Abertawe a Phenrhyn Gŵyr: Gogoniant Glannau Cymru
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Abertawe a Phenrhyn Gŵyr: gogoniant glannau Cymru Mae treftadaeth forol ac arfordiroedd trawiadol Abertawe a Phenrhyn Gŵyr yn werth eu gweld. Hefyd, mae baeau 2 hardd a chasgliad godidog o gestyll i’w darganfod ar hyd Llwybr Arfordir Cymru ar Benrhyn Gŵyr, Ardal o Harddwch Naturiol Eithriadol gyntaf y DU a chartref i Gestyll Oxwich a Weblai. Ymhellach i’r gorllewin gwelir Castell Cydweli yn edrych draw dros Afon Gwendraeth. Mae hyn i gyd a mwy dafliad carreg o ddinas Abertawe. Bum munud o ganol dinas Abertawe, yn Ardal Forol Abertawe, mae Amgueddfa Genedlaethol y Glannau, sy’n adrodd stori diwydiant ac arloesi yng Nghymru, nawr ac yn ystod y 300 mlynedd diwethaf. 1 Castell Weblai O deithio ychydig llai na 30 munud yn y car o Abertawe i ogledd Gŵyr, ar hyd Llwybr Arfordir Cymru, gall ymwelwyr â Weblai edmygu un o’r ychydig blastai caerog sydd ar ôl yng Nghymru. O Gastell Weblai gellir mwynhau golygfeydd panoramig prin o gorstiroedd a Amgueddfa Genedlaethol y Glannau fflatiau llaid gogledd Gŵyr. Does dim llawer o lefydd ar Wrth galon marina ffyniannus Abertawe mae Amgueddfa ôl ble gall person sefyll wrth yr un ffenest ag y gwnaeth Genedlaethol y Glannau , mewn warws wreiddiol ar lan rhywun hanner mileniwm yn ôl a bod yn dyst i’r un y dŵr ac yn gysylltiedig ag adeilad newydd modern iawn olygfa heb ei difetha. Roedd y plasty’n gartref dymunol o lechi a gwydr. Drwy gyfrwng technoleg arloesol a tu hwnt, ac yn cynnwys llawer o elfennau hyfryd, ac rhyngweithiol a hefyd arddangosfeydd traddodiadol, mae’r ffenestri trawiadol hynod grefftus ac addurnol yn gall ymwelwyr edrych ar sut effeithiodd y Chwyldro werth eu gweld. Bu nifer o uchelwyr yn berchen ar y tŷ Diwydiannol ar bobl a thirluniau Cymru, a’r effaith enfawr dros y canrifoedd, gan gynnwys y Mansels, a oedd hefyd gafodd glo, dur a haearn Cymru ar weddill y byd. Gall yr yn berchen ar Gastell Oxwich gerllaw yn ne Gŵyr. ymwelwyr ymgolli yn hanes cyfoethog a hudolus diwydiant ac arloesedd yng Nghymru, ble mae technoleg heddiw’n rhoi’r gorffennol ar flaen eich bysedd. Mynediad am ddim. Mae penrhyn hardd Gŵyr yn ffefryn ymhlith y rhai sy’n hoff o dreftadaeth a phobl sy’n gwirioni ar draethau, ac mae mewn llecyn hwylus iawn i’w gyrraedd o ddinas Abertawe. Dewisodd 3 teulu cefnog y Mansels lecyn hardd ar bentir coediog uwch ben Bae Oxwich ar gyfer adeiladu cartref eu breuddwydion. Dewiswyd lleoliad Castell Oxwich , tŷ Tuduraidd mawreddog a adeiladwyd yn arddull cowrt, i fanteisio i’r eithaf ar y golygfeydd panoramig o’r môr, ac roedd yn cynnwys yr elfennau moethus diweddaraf — gan gynnwys toiledau dan do! Mae wedi’i leoli yn ne Gŵyr, ar hyd Llwybr Arfordir Cymru, a gellir ei Castell Oxwich gyrraedd mewn ychydig llai na 30 munud o Abertawe. Abertawe a Phenrhyn Gŵyr: gogoniant glannau Cymru Ymhellach ar hyd Llwybr Arfordir Cymru, 45 munud o 4 Abertawe, mae Castell Cydweli , cofadail canoloesol o’r un safon â chestyll gwych eraill Cymru. Mae Cydweli yn nharth cynnar y bore’n olygfa hudolus. Castell Normanaidd oedd y castell cynharaf ar y safle, wedi’i wneud o bridd a choed, ond fe’i ailadeiladwyd o garreg Castell Cydweli erbyn y 13eg ganrif. Mae’r dref yr un mor hynafol, wedi’i sefydlu oddeutu 1115 AD. Elwodd Cydweli o’r ffordd ddiweddaraf o feddwl o ran dylunio cestyll. Roedd iddo Ewch i cadw.wales.gov.uk i ddarganfod y straeon a’r bobl gynllun consentrig gydag un gylched o waliau amddiffyn y tu ôl i’r 128 o safleoedd hanesyddol sydd g ennym. wedi’i gosod oddi mewn i gylched arall, fel bod posib Beth am ‘Hoffi’ Cadw ar Facebook a dilyn @Cadwwales amddiffyn y castell hyd yn oed pe bai’r wal allanol yn ar Twitter neu lwytho’r ap sydd gennym i ffonau clyfar i syrthio. Dechreuwyd adeiladu’r porthdy yn y 14eg ganrif, lawr, i gael yr wybodaeth ddiweddaraf. ond ni chafodd ei gwblhau tan 1422. Y tu allan i’r Ewch i amgueddfacymru.ac.uk , cofiwch hoffi Amgueddfeydd porthdy gwelir cofgolofn i’r Dywysoges Gwenllian, a fu farw mewn brwydr heb fod ymhell o Gydwe li yn 1136. Cymr u ar Facebook a dilynwch @AmgueddfaCymru. rd Castle Newcastle A4 82 Emlyn 5 Newport 8 4 A Pentre Ifan Llandovery 4 Brecon Gaer 8 Burial Chamber 4 i A th Roman Fort Co A 8 4 B 7 Llanwrda 0 4 4 3 1 3 A Talley Sennybridge Us k au Abbey dd le 9 C Llangadog 2 40 3 rn Bre d 4 A d te Dinefwr A au B s 4 a A4215 A 0 E Dryslwyn Castle 6 4 9 0 Castle i Llandeilo Tyw Llawhaden Carmarthen 7 Castle 6 0 4 ton Castle A A48 40 2 Carreg Cennen B r i d e s St Clears A 1 3 4 Castle A40 B B Llansteffan Brynamman Narberth A Haverfordwest Castle 4 59 0 0 A 6 4 A 6 4 7 Priory 4115 3 8 A A 7 0 48 4 4 Laugharne Ammanford 22 0 5 A 6 1 A A 7 477 7 4 A 0 Castle 4 7 4 Ystalyfera A 8 Castell r A 66 o A40 h g A Carew Cydweli u 4 o A 7 4 49 L Glyn-neath 7 4 Pendine 7 Cross e 9 4 w a 0 A T Kidwelly 1 5 4 6 Saundersfoot 4 4 th C 8 y Burry Pontardawe A A a n Castle 4 e o 48 N Aberdare n Port A M4 4 A 0 40 Pembroke Tenby C a r m a r t h e n 6 5 1 9 Carswell Llanelli 47 45 Lamphey 46 Medieval House B a y Loughor 44 AmguNededafta h Abbey A4 Bishop’s Palace 23 Castle 43 Genedlaethol Afan Treorchy 3 Caldey Island 5 Neath Castell B429 1 4y2 Glannau 4107 A WeblaWi eobley A483 Blaengarw 2 B Castle 4 A A 27 1 405 1 4 SWANSEA Maesteg 6 41 0 Swansea Port 0 6 Parc le Breos Burial Chamber 4 4 40 A A4118 Castle Talbot Margam Stones Pontyp Worms Head Castell Museum A4093 A Oxwich 4 0 3 Oxwich The Mumbles 6 38 3 Coity Port-Eynon Castle Newcastle S w a n s e a M4 Castle (Bridgend) 36 B a y 37 35 6 410 A A 4 St Quentin’s 8 (Llanblethi Porthcawl Ewenny Ogmore Castle Priory B Cowbridge Old Beaupre Castle St Lythans Burial Ch 65 B42 Mae’r siwrnai o Abertawe i Weblai ychydig o dan 30 munud mewn car, ac yn 45 munud o Abertawe i Gydweli. .