HOOFDSTUK 20 LITERATUUR
Achterberg, C. van Can Townes type malaise traps be im- Alford, D.V. Bumblebees. – Davis-Poynter, London. proved? Some recent developments. – Entomologische Berichten : Al-Ghzawi, A., S. Zaitoun, S. Mazary, M. Schindler & D. Witt- -. mann Diversity of bees (Hymenoptera, Apiformes) in extensive Achterberg, C. van & T.M.J. Peeters Naamgeving, verwant- orchards in the highlands of Jordan. – Arxius de Miscellània Zoològica schappen en diversiteit. – In: T.M.J. Peeters, C. van Achterberg, : -. W.R.B. Heitmans, W.F. Klein, V. Lefeber, A.J. van Loon, A.A. Mabe- Almeida, E.A.B. a Colletidae nesting biology (Hymenoptera: lis, H. Nieuwenhuijsen, M. Reemer, J. de Rond, J. Smit & H.H.W. Apoidea). – Apidologie : -. Velthuis, De wespen en mieren van Nederland (Hymenoptera: Acule- Almeida, E.A.B. b Revised species checklist of the Paracolletinae ata). Nederlandse Fauna . Nationaal Natuurhistorisch Museum Na- (Hymenoptera, Colletidae) of the Australian region, with the descrip- turalis, Uitgeverij & European Invertebrate Survey-Nederland, tion of new taxa. – Zootaxa : -. Leiden: -. Almeida, E.A.B. & B.N. Danforth Phylogeny of colletid bees Adriaens, T. & D. Laget To bee or not to bee. Mogelijkheden (Hymenopera: Colletidae) inferred from four nuclear genes. – Molecu- voor het houden van bijenvolken in natuurgebieden: een inschatting. lar Phylogenetics and Evolution : -. – Advies van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Almeida, E.A.B., L. Packer & B.N. Danforth Phylogeny of the INBO.A... Xeromelissinae (Hymenoptera: Colletidae) based upon morphology Aizen, M.A. & L.D. Harder The global stock of domesticated and molecules. – Apidologie : -. honey bees is growing slower than agricultural demand for pollination. Almeida, E.A.B., M.R. Pie, S.G. Brady & B.N. Danforth Bio- – Current Biology : -. geography and diversification of colletid bees (Hymenoptera: Colleti- Albans, K.R., R.T. Aplin, J. Brehcist, J.F. Moore & C. O’Toole dae): emerging patterns from the southern end of the world. – Journal Dufour’s gland and its role in secretion of nest cell lining in bees of the of Biogeography : -. genus Colletes (Hymenoptera: Colletidae). – Journal of Chemical Ecol- Amiet, F. Hymenoptera, Apidae. . Allgemeiner Teil, Gattungs- ogy : -. schlüssel, die Gattungen Apis, Bombus und Psithyrus. – Fauna Helveti- Alcock, J. Notes on male mate-locating behaviour in some bees ca : - . and wasps of Arizona (Hymenoptera: Anthophoridae, Pompilidae, Amiet, F. & A. Krebs Bienen Mitteleuropas: Gattungen, Le- Sphecidae, Vespidae). – The Pan-Pacific Entomologist : -. bensweise, Beobachtung. – Haupt Verlag, Bern. Alcock, J., E.M. Barrows, G. Gordh, L.J. Hubbard, L. Kirkendall, Amiet, F., A. Müller & R. Neumeyer Apidae . Colletes, Dufou- D.W. Pyle, T.L. Ponder & F.G. Zalom The ecology and evolu- rea, Hylaeus, Nomia, Nomioides, Rhophitoides, Rophites, Sphecodes, Sys- tion of male reproductive behaviour in bees and wasps. – Zoological tropha. – Fauna Helvetica . Centre suisse de cartographie de la fauna Journal of the Linnean Society : -. & Schweizerische Entomologische Gesellschaft, Neuchâtel. Alexander, B.A. Species-groups and cladistic analysis of the Amiet, F., M. Herrmann, A. Müller & R. Neumeyer Apidae . cleptoparasitic bee genus Nomada (Hymeno ptera: Apoidea). – Uni- Halictus, Lasioglossum. – Fauna Helvetica . Centre suisse de cartogra- versity of Kansas Science Bulletin : -. phie de la fauna & Schweizerische Entomologische Gesellschaft, Neu- Alexander, B.A. & C.D. Michener Phylogenetic studies of the châtel. families of short-tongued bees (Hymeno ptera: Apoidea). – The Uni- Amiet, F., M. Herrmann, A. Müller & R. Neumeyer Apidae . versity of Kansas Science Bulletin : -. Anthidium, Chelostoma, Coelioxys, Dioxys, Heri ades, Lithurgus, Mega- Alexander, B. & J.G. Rozen Ovaries, ovarioles, and oocytes in chile, Osmia, Stelis. – Fauna Helvetica . Centre suisse de cartographie parasitic bees (Hymenoptera: Apoidea). – Pan-Pacific Entomologist de la fauna & Schweizerische Entomologische Gesellschaft, Neuchâtel. : -. Amiet, F., M. Herrmann, A. Müller & R. Neumeyer Apidae . Alexander, B.A. & M. Schwarz A catalog of the species of No- Ammobates, Ammobatoides, Anthophora, Biastes, Ceratina, Dasypoda, mada (Hymenoptera: Apoidea) of the world. – University of Kansas Epeoloides, Epeolus, Eucera, Macropis, Melecta, Melitta, Nomada, Pa- Science Bulletin : -. sites, Tetralonia, Thyreus, Xylocopa. – Fauna Helvetica . Centre suisse Alfken, J.D. Biologische Beobachtungen an Hymenopteren. – de cartographie de la fauna & Schweizerische Entomologische Gesell- Entomologische Nachrichten (): -. schaft, Neuchâtel. Alfken, J.D. Nomada roberjeotiana Panz., eine in zwei Formen Amiet, F., M. Herrmann, A. Müller & R. Neumeyer Apidae . auftretende Art. – Zeitschrift für Hymenopterologie und Dipterologie Andrena, Melitturga, Panurginus, Panurgus. – Fauna Helvetica . (): -. Centre suisse de cartographie de la fauna & Schweizerische Entomolo- Alfken, J.D. Melitta nigricans n.sp., eine neue deutsche Biene gische Gesellschaft, Neuchâtel. (Hym.). – Zeitschrift für Systematische Hymenopterologie und Dipte- Anderberg, A.A., U. Manns & M. Källersjö Phylo geny and flo- rologie : -. ral evolution of the Lysimachieae (Ericales, Myrsinaceae): evidence Alfken, J.D. Beitrag zur Kenntnis der Apidenfauna von Ostpreu- from ndhF sequence data. – Willdenowia : -. ßen. – Schriften der Königlichen Physikalisch-Ökonomischen Gesell- Anonymus Verslag van de ste Zomervergadering der Neder- schaft zu Königsberg : -. landsche Entomologische Vereeniging, gehouden te Maastricht op Alfken, J.D. a Die Bienenfauna von Westpreußen. – Bericht des Julij . – Tijdschrift voor Entomologie : I-XXVII. Westpreußischen Botanisch-Zoologischen Vereins : -. Anonymus Personalia. – Entomologische Berichten : . Alfken, J.D. b Die Bienenfauna von Ostpreußen. – Schriften der Anonymus Leuke waarnemingen in – Bzzz, Nieuwsbrief Königlichen Physikalisch-Ökonomischen Gesellschaft zu Königsberg Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : . : -. Anonymus Leuke vangsten in – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Alfken, J.D. Die Bienenfauna von Bremen. – Abhandlungen des Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. Naturwissenschaftlichen Vereins zu Bremen (): -. Anonymus Leuke vangsten in – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Alfken, J.D. Andrena angustior W. K., eine Deutsche Biene. – Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. Deutsche Entomologische Zeitschrift : -. Anonymus Leuke waarnemingen in – Bzzz, Nieuwsbrief Alfken, J.D. Über die Färbungsveränderlichkeit von Anthidium Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : - strigatum Pz. Zum Problem der Rassenbildung. – Stettiner Entomolo- . gische Zeitung : -. Anonymus Leuke waarnemingen in . – Bzzz, Nieuwsbrief Alfken, J.D. Die Bienenfauna von Bremen. Auflage. – Mittei- Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. lungen aus dem Entomologischen Verein Bremen : -. Anonymus Leuke waarnemingen in . – Bzzz, Nieuwsbrief Alfken, J.D. Über die Färbungen der Stelis minima Schck. – Mit- Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : - teilungen der Deutschen Entomologischen Gesellschaft : -. . Alford, D.V. The biology and immature stages of Syntretus splen- Anonymus Leuke waarnemingen in . – Bzzz, Nieuwsbrief didus (Marshall) (Hymenoptera: Braconidae, Euphorinae), a parasite Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : . of adult bumblebees. – Transactions of the Royal Entomological Soci- Anonymus Leuke waarnemingen in . – Bzzz, Nieuwsbrief ety of London : -. Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : . Alford, D.V. A study of the hibernation of bumblebees (Hyme- Anonymus Leuke waarnemingen in . – Bzzz, Nieuwsbrief noptera: Bombidae) in Southern England. – Journal of Animal Ecol- Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : . ogy : -. Anzenberger, G. How do carpenter bees recognize the entrance Alford, D.V. Syntretus splendidus attacking Bombus pascuorum in of their nests? An experimental investigation in a natural habitat. – Hampshire. – Bee World : . Ethology : -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 459 17-10-12 09:31
Archer, M.E. A communal colony of Andrena jacobi Perkins Apoidea). – Memoirs of the Entomological Society of Washington (Hym., Andrenidae).– Entomologist’s Monthly Magazine : -. : -. Arias, M.C. & W.S. Sheppard Phylogenetic relationships of Baudry, E., M. Solignac, L. Garnery, M. Gries, J.M. Cornuet & N. honey bees (Hymenoptera: Apinae: Apini) inferred from nuclear and Koeniger Relatedness among honeybees (Apis mellifera) of a mitochondrial sequence data. – Molecular Phylogenetics and Evo- drone congregation. – Proceedings of the Royal Society B, Biological lution : -. Sciences : -. Arnoud, Br. [Halictus quadricinctus-cellen uit steile lösswand bij Baugnée, J.Y. Presence de l’abeille Nomada obtusifrons Nylander, Schinveld.] Verslag van de bijeenkomst der entomologen op donder- dans la vallée de la Sûre Belgo-Luxembourgeoise (Hymenoptera dag maart . – Natuurhistorisch Maandblad : -. Anthophoridae Nomadinae). – Lambillionea : -. Arretz, P. V. & R.P. Macfarlane The introduction of Bombus Beekman, M. & F.L.W. Ratnieks Long-range foraging by the ruderatus to Chile for red clover pollination. – Bee World : -. honey-bee, Apis mellifera L. – Functional Ecology : -. Ascher, J.S. & J. Pickering Apoidea species. – www.discoverlife. Bekker, R.M. & E.J. Lammerts Naar een Rode Lijst met Groene org/mp/q?guide=Apoidea_species&flags+ HAS. [Geraadpleegd mei stip voor hogere planten in Nederland. – -Natuurberheer, Wage- .] ningen. Assem, J. van den De Andrena-soorten van de Sint Pietersberg. Belgers, J.D.M & A.P.J.A. Teunissen Zonder de gewone sa- – Natuurhistorisch Maandblad : -. chembij, Anthophora plumipes (Hymenoptera, Apidae), geen Sitaris Ayasse, M., R.J. Paxton & J. Tengö Mating behavior and chem- muralis (Coleoptera, Meloidae) in Nederland. – Entomologische Be- ical communication in the order Hymenoptera. – Annual Review of richten : -. Entomology : -. Belisle, R.A., I.G. Turner & M.P. Ansell Evidence of biocom- posite structure in Colletes halophilus nest material. – Journal of Mate- Bais, H., R. van der Hout, J. de Rond, H. Vallenduuk & J. Meerman rials Science : -. Inventarisatie van het zanddepot A/ te Lelystad. – In- Bell, W.J., M.D. Breed, K.W. Richards & C.D. Michener So- sectenwerkgroep afdeling Lelystad, Lelystad. cial, stimulatory, and motivational factors involved in intraspecific Baker, D.B. Two bees new to Britain (Hym., Apoidea). – Ento- nest defense of a primitively eusocial halictine bee. – Journal of mologist’s Monthly Magazine : -. Comparative Physiology : -. Baker, D.B. Hymenoptera collections of Boyer de Fonscolombe: Bellmann, H. Beobachtungen zum Brutverhalten der Harzbiene Apoidea in the University Museum, Oxford. – Journal of Natural His- Anthidiellum strigatum (Hymenoptera: Megachilidae). – Entomologica tory : -. Germanica : -. Baker, D.B. Taxonomic and phylogenetic problems in Old Bellmann, H. Zur Ethologie mitteleuropäischer Bauchsamm- World eucerine bees with special reference to the genus Tarsalia Mora- lerbienen (Hymenoptera, Megachilidae): Osmia bicolor, O. aurulenta, witz, (Hymenoptera: Apoidea: Anthophoridae). – Journal of O. rufohirta, Anthidium punctatum, Anthidiellum strigatum, Trachusa Natural History : -. byssina. – Veröffentlichungen der Landesstelle für Naturschutz und Baker, H.G. & I. Baker A brief historical review of the chemistry Landschaftspflege in Baden-Württemberg /: -. of floral nectar. – In: B. Bentley & T. Elias, The biology of nectaries. Bellmann, H. Bienen in Schneckenhäusern. – Biologie in un- Columbia University Press New York: -. seren Zeit : - . Baker, J.R. Development and sexual dimorphism of larvae of the Bellmann, H. Gids van bijen, wespen en mieren. – Tirion, bee genus Coelioxys. – Journal of the Kansas Entomological Society : Baarn. -. Bellmann, H. Gids van bijen, wespen en mieren. Tweede druk. Ba ldock D.W. Bees of Surrey. – Surrey Wildlife Trust, Woking. – Tirion, Baarn. Banaszak, J. Obserwacje nad potobnica murarka – Anthophora Bellmann, H. Insectengids. – Tirion, Baarn. parietina Fabr. (Hymenoptera, Apoidea). – Polskie Pismo Entomolo- Ben Mordechai, Y., R. Cogen, D. Gerling & E. Moscovitz e giczne : -. biology of Xylocopa pubescens Spinola (Hymeno ptera: Anthophoridae) Banaszak, J. Studies on methods of censusing the numbers of in Israel. – Israel Journal of Entomology : -. bees (Hymenoptera, Apoidea). – Polish Ecological Studies : -. Benedict, M., M. Eckerstorfer, G. Franz, H. Gaugitsch, A. Greiter, Banaszak, J. Contribution to the biology and ecology of Andrena A. Heissenberger, B. Knols, S. Kumschick, W. Nentwig & W. Ra- (Andrena) fulva (Müller, ) (Hymenoptera, Apoidea). – Polski Pis- bitsch Defining environmental risk assessment criteria for ge- mo Entomologiczne : -. netically modified insects to be placed on the market. – Scientific/ Banaszak, J. & L. Romasenko Megachilid bees of Europe (Hy- Technical report submitted to , Universität Bern, Umwelt Bunde- menoptera. Apoidea, Megachilidae). – Pedagogical University of By- samt. dgoszcz, Bydgoszcz. Bennet, J.A. & G. van Olivier . Naamlijst van Nederlandsche Banaszak, J. & L. Romasenko Megachilid bees of Europe. Insecten. – Natuurkundige Verhandelingen van de Hollandsche Maat- Second edition. – Bydgoszcz University of Kazimierz Wielki, By- schappij der Wetenschappen te Haarlem : -. dgoszcz. Benno, P. a Wespen. – Wat leeft en groeit : -. Barendrecht, G. . Een geval van gynandromorphie bij Osmia rufa Benno, P. b Een tweetal zeldzame bijen uit de Lymers. – Entomo- L. – Entomologische Berichten : . logische Berichten : -. Barrows, E.M. Occupancy by Hylaeus of subterranean Halictid Benno, P. Over een kolonie van het papaverbijtje (Osmia papave- nests (Hymenoptera: Apoidea). – Psyche : -. ris Latr.) en eenige andere zeldzame Aculeaten in de Lijmers. – Ento- Barrows, E.M. Mating behavior in halictine bees (Hymenoptera: mologische Berichten : -. Halictidae): II. Microterritorial and patrolling behavior of males of Benno, P. Aanteekeningen bij den nestbouw van Megachile cir- Lasioglossum rohweri. – Zeitschrift für Tierpsychologie : -. cumcincta K. (Hym. Apidae). – Entomologische Berichten : - Batáry, P., A. Báldi, M. Sárospataki, F. Kohler, J. Verhulst, E. Knop, . F. Herzog & D. Kleijn Effect of conservation management on Benno, P. a Aantekeningen over bijen en wespen II. Twee voor bees and insect-pollinated grassland plant communities in three Euro- Nederland nieuwe en enige zeldzame bijensoorten uit de Deurnese pean countries. – Agriculture, Ecosystems and Environment : - Peel (Hym. Apidae). – Entomologische Berichten : -. . Benno, P. b Aantekeningen over bijen en wespen I. Twee gynan- Batra, S.W.T. Behavior of the social bee, Lasioglossum zephyrum, dromorphe bijen (Hymenoptera, Apidae). – Entomologische Berichten within the nest (Hymenoptera: Halictidae). – Insectes Sociaux : - : -. . Benno, P. a Aantekeningen over bijen en wespen IV. Zeldzame Batra, S.W.T. Nesting behavior of Halictus scabiosae in Switzer- bijensoorten uit Oost Brabant (Hym. Apidae). – Entomologische Be- land (Hym. Halict.). – Insectes Sociaux : -. richten : -. Batra, S.W.T. Some properties of the nest-building secretions of Benno, P. b Iets over de phaenologie van onze bijen. – In: A.F.H. Nomia, Anthophora, Hylaeus and other bees. – Journal of the Kansas Besemer et al., In het voetspoor van ijsse. Veenman & Zonen, Wa- Entomological Society : -. geningen: -. Batra, S.W.T. Bees of India (Apoidea), their behavior, manage- Benno, P. a Bijen en hommels. – Wat leeft en groeit : -. ment and key to the genera. – Oriental Insects : -. Benno, P. b De Nederlandse goudwespen en haar verspreiding Batra, S.W.T. Ecology, behavior, pheromones, parasites and (Hym. Chrysididae, Cleptidae). – Publicaties van het Natuurhisto- management of the sympatric vernal bees Colletes inaequalis, C. tho- risch Genootschap van Limburg : -. racicus and C. validus. – Journal of the Kansas Entomological Society Benno, P. Bijen, wespen en mieren (Hymenoptera aculeata). : -. Naamlijst der Nederlandse soorten. – Wetenschappelijke Medede- Batra, S.W.T. & B.B. Norden Fatty food for their brood: how lingen : -. [errata & literatuurlijst verschenen in mei Anthophora bees make and provision their cells (Hymenoptera: .]
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 460 17-10-12 09:31
Benno, P. a Aantekeningen over bijen en wespen . Enkele zeld- Blacquière, T. Visie bijenhouderij en insectenbestuiving. Ana- zame bijensoorten (Hym. Apidae). – Entomologische Berichten : lyse van bedreigingen en knelpunten. – Rapport Plant Research -. International, Wageningen. Benno, P. b De Nederlandse behangersbijen (Megachilae: Hym. Blacquière, T. a Hoe overleeft de honingbij onze beschaving? – Apidae). – Entomologische Berichten : -. De Levende Natuur : -. Benno, P. c De paarse houtbij in Nederland. – De Zwerver in Blacquière, T. b Pesticide risks to wild pollinators. Workshop re- Gods Vrije Natuur : -. port. – Wageningen University and Research Centre, Wageningen. Benno, P. De bijen- en wespenfauna in Montferland en het aan- Blacquière, T., A.C.M. Cornelissen & J.J.M van der Steen Visie grenzende cultuurland. – In: De Liemers, gedenkboek dr. J.H. van bijenhouderij en insectenbestuiving. Analyse van bedreigingen en Heek. Didam: -. knelpunten. – Rapport , Plant Research International / , Wage- Benno, P. Vliesvleugelige insecten - Hymenoptera III. Angeldra- ningen. gers (Aculeaten). Echte wespen (Vespidae) en aanverwante families. – Blagoveschenskaya, N.N. [Giant colony of the solitary bee Dasy- Wetenschappelijke Mededelingen : -. poda plumipes Pz.] – Entomologicheskoe Obozreniye (Leningrad) : Benno, P. Vliesvleugelige insecten - Hymenoptera IV. Angeldra- -. [In Russisch.] gers (Aculeaten). Bijen (Apoidea). – Wetenschappelijke Mededelingen Blair, K.G. . Bombylius minor L. and some other parasites or in- : -. quilines of Colletes daviesana Sm. – Entomologist’s Monthly Megaga- Benno, P. Aantekeningen bij de rubicole Aculeaten-fauna in zine : -. Nederland (Hymenoptera: Vespidae, Sphecidae, Apidae, Chrysidi- Blank, S.M. & U. Rothe Die Mauerbiene Osmia anthocopoides, dae). – Entomologische Berichten : -. eine Zielart der offenen Agrarlandschaft des Biosphärenreservates Benno, P. a Aantekeningen bij de rubicole Aculeaten-fauna in Schorfheide-Chorin. – Artenschutz report : -. Nederland (Hymenoptera: Vespidae, Sphecidae, Apidae, Chrysidi- Bleidorn, C., H. Dudler, U. Schlichting, C. Venne & J. von der Reidt dae). – Entomologische Berichten : -. Beitrag zur Wildbienenfauna Westfalens. Erstnachweise und Benno, P. b Angeldragers (Aculeaten): Graafwespen (Sphecoi- Wiederfunde als Verschollen eingestufter Arten aus Ostwestfalen- dea). – Wetenschappelijke Mededelingen : -. Lippe. – Natur und Heimat (): -. Benno, P. Vliesvleugelige insekten - Hymenoptera, Angeldragers Blom, J. van der Hommeltabel. – Jeugdbondsuitgeverij, Utrecht. - Hymenoptera Aculeata. De Nederlandse wespen. – Wetenschappe- [Geheel herziene uitgave.] lijke Mededelingen : -. [Tweede herziene druk van Blom, J. van der De hommels van Nederland. – Jeugdbondsuit- en .] geverij, Utrecht. [Gewijzigde druk.] Benno, P. Vliesvleugelige insekten - Hymenoptera, Angeldragers Blom, J. van der De hommels van Nederland. – Jeugdbondsuit- - Hymenoptera Aculeata. De Nederlandse bijen (Apoidea). – Weten- geverij, Utrecht. schappelijke Mededelingen : -. [Tweede herziene druk.] Blösch, M. ‘Schlafgewohnheiten’ von Wildbienen und Grabwes- Benoist, R. Les Heriades de la faune Française (Hymenoptera, pen (Hym.: Apidae, Sphecidae). – Galathea : -. Apidae). – Annales de la Société Entomologique de France : -. Blüthgen, P. Ein Beitrag zur Bienenfauna Nordwestthüringens. Benoist, R. Les osmies de la faune française (Hymenopt. Apidae). – Mitteilungen der Entomologischen Gesellschaft Halle : -. – Annales de la Société Entomologique de France : -. Blüthgen, P. Die Bienenfauna Pommerns. – Stettiner Entomolo- Benoist, R. Les Prosopis de France. – Cahiers des Naturalistes, gische Zeitung : -. Bulletin des Naturalistes Parisiens : -. Blüthgen, P. Zur Biologie der Bienengattung Sphecodes Latr. – Bergmark, L., A-K. Borg-Karlson & J. Tengö Female character- Zeitschrift für wissenschaftliche Insektenbiologie : -. istics and odour cues in mate recognition in Dasy poda altercator Blüthgen, P. Beiträge zur Kenntnis der Hymenopteren fauna des (Hym., Melittidae). – Nova Acta Regiae Societatis Scientiarum Upsa- Saaletales. – Stettiner Entomologische Zeitung : -. liensis, Ser. V, C, : -. Blütghen, P. Prosopis F. – In: O. Schmiedeknecht, Die Hymeno- Bergström, G. & J. Tengö Linalool in mandibular gland secre- pteren Nord- und Mitteleuropas. Gustav Fischer, Jena. tion of Colletes bees (Hymenoptera: Apoidea). – Journal of Chemical Blüthgen, P. Die Wirte der paläarktischen Sphecodes-Arten Ecology : -. (Hym. Apidae. Halictinae). – Zeitschrift für wissenschaftliche Insek- Bertkau, P. Xylocopa violacea als Honigräuber. – Verhandlungen tenbiologie : -, -. des naturhistorischen Vereins der preussischen Rheinlande, Westpha- Blüthgen, P. Neues oder wissenwertes über mitteleuropäische len : -. Aculeaten und Goldwespen II (Hym.). – Bonner zoologische Beiträge Bertsch, A. Abgrenzung der Hummel-Arten Bombus cryptarum : -. und B. lucorum mittels männlicher Labialdrüsen-Sekrete und mor- Blüthgen, P. Bei welcher Wirtsbiene schmarotzt Sphecodes fusci- phologischer Merkmale (Hymenoptera, Apidae). – Entomologia Gene- pennis (Germar, )? – Mitteilungen der Deutschen Entomolo- ralis : -. gischen Gesellschaft : -, -. Bertsch, A., H. Schweer & A. Titze Discrimination of the bum- Bodnarchoek, L.I., V.G. Radchenco & A.A. Vladimirsky blebee species Bombus lucorum, B. cryptarum and B. magnus by mor- [Mega chile willughbiella - a promising alfalfa pollinator in the south- phological characters and male labial gland secretions. – Beiträge zur east Ukraine.] – Vestnik Zoologii (): -. [In Russisch.] Entomologie : -. Boer, P.J. den ? Hommeltabel. – Privé-uitgave. Beukeboom, L. & B.J. Zwaan Genetics of reproductive mode. Boer, P.J. den Iets over de uitkleuring van het haarkleed bij hom- – In: M.J. Jervis (red.), Insects as natural enemies: a practical perspec- mels. – Kameleon [ maart]: -. tive. Springer, Dordrecht: -. Boer, P.J. den Hommeltabel. – Uitgave van de Insectencommis- Biesmeijer, J.C. Angelloze bijen. Hun biologie en de organisatie sie der . van de kolonie. – Elinkwijk BV, Utrecht. Boer, P.J. den Hommeltabel. – Uitgave van de insectencommissie Biesmeijer J.C., S.P.M. Roberts, M. Reemer, R. Ohlemüller, M. Ed- der . [Tweede bewerkte druk.] wards, T. Peeters, A.P. Schaffers, S.G. Potts, R. Kleukers, C.D. Boer, P.J. den Hommeltabel. – . [Derde gewijzigde druk.] omas, J. Settele & W.E. Kunin Parallel declines in pollinators Boer, S.P.A. den & M.J.H.M. Duchateau A larval hunger signal and insect-pollinated plants in Britain and e Netherlands. – Science in the bumblebee Bombus terrestris. – Insectes Sociaux : -. : -. Bogusch, P. Hosts, foraging behaviour and distribution of six Bischoff, H. Eine neue Form der Andrena vaga Pz. – Deutsche species of cleptoparasitic bees of the subfamily Anthophorinae (Hy- Entomologische Zeitschrift : -. menoptera: Apidae). – Acta Societatis Zoologicae Bohemicae : -. Bischoff, H. Biologie der Hymenopteren. – Springer-Verlag, Bogusch, P. a Distibution and biology of Coelioxys alata (Hyme- Berlin. noptera: Megachilidae) in the Czech Republic and Slovakia. – Klapa- Bischoff, I. Populationsdynamik, Sammelstrategie und Nist- lekiana : -. habitatwahl ausgewählter Wildbienen (Hymenoptera, Apidae) in Bogusch, P. b Biology of the cleptoparasitic bee Epeoloides der Wahner Heide (Rheinland). – Shaker Verlag, Aachen. coecutiens (Hymenoptera: apidae). – Journal of the Kansas Entomo- Bischoff, I. Population dynamics of the solitary digger bee An- logical Society : -. drena vaga Panzer (Hymenoptera, Andrenidae) studied using mark- Bogusch, P. & J. Straka Review and identification of the cuckoo recapture and nest counts. – Population Ecology : -. bees of central Europe (Hymenoptera: Halictidae: Sphecodes). – Bischoff, H. & H. Hedicke Ueber einige von Illiger beschriebene Zootaxa : -. Apiden (Hym.). – Sitzungsberichte der Gesellschaft naturforschender Bogusch, P., L. Kratochvíl & J. Straka Generalist cuckoo bees Freunde zu Berlin : -. are species specialist in an individual level (Hymenoptera: Apoidea, Bischoff, I., E. Eckelt & M. Kuhlmann On the biology of the Sphecodes). – Behavioral Ecology and Sociobiology : -. Ivy-Bee Colletes hederae Schmidt & Westrich, (Hymenoptera, Bohart, G.E. Management of wild bees for the pollination of Apidae). – Bonner Zoologische Bei träge : -. crops. – Annual Review of Entomology : -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 461 17-10-12 09:31
Bohart, R.M. & A.S. Menke Sphecid wasps of the world: a ge- Broek, T. van den & T. de Groot De kleine fauna en de ontwik- neric revision. – University of California Press, Berkeley. keling van het soortenbeheer. – De Levende Natuur : -. Bologna, M.A. & J.D. Pinto e Old World genera of Meloidae Brooks, R.W. Systematics & phylogeny of the anthophorine bees. (Coleoptera): a key and synopsis. – Journal of Natural History : – University of Kansas Science Bulletin : -. -. Brown, M.J.F. & B. Bear e evolutionary significance of long Bols, J.H. . De zwartblauwe oliekever’s ontluiking in vroege lente. copulation duration in bumble bees. – Apidologie : -. Meloë proscarabaeüs Linn. – De Levende Natuur : -. Brown, M.J.F., R. Schmid-Hempel & P. Schmid-Hempel Bond, D.A. & E.J.M. Kirby Anthophora plumipes (Hymenopte- Queen-controlled sex ratios and worker reproduction in the bumble ra: Anthophoridae) as a pollinator of broad bean (Vicia faba major). – bee Bombus hypnorum, as revealed by microsatellites. – Molecular Eco- Journal of Apicultural Research : -. logy : -. Bonelli, B. Osservazioni biologiche sull’ Halictus minutus Sch. Brugge, B. Onderhoud en beheer van de Zandkuil (Texel) ten (Hymenoptera-Apidae). – Bollettino della Società entomologica Italia- behoeve van de graafbijen en -wespenfauna. – In: W.N. Elllis (red.), na : -. Insektenfauna en Natuurbeheer. Wetenschappelijke Mededelingen Bonelli, P.B. Osservazione biologische sugli imenotteri melliferi : -. e predatori della Val di Fiemme . – Bollettino dell’Istituto di Entomo- Brugge, B., E. van der Spek & M. Kwak Honingbijen in natuur- logia della Universita degli Studi di Bologna : -. gebieden? – De Levende Natuur : -. Bonelli, P.B. a Osservazioni biologiche sugli imenotteri melliferi Budrienė, A., E. Budrys & Z. Nevronitė Solitary Hymenoptera e predatori della Val di Fiemme . – Studi Trentini di Scienze Na- Aculeata inhabiting trap-nests in Lithuania: nesting cavity choice and turali (B) : -. niche overlap. – Latvijas Entomologs : -. Bonelli, P.B. b Osservazioni biologiche sugli imenotteri melliferi Bunk, E., A. Sramkova & M. Ayasse e role of trail phero- e predatori della Val di Fiemme XXII. – Studi Trentini di Scienze Na- mones in host nest recognition of the social parasitic bumblebees Bom- turali (B) : -. bus bohemicus and Bombus rupestris (Hymenoptera: Apidae). – Chemo- Borg-Karlson, A-K., J. Tengö, I. Valterova, C.R. Unelius, T. Taghiza- ecology : -. deh, T. Tolasch & W. Francke (S)-(+)-Linalool, a mate attractant Burger, F. & M. Herrmann Zur Taxonomie und Verbreitung pheromone component in the bee Colletes cunicularius. – Journal of von Andrena distinguenda Schenck, und Andrena nitidula Pérez, Chemical Ecology (): -. (Hymenoptera, Apidae). – Mitteilungen der Schweizerischen En- Bosch, J. Parasitism in wild and managed populations of the al- tomologischen Gesellschaft : -. mond pollinator Osmia cornuta (Latr) (Hymeno ptera, Megachilidae). Burger, F., O. Winter & R. Winter Kommentierte Checkliste der – Journal of Apicultural Research : -. Wildbienen üringens. – Checklisten üringer Insekten : -. Bosch, J. a Improvement of field management of Osmia cor- Butler, C.G. Sex attraction in Andrena flavipes Panzer (Hyme- nuta (Latreille) (Hymenoptera, Megachilidae) to pollinate almond. noptera: Apidae) with some observations on nest-site restriction. – Pro- – Apidologie : -. ceedings of the Royal Entomological Society of London, Series A Bosch, J. b e nesting behaviour of the mason bee Osmia cor- (-): -. nuta (Latr) (Hymenoptera, Megachilidae) with special reference to its pollinating potential. – Apidologie : -. Calle, L. De klimopbij in Zeeuws-Vlaanderen. – De Steltkluut Bosch, J. & W.P. Kemp Development and emergence of the or- (): -. chard pollinator Osmia lignaria (Hymenoptera: Megachilidae). – En- Calle, L. & S. Dobbelaar De zwart-rosse zandbij in Braakman- vironmental Entomology : -. Noord. – De Steltkluut, Terneuzen & Staatsbosbeheer, Middelburg. Bouwman, B.E. Waarnemingen over graafwespen en graafbijen. Calle, L. & S. Dobbelaar De aantalontwikkelingen van een ag- – De Levende Natuur : -. gregatie grasbijen (Andrena flavipes). – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hy- Bouwman, B.E. Voorjaarsbijen. – De Levende Natuur : menoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. -. Calle, L. & C. Jacobusse (red.) Bijen en wespen in Zeeland. – Bouwman, B.E. Voorjaarsbijen. – De Levende Natuur : Stichting Het Zeeuwse Landschap, Wilhelmina dorp. -. Cameron, S.A. & M.C. Jost Mediators of dominance and repro- Bouwman, B.E. De slobkousbij en haar nest (Macropis labiata ductive success among queens in the cyclically polygynous Neotropical F.). – De Levende Natuur : -. bumble bee Bombus atratus Franklin. – Insectes Sociaux : -. Bouwman, B.E. Onze metselbijen (Osmia). – De Levende Na- Cameron, S.A., H.M. Hines & P.H. Williams A comprehensive tuur : -. phylogeny of the bumble bees (Bombus). – Biological Journal of the Bouwman, B.E. a Determineertabel voor de inlandsche bijenge- Linnean Society : -. slachten. – De Levende Natuur : -. Cameron, S.A., J.D. Lozier, J.P. Strange, J.B. Koch, N. Cordes, L.F. Bouwman, B.E. b Onze behangersbijen (Megachile). – De Le- Solter & T.L. Griswold Patterns of widespread decline in North vende Natuur : -. American bumble bees. – Proceedings of the National Academy of Sci- Bouwman, B.E. c Papaverbij of behangersbij. – De Levende Na- ences, januari , doi: ./pnas.. tuur : -. Cane, J.H. Olfactory evaluation of Andrena host nest suitability Bouwman, B.E. De graafwespen van Nederland. – De Levende by kleptoparasitic Nomada bees (Hymenoptera: Apoidea). – Animal Natuur : -. Behavior : -. Bowers, M. Stylops noted on Andrena (Poliandrena) tarsata Ny- Cane, J.H. Estimation of bee size using intertegular span lander, . – Newsletter, Spring : . (Apoidea). – Journal of the Kansas Entomological Society : -. Bowman, J. & M. Macdonald Discovery of a Scottish popu- Cane, J.H. Soils of ground-nesting bees (Hymeno ptera: lation of Andrena marginata. – Newsletter Autumn : Apoidea): texture, moisture, cell depth and climate. – Journal of the -. Kansas Entomological Society : -. Box, L.A. Hibernating Andrenas. – Entomologist’s Monthly Cane, J.H. A native groud-nesting bee (Nomia melanderi) sus- Magazine : . tainably managed to pollinate alfalfa across an intensively agricultural Bradley, R.C. Andrena cineraria and fulva in the imago state in landscape. – Apidologie : -. December. – Entomologist’s Monthly Magazine : . Cane, J.H. & J.A. Payne Foraging ecology of the bee Habropada Brechtel, F. Die Stechimmenfauna des Bienwaldes und seiner laboriosa (Hymenoptera: Anthophoridae), an oligolege of blueberries Randbereiche (Südpfalz) unter besonderer Berücksichtigung der Öko- (Ericaceae: Vaccinium) in the southeastern United States. – Annals of logie kunstnestbewohnender Arten. – Pollichia-Buch : -. the Entomological Society of America : -. Breeze, T.D., A.P. Bailey, K.G. Balcombe & S.G. Potts Pollina- Cane, J.H. & S. Sipes Characterizing floral specialization by tion services in the : How important are honeybees? – Agriculture, bees: analytical methods and a revised lexicon for oligolecty. – In: Ecosystems and Environment : -. N.M. Waser & J. Ollerton (red.), Plant-pollinator interactions. From Bremer, P. Een onderzoek naar gemerkte aardhommels. – Stri- specialization to generalization. University of Chicago Press, Chicago: dula : -. -. Breugel, P. van De grote klokjesbij (Chelostoma rapunculi). – Cane, J.H. & J.O. Tengö Pheromonal cues direct mate-seeking Bijen : -. behavior of male Colletes cunicularius (Hymenoptera: Colletidae). – Breugel, P. van Nesthulp voor solitaire bijen en wespen. – Ento- Journal of Chemical Ecology : -. mologische Berichten : -. Cane, J.H., G.C. Eickwort, F.R. Wesley & J. Spielholz Forag- Breugel, P. van & T. Peeters Nascholingsprogramma ‘O’: Soli- ing, grooming and mate-seeking behaviors of Macropis nuda (Hyme- taire bijen en wespen en overlast. – -, Wageningen. noptera, Melittidae) and use of Lysimachia ciliata (Primulaceae) oils in Brodschneider, R. & K. Carlsheim Nutrition and health in ho- larval provisions and cell linings. – American Midland Naturalist : ney bees. – Apidologie : -. -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 462 17-10-12 09:31
Cardinal, S., J. Straka & B.N. Danforth Comprehensive phy- Cornelissen, B. & A. Visser Concurrentie tussen honingbijen logeny of apid bees reveals the evolutionary origins and antiquity of en wilde bijen (). – Bijenhouden : -. cleptoparasitism. – : -. Cornelissen, B., T. Blacquière & S. van der Steen Effectieve Carré, S. & J.P. Py Coelioxys rufocaudata cleptoparasite de Mega- bestrijding van Varroa. – Plant Research International, Wageningen. chile rotundata. – Apidologie : -. Cortopassi-Laurino, M., V.L. Imperatriz-Fonseca, D.W. Roubik, A. Carvell, C., P. Rothery, R.F. Pywell & M.S. Heard Effects of Dollin, T. Heard, I. Aguilar, G.C. Venturieri, C. Eardley & P. resource availability and social parasite invasion on field colonies of Nogueira-Neto Global meliponiculture: challenges and oppor- Bombus terrestris. – Ecological Entomology : -. tunities. – Apidologie : -. Ceballos, G., J.M. Dusmet y Alonso & J. del Junco y Reyes Crane, E. e world history of beekeeping and honey hunting. Catalogo de los Himenopteros de España. – Consejo Superior de In- – Routledge, New York. vestigaciones Cientificas, Madrid. Cremers, J. [Xylocopa violacea in Museumtuin te Maastricht.] Cederberg, B. a Bombus cullumanus - stäpphumla. – ArtData- – In: Verslag van de vergadering op mei . Natuurhistorisch banken, --. Maandblad : . Cederberg, B. b Bombus pomorum - frukthumla. – ArtDataban- Cremers, J. a [Xylocopa violacea in Museumtuin te Maastricht.] ken, --. – In: Verslag der maandelijkse vergadering op juli . Natuurhis- Cederberg, B. & L.A. Nilsson Sandbiet Andrena flavipes i Sverige torisch Maandblad : . (Hymenoptera: Andrenidae). – Entomologisk Tidskrift : -. Cremers, J. b [Xylocopa en Anthophora te Maastricht.] – In: Ver- Cederberg, B., B.G. Svensson, G. Bergström, M. Appelgren & I. slag der maandelijkse vergadering op november. Natuurhistorisch Groth Male marking pheromones in north european cuckoo Maandblad : . bumble bees, Psithyrus (Hymenoptera, Apidae). – Nova Acta Regiae Crespi, B.J. Cannibalism and trophic eggs in subsocial and so- Societatis Scientiarum Upsaliensis, serie v: -. cial insects. – In: B.J. Crespi (red.), Cannibalism: ecology and evolu- Celary, W. Review of the cuckoo bees of the genus Sphecodes Latr. tion among diverse taxa. Oxford University Press: -. (Hymenoptera, Apoidea, Halictidae) in Poland. – Polski Pismo Ento- Crittenden, A.N. e importance of honey consumption in mologiczne. : -. human evolution. – Food and Foodways : -. Celary, W. An interesting case of gynandromorphism in An- Cumber, R.A. a Larval specific characters and instars of English drena helvola (Linnaeus, ) (Hymenoptera: Apoi dea: Andrenidae). Bombidae. – Proceedings of the Royal Entomological Society of Lon- – Folia Biologica, Krakow (-): -. don, series A : -. Celary, W. Biology of the solitary ground-nesting bee Melitta Cumber, R.A. b Humble-bee parasites and commensals found leporina (Panzer, ) (Hymenoptera: Apoidea: Melittidae). – Journal within a thirthy mile radius of London. – Proceedings of the Royal of the Kansas Entomological Society : -. Entomological Society of London, series A : -. Celary, W. & B. Wiśniowski Megachile genalis Morawitz : A Cumber, R.A. Some aspects of the biology and ecology of bum- wild bee species (Hymenoptera: Apoidea: Megachilidae) new for the ble-bees bearing upon the yields of red-clover seed in New Zealand. – Polish fauna. – Polskie Pismo Entomologiczne : -. New Zealand Journal of Science and Technology B / : -. Celary, W. & B. Wiśniowski Contribution to the bee fauna (Hy- Cunard, S.J. & M.D. Breed Poststinging behavior of worker menoptera: Apoidea) of Poland. II. – Acta Zoologica Cracoviensia : honey bees (Hymenoptera: Apidae). – Annals of the Entomological -. Society of America : -. Chambers, V.H. An examination of te pollenloads of Andrena: Cuppen, J.G.M. & B. Drost Entomofauna van Texel. Verslag the species that visit fruit trees. – Journal of Animal Ecology : -. van de e zomerbijeenkomst te Den Hoorn. – Entomologische Be- Chambers, V.H. e Hymenoptera Aculeata of Bedfordshire. – richten : -. Transactions of the Society of British Entomology : -. Chambers, V.H. Pollen collected by species of Andrena (Hyme- Dafni, A. Deception, mimicry and parasitism in pollination. noptera: Apidae). – Proceedings of the Royal Entomological Society of – Annual Review of Ecology and Systematics : -. London, Series A : -. Daly, H.V. Biological studies on Ceratina dallator reana, an al- Chansigaud, J. Étude du comportement d’Andrena carantonica ien bee in California which reproduces by parthenogenesis (Hyme- Pérez au cours de la floraison des pommiers de la variété Golden Deli- noptera: Apoidea). – Annals of the Entomological Society of America cious. – Apidologie : -. : -. Chapman, R.E., J. Wang & A.F.G. Bourke Genetic analysis Daly, H.V. Bees of the genus Ceratina in America north of of spatial foraging patterns and resource sharing in bumblebee pol- Mexico (Hymenoptera: Apoidea). – University of California Publica- linators. – Molecular Ecology : -. tions in Entomology : -. Chinery, M. ieme Nieuwe Insektengids. – Tirion, Baarn. Daly, H.V. Taxonomy and ecology of Ceratinini of North Af- Chorein, A. Systématique et chorologie des Antho phorini (Hy- rica and the Iberian Peninsula (Hymenoptera: Apoidea). – System- menoptera: Apidae) de Belgique et du Nord de la France, avec une atic Entomology : -. première analyse de leurs sécrétions volatiles. – Mémoire de fin Daly, H.V., G.I. Stage & T. Brown Natural enemies of bees of d’études, Université de Mons-Hainaut, Mons. the genus Ceratina (Hymenoptera: Apoidea). – Annals of the Ento- Clauss, B. e status of the banded bee pirate, Palarus latifrons, mological Society of America : -. as a honeybee predator in southern Africa. – In: Proceedings of the Danforth, B.N. a Emergence dynamics and bet hedging in a ird International Conference on Apiculture in Tropical Climates, desert bee, Perdita portalis. – Proceedings of the Royal Society B, Nairobi, Kenya, - November . Hosted by the Government of Biological Sciences : -. Kenya. International Bee Research Association, London: -. Danforth, B.N. b Phylogeny of the bee genus Lasioglossum (Hy- Colla, S.R. M.C. Otterstatter, R.J. Gegear & J.D. omson menoptera: Halictidae) based on mitochondrial sequence data. Plight of the bumble bee: pathogen spillover from commercial to wild – Systematic Entomology : -. populations. – Biological Conservation : -. Danforth, B.N. & G.O. Poinar Jr. Morphology, classification, Cölln, K. & A. Jakubzik Bedeutung technisch überformter and antiquity of Melittosphex burmensis (Apoidea: Melittosphecidae) Landschaft für den Erhalt heimischer Biodiversität - Überlegungen am and implications for early bee evolution. – Journal of Paleontology Beispiel der Stechimmen. – Dendrocopos : -. : -. Cölln, K, A. Jakubzik & J. Esser Gegenwärtige Dynamik in Danforth, B., L. Conway & S. Ji Phylogeny of eusocial Lasio- der Fauna – Entwicklungstendenzen des Wildbienenbestandes glossum reveals multiple losses of eusociality within a primitively eu- (Hymenoptera: Apidae) der Eifelgemeinde Gönnersdorf. – Dendro- social clade of bees (Hymenoptera, Halictidae). – Systematic Biology copos : -. : -. Commissie voor Inventarisatie en Natuurbescherming Minimi- Danforth, B.N., J. Fang & S. Sipes a Analysis of family-level lieus van minifauna. Het belang van zeer kleine landschapselementen relationships in bees (Hymenoptera: Apiformes) using S and two als leefgebied voor ongewervelde dieren. – Stichting Landelijk Overleg previously unexplored nuclear genes: and polymerase . – Natuur- en Landschapsbeheer, Utrecht. Molecular Phylogenetics and Evolution : -. Cooper, B.A. Bees in a fairy ring. – Entomologist’s Monthly Ma- Danforth, B.N., S. Sipes, J. Fang & S.G. Brady b e history gazine : . of early bee diversification based on five genes plus morphology. – Corbet, S.A. & P. Wilmer Pollination of the yellow passionfruit: Proceedings of the National Academy of Sciences of the United nectar, pollen and carpenter bees. – Journal of Agricultural Science, States of America : -. Cambridge : -. Dathe, H.H. Die Arten der Gattung Hylaeus F. in Europa. – Corbet, S.A., N.M. Saville, M. Fussell, O.E. Pryˆs-Jones & D.M. Mitteilungen aus dem zoologischen Museum in Berlin : -. Unwin e competition box: a graphical aid to forecasting pol- Dathe, H.H., A. von der Heide & R. Witt Nachweis einer neu- linator performance. – Journal of Applied Ecology : -. en Maskenbiene für Europa - Hylaeus lepidulus Cockerell, (Hy-
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 463 17-10-12 09:31
menoptera, Apidae). – Entomologische Nachrichten und Berichte : Duchateau, M.J. & P. van Leeuwen Early sex determination in -. larvae of Bombus terrestris. – Insectes Sociaux : -. Dathe, H.H. & C. Saure Rote Liste und Artenliste der Bienen Duchateau, M.J. & H.H.W. Velthuis Development and repro- des Landes Brandenburg (Hymenoptera: Apidae). – Naturschutz und ductive strategies in Bombus terrestris colonies. – Behaviour : - Landschaftspflege in Brandenburg : -. . Dawkins, R. e selfish gene. th anniversary edition. – Ox- Duchateau, M.J., H.H.W. Velthuis & J.J. Boomsma Sex ratio ford University Press, Oxford. variation in the bumblebee Bombus terrestris. – Behavioral Ecology De Jonghe, R. & P. Rasmont Kreuzungsexperiment mit Hum- : -. meln des Genus Bombus Latreille sensu stricto (Hymenoptera, Api- Dufour, L. & E. Perris Mémoire sur les insectes hyménoptères dae). – Phegea : -. qui nichent dans l’intérieur des tiges sèches dans la ronce. – Annales Denters, T. De ecologische identiteit van de stad. – Landschap de la Société Entomologique de France : -. (): -. Duinen, G.J. van, R. Bobbink, C. van Dam, H. Esselink, R. Hen- Diakonoff, A. De fauna van Lipara gallen. – Entomologische driks, M. Klein, A. Kooijman, J. Roelofs & H. Siebel (red.) Berichten : -. Duurzaam natuurherstel voor behoud van biodiversiteit. jaar her- Diemen, A. van & T. Peeters Bijengenera: hun etymologie en stelmaatregelen in het kader van het Overlevingsplan Bos en Natuur. naamgevers . – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse – Rapport - nr./. Expertisecentrum , Ede. Entomologische Vereniging : -. Dyer, F.C. e biology of the dance language. – Annual Re- Diemen, A. van, H. Meuffels & T. Peeters Bijengenera: hun view of Entomology : -. etymologie en naamgevers . – HymenoVaria, Nieuwsbrief Sectie Dylewska, M. Die Gattung Andrena Fabricius (Andrenidae, Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. Apoidea) in Nord- und Mitteleuropa. – Acta Zoologica Cracoviensia Diestelhorst, O. & K. Lunau Beitrag zur Klärung des Artstatus : -. von Nomada goodeniana (Kirby, ) und Nomada succincta Panzer, (Hymenoptera, Apidae). – Entomologie heute : -. Eardley, C. First record of the tribe Biastini from the Afrotro- Dijkstra, J.P. & M.M. Kwak A meta-analysis on the pollinati- pical region (Hymenoptera: Apidae). – Zootaxa : -. on service of the honey bee (Apis mellifera L.) for the Dutch flora. – Eardley, C.D. & D.J. Brothers Phylogeny of the Ammobatini Proceedings of Experimental and Applied Entomology, Nederlandse and revision of the Afrotropical genera (Hymenoptera: Apidae: No- Entomologische Vereniging : -. madinae). – Journal of Hymenoptera Research : -. Dingemans-Bakels, F.N. e pollen-collecting activities of Ebmer, A.W. Die Bienen des Genus Halictus Latreille im Gross- some andrenid bees. – Zoölogische Mededelingen : -. raum Linz (Hymenoptera, Apidae). – Naturkundliches Jahrbuch der Dobson, H.E.M. & Y.-S. Peng Digestion of pollen compo- Stadt Linz : -. nents by larvae of the flower-specialist bee Chelostoma florisomne (Hy- Ebmer, A.W. Die Bienen des Genus Halictus Latreille im Gross- menoptera: Megachilidae). – Journal of Insect Physiology : -. raum Linz (Hymenoptera, Apidae). – Naturkundliches Jahrbuch der Doing, H. Landschapsoecologie van de Nederlandse kust. – Stadt Linz : -. Stichting Publicatiefonds Duinen, Leiden. Ebmer, A.W. Die Bienen des Genus Halictus Latreille im Gross- Dorn, M. & D. Weber Die Luzerne-Blattschneiderbiene. – Die raum Linz (Hymenoptera, Apidae). – Naturkundliches Jahrbuch der Neue Brehm-Bücherei, Wittenberg Lutherstadt. Stadt Linz : -. Dornhaus, A. & L. Chittka Evolutionary origins of bee dances. Ebmer, A.W. Von Linné bis Fabricius beschriebene westpaläark- – Nature : . tische Arten der Genera Halictus und Lasioglossum (Halictidae, Apoi- Dornhaus, A. & L. Chittka Food alert in bumblebees (Bombus dea). – Nachrichtenblatt der Bayerischen Entomologen : -. terrestris): possible mechanisms and evolutionary implications. – Be- Ebmer, A.W. Neue Westpaläarktische Halictidae (Halictinae, havioural Ecology and Sociobioly : -. Apoidea). Teil III. – Linzer biologische Beiträge : -. Dornhaus, A. & L. Chittka Why do honeybees dance? – Beha- Ebmer, A.W. Halictus und Lasioglossum aus Marokko. – Linzer vioural Ecology and Sociobiology : -. biologische Beiträge : -. Doronin, M. e hosts of some cuckoo wasps (Hymenoptera, Ebmer, A.W. Die westpaläarktischen Arten der Gattung Du- Chrysididae) in Latvia. – Latvijas Entomologs : -. fourea Lepeletier mit illustrierten Bestimmungstabellen (Insec- Doroshina, L. [Adaptive features of Mellitobia acasta (Chal- ta: Hymenoptera: Apoidea: Halictidae: Dufoureinae). – Senckenber- cidoidea, Eulophidae) - solitary bees parasite.] – Zoo logicheskii giana Biologica : -. Zhurnal : -. [In Russisch.] Ebmer A.W. Die Europäischen Arten der Gattungen Halictus Doroshina, L. [Protection from chalcids and optimization of Latreille und Lasioglossum Curtis mit illustrierten Bestim- nesting conditions for bees (Hymenoptera, Apoidea, Megachilidae).] mungstabellen. . Die Untergattung Seladonia Robertson . – – Zoologicheskii Zhurnal : -. [In Russisch.] Senckenbergiana Biologica : -. Dötterl, S. Lysimachia-Macropis-Epeoloides: chemische Kom- Ebmer, A.W. Kritische Liste der nicht-parasitischen Halictidae munikation bei der Interaktion zwischen Blütenpflanze-Biene-Ku- Österreichs mit Berücksichtigung aller mitteleuropäischen Arten kucksbiene. – In: T. Osten (red.), Beiträge der Hymenopterologen- (Insecta:Apoidea:Halictidae). – Linzer biologische Beiträge : - Tagung in Stuttgart (.-..). Arbeitskreis Hymenoptera der . Deutschen Gesellschaft für allgemeine und angewandte Entomolo- Ebmer, A.W. Die Bienengattung Rophites Spinola - Erster gie: -. Nachtrag. v Linzer biologische Beiträge : -. Dötterl, S. & I. Schäffler Flower scent of floral oil-producing Ebmer, A.W. Die Datierung von Adolf Schenks ‘Beschreibung Lysimachia punctata as attractant for the oil-bee Macropis fulvipes. – der Nassauischen Bienen, zweiter Nachtrag’ (Insecta, Hymenoptera, Journal of Chemical Ecology : -. Apoidea). – Senckenbergiana biologica : -. Dötterl, S. & N.J. Vereecken e chemical ecology and evolu- Ebmer, A.W. Asiatische Halictidae . Die Artengruppe des La- tion of bee-flower interactions: a review and perspectives. – Canadian sioglossum pauperatum (Insecta: Hymenoptera: Apoïdea: Halictidae: Journal of Zoology : -. Halictinae). – Linzer Biologische Beiträge : -. Dowton, M., S.L. Cameron, J.I. Dowavic, A.D. Austin & M.F. Ebmer, A.W. Hymenopterologische Notizen aus Österreich - Whiting Characterization of mitochondrial tRNA gene re- (Insecta: Hymenoptera: Apoidea). – Linzer biologische Beiträge arrangements in the Hymenoptera suggests that mitochondrial : -. tRNA gene position is selectively neutral. – Molecular Biology and Ebmer, A.W. Holarktische Bienenarten - autochthon, einge- Evolution : -. führt, eingeschleppt. – Linzer biologische Beiträge : -. Drescher, W. Die Flugaktivität von Drohnen der Rasse Apis Ebmer, A.W. & K.H. Schwammberger Die Bienengattung Ro- mellifera carnica L. und Apis mellifera ligustica L. in Abhängigkeit von phites Spinola, (Insecta: Hymenoptera: Apoidea: Halictidae: Lebensalter und Witterung. – Zeitschrift für Bienenforschung : Dufoureinae). Illustrierte Bestimmungstabellen. – Senckenbergiana -. Biologica : -. Droege, S. North American (north of Mexico) introduced and Edwards, R. (red.) Provisional atlas of the aculeate Hymenop- alien bee species. – www.nbii.gov/images/uploaded/_ tera of Britain and Ireland. Part . – Biological Records Centre, Hun- _NAm_Introduced_and_Alien_Bee_Species_Jul.pdf. tingdon. [Geraadpleegd januari .] Edwards, R. (red.) Provisional atlas of the aculeate Hymeno- Dubitzky, A. Studies in phylogeny and biosystematics of bees: ptera of Britain and Ireland. Part . – Biological Records Centre, e bee genus Andrena (Andrenidae) and the tribe Anthophorini Huntingdon. (Apidae) (Insecta: Hymenoptera: Apoidea). – Proefschrift Ludwig- Edwards, M. Andrena varians Kirby, [Apidae: Andreni- Maximilians-Universität München. http://edoc.ub.uni-muenchen. nae]: . – In: G.A. Collins (red.), Species profiles. Newsletter, de///Dubitzky_Andreas.pdf. Spring : -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 464 17-10-12 09:31
Edwards, R. & G. Broad (red.) Provisional atlas of the Aculeate Engel, M.S. Halictine bees from the Eocene-Oligocene bound- Hymenoptera of Britain and Ierland. Part . – Biological Records ary of Florissant, Colorado (Hymenoptera: Halictidae). – Neues Jahr- Centre, Huntingdon. buch für Geologie und Paläontologie, Abhandlungen : -. Edwards, M. & M. Jenner Field guide to the bumblebees of Engel, M.S. Family-group names for bees (Hymeno ptera: Great Brittain & Ireland. – Ocelli Ltd, Eastbourne. Apoidea). – American Museum Novitates : -. Edwards, R. & H. Roy (red.) Provisional atlas of the aculeate Engel, M.S. a A new genus of minute ammobatine bees (Hyme- Hymenoptera of Britain and Ireland. Part . – Biological Records noptera: Apidae). – Acta Entomologica Slovenica : -. Centre, Wallingford. Engel, M.S. b A giant honey bee from the middle Miocene of Edwards, R. & M.G. Telfer (red.) Provisional atlas of the acu- Japan (Hymenoptera: Apidae). – American Museum Novitates : leate Hymenoptera of Britain and Ireland. Part . – Biological Re- -. cords Centre, Huntingdon. Engel, M.S. Two new species of Ammobates from the Arabian Edwards, R. & M.G. Telfer (red.) Provisional atlas of the acu- Peninsula and Egypt (Hymenoptera: Apidae). – Transactions of the leate Hymenoptera of Britain and Ireland. Part . – Biological Re- Kansas Academy of Science : -. cords Centre, Huntingdon. Engel, M.S. Systematic melittology: where to from here? – Sys- Eickwort, G.C. Hoplitis anthocopoides, a European mason bee tematic Entomology : -. established in New York State (Hymenoptera: Megachilidae). – Psy- Engel, M.S. & D.B. Baker A new species of Tetralonia ( y- che : -. gatina) from India, with notes on the oriental fauna (Hymenoptera: Eickwort, G.C. Biology of the European mason bee Hoplitis Apidae). – American Museum Novitates : -. anthocopoides (Hymenoptera: Megachilidae) in New York State. – Engel, M.S. & D. Grimaldi Evolution of the insects. – Cam- Search (Cornell University Agricultural Experiment Station, Ithaca) bridge University Press. (): -. Engel, M.S. & E. Peñalver A miocene halictine bee from Ru- Eickwort, G.C. Male territorial behaviour in the mason bee bielos de Mora Basin, Spain (Hymenoptera: Halictidae). – American Hoplitis anthocopoides (Hymenoptera: Megachilidae). – Animal Be- Museum Novitates : -. havior : -. Engel, M.S., I.A. Hinojosa-Diaz & A.P. Rasnitsyn A honey Eickwort, G.C. Two European species of Chelostoma estab- bee from the Miocene of Nevada and the biogegraphy of Apis (Hyme- lished in New York State (Hymenoptera: Megachilidae). – Psyche : noptera: Apidae: Apini). – Proceedings of the California Academy of -. Sciences, th series : -. Eickwort, G.C. Evolution and life-history patterns of mites as- Enock, F. [Stelis aterrima, parasiet in de nesten van Osmia ful- sociated with bees. – In: M.A. Houck (red.), Mites: ecological & evo- viventris]. – e Entomologist : . lutionary analyses of life-history patterns. Chapman & Hall, Lon- Enslin, E. Beitrag zur Biologie der Osmia xanthomelana K. (fu- don: -. ciformis Latr.). – Zeitschrift für wissenschaftliche Insektenbiologie Eickwort, G.C., P.F. Kukuk & F.R. Wesley e nesting biol- : -. ogy of Dufourea novaeangliae (Hymenoptera: Halictidae) and the Enslin, E. Beiträge zur Kenntnis der Hymenopteren. . Biolo- systematic position of the Dufoureinae based on behavior and de- gie von Rhophites canus Evers. . Nistweise von Discoelius zonalis velopment. – Journal of the Kansas Entomological Society :- Panz. – Deutsche Entomologische Zeitschrift : -. . Enslin, E. Über Bienen und Wespen aus Nordbayern. – Archiv Elfving, R. Die Gattung Prosopis Fabr. (Hym., Apidae) in Fin- für Naturgeschichte : -. nland. – Notulae Entomologicae : -. Enslin, E. Beiträge zur Kenntnis der Hymenopteren IV. . Die Elliott, D.K. & J.D. Nations Bee burrows in the Late Creta- Rubus-bewohnenden Osmien Deutschlands. – Deutsche Entomolo- ceous (Late Cenomanian) Dakota Formation, northeastern Arizona. gische Zeitschrift : -. – Ichnos : -. Enslin, E. Die Bewohner der Brombeerstengel. – Entomologi- Ellis, W.N. & A.C. Ellis-Adam a Fossil brood cells of solitary sche Jahrbücher : -. bees on Fuerteventura and Lanzarote, Canary Islands (Hymeno- Erler, S. & H.M.G. Lattorff e degree of parasitism of the ptera: Apoidea). – Entomologische Berich ten : -. bumblebee (Bombus terrestris) by cuckoo bumblebees (Bombus (Psi- Ellis, W.N. & A.C. Ellis-Adam b To make a meadow it takes a thyrus) vestalis). – Insectes Sociaux : -. clover and a bee: the entomophilous flora of N.W. Europe and its in- Erteld, C. Untersuchungen zur Wildbienenfauna der Döberitzer sects. – Bijdragen tot de Dierkunde : -. Heide, Lebensgemeinschaft an einem Andrena-vaga-Nistplatz und Else, G.R. e distribution and habits of the small carpenter Einnischung von Anthophora bimaculata, Dasypoda hirtipes und Halic- bee Ceratina cyanea (Kirby, ) (Hymenoptera: Apidae) in Britain. tus sexcinctus (Hymeno ptera: Apidae). – Inaugural-Dissertation. – British Journal of Entomology and Natural History : -. Esser, J. Die Seidenbiene Colletes daviesanus Smith . – Else, G.R. a Map : Osmia uncinata. – In: R. Edwards (red.), Proefschrift Universität Köln. Provisional atlas of the aculeate Hymenoptera of Britain and Ireland, Esser, J., M. Fuhrmann & C. Venne Rote Liste und Gesamtar- part . – Biological Records Centre, Huntingdon. tenliste der Wildbienen und Wespen (Hymenoptera: Apidae, Crabro- Else, G.R. b Map : Osmia xanthomelana. – In: R. Edwards nidae, Sphecidae, Ampulicidae, Pompilidae, Vespidae, Tiphiidae, (red.), Provisional atlas of the aculeate Hymenoptera of Britain and Sapygidae, Mutillidae, Chrysididae) Nordrhein-Westfalens. . Fas- Ireland, part . Bees, Wasps and Ants Recording Society. – Biological sung, Stand November . – Ampulex : -. Records Centre, Huntingdon. Evans, H.E. Insect biology. A textbook of entomology. – Ad- Else, G.R. Andrena trimmerana (Kirby, ) (Apidae: An- dison Wesley, Reading, Massachusetts. dreninae) – Newsletter, Autumn : . Evertz, S. Untersuchungen zur interspezifischen Konkurrenz Emeis, W. Auffällig gehäuftes Auftreten der Erdbiene Andrena zwischen Honingbienen (Apis mellifera L.) und solitären Wildbienen thoracica F. im Dünengebiet der Nordseeinsel Amrum (Hym. Apid.). (Hymenoptera, Apoidea). – Proefschrift Aachen, Shaker-Ver- – Bonner zoologische Beiträge : -. lag. Emeis, W. Beobachtungen über den Rückgang häufiger Bie- Eyndhoven, G. L. van lets over het voorkomen van mijten op nenarten in Schleswig-Holstein. – Faunistische Mitteilungen aus houtbijen. – Entomologische Berichten : -. Norddeutschland : -. Endres, J. Zur Überlebungsstrategie solitair lebende Bienen Fabre, J.H. Bramble-bees and others. Dodd, Mead & Co, New (Hymenoptera: Apoidea) ausgewählte der Rote Mauerbienens (Os- York. mia rufa). – PB esis, Göttingen. Fain, A., J.-Y. Baugnée & F. Hidvegi Acariens phorétiques ou Engel, M.S. Fossil honey bees and evolution in the genus Apis parasites récolté sur des Hyménoptères et un Homoptère dans la ré- (Hymenoptera: Apidae). – Apidologie : -. gion de Treignes, en Belgique. – Bulletin et Annales de la Société Engel, M.S. e taxonomy of recent and fossil honey bees (Hy- Royale Belge d’entomologie : -. menoptera: Apidae; Apis). – Journal of Hymeno ptera Research : - Fauna Europaea Fauna Europaea version .. – www.faunaeur. . org. Engel, M.S. A new interpretation of the oldest fossil bee (Hy- Feitz, F., N. Schneider & A. Pauly Hyménoptères Apocrites menoptera: Apidae). – American Museum Novitates : -. nouveaux ou intéressants pour la faune luxembourgeoise (Hymeno- Engel, M.S. a Monophyly and extensive extinction of advanced ptera, Apocrita). – Bulletin de la Société des naturalistes Luxembour- eusocial bees: insights from an unexpected Eocene diversity. – Pro- geois : -. ceedings of the National Academy of Sciences : -. Feitz, F., R. Gloden, E. Melchior & N. Schneider Wespen und Engel, M.S. b A monograph of the baltic amber bees and evolu- Wildbienen des Naturschutzgebiets ‘Baggerweieren’ im ‘Haff Réi- tion of the Apoidea (Hymenoptera). – Bulletin of the American Mu- mich’ Luxemburg (Insecta, Hymenoptera, Aculeata). – Bulletin de la seum of Natural History : -. Société des naturalistes Luxembourgeois : -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 465 17-10-12 09:31
Fellendorf, M., C. Mohra & R.J. Paxton Devasting effects of Gallai, N., J.-M. Salles, J. Settele & B.E. Vaissière Economic river flooding to the ground-nesting bee, Andrena vaga (Hymeno- valuation of the vulnerability of world agriculture confronted with ptera: Andrenidae), and its associated fauna. – Journal of Insect Con- pollinator decline. – Ecological Economics : -. servation : -. Gammans, N. e short-haired bumblebee reintroduction pro- Field, J. Intraspecific parasitism as an alternative reproductive ject -. – http://hymettus.org.uk/downloads/B_subterrane- tactic in nest-building wasps and bees. – Biological Review : -. us_Project_report_.pdf. Field, J. Patterns of provisioning and iteroparity in a solitary Garibaldi, L.A., I. Steffan-Dewenter, C. Kremen, J.M. Morales, R. halictine bee, Lasioglossum (Evylaeus) fratellum (Pérez), with notes on Bommarco, S.A. Cunningham, L.G. Carvalheiro, N.P. Chacoff, L. (E.) calceatum (Scop.) and L. (E.) villosulum (K.). – Insectes So- J.H. Dudenhoffer, S.S. Greenleaf, A. Holzschuh, R. Isaacs, K. Kre- ciaux : -. wenka, Y. Mandelik, M.M. Mayfield, L.A. Morandin, S.G. Potts, Fischer, R.M. Queen-worker conflict and social parasitism in bum- T.H. Ricketts, H. Szentgyorgyi, B.F. Viana, C. Westphal, R. Win- ble bees (Hymenoptera: Apidae). – Animal Behaviour : -. free & A.M. Klein Stability of pollination services decreases Fischer, R.M. Observations on the behaviours of three Euro- with isolation from natural areas despite honey bee visits. – Ecology pean cuckoo bumble bee species (Psithyrus). – Insectes Sociaux : Letters : -. -. Garnery, L., J.M. Cornuet & M. Solignac Evolutionary history Fisher, R.A. e genetical theory of natural selection. – Claren- on the honey bee Apis mellifera inferred from mitochondrial don Press, Oxford. analysis. – Molecular Evolution : -. Flückiger, P.F. Der Beitrag von Waldrandstrukturen zur regio- Gary, N.E. Chemical mating attractants in the queen honey nalen Biodiversität. – Dissertatie Philosophisch-Naturwissenschaft- bee. – Science : -. lichen Fakultät der Universität Basel. Gathmann, A. & T. Tscharntke Landschafts-Bewertung mit Foster, R.L. Nestmate recognition as an inbreeding avoidance Bienen und Wespen in Nisthilfen: Artenspektrum, Interaktionen mechanism in bumble bees (Hymenoptera: Apidae). – Journal of the und Bestimmungschlüssel. – Veröffentlichungen für Naturschutz Kansas Entomological Society : -. und Landschaftspflege Baden-Württemberg : -. Fraberger, R.J. Bionomie der Sandbiene Andrena danuvia Sto- Gathmann, A. & T. Tscharntke Foraging ranges of solitary eckhert (Hymenoptera, Andrenidae) und aktuelle Vorkommen bees. – Journal of Animal Ecology : -. in Wien. – Linzer biologische Beiträge : -. Gathmann, A., H.-J. Greiler & T. Tscharntke Trap-nesting Frankie, G.W., S.B. Vinson & R.E. Coville Territorial behav- bees and wasps colonizing set-aside fields: succession and body size, ior of Centris adani and its reproductive function in the Costa Rican management by cutting and sowing. – Oecologia : -. dry forest (Hymenoptera: Anthophoridae). – Journal of the Kansas Gauld, I. & B. Bolton (red.) e Hymenoptera. – Oxford Uni- Entomological Society : -. versity Press, Oxford. Frankie, G.W., S.B. Vinson, R.W. orp, M.A. Rizzardi, M. Tom- Gawleta, N., Y. Zimmermann & T. Eltz Repellent foraging kins & L.E. Newstrom-Lloyd Monitoring: an essential tool in scent recognition across bee families. – Apidologie : -. bee ecology and conservation. – In: P.G. Kevan & V.L. Imperatriz- Gebhardt, M. & G. Röhr Zur Bionomie der Sandbienen An- Fonseca (red.), Pollinating bees. - e conservation link between ag- drena clarkella (Kirby), A. cineraria (L), A. fuscipes (Kirby) und ihrer riculture and nature. Ministry of Environment, Brasilia: - Kuckucksbienen (Hymenoptera: Apoidea). – Drosera : -. Franzén, M. & S.G. Nilsson Väddsandbiets Andrena hattorfi- Genersch, E., C. Yue, I. Fries, J.R. de Miranda Detection of ana och andra hotade vildbins (Hymenoptera, Apoidea) landskapsut- deformed wing virus, a honey bee viral pathogen, in bumble bees nyttjande i Stenbrohult, Linnés hembygd. – Entomologisk Tidskrift (Bombus terrestris and Bombus pascuorum) with wing deformities. – : -. Journal of Invertebrate Pathology : -. Free, J.B. Insect pollination of crops. – Academic Press Limi- Genise, J.F. e ichnofamily Celliformidae for Celliforma and ted, London. allied ichnogenera. – Ichnos : -. Frehn, E. & K.-H. Schwammberger Social parasitism of Psi- Genise, J.F. & T.M. Bown Uruguay Roselli and Rosel- thyrus vestalis in free-foraging colonies of Bombus terrestris (Hymen- lichnus, n. ichnogenus: two ichnogenera for clusters of fossil bee cells. optera: Apidae). – Entomologia Generalis : -. – Ichnos : -. Freundt, R. Halictus scabiosae (ROSSI 1790) am Nieder rhein (Hy- Genise, J.F. & N. Edwards Ichnotaxanomy, origin, and pale- menoptera: Apidae). – Bembix : . oenvironment of Quaternary insect cells from Fuerteventura, Canary Friese, H. . Beitrag zur biologie der Andrena pratensis Nyl. – En- Islands, Spain. – Journal of the Kansas Entomological Society : tomologische Nachrichten : -. -. Friese, H. Die Schmarotzerbienen und ihre Wirthe. – Zoologi- Genise, J.F. & M. Verde Corimbatichnus fernandezi: a cluster sche Jahrbücher. Abteilung für Systematik, Geographie und Biologie of fossil bee cells from the late Cretaceous-Early Tertiary of Uruguay. der Tiere : -. – Ichnos : -. Friese, H. Osmienstudien III. – Entomologische Nachrichten Genise, J.F., J.C. Sciutto, J.H. Laza, M.G. González & E. Bellosi : -. Fossil bee nests, coleopteran pupal chambers and tuffaceous Friese, H. Ein lehrreiches Nest von Andrena (Sandbiene)? labi- paleosols from the Late Cretaceous Laguna Palacios Formation, Cen- alis K. (Hym.). – Zeitschrift für Wissenschaftliche Insektenbiologie tral Patagonia (Argentina). – Palaeogeography, Palaeoclimatology, : -. Palaeoecology : -. Friese, H. Die europäischen Bienen (Apidae): das leben und wir- Gerling, D., H.H.W. Velthuis & A. Hefetz Bionomics of the ken unserer Blumenwespen: eine Darstellung der Lebensweise unserer large carpenter bees of the genus Xylocopa. – Annual Review of Ento- wilden wie gesellig lebenden Biene nach eigene Untersuchungen für mology : -. Naturfreunde, Lehrer und Zoologien. – Walter de Gruyter, Berlin. Geurts, R. Verslag van de maandvergadering op september Frisch, K. von e dance language and orientation of bees. – . – Natuurhistorisch Maandblad : -. Harvard University Press, Cambridge. Geurts, R. Aantekeningen over bijen en wespen in Midden- Frommer, U. Ergänzungen zur Bienenfauna (Hymenoptera, Limburg I. – Natuurhistorisch Maandblad : -. Apidae) im mittleren Hessen mit Anmerkungen zur Ausbreitung der Gilbert, F., S. Azmeh, C. Barnard, J. Behnke, S.A. Collins, J. Sandbienen Andrena lagopus (Latr.). – Hessische Faunistische Briefe Hurst, D. Shuker & e behavioural ecology field course In- (): -. dividually recognizable scent marks on flowers made by a solitary Frommer, U. Grundlagen der Ausbreitung und aktuellen nörd- bee. – Animal Behaviour : -. lichen Verbreitung der Efeu-Seiden biene Colletes hederae Schmidt & Giovanetti, M., F. Andrietti, A. Martinoli & F. Rigato Evi- Westrich, in Deutschland (Hymenoptera: Apidae). – Mittei- dence of entrance sharing and subterranean connections in Andrena lungen des Internationalen Entomologischen Vereins : -. agilissima (Hymenoptera: Andrenidae).– Journal of Insect Behavior Frommer, U. & H.-J. Flügel Zur Ausbreitung der Furchenbie- : -. ne Halictus scabiosae (Rossi, ) in Mitteleuropa unter besonderer Giovanetti, M., E. Scamoni & F. Andrietti e multi-entrance Berücksichtigung der Situation in Hessen. – Mitteilungen des Inter- system in an aggregation of Andrena agilissima (Hymenoptera: An- nationalen Entomologischen Vereins : -. drenidae). – Ethology, Ecology and Evolution : -. Frommer, U. & S. Tischendorf Die Stechimmenfauna (Hyme- Gladis, T. Haltung der Roten Mauerbiene im Tierpark Berlin. noptera, Aculeata) ausgewählter Kalkmagerrasen im Schlüchterner – Zoologische Garten : -. Becken (Hessen) mit Angaben zur nördlichen Arealgrenze und Ver- Goff, G. Le Notes sur la nidification dans la Ferule d’Apoides breitungskarten. – Beiträge zur Naturkunde in Osthessen : -. Anthophoridae et Megachilidae du Roussillon (Hymenoptera, Apoi- Fründ, J., K.E. Linsenmair & N. Blüthgen Pollinator diversity dea). Deuxieme partie. - L’Entomologiste : -. and specialization in relation to flower diversity. – Oikos : - Goff, G. le Nidification d’Hoplitis (Alcidamea) claviventris . omson; Stelis ornatula Klug parasite confirmé d’H. claviventris.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 466 17-10-12 09:31
(Apoidea - Megachilidae - Megachilinae). – L’Entomologiste : - Grünwaldt, W. & E. Grünwaldt Zur Verbreitung und Ökolo- . gie von Andrena fulvago Chr. (Hym. Apid.). – Korres pondenzblatt Goff, G. le Une nidification verticale d’Heriades truncorum Lin- des Naturforscher-Vereins zu Riga : -. naeus (Hymenoptera; Apoidea; Megachilidae; Osmiini) (Nouvel Guichard, K.M. Colletes halophilus Verhoeff (Hym. Apidae) hôte pour Chrysis ignita L.). – L’Entomologiste : -. and its Epeolus parasite at Swanscombe in Kent, with a key to the Gogala, A. Bee Fauna of Slovenia: Checklist of species (Hyme- British species of Colletes Latreille. – Entomologist’s Gazette : noptera: Apoidea). – Scopolia : -. -. Goka, K., K. Okabe, M. Yoneda & S. Niwa Bumblebee com- Guldenmond, J., J. Pijfers & E. den Belder De betekenis van mercialization will cause worldwide migration of parasitic mites. – agrarisch natuurbeheer voor bijen en wespen op een melkveebedrijf Molecular Ecology : -. in de Graafschap. – Entomologische Berichten : -. Gokcezade, J.F., B.-A. Gereben-Krenn, J. Neumayer & H.W. Krenn Günter, R. Beobachtungen zur Mohnbiene (Osmia papaveris). Feldbestimmungsschlüssel für die Hummeln Österreichs, – Bembix (): -. Deutschlands und der Schweiz (Hymenoptera, Apidae). – Linzer bio- Gurr, L. Bumble bee species present in the South Island of New logische Beiträge : -. Zealand. – New Zealand Journal of Science and Technology (A) : Goloebnitsjaja, L.B. & P.G. Moskalenko Osobennosti biologii -. ptsjeli Halictus zonulus Smith (Hymenoptera, Halictidae). – Entomo- Gusenleitner, F. Nestanlagen von Andrena fulva (Müller, ) logicheskoe Obozreniye : -. im Stadtzentrum von Linz. – Naturkundliches Jahrbuch der Stadt Gonzalez, V.H. Phylogeny and classification of the bee tribe Linz : -. megachilini (Hymenoptera: Apoidea, Megachilidae), with emphasis Gusenleitner, F. & M. Schwarz Weltweite Checkliste der Bie- on the genus Megachile. – Proefschrift, University of Kansas. nengattung Andrena mit Bemerkungen und Ergänzungen zu palä- Gonzalez, V.H., T. Griswold, C.J. Praz & B.N. Danforth Phy- arktischen Arten (Hymenoptera, Apidae, Andreninae, Andrena). logeny of the bee family Megachilidae (Hymenoptera: Apoidea) Entomofauna, Supplement : -. based on adult morphology. – Systematic Entomology : -. Gusenleitner, F., M. Schwarz, J.S. Ascher & E. Scheuchl Kor- Goodman, L. Form and Function in the Honey Bee. – Interna- rekturen und Nachträge zu Gusenleitner & Schwarz (): ‘Welt- tional Bee Research Association. weite Checkliste der Bienengattung Andrena mit Bemerkungen und Gould, J.L. & C.G. Gould De honingbij. Een samenleving van Ergänzungen zu paläarktischen Arten (Hymenoptera, Apidae, And- kleine giganten. – Natuur en Techniek, Maastricht / Brussel. reninae, Andrena)’. – Entomofauna : -. Goulson, D. Bumblebees. eir behaviour and ecology. – Ox- ford University Press. Haan, J.H.H. de De Blauwe houtbij, Xylocopa violacea (L.) Goulson, D. Bumblebees. eir behaviour and ecology. – Ox- Latr. – Natuurhistorisch Maandblad : -. ford University Press. [herziene editie.] Haan, J.H.H. de De blauwe houtbij, Xylocopa violacea (L.) Latr. Goulson, D., G.C. Lye & B. Darvill Decline and conservation ‘inheems’ te Weert. – Natuurhistorisch Maandblad : -. of bumblebees. – Annual Review of Entomology : -. Haas, A. Gesetzmässiges Flugverhalten der Männchen von Psi- Goverde, M., B. Baur, A. Erhardt Small-scale habitat fragmen- thyrus silvestris Lep. und einiger solitärer Apiden. – Zeitschrift für tation effects on pollinator behavior: experimental evidence from the Vergleichende Physiologie : -. bumblebee Bombus veteranus on calcareous grassland. – Biological Haas, A. Vergleichende Verhaltensstudien zum Paarungs- Conservation : -. schwarm solitärer Apiden. – Zeitschrift für Tierpsychologie : - Graenicher, S. On the biology of the parasitic bees of the genus . Coelioxys (Hymen., Megachilidae). – Entomological News : - Haas, A. Vergleichende Verhaltensstudien zum Paarungs- , -. schwarm der Hummeln (Bombus) und Schmarotzerhummeln (Psi- Grandi, G. Contributi alla conoscenza delgi imenotteri mellife- thyrus). . Teil. – Zeitschrift für Tierpsychologie : -. ri predatori xiii. – Bollettino del Laboratorio di entomologia del Isti- Hachfeld, G. Zur Biologie der Trachusa byssina Pz. (Hym., tuto superiore Agrario di Bologna : -. Apid., Megach.). – Zeitschrift für wissenschaftliche Insektenbiologie Grandi, G. Contributi alla conoscenza degli Imenotteri Acule- : -. ati XXVI. – Bolletino dell’Instituto di Entomologia della Università Hachfeld, G. Über die Biologie und Metamorphose einer bei di Bologna : -. Trachusa serratulae Pz. schmarotzenden Meloide. – Zeitschrift für Grandi, G. Studi di un entomologo sugli Imenotteri superiori. wissenschaftliche Insektenbiologie : -. – Bolletino dell’Istituto di Entomologia dell’Università di Bologna Haeseler, V. Zur Wirtswahl des Psithyrus rupestris (Fabr.) (Hy- : -. menoptera: Apidae). – Faunistisch Ökologische Mitteilungen : - Gravendeel, B. Fossiele bestuiver dateert orchideeënfamilie. – . Entomologische Berichten : -. Haeseler, V. Markierungsergebnisse und Beobachtungen an Greenberg, L. Year-round culturing and productivity of a sweat Völkern (insbesondere jungen Königinnen) von Bombus terrestris L. bee, Lasioglossum zephyrum (Hymenoptera: Halictidae). – Journal of (Hym. Apidae) in Schleswig-Holstein (). – Zoologische Jahrbü- the Kansas Entomological Society : -. cher. Abteilung für Systematik, Geographie und Biologie der Tiere Greenleaf S.S. & C. Kremen Wild bees enhance honey bees’ : -. pollination of hybrid sunflower. – Proceedings of the National Acad- Haeseler, V. Zur Aculeatenfauna der Nordfriesischen Insel Am- emy of Sciences of the United States of America : -. rum (Hymenoptera). – Schriften des naturwissenschaftlichen Ver- Greenleaf, S.S., N.M. Williams, R. Winfree & C. Kremen eins für Schleswig-Holstein : -. Bee foraging ranges and their relationship to body size. – Oecologia Haeseler, V. Für die Bundesrepublik Deutschland neue und : -. seltene Hautflügler (Hymenoptera Aculeata). – Drosera : -. Gries, M. & N. Koeniger Straight forward to the queen: pursu- Haeseler, V. Zur Fauna der aculeaten Hymenopteren der Nord- ing honeybee drones (Apis mellifera L.) adjust their body axis to the seeinsel Mellum. Ein Beitrag zur Besiedlung küstennaher Inseln. – direction of the queen. – Journal of Comparative Physiology A : Zoologische Jahrbücher. Abteilung für Systematik, Geographie und -. Biologie der Tiere : -. Grimaldi, D. e co-radiations of pollinating insects and an- Haeseler, V. Megachile analis Nylander, ein Nektarrauber an giosperms in the Cretaceous. – Annals of the Missouri Botanical den Bluten von Erica tetralix Linnaeus (Hymenoptera: Apoidea: Me- Garden : -. gachilidae). – Zoologischer Anzeiger : -. Grissell, E.E. Torymidae (Hymenoptera: Chalcidoidea) associ- Haeseler, V. a Ameisen, Wespen und Bienen als Bewohner ge- ated with bees (Apoidea), with a list of chalcidoid bee parasitoids. – pflasterter Bürgersteige, Parkplätze und Strassen (Hymenoptera: Journal of Hymenoptera Research : -. Aculeata). – Drosera : -. Groot, W. de Waarnemingen aan Hymenoptera-nesten. – En- Haeseler, V. b Zur Bionomie der Küstendünen bewohnenden tomologische Berichten : -. Biene Osmia maritima Friese (Hymenoptera: Apoidea: Megachili- Groot, W. de De biologie van de Rode metselbij. – Natura : dae). – Zoologische Jahrbücher. Abteilung für Systematik, Geogra- -. phie und Biologie der Tiere : -. Grozdanić, S. Nouvelles recherches concernant certaines es- Haeseler, V. Mimumesa sibiricana R. Bohart, eine für die Bun- peces du genre Halictus (Hymenoptera). – Zbornik radova Instituta desrepublik Deutschland neue Grabwespe, und weitere für Nord- biologia Istrazivanja (): -. deutschland seltene Hautflügler (Hymenoptera: Aculeata s.l.). – Dro- Grünwaldt, W. Die Postglaziale Beziedlung Mitteleuropas sera : -. durch die Bienengattung Andrena F. (Hymenoptera, Apoidea). – Ver- Haeseler, V. Wildbienen der ostfriesischen Inseln Norderney handlungen des VII Internationalen Symposium Entomofaunistik (Hymenoptera: Apoidea). – Faunistisch-Ökologischel Mitteilungen Mitteleuropas, Leningrad (): -. : -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 467 17-10-12 09:31
Hagen, E. von & A. Aichhorn Hummeln: bestimmen, ansie- Herrmann, K. & D. Doczkal Schlüssel zur Trennung der Zwil- deln, vermehren, schützen. – Fauna Verlag : -. lingsarten Lasioglossum sexstrigatum (Schenck, ) und Lasioglossum Hagler, J.R. & C.G. Jackson Methods for marking insects: sabulosum (Warncke, ) (Hym. Apidae). – Entomologische Nach- current techniques and future prospects. – Annual Review of Entomo- richten und Berichte : -. logy : -. Herrmann, F., C. Westphal, R.F.A. Moritz & I. Steffan-Dewenter Hallmen, M. Einige beobachtungen zum flugverhalten von Genetic diversity and mass resources promote colony size and Drohnen an einer kolonie der Solitärbiene Andrena vaga Panzer (Hy- forager densities of a social bees (Bombus pascuorum) in agricultural menoptera: Andrenidae). – Nachrichten des Entomologischen Vereins landscapes. – Molecular Ecology : -. Apollo : -. Hirashima, Y. Revision of the Japanese species of Nesoprosopis, Hallmen, M. Eine kolonie der wildbienenart Andrena flavipes with descriptions of two new species (Hymenoptera, Colletidae, Hy- Panzer Nahe des Naturschutzgebietes ‘Am Berger Hang’ (Hymenopte- laeus). – Esekia : -. ra, Apoidea, Andrenidae). – Hessische Faunistische Briefe (): -. Hobbs, G.A. Phylogeny of bumble bees based on brood-rearing Hallmen, M. & J.F.N. van Leeuwen Die Bedeutung von Eichen behaviour. – Canadian Entomologist : -. (Quercus spec.) für eine Population der Solitärbiene Osmia rufa L. im Hoehn, P., T. Tscharntke, J.M. Tylianakis & I. Steffan-Dewenter Raum Hanau. – Mitteilungen des Internationalen Entomologischen Functional group diversity of bee pollinators increases crop yield. Vereins e.V. Frankfurt am Main : -. – Proceedings of the Royal Society B, Biological Sciences : - Hallmen, M. & J.F.N. van Leeuwen Das Pollensammelverhalten . der Solitärbiene Andrena vaga Panzer im Naturschutzgebiet ‘Am Berger Hoffer, E. Die Schmarotzerhummeln Steiermarks. Lebensge- Hang’ im Osten von Frankfurt am Main (Hymenoptera: Andrenidae). schichte und Beschreibung derselben. – Mitteilungen des naturwissen- – Luscinia : -. schaftlichen Vereins für Steiermark []: -. Ham, R.W.J.M. van der, J.P. Kaas, J.D. Kerkvliet & A. Neve Hoffmann, F. Biodiversity and pollination. Flowering plants and Pollenanalyse. Stuifmeelonderzoek van honing voor imkers, scholen flower-visiting insects in agricultural and semi-natural landscapes. – en laboratoria. – Stichting Landelijk Proefbedrijf voor Insektenbestui- Proefschrift, Rijksuniversiteit Groningen. ving en Bijenhouderij Ambrosiushoeve, Hilvarenbeek. Hoffmann, F. & M. Kwak Het belang van biodiversiteit voor Hamilton, W.D. e genetical evolution of social behaviour I bestuiving. – Landschap : -. and II. – Journal of eoretical Biology : -. Hogendoorn, K. & R. Leys Life-cycle of Halictus rubicundus Harder, L.D. Influences on the density and dispersion of bumble Christ (Hymenoptera: Halictidae) in e Netherlands: comparison of bee nests (Hymenoptera: Apidae). – Holarctic Ecology : -. two populations. – Journal of the Kansas Entomological Society : Harris, R.A. A glossary of surface sculpturing. – Occasional Pa- -. pers in Entomology . State of California, Department of Food and Hogendoorn, K., S. Coventry & M.A. Keller Foraging behav- Agriculture, Division of Plant Industry, Sacramento. iour of a blue banded bee, Amegilla chlorocyanea in greenhouses: impli- Hasiotis, S.T. & T. Demko Triassic hymenopterous nests: insect cations for use as tomato pollinators. – Apidologie : -. eusociality predates Angiosperm plants. – Rocky Mountain Section, Hol, W.A. Verbeterde nestblokken voor wespen en bijen (Hy- Geological Society of America Regional Meeting (): . menoptera: Aculeata). – Entomologische Berichten : -. Hasiotis, S.T., T.M. Bown, P.T. Kay, R.F. Dubiel, and T.M. Demko Hölldobler, B. Communication in social Hymeno ptera – In: e ichnofossil record of hymenopteran nesting behavior from T.A. Sebeok (red.), How animals communicate. Bloomington, Indi- Mesozoic and Cenozoic pedogenic and xylic substrates: example of ana University Press: -. relative stasis. – North American Paleontological Convention, - Holm, S.N. e utilization and management of bumble bees for , Washington, . red clover and alfalfa seed production. – Annual Review of Entomol- Hausl-Hofstätter, U. Bemerkenswerte Megachile-Arten aus der ogy : -. Steiermark (Hymenoptera, Apoidea, Megachilidae). – Joannea Zoolo- Holm, S.N. & J.P. Skou Studies on trapping, nesting, and gica : -. rearing of some Megachile species (Hymenoptera, Megachilidae) Have, T.M. van der, J.J. Boomsma & S.B.J. Menken Sex invest- and on their parasites in Denmark. – Entomologica Scandinavica : ment ratios and relatedness in the monogynous ant Lasius niger (L.). -. Evolution : -. Holthuis, L.B. Rijksmuseum van Natuurlijke Historie -. Hedicke, H. Ueber paläarktische Apiden (Hym.) II. . Einige – Nationaal Natuurhistorisch Museum, Leiden. Apiden aus Ost-Tibet. – Sitzungsberichte der Gesellschaft für natur- Honk, C. van, P.-F. Röseler, H. Velthuis & M. Malotaux e forschender Freunde zu Berlin : -. conquest of a Bombus terrestris colony by a Psithyrus vestalis female. – Hefetz, A., H.M. Fales & S.W.T. Batra Natural polyesters: Du- Apidologie : -. four’s gland macrocyclic lactones form brood cell lamiesters in Colletes Höppner, H. Epeolus similis nov. sp. – Entomologische Nachrich- bees. – Science : -. ten : -. Heide, A. von der Zur Bionomie von Lasioglossum (Evylaeus) fra- Höppner, H. Weitere Beiträge zur Biologie nordwestdeutscher tellum (Pérez), einer Furchenbiene mit ungewöhnlich langlebigen Hymenopteren. I. Eucera difficilis (Duf.) Pérez. – Allgemeine Zeit- Weibchen (Hymenoptera, Halictinae). – Drosera : -. schrift für Entomologie (): -. Heinrich, B. Bumblebee Economics. – Harvard University Press, Höppner, H. Zur Biologie der Rubus-Bewohner. – Allgemeine Cambridge & London. Zeitschrift für Entomologie /: -. Heitmans, W.R.B. Sachembijenoliekevers tussen de geraniums. Houston, T.F. & R.W. orp Bionomics of the bee Stenotri- – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische tus greavesi and ethological characteristics of Stenotritidae (Hyme- Vereniging : -. noptera). – Records of the Western Australian Museum : - Helsdingen, P. van Het begin van de -tijd. – In: R. Kleukers, . M. Berg & W. van Strien (red.), Passie voor kleine beestjes, , jaar Hovorka, O., K. Urbanova & I. Valterova Premating behavior of Stichting -Nederland. -Nederland, Leiden: -. Bombus confusus males and analysis of their labial gland secretion. – Hennig, W. - a Anthomyiidae. – In: E. Lindner (red.), Die Journal of Chemical Ecology : -. Fliegen der Paläarktischen Region Schweizerbart, Stuttgart (): i-lxx, Huie, L.H. e habits and life-history of Hylemyia grisea Fall., an -, i-cxiv. anthomyiid fly new to the Scottish fauna. – e Scottish Naturalist : Hennig, W. Die Stammesgeschichte der Insekten. – Senckenberg -. Buch . Waldemar Kramer & Co., Frankfurt am Main. Hurd, P.D. & J.S. Moure Some notes on sapygid parasitism in Henry, M., M. Béguin, F. Requier, O. Rollin, J.-F. Odoux, P. Aupi- the nests of carpenter bees belonging to the genus Xylocopa Latreille. – nel, J. Aptel, S. Tchamitchian & A. Decourtye A common pes- Journal of the Kansas Entomological Society : -. ticide decreases foraging success and survival in honey bees. – Science Hymettus Help save the bumblebee… get more buzz from farm- : -. ing. – http://hymettus.org.uk/downloads/Info_sheets_/Garden Hepburn, H.R. & S.E. Radloff Biogeography. – In: R. Hepburn %buzz[].pdf & S.E. Radloff (red.), Honeybees in Asia. Springer-Verlag, Berlin: - . Ings, T.C., N.L. Ward & L. Chittka Can commercially im- Hermans, J.T. De Blauwzwarte houtbij weer in Midden-Lim- ported bumblebees out-compete their native conspecifics? – Journal of burg waargenomen. – Natuurhistorisch Maandblad : -. Applied Ecology : -. Herrmann, M. Waldränder als Nisthabitat für Bienen. – Beiträ- Iwata, K. Evolution of instinct. Comparative ethology of Hyme- ge der Hymenopterologen-Tagung in Stuttgart : -. noptera. – Amerind Publishing, New Dehli. Herrmann, M. Wirtsbindung und Habitate der Blutbiene Sphe- Iwata, K. & S.F. Sakagami Gigantism and dwarfism in bee codes ruficrus. – Beiträge der Hymenopterologen-Tagung in Stuttgart eggs in relation to the modes of life, with notes on the number of (-..), Dr. Till Osten, Stutt gart: -. ovarioles. – Japanese Journal of Ecology : -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 468 17-10-12 09:31
Jacob-Remacle, A. Étude des nids d’Osmia cornuta (Latreille, Kleefsman, W. Massale hommelsterfte onder lindes. Giftige nec- ) et d’Osmia rufa (Linné, ) (Hymenoptera Apoidea: Mega- tar of hongerdood door voedselconcurrentie? – Rijksuniversiteit Gro- chilidae). – Notes Fauniques de Gembloux : -. ningen, Wetenschapswinkel Biologie rapport : -. Jacobi, B. Beinarbeit statt Füllerspiel – Beobachtungen und Ge- Kleijn, D. & I. Raemakers A retrospective analysis of pollen host danken zur Kopulation der Pelzbienen. – Bembix : -. plant use by stable and declining bumble bee species. – Ecology : Jacobi, B. Beinarbeit und Fühlerspiel: Das Paarungsverhalten -. von Melecta albifrons. – Bembix : -. Kleijn, D. & I.P. Raemakers Waardplantvoorkeur van hommels: Jacobusse, C. Wespbijen in Zeeland. – Zeeuws Landschap terugkijken in de tijd. – Entomologische Berichten : -. (): -. Klein, A.-M., B.E. Vaissiere, J.H. Cane, I. Steffan-Dewenter, S.A. Jaffé, R., V. Dietemann, M.H. Allsopp, C. Costa, R.M. Crewe, R. Cunningham, C. Kremen & T. Tscharntke Importance of pol- Dall’Olio, P. De la Rúa, M.A.A. El-Niweiri, I. Fries, N. Kezic, M.S. linators in changing landscapes for world crops. – Proceedings of the Meusel, R.J. Paxton, T. Shaibi, E. Stolle & R.F.A. Moritz Esti- Royal Society B, Biological Sciences : -. mating the density of honeybee colonies across their natural range to Knerer, G. Zur Bienenfauna Niederösterreichs: die Unterfamilie fill the gap in pollinator decline censuses. – Conservation Biology : Halictinae. – Zoologischer Anzeiger : -. -. Knerer, G. a Biologie und Sozialverhalten von Bienenarten der Jakubzik, A. & K. Cölln Coelioxys alata Förster, , ein Wie- Gattung Halictus Latreille. – Zoologische Jahrbücher. Abteilung für derfund auf dem Territorium von Nordrhein-Westfalen nach über Systematik, Geographie und Biologie der Tiere : -. Jahren. – Bembix : -. Knerer, G. b Panurgus calcaratus Scopoli (Hymenoptera; Andre- Janvier, H. Note sur les Hylaeus de l’île d’Oléron, avec la descrip- nidae), eine kommunale Biene in Europa. – Zoologischer Anzeiger tion d’une espèce nouvelle (Hym. Apidae). – L’Entomologiste : - : -. . Knerer, G. Biologie von vier kleinen Evylaeus-Arten im Mittel- Janvier, H. Comportement hivernal d’ Andrena cingulata F. – meergebiet. – Zoologischer Anzeiger : -. Cahiers de Naturalistes (N.S.) [] (): -. Knerer, G. e biology and social behaviour of Evylaeus linearis Janzon, L.A. & B.G. Svensson Aculeate Hymenoptera from a (Schenck) (Apoidea; Halictinae). – Zoologi scher Anzeiger : - sandy area on the island of Öland, Sweden. – Nova Acta Regiae Societa- . tis Scientiarum Upsaliensis : -. Knerer, G. & C. Plateaux-Quénu Usurpation de nids étrangers Jean, R.P. Quantifying a rare event: pollen theft by honey bees et parasitisme facultatif chez Halictus scabiosae (Rossi) (Insecte Hymé- from bumble bees and other bees (Apoidea: Apidae, Megachilidae) for- noptère). – Insectes Sociaux : -. aging at flowers. – Journal of the Kansas Entomological Society : Knight, G. e connection between Meloe proscarabaeus and An- -. thophora retusa along the Pembrokeshire coast. – Bulletin of the Ama- Jensen, P.D., K.M. O’Neill, J.F. O’Neill & R.S. Miller Biologi- teur Entomological Society : -. cal notes on Heriades carinatus Cresson, Heria des leavitti Crawford, Knight, M.E., A.P. Martin, S. Bishop, J.L. Osborne, R.J. Hale, R.A. and Heriades variolosus (Cresson) (Hymenoptera: Megachilidae). – Sanderson & D. Goulson An interspecific comparison of forag- Proceedings of the Entomological Society of Washington : - ing range and nest density of four bumblebee (Bombus) species. – Mo- . lecular Ecology : -. Jeswiet, J. & J.A. Lodewijks Piet Haan. – De Levende Natuur : Knight, M.E., J.L. Osborne, R.A. Sanderson, R.J. Hale, A.P. Martin -. & D. Goulson Bumblebee nest density and the scale of available Jonge, J.T. de Opmerkelijke insekten in en om gebouwen in . forage in arable landscapes. – Insect Conservation and Diversity : – Entomologische Berichten : -. -. Kocourek, M. Prodromus der Hymenopteren der Tschechoslo- Kalkman, V.J. (red.) De soorten van het leefgebiedenbeleid. – wakei : Apoidea . – Acta Faunistica Entomologica Musei Nationalis -Nederland, Leiden. Pragae, supplement : -. Kalkman, V.J., L. van Duuren, A.W. Gmelig Meyling & B. Odé Koeniger, G. Mating behavior of honey bees. – In: G.R. Need- Veranderingen in de Nederlandse biodiversiteit. – In: J. Noordijk, ham et al. (red.), Africanized honey bees and bee mites. – Ellis Hor- R.M.J.C. Kleukers, E.J. van Nieukerken & A.J. van Loon (red.), De wood, Chichester: -. Nederlandse biodiversiteit. Nederlandse Fauna . Nederlands Cen- Koeniger, G., N. Koeniger & M. Phiancharoen b Comparative trum voor Biodiversiteit Naturalis & European Invertebrate Survey- reproductive biology of honeybees. – H.R. Hepburn & S.E. Radloff Nederland, Leiden: -. (red.), Honeybees of Asia. Springer-Verlag, Berlin Heidelberg: -. Kamm, D.R. Effects of temperature, day length, and number of Koeniger, N. & G. Koeniger An evolutionary approach to mat- adults on the sizes of cells and offspring in a primitively social bee ing behaviour and drone copulatory organs in Apis. – Apidologie : (Hymenoptera: Halictidae). – Journal of the Kansas Entomological -. Society : -. Koeniger, N., G. Koeniger & D. Smith a Phylogeny of the genus Käpylä, M. Foraging distance of a small solitary bee, Chelostoma Apis. – In: H.R. Hepburn & S.E. Radloff (red.), Honeybees of Asia. maxillosum (Hymenoptera, Megachilidae). – Annales Entomologici Springer-Verlag, Berlin Heidelberg: -. Fennici : -. Kohler, F., J. Verhulst, E. Knop, F. Herzog & D. Kleijn Indirect Katayama, E. Comparative studies on the egg-laying habits of effects of grassland extensification schemes on pollinators in two con- some Japanese species of bumblebees. – Entomological Society of Ja- trasting European countries. – Biological Conservation : -. pan, Occasional Publications : -. Kohler, F., J. Verhulst, R. van Klink & D. Kleijn At what spatial Kay, P.T., D. King & S.T. Hasiotis Petrified Forest National scale do high-quality habitats enhance the diversity of forbs and polli- Park Upper Triassic trace fossils yield biochemical evidence of phyloge- nators in intensively farmed landscapes? – Journal of applied Ecology netic link to modern bees (Hymeno ptera: Apoidea). – Geological Soci- : -. ety of America National Meeting, Salt Lake City, (): . Kok, F. & J. Smit Het bijenrijk van het Tolkamerdijkje. – Bzzz, Keasar, T. Large carpenter bees as agricultural pollinators. – Psy- Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Ver- che , doi: .//. eniging : -. Keil, P., J.C. Biesmeijer, A. Barendregt, M. Reemer & W.E. Kunin Kornmilch, J.-C. Stelis minuta bei Chelostoma fuliginosum. – Biodiversity change is scale-dependent: an example from Dutch Bembix : -. and UK hoverflies (Diptera: Syrphidae). – Ecography : -. Koornneef, J. Losse aanteekeningen over Hymeno ptera I. – En- Kettner, F.W. Andrena synadelpha Perk. (Hym., Apidae). – Bom- tomologische Berichten : -. bus: . Koornneef, J. Losse aanteekeningen over Hymeno ptera II. – Kettner, F.W. Gemeinschaftbau bei solitären Bienen (Hym. Api- Tijdschrift voor Entomologie : xliii-li. dae). – Bombus (): . Kosior, A., W. Celary, P. Olejniczak, J. Fijal, W. Król, W. Solarz & P. Kim, M.L. C.W. Kim & C.S. Kim Systematic study of genus Plonka e decline of the bumble bees and cuckoo bees (Hyme- Andrena (Andrenidae; Hymenoptera) from Korea. II. Subgenus Gym- noptera: Apidae: Bombini) of Western and Central Europe. – Oryx : nandrena. – Entomological Research Bulletin : -. -. Kimsey, L.S. & R.M. Bohart e Chrysidid Wasps of the world. Koster, A. Hylaeus bipunctatus and its relation to Reseda in the – Oxford University Press, Oxford, New York, Toronto. Netherlands (Hym., Apoidea). – Nieuwsbrief European Inverte- Kirby, W. Monographia Apum Angliae. – J. Raw, Ips wich. brate Survey-Nederland : -. Kirchner, W.H. Acoustical communication in honeybees. – Koster, A. Het genus Hylaeus in Nederland (Hyme noptera, Col- Apidologie : -. letidae). – Zoölogische Bijdragen : -. Kirk, W.D.J. A colour guide to pollen loads of the honey bee. – Koster, A. Honingbijen en wilde bijen zijn concurrenten. – Bijen Bee Research Association, Cardiff, Engeland. : -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 469 17-10-12 09:31
Koster, A. Wilde bijen in het stedelijk groen. – Alterra-rapport Küpper, G. & K.-H. Schwammberger Social parasitism in bum- : -. ble bees (Hymenoptera, Apidae): observations of Psithyrus sylvestris in Kraker, K. de Het raadsel van Ooltgensplaat. – Sterna : -. Bombus pratorum nests. – Apidologie : -. Kraus, F.B., S. Weinhold & R.F.A. Moritz Genetic structure of Kuttig, K. & R. eunert Erster Nachweis von Ha lictus scabiosae drone congregations of the stingless bee Scaptotrigona mexicana. – In- (ROSSI 1790) (Hym. Apidae) in Niedersachsen. – Bembix : . sectes Sociaux : -. Kwak, M.M. e role of bumblebees in the pollination and vari- Kreutzweiser, D.P., K.P. Good, D.T. Chartrand, T.A. Scarr & D.G. ation of some Rhinanthoideae (Scrophulariaceae). – Proefschrift, Rijks ompson Toxicity of the systemic insecticide Imidacloprid to Universiteit Groningen. forest stream insects and microbial communities. – Bulletin of envi- Kwak, M.M. e pollination value of honeybees to the bumble- ronmental contamination and toxicology : -. bee plant Rhinanthus. – Acta Botanica Neerlandica : -. Krombein, K.V. Trap-nesting wasps and bees: life histories, Kwak, M.M. a Het hommelleven. – Natura : -. nests, and associates. – Smithsonian Press, Washington. Kwak, M.M. b Planten en bestuivers: Achteruitgang leidt tot ver- Krombein, K.V. & B.B. Norden Notes on trap-nesting Sri Lan- schuivende relaties. – Landschap : -. kan wasps and bees (Hymenoptera: Vespidae, Pompilidae, Sphecidae, Kwak, M.M. Het dagelijks leven van hommelwerksters. Natura Colletidae, Megachilidae). – Proceedings of the Entomological Society : -. of Washington : -. Kwak, M.M. Hommels als bloembezoekers: bestuivers en profi- Kros, W., B.J. de Haan, R. Bobbink, J.A. van Jaarsveld, J.G.M. Roe- teurs. – Entomologische Berichten : -. lofs & W. de Vries Effecten van ammoniak op de Nederlandse Kwak, M.M. Generalisten en specialisten op duifkruid: wie be- natuur. – Alterra-rapport : -. stuift wanneer het beste? – Entomologische Berichten : -. Krüger, E. Über die Bahnflüge der Männchen der Gattungen Kwak, M.M. & R.M. Bekker Ecology of plant reproduction: Bombus und Psithyrus (Bombidae Hymenopt.). – Zeitschrift für Tier- extinction risks and restoration pespectives of rare plant species. – In: psychologie : -. N.M. Waser & J. Ollerton (red.), Plant-pollinator interactions, from Krunić, M., L. Stanisavljević, M. Pinzauti & A. Felicioli e specialization to generalization. e University of Chicago Press, Chi- accompanying fauna of Osmia cornuta and Osmia rufa and effective cago & London: -. measures of protection. – Bulletin of Insectology : -. Kwak, M.M. & I. Tieleman Het hommelleven. – Uitge- Kruseman, G. Psithyrus norvegicus Sp. Schn. fauna nov. spec. Ver- verij, Utrecht. slag e zomervergadering . – Tijdschrift voor Entomologie : lix-lx. Kwak, M.M. & O. Velterop Flower visitation by generalists Kruseman, G. Tabellen tot het bepalen van de Nederlandsche and specialists: analysis of pollinator quality. – Proceedings of Ex- soorten der genera Bombus Latr. en Psithyrus Lep. – Tijdschrift voor perimental and Applied Entomology, Nederlandse Entomologische Entomologie : -. Vereniging Amsterdam : -. Kugler, H. Zur Bestäubung von Salvia sclarea L. durch Holzbie- Kwak, M.M., P. Kremer, E. Boerrigter & C. van den Brand nen (Xylocopa violacea L.). – Österreichische Botanische Zeitschrift Pollination of the rare species Phyteuma nigrum (Campanulaceae): : -. flight distances of bumblebees. – Proceedings of Experimental and Ap- Kuhlmann, M. Zum taxonomischen Status von Nomada goode- plied Entomology, Nederlandse Entomologische Vereniging Amster- niana (Kirby, ) und Nomada succincta Panzer, (Hymenopte- dam :-. ra, Apidae). – Entomofauna : -. Kwak, M.M., O. Velterop & J. van Andel Pollen and gene flow Kuhlmann, M. Katalog der paläarktischen Arten der Bienengat- in fragmented habitats. – Applied Vegetation Science : -. tung Colletes Latr., mit Lectotypenfestlegungen, neuer Synonymie und der Beschreibung von zwei neuen Arten (Hymenoptera: Apidae: Laget, D. Determinatietabel voor solitaire bijen in aangeboden Colletinae). – Linzer biologische Beiträge : -. nestgelegenheid. – Bertram ( bis): -. Kuhlmann, M. Zur Kenntnis paläarktischer Bienen der Gattung Larkin, L.L., J.L. Neff & B.B. Simpson e evolution of a pol- Colletes Latr. mit Beschreibung neuer Arten (Hymenoptera: Apidae: len diet: host choice and diet breadth of Andrena bees (Hymenoptera: Colletinae). – Linzer biologische Beiträge : -. Andrenidae). – Apidologie : -. Kuhlmann, M. Symposion Colletes halophilus & Epeolus tarsalis Larsen, O.N., G. Gleffe & J. Tengö Vibration and sound com- ssp. rozenburgensis; Lectures vol Michael Kuhlmann en Stuart Ro- munication in solitary bees and wasps. – Physiological Entomology : berts. – Stichting Het Zeeuwse Landschap, Wilhelminadorp. [-] -. Kuhlmann, M. Scopa reduction and pollen collecting of bees of Larsson, M. Higher pollinator effectiveness by specialist than th Colletes fasciatus-group in the winter rainfall area of South Africa generalist flower-visitors of unspecialized Knautia arvensis (Dipsacace- (Hymenoptera: Colletidae). – Journal of the Kansas Entomological ae). – Oecologia : -. Society : -. Larsson, M. To bee or not to be. Critical floral resources of wild Kuhlmann, M., G. Else, A. Dawson & D.L.J. Quicke Molecu- bees. – Proefschrift Universiteit Uppsala, Zweden. lar, biogeographical and phenological evidence for the existence of Larsson, M. & M. Franzén Critical resource levels of pollen for three western European sibling species in the Colletes succinctus group the declining bee Andrena hattorfiana (Hymenoptera, Andrenidae). – (Hymenoptera: Apidae). – Organisms, Diversity & Evolution : - Biological Conservation : -. . Lefeber, V. Nederland - België op Aculeatengebied in en Kuhlmann, M., E.A.B. Almeida, N. Laurenne & D.L.J. Quicke . – Entomologische Berichten : . Molecular phylogeny and historical biography of the bees genus Lefeber, V. a Interessante vangsten van Hymenoptera Aculeata in Colletes Latreille, (Hymeno ptera: Apiformes: Colletidae), based , merendeels in Zuid-Limburg. – Entomologische Berichten : on mitochondrial and nuclear S sequence data. – Insect System- -. atics & Evolution : -. Lefeber, V. b Kweek van Hymenoptera - Aculeata in het voorjaar Kühnen, J. Bijenmassa. – HymenoVaria, Nieuwsbrief Sectie Hy- . – Entomologische Berichten : -. menoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. Lefeber, V. Interessante vangsten van Hymenoptera Aculeata in Kühnen, J. Nesten van de donkere rimpelrug, Andrena bimacu- en . – Entomologische Berichten : -. lata, in een geploegde akker - enkele observaties. – Entomologische Lefeber, V. a Interessante vangsten van Hymenoptera-Aculeata in Berichten : -. – Entomologische Berichten : -. Kuijken, P. Opmerkelijke vangsten/waarnemingen in en rond de Lefeber, V. b Interessante vangsten van Hymenoptera-Aculeata in Amsterdamse Waterleidingduinen in . – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie . – Entomologische Berichten : -. Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. Lefeber, V. Interessante vangsten van Hymenoptera-Aculeata in Kukuk, P. Evidence for an antiaphrodisiac in the sweat bee Las- . – Entomologische Berichten : -. sioglossum (Dialictus) zephyrum. – Science : -. Lefeber, V. a Interessante vangsten van Hymenoptera Aculeata in Kullenberg, B., H. Büel & B. Tkalců Übersicht von Beobach- . – Entomologische Berichten : -. tungen über Besuche von Eucera- und Tetralonia-Männchen auf Lefeber, V. b Kweken van Aculeaten uit dood hout. – Natura : Ophrys-Blüten (Orchidaceae). – Nova Acta Regiae Societatis Scientia- -. rum Upsaliensis, Ser. V, C, : -. Lefeber, V. Interessante vangsten van Hymenoptera Aculeata in Kunz, P.X. Die Goldwespen (Chrysididae) Baden-Württem- . – Entomologische Berichten : -. bergs. – Beihefte zu den Veröffentlichungen für Naturschutz und Lefeber, V. Interessante vangsten van Hymenoptera Aculeata Landschaftspflege in Baden-Württemberg : -. voornamelijk in en . – Entomologische Berichten : - Küpper, G. Brutpflege bei Kuckuckshummeln? Sozialparasiten . sorgen für ihren nachwuchs (Hymenoptera, Apidae). – In: T. Osten Lefeber, V. a Een nest van de Lapse behangersbij (Megachile lap- (red.), Beiträge der Hymenopterologen-Tagung in Stuttgart (/-- ponica .) en enkele aantekeningen over onze Nederlandse behangers- ). Stuttgart. bijen. – Natuurhistorisch Maandblad : -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 470 17-10-12 09:31
Lefeber, V. b Onze zijdebijtjes en hun parasieten. – Natuurhisto- Linsley, E.G., J.W. MacSwain & R.F. Smith Outline for eco- risch Maandblad : -. logical life histories of solitary and semi-social bees. – Ecology : Lefeber, V. a De aculeaten van ons Waddendistrict. I. De bijen -. (Hym.: Apoidea). – Entomologische Berichten : -. Lith, J.P. van a Het zijdebijtje en haar nest. – De Levende Natuur Lefeber, V. b Verspreidingspatronen van zandbijen (Andrena, : -. Andrenidae) en wespbijen (Nomada, Anthophoridae). – Nieuwsbrief Lith, J.P. van b Enkele nieuwe bijen en wespen voor de Neder- European Invertebrate Survey-Nederland : -. landsche fauna. – De Levende Natuur : -. Lefeber, V. De invertebratenfauna van de Zuidlimburgse Lith, J.P. van Onze hoornbijen. – De Levende Natuur : -. kalkgraslanden. Bijen (Hymenoptera Apoidea). – Natuurhistorisch Lith, J.P. van De wolbijen. – De Levende Natuur : -. Maandblad : -. Lith, J.P. van A note on the biology of Anthophora acervorum Lefeber, V. Verder maskerbijen-nieuws (Hymenoptera, Colleti- (Hym. Apid.). – Entomologische Berichten : -. dae, Hylaeus). – Natuurhistorisch Maandblad : -. Lith, J.P. van Epeolus rozenburgensis nov. spec. (Apidae, Hym. Lefeber, V. Hymenoptera aculeata (bijen en wespen) langs Lim- Aculeata). – Tijdschrift voor Entomologie : -. burgse spoorlijnen I. – Natuurhistorisch Maandblad : -. Lith, J.P. van a Biologie van Melittobia acasta Walker (Hymeno- Lefeber, V. Drie aanwinsten voor de Nederlandse Aculeatenfau- ptera, Chalcididae). – Tijdschrift voor Entomologie : -. na (Hymenoptera: Apidae, Formicidae). – Entomologische Berichten Lith, J.P. van b Een nest van Xylocopa violacea (L.). – Entomologi- : . sche Berichten : -. Lefeber, V. Tetralonia macroglossa nieuw voor de Benelux (Hy- Lith, J.P. van Notes on Epeolus (Hyemnoptera Aculeata, Api- menoptera: Apidae, Anthophorinae). – Entomologische Berichten : dae). – Tijdschrift voor Entomologie : -. . Lith, J.P. van a On the biology of Chelostoma florisomne (L.) (Ap- Lefeber, V. a Bijen en wespen (Hymenoptera, Aculeata) in de idae, Megachilinae) and its parasite Sapyga clavicornis (L.) (Sapygidae, -groeve van de Sint-Pietersberg bij Maastricht. – Natuurhistorisch Sapyginae) (Hymenoptera). – Tijdschrift voor Entomologie : - Maandblad : -. . Lefeber, V. b Weer aculeatennieuws uit Zuid-Limburg (Hymen- Lith, J.P. van b On the behaviour of Chaetodactylus mites (Acar., optera: Apidae). – Entomologische Berichten : -. Tyr.) in the nests of Osmia rufa L. and Chelostoma florisomne (L.) (Api- Legewie, H. Zum Problem des tierischen Parasitismus. I. Die dae, Megachilidae). – Entomologische Berichten : -. Lebensweise der Schmarotzerbiene Sphecodes monilicornis K. (= sub- Litt, R. Nouvelles observations sur Anthophora retusa. – Lam- quadratus Sm) (Hym. Apid.). – Zeitschrift für Morphologie und Öko- billionea : -. logie der Tiere : -. Little, B. & A. Jarman Observations of Andrena tarsata Ny- Leiniger, H. Hymenopterologische Beiträge zur Fauna Badens. lander and Nomada obtusifrons Nylander in Central Scotland. – – Mitteilungen der Badischen Entomologischen Vereinigung : - Newsletter, Spring : -. . Lo, N., R.S. Gloag, D.L. Anderson & B.P. Oldroyd A molec- Levermann, E.M. Niststrategien der beiden Wilbienenarten Pa- ular phylogeny of the genus Apis suggests that the giant honey bee of nurgus calcaratus (Scopoli, ) und Dasypoda hirtipes (Fabricius, the Philippines, A. breviligula Maa, and the plains honey bee of ) (Hymenoptera: Apidae) im Hinblick auf Parasitenbefall. – Ento- southern India, A. indica Fabricius, are valid species. – Systematic mologische Zeitschrift : -. Entomology : -. Levermann, E.-M., I. Bischoff & T. Wagner Species-specific Løken, A. Bombus consobrinus Dahlb., an oligolectic bumble bee foraging strategies of the syntopical and synchronous bees Panurgus (Hymenoptera, Apidae). – th International Congress of Entomology calcaratus (Scopoli, ) and Dasypoda hirtipes (Fabricus, ). – Be- : -. iträge zur Entomologie : -. Løken, A. Scandinavian species of the genus Psithyrus Lepeletier Leys, R. On the biology of Andrena ferox Smith (Hymenoptera: (Hymenoptera: Apidae). – Entomologica scandinavica Supplement : Andrenidae). – Entomologische Berichten : -. -. Leys, R., S.J.B. Cooper & M.P. Schwarz Molecular phylogeny Loonstra, A.J. Sphecodes reticulatus in de nesten van Lasioglossum of the large carpenter bees, genus Xylocopa (Hymenoptera: Apidae), leucozonium. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse based on mitochondrial DNA sequences. – Molecular Phylogenetics Entomologische Vereniging : -. and Evolution : -. Loonstra, A.J. Saaie hokken? Enkele resultaten voor het - Lhomme, P. L’inquilinisme chez les bourdons. – Osmia : -. hokkenproject met opmerkingen over vegetatie en beheer. – Bzzz, Lieftinck, M.A. De sneeuwkoningin van Tanggamoes. – De Le- Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Ver- vende Natuur : -. [Gedenkboek Jac. P. ijsse] eniging : -. Lieftinck, M.A. Uit het leven van Lithurgus atratus, een Indisch Loonsta, A.J. Observaties en onderzoek aan de nesten en ont- houtbijtje. – Tropische Natuur : -. wikkeling van Anthophora plumipes. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hy- Lieftinck, M.A. A note on the habits of Ctenoplectra thladianthi- menoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. nae v.d. V. and C. florisomnis v.d. V. – Entomologische Mededeelingen Loonstra, A.J. a Waarnemingen aan Leucophora (Diptera: Antho- van Nederlands-Indië : -. myiidae) bij bijennesten. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Ne- Lieftinck, M.A. Some Malaysian bees of the family Anthophori- derlandse Entomologische Vereniging : -. dae. – Treubia, Hors Série: -. Loonstra, A.J. b Observaties van en onderzoek aan nesten en ont- Lieftinck, M.A. De slobkousbij en haar gewoonten. – De Le- wikkeling van Dasypoda hirtipes en Panurgus calcaratus. – HymenoVa- vende Natuur : -. ria, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Lieftinck, M.A. A review of Old World species of yreus Panzer, Vereniging : -. (= Crocisa Jurine) (Hym., Apoidea, Anthophoridae). . Palearctic Spe- Loonstra, A.J. Het ondergrondse leven van de gewone sachembij, cies. – Zoologische Verhandelingen : -. Anthophora plumipes (Hymenoptera, Apidae). – Entomologische Be- Lieftinck, M.A. Further studies on old world melectine bees, richten : -. with stray notes on their distribution and host relationships (Hyme- Loonstra, A.J., M. Reemer, F. van der Meer & J. Smit -in- noptera, Anthophoridae). – Tijdschrift voor Entomologie : - ventarisaties van bijen in Buurserzand, Kampina, Sprengenberg, Vel- . horst en Witte Veen. – -Nederland, Leiden. Lieftinck, M.A. Prodrome to a monograph of the Palaearctic spe- Lucas, S.G., N.J. Minter & A.P. Hunt Re-evaluation of alleged cies of the genus Melecta Latreille (Hymenoptera, Anthophori- bees’ nests from the Upper Triassic of Arizona. – Palaeogeography, Pal- dae). – Tijdschrift voor Entomologie : -. aeoclimatology, Palaeoecology : -. Lind, H. Nest-provisioning cycle and daily routine of behaviour Lunau, K. Adaptive radiation and coevolution - pollination biol- in Dasypoda plumipes (Hym., Apidae). – Entomologiske Meddelelser ogy case studies. – Organisms, diversity & evolution : -. : -. Lüthje, E. Paarung von Melecta. – Bembix : -. Linnaeus, C. Systema naturae per regna tria naturae: secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, syno- Macfarlane, R.P., J.J. Lipa & H. Liu Bumblebee pathogens and nymis, locis. Tiende editie. – Holmiae [Stockholm]. internal enemies. – Bee World : -. Linsenmaier, W. Zwerftocht door het insektenrijk. – Spectrum, Mac Gillavry, D. Insectensport oud en nieuw. – Entomologische Utrecht. Berichten : -. Linsley, E.G. & J.W. MacSwain e habits of Nomada opacella Maciel de A. Correia, M. Notes sur la biologie d’Heriades Timberlake with notes on other species (Hymenoptera: Anthophori- truncorum L. (Hymenoptera, Megachilidae). – Apidologie : -. dae). – e Wasmann Journal of Biology : -. Maciel de A. Correia, M. Sur l’orgine des résins employées par Linsley, E.G. & J.W. MacSwain Sound production among noc- Heriades truncorum L. (Hymenoptera, Megachilidae) pour la construc- turnal bees. – Journal of the Kansas Entomological Society : . tion de ses nids. – Apidologie : -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 471 17-10-12 09:31
Maciel de A. Correia, M. Contribution à l’étude de la biologie Malyshev, S.I. Lebensweise und Instinkte der primitiven d’Heriades truncorum L. (Hymenoptera, Apoidea, Megachilidae). I. Schlupfwespen Gasteruptiidae (Hymenoptera). – Zoologische Jahrbü- Aspect biologique et morphologique. – Apidologie : -. cher. Abteilung für Systematik, Geographie und Biologie der Tiere : Maciel de A. Correia, M. a Contribution à l’étude de la biologie -. d’Heriades truncorum L. (Hymenoptera, Apoidea, Megachilidae). II. Malyshev, S.I. Genesis of the Hymenoptera and the phases of Aspect écologique. – Apidologie : -. their evolution. – Methuen & Co. Ltd, London. Maciel de A. Correia, M. b Contribution à l’étude de la biologie Manning, F.J. Note on Colletes halophila Verhoeff. – Journal of d’Heriades truncorum L. (Hymenoptera, Apoidea, Megachilidae). III. the Society for British Entomology : -. Aspect éthologique. – Apidologie : -. Mant, J., C. Brändli, N.J. Vereecken, C.M. Schulz, W. Francke & Maddocks, R. & H.F. Paulus Quantitative Aspekte der Brutbio- F.P. Schiestl Cuticular hydrocarbons as sex pheromone of the logie von Osmia rufa L. und Osmia cornuta Latr. (Hymenoptera, Me- bee Colletes cunicularius and the key to its mimicry by the sexually de- gachilidae); Eine vergleichende Untersuchung zu Mechanismen der ceptive orchid Ophrys exaltata. – Journal of Chemical Ecology : Konkurrenzminderung zweier nahverwandter Bienenarten. – Zoolo- -. gische Jahrbücher. Abteilung für Systematik, Geographie und Biologie Maréchal, P. Sur quelques habitants des chaumes des toitures. der Tiere : -. Eriades maxillosus L. (Hym. Apidae) et ses parasites, principalement Madel, G. Vergesellschaftung der Milbenart Diogamasus villosior Trichodes alvearius F. (Col. Cleridae). – Annales et Bulletin de la Socié- mit der ostafrikanischen Holzbiene Xylocopa flavorufa (Acarina: La- té Entomologique de Belgique : -. elaptidae / Hymenoptera: Xylocopidae). – Entomologica Germanica : Marikovskaya, T.P. K biologii pchelinykh (Apoidea) yugovos- -. tochnogo kazakhstana. – Trudy Vsesojuznogo Èntomologicheskogo Mader, D. Zur Substrat-Gebundenheit von Nestbauten der soli- Obshchestva : -. tären Urbiene Colletes daviesanus (Hymenoptera: Colletidae). – Ento- Marikovskaya, T.P. [New data on the biology of halictine bees mologia Generalis : -. (Apoidea, Halictinae) in the Zailijsk-Alatau mountains.] – Izvestiya Mader, D. a Beiträge zur Substratgebundenheit von Nest- Akademia Nauk Kazakh (Biol.) : -. [In Russisch.]. bauten der solitären Urbiene Colletes daviesanus (Hymenoptera: Marle, J. van & T. Piek Morphology of the venum apparatus. – Colletidae) in quartären Sedimenten im Norden der Bundesrepu- In: T. Piek (red.), Venoms of the Hymeno ptera. Academic Press, Lon- blik Deutschland. – Zoologische Jahrbücher. Abteilung für Syste- don: -. matik, Geographie und Biologie der Tiere : -. Martin, H.-J. (red.) Wildbienen: Solitärbienen & Hummeln - Mader, D. b Beiträge zur Substratgebundenheit von Nestbauten Biologie, Arten, Schutz. – www.wildbienen.de. [Geraadpleegd juli der solitären Urbiene Colletes daviesanus (Hymenoptera: Colletidae) im .] Buntsandstein der Südeifel. – Zoologische Jahrbücher. Abteilung für Martin, S.J., J.M. Carruthers, P.H. Williams & F.P. Drijfhout Systematik, Geographie und Biologie der Tiere : -. Host specific social parasites (Psithyrus) indicate chemical recog- Mader, D. Lokale Substratselektion und Auswahl gesteinsspe- nition system in bumblebees. – Journal of Chemical Ecology : - zifischer Standorte zur Anlage von Nestbauten der solitären Urbiene . Colletes daviesanus (Hymenoptera: Colletidae). – Zoologische Jahr- Matteson, K. Final report on diversity and conservation of in- bücher. Abteilung für Systematik, Geographie und Biologie der Tiere sects in community gardens and one park in New York city. – Fordham : -. University, New York. Mader, D. Geologische und biologische Entomoökologie der re- Matthews, R.W. e biology of Heriades carinata Cresson. – zenten Seidenbiene Colletes. Band . – Logabook, Köln. Contributions of the American Entomological Institute (): -. Madsen, H.B. & I. Calabuig Annotated checklist of the bees in Mawdsley, H., T. Mawdsley & M.A. Howe Recent records of Denmark - Part : Colletidae (Hymenoptera, Apoidea). – Entomolo- the mason bee Osmia parietina on Anglesey. – Newsletter giske Meddelelser : -. Spring : -. Maeta, Y. & S.K. Sakagami Oophagy and egg replacement in Mayet, V. Mémoire sur les moeurs et les metamorphoses d’une artificially induced colonies of a basically solitary bee, Ceratina (Cerati- nouvelle espece de Coleoptère de la familie des vesicants le Sitaris colle- nidia) okinawana (Hymenoptera, Anthophoridae, Xylocopinae), with tis. – Annales de la Société Entomologique de France (series ) : -. a comparison of social behavior among Ceratina, Xylocopa and halic- McGinley, R.J. Glossal morphology of the Colletidae and recog- tine bees. – Japanese Journal of Entomology : -. nition of the Stenotritidae at the family level (Hymenoptera: Apoidea). Maeta, Y., E. Asensio de la Sierra & S.F. Sakagami a Compara- – Journal of the Kansas Entomological Society : -. tive studies on the in-nest behaviors of small carpenter bees, the genus McGinley, R.J. Systematics of the Colletidae based on mature Ceratina (Hymenoptera, Anthophoridae, Xylocopinae) I. Ceratina larvae with phenetic analysis of apoid larvae. – University of California cucurbitina, part . – Japanese Journal of Entomology : -. Publications in Entomology : i-xvi, -. Maeta, Y., T. Ohnuma & K. Gôukon b A new host of Physo- McGinley, R.J. [Apoidea]. – In: F.W. Stehr (red.), Immature cephala obscura Kröber from Japan (Diptera, Conopidae). – Japanese insects. Kendell/Hunt, Dubuque, Iowa: -. Journal of Entomology : . McGinley, R.J. A catalog and review of immature Apoidea (Hy- Malaise, R. A new insect-trap. – Entomologisk Tidskrift : menoptera). – Smithsonian Contributions to Zoology : -. -. McKenna, D.D. & B.D. Farrell -Genes reinforce the phylogeny Malyshev, S.I. a [La nidification des Colletes Latr.] – Revue Russe of holometabola and yield alternate views on the phylogenetic place- d’Entomologie : -. [In Russisch.] ment of Strepsiptera. – PLosONE : e. Malyshev, S.I. b e nesting habits of Melitta leporina Pz. – Iz- Meer, F. van der Over de angeldragers van Meijendel. – Bzzz, vestiya Leningrafskovo Nauchnovo Instituta imeni P.F. Leshaft : -. Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Ver- Malyshev, S.I. a e nesting habits of Dasypoda Latr. (Hymenop- eniging : -. tera, Apoidea). – Trudy Leningradskoe Obshchestvo Estestvoispytate- Meer, F. van der, M. Reemer, T. Peeters & A. Neve De rood- lei : -. randzandbij Andrena rosae in de Zuid-Hollandse Biesbosch (Hymen- Malyshev, S.I. b Lebensgeschichte des Colletes cunicularius L. – optera: Apoidea: Andrenidae). – Nederlandse Faunistische Mededelin- Zeitschrift für Morphologie und Ökologie der Tiere : -. gen : -. Malyshev, S.I. Lebensgeschichte der Anthophora acervorum. – Meeuwsen, F.J.A.J. A first report on preliminary observations of Zeitschrift für Morphologie und Ökologie der Tiere : -. pollination experiments with stingless bees in greenhouses. – In: M.J. Malyshev, S.I. e nesting habits of Macropis Pz. (Hym. Sommeijer & A. de Ruijter (red.), Insect pollination in greenhouses. Apoidea). – Eos : -. Proceedings of the specialists’ meeting held in Soesterberg, e Neth- Malyshev, S.I. Lebensgeschichte der Tetralonia malvae Rossi erlands, september to october Department of Social Insects, (Apoidea). – Zeitschrift für Morphologie und Ökologie der Tiere : Utrecht University & Ambrosiushoeve, Research Centre for Insect -. Pollination and Beekeeping: -. Malyshev, S.I. Sammeln und Erforschung der Bienen- und Wes- Méhelÿ, L. Naturgeschichte der Urbienen. – Gustav Fischer, pennester. – Abderhalden’s Handbuch der biologischen Arbeitsmetho- Jena. den : -. Meidell, O. Notes on Stylops males and the biology of the host, Malyshev, S.I. e nesting habits of solitary bees. A comparative Andrena wilkella (Kirby) (Streps. Hym.). – Opuscula Entomologica : study. – : -. -. Malyshev, S.I. e nesting habits of solitary bees. A comparative Meijden, R. van der Heukels’ Flora van Nederland. Drieëntwin- study. – Revista Española de Entomología : -. tigste druk. – Wolters-Noordhoff, Groningen. Malyshev, S.I. Lebensgeschichte der Osmien (Osmia Latr.) (Hy- Meixner, M.D., M.A. Leta, N. Koeniger & S. Fuchs e honey men. Apoidea). – Zoologische Jahrbücher. Abteilung für Systematik, bees of Ethiopia represent a new subspies of Apis mellifera - Apis melli- Geographie und Biologie der Tiere : -. fera simensis n. ssp. – Apidologie : -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 472 17-10-12 09:31
Melo, G.A.R. & R.B. Gonçalves Higher-level bee classifications Michez, D., A. Nel, J.-J. Menier & P. Rasmont e oldest (Hymenoptera, Apoidea, Apidae sensu lato). – Revista Brasileira de fossil of a melittid bee (Hymenoptera: Apiformes) from the early Zoologia : -. Eocene of Oise (France). – Zoological Journal of the Linnean Soci- Menke, A.S. & W.J. Pulawski [Book review: Hymenoptera of ety : -. the world. An identification guide to families, by H. Goulet & J.T. Michez, D., S. Patiny, P. Rasmont, K. Timmermann & N.J. Ver- Huber (eds.).] – Sphecos : -. eecken Phylogeny and host-plant evolution in Melittidae s.l. Merisuo, A.K. Ein Entwurf zum dreidimensionalen Zeichnen (Hymenoptera: Apoidea). – Apidologie : -. der Raubwespennester (Hym., Sphecoidea). – Annales Entomologici Michez, D., S. Patiny & B.N. Danforth a Phylogeny of Melitti- Fennici : -. dae (Hymenoptera: Anthophila) based on combined molecular and Micheli, L. Note biologiche e morphologiche sugli Imenoteri . morphological data. – Systematic Entomology : -. – Atti della Societa Italiana di Scienze Naturali e del Museo Civico di Michez, D., T. de Meulemeester, P. Rasmont, A. Nel & S. Patiny Storia Naturale di Milano : -. b New fossil evidence of the early diversification of bees: Paleoha- Micheli, L. Note biologiche e morphologiche sugli Imenoteri . bropoda oudardi from the French Paleocene (Hymenoptera, Apidae, – Atti della Societa Italiana di Scienze Naturali e del Museo Civico di Anthophorini). – Zoologica Scripta : -. Storia Naturale di Milano : -. Michez, D., P. Rasmont, M. Terzo & N.J. Vereecken. c A syn- Michener, C.D. Comparative external morphology, phylogeny thesis of gynandromorphy among wild bees (Hymenoptera:Apoidea), and a classification of the bees (Hymenoptera). – Bulletin of the Amer- with an annotated description of several new cases. – Annales de la ican Museum of Natural History : -. Société Entomologique de France (N.S.) : -. Michener, C.D. a Comparative morphological and systematic Michez, D., C.D. Eardley, K. Timmermann & B.N. Danforth studies of bee larvae with a key to the families of hymenopterous lar- Unexpected polylecty in the bee genus Meganomia (Hymenoptera: vae. – e University of Kansas Science Bulletin : -. Apoidea: Melittidae). – Journal of the Kansas Entomological Society Michener, C.D. b e biology of a leafcutter bee (Me gachile bre- : -. vis) and its associates. – University of Kansas Science Bulletin : - Michez, D., M. Vanderplanck & M.S. Engel Fossil bees and . their plant associates. – In: S. Patiny (red.), Evolution of the plant- Michener, C.D. Some biological observations on Hoplitis pilosi- pollinator relationships, Cambridge University Press (Systematic As- frons and Stelis lateralis (Hymenoptera, Megachilidae). – Journal of the sociation series), Cambridge: -. Kansas Entomological Society : -. Mikkola, K. Spring migrations of wasps and bumble bees on the Michener, C.D. Heriades spiniscutis, a bee that facultatively omits southern coast of Finland (Hymenoptera, Ves pidae and Apidae). – An- partitions between rearing cells (Hymeno ptera, Apoidea). – Journal of nales Entomologici Fennici : -. the Kansas Entomological Society : -. Miller, S.R., R. Gaebel, R.J. Mitchell & M. Arduser Occur- Michener, C.D. e social behavior of the bees. A comparative rence of two species of Old World bees, Anthidium manicatum and A. study. – Harvard University Press, Cambridge. oblongatum (Apoidea: Megachilidae), in Northern Ohio and Southern Michener, C.D. Biogeography of the bees. – Annals of the Mis- Michigan. – e Great Lakes Entomologist : -. souri Botanical Garden : -. Minckley, R.L. A cladistic analysis and classification of the sub- Michener, C.D. Caste in xylocopine bees. – In: W. Engels (red.), genera and genera of the large carpenter bees, tribe Xylocopini (Hyme- Social insects: an evolutionary approach to castes and reproduction. noptera: Apidae). – Scientific Papers : -. Springer Verlag, Berlin: -. Móczár, L. Das nest von Bombus alticola Kriechbaumer (Hyme- Michener, C.D. a Classification of the Apidae (Hymenoptera). – noptera: Apidae). – Acta Biologica Szegediensis : -. e University of Kansas Science Bulletin : -. Móczár, M. von Revision, Faunakatalog und ethologische Anga- Michener, C.D. b Reproduction and castes in social halictine ben über die Arten der Gattung Prosopis F. (Fam. Colletidae . Cat. bees. – In: W. Engels (red.), Social Insects: an evolutionary approach to Hym. ). – Folia Entomologica Hungarica : -. castes and reproduction. Springer Verlag, Berlin: -. Moenen, R. Vragen bij het voorkomen van een groefbij. – Bzzz, Michener, C.D. e identity of the type species of the bee genus Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Ver- Tetralonia (Hymenoptera: Apidae). – Journal of the Kansas Entomo- eniging : -. logical Society : -. Moenen, R. Waarnemingen aan de klimopbij (Hymenoptera: Api- Michener, C.D. e bees of the world. – Johns Hopkins Univer- dae). – Entomologische Berichten : -. sity Press, Baltimore & London. Moenen, R. Kleptoparasieten (Coleoptera: Meloidae; Hymeno- Michener, C.D. e bees of the world [second edition]. – Johns ptera: Apidae) bij zijdebijen (Hymenoptera: Apidae). – Entomologische Hopkins University Press, Baltimore & London. Berichten : -. Michener, C.D. & D.J. Brothers A simplified observation nest Moenen, R. De broedparasiet Cacoxenus indagator (Drosophili- for burrowing bees. – Journal of the Kansas Entomological Society : dae) en de parasitoïden Melittobia acasta (Eu lophidae) en Coelopencyr- -. tus sp. (Encyrtidae) bij solitaire bijen in kunstmatige nestgelegenheid. Michener, C.D. & D.A. Grimaldi a e oldest fossil bee: Apoid – Entomologische Berichten : -. history, evolutionary stasis, and antiquity of social behavior. – Pro- Molengraaf, H. Insektensterfte onder linde. – Natura-Amoeba ceedings of the National Academy of Sciences : -. (): . Michener, C.D. & D.A. Grimaldi b A Trigona from Late Creta- Monsevičius, V. First supplement to the fauna list of Lithuanian ceous amber of New Jersey (Hymenoptera: Apidae: Meliponinae). – wild bees (Hymenoptera, Apoidea). – Acta Zoologica Lituanica (): American Museum Novitates : -. -. Michener, C.D. & A. Wille e bionomics of a primitively social Monzon, V.H., J. Bosch & J. Retana Foraging behavior and bee, Lasioglossum inconspicuum. – e University of Kansas Science pollinating effectiveness of Osmia cornuta (Hymenoptera: Mega- Bulletin : -. chilidae) and Apis mellifera (Hymenoptera: Apidae) on ‘Comice’ Michener, C.H., E.A. Cross, H.V. Daly, C.W. Rettenmeyer & A. pear. – Apidologie : -. Wille Additional techniques for studying the behavior of wild Möschler, A. Ein Beitrag zur Bienenfauna in Ostpreussen, insbe- bees. – Insectes Sociaux : -. sondere der Kurischen Nehrung. – Schriften der Physikalisch-Ökono- Michez, D. Discussion morphologique et biogéographique sur le mischen Gesellschaft zu Königsberg : -. complexe sub-spécifique de Dasypoda hirtipes (FABRICIUS 1793) sensu War- Müller, A. Die Bionomie der in leren Schnecken gehausen ni- ncke (b). – Notes Fauniques de Gembloux : -. stende Biene Osmia spinulosa. – Veröffentlichungen Naturschutz Michez, D. & C. Eardley Monographic revision of the bee genus Landschaftspflege Baden-Württembergs /: -. Melitta Kirby (Hymenoptera: Apoidea: Melittidae). – Annales de Müller, A. Morphological specializations in Central European la Société Entomologique de France (..) : -. bees for uptake of pollen from flowers with anthers hidden in narrow Michez, D. & S. Patiny World revision of the oil-collecting bee corolla tubes (Hymenoptera: Apoidea). – Entomologia Generalis : genus Macropis Panzer (Hymenoptera: Apoidea: Melittidae) with -. a description of a new species from Laos. – Annales de la Société Ento- Müller, A. a Host-plant specialization in western palearctic anthi- mologique de France (..) : -. diine bees (Hymenoptera: Apoidea: Mega chilidae). – Ecological Mon- Michez, D., M. Terzo & P. Rasmont a Révision des espèces ographs : -. ouest-paléarctiques du genre Dasypoda Latreille (Hymenoptera, Müller, A. b Convergent evolution of morphological specializa- Apoidea, Melittidae). – Linzer biologische Beiträge : -. tions in Central European bee and honey wasp species as an adaptation Michez, D., M. Terzo & P. Rasmont b Phylogénie, biogéogra- to the uptake of pollen from nototribic flowers (Hymenoptera, Apoidea phie et choix floraux des abeilles oligolectiques du genre Dasypoda La- and Masaridae). – Biological Journal of the Linnean Society : -. treille (Hymenoptera: Apoidea: Melittidae). – Annales de la So- Müller, A. Palaearctic Osmiine bees. – Zürich, http://blogs. ciété Entomologique de France (..) : -. ethz.ch/osmiini. [Geraadpleegd mei .]
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 473 17-10-12 09:31
Müller, A. & M. Kuhlmann Narrow flower specialization in two Nieuwegiessen, J. van de Megachile analis en Coelioxys quadri- European bee species of the genus Colletes (Hymenoptera: Apoidea: dentata. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Ento- Colletidae). – European Journal of Entomology : -. mologische Vereniging : -. Müller, A. & M. Kuhlmann Pollen hosts of western palaearc- Nieuwenhuijsen, H. Een gynandromorf van Osmia caerulescens tic bees of the genus Colletes (Hymenoptera: Colletidae): the Aster- (L.). – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomolo- aceae paradox. – Biological Journal of the Linnean Society : - gische Vereniging : -. . Nieuwenhuijsen, H. De onderdelen van het mannelijke genitaal Müller, A., W. Topfl & F. Amiet Collection of extrafloral tri- van enkele aculeatenfamilies en hun namen, IV Apidae en V Samen- chome secretions for nest wool impregnation in the solitary bee An- vatting. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Ento- thidium manicatum. – Naturwissenschaften : -. mologische Vereniging : -. Müller, A., A. Krebs & F. Amiet Bienen. Mitteleuropäische Gat- Nieuwenhuijsen, H. Twee gynandromorfen. – Bzzz : -. tungen, Lebensweise, Beobachtung. – Naturbuch-Verlag, Augsburg. Nieuwenhuijsen, H. Determinatietabel voor de Nederlandse Müller, A., S. Diener, S. Snyder, K. Stutz, C. Sevidy & S. Dorn Anthophora-soorten. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Neder- Quantitative pollen requirements of solitary bees: Implications for bee landse Entomologische Vereniging : -. conservation and the evolution of bee-flower relationships. – Biological Nieuwenhuijsen, H. De zilveren zandbij (Andrena argentata) in Conservation : -. de Schoorlse Duinen. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Neder- Müller, C.B. & P. Schmid-Hempel Correlates of reproductive landse Entomologische Vereniging : -. success among field colonies of Bombus lucorum: the importance of Nieuwenhuijsen, H. a De mijnen en de stuifmeelkeus van de growth and parasites. – Ecological Entomology : -. vrouwtjes van de rosse metselbij (O. rufa Linnaeus, ) in de Egmon- Müller, H. Ein Beitrag zur Lebensgeschichte der Dasypoda hirti- derhout in Alkmaar. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Neder- pes. – Verhandlungen des naturhistorischen Verein(e)s der preussischen landse Entomologische Vereniging : -. Rheinlande, Westfalens : -. Nieuwenhuijsen, H. b Andrena barbilabris, een mogelijke gast- Müller, J., H. Bußler, M. Goßner, A. Gruppe, A. Jarzabek-Müller, heer van de blaaskopvlieg Myopa tessellatipennis. – Bzzz, Nieuwsbrief M. Preis & T. Rettelbach Forest edges in the mixed-montane Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : zone of the Bavarian Forest National Park - hot spots of biodiversity. -. – Silva Gabreta (): -. Nieuwenhuijsen, H. Determinatietabel voor de bijen van het ge- Müller, M. Zur Biologie unserer Wollbienen (Anthidium F.) nus Coelioxys in Nederland. – HymenoVaria, Nieuwsbrief Sectie Hy- (Hym., Apid.). – Zeitschrift für Wissenschaftliche Insektenbiologie menoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. : -. Nieuwenhuijsen, H. & I. Raemakers Tabel voor de bijen van het Müller, M. Beiträge zur Kenntnis der Bienenfauna Sachsens genus Hylaeus in Nederland. – Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera van (Hym. Apid). – Mitteilungen der Deutschen Entomologischen Gesell- de , Bzzz : -. schaft : -. Nieuwenhuijsen, H. & H. Wiering Hoplitis spinulosa in Neder- Müller, U.G. & B. Wolf-Müller A method for estimating the age land. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomo- of bees: age-dependent wing wear and coloration in the wool-carder logische Vereniging : -. bee Anthidium manicatum (Hymenoptera: Megachilidae). – Journal of Nieuwenhuijsen, H., M. Reemer, T. Peeters, J. Smit & A. van Eck Insect Behavior : -. -monitoring van bijen in gebieden van Natuurmonumen- Münster-Swendsen, M. On the biology of the solitary bee Pa- ten (Hymenoptera, Apidae s.l.). – -Nederland, Leiden. nurgus banksianus Kirby, including some ecological aspects. – Royal Nieuwenhuijsen, H., P. Megens & J. Smit Angeldragende bijen Veterinary and Agricultural College, Yearbook , Copenhagen: en wespen van twee uiterwaarden van de Maas: de Stalberg en Isabel- -. legreend. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Ento- Münster-Swendsen, M. e nesting behaviour of the bee Panur- mologische Vereniging : -. gus banksianus Kirby (Hymenoptera, Andrenidae, Panurginae). – En- Nieuwenhuijsen, H., T.M.J. Peeters, J. Smit, C. van Achterberg & J tomologica Scandinavica : -. de Rond De bijen van Nederland (Hymenoptera: Apidae s.l.), Münster-Swendsen, M. & I. Calabuig Interaction between the deel . – Jeugdbondsuitgeverij, Utrecht. In druk. solitary bee Chelostoma florisomne and its nest parasite Sapyga clavi- Nilsson, L. A. Åtgärdsprogram för stortapetserarbi, storkägelbi, cornis - empty cells reduce the impact of parasites. – Ecological Ento- och thomsonkägelbi - (Megachile lagopoda, Coelioxys conoi- mology : -. dea och C. obtusispina). – Rapport , Naturvårdsverket, Stock- Murao, R. & O. Tadauchi Description of immature stages of holm. Colletes esakii (Hymenoptera, Colletidae). – Esakia : -. Niu, Z.Q, Y.R. Wu & D.W. Huang A taxonomic study on the Murray, T., U. Fitzpatrick, M.J.F. Brown & R.J. Paxton Cryp- four genera of the subfamily Rophitinae from China (Hymenoptera: tic species diversity in a widespread bumble bee complex revealed using Halictidae). – e Raffles Bulletin of Zoology : -. mitochondrial DNA RFLPs. – Conservation Genetics : -. Noordijk, J., R.M.J.C. Kleukers, E.J. van Nieukerken & A.J. van Muuren, C. van der, F. Hoffmann & M.M. Kwak Insect diver- Loon (red.) De Nederlandse biodiversiteit. Nederlandse Fauna sity on yellow Asteraceae in road verges in the Netherlands. – Proceed- . – Nederlands Centrum voor Biodiversiteit Naturalis & European ings of Experimental and Applied Entomology, Nederlandse Ento- Invertebrate Survey-Nederland, Leiden. mologische Vereniging Amsterdam: -. Norden, B.B. Nesting biology of Anthophora abrupta (Hyme- noptera: Anthophoridae). Journal of the Kansas Entomological Society Navarro, L. Pollination ecology of Anthyllis vulne raria subsp. : -. vulgaris (Fabaceae): nectar robbers as pollinators. – American Journal Norden, B.B., W.T. Batra, H.M. Fales, A. Hefetz & G.J. Shaw of Botany : -. Anthophora bees: unusual glycerides from maternal Dufour’s glands Neff, J.L. Hooked hairs and not so narrow tubes: two new spe- serve as larval food and cell lining. – Science : -. cies of Colletes Latreille from Texas (Hymenoptera: Apoidea: Colleti- Noskiewicz, J. Die palearktischen Colletes-Arten. – Prace nau- dae). – Journal of Hymenoptera Research : -. kowe, wydawnictwo towarzystwa naukowego we lwowie (): -. Neumeyer, R. & M.K. Obrist Lasioglossum rufitarse (Zetterstedt, Notton, D.G. & H.H. Dathe William Kirby’s types of Hylaeus ) als neuer Wirt von Sphecodes geoffrellus (Kirby, )?. – Bembix Fabricius (Hymenoptera, Colletidae) in the collection of the Natural : -. History Museum, London. – Journal of Natural History (-): Neve, A. De schorzijdebij. – De Stertselaar : -. -. Nieh, J.C. Recruitment communication in stingless bees (Hy- Noyes, J.S. Universal Chalcidoidea Database. World Wide menoptera, Apidae, Meliponini). – Apidologie : -. Web electronic publication. www.nhm.ac. uk/entomology/chalci- Nielsen, E.T. Sur les habitudes des Hyménoptères aculéates soli- doids/index.html. [Geraadpleegd in .] taires IV. (Apidae). – Entomol. Meddr. : -. Nielsen, E.T. Nestbau von Eucera longicornis L. – Entomologiske Oldroyd, B.P. & S. Wongsiri Asian honey bees: biology, con- Meddelelser : -. servation, and human interactions. – Harvard University Press, Cam- Nielsen, I.C. Biologiske Studier over danske enlige Bier og derer bridge. Snyltere. – Entomologiske Meddelelser : -. Oliver, T., J.K. Hill, C.D. omas, T. Brereton & D.B. Roy Niemelä, P. Mitteilungen über die Apiden Finnlands. . Die Gat- Changes in habitat specificity of species at their climatic range bound- tung Megachile Latr. – Annales Entomologici Fennici : -. aries. – Ecology Letters : -. Niemelä, P. Mitteilungen über die Apiden (Hym.) Finnlands. . Oliveira, R. & C. Schlindwein Searching for a manageable pol- Die Gattung Epeolus Latr. – Annales Entomologici Fennici : -. linator for Acerola orchards: the solitary oil-collecting bee Centris ana- Niemelä, P. Mitteilungen über die Apiden (Hym.) Finnlands. – lis (Hymenoptera: Apidae: Centridini). – Journal of Economic Ento- Annales Entomologici Fennici : -. mology : -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 474 17-10-12 09:31
Olsen, K.N. Pollination effectiveness and pollinator importance and its associated organisms: Hymeno ptera, Diptera, Nematoda in a population of Heterotheca subaxillaris (Asteraceaea). – Oecologia and Strepsiptera. – British Journal of Entomology and Natural His- : -. tory : -. Oostermeijer, J.G.B., S.H. Luijten, M.M. Kwak, E.J.M. Boerrigter Paxton, R.J. & J. Tengö Intranidal mating, emergence and sex & J.C.M. den Nijs Zeldzame planten in het nauw: problemen ratio in a communal bee, Andrena jacobi Perkins, (Hymenoptera: van kleine populaties. – De Levende Natuur : -. Andrenidae).– Journal of Insect Behavior : -. Ordway, E. Caste differentiation in Augochlorella (Hymenoptera, Paxton, R.J., J. Tengö & L. Hedström a Dipteran parasites Halictidae). – Insectes Sociaux : -. and other associates of a communal bee, Andrena scotica (Hyme- Osborne, J.L, A.P.Martin, C.R. Shortall, A.D. Todd, D. Goulson, noptera: Apoidea), on Öland, SE Sweden. – Entomologisk Tidskrift M.E. Knight, R.J. Hale & R.A. Sanderson Quantifying and : -. comparing bumblebee nest densities in gardens and countryside habi- Paxton, R.J., P.A. orén, J. Tengö, A. Estoup & P. Pamilo b tats. – Journal of Applied Ecology : -. Mating structure and nestmate relatedness in a communal bee, An- Osten, T. Vergleichend-funktionsmorphologische Untersu- drena jacobi (Hymenoptera: Andrenidae), using microsatellites. – Mo- chungen des Paarungsverhaltens von Platynopoda und Mesotrichia lecular Ecology : -. (Hymenoptera: Xylocopini). – Stuttgarter Beiträge zur Naturkunde Paxton, R.J., M. Giovanetti, F. Andrietti, E. Scamoni & B. Scanni A (Biologie) : -. Mating in a communal bee, Andrena agilissima (Hymenoptera Ostrauskas, H. Wild bees caugt in Lithuania. – Acta Zoologica Andrenidae). – Ethology, Ecology and Evolution : -. Lituanica : -. Peakall, R. & F.P. Schiestl A mark-recapture study of male O’Toole, C. (red.) e encyclopedia of insects. – George Allen & Colletes cunicularius bees: implications for pollination by sexual de- Unwin, London. ception. – Behavioral Ecology and Sociobiology : -. O’Toole, C. Diversity of native bees and agroecosystems. – In: J. Peeters, T.M.J. Sectie Hymenoptera. – In: P. Koomen, W.N. El- LaSalle & I.D. Gauld (red.), Hymenoptera and biodiversity. Inter- lis & L.P.S. van der Geest (red.), Insekten onderzoeken. Een overzicht national, Wallingford: -. van vijftig jaar entomologisch onderzoek in Nederland. – Jubileum- O’Toole, C. e red mason bee. – Osmia Publications, Ban- boek ter gelegenheid van het -jarig bestaan van de Nederlandse burry. Entomologische Vereniging, Amsterdam: . O’Toole, C. & A. Raw Bees of the world. – Blandford, London. Peeters, T.M.J. a Bijen en wespen van de Millingerwaard. – Bzzz, Otterstatter, M.C., T.L. Whidden & R.E. Owen Contrast- Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Ver- ing frequencies of parasitism and host mortality among phorid and eniging : -. conopid parasitoids of bumble-bees. – Ecological Entomology : Peeters, T.M.J. b Bijen en wespen op Isabellegreend. Minifauna -. van steilwanden en dijken nauwelijks bekend. – Natuurhistorisch Ouborg, N.J. Genetische verarming: de problematiek van het Maandblad :-. beheer van kleine populaties. – De Levende Natuur : -. Peeters, T.M.J. a Leuke vangsten in – Bzzz, Nieuwsbrief Oudemans, J.. Hymenoptera, vliesvleugeligen of bijen, wes- Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. pen en mieren. – In: De Nederlandsche insecten. Nijhoff, ‘s-Gravenha- Peeters, T.M.J. b Tussen de buien door. – Bzzz, Nieuwsbrief Sec- ge: -. tie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. Ouweneel, W.J. Het ontstaan van ruimtelijke ordening tijdens de Peeters, T.M.J. Bijen, wespen en mieren in terreinen van de ontwikkeling van insecten. – In: J. Faber & W.L.M. Geilenkirchen : -. In: M.-C. van de Wiel (red.), Natuurstudie in de Kaai- (red.), Ontwikkelingsbiologie. Pudoc, Wageningen: -. stoep. Verslag . – -afdeling Tilburg, Tilburg. Peeters, T.M.J. Historisch overzicht van determinatietabellen Packer, L. e nesting biology and social organisation of Lasio- voor angeldragende wespen en bijen. – Nieuwsbrief European Inverte- glossum (Evylaeus) laticeps (Hymenoptera, Ha lictidae) in England. – brate Survey-Nederland : -. Insectes Sociaux : -. Peeters, T.M.J. a Boekbespreking. Gusenleitner, F. & M. Packer, L. e evolution of social behavior and nest architecture Schwarz , Weltweite Checkliste der Bienengattung Andrena mit in sweat bees of the subgenus Evylaeus: a phylogenetic approach. – Be- Bemerkungen und Erganzungen zu palaarktischen Arten (Hymeno- havioral Ecology and Sociobiology : -. ptera, Apidae, Andreninae, Andrena). – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hy- Packer, L. & J.S. Taylor How many species are there? An applica- menoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. tion of the phylogenetic species concept to genetic data for some com- Peeters. T.M.J. b Voorjaarsbijen en wespen in de Maasuiterwaar- paratively well known bee ‘species’. – Canadian Entomologist : den bij Den Bosch. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Neder- -. landse Entomologische Vereniging : -. Packer, L. e influence of marking upon bee behaviour in circle Peeters, T. Van klimop naar klimop in Limburg in . – Hy- tube experiments with a methodological comparison among studies. menoVaria, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomolo- – Insectes Sociaux : -. gische Vereniging : . Packer, L., A. Porsa, C. Plateaux-Quénu & L. Plateaux A Peeters, T.M.J. & J. Kuper De wesp Leucospis dorsigera (Hymen- cryptic species allied to Evylaeus villosulus (Kirby) (Hymenoptera: optera: Chalcidoidea: Leucospidae) nadert onze grens. – Bzzz, Nieuws- Halictidae). – Annales de la Société Entomologique de France (..) brief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. : -. Page, R.E. Sperm utilization in social insects. – Annual Review Peeters, T.M.J. & M.M. Kwak Hommelstudie in Nederland. of Entomology : -. – Natura-Amoeba : -. Patiny, S. Contribution à la connaissance de la régression des Peeters, T.M.J. & C.G.E. van Noordwijk De vierbandgroefbij, populations du sous-genre Taeniandrena Hedicke, (Hym., An- een bijzondere vondst op de Bemelerberg. – Natuurhistorisch Maand- drenidae, Andrena) et leurs habitudes pollinisatrices. – Notes Fau- blad : -. niques de Gembloux : -. Peeters, T.M.J. & M. Reemer Bedreigde en verdwenen bijen in Patiny, S. Andrenidae of zandbijen. – In: W. Dekoninck, V. Ver- Nederland (Apidae s.l.). Basisrapport met voorstel voor de Rode Lijst.– steirt & P. Grootaert (red.). Praktijkgericht onderzoek naar kansen en European Invertebrate Survey-Nederland, Leiden. belangrijke stuurvariabelen voor natuurontwikkeling op gronden met Peeters, T.M.J., I. Raemakers & J. Smit Voorlopige atlas van de voormalig intensief landbouwgebruik. Deel IV: Invertebraten. Rapport Nederlandse bijen. – -Nederland, Leiden. ... Studie uitgevoerd voor rekening van de Vlaamse Gemeen- Peeters, T.M.J., M.E. Nijssen & H. Esselink Bijen in Neder- schap binnen het kader van het Vlaams Impulsprogramma voor Na- landse heidelandschappen. – De Levende Natuur : -. tuurontwikkeling in opdracht van de Vlaamse minister bevoegd voor Peeters, T.M.J., C. van Achterberg, W.R.B. Heitmans, W.F. Klein, V. Natuurbehoud: -. Lefeber, A.J. van Loon, A.A. Mabelis, H. Nieuwenhuijsen, M. Patiny, S. & D. Michez Biogeography of bees (Hymenoptera, Reemer, J. de Rond, J. Smit & H.H.W. Velthuis De wespen en Apoidea) in Sahara and Arabian deserts. – Insect Systematics & Evolu- mieren van Nederland (Hymenoptera: Aculeata). – Nederlandse Fauna tion : -. . Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis, Uitgeverij & Paulus, H.F. & C. Gack Bestäubungsbiologiesche Untersu- European Invertebrate Survey-Nederland, Leiden. chungen an der Gattung Ophrys in der Provence (SO Frankreich), Li- Peeters, T., I. Raemakers & M. Roos Foutje in hommeltabel gurien und Toscana (NW-Italien) (Orchidaceae und Insecta, Apoi- ontdekt. – Nieuwsbrief European Invertebrate Survey-Nederland : dea). – Journal Europäischer Orchideen : -. -. Pauly, A. Catalogue des Hyménoptères Aculéates de Belgique. – Peeters, T.M.J., I. Raemakers, J. van de Nieuwegiessen & J. Kuper Bulletin de la Société Royale Belge d’Entomologie : -. De rotsbehangersbij Megachile pilidens, nieuw voor de Neder- Paxton, R.J. & H. Pohl e tawny mining bee, Andrena fulva landse fauna (Hymenoptera: Apoidea: Megachilidae). – Nederlandse (Müller) (Hymenoptera, Andrenidae), at a south Wales field site Faunistische Mededelingen : -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 475 17-10-12 09:31
Pekkarinen, A. Morphometric, colour and enzyme variation in Pijfers, J.H.N. De angeldragers van een Achterhoekse dorpstuin. bumblebees (Hymenoptera, Apidae, Bombus) in Fennoscandia and – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Denmark. – Acta Zoologica Fennica : -. Vereniging : -. Pekkarinen, A. Oligolectic bees in Northern Europe (Hymeno- Piper, R.W. A novel technique for the individual marking of ptera, Apoidea). – Entomologica Fennica : -. smaller insects. – Entomologia Experimentalis et Applicata : Pekkarinen, A., Ø. Berg, I. Calabuig, L.-Å. Janzon & J. Luig -. Distribution and co-existence of the Macropis species and their clep- Pistorius, J., G. Bischoff & U. Heimbach Bienenvergiftung toparasite Epeoloides coecutiens in NW Europe. – Entomologica Fen- durch Wirkstoffabrieb von Saatgutbehandlungsmitteln während der nica : -. Maisaussaat im Frühjahr . – Journal für Kulturpflanzen : -. Perkins, R.C.L. e synonymy of Andrena wilkella K. and its Pittioni, B. Stelis minima Schck., eine seltene und wenig bekann- allies, with notes on habits, as confirming specific distinctions. – En- te Schmarotzerbiene (Hymenoptera, Megachilidae). – Zeitschrift der tomologist’s Monthly Magazine: -. Wiener Entomologischen Gesellschaft (): -. Perkins, R.C.L. e British species of Andrena and Nomada. – Pittioni, B. & R. Schmidt . Die Bienen des südöstlichen Nieder- Transactions of the Entomological Society of London I-II: -. donau. II. Andrenidae und isoliert stehende Gattungen. – Niederdo- Perkins, R.C.L. Note on Epeolus and Colletes (Hymenopt.). – nau, Natur und Kultur : -. Entomologist’s Monthly Magazine : -. Pitts-Singer, T.L. & J.H. Cane e alfalfa leafcutting bee, Meg- Perkins, R.C.L. e British species of Halictus and Sphecodes. – achile rotundata: the world’s most intensively managed solitary bee. – Entomologist’s Monthly Magazine : -. Annual Review of Entomology : -. Perkins, R.C.L. e Aculeate Hymenoptera of a small area of Plant, J. & A. Dubitzky Relaxing bee specimens: a quick and Dartmoor near Lydford. – Entomologist’s Monthly Magazine : easy method. – Entomologica Austriaca : -. -. Plateaux-Quénu, C. Utilisation d’un nid de Halictus margina- Pesenko, Y.A. A subgeneric classification of bees of the genus tus par une fondatrice de Halictus malachurus. – Insectes Sociaux : Halictus Latreille sensu stricto. – Entomologicheskoe Obozrenie : -. -. Plateaux-Quénu, C. Qui remplace la reine dans un groupe d’ou- Pesenko, Y.A. e phylogeny and classification of the tribe Hal- vrières orphelines d’Evylaeus calceatus (Scopoli) (Hym., Halictidae)?. ictini, with special reference to the Halictus genus-group (Hymeno- – Annales de Sciences Naturelles, e Série : -. ptera: Halictidae). – Zoosystematica Rossica : -. Plateaux-Quénu, C. Fondation tetragyne chez Evylaeus calceatus Pesenko, Y. Subgeneric classification of the genus Evylaeus Ro- (Scopoli) (Hym., Halictidae). – Insectes Sociaux : -. bertson (Hymenoptera: Halictidae). – Zootaxa : -. Plateaux-Quénu, C. Comparative biological data in two closely Pesenko, Y., J. Banaszak, V.G. Radchenko & T. Cierzniak Bees related eusocial species: Evylaeus calceatus (Scop.) and Evylaeus albipes of the family Halictidae (excluding Sphecodes) in Poland - taxonomy, (F.) (Hym., Halictinae). – Insectes Sociaux : -. ecology, bionomics. – Bydgoszcz. Plateaux-Quénu, C. Flexibilité social chez Evylaeus albipes (F.) Petanidou, T., W.N. Ellis & A.C. Ellis-Adam Ecogeographical (Hymenoptera, Halictinae). – Actes des Colloques Insectes Sociaux : patterns in the incidence of brood parasitism in bees. – Biological Jour- -. nal of the Linnean Society : -. Plateaux-Quénu, C. & L. Plateaux Polyphenism of Halictus (Se- Peters, B. & G. Kurstjens Rivierenland in ontwikkeling; resul- ladonia) tumulorum (L.). – Insectes Sociaux : -. taten van natuurontwikkeling in het rivierengebied. – Bureau Drift, Plateaux-Quénu, C., L. Plateaux & L. Packer Population-typi- Berg en Dal. cal behaviours are retained when eusocial and non-eusocial forms of Petit, J. Notes sur quelques hymenopteres rares. – Lambillionea Evylaeus albipes (F.) (Hymenoptera, Halictidae) are reared simultane- : -. ously in the laboratory. Insectes Sociaux : -. Petit, J. Note sur la nidification et le comportement d’Osmia pla- Plath, O.E. Bumble bees and their ways. – MacMillan, New tycera Gerst. – Lambillionea : -. York. Petit, J. a Hyménoptères Aculéates intéressants pour la Faune de Plowright, R.C. Nest architecture and the biosystematics of la Belgique et des régions limitrophes. – Lambillionea : -, -. bumble bees. – Proceedings of the th International Congress, : Petit, J. b Abeilles solitaires nouvelles pour la faune Belge. – Lam- -. billionea : -. Poinar, G.O.Jr. & B.N. Danforth A fossil bee from Cretaceous Petit, J. Hyménoptères Aculéates intéressants pour la faune de la Burmese amber. – Science : . Belgique et des régions limitrophes. – Lambillionea : -. Polidori, C., B. Scanni, E. Scamoni, M. Giovanetti, F. Andrietti & Petit, J. Faunistique de la Montagne-Saint-Pierre I. Réapparition R.J. Paxton Satellite flies (Leucophora personata, Diptera: Antho- d’Andrena polita Smith et de son parasite Nomada major Morawitz myiidae) and other dipteran parasites of the communal bee Andrena (Hym. Apoidea). – Lambillionea : -. aglissima (Hymenoptera: Andrenidae) on the island of Elba, Italy. – Petit, J. Colletes similis Schenck et Epeolus variegatus (L.), deux Journal of Natural History : -. abeilles solitaires rares en Belgique et nouvelles por la Montagne Saint- Ponchau, O., S. Iserbyt, J.-C. Verhaeghe & P. Rasmont Is the Pierre. – Natura Mosana : -. caste-ratio of the oligolectic bumblebee Bombus gerstaeckeri Morawitz Petit, J. Quelques données récentes sur la répartition et l’étholo- (Hymenoptera: Apidae) biased to queen? – Annales de la Société Ento- gie de Macropis labiata (Fabricius), abeille solitaire nouvelle pour la mologique de France (..) : -. Montagne Saint-Pierre. – Natura Mosana : -. Popov, V.B. [Notes on the parastic bees allied to the genus Biastes Petit, J. Faunistique de la Montagne Saint-Pierre, . Sur la pré- Panz.] – Trudy Instituta Zoologii, Akademii Nauk : -. [In sence de Hylaeus gracilicornis et de Hylaeus conformis, deux abeilles soli- Russisch.] taires très rares en Belgique (Hymenoptera Colletidae). – Lambillionea Popov, V.B. Generic groupings of the Palearctic melectines (Hy- : -. menoptera, Anthophoridae). – Transactions of the Zoological Insti- Petit, J. Lasioglossum pallens (Brullé ), abeille solitaire tute, Academy of Sciences : -. [In Russisch.] nouvelle pour la faune Belge (Hymenoptera apoidea). – Lambillio- Popova, L.M. A contribution to the knowledge of Andrenid bees nea : -. biology in the Middle Volga Area. – Vestnik Zoologii (): -. Petit, J. Sur la repartition et l’ethologie d’une abeille solitaire Portugal-Araújo, V. A contribution to the bionomics of Lestri- rare, Megachile lapponica omson (Hymenoptera, Megachili- melitta cubiceps (Hymenoptera, Apidae). – Journal of Kansas Entomo- dae). – Lambillionea : -. logical Society : -. Petit, J. Sur quelques Hyménoptères aculéates nouveaux ou inté- Postner, M. Biologisch-ökologische Untersuchungen an Hum- ressants pour la. Montagne Saint-Pierre et la région voisine (Province meln und ihren Nestern. – Veröffentlichungen aus dem Museum für de Liège, Belgique). – Lambillionea : -. Natur-, Völker- und Handelskunde in Bremen, A (): -. Petterson, M.W., B. Cederberg & L.A. Nilsson Grödor och Potts, S.G., S.P.M. Roberts, R. Dean, G. Marris, M.A. Brown, R. vildbin i Sverige. Kunskapssammanställning för hållbar utveckling av Jones, P. Neumann & J. Settele a Declines of managed honey- insektspollinerad matproduktion och biologisk mångfald i jordbruk- bees and beekeepers in Europe? – Journal of Apicultural Research : landskapet. – Svenska Vildbiprojektet vid Artdatabanken, & Av- -. delningen för Växtekologie, Uppsala Universitet. Potts, S.G., J.C. Biesmeijer, C. Kremen, P. Neumann, O. Schweiger Pfau, H.K. Die Hosenbienen des Gonsenheimer Bahndammes; & W.E. Kunin b Global pollinator declines: trends, impacts and Beobachtungen an einer Kolonie von Dasypoda hirtipes. – Natur und drivers. – Trends in Ecology and Evolution : -. Museum (): -. Pouvreau, A. Die Feinde der Hummeln. I. Untersuchung einer Pijfers, J.H.N. Hoe zeldzaam is de kleine tubebij Stelis minuta?. Zoozönose: das Nest der Hummeln. – Apidologie : -. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Pouvreau, A. Les ennemies des bourdons II. Organismes affec- Vereniging : . tant les adults. – Apidologie : -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 476 17-10-12 09:31
Pouvreau, A. & Y. Loublier Observations sur la biologie de Dasy- Raemakers, I.P., T. van den Eijnde & R. Kleukers Laatste kans poda hirtipes (F., ) (Hymenoptera: Apoidea: Melittidae). – Annales voor de bijzondere stuifzandsoorten van de Tungelerwallen. – Natuur- de la Société Entomologique de France (..) : -. historisch Maandblad : -. Praz, C.J., A. Müller, B.N. Danforth, T.L. Griswold, A. Widmer & Rajotte, E.G. Nesting, foraging and pheromone response of the S. Dorn a Phylogeny and biogeography of bees of the tribe Os- bee Colletes validus Cresson and its association with lowbush blueber- miini (Hymenoptera: Megachilidae). – Molecular Phylogenetics and ries (Hymenoptera: Colletidae) (Ericaceae: Vaccinium). – Journal of Evolution : -. the Kansas Entomological Society : -. Praz, C.J., A. Müller & S. Dorn b Host recognition in a pollen- Ramírez, S.R., B. Gravendeel, R.B. Singer, C.R. Marshall & N.E. specialist bee: evidence for a genetic basis. – Api dologie : -. Pierce Dating the origin of the Orchidaceae from a fossil orchid Přidal, A. Checklist of the bees in the Czech Republic and Slo- with its pollinator. – Nature : -. vakia with comments on their distribution and taxonomy (Insecta: Ramírez, S.R., D.W. Roubik, C. Skov & N.E. Pierce Phylog- Hymenoptera: Apoidea). – Acta universitatis agriculturae et silvicultu- eny, diversification patterns and historical biogeography of euglos- rae Mendeleianae Brunensis (): -. sine orchid bees (Hymenoptera: Apidae). – Biological Journal of the Primack, R. Longevity of individual flowers. – Annual Review of Linnean Society : -. Ecology and Systematics : -. Rasmont, P. Catalogue commenté de bourdons de la région Proctor, M., P. Yeo & A. Lack e natural history of pollination. ouest-paléarctique (Hymenoptera, Apoidea, Apidae). – Notes Fau- – Harper Collins Publishers, London. niques de Gembloux : -. Proshchalykin, M.Y. e bees (Hymenoptera: Apoidea) of the Rasmont, P. Monographie écologique et zoogéographique des Kuril islands. – Far Eastern Entomologist : -. bourdons de France et de Belgique (Hymeno ptera, Apidae, Bombinae). Proshchalykin, M.Y. A checklist of the bees (Hymenoptera: – Proefschrift, Faculté des Sciences agronomiques de l’Etat, Gem- Apoidea) of the southern part of the Russian Far East. – Far Eastern bloux. Entomologist : -. Rasmont, P. & M. Terzo Catalogue et clé des sous-genres et es- Proshchalykin, M.Y. e bees of family Megachilidae (Hymeno- pèces du genre Bombus de Belgique et du nord de la France (Hymeno- ptera, Apoidea) of Transbaikalia. – Far Eastern Entomologist : -. ptera, Apoidea). – Université de Mons, Laboratoire de Zoologie. [versie Proshchalykin, M.Y. & A.N. Kupianskaya e bees (Hymenop- .x.] tera, Apoidea) of the northern part of the Russian Far East. – Far East- Rasmont, P., J. Leclercq, A. Jacob-Remacle, A. Pauly & C. Gaspar ern Entomologist : -. e faunistic drift of Apoidea in Belgium. – In: E. Bruneau (red.), Proshchalykin, M.Y. & A.S. Lelej New and little known bees Bees for pollination. Commission of the European Communities, (Hymenoptera: Colletidae, Apidae) from the Russian Far East. – Far Brussels. Eastern Entomologist : -. Rasmont, P., A. Coppee, D. Michez & T. De Meulemeester An Proshchalykin M.Y., A.S. Lelej & E.E.N. Kupianskaya [De bij- overview of the Bombus terrestris (L. ) subspecies (Hymenoptera: enfauna (Hymenoptera, Apoidea) van Sachalin. Flora en fauna van Apidae). – Annales de la Société Entomologique de France (..) : Sachalin Island (Materials International Sakhalin-project)]. – Vladi- -. vostok. Deel : -. [In Russisch.] Rasmussen, C. & S.A. Cameron Global stingless bee phylogeny Pryˆs-Jones, O.E., E. Ólafsson & K. Kristjánsson e Icelandic supports ancient divergence, vicariance, and long distance dispersal. – bumble bee fauna (Bombus Latr., Apidae) and its distributional ecolo- Biological Journal of the Linnean Society : -. gy. – Journal of Apicultural Research : -. Ravenstijn, W. van & L. Nederpel Sr. Trostrillers in België aan de kant: hommels doen het werk. – Weekblad Groenten en Fruit Radchenko, V.G. Nesting of bees of four species of the genus februari : -. Andrena F. (Hymenoptera, Andrenidae). – Entomologicheskoe Oboz- Raw, A. e biology of the solitary bee Osmia rufa (L.) (Mega- renie : -. chilidae). – Transactions of the Royal Entomological Society of Lon- Radchenko, V.G. Evolution of nest building in bees (Hymeno- don : -. ptera, Apoidea). – Entomological Review : -. Raw, A. Pollen preferences of three Osmia species (Hymeno- Radchenko, V.G. & Y.A. Pesenko [Biology of bees (Hymeno- ptera). – Oikos : -. ptera, Apoidea).] – Russian Academy of Sciences, Zoological Institute, Raw, A. Nesting biology of the leaf-cutter bee Megachile centun- St. Petersburg. [In Russisch, met Engelse samenvatting.] cularis (L.) (Hymenoptera: Megachilidae) in Britain. – Entomologist Rademaker, M.C.J., T.J. de Jong & P.G.L. Klinkhamer Pollen : -. dynamics of bumblebee visitation on Echium vulgare. – Functional Raw, A. Solitary bees (Hymenoptera: Megachilidae), restricted Ecology : -. to identical resources for nesting, recognized their own nests: an exam- Radloff, S.E., H.R. Hepburn & M.E. Engel e asian species of ple of genetically determined personal scents?. – Entomologist : - Apis. – In: H.R. Hepburn & S.E. Radloff (red.), Honeybees of Asia. . Springer-Verlag, Berlin Heidelberg: -. Reemer, M. & D. Kleijn Wilde bestuivers in appel- en peren- Raemakers, I.P. Enkele bijzondere bijenwaarnemingen (Hymen- boomgaarden in de Betuwe. – -Nederland, Leiden & Alterra, Wa- optera: Apidae). – Nederlandse Faunistische Mededelingen : - geningen. . Reemer, M. & D. Kleijn Wilde bestuivers in appel- en peren- Raemakers, I. Stadsbijen. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymeno- boomgaarden in de Betuwe in en . – -Nederland, Leiden ptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. & Alterra, Wageningen. Raemakers, I.P. a De kortsnuitbloedbij Sphecodes majalis nieuw Reemer, M. & F. van der Meer Vliegen, bijen en wespen in de voor de Nederlandse fauna (Hymenoptera: Apidae). – Nederlandse uiterwaarden rond Zaltbommel. – -Nederland, Leiden. Faunistische Mededelingen : -. Reemer, M. & T. Peeters Eerste hulp voor wilde bijen. Bijen- Raemakers, I.P. b. Is de Klaverbehangersbij (Megachile ligniseca) vriendelijk beheer van natuurgebieden. – -Nederland, Leiden. eigenlijk een Distelbehangersbij?. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymen- Reemer, M., T.M.J. Peeters, T. Zeegers & W. Ellis Wilde bijen optera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. in terreinen van Natuurmonumenten. – -Nederland, Leiden. Raemakers, I.P. De schermbloemzandbij Andrena nitidiuscula Reemer, M., F. van der Meer & A. Neve De roodrandzandbij terug in Nederland (Hymenoptera: Apidae). – Nederlandse Faunisti- Andrena rosea in de Zuid-Hollandse Biesbosch. – -Nederland, Lei- sche Mededelingen : -. den. Raemakers, I.P. De blauwe zandbij had honger. Oftewel bijen Reemer, M., R. Beringen & W. van der Slikke a De knautiabij: van instabiele biotopen vragen meer stabiliteit. – Bzzz, Nieuwsbrief kroon op de beemdkroon. Beheeradviezen voor bloemrijke graslanden Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : - in het Heuvelland. – -Nederland & Stichting , Leiden. . Reemer, M., R. Beringen & W. van der Slikke De knautiabij, Raemakers, I.P. Leuke waarnemingen – Bzzz, Nieuwsbrief Andrena hattorfiana: bedreigde kroon op de beemdkroon. – Entomolo- Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : gische Berichten : -. Raemakers, I.P. a De wespbij Nomada melathoracica aangetrof- Reemer, M., D.S.J. Groenenberg, C. van Achterberg & T.M.J. fen in Nederland (Hymenoptera: Apidae). – Entomologische Berichten Peeters b – Taxonomic assessment of Andrena rosae and A. stragu- : . lata by -sequencing (Hymenoptera: Apoidea: Andrenidae). Ento- Raemakers, I. b Na de klimopbij nu ook de oliekever Stenoria mologia generalis : -. analis in Nederland. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Neder- Reemer, M., W. Renema, W. van Steenis, T. Zeegers, A. Barendregt, landse Entomologische Vereniging : -. J.T. Smit, M.P. van Veen, J. van Steenis & L.J.J.M. van der Leij Raemakers, I.P. & H. Pijfers Krijgt Hylaeus difformis vaste De Nederlandse zweefvliegen (Diptera: Syrphidae). Nederlandse Fau- grond onder de poten?. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Ne- na . – Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis, Uitgeve- derlandse Entomologische Vereniging : -. rij & European Invertebrate Survey-Nederland, Leiden.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 477 17-10-12 09:31
Reest, P.J. van der Wie het kleine niet eert… Ongewervelde die- Rolke, D. Die Bedeutung von Pheromonen bei der Parung der ren en het terreinbeheer. – Natuurbeschermingsraad, Utrecht. Roten Mauerbiene, Osmia bicornis. – In: S.M. Blank (red.), Beiträge Rehan, S.M., M.H. Richards & M.P. Schwarz Evidence of so- der Hymenopterologen-Tagung in Stuttgart (.-..). L. Krog- cial nesting in the Ceratina of Borneo (Hymenoptera: Apidae). – Jour- mann, V. Mauss & H.T. Schwenninger, Stuttgart: . nal of the Kansas Entomological Society : -. Romankov, A.V. & T.G. Romankova [On the nesting of Mega- Rehan, S.M., T.W. Chapman, A.I. Craigie, M.H. Richards, S.J.B. chile bees (Hymenoptera, Megachilidae) in the south of Primorskiy Cooper & M.P. Schwarz Molecular phylogeny of the small car- Kraj.] – Vestnik Zoologii : -, . [In Russisch.] penter bees (Hymenoptera: Apidae: Ceratinini) indicates early and Romasenko, L.P. a [Pecularities of Megachile ligniseca K. (Hyme- rapid global dispersal. – Molecular Phylogenetics and Evolution : noptera, Megachilidae) nesting.] – Vestnik Zoologii (): -. -. [In Russisch.] Reinig, W.F. On the variation of Bombus lapidarius L. and its Romasenko, L.P. b [A study of Megachile centuncularis biology.] cuckoo, Psithyrus rupestris Fabr., with notes on mimetic similarity. – – Vestnik Zoologii (): -. [In Russisch.] Journal of Genetics : -. Romasenko, L.P. [New data on biology of Megachile analis (Hy- Reinig, W.F. Die Evolutionsmechanismen, erläutert an den menoptera, Megachilidae).] – Vestnik Zoologii (): -. [In Hummeln. – Zoologischer Anzeiger, Supplement : -. Russisch.] Reinig W.F. Können Hummeln stechen? – Kosmos : -. Rond, J. de Insecteninventarisatie in Flevoland. – afdeling Reinig, W.F. Synopsis der in Europa nachgewiesenen Hummel- Lelystad. und Schmarotzerhummelarten (Hymenoptera, Bombidae). – Spixiana Rond, J. de Bijen en graafwespen in ‘t Zand A. – Bzzz, Nieuws- : -. brief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : Richards, K.W. Population ecology of bumblebees in southern -. Alberta. – Proefschrift University of Kansas, Lawrence. Rond, J. de Inventarisatie Bergbos Lelystad. – afdeling Richards, M.H. Nesting biology and social organization of Ha- Lelystad. lictus sexcinctus (Fabricius) in southern Greece. – Canadian Journal of Rond, J. de Atlas van de wilde bijen in de Amsterdamse Water- Zoology : -. leidingduinen. Uitgebreid voorlopig overzicht van soorten. – Water- Richards, O.W. e specific characters of the British bumblebees leidingbedrijf Amsterdam, Amsterdam. (Hymenoptera). – Transactions of the Entomological Society of Lon- Rond, J. de Vrije bijen in de . – Nieuwsbrief Natuuronder- don : -. zoek Amsterdamse Waterleidingduinen : -. Richards, O.W. A study of the British species of Epeolus Latr. and Rooijakkers, E.F. & M.J. Sommeijer Gender specific brood cells their races, with a key to the species of Colletes (Hymen., Apidae). – in the solitary bee Colletes halophilus (Hymenoptera; Colletidae). – Transactions of the Society for British Entomology : -. Journal of Insect Behavior : -. Richards, O.W. Nomada flava Panzer and the strains of N. pan- Roos, M. Upstream Expedition Bolshaya Synya. – / zeri Lepeletier (Hymenoptera, Apidae). – Proceedings of the Royal Progress Report . Entomological Society of London, Series B : -. Roos, M. Grote aardhommels vroeg uit winterslaap? – Bzzz, R ichards, O.W. e subgeneric divisions of the genus Bombus Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Ver- Latreille (Hymenoptera: Apidae). – Bulletin of the British Museum eniging : -. (Natural History) (Entomology) : -. Roos, M. Hommeltrek. – www.ketelbrug.nl/insecten/hommels/ Ricketts, T.H., J. Regetz, I. Steffan-Dewenter, S.A. Cunningham, C. frme_hommels.htm. [Geraadpleegd februari .] Kremen, A. Bogdanski, B. Gemmill-Herren, S.S. Greenleaf, A.M. Roos, M. & M. Reemer De moshommel Bombus muscorum in Klein, M.M. Mayfield, L.A. Morandin, A. Ochieng & B.F. Viana Zuid-Holland. – -Nederland, Leiden. Landscape effects on crop pollination services: are there general Röseler, P.-F. A technique for year-round rearing of Bombus ter- patterns? – Ecology Letters : -. restris (Apidae, Bombini) colonies in captivity. – Apidologie : -. Riemann, H. Die Bienen, Wespen und Ameisen (Hymenoptera Rosenmeier, L. & L. Packer A comparison of genetic variation in Aculeata) der Naturschutzgebiet ‘Dünengebiet bei Neumühlen und two sibling species pairs of haplodiploid insects. – Biochemical Genet- Voßberge’ unter Berücksichtigung weiterer Binnendünenareale. – Bei- ics : -. heft Naturschutz und Landschaftspflege Niedersachsen , Hannover. Roubik, D.W. Stingless bee colonies for pollination. – In: D.W. Rightmyer, M.G., T. Griswold & M.S. Arduser A review of Roubik (red.), Pollination of cultivated plants in the tropics. Agri- the non-metallic Osmia (Melanosmia) found in North America, cultural Service Bulletin : -. with additional notes on palearctic Me lanosmia (Hymenoptera, Roulston, T.H. & J.H. Cane e effect of diet breadth and nest- Megachilidae). – ZooKeys : -. ing ecology on body size variation in bees (Apiformes). – Journal of the Risch, S. Neue und wenig bekannte Arten der Gattung Eucera Kansas Entomological Society : -. Scopoli (Hymenoptera, Apidae). – Linzer biologische Beiträge Rozen, J.G. e biology and immature stages of Melitturga clavi- : -. cornis (Latreille) and of Sphecodes albilabris (Kirby) and the recognition Ritsema, C. Naamlijst der tot heden in Nederland waargenomen of the Oxaeidae at the family level (Hymenoptera, Apoidea). – Ameri- bijen-soorten (Hymenoptera Anthophila). – Tijdschrift voor Entomo- can Museum Novitates : -. logie : -. Rozen, J.G. e larvae of the Anthophoridae (Hym., Apoidea) Ritsema, C. Eerste supplement op de naamlijst der Nederland- part . e Nomadinae. – American Museum Novitates : -. sche Hymenoptera Anthophila – Tijdschrift voor Entomologie : Rozen, J.G. e immature instars of the cleptoparasitic genus xxiv-xxix. Dioxys (Hymenoptera: Megachilidae). – Journal of the New York En- Ritsema, C. Tweede supplement op de naamlijst der Nederland- tomological Society : -. sche Hymenoptera Anthophila. – Tijdschrift voor Entomologie : Rozen, J.G. e biology and description od a new species of afri- cxxiii-cxxviii. can yreus, with life history notes on two species of Anthophora (Hy- Ritsema, C. [Hymenoptera verzameld op excursie Meerssen- menoptera: Anthophoridae). – Journal of the New York Entomological Valkenburg]. In: Verslag e zomervergadering . – Tijdschrift voor Society : -. Entomologie : xxv-xxvi. Rozen, J.G. Biology and immature stages of Moroccan pa- Ritsema, C. Synonymical remarks about certain Hymenoptera nurgine bees (Hymenoptera, Apoidea). – American Museum Novi- Aculeata. – Notes from the Leyden Museum : . tates : -. Roberts, S. Information sheet tree bee (Bombus hypnorum). – Rozen, J.G. Jr. Nesting biology of Diphaglossine bees (Hyme- Hymettus- Information sheet . http://hymettus.org.uk/down- noptera, Colletidae). – American Museum Novitates : -. loads/Info_sheets_/Bombus_hypnorum_infosheet.pdf. Rozen, J.G. Jr. Nesting biology of the bee Ashmeadiella holtii and Robinson, N.A. J.D. Ward’s records of Osmia xanthomelana its cleptoparasite, a new species of Stelis (Apoidea: Megachilidae). – (Kirby, ) (Hym., Megachilidae) at Grange-over-Sands ( ) in American Museum Novitates : -. and . – Entomologist’s Monthly Magazine : . Rozen, J.G. Evolution of cleptoparasitism in anthophorid bees as Rode, H. Solitärbienen als schädlinge an Mauerwerk. – Anzeiger revealed by their mode of parasitism and first instars (Hymenoptera: für Schädlingskunde : -. Apoidea). – American Museum Novitates : -. Roig-Alsina, A. Cladistic analysis of the Nomadinae s.str. with Rozen, J.G. Nesting biologies and immature stages of the rophi- description of a new genus (Hymenoptera: Apoidea). – Journal of the tine bees (Halictidae) with notes on the cleptopa rasite Biastes (Antho- Kansas Entomological Society : -. phoridae) (Hymenoptera: Apoidea). – American Museum Novitates Roig-Alsina, A. e evolution of the apoid endophallus, its : -. phylogenetic implications, and functional significance of the geni- Rozen, J.G. Jr. Pupal description of Neopasites cressoni (Apidae: tal capsule (Hymenoptera, Apoidea). – Bolletino di Zoologica. : Nomadinae: Biastini). – Journal of the Kansas Entomological Society -. : -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 478 17-10-12 09:31
Rozen, J.G. Jr. Pupal descriptions of some cleptoparasitic bees dung, Larvalbiologie und Mimikry. – Proefschrift Albert Ludwigs Uni- (Apidae), with a preliminary generic key to pupae of cleptoparasitic versität, Freiburg. bees (Apoidea). – American Museum Novitates : -. Rust, R.W. & R.W. orp e biology of Stelis chlorocyanea, a Rozen, J.G. Jr. a Ovarioles and oocytes of two old world clep- parasite of Osmia nigrifrons (Hymenoptera: Megachilidae). – Journal toparasitic bees with biological notes on Ammobatoides (Hymenoptera: of the Kansas Entomological Society : -. Apidae). – American Museum Novitates : -. Ruszkowski, A., J. Gosek, B. Jablonski, M. Bilinski & K. Kaczmars- Rozen, J.G. Jr. b A taxonomic key to mature larvae of cleptopara- ka Selection of nesting sites by different species of Hylaeus Fa- sitic bees (Hymenoptera: Apoidea). – American Museum Novitates bricius (Hymenoptera, Colletidae) and the nest structure of some of : -. these. – Pszczelnicze Zeszyty Naukowe (): -. Rozen, J.G. Jr. Biology and immature stages of the bee Nomioides Ruszkowski, A. & J. Gosek Visiting of carrot flowers by Hylaeus patruelis (Halictidae: Halictinae: Nomioidini) and of its cleptopara- Fabr. (Hymenoptera, Colletidae), the percentage of females in their site, Chiasmognathus pashupati (Apidae: Nomadinae: Ammobatini), population and the attempt to use Hylaeus for carrot pollination. – with a preliminary phylogeny of the Halictidae based on mature larvae Pszczelnicze Zeszyty Naukowe (): -. (Apoidea). – American Museum Novitates : -. Rutrecht, S.T. & M.J.F. Brown e life-history impact and im- Rozen, J.G. & M.S. Favreau Biological notes on Colletes compac- plications of multiple parasites for bumble bee queens. – International tus compactus and its cuckoo bee, Epeolus pusillus (Hymenoptera: Journal for Parasitology : -. Colletidae and Anthophoridae). – Journal of the New York Entomo- Ruttner, F. Biogeography and taxonomy of honeybees. – Spring- logical Society : -. er-Verlag, Berlin. Rozen, J.G. Jr. & H.G. Hall Nesting and developmental biology Ruttner, F. Naturgeschichte der Honigbienen. – Ehrenwirth, of the cleptoparasitic bee Stelis ater (Anthidiini) and its host, Osmia München. chalybea (Osmiini) (Hymeno ptera: Megachilidae). – American Muse- um Novitates : -. Sadeh, A., A. Shmida & T. Keasar e carpenter bee Xylocopa Rozen, J.G. & N.R. Jacobson Biology and immature stages of pubescens as an agriculturalpollinator in greenhouses. – Apidologie : Macropis nuda, including comparisons of related bees (Apoidea, -. Melittidae). – American Museum Novitates : -. Sakagami, S.F. Specific differences in the bionomic characters of Rozen, J.G. Jr & S.M. Kamel Interspecific variation in imma- bumblebees. A comparative review. – Journal of the Faculty of Science, ture larvae of the cleptoparasitic bee genus Coelioxys (Hymenoptera: Hokkaido University (series vi zoology) : -. Megachilidae). – Journal of the Kansas Entomological society : - Sakagami, S.F. & C.D. Michener e nest architecture of the . sweat bees (Halictinae). A comparative study of behavior. – e Uni- Rozen, J.G. Jr. & S.M. Kamel Last larval instar and mature oo- versity of Kansas Press, Lawrence. cytes of the Old world cleptoparasitic bee Stelis murina, including a Sakagami, S.F. & M. Munakata Distribution and bionomics of review of Stelis biology (Apoidea: Me gachilidae: Megachilinae: Anthi- a transpalearctic eusocial halictine bee, Lasioglossum calceatum, in diini). – American Museum Novitates : -. northern Japan, with reference to its solitary life cycle at high altitude. Rozen, J.G. & R.J. McGinley a Phylogeny and systematics of the – Journal of the Faculty of Sciences, Hokkaido University (Series ), Melittidae based on the mature larvae (Insecta, Hymenoptera, Sapporo : -. Apoidea). – American Museum Novitates : -. Sakagami, S.F., Y. Akahira & R. Zucchi Nest architecture and Rozen, J.G. & R.J. McGinley b Systematics of Ammobatine bees brood development in a neotropical bumblebee, Bombus atratus. – In- based on their mature larvae and pupae (Hymenoptera, Anthophori- sectes Sociaux : -. dae, Nomadinae). – American Museum Novitates : -. Sakagami, S.F., D.W. Roubik & R. Zucchi Ethology of the rob- Rozen, J.G. & C.D. Michener e biology of Scrapter and its ber stingless bee, Lestrimelitta lima (Hymeno ptera: Apidae). – Sociobi- cuckoo bee, Pseudodichroa (Hymenoptera: Colletidae and Antho- ology : -. phoridae). – American Museum Novitates : -. Sampson, B.J., S.J. Stringer, J.H. Cane & J.M. Spiers Screen- Rozen, J.G. Jr. & H. Özbek Oocytes, eggs, and ovarioles of some house evaluations of a mason bee Osmia ribifloris (Hymenoptera: Meg- long-tongued bees (Hymenoptera: Apoidea). – American Museum achilidae) as a pollinator for blueberries in the southeastern United Novitates : -. States. – Small Fruit Review : -. Rozen, J.G. Jr. & H. Özbek Notes on the egg and egg deposition Sanders, H. Hymenoptera aculeata II. Enkele soorten uit Lim- of the cleptoparasite yreus ramosus (Hymenoptera: Apidae: Melecti- burg, nieuw voor de Nederlandse Fauna. – Natuurhistorisch Maand- ni). – Journal of the Kansas Entomological Society : -. blad : -. Rozen, J.G. Jr. & H.T. Özbek Immatures of rophitine bees, with Sanders, H. Hymenoptera Aculeata III. – Natuurhistorisch notes on their nesting biology (Hymenoptera: Apoidea: Halictidae). – Maandblad : -. American Museum Novitates : -. Sanders, H. Hymenoptera Aculeata IV. – Natuurhistorisch Rozen, J.G. Jr., J. Straka & K. Rezkova Oocytes, larvae, and Maandblad : . cleptoparasitic behavior of Biastes emarginatus (Hymenoptera: Apidae: Sanders, H. Hymenoptera Aculeata V. Over enkele zeldzame Nomadinae: Biastini). – American Museum Novitates : -. bijen. – Natuurhistorisch Maandblad : -. Rúa, P. de la, R. Jaffé, R. Dall’Olio, I. Munoz & J. Serrano Bio- Sann, M., M. Gerth, C. Venne, R. Tiedemann & C. Bleidorn diversity, conservation and current threats to European honeybees. – Molekulare und morphologische Untersuchungen zum Status des No- Apidologie : -. mada alboguttata (Apiformes) Artkomplexes. – Ampulex : -. Rueppell, O., M.K. Fondrk & R.E. Page Biodemographic anal- Sárospataki, M., J. Novák & V. Molnár Assessing the threatened ysis of the male honey bee mortality. – Aging Cell : -. status of bumble bee species (Hymenoptera: Apidae) in Hungary, Cen- Ruhnke, H. Zur Verbreitung, Bionomie und Gefährdung der tral Europe. – Biodiversity and Conservation : -. Blattscheinderbiene Megachile genalis Mor. (Hymenoptera: Megachili- Sarzetti, L., C.C. Labandeira & J.F. Genise A leafcutter bee dae). – Diplomarbeit, Martin-Luther-Universität Halle Wittenberg. trace fossil from the Middle Eocene of Patagonia, Argentina, and a Ruhnke, H. Zur Nistbiologie der Megachile genalis Mor. (Hyme- review of megachilid (Hymenoptera) ichnology. – Palaeontology : noptera: Apidae). – Mitteilungen der Deutschen Geselschaft für Allge- -. meine und Angewandte Entomologie : -. Saure, C. Wer ist der Wirt von Nomada moeschleri? – Bembix : Ruijter, A. de Insect pollination in greenhouses, experiences in -. e Netherlands. – In: M.J. Sommeijer & A. de Ruijter (red.), Insect Saure, C. Erste Nachweise von Hylaeus trinotatus (PÉREZ 1895) in pollination in greenhouses. Proceedings of the specialists’ meeting Deutschland sowie Anmerkungen zu ausgewählten und in Deutsch- held in Soesterberg, e Netherlands, september to october . land seltenen Hylaeus-Arten (Hymenoptera, Apidae). – Eucera : - Department of Social Insects, Utrecht University & Ambrosiushoeve, . Research Centre for Insect Pollination and Beekeeping: -. Savard, J., D. Tautz, S. Richards, G.M. Weinstock, R.A. Gibbs, J.H. Ruijter, A. de & J.T. Wiebes Colour variation of Bombus pas- Werren, H. Tettelin & M.J. Lercher Phylogenomic analysis re- cuorum in the Netherlands. – Netherlands Journal of Zoology : veals bees and wasps (Hymeno ptera) at the base of the radiation of -. Holometabolous insects. – Genome Research : -. Rupp, L. e genus Volucella (Diptera: Syrphidae) as commen- Saxton, S.M. Observations on the plasticity of mate finding be- sals and parasites in bumblebee and wasp nests. – In: J. Eder & H. haviour in the bee Colletes succinctus (Linnaeus) (Hymenoptera: Rembold (red.), Chemistry and biology of social insects. Verlag J. Per- Apoidea). – Entomologist’s Monthly Magazine : -. perny, München: -. Sarzetti, L.C., C.C. Labandeira & J.F. Genise A leafcutter bee Rupp, L. Die mitteleuropäischen Arten der Gattung Volucella trace fossil from the middle Eocene of Patagonia, Argentina, and a re- (Diptera, Syrphidae) als Kommensalen und Parasitoiden in den Nestern view of Megachilid (Hymeno ptera) ichnology. – Palaeontology : von Hummeln und sozialen Wespen. Untersuchungen zur Wirtsfin- -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 479 17-10-12 09:31
Schäffler, I. & S. Dötterl A day in the life of an oil bee: phenol- Schmiedeknecht, O. Die Hymenopteren Nord- und Mitteleuro- ogy, nesting, and foraging behavior. – Apidologie : -. pas mit Einschluss von England, Südschweiz, Südtirol und Ungarn. – Schedl, W. Blütenbiologische Beobachtungen an Jasminum nudi- Verlag von Gustav Fischer, Jena. florum Lindl. In Nordtirol (Nektarraub). – Berichte des naturwissen- Schönitzer, K. & C. Klinksik e ethology of the solitary bee schaftlich-medizinischen Vereins in Innsbruck : -. Andrena nycthemera Imhoff, (Hymeno ptera, Apoidea). – Ento- Scheloske, H.-W. Untersuchungen über das Vorkommen, die mofauna : -. Biologie und den Nestbau der Seidenbiene Colletes daviesanus Sm. Schoonen, J.M.C.P. De pluimvoetbij (Dasypoda hir tipes F.). – De – Zoologische Jahrbücher. Abteilung für Systematik, Geographie Levende Natuur : -. und Biologie der Tiere : -. Schremmer, F. a Der Stechsaugrüssel, der Nectarraub, das Pol- Scheper, J., M. Reemer & D. Kleijn Aanpak achteruitgang wilde lensammeln und der Blütenbesuch der Holzbienen (Xylocopa) (Hyme- bestuivers (BIJ-). – Alterra, Wageningen. noptera, Apidae). – Zeitschrift für Morphologie und Ökologie der Scheuchl, E. Illustrierte bestimmungstabellen der Wildbienen Tiere : -. Deutschlands und Österreichs. Band I: Anthophoridae. – Privé-uitga- Schremmer, F. b Beobachtungen zum Paarungsverhalten der ve, Velden. Männchen von Bombus confusus Schenck. – Zeitschrift für Tierpsy- Scheuchl, E. Illustrierte Bestimmungstabellen der Wildbienen chologie : -. Deutschlands und Österreichs. Band II: Megachilidae - Melittidae. – Schreven, S. a De luzernebehangersbij Megachile rotundata nieuw Privé-uitgave, Velden. voor de Nederlandse fauna (Hymenoptera: Apoidea: Megachilidae). – Scheuchl, E. Illustrierte Bestimmungstabellen der Wildbienen Nederlandse Faunistische Mededelingen : -. Deutschlands und Österreichs. Band I: Anthophoridae. e erweiterte Schreven, S. b De schubhaarkegelbij Coelioxys afra nieuw voor Auflage. – Privé-uitgave, Velden. Nederland (Hymenoptera: Apoidea: Megachilidae). – Nederlandse Scheuchl, E. Illustrierte Bestimmungstabellen der Wildbienen Faunistische Mededelingen : -. Deutschlands und Österreichs. Band II: Megachilidae, Melittidae. . Schröder, S. & K. Lunau a Die Bestäubung der Zaunrübe durch Erweiterte Auflage. – Privé-uitgave, Velden. die oligolektische Sandbiene Andrena florea (Hymenoptera) - Schnitt- Schiestl, F.P. & M. Ayasse Post-mating odor in females of the stelle zweier Fortpflanzungssysteme. – Verhandlungen westdeutscher solitary bee, Andrena nigroaenea (Apoidea, Andrenidae), inhibits Entomologentag : -. male mating behavior. – Behavioral Ecology and Sociobiology : Schröder, S. & K. Lunau b Die oligolektische Sandbiene And- -. rena florea und die Rote Zaunrübe Bryonia dioica - Schnittstelle Schindler, M. Biologie kleptoparasitischer Bienen und ihrer zweier spezialisierter Fortpflanzungssysteme. – Mitteilungen der Wirte (Hymenoptera, Apiformes): Labor- und Freilanduntersu- Deutschen Gesellschaft für allgemeine und angewandte Entomolo- chungen an Arten der gattungen Nomada und Andrena. – Proefschrift gie : -. Rheinische Friedrich-Wilhelms-Universität, Bonn. Schroeder, J.D. Beitrag zur Lebensweise und verbreitung von Schindler, M. Umfasst Nomada fabriciana F. (Hymenoptera, Andrena fulva Schrk. – Jahresbericht des entomologischen Vereins in Apiformes) zwei Biospecies?. – In: H.R. Schwenniger, L. Krochmann Bremen - (-): -. & V. Mauss, Beiträge der Hyemnopterologen-Tagung in Stuttgart (- Schwammberger, K-H. Die bisher bekanntgewordenen Arten ..). Arbeitskreis Hymenoptera der Deutschen Gesellschaft für der Bienengattung Rhophitoides Schenck (Hymenoptera: Apoidea: Ha- allgemeine und angewandte Entomologie: -. lictidae). – Senckenbergiana biologica : -. Schindler, M. & W. Drescher Stellen Steinbrüche Refugialle- Schwarz, M. & F. Gusenleitner Neue und ausgewählte Bienen- bensräume für Wildbienen dar? Untersuchung der Wildbienefauna arten für Österreich. Vorstudie zur einer Gesamtbearbeitung der Bie- eines aufgelassenen Steinbruchs in der Kalkeifel (Hymenoptera, Api- nen Österreichs (Hymenoptera, Apidae). Entomofauna : -. formes). – In: S.M. Blank (red.), Beiträge der Hymenopterologen-Ta- Schwarz, M. & F. Gusenleitner Beitrag zur Kenntnis der Gat- gung in Stuttgart (-..): . tung Megachile (Hymenoptera, Apoidea, Megachilinae). – Entomofau- Schindler, M. & D. Wittmann Paarungsverhalten der kleptopa- na : -. rasitischen Bienen Nomada fucata Panz. und Nomada lathburiana K. Schwarz, M.P. & L.A. Overholt Methods for rearing allodapine (Hymenoptera: Apiformes). – Apidologie : -. bees in artificial nests (Hymenoptera: Anthophoridae). – Journal of the Schlindwein, C., D. Wittmann, C.F. Martins, A. Hamm, J.A. Sique- Austrian Entomological Society : -. ira, D. Schiffler & I.C. Machado Pollination of Campanula ra- Schwarz, M., F. Gusenleitner, P. Westrich & H.H. Dathe Kata- punculus L. (Campanulaceae): how much pollen flows into pollination log der Bienen Österreichs, Deutschlands und der Schweiz (Hymeno- and into reproduction of oligolectic pollinators?. – Plant Systematics ptera, Apidae). – Entomofauna, supplement : -. and Evolution : -. Schweitzer, L. Zur Kenntnis der Wildbienen (Apoidea) im Schlumpberger, B.O. & D. Wittmann New odour glands in Landkreis Peine: Blattschneiderbiene Megachile genalis Morawitz Xylocopa males (Hymenoptera: Apoidea: Anthophoridae). – Journal of Erstnachweis für Niedersachsen. – Beiträge zur Naturkunde Nie- Hymenoptera Research : -. dersachsens : -. Schmalz, K.-H. Die Arten der Bienengattung Dufourea (Hyme- Schwenninger, H.R. Zum taxonomischen Status von Andrena noptera, Apidae) in Hessen unter Berücksichtigung der Vorkommen anthrisci Blüthgen, (Hymenoptera, Andrenidae, Andrena, Micro- der Kuckucksbiene Biastes truncatus (Hymenoptera, Apidae). – Philip- andrena). – Linzer biologische Beiträge : -. pia : -. Scott, V.L. & K. Strickler New host records for two species of Schmid-Egger, C. Proxiandrena subgen. nov. und Revision Anthrax (Diptera, Bombyliidae). – Journal of the Kansas Entomologi- der west- und zentralpaläarktischen Arten der Andrena proxima- cal Society : -. Gruppe (Hymenoptera, Apidae). – Revue Suisse de Zoologie : Scott, V.L., T.K. Scott & K. Strickler Reproductive biology of -. two Coelioxys cleptoparasites in relation to their Megachile hosts (Hy- Schmid-Egger, C. Die taxonomischen Situation der Gattung menoptera: Megachilidae). – Annals of the Entomological Society of Andrena (Apidae) in Mitteleuropa – Kommentar zu: Amiet et al. America : -. (): Fauna Helvetica, Apidae . – Ampulex : -. Scottish Natural Heritage Great yellow bumblebee. – www.snh. Schmid-Egger, C. & D. Doczkal Der taxonomische Status von gov.uk/protecting-scotlands-nature/species-action-framework/spe- Andrena fulvicornis Schenck, (Hymenoptera: Apidae). – Linzer cies-action-list/bumblebee. [Geraadpleegd juli .] biologische Beiträge : -. Sedivy, C., C.J. Praz, A. Müller, A. Widmer & S. Dorn Patterns Schmid-Egger, C. & E. Scheuchl Illustrierte Bestimmungsta- of host-plant choice in bees of the genus Chelostoma: the constraint bellen der Wildbienen Deutschlands und Österreichs unter Berück- hypothesis of host-range evolution in bees. – Evolution : -. sichtigung der Arten der Schweiz. Band III: Andreninae. – Eigenver- Seeley, T.D. Honeybee ecology. – Princeton University Press, lag, Velden. Princeton. Schmid-Egger, C., S. Risch & O. Niehuis Die Wildbienen und Seeley, T.D. e wisdom of the hive. e social phy siology of Wespen in Rheinland-Pfalz. – Zeitschrift für Naturschutz, Beiheft : honey bee colonies. – Harvard University Press. -. Seeley, T.D. Honeybee democracy. – Princeton University Press. Schmid-Hempel, P. Parasites in social insects. – Princeton Uni- Seeley, T.D. & R.A. Morse e nest of the honey bee (Apis mel- versity Press, Princeton, New Jersey. lifera). – Insectes Sociaux : -. Schmid-Hempel, P. On the evolutionary ecology of host-parasite Seidelmann, K. e race for females: the mating system of the interactions: addressing the question with regard to bumblebees and red mason bee Osmia rufa (L.) (Hymenoptera, Megachilidae). – Jour- their parasites. – Naturwissenschaften : -. nal of Insect Behaviour : -. Schmidt, K. & P. Westrich Colletes hederae n. sp., eine bisher Seidelmann, K. Open-cell parasitism shapes maternal invest- unerkannte, auf Efeu (Hedera) spezialisierte Bienenart (Hymenoptera: ment patterns in the Red Mason bee Osmia rufa. – Behavioral Ecology Apoidea). – Entomologische Zeitschrift : -. : -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 480 17-10-12 09:31
Selander, S. & R. Bryant-Meisner Blombesökande insekter på Smit, J. c Inventarisatie camping ‘Flierenhof’ -. Waar- Kullen . – Svensk Botanisk Tidskrift : -. onder de vangresultaten van een waterval. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Semichon, L. Sur la ponte de la Melecta armata Panzer (Hymen.). Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. – Bulletin de la Société Entomologique de France : -. Smit, J. Andrena proxima en Nomada conjungens in Nederland. Semichon, L. Les conditions d’existence de la Melecta armata – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Panz. (Hymen. Apidae) a l’état d’oeuf et de larve. – Bulletin de la So- Vereniging : -. ciété Entomologique de France : -. Smit, J. Andrena proxima en Nomada conjungens in Nederland. Semichon, L. Sur la nymphe de Melecta armata Panzer (Hym. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Apidae). – Bulletin de la Société Entomologique de France : - Vereniging : -. . Smit, J.T. Hymenoptera. – In: J. Smit (red.), Stikke Trui. Insec- Semichon, L. L’etat larvaire de Melecta armata Panzer (Hym. Api- tenwerkgroep , Afdeling Arnhem: -. dae). – Bulletin de la Société Entomologique de France : -. Smit, J. De wespbijen van Nederland. – Nederlandse Faunisti- Semichon, L. Observations sur les larves de Colletes daviesanus sche Mededelingen : -. (Hymenopt. Apidae). – In: Livre Jubilaire E.-L. Bouvier, Paris: - Smit, J. Bijzondere waarnemingen aan Nomada’s. – Bzzz, . Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Ver- Severinghaus, L., B.H. Kurtak & G.C. Eickwort e reproduc- eniging : -. tive behavior of Anthidium manicatum (Hymenoptera: Megachilidae) Smit, J. a Zur Wirtsfrage von Nomada mutica (Hymenoptera, and the significance of size for territorial males. – Behavioral Ecology Apidae). – Bembix : -. and Sociobiology : -. Smit, J. b Waarnemingen van feromoonafzetting(?) Bij Nomada. Sharkey, M.J., J.M. Carpenter, L. Vilhelmsen, J. Heraty, J. Liljeblad, – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologi- A.P.G. Dowling, S. Schulmeister, D. Murray, A.R. Deans, F. Ron- sche Vereniging : -. quist, L. Krogmann & W.C. Wheeler Phylogenetic relationships Smit, J. Uitgerangeerd. jaar onderzoek naar bijen en wespen among superfamilies of Hymenoptera. – Cladistics : -. op het emplacement van Westervoort. – Privé-uitgave, Duiven. Shavit, O., A. Dafni & G Ne’eman Competition between Smit, J. a Tabel voor de bijen van het genus Colletes in Neder- honeybees (Apis mellifera) and native solitary bees in the Mediter- land. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomo- ranean region of Israel – Implications for conservation. – Israel logische Vereniging : -. Journal of Plant Sciences : -. Smit, J. b De driedoornige metselbij (Hoplitis tridentata) maakt Sheppard, W.S. & M.D. Meixner Apis mellifera pomonella, a een sprong naar het noorden. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera new honey bee subspecies from Central Asia. – Apidologie : -. Nederlandse Entomologische Vereniging : -. Sick, M., M. Ayasse, J. Tengö, W. Engels, G. Lübke & W. Francke Smit, J. Determinatietabel voor de bijen van het genus Stelis in Host-parasite relationships in six species of Sphecodes bees and Nederland. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymeno ptera Nederlandse En- their halictid hosts: nest intrusion, intranidal behaviour and Du- tomologische Vereniging : -. four’s gland volatiles (Hymeno ptera: Halictidae). – Journal of In- Smit, J. Determinatietabel voor de bijen van het genus Melitta in sect Behavior : -. Nederland. – HymenoVaria, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Neder- Simmelhag, S. Et bidrag til Melitta leporinas biologi. – Flora og landse Entomologische Vereniging : -. Fauna : -. Smit, J. & F. van der Meer Verdwenen en weer verschenen: de Simmons, L.W., J. Alcock & A. Reeder e role of cuticular kleine bonte wespbij Nomada roberjeotiana (Hymenoptera: Apidae hydrocarbons in male attraction and repulsion by female Dawson’s s.l.). – Nederlandse Faunistische Mededelingen : -. burrowing bee, Amegilla dawnsoni. – Animal Behaviour : -. Smit, J. & P. Megens Nomada moeschleri (Hymeno ptera; Api- Simon omas, R.T. Het individueel merken van Philanthus tri- dae) nieuw voor de Nederlandse fauna. – Entomologische Berichten angulum (F.). – Entomologische Berichten : -. : -. Simon omas, R.T. & A.M.J. Simon omas A pest of the Smit, J. & H. Pijfers Nieuwe vondsten van de zuidelijke gouden honeybee in the apiculture of the Dakhla Oasis, Egypt. – Pharmaco- groefbij Halictus leucaheneus in Nederland (Hymenoptera: Apidae s.l.). logical Laboratory, University of Amsterdam. – Nederlandse Faunistische Mededelingen : -. Simon omas, R.T. & A.M.J. Simon omas Philanthus trian- Smit, J. & J.T. Smit Bijverschijnselen. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie gulum and its recent eruption as a predator of honeybees in an Egyp- Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. tian oasis. – Bee World : -. Smit, J. & A. de Wilde De klimopbij (Colletes hederae) is de Wes- Simon omas, R.T. & R.L. Veenendaal Observations on the terschelde over (Hymenoptera, Apidae). – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie reproduction behaviour of Crabro peltarius (Schreber) (Hymenoptera, Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. Sphecidae). – Netherlands Journal of Zoolology : -. Smit, J., H. Nieuwenhuijsen & T. Peeters Sectie Hymenoptera Sitdikov, A.A. & Y.A. Pesenko A subgeneric classification of the van de . – Entomologische Berichten : -. bees of the genus Eucera Scopoli (Hymeno ptera, Anthophoridae) with Smit, J., A. van den Berg, P. Megens & H. Nieuwenhuijsen Ver- a scheme of the phylogenetic relationships between the subgenera. – slag excursie Tiengemeten . – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymeno- Proceedings of the Zoological Institute, Leningrad : -. ptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. Slaa, E.J., L.A. Sanchez, M. Sandi & W. Salazar A scientific Smit, J.T. Stylops frenzy. – HymenoVaria, Nieuwsbrief Sectie Hy- note on the use of stingless bees for commercial pollination in enclo- menoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. sures. – Apidologie : -. Smit, J.T. & J. Smit Hylaeus signatus (Panzer, ) new for the Sladen, F.W.K. Sphecodes rubicundus and other bees near Dover. fauna of Madeira, with notes on its feeding behaviour (Hymenoptera: – Entomologist’s Monthly Magazine : -. Apidae). – Entomofauna : -. Sladen, F.W.L. e humble-bee. Its life history and how to do- Smit, J.T. & J. Smit De waaiervleugeligen (Strepsiptera) van mesticate it, with descriptions of all the British species of Bombus and Nederland. – Entomologische Berichten : -. Psithyrus. – Macmillan and Co., London. Smith, B.H. Recognition of female kin by male bees through Smeekens, C. (red.) Concurrentie tussen honingbijen en andere olfactory signals. – Proceedings of the National Academy of Sciences bloembezoekende insecten. – Ministerie van , Landbouw, Ede. : -. Smissen, J. van der Beitrag zur Wirtsfrage von Nomada moeschle- Smith, B.H. & M. Ayasse Kin-based male mating preferences in ri Alfken. – Bembix : -. two species of halictine bees. – Behavioral Ecolology and Sociobiology Smissen, J. van der Notiz zur Nistweise von Lasioglossum majus : -. (Nylander ). – Bembix : . Smith, B.H., R.G. Carlson & J. Frazier Identification and bioas- Smissen, J. van der Bilanz aus Jahren entomologischer Aktivi- say of macrocyclic lactone sex pheromones of the halictine bee Lasio- tät (-) (Hymenoptera Aculeata). – Verhandlungen des Ver- glossum zephyrum. – Journal of Chemical Ecology : -. eins für Naturwissenschaftliche Heimatforschung zu Hamburg e.V. Smith, F. Descriptions of the British species of bees belonging : . to the genera Chelostoma, Heriades, Ceratina, Eucera, Panurgus and Smit, J. Waaiervleugeligen en zandbijen. – Veelpoot : -. Anthidium; with observations on their economy etc. – Zoologist : Smit, J. Twee soorten van het genus Nomada nieuw voor de Ne- -. derlandse fauna (Hymenoptera: Apidae, Anthophorinae). – Entomolo- Smith, F. Catalogue of British Hymenoptera in the British Mu- gische Berichten : -. seum. Second edition. I. Andrenidae and Apidae. – British Museum, Smit, J. a Bijen en wespen van het emplacement te Westervoort. London. – Privé-uitgave, Duiven. Smith, J.A. Facultative social parasitism in the allodapine bee Smit, J. b Andrena viridescens nieuw voor de Nederlandse fauna Macrogalea berentyensis. – Insect Science : -. (Hymenoptera: Apidae, Andreninae). – Entomologische Berichten : Snellen van Vollenhoven, S.C. Naamlijst van Nederlandsche -. vliesvleugelige insekten (Hymenoptera). – In: J.A. Herklots,
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 481 17-10-12 09:31
Bouwstoffen voor eene Fauna van Nederland II (). E.J. Brill, Lei- Stöckhert, E. Über die Lebensweise von Rhophites 5-spinosus den: -. Spin. (Hym. Apid.). – Deutsche Entomologische Zeitschrift : - Snelling, R.R. Studies on the North American bees of the genus . Hylaeus. . e subgenera Hylaeus and Paraprosopis (Hymenoptera: Stöckhert, E. Über eine neue deutsche Eriades-Art (Hym. Apid.). Colletidae). – Los Angeles County Museum Contributions in Sciences – Deutsche Entomologische Zeitschrift : -. : -. Stöckhert, E. Die Bienen Frankens (Hym. Apid.). Ein Ökolo- Soika, A.G. Etologia e larva primaria di Melecta luctuosa Scop. gisch-tiergeographische Untersuchung. – Deutschen Entomologischen (Hym., Apidae). – Bollettino della Societa Entomologica Italiana Zeitschrift , Beiheft viii: -. : -. Stöckhert, E. Über die Gruppe der Nomada zonata Panz. (Hym. Sokal, R.R. & F.J. Rohlf Biometry. – W.H. Freeman and Com- Apid.). – Mitteilungen der Münchener entomologischen Gesellschaft pany, New York. : -. Sommeijer, M.J. De ontwikkeling van de schorzijdebij. – In: Stöckhert, E. Über die Gruppe der Nomada furva Panz. (Hym. Verslag van de e wintervergadering, Entomologische Berichten : Apid.). – Deutsche Entomologische Zeitschrift : -. -. Stöckhert, F.K. Fauna Apoideorum Germaniae. – Abhand- Sommeijer, M.J., J. Neve & C. Jacobusse e typical develop- lungen der Bayerischen Akademie für Wissenschaften München (..) ment cycle of the solitary bee Colletes halophilus. – Entomologische : -. Berichten : -. Stone, G.N. Activity patterns of females of the solitary bee An- Sommeijer, M.J., E.F. Rooijakkers, C. Jacobusse & J.D. Kerkvliet thophora plumipes in relation to temperature, nectar supplies and body Larval food composition and food plants of the solitary bee size. – Ecological Entomology : -. Colletes halophilus (Hymenoptera: Colletidae). – Journal of Apicultural Stone, G.N. Female foraging responses to sexual harassment in Research and Bee World : -. the solitary bee Anthophora plumipes. – Animal Behaviour : -. Sörensson, M. Sandtäkter som vrdefulla insektsmiljöer: ett ex- Stone, G.N., P.M.J. Loder & T.M. Blackburn Foraging and empel från Trelleborg med tre för Skandinavien nya solitärbin (Hyme- courtship behaviour in males of the solitary bee Anthopora plumipes noptera: Apoidea). – Entomologisk Tidskrift : -. (Hymenoptera: Anthophoridae): thermal physiology and the roles of Soucy, S. Nesting biology and socially polymorphic behaviour of body size. – Ecological Entomology : -. the sweat bee Halictus rubicundus (Hymeno ptera: Halictidae). – An- Straka, J. & P. Bogusch Description of immature stages of clep- nals of the Entomological Society of America : -. toparasitic bees Epeoloides coecutiens and Leiopodus trochantericus (Hy- Sowa, S. & I. Mostowska Studies on the biology of Andrena la- menoptera: Apidae: Osirini, Protepeolini) with remarks to their unu- bialis Kirby (Hym. Apoidea) in Olsztyn Province. – Polskie Pismo sual biology. – Entomologica Fennica : -. Entomologiczne : -. Straka, J. & P. Bogusch Contribution to the taxonomy of the Speijer, E.A.M. Entomologisch werk in de Nazikampen. – Hylaeus gibbus species group in Europe (Hymenoptera, Apoidea and Tijdschrift voor Entomologie : -. [] Colletidae). – Zootaxa : -. Spek, E. van der Rosse metselbij (Osmia rufa) als mijnwerker. – Strickler, K. Specialization and foraging efficiency of solitary Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische bees. – Ecology : -. Vereniging : . Strickler, K., V.L. Scott & R.L. Fischer Comparative nesting Spek, E. van der Honingbijen en wilde insecten samen in natuur- ecology of two sympatric leafcutting bees that differ in body size (Hy- terreinen. – Vakblad Natuur, Bos en Landschap (): -. menoptera: Megachilidae). – Journal of the Kansas Entomological Spek, E. van der Effecten van honingbijen, Apis mellifera, op in- Society : -. secten in natuurterreinen. – Entomologische Berichten : -. Strohm, E., H. Daniels, C. Warmers & C. Stoll Nest provision- Spiewok, S. & P. Neumann Infestation of the commercial bum- ing and a possible cost of reproduction in the megachilid bee Osmia blebee (Bombus impatiens) field colonies by small hive beetles (Aethina rufa studied by a new observation method. – Ethology, Ecology and tumida). – Ecological Entomology : -. Evolution : -. Sramkova, A. & M. Ayasse Psithyrus females do possess wax Svensson, B.G., A.W. Ebmer & S.F. Sakagami Lasioglossum glands. – Insectes Sociaux : -. (Evylaeus) boreale, a new Halictinae (Hymenoptera: Apoidea) species Stace, C.A. Anthophora and Boraginaceae. – Entomologist’s Re- found in northern Sweden and on Hokkaido, Japan, with notes on its cord and Journal of variation : . biology. – Entomologica Scandinavica : -. Standfuss, K. Sechsjahresbeobachtungen von Anthophora acer- vorum (L.) mit kritischen Anmerkungen zur Proterandrie (Hymeno- Tadauchi, O. & Y. Hirashima New or little known bees of Ja- ptera: Apidae). – Bembix : -. pan (Hymenoptera, Apoidea) V. Supplements to Andrena (Hoplan- Stang, M., P.G.L. Klinkhamer & E. van der Meijden Size con- drena). – Kontyu, Tokyo : -. straints and flower abundance determine the number of interactions in Tadauchi, O. & C.E. Lee e family Andrenidae of Korea (Hy- a plant-flower visitor web. – Oikos : -. menoptera, Apoidea) I. – Esakia : -. Stang, M., P.G.L. Klinkhamer & E. van der Meijden Asym- Tadauchi, O. & H. Xu A revision of the subgenus Simandrena of metric specialization and extinction risk in plant-flower visitor webs: a the genus Andrena of Eastern Asia with a key to palaearctic species matter of morphology or abundance? – Oecologia : -. (Hymenoptera, Andrenidae). – Esakia : -. Stark, R.E. Cooperative nesting in the multivoltine large carpen- Tadauchi, O. & H. Xu A revision of the subgenus Taeniandrena ter bee Xylocopa sulcatipes Maa (Apoidea: Anthophoridae): do helpers of the genus Andrena of eastern Asia (Hymenoptera, Andrenidae). – gain or lose to solitary females? – Ethology : -. Esakia : -. Steen, J.J.M. van der Indoor rearing of the solitary bee Osmia Tasei, J.-N. Observations préliminaires sur la biologie d’Osmia rufa L. – Proceedings of the section Experimental and Applied Ento- (Chalcosmia) coerulescens L., (Hymenoptera, Megachilidae) pollinisa- mology of the : -. trice de la luzerne (Medicago sativa L.). – Apidologie : - Steen, J. van der & A. de Ruijter e management of Osmia rufa Tautz, J. Honingbijen. – Uitgeverij, Zeist. L. for pollination of seed crops in greenhouses. – Proceedings of the Tengö, J. Odour-released behaviour in Andrena male bees section Experimental and Applied Entomology of the : -. (Apoidea, Hymenoptera). – Zoon : -. Steinmann, E. Zur Nahorientierung der solitarer Sandbiene An- Tengö, J. & B. Baur Number and size of oocytes in relation to drena vaga Panzer (Hymenoptera, Apoidea) am Nesteingang. – Mittei- body size and time of day in the kleptoparasitic bee Nomada lathbu- lungen der Schweizerischen Entomologischen Gesellschaft : -. riana (Hymenoptera: Anthophoridae). – Entomologia Generalis : Stelfox, A.W. A list of the Hymenoptera-Aculeata (sensu lato) of -. Ireland. – Proceedings of the Royal Irish Academy (B ): -. Tengö, J. & G. Bergström a Comparative analyses of lemon- Step, E. Bees, wasps, ants and allied insects of the British Isles. smelling secretions from heads of Andrena F. (Hymenoptera, – Frederick Warne & Co. Ltd., London. Apoidea) bees. – Comparative Biochemistry and Physiology B: Stephen, W.P., G.E. Bohart & P.F. Torchio e biology and -. external morphology of bees. With a synopsis of the genera of north- Tengö, J. & G. Bergström b Odor correspondence between western America. – Oregon State University, Agricultural Experiment Melitta females and males of their nest parasite Nomada flavopicta K. Station, Corvallis. (Hymenoptera: Apidae). – Journal of Chemical Ecology : -. Stern, D.L. & R. Dudley Wing buzzing by male orchid bees, Tengö, J. & G. Bergström Comparative analyses of complex se- Eulaema meriana (Hymenoptera: Apidae). – Journal of the Kansas En- cretions from heads of Andrena bees (Hym., Apoidea). – Comparative tomological Society : -. Biochemistry and Physiology B: -. Stiles, E .W. Comparison of male bumblebee flight paths: temper- Tengö, J. & G. Bergström Cleptoparasitism and odor mim- ate and tropical. – Journal of the Kansas Entomological Society : ism in bees: do Nomada males imitate the odor of Andrena females? -. – Science : -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 482 17-10-12 09:31
Tengö, J., J. Eriksson, A-K. Borg-Karlson, B.H. Smith & H. Dobson Tischendorf, S., U. Frommer, H.-J. Flügel, K.-H. Schmalz & W.H.O. Mate-locating strategies and multimodal communication in male Dorow Kommentierte Rote Liste der Bienen Hessens - Artenli- mating behavior of Panurgus banksianus and P. calcaratus (Apoidea, An- ste, Verbreitung, Gefährdung. – Hessisches Ministerium für Umwelt, drenidae). – Journal of the Kansas Entomological Society : - . Energie, Landwirtschaft und Verbraucherschutz, Wiesbaden. Tengö, J., L. Ågren, B. Baur, R. Isaksson, T. Liljefors, K. Mori, W. Tišler, T., A. Jemec, B. Mozetiç & P. Trebše Hazard identifica- König & W. Francke Andrena wilkella, male bees discriminate tion of imidacloprid to aquatic environment. – Chemosphere : - between enantiomers of cephalic secretion components. – Journal of . Chemical Ecology : -. Tkalců, B. Bemerkenswerte Bienenfunde in der Tschechoslo- Tennekes, H.A. e significance of the Druckrey-Küpfmüller wakei (Hymenoptera, Apoidea). – Acta Entomologica Bohemoslovaca equation for risk assessment - e toxicity of neonicotinoid insecticides : -. to arthropods is reinforced by exposure time. – Toxicology : -. Tkalců, B. Beiträge zur Kenntnis der Fauna Afghanistans. Melit- Terzo, M. Annotated list of species of the genus Cera tina (La- turga Latr., Eucera Scop., Apidae; Lithurge Latr., Stelis Pz., Creightonel- treille) occurring in the Near East, with descriptions of new species la Cockll. Megachilidae, Apoidea, Hym. – Casopis Moravskeho Mu- (Hymenoptera: Apoidea: Xylocopinae). – Linzer biologische Beiträge zea Acta Musei Moraviae : -. : -. Tkalců, B. Systematisches Verzeichnis der westpaläarktischen Terzo, M. Classification phylogenetique des Ceratines du monde Tetralonia- und Eucera-Arten, deren Männchen als Blütenbesucher et monographie de la région ouest-palearctique et de l’Asie centrale verschiedener Ophrys-Arten festgestellt wurden. Mit Beschreibung (Hymenoptera, Apoidea, Xylocopinae: Ceratina Latreille). – Proef- neuer Taxa (Hymenoptera: Apoidea). – Nova Acta Regiae Societatis schrift Université de Mons-Hainant, Mons. Scientiarum Upsaliensis, Serie V, : -. Terzo, M. Première observation en Belgique de Nomada facilis Tofilski, A. Honey bee. – www.honeybee.drawwing.org. [Ger- Schwarz, (Hymenoptera: Apidae). – Notes Fauniques de Gem- aadpleegd augustus .] bloux : -. Toler, T.R., E.W. Evans & V.J. Tepedino Pan-trapping for bees Terzo, M. & P. Rasmont Ceratina (Lioceratina) velthuisi sp. nov. (Hymenoptera: Apiformes) in Utah’s West Desert: the importance of from Burma (Hymenoptera Apoidea Xylocopinae). – Belgian Journal color diversity. – e Pan-Pacific Entomologist : -. of Entomology : -. Tooren, B. van, P. Dirks & N. van der Ploeg Beheren voor wilde Terzo, M. & P. Rasmont Biogeographie et systématique des bijen bij Natuurmonumenten. – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hymeno- abeilles rubicoles du genre Ceratina Latreille au Turkestan (Hymeno- ptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. ptera: Apoidea, Xylocopinae). – Annales de la Société Entomologiqe de Torchio, P.F. Observations on the biology of Colletes ciliatoides France (..) : -. (Hymenoptera: Apoidea, Colletidae). – Journal of the Kansas Entomo- Terzo, M., S. Iserbyt & P. Rasmont Révision des Xylocopinae logical Society : -. (Hymenoptera: Apidae) de France et de Belgique. – Annales de la So- Torchio, P.F. e nesting biology of Hylaeus bisi nuatus Förster ciété Entomologiqe de France (..) : -. and development of its immature forms (Hymenoptera: Colletidae). – Teunissen, H. Eenige nieuwe en zeldzame Hymeno ptera voor de Journal of the Kansas Entomological Society : -. Nederlandsche fauna. – Entomologische Berichten : -. Torchio, P.F. & D.J. Burdick Comparative notes on the biology Teunissen, H. Mededeling over zeldzame bijen en wespen. – Na- and development of Epeolus compactus Cresson, a cleptoparasite of tuurhistorisch Maandblad : . Colletes kincaidii Cockerell (Hymenoptera: Anthophoridae, Colleti- eunert, R. Erstnachweise von Stechimmen für die nieder- dae). – Annals of the Entomological Society of America : -. sächsische Fauna (Insecta: Hymenoptera) II. – Mitteilungen des Torchio, P.F., G.E. Trostle & D.J. Burdick e nesting biol- Internationalen Entomologischen Vereins : -. ogy of Colletes kincaidii Cockerell (Hymeno ptera: Colletidae) and eunert, R. a Zur Unterscheidung der im Sommer fliegenden development of its immature forms. – Annals of the Entomological Männchen von Andrena minutula (Kirby) und Andrena minutuloides Society of America : -. Perkins. – Bembix : -. Torka, V. Seltene Bienen Oberschlesiens. – Internationale Ento- eunert, R. b Zur Wirtsfrage von Nomada rufipes s.l. (Hyme- mologische Zeitschrift : -, -. noptera: Apidae). – Bembix : -. Torka, V. Zur Bienenfauna Oberschlesiens. – Internationale En- eunert, R. Fortschreibung des Verzeichnisses der Stechimmen tomologische Zeitschrift : -. Niedersachsens und Bremens (Hymenoptera Aculeata). – Bembix : Townes, H. A light-weight Malaise trap. – Entomological News -. : -. ijsse, J.P. De bijenstad. – De Levende Natuur : -. Trein, L. Wildbienen auf zwei Industriebrachen im westlichen ijsse, J.P. De graafwespen, wespen en bijen van Nederland. Ruhrgebiet (Sinteranlage und Waldteichgelände). – Elektronische – De Levende Natuur : -, -. Aufsätze der Biologischen Station Westliches Ruhrgebiet .: -. ijsse, J.P. Mijn mooiste zandkuil. – De Levende Natuur : - Tscharntke, T. Bienen (Hymenoptera: Apoidea) des Schnaaken- , -. moors in Hamburg. Ein Beitrag zur Landschaftspflege, Faunistik und ijsse, J.P. Bedwelmde of vergiftigde hommels. – De Levende Ökologie.– Entomologische Mitteilungen aus dem Zoologischen Mu- Natuur : . seum Hamburg (): -. ijsse, J.P. De bloemen en haar vrienden. – Uitgave Verkade’s Tscharntke, T., A. Gathmann & I. Steffan-Dewenter Bioindica- Fabrieken N.V., Zaandam. tion using trap-nesting bees and wasps and their natural enemies: com- omas, B. & R. Witt Erstnachweis der Holzbiene Xylocopa vio- munity structure and interactions. – Journal of Applied Ecology : lacea (Linne ) in Niedersachsen und weitere Vorkommen am -. nordwestlichen Arealrand (Hymenoptera: Apidae). – Drosera : -. Ulrich, Y., N. Perrin & M. Chapuisat Flexible social organiza- ornhill, R. & J. Alcock e evolution of insect mating tion and high incidence of drifting in the sweat bee, Halictus scabio- systems. – Harvard University Press, Cambridge. sae. – Molecular Ecology : -. orp, R.W. Ecology and behavior of Melecta separata callura (Hymenoptera: Anthophoridae). – e American Midland Naturalist Vardy, C.R. e biology of the bee Chelostoma florisomne (Lin- : -. naeus) in Britain (Hymenoptera: Megachilinae). – e Entomologist orp, R.W. & G.I. Stage Ecology of Andrena placida with de- : -. scriptions of the larva and pupa. – Annals of the Entomological Soci- Vecht, J. van der Nieuwe naamlijst van de in Nederland voorko- ety of America : -. mende soorten van het geslacht Andrena F. (Hymenoptera, Apidae). – østesen, A.M. & J.M. Olesen Pollen removal and deposition Zoölogische Mededeelingen : -. by specialist and generalist bumblebees in Aconitum septentrionale. – Vecht, J. van der Über eine neue Holländische An drena-Art aus Oikos : -. der ovatula K.-Gruppe, Andrena gelriae N. Sp. von J. v.d. Vecht, Den Tirgari, S. La choix du site nidification par Melitta leporina Haag (mit zwei Textfiguren). – Zoölogische Mededelingen : -. (Panz.) et Melitturga clavicornis (Latr.). – Annales de l’Abeille : - Vecht, J. van der a Hymenoptera Aculeata (Geangelde wespen en . bijen) in het Meijendel. – De Levende Natuur : -, -. Tischendorf, S. Zur Wirtsbindung und zum Vorkommen von Vecht, J. van der b Hymenoptera Anthophila (Q XIIIm) A. An- Nomada discedens Pérez (Hymenoptera Apidae) in Deutschland. drena.– Fauna van Nederland : -. – Hessische Faunistische Briefe : -. Vecht, J. van der Aanteekeningen over Nederlandse Hymenop- Tischendorf, S. & U. Frommer Stechimmen (Hymenoptera: tera (Mutillidae, Psammocharidae, en Apidae). – Zoölogische Mede- Aculeata) an xerothermen Hanglagen im Oberen Mittelrheintal bei delingen : -. Lorch unter Berücksichtigung ihrer Verbreitung im Naturraum und in Vecht, J. van der Enkele aanteekeningen over Nederlandse Hy- Hessen. – Hessische Faunistische Briefe (-): -. menoptera (Apidae en Sphegidae). – Entomologische Berichten : -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 483 17-10-12 09:31
Vecht, J. van der Harsbijen (Trigona; Hym., Apidae). – Entomo- Vicens, N. & J. Bosch a Weather-dependent pollinator activity in logische Mededeelingen van Nederlands-Indië : -. an apple orchard, with special reference to Osmia cornuta and Apis mel- Vecht, J. van der On two new species of Ctenoplectra from Suma- lifera (Hymenoptera: Megachilidae and Apidae). – Environmental En- tra and Java (Hym., Apidae). – Entomologische Mededeelingen van tomology : -. Nederlands-Indië : -. Vicens, N. & J. Bosch b Pollinating efficacy of Osmia cornuta and Vecht, J. van der A preliminary revision of the Oriental species of Apis mellifera (Hymenoptera: Megachilidae, Apidae) on ‘red delicious’ the genus Ceratina (Hymenoptera, Apidae). – Zoölogische Verhande- apple. – Environmental Entomology : -. lingen : -. Vicens, N., J. Bosch & M. Blas Analisis de los nidos de algunas Vecht, J. van der e carpenter bees (Xylocopa Latr.) of Celebes, Osmia (Hymenoptera, Megachilidae) nidificantes en cavidades with notes on some other Indonesian Xylocopa speies. – Idea : -. preestablecidads. – Orsis : -. Veen, M. van De blaaskopvliegen en roofvliegen van Nederland Vicidomini, S. Biology of Xylocopa violacea (Hymenoptera): in- en België. – Jeugdbondsuitgeverij, Utrecht. nest ethology. – Italian Journal of Zoology : -. Vegter, K. Het genus Megachile bij Emmen in (Hym.). – Visscher, P.K. & T.D. Seeley Foraging strategy of honeybee colo- Entomologische Berichten : . nies in a temperate diciduous forest. – Ecology : -. Vegter, K. Aculeaten in Drenthe (Hym.). – Entomologische Be- Vleugel, D.A. Waarnemingen aan het gedrag van de grijze graaf- richten : -. bij (Andrena vaga Panz.) (Hym.). – Entomologische Berichten : - Vegter, K. Bijen in Drenthe vóór en na . . Andrena en No- . mada (Hymenoptera, Apidae). – Entomologische Berichten : - Vliegenthart, A., A.J. Loonstra & M. Reemer Insecteninventa- . risatie bij Kootwijk. Dagvlinders, libellen, sprinkhanen, wilde bijen en Vegter, K. De tweede generatie van Andrena barbilabris in Dren- zweefvliegen. – De Vlinderstichting, Wageningen & -Nederland, the (Hymenoptera: Apidae). – Entomologische Berichten : -. Leiden. Vegter, K. Gastheren van enige soorten Sphecodes in Drenthe Vogel, S. Ölblumen und ölsammelnde Bienen. Zweite Folge. Ly- (Hymenoptera: Apidae). – Entomologische Berichten : -. simachia und Macropis. – Tropische und Subtropische Pflanzenwelt : Veling, K., J. Smit & V. Siebering (red.) Bosrand beheer voor -. vlinders en andere ongewervelden. – Uitgeverij, Utrecht. Vogel, S. & C. Westerkamp Pollination: an integrating factor in Velthuis, H.H.W. Queen substances from the abdomen of the biocenoses. – In: A. Seitz & V. Loeschke (red.), Species conservation: a honey bee queen. – Zeitschrift für Vergleichende Physiologie : - population-biological approach. Birkhäuser Verlag, Basel: -. . Vogels, J. & J. Smits Casus: Faunagericht beheer op de Stra- Velthuis, H.H.W. Houtbijen; tussen holletje en honingraat. – brechtse Heide. – De Levende Natuur : -. Natuur en Techniek : -. Voith, J. Zur Wirtsfrage von Nomada moeschleri Alfken. – Bem- Velthuis, H.H.W. Bijenonderzoek in Nederland, in dienst van bix : -. wetenschap en samenleving – In: P. Koomen, W.N. Ellis & L.P.S. van Voith, J. Coelioxys mandibularis Nyl. als Kuckucksbiene von O. der Geest (red.), Insekten onderzoeken. Een overzicht van vijftig jaar villosa (Schck.) (Hymenoptera, Apiformes, Megachilidae). – Nachrich- entomologisch onderzoek in Nederland. Nederlandse Entomologische tenblatt der Bayerischen Entomologen : -. Vereniging, Amsterdam: -. Vollrath, F. Kleptobiotic interactions in invertebrates. – In: C.J. Velthuis, H.H.W. Van solitair naar sociaal. – In: T.M.J. Peeters, Barnard (red.), Producers and scroungers. Croom Helm, London & C. van Achterberg, W.R.B. Heitmans, W.F. Klein, V. Lefeber, A.J. van Sidney / Chapman & Hall, New York: -. Loon, A.A. Mabelis, H. Nieuwenhuijsen, M. Reemer, J. de Rond, J. Vuyck, L. a Nederlandsche hommels. Inleiding. – De Levende Smit & H.H.W. Velthuis, De wespen en mieren van Nederland (Hy- Natuur : -. menoptera: Aculeata). Nederlandse Fauna . Nationaal Natuurhisto- Vuyck, L. b Nederlandsche hommels. – De Levende Natuur : risch Museum Naturalis, Uitgeverij & European Invertebrate -. Survey-Nederland, Leiden: -. Vuyck, L. c Determinatietabel voor de inlandsche soorten van de Velthuis, H.H.W. & J.M.F. de Camargo Observations on male geslachten Bombus en Psithyrus. – De Levende Natuur : -. territories in a carpenter bee, Xylocopa (Neo xylocopa) hirsutissima Maidl Vuyck, L. d Nederlandsche hommels. Beschrijving der soorten. (Hymenoptera, Anthophoridae). – Zeitschrift für Tierpsychologie : – De Levende Natuur : -. -. Vuyck, L. e Nederlandsche hommels. – De Levende Natuur : Velthuis, H.H.W. & L. Cobb Pollination of Primula in a green- -. house using bumblebees. – Acta Horticulturae : -. Vuyck, L. Nederlandsche hommels. – De Levende Natuur : Velthuis, H.H.W. & A. van Doorn A century of advances in -. bumblebee domestication and the economic and environmental as- Vuyck, L. a Nederlandsche hommels. – De Levende Natuur : pects of its commercialization for pollination. – Apidologie : -. -. Venne, C. Stechimmen in Ostwestfalen-Lippe. – www.tier- Vuyck, L. b Nederlandsche hommels. – De Levende Natuur : undnatur.de/wildbienen/eb-aaest.htm. [Geraadpleegd oktober -. .] Vuyck, L. c Over de betrekkingen tusschen bloemen en hommels Venne, C., & C. Bleidorn Zur Wirtsfrage von Nomada roberjeoti- in Nederland. – Nederlandsch Kruidkundig Archief : -. ana (Hymenoptera, Apidae). – Bembix : -. Vuyck, L. Opmerkingen over hommels. – De Levende Natuur Verbeek, Dhr [Violetkleurige houtbij.] In: Verslag van de vergade- : -. ring te Maastricht op juni . – Natuurhistorisch Maandblad : . Vereecken, N.J. & G. Mahé Larval aggregations of the blister Wafa, A.K. & M.I. Mohamed e life-cycle of Tetralonia beetle Stenoria analis (Schaum) (Coleoptera: Meloidae) sexually de- lanuginosa [sic] Klug. – Bulletin de la Société Entomologique d’Egypte ceive patrolling males of their host, the solitary bee Colletes hederae : -. Schmidt & Westrich (Hymenoptera: Colletidae). – Annales de la So- Wafa, A.K., S. Rashad & M.A. Moustafa On the nesting habits of ciété Entomologique de France (..) : -. Andrena ovatula (K.) in Egypt (Hym., Apoidea). – Deutsche Entomolo- Vereecken, N., E. Toffin & D. Michez Observations relatives à la gische Zeitschrift (..) : -. biologie et à la nidification de quelques abeilles sauvages psammophiles Wallis de Vries, M., A. Boesveld, W. Bosman, M. Reemer, J. Rege- d’intérêt en Wallonie . Observations estivales et automnales. – Parcs et link, A.-J. Rossenaar,, J. Schaminée & K. Veling Verkenning Reserves (): -. herstel kleinschalige lijnvormige infrastructuur heuvelland. – , Vereecken, N.J., J. Mant & F.P. Schiestl Population differentia- Nijmegen. tion in female sex pheromone and male preferences in a solitary bee. – Walrecht, B.J.J.R. Enkele merkwaardige nesten van bijen en wes- Behavioral Ecology and Sociobiology : -. pen. – De Levende Natuur : -. Vereecken, N.J., H. Schwenninger, A. Gogala, R. Prosi & S.P.M. Walrecht, B.J.J.R. Waarnemingen aan het gedrag van de grijze Roberts Mise à jour de la distribution de l’abeille du lierre, Col- graafbij (Andrena vaga Panz.) (Hym.). – Entomologische Berichten : letes hederae Schmidt & Westrich (Hymenoptera, Colletidae) en Eu- -. rope. – Osmia : -. Walrecht, B.J.J.R. Over de bouwinstincten der hommels en de Verhoeff, C. Einige Bemerkungen über Apiden. – Berliner Ento- noodzaak van een hernieuwd onderzoek op gewijzigde basis. – De Le- mologische Zeitschrift : -. vende Natuur : -. Verhoeff, C. Beiträge zur Biologie der Hymenopteren. – Zoolo- Walrecht, B.J.J.R. Afwijkende nestbouw bij behangersbijtjes. – gische Jahrbücher. Abteilung für Systematik, Geographie und Biologie De Levende Natuur : -. der Tiere : -. Walrecht, B.J.J.R. Opmerkingen met betrekking tot enkele raten Verhoeff, P.M.F. Opmerkingen over Hymenoptera aculeata. – van Apis dorsata (Hymenoptera, Apidae). – Entomologische Berichten Tijdschrift voor Entomologie : xxxix-xlii. : -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 484 17-10-12 09:31
Walther-Hellwig, K. & R. Frankl Foraging distances of Bombus Westrich, P. a Die Wildbienen Baden-Württembergs I. Allgemei- muscorum, Bombus lapidarius, and Bombus terrestris (Hymenoptera, ner Teil. – Eugen Ulmer Verlag, Stuttgart. Apidae). – Journal of Insect Behaviour : -. Westrich, P. b Die Wildbienen Baden-Württembergs II. Spe- Warncke, K. Beitrag zur Klärung paläarktischer Andrena-Arten zieller Teil. – Eugen Ulmer Verlag, Stuttgart. (Hym. Apidae). – Revista Española de Entomología : -. Westrich, P. Habitat requirements of central European bees and Warncke, K. Die Untergattungen der westpaläarktischen Bie- the problems of partial habitats. – In: A. Matheson, S.L. Buchmann, nengattung Andrena F. (Hymenoptera, Apoidea). – Memórias e Estu- C. O’Toole, P. Westrich & I.H. Williams (red.), e conservation of dos do Museu Zoológico da Universidade de Coimbra : -. bees. Academic Press, New York: -. Warncke, K. Die westpaläarktischen Arten der Bienenfamilie Westrich, P. Über das Nest des Scherenbiene Osmia grandis (Ny- Melittidae (Hymenoptera). – Polskie Pismo Entomologiczne : - lander) (Hymenoptera, Apidae). – Stapfia : -. . Westrich, P. Ein weiterer Beleg für den Bivoltinismus and das Warncke, K. Über die westpaläarktischen Arten der Bienengat- Wirt-Parasit-Verhältnis von Andrena bicolor (FABRICIUS 1804) und Noma- tung Colletes Latr. (Hymenoptera, Apoidea). – Polskie Pismo Entomo- da fabriciana (KIRBY 1802) (Hym. Apidae). – Linzer biologische Beiträge logiczne : -. : -. Warncke, K. Die Bienengattung Anthidium Fabricius, in Westrich, P. Flexibles Pollensammelverhalten der ansonsten der Westpaläarktis und im turkestanischen Becken. – Entomofauna : streng oligolektischen Seidenbiene Colletes hederae Schmidt & -. Westrich (Hymenoptera: Apidae). – Eucera : -. Warncke, K. Die Bienen des Klagenfurter Beckens (Hymenopte- Westrich, P. & H.H. Dathe Die Bienenarten Deutschlands (Hy- ra, Apidae). – Carinthia : -. menopera, Apidae). Ein aktualisiertes Verzeichnis mit kritischen An- Warncke, K. Zur Systematik der Bienen - Die Unterfamilie No- merkungen. – Mitteilungen des entomologischen Vereins Stuttgart : madinae (Hymenoptera, Apidae). – Entomofauna : -. -. Warncke, K. Zur Kenntnis der Bienengattung Pasites Jurine, Westrich, P. & K. Schmidt Methoden und Anwendungsgebiete , in der Westpaläarktis (Hymenoptera, Apidae, Nomadinae). – der Pollenanalyse bei Wildbienen (Hymenoptera, Apoidea). – Linzer Entomofauna : -. biologische Beiträge : -. Warncke, K. Die Wildbienen Mitteleuropas, ihre gültigen Na- Westrich, P. & K. Schmidt Pollenanalyse, ein Hilfsmittel beim men und ihre Verbreitung (Insecta: Hymenoptera). – Entomofauna, Studium des Sammelverhaltens von Wildbienen. (Hymenoptera, Apo- Supplement : -. idea). – Apidologie : -. Warncke, K. Isolierte bienenvorkommen auf dem Olymp in Westrich, P., L. Westrich & A. Müller Beobachtungen zur Griechenland (Hymenoptera, Apidae). – Linzer biologische Beiträge Nachtruhe der Kraftbiene Biastes emarginatus (Schenck) (Hymenopte- : -. ra, Apoidea, Anthophoridae). – Linzer biologische Beiträge : -. Warncke, K. a Die westpalaärktischen Arten der Bienengattung Westrich, P., H.R. Schwenninger, H.H. Dathe, H. Riemann, C. Sau- Sphecodes Latr. (Hymenoptera, Apidae, Halictinae). – Bericht der Na- re, J. Voith & K. Weber Rote Liste der Bienen (Hymenoptera: turforschenden Gesellschaft Augsburg : -. Apidae). – Schriftenreihe für Landschaftspflege und Naturschutz : Warncke, K. b Die westpalaärktische Arten der Bienengattung -. Coelioxys Latr. (Hymenoptera, Apidae, Magachilinae). – Bericht der Westrich, P., U. Frommer, K. Mandery, H. Riemann, H. Ruhnke, C. Naturforschenden Gesellschaft Augsburg : -. Saure & J. Voith Rote Liste der Bienen Deutschlands (Hymeno- Warncke, K. c Die westpaläarktischen Arten der Bienengattung ptera, Apidae) (. Fassung, Dezember ). – Eucera (): -. Stelis Panzer, . (Hymenoptera, Apidae, Megachilinae). – Entomo- Wheeler, G.C. & J. Wheeler Larvae of some eusocial bees and fauna : -. wasps. – Contributions in Science.? Natural History Museum Los An- Warncke, K. d Beitrag zur Systematik und Verbreitung der Bie- geles County : -. nengattung Prosopis Fabricius in der Westpaläarktis (Hymenoptera, Whitehead, P.F. Meloe rugosis in Worcestershire. – Entomolo- Apidae). – Linzer biologische Beiträge : -. gist’s Monthly Magazine : . Waser, N.M. Specialization and generalization in plant-pollina- W hitehead, P.F. e breeding population of Meloe rugosus at tor interactions: a historical perspective. – In: N.M. Waser & J. Oller- Broadway, Worchestershire, England. – Elytron : -. ton (red.), Plant-pollinator interactions. From specialization to gener- Whitfield, C.W., S.K. Behura, S.H. Berlocher, A.G. Clark, J.S. John- alization. University of Chicago Press, Chicago & London: -. ston, W.S. Sheppard, D.R. Smith, A.V. Suarez, D. Weaver & N.D. Waterhouse, G.R. Notes on the habits of Osmia atricapilla. – Tsutsui rice out of Africa: ancient and recent expansions of the Zoologist : -. honey bee, Apis mellifera. – Science : -. Wcislo, W.T. e roles of seasonality, host synchrony, and behav- Whitfield, G.H., K.W. Richards & T.M. Kveder Number of iour in the evolutions and distributions of nest parasites in Hymeno- instars of larvae of the alflafa leafcutter bee, Megachile rotundata (F.). ptera (Insecta) with special reference to bees (Apoidea). – Biological – Canadian Entomologist : -. Reviews : -. Whiting, M.F., J.M. Carpenter, Q.D. Wheeler & W.C. Wheeler Wcislo, W.T. & J.H. Cane Floral resource utilization by solitary e Strepsiptera problem: phylogeny of the holometabolous in- bees (Hymenoptera: Apoidea) and exploitation of their stored foods by sect orders inferred from S and S ribosomal sequences and natural enemies. – Annual Review of Entomology : -. morphology. – Systematic Biology : -. Weber, K. Die Mohnbiene (Osmia papaveris) bei Kemmern Wiegmann, B.M., M.D. Trautwein, J.-W. Kim, B.K. Cassel, M.A. (Landkreis Bamberg). – www.die-natur-gewinnt-immer.de/uploads/ Bertone, S.L. Winterton & D.K. Yeates Single-copy nuclear media/Projektbericht_Mohnbiene.pdf. genes resolve the phylogeny of the holometabolous insects. – Biol- Wedmann, S., T. Wappler & M.S. Engel Direct and indirect ogy : . fossil records of megachilid bees from the Paleogene of Central Europe Wiering, H. Merkwaardige Hymenoptera-vondst. – Entomolo- (Hymenoptera: Megachilidae). – Naturwissenschaften : -. gische Berichten : . Weigand, E. Massenvorkommen der Zottelbiene Panurgus den- Wiering, H. Over enkele soorten van het geslacht Prosopis tipes im Hunsrück. – Bembix : -. (Hymenoptera Apidae). – Entomologische Berichten : -. Westphal, C., R. Bommarco, G. Carre, E. Lamborn, N. Morison, T. Wiering, H. Over enkele Nederlandse bijen (Hym., Apidae). – Petanidou, S.G. Potts, S.P.M. Roberts, H. Szentgyorgyi, T. Tscheu- Entomologische Berichten : -. lin, B.E. Vaissiere, M. Woyciechowski, J.C. Biesmeijer, W.E. Kunin, Wiering, H. Wie hoort bij wie? – Bzzz, Nieuwsbrief Sectie Hy- J. Settele & I. Steffan-Dewenter Measuring bee biodiversity in menoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : -. different European habitats and biographical regions. – Ecological Wiering, H. Hoe zeldzaam is Colletes hederae? – Bzzz, Nieuws- Monographs : -. brief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Vereniging : Westerkamp, C. Zum Pollensammeln bauchsammelnder Bie- -. nen (Hymenoptera: Magachilidae) an Composieten. – Sitzungsbe- Wilde, J. de Mechanisms of communication in the honey-bee richte der Gesellschaft für Naturforschender Freunde zu Berlin colony. – Archives Neerlandaises de Zoologie : -. (..) : -. Willems, E. De Grijze zandbij (Andrena vaga). – HymenoVaria, Westerkamp, C. Honeybees are poor pollinators. Why? – Plant Nieuwsbrief Sectie Hymenoptera Nederlandse Entomologische Ver- Systematics and Evolution : -. eniging : . Westrich, P. Faunistik und Ökologie der Hymenoptera Aculeata Williams, P.H. e bumble bees of the Kashmir Himalaya. – Bul- des Tübinger Gebiets, vor allem des Spitzberg, unter besonderer Be- letin of the natural History Museum London (Entomology) : -. rücksichtigung der in Holz un Pflanzenstengeln nistenden Arten. – Williams, P.H. An annotated checklist of bumble bees with an Dissertatie, Tübingen. analysis of patterns of description (Hymenoptera: Apidae, Bombini). Westrich, P. Zur Biologie der Keulenwespe Sapygina decemgutta- – Bulletin of the natural History Museum London (Entomology) : ta (Jurine) (Hymenoptera, Sapygidae). – Carolinea : -. -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 485 17-10-12 09:31
Williams, P.H. Are Bombus lucorum and magnus separate spe- Xu, H. & O. Tadauchi A revision of the subgenus Micrandrena cies? – Newsletter (): -. of the genus Andrena of Eastern Asia (Hymenoptera: Apoidea: Andre- Williams, P.H. e distribution of bumblebee colour patterns nidae). – Journal of the Faculty of Agriculture Kyushu University : worldwide: possible significance for thermoregulation, crypsis, and -. warning mimicry. – Biological Journal of the Linnean Society : - Xu, H., O. Tadauchi & Y. Wu A revision of the subgenus Oreo- . melissa of the genus Andrena of Eastern Asia (Hymenoptera, Andreni- Williams, P.H. Do the parasite Psithyrus resemble their host dae). – Esakia : -. bumblebees in colour pattern? – Apidologie : -. Williams, P.H. & J.C. omas A bumblebee new to the New Yanega, D. Caste determination and differential diapause with- World: Bombus distinguendus (Hympenoptera: Apidae). – Canadian in the first brood of Halictus rubicundus in New York (Hymenoptera: Entomologist : - (). Halictidae). – Behavioral Ecology and Sociobiology : -. Williams, P.H., S.A. Cameron, H.M. Hines, B. Cederberg & P. Ras- Yanega, D. Does mating determine caste in sweat bees? (Hyme- mont A simplified subgeneric classification of the bumblebees noptera: Halictidae). – Journal of the Kansas Entomological Society (genus Bombus). – Apidologie : -. : -. Williams, P., S. Colla & Z. Xie Bumblebee vulnerability: com- Yanega, D. Environmental influences on male production and mon correlates of winners and losers across three continents. – Conser- social structure in Halictus rubicundus (Hymenoptera: Halictidae). – vation Biology : -. Insectes Sociaux : -. Wilson, E.O. e insect societies. – Belknap Press of Harvard Yang, E.C., Y.C. Chuang, Y.L. Chen, L.H. Chang Abnormal University, Cambridge. foraging behavior induced by sublethal dosage of Imidacloprid in the Wilson, J.S., T. Griswold & O.J. Messinger Sampling bee com- honey bee (Hymenoptera: Apidae). – Journal of Economic Entomolo- munities (Hymenoptera: Apiformes) in a desert landscape: are pan gy, : -. traps sufficient? – Journal of the Kansas Entomological Society : Yarrow, I.H.H. An observation on Melitta leporina (Panz.) -. (Hym., Apidae). – Entomologist’s Monthly Magazine : -. Wilson, E.E., C.S. Sidhu, K.E. LeVan & D.A. Holway Pollen Yarrow, I.H.H. Melitta leporina (Panz.) and Nomada flavopicta foraging behaviour of solitary Hawaiian bees revealed through molec- (Hym., Apidae). – Entomologist’s Monthly Magazine : -. ular pollen analysis. – Molecular Ecology : -. Yarrow, I.H.H. Colletes halophila Verhoeff (= C. succincta hal- Winfree, R. & C. Kremen Are ecosystem services stabilized by ophila Verhoeff), a bee hitherto unrecognized in Great Britain. – Jour- differences among species? A test using crop pollination. – Proceedings nal of the Society for British Entomology : -. of the Royal Society B, Biological Sciences : -. Yeates, D.K., S.L. Cameron & M. Trautwein A view from the Winston, M. e biology of the honeybee. – Harvard University edge of the forest: recent progress in understanding the relationships of Press, Cambridge. the insect orders. – Australian Journal of Entomology : -. Winter, K., L. Adams, R. orp, D. Inouye, L. Day, J.Ascher & S. Buchmann Importation of non-native bumble bees into North Zanden, G. van der Aantekeningen over Hymeno ptera Aculeata America: potential consequences of using Bombus terrestris and other I. – Entomologische Berichten : -. non-native bumble bees for greenhouse crop pollination in Canada, Zanden, G. van der Aantekeningen over Hymeno ptera II. – En- Mexico and the United States. – A white paper of the North American tomologische Berichten : -. Pollinator Protection Campaign (). Zanden, G. van der Aantekeningen over Hymeno ptera IV. – En- Wirtz, P., S. Kopka & G. Schmoll Phenology of two territorial tomologische Berichten : -. solitary bees, Anthidium manicatum and A. flo rentinum (Hymeno- Zanden, G. van der Aantekeningen over Nederlandse Hymeno- ptera: Megachilidae). – Journal of Zoology, London : -. ptera Aculeata, VIII. – Entomologische Berichten : -. Witt, R. Zur Bionomie der Sandbiene Andrena barbilabris Zanden, G. van der Tabel en verspreidingsatlas van de Neder- (KIRBY 1802) und ihrer Kuckucksbienen Nomada alboguttata Herrich- landse niet-parasitaire Mechachilidae. – Nederlandse Faunistische Schäffer und Sphecodes pellucidus Smith . – Drosera : Mededelingen : -. -. Zdobnov, E.M. & P. Bork Quantification of insect genome di- Witt, R. Wespen beobachten, bestimmen. ., überarbeitete und vergence. – Trends in Genetics : -. erweiterte Auflage. Vademecum-Verlag, Oldenburg. Zerova, M.D. & N.M. Stolbov [New data on the trophic rela- Wittmann, D. & B. Blochtein Why males of leafcutter bees hold tions of Monodontomerus laticornis Griss. Et Zer. (Hymenoptera, Tory- the females’ antennae with their front legs during mating. – Apidologie midae).] – Vestnik Zoologii (): -. [In Russisch.] : -. Zobel, M. Königinnen-Konkurrenz während des Nestbaus Wolf, H. Über die Wirte der Gruppe der Nomada flavopicta K. und der Nestversorgung bei der Furchenbiene Lasioglossum malachu- (Hym. Apidae). – Entomologische Zeitschrift : -. rum. – Diplomarbeit der Fakultät für Biologie der Eberhardt-Karls- Wolf, H. Bienen und Wespen als Bewohner eines Waldrandes. – Universität, Tübingen. Sauerländische Naturbeobachter : -. Zollinger, R. Veluwse heide verbonden. Visie op hoe populaties Wolf, H. Die Berg-Singzikade in Hessen und in Mitteleuropa. van entomofauna en herpetofauna zijn te verbinden en te versterken – Jahrbücher des nassauischen Vereins für Naturkunde : -. binnen het Veluwe Natura gebied. – , Nijmegen. Wolf, H. Anthidium punctatum Latreille und Chrysis analis Spi- Zucchi, H. Beobachtungen an der Wildbiene Anthidium manica- nola (Hym.: Apidae, Chrysididae). – Bembix : . tum (Linnaeus, ) in Osnabrück. – Beiträge zur Naturkunde Nie- Woyke, J. [Natural and artificial insemination of queen honey dersachsens : -. bees]. – Pszczelnicze Zeszyty Naukowe : -. [In Pools; voor En- Zucchi, H. Ist die Silberlinde rehabilitiert? Zur Diskussion um gelse samenvatting zie Bee World (): -.] das Hummelsterben an spätblühenden Linden. – Natur und Land- Wu, Y. Bees: pollinators of leguminous plants of Borisovska in schaft (): -. the Belgorod province. – Proefschrift, Leningrad. [In Russisch.] Zuijlen, J.W.A van, T.M.J. Peeters, P.S. van Wielink, A.P.W. van Eck & E.H.M. Bouvy Brand-stof. Een inventarisatie van de entomo- Xu, H & O. Tadauchi A revision of the subgenus Tarsandrena of fauna van het natuurreservaat ‘De Brand’ in – Insektenwerk- the genus Andrena of eastern Asia (Hymenoptera, Andrenidae). – Esa- groep -afdeling Tilburg, Tilburg. kia : -. Zurbuchen, A., L. Landert, J. Klaiber, A. Müller, S. Hein & S. Dorn Xu, H. & O. Tadauchi A revision of the subgenus Notandrena of Maximum foraging ranges in solitary bees: only few individuals the genus Andrena from eastern Asia (Hymenoptera, Andrenidae). – have the capability to cover long foraging distances. – Biological Con- Esakia : -. servation : -.
BiN 20 459-486 Literatuurlijst 2e versie.indd 486 17-10-12 09:31