Prikaz Početaka Varaždinskog Kazališta U Varaždinskim Vijestima
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
View metadata, citation and similar papersbrought atCORE core.ac.uk to you by provided by Croatian Digital Thesis Repository SVEUČILIŠTE U ZAGREBU HRVATSKI STUDIJI Mateja Miklošić PRIKAZ POČETAKA VARAŽDINSKOG KAZALIŠTA U VARAŽDINSKIM VIJESTIMA DIPLOMSKI RAD Zagreb, 2017. SVEUČILIŠTE U ZAGREBU HRVATSKI STUDIJI ODSJEK ZA KOMUNIKOLOGIJU DIPLOMSKI RAD PRIKAZ POČETAKA VARAŽDINSKOG KAZALIŠTA U VARAŽDINSKIM VIJESTIMA Studentica: Mateja Miklošić Mentorica: doc. dr. sc. Jelena Jurišić Zagreb, listopad 2017. Sadržaj Sažetak ....................................................................................................................................... 2 Abstract ...................................................................................................................................... 3 1. Uvod ................................................................................................................................... 4 1.1. Predmet rada .................................................................................................................... 4 1.2. Cilj rada i istraživačko pitanje ..................................................................................... 5 1.3. Metodologija istraživanja ............................................................................................ 6 1.4. Struktura rada .............................................................................................................. 6 1.5. Znanstveni doprinos rada ............................................................................................. 7 1.6. Pregled literature .......................................................................................................... 7 2. OPĆE PRILIKE U HRVATSKOJ U VRIJEME OSNIVANJA VARAŽDINSKOG KAZALIŠTA ............................................................................................................................. 8 2.1. Kazalište u Varaždinu .................................................................................................. 10 2.1.1. Kronološki pregled razvoja ................................................................................... 11 3. NOVINSTVO U VRIJEME NDH I NAKON NJEZINA UKIDANJA .............................. 15 3.1. Novinstvo u Varaždinu – kronološki pregled .............................................................. 16 4. VAŽNOST LOKALNOG NOVINARSTVA ZA DRUŠTVO ........................................... 24 4.1. Važnost Varaždinskih vijesti za lokalnu zajednicu u razdoblju od 1945.-1949. godine .............................................................................................................................................. 26 4.1.1. Politika .................................................................................................................. 28 4.1.2. Društvene tematike: školstvo, zdravstvo, društveni domovi, akcije... .................. 32 4.1.3. Sport ...................................................................................................................... 35 4.1.4. Gospodarstvo: udarnici, trudbenici, ispunjavanje normi… .................................. 36 4.2. Rekonstrukcija prvih četiriju sezona Narodnog kazališta „August Cesarec“ kroz Varaždinske vijesti ................................................................................................................ 39 5. ISTRAŽIVANJE ................................................................................................................. 56 5.1. Predmet i cilj istraživanja ............................................................................................. 56 5.2. Analiza sadržaja kao znanstvena metoda istraživanja u ovom radu ............................ 57 5.3. Interpretacija rezultata istraživanja .................................................................................. 60 5.3.1. Zastupljena tematika u Varaždinskim vijestima ......................................................... 60 5.3.2. Kultura u tekstovima Varaždinskih vijesti ................................................................. 68 5.3.3. Tekstovi o kazalištu u Varaždinskim vijestima .......................................................... 70 5.3.4. Kako se pisalo o kazalištu u Varaždinskim vijestima ................................................. 72 5.3.5. Kontekst tekstova o kazalištu u Varaždinskim vijestima ........................................... 75 5.3.6. Relevantnost tekstova o kazalištu .............................................................................. 80 5.3.7. Usporedba zastupljenosti tematike nekad i danas ...................................................... 86 5.4. Rasprava ....................................................................................................................... 88 6. Zaključak .............................................................................................................................. 92 7. Popis literature ...................................................................................................................... 94 7.1. Knjige i znanstveni članci ............................................................................................. 94 7.2. Internetski izvori ........................................................................................................... 96 8. Prilozi ................................................................................................................................... 97 8.1. Popis tekstova iz Varaždinskih vijesti nepoznatih autora .............................................. 97 8.2. Popis tekstova iz Varaždinskih vijesti čiji su autori potpisani samo inicijalima ........... 98 8.3. Popis tablica ................................................................................................................ 100 8.4. Popis grafova ............................................................................................................... 100 8.5. Analitička matrica ....................................................................................................... 101 Sažetak Kultura nekog prostora kroz povijest može se promatrati iz različitih segmenata i kroz različite izvore. Kultura nisu samo kulturalna događanja, kultura je i svakodnevni život građana, navike i način života, njihova uvjerenja i stavovi. Jedan od mogućih izvora istraživanja kulture nekog prostora svakako je medij koji prati i izvješćuje o njemu. Varaždinske vijesti novine su koje već više od 70 godina prate i pišu o događajima na prostoru Varaždinske županije i šire. Rad obrađuje članke iz Varaždinskih vijesti kroz prvih pet godina izlaženja te se kroz njihov sadržaj rekonstruira život u Varaždinu i okolici pri kraju prve polovice 20. stoljeća. Hrvatsko narodno kazalište u Varaždinu institucija je koja svojim djelovanjem obogaćuje kulturni život varaždinskog kraja od listopada 1945. godine sve do danas. Postojale su u Varaždinu i prije te godine različite glumačke skupine i mala kazališta, no stabilna kazališna povijest počinje se stvarati od spomenutog vremena. Rad donosi povijest kazališta kroz literaturu, a prve četiri sezone kroz članke u Varaždinskim vijestima. U radu su ujedinjene spomenute dvije institucije te se kroz istraživanje Varaždinskih vijesti piše o načinu izvještavanja o kazalištu, o zastupljenosti tekstova o kazalištu, i pokušava se dokazati kako su se novine i kazalište razvijali paralelno i uzajamno se podržavajući. Istraživanje je provedeno metodom analize sadržaja. Ključne riječi: Varaždinske vijesti, Hrvatsko narodno kazalište „August Cesarec“, kultura, lokalne novine 2 Abstract The culture of the certain area from historical point of view can be observed from different segments and considering different sources. Culture is not just cultural events - culture is the everyday life of citizens, their habits and lifestyles, their beliefs and attitudes. One of the research sources on culture is certainly the media which observed the concerned area and reported about it. Varaždinske vijesti are the newspapers that have been reporting about the events of Varaždin County and its surroundings for more than 70 years. This paper deals with articles from Varaždinske vijesti taking into consideration the first five years editions and reconstructs the way of life in Varaždin and its surroundings at the end of the first half of the 20th century. The Croatian National Theatre in Varaždin is an institution that by its action enriches the cultural life of the Varaždin region from October 1945 until today. There were also different acting groups and small theatres in Varaždin before this time, but a stable theatrical history began to develop from the mentioned year. This paper brings the history of theatre through overall literature, and for the first four seasons, through the articles from Varaždinske vijesti. The two mentioned institutions are therefore united in this paper which brings, through the research of Varaždinske vijesti, a review of reporting about theatre and representation of theatre texts, and aims to prove that newspapers and theatre have been developed in parallel, in synergy. The study was conducted by a method of content analysis. Keywords: Varaždinske vijesti, Croatian National Theatre “August Cesarec”, culture, local newspaper 3 1. Uvod Grad Varaždin, smješten na desnoj obali rijeke Drave, izuzetno je bogat kulturnom i povijesnom baštinom. Od samih početaka postojanja grad Varaždina nalazio se na važnom prometnom pravcu koji je povezivao Ptuj, Varaždinske Toplice i Sisak sa