KANDUNGAN Contents

20. Penduduk Mengikut Jantina, Isi Rumah dan Tempat Kediaman 01 Population by Sex, Household & Living Quarters DATA UTAMA NEGERI 21. Penduduk, Isirumah dan Tempat Kediaman Main Data Population, households and living quarters 22. Struktur Umur Penduduk 2. Keluasan, Bilangan MPKK, Guna Tanah & Penduduk Mengikut Daerah Structure Population of Age Area, Number of MPKK, Landused and Population by District 23. Penduduk Mengikut Kumpulan Etnik 3. Keluasan Mengikut Daerah Population by Ethnic Area by District 25. Kadar Pertumbuhan Penduduk Purata Tahunan 4. Peratusan Keluasan Tanah Mengikut Daerah Average Annual Population Growth Rate Percentage Area by District 27. Taburan Peratus Penduduk, Keluasan dan Kepadatan Mengikut Daerah 5. Keluasan Tanah Mengikut Percentage Distribution of Population Area And Density by District Land Area by Mukim 28. Kepadatan Penduduk (Setiap KM. Persegi) 12. Bilangan Kampung Mengikut MPKK Daerah Population Density (Per.Sq.KM) Number of Village by District MPKK 13. Gunatanah Mengikut Daerah Landused by District 03 14. Gunatanah Negeri SUMBER Landused by State Resources

30. Sumber 02 Resources PENDUDUK Population 04 16. Data Penduduk Mengikut Negeri GUNATENAGA Population Data by State Manpower 17. Kadar Pertumbuhan Penduduk Purata Tahunan Mengikut Negeri Average Annual Growth Rate by State 32. Penglibatan Tenaga Buruh 18. Anggaran Penduduk Mengikut Daerah Labour Force Participation Estimated Population by District 33. Taburan Gunatenaga Mengikut Industri 19. Penduduk Mengikut Daerah Manpower Distribution by Industry Population by District KANDUNGAN Contents 05 08 KELUARAN DALAM NEGERI KASAR PERTANIAN, PERHUTANAN Gross Domestic Product Agriculture, Forestry

38. Keluaran Dalam Negeri Kasar (KKDNK) Mengikut Sektor (Harga Malar 2015) 54. Profil Perhutanan Negeri Gross Domestic Product (GDP) by Sector (Constant Prices 2015) State Forestry Profile 55. Keluasan Pertanian Mengikut Daerah Agriculture Area by District 06 56. Keluasan Tanaman Mengikut Daerah PERINDUSTRIAN Crops Area by District Industry 44. Bilangan Premis / Kilang Mengikut Daerah 09 Number of Premises / Factories by District TERNAKAN 45. Kawasan Perindustrian Sehingga 2018 Livestock Industrial Estate Until 2018 46. Bilangan Projek, Pelaburan dan Pekerjaan 1992 - 2018 58. Bilangan Ternakan Mengikut Jenis dan Daerah Number of Project, Investment and Employment 1992 - 2018 Number of Livestock by Type and District 47. Bilangan Projek, Pelaburan dan Pekerjaan Mengikut Kawasan Industri 59. Bilangan Ternakan di Negeri Terengganu Number of Project, Investment and Employment by Industrial Area Number of Livestock in Terengganu State 60. Bancian Ternakan 1994-2018 Livestock Census 1994-2018 07 62. Pengeluaran Daging Mengikut Jenis dan Daerah PENGELUARAN Meat Production by Type and District Production 63. Pengeluaran Daging di Terengganu 50. Pengeluaran Meat Production in Terengganu (Metrik Tan / Tonne Metric) Production 51. Pengeluaran Pertanian Negeri Terengganu Agricultures Production in Terengganu 10 PERIKANAN Fisheries

66. Bilangan Bot Menangkap Ikan yang Dilesenkan Mengikut Daerah Perikanan Number of Licensed Fishing Boats by Fisheries District KANDUNGAN Contents

67. Jumlah Hasil Pendaratan / Pengeluaran Akuakultur Ikan Fish Landed / Aquaculture Production 13 68. Aktiviti Perikanan PENDIDIKAN Fisheries Activities Education 70. Bilangan Nelayan / Penternak Ikan Mengikut Kategori Number of Fishermen / Aquaculturist by Category 84. Maklumat Institusi Pengajian Tinggi / Institusi Latihan Teknikal Institution of Higher Learning / Technical Training Data 86. Perangkaan Pelajaran Mengikut Daerah 11 Education Statistic by District TARAF HIDUP Quality Of Life 14 74. Pendapatan dan Taraf Hidup PELANCONGAN Income and Quality of Life Tourism

92. Ketibaan Pelancong ke Terengganu 12 Tourists Arrival in Terengganu KESIHATAN 94. Bilangan Hotel / Chalet Health Number of Hotel / Chalets 95. Data Asas Sektor Pelancongan 78. Kemudahan Kesihatan Mengikut Daerah Basic Tourism Sector Data Health Infrastructure by District 79. Perkhidmatan Kesihatan Mengikut Daerah Health Sevices by District 15 80. Maklumat Kesihatan PENGANGKUTAN, INFRASTRUKTUR Statistic of Health Transports, Infrastructure 81. Bilangan Kes Penyakit Yang Dirawat dan Dilaporkan Tahun 2014-2018 Number of Cases of Diseases Treated and Notified 2014-2018 98. Pergerakan Penumpang, Mel Dan Kargo 1992-2018 Movement of Passenger, Mail and Cargo 1992-2018 82. Insiden Penyakit Berjangkit Tahun 2014-2018 Incidence of Communicable Diseases 2014-2018 100. Pergerakan Penumpang, Mel dan Kargo Movement of Passenger, Mail and Cargo 101. Panjang Jalan Mengikut Daerah Road Distance by District 105. Kemudahan Infrastruktur Infrastructure Facilities KANDUNGAN Contents

106. Pengeluaran Loji Air 122. Kes Pencemaran yang Dilaporkan Tahun 2014-2018 Water Plant Production Pollutant Cases Reported 2014-2018 108. Penggunaan Perkhidmatan Elektrik Mengikut Daerah 123. Indeks Kualiti Air Sungai Tahun 2014-2018 Electricity Utilization Services by District River Water Quality Index 2014-2018 109. Bekalan Tenaga Elektrik 126. Bilangan Pusat Literasi Komputer dan Pusat Sumber Electricity Energy Supply Number of Computer Literacy Centre and Resources Centre 127. Bilangan Taman Asuhan Kanak-kanak (Taska) Number of Children Care Centre (Taska) 16 128. Bilangan Taman Bimbingan Kanak-kanak (Tabika) PERUMAHAN Number of Child Guidance Centre (Tabika) Housing 129. Kutipan dan Agihan Zakat Collection and Distribution of Zakat 112. Permintaan Rumah Kos Rendah TLow Cost Housing Demand 130. Bilangan Perpustakaan Awam, Koleksi Kumulatif, Pengguna dan Keahlian Number of Libraries, Cumulative Collections, Users and Membership 17 KEMUDAHAN SOSIAL 19 PUSAT PERTUMBUHAN, JARAK PERJALANAN Social Amenities Growth, Road Distance 114. Kemudahan Sosial / Asas Negeri State Basic / Social Amenities 132. Senarai Pusat-pusat Pertumbuhan Bagi Negeri Terengganu Sehingga Tahun 2020 List Of Growth Centre For Terengganu Until 2020 133. Penduduk - Kemudahan Sosial 18 Population - Social Infrastructure KEBAJIKAN & MAKLUMAT SOSIAL 135. Jarak Perjalanan Dalam Negeri Welfare & Social Information Road Distance Within State 118. Bilangan Penghuni di Institusi Kebajikan Am Mengikut Daerah 136. Jarak Perjalanan Antara Ibu Negeri Number of Inmates at Welfare Service Institutions by Disrict Road Distance Within Capital 119. Bilangan Jenayah Tahun 2016-2018 Number of Crimes 2016-2018 121. Bilangan Kemalangan Jalan Raya, Kecederaan dan Kematian 2016-2018 Number of Road Accident, Injuries and Deaths 2016-2018 AHLI MAJLIS MESYUARAT KERAJAAN NEGERI Terengganu State Executive Council

DATO’ SERI DR. AHMAD SAMSURI BIN MOKHTAR S.S.M.Z. YB DATO’ HAJI ZAHARI BIN MD AZHAR MENTERI BESAR D.P.M.T., S.M.T., P.J.K. Pengerusi Jawatankuasa Perancang, Kewangan dan Setiausaha Kerajaan Negeri Terengganu Pelaburan, Tanah dan Sumber Asli

YB DATO’ AZHAR YB DATO’ HAJI ZAINAL ABIDIN BIN ABDUL HAMID BIN HUSSIN D.P.M.T., S.M.T., P.J.K., B.L.B. D.S.A.P., A.M.K. Penasihat Undang-Undang Negeri Pegawai Kewangan Negeri Terengganu Terengganu

YB SATIFUL BAHARl BIN MAMAT YB DR ALIAS BIN RAZAK S.M.T. S.M.Z. Pengerusi Jawatankuasa Pelaksanaan Pengerusi Jawatankuasa Kerajaan Syariah, Pendidikan dan Pengajian Tinggi Tempatan, Perumahan, Kesihatan dan Alam Sekitar AHLI MAJLIS MESYUARAT KERAJAAN NEGERI Terengganu State Executive Council

YB MOHD NOR BIN HAMZAH YB DR AZMAN BIN IBRAHIM S.M.T. A.M.Z. Pengerusi Jawatankuasa Pembangunan Pengerusi Jawatankuasa Pertanian, Insan, Dakwah dan Penerangan Industri Asas Tani dan Pembangunan Desa

YB DATO’ TENGKU HASSAN YB ARIFFIN BIN DERAMAN BIN TENGKU OMAR Pengerusi Jawatankuasa D.P.M.T., P.J.C., P.J.K., B.L.B. Pelancongangan, Kebudayaan dan Pengerusi Jawatankuasa Perdagangan, Teknologi Maklumat Perindustrian, Pembangunan Wilayah dan Kesejahteraan Pentadbiran

YB HANAFIAH BIN MAT YB WAN SUKAIRI P.J.K. BIN WAN ABDULLAH Pengerusi Jawatankuasa Kebajikan, Pengerusi Jawatankuasa Pembangunan Pembangunan Wanita dan Keluarga dan Bella, Sukan dan NGO Perpaduan Nasional

YB DR MAMAD BIN PUTEH YB MOHD NURKHUZAINI P.J.K. BIN ABD RAHMAN Pengerusi Jawatankuasa Infrastruktur, Pengerusi Jawatankuasa Keusahawanan, Kemudahan Awam, Utiliti dan Teknologi Industri Mikro dan Hal Ehwal Penjaja Hijau

KATA-KATA ALUAN Welcoming Speech

Timbalan Setiausaha Kerajaan (Pembangunan) / Pengarah UPEN Bismillahirrahmanirrahim. Assalamualaikum Warahmatullahi Wabarakatuh dan Salam Terengganu Maju Berkat Sejahtera. Alhamdulillah, syukur ke hadrat Ilahi kerana dengan limpah izin-Nya Buku Data Asas Terengganu 2018 telah berjaya diterbitkan. Buku Data Asas ini merangkumi pelbagai maklumat dan data sosio-ekonomi yang signifikan dalam menggambarkan keadaan sosio-ekonomi Negeri Terengganu pada tahun 2018. Inisiatif yang diambil oleh Unit Perancang Ekonomi Negeri bagi penyediaan buku ini dapatlah dilihat sebagai satu pemudah cara dalam perkongsian maklumat kepada semua pihak dengan harapan agar ianya dapat dimanfaatkan sebaik-baiknya untuk tujuan perancangan pembangunan ekonomi Negeri Terengganu yang mapan. Selari dengan perkembangan teknologi maklumat, Buku Data Asas ini juga boleh diakses melalui laman sesawang rasmi Unit Perancang Ekonomi Negeri Terengganu di http:// www.upen.terengganu.gov.my/ Akhir kata, jutaan terima kasih dan setinggi-tinggi penghargaan kepada semua pihak yang terlibat atas segala usaha dan komitmen yang diberikan khususnya Jabatan serta agensi Kerajaan Negeri dan Kerajaan Persekutuan dalam menyiapkan Buku Data Asas ini. Semoga kolaborasi ini terus berkekalan agar penerbitan Buku Data Asas Negeri Terengganu dapat diteruskan pada masa akan datang. Sekian, terima kasih.

Haji Samiun bin Salleh Timbalan Setiausaha Kerajaan (Pembangunan) / Pengarah UPEN

LAMBANG NEGERI NEGERI TERENGGANU BENDERA NEGERI TERENGGANU Terengganu State Logo Terengganu State Flag

Bulan Bintang menunjukkan Mahkota menandakan Negeri Islam. Pemerintahan Diraja. Moon and Stars - To denote an Crown - To denote sovereignty Islamic state. of the King. Latar belakang berwarna putih membawa maksud D.Y.M.M (Duli Yang Maha Mulia) Sultan Terengganu. Ia melingkari tanah hitam yang Al-Quran di sebelah kanannya Buku Undang-undang di bermaksud rakyat. Ini bermakna Sultan adalah memberi perlindungan melambangkan Agama Islam, sebelah kiri pula menandakan kepada seluruh rakyat Baginda. Anak bulan dan bintang tanda Agama agama rasmi Negeri. Keadilan. Islam, agama negeri Terengganu. Quran - Placed on the right to The Book of Law - Placed on the denote the Law. left to denote justice. White color background represent D.Y.M.M Royal Highness of Terengganu. It encompasses the black color which means citiziens. Therefore means the Royal Highness is giving his protection to all citizens. The crescent moon and star are the symbols of Islam, the Pedang, Keris Panjang dan Cokmar pula Wali / Selampai menandakan Alatan Istiadat official religion of the state and country. Merupakan Alat Kebesaran Negeri. Kebesaran. Sword and the Long Kris - To denote two of the Wali / Selampai - To denote part of the state’s state’s royal paraphernalia. cultural regalia. LAGU NEGERI TERENGGANU Terengganu State Anthem Semua alat-alat ini dilingkungi oleh garisan bulat dan di dalamnya ada tertulis huruf Melayu sebanyak tiga patah perkataan dengan huruf Melayu yang bercerai-cerai hurufnya iaitu “Jawatan Kerajaan Allah daulatkan tuanku sultan Terengganu”. Pada masa pemerintahan Duli Yang Maha Mulia Almarhum Sultan Ismail Nasiruddin Shah, satu lagi alat kebesaran iaitu cokmar telah ditambah dan perkataan “Jawatan Kerajaan” dihapuskan Terengganu Darul Iman manakala perkataan “Terengganu” dikekalkan. Allah peliharakan tuanku sultan Each of these components is surrounded by a circle, which contains, in separate letters, the three Sejahtera sepanjang zaman Malay words “Jawatan Kerajaan Terengganu” (Terengganu Government Post). During the reign of His Allah rahmatkan tuanku sultan Royal Highness the late Sultan Ismail Nasiruddin Shah, the figure of a seal was added and the words “Jawatan Kerajaan” were removed, but the word “Terengganu” was still retained.” Memerintah rakyat aman LOGO TERENGGANU MAJU, BERKAT, SEJAHTERA

Menunjukkan Negeri Terengganu Warna Universal POKOK HIJAU sebagai Negeri Pesisir Pantai untuk Islam Lambang BANGUNAN Kemajuan Duniawi Warna HITAM DAN Negeri Terengganu PUTIH Melambangkan CORAK Seni Warisan BATIK Negeri Terengganu Lambang Pembangunan MASJID Modal Insan Simbolik kepada BENTUK permuafatan, persefahaman dan kerjasama diantara Melambangkan BULAN LOGO YANG kita dalam menggerakkan Bendera DAN BULAT Negeri Terengganu BINTANG agenda Terengganu maju, berkat, sejahtera

SEJAHTERA MAJU • Pembangunan BERKAT infrastruktur dan • Konsep keselamatan adalah ekonomi yang menyelesaikan meminimakan kebimbangan ancaman jenayah, masalah rakyat. masalah sosial dan kesan bencana kepada rakyat. • Prinsip Islam dijadikan asas dalam • Pembangunan modal insan berteraskan pentadbiran, ekonomi yang bebas • Konsep berkebajikan adalah menggabung jalinkan kepada prinsip Islam yang melahirkan riba, rasuah, penyelewengan dan peranan dan sumbangan kerajaan, badan korporat masyarakat yang intelek dan berdaya saing. penyalahgunaan kuasa. dan rakyat untuk membangunkan negeri. • Kelestarian pembangunan (ekonomi, • Penghayatan taqwa menjadi asas terpenting • Konsep kemakmuran adalah perkongsian masyarakat dan alam sekitar) berasaskan dalam pentadbiran dan pembangunan pembangunan dan hasil negeri yang dinikmati prinsip Islam masyarakat. oleh semua masyarakat. PETA NEGERI TERENGGANU Map of Terengganu State SEPINTAS LALU STATISTIK SOSIOEKONOMI Sixth Statistics of Society Society

NISBAH JANTINA2 JANGKAAN HAYAT Gender Ratio KETIKA LAHIR 2018p 104 Look For Good Life 2018

LELAKI PEREMPUAN LELAKI PEREMPUAN Man Women Man Women 638.3 Ribu 607.1 Ribu 69.2 Tahun 75.1 Tahun

PENDUDUK1 KADAR KELAHIRAN Population KASAR 2018 1.24 Juta PERANGKAAN Crude Birth Rate in 2018 PENTING Vital Statistics 19.0 KEPADATAN PENDUDUK PENDUDUK Nota : Population Density 2018 KADAR KEMATIAN KASAR Gross Death Rate 1 Kadar adalah bagi 2 Population setiap 1,00 penduduk. 95 / km p 2018 5.76 permulaan. Nota: 1 Bilangan penduduk adalah berdasarkan unjuran penduduk (semakan semula), 2010 - 2040 berasaskan Banci Penduduk dan Perumahan 2010. GUNA KADAR PENYERTAAN 2 Nisbah jantina merujuk kepada bilangan lelaki bagi setiap TENAGA 2018 TENAGA BURUH 100 orang perempuan. Employment Energy Participation 2018 Rate 60.2%

BUMIPUTERA CINA INDIA Bumiputera Chinese Indians 97.1% 2.4% 0.2% LELAKI PEREMPUAN WARGANEGARA PENDUDUK BEKERJA Man Women BUKAN Citizens KADAR Unemployment Rate LAIN-LAIN WARGANEGARA PENGANGGURAN 75.6% 44.2% Others Non-Citizens 97.4% Unemployment Rate 447.8 ribu 0.2% 2.6% 4.8% SEPINTAS LALU STATISTIK SOSIOEKONOMI Sixth Statistics of Society Society

INFLASI 2018 MAKANAN & MINUMAN BUKAN ALKOHOL Inflation 2018 0.4% Foods & Beverages are Not Alcohol 1.1% KDNK (RM JUTA) GDP (RM Million) KESIHATAN 34, 820 Health KADAR PERTUMBUHAN Growth Rate 1.1% 2.5% KELUARAN PERATUS PENGANGKUTAN DALAM NEGERI PERUBAHAN Transportation KADAR (KDNK) TERTINGGI EMPAT KDNK PER KAPITA p 1.1% (RM JUTA) 2018 KUMPULAN UTAMA GDP Per capita Rates Domestic Top Four Percentage (RM Million) Product (Gdp) Changes RESTORAN & HOTEL 2018 Restaurant & Hotel 30,216 1.1%

PERTANIAN PEMBUATAN Agriculture PERANGKAAN Manufacturing PERDAGANGAN 8.2% 37.5% LUAR NEGERI, 2018 PERLOMBONGAN & PERATUS Foreign Trade EKSPORT PENGKUARIAN SUMBANGAN KEPADA Statistics, 2018 Export Mining & Quarrying KDNK (HARGA MALAR) RM20.7 Bilion 0.5% MENGIKUT JENIS AKTIVITI EKONOMI, 2018p Contact Division To Gdp (Malar PEMBINAAN Prices) By Type Of Activities PERKHIDMATAN IMPORT Services Construction Economy, 2018 3.3% Import 50.3% RM3.5 Bilion Nota: Nota: Peratus sumbangan kepada KDNK mengikut jenis aktiviti ekonomi adalah tidak termasuk p Sementara. Duti Import. Sumber: p Permulaan. Jabatan Perangkaan Malaysia.

01 DATA UTAMA NEGERI Main Data Terengganu Data Utama Negeri Main Data Terengganu KELUASAN, BILANGAN MPKK, GUNA TANAH & PENDUDUK MENGIKUT DAERAH Area, Number of MPKK, Landused and Population by District

DAERAH KELUASAN BILANGAN GUNATANAH (HA) BILANGAN PENDUDUK BILANGAN BILANGAN ETNIK District (HA) MPKK Landused (Ha) Number of Population ISIRUMAH Number of Ethnic Area (Ha) Number Number of of MPKK PERTANIAN BANGUNAN INDUSTRI RIZAB LAIN-LAIN LELAKI PEREMPUAN JUMLAH Households BUMIPUTERA CINA INDIA LAIN-LAIN BUKAN Agriculture Building Industrial HUTAN Others Male Female Total Bumiputera Chinese Indian Others WARGA- Forest NEGARA Reserve Non Citizens

BESUT 123,367.8 182 18,385.59 7,633.25 136.19 56,542.00 594.60 85,900 83,200 169,200 33,500 163,100 2,000 200 500 3,300

DUNGUN 273,503.1 101 66,715.58 11,806.94 959.52 141,640.00 776.13 95,800 90,200 186,000 37,900 176,700 4,000 300 700 4,300

HULU 387,462.6 128 100,772.28 10,094.90 2,067.40 221,944.00 894.13 45,400 41,900 87,300 17,700 83,100 400 100 100 3,600 TERENGGANU

KEMAMAN 253,559.9 125 140,322.70 14,472.71 3,936.10 76,389.00 11,963.18 110,200 97,900 208,000 48,600 190,200 7,800 900 500 8,600

KUALA 21,021.5 205 9,025.02 5,828.41 70.10 4,588.88 1,359.70 130,500 128,100 258,600 82,500* 241,900 10,700 700 400 5,000 TERENGGANU

KUALA NERUS 39,752.1 108 16,975.00 3,716.19 272.85 1,386.77 537.71 75,600 76,200 151,900 - 146,200 2,400 400 200 2,600

MARANG 66,654.3 111 26,434.71 5,921.56 314.50 12,249.00 866.16 60,500 56,600 117,200 24,900 112,300 2,100 200 300 2,400

SETIU 130,436.3 80 66,597.36 8,043.42 89.35 43,477.00 2,100.64 34,300 33,000 67,300 13,700 65,000 200 - 100 2,000

JUMLAH / 1,295,757.6 1,040 445,228.2 67,517.4 7,846.0 558,216.6 19,092.2 638,300 607,100 1,245,400 258,800 1,178,400 29,600 2,900 2,700 31,800 Total

Sumber: Nota: - Jabatan Perangkaan Malaysia. - Hasil tambah mungkin berbeza kerana pembundaran. - Pejabat Tanah & Galian Negeri Terengganu. - Bilangan Penduduk adalah berdasarkan unjuran Penduduk (semakan semula) - Unit Perancang Ekonomi Negeri Terengganu. 2010 - 2040 berasaskan Banci Penduduk dan Perumahan Malaysia 2010. * Termasuk Kuala Nerus.

2 Data Utama Negeri Main Data Terengganu KELUASAN MENGIKUT DAERAH Area by District

DAERAH / District KELUASAN (HA) / Area (Ha) PERATUS / Percentage BESUT 123,367.8 9.52 DUNGUN 273,503.1 21.11 HULU TERENGGANU 387,462.6 29.90 KEMAMAN 253,559.9 19.57 21,021.5 1.62 KUALA NERUS 39,752.1 3.07 MARANG 66,654.3 5.14 SETIU 130,436.3 10.07 NEGERI TERENGGANU 1,295,757.6 100.00

3 Data Utama Negeri Main Data Terengganu PERATUS KELUASAN TANAH MENGIKUT DAERAH Percentage Area by District

9.52 BESUT 5.14 10.07 DUNGUN

3.07 HULU TERENGGANU 1.62 KEMAMAN 21.11 KUALA TERENGGANU

PERATUS KELUASAN KUALA NERUS MENGIKUT DAERAH Percentage Area by District MARANG 19.57 SETIU

Sumber: 29.90 - Jabatan Ukur dan Pemetaan Negeri Terengganu.

4 Data Utama Negeri Main Data Terengganu KELUASAN TANAH MENGIKUT MUKIM Land Area by Mukim

BIL. DAERAH / MUKIM LUAS / Area No. District / Mukim (Ha) BESUT 1 Bukit Peteri 3,075.6 2 Bukit Kenak 1,910.1 3 Hulu Besut 46,245.5 4 Jabi 14,794.5 5 2,072.0 6 Keluang 1,813.0 7 Kerandang 4,435.4 8 Kubang Bemban 1,165.5 9 1,078.5 10 Lubuk Kawah 4,097.9 11 Pasir Akar 7,575.3 12 Pekan Jertih 46.1 13 Pekan Kampung Raja 291.4 14 Pekan Kuala Besut 22.3 15 Pelagat 8,999.8 16 Pengkalan Nangka 1,651.1 17 Pulau Perhentian 1,392.1 18 Tembila 5,050.1 19 Tenang 17,651.6 JUMLAH / Total 123,367.8

5 Data Utama Negeri Main Data Terengganu KELUASAN TANAH MENGIKUT MUKIM Land Area by Mukim

BIL. DAERAH / MUKIM LUAS / Area No. District / Mukim (Ha) DUNGUN 1 Abang 3,315.2 2 Bandar Dungun 22.7 3 Besul 14,251.8 4 Hulu Paka 32,816.4 5 Jengai 78,311.6 6 41,632.5 7 6,345.5 8 Kuala Paka 14,385.8 9 Kumpal 10,764.6 10 49,163.3 11 Pekan Kuala Paka 27.9 12 Rasau 19,568.2 13 Sura 2,897.6 JUMLAH / Total 273,503.1

6 Data Utama Negeri Main Data Terengganu KELUASAN TANAH MENGIKUT MUKIM Land Area by Mukim

BIL. DAERAH / MUKIM LUAS / Area No. District / Mukim (Ha) HULU TERENGGANU 1 Tanggul 6,897.90 2 Hulu Berang 32,155.90 3 Hulu Telemung 24,032.30 4 Hulu Terengganu 264,025.60 5 Jenagur 12,727.00 6 7,021.30 7 Kuala Telemung 5,197.80 8 Pekan Kuala Berang 100.40 9 Penghulu Diman 16,336.40 10 Tersat 18,968.00 JUMLAH / Total 387,462.60

7 Data Utama Negeri Main Data Terengganu KELUASAN TANAH MENGIKUT MUKIM Land Area by Mukim

BIL. DAERAH / MUKIM LUAS / Area No. District / Mukim (Ha) KEMAMAN 1 Bandar Cukai 97.90 2 Bandi 82,236.60 3 Banggul 7,416.30 4 Binjai 3,382.80 5 Cukai 2,928.70 6 Hulu Cukai 25,316.30 7 Hulu 13,359.90 8 6,419.10 9 Kertih 25,405.40 10 6,375.40 11 Pasir Semut 6,513.00 12 Pekan Air Jernih 48.60 13 Pekan Air Putih 27.50 14 Pekan Kemasik 42.10 15 Pekan Kijal 55.00 16 Tebak 69,973.00 17 Teluk Kalung 3,962.30 JUMLAH / Total 253,559.90

8 Data Utama Negeri Main Data Terengganu KELUASAN TANAH MENGIKUT MUKIM Land Area by Mukim

BIL. DAERAH / MUKIM LUAS / Area No. District / Mukim (Ha) KUALA TERENGGANU 1 Atas Tol 210.6 2 Batu Buruk 624.8 3 Belara 6,714.3 4 Bukit Besar 906.6 5 Cabang Tiga 451.2 6 Cenering 874.1 7 Gelugur Kedai 446.8 8 Gelugur Raja 226.6 9 Kepung 450.0 10 Kuala Ibai 518.0 11 Kubang Parit 346.4 12 Losong 259.0 13 Manir 2,913.7 14 Paluh 372.3 15 Pengadang Buluh 1,845.4 16 Pulau-Pulau 857.1 17 Rengas 194.2 18 Serada 2,285.7 19 Tok Jamal 198.3 20 Bandar Kuala Terengganu 317.9 21 Pekan Cabang Tiga 8.5 JUMLAH / Total 21,021.5 9 Data Utama Negeri Main Data Terengganu KELUASAN TANAH MENGIKUT MUKIM Land Area by Mukim

BIL. DAERAH / MUKIM LUAS / Area No. District / Mukim (Ha) KUALA NERUS* 1 11,600.7 2 Kuala Nerus 10,670.1 3 Pakoh 14,808.8 4 Pulau Redang 2,672.5 JUMLAH / Total 39,752.1

Nota: * Ukuran semula oleh Jabatan Ukur dan Pemetaan Malaysia (JUPEM).

BIL. DAERAH / MUKIM LUAS / Area No. District / Mukim (Ha) SETIU 1 Caluk 20,589.6 2 Guntung 16,348.5 3 Hulu Nerus 49,103.8 4 Hulu Setiu 23,292.9 5 Merang 6,825.0 6 Pantai 8,449.4 7 Tasik 5,827.1 JUMLAH / Total 130,436.3

10 Data Utama Negeri Main Data Terengganu KELUASAN TANAH MENGIKUT MUKIM Land Area by Mukim

BIL. DAERAH / MUKIM LUAS / Area No. District / Mukim (Ha) MARANG 1 Alur Limbat 5,445.9 2 Bukit Payung 9,074.3 3 Jerung 5,454.0 4 28,657.0 5 Pekan Bukit Payung 75.3 6 Pekan Marang 26.3 7 Pulau Kerengga 11,969.4 8 Rusila 5,952.1 JUMLAH / Total 66,654.3

JUMLAH BESAR / Grand Total 1,295,757.60

11 Data Utama Negeri Main Data Terengganu BILANGAN KAMPUNG MENGIKUT MPKK DAERAH Number of Village by District MPKK

DAERAH / District BILANGAN MPKK / Number of MPKK BESUT 182 DUNGUN 101 HULU TERENGGANU 128 KEMAMAN 125 KUALA TERENGGANU 205 KUALA NERUS 108 MARANG 111 SETIU 80 NEGERI TERENGGANU 1,040

Sumber: - Pejabat Daerah bagi daerah-daerah berkaitan.

12 Data Utama Negeri Main Data Terengganu GUNATANAH MENGIKUT DAERAH Landused by District

Hektar / Hectares

DAERAH PERTANIAN % BANGUNAN % INDUSTRI % RIZAB % LAIN-LAIN* % LUAS DAERAH District Agriculture Building Industrial HUTAN Others District Area Forest Reserve

BESUT 18,385.59 14.9 7,633.25 6.2 136.19 0.1 56,542.00 45.8 596.60 0.5 123,367.80

DUNGUN 66,715.58 24.4 11,806.94 4.3 959.52 0.4 141,640.00 51.8 776.13 0.3 273,503.10

HULU TERENGGANU 100,772.28 26.0 10,094.90 2.6 2,067.40 0.5 221,944.00 57.3 894.13 0.2 387,462.60

KEMAMAN 140,322.70 55.3 14,472.71 5.7 3,936.10 1.6 76,389.00 30.1 11,963.18 4.7 253,559.90

KUALA TERENGGANU 9,025.02 42.9 5,828.41 27.7 70.10 0.3 4,588.88 21.8 1,359.70 6.5 21,021.47

KUALA NERUS 16,975.00 42.7 3,716.19 9.3 272.85 0.7 1,386.77 3.5 537.71 1.4 39,752.13

MARANG 26,434.71 39.7 5,921.56 8.9 314.50 0.5 12,249.00 18.4 866.16 1.3 66,654.30

SETIU 66,597.36 51.1 8,043.42 6.2 89.35 0.1 43,477.00 33.3 2,100.64 1.6 130,436.30

JUMLAH / Total 445,228.27 34.4 67,517.41 5.2 7,846.05 0.6 558,216.65 43.1 19,092.26 1.5 1,295,757.6

13 Data Utama Negeri Main Data Terengganu GUNATANAH NEGERI State Landused

Sumber: Nota: - Pejabat Tanah Dan Galian Negeri Terengganu. * Lain-lain - termasuk ada hak milik dan tiada hak milik. (Tanah yang digunakan untuk kegunaan selain daripada yang dinyatakan seperti rizab kubur, taman rekreasi dan lain-lain serta baki keluasan Negeri Terengganu).

14 02 PENDUDUK Population Penduduk Population DATA PENDUDUK MENGIKUT NEGERI Population Data by State

NEGERI LUAS KAWASAN PENDUDUK KADAR PERTUMBUHAN KEPADATAN State (KM PERSEGI) 2018 PENDUDUK TAHUNAN PENDUDUK1 Area Annual Population Population Density (Sq.km) (‘000) Growth Rate (%) MALAYSIA 330,525 32,382.3 1.1 98 JOHOR 19,166 3,749.4 1.4 196 KEDAH 9,492 2,163.0 0.9 228 KELANTAN 15,040 1,860.5 1.7 124 MELAKA 1,712 922.4 1.0 539 NEGERI SEMBILAN 6,658 1,122.9 0.8 169 PAHANG 35,965 1,664.7 1.1 46 PERAK 20,976 2,503.5 0.4 119 PERLIS 819 253.5 0.6 310 PULAU PINANG 1,049 1,762.8 1.1 1,681 SABAH 73,904 3,898.4 1.1 53 SARAWAK 124,451 2,791.7 0.9 22 SELANGOR 7,951 6,475.0 1.5 814 TERENGGANU 12,958 1,228.3 1.9 95 WILAYAH PERSEKUTUAN KUALA LUMPUR 243 1,790.0 -0.2 7,366 WILAYAH PERSEKUTUAN LABUAN 92 99.0 1.4 1,076 WILAYAH PERSEKUTUAN PUTRAJAYA 49 97.2 10.5 1,983

Sumber: Nota: - Jabatan Perangkaan Malaysia. - Anggaran penduduk pertengahan tahun berasaskan Banci Penduduk dan Perumahan Malaysia 2010. - 1 Bilangan orang bagi setiap km2.

16 Penduduk Population KADAR PERTUMBUHAN PENDUDUK PURATA TAHUNAN MENGIKUT NEGERI Average Annual Growth Rate by State

NEGERI / State 1980-1991 1991-2000 2000-2010 MALAYSIA 2.64 2.60 2.17 JOHOR 2.45 2.47 2.24 KEDAH 1.72 2.09 1.85 KELANTAN 2.89 0.96 1.26 MELAKA 1.14 1.98 2.65 NEGERI SEMBILAN 2.08 2.00 1.84 PAHANG 2.79 1.80 1.61 PERAK 0.67 0.55 1.35 PERLIS 2.17 0.84 1.35 PULAU PINANG 1.52 1.62 2.11 SABAH 5.67 3.92 2.34 SARAWAK 2.59 2.24 1.86 SELANGOR 4.31 6.03 3.17 TERENGGANU 3.43 1.54 1.43 WILAYAH PERSEKUTUAN FEDERAL TERRITORY KUALA LUMPUR 2.00 1.46 2.20 LABUAN 6.54 2.97 1.85 PUTRAJAYA - 7.74 17.77

Sumber: - Jabatan Perangkaan Malaysia.

17 Penduduk Population ANGGARAN PENDUDUK MENGIKUT DAERAH Estimated Population by District

DAERAH / District 2013 2014 2015 2016 2017 2018

BESUT 154,800 159,700 159,400 162,600 165,900 169,200

DUNGUN 166,900 171,100 175,400 178,900 182,500 186,000

HULU TERENGGANU 78,700 80,800 82,200 83,900 85,600 87,300

KEMAMAN 195,000 202,500 196,200 200,100 204,100 208,000

KUALA TERENGGANU 355,800* 185,900 244,000 248,800 253,700 258,600

KUALA NERUS ** 175,100 143,100 146,000 149,000 151,900

MARANG 101,700 103,200 110,500 112,700 114,900 117,200

SETIU 60,500 62,100 63,400 64,700 66,000 67,300

JUMLAH / Total 1,113,400 1,140,400 1,174,300 1,197,600 1,221,500 1,245,400

18 Penduduk Population PENDUDUK MENGIKUT DAERAH Population by District

67,300 169,200 5% 117.200 14% 9%

BESUT 151,900 186,200 12% DUNGUN 15% HULU TERENGGANU

KEMAMAN

KUALA TERENGGANU 87,300 258,600 7% KUALA NERUS 21% MARANG

208,000 SETIU 17%

Nota: Angka penduduk daerah 2010 - 2015 adalah anggaran Unit Perancang Ekonomi Negeri Terengganu. * Angka untuk daerah Kuala Terengganu asal sebelum dipecah kepada Kuala Terengganu dan Kuala Nerus. ** Termasuk dalam daerah Kuala Terengganu asal. Sumber: - Unit Perancang Ekonomi Negeri Terengganu. - Unjuran penduduk (Semakan Semula) 2010-2040 berasaskan Banci - Jabatan Perangkaan Malaysia. Penduduk dan Perumahan 2010. - Hasil tambah mungkin berbeza kerana pembundaran. 19 Penduduk Population PENDUDUK MENGIKUT JANTINA, ISIRUMAH DAN TEMPAT KEDIAMAN Population by sex, households and living quarters

PENDUDUK DAERAH Population ISI RUMAH TEMPAT KEDIAMAN District Households Living Quarters JUMLAH / Total LELAKI / Male PEREMPUAN / Female

BESUT 169,200 85,900 83,200 33,500 36,600

DUNGUN 186,000 95,800 90,200 37,900 39,600

HULU TERENGGANU 87,300 45,400 41,900 17,700 19,900

KEMAMAN 208,000 110,200 97,900 48,600 52,800

KUALA TERENGGANU 258,600 130,500 128,100 82,500* 89,900*

KUALA NERUS 151,900 75,600 76,200 - -

MARANG 117,200 60,500 56,600 24,900 27,200

SETIU 67,300 34,300 33,000 13,700 14,800

JUMLAH / Total 1,245,400 638,300 607,100 258,800 280,800

20 Penduduk Population PENDUDUK, ISIRUMAH DAN TEMPAT KEDIAMAN Population, households and living quarters

Sumber: Nota: - Jabatan Perangkaan Malaysia. - Unjuran penduduk (Semakan Semula) berasaskan data Banci Penduduk & Perumahan Malaysia 2010 yang disesuaikan. - * Termasuk Kuala Nerus. - Hasil tambah mungkin berbeza kerana pembundaran.

21 Penduduk Population STRUKTUR UMUR PENDUDUK Structure Population of Age

KUMPULAN UMUR (%) 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Age group (%) PENDUDUK BERUMUR 0-14 TAHUN 31.8 31.3 31 30.7 30.5 30.3 (umur muda) PENDUDUK BERUMUR 15-64 TAHUN 63.1 63.6 63.8 64 64.1 64.2 (umur bekerja) PENDUDUK BERUMUR 65 TAHUN DAN TUA 5 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 (umur tua)

0-14 15-64 65+ 30.30% 64.20% 5.50% (372,175) (788,569) (67,557)

Sumber: Nota: - Jabatan Perangkaan Malaysia. - Anggaran penduduk pertengahan tahun berasaskan data Banci Penduduk & Perumahan Malaysia 2010 yang disesuaikan. - Hasil tambah mungkin berbeza kerana pembundaran. 22 Penduduk Population PENDUDUK MENGIKUT KUMPULAN ETNIK Population by Ethnic

WARGANEGARA / Citizens DAERAH BUKAN JUMLAH District BUMIPUTERA CINA INDIA LAIN-LAIN WARGANEGARA Total Bumiputera Chinese Indians Others Non Citizens

BESUT 163,100 2,000 200 500 3,300 169,200

DUNGUN 176,700 4,000 300 700 4,300 186,000

HULU TERENGGANU 83,100 400 100 100 3,600 87,300

KEMAMAN 190,200 7,800 900 500 8,600 208,000

KUALA TERENGGANU 241,900 10,700 700 400 5,000 258,600

KUALA NERUS 146,200 2,400 400 200 2,600 151,900

MARANG 112,300 2,100 200 300 2,400 117,200

SETIU 65,000 200 - 100 2,000 67,300

JUMLAH / Total 1,178,400 29,600 2,900 2,700 31,800 1,245,400

23 Penduduk Population PENDUDUK MENGIKUT KUMPULAN ETNIK Population by Ethnic

0.2% 2.4% 0.2% 2.6%

BUMIPUTERA / Bumiputera

INDIA / Indian

CINA / Chinese

LAIN-LAIN / Others 94.6% BUKAN WARGANEGARA / Non Citizens

Sumber: Nota: - Jabatan Perangkaan Malaysia. - Bilangan penduduk adalah berdasarkan unjuran penduduk (semakan semula) 2010-2040 berasaskan Banci Penduduk dan Perumahan Malaysia 2010. - Hasil tambah mungkin berbeza kerana pembundaran.

24 Penduduk Population KADAR PERTUMBUHAN PENDUDUK PURATA TAHUNAN Average Annual Population Growth Rate

DAERAH 1991-2000 2000-2010 2018 District % % %

BESUT 1.20 1.39 1.9

DUNGUN 2.49 1.52 1.9

HULU TERENGGANU 0.99 1.59 2.0

KEMAMAN 2.25 2.02 1.9

KUALA TERENGGANU 0.92 1.22 1.9

MARANG 1.99 1.30 1.9

SETIU 1.90 0.89 2.0

JUMLAH / Total 1.54 1.43 1.9

25 Penduduk Population KADAR PERTUMBUHAN PENDUDUK PURATA TAHUNAN Average Annual Population Growth Rate

Sumber: - Jabatan Perangkaan Malaysia.

26 Penduduk Population TABURAN PERATUS PENDUDUK, KELUASAN DAN KEPADATAN MENGIKUT DAERAH Percentage Distribution of Population Area and Density by District

TABURAN PERATUS PENDUDUK (%) KELUASAN KEPADATAN PENDUDUK (Setiap km. Persegi) DAERAH Percentage Distribution of Population (%) (km persegi) Population Density (Per.sq.km) District Area 2016* 2017 2018 (sq.km) 2016* 2017 2018 BESUT 13.58 13.58 13.60 1,234 131 134 137 DUNGUN 14.94 14.94 14.90 2,735 65 67 68 HULU TERENGGANU 7.01 7.01 7.00 3,875 22 22 23 KEMAMAN 16.71 16.70 16.70 2,536 78 80 82 KUALA TERENGGANU 17.00 20.77 20.80 210 1,183 1,208 1,230 KUALA NERUS 15.95 12.20 12.20 397 367 375 382 MARANG 9.40 9.41 9.40 666 168 172 176 SETIU 5.40 5.41 5.40 1,304 48 51 52

JUMLAH / Total 100.00 100.00 100.00 12,957 92 94 96

27 Penduduk Population

KEPADATAN PENDUDUK (Setiap KM. Persegi) Population Density (Per.Sq.KM)

Sumber: Nota: - Unit Perancang Ekonomi Negeri Terengganu. * Anggaran oleh Unit Perancang Ekonomi Negeri Terengganu. - Jabatan Perangkaan Malaysia. - Unjuran penduduk (Semakan semula) berasaskan data Banci Penduduk & Perumahan Malaysia 2010 yang disesuaikan. - Hasil tambah mungkin berbeza kerana pembundaran.

28 03 SUMBER Resources Sumber Resources SUMBER Resources

SUMBER / Resources 2014 2015 2016 2017 2018 KUMPULAN UMUR BEKERJA (15-64) 715,800 731,400 745,400 758,100 781,200 Working Age Group (15-64) TENAGA BURUH 432,800 438,000 447,200 458,800 470,300 Labour Force GUNA TENAGA 414,900 420,500 428,500 435,900 447,800 Employment RIZAB HUTAN KEKAL (Ha) 557,661 544,936 544,883 542,411 540,301 Permanent Forest Reserve (Ha) HUTAN SIMPAN MERGASTUA (Ha) 15,000 15,000 15,000 15,000 15,000 Wildlife Forest Reserve (Ha) KAWASAN PERTANIAN 282,742 286,949 358,022 356,467 445,228 (Ha) / Agriculture Area (Ha) PANTAI (KM) 244 244 244 244 244 Coastline (KM) JUMLAH BEKALAN AIR (M3/Hari) 416,542 602,901 641,832 425,591 649,302 Total Water Supply (M3/Day) JANAKUASA HIDROELEKTRIK SULTAN MAHMUD, KENYIR (MW) 400 400 400 400 400 Sultan Mahmud Hydroelectric Plant, Kenyir (MW) JANAKUASA HIDROELEKTRIK SULTAN MAHMUD, KENYIR 2 (MW) - - 265 265 265 Sultan Mahmud Hydroelectric Plant, Kenyir 2 (MW) JANAKUASA ELEKTRIK SULTAN ISMAIL, PAKA (MW) 1,200 1,200 1,200 900 1,200 Sultan Ismail Electrical Plant, Paka (MW) JANA ELEKTRIK SOLAR SWASTA (MW) - - 9.2 9.5 29.7 Private Solar Electrical Plant (MW) LAIN-LAIN SUMBER JANA ELEKTRIK (KW) - - 2,142 - 3,942 Others Electrical Plant (KW)

Sumber: - Jabatan Perangkaan Malaysia. - Pejabat Tanah Dan Galian Terengganu. - Jabatan Perhutanan Negeri. 30 - Tenaga Nasional Berhad. - Syarikat Air Terengganu Berhad. 04 GUNATENAGA Manpower Gunatenaga Manpower PENGLIBATAN TENAGA BURUH Labour Force Participation

TENAGA BURUH 2014 2015 2016 2017 2018 Labour Force

BILANGAN KUMPULAN UMUR BEKERJA {15-64}-(‘000) 715.8 731.4 745.4 758.1 781.2 Working Age Group {15-64}

TENAGA BURUH (‘000) 432.8 438.0 447.2 458.8 470.3 Labour Force

- BILANGAN ORANG YANG BEKERJA (‘000) / Number of Employed Persons 414.9 420.5 428.5 438.3 447.8 - BILANGAN MENGANGGUR (‘000) / Number of Unemployed Persons 17.9 17.5 18.6 20.6 22.5

TENAGA BURUH LUAR (‘000) 283.0 293.4 298.2 301.7 310.9 Outside Labour Force

KADAR PENYERTAAN TENAGA BURUH (%) 60.5 59.9 60.0 60.2 60.2 Labour Force Participation Rate

KADAR PENGANGGURAN (%) 4.1 4.0 4.2 4.5 4.8 Unemployment Rate

Sumber: - Jabatan Perangkaan Malaysia.

32 Gunatenaga Manpower TABURAN GUNATENAGA MENGIKUT INDUSTRI Manpower Distribution by Industry

INDUSTRI 2014* 2015 2016 2017 2018 Industry (‘000) (‘000) (‘000) (‘000) (‘000)

PERTANIAN, PERHUTANAN DAN PERIKANAN 41.1 42.1 42.0 40.4 41.9 Agriculture, forestry and fishing

PERLOMBONGAN DAN PENGKUARIAN 9.6 8.5 10.0 13.2 13.9 Mining and quarrying

PEMBUATAN 53.4 50.4 47.6 50.5 46.1 Manufacturing

BEKALAN ELEKTRIK, GAS, WAP DAN PENDINGIN UDARA 4.3 3.4 3.3 4.1 2.3 Electricity, gas, steam and air conditioning supply

BEKALAN AIR; PEMBENTUNGAN, PENGURUSAN SISA DAN AKTIVITI PEMULIHAN 5.1 2.3 3.9 3.0 3.2 Water supply; sewerage, waste management and remediation activities

PEMBINAAN 59.6 64.0 55.5 53.7 57.9 Construction

33 Gunatenaga Manpower TABURAN GUNATENAGA MENGIKUT INDUSTRI Manpower Distribution by Industry

INDUSTRI 2014* 2015 2016 2017 2018 Industry (‘000) (‘000) (‘000) (‘000) (‘000)

PERDAGANGAN BORONG DAN RUNCIT; 64.2 65.2 70.3 75.9 71.8 PEMBAIKAN KENDERAAN BERMOTOR DAN MOTOSIKAL Wholesale and retail trade; Repair of motor vehicles and motorcycles

PENGANGKUTAN DAN PENYIMPANAN 14.1 14.4 10.9 13.1 14.3 Transportation and storage

PENGINAPAN DAN AKTIVITI PERKHIDMATAN MAKANAN DAN MINUMAN 40.3 41.1 51.4 46.9 55.5 Accommodation and food and beverage service activities

MAKLUMAT DAN KOMUNIKASI 1.8 1.5 1.5 1.5 1.4 Information and communication

AKTIVITI KEWANGAN DAN INSURAN/TAKAFUL 3.5 3.7 3.2 4.3 3.9 Financial and insurance / Takaful activities

AKTIVITI HARTANAH 0.3 0.1 0.3 0.7 0.4 Real estate activities

AKTIVITI PROFESIONAL, SAINTIFIK DAN TEKNIKAL 4.5 5.5 6.5 5.4 5.4 Professional, scientific and technical activities

34 Gunatenaga Manpower TABURAN GUNATENAGA MENGIKUT INDUSTRI Manpower Distribution by Industry

INDUSTRI 2014* 2015 2016 2017 2018 Industry (‘000) (‘000) (‘000) (‘000) (‘000)

AKTIVITI PENTADBIRAN DAN KHIDMAT SOKONGAN 21.2 23.0 23.9 26.1 25.8 Administrative and support service activities

PENTADBIRAN AWAM DAN PERTAHANAN; AKTIVITI KESELAMATAN SOSIAL WAJIB 28.7 32.3 30.5 31.1 32.3 Public administration and defence; compulsory social security

PENDIDIKAN 35.8 36.7 38.2 35.8 42.2 Education

AKTIVITI KESIHATAN KEMANUSIAAN DAN KERJA SOSIAL 16.7 16.5 20.7 20.0 20.6 Human health and social work activities

KESENIAN, HIBURAN DAN REKREASI 1.4 1.3 1.6 2.7 1.8 Arts, entertainment and recreation

AKTIVITI PERKHIDMATAN LAIN 6.7 6.7 5.8 7.3 6.5 Other service activities

AKTIVITI ISI RUMAH SEBAGAI MAJIKAN 2.5 1.9 1.5 0.9 0.7 Activities of household as employers

JUMLAH / Total 414.9 420.5 428.55 436.6 447.9

Sumber: Nota: - Jabatan Perangkaan Malaysia. * Statistik 2014 dikemaskini berdasarkan anggaran penduduk semasa tahun berkenaan. - Unit Perancang Ekonomi Negeri Terengganu.

35

05 KELUARAN DALAM NEGERI KASAR Gross Domestic Product Keluaran Dalam Negeri Kasar Gross Domestic Product KDNK MENGIKUT JENIS AKTIVITI EKONOMI 2016-2018, PADA HARGA MALAR 2015 GDP By Kind of Economic Activity 2016-2018, at constant 2015 prices

RM JUTA / RM Million

SEKTOR 2016 2017e 2018p sector

PERTANIAN 2,681.3 2,918.8 2,845.3 Agriculture PERLOMBONGAN & KUARI 159.4 173.8 177.2 Mining & Quarrying PEMBUATAN / PERKILANGAN 12,116.0 12,586.4 13,055.5 Manufacturing PEMBINAAN 919.7 1,275.9 1,158.8 Construction PERKHIDMATAN 16,207.0 16,908.5 17,519.1 Services CAMPUR: DUTI IMPORT 49.7 104.8 64.1 Plus: Import Duties

38 Keluaran Dalam Negeri Kasar Gross Domestic Product KDNK MENGIKUT JENIS AKTIVITI EKONOMI 2016-2018, PADA HARGA MALAR 2015 GDP By Kind of Economic Activity 2016-2018, at constant 2015 prices

SEKTOR 2016 2017e 2018p sector

PERKHIDMATAN Services - UTILITI, PENGANGKUTAN DAN PENYIMPANAN, 5,571.7 5,712.5 5,713.0 MAKLUMAT DAN KOMUNIKASI - Utilities, Transportation and Storage, Information & Communication - PERDAGANGAN BORONG & RUNCIT, 3,637.6 3,878.8 4,171.5 MAKANAN & MINUMAN DAN PENGINAPAN - Wholesale & Retail Trade, Food & Beverage and Accommodation - KEWANGAN & INSURAN, HARTANAH DAN 1,271.7 1,317.4 1,366.0 PERKHIDMATAN PERNIAGAAN - Finance & Insurance, Real Estate and Business Services - PERKHIDMATAN-PERKHIDMATAN LAIN 1,265.8 1,340.2 1,419.4 - Other Services - PERKHIDMATAN KERAJAAN 4,460.2 4,659.6 4,849.2 - Government Services

KDNK PADA HARGA PEMBELI 32,133.1 33,968.3 34,820.1 GDP at Purchaser’s Prices

Sumber: Nota : - Jabatan Perangkaan Malaysia. KDNK : Keluaran Negeri Kasar. e : Anggaran. p : Permulaan.

39 Keluaran Dalam Negeri Kasar Gross Domestic Product KDNK MENGIKUT JENIS AKTIVITI EKONOMI 2016-2018, PADA HARGA MALAR 2015 GDP By Kind of Economic Activity 2016-2018, at constant 2015 prices

2016 2017e 2018p SEKTOR Sector RM JUTA % RM JUTA % RM JUTA % RM Million BAHAGIAN RM Million BAHAGIAN RM Million BAHAGIAN Share Share Share

PERTANIAN 2,681.3 8.3 2,918.8 8.6 2,845.3 8.2 Agriculture

PERLOMBONGAN & KUARI 159.4 0.5 173.8 0.5 177.2 0.5 Mining & Quarrying

PEMBUATAN / PERKILANGAN 12,116 37.7 12,586.4 37.1 13,055.5 37.5 Manufacturing

PEMBINAAN 919.7 2.9 1,275.9 3.8 1,158.8 3.3 Construction

PERKHIDMATAN 16,207 50.4 16,908.5 49.8 17,519.1 50.3 Services CAMPUR: DUTI IMPORT 49.7 0.2 104.8 0.3 64.1 0.2 Plus: Import Duties

KDNK PADA HARGA PEMBELI 32,133.1 100.0 33,968.3 100.0 34,820.1 100.0 GDP at Purchaser’s Prices

40 Keluaran Dalam Negeri Kasar Gross Domestic Product KDNK MENGIKUT JENIS AKTIVITI EKONOMI 2016-2018, PADA HARGA MALAR 2015 GDP By Kind of Economic Activity 2016-2018, at constant 2015 prices

2016 2017e 2018p SEKTOR Sector RM JUTA % RM JUTA % RM JUTA % RM Million BAHAGIAN RM Million BAHAGIAN RM Million BAHAGIAN Share Share Share

PERKHIDMATAN Services

- UTILITI, PENGANGKUTAN DAN PENYIMPANAN, MAKLUMAT 5,571.7 17.3 5,712.5 16.8 5,713.0 16.4 DAN KOMUNIKASI - Utilities, Transportation and Storage, Information & Communication

- PERDAGANGAN BORONG & RUNCIT, MAKANAN & 3,637.6 11.3 3,878.8 11.4 4,171.5 12 MINUMAN DAN PENGINAPAN - Wholesale & Retail Trade, Food & Beverage and Accommodation

- KEWANGAN & INSURAN, HARTANAH DAN PERKHIDMATAN 1,271.7 4.0 1,317.4 3.9 1,366.0 3.9 PERNIAGAAN - Finance & Insurance, Real Estate and Business Services

- PERKHIDMATAN-PERKHIDMATAN LAIN 1,265.8 3.9 1,340.2 3.9 1,419.4 4.1 - Other Services - PERKHIDMATAN KERAJAAN 4,460.2 13.9 4,659.6 13.7 4,849.2 13.9 - Government Services

Sumber: Nota : - Jabatan Perangkaan Malaysia. KDNK : Keluaran Negeri Kasar. e : Anggaran. p : Permulaan.

41

06 PERINDUSTRIAN Industry Perindustrian Industry BILANGAN PREMIS / KILANG MENGIKUT DAERAH Number of Premises / Factories by District

DAERAH PERKILANGAN PERKILANGAN PERKHIDMATAN PERKHIDMATAN PERKHIDMATAN PERKHIDMATAN PERKHIMATAN PERKHIDMATAN JUMLAH District - UTAMA - IKS - NIAGA -BENGKEL -RESTORAN -PENJAJA -STESEN LAIN-LAIN -Total Manufacturing Manufacturing Services Services Services Services Services Services - Major - SMI - Trading -Workshops -Restaurants -Hawkers -Kiosks Others

BESUT 1 8 90 3 27 104 1 33 267

DUNGUN 6 5 193 143 460 266 20 5 1,098

HULU TERENGGANU - 2 13 - 27 10 1 10 63

KEMAMAN 47 68 621 258 1,059 640 51 347 3,091

KUALA TERENGGANU 33 117 5,091 79 690 770 30 - 6,810

KUALA NERUS ------

MARANG 15 - - 16 423 421 12 1,438 2,325

SETIU 1 25 322 29 217 523 10 347 1,474

JUMLAH / Total 103 225 6,330 528 2,903 2,734 125 2,180 15,128

Sumber: - Majlis Perbandaran / Daerah Berkaitan.

44 Perindustrian Industry BILANGAN PROJEK, PELABURAN DAN PEKERJAAN 1992 - 2018 Number of Project, Investment and Employment 1992 - 2018 BILANGAN PROJEK ANGGARAN PELABURAN (RM) ANGGARAN PEKERJAAN TAHUN Number Of Project Estimated Investment (RM) Estimate Employment Year TPN ASG GBG JUMLAH TPN ASG GBG JUMLAH JUMLAH Local Foreign Joint Total Local Foreign Joint Venture Total Total Venture 1992 10 5 - 15 13,460,000 2,063,500,000 - 2,188,160,000 2,009 1993 11 6 - 17 3,571,720,000 470,980,000 - 4,042,700,000 3,905 1994 34 2 - 36 2,774,131,160 1,108,374,840 - 3,882,506,000 9,430 1995 17 2 - 19 1,730,021,000 33,079,000 - 1,763,100,000 4,693 1996 10 2 - 12 2,321,800,000 17,000,000 - 2,338,800,000 1,386 1997 30 - 1 31 3,239,975,000 - 6,400,000 3,246,375,000 5,460 1998 17 1 15 33 1,653,615,687 36,140,000 5,480,649,455 7,170,405,142 4,693 1999 5 1 9 15 30,203,005 1,675,000 1,295,561,901 1,327,439,906 1,453 2000 25 - 5 30 195,124,000 - 20,706,000 215,830,000 3,496 2001 19 2 - 21 54,697,000 3,412,381 - 58,109,381 1,185 2002 16 - - 16 52,854,000 - - 52,854,000 863 2003 19 1 - 20 109,559,000 417,000,000 - 526,599,000 1,231 2004 5 - - 5 138,400,000 - - 138,400,000 659 2005 26 - 1 27 508,730,464 - 6,000,000 514,730,464 2,519 2006 29 1 4 34 911,570,000 2,081,534,000 188,622,000 3,181,726,000 3,503 2007 42 1 5 48 490,990,000 192,500,000 5,813,554,000 6,497,044,000 6,612 2008 21 4 2 27 476,640,000 321,460,000 267,300,000 1,065,400,000 1,768 2009 32 1 - 33 102,633,000 295,296,000 - 397,929,000 2,181 2010 42 2 - 44 2,643,570,000 217,000,000 - 2,860,570,000 7,966 2011 36 3 - 39 858,660,000 1,086,700,000 - 1,945,360,000 5,038 2012 59 7 - 66 587,660,000 2,254,880,000 - 2,842,540,000 4,318 2013 42 2 - 44 425,330,000 56,130,000 - 481,460,000 3,904 2014 39 4 - 43 1,043,329,945 675,845,427 - 1,719,175,372 2,247 2015 17 2 - 19 329,191,280 673,900,000 - 1,003,091,280 1,195 2016 10 1 - 11 120,095,000 725,000 - 120,820,000 361 2017 8 - - 8 142,238,416 35,615,300 - 177,853,716 344 2018 7 5 - 12 320,924,155 4,582,455,990 - 4,903,380,145 2,096

Sumber: - Unit Perancang Ekonomi Negeri Terengganu. Nota / Note: - TPN - Tempatan - ASG - Asing - GBG - Gabungan - Lembaga Kemajuan Perindustrian Malaysia (MIDA). 45 Perindustrian Industry BILANGAN PROJEK, PELABURAN DAN PEKERJAAN MENGIKUT KAWASAN INDUSTRI Number of Project, Investment and Employment by Industrial Area

BILANGAN NILAI PELABURAN (RM) ANGGARAN PROJEK Investment Value (RM) PELUANG BIL. NAMA PROJEK / INDUSTRI LOKASI Number of PEKERJAAN No. Projects / Industry Location Projects TEMPATAN ASING GABUNGAN JUMLAH Estimated Local Foreign Joint Total Employment Venture

1 Basic Metal Product 1 Telok Kalong, Kemaman - 2,956,610,000 - 2,956,610,000 1,643

2 Chemical & Chemical Products 3 Telok Kalong, Kemaman - 1,608,261,854 - 1,608,261,854 176

3 Petroleum Products (Inc. 1 Telok Kalong, Kemaman 181,106,664 17,584,136 - 198,690,800 9 Petrochemicals)

4 Wood & Wood Products 2 Kuala Berang, Hulu 53,815,812 - - 53,815,812 147 Terengganu Marang

5 Machinery & Equipment 1 Dungun 35,797,732 - - 35,797,732 15

6 Baverages & Tobacco 1 Besut 33,737,427 - - 33,737,427 64

7 Miscellaneous 1 Kuala Terengganu 15,486,520 - - 15,486,520 42

8 Transport Equipment 1 Gong Badak 980,000 - - 980,000 -

JUMLAH / Total 11 320,924,155 4,582,455,990 - 4,903,380,145 2,096

Sumber: - Unit Perancang Ekonomi Negeri Terengganu. - Lembaga Kemajuan Perindustrian Malaysia (MIDA).

46

07 PENGELUARAN Production Pengeluaran Production PENGELUARAN Production

PENGELUARAN / Production 2015 2016 2017 2018

KAYU BALAK (Meter padu) 283,934 300,000 383,819 442,424 Logs (Cubic metre)

GETAH (Metrik tan) 6,583 7,929 7,152 23, 796 Rubber (Tonne metric)

MINYAK SAWIT MENTAH (Metrik tan) 496,529 477,270 494,731 486,416 Crude Oil Palm (Tonne metric)

PADI (Metrik tan) 75,244 105,819 69,319 74,914 Paddy (Tonne metric)

TEMBAKAU AWIT (Metrik tan) - - - - Cured Tobacco (Tonne metric)

KENAF (Metrik tan) - 1,863 830.2 1,731.6 Hibiscus cannabinus (Tonne metric)

PENDARATAN IKAN (Metrik tan) 51,185 44,778 47,457 41,730.24 Fish Landed (Tonne metric)

49 Pengeluaran Production PENGELUARAN PERTANIAN NEGERI TERENGGANU Agricultures Production In Terengganu

Sumber: - Jabatan Perhutanan Negeri Terengganu. - Jabatan Pertanian Negeri Terengganu. - Lembaga Tembakau / Kenaf Negara. - Jabatan Perikanan Negeri Terengganu. - MPOB. 50

08 PERTANIAN, PERHUTANAN Agriculture, Forestry Pertanian, Perhutanan Agriculture, Forestry PROFIL PERHUTANAN NEGERI State Forestry Profile

PERKARA LUAS / BILANGAN Item Area / Number

SUMBER HUTAN / Forested Resources - HUTAN SIMPANAN KEKAL / Permanent Reserved Forest-(ha) 540,300.80 - LADANG HUTAN / Forest Plantation-(ha) 2,908.00 - TAMAN HIDUPAN LIAR / Wildlive Reserve-(ha) 15,000.00 - KADAR TEBANGAN TAHUNAN (untuk Hutan Simpanan Kekal)-(ha) 6,578.80 Annual Logging Coupe (for Permanent Reserved Forest)-(ha)

PENGELUARAN / Production - KAYU BALAK / Logs-(m3) 442,424.00 - HASIL HUTAN LAIN / Other Forest Products-(RM) - INDUSTRI HUTAN / Forest Industry - BILANGAN KILANG PAPAN / Number of Sawmills 102 - BILANGAN KILANG PAPAN LAPIS / Number of Plywood Mills 4 - BILANGAN KILANG KAYU KUMAI / Number of Moulding Mills 10

PENGGUNAAN KAYU BALAK / Consumption of Logs - KILANG PAPAN / Sawmills-(m3) 273,593.55 - KILANG PAPAN LAPIS / Plywood Mills-(m3) 87.60 PENGELUARAN / Production - KAYU GERGAJI / Sawn Timber-(m3) 200,387.85 - PAPAN LAPIS / Plywood-(m3) - - KAYU KUMAI / Moulding-(m3) 12,082.91 BILANGAN PEKERJA DALAM INDUSTRI PERHUTANAN 1,903 Number of Workers in Forest Industry

Sumber: - Jabatan Perhutanan Negeri Terengganu. 53 Pertanian, Perhutanan Agriculture, Forestry KELUASAN PERTANIAN MENGIKUT DAERAH Agriculture Area by District

Hektar (Ha)

TANAMAN / Crops KENAF/ PADI GETAH K.SAWIT KONTAN SAYURAN BUAH-BUAHAN TEMBAKAU Paddy Rubber Palm Oil Cash Crop Vegetables Fruits DAERAH District Tobacco

BESUT 8,074.8 6,217.5 8,014.1 85.5 696.2 217.4 5,093.9

DUNGUN 102.9 1,433.5 35,455.6 - 23.4 112.9 3,302.3

HULU TERENGGANU 314.8 4,763.3 18,264.4 - 28.0 69.8 6,648.0

KEMAMAN 246.0 2,554.7 71,804.3 - 212.0 100.8 2,521.7

KUALA TERENGGANU 2,209.90 4,147.0 3,766.7 - 46.3 65.2 652.4

KUALA NERUS 772.5 - - - 22.6 73.2 792.2

MARANG 619.4 4,607.4 7,757.8 75.1 375.0 154.2 1,164.6

SETIU 1,482.0 100.1 23,851.4 169.5 253.5 353.1 3,004.3

JUMLAH / Total 13,822.3 23,823.5 168,914.3 330.1 1,657.0 1,146.6 23,179.4

Sumber: - Jabatan Pertanian Negeri Terengganu. - MPOB, RISDA, LGM, LKTN.

54 Pertanian, Perhutanan Agriculture, Forestry KELUASAN TANAMAN MENGIKUT DAERAH Crops Area by District

Hektar (Ha)

TANAMAN /Crops PADI GETAH K.SAWIT KENAF KONTAN SAYURAN BUAH-BUAHAN DAERAH District Paddy Rubber Palm Oil Kenaf Cash Crop Vegetables Fruits

BESUT 13,073.0 6,217.5 8,014.1 85.5 176.9 216.9 2,723.4

DUNGUN - 1,433.5 35,455.6 - 89.9 100.9 1,166.4

HULU TERENGGANU 342.0 4,763.3 18,264.4 - 130.0 57.1 1,885.0

KEMAMAN 116.0 2,554.7 71,804.3 - 49.0 84.0 2,217.8

KUALA TERENGGANU 1,065.0 4,147.0 3,766.7 - 66.5 170.2 1,346.7

KUALA NERUS - - - - 35.0 85.5 1,244.5

MARANG 492.0 4,607.4 7,757.8 75.1 104.9 205.1 922.1

SETIU 2,588.0 100.1 23,851.4 169.5 33.2 260.5 1,377.2

JUMLAH / Total 17,676.0 23,823.5 168,914.3 330.1 685.4 1,180.2 12,883.1

Sumber: - Jabatan Pertanian Negeri Terengganu. - MPOB, RISDA, LGM dan LKTN.

55 09 Ternakan Livestock Ternakan Livestock BILANGAN TERNAKAN MENGIKUT JENIS DAN DAERAH Number of Livestock by Type and District

TERNAKAN / Livestock (Bilangan/Number) DAERAH District KERBAU LEMBU KAMBING BEBIRI AYAM ITIK JUMLAH Buffaloes Cattle Goat Sheep Chicken Duck Total

BESUT 133 12,958 5,805 2,153 44,721 1,445 67,215

DUNGUN 2,195 12,858 2,685 355 264,575 3,700 286,368

HULU TERENGGANU 1,698 8,253 1,955 421 763,338 1,382 777,047

KEMAMAN 1,354 22,660 4,499 405 733,922 2,713 765,553

KUALA TERENGGANU 497 5,269 4,353 296 68,950 2,150 81,515

KUALA NERUS 514 6,356 3,825 315 54,960 6,302 72,272

MARANG 1,767 10,567 3,250 549 479,930 4,015 500,078

SETIU 427 8,871 3,900 3,258 103,970 838 121,264

JUMLAH / Total 8,585 87,792 30,272 7,752 2,514,366 22,545 2,671,312

57 Ternakan Livestock BILANGAN TERNAKAN DI NEGERI TERENGGANU Number of Livestock in Terengganu State

7,752 8, 585

KERBAU / Buffaloes 30, 272 LEMBU / Cattle

KAMBING / Goat

BEBIRI / Sheep

Sumber: - Jabatan Perkhidmatan Veterinar Negeri Terengganu.

87,792

58 Ternakan Livestock BANCIAN TERNAKAN 1994 - 2018 Livestock Census 1994 - 2018 TERNAKAN / Livestock (Bilangan/Number) TAHUN KERBAU LEMBU KAMBING BEBIRI Year Buffaloes Cattle Goat Sheep 1994 14,382 74,155 15,307 9,511 1995 12,594 72,147 11,661 6,119 1996 11,118 75,285 10,956 5,512 1997 9,941 73,002 9,913 6,171 1998 11,811 81,589 12,092 6,224 1999 12,168 84,798 12,100 6,072 2000 11,940 85,050 11,783 5,542 2001 11,358 84,894 11,724 4,720 2002 11,617 86,942 12,443 4,584 2003 11,723 92,182 12,831 3,451 2004 11,641 93,177 13,146 3,833 2005 11,301 92,356 15,372 3,782 2006 11,571 93,245 22,060 3,487 2007 12,164 97,392 27,786 3,364 2008 11,036 100,409 32,144 3,858 2009 8,423 104,818 35,673 3,513 2010 9,363 102,820 37,401 3,289 2011 10,530 96,277 35,146 3,324 2012 9,870 91,226 32,685 2,902 2013 9,625 90,351 29,113 5,264 2014 9,268 88,317 26,519 6,065 2015 9,779 90,428 30,228 6,490 2016 9,747 90,279 29,066 6,476 2017 9,022 85,116 28,401 6,860 2018 8,585 87,792 30,272 7,752 59 Ternakan Livestock BANCIAN TERNAKAN 2014 - 2018 Livestock Census 2014 - 2018

KERBAU / Buffaloes LEMBU / Cattle KAMBING / Goat BEBIRI / Sheep

Sumber: - Jabatan Perkhidmatan Veterinar Negeri Terengganu.

60 Ternakan Livestock PENGELUARAN DAGING MENGIKUT JENIS DAN DAERAH Meat Production by Type and District

MATRIK TAN / Tonne Metric

TERNAKAN / Livestock (Bilangan / Number) DAERAH District KERBAU LEMBU KAMBING BEBIRI AYAM ITIK JUMLAH Buffaloes Cattle Goat Sheep Chicken Duck Total

BESUT 2.65 249.80 7.84 6.30 94.11 3.61 364.31

DUNGUN 43.80 247.88 3.62 1.04 443.79 9.24 749.37

HULU TERENGGANU 33.88 159.10 2.64 1.23 1,257.42 3.45 1,457.72

KEMAMAN 27.02 436.84 6.07 1.18 1,241.89 6.77 1,719.77

KUALA TERENGGANU 9.92 101.58 5.88 0.87 288.58 5.37 412.20

KUALA NERUS 10.26 79.28 5.16 0.92 110.83 15.73 222.18

MARANG 35.26 203.71 4.39 1.61 778.70 10.02 1,033.69

SETIU 8.52 171.02 5.27 9.53 199.63 2.09 396.06

JUMLAH / Total 171.31 1,649.21 40.87 22.68 4,414.95 56.28 6,355.30

61 Ternakan Livestock PENGELUARAN DAGING DI TERENGGANU Meat Production in Terengganu (Metrik Tan / Tonne Metric)

40.87 22.68

171.31

KERBAU / Buffaloes

LEMBU / Cattle

KAMBING / Goat

BEBIRI / Sheep

Sumber: - Jabatan Perkhidmatan Veterinar Negeri Terengganu.

1,649.21

62

10 PERIKANAN Fisheries Perikanan Fisheries BILANGAN BOT MENANGKAP IKAN MENGIKUT DAERAH PERIKANAN Number of Licensed Fishing Boats by Fisheries District

DAERAH BERJENTERA DALAM BERJENTERA SANGKUT TIDAK BERJENTERA JUMLAH District Inboard Outboard Non-Powered Total

BESUT 297 109 - 406

DUNGUN 149 219 - 368

KEMAMAN 184 303 - 487

KUALA TERENGGANU 222 109 - 331 KUALA NERUS 72 85 - 157 MARANG 148 350 - 498

SETIU 84 247 - 331

JUMLAH / Total 1,156 1,422 - 2,578

65 Perikanan Fisheries JUMLAH HASIL PENDARATAN / PENGELUARAN AKUAKULTUR IKAN Fish Landed / Aquaculture Production

Metrik Tan (MT)

DAERAH LAUT DALAM PESISIR PANTAI TERNAKAN IKAN JUMLAH District Deep Sea Water Front Aquaculture Total

BESUT - 8,277.33 50.06 8,327.39

DUNGUN - 3,996.94 138.14 4,135.08

HULU TERENGGANU - - 901.95 901.95

KEMAMAN 2,514.46 5,167.40 52.19 7,734.05

KUALA TERENGGANU 1,414.89 12,588.93 1,893.45 15,897.27

KUALA NERUS - 2,521.73 452.51 2,974.24

MARANG 1,024.87 2,430.73 407.09 3,862.69

SETIU - 1,792.95 1,456.22 3,249.17

JUMLAH / Total 4,954.22 36,776.01 5,351.61 47,081.84

Sumber: - Jabatan Perikanan Negeri Terengganu.

66 Perikanan Fisheries AKTIVITI PERIKANAN Fisheries Activities

PERKARA TAHUN / Year Item 2014 2015 2016 2017 2018

BILANGAN NELAYAN 10,595 10,497 9,808 9,533 8,985 Number of Fishermen

BILANGAN BOT 3,425 3,287 3,006 2,904 2,578 Number of Boats

PENDARATAN IKAN (Metrik Tan) 58,784 51,185.18 44,777.97 47,456.86 41,730.24 Fishes Landed (Metric Tonne)

BILANGAN PENTERNAK IKAN 1,203 1,133 925.00 956 824 Number of Aquaculturist

KELUASAN PROJEK (Ha) 278 1,622.37 1,563.36 658.36 851.87 Project Area (Ha)

PENGELUARAN (Metrik Tan) 8,041 7,113.85 8,540.81 8,835.81 5,351.61 Production (Metric Tonne)

67 Perikanan Fisheries AKTIVITI PERIKANAN DI TERENGGANU Fisheries Activities in Terengganu

Sumber: - Jabatan Perikanan Negeri Terengganu.

68 Perikanan Fisheries BILANGAN NELAYAN / PENTERNAK IKAN MENGIKUT KATEGORI Number of Fishermen / Aquaculturist by Category

LAUT DALAM / Deep Sea PESISIR PANTAI / Water Front TERNAKAN IKAN / Aquaculture DAERAH District Bumiputera Cina Lain-Lain Jumlah Bumiputera Cina Lain-Lain Jumlah Bumiputera Cina Lain-Lain Jumlah Bumiputera Chinese Others Total Bumiputera Chinese Others Total Bumiputera Chinese Others Total

BESUT - - 252 252 1,105 - 725 1,830 256 1 3 260

DUNGUN - - - - 903 1 64 968 86 - - 86

HULU TERENGGANU ------123 4 - 127

KEMAMAN - - 42 42 1,240 1 211 1,452 71 - - 71

KUALA TERENGGANU 2 - 395 397 1,037 - 296 1,333 174 1 - 175

KUALA NERUS - - - - 773 - 64 837 53 - - 53

MARANG - - 266 266 1,260 - 78 1,338 76 2 - 78

SETIU - - - - 784 8 26 818 104 2 - 106

JUMLAH / Total 2 - 955 957 7,102 10 1,464 8,576 943 10 3 956

69 Perikanan Fisheries BILANGAN NELAYAN Number of Fisherman

LAUT DALAM / Deep Sea PESISIR PANTAI / Water Front

Sumber: - Jabatan Perikanan Negeri Terengganu.

70

11 TARAF HIDUP Quality Of Life Taraf Hidup Quality Of Life PENDAPATAN DAN TARAF HIDUP Income and Quality of Life

PETUNJUK TERPILIH / Selected Indicator 2016 2017 2018

KDNK (RM Juta) (Harga Malar 2015) 32,133 33,968 34,820 GDP (RM Million) KDNK PER KAPITA (RM) (Harga Semasa) 27,434 29,855 30,216 GDP Per Capita (RM) (Current prices) PENDAPATAN ISI RUMAH BULANAN PURATA (RM) 5,776.0 6,238.0 6,737.0 Mean Monthly Household Income (RM) PERBELANJAAN PENGGUNAAN ISI RUMAH BULANAN PURATA (RM) 3,802 n.a n.a Mean Monthly Household Consumption Expenditure (RM) INSIDEN KEMISKINAN 0.4 n.a n.a Incidence of Poverty KEPADATAN PENDUDUK (Setiap KM Persegi) 91 94 95 Population Density (Per.KM Square) KADAR KELAHIRAN KASAR (Setiap Ribu) 23.3 23.1 19 Crude Birth Rate (Per Thousand) KADAR KEMATIAN KASAR (Setiap Ribu) 5.8 5.8 5.76 Crude Death Rate (Per Thousand) KADAR PERTAMBAHAN SEMULA JADI KASAR (Setiap Ribu) 17.5 17.3 26.7 Crude Rate of Natural Increase (Per Thousand)

73 Taraf Hidup Quality Of Life PENDAPATAN DAN TARAF HIDUP Income and Quality of Life

PETUNJUK TERPILIH / Selected Indicator 2016 2017 2018

KADAR KEMATIAN BAYI (Setiap Ribu) 7.2 6.2 6.18 Infant Mortality Rate (Per Thousand) JANGKAAN HAYAT KETIKA LAHIR MENGIKUT JANTINA Life Expertancy at Birth by Sex - LELAKI (Male) 68.9 69.1 69.2 - PEREMPUAN (Female) 74.6 74.9 75.1 BILANGAN MURID BAGI SETIAP GURU 10.2 9.9 9.8 Number of Students Per Teacher KADAR PENEMBUSAN JALUR LEBAR BAGI 100 PENDUDUK 70.2 81.9 90.7 Broadband Penetration Rate Per 100 Population

Sumber: - Jabatan Perangkaan Malaysia. - Jabatan Pelajaran Negeri Terengganu. - Jabatan Kesihatan Negeri Terengganu.

74

12 KESIHATAN Health Kesihatan Health KEMUDAHAN KESIHATAN MENGIKUT DAERAH Health Infrastructure by District

BILANGAN / Number BESUT DUNGUN HULU KEMAMAN KUALA KUALA MARANG SETIU JUMLAH TERENGGANU TERENGGANU NERUS Total HOSPITAL / Hospital - KERAJAAN / Government 1 1 1 1 1 - - 1 6 - SWASTA / Private - - - - 2 - - - 2 KLINIK KESIHATAN / Health Clinics - KERAJAAN / Government 8 7 5 10 3 4 6 4 47 - SWASTA / Private 20 20 5 34 45 24 16 4 168 KLINIK DESA / Rural Health Clinics - KERAJAAN / Government 19 16 17 20 20 9 14 13 128 - SWASTA / Private ------KATIL / Beds - KERAJAAN / Government 140 100 125 150 1,107 - - 76 1,698 - SWASTA / Private - - - - 67 - - - 67 AMBULAN / Ambulances - KERAJAAN / Government 19 19 15 19 16 8 5 11 112 - SWASTA / Private - - - - 2 - - - 2

Sumber: - Jabatan Kesihatan Negeri Terengganu.

77 Kesihatan Health PERKHIDMATAN KESIHATAN MENGIKUT DAERAH Health Services by District

BILANGAN / Number BESUT DUNGUN HULU KEMAMAN KUALA KUALA MARANG SETIU JUMLAH TERENGGANU TERENGGANU NERUS Total DOKTOR PERUBATAN / Doctors - KERAJAAN / Government 116 90 61 261 718 54 56 45 1,401 - SWASTA / Private 20 20 5 34 60 24 16 4 183 DOKTOR GIGI / Dentists - KERAJAAN / Government 30 25 22 39 57 20 24 14 231 - SWASTA / Private 3 7 2 9 16 8 3 1 49 PEMBANTU PERUBATAN / Medical Assistant - KERAJAAN / Government 96 76 72 89 219 34 41 41 668 - SWASTA / Private - 2 - 9 - - - - 11 JURURAWAT / Nurses - KERAJAAN / Government 281 224 179 367 1,507 68 77 130 2,833 - SWASTA / Private 4 14 2 19 214 18 8 - 279 ATENDAN / Attendant - KERAJAAN / Government 135 131 95 136 462 38 53 73 1,123 - SWASTA / Private - - - 3 45 - - - 48

Sumber: - Jabatan Kesihatan Negeri Terengganu.

78 Kesihatan Health MAKLUMAT KESIHATAN Statistic of Health

BILANGAN / Number BESUT DUNGUN HULU KEMAMAN KUALA KUALA MARANG SETIU JUMLAH TERENGGANU TERENGGANU NERUS Total

LAHIR / Births 2,959 3,431 1,369 4,513 4,807 2,630 2,439 1,202 23,350

LAHIR HIDUP / Live Births 2,939 3,412 1,364 4,486 4,780 2,615 2,426 1,196 23,218

LAHIR MATI / Stillbirth 20 19 5 27 27 15 13 6 132

KEMATIAN BAYI / Infant Mortality 27 21 11 24 32 22 19 14 170

KEMATIAN NEONATAL 13 12 9 20 25 15 14 9 117 Neonatal Mortality

KEMATIAN PERINATAL 27 31 12 41 45 28 26 11 221 Perinatal Mortality

KEMATIAN IBU BERSALIN 1 1 - - 2 1 - 1 6 Maternal Mortality

Sumber: - Jabatan Kesihatan Negeri Terengganu.

79 Kesihatan Health BILANGAN KES PENYAKIT YANG DIRAWAT DAN DILAPORKAN TAHUN 2014-2018 Number of Cases of Diseases Treated and Notified 2014-2018

BILANGAN (KADAR) / Number (Rate) JENIS PENYAKIT Type of Diseases 2014 2015 2016 2017 2018

TIBI 729 710 769 752 777 Tuberculosis DIPTHERIA - - - 1 - Diptheria BATUK KOKOL 32 101 12 10 75 Whooping Cough KANCING GIGI - - 1 1 - Tetanus POLIO - - - - - Polio HEPATISIS B 85 154 127 174 145 Hepatisis B HEPATISIS C 201 232 244 194 88 Hepatisis C

Sumber: Nota: - Jabatan Kesihatan Negeri Terengganu. - Bilangan Kes (Kadar Kejadian / notifikasi per 100,000 penduduk).

80 Kesihatan Health INSIDEN PENYAKIT BERJANGKIT TAHUN 2014-2018 Incidence of Communicable Diseases 2014-2018

BILANGAN (KADAR) / Number (Rate) JENIS PENYAKIT Type of Diseases 2014 2015 2016 2017 2018 Taun - - - - - Cholera Tifoid 7 2 5 2 1 BAWAAN Typhoid AIR & MAKANAN Food and Water Borne Keracunan Makanan 999 854 907 578 413 Diseases Food Poisoning Hepatisis A - 1 - 1 - Hepatisis A Disentri 3 7 3 3 2 Dysentry Denggi 1,688 1,455 2009 292 550 Dengue Malaria 17 11 9 23 45 BAWAAN VEKTOR Malaria Vector Borne Diseases Typhus & Lain-lain Richettsioses 1 - - 1 - Typhus & other Richettsioses Filariasis 7 18 7 15 6 Filariasis

Sumber: Nota: - Jabatan Kesihatan Negeri Terengganu. - Bilangan Kes (Kadar Kejadian/notifikasi per 100,000 penduduk). 81 13 PENDIDIKAN Education Pendidikan Education MAKLUMAT INSTITUSI PENGAJIAN TINGGI / INSTITUSI LATIHAN TEKNIKAL Institution of Higher Learning / Technical Training Data BILANGAN INSTITUSI PENSYARAH PENUNTUT KAKITANGAN LAIN / Number Institution Lecturer Student Others Staff 1 Universiti Sultan Zainal Abidin (UNISZA) 645 12,191 1,105 2 Universiti Teknologi MARA (UiTM) Kampus Dungun 293 3,795 261 3 Universiti Teknologi MARA (UiTM) Kampus Kuala Terengganu 73 1,110 82 4 Universiti Teknologi MARA (UiTM) Kampus 48 815 76 5 Universiti Malaysia Terengganu (UMT) 543 10,388 1,201 6 TATI University College (TATiUC) 168 1,037 139 7 University College Bestari (UC Bestari) Setiu 109 1,183 114 8 Kolej TESDEC 20 311 63 9 Kolej Teknologi Cosmopoint,Terengganu 18 324 11 10 Kolej Komuniti Kuala Terengganu 79 755 23 11 Kolej Komuniti Kemaman, Terengganu 9 49 15 12 Kolej Komuniti Besut, Terengganu 12 121 16 13 Kolej Vokasional Besut 135 597 18 14 Kolej Vokasional Kemaman 135 748 21 15 Kolej Ketengah Sdn.Bhd., Al-Muktafi Billah Shah 11 300 12 16 Kolej Vokasional Wakaf Tembesu 118 928 22 17 Kolej Kejururawatan Kuala Terengganu 22 75 72 18 Kolej Kemahiran Tinggi MARA Kemaman 64 733 25 19 Akademi Perikanan Malaysia (APM), Terengganu 24 76 50 20 Institut Latihan Perindustrian (ILP), Kuala Terengganu 93 706 24 21 Institut Kemahiran Belia Negara (IKBN), 57 422 26 22 Institut Kemahiran Belia Negara (IKBN),Kemasik 37 300 21 23 Institut Kemahiran MARA (IKM) Besut 68 449 32 24 Politeknik Kuala Terengganu 65 653 18 25 Politeknik Sultan Mizan Zainal Abidin Dungun 308 4,050 106 26 Politeknik Hulu Terengganu 49 323 23 27 Terengganu Safety Training Centre Sdn.Bhd. (TSTC) 10 11,714 37 28 Ruane TATI 7 330 12 29 Pusat Latihan Industri Perkayuan Terengganu (TTITC) 21 1,687 5 30 Akademi Binaan Malaysia Wilayah Timur (ABM) 38 8,260 26 31 Ranaco Education and Training Institute (RETI) 61 630 14 83 Pendidikan Education BILANGAN PENUNTUT INSTITUSI PENGAJIAN TINGGI / INSTITUSI LATIHAN TEKNIKAL Number of Students in Institution of Higher Learning / Technical Training

Universiti Sultan Zainal Abidin (UniSZA)

Universiti Teknologi MARA (UiTM)

Universiti Malaysia Terengganu (UMT)

TATI University College (TATiUC)

Kolej TESDEC

University College Bestari (UC BESTARI) Setiu

Sumber: - Daripada Institusi-institusi di atas / From the above institutions.

84 Pendidikan Education PERANGKAAN PELAJARAN MENGIKUT DAERAH Education Statistic by District

NEGERI TERENGGANU BESUT DUNGUN HULU KEMAMAN KUALA KUALA MARANG SETIU NEGERI TERENGGANU TERENGGANU NERUS TERENGGANU BILANGAN SEKOLAH / No. of Schools

RENDAH / Primary 54 48 49 47 53 29 29 43 352 MENENGAH / Secondary 24 26 18 26 27 17 16 15 169

JUMLAH / Total 78 74 67 73 80 46 45 58 521 BILANGAN PELAJAR / No. of Students RENDAH / Primary 19,047 17,054 8,552 22,585 25,874 13,817 11,789 7,783 126,501 MENENGAH / Secondary 17,424 14,587 7,938 17,093 21,865 12,335 9,917 7,150 108,309 JUMLAH / Total 36,471 31,641 16,490 39,678 47,739 26,152 21,706 14,933 234,810 BILANGAN GURU / No. of Teachers RENDAH / Primary 1,886 1,606 1,035 1,916 2,304 1,210 1,088 978 12,023 MENENGAH / Secondary 1,922 1,512 995 1,747 2,387 1,358 1,046 877 11,844 JUMLAH / Total 3,808 3,118 2,030 3,663 4,691 2,568 2,134 1,855 23,867 BILANGAN MURID PER GURU / No. of Students Per Teachers RENDAH / Primary 10.1 10.6 8.3 11.8 11.2 11.4 10.8 8.0 10.5 MENENGAH / Secondary 9.1 9.6 8.0 9.8 9.2 9.1 9.5 8.2 9.1 JUMLAH / Total 9.6 10.1 8.1 10.8 10.2 10.2 10.2 8.1 9.8

Sumber: - Jabatan Pendidikan Negeri Terengganu. - Jabatan Hal Ehwal Agama Negeri Terengganu. - Yayasan Terengganu. 85 Pendidikan Education PERANGKAAN PELAJARAN MENGIKUT DAERAH Education Statistic by District

PENTADBIRAN JABATAN PENDIDIKAN NEGERI BESUT DUNGUN HULU KEMAMAN KUALA KUALA MARANG SETIU NEGERI TERENGGANU TERENGGANU NERUS TERENGGANU BILANGAN SEKOLAH / No. of Schools RENDAH / Primary 54 48 49 47 53 29 29 43 352 MENENGAH / Secondary - Kolej Tingkatan Enam - - 1 - - - - - 1 - Kolej Vokasional 1 1 - 1 - 1 - - 4 - Sekolah Sukan - - - - - 1 - - 1 - SM Agama (SABK) 3 2 2 2 4 - 1 1 15 - SM + SR (Model Khas) ------1 1 - SM Berasrama Penuh - 1 1 - 1 2 - 1 6 - SM Teknik - - - - - 1 - - 1 - SMK 15 19 12 21 17 10 11 10 115 - SMK Agama 2 1 - - 1 1 1 - 6 BILANGAN PELAJAR / No. of Students RENDAH / Primary 19,047 17,054 8,552 22,585 25,874 13,817 11,789 7,783 126,501 MENENGAH / Secondary - Kolej Tingkatan Enam - - 278 - - - - - 278 - Kolej Vokasional 763 491 - 763 - 926 - - 2,943 - Sekolah Sukan - - - - - 140 - - 140 - SM Agama (SABK) 1,952 1,341 1,160 1,336 2,743 - 741 583 9,856 - SM + SR (Model Khas) ------644 644 - SM Berasrama Penuh - 560 641 - 247 1,031 - 528 3,007 - SM Teknik - - - - - 473 - - 473 - SMK 11,203 10,241 4,691 13,659 15,516 8,558 7,368 4,605 75,841 - SMK Agama 1,551 612 - - 1,091 1,207 954 - 5,415

86 Pendidikan Education PERANGKAAN PELAJARAN MENGIKUT DAERAH Education Statistic by District

PENTADBIRAN JABATAN PENDIDIKAN NEGERI BESUT DUNGUN HULU KEMAMAN KUALA KUALA MARANG SETIU NEGERI TERENGGANU TERENGGANU NERUS TERENGGANU BILANGAN GURU / No. of Teachers RENDAH / Primary 1,886 1,606 1,035 1,916 2,304 1,210 1,088 978 12,023 MENENGAH / Secondary - Kolej Tingkatan Enam - - 45 - - - - - 45 - Kolej Vokasional 136 80 - 135 - 118 - - 469 - Sekolah Sukan - - - - - 37 - - 37 - SM Agama (SABK) 231 153 135 147 297 - 80 59 1,102 - SM + SR (Model Khas) ------81 81 - SM Berasrama Penuh - 62 64 - 35 143 - 64 368 - SM Teknik - - - - - 54 - - 54 - SMK 1,143 985 584 1,298 1,606 873 772 566 7,827 - SMK Agama 143 56 - - 96 92 86 - 473 BILANGAN MURID PER GURU No. of Students Per Teachers RENDAH / Primary 10.1 10.6 8.3 11.8 11.2 11.4 10.8 8.0 10.5 MENENGAH / Secondary - Kolej Tingkatan Enam - - 6.2 - - - - - 6.2 - Kolej Vokasional 5.6 6.1 - 5.7 - 7.8 - - 6.3 - Sekolah Sukan - - - - - 3.8 - - 3.8 - SM Agama (SABK) 8.5 8.8 8.6 9.1 9.2 - 9.3 9.9 8.9 - SM + SR (Model Khas) ------8.0 8.0 - SM Berasrama Penuh - 9.0 10.0 - 7.1 7.2 - 8.3 8.2 - SM Teknik - - - - 8.8 - - 8.8 - SMK 9.8 10.4 8.0 10.5 9.7 9.8 9.5 8.1 9.7 - SMK Agama 10.8 10.9 - - 11.4 13.1 11.1 - 11.4

87 Sumber: - Jabatan Pendidikan Negeri Terengganu. Pendidikan Education PERANGKAAN PELAJARAN MENGIKUT DAERAH Education Statistic by District

PENTADBIRAN JABATAN HAL EHWAL AGAMA

BESUT DUNGUN HULU KEMAMAN KUALA KUALA MARANG SETIU NEGERI TERENGGANU TERENGGANU NERUS TERENGGANU BILANGAN SEKOLAH No. of Schools RENDAH / Primary ------MENENGAH / Secondary - Sekolah Agama 2 1 1 1 3 - 1 1 10 BILANGAN PELAJAR No. of Students RENDAH / Primary ------MENENGAH / Secondary - Sekolah Agama 1,449 908 898 1,035 2,268 - 741 583 7,882 BILANGAN GURU No. of Teachers RENDAH / Primary ------MENENGAH / Secondary - Sekolah Agama 150 80 95 95 247 - 77 60 804 BILANGAN MURID PER GURU No. of Students Per Teachers RENDAH / Primary ------MENENGAH / Secondary - Sekolah Agama 9.7 11.4 9.5 10.9 9.2 - 9.6 9.7 10.0

Sumber: - Jabatan Hal Ehwal Agama Negeri Terengganu.

88 Pendidikan Education PERANGKAAN PELAJARAN MENGIKUT DAERAH Education Statistic by District

PENTADBIRAN YAYASAN TERENGGANU

BESUT DUNGUN HULU KEMAMAN KUALA KUALA MARANG SETIU NEGERI TERENGGANU TERENGGANU NERUS TERENGGANU BILANGAN SEKOLAH No. of Schools RENDAH / Primary ------MENENGAH / Secondary - Imtiaz 1 1 1 1 1 1 1 1 8 BILANGAN PELAJAR No. of Students RENDAH / Primary ------MENENGAH / Secondary - Imtiaz 506 434 270 300 479 144 113 207 2,453 BILANGAN GURU No. of Teachers RENDAH / Primary ------MENENGAH / Secondary - Imtiaz 119 96 72 72 106 41 31 47 584 BILANGAN MURID PER GURU No. of Students Per Teachers RENDAH / Primary ------MENENGAH / Secondary - Imtiaz 4.00 5.00 4.00 4.00 5.00 4.00 4.00 4.00 4.00

Sumber: - Yayasan Terengganu.

89 14 PELANCONGAN Tourism Pelancongan Tourism KETIBAAN PELANCONG KE TERENGGANU Tourists Arrival in Terengganu

TAHUN PELANCONG TEMPATAN PELANCONG LUAR JUMLAH Year Domestic Tourist Foreign Tourist Total 1990 196,957 79,371 276,328 1991 228,153 121,948 350,101 1992 201,073 90,898 291,971 1993 277,724 97,572 375,296 1994 410,327 107,598 517,925 1995 730,020 127,124 857,144 1996 1,065,327 166,951 1,232,278 1997 1,626,392 227,646 1,854,038 1998 981,263 112,714 1,093,977 1999 1,002,324 146,713 1,149,037 2000 1,170,552 159,993 1,330,545 2001 1,248,607 142,041 1,390,648 2002 1,276,671 125,148 1,401,819 2003 1,284,761 97,743 1,382,504 2004 1,418,141 162,826 1,580,967 2005 1,624,726 197,952 1,822,678 2006 2,061,486 238,893 2,300,379 2007 2,572,299 295,084 2,867,383 2008 3,147,873 380,281 3,528,154 2009 2,963,250 341,526 3,304,776 2010 2,528,035 287,149 2,815,184 2011 2,587,735 578,476 3,166,211 2012 2,768,876 607,399 3,376,275 2013 3,229,704 807,426 4,037,130 2014 3,763,311 754,470 4,517,781 2015 3,881,863 849,831 4,731,694 2016 3,900,735 975,183 4,875,918 2017 3,919,602 979,900 4,899,502 2018 3,871,536 927,883 4,799,419 91 Pelancongan Tourism KETIBAAN PELANCONG KE TERENGGANU Tourists Arrival in Terengganu

TEMPATAN / Domestic ASING / Foreign

Sumber: Nota: - Jabatan Pelancongan Negeri Terengganu. - Angka-angka termasuk pelancong harian. Figures are estimates including day-trippers.

92 Pelancongan Tourism BILANGAN HOTEL / CHALET Number of Hotel / Chalets

TEMPAT BILANGAN HOTEL / RESORT BILANGAN BILIK Location Number of Hotel / Resorts Number of Rooms BESUT 41 845 DUNGUN 32 855 HULU TERENGGANU 10 136 KEMAMAN 48 1,719 KUALA TERENGGANU 74 3,301 KUALA NERUS 23 981 MARANG 27 540 SETIU 23 587 PULAU REDANG 17 1,304 PULAU LANG TENGAH 3 195 PULAU KAPAS / PULAU GEMIA 10 306 PULAU TENGGOL 3 61 PULAU PERHENTIAN KECIL 30 774 PULAU PERHENTIAN BESAR 20 771 TASIK KENYIR 9 123 JUMLAH / Total 370 12,498

Sumber: - Jabatan Pelancongan Negeri Terengganu.

93 Pelancongan Tourism DATA ASAS SEKTOR PELANCONGAN Basic Tourism Sector Data

2014 2015 2016 2017 2018

Purata Hari Penginapan Pelancong Asing 5.2 5.3 5.0 4.5 4.3 Average Day of Stays of Foreign Tourist

Purata Hari Penginapan Pelancong Tempatan 4.0 4.1 3.8 3.6 3.7 Average Day of Stays of Domestic Tourist

Sumbangan Sektor Kepada Ekonomi (RM Bilion) 4.52 4.64 4.73 4.65 4.58 Sectorial Constribution to the Economy (RM Billion)

Bilangan Ejen Pelancongan Berdaftar 159 179 180 215 215 Number of Registered Tourist Agents

Bilangan Pemandu Pelancong 74 74 110 80 131 Number of Tourist Guides

Kadar Purata Penginapan Hotel (%) 56.8 46.2 47.4 45 45.5 Average Hotel Occupancy Rate (%)

94 Pelancongan Tourism BILANGAN EJEN / PEMANDU PELANCONG Number of Tourist Agents / Guides

EJEN / Agents PEMANDU / Guides

Sumber: - Jabatan Pelancongan Negeri Terengganu.

95 15 PENGANGKUTAN, INFRASTRUKTUR Transports, Infrastructure Pengangkutan, Infrastruktur Transports, Infrastructure PERGERAKAN PENUMPANG, MEL DAN KARGO 1992-2018 Movement of Passenger, Mail and Cargo 1992-2018

TAHUN PENUMPANG / Passenger MEL / Mail (kg) KARGO / Cargo (kg) Year MENDARAT / Arrival BERLEPAS / Departure SINGGAH / Transit MENDARAT / Arrival HANTAR / Departure MENDARAT / Arrival HANTAR / Departure 1992 151,870 150,463 2,458 100,284 122,262 55,569 104,104 1993 151,631 151,132 101 111,138 145,702 60,518 114,755 1994 182,163 178,776 - 48,869 59,506 92,083 167,510 1995 207,147 207,571 - 97,650 170,607 98,366 74,815 1996 223,622 224,005 - 88,791 62,903 95,595 154,485 1997 237,956 231,928 - 76,815 70,912 100,892 149,384 1998 220,242 217,509 - 57,275 62,885 116,839 165,199 1999 224,965 229,784 - 85,076 71,461 99,988 57,403 2000 237,072 236,209 - 91,810 113,709 131,077 143,178 2001 240,239 243,179 - 83,885 127,148 158,486 132,501 2002 224,834 219,357 - 88,814 132,603 105,060 56,550 2003 238,708 241,571 - 93,062 129,303 126,305 146,775 2004 279,555 282,722 - 131,803 127,020 92,772 125,382 2005 272,667 269,654 - 100,643 128,404 67,444 113,649 2006 257,522 266,085 - 12,747 153,980 57,493 177,809 2007 275,798 279,659 1,798 7,147 160,308 40,702 170,951 2008 307,397 315,231 1,089 9,693 148,535 27,083 174,994 2009 321,935 346,463 682 10,134 140,337 27,345 157,722 2010 341,933 344,991 - 15,604 147,444 42,444 171,556 2011 347,000 335,380 1,523 8,436 34,714 83,554 154,860 2012 389,998 395,321 1,773 36,077 9,342 116,946 154,869 2013 443,734 449,064 - 37,187 581 434,446 523,116 2014 539,111 545,159 - 36,312 90 425,780 464,005 2015 537,965 541,077 - 38,689 80 478,142 473,398 2016 513,728 520,639 - - - 449,834 431,220 2017 530,780 537,066 2,183 90 539,203 410,535 2018 441,316 453,421 - - - 252,893 109,734 97 Pengangkutan, Infrastruktur Transports, Infrastructure PERGERAKAN PENUMPANG Movement of Passenger

2014 2015 2016 2017 2018

Sumber: - Malaysia Airports Sdn. Bhd.

98 Pengangkutan, Infrastruktur Transports, Infrastructure PERGERAKAN PENUMPANG, MEL DAN KARGO Movement of Passenger, Mail and Cargo

LAPANGAN TERBANG / Airport PERGERAKAN Movements SULTAN MAHMUD (Antarabangsa / International)

PENUMPANG / Passenger

MENDARAT / Arrival 441,316

BERLEPAS / Departure 453,421

SINGGAH / Transit -

JUMLAH / Total 894,737

MEL / Mail (Kg)

MENDARAT / Arrival -

HANTAR / Departure -

JUMLAH / Total -

KARGO / Cargo (Kg)

MENDARAT / Arrival 252,893

HANTAR / Departure 109,734

JUMLAH / Total 362,627

Sumber: - Malaysia Airports Sdn. Bhd.

99 Pengangkutan, Infrastruktur Transports, Infrastructure PANJANG JALAN MENGIKUT DAERAH Road Distance by District

KM

DAERAH 2016 2017 2018 District PERSEKUTUAN NEGERI JUMLAH PERSEKUTUAN NEGERI JUMLAH PERSEKUTUAN NEGERI JUMLAH Federal State Total Federal State Total Federal State Total BESUT 119.77 1,969.15 2,088.92 111.30 2,858.92 2,970.22 119.77 3,132.04 3,251.81

DUNGUN 296.08 1,456.52 1,752.60 279.06 2,146.78 2,425.84 296.08 2,906.71 3,202.79

HULU TERENGGANU 233.74 1,577.54 1,811.28 245.49 2,087.02 2,332.51 233.75 2,636.52 2,870.27

KEMAMAN 289.33 2,346.07 2,635.40 300.72 2,805.87 3,106.59 289.33 3,546.98 3,836.31

KUALA TERENGGANU 29.01 2,009.75 2,038.76 108.01 2,057.78 2,165.79 108.01 2,438.92 2,546.93 KUALA NERUS } 75.54 922.945 998.49 - 1,014.34 1,014.34 MARANG 74.15 862.23 936.38 79.99 1,246.03 1,326.02 74.15 1,764.18 1,838.33

SETIU 158.05 1,660.89 1,818.94 154.60 2,129.95 2,284.55 158.05 4,799.79 4,957.84

JUMLAH / Total 1,279.14 12,311.32 13,590.46 1,275.71 16,207.25 17,482.96 1,279.14 21,858.34 23,137.48

100 Pengangkutan, Infrastruktur Transports, Infrastructure PANJANG JALAN DI TERENGGANU Road Distance in Terengganu

Sumber: - Jabatan Kerja Raya Negeri Terengganu.

101 Pengangkutan, Infrastruktur Transports, Infrastructure PANJANG JALAN MENGIKUT DAERAH Road Distance by District

JABATAN / Department DAERAH PERSEKUTUAN NEGERI District Federal State JABATAN KERJA RAYA KERAJAAN TEMPATAN PEJABAT DAERAH PENGAIRAN & SALIRAN PWD Local Council District Office Irrigation & Drainage BESUT 119.77 3,132.04 355.92 205.44 1,892.36 678.32

DUNGUN 296.08 2,906.71 325.47 414.06 967.86 1,199.32

HULU TERENGGANU 233.75 2,636.52 296.14 208.75 960.22 1,171.41

KEMAMAN 289.33 3,546.99 411.76 520.64 1,110.73 1,503.86

KUALA TERENGGANU 108.01 2,057.77 186.65 612.29 987.65 271.18

KUALA NERUS - 1,014.34 117.19 - 844.57 52.57

MARANG 74.15 1,764.18 205.56 191.96 1,167.25 199.42

SETIU 158.05 4,799.79 203.77 114.33 2,427.83 289.68

JUMLAH / Total 1,279.14 21,858.34 2,102.460 2,267.47 10,358.47 5,365.76

102 Pengangkutan, Infrastruktur Transports, Infrastructure PANJANG JALAN DI TERENGGANU Road Distance in Terengganu

Persekutuan / Federal Negeri / State

Sumber: - Jabatan Kerja Raya Negeri Terengganu.

103 Pengangkutan, Infrastruktur Transports, Infrastructure KEMUDAHAN INFRASTRUKTUR Infrastructure Facilities

INFRASTRUKTUR / Infrastructure 2014 2015 2016 2017 2018

JALAN (km) / Roads (km)

NEGERI / State 7,241.3 9,288.2 12,311.3 16,207.3 21,858.34

PERSEKUTUAN / Federal 1,314.7 1,279.1 1,279.1 1,275.7 1,279.14

JUMLAH / Total 8,556.0 10,567.3 13,590.5 17,483.0 23,137.48

BEKALAN ELEKTRIK / Electricity

PENDUDUK MENIKMATI BEKALAN 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 Population Served (%)

BEKALAN AIR / Water Supply

PENDUDUK MENIKMATI BEKALAN (%) 96.7 96.9 99.5 99.5 100.0 Population Served (%)

Sumber: - Jabatan Kerja Raya Negeri Terengganu. - Syarikat Air Terengganu Sdn. Bhd. - Tenaga Nasional Berhad.

104 Pengangkutan, Infrastruktur Transports, Infrastructure PENGELUARAN LOJI AIR Water Plant Production

DAERAH NAMA LOJI PENGELUARAN AIR BERSIH District Plant Treated Water Production (M3) KUALA TERENGGANU / Kepong I 25,273,055.00 MARANG / KUALA NERUS Kepong II 56,589,840.00 Bukit Losong 11,263,786.00 JUMLAH / Total 93,126,681.00 KEMAMAN Bukit Sah 55,839,151.00 Cherul 4,620,528.00 Loji Kemudi 1,303,697.00 JUMLAH / Total 61,763,376.00 DUNGUN / KETENGAH Bukit Bauk 11,521,353.00 Serdang 4,065,362.00 Tepus 3,397,683.00 Kemudi (Dungun) 8,364,389.00 Kemudi (Ketengah) 187,008.00 JUMLAH / Total 27,535,795.00 HULU TERENGGANU Hulu Terengganu 16,229,734.00 Loji Kemudi 2,107,760.00 JUMLAH / Total 18,337,494.00 BESUT Bukit Bunga 23,193,257.00 JUMLAH / Total 23,193,257.00 SETIU Sg. Tong 13,038,716.00 JUMLAH / Total 13,038,716.00 255,281,954.00 JUMLAH BESAR / Grand Total 236,995,319.00 105 Pengangkutan, Infrastruktur Transports, Infrastructure PENGELUARAN AIR BERSIH Treated Water Production

KUALA TERENGGANU / MARANG / KUALA NERUS

KEMAMAN

DUNGUN / KETENGAH

HULU TERENGGANU

BESUT

SETIU

Sumber: Sumber: Syarikat Air Terengganu Berhad.

106 Pengangkutan, Infrastruktur Transports, Infrastructure PENGGUNAAN PERKHIDMATAN ELEKTRIK MENGIKUT DAERAH Electricity Utilization Services by District

DAERAH BILANGAN PENGGUNA KAPASITI TENAGA AGIHAN BEKALAN District Number of User Energy Capacity (MW) Distribution Served (%) BESUT 42,566 30.60 8.17

DUNGUN 48,050 37.18 9.93

HULU TERENGGANU 23,370 19.37 5.17

KEMAMAN 60,870 115.94 30.97

KUALA TERENGGANU 69,634 92.63 24.74

KUALA NERUS 46,422 51.15 13.66

MARANG 36,512 15.13 4.04

SETIU 17,988 12.42 3.32

JUMLAH / Total 345,412 374.42 100.00

Sumber: - Tenaga Nasional Berhad.

107 Pengangkutan, Infrastruktur Transports, Infrastructure BEKALAN TENAGA ELEKTRIK Electricity Energy Supply

STESEN / Station KAPASITI / Capacity

SULTAN MAHMUD KENYIR 4 x 100 MW SULTAN MAHMUD KENYIR II 2 x 7.5 MW 2 x 125 MW SULTAN ISMAIL PAKA 4 x 300 MW JANA ELEKTRIK SWASTA SOLAR: 1. SUN SOLARTECH SDN BHD 1 MW 2. SYNERGY GENERATED SDN BHD 5 MW 3. MYWINDOW PORTAL SDN BHD 1 MW 4. KUALA BERANG POWER SOLUTION SDN BHD 1 MW 5. PS GREEN ENERGY SDN BHD 1 MW 6. MIE CORPORATE HOLDINGS SDN BHD 1 MW 7. EASTERN PACIFIC GD SOLAR SDN BHD 18.5 MW 8. PENGGUNA INDIVIDU DOMESTIK 1.2 MW

LAIN-LAIN SUMBER JANA ELEKTRIK (Sila Nyatakan) PULAU PERHENTIAN : '- JANAKUASA DIESEL 3 X 200 KW 1 X 120 KW '- WIND TURBINE 2 X 100KW '- SOLAR 1X100 KW PULAU REDANG : '- JANAKUASA DIESEL 4 X 500 KW MINI HIDRO SG. BERANG 422 KW MINI HIDRO SG. CHERALAK 500 KW JUMLAH / Total 5,836.70 MW Sumber: - Tenaga Nasional Berhad. 108

16 PERUMAHAN Housing Perumahan Housing PERMINTAAN RUMAH KOS RENDAH Low Cost Housing Demand

BILANGAN PEMBINAAN (UNIT) DAERAH BILANGAN PERMINTAAN* Number of Building (Unit) District Number of Demand SIAP SEHINGGA 2018 DALAM PEMBINAAN Completed until 2018 Under Construction BESUT 19,451 - -

DUNGUN 21,643 - -

KEMAMAN 29,442 - 220

KUALA TERENGGANU 41,387 - -

KUALA NERUS 16,873 - -

HULU TERENGGANU 9,654 - -

MARANG 11,472 - -

SETIU 4,272 - -

JUMLAH / Total 154,194 - 220

111 17 KEMUDAHAN SOSIAL Social Amenities Kemudahan Sosial Social Amenities KEMUDAHAN SOSIAL / ASAS NEGERI State Basic / Social Amenities

DAERAH MASJID SURAU BALAI POLIS PONDOK POLIS PEJABAT POS PEJABAT POS GELANGGANG District Mosque Police Station Police Bit Post Office MINI FUTSAL Mini Post Office Futsal Court BESUT 85 250 5 8 3 1 39

DUNGUN 51 124 7 5 5 1 13

HULU TERENGGANU 80 137 3 1 3 2 28

KEMAMAN 50 247 6 8 5 1 45

KUALA TERENGGANU 88 327 7* 5 5 2 19

KUALA NERUS 47 176 0 0 2 - 28

MARANG 52 194 4 1 2 1 8

SETIU 53 95 4 4 4 1 21

JUMLAH / Total 506 1,550 36 32 29 9 201

Nota: * Termasuk Kuala Nerus.

113 Kemudahan Sosial Social Amenities BILANGAN MASJID / SURAU MENGIKUT DAERAH Number of Mosque / Surau by District

MASJID / Mosque SURAU

114 Kemudahan Sosial Social Amenities KEMUDAHAN SOSIAL Social Amenities

BALAI POLIS / Police Station PONDOK POLIS / Police Bit PEJABAT POS / Post Office PEJABAT POS MINI / Mini Post Office GELANGGANG FUTSAL / Futsal Court

Sumber: - Jabatan Perangkaan Malaysia. - Jabatan Hal Ehwal Agama Negeri Terengganu. - Pos Malaysia Berhad. - Pejabat Daerah.

115 18 KEBAJIKAN & MAKLUMAT SOSIAL Social Welfare & Social Information Kebajikan & Maklumat Sosial Social Welfare & Social Information BILANGAN PENGHUNI DI INSTITUSI KEBAJIKAN AM MENGIKUT DAERAH Number of Inmates at Welfare Service Institutions by Disrict

INSTITUSI ORANG KELAINAN UPAYA (OKU) Disabled Institution DAERAH INSTITUSI WARGA EMAS INSTITUSI / PUSAT JAGAAN District Elderly Institution Care Centre Institution PDK DI PUSAT PDK DI RUMAH Centre CBR Home CBR

BESUT 231 206 187 43

DUNGUN 497 - 239 124

HULU TERENGGANU 30 117 97 41

KEMAMAN 140 82 118 48

KUALA TERENGGANU - 121 111 65

KUALA NERUS - 109 120 55

MARANG 206 480 118 39

SETIU 142 - 80 45

JUMLAH / Total 1,246 1,115 1,070 460

Sumber: Nota: - Jabatan Kebajikan Masyarakat Negeri Terengganu. - PDK - Pemulihan Dalam Komuniti. - CBR - Community-Based Rehabilitation.

117 Kebajikan & Maklumat Sosial Social Welfare & Social Information BILANGAN JENAYAH TAHUN 2016-2018 Number of Crimes 2016-2018

JENIS JENAYAH / Type of Crimes 2016 2017 2018 JENAYAH KEKERASAN / Violent Crimes BUNUH 11 5 2 Murder ROGOL 81 64 63 Rape SAMUNa 148 155 102 Robbery MENCEDERAKAN MANUSIA 167 130 124 Causing Bodily Injuries

JUMLAH / Total 407 354 291

Nota: - a : Termasuk samun berkawan bersenjata api, samun berkawan tidak bersenjata api, samun bersenjata api dan samun tidak bersenjata api.

118 Kebajikan & Maklumat Sosial Social Welfare & Social Information BILANGAN JENAYAH TAHUN 2016-2018 Number of Crimes 2016-2018

JENIS JENAYAH / Type of Crimes 2016 2017 2018 JENAYAH HARTA BENDA / Property Crimes PECAH RUMAH DAN CURI 452 456 420 House Break-in and Theft KECURIAN KENDERAAN / Vehicles Theft LORI 28 22 10 Van KERETA 203 146 77 Motocar MOTOSIKAL / SKUTER 949 914 605 Motocycle / Scooter CURI / RAGUT 8 - 1 Theft / Snatch KECURIAN LAIN 447 365 419 Other Theft

JUMLAH / Total 2,087 1,903 1,532

Sumber: - Jabatan Perangkaan Malaysia.

119 Kebajikan & Maklumat Sosial Social Welfare & Social Information BILANGAN KEMALANGAN JALAN RAYA, KECEDERAAN DAN KEMATIAN 2016-2018 Number of Road Accident, Injuries and Deaths 2016-2018

BILANGAN / Number

TAHUN KEMALANGAN JALAN RAYA KECEDERAAN DAN KEMATIAN / Injury and Death Years Road Accident KECEDERAAN / Injury KEMATIAN / Death 2016 10,793 629 342

2017 10,713 443 330

2018 10,607 385 275

JUMLAH / Total 32,113 1,457 947

Sumber: - Jabatan Perangkaan Malaysia.

120 Kebajikan & Maklumat Sosial Social Welfare & Social Information KES PENCEMARAN YANG DILAPORKAN TAHUN 2014-2018 Pollutant Cases Reported 2014-2018

JENIS PENCEMARAN KES PENCEMARAN / Pollutant Cases Type of Pollutant 2014 2015 2016 2017 2018

AIR / Water 24 19 7 9 13

UDARA / Air 144 135 128 31 45

BUANGAN TERJADUAL / Scheduled Waste 8 4 4 1 2

BUNYI / Noise 5 6 3 1 2

PEMBAKARAN TERBUKA / Open Burning 349 147 138 34 64

LAIN-LAIN / Others 9 12 4 10 13

JUMLAH / Total 539 323 284 86 139

Sumber: - Jabatan Alam Sekitar Negeri Terengganu.

121 Kebajikan & Maklumat Sosial Social Welfare & Social Information INDEKS KUALITI AIR SUNGAI TAHUN 2014-2018 River Water Quality Index 2014-2018

BIL. SUNGAI / STESEN INDEKS KUALITI AIR SUNGAI / River Water Quality Index NO. River / Station 2014 2015 2016 2017 2018 1 RANSAN 59 73 68.4 74.9 62 2 RANSAN - - - - 87 3 CHERUL 85 81 80.8 78 86 4 CHERUL - - - - 84 5 NERAM - - - - 74 6 PERASING - - - - 83 7 KEMAMAN 85 86 82.7 86.1 90 8 KEMAMAN 84 83 79.2 81.5 83 9 KEMAMAN - - - - 80 10 CHERUL - - - - 86 11 IBOK 81 81 79.4 79.9 80 12 IBOK - - - - 84 13 78 84 77.7 58.8 80 14 RUANG 72 72 72.6 72.9 75 15 RUANG - - - - 73 16 BUNGKUS 80 77 74.3 74.3 80 17 KERTIH 82 81 77.9 76.8 81 18 KERTIH - - - 78.7 84 19 BESUL - - - - 87 20 RENGAT - - - - 87 21 RASAU 77 81 72.6 - 82 22 RASAU - - - 78.7 74 23 PAKA 80 84 76.3 80.4 81 24 PAKA - - - - 86 25 PAKA - - - - 87 122 Kebajikan & Maklumat Sosial Social Welfare & Social Information INDEKS KUALITI AIR SUNGAI TAHUN 2014-2018 River Water Quality Index 2014-2018

BIL. SUNGAI / STESEN INDEKS KUALITI AIR SUNGAI / River Water Quality Index NO. River / Station 2014 2015 2016 2017 2018 26 TELEMBOH - - - - 81 27 DUNGUN 82 88 86.2 82.7 88 28 DUNGUN 83 87 84.0 85.0 89 29 DUNGUN 83 87 85.5 86.2 88 30 DUNGUN - 87 84.7 87.0 91 31 DUNGUN - - - - 90 32 IBAI 70 79 70.1 73.3 72 33 IBAI 75 81 74.7 NA 76 34 IBAI 76 97 70.8 68.6 82 35 LANDAS - - - - 70 36 MERCHANG 69 70 67.3 81.6 71 37 KERAK - - - - 70 38 MARANG 80 79 72.0 68.3 85 39 TEMALA - - - - 85 40 TERENGGANU 85 84 87.1 88.7 86 41 BERANG - 87 86.7 - 87 42 TERENGGANU 81 85 77.2 86.4 89 43 NERUS 84 83 84.3 86.9 87 44 NERUS - - - - 89 45 NERUS - - - - 88 46 PUEH 85 87 87.1 86.1 66 47 PUEH - - - - 77 48 TERENGGANU 87 82 86.1 83.7 85 49 NERUS 84 - - - 68 50 BERANG 86 - - 86.6 90 123 Kebajikan & Maklumat Sosial Social Welfare & Social Information INDEKS KUALITI AIR SUNGAI TAHUN 2014-2018 River Water Quality Index 2014-2018

BIL. SUNGAI / STESEN INDEKS KUALITI AIR SUNGAI / River Water Quality Index NO. River / Station 2014 2015 2016 2017 2018 51 TERENGGANU 84 85 88.9 89.3 87 52 TELEMONG 83 86 85.3 86.1 83 53 NERUS - - - - 85 54 NERUS - - - - 88 55 CHALOK - - - - 86 56 BARI - - - - 89 57 TAROM - - - - 88 58 SETIU 88 91 80.2 87.5 86 59 CHALOK 89 89 81.2 85.2 88 60 CHALOK 83 81 74.5 71.2 79 61 SETIU 90 91 82.3 83.9 88 62 MERANG 71 67 71.1 84.2 77 63 JERTIH - - - - 84 64 BESUT 84 86 84.4 90.3 87 65 BESUT 85 87 87.9 88.3 88 66 BESUT - - - - 89 67 BESUT - - - - 88 68 BESUT - - - - 85 69 KELUANG 74 75 73.8 88.3 82

Sumber: INDEKS / Index - Jabatan Alam Sekitar Negeri Terengganu. Bersih Sederhana Tercemar Tercemar Nota: - Stesen telah ditutup. 81 - 100 60 - 80 0 - 59 124 Kebajikan & Maklumat Sosial Social Welfare & Social Information BILANGAN PUSAT LITERASI KOMPUTER DAN PUSAT SUMBER Number of Computer Literacy Centre and Resources Centre

DAERAH / PARLIMEN PUSAT LITERASI KOMPUTER PUSAT SUMBER District / Parliament Computer Literacy Centre Resources Centre

BESUT - 2

DUNGUN 1 1

HULU TERENGGANU - 2

KEMAMAN - 1

KUALA TERENGGANU - -

KUALA NERUS 1 1

MARANG - 3

SETIU - 4

JUMLAH / Total 2 14

Sumber: - Jabatan Kemajuan Masyarakat Negeri Terengganu.

125 Kebajikan & Maklumat Sosial Social Welfare & Social Information BILANGAN TAMAN ASUHAN KANAK-KANAK (TASKA) Number of Children Care Centre (TASKA)

DAERAH / PARLIMEN BILANGAN INSTITUSI BILANGAN PENGHUNI / Number of Inmates JUMLAH District / Parliament Number of Institution Total MELAYU / Malay CINA / Chinese INDIA / Indian LAIN-LAIN / Others

BESUT 6 126 - - - 126

DUNGUN 6 101 - - - 101

HULU TERENGGANU 2 38 - - - 38

KEMAMAN 4 65 - - - 65

KUALA TERENGGANU ------

KUALA NERUS 1 20 - - - 20

MARANG 4 89 - - - 89

SETIU 1 18 - - - 18

JUMLAH / Total 24 457 - - - 457

Sumber: - Jabatan Kemajuan Masyarakat Negeri Terenggganu.

126 Kebajikan & Maklumat Sosial Social Welfare & Social Information BILANGAN TAMAN BIMBINGAN KANAK-KANAK (TABIKA) Number of Child Guidance Centre (TABIKA)

DAERAH / PARLIMEN BILANGAN INSTITUSI BILANGAN PENGHUNI / Number of Inmates JUMLAH District / Parliament Number of Institution Total MELAYU / Malay CINA / Chinese INDIA / Indian LAIN-LAIN / Others

BESUT 118 3,188 2 - 1 3,191

DUNGUN 92 2,508 - - - 2,508

HULU TERENGGANU 97 2,506 - - - 2,506

KEMAMAN 92 2,943 - - 6 2,949

KUALA TERENGGANU 56 1,503 - - 3 1,506

KUALA NERUS 92 2,193 - - 2 2,195

MARANG 109 2,459 - - - 2,459

SETIU 93 2,313 - - 1 2,314

JUMLAH / Total 749 19,613 2 - 13 19,628

Sumber: - Jabatan Kemajuan Masyarakat Negeri Terengganu.

127 Kebajikan & Maklumat Sosial Social Welfare & Social Information KUTIPAN DAN AGIHAN ZAKAT Collection and Distribution of Zakat

KUTIPAN / Collection AGIHAN / Distribution BIL. No JENIS ZAKAT JUMLAH (RM) PENERIMA ZAKAT JUMLAH (RM) Types of Zakat Total (RM) Recipients oF Zakat Total (RM)

1 Fitrah / Al-Fitr 6,338,238.90 Fakir / Real Poor 21,358,888.01

2 Pendapatan / Earnings 78,867,165.38 Miskin / Poor 74,116,285.76

3 Perniagaan / Business 41,866,769.41 Amil / Collectors 17,931,919.11

4 Simpanan / Savings 25,090,727.23 Mualaf 7,652,412.86

5 Saham / Bon / Share / Bond - Al-Riqab 1,398,228.20

6 KWSP / EPF - Al-Gharimin 482,371.30

7 Emas / Perak / Gold / Silver 778,657.33 Ibnu Sabil -

8 Tanaman / Agriculture 389,415.40 Fisabillillah 65,341,942.41

9 Ternakan / Livestock 121,548.00 Lain-lain Agihan / Others -

10 Galian / Mining -

11 Qadha -

12 Zakat Harta / Property 6,919,032.97

13 Lain-lain Zakat/ Others -

JUMLAH / Total 160,371,554.62 JUMLAH/Total 188,282,047.65

Sumber: - Majlis Agama Islam dan Adat Melayu Terengganu (MAIDAM). 128 Kebajikan & Maklumat Sosial Social Welfare & Social Information BILANGAN PERPUSTAKAAN AWAM, KOLEKSI KUMULATIF, PENGGUNA DAN KEAHLIAN Number of Libraries, Cumulative Collections, Users and Membership

BILANGAN BILANGAN BILANGAN PENGGUNA BILANGAN KEAHLIAN JENIS PERPUSTAKAAN PERPUSTAKAAN KOLEKSI KUMULATIF Number of Users Number of Membership Type of Libraries Number of Number of Libraries Cumulative KANAK-KANAK DEWASA KANAK-KANAK DEWASA Collections Children Adults Children Adults

PERPUSTAKAAN AWAM NEGERI 1 234,457 269,344 363,824 8,532 7,899 Public Libraries of State

PERPUSTAKAAN AWAM DAERAH 6 472,137 59,776 106,197 2,172 2,756 Public Libraries of District

PERPUSTAKAAN AWAM PEKAN 2 103,223 6,268 10,651 320 333 Public Libraries of Pekan

PERPUSTAKAAN BERGERAK 3 122,969 21,633 7,972 2,455 1,078 Mobile Libraries

PERPUSTAKAAN DESA NEGERI 39 674,938 112,488 94,907 1,935 1,307 Rural Libraries JUMLAH / Total 51 1,607,724 469,509 583,551 15,414 13,373

Sumber: - Perbadanan Perpustakaan Awam Terengganu.

129 19 PUSAT PERTUMBUHAN, JARAK PERJALANAN Growth, Road Distance Pusat Pertumbuhan, Jarak Perjalanan Growth, Road Distance SENARAI PUSAT-PUSAT PERTUMBUHAN BAGI NEGERI TERENGGANU SEHINGGA TAHUN 2020 List of Growth Centre for Terengganu Until 2020

DAERAH PUSAT WILAYAH PUSAT SEPARA PUSAT TEMPATAN UTAMA PUSAT TEMPATAN KECIL PUSAT PERTUMBUHAN DESA District NEGARA WILAYAH NEGERI Main Local Center Small Local Center Rural Growth Center Central Region of Country Sub-region Center of State BESUT - - Kampung Raja Jabi Kg. Keruak Jertih Kuala Besut Pasir akar Kg. Apal Kg. Renek Gong Medang Tembila Benting Lintang DUNGUN - - Paka Ketengah Jaya Seberang Pintasan - Tanjung Jara Kuala Dungun Al-Muktafi Billah Shah Jerangau Bukit Besi Batu 7 Padang Pulut Kuala Jengai Pasir Raja Serdang HULU TERENGGANU - - Kuala Berang Kuala Telemung Tengkawang Tengkawang Gawi Menerong Bukit Bading Kuala Ping Penghulu Diman Bukit Perah Kg. Bukit Gemuroh - Sekayu Matang KEMAMAN - Chukai Seri Bandi Pasir Gajah Kijal Cheneh Kijal (Bandar Lama) Kemasik Air Putih

131 Pusat Pertumbuhan, Jarak Perjalanan Growth, Road Distance SENARAI PUSAT-PUSAT PERTUMBUHAN BAGI NEGERI TERENGGANU SEHINGGA TAHUN 2020 List of Growth Centre for Terengganu Until 2020

DAERAH PUSAT WILAYAH PUSAT SEPARA PUSAT TEMPATAN UTAMA PUSAT TEMPATAN KECIL PUSAT PERTUMBUHAN DESA District NEGARA WILAYAH NEGERI Main Local Center Small Local Center Rural Growth Center Central Region of Country Sub-region Center of State KUALA Kuala Kuala - Chendering Pengkalan Setar TERENGGANU Terengganu Terengganu - Atas Tol Kg. Undang Kg. Laut - Kg. Bukit Kg. Kuala Bekah Pengadang Baru Kg. Pulau Manis Kg. Pantai Ali Kepong KUALA NERUS - - Al-Wathiqu Billah - Bukit Buchu Wakaf Tengah Gong Badak Batu Enam Mengabang Telipot Tepoh Gemuruh Kg. Lerek - Bukit Guntung Batu Rakit Kg. Bukit Wan Manir Wakaf Mesira MARANG - - Marang Merchang Pengkalan Berangan Bukit Payung Wakaf Tapai Sg. Kerak Medan Jaya SETIU - - Permaisuri Guntung Luar Merang - Rhu Tapai Penarik Bintang Sg. Tong Telaga Papan Kg. Saujana Renek Fikri - Gong Batu Chaluk Kg. Bari

Sumber: - Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Negeri Terengganu. 132 Pusat Pertumbuhan, Jarak Perjalanan Growth, Road Distance PENDUDUK - KEMUDAHAN SOSIAL Population - Social Infrastructure

KATEGORI PENDUDUK KEMUDAHAN Category Population Infrastructure

PUSAT WILAYAH 80,000 - 100,000 Semua keperluan Regional Centre All requirements

PUSAT DAERAH 20,000 - 30,000 Beberapa sekolah rendah dan menengah, maktab-maktab teknik, hospital / District Centre klinik pergigian, balai bomba, perkhidmatan ambulans, balai polis daerah, pejabat daerah, pejabat pos, lain-lain jabatan persekutuan dan negeri, kedai- kedai perniagaan semua peringkat, beberapa surau / masjid, dewan orang ramai, beberapa padang permainan / tempat rekreasi / kebudayaan. Number of primary and secondary schools, colleges, hospital / dental clinic, fire station, ambulances service station, district office, post office, other state and federal department, various shophouses, number of mosque, public hall, number of playground / recreational / cultural centre.

PUSAT KECIL 2,000 - 5,000 Beberapa sekolah rendah dan menengah, pusat kesihatan besar, pejabat pos, DAERAH balai polis, beberapa surau / masjid, semua jenis kedai perniagaan seperti Sub-District Centre runcit, jual makanan, pakaian dan lain-lain, dewan orang ramai, padang permainan. Number of primary and secondary schools, main health centre, post office, police station, number of mosque, various shophouses such as retail, restaurant, textile shops, public hall, playground.

PUSAT TEMPATAN <1,000 Sekolah rendah, klinik klinik bidan, wakil pos, masjid / surau, kedai-kedai Local Centre runcit dan jual makanan, balai raya / pusat sivik, padang permainan. Primary schools, mid-wife clinic, postal agent, mosque, retail shops, restaurant, public hall, playground.

Nota: - Takrifan Jabatan Perancang Bandar dan Desa berdasarkan keperluan perancangan terutama prasarana. 133 Pusat Pertumbuhan, Jarak Perjalanan Growth, Road Distance JARAK PERJALANAN DALAM NEGERI Road Distance Within State

KUALA TERENGGANU KUALA TERENGGANU KUALA BERANG KUALA KM BERANG 40 BANDAR 68 71 PERMAISURI KAMPUNG JERTIH 106 109 38 RAJA KAMPUNG 120 120 49 11 RAJA MARANG MARANG 18 54 83 121 132 DUNGUN DUNGUN 79 83 145 183 194 62 PAKA PAKA 100 100 163 201 212 80 23 KERTIH KERTIH 115 115 182 219 227 100 39 15 KEMASIK KEMASIK 126 126 189 227 238 106 49 26 11 KIJAL KIJAL 137 138 200 239 249 118 61 38 22 11

CUKAI 156 158 221 259 270 138 78 58 43 32 19

134 Pusat Pertumbuhan, Jarak Perjalanan Growth, Road Distance

JARAK PERJALANAN ANTARA IBU NEGERI Road Distance Within Capital

ALOR STAR ALOR STAR BUTTER- WORTH BUTTERWORTH 96 KM IPOH

IPOH 264 164 JOHOR BAHRU 847 766 584 JOHOR BAHRU KANGAR

KANGAR 52 148 314 899 KOTA BHARU KOTA BHARU 293 389 504 703 361 KUANTAN KUANTAN 702 609 444 320 746 371 KUALA LUMPUR KUALA LUMPUR 481 381 217 367 531 474 273 KUALA KUALA TERENGGANU 457 554 668 539 525 164 219 492 TERENGGANU MELAKA MELAKA 629 531 365 219 180 679 308 148 517 SEREMBAN SEREMBAN 547 449 285 299 599 645 274 68 488 82

SHAH ALAM 508 408 244 494 558 501 300 27 519 175 95

135

NOTA TEKNIKAL Technical Notes

PENGASASAN SEMULA KDNK MENGIKUT NEGERI PADA TAHUN 2015

PENGENALAN Akaun Negara bagi KDNK mengikut negeri telah diasaskan semula pada tahun 2015 dari tahun 2010. Pengasasan semula KDNK adalah satu prosedur biasa yang dilaksanakan oleh Organisasi Statistik untuk memastikan statistik yang dikeluarkan menggambarkan struktur ekonomi semasa. Pengasasasan semula ini telah menambahbaik konsep dan metodologi berdasarkan saranan System of National Accounts 2008 (2008 SNA).

PENGASASAN SEMULA KDNK MENGIKUT NEGERI Pengasasan semula KDNK mengikut negeri bermaksud KDNK pada harga malar dinilai semula menggunakan harga tahun asas terkini. Penyusunan KDNK mengikut negeri merangkumi 13 buah negeri dan W.P. Kuala Lumpur (termasuk W.P. Putrajaya) dan W.P. Labuan. Pengasasan semula dilaksanakan bagi memastikan data KDNK mengikut negeri mencerminkan senario yang lebih tepat mengenai struktur ekonomi negara. Di samping itu, ia bertujuan untuk mengimbangi evolusi perubahan harga dalam ekonomi.

Latar Belakang Pelaksanaan Pengasasan Semula KDNK Mengikut Negeri 2015 KDNK mengikut negeri tahun asas 2015 merupakan pelaksanaan pengasasan semula keempat yang dilaksanakan oleh Jabatan Perangkaan Malaysia. Siri tahun asas terdahulu adalah 2000, 2005 dan 2010. Siri 2010 telah dikeluarkan pada tahun 2015 manakala siri 2015 dikeluarkan pada tahun 2019. Banci Ekonomi 2016 (tahun rujukan 2015) yang telah dijalankan oleh Jabatan Perangkaan Malaysia menyediakan data yang komprehensif untuk penyusunan Akaun Negara. Ketersediaan data yang komprehensif bagi tahun 2015 membolehkan pengasasan semula dilaksanakan dan data yang berkaitan adalah : a. Banci Ekonomi 2016 (tahun rujukan 2015) b. Penyiasatan Perbelanjaan Isi Rumah 2016 c. Penyiasatan Pendapatan Isi Rumah dan Kemudahan Asas 2016 d. Indeks Harga yang berkaitan NOTA TEKNIKAL Technical Notes

IHP, IHPR dan indeks lain digunakan untuk mendapatkan nilai harga malar. Walau bagaimanapun, bagi komoditi yang tidak diliputi dalam IHP dan IHPR, harga diperoleh daripada pihak berkuasa berkenaan. Bagi pengasasan semula ini, aktiviti ekonomi disusun mengikut Piawaian Klasifikasi Industri Malaysia 2008 (MSIC 2008) yang terkini.

PERUBAHAN DAN PENAMBAHBAIKAN Pengasasan semula KDNK mengikut negeri telah mengambil kira perubahan dan penambahbaikan terutamanya bagi kategori berikut :

a. Perkhidmatan Kerajaan Penyelarasan maklumat telah dilaksanakan bagi penyusunan Akaun Kerajaan selaras dengan perubahan di peringkat nasional. Penyusunan yang lebih komprehensif berdasarkan maklumat yang diperolehi daripada Jabatan Ketua Audit Negara dan Laporan Ketua Audit Negara di peringkat negeri.

b. Kediaman yang didiami oleh Pemilik (OOD) Penambahbaikan dalam metodologi bagi subsektor kediaman yang didiami oleh pemilik. Data Akaun Negara yang berkualiti adalah penting dalam melaksanakan dasar dan kajian ekonomi. Aspek penting dalam memastikan kualiti data adalah ia perlu merangkumi semua aktiviti ekonomi termasuk Kediaman yang didiami oleh pemilik (OOD). OOD adalah penting dalam penganggaran KDNK kerana ia melibatkan pengeluaran namun tiada sebarang transaksi urus niaga dilakukan. Oleh itu, nilai perkhidmatan OOD perlu dinilai dan diambil kira dalam penganggaran KDNK. Pemilik didiami atau pemilikan kediaman adalah bentuk tempat tinggal di mana seseorang, yang disebut pemilik didiami atau pemilik rumah, memiliki kediaman di mana dia tinggal. Kediaman ini meliputi rumah, pangsapuri, kondominium atau perumahan strata bersama. OOD terdiri daripada tuan tanah dan pemilik didiami bagi kediaman. Pemilik didiami dianggap sebagai mengendalikan perniagaan yang menghasilkan lebihan kendalian kasar. NOTA TEKNIKAL Technical Notes

Kadar sewa dinilai bagi kediaman yang diduduki membolehkan perkhidmatan yang diberikan oleh kediaman kepada penghuni pemiliknya dianggar secara konsisten dengan perkhidmatan yang diberikan oleh kediaman yang disewa kepada penyewa. Selaras dengan penambahbaikan kaedah penganggaran yang dilaksanakan di peringkat nasional, penganggaran di peringkat negeri telah ditambahbaik berdasarkan beberapa pembolehubah. Di antaranya ialah : i. Maklumat bilangan tempat kediaman ii. Peratusan rumah yang didiami iii. Purata sewa dinilai Rujukan sumber maklumat adalah berdasarkan Laporan Penyiasatan Pendapatan Isi Rumah dan Kemudahan Asas 2016 dan Laporan Penyiasatan Perbelanjaan Isi Rumah 2016.

PENYELARASAN DATA Banci Ekonomi 2016 (tahun rujukan 2015) menyediakan data yang komprehensif dan dapat dijadikan sebagai asas untuk rujukan dalam menyelaraskan dan memuktamadkan data benchmark di peringkat negeri.

KESIMPULAN KDNK mengikut Negeri tahun asas 2015 meliputi siri dari tahun 2015 sehingga 2018. Pengasasan semula KDNK ini menandakan bahawa anggaran KDNK telah menerima pakai konsep yang terkini, metodologi, sumber data dan saranan seperti yang ditetapkan oleh manual dan garis panduan antarabangsa.

Rekabentuk dan dicetak oleh :

SyarikatYAYASAN Pe rISLAMcetakan TERENGGANU SDN. BHD. 144692-D

SYARIKAT PERCETAKAN YAYASAN ISLAM TERENGGANU SDN. BHD. (144692-D) Lot SK 53, Kawasan Perindustrian Gong Badak, 21300 Kuala Nerus, Terengganu. Tel: 609-666 8611 / 6652 / 8601 Faks: 609-666 0611 / 0063 Emel: [email protected][email protected][email protected] 19-70810 • 2018 • sham

Spyit SB Spyit_terengganu Spyit SB