic krajobrazu i reklam, zgodnie “Dolina Noteci” oraz aleje. składają Na uwagę się powierzchni łąk i pastwisk zasługuje zajmujących największa dno w pół pradoliny - z przepisami,Noteci, a także obowiązek tereny uzgodnienia przylegające od północy z wojewódz do pradoliny, - nocnej grunty części orne i lasy, województwa w tym kompleks wielkopolskiego Dębowej Góry oraz aleja kim ujściowy konserwatorem fragment zabytków. doliny Łobżonki. Granica tego drzew, obszaru, składająca od się z strony dębów,-­‐ województwa pomorsko kujawskiego, lip i jesionów, biegnie której 3.wzdłuż Dla ochrony drogi archeologicznego Piła-­‐Bydgoszcz, gdzie dziedzictwa na długości kul- 0,5 fragment km graniczy znajduje od północy z drugim, się wcześniej w gminie, wzdłuż opisanym, drogi obszarem. nr 10, turowegoDalej przed granica uzyskaniem skręca na pozwolenia południe i wzdłuż na krawędzi budowę wysoczyzny od Wyrzyska dochodzi do jej do zachodniej drogi Wyrzysk-­‐Osiek. granicy. Po minięci Z przyrod drogi do - Polanowa skręca na zachód i wzdłuż ściany lasu oraz drogami dochodzi do wsi Rzęskowo; wzdłuż dalej biegnie drogi ustalaw kierunku się obowiązek, wsi Krostkowo, zgodnie z przepisami, poza granica gminy. uzgod- niczego punktu widzenia bardzo ważne są również nienia z wojewódzkim konserwatorem zabytków stanowiska rzadkiego jarzębu brekini występują- wszelkich2. prac Wykaz ziemnych Pomników związanych Przyrody. z zagospoda- cego w obrębie kompleksu leśnego Zielona Góra. rowaniemW lub gminie zabudowaniem istnieje 16 terenu obiektów celem ustale przyrodniczych - Część wpisanych z tych obiektów, do rejestru w wyniku czynników Wojewódzkiego natu Konserwatora Zabytków, jako - nia obowiązującegopomniki przyrody. inwestora Są to zakresu drzewa prac występujące arche- ralnych ące pojedynczo, tworz grupy ( wiatrów drzew ), została oraz aleje. poważnie Na uszkodzona uwagę zasługuje ologicznychnajwiększa na w północnej następujących części obszarach: województwa wielkopolskiego (nr rej.:42, aleja 46) drzew, składająca się z dębów, lip i jesionów, której 1)fragment na terenie znajduje strefy się w gminie, ochrony wzdłuż konserwatorskiej, drogi nr 10, Wykaz od Wyrzyska pomników do przyrody jej Z zachodniej granicy. przyrodniczego w gminie punktu Wyrzysk widzenia bardzo ważne są również stanowiska rzadkiego jarzębu brekini występującego w obrębie kompleksu leśnego oznaczonejZielona na Góra. rysunku Część z tych planu; obiektów, w wyniku czynników (wg naturalnych stanu na dzień ( wiatrów 15. 07. ), 1998 została r.). poważnie uszkodzona (nr rej.:42, 46) Wykaz pomników przyrody w gminie Wyrzysk (wg stanu na dzień 15. 07. 1998 r.). L.p. Pozycja Obiekt Położenie Rozmiary Rok uznania za z rejestru pomnik przyrody 1. 39 Aleja dębowa (dąb Po obydwu stronach szosy nr 10 od Wyrzyska Obwód: 180-­‐280 cm, wys.: 14-­‐ 1970 szypułkowy) do skrzyżowania do m. Łobżenica 18m, -­‐74 drzewa szer. korony: 8-­‐17 m 2. 41 Grupa drzew (dąb N-­‐ctwo Kaczory, Obwód: 375, 335, 320, 318, 1958 szypułkowy) L-­‐ctwo Zielona Góra, 325, 320 cm, 18 wys.: m, szer. – 6 drzew oddz. 97b (1szt), oddz. 87 b (5szt) korony: 17 m 3. 42 Lipa drobnolistna Falmierowo Obwód: 472 cm, 1957 wys.: 10 m, szer. korony: 15 m 4. 43 Dab szypułkowy N-­‐ctwo Kaczory, Obwód: 363 cm, 1956 L-­‐ctwo Zielona Góra wys.: 22 m, oddz. 79b szer. korony: 16 m DziennikDzienni Urzędowyk Urzędowy WojewództwaWojewództwa Wielkopolskiego Wielkopolskiego Nr 149 Nr 149 – 16542– 38 – – Poz.Poz. 2857 2857

5. 44 Dąb szypułkowy Bąkowo Obwód: 363 cm, 1955 wys.: 22 m szer. korony: 16m 6. 45 Grupa drzew (dąb Drzewa rosną po obu stronach drogi Obwód: 365, 303, 324 cm, wys.: 1954 szypułkowy) z Komorowa do Krostkowa 21, 20, 21 m, szer. korony: do -­‐ 3drzewa 18 m 7. 46 Aleja lipowa lipa ( Osiek n/Not Obwód: 180-­‐390 cm, wys.:do 1954 drobnolistna) 21m, – 18 drzew szer. korony: do 9 m 8. 47 Grupa drzew (jarząb N-­‐ctwo Kaczory, Obwód: 85-­‐170 cm, wys.: do 18 1953 brekinia) L-­‐ctwo Zielona Góra, m, -­‐8 drzew oddz. 10La, 90a, 88b, 99a szer. korony: 9 m 9. 365 Grupa drzew: Platan Glesno Obwód: 290, 292 cm, wys.: 20, 1983 klonolistny 22 m, -­‐2 drzewa szer. korony: 16, 19 m Dąb szypułkowy obwód: 180-­‐280 cm, wys.: 14-­‐ Jesion wyniosły 18 m, -­‐2 drzewa szer. korony: 8-­‐17 m Lipa drobnolistna obwód: 180-­‐280 cm, wys.: 14-­‐ 18 m, szer. korony: 8-­‐17 m 10. 389 Lipa drobnolistna Falmierowo Obwód: 356 cm, 1984 wys.; 25m, szer. korony: 17 m 11. 390 Aleja lipa Drzewa rosną przy drodze nr 10 na odcinku od Obwód: 220-­‐365 cm, wys.: do 1984 drobnolistna skrzyżowania drogi do Łobżenicy do 24 m. -­‐188drzew skrzyżowania do Nieżychowa szer. korony: do 15 m jesion wyniosły obwód: 170-­‐230 cm, wys.: do -­‐42 drzewa 24m, dąb szypułkowy szer. korony; do 20 m -­‐ 88 drzew obwód: 220-­‐380 cm, wys,: do 25 m, szer. korony do 21 m 12. 622 Lipa drobnolistna Wyrzysk, ul. Podgórna Obwód: 492 cm, 1994 wys.: 23 m, szer. korony: 21 m 13. 623 Grupa drzew topola Gromadno Obwód: 455-­‐612 cm, 1994 biała – 6 drzew wys.; 26-­‐29 m, szer. korony: 16-­‐20 m 14. 624 wiąz szypułkowy Żuławka Obwód: 310 cm, wys.: 20 m, szer. korony: 20 m 15. 625 grusza Żuławka Obwód: 300 cm, 1994 wys.: 17 m, szer. korony: 18 m 16. 701 Lipa drobnolistna Bagdad Obwód: 320 cm, 1997 wys.: 30 m, szer. korony: 13 m 3. Rezerwat Przyrody. storczyki. Na terenie3. gminy Rezerwat znajduje Przyrody. sie jeden rezerwat - “Zie- 4. Użytki ekologiczne: lona Góra” , pierwotnie utworzony na powierzchni a) Użytek ekologiczny o powierzchni 10,13 ha Na terenie gminy znajduje sie jeden rezerwat -­‐ “Zielona Góra” , pierwotnie utworzony na powierzchni 14,61 ha 14,61Zarządzeniem ha Zarządzeniem Ministra Ministra Leśnictwa Leśnictwa i Przemysłu i Drzewnego Prze- z (kategoria dnia 04. gruntu 11. 1968 bagno) r. - (m. P. Nr 50 z poz. obejmujący 346), oddział następnie le- mysłuposzerzony Drzewnego do z dnia 96,06 04. 11. ha 1968 na r. podstawie (m. P. Nr Zarządzenia śny 70 b w Ministra leśnictwie Ochrony Środowiska i Zasobów Rzęskowo. Naturalnych Nr z dnia działki 10 8070 maja 50 z poz.1989 346), r. (M.P. następnie Nr 17 z 1989 poszerzony r. poz. do 119). W granicach 96,06 ha rezerwatu położonej znajduje obrębie się ewidencyjnym fragment Rzęskowo. kompleksu Dębowej Góry w rejonie Teren na podstawieOsieka n/Not Zarządzenia . Jest Ministra to Ochrony rezerwat Środo leśny, - częściowy, porośnięty którego cenna roślinnością celem jest turzycowo-trawiasta ochrona fragmentu rzadkiego juz dziś lasu dębowo-­‐ wiskagrabowego i Zasobów o cechach Naturalnych naturalnych. z dnia 10 Zróżnicowanie maja 1989 w warunków formie kep, glebowych, na 60 % wynikających z bogatej powierzchni rzeźby olsza, terenu, brzoza, r. (M.P.doprowadziło Nr 17 z 1989 do r. wykształcenia, poz. 119). w obrębie W granicach tego chronionego świerk IV kompleksu, klasy wieku. trzech Ponadto siedlisk w obiekcie leśnych: stwier gradu niskiego, gradu - rezerwatuwysokiego znajduje i gradu się kwaśnego. fragment kompleksu Ten leśny Dębo kompleks - dzono charakteryzuje obecność zbiorowiska się również roślinności dużym rzadkich bogactwem (z gatunków roślin. Wśród drzew, oprócz pomników i kilkusetletnich dębów, rośnie rzadki jarząb brekinia. Także w warstwie podszytu i runa wej Góryleśnego w rejonie występuje Osieka kilka n/Not rzadkich . i chronionych Jest to rezerwat roślin, miedzy różnych innymi klas ) i złotogłów, bardzo rzadkich wawrzynek ( z klasy wilczełyko i storczyki. Scheuch - leśny, częściowy, którego celem jest ochrona frag- zerio-Cariatea fescea ), sześć gatunków roślin ob- mentu rzadkiego4. Użytki juz dziś ekologiczne: lasu dębowo-grabowego o jętych ochroną ścisłą ( torfowiec błotny, torfowiec a) Użytek ekologiczny o powierzchni 10,13 ha (kategoria gruntu bagno) -­‐ obejmujący oddział leśny 70 b cechach naturalnych. Zróżnicowanie warunków gle- ząbkowany, pływacz drobny, pływacz zwyczajny, w leśnictwie Rzęskowo. Nr działki 8070 położonej obrębie ewidencyjnym Rzęskowo. Teren porośnięty cenna bowych, wynikającychroślinnością z bogatej turzycowo-­‐ trawiasta rzeźby terenu, w formie do- kep, rosiczka na okrągłolistna, 60 % powierzchni bagno zwyczajne) olsza, brzoza, liczne świerk IV klasy wieku. prowadziło doPonadto wykształcenia, w obiekcie w stwierdzono obrębie tego obecność chro- (około zbiorowiska 10) gatunki roślinności roślin, rzadkich (z różnych objęte klas a częściową, ) i bardzo rzadkich rzad- ( nionego kompleksu,z klasy trzech Scheuchzerio siedlisk-­‐Cariatea leśnych: fescea gradu ), kie sześć rośliny gatunków naczyniowe roślin i glony objętych z “ Czerwonej ochroną listy ścisłą ( torfowiec błotny, niskiego, gradutorfowiec wysokiego ząbkowany, i gradu kwaśnego. pływacz Ten drobny, glonów pływacz zagrożonych zwyczajny, w Polsce” rosiczka ( ramienica okrągłolistna, krucha bagno zwyczajne) liczne leśny kompleks(około charakteryzuje 10) gatunki się również roślin, objęte a częściową, dużym rzadkie ). w niektórych rośliny miejscach naczyniowe i glony widać z “ lustro Czerwonej wody. listy Poza glonów bogactwem zagrożonych gatunków roślin. w Polsce” Wśród ( drzew, ramienica oprócz krucha ). w niektórych tym to miejsce miejscach gnieżdżenia widać się lustro ptaków wody. wodno-błot Poza - tym to miejsce pomników i gnieżdżenia kilkusetletnich się dębów, ptaków rośnie-­‐ wodno błotnych. rzadki ja- Obszar nych. w całości Obszar położony w całości położony jest w zasięgu jest Obszaru w zasięgu Chronionego Ob- Krajobrazu Doliny Noteci rząb brekinia.b) Użytek Także w ekologiczny warstwie o powierzchni podszytu i 1,33 runa le ha - szaru (kategoria Chronionego gruntu łąka) -­‐ obejmujący Krajobrazu oddział Doliny Noteci leśny 234j w leśnictwie śnego występujeZielona kilka Góra rzadkich Nr i chronionych działki 8234 roślin, położonej w obrębie b) ewidencyjnym Użytek ekologiczny Osiek o n/Not. powierzchni Łąka 1,33 ze ha względu (ka- na zaniechania miedzy innymi złotogłów, wawrzynek wilczełyko i tegoria gruntu łąka) - obejmujący oddział leśny 234j Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 16543 – Poz. 2857 w leśnictwie Zielona Góra Nr działki 8234 położo- b) uzupełnianie i weryfikowanie istniejącej ewi- nej w obrębie ewidencyjnym Osiek n/Not. Łąka ze dencji zabytków archeologicznych poprzez włącza- względu na zaniechania koszenia straciła całkowicie ne informacje o wszystkich sukcesywnie odkrywa- charakter łąki. Obecnie obiekt znajduje się w dyna- nych reliktach przeszłości niezależnie od charakteru micznej fazie przemiany w nadrzeczne zbiorowisko badań oraz na podstawie uzyskiwanych od WWKZ okrajkowe ( w nomenklaturze Natura 200 “6430- c) sporządzenie mapy dziedzictwa kulturowego 3”, o czym świadczy obecność następujących ga- Miasta i Gminy Wyrzysk z naniesioną lokalizacją tunków: kanianka pospolita, chmiel zwyczajny, obiektów i obszarów chronionych oraz stref ochro- kielisznik zaroślowy, przytulia czepna, psianka słod- ny stanowisk archeologicznych, systematycznie kogórza, sadziec konopiasty itd. Niekwestionowa- uaktualnianą na podstawie informacji uzyskiwanych nym przyrodniczym walorem obiektu jest brak ga- od WWKZ tunków synantropijnych. Ponadto łąka położona jest 3. Udostępnianie i promocja zabytków nierucho- w strefie ochrony ścisłej powołanej decyzją Woje- mych: wody Wielkopolskiego OS – Pi – 6631/23/2001 z a) rozpowszechnianie informacji na temat obiek- dnia 15 maja 2001 r. tów wpisanych do rejestru zabytków z terenu mia- 5. Cele gminnego projektu opieki nad zabytkami. sta i gminy; - wyłączenie problemów ochrony zabytków do b) udostępnienie gminnej ewidencji zabytków oraz systemu zadań strategicznych wynikających z kon- niniejszego programu na stronie internetowej urzę- cepcji przestrzennego zagospodarowania kraju; du; - uwzględnienie uwarunkowań ochrony zabytków, c) ustalenie z właścicielami obiektów zabytko- w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa arche- wych możliwości i zasad ich udostępniania; ologicznego, łączenie z uwarunkowaniami ochrony d) oznakowanie obiektów udostępnianych w ce- przyrody i równowagi ekologicznej; lach turystycznych ( 2012 r. ); - zahamowanie procesu degradacji zabytków i do- e) opracowanie tablic informacyjnych zamieszcza- prowadzenia do poprawy stanu ich zachowania; nych na zewnątrz budynków wpisanych do rejestru - wyeksponowanie poszczególnych zabytków zabytków zawierających podstawowe dane histo- oraz walorów krajobrazu kulturowego; ryczne o obiekcie. ( 2012 r. ) - podejmowanie działań zwiększających atrakcyj- 4. Edukacja w zakresie ochrony dziedzictwa kul- ność zabytków dla potrzeb społecznych, turystycz- turowego: nych i edukacyjnych oraz wspieranie inwestycji a) włączenie tematyki ochrony dóbr kultury do sprzyjających wzrostowi środków finansowych na zajęć szkolnych w szkołach podstawowych i gim- opiekę nad zabytkami; nazjach, - określenie warunków współpracy z właściciela- b) zorganizowanie w ramach zajęć szkolnych wy- mi zabytków , eliminujących sytuacje konfliktowe cieczek krajoznawczych, rowerowych po najcie- związane z wykorzystaniem tych zabytków; kawszych i najważniejszych miejscach w mieście i - podejmowanie przedsięwzięć umożliwiających gminie. tworzenie miejsc pracy związanych z opieką nad za- 5. Zahamowanie procesów degradacji zabytków i bytkami. doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania: 6. Kierunki działań dla realizacji gminnego progra- a) informowanie właścicieli obiektów zabytko- mu opieki nad zabytkami. wych o możliwościach pozyskania środków na ich 6.1. Sporządzenie gminnej ewidencji zabytków remonty. Coroczne przeznaczanie środków z bu- planuje się wykonać w miarę posiadanych środków dżetu gminy na współfinansowanie prac konser- finansowych w latach 2010 – 2011 r. wacyjno – remontowych obiektów zabytkowych w 1. zabytków nieruchomych objętych wojewódzką formie dotacji dla ich właścicieli lub dysponentów. ewidencją zabytków (2011 r. ) Wysokość nakładów finansowych będzie zależna od a) określenie stosunków własnościowych i ustale- możliwości budżetowych w danym roku oraz zgło- nie szczegółowej lokalizacji z podaniem nr geodezyj- szonych zapotrzebowań; nych działek, na których zlokalizowane są obiekty b) nawiązanie współpracy z właścicielami obiek- objęte ewidencją, tów znajdujących się w gminnej ewidencji zabyt- b) systematyczne uzupełnianie kart adresowych ków poprzez: gminnej ewidencji zabytków o uzyskane dane i do- - zbieranie informacji na temat przeprowadzonych kumentację fotograficzną, remontów i odnotowanie tych faktów w kartach ad- c) rozpoznanie i wprowadzenie do ewidencji zmian resowych obiektów, powstałych w wyniku rozbiórek, modernizacji i re- - aktywne zachęcanie sektora prywatnego do za- montów obiektów gospodarowania obiektów zabytkowych. 2. Sporządzenie gminnej ewidencji zabytków ar- 6.2. Sporządzenie wykazu obszarów urbanistycz- cheologicznych. ( 2010 r. ) nych, obszarów krajobrazu kulturowego, otoczenia a) wykonanie gminnej ewidencji zabytków arche- ( ekspozycji ) układów, zespołów i obiektów nieru- ologicznych w formie kart zespołu stanowisk arche- chomych, stanowisk archeologicznych wpisanych ologicznych; do rejestru zabytków z terenu gminy w 2012 r. Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 16544 – Poz. 2857

6.3. Prace inwestycyjne oraz ziemne związane mujących się renowacji walorów zabytkowych po- z budownictwem i zagospodarowaniem terenu, w siadanych obiektów. obrębie obszarów chronionych stref występowania 7. Podział na obszary, projekty, zadania. stanowisk archeologicznych, wymagają uzgodnienia W 2012 roku gmina przystąpi do opracowania z WOUZ, który określi warunki realizacji inwestycji. programu rewitalizacji obiektów zabytkowych, któ- 6.4. W ramach promocji walorów zabytkowych ry obejmie możliwie jak najwięcej posiadanych zaso- gmina na najbliższe 4 lata (rozpoczęcie w 2010 bów obiektowych i przyrodniczych. Wprowadzony roku, przypuszczalny termin zakończenia 2013) pla- będzie też podział na obszary wyodrębniające cha- nuje utworzyć szlak rowerowo – pieszy prowadzą- rakter zabudowy, okres realizacji, walory historycz- cy od rezerwatu Dębowa Góra, poprzez Kosztowo, no-prawne i terminy realizacji. Gromadno, Glesno, Wyrzysk do Skansenu Etno- Posiadanie tego dokumentu stanowi warunek graficznego w Osieku n/Not w oparciu o istniejące otrzymania dotacji również z UE, o które gmina bę- szlaki drogowe. Zabezpieczenie przewodników w dzie zabiegać. Planujemy również pozyskanie fundu- poszczególnych miejscowościach informujących i szy z budżetu państwa oraz ze środków własnego historii obiektów i miejscach wypoczynku. Organi- budżetu. Zapewni to rytmiczną i kompleksową reali- zacja prowizoryczna miejsc wypoczynku dla tury- zację programu. stów na terenie przejazdu 8. Instrumentarium realizacji gminnego programu W 2011 roku promocja posiadanych zabytków opieki nad zabytkami. nastąpi od wydania nowego folderu z ukierunkowa- Podmiotem formułującym gminny program nad za- niem na owe zagadnienia. Ponadto strona interne- bytkami jest samorząd miasta. Realizacja programu towa gminy zostanie wzbogacona o informacje o odbywać sie będzie poprzez zespół działań władz obiektach, ich historii i położeniu. Planuje się rów- miejskich na rzecz osiągnięcia celów w nim przyję- nież wykonanie tablic informacyjnych o historii po- tych. wstania obiektów zabytkowych. Przykładem jest Samorząd ma oddziaływać na różne podmioty ma- szlak turystyczny pieszy i rowerowy do rezerwatu jące do czynienia z obiektami zabytkowymi. “Dębowa Góra” zaopatrzony w wymienione ele- Zakłada się, że w realizacji gminnego programu menty informacyjne. opieki nad zabytkami wykorzystane zostaną nastę- Planowanym zamiarem Gminy jest odnowa nie- pujące grupy instrumentów: instrumenty prawne, czynnych cmentarzy ewangelickich w następują- finansowe, koordynacji, społeczne oraz instrumenty cych miejscowościach: kontrolne. a) Osiek n/Not. - rok 2010; - Instrumenty prawne b) Kościerzyn Wielki – rok 2011; a) dokumenty wydane przez Wielkopolskiego Wo- c) Falmierowo – rok 2011; jewódzkiego Konserwatora Zabytków wynikające z d) Młotkówko – rok 2011; przepisów ustawowych e) Bąkowo – rok 2011; b) programy określające politykę państwa i woje- f) Dobrzyniewo – rok 2012; wództwa w zakresie ochrony dziedzictwa kulturo- g) Konstantynowo – rok 2012; wego h) Polanowo – rok 2012; c) uchwalanie miejscowych planów zagospodaro- i) Rzęszkowo – rok 2013; wania przestrzennego z uwzględnieniem zagadnień j) Wyrzysk – rok 2013. ochrony zabytków W oparciu o przeprowadzenie rozpoznania tere- d) wnioskowanie o wpis do rejestru zabytków nowe i własnościowe będą podejmowane od 2010 obiektów z terenu miasta, które powinny być objęte roku prace porządkowo-pielęgnacyjne na nekropo- ochroną prawną liach organizowane systemem gospodarczym. - Instrumenty finansowe 6.5. określenie sposobu realizacji poszczególnych a) dotacje celów gminnego programu opieki nad zabytkami za- b) subwencje wartymi w punkcie 5. c) dofinansowania Promocja posiadanych obiektów zabytkowych w d) programy uwzględniające dofinansowania z gminie w dziedzinie kultury oraz przyrody poprzez: funduszy Unii Europejskiej - wydanie folderu przedstawiającego zalety po- - Instrumenty koordynacji szczególnych obiektów i ich lokalizację a) strategia rozwoju miasta - aktualizacje strony internetowej Urzędu pod b) plan rozwoju lokalnego względem istniejących obiektów zabytkowych. c) programy prac konserwatorskich - zapoznanie w ramach kształcenia młodzieży d) programy ochrony środowiska szkolnej z istniejącymi zabytkami, organizację raj- e) studia i analizy, koncepcje dów pieszych i rowerowych ich szlakiem. f) plany rewitalizacji - przygotowanie młodzieży do pełnienia roli infor- - Instrumenty społeczne matorów o posiadanych zabytkach dla turystów od- a) edukacja kulturowa wiedzających gminę. b) informacja - wspieranie medialnie informacyjnie osób podej- c) współpraca Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 16545 – Poz. 2857

d) współdziałanie z organami społecznymi roku budżetowym przyznaje się nie więcej niż jed- Instrumenty kontrolne ną dotację na cel objęty wnioskiem. W szczególnie a) utworzenie w ramach organizacyjnych urząd uzasadnionych przypadkach, jeżeli pozwalają na to Zespołu Koordynującego pracami realizującymi po- możliwości finansowe Funduszu, może być na ten szczególne zadania wynikające z niniejszego progra- sam cel przyznana dotacja uzupełniająca. Dotację mu. przekazuje się jednorazowo w formie bezgotówko- W skład zespołu wchodzą : wej przelewem bankowym z rachunku MSWiA na 1. Z- ca Burmistrza – Waldemar Wyczyński wskazany przez wnioskodawcę rachunek bankowy 2. Sekretarz Gminy – Wiesława Krasocka kościelnej osoby prawnej lub właściwej kościelnej 3. Kierownik Referatu Gospodarki Nieruchomości jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowo- Rolnictwa i Leśnictwa – Daria Stranz ści prawnej realizującej dotowane zadanie. Dotacje 4. Główny Specjalista ds. Zagospodarowania celowe przyznawane na wniosek osób prawnych Przestrzennego – Wacław Michalec kościołów i innych związków wyznaniowych lub z 9. Monitoring działania gminnego programu opieki inicjatywy własnej Zarządu Funduszu Kościelnego nad zabytkami. Bezpośrednią obsługę Funduszu sprawuje Wydział Zgodnie z art. 87 ust. 5 ustawy z dnia 23 lipca Funduszu Kościelnego Departamentu Wyznań Reli- 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami gijnych oraz Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Burmistrz Miasta zobowiązany jest do sporządzenia 1) Kryteria kluczowe co 2 lat sprawozdania z gminnego programu opieki a) dotacje mają charakter celowy i mogą być wy- nad zabytkami. Sprawozdanie to przedstawiane jest korzystane wyłącznie na zadania określone w decy- Radzie Miejskiej. Po 4 latach program powinien zo- zji o ich przyznaniu i tylko przez kościelną jednostkę stać zaktualizowany i ponownie przyjęty przez Radę organizacyjną, której dotacja została przyznana Miasta. Do wykonania powyższego zadania utwo- b) wniosek o dotację winien zawierać obok pod- rzono Zespół Koordynujący monitorujący „ Gminny stawowych informacji o planowanym przedsięwzię- program opieki nad zabytkami na lata 2010 – 2013 ciu i wnioskodawcy uzasadnienie celowości plano- poprzez analizę stopnia jego realizacji. wanych wydatków, kosztorys przed wykonawczy 10. Niektóre zewnętrzne źródła finansowania planowanych robót, a w przypadku zabytkowych gminnego programu opieki nad zabytkami. obiektów sakralnych także opinię wojewódzkiego Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabyt- konserwatora zabytków kami obowiązek dbania o stan zabytków nakłada na c) wnioskodawca zobowiązany jest do złożenia właścicieli i posiadaczy zabytków. specjalnej ankiety według wzoru ustalonego przez Zasady udzielenia dotacji z budżetu Gminy Wy- Zarząd Funduszu rzysk na prace konserwatorskie, restauratorskie d) przy podjęciu decyzji brane są pod uwagę na- lub roboty budowlane przy zabytku wpisanym do stępujące kryteria: rejestru zabytków zostaną określone w odrębnej - ocena planowanego przedsięwzięcia w świetle uchwale. rozpoznanych potrzeb lokalnej społeczności Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogła- - aktualny stan techniczny i znaczenie obiektu za- sza corocznie programy operacyjne w zakresie bytkowego z punktu widzenia ochrony dziedzictwa ochrony dziedzictwa kulturowego, które udostęp- kulturowego niane są na stronie internetowej Ministerstwa. - wielkość i zaawansowanie realizacji planowane- Określa w nich priorytety działań w przedmiocie za- go przedsięwzięcia chowania posiadanych dóbr. Wszelkie szczegółowe - ocena możliwości współfinansowania przedsię- informacje dotyczące poszczególnych programów wzięcia z innych źródeł, w tym ocena stymulacyjnej wraz z wnioskami o dofinansowanie dostępne są na roli dotacji z Funduszu stronie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodo- - okres oczekiwania wniosku w ramach konkretnej wego: www.mkidn.gov.pl. listy Wielkopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków - wielkość środków Funduszu w danym roku bu- – dotacje przyznawane są na prace konserwator- dżetowym skie, restauratorskie i roboty budowlane przy obiek- - rozliczenie ewentualnej poprzedniej dotacji na tach wpisanych do rejestru zabytków na podstawie ten sam obiekt wniosków złożonych przez właścicieli, posiadaczy - proporcje pomiędzy poszczególnymi kościołami i lub użytkowników zabytków. związkami wyznaniowymi oraz rozkład geograficz- Samorząd Województwa Wielkopolskiego – bu- ny dotowanych przedsięwzięć w ramach danego dżet województwa wielkopolskiego przewidu- kościoła lub związku wyznaniowego stosownie do je środki na pomoc finansową ukierunkowaną na skali rozpoznanych potrzeb. ochronę zabytków i opiekę nad zabytkami. Są to 2) Wydatki kwalifikowane dotacje celowe z budżetu na finansowanie lub dofi- a) finansowanie składek na ubezpieczenia społecz- nansowanie prac remontowych i konserwatorskich ne i zdrowotne duchownych obiektów zabytkowych b) wspomaganie kościelnej działalności charyta- Fundusz Kościelny – Przyjmuje się, że w danym tywnej wspomaganie kościelnej działalności oświa- Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 149 – 16546 – Poz. 2857, 2858 towo-wychowawczej i opiekuńczo- wychowawczej 4) Procedury zgłaszania wniosków a także inicjatyw związanych ze zwalczaniem pato- Fundusz Kościelny Ministerstwo Spraw We- logii społecznych oraz współdziałania w tym zakre- wnętrznych i Administracji Departament Wyznań sie organów administracji rządowej z kościołami i Religijnych oraz Mniejszości Narodowych i Etnicz- innymi związkami wyznaniowymi nych Wydział Funduszu Kościelnego ul. Batorego c) odbudowę, remonty i konserwację obiektów 502-591 Warszawa sakralnych o wartości zabytkowej w szczególności Istnieje również możliwość pozyskiwania środków remonty dachów, stropów, ścian i elewacji, osu- finansowych ze źródeł zewnętrznych na zadania in- szanie i odgrzybianie, izolację, remonty i wymianę westycyjne i społeczne do współfinansowania z fun- zużytej stolarki okiennej i drzwiowej, instalacji elek- duszy krajowych i zagranicznych Unii Europejskiej. trycznej, odgromowej, przeciwwłamaniowej i prze- UWAGA: ciwpożarowej itp. W/w źródła finansowania są wskazówką dla użyt- 3) Restrykcje kowników obiektów zabytkowych i przedstawicieli Fundusz nie finansuje remontów i konserwacji ru- władz samorządowych, w jakich instytucjach moż- chomego wyposażenia obiektów sakralnych jak np.: na pozyskać środki na ochronę zabytków i opiekę obrazy, ikonostasy, stalle, epitafia, szaty i naczynia nad zabytkami. liturgiczne, instrumenty muzyczne, dzwony a także stałych elementów wystroju wnętrz jak polichromie, freski, witraże i posadzki.

2858

UCHWAŁA NR XLIV/264/2010 RADY MIASTA I GMINY WYSOKA

z dnia 24 maja 2010 r.

w sprawie ustalenia planu sieci oraz granic obwodów publicznych szkół podstawowych prowadzonych przez Miasto i Gminę Wysoka

Na podstawie art. 17 ust. 4 ustawy z dnia 7 wrze- szyńskiego w Wysokiej, ul. Szkolna 4; śnia 1991 r.o systemie oświaty( Dz. U. z 2004 r. 2) Samorządowa Szkoła Podstawowa w Bądeczu; Nr 256, poz.2572, Nr 273, poz. 2703 , Nr 281, 3) Samorządowa Szkoła Podstawowa w Czajczu poz. 2781, z 2005 r. Nr 17, poz. 141, Nr 94, poz. im. Jana Pawła II; 788, Nr 122, poz. 1020, Nr 131, poz.1091, Nr 4) Szkoła Podstawowa w Mościskach im. Wacła- 167, poz. 1400, Nr 249, poz. 2104, z 2006 r. Nr wa Popiela; 144, poz. 1043, Nr 208, poz. 1532, Nr 227, poz. 1658, z 2007 r. Nr 42, poz. 273, Nr 80, poz. 542, §2. Ustala się następujące granice obwodów pu- Nr 115, poz. 791, Nr 120, poz. 818 , Nr 180, poz. blicznych szkół podstawowych wymienionych w 1280, Nr 181, poz. 1292, z 2008 Nr 70, poz.416, §1: Nr 145, poz. 917, Nr 216, poz.1370, Nr.235, 1) Obwód Szkoły Podstawowej w Wysokiej obej- poz.1618, z 2009 r. Nr 6, poz.33, Nr 31, poz.206, muje: miasto Wysoka oraz wsie: Wysoczka, Wy- Nr 56, poz.458, Nr 219, poz. 1705) oraz art. 40 soka Mała, Wysoka Wielka, Jeziorki Kosztowskie, ust.4 ustawy z dnia 8 marca 1990r.o samorządzie Kijaszkowo, Tłukomy; gminnym(Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz.1591 ze 2) Obwód Samorządowej Szkoły Podstawowej w zmianami: z 2002r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. Bądeczu obejmuje wsie: Bądecz, Sędziniec; 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 3) Obwód Samorządowej Szkoły Podstawowej w 214, poz. 1806, z 2003r. Nr 80, poz. 717, Nr 162, Czajczu obejmuje wsie: Czajcze, Młotkowo; poz. 1568, z 2004r. Nr 102, poz. 1055, Nr 116, 4) Obwód Szkoły Podstawowej w Mościskach poz. 1203, z 2005r. Nr 172, poz. 1441, Nr 175, obejmuje wsie: Mościska, Nowa Rudna, Rudna, Sta- poz. 1457, z 2006r. Nr 17, poz. 128, Nr 181, poz. re, Gmurowo, Kostrzynek. 1337, z 2007r. Nr 48, poz. 327, Nr 138, poz. 974,i Nr 173, poz. 1218, z 2008r. Nr 180, poz. 1111, Nr §3. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzo- 223, poz. 1458, z 2009r. Nr 52, poz. 420, Nr 157, wi Miasta i Gminy Wysoka. poz.1241) Rada Miasta i Gminy Wysoka uchwala, co następuje: §4. Traci moc uchwała Nr VII/41/99 Rady Miasta i Gminy Wysoka z 19 lutego 1999 roku w sprawie §1. Ustala się następujący plan sieci publicznych ustalenia sieci publicznych szkół podstawowych na szkół podstawowych prowadzonych przez Miasto i terenie miasta i gminy Wysoka. Gminę Wysoka: 1) Szkoła Podstawowa im. Kardynała Stefana Wy-