Analiza Stanu Środowiska Oraz Zasobów Naturalnych Obszaru
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
\ \ \ Q \ " a$ % QQ Q Q Opracowanie przygotowane na zlecenie „Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Gmin DobrzyLskich Region Północ” przez: SOLUTION Radosław Kurtyka 87-100 Toru L, ul. Sz. Lubicka 172/4 2009 Spis tre Vci: 1. WST AP 3 2. UWARUNKOWANIA FIZYCZNO-GEOGRAFICZNE OBSZARU 5 2.1. KLIMAT 5 2.2. GEOLOGIA 7 2.3. ZASOBY GLEBOWE 9 2.4. ZASOBY WODNE 12 2.4.1. RZEKI 12 2.4.2. JEZIORA 18 2.4.3. WODY PODZIEMNE 33 2.5. POZOSTAŁE ZASOBY – SUROWCE MINERALNE I IN . 36 3. UWARUNKOWANIA PRZYRODNICZE 38 3.1. FAUNA 38 3.2. FLORA 40 3.3. ZASOBY LE UNE I LE UNICTWO 43 4. FORMY OCHRONY PRZYRODY 48 4.1. PARKI KRAJOBRAZOWE 49 4.2. OBSZARY NATURA 2000 52 4.3. REZERWATY 56 4.4. POMNIKI PRZYRODY 60 4.5. OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU 61 4.6. ZABYTKOWE PARKI DWORSKIE I PAŁACOWE 63 5. TURYSTYKA 78 5.1. STAN OBECNY – ZAPLECZE TURYSTYCZNE OBSZARU 78 5.2. POZAROLNICZA DZIAŁALNO U3 GOSPODARSTW ROLNYCH – AGROTURYSTYKA 84 5.3. KLUCZOWE POZAPRZYRODNICZE OSOBLIWO UCI KULTUROWE ORAZ ZABYTKI OBSZARU LGD 87 5.4. SZLAKI TURYSTYCZNE 108 5.4.1. WYZNACZONE SZLAKI I UCIE aKI 108 5.4.2. PROPOZYCJA WYZNACZENIA SZLAKÓW 122 6. PODSUMOWANIE ANALIZY I WYNIKI 124 6.1. ZBIORCZA ANALIZA ILO UCIOWA I JAKO UCIOWA ZASOBÓW URODOWISKA W GMINACH LGD 124 6.1.1. ILO U3 ZASOBÓW URODOWISKA 124 6.1.2. JAKO U3 ZASOBÓW URODOWISKA 127 6.2. STAN URODOWISKA WEDŁUG MIESZKA KCÓW TERENU LGD 132 6.3. PROPOZYCJE DZIAŁA K W ZAKRESIE TURYSTYKI NA BAZIE ZASOBÓW URODOWISKA 135 6.4. PROPOZYCJE DZIAŁA K W ZAKRESIE PODNIESIENIA JAKO UCI URODOWISKA 136 2 1. Wst Bp W skład Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Gmin Dobrzy Lskich Region Północ wchodzi 8 gmin w ramach dwóch powiatów: rypi Lskiego oraz brodnickiego województwa kujawsko-pomorskiego. S = to gminy: Gmina Brzuze Gmina Górzno Gmina Osiek Gmina Rypin Gmina Rogowo Gmina Skrwilno Gmina Uwiedziebnia Gmina W =pielsk Gminy stowarzyszone w niniejszym LGD poło bone s = bezpo Vrednio na granicy trzech województw: kujawsko-pomorskiego, warmi Lsko-mazurskiego oraz mazowieckiego. Takie poło benie stwarza wiele mo bliwo Vci rozwoju w kontek Vcie współpracy z s =siadami na poziomie kulturalnym, publicznym, jak równie b biznesowym. Szczególnie korzystnie nale by rozpatrywa 4 lokalizacj B pod wzgl Bdem efektywnej promocji LGD poza granicami województwa, co stwarza mo bliwo Vci przyci =gania ruchu turystycznego. Rysunek 1 Mapa LGD Gmin Dobrzy Lskich Region Północ wraz z podziałem administracyjnym na Stowarzyszone Gminy ( `ródło: opracowanie własne) 3 Obszar LGD graniczy z nast Bpuj =cymi gminami: od północy z gminami: o Chrostkowo (powiat o Gr =b awy (powiat lipnowski), brodnicki), o Sk Bpe (powiat lipnowski) o Brodnica (powiat o Szczutowo (powiat brodnicki), sierpecki, województwo o Bobrowo (powiat mazowieckie), brodnicki), od strony wschodniej z gminami: od strony zachodniej z gminami: o Ro Vciszewo (powiat o Golub-Dobrzy L (powiat sierpecki), golubsko-dobrzy Lski), o Lutocin (powiat buromi Lski, o Radomin (powiat golubsko- województwo dobrzy Lski), mazowieckie), o Zbójno (powiat golubsko- o Lubowidz (powiat dobrzy Lski), buromi Lski), o Lidzbark (powiat od południa z gminami: działdowski, województwo warmi Lsko-mazurskie). o Powierzchnia stowarzyszonych w LGD gmin wynosi ł =cznie 873,32 km 2, co stanowi ok. 4,86% powierzchni całego województwa kujawsko-pomorskiego. Obszar LGD zamieszkuje ł=cznie 41 602 osób. Tabela 1 Charakterystyka Gmin Stowarzyszonych w LGD Gmin Dobrzy Lskich Region Północ Powierzchnia Ludno V4 Wyszczególni 2 % powierzchni % ludnos 4i enie km Os. obszaru LGD obszaru LGD Brzuze 86,40 9,89 5 436 13,07 Górzno 119,68 13,70 3 930 9,45 Osiek 75,00 8,59 4 155 9,99 Rogowo 141,00 16,15 4 737 11,39 Rypin 132,08 15,12 7 610 18,29 Skrwilno 122,28 14,00 6 269 15,07 Uwiedziebnia 103,67 11,87 5 236 12,59 W=pielsk 93,21 10,67 4 229 10,17 Obszar LGD 873,32 100 41 602 100 4 2. Uwarunkowania fizyczno-geograficzne obszaru 2.1. Klimat Omawiany obszar LGD Gmin Dobrzy Lskich Region Północ poło bony jest w dzielnicy klimatycznej mazurskiej. Charakteryzuje si B ona du b= zmienno Vci =, spowodowan = oddziaływaniem wilgotnych mas powietrza z zachodu oraz kontynentalnych ze wschodu. Urednia roczna temperatura dzielnicy nie przekracza 8 ºC i wynosi zwykle od 7,2 do 7,9ºC. Urednie roczne temperatury miesi Bcy najzimniejszego i najcieplejszego wynosz = od –2,5 do – 3,4ºC dla stycznia oraz od 17 do 17,6ºC dla lipca. Termiczne pory roku na obszarze LGD: termiczne lato ( Vr. dobowa temperatura powietrza powy bej 15ºC) – ok. 90 dni w roku, termiczna jesie L ( Vr. dobowa temperatura 15 - 5ºC) – ok. 60 dni, termiczna zima ( Vr. dobowa temperatura powietrza poni bej 0ºC) – ok. 91 dni, termiczna wiosna ( Vr. dobowa temperatura 5 - 15 ºC) – ok. 60 dni. Zarówno przedzimie, jak i przedwio Vnie trwaj = około miesi =ca. W całym roku notuje si BVrednio od 37 do 55 dni pogodnych (zachmurzenie do 20 % nieba). Pochmurnie (zachmurzenie 80 – 100 % nieba) jest przez 120 do 143 dni w roku. Opady atmosferyczne wyst Bpuj = Vrednio przez 150 – 160 dni w roku. Na obszarze gmin powiatu rypi Lskiego (gminy Rypin, W =pielsk, Skrwilno, Brzuze i Rogowo) przewa baj = wiatry z kierunku południowego (wiatr południowo-wschodni, południowo- zachodni oraz południowy). Cz Bstotliwo V4 ich wyst Bpowania wynosi ok. 52%. W granicach gmin le b= cych w powiecie brodnickim (Górzno, Osiek, Uwiedziebnia) mamy do czynienia z przewag = wiatrów z sektora zachodniego – od 44,5 do 45,6 % przypadków w roku. Charakterystyka wiatrów pod wzgl Bdem pr Bdko Vci wskazuje, be najcz BV ciej odnotowywanymi wiatrami s = wiatry bardzo słabe (o pr Bdko Vci 1-2 m/s) oraz słabe (o pr Bdko Vci 2-4 m/s). Niekorzystnym czynnikiem klimatycznym omawianego obszaru s = przede wszystkim niskie warto Vci opadów atmosferycznych. Czynnik ten bezpo Vrednio przekłada si B na warunki produkcji rolniczej. Roczne ilo Vci opadów s = zbyt niskie, by w pełni zapewni 4 potrzeby wodne ro Vlin uprawnych, co uniemo bliwia pełne wykorzystanie mo bliwo Vci produkcyjnych gleb. Dla przykładu, deficyt opadów w okresie wegetacyjnym dla gmin Brzuze i Rypin waha si B od 100 do 150 mm. Zauwa balny jest te b ogólny trend obni bania si B rocznych sum opadów, co dodatkowo negatywnie rzutuje na utrzymanie i racjonalny rozwój gospodarki rolnej. 5 Lokalny topoklimat gmin. Dzi Bki urozmaiconej rze `bie terenu, nierównomiernemu rozmieszczeniu lasów, wyst Bpowaniu terenów podmokłych i wód otwartych, na analizowanym terenie wykształciły si B ró bne typy lokalnych topoklimatów. Na obszarze Gminy Górzno zdecydowanie przewa ba topoklimat terenów le Vnych (szczególnie w cz BV ci wschodniej gminy), korzystny dla czasowego pobytu człowieka, lecz mało korzystny dla pobytu stałego. Topoklimat terenów le Vnych cz Bsto przeplata si B tu z topoklimatem terenów podmokłych, który jest niekorzystny dla osadnictwa, upraw polowych i niezdrowy dla człowieka. Spadki temperatury w nocy i towarzysz=cy im wzrost wilgotno Vci powietrza powoduj = powstawanie mgieł radiacyjnych. W cz BV ci Vrodkowej i zachodniej gminy przewa ba topoklimat obszarów płaskich i zboczy o wystawie zachodniej, o korzystnych warunkach nasłonecznienia i korzystnej wymianie powietrza. Tereny charakteryzuj =ce si B tym typem topoklimatu sprzyjaj = lokalizacji osadnictwa oraz upraw ro Vlin, które wymagaj = znacznych ilo Vci wilgoci. Pozostałe typy topoklimatu spotkamy na niewielkim obszarze gminy. Nale b= do nich: topoklimat zboczy o ekspozycji południowej, południowo – wschodniej i południowo – zachodniej, poło bone powy bej den dolinnych (teren o najkorzystniejszym nasłonecznieniu, ze sprzyjaj =cymi warunkami do zabudowy mieszkaniowej, upraw rolnych i sadownictwa), topoklimat zboczy o wystawie północnej (tereny odznaczaj =ce si B mniej korzystnym nasłonecznieniem, nara bone na działanie silnych i zimnych wiatrów północnych, przez to mniej korzystne dla osadnictwa i upraw rolnych), topoklimat zwartej zabudowy mieszkaniowej (mało korzystny dla człowieka) i topoklimat suchych den dolinnych i zagł Bbie L bezodpływowych o zastoiskach zimnego i wilgotnego powietrza (mało korzystny dla upraw i człowieka, zwłaszcza noc =). Reasumuj =c – przewa baj =ca cz BV4 obszaru gminy charakteryzuje si B korzystnym topoklimatem, jednocze Vnie pod k =tem osadnictwa, rolnictwa i turystyki. Dodatkowo miejscowo V4 Górzno i jej okolice posiadaj = niepowtarzalny, do V4 surowy mikroklimat. Maj =c na wzgl Bdzie jego lecznicze działanie na drogi oddechowe i układ nerwowy, rozwa ba si B w przyszło Vci mo bliwo V4 wł =czenia Górzna do miejscowo Vci uzdrowiskowych. Kształtowanie si B tego mikroklimatu odbywa si B przede wszystkim dzi Bki du bemu udziałowi lasów, bogatych w ro Vlinno V4 , która wydziela do atmosfery substancje lotne, tzw. fitoncydy, maj =ce działanie bakteriostatyczne oraz bakterio- i grzybobójcze. Niektóre z tych zwi =zków wpływaj = korzystnie na układ trawienny: pobudzaj = wydzielanie soków trawiennych, wzmagaj = apetyt, obni baj = st Bb enie cholesterolu i glukozy we krwi. S=siaduj =ce gminy Osiek i Uwiedziebnia równie b charakteryzuj = si B stosunkowo korzystnym lokalnym topoklimatem. Du b= powierzchni B zajmuj = tu tereny płaskie oraz zbocza o 6 ekspozycjach nasłonecznionych południowej, południowo-zachodniej, południowo- wschodniej oraz wschodniej i zachodniej. Posiadaj = one topoklimat korzystny dla budownictwa mieszkaniowego, ogrodnictwa, warzywnictwa, jak te b dla turystyki i rekreacji. Z kolei niekorzystny dla człowieka topoklimat posiadaj = tereny podmokłych den dolin Pissy i Ksi Btówki oraz rozległych mokradeł we